ธรรมะจานด่วนฉบับ ebook

ธรรมะจานด่วน...สา� หรบั ผู้ปว่ ยมะเรง็

ศุ ว ิ ั วงศ์ ก ี
เขี

ศาสวั ฉิ ิก
ก

ิ ์ิ ญั จ วิ ์
ออกแ ู เ ่

ISBN
978-616-11-2797-8

ิ ์ค ัง้ ี่ ๑
ั วาค ๒๕๕๘

จา� ว ๑๐,๐๐๐ เ ่

ศู ์ ะเ ง็ โ ง า า าช ุ ี
ช า ัวใจก ั า้

จั ิ เ์ แ เ่ ็ า

ิ ์ ี่
ษิ ั เอ. .ี ก า ิค ไี ซ ์แ ะกา ิ ์ จา� กั
๗๔๕ ค ไช ศ ี แขวง ค ไช ศ ี

เข สุ ิ ก ุงเ ฯ ๑๐๓๐๐
โ .๐๒๒๔๓๙๐๔๐

สงวนลิขสทิ ธิต์ ามกฎหมาย
หา้ มจา� หนา่ ย
ผู้สนใจขอรับหนังสือได้ที่

ศู ์ ะเ ็ง โ ง า า าช ุ ี
ส ู ์กุ า� ห า้ เ อื ง อา� เ อเ ือง จังหวั าช ุ ี ๗๐๐๐๐

โ . ๐๓๒๗๑๙๖๐๐ ่อ ๒๓๒๐, email [email protected]

ช า ัวใจก ั ้า
๒๔๐ ซอ อิ า ะ ๔๕ สุ สิ า แขวง ิ แ ง เข ิ แ ง ก งุ เ ฯ ๑๐๔๐๐
โ . ๐๘๖๖๑๐๐๐๐๑, email [email protected], [email protected]

ข้อมูลทางบรรณานุกรมของสา� นักหอสมุดแห่งชาติ
National Library of Thailand Cataloging in Publication Data

ศุ ว ิ ั วงศ์ ก ี .
ะจา ่ว ส�าห ั ู้ ว่ ะเ ง็ .-- ก ุงเ ฯ : ศู ์ ะเ ็ง โ ง า า าช ุ ี

ก ะ วงสา า สุข, 2558.
126 ห ้า.

1. ะ. I. วชั ์ ส า ค วิ ั ์, แู้ ่ง ว่ . I. ช่ือเ ื่อง.

294.315
ISBN 978-616-11-2797-8

คํานํา โดยนายแพทย์นพวัชร์ สมานคตวิ ฒั น์

กุ ค ี่ “เกิ ” า โ กใ ี้ เ ื่อโ ข้ึ ไ ้เ ี ู้ าษา ควา เ ็ ไ
า่ ง ๆ โ ก จ ูค้ วา ก็ อ่ เห็ ควา “แก่” ควา “เจ็ ” แ ะควา “ า ”
ของ อู้ ื่ จ ใ สี่ ุ เขา อ่ เขา้ ใจไ ว้ า่ “ กุ ค เ่ี กิ า อ้ ง า อ า่ งแ ่ อ ”
ไ ว่ ั ใ ก็วั ห ่ึง แ ่เ อื่ งจากอา ุเฉ ่ี ของค ั่วไ ะ า ๗๐ ี ค สว่
ใหญจ่ งึ ไ ่คิ วา่ ควา า กา� งั คื ค า าหา เอง

ค ี่คิ งึ ควา า จงึ จา� กั อ ู่ใ ค เ ี ง างก ุ่ ไ ้แก่ ค อ่ี ู่
ใ ส า กา ์ ิเศษ เช่ อ ู่ เค ่ือง ิ ก่ี า� งั จะ ก ห อื เ อื ีก่ า� งั จะจ
ห ือค ี่ ่ว ห ัก เ ็ ้ ค ก ุ่ ้ี เ ื่อเห็ ว่า ควา า คื ค า เข้า า
หากไ ่ใช่ค ่ี ี ะเ ็ ่ี ง่ึ ไ อ้ ่างแ จ้ ิง จะเกิ ควา “ก ัว า ” ขึ้ า
ซ่ึงอาจก วั สิง่ ี่ ว่ ง ากั ควา า เช่ ควา เจ็ ควา า เ ็ ้

เ ็ ศั แ ์ (ห อ า่ ั ) ซง่ึ ีห ้า ่ี ูแ กั ษาค ไข้โ ค ะเ ็ง
เ ็ จา� ว าก เ ็ ะ ะเว า าว า กวา่ ๑๖ ี ค ไข้ ่ี กั ษากั า า ๑๖ ี

4 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

งั ชี วี ิ อ ู่ ก็ ี าก ค ไข้ เ่ี สี ชวี ิ ไ แ ว้ ก็ ไี ่ อ้ เช่ กั จาก ะส กา ์
จะ วา่ เ อื่ ค ไข้ ู้ วั วา่ เ ็ ะเ ง็ สว่ ใหญจ่ ะเกิ ควา กใจ สู้ กึ ฏเิ ส ใ ใจ
ไ อ่ ากเช่อื ว่า สง่ิ จี้ ะเกิ กั เอง ี โ า ไ งึ ว่า เอง อ้ ง า แ ่ ๆ
(ควา จ ิงแ ้ว ก็ อ้ ง า กุ ค แ ้จะไ เ่ ็ ะเ ็งก็ า ) ควา กใจ ควา
กังว ใจ งั ก า่ ว �าใหเ้ กิ ควา เสี ใจ ค ไข้จา� ว ไ ่ อ้ า�้ าไห ออก า
โ ไ ่ ู้ วั เกิ อากา เี่ ี กวา่ ชอ็ ค ไ อ่ ากเชอื่ สง่ิ ห่ี อ ู แ ใ่ สี่ ุ ค ไข้
ส่ว ใหญ่ ก็จะ อ ั วา่ “ฉั เ ็ ะเ ง็ ะ” ห า ๆ ค จะเ ่ิ องหา ่ี ึ่ง
า แ ่ควา เชอื่ ของ เอง ค ไข้จ�า ว ไ ่ อ้ ก็ ัง คี วา หวังว่า ห ออาจ
จะ ู ิ ก็ไ ้ อาจไ หาห อค อื่ เ ่อื วจสอ ใหแ้ ช่ ั

เ อ่ื แ ใ่ จแ ว้ วา่ เองเ ็ ะเ ง็ จ งิ ๆ แ ว้ ค ไข้ กั จะ องหาวิ กี า
โ เฉ าะกา หาค ่ีจะช่ว ให้ เองหา จากโ ค เ าะไ ่ ีใค อ าก า
เ อื่ ั สิ ใจไ แ้ ว้ วา่ จะจั กา กั ควา เจ็ ว่ างกา ไ้ี อ้ า่ งไ ขั้ อ
่อไ จึง ัก องหา ี่ ึ่ง างใจ า ห ักศาส าแ ะควา เชื่อของ ค ไ
สว่ ใหญ่ของ ะเ ศ ่ี ั อื ศาส า ุ กเ็ ิ่ องหา ะ แ ่ ักจะ ิ อ ู่
ใ ะ ั ของกา ให้ า ักษาศี คือไ ะเว �า ุญ ห า ๆ วั ่ไี ห ูว้ า่
ศกั ส์ิ ิ ์ิ กจ็ ะไ หา ห อื อาจไ ักษาศี เ ิกกิ เ ้อื สั ว์ หั ากิ งั สะวิ ั ิ
อ้ ค กั จ่ี ะ งุ่ สกู่ า าว า ซง่ึ เ ็ กา ฏิ ั ิ ข้ั สงู สุ เ อื่ ควา ห ุ

้ จากกา เวี ว่า า เกิ อั เ ็ จุ ุ่งห า สูงสุ ของ ะ ุ ศาส า
ีจ่ ึงเ ็ จุ งุ่ ห า ของ ่ี อ้ งกา ให้ค ไข้ กุ ค ไ ้ กั ควา สขุ แี่ ้
จ ิงของชีวิ ุษ ์ ก่อ ี่จะจากโ ก ี้ไ ซ่ึงจะ �าให้เขาไ ้ ั ส่ิง ่ี ี ่ีสุ
สง่ิ สงู สุ ี่ ษุ ค์ ว จะไ ้ ั �าให้ “ไ เ่ สี ี เี่ กิ เ ็ ษุ แ์ ะ ะ ุ
ศาส า” ใ ฐา ะ เ่ี ็ ะ า ศู ์ ะเ ง็ โ ง า า าช ุ ี แ ะ ะ า
ค ะก กา ั า ะ ิกา สุข า สาขาโ ค ะเ ็ง ของเข สุข า ่ี
๕ ก ะ วงสา า สุข (ซึ่ง ะกอ ้ว ๘ จงั หวั ของ าค ะวั ก ไ ้แก่
าช ุ ี ค ฐ กาญจ ุ ี สุ ุ ี ส ุ สาค ส ุ สงค า เ ช ุ ี
แ ะ ะจว คี ีขั ์) จึงไ ้เ ี เชิญอาจา ์ศุ ว ิ ั วงศ์ ก ี

ศุภวรรณ กรีน 5

เขี ห ังสือเ ่ ้ีข้ึ า โ ้ังชื่อว่า “ ะจา ่ว ส�าห ั ู้ ่ว ะเ ็ง”
เ าะค ่ัวไ ห า ๆ ค ไ ่เค ส ใจ แ ะไ ่เค ศึกษา าก่อ เ ่ือเ ็
ะเ ง็ จงึ หั าส ใจ แ ่กไ็ ่ ู้ว่าจะเ ิ่ ้ ี่ งไห ควา ู้ ่ี า่ อาจา ศ์ ุ
ว ก ี า่ อ ไว้ใ ห งั สอื เ ่ ี้ จะเ ็ ควา ู้ ่จี �าเ ็ อ ่าง งิ่ สา� ห ั
เู้ ่ิ ้ ศกึ ษา ุ ศาส า แ ้ ู้ ศี่ กึ ษา า าก อคว ก็ งั ไ ค้ วา ู้ สี่ ุ ให้
อ ่างชั เจ ซึ่ง เช่ือวา่ ควา ู้ อ่ี าจา ศ์ ุ ว ว อ ให้ใ ห ังสือเ ่
จ้ี ะสา า �า าง ู้ ว่ ะเ ง็ ให้ กั “วิ ุ สิ ขุ ” ไ ้ ขอเ ี ง า่ ง้ั ห า
เ ิ ใจ ั ังส่ิง ่ี ่า อาจา ์ �า าสอ แ ะ ฏิ ั ิ า อ ่าง ้ังใจ เ ็ ก�า ัง
ส ิ ญั ญา ่ี ุก า่ ี หาก า� ไ ้ กส็ า า ั องไ ้วา่ ชวี ิ ห ัง า หาก ัง
ไ ่ งึ ซงึ่ ะ ิ า กจ็ ะไ สสู่ คุ ิ ู ไิ ้ ไ ่ ั กไ สอู่ า ู อิ า่ งแ ่ อ
แ ะจะเวี ว่า า เกิ ใ สงั สา วฏั อกี ไ เ่ กิ ๗ ชา เิ ่า ั้ ( ่า จะ า วา่
า� ไ จงึ เ ็ เช่ ั้ เ ื่อ ่า อ่า ห ังสอื เ ่ ้ีจ )

เ ่ืองจาก ู้ ่ว ะเ ็ง ีห า ะ ะ (โ ่ัวไ แ ่งเ ็ ๔ ะ ะ) ใ
ะ ะ ้ ๆ ( ะ ะ ี่ ๑ แ ะ ๒) เ ่ือไ ้ ั กา ักษา ี่ ูก ้องเห าะส แ ้ว
ก็จะ ชี วี ิ ี่ ื าว ห อื อาจเ ี กไ ว้ ่า หา ขา จากโ ค ะเ ็ง (ซ่งึ ควา ห า
แี่ จ้ งิ คอื อาจไ เสี ชวี ิ จากโ คอื่ ไี่ ใ่ ช่ ะเ ง็ ) แ ่ ะเ ง็ ะ ะแ ก่ ะจา
(คอื ะ ะ ี่ ๔) กั ไ ห่ า แ ว้ จะ อ้ งเสี ชวี ิ จากโ ค ะเ ง็ ใ สี่ ุ า ห อื ส้ั
แ ว้ แ ค่ วา ุ แ งของ ะเ ง็ เี่ ็ (แ ่ า่ ไ ่ อ้ งเสี ใจ เ าะค อื่ ไี่ ไ่ ้
เ ็ ะเ ็ง ก็ อ้ งเสี ชวี ิ จากโ คอื่ เช่ กั ) ห งั สือเ ่ ้ี จงึ เ ้ เฉ าะสว่
ส�าคัญ ีจ่ า� เ ็ อ้ ง ู้ แ ะสา า เ ี ไู้ ใ้ ะ ะส้ั ๆ เ ี งไ ่ก่ีวั เส อื
กั เ ็ “อาหา จา ว่ ” สา� ห ั ู้ ี่ อ้ ง ี เ ง่ แ ะ เี ว าเห อื ไ ่ าก ซง่ึ หาก
า่ เี ว า อ้ เ ็ จ�า ว เ ี งไ ก่ ี่ช่ัวโ ง ห อื ไ ่กีว่ ั หากเชอ่ื ใ สิ่ง ี่องค์
ะสั าสั ุ เจ้าสอ ไว้ า่ สา า อ่า เฉ าะ ี่ ๕ ี่เ ็ กา ฏิ ั ิ
ใ วา ะสุ า้ ของชวี ิ ก็เ ี ง อ

แ ้ห ังสือเ ่ ี้ ีชอื่ ว่า “ ะจา ว่ ส�าห ั ู้ ว่ ะเ ง็ ” ก็ า
แ ่...เ อ้ื หา งั คงเห าะส กั ุษ ์ ุกค โ กใ ี้ เ าะไ ว่ า่ จะเ ็ ใค

6 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

ก็ า ว้ อ้ งเ ชญิ ห า้ กั ควา า ไ ว่ ั ใ กว็ ั ห ง่ึ ง้ั ส้ิ ไ ่ ใี ค ห ี ้
ควา ใู้ ห งั สอื เ ่ ้ี จะชว่ ใหเ้ ขา้ ใจ ชา ขิ องส สง่ิ แ ะควา เ ็ จ งิ
ของ ชา ิ ้ั อั �าไ สู่กา ฏิ ั ิเ ่อื ้ จากกา เวี วา่ า เกิ แ ะ
อ ้ จากควา า ไ อ้ ่างแ จ้ ิง

้า ส่ี ุ ้ี ใ ฐา ะ ะ า ศู ์ ะเ ็ง โ ง า า าช ุ ี แ ะ
ค ะก กา ั า ะ กิ า สขุ า สาขา ะเ ็ง เข สุข า ่ี ๕ จึงหวงั
เ ็ อ ่าง ่ิงว่า ู้อ่า ุก ่า ั้ง ี่เ ็ ค ไข้ ะเ ็ง แ ะโ คอ่ื ว ั้งค ี่
ัง ีสุข า แข็งแ ง แ ่ อ้ งเ ชญิ กั โ คใ โ คห ึ่งใ อ าค จะไ ้ ั ควา ู้
แ ะ ะโ ช จ์ ากห ังสือเ ่ ้ี า ส คว ขอให้ า่ ง้ั ห า งึ เกิ ญั ญา
สา า เขา้ สู่ ิ า ใ ชา ิ จั จุ ั เี้ อญ

นายแพทยน์ พวชั ร์ สมานคติวฒั น์
ประธานศูนยม์ ะเร็ง โรงพยาบาลราชบุรี
ประธานคณะกรรมการพัฒนาระบบบริการสุขภาพสาขามะเรง็
เขตสขุ ภาพที่ ๕ กระทรวงสาธารณสขุ

๑ กันยายน ๒๕๕๘

ศุภวรรณ กรีน 7

คํานํา โดยอาจารยศ์ ุภวรรณ กรีน

ห ังสือเ ่ ี้เ ็ จุ ะสงค์โ งของศั แ ์ ่า ห ึ่ง ี่ ุ่ เ
ชวี ิ ให้กั กา ักษาค ไขโ้ ค ะเ ็ง า า ึง ๑๖ ี แ ะเห็ ค ไขเ้ สี ชีวิ ไ
ไ ่ อ้ ศั แ ์ วชั ์ ส า ค วิ ั ์ ห อื ห อแ ะ๊ ซง่ึ เ ็ ี งา ของช
า ัวใจก ั ้า ไ ้อีเ ึกษา ิฉั ว่า อ ากจะ �าห ังสือเ ่ ห ่ึงส�าห ั
ค ไข้โ ค ะเ ็งโ เฉ าะ เ าะคุ ห อ ู้สึกเสี า ว่าค ไข้ก ุ่ ี้จะ ้อง
จากโ ก ี้ไ โ ี่ไ ่ เู้ ่อื งกา แหกคุกชวี ิ ไ ิ า ค ้ั จะห ิ ่ื ห ังสอื
ของ ฉิ ั เ ่ือง “ใค ก วั า งั าง ”้ี ให้ ซึง่ ฉิ ั ไ ้ ู ง ๆ วา่ เ ็ ห งั สือ
่ี ้ังใจเขี ให้ค ่ี ู้ ัวว่าจะ า แ ่ ก็อาจจะ ี าง ้า จิ วิ า �าให้
ค ไข้อาจจะอ คิ ไ ่ไ ้ว่า คุ ห อก�า ัง อก างอ้อ ว่า เอง ้อง า แ ่
ซงึ่ จะ �าใหเ้ สี กา� ังใจ

ห อแ ะ๊ จงึ แ ะ �าให้ ฉิ ั �าส่ว ห ึ่งของห ังสอื เ อื่ ง “ใค ก วั า
งั าง ”้ี า ั งุ แ ะ า� เ ็ ห งั สอื เ ่ ให ่ ให้ ขี า กะ ั ั โ ง้ั ชอื่

8 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

ห งั สอื อ า่ งเจาะจง งไ เ วา่ “ ะจา ว่ ...สา� ห ั ู้ ว่ ะเ ง็ ” เ อ่ื วา่
คุ ห อจะไ ไ้ ่ ้อง ู้สกึ า� ากใจ ่ีจะห ิ ื่ ห ังสือเ ่ ้ใี ห้ค ไขโ้ ค ะเ ็ง

อีกเห ุ ห ่ึง ี่ห อแ ๊ะ กขึ้ าส ั ส ุ ให้ ีกา ิ ์ห ังสือ
เ ่ ี้ซึ่ง ิฉั คิ ว่า ่าส ใจ าก คือ คุ ห อเห็ ว่าค ไข้โ ค ะเ ็งจะเ ็
ก ุ่ ค ีใ่ ห้ควา ส ใจ ะอ ่างจ งิ จัง ากกวา่ ค ก ุ่ อื่ ๆ เ าะค เ ิ

ส่ว าก ักจะเข้าวั �า ุญ ห ือ ัง ใ ช่วงเว า ี่ เองเ ็ ุกข์
เ า่ ั้ เช่ ิ หวงั ใ ควา กั กงา ห อื สูญเสี ค ่ี ัก าก ซ่ึงอาจจะให้
ควา ส ใจ ะใ ชว่ ง ่ี งั เศ า้ โศก เสี ใจ แ ่ อจิ ใจแขง็ แก ง่ ขึ้ แ ว้ ว้
อ�า าจของอ จิ จงั ี่ า� ให้ ุกอ ่างเ ่ี แ ง ว งั้ อา ์ควา ู้สกึ ก็ ัก
เ กิ ส ใจ ะ ก ั ไ ใชช้ ีวิ ี่ า ใจกเิ ส อ่ ไ ซึง่ า่ งจากค ไขโ้ ค ะเ ง็
ใค ก็ า ี่ กู โ ค ค้ี กุ คา แ ้วแ ้ใ ะ ะ ้ ก็ กั คิ เ ่ือไว้ก่อ วา่ ะเ ็งอาจ
จะก ั าอกี แ ะวั เว าของ เองใ โ ก อี้ าจจะ อ้ งกวา่ ค อื่ ๆ ไี่ ไ่ ้
เ ็ ะเ ็ง ซึ่งไ จ่ ิงเส อไ ค จ�า ว าก ี่ า เ าะอุ ั ิเห ุ ้ว ีอา ุ
สั้ กว่าค เ ็ โ ค ะเ ง็ าก า ัก อ ่างไ ก็ า ค ่ี ู้ ัวว่าควา า ใก ้
เข้า า จะ กี า คิ ีไ่ เ่ ห อื ค คี่ ิ วา่ ควา า งั อ ูไ่ ก ซึ่งเ ็ ควา คิ
่ี ะ า าก ค ่ี ู้ ัวว่าใก ้ า ั้ ัก ้องกา หาควา ห า ่ีแ ้จ ิง
ของชวี ิ เ ่ิ ้งั คา� า สี่ �าคัญ เช่ “เกิ า า� ไ เ ื่ออะไ เ า้ ห า ชวี ิ อ ู่

งไห ” เ าะ ้วู ่าจะจากโ ก ้ไี แ ้ว จงึ อ ากหาคา� อ ให้ เองเสี กอ่
แ ะ ี่ส�าคญั คอื เ อ่ื า แ ว้ เ าจะไ ไห ก สว ค์ จี งิ ห อื ไ ่ ัง้ คงอ
คิ ไ ่ไ ว้ ่า “แ ้วเ า ่ะ า แ ้ว จะไ ก ห ือสว ค์” ใค ่ี �าอะไ ิ ศี
ิ า� องค อง า าก อ่ กใจ เ าะไ ่อ ากไ ก ค�า า สี่ า� คัญ
ากเห ่า ้ี อาจจะไ ่เกิ กั ค ใก ้ า ุกค แ ่จะเกิ กั ค ใก ้ า ี่ ี
ญั ญา อส คว แ ะ งั อ ี ญุ า อี ู่ า้ ง ค ่ี งั้ คา� า แ ะ า า หา
ค�า อ อ ่างจ งิ จงั จะเ ี เห อื กา ศกึ ษาแ ห่ี ือหั ใช้เค ่ือง อื GPS
เ ่ือจะไ ้ ู้ว่า ู ิ ะเ ศ ี่จะไ ห ังจาก า แ ้วอ ู่ ี่ไห ีห ้า าอ ่างไ
ีเส้ างไห ี่จะไ ไ ้ ้าง จะไ ้ไ ่ออกเ ิ างโ ไ ่ ีควา ู้ของส า ี่

ศุภวรรณ กรีน 9

ให ่ ก่ี �า งั จะไ ค ี่ไ ่ศกึ ษา ไ ่ ขี ้อ ู เ ่ือง า แ ้วไ ไห ่อ ห ง าง
ไ ้ง่า ๆ ่ั คือ ห ง างอ ู่ อ วงแหว ่ี อ้ อ คุกชวี ิ อ ู่ จึงไ ไ ่
งึ ไห ว ไ เวี า ใ สี่ ุ กว็ กก ั า เ่ี ิ คอื โ ก ษุ อ์ กี ออกจาก
วงแหว ี่ อ้ อ คุกชวี ิ ห อื สงั สา วฏั ไ ่ไ ้สัก ี

ใ ช่วงสุข า ี ค ส่ว ากก็อาจจะไ ่ ีเว าหาควา ู้ เ าะ ้อง
�างา หาเงิ ั ิ ชอ ่อ เองแ ะค อ ค ัว อาจจะคิ ว่า อให้เกษี
ก่อ ค่อ าศึกษา ะ า ึง ั ี้ สุข า ก็ ุ โ ง ากก่อ เว า
อั ส คว เว า ่ีเห ือใ โ ก ้ีก็ ้อ งไ ้ว แ ้วจะไ หาค�า อ ไ ้จาก
ไ่ี ห ใ ะ ะเว าสั้ ๆ เช่ ้ี “ ะจา ว่ ” เ ่ จ้ี งึ เห าะส ากสา� ห ั
ค ก ุ่ ่ี งุ่ หาคา� อ ่สี า� คญั เห ่า ้ี

ข้อควา ใ อีเ อีก ่อ ห ่ึงของห อแ ๊ะ ่ี ิฉั อ่า แ ้ว ะ ั ใจ
าก แ เ้ ็ ควา จ งิ ว้ ๆ แ เ่ ็ ควา จ งิ เี่ จ็ ว ค่ี สว่ ากไ อ่ าก งั
(The inconvenient truth) ค ไขข้ องห อแ ะ๊ ค ห ่งึ เ ็ ะเ ็งเ ้า แ ะ
ไ ก้ ะจา ไ ี่ ั แ ว้ ห งั จาก ักษาโ ค ้กี ั ห อแ ะ๊ ไ ้ ะ ะห ึ่ง ค ไขจ้ ึง
า คุ ห อว่า

ค ไข้ : “เ อื่ ไ ิฉั จะหา จากโ ค คี้ ะ คุ ห อ”
ห อ : “ไ ห่ า แ ว้ ค ั คุ อ้ งกิ าไ เ ื่อ ๆ”
ค ไข้ : “ า้ ไ ่หา ิฉั ก็ อ้ ง า สคิ ะ คุ ห อ”
ห อ : “ใช่ค ั อ้ ง า ค ั า กุ ค ห อก็ า เห อื กั ไ ่แ ่
ห ออาจ า ก่อ คุ กไ็ ้ ะ”

ฉิ ั ชอ วิ กี า อ ของห อแ ะ๊ ากจ กึ ขา� วา่ คุ ห อก็ ี กู เ ่
ใ ค�า ู ่ีอาจจะช่ว ให้ค ไข้ ู้สึก ีขึ้ าห ่อ ว่า ไ ่ใช่เ าค เ ี วเ ่า ั้ ี่
อ้ ง า ค อ่ื ก็ อ้ ง า เห อื กั จี่ งิ ฏกิ ิ ิ าของค ไขเ้ ช่ เ้ี ็ ก ะจก ี่
สา า สอ่ งใหเ้ ห็ วา่ ค ห ู่ ากของโ ก กั คิ เช่ ี้ ซงึ่ เ ็ เ อ่ื ง ี่ า่ เศ า้ ส
อ า่ ง งิ่ งึ แ เ้ าจะ ั ู กั วา่ “ กุ อ า่ ง ว้ เ ็ อ จิ จงั ไ ่ อี ะไ แ ่ อ ”
แ ่ ี่จ ิงแ ้วควา า เ ็ ส่ิง ี่แ ่ อ ่ีสุ เ ็ เ ่ือง ั งไ ้เ ว่าจะ ้อง

10 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

เกิ ข้ึ แ ่ อ กั ุษ ์ ุกค โ ก ้ี ค ่ีเค ่า เข้า าใ โ ก ี้ใ อ ี
ว้ า ห แ ว้ ุษ ์เกอื เจ็ ั ้า ค โ กข ะ ้ี อกี เ ี ง ๑๐๐ ี
ค เจ็ ั ้า ของวั ก้ี อ็ าจจะเห ือไ ่ ึง ๑๐๐ ค แ ะ ษุ ์ ่จี ะเกิ ข้ึ า
ใ โ ก ใ้ี อ าค ึงจุ ห ึ่งก็ า ห เห อื กั ฉะ ้ั ควา า จงึ เ ี
เห ือ ูเขา ูกใหญโ่ หาศา เ่ี ห็ กั โ ้ง ๆ อ ูเ่ ้อื งห า้ แ ่ า� ไ ค สว่
ากใ โ ก จี้ งึ ชอ คิ ว่า ควา า งั ไ ่เก่ี วกั เ า งั อีก า ซึง่ เ ็ ควา
เขา้ ใจ ิ อ า่ ง หั เ์ าะ กู อวชิ ชาค อ งา� อ ู่ เ ี เห อื เส้ เส้ เ ก็ ๆ
แ ่ ัง ูเขา ้ัง ูกไ ้อ ่าง ิ ชิ ข้อเ ็จจ ิงคือ ุษ ์ ุกค ไ ่ว่าจะเ ็
ะเ ง็ ห ือไ ่ก็ า ้ว กอ ใู่ ส า ะ “ใก ้ า ” ห ือ “ อควา า ” ั้งส้ิ
ว งึ เ ก็ า ก วั แ ง ๆ เี่ งิ่ ค า ออก าจาก อ้ งแ ่ กเ็ ขา้ สขู่ ั้ อ ของกา
“ อควา า ” ั เี ช่ กั

ค กี่ วั า งั คา� ู เช่ แี้ ว้ กค็ งข กุ เ ิ่ ควา หวา ก วั ากขึ้
แ ่ า้ คิ อ า่ งค ี ญั ญา าง แ ว้ ั่ เ ็ คา� ู ี่ กู อ้ ง ส่ี ุ ู้ ี่ กึ
เ ื่องส ิ ัฏฐา ห ือวิ ัสส าเ ็ อาจิ จ เกิ ัญญา าง เข้าใจเ ื่อง
สังสา วัฏ ห ือ คุกชีวิ แ ้ว ้ั จะไ ่คิ ว่า กา ีชวี ิ อ จู่ งึ อา ุ ๘๐ เี ็
เว า าว า แ อ่ า่ งใ เ าะ วู้ า่ กา เวี วา่ า เกิ แ ะใชช้ วี ิ “ ไี ซเคิ ”
ใ วังว ้�าเ ่าของคุกชีวิ ้ี ่อ ีควา าว า กว่า าก อ ่างหา ่ีเ ี
ไ ่ไ ้ แ ้ชา ิ ้ีอ ู่ไ ้ ึง ๑๐๐ ี ก็ ังเ ็ เ ื่องขี้ ะ ิ๋ว สั้ ากจ ไ ่ ู้จะสั้
อ ่างไ แ ะ ัง ู้อีกว่า ่ั ิใช่เ ็ กา า จ ิง กา ัส ู้ของ ะ ุ เจ้า ่ี

ส าวะ “ ิ า ” จึงไ ่ ีอะไ ากกว่ากา ค้ วิ กี า ่จี ะชว่ ให้ ษุ ์
สา า “ า ไ ้จ ิง ๆ” ซ่ึงเ ็ เ ื่องเ ี วกั “กา ห ุกข์อ ่างส้ิ เชิง”
ไ ่ อ้ ง ุ ก ั า ่งั “ อควา า ” ค ง้ั แ ว้ ค ง้ั เ ่า อ ่าง ไ่ี ้เกิ กั ุกค
า า ั เอ กชา ิ คือ ั ชา ิไ ่ ้ว ู้ ี ัญญา าง จึงไ ่หวา ก ัว
อ่ ควา า าง า่ งกา ไ ไ่ เ้ ห็ ควา า เ ็ จั จุ าช ี่ า้ กาจแ อ่ า่ งใ

เ่ี ็ เ ่อื ง ีค่ ก วั า คิ ไ อ่ อก ชอ เห าเอาเองวา่ ษุ ์ กุ ค
้องก ัว า เห ือ เองห ซ่ึงไ ่จ ิงเส อไ ัง ่ี ีค เค เขี า า

ศุภวรรณ กรีน 11

ฉิ ั ว่า
“เ ็ ไ ไ ้ห ือ ี่อาจา ์ศุ ว ไ ่ก ัว า เ าะอาจา ์ ี ูก

ีห า คี อ ค ัว อี่ อุ่ อ ูอ่ า่ งเ ็ สขุ เช่ ี้ จะไ ่ก ัว า ไ ้อ า่ งไ ”
ั่ เ ็ วั อ า่ งห ง่ึ ของกา คิ ของค สว่ าก คิ ส ุ เอาเองวา่ ค

คี อ ค วั อ่ี อุ่ อ่ ไ อ่ าก า อ่ อ ากอ กู่ ั กู ห า ให้ า ส่ี ุ เ า่
่ีจะ า� ไ ้ อ ่างไ ก็ า กา จะใหค้ ี่ ัง “ก วั า ” เขา้ ใจควา ้สู กึ ของค ่ี
“ไ ่ก ัว า ” เ าะ ี ัญญา าง ไ ้ ้ั ไ ใ่ ช่เ อื่ งง่า เห ือ า า จะ
อ ิ า ใหค้ า อ จิ ากา งึ ควา เขี วของ ้ ไ ใ้ หญา้ ไ ว่ า่ จะอ ิ า
ไ ้เกง่ กาจอ ่างไ ค า อ อ่ เขา้ ใจไ ่ไ ้ว่า สีเขี วของ ้ ไ ้ กั สี ้าของ
้อง ้า ีห ้า าอ ่างไ สิ่ง ่ี �าไ ้ง่า กว่า คือ ักษาโ ค า อ ให้หา เสี
ก่อ แ ้วให้เขา อง ้ ไ ้ใ หญ้าแ ะ ้อง ้า ้ว เอง ก็จะ ึง างอ้อโ
ไ ่ ้อง ีค�าอ ิ า ฉั ใ ก็ฉั ั้ เ ่ือสา า เอาอวิชชาออกไ ้แ ้ว แ ะ
แ ้ว ัญญา าง ู้ ฏิ ั ิ ่อ เ ิ า ึงจุ ห ่ึง ่ีไ ่หวา
ก ัว ่อควา า อกี อ่ ไ แ ะอาจจะเ ็ เห ือ ิฉั ่กี า� งั อควา า าง
่างกา เห ือ กา ูก อ เ อ ่ี างวั ่ีห ่ึงก็เ ็ ไ ้ ใ ช่วง ่ีก�า ัง อควา
า อ ู่ ี้ ก็ า า า� ะโ ช ์ใหค้ ห ู่ ากเ อ่ื ฆา่ เว า แ ะใชเ้ ว าใหเ้ ็
เกิ ะโ ช อ์ ่าง าก ส่ี ุ

ิฉั ไ ้ �าสอง แ กของห ังสือเ ่ือง “ใค ก ัว า ัง าง ี้”
าใส่ไว้ใ “ ะจา ่ว ...ส�าห ั ู้ ่ว ะเ ็ง” ซึ่ง ีกา แก้ไข ั ุง
ใหอ้ า่ ไ ช้ ั เจ ากขึ้ เ อ่ื ชว่ อ คา� า เ่ี ็ แก่ ของชวี ิ วา่ เกิ า า� ไ
เ า้ ห า ของชีวิ อ ู่ ไี่ ห า แ ้วไ ไห เ ็ ้ หาก ่า อ่า แ ้วเขา้ ใจ
แ ะอ ากจะ ี เ ิ างออกจากคกุ ชีวิ อ ่าง ว เ ว็ ่ีสุ แ ้ว ก็ อ้ งเข้าสู่ าค
ฏิ ั ิส ิ ัฏฐา สี่ ห ือ า ัวใจก ั ้า อั เ ็ เ ื้อหาของ ี่สี่กั ห้า ่ี
เขี ให ่ อ้ ี า ชี่ ว่ ใหเ้ ขา้ ใจไ ง้ า่ ข้ึ สอง เี้ ี เห อื กา เ ิ่
ใช้ GPS ซึ่งเ ี ง อ ่ีจะช่ว ให้ ู้ ฏิ ั ิเ ่ิ ่างก้าวแ กของกา เ ิ างไก
ี่จะ า เองออกจาก วงแหว ไ สู่เ ้าห า สูงสุ ของชีวิ กอ กู้

12 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

อิส า แ่ี ้จ งิ ของใจ สา า ห กุ ข์ ห โศกไ อ้ า่ งแ จ้ ิง ไ ่ อ้ ง ุ
ก ั าเ ็ โ ค ะเ ็ง เ ็ อั า ห อื ให้ ช า อีก อ่ ไ ีค่ อื สา ะสา� คญั
ของ “ ะจา ว่ ” ซง่ึ ค ี ญั ญา อ่ องออกวา่ เ อ้ื หาเห า่ ไี้ ใ่ ชส่ า� ห ั
ค ไขโ้ ค ะเ ง็ เ ่า ้ั แ ส่ า� ห ั ุษ ์ ุกค โ ก ้ี ่ี ้ว กา� ัง “ อควา
า ” เห ือ กั ห ไ ่ ใี ค กเว้ แ ะก็จ ิงอ ่าง ี่คุ ห อแ ๊ะ ู ค อื่
ไี่ ไ่ เ้ ็ ะเ ง็ อาจจะ า กอ่ ค ไขโ้ ค ะเ ง็ กเ็ ็ ไ ้ า วั เ ขส ิ ิ า่ ง ๆ
ีค่ ุ ห อไ ้แจกแจงใ �าของ ่า

ิฉั หวงั เ ็ อ ่าง ิง่ วา่ ห งั สือเ ่ ้จี ะชว่ ให้ า่ อู้ ่า เกิ ัญญา
าง จ สา า ้ังจิ อ ิษฐา า า ะ ิ า แ ะขอใหส้ า า
ฏิ ั สิ ิ ฏั ฐา ส่จี เกิ ค ิ า อ ่าง ้ว ห า้ เ อญ

ศุภวรรณ กรีน
๑ ธนั วาคม ๒๕๕๘

ศุภวรรณ กรีน 13

สารบัญ

ค�า �า โ า แ ์ วชั ์ ส า ค วิ ั ์
๔

คา� �า โ อาจา ศ์ ุ ว ก ี
๘

า� “ ะเ ็ง” สาเห กุ า า อั ั ห ึง่ ของ ษุ ์
๑๖

่ี ๑ ใค ใก ้ า ... ัง าง ้ี
๒๘

่ี ๒ า แ ว้ ไ ไห
๔๐

่ี ๓ เ ่ิ แหกคกุ ชวี ิ ...คิ า ่องแหง่
๖๔

่ี ๔ ส ิ กั ู้สกึ - ัว
๗๒

ี่ ๕ าค ฏิ ั สิ ิ ฏั ฐา
๘๐

ี่ ๖ ไ ่เสี ชา ิเกิ แ ว้
๙๐

ะวั ขิ องอาจา ศ์ ุ ว ิ ั วงศ์ ก ี
๑๐๔





“มะเรง็ ”
สาเหตกุ ารตายอันดบั หน่งึ ของมนษุ ย์

ทกุ คนเกิดมาแลว้ ตอ้ งตาย
ุษ ์ ุกค โ ก ้ี ่าง า กั ีว่า เ ื่อเกิ าแ ้ว ไ ่ ีใค

สา า อ ู่ งคงก ะ ั ่ั คือสกั วั ห ่งึ ุกค ว้ อ้ ง า งั้ ั้ แ ะไ ่ ี
ใค อ่ี าก า เ ็ว (แ ้แ ่ค ฆี่ า่ ัว า ึก ๆ แ ้ว ก็ ังไ ่อ าก า หาก
ไ ่ เี อ่ื ง าว าง ะกา ่ี าก ะ ก ะเ อื จิ ใจอ า่ ง ุ แ ง จ คิ วา่ ควา
า คอื างออก) กุ ค ว้ แ ว้ แ อ่ าก ี “ชวี ิ ี่ ื าว แ ะ คี วา สขุ ” เ อ่ื
า ว่า า้ เ ือกไ ้ อ ากเ ็ อะไ า ค ส่ว าก ัก อ วา่ “อ ากแก่ า ”
เ ่า ้ั งั ไ ่ อ า้ ขอไ อ้ กี กจ็ ะขอ “ า อ ่างสง ” แ ะ “ไ ่ า ” ว้ ้า
เ ็ ไ ไ ้ กข็ อ า “ า่ ก างควา อ อุ่ ” ของค อ ค วั ี กู ห า หอ้ อ้
ไ โ่ เ ี่ วอา้ งวา้ ง ห อื กู อ งิ้ กั ษ ะกา า กข็ อ “ห ั ไ ใ คื ห ง่ึ ี่
แส จะอ อุ่ แ ้วใ อ เชา้ กไ็ ่ ื่ ข้ึ าอีก” ซึ่ง กุ ค วู้ ่า ควา า า
ี่จะ า เช่ ั้ เ ็ ไ ไ ้ าก แ ่ก็เ ็ ควา ั (อั หอ หวา ) ของ ุษ ์
สว่ าก โ กใ ้ี แ ่ควา จ งิ เ ็ เช่ ไ เ า อง า ูข้อ ู กั

ศุภวรรณ กรีน 19

คน (รวมท้ังสัตว์) ตายไดอ้ ยา่ งไร
ใ ่ี ้จี ะขอก ่าว ึงก ไกกา า ของค (สั วก์ ค็ า้ ๆ กั ) ซง่ึ เ ่ิ

้ าจากกา “เกิ ” เ ่ือ ีกา ฏิส ิ ะหว่างอสจุ ขิ อง ่อ แ ะไขข่ องแ แ่ ว้
วั ออ่ จะ งั วั ใ กู หากไ ่ ี ญั หาใ ๆ กจ็ ะ กี า ั า า ข้ั อ จาก
เซ ์เ ี วจ เ ็ วั อ่อ ่ี ีอวั วะ า่ ง ๆ ค เ ่อื งึ กา� ห กค็ อ ออก า
เ ็ า ก อ่ ากเ็ จ ิญเ ิ โ เ ็ ู้ใหญ่ ขั้ อ ้ีสา า เ ี กไ ว้ า่ “แก่” ซ่ึง
ค ว่ั ๆ ไ อาจคิ ว่า กา โ จากเ ็กเ ็ ห ุ่ เ ็ สาว ั้ ังไ ใ่ ช่กา แก่
แ แ่ จ้ งิ แ ว้ ห ังจาก “เกิ ” ก ะ ว กา ของกา “แก”่ ก็ ีขึ้ ั ี

า่ งกา ซง่ึ เ ็ องค์ ะกอ ห งึ่ ของขั ห์ า้ ( า่ อาจา ศ์ ุ ว จะ
ไ ้อ ิ า เ ือ่ งขั ห์ า้ ้อี า่ ง ะเอี ใ ่อ ๆ ไ ) จา� เ ็ อ้ งไ ้ ั อากาศ
า�้ อาหา แ ะองค์ ะกอ อ า่ งอ่ื เ อื่ กา า� งชวี ิ อ ู่ อ อ่ ไ ( า้ ไ ่ ั
อากาศ ซง่ึ อี ู่ ว่ั ไ แ ว้ กา ชี วี ิ อ อ้ งอาศั จั จั สี่ คอื อาหา อี่ อู่ าศั
เค อื่ ง งุ่ ห่ แ ะ า กั ษาโ ค) กา อ ู่ อ ี้ อ้ งอาศั กา า� งา ว่ กั ะหวา่ ง
อวั วะ ี่ส�าคัญ า่ ง ๆ ของ ่างกา ไ ้แก่ กา า� งา ของส อง หัวใจ ั ไ
ก ะ ูก เส้ เ ือ เส้ ะสา ่าง ๆ เ ็ ้ ใ าวะ ก ิ ่างกา ก็สา า
�า งอ ู่ไ เ ่ือ ๆ อาจ ีอา ไุ ไ ้ ึง ๑๐๐-๑๒๐ ี ห ือกว่า ้ั ส าวะ ่ี ิ
ก ขิ อง า่ งกา เ ี กวา่ “โ ค” อาจเกิ ขึ้ ไ จ้ ากกา ิ เชอ้ื กา า เจ็ กา
า� งา ่ี ิ ก ิของเซ ์ จากสา เค หี อื สิ่งแว อ้ เ่ี ็ ิษ ่าง ๆ หาก
“โ ค ั ไข้ เจ็ ” เห ่า ้ี ก ะ ่อกา า� งา ของอวั วะ ่สี �าคัญของ า่ งกา
จ ก ะ ั่งไ อ่ าจจะ า� งา ่อไ ไ ้ กา �างา า่ ง ๆ ก็จะห ุ ง ห ควา
เ ็ ชวี ิ เกิ ส าวะ เี่ ี กวา่ “ า ” ั่ เอง

กา า าง ่างกา ังก ่าว ้ี จะเกิ เ ่ืออวั วะส�าคัญ ่ีสุ ของ
่างกา า อั ไ ้แก่ “ส อง า ” ซ่ึงอาจเ ็ สื เ ื่อง จากกา �างา ี่
้ เห วของอวั วะส�าคัญอ า่ งอ่ื าก่อ ไ แ้ ก่ หวั ใจ ้ เห ว อ ห ือกา
หา ใจ ้ เห ว ั วา แ ะไ วา ซงึ่ เ ็ าจากอุ ั ิเห ุ กา ิ เชอ้ื ห อื
อ่ื ๆ งั จะก า่ ว อ่ ไ

20 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

“เกิ แก่ เจ็ า ” จงึ เ ็ เ อ่ื ง าสา ญั ช่ี าวโ ก กุ ค จู้ กั กั ี
งั า กา ์ ู “เ ่า ีห้ อื คือ...ชีวิ ” ซง่ึ เ ็ า ีแ่ ส งควา เ ็ าไ ้
อ า่ ง ี เ ี งแ ไ่ ่ ีใค ใ โ ก ้ี อ าก “แก่ เจ็ แ ะ า ” เ

( า ะกอ จาก internet ไ ่ ากฏชื่อ ู้วา )

ศุภวรรณ กรีน 21

อะไรคอื สาเหตุการตายของมนุษย์
โ ก ัจจุ ั ี้ ี ะชาก ั้งสิ้ ะ า ๗,๐๐๐ ้า ค

ีเ ก็ เกิ ให ่ ี ะ ะ า ๑๓๔ ้า ค แ ะ า ี ะ ะ า ๕๖ า้ ค
(ส ิ ิ ี ๒๕๕๔) สาเห หุ กั ของกา า ไ แ้ ก่ โ ค ะเ ง็ ๘.๒ า้ ค , โ คหวั ใจ
ขา เ ือ ๗.๔ า้ ค , โ คห อ เ อื ส อง ๖.๗ า้ ค , โ ค งุ อ โ ง่
อง ๓.๑ ้า ค แ ะ อ อกั เส ๓.๑ า้ ค สาเห ุอ่ื ๆ ไ แ้ ก่ โ คเอ ส์
โ ค อ้ ง ว่ ง โ คเ าหวา โ ค ะ ๑.๕ า้ ค แ ะอุ ั เิ ห จุ าจ ๑.๓ า้ ค

ะเ ง็ อ เ ็ สาเห กุ า า อั ั ๑ ใ ก ุ่ โ ค ะเ ง็ คอื ๑.๖ า้
ค แ ะใ แ ่ ะ ีจะ ะเ ็ง า ให ่ ะ า ๑๔ ้า ค (ขอ้ ู จาก www.
who.int)

้ เห ุ ่ีส�าคัญ ่ีสุ ของกา า จากโ ค ่าง ๆ ข้าง ้ ไ ้แก่
กา สู หุ ี่ แ ะ ่ื สุ า เ อ่ื งจาก หุ เ่ี ็ สาเห ใุ หเ้ กิ โ คหวั ใจ โ ค อ แ ะ
โ ค ะเ ง็ ห า ๆ ช ิ โ หุ ่ีเ ็ สาเห กุ า า งึ ้อ ะ ๑๐ ของ ู้ใหญ่
สว่ สุ า ก็สั ั ์กั กา เกิ โ ค ะเ ็ง แ ะ า� ให้เกิ อุ ั เิ ห ุจ าจ ว ้งั
อาชญาก อ่ื ๆ

มะเร็ง: สาเหตกุ ารตายอนั ดับ ๑ ของคนไทย
ัจจุ ั ะเ ศไ ี ะชาก ั้งสิ้ ะ า ๖๕ ้า ค ีเ ็ก

เกิ ให ่ ี ะ ะ า ๘ แส ค แ ะ คี า ี ะ ะ า ๔ แส ค (ส ิ ิ
ี ๒๕๕๖) อา ุเฉ ่ี ของ ชู้ า คอื ๗๑ ี ูห้ ญงิ ๗๘ ี โ ี “ ะเ ง็ ” เ ็
สาเห กุ า า อั ั ๑ ของค ไ คือ ะ า ๖๗,๐๐๐ ค (ซึง่ เ ็ อั ั
๑ า ั้งแ ่ ี ๒๕๔๑ แ ะ ัง ีแ วโ ้ ่ีจะสูงขึ้ กุ ี) า า ว้ อุ ั ิเห ุ
ะ า ๓๒,๐๐๐ ค (ใ ี ๒๕๕๖ ะเ ศไ ี ู้เสี ชีวิ จากอุ ั ิเห ุ
้อง เ ็ อั ั ๒ ของโ ก องจาก ะเ ศ ิเ ี ), ควา ั เ ือ สงู แ ะ
โ คห อ เ อื ใ ส อง ๒๘,๐๐๐ ค , โ คหัวใจ ๒๔,๐๐๐ ค , โ ค อ อักเส
๒๑,๐๐๐ ค , โ คไ ๑๕,๐๐๐ ค , โ คเอ ส์ ๕,๐๐๐ ค แ ะฆา่ วั า ะ า
๔,๐๐๐ ค

22 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

ใ แ ่ ะ ีจะ ี ู้ ว่ เ ็ ะเ ็ง า ให ่ ๑๒๐,๐๐๐ ค ุก ๆ ๗ า ี
จะ ี ู้ ว่ เสี ชวี ิ จากโ ค ะเ ง็ ๑ ค ะเ ง็ ี่ อ่ ใ ชู้ า ไ แ้ ก่ ะเ ง็ ั
แ ะ างเ ิ า้� ี ะเ ง็ อ ะเ ง็ า� ไสใ้ หญแ่ ะ วา ห กั ะเ ง็ อ่ กู ห าก
แ ะ ะเ ็งเ ็ เ ือ ขาว ส่ว ใ ู้หญิง ะเ ็ง ่ี ่อ ไ ้แก่ ะเ ็งเ ้า
ะเ ็ง าก ูก ะเ ็ง ั แ ะ างเ ิ �้า ี ะเ ็ง อ ะเ ็ง �าไส้ใหญ่แ ะ
วา ห ัก

ศุภวรรณ กรีน 23

มะเร็งคืออะไร เกิดจากสาเหตใุ ด มีวธิ ปี อ้ งกันหรือไม่
ะเ ง็ คือเ อ้ื งอกช ิ า้ แ ง ีเ่ กิ ขึ้ ีอ่ วั วะ า่ ง ๆ ของ า่ งกา

เ ือ่ เกิ ข้ึ แ ้ว หากไ ่ไ ้ ั กา ักษา ี่ กู ้อง ก้อ จะโ ขึ้ ่อ าจะ ุก า
ไ ังอวั วะข้างเคี ง แ ะอาจก ะจา า ก ะแสเ ือ ห ือ างเ ิ ้�าเห ือง
ไ ังอวั วะส�าคัญอ่ื ๆ ของ ่างกา ไ แ้ ก่ ั อ ส อง ก ะ ูก ห อื อ่ื ๆ
ซ่งึ จะ �าให้อวั วะสา� คญั า� งา ไ ่ไ ้ แ ะเ ็ สาเห ุใหเ้ สี ชวี ิ ใ ีส่ ุ

สาเห ุของ ะเ ็ง เกิ จากกา ่ีเซ ์ของ ่างกา ีกา แ ่ง ัว ่ี
ิ ก ิ ซงึ่ อาจเกิ ขึ้ เ าะ คี วา ิ ก ิ าง ั กุ ไ่ี ้ ั า่ อ า
จาก อ่ แ ่ ห อื สี า ก ะ ุ้ างอ า่ ง อั เ ็ เห ใุ หเ้ กิ ะเ ง็ ช ิ า่ ง ๆ กั เช่
ส่ว ห ง่ึ ของ ะเ ง็ อ เกิ จากกา สู หุ ่ี ( ุห ี่ ีสา ษิ อ ู่ าก า ห า
สิ ช ิ แ ะ ังสา า า� ใหเ้ กิ ะเ ง็ ไ ้เกอื กุ อวั วะ), ะเ ็ง ั เกิ จาก
กา ื่ สุ า ห ือกา ิ เชื้อไว สั ั อกั เส ห อื า ห ือสา ษิ อื่ (เช่ เ ี ว
กั ุห ี่ สุ า ังเ ็ สาเห ใุ ห้เกิ ะเ ็งไ อ้ กี ห า อวั วะ), ะเ ง็ ของ อ่ า�้ ี
อาจเกิ จากกา ิ เชอ้ื า ใิ ไ ใ้ ั ซงึ่ เ อ้ื ากั กา กิ า า้� จื ิ ,
ะเ ็ง าก ูก ส่ว ห ึ่งเกิ จากกา ิ เชื้อไว ัสช ิ HPV (Human
Papilloma Virus) ซง่ึ ข ะ ้ี วี ัคซี ้องกั แ ้ว

24 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

ะเ ็งห า ๆ ช ิ ังไ ่ า สาเห ุ ่แี ช่ ั แ ่ ี จั จั เสี่ ง าง
ะกา ี่ า� ใหเ้ กิ โ ค ะเ ง็ ไ ้ อ่ ข้ึ เช่ จะ ะเ ง็ ากข้ึ เ อื่ อี า ุ าก
ขึ้ ใ ก ีของ ะเ ็งเ า้ ซ่งึ ่อ ใ เ ศหญิง ี ัจจั เสี่ ง ี่สา� คญั คือ
เ ศหญิง อา ุ าก ไ ่เค ี ุ ี ะจ�าเ อื าเ ็ว ห ะจา� เ ือ ช้า ห ือ
กิ ฮอ ์โ เส ิ ห ังห ะจ�าเ อื เ ็ ้ าวะอว้ ห ือ า�้ ห ัก ัวเกิ
กา ขา กา ออกกา� งั กา กา ั ะ า อาหา ไ่ี เ่ ห าะส กา ั ะ า
กั ไ ้ อ้ ก็เ ็ ัจจั เสี่ งของ ะเ ็งห า ๆ ช ิ

มะเร็งโดยท่วั ไป แบง่ เป็น ๔ ระยะ
ะ ะ ี่ ๑ ไ แ้ ก่ ะเ ง็ ี่ กี อ้ เ ก็ งั ไ ่ กี า ก ะจา ไ อ่ า�้ เห อื ง

แ ะอวั วะอื่
ะ ะ ี่ ๒ ไ ้แก่ ะเ ง็ ่ี ีข า โ ากขึ้ อาจ กี า ก ะจา ไ ่ี อ่

า�้ เห อื งไ ้ า้ ง ้งั ๒ ะ ะ ้ี เ ี กว่า เ ็ ะเ ง็ ะ ะ ้ เ าะเ ือ่ ไ ้ ั กา
กั ษา ี่เห าะส โอกาสหา ขา คี ่อ ข้างสูง

ะ ะ ่ี ๓ ะเ ง็ เ ็ กอ้ ่ี ขี า ใหญ่ าก กุ า ไ อวั วะขา้ งเคี ง
ห อื ีกา ก ะจา ไ อ่ ้�าเห อื งคอ่ ขา้ ง ากแ ว้ เ ี กวา่ เ ็ ะเ ง็ ะ ะ
กุ า เฉ าะ ี่ งั ีโอกาสหา ขา ไ ้ แ ่ไ ่ าก ะ า ๕๐%

ะ ะ ่ี ๔ คอื ะเ ็ง ี่ กี า ก ะจา ไ อวั วะอื่ แ ว้ โ ั่วไ เ ็
ะ ะ ี่ไ ส่ า า ักษาใหห้ า ขา ไ ้ กา กั ษาจึงเ ็ กา เ าอากา เ ็
ห กั

ส า ั ะเ ็งแห่งชา ิไ ้ให้ค�าแ ะ �าใ กา ้องกั โ ค ะเ ็ง เ ็
ค�าขวญั งา่ ๆ ว่า “๕ า� ๕ ไ ่ ห่างไก ะเ ง็ ” อั ไ แ้ ก่ “๕ า� ” คอื ๑.ออก
ก�า ังกา เ ็ ิจ ๒. �าจิ แจ่ ใส ๓.กิ ัก ไ ้ ๔.กิ อาหา ห ากห า
แ ะ ๕. วจ ่างกา เ ็ ะจ�า ส่ว “๕ ไ ่” คอื ๑.ไ ส่ ู ุห ่ี ๒.ไ ่ ีเซก็ ซ์ ่ัว
๓.ไ ่ ัวเ าสุ า ๔.ไ ่ ากแ จ้า แ ะ ๕.ไ ก่ ิ า �า้ จื ิ

ศุภวรรณ กรีน 25

ทา� อย่างไรจึงจะไมต่ ายจากโรคมะเรง็
เ อ่ื งจาก ะเ ง็ เ ็ สาเห ุกา า อั ั ๑ ของโ ก แ ะ อี ั า ว่

ีส่ ูงข้ึ ุก ี องค์กา อ า ั โ ก แ ะก ะ วงสา า สขุ ่วั โ ก จึงใหค้ วา
สา� คญั กั โ ค ะเ ง็ าก โ กี า กา� ห แ กา อ้ งกั แ ะคว คุ โ ค ะเ ง็
ซงึ่ ี า กา ง้ั แ ก่ า อ้ งกั ไ ใ่ หเ้ ็ ะเ ง็ กา ใหค้ วา กู้ ั ะชาช กา
ค้ ะเ ง็ ้งั แ ่ ะ ะเ ่ิ แ ก กา ั ากา กั ษา ะเ ง็ ว้ วิ ี า่ ง ๆ โ
หวังว่า หาก ้องกั ไ ้ ้ังแ ่ ้ ก็จะ กา เ ็ ะเ ็ง ง หาก ้องกั ไ ่ไ ้
ก็ ้อง วจ ้ังแ ่ ะ ะ ้ เ ่ือสา า ให้กา ักษาจ หา ไ ้ แ ะหาก
ไ ่สา า ค้ ไ ้ ั้งแ ่ ้ ก็ ัง ีวิ ีกา ักษา ่ี ี ะสิ ิ า เ ื่อเ ่ิ
โอกาสใ กา หา จากโ ค า แ ่ ะ ะของ ะเ ง็

กา ักษา ะเ ็งใ ัจจุ ั ี ๕ วิ ี ไ ้แก่ กา ่า ั กา ฉา แสง
กา ให้ าเค ี า� ั กา ให้ าฮอ โ์ แ ะกา ักษา ้ว า จี่ �าเ าะ ่อเซ ์
ะเ ง็ เี่ ี กวา่ กา กั ษาแ งุ่ เ า้ ซ่ึงกา กั ษา า่ ง ๆ ้ี หาก กั ษาใ ข ะ
เี่ ็ ะเ ง็ ะ ะ ้ ( ะ ะ ี่ ๑ แ ะ ๒) ก็ โี อกาสหา ขา จากโ ค ะเ ง็ ไ ้ าก
(Curative treatment) แ ห่ าก ะเ ง็ เ ็ ะ ะ กุ า ( ะ ะ ่ี ๓) โอกาส กั ษาให้
หา ขา ไ ก้ จ็ ะ ง แ ะหากเ ็ ะ ะ ่ี ๔ คอื กี า แ ก่ ะจา ไ งั อวั วะ
อ่ื แ ้ว ักไ ่สา า ักษาให้หา ขา ไ ้ จึง �าไ ้แค่คว คุ โ ค ะเ ็งไ ่ให้
ก ะจา ากขึ้ แ ะ เ าอากา เ ่า ั้ ซ่ึงเ ี กว่า กา ักษาแ ะคั

ะคอง (Palliative care) ซงึ่ ู้ ว่ กจ็ ะเสี ชีวิ ใ สี่ ุ (อาจเสี ชีวิ ใ เว า
ไ ก่ เี่ อื จ งึ ห า ีกไ็ ้)

จึงสา า ก ่าวโ ส ุ ไ ้ว่า ะเ ็งเ ็ โ ค ี่ ุ แ ง แ ะ ีโอกาส
เสี ชีวิ สูง หาก ใ ะ ะ ้า ๆ แ ่หาก ะ ะ ้ ก็สา า ักษาให้
หา ขา ไ ้ โ อั ากา หา ังขึ้ กั ช ิ ของ ะเ ็ง ะเ ็ง างอวั วะ ก็ ี
อั า า ่ี ากกวา่ อวั วะอื่ ๆ เช่ ะเ ง็ ั ออ่ ะเ ง็ ั ะเ ง็ อ ะเ ง็
ห อ อาหา แ ะ ะเ ็งก ะเ าะอาหา ใ ข ะ ่ี ะเ ็ง างอวั วะ ก็ กั กั ษา
ใหห้ า ขา ไ เ้ ็ สว่ ใหญ่ ไ แ้ ก่ ะเ ง็ เ า้ ะเ ง็ าก กู ะเ ง็ อ่ กู

26 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

ห าก ะเ ็ง า� ไสใ้ หญ่ เ ็ ้
กา กั ษา ะเ ็ง ะ ะ ้ กา ักษาห ักคอื กา ่า ั อาจ ่ว กั กา

ฉา แสง แ ะ/ห ือ ให้ าเค ี า� ั โ เ ือ่ ส้ิ สุ กา กั ษา ะเ ง็ ะ ะ ้ แ ว้
ัง ้อง ีกา ิ า กา ักษาไ อ ชีวิ (แ ์ ู้ ักษาจะ ั ู้ ่ว
า วจ ่อเ ื่องอีกห า ี) เ าะอาจ กา ก ั เ ็ ซ้�าไ ้แ ้เว าจะ ่า
ไ ๑๕-๒๐ กี ็ า เ ื่อ ะเ ็งก ั เ ็ ซ�้า าง า แ ์ก็ ังสา า ใหก้ า
กั ษา ี่ ่งุ หวงั กา หา ขา ไ ้ แ ส่ ว่ ใหญ่ กั เ ็ ะเ ง็ ่แี ่ก ะจา า� ให้
ไ ส่ า า กั ษาใหห้ า ขา ไ ้ กา กั ษาจงึ เ ็ กา กั ษาแ ะคั ะคอง
จ กวา่ ู้ ว่ จะเสี ชวิี ิ โ งุ่ หวงั ให้ ู้ ว่ เสี ชวี ิ อ า่ งสง โ คี วา เจ็
ว ้อ ส่ี ุ ห ือไ ่ เี อ า่ งไ ก็ า ษุ ์ ุกค ้ว อ้ ง า ไ ว่ ่าจะ
เ ็ ะเ ็งห ือไ ่ หากไ ่เสี ชีวิ จากโ ค ะเ ็ง ก็อาจเสี ชีวิ จากอุ ั ิเห ุ
โ คห อ เ อื ส อง โ คหวั ใจ ฉะ ั้ กา จะ อกวา่ หา ขา จากโ ค ะเ ง็ จงึ
อาจห า ึงกา เสี ชีวิ จากโ คอ่ื

สา� ห ั ค ไข้ ะเ ง็ เ่ี ็ ะ ะแ ก่ ะจา กา กั ษาห กั คอื กา ให้ า
(อาจเ ็ เค ี า� ั ช ิ กิ ห ือฉี ห ือ าฮอ โ์ ห ือ าอ่ื ๆ) ซึ่งจะช่ว
คว คุ ไ ่ให้ ะเ ็ง ุก า ากจ อวั วะส�าคัญ �างา ไ ่ไ ้ ังก ่าวข้าง ้
ู้ ่ว ี่ อ ส อง ่อกา ักษา ก็อาจ ีชีวิ ื าว ่อไ เ ็ ะ ะเว า อ
ส คว ( ะ า ๑-๓ ี) แ ่ใ ่สี ุ ะเ ง็ กจ็ ะ กุ า จ กา ักษาไ ่ไ ้
เ ี กว่า เ ็ “ ะเ ็ง ะ ะสุ ้า ” ึง อ ้ี กา ักษาแ ะคั ะคอง
(Palliative care) จะเ ็ กา กั ษาห กั จุ ะสงคเ์ อื่ ใหค้ ไข้ คี วา เจ็ ว
ห อื า อ้ สี่ ุ จ วา ะสุ า้ ของชวี ิ คอื อ เู่ ็ สขุ แ ะ า อ า่ งสง

เกดิ มาทา� ไม และ เปา้ หมายชวี ติ คอื อะไร
หาก จิ า าจาก า “เ า่ ้หี อื คือ...ชีวิ ” ห า ๆ ค อ คิ แ ะ

อ สงสั ไ ่ไ ้ว่า เ ่ือเกิ าแ ้ว อ ่างไ เสี ก็ ้อง า ้ัง ้ั กา ู้ว่าเ า
“เกิ า า� ไ ” แ ะ “เ ้าห า ชวี ิ คอื อะไ ” า่ งหาก ี่เ ็ เ ื่องสา� คญั เ าะ

ศุภวรรณ กรีน 27

หาก วู้ า่ เกิ า า� ไ แ ะ วู้ า่ เ า้ ห า ของชวี ิ แี่ จ้ งิ วา่ คอื อะไ แ ะสา า
ไ งึ เ า้ ห า ั้ ไ ก้ อ่ า จากกา ฏิ ั ิ แ ว้ เ า อ่ ไ ห่ วา ก วั อ่
ควา า แ ะจะ า อ า่ งเ ็ สุขแ ่ อ

“นิพพาน” เป้าหมายชวี ิตของมนษุ ยท์ กุ คน
เ ่ือ ะ า ๒,๖๐๐ ี าแ ้ว องค์ส เ ็จ ะสั าสั ุ เจ้า

ไ ้ งค้ ควา จ ิงอั ะเส ิฐ ี่เ ี กว่า “อ ิ สัจส่ี” ไ ้แก่ ุกข์ ส ุ ั
ิโ ค อั ีควา ห า วา่ ุกข์ คือควา ไ ่ส า กา ไ ส่ า ใจ ่าง ๆ,
ส ุ ั คอื เห ุแหง่ กุ ข์, โิ คอื ควา ั ไ ซงึ่ ควา กุ ข์ เี่ ี กวา่ ิ า
แ ะ ค คอื วิ ี าง จ่ี ะไ ให้ งึ ควา ั กุ ข์ ้ั หากไ เ้ ี แู้ ะเขา้ ใจใ สงิ่
ี่ ะองคส์ อ จะ �าให้ า ว่า แ จ้ ิงแ ้ว “ ิ า ” เ ็ เ า้ ห า ่ี กู อ้ ง
ของ ษุ ์ ุกค ซงึ่ คา� สอ ของ ะองค์ เี่ ี กว่า “ ” ้ี เ ็ สิง่ ี่สา า
แก้ ญั หา ้งั วงของ ุษ ์ไ จ้ ิง ษุ ์ ง้ั ห า จึงคว ไ ศ้ ึกษา ะ ให้
เขา้ ใจ กอ่ จี่ ะ า จากควา เ ็ ุษ ์

ธรรมะ : ยาแก้ทกุ ข์ใจของพระพทุ ธเจ้า
เ อื่ จิ า า งึ ู้ ว่ เ่ี ็ ะเ ง็ ะ ะสุ า้ ซงึ่ ไ ส่ า า กั ษาให้

หา ไ ้ กา กั ษา ี่ า� ไ ้ กเ็ ็ กา กั ษาแ ะคั ะคอง อั ะกอ ว้
กา เ าอากา เจ็ ว ห ืออากา างกา อื่ ๆ ว ้ัง ้องให้กา ูแ
้า จิ ใจ ง้ั ของ ู้ ว่ แ ะค อ ค ัว ้ว

“ ะ” ขององค์ส เ ็จ ะสั าสั ุ เจ้า ี้ เ ็ องค์ ะกอ
ห ่งึ ี่ส�าคญั าก จ่ี ะชว่ เ ี ว า ักษาจิ ใจของ ู้ ว่ ไ ้ าก เ ี กไ ว้ า่ เ ็
“ าแก้ ุกขใ์ จ” ข า เอก หากใค ไ ้ ั “ โอส ” ี่เห าะส ี้ ไ ่เ ี งแ ่
จะหา ุกข์ใจไ ้เ ่า ั้ แ ่ ังส่ง ให้กา ักษา างกา ไ ้ ี า ไ ้ว
ังจะเห็ ไ ้จากกา ี่ ู้ ่ว จ�า ว าก หั าส ใจ ะ ากขึ้ เ ื่อเจ็ ไข้
ไ ้ ว่ ไ ว่ า่ จะเ ็ ะเ ง็ ห อื ไ ่ เ ี งแ โ่ ค ะเ ง็ คี วา เิ ศษ ง วี่ า่ หาก

28 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

เ ็ ะเ ง็ ะ ะสุ า้ แ ว้ ู้ ว่ อ่ วู้ า่ จะ อ้ ง า แ ่ ๆ แ ว้ แ แ่ ้ อ้ ง า
ก็ งั อ เี ว าห า วั ห า เ อื ห อื อาจเ ็ ี จ่ี ะให้ควา ส ใจ ะ
อ ่างจ ิงจัง ากกว่า ู้ ่ว ้ว โ คอื่ ่ีไ ่คิ ว่า เองจะ ้อง า แ ่ อ
เห อื โ ค ะเ ง็ เช่ โ คหวั ใจ ห อื อุ ั เิ ห ุ ซง่ึ หาก า ก็ กั า อ า่ ง จั จุ ั
ั ่ว จึงไ ่ ีโอกาสให้ควา ส ใจ ะอ ่างจ ิงจังเห ือ ู้ ่ว ะเ ็ง
สว่ ค ่ี อ า า ก็ กั จะคิ วา่ เองไ ้ า่ ้ าวะวกิ าแ ว้ ไ ค่ ิ วา่
จะ อ้ ง า อีก จึงเ ิกส ใจ ะ

ใ ส่ว ะ ี่เห าะส แ ะจ�าเ ็ ส�าห ั ค ไข้ ้ั ก็เ ็ เ ่ือง ี่
เขา้ ใจไ ไ้ ่งา่ กั ห งั สอื เ ่ ้ี จะใหค้ วา ู้ าง สี่ ้ั สี่ ุ จา� เ ็ ีส่ ุ
แ ะก ะชั ่ีสุ ี่ค ไข้ ะเ ็ง (ห ือแ ้แ ่ค ั่ว ๆ ไ ่ีไ ่ไ ้เจ็ ่ว อะไ )
สา า า� ไ ฏิ ั ิ ใ ชีวิ ะจา� วั ไ เ้ ็ อ ่าง ี

เขี โ า แ ์ วัช ์ ส า ค ิวั ์
ะ า ศู ์ ะเ ็ง โ ง า า าช ุ ี

ศุภวรรณ กรีน 29

1

ใครใกล้ตาย...ฟั งทางน้ี

จับเข่าคยุ กัน
เ ่ือให้ง่า ่อกา เขี แ ะเ ื่อ ู้อ่า จะไ ้ ั ะโ ช ์อ ่างเ ็ ี่

จึงขอ ก งกั ู้อ่า ก่อ ว่า ค�า ู ของ ิฉั ใ ห ังสือเ ่ ี้ เ ็ เ ื่อง ่ีก�า ัง
คุ กั ุ ชุ ไี่ เ่ ค ส ใจศกึ ษา ุ ศาส า ากอ่ ว ง้ั ไ ่ วู้ า่ เกิ า า� ไ
เ า้ ห า สงู สุ ของชวี ิ คอื อะไ แ ะค ก ุ่ ้ี เี ว าเห อื อ ใู่ โ ก ี้ อ้ าก
ก�า ังจะ า อาจจะ ้ว เห ุ ี่ใก ้จะห อา ุขั เ ็ ไ ้ใก ้ ั่งเ ็ แ ้ว
แ ่ งั ไ ห่ ง งั แ ะอา่ ห งั สอื เู้ อ่ื งอ ู่ ห อื เ ็ เ าะกา� งั กู โ ค ั ไขเ้ จ็
ี่ า้ แ งคกุ คา อ ู่ เช่ ะเ ็ง เอ ส์ เ ็ ้ ค ก ุ่ ้ี อ้ ง ีไ ่ ้อ ใ โ ก ้ี
ซึ่งค ไ ก่ วั า ก็คง แี ่ อ ๑ แ ค่ ก่ี ัว า กค็ ง ไี ่ อ้ เช่ กั แ ะคง
ใชช้ วี ิ ่เี ห อื ้อ ิ อ ่างหวา ก ัว วา กใจ กุ ค ง้ั ี่คิ ึงควา า ของ

เอง ห งั สือเ ่ ีจ้ งึ ุ่งจะชว่ เห อื ค ก ุ่ ห ัง ้ี ฉะ ้ั เ ื่อให้ง่า อ่ กา
เขี แ ะส่อื สา จงึ ขอใชส้ า ีส่ องเ ี ก “คุ ” เห ือ คุ กั ฉิ ั กา� งั
่งั จั เข่าคุ กั

๑ ่ีจ ิงแ ว้ ค ไ ก่ วั า อ ่างแ ้จ ิง ี ะเ เ ี วใ โ ก ี้ ้าจิ งั ไ ่ห ุ ออกจากใจอ ่าง
ส้ิ เชิงแ ้ว ควา ไ ่ก ัว า ังเ ็ เ ่ืองของควา คิ ห ือจิ ี่ ังซั ส่า ไ า า กฎอ ิจจังอ ู่
างวั อาจจะไ ก่ วั า แ ่ างวั ก็อ ู้สึก วาไ ไ่ ้ แ ค้ ี่คิ วา่ เองไ ่ก วั า ก็อาจจะ
เ ็ กั ษ ะ ี่ งั คั ให้ วั เองคิ ห อื เชอ่ื เช่ ั้ ากกวา่ จี่ ะ สู้ กึ จากใจจ งิ เ อ่ื จิ ห ุ ้ จากใจ
ไ อ้ า่ งส้ิ เชงิ ่ั แห ะ จงึ สา า ้ จากควา คิ ไ่ี ก่ ัว า ไ ้อ า่ งแ ้จ งิ เ ็ ควา สู้ กึ ไ ่
ก ัว า อ า่ งเ ็ ชา ิ ไ ่ใชจ่ ากกา งั คั ใหค้ ิ อกี อ่ ไ

ศุภวรรณ กรีน 31

ค�าพดู ของคนไมก่ ลัวตาย
อ ากให้คุ เข้าใจเสี ก่อ ว่า ค�า ู ของ ิฉั ใ ี้เ ็ ค�า ู ี่

งไ ง าอ า่ ง า่ ก วั ส�าห ั าง า่ อาจจะเห็ วา่ เ ็ คา� ู ่ี ุ แ งเกิ
ไ แ ่ ิฉั เี ห ุ ี่ อ้ ง ู อ ่างขวา า่ ซากเช่ ้ี คอื

๑) ี่เ ็ ค�า ู ของค ไ ่ก ัว า ิฉั เค ู้สึกก ัว า ู้ สชา ิ
ว่า ่าข ุกข องแค่ไห แ ่ ั ้ีก ั เห็ ควา า เ ็ เ ่ืองเ ็ก ้อ เ ็

ชา ิ าเห อื กา เกิ
๒) หากคุ ไ ่ไ เ้ ็ ไ ้ใก ้ ั่ง แ ่ อ ้สี ขุ า ุ โ เ าะโ ค

ั ไข้เจ็ คุ ้องอ คิ ไ ไ่ ้วา่ “แห … �าไ ฉั จงึ โชค ้า จัง อา ุแค่ ้เี อง
จะ ้อง า า เสี แ ว้ ” า้ คุ กา� ังคิ เช่ อ้ี ู่ ะก็ คุ ิ้ ไ ้แ ้ว เ าะคุ
ไ ไ่ โ้ ชค า้ อ า่ ง ค่ี ิ แ ค้ ุ จะ เี ว าเห อื เ ี งไ ก่ วี่ ั ไ ก่ อ่ี า ิ ์ ไ ก่ เ่ี อื
ห ือไ ่กี่ ี ิฉั จะช่ว ให้คุ เ ็ ค โชค ี ากกว่าค ่ี ีสุข า ีแ ะคิ ว่า
วั เอง งั อ ู่ อ่ ไ ไ เ้ อ่ื ๆ โ ไ เ่ ค คิ วา่ วั เองอาจจะ า ไ อ้ า่ งกะ ั หั
ค า เ าะอุ ั เิ ห ุ ี าก า ไ ่เว้ แ ่ ะวั

ิฉั จะช่ว ให้คุ สา า “จั ไ เ ี่ วสุ ้า ” ไ ้ ั ่วง ี
ไ ่ ก เ าะ ้าคุ า ไ เ ่ี วสุ ้า ี้ ะก็ คุ จะเสี ชา ิเกิ อ า่ ง
า่ เสี า ไ เ ่ี ว อ่ ไ ก็ งั อกี า าก า จ า่ ใจหา คุ คงเ ่ิ สงสั วา่
ฉิ ั กา� งั ู อะไ ไ เ่ ขา้ ใจเสี แ ว้ ขอใหอ้ า่ ไ เ อ่ื ๆ คุ จะคอ่ ๆ เขา้ ใจเอง
แ ่ ่ีคอื เห ุ ว่า า� ไ ฉิ ั อ้ งใช้ค�า ู ุ แ ง เ าะคุ อ่ ู้ ัว ีวา่ เว า
ของคุ ี ้อ าก ุกวิ า ีจาก ี้ไ ่อ ีค่า าก ่ีสุ ส�าห ั “ค ใก ้ า ”
อ ่างคุ ิฉั จึงอ้อ ค้อ ไ ่ไ ้ ้อง ู แ ง ๆ เ ื่อ ุกให้คุ ่ื จากควา
ื ของอวิชชา แ ะเ ่ง ี ก ะโ ขึ้ ไ ข ว สุ ้า ้ีให้ ั จึงขอให้ ัง
ิฉั อ า่ ง ้ังใจจ ิง ๆ

32 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

ไม่มีใครไม่ตาย
ชาว ุ เ าชอ เอา ษฎอี จิ จงั าอา้ งโ อกวา่ ไ ่ อี ะไ แ ่ อ

แ ่ ่ีจ ิงแ ้ว ควา า เ ็ สิ่ง ี่แ ่ อ าก สา า ู อ ่าง ั งไ ้ว่า
ุกค ้อง า จะ า ช้า า เ ็ว า าก า ง่า า อ ่าง าชาห ือ า
อ ่าง าจก า อ ่างสิงห์ห ือ า อ ่างสุ ขั ส่ี ุ คือ า เห ือ กั ห
ไ ่ ีใค ไ ้ ั กา กเว้ ควา แ ก ่างของชีวิ อ ู่ใ ช่วงข ะ ่ี ังหา ใจอ ู่
ากกวา่ คือ คุ ู้ว่าเกิ า า� ไ แ ว้ ห ือ งั เ ้าห า สงู สุ ของชวี ิ คืออะไ
อ ู่ ่ไี ห คุ เู้ อ่ื งกา แหกคกุ ชีวิ ไ ิ า แ ว้ ห ือ ัง

า้ คุ เ ็ ุ ุช เ ็ ข้ั เ อื่ งั ค�าวา่ “ ิ า ” แ ว้ คุ อ้ งงงเ ็
ไก่ าแ กแ ่ ห ือ กเก้าอี้ างค อาจจะคิ ว่าแช่งเสี อีก เ าะค ไ ่ ้อ
ชอ คิ วา่ ิ า คอื กา า อ้ ง า แ ้ว งึ ไ ิ า ไ ้ หากไ ่ไ ้เข้าใจ
เช่ ั้ เ ่ือ ังค�า ะสูง ๆ เช่ ี้แ ้ว หากเ ็ ส ั ี่ ัง ีสุข า ี คุ คง
ไ ่อ ากอ่า ่อ ไ ่ส ใจ เ าะไ ่ส ุก ไ ่คิ ว่าเ ็ เ ่ืองเกี่ วกั ัวเอง
ไ เ ่ี ว ื่ กิ อาหา อ อ่ งั เ งใหส้ กุ ไ ่ กี วา่ ห อื จะ าเสี เว ากั เ อื่ ง
ิ า �าไ แ ่ข ะ ี้คุ ไ เ ่ี วเช่ ้ั ไ ่ไ ้แ ้ว เว าของคุ เห ือ ้อ
เ ็ ี ้าคุ งั ก ัว า ังหวา วา กุ ค ง้ั ค่ี ิ ว่า วั เอง ้อง า คุ ้อง

า า ัง ฉิ ั อ ่างหู ่ึง อ ่าให้ า แ แ้ ค่ �าเ ี ว
เ ี งขอให้คุ ไ ้ ิ เ ื่อง “กา แหกคุกชีวิ ไ ิ า ” เ ่า ั้ ัง

ไ จ่ า� เ ็ อ้ งไ ให้ งึ ใ ชา ิ กี้ ไ็ ้ ขอเ ี งใหไ้ ้ ิ า่ หู ไ ้ า� ควา เขา้ ใจวา่
ิ า คอื อะไ เ า่ ั้ แ ค้ ุ จะ ชี วี ิ เห อื เ ี งไ ก่ เี่ อื ไ ก่ ่ี กี ็ า คุ งั
ีโอกาส ่จี ะ �าใหช้ ีวิ ของคุ แ ก ่างอ ่าง ิ ั จากค อ่ื ๆ ี่ งั ไ ่ ู้เ ่อื ง
กา ไ ิ า แ ะจะ า� ใหค้ ุ โชค อี า่ ง หาศา ไ เ่ สี ชา เิ กิ อ า่ งแ จ้ งิ

ส ุ กอ่ ว่า “ ไ ิศ า” ี่ ู ึง ค้ี ือ ไ ข ว สุ ้า ีจ่ ะ า
คุ ไ ิ า ่ั เอง หากคุ สา า อ่า ห ังสือเ ่ ี้ไ ้เข้าใจจ จ แ ะ
ีควา อ าก ึก ักษะกา เอาส ิ า ัก ง ่ีฐา ห ือ า ัวใจก ั ้า ซ่ึง
ิฉั จะเ ้ ากแ ะแ ะ �าวิ ีกา ฏิ ั ิใ ี่สี่ ่อ ห า ควา ว่า คุ

ศุภวรรณ กรีน 33

ไ ่ ก ไ แ ้ว เ ื่อ ึงจุ ้ั ควา ู้สึกก ัว า ของคุ จะ ้อ งไ าก ี
เ ี ว ควา ุกข์ วิ ก กังว คิ ากเ าะโ ค ั ไข้เจ็ จะ ้อ งอ ่างเห็
ไ ช้ ั คุ จะสั ัสกั ควา สง สุข ากขึ้ จ คุ ไ อ่ ากเชื่อว่า เอง า� ไ ้
ฉะ ้ั ขอให้ ีกา� ังใจ แ ะอ า า อ่า ่อไ อ า่ ง ง้ั ใจ

คนใกลต้ ายจะได้เปรยี บ
ค ไขโ้ ค ะเ ง็ แ ะโ คเอ สช์ อ อง เองวา่ โชค า้ แ ะเสี เ ี

ซึง่ ไ จ่ งิ เ ุ ชุ ี่ ู้ ัววา่ เองกา� ังจะ า ั้ ่ีจ งิ จะไ ้เ ี ากกวา่
ุ ุช ่ี งั คิ ว่า เองจะ ชี ีวิ อ ู่ อ่ ไ ไ ้อีก า

“ ุ ุช ” คือ ก ุ่ ค ี่ ังไ ่ ี ัญญา าง องไ ่ออกว่าชีวิ
ไ ่ไ ้อ ู่ งคงก ะ ั ีเกิ ก็ ี า ่ิงเ ็ ห ุ่ เ ็ สาว ้ว แ ้ว ก็ ิ่ง อง
ไ อ่ อก จงึ ใชช้ วี ิ แ กั ส กุ ไ วั ๆ ไ แ้ ก่ สา ไ ไ่ ค้ า� งึ งึ สา ะแ ะควา
ห า แี่ จ้ งิ ของชวี ิ วงิ่ โ แ ่ ไ า ก ะแสโ ก ซง่ึ า่ งจาก ุ ชุ ่ี ู้ วั วา่
ก�า งั จะ า จะเ ิ่ องออกวา่ เงิ อง ั ์ส ั ิ ห า้ กี่ า งา เกี ิ ศ
ชอ่ื เสี ง อา� าจ ี่ า า ้ิ ไขวค่ วา้ เสาะแสวงหา าอ า่ ง าก า� าก ั้
้ว ไ ่ ีควา ห า อ า่ งสิ้ เชิงเ ่อื ควา า า งึ หากคุ อ ู่ใ ส า ะ ี่
เค ะส ควา ส�าเ ็จ าง ้า กา งา กา เงิ เ ็ เจ้าของ ิษั ใหญ่โ
ีอ�า าจ าก คุ ่ิงเห็ ไ ้ชั เจ แ ้วใช่ไห ว่า สิ่ง ่ีคุ เค ุ่ เ ้ังชีวิ ให้
กั ั ั้ า ึงจุ ้ี ก ั ีคา่ อ้ กว่าเ ็ ุ่ ้ว ซ้�าไ

ขอให้ กึ อ้ งึ เห กุ า ์ า่ ง ๆ ใ ชวี ิ ี่ า่ า ไ ว่ า่ จะสขุ ห อื กุ ข์
โ เฉ าะเ ื่อง าว ่ีเอาเ ็ เอา า กั ั โก จั จ ุ่ ้อ ้องเอาช ะ
้องแก้แค้ ให้ไ ้ ห ือไ ่ก็เค ี เสี า วิ ก กังว คิ าก ุ้งซ่า จ อ
ไ ห่ ั า งึ ั ี้ เห กุ า เ์ ห า่ ั้ ว้ ก า เ ็ ุ่ ง ี่ วิ หา ไ จ ห
ส้ิ แ ้ว างเ อื่ ง ่ีเค จ ิงจงั กั ั าก อาจจะ ื ไ แ ้ว ว้ ซา�้ วา่ ไ ้เกิ ขึ้
ก ั ก า เ ็ ว่าไ ่ คี วา ส�าคัญเ เ ่ือควา า า ึง จ งิ ห อื ไ เ่ ่า

34 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

อยา่ คิดมากเลย
ัญหาใหญ่เ ่ืองห ่ึงส�าห ั ค ใก ้ า ี่ ้ว ้องคิ ากคือ เ ื่อง

ั ์ส ั ิ ้าคุ ีค อ ค ัว ี ี ูกเ ้า ี่ ักคุ จ ิง คุ สา า ิ้งส ั ิ
่ีคุ หา าให้ ูก ๆ โ ไ ่ ู้สึกเสี า แ ่ ้าคุ ไ ่ ี ูก ห ือ ี ูก ี่เอาแ ่
าญ คุ อ้ ง สู้ กึ เสี า ว่า อุ ส่าหห์ า าแ า �างา เห ือ่ า ง้ั ชวี ิ
เ ี งเ ่ือให้ ูกเอาไ าญเ ่ เ ่า ้ั ห ือ โ ่ี เองไ ่ ีโอกาสอ ู่เ ื่อใช้
ส ั ิ ห่ี า าใหส้ อ าก า ไี่ ้ ั เ อ่ื งไว้ คิ เช่ แี้ ว้ คงเจ็ ว เ ็ กุ ข์
ไ ่ อ้

เอาเ อะ คุ อ า่ ไ คิ เ อื่ งเห า่ ใ้ี ห้ ว ส องเ เ าะไ ่ คี า� อ
ีจ่ ะ �าให้ส า ใจห อก อ ่าง าก ่สี ุ ีค่ ุ า� ไ ค้ ือ า� ญุ โ กส ั ใิ ห้
องค์ก กา กุศ ก็เ ่า ั้ คุ เห็ ไห ว่าเว าเช่ ้ี ค ่ี ี ั ์ส ั ิ ้อ
ห อื ไ ่ เี ซง่ึ ใ สา าค ว่ั ไ อาจเ ี กวา่ “ ้ เห ว” แ ่ า งึ อ ใก ้ า
ค ก ุ่ ี้ก ั �าใจไ ง้ า่ กวา่ าก เ าะไ ่ ีส ั ิจะแ ง่ ให้ใค ไ ่ อ้ ง ว
ส อง ากเ ่ากั ค ี่ ี ากจ เกิ ไ

เงิ อง ีคุ ค่าจ ิง ้า ีชีวิ อ ู่ใช้ ั ้าไ ่ ีชีวิ เงิ าก า ก็
ีค่าเ ็ ศู ์เ ่า ั้ า ัวเ ่า ก็ า ัวเ ่า เอาอะไ ิ ัวไ ไ ่ไ ้แ ้
สกั อ า่ งเ ี ว

ชีวิตมเี ทา่ นห้ี รือ
หากคุ ัง องไ ่ออกว่าชีวิ เ ็ ุกข์ ขอให้คุ อง ้อ ก ั ไ ู

ัวเอง ี่ �า ุกอ ่างเ ื่อ ูแ ค อ ค ัว เห ่ือ อ ่างแส สาหัสใ างช่วงของ
ชวี ิ เ อื่ สง่ กู เ า้ เ ี ห งั สอื ใหส้ งู ๆ หวงั วา่ กู จะไ อ้ อู่ า่ งสขุ ส า ากกวา่
คุ า ั ี้ กู กโ็ แ ว้ แ ะคุ กเ็ ห็ ว้ วา่ ูกของคุ ก็ อ้ งเขา้ สู่ า กา
แข่งขั แ งงา ้องเจอกั ควา เค ี วิ ก กงั ว ก ุ้ ใจ เ ็ กุ ข์ เห อื ี่
คุ ไ ้ ่า าไ ่ ี ิ อาจจะห ักกวา่ ้ว ซา้� เ าะสงั ค โ กซั ซอ้ ากขึ้
งา กา หา าก ากขึ้ เ าะเ คโ โ ี ่าง ๆ าแ ่งแ งงา ของ ุษ ์ไ

ศุภวรรณ กรีน 35

คุ เ ิ่ สงสั วา่ ี่ ั อะไ กั ชวี ิ ีเ ี งเ ่า จี้ ิง ๆ ห ือ แข่งขั ชิง ีชิงเ ่
กั เ ื่อให้ไ ้เงิ า แ ้วก็ า ไ แก่ สา ของชีวิ อ ู่ ี่ไห กา คิ ใ ่อง ้ี
ก็จะชว่ ให้คุ องออกอ ่างชั เจ วา่ ชวี ิ เ ็ กุ ข์

จดุ หักเหของชีวิต
ุ ชุ ใ่ี ก ้ า างค จะสา า คิ เ อ่ื งเห า่ อี้ อกไ เ้ องอ า่ งเ ็

ชา ิ า้ คุ งั คิ เช่ ั้ ไ ่ไ ้ คุ อ้ งเ ่ิ หั คิ ไ า อ่ งแหง่ ี้
้าคุ คิ า ไ ้ ง ้ีคือ จุ หักเห ี่จะ �าให้ค ใก ้ า อ ่างคุ ก า เ ็
ค โชค อี า่ ง หาศา ควา คิ เช่ คี้ อื ญั ญา าง ซง่ึ จะเกิ กั ค ใก ้
า งา่ กวา่ ค คี่ ิ วา่ เอง งั อ ไู่ อ้ กี า า้ คุ เห็ ไ ้ า ้ี ะก็ แส งวา่
คุ เ ็ ค ี่ ี ุญ า ีไ ่ ้อ ค ห ึ่ง ส คว ่ีจะ ีโอกาส ู้ “ส่ิง ี ่ีสุ ของ
ชวี ิ ” ใ ชว่ งเว าส้ั ๆ เี่ ห ืออ ู่ โ ก

ตายแล้วไปไหน๒
ี่เ ็ ค�า า ี่ ุษ ์ ู้ ี ัญญาคว า อ ่าง ่ิง ้าไ ่ ู้ว่า า แ ้ว

ไ ไห กเ็ ห อื กา ออกเ ิ างไ ส า ่ี ่ี งั ไ เ่ ค ไ แ ะไ ่ ี า้ อก าง
แ ไ่ ค่ ิ จะเอาแ ่ี ห อื เอา GPS ิ วั ไ ้ว ห ืออ ่าง ้อ ่ีสุ กค็ ว
า างค ่ี จู้ กั ่เี ค ไ ส า ี่ ้ั กอ่ เ ือ่ ใหแ้ ใ่ จวา่ เองจะไ ่ห ง าง
า้ คุ ไ ่ ก งั้ แ ี่ ไ ่ ี GPS แ ะไ ่ อ า างกั ค จู้ กั กอ่ เ า่ กั วา่
คุ ะ า าก ่อ ห ง างแ ่ อ แ ะกา ห ง างของจิ วิญญา ี่
เ ็ กา ห ง าง ี่ ึก หา างออก าก จา� เ ็ ้องเจอ “ค จู้ ิง” ่ชี ี้ างออก
ให้คุ ไ ้เ ่า ้ั ้า ังไ ่เจอค ู้ าง คุ ้องห ง างไ อีก า าก า
ไ แ ้ว ก ั าเกิ ให ่ ก็ ังห ง างอ ู่ เห ือ ่ีก�า ังเกิ กั คุ ใ ข ะ ี้

๒ า้ คุ งั อ กี า� งั จ่ี ะอา่ ห งั สอื ไ ้ ขอใหอ้ า่ เ อื่ ง คู่ อื ชวี ิ าคกฎแหง่ ก ฉิ ั เขี ว้
าษางา่ ๆ วา่ า แ ว้ คุ จะไ ไห ห ือคุ จะให้ญา ิ ี่ แู คุ อ ่อู า่ ให้คุ งั กไ็ ้

36 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

กา ไ เ้ จอห งั สอื เ ่ เี้ า่ กั ไ เ้ จอค ส่ี า า อก างออกของชวี ิ ใหค้ ุ
ไ ้ ่ีเ ็ ควา โชค ีอ ่าง หาศา ของคุ แ ้ว

ทางสามแพร่ง
ิฉั จะอ ิ า ใ ่อไ ว่า า แ ้วไ ไห ี่ ี้จะขอส ุ อ ่าง

ว ั ก่อ ว่า เ ื่อคุ า จากโ ก ้ีแ ้ว ีสา างใหญ่ ๆ ี่ ุษ ์ ุกค
ไ ไ ้ คอื

๑) ไ สว ค์ (สุค ิ ู ิ) ใ ก ี ่ีคุ ไ ้ �าก ี า ากใ ชา ิ ี้
ห า ควา วา่ คุ เ ็ กั โ ษ ่ี ะ ิ ี จะ ูกสง่ ไ คุ ขังไว้ใ ีกขวาของ
คุกชวี ิ ซง่ึ อ ู่ส า ห อ่

๒) ไ ก (อ า ู ิ) ใ ก ี ่ีคุ ไ ้ �าก ช่ัว าไ ่ ้อ
ห า ควา ว่า คุ เ ็ กั โ ษ ี่เ ว จึง กู สง่ ไ คุ ขังไวใ้ ีกซ้า ของคุกชีวิ
ซ่ึงอ ู่ ากห อ่

๓) ไ ิ า ห ือ แหกคกุ ชีวิ ใ ก ี ีค่ ุ สา า �าอก คือ
กึ เ ื่องส ิ ฏั ฐา สี่ วิ ัสส า ห อื า วั ใจก ั า้ ซ่ึงค ี ัญญา ่อ ู้
วา่ ี่เ ็ างออก ี่ ี ส่ี ุ

ิฉั จะไ ่ ู อ้อ ค้อ ว่า “สว ค์อ ู่ใ อก กอ ู่ใ ใจ” แ ่ก�า ัง
ู ึง กสว ค์อั เ ็ ส า ี่ ่ี ี ู ิ ะเ ศแ ะส่ิงแว ้อ แ ก ่างจาก
โ ก ุษ ์ของเ าใ ข ะ ี้ แ ะส า ่ีเห ่า ้ีก็ ีอ ู่จ ิง า ่ี ะ ุ เจ้า
่า ง ัสไวช้ อ แ ว้ หากใค ไ ่เช่อื ก็ อ้ งไ สิ ูจ ์เอง อ า จากโ ก ้ี
ไ แ ้ว แ เ่ ่อื ึงเว า ั้ แ ค้ ุ จะ อ ั ว่า กสว ค์ ีจ งิ ั กส็ า เกิ
ไ เสี แ ว้

ศุภวรรณ กรีน 37

กฎแหง่ กรรมเป็นกฎธรรมชาติ
คุ เห็ ห ือไ ่ว่า ู ิ ะเ ศ ี่คุ ก�า ังจะไ ใ ข้อห ่ึงแ ะสอง ั้

เ ็ ส่ิง ค่ี ุ เ อื กไ ไ่ แ้ ว้ จะเ ี่ แ งก็ าก เ าะก า่ ง ๆ ง้ั แี ะ
ช่ัว ี่คุ ไ ้สะส าใ ชา ิ ้ี ก็เส ็จส้ิ ไ แ ้ว ไ ิ อ ู่ใ ีกขวาของคุกห ือ
สว ค์ ี่อ สู่ า ้ั คงไ ่ ใี ค เก่ี ง เ าะ กุ ค ก็อ ากไ กั อ ู่ แ ่ ้าคุ
ู้ ัวว่าควา ี ี่ �าใ ชา ิ ี้ ี ้อ กว่าควา ช่ัว ชักไ ่แ ่ใจว่าจะเข้าข่า ไ
สว ค์ห ือ กกั แ ่ ค ส่ว าก ัก �าควา ีแ ะควา ชั่วค ะเค ้ากั ไ
้าคุ า ไ ใ ข ะ ี่ งั สงสั เช่ ี้ ไ ่ ูเ้ ห ือ ใู้ ้ ะก็ คุ อาจจะไ เกิ เ ็
เ ัจฉา ก็ไ ้

หากคุ แ ใ่ จวา่ อ้ งไ ิ ใ กี ซา้ ของคกุ ชวี ิ ห อื ไ กแ ่ เ าะ
า� ควา ี อ้ าก า� ชวั่ อ า่ ง อ่ เ อื่ ง อ สขุ า ี เค อ ใจ วั เองวา่ ไ
กก็ไ เ่ ็ ไ เี ื่อ เ อะ ไ สว ค์สิ คงเหงาแ ่ เ าะไ เ่ ค ค ค ี แ ่
อ ช้ี กั ไ ่แ ใ่ จเสี แ ว้ เ ่ิ องออกว่า ่ั เ ็ ควา คิ เ อ้ เจ้อของ เอง
ากกว่า อาจ า� ใหเ้ หงื่อไห ไค อ้ ว้ ควา หวา ก ัว แ ะ วาอ ่างสุ ขี

เ ่อื งก เ ็ เ อ่ื ง ่ฉี อ้ ฉ ไ ไ่ ้ ให้สิ ใค ก็ไ ่ไ ้เห ือ ่ีชอ า�
กั ใ โ ก ษุ ์ เอะอะ กเ็ อาเงิ เ ็ เค อ่ื ง อื ใ กา แก้ ญั หา แ เ่ อ่ื ะจากโ ก
ไี้ แ ้ว เงิ แ ะ ั เค ิ กเ็ อาไ ไ ไ่ ้ ีแ ่ ญุ - า เ า่ ้ั ี่ ิ ัวเ าไ
ฉะ ั้ ไ ่วา่ ก หี อื ก ช่ัว ี่ า� ไ แ ้ว อ้ งออก ้ังสิ้ จะก ั ไ แก้ไข
ก็ไ ไ่ ้แ ้ว

้าคุ ีเงิ าก า ก็อาจจะเอาเงิ ออก า �า ุญอ ่าง ่ีไ ่เค �า
าก่อ ้ว ควา หวังว่า ุญ ้ั อาจจะช่ว ่อชีวิ ของคุ ไ ้ ห ืออ ่าง ้อ
สา า าคุ ไ สว ค์ ก็คงไ ้อ ู่ห อก แ ่เ ่ืองกา ั ของก เ ็ สิ่ง
่ี ้องเข้าคิว ก ช่ัว ุกอ ่าง ี่คุ ไ ้ �าไ ก็ ้องออก า คิวของ ั แ ะ
า กฎแห่งก ซง่ึ เ ็ กฎ ชา เิ ห อื แ งโ ้ ่วงของโ ก ี่ ้องเ ็
เช่ ้ั ไ ่ ใี ค อ เู่ ห อื ั ไ ้ ฉะ ้ั เงิ คี่ ุ เอาไ า� ญุ ก็ อ้ งออก ใหค้ ุ
เช่ กั แ ่อาจจะห ังจาก ค่ี ุ ไ ั ของก ชวั่ ค่ี ุ ไ ้ �าแ ว้

38 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

อยา่ เพิ่งตกใจ
ิฉั ั ากแ ้วว่าจะช่ว คุ ฉะ ั้ ไ ่ ้อง กใจ ้าคุ ไ ่อ ากไ

ก สว ค์ก็ ูว้ ่าไ ไ ่ไ เ้ าะไ ไ่ ้ �าก ี าก อ คุ งั ี างเ ือก ่จี ะ
แหกคุกชวี ิ ไ ิ า ไ อ้ ู่ ขอให้ า า คิ า อ่ ง ี่ ิฉั จะ ู างให้ งั ี้

ั วู้ า่ สาเห ุ ค่ี ุ กู โ เขา้ าใ โ ก ี้ ใชช้ วี ิ งึ ั จ้ี จว เจ จี่ ะ
จากโ ก อี้ กี แ ว้ เี ห ุ เ ี งขอ้ เ ี วเ า่ ้ั คอื เ อ่ื คุ จะไ ้ กั า ิ
ห ือค ู าอาจา ์ ี่สา า เ ิ เ ให้คุ ู้ส า ะ ี่แ ้จ ิงว่า คุ ไ ้เ ็
“ ักโ ษใ คุกชีวิ ” า า แ ้ว แ ะเ ้าห า สูงสุ คือ “กา แหกคุกชีวิ ไ
ิ า ” ิ า จงึ ไ ่ใชอ่ ะไ ากไ กว่า อิส า างใจอ า่ งแ จ้ ิง ่ั เอง
ั ี้ ิฉั คือกั า ิ ู้ ้ั ก่ี า� งั ห ิ ื่ แ ใี่ ห้แกค่ ุ เ ื่อช้ี อก าง
เ ิ ี่จะ าคุ ไ สู่ าก ะ ูคุกชีวิ ั่ เอง ข้อ ู ี่ส�าคัญ ี้แห ะคือ “ ไ
เ ี่ วสุ า้ ” ี่จะ าคุ แหกคกุ ชีวิ ไ ิ า ไ ้

เข้าใจผดิ ในเร่ืองนพิ พาน
หากคุ ังเ ็ ุ ุช เ ็ ข้ั ไ ่เค ัง าก่อ คุ อาจจะคิ

ว่า ิ ง ิ า อะไ กั ฉั ไ ่ไ แค่ ังก็ก ัวแ ้ว ไ ิ า ห า ึง
้อง า ก่อ ไ ใ่ ช่ห อื จะใหฉ้ ั า เ ็วกวา่ หี้ ืออ า่ งไ างค งั คา� แ้ี ว้
กั จิ ากา เห็ า เองกา� งั อ อ ใู่ วี่ า่ งเ า่ เวงิ้ วา้ งเ ี งค เ ี ว
ซึ่ง ้ว เ ็ เ ่ืองเข้าใจ ิ ้งั สิ้ เ าะไ ไ่ ้ศกึ ษา ะ ากอ่

ห ือ ิเช่ ้ั คุ อาจจะเ ี ง ิฉั อ ู่ใ ใจว่า อ้าว…เ ๋ี ว ่างกา ี้
า ไ กห็ ุกขแ์ ว้ ไ ่ใชห่ อื ค าก า คิ เช่ ว้ี า่ เ ือ่ า แ ้ว ก็ห
กุ ข์ ห โศกกั เสี ี างค ึงกั ไ ฆ่า ัว า เ ่ือ อ้ งกา ห กุ ข์ ห
โศกเ ็ว ๆ ั่ เ ็ กา เข้าใจ ิ อ ่าง าก ้า า าง ่างกา แ ้วห ุกข์
ห โศกเห อื กั ห ะก็ ค ชวั่ ี่ ิ ศี หา้ เ ็ อาจิ ขา าเส ิ ข่ ขื
ฆา่ กั ค ี ่ีคิ แ ่เ อ่ื งชว่ เห ือค �าแ ่ ุญ ักษาศี อ า่ งเค ่งค ั เ อื่
า แ ว้ จะไ ีเ่ ี วกั ห คือ ห กุ ข์ ห โศกเห อื กั ห ห อื เช่

ศุภวรรณ กรีน 39

ฮิ เ อ ์ อ เี่ ็ สาเห ุ า� ใหค้ วิ กั ค เข า ไ าว แ า้ ค
กั อเ ็กซา เ อ ์ เ ง่ิ กั วิ าศาส ์ ค่ี ้ า ฏิชวี ะ ไ ช้ ว่ เห ือ
ค งั้ โ กเ าะ า วั ้ี ห อื แ ช่ เี เ ซา เู้ ็ แ ่ ะของชาวกั กั า ั้ เ อ่ื
า ไ แ ้ว ก็ ีค่าเ ่ากั ห คือ ห ุกข์ห โศกเห ือ กั เช่ ้ั ห ือ
ค คิ เช่ ้ี ีแ ้ว ั้งแ ส่ ั ุ กา คอื ก ุ่ ค ีค่ ิ ว่า “ า แ ว้ สูญ” ก
่ี �าไ แ ว้ ไ ่ ี ใค ่คี ิ เช่ ี้ ั วา่ ังไ ้เ ี งสาอ า่ ง ่งิ อ่ ควา จ ิง ี่

ะ ุ เจา้ า่ งสอ อั เ ็ จากกา ส า้ ง ญั ญา าง า อ้ าก

นิพพานคอื หายกลุม้ ใจ
ฉิ ั ไ ้ อกแ ้วว่า ษุ ์ ุกค ( กเว้ ะอ หั ์ ง้ั ห า ) ว้

เ ็ ักโ ษใ คุกชีวิ ้ังส้ิ ิ า จึงเ ็ ส าวะจิ ใจของชีวิ อกคุก ่ี ี
อิส า เ ็ ่ี ฉะ ั้ า้ จะใหค้ วา ห า ค�าวา่ “ ิ า ” โ ใช้ าษาของ
ชาว ้า าแ ้ว ก็คือ หา ก ุ้ ใจอ ่าง าว หา คิ าก หา ุ้งซ่า
อ า่ ง าว ห อื ไ ่ กุ ข์อ ่าง าว เ าะแหกคกุ ชีวิ ไ แ้ ว้ ไ ่ อ้ ง ูส้ ึก กุ ข์
เ าะ ูกกักกั กู า อ ใู่ คุกอกี อ่ ไ

เ ื่องชีวิ เ ็ ุกข์ ี่ ค สว่ ากโ เฉ าะค ี่ ีฐา ะกา เงิ ี ัก
องไ อ่ อก เ าะเอาไ ะ กั เ อ่ื งกา สขุ คอื ควา สขุ เี่ กิ จากกา ไ ว้ ั ุ
ห อื ไ อ้ ะไ งั ใจ เช่ ชาว ะวั ก กั องชาว ุ ว่า องโ กใ แง่ า้ ชอ
ู แ เ่ อ่ื งควา ุกข์ (suffering) เขา ักจิ ากา ึงชาวอิ เ ี ห อื ค แอ
ิกั ี่ ากจ าก ไ ่ อี ะไ จะกิ ใชช้ ีวิ อ กู่ ั ิ แ ะกองข ะ อ้ งขอ า
เ อ่ื ะ งั ชวี ิ เขาจงึ องไ อ่ อกวา่ ชวี ิ ของชาว ะวั กใ ะเ ศ า่� ว อ่ี ู่
อ า่ งสขุ ส า ใ า่ ก างวั ุ าก า อ่ี า� ว ควา สะ วกให้ จะเ ็ กุ ขไ์ ้
อ ่างไ แ ้คุ เอง หากเ ็ ค ี่ ีฐา ะกา เงิ ี กอ็ าจจะเค คิ เช่ ั้ คุ
กค็ ง องไ อ่ อกเห อื กั วา่ ชวี ิ เ ็ กุ ขไ์ อ้ า่ งไ เ าะสา า เอาเงิ ซอื้
ควา สุขส า างกา ไ ้ง่า ๆ ควา สุข ่ี ้องอาศั กา อ ส องของวั ุ
้ั ่ีจ ิงแ ว้ ไ ่ใชเ่ ็ ควา สขุ ีแ่ ้จ งิ งั คงเ ็ ควา ุกข์ แ เ่ ็ ควา

40 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

กุ ข์ ี่ ง่า ห ่อ กเ็ า่ ั้ ใ ข ะ ี่ควา สขุ อั เกิ จากกา แหกคุกชีวิ ไ ้
ั้ เ ็ ควา สขุ แ่ี จ้ งิ ะ ุ เจ้า ่า เ ี กว่า วิ ุ สิ ขุ ฉะ ั้ า ใ
ี่ งั แหกคกุ ชวี ิ ไ ไ่ ้ งั ไ ไ่ ้ วิ ุ สิ ขุ แ ว้ ชวี ิ อ่ เ ็ กุ ข์ คี วา ก ุ้
ใจเห อื กั ห ้งั สิ้ ไ ว่ ่าจะเ ็ ค ว ห ือค จ

สรุป
สิง่ ส�าคญั ส่ี ุ ใ ข ะ คี้ ือ คุ อ้ ง า า องให้ออกวา่ ชีวิ ษุ ์

ว้ เ ็ ไ ว้ ญั หา ี่ า� ควา กุ ข์ าใหเ้ ส อ ซงึ่ เ ็ โ งของกา เ ็
“ กั โ ษใ คกุ ชวี ิ ” ่ั เอง จะให้ กั โ ษใชช้ วี ิ อ า่ งสขุ ส า ใ คกุ อ่ เ ็ ไ
ไ ไ่ ้ ่ีเ ็ ขอ้ เ ็จจ ิง ่ีค ส่ว าก ังไ ่ ู้ เ าะคกุ ชีวิ ไ ไ่ ้ า� ว้ อฐิ ู
แ ะ ีข า ใหญเ่ กิ กวา่ จะเห็ ไ ้ ่ีเ ็ ัญญา าง ่ีส�าคญั าก ไ ใ่ ชจ่ ะ
เกิ กั ค เ ิ ไ ้ง่า ๆ ้าไ ่ ี ู้ อก

งึ จุ ี้ ค ใี่ ก ้ า จะไ เ้ ี ง ว่ี า่ สา า องออกไ ง้ า่ าก
ขึ้ วา่ ชวี ิ เ ็ กุ ข์ คุ กา� งั เ ี ชู้ วี ิ อ า่ งเ ็ าง ั เ อ่ื คุ องออกแ ว้
คุ จะเข้าใจว่า �าไ คุ จึง ้อง า า แหกคุกชีวิ ไ ิ า เ ื่ออิส า
ของจิ ใจ ่แี ้จ ิง ไ ่ ้อง า ั่ง ่ เ ่อื งก ุ้ ใจ เ ็ ุกข์ วิ ก กงั ว คิ าก
ุ้งซ่า ไ ่ไ ้ ังใจอีก อ่ ไ า ใ ่ี ังแหกคกุ ชีวิ ไ ่ไ ้ ัญหาของคุ อ่
ไ ่ห แ ่ อ

กา า ห งั สอื เ ่ ขี้ องคุ เ ็ เ าะ ญุ า ขี องคุ ไี่ ้ า� า
ใ อ ี จ่ี ะช่ว ให้คุ ห ุกข์ ห โศกไ ้อ า่ งแ ้จ ิง

ศุภวรรณ กรีน 41

2

ตายแล้วไปไหน

ชาวองั ก ษ จะ ้วู า่ M๒๕ เ ็ ชอื่ วงแหว ว่ี อ ก งุ อ อ

(M าจากค�าว่า motorway) ห งั สือ ิ ์เค งขา่ วว่า ีชา ชาว ่างชา ิค

ห ึ่งขั อ ู่ วงแหว ้ีสองวั หา างออกไ ่ไ ้ ก างคื เขาก็ขั

เขา้ ไ ใ ๊ั า้� ั ่ี ีอาหา ขา เ ี ก service station ่ีอ ู่ข้าง าง ว่ ้ี

วั งุ่ ขึ้ เขากข็ ั เข้าสู่ M๒๕ ้อี กี แ ะกข็ ั ว อ ่เู ช่ ั้ วงแหว ี้ ี

ควา าว ๑๘๘ กโิ เ สา� ห ั ค ขั ี่หา างออกไ ไ่ ้ ้ั จากควา

าวจ งิ ๆ เ ี ง ้อ กว่ากโิ เ ้กี ส็ า า ื ออกไ เ ็ ห า ้อ

ห า ั ห า ห ่ื ห า แส จ ึงห า ้า กิโ เ ก็ ังไ ้ า ใ ่ี

ังหา างออกจาก วงแหว ้ีไ ่ไ ้ ค ห ง างก็จะขั ว ห ุ อ ู่เช่ ้ี

อ ่างไ ่ ีจุ จ เ าะ ั เ ็ ่ีขั ไ ไ ้เ ่อื ๆ ไ ่ ี าง ั ค ห ง าง

จงึ ไ ่ วู้ า่ เองกา� งั ห ง าง า้ ไ ไห แ ว้ าง ั งั วู้ า่ เออ… เ า า ิ

างแ ้ว ก ั ไ ้ แ ่ วงแหว ่ี าว ้อ กว่ากโิ เ ี่ ค องไ อ่ อก

ศุภวรรณ กรีน 43

วา่ ั เ ็ วงก ไู้ ไ่ ้ว่า ั ว อกจากข้ึ ไ องจาก ่ีสูงเ ่า ้ั จงึ ก า
เ ็ ่ี าว สี่ ุ ใ โ ก ใ จัก วา ไ ้ ้ว เห ุ เช่ ้ี

ถนนวงแหวนของสงั สารวัฏ
ค ส่ว ากแ ้ก ัว า ก็ า คิ ว่า อ า แ ้วก็ห เ ่ือง ไ ่ ุกข์

แ ว้ เ าะจา� อะไ ไ ไ่ แ้ ว้ ค ุกข์ าก ไ ่ ี างออกจึงไ ฆ่า ัว า เ าะ
คิ วา่ จะ า� ให้ ญั หา า่ ง ๆ หา ไ ชว่ ใหห้ กุ ขไ์ ้ ขออ า่ คิ เช่ ้ั เ ็ อั
ขา ีเ่ ็ ควา คิ ่ีเ ็ ิจฉา ฏิ ฐิห ือเห็ ิ อ ่าง าก ค เ าไ ่ห เ อ่ื ง
งา่ ๆ เ ี งเ าะควา า าง า่ งกา กา ไ ฆา่ ัว(กา ) า เ า่ กั ส า้ ง
ัญหา ากขึ้ ้าคุ อ ากจะห กุ ข์ ห โศกจ ิง ๆ คุ อ้ งเขา้ ใจส าวะ
กา ิ คุกชีวิ ของคุ ก่อ จะขออ ิ า อ ่างเ ี เ ี เ ื่อให้เห็ า
ชั เจ ากข้ึ คุกชีวิ ี้ ูก ้อ อ ้ว วงแหว ่เี ี ก สงั สา วัฏ ห ือ
วัฏสงสา ซง่ึ เ ็ ไ่ี เ่ ี ง าว ากเ า่ ้ั แ ่ ัง คี วา ใหญ่โ โหฬา
ากกว่า วงแหว โ ก ี้อ ่างเ ี กั ไ ่ไ ้ ุษ ์ ้ังห า ้ว ก�า ัง
เ ิ างอ ู่ อ วงแหว ่ีโอ ้อ คุกชีวิ ้ี า า ั เอ กชา ิ คือ ั
ชา ไิ ่ ว้ แ ้ว โ ี่ค สว่ ากไ ่ ขู้ อ้ เ จ็ จ งิ ่ี า่ กใจ แ ะ ่าเศ า้ ้ี

วงแหว ของสังสา วัฏ ี ่ี งอ ู่หกจุ เห ือ กา แวะเข้า ั๊
้�า ั เข้าห้อง ้�าแ ะ ้า อาหา ี่ ีอ ู่ อ วงแหว โ ก ้ี �า ุ ะ
เส ็จแ ้ว ก็ก ั เข้าสู่ วงแหว ให ่ ุษ ์ ุกค ก็ก�า ัง �าเช่ ้ั อ ู่
ส า ่ีแวะ ั้งหกจุ คือ ู ิ ่าง ๆ ซ่ึงเ าไ ้แวะ ากั ห แ ้ว ั ค ั้งไ ่
ว้ เ าะ งั ไ ่ วู้ า่ เองก�า งั ห ง างอ ู่ วงแหว ี่ เู ห อื ไ ขา้ ง
ห า้ ไ เ้ อ่ื ๆ จา� เ ็ อ้ ง ค ี่ ี ญั ญา อกขอ้ เ จ็ จ งิ เ อื่ งกา ิ คกุ ชวี ิ
ซึ่งเห ือ กา ห ง างอ ู่ วงแหว ชีวิ

44 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

ะ ุ เจ้าเ ็ ุษ ์ ่า แ ก ่ี ู้ข้อเ ็จจ ิงเ ่ืองกา ห ง าง ี้
ห งั จาก ี่ า่ ไ เ้ ิ ออกจากคกุ ชวี ิ แ ว้ ใ คื ่ี า่ สั ู้ เ ี เห อื า่
ไ ข้ ้ึ ไ ื อ ู่ อ เขา จงึ สา า เห็ า งั้ ห ของคกุ ชวี ิ า่ จงึ เ ี ก
อิส า อกคกุ ชีวิ วา่ ิ า แ ะ ังส่งั สอ ุ สาวกให้ ู้ า า า
าค ออกจากคุกชีวิ เ ื่อไ ิ า ี่คือเ ้าห า ี่ ิฉั ้องกา ช่ว ุก
่า ี่อา่ ห ังสอื เ ่ ้ี โ เฉ าะอ า่ ง ง่ิ หากคุ อ ูใ่ ส า ะใก ้ า คุ
่งิ จ�าเ ็ อ้ ง ูข้ อ้ เ จ็ จ ิง ีส่ า� คญั าก ้ี เิ ช่ ั้ แ ้ว คุ จะ ้องห ง างไ
อีก า าก เี ี ว

ศุภวรรณ กรีน 45

เข้าใจขันธ์ห้า
คา� า อ ฮิ ของ ษุ ์คอื เ อื่ า แ ว้ จะไ ไห จะ อ คา� า

ไ้ี ้ จา� เ ็ อ้ ง �าควา เขา้ ใจเ ่ืองขั ์ห้าอั เ ็ องค์ ะกอ ่ีส ้าง า่ งกา
แ ะจิ ใจของ ษุ ์เสี กอ่ เ อ่ื จะไ ้ ูว้ า่ ส่ว ไห ของก้อ ชีวิ ้จี ะ กู ิง้ ไว้

โ ก ้ี แ ะสว่ ไห จะ อ้ งเ ิ างก ั เข้าสู่ วงแหว อ่ ไ
ะ ุ เจ้า อกว่า า่ งกา แ ะจิ ใจของ ษุ ์ ะกอ ไ ว้ า ุ

ชา หิ า้ ก ุ่ ่ี าอ ู่ ว กั แ ะ า� งา ว่ กั เ ี กวา่ ขั ห์ า้ ี ู เว า
สญั ญา สังขา วิญญา คือ ีสว่ ของ ัวกา ี่ห อ่ ๆ สว ๆ แ ะสว่ จิ ใจ
ี่ องไ เ่ ห็ แ ่ ีอ ู่จ งิ

เ า า �าควา ู้จักสองขั ์ ้ื ฐา ก่อ คือ เ า ี ัวกา ( ู ขั ์)
แ ะ วั ใจ (วญิ ญา ขั )์

46 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

เ าะอิ ิ ของ ุ ศาส า เ าจงึ ไ ้ ิ ะโ คเช่ ว้ี า่ “ใจเ ็ า
กา เ ็ ่าว” ซงึ่ า้� ให้ ู้ว่า ัวใจ (วญิ ญา ขั )์ ของเ าเ ็ วั จ ิง เ ี
เห อื อื ของเ า สว่ ัวกา ( ู ขั )์ ่ี า� จาก า ุ ิ า�้ ไ เ ็ เ ี ง
วั อ ห อื เ อื ก อกเ า่ ั้ เ ี เห อื งุ อื สองขั ์ ้ี อ้ งอ ู่ ว้ กั
เห อื ือ ่ีสอ เข้าไ ใ ุง ือ

ัวกา ห ือเ ือกของเ า ้องเข้าไ เก่ี วข้องกั เห ุกา ์ใ โ ก
า อก เช่ ื่ ขึ้ าก็ ้องเกี่ วข้องกั ค ใ ค อ ค วั ออกไ ข้าง อก ก็
เกี่ วขอ้ งกั ค เ ิ ค ขา ของ ไ า� งา ก็ อ้ ง งุ่ เกี่ วกั เ อื่ ว่ งา
ซ่ึง ี ้ังเห กุ า ์ วกแ ะ

ศุภวรรณ กรีน 47

เห ุกา ์เห ่า ้ีจึงเห ือ ข้อ ู ห ากห า ของชีวิ ะจ�าวั ่ี า
กั โ กของ ู อั ไ แ้ ก่ า เสี ง ก ่ิ ส สั สั ่ี ้องเ ิ ่า สะ า า หู
จ กู ิ้ วิ ห งั เขา้ าใ โ ก า ใ เ อ่ื า งา อ่ วั ใจซง่ึ เ ็ วั จ งิ ของเ า
เ อื่ เ ิ างเขา้ า งึ โ กของ า ( วั ใจ) แ ว้ ขอ้ ู เห า่ ้ั จะเ ี่ จาก ู
ไ เ ็ า ก า เ ็ ควา จา� (สญั ญาขั ์) ควา คิ (สงั ขา ขั )์ แ ะควา
ู้สึก (เว าขั ์) เ ื่อ �าสา ขั ์ ี้ า ว กั ก็ก า เ ็ “จิ ” ของ ุษ ์
ซงึ่ ก็ งั เก็ ขอ้ ู (data) ของเห กุ า ์ า่ ง ๆ จากโ ก า อก เ อ่ื จิ า ะ ะ
ัวใจ จึงเกิ ส าวะ เ่ี ี ก จิ ใจ ซ่งึ าจาก จิ +( ัว)ใจ ัง า ่เี ห็ ขา้ ง า่ ง
ห ู �าสา ัวใ ู เ ็ ัวแ ค�าวา่ จิ

แ จ่ี ะเ ี กแ กเ ็ ควา คิ ควา จา� ควา สู้ กึ ห อื “จิ ” ซงึ่ เ ็
คา� ่ี กู ใชอ้ ่างก�ากว คอื กู ใชเ้ ็ ะ า า้ ง เ ็ ก ้าง จึงขอเ ี
เ ี เ ็ ไข่แ ง ไข่ขาว ห อื แ ว อ กั ห เู จอ ่ีแ

48 ธรรมะจานด่วนส�าหรับผู้ป่ วยมะเร็ง

โ ส าวะแ ว้ เจอ ก่ี ค็ อื เสี ง ี่ ู ใ หวั จิ า เี่ ห็ ใ หวั อ้
ง้ั ควา สู้ กึ ใ ใจ ่ี ษุ ์ กุ ค คุ้ เค ฉะ ้ั า เสี ง ก ิ่ ส สั สั กค็ อื
ข้อ ู ของ ัญหาชีวิ ่ีเ าเข้าไ ใ ชีวิ ะจ�าวั เ ื่อเข้า าใ ใจแ ้ว
กก็ า เ ็ ควา คิ ควา จา� ควา สู้ กึ หากเขี เ ็ ส กา จะเ ็ เช่ ี้ คอื

ศุภวรรณ กรีน 49