Modul Inspirasi Pendidikan YaPIEM 2020 Sejarah SPM

MODUL

SEJARAH

MEMACU KEJAYAAN BERSAMA

SijiMl Palealayjsairaan

CETAKAN 2020
Modul Inspirasi Pendidikan YaPEIM 2020 Sijil Pelajaran Malaysia Matematik
© Hak cipta Yayasan Pembangunan Ekonomi Islam Malaysia (YaPEIM)
Hak cipta terpelihara, tiada mana-mana bahagian daripada buku ini boleh diterbitkan semula,
disimpan untuk pengeluaran atau ditukar kepada apa-apa bentuk dengan sebarang cara sekalipun
tanpa izin daripada penerbit.
EBOOK ISBN: e978-967-2385-01-1
Diterbit oleh:
Yayasan Pembangunan Ekonomi Islam Malaysia (YaPEIM)
Tingkat 8, Grand Seasons Avenue,
No.72, Jalan Pahang, 53000 Kuala Lumpur
Website: yapeim.net.my

KANDUNGAN

TAJUK MUKA SURAT
1. Kata Aluan Pemangku Ketua Pengarah YaPEIM i
2. Fungsi Teras Utama ii
3. Objektif iii
4. Statistik Pelaksanaan Program 2016 - 2019
5. Senarai Nama Penggubal Modul iv - vii
5. Modul Inspirasi SPM YaPEIM 2020 Sejarah 1
2

Modul Inspirasi Sijil Pelajaran Malaysia YaPEIM 2020 Sejarah

KATA ALUAN

PEMANGKU KETUA PENGARAH
YaPEIM

Dengan Nama Allah Yang Maha Pengasih Lagi
Maha Penyayang.

Alhamdulillah, syukur kepada Allah swt kerana
diizinkan oleh-Nya dan diberi kekuatan untuk
warga YaPEIM secara keseluruhannya meneruskan tugasan yang dipertanggungjawabkan dalam
merealisasikan visi dan misi institusi ini, di samping menyantuni masyarakat melalui aktiviti-
aktiviti sosioekonomi dan amal jariah yang dilaksanakan terutamanya melalui Program Inspirasi
YaPEIM yang terbahagi kepada 3 komponen iaitu Inspirasi Ramadhan, Inspirasi Sekolah Rendah
(SR) dan Inspirasi Sijil Pelajaran Malaysia (SPM). Program Inspirasi yang dilaksanakan ini adalah
program khusus bagi menyantuni kumpulan sasar dikalangan pelajar untuk meningkatkan
kapasiti dan kehidupan mereka.
Saya dengan ini mengambil kesempatan mengucapkan ribuan terima kasih dan penghargaan
kepada semua pihak yang terlibat dalam menjayakan program ini khususnya seluruh kepimpinan
dan warga Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM), Jabatan Pendidikan Negeri (JPN), Pejabat
Pendidikan Daerah (PPD), Pengetua dan Guru Besar serta guru-guru yang memberi sokongan
dan dokongan kepada YaPEIM.
Seterusnya, saya merakamkan ucapan terima kasih juga kepada semua penyumbang Tabung
Amanah YaPEIM yang telah meyumbang dalam bentuk kewangan bagi menggerakkan Program
Inspirasi YaPEIM ini dan kepada semua pihak yang terlibat secara langsung atau tidak langsung.
Semoga segala usaha dan komitmen yang diberikan dalam menjayakan program ini mendapat
ganjaran sebaik-baiknya.
Saya dan seluruh warga YaPEIM mendoakan semoga jalinan kerjasama ini akan terus
dipertingkatkan dan dimantapkan pada masa ini dan akan datang.

‘Memacu Kejayaan Bersama’

PARIHAH HASAN
Pemangku Ketua Pengarah
Yayasan Pembangunan Ekonomi Islam Malaysia

(YaPEIM)

i

SijiMl Palealayjsairaan

KATA ALUAN

KETUA PENGARAH
KEMENTERIAN PENDIDIKAN

MALAYSIA

Asslamulaikum Warahmatullahi Wabarakatuh.
Salam Sejahtera dan Salam Negaraku Malaysia
Ucapan terima kasih kepada Yayasan Pembangunan Ekonomi Islam Malaysia (YaPEIM) kerana
sudi memberi ruang kepada saya untuk menyampaikan sepatah dua kata dalam Modul Inspirasi
2018.
Setinggi-tinggi ucapan tahniah dan syabas kepada YaPEIM yang telah berjaya menganjurkan
Program Inspirasi YaPEIM pada tahun 2016 dan 2017 dengan kerjasama seluruh warga
Kementerian Pendidikan Malaysia, Jabatan Pendidikan Negeri, Pejabat Pendidikan Daerah serta
warga sekolah terutamanya guru dan murid.
Pada tahun 2018 ini juga, YaPEIM terus memberi komitmen dalam usaha meningkatkan sosio
ekonomi ummah dengan menjadikan Kementerian Pendidikan Malaysia sebagai rakan kerjasama
dan kumpulan sasar. Saya sentiasa menyokong usaha murni seperti ini di mana kita perlu
membantu dan memberi keutamaan kepada golongan yang memerlukan. Dalam pendidikan,
konsep ekuiti boleh bermaksud semua golongan diberi perhatian mengikut keperluan masing-
masing.
Akhir kata, saya sekali lagi mengucapkan ribuan terima kasih kepada YaPEIM dan semua
pihak yang terlibat secara langsung dan tidak langsung termasuk seluruh warga Kementerian
Pendidikan Malaysia yang membantu menjayakan program Inspirasi ini terutamanya dalam
menyantuni golongan-golangan yang memerlukan.

DATUK DR. AMIN SENIN
Mantan Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia

Kementerian Pendidikan Malaysia

ii

Modul Inspirasi Sijil Pelajaran Malaysia YaPEIM 2020 Sejarah

TERAS UTAMA YaPEIM

Sosioekonomi Program
Mikro Kredit
Ar Rahnu YaPEIM

Keusahawanan SDPEAOSNMIBOAAEMKNAOGUNANNOLMJAI RIAH SO Program
Tabung Ibadah
SIAL BISNES Qurban YaPEIM

Kebajikan Program
Pemborongan
Pelaburan & Pembekalan
Hartanah YaPEIM

BISNES

Pelaburan
Ekuiti

Pelaburan
Mudharabah

iii

SijiMl Palealayjsairaan

OBJEKTIF
INSPIRASI PENDIDIKAN YApEIM

Menyantuni Memberi tips
Kumpulan Sasar dan teknik penting
darI kategori Gagal
Teruk (GARUK), Gagal 2 kepada Kumpulan Sasar
Lulus (GALUS) dan bagi mencapai Tahap
Lulus dalam
Harus Lulus peperiksaan
(HALUS).
Membantu 3
1 pembangunan insan

dan kemenjadian
murid/pelajar.

1

PAMERAN MOTIVASI
PRODUK IBU BAPA &
YaPEIM PELAJAR

4 PENDEKATAN & 2
KOMPONEN
PROGRAM
INYSaPPIERIAMSI

PROGRAM KLINIK
RESTU &
ILMU BENGKEL

3

iv

13 15

17,371

KOS
2.0

PENCAPAIAN LOKASI 135

2016 202 PPD/daerah

TEMPAT sekolah
A+
3,530
NEGERI

14

NEGERI

2016 buah
sekolah
PENERIMA
547 PENERIMA MANFAAT KOS
KOS R I B U MANFAAT
65,201 1.6
ORANG
JUTA
12,637
NEGERI ORANG
INSPIRASI
13 SPM20Ya1P6EIM
LOKASI
NEGERI
58
353 36S E KO L A H TEMPAT
PERKARA PENERIMA
PROGRAM KOS (RM) BIL. PPD/ SEKOLAH BIL. MANFAAT
INSPIRASI 2.0 JUTA NEGERI DAERAH LOKASI (ORANG)
RAMADHAN 1.6 JUTA
INSPIRASI 13 15 17,371
UPSR YaPEIM 547 RIBU 65,201
PPD/daerah 2016 4.14 JUTA 14 135 3,530 202
INSPIRASI 12,637
SPM YaPEIM 13 36 353 58 95,209
2016
JUMLAH - 171 3883 275

v

SijiMl Palealayjsairaan

20

24,141

KOS
2.3

152LOKASI

1,823
TEMPAT PPD/daerah

NEGERI sekolah PENCAPAIAN

14 1,903 2017

NEGERI

PENERIMA buah
MANFAAT sekolah

72,671 3.3KOS
ORANG 3.3J U T A KOS J U T A PENERIMA
MANFAAT

NEGERI 71,847
ORANG
14
INSPIRASI
NEGERI
SPM20Ya1P7EIM1,2se5ko9lah
buah
sekolah

PERKARA KOS (RM) BIL. PPD/ SEKOLAH BIL. PENERIMA LOKASI 152
PROGRAM 2.3 JUTA NEGERI DAERAH LOKASI MANFAAT
INSPIRASI (ORANG) 1,261 A+ ppd & daerah
RAMADHAN 14
20 24,141

INSPIRASI 3.3 JUTA 14 152 1,903 1,823 72,671
UPSR YaPEIM
2017

INSPIRASI 3.3 JUTA 14 152 1,259 1,261 71,847
SPM YaPEIM
2017

JUMLAH 8.9 JUTA - 302 3,162 3104 168,659

vi

PENCAPAIAN 2018

16

22,841

KOS 1439 HIJRAH 147LOKASI
2.0
199
TEMPAT PPD/daerah

A+

NEGERI
14 SEKOLAH
KOS PENERIMA sekolah
MANFAAT N E G E R I RENDAH
668,126.52 YaPEIM 2018 8,187
(BENGKEL GURU) buah
PENERIMA sekolah

NEGERI 12,466 MANFAAT KOS
INSPIRASI O R A N G
14 18,264 653,464.77
SPM YaPEIM ORANG

NEGERI LOKASI 1

2018 258 PPD/ DAERAH

4,606 (BENGKEL GURU) TEMPAT

SEKOLAH 146 34

PPD/daerah PENERIMA NEGERI
MANFAAT SABAH
PERKARA KOS (RM) BIL. PPD/ SEKOLAH BIL. PENERIMA CQ-MAS
PROGRAM NEGERI DAERAH LOKASI MANFAAT 2,004 (1 NEGERI)
(ORANG) ORANG 2018
14 vii
INSPIRASI 2.0 JUTA 14 16 22,841 KOS
RAMADHAN
14 167
INSPIRASI SR 653,464.77 - 147 8,187 199 18,264
YaPEIM 2018 RIBU
(BENGKEL
GURU)

INSPIRASI 668,126.52 146 4,606 258 12,466
SPM YaPEIM
2018 (BENGKEL
GURU)

JUMLAH 3.3 JUTA - 12,793 473 53,571

SijiMl Palealayjsairaan

NEGERI LOKASI

14 NEGERI 789 TEMPAT

PENERIMA BENTUK
MANFAAT SUMBANGAN

14,000 RAMADHAN TUNAI BARANGAN
5,200ORANG PELAJAR RM120
RM70
ORANG IBU TUNGGAL/ seORANG seORANG
KELUARGA MISKIN
YaPEIM PENERIMA
BAJET SUMBANGAN
2019
2.2 ANAK-ANAK
YATIM/MISKIN &
J U TA
IBU TUNGGAL

115LOKASI

1,150
TEMPAT PPD/daerah

A+ PENCAPAIAN

NEGERI 2019
14 SEKOLAH sekolah
N E G E R I RENDAH 1,150
YaPEIM 2019 buah
PENERIMA sekolah

MANFAAT BAJET BAJET PENERIMA
MANFAAT
47,372 1.6 JUTA 1.6 JUTA
ORANG

NEGERI 52,301
INSPIRASI O R A N G
14
SPM YaPEIM
NEGERI LOKASI

944 2019 815

TEMPAT

PERKARA KOS (RM) BIL. PPD/ SEKOLAH BIL. PENERIMA SEKOLAH 116
PROGRAM 2.2 JUTA NEGERI DAERAH LOKASI MANFAAT
INSPIRASI (ORANG)
RAMADHAN 14
789 19,200 PPD/daerah

INSPIRASI SR 1.6 JUTA 14 115 1,150 1,150 47,372
YaPEIM 2019

INSPIRASI 1.6 JUTA 14 166 944 815 52,301
SPM YaPEIM
2019

JUMLAH 5.4 JUTA - - 2,094 4,693 118,873

viii

Senarai Nama Penggubal Senarai Kandungan

T4 SEJARAH TINGKATAN 4 Muka surat
K1 K2
MASARIAH MISPARI B1 Kemunculan Tamadun Awal Manusia
KETUA B2 3 4–7
B3 Peningkatan Tamadun 8 9 – 12
NORHAYATI MAT ZAIN B4 13 14 – 16
SMK SERI BINTANG Tamadun Awal Di Asia Tenggara 17 18 – 19
SELATAN B5
KUALA LUMPUR B6 Kemunculan Tamadun Islam Dan Perkembangannya Di 20 21 – 24
B7 Makkah 25 26 – 29
ROSLANI MASKAN B8 Kerajaan Islam Di Madinah 30 31 – 34
SMK PERNU 35 36 – 39
MELAKA B9 Pembentukan Kerajaan Islam Dan Sumbangannya
B10 40 41 – 44
Islam Di Asia Tenggara 45 46 – 50

Pembaharuan Dan Pengaruh Islam Di Malaysia Sebelum 51 52 – 55
Kedatangan Barat
Perkembangan Di Eropah 56 57 – 60
61 62 – 65
Dasar British Dan Kesannya Terhadap Ekonomi Negara 66 67 – 69
70 71 – 74
T5 SEJARAH TINGKATAN 5 75 76 – 81
82 83 – 86
AZMAN YUSOF B1 Kemunculan Dan Perkembangan Nasionalisme Di Asia 87 98 – 91
Tenggara 91 92 – 96
SMK TUN TELANAI B2 Nasionalisme Di Malaysia Sehingga Perang Dunia Kedua
TERENGGANU B3 Kesedaran Pembinaan Negara Dan Bangsa
B4 Pembinaan Negara Dan Bangsa Malaysia
YUSUFF B5 Pembinaan Negara Dan Bangsa Yang Merdeka
AHMAD @ HARUN B6 Pengukuhan Negara Dan Bangsa Malaysia
B7 Sistem Pemerintahan Dan Pentadbiran Negara Malaysia
SMK B8 Pembangunan Dan Perpaduan Untuk Kesejahteraan
SULTAN AZLAN SHAH B9 Malaysia Dalam Kerjasama Antarabangsa

PERAK

Nama

Sekolah

1

Fahami KATA TUGAS????

APAKAH? Memberi maklumat yang khusus atau spesifik

SPM 2016: 3(b)
Apakah matlamat Gerakan Islah? [2m]

PANDUAN PENGGUNAAN BAGAIMANAKAH? Memerihalkan/ memberi penerangan tentang cara/
keadaan/ langkah/ kejadian
MODUL Good to Great SEJARAH
SPM 2017: 8(c)
 Modul Good to Great Sejarah SPM 2020/2021 digubal Bagaimanakah kedudukan British di Perak selepas peristiwa pembunuhan
khusus untuk calon SPM 2020/2021. Merupakan usaha JWW Birch? Kemukakan alasan anda. [8m]
untuk membantu memudahkan guru mengajar dan murid
belajar. Dengan harapan murid mudah lulus Sejarah SPM BEZAKAN Menyatakan kelainan/ ketidaksamaan antara
dan mencapai gred yang lebih baik. Istimewanya modul ini dua atau lebih perkara
juga sesuai untuk murid berprestasi sederhana dan
cemerlang dalam memburu gred A+. SPM 2017: 3(c)

 Merangkumi keseluruhan topik sukatan Sejarah Tingkatan Bezakan sistem pemerintahan beraja pada zaman Kesultanan Melayu
4 dan SejarahTingkatan 5. Namun digubalkan berdasarkan Melaka dengan sistem pemerintahan berjaya yang diamalkan di Malaysia
keperluan sasaran murid Minimum Adequete Syllibus pada masa ini. [4m]
(MAS)
BUKTIKAN Menyatakan kebenaran dengan dalil/ contoh/ fakta
 Topik soalan-soalan yang digubal adalah berdasarkan sebagai sokongan-sokongan
analisis soalan Sejarah SPM yang terkini.
SPM 2017: 6 (c)
 Soalan yang digubal adalah mengikut standard Kecemerlangan ilmu pengetahuan merupakan asas kemajuan sesuatu
peperiksaan Sejarah SPM sebenar.
bangsa. Buktikan kebenaran pernyataan tersebut. [8m]
 Boleh digunakan sebagai bahan PdP dan kemahiran
menjawab dalam bilik darjah. Panduan jawapan merupakan CADANGKAN Memberi pandangan/ idea/ pendapat dengan
bahan pengajaran dan nota murid. mempertimbangkan perkara positif atau negatif
 Cara teknik yang berkesan bagi menggunakan modul
ini: SPM 2012: 1(d)
L1 ► Guru menerangkan setiap pecahan soalan. Cadangkan tiga langkah berkesan untuk memelihara sesebuah monumen.
Penekanan penerangan pada kata tugas,
kehendak soalan, istilah/konsep dan kata [3m]
kunci.
L2 ► Murid menggunakan pencerah untuk cerahkan HUBUNGKAITKAN Membuat sesuatu pertalian berdasarkan beberapa
kata tugas, istilah/ konsep dan kata kunci. ciri/ faktor
Pelbagai warna pencerah bagi membezakan
perkara tersebut. SPM 2016: K3 (5)
L3 ► Latihan menulis dengan format menjawab Hubungkait gerakan penentangan dengan gerakan nasionalisme. [10m]
lengkap sebagai latihan pengukuhan oleh
murid. Murid dicadangkan menulis jawapan di HURAIKAN Memperihalkan/ menceritakan sesuatu
buku latihan supaya boleh memahirkan diri dengan panjang lebar/ terperinci
menguasai soalan yang sama berulang kali.
(murid menjawab 2 – 3 kali bagi setiap SPM 2014: 6(b)
soalan). Huraikan cara Islam disebarkan di Asia Tenggara. [6m]
L4 ► Semakan jawapan murid oleh guru. Kongsikan
penulisan jawapan terbaik. Gunakan kaedah JELASKAN Memberi penerangan tentang sesuatu sokongan
Guru Muda Sejarah bagi murid yang lebih supaya mudah difahami
pantas menjawab untuk membantu menilai/
menanda jawapan rakan. SPM 2012: 9(b)
Jelaskan kesan sesuatu peperangan. [6m]
 Panduan jawapan yang disediakan adalah memenuhi
keperluan minima untuk menjawab soalan struktur. MENGAPAKAH? Memberi sebab
Panduan jawapan juga sesuai digunakan untuk menjawab
soalan esei. SPM 2017: 10(b)
Mengapakah perpaduan negara difokuskan dalam Penyata Razak? [8m]
 Murid digalakkan untuk menjawab dan mengulangkaji
kesemua soalan yang terdapat dalam modul ini. NYATAKAN Memberi jawapan yang spesifik tanpa memerlukan
Penguasaan yang kukuh boleh membantu murid penerangan lanjut/ huraian/ sokongan
mencapai gred A+.
SPM 2014: 10(a)
Semoga latihan dan ulangkaji yang konsisten dapat Nyatakan proses pilihan raya yang dilaksanakan di negara kita. [4m]
membantu murid-murid mencapai keputusan yang cemerlang
dalam mata pelajaran Sejarah SPM 2020/2021. RAMALKAN Memberi sesuatu nilai yang dijangka munasabah
berdasarkan pola atau corak tertentu

SPM 2015: 11©
Berdasarkan perkembangan teknologi persenjataan masa kini, ramalkan

masa depan dunia. [6m]

TERANGKAN Menyatakan fakta sokongan atau menjelaskan
sesuatu dengan sebab

SPM 2016: 7(b)
Terangkan sumbangan Kerajaan Turki Uthmaniyah kepada tamadun dunia.
[8m]

ADAKAH Membuat pertimbangan terhadap sesuatu perkara
WAJARKAH dengan mengambil kira pelbagai aspek sama ada

SETUJUKAH kebaikan, keburukan, kelebihan atau kekurangan

SPM 2017: 9 (c)
Terdapat parti politik yang mencadangkan agar Indonesia dan Filipina turut
serta dalam Persekutuan Malaysia. Wajarkah cadangan tersebut? Beri
alasan anda. [8m]

SPM 2018: 8 (c)
Tanpa penerokaan dan penjelajahan, Eropah tidak akan maju seperti
sekarang. Bersetujukah anda dengan pernyataan tersebut?
Beri hujah anda.

2

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

T4 B1 KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

SOALAN OBJEKTIF (Sejarah Kertas 1) 5 Setiap negara kota dalam tamadun Mesopotamia
6 mempunyai pelbagai bentuk pintu gerbang.
1 Menurut pandangan Islam, konsep tamadun Hal ini melambangkan T4 B1 ms 11 [ P5 B5]
memberi penekanan kepada pembangunan
unsur-unsur tertentu. T4 B1 ms 5 [P3 B2 ] A kekayaan
Apakah unsur-unsur tersebut? B kepatuhan agama
C kekuasaan pemerintah
A Bandar dan seni D kemahiran pengukir
B Lahiriah dan falsafah
C Lahiriah dan rohaniah Mengapakah Kod Undang-Undang Hammurabi
D Bandar dan budaya penting kepada masyarakat Mesopotamia?
T4 B1 ms 14 [ P4 B8-B9 ]
2 Rajah berikut berkaitan dengan ciri - ciri tamadun.
T4 B1 ms 6 [ P2 B1] A Menggalakkan mobiliti sosial
B Merekodkan urusan pentadbiran
C Mengukuhkan organisasi masyarakat
D Mencatatkan harta golongan

bangsawan

7 Antara yang berikut, yang manakah sumbangan

tamadun Mesir Purba?

T4 B1 ms 21 [ P4 B3 ] ms 22 [ P3 B14 ]

Apakah X? I Kolar kuda

A Kemajuan sistem perhubungan II Pedati beroda
B Hubungan antara kerajaan III Sistem kalendar
C Kehidupan berorganisasi IV Tulisan hieroglif
D Perkembangan ekonomi A I dan II
B I dan IV

3 Mengapakah tamadun berikut tertumpu di C II dan III
lembah sungai? T4 B1 ms 8 [ P4 B4 & B6-B7 ] D III dan IV

Tamadun Lokasi 8 Apakah faktor kemajuan bandar Mohenjo-Daro
Mesopotamia Lembah Sungai Tigris dan Harappa? T4 B1 ms 27 [ P2 B5 ]
dan Sungai Euphrates A Penambahan penduduk
Mesir Purba Lembah Sungai Nil B Penguasaan ilmu geometri
Indus Lembah Sungai Indus C Perubahan struktur organisasi
D Perkembangan sistem pengangkutan

I Mempunyai tanah yang subur 9 Pada Zaman Dinasti Chou di China, pembesar
II Mengekalkan warisan tradisi mesti taat setia kepada raja.
III Mendapat mandat tuhan Bagaimanakah pembesar membuktikan kesetiaan
IV Memudahkan perhubungan mereka? T4B1 ms31[P2 B7]

A I dan II A Mengawal kawasan istana
B I dan IV B Menyerahkan hasil pertanian
C II dan III C Menggubal undang-undang wilayah
D III dan IV D Memberikan bantuan ketenteraan

4 Mengapakah masyarakat Mesopotamia membina 10 Apakah kepentingan kandungan karya The Art Of
zigurat? T4 B1 ms 13 [ P2 B3 ] War yang ditulis oleh Sun Tzu kepada masyarakat

A Penjara bagi rakyat yang melakukan hari ini? T4 B1 ms 33 [ P2 B6 ]

kesalahan A Menerangkan sistem pemerintahan
B Tempat menyimpan abu mayat B Mengatur strategi perniagaan
C Menentukan bentuk hubungan luar
bangsawan D Membantu pelaksanaan peperiksaan
C Kubu pertahanan dari serangan musuh
D Menjalankan upacara keagamaan awam

3

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

SOALAN STRUKTUR (Sejarah Kertas 2)

1 Peta berikut menunjukkan lokasi tamadun Mesopotamia.

KONSEP TAMADUN

Bahasa Arab
 Mudun, madain

 Madana – tinggi budi bahasa/
pembukaan bandar

Bahasa Inggeris

X  Civilization/ civitas (bandar)

Y Pandangan sejarawan Barat

 Pencapaian lahiriah sahaja/
perbandaran

Pandangan sejarawan Islam dan

 Pembangunan lahiriah
kerohanian

(a) Namakan bandar yang bertanda: (a) ms 10
(i) X Kish F1 Kish ms 14 – 15
F2 Lagash
(ii) Y Lagash
[2 markah] (b)

(b) Jelaskan sumbangan Tamadun Mesopotamia terhadap F1 Roda/ kereta kuda/ perang dan
aman/ kincir air pertanian
peradaban dunia dari aspek berikut.

 Roda F2 Perubatan/ 500 ubatan/ herba/
 Perubatan dikatalogkan/ sampel
penggunaan/ cara mengubat/
kesihatan tentera

 Kod Undang-undang Hammurabi F3 Undang-undang teras keadilan/

Masyarakat Mesopotamia menggunakan roda untuk hukuman setimpal ikut kesalahan/

FAKTA susun lapis/ 282 kod/ dipahat

HURAIAN tembok, tiang/ berjaya

dijadikan kincir air bagi mengairi kawasan pertanian. mewujudkan perpaduan dan

FAKTA bertahan lama

Ubat digunakan bagi mengubati tentera yang cedera

CONTOH

dalam peperangan. Contohnya ubatan herba.

[4 markah] Sumbangan Tamadun
Mesopotamia

Tulisan cuneiform

(c) Bagaimanakah kepatuhan kepada undang-undang  Perkembangan pendidikan/ juru
tulis
mampu menjamin kesejahteraan hidup rakyat?
 Rekod pentadbiran

Kepatuhan rakyat kepada undang-undang dapat  Rekod perdagangan/ resit

FAKTA HURAIAN Karya sastera Epik Gilgamesh
menjamin keamanan negara. Kegiatan jenayah seperti  Kisah pahlawan/ pemerintah

CONTOH HURAIAN

rompakan dapat dikawal. Keselamatan rakyat terjamin (c) KBAT

HURAIAN F1 Menjamin keamanan
H1a kegiatan jenayah dikawal
dan dapat bebas bergerak. Kesannya, rakyat hidup Cth rompakan
H1b keselamatan rakyat terjamin/
INFEREN
bebas bergerak
dengan tenteram. Inf rakyat hidup tenteram

[4 markah]

4

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

2 Peta berikut menunjukkan lokasi tamadun awal dunia. Proses pembentukan
tamadun awal
 Mesopotamia
Wujud pertempatan kekal di lembah
X Y Indus sungai
Kegiatan pertanian pesat
Ciptaan teknologi dan sistem
pengairan
Hasil pertanian meningkat
Penduduk bertambah
Berkembang menjadi bandar/ kota

Ciri-ciri sistem sosial

(a) Namakan tamadun yang bertanda: Raja
X: Ketua negara
Y:
Pembesar/ Bangsawan/ Pendeta
Bantu raja urus pentadbiran
Petani/ artisan/ pedagang

Menyalurkan hasil (cukai) kepada penguasa

Hamba

(a) ms 9

[2 markah] X: Mesir Purba
Y: Hwang Ho

(b) Keempat-empat tamadun awal tersebut telah mencapai tahap (b) KBAT

tamadun yang merangkumi aspek lahiriah dan rohaniah. F1 Seimbang kemajuan lahiriah dan
Mengapakah pencapaian kedua-dua aspek tersebut diutamakan? rohaniah

F2 Maju membangun/moden dalam

aspek ekonomi, politik, teknologi/

insfrastruktur agar rakyat hidup

sejahtera/ makmur

F3 Masyarakat mempunyai nilai moral

unggul/ bertatasusila/ mematuhi

undang-undang/ bekerjasama/ setia

negara/ agar kegemilangan negara

``` berterusan/ negara menjadi aman/
politik stabil/ kedaulatan negara kekal
[4 markah] (c) KBAT

(c) Tamadun Mesir dan Hwang Ho telah memberi sumbangan besar Tamadun Hwang Ho
dalam teknologi pertanian kepada dunia masa kini. F1 Teknologi pembajakan/ membina

Jelaskan. batas/ ciptaan sabit untuk menuai/
menggantikan alat pertanian kayu

kepada besi

H1 teknologi kekal digunakan untuk

pertanian

F2 Memperkenalkan sistem pengairan/
saliran/ terusan

H2 mengairi kawasan pertanian/
menyuburkan tanah/ elak banjir

[4 markah] Tamadun Mesir Purba
F3 Membina sistem pengairan/ menukar

padang pasir menjadi tanah pertanian
subur/ megawal banjir
C3 Firaun Senuusrat III membina tembok
pengairan 123 km
HC3 tebus guna tanah/ mengairi kawasan
seluas 10, 000 hektar

5

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

3 Tamadun Mesir Purba dianggap sebagai anugerah Sungai Nil. ms 17 – 22
Khazanah tinggalannya menjadi warisan dunia yang dikagumi. (a)

(a) Apakah maksud anugerah Sungai Nil? F1 Limpahan air/ dataran subur
F2 Tanah lanar/ bentuk delta/

pertanian subur
F3 Air kegunaan harian/ cth makan

minum
F4 Sungai lebar dan dalam/

perhubungan/ kapal mudah
berlabuh/ pelabuhan/ Memphis/
Thebes/ perdagangan maju
F5 Sungai Nil nadi kehidupan
masyarakat Mesir

[2 markah]

(b) Kemukakan bukti tinggalan khazanah Mesir kepada (b) KBAT

masyarakat dunia.

F1 Pembinaan piramid

H1a binaan batu bata/ Piramid Giza/ 2

juta blok batu/ 100 ribu hamba

H1b kemahiran seni bina/ matematik/

geometri

Inf kekal hingga kini/ ilham seni bina

F2 Ciptaan kertas
H2a pokok papyrus/ untuk catatan/

rekod pentadbiran/ cukai/
perubatan/ kemajuan pendidikan

Inf Ilmu kekal dipelajari

F3 Kemajuan perubatan
H3a Mumia mayat/ pembedahan

[4 markah]

(c) Kegemilangan tamadun Mesir Purba berkait rapat dengan (c) KBAT

kemajuan pendidikan. F1 Penekanan pendidikan sejak

Jelaskan. kanak-kanak keluarga atasan
H1a diuruskan oleh rumah ibadah

H1b bertujuan melahirkan pegawai

kerajaan/ jurutulis/ golongan

terlatih

H1c penekanan ilmu geometri/

matematik/ sains/ perubatan/

mumia mayat

H1d berjaya melahirkan golongan

terlatih menguruskan hal ehwal

pertanian/ kawal Sungai Nil dari

banjir/ bina bangunan piramid/

cipta sistem pengairan

menjadikan padang pasir ditukar

kepada tanah pertanian subur

Inf Menjadi tamadun agung

[4 markah]

6

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

4 Gambar berikut menunjukkan bandar terancang Tamadun Ciri-ciri Tamadun
Indus.

Petempatan kekal
 Kehidupan menetap/ sistematik
 Maju pertanian/ alatan cangkul/

lebihan makanan

Sistem pemerintahan
 Diketuai raja
 Guna unsur magis/ wakil tuhan/

diiktiraf

Tulisan
 Tujuan penyebaran ilmu/

perhubungan
 Rekod pentadbiran/ perdagangan
 Contoh, tulisan cuneiform

(Mesopotamia)

(a) Namakan dua bandar terancang tamadun Indus. (a) ms 24
(i)
F1 Mohenjo-Daro
(ii) F2 Harappa

[2 markah] ms 27 – 28

(b)

(b) Kemampuan tamadun Indus mencapai tahap cemerlang F1 Kepandaian masyarakat/

bukan sahaja bergantung kepada kelebihan geografi sesuai dengan alam sekitar/

tetapi juga kreativiti masyarakat. tanah subur/ air/ pengairan/
Berikan ulasan anda. majukan pertanian/ cth barli/
kacang/ produk meningkat

F2 Sifat terbuka/ hubungan

dengan tamadun lain/

Mesopotamia/ Mesir/ tukar

pandangan/ teknologi/

kemahiran matematik/

geometri/ seni bina/ bina

bandar terancang/ inovasi

(c) KBAT

Persamaan

F1 Terbahagi kepada dua/

[4 markah] pentadbiran (bangunan
pentadbiran/ rumah ibadat)/

(c) Bandingkan bandar terancang tamadun Indus dengan perumahan dipisahkan

dengan jalan raya

bandar terancang di negara kita. F2 Mempunyai sistem kumbahan/
rumah lengkap tandas

[4 markah] Perbezaan
F3 Indus – bangunan berbentuk

segi empat/ Malaysia –
bangunan pelbagai bentuk/
seni bina pelbagai pengaruh/
Islam/ Arab/ Barat/ India/
China. Cth: Menara/ kubah/
oktagon/ bulat
F4 Bahan binaan – Indus/ batu
bata. Malaysia/ simen/ keluli/
batu blok

7

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

T4 B2 PENINGKATAN TAMADUN

SOALAN OBJEKTIF (Sejarah Kertas 1) 6 Pasangan manakah yang betul tentang masyarakat
Athens dan masyarakat Sparta dalam tamadun
1 Apakah persamaan sistem demokrasi yang Yunani? ms 53 [ P4 B2 & B10-B11]
diamalkan di Yunani dengan sistem demokrasi
yang diamalkan pada masa kini? Masyarakat Athens Masyarakat Sparta

ms 43 [ SUDUT MAKLUMAT ] A Mementingkan Mementingkan

A Penglibatan rakyat dalam pembentukan kerohanian peperangan
kerajaan
B Mengamalkan Mengamalkan sistem
B Golongan agama menjadi penasihat
pemerintah pertanian pindah tanaman bergilir

C Pilihan raya diadakan setiap lima tahun C Mengutamakan Mengutamakan latihan
D Raja menjadi ketua pentadbir negara
pendidikan seimbang ketenteraan
2 Sebelum menjadi konsul, ahli Dewan Senat
perlu menjadi pemerintah tentera. D Melaksanakan Melaksana kepimpinan
Mengapakah syarat tersebut ditetapkan dalam falsafah legalisme melalui teladan
tamadun Rom? ms 44 [P1]
I Menghapuskan golongan penentang 7 Anda sebagai seorang anak petani di China pada
II Memudahkan penyebaran agama zaman Dinasti Han.
III Memastikan ketua negara kuat Bagaimanakah anda dapat mengubah status
IV Memilih pemimpin berwibawa sosial anda? ms 55 [P2 B3]

A I dan II A Memajukan perniagaan
B I dan IV B Memiliki tanah yang luas
C II dan III C Menyertai pasukan tentera tetap
D III dan IV D Meningkatkan pencapaian pendidikan

3 Tamadun Rom mewariskan sistem perundangan 8 Apakah sumbangan Julius Caesar dalam
kepada dunia.ms 46 [ SUDUT MAKLUMAT] tamadun Rom dan Chandragupta Maurya dalam
Apakah prinsip sistem perundangan tersebut? tamadun India? ms 44 [ P2 B2, P6 B2 ]

A Mengutamakan amalan adat resam A Membentuk empayar pemerintahan
tempatan B Memperkenalkan pemerintahan monarki
C Mengasaskan pentadbiran secara
B Memberi keutamaan terhadap ajaran
agama birokrasi
D Melaksanakan sistem pemerintahan
C Bentuk hukuman berbeza mengikut
kelas republik

D Hukuman berasaskan bukti yang kukuh 9 Bagaimanakah Shih Huang Ti menyatukan
seluruh wilayah kecil di China? ms 49 [ P3 B5 & B6]
4 Mengapakah Tiang Asoka yang mengandungi titah
perintah maharaja diletakkan di tepi jalan? I Pemerintahan secara autokratik
II Penghapusan kuasa bangsawan
ms 46 & 47 [ P6 B3 ] III Kemajuan perdagangan
IV Sokongan rakyat
A Memudahkan rakyat membaca A I dan II
B Mempamerkan ketinggian seni B I dan IV
C Melambangkan kemahiran penduduk C II dan III
D Membuktikan kemasyhuran pemimpin D III dan IV

5 Sresthin adalah sebuah pertubuhan perdagangan 10 Bagaimanakah falsafah legalisme dapat
yang ditubuhkan di India. s 51 [ P6 B1 ] membentuk masyarakat berdisiplin? ms 47 [ P2 B6]
Apakah matlamat pertubuhan tersebut?
A Hukuman berdasarkan keseriusan
A Melahirkan pekerja mahir masalah
B Mengawal kadar gaji pekerja
C Menjaga kepentingan majikan B Menitikberatkan unsur kasih-sayang
D Menetapkan had masa bekerja C Pelaksanaan undang-undang yang

tegas
D Hubungan harmoni manusia dengan

alam

8

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

SOALAN STRUKTUR (Sejarah Kertas 2)

1 Rajah berikut berkaitan dengan sistem perundangan dalam Kod Undang-Undang Rom
tamadun manusia.

Tamadun Sistem Perundangan Maharaja Justian (527 – 565 M.)
Tamadun Rom Kod Undang-undang Rom  Mengumpulkan, menyatukan dan
Tamadun China Falsafah Legalisme
membukukan undang-undang
(a) Mengapakah undang-undang Rom dikatakan sebagai  Melahirkan Kod Undang-Undang
adil?
Rom pada tahun 527 M.
 Juga dikenalli sebagai Kod Undang-

Undang Justian
 Asas undang-undang masa kini

Tiga cabang undang-undang Rom
 Undang-undang sivil
 Undang-undang rakyat
 Undang-undang natural

(a) ms 46

F1 Sama di sisi undang-undang

F2 Tidak bersalah sehingga

terbukti

[2 markah] F3 Adil kepada semua
F4 Hukuman berasaskan bukti

(b) Jelaskan prinsip falsafah Legalisme dalam sistem

perundangan tamadun China. (b) ms 47

F1 Hukuman berat/ kolektif
F2 Undang-undang tegas/ kawal

tingkah laku
F3 Tidak perlu belas kasihan/

penguatkuasaan dipelihara
F4 Kuasa raja perlu utuh untuk

membendung tindakan liar

[4 markah] (c) KBAT

(c) Sesuai dilaksanakan

Adakah pelaksanaan sistem perundangan Legalisme F1 Keselamatan rakyat terjamin

sesuai dilaksanakan di negara kita? H2a takut melakukan jenayah/

Beri hujah anda. undang-undang tegas
Cth mencuri/ merompak

Inf hidup aman

Tidak sesuai dilaksanakan
F2 Menzalimi rakyat
H2a undang-undang tegas/ tiada

belas kasihan
H2b hukuman berat/ bunuh
Inf rakyat hidup ketakutan

[4 markah]

9

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

2 Peningkatan ekonomi membawa kepada peningkatan ms 50-51
peradaban manusia dalam Tamadun Yunani, India dan China. (a)

(a) Apakah bukti yang menunjukkan negara kota di Yunani F1 Bergunung- ganang/ pertanian
tidak sesuai
memberi tumpuan dalam bidang perdagangan?
F2 Tumpuan perdagangan luar/

jalan laut

F3 Permulaan di pesisir pantai/

Mesir/Syria

F4 Bahan makanan dari luar/

Selatan/ Laut Hitam

F5 Athens/ pusat pengumpulan

barang

F6 Perdagangan kena cukai/

[2 markah] harga meningkat

(b) Jelaskan faktor yang membantu kepesatan aktiviti

perdagangan dalam tamadun India sejak abad ketiga (b) ms 51
sebelum masihi.

F1 Kedudukan strategik

H1 Maurya membuat hubungan

dengan Macedonia/Sri Lanka

F2 Pelabuhan menghubungkan
India dengan negara luar

H2 Tamralipti / Kadura/ Cambay

F3 Terdapat banyak barang
dagangan

H3 senjata/ gading gajah/ emas/
berlian

F4 Pusat perusahaan

H4 Anga/ Kalinga/ Karusa

[4 markah] F5 Persatuan perdagangan

(c) (stresthin)

Bagaimanakah kemajuan pertanian dalam tamadun China H5a Kawal harga/ kualiti barang/

memberi sumbangan yang besar kepada peradaban kawal gaji pekerja

dunia? H5b persatuan tukang kayu/
tukang logam/ tukang kulit

(c) ms 52

F1 Penggunaan tenggala/ batas

F2 Kolar kuda/ menarik tenggala/

kereta kuda/ penyisir tanah

F3 Penanaman bergilir/

kesuburan tanah/ bukit diteres

F4 Sistem pengairan/ terusan/

kawal banjir/ produktiviti

meningkat

[4 markah] F5 Teknologi pertanian
digunakan hingga kini

10

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

3 Jadual berikut berkaitan dengan kemajuan pendidikan dan sains teknologi (a) ms 57

semasa peningkatan tamadun.

Pendidikan Sains Teknologi Yunani
Yunani F1 Lahir ramai ahli falsafah/ pemikir
Yunani  Hipocrates Bapa perubatan
 Archimendes – Fizik seperti Socrates/ Hipocrates/
 Athens – pendidikan seimbang  Pythagorus – Geometri pakar matematik seperti
Pythagoras
rohani, jasmani Rom
 Boethius – matematik, geometri, China
 Sparta – tentera yang gagah, F2 Sistem peperiksaan awam kekal
astronomi
setia, mahir senjata India diwarisi hingga kini
 Matematik, geometri, angka F3 Teknologi membuat kertas
Rom F4 Ajaran Confucianisme/ Taoisme
Brahmin, fisiologi, yoga
 Aplikasi ilmu praktikal dan setia. tersebar luas
China
Lahir jurutera  Yin Yang asas perubatan, (b) KBAT

India pembuatan kertas, layar lebih F1 Melahirkan golongan pakar
besar H1a mencipta/ inovasi/ teknologi/
 Pentingkan agama Hindu, hafal
bangunan
kitab Veda, persediaan mati, H1b menjana pembangunan/ mesin

menjadi Brahmin pembajakan/ mesin tekstil/
jentera berat/ kereta
China H1c kerja lebih pantas/ mudah/
produk tinggi
 Matlamat lulus peperiksaan Inf pertumbuhan ekonomi pantas

awam, tahap rendah, F2 Meningkatkat taraf hidup rakyat
H2a menukar taraf sosial/ rakyat
menengah, tinggi untuk jawatan
biasa/ pendidikan tinggi/ kelas
pentadbiran menengah/ guru/ doktor/ arkitek
Inf berpendapatan tinggi
(a) Apakah kejayaan sistem pendidikan bagi tamadun berikut:
i. Yunani

[1 markah]

ii. China (c) KBAT

[1 markah] F1 Memudahkan sistem pendidikan
H1a penggunaan ICT di bilik darjah
(b) Sistem pendidikan asas kemajuan negara. H1b pembelajaran secara online/
Jelaskan.
penggunaan laptop/ ipad/ alat
bantu mengajar yang
menyeronokan
H1c pendidikan jarak jauh dijalankan/
pembelajaran di hujung jari
Inf penyampaian berkesan/
pengajaran pada bila-bila masa

F2 Pembelian atas talian

H2a barangan keperluan/ makanan/

buku

H2b jimat masa/ kos pengangkutan

[4 markah] H2c urusniaga cepat/ menggelakkan
kesesakan lalu lintas

(c) Jelaskan sumbangan sains dan teknolgi dalam kehidupan anda. Inf urusan di hujung jari

[4 markah]

11

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

4 Gambar berikut merupakan monumen agung yang dibina dalam Aqueduct Rom
tamadun manusia.

 Saluran air pada zaman tamadun

X Y Rom
 Bekalan air dibawa dari sumber air
(a) Namakan seni bina yang bertanda:
(i) X di gunung

(ii) Y  Teknologi aqueduct berasaskan

sistem graviti

 Aqueduct di Marcia adalah yang

paling panjang iaitu 91 kilometer

dan air disalurkan melalui saluran

[2 markah] dalam tanah dan saluran dalam
pintu gerbang (arches)

(b) Jelaskan keunikan seni bina di 4(a) kepada (a) ms 59

perkembangan tamadun berkenaan. F1 Collloseum

F2 Tembok Besar China

(b) ms 59 – 60

F1 Pembinaan Colloseum/ Maharaja
Flavian/ 70-an Masihi

H1a Tinggi 52M/ Garis pusat luar
545M/ muat 50,000-80,000

H1b Fungsi- pahlawan bertarung/
teater

F2 Tembok Besar/ sejak zaman

[4 markah] Dinasti Chou 5000 km/ 6400 km
zaman Dinasti Ming

H2a Tenaga kerja 30,000 orang

(c) Negara kita juga mempunyai mercu tanda dan seni bina H2b Mempertahan wilayah/ orang
Hun(Nomad)
hebat yang dibina untuk tujuan-tujuan yang tertentu.

Buktikan kebenaran pernyataan tersebut. (c) KBAT

F1 Antara bangunan tertinggi di
dunia - KLCC

H1a tempat tumpuan pelancong/ pusat
membeli belah/ komersial

H1b meningkatkan imej negara di mata
dunia

[4 markah] F2 Bangunan parlimen
H2a simbol demokrasi berparlimen
H2b terletak Dewan Rakyat/ Dewan

Negara/ simbol perpaduan
Inf tempat wakil rakyat

menyampaikan hasrat rakyat

12

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

T4 B3 TAMADUN AWAL ASIA TENGGARA

SOALAN OBJEKTIF (Sejarah Kertas 1) 6 Mengapakah kerajaan maritim sangat bergantung
kepada kerajaan agraria? T4 B3 ms 83 [ P1 B6]
1 Apakah perkara yang membezakan bentuk
A Mendapat bekalan makanan
kerajaan agraria dengan kerajaan maritim? T4 B3 B Memperkuat sistem pertahanan
C Meningkatkan kutipan cukai
ms 75 D Memperluas kawasan taklukan

I Kegiatan ekonomi 7 Dalam kerajaan awal di Asia Tenggara, raja
II Lokasi kerajaan dikaitkan dengan konsep berikut.
III Anutan agama
IV Sistem pemerintahan  Dewa Raja
 Orde Kosmos
A I dan II
B I dan IV Mengapakah konsep tersebut penting kepada
C II dan III raja? ms 85 [P5 B6] ms 85 [ P7 B1-B3] ms 86 [ P1 B1]
D III dan IV
A Mengekalkan pemerintahan yang adil
2 Apakah faktor perkembangan kerajaan Srivijaya B Memantapkan adat istiadat di istana
C Mempelbagai upacara keagamaan
dan Kerajaan Kedah Tua? T4 B3 ms 81 [ P2 B15] D Memantapkan kuasa pemerintahan

A banyak bekalan hasil pertanian Mengapakah kerajaan tersebut berjaya meneroka
dunia luar?
B mendapat perlindungan kuasa asing
A Kegiatan pertanian berkembang maju
C terdapat pelabuhan untuk kegiatan B Kerajaan asing memberikan bantuan
C Pusat latihan kelautan ditubuhkan
perdagangan D Mahir dalam pembinaan kapal

D terletak di kawasan pedalaman yang 8 Dalam kerajaan awal Asia Tenggara, rakyat biasa
subur takut untuk menderhaka kepada raja.

3 Apakah faktor kemajuan kerajaan Srivijaya sebagai T4 B3 ms 85 [ P5 B2]

pusat perdagangan utama di Asia Tenggara dari Mengapakah mereka bersikap demikian?

abad ke-7 hingga abad ke-13 Masihi? T4 B3 ms 80 [ A Raja menguasai empayar
B Raja menjadi ketua pendeta
P3 B3 ] C Raja adalah bayangan tuhan
D Raja memiliki kekuatan tentera
A Hasil galian banyak 9
B Tenaga kerja cekap Gambar berikut menunjukkan candi Angkor Wat
C Kadar cukai rendah di Kemboja.
D Tentera laut kuat
Mengapakah kerajaan Angkor membina candi
4 Apakah peranan golongan Brahmin dalam kerajaan tersebut? ms 88 [ P3 B8]
awal di Asia Tenggara T4 B3 ms 85 [P6 B2]
A Sebagai pusat kegiatan perdagangan
A Mengetuai upacara keagamaan 10 B Menjadi pusat pentadbiran
B Menguruskan perbendaharaan C Lambang penguasaan alam semesta
C Menjaga keamanan D Memperkukuhkan sistem pertahanan
D Mentadbir wilayah
negara
5 Apakah kesan pembinaan sistem pengairan di
13
Angkor pada zaman Raja Indravarman I?
Modul
T4 B3 ms 77 [ P1 B3]
Good to Great
A Penempatan kekal lebih banyak
B Keperluan beras negara mencukupi SEJARAH SPM
C Sistem pertanian pindah berkembang
D Pergantungan pada hasil hutan

berkurangan

SOALAN STRUKTUR (Sejarah Kertas 2)

1 Pernyataan berikut berkaitan dengan kerajaan agraria. (a) ms 75 – 77

Lokasi kerajaan agraria terletak di lembah sungai yang subur dan di F1 Aktiviti ekonomi berasaskan
kawasan pendalaman seperti di lereng gunung berapi contohnya Kerajaan pertanian/ penternakan/
Angkor dan Funan. pemungutan hasil hutan dan
sungai
(a) Apakah yang dimaksudkan dengan kerajaan agraria?
F2 Tanaman utama padi sawah
F3 Padi huma di tanah tinggi
F4 Tanaman lain pisang/ jagung
F5 Ternakan lembu/ ayam
F6 Hasil hutan damar/ kayu gaharu
F7 Menangkap ikan di sungai

[2 markah] (b) ms 75 – 77

(b) Bagaimanakah kerajaan Angkor berkembang menjadi kerajaan F1 Kedudukan berhampiran Tasik

Tonle Sap

agraria yang maju? F2 Tanah sekitar tasik subur/ musim
kemarau/ mendapan lumpur

F3 Iklim panas lembab sepanjang

tahun/ sesuai tanam padi

F4 Sumber air minuman

F5 Sumber protein/ ikan

F6 Bekal air ke terusan/ pengairan/

tanaman padi

[2 markah] F7 Baray / pengairan dibina oleh
raja/ mengairi sawah/ hasil padi

(c) meningkat KBAT

Gerakan Bumi Hijau dilancarkan oleh Tun Abdul Razak bin Hussien (c)

ketika negara menghadapi inflasi untuk melibatkan rakyat dalam F1 Keperluan harian
rancangan penggunaan tanah sekitar perumahan, tanaman jangka H1a menanam sendiri/ sayuran

pendek dan perkebunan kelompok. H1b menghadapi inflasi/ harga mahal

Sumber: Arkib Negara Malaysia H1c menggunakan tanah sekitar
rumah/ pasu

Inf menjimatkan perbelanjaan

Mengapakah gerakan tersebut wajar dilancarkan semula?

(d) KBAT

[3 markah] F1 Punca pendapatan rakyat
H1a sektor luar bandar/ pekerjaan
(d) Mengapakah kerajaan mengamalkan langkah berikut:
utama
H1b mengusahakan tanah subur/

sayur-sayuran/ buah-buahan/
tanaman getah/ kelapa sawit
H1c menjamin sumber makanan
Inf mengurangkan pengangguran

“… hala tuju ekonomi, dengan memberi fokus utama kepada sektor F2 Mengekalkan kelangsungan
pertanian dan mengekalkan momentum sektor perindustrian.” sektor perindustrian

Menteri Hal Ehwal Ekonomi H2a bahan mentah/ getah(tayar)/
Berita Harian Online, 27 September 2019 kelapa sakit (minyak)/ koko/ kopi

H2c sumber eksport negara/ termasuk
barangan siap/ pengeluar sarung
tangan utama dunia

Inf sumber pendapatan negara
terjamin/ meningkat

[3 markah]

14

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

2 Penyataan berikut berkaitan dengan kerajaan maritim. Faktor Saling Bergantung
Kerajaan Agraria - Maritim
Kerajaan maritim menjalankan kegiatan ekonomi berasaskan
perdagangan dan kelautan. Terletak di lembah sungai dan Kerajaan agraria membekalkan:
pesisir pantai. Ciri penting kerajaan maritim mempunyai  makanan/ beras
pelabuhan yang berkembang dari pelabuhan pembekal,  bahan mentah hasil hutan – kayu
pelabuhan kerajaan dan pelabuhan entrepot.  binatang kenderaan – gajah
 buruh mahir – tukang kayu/ tukang
(a) Apakah faktor perkembangan kerajaan maritim?
batu

Kerajaan maritim membekalkan:
 barang mewah – tembikar (China),

tekstil (India), gelas/ manik

(a) ms 78 – 82

Kedah Tua

[2 markah] F1 kedudukan strategik di laluan
Selat Melaka/ antara Timur dan

Barat

F2 Terlindung tiupan angin monson/

(b) Mengapakah Malaysia terus menjadi tumpuan F3 selamat
Pelabuhan mempunyai
perdagangan dan pelaburan negara-negara di dunia?
kemudahan/ gudang/ baiki kapal/

bekalan makanan

F4 Kekayaan hasil bumi/ timah/ rotan

F5 Gunung Jerai/ panduan kapal

F6 Mahir belayar/ ilmu bintang/ mahir

membuat perahu dan kapal

Srivijaya
F7 Bala tentera laut besar
F8 Kawal keselamatan perairan
F9 Wilayah luas/ barang dagangan

banyak
F10 Kapal besar/ mampu belayar jauh

(b) KBAT

[4 markah] F1 Kedudukan strategik
H1a Selat Melaka/ laluan perdagangan

Timur dan Barat/ Tumpuan

pedagang China/ Arab/ Barat/

(c) Ramai generasi muda masa kini terlibat dalam dunia laluan tersibuk dunia

perniagaan. F2 Politik stabil

Beri ulasan anda. H2a aman/ rakyat bersatu/ ekonomi
berkembang pesat/ pelaburan

selamat

(c) KBAT

[4 markah] F1 Menjadi usahawan muda
H1a pelajar universiti/ lepasan

universiti
H1b bekerja sendiri
H1c mendapat modal kerajaan/ sendiri
H1d perniagaan online
Cth pakaian, makanan, kosmetik,

ekonomi digital/ kreatif
Inf koperat berjaya

15

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

3 Senarai berikut menunjukkan pengaruh Hindu Buddha dalam (a) ms 85 – 87
sistem pemerintahan dalam kerajaan awal di Asia Tenggara.
Konsep dewa-raja

F1 Raja bayangan tuhan

 Konsep dewa-raja H1a Memiliki kesaktian/ unsur mitos/
 Istiadat pertabalan lagenda/ berkuasa mutlak/ daulat/
titah perintah adalah undang-

(a) Jelaskan pengaruh Hindu Buddha tersebut. undang/ setia/ derhaka/ tulah
H1b Orde kosmos/ pusat alam/

Suryavarman II/ bina Angkor Wat

[2 markah] Istiadat pertabalan
F2 Dipimpin oleh Brahmin

H2a bacaan ciri bahasa Sanskrit/ beza
kedudukan daripada rakyat

(b) (b) ms 85 – 87

Mengapakah raja-raja Asia Tenggara menerima pengaruh F1 Mengukuhkan kewibawaan
Hindu-Buddha?
H1a konsep dewa-raja/ sakti/ berkuasa

mutlak/ daulat/ Orde kosmos/

pusat alam/ Suryavarman II/ bina

Angkor Wat/ titah perintah adalah

undang-undang/ patuh/ derhaka/

tulah

Inf Raja bayangan tuhan/ rakyat

setia/ pertahanan kuat/ ekonomi

makmur

[4 markah] (c) KBAT

(c) F1 Mengikut adat istiadat

Istiadat pertabalan raja masih dikekalkan hingga kini. H1a Diarak bersama alat kebesaran/
Bacaan ikrar angkat sumpah/
Gambar menunjukkan ucapara pertabalan Yang di- menjunjung keris/ kitab suci al-
Pertuan Agong ke-15. Quran

Inf Ketua negara/ Ketinggian/

kewibawaan/ Tamadun Melayu/

Islam agama rasmi/ unik

Berdasarkan gambar di atas, jelaskan tentang upacara Pengaruh Hindu Buddha
pertabalan tersebut. dama Kesenian dan
Kesusasteraan
[4 markah]
Candi Borobudur (Jawa Tengah)
 Pengaruh agama Buddha
 Terbahagi kepada tiga tingkat/

lambang tahap kehidupan diwakili
patung stupa dan patung Buddha/
sila, samadhi, panna

Angkor Wat (Kemboja)
 Pengaruh agama Hindu
 Melambangkan orde kosmos
 Tempat pemujaan
 Ukiran epik Ramayana,

Mahabharata

Epik Ramayana, Mahabharata
 Unsur mitos dalam sastera klasik
 Teater wayang kulit

Bahasa Sanskrit
 Penulisan kitab agama/ doa
 Batu bersurat catatan tentang

agama, raja, undang-undang
 Batu Bersurat Kutei – keturunan

raja
 Batu Bersurat Sungai Mas – agama

Buddha

16

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

T4 B4 KEMUNCULAN TAMADUN ISLAM DAN PERKEMBANGANNYA DI MAKKAH

SOALAN OBJEKTIF (Sejarah Kertas 1) 6 Nabi Muhammad SAW menerima wahyu pertama
iaitu surah al-Alaq ayat 1-5 pada 6 Ogos 610
1 Maklumat berikut berkaitan dengan kehidupan Masihi (17 Ramadhan).
masyarakat Arab pada zaman Jahiliah. Apakah yang diperintahkan oleh Allah SWT
kepada Nabi Muhammad menerusi surah
 Menyembah berhala tersebut? Ms 108 [P1 B2-B3]
 Menanam bayi perempuan yang baru lahir
X A Membaca untuk meningkatkan ilmu
B Mengekalkan persamaan taraf sesama
Apakah X? ms 102 [P1 B2] 7
A Membina petempatan kekal manusia
B Mahir membina sistem pengairan C Penyatuan umat di bawah satu akidah
C Mengamalkan semangat assabiah D Pembelaan terhadap agama
D Mempunyai susun lapis masyarakat
Orang Arab Quraisy Makkah menentang
2 Mengapakah Perang al-Basus antara Bani Taghlib penyebaran ajaran Islam oleh Nabi Muhammad
dengan Bani Bakar tersebut berlarutan selama 40 SAW kerana ms 111 [ P4 B5 & P5 B2]
tahun? ms 102
I kepercayaan
A Perebutan harta rampasan perang II persamaan taraf
B Pembunuhan anggota kabilah III menghormati tetamu
C Perselisihan tentang hak perniagaan IV mentaati pemimpin
D Pencerobohan kawasan penempatan
A I dan II
B I dan IV
C II dan III
D III dan IV

3 Mengapakah Nabi Muhammad SAW digelar

sebagai al-Amin? ms 105 [ P4 B2 ] 8 Mengapakah pada peringkat awal penyebaran
Islam di Makkah, ramai hamba memeluk Islam?
A Keturunan baginda dihormati ms 110 [ P3 B3-B4 ]
B Memiliki kebijaksanaan
C Berpengalaman luas A Bersedia mati syahid
D Sentiasa dipercayai B Mendapat hak yang sama
C Mendapat keizinan tuannya
4 Nabi Muhammad SAW diamanahkan oleh D Berpeluang menjadi pemimpin

pemimpin Arab Quraisy untuk meletakkan Hajar

Aswad ke tempat asalnya. 9 Bentuk pemulauan terhadap keluarga Nabi
Apakah kepentingan peristiwa tersebut kepada Muhammad SAW yang dilakukan oleh orang
Quraisy Makkah adalah larangan
masyarakat Arab? ms 106 ms 112 [SUDUT MAKLUMAT]

A Penyebaran Islam di Makkah A mendekati orang ramai
B Perbalahan antara kaum dielakkan B menjalin hubungan luar
C Perkembangan perdagangan di Makkah C memasuki kota Makkah
D Pelantikan pemimpin dari kalangan D menjalankan perniagaan

orang Islam

5 Pada 6 Ogos 610 Masihi, bersamaan 17 10 Nabi Muhammad SAW telah membenarkan orang
Ramadhan, Nabi Muhammad SAW menerima
Islam Makkah berhijrah ke Habsyah.
wahyu yang pertama. ms 107 [ P3 B8]
Mengapakah baginda membenarkan
Apakah kesan peristiwa tersebut?
penghijrahan tersebut? ms 113 [ P2 B5]

A Penyebaran agama Islam A Menjalin hubungan diplomatik
B Kemunculan kerajaan baharu Islam B Mengelakkan penindasan
C Penentangan orang Arab Quraisy C Mengadakan rundingan damai
D Memenuhi jemputan pemerintah
terhadap Islam
D Pemisahan antara Zaman Jahiliah

dengan Zaman Islam

17

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

SOALAN STRUKTUR (Sejarah Kertas 2)

1 Rajah berikut merujuk kepada peringkat-peringkat penyebaran Masyarakat Arab Jahiliah
Islam oleh Nabi Muhammad SAW di Kota Makkah.

Cara Penyebaran Islam Tempoh Maksud Jahiliah
 Jahala (bahasa Arab)/ jahil/ tidak
Secara rahsia 3 tahun
mengetahui/ tidak mempunyai ilmu
Secara terbuka 10 tahun pengetahuan

 Tidak menerima kebenaran/ tidak
mengikut ajaran nabi terdahulu

 Zaman kegelapan/ menyembah
berhala/ tiada nabi, kitab suci

 Akhlak keji/ kejam, angkuh, degil

(a) Mengapakah penyebaran Islam pada peringkat awal Jangka Masa Zaman Arab Jahiliah
dilakukan secara rahsia?
 Selepas runtuh Empangan Maarib,
Sabak (300 M.) sehingga turun
wahyu Allah kepada Nabi
Muhammad SAW (610 M.)

Ciri-ciri Masyarakat Arab Jahiliah

 Tidak bermoral/ berjudi, berzina,

minum arak

 Wanita dipandang rendah/ bayi

perempuan dibunuh/ tiada

peraturan perkahwinan

 Perniagaan berasaskan riba,

[2 markah] penindasan/ merompak

(b) Jelaskan usaha Nabi Muhammad SAW menyampaikan  Sistem kabilah/ puak/ assabiah/
ajaran Islam secara terbuka.
suka berperang/ Perang al-Basus

 Kepercayaan agama wathani

(sembah berhala)/ animisme/

samawi (Yahudi, Kristian)/ sihir

(a) ms 108-109

F1 Islam masih baru dikenali
F2 Penganut Islam masih sedikit
F3 Strategi dakwah Rasulullah

(b) ms 109

F1 Menjadikan rumah al-Arqam/

pusat kegiatan Islam/ penyebaran

lebih meluas

F2 Turun ayat Quran/ Dakwah

[4 markah] kepada keluarga Abdul Muttalib

F3 Mengadakan ceramah/ rumah Ali/
penerangan tentang Islam

(c) Walaupun menghadapi pelbagai rintangan, tetapi dakwah F4 Kepada orang ramai/ Bukit Safa/

dihadiri ketua pentadbir kota

Islamiah yang disampaikan oleh Nabi Muhammad SAW Makkah/ Bani Abdul Muttalib/
telah menerima reaksi positif dalam kalangan masyarakat Bani Zuhrah
Arab Quraisy.
(c) ms 110-111

Bagaimanakah keadaan tersebut berlaku? F1 Kebijaksanaan Nabi SAW/

ketinggian akhlak/ pendekatan

dakwah

F2 Layanan hak yang sama/ orang

biasa/ hamba/ takwa yang

membezakan/ agama

persaudaraan

F3 Tidak memaksa/ lemah lembut/

pujuk menggunakan akal

F4 Membandingkan akhlak Jahiliah/

Islam/ membacakan Quran

[4 markah] F5 Tanam keimanan/ kasabaran/
pengorbanan kunci kejayaan

18

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

2 Senarai berikut berkaitan dengan faktor penentangan orang ms 111-112
Arab Quraisy terhadap ajaran Islam yang dibawa oleh Nabi (a)

Muhammad SAW. X:

F1 Mempunyai tanggapan salah

 Perbezaan kepercayaan terhadap tugas Nabi
H1a menganggap jika menerima

 Prinsip persamaan taraf Islam perlu tunduk kepada

X kepimpinan Muhammad SAW
H1b mereka sentiasa bersaing/

Y menjadi pemerintah Makkah/
H1c penyebaran Islam gugat

pengaruh keluarga mereka

(a) Jelaskan faktor yang bertanda: Y:
i. X F2 Menggugat perusahaan

ii. Y mengukir patung berhala
H2a punca ekonomi Arab Quraisy

[2 markah] H2b Islam mewajibkan
menyembah Allah yang esa

(b) H2c Islam larang sembah berhala

Setelah gagal menentang ajaran Islam yang disampaikan

oleh Nabi Muhammad SAW secara kekerasan, orang (b) ms 112

Arab Quraisy telah mengubah pendekatan mereka.

Bagaimanakah kaedah penentangan mereka seterusnya? F1 Memujuk Nabi SAW

meninggalkan dakwah/ tawar

kedudukan/ harta/ wanita

F2 Melakukan pemulauan/

menulis/ gantung di Kaabah

F3 Tidak menjalankan aktiviti jual

beli/ tidak memberi sebarang

bentuk pertolongan

F4 Tidak berkahwin dengan ahli

[4 markah] keluarga Nabi Muhammad
SAW

(c) KBAT

(c) Senarai berikut berkaitan dengan keganasan terhadap
F1 Menghentikan kezaliman/
negara Islam yang berlaku di dunia ketika ini. penindasan

H1a pembunuhan sesama

 Keganasan terhadap masyarakat Rohingya manusia/ menjamin hak asasi

 Keganasan Israel terhadap Palestin manusia/ kebebasan
 Serangan ke atas masjid di New Zealand beragama
H1b mengelakkan isu pelarian/

kematian/ kebuluran

Mengapakah keadaan tersebut perlu dihentikan? Inf agar manusia hidup aman/
menamatkan prejudis

terhadap agama lain/ sikap

membenci/ usaha

menghapuskan agama lain/

merampas hasil/ kedaulatan

wilayah Islam

[4 markah]

19

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

T4 B5 KERAJAAN ISLAM DI MADINAH

SOALAN OBJEKTIF (Sejarah Kertas 1) 6 Apakah peristiwa yang membawa kepada
pembukaan semula kota Makkah?
1 Apakah peristiwa yang dapat dikaitkan dengan
maklumat berikut? ms 119 [ P1 B3] ms 134 [ P1 B7-B8]

 Menyediakan tempat tinggal A Penyeksaan terhadap golongan hamba
 Menjanjikan keselamatan B Pencabulan syarat Perjanjian Hudaibiyah
 Kesediaan mempertahankan Islam C Pemulauan terhadap keluarga Bani

A Perjanjian Hudaibiyah Hashim
B Perjanjian Aqabah D Pertelingkahan antara suku Aus dan
C Baiah al-Ridwan
D Majlis Tahkim Khazraj

7 Apakah perkara yang diutamakan oleh Nabi
Muhammad SAW dalam mendirikan negara
2 Orientalis Barat menganggap hijrah Nabi Islam Madinah? ms 124 [ P4 B4]
Muhammad SAW dan umat Islam dari Makkah ke
Madinah sebagai pelarian. ms 120 [ P2 B6-B9] A Menyatukan wilayah
Apakah alasan untuk menyangkal anggapan B Menyusun perlembagaan
tersebut? C Mengadakan rundingan damai
D Meminta bantuan orang Badwi

I Diberi sambutan meriah 8 Bagaimanakah kedudukan orang Yahudi seperti
II Dijemput penduduk tempatan yang terkandung dalam Piagam Madinah? ms 127
III Galakan oleh pemimpin Quraisy
IV Mendapat bantuan masyarakat Arab I Diiktiraf sebagai penduduk Madinah
II Bebas menjalinkan hubungan dengan
A I dan II
B I dan IV pihak luar
C II dan III III Terlibat dalam pentadbiran negara
D III dan IV IV Dijamin keselamatan selagi setia

3 Mengapakah keadaan di Madinah kurang aman A I dan II
sebelum kedatangan Islam? ms 118 B I dan IV
C II dan III
I Keluasan wilayah D III dan IV
II Ketiadaan ajaran agama
III Penguasaan ekonomi oleh Yahudi 9 Antara berikut keadaan yang manakah
IV Perbalahan antara suku membenarkan perang dalam Islam?

A I dan II ms 130 [ P1 B1]
B I dan IV
C II dan III I Meluaskan wilayah
D III dan IV II Mempertahankan diri
III Menjaga harta benda
4 Abdullah bin Arqat membantu Rasulullah SAW IV Menguasai ekonomi

berhijrah ke Madinah. A I dan II
B I dan IV
Apakah bentuk bantuan yang diberikan? C II dan III
D III dan IV
ms 120 [ P3 B9-B10 ]

A Kawalan keselamatan 10 Tindakan berikut dilakukan oleh Nabi Muhammad
B Menjadi penunjuk jalan SAW selepas perang Badar berakhir.
C Menyiasat pergerakan musuh
D Membekal barang keperluan  Mengampunkan tawanan perang
 Membebaskan tawanan wanita
5 Pada tahun 630 Masihi, Nabi Muhammad SAW
telah menguasai semula kota Makkah. Apakah kesan daripada tindakan tersebut?
Apakah kesan peristiwa tersebut? ms 136
ms 131 [ P2 B6-B7]
A Pembahagian wilayah
B Bilangan penduduk bertambah A Suku yang bertelagah berdamai
C Sistem kabilah diteruskan B Islam diterima dengan kerelaan
D Unsur jahiliah dihapuskan C Kebebasan beragama diamalkan
D Pengukuhan pentadbiran kerajaan Islam

20

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

SOALAN STRUKTUR (Sejarah Kertas 2)

1 Jadual berikut berkaitan intisari Piagam Madinah yang digubal

oleh Nabi Muhammad SAW. (a) ms 124

Perkara Rumusan F1 Merupakan perlembagaan bertulis
Politik Nabi Muhammad SAW ketua negara yang dirangka oleh nabi
Perundangan Undang-undang Islam diguna pakai Muhammad SAW
Pertahanan Semua masyarakat hendaklah
mempertahankan Madinah F2 Berpandukan wahyu Allah
Ekonomi Keadilan ekonomi F3 Piagam menjadi asas
Sosial Pembentukan ummah
pemerintahan kerajaan Islam
(a) Apakah maksud Piagam Madinah? merdeka
F4 Piagam mencatat peraturan,
tanggungjawab ketua negara dan
rakyat
F5 Dirangka berasaskan persetujuan
orang Islam (Muhajirin dan Ansar)
dan bukan Islam (Yahudi dan
suku Arab lain)
F6 Dikenali sebagai Sahifah Madinah

(b) ms 126 - 127

[2 markah] (i) Ekonomi
F1 Kerjasama masyarakat madinah

memajukan ekonomi

(b) Apakah perkara asas dalam piagam tersebut dalam aspek F2 Unsur penipuan, penindasan dan
riba dihapuskan

berikut: F3 Tiada diskriminasi merebut
(i) : Ekonomi peluang ekonomi

(ii) Sosial

F4 Masyarakat Madinah dianggap

sebagai ummah

F5 Bekerjasama tanpa mengira

[2 markah] F6 bangsa
Mempunyai tanggungjawab yang

sama terhadap negara

(ii) : Sosial F7 Tidak boleh bermusuh sesame

sendiri

(c) KBAT

F1 Piagam telah mengukuhkan

[2 markah] penubuhan Kerajaan Islam
Madinah

F2 Unsur Islam telah dipraktikkan

(c) Piagam Madinah memudahkan Nabi Muhammad SAW dalam pentadbiran dan

perundangan

meneruskan dakwah Islam. F3 Pembentukan masyarakat
sebagai ummah berasaskan
Berikan penjelasan anda.
ukhwah Islamiah membentuk

masyarakat Bersatu yang aman

dan kuat

Inf Dakwah Islamiah mula disebar

keluar Madinah iaitu ke seluruh

Tanah Arab

[4 markah]

21

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

1 Setelah berhijrah dari Makkah ke Madinah dan membentuk kerajaan Islam Peperangan dalam Islam
Madinah pada tahun 622 M, Nabi Muhammad SAW meneruskan dakwah
Islam dan menangani beberapa peperangan. BUKT
B Perang Badar (624M./ 2H.)
(a) Nyatakan dua strategi yang digunakan oleh Nabi Muhammad SAW U Perang Uhud (625M./ 3H.)
dalam usaha penyebaran tersebut. K Perang Khandak (627M./5H.)
(i) T Perang Tabuk (630M./ 8H.)

(ii) Sebab Islam membenarkan
peperangan
[2 markah]
 Mempertahankan diri/negara
(b) Islam adalah agama perdamaian dan tidak membenarkan
peperangan dilakukan sesuka hati. Namun demi memelihara apabila diserang musuh
keamanan, Islam membenarkan peperangan dengan prinsip-prinsip
tertentu.  Mencari keamanan
Jelaskan prinsip tersebut.
 Mempertahankan tempat beribadat/

tempat ibadat terpelihara

 Menjaga maruah negara

 Memelihara harta benda

 Melindungi manusia yang tidak

bersalah

(a) ms 129

F1 Menghantar perutusan ke Rom/

Rom Timur /menerusi warkah

[2 markah] F2 Tidak memaksa memeluk Islam/

menggunakan diplomasi/

menunjukkan nilai-nilai yang baik

(c) Sekiranya masyarakat dunia pada masa kini berpegang kepada (b) ms 130 - 131

prinsip di 1(b) dunia akan menjadi aman. F1 Tidak membunuh sesuka hati

Beri ulasan anda. H1 orang yang lemah/ kanak-kanak/

wanita/ orang sakit/ orang yang

menyerah diri

F2 Tidak dibenarkan membunuh

binatang ternakan/

memusnahkan tanam-tanaman

F3 Dilarang merobohkan tempat

ibadat agama lain

(c) KBAT

[3 markah] F1 Bersikap saling menghormati/
memahami
(d) Madinah adalah model kerajaan Islam yang unggul.
Jelaskan. H1 Menyelesaikan masalah secara
toleransi/ rundingan

Inf Mewujudkan masyarakat dunia
yang sejahtera

(d) KBAT

[3 markah] F1 Pentadbiran mengikut Piagam
Madinah

H1a Rasulullah ketua negara/ hakim
menyelesaikan masalah/
musyawarah/ keadilan

H1b Perundangan Islam/ peraturan
kabilan yang sesuai/ adil

H1c Sosial/ satu ummah/ umat Islam
bersaudara/ ansar, muhajirin

H1d Keselamatan Yahudi/ hak yang
sama/ kebebasan beragama/
bekerjasama pertahan Madinah

H1e Bekerjasama majukan ekonomi/
tiada riba, penindasan

Inf Lahir ummah yang hidup bersatu/
harmoni

22

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

2 Perjanjian Hudaibiyah telah ditandatangani pada tahun 528 ms 131
Masihi bersamaan 6 Hijrah antara pihak Islam dengan Arab (a)

Quraisy. Peristiwa ini berlaku rentetan daripada rombongan F1 Menziarahi Kaabah yang
orang Islam dalam perjalanan ke Makkah telah disekat di menjadi pusat ibadat orang

Hudaibiyah. Islam.

F2 Ingin mengerjakan umrah

(a) Mengapakah Nabi Muhammad SAW dan orang Islam F3 Makkah tempat asal orang
bercadang menziarahi Kota Makkah? Muhajirin/ tempat turunnya
wahyu pertama.

(b) ms 133

F1 Nabi Muhammad SAW

merangka program dakwah/

[2 markah] Islam berkembang dengan
meluas

(b) Jelaskan kepentingan Perjanjian Hudaibiyah kepada F2 Orang Islam berpeluang

menunaikan haji/ bebas

perkembangan Islam? memasuki kota Makkah/

bebas beribadat di Kaabah

F3 Suku Arab bebas menganuti

agama yang mereka suka

F4 Melambangkan ketokohan

Nabi Muhammad SAW

F5 Pengislaman tokoh Arab

berpengaruh/ Khalid al- Walid

F6 Kerajaan Islam Madinah

diiktiraf/ membawa kepada

pembukaan semula Kota

Makkah

[4 markah] (c) ms 133

(c) Perjanjian Hudaibiyah yang dimeterai telah F1 Gencatan senjata selama 10

tahun

memperlihatkan ketokohan dan kebijaksanaan Nabi H1 Islam dapat disebarkan
Muhammad SAW untuk menyebarkan Islam secara lebih dengan aman/ meluas

meluas dalam jangka masa panjang. F2 Pemulangan orang Quraisy
Buktikan kebenaran pernyataan tersebut. Makkah yang memihak
kepada Islam Madinah

H2 membolehkan mereka
menyebarkan Islam di Makkah

F3 Kebebasan memihak sama
ada kepada Islam/Quraisy

H3 membolehkan kabilah Arab
memihak kepada Islam tanpa
rasa takut

F4 Pengiktirafan terhadap

kerajaan Islam Madinah/

menjadi pusat pentadbiran

[4 markah] Islam terunggul

23

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

3 Maklumat berikut berkaitan peristiwa yang berlaku selepas Nabi ms 133
Muhammad SAW dan Arab Quraisy menandatangani Perjanjian (a)

Hudaibiyah. F1 Pencabulan Perjanjian

Hudaibiyah/ tidak menghormati

Tahun Peristiwa hak kebebasan
630 Masehi Pembukaan semula F2 Melanggar syarat gencatan
bersamaan 8 Hijrah Kota Makkah
senjata selama 10 tahun/
membunuh beberapa orang Bani

Khuza’ah yang berpihak kepada

Islam

(a) Mengapakah berlaku peristiwa tersebut? F3 Arab Quraisy Makkah telah
memberi sokongan kepada Bani
Bakar yang berperang dengan

Bani Khuza’ah

(b) ms 135

[2 markah] F1 Membentuk empat pasukan
tentera/ 10,000 orang

(b) Nabi Muhammad SAW dan tentera Islam membuka Kota H1 diketuai empat panglima perang

hebat

Makkah tanpa pertumpahan darah. F2 Taktik mengepung dari empat
Jelaskan. arah berlainan

H2 arah utara/ selatan/ barat/ barat

daya kota Makkah

F3 Semangat ketakwaan/ keyakinan
tentera Islam

F4 Pemelukan Islam pembesar
Makkah

H4 al-Abbas/ Abu Sufian

F5 Memasuki kota Makkah dengan
bijak/ tanpa kekerasan

[4 markah] (c) ms 136

(c) Pembukaan semula kota Makkah penting kepada F1 Islam berkembang luas
H1a penyebaran Islam ke seluruh
perkembangan Islam.
Tanah Arab

Buktikan kebenaran pernyataan tersebut. H1b dakwah secara aman/ sukarela

F2 Kaabah terpelihara daripada
unsur-unsur jahiliah

H2 agama menyembah berhala
dihapuskan

F3 Makkah kota suci umat Islam
H3 menjadi tumpuan umat Islam

seluruh dunia/ masyarakat Islam
mendalami ilmu Islam

F4 Mewujudkan pusat pemerintahan
Islam yang kuat

H4 Madinah pusat pentadbiran/
Makkah wilayah Islam

[4 markah]

24

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

T4 B6 PEMBENTUKAN KERAJAAN ISLAM DAN SUMBANGANNYA

SOALAN OBJEKTIF (Sejarah Kertas 1) 7 Apakah sumbangan kerajaan Turki Uthmaniyah
dalam bidang pendidikan? ms 161
1 Antara yang berikut, yang manakah sumbangan
Khalifah Abu Bakar al-Siddiq kepada kerajaan I memperkenalkan sistem madrasah
Islam Madinah? ms 144 II menubuhkan akademi pelayaran
III menubuhkan institut pertanian
I Memerangi golongan al-Riddah IV membina kolej perubatan
II Memperkenalkan pelbagai cukai
III Menubuhkan Jabatan Kehakiman A I dan II
IV Menyelesaikan perpecahan umat Islam B I dan IV
C II dan III
A I dan II 8 D III dan IV
B I dan IV
C II dan III Apakah sumbangan tokoh berikut kepada
D III dan IV kerajaan Islam? ms 145 [ P2 B4]

2 Mengapakah Khalifah Umar bin Al-Khattab  Khalid bin Al-Walid
membina Empangan Abu Musa di Basyrah dan  Usamah bin Zaid
Terusan Amirul Mukminin di Mesir? ms 147
A Menjadi panglima angkatan tentera
A Membekalkan air bersih B Mengembangkan pengajaran Al-Quran
B Mengelakkan banjir berlaku C Melancarkan gerakan membasmi nabi
C Meningkatkan produk pertanian
D Meningkatkan kegiatan perdagangan palsu
D Memeterai perjanjian dengan kerajaan
3 Bagaimanakah Khalifah Uthman bin Affan
berjaya meluaskan wilayah Islam? ms 147 Parsi

A Semangat jihad dipupuk 9 Orang Mawali ialah orang bukan Arab yang
B Armada laut diperkukuhkan memeluk Islam.
C Perkahwinan politik digalakkan Antara berikut, yang manakah berkaitan dengan
D Perjanjian dengan pemimpin tempatan mereka? ms 145

4 Sistem wazarah telah diperkenalkan oleh kerajaan A Diwajibkan menyertai kerahan tenaga
Bani Umaiyah. ms 151 [ P2 B6-B7] B Dikenakan bayaran cukai tambahan
Bagaimanakah sistem tersebut dilaksanakan? C Dilantik mengetuai pentadbiran wilayah
D Dipertanggungjawabkan membina
A Urus setia menguruskan rekod kewangan
terusan
B Wazir dilantik mengetuai pentadbiran
Pertembungan tamadun Islam dengan tamadun
C Pelbagai jabatan kerajaan ditubuhkan 10 luar berlaku melalui perdagangan, penaklukan
D Ulama dilantik menjadi pentadbir dan hubungan diplomatik.

5 Tokoh ilmuwan Islam manakah telah memberikan Apakah kesan daripada pertembungan tersebut?
sumbangan dalam bidang matematik? ms 167
ms 166 [ P2 B8] & ms 167 [ P3 B1]
A Ibn Jarih
B Al-Khawarizmi I Peningkatan ilmu
C Wasil bin Ata II Penyerapan budaya
D Malik bin al-Harith III Perluasan kuasa
IV Pembahagian kelas sosial
6 Mengapakah dasar sosial Islam yang dilaksanakan
oleh kerajaan Turki Uthmaniyah telah menarik A I dan II
minat orang Kristian untuk memeluk Islam? ms 161 B I dan IV
C II dan III
A Memberi penekanan kepada D III dan IV
kecemerlangan individu

B Mengutamakan kemewahan dalam
kehidupan

C Memperkuat kedudukan sesuatu kabilah
D Menjamin kemuliaan keturunan

25

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

SOALAN STRUKTUR (Sejarah Kertas 2)

1 Maklumat berikut berkaitan dengan khalifah Uthman bin Affan (a) ms 147

sebagai pemerintah Khulafa al-Rasyidin.

Berasal daripada Bani Umaiyah dan dilahirkan pada F1 Hartawan/ dermawan
tahun 576 M. Digelar sebagai Zun Nurain (mempunyai F2 Lemah-lembut
dua cahaya) kerana pernah mengahwini dua orang F3 Bertolak ansur
puteri Nabi Muhammad SAW setelah seorang F4 Simpati terhadap golongan
daripadanya meninggal dunia.
memerlukan

(b) ms 147-148

(a) Nyatakan dua sifat peribadi yang dimiliki oleh Khalifah F1 Meluaskan empayar Islam
hingga ke Afganistan/
Uthman bin Affan Samarkand
(i) F2 Mengukuhkan pertahanan

(ii) negara/ membina angkatan
laut pertama

[2 markah] F3 Mengisytiharkan naskhah al-
Quran/ Mushaf Uthmani

(b) Jelaskan sumbangan Khalifah Uthman bin Affan dalam F4 Membina jalan raya/
jambatan/rumah rehat untuk
mengembangkan peradaban tamadun Islam.
kemudahan pengembara

F5 Mengukuhkan peranan

baitulmal/ digunakan untuk

membiayai pemabngunan

negara/ menguatkan

angkatan laut

(c) KBAT

F1 Menitikberatkan

kesejahteraan agama/ rakyat/

negara

H1 menekankan amalan

[4 markah] beragama dalam kehidupan/
keamanan terjamin

(c) Kejayaan pemerintahan Khulafa al-Rasyidin wajar F2 Mengukuhkan perpaduan

dicontohi oleh pemimpin pada hari ini. rakyat/ wilayah

Berikan penjelasan anda. H2 menjadikan kerajaan kuat/
kawasan pentadbiran meluas

F3 Menjalankan pentadbiran
dengan penuh kesedaran/
bertanggungjawab

H3 tidak mementingkan diri/ tidak
mengamalkan kehidupan
mewah

Inf Rakyat menikmati
kesejahteraan/ kemakmuran
hidup/ memberikan taat setia
yang tidak berbelah bahagi
kepada pemerintah

[4 markah]

26

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

2 Selepas kewafatan Khalifah Ali bin Abu Talib pada tahun 661 ms 156
Masihi, berakhirnya pemerintahan kerajaan Khulafa al-Rasyidin. (a)

Pemerintahan kerajaan Islam diteruskan oleh Kerajaan Bani F1 Diasaskan oleh Muawiyah bin

Umaiyah. Abu Sufyan
F2 Berlaku apabila berlaku

(a) Nyatakan tentang pengasasan kerajaan Bani Umaiyah penyerahan kuasa oleh Hassan
bin Ali kepada Muawiyah

Tahap I. F3 Tindakan ini dilakukan untuk
mengelakkan umat Islam

berpecah belah

F4 Bermula 661 hingga 750M di

Damsyik

F5 Pemimpinnya memakai gelaran

khalifah

[2 markah] F6 Nama kerajaan ini mengambil

sempena keturunan Bani

Umaiyah iaitu Umaiyah bin Abdul

Shams bin Abdu Manaf.

(b) Jelaskan sumbangan kerajaan Bani Umaiyah terhadap (b) ms 156-157

peradaban dunia dalam bidang pentadbiran. F1 Sistem Khalifah
H1 Khalifah sebagai ketua

pemerintah

F2 Sistem Wazarah

H2a Perlantikan wazir mengetuai

pentadbiran kerajaan pusat

H2b Gabenor mengetuai wilayah

F3 Sistem Urus Setia

H3a Membahagikan pentadbiran

kepada beberapa bahagian

[4 markah] H3b surat menyurat/ bahagian cukai /
ketenteraan / polis / kehakiman

H3c Beberapa pegawai utama dilantik

F4 Sistem Hijabah

H4a pegawai ditugaskan memeriksa

(c) Sistem pentadbiran yang sistematik dan undang-undang orang yang mahu menemui
khalifah/ kawal keselamatan

yang berkesan penting kepada pembangunan sesebuah khalifah
negara? F5 Penubuhan Jabatan
H5a Jabatan Cukai / Surat Menyurat /

Berikan ulasan anda. Urusan am / Urusan Cap mohor
Pemerintah

(c) KBAT

[4 markah] F1 Menjamin kesejahteraan/
keharmonian

H1a rakyat patuh/taat kepada
pemerintah

H1b Pemerintah menjaga
keselamatan/ kesejahteraan
rakyat

H1c Penentangan/ pemberontakan
dapat dielakkan

F2 Meningkatkan kemajuan ekonomi
negara

H2a Rakyat membayar cukai/
berkhidmat untuk negara

H2b Mampu menarik pelaburan asing/
melabur dalam negara

H2c Peluang kerja bertambah

KHALIFAH ALI BIN ABU TALIB  Sifat berani, berwatak tegas  Menyelesaikan masalah berhubung
masyarakat/ undang-undang Islam
 Lahir 602M  Berpengetahuan luas dalam perundangan
 Berasal Bani Hasyim Islam  Berusaha mengekalkan kestabilan &
 Keturunan Quraisy keharmonian Negara
 Sepupu Nabi Muhammad SAW  Proses Pelantikan- Hasil pencalonan oleh
sekelompok masyarakat mendapat  Membina markas tentera di Parsi dan Syria.
sokongan terbanyak .

27

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

3 Penyataan berikut menunjukkan kepentingan ilmu yang (a) ms 156

membawa kegemilangan Kerajaan Bani Abbasiyah.

Kegiatan penyelidikan, penterjemahan karya asing F1 Diasaskan pada tahun 750
serta penulisan yang akhirnya membawa kepada Masihi

F2 Gerakan ini ditaja oleh Ali bin

perkembangan ilmu ke seluruh Eropah. Abdullah

F3 Gerakan peringkat awal

(a) Nyatakan latar belakang pembentukan kerajaan Bani secara sulit/ bergerak secara
Abbasiyah. terbuka zaman Khalifah Umar
Abdul Aziz

F4 Menjalankan kempen atas

nama Ahlul Bait / keluarga

Nabi Muhammad SAW untuk

mendapatkan sokongan

F5 Khurasan/ Kufah/ Humaimah

[2 markah] F6 dijadikan pusat operasi
Mengamalkan pemerintahan

bercorak sistem warisan /

monarki

(b) Jelaskan sumbangan kerajaan Bani Abbasiyah dalam (b) ms 156-157
bidang intelektual.

F1 Perterjemahan karya asing
H1a Falsafah/ sains dari bahasa

Yunani/ membuat
penambahbaikan karya

F2 Kegiatan penulisan mengikut

tiga tahap

H2a Tahap 1 mencatat segala

idea/ tahap 2 mengumpulkan

idea yang serupa/ tahap 3

mengarang
[4 markah]

F3 Golongan ulama

menghasilkan penulisan

(c) Kemajuan pendidikan H3a Bidang fikah/sejarah

menjadi kayu ukur kepada C3a Ibn Ishaq menyusun sejarah

peningkatan ketamadunan bangsa dan negara. hidup Nabi Muhammad s.a.w

Berikan hujah anda bagi menyokong pernyataan ini. F4 Kegiatan penyelidikan/ hasil

kajian sampai ke Eropah

(c) KBAT

H1 Melahirkan masyarakat
berilmu

H2 Membasmi buta huruf
H3 Melahirkan generasi berjaya/

melahirkan tenaga pakar
H4 Mempertingkatkan kegiatan

penyelidikan dan kajian
H5 Meningkatkan penghasilan/

penggunaan teknologi moden
Inf memajukan negara

[4 markah]

28

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

4 Rajah berikut menunjukkan pertembungan tamadun Islam Sumbangan Cendiakawan
dengan tamadun lain di dunia dengan melalui pelbagai cara. Islam Perubatan

Pertembungan Tamadun Islam  Zakaria al-Razi – perubatan
dengan tamadun lain klinikal/ menghasilkan 20 karya /
kitab al-Hawi/ ensiklopedia
Tamadun Tamadun Tamadun perubatan/ penterjemah utama
Yunani dan Rom Eropah Asia karya Galen (ahli perubatan Greek)

 Al-Zahrawi – arif dalam kajian
perubatan dan farmasi

 Ibn Sina – mengarang buku
perubatan al-Shafa, Qanun dan
Sadidiya/ juga ahli falsafah terkenal.
Mengarang buku falsafah seperti al-
Mantiq, Danesh Manesh, Uyun al-
Hikmah dan Mujis Kabir Wa Saghir

(a) ms 164-165

(a) Nyatakan dua cara pertembungan tersebut berlaku. F1 Melalui perdagangan /

i. perniagaan
F2 Hubungan diplomatik

ii. F3 Melalui penaklukan /
ketenteraan

[2 markah] F4 Pertembungan kebudayaan

(b) Jelaskan bukti yang menunjukkan bahawa pertembungan (b) ms 165

tersebut telah mempengaruhi perkembangan Kebudayaan
kebudayaan dan intelektual. F1 Tatatertib kehidupan harian

F2 Cara berpakaian

F3 Cara berfikir

F4 Cara bertutur

[4 markah] Intelektual
F7 Pembangunan kurikulum
F8 Pendidikan agama
F9 Pendidikan sains / matematik/

teknologi/ ilmu mantik/
teknologi/ geografi/ sejarah/
sains fizikal/ biologi
F10 Penubuhan perpustakaan

(c) Pertembungan pelbagai tamadun juga berlaku di (c) KBAT

Malaysia sebagai contoh pertembungan dengan tamadun F1 Keunikan seni bina masjid/
China, Jepun dan negara-negara Barat. Islam/ China

Jelaskan kesan pertembungan pelbagai tamadun F2 Perkembangan ilmu

tersebut terhadap negara dan bangsa Malaysia. pengetahuan UIAM/ tumpuan

seluruh dunia

F3 Perkembangan sains dan

teknologi

F4 Pengeluaran kereta nasional

Proton Saga

F5 Perkembangan seni bina

bangunan

F6 Pengaruh dalam bidang

kesenian dan kebudayaan/

nasyid/ marhaban

F7 Kemajuan peralatan

pertahanan dan ketenteraan

[4 markah]

29

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

T4 B7 ISLAM DI ASIA TENGGARA

SOALAN OBJEKTIF (Sejarah Kertas 1) 6 Mengapakah nasab keturunan sultan yang
memerintah di Asia Tenggara sering dikaitkan
1 Apakah yang berkaitan dengan tokoh dalam dengan Iskandar Zulkarnain?T4 B7 ms 197
senarai berikut? T4 B7 ms 175, 177 & 178
A Mengelakkan perpecahan rakyat
 John Crawford B Memperkukuh hubungan perdagangan
 Snouck Hurgronje C Meningkatkan kewibawaan pemerintah
 Emanuel Gadinho Eredia D Mengekalkan amalan adat tradisional

A Melaksanakan pentadbiran Barat 7 Mengapakah Sultan Mansur Shah ( Melaka)
B Memperkenalkan ilmu matematik menghantar kitab al-Dur al Manzum ke Sumatera
- Pasai ? T4 B7 ms 183 [ P1 B4 ]
C Menterjemahkan karya falsafah Arab
A Untuk dibahaskan
D Membincangkan teori kedatangan Islam B Untuk diterjemahkan
C Sebagai lambang kedaulatan
2 Jadual menerangkan cara ulama menyebarkan D Sebagai hadiah perkahwinan
Islam di Asia Tenggara.
Karya sastera manakah yang dibacakan kepada
Negeri Cara pengislaman pemerintah 8 tentera Melaka ketika serangan Portugis?
Pattani T4 B7 ms 183 [ P2 B4 ]
Raja Phaya Tu Nakpa diislamkan
Pasai oleh Syeikh Said A Hikayat Amir Hamzah
B Hikayat Nabi Bercukur
Raja Malik al-Salih diislamkan C Hikayat Nur Muhammad
oleh Syeikh Ismail D Hikayat Merong Mahawangsa

Mengapakah ulama mengislamkan pemerintah? Sultan Iskandar Musa Mahkota Alam telah
T4 B7 ms 176 [ P2 B5-B6 ] menubuhkan institusi baitulmal di Acheh. Apakah
fungsi institusi tersebut?
A Mengharapkan anugerah 9 T4 B7 ms 191 [ P2 B5 ]
B Menguasai kerajaan
C Menarik perhatian rakyat A Menjaga perbendaharaan negara
D Menyekat pengaruh agama lain B Menguruskan adat istiadat istana
C Menyeragamkan sistem pentadbiran
3 Bagaimanakah Tun Perak membantu D Mengawal pelaksanaan undang-undang

menyebarkan Islam di Asia Tenggara T4 B7 ms Kedatangan Islam ke Asia Tenggara telah
181 [ P2 B1-B6 ] mengubah sistem pemerintahan dan
pentadbiran.
A Menggalakkan pembinaan madrasah 10 Apakah bukti pernyataan di atas?
B Mengislamkan golongan bangsawan T4 B7 ms 185 [ P4 B4 ] & ms 186 [ P5 B3 ]
C Melaksanakan perluasan kuasa
D Menggalakkan penulisan kitab I Wazir dilantik mentadbir wilayah
II Institusi kesultanan diperkenalkan
4 Pedagang Islam telah dilantik sebagai syahbandar III Undang-undang syariah dilaksanakan
oleh pemerintah kerajaan Islam di Asia Tenggara. IV Jawatan tradisional dimansuhkan
Mengapakah pedagang Islam diberi keutamaan
dalam pelantikan jawatan syahbandar tersebut A I dan II
T4 B7 ms 180 [ P2 B1 ] B I dan IV
C II dan III
A Cekap dalam pentadbiran D III dan IV
B Mengamalkan sifat jujur
C Mahir dalam perniagaan 30
D Setia kepada bangsawan
Modul
5 Golongan ulama sangat berpengaruh dalam
sistem pentadbiran di Acheh. Good to Great
Apakah peranan golongan tersebut?
T4 B7 ms 184 [ P2 B12 ] SEJARAH SPM

A Melantik pembesar negeri
B Mengetuai upacara rasmi
C Menetapkan protokol
D Menasihati sultan

SOALAN STRUKTUR (Sejarah Kertas 2)

1 Senarai berikut merupakan sejarawan Barat yang (a) ms 177-178
mengemukakan teori kedatangan Islam ke Asia Tenggara.

F1 John Crawford – teori Islam dari

Semenanjung Tanah Arab

 John Crawford F2 Emanuel Gadinho Eredia – teori
Islam dari China

 Emanuel Gadinho Eredia F3 Snouck Hurgronje – teori Islam dari
 Snouck Hurgronje India

(b) ms 177-178

(a) Nyatakan teori kedatangan Islam ke Asia Tenggara yang Teori Semenanjung Tanah Arab
dikemukakan oleh sejarawan tersebut. F1 Catatan China menyatakan

pedagang Arab mempunyai pusat

perniagaan di Amoy/ Canton

F2 Pedagang Arab telah menguasai

perdagangan laut dari pelabuhan

Iskandariah di Mesir hingga ke China

F3 Mereka membina perkampungan

mereka di Asia Tenggara/ Ta Shih di

Sumatera

F4 Terdapat pedagang Arab yang

berkahwin dengan wanita tempatan

[2 markah] F5 Adat resam dan kebudayaan orang
Melayu dipengaruhi oleh budaya

Arab/ menghormati tetamu

(b) Jelaskan bukti yang dikemukakan tentang teori Teori dari China
F6 Canton menjadi pusat perniagaan
kedatangan Islam ke Asia Tenggara melalui Semenanjung terkenal pedagang Arab

Tanah Arab dan China. F7 Agama Islam berkembang di

kalangan pedagang China

F8 Perpindahan beramai-ramai

pedagang Islam dari Canton atau

Amoy ke Asia Tenggara

F9 Terjumpanya Batu Bersurat

Terenggganu

F10 Terdapat persamaan unsur seni bina

di China dengan unsur seni bina

masjid di Nusantara/ di Kelantan

(c) KBAT

[4 markah] F1 Kemurnian sikap/ tingkah laku
pedagang Islam menjadi ikutan

penduduk setempat

(c) Pedagang Islam memainkan peranan penting dalam F2 Pedagang membina perkampungan
menjadi pusat perbincangan agama
penyebaran Islam di Asia Tenggara. Buktikan.
Islam

F3 Semangat dakwah Islamiah pada

pedagang Islam menarik minat

masyarakat tempatan

F4 Pedagang membawa ulama untuk

menyebarkan Islam

F5 Pedagang mengamalkan sifat

mahmudah/ lemah lembut

[4 markah]

TEORI ISLAM DATANG DARI ARAB John Crawford Prof Muhammad Naquib al- Attas
 Dikemukakan oleh John Crowford  Pusat perniagaan pedagang Arab di Canton  Wujud persamaan antara bahan penulisan
 Disokong Prof Muhammad Naquib al- Attas  Menguasai perdagangan laut Mesir-China  Tulisan jawi diambil dari Bahasa Arab
 Islam berkembang menerusi perdagangan  Pedagang Arab mewujudkan Kampung Ta  Adat resam Melayu dipengaruhi Arab
 Hormat tetamu/ muzik dabus/tarian zapin
 Pedagang Arab singgah di selat Melaka Shih di Sumatera Utara
.
 Seorang yang berani, pahlawan,

31

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

2 Penyebaran Islam di Asia Tenggara telah membawa

perubahan besar di dalam bidang perundangan dan semangat Semangat Jihad

jihad penduduk tempatan.  Di Acheh, sultan menggunakan

(a) Namakan dua contoh undang-undang Islam yang semangat jihad untuk melindungi
terdapat di Asia Tenggara. kesucian Islam daripada serangan
Portugis

 Di Jawa, rakyat bersatu dengan

i. prinsin Islam untuk menghalau
penjajah Portugis dan Belanda

ii.  Semangat jihad disebarkan melalui
penulisan Syeikh Nurudin al-raniri

[2 markah] dan Abdul Rauf Singkel/
menegaskan kewajipan berjihad
bagi setiap orang Islam/ sesiapa
tidak berjihad berdosa besar

(b) Jelaskan pengaruh Islam dalam bidang perundangan  Syeikh Daud al-Pattani memuatkan
tentang kelebihan berjihad ldam
kitabnya/ menulis surat kepada

pelajarnya di Pattani supaya

menentang penjajah Siam

(a) ms 186

F1 Hukum Kanun Melaka
F2 Undang-undang laut Melaka
F3 Kanun Mahkota Alam

(b) ms 187-188

F1 Undang-undang adil

H1a Hukum Kanun Melaka/ Kes

jenayah/ perkahwinan/ harta

[4 markah] pusaka dikendalikan mengikut
hukum Islam/ mengikut

hukum syarak harta

(c) Pengertian jihad pada hari ini membawa maksud yang diutamakan lelaki/ hukum

potong tangan bagi pencuri

lebih luas sama ada jihad ekonomi, politik dan sosial. H1b Urus niaga dalam Undang-
Bagaimanakah pengenalan konsep tersebut dapat undang Laut Melaka/
Nakhoda dianggap Imam/
membentuk negara yang disegani?
menjamin urus niaga berjalan

lancar

F2 Berdasarkan bukti / tidak ikut
logik akal

F3 Mudah/ senang dirujuk

(c) KBAT

F1 Memajukan ekonomi
H1 pengeluar utama getah/

eksport
Inf negara makmur

F2 Sistem pemerintahan cekap
H2 politik stabil
Inf negara aman

F3 Masyarakat hidup bersatu

[4 markah] H3 padu
saling memahami/ toleransi

Inf negara sejahtera

32

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

3 Rajah berikut menunjukkan perkembangan dan kewujudan Sistem Pendidikan di Asia
beberapa institusi pendidikan formal di Asia Tenggara. Tenggara

Istana Sebelum penyebaran Islam
 Pendidikan hanya terbatas kepada

Institusi Pondok golongan bangsawan
Pendidikan Formal  Golongan awam tidak berpeluang

mendapat pendidikan

Setelah kedatangan Islam

Madrasah  Sikap kepentingan ilmu ditanam ke
jiawa semua golongan masyarakat

 Sikap mementingkan ilmu
membawa perkembangan

(a) Nyatakan dua peranan istana dalam bidang pendidikan di pendidikan/ kemunculan institusi
pendidikan formal

Asia Tenggara? (a) ms 187

i. F1 Istana pusat intelektual

ii. H1a pusat pengajaran agama/
tempat ulama bertemu,

[2 markah] berkumpul/ Gujerat, Arab,
Parsi/ bincang ilmu tasawuf/

agama/ pentadbiran

(b) Sistem pendidikan pondok masih relevan pada masa kini. H1b Tempat simpan buku/ kitab/
Hikayat Amir Hamzah
Ulaskan pernyataan tersebut. F2 Di sini jugalah ulama

menyampaikan ilmu

pengetahuan Islam dan

menasihati sultan.

(b) ms 188-189

Relevan

[4 markah] F1 Pondok merupakan pusat
pengajian Islam

H1a mata pelajaran yang diajar

ialah Fikah/Usuludin/ Tasawuf/

(c) Maklumat berikut berkaitan Pendidikan Abad ke-21 (PAK Hadis/ Tafsir/ bahasa
21). pengantar Bahasa
Melayu/Arab

H1b Melahirkan tokoh/ ulama/

Konsep pembelajaran PAK 21 menekankan generasi kukuh agama
kemahiran 4K1N iaitu Komunikasi, Kritis, Kreativiti, H1c Benteng menangani masalah

gejala sosial

Kolaborasi dan Nilai yang menjadi elemen penting Inf Melahirkan masyarakat yang
Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (PPPM) seimbang agama/ rohani/
diperluas kesemua sekolah. intelektual/ masyarakat
harmoni

Mengapakah kerajaan fokus kepada usaha tersebut? (c) KBAT
[4 markah]
F1 Melahirkan warganegara yang
seimbang

H1 Jasmani/ Emosi/ Rohani/
Intelek (JERI)

H2 berfikiran kritis/ kreatif
H3 berupaya komunikasi dalam

pelbagai Bahasa
H4 boleh bekerja dalam pasukan
Inf melahirkan modal insan kelas

pertama

33

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

4 Kedatangan Islam telah meningkatkan mutu bahasa dan Pengaruh Islam dalam
kesusasteraan Melayu terutama di dalam aspek tulisan Aspek Bahasa dan

khususnya dengan kewujudan tulisan jawi. Kesusasteraan

(a) Senaraikan dua istilah Arab yang digunakan dalam Peranan bahasa Melayu pada abad
Bahasa Melayu.
i. ke-17

ii.  Bahasa yang digunakan secara
meluas di istana, surat menyurat,
[2 markah] perhubungan antara wilayah,
bahasa ilmu pengetahuan, untuk
berdakwah dan pengajaran
pembelajaran

 Bekembang menjadi bahasa lingua-
franca/ bahasa perantara dalam
kalangan pedagang Timur dan
Barat

(b) Jelaskan peranan bahasa Melayu sebagai bahasa ilmu di Sistem tulisan sebelum kedatangan
Kepulauan Melayu. Islam
 Kawi, Jawa Kuno, Batak dan

Rencong, Palava Dewanagari

Tulisan Jawi
 Berasal daripada tulisan Arab
 Ulama tempatan mengubah suai

huruf Arab bagi menulis perkataan
Melayu
 Menjadi tulisan rasmi dalam
pentadbran kerajaan Islam

Sastera Arab/ Parsi yang diterjemah
ke dalam bahasa Melayu

 Hikayat Perang Badar, Hikayat Nur
Muhammad, Hikayat Bulan
Berbelah, Hikayat Nabi WafatP

(a) ms 189

Sultan/ Syukur/ masjid/ berkat/
alam

[4 markah] (b) ms 189

F1 Bahasa istana

(c) Kerajaan kita telah melancarkan dasar ‘Memartabatkan F2 Diguna dalam surat menyurat
F3 Bahasa perhubungan antara

Bahasa Melayu dan Memperkasakan Bahasa Inggeris” wilayah/ lingua franca
Apakah usaha anda untuk menyokong dasar tersebut? F4 Bahasa untuk berdakwah
F5 Diguna untuk pengajaran dan

pembelajaran/ bahasa ilmu

F6 Penulisan cerita-cerita panji/

sastera Islam seperti syair,

gurindam, hikayat

(c) KBAT

F1 Bercakap menggunakan

Bahasa Melayu dalam

interaksi seharian

F2 Mengambil bahagian di dalam

pertandingan/ debat/forum

F3 Menggunakan Bahasa Melayu

dengan betul

F4 Menyertai program-program

[4 markah] seperti bulan Bahasa/
ceramah

F5 Membaca lebih banyak buku

di dalam Bahasa Melayu

34

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

T4 B8 PEMBAHARUAN DAN PENGARUH ISLAM DI MALAYSIA SEBELUM KEDATANGAN
BARAT

SOALAN OBJEKTIF (Sejarah Kertas 1) 6 Antara yang berikut, yang manakah terkandung
dalam Hukum Kanun Melaka?T4 B8 ms 200
1 Konsep daulat merupakan pengikat yang kuat
antara rakyat biasa dengan pemerintah dalam I Kesalahan jenayah
masyarakat Melayu tradisonal. T4 B8 ms 197 II Tatacara peperangan
Bagaimanakah konsep tersebut diperkukuh ? III Hubungan diplomatik
IV Bidang tugas pemerintah
A Melalui pendidikan formal
B Menggunakan kekuatan tentera A I dan II
C Memantapkan adat istiadat B I dan IV
D Menjalin hubungan luar C II dan III
D III dan IV
2 Bagaimanakah ulama seperti Makhdum Sayid 7
Abdul Aziz dan Maulana Abu Bakar membantu Rajah menunjukkan motif dalam seni ukiran
masyarakat Melayu. T4 B8 ms 206 [ P2 B5 ]
memperkukuh sistem pemerintahan Kesultanan

Melayu Melaka ? T4 B8 ms 197  Burung  Tumbuh - tumbuhan
 Ayam  Bunga - bungaan
A Menjadi penasihat raja
B Mengurus kegiatan ekonomi Mengapakah perubahan tersebut berlaku?
C Menjadi utusan ke luar negeri
D Menggubal peraturan rasmi istana A Pengaruh ajaran Islam
B Pengaruh Hindu-Buddha
3 Maklumat berikut berkaitan dengan kehidupan C Pengaruh kepercayaan animisme
D Pengaruh sistem adat tradisional
masyarakat di Asia Tenggara.
Apakah sumbangan Tuk Pulai Condong dan Tok
Zaman sebelum Zaman Islam Ku Paloh terhadap pendidikan formal di Tanah
Melayu? T4 B8 ms 202
Islam A Melancarkan sistem madrasah
B Memperkukuhkan sistem pendidikan
I Menyembah dewa- Mengamalkan tradisi 8
pondok
dewa turun-temurun C Menyeragamkan sukatan pelajaran
D Mengasaskan pendidikan untuk kaum
II Masyarakat Masyarakat dianggap
wanita
mempunyai kelas sama taraf
Selepas kedatangan Islam, sistem pendidikan
III Undang-undang Campuran hukum madrasah dilaksanakan di Tanah Melayu.
Apakah ciri sistem pendidikan tersebut?
manu adat dan syarak T4 B8 ms 203[ P2 B6 & B8 ]

IV Raja adalah Raja adalah tuhan I Dilaksanakan secara kelas
II Waktu pembelajaran terhad
keturunan dewa III Keperluan asas disediakan pelajar
IV Pendidikan diawasi mudir
Pasangan manakah yang betul? T4 B8 ms 190
A I dan II
A I dan II 9 B I dan IV
B I dan IV C II dan III
C II dan III D III dan IV
D III dan IV
Apakah faktor yang menyebabkan kemajuan
4 Zilullah fil-alam adalah gelaran raja selepas pelabuhan Melaka ? T4 B8 ms 209 [ P2 B15 ]
kedatangan Islam ke Tanah Melayu. T4 B8 ms 197
Apakah kesan penggunaan gelaran tersebut? A Bebas cukai
B Banyak galian
A Pengukuhan hubungan luar C Pentadbiran cekap
B Kemantapan undang-undang D Mata wang seragam
C Keberkesanan sistem pentadbiran
D Pengiktirafan kewibawaan pemerintah 35

5 Apakah ciri matrilineal dalam adat Perpatih yang 10 Modul

diamalkan oleh masyarakat di Negeri Sembilan. Good to Great

T4 B8 ms 198 [ P3 B11-B13 ] SEJARAH SPM

A Pelantikan ketua adat
B Keturunan sebelah bapa
C Perkahwinan sesama suku
D Anak perempuan mewarisi harta

SOALAN STRUKTUR (Sejarah Kertas 2)

1 Sistem perundangan sangat penting bagi menjamin

keharmonian hidup masyarakat di Asia Tenggara. Terdapat Adat Temenggung

dua bentuk undang-undang iaitu undang-undang bertulis dan  Diasaskan oleh Datuk
undang-undang tidak bertulis. Ketumanggungan (Pemerintah

Palembang, Sumatera)

(a) Namakan dua jenis undang-undang tidak bertulis yang  Berasaskan sistem partilineal
 Mementingkan jurai keturunan

diamalkan oleh masyarakat di Asia Tenggara. bapa
i.
 Anak lelaki diutamakan dalam
pembahagian harga pusaka

 Bertepatan dengan hukum faraid

ii.  Seseorang individu bebas

[2 markah] berkahwin dengan pasangan
pilihannya (termasuk sepupu)
asalkan tidak langgar hukum

(b) Jelaskan ciri-ciri Adat Perpatih yang diguna pakai oleh Islam.

masyarakat Melayu di Negeri Sembilan dan Naning. (a) ms 186

F1 Undang-undang Adat
Perpatih

F2 Undang-undang Adat
Temenggung

(b) ms 187-188

F1 Musyawarah asas

pentadbiran/ penyelesaian

masalah

F2 Ahli setiap suku tidak

dibenarkan berkahwin

sesama suku

[4 markah] F3 Setiap suku mempunyai suku
yang dikenali Lembaga

(c) Pengamalan undang-undang adat mampu melahirkan F4 Pemilihan ketua bermula dari

peringkat bawah

masyarakat yang berbudi pekerti tinggi. F5 Diasaskan Datuk Perpatih
Berikan pendapat anda. Nan Sebatang dari Pagar
Ruyung, Sumatera

F6 Bersifat matrilineal/ utamakan

jurai keturunan ibu/

perempuan mewarisi harta

(c) KBAT

[4 markah] F1 Menekankan corak hidup
saling hormat-menghormati

H1a orang muda menghormati
yang tua/ yang tua
menyayangi yang muda

H1b melahirkan perasaan sayang-
menyayangi antara
masyarakat

F2 Mewujudkan sikap bantu-
membantu antara jiran
tetangga/ anggota masyarakat

H2a masyarakat harmoni dapat
dibentuk

H2b negara maju dan sejahtera

36

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

2 Maklumat berikut merujuk kepada jenis pendidikan yang Pendidikan Formal
diamalkan oleh masyarakat Melayu.

 Pendidikan Formal Istana
 Pendidikan Tidak Formal  Pusat pendidikan/ pengajian

(a) Apakah maksud pendidikan tidak formal? agama/ tumpuan ulama asing/
pusat penterjemahan/ ilmu
pentadbiran

Masjid/ surau
 Ilmu tajwid/ bacaan sembahyang/

ilmu feqah/ tempat belajar kanak-
kanak dan dewasa

Madrasah

 Dilaksana secara kelas/ sukatan

pelajaran/ mengikut tahap

permulaan, pertengahan,

[2 markah] pengkhususan/ diawasi mudir
Pondok

 Penyediaan pelajar bertugas

sebagai guru agama/ Pondok Pulau

(b) Jelaskan aspek yang dipelajari dalam pendidikan tidak Condong, Kelantan(Haji Abdul
Samad), Pondok Pulau Manis,

formal. Terengganu (Syaikh Abdul Malik),
dan di Kedah, Pondok Titi Gajah

(Haji Muhamad Taib) dan Pondok

Langgar (Haji Muhamad Nor),

(a) ms 201

F1 Pendidikan awal atau asuhan
yang berlaku dalam institusi
keluarga.

F2 Penekanannya adalah terhadap
pengajaran nilai-nilai moral

F3 Pembelajaran melalui
pendengaran, penglihatan dan
pemerhatian.

[4 markah] (b) ms 201

F1 Penekanan nilai moral/ melalui

cerita/ teladan

(c) F2 Kemahiran dari ibu bapa

Pendidikan tidak formal perlu diberi penekanan oleh F3 Mempelajari hal keagamaan
F4 Mempelajari adat resam/ pantang
segenap lapisan masyarakat hari ini. Berikan pandangan F5 larang/ pergaulan sosial
anda. Mempelajari hal menjaga maruah

F6 Mempelajari cara berkelakuan

baik/ cara berkawan

(c) KBAT

F1 Menerap nilai-nilai murni oleh ibu
bapa/ unsur hormat kepada orang
tua/ ibu bapa/ sopan/ Susila/
akhlak mulia/ hindar gejala sosial

F2 Mengekalkan warisan sebagai
latihan kemahiran/ pertanian/
pertukangan/ warisi kemahiran
ibu bapa/ idustri desa

F3 Menerap nilai keagamaan/
bacaan al-Quran/ tajwid/
sembahyang/ kukuh pegangan
agama

[4 markah]

37

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

3 Pengaruh Islam telah memberi kesan yang besar terhadap Pengaruh Islam dalam
perkembangan seni bina dalam masyarakat di Alam Melayu. Seni Khat

(a) Namakan dua ciri seni bina masjid yang mendapat  Seni khat pada batu nisan /
pengaruh Islam. ukiran kayu
i.
 Batu nisan terdapat tulisan
ii. abjad Arab dan jawi yang
[2 markah] mengandungi ayat-ayat al-
Quran.
(b) Jelaskan pengaruh seni bina Islam dalam masyarakat
Melayu di negara kita.  Batu nisan Malik Ibrahim
yang dibawa dari Gujerat.

 Makam Naina Hisham al-Din
di Pasai mempunyai
pengaruh seni Islam dari
Parsi

 Seni khat juga merakamkan
ayat suci al-Quran / hadis /
catatan sejarah pemerintah
tempatan

(a) ms 190

F1 Mihrab
F2 Mimbar.
F3 Telaga/pancur air.
F4 Bumbung khusus

(b) ms 205-206

[4 markah] F1 Seni bina masjid yang

mempunyai ciri-ciri khas

C1a Contohnya mihrab/ mimbar/

telaga / bumbung
(c) Pada pandangan anda, mengapakah warisan kesenian C2a Masjid tertua ialah Masjid
yang terdapat di negara kita perlu dipertahankan?
kampung Laut, Kelantan /

Masjid Peringgit Tengkera di

Melaka.

F2 Binaan rumah dan istana

F3 Istana raja indah/ dilengkapi
balairung/ balai istiadat

F4 Binaan dilengkapi dengan
ukiran bertemakan tumbuh-
tumbuhan / bunga-bungaan
/geometri

F5 Motif ukiran binatang ditukar
kepada motif tumbuh-
tumbuhan

[4 markah] (c) KBAT

F1 Mempertahankan tinggalan
warisan bangsa untuk tatapan
generasi akan datang

F2 Bahan kajian sejarah bagi
mengelakkan kepupusan

F3 Menggambarkan ketinggian

38

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

4 Kedatangan Islam membawa kesan besar kepada masyarakat (a) ms 191

Melayu dalam bidang ekonomi.

F1 Institusi baitulmal/ sebagai

(a) Nyatakan pengaruh yang dibawa oleh Islam dalam bidang perbendaharaan negara
F2 Memperolehi hasil daripada

ekonomi. zakat/ sedekah
F3 Menggalakkan umatnya rajin

bekerja/ mencari rezeki yang

halal

F4 Melarang perbuatan

mengemis/ menggalakkan

orang Islam berdagang

[2 markah] F5 Mengamalkan unsur-unsur
halal semasa berniaga

F6 Amalan riba/ penindasan/

(b) Jelaskan faktor kepesatan kegiatan perdagangan di penipuan adalah dilarang

Melaka setelah kedatangan pengaruh Islam.

(b) ms 209

F1 Kedudukan Melaka yang

strategik

F2 Pentadbiran yang licin /

Syahbandar/ laksamana/

kemudahan pelabuhan/

tempat baiki kapal

F3 Undang-undang Laut Melaka

digubal

F4 Terdapat 84 bahasa

dipertuturkan/ Bahasa Melayu

menjadi bahasa lingua-franca.

F5 Sistem timbang dan sukat

[4 markah] diperkenalkan/ sistem tahil /
kati.

F6 Sistem timbang / sukat

(c) diperkenalkan

Apakah model ekonomi Islam yang ada di negara kita F7 Penggunaan sistem tahil / kati
F8 Penggunaan sistem bahara
pada hari ini?

(c) KBAT

F1 Sistem perbankan Islam.
F2 Halal JAKIM
F3 Pengharaman riba/ penipuan
F4 Insurans Takaful
F5 Lembaga Zakat/ pusat zakat
F6 Baitulmal
F7 Jabatan Waqaf

[4 markah]

MATA WANG Mata wang zaman Melaka Mata wang Johor
 Perantaraan nilai barangan  Dibuat dari timah/ Bentuk bulat/ Berat 1 kati  Mata wang timah/ Dikenali wang katun
 Memudahkan urusan perdagangan/jual beli  Bentuk bulat / segi enam
8 tahil  Tulisan jawi/Arab spt Malik / Sultan al-Adil
 Alternatif pada sistem barter  Tercatat nama sultan memerintah/ tarikh  Bahagian belakang ditulis Khalifatul

Mata wang timah Kedah Islam Muslimin
.
 Mengeluarkan mata wang timah Mata wang kelantan
 Mata wang emas / dikenali sebagai Kijang 39

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM

T4 B9 PERKEMBANGAN DI EROPAH

SOALAN OBJEKTIF (Sejarah Kertas 1) 6 Pergerakan Luddite adalah gerakan sosial oleh
pekerja industri tekstil di Britain pada abad ke-19.
1 Antara yang berikut yang manakah ciri Zaman Mengapakah gerakan tersebut muncul?
Gelap di Eropah? ms 215 [ P3 B1-B3] ms 235 [P7 B7-B8]

I Sistem feudal runtuh A Menentang penggunaan mesin
II Kerajaan pusat lemah B Menentang penggunaan buruh wanita
III Ilmu pengetahuan terhad C Membantah pengurangan masa bekerja
IV Institusi agama merosot D Membantah penubuhan persatuan

A I dan II 7 pekerja
B I dan IV
C II dan III Akta Antipenggabungan (Anti- Combination Act)
D III dan IV diperkenalkan di Britain pada peringkat awal
Revolusi Perindustrian. ms 236 [P2 B1-B5]
2 Apakah peranan golongan baron pada Zaman Akta tersebut menyebabkan
Gelap di Eropah? ms 215 [ P4 B3-B4 ]
A Buruh asing dilarang bekerja
A Melindungi para petani 8 B Gaji pekerja tidak meningkat
B Mentadbir wilayah takluk C Harga barang berkurangan
C Mengetuai aktiviti gereja D Wanita dilarang bekerja di kilang
D Menaungi para seniman
Perjanjian Tordesillas telah ditandatangani oleh
3 Zaman Renaissance di Eropah berlaku dari Sepanyol dan Portugal pada tahun 1494.
tahun 1350 hingga tahun 1600.
Pernyataan manakah yang berkaitan dengan Apakah kesan perjanjian tersebut terhadap
zaman tersebut? ms 219 [ P2 B5-B6] kedua-dua buah negara? ms 224 [P1 B8-B9]
A Pengukuhan sistem feudal
B Penghargaan terhadap seni A Pembahagian kawasan penjelajahan
C Peningkatan kuasa gereja B Wujud kerjasama ketenteraan
D Peluasan tanah jajahan C Perkongsian pelabuhan di timur
D Pengukuhan institusi gereja
4 Revolusi Pertanian berlaku di Eropah pada abad 9
ke-18. ms 230 [ P1 B3] Mengapakah kuasa Barat menggunakan slogan
Apakah sumbangan Revolusi Pertanian berikut dalam misi penjajahan mereka ke
Timur? ms 238 [ P1 B14-B15]
terhadap Revolusi Perindustrian?
 the white man’s burden
A Membekalkan tenaga mahir  mission civilisatrice
B Menyediakan kawasan A Menghalalkan tindakan menceroboh
C Membekalkan modal
D Menyediakan kemudahan asas negara lain
B Memajukan kehidupan masyarakat
5 Pada zaman Reformation di Eropah, pemimpin
peribumi
gereja sering dikritik oleh masyarakat. C Mengekalkan pemerintahan tempatan
D Mengelakkan perlumbaan senjata
Mengapakah kritikan tersebut berlaku?
Apakah kesan penaklukan Sepanyol terhadap
ms 221 [P1 B6] 10 kawasan berikut pada abad ke -15?
ms 225 [ P7 B2] ms 226 [ P1 B1]
A Perpecahan sesama penganut
B Peningkatan kadar cukai  Mexico
C Kepincangan amalan  Peru
D Perbezaan mazhab
A Tamadun tempatan tergugat
B Pemerintahan tempatan dikekalkan
C Taraf hidup masyarakat meningkat
D Perdagangan antarabangsa berkembang

40

Modul

Good to Great

SEJARAH SPM