สาระการเรียนรู้แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม (ฉบับสมบูรณ์)

¬‘π¥’µ“¡°”≈—ß §◊Õ æÕ„®‡æ’¬ß·§àæÕ·°à°”≈—ß√à“ß°“¬  ÿ¢¿“æ ·≈–¢Õ∫‡¢µ°“√„™â Õ¬¢Õßµπ
¢Õß∑’ˇ°‘π°”≈—ß°Á‰¡àÀ«ß·Àπ‡ ’¬¥“¬ ‰¡à‡°Á∫‰«â„À⇠’¬‡ª≈à“ À√◊ÕΩóπ„™â„À⇪ìπ‚∑…·°àµπ
Û. ¬∂“ “√ÿªª —π‚¥… ¬‘π¥’µ“¡ ¡§«√ §◊Õ æÕ„®µ“¡∑Ë’ ¡§«√ §◊Õ æÕ„®µ“¡∑Ë’ ¡§«√·°à¿“«–
∞“π–·π«∑“ß™’«‘µ ·≈–®ÿ¥À¡“¬·Ààß°“√∫”‡æÁ≠°‘®¢Õßµπ ‡™àπ ¿‘°…ÿæÕ„®·µà¢ÕßÕ—π‡À¡“–°—∫
 ¡≥¿“«– À√Õ◊ ‰¥¢â Õß„™∑â Ë’‰¡à‡À¡“– ¡°∫— µπ·µ®à –¡ª’ √–‚¬™π·å °àºŸâÕ◊πË °πÁ ”‰ª¡Õ∫„À·â °‡à ¢“ ‡ªπì µπâ

(æ.». Àπâ“ ÛÚÙ)

 —∑∏√√¡ Û ∏√√¡Õ—π¥’, ∏√√¡∑·Ë’ ∑â, ∏√√¡¢Õß —µ∫√ÿ ÿ… À≈—°À√◊Õ·°πà »“ π“ ¡’ Û ª√–°“√ ‰¥â·°à
Ò. ª√‘¬µ—  ‘ ∑— ∏√√¡ ( —∑∏√√¡§Õ◊ §” Ë—ß ÕπÕπ— ®–µâÕ߇≈à“‡√’¬π ‰¥·â °à æ∑ÿ ∏æ®π)å
Ú. ªØ∫‘ —µ‘ ∑— ∏√√¡ ( —∑∏√√¡§◊Õ Ëß‘ æß÷ ªØ∫‘ —µ‘ ‰¥â·°à ‰µ√ °‘ ¢“ §◊Õ »≈’  ¡“∏‘ ªí≠≠“)
Û. ªØ‡‘ «∑ —∑∏√√¡ ( —∑∏√√¡§◊Õº≈Õ—π®–æ÷߇¢“â ∂÷ß À√◊Õ∫√√≈ÿ¥â«¬°“√ªØ‘∫—µ‘ ‰¥â·°à ¡√√§ º≈ ·≈–
πæ‘ æ“π (æ.∏. Àπâ“ ÒÚı)

 —ªªÿ√‘ ∏√√¡ ˜ ∏√√¡¢Õß µ— ∫ÿ√ÿ… ∏√√¡∑’Ë∑”„À⇪ìπ —µ∫ÿ√ÿ… §ÿ≥ ¡∫—µ¢‘ Õߧπ¥’, ∏√√¡¢Õߺ⟥’ Ò. ∏¡— ¡≠— êµÿ “
§◊Õ §«“¡√⟮—°‡Àµÿ §◊Õ √âŸÀ≈—°§«“¡®√‘ß Ú. Õ—µ∂—≠êÿµ“ §◊Õ §«“¡√Ÿâ®—°º≈ §◊Õ √Ÿâ§«“¡¡àÿßÀ¡“¬
Û. Õ—µµ—≠êÿµ“ §◊Õ §«“¡√Ÿâ®—°µπ §◊Õ √âŸ«à“ ‡√“πÈ—π «à“‚¥¬ ∞“π– ¿“«– ‡æ» °”≈—ߧ«“¡√âŸ
§«“¡ “¡“√∂ §«“¡∂π—¥ ·≈–§ÿ≥∏√√¡ ‡ªìπµâπ Ù. ¡—µµ—≠êÿµ“ §◊Õ §«“¡√⟮—°ª√–¡“≥ §◊Õ
§«“¡æÕ¥’ ı. °“≈—≠êµÿ “ §◊Õ §«“¡√⟮—°°“≈ §◊Õ √⮟ —°°“≈‡«≈“Õπ— ‡À¡“– ¡ ˆ. ª√‘ —≠êµÿ “ §◊Õ
§«“¡√⟮—°∫√‘…—∑§◊Õ√⟮—°™ÿ¡™π·≈–√⟮—°∑Ë’ª√–™ÿ¡ ˜.ªÿ§§≈—≠êÿµ“ À√◊Õ ªÿ§§≈ª‚√ª√—≠êÿµ“ §◊Õ
§«“¡√Ÿ®â —°∫ÿ§§≈ §◊Õ§«“¡·µ°µ“à ß·Ààß∫§ÿ §≈ (æ.∏. Àπâ“ ÚÙÙ)

 —¡ª™≠— ≠– §«“¡√Ÿâµ«— ∑«Ë— æ√Õâ ¡, §«“¡√Ÿµâ √–Àπ—°, §«“¡√⟙¥— ‡¢â“„®™—¥ ´÷Ëß ‘Ëßπ÷°‰¥â; ¡—°¡“§°Ÿà —∫ µ‘ (æ.». Àπâ“ ÛÚ˜)
 “√“≥’¬∏√√¡ ˆ ∏√√¡‡ªìπ∑’˵—Èß·Ààߧ«“¡„Àâ√–≈÷°∂÷ß ∏√√¡‡ªìπ‡Àµÿ„Àâ√–≈÷°∂÷ß°—π, À≈—°°“√Õ¬àŸ√à«¡°—π

‡√’¬°Õ’°Õ¬à“ß«à“ ç “√“≥’¬∏√√¡é Ò. ‡¡µµ“°“¬°√√¡ ¡’‡¡µµ“°“¬°√√¡∑—ÈßµàÕÀπâ“·≈–≈—∫À≈—ß
Ú ‡¡µµ“«®’°√√¡ ¡’‡¡µµ“«®°’ √√¡∑—ÈßµàÕÀπâ“·≈–≈∫— À≈ß— Û. ‡¡µµ“¡‚π°√√¡ ¡’‡¡µµ“¡‚π°√√¡
∑ßÈ— µÕà Àπ“â ·≈–≈—∫À≈—ß Ù.  “∏“√≥‚¿§’ ·∫ßà ªπí  ßË‘ ¢Õß∑‰Ë’ ¥â¡“‰¡àÀ«ß·Àπ „™âºâŸ‡¥’¬« ı.  ’≈ “¡—≠≠
µ“¡§’ «“¡ª√–惵√‘ «à ¡°π— „π¢Õâ ∑‡Ë’ ªπì À≈°— °“√ ”§≠— ∑®Ë’ –𔉪 §Ÿà «“¡À≈¥ÿ æπâ  π‘È ∑°ÿ ¢Àå √Õ◊ ¢®¥— ª≠í À“
ˆ. ∑‘Ø∞ ‘ “¡≠— ≠µ“ ¡§’ «“¡‡ÀÁπ™Õ∫¥ß’ “¡ ‡™πà ‡¥’¬«°∫— À¡Ÿ§à ≥– (æ.∏. Àπ“â ÚÛÛ-ÚÛı)

148 µ«— ™«’È ¥— ·≈– “√–°“√‡√’¬π√·âŸ °π°≈“ß °≈¡ÿà  “√–°“√‡√’¬π√Ÿâ —ߧ¡»÷°…“ »“ π“ ·≈–«—≤π∏√√¡

 ÿ¢ Ú §«“¡ ∫“¬, §«“¡ ”√“≠ ¡’ Ú Õ¬à“ß ‰¥â·°à Ò. °“¬‘° ÿ¢  ¢ÿ ∑“ß°“¬ Ú. ‡®µ °‘  ÿ¢  ¢ÿ ∑“ß„®
Õ’°À¡«¥ÀπßË÷ ¡’ Ú §◊Õ Ò.  “¡¡‘  ¢ÿ  ¢ÿ Õß‘ Õ“¡‘  §Õ◊ Õ“»—¬°“¡§ÿ≥ Ú. π‘√“¡ ‘  ÿ¢  ¢ÿ ‰¡Õà ß‘ Õ“¡ ‘
§◊Õ Õ‘ß‡π°¢—¡¡– (æ.». Àπ“â ÛÙÛ)

»√—∑∏“ §«“¡‡™ÕË◊ §«“¡‡™◊ÕË ∂Õ◊ §«“¡‡™◊ËÕ¡Ë—π„π ‘ßË ∑Ë’¥ß’ “¡ (æ.». Àπ“â Ú˘)
»√∑— ∏“ Ù §«“¡‡™Ë◊Õ∑ªË’ √–°Õ∫¥«â ¬‡Àµÿº≈ Ù ª√–°“√ §◊Õ Ò. °—¡¡ ∑— ∏“ (‡™ÕË◊ °√√¡ ‡™ÕË◊ «“à °√√¡¡’Õ¬àŸ®√ß‘

§◊Õ ‡™◊ËÕ«à“‡¡ÕË◊ ∑”Õ–‰√‚¥¬¡‡’ ®µπ“ §Õ◊ ®ß„®∑”∑ß—È ∑’Ë√⟠¬Õà ¡‡ªπì °√√¡ §◊Õ ‡ªì𧫓¡™Ë—« §«“¡¥¡’ ’¢È÷π
„πµπ ‡ªìπ‡Àµÿªí®®—¬°àÕ„À⇰‘¥º≈¥’º≈√⓬ ◊∫‡π◊ËÕßµàÕ‰ª °“√°√–∑”‰¡à«à“߇ª≈à“ ·≈–‡™Ë◊Õ«à“º≈∑’Ë
µâÕß°“√®– ”‡√Á®‰¥â¥â«¬°“√°√–∑” ¡‘„™à¥â«¬ÕâÕπ«ÕπÀ√◊ÕπÕπ§Õ¬‚™§ ‡ªìπµâπ Ú. «‘ª“° —∑∏“
(‡™◊ËÕ«‘∫“° ‡™Ë◊Õº≈¢Õß°√√¡ ‡™◊ËÕ«à“º≈¢Õß°√√¡¡’®√‘ß §◊Õ ‡™◊ËÕ«à“°√√¡∑Ë’ ”‡√Á®µâÕß¡’º≈ ·≈–º≈
µâÕß¡‡’ Àµÿ º≈¥‡’ °¥‘ ®“°°√√¡¥’ ·≈–º≈™—Ë«‡°‘¥®“°°√√¡™—Ë« Û. °—¡¡ —  °µ“ ∑— ∏“ (§«“¡‡™ËÕ◊ ∑ Ë’ µ— «å
¡°’ √√¡‡ªπì ¢Õßµπ ‡™ÕË◊ «“à ·µ≈à –§π‡ªπì ‡®“â ¢Õß®–µÕâ ß√∫— º¥‘ ™Õ∫‡ «¬«∫‘ “°‡ªπì ‰ªµ“¡°√√¡¢Õßµπ
Ù. µ∂“§µ‚æ∏‘ —∑∏“ (‡™Ë◊Õ§«“¡µ√— √⟢Õßæ√–æÿ∑∏‡®â“ ¡—Ëπ„®„πÕߧåæ√–µ∂“§µ«à“∑√߇ªìπ
æ√– —¡¡“ —¡æÿ∑∏– æ√–§ÿ≥∑—Èß ˘ ª√–°“√ µ√— ∏√√¡ ∫—≠≠—µ‘«‘𗬉«â¥â«¬¥’ ∑√߇ªìπºŸâπ”∑“ß∑’Ë
· ¥ß„Àâ‡ÀπÁ «“à ¡π…ÿ ¬å §Õ◊ ‡√“∑ÿ°§ππÈ’ À“°Ω°ñ µπ¥«â ¬¥’°Á “¡“√∂‡¢“â ∂ß÷ ¿Ÿ¡‘∏√√¡ Ÿß ÿ¥ ∫√‘ ∑ÿ ∏Ï‘À≈¥ÿ
æπâ ‰¥â¥ß— ∑Ëæ’ √–Õߧ‰å ¥∑â √ß∫”‡æ≠Á ‰«â (æ.∏. Àπâ“ ÒˆÙ)
 ß‡§√“–Àå °“√™«à ¬‡À≈◊Õ °“√‡ÕÕÈ◊ ‡øóÕô ‡°ÕÈ◊ °≈Ÿ (æ.». Àπ“â ÚÚ¯)
 —ߧÀ«—µ∂ÿ Ù ‡√◊ËÕߠ߇§√“–Àå°—π §ÿ≥∏√√¡‡ªìπ‡§√◊ËÕ߬÷¥‡Àπ’ˬ«„®¢ÕߺŸâÕË◊π‰«â‰¥â À≈—°°“√ ß‡§√“–Àå
§Õ◊ ™«à ¬‡À≈Õ◊ °—π¬¥÷ ‡Àπ¬Ë’ «„®°π— ‰«â ·≈–‡ªπì ‡§√ËÕ◊ ߇°“–°ÿ¡ª√– “π‚≈°‰¥·â °à  ß— §¡·ÀàßÀ¡Ÿ à µ— «å‰«â
¥ÿ® ≈—°‡°“–¬¥÷ √∂∑Ë°’ ”≈—ß·≈àπ‰ª„Àâ§ß‡ªπì √∂·≈–«Ë‘ß·≈πà ‰ª‰¥â¡’ Ù Õ¬“à ߧ◊Õ Ò. ∑“π °“√·∫ßà ªíπ
‡ÕÈ◊Õ‡øóôÕ‡ºË◊Õ·ºà°—π Ú. ªî¬«“®“ 查®“πà“√—° πà“π‘¬¡π—∫∂◊Õ Û. Õ—µ∂®√‘¬“ ∫”‡æÁ≠ª√–‚¬™πå
Ù.  ¡“π—µµµ“ §«“¡¡’µπ‡ ¡Õ §◊Õ ∑”µ—«„À—‡¢â“°—π‰¥â ‡™àπ ‰¡à∂◊Õµ—« √à«¡ ÿ¢ √à«¡∑ÿ°¢å°—π
‡ªπì µâπ (æ.». Àπâ“ ÛÒ)
 ¡¡µ— µ– §«“¡‡ªìπ∂Ÿ°, ¿“«–∑’Ë∂Ÿ° ¡’ Ò Õ¬“à ß ¯ ¢âÕµπâ µ√ß°∫— Õߧå¡√√§∑—ßÈ ¯ ‡æ‘¡Ë Ú ¢âÕ∑“â ¬ §Õ◊
˘.  —¡¡“≠“≥ √Ÿâ™Õ∫‰¥â·°àº≈≠“≥ ·≈–ªí®®‡«°¢≥≠“≥ Ò.  —¡¡“«‘¡ÿµµ‘ æâπ™Õ∫‰¥â·°à
Õ√À—µµº≈«‘¡ÿµµ‘; ‡√¬’ °Õ°’ Õ¬“à ß Õ‡ ¢∏√√¡ Ò (æ.». Àπâ“ ÛÚ˘)

µ«— ™’«È ¥— ·≈– “√–°“√‡√¬’ π√â·Ÿ °π°≈“ß °≈¡àÿ  “√–°“√‡√’¬π√⟠ߗ §¡»÷°…“ »“ π“ ·≈–«—≤π∏√√¡ 149

 ®ÿ √‘µ Û §«“¡ª√–惵¥‘ ’ ª√–惵™‘ Õ∫µ“¡§≈Õß∏√√¡ ¡’ Û §Õ◊ Ò. °“¬ ®ÿ √µ‘ ª√–惵™‘ Õ∫∑“ß°“¬
Ú. «® ’ ®ÿ √µ‘ ª√–惵‘™Õ∫∑“ß«“®“ Û. ¡‚π ®ÿ √µ‘ ª√–惵‘™Õ∫∑“ß„® (æ.». Àπ“â ÛÙı)

À‘√‘ §«“¡≈–Õ“¬µÕà °“√∑”™—Ë« (æ.». Àπ“â Ûıı)
Õ°ÿ»≈°√√¡∫∂ Ò ∑“ß·Àßà Õ°»ÿ ≈°√√¡ ∑“ߧ«“¡™—«Ë °√√¡™«—Ë Õ—π‡ªìπ∑“ß𔉪 àŸ§«“¡‡ ÕË◊ ¡ §«“¡∑ÿ°¢å

À√◊Õ∑ÿ§µ‘ Ò. ª“≥“µ‘∫“µ °“√∑”™’«‘µ„Àâµ°≈à«ß Ú. Õ∑‘ππ“∑“π °“√∂◊Õ‡Õ“¢Õß∑Ë’‡¢“¡‘‰¥â„Àâ
‚¥¬Õ“°“√¢‚¡¬ ≈°— ∑√æ— ¬å Û. °“‡¡ ¡ÿ ‘®©“®“√ §«“¡ª√–惵‘º¥‘ ∑“ß°“¡ Ù. ¡ ÿ “«“∑ °“√楟 ‡∑Á®
ı. ª î ÿ≥«“®“ «“®“ àÕ‡ ¬’ ¥ ˆ. º√ÿ «“®“ «“®“À¬“∫ ˜.  ¡— ºª— ª≈“ª– 楟 ‡æÕâ ‡®Õâ ¯. Õ¿‘™¨“
‡æà߇≈ÁßÕ¬“°‰¥â¢Õ߇¢“ ˘. 欓∫“∑ §‘¥√⓬ºŸâÕË◊π Ò. ¡‘®©“∑‘Ø∞‘ ‡ÀÁπº‘¥®“°§≈Õß∏√√¡

(æ.∏. Àπ“â Ú˜˘, Û˘)

Õ°ÿ»≈¡Ÿ≈ Û √“°‡Àßâ“¢ÕßÕ°ÿ»≈ µâπµÕ¢Õߧ«“¡™—Ë« ¡’ Û §◊Õ Ò. ‚≈¿– (§«“¡Õ¬“°‰¥â) Ú. ‚∑ –
(§«“¡§‘¥ª√–∑…ÿ √⓬) Û. ‚¡À– (§«“¡À≈ß) ¯ (æ.∏. Àπâ“ ¯˘)

Õ§µ‘ Ù ∞“π–Õ—π‰¡àæ÷ß∂÷ß ∑“ߧ«“¡ª√–惵‘∑’˺‘¥ §«“¡‰¡à‡∑’ˬß∏√√¡ §«“¡≈”‡Õ’¬ß ¡’ Ù Õ¬à“ß §◊Õ
Ò. ©π— ∑“§µ‘ (≈”‡Õ¬’ ߇æ√“–™Õ∫) Ú. ‚∑ “§µ‘ (≈”‡Õ’¬ß‡æ√“–™—ß) Û. ‚¡À“§µ‘ (≈”‡Õ¬’ ߇æ√“–À≈ß
æ≈“¥º¥‘ ‡æ√“–‡¢≈“) Ù. ¿¬“§µ‘ (≈”‡Õ¬’ ߇æ√“–°≈—«) (æ.∏. Àπâ“ Ò˜Ù)

Õπµ— µ“ ‰¡„à ™Õà µ— µ“ ‰¡„à ™µà —«µπ (æ.». Àπ“â Ûˆˆ)
Õ∫“¬¡ÿ¢ ™àÕß∑“ߢÕߧ«“¡‡ ◊ËÕ¡ ‡Àµÿ‡§√Ë◊Õß©‘∫À“¬ ‡Àµÿ¬àÕ¬¬—∫·Ààß‚¿§∑√—æ¬å ∑“ß·Ààߧ«“¡æ‘π“»

(æ.». Àπ“â Û˜˜)

Õ∫“¬¡ÿ¢ Ù Ò. Õ‘µ∂’∏ÿµµ– (‡ªìππ—°‡≈ßÀ≠‘ß π—°‡∑Ë’¬«ºŸâÀ≠‘ß) Ú.  ÿ√“∏ÿµµ– (‡ªìππ—°‡≈ß ÿ√“ π—°¥◊Ë¡)
Û. Õ—°¢∏ÿµµ– (‡ªìππ—°°“√æππ— ) Ù. ª“ª¡‘µµ– (§∫§π™«—Ë ) (æ.». Àπ“â Û˜˜)

Õ∫“¬¡ÿ¢ ˆ Ò. µ‘¥ ÿ√“·≈–¢Õß¡÷π‡¡“ Ò.Ò ∑√—æ¬åÀ¡¥‰ª Ê ‡ÀÁπ™—¥ Ê Ò.Ú °àÕ°“√∑–‡≈“–«‘«“∑
Ò.Û ‡ªπì ∫àÕ‡°¥‘ ·Àßà ‚√§ Ò.Ù ‡ ¬’ ‡°’¬√µ‘ ‡ ’¬™ÕË◊ ‡ ’¬ß Ò.ı ∑”„À‰â ¡√à ŸÕâ “¬ Ò.ˆ ∑Õπ°”≈—ߪí≠≠“
Ú. ™Õ∫‡∑’ˬ«°≈“ߧ◊π ¡’‚∑… ˆ Õ¬à“ß §◊Õ Ú.Ò ™Ë◊Õ«à“‰¡à√—°…“µπ Ú.Ú ™◊ËÕ«à“‰¡à√—°…“≈Ÿ°‡¡’¬
Ú.Û ™◊ËÕ«à“‰¡à√—°…“∑√—æ¬å ¡∫—µ‘ Ú.Ù ‡ªìπ∑’Ë√–·«ß ß —¬ Ú.ı ‡ªìπ‡ªÑ“„À⇢“„ à§«“¡À√◊Õ¢à“«≈◊Õ
Ú.ˆ ‡ªπì ∑¡Ë’ “¢Õ߇√◊ËÕ߇¥◊Õ¥√âÕπ‡ªπì Õπ— ¡“° Û. ™Õ∫‡∑Ë’¬«¥Ÿ°“√≈–‡≈àπ ¡’‚∑…‚¥¬°“√ß“π‡ ◊ËÕ¡‡ ’¬
‡æ√“–¡’„®°—ß«≈§Õ¬§‘¥®âÕß °—∫‡ ’¬‡«≈“‡¡◊ËÕ‰ª¥Ÿ ‘ËßπÈ—π Ê ∑—Èß ˆ °√≥’ §◊Õ Û.Ò √”∑’ˉÀπ‰ª∑Ë’π—Ëπ
Û.Ú-Û.Û ¢—∫√âÕß ¥πµ√’ ‡ ¿“ ‡æ≈߇∂‘¥‡∑‘ß∑’ˉÀπ‰ª∑Ë’π—Ëπ Ù. µ‘¥°“√æπ—π ¡’‚∑… ˆ §◊Õ

150 µ—«™«’È —¥·≈– “√–°“√‡√¬’ π√â·Ÿ °π°≈“ß °≈ÿ¡à  “√–°“√‡√¬’ π√⟠—ߧ¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«≤— π∏√√¡

Ù.Ò ‡¡◊ËÕ™π–¬àÕ¡°àÕ‡«√ Ù.Ú ‡¡◊ËÕ·æâ°Á‡ ’¬¥“¬∑√—æ¬å∑’ˇ ’¬‰ª Ù.Û ∑√—æ¬åÀ¡¥‰ª Ê ‡ÀÁπ™—¥ Ê
Ù.Ù ‡¢“â ∑’˪√–™ÿ¡‡¢“‰¡‡à ™Ë◊Õ∂Õ◊ ∂Õâ ¬§” Ù.ı ‡ªìπ∑À’Ë ¡‘Ëπª√–¡“∑¢Õ߇æÕË◊ πΩŸß Ù.ˆ ‰¡‡à ªìπ∑’Ëæß÷ ª√– ß§å
¢ÕߺŸâ∑Ë’®–À“§Ÿà§√Õß„Àâ≈Ÿ°¢Õ߇¢“ ‡æ√“–‡ÀÁπ«à“®–‡≈È’¬ß≈Ÿ°‡¡’¬‰¡à‰¥â ı. §∫§π™—Ë« ¡’‚∑…‚¥¬π”
„À°â ≈“¬‡ªπì §π™«Ë— Õ¬à“ß∑’˵π§∫ ∑—Èß ˆ ª√–‡¿∑ §◊Õ ‰¥‡â æ◊ËÕπ∑’®Ë –π”„Àâ°≈“¬‡ªπì ı.Ò π—°°“√æππ—
ı.Ú π°— ‡≈ßÀ≠‘ß ı.Û π—°‡≈߇À≈â“ ı.Ù π—°≈«ß¢Õߪ≈Õ¡ ı.ı π—°À≈Õ°≈«ß ı.ˆ π—°‡≈ßÀ«— ‰¡â
ˆ. ‡°¬’ ®§√â“π°“√ß“π ¡’‚∑…‚¥¬∑”„À⬰‡Àµÿµà“ß Ê ‡ªìπ¢âÕÕ“â ߺ‘¥‡æ¬’È π ‰¡∑à ”°“√ß“π ‚¿§–„À¡à
°Á‰¡‡à °‘¥ ‚¿§–∑¡’Ë ’Õ¬àŸ°ÀÁ ¡¥ π‘È ‰ª §◊Õ „ÀâÕ“â ߉ª∑Èß— ˆ °√≥«’ à“ ˆ.Ò-ˆ.ˆ Àπ“«π—° √Õâ ππ°— ‡¬πÁ ‰ª·≈«â
¬ß— ‡™â“π—° À«‘ π—° Õ¡Ë‘ π—° ·≈⫉¡∑à ”°“√ß“π (æ.∏. Àπ“â Ò˜ˆ-Ò˜¯)
Õª√À‘ “𬑠∏√√¡ ˜ ∏√√¡Õπ— ‰¡‡à ªπì ∑µ’Ë ßÈ— ·Àßà §«“¡‡ ÕË◊ ¡ ‡ªπì ‰ª‡æÕË◊ §«“¡‡®√≠‘ Ω“É ¬‡¥¬’ «¡’ ˜ ª√–°“√ ‰¥·â °à
Ò. À¡π—Ë ª√–™ÿ¡°—π‡π◊Õß𑵬å Ú. æ√Õâ ¡‡æ√’¬ß°—πª√–™ÿ¡ æ√Õâ ¡‡æ√¬’ ß°π— ‡≈‘°ª√–™¡ÿ æ√âÕ¡‡æ√¬’ ß°π—
∑”°‘®°√√¡∑Ë’æ÷ß∑” Û. ‰¡à∫—≠≠—µ‘ ‘Ëß∑’Ë¡‘‰¥â∫—≠≠—µ‘‰«â (Õ—π¢—¥µàÕÀ≈—°°“√‡¥‘¡) Ù. ∑à“π‡À≈à“„¥
‡ªìπºŸâ„À≠à §«√‡§“√æπ—∫∂◊Õ∑à“π‡À≈à“π—Èπ ı. ∫√√¥“°ÿ≈ µ√’ °ÿ≈°ÿ¡“√’∑—ÈßÀ≈“¬ „ÀâÕ¬àŸ¥’‚¥¬¡‘∂Ÿ°
¢¡à ‡Àß À√Õ◊ ©¥ÿ §√“à ¢π◊ „® ˆ. ‡§“√æ °— °“√–∫™Ÿ “‡®¥¬’ Àå √Õ◊ Õπ ÿ “«√¬’ ªå √–®”™“µ‘ ˜. ®¥— „À§â «“¡Õ“√°— ¢“
§â¡ÿ §√Õß ªÑÕß°π— Õπ— ™Õ∫∏√√¡·°àæ√–Õ√Àπ— µ∑å ßÈ— À≈“¬ (√«¡∂ß÷ æ√–¿°‘ …ÿ ºŸªâ Ø∫‘ —µ‘¥’ ªØ∫‘ µ— ‘™Õ∫¥â«¬)

(æ.∏. Àπ“â ÚÙˆ-ÚÙ˜)

Õ∏‘ª‰µ¬ Û §«“¡‡ªìπ„À≠à ¡’ Û Õ¬à“ß §◊Õ Ò. Õ—µµ“∏‘ª‰µ¬ §«“¡¡’µπ‡ªìπ„À≠à ∂◊Õµπ‡ªìπ„À≠à
°√–∑”°“√¥â«¬ª√“√¿µπ‡ªìπª√–¡“≥ Ú. ‚≈°“∏‘ª‰µ¬ §«“¡¡’‚≈°‡ªìπ„À≠à ∂◊Õ‚≈°‡ªìπ„À≠à
°√–∑”°“√¥â«¬ª√“√¿π‘¬¡¢Õß‚≈°‡ªìπª√–¡“≥ Û. ∏—¡¡“∏‘ª‰µ¬ §«“¡¡’∏√√¡‡ªìπ„À≠à
∂◊Õ∏√√¡‡ªìπ„À≠à °√–∑”°“√¥â«¬ª√“√¿§«“¡∂Ÿ°µâÕß ‡ªìπ®√‘ß  ¡§«√µ“¡∏√√¡‡ªìπª√–¡“≥

(æ.∏. Àπâ“ ÒÚ˜-ÒÚ¯)

Õ√¬‘  ®— Ù §«“¡®√ß‘ Õπ— ª√–‡ √‘∞ §«“¡®√‘ߢÕßæ√–Õ√‘¬– §«“¡®√ß‘ ∑∑’Ë ”„ÀâºâŸ‡¢“â ∂ß÷ °≈“¬‡ªìπÕ√‘¬–¡’ Ù §◊Õ
Ò. ∑ÿ°¢å (§«“¡∑ÿ°¢å  ¿“æ∑’Ë∑π‰¥â¬“°  ¿“«–∑Ë’∫’∫§È—π ¢—¥·¬âß ∫°æ√àÕß ¢“¥·°àπ “√
·≈–§«“¡‡∑Ë’¬ß·∑â ‰¡à„À⧫“¡æ÷ßæÕ„®·∑â®√‘ß ‰¥â·°à ™“µ‘ ™√“ ¡√≥– °“√ª√–®«∫°—∫ ‘ËßÕ—π
‰¡à‡ªπì ∑’Ë√°— °“√æ≈—¥æ√“°®“° Ë‘ß∑’√Ë —° §«“¡ª√“√∂π“‰¡à ¡À«ß— ‚¥¬¬Õà «à“ Õªÿ “∑“π¢π— ∏å ı ‡ªìπ∑ÿ°¢å
Ú. ∑ÿ°¢ ¡∑ÿ ¬— (‡Àµÿ‡°‘¥·Ààß∑ÿ°¢å  “‡Àµ„ÿ À∑â °ÿ ¢‡å °‘¥ ‰¥â·°à µ≥— À“ Û §◊Õ °“¡µ≥— À“ ¿«µ—≥À“
·≈–«¿‘ «µ—≥À“) °”®¥— Õ«‘™™“  ”√Õ°µ—≥À“  È‘π·≈«â ‰¡à∂°Ÿ ¬âÕ¡ ‰¡µà ¥‘ ¢—¥ À≈¥ÿ æπâ  ß∫ ª≈Õ¥‚ª√ßà

µ—«™«È’ ¥— ·≈– “√–°“√‡√¬’ π√·Ÿâ °π°≈“ß °≈ÿà¡ “√–°“√‡√¬’ π√â Ÿ ß— §¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«—≤π∏√√¡ 151

‡ªπì Õ‘ √– §Õ◊ πæ‘ æ“π) Û. ∑ÿ°¢π‘‚√∏ (§«“¡¥∫— ∑ÿ°¢å ‰¥·â °à ¿“«–∑’˵≥— À“¥∫—  πÈ‘ ‰ª ¿“«–∑’ˇ¢â“∂ß÷
‡¡◊ËÕ°”®—¥Õ«™‘ ™“  ”√Õ°µ—≥À“ ‘Èπ·≈«â ‰¡∂à °Ÿ ¬âÕ¡ ‰¡µà ¥‘ ¢Õâ ß À≈ÿ¥æπâ  ß∫ ‡ªìπÕ‘ √– §◊Õ πæ‘ æ“π)
Ù. ∑ÿ°¢π‘‚√∏§“¡‘π’ªØ‘ª∑“ (ªØ‘ª∑“∑Ë’π”‰ª Ÿà§«“¡¥—∫·Ààß∑ÿ°¢å ¢âժؑ∫—µ‘„Àâ∂÷ߧ«“¡¥—∫∑ÿ°¢å
‰¥â·°à Õ√‘¬Õ—Ø∞—ߧ‘°¡√√§ À√◊Õ‡√’¬°Õ’°Õ¬à“ßÀπË÷ß«à“ ¡—™¨‘¡ªØ‘ª∑“ ·ª≈«à“ ∑“ß “¬°≈“ß
¡√√§¡’Õß§å ¯ πÈ’  √ªÿ ≈ß„π‰µ√ °‘ ¢“ §Õ◊ »’≈  ¡“∏‘ ª≠í ≠“) (æ.∏. Àπâ“ Ò¯Ò)
Õ√‘¬Õ—Ø∞ß— §‘°¡√√§ ∑“ß “¬°≈“ß ¡√√§¡’Õß§å ¯ (»’≈  ¡“∏‘ ª≠í ≠“) (æ.∏. Àπâ“ Òˆı)
Õ—≠≠“≥ÿ‡∫°¢“ ‡ªìπÕÿ‡∫°¢“ΩÉ“¬«‘∫—µ‘ À¡“¬∂÷ß §«“¡‰¡à√Ÿâ‡√Ë◊Õß, ‡©¬‰¡à√⟇√Ë◊Õß, ‡©¬‚ßà, ‡©¬‡¡¬

(æ.∏. Àπâ“ ÒÚˆ)

Õ—µµ“ µ—«µπ Õ“µ¡—π ªÿ∂ÿ™π¬àÕ¡¬÷¥¡—Ëπ¡Õ߇ÀÁπ¢—π∏å ı Õ¬à“ß„¥Õ¬à“ßÀπ÷Ëß À√◊Õ∑È—ßÀ¡¥‡ªìπÕ—µµ“
À√Õ◊ ¬¥÷ ∂◊Õ«“à ¡’Õµ— µ“ ‡πÕË◊ ߥ«â ¬¢π— ∏å ı (æ.». Àπâ“ Û˘¯)

Õµ— ∂– ‡√◊ÕË ß√“«, §«“¡À¡“¬, §«“¡¡ßÿà À¡“¬, ª√–‚¬™πå ¡’ Ú √–¥∫— §◊Õ Ò. ∑Ø‘ ∞∏¡— ¡°‘ µ— ∂– ª√–‚¬™πå
„π™’«‘µπÈ’À√◊Õª√–‚¬™πå„πªí®®ÿ∫—π‡ªìπ∑Ë’¡àÿßÀ¡“¬°—π„π‚≈°πÈ’ ‰¥â·°à ≈“¿ ¬»  ÿ¢  √√‡ √‘≠
√«¡∂÷ß°“√· «ßÀ“ ‘Ë߇À≈à“π’È¡“‚¥¬∑“ß∑Ë’™Õ∫∏√√¡ Ú.  —¡ª√“¬‘°—µ∂– ª√–‚¬™πå‡∫◊ÈÕßÀπâ“À√◊Õ
ª√–‚¬™πå∑Ë’≈”È ≈÷°°«à“∑Ë’®–¡Õ߇ÀÁπ°—π‡©æ“–Àπâ“ ‡ªìπ®ÿ¥À¡“¬¢È—π Ÿß¢È÷π‰ª ‡ªìπÀ≈—°ª√–°—π™’«‘µ
‡¡Ë◊Õ≈–®“°‚≈°πÈ’‰ª Û. ª√¡—µ∂– ª√–‚¬™πå Ÿß ÿ¥ À√◊Õª√–‚¬™πå∑Ë’‡ªìπ “√–·∑â®√‘ߢÕß™’«‘µ
‡ªìπ®ÿ¥À¡“¬ Ÿß ÿ¥À√◊Õ∑Ë’À¡“¬¢È—π ÿ¥∑⓬ §◊Õ æ√–π‘ææ“π Õ’°ª√–°“√Àπ÷Ëß À¡“¬∂÷ß
Ò. Õ—µµ—µ∂– ª√–‚¬™πåµπ Ú. ª√—µ∂– ª√–‚¬™π废âÕ◊Ëπ Û. Õÿ¿¬—µ∂– ª√–‚¬™πå∑—Èß ÕßΩÉ“¬

(æ.∏. Àπ“â ÒÛÒ-ÒÛÚ)

Õ“¬µπ– ∑Ë’µàÕ, ‡§√◊ËÕßµ‘¥µàÕ, ·¥πµàÕ§«“¡√Ÿâ, ‡§√Ë◊Õß√⟷≈– ‘Ëß∑Ë’∂Ÿ°√⟠‡™à𠵓‡ªìπ‡§√◊ËÕß√Ÿâ √Ÿª‡ªìπ ‘Ëß∑’Ë√âŸ
ÀŸ‡ªìπ‡§√◊ËÕß√Ÿâ ‡ ’¬ß‡ªìπ Ë‘ß∑’Ë√Ÿâ ‡ªìπµâπ ®—¥‡ªìπ Ú ª√–‡¿∑ ‰¥â·°à Ò. Õ“µπ–¿“¬„π ˆ,
Õ“¬µπ–¿“¬πÕ° ˆ Ú. Õ“¬µπ–¿“¬πÕ° À¡“¬∂÷ß ‡§√Ë◊ÕßµàÕ¿“¬πÕ°,  Ë‘ß∑’Ë∂Ÿ°√Ÿâ ¡’ ˆ §◊Õ
Ú.Ò √Ÿª §Õ◊ √Ÿª Ú.Ú  ∑— ∑– §Õ◊ ‡ ¬’ ß Ú.Û §π— ∏– §Õ◊ °≈πË‘ Ú.Ù √  §Õ◊ √  Ú.ı ‚ºØ∞æ— æ–
§◊Õ  ‘ËßµâÕß°“¬ Ú.ˆ ∏—¡¡– À¡“¬∂÷ß ∏√√¡“√¡¬å §◊Õ Õ“√¡≥å∑Ë’‡°‘¥°—∫„® À√◊Õ Ë‘ß∑’Ë„®√âŸ
Õ“√¡≥å ˆ °‡Á √¬’ ° (æ.». Àπâ“ ÙÒÒ)

Õ“¬µπ–¿“¬„𠇧√ÕË◊ ßµàÕ¿“¬„π, ‡§√ËÕ◊ ß√—∫√Ÿâ ¡’ ˆ §◊Õ Ò. ®°— ¢ÿ §◊Õ µ“ Ú. ‚ µ– §Õ◊ ÀŸ Û. ¶“π– §◊Õ ®¡Ÿ°
Ù. ™‘«À“ §◊Õ ≈‘πÈ ı. °“¬ §◊Õ °“¬ ˆ. ¡‚π §Õ◊ „® Õ‘π∑√’¬å ˆ °Á‡√¬’ ° (æ.». Àπâ“ ÙÒÒ)

152 µ«— ™È’«—¥·≈– “√–°“√‡√¬’ π√â·Ÿ °π°≈“ß °≈à¡ÿ  “√–°“√‡√¬’ π√ Ÿâ ß— §¡»÷°…“ »“ π“ ·≈–«—≤π∏√√¡

Õ√‘¬«—±≤‘ ı §«“¡‡®√‘≠Õ¬à“ߪ√–‡ √‘∞, À≈—°§«“¡‡®√‘≠¢ÕßÕ“√¬™π ¡’ ı §◊Õ Ò. »√—∑∏“ §«“¡‡™◊ËÕ
§«“¡¡Ë—π„®„πæ√–√—µπµ√—¬ „πÀ≈—°·Ààߧ«“¡®√‘ß §«“¡¥’Õ—π¡’‡Àµÿº≈ Ú.»’≈ §«“¡ª√–惵‘¥’
¡’«π‘ —¬ ‡≈¬’È ß™æ’  ÿ®√µ‘ Û.  ÿµ– °“√‡≈“à ‡√¬’ π  ¥∫— øíß »÷°…“À“§«“¡√⟠Ù. ®“§– °“√‡ºËÕ◊ ·º‡à  ¬’  ≈–
‡ÕÕÈ◊ ‡øóÕô ¡’π”È „®™à«¬‡À≈Õ◊ „®°«“â ß æ√âÕ¡∑®Ë’ –√∫— øßí ·≈–√«à ¡¡◊Õ ‰¡à§—∫·§∫ ‡Õ“·µàµ«— ı. ªí≠≠“
§«“¡√Õ∫√⟠√§Ÿâ ‘¥ √Ÿæâ ‘®“√≥“ ‡¢“â „®‡Àµºÿ ≈ √®Ÿâ —°‚≈°·≈–™«’ µ‘ µ“¡§«“¡‡ªìπ®√ß‘ (æ.∏. Àπ“â ÚÒÛ)

Õ‘∑∏‘∫“∑ Ù §ÿ≥‡§√Õ◊Ë ß„Àâ∂÷ߧ«“¡ ”‡√®Á §≥ÿ ∏√√¡∑π’Ë ”‰ª §Ÿà «“¡ ”‡√Á®·Àßà º≈∑Ë¡’ ÿßà À¡“¬ ¡’ Ù ª√–°“√ §Õ◊
Ò. ©—π∑– §«“¡æÕ„® §◊Õ §«“¡µâÕß°“√∑’Ë®–∑”„ΩÉ„®√—°®–∑” ‘Ëßπ—ÈπÕ¬àŸ‡ ¡Õ·≈⫪√“√∂π“®–∑”
„À≥ºâ ≈¥’¬‘Ëß Ê ¢÷πÈ ‰ª Ú. «√‘ ¬‘ – §«“¡‡æ¬’ √ §◊Õ ¢¬—πÀ¡Ë—πª√–°Õ∫ ß‘Ë πÈπ— ¥â«¬§«“¡æ¬“¬“¡ ‡¢¡â ·¢ßÁ
Õ¥∑π ‡Õ“∏√ÿ –‰¡∑à Õâ ∂Õ¬ Û. ®‘µµ– §«“¡§‘¥ §◊Õ µßÈ— ®µ‘ √∫— √Ÿâ„π Ë‘ß∑∑’Ë ”·≈–∑” ßË‘ πÈ—π¥«â ¬§«“¡§¥‘
‡Õ“®‘µΩí°„Ωɉ¡àª≈àÕ¬„®„ÀâøÑÿß´à“π‡≈Ë◊Õπ≈Õ¬ Ù. «‘¡—ß “ §«“¡‰µ√àµ√Õß À√◊Õ∑¥≈Õß §◊Õ À¡Ë—π„™â
ª≠í ≠“殑 “√≥“ „§√§à √«≠ µ√«®µ√“À“‡Àµºÿ ≈ ·≈–µ√«® Õ∫¢Õâ ¬ß‘Ë À¬Õà π„π ßË‘ ∑∑Ë’ ”ππ—È ¡°’ “√«“ß·ºπ
«¥— º≈§¥‘ §πâ «‘∏’·°â‰¢ª√—∫ª√ßÿ µ«— Õ¬“à ߇™àπ º∑Ÿâ ”ß“π∑—«Ë Ê ‰ªÕ“®®” —Èπ Ê «à“ √—°ß“π  ß⟠“π „ à„®ß“π
·≈–∑”ß“π¥«â ¬ª≠í ≠“ ‡ªìπµπâ (æ.∏. Àπ“â Ò¯ˆ-Ò¯˜)

Õÿ∫“ °∏√√¡ ˜ ∏√√¡∑’ˇªìπ‰ª‡æ◊ËÕ§«“¡‡®√‘≠¢ÕßÕÿ∫“ ° Ò. ‰¡à¢“¥°“√‡¬’ˬ¡‡¬◊Õπæ∫ª–æ√–¿‘°…ÿ
Ú. ‰¡à≈–‡≈¬°“√øíß∏√√¡ Û. »÷°…“„πÕ∏‘»’≈ Ù. ¡’§«“¡‡≈◊ËÕ¡„ Õ¬à“ß¡“°„πæ√–¿‘°…ÿ∑ÿ°√–¥—∫
ı. ‰¡øà ßí ∏√√¡¥«â ¬µßÈ— „®®–§Õ¬‡æßà ‚∑…µ‡‘ µ¬’ π ˆ. ‰¡·à  «ßÀ“∫≠ÿ πÕ°À≈°— §” Õπ„πæ√–æ∑ÿ ∏»“ π“
˜. °√–∑”°“√ π∫—  πÿπ §◊Õ ¢«π¢«“¬„π°“√Õªÿ ∂—¡¿å∫”√ßÿ æ√–æ∑ÿ ∏»“ π“ (æ.∏. Àπâ“ ÚÒ˘-ÚÚ)

Õÿ∫“ °∏√√¡ ı  ¡∫µ— ¢‘ ÕßÕ∫ÿ “ ° ı §Õ◊ Ò. ¡’»√∑— ∏“ Ú. ¡»’ ≈’ ∫√‘ ∑ÿ ∏Ï‘ Û. ‰¡à∂◊աߧ≈µ◊Ëπ¢à“« ‡™◊ËÕ°√√¡
‰¡‡à ™ÕË◊ ¡ß§≈§Õ◊ ¡ßÿà À«ß— º≈®“°°“√°√–∑”·≈–°“√ß“π¡„‘ ™®à “°‚™§≈“¿·≈– ßË‘ ∑µË’ πË◊ °π— «“à ¢≈ß— »°— ¥ Ï‘ ∑‘ ∏Ï‘
Ù. ‰¡à· «ßÀ“‡¢µ∫ÿ≠πÕ°À≈—°æ√–æÿ∑∏»“ π“ ı. ¢«π¢«“¬„π°“√Õÿª∂—¡¿å∫”√ÿßæ√–æÿ∑∏»“ π“

(æ.». Àπâ“ Û)

Õÿ∫“ °∏√√¡ ˜ ºâŸ„°≈♑¥æ√–»“ π“Õ¬à“ß·∑â®√‘ß §«√µÈ—ßµπÕ¬Ÿà„π∏√√¡∑’ˇªìπ‰ª‡æ◊ËÕ§«“¡‡®√‘≠
¢ÕßÕÿ∫“ ° ¡’ ˜ ª√–°“√ ‰¥â·°à Ò. ‰¡¢à “¥°“√‡¬’ˬ¡‡¬◊Õπæ∫ª–æ√–¿°‘ …ÿ Ú. ‰¡≈à –‡≈¬°“√øßí ∏√√¡
Û. »÷°…“„πÕ∏»‘ ≈’ §◊Õ Ω°ñ Õ∫√¡µπ„Àâ°“â «Àπ“â „π°“√ªØ‘∫—µ√‘ °— …“»≈’ ¢πÈ—  Ÿß¢È÷π‰ª Ù. æ√ß—Ë æ√âÕ¡¥«â ¬
§«“¡‡≈Ë◊Õ¡„ „πæ√–¿‘°…ÿ∑È—ßÀ≈“¬∑—Èß∑’ˇªìπ‡∂√– π«°– ·≈–ªŸπ°≈“ß ı. øíß∏√√¡‚¥¬§«“¡µ—Èß„®
¡‘„™à ¡“®—∫º‘¥ ˆ. ‰¡à· «ßÀ“∑—°¢‘‰≥¬¿“¬πÕ° À≈—°§” Õππ’È §◊Õ ‰¡à· «ßÀ“‡¢µ∫ÿ≠πÕ°À≈—°

µ—«™È«’ ¥— ·≈– “√–°“√‡√¬’ π√·Ÿâ °π°≈“ß °≈àÿ¡ “√–°“√‡√¬’ π√ Ÿâ ß— §¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«≤— π∏√√¡ 153

æ√–æ∑ÿ ∏»“ π“ ˜. °√–∑”§«“¡ π∫—  ππÿ „πæ√–æ∑ÿ ∏»“ π“πÈ’ §Õ◊ ‡Õ“„®„ ∑à ”π∫ÿ ”√ßÿ ·≈–™«à ¬°®‘ °√√¡

(∏√√¡πŸ≠™«’ ‘µ, Àπâ“ ˜-˜)

Õÿ‡∫°¢“ ¡’ Ú §«“¡À¡“¬ §◊Õ Ò. §«“¡«“ß„®‡ªìπ°≈“ß ‰¡‡à Õ߇լ’ ߥ⫬™Õ∫À√◊Õ™—ß §«“¡«“ß„®‡©¬‰¥â
‰¡à¬‘π¥’¬‘π√⓬ ‡¡Ë◊Õ„™âªí≠≠“æ‘®“√≥“‡ÀÁπº≈Õ—π‡°‘¥¢È÷π‚¥¬ ¡§«√·°à‡Àµÿ·≈–√⟫à“æ÷ߪؑ∫—µ‘µàÕ‰ª
µ“¡∏√√¡ À√◊Õµ“¡§«√·°à‡Àµπÿ È—π Ú. §«“¡√Ÿâ ÷°‡©¬ Ê ‰¡ à ¢ÿ ‰¡à∑ÿ°¢å ‡√’¬°‡µ¡Á «à“Õ‡ÿ ∫°¢“‡«∑π“
(Õ∑ÿ°¢¡ ÿ¢) (æ.». Àπ“â ÙÚˆ-ÙÚ˜)

Õÿª“∑“π Ù §«“¡¬¥÷ ¡π—Ë , §«“¡∂◊Õ¡—πË ¥«â ¬Õ”π“®°‘‡≈ , §«“¡¬¥÷ µ¥‘ Õπ— ‡π◊ËÕß¡“·µàµ—≥À“ º°Ÿ æ—π‡Õ“µ—«
µπ‡ªπì ∑µË’ ßÈ— Ò. °“¡ªÿ “∑“𠧫“¡¬÷¥¡—πË „π°“¡ §Õ◊ √ªŸ ‡ ¬’ ß °≈Ë‘π √  ‚ºØ∞—ææ–∑Ëπ’ “à „§√à πà“æÕ„®
Ú. ∑‘Øüÿª“∑“𠧫“¡¬÷¥¡Ë—π„π∑‘Ø∞‘À√◊Õ∑ƒ…Æ’ §◊Õ §«“¡‡ÀÁπ ≈—∑∏‘ À√◊ÕÀ≈—°§” Õπµà“ß Ê
Û.  ’≈—ææµÿª“∑“𠧫“¡¬÷¥¡Ë—π„π»’≈·≈–æ√µ §◊Õ À≈—°§«“¡ª√–惵‘ ¢âժؑ∫—µ‘ ·∫∫·ºπ
√–‡∫’¬∫«‘∏’ ¢π∫∏√√¡‡π’¬¡ª√–‡æ≥’ ≈—∑∏‘æ‘∏’µà“ß Ê °—π ‰ªÕ¬à“ßß¡ß“¬À√◊Õ‚¥¬π‘¬¡«à“¢≈—ß
«à“»—°¥Ï‘ ‘∑∏‘Ï ¡‘‰¥â‡ªìπ‰ª¥â«¬§«“¡√Ÿâ§«“¡‡¢â“„®µ“¡À≈—°§«“¡ —¡æ—π∏å·Àà߇Àµÿ·≈–º≈
Ù. Õ—µµ«“∑ÿª“∑“𠧫“¡¬÷¥¡Ë—π„π«“∑–«à“µ—«µπ §◊Õ §«“¡∂◊ÕÀ√◊Õ ”§—≠ À¡“¬Õ¬àŸ„π¿“¬„π«à“
¡µ’ «— µπ ∑’®Ë –‰¥â ®–¡’ ®–‡ªìπ ®– ≠Ÿ  ≈“¬ ∂°Ÿ ∫’∫§È—π ∑”≈“¬À√Õ◊ ‡ªìπ‡®â“¢Õß ‡ªìππ“¬∫—ߧ∫— ∫≠— ™“
 Ë‘ßµà“ß Ê ‰¥â‰¡à¡Õ߇ÀÁπ ¿“«–¢Õß Ë‘ß∑—Èߪ«ß Õ—π√«¡∑—Èßµ—«µπ«à“‡ªìπ·µà‡æ’¬ß ‘Ëß∑Ë’ª√–™ÿ¡
ª√–°Õ∫°—π‡¢â“ ‡ªπì ‰ªµ“¡‡Àµÿª®í ®—¬∑—ÈßÀ≈“¬∑’Ë¡“ —¡æπ— ∏å°π— ≈«â π Ê (æ.∏. Àπ“â Ò¯˜)

Õÿªπ ‘ ¬— Ù ∏√√¡∑Ë’æË÷ßæß‘ À√Õ◊ ∏√√¡™«à ¬Õ¥ÿ Àππÿ Ò.  ß¢⁄ “‡¬°Ì ªØ‘‡ «µ‘ æ‘®“√≥“·≈â«®ß÷ „™ â Õ¬ªí®®—¬ Ù §Õ◊
®’«√ ∫‘≥±∫“µ ‡ π“ π– §‘≈“π‡¿ —™ ‡ªìπµâπ ∑’Ë®”‡ªìπ®–µâÕ߇°Ë’¬«¢âÕß·≈–¡’ª√–‚¬™πå
Ú.  ß⁄¢“‡¬°Ì Õ∏‘«“‡ µ‘ æ‘®“√≥“·≈«â Õ¥°≈Èπ— ‰¥·â °à Õπ‘Ø∞“√¡≥µå à“ß Ê ¡’Àπ“«√Õâ π ·≈–∑°ÿ ¢‡«∑π“
‡ªìπµâπ Û.  ß⁄¢“‡¬°Ì ª√‘«™⁄‡™µ‘ æ‘®“√≥“ Ë‘ß∑Ë’‡ªìπ‚∑… °àÕÕ—πµ√“¬·°à√à“ß°“¬ ·≈–®‘µ„®·≈â«
À≈°’ ‡«âπ Ù.  ß⁄¢“‡¬°Ì ªØ‘«‚‘ π‡∑µ‘ æ‘®“√≥“ ß‘Ë ∑ˇ’ ªìπ‚∑… °àÕÕ—πµ√“¬‡°¥‘ ¢Èπ÷ ·≈â« ‡™àπ Õ°»ÿ ≈«µ‘ °
¡’°“¡«‘µ° 欓∫“∑«‘µ° ·≈–«‘À‘ß “«‘µ° ·≈–§«“¡™—Ë«√⓬∑—ÈßÀ≈“¬·≈â«æ‘®“√≥“·°â‰¢ ∫”∫—¥
À√Õ◊ ¢®¥— „Àâ π‘È ‰ª (æ.∏. Àπâ“ Ò˜˘)

‚Õµµª— ª– §«“¡‡°√ß°≈—«µàÕ§«“¡™«—Ë (æ.». Àπâ“ ÙÛ˘)
‚Õ«“∑ §”°≈à“« Õ𠧔·π–π” §”µ—°‡µ◊Õπ ‚Õ«“∑¢Õßæ√–æÿ∑∏‡®â“ Û §◊Õ Ò. ‡«âπ®“°∑ÿ®√‘µ §◊Õ

ª√–惵‘™—Ë«¥â«¬°“¬ «“®“ „® (‰¡à∑”™Ë—«∑—Èߪ«ß) Ú. ª√–°Õ∫ ÿ®√‘µ §◊Õ ª√–惵‘™Õ∫¥â«¬°“¬

154 µ—«™’«È ¥— ·≈– “√–°“√‡√’¬π√·Ÿâ °π°≈“ß °≈à¡ÿ  “√–°“√‡√’¬π√ Ÿâ ß— §¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«≤— π∏√√¡

«“®“ „® (∑”·µà§«“¡¥’) Û. ∑”„®¢Õßµπ„ÀâÀ¡¥®¥®“°‡§√Ë◊Õ߇»√â“À¡Õß ¡’‚≈¿ ‚°√∏ À≈ß
‡ªìπµâπ (∑”®µ‘ ¢Õßµπ„À â –Õ“¥∫√‘ ÿ∑∏Ï)‘ (æ.». Àπâ“ ÙÙ)
 —ߧ¡»“ µ√å °“√»°÷ …“§«“¡ ¡— æπ— ∏¢å Õß¡π…ÿ ¬å ‚¥¬„™°â √–∫«π°“√«‘∑¬“»“ µ√å
 ß— §¡»÷°…“ °“√‡√’¬π√Ÿâ‡æËÕ◊ æ≤— π“µπ„ÀÕâ ¬√Ÿà à«¡„π —ߧ¡‰¥Õâ ¬“à ß¡§’ ÿ≥¿“æ
§ÿ≥∏√√¡ (virtue) ·≈–®√‘¬∏√√¡ (moral or morality or ethics) §ÿ≥∏√√¡ À¡“¬∂÷ß
 ¿“æ§ÿ≥ß“¡§«“¡¥’ ®√‘¬∏√√¡ ¡’§«“¡À¡“¬‡™àπ‡¥’¬«°—∫»’≈∏√√¡ À¡“¬∂÷ß ∏√√¡∑’ˇªìπ
¢âÕª√–惵‘°√√¡ªØ‘∫—µ‘§«“¡ª√–惵‘À√◊ÕÀπâ“∑’Ë∑Ë’™Õ∫∑’˧«√ªØ‘∫—µ‘„π°“√§√Õß™’«‘µ ¥—ßπÈ—π
§ÿ≥∏√√¡®√‘¬∏√√¡ ®÷ßÀ¡“¬∂÷ß ¿“æ§ÿ≥ß“¡§«“¡¥’∑Ë’ª√–惵‘ªØ‘∫—µ‘À√◊ÕÀπâ“∑Ë’∑Ë’§«√ªØ‘∫—µ‘„π
°“√§√Õß™«’ µ‘ À√Õ◊ §≥ÿ ∏√√¡µ“¡°√Õ∫®√¬‘ ∏√√¡  «à π»≈’ ∏√√¡·≈–®√¬‘ ∏√√¡¡§’ «“¡À¡“¬„°≈‡â §¬’ ß°π—
§≥ÿ ∏√√¡®–¡§’ «“¡À¡“¬∑‡’Ë ππâ  ¿“æ≈°— …≥–À√Õ◊ §≥ÿ  ¡∫µ— ∑‘ ·’Ë  ¥ßÕÕ°∂ß÷ §«“¡¥ß’ “¡ «à π®√¬‘ ∏√√¡
¡’§«“¡À¡“¬‡πâπ∑’˧«“¡ª√–惵‘À√◊Õ°“√ªØ‘∫—µ‘∑’Ë¥’ß“¡ ‡ªìπ∑’ˬա√—∫¢Õß —ߧ¡ π—°«‘™“°“√¡—°„™â
§”∑È—ß Õߧ”π’È„π§«“¡À¡“¬π—¬‡¥’¬«°—π·≈–¡—°„™â§” Õߧ”¥—ß°≈à“«§«∫§Ÿà°—π‰ª ‡ªì𧔫à“
§≥ÿ ∏√√¡ ®√¬‘ ∏√√¡ ´ßË÷ √«¡§«“¡À¡“¬¢Õߧ≥ÿ ∏√√¡·≈–®√¬‘ ∏√√¡ ππ—Ë §Õ◊ ¡§’ «“¡À¡“¬‡ππâ ∑ß—È  ¿“æ
≈—°…≥– À√◊Õ§ÿ≥ ¡∫µ— ‘ ·≈–§«“¡ª√–惵‘Õπ— ¥’ß“¡ ‡ªìπ∑¬Ë’ Õ¡√∫— ¢Õß ß— §¡

(‚§√ß°“√‡√àß √â“ߧÿ≥≈—°…≥–∑Ë’¥¢’ Õ߇¥°Á ·≈–‡¬“«™π‰∑¬ »πŸ ¬å§≥ÿ ∏√√¡ Àπâ“ ÒÒ-ÒÚ)

°“√‡¡Õ◊ ß §«“¡√‡âŸ °¬Ë’ «°∫— §«“¡ ¡— æπ— ∏√å –À«“à ßÕ”π“®„π°“√®¥— √–‡∫¬’ ∫ ß— §¡‡æÕË◊ ª√–‚¬™π·å ≈–§«“¡ ß∫ ¢ÿ
¢Õß —ߧ¡ ¡’§«“¡ —¡æ—π∏åµàÕ°—π‚¥¬√«¡∑—ÈßÀ¡¥„π à«πÀπË÷ߢÕß™’«‘µ„πæÈ◊π∑Ë’Àπ÷Ëß∑’ˇ°’ˬ«¢âÕß°—∫
Õ”π“® Õ”π“®™Õ∫∏√√¡ À√Õ◊ Õ∑‘ ∏‘æ≈ ·≈–¡’§«“¡ “¡“√∂„π°“√¥”‡ππ‘ °“√‰¥â

¢âÕ¡Ÿ≈  ß‘Ë ∑’ˉ¥â√—∫√·âŸ ≈–¬ß— ‰¡à¡’°“√®—¥ª√–¡«≈„À⇪πì √–∫∫ ‡¡Õ◊Ë ®—¥√–∫∫·≈⫇√¬’ °«à“  “√ π‡∑»
§“à 𬑠¡ °“√°”Àπ¥§ÿ≥§“à ·≈–æ—≤π“®π‡ªπì ∫ÿ§≈‘°¿“æª√–®”µ—«
§ÿ≥§à“ ≈—°…≥–∑Ë’æ÷ߪ√– ß§å ‡™à𠧫“¡¥’ §«“¡ß“¡ §«“¡¥’‡ªìπ§ÿ≥§à“¢Õß®√‘¬∏√√¡ §«“¡ß“¡‡ªìπ

§ÿ≥§à“∑“ß ÿπ∑√’¬»“ µ√å  ‘Ëß∑Ë’µÕ∫ πÕߧ«“¡µâÕß°“√‰¥â‡ªìπ Ë‘ß∑’Ë¡’§ÿ≥§à“ §ÿ≥§à“‡ªìπ ‘Ëß
‡ª≈’ˬπ·ª≈߉¥â §ÿ≥§à“‡ª≈’Ë¬π‰ª‰¥âµ“¡‡«≈“ ·≈–§ÿ≥§à“¡—°‡ª≈Ë’¬π·ª≈߉ªµ“¡«‘«—≤π“°“√
¢Õߧ«“¡‡®√≠‘
∫∑∫“∑ °“√°√–∑”∑ ’Ë —ߧ¡§“¥À«ß— µ“¡ ∂“π¿“æ∑Ë∫’ ÿ§§≈§√ÕßÕ¬àŸ
Àπâ“∑Ë’ ‡ªπì §«“¡√—∫º¥‘ ™Õ∫∑“ß»’≈∏√√¡¢Õߪ®í ‡®°™π´ß÷Ë  —ߧ¡¬Õ¡√—∫
 ∂“π¿“æ µ”·Àπßà ∑’·Ë µà≈–§π§√ÕßÕ¬„àŸ π ∂“π∑’ÀË πßË÷ „π™à«ß‡«≈“ÀπË÷ß

µ—«™«’È ¥— ·≈– “√–°“√‡√¬’ π√Ÿ·â °π°≈“ß °≈à¡ÿ  “√–°“√‡√’¬π√⟠ߗ §¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«—≤π∏√√¡ 155

∫√√∑—¥∞“π ¢âÕµ°≈ߢÕß —ߧ¡∑Ë’°”Àπ¥„Àâ ¡“™‘°ª√–惵‘ªØ‘∫—µ‘ ∫“ß∑’‡√’¬°ª∑— ∂“π  “¡“√∂„™â
∫√√∑¥— ∞“π¢Õß ß— §¡ (social norms) ‡ªπì ¡“µ√∞“𧫓¡ª√–惵„‘ π∑“ß®√¬‘ ∏√√¡‰¥â ´ß÷Ë ·¬°ÕÕ°‡ªπì
°. «‘∂’ª√–™“ (folkways) ‰¥â·°à ·∫∫·ºπ惵‘°√√¡„π™’«‘µª√–®”«—π∑’Ë —ߧ¡¬Õ¡√—∫ ·≈–
‰¥âª√–惵‘ªØ‘∫—µ‘ ◊∫µàÕ°—π¡“ ¡—°‡°Ë’¬«¢âÕß°—∫‡√◊ËÕß°“√¥”‡π‘π™’«‘µ ·≈–„π à«π∑’ˇ°Ë’¬«¢âÕß°—∫
®√¬‘ ∏√√¡®–‰¡à¡°’ Ƈ°≥±‡å §√àߧ√—¥·ππà Õ𵓬µ«—
¢. °Æ»’≈∏√√¡À√◊Õ®“√’µ (mores) ‡ªìπ¡“µ√∞“𧫓¡ª√–惵‘¢Õß —ߧ¡∑’Ë¡’°“√°”Àπ¥‡°Ë’¬«°—∫
®√‘¬∏√√¡∑’ˇ¢â¡¢÷Èπ „π°√≥’¡’ºâŸΩÉ“ΩóπÕ“®¡’°“√≈ß‚∑… ·¡â«à“„π∫“ߧ√—Èß®–‰¡à¡’°“√‡¢’¬π‰«â‡ªìπ
≈“¬≈—°…≥Õå °— …√°µÁ “¡ ‡™àπ °“√≈«π≈“¡ µ√„’ π™π∫∑ µÕâ ß≈ß‚∑…¥«â ¬°“√‡ ’¬º’
§. °ÆÀ¡“¬ (law) ‡ªìπ¡“µ√∞“𧫓¡ª√–惵‘∑Ë’√—∞°”Àπ¥„Àâ ¡“™‘°¢Õß√—∞æ÷ߪؑ∫—µ‘À√◊Õ
≈–‡«âπ°“√ªØ∫‘ —µ‘ ·≈–°”À𥫑∏°’ “√ªØ‘∫µ— °‘ “√≈ß‚∑… ”À√—∫ºŸâΩÉ“Ωπó

 ∑‘ ∏‘ ¢âÕ‡√¬’ °√Õâ ߢÕߪ®í ‡®°™π´ßË÷  ß— §¡¬Õ¡√∫—
 ‘∑∏‘∑“ß»≈’ ∏√√¡ ‡ªìπ¢Õâ ‡√¬’ °√âÕß∑“ß»’≈∏√√¡¢Õߪ®í ‡®°™π´Ëß÷  —ߧ¡¬Õ¡√—∫
ª√–‡æ≥’ ‡ªì𧫓¡ª√–惵‘¢ÕߧπÀ¡àŸÀπË÷ß Õ¬àŸ„π∑’Ë·ÀàßÀπ÷Ëß ∂◊Õ‡ªìπ·∫∫·ºπ°—π¡“Õ¬à“߇¥’¬«°—π

·≈– ∫◊ µÕà °—π¡“π“π
ª√–‡æ≥’ §◊Õ °‘®°√√¡∑’Ë¡’√Ÿª·∫∫¢Õß™ÿ¡™πÀ√◊Õ —ߧ¡ÀπË÷ß∑’Ë®—¥¢È÷π¡“¥â«¬®ÿ¥ª√– ß§å„¥ ®ÿ¥ª√– ß§åÀπ÷Ëß

·≈–°”Àπ¥°“√®—¥°‘®°√√¡„π™à«ß‡«≈“·πàπÕπ ¡”Ë ‡ ¡Õ °‘®°√√¡∑’ˇªìπª√–‡æ≥’Õ“®¡Õ߉¥âÕ’°
ª√–°“√ÀπßË÷ «“à ‡ªìπ·∫∫·ºπ°“√ªØ‘∫µ— ¢‘ Õß°≈¡ÿà ‡©æ“–À√Õ◊ ∑“ß»“ π“
ªØ‘≠≠“ “°≈«à“¥â«¬ ‘∑∏‘¡πÿ…¬™π (Universal Declaration of Human Rights sinv UDHR) §◊Õ
°“√ª√–°“»‡®µπ“√¡≥å„π°“√√à«¡¡◊Õ√–À«à“ߪ√–‡∑»∑’Ë¡’§«“¡ ”§—≠„π°“√«“ß°√Õ∫‡∫È◊Õßµâπ
‡°Ë’¬«°—∫ ‘∑∏‘¡πÿ…¬™π·≈–‡ªìπ‡Õ° “√À≈—°¥â“π ‘∑∏‘¡πÿ…¬™π©∫—∫·√° ´Ë÷ß∑’˪√–™ÿ¡ ¡—™™“„À≠à
·Ààß Àª√–™“™“µ‘„Àâ°“√√—∫√Õßµ“¡¢âÕ¡µ‘∑Ë’ ÚÒ˜ A (III) ‡¡Ë◊Õ«—π∑’Ë Ò ∏—𫓧¡ ÚÙ˘Ò
‚¥¬ª√–‡∑»‰∑¬ÕÕ°‡ ¬’ ß π∫—  πÿπ
«—≤π∏√√¡·≈–¿Ÿ¡‘ªí≠≠“‰∑¬ ‡ªìπ°“√»÷°…“ «‘‡§√“–À凰’ˬ«°—∫«—≤π∏√√¡·≈–¿Ÿ¡‘ªí≠≠“„π‡√◊ËÕ߇°’ˬ«°—∫
§«“¡‡ªìπ¡“ ªí®®¬— æÈ◊π∞“π·≈–º≈°√–∑∫®“°¿“¬πÕ°∑’Ë¡Õ’ ∑‘ ∏‘æ≈µàÕ°“√ √â“ß √√§«å —≤π∏√√¡‰∑¬
«—≤π∏√√¡∑Õâ ß∂πË‘ ¿Ÿ¡ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ √«¡∑ßÈ— «—≤π∏√√¡·≈–¿Ÿ¡‘ªí≠≠“¢Õß¡πÿ…¬™“µ‚‘ ≈° §«“¡ ”§—≠
·≈–º≈°√–∑∫∑’¡Ë Õ’ ∑‘ ∏‘æ≈µàÕ°“√¥”‡ππ‘ ™«’ ‘µ¢Õߧπ‰∑¬·≈–¡π…ÿ ¬™“µ‘µÈ—ß·µÕà ¥’µ∂÷ߪ®í ®ÿ∫π—

156 µ«— ™’«È ¥— ·≈– “√–°“√‡√’¬π√Ÿ·â °π°≈“ß °≈ÿà¡ “√–°“√‡√¬’ π√Ÿ â ß— §¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«—≤π∏√√¡

 —¡¡“™’æ °“√ª√–°Õ∫Õ“™æ’  ®ÿ √µ‘ ·≈–‡À¡“– ¡„π —ߧ¡
ª√– ‘∑∏‘¿“æ §«“¡ “¡“√∂„π°“√∑”ß“π®π ”‡√Á® À√◊Õº≈°“√°√–∑”∑’ˉ¥âº≈ÕÕ°¡“¥’°«à“‡¥‘¡ √«¡∑È—ß

°“√„™â∑√—欓°√µà“ß Ê Õ¬à“ߧâÿ¡§à“ ‚¥¬‰¡à„À⇰‘¥§«“¡ Ÿ≠‡ª≈à“À√◊Õ§«“¡ Ÿ≠‡ ’¬
∑√—欓°√µà“ß Ê æ‘®“√≥“‰¥®â “°‡«≈“ ·√ßß“π «µ— ∂ÿ¥∫‘ ‡§√Õ◊Ë ß®—°√ ª√‘¡“≥ ·≈–§≥ÿ ¿“æ œ≈œ
ª√– ∑‘ ∏º‘ ≈ √–¥—∫§«“¡ ”‡√Á®¢Õß«—µ∂ÿª√– ß§Àå √Õ◊ º≈ ”‡√®Á ¢Õßß“π
 π‘ §“â À¡“¬§«“¡«à“ ‘ËߢÕß∑Ë’ “¡“√∂´◊ÈÕ¢“¬ ·≈°‡ª≈’ˬπ À√◊Õ‚Õπ°—π‰¥â ‰¡à«à“®–‡°‘¥‚¥¬∏√√¡™“µ‘À√◊Õ
‡ªìπº≈µ‘ º≈∑“ß°“√‡°…µ√ √«¡µ≈Õ¥∂÷ߺ≈µ‘ ¿≥— ±∑å “ßÀ—µ∂°√√¡·≈–Õµÿ  “À°√√¡
¿Ÿ¡‘ªí≠≠“  à«πÀπ÷ËߢÕߪ√–‡æ≥’À√◊Õ‡ªìπ°‘®°√√¡‡©æ“–µ—«°Á‰¥â ‡™àπ æ‘∏’∂«“¬ —߶∑“π æ‘∏’∫«™π“§
æ‘∏’∫«™≈°Ÿ ·°«â æ‘∏’¢ÕΩπ æ∏‘ ‰’ À«â§√Ÿ æ∏‘ ·’ µßà ß“π
¡π…ÿ ¬™“µ‘ °“√‡°‘¥‡ªìπ¡π…ÿ ¬¡å “®“°¡π…ÿ ¬å = ºâŸ¡®’ ‘µ„® Ÿß °∫— ™“µ‘ = ‡°‘¥ ‚¥¬ª°µÀ‘ ¡“¬∂÷ß¡π…ÿ ¬∑å «Ë— Ê ‰ª
¡√√¬“∑ 惵°‘ √√¡∑ Ë’ —ߧ¡°”Àπ¥«à“§«√ª√–惵‘‡ªìπ«≤— π∏√√¡ «—¥®“°§«“¡‡À¡“– ¡·≈–‰¡à‡À¡“– ¡
√–∫∫ °“√π” à«πµ“à ß Ê ¡“ª√—∫‡√¬’ ßµàÕ„À∑⠔ߓπª√– “πµÕà ‡πËÕ◊ ß°—π®π¥Ÿ‡ªπì  ‘Ë߇¥¬’ «°—π
°√–∫«π°“√ °√√¡«‘∏’À√◊Õ≈”¥—∫°“√°√–∑”´Ë÷ߥ”‡π‘π°“√µàÕ‡πËÕ◊ ß°π— ‰ª®π ”‡√®Á ≈ß ≥ √–¥∫— Àπß÷Ë
«‘‡§√“–Àå °“√·¬°·¬–„Àâ‡ÀÁπ§ÿ≥≈—°…≥–¢Õß·µà≈–Õߧªå √–°Õ∫
‡»√…∞°‘® §«“¡√⟇°’ˬ«°—∫°“√°‘π °“√Õ¬àŸ¢Õß¡πÿ…¬å„π —ߧ¡«à“¥â«¬∑√—欓°√∑Ë’¡’®”°—¥°“√º≈‘µ
°“√°√–®“¬º≈º≈µ‘ ·≈–°“√∫√‘‚¿§
 À°√≥å ·ª≈«à“°“√∑”ß“π√à«¡°—π °“√∑”ß“π√à«¡°—ππ’È≈÷°´È÷ß¡“° ‡æ√“–«à“µâÕß√à«¡¡◊Õ°—π„π∑ÿ°¥â“π
∑È—ß„π¥â“πß“π∑’Ë∑”¥â«¬√à“ß°“¬ ∑È—ß„π¥â“πß“π∑’Ë∑”¥â«¬ ¡Õß ·≈–ß“π°“√∑Ë’∑”¥â«¬„® ∑ÿ°Õ¬à“ßπ’È
¢“¥‰¡‰à ¥µâ Õâ ßæ√Õâ ¡ (æ√–√“™¥”√ — æ√–√“™∑“π·°ºà π⟠” À°√≥°å “√‡°…µ√  À°√≥πå §‘ ¡·≈– À°√≥ªå √–¡ß∑«—Ë ª√–‡∑»

≥ »“≈“¥ÿ ¥‘ “≈—¬ ÒÒ æƒ…¿“§¡ ÚıÚˆ)

∑√—æ¬å ‘π∑“ߪí≠≠“ À¡“¬∂ß÷ º≈ß“πÕ—π‡°‘¥®“°°“√ª√–¥‘…∞姥‘ §πâ À√◊Õ √“â ß √√§¢å Õß¡π…ÿ ¬å ´ßË÷ ‡ππâ ∑Ë’
º≈º≈‘µ¢Õß µ‘ªí≠≠“·≈–§«“¡™”π“≠ ‚¥¬‰¡à§”π÷ß∂÷ß™π‘¥¢Õß°“√ √â“ß √√§åÀ√◊Õ«‘∏’„π°“√
· ¥ßÕÕ° ∑√—æ¬å ‘π∑“ߪí≠≠“Õ“®‡ªìπ ‘Ëß∑Ë’®—∫µâÕ߉¥â ‡™àπ  ‘π§â“µà“ß Ê À√◊Õ‡ªìπ ‘Ëß∑’Ë®—∫µâÕß
‰¡‰à ¥â ‡™πà ∫√°‘ “√ ·π«§«“¡§¥‘ °√√¡«∏‘ ’ ·≈–∑ƒ…Ƶ’ “à ß Ê ‡ªπì µπâ ∑√æ— ¬ å π‘ ∑“ߪ≠í ≠“¡’ Ú ª√–‡¿∑
∑√—æ¬å ‘π∑“ßÕÿµ “À°√√¡ (Industrial property) ·≈–≈‘¢ ∑‘ ∏Ï‘ (Copyright)
Ò. ∑√æ— ¬ å ‘π∑“ßÕÿµ “À°√√¡ ¡ ’ ‘∑∏‘∫µ— √ ·∫∫º—ß¿¡Ÿ ‘¢Õß«ß®√√«¡ ‡§√◊ËÕßÀ¡“¬°“√§â“ §«“¡≈—∫
∑“ß°“√§â“ ™ÕË◊ ∑“ß°“√§“â  ‘Ëß∫ßà ™∑È’ “ß¿Ÿ¡‘»“ µ√å

µ—«™’«È —¥·≈– “√–°“√‡√’¬π√·âŸ °π°≈“ß °≈à¡ÿ  “√–°“√‡√¬’ π√Ÿâ ß— §¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«—≤π∏√√¡ 157

 Ë‘ß∫àß™’È∑“ß¿Ÿ¡‘»“ µ√å À¡“¬§«“¡«à“ ™Ë◊Õ  —≠≈—°…≥å À√◊Õ Ë‘ßÕ◊Ëπ„¥∑’Ë„™â‡√’¬°À√◊Õ„™â·∑π
·À≈ßà ¿¡Ÿ »‘ “ µ√å ·≈–∑ ’Ë “¡“√∂∫ßà ∫Õ°«“à  π‘ §“â ∑‡’Ë °¥‘ ®“°·À≈ßà ¿¡Ÿ »‘ “ µ√πå π—È ‡ªπì  π‘ §“â ∑¡Ë’ §’ ≥ÿ ¿“æ
™ËÕ◊ ‡ ’¬ß À√◊Õ§ÿ≥≈°— …≥–‡©æ“–¢Õß·À≈ßà ¿¡Ÿ ‘»“ µ√¥å ß— °≈à“«
Ú. ≈¢‘  ∑‘ ∏‘Ï §Õ◊ ß“πÀ√Õ◊ §«“¡§¥‘  √“â ß √√§„å π “¢“«√√≥°√√¡ »≈‘ ª°√√¡ ¥πµ√°’ √√¡ ß“π¿“æ¬πµ√å
À√Õ◊ ß“πÕπË◊ „¥„π·ºπ°«√√≥§¥’ À√Õ◊ ·ºπ°»≈‘ ª– ·ºπ°«∑‘ ¬“»“ µ√å ≈¢‘  ∑‘ ∏¬Ï‘ ß— √«¡∑ß—È  ∑‘ ∏¢‘ “â ߇§¬’ ß
(Neighbouring Right)
‡Àµÿ ¿“«–‡ßÕ◊Ë π‰¢∑Ë’®”‡ªπì ∑’∑Ë ”„Àâ Ë‘ßÀπ÷Ë߇°¥‘ ¢÷Èπµ“¡¡“ ‡√¬’ °«à“ º≈
‡Àµÿ°“√≥å ª√“°Ø°“√≥å∑Ë’‡°‘¥¢÷Èπ
Õ”π“® §«“¡ “¡“√∂„π°“√∫’∫∫ß— §∫— „À â ‘ßË ÀπßË÷ (§πÀπ÷ßË ...) °√–∑”µ“¡∑ª’Ë √“√∂π“
Õ‘∑∏æ‘ ≈ Õ”π“®∫—ߧ∫— ∑°’Ë àÕ„À‡â °¥‘ §«“¡ ”‡√Á®„π ßË‘ „¥ ‘ßË Àπ÷Ëß
‡Õ°≈°— …≥å ≈°— …≥–∑¡Ë’ §’ «“¡‡ªπì ÀπßË÷ ‡¥’¬« ‰¡à¡’∑’Ë„¥‡À¡◊Õπ
µ”π“𠇪πì ‡√ÕË◊ ߇≈à“µÕà °—π¡“·≈–∂°Ÿ ∫—π∑°÷ ¢÷Èπ¿“¬À≈ß—
æß»“«¥“√ §◊Õ °“√∫—π∑÷°‡Àµÿ°“√≥å∑’ˇ°‘¥¢÷Èπµ“¡≈”¥—∫‡«≈“ ´Ë÷ß à«π„À≠à®–‡ªìπ‡√Ë◊Õß√“«∑’ˇ°’ˬ«°—∫
æ√–¡À“°…µ— √¬‘ å·≈–√“™ ”π—°
Õ¥’µ §◊Õ ‡«≈“∑Ë’≈à«ß¡“·≈â« §«“¡ ”§—≠¢ÕßÕ¥’µ §◊Õ Õ¥’µ®–§√Õ∫ß”§«“¡§‘¥·≈–§«“¡√⟢Õ߇√“
Õ¬à“ß°«â“ߢ«“ß≈÷°´÷Èß Õ¥’µ∑’ˇ°Ë’¬«¢âÕß°—∫°≈àÿ¡§π/§«“¡ ”§—≠∑Ë’¡’µàÕ‡Àµÿ°“√≥å·≈–°≈àÿ¡§π
®–∂Ÿ°π”¡“‡™◊ËÕ¡‚¬ß‡¢“â ¥«â ¬°—π
π—°ª√–«—µ‘»“ µ√å ‡ªìπºŸâ∫—π∑÷°‡Àµÿ°“√≥å∑Ë’‡°‘¥¢È÷π ºŸâ √â“ߪ√–«—µ‘»“ µ√å¢÷Èπ®“°À≈—°∞“πª√–‡¿∑µà“ß Ê
µ“¡®¥ÿ ¡ÿßà À¡“¬·≈–«∏‘ °’ “√§‘¥ ´Ëß÷ ß“π‡¢’¬πÕ“®π”‰ª Ÿ°à “√‡ªìπ«‘™“ª√–«µ— ‘»“ µ√‰å ¥â„π∑ Ë’ ¥ÿ
§«“¡¡ßÿà À¡“¬„π°“√‡¢¬’ πª√–«—µ‘»“ µ√å
- π°— ª√–«—µ‘»“ µ√å√àπÿ ‡°“à ¡ÿßà  °àŸ “√√«¡™“µ‘/√—∫„™°â “√‡¡Õ◊ ß
- π°— ª√–«µ— »‘ “ µ√√å πàÿ „À¡à ¡ßÿà ∑®’Ë –À“§«“¡®√ß‘ (truth) ®“°Õ¥µ’ ·≈–µ§’ «“¡‚¥¬ª√“»®“°Õ§µ‘ (bias)
À≈—°∞“πª√–‡¿∑µà“ß Ê ®–„Àâ¢âÕ‡∑Á®®√‘ß∫“ߪ√–°“√ ´Ë÷ß®–𔉪 Ÿà§«“¡®√‘ß„π∑’Ë ÿ¥‚¥¬¡’«‘∏’°“√·∫àß
ª√–‡¿∑¢ÕßÀ≈—°∞“πÀ≈“¬·∫∫ ‡™àπ À≈—°∞“π ¡—¬°àÕπª√–«—µ‘»“ µ√å·≈–À≈—°∞“π ¡—¬
ª√–«µ— ‘»“ µ√å·∫∫ÀπË÷ß À≈°— ∞“πª√–‡¿∑≈“¬≈—°…≥åÕ—°…√·≈–À≈°— ∞“π∑ˉ’ ¡à„™≈à “¬≈°— …≥å·∫∫ÀπßË÷
À√Õ◊ À≈—°∞“π™—Èπµπâ ·≈–À≈°— ∞“π™—Èπ√Õß (À√◊ÕÀ≈—°∞“π™—Èπ∑ËÀ’ π÷ßË ™π—È ∑Ë ’ Õß ™—Èπ∑ ’Ë “¡) Õ°’ ·∫∫Àπ÷ßË

158 µ«— ™È«’ —¥·≈– “√–°“√‡√¬’ π√·Ÿâ °π°≈“ß °≈àÿ¡ “√–°“√‡√¬’ π√⟠—ߧ¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«≤— π∏√√¡

À≈—°∞“π∑Ë’®–∂Ÿ°ª√–‡¡‘π«à“πà“‡™◊ËÕ∂◊Õ∑Ë’ ÿ¥ §◊Õ À≈—°∞“π∑Ë’‡°‘¥√à«¡ ¡—¬À√◊Õ‡°‘¥‚¥¬ºŸâ∑Ë’√⟇ÀÁπ
‡Àµ°ÿ “√≥πå πÈ— Ê ·µ°à √–ππ—È π°— ª√–«µ— »‘ “ µ√°å ®Á –µÕâ ß«‡‘ §√“–À∑å ßÈ— ¿“¬„π·≈–¿“¬πÕ°°Õà π¥«â ¬‡™πà °π—
‡πË◊Õß®“°ºâŸ∑’ËÕ¬Ÿà√à«¡ ¡—¬°Á¬àÕ¡¡’®ÿ¥¡àÿßÀ¡“¬ à«πµ—«„π°“√∫—π∑÷° ´Ë÷ßÕ“®∑”„Àâ‡≈◊Õ°∫—π∑÷°
‡©æ“–‡√◊ÕË ß∫“߇√ÕË◊ ߇∑“à π—πÈ
Õ§µ‘ §◊Õ §«“¡≈”‡Õ’¬ß ‰¡µà √ßµ“¡§«“¡‡ªìπ®√‘ß ‡ªπì ∏√√¡™“µ‘¢Õß¡πÿ…¬∑å ÿ°§π ´÷ßË ºâŸ∑Ë’‡ªìππ—°ª√–«µ— ‘»“ µ√å
®–µâÕßµ√–Àπ°— ·≈–§«∫§¡ÿ „À‰â ¥â
§«“¡‡ªìπ°≈“ß §◊Õ °“√¡Õߥ⫬ª√“»®“°§«“¡√Ÿâ ÷°Õ§µ‘®–‡°‘¥¢È÷π‰¥âÀ“°‡¢â“„®∏√√¡™“µ‘¢ÕßÀ≈—°∞“π
·µà≈–ª√–‡¿∑ ‡¢â“„®ª√—™≠“·≈–«‘∏’°“√∑“ߪ√–«—µ‘»“ µ√å ‡¢â“„®®ÿ¥¡ÿàßÀ¡“¬¢Õߺ⟇√’¬π ºâŸ∫—π∑÷°
ª√–«µ— ‘»“ µ√å (πË—π§◊Õ ‡¢â“„®«“à ∫—π∑÷°‡æËÕ◊ Õ–‰√ ‡æ√“–‡Àµÿ„¥)
§«“¡®√‘ß·∑â (real truth) §◊Õ §«“¡®√‘ß∑’˧ßÕ¬Ÿà·πàπÕππ‘√—π¥√å ‡ªìπ®ÿ¥À¡“¬ Ÿß ÿ¥∑’Ëπ—°ª√–«—µ‘»“ µ√å
¡àÿß· «ßÀ“´Ë÷ß®–µâÕßÕ“»—¬§«“¡‡¢â“„®·≈–§«“¡®√‘ß∑’ËÕ¬Ÿà‡∫È◊ÕßÀ≈—ß°“√‡°‘¥æƒµ‘°√√¡·≈–
‡Àµÿ°“√≥åµà“ß Ê (∑Ë’¡πÿ…¬å‡ªìπºâŸ √â“ß) ´÷Ëß°“√· «ßÀ“§«“¡®√‘ß·∑âµâÕßÕ“»—¬§«“¡ ¡∫Ÿ√≥å
¢ÕßÀ≈—°∞“π·≈–°√–∫«π°“√∑“ߪ√–«—µ‘»“ µ√å∑’Ë≈–‡Õ’¬¥ ∂Ë’∂â«π °‘π‡«≈“¬“«π“π ·µàπÈ’§◊Õ
¿“√–Àπâ“∑¢Ë’ Õßπ—°ª√–«—µ‘»“ µ√å
ºâŸ Õπ«‘™“ª√–«—µ‘»“ µ√å §◊Õ ºŸâ𔧫“¡√Ÿâ∑“ߪ√–«—µ‘»“ µ√å¡“æ—≤π“„À⺟â‡√’¬π‡°‘¥§«“¡√⟠‡®µ§µ‘ ·≈–
∑—°…–„π°“√„™â°√–∫«π°“√«‘∑¬“»“ µ√å„π°“√· «ßÀ“§«“¡®√‘ß·≈–§«“¡®√‘ß·∑â®–µâÕß»÷°…“
º≈ß“π¢Õßπ—°ª√–«—µ‘»“ µ√å·≈–‡≈◊Õ°‡πÈ◊ÕÀ“ª√–«—µ‘»“ µ√å∑Ë’‡À¡“– ¡°—∫«—¬¢Õߺ⟇√’¬π ‚¥¬µâÕß
‡ªπì ‰ªµ“¡®¥ÿ ª√– ß§¢å ÕßÀ≈°—  Ÿµ√·≈– Õ¥§≈Õâ ß°∫— ∏√√¡™“µ¢‘ Õߪ√–«µ— ‘»“ µ√å
‡«≈“·≈–¬ÿ§ ¡—¬∑“ߪ√–«—µ‘»“ µ√å ‡ªìπ°“√»÷°…“‡√Õ◊Ë ß°“√π∫— ‡«≈“·≈–°“√·∫àß™à«ß‡«≈“µ“¡√–∫∫µà“ß Ê
∑ßÈ— ·∫∫‰∑¬  “°≈ »°— √“™∑ Ë’ ”§≠— Ê „π¿¡Ÿ ¿‘ “§µ“à ß Ê ¢Õß‚≈° ·≈–°“√·∫ßà ¬§ÿ  ¡¬— ∑“ߪ√–«µ— »‘ “ µ√å
∑È—ßπÈ’‡æË◊Õ„ÀâºâŸ‡√’¬π¡’∑—°…–æ◊Èπ∞“π ”À√—∫°“√»÷°…“À≈—°∞“π∑“ߪ√–«—µ‘»“ µ√å  “¡“√∂‡¢â“
‡Àµÿ°“√≥å∑“ߪ√–«—µ‘»“ µ√å∑Ë’ —¡æ—π∏å°—∫Õ¥’µ ªí®®ÿ∫—π ·≈–Õ𓧵 µ√–Àπ—°∂÷ߧ«“¡ ”§—≠
„𧫓¡µÕà ‡πË◊ÕߢÕ߇«≈“ Õ∑‘ ∏‘æ≈·≈–§«“¡ ”§≠— ¢Õ߇«≈“∑¡’Ë µ’ Õà «∂‘ ’°“√¥”‡π‘π™«’ ‘µ¢Õß¡πÿ…¬å
«‘∏°’ “√∑“ߪ√–«µ— »‘ “ µ√å À¡“¬∂ß÷ °√–∫«π°“√„π°“√· «ßÀ“¢Õâ ‡∑®Á ®√ß‘ ∑“ߪ√–«µ— »‘ “ µ√å ´Ëß÷ ‡°¥‘ ®“°«∏‘ ’
«®‘ —¬‡Õ° “√·≈–À≈°— ∞“πª√–°Õ∫ÕπË◊ Ê ‡æË◊Õ„À‰â ¥â¡“´÷ßË Õߧ姫“¡√Ÿ„â À¡∑à “ßª√–«—µ»‘ “ µ√∫å πæ◊Èπ∞“π
¢Õߧ«“¡‡ªìπ‡Àµÿ‡ªìπº≈ ·≈–°“√«‘‡§√“–Àå‡Àµÿ°“√≥åµà“ß Ê Õ¬à“߇ªìπ√–∫∫ ª√–°Õ∫¥â«¬
¢πÈ— µÕπµÕà ‰ªπÈ’

µ—«™’È«—¥·≈– “√–°“√‡√¬’ π√·âŸ °π°≈“ß °≈ÿ¡à  “√–°“√‡√¬’ π√ âŸ —ߧ¡»÷°…“ »“ π“ ·≈–«≤— π∏√√¡ 159

ÀπË÷ß °“√°”Àπ¥‡ªÑ“À¡“¬À√◊Õª√–‡¥Áπ§”∂“¡∑’˵âÕß°“√»÷°…“ · «ßÀ“§”µÕ∫¥â«¬‡Àµÿ
·≈–º≈ (»÷°…“Õ–‰√ ™à«ß‡«≈“‰Àπ  ¡¬— „¥ ·≈–‡æ√“–‡Àµ„ÿ ¥)
 Õß °“√§âπÀ“·≈–√«∫√«¡À≈—°∞“πª√–‡¿∑µà“ß Ê ∑—Èß∑’ˇªìπ≈“¬≈—°…≥åÕ—°…√ ·≈–‰¡à‡ªìπ
≈“¬≈°— …≥Õå —°…√ ´÷Ë߉¥â·°à«µ— ∂‚ÿ ∫√“≥ √Õà ß√Õ¬∂Ëπ‘ ∑Õ’Ë ¬ÕŸà “»—¬À√Õ◊ °“√¥”‡π‘π™«’ µ‘
 “¡ °“√«‘‡§√“–ÀåÀ≈—°∞“π (°“√µ√«® Õ∫ °“√ª√–‡¡‘𧫓¡πà“‡™Ë◊Õ∂◊Õ °“√ª√–‡¡‘π§ÿ≥§à“
¢ÕßÀ≈°— ∞“π) °“√µ§’ «“¡À≈°— ∞“πÕ¬“à ߇ªìπ‡Àµÿ‡ªìπº≈ ¡§’ «“¡‡ªìπ°≈“ß ·≈–ª√“»®“°Õ§µ‘
 ’Ë °“√ √ÿª¢âÕ‡∑Á®®√‘߇æ◊ËÕµÕ∫§”∂“¡¥â«¬°“√‡≈◊Õ° √√¢âÕ‡∑Á®®√‘ß®“°À≈—°∞“πÕ¬à“߇§√àߧ√—¥
‚¥¬‰¡à„™â§à“π‘¬¡¢Õßµπ‡Õ߉ªµ—¥ ‘π惵‘°√√¡¢Õߧπ„πÕ¥’µ ‚¥¬æ¬“¬“¡‡¢â“„®§«“¡§‘¥
¢Õߧπ„π¬ÿ§πÈπ— À√◊Õπ”µ—«‡¢â“‰ªÕ¬Ÿ„à π¬ÿ§ ¡¬— ∑’˵π»÷°…“
Àâ“ °“√𔇠πÕ‡√Ë◊Õß∑’Ë»÷°…“·≈–Õ∏‘∫“¬‰¥âÕ¬à“ß ¡‡Àµÿ ¡º≈ ‚¥¬„™â¿“…“∑Ë’‡¢â“„®ßà“¬ ¡’§«“¡
µàÕ‡πË◊Õß πà“ π„® µ≈Õ¥®π¡’°“√Õâ“ßՑߢâÕ‡∑Á®®√‘ß ‡æË◊Õ„À≥âß“π∑“ߪ√–«—µ‘»“ µ√å∑Ë’¡’§ÿ≥§à“
·≈–¡§’ «“¡À¡“¬
æ—≤π“°“√¢Õß¡πÿ…¬™“µ‘®“°Õ¥’µ∂÷ßªí®®ÿ∫—𠇪ìπ°“√»÷°…“‡√Ë◊Õß√“«¢Õß —ߧ¡ ¡πÿ…¬å„π∫√‘∫∑¢Õ߇«≈“
·≈– ∂“π∑Ë’ ‚¥¬∑«Ë— ‰ª®–·¬°‡√Ë◊Õß»÷°…“ÕÕ°‡ªìπ¥â“πµà“ß Ê ‰¥·â °à °“√‡¡◊Õß°“√ª°§√Õß ‡»√…∞°®‘
 —ߧ¡ «—≤π∏√√¡ ‡∑§‚π‚≈¬’ ·≈–§«“¡ —¡æ—π∏å√–À«à“ߪ√–‡∑» ‚¥¬°”Àπ¥¢Õ∫‡¢µ°“√»÷°…“
„π°≈ÿà¡ —ߧ¡ ¡πÿ…¬å°≈ÿà¡„¥°≈ÿà¡ÀπË÷ß ‡™àπ „π∑âÕß∂Ë‘π/ª√–‡∑»/¿Ÿ¡‘¿“§/‚≈° ‚¥¬¡ÿàß»÷°…“«à“
 —ߧ¡πÈ—π Ê ‰¥â‡ª≈’ˬπ·ª≈ßÀ√◊Õæ—≤𓵓¡≈”¥—∫‡«≈“‰¥âÕ¬à“߉√ ‡æ√“–‡Àµÿ„¥ ®÷߇°‘¥§«“¡
‡ª≈¬Ë’ π·ª≈ß¡ª’ ®í ®¬— „¥∫“â ß ∑Èß— ∑“ߥ“â π¿Ÿ¡»‘ “ µ√·å ≈–ªí®®—¬·«¥≈âÕ¡∑“ß —ߧ¡∑Ë¡’ º’ ≈µÕà æ≤— π“°“√
À√Õ◊ °“√ √“â ß √√§«å ≤— π∏√√¡ ·≈–º≈°√–∑∫¢Õß°“√ √“â ß √√§¢å Õß¡π…ÿ ¬„å π¥“â πµ“à ß Ê ‡ªπì Õ¬“à ߉√
∑—ÈßπÈ’‡æÕË◊ „À⇢“â „®Õ¥µ’ ¢Õß —ߧ¡¡π…ÿ ¬å„π¡µ‘ ¢‘ Õ߇«≈“·≈–§«“¡µÕà ‡πËÕ◊ ß
¿Ÿ¡‘»“ µ√å ‡ªìπ§”∑’Ë¡“®“°¿“…“°√’° (Geography) À¡“¬∂÷ß °“√æ√√≥π“≈—°…≥–¢Õß‚≈°‡ªìπ»“ µ√å
∑“ßæ◊πÈ ∑Ë’ ‡ªì𧫓¡√âŸ∑’«Ë “à ¥«â ¬ªØ‘ ¡— æπ— ∏å¢Õß Ëß‘ µ“à ß Ê „π¢Õ∫‡¢µÀπ÷Ëß
≈°— …≥–∑“ß°“¬¿“æ¢Õß¿¡Ÿ ‘»“ µ√å À¡“¬∂ß÷ ≈°— …≥–∑Ë¡’ Õ߇ÀπÁ ‡ªπì √ªŸ √“à ß √Ÿª∑√ß ‚¥¬ “¡“√∂¡Õ߇ÀÁπ
·≈–«‡‘ §√“–À‰å ª∂÷ß°√–∫«π°“√‡ª≈¬Ë’ π·ª≈ßµ“à ß Ê ∑’ˇ°¥‘ ¢πÈ÷ „π ¿“æ·«¥≈âÕ¡µ“à ß Ê ´÷Ë߇°’¬Ë «¢Õâ ß
°—∫≈—°…≥–¢Õß∏√≥ ’ —≥∞“π«‘∑¬“ ¿Ÿ¡Õ‘ “°“»«‘∑¬“ ¿Ÿ¡»‘ “ µ√¥å π‘ ™’«¿¡Ÿ ‘»“ µ√æå ™◊ ¿Ÿ¡»‘ “ µ√ å µ— «å
¿Ÿ¡»‘ “ µ√ å ‘Ëß·«¥≈âÕ¡µ“à ß Ê ‡ªìπµâπ

160 µ—«™È«’ ¥— ·≈– “√–°“√‡√¬’ π√Ÿ·â °π°≈“ß °≈¡ÿà  “√–°“√‡√’¬π√ Ÿâ ß— §¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«—≤π∏√√¡

ªØ‘ —¡æ—π∏å√–À«à“ß°—π À¡“¬∂÷ß «‘∏’°“√»÷°…“À√◊Õ«‘∏’°“√«‘‡§√“–Àå æ‘®“√≥“ ”À√—∫»“ µ√å∑“ß¿Ÿ¡‘»“ µ√å
‰¥â„™â ”À√—∫°“√»÷°…“æ‘®“√≥“ §‘¥«‘‡§√“–Àå  —߇§√“–Àå∂÷ß ‘Ëßµà“ß Ê ∑Ë’¡’º≈µàÕ°—π√–À«à“ß
 Ë‘ß·«¥≈âÕ¡°—∫¡πÿ…¬å (Environment) ∑“ß°“¬¿“æ¥â«¬«‘∏’°“√»÷°…“ æ‘®“√≥“∂÷ߧ«“¡·µ°µà“ß
§«“¡‡À¡◊Õπ√–À«à“ßæÈ◊π∑Ë’ÀπË÷ß Ê °—∫Õ’°æÈ◊π∑’ËÀπË÷ß À√◊Õ√–À«à“ß¿Ÿ¡‘¿“§ÀπË÷ß°—∫¿Ÿ¡‘¿“§ÀπË÷ß
‚¥¬æ¬“¬“¡Õ∏∫‘ “¬∂ß÷ §«“¡·µ°µ“à ß §«“¡‡À¡Õ◊ π √ªŸ ·∫∫¢Õß¿¡Ÿ ¿‘ “§ ·≈–欓¬“¡¢¥’ ‡ πâ  ¡¡µÿ ‘
·∫ßà ¿¡Ÿ ¿‘ “§‡æÕ◊Ë æ‘®“√≥“«‘‡§√“–Àå ¥Ÿ ¡— æπ— ∏¿“æ¢Õß¿¡Ÿ ‘¿“§‡À≈“à ππÈ— «à“‡ªìπÕ¬à“߉√

¿Ÿ¡‘»“ µ√å §◊Õ ¿“æªØ‘ —¡æ—π∏å¢Õß∏√√¡™“µ‘ ¡πÿ…¬å ·≈–«—≤π∏√√¡√Ÿª·∫∫µà“ß Ê ∂â“æ‘®“√≥“‡©æ“–
ªí®®—¬∑“ß∏√√¡™“µ‘ ®–‡ªìπ¿Ÿ¡‘»“ µ√å°“¬¿“æ (Physical Geography) ∂â“æ‘®“√≥“‡©æ“–ªí®®—¬
∑Ë’‡°’ˬ«¢âÕß°—∫¡πÿ…¬å ‡™àπ ª√–™“°√ «‘∂’™’«‘µ »“ π“ §«“¡‡™◊ËÕ °“√‡¥‘π∑“ß °“√Õæ¬æ®–‡ªìπ
¿Ÿ¡‘»“ µ√å¡πÿ…¬å (Human Geography) ∂â“æ‘®“√≥“‡©æ“–ªí®®—¬∑’ˇªìπ Ë‘ß∑’Ë¡πÿ…¬å √â“ߢÈ÷𠇙àπ
°“√µß—È ∂πË‘ ∞“π °“√§¡π“§¡ °“√§â“ °“√‡¡◊Õß ®–‡ªìπ¿¡Ÿ »‘ “ µ√«å —≤π∏√√¡ (Cultural Geography)

¿¡Ÿ ‘Õ“°“» §◊Õ ¿“æªØ‘ ¡— æπ— ∏å¢ÕßÕߧåª√–°Õ∫Õÿµπÿ ¬‘ ¡«‘∑¬“√ªŸ ·∫∫µà“ß Ê ‡™àπ ¿Ÿ¡‘Õ“°“»·∫∫√Õâ π™π◊È
¿¡Ÿ Õ‘ “°“»·∫∫Õ∫Õàÿπ™È◊π ¿¡Ÿ Õ‘ “°“»·∫∫√Õâ π·Àâß·≈ßâ œ≈œ

¿Ÿ¡‘ª√–‡∑» §◊Õ ¿“æªØ‘ —¡æ—π∏å¢ÕßÕߧåª√–°Õ∫·ºàπ¥‘𠇙àπ À‘𠥑𠧫“¡µà“ß√–¥—∫ ∑”„À⇰‘¥¿“æ
≈°— …≥–√Ÿª·∫∫µ“à ß Ê ‡™àπ æ◊Èπ∑Ë·’ ∫∫¿Ÿ‡¢“ æπÈ◊ ∑√’Ë –∫∫≈“¥ ‡™ß‘ ‡¢“ æÈ◊π∑’Ë√“∫ æÈ◊π∑’Ë≈ÿ¡à œ≈œ

¿Ÿ¡‘惰…å §◊Õ ¿“æªØ‘ —¡æ—π∏å¢Õßæ◊™æ√√≥ Õ“°“» ¿Ÿ¡‘ª√–‡∑» ¥‘π  —µ«åªÉ“„π√Ÿª·∫∫µà“ß Ê ‡™àπ
ª“É ¥∫‘ ª“É ‡µÁß√—ß ª“É ‡∫≠®æ√√≥ ªÉ“∑ÿßà À≠â“ œ≈œ

¿Ÿ¡‘∏√≥’ §◊Õ ¿“æªØ‘ —¡æ—π∏å¢Õß·√à À‘𠂧√ß √â“ß∑“ß∏√≥’ ∑”„À⇰‘¥√Ÿª·∫∫∑“ß∏√≥’™π‘¥µà“ß Ê ‡™àπ
¿Ÿ‡¢“·∫∫∑∫µ«— ¿‡Ÿ ¢“·∫∫¬°µ—« ∑’√Ë “∫π”È ∑à«¡∂ß÷ ™“¬Ωíòß·∫∫¬∫ÿ µ—« œ≈œ

¿Ÿ¡‘ª∞æ’ §◊Õ ¿“æªØ ‘ ¡— æ—π∏¢å Õß·√à Àπ‘ ¿Ÿ¡‘ª√–‡∑»≈°— …≥–Õ“°“» æ◊™æ√√≥∑”„À⇰‘¥¥π‘ √ªŸ ·∫∫µ“à ß Ê
‡™πà ·¥π¥‘π¥” ¡Õ¥‘π·¥ß ¥‘π∑√“¬®¥— ¥‘π°√¥ ¥π‘ ‡§Á¡ ¥‘πæ√ÿ œ≈œ

¿Ÿ¡‘Õÿ∑° §◊Õ ¿“æªØ‘ —¡æ—π∏å¢Õß·ºàπ¥‘π ¿Ÿ¡‘ª√–‡∑» ¿Ÿ¡‘Õ“°“» ¿Ÿ¡‘∏√≥’ æ◊™æ√√≥∑”„À⇰‘¥√Ÿª·∫∫
·À≈ßà π”È ™π‘¥µ“à ß Ê ‡™πà ·¡πà ”È ≈”§≈Õß À«â ¬ ÀπÕß ∫÷ß ∑–‡≈ ∑–‡≈ “∫ ¡À“ ¡∑ÿ √ πÈ”„µ¥â ‘π
πÈ”∫“¥“≈ œ≈œ

¿¡Ÿ ¥‘ “√“ §Õ◊ ¿“æªØ ‘ ¡— æπ— ∏¢å Õߥ«ß¥“« °≈ÿ¡à ¥“« ‡«≈“ °“√‡§≈ÕË◊ π°“√‚§®√¢Õߥ“«ƒ°…å ¥“«‡§√“–Àå
∑”„À⇰‘¥√Ÿª·∫∫ª√“°Ø°“√≥åµà“ß Ê ‡™àπ °“√‡°‘¥°≈“ß«—π°≈“ߧ◊π ¢â“ߢ÷Èπ-¢â“ß·√¡  ÿ√‘¬ÿª√“§“
µ–«π— ÕâÕ¡‡ÀπÕ◊ µ–«π— ÕâÕ¡„µâ œ≈œ

µ—«™«’È ¥— ·≈– “√–°“√‡√¬’ π√⟷°π°≈“ß °≈ÿà¡ “√–°“√‡√’¬π√ âŸ —ߧ¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«—≤π∏√√¡ 161

¿—¬æ‘∫—µ‘ ‡Àµÿ°“√≥å∑Ë’°àÕ„À⇰‘¥§«“¡‡ ’¬À“¬·≈– Ÿ≠‡ ’¬Õ¬à“ß√ÿπ·√߇°‘¥¢È÷π®“°¿—¬∏√√¡™“µ‘·≈–
°“√°√–∑”¢Õß¡π…ÿ ¬å ®π™¡ÿ ™πÀ√Õ◊  ß— §¡∑‡’Ë º™≠‘ ª≠í À“‰¡Õà “®√∫— ¡Õ◊ ‡™πà ¥π‘ ∂≈¡à  π÷ “¡‘ ‰øª“É œ≈œ

·À≈àß¿Ÿ¡‘»“ µ√å À¡“¬§«“¡«à“ æÈ◊π∑Ë’¢Õߪ√–‡∑» ‡¢µ ¿Ÿ¡‘¿“§ ·≈–∑âÕß∂Ë‘π ·≈–„ÀâÀ¡“¬§«“¡√«¡∂÷ß
∑–‡≈ ∑–‡≈ “∫ ·¡àπ”È ≈”π”È ‡°“– ¿Ÿ‡¢“ À√◊Õæπ◊È ∑ËÕ’ Ëπ◊ ∑”πÕ߇¥’¬«°—π¥«â ¬

‡∑§π§‘ ∑“ß¿Ÿ¡‘»“ µ√å À¡“¬∂÷ß ·ºπ∑’Ë ·ºπ¿¡Ÿ ‘ ·ºπ¿“æ ·≈–°√“ø ¿“¬∂à“¬∑“ßÕ“°“» ·≈–¿“æ∂“à ¬
®“°¥“«‡∑¬’ ¡ ‡∑§‚π‚≈¬’¿Ÿ¡ ‘ “√ π‡∑»  ◊ËÕ∑ ’Ë “¡“√∂§âπ¢Õâ ¡Ÿ≈∑“ß¿¡Ÿ ‘»“ µ√剥â

¡‘µ‘∑“ßæÈ◊π∑Ë’ À¡“¬∂÷ß °“√«‘‡§√“–Àå æ‘®“√≥“„π‡√Ë◊ÕߢÕßÕߧåª√–°Õ∫∑“ß¿Ÿ¡‘»“ µ√å∑’ˇ°Ë’¬«¢âÕß°—∫‡«≈“
 ∂“π∑’Ë ªí®®—¬·«¥≈âÕ¡ ·≈–°“√°√–®“¬¢ÕßæÈ◊π∑Ë’„π√Ÿª·∫∫µà“ß Ê ∑—Èߧ«“¡°«â“ß ¬“«  Ÿß
µ“¡¢Õ∫‡¢µ∑’Ë°”Àπ¥ À√◊Õ ¡¡µÿ ‘æÈ◊π∑’¢Ë È÷π¡“æ‘®“√≥“

°“√»÷°…“√Ÿª·∫∫∑“ßæ◊Èπ∑’Ë À¡“¬∂÷ß °“√»÷°…“‡√◊ËÕß√“«‡°’ˬ«°—∫æ◊Èπ∑’ËÀ√◊Õ¡‘µ‘∑“ßæÈ◊π∑Ë’¢Õß —ߧ¡¡πÿ…¬å
∑Ë’µ—Èß∂Ë‘π∞“πÕ¬Ÿà ¡’°“√„™â·≈–°”Àπ¥Àπ૬‡™‘ßæ◊Èπ∑’Ë∑Ë’™—¥‡®π ¡’°“√Õ“»—¬‡ âπ∑’ˇ√“ ¡¡ÿµ‘¢È÷π
Õ“»—¬Àπ૬µà“ß Ê ¢È÷π¡“°”Àπ¥¢Õ∫‡¢µ ´Ë÷ß¡’Õߧåª√–°Õ∫≈—°…≥–∑“ß°“¬¿“æ ∑“߇»√…∞°‘®
 —ߧ¡ «—≤π∏√√¡ °“√‡¡◊Õß ·≈–≈—°…≥–∑“ßæ—≤π“°“√¢Õß¡πÿ…¬å∑’ˇ¥àπ™—¥  Õ¥§≈âÕß°—π
‡ªπì æπÈ◊ ∞“π„π°“√»°÷ …“ · «ßÀ“¢âÕ¡Ÿ≈

¿¡Ÿ »‘ “ µ√°å “¬¿“æ À¡“¬∂ß÷ »“ µ√∑å »’Ë °÷ …“‡√ÕË◊ ߇°¬’Ë «°∫— √–∫∫∏√√¡™“µ∂‘ ß÷ §«“¡‡ªπì ¡“ §«“¡‡ª≈¬’Ë π·ª≈ß
·≈–æ—≤π“°“√‰ªµ“¡¬ÿ§ ¡—¬ ‚¥¬¡’¢Õ∫‡¢µ∑Ë’°≈à“«∂÷ß≈—°…≥–¿Ÿ¡‘ª√–‡∑» ≈—°…≥–¿Ÿ¡‘Õ“°“»
¿Ÿ¡‘ª∞æ’ (¥‘π) ¿Ÿ¡‘Õ“°“» (≈¡ øÑ“ Õ“°“» ∫√√¬“°“») ·≈–¿Ÿ¡æ‘ ƒ°…å (æ◊™æ√√≥ ªÉ“‰¡â ∏√√¡™“µ‘)
√«¡∑È—ß∑√—欓°√∏√√¡™“µ‘·≈– Ë‘ß·«¥≈âÕ¡µ“¡∏√√¡™“µ‘ °“√‡ª≈’ˬπ·ª≈ߢÕß∏√√¡™“µ‘∑’Ë¡’º≈µàÕ
™’«‘µ·≈–§«“¡‡ªìπÕ¬Ÿà¢Õß¡π…ÿ ¬å

 ‘Ëß·«¥≈âÕ¡  ‘Ëß∑Ë’Õ¬Ÿà√Õ∫ Ê  ‘Ëß„¥ ‘ËßÀπ÷Ëß·≈–¡’Õ‘∑∏‘æ≈µàÕ Ë‘ßπÈ—π Õ“∑‘ Õ“°“» π”È ¥‘π µâπ‰¡â  —µ«å
´÷ßË  “¡“√∂∂°Ÿ ∑”≈“¬‰¥‚â ¥¬°“√¢“¥§«“¡√–¡—¥√–«ß—

 ‘Ëß·«¥≈âÕ¡∑“ß°“¬¿“æ À¡“¬∂÷ß ∑ÿ° ‘Ëß∑ÿ°Õ¬à“ß ¬°‡«âπµ—«¡πÿ…¬å·≈–º≈ß“π ·≈–¡πÿ…¬å
 Ëß‘ ·«¥≈Õâ ¡∑“ß°“¬¿“æ ‰¥â·°à ¿Ÿ¡‘Õ“°“» ¥‘π æ◊™æ√√≥  µ— «ªå “É ∏√≥ ’ ≥— ∞“π (¿‡Ÿ ¢“·≈–∑’√Ë “∫)
∫√√¬“°“» ¡À“ ¡ÿ∑√ ·√à∏“µÿ ·≈–πÈ”

Õπÿ√—°…å °“√√—°…“ ®—¥°“√ ¥Ÿ·≈∑√—欓°√∏√√¡™“µ‘·≈–«—≤π∏√√¡ À√◊Õ°“√√—°…“ªÑÕß°—π∫“ߠˑ߉¡à„Àâ
‡ª≈¬Ë’ π·ª≈ß  ≠Ÿ À“¬ À√◊Õ∂°Ÿ ∑”≈“¬

162 µ«— ™’«È —¥·≈– “√–°“√‡√¬’ π√·âŸ °π°≈“ß °≈à¡ÿ  “√–°“√‡√¬’ π√ Ÿâ ß— §¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«≤— π∏√√¡

¿Ÿ¡‘»“ µ√å¡πÿ…¬å ·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ À¡“¬∂÷ß »“ µ√å∑Ë’»÷°…“‡√Ë◊Õß√“«‡°Ë’¬«°—∫¡πÿ…¬å «‘∂’™’«‘µ
·≈–§«“¡‡ªìπÕ¬àŸ °‘®°√√¡∑“߇»√…∞°‘®·≈– —ߧ¡  Ë‘ß·«¥≈âÕ¡¥â“π —ߧ¡∑È—ß„π‡¡◊Õß·≈–∑âÕß∂Ë‘π
°“√‡ª≈Ë’¬π·ª≈ß∑“ß ‘Ëß·«¥≈âÕ¡  “‡Àµÿ·≈–º≈°√–∑∫∑Ë’¡’µàÕ¡πÿ…¬å ªí≠À“·≈–·π«∑“ß
·°ªâ í≠À“∑“ß ß— §¡

°√Õ∫∑“ßæ◊Èπ∑’Ë (Spatial Framework) À¡“¬∂÷ß °“√«“ߢâÕ°”Àπ¥À√◊Õ¢Õ∫‡¢µ¢ÕßæÈ◊π∑Ë’
„π°“√»÷°…“‡√◊ËÕß„¥‡√◊ËÕßÀπË÷ß À√◊Õ·∫∫√Ÿª·∫∫°√–®“¬¢Õß Ë‘ßµà“ß Ê ∫πº‘«‚≈° à«π„¥ à«πÀπË÷ß
‡æÕË◊ „À‡â √“‡¢“â „®≈°— …≥–‚≈°¢Õß¡π…ÿ ¬¥å ¢’ π÷È ‡™πà °“√°”Àπ¥„À¡â π…ÿ ¬·å ≈–«≤— π∏√√¡¢Õß¡π…ÿ ¬å °√Õ∫
æπÈ◊ ∑¢Ë’ Õß‚≈°∑¡Ë’ ≈’ °— …≥–‡ªπì ¿¡Ÿ ¿‘ “§ ª√–‡∑» ®ß— À«¥— ‡¡Õ◊ ß ™¡ÿ ™π ∑Õâ ß∂πË‘ œ≈œ  ”À√∫— °“√«‡‘ §√“–Àå
À√◊Õ»÷°…“Õߧªå √–°Õ∫„¥Õߧªå √–°Õ∫ÀπËß÷ ‡©æ“–‡√◊ÕË ß

√ªŸ ·∫∫∑“ßæπ◊È ∑’Ë (Spatial Form) À¡“¬∂ß÷ ¢âÕ‡∑Á®®√ß‘ ‡§√Õ◊Ë ß¡Õ◊ À√◊Õ«∏‘ ’°“√ ‚¥¬‡©æ“–°≈àÿ¡¢ÕߢÕâ ¡≈Ÿ
∑’ˉ¥â¡“ ‡ªìπµâπ«à“ §«“¡ —¡æ—π∏å∑“ßæÈ◊π∑Ë’·∫∫√Ÿª·∫∫¢Õß°“√°√–®“¬ °“√°√–∑”√–À«à“ß°—π
‡§√◊ÕË ß¡Õ◊ ∑Ë’„™â ‰¥·â °à ·ºπ∑’Ë ¿“æ∂à“¬ œ≈œ

æ◊Èπ∑’ËÀ√◊Õ√–«“ß∑’Ë (Space) À¡“¬∂÷ß ¢Õ∫‡¢µ∑“ßæÈ◊π∑Ë’„π°“√«‘‡§√“–Àå∑“ß¿Ÿ¡‘»“ µ√å ‡ªìπ°“√»÷°…“
æ◊Èπ∑Ë„’ π¡‘µ‘µ“à ß Ê µ“¡√–«“ß∑’Ë (Spatiak study) ∑’°Ë ”Àπ¥¢π÷È ¡¢’ Õ∫‡¢µ™¥— ‡®π Õ“®®–¡°’ “√°”Àπ¥
‡ªìπ‡¢µ∫√‘‡«≥  ∂“π∑Ë’ π”¡‘µ‘¢Õߧ«“¡°«â“ß §«“¡≈÷° §«“¡ Ÿß §«“¡¬“« √«¡∑È—ß¡‘µ‘∑“߇«≈“
„π‡¢µæÈ◊π∑’˵à“ß Ê µ“¡∑’ˇ√“°”Àπ¥ ¢Õ∫‡¢µ√–À«à“ß∑’Ë ¥â«¬‡§√Ë◊Õß¡◊Õ ‡ âπ ÿ¡¡µ‘ ·≈–‡∑§π‘§
∑“ß¿Ÿ¡‘»“ µ√åµà“ß Ê ‡™àπ ·ºπ∑Ë’ ¿“æ∂à“¬ œ≈œ Õ“®®–®”·π°‡ªìπ‡¢µ ¿Ÿ¡‘¿“§ ª√–‡∑»
®ß— À«¥— ‡¡◊Õß ™ÿ¡™π ∑âÕß∂πË‘ œ≈œ ∑‡’Ë ©æ“–‡®“–®ß‰ª¡’°“√æ‘®“√≥“ «‡‘ §√“–À∂å ß÷ °“√°√–®“¬·≈–
 —¡æ—π∏¿“æ¢Õß¡πÿ…¬å∫πº‘«‚≈° ·≈–≈—°…≥–∑“ßæ◊Èπ∑’Ë¢Õß°“√µ—Èß∂‘Ëπ∞“π¢Õß¡πÿ…¬å ·≈–
°“√∑’Ë„™âª√–‚¬™π宓°æÈ◊π‚≈°  —¡æ—π∏宓°∂Ë‘π∞“π¢Õß¡πÿ…¬å ·≈–°“√∑Ë’„™âª√–‚¬™π宓°æÈ◊π‚≈°
 —¡æ—π∏¿“æ√–À«à“ß —ߧ¡¡πÿ…¬å°—∫ Ë‘ß·«¥≈âÕ¡∑“ß°“¬¿“æ ´Ë÷ß∂◊Õ«à“‡ªìπ à«πÀπË÷ß„π°“√»÷°…“
§«“¡·µ°µà“߇™ß‘ æπ◊È ∑’Ë (Area difference)

¡‘µ‘ —¡æ—π∏凙‘ß∑”‡≈∑’˵—Èß À¡“¬∂÷ß °“√»÷°…“§«“¡·µ°µà“ßÀ√◊Õ§«“¡‡À¡◊Õπ°—π¢Õß —ߧ¡¡πÿ…¬å
„π·µ≈à – ∂“π∑Ë’ „π∞“π–∑’§Ë «“¡·µ°µ“à ß·≈–‡À¡Õ◊ π°—ππÈ—πÕ“®¡§’ «“¡‡°¬’Ë «‡πÕË◊ ß°—∫§«“¡·µ°µà“ß
·≈–§«“¡‡À¡◊Õπ°—π„π ‘Ëß·«¥≈âÕ¡∑“ß°“¬¿“æ ∑“߇»√…∞°‘® ∑“ß —ߧ¡ ∑“ß«—≤π∏√√¡
∑“ß°“√‡¡◊Õß ·≈–°“√»÷°…“¿Ÿ¡‘∑—»πå∑’Ë·µ°µà“ß°—π„π‡√◊ËÕßÕߧåª√–°Õ∫ ªí®®—¬ µ≈Õ¥®π

µ«— ™È’«—¥·≈– “√–°“√‡√’¬π√Ÿ·â °π°≈“ß °≈ÿà¡ “√–°“√‡√¬’ π√ âŸ —ߧ¡»÷°…“ »“ π“ ·≈–«≤— π∏√√¡ 163

·∫∫√Ÿª°“√°√–®“¬¢Õß¡πÿ…¬å∫πæÈ◊π‚≈° ·≈–°“√∑Ë’¡πÿ…¬å„™âª√–‚¬™π宓°æÈ◊π‚≈° ‡Àµÿ‰√¡πÿ…¬å
®÷ß„™âª√–‚¬™π宓°æÈπ◊ ‚≈°·µ°µ“à ß°π— „π ∂“π∑Ë’µà“ß°π— ·≈–„π‡«≈“∑˵’ “à ß°—π ¡’º≈°√–∑∫Õ¬à“߉√
¿“«–ª√–™“°√ √“¬≈–‡Õ’¬¥¢âÕ‡∑Á®®√‘߇°’ˬ«°—∫ª√–™“°√„π‡√Ë◊Õß ”§—≠ Û ¥â“π §◊Õ ¢π“¥ª√–™“°√
°“√°√–®“¬µ—«‡™ß‘ æ◊πÈ ∑’Ë ·≈–Õߧªå √–°Õ∫¢Õߪ√–™“°√
¢π“¥¢Õߪ√–™“°√ ®”π«πª√–™“°√∑—ßÈ À¡¥¢Õ߇¢µæ◊πÈ ∑’ËÀπßË÷ æÈπ◊ ∑Ë’ ≥ ‡«≈“∑Ë’°≈“à «∂ß÷
°“√°√–®“¬µ«— ‡™‘ßæ◊Èπ∑’Ë °“√∑’˪√–™“°√°√–®“¬µ«— °—πÕ¬„Ÿà π «à πµà“ß Ê ¢ÕßæπÈ◊ ∑’ÀË πË÷ßæÈ◊π∑’Ë ≥ ‡«≈“∑’Ë°≈“à «∂ß÷
Õߧªå √–°Õ∫¢Õߪ√–™“°√ ≈°— …≥–µ“à ß Ê ∑¡’Ë  ’ «à πº≈°— ¥π— „À‡â °¥‘ °“√‡ª≈¬’Ë π·ª≈ߢπ“¥À√Õ◊ ®”π«πª√–™“°√
Õߧåª√–°Õ∫¢Õߪ√–™“°√‡ªìπ¥—™π’Õ¬à“ßÀπ÷Ëß∑Ë’™È’„Àâ‡ÀÁπ∂÷ߧÿ≥¿“æ¢Õߪ√–™“°√ Õߧåª√–°Õ∫
ª√–™“°√∑ Ë’ ”§—≠ ‰¥·â °à ‡æ» Õ“¬ÿ °“√»°÷ …“ Õ“™’æ °“√ ¡√ 
°“√‡ª≈Ë’¬π·ª≈ߪ√–™“°√ Õߧåª√–°Õ∫ ”§—≠∑’Ë∑”„À⇰‘¥°“√‡ª≈Ë’¬π·ª≈ߪ√–™“°√ §◊Õ °“√‡°‘¥
°“√µ“¬ ·≈–°“√¬â“¬∂‘πË

164 µ«— ™È’«—¥·≈– “√–°“√‡√’¬π√⟷°π°≈“ß °≈ÿ¡à  “√–°“√‡√’¬π√Ÿâ —ߧ¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«≤— π∏√√¡

§≥–ºŸâ®—¥∑”

§≥–∑Ë’ª√°÷ …“ ‡≈¢“∏°‘ “√§≥–°√√¡°“√°“√»°÷ …“¢π—È æÈπ◊ ∞“π
√Õ߇≈¢“∏‘°“√§≥–°√√¡°“√°“√»°÷ …“¢π—È æ◊πÈ ∞“π
Ò. §≥ÿ À≠ß‘ °…¡“ «√«√√≥ ≥ Õ¬∏ÿ ¬“ ∑˪’ √°÷ …“¥â“πæ≤— π“°√–∫«π°“√‡√¬’ π√Ÿâ
Ú. 𓬫𑠗¬ √Õ¥®“à ¬ ºâÕŸ ”𫬰“√ ”π°— «‘™“°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“
Û. 𓬠™ÿ “µ‘ «ß» å ÿ«√√≥ √ÕߺÕ⟠”𫬰“√ ”π°— «™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“
Ù. π“߇∫≠®≈°— …≥å π”È øÑ“
ı. π“ß¿“«π’ ∏”√߇≈»‘ ƒ∑∏‘Ï

§≥–¬°√“à ß

Ò. æ√–∏√√¡‚°»“®“√¬å ∑’˪√÷°…“

Õ∏°‘ “√∫¥’¡À“«‘∑¬“≈—¬¡À“®ÿÓ≈ß°√≥√“™«‘∑¬“≈—¬

Ú. √Õß»“ µ√“®“√¬å«ÿ≤™‘ —¬ ¡Ÿ≈»‘≈ªá ª√–∏“π

¢â“√“™°“√∫”π“≠

Û. √Õß»“ µ√“®“√¬πå §√‘π∑√å ‡¡¶‰µ√√—µπå √Õߪ√–∏“π

§≥–√—∞»“ µ√å¡À“«∑‘ ¬“≈¬— ∏√√¡»“ µ√å

Ù. æ√–¡À“ ¡®π‘ µå  ¡⁄¡“ªÿê‚ê §≥–∑”ß“π

¡À“«∑‘ ¬“≈—¬¡À“®ÿÓ≈ß°√≥√“™«∑‘ ¬“≈¬—

ı. æ√–¡À“À√√…“ ∏¡¡⁄ À“‚  §≥–∑”ß“π

¡À“«∑‘ ¬“≈—¬¡À“®Ãÿ “≈ß°√≥√“™«∑‘ ¬“≈¬—

ˆ. æ√–¡À“ ÿ∑—»πå µ‘ ⁄ √«“∑’ §≥–∑”ß“π

¡À“«‘∑¬“≈¬— ¡À“®ÿÓ≈ß°√≥√“™«∑‘ ¬“≈¬—

˜. æ√–¡À“ ÿ‡∑æ  ÿª≥⁄±‚‘ µ §≥–∑”ß“π

£¡À“«∑‘ ¬“≈—¬¡À“®Ãÿ “≈ß°√≥√“™«∑‘ ¬“≈—¬

¯. æ√–§√Ÿ«π‘ —¬∏√«—≈≈æ ‚°«‘‚≈ §≥–∑”ß“π

˘. π“ß ÿ§π∏å  ‘π∏æ“ππ∑å §≥–∑”ß“π

¢“â √“™°“√∫”π“≠  ”π—°ß“π§≥–°√√¡°“√°“√»÷°…“¢Èπ— æπÈ◊ ∞“π

Ò. π“ß æÿ √√≥’ ¡‡’ ∑»πå §≥–∑”ß“π

¢“â √“™°“√∫”π“≠  ”π—°ß“π§≥–°√√¡°“√°“√»÷°…“¢Èπ— æπ◊È ∞“π

ÒÒ. π“ß«≈— ¿“  ‘ßÀ∏√√¡ “√ §≥–∑”ß“π

¢“â √“™°“√∫”π“≠  ”π°— ß“π§≥–°√√¡°“√°“√»°÷ …“¢—πÈ æ◊Èπ∞“π

µ—«™’È«¥— ·≈– “√–°“√‡√’¬π√Ÿ·â °π°≈“ß °≈¡ÿà  “√–°“√‡√’¬π√Ÿâ —ߧ¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«—≤π∏√√¡ 165

ÒÚ. π“ßÕÿ∑ÿ¡æ√ ¡Ÿ≈æ√¡ §≥–∑”ß“π

¢â“√“™°“√∫”π“≠  ”π°— ß“π§≥–°√√¡°“√°“√»÷°…“¢Èπ— æπÈ◊ ∞“π

ÒÛ. ºâ™Ÿ «à ¬»“ µ√“®“√¬°å «’ «√°«π‘ §≥–∑”ß“π

§≥– ß— §¡»“ µ√å ¡À“«‘∑¬“≈¬— »√π’ §√π‘ ∑√«‘‚√≤ ª√– “π¡µ‘ √

ÒÙ. π“ß¡“µ√‘π’ √°— …µå “ππ∑™å ¬— §≥–∑”ß“π

§≥– —ߧ¡»“ µ√å ¡À“«‘∑¬“≈¬— ‡°…µ√»“ µ√å

Òı. π“¬∑√ß∏√√¡ ªîòπ‚µ §≥–∑”ß“π

 “¬π‚¬∫“¬°“√‡ßπ‘ ∏𓧓√·Àßà ª√–‡∑»‰∑¬

Òˆ. √Õß»“ µ√“®“√¬åÕ√√¶¬§å ≥“ ·¬¡â π«≈ §≥–∑”ß“π

 “¢“«‘™“‡»√…∞»“ µ√å ¡À“«‘∑¬“≈—¬ ÿ‚¢∑¬— ∏√√¡“∏‘√“™

Ò˜. ºâŸ™à«¬»“ µ√“®“√¬å‡™¬’ ß ‡¿“™µ‘ §≥–∑”ß“π

§≥–‡»√…∞»“ µ√å ¡À“«‘∑¬“≈—¬∏√ÿ °®‘ ∫—≥±µ‘ ¬å

Ò¯. π“ß “«≈–ÕÕ∑Õß Õ—¡√π‘ ∑√å√µ— πå §≥–∑”ß“π

§≥–¡πÿ…¬»“ µ√å·≈– —ߧ¡»“ µ√å ¡À“«∑‘ ¬“≈—¬√“™¿—Øæ√–π§√

Ò˘. ºŸ™â ૬»“ µ√“®“√¬å∏¡°√ ∏“√“»√ ’ ∑ÿ ∏‘ §≥–∑”ß“π

§≥–‡»√…∞»“ µ√å ¡À“«∑‘ ¬“≈¬— °√ßÿ ‡∑æ

Ú. π“ß ¿ÿ “¿√≥å ®µ‘ ®—°√ §≥–∑”ß“π

 ”π°— ß“πæ√–æ∑ÿ ∏»“ π“·Àßà ™“µ‘

ÚÒ. π“ß»‘√°‘ “≠®πå ‚° ¡ÿ ¿å §≥–∑”ß“π

 ”π—°ß“π‡¢µæÈπ◊ ∑°’Ë “√»÷°…“°√ßÿ ‡∑æ¡À“π§√ ‡¢µ Ú

ÚÚ. π“ß¡≥π’ “∂ ®π— ∑√§å ≥ÿ “ §≥–∑”ß“π

 ”π°— ß“π‡¢µæÈπ◊ ∑Ë°’ “√»÷°…“°√ßÿ ‡∑æ¡À“π§√ ‡¢µ Û

ÚÛ. π“ß∏π“≈—¬ ≈‘¡ª√—µπ§√’ ’ §≥–∑”ß“π

‚√߇√¬’ πº°— ‰Àà ç ∑ÿ ∏“ª√–¡ÿ¢é

ÚÙ. π“ß “«®“√ÿ«√√≥“ ¿—∑√π“«π‘ §≥–∑”ß“π

‚√߇√’¬π‚¬∏π‘ ∫Ÿ√≥–

Úı. 𓬉µ√√—µπå  ÿ∑∏‡°¬’ √µ‘ §≥–∑”ß“π

‚√߇√¬’ π “¡‡ π«‘∑¬“≈—¬

Úˆ. π“ßÕπߧå ∫«— ∑Õ߇≈»‘ §≥–∑”ß“π

‚√߇√¬’ π«—¥∑√ߧ–πÕß

Ú˜. π“ß “«√ßÿâ µ–«—π «µ— √π—π∑å §≥–∑”ß“π

‚√߇√¬’ πª√–™“Õÿª∂—¡¿å

166 µ«— ™È’«¥— ·≈– “√–°“√‡√’¬π√Ÿâ·°π°≈“ß °≈ÿ¡à  “√–°“√‡√’¬π√ Ÿâ ß— §¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«—≤π∏√√¡

Ú¯. π“¬æ≤— π“ πÕâ ¬‰æ‚√®πå §≥–∑”ß“π
‚√߇√’¬ππ§√À≈«ß çæ∫‘ ≈Ÿ ¬åª√–‡ √‘∞«‘∑¬åé §≥–∑”ß“π
§≥–∑”ß“π
Ú˘. π“ß “««‰‘ ≈æ√ À«“π π‘∑ §≥–∑”ß“π
‚√߇√¬’ π «ÿ √√≥“√“¡«‘∑¬“§¡ §≥–∑”ß“π
§≥–∑”ß“π
Û. π“ßªπ—¥¥“ ¡’ ¡∫µ— ß‘ “¡ §≥–∑”ß“π
‚√߇√’¬π«¥— √“™‚Õ√  §≥–∑”ß“π
§≥–∑”ß“π
ÛÒ. π“ß “«‡æ™Á √√µ— πå 欗∫«“√‘π∑√å §≥–∑”ß“π
‚√߇√’¬π™‘‚π√ «∑‘ ¬“≈—¬ §≥–∑”ß“π
§≥–∑”ß“π
ÛÚ. π“ß≈–ÕÕß ÕÕà π‡°µæÿ ≈ §≥–∑”ß“π
‚√߇√¬’ π µ√«’ —¥√–¶ß— §≥–∑”ß“π
§≥–∑”ß“π
ÛÛ. π“ß°√√≥‘°“√å  ß«πÀ¡Ÿà §≥–∑”ß“π
‚√߇√’¬π‡µ√¬’ ¡Õÿ¥¡»÷°…“æ—≤π“°“√

ÛÙ. π“ß ¥ÿ “«√√≥ ‚√®πåÀ≈àÕ °ÿ≈
‚√߇√¬’ π«¥— ¡À“∫ÿ»¬å

Ûı. 𓬠¡À«ß— ™—¬µ“¡≈
‚√߇√¬’ π‡∑滑√‘π∑√å

Ûˆ. π“ß®√‘¬“ »√‡’ æ™√
‚√߇√¬’ π∫“â π§≈Õß¡À“ « — ¥Ï‘

Û˜. π“ß¡πæ√ ®π— ∑√§å ≈“â ¬
‚√߇√¬’ π«¥— ª√‘𓬰

Û¯. π“ß®ÿ±“¡“»  √«‘ Ÿµ√
 ”π—°µ‘¥µ“¡·≈–ª√–‡¡π‘ º≈°“√®¥— °“√»°÷ …“¢Èπ— æÈπ◊ ∞“π

Û˘. π“ß∫√√‡®Õ¥æ√  à·Ÿ  π ÿ¢
 ”π°— æ≤— π“π«µ— °√√¡°“√®—¥°“√»°÷ …“

Ù. π“ß«π— ‡æÁ≠  ÿ∑∏“°“»
 ”π°— «™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“

ÙÒ. π“ß√–«‘«√√≥ ¿“§æ√µ
 ”π°— «‘™“°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“

ÙÚ. π“ß “«√ÿàßπ¿“ πµÿ √“«ß»
 ”π°— «‘™“°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“

ÙÛ. π“ߥ√≥ÿ ’ ®”ª“∑Õß
 ”π°— «™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“

µ—«™«’È —¥·≈– “√–°“√‡√¬’ π√Ÿ·â °π°≈“ß °≈ÿ¡à  “√–°“√‡√’¬π√Ÿâ —ߧ¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«—≤π∏√√¡ 167

ÙÙ. π“ß “«æ√π‘¿“ »≈‘ ªáª√–§Õß §≥–∑”ß“π
 ”π°— «‘™“°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“ §≥–∑”ß“π
§≥–∑”ß“π
Ùı. π“ß “«‡æ≠Á ®π— ∑√å ∏π“«¿‘ “  §≥–∑”ß“π·≈–‡≈¢“π°ÿ “√
 ”π°— «™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“ §≥–∑”ß“π·≈–º™Ÿâ «à ¬‡≈¢“π°ÿ “√
§≥–∑”ß“π·≈–º™âŸ «à ¬‡≈¢“π°ÿ “√
Ùˆ. π“ß “«°Õ∫°≈ÿ  °ÿ ¢–
 ”π°— «‘™“°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“

Ù˜. π“ߪ“π∑‘æ¬å ®µ√ÿ “ππ∑å
 ”π°— «‘™“°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“

Ù¯. π“ß “«ª√–¿“æ√√≥ ·¡âπ ¡ÿ∑√
 ”π—°«™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“

Ù˘. π“¬Õπ®ÿ π‘ µå ≈“¿∏π“¿√≥å
 ”π—°«™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“  æ∞.

§≥–∫√√≥“∏‘°“√

Ò. √Õß»“ µ√“®“√¬å«ÿ≤™‘ —¬ ¡≈Ÿ »≈‘ ªá ¢“â √“™°“√∫”π“≠ ª√–∏“π

Ú. π“ß∏π“≈¬— ≈‘¡ª√—µπ§’√ ºÕ⟠”𫬰“√‚√߇√’¬πº°— ‰Àà ç ÿ∑∏“ª√–¡¢ÿ é √Õߪ√–∏“π

Û. æ√–∏√√¡‚°»“®“√¬å Õ∏°‘ “√∫¥’¡À“«∑‘ ¬“≈—¬¡À“®ÿÓ≈ß°√≥√“™«∑‘ ¬“≈¬—

Ù. æ√–¡À“ ¡®π‘ µå  ¡¡⁄ “ªÿê‚ê ¡À“«‘∑¬“≈¬— ¡À“®Ãÿ “≈ß°√≥√“™«‘∑¬“≈¬—

ı. æ√–¡À“À√√…“ ∏¡⁄¡À“‚  ¡À“«‘∑¬“≈¬— ¡À“®Ãÿ “≈ß°√≥√“™«∑‘ ¬“≈—¬

ˆ. æ√–¡À“ ÿ∑»— πå µ ‘  ⁄ √«“∑ ¡À“«‘∑¬“≈—¬¡À“®Ãÿ “≈ß°√≥√“™«‘∑¬“≈—¬

˜. æ√–¡À“ ‡ÿ ∑æ  ÿª≥±⁄ ‚‘ µ ¡À“«‘∑¬“≈—¬¡À“®ÿÓ≈ß°√≥√“™«‘∑¬“≈—¬

¯. æ√–§√«Ÿ ‘π—¬∏√«≈— ≈æ ‚°«‚‘ ≈ «¥— ª√–¬√ÿ «ß»“«“ «√«À‘ “√

˘. π“ß ÿ§π∏å  π‘ ∏æ“ππ∑å ¢“â √“™°“√∫”π“≠  ”π°— ß“π§≥–°√√¡°“√°“√»°÷ …“¢πÈ— æπÈ◊ ∞“π

Ò. π“ß ÿæ√√≥’ ¡‡’ ∑»πå ¢“â √“™°“√∫”π“≠  ”π°— ß“π§≥–°√√¡°“√°“√»°÷ …“¢πÈ— æπÈ◊ ∞“π

ÒÒ. π“ß«≈— ¿“  ‘ßÀ∏√√¡ “√ ¢â“√“™°“√∫”π“≠  ”π°— ß“π§≥–°√√¡°“√°“√»°÷ …“¢πÈ— æπÈ◊ ∞“π

ÒÚ. π“ßÕ∑ÿ ÿ¡æ√ ¡≈Ÿ æ√¡ ¢â“√“™°“√∫”π“≠  ”π°— ß“π§≥–°√√¡°“√°“√»°÷ …“¢πÈ— æπÈ◊ ∞“π

ÒÛ. π“ß·¡âπ‡¥Õ◊ π  ¢ÿ ∫”√ÿß ¢â“√“™°“√∫”π“≠  ”π°— ß“π§≥–°√√¡°“√°“√»°÷ …“¢πÈ— æπ◊È ∞“π

ÒÙ. π“ß “«®ß®√ — ·®à¡®—π∑√å ¢“â √“™°“√∫”π“≠  ”π°— ß“π§≥–°√√¡°“√°“√»°÷ …“¢π—È æπ◊È ∞“π

Òı. π“ß∑æ‘ «≈— ¬å ¡π—Ë §ßÀ—µ∂å ¢“â √“™°“√∫”π“≠  ”π°— ß“π§≥–°√√¡°“√°“√»°÷ …“¢πÈ— æπÈ◊ ∞“π

Òˆ. π“ß°Õ∫°“≠®πå ‡∑’¬π‰™¬¡ß§≈ ¢â“√“™°“√∫”π“≠  ”π°— ß“π§≥–°√√¡°“√°“√»°÷ …“¢π—È æπ◊È ∞“π

Ò˜. √Õß»“ µ√“®“√¬™å »Ÿ √’ ¡≥’惰…å ¢â“√“™°“√∫”π“≠  ”π°— ß“π§≥–°√√¡°“√°“√»°÷ …“¢πÈ— æπÈ◊ ∞“π

Ò¯. º™Ÿâ «à ¬»“ µ√“®“√¬å°«’ «√°«‘π  ∂“∫—π ßË‘ ·«¥≈âÕ¡·≈–∑√—欓°√

¡À“«‘∑¬“≈—¬»√’π§√π‘ ∑√«‚‘ √≤ª√– “π¡µ‘ √

168 µ«— ™È’«¥— ·≈– “√–°“√‡√’¬π√â·Ÿ °π°≈“ß °≈à¡ÿ  “√–°“√‡√¬’ π√Ÿ â —ߧ¡»÷°…“ »“ π“ ·≈–«—≤π∏√√¡

Ò˘. π“ß¡“µ√π‘ ’ √—°…嵓ππ∑™å —¬ §≥– ß— §¡»“ µ√å ¡À“«∑‘ ¬“≈—¬‡°…µ√»“ µ√å

Ú. π“¬∑√ß∏√√¡ ªπòî ‚µ  “¬π‚¬∫“¬°“√‡ßπ‘ ∏𓧓√·Ààߪ√–‡∑»‰∑¬

ÚÒ. π“ß “«≈–ÕÕ∑Õß Õ¡— √‘π∑√√å —µπå §≥–¡πÿ…¬»“ µ√å·≈– ß— §¡»“ µ√å

¡À“«‘∑¬“≈—¬√“™¿Ø— æ√–π§√

ÚÚ. º™Ÿâ ૬»“ µ√“®“√¬≥å —∞°“ µ—π °≈ÿ ¡À“«∑‘ ¬“≈¬— »√’π§√π‘ ∑√«‘‚√≤ª√– “π¡‘µ√

ÚÛ. ¥√.ª√’¬“π™ÿ æ‘∫Ÿ≈ √“«∏ÿ À«— Àπâ“‚§√ß°“√«‘®—¬‡»√…∞°‘®æՇ欒 ß

 ”π—°ß“π∑√æ— ¬ å π‘  «à πæ√–¡À“°…µ— √¬‘ å

ÚÙ. ¥√.‚Õ¡ À«ÿ –π—π∑πå ¡À“«∑‘ ¬“≈¬— ∏ÿ√°®‘ ∫≥— ±µ‘

Úı. π“߇¡µµ“ ¿√‘ ¡¬å¿—°¥’  ”π—°ß“π‡¢µæπ◊È ∑°’Ë “√»÷°…“°√ßÿ ‡∑æ¡À“π§√ ‡¢µ Ò

Úˆ. π“ß “«¡“≈’ ‚µ °ÿ≈  ”π°— ß“π‡¢µæπ◊È ∑’°Ë “√»°÷ …“°√ßÿ ‡∑æ¡À“π§√ ‡¢µ Ú

Ú˜. π“ß»√‘ ‘°“≠®πå ‚° ¡ÿ ¿å  ”π°— ß“π‡¢µæπÈ◊ ∑°’Ë “√»÷°…“°√ÿ߇∑æ¡À“π§√ ‡¢µ Ú

Ú¯. π“ß¡≥π’ “∂ ®—π∑√§å ≥ÿ “  ”π°— ß“π‡¢µæ◊πÈ ∑’Ë°“√»÷°…“°√ßÿ ‡∑æ¡À“π§√ ‡¢µ Û

Ú˘. π“ß«‘‰≈«√√≥ «ß»∑å Õß»√’  ”π—°¡“µ√∞“π°“√Õ“™«’ »°÷ …“

Û. 𓬥”√ß»°— ¥‘Ï ™¬—  π∑‘  ”π°— ¡“µ√∞“π°“√Õ“™«’ »÷°…“

ÛÒ. π“ß “«®“√ÿ«√√≥“ ¿∑— √π“«π‘ ‚√߇√¬’ π‚¬∏‘π∫Ÿ√≥–

ÛÚ. π“ß “«√ßâÿ µ–«π— «µ— √ππ— ∑å ‚√߇√¬’ πª√–™“Õÿª∂¡— ¿å

ÛÛ. π“¬æ—≤π“ πâÕ¬‰æ‚√®πå ‚√߇√¬’ ππ§√À≈«ß çæ‘∫≈Ÿ ¬ªå √–‡ √∞‘ «‘∑¬åé

ÛÙ. π“ß “««‰‘ ≈æ√ À«“π π‘∑ ‚√߇√¬’ π «ÿ √√≥“√“¡«∑‘ ¬“§¡

Ûı. π“ßªπ—¥¥“ ¡’ ¡∫—µ‘ß“¡ ‚√߇√¬’ π«¥— √“™‚Õ√ 

Ûˆ. π“ß “«‡æ™Á √√µ— πå 欗∫«“√π‘ ∑√å ‚√߇√’¬π™‚‘ π√ «‘∑¬“≈—¬

Û˜. π“ß≈–ÕÕß ÕÕà π‡°µÿæ≈ ‚√߇√’¬π µ√«’ ¥— √–¶ß—

Û¯. π“ß°√√≥‘°“√å  ß«πÀ¡Ÿà ‚√߇√’¬π‡µ√¬’ ¡Õÿ¥¡»°÷ …“æ≤— π“°“√

Û˘. 𓬠¡À«—ß ™¬— µ“¡≈ ‚√߇√¬’ π‡∑æ»√‘ ‘π∑√å

Ù. π“ß¡πæ√ ®π— ∑√å§≈⓬ ‚√߇√¬’ π«—¥ª√‘𓬰

ÙÒ. π“߇¬πÁ ®µ‘ µå ‰æ¬√‘π ‚√߇√¬’ π«—¥¥à“π ”‚√ß

ÙÚ. π“ß¡≥≈’ —°…≥å ·æߥ’ ‚√߇√¬’ πÕπ√ÿ “™ª√– ∑‘ ∏Ï‘

ÙÛ. π“ß “«¡—≥±µ‘ “  ÿª√–¥…‘ ∞å ≥ Õ¬∏ÿ ¬“ ‚√߇√¬’ π¡“·µ√凥Ւ

ÙÙ. π“ß¡“≈’ ∫“ß∑à“‰¡â ‚√߇√¬’ π µ√’«∑‘ ¬“

Ùı. π“ß “««√≈—°…≥å √—µµ°‘ “≈™≈“°√ ‚√߇√¬’ 𠓬πÈ”º÷Èß „πæ√–Õªÿ ∂¡— ¿œå

Ùˆ. π“ß “«‚ æ‘¥“ ‡¢◊ÕË ß∂àÿß  ”π—°ß“π∑√æ— ¬ å ‘π «à πæ√–¡À“°…µ— √¬‘ å

Ù˜. π“ß«—π‡æÁ≠  ÿ∑∏“°“»  ”π°— «™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“

Ù¯. π“ß√–««‘ √√≥ ¿“§æ√µ  ”π—°«‘™“°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“

Ù˘. π“ß “«√ßÿà π¿“ πÿµ√“«ß»å  ”π—°«™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“

µ«— ™«’È —¥·≈– “√–°“√‡√’¬π√⟷°π°≈“ß °≈¡ÿà  “√–°“√‡√¬’ π√â Ÿ ß— §¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«—≤π∏√√¡ 169

ı. π“ߥ√≥ÿ ’ ®”ª“∑Õß  ”π—°«™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“
ıÒ. π“ß “«æ√π¿‘ “ »≈‘ ªáª√–§Õß  ”π—°«™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“
ıÚ. π“ß “«°Õ∫°≈ÿ  °ÿ ¢–  ”π—°«‘™“°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“
ıÛ. π“ߪ“π∑‘æ¬å ®µ√ÿ “ππ∑å  ”π—°«‘™“°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“ ‡≈¢“π°ÿ “√
ıÙ. π“ß “«ª√–¿“æ√√≥ ·¡πâ  ¡∑ÿ √  ”π°— «™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“ º™Ÿâ «à ¬‡≈¢“π°ÿ “√
ıı. π“¬Õπ®ÿ ‘πµå ≈“¿∏π“¿√≥å  ”π°— «™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“ º™âŸ «à ¬‡≈¢“π°ÿ “√

§≥–º√⟠∫— º‘¥™Õ∫‚§√ß°“√ª√—∫ª√ßÿ À≈°—  Ÿµ√  ”π°— «™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“ ª√–∏“π
 ”π°— «™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“ §≥–∑”ß“π
Ò. π“ß “«√ßàÿ π¿“ πÿµ√“«ß»å  ”π°— «‘™“°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“ §≥–∑”ß“π
Ú. π“ß “«®—π∑√“ µπ— µæ‘ ß»“πÿ√°— …å  ”π°— «™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“ §≥–∑”ß“π
Û. π“ߥ√ÿ≥’ ®”ª“∑Õß  ”π°— «™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“ §≥–∑”ß“π
Ù. π“ß “«æ√π‘¿“ »‘≈ªªá √–§Õß  ”π—°«™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“ §≥–∑”ß“π
ı. π“ß¡∑— π“ ¡√√§º≈  ”π—°«™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“ §≥–∑”ß“π
ˆ. π“߇ “«¿“ »°— ¥“  ”π°— «‘™“°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“ §≥–∑”ß“π
˜. π“ß ¢ÿ ‡°…¡ ‡∑æ ∑‘ ∏‘Ï  ”π—°«™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“ §≥–∑”ß“π
¯. 𓬫√’ –‡¥™ ‡™È◊Õπ“¡  ”π°— «™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»÷°…“ §≥–∑”ß“π
˘. «à“∑Ë’ √.µ. √ÿ “…Æ√å ∑Õ߇®√≠‘  ”π—°«™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“ §≥–∑”ß“π
Ò. π“ß “«ª√–¿“æ√√≥ ·¡πâ  ¡ÿ∑√  ”π°— «‘™“°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“ §≥–∑”ß“π
ÒÒ. π“¬Õπÿ®π‘ µå ≈“¿∏π“¿√≥å
ÒÚ. π“ß “«°Õ∫°ÿ≈  ÿ°¢– ·≈–‡≈¢“π°ÿ “√

§≥–ºâ√Ÿ —∫º‘¥™Õ∫°≈ÿà¡ “√–°“√‡√’¬π√Ÿâ —ߧ¡»°÷ …“ »“ π“ ·≈–«—≤π∏√√¡

Ò. π“ߪ“π∑‘æ¬å ®µ√ÿ “ππ∑å  ”π—°«™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“

Ú. π“ß “«ª√–¿“æ√√≥ ·¡âπ ¡ÿ∑√  ”π°— «‘™“°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“

Û. π“¬Õπ®ÿ ‘πµå ≈“¿∏π“¿√≥å  ”π—°«‘™“°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“

ºâŸæ‘¡æå  ”π°— «™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“
 ”π—°«™‘ “°“√·≈–¡“µ√∞“π°“√»°÷ …“
Ò. π“ß “«ª“≥‘µ“ «—≤πæ“π™‘
Ú. π“ß “«°—≠≠¡π ´“∫´÷È߉æ√

æ‘¡æå∑’Ë
‚√ßæ¡‘ æ噡ÿ π¡ÿ  À°√≥å°“√‡°…µ√·Ààߪ√–‡∑»‰∑¬ ®”°—¥
˜˘ ∂ππß“¡«ß»å«“π ·¢«ß≈“¥¬“« ‡¢µ®µ®ÿ —°√ °√ßÿ ‡∑æ¡À“π§√ Ò˘ ‚∑√. -ÚıˆÒ-Ùıˆ˜ ‚∑√ “√ -Úı˜˘-ıÒÒ

𓬂™§¥’ ÕÕ ÿ«√√≥ ºæ⟠¡‘ æºå Ÿ‚â ¶…≥“ æ.». ÚııÒ