สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ก ประกาศสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ เรื่อง ใหใชกรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ----------------------------------------------- ดวยกระทรวงศึกษาธิการ ไดประกาศใหใชหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) เพื่อใหสอดคลองกับการจัดการศึกษาในยุค Thailand 4.0 โดยมีจุดหมายและมาตรฐานการเรียนรูเปนเปาหมาย และกรอบทิศทางในการพัฒนาคุณภาพผูเรียนใหเปน คนดีมีปญญา มีคุณภาพชีวิตที่ดีและมีความสามารถในการแขงขันในเวทีระดับโลก พรอมทั้งปรับ กระบวนการพัฒนาหลักสูตร ใหมีความสอดคลองกับเจตนารมณแหงพระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2542 และที่แกไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545 ซึ่งมุงเนนกระจายอำนาจทางการศึกษา ใหสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา และ สถานศึกษาไดมีบทบาทและมีสวนรวมในการพัฒนาหลักสูตร ใหสอดคลองกับสภาพและความตองการของทองถิ่น ใหเปนไปตามแผนการศึกษาชาติพ.ศ. 2560 – 2579 สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ จึงไดจัดทำกรอบหลักสูตรทองถิ่น ใหเปนไปตาม ที่กระทรวงศึกษาธิการและสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานกำหนด เพื่อใชเปนกรอบ ในการสรางหลักสูตรสถานศึกษาที่สอดคลองและสนองตอความตองการของทองถิ่น ทั้งนี้เพื่อปลูกฝงให ผูเรียนมีความรูความเขาใจเกี่ยวกับทองถิ่น เกิดความรักความผูกพัน มีเจตคติที ่ดีและภาคภูมิใจในถิ่น กำเนิดของตน นำสิ่งดีงามที่มีในทองถิ่นมาใชในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของตนเอง สังคม และดำรงชีวิต อยูรวมกันในสังคมไดอยางมีความสุข การดำเนินการจัดทำกรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น สำนักงานเขตพื้นที่ การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ครั้งนี้โดยความรวมมือจากตัวแทนฝายตาง ๆ ที่เกี่ยวของ ซึ่งประกอบดวย ๓ ขั้นตอน คือ ขั้นที่ ๑ ขั้นรางกรอบหลักสูตร ขั้นที่ ๒ ขั้นประชาพิจารณ ขั้นที่ ๓ ขั้นขออนุมัติความเห็นชอบจากคณะกรรมการ ทั้งนี้กรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น สำนักงานเขตพื้นที ่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ไดรับ ความเห็นชอบจากคณะกรรมการ เมื่อวันที่ 2 เดือน พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖6 เพื่อใหสถานศึกษาไดนำ กรอบหลักสูตรระดับทองถิ่นไปใชเปนแนวทางในการจัดการเรียนการสอนตอไป จึงประกาศใหใชกรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น สำนักงานเขตพื้นที ่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ตั้งแตบัดนี้เปนตนไป ประกาศ ณ วันที่ 2 เดือน พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๖6 (นายสมชาติ ไกรแกว) ผูอำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ข คำนำ ----------------------------------------------- ตามที่กระทรวงศึกษาธิการไดประกาศใหใชหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ โดยกำหนดใหสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาจัดทำกรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น ตามหลักสูตร แกนกลางการศึกษา ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) และความตองการของ ทองถิ่น สำนักงานเขตพื้นที ่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ไดจัดทำกรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น โดยความรวมมือจากตัวแทนฝายตาง ๆ ที่เกี่ยวของ ตามขั้นตอนเริ ่มตั้งแต ขั้นรางกรอบหลักสูตร ชั้นประชาพิจารณและชั้นขออนุมัติความเห็นชอบจากคณะกรรมการเขตพื้นที่การศึกษา กรอบหลักสูตรระดับทองถิ่นเลมนี้ประกอบดวย ๕ สวน คือ บทนำ เปาหมายและจุดเนน สาระการเรียนรูทองถิ่น การประเมินคุณภาพผูเรียนระดับทองถิ่น และการนำกรอบสาระการเรียนรูระดับ ทองถิ่นสูการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษาเพื่อใหโรงเรียนนำกรอบและแนวทางไปจัดทำหลักสูตรสถานศึกษา ตอไป กลุมนิเทศติดตามและประเมินผลการจัดการศึกษา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ค สารบัญ ----------------------------------------------- หนา ประกาศ ก คำนำ ข สารบัญ ค สวนที่ ๑ บทนำ 1 ความเปนมา 1 วัตถุประสงค 4 ขั้นตอนการดำเนินงานจัดทำกรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น 5 องคประกอบสำคัญของกรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น 7 แผนผังการพัฒนากรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น 9 สวนที่ 2 เปาหมายและจุดเนน 10 วิสัยทัศน 10 จุดหมาย 10 เปาหมาย 10 จุดเนนคุณภาพผูเรียน ๑๑ นโยบายและจุดเนน สพป.กระบี่ ประจำปงบประมาณ พ.ศ. 2566 11 สวนที่ ๓ สาระการเรียนรูทองถิ่น 13 โครงสรางกรอบหลักสูตรระดับทองถิ่นสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๕๗ สวนที่ ๔ การประเมินคุณภาพผูเรียนระดับทองถิ่น ๙5 แนวทางในการวัดและประเมินผลผูเรียนตามกรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น 95 สวนที่ ๕ การนำกรอบหลักสูตรระดับทองถิ่นสูการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา ๑๐2 บรรณานุกรม ๑๐4 ภาคผนวก ภาคผนวก ๑ เอกสารหลักสูตร/เอกสารเพิ่มเติม (คิวอารโคด) ภาคผนวก ๒ อภิธานศัพท ๑๐7 ๑๑5 ภาคผนวก ๓ คณะกรรมการจัดทำหลักสูตรระดับทองถิ่น ๑๒3
สวนที่ ๑ บทนำ กรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น โดยการมีสวนรวมของชุมชน สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ความเปนมา กระทรวงศึกษาธิการไดประกาศใชหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 โดยไดมีการกำหนดวิสัยทัศนจุดหมาย สมรรถนะสำคัญของผูเรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค มาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดที่ชัดเจน เพื่อใชเปนทิศทางในการจัดทำหลักสูตร การเรียนการสอน ในแตละระดับ นอกจากนั้นไดกำหนดโครงสรางเวลาเรียนพื้นฐานของแตละกลุมสาระการเรียนรูในแตละ ชั้นปไวในหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน และเปดโอกาสใหสถานศึกษาเพิ่มเติมเวลาเรียน ไดตามความพรอมและจุดเนน อีกทั้งไดปรับกระบวนการวัดและประเมินผลการเรียนรูเกณฑการจบ การศึกษาแตละระดับ และเอกสารแสดงหลักฐานทางการศึกษาใหมีความสอดคลองกับมาตรฐานการเรียนรู และมีความชัดเจนตอการนำไปปฏิบัติ หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 จัดทำขึ้นสำหรับทองถิ่นและ สถานศึกษาไดนำไปใชเปนกรอบและทิศทางในการจัดทำหลักสูตรสถานศึกษา และจัดการเรียนการสอนเพื่อ พัฒนาเด็กและเยาวชนไทยทุกคนในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานใหมีคุณภาพดานความรูและทักษะที่จำเปน สำหรับการดำรงชีวิตในสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลง และแสวงหาความรูเพื่อพัฒนาตนเองอยางตอเนื่อง ตลอดชีวิต มาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดที ่กำหนดไวจะช วยทำใหหน วยงานที ่เกี ่ยวของในทุกระดับ เห็นผลคาดหวัง ที่ตองการในการพัฒนาการเรียนรูของผูเรียนที่ชัดเจนตลอดแนว ซึ่งจะสามารถ ชวยใหหนวยงานที่เกี่ยวของในระดับทองถิ่นและสถานศึกษารวมกันพัฒนาหลักสูตรไดอยางมั่นใจ ทำให การจัดทำหลักสูตรในระดับสถานศึกษามีคุณภาพและมีความเปนเอกภาพยิ่งขึ้น อีกทั้งยังช วยใหเกิด ความชัดเจนเรื่องการวัดและประเมินผลการเรียนรูและชวยแกปญหาการเทียบโอนระหวางสถานศึกษา ดังนั้นในการพัฒนาหลักสูตรในทุกระดับตั้งแตระดับชาติจนกระทั่งถึงสถานศึกษา จะตองสะทอนคุณภาพ ตามมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดที่กำหนดไวในหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน รวมทั้ง เปนกรอบทิศทางในการจัดการศึกษาทุกรูปแบบ และครอบคลุมผูเรียนทุกกลุมเปาหมายในระดับการศึกษา ขั้นพื้นฐาน การพัฒนาและใชหลักสูตรจะประสบความสำเร็จไดจำเปนตองอาศัยการบริหารจัดการหลักสูตร ที่มีประสิทธิภาพ ทุกฝายที่เกี่ยวของตองมีความเขาใจที่ชัดเจนตรงกันเกี่ยวกับหลักสูตร รวมทั้งเขาใจถึง บทบาทหนาที่ของตนเอง และสามารถปฏิบัติหนาที่ไดอยางมีประสิทธิภาพ เพื่อกอใหเกิดประโยชนสูงสุด ตอการพัฒนาคุณภาพผูเรียน
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๒ แนวทางการบริหารจัดการหลักสูตรตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 การบริหารจัดการหลักสูตรในยุคปจจุบันซึ่งมีการกระจายอำนาจสูทองถิ่นและสถานศึกษา ใหมีสวนรวมคิด รวมตัดสินใจ ในการพัฒนาหลักสูตรของตนเอง ครอบคลุมหลายมิติเกี ่ยวของกับ บุคคลหลายฝายในทองถิ่น และตองอาศัยองคประกอบปจจัยเกื้อหนุนตางๆ มากมาย เพื่อการปรับปรุง พัฒนาการเรียนการสอนใหไดผลดีและมีประสิทธิภาพสูงสุด การกำหนดกรอบหลักสูตรทองถิ่น เปนสาระสำคัญประการหนึ ่งที่จะชวยใหผูบริหารสถานศึกษา ครูผูสอน และบุคลากรทางการศึกษา ในโรงเรียน เห็นแนวทางในการดำเนินงานในการจัดทำหลักสูตรสถานศึกษา การจัดการเรียนการสอน รวมทั้งการสงเสริม และดูแลดานคุณภาพสอดคลองกับสภาพและความตองการของชุมชนทองถิ่น โดยมีการกำหนดมาตรฐานการเรียนรูเปนเปาหมายและเกณฑในการพัฒนาสาระการเรียนรูทองถิ่น และ สามารถตรวจสอบคุณภาพของผูเรียนในระดับทองถิ่น เพื่อกำหนดกรอบทิศทางในการจัดการเรียนการสอน เพื่อพัฒนาผูเรียนใหมีความรูความสามารถอันเปนพื้นฐานจำเปนในทองถิ่นและโลกปจจุบัน กรอบเปาหมาย จุดเนน ที่กำหนดสาระการเรียนรูทองถิ่น ตองมุ งเนนผูเรียนเปนสำคัญบนพื้นฐานความเชื ่อวา ทุกคนสามารถเรียนรูและพัฒนาตนเองไดเต็มตามศักยภาพ ผูเรียนมีโอกาสเรียนรูเรื่องราวของ ชุมชน ทองถิ่น ซึ่งเปนสภาพแวดลอมในชีวิตจริงของตน ทำใหเกิดความตระหนัก เห็นคุณคา สำนึกรักผูกพัน กับทองถิ่น มีความภาคภูมิใจในบรรพบุรุษถิ่นฐานบานเกิด เปนสมาชิกที่ดีของชุมชน ตลอดจนสามารถ แกปญหา พัฒนาชีวิต อาชีพ ครอบครัวและสังคมของตนเองไดตามควรแกฐานะ และเปนบุคคล ที่มีความรอบรูเกี่ยวกับทองถิ่นในแงมุมตางๆ ทั้งดานเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม ฯลฯ อยางชัดเจน ในกระบวนการจัดทำหรือพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา เพื่อใชในการจัดการเรียนรูใหบรรลุเปาหมาย ตามมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดที่หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานกำหนด สำนักวิชาการและ มาตรฐานการศึกษาไดกำหนดใหหนวยงานระดับทองถิ่น ซึ่งในที่นี้หมายถึงเขตพื้นที่การศึกษา หรือ หนวยงานตนสังกัดอื่นๆ ที่มีสวนเกี่ยวของในการจัดการศึกษา ไดจัดทำกรอบหลักสูตรระดับทองถิ่นนั้นๆ ขึ้น เพื่อเปนกรอบทิศทางใหสถานศึกษาไดนำไปประกอบการพิจารณา จัดทำหรือเพิ่มเติมในสวนที่จะสามารถ ตอบสนองตอความตองการของทองถิ่น ภายใตบริบทของสถานศึกษาตามหลักการจัดการศึกษา โดยเนน ผูเรียนเปนสำคัญ ในแนวการบริหารจัดการหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ไดกำหนดใหหนวยงานระดับทองถิ่น ซึ่งหมายถึงจังหวัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา และหรือองคกร หนวยงานอื่น ๆ ที่มีสวนเกี่ยวของกับการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน ควรศึกษายุทธศาสตรการพัฒนาประเทศ โดยรวม ยุทธศาสตรการพัฒนากลุมจังหวัด และยุทธศาสตรการพัฒนาจังหวัด ตลอดจนแผนพัฒนา การศึกษาของเขตพื้นที่การศึกษาควบคูกับมาตรฐานการเรียนรูตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน เพื่อพิจารณากำหนดกรอบเปาหมายและจุดเนนในการพัฒนาทรัพยากรบุคคลในวัยเรียน ใหมีความสัมพันธ สอดคลองกัน เพื่อเปนมนุษยที่มีความสมดุล ทั้งดานรางกาย ความรูคุณธรรม มีจิตสำนึกในความเปน พลเมืองไทยและเปนพลโลก
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๓ ดวยเหตุนี้กรอบสาระการเรียนรูระดับทองถิ่นจึงถือเปนตัวจักรสำคัญในการตอบสนองนโยบาย พระราชบัญญัติทางการศึกษา กฎหมายและรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย ที ่เกี ่ยวของกับ การจัดการศึกษา ดังนี้ รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 มาตรา 81 ระบุไววารัฐตองจัดการศึกษา อบรม และสนับสนุนใหเอกชนจัดการศึกษาอบรม ใหเกิดความรูคู คุณธรรมจัดใหมีกฎหมายเกี ่ยวกับ การศึกษาแหงชาติปรับปรุงการศึกษาใหสอดคลองกับการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคม สรางเสริม ความรูและปลูกฝงจิตสำนึกที่ถูกตอง เกี่ยวกับการเมืองการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริยทรงเปนประมุข สนับสนุนการคนควาวิจัยในศิลปะวิทยาการตางๆ เรงรัดพัฒนา วิทยาศาสตรและเทคโนโลยีเพื่อการพัฒนาประเทศ พัฒนาวิชาชีพครูและสงเสริมภูมิปญญาระดับทองถิ่น ศิลปะและวัฒนธรรมของชาติ พระราชบัญญัติการศึกษาแห งชาติพุทธศักราช 2542 และที่แกไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 7 ระบุวา กระบวนการเรียนรูตองมุงปลูกฝงจิตสำนึกที่ถูกตอง เกี่ยวกับการเมือง การปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรงเปนประมุข รูรักษาและสงเสริมสิทธิหนาที่ เสรีภาพ ความเคารพกฎหมาย ความเสมอภาค และศักดิ์ศรีความเปนมนุษยมีความภาคภูมิใจ ในความเปนไทย รูจักรักษาผลประโยชนส วนรวมและของประเทศชาติรวมทั้งสงเสริมศาสนา ศิลปวัฒนธรรมของชาติการกีฬา ภูมิปญญาระดับทองถิ่น ภูมิปญญาไทย และความรูอันเปนสากล ตลอดจน อนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม ความสามารถในการประกอบอาชีพ รูจักพึ่งตนเอง มีความคิดริเริ่มสรางสรรคใฝรูและเรียนรูดวยตนเองอยางตอเนื่อง มาตรา 27 ใหคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กำหนดหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน เพื่อความเปนไทย ความเปนพลเมืองที ่ดีของชาติการดำรงชีวิต และการประกอบอาชีพ ตลอดจน เพื่อการศึกษาตอ ใหสถานศึกษาขั้นพื้นฐานมีหนาที่จัดทำสาระของหลักสูตรในสวนที่เกี่ยวกับสภาพปญหา ในชุมชน และสังคมภูมิปญญาระดับทองถิ่น คุณลักษณะอันพึงประสงคเพื่อเปนสมาชิกที่ดีของครอบครัว ชุมชน สังคม และประเทศชาติ มาตรา 39 ใหกระทรวงกระจายอำนาจการบริหารและการจัดการศึกษา ทั้งดานวิชาการ งบประมาณ การบริหารงานบุคคล การบริหารงานทั่วไป ไปยังคณะกรรมการและสำนักงานเขตพื้นที่ การศึกษา และสถานศึกษาในเขตพื้นที่การศึกษาโดยตรง พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2546 มาตรา 35 ระบุไววา สถานศึกษาที่จัดการศึกษาศึกษาขั้นพื้นฐานเฉพาะที่เปนโรงเรียน มีฐานะเปนนิติบุคคล และมาตรา 37 ใหมีสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา เพื่อทำหนาที่ในการดำเนินการใหเปนไปตามอำนาจหนาที่ของ คณะกรรมการฯ และใหมีอำนาจหนาที่เกี่ยวกับการศึกษา ตามที่กำหนดไวในกฎหมายนี้หรือกฎหมายอื่น และมีอำนาจหนาที่ดังนี้ (1) อำนาจหนาที่ในการบริหารและจัดการศึกษาและพัฒนาสาระของหลักสูตรการศึกษา ใหสอดคลองกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน ของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๔ (2) อำนาจหนาที่ในการพัฒนางานดานวิชาการและจัดใหมีระบบประกันคุณภาพภายใน สถานศึกษารวมกันกับสถานศึกษา ดวยเหตุนี้สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ในฐานะหนวยงานที่ทำหนาที่สงเสริม สนับสนุนการพัฒนาการจัดการศึกษาของโรงเรียนในสังกัด มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาหลักสูตร ในสวนที่ สอดคลองกับสภาพและความตองการของทองถิ่น ไดวางแผนดำเนินงานวิชาการ กำหนดสาระ รายละเอียด ของหลักสูตรระดับสถานศึกษา และแนวการจัดสัดสวนสาระการเรียนรูและกิจกรรมพัฒนาผูเรียนของ สถานศึกษาใหสอดคลองกับหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน สภาพเศรษฐกิจ สังคม ศิลปวัฒนธรรม และภูมิปญญาของทองถิ่น วัตถุประสงค 1. เพื่อใหสถานศึกษา มีเปาหมาย / จุดเนนดานคุณภาพของผูเรียน และเห็นทิศทางในการพัฒนา การศึกษาในทองถิ่น ๒. เพื่อใหสถานศึกษานำกรอบสาระการเรียนรูทองถิ่น ไปใชเปนแนวทางในการจัดทำหลักสูตร สถานศึกษาที่เกี่ยวของกับทองถิ่นของโรงเรียน ๓. เพื่อใหสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ และสถานศึกษามีแนวทาง ในการประเมินคุณภาพผูเรียน หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และมาตรฐาน การเรียนรูและตัวชี้วัด ฯ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ.2560)
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๕ ขั้นตอนการดำเนินงานจัดทำกรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น การดำเนินงานจัดทำกรอบหลักสูตรระดับทองถิ่นของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา กระบี่ มีจุดประสงคเพื่อใหสถานศึกษานำไปใชจัดการเรียนการสอนและจัดประสบการณใหผูเรียนไดเรียนรู เกี่ยวกับทองถิ่นของตนเอง ทั้งในดานความสำคัญ ประวัติความเปนมา สภาพภูมิประเทศ ภูมิอากาศ สภาพเศรษฐกิจ สังคม การดำรงชีวิต การประกอบอาชีพ ศิลปะ วัฒนธรรมประเพณีภูมิปญญา ฯลฯ ตลอดจนสภาพปญหาในชุมชนและสังคมนั้น ๆ อันจะทำใหผูเรียนเกิดความรัก ความผูกพัน มีความ ภาคภูมิใจในทองถิ่นของตน ยินดีที่จะรวมสืบสานพัฒนาหรือแกไขปญหาของทองถิ่นนั้น มีแนวทาง การดำเนินงานที่สำคัญ ดังนี้ การดำเนินงานของสวนกลาง กระทรวงศึกษาธิการ โดยสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานเปนหนวยงาน ในสวนกลาง มีภารกิจสำคัญในการจัดและสงเสริมการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยมีหนาที่ในการจัดทำนโยบายและจัดทำ หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน ซึ่งไดกำหนดจุดหมายของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 เพื่อใหผูเรียนไดเรียนรูเกี่ยวกับทองถิ่นโดยกำหนด คุณลักษณะอันพึงประสงคใหผูเรียนรัก ประเทศชาติรักทองถิ่น มุ งทำประโยชนสรางสิ่งดีงามใหสังคม มีจิตสำนึกในการอนุรักษภาษาไทย ศิลปวัฒนธรรม ประเพณีกีฬา ภูมิปญญาไทย ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม ซึ่งสำนักงานเขตพื้นที่ การศึกษา สถานศึกษา หนวยงานที่เกี่ยวของ จะตองนำหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 ไปใชจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานใหบรรลุตามจุดหมายและมาตรฐาน การเรียนรูที่กำหนดไว การดำเนินงานระดับเขตพื้นที่การศึกษา 1. ดำเนินงานในรูปคณะกรรมการ องคประกอบของคณะกรรมการ ประกอบดวยศึกษานิเทศก ครูผูบริหารการศึกษา ผูนำชุมชน ผูทรงคุณวุฒิที่มีความรูประสบการณหลากหลายสาขา 2. ศึกษา/วิเคราะหหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน คณะกรรมการจัดทำกรอบสาระการเรียนรู ทองถิ่นไดทำการศึกษา/วิเคราะหหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน ซึ่งครอบคลุมทั้งมาตรฐานการเรียนรูและ ตัวชี้วัด 3. ศึกษา/วิเคราะหขอมูลสารสนเทศของทองถิ่น ศึกษาวิเคราะห/สังเคราะหขอมูลสารสนเทศ ของทองถิ่น ครอบคลุมทั้งวิสัยทัศนกลุมจังหวัด/จังหวัด ความสำคัญ ประวัติความเปนมา สภาพภูมิประเทศ ภูมิอากาศ สภาพเศรษฐกิจ สังคม วิถีการดำรงชีวิต ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณีภูมิปญญาทองถิ่น สภาพปญหาในชุมชนและสังคมนั้น ๆ 4. กำหนดกรอบสาระการเรียนรูทองถิ่น กำหนดกรอบสาระการเรียนรูทองถิ่นใหเหมาะสม ซึ่งมีความยืดหยุน สถานศึกษาสามารถนำไปกำหนดรายละเอียดของเนื้อหาองคความรูที่เกี่ยวกับทองถิ่น ไดงายและสอดคลองกับจุดเนนของสถานศึกษา
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๖ 5. สอบถามและรับฟงความคิดเห็นจากผูทรงคุณผูเกี่ยวของ เมื่อจัดทำกรอบสาระการเรียนรู ทองถิ่นเสร็จแลว นำไปรับฟงความคิดเห็นจากบุคคลที่เกี่ยวของในทองถิ่น 6. เผยแพรและประชาสัมพันธกรอบสาระการเรียนรูทองถิ่น 7. นิเทศ กำกับ ติดตามและประเมินผล สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาจะดำเนินการนิเทศ ติดตาม กำกับ และประเมินผล การจัดประสบการณการเรียนรูเกี่ยวกับทองถิ่นของสถานศึกษา 8. วิจัยพัฒนากรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น การวิจัยนำสาระการเรียนรูเกี่ยวกับทองถิ่นสูการเรียน การสอนในระดับสถานศึกษา รวมทั้งติดตามประเมินผลคุณภาพของผูเรียนวาเปนไปตามมาตรฐาน การเรียนรูหรือไม และนำผลการประเมินมาใชในการวางแผน ปรับปรุงและวิจัยพัฒนาคุณภาพการศึกษา ตอไป กรอบสาระการเรียนรูระดับทองถิ่น สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ จะไดมีการ ทบทวนและปรับปรุงพัฒนาทุกระยะ 3 – 5 ปหรือตามระยะเวลาที่คณะกรรมการฯเห็นสมควรเพื่อใหมี ความทันสมัยเหมาะสมกับสภาวะแวดลอมและสภาวะของสังคม วัฒนธรรมที่มีการเปลี่ยนแปลง อยูตลอดเวลา การดำเนินงานของสถานศึกษา แนวทางการดำเนินงานของสถานศึกษา ดังนี้ 1. แตงตั้งคณะกรรมการ/ คณะทำงาน คณะกรรมการชุดนี้ควรประกอบดวยผูบริหารสถานศึกษา / ผูบริหารสวนราชการระดับทองถิ่น ครูผูสอน ผูแทนชุมชน ผูทรงคุณวุฒิที ่มีความรูและมีประสบการณ ปราชญชาวบาน 2. วิเคราะหสังเคราะหขอมูลจากเอกสารและแหลงขอมูลตางๆ อาทิหลักสูตรแกนกลางการศึกษา ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัด ฯ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ.2560) รวมทั้ง ศึกษาสภาพ แนวโนมการเปลี่ยนแปลง บริบทสภาพ ปญหา ความตองการของทองถิ่น ชุมชน ผลสัมฤทธิ์ ทางการเรียนของผูเรียนในพื้นที่ เปนตน 3. ดำเนินการจัดทำกรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น ในการดำเนินการจัดทำกรอบหลักสูตร ระดับทองถิ่นใหมีคุณภาพ จะตองมีการวางแผนงานที่ชัดเจนเพื่อใหเห็นภาพการทำงานตลอดแนว ดวยกระบวนการทำงานแบบมีสวนรวม 4. รับฟงความคิดเห็นจากผูเกี่ยวของ อาทิผูทรงคุณวุฒิครูผูสอน ผูปกครอง ปราชญในชุมชน และหนวยงานธุรกิจ ฯลฯ เพื่อนำขอคิดเห็นจากฝายตาง ๆ มาปรับปรุงกรอบหลักสูตรใหมีความเหมาะสม ชัดเจนยิ่งขึ้น 5. เสนอคณะกรรมการระดับทองถิ่น/คณะกรรมสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน เพื่อใหความเห็นชอบ
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๗ องคประกอบสำคัญของกรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น กรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น 1. เปาหมาย/จุดเนน ของเขตพื้นที่การศึกษา/ หนวยงานระดับทองถิ่น เปนหนวยงานสำคัญที่จะ ชวยขับเคลื่อนการจัดการศึกษาของสถานศึกษาภายในเขต/ทองถิ่น เพื่อใหสามารถพัฒนาผูเรียนใหบรรลุ คุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรูตามหลักสูตรแกนกลาง และผูเรียนไดมีโอกาสเรียนรูในเรื ่องเกี ่ยวกับ ชุมชน ทองถิ่น ในการจัดการศึกษาใหบรรลุผลดังกลาว เขตพื้นที่การศึกษาอาจกำหนดเปาหมาย/จุดเนน ที่ตองการใหเดนชัดเปนการเฉพาะ เพื่อใหสถานศึกษาไดเล็งเห็นทิศทางในการพัฒนาการศึกษาในทองถิ่น เชน การพัฒนาดานการคิดวิเคราะหเปนตน เปาหมาย/จุดเนนนั้นควรกำหนดเปนคุณภาพที่ตองการให เกิดขึ้นในตัวผูเรียน มิควรกำหนดในสิ่งที่กอใหเกิดขอจำกัดตอการจัดการเรียนการสอนในระดับสถานศึกษา 2. สาระการเรียนรูระดับทองถิ่น เปนสวนที่ใหขอมูลเกี่ยวกับหัวขอ/ประเด็นสำคัญที่ผูเรียน ในทองถิ่นควรเรียนรูหรือไดรับการปลูกฝง ในฐานะที่เปนสมาชิกของชุมชนนั้น เพื ่อใหเกิดความรัก ความภาคภูมิใจ และตองการมีสวนรวมในการอนุรักษสภาพแวดลอม ภูมิปญญาทองถิ่น สภาพแวดลอม ในทองถิ่น การกำหนดสาระการเรียนรูระดับทองถิ่นควรกำหนดในขอบเขตประเด็นสำคัญ พรอมทั้ง มีคำอธิบายประกอบในแตละประเด็นพอสังเขป เพื่อครูผูสอนใชเปนแนวทางในการจัดใหผูเรียนไดเรียนรู ในเรื่องเกี่ยวกับทองถิ่น เชน ประวัติความเปนมาของทองถิ่น สภาพภูมิอากาศ ภูมิประเทศเศรษฐกิจ สังคม วิถีชีวิต ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณีภูมิปญญาทองถิ่น สภาพปญหา และเหตุการณสำคัญในชุมชนและ สังคมนั้นๆ รวมทั้งขอมูลแนวโนมการพัฒนาทองถิ่น เปนตน การจัดทำสาระการเรียนรูระดับทองถิ่นอาจไดจากการวิเคราะหรวบรวมขอมูลจากแหลงตาง ๆ เชน วิเคราะหมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดของกลุมสาระการเรียนรูทั้ง 8 กลุมสาระตามหลักสูตร แกนกลาง ในสวนที่เกี่ยวของกับชุมชนและทองถิ่น รวมทั้งขอมูลจากการศึกษา สำรวจสภาพ ปญหา การเปลี่ยนแปลงตางๆที่เกิดขึ้นในสังคม/ชุมชน เพื่อนำมาสังเคราะหจัดเปนหมวดหมู เพื่อสถานศึกษาใชเปน แนวทางในการจัดการเรียนรูตอไป การจัดทำหลักสูตรโดยเฉพาะในสวนที่เกี่ยวกับทองถิ่นนั้น สิ่งที่ควรทำความเขาใจใหตรงกันคือ - หลักสูตรที่ใชในการจัดการเรียนการสอนในระดับสถานศึกษาคือ “หลักสูตรสถานศึกษา” - สิ่งที่ผูเรียนตองเรียนรูเกี่ยวกับทองถิ่นสามารถสอดแทรกเขาไปในรายวิชาพื้นฐานทั้ง 8 กลุมสาระ การเรียนรูไดหรือหากสถานศึกษาเห็นวามีสิ่งสำคัญที่ตองการจะเนนและแยกสอนเปนการเฉพาะ เชน การสอนจักสาน เพื่ออนุรักษภูมิปญญาทองถิ่น ก็สามารถเปดเปนรายวิชาเพิ่มเติมไดแตไมวาจะเปนลักษณะ ใดก็อยูในหลักสูตรสถานศึกษาทั้งสิ้น มิใชแยกเปนหลักสูตรสถานศึกษาและหลักสูตรทองถิ่นจากกัน เพราะ การกระจายอำนาจใหโรงเรียนจัดทำหลักสูตรสถานศึกษา ก็เพื่อใหสอดคลองกับสภาพและ ความตองการของทองถิ่นซึ่งมีลักษณะแตกตางกันไป
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๘ 3. กรอบสาระการเรียนรูทองถิ่นที่เขตพื้นที่การศึกษา หรือหนวยงานที่รับผิดชอบในระดับทองถิ่น จัดทำนั้นเปนกรอบแนวทางกวางๆ ที่ระบุเปาหมาย / จุดเนนของทองถิ่น สาระการเรียนรูหรือเรื่องตาง ๆ เกี่ยวกับทองถิ่น และแนวทางการประเมินคุณภาพผูเรียนในทองถิ่น สถานศึกษาสามารถนำไปเปนแนวทาง จัดการเรียนการสอนเพื่อใหผูเรียนไดมีความรูความเขาใจเรื่องเหลานั้นในฐานะที่เปนสมาชิกในสังคมนั้น ๆ ในเอกสารกรอบสาระการเรียนรูทองถิ่น นำเสนอเปนเพียงแนวทางและตัวอย างของรายวิชาเพิ ่มเติม เกี่ยวกับทองถิ่นไดมิใชสิ่งที่กำหนดใหโรงเรียนจัดการเรียนการสอน ๔. การประเมินคุณภาพการศึกษาระดับทองถิ่น การประเมินคุณภาพผูเรียน และการรายงานผล การศึกษาระดับทองถิ่น เปนกลไกสำคัญในการควบคุมคุณภาพการศึกษา เพื่อเปนการตรวจสอบวาคุณภาพ ผูเรียนตามหลักสูตรแกนกลางตลอดจนเปาหมายและจุดเนนซึ่งกำหนดคุณภาพผูเรียนในพื้นที่นั้นบรรลุผล หรือไมเพียงใด และมีอะไรจะตองปรับปรุงพัฒนาตอไป ดังนั้น ควรมีการระบุเกี่ยวกับการประเมินคุณภาพ ผูเรียนไวในกรอบหลักสูตระดับทองถิ่น ใหโรงเรียนตาง ๆ ไดรับทราบขอมูลวาเขตพื้นที่การศึกษาจะจัดการ ประเมินคุณภาพในกลุมสาระการเรียนรูใดบาง ระดับขั้นใดบาง และประเมินเมื่อไร ดวยวิธีการใดหรือ เครื่องมืออะไร มีเกณฑการประเมินเปนอยางไร และโรงเรียนที่มีผลการประเมินไมถึงเกณฑที่กำหนดจะตอง ดำเนินการอยางไร เปนตน 5. การนำกรอบหลักสูตรทองถิ่นไปพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา เปนขั้นตอนที่สำคัญยิ่งในการ พัฒนาหลักสูตร เพราะเปนการนำเปาหมายและจุดเนนของหลักสูตร ซึ่งจะตองนำเนื้อหาวิชาและ ประสบการณการออกแบบการเรียนรูที่คัดสรรอยางดีแลวไปสูผูเรียน เพราะฉะนั้น สถานศึกษาตองศึกษา จุดเนนของทองถิ่น ประเพณีวัฒนธรรม ทรัพยากร สังคม สิ่งแวดลอม และอาชีพที่มีความโดดเดนใน ทองถิ่น มาจัดทำหลักสูตรสถานศึกษา อีกทั้งในการนำหลักสูตรไปใชจึงมีความสำคัญที่บุคคลผูเกี่ยวของใน การนำหลักสูตรไปใชมีความจำเปนที่จะตองทำความเขาใจกับวิธีการขั้นตอนตางๆ เพื่อใหมีความสามารถใน การนำหลักสูตรไปใชใหเกิดประสิทธิภาพสูงสุดสมความมุงหมายทุกประการ
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๙ แผนผังการพัฒนากรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน ศึกษา สืบคนขอมูลที่เกี่ยวของ สภาพปญหา/ความตองการของทองถิ่น กรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น เปาหมาย / จุดเนน สาระการ เรียนรู ทองถิ่น การประเมิน คุณภาพ ผูเรียน นําเสนอผูทรงคุณวุฒิ ใหผูเชี่ยวชาญตรวจสอบความถูกตอง นําเสนอคณะกรรมการเขตพื้นที่การศึกษาเพื่อขอความเห็นชอบ สถานศึกษาใชเปนแนวทางในการพัฒนาหลักสูตร นิเทศ ติดตาม การใชหลักสูตร สรุปผลพัฒนากรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น ปรับปรุง /พัฒนา
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๑๐ สวนที่ ๒ เปาหมายและจุดเนน สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ไดกำหนดวิสัยทัศนจุดหมาย เปาหมายและ จุดเนนในการจัดการศึกษาตามกรอบหลักสูตรระดับทองถิ่น ดังนี้ วิสัยทัศน สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ มุ งพัฒนาผูเรียนใหเปนคนดีมีความรู ความสามารถ กาวทันการเปลี่ยนแปลงของโลก มีจิตสำนึก รักและภาคภูมิใจในทองถิ่น ดำรงตนอยูในสังคม อยางมีความสุข จุดหมาย 1. มีวินัย มีความรับผิดชอบ ชื่อสัตยใฝเรียนรูอยูอยางพอเพียง ทั้งตอตนเอง ตอสังคม โดยเปน พลเมืองที่ดีของชุมชนและประเทศชาติ ๒. มีความรูความเขาใจและดำเนินชีวิตตามขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงามของบรรพชน คนกระบี่ 3. มีความสามารถทางวิชาการ มีทักษะทางภาษาสื่อสารไดหลายภาษา และคิดสรางสรรคกาวทัน การเปลี่ยนแปลง 4. มีจิตสำนึกในการอนุรักษศิลปวัฒนธรรมและภูมิปญญาทองถิ่นของจังหวัดกระบี่ อนุรักษและ พัฒนาสิ่งแวดลอม มีจิตสาธารณะที่มุงทำประโยชนสรางสิ่งที่ดีงามในชุมชนทองถิ่น และอยูรวมกันอยางมีความสุข ๕. มีทักษะชีวิตและทักษะการทำงาน สามารถสรางอาชีพ มีรายไดและสามารถแขงขันระดับนานาชาติ เปาหมาย 1. นักเรียน มีวินัย มีความรับผิดชอบ ชื่อสัตยใฝเรียนรูอยูอยางพอเพียง ทั้งตอตนเอง ตอสังคม โดยเปนพลเมืองที่ดีของชุมชนและประเทศชาติ ๒. นักเรียนมีความรูความเขาใจและดำเนินชีวิตตามขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงามของบรรพชน คนกระบี่ 3. นักเรียนมีความสามารถทางวิชาการ มีทักษะทางภาษาสื่อสารไดหลายภาษา และคิดสรางสรรค กาวทันการเปลี่ยนแปลง 4. นักเรียนมีจิตสำนึกในการอนุรักษศิลปวัฒนธรรมและภูมิปญญาทองถิ ่นของจังหวัดกระบี่ อนุรักษและพัฒนาสิ่งแวดลอม มีจิตสาธารณะที่มุงทำประโยชนสรางสิ่งที่ดีงามในชุมชนทองถิ่น และ อยูรวมกันอยางมีความสุข ๕. นักเรียนมีทักษะชีวิต และทักษะการทำงาน สามารถสรางอาชีพ มีรายไดและสามารถแขงขัน ระดับนานาชาติ
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๑๑ จุดเนนคุณภาพผูเรียน ๑. นักเรียนมีวินัย มีความรับผิดชอบ ชื่อสัตยใฝเรียนรูอยูอยางพอเพียง และมีจิตสาธารณะ 2. นักเรียนมีความคิดสรางสรรคกาวทันการเปลี่ยนแปลงของโลก 3. นักเรียนมีทักษะในการสื่อสารไดหลายภาษา 4. นักเรียนรักและภูมิใจทองถิ่น อนุรักษและพัฒนาสิ่งแวดลอม สืบสานศิลปวัฒนธรรมและ ภูมิปญญาทองถิ่น 5. นักเรียนมีทักษะชีวิต และทักษะการทำงาน สามารถสรางอาชีพ มีรายไดและสามารถแขงขัน ระดับนานาชาติ นโยบายของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ปงบประมาณ 2566 วิสัยทัศน (Vision) องคกรคุณภาพ มุงพัฒนาการศึกษาสูมาตรฐานระดับสากล พันธกิจ (Mission) 1. สงเสริม สนับสนุนการจัดการศึกษาเพื่อเสริมสรางความมั่นคงของสถาบันหลักของชาติและการ ปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริยทรงเปนประมุข 2. จัดการศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตที่เปนมิตรกับสิ่งแวดลอม โดยยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียง และเปาหมายการพัฒนาอยางยั่งยืน (Sustainable Development Goals : SDGs) 3. สงเสริม สนับสนุนการจัดการศึกษาใหผูเรียน ครูและบุคลากรทางการศึกษา ไดรับความ ปลอดภัยจากภัยคุกคามทุกรูปแบบ 4. เพิ่มโอกาสความเสมอภาคลดความเหลื่อมล้ำใหผูเรียนทุกคนไดรับบริการทางการศึกษาอยางทั่วถึงเทาเทียม 5. พัฒนาศักยภาพและคุณภาพผูเรียนใหมีสมรรถนะตามหลักสูตรและคุณลักษณะในศตวรรษที่ 21 6. พัฒนาผูบริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษาใหเปนมืออาชีพ มีสมรรถนะดานภาษาและ การใชเทคโนโลยีดิจิทัล 7. พัฒนาระบบบริหารจัดการศึกษาทุกระดับและจัดการศึกษาโดยใชเทคโนโลยีดิจิทัล (Digital Technology) ใหมีประสิทธิภาพ และประสิทธิผลเหมาะสมกับบริบทโดยการมีสวนรวมจากทุกภาคสวน เปาประสงค (Gold) 1. ผูเรียนมีความรักสถาบันหลักของชาติและการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อันมี พระมหากษัตริยทรงเปนประมุข 2. ผูเรียนมีคุณภาพชีวิตที่เปนมิตรกับสิ่งแวดลอม โดยยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และ เปาหมายการพัฒนาอยางยั่งยืน (Sustainable Development Goals : SDGs) 3. ผูเรียน ครูบุคลากรทางการศึกษา มีความปลอดภัยจากภัยคุกคามทุกรูปแบบ 4. ผูเรียนทุกคนไดรับบริการทางการศึกษาอยางทั่วถึง เทาเทียม 5. ผูเรียนมีสมรรถนะตามหลักสูตรและคุณลักษณะในศตวรรษที่ 21 6. ผูบริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษา มีสมรรถนะดานภาษาและการใชเทคโนโลยีดิจิทัล
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๑๒ 7. หนวยงาน สถานศึกษามีระบบบริหารจัดการศึกษาทุกระดับ และจัดการศึกษาโดยใชเทคโนโลยี ดิจิทัล (Digital Technology) ใหมีประสิทธิภาพ และประสิทธิผลเหมาะสมกับบริบทโดยการมีสวนรวมจากทุกภาคสวน คานิยมองคกร (CORE VALUE) ซื่อสัตย สุจริต จิตบริการ ทำงานเปนทีม
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๑๓ สวนที่ 3 สาระการเรียนรูทองถิ่น องคความรูทักษะสำคัญและคุณลักษณะในหลักสูตรทองถิ่นจังหวัดกระบี่แบงเปน 19 เรื่อง ดังนี้ 1. กระบี่เมืองนาอยู Krabi lively town (สภาพทางกายภาพจังหวัดกระบี่) 2. ยอนรอยเมืองกระบี่ Krabi old town (ประวัติศาสตรเมืองกระบี่) 3. การปกครองของกระบี่ Krabi domination (การปกครองของจังหวัดกระบี่) 4. สังคมกระบี่บานเรา Krabi society (สังคมจังหวัดกระบี่) 5. รองรอยทางประวัติศาสตรTraces of the past (โบราณสถานโบราณวัตถุ) 6. เชิดชูถิ่นแดนดินประเพณีWonderful tradition (ประเพณีและงานเทศกาล) 7. เศรษฐกิจเนรมิตเมือง Economy creates city (เศรษฐกิจของจังหวัดกระบี่และอาชีพที่สำคัญ) 8.วัฒนธรรมนำชีวิต Way of life (วัฒนธรรมของคนเมืองกระบี่) 9. พลเมืองวีรชนและบุคคลสำคัญ Creating heroes (ประชากรในจังหวัดกระบี่) 10. สืบสานงานศิลปHeritage of art (ดนตรีนาฏศิลปและการละเลนพื้นบาน) 11. มนตเสนหแหงแดนใตAmazing Krabi (การทองเที่ยวและแหลงทองเที่ยวในจังหวัดกระบี่) 12. กระบี่เมืองศิลปะ Krabi art city (ศิลปะเมืองกระบี่) 13. วรรณกรรมทองถิ่นแดนดินเมืองกระบี่ Magic of literature (ภาษาและวรรณกรรม) 14. สืบสานภูมิปญญา Local wisdom with great vison (ภูมิปญญาและเทคโนโลยีทองถิ่น) 15. ทรัพยในดินสินในน้ำนามกระบี่ Terrific treasures (ทรัพยากรที่สำคัญในจังหวัดกระบี่) 16.ชื่อบานฉันนั้นนามโรงเรียน Story of our life (ประวัติความเปนมาของหมูบาน ,ตำบล) 17. โครงงานฐานอาชีพ Career project (อาชีพในชุมชน , สินคา ผลิตภัณฑOTOP) 18. โรคอุบัติใหมในจังหวัดกระบี่ New disease in Krabi (การดูแลรักษา/ปองกัน,ทำยารักษา , ทำเจลลางมือใชพืชในชุมชน) 19. ทะเลและมหาสมุทร Sea paradise (เขตทรัพยากร เห็นคุณคา รัก หวงแหน ทรัพยากรทางทะเลและ ชายฝง)
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๑๔
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๑๕ สาระการเรียนรูทองถิ่น สาระการเรียนรูทองถิ่นจังหวัดกระบี่ประกอบดวย องคความรูทักษะ หรือกระบวนการเรียนรูและ คุณลักษณะอันพึงประสงค ซึ่งกำหนดใหผูเรียนทุกคนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐานทุกโรงเรียน ในจังหวัดกระบี่ ไดจัดการเรียนรูทองถิ่นจังหวัดกระบี่ตามศักยภาพของสถานศึกษา โดยแบงตามเนื้อหา สาระที่ควรรูดังนี้ ประวัติความเปนมา กระบี่ เปนจังหวัดหนึ่งทางภาคใตตั้งอยูริมฝงทะเลอันดามัน จากหลักฐานทางโบราณคดีสันนิษฐาน ไดวา บริเวณเมืองกระบี ่เคยเปนแหล งชุมชนโบราณก อนประวัติศาสตรและต อเนื ่องมาจนถึงสมัย ประวัติศาสตร กลาวกันวาดินแดนนี้แตเดิมคือ เมืองบันไทยสมอ 1 ใน 12 เมืองนักษัตร ที่ใชตราลิงเปนตรา ประจำเมือง ขึ้นกับอาณาจักรนครศรีธรรมราช กระบี่เคยเปนชุมชนโบราณกอนประวัติศาสตรมีผูคนพบ เครื่องมือยุคหินเปนจำนวนมาก กระจัดกระจายทั่วไป และยังพบภาพเขียนสีโบราณบนผนังถ้ำหลายแหง ในเขตจังหวัดกระบี่ โดยเฉพาะบริเวณ อำเภอคลองทอม และในประวัติศาสตรเมืองนครศรีธรรมราช (อาณาจักรตามพรลิงค) กระบี่เปนเมืองหนึ่งใน 12 นักษัตร มีตราประจำเมืองเปนรูปลิง (ปวอก) จังหวัดกระบี่ตั้งขึ้นสมัยรัชกาลที่ 5 แหงกรุงรัตนโกสินทรในอดีตเปนเพียงแขวงหนึ่งอยูในอำนาจปกครอง และบังคับบัญชาของเมืองนครศรีธรรมราช เรียกวา “แขวงเมืองปกาสัย” พระยาผูครองเมือง นครศรีธรรมราชใหปลัดเมืองฯ มาตั้งคายทำเพนียดจับชางในทองถิ่นที่ตำบลปกาสัย และไดมีราษฎรจาก เมืองนครศรีธรรมราช อพยพมาตั้งหลักแหลงทำมาหากินเพิ่มมากขึ้น ความหมายจังหวัดกระบี่ มีตำนานเลาสืบตอกันมาวาชาวบานไดขุดพบมีดดาบโบราณเลมหนึ่ง จึงนำมามอบใหกับเจาเมือง กระบี่และตอมาไมนานก็ขุดพบมีดดาบโบราณเลมหนึ่งรูปรางคลายกับมีดดาบโบราณเลมใหญจึงนำมามอบ ใหกับเจาเมืองกระบี่เชนกัน เจาเมืองกระบี่ เห็นวาเปนดาบโบราณสมควรเก็บไวเปนดาบคูบานคูเมือง เพื่อเปนสิริมงคล แตขณะนั้นยังสรางเมืองไมเสร็จจึงไดนำดาบไปเก็บไวในถ้ำเขาขนาบน้ำหนาเมืองโดยวาง ดาบหรือกระบี่ไขวกัน ซึ่งลักษณะการวางดาบหรือกระบี่ไขวเปนสัญลักษณของตราประจำจังหวัด คือรูป ดาบไขวดานหลังมีภูเขาและทะเล โดยบานที่ขุดพบดาบใหญโต ตั้งชื่อวา “บานกระบี่ใหญ” บานที่ขุดพบ ดาบเล็กไดตั้งชื่อวา “บานกระบี่นอย” แตมีอีกตำนานหนึ่ง สันนิษฐานวา คำวา “กระบี่” อาจเรียกชื่อพันธุไมชนิดหนึ่งที่มีมากในทองถิ่น คือตน “หลุมพี” จึงเรียกชื่อทองถิ่นวาบานหลุมพีตอมามีชาวมลายูและชาวจีนที่เขามาคาขายไดเรียกเพี้ยน เปน “บาน-กะ-ลู-บี” หรือ “คอโลบี” นาน ๆ เขาก็ไดปรับเปนสำเนียงไทยวา “กระบี่” คำขวัญประจำจังหวัด : กระบี่เมืองนาอยูผูคนนารัก คำขวัญการทองเที่ยวประจำจังหวัดกระบี่ : แหลงถานหิน ถิ่นหอยเกา เขาตระหงา7น ธารสวย รวยเกาะ เพาะปลูกปาลม งามหาดทราย ใตทะเลสวยสด มรกตอันดามัน สวรรคเกาะพีพี
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๑๖ สัญลักษณประจำจังหวัด ตราประจำจังหวัด รูปกระบี่ไขวเบื้องหลังมีภูเขาและทะเล กระบี่ไขวหมายถึง อาวุธโบราณซึ่งมีผูคนพบในทองที่ จังหวัด จำนวน 2 เลม ภูเขา หมายถึง เขาพนมเบญจาซึ่งเปนภูเขาสูงสุดของกระบี่ ซับซอนกันถึง 5 ยอด จึงเรียกวา พนมเบญจา มีเมฆปกคลุมตลอดเวลา และกั้นเขตแดนกับจังหวัดอื่น สวนทะเล หมายถึง อาณาเขตอีกดานหนึ่งของกระบี่ซึ่งติดกับฝงทะเลอันดามันหรือมหาสมุทรอินเดีย ระยะเวลาในการใชตรา : พ.ศ. 2483 - ปจจุบัน ตนไมประจำจังหวัด : ตนทุงฟา (Alstonia macrophylla) ดอกไมประจำจังหวัด : ดอกทุงฟา สัตวน้ำประจำจังหวัด : หอยชักตีนหรือหอยสังขตีนเดียว (Laevistrombus canarium) ที่ตั้ง จังหวัดกระบี่ตั้งอยูริมฝงทะเลอันดามัน อยูหางจากกรุงเทพมหานคร 814 กิโลเมตร ตามทางหลวง แผนดินหมายเลข 4 (ถนนเพชรเกษม) มีเนื้อที่ 4,708 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 2,942,820 ไร ประกอบดวยภูเขา ที่ดอน ที่ราบ หมูเกาะนอยใหญกวา 154 เกาะ อุดมไปดวยปาชายเลน ตัวเมืองกระบี่ มีแมน้ำยาวประมาณ 5 กิโลเมตร ไหลผานลงสูทะเลอันดามัน ที่ตำบลปากน้ำ นอกจากนี้ยังมีคลองปกาสัย คลองกระบี่ใหญและคลองกระบี่นอย มีตนกำเนิดจากยอดเขาที่สูงที่สุดในจังหวัดกระบี่คือ เขาพนมเบญจา สภาพภูมิประเทศ สภาพภูมิประเทศโดยทั่วไปของจังหวัดกระบี่ ทางตอนเหนือประกอบดวยเทือกเขายาวทอดตัวไป ในแนวเหนือใตสลับกับสภาพพื้นที่แบบลูกคลื่นลอนลาด และลอนชัน มีที่ราบชายฝงทะเลดานตะวันตก บริเวณทางใตมีสภาพภูมิอากาศเปนภูเขากระจัดกระจาย สลับกับพื้นที่แบบลูกคลื่น สวนบริเวณทาง ตอนใตสุดและตะวันตกเฉียงใตมีสภาพพื้นที่เปนแบบลูกคลื่นลอนลาดจนถึงคอนขางเรียบ และมีภูเขาสูง ๆ ต่ำ ๆ สลับกันไป บริเวณดานตะวันตกมีลักษณะ เปนชายฝงติดกับทะเลอันดามันยาวประมาณ 160 กิโลเมตร ประกอบดวยหมูเกาะนอยใหญประมาณ 130 เกาะ แตเปนเกาะที่มีประชากรอาศัยอยูประมาณ 13 เกาะ เกาะที่สำคัญไดแก เกาะลันตา เปนที่ตั้งของอำเภอเกาะลันตา และเกาะพีพีซึ่งอยูในเขตอำเภอ เมืองกระบี่ เปนสถานที่ทองเที่ยวที่สวยงามติดอันดับของโลก บริเวณตัวเมืองมีแมน้ำกระบี่ ยาวประมาณ 5 กิโลเมตร ไหลผานลงสูทะเลอันดามัน ที่ตำบลปากน้ำ นอกจากนี้ยังมีคลองปกาสัย คลองกระบี่ใหญและ คลองกระบี่นอย ซึ่งมีตนกำเนิดมาจากเทือกเขาพนมเบญจา เทือกเขาที่สูงที่สุดในจังหวัดกระบี่ ภูมิอากาศ
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๑๗ จังหวัดกระบี่มีลักษณะภูมิอากาศเปนแบบมรสุมในเขตรอน (Monsoon Climate) มีฝนตกเฉลี่ย เกือบตลอดทั้งปเนื่องจากไดรับอิทธิพลทั้งลมมรสุมตะวันตกเฉียงใตและลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ อุณหภูมิในฤดูตาง ๆ ไมแตกตางกันมากนัก คืออยูระหวาง 16.๙-37.3 องศาเซลเซียส ปริมาณน้ำฝนตก เฉลี่ยปละประมาณ 2,568.5 มิลลิเมตร ดวยเหตุที่จังหวัดกระบี่ตั้งอยูทางฝงตะวันตกของภาคใตซึ่งไดรับ ลมมรสุมทั้งสองดานคือมรสุมฝงตะวันตกเฉียงใตซึ่งจะไดรับลมอยางเต็มที่เริ่มตั้งแตเดือน พ.ค. – ก.ย. ทำให มีฝนตกหนักมากและมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งเปนชวงฤดูหนาวของประเทศพัดผานนานน้ำอาวไทย ไดคลายความหนาวเย็น แตกับอุมน้ำเก็บไวมาก เมื่อพัดเขาฝงและปะทะกับภูเขาฝงตะวันออกของภาคใต จึงทำใหฝนตกทางฝงตะวันออกมากกวาฝงตะวันตกและเปนเหตุใหฝนตกนอยในจังหวัดกระบี่ เพราะอยูดาน ปลายลมคือ เริ่มตั้งแตเดือน ต.ค. - ม.ค. นอกจากนี้ยังมีลมมรสุมตะวันออกเฉียงใตเริ่มในเดือนกุมภาพันธ เมื่อลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือถอยไปจะมีลมระหวางทิศใตและทิศตะวันออกเฉียงใตเขามาแทนที่ ซึ่ง เกิดจากความกดอากาศสูงในทะเลจีนใตเปนลมรอนและชื้นลมมรสุมนี้พัดประจำอยูตลอด ๓ เดือน คือ เดือน ก.พ. - เม.ย. จึงทำใหฝนตกนอยกวาระยะอื่น ๆ ของปฤดูกาลในจังหวัดกระบี่มีเพียง ๒ ฤดูคือ ฤดูรอนซึ่งเริ่มตั้งแตเดือน ม.ค. - เม.ย. เปนชวงที่ลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือและตะวันออก เฉียงใตพัดผานแตมีฝนตกนอย เนื่องจากภูเขาทางตอนกลางของภาคใตขวางกั้นอิทธิพลของลมเดือน มกราคม จึงเปนชวงปลายฤดูมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ จึงมีฝนตกบางเล็กนอยในเดือน ก.พ. - เม.ย. เปน ชวงลมมรสุมตะวันออกเฉียงใตพัดผานภาคใตทางชายฝงตะวันออกอิทธิพลของลมเขาถึงจังหวัดกระบี่นอย มาก จึงเปนชวงที่รอนและแหงแลงมากที่สุดของจังหวัดกระบี่ฤดูฝน เริ่มตั้งแตเดือน พ.ค. - ธ.ค. จะมีฝนตก สม่ำเสมอตั้งแตเดือน พ.ค. - ต.ค. แตเนื่องจากเปนชวงที่ลมมรสุมตะวันออกเฉียงใตพัดผานและ จังหวัดกระบี่อยูดานรับลม ปริมาณน้ำฝนประมาณ 200-300 มิลลิเมตรตอเดือน ในเดือน พ.ย. - ธ.ค. เปน ชวงที่ลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือพัดผานอาวไทยและเขาสูภาคใตทางชายฝงตะวันออก อิทธิพลของลม เขามาถึงจังหวัดกระบี่ไดไมมากนัก เนื่องจากมีเทือกเขานครศรีธรรมราชและเขาพนมเบญจาขวางกั้น อิทธิพลของลมทำใหมีปริมาณฝนตกนอย ปริมาณน้ำฝนในชวงนี้ประมาณหนึ่ง 100 มิลลิเมตรตอเดือน หนวยการปกครอง จังหวัดกระบี่แบงการปกครองออกเปน 8 อำเภอ ไดแกอ.เมืองกระบี่อ.อาวลึก อ.ปลายพระยา อ. คลองทอม อ.เกาะลันตา อ.ลำทับ อ.เหนือคลอง และ อ.เขาพนม รวม 51 ตำบล 383 หมูบาน 1 องคการบริหารสวนจังหวัด 1 เทศบาลเมือง 9 เทศบาลตำบล และ 51 องคการบริหารสวนตำบล มี 8 อำเภอ ดังนี้ 1. อำเภอเมืองกระบี่ 2. อำเภอเขาพนม 3. อำเภอเกาะลันตา 4. อำเภอคลองทอม 5. อำเภออาวลึก 6. อำเภอปลายพระยา 7. อำเภอลำทับ 8. อำเภอเหนือคลอง เดิมประชาชนชาวกระบี่มีอาชีพทำการเกษตรทั่วไป ทำประมง และคาขาย และในปพ.ศ. ๒๕๑๒ ไดมีการบุกเบิกปลูกปาลมน้ำมันดวยสภาพภูมิประเทศและภูมิอากาศที่เหมาะสมทำใหมีการขยายการปลูก ปาลมน้ำมันอยางตอเนื่องและเปนพืชเศรษฐกิจหลักของจังหวัดในปจจุบัน ตอมาในปพ.ศ. ๒๕๒๘ จังหวัด กระบี่เขาสูยุคการเปลี่ยนแปลงจากเดิมที่เปนเมืองเล็ก ๆ สงบเงียบอยูกับธรรมชาติและทำการเกษตร เริ่มมี
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๑๘ นักทองเที่ยวชาวตางชาติเดินทางเขามาเยือนเพื่อชมแหลงทองเที่ยวทางทะเลที่สวยงามและอุดมสมบูรณ นักธุรกิจในจังหวัดเล็งเห็นศักยภาพของการทองเที่ยวดังกลาว จึงเริ่มประกอบการทองเที่ยว เชน โรงแรม ที่พัก ราน อาหาร รานขายของที่ระลึก เปนตน ขณะเดียวกันภาครัฐไดพัฒนาโครงสรางพื้นฐานและ สิ่งอำนวยความสะดวกควบคูกันไปเพื่อรองรับการทองเที่ยว เชน ทาอากาศยาน ทาเทียบเรือ ถนน เปนตน เมื่อการทองเที่ยวของจังหวัดกระบี่สามารถรองรับและใหบริการนักทองเที่ยวไดทั้งการบริการ สิ่งอำนวย ความสะดวก และโครงสรางพื้นฐาน สงผลใหนักทองเที่ยวไดรับความสะดวกสบาย เกิดความประทับใจ จึงเดินทางเขามาทองเที่ยวจำนวนมากและมีแนวโนมสูงขึ้นทุกปจนเปนจังหวัดที ่สามารถสรางรายได ทางการทองเที่ยวเขาสูประเทศไดสูงเปนลำดับที่ ๕ รองจากกรุงเทพมหานคร ภูเก็ต ชลบุรีและเชียงใหม ขณะเดียวกัน ในภาคเกษตรกรรมการปลูกปาลมน้ำมันที่เปนพืชเศรษฐกิจหลักก็ขยายพื้นที่ปลูกมาก เปนลำดับตนของประเทศและมีผลผลิตที่มีปริมาณและคุณภาพสูงที่สุดของประเทศ ส งผลใหเกิด ภาคอุตสาหกรรมตามมา คือ อุตสาหกรรมปาลมน้ำมันโดยมีโรงงานสกัดน้ำมันปาลมดิบ และลานเท ซึ่งดำเนินกิจการในแนวทางที่เปนมิตรกับสิ่งแวดลอม ภาคเกษตรและภาคอุตสาหกรรมมีการบูรณาการ ความรวมมือในการผลิตและอุตสาหกรรมที่เนนคุณภาพครบวงจรตั้งแตตนน้ำ กลางน้ำ ปลายน้ำ บนพื้นฐาน ขององคความรูและนวัตกรรม สงผลใหผลผลิตปาลมน้ำมันของจังหวัดมีคุณภาพ กลายเปน "เมืองแหลง ปาลมน้ำมัน” ของประเทศ จังหวัดกระบี่ในปจจุบันจึงมีการพัฒนาเศรษฐกิจอยูบน ๒ ฐาน คือ การเกษตร ควบคูกับการทองเที่ยว เศรษฐกิจที่สำคัญของจังหวัดกระบี่ 1. ยางพารา เปนพืชเศรษฐกิจที่สำคัญที่สุดของจังหวัดกระบี่ เนื้อที่ปลูกยางพาราภายในจังหวัด รวมกันแลวไมนอยกวา 700,000 ไรยางพาราจะขึ้นไดดีในดินเหนียวถึง รวนปนทราย ชอบสภาพอากาศ ชุมชื้น ฝนตกสม่ำเสมอมีปริมาณน้ำฝนตอปประมาณ 2,000 – 2,500 มิลลิเมตร สามารถเจริญไดดี ในที่ราบจนถึงที่มีการลาดเท แหลงที่ปลูกมากที่สุดคือ อำเภอเมือง รองลงไปคือ อาวลึก เหนือคลอง เขาพนม เกาะลันตา ลำทับ และปลายพระยา 2.ปาลมน้ำมัน ปาลมน้ำมันเปนพืชเศรษฐกิจที่รองลงไปจากยางพารา เนื้อที่ปลูกภายในจังหวัดรวม แลวไมนอยกวา 400,000 ไร ปาลมน้ำมันจะขึ้นดีในดินรวนเหนียว ดินรวน หรือรวนปนทราย ระบายน้ำไดดีมีปริมาณธาตุอาหารปานกลางถึงคอนขางสูง ปริมาณน้ำฝนไมนอยกวา 2,000 มิลลิเมตร ตอปบริเวณที่ปลูกมากที่สุดไดแกอำเภออาวลึก รองลงไปคือ เขาพนม ปลายพระยา คลองทอม อำเภอเมือง เหนือคลอง ลำทับ และเกาะลันตา 3. มะพราว เปนพืชสำคัญอีกชนิดหนึ่งแตวานอยกวายางพาราและปาลมน้ำมัน มีพื้นที่ไรนอยกวา 50,000 ไร แหลงที่ปลูกมากที่สุด ไดแก อำเภอคลองทอม รองลงมา คือ อำเภอเกาะลันตา อำเภอเมือง เหนือคลอง เขาพนมและลำทับ สวนใหญจะปลูกบริเวณที่ราบชายฝงทะเล และปลูกผสมผสานไปกับ พืชชนิดอื่น
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๑๙ 4. ขาว กระบี ่มีพื้นที ่ปลูกขาวนอยมาก ปจจุบันพื้นที ่ทำนาจะถูกเปลี ่ยนไปทำอย างอื่น เชน ปลูกบาน ทำโรงงาน ที่ปลูกกันมาแตเดิมมักเปนการปลูกกินมากกวาขาย แหลงที่ปลูกขาวมาก ไดแก อำเภอเหนือคลอง รองลงมาคือ อำเภอปลายพระยา คลองทอม อำเภอเมือง เกาะลันตา อาวลึก และลำทับ ประชากร จังหวัดกระบี่ มีจำนวนประชากรทั้งสิ้น 471,639 คน สวนใหญเปนเพศหญิง 236,743 คน คิดเปนรอยละ ๕๐.20 เพศชาย 234,896 คน คิดเปนรอยละ 49.80 ศาสนา ประชากรจังหวัดกระบี่ นับถือศาสนาพุทธ คิดเปนรอยละ 60.37 ศาสนาอิสลาม คิดเปนรอยละ 39.40 ศาสนาคริสตคิดเปนรอยละ ๐.19 ศาสนาซิกขคิดเปนรอยละ ๐.03 ศาสนาอื่น ๆ คิดเปนรอยละ ๐.02 โดยมีวัด 81 แหง ที่พักสงฆ33 แหง มัสยิด ๑๘6 แหง โบสถคริสตจักร ๘ แหง ศูนยอบรมจริยธรรม ฯ 116 แหง และศูนยพระพุทธศาสนาฯ 6 แหง ประเพณีและวัฒนธรรม ๑. วันเหลืองกระบี่บาน ไดจัดขึ้นเพื่อเทิดพระเกียรติสมเด็จพระบรมราชินีนาถ ในฐานะเปนผูริเริ่ม ในการอนุรักษกลวยไมนารีเหลืองกระบี่ มีจุดมุงหมายเพื่อกระตุนจิตสำนึกในการอนุรักษทรัพยากร ธรรมชาติและเพื่อสงเสริมการทองเที่ยว ภายในงานฯ จัดใหมีนิทรรศการ การประกวดกลวยไมรองเทานารี เหลืองกระบี่และกลวยไมตระกูลตาง ๆ การประกวดการจัดสวนหยอมกลวยไมการประกวดเสื้อบาติก ลายกลวยไมรองเทานารีเหลืองกระบี่ การออกรานจำหนายกลวยไมพันธุตาง ๆ การจำหน ายสินคา ผลิตภัณฑชุมชนและทองถิ่น 2. เทศกาลโตะนาค “โตะนาค” ถือเปนสิ่งศักดิ์สิทธิ์และเปนที่เคารพบูชาของคนกระบี่ เชื่อกันวา โตะนาคไดคอยปกปองดูแลใหทุกคนไดอยูกันอยางปลอดภัยและมีความรมเย็นเปนสุข มีการสราง ที่สักการบูชาโตะนาคที่สำนักสงฆบานคลองมวง โดยชาวบานนิยมนำเครื่องสักการะมาถวายไม วาจะเปน ไกตม ไขตม ดอกไมและที่ขาดไมไดคือประทัด “โตะ” เปนคำที่ชาวมุสลิมใชเรียกผูหลักผูใหญที่ทุกคน ใหความเคารพนับถือ “นาค” หมายถึง พญานาค โดยชาวบานเชื่อวาพื้นที่ละแวกนี้เปนที่ ของพญานาคตามตำนานเกาแกที่เลาสืบตอกันมา โดยตำนานดังกลาวเปนตนกำเนิดของชื่อสถานที่ตางๆ ที่มีความเกี่ยวของกับพญานาค ทั้งเขาหงอนนาค หนองทะเล และเขาแหลมหางนาค สิ ่งที ่น าสนใจและสรางความประหลาดใจใหกับทุกคนนั ่นคือ “น้ำตานาค” เปนบอน้ำเล็ก ๆ ที่มีน้ำใสไหลตลอดปอยูบนเขาหงอนนาค องคการบริหารสวนตำบลหนองทะเล รวมกับกลุมผูประกอบการโรงแรมหาดคลองมวง-ทับแขก รานอาหาร ชาวบานใน ตำบลหนองทะเล สมาคมธุรกิจการทองเที่ยวจังหวัดกระบี่ สมาคมโรงแรมจังหวัด กระบี่ อุทยานแหงชาติหาดนพรัตนธารา-หมูเกาะพีพีและการทองเที่ยวแหงประเทศไทย สำนักงานกระบี่ ไดกำหนดจัดงานเทศกาลโตะนาค ประจำป๒๕๕๕ (Nongtalay Naga Festival 2012) ซึ่งเปนกิจกรรม
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๒๐ สงเสริมการทองเที่ยวภายใตแนวคิดการสงเสริมเอกลักษณของแหลงทองเที่ยวทองถิ่น โดยคำวา โตะนาค นั้นมีที่มาจากเรื่องเลาของพญานาคอันเปนตำนานกอกำเนิดของเขาหางนาคในตำบลหนองทะเล ซึ่งคำวา “โตะ” ในภาษาทองถิ่นของมุสลิมหมายถึง ผูอาวุโสที่ใหความเคารพนับถือ “นาค” หมายถึง พญานาค นั่นเอง ภายในงานมีกิจกรรมการแขงขันเดินเร็วพิชิตเขาหงอนนาค ซึ่งถือเปนกิจกรรมสำคัญของ การแขงขันฟุตบอลชายหาด มวยทะเล วายน้ำจับเปด วิ่งจับไก พายเรือคายัค ชักเยอ เปนตน สวนกลางคืน จะเปนกิจกรรมการแสดงบนเวทีการออกบูธสาธิตและจำหนายอาหารของผูประกอบการโรงแรม และชาวบานในทองถิ่น 3. เทศกาลกระบี่เบิกฟาอันดามัน จัดขึ้นในเดือนพฤศจิกายน เปนงานเปดฤดูการทองเที่ยง ของจังหวัด มีกิจกรรม งานรื่นเริง การแสดงทางวัฒนธรรม เชน การแสดงลิเกปา รำรองเง็ง การประกวด เทพีและการแขงขันกีฬาทางน้ำเทศกาลกระบี่เบิกฟาอันดามัน จัดขึ้นตรงกับเดือนพฤศจิกายนของทุกป เปนงานเปดฤดูกาลทองเที่ยวของจังหวัดกระบี่ มีกิจกรรมรื่นเริงและการแสดงทางวัฒนธรรมมากมาย และการแขงขันกีฬาทางน้ำหลายประเภท จังหวัดกระบี่ รวมกับหนวยงานภาครัฐและเอกชนผนึกกำลัง จัดงาน “กระบี่เบิกฟาอันดามัน” ณ หาดนพรัตนธารา อ. เมือง จ.กระบี่ เพื่อเปดฤดูกาลทองเที่ยวที่มาถึง รวมทั้งนำเสนอความพรอมในการรองรับนักทองเที่ยวและความหลากหลายของกิจกรรมทางการทองเที่ยว ของจังหวัดกระบี่โดยมีวัตถุประสงคเพื่อเปนการตอนรับนักทองเที่ยว และประชาสัมพันธใหนักทองเที่ยว ทั้งชาวไทยและชาวตางชาติไดทราบถึงการเปดฤดูการทองเที่ยวของจังหวัดกระบี่ และจังหวัดชายฝงทะเล อันดามัน ซึ่งเปนการสรางความประทับใจ และดึงดูดใหนักทองเที่ยวไดเขามาเที่ยว อันจะเปน การสรางโอกาสและกระจายรายไดแกภาคธุรกิจการทองเที่ยว โรงแรม และการบริการอื่นๆ รวมทั้งสงเสริม การตลาดเพื่อกลุมนักทองเที่ยวภายในประเทศใหมาเยือนจังหวัดกระบี่ใหมากขึ้น 4. งานลานตา ลันตา เปนงานที่สงเสริมการทองเที่ยวของ อ.เกาะลันตา ชื่องาน เทศกาล ลานตา-ลันตา เทศกาลลานตาลันตา จัดขึ้นทุกปในชวงเดือนมีนาคม สถานที่จัดจะอยูที่ชุมชนเกาเกาะลันตา บานสังกาอูเพราะที่นี่มีประวัติศาสตรยาวนานกวา 100 ปบานเรือนที่นี่ยังคงแบบบานจีนโบราณ ปลูกใกลกันนั้น จะเปนชุมชนของชาวเล หรือ ชาวไทยใหมซึ่งถือเปนชุมชนแรกที่เขามาอาศัยในเกาะลันตา นักทองเที่ยวจะไดชมการรำรองเง็ง จากกลุมชาวเลหรือชาวไทยใหม ซึ่งเปนการรำที่ผสมผสานเขาดวยกัน กับวัฒนธรรมยุโรปและเอเชีย โดยใชภาษามลายูเปนภาษารอง ในงานลานตา ลันตา นอกจากการแสดงพื้นบานทางภาคใตแลว ยังมีการแสดงบนเวทีซึ่งจะเปน การแสดงของวงดนตรีสากล, การเริงระบำแบบภาคกลาง และการดนตรีเร็กเกจากศิลปนคุณภาพ นอกจากนี้นักทองเที่ยวจะไดฟงแนวดนตรีผสานจากเครื่องดนตรีตะวันตก และเครื่องดนตรีตะวันออก จากวงอัสลีมาลา ในสวนอาหารและเครื่องดื่มสำหรับคนที่เขามาเที่ยวในงาน จะมีการออกรานจาก รานคา บารและโรงแรมชื่อดังในเกาะ ในราคาถูก ซึ่งจะมีการจัดรานใหสอดคลองกับแนวคิดของงาน คือ เปนงานเพื่อสื่อถึงวัฒนธรรมและประเพณีของคนเกาะลันตา และที่ขาดไมไดและเปนที่ชื่นชอบของเด็กๆ
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๒๑ เปนอยางมากคือ การแสดงละครใบ, ละคนหุน, สอนวิชาวาดเขียน ใหเด็ก ๆ ในงานไดชมตลอดตาม ถนนทางเดิน อันไดประดับประดาไปดวยโคมไฟจีนหลากสีตามแนวถนนสายนี้ ภายใตแนวคิดที่วา “รวมกันยอนรอยเมืองการคาทางทะเลอันดามันในสมัยอดีตกาลของเกาะลันตา ซึ่งเปนยุคแหงการใชเรือสำเภาขนสงสินคา และเลาเรื่องความเปนเมืองเกาของเกาะลันตาในสมัยกอน ที่เคย เปนทาจอดเรือและเปนที่พักพิงยามขนถายสินคาเพื่อนำมาคาขาย” อันเปนที่มาของงานเทศกาล ลานตา ลันตา อำเภอเกาะลันตา จึงมีกำหนดจัดงานเปนประจำทุกปเพื่อสื่อใหนักทองเที่ยว รับรูถึงความเปนมา ของคน 4 ชาติพันธุที่เขามาอยูในเกาะลันตา ประกอบดวย ชาวไทยพุทธ ชาวไทยมุสลิม ชาวไทยเชื้อสาย จีน และชาวไทยใหมหรือชาวเลอุรักลาโวย ซึ่งมีความเปนมาเมื่อประมาณ 500-600 ปที่ผานมา ปจจุบัน ยังคงอาศัยอยู ร วมกันอย างสันติโดยไม มีความขัดแยงซึ ่งกันและกัน ถือเปนเอกลักษณอย างหนึ่ง ของเกาะลันตา โดยคาดวาทุกปจะมีประชาชนรวมไปถึงนักทองเที่ยวเขารวมงานเปนจำนวนมาก 5. งานรักอาวลึก มรดกทางศิลปวัฒนธรรมของทองถิ่น และอาศัยแนวคิดการดำเนินชีวิต แบบเศรษฐกิจพอเพียงบอกกลาว เลาเรื่องอาวลึกคึกคัก เที่ยวงานรักอาวลึก กล าวถึงวัตถุประสงค เพื่อสงเสริมสนับสนุนใหประชาชนนอมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาประพฤติปฏิบัติ อันจะกอใหเกิด ความผาสุกของประชาชนและความมั่นคงของบานเมือง โดยหลายภาคสวน ของอำเภออาวลึก มารวมกิจกรรมเพื่อนำเสนอรูปแบบงานและกิจกรรมที่จะมีใหชมในงานวันรักอาวลึก ที่สืบสาน วิถีชุมชน ที่อาวลึก ในเรื่องอาหารการกิน ชีวิตความเปนอยูของแตละตำบล ไทยพุทธ มุสลิม ที่อยูดวยกันมาอยางรมเย็น วิถีบก ที่เปนชาวสวน คาขายและอาชีพอื่น ๆ นอกจากนี้วิถีแบบชาวประมง หาปลาประมงพื้นบาน วิถีเศรษฐกิจพอเพียงที่เลี้ยงชีพ การทำหัตถกรรมจักสาน ของใชจากเตยปาหนัน ทำสวนครัวแบบเศรษฐกิจพอเพียง รวมไปถึงถิ่นฐานบานเรือนที่เปนงานฝมือคนในชุมชน เปนเอกลักษณ อาวลึกจากอดีตจนถึงปจจุบัน งานวันนี้เปนวิธีการสืบสานใหยั่งยืน 6. ประเพณีลอยเรือชาวเล ในวันขึ้น ๑๓ ค่ำ ชวงเชา ชาวเลจะเดินทางไปบริเวณที ่จะทำพิธี ผูหญิงจะทำขนม ผูชายจะสรางและซอมแซมที่พักชั่วคราว ชวงเย็น ทั้งหญิงและชายจะไปรวมกัน ที่ศาลบรรพบุรุษ เพื่อนำอาหารเครื่องเซนไปเซนไหวบรรพบุรุษ เปนการบอกกลาวใหมารวมพิธีลอยเรือ เชาของวันขึ้น ๑๔ ค่ำ ผูชายสวนหนึ่งเดินทางไปตัดไมเพื่อนำไมมาทำเรือ ผูหญิงจะรองรำทำเพลง ในขณะที่รอรับไมบริเวณชายฝง แลวขบวนแหจะแหไมไปวนรอบศาลบรรพบุรุษเพื ่อนำกลับมาทำเรือ “ปลาจั๊ก” คืนวันขึ้น ๑๔ ค่ำ มีพิธีฉลองเรือโดยมีการรำรอบเรือ เพื่อถวายวิญญาณบรรพบุรุษโดยใชดนตรี และเพลงรำมะนาประกอบวงหนึ่ง และอีกวงจะเปนการรำวงแบบสมัยใหม มีดนตรีชาโดวประกอบ การรองรำ โตะหมอจะทำพิธีในชวงเริ่มฉลองเรือและมีพิธีสาดน้ำตอนเที่ยงคืน (เลฮฺบาเลฮฺ) และทำพิธี อีกครั้งในชวงเชาตรูวันขึ้น ๑๕ ค่ำ กอนนำเรือไปลอยในทิศทางลม ซึ่งแนใจวาเรือจะไมลอยกลับเขาฝง หลังจากนั้น แยกยายกันนอนพักผอน บายวันขึ้น ๑๕ ค่ำ ผูชายสวนหนึ่งแยกยายไปตัดไมและหาใบกะพอ เพื่อทำไมกันผีสำหรับทำพิธีฉลองในเวลากลางคืน โดยมีพิธีกรรมเหมือนกับพิธีฉลองเรือทุกประการ
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๒๒ จนกระทั่งใกลจะสวางโตะหมอจะทำพิธีเสกน้ำมนตทำนายโชคชะตา และสะเดาะเคราะหใหสมาชิก ที่เขารวมพิธีกอนจะอาบน้ำมนตและแยกยายกันกลับบานโดยนำไมกันผีไปปกบริเวณรอบหมูบานดวย ประเพณีลอยเรือเปนประเพณีที่สืบทอดกันมาตั้งแตครั้งบรรพบุรุษอันเกี่ยวเนื่องกับตำนาน ความเชื ่อความเปนมาและวิถีชีวิตท ุกอย างของชาวเลอูรักลาโวย การจัดพิธีฉลองเรือก็เพื่อ การสะเดาะเคราะหสงวิญญาณกลับสูบานเมืองเดิม และการสงสัตวไปไถบาป เรือปลาจั๊กที่ทำขึ้นใน พิธีลอยเรือ ทำจากไมตีนเปดและ ไมระกำเปนสัญลักษณของ “ยาน” ที ่จะนำวิญญาณของคนและสัตว ไปสูอีกภพหนึ่ง มีชิ้นไมระกำที่สลักเสลาอยางสวยงามเปนรูปลักษณตาง ๆ ประดับประดาอยูในเรือ รูปนก เกาะหัวเรือ หมายถึง “โตะบุหรง” บรรพบุรุษผูซึ่งสามารถหามลมหามฝน ลายฟนปลา หมายถึง “โตะบิกง” บรรพบุรุษที่เปนฉลาม ลายงูหมายถึง “โตะอาโฆะเบอราไตย” บรรพบุรุษที่เปนงูฯลฯ ในเรือยังมี ตุกตาไมระกำทำหนาที่นำเคราะหโศกโรคภัยของสมาชิกในแตละครอบครัวเดินทางไปกับเรือและเครื่องเซน ตาง ๆ ที่จะใหวิญญาณบรรพบุรุษนำติดตัวไปยังถิ่นฐานเดิมที่เรียกวา “ฆูนุงฌึไร” การรายรำแบบดั้งเดิม ผสมผสานกับบทเพลงเก าแก และดนตรีรำมะนา เปนส วนประกอบที ่เราใจและเปนการรำถวายตอ บรรพบุรุษ ทุกคนที่รำเชื่อวาจะไดบุญโตะหมอ ผูนำทั้งทางโลกและทางธรรม เชื่อวาเปนผูที่สามารถสื่อสาร กับพระผูเปนเจาและวิญญาณบรรพบุรุษไดผูที ่ผ านพิธีลอยเรือถือว าจะเปนผูที ่ผ านทุกขโศกโรคภัย ไปหมดแลว ชีวิตตอไปขางหนาจะประสบแตความสุขและโชคดีในการทำมาหากิน 7. ประเพณีแหจาดสารทเดือนสิบ ประเพณีที่บรรพบุรุษไทย นำภูมิปญญาทองถิ่นมากำหนด เปนแนวทางปฏิบัติโดยผานกระบวนการทางศาสนา ประเพณีและวัฒนธรรมเพื่อใหเกิดความสมัครสมาน สามัคคีเกิดความผูกพัน เชื่อมโยงคนในชุมชนใหเปนกลุมชนเดี่ยวกันสังคมชาวไทยในภาคใตบรรพบุรุษ ไดเชื่อมโยงศาสนา ประเพณีและวัฒนธรรมเปนแนวทางปฏิบัติไวหลากหลาย และหนึ่งในประเพณีเหลานั้น คือ ประเพณีแหจาดสารทเดือนสิบ ซึ่งเปนประเพณีที่สงเสริมใหคนทำความดีมีศีลธรรม เกรงกลัว การกระทำผิด เชื่อถือวาการกระทำที่ผิดจารีต ประเพณีศีลธรรมเปนบาปและอาจตองไดรับผลบาป ตามวิถีกรรมที่กระทำไวนอกจากนี้ยังเปนการสงเสริมใหคนเกิดความรักในบรรพบุรุษ ใหระลึกถึง คุณความดีที ่บรรพบุรุษไดกระทำมาแก ชนรุ นหลัง ดังนั้นในเทศกาลนี้คนไทยในภาคใตไม ว าจะอยู ณ แหงหนตำบลใด ตางก็พากันกลับมายังภูมิลำเนาของตนเอง เพื ่อรวมประเพณีแหจาดสารทเดือนสิบ เปนประจำทุกป 8. งานเดือนสิบ เปนงานประเพณีที่เชื่อในเรื่องบาปบุญคุณโทษ โดยเชื ่อวาบรรพชนที ่ลวงลับ ไปแลว ถาทำกรรมชั่วไวมากเมื่อตายก็จะตกนรกซึ่งเรียกวา “เปรต” จะถูกปลอยตัวจากนรก ในวันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๑๐ เพื่อมาขอสวนบุญ และจะกลับไปนรกในวันแรม ๑๕ ค่ำเดือน ๑๐ ในเวลาดังกลาวนี้ญาติพี่นองก็จะรวมกันทำบุญเพื่ออุทิศกุศลไปใหบรรพชน ซึ่งประกอบดวยขนม ๕ อยาง คือ ขนมพอง ขนมลา ขนมบา ขนมดีซำ และขนมไขปลา เพื ่อเปนเครื ่องปจจัยสี ่ในแดนนรกภูมิ เปนประเพณีที่แสดงถึงความกตัญูที่เกี่ยวพันกับความเชื่อทางพุทธศาสนาอยางเหนียวแนน 9. ประเพณีไหวแมยานาง ชวงเวลา ทำทุกเดือน หรือนาน ๆ ครั้งก็ไดพวกที่ทำทุกเดือน จะทำตอน "หยุดหงาย" คือเวลาที่หยุดออกเรือและเดือนหงาย ลักษณะความเชื่อแมยานาง หรือ
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๒๓ แมยานนาง เปนคำศัพทเฉพาะที่ใชเรียกสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่เชื่อกันวาสถิตอยูประจำเรือแตละลำ ชาวเรือ ที ่ออกเรือตองบูชากราบไหวเพราะเชื่อวา แมยานางจะดลบันดาลใหชาวประมงหรือผูเปนเจาของเรือ มีโชคลาภ หรือประสบความสำเร็จตามปรารถนา ไดสิ่งที่เปนสัญลักษณบอกใหรูวาเรือลำใดมีแมยานาง ก็คือ ที่หัวเรือจะผูกดวยดายขาว ดายแดงและผาแดง กอนออกเรือทุกครั้ง จะพูดกับแม ย านางวา "อยาใหมันขัด อยาใหมันของ ใหคลอง ใหคลอง ใหแคลวทุกอยาง ออกถึงไดพบปลาทันทีใหสมปรารถนา จะใหรางวัลแกแมยานาง" ทำใหมีโชคลาภ ประสบความสำเร็จสมปรารถนา 10. ประเพณีกินเจ เมื่อประมาณ 150 ปมาแลว มีชาวจีนอพยพมาจากเมืองจีน โดยสารเรือใบ เขามาอาศัยอยูในประเทศไทย โดยเฉพาะมาอาศัยอยูในอำเภอเหนือคลอง จังหวัดกระบี่ ชาวจีนสวนใหญ จะมาจากสิงคโปรและปนัง เมื่อชาวจีนเขามาอาศัยอยูรวมกันก็จับกลุมกัน จึงนำเอาวัฒนธรรมธรรมเนียม ประเพณีตาง ๆ เขามาปฏิบัติในจังหวัดกระบี่ดวย สำหรับประเพณีการกินเจของอำเภอเหนือคลอง จะมีชื่อเสียงกวาที่อื่น ๆ ในจังหวัดกระบี่ ประเพณีการกินเจหรือเทศกาลกินเจ ไดแบงออกเปน 2 ชวง คือ ชวงกอนสงครามโลกครั้งที่ ๒ และชวงหลังสงครามโลกครั้งที่ ๒ ผูที่ริเริ่มกอตั้งในชวงแรกคือขุนชลาลัย ซึ่งใหนายอังกาว เองฉวน เปนผูดูแลกิจการ และกิจกรรมตาง ๆ ในยุคแรก ๆ จะมีชาวจีนรวมกินเจประมาณ 50 คน เมื่อเกิดสงครามโลกการกินก็หยุดชะงักไป และเริ่มฟนฟูใหมหลังสงครามโลกยุติเนื่องมาจาก หลังสงครามโลกเกิดโรคระบาดขึ้นที่เหนือคลองคือ โรคไขทรพิษ (สมัยนั้นเรียกไขหา) ทำใหมีผูเสียชีวิต ประมาณ 480 คน ผูใหญในตำบลจึงลงความเห็นวา สมควรที่จะหันกลับมากินเจอีก เพื่อเปนการสรางบุญ สรางกุศล ลด ละ เลิก บาปทั้งปวง ประเพณีกินเจจึงไดเริ ่มขึ้นอีกครั้งภายใตการนำของนายเทียนซั่ง (นายเสถียร ผกามาศ) นายจี้ฮวด สูกี้นายตองหวน เจียวกก บุคคลเหลานี้ไดดำเนินการจัดการกิจกรรม ตาง ๆ โดยไดลงแรงและเปนทุนคาใชจายทั้งหมด ไมมีการเก็บเงินจากผูที่มากินเจใครจะมากินก็ไดเปดเปน โรงทานใหกินอาหารเจไดทุกคน ในระยะหลังจึงมีผูบริจาคเงินและอาหารใหแมครัวปรุงเลี้ยงผูคนชาวจีน ถือวาการกินเจเปนการทำบุญ จึงมีคนมากินเจเพิ่มขึ้นทุกปผูบริจาคทรัพยก็เพิ่มมากขึ้นตามกำลังศรัทธา ปจจุบันศาลเจาจอซูกง ไดเจริญรุงเรืองขึ้นมาก เพราะมีผูรวมกินเจทั้งเชื้อสายจีนและเชื้อสายไทย คนจน คน รวย และทุกอาชีพ มีอาคารสถานที่เพิ่มขึ้นมากมายภายใตการดูแลของนายสวัสดิ์อริยวงศเปนผูจัดการทุก อยางทั้งดูแลศาลเจาและพิธีกรรมที่จัดในชวงกินเจ 11. งาน Love LAMTHAP: รำลึกพระเศวต ณ บานไรตะวันหวาน ตำบลดินแดง อำเภอลำทับ จัดขึ้นในเดือนพฤศจิกายนของทุกปเพื่อใหประชาชนชาวอำเภอลำทับ เยาวชนคนรุ นหลังไดรำลึก ถึงความสำคัญและประวัติความเปนมาของพระเศวตอดุลยเดชพาหนฯ เปนพระยาชางเผือกประจำรัชกาล พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เปนชางสำคัญ ในตระกูลพรหมพงศตลอดจนไดเรียนรูวิธีการคลอง ในสมัยโบราณ เรียนรูวิถีชีวิตของคนสมัยกอน ที่เดินทางมาอาศัยในพื้นที่อำเภอลำทับ รวมกันสืบสานประเพณีวันลอยกระทง สรางงาน สรางรายได สงเสริมอาชีพใหแกประชาชน ซึ่งหลังการเปดงานปรากฏวาไดสรางความดีใจและความภาคภูมิใจใหกับ ชาวลำทับเปนอยางมาก
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๒๔ ๑๒. งานเจาแมเขาพนม พิธีบวงสรวงศาลเจาแมเขาพนม จัดขึ้นที่ศาลเจาแมเขาพนม ซึ่งอยูดานหนาที่วาการอำเภอเขาพนม ถนนเหนือคลอง - ชัยบุรีตำบลเขาพนม อำเภอเขาพนม จังหวัดกระบี่ โดยมติกรรมการศาลเจาแมเขาพนม ซึ ่งมีนายศิริบัวเกตุ ประธานสภาวัฒนธรรม อำเภอเขาพนม เปนประธานกรรมการศาลเจาแมเขาพนม กำหนดใหทุกวันที่ 1 - 10 มีนาคม ของทุกป จัดงานบวงสรวงศาลเจาแมเขาพนม เพื่อใหประชาชนในอำเภอเขาพนมรวมกันถือศีลกินเจ สวดมนตขอพร จากเจาแมเขาพนมใหคุมครอง ซึ่งเปนความเชื่อที่มีมาประมาณ 31 ปที่ผานมา สมัยนายอำเภอเขาพนม นายวีรชัย ศิริสันต เปนนายอำเภอเขาพนม เริ่มใหมีการกอสรางศาลเจาแมเขาพนม เพื ่อให เปนที่สักการบูชาเปนที่ยึดเหนี่ยวทางจิตใจแกประชาชนในอำเภอเขาพนม ตามความเชื่อ ความศักดิ์สิทธิ์ ที่เลาสืบตอกันมา พิธีบวงสรวงศาลเจาแมเขาพนมกำหนดจัดสรุปพอสังเขป ไดแกการถือศีลกินเจ สวดมนต พิธีบวงสรวงโดยพิธีพราหมณจากจังหวัดนครศรีธรรมราช วันที่ 9 มีนาคม เวลา 14.00 น. ของทุกป มีการอาบน้ำใหรูปปนเจาแมเขาพนมกอนทำพิธีบวงสรวง วันที่ 10 มีนาคม ของทุกปจัดพิธีบวงสรวง ทั้งพิธีพราหมณและพิธีพุทธศาสนา โดยนิมนตพระสงฆจำนวน 10 รูป ประกอบพิธี การละเลนพื้นบาน 1. ลิเกปา หรือลิเกแขกแดงเปนการละเลนพื้นบานประเภทหนึ่งของภาคใตที่แพรหลายในพื้นที่ ของจังหวัดชายฝงทะเลตะวันตก เชน ตรัง พังงา กระบี่ เปนตน การแสดงประเภทนี้เริ่มมีมาสมัยใด ไมปรากฏหลักฐานที่แนชัด แตกลาวกันวา เมื่อประมาณ พ.ศ. ๒๔๔๔ ตรงกับสมัยพระยาอิศราธิชัย เปนเจาเมืองกระบี่ ไดสงเสริมใหมีการละเลนลิเกปากันอยางกวางขวางในงานเทศกาล และงานอื่น ๆ จากนั้นจึงแพรหลายไปสูจังหวัดใกลเคียง แหล งที ่มีคณะลิเกป าในจังหวัดกระบี ่ในปจจ ุบัน อยูในอำเภอเหนือคลอง และอำเภอเขาพนม การแสดงลิเกป าคณะหนึ ่งมีผูแสดงและนักดนตรี ประมาณ ๑๐ - ๒๐ คน นักดนตรีทำหนาที่เปนลูกคูดวย ลูกคูบางคนอาจเปนตัวแสดงดวยในกรณีที่ตองใช ตัวแสดงมาก ตัวแสดงที่สำคัญมีแขกแดง ยายีเสนา และอาจมีตัวประกอบอื่น ๆ เชน นายดาน เจาเมือง ญาติพี่นอง ฝายยายีเปนตน การแตงกายลิเกปามีการแตงกาย ดังนี้ - แขกแดง สวมกางเกงขายาว นุงผาโสรงทับเพียงเขา สวมเสื้อแขนยาว สวมเสื้อนอกทับอีกทีหนึ่ง สวมหมวก ใสหนวดหรือแตมหนวด เครา บางครั้งก็มีสายสรอยสวมดวย เสริมจมูกใหโตแบบแขก สวนมากมักทำดวยไมทาสีแดง - ยายีแตงกายแบบผูหญิงไทยมุสลิมภาคใตหรือแตงกายแบบผูหญิงไทยทั่ว ๆ ไป แถบชายทะเล ตะวันตก คือ นุงโสรงปาเตะสีตาง ๆ สวมเสื้อแขนยาวบางครั้งก็มีผาคลุมผมดวย - เสนา แต งกายตามสะดวก เช น สวมกางเกงนุ งโสร ง หรือนุ งโจงกระเบน ไม นิยมสวมเสื้อ บางคนอาจแตงหนาดวยแปงหรือฝุนสีตามที่เห็นวาตลกขบขัน - ตัวแสดงอื่น ๆ แตงกายตามสมัยนิยมเชนกัน ถาแสดงเรื่องอื่น ๆ นอกเหนือไปจากชุดแขกแดง ก็แตงกายตามความเหมาะสมของทองเรื่อง
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๒๕ โรงลิเกปา สมัยกอนใชแสดงบนพื้นดิน เชน สนามหญา ลานวัด ลานบานเหมือนการแสดงมโนราห ปลูกโรงมีเฉพาะหลังคาทรงหมาแหงน ไมมีฉาก มีเพียงมานกั้น เพื่อแบงสัดสวนสำหรับการแตงกาย ของคณะลิเก ตอมาในสมัยหลัง ลิเกปาตองไปแสดงในงานเทศกาลตาง ๆ จึงมีการยกพื้นเปนเวที ในปจจุบันคณะลิเกปาทุกคณะมักจะมีฉากสวยเหมือนลิเกประเภทอื่น ๆ หรือเหมือนฉากมโนราหที่แสดง กันอยูทั่วไป โอกาสในการแสดงในสมัยแรก ๆ การแสดงลิเกปาเปนการแสดงเพื่อความสนุกสนานในหมูบาน ตอมาเมื่อมีคนนิยมมากขึ้นจึงรับการแสดงในงานอื่น ๆ โดยมีคาการแสดงที่เรียกวา “คาราดโรง” ลิเกปา แสดงไดเกือบทุกโอกาส สวนมากเปนงานรื่นเริง เชน งานประจำปงานวัด งานแตงงาน บวชนาค ขึ้นบานใหมสวนใหญแลวไมนิยมแสดงในงานศพ 2. รองเง็งและเพลงตันหยง รองเง็ง เปนการละเลนของชาวบานประเภทผสมผสานระหวาง ทาเตนกับบทรอง การแสดงเหมือนกับรำวงทั่วไป กลาวคือ มีการจัดตั้งคณะรองเง็งขึ้นเปนคณะ คณะหนึ่ง มีนางรำประมาณ ๔ – ๑๐ คน นางรำเหล านี้จะถูกฝกใหมีความชำนาญในจังหวะการเตน แบบตาง ๆ พรอมกันนั้นก็จะตองสามารถรองเนื้อรองไดทุกทำนอง และตองรูทั้งบทกลอนที่ทองกันมา อีกทั้งยังสามารถผูกกลอนสดขึ้นรองโตตอบกับคูรำไดอยางคลองแคลวและชำนาญ นางรำส วนใหญ มักจะไดรับการฝกหัดมาตั้งแตยังเปนเด็ก ในสมัยโบราณคณะรองเง็งคณะหนึ่งมักจะเปนคนในครอบครัว หรือเครือญาติเดียวกัน หรือไมก็คนในหมูบานเดียวกัน เพราะสะดวกในการฝกซอม และในการเรียกรวมตัว เมื่อมีผูมาติดตองานการแสดง หนึ ่งในจำนวนนั้นจะมีนายโรงคนหนึ ่งซึ ่งมักจะเปนผูเฒาผูแกที ่มีความรู เกี่ยวกับขนบธรรมเนียมของรองเง็งเปนอยางดี และมักจะเปนมือซอหรือมือไวโอลินประจำคณะดวย ลักษณะการแสดงรองเง็งที่เหมือนกันกับรำวง คือ มีการแบงการเตนเปนรอบ ๆ หรือเปนเพลง นางรำเมื่อรำเสร็จจะกลับไปนั่งยังที่จัดเตรียมไวใหเมื่อเพลงใหมดังขึ้นนางรำก็เตนรำตอจนจบเพลง โอกาสที่จะแสดง ในอดีตจะมีการแสดงรองเง็งหรือตันหยง จะแสดงตามเทศกาลวันสำคัญตาง ๆ ปจจุบันมักแสดงในงานรื่นเริงหรืองานที่เปนมงคลตาง ๆ เชน งานแตงงาน งานบวช งานเทศกาล ของหมูบาน เปนตน องคประกอบของการแสดงรองเง็ง เปนศิลปะการแสดงหมูผูเตนรองเง็ง ประกอบดวยผูเตนทั้งชาย และหญิงเปนคู จำนวนคูขึ้นอยูกับความเหมาะสมของสถานที่ แตที่นิยมเตนกันมักจะไม ต ่ำกว า ๕ คู ชาย – หญิง ฝายละ ๕ ชายหนึ่งแถวและหญิงหนึ่งแถว ยืนหางกันพอสมควร เพื่อความงามของการแสดงหมู ผูแสดงจะตองรูจักจังหวะเพลงและลีลาในการเตน ทาเตน จะมีการเคลื่อนไหวทั้งมือและเทา รวมทั้งลำตัว อยางนิ่มนวล จุดเดนของการเตนอยูที่การเปลี่ยนจังหวะชาและเร็วของเพลงที่ใชลีลาของผูเตน ก็จะเปลี่ยนไป บางเพลงมีลีลายั่วเยาอารมณและมีการหลบหลีกหยอกลอ เลนหูเลนตา บางเพลงมีการหมุน ตัวสลับกันบาง นอกจากนั้นความงามอีกอยางหนึ่งของการเตนรองเง็ง คือความพรอมเพรียงในการเตน และการกาวเทาไปหนาและถอยหลังของทาเตน 3. หนังตะลุง ศิลปะการเลนเงา (Shadow Play) ที่สืบตอกันมาชานาน แมว าปจจ ุบัน การเลนหนังตะลุง เสื่อมความนิยมของคนดูลงไป แตก็ยังมีการเลนหนังตะลุงอยูตามงานเทศกาลตาง ๆ
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๒๖ ศิลปะการเลนหนังตะลุง คือ การเลาเรื่องผสมผสานกับเงาของรูปหนังตะลุงผานผาขาวบางประกอบดนตรี อีกทั้งแสดงใหเห็นการผสมผสานกับวัฒนธรรมอินเดีย องคประกอบของหนังตะลุง ๑. คณะหนังตะลุง ประกอบดวยนายหนัง และลูกคู ประมาณ 9 – 12 คน สมัยกอนมีผูชวย นายหนังอีก 2 คน ทำหนาที่จัดรูปหนัง คอยสงรูปหนังใหนายหนัง และสามารถเล นแทนนายหนัง ไดบางตอน ๒. เครื่องดนตรีไดแก โหมง ฉิ่ง กลอง ทับ ป ปจจุบันมีการใชเครื ่องดนตรีสากลเขามาเสริม ทำใหเสียเอกลักษณของหนังตะลุงไป ๓. จอหนัง ทำดวยผาขาวบางความยาว 8 – 9 ศอก ขอบริมดวยผาสีแดงหรือน้ำเงิน มีเชือกสำหรับผูกรายโดยรอบ ๔. โรงหนัง ปลูกแบบยกพื้นสูงประมาณ 2 เมตร กวางประมาณ 3 เมตร มีหลังคา แบบเพิงหมาแหงน ไมนิยมหันหนาโรงหนังไปทางทิศตะวันตก ไมปลูกคลอมตอ คันนา แองน้ำ จอมปลวก ระหวางตนไมใหญ หรือเขตปาชา เพราะจะถือวาไมเปนมงคล ๕. รูปหนัง ทำดวยหนังสัตวเชน หนังวัว หนังควาย หรืออื ่น ๆ ฉลุระบายสีสวยงาม คณะหนึ่ง มีรูปหนัง 100 – 300 ตัว ขนบนิยมการเลนหนังตะลุง ดังนี้ ๑. พิธีเบิกโรง จะนำอุปกรณการแสดงทั้งหมดขึ้นทางหนาโรงหนัง สวนผูแสดงขึ้นทางหลังโรงหนัง มีการตั้งเครื่อง และเบิกรูปหนังจัดใหเปนระเบียบ เจาภาพจัดหมากพลูธูปเทียนและอื่น ๆ ตามลักษณะ ของงาน ใหนายหนังทำพิธีเบิกโรง ๒. การโหมโรง คือการบรรเลงดนตรีกอนการแสดง นายหนังเปนผูประเดิมในการโหมโรง โดยการตีกลองนำลูกคู ๓. การออกลิงหัวค่ำ หนังโบราณจะออกลิงหัวค่ำกอนษีแตปจจุบันไมนิยม อาจมีบาง ในงานแกบน ๔. ออกษีษีเปนตัวแทนครูหนัง เมื่อเชิดรูปออกมักปฏิบัติดังนี้ตั้งนะโม 3 จบ ชุมนุมเทวดา ตั้งบทธรณีสาร ๕. ออกโคหรือพระอิศวร เปนตัวแทนเทพเจาแหงศิลปะการรายรำ แสดงถึงการรับเอาวัฒนธรรม อินเดียอยางชัดเจน ๖. ออกรูปกาศ (รูปปรายหนาบท) เปนตัวแทนนายหนัง กลาวไหวครูสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย ตลอดจนเจาภาพและผูชม ๗. บอกเรื่อง มักจะใชรูปนายขวัญเมือง บอกใหผูชมทราบวาคืนนี้จะแสดงเรื่องอะไร ๘. ตั้งเมือง เปนการเปดเรื่องโดยการเอารูปเจาเมือง อันเปนเมืองสำคัญของเรื่อง แลวดำเนินเรื่องตอไปจนกระทั่งเลิก
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๒๗ ศิลปนหนังตะลุง นายหนังตะลุงที่มีชื่อเสียงในจังหวัดกระบี่ จากอดีตถึงปจจุบันมีหลายทาน เชน หนังกราย พัฒนจันทรหนังเย็น โคกยาง หนังขัน ปกาไส นายวิริเนื้อนวล นายนอง พลเดช เปนตน 4. รำมโนราหเปนศิลปะพื้นบานภาคใตที่มีการรองและรำชั้นสูง มีทารำที่ออนชอย สวยงาม บทรองเปนบทกลอนสดที่มีความหมายโดยผูขับรองจะใชปฏิภาณไหวพริบ และความสามารถพิเศษ เฉพาะตัว มีการแตงกายที่เปนเอกลักษณและมีเครื่องดนตรีประกอบดวย กลอง ทับคูฉิ่ง โหมง ปชวา และ กรับ สวนประวัติความเปนมาของมโนราหนักโบราณคดีไทยคาดการณกันวาการรายรำประเภทนี้ไดรับ อิทธิพลมาจากศิลปะการแสดงอินเดียโบราณ เกิดขึ้นกอนสมัยศรีวิชัย และเชื่อกันวา มโนราหเกิดขึ้นครั้ง แรก ณ หัวเมืองพัทลุง กอนที่จะแผขยายไปยังหัวเมืองตาง ๆ ของภาคใต มโนราหหนูแขม ประดิษฐศิลปเปนมโนราหชั้นครูของจังหวัดกระบี่ มีชื่อเสียงโดงดังมายาวนาน ขับรองและรำมโนราหตั้งแตอายุ 11 ขวบ จวบจนปจจุบัน (พ.ศ. 256๕) อายุ 8๒ ปก็ยังคงถายทอด ศิลปะการแสดงมโนราหใหรุนลูกรุนหลานไดสืบสาน มโนราหหนูแขมไดกลาวไวขณะที่มาแสดงรำมโนราห ในงานเมืองปกาสัย ณ ถนนคนเดิน จังหวัดกระบี่ซึ่งจัดโดยสำนักงานพาณิชยจังหวัดกระบี่รวมกับหอการคา จังหวัดกระบี่ เมื่อวันที่ 19 มีนาคม พ.ศ. 2564 วา “ ปจจุบันยังถายทอดใหกับลูกหลานรุนหลังไดรูจักกับ มโนราหถาเราไมสืบทอดก็จะเลือนหายไปจากความทรงจำ เพราะวามโนราหเปนวัฒนธรรมของภาคใต วัฒนธรรมของมโนราหล้ำคามากจริง ๆ คะ คงจะไมแพของภาคอื่น ตั้งแตการแตงตัวและการรำ ” อาหารพื้นบาน 1. หอยชักตีนลวก หอยชักตีนเปนหอยทะเลชนิดหนึ่ง มีมากในแถบเมืองกระบี่ มีลักษณะพิเศษ คือ ตรงบริเวณปากกาบหอยมีติ่งคลายเล็บยื่นออกมา บางคนเรียกวาตีนหอย เมื่อนำไปลวกสุก สามารถ ดึงตีนหอยนี้ออกมาพรอมเนื้อหอยไดเลย จึงเปนที่มาของชื่อหอยชักตีน 2. ขนมจีน ขนมจีนเมืองกระบี่มีน้ำแกงใหเลือกหลายชนิด เชน น้ำยาปา น้ำยากะทิน้ำพริก แกงไตปลา เปนตน 3. เคยนึ่ง นำเคยหมักหรือที่ชาวบานเรียกกันวา กุงสม ใสลงตีกับไขไกหรือไขเปด เติมหัวกะทิ ตะไครซอย หอมแดงซอย พริกขี้หนูสด ตีใหเขากัน แลวนำไปนึ่งราว 15 นาทีก็จะไดเคยนึ่งที่มีกลิ่นหอม รสชาติเขม ๆ มัน ๆ 4. กุงเสียบ คือกุงเสียบไมนำไปรมควันหรือยางดวยไฟออน ๆ สามารถเก็บไวไดนาน จัดเปนการถนอมอาหารอยางหนึ่งของคนกระบี่ 5. แกง เชน แกงสม แกงกะทิแกงเผ็ด แกงเลียง แกงคั่ว แกงพุงปลา ตมสม คั่วกลิ้ง หมูผัดกะป ผัดสะตอใสกะปแกงหมูกับลูกเหรียง เห็ดแครงปง แกงปา ฯลฯ 6. ยำ เชน ยำสาหรายขอ ยำปลาเม็ง ฯลฯ 7. น้ำพริก เชน น้ำพริกกะปน้ำพริกมุงมัง (น้ำพริกตะลิงปง) น้ำพริกปลาทูน้ำพริกระกำ น้ำพริก มะขาม 8. อาหารเผา เชน หอยเผา กุงเผา ปลาเผา ปลาหมึกเผา ปูเผา ฯลฯ
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๒๘ 9. โรตีชารอน ชาที่คนใตดื่มกันจัดเปนชาชั้นดีมีกลิ่นหอม นิยมกินกับโรตีทอดรอน ๆ ทาเนย ราดดวยนมขนหวานและน้ำตาลทราย 10. ขนม เชน ขนมกรุบ ขนมไขปลา ขนมจาก ขาวเกรียบวาว ขาวเหนียวกวน ขนมคอม (ขนมสอดไส) ขาวหลาม ขาวเหนียวน้ำกะทิทุเรียน ฯลฯ ของดีประจำจังหวัดกระบี่ 1. ผาบาติก เปนสินคาที่นักทองเที่ยวนิยมซื้อเปนของฝาก มักวาดเปนภาพธรรมชาติทองทะเล สีสันสดใส ทำเปนหลากหลายผลิตภัณฑเชน ผาเช็ดหนา ผาคลุมเตียง ผาปูที่นอน ฯลฯ เลือกซื้อไดตาม รานขายของฝากในตัวเมือง 2. เสื่อปาหนัน ทำจากปาหนันหรือเตยทะเล มีลวดลายสีสันสวยงาม มีความทนทาน โดยเฉพาะสาดออนหรือเสื่อสองชั้นแบบดั้งเดิม แหลงสานอยูที่บานคลองหมาก ต. คลองขนาน อ. เหนือคลอง และบานคลองขนาน ต. คลองทอมใตอ. คลองทอม วางจำหนายตามรานขายของฝาก ในตัวเมือง 3. กาละแม เปนอาหารสำรองสำหรับนักเดินเรือโปรตุเกส นำเขามาในประเทศไทย สมัยพระนารายณมหาราช กาละแมเปนอาหารที่ใหพลังงานเนื่องจากมีแปง กะทิและน้ำตาล ประเทศไทยสมัยโบราณจนถึงปจจุบัน ใชขนมกาละแมเปนอาหารวางในการจัดงานตาง ๆ เชน งานแตงงาน งานบวช ฯลฯ 4. กุงเสียบยำสมุนไพร กุงเสียบเปนผลิตภัณฑที่เกิดจากการถนอมอาหาร โดยการรมควัน เปนภูมิปญญาในการถนอมอาหารซึ่งทำมาตั้งแตสมัยโบราณ สามารถเก็บอาหารไดนานเพื ่อใช ในการประกอบอาหาร ตอมาไดแปรรูปเปนกุงเสียบยำสมุนไพร ซึ่งเปนที่นิยมกันมาก 5. เม็ดมะมวงหิมพานตคั่ว มะมวงหิมพานตเปนพืชชนิดหนึ่ง นิยมนำเมล็ดมาคั่วหรือเผา เพื่อรับประทาน มีเทคนิคในการผลิต โดยการคั่วหรือเผาใหสุกแลวนำมาเขาเตาอบ ทำใหหอม กรอบ รสชาติดีเปนที่ตองการของลูกคา 6. ไวนจาก อ. คลองทอม เนื่องจากผลไมทางภาคใตมีมากมายหลากหลายชนิด ในบางปผลผลิต ออกมามากทำใหราคาตกต่ำ ทางกลุมเกษตรกรทำสวนคลองทอมใตจึงไดเกิดแนวคิดในการสรางมูลคาเพิ่ม ใหกับผลผลิตโดยการนำมาแปรรูปเปนไวนบริโภคและจำหนายภายในทองถิ่น เนื่องจากมีรสชาติกลมกลอม ทำใหเปนที่รูจักแพรหลาย ไดรับมาตรฐานผลิตภัณฑชุมชน (มผช.) วางจำหน ายที่ศาลาอเนกประสงค ม. 8 ต. คลองทอมใตอ. คลองทอม จ. กระบี่ 7. หอยชักตีน ถือวาเปนอาหารที่ขึ้นชื่อของจังหวัดกระบี่ โดยการนำหอยไปลวกในน้ำเดือด เพื่อใหสวนที่คลายเทาของหอยโผลออกมา จิ้มกับน้ำจิ้มรสแซบ ทำใหเปนที่ชื่นชอบของนักชิมเปนอยางยิ่ง 8. สมโชกุน ตามปกติสมจะออกดอกเดือนมีนาคม - มิถุนายน ขึ้นอยูกับสภาพภูมิอากาศในพื้นที่ การพัฒนาจากระยะเขี้ยวปลาถึงติดผล (fruit set) ใชเวลาประมาณ 1 เดือน ตั้งแตเริ่มติดผล จนถึงเก็บเกี ่ยวไดใชเวลาประมาณ 8 - 9 เดือน สมโชกุนเปนสมที่มีรสชาติหวานหอมและกรอบ เปลือกบางลอน มีกลิ่นหอม ไมมีกากหรือมีกากนอยมาก ชานสมจะนิ่ม รสชาติเหมาะสำหรับบริโภคมากกวา
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๒๙ แปรรูป ปจจุบันสมโชกุนของบริษัทศรีเจริญ ซึ ่งคุณวิสันตสินธุนนท เปนผูริเริ ่มทำการปลูก ในพื้นที่เขตอำเภอเขาพนม จังหวัดกระบี่ ไดพัฒนาคุณภาพและปริมาณผลผลิตเปนที ่ยอมรับ ทั้งในกรุงเทพมหานครและตางจังหวัด ๙. กาแฟขี้ชะมด เชื่อกันวากาแฟขี้ชะมด เกิดจากการหมักหมมในทางเดินอาหารและกลไกการยอย ของชะมดเปนตัวที่ชวย ทำใหรสชาติของเมล็ดกาแฟจากขี้ชะมดนั้นดีกวากาแฟทั่วไป อยางเชน กาแฟลำทับ จ. กระบี่ กาแฟขี้ชะมด ผลิตกาแฟโรบัสตา จากขี้ชะมด โดยนายพิศิษฐเปดทอง ประธานวิสาหกิจชุมชน ศูนยเรียนรูปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงตนแบบบานดินแดง อธิบายถึงการผลิตกาแฟชะมดลำทับ วาทางศูนยฯ ไดเลี้ยงชะมดในโรงเรือน จำนวน 33 ตัว ปลูกกาแฟในพื้นที่ 15 ไร นำเมล็ดกาแฟ มาเลี้ยงชะมด เพิ่มมูลคากาแฟจากกิโลกรัมละ ๖๕ บาท ราคากิโลกรัมละ 18,000 บาท และถาเปน กาแฟขี้ชะมดที่คั่วเสร็จพรอมชง จะราคาสูงถึงกิโลกรัมละ 20,000 บาท 1๐. กาแฟคลองท อม หรือกาแฟกระบี ่ เปนกาแฟที ่ไดรับการยอมรับเรื ่องคุณภาพระดับหนึ่ง เนื่องจากบริเวณพื้นที่ปลูกมีแรธาตุอุดมสมบูรณตำแหนงพื้นที่และสภาพอากาศเหมาะสม ผลผลิตเมล็ด กาแฟพันธุโรบัสตาของ อ. คลองทอม จ. กระบี ่ จึงกลายเปนพืชเศรษฐกิจประจำทองถิ ่นชนิดหนึ่ง โดย นางประไพ จันทรักษเจาของสวนกาแฟพันธุโรบัสตา อ. คลองทอม จ. กระบี่ ไดคิดคนสูตรจนได รสชาติถูกใจคอกาแฟ จากนั้นเริ่มชักชวนเพื่อนบานทำกาแฟคั่วบดฝากขายตามรานตาง ๆ จนสินคา กลายเปนที่รูจักในวงกวาง ปพ.ศ. 2545 จึงรวบรวมแมบานที่วางงาน จัดตั้งกลุมสตรีเทศบาลตำบลคลอง ทอมใตขึ้น โดยนางประไพ จันทรักษเปนประธาน ดวยเงินลงทุน 1 ลานบาท ที่กูจากกองทุนหมูบาน สรางอาคาร ซื้อเครื่องจักร อุปกรณลงมือทำกันอย างจริงจังจนเห็นผลเปนรูปธรรมภายใตแบรนด “คลองท อม คอฟฟ” ปจจุบันมีสมาชิกกวา 40 คน สรางยอดขายไดกวา 5 แสนบาท และเมื ่อไม กี ่ป ที่ผานมาไดรับความอนุเคราะหจากหางเทสโกโลตัส สาขากระบี่ ใหนำสินคาไปวางจำหนายโดยไมตอง เสียคาใชจาย ทำใหมีชองทางกระจายสินคาเพิ่มขึ้น จากรานกาแฟเล็ก ๆ ที่ขายในหมูบาน ปจจุบันคลอง ทอม คอฟฟ กระจายไปยังทองถิ่นสูจังหวัด โรงแรมที่พัก หางสรรพสินคา มีใหเลือกทั้งกาแฟสดคั่วบด ชั่งเปนกิโลขาย สูตรรอนกิโลกรัมละ 350 บาท สูตรเย็นกิโลกรัมละ 300 บาท หรือแบบบรรจุซอง สำเร็จรูป กลองละ 10 ซอง ราคา 80 บาท นอกจากความรวมมือของสมาชิกในกลุมแลว ยังไดรับ การสนับสนุนจากหนวยงานรัฐ ทั้งสำนักงานเทศบาลตำบลคลองทอมใตสาธารณสุขจังหวัด กรมการพัฒนา ชุมชน อุตสาหกรรมจังหวัด จัดอบรมใหความรูทำใหกลุ มพัฒนาต อเนื ่องทั้งกระบวนการผลิต คุณภาพสินคา บรรจุภัณฑจนไดรับการรับรองมาตรฐานผลิตภัณฑชุมชน ผานการรับรองจากคณะกรรมการ อาหารและยา และมาตรฐานสินคา OTOP 5 ดาวทุกป การคมนาคม ๑. โดยรถยนตสวนตัว จากกรุงเทพฯ ใชทางหลวงหมายเลข 4 ผานเพชรบุรี-ประจวบคีรีขันธ-ชุมพร-สุราษฎรธานี-กระบี่ ระยะทาง 946 กิโลเมตร จากกรุงเทพฯ ใชทางหลวงหมายเลข 4 ถึงชุมพร จากชุมพรใชทางหลวง
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๓๐ หมายเลข 41 ผาน อ. หลังสวน อ. ไชยา จ. สุราษฎรธานีเขา อ. บานนาเดิมใชทางหลวงหมายเลข 44 ถึง อ. อาวลึก แลววกเขาทางหลวงหมายเลข 4 อีกครั้งหนึ่ง ถึง จ. กระบี่ ระยะทาง 783 กิโลเมตร 2. รถโดยสารประจำทาง มีรถโดยสารปรับอากาศของบริษัท ขนสง จำกัด และของเอกชน บริษัท ลิกไนททัวรสายกรุงเทพฯกระบี่ ออกจากสถานีขนสงสายใตถนนบรมราชชนนีทุกวัน วันละหลายเที่ยว ใชเวลาเดินทางประมาณ 11-12 ชั่วโมง 3. เสนทางรถไฟ จากสถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) ลงได3 สถานีคือ - สถานีรถไฟพุนพิน จ. สุราษฎรธานีแลวเดินทางตอโดยรถยนตโดยสาร ไปยัง จ. กระบี่ ระยะทาง ประมาณ 160 กิโลเมตร - ชุมทางทุงสง จ. นครศรีธรรมราช แลวเดินทางตอโดยรถยนตโดยสาร ไปยัง จ. กระบี่ ระยะทาง ประมาณ 150 กิโลเมตร - สถานีรถไฟตรัง จ. ตรัง แลวเดินทางตอโดยรถยนตโดยสาร ไปยัง จ. กระบี่ ระยะทางประมาณ 138 กิโลเมตร 4. โดยเครื่องบิน ปจจุบันมีสายการบินภายในประเทศ คือ การบินไทย บางกอกแอรเวยไทยแอรเอเชีย นกแอร ไทยไลออนแอรไทยเวียตเจ็ทแอร สถานที่สำคัญ ๑. โบราณสถาน โบราณสถานในเขต จังหวัดกระบี่ 1. แหลงโบราณคดีหุบเขาขวาก-วัดถ้ำเสือวิปสสนา 2. แหลงโบราณคดีวัดถ้ำเสือวิปสสนา หมูที่ 1 บานหนาชิง 3. แหลงโบราณคดีถ้ำหมื่นจันทร(หนาหมอ) 4. แหลงโบราณคดีเพิงหินอาวลูกธนู (อางกูบหรือหนาชิง) หมูที่ 1 บานหนาชิง 5. แหลงโบราณคดีถ้ำหมอเขียว หมูที่ 1 บานหนาชิง 6. แหลงโบราณคดีถ้ำเสือ หมูที่ 1 บานหนาชิง 7. แหลงโบราณคดีเขาหนาวังหมีหมูที่ 2 บานหนองขอน ตำบลทับปริก 8. แหลงโบราณคดีเขานาไฟไหม (เขาหนาวัว) หมูที่ 2 บานหนองขอน 9. แหลงโบราณคดีเพิงผาโตะชอง-เขาหนาวังหมีหมูที่ 3 บานหนองพูด 10. แหลงโบราณคดีถ้ำหนาสังเมียน หมูที่ 3 บานหนองพูด 11. แหลงโบราณคดีถ้ำหลังโรงเรียนบานทับปริก หมูที่ 5 บานทับปริก 12. แหลงโบราณคดีถ้ำเกาะตอ หมูที่ 2 บานอาวนาง 13. แหลงโบราณคดีถ้ำเกาะเขาสามหนวย หมูที่ 2 บานอาวนาง 14. ถ้ำไวกิ้ง (ถ้ำพญานาค) หมูที่ 7 บานเกาะพีพีตำบลไสไทย มี
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๓๑ 15. แหลงโบราณคดีวัดไสไทย (ชางสี) หมูที่ 4 ตำบลเขาทอง 16. แหลงโบราณคดีเขาเขียน หมูที่ 1 บานในสระ ตำบลปากน้ำ 17. วัดแกวโกรวาราม (อุโบสถหลังเกา) เลขที่ 82 ถ.อิศรา เขตเทศบาล 18. แหลงโบราณคดีถ้ำเขาพระ เขตเทศบาล 19. แหลงโบราณคดีเพิงผาเขาขนาบน้ำ 20. แหลงโบราณคดีถ้ำเขาลังตัง หมูที่ 1 บานลาว 21. แหลงโบราณคดีปาก (คลอง) ลาว หมูที่ 1 บานลาว 22. แหลงโบราณคดีหวยปลายบางมัด หมูที่ 4 บานบางไทร ตำบลแหลมสัก 23. แหลงโบราณคดีเขาตีบนุย หมูที่ 1 บานหินขาว 24. แหลงภาพเขียนสีเพิงผาถ้ำแหลมยอ หมูที่ 2 บานอาวน้ำ 25. แหลงภาพเขียนสีเขาเกาะยอ 1 (เขาเตียบ 1) หมูที่ 2 บานอาวน้ำ 26. แหลงภาพเขียนสีเขาเกาะยอ 2 (เขาเตียบ 2) หมูที่ 2 บานอาวน้ำ 27. แหลงภาพเขียนสีเขาเกาะยอ 3 (เขาเตียบ 3) หมูที่ 2 บานอาวน้ำ 28. แหลงโบราณคดีแหลมชาวเล หมูที่ 3 บานแหลมสัก 29. แหลงโบราณคดีถ้ำชาวเล หมูที่ 3 บานแหลมสัก 30. แหลงโบราณคดีแหลมไฟไหมหมูที่ 6 บานในใส ตำบลอาวลึกนอย 31. แหลงภาพเขียนสีเขาชองลม 1 (ถ้ำสีปูเตะ 1) หมูที่ 2 บานบากัน 32. แหลงภาพเขียนสีเขาชองลม 2 (ถ้ำสีปูเตะ 2) หมูที่ 2 บานบากัน 33. แหลงโบราณคดีแหลมทายแรด (กาโรส) หมูที่ 5 บานควนโอ ตำบลบานกลาง 34. แหลงโบราณคดีเขางาม 1 หมูที่ 1 บานเขางาม 35. แหลงโบราณคดีเขางาม 2 หมูที่ 1 บานเขางาม 36. แหลงโบราณคดีเขาหัวกระทิง หมูที่ 1 บานเขางาม 37. แหลงโบราณคดีเขาหนองตะเคียน หมูที่ 1 บานเขางาม 38. แหลงโบราณคดีถ้ำขนมโค หมูที่ 1 บานเขางาม 39. แหลงโบราณคดีเขากลม หมูที่ 2 บานเหนือคลอง 40. แหลงภาพเขียนสีเขาขาว 1(ถ้ำโนราห) - เขาขาว หมูที่ 2 บานเหนือคลอง 41. แหลงภาพเขียนสีเขาขาว 2 (เพิงผาชางนอก)-เขาขาว หมูที่ 2 บานเหนือคลอง 42. แหลงภาพเขียนสีเขาขาว 3 (ถ้ำชางนอก)-เขาขาว หมูที่ 2 บานเหนือคลอง 43. แหลงโบราณคดีเขาปาปก 1 หมูที่ 4 บานทุงตนไพ 44. แหลงโบราณคดีเขาปาปก 2 หมูที่ 4 บานทุงตนไพ 45. แหลงโบราณคดีเขาธงลูกลม 1 หมูที่ 4 บานทุงตนไพ 46. แหลงโบราณคดีเขาธงลูกลม 2 หมูที่ 4 บานทุงตนไพ 47. แหลงโบราณคดีเขาธงลูกลม 3 หมูที่ 4 บานทุงตนไพ
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๓๒ 48. แหลงโบราณคดีเขาธงลูกลม 4 หมูที่ 4 บานทุงตนไพ ตำบลอาวลึกใต 49. แหลงโบราณคดีวัดถ้ำเสือนอย (วัดถ้ำทิพยปรีดาราม) หมูที่ 5 บานถ้ำเสือ 50. แหลงโบราณคดีถ้ำเสือนอก (ถ้ำเทพนิมิต) หมูที่ 5 บานถ้ำเสือ ตำบลอาวลึกเหนือ 51. แหลงโบราณคดีเขาหนามันแดง 1 หมูที่ 6 บานถ้ำเพชร 52. แหลงโบราณคดีเขาหนามันแดง 2 หมูที่ 6 บานถ้ำเพชร ตำบลคลองหิน 53. แหลงโบราณคดีเขานุย หมูที่ 2 บานนบ 54. แหลงภาพเขียนสีถ้ำโตะหลวง (เขาปาหมาก) หมูที่ 2 บานนบ ที่มา : กองโบราณคดีกรมศิลปากร. แหลงโบราณคดีประเทศไทย เลม ๕ (ภาคใต). กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร , ๒๕๓๔. . โบราณคดีภาคใตอาวลึก อาวพังงา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพชุมนุมสหกรณการเกษตรแหง ประเทศไทย จํากัด, ๒๕๓๒. ๒. พระอารามหลวง 1. วัดแกวโกรวาราม พระอารามหลวง ตั้งอยูกลางเมืองจังหวัดกระบี่ เปนพระอาราม หลวงชั้นตรีและเปนวัดประจำจังหวัด มีความสำคัญทั้งดานความเปนศูนยกลางของ พระพุทธศาสนา ศูนยกลางการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกธรรม-บาลีและแผนกปริยัติสามัญ ของคณะสงฆจังหวัดกระบี่ 2. วัดมหาธาตุวชิรมงคล (วัดบางโทง) วัดมหาธาตุวชิรมงคล ตั้งอยูที่บานบางโทง ต. นาเหนือ อ. อาวลึก จ. กระบี่ สรางขึ้นในปพ.ศ. 2483 ในที่ดินบริจาคของนายเปลา ทองศิริ นายมั่น เพงกิจ และนายนวม ดำพันธเดิมวัดแหงนี้ชาวบานเรียกขานวา “วัดบางโทง” ซึ่งตั้งตามชื่อหมูบาน ที่ตั้ง วัดบางโทงไดรับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ 13 กุมภาพันธ2496 เขตวิสุงคามสีมา กวาง 30 เมตร ยาว 70 เมตร ไดทำพิธีผูกพัทธสีมา เมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2519 ในปพ.ศ. 2545 เมื่อประชาชนและหนวยงานจากหลากหลายภาคสวนในจังหวัดกระบี่ ไดรวมกันจัดทำ “โครงการสราง พุทธสถานและพระมหาธาตุเจดีย เฉลิมพระเกียรติ๕๐ พรรษา มหาวชิราลงกรณ” ขึ้นที ่วัดแห งนี้ โดยมีวัตถุประสงคเพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ซึ่งขณะนั้นดำรงพระราชอิสริยยศ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ในวันที่ 16 พฤศจิกายน 2549 พระบาทสมเด็จ พระเจาอยูหัว พระราชทานนามวัดบางโทงใหใหม เปน “วัดมหาธาตุวชิรมงคล” พรอมทั้งใหอัญเชิญ พระนามาภิไธยยอ “ม.ว.ก.” ขึ้นประดิษฐานที่หนาบันพระอุโบสถ ขณะที่พระพุทธปฏิมาประจำ พระชนมวาร ใหใชพระนามวา “พระพุทธทักษิณชัยมงคล” “พระมหาธาตุเจดีย” ที่ไดรับอิทธิพลมาจาก มหาเจดียพุทธคยา สถานที่ที่พระพุทธเจาตรัสรูในเมืองคยา รัฐพิหาร ประเทศอินเดีย ตั้งตระหงาน สูงโดดเดนอยูกลางวัดความสูง 95 เมตร ซึ ่งถือเปนเจดียที ่มีความสูงที ่สุดในภาคใตบริเวณโดยรอบ องคพระมหาธาตุเจดียมีทางเดินหรือระเบียงราย เปนทางเดินลอมรอบองคเจดียทั้ง 4 ดาน โดยมีพระพุทธรูปตาง ๆ ประดิษฐานอยูเปนจำนวนมากตามแนวทางเดิน เพื่อใหเหลาพุทธศาสนิกชน ไดสักการบูชา ภายในพระมหาธาตุเจดียจะมีพระพุทธรูปเปนพระประธานองคใหญตั้งอยูใจกลางโดดเดน
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๓๓ เปนสงา ซึ่งเปนที่เลื่อมใสศรัทธาของชาวบานและนักทองเที่ยวที่เดินทางแวะเวียนชมพุทธสถานแหงนี้และ ยังมีภาพจิตรกรรมฝาผนังอันงดงาม ที่บอกเลาเรื่องราวเกี่ยวกับพุทธประวัติและตกแตงดวยลายกนก ลายไทยอยางออนชอยวิจิตรตระการตา ๓. อุทยานแหงชาติ 1. อุทยานแหงชาติหมูเกาะลันตา มีเนื้อที่ประมาณ 152 ตารางกิโลเมตร ในอำเภอเกาะลันตา ประกอบดวยเกาะตาง ๆ ที่สำคัญ ไดแก เกาะลันตาใหญ เกาะลันตานอย เกาะตะเล็งเบ็ง และเกาะใกลเคียง รวมไปถึงหมูเกาะหา หมูเกาะรอก และเกาะไหง "เกาะลันตานอย" เปนเกาะที่เปนชุมชนของชาวเกาะลันตาในอดีตมากอน มีที่วาการอำเภอ มีโรงเรียน วิถีชีวิตแบบเกา ๆ บานเรือนโบราณก็ยังมีใหพบเห็น "เกาะลันตาใหญ" มีรูปรางยาวเรียวจากเหนือมาใตศูนยกลางธุรกิจของเกาะอยูที่บริเวณทาเรือ ศาลาดาน ซึ่งมีทั้งบริการทองเที่ยว รานอาหาร ธนาคาร ดานตะวันตกเรียงรายไปดวยชายหาดและ อาวที่สวยงามมากมาย ไดแก หาดคอกวาง หาดโละบารา อาวพระแอะ หาดคลองโขง หาดคลองนิน และมีถนนตัดจากทาเรือตอนเหนือผานชายหาดตาง ๆ ไปจนถึงที่ทำการอุทยานแหงชาติหมูเกาะลันตา ซึ่งอยูตอนใตสุดของเกาะ บนเกาะลันตาใหญมีที่พักเอกชนเปดใหบริการมากมาย ฤดูทองเที่ยวอยูระหวาง เดือน พ.ย. – พ.ค. 2. อุทยานแหงชาติธารโบกขรณีแหลงทองเที่ยวเชิงนิเวศที่มีความนาสนใจมากมาย ประกอบดวยภูเขาหินปูน ปาดิบ ปาชายเลน ปาพรุ ปาชายหาด และเกาะตาง ๆ รวมทั้งสังคมพืชน้ำ ใตทองทะเล จึงสามารถทำกิจกรรมทองเที่ยวไดหลากหลายตามความสนใจเฉพาะบุคคล โดยมีกิจกรรม ที่นาสนใจ เชน เดินเลนชมน้ำตกธารโบกขรณีซึ่งอยูบริเวณที่ทำการอุทยาน มีลักษณะเปนธารน้ำธรรมชาติ ไหลลงมายังแองน้ำนอยใหญไลระดับกัน ทางดานเหนือมีมณฑปพระพุทธบาทจำลองแกะสลักจากไม ซึ่งประดิษฐานอยูใกลกับศาลาบูชาเจาพอโตะยวน - โตะชอง 3. อุทยานแหงชาติเขาพนมเบญจา เปนอุทยานทางบกแหงเดียวของจังหวัดกระบี ่ มีเนื้อที่ 31,325 ไร ครอบคลุมพื้นที่อ. เมือง อ. อาวลึก และ อ. เขาพนม มีสภาพปาอุดมสมบูรณประกอบดวย เทือกเขาสูงสลับซับซอนในแนวเหนือจรดใตมียอดเขาพนมเบญจา สูง 1,397 เมตร จากระดับน้ำทะเล ซึ่งสูงที่สุดในกระบี่ มีทิวทัศนธรรมชาติสวยงามทั้งลำธาร น้ำตก ถ้ำ และมีสัตวปานานาชนิด เชน สมเสร็จ เลียงผา หมีควาย เสือปลา มีนกที่สามารถพบเห็นไดกวา 218 ชนิด เชน นกอินทรีนกเงือก นกหัวขวาน เปนตน ๔. อุทยานแหงชาติหาดนพรัตนธารา - หมูเกาะพีพีประกอบดวยพื้นที่ชายฝง ไดแก บริเวณ อาวน้ำเมาและหมูเกาะปอดะ เกาะหินแดงและหมูเกาะพีพีรวมมีเนื้อที่ประมาณ 389.96 ตร.กม. (243,725 ไร) เปนพื้นที่น้ำประมาณ 203,725 ไร อยูในทองที่ ต. หนองทะเล ต. อาวนาง ต. ไสไทย และ ต. ปากน้ำ อ. เมืองกระบี่ จ. กระบี่ บริเวณชายฝงทะเลประกอบดวยภูเขาหินปูนสูงชั้น โดยเฉพาะ เขาหางนาค มีความสูงที่สุดประมาณ 498 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง เทือกเขาเหล านี้ เรียงตัวตามยาว ไปตามแนวทิศตะวันตกเฉียงเหนือถึงทิศตะวันออกเฉียงใตทางดานตะวันตกมีความลาดชัน
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๓๔ มากกวาตะวันออก สภาพชายหาดมีหลายลักษณะทั้งหาดทรายดินเลน และหาดหิน ไดแก หาดทับแขก หาดคลองแหง หาดนพรัตนธารา หาดอาวนาง หาดไผปลอง และหาดถ้ำพระนาง เปนตน บริเวณหมูเกาะพีพีสวนใหญเปนเกาะที่เปนภูเขาหินและหนาผาชันสูง มีตนไมปกคลุมตามซอกหิน ไมที่ขึ้น เปนไมขนาดเล็ก มีหาดทรายสำคัญไดแก หาดชาวเล หาดโละบาเถา หาดตนไทร หาดโละกาลัม และหาดโละลานา สภาพภูมิอากาศของอุทยานแหงชาตินี้เปนแบบรอนชื้น ไดรับอิทธิพลของลมมรสุม ตะวันตกเฉียงใตเต็มที่ ทำใหในชวงเดือน พ.ค. – ต.ค. มีลมชายฝงคอนขางแรง มีการกอตัวของเมฆ และฝนตกชุก เปนอุปสรรคตอการเดินทาง ซึ่งไมเหมาะสมที่จะทองเที่ยว ชวงที่เหมาะสมอยูระหวาง เดือน ม.ค. - เม.ย. สถานที่ทองเที่ยว 1. ทะเลแหวก แหล งท องเที ่ยวทางธรรมชาติของ จ.กระบี่ ที่ถูกขนานนามใหเปน Unseen Thailand ที่มีชื่อเสียงโดงดังไปทั่วโลก อันเนื่องมาจากความมหัศจรรยของธรรมชาติในยามน้ำลดที่พัดพา เอาเม็ดทรายมาบรรจบกันไวณ จุดนี้จนทำใหเกิดปรากฏการณที่ เรียกวา “ทะเลแหวก” ขึ้นและเผย ใหเห็นสวนของสันทรายขาวละเอียดทอดตัวเปนแนวยาวเชื่อมตอถึงกันไดระหวางเกาะ 3 เกาะ คือ เกาะไก เกาะหมอ และเกาะทับ แนวสันทรายนี้จะคอย ๆ จมหายไปใตผืนน้ำเมื ่อเขาสู ช วงเวลาน้ำขึ้น ของแตละวัน 2. อุทยานแหงชาติธารโบกขรณีครอบคลุมพื้นที่ อ. อาวลึก และ อ. เมืองกระบี่ มีพื้นที่ประมาณ 121 ตารางกิโลเมตร ประกอบดวยภูเขาหินปูน ปาดิบ ปาชายเลน และเกาะในทะเล เดิมอุทยานแหงชาติ ธารโบกขรณีมีชื่อวา "ธารอโศก" มีลักษณะเปนปาดงดิบและเปนที่อยูอาศัยของสัตวปา ตอมา ในปพ.ศ. 2496 พลโทบัญญัติเทพหัสดิน ณ อยุธยา ไดเขามาพักผอนซึ่งเห็นวาชื่อเดิมไมเหมาะสม จึงไดเปลี่ยนชื่อมาเปน "ธารโบกขรณี" ในปพ.ศ. 2498 ผูว าราชการจังหวัดกระบี ่ในสมัยนั้น เสนอเรื ่องใหกรมป าไมตั้งขึ้นเปนสวนรุกขชาติซึ่งกรมปาไมไดรับหลักการและดำเนินการ จนในป พ.ศ. 2528 สำนักงานปาไมจังหวัดกระบี่ ไดเสนอเรื่องขอจัดตั้ง “ธารโบกขรณี” และพื้นที่ใกลเคียงเปน อุทยานแห งชาติสังกัดกองอุทยานแหงชาติและโอนมาอยูในสังกัดสวนอุทยานแหงชาติทางทะเล พ.ศ. 2538 จนไดรับการจัดตั้งเปนอุทยานแห งชาติในราชกิจจานุเบกษา เล มที่ 115 ตอนที่ 67 ก ลงวันที่ 30 กันยายน พ.ศ. 2541 3. ธารโบกขรณีตั้งอยูบริเวณที่ทำการอุทยานฯ สภาพทั ่วไปเปนธารน้ำธรรมชาติไหลลงมายัง แองน้ำนอยใหญซึ่งอยูตางระดับกัน รายรอบดวยปาไมรมรื่น ดานเหนือของธารโบกขรณีมีมณฑป พระพุทธบาทจำลองที่แกะสลักจากไมประดิษฐานอยูใกลกับศาลาบูชาเจาพอโตะยวน - โตะชอง 4. ถ้ำลอดเหนือและถ้ำลอดใตตั้งอยูหางจากตัวอำเภออาวลึกไปตามถนนอาวลึก - แหลมสัก ประมาณ 2 กิโลเมตร แยกขวาไปยังทาเรือบอทอ แลวลงเรือรับจางไปตามลำคลองทาปรัง ผานปาชายเลน ไปประมาณ 10 นาทีถ้ำลอดใตเปนอุโมงคใตเขาหินปูน มีธารน้ำไหลผานอุโมงคแคบ มีหินงอกและหินยอย สวยงาม ส วนถ้ำลอดเหนือเปนโพรงถ้ำขนาดใหญ มีแนวอุโมงคคดเคี้ยวและยาวกวาถ้ำลอด ใตเรือสามารถแลนผานไดในชวงน้ำลงเทานั้น
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๓๕ 5. ถ้ำผีหัวโต หรือถ้ำหัวกะโหลก ตั้งอยูในเขต อ. อาวลึก ในเทือกเขาผีหัวโต ซึ่งมีลักษณะ เปนเขาหินปูนลอมรอบดวยบึงและปาโกงกาง นั่งเรือจากทาเรือบอทอไปประมาณ 10 นาทีเลยทางแยกไป ถ้ำลอดใตเล็กนอย จากปากถ้ำมองเขาไปจะเห็นทางแยกเปน 2 ทาง ทางซายมือจะตัดตรงไปยังดานหลัง ของถ้ำที ่เปนโพรงใหญ มีแสงสว างส องเขามาถึงไดสวนดานขวามือเปนทางที่จะตรงเขาไปยังหองโถง ของตัวถ้ำ แต เดิมภายในถ้ำเคยพบหัวกะโหลกมนุษยซึ ่งมีขนาดโตกว าปกติจึงมีชื่อวา “ถ้ำผีหัวโต” นอกจากนี้บนผนังถ้ำยังปรากฏภาพเขียนสีกอนสมัยประวัติศาสตรจำนวนมาก อาทิรูปคน รูปสัตวตลอดจน รูปอวัยวะตาง ๆ และบนพื้นถ้ำมีเปลือกหอยทับถมกันอยูเปนจำนวนมาก นอกจากนี้ตามเพิงผาและผนังถ้ำ บนเกาะนอยใหญในเขตปาชายเลนตอนกลางอุทยาน แห งชาติยังเปนแหล งภาพเขียนสี กอนประวัติศาสตรเชน ถ้ำชาวเล แหลมทายแรด เกาะกาโรส แหลมไฟไหม 6. ถ้ำเพชร ตั้งอยู หมู ที่ 2 ต. อาวลึกเหนือ อ. อาวลึก อยู ห างจากสี ่แยกตลาดอ าวลึกเหนือ ประมาณ 3 กิโลเมตร บริเวณดานหนามีพระพุทธรูปปูนประดิษฐานอยู และมีหินสะทอนแสง ซึ่งสองประกายสวยงามราวกับเพชรตามผนังถ้ำ การไปเที่ยวชมถ้ำเพชร สามารถติดตอขอคนนำทาง จากอุทยานแหงชาติธารโบกขรณีไดทั้งนี้ควรนำไฟฉายติดตัวไปดวย 7. ถ้ำพระ ตั้งอยู หมู ที่ 4 ต. อาวลึกใตอ. อาวลึก หางจากที่วาการอำเภอประมาณ 2 ก.ม. ภายในถ้ำมีพระพุทธรูปใหญ 3 องครอบฐานมีพระพุทธรูปไมแกะสลักองคเล็กตั้งอยูโดยรอบ ฐานสราง ในสมัยใดไมปรากฏ แตจากคำบอกเลากลาวกันวาสรางพรอมกับพระบรมธาตุเมืองนครฯ เนื่องจากผูศรัทธา ที ่จะเดินทางเอาทรัพยสินเงินทองไปร วมสรางองคพระบรมธาตุเมืองนครฯ ไดทราบขาวการสราง องคพระธาตุเสร็จสิ้นแลว จึงพรอมใจกันสรางพระพุทธรูป 3 องคนี้ขึ้น พรอมกับฝงทรัพยสินเงินทอง ไวอีกดวย จากความเชื่อของชาวบานดังกลาวก็อาจจะเปนไปไดเพราะเสนทางระหวางอาวลึก - ปากลาว - ปากพนม ตลอดแมน้ำตาปนั้นเปนเสนทางเดินขามแหลมมลายูมาแตโบราณเสนทางหนึ่ง 8. หมูเกาะหอง เปนหมูเกาะที่ประกอบดวยเกาะนอยใหญหลายเกาะ เชน เกาะเหลา หรือเกาะซากา เกาะเหลาเหรียม เกาะปากกะ เกาะเหลาลาดิง เปนตน โดยมีเกาะหองหรือเกาะเหลาปเละ เปนเกาะทางตอนใตที่ใหญที่สุด ลักษณะโดยทั่วไปเปนเขาหินปูน มีแนวปะการังทั้งในระดับน้ำตื้นและน้ำลึก เหมาะแกการดำน้ำ ตกปลา การไปเที่ยวชมสามารถเชาเรือจากอาวนาง ใชเวลาเดินทางประมาณ 1 ชั่วโมง 9. น้ำตกรอน ตั้งอยูบริเวณบานบางคราม - บานบางเตียว อยูหางจาก อ. เมืองกระบี่ตามถนน เพชรเกษม (กระบี่ - ตรัง) ประมาณ 45 กิโลเมตร จากนั้นแยกเขาถนนสุขาภิบาล 2 ตรงที่วาการอำเภอ คลองทอมไปอีก 12 กิโลเมตร เปนน้ำพุรอนแหงหนึ่งในบรรดาน้ำพุรอนอีกหลายแหง ที่กระจัดกระจาย อยูในบริเวณนี้น้ำจะไมรอนมาก มีอุณหภูมิประมาณ 40 - 50 องศาเซลเซียส เปนน้ำรอนที่ซึมขึ้นมาจาก ผิวดิน ซึ่งมีปาละเมาะปกคลุมรมรื่น สายน้ำไหลไปรวมกันตามความลาดเอียงของพื้นที่ บางชวงมีควันกรุน และคราบหินปูนธรรมชาติพอกอยูเปนชั้นหนา ทำใหเกิดทัศนียภาพสวยงามแปลกตา โดยเฉพาะบริเวณ ที่ธารน้ำรอนไหลลงสูคลองทอม ลดระดับเกิดเปนลักษณะคลายชั้นน้ำตกเล็ก ๆ น้ำตกรอนนับเปนหนึ่งใน แหลงทองเที่ยว Unseen Thailand อีกแหงหนึ่งของจังหวัดกระบี่ตัวน้ำตกตั้งอยูใน อ.คลองทอม จ.กระบี่
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๓๖ 1๐. ทาปอม คลองสองน้ำ “ทาปอม” เปนชื่อของคลองสายสั้นๆ ยาวประมาณ 5 กิโลเมตร ใน ต. เขาคราม อ. เมือง จ. กระบี่ มีตนน้ำเปนน้ำผุด บนเขาชองพระแกว ปลายทางของคลองนี้จะออกสู ทะเลอันดามัน ในยามที่น้ำทะเลลง น้ำจืดจากคลองจะไหลลงสูทะเล น้ำในคลองจะใสราวกับกระจก มีสีเขียวอมฟา ในยามที่น้ำทะเลขึ้น น้ำทะเลจะไหลเขามาในคลอง ทำใหคลองเปนน้ำเค็ม และน้ำกรอย น้ำจะขุน ปลาทะเลจะเขามาหาอาหารในคลอง และวายกลับออกไปอีกครั้งในตอนที่น้ำทะเล ลงจากการที่น้ำทะเลขึ้นและลง ทำใหทาปอมเปนทั้งคลองน้ำจืดและคลองน้ำเค็ม จึงเปนที่มาของคำวา “ทาปอม คลองสองน้ำ” ที่บริเวณตนน้ำผุดจะเปนระบบนิเวศนแบบปาพรุ– ปาดิบชื้น และบริเวณที่ตอกับ ทะเลจะเปนปาชายเลน ทาปอม คลองสองน้ำ เปนความมหัศจรรยทางธรรมชาติอยางหนึ่ง ที ่ป าพรุ ปาดิบชื้นกับปาชายเลน อยูติดกันอยางกลมกลืน มีความหลากหลายทางธรรมชาติเปนอยางมาก ถือวา เปนแหลงศึกษาเชิงนิเวศวิทยาไดเปนอยางดี 12. วัดถ้ำเสือ ตั้งอยู ที่ ต. กระบี่นอย อ.เมือง จ.กระบี่ ในปพ.ศ. 2518 หลวงพอจำเนียร มีความประสงคจะหาสถานที ่ปฏิบัติธรรมใหม ก็เกิดนิมิตในมโนภาพว าเปนสถานที่ที่มีภูเขาลอมรอบ และถ้ำชื่อ “ถ้ำเสือ” ตลอดถึงถ้ำตาง ๆ หลายถ้ำ ทันทีที่เกิดนิมิตเห็นก็เกิดความรูสึกนึกรักสถานที่นั้นขึ้นมา จับใจเหมือนรูสึกคุนเคยกับสถานที่นี้มากอน หลวงพอไดใหพระอาจารยหีด ไปเสาะแสวงหาสถานที่จัดตั้ง สำนัก จนในที่สุดพระอาจารยหีดไดพบสถานที่หลาย ๆ แหงรวมถึงถ้ำเสือดวย หลวงพอไดมีโอกาสไปดู สถานที่ถ้ำตามที่พระอาจารยหีดบอก ก็ตรงกับนิมิตที่หลวงพอเห็นจริง ๆ หลวงพอจำเนียรไดนำ คณะพระภิกษุสามเณร 53 รูป และแมชี56 ทาน จากวัดสุคนธาวาส มาอยู ณ สถานที่แหงนี้อันมีนามวา ถ้ำเสือ หรือในอดีตวัดมีชื่อวา “สำนักสงฆหนาชิง” ตามชื่อหมูบาน เมื่อวันที่ 25 มีนาคม พ.ศ. 2518 และไดเปลี่ยนเปน “วัดถ้ำเสือ” เมื่อวันที่ 2 สิงหาคม พ.ศ. 2533 มาบุกเบิกเปดเปนสถานที่ปฏิบัติธรรม วิปสสนากรรมฐานจนถึงปจจุบัน ที่ไดชื่อวา วัดถ้ำเสือ จากการสอบถามชาวบานไดความวา ในอดีตเคยมี เสือโครงจำนวนมากอาศัยอยูบริเวณของถ้ำที่ตั้งอยูหนาเขาแกว ภายในถ้ำยังปรากฏหินธรรมชาติ เปนรูปอุงเทาเสืออีกดวย สภาพโดยทั่วไปของวัดถ้ำเสือมีลักษณะเปนสวนปา เปนโพรงถ้ำ มีเพิงผา และแหลงถ้ำธรรมชาติเชน ถ้ำคนธรรพถ้ำลอด ถ้ำชางแกว ถ้ำลูกธนูถ้ำงูถ้ำเตา ถ้ำมือเสือ สิ ่งสำคัญ ในวัดถ้ำเสือที่โดดเดนเปนเอกลักษณมากที่สุดคือพระธาตุเจดียยอดเขาแกว พระพุทธรูปองคใหญตั้งอยูบน ยอดเขาแกว มีความสูงเหนือระดับน้ำทะเล ประมาณ 600 เมตร สามารถขึ้นไปสักการะได โดยมีบันได 1,237 ขั้น บนยอดเขาสามารถมองเห็น ทิวทัศนของเมืองกระบี่ไดรอบทิศ ทั้งยังเปน ที่ประดิษฐานของรอยพระพุทธบาทจำลอง พระธาตุเจดียพระพุทธรูปองคใหญ พระธาตุเจดียระฆังใหญ มีความสูง 90.90 เมตร ความกวางของฐาน 58 เมตร 13. สระมรกต Unseen in Thailand เปนสระน้ำสวยใสที่ปาเขานอจูจี้ซึ่งเปนปาดินที ่ราบต่ำ ผืนสุดทายของเมืองไทย ตั้งอยูที่ อ. คลองทอม จ. กระบี่ มีสภาพเปนปาอุดมสมบูรณแบงเปนปาดิบชื้น และบางสวนที่เปนปาพรุที่มีน้ำทวมขังทั้งปสามารถทองเที่ยวไดสะดวกดวยการเดินตามเสนทางเดินศึกษา ธรรมชาติดูพรรณไมที่นาสนใจ เชน ตนเตียว ตนชิง ฯลฯ นอกจากนั้น ที ่นี ่ยังเปนแหล งดูนกที ่ดีที ่สุด แหงหนึ่งในประเทศไทย โดยมีนกกวา 300 ชนิด มีนกที่หายากและสูญพันธุจากโลกนี้ไปแลวเกือบ
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๓๗ 100 ปซึ่งกลับมาคนพบที่นี่คือ นกแตวแรวทองดำ และเปนแหล งที ่มีสระน้ำสวยใสหลายแหง อันเกิดมาจากธารน้ำอุนที่สำคัญคือ สระมรกต ที่มีน้ำใสเปนสีเขียวอมฟา เปลี่ยนสีไปไดตามวันเวลา และ สภาพแสง 14. สุสานหอย อยูในบริเวณชายทะเลบานแหลมโพธิ์ทางดานทิศตะวันออกเฉียงเหนือของพื้นที่ อุทยานแหงชาติหางจากตัวเมืองประมาณ 17 กิโลเมตร มีซากดึกดำบรรพของหอยน้ำจืดชนิดตาง ๆ สวนใหญเปนหอยขม มีขนาดยาวประมาณ 2 เซนติเมตร ซากหอยเหล านี้ไดทับถมกันจนกลายเปน สุสานหอย โดยมีน้ำประสานธาตุปูนจับตัวใหกลายเปนหินแข็งทับอยูชั้นหินลิกไนตและหินดินดาน นับเปน สิ่งมหัศจรรยทางธรรมชาติเมื่อแผนดินบริเวณนี้ยกตัวขึ้นสูงซากหอยดึกดำบรรพเหลานี้จึงปรากฏใหเห็น เปนลานหินกวางใหญยื่นลงไปในทะเล และเปนหลักฐานทางโบราณคดีที่สำคัญอีกแหงหนึ่งของโลก 15. อุทยานแหงชาติหาดนพรัตนธารา - หมูเกาะพีพีตั้งอยูในทองที่อ. เมือง จ. กระบี่ครอบคลุม พื้นที่สวนใหญในทะเลอันดามันดานทิศตะวันตกของภาคใตเปนอุทยานแหงชาติทางทะเลที่สวยงาม ตามธรรมชาติรอบ ๆ เกาะมีปะการัง กัลปงหา ทิวทัศนใตทะเลที่งดงาม และเอกลักษณทางธรรมชาติคือ ภูเขาหินปูนที่มีหนาผาเปนชั้น ๆ ถ้ำที่สวยงาม ตลอดจนชายหาดยาวสะอาด ตามมติที่ประชุมคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 26 มกราคม 2520 ใหจังหวัดภูเก็ตเปนจังหวัดที่รัฐบาลพัฒนาใหเปนเมืองทองเที่ยว มีทิวทัศน ธรรมชาติที่สวยงามหลายแหงสมควรอนุรักษไวเปนแหลงทองเที่ยวตอไป กองอุทยานแห งชาติ จึงเสนอกรมปาไมใหมีคำสั่งที่ 1261/2523 ลงวันที่ 7 กรกฎาคม 2523 ใหนายสันติสีกุหลาบ นักวิชาการปาไม4 ไปทำการสำรวจพื้นที่เพื่อจัดตั้งอุทยานแหงชาติทางทะเลในทองที่จังหวัดภูเก็ต และ จังหวัดใกลเคียง ซึ่งจากการรายงานการสำรวจปรากฏวา พื้นที่บริเวณเกาะพีพีและหมูเกาะใกลเคียงระหวาง จังหวัดภูเก็ตและกระบี่ มีความเหมาะสมที่จะจัดเปนอุทยานแหงชาติตามหนังสือรายงาน ผลการสำรวจ ลงวันที่ 11 กุมภาพันธ2524 และปาไมเขตนครศรีธรรมราชไดมีหนังสือ ที่ กส.0709 (นศ)/269 ลงวันที่ 19 มกราคม 2525 แจงวา ปาบริเวณหาดนพรัตนธาราและหมูเกาะใกลเคียงรวมถึง หมูเกาะพีพีในทองที่ อำเภอเมือง จังหวัดกระบี่ มีทิวทัศนและธรรมชาติสวยงาม เปนอุทยานแหงชาติ แหงเดียวกัน ผลการสำรวจตามหนังสือรายงานลงวันที่ 27 พฤษภาคม 2525 สรุปไดวา พื้นที่ตามแหลง ตาง ๆ มีความสวยงามเปนพิเศษ มีลักษณะเดนหลายแหง มีทิวทัศนทางทะเลสวยงามเปนแหลงทองเที่ยว พักผอนของประชาชน 16. อาวไรเลยหาดไรเลยตั้งอยูใน ต. อาวนาง อ. เมือง จ. กระบี่ เปนหาดทรายสีขาวละเอียด ริมโตรกผา ซึ่งหาดไรเลยเปนที่รูจักดีในหมูนักทองเที่ยว โดยเฉพาะผูที่ชื่นชอบกิจกรรมปนหนาผา และ หาดไรเลยแบงออกเปน หาดไรเลยตะวันออก (หาดน้ำเมา) และหาดไรเลยตะวันตก ซึ่งเปนหาดที่ไดรับ ความนิยมเนื่องจากน้ำทะเลใส หาดทรายสวย และยังเปนจุดชมพระอาทิตยตกที่สวยงามอีกดวย โดยหาดไรเลยตะวันออกและหาดไรเลยตะวันตกมีโขดหินคั่นระหวางหาดทั้งสอง บริเวณที่นิยมปนผา คือ บริเวณไรเลยตะวันออก อาวตนไทร และเขาแถวถ้ำพระนางใน 17. อาวนาง ตั้งอยูใน ต. อาวนาง อ. เมือง จ. กระบี่ รายลอมไปดวยเขาหินปูน ทอดตัวยาวไปกับ ผืนทรายขาวละเอียด และน้ำทะเลสีเขียวมรกต เปนศูนยกลางการทองเที่ยวอีกจุดหนึ่งของจังหวัดกระบี่
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๓๘ ที่มีจุดเดนสำคัญอยูที่ถ้ำพระนาง งดงามดวยปรากฏการณทางธรรมชาติที่มีหินงอกหินยอย และเปนสถานที่ สำหรับผูที่ชื่นชอบกิจกรรมปนผาและกีฬา โดยเฉพาะบริเวณผาสูงชันที่จัดไวสำหรับนักปนหนาผา อาวนาง เปนสวนหนึ่งของอุทยานแหงชาติหาดนพรัตนธารา - หมูเกาะพีพี 18. เกาะพีพีตั้งอยูในเขตอุทยานแหงชาติหาดนพรัตนธารา - หมูเกาะพีพีถือเปนเกาะที่มีชื่อเสียง ที่สุดในหมูเกาะทั้งหมดของ จ.กระบี่ ความงดงามของเกาะพีพีนั้นไดรับการยอมรับจากทั้งนักทองเที่ยว ชาวไทย และนักทองเที่ยวชาวตางชาติเกาะพีพีเคยไดรับเลือกใหเปนสถานที่ถายทำหลักของภาพยนตร ระดับโลกหลาย ๆ เรื่อง จากคำบอกเลา เกาะพีพีเดิมชาวทะเลเรียกหมูเกาะนี้วา ปูเลาปอาปคำวา ปูเลา แปลวา เกาะ คำวา ปอาปแปลวา ตนไมทะเลชนิดหนึ่งจำพวกแสม ตอมาเรียกวา ตนปปภายหลัง กลายเสียงเปน พีพีหมูเกาะพีพีประกอบดวยเกาะ 6 เกาะ คือ เกาะพีพีดอน เกาะพีพีเล เกาะปดะนอก เกาะปดะใน เกาะยูง เกาะไมไผ เกาะพีพีอยู ห างจากชายฝ งกระบี่ ประมาณ 42 กิโลเมตร ลักษณะโดยทั่วไปเปนเวิ้งอาวรูปครึ่งวงกลม เกาะพีพีอยูในวงลอมของภูเขาหินปูนที ่สูงชันจนเกือบเปน ทะเลใน หรือที่ชาวเกาะเรียกวา ปเละ 19. เกาะลันตา เปนอำเภอหนึ่งของจังหวัดกระบี่ เปนเกาะขนาดใหญ มีรูปรางเรียวยาว พื้นที่ 472 ตารางกิโลเมตร ชื่อ "ลันตา" สันนิษฐานวาเพี้ยนมาจากคำวา "ลันตาส" ซึ่งเปนภาษาชวา แปลวา ที่ยางปลา เพราะในอดีตเกาะใหญแหงนี้เปนที่ที่ชาวเรือชวา มักมาหยุดพักและยางปลาเปนอาหาร ตอมาเกาะนี้ก็เปลี่ยนฐานะมาเปนเมืองทาที่ชาวจีนและชาวอาหรับผูแลนเรือคาขายในนานน้ำภูเก็ต ปนัง สิงคโปรและอินโดนีเซีย แวะขึ้นมาพักและทำการคาขาย จนในที่สุดก็กลายเปนชุมชนมีผูคนอาศัยตอเนื่อง มายาวนานกวารอยปประกอบดวย เกาะลันตาใหญ และเกาะลันตานอย แหลงทองเที่ยวสวนใหญอยูบน เกาะลันตาใหญขณะที่เกาะลันตานอยเปนที่ตั้งของที่วาการอำเภอเกาะลันตา ดวยระยะทางที่หางไกลจาก แผนดิน เกาะลันตาจึงยังคงความสวยงามของหาดทรายและน้ำทะเลสะอาด อีกทั้งยังมีวิถีชีวิต ของชาวเกาะดั้งเดิมที ่มีทั้งชาวไทยพุทธ ชาวไทยจีน ชาวไทยมุสลิม และชาวไทยใหม (ชาวเล) อาศัยอยู รวมกันอยางสันติผสานกับความเจริญทางดานหัวเกาะแถบทาเรือและชายหาดฝงตะวันตก ซึ ่งคึกคัก ดวยนักทองเที่ยว การมาเยือนเกาะลันตาจึงไดเที่ยวหลายบรรยากาศในคราวเดียวกัน 20. เกาะรอกใน เปนที่ตั้งของหนวยพิทักษยอยของอุทยานแหงชาติหมูเกาะลันตา เปนเกาะที่มี ลักษณะเปนหนาผาสูงชัน ดานทิศตะวันออกมีหาดทรายและแนวปะการังเปนกลุม ๆ ตามโขดหิน ดานทิศเหนือของเกาะมีแหลมธงและอาวศาลเจา ผืนทรายที่เกาะรอกในละเอียดขาวเนียน น้ำทะเลใส เปนสีเขียวจนมองเห็นปลาหลากสีสัน เปนความบริสุทธิ์ของธรรมชาติที่ยังไมมีใครเดินทางมาสัมผัสมากนัก บนเกาะยังมีเสนทางเดินศึกษาธรรมชาติใหไดเดินออกกำลังกาย ดูพันธุไมตาง ๆ ไดอีกดวย 21. เกาะรอกนอก ทางดานทิศตะวันออกเฉียงใตและทิศใตมีหาดทรายขาวละเอียด และแนวปะการังน้ำตื้น ดานทายเกาะมีหาดทะลุและอาวมานไทร สวนการเดินทางไปเกาะรอกนิยมเชาเรือ จากทาเรือปากเมง ใชเวลาประมาณ 3 - 4 ชั่วโมง หรือใชบริการนำเที่ยวดวยเรือเร็วจากเกาะลันตา 22. เกาะไหง ทางทิศตะวันออกของเกาะ ประกอบดวยหาดทรายยาว และมีปะการังดานหนาหาด นับเปนแหลงดูปะการังน้ำตื้นที่สมบูรณแหงหนึ่ง การเดินทางสามารถเชาเรือจากทาเรือปากเมง
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๓๙ 23. หินแดง เปนหินโสโครกอยูฝงดานนอกของทะเลอันดามัน มีปะการังชนิดตาง ๆ ที่สวยงาม เหมาะสำหรับการดำน้ำ เกาะหา (ตุกนลิมา) ซึ่ง ตุกนลิมา แปลวา กองหินหาลูก เปนกลุมเกาะ 5 เกาะ เกาะหาใหญจะมีลักษณะของทุงหญาอยูบนสันเกาะ มีเกาะรูปคลายใบเรือ เปนเกาะที ่มีน้ำลอดได และเมื่อขึ้นอยูบนสันเกาะจะมีมุมทิวทัศนที่สวยงาม กลุมเกาะหาเปนจุดดำน้ำที่มีชื่อเสียงอีกเกาะหนึ่งของ เกาะลันตา สัตวที่นาสนใจ คือ กระเบนราหู 2๔. เกาะไผ หรือเกาะไมไผ เปนเกาะเล็กกลางทะเล ตั้งอยูทางตอนเหนือของเกาะพีพีดอน ไมไกล จากเกาะยุงเทาใดนัก เกาะไผ อยูในพื้นที่การดูแลของอุทยานแหงชาตินพรัตนธารา - หมู เกาะพีพี แตบรรยากาศของเกาะไผจะตางกับเกาะพีพีอยางสิ้นเชิง เพราะเปนเกาะที่เงียบสงบ มีน้ำทะเลใสมาก มีหาดทรายสวยงามเปนเกาะที่มีแนวปะการังเหมาะสำหรับมาดำน้ำดูความสวยงามของโลกใตทะเล ชวงเวลาเหมาะการเที่ยว คือชวงที่ไมมีลมมรสุม ประมาณเดือน พ.ย. - เม.ย. ของทุกป 2๕. อาวมาหยาตั้งอยูบนเกาะพีพีเล เกาะขนาดใหญเปนอันดับสองของหมูเกาะพีพีอาวมาหยา เกิดจากการสรางสรรคของธรรมชาติจากการพังทลายของหนาผาที่โอบลอม แหวงเปนเวิ้งอาวขนาดเล็ก รูปพระจันทรเสี้ยวที่โอบลอมดวยเขาหินปูน อาวมาหยานับวาเปนสถานที่ทองเที่ยวที่เปนไฮไลทอีกจุดหนึ่ง ของทะเลกระบี่ ที่นักทองเที่ยวใหความสนใจมาพักผอน หาดทรายขาวละเอียด น้ำทะเลใสสีเขียวมรกต สัมผัสบรรยากาศและธรรมชาติแวดลอมซึ่งปกคลุมไปดวยพันธุไมชายทะเล นักทองเที่ยวชาวต างชาติ ยกให “อาวมาหยา” เปนทะเลไทยที่สวยติดอันดับโลก 2๖. ชุมชนบานเกาะกลาง อยูบนเกาะกลางแมน้ำกระบี่ ที่ลอมดวยปาชายเลน ผูคนที่นี่ใชชีวิตอยาง เรียบงาย กับอาชีพเกษตรกรรมและหัตถกรรม การเดินทางมาที ่บานเกาะกลางเราสามารถนั ่งเรือ ขามฟากจากทาเรือบริเวณลานปูดำ ขามไปยังชุมชนเกาะกลางไดใชเวลาประมาณ 10 นาทีคาเรือเหมา เที่ยวละ 100 บาท การเที่ยวชมวิถีชีวิตชุมชนบานเกาะกลาง มีทั้งกลุมการทำผาปาเตะ ลวดลายสวยงาม สีสันสดใส กลุมการตอเรือหัวโทงจำลอง เรือที่ชาวบานใชทำประมง หาปลา และใชในการเดินทาง ลักษณะพิเศษคือมีหัวเรือที่ยาว เพื่อรับกับสภาพอากาศและคลื่นลมทะเล นาขาวสังขหยด เปนขาวนาป ที่ปลูกกันปละครั้ง มีรสชาติอรอยกลมกลอม เปนขาวที่ขึ้นชื่อของจังหวัดกระบี่ 2๗. หมูเกาะในอาวทาเลน มีเกาะเล็ก ๆ มากมายอยู ในเขตอำเภอเมืองกระบี่ และเปนแหลง ทองเที่ยวอีกแหงหนึ่งที่สำคัญไปจนจดเขตอำเภออาวลึก คือ เกาะเหลาบิเละ (เกาะหัก) เกาะเหลากา เกาะเหลาเหรียม เกาะเหลาลาดิง เกาะปากกะ เกาะสะยา(กายา) เกาะซากา เกาะเหลาบุโละ เกาะเมย เกาะนอก (บงบง) เกาะยี (สิเหร) เกาะเต็น (สุเดน ) เกาะลุเด็น เกาะทะลุ เกาะแดง เกาะขุนฤทธิ์เกาะใหญ เกาะทน เกาะปาลัย เกาะยากาอุตัง เกาะยามัน เกาะกวาง เกาะซาอา ๑ เกาะซาอา ๒ เกาะตาหมัน เกาะทราย เกาะพง เกาะปาไลเกาะผักเบี้ย เกาะลาดิ่ง เกาะเหี้ยง เกาะเหลาหยีเกาะหัวเตา เกาะฮันตู เกาะสิเหร เกาะสาหนีและเกาะหอง ลักษณะเดนของหมูเกาะในอาวทาเลน สวนใหญจะเปนเกาะหินปูน สูงชัน พื้นที่ราบและหาดทรายกระจายอยูทั่วไปตามเกาะตาง ๆ เหมาะสำหรับการเลนน้ำ พายเรือแคนูและ ชมทัศนียภาพทางทะเล
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๔๐ ๒๘. หมูเกาะในทะเลเหนือคลอง เกาะบริเวณนี้มีทั้งหมูเกาะที ่คนอาศัยอยูและเปนแหลงทองเที ่ยว ไดดวย ประกอบดวย เกาะจำ เกาะจำเล็ก เกาะชองเภา เกาะตุหลัง เกาะนกคอม เกาะปากนุยชองตะเภา เกาะปลิง เกาะปาบ เกาะปูเกาะยาหนัด เกาะศรีบอยา เกาะศรีลามา เกาะเขาหลัง เกาะเขาหลักนอย เกาะเหลาเกา เกาะเหล็ก เกาะแดง เกาะโละละ เกาะไมงาม เกาะคลองขนาน และเกาะฮั่ง ชายหาดที่สำคัญ ไดแก หาดยาว หาดคลองเตาะ หาดเกาะจำ หาดเกาะปูและหาดเกาะศรีบอยา แหลมที่สำคัญ ไดแก แหลมหิน และแหลมกรวด ซึ่งหมูเกาะในทะเลเหนือคลองเปนแหลงทองเที่ยวที่มีสภาพชายหาดสะอาด สวยงาม ๒๙. หมูเกาะในทะเลคลองทอม อยูใน อ. คลองทอม จะมีเกาะไมมากนัก ประกอบดวย เกาะมดคันนอย เกาะลูดูเกาะสีรามา และเกาะเหลากูหลง ชายหาดที่สำคัญ ไดแกชายหาดบานบอมวง ลักษณะเดนของหมูเกาะในทะเลคลองทอม เปนเกาะภูเขาหินปูนโดยเฉพาะเกาะเหลากูหลง จะเปนที่อยู ของคางคาวแมไกจำนวนมาก สำหรับชายหาดเปนทาเทียบเรือประมงสามารถพักผอนไดแตไมเหมาะ สำหรับการลงเลนน้ำ 3๐. น้ำตกโตนเตียว อยูในเขต ต. คลองทอมเหนือ อ. คลองทอม บริเวณเขานอจูจี้อยูกลางปาลึก เปนน้ำตก ๗ ชั้นไหลจากหนาผาสูง แวดลอมดวยธรรมชาติรมรื่น การเดินทางตองใชวิธีการเดินเทา อยางเดียว อยูหางจากสระมรกตประมาณ ๒ กิโลเมตร 3๑. น้ำพุรอนเค็ม หรือที่รูจักกันในชื่อ บอน้ำพุรอนเค็มคลองทอม เปนแหลงทองเที่ยวที่มีชื่อเสียง ตั้งอยู ที่ ต. หวยน้ำขาว อ. คลองทอม จ. กระบี่ โดยบอน้ำพุรอนเค็มนั้นอยูในบริเวณเขตปาชายเลน คลองบางผึ้ง ประกอบไปดวยบอน้ำพุรอนเค็มที่เรียงรายเล็กใหญถัดกันไปถึง 14 บอ และแต ละบอ นั้นสามารถวัดระดับความเค็มไดถึง 10 ppm อุณหภูมิของน้ำในบอประมาณ 40 - 47 องศาเซลเซียส สำหรับความมหัศจรรยของบอน้ำพุรอนเค็มนั้นอยูที่อุณหภูมิของน้ำในบอไมรอนมากจนเกินไป น้ำมีลักษณะ ใสสะอาดสะทอนกับทองฟาเปนสีมรกต ปจจุบันไดมีนักทองเที่ยวรวมทั้งคนในพื้นที่ตางนิยมที่จะมาแชน้ำ เพราะมีความเชื่อวาสามารถรักษาโรค เชน โรคเบาหวาน โรคปวดเมื่อยตามขอกระดูก โรคไหลเวียนโลหิต โรคผดผื่นคัน รวมทั้งมีบอโคลนอีก 1 บอ ซึ่งสามารถนำมาพอกหนา พอกตัว รักษาสิว ฝา และโรคผิวหนัง 3๒. เขาขนาบน้ำ เปนเขาสองลูก สูงประมาณ 100 เมตร ขนาบแมน้ำกระบี่ดานหนาตัวเมือง ถือเปนสัญลักษณของเมืองกระบี่ สามารถไปเที่ยวชมไดโดยเชาเรือหางยาวที่ทาเรือเจาฟา ใชเวลาเดินทาง เพียง 15 นาทีนอกจากนั่งเรือชมเขาและปาชายเลนที่มีความสมบูรณแลว ยังสามารถเดินขึ้นไปเที่ยวถ้ำได ภายในมีหินงอกหินยอย และเปนสถานที่ที่เคยพบโครงกระดูกมนุษยจำนวนมากอีกดวย แต ปจจุบัน ไมหลงเหลืออยูแลว สันนิษฐานวาอาจเปนโครงกระดูกของกลุมคนที่อพยพมาตั้งหลักแหลงแตลมตายลง เนื่องจากเกิดอุทกภัยอยางฉับพลัน และสำหรับนักนิยมพายเรือแคนูบริเวณนี้เหมาะที ่จะพายเรือแคนู เพราะมีธรรมชาติที่เขียวชอุมดวยปาชายเลนและน้ำนิ่ง 3๓. ทองเที่ยวเชิงอนุรักษบานทุงหยีเพ็ง ตั้งอยูทางดานฝงตะวันออกของเกาะลันตาใหญ มีถนน ตัดเขาไปยังศูนยบริการทองเที่ยวบานทุงหยีเพ็ง ซึ่งเปนบริเวณปาชายเลนที่อุดมไปดวยสัตวน้ำธรรมชาติ มากมาย อาทิหอยตาแดง หอยแครง ปูดำ มีสะพานไมเดินชมศึกษาธรรมชาติและมีบริการพายเรือคายัก
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๔๑ เรือหางยาวนำชมทัศนียภาพปาชายเลน และแวะชมการเลี้ยงปลาในกระชังของชาวบาน ในชวงฤดูทองเที่ยว มีชาวบานมาจำหนายสินคาที่ระลึก อาทิผามัดยอม ของที่ระลึกจากกะลามะพราว การทองเที่ยวเชิงอนุรักษ การทองเที่ยวเชิงอนุรักษหรือ Eco-Tourism นั้น โดยความหมายก็คือ การพัฒนาการทองเที่ยว ที่ตองใชทุนธรรมชาติอยางมัธยัสถใหมีความมั่นคง ยั่งยืน และในทายที่สุดจะตองคืนทุนตอสังคม ซึ่งหมายถึงการใหทองถิ่นไดมีโอกาสตั้งแตเริ่มรับรูตัดกระบวนการที่สมบูรณในการพิจารณาทั้งในเรื่อง ทุนธรรมชาติและทุนทางสังคม ซึ่งสงผลตอทุนทางเศรษฐกิจที่ดำรงอยูได การทองเที่ยวเชิงอนุรักษเปนแนวความคิดที่เกิดขึ้นโดยมีสาเหตุมาจากแนวโนม ๒ ประการ มาบรรจบกันคือ แนวโนมเกี่ยวกับการอนุรักษและแนวโนมเกี่ยวกับความเปลี่ยนแปลงเรื่องอุตสาหกรรม ทองเที่ยว โดยมีสาระสำคัญเรื่องแนวโนมการอนุรักษเกิดจากการที่ประชาชนเพิ่มขึ้น และ ภาวะทางเศรษฐกิจถดถอยในหลายประเทศ รวมถึงการทำกิจการหรืออุตสาหกรรมตาง ๆ เชน การตัดไม ทำลายปา การทำเหมืองแร และการเกษตร ซึ่งสวนใหญสงผลกระทบอยางรุนแรงตอระบบนิเวศจนทำให ธรรมชาติและทรัพยากรธรรมชาติเสื่อมโทรม และผลที่ตามมาคือความไมยั่งยืนของการพัฒนาเศรษฐกิจ ทำใหประเทศตาง ๆ พยายามผสมผสานเรื่องของการอนุรักษเขากับการพัฒนาเศรษฐกิจ สวนแนวโนมเรื่องการทองเที่ยวนั้น ในชวงหลายปที่ผานมามนุษยไดเปลี่ยนแปลงวิธีการ ใชเวลาวางในการเดินทางทองเที่ยว โดยตองการท องเที ่ยวแบบผจญภัยเขาไปมีส วนร วมและสัมผัส กับธรรมชาติอยางแทจริง นอกจากนี้ยังอยากที ่จะศึกษาหาความรูเกี ่ยวกับสถานที ่ที ่ไปเยือนตั้งแต ระบบนิเวศไปจนถึงชนิดพันธุพืช สัตวที่หายากหรือกำลังจะสูญพันธุและแนวโนมเรื่องการอนุรักษเชน การสูญเสียทรัพยากรปาไมการลักลอบลาสัตวปา เปนตน จากแนวโนมสองประการดังกลาวมาบรรจบกัน ทำใหเกิดการทองเที่ยวเชิงอนุรักษหรือการทองเที่ยวเพื่อรักษาระบบนิเวศขึ้น ดังนั้นการทองเที่ยว เชิงอนุรักษจึงมีความหมายมากกวาการทองเที่ยวแบบธรรมดา แตจะหมายความรวมไปถึงการทองเที่ยว ที่จะตองมีการอนุรักษควบคูไปดวย การทองเที่ยวเชิงอนุรักษมีองคประกอบสำคัญ ๓ ประการ ไดแก องคประกอบที่ ๑ คือ การสรางจิตสำนึกเกี่ยวกับการอนุรักษธรรมชาติและสิ่งแวดลอม เพราะธรรมชาติและสิ่งแวดลอมถือวาเปนปจจัยพื้นฐานสำคัญของแหลงทองเที่ยวธรรมชาติหากธรรมชาติ และระบบนิเวศไดรับผลกระทบจากการใชประโยชนในรูปแบบใดก็ตาม โอกาสที่ธรรมชาติและสิ่งแวดลอม จะเสื่อมโทรมลงหรือถูกทำลายลงก็มีอยูสูง การใหความรูความเขาใจหรือการสรางจิตสำนึกแกนักทองเที่ยว จึงเปนสิ่งสำคัญ องคประกอบที่ ๒ คือ ความพึงพอใจของนักทองเที่ยว ซึ่งมีความสัมพันธกับองคประกอบ แรกโดยตรง เพราะนักทองเที่ยวเชิงอนุรักษมักเปนกลุมนักทองเที่ยวที่มีความปรารถนาหรือสนใจที่จะศึกษา เรียนรูเกี่ยวกับธรรมชาติในลักษณะตาง ๆ และสภาพภูมิทัศนตามธรรมชาติตลอดจนเสนทางธรรมชาติ ที่ยากลำบากและมีความทาทายตอการเดินทาง
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๔๒ องคประกอบที่ ๓ คือ การมีสวนรวมของชุมชนทองถิ่น เพราะการทองเที่ยวมีบทบาท สำคัญอยางยิ่งตอการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของชุมชนทองถิ่นในระยะยาวมากกวากิจกรรมอื่น ๆ การ เปดโอกาสใหชุมชนทองถิ่นมีสวนรวมในการทองเที่ยวเชิงอนุรักษในรูปแบบตาง ๆ จะชวยใหชุมชนไดรับ ผลประโยชนจากการทองเที่ยวทั้งทางตรงและทางออม รูปแบบของการมีสวนรวมของชุมชน ไดแก การลงทุนเกี่ยวกับสิ่งอำนวยความสะดวกขนาดเล็กที่สงผลกระทบตอสิ่งแวดลอมต่ำ การเปนมัคคุเทศก การนำสินคาที่เปนศิลปหัตถกรรมพื้นบานมาขายแกนักทองเที่ยว และการจางงานในสวนบริการอื่น ๆ เปนตน การทองเที่ยวเชิงอนุรักษมีความแตกตางจากการทองเที่ยวแบบเดิม กลาวคือ การทองเที่ยว เชิงอนุรักษจะมีขอบขายในการพิจารณาที่ลึกซึ้ง และใหความสำคัญกับการอนุรักษเปนหลัก ซึ่งสามารถระบุ วัตถุประสงคได๔ ประการ คือ ๑. เพื่อพัฒนาจิตสำนึกและความเขาใจของนักทองเที่ยวในการทำคุณประโยชนแกสิ่งแวดลอม และเศรษฐกิจ ๒. เพื่อเพิ่มพูนประสบการณที่มีคุณภาพหรือคุณคาสูงใหแกนักทองเที่ยวหรือผูมาเยือน แหลงทองเที่ยว ๓. เพื่อปรับปรุงคุณภาพชีวิตของชุมชนที่แหลงทองเที่ยวตั้งอยู ๔. เพื่อดูแลรักษาและคงไวซึ่งคุณภาพสิ่งแวดลอมของแหลงทองเที่ยว นอกจากนี้ยังมุงเนนการสงเสริมการทองเที่ยวที่เกี่ยวของกับวิถีชีวิตความเปนอยูที่นาสนใจ ของชุมชนทองถิ่นดั้งเดิมดวย ซึ่งในจังหวัดกระบี่มีแหลงทองเที่ยวเชิงอนุรักษเชน ชุมชนบานเกาะกลาง บานทุงหยีเพ็ง คลองทาหิน หาดคลองลุ เขากาโรส ถ้ำผีหัวโต ฯลฯ ความหมายการอนุรักษสิ่งแวดลอม การอนุรักษสิ่งแวดลอม หมายถึง การเก็บรักษา สงวน ซอมแซม ปรับปรุง และใชประโยชน ตาม ความตองการอยางมีเหตุผลตอสิ่งแวดลอมเพื่อเอื้ออำนวยใหเกิดคุณภาพสูงสุดในการสนองความเปนอยูของ มนุษยอยางถาวรตอไป เปาหมาย การที่จะใหบรรลุเปาหมาย คือ การที่จะทำใหมีทรัพยากรธรรมชาติไวใชและอยูคูกับโลกตลอดไปได นั้นมีหลักการอนุรักษ3 ประการ คือ 1. ใชอยางฉลาด การจะใชตองพิจารณาใหรอบคอบถึงผลดีผลเสีย ความขาดแคลนหรือ ความ หายากในอนาคต อีกทั้งพิจารณาหลักเศรษฐศาสตรถึงตนทุนและผลตอบแทนอยางถี่ถวน 2. ประหยัด (เก็บ รักษา สงวน) ของที่หายาก หมายถึง ทรัพยากรใดที่มีนอยหรือหายาก ควรเก็บ รักษาไวมิใหสูญไป บางครั้งถามีของบางชนิดที่พอจะใชไดตองใชอยางประหยัด
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๔๓ 3. ฟนฟูสิ่งแวดลอมที่ไมดีหรือเสื่อมโทรมใหดีขึ้น (ซอมแซม ปรับปรุง) กลาวคือ ทรัพยากรใดก็ตาม มีสภาพลอแหลมตอการสูญเปลา หรือจะหมดไปถาดำเนินการไมถูกตองตามหลักวิชา ควรหาทางปรับปรุง ใหอยูในลักษณะที่ดีขึ้น ปญหาสิ่งแวดลอม 1. มนุษยตัดไมทำลายปากันมากขึ้น 2. มนุษยเผาเชื้อเพลิงตามบานเรือน และตามโรงงานอุตสาหกรรมมากขึ้น 3. มนุษยผลิตสารสังเคราะหบางอยางที่ไมสลายตัวและสลายตัวยากมากขึ้น เชน พลาสติก โฟม จึงทำใหเกิดขยะเหลานี้มากขึ้น สวนสารบางอยางที่เปนกาซ เชน ฟรีออน ซึ่งใชชวยในการฉีดสเปรยและ ใชในเครื ่องทำความเย็นก็จะมีปริมาณเพิ่มขึ้นในอากาศฟุงกระจายทั่วไป ซึ่งจะไปทำลายโอโซนในชั้น บรรยากาศที่หอหุมโลกไวและมีผลกระทบทำใหอุณหภูมิของโลกสูงขึ้น 4. มนุษยสรางผลิตภัณฑตาง ๆ ขึ้นใชแทนวัตถุดิบที่ไดจากธรรมชาติเชน ใชไฟเบอรกลาสแทนไม ใชฟรีออนแทนแอมโมเนียเหลวในตูเย็น และใชผงซักฟอกแทนสบู เปนตน เมื่อใชแลวมีสิ่งตกคางเปนมลพิษ อยูในอากาศ ในน้ำ และในดิน ทำใหเกิดผลเสียหายตอพืช สัตวและมนุษยดวยกันเองในที่สุด 5. มนุษยสรางอุปกรณเครื่องใชไฟฟาบางชนิดที่ใหความรอน แสง เสียง ที่ทำใหเกิดอันตราย ตอมนุษยไดมากขึ้น 6. มนุษยสรางยานพาหนะที่ใชในการเดินทาง เชน จักรยานยนตรถยนตและยานอวกาศ เพื่อออกไปสำรวจอวกาศภายนอกโลกมากขึ้น กาซที่เหลือจากการเผาไหมของเชื้อเพลิง ไดแกออกไซดของ ไนโตรเจนและคารบอนจะมีปริมาณเพิ่มขึ้นในอากาศ วิธีการอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม การอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมสามารถกระทำไดหลายวิธีทั้งทางตรงและทางออม ดังนี้ 1. การอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมโดยทางตรง ซึ่งปฏิบัติไดในระดับบุคคล องคกร และระดับประเทศที่สำคัญ คือ 1.1 การใชอยางประหยัด คือ การใชเทาที่มีความจำเปน เพื่อใหมีทรัพยากรไวใชไดนาน และเกิดประโยชนอยางคุมคามากที่สุด 1.2 การนำกลับมาใชซ้ำอีก สิ ่งของบางอย างเมื ่อมีการใชแลวครั้งหนึ ่งสามารถที่ จะนำมาใชซ้ำไดอีก เชน ถุงพลาสติก กระดาษ เปนตน หรือสามารถที่จะนำมาใชไดใหมโดยผาน กระบวนการตาง ๆ เชน การนำกระดาษที่ใชแลวไปผานกระบวนการตาง ๆ เพื ่อทำเปนกระดาษแข็ง เปนตน ซึ่งเปนการลดปริมาณการใชทรัพยากรและการทำลายสิ่งแวดลอมได 1.3 การบูรณะซอมแซม สิ ่งของบางอย างเมื ่อใชเปนเวลานานอาจเกิดการชำรุดได เพราะฉะนั้นถามีการบูรณะซอมแซม ทำใหสามารถยืดอายุการใชงานตอไปไดอีก
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๔๔ 1.4 การบำบัดและการฟนฟูเปนวิธีการที่จะชวยลดความเสื่อมโทรมของทรัพยากรดวย การบำบัดกอน เชน การบำบัดน้ำเสียจากบานเรือนหรือโรงงานอุตสาหกรรม เปนตน กอนที่จะปลอยลงสู แหลงน้ำสาธารณะ สวนการฟนฟูเปนการรื้อฟนธรรมชาติใหกลับสูสภาพเดิม เชน การปลูกปาชายเลน เพื่อฟนฟูความสมดุลของปาชายเลนใหกลับมาอุดมสมบูรณเปนตน 1.5 การใชสิ่งอื่นทดแทน เปนวิธีการที่จะชวยใหมีการใชทรัพยากรธรรมชาตินอยลงและ ไมทำลายสิ่งแวดลอม เชน การใชถุงผาแทนถุงพลาสติก การใชใบตองแทนโฟม การใชพลังงานแสงแดดแทน แรเชื้อเพลิง การใชปุยชีวภาพแทนปุยเคมีเปนตน 1.6 การเฝาระวัง ดูแล และปองกัน เปนวิธีการที่จะไมใหทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดลอมถูกทำลาย เชน การเฝาระวังการทิ้งขยะ สิ่งปฏิกูลลงแมน้ำ คูคลอง การจัดทำแนวปองกันไฟปา เปนตน 2. การอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมโดยทางออม สามารถทำไดหลายวิธีดังนี้ 2.1 การพัฒนาคุณภาพประชาชน โดยสนับสน ุนการศึกษาดานการอน ุรักษ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมที่ถูกตองตามหลักวิชา ซึ ่งสามารถทำไดทุกระดับอายุ ทั้งในระบบ โรงเรียนและสถาบันการศึกษาตาง ๆ และนอกระบบโรงเรียนผานสื่อสารมวลชนตาง ๆ เพื่อใหประชาชน เกิดความตระหนักถึงความสำคัญและความจำเปนในการอนุรักษ เกิดความรักความหวงแหน และ ใหความรวมมืออยางจริงจัง 2.2 การใชมาตรการทางสังคมและกฎหมาย การจัดตั้งกลุม ชุมชน ชมรม สมาคม เพื่อการอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมตาง ๆ ตลอดจนการใหความรวมมือทั้งทางดานพลังกาย พลังใจ พลังความคิด ดวยจิตสำนึกในการมีคุณคาของสิ่งแวดลอมและทรัพยากรที่มีตอตัวเรา เชน กลุมชมรมอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมของนักเรียน นักศึกษา ในโรงเรียนและ สถาบันการศึกษาตาง ๆ มูลนิธิคุมครองสัตวปาและพรรณพืชแหงประเทศไทย มูลนิธิสืบนาคะเสถียร มูลนิธิโลกสีเขียว เปนตน 2.3 สงเสริมใหประชาชนในทองถิ่นไดมีสวนรวมในการอนุรักษชวยกันดูแลรักษา ใหคงสภาพเดิม ไมใหเกิดความเสื่อมโทรม เพื่อประโยชนในการดำรงชีวิตในทองถิ่นของตน การประสานงาน เพื่อสรางความรูความเขาใจ และความตระหนักระหวางหนวยงานของรัฐ องคกรปกครองสวนทองถิ่นกับ ประชาชน ใหมีบทบาทหนาที่ในการปกปอง คุมครอง ฟนฟูการใชทรัพยากรอยางคุมคาและเกิดประโยชน สูงสุด 2.4 สงเสริมการศึกษาวิจัย คนหาวิธีการ และพัฒนาเทคโนโลยีมาใชในการจัดการ กับทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมใหเกิดประโยชนสูงสุด เชน การใชความรูทางเทคโนโลยีสารสนเทศ มาจัดการวางแผนพัฒนา การพัฒนาอุปกรณเครื ่องมือเครื ่องใชใหมีการประหยัดพลังงานมากขึ้น การคนควาวิจัย วิธีการจัดการ การปรับปรุง พัฒนาสิ่งแวดลอมใหมีประสิทธิภาพและยั่งยืน เปนตน 2.5 การกำหนดนโยบายและวางแนวทางของรัฐบาล ในการอนุรักษและพัฒนา สิ่งแวดลอมทั้งในระยะสั้นและระยะยาว เพื่อเปนหลักการใหหนวยงานและเจาหนาที่ของรัฐที่เกี่ยวของ
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๔๕ ยึดถือและนำไปปฏิบัติรวมทั้งการเผยแพรขาวสารดานการอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม ทั้งทางตรงและทางออม ทรัพยากรธรรมชาติ 1. ทรัพยากรปาไมสภาพปาไมสวนใหญเปนปาดิบชื้นและปาเบญจพรรณ แบงเปนพื้นที่ปา จำนวน 45 ปา เนื้อที่ 1,415,952 ไร แบงเปน 5 ประเภท คือ ป าไมถาวรตามมติคณะรัฐมนตรีและ ปาไมตามพระราชบัญญัติปาไมพ.ศ. 2484 ปาสงวนแหงชาติอุทยานแหงชาติเขตรักษาพันธุสัตวปา เขตหามลาสัตวปา และปาชายเลน สำหรับพื้นที่ปาอนุรักษในจังหวัดกระบี่ ไดแก พื้นที่อุทยานแหงชาติ (Natural Park ) จำนวน 4 แหง พื้นที่เขตรักษาพันธุสัตวปา (Wildlife Sanctuary ) จำนวน 2 แหง และพื้นที่เขตหามลาสัตวปา (Non – Hunting Area ) จำนวน 1 แหง ในภาพรวมของจังหวัดกระบี่มีพื้นที่ ปาไมจากการสำรวจของกรมปาไมปพ.ศ. 2549 ประมาณ 540,806.25 ไร คิดเปนรอยละ 18.38 ของพื้นที่จังหวัด ปญหาดานปาไมที่สำคัญ คือ การบุกรุกแผวถางปาเพื่อปลูกพืชเศรษฐกิจในพื้นที่ปาสงวน แหงชาติเขตพื้นที่อุทยานแหงชาติซึ่งเปนตนน้ำ พื้นที่ปาที่ถูกบุกรุกเฉลี่ยระหวาง 2,000 – 2,500 ไร 2. ทรัพยากรน้ำ แหลงน้ำดิบ (Surface Water) แหล งน้ำตามธรรมชาติในจังหวัดกระบี่ ประกอบดวย ลำน้ำที่สำคัญในพื้นที่จังหวัดกระบี่ ไดแก ปากแมน้ำกระบี่ คลองสินปุน คลองกระบี่ใหญ คลองกระบี่นอย คลองทอม คลองปกาสัย ปญหาในการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในภาพรวม คือ ขาดแคลนแหลงกักเก็บน้ำ ปริมาณน้ำในฤดูแลงมีปริมาณลดนอยลง ป าไมและตนน้ำถูกบุกรุกทำลาย การใชแหลงน้ำบาดาลทำใหเกิดการชะลางหนาดิน จังหวัดกระบี่มีลักษณะภูมิประเทศแบงออกไดเปน 3 ลักษณะ คือ 1. บริเวณที่ราบลุม ไดแก พื้นที่ทางตอนกลาง - ลาง ทางดานตะวันตกและชวงตอนบน ของจังหวัดกระบี่ (ความสูงประมาณ 10 - 30 เมตร เหนือระดับน้ำทะเลปานกลาง) 2. บริเวณเขาโดดหรือเนินเตี้ย ๆ เปนพื้นที่ซึ่งกระจายตัวอยูทั่วไป (ความสูงประมาณ 50 - 100 เมตร เหนือระดับน้ำทะเลปานกลาง) 3. บริเวณทิวเขาสูง สวนใหญจะวางตัวอยูในแนวเหนือ - ใตยอดเขาสูงสุดสูงถึง 1,402 เมตร เหนือระดับน้ำทะเลปานกลางที่เขาพนม อำเภอเขาพนม โครงสรางทางธรณีวิทยาที่เอื้ออำนวยตอคุณสมบัติในการเปนแหลงกักเก็บน้ำบาดาล อาทิ รอยเลื่อน รอยแตกราว และรอยคดโคงของชั้นหิน ปรากฏอยูทั่วไป ชั้นหินอุมน้ำที่เปนหินปูนเปนชั้นหินที่มี ศักยภาพสูงสุด กลาวคือ สามารถใหปริมาณน้ำไดในเกณฑ 10 - 20 ลูกบาศกเมตรตอชั่วโมง คุณภาพน้ำบาดาลในหนวยหินอุมน้ำที่เปนหินปูนสวนใหญอยูในเกณฑดีมีปริมาณสารทั้งหมดที่ละลายได มีคาต่ำกวา 500 มิลลิกรัมตอลิตร ความกระดางมีคาต่ำกวา 200 มิลลิกรัมตอลิตร ปริมาณเหล็กมีคา ต่ำกวา 0.5 มิลลิกรัมตอลิตรและปริมาณฟลูออไรดมีคาต่ำกวา 1.0 มิลลิกรัมตอลิตร ซึ ่งอยู ในเกณฑ มาตรฐานแมวาในพื้นที่ที่รองรับดวยชั้นหินอุมน้ำที่เปนหินปูนหรือหินคารบอเนตจะมีปริมาณความกระดาง คอนขางสูง และมีบางพื้นที่มีปริมาณเหล็กคอนขางสูง
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากระบี่ ๔๖ 3. ทรัพยากรทางทะเลและชายฝ ง จังหวัดกระบี ่มีทรัพยากรทางทะเลที ่สวยงามมาก มีชายฝง ติดกับทะเลอันดามันยาวประมาณ 160 กิโลเมตร หมูเกาะนอยใหญ ประมาณ 154 เกาะ เกาะที ่มี ความสวยงามเปนแหลงทองเที่ยวธรรมชาติทางทะเล ไดแก หมูเกาะพีพีเกาะหอง เกาะศรีบอยา เกาะลันตา เกาะรอก เปนตน ปายชายเลนของจังหวัดกระบี่สำรวจเมื่อปพ.ศ. 2550 มีเนื้อที่ประมาณ 218,216 ไร ผลิตภัณฑและกิจกรรมที่เกิดจากภูมิปญญาทองถิ่น ๑. การถนอมอาหาร เชน ไขเค็ม ไขปลา ปลาแหง ไตปลา กะปขาวหลาม ฯลฯ ๒. การทำขนม เชน ทองมวน ขาวเกรียบ ขนมกาละแม ขนมกรุบ ฯลฯ ๓. การทำอาหาร เชน น้ำพริกเผากุงเสียบ แกงสม แกงเลียง แกงไตปลา ขนมจีน เสนกวยเตี๋ยว ขาวหลาม ฯลฯ ๔. เครื่องดื่ม เชน ไวนผลไมไวนสมุนไพร ฯลฯ ๕. การทำเครื่องแกง เชน เครื่องแกงสม เครื่องแกงพริก ฯลฯ ๖. งานประดิษฐและงานชาง เชน ไมกวาดดอกหญา ดอกไมและเครื่องประดับจากเกล็ดปลา สิ่งของเครื่องใชจากกานมะพราว ของใชจากไมมะพราว กระเปาจากกะลามะพราว เครื่องประดับจาก ใบยางพารา ผาบาติก คอมไก หมวกใบมะพราว รูปหนังตะลุง กระทงบายศรีวาวไทย การซ อมวิทยุ โทรทัศนการตีเหล็ก มีดกรีดยาง เหล็กดัด ฝาไมไผ อิฐ อิฐบล็อก ตับจาก การจักสาน เขง เข งปลาทู การผูกผา การแกะสลักผัก ผลไมการจัดแจกัน การประดับตกแตงดอกไมในงานตางๆ ฯลฯ ๗. การผลิตผา เชน ผาทอ ผาบาติก ฯลฯ ๘. การเกษตร เชน การปลูกลองกอง ปาลม สมโชกุน ทุเรียน ยางพารา ฯลฯ ๙. การเลี้ยงปลา เชน การเลี้ยงปลาในกระชัง การเลี้ยงกวาง การเลี้ยงไกการเลี้ยงหมูการเลี้ยงโค การเลี้ยงปลาดุก ฯลฯ ๑๐. การเสริมสวย เชน การตัดผม การแตงหนา การทำเล็บ ฯลฯ ๑๑. การรักษาโรค เชน การรักษาโรคแผนโบราณ การรักษาโรคแผนไทย การนวดแผนไทย การนวดแผนโบราณ ยาสมุนไพรรักษาโรคริดสีดวงทวาร ยาสมุนไพรรักษาโรคผิวหนัง ยาสมุนไพรรักษาโรค ปวดฟน การรักษาพิษจากงูกัด ฯลฯ ๑๒. ดนตรีเชน อังกะลุง ดนตรีไทย เพลงนา ฯลฯ ๑๓. การแสดง เชน มโนราหลิเกปา กลองยาว หนังตะลุง รองเง็ง รำกลองยาว อังกะลุง ดนตรีไทย เพลงบอก เพลงกลอมเด็ก เพลงแหลฯลฯ ๑๔. ยาปราบศัตรูพืช เชน การใชสมุนไพรฆาแมลง ฯลฯ ๑๕. พิธีกร เชน พิธีกรทางศาสนา พิธีกรงานมงคล พิธีกรงานอวมงคล ฯลฯ ๑๖. การทำปุย เชน การทำปุยชีวภาพ ปุยหมัก ฯลฯ ๑๗. พิธีกรรม เชน ทำขวัญนาค ศาสนพิธีฯลฯ ๑๘. ศิลปะ เชน การวาดภาพเหมือน การปน ฯลฯ