อนุมัติผบ.ทอ.คู่มือจัดซื้อจัดจ้างและบริหารพัสดุของทอ.

๑๐๓

๑๒.๔.๖ รายช่ือคณะกรรมการกาํ หนดราคากลางการจัดซ้ือจัดจ้างที่มิใช้งาน
กอ่ สรา้ งใหร้ ะบชุ ือ่ เจ้าหน้าท่ีของรัฐที่ได้รับมอบหมายให้กําหนดราคากลางซึ่งอาจเป็นผู้มีหน้าท่ีกําหนดขอบเขต
ของงานหรือรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุท่ีจะซ้ือหรือจ้าง ตามระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วย
การจัดซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ข้อ ๒๑ หรือจะแต่งตั้งคณะกรรมการขึ้นมาคณะหนึ่งหรือจะมอบหมาย
ใหเ้ จา้ หน้าที่หรอื บุคคลใดบุคคลหนึ่งเป็นผูก้ าํ หนดราคากลาง ก็ได้

๑๓ การแตง่ ตง้ั คณะกรรมการ ประธานกรรมการ และผูค้ วบคุมงาน
๑๓.๑ การจัดซื้อจัดจ้างพัสดุแต่ละคร้ัง ให้ผู้มีอํานาจแต่งตั้งผู้รับผิดชอบการจัดซ้ือ

จดั จ้างน้นั ซ่ึงจะกระทาํ โดยคณะกรรมการการจัดซื้อจัดจ้างหรือเจ้าหน้าที่คนใดคนหน่ึงก็ได้ ทั้งน้ี องค์ประกอบ
และองค์ประชุมซง่ึ กระทาํ โดยคณะกรรมการ และหน้าทีข่ องผรู้ บั ผิดชอบการจดั ซอ้ื จัดจ้างให้เป็นไปตามระเบียบ
ทร่ี ฐั มนตรีกําหนด21

๑๓.๒ การดําเนินงานจ้างที่ปรึกษาแต่ละครั้ง ให้ผู้มีอํานาจแต่งต้ังคณะกรรมการ
ดําเนินงานจ้างท่ีปรึกษา เพื่อรับผิดชอบในการดําเนินงานจ้างท่ีปรึกษานั้น ท้ังนี้ องค์ประกอบ องค์ประชุม
และหนา้ ทขี่ องคณะกรรมการดําเนนิ งานจา้ งทปี่ รึกษา ใหเ้ ป็นไปตามระเบียบทรี่ ัฐมนตรีกาํ หนด22

๑๓.๓ การดําเนินงานจ้างออกแบบหรือควบคุมงานก่อสร้างแต่ละครั้ง ให้ผู้มีอํานาจ
แต่งตั้งคณะกรรมการดําเนินงานจ้างออกแบบหรือควบคุมงานก่อสร้าง เพ่ือรับผิดชอบในการดําเนินงานจ้างออกแบบ
หรือควบคุมงานก่อสร้างน้ัน ทั้งนี้ องค์ประกอบ องค์ประชุม และหน้าที่ของคณะกรรมการ ให้เป็นไปตาม
ระเบียบทรี่ ฐั มนตรกี ําหนด23

๑๓.๔ การดําเนินการซ้ือหรือจ้างแต่ละครั้งให้หัวหน้าหน่วยงานของรัฐแต่งตั้ง
คณะกรรมการซื้อหรือจ้าง เพื่อปฏิบัติการตามระเบียบกระทรวงการคลังฯ พร้อมกับกําหนดระยะเวลาในการพิจารณา
ของคณะกรรมการแลว้ แตก่ รณี คือ24

๑๓.๔.๑ คณะกรรมการซ้อื หรอื จา้ งโดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง
๑๓.๔.๒ คณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ
๑๓.๕ คณะกรรมการซ้ือหรือจ้าง ประกอบด้วย ประธานกรรมการ ๑ คน และกรรมการ
อย่างน้อย ๒ คน แต่งตั้งจากข้าราชการ ลูกจ้างประจํา พนักงานราชการ หรือพนักงานของหน่วยงานของรัฐ
ทเี่ รยี กช่อื อย่างอน่ื โดยใหค้ ํานงึ ถงึ ลกั ษณะหน้าทแ่ี ละความรบั ผดิ ชอบของผทู้ ี่ได้รบั แตง่ ตงั้ เป็นสําคัญ25
ในกรณจี ําเป็นหรือเพอ่ื ประโยชน์ของหน่วยงานของรฐั จะแตง่ ตั้งบุคคลอ่ืนร่วม
เป็นกรรมการดว้ ยกไ็ ด้ แตจ่ ํานวนกรรมการท่บี ุคคลอ่นื นัน้ จะต้องไม่มากกวา่ จาํ นวนกรรมการตามวรรคหนึ่ง

21 มาตรา ๖๑ แห่ง พ.ร.บ. การจัดซอ้ื จัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
22 มาตรา ๗๔ แห่ง พ.ร.บ. การจัดซ้อื จัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
23 มาตรา ๘๙ แห่ง พ.ร.บ. การจัดซอ้ื จัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
24 ขอ้ ๒๕ ของระเบยี บกระทรวงการคลังวา่ ดว้ ยการจดั ซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
25 ขอ้ ๒๖ ของระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าด้วยการจดั ซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๑๐๔

ในการซื้อหรือจ้างครั้งเดียว ห้ามแต่งตั้งผู้ท่ีเป็นกรรมการพิจารณาผล
การประกวดราคาอเิ ลก็ ทรอนิกส์ กรรมการพิจารณาผลการสอบราคา หรือกรรมการซ้ือหรือจ้างโดยวิธีคัดเลือก
เป็นกรรมการตรวจรับพสั ดุ

คณะกรรมการซื้อหรอื จา้ งทุกคณะ ควรแต่งตั้งผู้ชํานาญการหรือผู้ทรงคุณวุฒิ
เกีย่ วกบั งานซ้อื หรือจ้างนัน้ ๆ เขา้ ร่วมเป็นกรรมการด้วย

๑๓.๖ ประธานกรรมการและกรรมการ จะต้องไมเ่ ป็นผู้มีส่วนได้เสียกับผู้ยื่นข้อเสนอ
หรอื ค่สู ญั ญาในการซือ้ หรอื จา้ งคร้ังนัน้ 26

๑๓.๗ การดําเนินงานจ้างท่ีปรึกษาแต่ละครั้ง ให้หัวหน้าหน่วยงานของรัฐแต่งตั้ง
คณะกรรมการดําเนินงานจ้างท่ีปรึกษา เพ่ือปฏิบัติการตามระเบียบกระทรวงการคลังฯ พร้อมกับกําหนด
ระยะเวลาในการพิจารณาของคณะกรรมการแลว้ แตก่ รณี คือ27

๑๓.๗.๑ คณะกรรมการดาํ เนนิ งานจ้างท่ปี รึกษาโดยวิธเี ฉพาะเจาะจง
๑๓.๗.๒ คณะกรรมการตรวจรบั พัสดใุ นงานจ้างทป่ี รึกษา
๑๓.๘ การแตง่ ต้งั คณะกรรมการ ประธานกรรมการ และผู้ควบคมุ งาน28
๑๓.๘.๑ คณะกรรมการตามพระราชบัญญัติและระเบียบ ให้แต่งตั้งจาก
ขา้ ราชการช้ันสัญญาบตั ร หรอื ผู้ทที่ างราชการสง่ั ให้ทําหนา้ ที่ในตําแหนง่ นายทหารสัญญาบตั รเป็นอันดบั แรก
๑๓.๘.๒ ประธานกรรมการใหแ้ ตง่ ตั้งจากขา้ ราชการชั้นสัญญาบัตรที่มีชั้นยศ
ต้ังแต่ นาวาอากาศตรี ขนึ้ ไปเปน็ ลําดับแรกกอ่ น
๑๓.๘.๓ ผู้ควบคุมงานตามพระราชบัญญัติและระเบียบ ให้พิจารณาแต่งตั้ง
ผู้มีความรู้ความชํานาญตามลักษณะของงานก่อสร้างจากข้าราชการช้ันสัญญาบัตร หรือผู้ท่ีทางราชการสั่งให้
ทาํ หนา้ ที่ในตําแหนง่ นายทหารสัญญาบัตรเปน็ อันดับแรก
๑๓.๙ หลักเกณฑ์การแต่งตั้งคณะกรรมการซ้ือหรือจ้าง คณะกรรมการดําเนินงานจ้าง
ท่ปี รึกษา คณะกรรมการดําเนนิ งานจ้างออกแบบหรอื ควบคุมงานกอ่ สร้าง และคณะกรรมการตรวจรบั พสั ดุ29 มดี ังน้ี
๑๓.๙.๑ ในกรณีวงเงินในการส่ังซ้ือและสั่งจ้าง การส่ังจ้างท่ีปรึกษา
และการส่งั จา้ งออกแบบหรอื ควบคุมงานก่อสรา้ งครง้ั หนึ่ง อยู่ในอํานาจของ ผบ.ทอ.หรอื ผบู้ งั คับบัญชาช้นั สงู กว่า

๑๓.๙.๑.๑ คณะกรรมการแต่ละคณะ ให้ประกอบด้วย ประธาน
กรรมการ ๑ คน และกรรมการอย่างน้อย ๒ คน กรณีเป็นการซื้อหรือจ้างและการดําเนินงานจ้างออกแบบ
หรือควบคมุ งานก่อสร้างกรรมการอย่างน้อย ๔ คน กรณเี ปน็ การดําเนินงานจ้างที่ปรึกษา

26 ขอ้ ๒๗ ของระเบยี บกระทรวงการคลงั วา่ ด้วยการจดั ซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

27 ข้อ ๑๔๑ ของระเบียบกระทรวงการคลังวา่ ดว้ ยการจัดซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
28 คาํ สง่ั กห.(เฉพาะ) ท่ี ๖๒/๖๒ ลง ๓๐ ก.ย.๖๒ เรื่อง การจัดซ้ือจัดจา้ งและการบริหารพสั ดขุ อง กห.
29 อนมุ ัติ ผบ.ทอ. เม่อื ๒๒ ต.ค.๖๒ ทา้ ยหนังสือ กบ.ทอ. ดว่ นมาก ที่ กห ๐๖๐๗.๔/๕๓๖๕ ลง ๑๗ ต.ค.๖๒ เรอื่ ง การแตง่ ต้งั คณะกรรมการ ซื้อหรือจา้ ง คณะกรรมการ

ดาํ เนินงานจ้างทป่ี รกึ ษา คณะกรรมการดําเนินงานจ้างออกแบบหรือควบคุมงานกอ่ สร้าง และกรรมการตรวจรับพสั ดุ

๑๐๕

๑๓.๙.๑.๒ ประธานกรรมการ ให้แต่งต้ังจากบุคคลท่ีไม่มีหน้าที่
เกี่ยวข้องกับงานนั้น ๆ ส่วนการพิจารณาว่าควรจะเป็นผู้ดํารงยศใด ให้พิจารณาจากวงเงินในการสั่งซ้ือ
และสั่งจ้าง การสัง่ จา้ งท่ปี รึกษาและการสง่ั จ้างออกแบบหรอื ควบคมุ งานกอ่ สรา้ งแต่ละครั้ง ดงั น้ี

๑๓.๙.๑.๒ (๑) วงเงนิ เกนิ กวา่ ๒๐๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท
ให้แตง่ ต้ังจากผู้ดํารงยศ พล.อ.ท.หรือสูงกวา่ แต่หากมีความจําเป็นอาจแตง่ ตง้ั จากผดู้ าํ รงยศ พล.อ.ต.กไ็ ด้

๑๓.๙.๑.๒ (๒) วงเงินเกิน ๒๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ขึ้นไป
แต่ไม่เกิน ๒๐๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ให้แต่งตง้ั จากผดู้ ํารงยศ พล.อ.ต.หรือสูงกว่า

๑๓.๙.๑.๒ (๓) วงเงินเกิน ๑๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ข้ึนไป
แตไ่ ม่เกิน ๒๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ใหแ้ ตง่ ตงั้ จากผดู้ ํารงยศ น.อ.พิเศษ หรือสูงกวา่

๑.๘.๙.๑.๒ (๔) วงเงิน ๑๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท หรือตํ่ากว่า
ลงมา ใหแ้ ต่งต้งั จากผู้ดํารงยศ น.อ.หรือสงู กวา่

๑๓.๙.๑.๓ กรรมการให้แ ต่งตั้งบุคคล จา กหน่ว ยที่เส น อ
ความต้องการ (กรณีเป็นงานซื้อ) หรือจากหน่วยเจ้าของสถานท่ี หรือเจ้าของยุทโธปกรณ์ (กรณีเป็นงานจ้าง)
และบุคคลจากหน่วยในสายวิทยาการท่ีเกีย่ วข้องทัง้ ในกรณีงานซอื้ หรอื งานจา้ ง

๑๓.๙.๑.๔ สําหรบั การแต่งตั้งกรรมการคนท่ี ๓, ๔, ๕ หรือมากกว่านี้
ให้สามารถพิจารณาดําเนินการแต่งต้ังได้ตามความจําเป็นและเหมาะสม เพื่อให้ครอบคลุมถึงงานและภารกิจ
ที่จะต้องปฏิบัติเป็นไปด้วยความเรียบร้อย ถูกต้อง รอบคอบ ก่อให้เกิดประโยชน์แก่ทางราชการมากท่ีสุด
และหากมีความจําเป็นหรือเพ่ือประโยชน์แก่ทางราชการให้แต่งตั้งกรรมการจากส่วนราชการอื่น หรือบุคคลท่ี
มิใช่ข้าราชการซึ่งเป็นผู้ชํานาญการหรือผู้ทรงคุณวุฒิในการจัดซื้อหรือจัดจ้างครั้งน้ันได้ โดยจะต้องได้รับความ
ยนิ ยอมจาก หน.ส่วนราชการอื่นหรือบคุ คลผนู้ ้นั ก่อน ตามความเหมาะสม

๑๓.๙.๒ ในกรณีวงเงินในการส่ังซ้ือและส่ังจ้าง การสั่งจ้างที่ปรึกษา
และการสั่งจ้างออกแบบหรือควบคุมงานก่อสร้างครั้งหน่ึง อยู่ในอํานาจของหน.ส่วนราชการขึ้นตรง
กองทัพอากาศ หน.ส่วนราชการ ซึ่งบังคับบัญชาคลังใหญ่ หรือคลังหน่วย (เฉพาะหน่วยท่ีไม่มีคลังใหญ่)
และหน่วยงานที่ไดร้ ับงบประมาณ ซึง่ มอี ํานาจในการจัดซอื้ หรือจัดจ้างได้ ให้แต่งต้ังคณะกรรมการต่าง ๆ ได้เอง
โดยใช้หลักเกณฑ์ตามข้อ ๑ ส่วนการพิจารณาว่าประธานกรรมการควรจะเป็นผู้ดํารงยศใดให้พิจารณาจาก
วงเงินในการส่งั ซ้ือหรอื สงั่ จา้ ง การสง่ั จา้ งที่ปรึกษาและการสง่ั จา้ งออกแบบหรือควบคุมงานก่อสร้างแต่ละครัง้ ดงั น้ี

๑๓.๙.๒.๑ วงเงินเกิน ๒๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ขึ้นไป แต่ไม่เกิน
๖๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ให้แต่งต้งั จากผู้ดํารงยศ พล.อ.ต.หรือสงู กว่า

๑๓.๙.๒.๒ วงเงินเกิน ๑๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ขึ้นไป แต่ไม่เกิน
๒๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ให้แตง่ ตง้ั จากผู้ดาํ รงยศ น.อ.พเิ ศษ หรอื สงู กวา่

๑๓.๙.๒.๓ วงเงินเกิน ๔,๐๐๐,๐๐๐ บาท ขึ้นไป แต่ไม่เกิน
๑๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ให้แต่งตั้งจากผู้ดาํ รงยศ น.อ.หรือสงู กว่า

๑๐๖

๑๓.๙.๒.๔ วงเงิน ๔,๐๐๐,๐๐๐ บาท หรือต่ํากว่าลงมา ให้แต่งต้ัง
จากผดู้ ํารงยศ น.ท. หรือสงู กวา่ แต่หากมคี วามจาํ เป็น อาจแตง่ ตัง้ จากผ้ดู ํารงยศ น.ต.ก็ได้

สําหรับวงเงินไม่เกิน ๑๐๐,๐๐๐ บาท จะแต่งต้ังข้าราชการ
หรอื ลูกจ้างประจาํ จาํ นวน ๑ คน ซง่ึ มใิ ชผ่ จู้ ัดซอ้ื หรอื จดั จา้ งเปน็ ผ้ตู รวจรบั พัสดหุ รอื งานจ้างน้ันกไ็ ด้

๑๔. ข้นั ตอนการซ้อื หรอื จ้าง โดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง
๑๔.๑ เจ้าหน้าที่ จัดทํารายงานขอซ้ือหรือขอจ้างเสนอหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ

เพอื่ ขอความเห็นชอบ โดยเสนอผา่ นหวั หนา้ เจา้ หนา้ ที่ ตามรายการดงั ตอ่ ไปน้ี30
๑๔.๑.๑ เหตผุ ลและความจําเปน็ ทตี่ อ้ งซ้อื หรือจ้าง
๑๔.๑.๒ ขอบเขตของงานหรือรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุ

หรอื แบบรปู รายการงานกอ่ สรา้ งทจ่ี ะซ้ือหรือจา้ งแลว้ แต่กรณี
๑๔.๑.๓ ราคากลางของพัสดทุ ่ีจะซื้อหรือจา้ ง
๑๔.๑.๔ วงเงินที่จะซ้ือหรือจ้าง โดยให้ระบุวงเงินงบประมาณ ถ้าไม่มีวงเงิน

ดงั กลา่ วให้ระบวุ งเงินท่ปี ระมาณวา่ ที่จะซื้อหรอื จ้างในครัง้ นัน้
๑๔.๑.๕ กาํ หนดเวลาท่ีตอ้ งการใชพ้ ัสดุนน้ั หรือใหง้ านน้นั แลว้ เสรจ็
๑๔.๑.๖ วิธที จี่ ะซอ้ื หรอื จ้าง และเหตผุ ลทต่ี อ้ งซอ้ื หรือจ้างโดยวิธีน้ัน
๑๔.๑.๗ หลกั เกณฑก์ ารพจิ ารณาคดั เลือกข้อเสนอ
๑๔.๑.๘ ข้อเสนออ่ืน ๆ เช่น การขออนุมัติแต่งต้ังคณะกรรมการต่าง ๆ ท่ีจําเป็น

ในการซื้อหรอื จา้ งและหนังสอื เชญิ ชวน
ท้งั น้ี การซ้ือหรอื จา้ งกรณจี ําเป็นต้องใช้พัสดุโดยฉุกเฉิน หรือกรณีการซื้อหรือ

จ้างท่ีมีวงเงินเล็กน้อยตามที่กําหนดในกฎกระทรวง ซึ่งไม่อาจทํารายงานตามปกติได้ เจ้าหน้าที่
หรือผู้ที่รับผิดชอบในการปฏิบัติงานน้ันจัดทํารายงานขอซ้ือหรือขอจ้างตามวรรคหน่ึงเฉพาะรายการท่ีเห็นว่า
จาํ เป็นก็ได้

๑๔.๒ หวั หน้าหน่วยงานของรฐั ให้ความเห็นชอบรายงานขอซื้อหรือขอจ้างตามข้อ ๑๔.๑
แล้วใหค้ ณะกรรมการซ้อื หรอื จา้ งโดยวธิ เี ฉพาะเจาะจงดาํ เนินการดงั นี้31

๑๔.๒.๑ จัดทําหนังสือเชิญชวนผู้ประกอบการท่ีมีคุณสมบัติตรงตามเง่ือนไข
ที่หน่วยงานของรัฐกาํ หนดรายใดรายหน่ึงใหเ้ ขา้ ย่นื ข้อเสนอหรอื ใหเ้ ขา้ มาเจรจาต่อรองราคาโดยใหด้ าํ เนินการ ดงั น้ี

๑๔.๒.๑.๑ กรณีท่ีได้ดําเนินการโดยวิธีประกาศเชิญชวนท่ัวไป
และวิธีคัดเลือกหรือใช้วิธีคัดเลือกแล้ว แต่ไม่มีผู้ย่ืนข้อเสนอ หรือข้อเสนอนั้นไม่ได้รับการคัดเลือก
ให้คณะกรรมการซื้อหรือจ้าง โดยวิธีเฉพาะเจาะจงเชิญผู้ประกอบการที่มีอาชีพขายหรือรับจ้างน้ันโดยตรง
หรือจากผู้ย่ืนข้อเสนอในการซ้ือหรือจ้างโดยวิธีประกาศเชิญชวนทั่วไป หรือวิธีคัดเลือกซ่ึงถูกยกเลิกไป (ถ้ามี)

30ข้อ ๒๒ ของระเบยี บกระทรวงการคลงั วา่ ดว้ ยการจดั ซอ้ื จดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
31ข้อ ๗๘ ของระเบยี บกระทรวงการคลังวา่ ด้วยการจัดซือ้ จดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๑๐๗

ให้มาย่ืนเสนอราคา ท้ังนี้ หากเห็นว่าผู้ประกอบการรายท่ีเห็นสมควรซ้ือหรือจ้างเสนอราคาสูงกว่าราคา
ในท้องตลาด หรือราคาท่ีประมาณได้ หรือราคาทคี่ ณะกรรมการเห็นสมควร ใหต้ ่อรองราคาลงเท่าทจี่ ะทาํ ได้

๑๔.๒.๑.๒ กรณีการจัดซ้ือจัดจ้างพัสดุท่ีมีผู้ประกอบการซ่ึงมี
คุณสมบัติโดยตรง เพียงรายเดียว หรือการจัดซื้อจัดจ้างพัสดุจากผู้ประกอบการซ่ึงเป็นตัวแทนจําหน่าย
หรอื ตัวแทนผู้ให้บริการโดยชอบด้วยกฎหมายเพียงรายเดียวในประเทศไทย และไม่มีพัสดุอ่ืนที่จะใช้ทดแทนได้
หรือกรณีมีความจําเป็นต้องใช้พัสดุน้ันโดยฉุกเฉิน เนื่องจากเกิดอุบัติภัยหรือภัยธรรมชาติ หรือเกิดโรคติดต่อ
อันตรายตามกฎหมายว่าด้วยโรคติดต่อ และการจัดซื้อจัดจ้างโดยวิธีประกาศเชิญชวนท่ัวไป หรือวิธีคัดเลือก
อาจทําให้เกิดความล่าช้าและอาจทําให้เกิดความเสียหายอย่างร้ายแรง ให้เชิญผู้ประกอบการที่มีอาชีพขาย
หรือรับจา้ งนัน้ โดยตรงมาย่นื เสนอราคาหากเหน็ ว่าราคาที่เสนอน้ันยังสูงกว่าราคาในท้องถ่ิน หรือราคาประมาณ
ได้ หรอื ราคาที่คณะกรรมการเห็นสมควรใหต้ ่อรองราคาลงเทา่ ท่ีจะทําได้

๑๔.๒.๑.๓ กรณีท่ีพัสดุท่ีจะทําการจัดซื้อจัดจ้างเป็นพัสดุ
ที่เกี่ยวพันกับพัสดุที่ได้ทําการจัดซ้ือจัดจ้างไว้ก่อนแล้ว และมีความจําเป็นต้องทําการจัดซ้ือจัดจ้างเพิ่มเติม
เพื่อความสมบูรณ์หรือต่อเนื่องในการใช้พัสดุนั้น โดยมูลค่าของพัสดุท่ีทําการจัดซ้ือจัดจ้างเพิ่มเติมจะต้องไม่สูง
กว่าพัสดุที่ได้ทําการจัดซ้ือจัดจ้างไว้ก่อนแล้ว ให้เจรจากับผู้ประกอบการรายเดิมตามสัญญาหรือข้อตกลงซึ่งยัง
ไม่สิ้นสุดระยะเวลาส่งมอบ เพื่อขอให้มีการซื้อหรือจ้างตามรายละเอียดและราคาที่ต่ํากว่าหรือราคาเดิมภายใต้
เง่ือนไขที่ดีกว่าหรือเง่ือนไขเดิม โดยคํานึงถึงราคาต่อหน่วยตามสัญญาเดิม (ถ้ามี) เพ่ือให้เกิดประโยชน์สูงสุด
ทห่ี น่วยงานของรฐั

๑๔.๒.๑.๔ กรณีท่ีเป็นพัสดุที่จะขายทอดตลาดโดยหน่วยงานของรัฐ
องคก์ ารระหวา่ งประเทศ หรือหนว่ ยงานของตา่ งประเทศ ให้ดาํ เนินการโดยเจรจาตกลงราคา

๑๔.๒.๑.๕ กรณีที่เป็ นพัส ดุที่เ ป็นท่ีดิน หรือสิ่งป ลูกส ร้า ง
ทีจ่ าํ เปน็ ตอ้ งซอ้ื เฉพาะแห่ง ให้เชิญเจ้าของที่ดินหรือส่ิงปลูกสร้างโดยตรงมาเสนอราคา หากเห็นว่าราคาท่ีเสนอ
นนั้ ยังสูงกวา่ ราคาในท้องตลาด หรอื ราคาที่คณะกรรมการเห็นสมควร ให้ตอ่ รองราคาลงเท่าที่จะทําได้

๑๔.๒.๒ จัดทํารายงานผลการพิจารณาและความเห็นพร้อมด้วยเอกสาร
ท่ีได้รับไว้ทั้งหมดเสนอหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ ผ่านหัวหน้าเจ้าหน้าท่ี เพ่ือพิจารณาให้ความเห็นชอบ
ทั้งนี้ รายงานผลการพจิ ารณาดงั กล่าว ให้ประกอบด้วยรายการอย่างน้อย ดังต่อไปน้ี32

๑๔.๒.๒.๑ รายการพัสดทุ ี่จะซ้อื หรือจ้าง
๑๔.๒.๒.๒ รายช่ือผู้ย่ืนข้อเสนอ ราคาท่ีเสนอ และข้อเสนอ
ของผู้ยน่ื ข้อเสนอทุกราย
๑๔.๒.๒.๓ รายช่ือผู้ยื่นข้อเสนอท่ีผ่านการคัดเลือกว่าไม่เป็น
ผู้มผี ลประโยชน์รว่ มกัน
๑๔.๒.๒.๔ หลักเกณฑ์การพิจารณาคัดเลือกข้อเสนอ พร้อมเกณฑ์
การให้คะแนน

32ข้อ๕๕(๔) ของระเบียบกระทรวงการคลังวา่ ดว้ ยการจัดซ้อื จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๑๐๘

๑๔.๒.๒.๕ ผลการพิจารณาคัดเลือกข้อเสนอ และการให้คะแนน
ข้อเสนอของผู้ย่ืนขอ้ เสนอทุกราย พรอ้ มเหตุผลสนับสนุนในการพจิ ารณา

๑๔.๒.๓ กรณีที่เป็นการจัดซื้อจัดจ้างพัสดุท่ีมีการผลิต จําหน่าย ก่อสร้าง
หรือให้บริการทั่วไป และมีวงเงินในการจัดซื้อจัดจ้างครั้งหน่ึงไม่เกินวงเงินตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวง
ให้เจา้ หน้าทเี่ จรจาตกลงราคากบั ผ้ปู ระกอบการท่ีมอี าชีพขายหรอื รับจ้างน้นั โดยตรง แลว้ ใหห้ วั หน้าเจ้าหน้าที่ซ้ือ
หรอื จ้างได้ภายในวงเงนิ ทีไ่ ด้รับความเห็นชอบจากหวั หน้าหนว่ ยงานของรัฐ

การซ้ือหรือจ้างตามวรรคหนึ่งในกรณีที่มีความจําเป็นเร่งด่วน
ที่เกิดขึ้นโดยไม่ได้คาดหมายไว้ก่อน และไม่อาจดําเนินการตามปกติได้ทัน ให้เจ้าหน้าท่ีหรือผู้ที่รับผิดชอบในการ
ปฏิบัติงานน้ันดําเนินการไปก่อน แล้วรีบรายงานขอความเห็นชอบต่อหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ และเม่ือหัวหน้า
หนว่ ยงานของรัฐ ให้ความเห็นชอบแล้ว ให้ถือว่ารายงานดังกลา่ วเป็นหลักฐานการตรวจรบั โดยอนุโลม33

๑๔.๓ การซ้ือหรือจ้างท่ีมีวงเงินเล็กน้อย ตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวง หน่วยงาน
ของรฐั อาจดําเนินการซ้ือหรือจ้างผ่านระบบอิเล็กทรอนิกสต์ ามวิธีการท่ีกรมบญั ชีกลางกาํ หนดก็ได้34

๑๔.๔ เมื่อหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ ให้ความเห็นชอบรายงานผลการพิจารณา
และผู้มีอํานาจอนุมัติส่ังซื้อหรือส่ังจ้างแล้ว ให้หัวหน้าเจ้าหน้าที่ประกาศผลผู้ชนะการซื้อหรือจ้างในระบบ
เครือข่ายสารสนเทศของกรมบัญชีกลาง (ระบบ e-GP) และของหน่วยงานของรัฐตามวิธีการที่กรมบัญชีกลาง
กาํ หนด และให้ปิดประกาศโดยเปิดเผย ณ สถานท่ีปิดประกาศของหน่วยงานของรัฐนั้น และแจ้งให้ผู้เสนอราคา
ทุกรายทราบผ่านทางจดหมายอิเล็กทรอนิกส์ (e-mail) ตามแบบที่กรมบญั ชกี ลางกําหนด35

๑๕. การตรวจรบั พัสดุ
๑๕.๑ ในการดําเนินการตามสัญญาหรือข้อตกลง ให้ผู้มีอํานาจแต่งตั้งคณะกรรมการตรวจ

รับพสั ดุเพื่อรบั ผิดชอบการบริหารสญั ญาหรือขอ้ ตกลงและการตรวจรบั พัสดุ36
ในกรณีทกี่ ารจดั ซ้อื จดั จา้ งมวี งเงินเล็กน้อยตามที่กําหนดในกฎกระทรวง จะแต่งตั้ง

บุคคลหนึ่งบุคคลใดเป็นผู้ตรวจรับพัสดุนั้น โดยให้ปฏิบัติหน้าที่เช่นเดียวกับคณะกรรมการตรวจรับพัสดุก็ได้
และใหน้ ําบทบัญญตั มิ าตรา ๙๖ วรรคสาม37 มาใช้บังคบั โดยอนโุ ลม

๑๕.๒ คณะกรรมการตรวจรับพัสดุในงานซ้ือหรือจ้างประกอบด้วย ประธาน ๑ คน
กรรมการอย่างน้อย ๒ คนแต่งต้ังจากข้าราชการ ลูกจ้างประจํา พนักงานราชการ พนักงานมหาวิทยาลัย
พนักงานของรัฐหรือพนักงานของหน่วยงานของรัฐท่ีเรียกช่ืออย่างอ่ืน โดยให้คํานึงถึงลักษณะหน้าท่ี
และความรบั ผดิ ชอบของผทู้ ไ่ี ดร้ ับการแตง่ ตัง้ เปน็ สาํ คญั 38

33ข้อ ๗๙ ของระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าดว้ ยการจดั ซอ้ื จดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
34ข้อ ๘๐ ของระเบยี บกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
35ข้อ ๘๑ ของระเบยี บกระทรวงการคลังวา่ ด้วยการจัดซือ้ จัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
36มาตรา ๑๐๐ ของ พ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
37มาตรา ๙๖วรรคสาม คือ ในการออกกฎกระทรวง ตามวรรคสอง จะกําหนดวงเงินเลก็ นอ้ ยให้แตกตา่ งกนั ตามขนาดหรือประเภทของหน่วยงานของรัฐกไ็ ด้
38ข้อ ๒๖ ของระเบียบกระทรวงการคลังวา่ ด้วยการจัดซือ้ จดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๑๐๙

ในกรณจี ําเป็นหรือเพ่อื ประโยชนข์ องหนว่ ยงานของรัฐจะแต่งต้ังบุคคลอื่นร่วม
เป็นกรรมการดว้ ยก็ได้ แต่จาํ นวนกรรมการท่ีเป็นบุคคลอน่ื นนั้ จะต้องไม่มากกว่าจํานวนกรรมการตามวรรคหนึ่ง

คณะกรรมการซื้อหรือจ้างทุกคณะควรแต่งต้ังผู้ชํานาญการหรือผู้ทรงคุณวุฒิ
เกย่ี วกบั งานการซอื้ หรอื จา้ งนนั้ ๆ เข้าร่วมเปน็ กรรมการดว้ ย

๑๕.๓ คณะกรรมการตรวจรับพัสดุในงานซื้อหรืองานจ้าง มีหน้าท่ีดังน้ี39
๑๕.๓.๑ ตรวจรับพัสดุ ณ ท่ีทําการของผู้ใช้พัสดุน้ัน หรือสถานที่ซ่ึงกําหนด

ไว้ในสัญญาหรอื ข้อตกลง
การตรวจรับพัสดุ ณ สถานที่อ่ืน ในกรณีที่ไม่มีสัญญาหรือข้อตกลง

จะตอ้ งไดร้ ับอนมุ ัติจากหัวหนา้ หนว่ ยงานของรัฐก่อน
๑๕.๓.๒ ตรวจรับพัสดุให้ถูกต้องครบถ้วนตามหลักฐานท่ีตกลงกันไว้ สําหรับกรณี

ทม่ี กี ารทดลองหรือตรวจสอบในทางเทคนิคหรือทางวิทยาศาสตร์ จะเชิญผู้ชํานาญการหรือผู้ทรงคุณวุฒิเกี่ยวกับพัสดุ
น้นั มาใหค้ าํ ปรึกษา หรือส่งพสั ดุนน้ั ไปทดลองหรือตรวจสอบ ณ สถานทขี่ องผ้ชู าํ นาญการหรือผทู้ รงคุณวุฒนิ ้นั ๆกไ็ ด้

ในกรณีจําเป็นท่ีไม่สามารถตรวจนับเป็นจํานวนหน่วยท้ังหมด
ได้ ใหต้ รวจรบั ตามหลักวิชาการสถิติ

๑๕.๓.๓ ให้ตรวจรับพัสดุในวันท่ีผู้ขายหรือผู้รับจ้างนําพัสดุมาส่ง
และใหด้ ําเนนิ การให้เสร็จสิ้นโดยเร็วท่สี ดุ

๑๕.๓.๔ เม่ือตรวจถูกต้องครบถ้วนแล้ว ให้รับพัสดุไว้และถือว่าผู้ขาย
หรือผู้รับจ้างได้ส่งมอบพัสดุถูกต้องครบถ้วนตั้งแต่วันที่ผู้ขายหรือผู้รับจ้างนําพัสดุน้ันมาส่ง แล้วมอบแก่เจ้าหน้าที่
พร้อมกับทําใบตรวจรับโดยลงช่ือไว้เป็นหลักฐานอย่างน้อย ๒ ฉบับ มอบแก่ผู้ขายหรือผู้รับจ้าง ๑ ฉบับ
และเจ้าหน้าท่ี ๑ ฉบับเพื่อดําเนินการเบิกจ่ายเงินตามระเบียบของหน่วยงานของรัฐและรายงานให้หัวหน้า
หนว่ ยงานของรฐั ทราบ

ในกรณีที่เห็นว่าพัสดุที่ส่งมอบ มีรายละเอียดไม่เป็นไปตามข้อกําหนด
ในสัญญาหรอื ข้อตกลงให้รายงานหัวหนา้ หน่วยงานของรฐั ผ่านหวั หน้าเจ้าหนา้ ที่ เพอื่ ทราบและสัง่ การ

๑๕.๓.๕ ในกรณีท่ีผู้ขายหรือผู้รับจ้างส่งมอบพัสดุถูกต้องแต่ไม่ครบจํานวน
หรือส่งมอบครบจํานวนแต่ไม่ถูกต้องท้ังหมด ถ้าสัญญาหรือข้อตกลงมิได้กําหนดไว้เป็นอย่างอื่น
ให้ตรวจรบั ไวเ้ ฉพาะจํานวนท่ีถกู ตอ้ ง โดยถอื ปฏิบตั ติ ามขอ้ ๑๕.๓.๔ และให้รีบรายงานหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ
ผ่านหัวหน้าเจ้าหน้าท่ีเพ่ือแจ้งให้ผู้ขายหรือผู้รับจ้างทราบภายใน ๓ วันทําการนับถัดจากวันตรวจพบ แต่ท้ังน้ี
ไมต่ ัดสิทธห์ิ น่วยงานของรัฐท่จี ะปรับผขู้ ายหรอื ผู้รบั จ้างในจาํ นวนทส่ี ่งมอบไม่ครบถ้วนหรือไมถ่ ูกต้องนน้ั

๑๕.๓.๖ การตรวจรับพัสดุที่ประกอบกันเป็นชุดหรือหน่วย ถ้าขาดส่วนประกอบ
อย่างใดอย่างหน่ึงไปแล้วจะไม่สามารถใช้การได้โดยสมบูรณ์ ให้ถือว่าผู้ขายหรือผู้รับจ้างยังมิได้ส่งมอบพัสดุนั้น
และโดยปกติให้รีบรายงานหวั หนา้ หน่วยงานของรัฐเพื่อแจ้งให้ผู้ขายหรือผู้รับจ้างทราบภายใน ๓ วันทําการนับ
ถดั จากวนั ทต่ี รวจพบ

39ข้อ ๑๗๕ ของระเบียบกระทรวงการคลังวา่ ด้วยการจัดซอื้ จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๑๑๐
๑๕.๓.๗ ถ้ากรรมการตรวจรับพัสดุบางคนไม่ยอมรับพัสดุโดยทําความเห็น
แยง้ ไว้ใหเ้ สนอหัวหน้าหน่วยงานของรัฐเพ่ือพิจารณาสั่งการ ถ้าหัวหน้าหน่วยงานของรัฐส่ังการให้รับพัสดุน้ันไว้
จงึ ดาํ เนินการตามขอ้ ๑๕.๓.๔ หรือข้อ ๑๕.๓.๕ แลว้ แตก่ รณี
๑๖. เมื่อส้ินสุดกระบวนการจัดซ้ือจัดจ้างในแต่ละโครงการ ให้หน่วยงานของรัฐจัดให้มีการบันทึก
รายงานผลการพิจารณา รายละเอียดวิธีการและข้ันตอนการจัดซ้ือจัดจ้างพร้อมท้ังเอกสารหลักฐานประกอบ
ตามรายการดงั ต่อไปน้ี40
๑๖.๑ รายงานขอซ้อื หรอื ขอจา้ งตามกระบวนการซื้อหรอื จ้าง
๑๖.๒ เอกสารเก่ียวกับการรับฟังความคิดเห็นร่างขอบเขตของงานหรือรายละเอียด
คณุ ลักษณะเฉพาะของพัสดุที่จะซอื้ หรอื จ้าง และผลการพิจารณาในครงั้ น้ัน (ถา้ มี)
๑๖.๓ หนงั สือเชิญชวน และเอกสารอืน่ ที่เกีย่ วขอ้ ง
๑๖.๔ ขอ้ เสนอของผยู้ นื่ ขอ้ เสนอทุกราย
๑๖.๕ บันทกึ รายงานผลการพิจารณาคดั เลอื กข้อเสนอ
๑๖.๖ ประกาศผลการพิจารณาคดั เลือกผู้ชนะการจดั ซ้ือจดั จา้ งหรือผู้ไดร้ ับการคัดเลอื ก
๑๖.๗ สัญญาหรือข้อตกลงเป็นหนังสือ รวมท้ังการแก้ไขสัญญาหรือข้อตกลง
เปน็ หนังสอื (ถ้ามี)
๑๖.๘ บันทกึ รายงานผลการตรวจรบั พัสดุ

40ข้อ ๑๖ ของระเบียบกระทรวงการคลังวา่ ด้วยการจดั ซอื้ จดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๑๑๑

ผงั ขนั้ ตอนการจดั ซอื้ จัดจ้าง โดยวิธเี ฉพาะเจาะจง

หนว่ ยไดร้ ับความเห็นชอบวงเงินงบประมาณ โครงการจดั ทาํ ขอ้ ตกลงคณุ ธรรม

(ม.๑๑, ข้อ ๑๑) มาตรฐานข้ันตํา่ ของนโยบายและ
แนวทางป้องกนั การทุจริตในการจัดซือ้
จัดทําแผนการจดั ซ้ือจดั จา้ งประจําปี
จดั จ้างท่ีผูป้ ระกอบการตอ้ งจดั ให้มี
(ขอ้ ๒๑)
การจัดทาํ ราคากลาง
แตง่ ตง้ั บคุ คล/คณะกรรมการ ร่างขอบเขตของาน (TOR) (ว.๒๐๖ กรมบญั ชกี ลาง)

(ขอ้ ๒๒) ประกาศราคากลาง* ในระบบเครือข่าย
สาระสนเทศของกรมบญั ชีกลางและ
เจา้ หน้าทจ่ี ัดทํารายงานขอซอื้ หรอื ขอจา้ ง หน่วยงานของรัฐ โดยให้ประกาศ
ภายใน 3 วันทาํ การ นับแตว่ นั ที่
หน.หน่วยงานของรฐั ใหค้ วามเหน็ ชอบ ผูม้ ีอาํ นาจได้ใหค้ วามเหน็ ชอบ/อนุมตั ิ
รายงานขอซอื้ ขอจ้าง
คณะกรรมการซื้อหรอื จา้ งโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง
จัดทาํ หนงั สือเชิญชวนผ้ปู ระกอบการ

(ข้อ ๗๘) (ข้อ ๗๘) (ข้อ ๗๘)

กรณไี มม่ ผี ู้ย่นื ขอ้ เสนอ/ไมไ่ ดร้ บั คัดเลอื ก กรณเี ป็นพัสดทุ ่ีจดั ซอื้ จัดจ้างไวก้ อ่ นและ กรณเี ปน็ ท่ีดนิ หรอื สงิ่ ปลูกสรา้ ง

โดยวิธปี ระกาศเชญิ ชวนทว่ั ไป ตอ้ งจัดซอ้ื จา้ งเพมิ่ เตมิ

(ข้อ ๗๙)

(ข้อ ๗๘) (ข้อ ๗๘) กรณที ีเ่ ปน็ พสั ดแุ ละมวี งเงิน

กรณมี ผี ู้ประกอบการซ่ึงมคี ณุ สมบัติโดยตรงรายเดยี วฯ/ กรณีพสั ดุขายทอดตลาด ครั้งหนง่ึ ไม่เกนิ วงเงินในกฎกระทรวง
กรณจี าํ เป็นตอ้ งใชพ้ สั ดฉุ กุ เฉนิ

คณะกรรมการเชญิ ผู้ประกอบ คณะกรรมการเชิญ คณะกรรมการดําเนินการ เจ้าหน้าทเ่ี จรจาตกลงราคากบั
การที่มอี าชพี โดยตรง ผู้ประกอบการทม่ี อี าชพี เจรจาตกลงราคา

โดยตรง

คณะกรรมการเจรจาผู้ประกอบการรายเดมิ คณะกรรมการเชญิ เจ้าของท่ดี นิ
หรือส่ิงปลกู สรา้ งโดยตรง

* ราคากลาง หน่วยงานของรฐั สามารถดาํ เนนิ การ (ข้อ ๗๘ (๒), ข้อ ๕๕ (๔) โดยอนุโลม)
กําหนดไดก้ ่อนการจัดทาํ รายงานขอซอ้ื ขอจา้ ง รายงานผลพจิ ารณาความเหน็ พรอ้ มเอกสารเพ่ือขออนมุ ัติส่งั ซอ้ื สงั่ จา้ ง โดยผา่ นหัวหน้าเจ้าหนา้ ที่

๑๑๒

ตรวจสอบงบประมาณกอ่ นทจี่ ะผกู พนั งบประมาณ

หน.หน่วยงานของรัฐ เหน็ ชอบและผมู้ ีอาํ นาจอนมุ ัติสงั่ ซือ้ สัง่ จา้ ง

(ข้อ ๘๑, ขอ้ ๔๒ โดยอนโุ ลม)
ประกาศผลผู้ชนะการซือ้ หรือจ้าง

เจา้ หน้าที่จดั ทําในรปู แบบสัญญา หรือข้อตกลง แลว้ แตก่ รณี

(ม.๖๖, ขอ้ ๑๖๑)
ลงนามในสญั ญาตามแบบทคี่ ณะกรรมการนโยบายกําหนด

๑๑๓

การตรวจรบั พสั ดุ

การพจิ ารณาของคณะกรรมการตรวจรบั พัสดุ

(ขอ้ ๑๗๕(๔)) (ขอ้ ๑๗๕(๔)) (ข้อ ๑๗๕(๕)) (ขอ้ ๑๗๕(๗))
กรณีพัสดไุ มถ่ กู ตอ้ งรายงาน กรณพี ัสดถุ กู ต้องบางส่วน
กรณีพัสดุถกู ตอ้ งทําการตรวจรบั กรรมการบางคน
รายงาน หน.หน่วยงานของรัฐเพ่อื ทราบ หน.หน่วยงานของรฐั เพอ่ื ทราบ/ส่ังการ ไม่ตรวจรบั พสั ดุ

กรณี หน.หน่วยงานของรฐั สั่งรับพัสดุ กรณี หน.หนว่ ยงานของรฐั รับเฉพาะพัสดทุ ่ีถกู ต้อง
ถือว่าส่งมอบถูกต้อง สั่งไมร่ ับพสั ดุ/แจ้งผู้ขาย รายงาน หน.หนว่ ยงานของรัฐ
หรอื ผ้รู ับจ้างภายใน ๓ วนั ทําการ เพื่อแจ้งผ้ขู ายหรือผู้รบั จ้างทราบ
นับถัดจากวนั ตรวจพบ/สงวนสิทธ์ิปรับ ภายใน ๓ วนั ทาํ การนบั ถัดจากวนั

ตรวจพบ/สงวนสทิ ธปิ์ รบั
(สว่ นทีไ่ ม่ถกู ต้อง)

กรรมการท่ีไม่ตรวจรับทาํ บนั ทกึ
ความเหน็ แย้งไว้

รายงาน หน. รบั กรณีพสั ดถุ กู ต้อง/ทาํ การตรวจรับ
หนว่ ยงานของรัฐ รายงาน หน.หนว่ ยงานของรัฐเพื่อทราบ

ไมร่ บั รบั เฉพาะพสั ดุท่ีถกู ตอ้ ง
รายงาน หน.หนว่ ยงานของรฐั
กรณี หน.หนว่ ยงานของรฐั ส่ังไมร่ ับพสั ด/ุ แจง้ ผู้ขายหรอื ผ้รู บั จา้ งทราบ
แจง้ ผ้ขู ายหรอื ผรู้ บั จา้ งทราบ ภายใน ๓ วนั ภายใน ๓ วนั ทาํ การ/นบั ถดั จาก
วนั ตรวจพบ/สงวนสทิ ธปิ์ รับ
ทาํ การนบั ถดั จาก
วนั ตรวจพบพสั ดุ/สงวนสทิ ธิ์ปรบั (สว่ นทีไ่ มถ่ กู ต้อง)

๗๑

๒.๑.๑ อํานาจอนุมัติการจัดทําแผนการจัดซื้อจัดจ้างประจําปี ให้เป็นไปตาม
คาํ จํากัดความ หน่วยงานของรัฐ หวั หน้าหนว่ ยงานของรัฐ และอํานาจการส่ังซื้อหรือสั่งจ้าง การส่ังจ้างท่ีปรึกษา
และการสั่งจ้างออกแบบหรือควบคุมงานตามที่กําหนดไว้ตามคําสั่ง กห.(เฉพาะ) ท่ี ๖๒/๖๒ ลง ๓๐ก.ย.๖๒
เรือ่ ง การจดั ซือ้ จัดจ้างและการบริหารพัสดขุ องกระทรวงกลาโหม

๒.๑.๒ งานจัดซื้อจัดจ้างที่เกินอํานาจการส่ังซ้ือหรือสั่งจ้างของหน่วยให้จัดทํา
แผนการจดั ซอ้ื จัดจา้ งเสนอ กบ.ทอ.เพ่อื ขออนุมัติเปน็ แผนการจัดซื้อจัดจา้ งประจาํ ปี

๒.๒ ใหจ้ ดั ทาํ แผนการจัดซอ้ื จดั จา้ งประจําปี ตามแบบฟอร์มทก่ี าํ หนด3 ประกอบดว้ ย
๒.๒.๑ ชือ่ โครงการทจี่ ะจัดซื้อจัดจ้าง
๒.๒.๒ วงเงนิ ทีจ่ ะจัดซื้อจัดจ้างโดยประมาณ
๒.๒.๓ ระยะเวลาทีค่ าดวา่ จะจัดซอ้ื จัดจ้าง
เม่ือหัวหน้าหน่วยงานของรัฐให้ความเห็นชอบแผนการจัดซื้อจัดจ้าง

ประจําปีตามวรรคหน่ึงแล้ว ให้หัวหน้าเจ้าหน้าที่ประกาศเผยแพร่แผนดังกล่าวในระบบเครือข่ายสารสนเทศ
ของกรมบัญชีกลางและของหน่วยงานของรัฐตามวิธีการที่กรมบัญชีกลางกําหนด และให้ปิดประกาศ
โดยเปิดเผย ณ สถานท่ีปิดประกาศของหน่วยงานของรัฐนั้น เว้นแต่กรณีที่บัญญัติไว้ตามความในมาตรา ๑๑
วรรคหนงึ่ 4 ของ พ.ร.บ.การจดั ซอื้ จัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐

หากหน่วยงานของรัฐไม่ได้ประกาศเผยแพร่แผนการจัดซื้อจัดจ้างโครงการ
ใดในระบบเครอื ขา่ ยสารสนเทศของกรมบญั ชีกลาง จะไมส่ ามารถดําเนินการจัดซ้อื จัดจา้ งในโครงการนน้ั ได้5

๓. หลังจากท่ีได้ประกาศเผยแพร่แผนการจัดซ้ือจัดจ้างประจําปีตามข้อ ๒ แล้ว ให้หน่วยงานของรัฐ
รีบดาํ เนนิ การจดั ซอ้ื จัดจ้างให้เปน็ ไปตามแผนและขน้ั ตอนของระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
ในหมวดวา่ ดว้ ยการซื้อหรือจ้าง เพอ่ื ให้พร้อมที่จะทําสญั ญาหรือขอ้ ตกลงได้ทนั ทเี ม่อื ได้รับอนมุ ตั ทิ างการเงนิ แลว้ 6

๔. ในกรณีที่มีความจําเป็นต้องเปลี่ยนแปลงแผนการจัดซ้ือจัดจ้างประจําปีให้เจ้าหน้าที่หรือ
ผู้ ท่ี ไ ด้ รั บ ม อ บ ห ม า ย ใ น ก า ร ป ฏิ บั ติ ง า น นั้ น จั ด ทํ า ร า ย ง า น พ ร้ อ ม ร ะ บุ เ ห ตุ ผ ล ท่ี ข อ เ ป ล่ี ย น แ ป ล ง เ ส น อ
หัวหน้าหน่วยงานของรัฐเพ่ือขอความเห็นชอบ และเมื่อได้รับความเห็นชอบแล้วให้ดําเนินการ
ตามข้อ ๒ วรรคสองตอ่ ไป7

3อนมุ ัติ ผบ.ทอ.เม่ือ ๑๕ มิ.ย.๖๑ ท้ายหนังสือ กบ.ทอ.ลับมาก ดว่ นมาก ที่ กห ๐๖๐๗.๓/๓๖๙ ลง ๑๕ มิ.ย.๖๑ เรือ่ ง สรุปผลการอบรม คณก.ซ้ือจา้ ง และ คณก.ตรวจรบั พัสดุ
และการประชุมเชิงปฏิบัติการเตรยี มความพร้อมการจัดซือ้ จัดจ้างปีงบประมาณ ๖๒
4มาตรา ๑๑ วรรคหน่ึง ให้หนว่ ยงานของรัฐจัดทําแผนการจัดซอ้ื จัดจ้างประจําปี และประกาศเผยแพร่ในระบบเครือขา่ ยสารสนเทศของกรมบญั ชีกลางและของหนว่ ยงานของรัฐ
ตามวิธีการทกี่ รมบญั ชีกลางกําหนดและใหป้ ิดประกาศโดยเปิดเผย ณ สถานท่ีปดิ ประกาศของหน่วยงานของรัฐนนั้ เว้นแต่
(๑) กรณที ม่ี ีความจําเปน็ เร่งดว่ นหรือเปน็ พัสดุที่ใชใ้ นราชการลับ
(๒) กรณที ่ีมวี งเงินในการจัดซื้อจดั จา้ งตามท่กี ําหนดในกฎกระทรวงหรือมีความจําเป็นต้องใช้พัสดโุ ดยฉุกเฉินหรือเปน็ พสั ดทุ ี่จะขายทอดตลาด
(๓) กรณที เ่ี ป็นงานจ้างทป่ี รึกษาท่ีมีวงเงินค่าจ้างตามทกี่ ําหนดในกฎกระทรวงหรือท่ีมีความจําเป็นเร่งด่วนหรือทเี่ ก่ียวกบั ความมน่ั คงของชาติ
(๔) กรณีทเ่ี ป็นงานจ้างออกแบบหรอื ควบคุมงานกอ่ สรา้ งท่มี คี วามจาํ เป็นเรง่ ดว่ นหรอื ท่เี กย่ี วกบั ความม่ันคงของชาติ
หลักเกณฑ์ วธิ ีการ และรายละเอยี ดการจัดทําแผนการจดั ซ้ือจัดจ้างตามวรรคหน่ึงและการเปลี่ยนแปลงแผนให้เป็นไปตามระเบียบทีร่ ฐั มนตรกี ําหนด
5ขอ้ ๑๑ ของระเบยี บกระทรวงการคลังว่าดว้ ยการจดั ซ้อื จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
6ขอ้ ๑๒ ของระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าด้วยการจดั ซื้อจัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
7ข้อ ๑๓ ของระเบียบกระทรวงการคลงั วา่ ด้วยการจัดซือ้ จดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๗๒

๕. แนวทางและวิธีการในการดําเนินงานโครงการความร่วมมือป้องกันการทุจริตในการจัดซ้ือ
จัดจ้างภาครัฐแบบของข้อตกลงคุณธรรม การคัดเลือกผู้สังเกตการณ์ และการจัดทํารายงานตามมาตรา ๑๗
และมาตรา ๑๘ แหง่ พ.ร.บ.การจัดซื้อจดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐8

โครงการจัดทําข้อตกลงคุณธรรม หมายความว่า โครงการจัดซื้อจัดจ้างตาม
พ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ ที่คณะกรรมการความร่วมมือป้องกันการทุจริตมีมติเห็นชอบให้จัดทํา
ข้อตกลงคณุ ธรรม ซึง่ มลี กั ษณะอยา่ งหนึ่งอย่างใด ดังตอ่ ไปนี้

๑. โครงการจดั ซ้อื จัดจ้างทม่ี วี งเงนิ ต้งั แต่ ๑,๐๐๐ ลา้ นบาทข้นึ ไป
๒. โครงการจดั ซอ้ื จัดจ้างท่ีสาธารณชนสนใจ เช่น โครงการลงทุนโครงสรา้ งพ้ืนฐาน
๓. โครงการจัดซื้อจัดจ้างลักษณะอ่ืนท่ีคณะกรรมการ ค.ป.ท.เห็นสมควรให้จัดทํา
ข้อตกลงคณุ ธรรม
เมอื่ หนว่ ยงานของรฐั ได้รบั ความเห็นชอบวงเงินงบประมาณท่ีจะใช้ในการจัดซ้ือจัดจ้างจาก
หน่วยงานท่ีเกี่ยวข้องหรือผู้มีอํานาจในการพิจารณางบประมาณแล้ว ให้แจ้งข้อมูลโครงการที่มีวงเงินต้ังแต่
๑,๐๐๐ ล้านบาทข้ึนไป ให้คณะกรรมการ ค.ป.ท. ภายใน ๑๕ วันทําการนับแต่วันท่ีได้รับความเห็นชอบวงเงิน
งบประมาณเพือ่ พิจารณาคดั เลือกใหจ้ ัดทาํ ขอ้ ตกลงคุณธรรม ทัง้ นี้ การแจ้งข้อมูลดังกล่าวให้จัดทําตามแบบและ
วิธกี ารทก่ี รมบญั ชกี ลางกาํ หนด
๖. มาตรฐานขั้นต่ําของนโยบายและแนวทางป้องกันการทุจริตในการจัดซ้ือจัดจ้าง
ทผ่ี ูป้ ระกอบการต้องจดั ใหม้ ี ตามมาตรา ๑๙พ.ร.บ.การจดั ซื้อจดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐9
ผู้ประกอบการที่จะเข้าร่วมการเสนอราคาในโครงการท่ีมีวงเงินในการจัดซื้อจัดจ้างตั้งแต่
๕๐๐ ล้านบาทข้ึนไป ต้องจัดให้มีนโยบายและแนวทางการป้องกันการทุจริตในการจัดซ้ือจัดจ้างท่ีเหมาะสม
และระบุเปน็ ลายลกั ษณ์อกั ษรอยา่ งชัดเจน
ผู้ประกอบการที่จะเข้าร่วมการเสนอราคาในโครงการจัดซ้ือจัดจ้างท่ีมีวงเงินตั้งแต่
๕๐๐ ล้านบาทข้ึนไป ต้องแนบเอกสารท่ีเป็นนโยบายและแนวทางการป้องกันการทุจริตในการจัดซ้ือจัดจ้าง
เพอ่ื เป็นเอกสารประกอบการเสนอราคา
หน่วยงานของรัฐกําหนดเงื่อนไขในขอบเขตของงาน และประกาศจัดซ้ือจัดจ้างว่า
คุณสมบตั ผิ ้เู ขา้ รว่ มการเสนอราคาจะตอ้ งมีนโยบายและแนวทางการป้องกันการทุจริตในการจัดซ้ือจัดจ้างพร้อม
ทั้ง ต้องแนบเอกสารหลักฐาน และแบบตรวจสอบข้อมูลของผู้ประกอบการท่ีจะเข้าร่วมการเสนอราคาใน
โครงการที่มีวงเงินต้ังแต่ ๕๐๐ ล้านบาทขึ้นไป ประกอบเป็นเอกสารการเสนอราคา โดยผู้ประกอบการจะต้อง
มกี ารดําเนนิ การตามแบบตรวจสอบข้อมูลครบถว้ นทุกขอ้ จึงจะผา่ นการพิจารณาคณุ สมบัติของผู้เสนอราคา
๗. แนวทางปฏิบัติในการขอยกเว้นผ่อนผันการปฏิบัติตามประกาศคณะกรรมการ ค.ป.ท.
ลง ๕ ก.ค.๖๑ เร่ือง แนวทางและวิธีการในการดําเนินงานโครงการความร่วมมือป้องกันการทุจริตในการจัดซื้อ

8ประกาศคณะกรรมการ ค.ป.ท. ลง ๕ ก.ค.๖๑ เร่อื ง แนวทางและวธิ กี ารในการดาํ เนนิ งานโครงการความรว่ มมอื ปอ้ งกันการทุจรติ ในการจัดซ้อื จดั จา้ งภาครัฐแบบของข้อตกลง
คณุ ธรรม การคัดเลอื กผู้สงั เกตการณ์ และการจัดทํารายงานตามมาตรา ๑๗ และมาตรา ๑๘แห่ง พ.ร.บ.การจดั ซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
9ประกาศคณะกรรมการ ค.ป.ท. ลง ๕ ก.ค.๖๑ เร่อื ง มาตรฐานข้นั ตา่ํ ของนโยบายและแนวทางป้องกันการทุจรติ ในการจัดซอื้ จดั จา้ งที่ผูป้ ระกอบการต้องจัดใหม้ ี ตามมาตรา ๑๙
แห่ง พ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๗๓

จัดจ้างภาครัฐ แบบของข้อตกลงคุณธรรม การคัดเลือกผู้สังเกตการณ์ และการจัดทํารายงานตาม
มาตรา ๑๗ และมาตรา ๑๘ แห่ง พ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ และประกาศคณะกรรมการ ค.ป.ท.
ลง ๕ ก.ค.๖๑ เร่ือง มาตรฐานขั้นตํ่าของนโยบายและแนวทางป้องกันการทุจริตในการจัดซ้ือจัดจ้าง
ทผี่ ปู้ ระกอบการต้องจัดให้มีตามมาตรา ๑๙ แห่ง พ.ร.บ.การจัดซอ้ื จดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐10

๗.๑ ให้ เหล่าทัพ ดําเนินการออกคําส่ังแต่งต้ังคณะกรรมการ ภายใต้ช่ือ “คณะกรรมการ
พจิ ารณากล่ันกรองโครงการทีภ่ าคประชาชนและผูป้ ระกอบการมสี ่วนรว่ มในการปอ้ งกนั การทุจริตตาม พ.ร.บ.การจัดซื้อ
จัดจา้ งและการบรหิ ารพสั ดภุ าครฐั พ.ศ.๒๕๖๐ ของ ... (ระบหุ นว่ ย)” ขนึ้ เป็นการเฉพาะเพ่ือพิจารณากลั่นกรองโครงการ
จัดซื้อจัดจ้างท่ีต้องการขอยกเว้นผ่อนผันการปฏิบัติฯ โดยแต่ละเหล่าทัพ ให้ รอง เสธ.เหล่าทัพท่ีรับผิดชอบสายงาน
ด้านส่งกําลังบํารุง เป็นประธานกรรมการ และมีกรรมการอย่างน้อยประกอบด้วย จก.ขว.เหล่าทัพหรือผู้แทน, จก.ยก.
เหล่าทัพหรือผู้แทน, จก.กบ.เหล่าทัพหรือผู้แทน ปช.เหล่าทัพหรือผู้แทน และหัวหน้าหน่วยที่รับผิดชอบสายงาน
ดา้ นยทุ ธบรกิ ารหรอื ด้านเทคนิคหรอื ในส่วนสง่ กาํ ลังบาํ รงุ ที่เก่ียวข้องหรือผู้แทน

๗.๒ คณะกรรมการพิจารณากล่ันกรองโครงการฯ ตามขอ้ ๗.๑ มอี าํ นาจหนา้ ที่ ดังนี้
๗.๒.๑ พิจารณากลั่นกรองโครงการที่มีวงเงินตั้งแต่ ๕๐๐ ล้านบาทขึ้นไป

ที่ต้องขอยกเว้นผ่อนผันการปฏิบัติ ตามประกาศคณะกรรมการ ค.ป.ท.เรื่อง มาตรฐานขั้นต่ําของนโยบาย
และแนวทางป้องกันการทุจริตในการจัดซื้อจัดจ้างที่ผู้ประกอบการต้องจัดให้มี เนื่องจากเป็นการจัดหา
ยุทโธปกรณ์จากต่างประเทศจากผู้ประกอบการโดยตรงหรือตัวแทนผู้ประกอบการ

๗.๒.๒ พิจารณากล่ันกรองโครงการท่ีมีวงเงินต้ังแต่ ๑,๐๐๐ ล้านบาทข้ึนไปท่ีต้อง
แจ้งข้อมูลโครงการให้คณะกรรมการ ค.ป.ท.ภายใน ๑๕ วันทําการ นับแต่วันท่ีได้รับความเห็นชอบวงเงินงบประมาณ
เพื่อพิจารณาคดั เลือกใหจ้ ัดทําข้อตกลงคุณธรรม และโครงการทตี่ อ้ งการขอยกเว้นผ่อนผันการปฏิบัติ พร้อมท้ังเหตุผล
ความจําเป็นของการยกเว้นผ่อนผันโครงการดังกล่าว ตามประกาศคณะกรรมการ ค.ป.ท.เร่ือง แนวทางและ
วิธีการในการดําเนินงานโครงการความร่วมมือป้องกันการทุจริตในการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ แบบของข้อตกลง
คุณธรรมฯ ตามมาตรา ๑๗ และมาตรา ๑๘ แห่ง พ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ เนื่องจากเป็นโครงการท่ีเป็น
การจัดหายุทโธปกรณ์จากตา่ งประเทศจากผูป้ ระกอบการโดยตรงหรอื ตวั แทนผ้ปู ระกอบการซ่ึงมีเงื่อนไขกําหนด
มิใหเ้ ปดิ เผยข้อมลู กับบคุ คลที่สาม

๗.๒.๓ เมื่อดําเนินการพิจารณากล่ันกรองโครงการตามข้อ ๗.๒.๑ และข้อ ๗.๒.๒
แล้วใหน้ ําเรยี น ผบ.เหล่าทพั หรอื ผู้ทีไ่ ด้รบั มอบอํานาจ เป็นผ้ใู หค้ วามเห็นชอบและมีหนังสือเสนอกรมบัญชีกลาง
เพื่อพิจารณาต่อไป ทั้งนี้ให้หน่วยจัดเก็บเอกสารบันทึกผลการพิจารณาไว้เป็นหลักฐานยืนยันว่าหน่วยได้
พิจารณารอบคอบและเปน็ ประโยชนต์ ่อทางราชการ

๗.๒.๔ ปฏบิ ตั หิ น้าทอ่ี นื่ ๆ ตามท่ี ผบ.เหล่าทัพ กําหนด
๗.๓ ให้ยุทโธปกรณ์ หมายความว่า ยุทธภัณฑ์ตามนัยแห่ง พ.ร.บ.ควบคุมยุทธภัณฑ์
พ.ศ.๒๕๓๐ หรือฉบับที่เป็นปัจจุบัน และเป็นไปตามบัญชีรายการยุทธภัณฑ์ของ กห.เพื่อการยกเว้นผ่อนผัน
คา่ อากรทางศุลกากรตามท่ีคณะรฐั มนตรไี ดอ้ นุมัติไว้

10อนุมตั ิ ปล.กห.เมอื่ ๒๖ เม.ย.๖๒ ทา้ ยหนังสอื สงป.กห.ด่วนมาก ที่ กห ๐๒๐๘/๑๔๒๐ ลง ๒๒ เม.ย.๖๒ เร่อื ง ขออนมุ ัตแิ นวทางปฏิบัตใิ นการขอยกเว้นผ่อนผนั การปฏิบัติตาม
ประกาศคณะกรรมการ ค.ป.ท. ตามมาตรา ๑๗, ๑๘ และ ๑๙ แห่ง พ.ร.บ.การจัดซอ้ื จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๗๔

๘. คณะกรรมการพิจารณากลั่นกรองโครงการท่ีภาคประชาชนและผู้ประกอบการมีส่วนร่วม
ในการป้องกันการทุจริต ตาม พ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ.๒๕๖๐ ของ ทอ.11
มี รอง เสธ.ทอ.(กบ.) เป็นประธานกรรมการ ผอ.กนผ.สนผ.กบ.ทอ.เป็นกรรมการและเลขานุการ พร้อมด้วย
กรรมการจํานวน ๑๑ คน มอี ํานาจหนา้ ท่ีตามขอ้ ๗.๒

๙. การจัดทําร่างขอบเขตของงานหรือรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุหรือแบบรูป
รายการงานกอ่ สร้าง12

ในการซ้อื หรือจา้ งท่มี ิใชก่ ารจา้ งก่อสรา้ ง ใหห้ วั หนา้ หน่วยงานของรัฐแต่งตง้ั คณะกรรมการข้นึ มา
คณะหนง่ึ หรอื จะใหเ้ จา้ หน้าที่หรือบคุ คลใดบคุ คลหน่งึ รบั ผิดชอบในการจดั ทาํ รา่ งขอบเขตของงานหรอื รายละเอียดคุณ
ลกั ษณะเฉพาะของพสั ดทุ ีจ่ ะซ้ือหรือจ้าง รวมท้ังกําหนดหลักเกณฑก์ ารพจิ ารณาคดั เลือกข้อเสนอด้วย

เพื่อให้การกําหนดรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุท่ีจะซ้ือหรือจ้างมีมาตรฐาน
และเปน็ ประโยชน์ต่อทางราชการ หากพัสดุที่จะซื้อหรือจ้างใดมีประกาศกําหนดมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม
แล้วให้กําหนดรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุที่จะซื้อหรือจ้าง หรือรายการในการก่อสร้าง
ตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม หรือเพ่ือความสะดวกจะระบุเฉพาะหมายเลขมาตรฐานก็ได้หรือในกรณี
พัสดุที่จะซื้อหรือจ้างใดยังไม่มีประกาศกําหนดมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมแต่มีผู้ได้รับการจดทะเบียน
ผลิตภัณฑ์ไว้กับกระทรวงอุตสาหกรรมแล้ว ให้กําหนดรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุที่จะซื้อหรือจ้าง
หรือรายการในการก่อสร้างให้สอดคล้องกับรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะตามที่ระบุในคู่มือผู้ซื้อหรือใบแทรก
ค่มู ือผ้ซู ื้อทกี่ ระทรวงอุตสาหกรรมจดั ทาํ ขึน้

ในการจ้างก่อสร้าง ให้หัวหน้าหน่วยงานของรัฐแต่งตั้งคณะกรรมการข้ึนมาคณะหน่ึงหรือ
จะให้เจ้าหน้าที่หรือบุคคลใดบุคคลหนึ่งจัดทําแบบรูปรายการงานก่อสร้างหรือจะดําเนินการจ้างออกแบบหรือ
ควบคมุ งานกอ่ สรา้ งก็ได้

องค์ประกอบ ระยะเวลาการพิจารณา และการประชุมของคณะกรรมการตามวรรคหนึ่ง
และวรรคสอง ให้เปน็ ไปตามที่หัวหนา้ หน่วยงานของรัฐกาํ หนดตามความจําเป็นและเหมาะสม

๑๐. หลักการในการจัดทําร่างขอบเขตของงานหรือรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุ
ทจ่ี ะซอื้ หรอื จา้ ง รวมทั้งกาํ หนดหลกั เกณฑ์การพิจารณาคัดเลอื กข้อเสนอ13

๑๐.๑ การแต่งต้ัง คณก.จัดทาํ ร่างขอบเขตของงานหรือรายละเอยี ดคณุ ลักษณะเฉพาะ
ของพสั ดุท่ีจะซือ้ หรือจ้าง ดําเนนิ การ ดังนี้

๑๐.๑.๑ งานจัดซอื้ จัดจ้างที่มวี งเงินไม่เกนิ อาํ นาจการส่ังซอื้ ส่ังจ้างของ ผบ.ทอ.
กรณีเปน็ งานหรอื พัสดุที่มีลักษณะเป็นการเฉพาะ หรือไม่มีการกําหนดมาตรฐานจาก นขต.ทอ.หรือหน่วยงานอื่น
ที่เกี่ยวข้องไว้แล้ว และมีความซับซ้อน ต้องใช้เทคโนโลยีสูง หรือจําเป็นต้องใช้เทคนิคเฉพาะมีลักษณะของเน้ืองาน
เกี่ยวข้องหลายสายวิทยาการ ให้กรมในส่วนส่งกําลังบํารุงหรือหน่วยที่จะดําเนินการซื้อหรือจ้างนั้น

11คาํ สั่ง ทอ.(เฉพาะ) ที่ ๑๕/๖๒ ลง ๓ พ.ค.๖๒ เรื่อง แต่งต้งั คณะกรรมการพิจารณากลนั่ กรองโครงการทภี่ าคประชาชนและผู้ประกอบการมสี ่วนรว่ มในการปอ้ งกันการทจุ ริต
ตาม พ.ร.บ.การจัดซอ้ื จดั จ้างและการบรหิ ารพัสดภุ าครฐั พ.ศ.๒๕๖๐ ของ ทอ.
12ขอ้ ๒๑ ของระเบียบกระทรวงการคลังวา่ ดว้ ยการจดั ซอื้ จัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
13อนมุ ัติ ผบ.ทอ.เม่อื ๒๗ ส.ค.๖๒ ท้ายหนังสอื กบ.ทอ.ลบั มาก ด่วนมาก ท่ี กห ๐๖๐๗.๓/๙๕๑ ลง ๒๖ ส.ค.๖๒ เรือ่ ง แนวทางการแต่งตั้ง คณก.จัดทํารา่ งขอบเขตของงานหรอื
รายละเอยี ดคณุ ลกั ษณะเฉพาะของพัสดทุ มี่ วี งเงินเกินอํานาจการสง่ั ซ้อื ของ ผบ.ทอ.และใช้เกณฑ์ราคาประกอบเกณฑ์อ่ืน

๗๕

ประสานและขอความร่วมมือจากสายวิทยาการท่ีเก่ียวข้อง รวมทั้งเป็นหน่วยรับผิดชอบในการแต่งต้ัง คณก.จัดทํา
ร่างขอบเขตของงานหรือรายละเอยี ดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุท่จี ะซ้ือหรือจา้ ง

๑๐.๑.๒ งานจดั ซือ้ จดั จา้ งทีม่ วี งเงินเกินอํานาจการส่ังซื้อสง่ั จ้างของ ผบ.ทอ.
๑๐.๑.๒.๑ กรณีเป็นงานหรือพัสดุที่จัดซ้ือจัดจ้างในโครงการปกติ

ให้กรมในส่วนส่งกําลังบํารุงหรือหน่วยท่ีจะดําเนินการซ้ือหรือจ้างรายงานขออนุมัติแต่งตั้ง คณก.จัดทําร่างขอบเขต
ของงานหรือรายละเอยี ดคุณลกั ษณะเฉพาะของพัสดทุ ่ีจะซ้ือหรือจ้าง นําเรียน ผบ.ทอ.ผ่าน กบ.ทอ.โดยให้มีกรรมการ
ครอบคลุมทุกสายวทิ ยาการที่เกยี่ วขอ้ ง

๑๐.๑.๒.๒ กรณเี ปน็ งานหรอื พสั ดทุ ่ีจัดซ้ือจัดจ้างในโครงการเสริมสร้าง
กําลังกองทัพ ให้กรมในส่วนส่งกําลังบํารุงหรือหน่วยท่ีจะดําเนินการซื้อหรือจ้างขออนุมัติแต่งต้ัง คณก.จัดทํา
รา่ งขอบเขตของงานหรือรายละเอยี ดคุณลกั ษณะเฉพาะของพัสดุที่จะซื้อหรือจ้าง นําเรียน ผบ.ทอ.ผ่าน ยก.ทอ.
โดยให้มีกรรมการครอบคลุมทกุ สายวทิ ยาการท่ีเก่ยี วข้อง

๑๐.๒ คณก.จดั ทาํ ร่างขอบเขตของงานฯ ตามข้อ ๑๐.๑ ให้มีหน้าที่ตามที่กําหนดไว้ใน
ระเบียบกระทรวงการคลงั ว่าด้วยการจดั ซอ้ื จดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐ ดงั นี้

๑๐.๒.๑ จัดทําขอบเขตของงานหรือรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุ
ท่จี ะซ้อื หรือจา้ ง โดยกาํ หนดรายละเอียดให้ถูกต้องครบถว้ น เปน็ ไปตามความตอ้ งการของทางราชการมากทีส่ ุด

๑๐.๒.๒ กําหนดเกณฑ์การพิจารณาคัดเลือกข้อเสนอในการซื้อหรือจ้างพัสดุ
แต่ละเร่ืองและในกรณีการซื้อหรือจ้างพัสดุโดยใช้เกณฑ์ราคาประกอบเกณฑ์อ่ืนในการคัดเลือกข้อเสนอ
ให้ คณก.จัดทาํ รา่ งขอบเขตของงานหรือรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุท่ีจะซื้อหรือจ้างน้ัน กําหนดเกณฑ์
ทีจ่ ะใชใ้ นการคัดเลือกพร้อมรายละเอียด ตลอดจนนา้ํ หนกั และวิธกี ารคดิ คะแนนของแตล่ ะเกณฑ์ด้วย

๑๐.๒.๓ กําหนดเวลาให้ คณก.จัดทําร่างขอบเขตของงานฯ รายงานผล
การดําเนินการนําเรียนผู้แต่งตั้งเพื่ออนุมัติ ภายใน ๓๐ วัน นับจากวันท่ีได้รับทราบคําส่ังฯ หรือระยะเวลาที่เหมาะสม
ตามลักษณะงานท่ีเปน็ จรงิ ถ้ามเี หตุทท่ี าํ ให้การดําเนนิ การลา่ ช้า ใหร้ ายงานขอขยายเวลาไดต้ ามความจาํ เป็น

๑๐.๓ ยก.ทอ.ซึ่งเป็นหน่วยรับผิดชอบโครงการเสริมสร้างกําลังกองทัพ และ กบ.ทอ.
ซ่ึงเป็นหน่วยรับผิดชอบโครงการปกติ กรณีมีความจําเป็นและมีความประสงค์ท่ีจะพิจารณาขออนุมัติแต่งต้ัง
คณก.ศึกษาและรวบรวมข้อมูลเตรียมการจัดหา (ในแต่ละโครงการ/เร่ือง) โดยให้มีหน้าที่เพิ่มเติมในการจัดทํา
ขอบเขตของงานหรือรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุท่ีจะซื้อหรือจ้าง ก็ให้ดําเนินการได้เป็นกรณี ๆ ไป
ท้ังนี้การกําหนดรายละเอียดฯ ขอให้ดําเนินการให้ถูกต้องครบถ้วนเป็นไปตามความต้องการของทางราชการ
มากท่ีสุดพร้อมท้ังให้มีหน้าที่กําหนดเกณฑ์ท่ีจะใช้ในการคัดเลือกพร้อมรายละเอียด ตลอดจนน้ําหนักและ
วธิ ีการคิดคะแนนของแตล่ ะเกณฑ์ตามทก่ี าํ หนดไว้ในระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าด้วยการจดั ซอ้ื จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

การจัดซื้อยุทธภัณฑ์ท่ีสําคัญโดยวิธีคัดเลือก เช่น อากาศยาน ระบบบัญชาการ
และควบคุม ระบบอาวุธ เป็นต้น ให้ใช้เกณฑ์ราคาประกอบเกณฑ์อ่ืนตามระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซ้ือ
จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ โดยมีเกณฑ์การพิจารณาคัดเลือก ประกอบด้วย ราคา ต้นทุนของพัสดุตลอดอายุการใช้งาน

๗๖

ข้อเสนอด้านเทคนิคหรือข้อเสนออ่ืน และการบริการหลังการขาย สําหรับการกําหนดน้ําหนักคะแนนให้พิจารณา
ขดี ความสามารถหรอื สมรรถนะของยุทธภณั ฑ์ทีก่ องทัพอากาศจะได้รบั เปน็ สาํ คญั 14

๑๑. การกาํ หนดราคากลาง
ราคากลาง หมายความวา่ ราคาเพื่อใช้เป็นฐานสําหรับเปรียบเทียบราคาที่ผู้ย่ืนข้อเสนอ

ได้ย่นื เสนอไวซ้ งึ่ สามารถจัดซอ้ื จัดจ้างได้จริงตามลําดับ ดังตอ่ ไปน้ี15
๑๑.๑ ราคาทีไ่ ด้มาจากการคํานวณตามหลกั เกณฑ์ท่ีคณะกรรมการราคากลางกําหนด
๑๑.๒ ราคาทไี่ ดม้ าจากฐานข้อมลู ราคาอา้ งองิ ของพสั ดุทีก่ รมบัญชกี ลางจัดทํา
๑๑.๓ ราคามาตรฐานทีส่ าํ นักงบประมาณหรือหน่วยงานกลางอน่ื กําหนด
๑๑.๔ ราคาท่ไี ด้มาจากการสบื ราคาจากทอ้ งตลาด
๑๑.๕ ราคาทีเ่ คยซอื้ หรอื จ้างครัง้ หลงั สุดภายในระยะเวลาสองปงี บประมาณ
๑๑.๖ ราคาอื่นใดตามหลกั เกณฑ์ วธิ ีการ หรือแนวทางปฏิบัตขิ องหน่วยงานของรฐั น้ัน ๆ
ในกรณีท่ีมีราคาตาม ๑๑.๑ ให้ใช้ราคาตาม ๑๑.๑ ก่อน ในกรณีท่ีไม่มีราคาตาม ๑๑.๑

แต่มรี าคาตาม ๑๑.๒ หรอื ๑๑.๓ ให้ใช้ราคาตาม ๑๑.๒ หรอื ๑๑.๓ ก่อน โดยจะใช้ราคาใด๑๑.๒ หรอื ๑๑.๓ ให้คาํ นึงถงึ
ประโยชน์ของหน่วยงานของรัฐเป็นสําคัญ ในกรณีที่ไม่มีราคาตาม ๑๑.๑, ๑๑.๒ และ ๑๑.๓ ให้ใช้ราคาตาม ๑๑.๔,
๑๑.๕ หรอื ๑๑.๖ โดยจะใชร้ าคาใดตาม ๑๑.๔, ๑๑.๕ หรือ ๑๑.๖ ให้คาํ นึงถึงประโยชนข์ องหน่วยงานของรัฐเป็นสําคญั

๑๒. ให้หน่วยงานของรัฐประกาศรายละเอียดข้อมูลราคากลางและการคํานวณราคากลางไว้ใน
เว็บไซต์ของหน่วยงานของรัฐและเว็บไซต์ศูนย์ข้อมูลการจัดซ้ือจัดจ้างภาครัฐ (www.gprocurement.go.th)
ของกรมบัญชีกลาง16โดยรายละเอียดข้อมูลราคากลางที่หน่วยงานของรัฐต้องประกาศ ให้ถือปฏิบัติตามคู่มือแนวทาง
การประกาศรายละเอียดขอ้ มลู ราคากลางและการคํานวณราคากลางเกย่ี วกับการจัดซ้อื จดั จา้ งของหน่วยงานของรฐั 17

๑๒.๑ วงเงินทต่ี ้องประกาศ ให้หนว่ ยงานของรัฐประกาศรายละเอียดข้อมูลราคากลาง
และคํานวณราคากลาง ในการจัดซอ้ื จดั จ้างทม่ี วี งเงนิ เกนิ กว่า ๕๐๐,๐๐๐ บาท

๑๒.๒ วิธีการประกาศ ให้หน่วยงานของรัฐจัดทําและประกาศรายละเอียดข้อมูลราคา
กลางและการคํานวณราคากลางในการจัดซอ้ื จดั จา้ งในระบบฐานข้อมูล (เว็บไซต์) ๒ แห่ง ดังน้ี

๑๒.๒.๑ ระบบเครอื ข่ายสารสนเทศของกรมบญั ชกี ลาง (www.gprocurement.go.th)
๑๒.๒.๒ เวบ็ ไซต์ของหน่วยงานของรัฐที่จัดซื้อจัดจ้าง หรือในกรณีท่ีหน่วยงาน
ของรัฐไม่มีเว็บไซต์ของตนเองให้ประกาศหน้าเว็บไซต์ของหน่วยงานของรัฐที่เป็นต้นสังกัด โดยระบุในเว็บไซต์
ว่าจะประกาศเปิดเผยราคากลาง การคํานวณราคากลางของหนว่ ยงานใดบ้าง
๑๒.๓ ระยะเวลาท่ีประกาศ กรณีไม่มีการนําร่างประกาศและร่างเอกสารซ้ือหรือจ้าง
เผยแพรเ่ พ่อื รับฟงั ความคิดเห็นใหป้ ระกาศพรอ้ มกับการประกาศจัดซอื้ จัดจ้าง

14อนมุ ตั ิ ผบ.ทอ.เม่อื ๓๑ ส.ค.๖๑ ท้ายหนังสอื กบ.ทอ.ลบั มาก ที่ กห ๐๖๐๗.๓/๔๖๙ ลง ๔ ก.ค.๖๑ เร่ือง สรุปผลการประชมุ เชงิ ปฏิบตั กิ ารขัน้ ตอนการจัดซ้อื จัดจ้างและการ
บริหารตลอดอายุการใช้งานภายใต้ พ.ร.บ.การจัดซ้ือจัดจา้ ง ฯ พ.ศ.๒๕๖๐
15มาตรา ๔ ของ พร.บ.การจัดซอื้ จดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
16หนังสอื กรมบญั ชีกลาง ดว่ นท่สี ดุ ท่ี กค ๐๔๓๓.๒/ว ๔๕๓ ลง ๓ ต.ค.๖๒ เรอื่ ง แนวทางการประกาศรายละเอียดข้อมูลราคากลางและการคาํ นวณราคากลางเก่ียวกับการจัดซ้ือ
จดั จา้ งของหน่วยงานของรฐั
17หนังสือ กรมบญั ชีกลาง ด่วนท่ีสดุ ท่ี กค ๐๔๓๓.๒/ว ๒๐๖ ลง ๑ พ.ค.๖๒ เร่ือง คมู่ ือแนวทางการประกาศรายละเอียดขอ้ มลู ราคากลางและการคํานวณราคากลางเก่ยี วกบั การ
จัดซื้อจัดจ้างของหน่วยงานของรัฐ

๗๗

ระยะเวลาปลดประกาศ เมื่อหน่วยงานของรัฐได้ดําเนินการประกาศรายละเอียด
การขอข้อมูลราคากลางและการคํานวณราคากลางในการจดั ซือ้ จัดจา้ ง หน่วยงานของรัฐอาจปลดประกาศได้ ดงั น้ี

๑. เม่ือผ้มู ีอํานาจอนุมตั กิ ารส่งั ซอ้ื สั่งจา้ ง ได้มีคาํ ส่งั รบั คาํ เสนอซ้อื หรือจ้างแล้ว หรือ
๒. เมอื่ พน้ ๓๐ วันนับแต่วนั ที่คณะกรรมการพจิ ารณาผลหรือผ้มู อี าํ นาจหนา้ ท่ี
พิจารณาผลเสนอความเห็นต่อผ้มู ีอาํ นาจอนุมัติส่ังซือ้ สง่ั จ้าง
ท้งั น้ี แลว้ แต่ระยะเวลาใดถึงกําหนดกอ่ น
๑๒.๔ การกําหนดรายชื่อคณะกรรมการกําหนดราคากลางงานก่อสร้าง ผู้รับผิดชอบ
กําหนดราคากลางงานจ้างควบคุมงานก่อสร้าง ผู้รับผิดชอบกําหนดราคากลางงานจ้างออกแบบ ผู้รับผิดชอบ
กําหนดราคากลางการจ้างที่ปรึกษา ผู้รับผิดชอบกําหนดราคากลางงานจ้างพัฒนาระบบคอมพิวเตอร์
คณะกรรมการกําหนดราคากลางการจดั ซื้อจดั จ้างท่ีมใิ ชง้ านกอ่ สร้าง ใหด้ าํ เนนิ การดังนี้18
๑๒.๔.๑ รายชื่อคณะกรรมการกําหนดราคากลางงานก่อสร้าง ให้ระบุรายชื่อ
เจ้าหน้าท่ีของรัฐที่ทําหน้าที่เป็นคณะกรรมการกําหนดราคากลาง หรือช่ือเจ้าหน้าท่ีของรัฐตามที่กําหนดไว้ใน
สรุปผลการประมาณราคาค่าก่อสร้างซ่ึงได้ลงชื่อไว้ใน (แบบ ปร.๕ และ ปร.๖) หรือแบบสรุปราคากลางงาน
ก่อสรา้ งชลประทานหรือแบบประเมนิ ราคางานก่อสร้างทาง สะพานและทอ่ เหลยี่ ม หรือแบบอ่ืน ๆ
๑๒.๔.๒ รายชื่อผู้รับผิดชอบกําหนดราคากลางงานจ้างควบคุมงานก่อสร้าง
ให้ระบุรายชอื่ เจ้าหนา้ ทขี่ องรฐั ท่ีไดร้ บั มอบหมายให้กําหนดราคากลางซ่ึงอาจเป็นผู้ที่ได้รับมอบหมายเป็นผู้จัดทํา
ร่างขอบเขตของงานจ้างควบคุมงานก่อสร้าง ตามระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
ข้อ ๑๓๙ หรือจะแต่งตั้งคณะกรรมการข้ึนมาคณะหนึ่งหรือจะมอบหมายให้เจ้าหน้าที่หรือบุคคลใดบุคคลหน่ึง
เป็นผูก้ ําหนดราคากลางกไ็ ด้
๑๒.๔.๓ รายชอ่ื ผูร้ บั ผดิ ชอบกาํ หนดราคากลางงานจ้างออกแบบให้ระบุรายช่ือ
เจ้าหน้าที่ของรัฐท่ีได้รับมอบหมายให้กําหนดราคากลางซ่ึงอาจเป็นผู้ท่ีได้รับมอบหมายเป็นผู้จัดทําร่างขอบเขต
ของงานจ้างออกแบบตามระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ ข้อ ๑๓๙ หรือจะแต่งตั้ง
คณะกรรมการขนึ้ มาคณะหนึ่งหรือจะมอบหมายใหเ้ จา้ หนา้ ทีห่ รือบุคคลใดบคุ คลหนงึ่ เปน็ ผกู้ ําหนดราคากลางกไ็ ด้
๑๒.๔.๔ รายชื่อผู้รับผิดชอบกําหนดราคากลางการจ้างท่ีปรึกษา ให้ระบุรายช่ือ
เจ้าหนา้ ท่ขี องรัฐทไี่ ดร้ ับมอบหมายให้กําหนดราคากลางซึ่งอาจเป็นผู้ท่ีได้รับมอบหมายเป็นผู้จัดทําร่างขอบเขตของการจ้าง
ท่ปี รกึ ษาตามระเบียบกระทรวงการคลังวา่ ด้วยการจดั ซือ้ จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ ข้อ ๑๐๓ หรือจะแต่งตั้งคณะกรรมการข้ึนมา
คณะหนงึ่ หรือจะมอบหมายใหเ้ จ้าหน้าท่หี รือบคุ คลใดบคุ คลหน่งึ เปน็ ผกู้ าํ หนดราคากลาง กไ็ ด้
๑๒.๔.๕ รายช่ือผู้รับผิดชอบกําหนดราคากลางงานจ้างพัฒนาระบบคอมพิวเตอร์
ให้ระบุรายช่ือเจ้าหน้าที่ของรัฐที่ได้รับมอบหมายให้กําหนดราคากลางซึ่งอาจเป็นผู้มีหน้าที่กําหนดขอบเขตของงาน
หรือรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของงานจ้างพัฒนาระบบคอมพิวเตอร์ตามระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการ
จดั ซอื้ จดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ ข้อ ๒๑ หรือจะแต่งต้ังคณะกรรมการขึ้นมาคณะหน่ึงหรือจะมอบหมายให้เจ้าหน้าท่ีหรือ
บุคคลใดบุคคลหนึง่ เป็นผกู้ ําหนดราคากลาง กไ็ ด้

18บทที่ ๓ ของคู่มอื แนวทางการประกาศรายละเอียดข้อมลู ราคากลางและการคาํ นวณราคากลางเก่ียวกบั การจัดซ้อื จัดจา้ งของหนว่ ยงานของรัฐ

๗๘

๑๒.๔.๖ รายช่ือคณะกรรมการกําหนดราคากลางการจัดซื้อจัดจ้างที่มิใช้
งานก่อสร้างให้ระบุช่ือเจ้าหน้าท่ีของรัฐท่ีได้รับมอบหมายให้กําหนดราคากลางซ่ึงอาจเป็นผู้มีหน้าท่ีกําหนดขอบเขต
ของงานหรือรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุท่ีจะซ้ือหรือจ้าง ตามระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วย
การจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ ข้อ ๒๑ หรือจะแต่งตั้งคณะกรรมการขึ้นมาคณะหน่ึงหรือจะมอบหมายให้
เจา้ หนา้ ทีห่ รือบคุ คลใดบุคคลหนึง่ เปน็ ผู้กําหนดราคากลาง ก็ได้

๑๓ การแตง่ ตั้งคณะกรรมการ ประธานกรรมการ และผู้ควบคมุ งาน
๑๓.๑ การจดั ซ้ือจดั จา้ งพสั ดุแตล่ ะครั้ง ให้ผู้มอี ํานาจแตง่ ต้งั ผู้รับผิดชอบการจัดซื้อจัดจ้างนั้น

ซ่ึงจะกระทําโดยคณะกรรมการการจัดซ้ือจัดจ้างหรือเจ้าหน้าที่คนใดคนหนึ่งก็ได้ ทั้งนี้ องค์ประกอบและองค์ประชุม
ซ่ึงกระทําโดยคณะกรรมการ และหนา้ ที่ของผรู้ บั ผดิ ชอบการจัดซือ้ จัดจา้ งให้เปน็ ไปตามระเบยี บที่รัฐมนตรีกาํ หนด19

๑๓.๒ การดําเนินงานจ้างท่ีปรึกษาแต่ละครั้ง ให้ผู้มีอํานาจแต่งตั้งคณะกรรมการ
ดาํ เนนิ งานจา้ งท่ปี รกึ ษา เพ่อื รับผิดชอบในการดําเนินงานจ้างที่ปรึกษาน้ัน ทั้งนี้ องค์ประกอบ องค์ประชุม และหน้าท่ี
ของคณะกรรมการดาํ เนินงานจา้ งท่ปี รึกษา ให้เป็นไปตามระเบียบท่รี ัฐมนตรกี ําหนด20

๑๓.๓ การดําเนินงานจ้างออกแบบหรือควบคุมงานก่อสร้างแต่ละครั้ง ให้ผู้มีอํานาจ
แต่งตั้งคณะกรรมการดําเนินงานจ้างออกแบบหรือควบคุมงานก่อสร้าง เพ่ือรับผิดชอบในการดําเนินงานจ้างออกแบบ
หรือควบคุมงานก่อสร้างนั้น ท้ังนี้ องค์ประกอบ องค์ประชุม และหน้าที่ของคณะกรรมการ ให้เป็นไปตามระเบียบ
ท่ีรัฐมนตรีกาํ หนด21

๑๓.๔ การดําเนินการซ้ือหรือจ้างแต่ละครั้งให้หัวหน้าหน่วยงานของรัฐแต่งต้ัง
คณะกรรมการซ้ือหรอื จ้าง เพอ่ื ปฏิบัติการตามระเบียบกระทรวงการคลังฯ พรอ้ มกบั กําหนดระยะเวลาในการพิจารณา
ของคณะกรรมการแลว้ แต่กรณี คือ22

๑๓.๔.๓ คณะกรรมการซอื้ หรอื จ้างโดยวธิ ีคดั เลือก
๑๓.๔.๕ คณะกรรมการตรวจรับพัสดุ
๑๓.๙ หลักเกณฑ์การแต่งต้ังคณะกรรมการซื้อหรือจ้าง คณะกรรมการดําเนินงานจ้าง
ทีป่ รกึ ษา คณะกรรมการดําเนนิ งานจา้ งออกแบบหรือควบคุมงานก่อสรา้ ง และคณะกรรมการตรวจรบั พสั ดุ23 มดี งั นี้
๑๓.๙.๑ ในกรณีวงเงนิ ในการสั่งซ้ือและสง่ั จา้ ง การสงั่ จา้ งทีป่ รึกษา และการสั่งจ้าง
ออกแบบหรือควบคมุ งานก่อสรา้ งคร้งั หนง่ึ อย่ใู นอํานาจของ ผบ.ทอ.หรอื ผู้บงั คบั บัญชาช้นั สูงกวา่

๑๓.๙.๑.๑ คณะกรรมการแต่ละคณะ ให้ประกอบด้วย ประธาน
กรรมการ ๑ คน และกรรมการอย่างน้อย ๒ คน กรณีเป็นการซื้อหรือจ้างและการดําเนินงานจ้างออกแบบ
หรือควบคุมงานกอ่ สร้างกรรมการอย่างน้อย ๔ คน กรณีเปน็ การดําเนินงานจา้ งทีป่ รกึ ษา

19 มาตรา ๖๑ แห่ง พ.ร.บ. การจัดซอ้ื จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
20 มาตรา ๗๔ แห่ง พ.ร.บ. การจัดซ้ือจัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
21 มาตรา ๘๙ แห่ง พ.ร.บ. การจัดซ้อื จัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
22 ขอ้ ๒๕ ของระเบียบกระทรวงการคลงั วา่ ดว้ ยการจดั ซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
23 อนุมตั ิ ผบ.ทอ. เมอ่ื ๒๒ ต.ค.๖๒ ทา้ ยหนังสือ กบ.ทอ. ด่วนมาก ท่ี กห ๐๖๐๗.๔/๕๓๖๕ ลง ๑๗ ต.ค.๖๒ เร่อื ง การแต่งตัง้ คณะกรรมการ ซ้ือหรอื จ้าง คณะกรรมการ

ดําเนนิ งานจ้างท่ีปรกึ ษา คณะกรรมการดําเนินงานจ้างออกแบบหรือควบคุมงานกอ่ สร้าง และกรรมการตรวจรบั พัสดุ

๗๙

๑๓.๙.๑.๒ ประธานกรรมการ ให้แต่งต้ังจากบุคคลที่ไม่มีหน้าที่
เก่ียวข้องกับงานน้ัน ๆ ส่วนการพิจารณาว่าควรจะเป็นผู้ดํารงยศใด ให้พิจารณาจากวงเงินในการสั่งซื้อและส่ังจ้าง
การสั่งจา้ งที่ปรึกษาและการสงั่ จ้างออกแบบหรือควบคุมงานก่อสร้างแต่ละครั้ง ดงั นี้

๑๓.๙.๑.๒ (๑) วงเงินเกินกว่า ๒๐๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท
ใหแ้ ต่งตั้งจากผดู้ าํ รงยศ พล.อ.ท.หรอื สูงกวา่ แตห่ ากมีความจําเปน็ อาจแต่งต้งั จากผู้ดาํ รงยศ พล.อ.ต.กไ็ ด้

๑๓.๙.๑.๒ (๒) วงเงินเกิน ๒๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ข้ึนไป
แต่ไม่เกนิ ๒๐๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ให้แต่งตั้งจากผดู้ ํารงยศ พล.อ.ต.หรือสูงกว่า

๑๓.๙.๑.๒ (๓) วงเงินเกิน ๑๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ข้ึนไป
แตไ่ มเ่ กิน ๒๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ให้แต่งตง้ั จากผู้ดาํ รงยศ น.อ.พเิ ศษ หรอื สงู กว่า

๑๓.๙.๑.๒ (๔) วงเงิน ๑๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท หรือตํ่ากว่า
ลงมา ให้แตง่ ตั้งจากผดู้ าํ รงยศ น.อ.หรือสงู กวา่

๑๓.๙.๑.๓ กรรมการให้แต่งต้ังบุคคลจากหน่วยที่เสนอความต้องการ
(กรณีเป็นงานซ้อื ) หรอื จากหนว่ ยเจ้าของสถานที่ หรอื เจา้ ของยุทโธปกรณ์ (กรณีเป็นงานจ้าง) และบุคคลจากหน่วย
ในสายวิทยาการท่ีเกี่ยวขอ้ งทั้งในกรณงี านซอ้ื หรืองานจ้าง

๑๓.๙.๑.๔ สําหรับการแตง่ ตั้งกรรมการคนที่ ๓, ๔, ๕ หรือมากกว่าน้ี
ให้สามารถพิจารณาดําเนินการแต่งตั้งได้ตามความจําเป็นและเหมาะสม เพื่อให้ครอบคลุมถึงงานและภารกิจ
ท่ีจะต้องปฏิบัติเป็นไปด้วยความเรียบร้อย ถูกต้อง รอบคอบ ก่อให้เกิดประโยชน์แก่ทางราชการมากที่สุด
และหากมีความจําเป็นหรือเพื่อประโยชน์แก่ทางราชการให้แต่งตั้งกรรมการจากส่วนราชการอื่น หรือบุคคล
ทีม่ ิใช่ข้าราชการซ่ึงเปน็ ผู้ชํานาญการหรอื ผู้ทรงคณุ วฒุ ใิ นการจัดซ้อื หรอื จดั จา้ งครงั้ นนั้ ได้ โดยจะต้องได้รับความยินยอม
จาก หน.สว่ นราชการอื่นหรอื บุคคลผู้นนั้ ก่อน ตามความเหมาะสม

๑๓.๙.๒ ในกรณีวงเงินในการส่ังซ้ือและส่ังจ้าง การสั่งจ้างที่ปรึกษา และการส่ังจ้าง
ออกแบบหรือควบคมุ งานก่อสร้างครง้ั หนงึ่ อยู่ในอาํ นาจของหน.ส่วนราชการข้ึนตรงกองทัพอากาศ หน.ส่วนราชการ ซึ่ง
บังคับบัญชาคลังใหญ่ หรือคลังหน่วย (เฉพาะหน่วยท่ีไม่มีคลังใหญ่) และหน่วยงานที่ได้รับงบประมาณ ซึ่งมีอํานาจใน
การจัดซอ้ื หรอื จดั จ้างได้ ให้แต่งต้งั คณะกรรมการต่าง ๆ ได้เอง โดยใช้หลักเกณฑ์ตามขอ้ ๑ ส่วนการพิจารณาวา่ ประธาน
กรรมการควรจะเป็นผู้ดํารงยศใดให้พิจารณาจากวงเงินในการส่ังซ้ือหรือสั่งจ้าง การส่ังจ้างท่ีปรึกษาและการส่ังจ้าง
ออกแบบหรือควบคมุ งานก่อสร้างแตล่ ะครง้ั ดังน้ี

๑๓.๙.๒.๑ วงเงินเกิน ๒๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ขึ้นไป แต่ไม่เกิน
๖๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ใหแ้ ต่งตง้ั จากผูด้ ํารงยศ พล.อ.ต.หรอื สูงกว่า

๑๓.๙.๒.๒ วงเงินเกิน ๑๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ข้ึนไป แต่ไม่เกิน
๒๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ใหแ้ ตง่ ตง้ั จากผ้ดู าํ รงยศ น.อ.พิเศษ หรือสูงกว่า

๑๓.๙.๒.๓ วงเงินเกิน ๔,๐๐๐,๐๐๐ บาท ข้ึนไป แต่ไม่เกิน
๑๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ใหแ้ ต่งตัง้ จากผู้ดาํ รงยศ น.อ.หรือสูงกว่า

๑๓.๙.๒.๔ วงเงิน ๔,๐๐๐,๐๐๐ บาท หรือตํ่ากว่าลงมา ให้แต่งต้ัง
จากผู้ดํารงยศ น.ท.หรอื สูงกว่า แต่หากมีความจําเปน็ อาจแตง่ ตงั้ จากผดู้ ํารงยศ น.ต.กไ็ ด้

๘๐

สําหรับวงเงินไม่เกิน ๑๐๐,๐๐๐ บาท จะแต่งตั้งข้าราชการหรือ
ลูกจ้างประจําจํานวน ๑ คน ซึ่งมิใชผ่ ้จู ัดซื้อหรือจดั จ้างเป็นผู้ตรวจรับพสั ดุหรืองานจ้างนัน้ กไ็ ด้

๑๔. ขนั้ ตอนการซอื้ หรอื จา้ ง โดยวิธีคดั เลอื ก
๑๔.๑ เจา้ หน้าที่ จัดทํารายงานขอซื้อหรอื ขอจา้ งเสนอต่อหัวหน้าหน่วยงานของรัฐเพื่อ

ขอความเห็นชอบ โดยเสนอผ่านหวั หน้าเจา้ หนา้ ท่ี ตามรายการดังต่อไปนี้24
๑๔.๑.๑ เหตุผลและความจาํ เป็นท่ตี ้องซื้อหรือจ้าง
๑๔.๑.๒ ขอบเขตของงานหรือรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุ

หรือแบบรปู รายการงานก่อสร้างทจี่ ะซ้อื หรอื จา้ งแล้วแต่กรณี
๑๔.๑.๓ ราคากลางของพัสดทุ ่จี ะซือ้ หรือจา้ ง
๑๔.๑.๔ วงเงินที่จะซื้อหรือจ้าง โดยให้ระบุวงเงินงบประมาณ ถ้าไม่มีวงเงิน

ดังกล่าวให้ระบุวงเงนิ ท่ีประมาณวา่ ทีจ่ ะซ้ือหรอื จ้างในคร้งั นนั้
๑๔.๑.๕ กาํ หนดเวลาที่ต้องการใช้พสั ดนุ นั้ หรอื ให้งานนัน้ แล้วเสรจ็
๑๔.๑.๖ วิธีท่ีจะซ้ือหรือจา้ ง และเหตผุ ลท่ตี อ้ งซอื้ หรือจ้างโดยวิธนี น้ั
๑๔.๑.๗ หลักเกณฑ์การพิจารณาคดั เลอื กขอ้ เสนอ
๑๔.๑.๘ ข้อเสนออื่น ๆ เช่น การขออนุมัติแต่งตั้งคณะกรรมการต่าง ๆ ที่จําเป็น

ในการซ้อื หรือจา้ งและหนังสอื เชิญชวน
ทั้งน้ี การซ้ือหรือจ้างกรณีจําเป็นเร่งด่วนอันเนื่องมาจากเกิดเหตุการณ์ท่ีไม่อาจ

คาดหมายได้ ซึ่งไม่อาจทํารายงานตามปกติได้ เจ้าหน้าท่ีหรือผู้ที่รับผิดชอบในการปฏิบัติงานนั้นจัดทํารายงาน
ขอซือ้ หรือขอจ้างตามวรรคหนึ่ง เฉพาะรายการท่ีเหน็ ว่าจาํ เปน็ ก็ได้

๑๔.๒ เมื่อหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ ให้ความเห็นชอบรายงานขอซื้อหรือขอจ้าง
ตามข้อ ๑๔.๑ แล้วใหค้ ณะกรรมการซ้ือหรือจา้ งโดยวธิ คี ัดเลอื กดาํ เนนิ การ ดงั นี้25

๑๔.๒.๑ จัดทําหนังสือเชิญชวนผู้ประกอบการที่มีคุณสมบัติตรงตามเง่ือนไข
ท่ีหน่วยงานของรัฐกําหนดไมน่ ้อยกวา่ ๓ ราย ใหเ้ ขา้ ยื่นข้อเสนอ เว้นแต่ในงานนั้นมีผู้ประกอบการที่มีคุณสมบัติ
ตรงตามทกี่ าํ หนดนอ้ ยกวา่ ๓ ราย โดยใหค้ ํานึงถงึ การไมม่ ีผลประโยชน์ร่วมกนั ของผู้ท่ีเขา้ ยนื่ ข้อเสนอ พร้อมจัดทําบัญชี
รายช่อื ผปู้ ระกอบการทค่ี ณะกรรมการมีหนังสือเชิญชวน

๑๔.๒.๒ การยน่ื ซองข้อเสนอและการรับซองขอ้ เสนอ ให้ดําเนินการ ตามข้อ ๓.๘.๘
โดยวิธีสอบราคา โดยอนุโลม คือในการย่ืนซองข้อเสนอ ผู้ย่ืนข้อเสนอจะต้องผนึกซองจ่าหน้าถึงประธาน
คณะกรรมการซื้อหรือจ้างโดยวิธีคัดเลือกคร้ังนั้น และส่งถึงหน่วยงานของรัฐ ผู้ดําเนินการคัดเลือก โดยยื่นโดยตรง
ต่อหน่วยงานของรัฐ พร้อมรับรองเอกสารหลักฐานที่ย่ืนมาพร้อมกับซองใบเสนอราคาว่าเอกสารดังกล่าว
ถูกต้องและเป็นความจรงิ ทุกประการ

24ข้อ ๒๒ ของระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าดว้ ยการจัดซอ้ื จัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
25ขอ้ ๗๔ ของระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าดว้ ยการจดั ซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๘๑

ใหเ้ จา้ หนา้ ทลี่ งรบั โดยไม่เปิดซองพรอ้ มระบุวันและเวลาท่ีรับซอง ในกรณีท่ีผู้ย่ืน
ข้อเสนอมายื่นซองโดยตรง ให้ออกใบรับให้แก่ผู้ยื่นข้อเสนอ และให้ส่งมอบซองเสนอราคาทั้งหมดและเอกสาร
หลักฐานตา่ ง ๆ ทไี่ ด้รบั ไวต้ อ่ คณะกรรมการซ้ือหรอื จา้ ง โดยวิธคี ัดเลอื กครั้งนัน้ เพื่อดาํ เนินการต่อไป

๑๔.๒.๓ เม่ือถึงกําหนดวัน เวลาการรับซองข้อเสนอ ให้รับซองข้อเสนอ
ของผู้ยน่ื ข้อเสนอเฉพาะรายทีค่ ณะกรรมการได้มีหนังสือเชิญชวนเท่านน้ั พรอ้ มจัดทาํ บญั ชีรายชอื่ ผมู้ าย่นื ขอ้ เสนอ

เมอื่ พ้นกาํ หนดเวลารบั ซองข้อเสนอ หา้ มรับเอกสารหลกั ฐานตา่ ง ๆ และพัสดุตัวอย่าง
ตามเงื่อนไขท่ีกําหนดในหนังสือเชิญชวนเพ่ิมเติมจากผู้ยื่นข้อเสนอ เว้นแต่ กรณีการซ้ือหรือจ้างใดมีรายละเอียดที่มี
ความจําเป็นโดยสภาพของการซ้ือหรือการจ้างที่จะต้องให้ผู้ยื่นข้อเสนอนําตัวอย่างพัสดุมาแสดงเพื่อทดลอง
หรอื ทดสอบ หรอื นําเสนองาน หรอื ให้ผู้ยืน่ ขอ้ เสนอนําเอกสารหรือรายละเอียดมาส่งภายหลงั จากวนั ย่ืนซองข้อเสนอ

๑๔.๒.๔ เม่อื ถึงกําหนดวัน เวลาการเปดิ ซองขอ้ เสนอ ใหค้ ณะกรรมการดําเนินการ
เปิดซองข้อเสนอและตรวจสอบเอกสารหลักฐานต่าง ๆ ของผู้ย่ืนข้อเสนอทุกราย แล้วให้กรรมการทุกคนลงลายมือช่ือ
กํากบั ไว้ในใบเสนอราคาและเอกสารประกอบการเสนอราคาของผู้ยื่นข้อเสนอทุกแผ่น และการพิจารณาคัดเลือกผู้ชนะ
การซือ้ หรือจา้ งหรือผูไ้ ดร้ ับการคดั เลือกของคณะกรรมการ ดงั นี้

๑๔.๒.๔.๑ ตรวจสอบการมีผลประโยชน์ร่วมกัน และเอกสารหลักฐาน
การเสนอราคาต่างๆ และพัสดุตัวอย่าง (ถ้ามี) หรือพิจารณาการนําเสนองานของผู้ยื่นข้อเสนอทุกราย หรือเอกสาร
ทก่ี ําหนดให้จัดส่งภายหลังจากวนั เสนอราคา แล้วคัดเลอื กผู้ย่ืนขอ้ เสนอท่ไี มม่ ผี ลประโยชน์ร่วมกัน และยื่นเอกสารเสนอ
ราคาครบถ้วนถูกต้อง มีคุณสมบัติและข้อเสนอทางด้านเทคนิค หรือเสนอพัสดุท่ีมีรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะ
ทคี่ รบถ้วน ถูกต้อง ตามเงอื่ นไขที่หน่วยงานของรฐั กําหนดไว้ในประกาศและเอกสารเสนอราคา

ในกระบวนการพิจารณา คณะกรรมการอาจสอบถามข้อเท็จจริง
เพมิ่ เตมิ จากผูย้ ืน่ ข้อเสนอรายใดก็ได้ แต่จะให้ผู้ยื่นข้อเสนอรายใดเปลี่ยนแปลงสาระสําคัญที่เสนอไว้แล้วมิได้ และหาก
คณะกรรมการเหน็ ว่า ผยู้ ่ืนข้อเสนอรายใดมคี ุณสมบัตไิ ม่ครบถ้วน ตามเง่ือนไขท่ีหน่วยงานของรัฐได้กําหนดไว้ใน
ประกาศและเอกสารเสนอราคา ใหค้ ณะกรรมการตัดรายชื่อของผยู้ ืน่ ข้อเสนอรายนั้น ออกจากการเสนอราคาในครั้งนัน้

ในกรณีที่ผู้ยื่นข้อเสนอรายใดเสนอเอกสารทางด้านเทคนิคหรือ
รายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุท่ีจะซื้อหรือจ้างไม่ครบถ้วน หรือเสนอรายละเอียดแตกต่างไปจาก
เงื่อนไขท่ีหน่วยงานของรัฐกําหนดไว้ในประกาศและเอกสารเสนอราคา ในส่วนที่มิใช่สาระสําคัญและความแตกต่าง
น้ันไม่มีผลทําให้เกิดการได้เปรียบเสียเปรียบต่อผู้ยื่นข้อเสนอรายอ่ืน หรือเป็นการผิดพลาดเล็กน้อย
ใหพ้ จิ ารณาผอ่ นปรนการตัดสทิ ธผ์ิ ยู้ ่นื ขอ้ เสนอรายนั้น26

ขอ้ พงึ สังเกตสาํ หรบั งานจา้ งก่อสรา้ ง
ตามหนงั สอื คณะกรรมการวินจิ ฉัยปัญหาการจดั ซื้อจัดจา้ งและการบรหิ าร
พัสดุภาครัฐ ที่ กค (กวจ) ๐๔๐๕.๒/ว ๔๕๒ ลง ๑๗ ก.ย.๖๒ เร่ือง แนวทางปฏิบัติในการพิจารณางานจ้างก่อสร้าง
กรณีการย่ืนใบแจ้งปริมาณงานและราคา และใบบัญชีรายการก่อสร้าง ข้อ ๒ (๒) การย่ืนเสนอราคาโดยวิธีคัดเลือก

26ข้อ ๕๕ (๒) ของระเบียบกระทรวงการคลังว่าดว้ ยการจัดซ้ือจดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๘๒

ให้ผู้ยื่นข้อเสนอกรอกรายละเอียดการเสนอราคาในใบเสนอราคให้ครบถ้วน โดยไม่ต้องย่ืนใบแจ้งปริมาณงานและราคา
และใบบัญชรี ายการกอ่ สรา้ ง

๑๔.๒.๔.๒ พิจารณาคัดเลือกพัสดุหรือคุณสมบัติของผู้ยื่นข้อเสนอ
ท่ีถูกต้องตามข้อ ๑๔.๒.๔.๑ และพิจารณาคัดเลือกข้อเสนอตามหลักเกณฑ์ท่ีกําหนดในหนังสือเชิญชวนเสนอ
ราคา โดยให้จดั เรยี งลําดับผู้ท่ีเสนอราคาตา่ํ สดุ หรือได้คะแนนรวมสงู สุด ไมเ่ กิน ๓ ราย

ในกรณีท่ีผู้ย่ืนข้อเสนอรายท่ีคัดเลือกไว้ ไม่ยอมเข้าทําสัญญาหรือ
ข้อตกลงกับหน่วยงานของรัฐในเวลาที่กําหนดตามเอกสารเสนอราคาให้คณะกรรมการพิจารณาผู้ที่เสนอราคาต่ํา
รายถดั ไป หรอื ผู้ทไ่ี ดค้ ะแนนรวมสูงรายถดั ไปตามลําดับ แลว้ แต่กรณี27

๑๔.๒.๔.๓ จัดทํารายงานผลการพิจารณาและความเห็นพร้อมด้วย
เอกสารท่ีได้รับไว้ท้ังหมดเสนอหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ ผ่านหัวหน้าเจ้าหน้าท่ี เพ่ือพิจารณาให้ความเห็นชอบ ท้ังนี้
รายงานผลการพจิ ารณาดงั กล่าว ให้ประกอบด้วยรายการอย่างนอ้ ยดังตอ่ ไปน้ี28

๑๔.๒.๔.๓ (๑) รายการพสั ดุทีจ่ ะซื้อหรือจา้ ง
๑๔.๒.๔.๓ (๒) รายชือ่ ผ้ยู ่ืนขอ้ เสนอ ราคาทีเ่ สนอ
และข้อเสนอของผยู้ นื่ ขอ้ เสนอทุกราย
๑๔.๒.๔.๓ (๓) รายช่ือผู้ยน่ื ข้อเสนอทผี่ ่านการคดั เลือก
ว่าไม่เป็นผู้มีผลประโยชนร์ ่วมกนั
๑๔.๒.๔.๓ (๔) หลกั เกณฑก์ ารพิจารณาคัดเลือกข้อเสนอ
พร้อมเกณฑ์การใหค้ ะแนน
๑๔.๒.๔.๓ (๕) ผลการพิจารณาคัดเลือกข้อเสนอ
และการให้คะแนนข้อเสนอของผยู้ น่ื ขอ้ เสนอทกุ ราย พร้อมเหตผุ ลสนับสนนุ ในการพจิ ารณา
๑๔.๓ หากปรากฏวา่ มีผยู้ ืน่ ข้อเสนอเพยี งรายเดยี ว หรอื มผี ู้ย่ืนข้อเสนอหลายราย แต่ถูกต้อง
ตรงตามเงื่อนไขที่กําหนดในหนังสือเชิญชวนเพียงรายเดียว ให้คณะกรรมการซ้ือหรือจ้างโดยวิธีคัดเลือกเสนอหัวหน้า
หน่วยงานของรัฐผ่านหัวหน้าเจ้าหน้าท่ีเพ่ือยกเลิกการคัดเลือกคร้ังน้ัน แต่ถ้าคณะกรรมการ พิจารณาแล้วเห็นว่า
มีเหตุผลสมควรที่จะดําเนินการต่อไปโดยไม่ต้องยกเลิกการคัดเลือก ให้คณะกรรมการ ดําเนินการตามข้อ ๕๗ หรือ
ขอ้ ๕๘ ของระเบยี บกระทรวงการคลังว่าด้วยการจดั ซือ้ จัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐ แลว้ แตก่ รณี
ในกรณีที่ไม่มีผู้ยื่นข้อเสนอ หรือมีแต่ไม่ถูกต้องตรงตามเง่ือนไขท่ีกําหนดในหนังสือ
เชิญชวน ให้เสนอหัวหน้าหน่วยงานของรัฐผ่านหัวหน้าเจ้าหน้าท่ีเพ่ือยกเลิกการคัดเลือกครั้งนั้น แต่หากหัวหน้า
หนว่ ยงานของรัฐพจิ ารณาแลว้ เห็นวา่ หากดําเนินการโดยวิธีคัดเลือกใหม่อาจไม่ได้ผลดี จะสั่งให้ดําเนินการซื้อหรือจ้าง
โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจงตามมาตรา ๕๖ วรรคหนึง่ (๒) (ก)29ก็ได้

27ข้อ ๕๕ (๓) ของระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าดว้ ยการจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
28ข้อ ๕๕ (๔) ของระเบยี บกระทรวงการคลังวา่ ด้วยการจัดซือ้ จัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
29มาตรา ๕๖ วรรคหนึ่ง (๒) (ก) คอื ใช้ท้ังวิธปี ระกาศเชญิ ชวนทวั่ ไป และวธิ ีคดั เลือกหรอื ใช้วิธีคัดเลอื กแล้วแต่ไมม่ ีผ้ยู นื่ ข้อเสนอนนั้ ไมไ่ ด้รบั การคัดเลอื ก

๘๓

๑๔.๔ ในกรณีที่ปรากฏว่าราคาของผู้ที่ชนะการเสนอราคายังสูงกว่าวงเงินท่ีจะซ้ือหรือจ้าง
ตามขอ้ ๑๓.๑ ใหค้ ณะกรรมการดําเนินการ ดงั น้ี30

๑๔.๔.๑ ให้แจ้งผู้ท่ีเสนอราคารายที่คณะกรรมการเห็นสมควรซ้ือหรือจ้างน้ัน
เพื่อต่อรองราคาให้ต่ําท่ีสุดเท่าท่ีจะทําได้ หากผู้เสนอราคารายนั้นยอมลดราคาและย่ืนใบเสนอราคาแล้ว ราคาที่เสนอ
ใหม่ไม่สูงกว่าวงเงินที่จะซ้ือหรือจ้าง หรือสูงกว่าแต่ส่วนที่สูงกว่าน้ันไม่เกินร้อยละสิบของวงเงินท่ีจะซ้ือหรือจ้าง
หรือต่อรองราคาแล้วไม่ยอมลดราคาลงอีก แต่ส่วนท่ีสูงกว่านั้นไม่เกินร้อยละสิบของวงเงินท่ีจะซื้อหรือจ้าง
ถา้ เหน็ วา่ ราคาดังกล่าวเปน็ ราคาทเ่ี หมาะสม กใ็ ห้เสนอซ้อื หรอื จ้างจากผู้ที่ย่ืนข้อเสนอรายนั้น

๑๔.๔.๒ ถ้าดําเนินการตามข้อ ๑๓.๔.๑ แล้วไม่ได้ผล ให้แจ้งผู้ที่เสนอราคา
ที่คณะกรรมการเห็นสมควรซื้อหรือจ้างทุกราย เพ่ือมาเสนอราคาใหม่พร้อมกัน โดยย่ืนใบเสนอราคาภายในกําหนด
ระยะเวลาอันสมควร หากรายใดไมย่ นื่ ใบเสนอราคา ให้ถอื ว่ารายน้ันยืนราคาตามที่เสนอไว้เดิม หากผู้ที่เสนอราคาต่ําสุด
ในการเสนอราคาคร้ังน้ี เสนอราคาไม่สูงกว่าวงเงินท่ีจะซ้ือหรือจ้าง หรือสูงกว่าแต่ส่วนท่ีสูงกว่านั้นไม่เกินร้อยละสิบ
ของวงเงนิ ทจ่ี ะซื้อหรือจา้ ง ถา้ เห็นว่าราคาดงั กลา่ วเปน็ ราคาทเ่ี หมาะสม กใ็ หเ้ สนอซื้อหรอื จา้ งจากผเู้ สนอราคารายน้ัน

๑๔.๔.๓ ถ้าดําเนินการตามข้อ ๑๔.๔.๒ แล้วไม่ได้ผล ให้เสนอความเห็นต่อหัวหน้า
หน่วยงานของรัฐผ่านหัวหน้าเจ้าหน้าท่ีเพ่ือประกอบการใช้ดุลพินิจว่าจะยกเลิกการซ้ือหรือจ้าง หรือขอเงินเพ่ิมเติม
หรือลดรายการ ลดจํานวน หรือลดเนื้องาน หากการดําเนินการดังกล่าวทําให้ลําดับของผู้ชนะการเสนอราคา
เปลย่ี นแปลงไปจากเดิม ถือว่าก่อให้เกดิ การไดเ้ ปรียบเสยี เปรียบระหว่างผ้เู สนอราคา ใหย้ กเลิกการซ้ือหรือจ้างในคร้ังน้ัน
แต่หากหัวหน้าหน่วยงานของรัฐพิจารณาแล้วเห็นว่า การดําเนินการโดยวิธีคัดเลือกใหม่อาจไม่ได้ผลดี จะสั่งให้ดําเนินการ
ซ้ือหรือจ้างโดยวิธีเฉพาะเจาะจงตามมาตรา ๕๖ วรรคหน่ึง (๒) (ก) ก็ได้ เว้นแต่ หน่วยงานของรัฐจะดําเนินการซื้อหรือจ้าง
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง ด้วยเหตอุ น่ื ใหเ้ รม่ิ กระบวนการซอ้ื หรอื จา้ งใหม่ โดยการจดั ทาํ รายงานขอซ้อื หรอื ขอจา้ งตาม ขอ้ ๑๔.๑

๑๔.๕ ในการพิจารณาผลการคัดเลือก กรณีที่หน่วยงานของรัฐ เลือกใช้เกณฑ์ราคา
ประกอบเกณฑอ์ น่ื หากปรากฏวา่ ราคาของผูท้ ่ไี ดค้ ะแนนรวมสงู สดุ สงู กว่าวงเงินท่ีจะซ้ือหรือจ้างตามข้อ ๑๔.๑
ใหค้ ณะกรรมการดําเนินการแจ้งผู้ท่ีเสนอราคารายที่คณะกรรมการเห็นสมควรซื้อหรือจ้างน้ัน เพื่อต่อรองราคา
ให้ตํ่าสุดเท่าที่จะทําได้ หากผู้ที่เสนอราคารายน้ันยอมลดราคาและยื่นใบเสนอราคาแล้ว ราคาที่เสนอใหม่ไม่สูง
กว่าวงเงินที่จะซ้ือหรือจ้าง หรือสูงกว่าแต่ส่วนท่ีสูงกว่านั้นไม่เกินร้อยละสิบของวงเงินที่จะซื้อหรือจ้าง
หรือต่อรองราคาแล้วไม่ยอมลดราคาลงอีก แต่ส่วนที่สูงกว่านั้นไม่เกินร้อยละสิบของวงเงินที่จะซ้ือหรือจ้าง
ถา้ เหน็ ว่าราคาดังกลา่ วเป็นราคาที่เหมาะสม ก็ให้เสนอซอ้ื หรอื จา้ งจากผู้ท่ียน่ื ขอ้ เสนอรายนัน้

หากดําเนินการแล้วไม่ได้ผล ให้เสนอความเห็นต่อหัวหน้าหน่วยงานของรัฐผ่าน
หัวหนา้ เจา้ หน้าท่ี เพ่อื ประกอบการใชด้ ุลพนิ จิ วา่ จะขอเงินเพิ่มเตมิ หรือยกเลกิ การซ้อื หรือจ้างในครั้งนั้น และดําเนินการ
คัดเลือกใหม่ แต่หากหัวหน้าหน่วยงานของรัฐพิจารณาแล้วเห็นว่า การดําเนินการโดยวิธีคัดเลือกใหม่ อาจไม่ได้ผลดี
จะส่ังให้ดําเนินการซื้อหรือจ้างโดยวิธีเฉพาะเจาะจงตามมาตรา ๕๖ วรรคหน่ึง (๒) (ก) ก็ได้ เว้นแต่ หน่วยงานของรัฐ

30ขอ้ ๕๗ ของระเบียบกระทรวงการคลังวา่ ดว้ ยการจัดซื้อจัดจ้างฯ

๘๔

จะดําเนินการซื้อหรือจ้างโดยวิธีเฉพาะเจาะจง ด้วยเหตุอ่ืน ให้เริ่มกระบวนการซื้อหรือจ้างใหม่โดยการจัดทํารายงาน
ขอซ้อื หรอื ขอจา้ งตามขอ้ ๒.๑31

๑๔.๖ ในกรณีเป็นงานจ้างซ่อมพัสดุที่จําเป็นต้องถอดตรวจให้ทราบความชํารุดเสียหาย
เสียก่อน จึงจะประมาณค่าซ่อมได้ เช่น งานจ้างซ่อมเคร่ืองจักร เคร่ืองมือกล เคร่ืองยนต์ เครื่องไฟฟ้า หรือเคร่ือง
อิเล็กทรอนิกส์ หากไม่สามารถดําเนินการตามปกติได้ ให้คณะกรรมการแจ้งให้ผู้ประกอบการย่ืนซองข้อเสนอ
ด้านเทคนิคเพ่ือพิจารณาให้เป็นไปตามความต้องการก่อนพิจารณาด้านราคา แล้วให้คณะกรรมการพิจารณาคัดเลือก
ข้อเสนอด้านเทคนิคที่ดีท่ีสุดแล้วจัดลําดับหลังจากนั้นให้เชิญผู้ท่ียื่นข้อเสนอด้านเทคนิคที่ดีที่สุดมาย่ืนข้อเสนอ
ดา้ นราคา และเจรจาตอ่ รองทเ่ี หมาะสม หากเจรจาไม่ไดผ้ ล ใหเ้ จรจากบั ผู้ยน่ื ขอ้ เสนอด้านเทคนคิ ทด่ี ีทส่ี ดุ รายถัดไป

หากดําเนินการตามวรรคหนึ่งแล้วไม่ได้ผล ให้เสนอความเห็นต่อหัวหน้า
หน่วยงานของรัฐ ผ่านหัวหน้าเจ้าหน้าที่ เพ่ือพิจารณายกเลิกการจ้างในคร้ังน้ัน และจะสั่งให้ดําเนินการใหม่
โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง ก็ได้32

๑๔.๗ เมื่อหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ ให้ความเห็นชอบรายงานผลการพิจารณา
และผู้มีอํานาจอนุมัติสั่งซ้ือหรือส่ังจ้างแล้ว ให้หัวหน้าเจ้าหน้าที่ประกาศผลผู้ชนะการซื้อหรือจ้างในระบบ
เครือข่ายสารสนเทศของกรมบัญชีกลางและของหน่วยงานของรัฐ ตามวิธีการที่กรมบัญชีกลางกําหนด และให้ปิด
ประกาศโดยเปิดเผย ณ สถานที่ปิดประกาศของหน่วยงานของรัฐน้ัน และแจ้งให้ผู้เสนอราคาทุกรายทราบ
ผา่ นทางจดหมายอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (e - mail) ตามแบบทกี่ รมบญั ชกี ลางกําหนด33

๑๔.๘ ให้หน่วยงานของรัฐประกาศผลผู้ชนะการจัดซ้ือจัดจ้างหรือผู้ได้รับการคัดเลือก
และเหตุผลสนับสนุนในระบบเครือข่ายสารสนเทศของกรมบัญชีกลางและของหน่วยงานของรัฐตามวิธีการ
ท่กี รมบัญชกี ลางกําหนด และให้ปิดประกาศโดยเปดิ เผย ณ สถานทีป่ ิดประกาศของหนว่ ยงานของรัฐนนั้

การลงนามในสญั ญาจัดซอ้ื จดั จา้ งจะกระทําได้ต่อเม่ือล่วงพ้นระยะเวลาอุทธรณ์และไม่
มผี ู้ใดอทุ ธรณ์ตามมาตรา ๑๑๗34 ของ พ.ร.บ. การจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ หรือในกรณีท่ีมีการอุทธรณ์ เมื่อหน่วยงาน
ของรัฐได้รับแจ้งจากคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์และข้อร้องเรียนให้ทําการจัดซ้ือจัดจ้างต่อไปได้ เว้นแต่การจัดซ้ือ
จัดจ้างท่ีมีความจําเป็นเร่งด่วนตามมาตรา ๕๖ (๑) (ค) หรือการจัดซ้ือจัดจ้างโดยวิธีเฉพาะเจาะจง หรือการจัดซื้อ
จัดจ้างที่มีวงเงินเล็กน้อยตามที่กําหนดในกฎกระทรวงท่ีออกตามมาตรา ๙๖ วรรคสองของ พ.ร.บ. การจัดซื้อ
จัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐35

ข้อพงึ สังเกตสาํ หรบั งานจ้างกอ่ สรา้ ง
ก่อนลงนามในสัญญา ให้หน่วยงานของรัฐแจ้งให้ผู้ย่ืนข้อเสนอรายท่ีเป็นผู้ชนะ
การจัดซ้ือจัดจ้างหรือเป็นผู้ท่ีได้รับการคัดเลือกมาจัดทําใบแจ้งปริมาณงานและราคา และใบบัญชีรายการ
ก่อสร้างให้ตรงกับแบบรูปและรายการละเอียด โดยให้ปฏิบัติตามหนังสือ คณะกรรมการวินิจฉัยปัญหา

31ขอ้ ๕๘ ของระเบยี บกระทรวงการคลังวา่ ดว้ ยการจดั ซอ้ื จดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
32ขอ้ ๗๖ ของระเบียบกระทรวงการคลงั วา่ ด้วยการจัดซ้อื จดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
33ข้อ๔๒และ ๗๗ ของระเบยี บกระทรวงการคลังวา่ ดว้ ยการจัดซอื้ จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
34มาตรา ๑๑๗ ให้ผู้มสี ทิ ธิอุทธรณย์ น่ื อทุ ธรณต์ ่อหน่วยงานของรัฐนนั้ ภายในเจ็ดวนั ทําการนบั แต่วันประกาศผลการจัดซือ้ จัดจา้ งในระบบเครือขา่ ยสารสนเทศของกรมบญั ชีกลาง
35มาตรา ๖๖ ของ พ.ร.บ.การจัดซ้ือหรอื จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๘๕

การจัดซ้ือจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ ท่ี กค (กวจ) ๐๔๐๕.๒/ว ๔๕๒ ลง ๑๗ ก.ย.๖๒ เร่ือง แนวทางปฏิบัติ
ในการพจิ ารณางานจา้ งก่อสรา้ ง กรณีการยื่นใบแจง้ ปริมาณงานและราคา และใบบัญชีรายการกอ่ สรา้ ง

การดําเนินการกรณมี ผี ยู้ ่นื ขอ้ เสนอรายเดียว36
ในกรณีทห่ี น่วยงานของรัฐได้ทําการจัดซ้ือจัดจ้างโดยวิธีประกาศเชิญชวนทั่วไป
หรือวิธีคัดเลือกแล้ว ปรากฏว่ามีผู้ยื่นข้อเสนอและผ่านการพิจารณาเพียงรายเดียวและหน่วยงานของรัฐ
พิจารณาแล้วเห็นควรให้ผู้ยื่นข้อเสนอรายนั้นเข้าเป็นคู่สัญญากับหน่วยงานของรัฐได้ กรณีจึงไม่มีผู้อุทธรณ์ตาม
นัยมาตรา ๑๑๔ ของ พ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ แต่อย่างใน ดังน้ันเพ่ือมิให้การจัดซ้ือจัดจ้าง
ของหน่วยงานของรัฐล่าช้า และเพื่อให้สอดคล้องกับมาตรา ๖๖ วรรคสอง ของ พ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
จึงอาศัยอํานาจตามพ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ มาตรา ๒๙ (๔) ยกเว้นการปฏิบัติตามระเบียบ
กระทรวงการคลังการคลังว่าด้วยการจดั ซ้ือจัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๒ ข้อ ๑๖๑ วรรคสอง ในกรณีที่การจัดซ้ือจัดจ้าง
พัสดุท่ีมีผู้ย่ืนข้อเสนอและผ่านการพิจารณาเพียงรายเดียวและเป็นผู้ได้รับการคัดเลือกให้เข้าเป็นคู่สัญญา
กบั หนว่ ยงานของรฐั แล้ว ใหห้ น่วยงานของรฐั สามารถลงนามในสญั ญาไดโ้ ดยไม่ต้องรอใหพ้ ้นระยะเวลาอุทธรณ์
๑๕. การอุทธรณ์
๑๕.๑ ผู้ซึ่งได้ยื่นข้อเสนอเพ่ือทําการจัดซื้อจัดจ้างพัสดุกับหน่วยงานของรัฐ มีสิทธิอุทธรณ์
เก่ียวกับการจัดซื้อจัดจ้างพัสดุ ในกรณีท่ีเห็นว่าหน่วยงานของรัฐมิได้ปฏิบัติให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์และวิธีการ
ท่ีกําหนดในพ.ร.บ. การจัดซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ กฎกระทรวง ระเบียบ หรือประกาศท่ีออกตามความ
ในพ.ร.บ.การจัดซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ เป็นเหตุให้ตนไม่ได้รับการประกาศผลเป็นผู้ชนะหรือไม่ได้รับการ
คัดเลือกเป็นคสู่ ัญญากบั หนว่ ยงานของรัฐ37
๑๕.๒ ผู้มสี ิทธิอทุ ธรณจ์ ะยื่นอทุ ธรณใ์ นเรือ่ งดังต่อไปนไ้ี ม่ได้38
๑๕.๒.๑ การเลือกใช้วิธีการจัดซ้ือจัดจ้างหรือเกณฑ์ที่ใช้ในการพิจารณาผล
การจัดซอื้ จัดจ้างตาม พ.ร.บ.การจดั ซ้อื จดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐ ของหนว่ ยงานของรัฐ
๑๕.๒.๒ การยกเลิกการจัดซื้อจัดจ้างตามมาตรา ๖๗39 ของ พ.ร.บ.การจัดซื้อ
จัดจา้ งฯพ.ศ.๒๕๖๐

36หนังสอื คณก.วนิ ิจฉยั ปญั หาการจดั ซ้ือจัดจ้างและการบริหารพสั ดุภาครัฐ ด่วนที่สุด กค ๐๔๐๕.๒/ว ๔๕๓ ลง ๒๘ พ.ย.๖๒ เร่ือง การดําเนินการกรณีมีผูย้ ่ืนข้อเสนอรายเดียว
37มาตรา ๑๑๔ ของ พ.ร.บ.การจัดซอื้ จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
38มาตรา ๑๑๕ ของ พ.ร.บ.การจัดซอื้ จดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
39มาตรา ๖๗ก่อนลงนามในสัญญา หน่วยงานของรัฐอาจประกาศยกเลิกการจัดซอ้ื จดั จา้ งท่ีได้ดําเนนิ การไปแลว้ ได้ในกรณี ดังต่อไปนี้

(๑) หนว่ ยงานของรฐั นัน้ ไม่ได้รับการจดั สรรเงนิ งบประมาณที่จะใชใ้ นการจดั ซื้อจัดจา้ งหรอื เงนิ งบประมาณทไ่ี ด้รบั การจดั สรรไมเ่ พียงพอทจี่ ะทาํ การจัดซือ้ จัดจา้ งนนั้ ตอ่ ไป
(๒) มกี ารกระทําท่ีเข้าลกั ษณะผ้ยู ืน่ ข้อเสนอทช่ี นะการจดั ซ้ือจดั จ้างหรอื ทีไ่ ด้รบั การคดั เลอื กมผี ลประโยชน์รว่ มกัน หรือมสี ว่ นได้เสียกับผู้ยื่นข้อเสนอรายอ่ืน หรือขัดขวางการแข่งขัน
อยา่ งเปน็ ธรรมหรือสมยอมกันกับผยู้ ืน่ ข้อเสนอรายอื่นหรือเจ้าหนา้ ทใี่ นการเสนอราคา หรือส่อวา่ กระทําการทุจริตอน่ื ใดในการเสนอราคา ทั้งนี้ ตามระเบยี บทร่ี ัฐมนตรีกาํ หนด
(๓) การทําการจัดซอื้ จัดจ้างต่อไปอาจก่อให้เกิดความเสยี หายแก่หน่วยงานของรัฐหรอื กระทบต่อประโยชนส์ าธารณะ
(๔) กรณอี นื่ ในทาํ นองเดยี วกบั (๑) (๒) หรอื (๓) ทงั้ น้ี ตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวง
การยกเลิกการจัดซือ้ จัดจ้างตามวรรคหนึ่งเป็นเอกสทิ ธ์ิของหนว่ ยงานของรัฐ ผ้ยู ืน่ ขอ้ เสนอในการจัดซื้อจัดจา้ งท่ีถูกยกเลิกนั้นจะเรียกร้องค่าเสียหายใด ๆ จากหน่วยงานของรัฐไม่ได้
เมอ่ื มีการยกเลกิ การจัดซ้ือจัดจา้ ง ให้หนว่ ยงานของรัฐแจ้งให้ผ้ปู ระกอบการซ่ึงมารบั หรือซ้อื เอกสารเชิญชวนทุกรายทราบถงึ เหตผุ ลทต่ี อ้ งยกเลกิ การจัดซ้อื จัดจา้ งครง้ั นั้น
ในกรณีที่มหี น่วยงานของรัฐเปน็ ผู้ยืน่ ขอ้ เสนอตงั้ แต่สองรายขึ้นไป มใิ ห้ถอื ว่าหน่วยงานของรัฐนัน้ มผี ลประโยชน์รว่ มกันหรือมสี ว่ นได้เสยี กับหนว่ ยงานของรัฐอ่นื ตาม (๒)
ประกาศตามวรรคหนง่ึ ใหป้ ระกาศในระบบเครอื ข่ายสารสนเทศของกรมบญั ชีกลางและของหน่วยงานของรัฐตามวธิ กี ารที่กรมบัญชกี ลางกําหนด และให้ปิดประกาศโดยเปดิ เผย
ณ สถานทีป่ ดิ ประกาศของหน่วยงานของรัฐนัน้ ในการน้ี หน่วยงานของรัฐจะเผยแพรป่ ระกาศดังกลา่ วโดยวิธกี ารอ่ืนด้วยกไ็ ด้

๘๖

๑๕.๒.๓ การละเว้นการอ้างถึงพ.ร.บ.การจัดซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ กฎกระทรวง
ระเบยี บ หรือประกาศทอี่ อกตามพ.ร.บ.การจัดซอ้ื จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ ในส่วนท่ีเก่ียวข้องโดยตรงกับการจัดซ้ือ
จดั จา้ งในประกาศ เอกสาร หรอื หนังสอื เชญิ ชวนของหน่วยงานของรัฐ

๑๕.๒.๔ กรณอี ืน่ ตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวง
๑๕.๓ การอุทธรณต์ ้องทําเป็นหนงั สอื ลงลายมือชื่อผู้อทุ ธรณ์40

ในหนังสืออุทธรณ์ตามวรรคหนึ่ง ต้องใช้ถ้อยคําสุภาพ และระบุข้อเท็จจริงและ
เหตผุ ลอันเปน็ เหตแุ ห่งการอุทธรณ์ให้ชดั เจน พร้อมแนบเอกสารหลักฐานที่เก่ยี วขอ้ งไปด้วย

ในกรณีท่ีเห็นสมควร รัฐมนตรีอาจออกระเบียบกําหนดวิธีการอุทธรณ์เป็นอย่างอ่ืน
หรอื รายละเอียดเกี่ยวกบั การอุทธรณ์อ่ืนด้วยก็ได้

๑๕.๔ ให้ผู้มีสิทธิอุทธรณ์ยื่นอุทธรณ์ต่อหน่วยงานของรัฐน้ันภายในเจ็ดวันทําการนับ
แต่วนั ประกาศผลการจดั ซอื้ จดั จ้างในระบบเครอื ข่ายสารสนเทศของกรมบัญชกี ลาง41

๑๕.๕ ให้หน่วยงานของรัฐพจิ ารณาและวินิจฉัยอุทธรณ์ให้แล้วเสร็จภายในเจ็ดวันทําการ
นบั แต่วนั ท่ไี ดร้ ับอุทธรณ์ ในกรณีทีเ่ หน็ ดว้ ยกับอทุ ธรณก์ ใ็ หด้ าํ เนนิ การตามความเห็นนั้นภายในกําหนดเวลาดงั กลา่ ว

ในกรณที ีห่ น่วยงานของรัฐไม่เห็นด้วยกับอุทธรณ์ ไม่ว่าทั้งหมดหรือบางส่วนให้เร่ง
รายงานความเห็นพร้อมเหตุผลไปยังคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์และข้อร้องเรียนตามมาตรา ๑๑๙
ของ พ.ร.บ.การจัดซอ้ื จดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ ภายในสามวันทาํ การนบั แตว่ ันทีค่ รบกําหนดตามวรรคหนง่ึ 42

๑๕.๖ เม่ือได้รับรายงานจากหน่วยงานของรัฐตามมาตรา ๑๑๘ ของพระราชบัญญัติ
การจัดซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ ให้คณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ฯ พิจารณาอุทธรณ์ให้แล้วเสร็จภายใน
สามสิบวนั นบั แตว่ นั ท่ไี ด้รับรายงานดังกล่าว หากเร่ืองใดไม่อาจพิจารณาได้ทันในกําหนดน้ัน ให้คณะกรรมการ
พจิ ารณาอทุ ธรณ์ฯ ขยายระยะเวลาออกไปได้ไมเ่ กินสองครั้ง คร้ังละไม่เกินสิบห้าวันนับแต่วันที่ครบกําหนดเวลา
ดงั กลา่ ว และแจง้ ให้ผูอ้ ุทธรณ์และผู้ชนะการจดั ซอื้ จัดจา้ งหรอื ผู้ได้รับการคัดเลอื กทราบ

ในกรณีที่คณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ฯ เห็นว่าอุทธรณ์ฟังขึ้นและมีผลต่อการ
จัดซื้อจัดจ้างอย่างมีนัยสําคัญ ให้คณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ฯ ส่ังให้หน่วยงานของรัฐดําเนินการให้มีการจัดซ้ือ
จดั จา้ งใหมห่ รอื เร่ิมจากขน้ั ตอนใดตามทเ่ี ห็นสมควร ในกรณที ีค่ ณะกรรมการพจิ ารณาอุทธรณ์ฯ เห็นว่าอุทธรณ์ฟังไม่ขึ้น
หรอื ไม่มีผลตอ่ การจัดซื้อจัดจา้ งอย่างมนี ัยสาํ คัญ ใหแ้ จ้งหนว่ ยงานของรฐั เพ่อื ทําการจดั ซ้ือจดั จา้ งตอ่ ไป

การวินิจฉยั ของคณะกรรมการพิจารณาอทุ ธรณ์ฯ ใหเ้ ป็นทสี่ ุด
ในกรณีท่ีพ้นกําหนดระยะเวลาพิจารณาอุทธรณ์ตามวรรคหน่ึงแล้ว คณะกรรมการ
พจิ ารณาอุทธรณ์ฯ ยังพิจารณาไม่แล้วเสร็จ ให้ยุติเรื่อง และให้คณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ฯ แจ้งผู้อุทธรณ์
และผ้ชู นะการจดั ซือ้ จัดจ้างหรอื ผู้ได้รบั การคดั เลอื กทราบ พรอ้ มกับแจ้งให้หน่วยงานของรฐั ทาํ การจดั ซ้ือจดั จ้างตอ่ ไป

40มาตรา ๑๑๖ ของ พ.ร.บ.การจัดซื้อจดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
41มาตรา ๑๑๗ ของ พ.ร.บ.การจัดซ้ือจดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
42มาตรา ๑๑๘ ของ พ.ร.บ.การจัดซ้อื จดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๘๗

ผู้อุทธรณ์ผู้ใดไม่พอใจคําวินิจฉัยของคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ฯ หรือการยุติ
เรื่องตามวรรคส่ี และเห็นว่าหน่วยงานของรัฐต้องรับผิดชดใช้ค่าเสียหาย ผู้น้ันมีสิทธิฟ้องคดีต่อศาลเพ่ือเรียกให้
หน่วยงานของรัฐชดใช้ค่าเสียหายได้ แต่การฟ้องคดีดังกล่าวไม่มีผลกระทบต่อการจัดซื้อจัดจ้างที่หน่วยงาน
ของรัฐได้ลงนามในสญั ญาจัดซ้ือจัดจ้างน้นั แล้ว43

๑๖. การตรวจรับพัสดุ
๑๖.๑ ในการดําเนินการตามสัญญาหรือข้อตกลง ให้ผู้มีอํานาจแต่งต้ังคณะกรรมการ

ตรวจรบั พัสดุ เพื่อรับผดิ ชอบการบรหิ ารสัญญาหรอื ข้อตกลงและการตรวจรบั พสั ดุ44
ในกรณีท่ีการจัดซื้อจัดจ้างมีวงเงินเล็กน้อยตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวงจะ

แต่งต้ังบุคคลหน่ึงบุคคลใดเป็นผู้ตรวจรับพัสดุน้ัน โดยให้ปฏิบัติหน้าท่ีเช่นเดียวกับคณะกรรมการตรวจรับพัสดุก็ได้
และให้นําบทบัญญัตมิ าตรา ๙๖ วรรคสาม45 มาใชบ้ ังคับโดยอนโุ ลม

๑๖.๒ คณะกรรมการตรวจรับพัสดุในงานซ้ือหรืองานจ้าง ประกอบด้วย ประธาน ๑ คน
กรรมการอย่างน้อย ๒ คน แต่งต้ังจากข้าราชการ ลูกจ้างประจํา พนักงานราชการ พนักงานมหาวิทยาลัย
พนักงานของรัฐ หรือพนักงานของหน่วยงานของรัฐที่เรียกช่ืออย่างอื่น โดยให้คํานึงถึงลักษณะหน้าท่ี
และความรับผดิ ชอบของผทู้ ี่ไดร้ ับการแต่งตั้งเป็นสําคัญ46

ในกรณีจําเป็นหรือเพ่ือประโยชน์ของหน่วยงานของรัฐจะแต่งต้ังบุคคลอื่นร่วม
เปน็ กรรมการดว้ ยกไ็ ด้ แตจ่ าํ นวนกรรมการทเ่ี ปน็ บคุ คลอ่นื นัน้ จะต้องไมม่ ากกวา่ จาํ นวนกรรมการตามวรรคหน่งึ

ในการซื้อหรือจ้างคร้ังหนึ่ง ห้ามแต่งตั้งผู้ที่เป็นกรรมการซ้ือหรือจ้างโดย
วิธคี ัดเลือก เป็นกรรมการตรวจรบั พัสดุ

คณะกรรมการซ้ือหรือจ้างทุกคณะ ควรแต่งต้ังผู้ชํานาญการหรือผู้ทรงคุณวุฒิ
เกยี่ วกบั งานการซอ้ื หรอื จา้ งนั้นๆ เข้ารว่ มเปน็ กรรมการดว้ ย

๑๖.๓ คณะกรรมการตรวจรบั พสั ดุในงานซ้อื หรอื งานจ้าง มีหนา้ ทด่ี ังนี้47
๑๖.๓.๑ ตรวจรับพัสดุ ณ ท่ีทําการของผู้ใช้พัสดุน้ัน หรือสถานท่ีซ่ึงกําหนดไว้

ในสญั ญาหรอื ขอ้ ตกลง
การตรวจรับพัสดุ ณ สถานท่ีอ่ืน ในกรณีท่ีไม่มีสัญญาหรือข้อตกลง

จะต้องไดร้ บั อนุมตั จิ ากหัวหนา้ หนว่ ยงานของรัฐกอ่ น
๑๖.๓.๒ ตรวจรับพัสดุให้ถูกต้องครบถ้วนตามหลักฐานที่ตกลงกันไว้

สําหรับกรณีที่มีการทดลองหรือตรวจสอบในทางเทคนิคหรือทางวิทยาศาสตร์ จะเชิญผู้ชํานาญการ
หรือผู้ทรงคุณวุฒิเก่ียวกับพัสดุนั้นมาให้คําปรึกษา หรือส่งพัสดุน้ันไปทดลองหรือตรวจสอบ ณ สถานที่
ของผูช้ ํานาญการหรือผู้ทรงคุณวฒุ ิน้ันๆ กไ็ ด้

43มาตรา ๑๑๙ ของ พ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
44มาตรา ๑๐๐ ของ พ.ร.บ.การจัดซื้อจดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
45มาตรา ๙๖ วรรคสาม คอื ในการออกกฎกระทรวง ตามวรรคสอง จะกําหนดวงเงนิ เลก็ นอ้ ยให้แตกต่างกันตามขนาดหรอื ประเภทของหนว่ ยงานของรัฐก็ได้
46ข้อ ๒๖ ของระเบียบกระทรวงการคลังว่าดว้ ยการจัดซ้อื จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
47ขอ้ ๑๗๕ ของระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าดว้ ยการจัดซ้ือจัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๘๘

ในกรณีจําเป็นที่ไม่สามารถตรวจนับเป็นจํานวนหน่วยท้ังหมดได้
ให้ตรวจรับตามหลกั วิชาการสถิติ

๑๖.๓.๓ ใหต้ รวจรับพัสดใุ นวันที่ผูข้ ายหรอื ผรู้ ับจา้ งนําพสั ดมุ าส่งและให้ดําเนินการ
ให้เสรจ็ สิน้ โดยเรว็ ทสี่ ุด

๑๖.๓.๔ เมื่อตรวจถกู ต้องครบถ้วนแล้ว ให้รับพัสดุไว้และถือว่าผู้ขายหรือผู้รับจ้าง
ได้ส่งมอบพัสดุถูกต้องครบถ้วนตั้งแต่วันที่ผู้ขายหรือผู้รับจ้างนําพัสดุน้ันมาส่ง แล้วมอบแก่เจ้าหน้าท่ีพร้อมกับ
ทําใบตรวจรับโดยลงชื่อไว้เป็นหลักฐานอย่างน้อย ๒ ฉบับ มอบแก่ผู้ขายหรือผู้รับจ้าง ๑ ฉบับ และเจ้าหน้าที่ ๑ ฉบับ
เพือ่ ดาํ เนนิ การเบิกจา่ ยเงนิ ตามระเบียบของหนว่ ยงานของรัฐและรายงานให้หัวหน้าหนว่ ยงานของรัฐทราบ

ในกรณที เ่ี ห็นวา่ พสั ดุทีส่ ง่ มอบ มรี ายละเอยี ดไม่เป็นไปตามข้อกําหนด
ในสัญญาหรือข้อตกลง ให้รายงานหวั หนา้ หนว่ ยงานของรัฐผา่ นหวั หนา้ เจ้าหนา้ ท่ี เพ่ือทราบและสั่งการ

๑๖.๓.๕ ในกรณีท่ีผู้ขายหรือผู้รับจ้างส่งมอบพัสดุถูกต้องแต่ไม่ครบจํานวน
หรือส่งมอบครบจํานวนแต่ไม่ถูกต้องท้ังหมด ถ้าสัญญาหรือข้อตกลงมิได้กําหนดไว้เป็นอย่างอ่ืน ให้ตรวจรับไว้
เฉพาะจํานวนที่ถูกต้อง โดยถือปฏิบัติตาม ๑๖.๓.๔. และให้รีบรายงานหัวหน้าหน่วยงานของรัฐผ่านหัวหน้า
เจ้าหน้าที่เพื่อแจ้งให้ผู้ขายหรือผู้รับจ้างทราบภายใน ๓ วันทําการ นับถัดจากวันตรวจพบ แต่ท้ังน้ี ไม่ตัดสิทธ์ิ
หนว่ ยงานของรัฐทจี่ ะปรับผู้ขายหรือผูร้ ับจา้ งในจาํ นวนทีส่ ง่ มอบไม่ครบถ้วนหรอื ไม่ถูกตอ้ งนัน้

๑๖.๓.๖ การตรวจรับพัสดุที่ประกอบกันเป็นชุดหรือหน่วย ถ้าขาดส่วนประกอบ
อย่างใดอย่างหนึ่งไปแล้วจะไม่สามารถใช้การได้โดยสมบูรณ์ ให้ถือว่าผู้ขายหรือผู้รับจ้างยังมิได้ส่งมอบพัสดุน้ัน
และโดยปกติให้รบี รายงานหัวหนา้ หน่วยงานของรัฐเพอื่ แจ้งให้ผขู้ ายหรอื ผรู้ ับจา้ งทราบภายใน ๓ วนั ทําการ
นบั ถัดจากวนั ท่ีตรวจพบ

๑๖.๓.๗ ถ้ากรรมการตรวจรบั พัสดุบางคนไมย่ อมรับพัสดุโดยทําความเห็นแย้ง
ไว้ให้เสนอหัวหน้าหน่วยงานของรัฐเพ่ือพิจารณาสั่งการ ถ้าหัวหน้าหน่วยงานของรัฐสั่งการให้รับพัสดุน้ันไว้
จงึ ดาํ เนนิ การตามขอ้ ๑๖.๓.๔ หรอื ๑๖.๓.๕ แล้วแต่กรณี

๑๗. เมื่อสิ้นสุดกระบวนการจัดซ้ือจัดจ้างในแต่ละโครงการ ให้หน่วยงานของรัฐจัดให้มี
การบันทกึ รายงานผลการพจิ ารณา รายละเอียดวิธีการและขั้นตอนการจัดซื้อจัดจ้างพร้อมท้ังเอกสารหลักฐานประกอบ
ตามรายการดงั ต่อไปน้ี48

๑๗.๑ รายงานขอซือ้ หรอื ขอจา้ งตามกระบวนการซือ้ หรอื จ้าง
๑๗.๒ เอกสารเก่ียวกับการรับฟังความคิดเห็นร่างขอบเขตของงาน หรือรายละเอียด
คุณลกั ษณะเฉพาะของพัสดุทจ่ี ะซอื้ หรือจ้าง และผลการพิจารณาในครงั้ นั้น (ถ้ามี)
๑๗.๓ หนังสอื เชญิ ชวน และเอกสารอ่นื ทเ่ี กย่ี วขอ้ ง
๑๗.๔ ขอ้ เสนอของผ้ยู ืน่ ข้อเสนอทุกราย
๑๗.๕ บนั ทึกรายงานผลการพจิ ารณาคัดเลอื กข้อเสนอ
๑๗.๖ ประกาศผลการพจิ ารณาคัดเลอื กผูช้ นะการจัดซ้ือจดั จา้ งหรอื ผู้ได้รับการคดั เลือก

48ข้อ ๑๖ ของระเบยี บกระทรวงการคลังวา่ ดว้ ยการจดั ซอ้ื หรือจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๘๙

เป็นหนงั สือ (ถา้ มี) ๑๗.๗ สัญญาหรือข้อตกลงเป็นหนังสือ รวมทั้งการแก้ไขสัญญาหรือข้อตกลง
๑๗.๘ บันทึกรายงานผลการตรวจรบั พสั ดุ

๙๐

ผังข้นั ตอนการซ้อื หรือจ้าง โดยวธิ คี ัดเลือก (ม.๑๗ และ ม.๑๘)
โครงการจดั ทําข้อตกลงคุณธรรม
หนว่ ยไดร้ ับความเหน็ ชอบวงเงนิ งบประมาณ
(ม.๑๙)
จดั ทําแผนการจัดซอื้ จดั จา้ งประจาํ ปี มาตรฐานขั้นตา่ํ ของนโยบายและ
แนวทางปอ้ งกันการทุจริตในการจัดซ้อื
จัดจา้ งทีผ่ ้ปู ระกอบการต้องจัดใหม้ ี

(ม.๑๑, ขอ้ ๑๑) การจดั ทําราคากลาง
แต่งตงั้ บุคคล/คณะกรรมการ ร่างขอบเขตของาน (TOR)
(ว.๒๐๖ กรมบญั ชกี ลาง)
(ขอ้ ๒๑)
เจ้าหน้าที่จดั ทาํ รายงานขอซื้อหรือขอจ้าง ประกาศราคากลาง* ในระบบ
เครอื ขา่ ยสาระสนเทศของ
(ขอ้ ๒๒) กรมบญั ชกี ลางและหน่วยงาน
หน.หนว่ ยงานของรัฐ ใหค้ วามเหน็ ชอบ ของรฐั โดยให้ประกาศภายใน
3 วันทําการ นบั แต่วนั ที่
(ข้อ ๒๕, ขอ้ ๒๖) ผู้มอี าํ นาจไดใ้ ห้ความเหน็ ชอบ/
แต่งตงั้ คณะกรรมการซอื้ หรอื จา้ งโดยวธิ คี ัดเลือก อนุมตั ิรายงานขอซ้อื ขอจ้าง

(ขอ้ ๗๔ (๑))

คณะกรรมการซื้อหรอื จา้ งโดยวธิ คี ัดเลอื กจัดทาํ หนงั สอื

เชิญชวนผปู้ ระกอบการพรอ้ มจัดทาํ บัญชีรายชื่อ

(ขอ้ ๗๔ (๒), ขอ้ ๖๘ โดยอนุโลม)

ผูป้ ระกอบการยน่ื ซองข้อเสนอ
โดยผนึกซองจ่าหน้าถึงประธานคณะกรรมการ

(ขอ้ ๗๔ (๓))

คณะกรรมการรบั ซองข้อเสนอ
พร้อมจดั ทาํ บญั ชรี ายชอ่ื

(ขอ้ ๗๔ (๔), ข้อ ๕๕ (๒)-(๓) โดยอนโุ ลม)
คณะกรรมการซ้อื หรอื จา้ งโดยวธิ ีคดั เลอื ก เปดิ ซองขอ้ เสนอและตรวจสอบ

คุณสมบตั ิ และเอกสารหลกั ฐานตา่ ง ๆ

* ราคากลาง หนว่ ยงานของรัฐสามารถดาํ เนินการกาํ หนดไดก้ อ่ นการจัดทํารายงานขอซือ้ ขอจ้าง

๙๑

แนวทางการพจิ ารณาผ้ชู นะการเสนอราคา

(ขอ้ ๗๕, ขอ้ ๕๖ โดยอนโุ ลม) ผา่ นคดั เลอื กหลายราย (ขอ้ ๗๕)
ไม่มีผู้ยื่นข้อเสนอ
มผี ู้ย่นื ขอ้ เสนอเพยี งรายเดยี ว/
ผา่ นคัดเลือก ๑ ราย ยกเลกิ ดาํ เนินการใหม่/ใชว้ ิธเี ฉพาะเจาะจง

ดุลพินิจ พจิ ารณาคัดเลือกขอ้ เสนอ
หน.หน่วยงานของรฐั ตามหลกั เกณฑ์

ไม่สมควรดาํ เนินการต่อ สมควรดําเนนิ การตอ่

ดําเนนิ การใหม่ ราคาของผู้ชนะการเสนอราคา
สงู /ตาํ่ กวา่ วงเงนิ ทจ่ี ะซ้ือหรอื จา้ ง

กรณวี งเงนิ ตํา่ กวา่ วงเงินท่จี ะซอื้ หรือจ้าง (ขอ้ ๗๕, ข้อ ๕๗ โดยอนุโลม)
กรณวี งเงนิ สูงกว่าวงเงนิ ท่ีจะซ้ือหรือจา้ ง

กรณที ี่ ๑ ราคาต่าํ สุด ต่อรองราคา ยอมลดราคาไมเ่ กนิ รอ้ ยละ๑๐ เหมาะสม
ไม่ยอมลดราคาแต่ไมเ่ กินรอ้ ยละ๑๐

กรณที ่ี ๒* กรณที ่ี ๑ ไมไ่ ด้ผล เชิญเสนอราคาใหม่ ไม่เกนิ วงเงนิ ทจ่ี ะซอื้ หรือจ้าง เหมาะสม
รายต่าํ สดุ ไมเ่ กินร้อยละ๑๐

รายการ

กรณีที่ ๓*กรณที ี่ ๒ ไมไ่ ดผ้ ล ลด จาํ นวน
ขอเงนิ เพมิ่ เนือ้ งาน

ยกเลิก ดาํ เนินการใหม่

คณะกรรมการฯ รายงานผลการพิจารณาผชู้ นะการเสนอ (ข้อ ๗๔ (๔), ข้อ ๕๕ (๔) โดยอนโุ ลม)
ราคาพรอ้ มเอกสารตอ่ หน.หน่วยงานของรฐั

* ใชก้ ับเกณฑร์ าคา กรณใี ชเ้ กณฑร์ าคาประกอบเกณฑ์อน่ื หลังจากการเจรจาตอ่ รองราคาแล้ว ยงั สูงกว่ารอ้ ยละ ๑๐ ของวงเงนิ ใหเ้ สนอขอเงนิ เพ่มิ เตมิ หรอื ยกเลิกการซอื้ หรอื จา้ ง (ข้อ ๕๘)

๙๒

ตรวจสอบงบประมาณกอ่ นท่จี ะผกู พนั งบประมาณ

หน.หน่วยงานของรฐั เห็นชอบและผมู้ ีอาํ นาจอนมุ ตั สิ ่งั ซอื้ สง่ั จ้าง

(ขอ้ ๗๗, ข้อ ๔๒โดยอนุโลม)
ประกาศผู้ชนะการเสนอราคา

(ม.๖๖ ขอ้ ๑๖๑)
ลงนามในสญั ญาตามแบบทคี่ ณะกรรมการนโยบายกําหนด

ภายหลงั จากพ้นระยะเวลาอทุ ธรณ์

๙๓

การตรวจรับพัสดุ

การพจิ ารณาของคณะกรรมการตรวจรับพัสดุ

(ข้อ ๑๗๕(๔)) (ข้อ ๑๗๕(๔)) (ข้อ ๑๗๕(๕)) (ขอ้ ๑๗๕(๗))
กรณพี สั ดถุ กู ต้องบางส่วน
กรณพี ัสดถุ กู ต้องทําการตรวจรับ กรณีพสั ดุไมถ่ ูกตอ้ งรายงาน กรรมการบางคน
รายงาน หน.หนว่ ยงานของรฐั เพื่อทราบ หน.หนว่ ยงานของรฐั เพ่ือทราบ/สงั่ การ ไม่ตรวจรับพสั ดุ

กรณี หน.หน่วยงานของรัฐสงั่ รบั พสั ดุ กรณี หน.หนว่ ยงานของรัฐ รับเฉพาะพัสดุท่ีถกู ตอ้ ง
ถือวา่ สง่ มอบถกู ตอ้ ง ส่งั ไม่รับพัสดุ/แจง้ ผขู้ าย รายงาน หน.หนว่ ยงานของรฐั
หรอื ผรู้ ับจา้ งภายใน ๓ วนั ทาํ การ เพอ่ื แจง้ ผูข้ ายหรอื ผ้รู บั จา้ งทราบ
นับถัดจากวนั ตรวจพบ/สงวนสิทธิป์ รบั ภายใน ๓ วันทําการนับถดั จากวนั

ตรวจพบ/สงวนสิทธปิ์ รบั
(สว่ นทไ่ี ม่ถูกตอ้ ง)

กรรมการท่ีไมต่ รวจรับทาํ บันทึก กรณีพัสดถุ กู ตอ้ ง/ทําการตรวจรบั
ความเห็นแยง้ ไว้ รายงาน หน.หนว่ ยงานของรฐั เพ่อื ทราบ

รายงาน หน.หนว่ ยงาน รับ รบั เฉพาะพัสดทุ ีถ่ กู ตอ้ ง
ของรัฐเพือ่ ทราบ/ส่ังการ รายงาน หน.หนว่ ยงานของรฐั
แจง้ ผู้ขายหรอื ผรู้ บั จ้างทราบ
ไม่รับ ภายใน ๓ วนั ทําการ/นับถัดจาก
วนั ตรวจพบ/สงวนสทิ ธปิ์ รบั
กรณี หน.หนว่ ยงานของรัฐส่งั ไมร่ ับ
พัสดุ/แจ้งผขู้ ายหรือผรู้ ับจา้ งทราบ (ส่วนท่ีไม่ถูกต้อง)
ภายใน ๓ วนั ทาํ การนับถัดจาก
วันตรวจพบพสั ดุ/สงวนสทิ ธิ์ปรบั

๑๐

๑.๒.๒ ให้ นขต.ทอ.จดั ทําแผนการจัดซ้ือจัดจ้างประจําปีตามแบบฟอร์มที่กําหนด3
ประกอบด้วย

๑.๒.๒.๑ ชอ่ื โครงการทจ่ี ะจดั ซ้อื จัดจา้ ง
๑.๒.๒.๒ วงเงินทจ่ี ะจัดซอ้ื จัดจ้างโดยประมาณ
๑.๒.๒.๓ ระยะเวลาทีค่ าดว่าจะจัดซอื้ จดั จ้าง

เม่ือหัวหน้าหน่วยงานของรัฐให้ความเห็นชอบแผนการจัดซ้ือ
จดั จ้างประจาํ ปแี ล้วใหห้ ัวหน้าเจ้าหนา้ ทปี่ ระกาศเผยแพร่แผนดังกล่าวในระบบเครือข่ายสารสนเทศของกรมบัญชีกลาง
และของหน่วยงานของรัฐตามวิธีการท่ีกรมบัญชีกลางกําหนด และให้ปิดประกาศโดยเปิดเผย ณ สถานท่ีปิด
ประกาศของหน่วยงานของรัฐน้ัน เว้นแต่กรณีท่ีบัญญัติไว้ตามความในมาตรา ๑๑ วรรคหนึ่ง4 ของ พ.ร.บ.การจัดซื้อ
จดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐

หากหน่วยงานของรัฐไม่ได้ประกาศเผยแพร่แผนการจัดซื้อ
จัดจ้างโครงการใดในระบบเครือข่ายสารสนเทศของกรมบัญชีกลาง จะไม่สามารถดําเนินการจัดซื้อจัดจ้าง
ในโครงการนัน้ ได้5

๑.๓ หลังจากที่ได้ประกาศเผยแพร่แผนการจัดซื้อจัดจ้างประจําปีตามข้อ ๑.๒ แล้ว
ให้หนว่ ยงานของรัฐรีบดําเนินการจัดซ้ือจัดจ้างให้เป็นไปตามแผนและข้ันตอนของระเบียบกระทรวงการคลังว่า
ด้วยการจดั ซ้อื จดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ ในหมวดว่าดว้ ยการซอ้ื หรือจ้าง เพื่อให้พร้อมท่ีจะทําสัญญาหรือข้อตกลงได้
ทนั ทเี มื่อไดร้ ับอนุมัตทิ างการเงนิ แลว้ 6

๑.๔ ในกรณที ีม่ คี วามจาํ เป็นต้องเปล่ียนแปลงแผนการจัดซื้อจัดจ้างประจําปีให้เจ้าหน้าที่หรือ
ผ้ทู ไ่ี ด้รบั มอบหมายในการปฏบิ ัติงานน้นั จัดทํารายงานพรอ้ มระบุเหตผุ ลทข่ี อเปล่ียนแปลงเสนอหวั หน้าหนว่ ยงานของรัฐ
เพอื่ ขอความเหน็ ชอบ และเม่ือได้รับความเหน็ ชอบแล้วให้ดาํ เนนิ การตามข้อ ๑.๑.๒ วรรคสองตอ่ ไป7

๑.๕ การจัดทาํ ร่างขอบเขตของงานหรือรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุ8
ในการซ้ือหรอื จา้ งทมี่ ใิ ช่การจา้ งกอ่ สรา้ ง ใหห้ ัวหนา้ หน่วยงานของรัฐแต่งตงั้ คณะกรรมการ

ขึ้นมาคณะหนึ่ง หรือจะให้เจ้าหน้าท่ีหรือบุคคลใดบุคคลหนึ่งรับผิดชอบในการจัดทําร่างขอบเขตของงานหรือ
รายละเอียดคณุ ลกั ษณะเฉพาะของพสั ดุท่ีจะซอ้ื หรือจา้ ง รวมท้งั กําหนดหลกั เกณฑ์การพิจารณาคดั เลอื กขอ้ เสนอดว้ ย

3อนุมัติ ผบ.ทอ.เมอื่ ๑๕ มิ.ย.๖๑ ท้ายหนังสอื กบ.ทอ.ลับมาก ดว่ นมาก ท่ี กห ๐๖๐๗.๓/๓๖๙ ลง ๑๕ มิ.ย.๖๑เร่ือง สรปุ ผลการอบรม คณก.ซอื้ จ้าง และ คณก.ตรวจรับพัสดุ และ
การประชมุ เชิงปฏิบตั กิ ารเตรยี มความพร้อมการจัดซื้อจัดจ้างปงี บประมาณ ๖๒
4มาตรา ๑๑ วรรคหนึ่งให้หน่วยงานของรัฐจัดทาํ แผนการจัดซื้อจัดจา้ งประจาํ ปี และประกาศเผยแพร่ในระบบเครอื ขา่ ยสารสนเทศของกรมบญั ชีกลางและของหน่วยงานของรัฐ
ตามวิธีการที่กรมบัญชีกลางกําหนดและใหป้ ิดประกาศโดยเปดิ เผย ณ สถานทป่ี ิดประกาศของหน่วยงานของรัฐนัน้ เว้นแต่

(๑) กรณีทม่ี ีความจําเป็นเรง่ ด่วนหรือเปน็ พสั ดุที่ใช้ในราชการลบั
(๒) กรณที ่ีมีวงเงนิ ในการจัดซือ้ จดั จ้างตามที่กําหนดในกฎกระทรวงหรือมคี วามจาํ เปน็ ต้องใช้พัสดโุ ดยฉุกเฉินหรือเป็นพสั ดทุ จ่ี ะขายทอดตลาด
(๓) กรณที ีเ่ ป็นงานจ้างทป่ี รกึ ษาที่มวี งเงินคา่ จ้างตามทีก่ ําหนดในกฎกระทรวงหรอื ทีม่ คี วามจําเป็นเร่งดว่ นหรอื ทีเ่ กี่ยวกับความม่นั คงของชาติ
(๔) กรณที ี่เปน็ งานจ้างออกแบบหรอื ควบคุมงานกอ่ สร้างที่มีความจําเป็นเรง่ ด่วนหรอื ทีเ่ ก่ยี วกับความมัน่ คงของชาติ
หลักเกณฑ์ วิธกี าร และรายละเอียดการจัดทาํ แผนการจัดซื้อจัดจ้างตามวรรคหนึ่งและการเปล่ียนแปลงแผนให้เปน็ ไปตามระเบียบท่ีรฐั มนตรกี ําหนด
5ขอ้ ๑๑ ของระเบียบกระทรวงการคลังวา่ ด้วยการจัดซ้อื จดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
6ขอ้ ๑๒ ของระเบียบกระทรวงการคลงั ว่าดว้ ยการจัดซ้อื จดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
7ขอ้ ๑๓ ของระเบียบกระทรวงการคลงั ว่าด้วยการจัดซื้อจดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
8ข้อ ๒๑ ของระเบยี บกระทรวงการคลังวา่ ดว้ ยการจัดซอ้ื จดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๑๑

เพอ่ื ใหก้ ารกําหนดรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุท่ีจะซ้ือหรือจ้างมีมาตรฐาน
และเปน็ ประโยชน์ตอ่ ทางราชการ หากพัสดุที่จะซ้ือหรือจ้างใดมีประกาศกําหนดมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมแล้ว
ใหก้ ําหนดรายละเอยี ดคณุ ลักษณะเฉพาะของพัสดุที่จะซื้อหรือจ้าง หรือเพื่อความสะดวกจะระบุเฉพาะหมายเลข
มาตรฐานกไ็ ด้หรือในกรณพี สั ดุท่ีจะซ้ือหรือจ้างใดยงั ไมม่ ปี ระกาศกําหนดมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมแต่มีผู้
ได้รับการจดทะเบียนผลิตภัณฑ์ไว้กับกระทรวงอุตสาหกรรมแล้ว ให้กําหนดรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของ
พัสดุท่ีจะซ้ือหรือจ้างหรือรายการในการก่อสร้างให้สอดคล้องกับรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะตามท่ีระบุใน
ค่มู อื ผซู้ ้อื หรือใบแทรกคูม่ อื ผู้ซอ้ื ทก่ี ระทรวงอตุ สาหกรรมจัดทําขึน้

องค์ประกอบ ระยะเวลาการพิจารณา และการประชุมของคณะกรรมการตาม
วรรคหนงึ่ และวรรคสอง ใหเ้ ป็นไปตามทีห่ วั หน้าหน่วยงานของรฐั กําหนดตามความจาํ เป็นและเหมาะสม

๑.๖ แนวทางการกําหนดราคากลาง
ราคากลาง หมายความว่า ราคาเพ่ือใช้เป็นฐานสําหรับเปรียบเทียบราคาท่ีผู้ยื่น

ขอ้ เสนอไดย้ ืน่ เสนอไว้ซงึ่ สามารถจดั ซื้อจัดจา้ งไดจ้ ริงตามลาํ ดับ9 ดงั ตอ่ ไปนี้
๑.๖.๑ ราคาทไี่ ด้มาจากการคํานวณตามหลักเกณฑท์ ่ีคณะกรรมการราคากลางกาํ หนด
๑.๖.๒ ราคาทไ่ี ดม้ าจากฐานขอ้ มลู ราคาอา้ งองิ ของพัสดุทีก่ รมบัญชกี ลางจดั ทํา
๑.๖.๓ ราคามาตรฐานทสี่ ํานักงบประมาณหรือหนว่ ยงานกลางอน่ื กาํ หนด
๑.๖.๔ ราคาทไี่ ดม้ าจากการสบื ราคาจากท้องตลาด
๑.๖.๕ ราคาที่เคยซ้อื หรอื จา้ งครง้ั หลังสุดภายในระยะเวลาสองปีงบประมาณ
๑.๖.๖ ราคาอืน่ ใดตามหลกั เกณฑ์ วิธีการ หรือแนวทางปฏบิ ัตขิ องหนว่ ยงานของรฐั นนั้ ๆ
ในกรณีท่ีมีราคาตาม ๑.๖.๑ ให้ใช้ราคาตาม ๑.๖.๑ ก่อน ในกรณีที่ไม่มีราคา

ตาม ๑.๖.๑ แต่มีราคาตาม ๑.๖.๒ หรือ ๑.๖.๓ ให้ใช้ราคาตาม ๑.๖.๒ หรือ ๑.๖.๓ ก่อน โดยจะใช้ราคาใด
ตาม ๑.๖.๒ หรือ ๑.๖.๓ ให้คํานึงถึงประโยชน์ของหน่วยงานของรัฐเป็นสําคัญ ในกรณีที่ไม่มีราคาตาม ๑.๖.๑,
๑.๖.๒ และ ๑.๖.๓ ให้ใช้ราคาตาม ๑.๖.๔, ๑.๖.๕ หรือ ๑.๖.๖ โดยจะใช้ราคาใดตาม ๑.๖.๔, ๑.๖.๕
หรือ ๑.๖.๖ ใหค้ าํ นึงถึงประโยชน์ของหน่วยงานของรัฐเปน็ สาํ คญั

๑.๗ ให้หน่วยงานของรัฐประกาศรายละเอียดข้อมูลราคากลางและการคํานวณราคากลางไว้ใน
เว็บไซด์ของหน่วยงานของรัฐและเว็บไซต์ศูนย์ข้อมูลการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ (www.gprocurement.go.th)
ของกรมบัญชีกลาง10โดยรายละเอียดข้อมูลราคากลางที่หน่วยงานของรัฐต้องประกาศ ให้ถือปฏิบัติตามคู่มือแนวทาง
การประกาศรายละเอียดข้อมูลราคากลางและการคาํ นวณราคากลางเก่ยี วกบั การจัดซอื้ จัดจ้างของหน่วยงานของรัฐ11

๑.๗.๑ วงเงินท่ีต้องประกาศ ให้หน่วยงานของรัฐประกาศรายละเอียดข้อมูลราคา
กลางและคาํ นวณราคากลาง ในการจดั ซ้อื จดั จา้ งท่มี ีวงเงินเกนิ กวา่ ๕๐๐,๐๐๐ บาท

9มาตรา๔ของพ.ร.บ.การจดั ซ้อื จดั จ้างฯพ.ศ.๒๕๖๐
10หนงั สอื กรมบัญชกี ลาง ด่วนท่ีสุดท่ี กค ๐๔๓๓.๒/ว ๔๕๓ ลง ๓ต.ค.๖๑ เรอื่ ง แนวทางการประกาศรายละเอยี ดข้อมูลราคากลางและการคํานวณราคากลางเกี่ยวกับการจัดซอ้ื
จดั จา้ งของหนว่ ยงานของรฐั
11หนังสือ กรมบญั ชีกลาง ด่วนที่สุดท่ี กค ๐๔๓๓.๒/ว ๒๐๖ ลง ๑ พ.ค.๖๒ เร่อื ง คมู่ อื แนวทางการประกาศรายละเอยี ดขอ้ มูลราคากลางและการคาํ นวณราคากลางเก่ียวกบั การ
จัดซอ้ื จัดจ้างของหน่วยงานของรัฐ

๑๒

๑.๗.๒ วิธีการประกาศให้หน่วยงานของรัฐจัดทําและประกาศรายละเอียดข้อมูล
ราคากลางและการคาํ นวณราคากลางในการจัดซือ้ จัดจ้างในระบบฐานข้อมลู (เวบ็ ไซต์) ๒แห่ง ดงั น้ี

๑.๗.๒.๑ ระบบเครือข่ายสารสนเทศของกรมบัญชีกลาง
(www.gprocurement.go.th)

๑.๗.๒.๒ เว็บไซต์ของหน่วยงานของรัฐที่จัดซื้อจัดจ้าง หรือในกรณี
ที่หน่วยงานของรฐั ไม่มีเว็บไซต์ของตนเองให้ประกาศหน้าเว็บไซต์ของหน่วยงานของรัฐท่ีเป็นต้นสังกัด โดยระบุ
ในเวบ็ ไซต์ว่าจะประกาศเปิดเผยราคากลาง การคาํ นวณราคากลางของหน่วยงานใดบา้ ง

๑.๗.๓ ระยะเวลาท่ปี ระกาศ
กรณีการจัดหาที่มีการประกาศเชิญชวนหรือวิธีอื่นใดอันมีลักษณะท่ีต้อง

ประกาศเชิญชวนให้มีการแข่งขัน ให้หน่วยงานของรัฐประกาศรายละเอียดข้อมูลราคากลางและการคํานวณ
ราคากลาง ดงั นี้

๑.๗.๓.๑ กรณีมีการนําร่างประกาศและร่างเอกสารซ้ือหรือจ้างเผยแพร่
เพื่อรับฟังความคดิ เหน็ ใหป้ ระกาศพรอ้ มกบั รา่ งประกาศและรา่ งเอกสารซือ้ หรอื จา้ งดงั กล่าว

๑.๗.๓.๒ กรณีไม่มีการนําร่างประกาศและร่างเอกสารซ้ือหรือจ้างเผยแพร่
เพือ่ รบั ฟังความคิดเหน็ ให้ประกาศพรอ้ มกบั การประกาศจดั ซอ้ื จดั จา้ ง

ระยะเวลาปลดประกาศ เม่ือหน่วยงานของรัฐได้ดําเนินการประกาศ
รายละเอียดการขอข้อมูลราคากลางและการคํานวณราคากลางในการจัดซื้อจัดจ้าง หน่วยงานของรัฐอาจปลด
ประกาศได้ ดงั น้ี

๑. เม่ือผู้มีอํานาจอนุมัติการสั่งซ้ือสั่งจ้าง ได้มีคําส่ังรับคําเสนอ
ซ้อื หรอื จ้างแลว้ หรือ

๒. เม่ือพ้น ๓๐ วันนับแต่วันท่ีคณะกรรมการพิจารณาผลหรือผู้
มอี าํ นาจหนา้ ทีพ่ จิ ารณาผลเสนอความเห็นตอ่ ผู้มอี าํ นาจอนุมตั ิสง่ั ซ้ือสงั่ จ้าง

ทัง้ นี้ แลว้ แตร่ ะยะเวลาใดถงึ กาํ หนดก่อน
๑.๗.๔ การกําหนดรายช่ือคณะกรรมการกําหนดราคากลางการจัดซื้อจัดจ้างที่มิใช้งาน
ก่อสร้างให้ระบุช่ือเจ้าหน้าที่ของรัฐที่ได้รับมอบหมายให้กําหนดราคากลางซึ่งอาจเป็นผู้มีหน้าท่ีกําหนดขอบเขตของงาน
หรือรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุท่ีจะซ้ือหรือจ้าง ตามระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างฯ
พ.ศ.๒๕๖๐ ข้อ ๒๑ หรือจะแต่งต้ังคณะกรรมการข้ึนมาคณะหนึ่งหรือจะมอบหมายให้เจ้าหน้าที่หรือบุคคลใดบุคคลหนึ่ง
เป็นผูก้ ําหนดราคากลาง ก็ได้
๑.๘ การแตง่ ต้ังคณะกรรมการ ประธานกรรมการ
๑.๘.๑ การจัดซ้ือจัดจ้างพัสดุแต่ละคร้ังให้ผู้มีอํานาจแต่งต้ังผู้รับผิดชอบการจัดซื้อ
จดั จา้ งน้นั ซึง่ จะกระทาํ โดยคณะกรรมการการจัดซื้อจัดจ้างหรือเจ้าหน้าท่ีคนใดคนหน่ึงก็ได้ ทั้งน้ี องค์ประกอบ

๑๓

และองค์ประชุมซ่งึ กระทาํ โดยคณะกรรมการ และหนา้ ที่ของผรู้ บั ผดิ ชอบการจัดซ้ือจัดจ้างให้เป็นไปตามระเบียบ
ทีร่ ฐั มนตรีกาํ หนด12

๑.๘.๒ การดาํ เนินการซ้ือหรอื จา้ งด้วยวิธีตลาดอิเล็กทรอนิกส์ แต่ละคร้ังให้หัวหน้า
หน่วยงานของรัฐแต่งต้ังคณะกรรมการตรวจรับพัสดุ เพื่อปฏิบัติการตามระเบียบกระทรวงการคลังฯ พร้อมกับ
กาํ หนดระยะเวลาในการพิจารณาของคณะกรรมการแล้วแตก่ รณี

๑.๘.๓ หลักเกณฑ์การแต่งตั้งคณะกรรมการตรวจรบั พัสดุ มีดงั น้ี
๑.๘.๓.๑ ในกรณีวงเงินในการสั่งซ้ือและสั่งจ้าง อยู่ในอํานาจของ ผบ.ทอ.

หรอื ผู้บังคับบญั ชาช้ันสูงกว่า
๑.๘.๓.๑ (๑) คณะกรรมการแต่ละคณะ ให้ประกอบด้วย

ประธานกรรมการ ๑ คน และกรรมการอยา่ งนอ้ ย ๒ คน
๑.๘.๓.๑ (๒) ประธานกรรมการ ให้แต่งตั้งจากบุคคลท่ีไม่มี

หน้าที่เกี่ยวข้องกับงานน้ัน ๆ ส่วนการพิจารณาว่าควรจะเป็นผู้ดํารงยศใด ให้พิจารณาจากวงเงินในการสั่งซ้ือ
และสง่ั จา้ ง การสัง่ จ้างทีป่ รึกษาและการส่งั จา้ งออกแบบหรือควบคมุ งานก่อสรา้ งแต่ละครง้ั ดงั นี้

๑.๘.๓.๑ (๒.๑) วงเงินเกินกวา่ ๒๐๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท
ใหแ้ ต่งตัง้ จากผูด้ ํารงยศ พล.อ.ท.หรือสูงกวา่ แต่หากมีความจาํ เป็นอาจแตง่ ต้งั จากผู้ดํารงยศ พล.อ.ต.กไ็ ด้

๑.๘.๓.๑ (๒.๒) วงเงินเกิน ๒๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท
ขนึ้ ไป แต่ไม่เกิน ๒๐๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ใหแ้ ต่งตง้ั จากผู้ดาํ รงยศ พล.อ.ต.หรือสูงกว่า

๑.๘.๓.๑ (๒.๓) วงเงินเกิน ๑๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท
ข้นึ ไป แต่ไมเ่ กิน ๒๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ใหแ้ ตง่ ต้ังจากผู้ดํารงยศ น.อ.พเิ ศษ หรอื สูงกวา่

๑.๘.๓.๑ (๒.๔) ว ง เ งิ น ๑ ๐ ,๐ ๐ ๐ ,๐ ๐ ๐ บ า ท
หรอื ตํ่ากวา่ ลงมา ให้แต่งตง้ั จากผูด้ ํารงยศ น.อ.หรือสงู กวา่

๑.๘.๓.๑ (๓) กรรมการให้แต่งต้ังบุคคลจากหน่วยท่ีเสนอ
ความตอ้ งการ (กรณเี ปน็ งานซ้ือ) และบุคคลจากหนว่ ยในสายวิทยาการทเ่ี กี่ยวข้องท้ังในกรณีงานซือ้ หรืองานจา้ ง

๑.๘.๓.๑ (๔) สําหรับการแต่งตั้งกรรมการคนที่ ๓, ๔, ๕ หรือมากกว่าน้ี
ให้สามารถพิจารณาดําเนินการแต่งต้ังได้ตามความจําเป็นและเหมาะสม เพ่ือให้ครอบคลุมถึงงานและภารกิจท่ี
จะต้องปฏิบัติเป็นไปด้วยความเรียบร้อย ถูกต้อง รอบคอบ ก่อให้เกิดประโยชน์แก่ทางราชการมากท่ีสุด และหากมี
ความจําเป็นหรือเพื่อประโยชน์แก่ทางราชการให้แต่งต้ังกรรมการจากส่วนราชการอื่น หรือบุคคลท่ีมิใช่
ขา้ ราชการซ่ึงเป็นผู้ชํานาญการหรือผู้ทรงคุณวุฒิในการจัดซื้อหรือจัดจ้างคร้ังน้ันได้ โดยจะต้องได้รับความยินยอมจาก
หน.สว่ นราชการอ่ืนหรอื บุคคลผูน้ ้ันกอ่ น ตามความเหมาะสม

๑.๘.๓.๒ ในกรณีวงเงินในการสั่งซ้ือและส่ังจ้างครั้งหนึ่ง อยู่ในอํานาจของ
หน.สว่ นราชการขึน้ ตรงกองทพั อากาศ หน.ส่วนราชการ ซึ่งบังคับบัญชาคลังใหญ่ หรือคลังหน่วย (เฉพาะหน่วยท่ี
ไม่มีคลังใหญ่) และหน่วยงานที่ได้รับงบประมาณ ซึ่งมีอํานาจในการจัดซ้ือหรือจัดจ้างได้ ให้แต่งต้ัง

12 มาตรา ๖๑ แห่ง พ.ร.บ. การจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๑๔

คณะกรรมการต่าง ๆ ได้เอง ส่วนการพิจารณาว่าประธานกรรมการควรจะเป็นผู้ดํารงยศใดให้พิจารณาจาก
วงเงนิ ในการสง่ั ซอ้ื หรอื ส่งั จา้ ง แต่ละคร้ัง ดงั นี้

๑.๘.๓.๒ (๑) วงเงินเกิน ๒๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ข้ึนไป แต่ไม่เกิน
๖๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ใหแ้ ตง่ ต้ังจากผ้ดู าํ รงยศ พล.อ.ต.หรือสงู กวา่

๑.๘.๓.๒ (๒) วงเงินเกิน ๑๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ข้ึนไป แต่ไม่เกิน
๒๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ใหแ้ ตง่ ตงั้ จากผูด้ าํ รงยศ น.อ.พเิ ศษ หรือสงู กว่า

๑.๘.๓.๒ (๓) วงเงินเกิน ๔,๐๐๐,๐๐๐ บาท ข้ึนไป แต่ไม่เกิน
๑๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท ให้แต่งตง้ั จากผดู้ าํ รงยศ น.อ.หรอื สูงกวา่

๑.๘.๓.๒ (๔) วงเงิน ๔,๐๐๐,๐๐๐ บาท หรือตํ่ากว่าลงมา
ใหแ้ ต่งต้ังจากผ้ดู าํ รงยศ น.ท.หรือสูงกวา่ แต่หากมคี วามจําเปน็ อาจแตง่ ตงั้ จากผ้ดู าํ รงยศ น.ต.กไ็ ด้

สํา หรั บ ว ง เ งิน ไ ม่เ กิ น ๑ ๐ ๐ ,๐ ๐ ๐ บา ท จ ะ แต่ ง ตั้ง ข้ าร า ช ก า ร
หรือลูกจา้ งประจาํ จํานวน ๑ คน ซงึ่ มิใช่ผู้จัดซ้ือหรอื จัดจ้างเป็นผตู้ รวจรับพัสดุหรืองานจา้ งนั้นกไ็ ด้

๑.๙ ข้นั ตอนการซื้อหรอื จา้ ง โดยวธิ ตี ลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ (e-market)
๑.๙.๑ เจ้าหน้าที่ จัดทํารายงานขอซื้อหรือขอจ้างเสนอหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ

เพ่ือขอความเหน็ ชอบ โดยเสนอผา่ นหวั หน้าเจา้ หนา้ ท่ี13 ตามรายการดงั ต่อไปน้ี
๑.๙.๑.๑ เหตุผลและความจาํ เปน็ ทต่ี ้องซ้อื หรอื จ้าง
๑.๙.๑.๒ ขอบเขตของงานหรือรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะของพัสดุ

หรือแบบรูปรายการงานกอ่ สร้างทจี่ ะซ้อื หรอื จา้ ง แลว้ แต่กรณี
๑.๙.๑.๓ ราคากลางของพัสดทุ ี่จะซื้อหรือจา้ ง
๑.๙.๑.๔ วงเงินที่จะซ้ือหรือจ้าง โดยให้ระบุวงเงินงบประมาณ ถ้าไม่มี

วงเงินดงั กล่าวใหร้ ะบวุ งเงินท่ีประมาณว่าทจ่ี ะซ้ือหรือจ้างในครง้ั นั้น
๑.๙.๑.๕ กําหนดเวลาท่ตี ้องการใช้พัสดุน้นั หรอื ใหง้ านน้ันแลว้ เสรจ็
๑.๙.๑.๖ วิธที ี่จะซอ้ื หรือจ้างและเหตผุ ลทตี่ ้องซอื้ หรือจ้างโดยวิธนี น้ั
๑.๙.๑.๗ หลกั เกณฑ์การพิจารณาคัดเลอื กขอ้ เสนอ
๑.๙.๑.๘ ข้อเสนออ่ืน ๆ เช่น การขออนุมัติแต่งตั้งคณะกรรมการต่าง ๆ

ท่ีจําเป็นในการซื้อหรือจ้าง การออกประกาศและเอกสารเชิญชวน
๑.๙.๒ ให้เจ้าหน้าที่จัดทําเอกสารซื้อหรือจ้าง ด้วยวิธีตลาดอิเล็กทรอนิกส์

พรอ้ มประกาศเชิญชวนตามแบบท่ีคณะกรรมการนโยบายกาํ หนด
การจดั ทาํ เอกสารซื้อหรือจ้างและประกาศเชญิ ชวนตามวรรคหน่ึงถ้าจําเป็นต้อง

มขี อ้ ความหรอื รายการแตกตา่ งไปจากแบบทีค่ ณะกรรมการนโยบายกําหนด โดยมีสาระสําคัญตามที่กําหนดไว้ในแบบ
และไมท่ าํ ใหห้ นว่ ยงานของรฐั เสียเปรียบก็ใหก้ ระทาํ ได้ เว้นแต่หัวหน้าหน่วยงานของรัฐเห็นว่าจะมีปัญหาในทาง

13ข้อ ๒๒ ของระเบยี บกระทรวงการคลงั วา่ ด้วยการจดั ซื้อจัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๑๕

เสียเปรยี บหรือไม่รดั กมุ พอก็ให้ส่งร่างเอกสารซ้ือหรือจ้างและประกาศเชิญชวนดังกล่าว ไปให้สํานักงานอัยการสูงสุด
ตรวจพจิ ารณาก่อน

การกาํ หนดวัน เวลาการเสนอราคาในเอกสารซื้อหรือจ้างและประกาศเชิญชวน
ตามวรรคหน่ึง ให้กําหนดเป็นวันถัดจากวันสุดท้ายของระยะเวลาการเผยแพร่ประกาศและเอกสารซ้ือหรือจ้าง
โดยกาํ หนดเป็นวัน เวลา ทาํ การเทา่ นัน้ และเวลาในการเสนอราคาให้ถือตามเวลาของระบบจดั ซ้ือจัดจ้างภาครัฐ
ด้วยอิเลก็ ทรอนิกส์เปน็ เกณฑ์14

๑.๙.๓ เม่ือหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ ให้ความเห็นชอบรายงานขอซ้ือหรือขอจ้าง
ตามข้อ ๑.๘.๑ แล้ว ให้หัวหน้าเจ้าหน้าท่ีเผยแพร่ประกาศและเอกสารซ้ือหรือจ้างด้วยวิธีตลาดอิเล็กทรอนิกส์
ในระบบเครือข่ายสารสนเทศของกรมบัญชีกลางและของหน่วยงานของรัฐ เป็นเวลาติดตอ่ กันไมน่ ้อยกว่า ๓ วันทําการ
และให้ปิดประกาศโดยเปดิ เผย ณ สถานทีป่ ิดประกาศของหนว่ ยงานของรฐั 15

๑.๙.๔ ให้กรมบัญชีกลางจัดส่งประกาศและเอกสารซ้ือหรือจ้างด้วยวิธีตลาด
อิเล็กทรอนิกส์ ไปยังผู้ประกอบการที่ได้ลงทะเบียนในระบบจัดซ้ือจัดจ้างภาครัฐด้วยอิเล็กทรอนิกส์ ซ่ึงได้นํา
รายละเอียดของพัสดุลงในระบบข้อมูลสินค้า (e-Catalog) ตรงตามประกาศและเอกสารซื้อหรือจ้างด้วย
วิธีตลาดอิเล็กทรอนิกส์ของหน่วยงานของรัฐ และจัดส่งให้สํานักงานการตรวจเงินแผ่นดินผ่านทางระบบ
อเิ ลก็ ทรอนิกส์

ในกรณีที่ผู้ประกอบการรายใดมีคุณสมบัติตรงตามประกาศและเอกสารซื้อ
หรือจ้างดังกล่าว และยังไม่ได้ลงทะเบียนในระบบจัดซ้ือจัดจ้างภาครัฐด้วยอิเล็กทรอนิกส์ หากประสงค์จะเข้าร่วม
เสนอราคาในคร้ังนั้น จะต้องลงทะเบียนในระบบจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐด้วยอิเล็กทรอนิกส์ และจะต้องนํา
รายละเอียดของพัสดุลงในระบบขอ้ มลู สนิ คา้ ก่อนการเสนอราคา16

๑.๙.๕ เมือ่ ถงึ กําหนดวันเสนอราคาด้วยวธิ ตี ลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ให้ดําเนินการ17 ดังนี้
๑.๙.๕.๑ กรณีเป็นการซ้ือหรือจ้าง โดยใบเสนอราคา ให้ผู้ประกอบการเข้าสู่

ระบบตลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ และให้เสนอราคาภายในเวลาท่กี ําหนด โดยสามารถเสนอราคาไดเ้ พียงคร้ังเดียว
๑.๙.๕.๒ กรณีเป็นการซื้อหรือจ้าง โดยการเสนอราคาโดยการประมูล

อิเล็กทรอนิกส์ให้ผู้ประกอบการเข้าสู่ระบบตลาดอิเล็กทรอนิกส์โดยต้องลงทะเบียนก่อนเริ่มกระบวนการเสนอราคา
ภายในเวลา ๑๕ นาที พร้อมทั้งให้ทําการทดสอบระบบเป็นเวลา ๑๕ นาที และให้เสนอราคาภายในเวลา
๓๐ นาที โดยจะเสนอราคาก่คี รั้งกไ็ ด้

กาํ หนดวนั เสนอราคาตามวรรคหนึ่งห้ามมิให้ร่นหรือเลื่อน หรือเปลี่ยนแปลง
กําหนดวันเสนอราคา เว้นแต่ เป็นกรณีที่กรมบัญชีกลางแจ้งเลื่อนกําหนดวัน เวลาการเสนอราคา เนื่องจากมีปัญหา
ข้อขัดข้องเกี่ยวกับการเสนอราคาผ่านระบบจัดซ้ือจัดจ้างภาครัฐด้วยอิเล็กทรอนิกส์ และเมื่อได้ดําเนินการ
เปน็ ประการใดแลว้ ให้กรมบัญชีกลางรายงานคณะกรรมการวนิ ิจฉัยทราบด้วย

14ขอ้ ๓๔ ของระเบยี บกระทรวงการคลงั วา่ ดว้ ยการจัดซ้อื จดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
15ข้อ ๓๕ ของระเบียบกระทรวงการคลงั ว่าด้วยการจดั ซือ้ จดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
16ข้อ ๓๖ ของระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซอื้ จดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
17ข้อ ๓๗ ของระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าด้วยการจดั ซ้อื จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๑๖

๑.๙.๖ เมื่อสิ้นสุดการเสนอราคาตามข้อ ๑.๙.๕ แล้ว หากปรากฏว่า มีผู้ที่เสนอ
ราคาตา่ํ สุดเทา่ กันหลายราย ให้เจ้าหน้าที่พิจารณาราคาต่ําสุดของผู้ที่เสนอราคาเข้าสู่ระบบตลาดอิเล็กทรอนิกส์
ในลาํ ดับแรกเปน็ ผ้ชู นะการเสนอราคาในครัง้ นน้ั

ในกรณีที่มีผู้เข้าเสนอราคาเพียงรายเดียว หากเห็นว่าราคาท่ีเสนอ
มีความเหมาะสม และเป็นประโยชน์ต่อหน่วยงานของรัฐ ให้เจ้าหน้าที่เสนอหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ
ผา่ นหัวหนา้ เจา้ หน้าท่ี เพอ่ื พจิ ารณารบั ราคาของผ้เู สนอราคารายนนั้ ได้

ถ้าไม่มีผู้เข้าเสนอราคา ให้เจ้าหน้าที่เสนอหัวหน้าหน่วยงานของรัฐ
ผ่านหัวหน้าเจ้าหน้าท่ี เพ่ือพิจารณายกเลิกการซ้ือหรือจ้างในคร้ังนั้น และดําเนินการซื้อหรือจ้าง
โดยวิธีตลาดอเิ ล็กทรอนิกส์ใหม่หรอื จะดาํ เนนิ การซ้ือหรือจา้ งโดยวิธีคัดเลือก ตามมาตรา ๕๖ วรรคหน่ึง (๑) (ก)18
หรือวิธีเฉพาะเจาะจงตามมาตรา ๕๖ วรรคหนึง่ (๒) (ก)19แล้วแตก่ รณกี ็ได้เว้นแต่หนว่ ยงานของรัฐจะดําเนินการ
ซื้อหรือจ้างโดยวิธีคัดเลือก หรือวิธีเฉพาะเจาะจงด้วยเหตุอื่น ให้เร่ิมกระบวนการซ้ือหรือจ้างใหม่ โดยการจัดรายงาน
ขอซื้อหรอื ขอจา้ งตามข้อ ๑.๙.๑20

๑.๙.๗ ในกรณีที่ปรากฏว่า ราคาของผู้ท่ีเสนอราคารายตํ่าสุดที่ชนะการเสนอราคา
ยงั สูงกวา่ วงเงินทจ่ี ะซ้อื หรอื จา้ ง ตามขอ้ ๑.๙.๑ ใหเ้ จา้ หนา้ ทด่ี าํ เนินการดังนี้21

๑.๙.๗.๑ ต่อรองราคากับผู้เสนอราคารายดังกล่าวผ่านทางระบบ
ตลาดอิเล็กทรอนิกส์ให้ต่ําสุดเท่าที่จะทําได้ หากผู้เสนอราคารายนั้นยอมลดราคาและย่ืนใบเสนอราคาผ่านทางระบบ
ตลาดอิเล็กทรอนิกส์แล้ว หากราคาที่เสนอใหม่ไม่สูงกว่าวงเงินท่ีจะซ้ือหรือจ้าง หรือสูงกว่าแต่ไม่เกินร้อยละสิบของ
วงเงินทจ่ี ะซอื้ หรือจา้ ง หรอื ต่อรองราคาแล้วไม่ยอมลดราคาลงอีก แต่ส่วนที่สูงกว่าวงเงินท่ีจะซื้อหรือจ้างน้ันไม่เกิน
ร้อยละสิบของวงเงนิ ท่ีจะซ้ือหรอื จา้ งถา้ เหน็ วา่ ราคาดงั กลา่ วเป็นราคาทีเ่ หมาะสมก็ให้เสนอซอ้ื หรอื จ้างจากผู้เสนอราคารายนน้ั

๑.๙.๗.๒ ถ้าดําเนินการตามข้อ ๑.๙.๗.๑ แล้วไม่ได้ผล ให้แจ้งผู้เสนอราคา
ที่เสนอราคาถูกต้องตรงตามเง่ือนไขท่ีกําหนดไว้ในเอกสารซ้ือหรือจ้างด้วยวิธีตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ทุกรายผ่าน
ทางระบบตลาดอิเล็กทรอนิกส์ เพ่ือให้เสนอราคาใหม่พร้อมกัน โดยให้ยื่นใบเสนอราคาผ่านทางระบบ
ตลาดอิเล็กทรอนิกส์ ภายในเวลาที่หน่วยงานของรัฐกําหนด หากผู้เสนอราคารายใดไม่ยื่นใบเสนอราคาใหม่ ให้ถือว่า
ผู้เสนอราคารายนั้นยืนราคาตามท่ีเสนอไว้เดิม หากปรากฏว่าผู้เสนอราคาต่ําสุดในการเสนอราคาคร้ังใหม่
เสนอราคาไมส่ ูงกวา่ วงเงนิ ทจี่ ะซอื้ หรือจา้ ง หรือสูงกวา่ แต่ส่วนที่สูงกว่านน้ั ไมเ่ กนิ ร้อยละสิบของวงเงินท่ีจะซื้อหรือจ้าง
ถ้าเหน็ ว่าราคาดงั กล่าวเป็นราคาทีเ่ หมาะสม ก็ให้เสนอซอ้ื หรือจา้ งจากผู้เสนอราคารายนนั้

๑.๙.๗.๓ ถ้าดําเนินการตามข้อ ๑.๙.๗.๒ แล้วไม่ได้ผล ให้เสนอหัวหน้า
หน่วยงานของรฐั ผ่านหวั หนา้ เจ้าหนา้ ท่ี เพ่ือพจิ ารณายกเลิกการซอ้ื หรือจ้างในครงั้ น้ัน ท้ังนี้ การดําเนินการซื้อหรือจ้าง
คร้ังใหม่อาจดําเนินการซื้อหรือจ้างโดยวิธีตลาดอิเล็กทรอนิกส์ใหม่ หรือจะดําเนินการซื้อหรือจ้างโดย
วิธคี ัดเลือกตามมาตรา ๕๖ วรรคหนง่ึ (๑) (ก) หรือวิธีเฉพาะเจาะจงตามมาตรา ๕๖ วรรคหน่ึง (๒) (ก) แล้วแต่

18มาตรา ๕๖ วรรคหน่ึง (๑)(ก) คอื ใช้วิธีประกาศเชญิ ชวนทั่วไปแลว้ แต่ไมม่ ผี ้ยู ืน่ ขอ้ เสนอหรอื ขอ้ เสนอนั้นไมไ่ ดร้ บั การคัดเลอื ก
19มาตรา ๕๖ วรรคหนง่ึ (๒)(ก) คอื ใชท้ ั้งวิธีประกาศเชิญชวนทั่วไปและวิธคี ดั เลอื กหรือใช้วิธีคดั เลอื กแล้ว แตไ่ มม่ ีผยู้ ่ืนขอ้ เสนอหรอื ขอ้ เสนอนนั้ ไม่ได้รบั การคัดเลือก
20ขอ้ ๓๘ ของระเบียบกระทรวงการคลงั วา่ ดว้ ยการจัดซือ้ จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
21ข้อ ๓๙ ของระเบียกระทรวงการคลงั วา่ ดว้ ยการจดั ซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๑๗

กรณีก็ได้ เว้นแต่หน่วยงานของรัฐจะดําเนินการซื้อหรือจ้างโดยวิธีคัดเลือกหรือวิธีเฉพาะเจาะจงด้วยเหตุอื่น
ให้เรมิ่ กระบวนการซ้อื หรอื จ้างใหม่ โดยการจดั ทํารายงานขอซือ้ หรือขอจ้างตามขอ้ ๑.๙.๑

๑.๙.๘ ภายหลังจากที่ได้ผู้ชนะการเสนอราคาตามข้อ ๑.๙.๖ หรือข้อ ๑.๙.๗ แล้ว
ให้เจ้าหน้าท่ีจัดพิมพ์ใบเสนอราคาและเอกสารการเสนอราคาของผู้เสนอราคารายน้ัน จากระบบตลาดอิเล็กทรอนิกส์
จํานวน ๑ ชุด และลงลายมอื ช่ือกํากบั ไวใ้ นใบเสนอราคาและเอกสารการเสนอราคาทกุ แผน่

ในกรณีท่ีผู้เสนอราคาตามวรรคหนึ่งเสนอราคาผิดเง่ือนไขตามที่กําหนด
ไว้ในเอกสารซ้ือหรือจ้างด้วยวิธีตลาดอิเล็กทรอนิกส์ หรือเสนอแค็ตตาล็อก (catalog) หรือรายละเอียด
คุณลักษณะเฉพาะของพัสดุไม่ถูกต้องตรงตามเงื่อนไขท่ีกําหนดไว้ในเอกสารซ้ือหรือจ้างด้วยวิธีตลาดอิเล็กทรอนิกส์
ใหถ้ อื วา่ ผเู้ สนอราคารายน้นั ไม่ผ่านคณุ สมบัติตามเงอ่ื นไขทก่ี ําหนดไวใ้ นเอกสารซ้ือหรือจ้างด้วยวิธีตลาดอิเล็กทรอนิกส์
ใหเ้ จา้ หนา้ ทีเ่ สนอหวั หนา้ หน่วยงานของรัฐ ผ่านหัวหน้าเจ้าหน้าท่ีเพ่ือพิจารณายกเลิกการซ้ือหรือจ้างในครั้งน้ัน
หรือพิจารณาผู้ท่ีเสนอราคาต่ําในลําดับถัดไป เป็นผู้ชนะการเสนอราคาก็ได้ ทั้งนี้ ให้คํานึงถึงความเหมาะสม
และประโยชน์ของหน่วยงานของรฐั เปน็ สาํ คัญ22

๑.๙.๙ ให้เจ้าหน้าที่รายงานผลการพิจารณาและความเห็นพร้อมด้วยเอกสาร
ทเี่ ก่ียวข้องท้งั หมด ตอ่ หัวหน้าหนว่ ยงานของรฐั ผ่านหวั หน้าเจา้ หน้าท่ี เพือ่ พิจารณาใหค้ วามเหน็ ชอบ23

๑.๙.๑๐ เม่ือหัวหน้าหน่วยงานของรัฐให้ความเห็นชอบรายงานผลการพิจารณา
และผู้มีอํานาจอนุมัติส่ังซื้อหรือสั่งจ้างแล้ว ให้หัวหน้าเจ้าหน้าท่ีประกาศผลผู้ชนะการซ้ือหรือจ้าง
ในระบบเครอื ขา่ ยสารสนเทศของกรมบัญชีกลาง และของหน่วยงานของรัฐตามวิธีการท่ีกรมบัญชีกลางกําหนด
และให้ปดิ ประกาศโดยเปิดเผย ณ สถานที่ปิดประกาศของหน่วยงานของรัฐนั้น และแจ้งให้ผู้เสนอราคาทุกราย
ทราบผ่านทางจดหมายอิเล็กทรอนิกส์ (e-mail) ตามแบบท่ีกรมบัญชกี ลางกําหนด24

๑.๙.๑๑ ให้หน่วยงานของรัฐประกาศผลผู้ชนะการจัดซ้ือจัดจ้างหรือผู้ได้รับ
การคัดเลือกและเหตุผลสนับสนุนในระบบเครือข่ายสารสนเทศของกรมบัญชีกลางและของหน่วยงานของรัฐ
ตามวิธีการท่ีกรมบัญชีกลางกาํ หนด และใหป้ ดิ ประกาศโดยเปดิ เผย ณ สถานท่ีปิดประกาศของหน่วยงานของรฐั น้นั

การลงนามในสัญญาจัดซ้อื จัดจ้างจะกระทาํ ได้ต่อเมื่อล่วงพ้นระยะเวลาอุทธรณ์
และไม่มีผู้ใดอทุ ธรณต์ ามมาตรา ๑๑๗25ของ พ.ร.บ. การจัดซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐หรือในกรณีท่ีมีการอุทธรณ์
เมอ่ื หน่วยงานของรัฐไดร้ บั แจ้งจากคณะกรรมการพจิ ารณาอทุ ธรณ์และขอ้ ร้องเรยี นใหท้ าํ การจดั ซ้อื จดั จา้ งต่อไปได้26

๑.๑๐ การอุทธรณ์
๑.๑๐.๑ ผู้ซ่ึงได้ย่ืนข้อเสนอเพ่ือทําการจัดซื้อจัดจ้างพัสดุกับหน่วยงานของรัฐมีสิทธิ

อุทธรณ์เก่ียวกับการจัดซ้ือจัดจ้างพัสดุ ในกรณีท่ีเห็นว่าหน่วยงานของรัฐมิได้ปฏิบัติให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์
และวิธีการท่ีกําหนดในพ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ กฎกระทรวง ระเบียบ หรือประกาศที่ออกตามความใน

22ข้อ ๔๐ ของระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าดว้ ยการจดั ซอ้ื จดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
23ข้อ ๔๑ ของระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าด้วยการจดั ซอ้ื จัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
24ขอ้ ๔๒ ของระเบียบกระทรวงการคลงั วา่ ดว้ ยการจัดซ้ือจดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
25มาตรา ๑๑๗ ให้ผู้มีสิทธอิ ทุ ธรณย์ ืน่ อุทธรณ์ตอ่ หน่วยงานของรัฐน้ันภายในเจด็ วันทําการนับแตว่ ันประกาศผลการจดั ซ้ือจัดจ้างในระบบเครือข่ายสารสนเทศของกรมบญั ชีกลาง
26มาตรา ๖๖ ของ พ.ร.บ.การจดั ซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๑๘

พ.ร.บ.การจัดซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐เป็นเหตุให้ตนไม่ได้รับการประกาศผลเป็นผู้ชนะหรือไม่ได้รับการคัดเลือกเป็น
คู่สัญญากับหนว่ ยงานของรฐั 27

๑.๑๐.๒ ผู้มีสิทธอิ ุทธรณ์จะย่ืนอุทธรณใ์ นเร่ืองดังต่อไปนไี้ มไ่ ด้28
๑.๑๐.๒.๑ การเลือกใชว้ ิธีการจัดซื้อจัดจ้างหรือเกณฑ์ท่ีใช้ในการพิจารณา

ผลการจดั ซอื้ จัดจา้ งตาม พ.ร.บ.การจดั ซื้อจดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐ ของหน่วยงานของรัฐ
๑.๑๐.๒.๒ การยกเลิกการจัดซ้ือจัดจ้างตามมาตรา ๖๗29 ของพ.ร.บ.

การจัดซอื้ จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
๑.๑๐.๒.๓ การละเว้นการอ้างถึง พ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

กฎกระทรวง ระเบียบ หรือประกาศที่ออกตาม พ.ร.บ.การจัดซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ ในส่วนท่ีเก่ียวข้อง
โดยตรงกับการจัดซอ้ื จดั จ้างในประกาศ เอกสาร หรือหนังสอื เชิญชวนของหนว่ ยงานของรัฐ

๑.๑๐.๒.๔ กรณอี ื่นตามทก่ี าํ หนดในกฎกระทรวง
๑.๑๐.๓ การอทุ ธรณ์ต้องทาํ เป็นหนงั สอื ลงลายมือช่ือผู้อทุ ธรณ์30

ในหนังสืออุทธรณ์ตามวรรคหน่ึง ต้องใช้ถ้อยคําสุภาพ และระบุ
ข้อเท็จจรงิ และเหตผุ ลอันเปน็ เหตุแหง่ การอุทธรณ์ใหช้ ดั เจน พร้อมแนบเอกสารหลกั ฐานท่เี กีย่ วขอ้ งไปดว้ ย

ในกรณีที่เห็นสมควร รัฐมนตรีอาจออกระเบียบกําหนดวิธีการอุทธรณ์
เปน็ อยา่ งอ่ืนหรือรายละเอยี ดเกย่ี วกบั การอุทธรณอ์ ่ืนดว้ ยก็ได้

๑.๑๐.๔ ให้ผู้มีสิทธิอุทธรณ์ยื่นอุทธรณ์ต่อหน่วยงานของรัฐน้ันภายในเจ็ดวัน
ทําการนบั แตว่ นั ประกาศผลการจดั ซ้ือจัดจา้ งในระบบเครือขา่ ยสารสนเทศของกรมบัญชกี ลาง31

๑.๑๐.๕ ให้หน่วยงานของรัฐพิจารณาและวินิจฉัยอุทธรณ์ให้แล้วเสร็จภายใน
เจ็ดวันทําการนับแต่วันท่ีได้รับอุทธรณ์ ในกรณีท่ีเห็นด้วยกับอุทธรณ์ก็ให้ดําเนินการตามความเห็นน้ัน
ภายในกําหนดเวลาดังกล่าว

ในกรณีที่หน่วยงานของรัฐไม่เห็นด้วยกับอุทธรณ์ ไม่ว่าท้ังหมด
หรือบางส่วนให้เร่งรายงานความเห็นพร้อมเหตุผลไปยังคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์และข้อร้องเรียน

27มาตรา ๑๑๔ ของ พ.ร.บ.การจัดซ้ือจดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
28มาตรา ๑๑๕ ของ พ.ร.บ.การจัดซ้ือจดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
29มาตรา ๖๗ ก่อนลงนามในสัญญา หน่วยงานของรฐั อาจประกาศยกเลกิ การจดั ซือ้ จดั จา้ งทไ่ี ด้ดาํ เนินการไปแลว้ ได้ในกรณี ดังต่อไปนี้

(๑) หนว่ ยงานของรฐั นนั้ ไม่ไดร้ บั การจดั สรรเงินงบประมาณท่ีจะใชใ้ นการจดั ซื้อจัดจา้ งหรือเงินงบประมาณทไ่ี ดร้ ับการจดั สรรไม่เพยี งพอทีจ่ ะทําการจดั ซอ้ื จดั จ้างนนั้ ต่อไป
(๒) มีการกระทาํ ทเ่ี ข้าลกั ษณะผยู้ ่ืนขอ้ เสนอที่ชนะการจัดซื้อจดั จา้ งหรือทีไ่ ด้รบั การคดั เลือกมีผลประโยชน์ร่วมกัน หรอื มสี ่วนไดเ้ สียกบั ผยู้ ื่นข้อเสนอรายอ่ืน หรือขัดขวางการแข่งขันอย่าง
เป็นธรรมหรือสมยอมกนั กบั ผยู้ ื่นขอ้ เสนอรายอน่ื หรือเจา้ หน้าท่ใี นการเสนอราคา หรอื ส่อว่ากระทาํ การทจุ รติ อ่นื ใดในการเสนอราคา ทงั้ นี้ ตามระเบยี บทร่ี ฐั มนตรีกาํ หนด
(๓) การทําการจัดซอื้ จดั จ้างตอ่ ไปอาจกอ่ ให้เกิดความเสยี หายแกห่ นว่ ยงานของรัฐหรือกระทบต่อประโยชน์สาธารณะ
(๔) กรณีอ่นื ในทาํ นองเดียวกบั (๑) (๒) หรอื (๓) ทั้งนี้ ตามทีก่ ําหนดในกฎกระทรวง
การยกเลิกการจดั ซือ้ จดั จา้ งตามวรรคหนึ่งเป็นเอกสทิ ธ์ขิ องหน่วยงานของรฐั ผู้ยนื่ ข้อเสนอในการจดั ซอ้ื จดั จ้างท่ถี ูกยกเลิกนัน้ จะเรยี กรอ้ งคา่ เสยี หายใด ๆ จากหนว่ ยงานของรฐั ไมไ่ ด้
เมือ่ มกี ารยกเลิกการจัดซ้อื จัดจ้าง ใหห้ นว่ ยงานของรฐั แจง้ ให้ผูป้ ระกอบการซึง่ มารับหรอื ซอ้ื เอกสารเชญิ ชวนทุกรายทราบถงึ เหตผุ ลที่ต้องยกเลิกการจัดซือ้ จดั จา้ งคร้งั น้ัน
ในกรณีทม่ี หี นว่ ยงานของรัฐเป็นผยู้ ืน่ ข้อเสนอตงั้ แต่สองรายขนึ้ ไป มิใหถ้ อื ว่าหน่วยงานของรฐั นั้นมผี ลประโยชน์ร่วมกันหรอื มสี ่วนได้เสียกับหน่วยงานของรฐั อน่ื ตาม (๒)
ประกาศตามวรรคหน่งึ ให้ประกาศในระบบเครือข่ายสารสนเทศของกรมบัญชีกลางและของหน่วยงานของรัฐตามวิธีการท่ีกรมบัญชีกลางกําหนด และให้ปิดประกาศ
โดยเปิดเผย ณ สถานทปี่ ดิ ประกาศของหนว่ ยงานของรฐั นั้น ในการนี้ หน่วยงานของรัฐจะเผยแพร่ประกาศดงั กล่าวโดยวิธกี ารอ่ืนด้วยก็ได้
30มาตรา ๑๑๖ ของ พ.ร.บ.การจดั ซ้อื จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
31มาตรา ๑๑๗ ของ พ.ร.บ.การจัดซอ้ื จดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๑๙

ตามมาตรา ๑๑๙ ของพ.ร.บ.การจัดซ้ือจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ ภายในสามวันทําการนับแต่วันท่ีครบกําหนด
ตามวรรคหนงึ่ 32

๑.๑๐.๖ เมื่อได้รับรายงานจากหน่วยงานของรัฐตามมาตรา ๑๑๘ ของ พ.ร.บ.
การจัดซื้อจัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐ ให้คณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ฯ พิจารณาอุทธรณ์ให้แล้วเสร็จภายในสามสิบวัน
นับแต่วันท่ีได้รับรายงานดังกล่าวหากเรื่องใดไม่อาจพิจารณาได้ทันในกําหนดน้ัน ให้คณะกรรมการพิจารณา
อทุ ธรณ์ฯ ขยายระยะเวลาออกไปได้ไม่เกินสองครั้ง คร้ังละไม่เกินสิบห้าวันนับแต่วันท่ีครบกําหนดเวลาดังกล่าว
และแจ้งใหผ้ ู้อทุ ธรณ์และผูช้ นะการจดั ซอ้ื จัดจ้างหรอื ผู้ไดร้ บั การคดั เลอื กทราบ

ในกรณีท่ีคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ฯ เห็นว่าอุทธรณ์ฟังข้ึนและ
มีผลต่อการจัดซ้ือจัดจ้างอย่างมีนัยสําคัญ ให้คณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ฯ ส่ังให้หน่วยงานของรัฐดําเนินการ
ให้มีการจัดซ้ือจัดจ้างใหม่หรือเริ่มจากข้ันตอนใดตามที่เห็นสมควร ในกรณีที่คณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ฯ
เห็นว่าอุทธรณ์ฟังไม่ขึ้นหรือไม่มีผลต่อการจัดซ้ือจัดจ้างอย่างมีนัยสําคัญ ให้แจ้งหน่วยงานของรัฐ
เพื่อทาํ การจัดซ้อื จดั จา้ งต่อไป

การวินิจฉยั ของคณะกรรมการพิจารณาอทุ ธรณฯ์ ใหเ้ ปน็ ทสี่ ดุ
ในกรณีที่พ้นกําหนดระยะเวลาพิจารณาอุทธรณ์ตามวรรคหนึ่งแล้ว
คณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ฯ ยังพิจารณาไม่แล้วเสร็จ ให้ยุติเรื่อง และให้คณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ฯ
แจ้งผอู้ ทุ ธรณแ์ ละผชู้ นะการจดั ซ้อื จดั จา้ งหรือผไู้ ดร้ ับการคัดเลือกทราบ พร้อมกับแจ้งให้หน่วยงานของรัฐทําการจัดซ้ือ
จัดจา้ งต่อไป
ผู้อุทธรณ์ผู้ใดไม่พอใจคําวินิจฉัยของคณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์ฯ
หรอื การยุติเรื่องตามวรรคสี่ และเห็นว่าหน่วยงานของรัฐต้องรับผิดชดใช้ค่าเสียหาย ผู้นั้นมีสิทธิฟ้องคดีต่อศาล
เพ่ือเรียกให้หน่วยงานของรัฐชดใช้ค่าเสียหายได้ แต่การฟ้องคดีดังกล่าวไม่มีผลกระทบต่อการจัดซื้อจัดจ้าง
ท่ีหน่วยงานของรฐั ได้ลงนามในสัญญาจดั ซื้อจัดจา้ งนน้ั แล้ว33
๑.๑๑ การตรวจรบั พัสดุ
๑.๑๑.๑ ในการดําเนินการตามสัญญาหรือข้อตกลง ให้ผู้มีอํานาจแต่งตั้ง
คณะกรรมการตรวจรบั พัสดุ เพ่อื รับผดิ ชอบการบรหิ ารสญั ญาหรอื ขอ้ ตกลงและการตรวจรับพัสดุ34
ในกรณีท่กี ารจัดซ้ือจดั จ้างมีวงเงินเล็กน้อยตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวง
จะแต่งต้ังบคุ คลหนึ่งบุคคลใดเป็นผู้ตรวจรับพัสดุน้ัน โดยให้ปฏิบัติหน้าที่เช่นเดียวกับคณะกรรมการตรวจรับพัสดุก็ได้
และให้นาํ บทบัญญตั ิมาตรา ๙๖ วรรคสาม35 มาใชบ้ งั คบั โดยอนุโลม
๑.๑๑.๒ คณะกรรมการตรวจรับพัสดุในงานซ้ือหรืองานจ้างประกอบด้วย
ประธาน ๑ คนกรรมการอยา่ งนอ้ ย ๒ คนแต่งตั้งจากข้าราชการ ลูกจ้างประจํา พนักงานราชการ พนักงานมหาวิทยาลัย

32มาตรา ๑๑๘ ของ พ.ร.บ.การจัดซอื้ จดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
33มาตรา ๑๑๙ ของ พ.ร.บ.การจัดซื้อจดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
34มาตรา ๑๐๐ ของ พ.ร.บ.การจัดซอ้ื จัดจ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
35มาตรา ๙๖วรรคสาม คอื ในการออกกฎกระทรวง ตามวรรคสอง จะกําหนดวงเงนิ เล็กนอ้ ยใหแ้ ตกตา่ งกนั ตามขนาดหรือประเภทของหน่วยงานของรฐั ก็ได้

๒๐

พนักงานของรัฐ หรือพนักงานของหน่วยงานของรัฐท่ีเรียกช่ืออย่างอื่น โดยให้คํานึงถึงลักษณะหน้าที่และ
ความรบั ผิดชอบของผ้ทู ี่ไดร้ ับการแตง่ ตง้ั เป็นสาํ คญั 36

ในกรณีจําเป็นหรือเพื่อประโยชน์ของหน่วยงานของรัฐจะแต่งต้ังบุคคลอ่ืน
ร่วมเป็นกรรมการดว้ ยกไ็ ด้ แตจ่ ํานวนกรรมการท่ีเป็นบคุ คลอ่นื นั้นจะต้องไมม่ ากกว่าจํานวนกรรมการตามวรรคหนง่ึ

๑.๑๑.๓ คณะกรรมการตรวจรบั พัสดุในงานซอ้ื หรอื งานจ้าง มหี นา้ ท่ดี ังน้ี37
๑.๑๑.๓.๑ ตรวจรับพัสดุ ณ ท่ีทําการของผู้ใช้พัสดุนั้น หรือสถานท่ี

ซึง่ กาํ หนดไว้ในสัญญาหรอื ขอ้ ตกลงการตรวจรบั พสั ดุ ณ สถานท่อี น่ื
ในกรณีท่ีไม่มีสัญญาหรือข้อตกลง จะต้องได้รับอนุมัติจาก

หัวหนา้ หน่วยงานของรัฐกอ่ น
๑.๑๑.๓.๒ ตรวจรับพัสดุให้ถูกต้องครบถ้วนตามหลักฐานท่ีตกลงกันไว้

สําหรับกรณีท่ีมีการทดลองหรือตรวจสอบในทางเทคนิคหรือทางวิทยาศาสตร์ จะเชิญผู้ชํานาญการหรือ
ผู้ทรงคุณวุฒิเก่ียวกับพัสดุน้ันมาให้คําปรึกษา หรือส่งพัสดุนั้นไปทดลองหรือตรวจสอบ ณ สถานที่ของ
ผชู้ ํานาญการหรอื ผูท้ รงคุณวฒุ ินน้ั ๆ กไ็ ด้

ในกรณีจาํ เปน็ ท่ีไม่สามารถตรวจนับเป็นจํานวนหน่วยท้ังหมด
ไดใ้ ห้ตรวจรับตามหลักวิชาการสถติ ิ

๑.๑๑.๓.๓ ให้ตรวจรับพัสดุในวันที่ผู้ขายหรือผู้รับจ้างนําพัสดุมาส่ง
และใหด้ ําเนนิ การใหเ้ สรจ็ สิ้นโดยเรว็ ท่สี ดุ

๑.๑๑.๓.๔ เม่ือตรวจถูกต้องครบถ้วนแล้ว ให้รับพัสดุไว้และถือว่าผู้ขาย
หรือผู้รับจ้างได้ส่งมอบพัสดุถูกต้องครบถ้วนตั้งแต่วันท่ีผู้ขายหรือผู้รับจ้างนําพัสดุนั้นมาส่ง แล้วมอบแก่
เจ้าหน้าท่ีพร้อมกับทําใบตรวจรับโดยลงช่ือไว้เป็นหลักฐานอย่างน้อย ๒ ฉบับ มอบแก่ผู้ขายหรือผู้รับจ้าง
๑ ฉบับ และเจ้าหน้าที่ ๑ ฉบับเพ่ือดําเนินการเบิกจ่ายเงินตามระเบียบของหน่วยงานของรัฐและรายงาน
ให้หวั หน้าหน่วยงานของรฐั ทราบ

ในกรณีท่ีเห็นว่าพัสดุท่ีส่งมอบ มีรายละเอียดไม่เป็นไปตาม
ข้อกาํ หนดในสญั ญาหรอื ข้อตกลงให้รายงานหวั หนา้ หน่วยงานของรฐั ผา่ นหวั หน้าเจ้าหนา้ ท่ี เพ่ือทราบและส่งั การ

๑.๑๑.๓.๕ ในกรณีที่ผู้ขายหรือผู้รับจ้างส่งมอบพัสดุถูกต้องแต่ไม่ครบ
จํานวนหรอื สง่ มอบครบจาํ นวนแตไ่ ม่ถูกต้องทั้งหมด ถ้าสัญญาหรือข้อตกลงมิได้กําหนดไว้เป็นอย่างอื่น ให้ตรวจรับ
ไว้เฉพาะจํานวนท่ีถูกต้อง โดยถือปฏิบัติตาม ๑.๑๑.๓.๔ และให้รีบรายงานหัวหน้าหน่วยงานของรัฐผ่านหัวหน้า
เจ้าหน้าท่ีเพื่อแจ้งให้ผู้ขายหรือผู้รับจ้างทราบภายใน ๓ วันทําการ นับถัดจากวันตรวจพบ แต่ท้ังน้ี ไม่ตัดสิทธิ์
หนว่ ยงานของรฐั ท่ีจะปรับผขู้ ายหรอื ผู้รบั จ้างในจํานวนท่สี ง่ มอบไมค่ รบถว้ นหรือไมถ่ กู ตอ้ งน้ัน

๑.๑๑.๓.๖ การตรวจรับพัสดุท่ีประกอบกันเป็นชุดหรือหน่วย ถ้าขาด
ส่วนประกอบอย่างใดอย่างหน่ึงไปแล้วจะไม่สามารถใช้การได้โดยสมบูรณ์ ให้ถือว่าผู้ขายหรือผู้รับจ้างยังมิได้

36ขอ้ ๒๖ ของระเบียบกระทรวงการคลงั ว่าดว้ ยการจดั ซื้อจดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐
37ข้อ ๑๗๕ ของระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าด้วยการจดั ซอ้ื จดั จา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐

๒๑
ส่งมอบพัสดุน้ัน และโดยปกติให้รีบรายงานหัวหน้าหน่วยงานของรัฐเพ่ือแจ้งให้ผู้ขายหรือผู้รับจ้างทราบ
ภายใน ๓ วันทําการนบั ถัดจากวนั ทตี่ รวจพบ

๑.๑๑.๓.๗ ถ้ากรรมการตรวจรับพัสดุบางคนไม่ยอมรับพัสดุโดย
ทําความเห็นแย้งไว้ให้เสนอหัวหน้าหน่วยงานของรัฐเพ่ือพิจารณาสั่งการ ถ้าหัวหน้าหน่วยงานของรัฐสั่งการ
ให้รบั พสั ดนุ ้นั ไว้ จึงดําเนินการตาม ๑.๑๑.๓.๔ หรอื ๑.๑๑.๓.๕ แลว้ แตก่ รณี

๑.๑๒ เม่อื สิน้ สดุ กระบวนการจัดซื้อจัดจ้างในแต่ละโครงการ ให้หน่วยงานของรัฐจัดให้มี
การบันทึกรายงานผลการพิจารณา รายละเอียดวิธีการและข้ันตอนการจัดซื้อจัดจ้างพร้อมทั้งเอกสารหลักฐาน
ประกอบ ตามรายการดงั ตอ่ ไปนี้38

๑.๑๒.๑ รายงานขอซอื้ หรือขอจา้ งตามกระบวนการซอื้ หรือจา้ ง
๑.๑๒.๒ เอกสารเกี่ยวกับการรับฟังความคิดเห็นร่างขอบเขตของงานหรือ
รายละเอยี ดคณุ ลักษณะเฉพาะของพสั ดุทีจ่ ะซอ้ื หรอื จา้ ง และผลการพิจารณาในครั้งน้นั (ถา้ มี)
๑.๑๒.๓ ประกาศและเอกสารเชิญชวน และเอกสารอน่ื ทเี่ กี่ยวขอ้ ง
๑.๑๒.๔ ขอ้ เสนอของผยู้ น่ื ขอ้ เสนอทุกราย
๑.๑๒.๕ บนั ทกึ รายงานผลการพจิ ารณาคัดเลอื กขอ้ เสนอ
๑.๑๒.๖ ประกาศผลการพิจารณาคัดเลือกผู้ชนะการจัดซื้อจัดจ้างหรือผู้ได้รับ
การคดั เลอื ก
๑.๑๒.๗ สัญญาหรือข้อตกลงเป็นหนังสือ รวมทั้งการแก้ไขสัญญาหรือข้อตกลง
เปน็ หนังสือ (ถา้ มี)
๑.๑๒.๘ บันทกึ รายงานผลการตรวจรบั พัสดุ
ทั้งนี้ การจัดซอื้ จัดจ้างที่ได้ดําเนนิ การผา่ นระบบจัดซือ้ จัดจ้างภาครัฐดว้ ยอิเล็กทรอนิกส์
หน่วยงานของรัฐสามารถใช้เอกสารที่จัดทําในระบบจัดซ้ือจัดจ้างภาครัฐด้วยอิเล็กทรอนิกส์เป็นเอกสาร
ประกอบบนั ทึกรายงานผลการพจิ ารณาตามวรรคหน่ึงได้

38ข้อ ๑๖ ของระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าด้วยการจดั ซ้ือจัดจา้ งฯ พ.ศ. ๒๕๖๐

๒๒

ผงั ขน้ั ตอนการซอ้ื หรือจ้างโดยวธิ ตี ลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ (E-Market)

หน่วยได้รบั ความเห็นชอบวงเงินงบประมาณ

จดั ทําแผนการจดั ซอื้ จัดจา้ งประจาํ ปี (ม. ๑๑, ขอ้ ๑๑)

แตง่ ตั้งบุคคล/คณะกรรมการ ร่างขอบเขตของงาน (TOR) (ขอ้ ๒๑)

การจัดทําราคากลาง

เจ้าหนา้ ที่จดั ทํารายงานขอซอื้ หรอื ขอจ้าง โดยวธิ ตี ลาดอเิ ล็กทรอนกิ ส์ (ข้อ ๒๒)
พรอ้ มท้งั จดั ทาํ เอกสารซอื้ หรอื จา้ งพรอ้ มประกาศเชญิ ชวน

หน.หน่วยงานของรฐั ไมเ่ ห็นชอบ
พจิ ารณาใหค้ วามเห็นชอบ
(ว ๒๐๖ กรมบัญชกี ลาง)
เหน็ ชอบ (ขอ้ ๓๕) กรณวี งเงนิ เกนิ 5 แสนบาทใหป้ ระกาศราคากลาง*
ในระบบเครอื ขา่ ยสารสนเทศของกรมบญั ชกี ลาง และ
หัวหน้าเจ้าหน้าทเ่ี ผยแพรเ่ อกสารซอื้ หรอื จา้ งพรอ้ มประกาศเชญิ ชวน ของหนว่ ยงานของรฐั พรอ้ มกับรา่ งประกาศและร่าง
ในระบบเครอื ข่ายสารสนเทศของกรมบญั ชกี ลางและของหนว่ ยงานของรฐั และปดิ เอกสารซ้ือหรอื จ้างจ้าง หรอื พร้อมกบั การประกาศ
ประกาศอย่างเปดิ เผย ณ สถานทข่ี องหนว่ ยงานของรฐั ไม่นอ้ ยกว่า 3 วนั ทาํ การ จดั ซือ้ จัดจา้ ง แลว้ แตก่ รณี

(ขอ้ ๓๖)

กรมบญั ชกี ลางจัดสง่ เอกสารซอ้ื หรือจ้างพรอ้ มประกาศเชญิ ชวนไปยงั ผู้ประกอบการ
ทลี่ งทะเบียนใน ระบบe-GP ซ่ึงลงรายละเอยี ดของพสั ดไุ ว้ในระบบ e-catalog และ สตง.

กรณเี สนอราคาโดย วงเงนิ เกนิ ๕ แสนบาท ท วงเงนิ เกิน ๕ ล้านบาท (ข้อ ๓๐(๒))
ใบเสนอราคา (RFQ) แตไ่ มเ่ กิน ๕ ล้านบาท พจิ ารณาตามกรณกี าร
(ระเบยี บข้อ ๓๐ (๑)) กรณเี สนอราคาโดยการประมลู
(ขอ้ ๓๐(๑)) เสนอราคา
อิเลก็ ทรอนกิ ส์ (Thai Auction)

(ระเบียบข้อ ๓๐ (๒))

ผู้ประกอบการเข้าสรู่ ะบบ (ข้อ ๓๗(๑)) (ข้อ ๓๗(๒))
ภายในเวลาทกี่ ําหนด
ผ้ปู ระกอบการเข้าสรู่ ะบบ ลงทะเบียนก่อนเร่มิ เสนอราคา ๑๕ นาที
โดยเสนอราคาได้เพียง ๑ ครง้ั และทดสอบระบบเป็นเวลา ๑๕ นาที

เม่อื สน้ิ สดุ การเสนอราคาจะคดั เลอื ก (ขอ้ ๓๘) (ข้อ ๓๗(๒))
ผู้ชนะการเสนอราคาโดยพจิ ารณาจาก
ผเู้ สนอราคาตาํ่ สดุ พรอ้ มแสดงผลการพจิ ารณา เสนอราคาภายใน ๓๐ นาที
ใหห้ น่วยงานและผเู้ สนอราคาทกุ รายทราบ โดยเสนอราคาก่คี ร้ังกไ็ ด้

* ราคากลาง หนว่ ยงานของรฐั สามารถดาํ เนินการกําหนดไดก้ ่อนการจดั ทาํ รายงานขอซ้อื ขอจา้ ง

๒๓

แนวทางการพิจารณาผูช้ นะการเสนอราคา

(ข้อ ๓๘) ผ่านคดั เลอื กหลายราย** (ข้อ ๓๘) (ข้อ ๓๘)
ผา่ นคัดเลอื ก ๑ ราย* (ผทู้ เี่ สนอราคาต่ําสุดเปน็ ผชู้ นะ) ไมม่ ผี เู้ สนอราคา
ผ่านคัดเลอื กหลายราย**
และราคาต่าํ สุดเท่ากนั หลายราย

ดุลพนิ จิ ผ้ทู เ่ี สนอราคาเขา้ สรู่ ะบบ ยกเลิกดาํ เนนิ การใหม/่
เจ้าหนา้ ที่ ในลาํ ดบั แรกเปน็ ผู้ชนะการเสนอราคา ใช้วธิ คี ัดเลอื ก/วธิ เี ฉพาะเจาะจง

ไม่รบั ราคา
ผเู้ สนอราคา

ดาํ เนนิ การใหม่ รบั ราคาผู้เสนอราคา
(ราคาเหมาะสมและเปน็ ประโยชน์)

ราคาของผู้ชนะการเสนอราคา
สูง/ต่ํากวา่ วงเงนิ ทจี่ ะซ้ือหรอื จา้ ง

กรณรี าคาตํ่ากว่าวงเงนิ ทีจ่ ะซอ้ื หรอื จา้ ง กรณรี าคาสงู กว่าวงเงินท่จี ะซอื้ หรอื จ้าง

กรณที ี่ ๑ ราคาตาํ่ สดุ ต่อรองราคา ยอมลดราคาไมเ่ กนิ รอ้ ยละ๑๐ เหมาะสม
(ข้อ ๓๙ (๑))) ไมย่ อมลดราคาแตไ่ ม่เกินรอ้ ยละ๑๐

กรณีท่ี ๒ กรณีท่ี ๑ ไม่ไดผ้ ล เชญิ เสนอราคาใหม่ ไมเ่ กนิ วงเงนิ ทจี่ ะซอื้ หรือจา้ ง เหมาะสม
(ขอ้ ๓๙ (๓))) ทกุ ราย รายตาํ่ สุดไมเ่ กนิ รอ้ ยละ ๑๐

กรณที ่ี ๓ กรณีที่ ๒ ยกเลกิ ดําเนนิ การใหม่
ไม่ได้ผล
(ข้อ ๓๙ (๓)))

เจ้าหนา้ ทร่ี ายงานผลการพจิ ารณาผู้ชนะการเสนอราคา (ขอ้ ๔๑)
พร้อมเอกสารต่อ หน.หนว่ ยงานของรฐั ผ่านหัวหน้าเจ้าหนา้ ท่ี

* เจา้ หนา้ ทจี่ ดั พมิ พใ์ บเสนอราคา/เอกสารของผู้ชนะ หน.หน่วยงานของรัฐเห็นชอบและผมู้ อี าํ นาจอนมุ ัติส่ังซื้อสงั่ จา้ ง (ขอ้ ๔๒)
และตรวจสอบคุณสมบัติ หากไมผ่ ่าน เจา้ หน้าทป่ี ระกาศผลผชู้ นะในระบบ e-GP/
ลงนามในสญั ญาตามแบบทีค่ ณะกรรมการนโยบายกาํ หนด เวบ็ ไซตข์ องหนว่ ยงาน/ปดิ ประกาศ/
ยกเลกิ ดําเนนิ การใหม/่ ใช้วิธีคดั เลอื ก/วธิ ีเฉพาะเจาะจง ภายหลังจากพ้นระยะเวลาอทุ ธรณ์
** เจ้าหนา้ ทจ่ี ดั พมิ พใ์ บเสนอราคา/เอกสารของผูช้ นะ แจง้ ผลทาง E-mail

และตรวจสอบคณุ สมบัติ หากไม่ผา่ น (ม.๖๖, ข้อ ๑๖๙)
ใหผ้ ู้เสนอราคาตา่ํ ในลําดับถัดไปเป็นผชู้ นะกไ็ ด้
(ขอ้ ๔๐)

๒๔

การตรวจรับพสั ดุ

การพจิ ารณาของคณะกรรมการตรวจรบั พัสดุ

(ขอ้ ๑๗๕(๔)) (ขอ้ ๑๗๕(๔)) (ขอ้ ๑๗๕(๔)) (ขอ้ ๑๗๕(๗))
กรณีพสั ดุไมถ่ กู ต้องรายงาน กรณพี ัสดถุ กู ต้องบางสว่ น
กรณพี ัสดถุ กู ต้องทาํ การตรวจรบั กรรมการบางคน
รายงาน หน.หนว่ ยงานของรัฐเพ่ือทราบ หน.หน่วยงานของรัฐเพอื่ ทราบ/สง่ั การ ไมต่ รวจรับพัสดุ

กรณี หน.หนว่ ยงานของรฐั ส่ังรบั พัสดุ กรณี หน.หนว่ ยงานของรฐั รับเฉพาะพสั ดุทถ่ี กู ตอ้ ง
ถอื วา่ ส่งมอบถกู ตอ้ ง สั่งไมร่ บั พัสดุ/แจง้ ผู้ขาย รายงาน หน.หน่วยงานของรัฐ
หรือผรู้ บั จา้ งภายใน ๓ วนั ทําการ เพื่อแจง้ ผขู้ ายหรอื ผรู้ บั จา้ งทราบ
นับถัดจากวนั ตรวจพบ/สงวนสิทธป์ิ รับ ภายใน ๓ วนั ทาํ การนบั ถดั จากวัน

ตรวจพบ/สงวนสทิ ธ์ปิ รบั
(ส่วนทไ่ี มถ่ กู ตอ้ ง)

กรรมการทีไ่ ม่ตรวจรับทาํ บันทกึ
ความเหน็ แย้งไว้

รายงาน หน.หน่วยงานของรัฐ รบั กรณีพัสดุถกู ต้อง/ทําการตรวจรบั
เพ่ือทราบ/ส่งั การ รายงาน หน.หน่วยงานของรฐั เพอ่ื ทราบ

ไมร่ ับ รับเฉพาะพสั ดทุ ถ่ี ูกตอ้ ง
รายงาน หน.หนว่ ยงานของรฐั
แจง้ ผขู้ ายหรอื ผู้รบั จา้ งทราบ
ภายใน ๓ วนั ทาํ การ/นับถัดจาก
วนั ตรวจพบ/สงวนสทิ ธ์ิปรับ

(สว่ นที่ไม่ถกู ตอ้ ง)

กรณี หน.หนว่ ยงานของรฐั สง่ั ไมร่ ับพัสด/ุ แจง้
ผู้ขายหรอื ผูร้ ับจา้ งทราบ ภายใน ๓ วนั ทําการ
นับถัดจากวนั ตรวจพบพสั ดุ/สงวนสทิ ธปิ์ รบั

๒๕

๒. วิธีประกวดราคาอเิ ล็กทรอนิกส์ (e-bidding)
วิธีประ กว ดรา คาอิเล็ กทรอนิ กส์ (e-bidding) คือ กา รซื้อหรื อจ้างค รั้งหน่ึ ง

ซ่ึงมีวงเงินเกิน ๕๐๐,๐๐๐ บาท และเป็นสินค้าหรืองานบริการที่ไม่ได้กําหนดรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะ
ของพัสดุไว้ในระบบข้อมูลสินค้า (e-catalog) โดยให้ดําเนินการในระบบประกวดราคาอิเล็กทรอนิกส์
(Electronic Bidding : e-bidding) ตามวิธีการท่ีกรมบัญชีกลางกาํ หนด1

๒.๑ เม่ือหน่วยงานของรัฐได้รับความเห็นชอบวงเงินงบประมาณที่จะใช้ในการจัดซื้อ
จัดจ้างจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหรือผู้มีอํานาจในการพิจารณางบประมาณแล้ว ให้เจ้าหน้าท่ีหรือผู้ที่ได้รับมอบหมาย
ในการปฏิบัติงานนนั้ จดั ทําแผนการจดั ซอื้ จดั จ้างประจาํ ปีเสนอหัวหนา้ หนว่ ยงานของรฐั เพอ่ื ขอความเห็นชอบ

๒.๒.๑ ให้ นขต.ทอ.จดั ทําแผนการจัดซ้อื จดั จา้ งประจําปีตาม พ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างฯ
พ.ศ.๒๕๖๐ และระเบยี บกระทรวงการคลงั ว่าดว้ ยการจัดซื้อจัดจา้ งฯ พ.ศ.๒๕๖๐ และถือปฏบิ ตั ิ ดงั นี้

๒.๒.๑.๑ อํานาจอนุมัติการจัดทําแผนการจัดซ้ือจัดจ้างประจําปี ให้เป็นไป
ตามคําจํากัดความ หน่วยงานของรัฐ หัวหน้าหน่วยงานของรัฐ และอํานาจการส่ังซ้ือหรือสั่งจ้าง การสั่งจ้าง
ท่ีปรึกษาและการส่งั จา้ งออกแบบหรือควบคุมงานตามท่ีกําหนดไว้ตามคําส่ัง กห.(เฉพาะ) ท่ี ๖๒/๖๒ ลง ๓๐ ก.ย.๖๒
เร่ือง การจดั ซอื้ จดั จา้ งและการบริหารพสั ดขุ องกระทรวงกลาโหม

๒.๒.๑.๒ งานจัดซื้อจัดจ้างท่ีเกินอํานาจการส่ังซ้ือหรือส่ังจ้างของหน่วย
ให้จัดทาํ แผนการจดั ซ้ือจดั จา้ งเสนอ กบ.ทอ.เพ่ือขออนุมัติเป็นแผนการจดั ซอ้ื จัดจา้ งประจาํ ปี

๒.๒.๒ ให้ นขต.ทอ.จดั ทําแผนการจัดซอื้ จัดจ้างประจําปี ตามแบบฟอร์มท่ีกําหนด2
ประกอบดว้ ย

๒.๒.๒.๑ ชอ่ื โครงการท่จี ะจดั ซอื้ จัดจา้ ง
๒.๒.๒.๒ วงเงินท่ีจะจดั ซื้อจดั จา้ งโดยประมาณ
๒.๒.๒.๓ ระยะเวลาที่คาดว่าจะจัดซื้อจดั จา้ ง
เม่ือหัวหน้าหน่วยงานของรัฐให้ความเห็นชอบแผนการจัดซื้อจัดจ้าง
ประจําปีตามวรรคหน่ึงแล้วให้หัวหน้าเจ้าหน้าที่ประกาศเผยแพร่แผนดังกล่าวในระบบเครือข่ายสารสนเทศ
ของกรมบัญชีกลางและของหน่วยงานของรัฐตามวิธีการท่ีกรมบัญชีกลางกําหนด และให้ปิดประกาศ
โดยเปิดเผย ณ สถานที่ปิดประกาศของหน่วยงานของรัฐนั้น เว้นแต่กรณีที่บัญญัติไว้ตามความ
ในมาตรา ๑๑ วรรคหนึ่ง3ของ พ.ร.บ.การจดั ซอ้ื จดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐

1ขอ้ ๓๑ ของระเบียบกระทรวงการคลงั วา่ ด้วยการจดั ซื้อจดั จ้างฯ พ.ศ.๒๕๖๐
2อนมุ ตั ิ ผบ.ทอ.เม่ือ ๑๕ มิ.ย.๖๑ ท้ายหนังสือ กบ.ทอ.ลบั มาก ดว่ นมาก ท่ี กห ๐๖๐๗.๓/๓๖๙ ลง ๑๕ มิ.ย.๖๑ เรือ่ ง สรุปผลการอบรม คณก.ซ้ือจ้าง และ คณก.ตรวจรบั พสั ดุ
และการประชุมเชงิ ปฏิบตั ิการเตรยี มความพร้อมการจัดซือ้ จัดจา้ งปีงบประมาณ ๖๒
3มาตรา ๑๑ วรรคหนง่ึ ใหห้ น่วยงานของรฐั จดั ทาํ แผนการจดั ซ้อื จดั จ้างประจําปี และประกาศเผยแพร่ในระบบเครือขา่ ยสารสนเทศของกรมบญั ชกี ลางและของหนว่ ยงานของรัฐ
ตามวิธกี ารทก่ี รมบัญชกี ลางกําหนดและใหป้ ิดประกาศโดยเปดิ เผย ณ สถานท่ปี ดิ ประกาศของหน่วยงานของรัฐนนั้ เว้นแต่

(๑) กรณที ่ีมคี วามจาํ เป็นเรง่ ดว่ นหรือเปน็ พัสดุทใ่ี ชใ้ นราชการลับ
(๒) กรณีทีม่ ีวงเงินในการจัดซอื้ จดั จา้ งตามท่กี ําหนดในกฎกระทรวงหรอื มีความจําเป็นต้องใช้พัสดโุ ดยฉกุ เฉนิ หรอื เป็นพสั ดุท่จี ะขายทอดตลาด
(๓) กรณีที่เป็นงานจ้างทป่ี รกึ ษาที่มวี งเงินคา่ จา้ งตามทก่ี าํ หนดในกฎกระทรวงหรือทม่ี คี วามจําเป็นเร่งดว่ นหรอื ทีเ่ กยี่ วกบั ความมนั่ คงของชาติ
(๔) กรณีทเี่ ปน็ งานจ้างออกแบบหรือควบคมุ งานกอ่ สรา้ งทม่ี ีความจาํ เปน็ เรง่ ดว่ นหรอื ทเ่ี กยี่ วกับความมน่ั คงของชาติ
หลกั เกณฑ์ วิธีการ และรายละเอียดการจัดทาํ แผนการจัดซื้อจัดจา้ งตามวรรคหนึ่งและการเปลี่ยนแปลงแผนให้เปน็ ไปตามระเบยี บท่รี ฐั มนตรกี าํ หนด