วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
และการปฏิบัติตัวต่อเด็กของคนในครอบครัว การท่ีครอบครัวเอาใจใส่ ให้ความรัก
ให้ความเข้าใจ เป็นเบาะรองให้เด็กเม่ือยามมีปัญหา เป็นคนผลักดันเม่ือเด็กต้องการ
สิ่งเหล่านจ้ี ะทําให้เด็กโตมาอยา่ งดีและมคี ุณภาพ
- ชุมชน : มีส่วนร่วมในการบริหารศูนย์, มีส่วนร่วมในการจัดทําแผนเพื่ อพั ฒนาศูนย์,
เป็นศูนย์กลางและเครือข่ายทางการเรียนรู้, สนับสนุนการจัดกิจกรรม, ส่งเสริมให้มีการ
ระดมทรัพยากรทางการศึกษา, มีส่วนร่วมในการตรวจสอบและประเมินผลงาน, ส่งเสริม
ด้านวิทยากรภายนอกและภูมิปัญญาท้องถ่ิน เพื่อเสริมสร้างและพัฒนาเด็กทุกด้าน
ชุมชนน้ันเป็นสภาพแวดล้อมท่ีสําคัญของเด็ก เป็นส่วนหน่ึงในการเติบโตของเด็ก
การท่ีชุมชนปลอดภัยและน่าอยู่จะทําให้เด็กมีสัมพันธภาพกับคนจํานวนมากและมีทักษะใน
การเขา้ สังคม รวมถึงสามารถเข้ากบั ผู้อน่ื ได้ง่ายอกี ด้วย
96
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
รตมิ า แก้วจอ้ น 6105681420
สวัสดกิ ารการศึกษาในโรงเรียนอุตรดติ ถ์
โรงเรียนอุตรดิตถ์. ท่ีอยู่ หมู่ท่ี 15 ตําบลท่าอิฐ อําเภอเมืองอุตรดิตถ์ จังหวัดอุตรดิตถ์.
รหัสไปรษณีย์ 5300. โทรศัพท์ 055411104 ผู้บริหาร นายบัญชร จันทร์ดา เป็นโรงเรียนท่ีเปิด
สอนในระดับมัธยมศึกษาตอนต้นและช้ันมัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนอุตรดิตถ์อยู่ในสังกัด
สพม.เขต 39(พิษณุโลก-อุตรดิตถ์)หรือสํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษามัธยมศึกษา เขต 39 มีครู
และบุคลากร 172 คน นักเรียน 2,610 คน ห้องเรียน 70 ห้อง เป็นห้องแอร์ท้ังหมด โดยแบ่งเป็น
ช้ันมัธยมศึกษาตอนต้นและตอนปลายซ่ึงช้ันมัธยมศึกษาตอนต้นมีห้องพิเศษ 2 ห้องคือ ห้องเรียน
พิเศษด้านวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ และห้องเรียนพิเศษโครงการหลักสูตรภาษาอังกฤษแบบ
เข้ม อีก8 ห้องเรียนเป็นห้องเรียนปกติและช้ันมัธยมศึกษาตอนปลายมีห้องเรียนพิเศษ 3 ห้องคือ
ห้องเรียนพิ เศษด้านวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ ห้องเรียนพิ เศษโครงการหลักสูตร
ภาษาอังกฤษแบบเข้ม ห้องเรียนพิเศษหลักสูตรอัจฉริยภาพทางด้านไอซีทีและห้องพิเศษหลักสูตร
เตรียมวิศวกรรมศาสตร์ ห้องเรียนปกติ 8คือ ห้องเรียนวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ ห้องเรียน
คณิตศาสตร์ อังกฤษ ห้องเรียนภาษาจีน ห้องเรียนภาษาญ่ีปุ่น ห้องเรียนผู้นําทางสังคม เป็น
ต้น มีการเพ่ิมแผนการเรียนการสอนท่ีเฉพาะทางมากข้ึนเพ่ือให้นักเรียนสามารถท่ีจะเรียนเก่ียวกับ
เร่ืองท่ีตนเองสนใจได้ลึกข้ึนเพ่ือสามารถนําไปต่อยอดในการเรียนต่อได้โดยทางโรงเรียนได้มีการ
ประชุมกับอาจารย์ในระดับมหาวิทยาลัยในการออกแบบหลักสูตรการเรียนการสอนให้เหมาะกับ
นักเรียนมากท่ีสุด นอกจากน้ันโรงเรียนยังให้ความสําคัญเก่ียวกับกิจกรรมต่าง ๆ ท่ีส่งเสริม
ผู้เรียนเช่นการจัดอบรมภาษาอังกฤษโดยวิทยากรพิเศษจากภายนอก การจัดทําโครงการน้ําเงิน-
ชมพู ปันน้ําใจสานสายใยเพ่ือน้องคนพิเศษ ปีท่ี 7 เป็นกิจกรรมบริจาคสิ่งของเล้ียงอาหารว่างและ
อาหารกลางวันให้น้อง ๆ ในศูนย์การศึกษาพิเศษประจําจังหวัดอุตรดิตถ์ กิจกรรมเข้าค่ายธรรมะ
กิจกรรมติว o-net ให้แก่นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี3และนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 6 งานเปิด
โลกกิจกรรมโดยท่ีโรงเรียนจะให้นักเรียนแต่ละช้ันปีเปิดร้านขายของสําหรับห้องตัวเองและ
นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี4 จะต้องแข่งขันการประกวดเต้น กิจกรรมกีฬาสีโดยจะมีครูแบ่งกัน
เป็นท่ีปรึกษาให้กับนักเรียนดูความสงบเรียบร้อยของนักเรียนแต่ละสีและให้คําปรึกษาเร่ือง
งบประมาณของนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี5 ซ่ึงจะเป็นผู้รับผิดชอบในการจัดทํากีฬาสีของแต่ละสี
กิจกรรมรับน้องใหม่โดยจะมีการต้อนรับน้อง ๆ ช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี1และช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี4
โดยทางโรงเรียนจะเปิดรับสมัครรุ่นพ่ีเพ่ือทํากิจกรรมน้ี กิจกรรมท่ีเก่ียวกับการเข้าร่วมการแข่งขัน
ตามความสามารถของนักเรียนและความสนใจของนักเรียนโดยครูตามกลุ่มสาระต่าง ๆ
และกิจกรรมอ่ืน ๆอีกมากมายในช่วงเช้าครูปกครองจะเป็นผู้เดินตรวจตามห้องเรียนเวลา7.50น.
ถึง 8.05 น. เพื่อท่ีจะตรวจว่านักเรียนลงมาเข้าแถวหมดทุกคน โดยในช่วงพักกลางวันนักเรียนช้ัน
มัธยมศึกษาตอนต้นจะได้พักก่อนนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาตอนปลาย ทําให้อาหารไม่เพียงพอ
สําหรับนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาตอนปลายทําให้จะต้องแย่งกันเพื่อได้รับประทานอาหารท่ีตนเอง
ต้องการ ในหลังช่วงพักกลางวันนักเรียนมักจะพักผ่อนตามอัธยาศัยไม่ว่าจะเป็นเล่นกีฬาท่ีสนาม
การอ่านหนังสือ คุยเล่นเป็นต้น ในระหว่างท่ีเวลาเปล่ียนคาบเรียนตรงทางเดินบันไดทางเดินเต็ม
ไปด้วยนักเรียนท่ีเดินสวนกันจนอัดแน่นและเบียดกันทําให้ไปเรียนสายในคาบเรียนต่อไปในช่วงหลัง
97
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
เลิกเรียนนักเรียนสามารถยืมอุปกรณ์กีฬาได้ท่ีห้องพักครูพละศึกษาและยืมหลังสือได้ท่ีห้องสมุด
นั ก เ รี ย น ยั ง ส า ม า ร ถ ท่ี จ ะ เ ข้ า ใ ช้ บ ริ ก า ร ห้ อ ง ค อ ม พิ ว เ ต อ ร์ ใ น ก า ร ห า ข้ อ มู ล ท่ี ต น เ อ ง ส น ใ จ แ ล ะ ใ ช้
คอมพิวเตอร์ในการทํางานส่งครูในกรณีท่ีส่งงานครูไม่ทัน นักเรียนหากมีปัญหาหรือข้อสงสัย
เก่ียวกับการเรียนต่อหรือการขอทุนสามารถท่ีจะติดต่อไปกับครูได้ท่ีห้องแนะแนวตลอดเวลาซ่ึงครู
ก็จะให้คําปรึกษาไม่ว่าจะมีทุนอะไรบ้าง เกณฑ์ในการรับสมัครของแต่ละมหาวิทยาลัยมีอะไรบ้าง แต่
ละมหาวิทยาลัยมีทุนไหนบ้างท่ีเราสามารถสมัครรับขอทุนและแนะนําให้รู้จักรุ่นพี่ในมหาวิทยาลัยท่ี
น้อง ๆ สนใจเพ่ื อสอบถามข้อมูลต่าง ๆ ได้มากข้ึน เป็นต้นนอกจากน้ันสวัสดิการต่าง ๆ
ของโรงเรยี นมดี งั น้ี
1. การเรียนฟรีของนักเรียนทุกคนในโรงเรียน ค่าเทอมของนักเรียนน้ันนักเรียนในโรงเรียนไม่ต้อง
จ่ายให้กับโรงเรียน โดยการเรียนฟรีน้ันเป็นสวัสดิการข้ันพ้ืนฐานท่ีโรงเรียนรัฐบาลทุกโรงเรียน
จะตอ้ งจัดใหก้ ับนักเรยี น
2. น้ําด่ืมท่ีมีบริการรอบ ๆโรงเรียนโดยจะมีตู้น้ํากดตามจุดต่าง ๆ ของโรงเรียนทําให้นักเรียน
สามารถทจ่ี ะเตมิ นา้ํ สําหรับรับทานได้อยา่ งทว่ั ถึง
3. โรงเรียนมีการจัดทําประกันให้แก่นักเรียนทุกคนต้ังแต่ช้ันมัธยมศึกษาตอนต้นจนถึงช้ัน
มธั ยมศึกษาตอนปลาย โดยจะจัดทําปีละ2คร้งั คอื ภาคเรียนท1่ี และภาคเรียนท่ี 2
4. มีห้องพยาบาลให้กับนักเรียนและครู โดยหากนักเรียนและครูมีอาการเจ็บป่วยก็สามารถท่ีจะไป
รักษาพยาบาลและขอยาได้ทห่ี อ้ งพยาบาลของโรงเรียน
5. มีร้านค้าภายในโรงเรียนท่ีจําหน่ายอุปกรณ์การเรียน ขนม นม. และอาหารทานเล่นอ่ืน ๆ
โดยทางโรงเรียนเปิดโอกาสให้นักเรียนสามารถเป็นหุ้นส่วนได้โดยการร่วมลงทุนกับโรงเรียนเพื่อ
เปิดรา้ นสหกรณ์ของโรงเรยี นขน้ึ มา
6. นกั เรียนสามารถยมื กตี า้ รโ์ ปรง่ จากหอ้ งดนตรเี พ่ือฝึกหดั เล่นกีต้าร์และเลน่ กตี ้าร์กบั เพ่ือนๆไดใ้ น
ระหว่างพักกลางวันและช่วงหลังเลกิ เรียน
7. เงินทุนของโรงเรียนท่ีโรงเรียนน้ันจัดให้สําหรับนักเรียนท่ีขาดแคลนและต้องการท่ีเงินเพ่ือ
การศึกษา โดยสามารถตดิ ตอ่ ขอทุนไดท้ ห่ี อ้ งแนะแนวของโรงเรียน
8. การยืมอุปกรณ์กีฬาของนักเรียนซ่ึงนักเรียนสามารถยืมได้ท่ีห้องพักครูพละศึกษาโดยนักเรียน
สามารถยืมไดร้ ะหว่างชว่ งพักกลางวันและช่วงหลงั เลิกเรียน
9. มีสนามกีฬาต่าง ๆ ให้นักเรียนได้เล่นเช่นสนามฟุ ตบอล สนามฟุ ตซอล สนามวอลเลย์บอล
สนามแบดมินตัน สนามมวย สนามเปตอง เปน็ ตน้
10. มีอุปกรณ์ออกกําลงั กายสําหรับนกั เรยี นทต่ี ้องการออกกาํ ลังกายในช่วงหลังเลกิ เรยี น
11. ห้องคอมพิวเตอร์นักเรียนสามารถใช้งานได้หลังจากเลิกเรียน โดยสามารถท่ีจะน่ังทํางานท่ีค้าง
หรือเล่นอนิ เตอร์เนต็ ได้ตามใจนักเรยี น
12. ห้องสมุดโรงเรียนเปิดบริการให้แก่นักเรียนตลอดท้ังวันและนักเรียนสามารถท่ีจะยืมหนังสือได้
ในห้องสมดุ โดยจะกําหนดเวลายมื ให้แกน่ กั เรียนและนักเรยี นจะต้องคืนตามเวลาทก่ี าํ หนด
13. โรงเรียนมีโรงรถสําหรับจอดรถจักรยานยนต์ของนักเรียนท่ีเพียงพอต่อจํานวนนักเรียนท่ีนํา
รถจกั รยานยนตม์ าโรงเรียน
ในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด - 19 โรงเรียนได้มีการปรับตัวให้เหมาะสาม
กับสถานการณ์ เช่น การเปิดสอนออนไลน์ การสมัครสอบนักเรียนออนไลน์ และการประชุม
ผู้ปกครองออนไลน์ ทางโรงเรียนได้ให้ความสําคัญกับการพัฒนาเทคโนโลยีและการนําเทคโนโลยี
98
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
มาใช้ในการเรียนการสอน แม้ว่าโรงเรียนจะมีการพ้ฒนาท่ีดีข้ึนแต่โรงเรียนน้ันก็ยังมีปัญหาใน
โรงเรียนท่ียังพบเห็นดังน้ีความสะอาดของตู้กดน้ําในโรงเรียนซ่ึงสมัยท่ีดิฉันอยู่เพ่ือนดิฉันเคยเปิด
ฝาดูเห็นจ้ิงจกตายอยู่ในตู้น้ันซ่ึงแน่นอนค่ะดิฉันเป็นเด็กคนหน่ึงท่ีกดน้ําท่ีตู้น้ันทานประจําทุกวัน
ปัญหาการบูลล่ียังมีอยู่ในทุก ๆ ปีซ่ึงครูบางคนรู้และบางคนก็ไม่รู้และครูบางคนเลือกท่ีจะเพิกเฉย
ต่อพฤติกรรมของนักเรียนทําให้ปัญหาน้ียังคงอยู่ในโรงเรียนและไม่สามารถท่ีจะแก้ไขปัญหาได้
อย่างชัดเจน ปัญหานักเรียนโดดเรียนซ่ึงร้ัวของโรงเรียนน้ันสามารถท่ีจะปีนออกไปได้แม้ว่าจะมี
กล้องวงจรปิดนักเรียนก็สามารถท่ีจะโดดเรียนได้และตอนน้ีโรงเรียนได้ทุบสนามกีฬาท้ิงและสร้าง
ตึกเรียนใหม่ซ่ึงจะทําให้พ้ืนท่ีในการเล่นกีฬาของนักเรียนน้อยลง ปัญหาขยะท่ีส่งกล่ินเหม็น
เน่ืองจากภารโรงเก็บขยะในโรงเรียนและเทใส่รถเพ่ือนําไปท้ิงข้างนอกแต่จะต้องรอให้ขยะเต็มรถ
ถึงจะนําไปท้ิงได้ทําให้ขยะท่ีรอการท้ิงส่งกล่ินเหม็นในบริเวรน้ัน ห้องน้ําของนักเรียนชายไม่
เพี ยงพอเน่ืองจากมีการร้ืออาคารในบริเวรห้องน้ําชายทําให้ห้องน้ําชายถูกลดจํานวนลง
นอกจากน้ันห้องน้ําชายยังชํารุดและส่งกล่ินเหม็นอีกด้วย อุปกรณ์การเรียนหลายๆอย่างพังและ
ไม่ได้รับการจัดซ้ือใหม่หรือซ่อมแซมทําให้เกิดปัญหาในการเรียนการสอนในห้องเรียนเน่ืองจาก
อุปกรณ์ไม่พร้อมในการเรียน จากท่ีดิฉันสังเกตกิจกรรมต่าง ๆ ของโรงเรียนแล้วน้ันเห็นได้ว่า
โรงเรียนน้ันจะจัดกิจกรรมต่าง ๆ ให้กับนักเรียนท่ีอยู่ห้องพิเศษมากกว่านักเรียนห้องปกติไม่ว่าจะ
เป็นการไปค่ายหรือการจัดทําค่ายเพ่ือสังคมเช้นการปลูกป่า การปลูกปะการัง การออกค่าย
ต่างจังหวัดและการเข้าร่วมค่ายท่ีส่งเสริมผู้เรียนไม่ว่าจะเป็นค่ายภาษาอังกฤษ ค่ายเทคโนโลยี
เป็นต้นทําให้นักเรียนห้องพิเศษมีการเรีนรู้ท่ีกว้างกว่านักเรียนห้องปกติแม้แต่นักเรียนท่ีเรียนห้อง
ผู้นําทางสังคมไม่มีโอกาสท่ีจะได้เข้าร่วมค่ายต่าง ๆ ท่ีเก่ียวกับสังคมท้ังท่ีเป็นสายท่ีเรียนมาเพ่ือ
สังคมโดยเฉพาะ โดยโรงเรียนมีการจัดสวัสดิการต่าง ๆ และจัดกิจกรรมต่าง ๆ ท่ีเหมาะสมและ
ค่อนข้างท่ีจะครบถ้วนและเหมาะสมกับนักเรียนแต่ว่าปัญหาต่าง ๆ ท่ีได้กล่าวมาน้ันยังไม่มีการ
แก้ไขท่ีชัดเจน จากการสอบถามความต้องการท่ีอยากให้เกิดในโรงเรียนคือการจัดบริตัดผมเรียน
ตามทน่ี ักเรยี นต้องไม่ผดิ กฎของโรงเรยี น
การจัดสวัสดิการท่ีเหมาะสมกับเด็กในโรงเรียนอุตรดิตถ์ในฐานะนักสังคมสงเคราะห์โดย
การจัดสวัสดิการของดิฉันจะเป็นการจัดกิจกรรมเพ่ือให้นักเรียนได้เพ่ิมเติมศักยภาพของตนเอง
และกิจกรรมเพื่อให้ผู้เรียนสามารถท่ีจะผ่อนคลายจากการเรียนท่ีเหน่ือยได้ โดยกิจกรรมท่ีได้
ออกแบบมี 2 กิจกรรมดังน้ี
กิจกรรมท่ี1 กิจกรรม freeday เป็นกิจกรรมท่ีเปิดโอกาสให้นักเรียนแสดงความสามารถ
ของตนเองได้ โดยจะเป็นกิจกรรมภายใน 1วันท่ีโรงเรียนจะมีการเล่นดนตรี กิจกรรมเกมส์แจก
รางวลั กิจกรรมขายของซ่งึ นักเรยี นสามารถนาํ ของมาขายได้ มีบทู ตา่ ง ๆ ทใ่ี หค้ วามรู้ไม่วา่ จะเปน็
เร่ืองเพศศึกษา วิทยาศาสตร์ ภาษาต่าง ๆ การถ่ายภาพ เป็นต้น โดยวงดนตรีจะเป็นวงดนตรีท่ี
นักเรียนสมัครเข้ามาเล่นหรือจะเป็นการเชิญวงดนตรีจากข้างนอกมาก็ได้ เกมส์แจกรางวัลจะมา
จากท่ีคุณครูและนักเรียนช่วยกันจัดหรือว่าจะเป็นคุณครูจากกลุ่มสาระต่าง ๆ จัดข้ึนมา โดยจะ
เชิญวิทยากรนอกโรงเรียนมาให้ความรู้ซ่ึงจะมีการเปิดกล่องรับความคิดเห็นว่านักเรียนต้องการท่ี
จะเรียนรู้เร่ืองใดจากวิทยากรบ้าง ทางโรงเรียนจะจัดวิทยากรตามความสนใจของนักเรียน
กิจกรรมน้ีจะทําให้นักเรียนผ่อนคลายจากการเรียนด้วยการฟังดนตรี และสนุกสนานกับเกมส์
ต่าง ๆ ท่ีจัดข้ึน อีกท้ังยังเป็นการเสริมสร้างความรู้นอกโรงเรียนอีกด้วย และเป็นการช่วยเหลือ
นักเรียนให้หารายได้ในทางอ้อมด้วยการเปิดโอกาสให้นักเรียนสามารถท่ีจะนําของมาขายในงานน่ี
99
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
ได้จะเป็นการเปิดตลาดให้กับนักเรียนท่ีต้องการหาเงินไปใช้ในการเรียนหนังสือ และนําเงินไป
ช่วยเหลือครอบครัว เป็นต้นโดยนักสังคมสงเคราะห์จะเป็นผู้ประสานกับหน่วยงานข้างนอกในการ
จัดหาผู้ท่ีมีความรู้มาให้ความรู้แก่นักเรียน ประสานงานและออกแบบงานกิจกรรมท่ีจะเกิดข้ึนใน
โรงเรียนเพื่อให้กิจกรรมดังกล่าวออกมาตามความเหมาะสมต่อนักเรียน และก่อให้เกิดประโยชน์
สูงสุดให้นักเรียน กิจกรรมท่ี 2 เป็นกิจกรรมท่ีส่งเสริมให้นักเรียนท่ีเรียนสายผู้นําทางสังคมได้มี
การทํางานเพ่ือสังคมมากข้ึนโดยมีการจัดการเรียนการสอนเก่ียวกับโครงการเพื่อสังคม ซ่ึงนัก
สังคมสงเคราะห์เองหรือการเชิญวิทยากรท่ีมีความรู้มาสอนเก่ียวกับการจัดทําโครงการเพื่อสังคม
และเปิดโอกาสให้นักเรียนน้ันได้จัดทําโครงการเพ่ือสังคมเล็ก ๆ และนําไปปฏิบัติจริง โดยการหา
ทุนมาจากโรงเรียนและการเปิดร้านขายของในวันกิจกรรม freeday ก็ได้หรือสามารถท่ีจะหา
งบประมาณจากหน่วยงานท่ีเก่ียวข้องก็ได้ หากทํากิจกรรมเพ่ือสังคมสามารถท่ีจะรับสมัครพี่ๆ
เพื่อนๆ น้อง ๆ ในโรงเรียนเพ่ือร่วมเป็นส่วนหน่ึงในกิจกรรมน้ีได้ด้วย กิจกรรมน้ีจะทําให้นักเรียน
มีความรู้ในการจัดทําโครงการเพ่ื อสั งคมและยังสามารถท่ีจะเปิดโอกาสให้นักเรียนในโรงเรียน
สามารถท่ีจะมีส่วนร่วมในกิจกรรมเพื่อสังคมได้บทบาทของนักสังคมสงเคราะห์น้ันคือ การเป็นผู้ท่ี
ให้ความรู้เก่ียวกับการทําโครงการเพื่อสังคมและเป็นผู้ดูแลให้คําปรึกษาแก่นักเรียนในการจัดทํา
โครงการเพ่ือสังคม ประสานงานกับหน่วยงานต่าง ๆ ท่ีเก่ียวข้อง เช่น ชุมชน โรงเรียน หรือ
หน่วยงานต่าง ๆ ตามท่ีนักเรียนได้เสนอโครงการ โดยสถาบันทางสังคมอ่ืน ๆจะให้ความร่วมมือ
เก่ียวกับการให้ความรู้และการให้ความช่วยเหลือแก่นักเรียน เช่น มหาวิทยาลัยใกล้เคียงให้ความรู้
เก่ียวกับเร่ืองการทําโครงการ สถาบันอาชีวให้ความร่วมมือเพื่อมาเป็นวิทยากรในโครงการของ
นักเรียน ครอบครัวให้ความร่วมมือในการเข้าร่วมโครงการของนักเรียน และชุมชนท่ีอยู่รอบ ๆ
ส ถ า น ท่ี ท่ี นั ก เ รี ย น ส น ใ จ ทํ า โ ค ร ง ก า ร ก็ ส า ม า ร ถ ท่ี จ ะ เ ข้ า ร่ ว ม ใ น โ ค ร ง ก า ร ข อ ง นั ก เ รี ย น ไ ด้
เช่น หากนักเรียนทําโครงการทาสีให้โรงเรียนในจังหวัดอุตรดิตถ์ นักสังคมสงเคราะห์ก็สามารถ
ประสานงานให้ผู้ใหญ่บ้านประกาศให้คนในชุมชนท่ีว่างจากการทํางานสามารถจะเข้าร่วมกับ
นักเรียนในการพัฒนาโรงเรียนในชุมชนของตัวเองได้เม่ือนักเรียนต้องการศึกษาข้อมูลของชุมชน
จะขอความร่วมมือคนในชุมชนท่ีจะให้ข้อมูลเก่ียวกับชุมชนของตนเองเพ่ื อให้นักเรียนนําข้อมูล
เหลา่ น้นั ไปศึกษาตอ่ เป็นตน้
กิจกรรมท้ังสองกิจกรรมท่ีกล่าวมาข้างต้นมีวัตถุประสงค์ให้พู ดเรียนได้พัฒนาตนเอง
ทางด้านสังคม จิตใจ และได้รับการเรียนรู้จากนอกห้องเรียนโดยกิจกรรมท่ี1 จัดทําข้ึนเพ่ือให้
นักเรียนได้พัฒนาทักษะอ่ืน ๆนอกเหนือจากทักษะด้านวิชาการเช่น ทักษะด้านดนตรี ศิลปะ การค้า
ขาย เป็นต้น นอกจากน้ียังเป็นการผ่อนคลายให้นักเรียนหลังจากการเรียนหรือการสอบท่ีส่งผลให้
นักเรียนเครียดหรือรู้สึกกดดันและยังช่วยให้นักเรียนได้เพ่ิมพู นความรู้ภายนอกห้องเรียนได้อีก
ด้วย กิจกรรมท่ี2 จัดทําข้ึนเพื่อให้นักเรียนน้ันสามารถท่ีจะจัดทํากิจกรรมทางสังคมและสามารถท่ี
จะเป้นผู้ดําเนินการจัดการสิ่งๆต่าง ๆ ได้ด้วยตัวเอง ส่งเสริมการทํางานร่วมกับชุมชน สถาบัน
ต่าง ๆ และเพ่ือนๆ น้อง ๆ ในโรงเรียนได้อีกด้วยซ่ึงจะทําให้นักเรียนมีทักษะในการ ทํางานร่วมกับ
ผ้อู น่ื และทักษะการจดั ทําโครงการทางสังคมเพื่อในไปต่อยอดในการเรยี นในระดบั ทส่ี ูงขน้ึ ได้
100
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ สู้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
สุธดิ า หนูวัน 6105681438
1.สถานการณเ์ ดก็ ในโรงเรยี นเป็นอย่างไร
โรงเรียนสตรีพัทลุง อักษรย่อคือ ส.พ.ท. มีเน้ือท่ี 18 ไร่ 1 งาน ต้นไม้ประจําโรงเรียนคือ
ต้นตะแบก ท่ีหมายถึงความม่ันคง แข็งแรง โรงเรียนสตรีพัทลุงก่อต้ังเม่ือปี พ.ศ. 2477 เดิมเป็น
โรงเรียนหญิงล้วน และในปี พ.ศ. 2505 ได้เร่ิมรับนักเรียนชายเข้าเรียนเป็นคร้ังแรก โดยเป็น
โรงเรียนระดับมัธยมศึกษาขนาดใหญ่พิเศษ มีระดับมัธยมศึกษาปีท่ี 1 - 6 อยู่ในสังกัดสํานักงาน
เขตพ้ืนท่ีการศึกษามัธยมศึกษา เขต 12 และในปัจจุบันปีการศึกษา 2563 น้ันมีจํานวนนักเรียน
ท้ังหมด 2,673 คน ชาย 814 คน หญิง 1,851 คน (ข้อมูล ณ วันท่ี 27 ตุลาคม 2563) แสดงให้
เห็นว่าแม้ปัจจุบันจะเป็นโรงเรียนแบบสหศึกษา แต่จํานวนของนักเรียนหญิงยังมีจํานวนท่ีมากกว่า
จํานวนนักเรียนชายอย่างชัดเจน มีจํานวนห้องเรียน 72 ห้องเรียน ครู 141 คน รวมถึงยังมี
บุคลากรทม่ี ีบทบาทในการบรหิ าร อัตราจ้าง ลูกจา้ งช่วั คราวและนักศึกษาฝกึ ประสบการณ์อีกด้วย
2.สวัสดิการ กจิ กรรม บริการทม่ี ี (อะไรบ้าง เปน็ อยา่ งไร) ดําเนินการโดยใคร
สวัสดิการหรือบรกิ ารท่โี รงเรียนสตรีพัทลงุ มอี ยู่ ได้แก่
- ห้องพยาบาล ซ่งึ จะมคี ณุ ครทู ่สี อนวิชาสุขศึกษาสลับกันปฏิบตั หิ น้าท่ใี นการรับผิดชอบดูแล
- สหกรณ์ร้านค้า จะมีพนักงานขายประจําและสินค้าท่ีขายส่วนใหญ่จะเป็นอุปกรณ์การเรียน
ชุดนกั เรยี น-ชดุ พละของโรงเรียน รวมถึงไอศกรมี นม นา้ํ ผลไมต้ า่ ง ๆ
- ทุนการศึกษา เชน่ ทุนเรยี นดี ทนุ กยศ. ผูร้ ับผิดชอบในการพิจารณาคือครฝู ่ายแนะแนว
- พ้ืนท่ีส่วนกลาง เช่น ห้องสมุดท่ีมีบริการให้ยืม-คืนหนังสือ, ลานกีฬา สนามวอลเลย์บอล
บาสเกตบอล สนามฟุตบอล เป็นต้น
- ธนาคารโรงเรียน เพ่ือใหน้ ักเรยี นไดฝ้ ึกการออมเงนิ โดยเปิดตามความสมคั รใจของนกั เรยี น
- ห้องแนะแนว ในแต่ละสัปดาห์ของทุกช้ันเรียน จะมีการเรียนวิชาแนะแนวหน่ึงคาบ ซ่ึงจะมีงาน
หรือกิจกรรมท่ีมีความแตกต่างกันออกไป โดยเฉพาะช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 6 ครูแนะแนวจะเข้ามามี
บทบาทมากข้ึน อย่างเช่นเม่ือใกล้ช่วงการสอบเข้าศึกษาต่อระดับอุดมศึกษา ครูจะให้รุ่นพ่ีของ
โรงเรียนท่ีจบไป มาเล่าประสบการณ์การใช้ชีวิตในมหาวิทยาลัย การทํากิจกรรมต่าง ๆ รวมถึง
การเตรียมตัวสอบเข้าเรียน แนวทางในการเข้าศึกษาต่อในคณะต่าง ๆของพ่ีๆแต่ละคน ซ่ึงถือว่า
เป็นกิจกรรมท่ีส่งผลดีต่อนักเรียน เพราะจะช่วยให้เขาได้เข้าใจและเห็นภาพของความเป็นนักศึกษา
และมหาวิทยาลัยมากข้ึน ท้ังยังเปิดโอกาสให้นักเรียนได้สอบถามถึงข้อสงสัยต่าง ๆ ต่อรุ่นพ่ีได้
โดยตรง
และในการเรียนการสอนวิชาแนะแนวจากครู ท่ีได้ให้นักเรียนมัธยมศึกษาปีท่ี 6 เขียนช่ือ
ค ณ ะ ท่ี อ ย า ก จ ะ ศึ ก ษ า ต่ อ ม า 5 ลํ า ดั บ เ พื่ อ จ ะ ไ ด้ เ ป รี ย บ เ ที ย บ ค ะ แ น น ข อ ง แ ต่ ล ะ ค ณ ะ
แต่ละมหาวิทยาลัย ในการนําไปสู่การตัดสินใจเลือก แต่ฝ่ายแนะแนวไม่ได้มีการสอน ให้ความรู้หรือ
เปิดบริการให้คําปรึกษาอย่างเป็นรูปธรรม ในการให้ความรู้เร่ืองคณะ สาขาต่าง ๆท่ีนักเรียน
จะต้องไปศึกษาต่อในอนาคต เพราะยังมีนักเรียนอีกหลายคนท่ีแทบจะไม่ทราบหรือไม่มีความรู้ใน
เร่ืองน้ีเลย ไม่รู้ว่ามีคณะอะไรบ้างท่ีจะตรงกับส่ิงท่ีชอบ ท่ีถนัด หรือไม่รู้ว่าคณะท่ีตนสนใจมีสอนใน
มหาวิทยาลัยใดบ้าง ทําให้หลายคนอาจจะพลาดหรือสูญเสียโอกาสไป เพียงเพราะการไม่ได้รับรู้
ข้อมูล และหากบางคนอาจจะรู้สึกว่าอยากเรียนต่อในสายอาชีพหรืออาจจะมีบางคนท่ีไม่อยากเรียน
ต่อ เพราะมีส่ิงท่ีตนสนใจและสามารถท่ีจะประกอบอาชีพได้เองเลย ซ่ึงหากนักเรียนกลุ่มน้ีอยากจะ
101
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
ทําเช่นน้ี ท่ีอาจจะไม่เหมือนกับนักเรียนส่วนใหญ่จะแปลกหรือเป็นการตัดสินใจท่ีผิดหรือไม่ หรือเขา
คิดถูกแล้วท่ีเลือกทางท่ีสนใจและมีความชอบชัดเจนในตนเอง เหล่าน้ีคือความชอบ ความถนัด
ความต้องการ รวมถึงข้อจํากัดของแต่ละคนท่ีมีความแตกต่างกัน ซ่ึงหากครูแนะแนวและผู้บริหาร
ท่ีรับผิดชอบ มีการเปิดโอกาสให้นักเรียนได้มีความกล้าท่ีจะเข้ามาขอคําปรึกษา บอกเล่าความ
ต้องการหรือปัญหาท่ีเผชิญอยู่ให้ครูได้รับฟงั ท่ีไม่ว่าจะเป็นเร่ืองเรียน ความรัก สุขภาพหรือเร่ือง
ครอบครัว จะช่วยให้นักเรียนเข้าใจตนเองมากข้ึนหรือลดความวิตกกังวล สบายใจมากข้ึน แต่ครู
แนะแนวเองหรือผู้รับผิดชอบก็ต้องเปิดโอกาสให้ตนเองเข้าไปทําความเข้าใจ พู ดคุยในเร่ืองของ
นักเรียนอยา่ งเต็มท่โี ดยไม่ตดั สินดว้ ยเชน่ กัน
- ตารางเรียนของนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 6 โดยปกติทุกช้ันเรียนจะมีการเรียนท่ีหลากหลาย
วิชาและครบตามหลักสูตร จะมีการเน้นบางวิชาสําหรับแต่ละสายการเรียนของนักเรียนมัธยม
ปลาย เช่น สายวิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์ จะมีช่ัวโมงการเรียนวิชาอ่ืนน้อยกว่า แต่มีครบทุก
สาขาวิชา และท่ีมองว่าเป็นปัญหาท่ีเกิดข้ึนคือ ในช่วงเทอมหน่ึงหรือเทอมสองของนักเรียนช้ัน
มัธยมศึกษาปีท่ี 6 บางปีการศึกษา มีการตัดรายวิชาประเภทศิลปะ-ดนตรีและวิชาพลศึกษาออก
จากตารางเรียน เพ่ือจะได้ใช้เวลาในการจัดการติวข้อสอบเข้ามหาวิทยาลัยให้แก่นักเรียน ซ่ึงวิชาท่ี
จัดติวส่วนใหญ่จะเน้นในรายวิชาวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ ภาษาอังกฤษ เป็นต้น และแน่นอนว่า
วชิ าศิลปะและพลศึกษาแทบจะไม่ไดถ้ กู พูดถึงจากคณุ ครแู ละผู้บริหารท่รี บั ผดิ ชอบ
ทํ า ใ ห้ ม อ ง ว่ า ป ร ะ เ ด็ น น้ี คื อ ปั ญ ห า ท่ี เ กิ ด ข้ึ น จ า ก ก า ร ท่ี ผู้ รั บ ผิ ด ช อ บ ห รื อ ค รู มี ก า ร ใ ห้
ความสําคัญกับแค่บางวิชาท่ีอาจจะมองว่าคนส่วนใหญ่มีการให้ความสนใจและละเลยกับบาง
สาขาวิชา ซ่ึงเหล่าน้ีอาจจะเกิดข้ึนจากประสบการณ์ อิทธิพล ความคิด ความคาดหวังของครูหรือ
ผู้ปกครอง รวมถึงเกิดจากค่านิยมของสังคม แต่สิ่งน้ีกลับสร้างผลกระทบต่อความคิด ความรู้สึก
ของนักเรียนเป็นอย่างมาก หลายคร้ังท่ีผู้ใหญ่สนใจค่านิยมและความคาดหวังทางสังคมมาก
เกินไปจนละเลยความรู้สึกของลูกหรือนักเรียน ผู้ซ่ึงควรเป็นคนท่ีจะตัดสินใจเลือกทางเลือกตาม
ความสนใจ ความชอบหรือความถนัดด้วยตัวของเขาเอง นักเรียนหลายคนอาจจะช่ืนชอบในสาย
วิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์ แต่ก็มีนักเรียนอีกจํานวนมากเช่นกันท่ีช่ืนชอบการวาดภาพ งานศิลปะ
เล่นดนตรีหรือช่ืนชอบกีฬาประเภทต่าง ๆ ซ่ึงหลายมหาวิทยาลัยก็มีการเปิดสอนคณะในด้านน้ี
แล้วเหตุใดผู้บริหาร คุณครูถึงไม่มีการจัดการติวเพ่ือสอบในด้านน้ีด้วย และถึงแม้จะไม่มีการจัดติว
ก็มองว่าไม่ควรตัดวิชาเหล่าน้ีออกจากตารางของนักเรียน เพราะนอกจากคนท่ีสนใจจะไม่ได้เรียน
แล้ว การเรียนหรือสอบในระดับช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 6 น้ัน จะต้องมีความทุ่มเท แบกรับความกดดัน
และเกิดความเครียด ซ่ึงการทํางานด้านศิลปะหรือการเล่นกีฬาต่าง ๆหรือทํากิจกรรมนันทนาการ
กับเพื่อนน้ัน ยังจะช่วยให้นักเรียนได้ผ่อนคลาย ลดความตึงเครียดจากการเรียนได้อีกด้วย
เพราะในชีวิตของคนคนหน่ึงน้ัน ไม่ได้มีแค่การเรียนในตําราหรือวิชาการเท่าน้ัน แต่การทํากิจกรรม
และการมีทักษะในการเข้าสังคมก็มีความสําคัญเช่นกัน ไม่ควรทําให้สาขาใดหรือนักเรียนคนใดเป็น
อ่ืน แต่ให้มองว่านักเรียนทุกคนก็คือมนุษย์ มนุษย์ท่ีมีความแตกต่างและสร้างการยอมรับซ่ึงกัน
และกัน ดังน้ันโรงเรียนควรให้ความสําคัญกับทุกสาขาวิชา ท้ังสายวิทยาศาสตร์ สายศิลป์และสาย
อาชีพ
- กระเป๋าเป้ของโรงเรียน ท่ีทางโรงเรียนได้มีการจัดทําข้ึนโดยมีการปักตราสัญลักษณ์ของ
โรงเรียนไว้ ซ่ึงมีข้อกําหนดท่ีเสมือนข้อบังคับว่าให้นักเรียนทุกคนใช้กระเป๋าของโรงเรียน สามารถ
ซ้ือได้จากสหกรณ์โรงเรียน แต่สําหรับนักเรียนบางคนท่ีเข้ามาเรียนอาจจะมีกระเป๋าของตนเองอยู่
102
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผ้สู อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
แลว้ บางคนประหยัดหรอื มีขอ้ จํากดั คอื ใชก้ ระเป๋าตอ่ จากของพี่ เพราะบางคร้งั สภาพการใช้งานยัง
ดีอยู่ หรือสําหรับบางคนอาจจะเป็นความช่ืนชอบ สะดวกในการใช้กระเป๋าในแต่ละลักษณะท่ี
แตกต่างกัน และอีกเหตุผลท่ีนักเรียนส่วนใหญ่ไม่ค่อยอยากใช้กระเป๋าของโรงเรียน พบว่าเป็น
เพราะบางคร้ังรูปแบบของกระเป๋าไม่ดึงดูดให้อยากใช้งาน ราคาค่อนข้างสูงและคุณภาพไม่ค่อยดี
นัก มักจะขาดง่ายและใช้งานไดไ้ มน่ าน
ซ่ึงปัญหาท่ีเกิดข้ึนและมองว่าเป็นความรุนแรงอย่างหน่ึงท่ีเกิดข้ึนกับนักเรียน โดยเกิดจาก
ครฝู า่ ยกิจการนกั เรยี นทา่ นหน่งึ ทไ่ี ด้ยดึ กระเป๋านกั เรียนคนหนง่ึ เพราะนักเรยี นคนนไ้ี มไ่ ดใ้ ช้กระเป๋า
ของโรงเรียน โดยให้เอาหนังสือ อุปกรณ์การเรียนต่าง ๆออกจากกระเป๋าให้หมด แล้วให้เอาของ
ใส่ถงุ พลาสตกิ เพ่ือเดนิ เรียนในวันนน้ั เหตุการณท์ เ่ี กิดขน้ึ นส้ี ่งผลกระทบตอ่ ความรสู้ ึกของนกั เรยี น
เป็นอย่างมาก ทําให้นักเรียนเกิดความรู้สึกอับอาย กระทบต่อการใช้ชีวิตในการเดินเรียน ท้ังยัง
สิ้นเปลืองท่ีจะต้องไปซ้ือกระเป๋าใหม่ท่ีเป็นของโรงเรียน ท้ังท่ีมีกระเป๋าให้ใช้อยู่แล้ว เหตุการณ์น้ีทํา
ให้เกิดคําถามว่าแล้วจุดประสงค์หลักของการมาเรียน เป้าหมายของโรงเรียนจริง ๆ แล้วคือสิ่งใด
สมควรแล้วหรือท่ีเด็กนักเรียนคนหน่ึงจะต้องมาพบเจอกับสถานการณ์เช่นน้ีจากครูและจากการ
บริหารงานของโรงเรียน ทง้ั ท่สี ิ่งน้อี าจจะเป็นสิ่งทส่ี ร้างบาดแผลใหค้ นคนหนง่ึ ไปทง้ั ชวี ิตเลยกไ็ ด้
- พ้ืนท่ีโรงอาหารท่ีคับแคบเกินไป ไม่เพียงพอในการรองรับกับจํานวนของนักเรียนท้ังหมด
แม้โรงเรียนจะมีการแบ่งคาบเวลาพักเท่ียงระหว่างมัธยมต้นและมัธยมปลายแล้ว แต่ก็ยังพบ
ปัญหาความแออัดในการต่อแถวซ้ือข้าว การใช้เวลาหาโต๊ะรับประทานอาหาร รวมถึงคุณครูบาง
ท่านท่ีมักจะสอนเกินเวลาเพราะทราบว่าคาบต่อไปของนักเรียนคือพักเท่ียง ทําให้เวลาในการพัก
เท่ียงของนักเรียนเหลือน้อยมาก นักเรียนหลายคนต้องรีบรับประทานอาหารเพื่อให้ทันเข้าเรียนใน
คาบต่อไป หรือทําให้นักเรียนบางคนตัดสินใจไม่ไปรับประทานอาหารในตอนเท่ียงเพราะไม่อยากไป
เจอความแออัดดังกล่าว ซ่ึงส่งผลกระทบต่อสุขภาพของนักเรียนได้ ท้ังสุขภาพกายและ
สุขภาพจิต เพราะมองว่าช่วงเวลาพักเท่ียงน้ัน จริง ๆ แล้วไม่ควรเป็นแค่ช่วงเวลาของการ
รับประทานอาหาร แต่ยังเป็นช่วงเวลาท่ีให้นักเรียนได้ผ่อนคลายจากการเรียน โดยการท่ีจะได้ทํา
กิจกรรม นันทนาการต่าง ๆ เล่นกีฬาหรือแม้กระท่ังการพู ดคุยกันของกลุ่มเพ่ือน ดังน้ันโรงเรียน
ควรให้ความสําคัญกับคุณภาพชีวิตของนักเรียน ไม่ใช่แค่คุณภาพของการศึกษา ควรจัดสรร
ตารางเวลาและสอนตามเวลาทก่ี าํ หนด
-การเย่ียมบ้าน ท่ีพบเห็นส่วนใหญ่จะเป็นการสุ่มเย่ียมและมักจะเย่ียมบ้านของนักเรียนท่ีใกล้กับ
โรงเรียน ทําให้เกิดความไม่เท่าเทียมกัน โดยเห็นได้ชัดจากการท่ีคุณครูมักจะพู ดคุย ทักทาย
แสดงถึงความสนิทสนมกับนักเรียนท่ีเคยไปเย่ียมบ้านมาแล้ว ในขณะท่ีนักเรียนท่ีบ้านไกล
ครูไม่เคยไปเย่ียมบ้าน แทบจะไม่ได้ใกล้ชิดกับครูท่ีปรึกษาเลย ซ่ึงอาจทําให้นักเรียนเกิดความรู้สึก
ว่าตนเองไม่มีส่วนร่วมหรือไม่ได้เป็นส่วนหน่ึง อาจจะเกิดความรู้สึกว่าไม่มีตัวตนและเม่ือมีปัญหา
หรอื ข้อสงสัยอะไร จะไมก่ ล้าถามหรอื ปรึกษาคณุ ครู
3.สวสั ดกิ ารท่เี หมาะสมสําหรับเดก็ ในโรงเรียน ควรเปน็ อยา่ งไร
- การจัดสวัสดกิ ารดา้ นแนะแนว เป็นดงั น้ี
เปิดบริการให้คําปรึกษาแก่นักเรียนในทุกระดับช้ัน ไม่ว่าจะเป็นปัญหาการเรียน ความรัก
เพื่อน ปัญหาครอบครัวหรือบางคนท่ีไม่ได้มีปัญหา แค่อยากจะพุดคุยและมีคนรับฟงั ก็อาจจะทําให้
103
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผูส้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2563
เขารู้สึกดีข้ึนแล้ว แนวทางในการจัดคือในหมวดแนะแนวของโรงเรียนอาจจะมีการจัดห้องเล็ก ๆ
ท่ีมีความเป็นส่วนตัว 1 ถึง 2 ห้อง และมีคุณครูแนะแนวหรือนักสังคมสงเคราะห์ประจําอยู่ท่ีหมวด
เพ่ือรองรับการเข้ามาใช้บริการของนักเรียน โดยทางผู้บริหาร คุณครูในโรงเรียน ครูแนะแนวและ
นักสังคมสงเคราะห์ ควรมีบทบาทในการร่วมแสดงความคิดเห็น เสนอแนะแนวทางว่าควรจะจัดใน
รูปแบบใดบ้าง ซ่ึงหน้าท่ีหลักในเร่ืองน้ีของโรงเรียนสตรีพัทลุงเป็นของครูแนะแนว แต่ฝ่ายบริหาร
ผู้ปกครองและฝ่ายอ่ืน ๆ เช่น ชุมชน โรงพยาบาล ก็ต้องมีการให้ความช่วยเหลือ สนับสนุนในการ
แก้ไขปัญหาต่าง ๆ เพราะสุดท้ายแล้วสาเหตุหรืออิทธิพลของปัญหาท่ีนักเรียนต้องเผชิญอาจจะ
ไม่ไดเ้ กิดจากด้านเดยี ว แต่มอี งคป์ ระกอบอ่นื ๆ มาเก่ยี วข้อง
การประชาสั มพั นธ์ให้นักเรียนทราบว่าโรงเรียนมีบริการน้ีน้ันถือเป็นสิ่ งสํ าคัญท่ีจะต้อง
ช้ีแจงให้ชัดเจนและละเอียด ต้องมีรูปแบบการนําเสนอท่ีน่าสนใจ ไม่เป็นทางการมากเกินไป แสดง
ให้เห็นว่าห้องให้คําปรึกษาและครูผู้ให้คําปรึกษาน้ันเป็นเสมือนเพ่ื อนสนิทคนหน่ึงของนักเรียน
ท่ีนักเรียนสามารถท่ีจะพูดคุยเป็นกันเองได้ กล้าท่ีจะบอกเล่าในเร่ืองท่ีตนอยากจะเล่าได้ การมาเข้า
รับบริการคําปรึกษา ไม่ได้หมายความว่านักเรียนคนน้ันจะต้องเป็นเด็กมีปัญหา แต่เป็นเพียงการ
เ ปิ ด พื้ น ท่ี ใ ห้ นั ก เ รี ย น ไ ด้ แ ส ด ง ค ว า ม เ ป็ น ตั ว เ อ ง แ ล ะ บ อ ก เ ล่ า ค ว า ม ต้ อ ง ก า ร ข อ ง ต น ไ ด้
และผู้รับผิดชอบหรือครูแนะแนวเองจะต้องแสดงให้เห็นว่า นักเรียนสามารถท่ีจะไว้วางใจครูได้
การพู ดคุยของเราจะเป็นความลับ อีกท้ังยังต้องแสดงให้เห็นว่าครูมีความใส่ใจและเต็มใจท่ีจะรับ
ฟงั อย่างเข้าใจและจะไม่ตัดสินนักเรียนจากเร่ืองราวท่ีเกิดข้ึน แต่พร้อมท่ีจะช่วยเหลือในการแก้ไข
ปัญหาและให้นักเรียนรู้สึกดีข้ึนจากการมาใช้บริการให้คําปรึกษา และเหตุผลในการจัดสวัสดิการ
เช่นน้ีก็เพ่ือประโยชน์ของตัวนักเรียนเอง ท่ีอาจจะช่วยให้เขารู้จักและเข้าใจความต้องการของ
ตนเองมากข้ึนว่าเขาชอบ สนใจการเรียนในด้านไหน จะตัดสินใจในความรักและจัดการกับอารมณ์
ความรู้สึกของตนเองยังไง หรือทําให้เขาค้นพบแนวทางในการท่ีจะแก้ไขปัญหาในรูปแบบของเขา
เองได้ เปน็ ตน้
- จัดสรรตารางเรียน เพิ่มเวลาทํากิจกรรม เป็นดังน้ี
เหตุผลของการจัดสวัสดิการน้ีคือ เกิดจากปัญหาพ้ืนท่ีในโรงอาหารมีไม่เพียงพอในการ
รองรับนักเรียนและการตัดรายวิชาศิลปะ-ดนตรีและพลศึกษาออกจากตารางเรียนของนักเรียน
ช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 6 เพื่อใช้เวลาในการติวข้อสอบท่ีเน้นการติวแค่วิชาวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์
และภาษาอังกฤษเป็นหลัก ทําให้มองว่าสถานการณ์เช่นน้ีถือเป็นปัญหาท่ีเกิดข้ึนและกระทบการใช้
ชีวิตประจําวนั ของนกั เรยี นโดยตรง
รูปแบบแนวทางในการแก้ไขปัญหาน้ีและบทบาทของผู้เก่ียวข้องคือ ผู้บริหารทุกฝ่าย
โดยเฉพาะฝ่ายวิชาการ ครูทุกหมวดสาขาวิชาของโรงเรียนจะต้องมีการประชุมกันเพ่ือหารือในการ
จัดสรรตารางเรียนของนักเรียนในแต่ละช้ันเรียนและสายการเรียนต่าง ๆให้มีความเหมาะสมและ
ครอบคลุมในทุกสาขาวิชาท่ีนักเรียนควรจะได้รับ โดยคํานึงถึงการใช้ชีวิตของนักเรียนในการทํา
กิจกรรมอ่ืน ๆ ด้วย ไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมนันทนาการและกีฬา คือไม่เพียงแต่ด้านวิชาการเท่าน้ัน
แต่ผู้บริหารและครูทุกฝ่ายควรให้ความสําคัญกับทุกสาขาวิชา ไม่ตัดสินวิชาใดวิชาหน่ึงออก
แต่ควรจะมองประเด็นน้ีให้กว้างมากข้ึนและทําความเข้าใจในความชอบ ความสนใจท่ีแตกต่างกัน
ของนักเรียน ซ่ึงแนวความคิดเช่นน้ี นักสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียนและครูแนะแนวควรจะมีบทบาท
สําคญั ในการผลกั ดันและสรา้ งความเข้าใจใหแ้ กค่ รูทา่ นอ่นื เพ่ือให้เกดิ สวสั ดกิ ารท่ดี แี ก่นักเรยี น
104
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ สู้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
มีการจัดตารางเรียนท่ีแบ่งช่วงเวลาท่ีชัดเจน โดยเฉพาะเวลาพักเท่ียง ควรมีการเผ่ือเวลา
ให้มากกว่าเดิม เพราะการพักเท่ียงเพียง 50 นาทีน้ัน ไม่เพียงพอ เน่ืองจากนักเรียนต้องเสียเวลา
ในการเดินไปโรงอาหาร เวลาในการเข้าแถวรออาหาร การใช้เวลาหาโต๊ะน่ังรับประทานอาหารท่ีต้อง
เผชิญกับความแออัด อาจจะเป็นการเพิ่มเวลาพักเท่ียงเป็น 1 ช่ัวโมง 30 นาที เพื่อให้หลัง
รับประทานอาหารเท่ียงแล้ว นักเรียนสามารถมีเวลาในการทํากิจกรรมหรือกีฬาท่ีตนเองสนใจ การ
เข้ากลุ่มเพ่ือนหรือมีเวลาในการไปปรึกษาครูในประเด็นต่าง ๆ และผู้บริหารเองก็คงเป็นการยากท่ี
จะขยายพื้นท่ีโรงอาหาร ดังน้ันอาจจะต้องมีการประชุมปรึกษากันในการลดจํานวนในการรับ
นักเรียนเข้าเรยี นในปกี ารศึกษาตอ่ ไป เพ่ือการรองรับนักเรียนท่เี พียงพอและเหมาะสม
กิจกรรมส่งเสริมนันทนาการและกีฬา โดยการสานต่อกีฬาสีภายในโรงเรียนให้นักเรียนทุก
คนได้เข้าถึงและได้ทํากิจกรรมในฝ่ายท่ีตนเองสนใจจริง ๆ โรงเรียนและคุณครูจะต้องเปิดโอกาส
ในนักเรียนได้เสนอความคิดเห็น ใช้ความคิดสร้างสรรค์ในการทํางาน และพยายามสร้างค่านิยมท่ี
ดี ความเท่าเทียมในการร่วมกิจกรรม อย่างเช่น ไม่ควรคัดเลือกดรัมเมเยอร์จากความสูงหรือ
หน้าตาดีเท่าน้ัน แต่โรงเรียนควรมีการคัดเลือกจากความสามารถของนักเรียน รวมถึงเปิดโอกาส
ให้ผู้ท่ีสนใจได้ลงสมัครเพื่อคัดเลือก ไม่ใช่การมองข้ามหรือละเลยและตัดสินใจเลือกเองจากสายตา
ข อ ง ค รู ห รื อ รุ่ น พี่ ท่ี รั บ ผิ ด ช อ บ จ า ก ค ว า ม คิ ด เ ห็ น ส่ ว น ตั ว ท่ี ม อ ง ว่ า เ ห ม า ะ ส ม แ ล้ ว อ ย่ า ง ท่ี ผ่ า น ม า
เพราะมองว่าสถานการณ์เช่นน้ีจะย่ิงเป็นการสร้างการกดทับและแบ่งชนช้ันในสั งคม
ดงั น้นั โรงเรียนควรจะเป็นท่ที ส่ี รา้ งการเปลย่ี นแปลงใหเ้ ป็นไปในทิศทางทด่ี ี
- กิจกรรมกลอ่ งความคิดเหน็ เป็นดังน้ี
เป็นกิจกรรมท่ีโรงเรียนจะเปิดโอกาสให้นักเรียนได้เขียนความต้องการและเขียนว่าปัญหาท่ี
พบเจอในโรงเรียนมีอะไรบ้าง แล้วนําไปใส่ในกล่องรับความคิดเห็น จากน้ันในทุก ๆ สิ้นเดือนจะให้
คณะกรรมการนักเรียนและประธานนักเรียนรวมรวบข้อมูลและปัญหาต่าง ๆไปเสนอในท่ีประชุมต่อ
คณะผู้บริหารและคุณครูทุกท่าน จากน้ันในท่ีประชุมก็จะต้องร่วมกันคิดวิธีการหรือแนวทางในการ
สนองความต้องการของนักเรียนและหาแนวทางในการแก้ไขปัญหาท่ีเกิดข้ึน จากน้ันให้ตัวแทน
ของครูท่ีรับผิดชอบนําแนวทางในการแก้ไขปัญหาหรือการจัดกิจกรรมต่าง ๆมาเสนอต่อนักเรียน
หน้าแถว เพ่ือเป็นการแสดงให้เห็นว่าโรงเรียนใส่ใจในความเป็นอยู่ของนักเรียนและพร้อมจะเป็นท่ี
พ่ึงใหน้ กั เรยี นได้
อย่างเช่น ปัญหาการบังคับใช้กระเป๋าท่ีเป็นสัญลักษณ์ของโรงเรียนน้ัน หากนักเรียนส่วน
ใหญ่มองว่ามันเป็นปัญหาและส่งผลกระทบต่อนักเรียนโดยตรง ทางโรงเรียนก็ควรท่ีจะรับฟงั และ
หาแนวทางแก้ไข พร้อมกับปรับความคิด ทัศนคติว่าอะไรคือเป้าหมายของการมาโรงเรียนท่ีแท้จริง
ของเด็ก การท่ีโรงเรียนอยากให้มีระเบียบวินัย ให้นักเรียนทุกคนเหมือนกันหมดน้ัน แท้จริงแล้วจะ
เป็นการฝืนธรรมชาติของมนุษย์หรือเปล่า หากนักเรียนได้ใช้กระเป๋าท่ีตนชอบจะเป็นการดีกว่าไหม
หากทําให้เขามีความสุขในการมาโรงเรียน ดังน้ัน ผู้บริหาร คุณครู ผู้ปกครองควรมีการประชุม
แลกเปล่ียนซ่ึงกันและกัน รวมถึงการเปิดโอกาสในการให้นักเรียนเองได้แสดงความคิดเห็น
เพราะเป็นประเด็นท่ีเก่ียวข้องต่อตัวเขาโดยตรง ซ่ึงบทบาทสําคัญในการส่งเสริมและปรับความ
เข้าใจของคุณครู ผู้บริหารและผู้ปกครองน้ันคือนักสังคมสงเคราะห์และครูแนะแนว ท่ีอาจจะต้อง
อธบิ ายหรือพูดคุยใหท้ ุกฝา่ ยเปิดใจและรบั ฟงั ความตอ้ งการของกันและกัน
105
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ้สู อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
- บรกิ ารการเยย่ี มบา้ น เป็นดังน้ี
ทุกปีครูท่ีปรึกษาจะมีหน้าท่ีรับผิดชอบในการไปเย่ียมบ้านของลูกศิษย์ตนเอง ปัญหาท่ี
เกิดข้ึนคือครูจะสุ่มเย่ียมเฉพาะคนท่ีบ้านใกล้โรงเรียน ทําให้ครูเกิดความสนิทสนมและใกล้ชิดกับ
นักเรียนแค่บางคนเท่าน้ัน ซ่ึงเป็นส่วนน้อย ทําให้นักเรียนอีกหลายคนอาจจะรู้สึกว่าตนไม่ได้เป็น
ส่วนหน่งึ ของหอ้ งเรียนและทําใหไ้ มก่ ลา้ พูดคุยหรอื ปรกึ ษากบั ครทู ป่ี รึกษาของตนเอง
ฉะน้ันมองว่าโรงเรียนสามารถท่ีจะสุ่มเย่ียมบ้านได้เพราะเป็นโรงเรียนขนาดใหญ่ แต่จะต้อง
ไม่สุ่มเย่ียมจากเหตุผลระยะทางท่ีใกล้โรงเรียน จากน้ันครูท่ีปรึกษาจะต้องมีการพู ดคุยกับนักเรียน
ในช้ันเรียนของตนให้ท่ัวถึง อาจจะเป็นการทักทาย สอบถามท่ัวไปให้นักเรียนไม่รู้สึกว่าตนโดน
มองข้ามหรือถูกละเลย อีกท้ังครูท่ีปรึกษายังมีหน้าท่ีในการสังเกตพฤติกรรมของนักเรียน
หากพบว่านักเรียนคนใดอาจจะเผชิญกับปัญหาอยู่หรือไม่ค่อยร่วมกิจกรรม ก็อาจจะมีการทักทาย
สอบถามบ้างโดยท่ีจะต้องไม่ทําให้เขารู้สึกว่าเขากลายเป็นจุดสนใจ หรือเขาทําอะไรผิดหรือเปล่าท่ี
ส่งผลให้ครูต้องเข้ามาทัก ดังน้ันครูท่ีปรึกษาควรท่ีจะมีทักษะในการเข้าหา พุ ดคุยกับนักเรียน
โดยอาจจะประสานงานกับนักสังคมสงเคราะห์ภายในโรงเรียนหรือครูแนะแนว รวมถึงผู้ปกครอง
เพื่อร่วมกันทาํ งานและใหค้ วามช่วยเหลือ
106
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปีการศึกษา 2563
มนต์ธชั จิตกลาง 6105681628
1.สถาการณเ์ ด็กในโรงเรียน
ชอ่ื โรงเรยี น : โรงเรยี นเฉลิมพระเกียรตสิ มเด็จพระศรนี ครินทร์ ระยอง
เร่ิมก่อต้ังโรงเรียน คือ นายมังกร กุลวานิช โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อขยายโอกาสทางการ
ศึกษาของคนในจังหวัดระยองและใกล้เคียง ให้มีสถานศึกษาเพ่ิมข้ึน นอกจากนายมังกร กุลวานิช
ยังมีบุคคลอีกหลายฝ่ายท่ีสนับสนุนในการเลือกสถานท่ีต้ังของโรงเรียนมีนายพนัส แก้วลาย
ปลัดจังหวัดระยองนายสุนทร ราชวัตร นายประวิทย์ ธรรมเจริญ ผู้ใหญ่บ้านหมู่ ๔ ต. นาตาขวัญ
และสมาชิกสภาจังหวัดระยอง คร้ันเม่ือได้สถานท่ีต้ังโรงเรียนและได้รับอนุมัติให้ใช้ท่ีดิน
สาธารณประโยชน์ของตาบลนาตาขวัญ นายอํานวย ท่ัวทิพย์ ผู้อํานวยการสามัญศึกษาจังหวัด
ระยองได้ดาํ เนินการขอจัดต้งั โรงเรยี นมธั ยมศึกษาแหง่ ใหม่เพื่อเปน็
ระดบั การศึกษา : โรงเรยี นมัธยมศึกษาแบบสหศึกษาท้งั ประจาและไป - กลบั ข้นึ
มัธยมศึกษาตอนต้น - มัธยมศึกษาตอนปลาย ช่วงมัธยมศึกษาปีท่ี 1 ถึงมัธยมศึกษาปีท่ี 3
ชว่ งมัธยมศึกษาปที ่ี 4 ถึงมัธยมศึกษาปที ่ี 6
สังกัด : โรงเรียนในเขตการศึกษา ๑๒ กรมสามัญศึกษา
จาํ นวน สถติ ิข้อมูลเดก็
ข้อมลู นักเรียน (ณ วันท่ี 2 กรกฎาคม 2563)
1) จาํ นวนนกั เรียนในเขตพ้ืนทบ่ี รกิ าร (ม.1 - ม.6) ทง้ั สิ้น 237 คน
2) จานวนนักเรียนในโรงเรยี นท้งั ส้ิน 1,025 คน
107
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ูส้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
บุคลากรในร.ร. บทบาทหนา้ ท่ี
นายถาวร เขยี นเสมอ
ตําแหนง่ ผอู้ าํ นวยการโรงเรยี น
ดาํ รงตําแหนง่ เม่อื : 1 ต.ค.2562 - ปจั จุบนั
นางนทิ ิตยาภรณ์ ศรัทธาผล (ครอู นั ดับ คศ.3)
ตาํ แหนง่ : หัวหนา้ งานกลุ่มบริหารงานกิจการนกั เรียน
นางนภัสภรณ์ เจียมวรัชสกุล
ตําแหนง่ : รองผูอ้ ํานวยการสถานศึกษา
นายชัยธนภทั ร์ เสง่ยี มรตั น์
ตาํ แหนง่ : รองผอู้ าํ นวยการสถานศึกษา
นายคํานวน วงศ์จันทร์
ตําแหนง่ : รองผอู้ ํานวยการสถานศึกษา
นางนิทติ ยาภรณ์ ศรัทธาผล (ครู คศ.3)
ตาํ แหน่ง : หวั หนา้ งานนักเรยี นประจํา
นาย ธนกจิ พางาม
ตําแหนง่ : ครปู ระจาํ หอพักนกั เรยี นชาย
นางสาวศุภารตั น์ นลิ พันธ์
ตําแหนง่ : ครูประจําหอพักนกั เรยี นหญิง
108
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผูส้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2563
2. สวัสดกิ ารกิจกรรม บริการท่มี ี ดาํ เนินการโดยใคร
สวัสดิการหอพักสําหรับนักเรียน โดยนักเรียนทุกคนสามารถท่ีจะเข้ารับการใช้บริการ
หอพักประจําของโรงเรียนได้ โดยโรงเรียนน้ันรับนักเรียนแบบสหศึกษาท้ังประเภทประจําและไป
กลับโดยประกอบไปดว้ ยหอพักนกั เรียนชายและหญงิ
หอพักชายปลายเนนิ สําหรับนกั เรยี นชาย
หอพักหญิงองิ ดอย สําหรับนักเรยี นหญิง
โดยค่าใช้จ่ายของโรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ ระยอง ในพระราชูปถัมภ์
สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารีในการศึกษามีดงั น้ี
1. ค่าเทอม 3,120 บาท / เทอม
2. นักเรียนประจํา 17,500 บาท /เทอม (มีอาหาร 3 ม้ือ , อาหารว่าง 2 ม้ือ , ค่าซักรีด)
สวัสดิการด้านหอพักสําหรับนักเรียนน้ัน มีการดําเนินการโดยโรงเรียนเพื่อให้นักเรียนท่ีอยู่
ในพ้ืนท่ีห่างไกลจากโรงเรียน อํานวยความสะดวกในการมีท่ีอยู่อาศัยเพ่ือท่ีจะศึกษาเล่า
เรียน โดยจะมีทุนให้รักเรียนท่ีขาดแคลนในการอยู่หอพักอาศัยของโรงเรียนโดยไม่เสีย
ค่าใช้จ่าย และค่าเทอมในการศึกษาเล่าเรียนเพื่อเป็นการเพิ่มโอกาสในการเข้าถึงการศึกษา
อยา่ งเทา่ เทยี มกนั และกัน
สวัสดิการด้านรถรับส่งระหว่างชุมชนใกล้เคียงและโรงเรียน ดําเนินการในโรงเรียนโดย
มีรถรับส่งฟรีในตําบล นาตาขวัญ อําเภอเมือง จังหวัดระยอง และ มีรถรับส่งในพ้ืนท่ีอ่ืนใน
จังหวัดโดยมีราคาท่ีเหมาะสมและเป็นธรรม โดยโรงเรียนดําเนินการจัดสวัสดิการเพื่อช่วยให้
อํานวยความสะดวกในด้านการเดนิ ทางของนกั เรยี นในโรงเรียน
โ ด ย จ ะ มี ก า ร ป ร ะ ชุ ม ช ม ร ม ร ถ รั บ ส่ ง นั ก เ รี ย น โ ร ง เ รี ย น เ ฉ ลิ ม พ ร ะ เ กี ย ร ติ ส ม เ ด็ จ พ ร ะ ศ รี
นครนิ ทร์ในทกุ ๆ ปีเพื่อตกลงกันในด้านราคาให้เหมาะสมและเป็นธรรมแกน่ กั เรยี นในโรงเรยี น
สวัสดิการด้านการปฐมพยาบาลเบ้ืองต้นในโรงเรียน หรือ ห้องพยาบาล โดยงาน
พยาบาลและอนามัยโรงเรียนเป็นงานท่ีให้บริการทางด้านสุขภาพของนักเรียนโดยมุ่งเน้นให้
นักเรียนทุกคนมีสุขภาพดี สมบูรณ์ท้ังด้านร่างกาย จิตใจอารมณ์ เปิดบริการให้กับนักเรียนด้าน
การปฐมพยาบาลเบ้ืองต้น การดูแลผู้ป่วยท่ีมีอาการเจ็บไข้เล็กน้อย การอํานวยความสะดวก
เก่ียวกับการให้ภูมิคุ้มกันโรคติดต่อโดยประสานงานกับหน่วยงานสาธารณสุข และ โรงพยาบาล
ใกลเ้ คียงกับโรงเรยี น
สวัสดิการดังกล่าวดําเนินการโดยโรงเรียนและประสานงานกับหน่วยงานสาธารณสุข
และ โรงพยาบาลใกล้เคียงกับโรงเรียน เพื่ อเพิ่ มประสิทธิภาพในการรักษานักเรียนให้มี
ประสิทธิภาพสูงสุด โดยโรงเรียนน้ันได้ทําการประสานงานกับ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตําบล
นาตาขวัญ จงั หวดั ระยองซง่ึ เปน็ โรงพยาบาลทม่ี คี วามใกล้เคยี งกบั โรงเรยี น
สวัสดิการด้านงานประกันอุบัติเหตุ สําหรับนักเรียนในโรงเรียนโดยโรงเรียนใช้เงินส่วน
หน่งึ จากคา่ เทอมประจาํ ปกี ารศึกษาโดยมกี ารดําเนนิ งานดังน้ี
109
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ้สู อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
1. ประชาสัมพั นธ์การประกันอุบัติเหตุกับบริษัทประกันภัย ท่ีให้ความคุ้มครองและสิทธิ
ประโยชน์สูงสุดแกโ่ รงเรยี นนักเรียนและบคุ ลากรในโรงเรยี น
2. ประสานงานกับบริษัทประกันภัยจัดทําแบบฟอร์มต่าง ๆ เก่ียวกับการรับค่าสินไหมทดแทน
ของนักเรียนตลอดจนบุคลากรในโรงเรียน เพ่ือเป็นหลักฐานในการให้บริการและการ
รายงานผล
3. ประชาสัมพันธ์ให้ผู้ปกครอง นักเรียน บุคลากรในโรงเรียนทราบเก่ียวกับเง่ือนไขและแนว
ปฏิบัติในการบริการท้ังท่ีโรงพยาบาล/โรงเรียน รวมท้ังการรับเงินค่าสินไหมกรณีมี
อบุ ตั เิ หตุ
4. ประสานงานกับผู้ปกครองและบริษัทประกันภัยเป็นกรณีพิเศษ เพื่อรับเงินค่าสินไหม
ทดแทนในกรณเี สียชวี ิต
5. ประสานงานกับบริษัทประกันภัยหรือวิทยากรให้ความรู้เก่ียวกับการประกันอุบัติเหตุแก่
นกั เรยี นและบคุ ลากรในโรงเรียน
นอกจากนย้ี งั มบี ริการอ่นื ๆ แกน่ ักเรยี นในโรงเรียนดังน้ี
- บรกิ ารนา้ํ ดม่ื สะอาดให้เพียงพอแก่นักเรยี น
- สวสั ดกิ ารและนันทนาการสําหรับนักเรียน
- ราคาอาหารและเครอ่ื งดม่ื ใหจ้ าํ หนา่ ยตามราคาท่โี รงเรียนกาํ หนดตามป้ายของแตล่ ะรา้ น
- สวัสดิการด้านการให้คําปรึกษาและทําหน้าท่ีเก่ียวกับสุขภาพอนามัย เผยแพร่ความรู้
เก่ยี วกับสุขภาพ สิ่งเสพติดและโรคภัยรา้ ยแรงตา่ ง ๆ ทง้ั การป้องกันและรกั ษา
3. สวัสดิการท่ีเหมาะสมสําหรับเด็กในโรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์
ระยอง
กจิ กรรม บริการ
ดํ า เ นิ น ก า ร แ ก้ ไ ข บ ริ ก า ร ด้ า น ห อ พั ก อ า ศั ย สํ า ห รั บ นั ก เ รี ย น ใ ห้ มี ค ว า ม เ ท่ า เ ที ย ม
แ ม้ จ ะ มี ทุ น ก า ร ศึ ก ษ า สํ า ห รั บ นั ก เ รี ย น ท่ี ข า ด แ ค ล น น้ั น แ ต่ ก็ ไ ม่ ส า ม า ร ถ ใ ห้ ไ ด้ แ ก่ นั ก เ รี ย น ทุ ก ค น
ยังเป็นช่องโหว่ในการเข้าถึงด้านสวัสดิการหอพักอาศัยดังกล่าวอยู่ ทําให้นักเรียนบางคนขาดการ
เข้าถึงสวัสดิการนน้ั
ดําเนินการแก้ไขสวัสดิการด้านรถรับส่งสําหรับนักเรียน ท่ียังมีบริการเพียงแต่ในเขต
ตําบลนาตาขวัญ จังหวัดระยองซ่ึงเป็นเป็นพ้ืนท่ีมีความใกล้เคียงกับโรงเรียน แต่ยังมีเด็กจํานวน
มากท่ีอาศัยอยู่ในพ้ืนท่ีอ่ืน ๆ ของจังหวัด แต่ก็ไม่สามารถท่ีจะได้ใช้บริการดังกล่าวได้ ควรปรับให้มี
ความครอบคลมุ ทุกพื้นทอ่ี ย่างเทา่ เทยี มกัน
สวัสดิการด้านสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียน จากปัญหาต่าง ๆ ท่ีพบไม่ว่าจะเป็นความ
รุนแรง เด็กพิเศษ การติดเกมส์ การติดยาเสพติดและการเข้าไม่ถึงการศึกษาข้ันพื้นฐานล้วนเป็น
เร่ืองราวท่ีสะท้อนถึงความเป็นจริงของสังคมไทยท่ีเด็กจะได้รับความเจ็บปวดทางสังคม จิตใจจาก
การดํารงชีวิต อีกท้ังยังส่งผลต่อความเหล่ือล้ําทางด้านการศึกษา การดําเนินชีวิตประจําวันจาก
สาเหตุท่ีกล่าวไปข้างต้น ดังน้ันจากปัญหาท่ีเกิดข้ึนยังไม่ได้มีกลุ่มคนหรือหน่วยงานใดท่ีเข้าไป
ช่วยเหลือหรือคุ้มครองสวัสดิภาพให้แก่เด็กในสถานศึกษา โดยตรงซ่ึงต่างจากต่างประเทศ อาทิ
110
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
สหรัฐอเมริกา แคนาดา อังกฤษ สิงคโปร์ ฯลฯ ท่ีจะมีวิชาชีพหน่ึงท่ีเข้าไปช่วยเหลือเด็กนักเรียน
ได้แก่ “นักสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียน (School Social Worker)” ซ่ึงเป็นสาขาหน่ึงในวิชาชีพ
สังคมสงเคราะห์ โดยมีการนําความรู้และทักษะทางสังคมสงเคราะห์มาใช้ในการปฏิบัติงาน รวมท้ัง
ยังทําหน้าท่ีในการแนะนํา แนะแนว ให้ความรู้แก่นักเรียนครอบครัวร่วมด้วย (School Social
Work Association of America [SSWAA], 2005)
สวัสดิการด้านการศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษา โรงเรียนยังขาดด้านการประชาสัมพันธ์ใน
ด้านการเข้าถึงการศึกษาระดับมหาวิทยาลัยแก่นักเรียน ทําให้นักเรียนต้องอาศัยตนเองในการ
เขา้ ถึงความรู้น้นั ๆ เนอ่ื งจากโรงเรยี นขาดบุคลากรท่มี ีความรู้เฉพาะเจาะจงในดา้ นต่าง ๆ
รูปแบบแนวทาง
- ดําเนินการในการศึกษาปญั หาท่พี บจากนักเรียนในโรงเรยี น
- นําปัญหาน้ันมาพิ จารณาว่าปัญหาใดมีความสําคัญมากกว่ากันและเป็นเร่ืองท่ี
จาํ เป็นตอ้ งดําเนนิ การแก้ไข
- หาชอ่ งทางและแนวทางในการดาํ เนินการแกไ้ ขปญั หาทพ่ี บในโรงเรียน
- ดําเนินการแก้ไข โดยคํานึงถึงความเหมาะสมและเท่าเทียมแก่นักเรียนทุกคนเพื่อให้ทุก
คนสามารถท่จี ะเข้าถึงสวัสดิการดังกลา่ ว
- ประเมินผลการดําเนินการดังกล่าวและติดตามเพื่อปรับใช้ให้มีประสิทธิภาพสูงสุด
ในอนาคต และนํามาเปน็ แนวทางในการพัฒนาสวัสดิการ
ทาํ ไมจงึ ควรเป็นอย่างน้นั
เหตุผลท่ีควรดําเนินการด้านสวัสดิการดังกล่าว เหตุเพราะสวัสดิการดังกล่าวน้ันสามารถ
ท่ีจะตอบสนองให้แก่นักเรียนทุกคนให้มีความเท่าเทียมกันและนักเรียนทุกคนสามารถเข้าถึงได้
อย่างมีประสิทธิภาพ โดยการดําเนินการน้ันจาต้องอาศัยการร่วมมือของทุกภาคส่วน ในการ
ดําเนนิ งานรว่ มกันและกันระหว่างโรงเรยี น อาจารย์ และ ตวั นกั เรยี นเอง เพื่อท่จี ะใหก้ ารดําเนนิ การ
จัดสวัสดิการน้ันเป็นไปตามความต้องการของทุกคนและสามารถตอบสนองแก่ทุกคนอย่างเท่า
เทยี มกัน
บทบาทหน้าท่นี กั สังคมในโรงเรียนควรเป็นอยา่ งไร
ความหมายสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียน จากความหมายสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียนของ
SSWAA (2005) และ ของ Bye และ Alvares (2007) สามารถสรุปได้ว่าสังคมสงเคราะห์
โรงเรียนเป็นหน่ึงในสาขาวิชาชีพสังคมสงเคราะห์ โดยเป็น สาขาท่ีมีความเฉพาะในการใช้องค์
ความรู้และกระบวนการปฏิบัติงานในการให้บริการกับผู้ใช้บริการในทุกระดับต้ังแต่ระดับ จุลภาค
มัชฌิมภาคและมหภาค โดยให้บริการกับกลุ่มเป้าหมายท่ีหลากหลาย อาทิ นักเรียน ครอบครัว
โรงเรียน ชุมชน ฯลฯ นอกจากน้ีสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียนยังมีบทบาทสําคัญในการแนะนํา
ช่วยเหลือหรือแก้ไขปัญหาท่ีเกิดข้ึนกับผู้ใช้บริการ เพื่อให้ผู้ใช้บริการเกิดศักยภาพ ความสามารถ
ในการดาํ รงชีวติ ประจําวนั และการดาํ รงชวี ติ ในโรงเรียน เปน็ ตน้
111
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ูส้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
บทบาทของนักสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียน ตามความเห็นของ Bye และ Alvares
(2007) มีดังน้ี (1) บทบาทนัก สังคมสงเคราะห์เฉพาะราย (2) บทบาทการทํางานร่วมกับทีมสห
วิชาชีพและเป็นผู้นําทีม (3) บทบาทผู้แนะแนวทางด้าน การศึกษาและพฤติกรรม (4) บทบาท
ผู้จัดการรายกรณี (5) บทบาทผู้พิทักษ์สิทธิ (6) บทบาทในการวางแผนการเปล่ียนแปลง ในชีวิต
(7) บทบาทผู้สร้างนโยบาย จะเห็นได้ว่านักสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียนจะมีบทบาทในการ
ปฏิบัติงานท่ีหลากหลาย โดย มีบทบาทต้ังแต่ระดับจุลภาคผ่านการปฏิบัติงานเฉพาะรายบุคคล
ครอบครัวและชุมชน ฯลฯ ไปจนถึงระดับมหภาคท่ีมีบทบาท เป็นผู้สร้างนโยบายในการกาหนด
ขอบเขตของการปฏิบัติงาน นอกจากน้ีบทบาทของนักสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียนยังมี บทบาท
สําคัญในการปฏิบัติงานร่วมกับทีมสหวิชาชีพท้ังภายในและภายนอกโรงเรียน ดังน้ันบทบาทของ
นักสังคมสงเคราะห์ใน โรงเรียนจึงเป็นอีกหน่ึงบทบาทสําคัญในสถานศึกษาท่ีจะทาให้นักเรียน
ครอบครัวและบุคลากรในโรงเรยี นมีการดารงชวี ติ ท่ดี ขี น้ึ
นักสังคมสงเคราะห์ควรมีบทบาทในการช่วยเหลือท้ังนักเรียน ครอบครัวและชุมชน อีกท้ัง
ต้องมีบทบาทในการพิทักษ์ สิทธิ การแสวงหาทรัพยากรท่ีเป็นประโยชน์ การคุ้มครองสวัสดิภาพ
จัดสวัสดิการ โดยสามารถกระทาได้โดยใช้วิธีการทาง สังคมสงเคราะห์ เช่น การจัดการรายกรณี
(Case management) และการให้การปรึกษา (Counseling) เป็นต้น เพื่อให้เกิด ความเท่าเทียม
ท่ีนาไปสู่การพัฒนาแบบองค์รวมให้แก่นักเรียนท้ังทางด้านร่างกาย จิตใจและสังคม ฉะน้ัน
นักสังคมสงเคราะห์ ในโรงเรียนจึงต้องมีบทบาทเชิงรุกและเชิงรับ โดยบทบาทเชิงรุกนักสังคม
สงเคราะห์จะทําหน้าท่ีด้วยการด้วย “การป้องกัน” และ “ยับย้ัง” การกระทําและปัจจัยท่ีนําไปสู่
สภาวะไมป่ กตหิ รือเกิดปัญหา อาทิ บทบาทการพิทักษ์สิทธิ บทบาทการพัฒนา บทบาทการปอ้ งกนั
ฯลฯ
บทบาทภาคส่วนอ่นื ๆ ควรมหี น้าท่ี บทบาทอยา่ งไร
หน่วยงานด้านการศึกษา มีหนา้ ทแ่ี ละบทบาทดังน้ี
(๑) จัดทํานโยบาย แผนพัฒนา และมาตรฐานการศึกษาของเขตพ้ืนท่ีการศึกษาให้สอดคล้องกับ
นโยบาย มาตรฐานการศึกษา แผนการศึกษา แผนพัฒนาการศึกษาขน้ั พ้ืนฐาน และความต้องการ
ของท้องถน่ิ
(๒) วิเคราะห์การจัดต้ังงบประมาณเงินอุดหนุนท่ัวไปของสถานศึกษา และหน่วยงานในเขตพื้นท่ี
การศึกษา และแจ้งการจัดสรรงบประมาณท่ีได้รับให้หน่วยงานข้างต้นรับทราบ รวมท้ังกํากับ
ตรวจสอบ ติดตามการใช้จ่ายงบประมาณของหน่วยงานดงั กลา่ ว
(๓) ประสาน ส่งเสรมิ สนบั สนุน และพัฒนาหลักสูตรรว่ มกบั สถานศึกษาในเขตพื้นทก่ี ารศึกษา
(๔) กํากับ ดูแล ติดตาม และประเมนิ ผลสถานศึกษาขน้ั พ้ืนฐานและในเขตพื้นท่กี ารศึกษา
(๕) ศึกษา วเิ คราะห์ วจิ ัย และรวบรวมข้อมลู สารสนเทศดา้ นการศึกษาในเขตพื้นทก่ี ารศึกษา
(๖) ประสานการระดมทรัพยากรด้านต่าง ๆ รวมท้ังทรัพยากรบุคคล เพ่ือส่งเสริม สนับสนุนการ
จดั และพัฒนาการศึกษาในเขตพ้ืนทก่ี ารศึกษา
(๗) จัดระบบประกันคณุ ภาพการศึกษา และประเมนิ ผลสถานศึกษาในเขตพ้ืนทก่ี ารศึกษา
(๘) ประสาน ส่งเสริม สนับสนุน การจัดการศึกษาของสถานศึกษาเอกชน องค์กรปกครองส่วน
ท้องถ่ิน รวมท้ังบุคคล องค์กรชุมชน องค์กรวิชาชีพ สถาบันศาสนา สถานประกอบการ และ
สถาบนั อ่นื ทจ่ี ดั การศึกษารปู แบบท่หี ลากหลายในเขตพื้นท่กี ารศึกษา
112
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
(๙) ดาํ เนินการและประสาน ส่งเสรมิ สนับสนนุ การวิจยั และพัฒนาการศึกษาในเขตพื้นทก่ี ารศึกษา
(๑๐) ประสาน ส่งเสริม การดาเนินการของคณะกรรมการ คณะอนุกรรมการ และคณะทางาน
ดา้ นการศึกษา
(๑๑) ประสานการปฏิบัติราชการท่ัวไปกับองค์กรหรือหน่วยงานต่าง ๆ ท้ังภาครัฐ เอกชน
และองคก์ รปกครองส่วนท้องถน่ิ
(๑๒) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอ่ืนท่ีเก่ียวข้องหรือท่ีได้รับ
มอบหมาย
ผู้บรหิ าร
บทบาทของผู้บริหารสถานศึกษา ตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ มาตรา 39 ใน
พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 ท่ีให้กระทรวงกระจายอํานาจการบริหารจัดการ ไป
ยังคณะกรรมการและสํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาโดยตรงใน 4 ด้านคือ ด้านการบริหารวิชาการ
การบริหารงบประมาณ การบริหารบุคคล และการบริหารท่ัวไป สรุปพอสังเขปได้ดังน้ี (สํานักงาน
ปฏิรูปการศึกษา, 2543: 82–84) 1) ด้านวิชาการประกอบด้วย 1.1) มีความรู้และเป็นผู้นําด้าน
วิชาการ 1.2) มีความรู้ มีทักษะ มีประสบการณ์ด้านการบริหารงาน 1.3) สามารถใช้ความรู้และ
ประสบการณ์แก้ปัญหาเฉพาะหน้าได้ทันท่วงที 1.4) มีวิสัยทัศน์ 1.5) มีความคิดริเร่ิมสร้างสรรค์
1.6) ใฝ่เรียนใฝ่รู้ มุ่งพัฒนาตนเองอยู่เสมอ 1.7) รอบรู้ทางด้านการศึกษา 1.8) ความรับผิดชอบ
1.9) แสวงหาขอ้ มลู ขา่ วสาร
อาจารย์
มีส่วนช่วยในการพัฒนาสังคม โดยการให้ความรู้แก่คนในชุมชน ไม่ว่าจะเป็นความรู้วิชา
สามัญหรือวิชาชีพก็ตาม เพราะจะทําให้คนในชุมชนมีพื้นฐานการศึกษาอันจะนําไปสู่ความรู้และ
ความเข้าใจในเร่ืองต่าง ๆ รอบ ๆ ตัวได้ง่ายข้ึน นอกจากน้ันครูยังมีส่วนช่วยในการริเร่ิม ส่งเสริม
และแนะนําในเร่ืองการประกอบอาชีพ ความเป็นอยู่ และการพัฒนาชุมชนให้มีความเป็นอยู่ท่ีดี
นอกจากน้ียังเป็นคนประสานงานในด้านการรับรู้ความเข้าใจและปัญหาในตัวเด็กเพื่อนํามาสู่การจัด
สวสั ดกิ ารใหเ้ กิดขน้ึ
113
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผ้สู อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
จิรภัทร ไกรนรา 6105681636
1. สถานการณ์เด็กในโรงเรยี นเป็นอย่างไร
ช่อื โรงเรียน : โรงเรยี นสุราษฎร์ธานี
ระดับการศึกษา : โรงเรียนขนาดใหญ่ เปิดสอนต้ังแต่นักเรียนระดับช้ันมัธยมศึกษาช้ันท่ี 1 จนถึง
นักเรียนระดับชน้ั มัธยมศึกษาปที ่ี 6
สังกัด : สํานกั งานเขตพื้นท่กี ารศึกษามธั ยมศึกษาเขต 11 (สพม. 11)
จาํ นวน สถิตขิ ้อมลู เด็ก และบุคลากรในโรงเรียน/บทบาทหนา้ ท่ี
นักเรียน
นักเรยี นระดบั ชน้ั มัธยมศึกษาตอนตน้ จํานวน 1,371 คน
1,303 คน
นักเรยี นระดบั ชน้ั มธั ยมศึกษาตอนปลาย จาํ นวน 2,674 คน
รวม 5 คน
134 คน
บคุ ลากร คน
6 คน
ผูบ้ ริหารทางการศึกษา จาํ นวน 8 คน
13 คน
ข้าราชการครู จาํ นวน 25 คน
2 คน
พนักงานราชการ จํานวน 18 คน
211
ครูอตั ราจ้าง จาํ นวน
ครูชาวตา่ งชาติ จํานวน
เจ้าหน้าท่สี ํานักงาน จํานวน
ลูกจ้างประจาํ จาํ นวน
ลูกจา้ งชว่ั คราว จํานวน
รวม
2. สวสั ดิการ กจิ กรรม บริการท่มี ี ดําเนินการอย่างไร โดยใคร
ในปัจจุบันโรงเรียนสุราษฎร์ธานีน้ันได้มีสวัสดิการหรือนโยบายหลากหลายในการช่วยเหลือ
หรือเยียวยาสําหรับนักเรียนท่ีประสบปัญหาในโรงเรียนสุราษฎร์ธานี โดยมีท้ังสวัสดิการท่ีรองรับ
ในด้านการช่วยเหลือทางทุนทรัพย์สําหรับนักเรียนท่ีคลานแคลนโอกาสหรือทุนทรัพย์ในการเข้าถึง
การศึกษา เช่น นโยบายเรียนฟรีข้ันพื้นฐานตามนโยบายของรัฐบาล และ นโยบายทุนกู้ยืมเพื่อ
การศึกษาสําหรับนักเรียนท่ีขาดแคลนทุนทรัพย์ในการเข้าถึงการศึกษา ไม่ว่าจะด้วยเหตุผลในด้าน
รายได้จากครอบครัวท่ีต่ํากว่าเกณฑ์หรือจะเป็นนักเรียนท่ีมีบ้านในพ้ืนท่ีห่างไกลจากโรงเรียน กรณี
น้ีโรงเรียนจะสามารถเข้าให้การช่วยเหลือได้จากการประเมินสภาพความเป็นอยู่ของนักเรียนผ่าน
การเย่ียมบ้านเด็กเพื่ อประเมินคุณลักษณะหรือสภาพแวดล้อมว่าสมควรได้รับการช่วยเหลือ
เยียวยาในด้านน้ีอย่าเหมาะสมหรือไม่ และผลการเรียนของนักเรียนเองด้วยน้ันต้องสามารถวัดผล
ได้และผ่านเง่ือนไขตามเกณฑ์ของเกรดเฉล่ียข้ันต่ําท่ีโรงเรียนกําหนดด้วย เพ่ือให้นักเรียบน้ัน
สามารถพัฒนาศักยภาพในการเรียนในทางเดียวกัน ลําดับถัดไปคือ นโยบายหรือสวัสดิการ
ทางด้านการดูแลในเร่ืองของสุขภาพของนักเรียนในโรงเรียนสุราษฎร์ธานี โดยทางโรงเรียนสุ
ราษฎร์ธานีน้ันจะมีท้ังในเชิงป้องกันเช่น การจัดทําประกันคุ้มครองอุบัติเหตุ โดยได้รับความ
114
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
ร่วมมือหรือสนับสนุนกับบริษัทประกันภัยในการร่วมกันจัดทํานโยบายประกันคุ้มครองอุบัติเหตุหรือ
จากอาการป่วยในด้านใดก็ตามโดยโรงเรียนสุราษฎร์ธานีได้กําหนดราคาท่ีเหมาะสมสําหรับนักเรียน
และคุ้มครองโดยมีวงเงินประกันท่ีเหมาะสมและคุ้มค่า เพ่ือท่ีจะแบ่งเบาภาระค่าใช้จ่ายและสามารถ
รับรู้หรือเข้าถึงข่าวสารของการประสบอุบัติเหตุของรักเรียนได้อีกด้วยผ่านการให้ความร่วมมือกับ
โรงพยาบาลท่ีอยู่ภายใต้การดูแลตามนโยบายหรือข้อตกลงการให้ความร่วมมือท่ีกําหนดไว้ และใน
สถานการณ์ปัจจุบันท่ีท้ังประเทศหรือท่ัวท้ังโลกได้ประสบปัญหาอยู่จากเหตุการณ์การแพร่ระบาด
ของโรคระบาด COVID-19 ทางโรงเรียนสุราษฎร์ธานีก็สามารถปรับตัวและสร้างนโยบายและ
สวัสดิการท่ีสามรถท่ีจะช่วยเหลือท้ังนักเรียนและบุคคลากรของโรงเรียนสุราษฎร์ธานีได้ โดยมี
นโยบายการเรยี นทางไกลตามความร่วมมือในการปฏบิ ตั ิตามขอ้ กําหนดของรัฐบาล และในนโยบาย
หรือสวัสดิการท่ีเกิดข้ึนตามภาวะวิกฤตน้ีคือการให้การสนับสนุนในเคร่ืองมือหรืออุปกรณ์ในการ
เข้าถึงการเรียนการสอนโดยครอบคลุมท้ังนักเรียนและบุคลากรครู ผ่านการให้ข้อมูลผ่าน
แบบสอบถามออนไลน์ถึงความสะดวกหรือการเข้าถึงอุปกรณ์เทคโนโลยีในด้านใดบ้าง เช่น มี
อุปกรณ์คอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์สมาร์ตโฟนท่ีจะเข้าถึงการศึกษาได้หรือไม่ หรือสามารถเข้าถึง
การใช้แอปพลิเคช่ันในการเรียนการสอนหรือไม่ เพ่ือท่ีจะให้นักเรียนและบุคลากรน้ันสามารถเข้าถึง
การเรียนการสอนได้อย่างสะดวกและสามารถประเมินผลการศึกษาตามข้อกําหนดจากทางรัฐบาล
ได้ด้วยเช่นกัน ต่อมาคือปัญหาทางการเข้าถึงสังคมของนักเรียนในโรงเรียนสุราษฎร์ธานี ซ่ึงจะมี
นักเรียนบางประเภทท่ีประสบปัญหาในข้อตกลงของกฎระเบียบในโรงเรียน ก่อให้เกิดการหัก
คะแนนความประพฤติจนต่ํากว่าเกณฑ์ท่ีโรงเรียนได้กําหนด เช่น การไม่เข้าช้ันเรียน การมาสาย
การแต่งตัวผิดระเบียบ โดยระเบียบหรือข้อตกลงของโรงเรียนช้ินน้ีคือการกําหนดค่าคะแนนความ
ประพฤติให้นักเรียน และถ้าหากนักเรียนปฏิบัติหรือกระทําอันใดท่ีถือว่าเป็นการฝ่าฝืนกฎระเบียบ
ของโรงเรียน ก็จะถูกหักคะแนนตามความรุนแรงของการกระทํา โดยทางโรงเรียนจะกําหนดให้
คะแนนให้แก่นักเรียนทุกคนก่อนคนละ 100 คะแนน โดยการทําผิดระเบียบจะส่งผลให้ถูกตัดคะแนน
ตามความรุนแรงของการกระทํา เช่น การมาโรงเรียนสายจะหัก 5-10 คะแนน แต่งตัวผิดระเบียบ
หรือไว้ทรงผมยาวจะถูกหักคะแนน 10 คะแนน หรือในกรณ่ีท่ีรุนแรงข้ึนคือการไม่เข้าช้ันเรียนหรือ
การลักลอบออกจากโรงเรียนก่อนเวลากําหนด อาจโดยหักคะแนนถึง 20 คะแนน ซ่ึงเม่ือคะแนน
ของนักเรียนคนใดน้ันถูกหักคะแนนจนถึงเกณฑ์ท่ีกําหนดไว้ ทางโรงเรียนจะให้นักเรียนมาร่วมทํา
ข้อตกลงพร้อมการยินยอมจากผู้ปกครองเพื่อให้นักเรียนน้ันสามารถเข้าทํากิจกรรมท่ีโรงเรียนได้
กําหนดไว้ เช่น การเข้าค่ายบําบัดหรือปรับปรุงพฤติกรรม หรือการทํากิจกรรมสาธารณะประโยนช์
ชดเชย เป็นต้น
3. สวัสดกิ ารท่เี หมาะสมสําหรับเดก็ ในโรงเรยี น ควรเป็นอยา่ งไร
กจิ กรรมและบรกิ าร
ในด้านกิจกรรมและการบริการท่ีเหมาะสม เน่ืองจากทางโรงเรียนสุราษฎร์ธานีน้ันมีความ
ต้องการท่ีจะมุ่งเน้นความเป็นเลิศทางด้านวิชาการของนักเรียนในโรงเรียนสุราษฎร์ธานี จึงทําให้
เกิดผลกระทบสําคัญกับนักเรียนท้ังในด้านของการเรียนท่ีมีความยากย่ิงข้ึน จนอาจก่อให้เกิด
สภาพจิตใจท่ีเหน่ือยล้าหรือเกิดอาการเครียดจนมากเกินไป อาจส่งผลกระทบทางลบให้กับ
นักเรียนได้ในระยะยาว ด้วยเหตุน้ี พ้ืนท่ีทางการศึกษาของนักเรียนหรือโรงเรียนสุราษฎร์ธานีน้ัน
ควรจะเป็นย่ิงกว่าโรงเรียนท่ีให้เพียงแค่การศึกษาท่ีเข้มงวด ดังน้ันแล้ว สวัสดิการกิจกรรมหรือ
115
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
การบริการท่ีเหมาะสมกับเด็กนักเรียนช่วงวัยรุ่นหรือวัยท่ีกําลังศึกษาอยู่ในช้ันมัธยมศึกษาน้ันควร
ได้มีพื้นท่ีท่ีจะสามารถค้นหาตัวตน ค้นหาความถนัด ค้นหาความสุขได้ร่วมกันกับเพื่อนนักเรียน
ด้วยกันเอง ผ่านการให้การสนับสนุนกับผู้ท่ีเข้าใจในวัยของนักเรียน การก่อต้ังกิจกรรมชมรมหรือ
ชมุ นมุ จงึ เปน็ ทางเลือกท่ดี ที างหนง่ึ ดังนน้ั แล้ว จึงของเลอื กการจดั สวสั ดิการเป็นการจัดต้งั ชมรม
“เพ่ือนเพื่อเพ่ือน : Friends For Friends” มาเป็นสวสั ดกิ ารในงานคร้งั น้ี
รูปแบบ แนวทาง รูปแบบการจัดควรเปน็ อยา่ งไร
สําหรับรูปแบบหรือแนวทางในการจัดการของชมรมเพื่อนเพื่อเพ่ือนน้ัน จะเป็นในรูปแบบ
ของการต่อต้ังกิจกรรมชมรมท่ีมีคุณครูท่ีเข้าใจในเด็กนักเรียนตามพัฒนาการตามช่วงวัย หรือจะ
ให้ความช่วยเหลือในด้านของการปรึกษาปัญหาในด้านของการเรียน ต่อมาคือ นักจิตวิทยาท่ีจะ
สามารถเข้าให้ความช่วยเหลือหรือประเมินสภาวะทางด้านจิตใจของเด็กนักเรียนเพื่อให้นักเรียนมี
สภาพจิตใจท่ีดี ลกความกังวลหรือความเครียดในการเรียนได้ เพื่อให้นักเรียนน้ันสามารถท่ีจะมี
ความคิดท่ีสร้างสรรค์ตามพัฒนาการได้อย่างเหมาะสม สุดท้ายคือนักสังคมสงเคราะห์ท่ีจะเข้ามามี
ส่วนร่วมกับกิจกรรม โดยจะมีหน้าท่ีในด้านของการให้คําปรึกษาในปัญหาการเข้าสังคมหรือปัญหา
ด้านการขาดแคลนทุนทรัพย์ในการเข้าถึงการศึกษาหรือการสร้างกิจกรรมนันทนาการให้กับ
นักเรียนเพื่ อลดทอนความเครียดและสร้างปฏิสั มพั นธ์กับเพ่ื อนและก่อให้เกิดสั งคมท่ีเพื่ อนเด็ก
นักเรียนนน้ั จะสามารถดแู ลซง่ึ กนั และกนั ได้
ทาํ ไมถงึ เป็นอย่างน้นั /บทบาทของภาคส่วนอ่นื ๆ และบทบาทของนักสังคมสงเคราะห์
เน่ืองจากทางโรงเรียนน้ันจะมีคาบกิจกรรมชมรมท่ีให้นักเรียนน้ันเข้าไปมีส่วนร่วมด้วย แต่
กิจกรรมชมรมส่วนมากของโรงเรียนก็ยังคงเป็นกิจกรรมชมท่ีต้องการท่ีจะเป็นเลิศทางด้าน
วิชาการ ส่งผลให้ชมรมท่ีมีกิจกรรมในการเสริมสร้างตัวตนของเด็กนักเรียนน้ันมีน้อยเป็นอย่าง
มาก อีกท้ังเวลาว่างท่ีนักเรียนจะได้เข้าถึงความเป็นตัวตนตามช่วงวัยหรือการเข้าถึงกิจกรรมท่ี
สามารถค้นหาความเป็นตัวตนหรือความถนัด ทางโรงเรียนยังไม่มีความประสงค์ท่ีจะมุ่งเน้นในด้าน
น้ีมากนัก ดังน้ันแล้ว การจัดกิจกรรมชมรมท่ีสามารถท่ีจะช่วยเหลือนักเรียนท้ังในด้านของการ
เข้าถึงการศึกษาท่ีตกหล่นผ่านการให้ความร่วมมือของคุณครู หรือการเข้าถึงสภาพจิตใจของ
นักเรียนและสามารถท่ีจะช่วยเหลือหรือเยียวยาไม่ให้นักเรียนบางคนท่ีเข้าสังคมหรือมีปัญหาสังคม
น้ันยังไม่หลุดออกจากระบบทางการศึกษาจากปัญหาทางด้านจิตใจโดยผ่านนักจิตวิทยา และการ
จัดสรรกิจกรรมท่ีสามารถให้นักเรียนในโรงเรียนได้ค้นหาความเป็นตัวตน สร้างปฏิสัมพันธ์กับ
เพ่ือนในโรงเรียนและช่วยกันดูแลซ่ึงกันและกันด้วยกันเองได้หรือช่วยเหลือหรือปรับแก้ไขในด้าน
ของพฤติกรรมท่ีไม่พึงประสงค์หรือผิดระเบียบ สู่การให้คําปรึกษาหรือหาข้อตกลงร่วมกันระหว่าง
นักเรียนและโรงเรียน การผลักดันกิจกรรมทางสังคมตามเทศกาลสําคัญต่าง ๆ เพื่อให้นักเรียน
น้ันเข้าถึงความถนัดหรือความชอบได้อย่างเสรี หรือท้ังในด้านของปัญหาทางทุนทรัพย์ในการ
เข้าถึงการศึกษา นักสงคมสงเคราะห์เองก็จะสามารถแบ่งเบาพาระจากครูหรืออาจารย์ท่ีโรงเรียน
ในการทําการเย่ียมบ้านหรือประเมินสภาพแวดล้อมสู่ข้ันตอนการจัดสรรหรือให้ผู้ใช้บริการได้เข้าถึง
สวัสดิการทางสังคมได้อย่างเหมาะสมและท่ัวถึงย่ิงข้ึน อันเป็นงานพ้ืนฐานหรืองานหลักของนัก
สังคมสงเคราะห์อยแู่ ล้วอีกดว้ ย
116
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ูส้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
คธั รินทร์ บัวทอง 6105681644
การออกแบบสวสั ดิการการศึกษา : มุมมองของนกั สังคมสงเคราะห์
กรณศี ึกษา : โรงเรียนระยองวิทยาคม จงั หวดั ระยอง
โรงเรียนระยองวิทยาคมเป็นโรงเรียนแบบสหศึกษา สังกัดสํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษา
มัธยมศึกษาเขต 18 โดยจัดการเรียนการสอนท้ัง 2 ระดับ คือ ในระดับมัธยมศึกษาตอนต้น
และระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย เม่ือปีการศึกษา 2517 กรมสามัญศึกษาได้พิจารณาคัดเลือกให้
โรงเรียนระยองวิทยาคมเป็นโรงเรียนอยู่ในโครงการพัฒนาโรงเรียนมัธยมศึกษาในส่วนภูมิภาค
(ค.ภ.ม.) รุ่นท่ี 1 และเร่ิมใช้หลักสูตร ค.ม.ส. ต้ังแต่ปีการศึกษา 2517 เป็นต้นมา จากการท่ีโรงเรียน
ระยองวิทยาคมเข้าอยู่นโครงการปรับปรุงดังกล่าว ทําให้โรงเรียนได้รับการสนับสนุนให้มีอาคาร
เรียน โรงฝึกงาน ครุภัณฑ์ อุปกรณ์ต่าง ๆ ตลอดจนบุคลากรมากข้ึน ทําให้โรงเรียนระยอง
วิทยาคมเป็นโรงเรียนมัธยมศึกษาขนาดใหญ่โรงเรียนหน่ึง จากน้ันโรงเรียนก็เจริญก้าวหน้ามาเป็น
ลําดับ ได้รับความนิยมจากผู้ปกครองและประชาชนท่ัวไปส่งบุตรหลานเข้าศึกษาเล่าเรียน ท้ังน้ี
เพราะโรงเรียนได้รับการสนับสนุนอย่างดีจากสมาคมศิษย์เก่าระยองมิตรอุปถัมภ์ สมาคม
ผู้ปกครองและครูระยองวิทยาคม คณะกรรมการสถานศึกษาข้ันพ้ืนฐานฯ ตลอดจนมูลนิธิต่าง ๆ
และจากขา้ ราชการ พ่อคา้ ประชาชนชาวระยอง
ปจั จุบนั โรงเรยี นระยองวทิ ยาคมมเี น้อื ท่ปี ระมาณ 48 ไร่ 1 งานเศษ บรเิ วณทว่ั ไปไดร้ ับการ
ตกแต่งสวยงามร่มรน่ื มอี าคารเรยี น 6 หลัง โรงฝึกงาน 6 หลงั โรงยิม 1 หลงั หอประชมุ อาคาร
อเนกประสงค์ 2 หลัง อาคารกิจกรรม 1 หลัง บ้านพักครูเด่ียว 11 หลัง บ้านพักครู 8 หน่วย 1
หลัง บ้านพักนักการภารโรง 5 หลัง นอกจากน้ีบริเวณโรงเรียนยังประกอบด้วย สวนพุ ทธศาสน์
สวนสุขภาพ สวนกาญจนาภิเษก สนามฟุ ตบอล สนามฟุ ตซอล สระว่ายน้ํา ศูนย์สุขภาพ ศาลา
ไทย อาคารประชาสัมพันธ์ หอพระพุ ทธรูป ศาลา 100 ปีระยองวิทยาคม ห้องพยาบาล ธนาคาร
โรงเรียน ห้องอาเซียน ห้องสมุด ห้องแนะแนว ห้องคอมพิ วเตอร์ ห้องเรียนไร้พรมแดน
และอาคารอเนกประสงค์ 4 ชน้ั พรอ้ มโรงอาหาร
พันธกิจ (MISSION)
1. พัฒนาการบริหารโรงเรียนอย่างมีระบบโดยยึดหลักธรรมาภิบาล ด้วยทักษะภาวะผู้นําใน
ศตวรราท่ี 21
2. พั ฒนาหลักสูตรโรงเรียนให้ตอบสนองความแตกต่างระหว่างบุคคล และมีคุณภาพ
เทยี บเคยี งระดบั สากล
3. พัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศสําหรับการบริหารโรงเรียน และการจัดกระบวนการ
เรยี นรู้
4. พัฒนาสภาพแวดลอ้ งของโรงเรียนใหเ้ ป็นแหล่งเรยี นรู้
5. พัฒนาครูใหม้ รทักษะการจัดกระบวนการเรียนรสู้ ําหรบั นกั เรยี นใศตวรรษท่ี 21
6. พัฒนานักเรยี นให้มศี ักยภาพเปน็ พลโลกบนพื้นฐานของความเปน็ ไทย
7. เปิดโอกาสให้หน่วยงานภายนอก คณะกรรมการสถานศึกษา ผู้ปกครอง ชุมชน มีส่วนร่วม
ในการจัดการศึกษา
117
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ูส้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
เป้าประสงค์ (GOALS)
1. นกั เรยี นมศี ักยภาพของความเปน็ พลเมืองไทยและพลเมอื งโลก(World Citizen)
2. โ ร ง เ รี ย น บ ริ ห า ร จั ด ก า ร ด้ ว ย ร ะ บ บ คุ ณ ภ า พ (Quality System Management)
เทียบเคียงมาตรฐานสากล (World-Class Standard)
3. โรงเรียนมีหลักสูตร รูปแบบ และกระบวนการจัดการเรียนรู้ท่ีหลากหลายรูปแบบ
มคี ุณภาพ เปน็ ไปตามศักยภาพและความสามารถของผู้เรียน
4. โรงเรียนมีภาคีเครือข่ายการจัดการเรียนรู้ และโรงเรียนร่วมพัฒนาท้ังในประเทศและ
ต่างประเทศ
สถติ ิ บคุ ลากรและนักเรียน
• บุคลากรโรงเรียนระยองวิทยาคม มีจํานวน 277 คน แบ่งเป็นบุคลากรด้านงานบริหาร 5
ราย , คณิตศาสตร์ 27 ราย , วิทยาศาสตร์ 35 ราย , สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม
18 ราย , ภาษาไทย 17 ราย , ศูนย์เอเชียตะวันออก 10 ราย , ภาษาต่างประเทศ 20 ราย ,
EP 13 ราย , สุขศึกษาและพลศึกษา 15 ราย , ศิลปะ 12 ราย , กิจกรรมพัฒนาผู้เรียน 7
ราย , การงานอาชีพ 17 ราย , คอมพิวเตอร์ 15 ราย , และบุคลากรทางด้านอ่ืน ๆ อีก 50
ราย
• ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน้
มีจํานวนท้ังหมด 1,639 คน โดยมีนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 1 จํานวน 544 คน ,
นกั เรยี นชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี 2 จาํ นวน 503 คน และ ช้นั มัธยมศึกษาปที ่ี 3 จํานวน 592 คน
และสามารถแบ่งจํานวนนกั เรยี นไดต้ ามโปรแกรมการศึกษา ดงั น้ี
1. โปรแกรมหอ้ งเรียนปกติ จํานวน 675 คน
2. โปรมแกรม EIS จํานวน 447 คน
3. โปรแกรม EP จาํ นวน 246 คน
4. โปรแกรมSmart Com จํานวน 76 คน
5. โปรแกรม GIFTED จํานวน 177 คน
• ระดับช้นั มัธยมศึกษาตอนปลาย
มีจํานวนท้ังหมด 1,883 คน โดยมีนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 4 จํานวน 667 คน ,
นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 5 จํานวน 611 คน และ ช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 6 จํานวน 605 คน
และสามารถแบง่ จํานวนนักเรียนได้ตามโปรแกรมการศึกษา ดังน้ี
1. โปรแกรม EIS จํานวน 221 คน
2. โปรแกรม EP จาํ นวน 150 คน
3. โปรแกรม วิทย-์ คณติ จาํ นวน 562 คน
4. โปรแกรม อังกฤษ-คณติ จํานวน 189 คน
5. โปรแกรม ศิลป-์ กีฬา จํานวน 93 คน
6. โปรแกรม ภาษาต่างประเทศ จาํ นวน 478 คน
118
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
7. โปรแกรม SCI-PRO จํานวน 79 คน
งานบรกิ ารและสวสั ดิการด้านต่าง ๆ ของโรงเรยี น
• งานหลักสูตร
1. แนวทางการจัดกิจกรรม “ลดเวลาเรียนเพ่ิมเวลารู้” แบ่งออกเปน็ 4 หมวด
หมวดท่ี 1 กิจกรรมพัฒนาผ้เู รียน (กิจกรรมบงั คบั ตามหลกั สูตร)
หมวดท่ี 2 สร้างเสริมสรรมถนะและการเรยี นรู้
หมวดท่ี 3 สร้างเสรมิ คุณลักษณะและคา่ นยิ ม
หมวดท่ี 4 สรา้ งเสริมทักษะการทาํ งาน การดาํ รงชีพ และทกั ษะชีวิต
2. สะเต็มศึกษา (STEM) คือ แนวทางการศึกษาท่ีบูรณาการความรู้ใน 4 สหวิทยาการ ได้แก่
วิทยาศาสตร์ วิศวกรรมศาสตร์ เทคโนโลยี และ คณิตศาสตร์ โดยเน้นการนําความรู้ไปใช้แก้ไข
ปัญหาในชีวิตจริง รวมท้ังการพัฒนากระบวนการหรือผลผลิตใหม่ ท่ีเป็นประโยชน์ต่อการ
ดําเนินชีวิตและการทํางาน ซ่ึงการจัดรูปแบบการศึกษาดังกล่าวน้ันไม่ได้เน้นเพียงแค่การ
ท่องจําทฤษฎีหรือกฎทางวิทยาศาสตร์หรือคณิตศาสตร์ แต่เป็นการสร้างความเข้าใจในทฤษฎี
น้ันผ่านการปฏิบัติควบคู่กับการพัฒนาทักษะการคิด ต้ังคําถาม แก้ไขปัญหา และการหาข้อมูล
และการวิเคราะห์ข้อค้นพบใหม่ๆ พร้อมท้ังสามารถนําข้อค้นพบน้ันไปใช้ได้จริง หรือบูรณาการ
กับชวี ติ ประจําวนั ได้ โดยมีลักษณะการจดั การเรยี นรู้ 5 ประการ ดังน้ี
1. เปน็ การเรยี นการสอนท่เี น้นบรู ณาการ
2. ช่วยนักเรียนสร้างความเช่ือมโยงระหว่างเน้ือหาวิชาท้ัง 4 กับชีวิตประจําวัน และ
การทําอาชีพ
3. เน้นการพัฒนาทกั ษะในศตวรรษท่ี 21
4. ท้าทายความคิดของนักเรยี น
5. เปิดโอกาสให้นักเรียนได้แสดงความคิดเห็น และความเข้าใจท่ีสอดคล้องกับเน้ือหา
ท้งั 4 วชิ า
โดยระดับการบูรณาการท่ีอาจเกิดข้ึนในช้ันเรียนสะเต็มศึกษาสามารถแบ่งออกได้เป็น 4 ระดับ
ไดแ้ ก่
1. การบูรณาการภายในวิชา โดยผู้เรียนรู้เน้ือหาและทักษะของวิชาต่าง ๆแยกส่วน
ออกจากกนั
2. การบูรณาการแบบพหุวิทยาการ โดยผู้เรียนรู้เน้ือหาและทักษะของวิชาต่าง ๆแยก
ส่วนกนั ไดแ้ ต่อย่ภู ายใต้หัวขอ้ ใหญ่ หรอื หัวข้อเดยี วกัน
3. การบูรณาการแบบสหวิทยาการ โดยผู้เรียน เรียนรู้เน้ือหาและทักษะจาก 2 วิชาข้ึน
ไปในลักษณะเช่อื มโยงกนั เพื่อการเรียนรูท้ ่ลี กึ ซง้ึ ย่งิ ข้นึ
4. การบูรณาการแบบข้ามสาขาวิชา โดยผู้เรียน เรียนรู้ทักษะจาก 2 วิชาข้ึนไป และ
นํามาประยุกต์ใช้แก้ไขปัญหาหรือทําโครงการท่ีเหมือนสถาณการณ์ในโลกจริง
เพ่ือเสรมิ สรา้ งประสบการณ์การเรยี นรู้
119
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผูส้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
ดังน้ันเพ่ือให้สอดคล้องกับการเรียนรู้ในศตวรรษท่ี 21 งานหลักสูตรโรงเรียนระยอง
วิทยาคม จึงได้มุ่งเน้นการใช่ทักษะในเน้ือหาและวิธีการตามความสามารถในการเรียนรู้ ช่วยให้
วิธีการเรียนรู้นวัตกรรมท่ีบูรณาการการใช้เทคโนโลยีสนับสนุนแนวทางเพ่ิมเติมในการใช้ปัญหา
เป็นฐาน และทักษะการคิดข้ันสูง สนับสนุนให้รวมทรัพยากรของชุมชน ภูมิปัญญาชาวบ้าน
และแหลง่ เรียนรนู้ อกหอ้ งเรียน
• กจิ กรรมเพื่อสังคมและสาธารณประโยชน์
กิจกรรมเพ่ือสังคมและสาธารณประโยชน์ เป็นกิจกรรมท่ีส่งเสริมให้ผู้เรียนสามารถพัฒนา
ตนเองตามธรรมชาติและเต็มตามศั กยภาพ โดยคํานึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคล
และพัฒนาการทาสมอง เน้นให้ความสําคัญท้ังความรู้และคุณธรรมจริยธรรม จัดกิจกรรมโดยให้
ผู้เรียนรู้ได้คิดสร้างสรรค์ ออกแบบกิจกรรมบําเพ็ญประโยชน์อย่างหลากหลายรูปแบบ เพื่อแสดง
ถงึ ความรบั ผดิ ชอบต่อสังคมในลกั ษณะจิตอาสา
แนวทางการจัดกจิ กรรม
การจัดกิจกรรมเพ่ือสังคมและสาธารณะประโยชน์น้ัน ผู้เรียนสามารถร่วมกันในการ
ออกแบบรูปแบบกิจกรรม สํารวจและวิเคราะห์สภาพปัญหา วางแผนการจัดกิจกรรม ปฏิบัติตาม
แผนกิจกรรม สรุปผลและร่วมอภิปรายผล พร้อมท้ังเผยแพร่ผลของการจัดกิจกรรม ซ่ึงการทํา
กิจกรรมดังกล่าว สามารถเลือกกิจกรรมหรือเข้าร่วมกิจกรรมได้ท้ังกิจกรรมภายในและภายนอก
โรงเรียน ดังน้ี
1. จัดกิจกรรมบูรณาการใน 8 กลุ่มสาระการเรียนรู้ และประสบการณ์ของผู้เรียนเอง
โดยผู้เรียนสามารถจัดกจิ กรรมตามองค์ความร้ทู ่ไี ดจ้ ากการเรียนรู้ และจากประสบการณ์
2. จัดกิจกรรมในลักษณะของโครงการ โครงงาน หรือกิจกรรม หมายถึง กิจกรรมท่ีผู้เรียน
นําเสนอการจัดกิจกรรมต่อโรงเรียนเพ่ือขอความเห็นชอบในการจัดทําโครงการ โครงงาน
หรือกจิ กรรม ซง่ึ มีระยะเวลาเร่มิ ต้นและสิ้นสุดชัดเจน
3. จัดกิจกรรมร่วมกับองค์กรอ่ืน หมายถึง กิจกรรมท่ีผู้เรียนอาสาสมัครเข้าร่วมกิจกรรมกับ
หน่วยงาน หรือองค์กรอ่ืน ๆ ท่ีจัดกิจกรรมในลักษณะเพื่อสังคมแบะสาธารณประโยชน์
โดยผู้เรียนสามารถเลือกเข้าร่วมกิจกรรมได้ คือ ร่วมกับหน่วยงานอ่ืนท่ีเข้ามาจัดกินกรรม
ในโรงเรียน และ รว่ มกับหนว่ ยงานอน่ื ท่จี ัดกิจกรรมนอกโรงเรยี น
• งานบริการทางการศึกษาและสวัสดิการ
1. งานแนะแนว คือ การช่วยเหลือให้นักเรียนรู้จักตนเองตามสภาพความเป็นจริง
รักและเห็นคณุ คา่ ของตนเองและผอู้ น่ื รจู้ ักโลกแวดลอ้ ม สามารถตัดสินใจ แกไ้ ขปัญหา
รู้จักเลือกและวางแผนชีวิต วางแผนการเรียนและอาชีพ สามารถปรับตัวได้อย่าง
เหมาะสม และพัฒนาตนเองได้เต็มตามศักยภาพ อันนําไปสู่การมีชีวิตท่ีมีความสุข
ความสําเร็จและเปน็ ประโยชน์
ขอบขา่ ยของงานแนะแนวโรงเรียน
• จัดกิจกรรมแนะแนวในคาบเรียนทุกระดับช้ัน จํานวน 1 คาบ/สัปดาห์ โดยมีเน้ือหาครบท้ัง
3 องค์ประกอบ คือ แนะแนวด้านการศึกษา แนะแนวด้านอาชีพ และแนะแนวด้านชีวิตและ
สังคม
120
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผูส้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
• จัดบรกิ ารตามหลกั การแนะแนว 5 ประการ ดังน้ี
1.บริการสํารวจข้อมูล เช่น การทดสอบความสามารถ ความถนัด ความสนใจ
บคุ ลกิ ภาพ เปน็ ตน้ เพ่ือให้ครรู ู้จักนกั เรยี นและเพ่ือให้นักเรยี นได้รู้ตกั ตนเองในทกุ ๆ ด้าน
2.บริการสนเทศ โดยการให้ข้อมูล ข่าวสาร และความรู้ท่ีจําเป็นท้ังด้านการศึกษา
อาชีพ สภาพสังคม ส่ิงแวดล้อม ผ่านวิธีการต่าง ๆ เช่น ป้ายนิเทศ เอกสาร/หนังสือ ส่ือ
วิดิทัศน์ อินเตอร์เน็ต และประชาสัมพันธ์เสียงตามสายของโรงเรียนเป็นต้น เพื่อให้
นกั เรยี นสามารถปรบั ตนใหเ้ หมาะสมตอ่ สถาณการณแ์ ละการเปล่ยี นแปลง
3.บริการให้คําปรึกษา ด้านการเรียน ด้านอาชีพ ด้านชีวิตและสังคม เพ่ือช่วยให้
นกั เรยี นสามารถคดิ ตดั สินใจและแก้ไขปญั หาดว้ ยตนเองได้อย่างรอบคอบและเหมาะสม
4.บริการจัดวางตัวบุคคล เช่น การจัดสรรหาทุนการศึกษา การจัดสรรโควตาเข้า
ศึกษาต่อ การคัดเลือกนักเรียนในการเข้าร่วมกิจกรรมหรือโครงการต่าง ๆ เป็นต้น
เพื่อช่วยให้นักเรียนได้รับบริการและประสบการณ์ อันจะเป็นการแก้ปัญหาและพัฒนา
ตนเองตามความต้องการและความเหมาะสม
5.บริการติดตามและประเมินผล สรุปและรายงานข้อมูลการศึกษาต่อของนักเรียน
ท่ีสําเร็จการศึกษาระดับช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 3 และมัธยมศึกษาปีท่ี6 ในแต่ละปีการศึกษา
เพื่ อเป็นแนวทางแก่นักเรียนรุ่นต่อไป และเพ่ื อเป็นฐานข้อมูลในการปรับปรุงหรือ
พัฒนาการดําเนินงานของงานแนะแนวใหม้ ีคณุ ภาพมากย่งิ ข้นึ
บริการเสริม เช่น บริการให้ยืมหนังสือ บริการอินเตอร์เน็ต เพื่อศึกษาข้อมูลด้าน
การศึกษาต่อ การสมัครเข้าศึกษาต่อสถานศึกษาในสถาบันการศึกษาต่าง ๆ ผ่านระบบ
อินเตอร์เน็ต บริการด้านวัสดุอุปกรณ์ เช่น กรรไกร คัตเตอร์ อุปกรณ์เคร่ืองเขียนต่าง ๆ
เป็นต้น และบรกิ ารยาสามญั ประจําบา้ นเพื่อปฐมพยาบาลเบอ้ื งตน้
2. ทุนการศึกษา โดยงานแนะแนวได้จัดสรรทุนการศึกษาออกเปน็ 4 ประเภท ดังน้ี
• ทุนการศึกษาประจําปี สําหรับนักเรียนท่ีมีความประพฤติดีแต่ขาดแคลนทุน
ทรัพย์ เป็นทุนการศึกษาท่ีมีผู้อุปการคุณมอบให้โรงเรียนอย่างต่อเน่ืองเป็น
ประจําทุกปี โดยงานแนะแนวร่วมกับครูมท่ีปรึกษา และกิจการนักเรียนในการ
ดําเนินการคัดเลือกนักเรียน และจัดพิธีมอบทุนการศึกษาในเดือนสิงหาคมของ
ทุกปี
• ทุนอาหารกลางวัน สําหรับนักเรียนท่ีมีฐานะยากจน โดยครูแนะแนวจะมอบ
เงินทนุ อาหารกลางวนั แกน่ ักเรยี นสัปดาห์ละ 200 บาท ผ่านทางครทู ่ปี รกึ ษา
• ทุนการศึกษาระหว่างปี เป็นทุนการศึกษาท่ีหน่วยงานภายนอกได้มอบให้แก่
โรงเรียนในโอกาสต่าง ๆ โดยกําหนดเกณฑ์ หรือคุณสมบัติเฉพาะแตกต่างกัน
ไป
• ทุนฉุกเฉิน เป็นทุนท่ีมอบให้แก่นักเรียนท่ีประสบปัญหาขาดแคลนทุนทรัพย์
กะทันหัน เช่น สูบเสียบิดา - มารดา หรือ ผู้อุปการะ หรือประสบภัยธรรมชาติ
หรือดว้ ยสาเหตุอน่ื ใดอันสมควรไดร้ ับการช่วยเหลือเป็นรายกรณี
121
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ูส้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
3. กองทุนเงินให้กู้ยืมเพื่อการศึกษา (กยศ.) โรงเรียนระยองวิทยาคม โดยคุณสมบัติผู้
มีสิทธ์ิกู้ยืมน้ันจะต้องเป็นนักเรียนระดับช้ันมัธยมศึกษาตอนปลาย มีสัญชาติไทย
ขาดแคลนทุนทรัพย์ ครอบครัวมีรายได้ไม่เกิน 200,000 บาทต่อปี มีผลการเรียนดี
มีความประพฤติดี และไม่เป็นผู้ทํางานประจําในระหว่างการศึกษา โดยการพิจารณา
คุณสมบัติผู้ขอกู้น้ัน สถานศึกษาจะพิจารณาเป็นรายปี ผู้ขอกู้ท่ีมีคุณสมบัติจะได้กู้
จํานวนกค่ี นนน้ั ข้นึ อยกู่ ับวงเงนิ กู้ยมื ท่สี ถานศึกษาไดร้ ับจัดสรร
4. บริการของกลุ่มงานสนับสนนุ ส่งเสริมสวัสดิภาพของโรงเรียน
งานอนามยั
• บริการห้องพยาบาล การปฐมพยาบาลเบ้ืองต้นเม่ือเกิดอุบัติเหตุ เจ็บป่วยและ
นาํ ส่งโรงพยาบาล การขอรบั ยาและการขอนอนพัก
• บริการโครงการสวัสดิการนักเรียนด้านประกันอุบัติเหตุ โรงเรียนระยอง
วิทยาคมจัดให้มีการประกันอุบัติเหตุส่วนบุคคล โดยนักเรียนผู้ทําประกันจะเสีย
ค่าประกันคนละ 200 บาทต่อปี โดยให้ความคุ้มครองอุบัติเหตุตลอด 24
ชว่ั โมง ทเ่ี กิดข้นึ ท้งั ในและนอกโรงเรยี นทว่ั โลก ในกรณดี งั ตอ่ ไปน้ี
1 .อุบัตเิ หตบุ นท้องถนน ในแม่นา้ํ บนเคร่อื งบนิ
2. การประกอบกจิ กรรมต่าง ๆ เชน่ จากการเลน่ กีฬา การปฏบิ ัตงิ านในโรงเรียน
3. การทดลองทางวทิ ยาศาสตร์ การทํากจิ กรรมลูกเสือ เนตรนารี ยุวกาชาด
4. การเดนิ ทางไปทัศนศึกษา
5. การถกู แมลงมพี ิษกัดต่อย สุนัขกัด
การให้ความคุ้มครอง การรักษาพยาบาลต่ออุบัติเหตุแต่ละคร้ังไม่เกิดหน่ึงหม่ืนบาทถ้วน
ส่วนในกรณีเสียชีวิต บริษัทประกันจะจ่ายให้คนละหน่ึงแสนบาทถ้วน ในกรณีท่ีเข้ารับรักษา โดยไม่
มีใบส่งตัว จะต้องสํารองจ่ายไปก่อน โดยนําใบเสร็จฉบับจริง และใบรับรองเเพทย์ฉบับจริงมาทํา
เร่ืองขอเบิกท่ีห้องพยาบาล และในกรณีท่ีมีหนังสือส่งตัวนักเรียนสามารถเข้ารักษาท่ีโรงพยาบาล
ของรัฐและ เอกชน เช่น โรงพยาบาลรวมแพทย์ระยอง โรงพยาบาลมงกุฎ โรงพยาบาลระยอง
เปน็ ต้น
• จดั ทาํ แผนหรือโครงการกิจกรรมส่งเสริมงานอนามัยโรงเรียน
• ตรวจสุขภาพนกั เรียนเข้าใหมใ่ นระดับช้นั ม.1 และ ม.4
• ช่งั นา้ํ หนกั วัดส่วนสูง จดั ทาํ บตั รสุขภาพนักเรยี น
• โครงการตรวจสุขภาพครแู ละบคุ ลากรประจาํ ปี
• โครงการโรคเอดส์ และโรคติดต่ออน่ื ๆ
• กิจกรรมโครงการ “ฟนั สะอาด เหงือกแข็งแรง”
• โครงการแก้ไขปญั หานักเรยี นนา้ํ หนักต่าํ กว่าเกณฑ์
• โครงการส่งเสรมิ สมรรถภาพ กรณนี ้าํ หนกั ตา่ํ กวา่ เกณฑ์
งานดา้ นโภชนาการ
• จดั ทาํ โครงการกิจกรรมส่งเสรมิ งานโภชนาการในโรงเรยี น
122
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ูส้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
• จัดระบบโภชนาการในโรงเรยี นให้เปน็ ไปตามท่โี รงเรยี นกาํ หนด
• ควบคุมการดาํ เนนิ งานในระบบโภชนาการของโรงเรียนใหถ้ ูกสุขลกั ษณะ
• สนบั สนนุ และรณรงคใ์ ห้นักเรียนมีนสิ ัยการยรโิ ภคท่ดี ี
• ตรวจสอบคณุ ค่า คุณภาพและความสะอาดของอาหาร
นอกจากบริการและสวัสดิการท่ีกล่าวมาข้างต้นแล้วน้ัน โรงเรียนระยองวิทยาคมยังมี
บรกิ ารการใช้ศูนย์สุขภาพ (Fitness Center) เปิดใหบ้ ริการวนั จนั ทร์ - ศุกร์ เวลา 16.30 - 18.30
น. โดยมีเจ้าหน้าท่ีคอยดูแล และบุคคลภายนอกสามาถเข้าใช้บริการได้ โดยเสียค่าสมาชิกเดือนละ
150 บาท หรือ ใช้บริการต่อคร้ัง คร้ังละ 10 บาท โดยนักเรียนและบุคลากรของโรงเรียนจะใช้
บริการฟรี และทางโรงเรียนยังมีสระว่ายน้ําให้นักเรียนและบุคคลภายนอกใช้บริการ เปิดให้บริการ
วันจันทร์ - อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ เวลา 16.30 – 19.30 น. โดยขนาดสระยาว 25 เมตร
ก ว้ า ง 12 เ ม ต ร ลึ ก 2.10 เ ม ต ร 8 ช่ อ ง มี ห้ อ ง น้ํ า 4 ห้ อ ง ช า ย 2 ห้ อ ง ห ญิ ง 2 ห้ อ ง
และ ห้องอาบน้ํา 4 ห้อง เป็นชาย 2 ห้อง หญิง 2 ห้อง และยังมีสระสําหรับเด็กอีกด้วย ซ่ึงจะเก็บ
ค่าสมัครสมาชิกเป็นรายเทอม โดยค่าสมาชิกของเด็ก ราคา 500 บาท ผู้ใหญ่ 800 บาท
หรือสมาชิกรายปี โดยค่าสมาชิกของเด็กราคา 800 บาท และผู้ใหญ่ราคา 1,500 บาท
แต่เน่ืองจากนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี1 มีการเรียนว่ายน้ําในหลักสูตร จึงใช้บริการฟรีตลอดปี
การศึกษา และผู้ปกครองหรือคนในชมุ ชนสามารถวง่ิ ออกกาํ ลงั กายบนล่วู ง่ิ สนามได้อกี ดว้ ย
นอกจากสวัสดิการท่ีกล่าวมาทางข้างต้นแล้วน้ัน ทางโรงเรียนยังมีกิจกรรมท่ีคอยสงเสริม
และพัฒนาศักยภาพของผู้เรียน เช่น กิจกรรมชุมนุม ซ่ึงการเลือกชุมนุมน้ันเป็นไปตามความชอบ
ของตัวผู้เรียนเอง หรือตัวผู้เรียนจะรวมกลุ่มแล้วต้ังชุมชนก็ได้ กิจกรรมกีฬาสี กิจกรรมตลาดนัด
ชุมชุม กิจกรรมวันวิชาการ กิจกรรมวันวิทยาศาสตร์ กิจกรรมวันสุนทรภู่ กิจกรรมการแข่งขัน
กีฬาพื้นบ้าน และทางโรงเรียนยังสนับสนุนการแข่งขุนทางวิชาการต่าง ๆ รวมถึงอุปกรณ์อํานวย
สะดวกในการเรียน เพื่ออํานวยความสะดวกและเพ่ือให้นักเรียนได้บรรลุในการใช้ศักยภาพของ
ตนเองอกี ดว้ ย
บทบาทของนักสังคมสงเคราะหใ์ นโรงเรียนระยองวทิ ยาคมสามารถดําเนนิ หน้าท่ไี ด้ดังน้ี
1. วางแผนการดําเนินกิจกรรม หรือร่วมกับงานหลักสูตรการศึกษาในการออกแบบการเรียน
การสอนให้เหมาะสมกับพัฒนาการและชว่ งวยั
2. เป็นตัวกลางในการติดต่อประสานไปยังตัวองค์กรต่าง ๆ ในการทํากิจกรรมเพื่อสังคมและ
สาธารณะประโยชน์
3. ช่วยรับฟังปัญหาของครูท่ีปรึกษาและบุคลากรในสถานศึกษา เช่น ปัญหาท่ีพบเจอใน
ระหว่างการสอน หรือการแก้ไขปัญหาของครูท่ีปรึกษากับเด็ก หรือปัญหาการทํางานของ
บคุ ลากร เป็นต้น
4. ร่วมกับครูท่ีปรึกษาในการเย่ียมบ้านเด็ก เพื่ อใช้การประเมินและใช้ทักษะวิชาสังคม
สงเคราะห์ท่ีมีในการประเมิน สังเกต และช่วยเหลือเด็กในสถานศึกษา หรือช่วยเหลือด้าน
อ่นื ๆ เป็นตน้
5. บริการให้คําปรึกษาแกนักเรียนในโรงเรียน เน่ืองจากครูแนะแนวบางท่านไม่ได้จบจิตวิทยา
หรือการให้การให้คําปรึกษามาโดยตรง ทําให้อาจจะให้คําปรึกษาไม่ได้อย่างเต็มท่ี หรือ
อาจจะใช้คําพูดไม่เหมาะสม หรือวิธีการไม่เหมาะสม ดังน้ันถ้ามีนักสังคมสงเคราะห์ท่ีคอยให้
123
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ้สู อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
คําปรึกษาแก่เด็กในโรงเรียน จะเป็นการดี และยังสามารถเก็บรวบรวมข้อมูลเพ่ือสรุป
ปัญหาท่ีเด็กภายในโรงเรียนพบเจอ หรือเผชิญอยู่ เช่น ความเครียดจากการเรียน
เปน็ ตน้ และสามารถนาํ ไปสู่การออกแบบกจิ กรรมหรอื หาทางแก้ไขปญั หาดงั กลา่ วได้
6. การเป็นตัวกลางในการประสานกับโรงพยาบาล ผู้ปกครอง และคุณครู ในกรณีท่ีเด็กต้อง
ได้รบั การส่งตวั เขา้ รับการรักษาพยาบาลท่โี รงพยาบาล
7. ในกรณีท่ีโรงเรียนมีเด็กพิเศษ นักสังคมสงเคราะห์จะทําหน้าท่ีประสานกับทางผู้ปกครอง
และคุณครูท่ีปรึกษา และคุณครูท่านอ่ืน เพ่ือทราบถึงปัญหาและข้อจํากัดของเด็ก ปรัน
ทัศนคติของคุณครูและเพ่ือนท่ีมีต่อเด็กพิเศษ และคอบให้คําปรึกษาเพ่ือท่ีจะสามารถดึง
ศักยภาพของเด็กและพัฒนาได้อย่างเต็มทท่ี และร่วมมือกับทางแพทย์หรือนักจิตวทยาใน
การประเมินหรือปรึกษาทางด้านของพฤติกรรม อารมณ์ เป็นต้น รวมถึงร่วมมือกับ
ผปู้ กครองและคณุ ครูในการติดตามผล และออกแบบบริการหรอื สวสั ดิการอยา่ งเหมาะสม
กจิ กรรมหรอื บริการและสวัสดิการทอ่ี ยากให้มีเพ่ิมเติมภายในโรงเรยี น
เน่ืองจากการเรียนน้ันก่อให้เกิดความเครียดและความคาดหวังในตัวเองและคน
รอบข้าง รวมถึงการมีความรู้สึกถึงสภาวะท่ีถูกกดดัน เช่น การเรียนท่ีไม่เข้าใจ
เรียนเท่าไหร่ก็ไม่เข้าใจ การถูกบังคับให้เรียนในสายการเรียนท่ีไม่ชอบ เช่น อยากเรียนสาย
ศิลป์แต่ท่ีบ้านบังคับให้เรียนสายวิทยาศาสตร์ การถูกเปรียบเทียบกับห้องอ่ืน หรือ การถูก
มองว่าเป็นห้องท่ีเก่งแต่ทําไมถึงทําได้แค่น้ี เป็นต้น ซ่ึงผลของการกระทําดังกล่าวล้วน
ก่อให้เกดิ ปญั หาตามมาของตวั นักเรียนเอง จงึ อยากให้มีกจิ กรรมและบริการดังน้ี
1. ศูนย์ให้คําปรึกษาของโรงเรียนโดยมีนักสังคมสงเคราะห์เป็นผู้ดําเนินการให้
คาํ ปรกึ ษาโดยตรง
2. กิจกรรมบําบัดกลุ่ม เพราะปัญหาท่ีกล่าวมาข้างต้นน้ันเป็นปัญหาท่ีพบได้ในทุก
ระดับช้ัน ทุกช้ันปี โดยนักสังคมสงเคราะห์จะรับบทเป็นผู้นํากระบวนการ และให้
คุณครูแนะแนวเป็นผู้สังเกตการณ์ เป็นต้น โดยจะคัดเด็กท่ีมีปัญหาแบบเด็กกัน
มาร่วมแชร์ประสบการและรับคําปรึกษา โดยนักสังคมสงเคราะห์จะต้องกําหนด
หัวข้อ เป้าหมาย วัตถุประสงค์ และกติกาข้อจํากัดของการร่วมกิจกรรมอย่าง
ชัดเจน และตดิ ตามผลของการร่วมกิจกรรมอย่างต่อเน่อื ง
3. กิจกรรมการให้ผู้ปกครองเล็งเห็นถึงศักยภาพของนักเรียน เพราะเน่ืองจากเกิด
ปัญหาอย่างมากในการท่ีผู้ปกครองบังคับให้ลุกเรียนสายวิทย์คณิตเพี ยงเพราะ
มองว่าสามารถศึกษาต่อได้กว้างกว่าการเลือกศึกษาต่อในสายศิลป์ภาษา จึงทําให้
เด็กไม่ได้รับการพัฒนาตามศักยภาพและเต็มความสามารถ อีกท้ังการถูกบังคับให้
เรียนในสิ่งท่ีเด็กไม่ต้องการน้ันยังเป็นการลดทอนความสามารถของนักเรียน
และก่อให้เกิดความเครียดและความกดดันแก่ตัวนักเรียนเอง จึงอยากให้มี
กิจกรรมท่ีผู้ปกครองสามารถเข้าใจและเห็นศักยภาพและความสามารถของบุตร
หลานของตน และร่วมกันวางแผนในการเรียนได้อย่างเหมาะสม เพ่ือพัฒนา
124
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ้สู อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
ความสามารถและบุคลิกภาพของบุคคลไปในทางท่ีเหมาะสม และช่วยจัดหา
ทรพั ยากรและบรกิ ารในการพัฒนาอย่างเหมาะสม
บทบาทของโรงเรยี นระยองวทิ ยาคมกบั ชุมชน
1. มีส่วนร่วมในงานกิจกรรมอาสาต่าง ๆ ท่ีมีในชุมชน เช่น การกวาดลานวัด การร่วม
ประเพณที อ้ งถ่นิ หรอื วนั สําคัญทางศาสนาต่าง ๆ
2. ร่วมอนุรักษ์วัฒนธรรมของท้องถ่ิน โดยมีคาบเรียนวิชาท้องถ่ินของเรา โดยมีการให้
นักเรียนได้เรียนรู้ถึงประวัติความเป็นมา ภาษาท้องถ่ิน โบราณสถานและโบราณวัตถุ
กิจกรรมทัศนศึกษาเพ่ือเรียนรู้ศิลปวัฒนาธรรมต่าง ๆภายจังหวัด การแข่งขันกีฬา
พื้นบ้าน เป็นต้น ซ่ึงเป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรมอันดีของท้องถ่ิน และทางโรงเรียนยังมี
การประสานงานร่วมกับศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดระยอง และ หน่วยอนุรักษ์ส่ิงแวดล้อม
ธรรมชาติและศิลปกรรมท้องถ่นิ
3. ร่วมกับทรัพยากรชุมชนในการให้ความรู้ เช่น หน่วยสาธารณะสุขของเทศบาลนครระยอง
ในการให้ความรู้เร่ืองโรคติดต่อ บริการตรวจสุขภาพต่าง ๆ นอกจากน้ีโรงเรียนระยอง
วิทยาคมยังร่วมกับทางสภากาชาดในการรับบริจาคเลือด โดยสภากาชาดจะมีการมาออก
หน่วยรับบริจาคท่ีโรงเรียนทุก ๆ ปีการศึกษา เพ่ือให้นักเรียนและบุคลากรท่ีมีคณสมบัติ
ครบถว้ นเข้ารบั การบรจิ าคเลือด
4. เป็นสถานท่ีในการจัดกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การเป็นสนามสอบคัดเลือกต่าง ๆ การให้เช่า
พื้นท่ใี นการจัดกจิ กรรม หรอื ให้ชุมชนยืมของหรือพัสดุอุปกรณต์ า่ ง ๆ
5. ส่งเสริมสุขภาพของชุมชน เน่ืองจากโรงเรียนระยองวิทยาคมเป็นโรงเรียนท่ีมีลู่ว่ิงสนาม
ได้มาตราฐานสากล อีกท้ังยังมีบริการศูนย์สุขภาพ สระว่ายน้ํา และเคร่ืองออกกําลังกาย
กลางแจง้ บริการ ซง่ึ บคุ คลภายนอกสามารถเข้าใชบ้ ริการได้
6. เป็นแหล่งความรู้ของชุมชน และภูมิปัญญาของชุมชน เน่ืองจากทางโรงเรียนน้ันเป็น
โรงเรียนท่ีมีประวัติคู่กับชุมชนมาช้านาน อีกท้ังยังตู้จัดแสดงข้าวของเคร่ืองใช้ต่าง ๆ
ทบ่ี ง่ บอกถงึ ภูมปิ ัญญาและลกั ษณะการใช้ชวี ิตของคนระยองในสมยั ก่อน
125
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผ้สู อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2563
ฟา้ ประดับดาว สุวรรณคร 6105681719
การออกแบบสวสั ดกิ ารการศึกษา : มมุ มองและขอ้ เสนอของนักสังคมสงเคราะห์
1.สถานการณ์เด็กในโรงเรียนเป็นอยา่ งไร
โรงเรียนลาซาล กรุงเทพฯ บางนา (ล.ซ.) เป็นโรงเรียนศาสนาคริสต์ท่ีเกิดจากการก่อต้ัง
ของคณะภราดาลาซาล ณ เลขท่ี 23 หมู่ 7 ตําบลบางนา อําเภอพระโขนง จังหวัดกรุงเทพฯ
(ปัจจุบัน เลขท่ี 752 ถนนลาซาล แขวงบางนา เขตบางนา กรุงเทพฯ) ในเน้ือท่ี 43 ไร่ 3 งาน 15
ตารางวา (ปัจจุบัน เน้ือท่ี 55 ไร่ 2 งาน 13 ตารางวา) โรงเรียนลาซาลเป็นโรงเรียนประเภทสามัญ
ศึ ก ษ า ใ น ก า ร กํ า กั บ ดู แ ล ข อ ง สํ า นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ส่ ง เ ส ริ ม ก า ร ศึ ก ษ า เ อ ก ช น
กระทรวงศึกษาธิการ ได้รับอนุญาตให้จัดต้ังโรงเรียน เม่ือวันท่ี 10 เมษายน พ.ศ. 2506 ในนาม
มูลนิธิคณะเซนต์คาเบรียลแห่งประเทศไทย โดยปีแรกท่ีทําการเปิดสอน เปิดรับเฉพาะนักเรียนชาย
เทา่ นน้ั กอ่ นจะเปล่ยี นมารบั ทง้ั นักเรียนหญิงและนกั เรียนชาย
สังกัดของโรงเรยี นลาซาล กรุงเทพฯ จัดอยใู่ นสังกัดเอกชน ระดับการศึกษาของโรงเรยี น
ลาซาล กรุงเทพฯ มีต้ังแต่ระดับอนุบาลจนถึงระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนลาซาล
กรุงเทพ ถือเป็นโรงเรียนท่ีมีขนาดใหญ่ เน่ืองจากมีนักเรียนท้ังหมดจํานวน 4,942 คน
โดยจาํ นวน สถติ ิขอ้ มลู เด็กนักเรียน และบุคลากรในโรงเรยี นลาซาล ปี 2563 อยา่ งละเอยี ด มดี งั น้ี
จํานวนสถติ ขิ อ้ มลู เดก็ นกั เรยี น โดยจําแนกตามเพศ
ช้นั เรยี น จาํ นวนหอ้ ง จํานวนนกั เรียน รวม
ชาย หญิง 240
240
อนุบาลปที 1่ี 6 117 123 240
อนุบาลปีท่ี 2 6 720
อนุบาลปที ่ี 3 6 128 112 400
รวม อ.1 – อ. 3 18 413
ประถมศึกษาปีท่ี 1 9 133 107 398
ประถมศึกษาปที ่ี 2 9 375
ประถมศึกษาปีท่ี 3 9 378 342 369
ประถมศึกษาปที ่ี 4 8 377
ประถมศึกษาปีท่ี 5 8 187 213 2,332
ประถมศึกษาปีท่ี 6 8 380
รวมประถมศึกษาปที ่ี 1 – 6 51 224 189 415
มัธยมศึกษาปีท่ี 1 8 407
มัธยมศึกษาปีท่ี 2 9 220 178 1,202
มธั ยมศึกษาปที ่ี 3 9
รวมมธั ยมศึกษาปที ่1ี – 3 26 210 165
191 178
203 174
1,235 1,097
208 172
218 197
213 194
639 563
126
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ู้สอน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
ชน้ั เรียน จํานวนหอ้ ง จํานวนนกั เรยี น รวม
ชาย หญงิ 222
217
มัธยมศึกษาปที ่ี 4 5 101 121 249
มัธยมศึกษาปที ่ี 5 5 688
มัธยมศึกษาปีท่ี 6 5 122 95 4,942
รวมมธั ยมศึกษาปีท่ี 4 – 6 15
รวมท้งั ส้ิน 110 148 101
371 317
2,623 2,319
จํานวนครูทง้ั โรงเรยี น โดยจําแนกตามประเภท
ประเภท จํานวน รวม รอ้ ยละ
ชาย หญิง
ครูประจาํ /บรรจ-ุ แตง่ ต้งั
บุคลากรทางการศึกษา/บรรจ-ุ แตง่ ต้งั 47 180 227 84.39
ครูพิเศษ
ครตู า่ งชาติ 3 6 9 3.34
รวม
6 16 22 8.18
3 8 11 4.09
59 210 269 100.00
สถานการณ์เด็กในโรงเรียนในตอนน้ี เด็กนักเรียนในระดับช้ันจะมีการเรียนท่ีค่อนข้างหนัก
เน่ืองจากการเรียนในแต่ละวัน มีด้วยกันท้ังหมด 7 คาบเรียน และมีการเรียนพิเศษเสริมในตอน
เยน็ อีก 1 คาบ เรียน โดยในคาบเรยี นท่ี 8 เป็นการเรียนพิเศษท่มี คี า่ ใช้จ่ายเพ่ิมเตมิ แต่นักเรยี นทุก
คนจะไม่สามารถเลือกได้และจะต้องเรียนพิเศษเสริมน้ี ซ่ึงทําให้เวลาการเรียนตลอดท้ังวันมีความ
ยาวนานถึง 8 ช่ัวโมง ซ่ึงถือว่ามีระยะเวลาท่ีค่อนข้างยาวนานมาก เม่ือเทียบกับโรงเรียนอ่ืน ๆ
โดยเฉพาะโรงเรียนรัฐบาลท่ีมีจํานวนคาบท่ีน้อยกว่าและเลิกเรียนไวกว่า โดนในการเรียนในช่ัวโมง
ท่ีมีจํานวนค่อนข้างมากน้ัน ส่งผลให้นักเรียนต้องเรียนหนัก และ ไม่มีเวลาเหลือไปพักผ่อน
หรือทําอย่างอ่ืนท่ีตนเองสนใจหรือต้องการ อีกท้ังยังส่ งผลต่อด้านจิตใจและอารมณ์
และกอ่ ให้เกดิ ภาวะความเครียดอกี ดว้ ย
ในการเรียนของนักเรียนในระดับประถมศึกษาถึงระดับมัธยมต้นน้ัน มีการแบ่งแผนก
สําหรับการเรียนการสอนท่ีมีความแตกต่างกันออกเป็น 2 แผนก คือ แผนกธรรมดา (ภาคปกติ)
และ แผนกภาษา หรือ แผนกEP (ภาคภาษาอังกฤษ) โดยแผนกภาษาจะมีแผนการเรียน
ภาษาอังกฤษท่ีมากกว่า และมีค่าใช้จ่ายท่ีมากกว่า ซ่ึงการแบ่งแผนกออกเป็น 2 แผนกภายใน
โรงเรียน สร้างความเหล่ือมล้ําสําหรับนักเรียน และทําให้เกิดการแข่งขันภายในโรงเรียนระหว่าง
สองแผนกในการเรียน ในการประกวด และในการทํากิจกรรมต่าง ๆ โดยเฉพาะในกิจกรรมกีฬาสี
ท่มี ที ่นี ง่ั จาํ กดั ท้งั ในด้านกีฬา และการเดินขบวนพาเรด
สถานการณ์ของระดับช้ันมัธยมศึกษาตอนปลาย จะมีปัญหาท่ีเก่ียวข้องกับเร่ืองเรียน
โดยจะเป็นปัญหาในด้านของความเครียด เน่ืองจากนัดเรียนในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายจะต้อง
เรียนเพ่ือทําคะแนนและเกรดให้ดี เพื่อนําไปย่ืนสําหรับสอบเข้าเพ่ือศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษา
โดยมหาวิทยาลัยท่ีเด็กส่วนใหญ่มุ่งหวังเพ่ือจะเข้าศึกษาต่อน้ันก็เป็นมหาวิทยาลัยช้ันนํา ซ่ึงมีผู้ท่ี
127
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปีการศึกษา 2563
ต้องการจะเข้าไปศึกษาต่อจํานวนมาก ทําให้เด็กต้องต้ังใจเรียนมากข้ึน และต้องอ่านหนังสือมาก
ข้ึน ซ่ึงก็อาจทําให้เด็กเกิดการกดดันตนเองมากเกินไป นอกจากความเครียดในเร่ืองของการเรียน
แล้ว ความเครียดของเด็กมักเกิดจากความขัดแย้งภายในครอบครัว โดยปัญหาหลัก ๆ มักจะมา
จากความต้องการของตัวเด็กและความต้องการของพ่อแม่ท่ีมีความขัดแย้งกัน ในเร่ืองของคณะ
ท่ีเด็กจะศึกษาต่อในระดับมหาวิทยาลัย เม่ือเกิดความขัดแย้งและขัดกับความต้องการของตัวเด็ก
ทําให้เด็กเกิดความกดดันเม่ือต้องพยายามเรียน พยามสอบ ในส่ิงท่ีตนไม่ต้องการ นอกจากน้ี
ความเครียดของเด็กยังมีในเร่ืองอ่ืน ๆ เช่น ปัญหาในเร่ืองความสัมพันธ์กับเพ่ือน ท่ีอาจปรับตัว
เข้าหากันไม่ได้ หรือมีปัญหาปากเสียงเพราะความคิดเห็นไม่ตรงกันทําให้การทะเลาะกัน และปัญหา
ท่ีเด็กระดับมัธยมศึกษาตอนปลายมีมากท่ีสุดคือ ปัญหาในเร่ืองของความรัก ซ่ีงถือความรู้สึกและ
เป็นความสั มพั นธ์ท่ีมีอิทธิพลและส่ งผลต่ออารมณ์และจิตใจของเด็กในช่วงวัยน้ีเป็นอย่างมาก
เพราะเด็กในวัยน้ีให้ความสนใจกับเพศตรงข้ามและใช้อารมณ์ความรู้สึกในการตัดสินใจมากกว่า
เหตุผล จึงทําให้เม่ือเกิดปัญหาในด้านของความรัก จึงส่งผลต่ออารมณ์ความรู้สึกทันที และทําให้
กระทบกับด้านอน่ื ๆ
โดยการท่ีเด็กเกิดภาวะความเครียดจากสาเหตุต่าง ๆ ท่ีได้กล่าวมาในข้างต้นน้ัน
มักจะส่งผลต่อทางด้านร่างกายและจิตใจของเด็กโดยตรง ซ่ึงผลกระทบท่ีเกิดจากความเครียดน้ัน
จะมีความรุนแรงท่ีแตกต่างกันไป เช่น อารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย เครียดลงกระเพาะจนไม่
สามารถรับประทานอาหารได้ เกิดการนอนไม่หลับ หรือ การไม่มีสมาธิในการทําสิ่งต่าง ๆ ซ่ึงส่ิง
เหล่าน้ีทําให้เด็กมีปัญหากับการจัดการกับร่างกายและอารมณ์ของตนเอง ซ่ึงหากไม่สามารถ
จัดการกับปัญหาความเครียดทม่ี อี ยู่ได้ อาจเกิดภาวะท่รี ุนแรงทส่ี ุดคือเด็กมีความคิดทจ่ี ะฆ่าตัวตาย
2.สวัสดิการ กิจกรรม บริการทม่ี ี (อะไรบา้ ง เป็นอย่างไร)
สวสั ดิการภายในโรงเรียนลาซาล
สวัสดิการด้านสุขภาพอนามัย มีการจัดแพทย์จากโรงพยาบาลเข้ามาฉีดวัคซีนให้แก่
นักเรียน โดยจะเป็นวัคซีนไข้หวัดใหญ่และการฉีดวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบสายพันบี ประจําทุก
ๆ ปี และมีการจัดทันตแพทย์จากโรงพยาบาลด้านทันตกรรม มาเคลือบฟู ออไรด์ป้องกันฟนั ผุและ
ตรวจสุขภาพฟนั ให้แก่เด็กในระดับก่อนปฐมวัยจนถึงระดับประถมศึกษาตอนต้น เป็นประจําทุก ๆ
ปี รวมไปถึงมีห้องพยาบาลสําหรับนักเรียนท่ีเจ็บป่วย หรือ เกิดอุบัติเหตุระหว่างอยู่ภายใน
โรงเรียน อีกท้ังยังมีประกันสุขภาพให้แก่เด็กนักเรียนภายในโรงเรียน โดยนักเรียนทุกคนจะได้ถือ
บัตรประกันสุขภาพ เม่ือได้รับบาดเจ็บหรือป่วย นักเรียนสามารถนําบัตรน้ีไปย่ืนให้แก่โรงพยาบาล
ได้ โดยวงเงินภายในบัตรจะเป็นไปตามเงอ่ื นไขการประกันสุขภาพ
สวัสดิการด้านทีอยู่อาศัย ภายในโรงเรียนลาซาลจะมีหอพักรองรับสําหรับนักเรียนท่ี
ตอ้ งการอย่หู อพักซ่งึ หอพักจะอยภู่ ายในโรงเรียนและจะแยกเป็นหอพักชายและหอพักหญิง
สวัสดิการด้านความม่ันคงทางสังคม จะมีธนาคารโรงเรียนเพื่อให้นักเรียนได้เก็บออม
สะสมเงินในทุก ๆ สัปดาห์ เพื่อให้นักเรียนได้รู้จักการอดออม และมีการแบ่งสันปันส่วนเงิน
โดยนักเรียนทุกคนภายในโรงเรียนจะมีบัญชีและสมุดเงินฝากทุกคน ซ่ึงเงินท่ีนักเรียนฝากจะสร้าง
ดอกเบ้ยี ใหแ้ ก่นักเรียนทุกปี แต่เงินในบัญชีนน้ั จะสามารถถอนได้เม่อื จบการศึกษาแลว้ เท่าน้นั
128
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
สวัสดิการด้านบริการสังคม โดยจะมีโต๊ะและท่ีน่ังตามส่วนต่าง ๆ ภายในโรงเรียน
ให้นักเรียนสามารถน่ังพักผ่อนและทํากิจกรรมต่าง ๆ ได้ อีกท้ังยังมีท่ีจอดรถจักรยานยนต์
สําหรับนักเรยี นในระดบั ชน้ั มัธยมศึกษาตอนปลายท่เี ดินทางโดยรถจักรยานยนตข์ องตนเอง
สวัสดิการด้านการนันทนาการ จะมีการทํากิจกรรมหน้าเสาธงโดยในทุกวันจันทร์และวัน
ศุกร์จะมีการน่ังสมาธิก่อนข้ึนห้องเรียน เพื่อฝึกสมาธิให้สงบและเตรียมความพร้อมก่อนท่ีจะเข้า
เรียน ในวันอังคารจะมีการเต้นแอโรบิคในตอนเช้า เพ่ือให้นักเรียนได้ออกกําลังกายและเสริมสร้าง
ความแข็งแรง รวมไปถึงมีการจัดทัศนศึกษา โดยเป็นกระบวนการเรียนการสอนภายนอก
ห้องเรียน โดยเด็กนักเรียนจะได้เรียนรู้จากสถานท่ีจริง และได้รับความรู้จากประสบการณ์ตรง
ได้ลงมอื ปฏิบัตจิ ริง ซ่งึ ทําให้เกดิ ความเข้าใจและจดจําสิ่งท่ไี ดพ้ บเหน็ ในเวลาอนั รวดเรว็ และสามารถ
จดจําได้นาน ซ่ึงจะมีการจัดทัศนศึกษาให้กับนักเรียนปีละ 1 คร้ัง โดยสถานท่ี ท่ีจะเลือกไปทัศน
ศึกษาน้นั จะเปน็ ไปตามการเรยี นรูแ้ ละช่วงอายุของเด็กนกั เรยี นตามความเหมาะสม
กิจกรรมภายในโรงเรียนลาซาล
กิจกรรมวันเด็ก โดยกิจกรรมวันเด็กจะมีการจัดทําบุญตักบาตร ข้าวสาร อาหารแห้ง
ตามพิธีทางศาสนาพุ ทธเพ่ือร่วมทําบุญในวันเด็ก ณ บริเวณปะรําพิธี โรงเรียนลาซาล โดยเป็น
กิจกรรมท่ีมีการเชิญพระสงฆ์หลายร้อยรูป เพื่อให้เด็กทุกระดับช้ันรวมไปถึงผู้ปกครองได้ตักบาตร
ร่วมกัน โดยจะมีการนําข้าวสารอาหารแห้งมาร่วมกันทําบุญในช่วงเช้า มีการฟังเทศน์ฟังธรรม
ในช่วงบ่าย และในช่วงเย็นจะมีการแจกไอศรีมให้แก่นักเรียนเน่ืองด้วยในโอกาสวันเด็กอีกด้วย
ซ่งึ กจิ กรรมนด้ี ําเนนิ การโดย คณะผู้บริหารและคณะครู
กิจกรรมอบรมการถ่ายภาพด้วยโดรน เป็นกิจกรรมท่ีจัดสําหรับนักเรียนในระดับช้ัน
มัธยมศึกษาตอนปลาย คณะครมู ีการจดั อบรมการถ่ายภาพด้วยโดรน สําหรบั นักเรยี นทส่ี นใจ โดย
ได้จัดกิจกรรมและมีการเชิญวิทยากรท่ีมีประสบการณ์ในการบินถ่ายภาพคือ นายอิศรา นุชนนทรี
มาแบ่งปันประสบการณ์ เทคนิคการบินต้ังแต่เบ้ืองต้นจนสามารถบินถ่ายภาพได้จริง เพ่ือเตรียม
นัดเรียนในการเป็นช่างภาพโดรนบันทึกภาพเพ่ื อการประชาสัมพั นธ์กิจกรรมของโรงเรียน
ซง่ึ กจิ กรรมน้ดี ําเนินการโดยคณะครฝู า่ ยกจิ กรรม
กิจกรรมวันเข้าพรรษา เป็นกิจกรรมน้ีท่ีดําเนินการโดยผู้บริหารและครู โดยทางโรงเรียน
จะมีการจัดให้นักเรียนหล่อเทียนพรรษา และส่งตัวแทนนักเรียนไปถวายเทียนตามวัดในระแวก
โรงเรยี นจํานวน 5 แห่ง เพื่อให้นกั เรยี นได้เข้ารว่ มกจิ กรรมทางศาสนาพุทธ
กิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้ของท่ีสุดของดีเมืองไทย เป็นกิจกรรมน้ีท่ีดําเนินการโดย
คณะครูกลุ่มสาระวิชาภาษาไทย สําหรับระดับประถมศึกษาปลาย โดยกิจกรรมน้ีจะมีการให้ความรู้
ในเร่ืองของของดีประจําจังหวัดต่าง ๆ ในประเทศไทย และมีการจัดแสดงของข้ึนช่ือจากแต่ละ
จงั หวดั ว่าสามารถนาํ มาใชป้ ระโยชน์ นํามาแปรรปู หรอื สรา้ งมูลคา่ ได้อยา่ งไร
กิจกรรมสอนทําอาหาร เป็นกิจกรรมน้ีท่ีดําเนินการโดยครูกลุ่มสาระวิชาภาษาไทย
ซ่ึงกิจกรรมสอนทําอาหารเป็นกิจกรรมท่ีจัดให้กับนักเรียนช้ันระดับประถมศึกษา โดยจะมีการเชิญ
วิทยากรมาให้ความรู้กับนักเรียนในเร่ืองของอาหารไทยเพื่อสุขภาพในเมนูต่าง ๆ โดยจะมีการ
บรรยายให้ความรู้ท้ังในเร่ืองของวัตถุดิบ เคร่ืองปรุง และมีการปฏิบัติสอนวิธีการทําอาหารให้แก่
นักเรยี น
สัปดาห์วิทยาศาสตร์ เป็นกิจกรรมในกลุ่มสาระการเรียนรู้วิชาวิทยาศาสตร์ ท่ีดําเนินการ
โดยคณะครูกลุ่มสาระวิทยาศาตร์และครูฝ่ายกิจกรรม โดยกิจกรรมน้ีตลอดสัปดาห์ท้ังมีจะมีการ
129
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
จัดแสดงงานวิทยาศาสตร์ตามซุ้มต่าง ๆ โดยเป็นการจัดแสดงท่ีนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอน
ปลายในแต่ละห้องได้จัดข้ึนมา โดยตามซุ้มจะมีการออกแบบ สร้างสรรค์ และมีการให้ความรู้
ทางด้านวิทยาศาสตร์จากกลุ่มนักเรียนมัธยมศึกษาตอนปลาย ซ่ึงผู้เข้าร่วมกิจกรรมและชม
นิทรรศการก็คือเด็กระดับในระดับช้ันอ่ืน ๆ นอกจากจะมีซุ้มนิทรรศการแล้ว งานสัปดาห์
วิทยาศาสตร์ยังมีการประกวดการแสดงการทดลองทางวิทยาศาสตร์ และยังมีการประกวดเต้น
โรบอท (Robot dance) เพื่ อเป็นการสร้างสีสันภายในงาน และเพื่ อให้นักเรียนได้แสดง
ความสามารถในการเตน้ ซง่ึ หอ้ งทช่ี นะการประกวดนน้ั จะไดร้ ับรางวลั อีกด้วย
กิจกรรมงานลาซาลเล่ียนแฟร์ เป็นกิจกรรมท่ีดําเนินการโดยคณะครูและคณะผู้บริหาร
โดยเป็นกิจกรรมท่ีถือว่ามีความสําคัญมากสําหรับโรงเรียนลาซาล ถือเป็นงานแฟร์ท่ีใหญ่ท่ีสุดและ
จัดข้ึนทุกปี โดยจะจัดวันเสาร์และวันอาทิตย์ ในต้นเดือนกุมภา ซ่ึงจะเป็นงานท่ีนักเรียนได้แสดง
ความสามารถ จะมีการประกวดดนตรี มีการแสดงโชว์ท้ังช่วงกลางวันและกลางคืน อีกท้ังยังมี
การจัดงานเล้ียงโต๊ะจีนจํานวน 2,500 โต๊ะ สําหรับการดูการแสดงโชว์ในตอนกลางคืนอีกด้วย
โดยนอกจากการแสดงต่าง ๆ ของนักเรียนแล้ว ยังมีการจัดนิทรรศการให้ความรู้ตามแขวงวิชา
ต่าง ๆ ในสาระการเรียนรู้ทุกกลุ่มวิชา เพื่อให้นักเรียนได้รับความรู้จากการเดินชมนิทรรศการ
และเพ่ือโชวผ์ ลงานตลอดปที ผ่ี า่ นมาของนักเรียน
กิจกรรมงานกีฬาสี เป็นกิจกรรมท่ีดําเนินการคณะครูและคณะผู้บริหาร โดยงานกีฬาสี
เป็นกิจกรรมท่ีทําให้นักเรียนได้โชว์ศักยภาพทางด้านกีฬา ได้ออกกําลังกายเพื่อสร้างความ
แข็งแรง ได้เรียนรู้การเล่นกีฬาตามกติกา และถือเป็นกิจกรรมท่ีเป็นการผ่อนคลายจากการเรียน
วิชาการ อีกท้ังงานกีฬาสียังทําให้นักเรียนได้โชว์ความสามารถในด้านดนตรีและด้านศิลปะ
จากการเดินขบวนพาเรด โดยกิจกรรมน้ีจะฝึกความสามัคคี การเข้าสังคม การรู้จักกฎระเบียบใน
การอยูร่ ว่ มกันภายในสี และความมีนา้ํ ใจตอ่ กัน
กิจกรรมวันคริสต์มาส เป็นกิจกรรมท่ีดําเนินการโดยคณะครูและคณะผู้บริหาร ซ่ึงถือเป็น
กิจกรรมท่ีมีความสําคัญต่อโรงเรียนเป็นอย่างมาก เน่ืองจากโรงเรียนลาซาลเป็นโรงเรียนทาง
ศาสนาคริสต์ ซีงในวันคริสต์มาสจะมีการแสดงละครการประสูตรของพระเยซู ซ่ึงผู้แสดงละครจะ
เป็นตัวแทนนักเรียนในระดับช้ันต่าง ๆ และมีการร้องเพลงสรรเสริญพระเยซูร่วมกัน โดยในช่วง
บ่ายจะมีการจัดเล้ียงอาหารให้แก่นักเรียน มีการแสดงโชว์จากนักเรียน และมีการจัดกิจกรรมการ
จับฉลากของขวญั ร่วมกนั ระหวา่ งนักเรยี น และคุณครู
การบรกิ ารภายในโรงเรยี นลาซาล
ห้องสมุดภายในโรงเรียน เป็นแหล่งความรู้เพ่ือให้นักเรียนได้ค้นคว้าหาความรู้ โดยใน
ห้องสมุดจะมีหนังสือให้ความรู้ทุกแขนงวิชา รวมไปถึงหนังสือพิมพ์ นิตยสาร หนังสือการ์ตูน
และ เกมกระดาน โดยมีบรกิ ารให้นกั เรยี นยมื หนังสืออกี ด้วย
ห้องคอมพิวเตอร์ มีบริการเพ่ือให้นักเรียนสามารถเข้ามาทํางาน คนคว้าหาข้อมูลความรู้
ผ่านอินเตอร์เน็ต สามารถพิมพ์งานผ่านคอมพิวเตอร์ ทํารายงาน และสามารถปร้ินท์งานได้
โดยห้องคอมพิวเตอรจ์ ะเปิดบริการในช่วงเวลาระหวา่ งเวลาพักกลางวนั
บริการรถ รับ – ส่ง นักเรียน เป็นบริการรับส่งสําหรับนักเรียนท่ีผู้ปกครองไม่สะดวกมา
รับส่ง หรือ มีความประสงค์จะเดินทางโดยรถรับส่งของโรงเรียน ซ่ึงการเดินทางโดยรถรับส่ง
ของโรงเรียนน้ัน จะมีการจัดรถรับส่งเด็กนักเรียนโดยแบ่งตามระแวกท่ีอยู่ของนักเรียนแต่ละคน
เพื่อความสะดวกและรวดเร็ว
130
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
โรงอาหาร มีบริการจัดท่ีน่ังสําหรับนักเรียนในการรับประทานอาหารภายในโรงอาหาร
และมีอาหารกลางวันสําหรับเด็กในช่วงก่อนปฐมวัยจนถึงระดับช้ันประถมศึกษาตอนต้น ซ่ึงประกิน
ไปด้วยอาหารหลัก ของว่าง และผลไม้ โดยอาหารกลางวันสําหรับเด็กในช่วงก่อนปฐมวัยจนถึง
ระดับช้ันประถมศึกษาตอนต้นจะจัดในโซนท่ีแยกจากโรงอาหาร เพ่ือความสะดวกและรวดเร็วในการ
แจกจ่ายอาหารใหก้ ับนกั เรยี น
3. กจิ กรรมท่เี หมาะสมสําหรับเด็กในโรงเรียน ควรเป็นอยา่ งไร
กิจกรรมและบริการท่ีเหมาะสมกับสถานการณ์ของเด็กในโรงเรียน ควรจะเป็นกิจกรรมและ
บริการท่ีมุ่งเน้นไปในเร่ืองการลดภาวะความเครียดในการเรียน เป็นกิจกรรมท่ีจัดการกับภาวะ
อารมณ์ความรู้สึกเครียด และควรจะมีการเสริมกิจกรรมนันทนาการท่ีสร้างความสนุกสนานให้แก่
นกั เรียน ดังน้ี
กิจกรรมติวสอบ เป็นกิจกรรมท่ีจะช่วยเสริมสร้างความรู้ท่ีใช้สําหรับการสอบให้แก่
นักเรียน โดยจะเป็นกิจกรรมท่ีจัดสําหรับนักเรียนในช่วงระดับมัธยมปลาย ต้ังแต่ระดับช้ันมัธยมช้ัน
ปีท่ี 4 – 6 เน่ืองจากการสอบเข้ามหาวิทยาลัยจะต้องใช้คะแนนย่ืนค่อนข้างมาก ไม่ว่าจะเป็น
คะแนน GAT – PAT คะแนน 9 วิชาสามัญ หรือ คะแนน O – NET ซ่ึงหลักสูตรการเรียนการ
สอนในห้องเรียนน้ัน ไม่เพียงพอและไม่สอดคล้องกับการสอบย่ืนเข้ามหาวิทยาลัย โดยเฉพาะการ
สอบ GAT – PAT ท่ีมีวิธีทําท่ีแตกต่างไปจากการเรียนในห้อง ทําให้นักเรียนส่วนมากจะต้อง
ออกไปหาความรู้ภายนอกสถานศึกษา จากสถาบันกวดวิชา หรือ การเรียนเพิเศษด้านนอก
ซ่ึงมีค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง จึงคิดว่าควรจะมีการติวสอบเพื่อเตรียมความพร้อมให้แก่เด็กนักเรียน
ภายในโรงเรียน เพ่ือให้เด็กนักเรียนมีความรู้และพร้อมสําหรับการสอบ อีกท้ังยังประหยัดเวลาและ
ค่าใช้จ่ายแก่เด็กนักเรียน เพราะไม่ต้องไปเรียนพิเศษตามสถาบันกวดวิชา หรือ ติวสอบด้านนอก
และยังเป็นการลดความเหล่ือมล้ํา เน่ืองจากนักเรียนบางส่วนก็ไม่มีกําลังมากพอในการจ่ายค่า
เรียนพิเศษและค่าเดินทาง โดยรูปแบบในการจัดกิจกรรมการติวสอบสําหรับนักเรียนระดับช้ัน
มัธยมศึกษาตอนปลาย จะมีการเชิญวิทยากร หรือ ครูผู้สอน ท่ีมีความเช่ียวชาญ และสามารถให้
ข้อมูลและความรู้ ในการเตรียมตัวสอบให้แก่นักเรียนได้ รวมไปถึงมีการเชิญรุ่นพี่ศิษย์เก่าท่ีได้จบ
การศึกษาจากโรงเรียน และได้ไปศึกษาต่อในช้ันระดับมหาวิทยาลัย มาแบ่งปันประสบการณ์ในการ
เตรียมตัวสอบตอ่ ใหค้ วามรใู้ นการเลอื กคณะทน่ี ักเรียนสนใจ และ การใชช้ วี ิตในรว้ั มหาวิทยาลยั
ซ่ึงนอกจากจะมีการจัดกิจกรรมติวสอบให้แก่นักเรียนในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายแล้ว
ควรจะมีการจัดติวสอบสําหรับเด็กระดับมัธยมศึกษาตอนต้นเช่นเดียวกัน เน่ืองจากในระดับ
มัธยมศึกษาปีท่ี 3 นักเรียนจะต้องทําการสอบวัดระดับความรู้ O – NET ด้วยเช่นเดียวกัน
และในระดับมัธยมศึกษาปีท่ี 3 ก็เป็นช่วงวัยท่ีจะต้องทําการสอบเข้าเพ่ื อศึกษาต่อในระดับ
มัธยมศึกษาตอนปลาย เน่ืองด้วยโรงเรียนลาซาลในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายมีท่ีน่ังจํากัด จึง
ทําให้ต้องมีการสอบเข้าจึงทําให้เกิดการแข่งขันกันภายในโรงเรียน และนักเรียนบางส่วนก็มีความ
ประสงค์จะไปสอบเข้าศึกษาต่อช้ันระดับมัธยมศึกษาตอนปลายท่ีอ่ืน ซ่ึงมีการแข่งขันมากไม่แพ้กัน
จึงควรมีการติวสอบเตรียมความพร้อมให้สําหรับนักเรียนในระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ให้มีความรู้
และมีความพร้อมในการสอบวัดระดับความรู้ O - NET และ สอบเพ่ือศึกษาต่อในระดบั มัธยมศึกษา
ตอนปลาย
131
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ สู้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
บริการให้คําปรึกษา เป็นบริการท่ีช่วยให้นักเรียนเข้าใจปัญหาของตนเอง รับรู้ถึง
ความสามารถและความต้องการของตนเอง และมองเห็นแนวทางในการแก้ไขปัญหาของตนเองได้
โดยการให้คําปรึกษา เป็นกระบวนการให้ความช่วยเหลือแก่ผู้มาขอคําปรึกษา โดยผู้ให้คําปรึกษา
ควรจะเป็นนักสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียน เน่ืองจากนักสังคมสงเคราะห์จะมีความเข้าใจและรู้
วิธีการให้คําปรึกษาอย่างถูกต้อง เพ่ือให้เด็กนักเรียนสามารถจัดการกับปัญหาท่ีมีอยู่และสามารถ
ตัดสินใจสิ่งตา่ ง ๆ ได้ดว้ ยตวั เอง
ห้องดนตรี ควรจะมีการเปิดห้องดนตรีในช่วงเวลาพักและหลังเลิกเรียน เพื่อให้นักเรียน
สามารถใช้ห้องดนตรีเพ่ือให้ได้ฝึกซ้อม ฝึกฝน และ ได้ใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ เป็นการบริการ
และให้ความสําคัญกับนักเรียนท่ีมีความสนใจในด้านสุนทรียทางดนตรี โดยจะมีการจัดอุปกรณ์ท้ัง
ดนตรีไทย และดนตรสี ากล ให้นกั เรียนสามารถเข้ามาเลน่ และ ฝึกซอ้ มดนตรีรว่ มกัน
ตรวจสุขภาพประจําปี เน่ืองด้วยทางโรงเรียนมีการจัดการฉีดวัคซีนแต่ไม่ได้มีการจัดการ
ตรวจสุขภาพประจําปีโดยแพทย์และพยาบาล ซ่ึงการตรวจสุขภาพประจําปีสําหรับนักเรียนจะแบ่ง
ออกเป็นสองช่วงวัย โดยสําหรับเด็กก่อนปฐมวัยจนถึงระดับประถมศึกษาตอนปลายจะเป็นการ
ตรวจสุขภาพในกลุ่มเด็ก โดยจะเป็นการตรวจร่างกายเพื่อดูการเจริญเติบโตและพัฒนาการเป็น
หลัก ซ่ึงจะประเมินโดยแพทย์ และยังรวมไปถึงการฉีดวัคซีนตามช่วงอายุ เพ่ือป้องกันการเกิดโรค
ตา่ ง ๆ อกี ด้วย
ส่วนเด็กระดับมัธยมศึกษาท่ีเร่ิมมีการเติบโตจะจัดให้มีการตรวจสุขภาพแบบเช็คสภาพของ
ร่างกาย เน่ืองจากในปัจจุบันมีเด็กท่ีการป่วยเพิ่มมากข้ึน และในวัยระดับมัธยมศึกษาเป็นวัยท่ีมี
ความอยากรู้อยากลอง จึงมีนักเรียนบางส่วนได้ทดลองใช้สารเสพติดตามความคึกคะนอง
จึงควรท่ีจะมีการตรวจเช็คสภาพร่างกายของนักเรียน เพ่ือดูอัตราเส่ียงและละป้องกันการ
เจ็บป่วยจากโรคหรือจากไข้หวัดต่าง ๆ โดยข้ันตอนการตรวจสุขภาพน้ัน ประกอบด้วย การวัด
ความดันโลหิต การวัดชีพจร การวัดอัตราการหายใจ วัดส่วนสูง ช่ังน้ําหนัก การตรวจเลือด
(ได้แก่ระดับน้ําตาล ระดับไขมัน การทํางานของไต การทํางานของตับ เป็นต้น) การตรวจปอด
การตรวจปัสสาวะ และจะทําการซักถามถึงประวัติทางสุขภาพในอดีต ประวัติครอบครัว โดยเฉพาะ
ผู้ท่ีครอบครัวมีประวัติป่วยเป็นเบาหวานและเป็นโรคหัวใจ เน่ืองจากคนกลุ่มน้ีมีอัตราความเส่ียง
ของการเกิดโรคดังกล่าวมากกว่าบุคคลอ่ืน รวมถึงซักถามพฤติกรรมต่าง ๆ ท่ีส่งผลต่อสุขภาพ
เช่น ความเครียด พฤติกรรมการออกกําลังกาย ลักษณะการบริโภคอาหาร การทดลองใช้สาร
เสพติด การสูบบุหร่ี การด่ืมสุรา เป็นต้น และทําการตรวจร่างกายเบ้ืองต้น และรวบรวมข้อมูล
ท้งั หมดเพื่อวนิ ิจฉัยและให้คาํ แนะนําแกน่ กั เรียนตามความเหมาะสมของแตล่ ะบคุ คล
จัดอุปกรณ์นันทนาการ โดยจะมีการจัดอุปกรณ์นันทนาการต่าง ๆ ไว้ให้แก่นักเรียน ไม่ว่า
จะเป็นทางด้านดนตรี ด้านกีฬา ด้านศิลปะ รวมไปถึงด้านการเต้น โดยจะเป็นการจัดอุปกรณ์
นันทนาการเตรียมไว้ให้สําหรับนักเรียนให้สามารถทํากิจกรรมท่ีตนเองช่ืนชอบ หรือท่ีตนเองมี
ความถนัด และเพ่ือใหผ้ ่อนคลายความเครยี ดจากการเรียนวิชาการ
ทางด้านดนตรีจะมีการจัดเคร่ืองดนตรีไทย ดนตรีสากล เคร่ืองเสียง โน้ตเพลงต่าง ๆ
และ อุปกรณส์ ําหรับการฝกึ ซ้อมรอ้ งเพลง
ทางด้านกีฬาจะมีการจัดอุปกรณ์ทางด้านกีฬา และสนามกีฬา ตามประเภทกีฬา
เชน่ ฟุตบอล วา่ ยน้าํ บาส เปน็ ต้น เพ่ือให้นกั เรยี นไดอ้ อกกําลังกาย เสรมิ สรา้ งรา่ งกายให้แข็งแรง
และไดฝ้ ึกซ้อมและฝึกทักษะ
132
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ูส้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปีการศึกษา 2563
ทางด้านศิลปะ จะมีการจัดอุปกรณ์สําหรับการทําศิลปะ ไม่ว่าจะเป็น กระดาษขนาดต่าง ๆ
อุปกรณ์เคร่ืองเขียน สีประเภทต่าง ๆ แบบในการวาดภาพ และมีการจัดพื้นท่ีให้นักเรียนสามารถ
น่งั ทาํ งานศิลปะได้อยา่ งเพียงพอและเตม็ ท่ี
ทางด้านการเต้นจะมีการจัดห้องไว้สําหรับเต้นให้กับเรียนท่ีมีความสนใจ โดยในห้องสําหรับ
เต้นจะมีกระจกขนาดใหญ่เพ่ือส่องดูระหว่างเต้น และมีอุปกรณ์สําหรับเปิดเพลง และสาเหตุท่ีจัด
ให้มีห้องสําหรับเต้นข้ึนมา เน่ืองจากในปัจจุบันมีเด็กสนใจในเร่ืองเต้นกันมากข้ึนโดยเฉพาะการเต้น
โคฟเวอร์ และหลายคร้ังจะเห็นว่าเด็กจะมีการลงประกวดการเต้นโคฟเวอร์ และไม่มีสถานท่ีฝึกซ้อม
จึงทําให้เด็กต้องไปฝึกซ้อมเต้นตามบริเวณพื้นท่ีว่างตามห้างสรรพสินค้า จึงคิดว่าโรงเรียนจึง
ควรจัดห้องเต้นสําหรับนักเรียน เพ่ือนักเรียนจะได้ไม่ต้องลําบากเดินทางไปซ้อมท่ีอ่ืน และได้ใช้
เวลาว่างใหเ้ ป็นประโยชนภ์ ายในโรงเรยี น
จัดให้มีชมรมท่ีดําเนินการโดยนักเรียน เน่ืองจากชมรมท่ีมีอยู่ในโรงเรียนขณะน้ี เป็น
ชมรมท่ีไม่เป็นกิจลักษณะ เป็นเพียงชมรมท่ีมีข้ึนเฉพาะคาบ โดยใช้เวลาเพียง 2 ช่ัวโมง และเป็น
การเข้าชมรมเพียงอาทิตย์เท่าน้ัน โดยการเข้าชมรมจะเป็นการเข้าในคาบเรียนและมักจะกลายเป็น
คาบว่าง ทําให้การเข้าชมรมไม่ได้ประโยชน์เท่าท่ีควร ซ่ึงชมรมท่ีจัดข้ึนในขณะน้ีจะเป็นการ
ดําเนินการโดยครูประจําวิชาต่าง ๆ ทําให้การเลือกชมรมของนักเรียนไม่ได้เลือกตามความถนัด
หรือสนใจ แต่เลือกจากตัวของครูผู้จัดทําชมรม เน่ืองจากครูเป็นผู้ควบคุมและจัดกิจกรรมท้ังหมด
ภายในชมรมเพียงผู้เดียว จึงคิดว่าควรจะปรับเปล่ียนรูปแบบในการจัดชมรมให้เป็นการจัดชมรมท่ี
ดําเนินการโดยตัวนักเรียนเอง และให้ครูเป็นท่ีปรึกษาประจําชมรมเท่าน้ัน โดยชมรมท่ีปรับเปล่ียน
ใหม่จะเป็นชมรมท่ีอยู่ตลอด ไม่ปรับเปล่ียนไปตามปี เพื่อให้มีความต่อเน่ือง และเพ่ือให้เด็กได้รับ
ประโยชน์จากการเข้าร่วมชมรมจริง ๆ เช่น การจัดต้ังชมรมการถ่ายภาพ นักเรียนภายในชมรมจะ
มีการเรียนรู้วิธีการถ่ายภาพ วิธีการใช้กล้อง รวมไปถึงวิธีการปรับค่าของกล้อง และได้มีการลง
มือปฏิบัติจริงโดยจะมีการฝึกถ่ายภาพจากการถ่ายภายพกิจกรรมต่าง ๆ ของโรงเรียน โดยภาพ
ท่นี ักเรยี นถา่ ย สามารถนาํ มาใส่ประกอบการบรรยายในวรสารประจําเดอื นของโรงเรยี น
จัดกิจกรรมทางศาสนาอย่างเท่าเทียมกัน เน่ืองจากสถานการณ์ในปัจจุบันโรงเรียน
ลาซาล มักจะให้ความสําคัญในการทํากิจกรรมทางศาสนา หรือ ประกอบพิธีทางศาสนาตามวัน
สําคัญต่าง ๆ เฉพาะกับศาสนาพุทธ และ ศาสนาคริสต์เท่าน้ัน เน่ืองจากสัดส่วนของนักเรียนท่ีนับ
ถือศาสนาพุทธในโรงเรียนมีจํานวนมากท่ีสุด และ โรงเรียนลาซาลก็เป็นโรงเรียนศาสนาศริสต์ จึง
ทําให้โรงเรียนให้ความสําคัญกับท้ังสองศาสนาน้ีมากเป็นพิเศษ ซ่ึงศาสนาท่ีมีบทบาทน้อยท่ีสุดคือ
ศาสนาอิสลาม โดยในการประกอบพิธีต่าง ๆ นักเรียนท่ีนับถือศาสนาอิสลามจะไม่สามารถเข้าร่วม
ได้ จึงควรจัดให้มีการจัดกิจกรรมแยกให้สําหรับนักเรียนท่ีนับถือศาสนาอิสลาม เพ่ือให้นักเรียนได้
มีส่วนรว่ มในการทาํ กจิ กรรมทางศาสนาของตนเอง
กิจกรรมขายของ โดยจะเป็นการจัดกิจกรรมขายของ ท่ีมาจากการทําและการสร้างสรรค์
ของนกั เรียนเอง โดยเปน็ กิจกรรมทท่ี าํ ใหน้ ักเรยี นไดแ้ สดงความสามารถในการทําสินคา้ งานศิลปะ
ของใช้ หรือ ทําอาหารต่าง ๆ ออกมาขาย เพื่อเป็นการฝึกฝนทักษะอาชีพ ฝึกความสามารถ
ฝึกความอดทน ฝึกความสามัคคีในการทํางานร่วมกัน ได้ฝึกทักษะการคิดเลข รวมไปถึงได้ทํา
กิจกรรมท่ีลดความเครียดจากเรียนในห้องเรียน ซ่ึงกิจกรรมขายของจะทําให้เด็กนักเรียนเกิด
ความภาคภูมิใจในผลงานของตนเองอีกท้ังยังสามารถสร้างรายได้ได้อีกด้วย ซ่ึงกิจกรรมน้ีควรจะ
มีการให้คําปรึกษา ให้คําแนะนํา หรือแนวทางต่าง ๆ ในการทํากิจกรรมโดยครูผู้รับผิดชอบกลุ่ม
133
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผ้สู อน ผศ.ดร.ป่ ินหทยั หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2563
สาระการเรียนรู้การงานอาชีพเน่ืองจากมีความรู้ มีสอดคล้องและมีความเหมาะสมกับกิจกรรมน้ี
มากทส่ี ุด
ลดการเรียนพิเศษเสริม เน่ืองจากสถานการณ์ในปัจจุบัน โรงเรียนได้มีการเพิ่มคาบเรียน
ท่ี 8 ข้ึนมา ซ่ึงการเรียนพิเศษเสริมน้ัน เป็นการเรียนท่ีมีค่าใช้จ่ายเพ่ิมเติมและเป็นการเรียนเสริมท่ี
เด็กนักเรยี นทกุ คนจะต้องเรยี น ซ่งึ เม่อื ก่อนการเรียนพิเศษเสรมิ น้ี จะเปน็ การเรยี นโดยความสมคั ร
ใจ คือ นักเรียนสามารถเลือกได้ว่าจะต้องการเรียนเสริมหรือไม่ แต่ในปัจจุบันการเรียนเสริมถูกจัด
ให้อยู่ในส่วนหน่ึงของคาบเรียน ซ่ึงถือเป็นการเรียนท่ีมีความยาวนานมาก เพราะนักเรียนจะต้อง
เรียนอย่างต่อเน่ืองวันละ 8 ช่ัวโมง และส่งผลให้นักเรียนไม่มีเวลาพักผ่อนหรือไปทํากิจกรรมอ่ืน ๆ
ท่ีตนสนใจ จึงควรมีการลดการเรียนพิเศษเสริม โดยมีปรับเปล่ียนให้กลับไปสามารถเลือกเรียน
พิเศษเสริมได้ตามความสมัครใจ เพ่ือตอบสนองความต้องการของนักเรียน สามารถลดค่าใช้จ่าย
ได้ เน่ืองจากนักเรียนบางส่วนอาจจะมีปัญหาในเร่ืองค่าใช้จ่าย และ ให้นักเรียนได้มีเวลาพักผ่อน
มากขน้ึ
บทบาทนกั สังคมสงเคราะห์ในโรงเรียน
บ ท บ า ท ห น้ า ท่ี นั ก สั ง ค ม ส ง เ ค ร า ะ ห์ ใ น โ ร ง เ รี ย น น้ั น เ ป็ น บ ท บ า ท ท่ี จํ า เ ป็ น ท่ี จ ะ ต้ อ ง มี ก า ร
ปฏิบัติงานในโรงเรียน เพราะในปัจจุบันน้ีมีเด็กท่ีตกเป็นเหย่ือจากหลากหลายปัญหาท่ีเกิดข้ึนใน
สังคม โดยปัญหาเหล่าน้ันก็ส่งผลกระทบต่อร่างกายและจิตใจของเด็กนักเรียนโดยตรง โดยนัก
สังคมสงเคราะห์ในโรงเรียนจะต้องเป็นผู้ท่ีมีความรู้ความเข้าใจเก่ียวกับสุขภาพจิต โดยสามารถ
สนบั สนุนพฤตกิ รรมเชิงบวก
ในฐานะนักสังคมสงเคราะห์จึงต้องควรดําเนินการจัดสวัสดิการการศึกษาท่ีเหมาะสมและ
สอดคล้องกับสถานการณ์ท่ีเด็กเผชิญอยู่ ซ่ึงปัญหาในข้างต้นท่ีนักเรียนเผชิญหลัก ๆ ได้แก่
ความเครียด ดังน้ันจึงควรมีการจัดต้ังช่วงเวลาของการให้คําปรึกษาหรือการ counseling แก่
เด็กในช่วงเวลาพักและหลังเวลาเลิกเรียน โดยเป็นการให้คําปรึกษาท้ังเพื่อส่งเสริมศักยภาพของ
เด็ก โดยเป็นการให้คําแนะนํา และการให้คําปรึกษาทางด้านจิตใจ คอยรับฟัง เพราะปัญหา
ความเครียดของเด็กอาจไม่ได้มีเพียงความเครียดท่ีเกิดจากการเรียนเพียงอย่างเดียว อาจมาจาก
ปัญหาส่วนตัวในเร่ืองอ่ืน เช่น การปรับตัวเข้ากับกลุ่มเพ่ือนไม่ได้ มีปัญหาทางด้านครอบครัว
มีปัญหาทางด้านการเงิน มีปัญหาทางด้านอารมณ์และจิตใจ หรือ มีปัญหาท่ีมีอิทธิพลต่อช่วง
วัยรุ่นคือปัญหาทางด้านความรัก โดยนอกจากจะจัดการให้คําปรึกษาในช่วงเวลาพักและหลังเลิก
เรียนแล้ว ควรมีการจัดบริการร่วมกับครูและผู้บริหาร ท่ีเป็นการจัดประเมินความสม่ําเสมอในการ
เข้าห้องเรียน และมีการจัดประชุมผู้ปกครองเพื่อมอบความรู้ความเข้าใจในสถานการณ์ของเด็กท่ี
เด็กได้เผชิญอยู่ รวมไปถึงการจัดบริการในเร่ืองของ Family therapy เพ่ือท่ีจะให้เด็ก ๆ ได้และ
สมหวังในส่ิงท่ีตนต้องการ และครอบครัวก็ได้เป็นส่วนหน่ึงในการสนับสนุนเด็ก ๆ ตามบทบาท
ของตนเอง
บทบาทภาคส่วนอน่ื ๆ
บทบาทภาคส่วนอ่ืน ๆ ท่ีนอกเหนือจากนักสังคมสงเคราะห์ ท่ีมีความสําคัญและควรทํา
หน้าท่ีและบทบาทให้มากกว่าเดิม คือครูประจํารายวิชาแนะแนว โดยท่ีผ่านมาครูประจําวิชารายแนะ
แนวต้ังแต่ระดับประถมศึกษาตอนต้น จนถึงระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย มีบทบาทท่ีค่อนข้างน้อย
และไม่สอดคล้องกับรายวิชา เพราะท่ีจริงแล้วครูแนะแนวควรจะให้ข้อมูล ให้ความรู้ และสร้างแนว
ทางเลือกให้แก่ตัวเด็กนักเรียนว่าในอนาคต นักเรียนอยากประกอบอาชีพอะไร อยากทํางานอะไร
134
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
หรือ หากสอบต่อจะต้องทําอย่างไร ใช้อะไรในการย่ืนสอบเข้า โดยเฉพาะ การเตรียมตัวสอบต่อใน
ระดับมหาวทิ ยาลยั
ครูประจําช้ัน หรือ ครูท่ีปรึกษา ควรจะมีบทบาทในการดูแลเด็กนักเรียนมากกว่าน้ี
โดยเฉพาะในการโฮมรูม ท่ีครูมักจะให้นักเรียนทําการบ้าน หรือ งานค้าง ซ่ึงจริง ๆ แล้ว การโฮมรู
ควรจะมีการน้ันควรเป็นการจัดกิจกรรมในห้องเรียนให้มีบรรยากาศท่ีเป็นกันเองเสมือนบ้าน
ให้รู้สึกเหมือนเป็นสมาชิก เป็น ครอบครัว โดยเปิดโอกาสให้นักเรียนได้เรียนรู้ไปด้วยกัน ท้ังในการ
เรียนรู้ทักษะชีวิต การสํารวจตัวเอง และการประเมินตนเอง อีกท้ังครูควรท่ีจะให้วามรู้ข้อมูล
ทางด้านการศึกษา อาชีพ ปรากฏการณ์หรือ ข่าวสารต่าง ๆ ท่ีเป็นประโยชน์แก่นักเรียนเพ่ือเป็น
การสร้างความสัมพันธแ์ ละเตรยี มความพรอ้ มสําหรับการเรียน
นอกเหนือจากกิจกรรมโฮมรูมแล้ว ครูประจําช้ันควรท่ีจะคอยสังเกตพฤติกรรมของเด็ก
ภายในห้องเรียนอยู่เสมอว่ากําลังเผชิญกับสถานการณ์ท่ียากลําบากหรือไม่ นอกจากน้ีครูประจํา
ช้ันควรจะเป็นท่ีปรึกษาในด้านการเรียนให้แก่นักเรียน โดยมีการเปิดโอกาสให้เด็กสามารถชักถาม
ในเร่ืองการเรียนได้อย่างเต็มท่ี ท้ังในเวลาเรียนและนอกเวลาเรียน และมีการเอาใจใส่ในตัวเด็กอยู่
เสมอ โดยจัดสภาพแวดล้อมท่ีเอ้ือต่อการเรียนรู้ของเด็ก ท้ังสภาพห้องเรียน อุปกรณ์
และ ส่ือการเรียนการสอนแผนการจัดกจิ กรรมไวล้ ว่ งหน้า
135
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารย์ผสู้ อน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
ปานตะวนั เฝา้ ด่าน 6105681750
กรณศี ึกษา โรงเรียนบ้านบิง (สุประชาจูงกลางนุสสรณ์)
ส่วนท่ี 1 ข้อมลู และสถานการณใ์ นโรงเรยี น
ทอ่ี ยู่ หมทู่ ่ี 8 บา้ นใหญบ่ งิ ตาํ บลโชคชัย อําเภอโชคชยั จังหวดั นครราชสีมา 30190
โทรศัพท์ 082-1350345
โรงเรียนต้ังอยู่นอกเขตอําเภอเมืองทําให้มีความเจริญน้อยกว่าโรงเรียนท่ีอยู่ในเมือง
ลักษณะของโรงเรียนเป็นโรงเรียนขยายโอกาส ซ่ึงหมายถึงโรงเรียนบ้านบิงทําการเปิดการเรียน
การสอนในระดับชน้ั อนุบาล 1 ถึง ช้นั มธั ยมศึกษาปที ่ี 3
มีจาํ นวนครู 15 คน จํานวนครู
กลมุ่ สาระ 2
2
คณติ ศาสตร์ 1
ภาษาไทย 2
ภาษาอังกฤษ 1
สังคมศึกษา 1
วิทยาศาสตร์ 1
พละศึกษา 3
การงานอาชีพ 1
ปฐมวัย 1
ธรุ การ 15
ผูอ้ ํานวยการ
รวม
จากตารางข้างต้นเม่ือพิจารณาแล้วจํานวนครูมีจํานวนน้อยทําให้ครูต้องช่วยกันแบ่งการ
สอน ดังน้ันครู 1 คน ต้องทําการสอนหลายวิชาซ่ึงไม่ใช่วิชาท่ีตนเองได้เรียนมา ทําให้เด็กได้ความรู้
เท่าท่ีมีในหนังสือเพราะครูทําการสอนตามหนังสือของกระทรวงศึกษา จึงทําให้เด็กไม่สามารถรับรู้
เน้ือหาเฉพาะด้านและเจาะลึกได้ ในกรณีของครูท่านหน่ึงได้บรรจุเป็นข้าราชการครูในกลุ่มสาระการ
เรียนรู้พละศึกษา แต่ต้องรับหน้าท่ีสอนวิชาการงานอาชีพ สังคมศึกษา ประวัติศาสตร์ร่วมด้วย
เม่ือทําการสัมภาษณ์จึงทราบว่าเม่ือนักเรียนทําการสอบถามถึงเน้ือหาแต่ตนเองไม่รู้จึงต้องไป
ศึกษาค้นคว้าแล้วจึงมาตอบนักเรียนในภายหลัง มีความรู้สึกท่ีอึดอัดภายในตัวเองเพราะตอบ
136
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ู้สอน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
นักเรียนไม่ได้ เม่ือต้องรับผิดชอบหลากหลายวิชาทําให้ภาระหน้าท่ีของครูลําบากข้ึนเพราะต้อง
ทาํ การศึกษาข้อมูลการสอนและมเี นอ้ื หาไม่ซ้าํ กันเพราะนกั เรียนมีระดับชน้ั ท่แี ตกต่างกนั
จาํ นวนนกั เรยี น
เพศ จํานวน
นักเรียนชาย 87
นกั เรยี นหญิง 84
รวม 171
ตามเกณฑ์การแบ่งขนาดของคณะกรรมการการศึ กษาข้ันพื้ นฐานกระทรวงศึ กษาธิการ
หากนักเรียนมีจํานวนต้ังแต่ 499 ลงมาถือว่าจัดเป็นสถานศึกษาขนาดเล็ก ซ่ึงโรงเรียนบ้านบิงมี
จํานวนนักเรียน 171 คนถือว่าได้เป็นสถานศึกษาขนาดเล็ก เม่ือโรงเรียนมีขนาดเล็กการได้
งบประมาณมาใช้จ่ายและพัฒนาโรงเรียนมีจํานวนน้อยเน่ืองจากสํานักงานเขตให้ตามรายหัวของ
จํานวนนักเรียน ย่ิงไปกว่าน้ันแล้วรายได้ของครอบครัวของนักเรียนส่วนใหญ่มีรายได้น้อย อาชีพ
ส่วนใหญข่ องผู้ปกครองคือคา้ ขาย ทาํ เกษตรกรรม ทาํ สวน
สถานการณ์ในโรงเรยี นนกั เรยี น
ปญั หาด้านของโรงเรียน
- มีบุคลากรจาํ นวนน้อยและไม่ตรงความถนัดเฉพาะดา้ น
- ไม่มีกิจกรรมชมรมท่เี ด็กสามารถเลือกส่ิงทต่ี นเองถนัดและช่นื ชอบ
- สุขาของครแู ละนกั เรียนมคี วามเสื่อมโทรม ไม่ไดร้ ับการปรับปรงุ ใหม้ ี สุขลกั ษณะท่ดี ี
ปัญหาดา้ นสภาพแวดล้อม
- โรงเรยี นติดถนนใหญ่เส้นไปจงั หวดั ขอนแก่น มีรถบรรทุกวง่ิ เป็นจํานวนมาก
ปญั หาดา้ นเศรษฐกจิ
- นักเรียนส่วนใหญ่อยู่ในครอบครัวท่ียากจน เส้ือนักเรียนได้รับการส่งต่อจากรุ่นพี่
นักเรียนบางคนไม่ได้รับเงนิ มาโรงเรียนจากผูป้ กครอง
- การจากเย่ียมบ้านของครู ทําให้ทราบถึงความเป็นอยู่ของเด็กนักเรียน เด็กบางคนอยู
บา้ นท่เี สื่อมโทรม อยู่ท่ามกลางท่งุ นา ซ่งึ มคี วามเปลย่ี วและอันตราย
ปญั หาดา้ นครอบครัว
- นักเรียนได้รับการดูแลค่อนข้างน้อย เด็กนักเรียนส่วนใหญ่ขับรถจักรยานมาและกลับ
เองเนอ่ื งจากผปู้ กครองต้องทํางาน
- นักเรยี นส่วนใหญอ่ ยู่กบั ผู้สูงอายุ พ่อแมอ่ อกไปทํางานทอ่ี ่นื
ปัญหาความรนุ แรง
- เกิดข้ึนกับเฉพาะกลุ่ม ซ่ึงเคยมีเหตุการณ์นักเรียนมัธยมศึกษาปีท่ี 2 จํานวน 8 คนรุมทํา
ร้ายนักเรียนสมาธสิ ้ัน
- เม่อื มีกจิ กรรมกฬี าเชน่ เลน่ ฟุตบอล จะมีเหตุการณ์ทา้ ต่อยกนั ทีเลน่ ทีจริงอยเู่ สมอ
ส่วนท่ี 2 งานสวัสดกิ ารทางการศึกษา
- บรกิ ารสุขภาพ ห้องพยาบาล
- บริการดา้ นอาหาร ไดร้ ับงบจากกระทรวงศึกษา หัวละ 21 บาท
- บริการด้านการเงนิ มที ุนการศึกษาจากบคุ คลภายนอกเขา้ มามอบ
137
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ู้สอน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนนู วล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
- Spiritual Activities Service ด้านศีลธรรม จริยธรรม มีการจัดอบรมค่ายธรรมมะ
นอกสถานท่ี
- บรกิ ารนนั ทนาการ กีฬาสีภายใน กีฬาส่วนตาํ บล
- การเย่ียมบ้าน โดยคุณครูเพื่อรับรู้ข้อมูลสภาวะแวดล้อมของเด็ก ทําให้เข้าใจและปฏิบัติ
กับเดก็ อยา่ งถกู ตอ้ ง
ส่วนท่ี 3 การจดั สวัสดิการให้สอดคล้องกบั สถานการณข์ องเด็ก
กิจกรรม บรกิ ารอะไรบา้ ง
- การตรวจสุขภาพจิต เพ่ือให้เราเข้าใจเด็กและมีข้อมูลด้านสุขภาพจิตเพ่ือให้เกิดการ
เรียนรู้และดูแลอย่างถูกวิธีเน่ืองจากการเรียนรู้และความต้องการของแต่ละคนมีความแตกต่างกัน
เ ม่ื อ มี ข้ อ มู ล ด้ า น สุ ข ภ า พ จิ ต ข อ ง เ ด็ ก แ ล้ ว จ ะ ทํ า ใ ห้ คุ ณ ค รู แ ล ะ นั ก สั ง ค ม ส ง เ ค ร า ะ ห์ รั บ มื อ กั บ
สถานการณ์ท่ีเกิดข้ึนได้ นอกจากน้ีทําให้สามารถออกแบบกิจกรรมได้เช่น เม่ือเด็กเครียดมาก
138
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผ้สู อน ผศ.ดร.ป่ ินหทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
จัดกิจกรรมเทาความเครียด สังสรรค์กิจกรรมอ่ืน ๆ ท่ีนอกจากเรียนหนังสือ หรือไม่ก็ให้รับ
คําปรกึ ษาผ่านนักสังคมสงเคราะห์
- วิทยากรเฉพาะตามกลุ่มสาระท่ีเข้ามาช่วยเสริมคุณครูท่ีสอนเพ่ือให้มีเน้ือหาท่ีชัดเจนข้ึน
และเฉพาะทางข้นึ เนอ่ื งจากคุณครูไมไ่ ดจ้ บสายเรยี นโดยตรง
- บริการแนะแนว สร้างแรงบันดาลใจให้กับเด็กเน่ืองจากเขาจะมีความคิดว่าจบแค่ ม.3
ก็เพียงพอแล้ว เป็นไปตามสภาวะแวดล้อมท่ีเป็นอยู่และทํางานตามทรัพยากรท่ีมีในชุมชน เพราะรุ่น
พ่ีก็จบเพียงเท่าน้ีและช่วยพ่อแม่ทํางานต่อ หากมีบริการแนะแนวก็สามารถช้ีเส้นทางสร้างแรง
บันดาลใจ และแนวทางการใช้ชีวิตท่ีจะดําเนินต่อไปเพ่ือพัฒนาคุณภาพชีวิตของตนเองและมากไป
กว่าน้ันหากเด็กสามารถพัฒนาศักยภาพ เด็กน้ันจะสามารถกลับมาพัฒนาชุมชนของตนเองต่อไป
ได้
- วิทยากรและบุคลากรด้านคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยี เพื่อไปเป็นไปตามสังคมสมัยใหม่
เด็กควรมีความรู้ด้านน้ีเพื่อเพ่ิมศักยภาพและได้ทดลองหากเด็กมีความช่ืนชอบจะสามารถช้ีเป็น
แนวทางในการสร้างอาชีพให้เด็กนักเรียน เพื่อให้เด็กได้หลุดออกจากวงจรอาชีพตามสภาวะ
แวดล้อม
- ครูต่างประเทศจะช่วยเพิ่มทักษะด้านภาษาให้กับเด็กโดยตรง การพู ดและการฟังของ
เด็กจะดีข้ึนและเพ่ือลดความเหล่ือมล้ําระหว่างโรงเรียนขนาดใหญ่และขนาดเล็ก ควรมอบประโยชน์
ใหก้ บั เดก็ ทุกคนอย่างเทา่ เทียมกันทุกพ้ืนท่ี
บทบาทหน้าท่ีนักสังคมสงเคราะห์ การมีนักสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียน งานท่ีให้การ
ช่วยเหลือนักเรียน คุณครู ครอบครัวและชุมชนท่ีเก่ียวข้องกับสถานศึกษา เพ่ือให้เกิดความเท่า
เทียม ช่วยเหลือเด็กท่ีถูกเพ่ือนรังแก ก็จัดการรายกรณี ผ่านการพิทักษ์สิทธิ การแสวงหา
ทรัพยากร การคุ้มครอง รวมท้ังการพัฒนาแบบองค์รวม ให้แก่นักเรียนท้ังทางด้านร่างกาย
จิตใจและสังคม เข้าเย่ียมบ้านเด็กเพื่อรับรู้ข้อมูลและปัญหา ซ่ึงการปฏิบัติงานของนักสังคม
สงเคราะห์ในโรงเรยี นถอื ว่าสวสั ดิการทางการศึกษาขน้ั พื้นฐานท่เี ดก็ นกั เรยี นทกุ คนควรจะได้รบั
- นักสังคมสงเคราะห์ทํางานกับเด็ก ท้ังในรูปแบบป้องกันและแก้ไข ทุกวันน้ีจํานวนเด็กท่ี
เป็นเหย่ือจากหลากหลายปัญหาทางสังคมมีจํานวนเพ่ิมข้ึนและเด็กท่ีขาดวุฒิภาวะ ประพฤติปฏิบัติ
ไม่เหมาะสม โดยท่ีนักสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียนจะมีบทบาทกับนักเรียนท่ีประสบปัญหาทางด้าน
การศึกษา อารมณ์ จิตใจ หรือทางด้านร่างกาย ซ่ึงอาจจะเป็นผลลัพธ์ของสถานการณ์ปัญหา
บางอย่าง โดยทํางานร่วมกับครูและผู้บริหารในการประเมินความสม่ําเสมอในการเข้าเรียน จัดการ
ประชุมผู้ปกครอง และแก้ไขสถานการณ์ปัญหาผ่านแผนการจัดการพฤติกรรมและครอบครัว
เพ่ือท่ีจะทําให้เด็ก ๆ ได้ในส่ิงท่ีต้องการ และครอบครัวได้เติมเต็มบทบาทของตนเองในการ
สนบั สนุนเด็ก ๆ ซ่งึ ถ้าคณุ ครูมีความสงสัยวา่ เด็กถกู ทารุณกรรมในทุกกรณี จะตอ้ งรายงานมายัง
นักสังคมสงเคราะห์ ซ่ึงจะต้องทําการสัมภาษณ์และระบุผู้มีอํานาจในการสอบสวน โดยในทุกระดับ
ในการทํางานนักสังคมสงเคราะห์จะต้องเข้าไปมีส่วนร่วม จัดตารางการให้คําปรึกษา และทํางาน
ร่วมกับนักเรียนและครอบครัวไม่ว่าจะเป็นการจัดหาท่ีอยู่ให้เด็กได้รับความปลอดภัยหรือการระบุ
ความขาดแคลนจําเป็นต่างๆ และหาแหล่งทรัพยากรในการให้ความช่วยเหลือ และนอกจากน้ีนัก
สังคมสงเคราะห์มีบทบาทหน้าท่ีท่ีต้องเข้าไปช่วยเหลือเด็กท่ีต้องหล่นออกจากระบบการศึกษา
ท่ีมีปัญหาแตกต่างกันไปไม่ว่าจะเป็นภาระหน้าท่ีของเด็กท่ีต้องช่วยเหลือผู้ปกครอง สุขภาพหรือ
139
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ้สู อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปีการศึกษา 2563
อ่ืน ๆ นักสังคมสงเคราะห์สงเคราะห์ในโรงเรียนต้องช่วยเหลือและพิทักษ์สิทธ์ิเพื่อให้เด็กทุกคน
เข้าถงึ การศึกษาโดยไม่ปล่อยให้เด็กช่วยเหลือตนเองโดยลําพัง
- นักสังคมสงเคราะห์ทํางานกับคุณครู นักสังคมสงเคราะห์ในโรงเรียนคือนักวิชาชีพท่ีมี
ความรู้ความเข้าใจเก่ียวกับสุขภาพจิต สามารถให้การช่วยเหลือเก่ียวกับข้อกังวลทางจิตใจ
พฤติกรรม การสนับสนุนพฤติกรรมเชิงบวก การสนับสนุนในห้องเรียนและทางวิชาการ
ให้คําปรึกษากับคุณครูได้ในการเข้าใจเด็กและรู้วิธีรับมือกับเด็ก และยังให้การปรึกษาเก่ียวกับ
สุขภาพจิตของคุณครูได้เช่นเดียวกัน ครูควรมีสุขภาพจิตท่ีดีเพ่ือท่ีจะได้ดูแลและพร้อมท่ีจะดูแล
เดก็ ดังน้นั นักสังคมสงเคราะหจ์ งึ ตอ้ งสนบั สนนุ ทรพั ยากรเพ่ือใหค้ ุณครูเช่นเดียวกับเดก็
- นั ก สั ง ค ม ส ง เ ค ร า ะ ห์ กั บ ชุ ม ช น แ ล ะ ค ร อ บ ค รั ว ก า ร ส นั บ ส นุ น ใ น ชุ ม ช น บ ริ ก า ร
สาธารณูปโภคท่ีไม่ เหมาะสม สิ่งเหล่าน้ีเครือข่ายในชุมชนสามารถร่วมจัดการได้ การท่ีส่งเสริมให้
นักสังคมสงเคราะห์ทํางานกับชุมชนมากข้ึนสามารถลดความเหล่ือมล้ําในชุมชนได้ เพราะลักษณะ
ง า น สั ง ค ม ส ง เ ค ร า ะ ห์ ชุ ม ช น ท่ี มี รู ป แ บ บ ก า ร ทํ า ง า น ท่ี ส า ม า ร ถ เ ข้ า ถึ ง ก ลุ่ ม บุ ค ค ล แ ล ะ ปั ญ ห า ท่ี
หลากหลาย อีกท้ังกระบวนการทํางานสังคมสงเคราะห์แบบมืออาชีพท่ีความหลากหลาย ท้ังกล
ยุทธ์ กลวิธีของการทํางาน การทํางานแบบบูรณาการทุกภาคส่วนของสังคมบนพ้ืนฐานของสห
วิชาชีพสามารถลดความเหล่ือมล้ําในสังคมได้ เม่ือเช่ือมโยงกับนักเรียน นักสังคมสงเคราะห์
สามารถเข้าไปช่วยเหลือเฉพาะรายเพื่ อให้เกิดการช่วยเหลือให้เกิดประสิทธิภาพมากท่ีสุด
โดยเร่ิมต้นจากเข้าไปเย่ียมบ้าน เพื่อให้ทราบวิถีชีวิตของครอบครัว ความอบอุ่นและความดูแล
ระหว่างครอบครัวและเด็ก เพื่อให้เกิดการดูแลอย่างถูกต้องและป้องกันความเสี่ยงท่ีจะเกิดกับเด็ก
ไม่ว่าจะเป็นด้านการเรียน สุขภาพกาย/สุขภาพจิต สภาพแวดล้อมท่ีเป็นอันตราย และปัญหาด้าน
เ ศ ร ษ ฐ กิ จ โ ด ย นั ก สั ง ค ม ส ง เ ค ร า ะ ห์ ส า ม า ร ถ ป ร ะ ส า น ง า น แ ล ะ ช่ ว ย เ ห ลื อ ด้ า น ท รั พ ย า ก ร เ พ่ื อ ใ ห้
ครอบครวั ดาํ รงชวี ติ ทด่ี ีข้นึ และส่งผลตอ่ คุณภาพชีวิตเดก็ ทด่ี ีข้นึ ดว้ ย
บทบาทภาคส่วนอ่นื ๆ
- กระทรวงศึกษาเพิ่มงบให้โรงเรียนขนาดเล็กให้พัฒนาเพ่ือให้มีทรัพยากรและเทคโนโลยี
ให้เท่าเทียมกับโรงเรียนขนาดใหญ่ เพ่ือเพิ่มโอกาสการเรียนรู้และเพื่อทําให้เกิดความเท่าเทียมกัน
กับเด็กทุกคน
- ควรมกี ารตรวจสุขภาพเดก็ ประจาํ ปจี ากอนามยั หรอื โรงพยาบาลประจาํ อาํ เภอ
ดังน้ันสรุปได้ว่า โรงเรียนบ้านบิงเป็นโรงเรียนขนาดเล็ก มีความเจริญน้อย ทรัพยากรและ
เทคโนโลยีไม่เข้าถึง เด็กขาดแรงบันดาลใจ มีเด็กด้อยโอกาสจํานวนมาก ดังน้ันภาคส่วนท่ี
เก่ียวข้องควรจัดสรรให้เด็กเพ่ือให้เด็กมีคุณภาพชีวิตท่ีดีข้ึน และการมีนักสังคมสงเคราะห์ใน
โรงเรยี นจะชว่ ยส่งเสริมและสนับสนุน แก้ปัญหาของเด็กนกั เรียน ผู้ปกครอง ชุมชนไดอ้ ย่างทว่ั ถึง
140
SCHOOL
วชิ า สค.362 นโยบายและสวัสดกิ ารการศึกษาสําหรบั เดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ้สู อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563
ศรุตา เขียวผิว 6208680279
โรงเรียนพิบูลวทิ ยาลัย
ระดบั การศึกษา เปิดสอนในระดับชน้ั มัธยมศึกษาตอนปลาย
สังกดั สังกัดสํานักงานเขตพื้นทก่ี ารศึกษามัธยมศึกษา เขต 5
จํานวนสถิตขิ อ้ มูลนักเรียน และบคุ ลากรในโรงเรียน
สถิตินักเรียน โรงเรียนพิบูลวิทยาลัย มีจํานวนห้องเรียน 26 ห้องเรียน รวมนักเรียนประมาณ
3000 คน ได้แก่
แผนการเรยี นโครงการพิเศษ
- โครงการพิเศษวทิ ย์ - คณติ 3 หอ้ ง
- โครงการพิเศษภาษาอังกฤษ (Gifted) 1 ห้อง
แผนการเรยี นทว่ั ไป
- แผนการเรียนวิทย์ – คณิต 10 ห้อง
- แผนการเรยี นศิลป์ – คาํ นวณ 3 ห้อง
- แผนการเรียนศิลปภ์ าษา
- แผนการเรียนภาษาองั กฤษ - จนี 1 หอ้ ง
- แผนการเรียนภาษาอังกฤษ - ญป่ี ่นุ 1 ห้อง
- แผนการเรียนภาษาองั กฤษ - ฝร่งั เศส 1 หอ้ ง
- แผนการเรยี นภาษาไทย - สังคม 6 หอ้ ง
ห้องเรียน 1 ห้อง ประกอบไปด้วยนักเรียนจํานวน 40 คน นักเรียน 1 ห้องจะถูกจัดแบ่งเป็น
ห้อง ก จํานวน 20 คน ห้อง ข จํานวน 20 ตามลําดับการสอบเข้าในคร้ังแรก ซ่ึง ห้อง ก
และ ห้อง ข จะมีครูท่ีปรึกษา 1 คน เป็นผู้รับผิดชอบดูแลเด็กในปกครองของตนเอง เพ่ือการดูแล
เด็กไดอ้ ยา่ งท่วั ถึงและไม่เปน็ การแบกรับภาระหน้าท่ที ่หี นกั เกินไป
บคุ ลากรในโรงเรยี น
- ผู้บรหิ าร 5 คน
- ขา้ ราชการครู 150 คน
- พนักงานราชการ 6 คน
- ครอู ตั ราจา้ ง
- ครูไทย 11 คน
- ครูตา่ งชาติ 3 คน
- เจา้ หนา้ ท่ี 27 คน
- คนงาน 15 คน
- แมบ่ ้าน 15 คน
- บุคลากรทางการศึกษาเจ้าหนา้ ทพ่ี ัสดุ 1 คน
- ลูกจา้ งประจํา 2 คน
141
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวัสดิการการศึกษาสําหรบั เด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นที่ 2 ปีการศึกษา 2563
สวัสดิการ กจิ กรรม บริการของโรงเรยี นพิบูลวิทยาลัย
1. สวัสดิการทุนการศึกษาให้แก่นักเรียน โรงเรียนระดมเงินทุนการศึกษาจากผู้บริจาคและ
หน่วยงานท่ีสนับสนุนโรงเรียน เป็นจํานวนเงินราว 2,000,000 บาทต่อปี จัดสรรเป็นทุน
ต่าง ๆ ให้กับนักเรียน โดยเกณฑ์การพิจารณาทุนเป็นเกณฑ์กลางท่ีถูกกําหนดโดย
คณะกรรมการ เช่น รายได้ข้ันต่ํา สถานภาพของผู้ปกครอง รายได้ครอบครัว ฯลฯ ซ่ึงจะ
มีคณะกรรมการพิจารณา 2 ชุดคือ ชุดท่ี 1 ครูประจําช้ันพิจารณาจากเอกสารการสมัคร
ขอรับทุน เพราะครูประจําช้ันจะมีข้อมูลพ้ืนฐานของนักเรียนจากการเย่ียมบ้าน การประชุม
ผู้ปกครอง โดยพิจารณาเรียงลําดับตามเกณฑ์และความเหมาะสม จากน้ันจะนําส่ง
กรรมการชุดท่ี 2 คือ กรรมการวิชาการและแนะแนว พิจารณาอีกคร้ัง โดยจัดเรียงลําดับ
ความเหมาะสมท้ังน้ีข้ึนอยู่กับผู้บริจาคทุนว่าแต่ละปีมีเท่าไรเป็นหลัก ซ่ึงอาจไม่สอดคล้อง
กบั จาํ นวนนักเรยี นผู้ยน่ื ขอสมัครทุนท่มี เี ปน็ จาํ นวนมาก โดยประเภทของทุน ได้แก่
- ทุนสงเคราะห์ 2,000 บาท
- ทนุ อาหารกลางวนั 3,000 บาท
- ทุนเรียนดีในทุกปีการศึกษา
- ทุนช่วยเหลือนักเรียนท่ีประสบปัญหาเร่งด่วน เช่น สูญเสียผู้อุปการะ ประสบ
ภัยพิบตั ิ อบุ ัติเหตุ หรอื มคี วามจําเป็นอน่ื เร่งดว่ น
2. การเย่ียมบ้านนักเรียน ดําเนินงานโดยครูท่ีปรึกษาเป็นผู้เลือกบ้านนักเรียนด้วยการ
ประเมินจากข้อมูลเก่ียวกับครอบครัว บ้าน พฤติกรรมของนักเรียน ปัญหาของการเย่ียม
บ้าน คือ ครูท่ีปรึกษาไม่สามารถไปบ้านของทุกคนได้ เพราะนักเรียนบางคนอาศัยอยู่
ต่างจังหวัด ต่างอําเภอ ต้องใช้เวลาในการเดินทางเน่ืองจากระยะทางท่ีไกล และการเย่ียม
บ้านเป็นกรณีพิเศษในนักเรียนกลุ่มท่ียากจน ประสบภัยพิบัติ หรือต้องการช่วยเหลือเป็น
พิเศษ ดําเนินการโดยผู้อํานวยการโรงเรียน ครูท่ีปรึกษาจะลงพื้นท่ีไปเย่ียมด้วยและ
พิจารณาการช่วยเหลอื ในลําดับตอ่ ไป
3. การจัดบริการการติวข้อสอบเพ่ิมเติมจากติวเตอร์จากสถาบันท่ีมีช่ือเสียง ในช่วงใกล้สอบ
เพ่ือเตรียมความพร้อมทางวิชาการให้กับนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปี 6 สําหรับการสอบ
GAT PAT O-net 9 วิชาสามัญ ท่ีใช้ย่ืนเข้ามหาวิทยาลัย ดําเนินการติดต่อสถาบันสอน
พิเศษโดยครูแนะแนว
142
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรับเด็กพิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ ้สู อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทัย หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนท่ี 2 ปีการศึกษา 2563
4. สวัสดิการด้านสุขภาพ คือ มีห้องพยาบาลท่ีถูกสุขลักษณะ ภายใต้การดูแลของเจ้าหน้าท่ี
ท่ีมีความรู้ด้านสุขภาพและการพยาบาลเบ้ืองต้นปฏิบัติหน้าท่ีประจําและคอยประสานส่ง
ต่อไปยังโรงพยาบาลในกรณีท่ีร้ายแรง การบริการตรวจสุขภาพประจําปีโดยทีมแพทย์
เชน่ ตรวจสายตา ตาบอดสี ตรวจฟนั แรงตา้ นทานกลา้ มเนอ้ื แต่การบริการตรวจสุขภาพ
น้ีเป็นเหมือนการพยายามเสนอขายแว่นสายตาให้นักเรียนมากกว่าการตรวจสุขขภาพ
ประจําปี มีการสุ่มตรวจนักเรียนกลุ่มเสี่ยงโดยอาศัยข้อมูลจากครูท่ีปรึกษาและประกันภัย
ค้มุ ครองการบาดเจ็บจากอบุ ัตเิ หตุ
5. สวัสดิการทัศนศึกษา การทัศนศึกษาเป็นหน้าท่ีรับผิดชอบของครูประจําแผนการเรียนน้ัน
ๆ การจัดสถานท่ีทัศนศึกษาในแต่ละคร้ังอยู่ภายใต้ขอบเขตการศึกษาของแผนการเรียน
โดยนักเรียนมีสิทธิในการเสนอแหล่งทัศนศึกษาท่ีสนใจ เช่น แผนการเรียนวิทย์ – คณิตไป
ทัศนศึกษาท่ีศูนย์วิทยาศาสตร์เพ่ือการศึกษา แผนการเรียนศิลป์ - ญ่ีปุ่น พาไปทัศน
ศึกษาในแหล่งท่องเท่ยี วท่สี ะท้อนถงึ วฒั นธรรมญป่ี ุน่
6. ชุมนุมให้นักเรียนได้เลือกหลากหลายตามความสนใจราว 70 ชุมนุม โดยชุมนุมไม่ได้มี
เพียงแค่ชุมนุมทางวิชาการ แต่ยังมีชุมนุมท่ีเป็นงานอดิเรข ก่อให้เกิดความเพลิดเพลิน
ผ่อนคลายความเครียดจากการเรียน เช่น ชุมนุมถ่ายภาพ ชุมนุมดูหนัง ชุมนุมฟงั เพลง
ภาษาอังกฤษ ชุมนุมโคฟเวอร์แดนซ์ และชุมนุมเพื่อนท่ีปรึกษาทเป็นชุมนุมของกลุ่มครูแนะ
แนว การดําเนินการภายในชุมนุม ได้แก่ การให้ความรู้เร่ืองสุขภาพจิตวัยรุ่น เทคนิคการ
ให้คําปรึกษาเบ้ืองต้น/การฝึกปฏิบัติ กิจกรรมกลุ่มสัมพันธ์ ความรู้เร่ืองสุขภาวะทางเพศ
และการทาํ จติ อาสาภายนอกโรงเรียน
7. การจัดต้ังชมรมผู้มีความหลากหลายทางเพศในโรงเรียน PB LGBT Community
center ภายใต้การดูแลของครูแนะแนว เพ่ือให้นักเรียนท่ีมีความหลากหลายทางเพศได้มี
กิจกรรมร่วมกัน ดูแลช่วยเหลือกัน ท้ังการฝึกอบรม เสวนาทางวิชาการภายในและ
ภายนอก สนับสนุนผลักดันให้มีบทบาทในโรงเรียน เพ่ือสร้างความเท่าเทียมและการ
ยอมรับใหก้ ับนกั เรยี นกลมุ่ LGBT ให้มบี ทบาทเทา่ เทยี มนักเรยี นเพศอน่ื ๆ ในโรงเรยี น
8. กิจกรรมส่งเสริมศีลธรรม กิจกรรมส่งเสริมพระพุ ทธศาสนา เช่น การทําบุญตักบาตร
อาหารแห้งในทุกวันอังคารหรือวันสําคัญทางพระพุ ทธศาสนา ท่ีวัดพระยาออกท่ีต้ังอยู่
ภายในโรงเรียน การแห่เทียนพรรษาในวันเข้าพรรษา ค่ายธรรมะทางพระพุ ทธศาสนา
กิจกรรมภายในค่าย ได้แก่ สวดมนตร์ น่ังสมาธิ ฟังเทศน์ ภายใต้การดูแลของครูกลุ่ม
143
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดิการการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารยผ์ สู้ อน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรยี นท่ี 2 ปกี ารศึกษา 2563
สาระสังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม โดยนักเรียนต้องเข้าร่วมทุกคน แม้จะนับถือ
ศาสนาอน่ื และไมม่ กี จิ กรรมส่งเสริมศาสนาอ่นื ๆ สําหรับผู้นบั ถอื ศาสนาอน่ื
9. กิจกรรมเข้าค่าย เช่น ค่ายปรับพฤติกรรม โดยนํานักเรียนท่ีคะแนนต่ํากว่าเกณฑ์ท่ีกําหนด
จากการถูกหักคะแนนความประพฤติจากการมาสาย หนีเรียน สูบบุหร่ี มาเข้ารับการอบรม
ฝึกวินัยจากทหารท่ีทางโรงเรียนเชิญมาทํากิจกรรม ปัญหาคือกิจกรรมรูปแบบน้ีไม่
สามารถปรับเปล่ียนพฤติกรรมของนักเรียนได้จริง เม่ือสิ้นสุดกิจกรรมนักเรียนยังคง
ปฏิบตั ติ นตามเดิม
10. กิจกรรมกีฬาสี เป็นกิจกรรมท่ีมีการแข่งขันหลายประเภทให้นักเรียนแสดงศักยภาพใน
ด้านท่ีตนถนัดได้อย่างเต็มท่ี แม้ว่าจะไม่ถนัดเร่ืองกีฬา แต่ยังมีการแข่งขัน และหน้าท่ีอ่ืน ๆ
ให้เข้าร่วม เช่น เชียร์หลีดเดอร์ ผู้แปลอักษร นักดนตรี หรือฝ่ายเบ้ืองหลังผู้ออกแบบคัต
เอาท์โดยใช้ความคิด จินตนาการทางศิลปะ ส่งเสริมให้เกิดทักษะการจัดการ การวางแผน
การทํางานเร่วมกบั ผอู้ น่ื ส่งเสรมิ ทกั ษะการเลน่ กีฬาและยงั กอ่ ให้เกิดความเพลนิ เพลิน
11. การให้บริการการแนะแนวโดยครูแนะแนว เช่น แนะแนวการเตรียมตัวศึกษาต่อใน
มหาวิทยาลัย แนะแนวการทําแฟม้ สะสมผลงาน แนะนํามหาวิทยาลัย เป็นต้น ให้การดูแล
นักเรียนท่ีประสบปัญหาเร่งด่วน หรือการส่งต่อจากครูประจําช้ัน โดยกระบวนการให้
คําปรึกษาและอ่ืน ๆ เช่น นักเรียนท่ีมีปัญหาภาวะซึมเศร้าท่ีได้รับการวินิจฉัย อยู่ใน
กระบวนการรักษาทางการแพทย์และมีเอกสารข้อมูลยืนยันจากผู้ปกครอง ครูแนะแนวจะ
ช่วยประคับประคองอาการ แต่ในการให้คําปรึกษาจะมีเป้าหมายเหมือนกันคือการบรรเทา
ภาวะความเครียด ให้ความรู้กับผู้ปกครองร่วมด้วย ซ่ึงครูแนะแนวเองเป็นบุคลากรภายใน
โรงเรียนท่ีมีทักษะและความรู้ด้านการให้คําปรึกษาทางจิตวิทยา เพราะการให้คําปรึกษาใน
ทุกกรณีจําเป็นต้องอยู่บนพ้ืนฐานจิตวิทยาการให้คําปรึกษา และสุดท้ายท้ังสองประเด็น
144
SCHOOL
วิชา สค.362 นโยบายและสวสั ดกิ ารการศึกษาสําหรับเดก็ พิเศษ Section 810001 อาจารย์ผู้สอน ผศ.ดร.ป่ นิ หทยั หนูนวล
คณะสังคมสงเคราะหศ์ าสตร์ มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร์ ภาคการเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2563
ด้วยอาการของโรคซึมเศร้าหากไม่ดีขน้ึ เมอ่ื ประเมนิ แล้ววา่ เสี่ยงตอ่ ภาวะฆ่าตัวตายหรือเป็น
ปัญหาต่อการดาํ เนนิ ชีวิต จงึ ส่งตอ่ จิตแพทยห์ รือใหก้ ลับไปพบจิตแพทย์
12. กิจกรรมปฐมนิเทศและกิจกรรมประชุมผู้ปกครอง เพ่ื ออธิบายให้ผู้ปกครองเข้าใจ
จุดมุ่งหมาย วิธีจัดการเรียนการสอนของโรงเรียน ทราบสถานการณ์และเข้าใจว่าทาง
โรงเรียนสามารถสนองความต้องการของนักเรียนในด้านท่ีเก่ียวข้องกับนักเรียนมากน้อย
เพียงใด โดยผู้อํานวยการโรงเรียน และประชุมผู้ปกครองแบบย่อย ดําเนินการโดยครู
ประจําช้ัน คือพู ดถึงภาพรวมนักเรียนในปกครอง แต่ละคนเป็นอย่างไร และแจ้งข่าวสาร
สําคญั ท่เี ก่ยี วขอ้ งกบั นักเรียนใหผ้ ปู้ กครองไดร้ ับทราบ
13. การบริการตู้น้ําด่ืม มินิมาร์ท โรงอาหาร ให้บริการอาหาร ขนม น้ําด่ืมให้แก่นักเรียน แต่
จํานวนร้านค้าน้ันมีจํานวนน้อยไม่เพียงพอต่อความต้องการของนักเรียน ประเภทอาหารไม่
หลากหลาย โรงอาหารมีขนาดเล็กท่ีน่ังไม่เพียงพอต่อความต้องการของนักเรียน แม้จะ
แบ่งช่วงพักกลางวันเป็น 2 รอบ แต่อาหารบางคร้ังก็ไม่เพียงพอต่อนักเรียน และโรง
อาหาร มินิมาร์ทน้ันต้ังห่างไกลจากอาคารเรียน ทําให้นักเรียนต้องเสียเวลาเดินทางไกล
ได้รับบริการไม่ท่ัวถึง โดยมีบุคลากรครูท่ีรับผิดชอบเป็นครูกลุ่มงานคหกรรม งานบริหาร
ท่ัวไปรับผิดชอบในการจัดประมูลร้านค้าท่ีจะมาจําหน่ายในทุกปีการศึกษา มีการสอบ
คัดเลือกในรูปแบบกรรมการโดยมีคณะกรรมการนักเรียนเป็นตัวแทนร่วมด้วย มีการสุ่ม
ตรวจคุณภาพ การรับเร่ืองร้องเรียน การตักเตือน ลงโทษงดขาย สําหรับผู้ค้าท่ีทําผิด
ระเบยี บ
ข้อมลู จากการสัมภาษณ์ : สุเทพ อพู่ ยคั ฆ์ ครูแนะแนวโรงเรยี นพิบลู วิทยาลัย
สวัสดิการท่เี หมาะสม
1. การแก้ปัญหาเร่ือง ทุนการศึกษาท่ีไม่เพียงพอต่อความต้องการของนักเรียน รัฐควร
สนับสนุนงบประมาณให้ทางโรงเรียนเพ่ิมข้ึน เพื่อเพิ่มโอกาสการกระจายทุนให้ครอบคลุม
นักเรียน แต่คิดว่าเป็นไปได้ยากเน่ืองจากงบประมาณท่ีมีอยู่อย่างจํากัด จึงจําเป็นต้อง
เลือกนักเรียนท่ีมีคุณสมบัติเหมาะสมอย่างแท้จริงตามเกณฑ์การคัดเลือกท่ีโรงเรียน
กาํ หนด เชน่ รายได้ สภาพแวดล้อมทางครอบครัว สภาพทอ่ี ยู่อาศัย สําหรับการแกป้ ัญหา
อ่ืน ๆ คิดว่าโรงเรียนควรช่วยติดต่อประสานงานกับกรมจัดหางานประจําจังหวัด เพ่ือการ
จัดหางานให้ผู้ปกครองท่ีไม่ได้ประกอบอาชีพ สร้างอาชีพให้มีรายได้กับทางบ้านของ
นักเรียน เพื่อให้สามารถพึ่งพาตนเอง เล้ียงชีพได้ในระยะยาว ประสานงานกับหน่วยงาน
ท้องถ่ินให้เข้าดูแลช่วยเหลือ ความต้องการข้ันพ้ืนฐาน เช่น ในกรณีนักเรียนอาศัยอยู่ใน
สภาพแวดล้อมท่ีไม่เอ้ืออํานวยต่อพัฒนาการการเจริญเติบโตทางด้านร่างกาย อารมณ์
และจติ ใจ
2. สวัสดิการด้านสุขภาพในด้านการตรวจโรคประจําปี จากปัญหากลุ่มทีมแพทย์ให้
ความสําคัญกับการเสนอขายแว่นตาให้นักเรียนมากกว่าตรวจโรค วิธีการแก้ปัญหาทาง
โรงเรียนควรพิ จารณาเลือกกลุ่มบุคลากรทางการแพทย์ท่ีมีประสิทธิภาพ มุ่งให้
ความสําคัญกับการบริการด้านสุขภาพเป็นอันดับแรก เพ่ือท่ีจะได้ป้องกันแก้ไขปัญหา
สุขภาพของนกั เรียนได้อยา่ งตรงจดุ และควรเพิ่มบริการทางดา้ นสุขภาพจิต คือการตรวจ
145
SCHOOL