วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
- โรงเรียนวถิ ีพุทธ
- เสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรมและดํารงชีวิตตามหลัก
เศรษฐกิจพอเพียง
- ปรับปรงุ อาคารสถานท่ี ส่ิงแวดลอ้ มและแหล่งเรยี นรู้
- งานอาชีพตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง
- การประกนั สิทธแิ ละโอกาสทางการศึกษา
- โรงเรยี นส่งเสรมิ สุขภาพ
- โรงเรยี นกบั ชมุ ชน
- สานสัมพันธ์คร-ู ผู้ปกครองนักเรียน
- การบรหิ ารจดั การศึกษาทใ่ี ช้โรงเรยี นเป็นฐาน
- วัดและประเมนิ ผลการบริหารจัดการศึกษาทง้ั ระบบ
- ป้องกนั ภยั อนั ตรายและลดอุบัตเิ หตุในสถานศึกษา
- ปอ้ งกนั และระงับอคั คภี ัยในสถานศึกษา
- สถานศึกษาสีขาว ปลอดยาเสพตดิ และอบายมุข
- ห้องเรยี นสีขาว
- สถานศึกษาปลอดบุหร่ี
จากโครงการ/กิจกรรมท่ีมีการจัดสวัสดิการ กิจกรรม บริการต่าง ๆ ท่ีได้จัดข้ึนมากมาย
ตามแผนงานของโรงเรียนน้ันได้รับการสนับสนุนจากทุกภาคส่วนท่ีเก่ียวข้องเพ่ือร่วมกันพัฒนา
ผเู้ รยี นอย่างมปี ระสิทธภิ าพรอบด้านโดยเออ้ื หนุนซ่งึ กันและกันหลายประการดังน้ี
ประการแรก ภาครัฐ โรงเรียนมักได้รับงบประมาณสนับสนุนในการจัดสวัสดิการ กิจกรรม
บริการต่าง ๆ จากทางองค์การบริหารส่วนจังหวัดหนองคายท่ีให้ความสําคัญกับการศึกษาเป็น
อย่างมาก เช่น ห้องเรียนอัจฉริยะ โครงการยกระดับผลสัมฤทธ์ิทางการเรียน โครงการโรงเรียน
แกนนําจัดการเรียนร่วม หน้ากากอนามัยและเจลแอลกอฮอล์ เป็นต้น องค์กรปกครองส่วน
ท้องถ่ิน เช่น ชุดกีฬา ชุดวัฒนธรรมพื้นบ้าน เป็นต้น และองค์การบริหารส่วนตําบลหนองปลา
ปาก เช่น อาหารเสริม (นม) โรงเรียน อาหารกลางวันและเคร่ืองกรองน้ําท่ีอยู่ภายใต้กองทุน
อาหารกลางวันโดยโครงการน้ําด่ืมสะอาด เป็นต้น เพื่อให้เด็กมีความเป็นอยู่ท่ีดีและพร้อมท่ีจะ
พัฒนาศักยภาพของตนเอง มากกว่าน้ันยังมีทุนการศึกษาจากภาครัฐ เช่น ทุนการศึกษาจาก
สถานพัฒนาและฟ้ ืนฟู เด็กจังหวัดหนองคาย ทุนการศึกษาจาก กสศ. เน่ืองมาจากระบบดูแล
ชว่ ยเหลอื นกั เรยี นโครงการเย่ยี มบา้ นนกั เรยี น เปน็ ตน้
ประการถัดมา ภาคเอกชน ได้เข้ามามีส่วนร่วมในการจัดสวัสดิการ กิจกรรม บริการแก่
โรงเรียนด้วยเช่นกัน เพื่อตอบสนองความต้องการเพ่ิมเติมบางส่วนท่ีภาครัฐหรือชุมชนไม่มีให้แก่
โรงเรียน เช่น สื่อการสอนโรงเรียนประชารัฐซ่ึงเป็นโครงการภายใต้กลุ่มของบริษัททรู คอร์
ปอเรช่ัน จํากัด (มหาชน) เป็นต้น โดยในส่วนของทุนการศึกษาท่ีโรงเรียนได้รับก็มีภาคเอกชนแวะ
เวียนเข้ามาให้ทุนการศึกษาแก่เด็กจากหลายกองทุนหรือมูลนิธิต่าง ๆ เช่น ทุนการศึกษาจาก
กองทุนสีตลาภิรมย์จํานวน ทุนการศึกษามูลนิธินิโรธรังสีคัมภีรปัญญาจารย์ (เทสก์ เทสรังสี)
ทนุ การศึกษาจากกองทุนพัฒนาบุคลกิ สตรซี ง่ึ เป็นทุนต่อเน่อื ง เปน็ ต้น
46
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผูส้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
ประการสุดท้าย ชุมชน มีสัมพันธภาพท่ีดีระหว่างหมู่บ้าน วัด โรงเรียน ทําให้ชุมชนได้เข้า
มามีส่วนร่วมในการจัดสวัสดิการ กิจกรรม บริการแก่โรงเรียนอย่างสม่ําเสมอ เช่น รถรับ-ส่ง
นักเรียนท่ีบ้านอยู่ห่างไกล ห้องคอมพิวเตอร์ ห้องนอนปรับอากาศท่ีได้รับการบริจาคจากคนใน
ชุมชน โครงการครูพระสอนศีลธรรม เป็นต้น โดยโรงเรียนร่วมกับชุมชนมักมีการจัดโครงการ
กฐินหรือผ้าป่าสามัคคีซ่ึงจัดข้ึนเพื่อระดมทุนเพื่อใช้สนับสนุนกิจกรรมการเรียนการสอน ท้ังน้ี
ผู้ใหญ่ใจดีในชุมชนยังมีการบริจาคเงินให้แก่ทางโรงเรียนเน่ืองในโอกาสสําคัญและโอกาสปกติเพื่อ
สนับสนุนกิจกรรมการเรียนการสอนในอีกทางเน่ืองจากหมู่บ้าน วัด โรงเรียนมีความผูกพันและมี
ส่วนรว่ มต่อกนั เสมอ นอกจากนน้ั ชุมชนยงั มที ุนการศึกษาใหแ้ กน่ กั เรียนอีกดว้ ย เช่น ทนุ การศึกษา
จากกองทนุ เงินล้านของหมู่บา้ นโดยมอบใหน้ กั เรยี นเนอ่ื งในวันเดก็ ของทกุ ปี เปน็ ต้น
จากท่ีกล่าวไปในข้างต้นจะเห็นได้ว่าการจัดสวัสดิการ กิจกรรม บริการของโรงเรียนบ้าน
ไทยสามัคคีค่อนข้างครอบคลุมต่อเด็กในโรงเรียน โดยได้รับการสนับสนุนต่อเน่ืองเป็นอย่างดีจาก
ทุกภาคส่วนท้ังภาครัฐ ภาคเอกชน และชุมชนท่ีเอ้ือให้เกิดการจัดโครงการ/กิจกรรมตามแผนงาน
ของโรงเรียนต่าง ๆ มากมาย ซ่ึงโครงการ/กิจกรรมดังกล่าวไม่ได้เน้นเพียงแต่ในด้านการเรียน
การสอนของผู้เรียนเพียงเท่าน้ัน ยังมีกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนในด้านต่าง ๆ ท่ีทําให้เกิดการพัฒนา
อย่างรอบด้าน โดยมีครูในโรงเรียนเป็นฐานทําหน้าท่ีในการจัดหรือประสานโครงการ/กิจกรรมตาม
แผนงานให้เกิดข้ึนเพื่อตอบสนองต่อเด็กในโรงเรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่ภายใต้การจัด
สวัสดิการ กิจกรรม บริการตามแผนงานของโรงเรียนท่ีมีมากมายน้ันสามารถตอบสนองต่อเด็ก
นักเรียนทุกคนได้อย่างท่ัวและถึงถ้วนหน้าจริงหรือ หรือเป็นเพียงการจัดข้ึนตามแผนงานโดยไม่ได้
คํานึงอย่างรอบด้านต่อเด็กทุกคนหรือเปล่าเป็นสิ่งท่ีชวนคิดต่อหลังจากการปฏิบัติตามแผนงาน
ของโรงเรียนท่มี ีมากมาย
จากสถานการณ์เด็กในโรงเรียน และสวัสดิการ กิจกรรม บริการท่ีถูกจัดข้ึนผ่านแผนงาน
ของโรงเรียนทําให้เห็นประเด็นการจัดสวัสดิการท่ีเหมาะสมสําหรับเด็กในโรงเรียนบ้านไทยสามัคคี
ดังน้ี
ประการแรก สวัสดิการท่ีเหมาะสมสําหรับเด็กท่ีมีความบกพร่องทางการเรียนรู้
(Learning Disabilities) หรือเด็ก LD จากแผนงานข้างตนจะเห็นได้ว่าโรงเรียนไม่ได้ใส่ใจเด็กท่ี
มีความบกพร่องเท่าท่ีควร แม้ว่าทางโรงเรียนจะถูกจัดต้ังให้เป็นโรงเรียนแกนนําจัดการเรียนร่วม
ซ่ึงมีความมุ่งหมายให้มีการพัฒนานักเรียนปกติกับนักเรียนท่ีมีความต้องการพิเศษสามารถอยู่
ร่วมกันในสังคมได้อย่างเป็นสุขโดยคํานึงถึงสิทธิและความเสมอภาคทางการศึกษา ซ่ึงการเรียน
ร่วม หมายถึงการจัดให้เด็กท่ีมีความต้องการพิเศษเข้าไปในระบบการศึกษาท่ัวไป โดยการเรียน
ร่วมในแนวคิดใหม่เป็นความร่วมมือและรับผิดชอบร่วมกัน (Collaboration) ระหว่างครูท่ัวไปและ
ครูการศึกษาพิเศษในโรงเรียน เพ่ือดําเนินกิจกรรมการเรียนการสอนและบริการต่าง ๆ ให้กับ
นักเรียนในความดูแล แต่ในโรงเรียนบ้านไทยสามัคคีน้ันยังไม่เห็นความร่วมมือของครูท่ัวไปและครู
การศึกษาพิเศษเท่าไหร่นัก ดังน้ันหากถ้ามีการร่วมมือกันดังการเรียนร่วมแนวคิดใหม่อาจทําให้
เด็กท่ีมีความบกพร่องทางการเรียนได้พั ฒนาอย่างเหมาะสมในแนวทางดังท่ีควรจะเป็น
นอกเหนือไปจากการร่วมมือกันระหว่างครูท่ัวไปและครูการศึกษาพิเศษแล้ว นักสังคมสงเคราะห์ถือ
เป็นอีกหน่ึงในบทบาทท่ีมีความสํ าคัญต้ังแต่คัดกรองเพ่ื อให้ได้รับสิ ทธิในการช่วยเหลือด้านการ
เรียนการสอนเป็นพิเศษตามกฎหมาย สํารวจปัญหาและให้การช่วยเหลือ ประสานงานกับภาคส่วน
ท่ีเก่ียวข้อง ไปจนถึงการทํากิจกรรมร่วมกับเด็กท่ีมีความบกพร่องทางการเรียนรู้หรือผู้ปกครอง
47
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ู้สอน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2563
ของเด็ก ซ่ึงการช่วยเหลือเด็กท่ีมีภาวะบกพร่องทางการเรียนรู้ในโรงเรียนสามารถใช้กิจกรรม
ช่วยเหลือท่ีสําคัญ 7 กิจกรรมตามแนวทางระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน โดยครูร่วมกับทีมสห
วชิ าชพี สามารถพิจารณาเลือกใชใ้ หเ้ หมาะสมกบั บรบิ ทของนกั เรียน ดังตอ่ ไปน้ี
1. การส่ือสารเพื่อสํารวจปัญหาและให้การช่วยเหลือ
• การสร้างสัมพันธภาพ
• การสํารวจ/ค้นหาปัญหา
• การดแู ลช่วยเหลือด้วยการให้ขอ้ มลู ใหก้ าํ ลังใจ
2. กิจกรรมในช้นั เรยี น
3. กจิ กรรมเสริมหลักสูตร
4. กจิ กรรมซ่อมเสรมิ
5. กจิ กรรมเพื่อนคหู่ ู/จับคู่ buddy
6. กิจกรรมสื่อสารกับผู้ปกครอง
7. กจิ กรรมการเยย่ี มบา้ นนกั เรียน
ครูสามารถใช้เทคนิควิธีการต่าง ๆ โดยมีทีมสหวิชาชีพ อาทิ ครูการศึกษาพิเศษ นักสังคม
สงเคราะห์ เป็นท่ีปรึกษาสนับสนุนองค์ความรู้ เคร่ืองมือ และเทคนิคการดําเนินกิจกรรมให้
สอดคล้องกับลักษณะปัญหาของนักเรียนตามความเหมาะสม บางกรณีอาจจําเป็นต้องจัดให้มี
การประชุมระดับเพ่ือขอความเห็นในการช่วยเหลือนักเรียนเป็นรายกรณีและส่งต่อให้ครูการศึกษา
พิเศษในการช่วยเหลือนักเรียนต่อไป เพราะจะทําให้นักเรียนได้รับการช่วยเหลือท่ีเหมาะสมและลด
ผลกระทบจากปัญหาท่ีจะเกิดข้ึนตามมา โดยคํานึงถึงความพร้อมและสิทธิมนุษยชนของนักเรียน
เป็นสําคัญ ดังน้ันการส่งต่ออย่างเป็นระบบจึงมีความจําเป็นย่ิงทําให้บทบาทนักสังคมสงเคราะห์
จึงมีความจําเป็นเป็นอย่างมาก นอกจากน้ีความสําเร็จของการช่วยเหลือเด็กกลุ่มพิเศษท่ีมีภาวะ
บกพร่องทางการเรียนรู้ต้องเกิดจากความร่วมมือร่วมใจของนักเรียน ครู ผู้ปกครอง และทุกฝ่าย
ทเ่ี ก่ยี วขอ้ งท่จี ะร่วมกนั ดแู ลช่วยเหลอื นกั เรียนใหม้ คี วามสําเรจ็ และมีประสิทธภิ าพมากย่งิ ขน้ึ
ประการถัดมา สวัสดิการสําหรับท่ีเหมาะสมสําหรับเด็กท่ีประสบปัญหาครอบครัวและ
เศรษฐกิจ จากสถานการณ์เด็กในโรงเรียนจะเห็นได้ถึงประเด็นท่ีเด็กประสบปัญหาครอบครัวและ
เศรษฐกิจ อาทิ การไปทํางานต่างถ่ิน การย้ายถ่ินฐาน การหย่าร้างของผู้ปกครอง การมีอาชีพท่ี
ไม่ม่ันคง เป็นต้น อันส่งผลต่อจิตใจและพฤติกรรมของเด็กท่ีทําให้เกิดปัญหานานับประการตามมา
ภายหลัง ซ่ึงสวัสดิการ กิจกรรม บริการตามแผนงานของโรงเรียนบ้านไทยสามัคคีค่อนข้างท่ีจะ
เหมาะสมและครอบคลุมดูแลเด็กท่ีประสบปัญหาทางเศรษฐกิจ เพราะทุกภาคส่วนล้วนสนับสนุน
โรงเรียนให้มีการจัดสวัสดิการ กิจกรรม บริการตามแผนงาน อีกท้ังยังมีทุนการศึกษารองรับแก่
นักเรียนอีกด้วย แต่ปัญหาภายในจิตใจท่ีแสดงออกผ่านพฤติกรรมของเด็กท่ีประสบปัญหา
ครอบครัวยังไม่ได้รับการแก้ไขท่ีเพียงพอและตรงจุด อาจเน่ืองมาจากสาเหตุของจํานวนครูและ
ภาระงานท่ีมองในมิติของการศึกษาเพียงเท่าน้ัน ซ่ึงการมีนักสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียนจะมี
บทบาทหน้าท่ี คือ ให้การช่วยเหลือเก่ียวกับข้อกังวลทางจิตใจ พฤติกรรม การสนับสนุน
พฤติกรรมเชิงบวก การสนับสนุนในห้องเรียนและทางวิชาการ ให้คําปรึกษากับคุณครู ผู้ปกครอง
และผู้บริหาร รวมท้ังการให้คําปรึกษาและบําบัดท้ังรายบุคคลและกลุ่ม นักสังคมสงเคราะห์ใน
โรงเรียนเป็นตัวประสานระหว่างบ้าน โรงเรียน และชุมชนในการให้บริการนักเรียนท้ังทางตรงและ
ทางอ้อม เพื่อส่งเสริมสนับสนุนให้นักเรียนประสบความสําเร็จท้ังด้านวิชาการและด้านสังคม
48
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ้สู อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
นอกจากน้ียังมีบทบาทสําคัญในการปฏิบัติงานร่วมกับทีมสหวิชาชีพท้ังภายในและภายนอก
โรงเรียน โดยมีแนวทางในการจัดสวัสดิการ กิจกรรม บริการท่ีทํางานร่วมกับครูและผู้บริหารใน
การประเมินความสม่ําเสมอในการเข้าเรียน จัดการประชุมผู้ปกครอง และแก้ไขสถานการณ์ปัญหา
ผ่านแผนการจัดการพฤติกรรมและครอบครัวเพื่ อท่ีจะทําให้เด็ก ๆ ได้ในสิ่งท่ีตอบสนอง
และครอบครัวได้เติมเต็มบทบาทของตนเองในการสนับสนุนเด็ก ๆ ซ่ึงถ้าคุณครูเกิดความสงสัย
ว่ า เ ด็ ก มี ก า ร แ ส ด ง อ อ ก พ ฤ ติ ก ร ร ม ก า ร แ ส ด ง อ อ ก ใ ด ท่ี ไ ม่ ป ก ติ ต้ อ ง ร า ย ง า น ม า ยั ง นั ก สั ง ค ม
สงเคราะห์ จากน้ันจะมีการสื่อสารเพ่ือสํารวจปัญหาและวางแผนให้การช่วยเหลือ มีการจัดตาราง
การให้คําปรึกษา มีการเล่นบําบัด รวมไปถึงการทํากิจกรรมกลุ่มร่วมกับครูแก่เด็กและผู้ปกครอง
ในกรณผี ูป้ กครองไปทํางานต่างถ่นิ อาจมีการทาํ กลมุ่ ผ่านทางออนไลน์
49
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
เบญจวรรณ อทุ ธยิ า 6105680182
การออกแบบสวสั ดกิ ารการศึกษา: มมุ มองและขอ้ เสนอของนักสังคมสงเคราะห์
โรงเรียนท่าวังผาพิทยาคม (Thawangphapittayakhom school)
ข้อมูลท่วั ไป
ช่อื โรงเรยี น : โรงเรยี นทา่ วงั ผาพิทยาคม
ท่ตี ้งั : หมทู่ ่3ี บ้านอาฮาม ตําบลทา่ วงั ผา อาํ เภอทา่ วังผา จงั หวดั นา่ น 55140
ระดบั ท่เี ปดิ สอน : มธั ยมศึกษาตอนต้น-มธั ยมศึกษาตอนปลาย
สังกดั : สํานักงานเขตพ้ืนท่กี ารศึกษามธั ยมศึกษา เขต 37 (แพร่-นา่ น)
วิสัยทัศน์ : ผู้เรียนมีคุณภาพตามมาตรฐานสู่สากล บนพื้นฐานของวัฒนธรรมท้องถ่ิน สู่ความ
พอเพียง
ปรัชญาประจําโรงเรียน : พึงชนะความช่วั ดว้ ยความดี
ค่านยิ มองค์กร : มวี นิ ยั ใฝ่เรียนรู้ สู่วถิ ีพอเพียง
ขอ้ มลู ทรพั ยากรด้านบคุ คล ม.ต้น ม.ปลาย รวม
- ผู้เรยี น
เพศ/ระดบั ชน้ั
หญิง 343 403 746
ชาย 355 279 634
ท้งั หมด 698 682 1,380
-
- บคุ ลากร
มบี ุคลากรท้งั หมด 107 คน (ครู 96 คน และบุคลากรด้านอน่ื ๆ 11 คน)
เพศหญงิ 67 คน และเพศชาย จาํ นวน 40 คน
50
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผูส้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
ข้อมลู ดา้ นการรับเข้า และการจดั การเรียนการสอน
- ระดับมธั ยมศึกษาตอนตน้
เปิดการเรียนการสอนจํานวน 18 ห้องเรียน เป็นการจัดห้องเรียนแบบคละ โดยในกรณี
ของห้องเรียนพิเศษจะมีการจัดการสมัคร และสอบคัดเลือกนักเรียนเข้าเรียนแยกเป็นแนวทาง
เฉพาะ
การรบั สมัคร
ให้นักเรียนสมัครทางออนไลน์ ในเว็บไซต์ของโรงเรียน หรือในช่องทางประชาสัมพันธ์
ออนไลนอ์ ่นื ๆของโรงเรียนตามแพลตฟอร์มทโ่ี รงเรียนกําหนดเท่าน้นั
รบั นกั เรียนในเขตพื้นทบ่ี ริการทุกคน โดยรับทง้ั ชายและหญิงตามแนวทาง ดงั น้ี
1. การคัดเลือก เพ่ือเป็นข้อมูลพื้นฐานและแนวทางการยกระดับคุณภาพ การศึกษา ตามท่ี
คณะกรรมการเขตพื้นท่กี ารศึกษามธั ยมศึกษา เขต 37 ใหค้ วามเห็นชอบไว้แล้ว
2. กรณีดําเนินการตามข้อ 1 แล้ว ยังมีผู้ได้รับคัดเลือกไม่เต็มจํานวนท่ี ประกาศรับจะนําส่วน
ท่ี เ ห ลื อ ไ ป รั บ นั ก เ รี ย น ท่ั ว ไ ป โ ด ย ใ ช้ ผ ล ก า ร เ รี ย น เ ฉ ล่ี ย ต ล อ ด 3 ปี ( ป . 4 - 6 )
เรยี งตามลาํ ดบั คะแนน จนครบตามจํานวนทก่ี ําหนด
การรับนักเรยี นท่วั ไป
กรณีท่ีมีจํานวนนักเรียนไม่เต็มจํานวนท่ีรับ โรงเรียนจะรับนักเรียนนอกเขตพื้นท่ีบริการ
นักเรียนท่ัวไป หมายถึง นักเรียนท่ีอาศัยอยู่นอกเขตพื้นท่ีบริการของโรงเรียน โดยใช้ผลการเรียน
เฉล่ยี ตลอด 3 ปี ( ป.4 - 6 ) เรยี งตามลําดบั คะแนน จนครบตามจาํ นวน
- ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย
เปิดการเรียนการสอนจํานวน 23 ห้องเรียน เป็นการจัดห้องเรียนตามแผนการเรียนท่ี
ผู้เรียนสนใจ โดยในกรณีของห้องเรียนพิเศษจะมีการจัดการสมัคร และสอบคัดเลือกนักเรียนเข้า
เรยี นแยกเปน็ แนวทางเฉพาะ
การรบั สมคั ร
ให้นักเรียนสมัครทางออนไลน์ ในเว็บไซต์ของโรงเรียน หรือในช่องทางประชาสัมพันธ์
ออนไลนอ์ น่ื ๆ ของโรงเรยี นตามแพลตฟอร์มท่โี รงเรยี นกําหนดเทา่ น้นั
คุณสมบตั ิทวั่ ไป
- เป็นผู้สํ าเร็จการศึ กษาระดับช้ันมัธยมศึ กษาตอนต้น (ม.3) ตามหลักสู ตรของ
กระทรวงศึกษาธิการ หรือเทียบเท่า หรือกําลังศึกษาอยู่ในช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 3 ปี
การศึกษา 2563 หรือเทยี บเทา่
- มีความขยนั หมน่ั เพียร และมคี วามประพฤติดี
คุณสมบัติเฉพาะตามแนวการเรียน
- ห้องเรียนวทิ ยาศาสตร์ - คณติ ศาสตร์ (ห้องเรียนปกติ)
มีระดับคะแนนเฉล่ียทุกรายวิชา 5 ภาคเรียน 2.75 ข้ึนไป มีระดับคะแนนเฉล่ียวิชา
วิทยาศาสตร์พ้ืนฐานและคณิตศาสตร์พื้นฐาน 5 ภาคเรียน ต้องเข้ารับการสอบ
คดั เลือกวชิ าวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ ภาษาองั กฤษ
- หอ้ งเรยี นศิลป์กีฬา
มีระดับคะแนนเฉล่ียทุกรายวิชา 5 ภาคเรียน 1.50 ข้ึนไป และมีหลักฐานแสดงถึง
ความสามารถด้านกฬี า
51
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ูส้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
- หอ้ งเรียนภาษา (ภาษาจนี /ภาษาญป่ี นุ่ /ภาษาอังกฤษ /ภาษาเกาหลี)
มีระดับคะแนนเฉล่ียทุกรายวิชา 5 ภาคเรียน 2.00 ข้ึนไป มีระดับคะแนนเฉล่ียวิชา
ภาษาไทย ภาษาองั กฤษ (รายวิชาพื้นฐาน) 2.00 ข้นึ ไป
- ห้องเรยี นอาชีพ (ช่างยนตร์ หอ้ งเรียนซีพี)
มรี ะดบั คะแนนเฉลย่ี ทุกรายวิชา 5 ภาคเรยี น 1.50 ข้นึ ไป
หมายเหตุ มีการสอบคัดเลือกนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลายเฉพาะแผนการ
เรียนวทิ ยาศาสตร์ - คณิตศาสตร์ ดงั ท่ปี รากฎในเอกสารการรับสมคั รเขา้ ปี 2564
สวสั ดิการ กิจกรรม บรกิ ารในสถานศึกษา
- บรกิ ารรับเขา้
การประชาสัมพันธ์เป็นบริการท่ีจัดข้ึนเพ่ือให้นักเรียนระดับประถมศึกษาทราบถึง
ข้อมูลสถานศึกษา และการเรียนการสอนในสถานศึกษา ผ่านการประชาสัมพันธ์ในช่องทาง
ออนไลน์ และการลงพ้ืนท่ีเพ่ือร่มพู ดคุย ประชาสัมพันธ์ให้กับครู ปู้ปกครอง และนักเรียน
ระดบั ประถมศึกษาตามโรงเรยี นท่อี ย่ใู นเขตพ้ืนท่บี ริการ
การประชาสัมพันธใ์ นโรงเรยี นประถมศึกษา การใหบ้ ริการรบั สมัครนักเรยี น
52
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
- บริการ กิจกรรม และสวสั ดิการดา้ นสุขภาพ
โรงเรียนจะให้ความช่วยเหลือด้านการประชาสัมพั นธ์ให้ความรู้การป้องกัน
และส่งเสริมสุขภาพนักเรียน ผ่านการจัดกิจกรรมในวันสําคัญ และการจัดการเรียนการ
สอน เช่น กิจกรรมวันต่อต้านยาเสพติด, กิจกรรมกีฬาสี, การสอบสมรรถภาพผู้เรียนใน
รายวิชาสุขศึกษา เป็นต้น นอกจากน้ีสวัสดิการด้านสุขภาพท่ีโรงเรียนจัดให้แก่ผู้เรียน
คอื การทาํ ประกันอุบัติเหตุ
- บริการด้านการเงิน ทนุ การศึกษา
โรงเรียนจะช่วยเหลือนักเรียนท่ีขาดแคลทุนทรัพย์เพ่ือให้เด็กเหล่าน้ันสามารถศึกษาต่อไป
ได้ และเพื่ อสร้างแรงจูงใจให้เด็กพั ฒนาศักยภาพของตนเองในด้านต่าง ๆ เช่น
ทุนการศึกษาเพื่อช่วยเหลือเด็กท่ีขาดแคลนทุนทรัพย์, ทุนการศึกษาสําหรับผู้ท่ีมีผลการ
เรียนดี, ทุนการศึกษาสําหรับผู้ท่ีมีความประพฤติดี และทุนการศึกษาสําหรับผู้ท่ีสร้าง
ช่ือเสียงให้กับสถาบัน นอกจากน้ียังช่วยแนะนําเก่ียวกับการใช้จ่ายงบประมาณของ
นักเรียนให้ถูกต้องและเหมาะสม มีการแข่งขันการออมเงินผ่านการเก็บข้อมูลสถิติ
เป็นกระบวนการส่งเสริมการออม (โรงเรียนได้รับการสนับสนุนจากธนาคารออมสิน
รว่ มกบั ผู้บรหิ ารในการจดั ต้งั ธนาคารโรงเรียน)
ทนุ การศึกษาสําหรับผูท้ ส่ี รา้ งชอ่ื เสียงให้กบั โรงเรยี น
- บรกิ ารทพ่ี ักอาศัย (Housing Services)
ปัจจุบันมีบริการท่ีพั กสําหรับนักเรียนท่ีมีภูมิลําเนาอยู่ไกลจากสถานศึกษา
(ให้ควบคู่กับทุนการศึกษา) เพื่อให้นักเรียนได้มีท่ีพักท่ีเหมาะสม และสียค่าใช้จ่ายน้อยท่ีสุด
เป็นหอพักในโรงเรยี น ซง่ึ มีการจํากดั จํานวน เนอ่ื งจากขอ้ จํากัดด้านอาคาร พ้ืนท่ี
- กิจกรรมการเยย่ี มบ้าน
คุณครูท่ีปรึกษาของนักเรียนแต่ละห้องเรียนจะได้รับหน้าท่ีเป็นผู้ท่ีลงสํารวจท่ีพัก
อาศัย พบปะผู้ปกครอง เพื่อดูวิถีชีวิต สภาพความเป็นอยู่ของผู้เรียนว่ามีความเหมาะสม
หรือไม่ เพื่อเป็นแนวทางประกอบการพิจารณาการให้ความช่วยเหลือนักเรียนให้สามารถ
เรียนต่อไดอ้ ยา่ งมน่ั คง
- กิจกรรมปฐมนเิ ทศ (Scholastic Orientation Service)
โรงเรียนจัดบริการน้ีจัดเพื่อให้นักเรียน และผู้ปกครองได้เข้าใจมาตรฐานทาง
การศึกษาของโรงเรียน เข้าใจวิธีการเรียนการจัดการเรียนการสอนของโรงเรียน ผ่าน
53
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ้สู อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปีการศึกษา 2563
กิจกรรมวันปฐมนิเทศช่วงแรกของการเปิดภาคเรียน และการประชุมผู้ปกครองเพื่อช้ีแจง
รายะเอียดต่าง ๆ ใหท้ ราบร่วมกนั
- บริการ และกิจกรรมนันทนาการ (Recreation Service)
มีบริการท่ีมุ่งให้นักเรียนได้ใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ โดยการเปิดโอกาสให้
นักเรียนได้ร่วมกิจกรรมเสริมหลักสูตรตามความสนใจของตน เช่น ชุมนุม, ชมรม,
กจิ กรรมการฝกึ ซอ้ มทักษะ เป็นต้น
นอกจากกิจกรรมท่ีนักเรียนสนใจแล้ว ยังมีกิจกรรมภาคบังคับ ซ่ึงเป็นกิจกรรม
นันทนาการท่ีโรงเรียนได้สนับสนุน และจัดทําควบคู่กับกิจกรรมด้านวิชาการในกลุ่มสาระ
ต่าง ๆ เช่น การจัดงานวันวิชาการ โดยกิจกรรมในงานจะมีการแบ่งกิจกรรมภาคบังคับใน
แต่ละระดบั ช้นั ดังน้ี
ม.1 เข้ารว่ มกจิ กรรม ศึกษาดูงาน และสรปุ ประเดน็ กิจกรรมภายในงาน
ม.2 เขา้ ร่วมการแขง่ แขง่ ขันประกวดรอ้ งเพลง
ม.3 จดั ทาํ โครงงานวิทยาศาสตร์
ม.4 จัดทําโครงงานด้านสังคม แข่งขันตีกลองปูจา พร้อมประกวดขบวนแห่
วฒั นธรรม
ม.5 จัดทาํ โครงงานวทิ ยาศาสตร์
ม.6 จัดต้ังร้านอาหารวัฒนธรรม (แต่ละห้องเรียนจะมีร้านท่ีไม่ซ้ํากัน ห้องละ 1
ร้าน)
- กิจกรรมส่งเสริมความรว่ มมือระหวา่ งสถานศึกษา และชุมชน
โรงเรียนมีการส่งเสริมการปลูกข้าว และให้ความสําคัญกับประเพณี วัฒนธรรม
ของคนในท้องถ่ิน เน่ืองจากพื้นท่ีจังหวัดน่านมีความหลากหลายทางด้านชาติพันธ์ มีการ
ส่งเสริมศิลปะวัฒนธรรมให้คงอยู่ เช่น ในการเรียนวิชานาฎศิลป์ จะมีการสอนภาคปฏิบัติ
เก่ียวกับการแสดงพ้ืนบ้าน เพื่อให้ผู้เรียนสามารถเข้าใจ และปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง เช่น
ฟอ้ นล่องน่าน, การตบฉาบ และการตกลองปู่จา เป็นต้น ในรายวิชาการงานอาชีพมีการ
ส่งเสริมให้นักเรียนร่วมลงพ้ืนท่ีปลูกข้าวร่วมกับชุมชน และศึกษากระบวนการแปรรูปข้าว
ณ โรงสีขา้ วพระราชทาน
กิจกรรมสํารวจชมุ ชนตน้ น้าํ กิจกรรมวนั วิชาการ
- 54
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
- กิจกรรม และบรกิ ารทเ่ี กย่ี วกบั องคก์ รภาครฐั และเอกชน
โรงเรียนมีการส่งเสริมให้ผู้เรียนได้ทํางานร่วมกับหน่วยงาน องค์กรระดับชุมชน
ท้ังภาครัฐและเอกชน เพ่ือพัฒนาศักยภาพผู้เรียน และสร้างเครือข่ายองค์กรท่ีจะร่วมกัน
พัฒนาท้องถ่ิน เช่น ธนาคารเพื่อการเกษตร, สํานักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้
(องค์การมหาชน) OKMD,องค์การบริหารส่วนจังหวัดน่าน และสวทช. และมูลนิธิใจกระทิง
เป็นต้น โดยกิจกรรมท่ีจัดทําร่วมกับองค์กรน้ันมีหลากหลายรูปแบบ ท้ังโครงการ และการ
เข้าคา่ ยเพื่องสร้างทกั ษะ
- กจิ กรรมการปรบั เปล่ยี นพฤตกิ รรมผเู้ รียน
ทางโรงเรียนมีการส่งเสริม ปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรมให้แก่ผู้เรียน ซ่ึงนอกจาก
จะมีสอนในวิชาสังคมแล้ว ยังมีการส่งเสริมคุณธรรมผ่านการเข้าค่ายธรรมะ, การลง
ชุมชนชาวพุ ทธ และการส่งนักเรียนท่ีมีพฤติกรรมไม่เหมาะสมเข้าค่ายท่ีควบคุมโดยทหาร
เปน็ ตน้
สวสั ดิการทเ่ี หมาะสมสําหรับเดก็ ในโรงเรียน
• กจิ กรรม บรกิ าร และสวสั ดกิ ารท่คี วรไดร้ ับการปรับปรุงแก้ไข เพิ่มเติม
1. บรกิ าร สวสั ดิการด้านสุขภาพ
สาเหตทุ ่ตี ้องปรับปรงุ แกไ้ ข
- การมีประกันอุบัติเหตุเป็นการแก้ไขปัญหาท่ีปลายเหตุ และการประชาสัมพันธ์เก่ียวกับ
ปัญหาสุขภาพ นักเรียนไม่สามารถรับทราบปัญหาสุขภาพของตนเองและไม่มีส่วนร่วมใน
การแกไ้ ขปญั หา
- เน่ืองจากปัจจุบันมีการส่งเสริมให้นักกีฬาของโรงเรียนมีการฝึกฝนทักษะ ส่งผลให้
นกั เรยี นบางกลุม่ ไมม่ ีพ้ืนท่ที ่จี ะใช้ในการออกกาํ ลงั กาย
รปู แบบแนวทางทค่ี วรจะเปน็
- โรงเรียนควรท่ีจะพัฒนาต่อยอด ประสานงานระหว่างองค์กร ทํางานร่วมกับโรงพยาบาล
ท่าวังผาในเร่ืองของการให้บริการดูแลสุขภาพนักเรียนเพิ่มเติม เช่น การตรวจสุขภาพ
ประจาํ ป,ี ใหบ้ รกิ ารตรวจฟนั และงานทนั ตกรรม
- การส่งเสริมให้นักเรียนสามารถเข้าใช้บริการสถานท่ีเล่นกีฬาภายในโรงเรียนมากข้ึน อาจ
มีการจัดทําตารางเวลาแบ่งช่วงการใช้สถานท่ีระหว่างนักกีฬา และผู้ท่ีต้องการใช้สถานท่ี
ออกกําลงั กาย และฟ้ นื ฟูสภาพรา่ งกาย เพ่ือความเท่าเทียมกัน
2. บรกิ ารเยย่ี มบา้ น
สาเหตทุ ่ตี อ้ งปรบั ปรงุ แก้ไข
- เน่ืองจากนักเรียนในสถานศึกษามีความหลากหลายทางชาติพันธ์ และท่ีพักอาศัยมีความ
แตกต่างกัน ท้ังสภาพแวดล้อม ฐานะครอบครัว การเย่ียมบ้านจึงควรกระทําอย่าง
ระมัดระวัง เพื่อป้องกันการสร้างผลกระทบให้แก่ผู้เรียน (ในอดีตท่ีผ่านมา มีคุณครูบาง
ทา่ นไดถ้ า่ ยภาพ และลงสื่อโซเชียล โดยขาดความระมดั ระวงั )
รูปแบบแนวทางท่คี วรจะเปน็
- ผู้บริหารควรมีการประชุม พู ดคุยกับคณะครู เพ่ือสร้างแนวทางปฏิบัติ กติกาการเย่ียม
บ้าน ให้ทราบโดยท่วั กัน และปฏิบตั ิอยา่ งเครง่ ครดั
-
55
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผูส้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
3. การส่งเสรมิ การเขา้ ถงึ สินคา้ และบริการท่ไี ดม้ าตรฐาน
สาเหตทุ ่ตี อ้ งปรบั ปรุงแก้ไข
- ภายในโรงอาหารของโรงเรียนมีร้านอาหาร และร้านขายของชําจากสหกรณ์โรงเรียน
ซ่งึ ยงั ขาดผลไมท้ ่จี ะช่วยสรา้ งเสริมสุขภาพอย่างเหมาะสม
- คุ ณ ภ า พ ข อ ง สิ น ค้ า เ ช่ น ชุ ด พ ล ะ , ชุ ด พื้ น เ มื อ ง , ก ร ะ เ ป๋ า นั ก เ รี ย น มี ร า ค า ท่ี สู ง
และไม่สามารถนําไปใชไ้ ดใ้ นชีวติ ประจาํ วนั
รูปแบบแนวทางทค่ี วรจะเป็น
- สนับสนุนร้านค้าให้มีความหลากหลายตามโภชนาการ สารอาหารท่ีควรได้รับ รวมถึง
ควบคุมความสะอาดของร้านคา้ และควบคมุ ราคาอาหารไม่ให้สูงเกิน
- ปรับปรุงรูปแบบของเส้ือผ้า เคร่ืองแต่งการให้สามารถใช้ได้ในชีวิตประจําวัน พัฒนาสินค้า
ท่ีโรงเรียนบังคับให้มีความทนทาน และมีราคาท่ีเหมาะสมกับชาวงวัย เช่น กระเปานักเรียน,
ชุดพละ , สมุดบันทึก เป็นต้น
4. ส่งเสรมิ การสร้างจรยิ ธรรมให้กบั บุคลากร
สาเหตทุ ่ตี อ้ งปรบั ปรุงแกไ้ ข
- ภายในโรงเรียนยังคงมีบุคลากรบางคนท่ีมีความประพฤติไม่เหมาะสมท่ีพบเห็นได้ใน
ปัจจุบัน เช่น การเลือกปฏิบัติ, การตีตรา, การจับผิด และการจํากัดการมีส่วนร่มทํา
กิจกรรมของนักเรยี น เป็นต้น
ตัวอย่าง การท่ีบุคลากรบางกลุ่มจํากัดขอบเขตุ ไม่ให้นักเรียนห้องเรียนพิเศษเข้าร่วมการ
สมัครเลือกต้ังสภานักเรียน, การท่ีครูฝ่ายปกครองจับผิดพฤติกรรมของนักเรียนบางห้อง
และ การใช้คาํ พูดทร่ี นุ แรง ดุด่า แสดงพฤติกรรมไมเ่ หมาะสม ลงโทษเกินกวา่ เหตุ
รูปแบบแนวทางท่คี วรจะเป็น
- ส่งเสริมกิจกรรมระหว่างผู้สอน และผู้เรียนให้ทํากิจกรรมร่วมกัน เพื่อเพิ่มพ้ืนท่ีการพูดคุย
แลกเปล่ียนความคิดเห็น การทํากิจกรรมร่วมกันจะช่วยลดช่องว่างระหว่างวัย
สร้างความเหน็ อกเห็นใจกนั
- การพูดคุย และหาทางออกร่วมกันของบุคลากร ผ่านการสร้างกติกา สร้างบทลงโทษเพ่ือ
ปอ้ งกนั การแสดงพฤตกิ รรมท่ไี ม่เหมาะสม
- อาจมีการสร้างช่องทางให้นักเรียนเสนอความคิดเห็น ข้อเรียกร้อง ในกรณีท่ีบุคลากร
แสดงพฤติกรรมท่ีเกินกว่าเหตุ ใช้ความรุนแรง หรือมีพฤติกรรมก้าวร้าว เพื่อให้ผู้บริหาร
ร่วมกนั พูดคุยเพ่ือหาทางออก
5. สวัสดิการด้านเงนิ ทนุ
สาเหตทุ ต่ี อ้ งปรับปรุงแกไ้ ข
- เกณฑ์การพิจารณามอบทุนการศึกษาไม่ได้มาตรฐาน เช่น เกณฑ์การใช้ข้อมูลท่ีพัก
อาศัย(ครูท่ีลงพื้นท่ีสํารวจบ้านควรเป็นคนเดียวกัน), การพิจารณาจากพฤติกรรมของ
เด็ก ,คะแนนความประพฤติ (ครูท่ีหักความประพฤติ อาจตัดคะแนนโดยใช้เกณฑ์ท่ี
แตกตา่ งกนั )
56
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
รปู แบบแนวทางทค่ี วรจะเปน็
- การสนับสนุนทุนการศึ กษานอกจากจะให้ตามความสามารถ ความประพฤติ
และผลงานแล้ว ควรท่ีจะสนับสนุนให้เด็กทุกคนได้รับสวัสดิการท่ีเท่าเทียมกัน เช่น การ
ลดทุนการศึกษาบางส่วน เพื่อใช้เป็นเงินลดหย่อนค่าเทอมให้กับเด็กทุกคน โดยอาจ
ปรับเปล่ียนวิธีการสนับสนุนทุนการศึกษาตามความเหมาะสม อาจสนับสนุนเป็น
อุปกรณ์การเรียนแทนการมอบเงินสด หากโรงเรียนมีความกังวล เพ่ือป้องกันการท่ี
เด็กจะนําเงินไปใชใ้ นทางท่ไี มเ่ หมาะสม
-
6. สวสั ดกิ ารด้านท่พี ักอาศัย
สาเหตุทต่ี อ้ งปรบั ปรงุ แก้ไข
- โรงเรียนมีการรับเด็กเข้าศึกษาจากชุมชนท่ีมีความหลากหลาย ท้ังเด็กบริเวณ
ใกล้เคียง เด็กในเขตการให้บริการ ซ่ึงเด็กแต่ละคนมีท่ีพั กอาศัยท่ีแตกต่างทาง
ภูมิศาสตร์ เด็กบางกลุ่มมีท่ีพักอยู่ห่างไกลจากโรงเรียน เด็กบางกลุ่มอยู่ต่างอําเภอ
ส่งผลให้เด็กต้องเสียค่าเดินทาง ค่าท่ีพักอาศัยเพิ่มเติม และมีความเส่ียงในการใช้ชีวิต
มากข้นึ
รปู แบบแนวทางทค่ี วรจะเป็น
- ควรมีการจัดสรรงบประมาณ ขอความร่วมมือ หาทรัพยากร(เงินทุน แรงงาน
อุปกรณ์) เพ่ือนํามาพัฒนาต่อยอด สร้างหอพักท่ีมีความม่ันคง ปลอดภัยให้กับผู้เรียน
ทม่ี ีภมู ิลําเนาหา่ งไกล
7. กจิ กรรมนนั ทนาการ
สาเหตทุ ต่ี ้องปรับปรงุ แกไ้ ข
- เด็กบางกลุ่มถูกลดทอนคุณค่า ผ่านการปฏิบัติไม่เท่าเทียม เน่ืองด้วยปัจจัยด้าน
ศาสนา เช่น การมีชมรมชาวพุ ทธ(ไม่มีศาสนาอ่ืน), การไม่มีพื้นท่ีให้ศาสนาอ่ืนได้
แสดงออกตามความเช่อื (ห้องละหมาด)
รปู แบบแนวทางท่คี วรจะเปน็
- ควรเพ่ิมกิจกรรมนันทนาการให้มีความหลากหลายมากข้ึน รวมถึงไม่แบ่งแยกความ
แตกต่างทางเช้อื ชาติ ศาสนา
- จัดกิจกรรม สร้างพื้ นท่ีให้เด็กสามารถแสดงออกตามความเช่ือท่ีตนนับถือ
เช่น จัดกิจกรรมวันสําคัญของทุก ๆ ศาสนา(เป็นการให้ความรู้ และไม่เลือกปฏิบัติ),
การสร้างห้องละหมาด เปน็ ตน้
8. งานบรกิ ารใหค้ าํ ปรึกษา
สาเหตุทต่ี ้องปรับปรงุ แก้ไข
- เด็กบางกลุ่มได้รับผลกระทบจากส่ิงแวดล้อมรอบตัว ไม่ว่าจะเป็นครอบครัว,
เพื่ อน,แฟน และปัจจัยอ่ืน ๆ ไม่ว่าจะเป็นการเรียน, การเงิน ล้วนส่งผลให้เกิด
ความเครียดทส่ี ่งผลกระทบต่อสภาพจติ ใจ และพฤติกรรมของผเู้ รยี น
57
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผูส้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
รปู แบบแนวทางท่คี วรจะเปน็
- โรงเรียนควรส่งเสริมให้มีบุคลากรท่ีมีความรู้ ความชํานาญในการให้คําปรึกษาเข้ามามี
บทบาทในการพู ดคุย ดูแล ช้ีแนะแนวทางการแก้ไขปัญหาให้ผู้เรียนอย่างถูกต้อง
เหมาะสม อาจส่งครูเข้าร่วมอบรมเก่ียวกับการให้คําปรึกษา หรือจ้างบุคคลภายนอก
เพื่อชแ้ี นะแนวทางให้เด็กนัดเรยี น
• บทบาทนกั สังคมสงเคราะหใ์ นสถานศึกษา
1. ส่งเสริมการสร้างความตระหนักในบทบาทหน้าท่ี จริยธรรมของผู้สอน ผ่านการเป็น
ตวั กลางระหว่างผสู้ อน และผู้เรียน เพ่ือลดชอ่ งว่าง ลดความขัดแย้ง
2. ส่งเสริมประเด็นเร่ืองความเท่าเทียมกันในสังคม ลดการเลือกปฏิบัติ สนับสนุนให้ทุก
ฝ่ายร่วมพู ดคุย เสนอแนะ แลกเปล่ียนความคิดเห็น และเคารพความแตกต่าง
ยง่ิ จํานวนนกั เรยี นมาก สถานศึกษาจะตอ้ งใหค้ วามสําคญั กับเรอ่ื งน้มี ากยง่ิ ขน้ึ
3. ใหค้ าํ ปรึกษาแก่ผ้สู อน และผู้เรียน เมอ่ื พบเจอปัญหา เพื่อเสนอทางแก้ไข
4. สนับสนุนการจัดกิจกรรมท่ีให้ทุกคนได้มีส่วนร่วม โดยไม่มีปัจจัยอ่ืน ๆ มากีดกัน
เชน่ ปจั จยั ดา้ นศาสนา, ปัจจยั ด้านชาติพันธุ์, ปจั จัยด้านแผนการเรียน เปน็ ตน้
5. ส่ ง เ ส ริ ม ใ ห้ ผู้ บ ริ ห า ร เ ห็ น ค ว า ม สํ า คั ญ ข อ ง ง า น ส วั ส ดิ ก า ร ท่ี ผู้ เ รี ย น ค ว ร ไ ด้ รั บ
เช่น การพัฒนางานด้านบริการสุขภาพ เพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพท่ีจะเกิดข้ึนกับ
ผู้เรียน, สนับสนุนท่ีพักอาศัยให้กับนักเรียนท่ีพักห่างไกล ให้ได้รับความปลอดภัย
และลดค่าใชจ้ า่ ย
6. เป็นกระบอกเสียงให้กับผู้เรียนในประเด็นท่ีอาจส่งผลกระทบต่อตัวเด็กโดยตรง
เช่น การถูกล่วงละเมิด, การถกู บคุ ลากรใช้ความรนุ แรง เปน็ ต้น
7. สนับสนุนให้ผู้เรียนสามารถเข้าถึงสวัสดิการข้ันพื้นฐานได้อย่างท่ัวถึง หากสถานศึกษา
ยังไม่สามารถตอบสนองปัจจัยพื้นฐานให้ผู้เรียนได้ นักสังคมสงเคราะห์ต้องเสนอ
แนวทางให้ผู้บริหารเพ่ือพิจารณา ปรับปรุงคุณภาพสถานศึกษาต่อไป เช่น ประเด็น
ของเส้ือผ้า เคร่ืองแต่งกายท่ีมีการบังคับ ควรมีการปรับราคาให้ไม่สูงจนเกินไป
และสินค้าควรมคี ณุ ภาพ เป็นตน้
8. ช่วยเหลือ ประสานงานระหว่างโรงเรียน ชุมชน และองค์กรต่าง ๆ ในการจัดหา
ทรัพยากร เช่น เงินทุน, แรงงาน, อุปกรณ์การเรียน ท่ีจะช่วยให้นักเรียนสามารถ
พัฒนาศักยภาพตนเองได้
9. พัฒนากิจกรรม บริการท่ีมีอยู่ให้ดี และเผยแพร่องค์ความรู้ท่ีสามารถต่อยอดให้
หน่วยงานอ่ืนนําไปใช้พัฒนาองค์กร เช่น เร่ืองของเศรษฐกิจพอเพียง, การอนุรักษ์
ศิลปะวฒั นธรรมทอ้ งถน่ิ และโครงการฟ้ นื ผืนป่านา่ น เปน็ ต้น
58
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ สู้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
• บทบาทภาคส่วนอ่นื ๆ
1. ชุมชนท้องถ่ิน อําเภอท่าวังผา มีความหลากหลายในเร่ืองของชาติพั นธ์ุ ศิลปะ
วัฒนธรรม ประเพณี วิถีชีวิตของคนในท้องถ่ินเป็นส่ิงท่ีมีบทบาทต่อสถาบันการศึกษา
การอนุรักษ์วัฒนธรรม ประเพณีดังเดิมช่วยให้กิจกรรมภายในโรงเรียนยังคงดําเนิน
อยู่ไดภ้ ายใตก้ ระบวนการ การมีส่วนรว่ มของชมุ ชน และโรงเรยี น
2. องค์การบริหารส่วนจังหวัดน่าน เป็นองค์กรท่ีสนับสนุนทรัพยากร เงินทุนในการจัด
กิจกรรมเพื่อพัฒนาศักยภาพของนักเรียนในพ้ืนท่ีจังหวัดน่าน (บทบาทผู้สนับสนุนจึง
เก่ยี วขอ้ งกบั สถานศึกษา ผู้พัฒนา และดาํ เนนิ การจดั กจิ กรรมโดยตรง )
3. สํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษามัธยมศึกษา เขต 37 เป็นองค์กรณ์ท่ีควบคุมโรงเรียนใน
สังกัด การรับนักเรียนเข้าศึกษาต่อจึงต้องเคารพแนวทางตามท่ีสํานักงานเขตกําหนด
การท่ีจะกระจายโอกาสให้เด็กสามารถเข้าถึงการศึกษาได้น้ัน ต้องพิจารณา พัฒนา
ขอบเขตุ และแนวทางทส่ี ํานกั งานเขตพื้นทก่ี ารศึกษามัธยมศึกษาเปน็ ผกู้ ําหนด
59
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ สู้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
ฐิตาพร แอนกาํ โภชน์ 6105680356
“ โรงเรยี นสตรนี นทบรุ ี ”
โรงเรียนสตรีนนทบุรี เป็นโรงเรียนรัฐบาล ประเภทโรงเรียนมัธยมขนาดใหญ่พิเศษ
และเป็นโรงเรียนหญิงล้วนเพียงแห่งเดียวในจังหวัดนนทบุรี โดยอยู่ภายใต้สังกัดสํานักงานเขต
พ้ืนท่ีการศึกษาเขต 3 โรงเรียนมีปรัชญาประจําโรงเรียน น่ันคือ ปัญญา นรานํ รตนํ ปัญญาคือ
แก้วอันประเสริฐของนรชน ซ่ึงเป็นปรัชญาท่ีทําให้นักเรียนและบุคคลากรยึดถือร่วมกัน เพื่อให้เห็น
ถึงความสําคัญของการเรียนในโรงเรียนแห่งน้ีท่ีจะนําพานักเรียนทุกคนไปสู่ประสบความสําเร็จ
ในการเป็น “กุลสตรี ดี เด่น” ตามอัตลักษณ์ของโรงเรียน ซ่ึงหมายถึง การเป็นผู้หญิงท่ีมี
กิริยามารยาทสุภาพ พู ดจาไพเราะ ท่ีมีความเรียนดี ใฝ่รู้ เป็นคนดี วินัยดี พร้อมไปด้วยความโดด
เด่นในด้านต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นด้านการเรียน กีฬา กิจกรรม ภาษา และเทคโนโลยี และในปี
การศึกษา 2563 มีนักเรียนภายในโรงเรียนจํานวนท้ังหมด 2,795 คน แบ่งออกเป็นระดับช้ัน
มัธยมศึกษาตอนตน้ (ม.1 - ม.3) และ มัธยมศึกษาตอนปลาย (ม.4 - ม.5)
ในระดับช้ันมัธยมศึกษาตอนต้น ท้ังม.1 - ม.3 ในแต่ละปีน้ันจะมีจํานวนห้องเรียนท้ังหมด
13 ห้อง นักเรียนจํานวนท้ังหมด 1,483 คน ซ่ึงแผนการเรียนของระดับช้ันมัธยมตอนต้น จะแบ่ง
ออกเป็นห้องเรียนพิเศษและห้องเรียนปกติ โดยแต่ละห้องไม่ว่าจะแผนการเรียนใดต่างก็มีความ
เขม้ ข้นทางเนอ้ื หาการเรียนทแ่ี ตกต่างกนั ออกไปตามความเฉพาะ
Ø ห้องเรยี นพิเศษ มจี ํานวนทง้ั หมด 5 ห้อง จะประกอบไปดว้ ย
1. ห้องโครงการภาคภาษาองั กฤษ หรือ English Program (EP) จาํ นวน 2 หอ้ ง ไดแ้ ก่
ห้องโครงการภาคภาษาอังกฤษ – วิทยาศาสตร์ และห้องโครงการภาคภาษาอังกฤษ
– คณิตศาสตร์
2. ห้องโครงการพิเศษ วิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และ ดิจิตอลเทคโนโลยี (SMTE)
จาํ นวน 3 ห้อง
Ø หอ้ งเรยี นปกติ จะมที ้งั หมด 8 ห้อง ประกอบไปด้วย
1. หอ้ งโครงการภาษาจีนแบบเขม้ (ICC) จาํ นวน 1 ห้อง
2. ห้องโครงการวทิ ยาศาสตร์ – คณิตศาสตร์ - ภาษาอังกฤษ (IEC) จํานวน 1 หอ้ ง
3. ห้องเรียนแผนปกติ จํานวน 6 หอ้ ง
ระดับช้ันมัธยมศึกษาตอนปลาย ม.4 – ม.6 มีจํานวนท้ังสิ้น 13 ห้องเรียนเช่นเดียวกับ
มัธยมศึกษาตอนต้น จํานวนักเรียนท้ังหมด 1,312 คน ห้องเรียนในระดับช้ันมัธยมปลายน้ันจะมี
ความเฉพาะด้านและมีความหลากหลายท่ีมากกว่าในระดับมัธยมตอนต้น เน่ืองจากเป็นการเตรียม
ความพร้อมด้านเน้ือหา วิชาการ ทักษะต่าง ๆ ในการศึกษาต่อในระดับมหาวิทยาลัย โดยจะแบ่ง
ออกเปน็ หอ้ งเรยี นพิเศษและห้องเรียนปกติ
Ø หอ้ งเรียนพิเศษ มจี ํานวนทง้ั หมด 3 หอ้ ง จะประกอบไปด้วย
1. ห้องแผนโครงการภาคภาษาอังกฤษ หรือ English Program (EP) จํานวน 2
ห้อง ไดแ้ ก่ ห้องคณติ ศาสตร์ – วิทยาศาสตร์ และหอ้ งสหศิลป์ – สหภาษา
60
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ้สู อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
2. ห้องโครงการพิเศษ วิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และ ดิจิตอลเทคโนโลยี (SMTE)
จํานวน 1 ห้อง
Ø ห้องเรยี นปกติ จะมที ้งั หมด 10 ห้อง ประกอบไปดว้ ย
1. หอ้ งแผนวทิ ยาศาสตร์ – คณิตศาสตร์ – เตรยี มวศิ วกรรมศาสตร์ จํานวน 1 ห้อง
2. ห้องแผนโครงการวิทยาศาสตร์ – คณิตศาสตร์ – ภาษาอังกฤษ (IEC) จํานวน 1
ห้อง
3. หอ้ งแผนวิทยาศาสตร์ – คณิตศาสตร์ จํานวน 2 หอ้ ง
4. ห้องแผนศิลปค์ าํ นวณ (คณิตศาสตร์ – ภาษาองั กฤษ) จํานวน 1 ห้อง
5. ห้องแผนภาษาอังกฤษ – ภาษาต่างประเทศท่ี 2 โดยจะมี ภาษาจีน, ภาษาเยอรมัน,
ภาษาฝร่งั เศส และภาษาญ่ปี นุ่ จาํ นวนอย่างละ 1 ห้อง
6. หอ้ งแผนท่วั ไปอาชพี และธุรกจิ จาํ นวน 1 หอ้ ง
จะเห็นได้ว่าท้ังในระดับช้ันมัธยมศึกษาตอนต้นและตอนปลายค่อนข้างมีจํานวนท่ีมากและ
หลากหลายเฉพาะด้าน จึงมีการทํางานร่วมกันของคุณครูภายในโรงเรียนกับภาคส่วนอ่ืน ๆ
ในการเรียนการสอนของบางห้องเรียน เช่น มีการร่วมมือกันกับคณะวิศวกรรมศาสตร์
มหาวิทยาลัยพระจอมเกล้าพระนครเหนือ ในการเรียนการสอนของห้องเรียนวิทยาศาสตร์ –
คณิตศาสตร์ - เตรียมวิศวกรรมศาสตร์ เพ่ือเพ่ิมประสิทธิภาพการเรียนของนักเรียนภายใน
โรงเรียน โดยภายในโรงเรียนสตรีนนทบุรีมีจํานวนคุณครู – บุคลากรภายในโรงเรียนท้ังหมด
202 คน แบ่งเป็น ผู้อํานวยการโรงเรียน 1 คน, รองผู้อํานวยการ 4 คน, คุณครู/ครูผู้ช่วยจํานวน
128 คน, ลูกจ้างประจํา 1 คน และลูกจ้างช่ัวคราว 68 คน ท่ีทําหน้าท่ีดูแล ช่วยเหลือนักเรียน
อบรมส่ังสอนนักเรียน และจากข้อมูลท่ีกล่าวไปในข้างต้นน้ันจะเห็นว่าโรงเรียนสตรีนนทบุรี
โรงเรียนหญิงล้วนแห่งน้ีมุ่งเน้นไปท่ีการเรียนการสอน ท่ีมีมากถึง 13 ห้องเรียนท่ีมีความ
หลากหลายแตกต่างกัน ทําให้เกิดการแข่งขันภายในโรงเรียนท่ีค่อนข้างสูง เน่ืองด้วย
สภาพแวดล้อมภายในโรงเรียนท่ีเป็นโรงเรียนหญิงล้วน ความต้องการได้รับรางวัล ผลงานต่าง ๆ
ท่ีจะนําไปใช้ในอนาคต ซ่ึงอาจส่งผลให้นักเรียนภายในโรงเรียนมีภาวะเครียดและมีความกดดันท่ีสูง
ถึงแม้ว่าโรงเรียนจะค่อนข้างให้ความสําคัญมากเป็นพิเศษ แต่โรงเรียนก็ไม่ได้ละท้ิงกิจกรรมท่ี
สร้างความสนุกสนาน ความรู้ใหม่ ๆ รวมไปถึงการพัฒนาในด้านอ่ืน ๆ ของนักเรียน โดยมี
กิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ส่งเสริมสนับสนุนให้นักเรียนทํากิจกรรม ไม่ว่าจะเป็น กิจกรรมเนตรนารี
ยุวกาชาด และผู้บําเพ็ญ ท่ีมุ่งเน้นความมีระเบียบวินัย, กิจกรรมจิตอาสาเพื่อสังคม โดยเลือกตาม
ความถนัดและความสนใจของนักเรียนในสิ่งท่ีอยากทําเพื่อสังคม, กิจกรรม NB Project ท่ีจะ
ส่งเสริมให้นักเรียนคิดเป็นระบบ โดยผ่านการทํางานในรูปแบบโครงการ ,กิจกรรมการแข่งขันกีฬา
สี ท่มี ีการแข่งขันกฬี า พาเหรด เพื่อสร้างความสามคั คี ความสนกุ สนานใหแ้ ก่นกั เรยี น เป็นต้น
สวัสดกิ าร บรกิ าร กจิ กรรมท่มี ีภายในโรงเรยี นสตรีนนทบรุ ี
เน่ืองด้วยโรงเรียนสตรีนนทบุรีเป็นโรงเรียนมัธยม ผู้เรียนอยู่ในช่วงอายุต้ังแต่ 12 – 18 ปี
เป็นช่วงวัยรุ่นท่ีต้องได้รับการพัฒนาอย่างรอบด้านท้ังร่างกาย จิตใจ สังคม ในช่วงวัยน้ีนักเรียน
จะเร่ิมมีความคิดเก่ียวกับตนเอง มีเอกลักษณ์ มีสิ่งท่ีตนเองสนใจ ส่ิงท่ีถนัด หรือการได้เรียนรู้
ได้ปฏิบัติจริง นอกห้องเรียนท่ีไม่สามารถเรียนรู้เพียงแค่ในตําราเรียน ดังน้ันโรงเรียนจริงต้องมี
61
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
สวัสดิการ บริการ ตลอดจนกิจกรรมต่าง ๆ ท่ีจะช่วยเหลือ สนับสนุน ทักษะของนักเรียน
และภายในโรงเรียนสตรีนนทบรุ ีก็มีสวัสดกิ าร บรกิ าร และกิจกรรมดังต่อไปน้ี
มีกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ท่ีจะให้นักเรียนได้เลือกในสิ่งท่ีตนถนัด สนใจอยากจะศึกษาหรือ
ลงมือปฏิบัติจริง ไม่ว่าจะเป็นการจัดทําโครงการต่าง ๆ ตามความสนใจ โดยภายในโรงเรียนจะมี
ช่ือเรียกว่า NB Project โดยนักเรียนสามารถเลือกทําโครงการกับกลุ่มเพ่ือนในเร่ืองท่ีมีความ
สนใจตรงกัน นอกจากได้รับการฝึกฝน พัฒนาทักษะต่าง ๆ แล้วหากชนะการประกวดโครงการ
ทางโรงเรียนก็จะมีรางวัลตอบแทนอีกด้วย นอกจากน้ีก็ยังกิจกรรมชุมนุม ท่ีทางโรงเรียนจัดไว้ให้
โดยนักเรียนสามารถเลือกกิจกรรมท่ีมีอยู่ตามความสนใจ ซ่ึงชุมนุมก็จะสอดคล้องกับทักษะการใช้
ชีวิต การสร้างอาชีพ การทําการกุศล เช่น ชุมนุมเก่ียวกับระบบไฟฟา้ , ชุมนุมแกะสลัก, ชุมนุม
การทําสวนขวด, ชุมนุมพับดอกไม้จันทน์ เป็นต้น นอกจากน้ียังมีการไปเข้าค่ายต่าง ๆ ตามสาย
การเรียน เช่น ค่ายภาษาอังกฤษ ค่ายศิลป์ภาษา การไปทัศนการศึกษา ท่ีโรงเรียนจะพาไปเรียนรู้
นอกห้องเรียน 1 ครง้ั ต่อปกี ารศึกษา
มีพ้ืนท่ีส่วนกลาง สําหรับใช้ประโยชน์ร่วมกัน เป็นแหล่งการเรียนรู้เสริมนอกห้องเรียน
เช่น พ้ืนท่ีอ่านหนังสือในสวน ท่ีสร้างความผ่อนคลายให้กับนักเรียน ลานกิจกรรมเล่นกีฬาท้ัง
กลางแจ้งและในท่ีร่ม ท่ีนักเรียนสามารถเลือกใช้ได้ไม่ว่าจะเพ่ือการแข่งขันหรือการเล่นกีฬาเพ่ือ
ผอ่ นคลาย ซง่ึ กีฬาภายในโรงเรยี นจะมีท้งั บาสเกตบอล แบดมินตนั ตระกร้อ เบตอง วอลเลย์บอล
โดยทางโรงเรียนจะมีอุปกรณ์สําหรับการใช้งานไว้ให้กับนักเรียนท่ีห้องพละศึกษา การมีห้องสมุด
สําหรับยืมหนังสือ ทําการบ้าน โดยห้องสมุดของทางโรงเรียนน้ันจะไม่ได้มีเพียงแค่หนังสือเรียน
เพียงเท่าน้ัน แต่จะมีหนังสือเพื่อความบันเทิงต่าง ๆ ไว้สําหรับนักเรียนท่ีต้องการอ่านเพ่ือผ่อน
คลาย มีบริการคอมพิวเตอร์ท่ีนักเรียนสามารถเข้าไปใช้เพ่ือทํางานหรือเล่นในคาบว่างไว้รองรับ
นักเรยี น
มีสวัสดิการด้านสุขภาพ ท้ังในเร่ืองของประกันอุบัติเหตุ การห้องพยาบาลภายในโรงเรียน
โ ด ย มี ลู ก จ้ า ง ป ร ะ จํ า ท่ี มี ค ว า ม รู้ ค ว า ม ส า ม า ร ถ พ ร้ อ ม ท่ี จ ะ รั ก ษ า นั ก เ รี ย น ท่ี มี อ า ก า ร เ จ็ บ ป่ ว ย
และอุบัติเหตุท่ีไม่รุนแรง มีการตรวจรักษา จ่ายยา รวมท้ังสามารถนอนพักได้ในกรณีท่ีต้องได้รับ
การพักผอ่ นท่มี ีเหตุอันสมควร
มีทุนการศึกษาสําหรับนักเรียนท่ีขาดแคลนทุนทรัพย์ นักเรียนท่ีมีความโดดเด่นด้านการ
เรียน การกีฬา เป็นต้น โดยนักเรียนสามารถดําเนินการได้โดยติดต่อไปยังคุณครูแนะแนว
นอกจากน้ยี งั มีบริการสําหรับอุปกรณ์การเรยี นท่สี ามารถทาํ เร่อื งยืมเพ่ือใชใ้ นการศึกษาได้
มีบริการด้านท่ีพักอาศัยสําหรับนักกีฬาของโรงเรียน เพ่ือความสะดวกเม่ือมีการซ้อม
โ ด ย ผู้ ท่ี จ ะ อ ยู่ ห อ พั ก น้ี ไ ด้ จ ะ ต้ อ ง เ ข้ า เ รี ย น โ ด ย ก า ร ส มั ค ร โ ค ว ต า นั ก กี ฬ า ข อ ง โ ร ง เ รี ย น
บ ริ ก า ร ท่ี พั ก อ า ศั ย ท่ี ห อ พั ก นั ก กี ฬ า น้ี มี ข้ึ น เ น่ื อ ง จ า ก โ ร ง เ รี ย น ต ร ะ ห นั ก ถึ ง ค ว า ม ป ล อ ด ภั ย ข อ ง
นักเรียนท่ีเป็นผู้หญิงท่ีต้องเลิกซ้อมค่ํา หรือฝึกซ้อมต้ังแต่เช้า เน่ืองจากเป็นนักกีฬาของโรงเรียน
การแขง่ ขนั กฬี าใหโ้ รงเรียนจึงเปน็ เร่อื งสําคัญสําหรับนักเรียนกีฬา
มีร้านอาหารขายอาหารท่ีโรงเรียนจัดไว้ให้ ผ่านการพิจรณาว่ามีความสะอาด ปลอดภัย
นักเรียนจะได้รับสารอาหารอย่างครบถ้วน โดยมีให้เลือกหลากหลายมากกว่า 17 ร้าน มีร้านค้า
สวัสดิการของโรงเรียนท่ีขายท้ังของใช้จําเป็นต่าง ๆ เช่น ผ้าอนามัย หวี โบว์ผูกผม ตลอดจนมี
ขนมต่าง ๆ รวมไปถึงขนมคบเค้ียวท่ีเป็นท่ีช่ืนชอบในช่วงวัยน้ี รวมไปถึงการมีตู้น้ําด่ืมฟรี สําหรับ
62
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
นักเรียนท่ีไม่ต้องการซ้ือน้ําด่ืม และพกแก้วหรือขวดส่วนตัว ซ่ึงน้ําด่ืมดังกล่าวได้รับการตรวจสอบ
ถังน้าํ อย่างสม่าํ เสมอ มคี วามปลอดภัยได้มาตราฐาน
และยังมีกิจกรรมการแข่งขันด้านวิชาการ ด้านดนตรี ด้านกีฬาประเภทต่าง ๆ ตลอดจน
กิจกรรมท่ีนักเรียนภายในโรงเรียนช่ืนชอบและมีการเตรียมการอย่างดีทุกปี โดยจัดข้ึนปีการศึกษา
ละ 1 คร้ังอย่างกิจกรรมกีฬาสี ท่ีจะมีการแข่งขันกีฬาต่าง ๆ แข่งขันประกวดขบวนพาเหรด
ผู้นําเชียร์ ประกวดความสวยงามต่าง ๆ จึงเป็นกิจกรรมท่ีนักเรียนตาเฝ้ารอและเตรียมการมา
อย่างดี เน่ืองจากเป็นกิจกรรมท่ีนักเรียนได้ผ่อนคลาย ท้ังได้แต่งตัว แต่งหน้าสวยงาม ได้แข่ง
กีฬา ไม่เพี ยงแค่ผ่อนคลาย นักเรียนจะได้ฝึกทักษะการทํางานเป็นทีม ความเป็นผู้นํา
ความคดิ สร้างสรรค์ ได้แสดงศักยภาพของตนผา่ นกิจกรรมน้ี
โดยสวัสดิการ บริการ รวมถึงกิจกรรมต่าง ๆ ในข้างต้น มีทางคณะกรรมการนักเรียน
ตัวแทนนักเรียนคณะคุณครู เป็นผู้นําเดินการโดยตระหนักถึงคุณประโยชน์ของนักเรียนเป็นหลัก
ผ่านการประชุม การรับฟงั ความคิดเห็นกันเพ่ือช่วยกันขับเคล่ือนโรงเรียนและนักเรียนไปพร้อม ๆ
กัน อยา่ งมปี ระสิทธิภาพ
สวสั ดิการ บริการ กิจกรรมทเ่ี หมาะสมสําหรับนกั เรียนในโรงเรยี น
นักศึกษามีความคิดเห็นว่าภายในโรงเรียนสตรีนนทบุรี ค่อนข้างมุ้งเน้นไปท่ีเร่ืองของการ
เรียน ด้านวิชาการ ถึงแม้ว่าทางโรงเรียนจะจัดให้มีกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อผ่อนคลายนักเรียน แต่ยัง
ค่อนข้างมีน้อยท่ีจะให้นักเรียนได้เลือกส่ิงท่ีสนใจอย่างไม่ปิดก้ันคามคิด หรือวางกรอบมาให้
นักเรียน ซ่ึงจะมีเพียงแค่กีฬาสีเพียงเท่าน้ัน ถึงแม้ว่าทางโรงเรียนจะมีกิจกรรมชุมนุม แต่ก็เป็น
ชุมนุมท่ีทางโรงเรียนเห็นชอบว่าควรมี ควรเรียนรู้เพิ่มเติม ท้ายท่ีสุดแล้วถ้าหากนักเรียนคนใดท่ี
ไม่ได้สนใจในชุมนุมไหนเลย แต่ก็ต้องลงกิจกรรมชุมนุมเพ่ือเก็บหน่วยกิตหรือวิชาเรียนให้ครบตาม
หลักสูตรของโรงเรียน ตลอดจนภายในโรงเรียนมีการแข่งขันท่ีสูง ไม่ว่าจะเป็นด้านวิชาการ
การเรียนการสอบต่าง ๆ การแข่งขันด้านอ่ืน เช่น การเข้าทีมกีฬา การเข้าวงโยธวาทิตของ
โรงเรยี น
ด้วยเหตุน้ีนักศึกษาจึงมีความคิดเห็นว่าทางโรงเรียนควรมีบริการทางด้านสุขภาพจิต
สําหรับนักเรียนท่ีมีภาวะเครียด หรือปัญหาต่าง ๆ ไม่ว่าเร่ืองใดก็ตามท่ีนักเรียนได้รับผลกระทบ
ท่ีต้องการได้รับคําปรึกษา การพู ดคุยการระบายออกมาโดยมีผู้รับฟงั ท่ีมีความรู้ ได้รับการเรียน
เฉพาะทาง โดยการมีนักสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียน ในการให้คําปรึกษาท่ีอาจทํางานร่วมกับนัก
จิ ต แ พ ท ย์ ภ า ย น อ ก ห า ก นั ก เ รี ย น ค น น้ั น ค ว ร ไ ด้ รั บ ก า ร ส่ ง ต่ อ ท่ี มี ค ว า ม เ ฉ พ า ะ ม า ก ข้ึ น
นอกจากน้ีคือการจัดต้ังชมรม ตามความสนใจของนักเรียนท่ีมีความคิดเห็นตรงกันและรวมกลุ่ม
กันได้มากกว่า 10 คนข้ึนไป ทางโรงเรียนจึงสามารถอนุมัติชมรมดังกล่าวได้ เน่ืองจากความสนใจ
ของนักเรียนน้ัน อาจมีนอกเหนือจากท่ีทางโรงเรียนจัดมาให้เรียนรู้ และเพื่อไม่เป็นการปิดก้ันทาง
ความคิดของนักเรียน ให้นักเรียนได้คิดนอกกรอบ มีส่วนร่วมในการออกแบบการศึกษาของ
ตนเอง โดยทางโรงเรียนต้องไม่จํากัดว่าชมรมท่ีจะจัดต้ังข้ึนต้องเป็นเร่ืองทางการศึกษาหรือการ
พัฒนาทักษะตา่ ง ๆ เพียงอยา่ งเดยี ว เพราะการเรยี นรู้ไม่ได้จาํ กดั เพียงด้านใดด้านเดียว
63
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
บทบาทนักสังคมสงเคราะหใ์ นโรงเรยี นและบทบาทภาคส่วนอ่นื ๆ ทม่ี ีความเก่ยี วข้อง
บทบาทและหน้าท่ีของนักสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียนน้ัน อาจทํางานประสานกันกับครูแนะ
แนว โดยเป็นการสังเกต พู ดคุยกับนักเรียนในรายวิชาแนะแนว ซ่ึงเป็นวิชาท่ีทุกช้ันปีจะต้องเรียน
เหมือนกัน ดังน้ันจึงเป็นช่วงเวลาท่ีนักสังคมสงเคราะห์สามารถเข้าถึงนักเรียนได้มากท่ีสุด
นักสังคมสงเคราะห์จะให้คําปรึกษากับนักเรียนท่ีต้องการเข้ามาพู ดคุย ระบายปัญหาต่าง ๆ
ท่ีแตกต่างกันออกไป เช่น เร่ืองการเรียน ปัญหาภายในบ้านท่ีส่งผลกระทบกับนักเรียน
เป็นเหมือนท่ีพ่ึงพิงทางใจให้กับนักเรียนในโรงเรียน เพราะบางเร่ืองน้ันนักเรียนก็ไม่กล้าท่ีจะ
ปรึกษาเพ่ือนหรือคุณครู นอกจากทํางานร่วมกับคุณครูแนะแนวภายในโรงเรียนแล้ว นักสังคม
สงเคราะห์อาจทําหน้าท่ีร่วมกับนักจิตแพทย์/จิตแพทย์ในพยาบาลท่ีโรงเรียนร่วมด้วย ในการส่งต่อ
กรณีท่ีต้องทํางานเพื่อประเมินนักเรียนท่ีมีความเฉพาะมากข้ึน เช่น โรคซึมเศร้า หรือโรคทาง
สุขภาพจติ อน่ื ๆ
64
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
ผกามาศ กนั ทรประเสรฐิ 6105680406
ตราสัญลักษณ์ โรงเรียนบา้ นน้าํ งาว
ขอ้ มลู พื้นฐาน : โรงเรียนบ้านนา้ํ งาว
ช่อื สถานศึกษา (ไทย) : Namngao School
ชอ่ื สถานศึกษา (องั กฤษ) : อนุบาล - มธั ยมศึกษาตอนต้น
ระดับการศึกษา :สํานกั งานเขตพื้นทก่ี ารศึกษาประถมศึกษานา่ นเขต 1
สังกัด : เมอื ง 1
กลุ่มโรงเรียน : พุทธศักราช 2523 (41 ปี ณ ปจั จบุ ัน)
ก่อตง้ั เม่อื : หม่ทู ่ี 5 บ้านนา้ํ งาว
ท่อี ยู่ : บ่อ
ตาํ บล : เมืองนา่ น
อําเภอ : นา่ น
จงั หวดั : 55000
รหสั ไปรษณีย์
ขอ้ มูลนกั เรียนโรงเรยี นบ้านน้าํ งาว
จาํ นวนนกั เรยี น ชาย 65 คน หญิง 64 คน รวมนกั เรยี นทง้ั หมด 129 คน
ช้นั /เพศ ชาย หญงิ รวม
อนบุ าล 1 00 0
อนุบาล 2 38 11
อนบุ าล 3 74 11
รวม อนบุ าล 10 12 22
ประถมศึกษาปีท่ี 1 36 9
ประถมศึกษาปที ่ี 2 76 13
ประถมศึกษาปที ่ี 3 44 8
ประถมศึกษาปีท่ี 4 10 10 20
ประถมศึกษาปีท่ี 5 72 9
65
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ้สู อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
ช้นั /เพศ ชาย หญิง รวม
ประถมศึกษาปีท่ี 6 56 11
รวม ประถม 36 34 70
มัธยมศึกษาปีท่ี 1 81 9
มธั ยมศึกษาปที ่ี 2 7 12 19
มัธยมศึกษาปีท่ี 3 45 9
รวม มัธยมต้น 19 18 37
รวมท้งั หมด 65 64 129
**หมายเหตุ จํานวนนักเรียนท้งั หมดนห้ี มายรวมถึงนกั เรียนทม่ี ีความบกพร่องทางดา้ นรา่ งกาย
และสติปญั ญาโดยประมาณ 15 คน
ขอ้ มูลคร/ู บุคลากร ในโรงเรียนบ้านน้าํ งาว
จาํ นวน ชาย 5 คน หญงิ 10 คน รวมท้งั หมด 15 คน
ตําแหน่ง วทิ ยฐานะ ระดับตาํ แหน่ง ชาย หญงิ รวม
1.ผอู้ าํ นวยการโรงเรยี น
- คศ. 1 000
2.รองผู้อาํ นวยการโรงเรียน ชาํ นาญการ คศ. 2 000
ชาํ นาญการพิเศษ คศ. 3 101
3.ครู เช่ยี วชาญ คศ. 4 000
เชย่ี วชาญพิเศษ คศ. 5 000
4.ครูผู้ชว่ ย 101
5.ลูกจา้ งประจาํ รวม - 000
6.พนกั งานราชการ - คศ. 1 000
7.ลูกจา้ งชว่ั คราว คศ. 2 000
ชํานาญการ คศ. 3 000
ชํานาญการพิเศษ คศ. 4 000
เช่ยี วชาญ 033
- 1 12
รวม คศ. 1 224
- คศ. 2 000
คศ. 3 000
ชาํ นาญการ คศ. 4 369
ชาํ นาญการพิเศษ คศ. 5 022
เช่ยี วชาญ 000
เช่ยี วชาญพิเศษ - 000
ครูผ้ชู ว่ ย 1 23
รวม 5 10 15
- -
- -
- -
-
รวม
66
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
สถานการณ์เดก็ เปน็ อย่างไร
นักเรียนโรงเรียนบ้านน้ํางาวเป็นกลุ่มชาติพันธ์ุเม่ียน ส่วนใหญ่ไม่ได้อาศัยอยู่กับพ่อแม่
มีเพียงปู่ย่า ตายายท่ีคอยเล้ียงดู ผู้ปกครองส่วนใหญ่น้ันไม่ค่อยมีเวลาในการเล้ียงดูเน่ืองจาก
ต้องทํางานในแต่ละวัน หรือผู้ปกครองบางคนไม่มีความใส่ใจและไม่สนในเน่ืองมาจากมีอาการมึน
เมาจากการด่ืมสุราหรือเสพสารเสพติด จึงทําให้เด็กขาดการอบรม ดูแลเอาใจใส่ เด็กส่วนใหญ่
มักถูกปล่อยปละละเลยจึงทําให้เกิดการไม่เช่ือฟงั มีพฤติกรรมท่ีด้ือร้ันและต่อต้าน ซ่ึงพฤติกรรม
ท้งั หมดส่งกระทบไปถงึ การการศึกษาของเดก็ ๆ
พฤติกรรมของนักเรียนส่วนใหญ่มักมีการแต่งกายผิดระเบียบ ไปโรงเรียนสาย ไม่ต้ังใจ
เรียน ซ่ึงส่งผลให้เกิดปัญหาด้านการเรียนเป็นอย่างมาก เน่ืองจากการไปโรงเรียนสายและไม่
ต้ังใจเรียนจึงทําให้นักเรียนส่วนใหญ่เกิดการเรียนไม่ทันเพ่ื อน ไม่ติดตามงาน ไม่ส่งงาน
แล้วนําไปสู่การติดศูนย์ ติด ร และไม่ผ่านช้ัน ซ่ึงปัญหาส่วนน้ีเกิดข้ึนจากพฤติกรรมของนักเรียน
ท่ีไม่มีความใส่ใจและต้ังใจ อีกส่วนหน่ึงอาจเกิดจากการท่ีโรงเรียนบ้านน้ํางาวเป็นโรงเรียนขยาย
โอกาส ต้ังอยู่ในพ้ืนท่ีท่ีไกลจากตัวเมือง การเรียนจึงไม่เกิดการแข่งขัน นักเรียนบางคนจึงคิดแค่
ว่าเรียนเพื่อวุฒิการศึกษาเท่าน้ัน อีกท้ังผู้ปกครองส่วนใหญ่ไม่มีเวลาในการเล้ียงดูลูกหลาน จึงทํา
ให้ไม่เกิดการกระตุ้นให้ตัวเด็กเห็นคุณค่าหรืออนาคตของการศึกษา และท่ีสําคัญเด็ก ๆ นักเรียน
ส่วนใหญ่ไม่มีเป้าหมายในอนาคต และมองไม่เห็นภาพของการศึกษาต่อ จึงทําให้เกิดการขาด
โอกาสทจ่ี ะไดร้ ับการศึกษาต่อ
สวัสดกิ าร
สวัสดิการของโรงเรียนบ้านน้ํางาวได้มีการจัดตามสวัสดิการข้ันพื้ นฐานให้แก่นักเรียน
โดยมีรปู แบบสวสั ดกิ าร ดงั น้ี
1. สวสั ดกิ ารเรยี นฟรี 15 ปี
นักเรียนทุกระดับช้ัน ต้ังแต่ระดับอนุบาลไปจนถึงระดับมัธยมศึกษาตอนต้นจะได้รับสวัสดิการ
ดังกล่าว ซ่ึงสวัสดิการเรียนฟรี 15 ปี จะเป็นการช่วยเหลือแบ่งเบาภาระในด้านของ เคร่ืองแต่ง
กายชดุ นักเรียนท้งั หมด อปุ กรณ์เครอ่ื งเขยี น หนงั สือเรียน และทัศนศึกษา
2. สวสั ดกิ ารคปู องการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ
คูปองดงั กล่าว จะใชส้ ําหรบั การนาํ ไปแลกอุปกรณก์ ารเรียนซ่งึ จะไมร่ วมกับสวัสดกิ ารเรยี นฟรี 15 ปี
3. สวัสดกิ ารอาหารกลางวนั (งบประมาณเฉพาะระดบั ช้นั อนบุ าล - ระดบั ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 6)
ในส่วนของนักเรียนระดับช้ันมัธยมศึกษาตอนต้นน้ันไม่มีงบประมาณในส่วนน้ี ทางโรงเรียนจึง
ได้มีการจัดสรรงบประมาณใหม่ ซ่ึงเป็นการเฉล่ียค่าอาหารรายหัวท้ังหมดของนักเรียนอนุบาลถึง
ประถมศึกษามาใหก้ ับนักเรียนมธั ยม เพื่อทจ่ี ะได้รบั สวัสดิการอาหารกลางวนั
4. สวัสดิการอาหารเสรมิ
อาหารเสริมในท่ีน้ีทางโรงเรียนจะจัดเป็นนมโรงเรียนให้กับนักเรียนได้ด่ืมต้ังแต่ระดับช้ันอนุบาล
ไปจนถึงระดับช้ันประถมศึกษา หลังเลิกเรียนในทุก ๆ วัน จํานวนหน่ึงกล่องต่อคน หากถึงช่วงปิด
ภาคเรียนทางโรงเรียนจะมีการแจกนมให้กับนักเรียนจํานวนหน่ึงลังต่อคน เพ่ือนําไปด่ืมช่วง
ระหว่างปิดภาคเรียน
67
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
5. สวัสดกิ ารสุขภาพ
ทางโรงเรียนได้มีการจัดห้องปฐมพยาบาลให้กับนักเรียน และมีการตรวจสุขภาพประจําปีของ
นกั เรยี นระดบั ช้นั อนบุ าล - ประถมศึกษา
บรกิ ารดา้ นอน่ื ๆ
โรงเรียนบ้านน้ํางาวได้มีการจัดบริการให้กับนักเรียน คือ บริการรถรับส่งนักเรียน
และบรกิ ารประกันอุบัติเหตุ
• บริการรถรับส่งนักเรียน รถรับส่งนักเรียนจะเป็นบริการสําหรับนักเรียนท่ีอยู่ต่างหมู่บ้าน
จํานวน 2 หมู่บ้าน ซ่ึงค่าโดยสารน้ันทางโรงเรียนมีงบประมาณสําหรับจ่ายให้กับนักเรียน
โดยจะคิดเป็นรายบุคคล ไม่ได้คิดตามจํานวนของระยะทาง เม่ือเฉล่ียมาแล้วจะอยู่ท่ีคนละ
20 บาท
• ประกันอุบัติเหตุ ในส่วนของประกันอุบัติเหตุทางโรงเรียนจะไม่มีงบประมาณในการจัดทําให้
ทางโรงเรียนเพี ยงแต่จัดทําบริการให้ แต่ผู้ปกครองจะต้องเป็นผู้จ่ายในส่วนน้ีเอง
โดยการจ่ายจะเป็นการจ่ายรายปี ซ่งึ คา่ ประกันอบุ ัตเิ หตุปีละ 160 บาท
กจิ กรรม
ในด้านของกิจกรรมทางโรงเรียนได้มีการจัดกิจกรรมเพื่ อเสริมพั ฒนาการของผู้เรียน
ซ่ึงแต่ละกิจกรรมน้ันจะมีความหลากหลาย เพื่อให้ผู้เรียนน้ันได้มีการพัฒนาทักษะและศักยภาพ
ของตนเอง โดยกิจกรรมมี ดงั น้ี
1. กจิ กรรมเนอ่ื งในวนั สําคญั ต่าง ๆ
เป็นกิจกรรมท่ีจัดข้ึนเน่ืองในวันสําคัญต่าง ๆ อาทิ กิจกรรมวันภาษาไทย กิจกรรมวัน
วิทยาศาสตร์ กิจกรรมวันลอยกระทง กิจกรรมวันตรุษจีน กิจกรรมวันคริสต์มาส และอ่ืน ๆ
โดยรูปแบบกิจกรรมจะเป็นการให้นักเรียนได้มีการแข่งขันประกวดการแต่งกลอน การวาดภาพ
ระบายสี มกี ารแสดงของนกั เรียนในแต่ละระดบั ชน้ั และมกี ารนําเสนอผลงาน
2. กิจกรรมกฬี าสี
นักเรียนโรงเรียนบ้านน้ํางาวได้มีการแบ่งกลุ่มสีโดยมีการคละนักเรียนแต่ละช้ันให้มาอยู่ในหน่ึง
สีเพ่ือทํากิจกรรมร่วมกัน ซ่ึงการจัดกิจกรรมกีฬาสีถือเป็นอีกหน่ึงกิจกรรมท่ีให้นักเรียนทุก
ระดับช้นั ได้ทาํ ร่วมกนั เพ่ือฝกึ ความสามคั คแี ละทกั ษะทางดา้ นกีฬาของนักเรยี น
3. กิจกรรมเขา้ คา่ ยลกู เสือ - เนตรนารี
โรงเรียนได้มีการจัดกิจกรรมเข้าค่ายลูกเสือ – เนตรนารี ให้กับนักเรียนระดับช้ันประถมศึกษา
และระดับช้ันมัธยมศึกษาตอนต้น ในส่วนของกิจกรรมการเข้าค่ายจะมีการเดินทางไกลไปยัง
สถานท่ีต่าง ๆ เพื่อทํากิจกรรมเข้าฐาน ซ่ึงเป็นการฝึกทักษะการใช้ชีวิตเม่ือหลงทางหรือหลงป่า
เช่น การผูกเง่อื น การใชเ้ ขม็ ทศิ การปฐมพยาบาล และอน่ื ๆ
4. กิจกรรมทศั นศึกษา
โครงการทัศนศึกษา เป็นกิจกรรมท่ีพานักเรียนไปศึกษา เรียนรู้นอกสถานท่ีเพ่ือส่งเสริมการ
เรียนร้ใู หก้ บั นักเรยี นนอกเหนอื จากเนอ้ื หาในหอ้ งเรียน
5. กจิ กรรมสืบสานวฒั นธรรมปีใหมเ่ ม่ยี น
เน่ืองจากโรงเรียนเรียนบ้านน้ํางาวได้ก่อต้ังอยู่ในชุมชนของกลุ่มชาติพันธ์ุเม่ียน ทางคณะครู
จึงได้มีการจัดกิจกรรมร่วมกับองค์การบริหารส่วนตําบล บ่อ และชุมชน เพื่อเป็นการสืบสานและนุ
68
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
รักษ์วัฒนธรรม ประเพณีของชนเผ่าเม่ียน โดยให้นักเรียนร่วมทํากิจกรรม เช่น การแต่งกายด้วย
ชุดชนเผ่าเม่ียน การแสดงประกอบจังหวะ การจัดทําซุ้มนิทรรศการบอกเล่าประวัติความเป็นมา
เป็นต้น
6. กจิ กรรมการแข่งขนั ทกั ษะวชิ าการ
ในทุกปีทางโรงเรียนจะส่งนักเรียนท่ีมีความสามารถทางด้านวิชาการท่ีผ่านการคัดเลือกจาก
คณะครเู พ่ือไปแข่งขนั รว่ มกับนกั เรียนโรงเรียนอ่นื ๆ
7. กจิ กรรมหลกั สูตร
กิจกรรมหลักสูตรจะเป็นกิจกรรมท่ีจัดข้ึนในแต่ละวันของสัปดาห์ ซ่ึงกิจกรรมก็คือ โครงการ
จิตอาสา เป็นการให้นักเรียนช่วยกันคิดวิธีการแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ท่ีเกิดข้ึนภายในโรงเรียน เช่น
ปัญหาขยะ ปัญหาการแต่งกายผิดระเบียบ เป็นต้น กิจกรรมภาษาอังกฤษ เป็นการนําเสนอ
คาํ ศัพทห์ น้าเสาร์ธง
8. กจิ กรรมส่งเสริมการอา่ น
เป็นกิจกรรมท่ีทําก่อนเร่ิมเรียนคาบแรก 30 นาที โดยให้นักเรียนทุกคนเข้าห้องสมุดหาหนังสือท่ี
สนใจหรือนําหนังสือท่ีชอบมาจากบ้าน เพ่ือใช้เวลาก่อนคาบเรียนแรกในการอ่านหนังสือ ซ่ึงจะเป็น
การฝึกทักษะการอ่านใหก้ บั นักเรียน
ผดู้ ําเนนิ การ
เน่ืองจากโรงเรียนบ้านน้ํางาวมีบุคลากรไม่ครบทุกตําแหน่งหน้าท่ี ดังน้ันการจัดจัด
สวัสดิการ การจัดบริการ และการจัดกิจกรรมต่าง ๆ ท้ังหมดจะเป็นการดําเนินงานของคณะครู
ทุกท่าน โดยจะมีการมอบหมายหน้าท่ีตามความสามารถและกลุ่มสาระ เพื่อเป็นการดําเนินงานได้
อยา่ งครอบคลุมและตรงเปา้ ประสงค์
สวัสดิการท่เี หมาะสําหรับเดก็ ในโรงเรยี น
สวสั ดกิ ารการส่งเสรมิ การศึกษาร่วมกับสถาบันการศึกษาอ่นื ๆ
รูปแบบการจัดสวัสดิการดังกล่าว เพื่อเป็นการจัดสวัสดิการท่ีจะส่งเสริมและสนับสนุนให้
นักเรียนโรงเรียนบ้านน้ํางาวได้รับโอกาสในการศึกษาต่อเม่ือสําเร็จการศึกษาจากช้ันมธยมศึกษาปี
ท่ี 3 ซ่ึงเป็นการจัดการในรูปแบบของการให้นักเรียนได้ไปศึกษาต่อในด้านของสายอาชีพ หรือสาย
สามัญตามความสามารถและความสนใจของนกั เรียน
โดยมีรูปแบบของกิจกรรม คือ การค้นหาตัวตนผ่านการเรียนนอกสถานท่ี เป็นกิจกรรมท่ี
ให้นักเรียนระดับช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 2 และปีท่ี 3 ได้มีการไปศึกษาเรียนรู้นอกสถานท่ี ซ่ึงจะเป็นการ
ไปเรียนท่ีสถาบันการศึกษาอ่ืน ๆ ท่ีได้จัดเตรียมไว้ เช่น วิทยาลัยสารพัดช่างน่าน,โรงเรียนราช
ประชานุเคราะห์ 56 เป็นต้น การจัดกิจกรรมในรูปแบบน้ีเพ่ือให้นักเรียนเห็นภาพของการศึกษาท่ี
กว้างข้ึนและเกิดแรงบันดาลใจแล้วนํากลับมาเป็นแรงกระตุ้นให้กับต้นเอง โดยกิจกรรมน้ีจะมี
บริการรถรับบส่งสําหรับไปเรียนนอกสถานท่ี เพ่ือให้เกิดความสะดวกสบายแก่นักเรียน ในส่วน
ของกิจกรรมต่อมาคือการแนะแนวการศึกษาต่อของสถาบันการศึกษาอ่ืน ๆ ให้ได้เข้ามามีส่วนร่วม
ในการแนะนําและแนะแนวการศึกษาต่อในระดับช้ันท่ีสูงข้ึนให้กับนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 3
เพื่อเป็นตัวเลือกในการหาสถนศึกษาท่ตี รงกับความสามารถและความตอ้ งการ
69
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ สู้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปีการศึกษา 2563
บทบาทและหนา้ ทข่ี องนักสังคมสงเคราะห์ในโรงเรยี น
นักสังคมสงเคราะห์น้ันมีองค์ความรู้ ความเข้าใจเก่ียวกับสุขภาจิตจึงสามารถเข้าไป
ช่วยเหลือในการให้คําปรึกษาเก่ียวกับขอกังวลทางอารมณ์ จิตใจ พฤติกรรม อีกท้ังนักสังคม
สงเคราะห์ยังให้การสนับสนุนพฤติกรรมเชิงบวกให้แก่นักเรียน รวมไปถึงการให้คําปรึกษาแก่
ผู้ปกกครองและครู ซ่ึงหน้าท่ีท่ีสําคัญอีกประการหน่ึงคือการท่ีนักสังคมสงเคราะห์น้ันจะต้องเป็นผู้
ประสานงานระหว่างบ้าน โรงเรียน และชุมชน ในการให้บริการแก่นักเรียนท้ังทางตรงและทางอ้อม
เพื่อให้นักเรียนามารถประสบความสําเร็จท้ังด้านวิชาการและด้านสังคม แต่ในการท่ีจะทําให้
นักเรียนประสบความสําเร็จตามเป้าหมายได้น้ัน นักสังคมสงเคราะห์ต้องมีการทํางานร่วมกับคณะ
ครูและผู้บริหาร เพื่อติดตามการเข้าเรียนและผลการเรียนของตัวนักเรียนอย่างสม่ําเสมอ อีกท้ัง
ยังต้องมีการจัดประชุมร่วมกับผู้ปกครอง ผู้นําชุมชน และคณะกรรมการโรงเรียนเพื่อให้ทราบถึง
ปัญหาท่ีเกิดข้ึนกับตัวนักเรียนและข้ันตอนวิธีการแก้ไขปัญหา เพื่อขอความร่วมมือในการเป็นส่วน
หนง่ึ ของการจดั การแก้ปญั หา
บทบาทและหนา้ ท่จี ากส่วนอ่นื ๆ
• ผู้บริหารร่วมจัดหาสถาบันการศึกษากลุ่มภาคีเครือข่ายเพ่ือนํามาสู่การจัดสวัสดิการแก่
นักเรียน
• ครูในโรงเรียน ครูเป็นคนท่ีอยู่ใกล้ชิดกับตัวนักเรียนมากท่ีสุดในขณะท่ีอยู่โรงเรียน ดังน้ัน
ครูจึงมีหน้าท่ีในการสังเกตพฤติกรรมและคอยสอดแทรกการสร้างแรงกระตุ้นให้กับ
นกั เรียน
• ทีมคณะครูจากสถาบันการศึกษาอ่ืน ๆ เข้ามาให้คําแนะนํา แนะแนวการศึกษาให้กับ
นักเรียนเพ่ือสร้างแรงกระตุ้นและให้นักเรียนสามารถมองเห็นภาพเก่ียวกับการศึกษาต่อได้
อย่างชัดเจนยง่ิ ข้นึ
• พ่อแม่ ผู้ปกครอง เม่ือเด็กอยู่บ้านผู้ปกครองต้องม่ันคอยดูแด เอาใจใส่ ให้คําปรึกษา
และคาํ แนะนําแกเ่ ดก็ เพ่ือเปน็ การสร้างแรงกระตุน้ และแรงใจ
• ชุมชน ชุมชนจะต้องให้การสนับสนุนในตัวของเด็ก ๆ ไม่ว่าจะด้านสภาพแวดล้อมของ
ชมุ ชนทจ่ี ะตอ้ งเออ้ื ต่อการเรียนรู้ และรวมไปถึงการสนบั สนุนด้านจิตใจอีกดว้ ย
จากข้อมูลท่ีได้ศึกษามาน้ันดิฉันเล็งเห็นถึงปัญหาด้านการศึกษาของนักเรียนโรงเรียนบ้าน
น้ํางาว จึงนําไปสู่การคิดสวัสดิการท่ีมีความเหมาะสมและคาดว่าจะเป็นประโยชน์แก่นักเรียน
โรงเรียนบ้านน้ํางาวได้ โดยสวัสดิการดังกล่าว คือ สวัสดิการการส่งเสริมการศึกษาร่วมกับ
สถาบันการศึกษาอ่ืน ๆ ซึงสวัสดิการน้ีจัดทําข้ึนเพื่อสร้างแรงกระตุ้นให้กับนักเรียนในด้านเการ
เรียนและการจัดหาสถาบันการศึกษาท่ีจะให้การสนับสนุนให้นักเรียนสามารถมีท่ีเรียนต่อได้เม่ือ
สําเรจ็ กรศึกษาจากมธั ยมศึกษาปีท่ี 3
70
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ สู้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
นชิ านนั ท์ เปยี สัมประทวน 6105680604
ใบงานท่ี 7 การออกแบบสวสั ดิการการศึกษา : มุมมองและขอ้ เสนอของนักสังคมสงเคราะห์
กรณศี ึกษา : โรงเรยี นรตั นราษฎรบ์ ํารุง อาํ เภอบ้านโป่ง จังหวดั ราชบุรี
ระดับการศึกษา : มัธยมศึกษา
สังกัด : สํานักงานเขตพ้ืนทก่ี ารศึกษามธั ยมศึกษา เขต 8
จํานวนนักเรยี น เพศชาย เพศหญิง รวม หอ้ งเรียน
มธั ยมตน้ 223 290 513 12
ม.1 239 283 522 12
ม.2 201 227 428 11
ม.3 663 800 1463 35
รวม
รวมมัธยมต้น เพศชาย เพศหญิง 443 ห้องเรยี น
มธั ยมปลาย 151 292 385 10
124 261 397 10
ม.4 133 264 1225 12
ม.5 408 817 2688 32
ม.6 1071 1617 67
รวมมธั ยมปลาย
รวมท้งั หมด
บคุ ลากรในโรงเรยี น จาํ นวน 1 คน
ฝา่ ยบริหาร จาํ นวน 1 คน
ผอู้ าํ นวยการโรงเรียน จํานวน 19 คน
รองผอู้ ํานวยการโรงเรยี น จํานวน 21 คน
จาํ นวน 17 คน ต่างชาติ 5 คน
กลุ่มสาระการเรยี นรู้ จาํ นวน 13 คน
กลมุ่ สาระฯคณติ ศาสตร์ จาํ นวน 15 คน
กลุ่มสาระฯวิทยาศาสตร์ จาํ นวน 10 คน
กลุ่มสาระฯภาษาต่างประเทศ
กล่มุ สาระฯภาษาไทย
กลมุ่ สาระฯสังคมศึกษา
กลุม่ สาระฯสุขศึกษา/พละศึกษา
71
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
กลุ่มสาระฯศิลปศึกษา จํานวน 8 คน
กลุม่ สาระฯการงานอาชีพ จํานวน 17 คน
สนับสนนุ การสอน จํานวน 4 คน
งานแนะแนว จาํ นวน 3 คน
งานห้องสมุด
จาํ นวน 1 คน
เจา้ หน้าท่ี จํานวน 2 คน
กลุ่มบริหารงานปกครองนักเรียน จาํ นวน 3 คน
กลมุ่ บริหารงานบุคคล จาํ นวน 4 คน
กลุ่มบริหารท่วั ไป จาํ นวน 3 คน
กลมุ่ บริหารงบประมาณ จาํ นวน 2 คน
กลุ่มบรหิ ารวชิ าการ
สํานกั งานผูอ้ ํานวยงาน จาํ นวน 4 คน
จํานวน 2 คน
อน่ื ๆ จาํ นวน 1 คน
ลูกจา้ งประจํา จํานวน 5 คน
พนกั งานขับรถ จํานวน 7 คน
พนักงานอัดสําเนา จาํ นวน 7 คน
พนกั งานภารโรง
แมบ่ ้าน
พนักงานลา้ งจาน
สถานการณเ์ ด็กในโรงเรยี น
โรงเรียนรัตนราษฎร์บํารุงเป็นโรงเรียนขนาดใหญ่ซ่ึงมีนักเรียนและบุคลากรภายใน
โรงเรียนจํานวนมาก จึงทําให้มีการใช้กฎระเบียบท่ีค่อนข้างเข้มงวดเพ่ือให้สามารถควบคุมปัญหาท่ี
เกิดข้ึนภายในโรงเรียนได้อย่างครอบคลุม แต่ก็ยังคงมีปัญหาในเร่ืองการทะเลาะวิวาทระหว่างเด็ก
ภายในโรงเรียนและภายนอกโรงเรียนโดยปัญหาดังกล่าวฝ่ายปกครองนักเรียนจะเป็นผู้ดูแลและ
แก้ไขปัญหา การแก้ไขปัญหาดังกล่าวก็คือ การเชิญผู้ปกครองของนักเรียนท่ีมีปัญหามาพู ดคุย
เร่ืองปัญหาการทะเลาะวิวาทท่ีเกิดข้ึนซ่ึงการแก้ไขในรูปแบบน้ีอาจจะไม่ใช่การแก้ไขปัญหาอย่าง
ครอบคลุมเท่าท่ีควร ต่อมาคือ ปัญหาเร่ืองกฎระเบียบการแต่งกายของนักเรียน เน่ืองจากเป็น
โรงเรียนท่ีค่อนข้างเข้มงวดเร่ืองกฎระเบียบจึงมีการตรวจเคร่ืองแบบนักเรียนและการตรวจผม
ประจําแต่ละเดือน โดยโรงเรียนจะทําการตัดผมของนักเรียนท่ียาวเกินส่วนท่ีโรงเรียนกําหนดออก
ทําให้เกิดปัญหาตามมา คือ ความไม่พึงพอใจของนักเรียนเพราะถูกลิดรอนสิทธิของตนเองในการ
ไว้ผมยาวและถูกบังคับให้ตัดผมโดยท่ีไม่เต็มใจ อีกท้ังเคร่ืองแบบท่ีไม่ถูกระเบียบของโรงเรียนจะ
ถูกยึดโดยโรงเรียน อาทิ ถุงเท้าข้อส้ัน เคร่ืองสําอาง เป็นต้น ซ่ึงถือว่าเป็นการยึดทรัพย์สิน
ส่วนตัวของนักเรียนโดยท่ีไม่ได้รับคืนกลับมาอีกด้วย นอกจากน้ันทางโรงเรียนยังรับเด็กพิเศษให้
สามารถเข้ามาศึกษาในโรงเรียนร่วมกับเด็กปกติได้ ในส่วนน้ีน้ันอาจจะต้องมีการปรับเปล่ียน
72
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
รูปแบบการเรียนการสอนให้เหมาะสมกับเด็กพิเศษมากย่ิงข้ึนเพราะปัจจุบันยังคงเป็นการเรียน
รวมแบบปกติไม่ได้มีการเปล่ียนแปลงรูปแบบการเรียนการสอนให้เข้ากับเด็กพิเศษซ่ึงอาจส่งผลให้
เด็กพิเศษน้ันได้รับความรู้และสวัสดิการท่ีจําเป็นไม่เพียงพอกับความต้องการของเด็กได้ และยังมี
ในส่วนของการเย่ียมบ้านนักเรียนโดยส่วนดังกล่าวน้ันครูท่ีปรึกษาจะเป็นผู้ท่ีทําหน้าท่ีในการเย่ียม
บ้านนักเรียน ซ่ึงการเย่ียมบ้านน้ันอาจจะยังทําได้ไม่มีประสิทธิภาพเท่าท่ีควรเน่ืองจากบุคลากรไม่มี
ความรู้ความเข้าใจเก่ียวกับวิธีการเย่ียมบ้านนักเรียนจึงเป็นส่วนท่ีควรได้รับการแก้ไข เร่ืองการ
เรียนการสอนน้ันค่อนข้างมีความครอบคลุมและไม่ขาดตกบกพร่อง บุคลากรมีความมุ่งม่ันต้ังใจใน
การให้ความรแู้ กน่ ักเรยี น เจ้าหนา้ ท่แี ละพนักงานปฏบิ ัติหน้าท่ขี องตนเองอย่างเตม็ ท่ี
โรงเรียนรัตนราษฎร์บํารงุ ได้มีการแบ่งสายการเรียนตามความสนใจของนกั เรยี น ดงั น้ี
มัธยมต้น แบ่งออกเปน็ 2 สายการเรียน คอื ห้องปกติ และ หอ้ ง gifted
มั ธ ย ม ป ล า ย แ บ่ ง อ อ ก เ ป็ น 5 ส า ย ก า ร เ รี ย น คื อ ห้ อ ง วิ ท ย์ ค ณิ ต ห้ อ ง ศิ ล ป์ คํ า น ว ณ
หอ้ งภาษาองั กฤษและภาษาจนี ห้องภาษาองั กฤษและภาษาญ่ปี ุ่น และหอ้ งคอมพิวเตอร์
สวัสดิการ กิจกรรม และบรกิ ารทม่ี ี
บรกิ ารสุขภาพ
มีการตรวจร่างกายประจําปีโดยแพทย์ และมีประกันสุขภาพสําหรับนักเรียนและ บุคลาการ
ภายในโรงเรียน
บรกิ ารด้านอาหาร
มีการประมูลร้านค้าเพ่ือเข้ามาจําหน่ายอาหารภายในโรงเรียน รูปแบบอาหารมีความ
หลากหลายทําให้นักเรียนและบุคลากรสามารถเลือกสรรม้ืออาหารของตนเองได้อย่างเต็มท่ี
เน่ืองจากเป็นการประมูลร้านอาหารส่วนมากจึงถูกหลักโภชนาการและครบถ้วนตามความต้องการ
ของนกั เรยี นและบุคลากรภายในโรงเรียน
กิจกรรมปฐมนิเทศ
มีการจัดกิจกรรมปฐมนิเทศทุกภาคการศึ กษาเพื่ อให้นักเรียนและผู้ปกครองเข้าใจถึง
รูปแบบการเรียนการสอนในแต่ละปีว่าจะมีแนวทางหรือรูปแบบเป็นอย่างไร มีการจัดการประชุม
ผู้ปกครองเพื่อทําความเข้าใจระหว่างผู้ปกครองกับโรงเรียนว่ามีส่วนใดต้องปรับเปล่ียน ปรับปรุง
แกไ้ ขหรือไม่
Attendance Service
มีการตรวจสอบในทุกรายวิชาว่านักเรียนได้เข้าร่วมในช้ันเรียนหรือไม่โดยอาจารย์ประจํา
วิชา ซ่ึงจะทําการตรวจสอบระหว่างช่วงเร่ิมต้นการสอนและหลังจบการสอนในรายวิชาน้ัน ๆ
ด้วยการเชค็ รายช่อื นักเรียนภายในห้อง
Spiritual Activities Service
มีการจัดกิจกรรมภายในโรงเรียนในวันสําคัญทางศาสนาหรือวันสําคัญของโลก และมีการ
พานักเรียนไปเข้าค่ายนอกสถานท่ีซ่ึงการเข้าค่ายน้ันอาจจะเป็นการเข้าค่ายเชิงให้ความรู้หรือการ
เข้าคา่ ยบาํ เพ็ญประโยชนต์ า่ ง ๆ
บริการนนั ทนาการ
มีช่ัวโมงชมรมซ่ึงจัดต้ังข้ึนมาเพ่ื อให้นักเรียนน้ันได้เรียนรู้ตามความสนใจของตนเอง
โดยช่ัวโมงชมรมน้ันมีชมรมท่ีโรงเรียนได้จัดต้ังข้ึนมาข้างต้นเพ่ือให้นักเรียนท่ีมีความสนใจเข้ามา
73
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
เรียนรู้ หรือถ้าหากนักเรียนน้ันไม่ได้มีความสนใจในชมรมท่ีโรงเรียนได้มีการจัดต้ังข้ึนมาให้นักเรียน
ก็สามารถท่ีจะทําการต้ังชมรมเก่ียวกับเร่ืองท่ีตนเองให้ความสนใจข้ึนมาได้เช่นกัน โดยการจัดต้ัง
ชมรมเองน้ันจะต้องใช้รายช่ือสมาชิกชมรมเป็นจํานวน 20 – 25 คน ถึงจะสามารถย่ืนคําร้องขอ
จัดตง้ั ชมรมของตนเองข้นึ มาได้
บริการแนะแนว
มีห้องแนะแนวสํ าหรับให้คําปรึกษาแก่นักเรียนไม่ว่าจะเป็นเร่ืองภายในโรงเรียน
เร่ืองส่วนตัว หรือเร่ืองการเรียนต่อในสายการเรียนต่าง ๆ โดยจะมีครูแนะแนวประจําห้องคอยให้
คาํ ปรึกษาให้นักเรยี นทต่ี อ้ งการการปรึกษา
บรกิ ารดา้ นการเงิน
มีทุนการศึกษาและกองทุนกูย้ มื เพ่ือการศึกษา (กยศ.) สําหรับนกั เรยี น
สวสั ดิการทเ่ี หมาะสมสําหรบั เด็กในโรงเรียน
จากการวิเคราะห์ข้อมูลน้ันสังเกตได้ว่าโรงเรียนรัตนราษฎร์บํารุงถือว่าเป็นโรงเรียนท่ีมี
สวัสดิการ กิจกรรม และบริการสําหรับนักเรียนค่อนข้างมาก แต่ก็ยังขาดตกบกพร่องในบางส่วน
ท่ียังคงเป็นปัญหาภายในโรงเรียนซ่ึงปัญหาดังกล่าวควรได้รับการแก้ไขและเพ่ิมเติมในส่วนของ
สวัสดิการในโรงเรียนให้ครอบคลุมและเหมาะสมกับความต้องการและความจําเป็นของเด็ก
โดยสวสั ดกิ าร กจิ กรรม และบริการทค่ี วรเพ่ิมเตมิ มดี ังน้ี
1) บริการการให้คําปรึกษาแก่นักเรียน นอกจากครูแนะแนวท่ีทําหน้าท่ีในการให้คําปรึกษากับ
นักเรียนแล้วน้ันเราสมควรท่ีจะมีการจัดนักสังคมสงเคราะห์มาให้คําปรึกษาแก่นักเรียน
เพิ่มเติมเพื่อให้การให้คําปรึกษาน้ันเป็นไปอย่างครอบคลุมทุกปัญหาท่ีเกิดข้ึนกับนักเรียน
โ ด ย ก า ร ใ ช้ นั ก สั ง ค ม ส ง เ ค ร า ะ ห์ ใ น ก า ร ใ ห้ คํ า ป รึ ก ษ า แ ก่ เ ด็ ก น้ั น จ ะ ช่ ว ย ใ ห้ เ ร า ส า ม า ร ถ
สังเกตการณ์และทําความเข้าใจกับพฤติกรรมของเด็กท่ีมีปัญหาได้มากย่ิงข้ึน อาทิ เด็กท่ี
มเี รือ่ งทะเลาะวิวาทนัน้ ตน้ เหตุของปัญหามาจากสิ่งใด และความตอ้ งการหรอื แรงจูงใจท่ที ํา
ให้เดก็ เกดิ พฤติกรรมดงั กล่าวคืออะไร เปน็ ต้น
รูปแบบการจัดการ : จัดสรรนักสังคมสงเคราะห์เพ่ือให้คําปรึกษาแก่นักเรียนภายใน
โรงเรียน โดยในทีน้ีน้ันอาจจะไม่จําเป็นท่ีนักสังคมสงเคราะห์ต้องประจําอยู่ภายในโรงเรียน
แต่เป็นการจัดการการให้คําปรึกษาประจําภาคเรียน ภาคเรียนละ 1 คร้ัง ซ่ึงนักสังคม
สงเคราะห์จะลงพ้ื นท่ีภายในโรงเรียนเพื่ อสังเกตการณ์และประเมินสภาวะต่าง ๆ
ของบุคลากรและนักเรียนเพื่อให้เข้าใจถึงปัญหาท่ีเกิดข้ึนและจัดการทําการให้คําปรึกษา
รวมท้ังแก้ไขปัญหาดังกล่าว หรืออาจจะใช้การให้คําปรึกษาในรูปแบบออนไลน์เพิ่มเติมโดย
นักเรียนและบุคลากรภายในโรงเรียนสามารถติดต่อขอใช้บริการให้คําปรึกษาล่วงหน้าเพื่อ
นัดแนะช่วงเวลาในการให้คําปรึกษากับนักสังคมสงเคราะห์ โดยอาจจะใช้รูปแบบของ
กิจกรรมสร้างสรรค์เพื่อเป็นการสร้างสัมพันธภาพระหว่างผู้ให้บริการกับผู้ใช้บริการก่อน
การให้คําปรึกษาซ่ึงกิจกรรมน้ันควรเป็นกิจกรรมท่ีปรับเปล่ียนไปตามลักษณะของ
ผใู้ ชบ้ ริการเพื่อใหส้ ามารถเข้าถงึ ผใู้ ช้บรกิ ารไดม้ ากย่งิ ข้นึ
บทบาทและหน้าท่ีของนักสังคมเคราะห์ : ทําหน้าท่ีในการให้สังเกตการณ์และให้คําปรึกษา
แก่นักเรียนและบุคลากรภายในโรงเรียนท้ังในรูปแบบการลงพ้ื นท่ีและรูปแบบออนไลน์
74
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ้สู อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปีการศึกษา 2563
จัดรูปแบบกิจกรรมท่ีเหมาะสมกับผู้ใช้บริการ และประสานงานระหว่างหน่วยงานต่าง ๆ
ท่ีมีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาดังกล่าวท่ีเกิดข้ึน เพื่อให้การแก้ไขปัญหาดังกล่าวน้ันเป็นไป
อย่างครอบคลุมและเป็นการแก้ไขปัญหาระยะยาวไม่ใช่เพียงแค่การแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า
เพียงเทา่ นน้ั
บทบาทภาคส่วนอ่ืน ๆ : บทบาทของครูน้ันถือว่าเป็นส่วนสําคัญสําหรับการแก้ไขปัญหา
ต่าง ๆ ภายในโรงเรียน โดยในส่วนน้ีน้ันบทบาทของครูอาจจะต้องมีการปรับเปล่ียนและ
เพ่ิมเติมบทบาทให้มากย่ิงข้ึน คือ การสังเกตการณ์นักเรียน โดยครูน้ันต้องทําหน้าท่ีใน
การสังเกตนักเรียนของตนเองภายในช่วงต่าง ๆ เพ่ิมมากข้ึนว่าเด็กมีพฤติกรรมเป็น
อย่างไร มีพฤติกรรมท่ีเปล่ียนไปหรือไม่ หรือมีปัญหาอะไรเกิดข้ึนกับเด็ก ซ่ึงการสัเกต
การณ์ของครูน้ันจะช่วยให้สามารถเข้าถึงปัญหาและพฤติกรรมของเด็กได้มากย่ิงข้ึน
และสามารถสืบหาสาเหตุของปัญหาเพื่อทําการแก้ไขได้อย่างครอบคลุมและทันท่วงที อีก
ท้ั ง ยั ง เ ป็ น ก า ร ป้ อ ง กั น ก า ร เ กิ ด ปั ญ ห า ข อ ง เ ด็ ก เ พ ร า ะ ก า ร สั ง เ ก ต ก า ร ณ์ น้ั น ถ้ า ห า ก
พฤติกรรมของเด็กเปล่ียนไปจากเดิมครูก็จะสามารถประเมินเบ้ืองต้นเพื่ อหาวิธีป้องกัน
ปญั หาทอ่ี าจจะเกิดขน้ึ ลว่ งหน้าได้
2) สวัสดิการสําหรับเด็กพิเศษ เน่ืองจากทางโรงเรียนน้ันมีการให้เด็กพิเศษเรียนร่วมภายใน
ห้องเรียนซ่ึงการเรียนร่วมดังกล่าวน้ันมีรูปแบบการเรียนการสอนท่ีไม่เหมาะสมกับเด็ก
พิเศษเท่าท่ีควร การจัดสวัสดิการสําหรับเด็กพิเศษจึงเป็นส่วนท่ีสําคัญในการพัฒนาเด็ก
ให้สามารถเรียนร่วมกับเพื่อนภายในช้ันเรียน และทําให้การเรียนการสอนน้ันเป็นไปอย่างมี
ประสิทธิภาพมากย่ิงข้ึนเพ่ือให้เด็กทุกคนได้รับความรู้ความเข้าใจในเน้ือหาการเรียนการ
สอนอยา่ งทว่ั ถงึ
รูปแบบการจัดการ : การให้ความรู้แก่บุคลากรภายในโรงเรียนเก่ียวกับเด็กพิเศษ ไม่ว่าจะ
เป็นความรู้พื้ นฐานเก่ียวกับเด็กพิ เศษ สวัสดิการต่าง ๆ ท่ีจําเป็นสําหรับเด็กพิ เศษ
ลักษณะพฤติกรรมของเด็กพิเศษ เพ่ือให้บุคลากรภายในโรงเรียนได้มีความรู้และความ
เข้าใจเก่ียวกับเด็กพิเศษซ่ึงในส่วนน้ีน้ันจะเป็นส่วนท่ีต่อยอดไปถึงการจัดสวัสดิการสําหรับ
เด็กพิเศษ คือ การทบ่ี ุคลากรภายในโรงเรียนมคี วามร้คู วามเข้าใจเกย่ี วกบั เด็กพิเศษจะช่วย
ให้สามารถนําความรู้ความเข้าใจท่ีได้ไปปรับปรุงและเปล่ียนแปลงสภาพแวดล้อมหรือ
รูปแบบการเรียนการสอนเพ่ือให้เหมาะสมแก่เด็กพิเศษ นอกจากการให้ความรู้เก่ียวกับเด็ก
พิเศษแล้วน้ันก็ต้องมีการฝึกอบรมครูผู้สอนเบ้ืองต้นเก่ียวกับเร่ืองรูปแบบการเรียนการ
สอนท่ีเหมาะสมแก่เด็กพิเศษ โดยการจัดการฝึกอบรบดังกล่าวน้ันอาจจะทําการอบรม
เฉพาะส่วนท่ีสําคัญและจําเป็นต่อความต้องการของเด็ก จัดการอบรมเป็นเวลา 3 วัน
วันละประมาณ 4 ช่ัวโมง เพ่ือให้ครูผู้สอนน้ันสามารถนําความรู้และทักษะท่ีได้จากการ
ฝึกอบรมไปปรับเปลย่ี นรปู แบบของการเรียนการสอนและปฏบิ ตั ิตาม
บทบาทและหน้าท่ีของนักสังคมเคราะห์ : ทําการให้ความรู้เก่ียวกับเด็กพิเศษแก่บุคลากร
ภายในโรงเรียน หรือทําการจัดวิทยากรเฉพาะทางมาให้ความรู้ความเข้าใจเก่ียวกับเด็ก
พิเศษและฝึกอบรมวิธีการทํางานกับเด็กพิเศษ โดยในส่วนน้ีน้ันนักสังคมสงเคราะห์จะต้อง
ทําการประสานงานกับหน่วยงานท่ีเก่ียวข้องกับเด็กพิเศษเพื่อให้หน่วยงานดังกล่าวมามี
75
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ูส้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
ส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาท่ีเกิดข้ึนเพราะการทํางานกับเด็กพิ เศษน้ันเป็นเร่ืองท่ี
ละเอียดอ่อน การใช้หน่วยงานเฉพาะทางมาปฏิบัติหน้าท่ีในส่วนน้ีจะช่วยให้ปัญหาท่ีเกิดข้ึน
ได้รับการแก้ไขอย่างครอบคลุมและมีประสิทธิภาพซ่ึงจะก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่เด็ก
นอกจากน้ันนักสังคมสงเคราะห์จะต้องมีการลงพื้นท่ีเพื่อประเมินสภาพแวดล้อมภายในช้ัน
เรียนและภายในโรงเรียนว่ามีความเหมาะสมต่อเด็กพิเศษหรือไม่ ไม่ว่าจะเป็นด้านความ
ปลอดภัยของเด็ก ความเส่ียงของเด็ก และความต้องการจําเป็นของเด็ก เพื่อให้สามารถ
ประเมนิ ได้วา่ โรงเรยี นน้นั สมควรท่จี ะปรับปรุงแกไ้ ขในส่วนใดใหเ้ หมาะสมกับเด็กพิเศษ
บทบาทภาคส่วนอ่ืน ๆ : ครูผู้สอนน้ันมีส่วนสําคัญอย่างมากในการจัดสวัสดิการดังกล่าว
โดยครูต้องเป็นผู้ท่ีมีความรู้ความเข้าใจเบ้ืองต้นเก่ียวกับเด็กพิเศษ มีการสังเกตการณ์
ปรับเปล่ียนรูปแบบการเรียนการสอนให้เหมาะสมกับเด็กพิเศษ เพ่ือให้เด็กพิเศษน้ันได้รับ
ความรู้ความเข้าใจเก่ียวกับเน้ือหาท่ีครูสอนไม่ต่างจากเด็กคนอ่ืน รวมท้ังเป็นการพัฒนา
ศักยภาพของเด็กพิเศษอีกด้วย นอกจากน้ันหน่วยงานท่ีเก่ียวข้องกับเด็กพิเศษก็เป็นส่วน
สํ าคัญเช่นกันในการให้ความรู้เก่ียวกับเด็กพิ เศษเพ่ื อให้บุคลากรภายในโรงเรียนน้ันมี
ความรู้ความเข้าใจและทักษะในการทํางานกับเด็กพิ เศษได้อย่างครอบคลุมและมี
ประสิทธิภาพ นอกเหนือจากน้ันเพ่ือนร่วมช้ันเรียนก็เป็นส่วนหน่ึงท่ีสําคัญในการพัฒนา
เด็กพิเศษ โดยเพื่อนร่วมช้ันเรียนของเด็กน้ันควรมีการให้ความรู้ความเข้าใจเก่ียวกับเพ่ือน
ร่วมช้ันท่ีเป็นเด็กพิ เศษจากเน้ือหาท่ีแทรกในการเรียนการสอนเพ่ื อให้เด็กน้ันเกิดความรู้
ความเขา้ ใจและยอมรับในความแตกตา่ ง ปราศจากอคติ และอยรู่ ว่ มกันอยา่ งสันติ
3) การให้ความรู้เก่ียวกับการเย่ียมบ้าน จากการวิเคราะห์น้ันสังเกตได้ว่าการเย่ียมบ้านของ
นักเรียนภายในโรงเรียนรัตนราษฎร์บํารุงจะใช้ครูท่ีปรึกษาในการปฏิบัติหน้าท่ีในส่วนน้ี
ซ่ึงการปฏิบัติหน้าท่ีดังกล่าวกลับไม่มีประสิทธิภาพเท่าท่ีควรเน่ืองจากบุคลากรน้ันไม่มี
ความรู้ความเข้าใจและทักษะในการเย่ียมบ้าน การให้ความรู้เก่ียวกับการเย่ียมบ้านจึงถือว่า
เป็นส่วนหน่ึงท่ีจะทําให้การเย่ียมบ้านของครูท่ีปรึกษาน้ันมีประสิทธิภาพและเป็นการเย่ียม
บ้านอย่างมที ักษะท่เี หมาะสมแก่การเยย่ี มบ้านมากย่งิ ข้นึ
รูปแบบการจัดการ : นักสังคมสงเคราะห์ทําการให้ความรู้และฝึกทักษะการเย่ียมบ้านให้แก่
ครูท่ีปรึกษา โดยในส่วนน้ีน้ันอาจจะทําการให้ความรู้ด้วยการฝึกอบรมเพ่ือให้สามารถให้
ความรู้และทักษะได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด นักสังคมสงเคราะห์อาจจะทําการฝึกอบรม
ให้แก่ครูท่ีปรึกษาโดยตรงหรือทําการฝึกอบรมให้แก่ครูแนะแนวเพื่อให้ครูแนะแนวน้ันส่งต่อ
ความรู้และทักษะท่ีได้รับจากการฝึกอบรมแก่ครูท่ีปรึกษาก็สามารถทําได้ท้ังคู่ การฝึกอบรม
ดังกล่าวน้ันต้องเป็นการฝึกอบรมท่ีมีความกระชับของเน้ือหาซ่ึงจะทําให้เข้าใจรูปแบบของ
การเย่ียมบ้านได้อย่างตรงจุด อีกท้ังควรท่ีจะมีกิจกรรมสร้างสรรค์เป็นตัวดําเนินการให้
ความรู้ดังกล่าวเพื่อให้บุคลากรท่ีเข้ารับการอบรมน้ันไม่รู้สึกกดดัน เบ่ือหน่าย และเป็นการ
สร้างสัมพันธภาพระหว่างนักสังคมสงเคราะหก์ ับบุคลากรภายในโรงเรยี นไปในตวั อกี ดว้ ย
บทบาทและหน้าท่ีของนักสังคมเคราะห์ : ทําหน้าท่ีในการให้ความรู้และทักษะในการเย่ียม
บ้านแก่บุคลากรภายในโรงเรียน อาทิ ครูท่ีปรึกษา ครูแนะแนว เป็นต้น เป็นผู้ดําเนินการใน
76
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
การให้ความรู้และทักษะดังกล่าว รวมท้ังการจัดรูปแบบกิจกรรมและสภาพแวดล้อมให้
เหมาะสมแก่การเรยี นรูเ้ พื่อใหก้ ารให้ความรแู้ ละทักษะตา่ ง ๆ เป็นไปอยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ
บทบาทภาคส่วนอ่ืน ๆ : โรงเรียนถือว่าเป็นส่วนสําคัญอย่างมากท่ีจะให้ความร่วมมือในการ
จัดสรรบุคลากรภายในโรงเรียนซ่ึงจะเป็นผู้ทําหน้าท่ีในการลงพ้ืนท่ีเย่ียมบ้านของนักเรียน
ในการเข้าร่วมอบรมการให้ความรู้และทักษะการเย่ียมบ้านเพราะต้องมีการปรับเปล่ียนใน
จัดสรรเวลาให้เหมาะสมแก่การเรียนรู้ โดยช่วงเวลาน้ันจะต้องไม่ส่งกระทบต่อการเรียน
การสอนของครูและนักเรียนภายในโรงเรียน นอกจากน้ันครอบครัวของนักเรียนก็ถือว่า
เป็นส่วนสําคัญในการเย่ียมบ้าน ครอบครัวจะต้องให้ความร่วมมือกับการลงพื้นท่ีเย่ียมบ้าน
ดังกล่าวบุคลากรของโรงเรียนจึงจะสามารถทําการใช้ความรู้และทักษะในการลงพ้ืนท่ีเย่ียม
บ้านได้ โดยครอบครัวน้ันอาจจะมีส่วนช่วยในการประเมินการเย่ียมบ้านของตนเองว่า
บุคลากรของโรงเรียนน้ันสามารถทําหน้าท่ีได้อย่างบรรลุเป้าหมายและมีประสิทธิภาพ
หรอื ไม่
4) การทําการตกลงเร่ืองการแต่งกายระหว่างนักเรียนและโรงเรียน จากการวิเคราะห์ทําให้
สังเกตได้ว่านักเรียนภายในโรงเรียนน้ันไม่พึงพอใจโรงเรียนกับการท่ีโรงเรียนลิดรอนสิทธิ
ข อ ง นั ก เ รี ย น ใ น เ ร่ื อ ง ก า ร แ ต่ ง ก า ย แ ล ะ เ ร่ื อ ง ก า ร ยึ ด ท รั พ ย์ สิ น ส่ ว น ตั ว ข อ ง นั ก เ รี ย น
การทําการตกลงเร่ืองการแต่งกายระหว่างนักเรียนและโรงเรียนจึงถือว่าเป็นเร่ืองหน่ึงท่ีจะ
สามารถแก้ไขปัญหาในส่วนน้ีและหาจุดร่วมระหว่างนักเรียนกับโรงเรียนในเร่ืองการแต่ง
กายได้ เพ่ือให้ท้ังสองฝ่ายน้ันอยู่ร่วมกันได้โดยปราศจากอคติและมีความเข้าใจซ่ึงกันและ
กนั มากย่งิ ขน้ึ
รูปแบบการจัดการ : จัดการประชุมระหว่างนักเรียนและโรงเรียนข้ึนในแต่ละภาคเรียนเพื่อ
ทําความเข้าใจระหว่างกันและกัน และเปิดให้มีการแสดงความคิดเห็นเก่ียวกับเร่ืองการแต่ง
กายภายในโรงเรียน ในส่วนน้ีน้ันอาจจะใช้ช่วงเวลาหลังจากการปฐมนิเทศในแต่ละภาค
เรียนเป็นเวลาในการพู ดคุยเร่ืองดังกล่าวเน่ืองจากวันน้ันเป็นวันท่ีนักเรียนและบุคลากร
ภายในโรงเรียนค่อนข้างท่ีจะมาโรงเรียนอย่างครบถ้วนจึงถือว่าเป็นการใช้ประโยชน์จากวัน
ปฐมนิเทศได้อย่างดีเย่ียม การประชุมจะต้องเป็นการประชุมท่ีเป็นไปอย่างมีแบบแผน
มีผู้ดําเนินการประชุม ฝ่ายระเบียบโรงเรียน และฝ่ายนักเรียน เพื่อให้การประชุมดังกล่าว
เป็นไปอย่างยุติธรรมและมีประสิทธิภาพ อาจจะใช้รูปแบบของการลงคะแนนเสียงหรือย่ืน
คําร้องเพ่ิ มเติมเพ่ื อให้การปรับเปล่ียนเคร่ืองแบบหรือหาจุดร่วมในการแต่งกายระหว่าง
นกั เรยี นและโรงเรียนนน้ั เป็นไปอย่างมหี ลกั การและความถกู ต้องเหมาะสม
บทบาทและหน้าท่ีของนักสังคมเคราะห์ : ทําหน้าท่ีในการออกแบบรูปแบบการจัดการ
ประชุมให้แก่โรงเรียน รวมท้ังการรับฟังคําปรึกษาเก่ียวกับเร่ืองปัญหาท่ีเกิดข้ึนระหว่าง
นักเรียนและโรงเรียนพร้อมท้งั หาแนวทางการแก้ไขเพ่ิมเตมิ
บทบาทภาคส่วนอ่ืน ๆ : นักเรียนและโรงเรียนจะต้องมีการให้ความร่วมมือเก่ียวการจัดการ
ประชุมดังกล่าวท่ีเกิดข้ึนท้ังสองฝ่าย เพ่ือให้การดําเนินการจัดการปัญหาดังกล่าวเป็นไป
อย่างยุติธรรมมากท่ีสุด โดยส่วนน้ีฝ่ายนักเรียนและฝ่ายระเบียบโรงเรียนจะต้องมีตัวแทน
ในการประชุมดังกล่าวอาจจะจัดสรรด้วยการใช้การคัดเลือกตัวแทนเพ่ือเข้าร่วมการประชุม
77
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
ซ่ึงตัวแทนดังกล่าวน้ันจะต้องเป็นผู้ท่ีมีความรับผิดชอบ มีความเข้าใจเก่ียวกับปัญหาท่ี
เกิดข้ึน เป็นผู้ฟังท่ีดี และเป็นผู้ท่ีมีเหตุมีผลในการแก้ไขปัญหาไม่ใช้อารมณ์ในการมีส่วน
รว่ ม
78
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ู้สอน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
รม่ ฉตั ร โนรี 6105680844
การออกแบบสวสั ดกิ ารการศึกษา : โรงเรียนพญาไท
1. สถานการณใ์ นโรงเรยี น
โรงเรียนพญาไท จัดต้ังข้ึนเม่ือปี พ.ศ.2484 เป็นโรงเรียนสหศึกษาในสังกัดสํานักงานเขต
พ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษากรุงเทพมหานคร สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน
กระทรวงศึกษาธิการ ต้ังอยู่ในเขตราชเทวี จังหวัดกรุงเทพมหานคร ติดกับสถานีตํารวจนครบาล
พญาไท มีเนอ้ื ทป่ี ระมาณ 10 ไร่ โดยจะเปดิ รับเฉพาะ
นักเรียนท่ีมีทะเบียนบ้านอยู่ในเขตพ้ืนท่ีจังหวัดกรุงเทพฯเท่าน้ัน ปัจจุบันได้มีการเปิดการ
จัดการศึกษาข้ันพื้นฐานให้แก่เด็กในระดับช้ันปฐมวัย ต้ังแต่อนุบาล 1-3 และในระดับประถมศึกษา
ปีท่ี 1-6 โดยในระดับช้ันอนุบาล 1 จะรับเด็กท่ีมีอายุ 3 ปีบริบูรณ์ไม่เกิน 4 ปี และระดับช้ัน ป.1
จะรับเด็กท่ีมีอายุย่างเข้าปีท่ี 7 หรือมีใบประกาศว่าจบการศึกษาระดับช้ันก่อนประถมศึกษามาแล้ว
ซ่ึงทางโรงเรียนจะมีการเปิดสอนใน 3 รูปแบบหลักสูตร คือ หลักสูตรปกติ, หลักสูตร Mini
English Program (MEP) และหลักสูตรการศึกษาพิเศษให้แก่เด็กท่ีมีความต้องการพิเศษด้วย
ซ่ึงจะเปิดรับสมัครเด็กพิเศษ 3 ประเภทด้วยกัน คือ เด็กท่ีมีความบกพร่องทางสติปัญญา, เด็ก
ออทิสติก และ เด็กท่ีมีความบกพร่องทางการได้ยิน โดยจะรับต้ังแต่ระดับช้ัน ป.1 ข้ึนไป เป็นการ
จัดการเรียนการสอนแบบการเรียนร่วมกับเด็กปกติในห้องเรียน โดยได้มีการกําหนดคุณสมบัติ
ของผู้สมัครไว้ในประกาศหนังสือราชการของทางโรงเรียน เก่ียวกับเร่ืองการรับสมัครนักเรียนท่ีมี
ความตอ้ งการพิเศษเขา้ เรียนในระดับชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 1 ไว้ดงั น้ี
- จะต้องเป็นเด็กท่มี อี ายุระหว่าง 7 ปี หรอื จบการศึกษาชน้ั ก่อนประถมศึกษาแล้ว
- เด็กท่ีมีความบกพร่องทางด้านสติปัญญา จะต้องมีระดับสติปัญญา (IQ) ไม่ต่ํากว่า
50 และไมม่ คี วามพิการซอ้ น
- เดก็ ออทสิ ติกจะตอ้ งไมม่ พี ฤตกิ รรมทาํ ร้ายผู้อ่นื
- เด็กท่ีมีความบกพร่องทางการได้ยินจะต้องสูญเสียระดับการได้ยินไม่เกิน 90 เดซิเบล
และไม่มคี วามพิการซอ้ น
โดยในวันรับสมัครและวันมอบตัว ผู้ปกครองจะต้องนําใบวินิจฉัยของแพทย์ท่ีบ่งช้ีความ
พิการจากทางโรงพยาบาลมาแสดงยืนยันเป็นหลักฐานเพ่ือประกอบการพิจารณาการรับสมัครเข้า
เรียนให้แก่ทางโรงเรียนด้วย ในเด็กท่ีมีความบกพร่องด้านสติปัญญาจะต้องนําใบแสดงการวัดผล
ระดับสติปัญญาท้ังฉบับจริงและสําเนามาแสดง สําหรับเด็กออทิสติกจะต้องนําใบวินิจฉัยของ
แพทย์ท่ีบ่งช้ีว่าเป็นบุคคลออทิสติกท่ีไม่ทําร้ายผู้อ่ืนมาแสดง และในเด็กท่ีมีความพิการทางการได้
ยินจะต้องนําใบวินิจฉัยของแพทย์ท่ีแสดงผลการวัดระดับการสูญเสียทางการได้ยินไม่เกิน 90 เด
ซิเบลมาแสดง เพ่ือทําการพิจารณาคุณสมบัติของผู้เรียนก่อน จึงจะได้รับการยืนยันให้สามารถ
เข้ารับการศึกษาในโรงเรยี นได้
ตามสถิติข้อมูลปีการศึกษา 2563 โรงเรียนพญาไทมีจํานวนนักเรียนท้ังส้ิน 1,757 คน
โดยการจัดห้องเรียนของทางโรงเรียนจะแบ่งเป็น ระดับอนุบาล 1-3 ช้ันปีละ 5 ห้องเรียน รวม 15
ห้องเรียน โดยในระดับช้ันอนุบาล 1 มีนักเรียนรวม 141 คน ประกอบไปด้วย ชาย 74 คน และหญิง
67 คน, ระดับชน้ั อนุบาล 2 มีนักเรียนรวมรวม 150 คน ประกอบไปด้วย ชาย 75 คน และหญงิ 75
คน และระดับช้ันอนุบาล 3 มีนักเรียนรวม 135 คน ประกอบไปด้วย ชาย 65 คน และหญิง 70 คน
79
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผูส้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปีการศึกษา 2563
รวมในระดับอนุบาลมีนักเรียนท้ังส้ิน 426 คน แบ่งเป็น ชาย 214 คน และหญิง 212 คน ในส่วน
ของระดับช้ันประถมศึกษาปีท่ี 1-6 จะมีการแบ่งห้องเรียนออกเป็นช้ันปีละ 8 ห้อง รวม 48 ห้อง
ในระดับช้ัน ป.1 มีนักเรียนรวม 243 คน โดยแบ่งเป็นชาย 125 คน และหญิง 118 คน, ระดับช้ัน ป.
2 มีนักเรียนรวม 240 คน แบ่งเป็น ชาย 121 คน และหญิง 119 คน, ระดับช้ัน ป.3 มีนักเรียนรวม
233 คน แบง่ เป็นชาย 123 คน และหญิง 110 คน, ระดบั ชน้ั ป.4 มนี กั เรียนรวม 200 คน แบง่ เปน็
ชาย 108 คน และหญิง 92 คน, ระดับช้ัน ป.5 มีนักเรียนรวม 207 คน แบ่งเป็นชาย 111 คน และ
หญิง 96 คน และในระดับช้ัน ป.6 มีนักเรียนรวม 208 คน แบ่งเป็น ชาย 65 คน และหญิง 113
คน รวมแล้วในระดับช้ันประถมศึกษามีนักเรียนท้ังส้ิน 1,331 คน แบ่งเป็น ชาย 683 คน และหญิง
648 คน ซ่ึงสิริรวมแล้ว โรงเรียนพญาไทมีจํานวนนักเรียนชายท้ังสิน 897 คน ซ่ึงมากกว่า
นักเรียนหญงิ อยู่ 37 คน ถือวา่ ความต่างของเพศในโรงเรยี นมไี ม่มากนัก
ในส่วนของข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาประจําโรงเรียน โรงเรียนพญาไทมีอยู่
ท้ังส้ิน 133 คน โดยแบ่งออกเป็น ฝ่ายบริหาร 5 ท่าน, พระอาจารย์ 4 รูป, สายช้ันอนุบาล 1-3
สายช้ันละ 5 ท่าน รวม 15 ท่าน, สายช้ันประถมศึกษาปีท่ี 1-6 รวม 59 ท่าน ประกอบด้วย ป.1 มี 11
ท่าน ป.2 มี 9 ท่าน ป.3 มี 11 ท่าน ป.4 มี 8 ท่าน ป.5 มี 10 ท่าน และ ป.6 มี 10 ท่าน, ครูสอน
ภาษาต่างประเทศ ในระดับปฐมวัย มี 3 ท่าน ในระดับประถมต้นมี 4 ท่าน ในระดับประถมปลายมี 7
ท่าน และมีครูสอนภาษาจีนอีก 3 ท่าน รวมมีครูสอนภาษาต่างประเทศในโรงเรียนท้ังหมด 17 ท่าน
นอกจากน้นั ยังมีการแบง่ ครผู ูร้ บั ผดิ ชอบการศึกษาพิเศษอกี จาํ นวน 8 ท่าน โดยในจํานวนบคุ ลากร
น้ียังไม่นับรวมพ่ีเล้ียงและภารโรงหรือบุคลากรเฉพาะทางด้านอ่ืน ๆ ท่ีประจําในโรงเรียนอีก โดยมี
ครูและบุคลากรบางท่านท่ีทํางานควบ 2 ตําแหน่ง อย่างเช่นในกรณีท่ีครูบางท่านท่ีจะต้องรับหน้าท่ี
ในการทําเอกสารหรือการเป็นเสมียรในห้องธุรการซ่ึงไม่ใช่หน้าท่ีเฉพาะ หรือครูสอนวิชา
คอมพิวเตอร์ท่ีในบางคร้ังจําเป็นท่ีจะต้องไปรับหน้าท่ีในการจัดการฝ่ายโสต ซ่ึงอาจทําให้เกิด
ปัญหาเร่อื งความพร้อมในการปฏิบัตงิ านหรือการสอนได้
การดําเนินงานของทางโรงเรียนจะเน้นการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน ท้ังบุคลากร
ผู้ปกครอง รวมถึงองค์กรและหน่วยงานต่าง ๆ ท่ีเก่ียวข้องในการจัดการศึกษาให้แก่เด็กใน
โรงเรียน เช่น มีการจัดนิเทศงาน การฝึกอบรม หรือการศึกษาดูงานของคณะแพทยศาสตร์ศิริ
ราชพยาบาลเก่ียวกับการพัฒนาแนวทางการจัดการศึกษาพิเศษของทางโรงเรียนเป็นประจําด้วย
โดยการดําเนินการต่าง ๆ จะทําผ่านมุมมองของวิสัยทัศน์ท่ีต้ังไว้ ซ่ึงคือ การเป็นองค์กรแห่งการ
เรียนรู้ ท่ีพัฒนาผู้เรียนเต็มตามศักยภาพ มุ่งสู่ความเป็นมาตรฐานสากล ยึดม่ันในคุณธรรม
จริยธรรม และหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง และสามารถดํารงชีวิตอย่างมีความสุขได้ โดยมี
พันธกิจท่ีสําคัญ คือ การส่งเสริมให้โรงเรียนเป็นสถานท่ีแลกเปล่ียนเรียนรู้ระหว่างครู บุคลากร
ทางการศึกษา ผู้ปกครอง องค์กร และหน่วยงานต่าง ๆ รวมถึงการมุ่งพัฒนาผู้เรียนให้มี
ศักยภาพเป็นพลโลก เพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนเกิดทักษะทางความคิด มีความเป็นเลิศทางวิชาการ
และความสามารถทางศิลปะ สามารถดํารงชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุขบนพื้นฐานของหลัก
ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และการส่งเสริมศักยภาพครูและบุคลากรให้สามารถจัดการ
เรียนรู้ท่ีเน้นผู้เรียนเป็นสําคัญอีกด้วย ซ่ึงจากการวางวิสัยทัศน์และพันธกิจของทางโรงเรียนน้ัน
ทําให้การจัดการเรียนการสอนและการจัดกิจกรรมต่าง ๆ ท่ีมีในโรงเรียน เป็นไปได้อย่างมี
ประสิทธผิ ล และค่อนข้างตอบโจทย์การพัฒนาทเ่ี ป็นไปอยา่ งมีประสิทธิภาพ
80
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ สู้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
จากประสบการณ์โดยตรง โรงเรียนพญาไทเป็นโรงเรียนท่ีสนับสนุนการเรียนการสอนท่ีไม่
เพียงแต่อยู่ในห้องเรียนเพียงอย่างเดียวเท่าน้ัน แต่ยังมีการเรียนรู้ท่ีเน้นทฤษฎีและการปฏิบัติร่วม
ด้วย มีการสอนการปลูกผักและการดูแลพืชผักชนิดต่าง ๆ การว่ายน้ํา ยุวกาชาด ฯลฯ เพื่อให้
เด็กสามารถท่ีจะพัฒนาตนเองและเอาตัวรอดได้ อีกท้ังยังเป็นโรงเรียนท่ีส่งเสริมศิลปะแขนงต่าง
ๆ เป็นอย่างดี ไม่ว่าจะเป็น การวาดภาพ มัณฑนศิลป์ งานจิตรกรรมต่าง ๆ การแสดง การเต้นรํา
งานหัตถกรรม รวมไปถึงดนตรีท้ังไทยและสากล มีการจัดการเรียนการสอนในส่วนของเคร่ือง
ดนตรีล่ิมน้ิว เช่น คีย์บอร์ดและเมโลเดียน ซ่ึงเป็นเคร่ืองดนตรีท่ีสามาถช่วยในการพัฒนาสมอง
ของเด็ได้เป็นอย่างดี บรรยากาศในโรงเรียนเด็ก ๆ อยู่กันอย่างค่อนข้างมีความสุข ไม่ค่อยแสดง
ใหเ้ ห็นถึงความตึงเครยี ด อีกทง้ั ยงั มคี วามพร้อมในการเรยี นและทํากิจกรรมตา่ ง ๆ เปน็ อยา่ งมาก
2. สวสั ดิการ กิจกรรม บริการท่มี ี
จากการท่ีโรงเรียนได้วางวิสัยทัศน์และพันธกิจตามท่ีได้กล่าวมาน้ัน ทําให้บริการ สวัสดิการ
และกิจกรรมต่าง ๆ ท่ีโรงเรียนจัดข้ึน ครอบคลุมถึงการพัฒนาศักยภาพของเด็กอย่างครบด้าน
ไม่ว่าจะเป็นท้ังทางร่างกาย อารมณ์ สังคม และสติปัญญา รวมถึงการมุ่งส่งเสริมโอกาสทางการ
ศึกษาของเด็กพิเศษ ให้มีความเท่าเทียมและเทียบเท่ากับเด็กปกติท่ัวไปด้วย โดยสวัสดิการ
กจิ กรรม และบรกิ ารทโ่ี รงเรียนพญาไทมนี ้นั ประกอบไปด้วย
บริการด้านสุขภาพ
นอกเหนือไปจากบริการการฉีดวัคซีนท่ีทางโรงเรียนจัดให้ และบริการห้องพยาบาลท่ีทํา
หน้าท่ีในการช่วยดูแลสุขภาพร่างกายของเด็ก ๆ แล้ว ทางโรงเรียนยังมีการจัดกิจกรรมเพ่ือ
ส่งเสริมสุขภาพร่างกายท่ีแข็งแรงอีกหลายกิจกรรมด้วยกัน เช่น มีการจัดกิจกรรมแข่งขันกีฬา
ภายในประจําปี โดยจะมีการสนับสนุนให้เด็กได้ลงแข่งขันกีฬาเพื่อให้เด็กได้มีส่วนร่วมในการทํา
กิจกรรม และเพ่ือเป็นการสนับสนุนให้เด็กได้ออกกําลัง อีกท้ังยังมีกิจกรรมการเต้นแอโรบิคหลัง
เคารพธงชาติทุกวันพุ ธ ซ่ึงจัดข้ึนท่ีลานหน้าเสาธง โดยจะมีครูพละเป็นผู้นําในการออกกําลังกาย
ประจําสัปดาห์ เพื่อเป็นการช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงของร่างกายและส่งเสริมให้เด็กได้ออก
กําลังกายอย่างสม่าํ เสมออย่างนอ้ ยอาทิตยล์ ะครง้ั ด้วย
บรกิ ารดา้ นอาหาร
เ น่ื อ ง จ า ก โ ร ง เ รี ย น พ ญ า ไ ท เ ป็ น โ ร ง เ รี ย น ท่ี เ ปิ ด ส อ น ใ น ร ะ ดั บ ช้ั น ป ฐ ม วั ย แ ล ะ ใ น ร ะ ดั บ
ประถมศึกษา บริการท่ีสําคัญท่ีทางโรงเรียนมีจึงเป็นการสนับสนุนอาหารกลางวันท่ีครบ 5 หมู่
โดยจะหักค่าอาหารจากค่าเทอมและเป็นการแจกในรูปแบบของข้าวถาดหลุม ในส่วนของระดับช้ัน
ประถมปลายจะมีร้านค้าสวัสดิการและร้านขายอาหารให้เด็กสามารถเลือกซ้ือได้ในช่วงเวลาพั ก
กลางวันท่ีโรงอาหารของโรงเรียน นอกจากน้ันยังมีการแจกนมโรงเรียนตามโครงการอาหารเสริม
จากนโยบายของภาครัฐ เพ่ือเป็นการช่วยในการเสริมสร้างความเจริญเติบโตของร่างกาย โดยจะ
สลับสับเปล่ียนรสชาติของนมบ้างในบางสัปดาห์ เช่น รสจืด รสหวาน หรือรสช็อคโกแลต เพ่ือให้
เดก็ ไม่เบอ่ื ในการทจ่ี ะต้องรับประทานนม
บรกิ ารดา้ นการเงนิ
นอกจากการสนับสนุนเร่ืองทุนการศึกษาให้แก่นักเรียนแล้วน้ัน ทางโรงเรียนยังมีการ
ส่งเสริมให้นักเรียนได้รู้จักการออมเงินต้ังแต่เด็กด้วย โดยโรงเรียนได้มีการจัดต้ังสหกรณ์
โรงเรียนท่ีร่วมมือกับธนาคารออมสิน ทําการเปิดบัญชีเงินฝากให้แก่เด็กในระดับช้ันต้ังแต่ ป.1 ข้ึน
ไป โดยเร่มิ ตน้ ท่ี 50 บาท และส่งเสริมใหม้ ีการออมอย่างเป็นประจาํ เพื่อใหต้ ดิ เปน็ นสิ ัย
81
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
บรกิ ารท่มี ่งุ ส่งเสรมิ จิตวญิ ญาณและศีลธรรม
กิจกรรมและบริการท่ีมุ่งส่งเสริมศีลธรรมท่ีทางโรงเรียนมี จะเป็นการส่งเสริมให้เด็กทุกคน
ได้มีการทําสมาธิและการสวดมนต์ไหว้พระทุกวันศุกร์หลักเลิกเรียนก่อนกลับบ้านพร้อมกันโดย
ประจําแต่ละห้อง โดยจะใช้บทสวดชัยมงคลคาถา หรือ พาหุงมหากา และมีการนําสวดโดยการเปิด
เทปและฉายผ่านทีวีท่ีได้มีการติดต้ังไว้ในห้องเรียน เพ่ือเป็นการส่งเสริมศีลธรรมอันดีรวมถึงการ
ฝึกฝนการทําสมาธิเพ่ือให้จิตใจสงบ นอกจากนน้ั ยังมีกิจกรรมการตักบาตรทําบุญประจําทุกเช้าวัน
พฤหัสก่อนเข้าแถวเคารพธงชาติ โดยไม่มีการบังคับ เป็นการใส่บาตรตามความสมัครใจ และ
สามารถนําของใส่บาตรมาเองได้หรือสามารถซ้ือชุดใส่บาตรจากร้านค้าสวัสดิการของทาง
โรงเรยี นก็ได้เช่นกนั ซ่งึ จะทาํ การนมิ นตร์พระจากวันเบญจมบพิตรมาเพื่อทาํ พิธี
บรกิ ารแนะแนว
ในส่วนของบริการแนะแนว เน่ืองจากเป็นโรงเรียนท่ีเปิดสอนในระดับช้ันประถมศึกษาตอน
ปลายดว้ ย ทางโรงเรยี นจงึ จะมีการจัดกิจกรรมแนะแนวการศึกษาต่อในระดับช้นั มธั ยม 1 ประจําทกุ
ปี เพื่อให้เป็นการเตรียมความพร้อมให้แก่นักเรียนก่อนจบการศึกษาในระดับช้ัน ป.6 และเพ่ือไป
ศึกษาต่อในระดับช้ันต่อ ๆ ไป ไม่ว่าจะเป็นเร่ืองการสอบ O-NET หรือการสอบเข้าในโรงเรียนใน
ระดับช้ันมัธยม นอกจากน้ันยังมีการติดแผ่นป้ายไวนิลประกาศรายช่ือนักเรียนเรียนดีหรือนักเรียน
ท่ีสามารถสอบได้คะแนนดีไว้ท่ีหน้าโรงเรียนอีกด้วย เน่ืองจากทางโรงเรียนถือว่าเป็นผู้ท่ีสร้าง
ช่อื เสียงให้แก่โรงเรยี น
กจิ กรรมนนั ทนาการและกจิ กรรมอน่ื ๆ
กิจกรรมอ่ืน ๆ ท่ีทางโรงเรียนมี ในส่วนของชุมนุมและชมรม จะเป็นกิจกรรมท่ีให้เด็กได้
เลือกลงตามความสนใจของตนเอง ไม่ว่าจะเป็น ชมรมดนตรี ชมรมศิลปะ หรือชมรมกีฬาต่าง ๆ
เพ่ื อช่วยส่ งเสริมให้เด็กได้มีเวลาในการเรียนรู้ส่ิ งท่ีตนเองสนใจนอกเหนือไปจากในห้องเรียน
เพ่ือเป็นการช่วยเพ่ิมทักษะในการทําสิ่งน้ัน ๆ ให้มากข้ึน นอกจากน้ียังมีการจัดกิจกรรมมือใหม่หัด
ค้าท่ีจัดข้ึนในทุก ๆ ภาคเรียน ซ่ึงเป็นกิจกรรมท่ีให้เด็กได้สวมบทบาทการเป็นพ่อค้าแม่ค้า มาปูเส่ือ
ขายสินค้าท่ีตนเองมีให้แก่นักเรียนด้วยกันเอง ผู้ปกครอง หรือบุคลากรในโรงเรียน ซ่ึงในบาง
โรงเรียน การขายสินค้าในโรงเรียนอาจมีความผิดและไม่สามารถทําได้ ทางโรงเรียนจึงจัด
กิจกรรมน้ีข้ึนมาเพ่ือให้เด็กท่ีอยากขายได้ทดลองทําอย่างจริงจัง โดยกิจกรรมจะจัดข้ึนท่ีลาน
อเนกประสงค์และให้เด็กได้มาต้ังแผงขายของกัน โดยส้ินค้าจะมีได้ต้ังแต่ของจุกจิก ปากกา สมุด
หนังสือ ตุ๊กตา ท้ังมือ 1 และ มือ 2 รวมไปถึงขนมและน้ําด่ืมหรือของว่างท่ีทางพ่อแม่ผู้ปกครอง
จัดหามาให้ขาย หรือสินค้าอ่ืน ๆ อีกมากมาย โดยจะไม่มีการบังคับว่าใครจะต้องขายหรือไม่ขาย
ซ่ึงกิจกรรมน้ีเป็นกิจกรรมท่ีสามารถส่งเสริมทักษะทางสังคมในการเจรจาต่อรอง รวมไปถึงทักษะ
การคิดเลข การคาํ นวณราคา และความกล้าแสดงออกในการเรยี กลูกค้าด้วย
นอกจากน้ันยังมีกิจกรรมส่งเสริมศักยภาพทางด้านศิลปะด้วย ซ่ึงทางโรงเรียนพญาไท
เป็นโรงเรียนท่ีเน้นทักษะทางด้านศิลปะเป็นอย่างมาก กิจกรรมส่งเสริมทักษะทางด้านศิลปะจึงจัด
ข้ึนเพ่ือให้เด็กได้ออกมาแสดงทักษะและความสมารถในงานศิลปะแขนงต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น
การแสดง การเต้น การจัดแสดงผลงานทางศิลปะ หรือแม้กระท่ังการแสดงดนตรี ซ่ึงจะแบ่ง
ผลงานเป็นระดับช้ันและมีการคัดเลือกผู้ชนะเพ่ือไปแข่งในระดับจังหวัดต่อไปด้วย เป็นการส่งเสริม
ในเร่ืองของความคิดสร้างสรรค์ ความกล้าแสดงออก และทักษะการทํางานของเด็ก เพื่อให้เด็กได้
สามารถรจู้ ักตนเองมากยง่ิ ข้นึ
82
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
3. สวสั ดิการทเ่ี หมาะสมสําหรับเด็กในโรงเรยี น
จากกรณีตัวอย่างการจัดกิจกรรม บริการ และสวัสดิการของโรงเรียนพญาไทตามท่ีได้
กล่าวมาในข้างต้น ในฐานะนักสังคมสงเคราะห์ท่ีทํางานกับกลุ่มเป้าหมายเด็ก มองว่ารูปแบบการ
จัดบริการสวัสดิการและกิจกรรมดังกล่าว ถือได้ว่าค่อนข้างมีความเหมาะสมและท่ัวถึงการส่งเสริม
พัฒนาการในด้านต่าง ๆ ของเด็ก ท่ีได้เข้าสู่ระบบการศึกษาได้เป็นอย่างด ท้ังพัฒนาการทางด้าน
รา่ งกาย อารมณ์ สังคม รวมไปถึงดา้ นสติปญั ญา ตามช่วงวยั ทค่ี วรจะได้รับ การจดั การเรียนการ
สอนและกิจกรรมของทางโรงเรียนไม่เพียงแต่มุ่งเน้นให้เกิดการพัฒนาในกระบวนการคิดวิเคราะห์
และการใช้เหตุผลแต่เพียงเท่าน้ัน ทางโรงเรียนยังมุ่งเน้นให้เด็กเกิดการพัฒนาในกระบวนการ
สรา้ งความคดิ สรา้ งสรรค์ ศิลปะ จิตนาการ และการแสดงอารมณ์ด้วย ซ่งึ จะส่งผลให้สมองทง้ั ซีก
ซ้ายและซีกขวาเกิดการพัฒนาได้อย่างเต็มท่ี และทําให้เด็กไม่เกิดความเครียดในการเรียนหนังสือ
มากนัก แต่ท้ังน้ี ถึงแม้ว่ารูปแบบการจัดสวัสดิการ บริการ และกิจกรรมของทางโรงเรียนจะดู
เหมอื นครอบคลุมแล้ว แต่ก็ยังมีเดก็ บางส่วนทย่ี งั คงตกหล่นและไม่สามารถทจ่ี ะเข้าร่วมในกิจกรรม
บริการ หรือสวัสดิการท่ีทางโรงเรียนจัดให้ได้เช่นกัน อย่างเช่น ในกรณีท่ีทางโรงเรียนมีหนังสือ
ราชการประกาศเกณฑ์การรับเด็กพิเศษเข้าเรียนน้ัน ทางโรงเรียนจะไม่เปิดรับเด็กออทิสติกท่ีมี
ประวัติหรือพฤติกรรมทําร้ายผู้อ่ืน ซ่ึงในฐานะนักสังคม มองว่าการปฏิเสธการรับเด็กเข้าเรียนของ
ทางโรงเรียนเช่นน้ีน้ัน ถือว่าเป็นการตัดโอกาสท่ีจะได้รับการศึกษาของเด็กไป ท้ัง ๆ ช่วงวัยท่ี
รับเข้าน้ัน เด็กยังคงอยู่ในวัยท่ียังไม่ได้รับการเรียนรู้ในส่ิงท่ีถูกต้องมากนัก การตัดปัญหาของ
ทางโรงเรียนเช่นน้ีจึงเป็นส่ิงท่ีไม่ควรทําเป็นอย่างย่ิง อีกท้ัง เอกสารหรือหลักฐานในการนํามา
แสดงตนเพื่อทําการยืนยันการเข้าสู่กระบวนการรับเข้าศึกษาน้ัน จําเป็นจะต้องใช้เอกสารทาง
การแพทย์และใบวินิจฉัยท่ีออกโดยแพทย์ท่ีทําการดูแลและตรวจเด็กโดยตรง ซ่ึงถือเป็นการ
เปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคลท่ีไม่ควรจะถูกเผยแพร่ อีกท้ังจากการให้เหตุผลในการรับเด็กพิเศษเข้า
เรียนของทางโรงเรียน ได้ให้ไว้ว่าเพ่ือให้เกิดความเท่าเทียมทางการศึกษา แต่จากการต้ังเกณฑ์
การรับในข้อน้ีน้ัน ถือได้ว่าค่อนข้างมีความย้อนแย้ง และไม่สมเหตุสมผลอยู่มาก หากต้องการให้
เกิดความเท่าเทียมทางการศึกษาแก่เด็กพิเศษกลุ่มน้ีจริง ทางโรงเรียนไม่ควรท่ีจะต้ังกฎข้อน้ีข้ึน
เน่ืองจากเป็นการตัดโอกาสของเด็กท่ีควรจะได้รับไปเพียงเพราะแค่เคยมีพฤติกรรมก้าวร้าวต่อ
ผู้อ่ืนเพียงเท่าน้ัน โดยการท่ีเด็กมีพฤติกรรมก้าวร้าวหรือทําร้ายผู้อ่ืนน้ัน เป็นปัญหาท่ีสามารถ
ป้องกันและแก้ไขได้โดยง่าย ซ่ึงทําได้โดยการจัดให้มีบริการนักสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียน เพื่อให้
ช่วยในการทําหน้าท่ีสอดส่องดูแลเด็กนักเรียนโดยเฉพาะ เน่ืองจากความก้าวร้าวท่ีเกิดข้ึนน้ันอาจ
เกิดจากสภาพแวดล้อมรอบตัวเด็ก ไม่ว่าจะเป็นเพื่ อน ครู หรือครอบครัวท่ีส่งผลให้เขามี
พฤติกรรมท่ีรุนแรงเช่นน้ัน การมีนักสังคมในโรงเรียนจะเป็นส่วนช่วยให้สามารถจัดการกับปัญหา
ท่ีอาจเกิดข้ึนได้อย่างรวดเร็วข้ึน อีกท้ังการทํางานตามกระบวนการสังคมสงเคราะห์อย่างเช่นการ
Fact Finding จะทําให้สามารถท่ีจะเข้าใจท่ีมาของปัญหา และเข้าใจตัวเด็กมากย่ิงข้ึนด้วย
สามารถจัดการกับปัญหาได้อย่างถูกจุด และไม่เป็นการทําให้เด็กพิเศษท่ีมีประวัติทําร้ายผู้อ่ืนน้ัน
ถูกกีดกนั ออกจากระบบการศึกษาไป
ไม่เพียงแต่เด็กพิเศษท่ีเป็นผู้ท่ีสามารถแสดงพฤติกรรมก้าวร้าวรุนแรงหรือทําร้ายผู้อ่ืนได้
แต่เด็กปกติก็สารถแสดงออกมาได้เช่นกัน โดนสาเหตุอาจมาจากหลายๆปัจจัยเช่นกัน เช่น
สภาพแวดล้อม หรือความเครียดท่ีมีการสะสมมานาน ทําให้มีการแสดงออกอย่างไม่เหมาะสม
ดังน้ันแล้ว กิจกรรมการให้คําปรึกษาก็เป็นอีกสิ่งหน่ึงท่ีทางโรงเรียนควรให้ความสําคัญ ซ่ึงเป็น
83
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
กิจกรรมท่ีสามารถให้นักสังคมสงเคราะห์ เป็นผู้จัดให้แก่เด็กได้ โดยกิจกรรมการให้คําปรึกษา
(Counselling) ท่ีจะจัดข้ึนน้ัน สามารถมีได้ท้ังในรูปแบบเด่ียวเพ่ือเป็นการช่วยเหลือเด็กโดยตรง
และในรูปแบบ Counselling Group ซ่ึงเป็นกิจกรรมท่ีให้เด็กท่ีประสบพบเจอปัญหาเดียวกันมา
ทํากิจกรรมร่วมกัน สามารถทําให้เด็กได้มีการระบายความในใจหรือความเครียดท่ีมี เพ่ือไม่ให้เป็น
การสะสมมากเกินไป อันจะก่อให้เกิดผลเสียต่อร่างกายและอารมณ์ได้ในอนาคตได้ และเป็นการ
ช่วยในการหาแนวทางเพื่อขจัดความเครียดน้ันไม่ให้แสดงออกมาอย่างไม่เหมาะสมหรือนําไปสู่การ
มีพฤติกรรมทําร้ายผู้อ่ืนเกิดข้ึนได้ รวมไปถึงยังเป็นกิจกรรมท่ีสามารถทําให้ได้สังเกตุพฤติกรรม
การแสดงออก และท่าทางของเด็กแต่ละคนด้วย เพื่อในกรณีท่ีมีการสังเกตเห็นความผิดปกติ
จะสามารถจดั การกับพฤตกิ รรมเหลา่ นน้ั ไดอ้ ย่างทนั ท่วงที
นอกเหนือไปจากการเพ่ิ มบริการนักสั งคมสงเคราะห์ในโรงเรียนเพื่ อป้องกันปัญหาการ
กระทบกระท่ังกันของนักเรียนแล้วน้ัน บริการอีกอย่างท่ีควรมี คือ การจัดประชุมผู้ปกครองหรือ
การจัดประชุมการพั ฒนาแนวทางการจัดการศึ กษาให้แก่เด็กพิ เศษโดยเฉพาะกับองค์กรหรือ
หนว่ ยงานท่เี ก่ยี วข้อง ซ่งึ ตรงตามในแผนการทํางานของทางโรงเรยี นในพันธกจิ ทว่ี ่าจะต้องทํางาน
ร่วมกับทุกภาคส่วนท่ีเก่ียวข้อง และเน่ืองจากเด็กในกลุ่มน้ีเป็นกลุ่มท่ีมีความเฉพาะ รวมถึงมีความ
ต้องการในการศึกษาในรูปแบบท่ีพิเศษมากกว่าเด็กปกติท่ัวไป การจัดเสวนาหรือประชุมกับ
หน่วยงานท่ีเก่ียวข้องเก่ียวกับแนวทางการให้การศึกษาแก่เด็กจะทําให้ทุกฝ่ายสามารถเข้าใจ
ตรงกันถึงความต้องการท่ีแตกต่างของแต่ละคนได้ เน่ืองจากเด็กแต่ละคนก็มีความเป็นปัจเจก
แตกต่างกันไป การจัดประชุมในรูปแบบน้ีจะทําให้เห็นภาพการทํางานกับเด็กพิเศษท่ีกําลังศึกษาอยู่
ในโรงเรียนแต่ละคนได้เป็นอย่างดี และเพ่ือให้ครูหรือผู้ปกครองสามารถท่ีจะเข้าใจถึงความ
ต้องการท่ีเด็กมีในแต่ละคนได้ดีย่ิงข้ึน สามารถท่ีจะส่งเสริมการจัดเรียนการสอนและการสร้าง
บรรยากาศท่เี หมาะสมให้แกเ่ ด็กในโรงเรยี นได้ดยี ่งิ ขน้ึ
ท่มี า : https://www.phyathai.ac.th/index.php
84
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ู้สอน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
ศศิภา แย้มบุบผา 6105680919
กรณีศึกษา : โรงเรียนเตรยี มอุดมศึกษาน้อมเกลา้
ขอ้ มูลพ้ืนฐานและสถานการณใ์ นปัจจบุ ัน
โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาน้อมเกล้า เป็นโรงเรียนระดับช้ันมัธยมศึกษาในจังหวัด
กรงุ เทพมหานคร สังกัดสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พื้นฐาน (สพฐ.)
วิสัยทัศน์ของโรงเรียน คือ โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาน้อมเกล้าเป็นสถานศึกษาช้ันนํา
มุ่งพัฒนาผู้เรียนสู่ความเป็นเลิศทางวิชาการและคุณธรรม มีศักยภาพเป็นพลโลก บนพ้ืนฐานวิถี
ไทยโดยใช้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มีการมุ่งเน้นสมรรถนะสําคัญของผู้เรียนห้าด้าน
คือ ความสามารถในการสื่อสาร ความสามารถในการคิด ความสามารถในการแก้ไขปัญหา
ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิตและความสามารถในการใช้เทคโนโลยี นอกจากน้ันโรงเรียน
มุ่งพัฒนาคุณภาพผู้เรียนให้มีความเป็นเลิศทางวิชาการ ส่ือสาร2ภาษา ล้ําหน้าทางความคิด
ผลิตงานอย่างสรา้ งสรรคแ์ ละร่วมกันรับผิดชอบต่อสังคม
พันธกิจของโรงเรียน มี 7 ขอ้ ดังน้ี
1. จัดกิจกรรมส่งเสริมและพัฒนาผู้เรียนให้มีความเป็นเลิศทางวิชาการและคุณธรรมตามหลักสูตร
2. จัดกิจกรรมส่งเสริมให้ผู้เรียนเป็นผู้มีแบบแผนการคิด ตัดสินใจแก้ปัญหาได้อย่างสมเหตุสมผล
3. จัดกิจกรรมส่งเสริมให้ผู้เรียนมีทักษะในการแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง และพัฒนาตนเองอย่าง
ต่อเนอ่ื ง
4. จัดกิจกรรมส่งเสริมให้ผู้เรียนมีความสามารถในการส่ือสารอย่างน้อยสองภาษา ผลิตงานอย่าง
สรา้ งสรรค์ มจี ติ สาธารณะและรบั ผิดชอบรว่ มกนั ตอ่ สังคมโลก
5. จัดกิจกรรมส่งเสริมผู้เรียนให้ตระหนักรู้คุณค่า และดํารงตนบนพ้ืนฐานวิธีไทย ตามหลัก
ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง
6. พัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาสู่ความเปน็ มืออาชพี
7. ส่งเสริมและพัฒนาด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ เพ่ือพัฒนาระบบการบริหารและการจัดการเรียน
การสอนอยา่ งมปี ระสิทธิผล
ปัจจุบันในปีการศึกษา 2563 โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาน้อมเกล้ามีจํานวนนักเรียนต้ังแต่
ระดับช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 1 - 6 ท้ังส้ิน 3,206 คน แบ่งระดับช้ันละประมาณ 500-570 คน
มีจํานวนห้องเรียนท้ังส้ิน 78 ห้องเรียน แบ่งเป็น ระดับมัธยมศึกษาปีท่ี 1 - 3 ระดับละ 12 ห้อง
ระดับมัธยมศึกษาปีท่ี 4-6 ระดับละ 14 ห้อง และในหน่ึงห้องเรียนจะมีเด็กนักเรียนเฉล่ีย 40 - 50
คน มีจํานวนคุณครูและบุคลากรประจําท้ังหมด 165 คน และคุณครูและบุคลากรช่ัวคราวท้ังหมด
64 คน (ขอ้ มูล ณ วนั ท3่ี 1 มกราคม 2563)
หลักสูตรท่ีเปิดสอนแบ่งเป็น หลักสูตรช้ันมัธยมศึกษาตอนต้นและหลักสูตรช้ันมัธยมศึกษา
ตอนปลาย ดังน้ี
หลักสู ตรช้ันมัธยมศึ กษาตอนต้น ประกอบด้วย ห้องเรียนพิ เศษวิทยาศาสตร์-
คณติ ศาสตร์ หอ้ งเรยี นพิเศษ English Program และหอ้ งเรียนปกติ
หลักสูตรช้ันมัธยมศึกษาตอนปลาย ประกอบด้วย ห้องเรียนพิ เศษวิทยาศาสตร์-
คณิตศาสตร์ แผนการเรียนวิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์ แผนการเรียนวิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์
คอมพิวเตอร์ แผนการเรียนภาษาอังกฤษ-คณิตศาสตร์ แผนการเรียนภาษาอังกฤษ-ภาษา
85
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ สู้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
ฝร่ังเศส แผนการเรียนภาษาอังกฤษ-ภาษาจีน แผนการเรียนภาษาอังกฤษ-ภาษาญ่ีปุ่น แผนการ
เรียนภาษาอังกฤษเพ่ือการท่องเท่ียว แผนการเรียนสหสาระ และห้องเรียนพิเศษ International
Program
โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาน้อมเกล้ามีการจัดสวัสดิการ กิจกรรมและบริการในด้านต่าง ๆ
ดงั น้ี
สวัสดิการด้านสุขภาพ ทางโรงเรียนมีการจัดต้ังห้องพยาบาลเพื่อให้การดูแลนักเรียนใน
ด้านสุขภาพและเม่ือเกิดอาการเจ็บป่วยนักเรียนสามารถเข้ามารับบริการรักษาท่ีห้องพยาบาลได้
โดยภายในห้องพยาบาลจะมีคุณครูประจําห้องซ่ึงเป็นคุณครูท่ีสอนวิชาสุขศึกษาและคุณครูท่ีมี
ประสบการณ์ในด้านการแพทย์ประจําการ โดยคุณครูประจําห้องพยาบาลจะทําหน้าท่ีเป็นผู้สังเกต
อาการ ประเมินวินิจฉัยเบ้ืองต้น และจ่ายยาพื้นฐาน และหากเกิดอาการเจ็บป่วยรุนแรงหรือเกิด
อุบัติเหตุทางโรงเรียนก็จะประสานงานกับโรงพยาบาลให้มารับตัวนักเรียนเพ่ือทําการรักษาโดย
แพทย์ผู้เช่ียวชาญ และในทุกภาคเรียนของปีการศึกษาจะมีการตรวจสุขภาพประจําภาคเรียน
ดําเนินการโดยหน่วยงานสาธารณสุขของเขตสะพานสูง ซ่ึงจะมีการตรวจสุขภาพพื้ นฐาน
เอกซเรย์ปอด วัดค่าสายตา ตรวจสุขภาพช่องปาก ฉีดวัคซีนโรคต่าง ๆ เช่น โรคไข้หวัดใหญ่
มะเร็งเต้านม มะเร็งปากมดลูก เป็นต้น และนักเรียนท่ีมีอาการป่วยหรือมีความประสงค์สามารถรับ
บรกิ ารพบแพทยเ์ พ่ือขอคําปรึกษาหรอื ประเมินโรคเบ้อื งตน้ ได้ ในส่วนของปญั หาท่พี บ คือ ปจั จบุ ัน
มีเพียงบริการด้านสุขภาพกาย แต่ในส่วนของการให้บริการทางด้านสุขภาพจิตโดยผู้เช่ียวชาญ
น้นั ยงั ไม่มีการดําเนนิ การอย่างจริงจงั มีเพียงการให้การปรึกษาโดยครแู นะแนวเทา่ นน้ั
สวัสดิการด้านการเงิน โรงเรียนมีสวัสดิการสนับสนุนทางการเงินในรูปแบบของ
ทุนการศึกษา เช่น ทุนเรียนดี ทุนสําหรับนักเรียนท่ีสร้างช่ือเสียงให้กับโรงเรียน และทุนสําหรับ
นักเรียนท่ีมีปัญหาทางด้านการเงิน โดยจะมีการกําหนดหลักเกณฑ์ของทุนแต่ละประเภทเอาไว้และ
ข้ึนอยู่กับดุลพินิจของคุณครูและผู้บริหาร และพบว่าปัจจุบันทางโรงเรียนไม่มีกองทุนสําหรับ
นกั เรยี นในกรณฉี ุกเฉนิ เช่น กองทุนกยู้ มื หรอื กองทนุ ใหก้ ารชว่ ยเหลอื ในกรณตี า่ ง ๆ
สวัสดิการด้านอาหาร โรงเรียนมีการคัดเลือกร้านอาหารท่ีมีความหลากหลาย
เน้นสารอาหารท่ีครบ5หมู่ มีประโยชน์ ราคาไม่แพง โดยการคัดเลือกจะมาจากการประเมินของ
คุณครูและผู้บริการท่ีเก่ียวข้อง และมีการเก็บแบบสอบถามเด็กนักเรียนในแต่ละปีการศึกษา
และมีโรงอาหารท้ังหมด2โรง แบ่งเป็นโรงอาหารหน้าและโรงอาหารหลังเพ่ือลดความแออัดในช่วง
พักกลางวัน และความสะดวกของนักเรียน และในส่วนของปัญหาท่ีพบคืออาหารมีรสชาติท่ีและ
คุณภาพท่ีไม่ได้มาตรฐานเท่าท่ีควร และขาดความหลากหลายของร้านอาหารสําหรับมุสลิมท่ีมี
เพียง1ร้านตอ่ 1 โรงอาหารเทา่ นน้ั
สวัสดิการด้านนันทนาการ ในด้านนันทนาการทางโรงเรียนการจัดกิจกรรมทัศนศึกษา
นอกพ้ืนท่ีในทุกปีการศึกษา โดยเป็นการทัศนศึกษาท่ีส่งเสริมการเรียนรู้ มีสนามกีฬาในร่มและ
กลางแจ้งและอุปกรณ์กีฬาสําหรับนักเรียนท่ีมีความสนใจในการเล่นกีฬา และมีกิจกรรมในวัน
สําคัญตา่ ง ๆ เชน่ ครสิ มาสต์ วนั ประจําชาติของประเทศต่าง ๆ กฬี าสี มีบรกิ ารห้องสมดุ สามารถ
ยืมหนังสือได้ตามหมวดหมู่ท่ีสนใจ และมีบริการห้องเธียร์เตอร์สําหรับฉายหนังในช่วงพักกลางวัน
ในส่วนของปัญหาท่ีพบคือ ปัจจุบันชมรมท่ีมีในโรงเรียนมีเพียง 4 ชมรมเท่าน้ัน เน่ืองจากมีการ
ยุบตัวของชมรมหลายชมรมและเน่ืองจากทางโรงเรียนไม่ได้มีการส่งเสริมกิจกรรมชมรมอย่าง
จรงิ จังเทา่ ทค่ี วร
86
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ูส้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2563
สวัสดิการสําหรับเด็กพิเศษหรือเด็กท่ีมีความบกพร่องๆทางด้านต่าง ๆ ทางโรงเรียนมี
การจัดทําทางลาดสําหรับผู้พิการ มีบริการลิฟท์ภายในอาคารเรียน แต่พบว่าทางโรงเรียนไม่ได้มี
การจัดสวัสดิการพื้ นฐานสํ าหรับ เด็กพิ เศษและเด็กท่ีมีความบกพร่องทางด้านต่าง ๆ
อย่างครบถ้วนเช่นทางลาดสําหรับรถเข็นท่ีมีความลาดชันไม่สะดวกต่อการใช้งาน และมีการติดต้ัง
ไม่ท่ัวถึงในทุกพ้ืนท่ีภายในโรงเรียน ไม่มีห้องน้ําสําหรับผู้พิการโดยเฉพาะ ไม่มีราวจับสําหรับเด็กท่ีมี
ความบกพร่องทางด้านร่างกายหรือบริการการเช่ายืมวีลแชร์ และอุปกรณ์เฉพาะสําหรับเด็กท่ีมี
ความพิเศษหรือมีความบกพร่องทางด้านต่าง ๆ รวมถึงไม่มีการจัดหลักสูตรหรือการเรียนการ
สอนเฉพาะท่ีเหมาะสําหรับเด็กกลุ่มดังกล่าว ซ่ึงส่งผลให้เด็กพิเศษหรือเด็กท่ีมีความบกพร่องใน
รูปแบบต่าง ๆ มคี วามยากลําบากในการใชช้ ีวติ ในโรงเรยี นเป็นอยา่ งมาก
สวัสดิการด้านวิชาการ เน่ืองจากเป็นโรงเรียนท่ีมุ่งเน้นด้านวิชาการจึงทําให้มีการจัด
สวัสดิการเช่น ทุนสนับสนุนสําหรับเด็กเรียนดีหรือสร้างช่ือเสียงให้ทางโรงเรียน จัดจ้างบุคลากร
ทางด้านวิชาการเฉพาะด้านเช่น ผู้สอนต่างชาติ ติวเตอร์ ค่ายพั ฒนาทักษะทางวิชาการ
และกิจกรรมสนับสนุนทางด้านวิชาการค่อนข้างมาก เช่น กิจกรรมการเรียนเสริมก่อนและหลัง
เลิกเรียน กิจกรรมติวเข้มเพ่ือสอบวัดระดับต่าง ๆ กิจกรรมแข่งขันทางวิชาการท้ังภายในและ
ภายนอกโรงเรียน เป็นต้น และมีการให้บริการทางห้องปฏิบัติการต่าง ๆ เช่น ห้องปฏิบัติการทาง
วิทยาศาสตร์ ศูนย์ภาษาไทย ศูนย์ภาษาอังกฤษ คลินิกคณิตศาสตร์ เป็นต้น ซ่ึงปัญหาท่ีพบจาก
การสนับสนุนทางวิชาการท่ีเข้มข้น ทําให้เกิดความสภาวะเครียดในเด็ก บรรยากาศการแข่งขันใน
โรงเรียนสูง และโรงเรียนขาดการสนับสนุนและให้ความสําคัญในรายวิชาอ่ืน ๆ ท่ีนอกเหนือจาก
วิชาการหลัก
สวัสดิการด้านเทคโนโลยี ใ น ด้ า น เ ท ค โ น โ ล ยี โ ร ง เ รี ย น มี ก า ร ส นั บ ส นุ น อุ ป ก ร ณ์
อิเล็กทรอนิกส์และเทคโนโลยีสําหรับการเรียนรู้สําหรับนักเรียน เช่น ห้องปฏิบัติการคอมพิวเตอร์
ห้องซาวด์แล็ป และมีการนําเทคโนโลยีมาในการเรียนการสอนค่อนข้างมาก แต่ปัญหาท่ีพบคือ
อุปกรณ์ต่าง ๆ ชํารุดและเสียหายจํานวนมากเน่ืองจากอายุการใช้งานท่ีเยอะและไม่มีการ
บํารุงรักษาเป็นประจําทําให้นักเรียนไม่สามารถใช้งานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพและจํานวนของ
อปุ กรณไ์ ม่เพียงพอต่อจํานวนนกั เรียน
กิจกรรมการรับเข้าและการปฐมนิเทศ ในการรับเข้าศึกษาหรือการเล่ือนระดับช้ันม.1และม.
4 ทางโรงเรียนจะมีการรับเข้าโดยมีการจัดสอบแข่งขันและการจับฉลากเพ่ือเข้าศึกษาในโรงเรียน
และในการปฐมนิเทศน์ระดับช้ันจะมีการบรรยายโดยผู้บริหารและคุณครูประจําระดับ มีการสอน
ร้องเพลงมาร์ชโรงเรียน ท่องวิสัยทัศน์และอัตลักษณ์ของโรงเรียน รวมไปถึงการอธิบายกฎกติกา
และข้อกาํ หนดต่าง ๆ ให้นกั เรียนทราบ
กิจกรรมซ่อมเสริม ทางโรงเรียนมีการจัดกิจกรรมซ่อมผลการเรียนสําหรับนักเรียนท่ีมีผล
การเรียนไม่ผ่านเกณฑ์ คุณครูประจําวิชาจะมีการจัดสอบซ่อมและการมอบหมายงานเพ่ือแก้ไขผล
การเรียนให้ผ่านเกณฑ์และมีการจัดเรียนเสริมสําหรับนักเรียนท่ีสนใจเรียนพิเศษนอกเวลาเรียนใน
วันเสาร์ เป็นการสอนในรายวิชาพ้ืนฐาน โดยคุณครูประจําวิชา ซ่ึงในส่วนน้ีมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม
นอกเหนอื จากคา่ เทอม
กิจกรรมทางศาสนา เน่ืองด้วยโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาน้อมเกล้า มีนักเรียนส่วนใหญ่
นับถือศาสนาพุ ทธเป็นหลักรองลงมาคือศาสนาอิสลามและคริสต์ตามลําดับจึงมีการจัดกิจกรรม
ทางศาสนาของแต่ละศาสนาในวันสําคัญต่าง ๆ แต่ เน่ืองด้วยนักเรียนในโรงเรียนนับถือศาสนา
87
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
พุ ทธเป็นหลักจึงทําให้ไม่มีห้องประกอบพิธีทางศาสนาของศาสนาอ่ืน ๆ และในช่วงการถือศีลอด
หรือช่วงเทศกาลสําคัญของศาสนาอ่ืนทางโรงเรียนไม่มีนโยบายในการหยุดการเรียนการสอนซ่ึง
ตา่ งจากวันสําคัญทางศาสนาพุทธทจ่ี ะมีการหยดุ การเรียนการสอนตามปฏิทิน
บริการแนะแนว ทางโรงเรียนมีการสนับสนุนบริการด้านการแนะแนวโดยการจัดต้ังห้อง
แนะแนวและมีคุณครูให้คําปรึกษาและแนะแนวทางการศึกษา นักเรียนสามารถใช้บริการห้องแนะ
แนวและพบอาจารย์แนะแนวเพื่อปรึกษาปัญหาต่าง ๆ ได้ และทางโรงเรียนได้มีการใส่วิชาแนะแนว
ลงไปในหลักสูตรซ่ึงในวิชาดังกล่าวจะมีการแนะแนวทางการศึกษา การทํากิจกรรมเพื่อเสริมทักษะ
กิจกรรมเพื่อการผ่อนคลาย การทําแบบทดสอบวัดระดับสติปัญญา และการทํากิจกรรมกลุ่ม
แต่จากข้อมูลพบว่าคุณครูประจําวิชาแนะแนวไม่ได้เป็นครูท่ีมีความสามารถและทักษะเฉพาะด้านใน
การให้คําปรึกษาหรอื ใหก้ ารบรกิ ารดา้ นการแนะแนวโดยเฉพาะ
สวัสดิการท่ีเหมาะสมสําหรับเด็กในโรงเรียนในมุมมองของนักศึ กษาคิดเห็นว่า
สวัสดิการสําหรับเด็กในโรงเรียนควรเป็นบริการท่ีจัดข้ึนโดยมีความครอบคลุมท้ังในมิติด้าน
การศึกษา ด้านอารมณ์และจิตใจ ด้านความประพฤติ ด้านสุขภาพกายและจิต ด้านเศรษฐกิจ
ด้านสังคมและสิ่งแวดล้อมเน่ืองจาก มิติต่าง ๆ เหล่าน้ีล้วนมีส่วนสําคัญต่อตัวนักเรียน บริการ
สวัสดิการทางการศึกษาควรเป็นบริการท่ีให้การสนับสนุนช่วยเหลือนักเรียน โดยมีการใช้
ผู้เช่ียวชาญเฉพาะด้านและบุคลากรท่ีได้รับการศึกษาอบรมมาในการทําหน้าท่ีในมิติต่าง ๆ รวมถึง
ต้องอาศัยความร่วมมือจากท้ังผู้บริหาร คุณครู บุคลากร เด็กนักเรียนในโรงเรียน ผู้ปกครองและ
ครอบครัวของเด็กนักเรียน เพ่ือให้การจัดบริการทางการศึกษาเกิดประสิทธิภาพ และเพื่อให้
นักเรียนมีพัฒนาการด้านบุคลิกภาพ สังคมและสติปัญญาอย่างเหมาะสม โดยมุ่งหวังการ
ตอบสนองความต้องการของนกั เรยี นในดา้ นตา่ ง ๆ
ซ่ึงในกรณีของโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาน้อมเกล้า ง้ันมีการจัดสวัสดิการท่ีค่อนข้าง
หลากหลายแต่ทางนักศึกษาเล็งเห็นว่าควรมีการจัดสวัสดิการกิจกรรมและบริการในส่วนท่ีมีอยู่
ให้ครอบคลุมและสอดคล้องกับปัญหาของเด็กนักเรียนมากย่ิงข้ึนนอกเหนือจากท่ีมีอยู่ และ
ควรมีการจัดสวัสดิการเพ่ิ มเติมในส่วนของสวัสดิการและบริการด้านจิตวิทยา สวัสดิการ
สําหรับเด็กท่ีมีความพิ เศษหรือเด็กท่ีมีความบกพร่องในรูปแบบต่าง ๆ บริการทางสังคม
สงเคราะห์ และกิจกรรมท่ีส่งเสริมพัฒนาทักษะในด้านอ่ืน ๆนอกเหนือจากทางด้านวิชาการมาก
ยง่ิ ข้นึ ดงั น้ี
สวัสดิการด้านการเงิน นอกเหนือจากการมอบทุนการศึกษาสําหรับเด็กเรียนดีหรือสร้าง
ช่ือเสียงให้กับโรงเรียนและเด็กท่ีประสบปัญหาทางการเงินแล้ว ทางโรงเรียนควรมีการจัดต้ัง
กองทุนหรือระดมทุนเพ่ือสร้างกองทุนสําหรับเด็กนักเรียนโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาน้อมเกล้า
เพื่ อให้ความช่วยเหลือในกรณีฉุกเฉินหรือเด็กท่ีขาดทุนทรัพย์ และควรมีการจัดต้ังกองทุน
สนับสนุนและส่งเสริมการจัดสวัสดิการทางการศึกษาให้แก่นักเรียนโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา
น้อมเกล้า เพ่ือส่งเสริมและสนับสนุนให้การจัดสวัสดิการ กิจกรรมและบริการทางการศึกษาต่าง ๆ
สามารถทําไดอ้ ย่างมีประสิทธิภาพและมีงบประมาณเพียงพอนอกเหนอื จากทภ่ี าครัฐสนับสนุน
สวัสดิการด้านอาหาร ในส่วนของสวัสดิการทางด้านอาหารโรงเรียนควรมีเกณฑ์ในการ
คัดเลือกร้านอาหารท่ีมาขายในโรงเรียนอย่างมีมาตรฐานเพ่ือให้นักเรียนได้ รับประทานอาหารท่ีดี
มีคณุ ภาพ ครบตามหลักโภชนาการและไดร้ ับสารอาหารทง้ั ห้าหมู่ และควรมีการจัดสวัสดกิ ารด้าน
88
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ สู้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
อาหารโดยคํานึงถึงความหลากหลายของเช้ือชาติและศาสนาของนักเรียนภายในโรงเรียน
เช่นร้านอาหารพ้ืนบ้าน ร้านอาหารสําหรับเด็กนักเรียนท่ีเป็นชาวมุสลิมให้มีความหลากหลายมาก
ย่ิงข้ึน และควรมีการสนับสนุนค่าอาหารกลางวันบางส่วนสําหรับเด็กนักเรียนทุกคน เพ่ือเป็นการ
ลดค่าใช้จ่าย หรือควรมีการจัดสวัสดิการอาหารกลางวันของทางโรงเรียนเป็นทางเลือกสําหรับ
เด็กนักเรียนท่ีมีความประสงค์ท่ีจะรับบริการอาหารกลางวันจากทางโรงเรียนแทนการซ้ืออาหาร
ตามร้านค้าท่ีค่อนข้างมีราคาสูง โดยท่ีการจัดสวัสดิการอาหารกลางวันของทางโรงเรียนต้อง
คํานึงถึงหลักโภชนาการ มีความครบถ้วนตามหลักห้าหมู่ ปริมาณอาหารท่ีเหมาะสมและสุขอนามัย
ทด่ี ี
สวัสดิการด้านนันทนาการ ควรมีการจัดบริการและส่งเสริมกิจกรรมทางนันทนาการท่ีมี
ความหลากหลายตามความสนใจของเด็กในโรงเรียน เช่น กิจกรรมชมรมต่าง ๆ กิจกรรมทาง
กีฬา กิจกรรมทางศิลปะ กิจกรรมทางคหกรรม กิจกรรมผ่อนคลายรูปแบบต่าง ๆ โดยอาจมีการ
สับเปล่ียนหมุนเวียนกิจกรรมในแต่ละเทอม และควรมีการจัดบริการพื้นท่ีหรือสิ่งอํานวยความ
สะดวกสําหรับการนันทนาการแก่เด็กนักเรียน ซ่ึงทางโรงเรียนควรให้ความสําคัญและส่งเสริมการ
จัดกิจกรรมนันทนาการมากย่ิงข้ึน เน่ืองจากกิจกรรมนันทนาการสามารถเพ่ิมพูนและพัฒนาทักษะ
ของตัวนักเรียน และถือเป็นกิจกรรมจรรโลงจิตใจ ช่วยลดความเครียดและเป็นการส่งเสริมให้เด็ก
สามารถใชเ้ วลาว่างใหเ้ กิดประโยชนไ์ ด้
สวัสดิการด้านวิชาการ โรงเรียนควรมีการส่งเสริมการพัฒนาทักษะทางวิชาการควบคู่กับ
ทักษะการใช้ชีวิต ให้มีความรอบด้านเพื่ อให้เด็กนักเรียนสามารถพั ฒนาท้ังด้านสติปัญญา
บุคลิกภาพและสั งคมได้อย่างเหมาะสมมากกว่าการพั ฒนาทักษะทางวิชาการเพี ยงอย่างเดียว
และควรมีการส่ งเสริมและสนับสนุนในทักษะความสามารถของเด็กแต่ละบุคคลเพ่ื อให้เด็กได้มี
โอกาสในการพัฒนาตนเองในทางท่สี นใจหรอื มคี วามถนดั ได้
สวัสดิการด้านเทคโนโลยี ทางโรงเรียนควรมีการให้บริการจัดเตรียมอุปกรณ์
สื่ออิเล็กทรอนิกส์ ท่ีมีคุณภาพ มีประสิทธิภาพต่อการเรียนรู้และเพียงพอต่อความต้องการของ
นักเรียน และสามารถนํามาประยุกต์ใช้เป็นส่ือในการประกอบการเรียนการสอนเพื่อให้เกิดประโยชน์
และสะดวกต่อท้ังตัวผู้สอนและผู้เรียน ควรส่งเสริมให้นักเรียนสามารถใช้เทคโนโลยีและมีทักษะ
พ้ืนฐาน ท่สี ามารถนําไปใช้ตอ่ ยอดและนําไปใช้ประโยชนใ์ นชีวติ ประจาํ วันได้
สวัสดิการด้านศาสนา โรงเรียนควรมีการจัดสวัสดิการและรูปแบบกิจกรรมทางศาสนาให้
มีความหลากหลายโดยคํานึงถึงความแตกต่างหลากหลายทางวัฒนธรรม ศาสนา เพ่ือให้สามารถ
อยู่ร่วมกันอย่างเป็นสุข และเคารพซ่ึงกันและกัน โดยควรมีการจัดสวัสดิการตามความต้องการ
พ้ืนฐานและหลักของศาสนาต่าง ๆ เช่น บริการห้องละหมาดสําหรับศาสนาอิสลาม ร้านอาหาร
สําหรับศาสนาอิสลาม การเข้าร่วมพิธีกรรมและประกอบพิธีกรรมของศาสนาต่าง ๆ ทางโรงเรียน
ไม่ควรมีการบังคับหรือมีการให้คะแนนสําหรับการเข้าร่วมทางกิจกรรมของศาสนาใดศาสนาหน่ึง
และควรมีกิจกรรมให้เด็กนักเรียนในโรงเรียนได้มีการเรียนรู้แลกเปล่ียนทางด้านวัฒนธรรมและ
ศาสนากันและกัน เพื่อส่งเสริมความสัมพันธ์อันดีระหว่างบุคคลและเสริมสร้างความเข้าใจและเป็น
การส่งเสริมการเรียนร้ศู ึกษาศาสนาต่าง ๆ นอกเหนือจากในบทเรียน
บริการแนะแนว ควรมีการจัดบริการท่ีให้ความช่วยเหลือนักเรียนท่ีประสบปัญหาด้านการ
เรียนและรวมไปถึงการให้การปรึกษาปัญหาต่าง ๆ ในขอบเขตหน้าท่ีของผู้ให้บริการแนะแนว
โดยให้บริการแนะแนวควรเป็นบุคลากรท่ีมีทักษะเฉพาะและทํางานในสายงานดังกล่าวโดยตรง
89
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
เพ่ือท่ีจะสามารถให้การปรึกษาและแนะแนวได้อย่างมีประสิทธิภาพ ควรมีการส่งเสริมการแนะ
แนวทางในด้านอาชพี สายการเรียน การเตรียมความพรอ้ มในการเรียนตอ่ ในระดบั การศึกษาถดั ไป
เพ่ือเป็นการเปิดโอกาสให้นักเรียนสามารถค้นหาตนเองและสิ่งท่ีตนเองชอบและต่อยอดได้ เพื่อให้
นักเรียนเกิดการเรียน เข้าใจตนเองรวมท้ังรู้จักการรับผิดชอบในการตัดสินใจและมองเห็นแนว
ทางการปฏิบัติด้วยตนเอง และในคาบวิชาแนะแนวสามารถมีการจัดกิจกรรมเพ่ือเสริมทักษะทาง
อารมณ์ทักษะทางสังคมเพื่อให้นักเรียนมีพัฒนาการด้านบุคลิกภาพ สังคมและสติปัญญาอย่าง
เหมาะสม
สวัสดิการสําหรับเด็กพิเศษหรือเด็กท่ีมีความบกพร่องทางด้านต่าง ๆ โรงเรียนควรมี
การจัดสวัสดิการพื้ นฐานท่ีเหมาะสมกับความต้องการพิ เศษของกลุ่มเด็กท่ีมีความพิ เศษและมี
ความบกพร่องในด้านต่าง ๆ เช่น ทางลาดท่ีได้มาตรฐาน ราวจับตามข้ันบันได ห้องน้ําผู้พิการ
บริการลิฟท์ขนส่งสําหรับเด็กท่ีมีความบกพร่องทางด้านการเคล่ือนไหว อุปกรณ์ช่วยเหลือเฉพาะ
ด้านสําหรับเด็กท่ีมีความบกพร่องทางด้านต่าง ๆ บริการล่ามภาษามือสําหรับเด็กท่ีมีความ
บกพร่องทางด้านการได้ยินหรือการพู ด ผู้ดูแลหรือผู้ให้ความช่วยเหลือทางด้านการเรียนสําหรับ
เด็กท่ีมีความบกพร่องทางด้านการเรียนรู้หรือ เด็กท่ีมีความบกพร่องทางด้านสติปัญญาเป็นต้น
นอกจากน้ันทางโรงเรียนและคุณครูควรมีการวางแผนจัดทําหลักสูตรท่ีเอ้ือและสามารถทําให้เด็ก
พิเศษหรือเด็กท่ีมีความบกพร่องทางด้านต่าง ๆสามารถเรียนร่วมกับเพื่อนร่วมช้ันเรียนได้
และมีการจัดทาํ หลกั สูตรการเรียนการสอนเฉพาะสําหรบั เดก็ กลุม่ เหล่าน้ดี ว้ ย
บริการด้านจิตวิทยาหรือสุขภาพจิต เน่ืองด้วยในปัจจุบันนักเรียนในโรงเรียนไม่สามารถ
เข้ารับบริการทางด้านจิตวิทยาเน่ืองจากยังไม่มีบริการทางด้านน้ี ทางโรงเรียนจึงควรมีการ
จัดบริการในการให้การปรึกษาด้านจิตวิทยาและให้นักเรียนสามารถเข้ารับบริการด้านจิตวิทยา
สําหรับนักเรียนท่ีมีความต้องการท่ีจะปรึกษาปัญหาต่าง ๆ หรือรับช่วงต่อจากฝ่ายแนะแนวใน
กรณีท่ีปัญหาของเด็กบางคนมีความเส่ียงและระดับความรุนแรงท่ีจําเป็นต้องใช้การดําเนินการท่ีมี
ความซับซ้อนและใช้ทักษะเฉพาะโดยนักจิตวิทยาหรือจิตแพทย์เพ่ือให้สามารถได้รับการบําบัดและ
ส่งเสริมอย่างถูกวิธี และควรมีการจัดกิจกรรมส่งเสริมความรู้ความเข้าใจเก่ียวกับโรคทาง
จิตวิทยาและการจัดการปัญหาความเครียดสะสม โรคซึมเศร้า รวมถึงการสังเกตตนเองให้กับ
นกั เรยี น
บริการสังคมสงเคราะห์ประจําโรงเรียน เป็นการให้บริการโดยนักสังคมสงเคราะห์
ซ่ึงการบริการสังคมสงเคราะห์ประจําโรงเรียนเป็นสวัสดิการท่ีโรงเรียนควรให้ความสําคัญและ
ส่งเสริมเป็นอย่างมากเน่ืองจาก การบริการสังคมสงเคราะห์ประจําโรงเรียนเป็นสวัสดิการใน
รูปแบบของการดูแลสวัสดิภาพและคุ้มครองพิ ทักษ์ สิ ทธิรวมไปถึงการป้องกันและลดแนวโน้ม
สาเหตุท่ีจะก่อให้เกิดปัญหาท่ีจะเกิดข้ึนกับนักเรียนจากปัจจัยท้ังภายในและภายนอกโรงเรียน
ให้ความช่วยเหลือแก่นักเรียนท่ีมีปัญหาในด้านการปรับตัวหรือมีปัญหาส่วนตัวซ่ึงนักสังคม
สงเคราะห์ผู้ท่ีประจําท่ีโรงเรียนจะทําหน้าท่ีร่วมกับทางบ้านและทางโรงเรียนหรือร่วมกับโรงเรียน
และชุมชนท้องถ่ินเพ่ือสืบหาสาเหตุหรือท่ีมาของปัญหาและเป็นตัวกลางในการดําเนินการร่วมกับ
ฝ่ายต่าง ๆในการแกไ้ ขปญั หาของนักเรียน
ซ่ึงในส่วนของการจัดสวัสดิการ บริการและกิจกรรมการทางการศึกษานักสังคมควรมี
บทบาททง้ั ในระดับจุลภาคและระดับมหภาค ดงั น้ี
90
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ู้สอน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2563
ระดบั จลุ ภาค
นักสังคมสงเคราะหค์ วรมีบทบาทเปน็ ตัวกลางในการประสานงานระหว่างนักเรยี น คุณครู
บุคลากร ครอบครัวและชุมชน ในการวางแผนออกแบบรูปแบบ แนวทางในการจัดสวัสดิการหรือ
บริการกิจกรรมทางการศึกษาร่วมกัน เพ่ือให้ได้สวัสดิการบริการและกิจกรรมท่ีมีความเหมาะสม
กบั ตวั นักเรียนโดยใช้การแสดงความคิดเหน็ และการมีส่วนรว่ มของทกุ ฝา่ ย
บทบาทเป็นผู้จัดการรายกรณีในรูปแบบของการดูแลสวัสดิภาพคุ้มครองพิทักษ์สิทธิแก้ไข
ปัญหาท่ีนักเรียนเผชิญ รวมถึงค้นหาสาเหตุท่ีก่อให้เกิดปัญหาโดยอาศัยกระบวนการทางสังคม
สงเคราะห์ เชน่ การสัมภาษณ์ สังเกต เย่ยี มบ้าน การศึกษาจากสมุดพก และอน่ื ๆ
บทบาทเป็นผู้ให้การปรึกษาโดยนําเอาทักษะความรู้ทางวิชาชีพและการให้คําปรึกษามาใช้ใน
การให้การปรึกษาแก่นกั เรยี นเพ่ือให้นกั เรยี นสามารถแกไ้ ขปญั หาและสะทอ้ นปญั หาไดด้ ้วยตนเอง
บทบาทเป็นผู้รับผิดชอบในการจัดทําแผนการเรียนเฉพาะบุคคลสําหรับกลุ่มเด็กพิเศษ
หรือมีความบกพร่องทางด้านต่าง ๆร่วมกับนักการศึกษา นักวิชาชีพท่ีเก่ียวข้อง ตัวเด็กและ
ครอบครัวของเด็ก เพื่อให้ได้แผนการเรียนเฉพาะบุคคลท่ีเหมาะสมกับ ความต้องการเฉพาะและ
ขอ้ จาํ กัดของเด็กแตล่ ะคน
รวมถึงมีบทบาทเป็นผู้เสริมสร้างสัมพันธภาพ ความรู้ความเข้าใจอันดีระหว่างนักเรียน
คุณครู โรงเรียนผปู้ กครอง และชมุ ชน
ระดับมหภาค
นักสังคมสงเคราะห์มีบทบาทเป็นผู้จัดหาแสวงหาทรัพยากรหรือทุนทางสังคมหรือการ
สนับสนุนรูปแบบต่าง ๆ เช่น เคร่ืองมือ เงินสนับสนุน หรือบุคลากร ท่ีเหมาะสมต่อการทํางานมา
ใช้ในการจัดสวัสดิการทางการศึกษา โดยใช้กระบวนการดําเนินงานท่ีจะเป็นการประสานและขอ
ความร่วมมือกับหนว่ ยงานและบคุ คลอน่ื ๆ ทเ่ี ก่ยี วขอ้ ง
บทบาทในการเป็นผู้มีส่วนร่วมในการออกแบบหลักสูตรกลาง รวมถึงรูปแบบสวัสดิการ
บริการและกิจกรรมทางการศึกษาภายในโรงเรียนร่วมกับภาครัฐและเอกชน รวมถึงนักวิชาชีพ
ดา้ นตา่ ง ๆ
บ ท บ า ท ใ น งานรณรงค์ทางสั งคมเ พื่ อ เ ส ริ ม ส ร้ า ง ค ว า ม เ ข้ า ใ จ แ ล ะ ต ร ะ ห นั ก ถึ ง ก า ร จั ด
สวัสดิการและงานสังคมสงเคราะห์ภายในโรงเรียนให้แก่ผู้คนในสังคมให้เกิดการรับรู้ เข้าใจ และ
เข้ามาร่วมมสี ่วนร่วมในการผลักดันและออกแบบสวัสดกิ ารทางการศึกษา
บทบาทในฐานะผู้วิจัยในบทบาทน้ีนักสังคมสงเคราะห์จะเป็นผู้วิจัย ค้นหาปัญหาและความ
ต้องการของบุคคลครอบครัวกลุ่มและชุมชนเพื่ อท่ีจะนําปัญหาท่ีได้มาวางแผนให้การช่วยเหลือ
หรอื จัดสวสั ดกิ ารและบริการไดอ้ ย่างถกู ต้องเหมาะสม
และนอกจากนักสังคมสงเคราะห์ท่ีมีบทบาทหน้าท่ีท่ีหลากหลายในจัดสวัสดิการ บริการและ
กิจกรรมทางการศึกษาแล้วภาคส่วนอ่ืน ๆ ควรจะมีหน้าท่ีบทบาทในการจัดสวัสดิการการศึกษา
โดยเปน็ การให้ความร่วมมอื กันในแต่ละฝา่ ย ซง่ึ แต่ละภาคส่วนควรมหี นา้ ทบ่ี ทบาทดังน้ี
ระดบั จลุ ภาค
นักเรียนในโรงเรียน มีบทบาทเป็นผู้มีส่วนร่วมในการออกแบบสวัสดิการและกิจกรรม
เน่ืองจากการจัดสวัสดิการควรมาจากความต้องการหรือปัญหาท่ีเกิดข้ึนจริงกับตัวนักเรียน
ตอบสนองความต้องการเหล่าน้ัน ดังน้ันนักเรียนในโรงเรียนจึงถือว่าเป็นส่วนสําคัญมากในการ
จดั สวัสดกิ ารทางการศึกษา
91
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ้สู อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
คุณครูและบุคลากรทางการศึกษา ควรมีบทบาทหน้าท่ีในการให้ความร่วมมือ เป็นผู้ร่วม
ออกแบบสวัสดิการรูปแบบและกิจกรรมรวมถึงทิศทางการสอน หลักสูตรเพ่ือให้มีความสอดคล้อง
ไปในทิศทางเดียวกัน มีบทบาทเป็นผู้ประสานงานระหว่างนักเรียน ผู้ปกครอง และบุคลากรด้านอ่ืน
ๆ เน่ืองจากเป็นผู้ท่ีมีความใกล้ชิดกับท้ังนักเรียนผู้ปกครองและบุคลากรท่ีร่วมทํางานด้วยคุณครู
แ ล ะ บุ ค ล า ก ร ท า ง ก า ร ศึ ก ษ า จึ ง ถื อ ว่ า เ ป็ น ส่ ว น สํ า คั ญ ใ น ก า ร ร่ ว ม จั ด ส วั ส ดิ ก า ร ท า ง ก า ร ศึ ก ษ า
แ ล ะ คุ ณ ค รู แ ล ะ บุ ค ล า ก ร ท า ง ก า ร ศึ ก ษ า ค ว ร มี ทั ศ น ค ติ ท่ี ดี แ ล ะ ป ฏิ บั ติ ห น้ า ท่ี ข อ ง ต น เ อ ง ใ ห้ มี
ประสิทธิภาพและนึกถึงผลประโยชนข์ องนักเรียนเปน็ สูงสุด
ผู้ปกครองและครอบครัว ควรมีบทบาทเป็นผู้ให้ความร่วมมือ เสริมสร้างสภาพแวดล้อม
ปัจจัยบวก ให้การสนับสนุนและเป็นส่วนสําคัญในการดูแลช่วยเหลือนักเรียนให้สามารถพัฒนา
ตนเองไปในทางท่ีดีได้ และผู้ปกครองสามารถเข้ามามีบทบาทมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ
ของโรงเรียนเพื่อเสริมสร้างสัมพันธภาพท่ีดีระหว่างนักเรียนโรงเรียนและครอบครัว นอกจากน้ัน
ผู้ปกครองบางรายยังสามารถเข้ามาร่วมสนับสนุนโรงเรียนหรือการจัดสวัสดิการในรูปแบบของ
ทรัพยากร เช่น วัสดุส่ิงของ หรือทุนทรัพย์ หรือเป็นผู้ประสานงานและระดมความช่วยเหลือจาก
แหล่งทรัพยากรต่าง ๆท้ังภายในและภายนอกโรงเรียน ร่วมวางแผน พิจารณาปัญหาและ
ตดั สินใจปญั หาเพ่ือใหก้ ารดาํ เนินการเปน็ ไปไดอ้ ยา่ งเหมาะสมมากย่งิ ข้นึ
ชุมชนและสภาพแวดล้อม มีบทบาทเป็นผู้ให้ความช่วยเหลือในรูปแบบต่าง ๆ เป็นแหล่ง
ทรัพยากรท้องถ่ินสําหรับโรงเรียน เช่นทุนทรัพย์ ทุนการศึกษา วิทยากร วัสดุอุปกรณ์
และบุคลากรท่ีสามารถมีส่วนร่วมในการจัดสวัสดิการ บริการและกิจกรรมทางการศึกษา
นอกจากน้ันชุมชนยังมีเข้ามามีบทบาทเป็นผู้ให้ความร่วมมือให้การสนับสนุนและเสนอแนวทางการ
จัดสวัสดิการและแกป้ ัญหาปจั จัยภายนอกโรงเรยี นได้
ระดับมหภาค
ภาครัฐ มีบทบาทเป็นผู้จัดการศึ กษาข้ันพ้ื นฐานต้ังแต่ระดับช้ันประถมจนถึงช้ัน
มัธยมศึกษาให้กับเด็กนักเรียน มีบทบาทในการส่งเสริมและประสานงานให้หน่วยงานท่ีเก่ียวข้องได้
มีส่วนร่วมในการจัดการศึกษา เป็นผู้กําหนดนโยบายและทิศทางในการจัดสวัสดิการทางการศึกษา
รวมถึงเป็นผู้สนับสนุนทรัพยากรและงบประมาณหลัก ท่ีใช้ในการจัดสวัสดิการทางการศึกษา และ
เป็นผู้กําหนดมาตรฐานสวัสดิการทางการศึ กษาบริการและกิจกรรมให้มีมาตรฐานและ
ประสิทธิภาพเหมาะสม
ภาคเอกชน มีบทบาทเป็นผู้ให้การสนับสนุนในด้านทรัพยากรเช่นเงินทุนหรืออุปกรณ์
เคร่ืองมือต่าง ๆ แหล่งเรียนรู้ในการจัดสวัสดิการการศึกษาบริการและกิจกรรม และอาจ
มีบทบาทในการเข้ามามีส่วนร่วมในการกระจัดสวัสดิการและบริการต่าง ๆ เพื่อให้การจัดสวัสดิการ
ทางการศึกษาเป็นไปอย่างราบร่ืนและมีประสิทธิภาพตอบสนองความต้องการของนักเรียนได้
อยา่ งเหมาะสม
92
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
ศศิกานต์ โค้ววิลัยแสง 6105680927
โรงเรยี นในชุมชน : ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านตลาดเขต
1. สถานการณ์เดก็ ในโรงเรียนเป็นอยา่ งไร ?
ชอ่ื : ศูนยพ์ ัฒนาเดก็ เล็กบา้ นตลาดเขต
ระดับการศึกษา : เตรียมอนุบาล เปิดรับผู้เรียนต้งั แต่ 2 – 4 ปี
สังกัด : สังกัดเทศบาลตาํ บลตลาดเขต
จํานวนสถิติข้อมูลเด็ก และบุคลากรในโรงเรียน : เด็กชาย 35 คน เด็กหญิง 25 คน รวม 60 คน
บคุ ลากร ขา้ ราชการ 2 คน ผู้ชว่ ยครู 1 คน พนักงานทาํ ความสะอาดบริเวณศูนย์ 1 คน
บทบาทหนา้ ท่ขี องครู
- จัดประสบการณ์การเรียนรู้สําหรับเด็กท่ีเด็กกําหนดข้ึนด้วยตัวเองร่วมกับครูผู้ดูแลเด็ก
เน้นสร้างเสรมิ พัฒนาการของเดก็ ให้ครบทุกด้าน
- ส่งเสริมให้เด็กใช้ข้อมูลแวดล้อม ศักยภาพตัวเด็กและหลักทางวิชาการผลิตกระทํา
หรอื หาคาํ ตอบในส่ิงท่เี ด็กเรยี นร้อู ย่างมเี หตุผล
- กระตนุ้ ใหเ้ ด็กรว่ มคิด แก้ปญั หา และค้นควา้ หาคําตอบด้วยตนเอง
- จัดสภาพแวดล้อมและสร้างบรรยากาศการเรียนรู้ท่ีสร้างเสริมให้เด็กทํากิจกรรมได้เต็ม
ศักยภาพ และความแตกต่างของเด็กแตล่ ะคน
- สอดแทรกการจัดอบรมด้านจริยธรรมและค่านิยมท่ีพึงประสงค์ในการจัดการเรียนรู้และ
กิจกรรมตา่ ง ๆ
- ใช้กิจกรรมการเลน่ เปน็ ส่ือการเรยี นรูส้ ําหรบั เดก็ ใหเ้ ป็นไปอยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ
- จดั การประเมนิ ผลการเรียนรทู้ ่สี อดคลอ้ งกบั สภาพความเป็นจรงิ
- ฝกึ ให้เด็กชว่ ยเหลือตนเองในชวี ิตประจาํ วนั
- ฝึกใหเ้ ดก็ มคี วามเชอ่ื ม่นั ภูมใิ จในตัวเอง และกลา้ แสดงออก
- ฝึกการเรียนรูห้ นา้ ท่ี ความมวี ินัย และการมีนิสัยท่ดี ี
- จําแนกพฤติกรรมเด็ก เพ่ือหาแนวทางส่งเสริมหรอื แกป้ ญั หารายบุคคล
- ประสานความร่วมมอื ระหวา่ งศูนยพ์ ัฒนาเดก็ เลก็
- ใช้เทคโนโลยแี ละแหลง่ เรียนรู้ในชมุ ชนเพื่อใชใ้ นการเสรมิ สร้างการเรยี นรใู้ หแ้ กเ่ ดก็
- จัดทําวิจัยในช้นั เรยี น เพ่ือนาํ มาปรับปรงุ พัฒนาหลักสูตร
- วางแผนกาํ หนดหลกั สูตร หนว่ ยการเรียนรู้
- จัดทําแผนการจดั ประสบการณท์ เ่ี น้นเดก็ เปน็ สําคญั
- ในบางคร้ังจะมีนักเรียนสมาธิสั้นบ้างประปรายครูจําเป็นต้องเข้าใจตัวเด็ก ความต้องการ
ของเดก็ และวางแผนการพัฒนาตัวเด็กโดยเฉพาะ
93
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
2. สวัสดกิ าร กจิ กรรม บริการทม่ี ี มอี ะไรบ้าง เป็นอยา่ งไร ดําเนนิ การโดยใคร
สวัสดกิ าร
- ค่าเรียนของเด็ก ๆ จ่าย 1500 บาทตลอด 1 ปี ค่าใช้จ่ายน้ีประกอบไปด้วย ชุดนักเรียน 2
ชุด ชุดพละ 1 ชุด ชุดผ้าไทย 1 ชุด และชุดขาว 1 ชุด ท่ีนอนพักเก็บของเด็ก ผ้ากันเป้ ือน
อุปกรณ์แปรงฟนั ผ้าเช็ดหน้า หนังสือเรียน เคร่ืองเขียนดินสอสีครบครัน อาหารกลางวัน
ผลไม้ ขนม นมโรงเรยี น
มกี จิ กรรมทง้ั หมด 6 กจิ กรรม ดาํ เนินการโดยครู
- กิจกรรมเคล่ือนไหวตามจังหวะ เป็นกิจกรรมท่ีจัดให้เด็กได้เคล่ือนไหวส่วนต่าง ๆ
ของรา่ งกายอยา่ งอิสระตามจงั หวะ
- กิจกรรมสร้างสรรค์ เป็นกิจกรรมท่ีช่วยให้แสดงออกทางความรู้สึก ความคิดริเร่ิม
สรา้ งสรรค์ และจนิ ตนาการ โดยใชศ้ ิลปะเป็นสื่อกลาง
- กิจกรรมเสรี เน้นกิจกรรมท่ีเปิดโอกาสให้เด็กเล่นอิสระตามมุมเล่น หรือศูนย์ประสบการณ์
ทจ่ี ดั ไวใ้ นห้องเรียน
- กิจกรรมเสริมประสบการณ์ เป็นกิจกรรมท่ีมุ่งเน้นให้เด็กได้พัฒนาทักษะการเรียนรู้
ฝึกการทาํ งาน และอยรู่ ่วมกันเปน็ กลมุ่
- กิจกรรมกลางแจ้ง เป็นกิจกรรมท่ีจัดให้เด็กได้มีโอกาสออกนอกห้องเรียน เพื่อออกกําลัง
กาย เคลอ่ื นไหวรา่ งกาย และแสดงออกอย่างอสิ ระ
- กิจกรรมเกมการศึ กษา เป็นเกมท่ีช่วยพั ฒนาสติปัญญามีกฎเกณฑ์กติกาง่ายๆ
เดก็ สามารถเล่นคนเดียวและเล่นเป็นกลุม่ ได้ โดยสามารถเรยี นรู้การอยูใ่ นกฎได้
ใน 1 เดือนจะมีโครงการพัฒนาผู้เรียน 1 คร้ัง จะมีวิทยากรมาสอนทํากิจกรรมต่าง ๆ เช่น
ทําโมบายสัตว์จากใบจาก ทําขนม ปลูกต้นไม้ โดยโครงการน้ีครูและผู้ปกครองจะมีส่วนร่วมทํา
กิจกรรมกับเด็กด้วย ส่วนวันสําคัญอย่างวันพ่อวันแม่จะมีกิจกรรมตักบาตรอาหารแห้ง วาดรูป
ระบายสี และกิจกรรมไหว้พ่อแม่ท่ีผู้ปกครองมีส่วนร่วมด้วย ส่วนวันพระเด็ก ๆ จะสวมชุดขาว
ทง้ั ตวั และสวดมนต์ตอนเช้า
3. สวสั ดิการทเ่ี หมาะสมสําหรับเด็กในโรงเรียน ควรเปน็ อยา่ งไร
กิจกรรม บริการ
- การจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาเด็กท้ังทางร่างกาย อารมณ์ จิตใจ สังคม และสติปัญญา
ผ่านการใช้สื่อ ไม่ว่าจะเป็น สื่อของจริง สื่อธรรมชาติ ท่ีอยู่ใกล้ตัวเด็ก สื่อท่ีสะท้อน
วัฒนธรรม สื่อท่ีปลอดภัยต่อตัวเด็ก ส่ือจึงเพื่อพัฒนาเด็กในด้านต่าง ๆ ให้ครบทุกด้าน
เพ่ือให้เด็กเรียนรู้ทักษะอย่างรอบด้าน โดยทักษะท่ีเด็กวัยน้ีควรเน้นเช่น ทักษะการเข้า
สังคม การระมัดระวังอันตรายจากส่ิงอันตรายเช่น คนแปลกหน้า สัตว์มีพิษ ของมีคม
สารพิษท่ีมาจากผลิตภัณฑ์ ท่ีสูง หรือการกระทําท่ีไม่ระมัดระวัง เป็นต้น ทักษะการพู ด
ทักษะการใช้ภาษา ทักษะการดูแลตัวเองในชีวิตประจําวัน เช่น การล้างหน้าแปรงฟัน
การเกบ็ ของเลน่ ใหเ้ ปน็ ระเบียบ การพับเกบ็ ท่นี อน การไปเขา้ หอ้ งนา้ํ การแตง่ ตวั เป็นต้น
94
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
รูปแบบ แนวทาง รูปแบบการจดั การควรเปน็ อย่างไร
- จัดในรูปแบบกิจกรรมบูรณาการผ่านการเล่น เพื่อให้เด็กได้รับประสบการณ์ตรงเพื่อเกิด
การเรียนรู้ ได้พัฒนาท้ังทางด้านร่างกาย อารมณ์ จิตใจ สังคมและสติปัญญา กิจกรรมท่ี
จัดให้เด็ก ๆ ในแต่ละวัน อาจเปล่ียนไปในทุกวันเพ่ือให้เด็ก ๆ สามารถเรียนรู้ผ่านการทํา
กิจกรรมได้หลายทักษะและความรู้ เด็ก ๆ ในวัยน้ีควรเรียนรู้การปรับตัวให้เข้ากับสังคม
เพื่อท่ีจะเตรียมการเข้าโรงเรียนอนุบาล แต่ท้ังน้ีประสบการณ์ท่ีจัดจะต้องครอบคลุม
ประสบการณ์สําคัญท่ีกําหนดในหลักสูตรการศึกษาปฐมวันและควรยืดหยุ่นให้มีสาระการ
เรียนรู้ท่ีเด็กสนใจ อีกส่ิงท่ีสําคัญแก่เด็ก ๆ คือการพัฒนากล้ามเน้ือมัดเล็กผ่านการเล่นท่ี
ใช้กาํ ลังมอื ท่ใี ชส้ ื่อของเล่น เช่น กจิ กรรมป้ นั ดินน้าํ มัน
ทําไมจงึ ควรเป็นแบบนน้ั
- การจัดประสบการณ์สําหรับเด็กปฐมวัน จะไม่จัดเป็นรายวิชา แต่จัดในรูปแบบของการจัด
กิจกรรมบูรณาการผ่านการเล่น เพ่ือให้เด็กได้รับประสบการณ์ตรง เน่ืองจากเด็กในวัยน้ี
เหมาะสมกับการเรียนรู้ผ่านการเล่น การจัดรูปแบบการสอนเป็นรายวิชาอาจทําให้เด็กไม่
เข้าใจ เกิดความเครียด กดดันตัวเองและส่งผลให้ไม่อยากมาโรงเรียนอีก ความเครียดใน
เด็กจะส่งผลต่อการเรียนรู้ของเด็ก เด็กในวัยเตรียมอนุบาลควรได้รับการเรียนรู้เก่ียวกับ
สภาพแวดล้อมรอบตัวเพื่อให้เกิดความเข้าใจและไมก่ ลวั ท่จี ะเรียนร้ตู อ่ ไปในภายภาคหน้า
บทบาทหน้าท่นี กั สังคมสงเคราะห์ในโรงเรยี น ควรเปน็ อย่างไร
- ประเมินสภาพร่างกาย จิตใจ พัฒนาการของเด็ก หากพบความผิดปกติไม่ว่าจะด้าน
ร่างกาย จติ ใจ หรือพัฒนาการจะสามารถหาทางป้องกันและแกไ้ ขหาทางออกได้โดยเร็ว
- เฝ้าระวังความรุนแรงท่ีอาจเกิดข้ึนกับเด็กผ่านการสังเกตุและประเมินสุขภาพจิตเด็กเป็น
ประจาํ
- ส่งประเมินสภาพวะจิตใจ อารมณ์ สังคม สติปัญญา และสังคมของเด็กและประชุมกับผู้ท่ี
เกย่ี วขอ้ งเมอ่ื พบปัญหาเพ่ือแกไ้ ข
- เฝ้าระวังการกลน่ั แกล้งในโรงเรยี นและความรุนแรงเกินเหตุทอ่ี าจเกดิ ข้นึ ในโรงเรียนได้
- ประเมินบุคลากรรอบตัวเด็ก ไม่ว่าจะเป็นครูหรือผู้ปกครองเพื่อป้องกันความเส่ียงท่ีอาจ
เกดิ ขน้ึ กบั เด็กได้ ไม่ว่าจะเปน็ การทาํ ร้ายหรอื ลว่ งละเมดิ เดก็
บทบาทภาคส่วนอ่นื ๆ ควรมหี นา้ ท่ี บทบาทอย่างไร
- หัวหน้าศูนย์ : ศึกษาทําความเข้าใจหลักสูตร, คัดเลือกครูท่ีเหมาะสม, ส่งเสริมการ
จัดบริการทางการศึกษาให้เด็กเข้าเรียนอย่างท่ัวถึง, ส่งเสริมให้ครูผู้ดูแลเด็กให้มีความรู้
ก้าวหน้าอยู่เสมอ, จัดให้มีข้อมูลสารสนเทศเก่ียวกับเด็กรายบุคคล, นิเทศ ติดตาม กํากับ
การใชห้ ลักสูตรและประมินผลอยา่ งเป็นระบบ
- พ่อ แม่ ผู้ปกครอง : เอาใจใส่เด็ก ให้อิสระเด็กในการคิดและตัดสินใจ, มีส่วนร่วมในการ
กําหนดแผนพั ฒนาศูนย์ให้มีความเห็นชอบ, ส่งเสริมสนับสนุนกิจกรรมของศูนย์,
สนับสนุนทรัพยากรเพื่อการศึกษาตามความเหมาะสม, อบรมเล้ียงดู เอาใจใส่ให้ความรัก
ความอบอุ่น, เป็นแบบอย่างท่ีดีท้ังในด้านการปฏิบัติตนให้แก่เด็ก, มีส่วนร่วมในการ
ประเมินผลการเรียนรู้ของเด็ก ครอบครัวเป็นแหล่งเรียนรู้แรกท่ีสําคัญกับเด็กมาก
ครอบครัวจะพ้ืนท่ีหล่อหลอมให้เด็กโตมาในแบบไหนส่วนหน่ึงข้ึนอยู่กับการอบรมส่ังสอน
95
SCHOOL
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
หากท่านใดต้องการ Download file สำหรับอ่านแบบ Offine สามารถคลิกได้ที่นี่
ออกแบบและผลิตรูปเล่มโดย : Natnaree Chouywattana (Email: [email protected])
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search