คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม ข แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ค ำน ำ คู่มือครูชุด กิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบวัฏจักรการสืบเสาะ หาความรู้ 5 ขั้น เรื่อง สิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เล่มที่ 4 คุณภาพสิ่งแวดล้อม จัดท าขึ้น ส าหรับครูผู้สอนใช้เป็นแนวทางจัดการเรียนรู้ คู่กับชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เรื่อง สิ่งมีชีวิตกับ สิ่งแวดล้อมส าหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เล่มที่ 4 คุณภาพสิ่งแวดล้อม ประกอบด้วยค าอธิบาย รายวิชา หน่วยการเรียนรู้ก าหนดการจดัการเรียนรู้ ตัวชี้วัดสาระการเรียนรู้และจุดประสงค์การเรียนรู้ แผนผังหน่วยการเรียนรู้ ค าแนะน าในการใช้ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ส าหรับครูกระบวนการเรียนรู้แบบวัฏจักร การสืบเสาะหาความรู้5 ขั้น แผนการจัดการเรียนรู้ เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน และแนวค าตอบของชุด กิจกรรมการเรียนรู้เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน แบบประเมินผลการจัดการเรียนรู้และเกณฑ์กาประเมิน ผู้จัดท าหวังเป็นอย่างยิ่งว่าคู่มือครูชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เรื่อง สิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม ส าหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่6 เล่มที่ 4 คุณภาพสิ่งแวดล้อม จะเป็นประโยชน์ต่อการจัดการเรียนรู้ ส าหรับครูผู้สอน และผู้ที่เกี่ยวข้องทุกฝ่ายเพื่อพัฒนาการจัดการเรียนรู้ทางวิทยาศาสตร์์ ต่อไป ผู้จัดท า ขอขอบพระคุณทุกท่านที่กรุณาให้ค าปรึกษา แนะน าแนวทางเกี่ยวกับรูปแบบการจัดท า และเนื้อหาที่ถูกต้องมา ณ โอกาสนี้ นางสาวนันทนา รวีรัฐยา ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูช านาญการ โรงเรียนฤทธิยะวรรณาลัย
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม ค แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 สำรบัญ เรื่อง หน้า ค าน า…………………………………………………………………………………………………………………………… ก สารบัญ………………………………………………………………………………………………………………………… ข ค าอธิบายรายวิชา………………………………………………………………………………………………………….. 1 หน่วยการเรียนรู้……………………………………………………………………………………………………………. 3 ก าหนดการจัดการเรียนรู้………………………………………………………………………………………………… 5 ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ และจุดประสงค์การเรียนรู้………………………………………………………… 7 แผนผังการเรียนรู้…………………………………………………………………………………………………………. 9 ค าแนะน าในการใช้เล่มกิจกรรมการเรียนรู้ส าหรับครู…………………………………………………………… 10 กระบวนการเรียนรู้แบบวัฏจักรการสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น……………………………………………… 11 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 10……………………………………………………………………………………………… 14 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน…………………………………………………………………………………………… 21 แนวค าตอบของชุดกิจกรรมการเรียนรู้……………………………………………………………………………. 25 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 11…………………………………………………………………………………………… 33 แนวค าตอบของชุดกิจกรรมการเรียนรู้……………………………………………………………………………… 40 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 12……………………………………………………………………………………………… 48 แนวค าตอบของชุดกิจกรรมการเรียนรู้……………………………………………………………………………… 55 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 13…………………………………………………………………………………………… 63 แนวค าตอบของชุดกิจกรรมการเรียนรู้……………………………………………………………………………… 70 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 14…………………………………………………………………………………………… 78 แนวค าตอบของชุดกิจกรรมการเรียนรู้……………………………………………………………………………… 85 เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน…………………………………………………………………………………………… 96
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 1 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 สำรบัญ เรื่อง หน้า แบบประเมินผลการจัดการเรียนรู้…………………………………………………………………………………… 99 เกณฑ์การประเมิน………………………………………………………………………………………………………… 100 บรรณานุกรม………………………………………………………………………………………………………………. 108 ตัวอย่างผลงานนักเรียน…………..……………………………………………………………………………………. 110
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 2 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ค ำอธิบำย รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เวลา 80 ชั่วโมง ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ศึกษาวิเคราะห์การเจริญเติบโตของมนุษย์จากวัยแรกเกิดจนถึงวัยผู้ใหญ่ การท างานที่สัมพันธ์กัน ของระบบย่อยอาหารระบบหายใจ และระบบหมุนเวียนเลือดของมนุษย์สารอาหารและอภิปรายความจ าเป็น ที่ร่างกายต้องได้รับสารอาหารในสัดส่วนที่เหมาะสมกับเพศและวัย ความสัมพันธ์ของกลุ่ม สิ่งมีชีวิตในแหล่งที่ อยู่ต่าง ๆ ความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตกับสิ่งมีชีวิตในรูปของโซ่อาหารและสายใยอาหาร ความสัมพันธ์ระหว่าง การด ารงชีวิตของสิ่งมีชีวิตกับสภาพแวดล้อมในท้องถิ่น แหล่งทรัพยากรธรรมชาติในแต่ละท้องถิ่นที่เป็น ประโยชน์ต่อการด ารงชีวิต ผลของการเพิ่มขึ้นของประชากรมนุษย์ต่อการใช้ทรัพยากรธรรมชาติผลต่อ สิ่งมีชีวิต จากการเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อม ทั้งโดยธรรมชาติและโดยมนุษย์แนวทางในการดูแลรักษา ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมในท้องถิ่น สมบัติของของแข็ง ของเหลว และ แก๊สสารเป็นกลุ่มโดยใช้สถานะหรือเกณฑ์อื่นที่ก าหนดเอง วิธีการแยกสารบางชนิดที่ผสมกัน โดยการร่อน การตกตะกอน การกรองการระเหิด การระเหยแห้ง ประเภทของสารต่างๆ ที่ใช้ในชีวิตประจ าวัน โดยใช้ สมบัติและการใช้ประโยชน์ของสารเป็นเกณฑ์การเลือกใช้สารแต่ละประเภทได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย สมบัติของสาร เมื่อสารเกิดการละลายและเปลี่ยนสถานะ การเปลี่ยนแปลงที่ท าให้เกิดสารใหม่และมีสมบัติ เปลี่ยนแปลงไป การเปลี่ยนแปลงของสารที่ก่อให้เกิดผลต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม การต่อวงจรไฟฟ้าอย่าง ง่าย ตัวน าไฟฟ้าและฉนวนไฟฟ้าการต่อเซลล์ไฟฟ้าแบบอนุกรม และน าความรู้ไปใช้ประโยชน์การต่อหลอด ไฟฟ้าทั้งแบบอนุกรม แบบขนาน และน าความรู้ไปใช้ประโยชน์การเกิดสนามแม่เหล็กรอบสายไฟที่มี กระแสไฟฟ้าผ่าน และน าความรู้ไปใช้ประโยชน์ ประเภทของหิน โดยใช้ลักษณะของหิน สมบัติของหินเป็น เกณฑ์และน าความรู้ไปใช้ประโยชน์การเปลี่ยนแปลงของหิน ธรณีพิบัติภัยที่มีผลต่อมนุษย์และสภาพแวดล้อม ในท้องถิ่น การเกิดฤดูข้างขึ้นข้างแรม สุริยุปราคาจันทรุปราคา และน าความรู้ไปใช้ประโยชน์ความก้าวหน้า และประโยชน์ของเทคโนโลยีอวกาศ โดยใช้การสืบเสาะหาความรู้ด้วยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์การส ารวจตรวจสอบ การสืบค้น ข้อมูล การทดลองและการอภิปราย เพื่อให้เกิดความรู้ความคิด ความเข้าใจ สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้มีความสามารถในการตัดสินใจ น าความรู้ไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจ าวัน มีจิตวิทยาศาสตร์จริยธรรม คุณธรรมและค่านิยม ที่เหมาะสม
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 3 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 รหัสตัวชี้วัด ว 1.1 ป.6/1 , ป.6/2 , ป.6/3 ว 2.1 ป.6/1 , ป.6/2 , ป.6/3 ว 2.2 ป.6/1 , ป.6/2 , ป.6/3, ป.6/4 , ป.6/5 ว 3.1 ป.6/1 , ป.6/2 , ป.6/3, ป.6/4 , ป.6/5 ว 3.2 ป.6/1 , ป.6/2 , ป.6/3, ว 5.1 ป.6/1 , ป.6/2 , ป.6/3, ป.6/4 , ป.6/5 ว 6.1 ป.6/1 , ป.6/2 , ป.6/3 ว 7.1 ป.6/1 ว 7.2 ป.6/1 ว 8.1 ป.6/1 , ป.6/2 , ป.6/3, ป.6/4 , ป.6/5, ป. 6/6, ป.6/7, ป.6/8 รวมทั้งหมด 37 ตัวชี้วัด
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 4 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 หน่วยกำรเรียนรู้ รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เวลา 80 ชั่วโมง หน่วยที่ ชื่อหน่วยและหัวข้อการเรียนรู้ เวลา (ชั่วโมง) 1 ร่างกายของเรา - การเจริญเติบโตของมนุษย์ - การท างานของระบบต่าง ๆ ในร่างกาย - สารอาหารกับพลังงาน - การกินอาหารให้ถูกหลักโภชนาการ 12 2 สิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม - สิ่งมีชีวิตกับแหล่งที่อยู่ - สิ่งมีชีวิตกับสิ่งมีชีวิต - การปรับตัวของสิ่งมีชีวิต - คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 14 3 สารในชีวิตประจ าวัน - สมบัติของสารในสถานะของแข็ง - การเปลี่ยนแปลงของสาร - การแยกสาร - สารที่ใช้ในชีวิตประจ าวัน - ผลของสารต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม 16 4 วงจรไฟฟ้า - วงจรไฟฟ้าอย่างง่าย - การต่อหลอดไฟฟ้าแบบอนุกรมและขนาน - การต่อเซลล์ไฟฟ้าแบบอนุกรมและขนาน - ตัวน าไฟฟ้าและฉนวนไฟฟ้า - แม่เหล็กไฟฟ้าและการใช้ประโยชน์ 14
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 5 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 หน่วยที่ ชื่อหน่วยและหัวข้อการเรียนรู้ เวลา (ชั่วโมง) 5 หินและการเปลี่ยนแปลง - ประเภทของหิน - ประโยชน์ของหิน - แหล่งหินในประเทศไทย - การผุพังอยู่กับที่ การกร่อน - การเกิดแผ่นดินไหว ภูเขาไฟปะทุ และสึนามิ 12 6 ปรากฏการณ์ของโลกและเทคโนโลยีอวกาศ - ฤดู - ข้างขึ้น ข้างแรม - สุริยุปราคาและจันทรุปราคา - เทคโนโลยีอวกาศ 12 รวม 80
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 6 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ก าหนดการจัดการเรียนรู้โดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้ แบบวัฏจักรการสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น เรื่อง สิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 หน่วยการเรียนรู้ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ แผนการจัด การเรียนรู้ เวลา (ชั่วโมง) สิ่งมีชีวิตกับ สิ่งแวดล้อม ปฐมนิเทศและทดสอบก่อนเรียน เล่มที่ 1 สิ่งมีชีวิตกับแหล่งที่อยู่ กิจกรรมที่ 1.1 ส ารวจบริเวณต้นไม้ใหญ่ 1 1 กิจกรรมที่ 1.2 ส ารวจบริเวณขอนไม้ผุ 2 1 กิจกรรมที่ 1.3 ส ารวจบริเวณสระน้ า 3 1 เล่มที่ 2 สิ่งมีชีวิตกับสิ่งมีชีวิต กิจกรรมที่ 2.1 ห่วงโซ่อาหาร 4 1 กิจกรรมที่ 2.2 สายใยอาหาร 5 1 กิจกรรมที่ 2.3 ความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิต 6 1 เล่มที่ 3 การปรับตัวของสิ่งมีชีวิต กิจกรรมที่ 3.1 โครงสร้างและลักษณะของสิ่งมีชีวิต เหมาะสมกับแหล่งที่อยู่อย่างไร 7 1 กิจกรรมที่ 3.2 สิ่งมีชีวิตปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อม ของแหล่งที่อยู่อย่างไร 8 1 กิจกรรมที่ 3.3 สิ่งมีชีวิตมีรูปแบบปรับตัวอย่างไร 9 1 เล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม กิจกรรมที่ 4.1 สัตว์ป่าสงวน 10 1 กิจกรรมที่ 4.2 จ านวนประชากรมีผลต่อทรัพยากร 11 1 กิจกรรมที่ 4.3 คุณภาพของแหล่งน้ าในท้องถิ่นเป็นอย่างไร 12 1 กิจกรรมที่ 4.4 ขยะมีผลต่อคุณภาพสิ่งแวดล้อมอย่างไร 13 1 กิจกรรมที่ 4.5 ฝุ่นละอองในอากาศมีผลต่อคุณภาพชีวิต อย่างไร 14 1 ทดสอบหลังเรียน รวม 14
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของ แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอ ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบวัฏจักรการสืบเส ชุดกิจกรรม ตัวชี้วัด สาระการเรียน เล่มที่ 1 สิ่งมีชีวิต กับแหล่งที่อยู่ ว 2.1 ป.6/1 ส ารวจและ อภิปรายความสัมพันธ์ของ กลุ่มสิ่งมีชีวิตในแหล่งที่อยู่ ต่าง ๆ สิ่งที่อยู่รอบตัวเรามีทั้งสิ่งมีชีวิตและ ที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติและสิ่งที่ สิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในแต่ละแหล่งที ชนิดทั้งพืช สัตว์และสิ่งมีชีวิตขนาด กลุ่มสิ่งมีชีวิต กลุ่มสิ่งมีชีวิตมีความ มีความสัมพันธ์กับแหล่งที่อยู่ในลักษ แหล่งที่อยู่อาศัย แหล่งสืบพันธุ์แล เล่มที่ 2 สิ่งมีชีวิต กับสิ่งมีชีวิต ว 2.1 ป.6/2 อธิบาย ความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตกับ สิ่งมีชีวิตในรูปของโซ่อาหาร และสายใยอาหาร ความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตกับสิ่งมีชี โซ่อาหาร และสายใยอาหาร ท าให้ พลังงานจากผู้ผลิตสู่ผู้บริโภค สิ่งมีชี ความสัมพันธ์กันในแง่การได้ประโย จากการอยู่ร่วมกันในรูปแบบต่าง ๆ
งสิ่งแวดล้อม 6 อนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม และจุดประสงค์การเรียนรู้ สาะหาความรู้ 5 ขั้น เรื่อง สิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 นรู้ จุดประสงค์การเรียนรู้ ะสิ่งไม่มีชีวิตมีทั้งสิ่ง ที่มนุษย์ สร้างขึ้น ที่อยู่มีหลากหลาย ดเล็ก เรียกว่า มสัมพันธ์กันและ ษณะแหล่งอาหาร ละแหล่งเลี้ยงลูกอ่อน 1. อธิบายความหมายของสิ่งแวดล้อมและกลุ่มสิ่งมีชีวิตได้ 2. จ าแนกประเภทของสิ่งแวดล้อมได้ 3. ระบุความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อมที่เป็นแหล่ง ที่อยู่ได้ 4. ส ารวจสิ่งมีชีวิตในแหล่งที่อยู่ได้ ชีวิตในรูปของ ้เกิดการถ่ายทอด ชีวิตที่อยู่ร่วมกันยังมี ยชน์และเสียประโยชน์ ๆอีกด้วย 1. อธิบายสิ่งมีชีวิตสัมพันธ์กันในแง่การถ่ายทอดในรูปของโซ่อาหาร และสายใยอาหารได้ 2. ระบุสิ่งมีชีวิตที่เป็นผู้ผลิต ผู้บริโภค และผู้ย่อยสลายจากโซ่อาหาร ได้ 3. เขียนแผนภาพโซ่อาหาร และสายใยอาหารแสดงความสัมพันธ์ ของสิ่งมีชีวิตในแหล่งที่อยู่ได้สืบค้นผลของการเปลี่ยนแปลง จ านวนชนิดของสิ่งมีชีวิตและสภาพแวดล้อมในแหล่งที่อยู่สืบค้น ผลของการใช้สารก าจัดศัตรูพืชต่อสิ่งแวดล้อมและสิ่งมีชีวิตในโซ่ อาหาร
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของ แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอ ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบวัฏจักรการสืบเส ชุดกิจกรรม ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ เล่มที่ 3 ปรับตัว ของสิ่งมีชีวิต ว 2.1 ป.6/3 สืบค้นข้อมูล และอธิบายความสัมพันธ์ ระหว่างการด ารงชีวิตของ สิ่งมีชีวิตกับสภาพแวดล้อม ในท้องถิ่น สิ่งมีชีวิตซึ่งอาศัยอยู่ในแต่ละแหล่งที จะมีโครงสร้างที่เหมาะสมต่อการด าร แต่ละแหล่งที่อยู่นั้นและสามารถปรั เข้ากับสภาพแวดล้อมเพื่อหาอาหาร เล่มที่ 4 คุณภาพ ของสิ่งแวดล้อม ว 2.2 ป.6/1 สืบค้นข้อมูลและ อภิปรายแหล่ง ทรัพยากรธรรมชาติที่เป็น ประโยชน์ ว 2.2 ป.6/2 วิเคราะห์ผล การเพิ่มขึ้นของประชากร มนุษย์ต่อการใช้ ทรัพยากรธรรมชาติ ป่าไม้เป็นทรัพยากรธรรมชาติที่มีค สิ่งมีชีวิตทั้งพันธุ์พืชและพันธุ์สัตว์ ส ของคู่กันเมื่อป่าไม้ลดลงย่อมส่งผลต สัตว์ป่าและสิ่งมีชีวิตโดยเฉพาะมนุษ ทรัพยากรธรรมชาติต่าง ๆ ใน แต่ล มีประโยชน์ต่อการด ารงชีวิตของสิ่ง แหล่งทรัพยากรธรรมชาติในพื้นที่ก ที่เป็นประโยชน์ต่อการด ารงชีวิตป่า ล าคลอง ดิน อากาศ
งสิ่งแวดล้อม 7 อนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม และจุดประสงค์การเรียนรู้ สาะหาความรู้ 5 ขั้น เรื่อง สิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จุดประสงค์การเรียนรู้ ที่อยู่ รงชีวิตใน รับตัวให้ รและมีชีวิตรอด 1. อภิปรายโครงสร้างที่เหมาะสมของสิ่งมีชีวิตกับการ ด ารงชีวิตในแหล่งที่อยู่ 2. สรุปโครงสร้างที่เหมาะสมของสิ่งมีชีวิตกับการด ารงชีวิตใน แหล่งที่อยู่ ความหลากหลายของ สัตว์ป่า กับป่าไม้เป็น ต่อการด ารงชีวิตของ ษย์ ละท้องถิ่น งมีชีวิต กรุงเทพมหานคร าชายเลน แม่น้ า 1. อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับทรัพยากร ธรรมชาติได้ 2. วิเคราะห์ผลจากการเพิ่มจ านวนประชากรที่มีต่อการ ใช้ทรัพยากรธรรมชาติได้ 3. บอกปัจจัยที่ท าให้เกิดการเปลี่ยนขนาดของประชากรได้ 4. ระบุผลกระทบจากการเพิ่มประชากรในท้องถิ่นได้ 5. บอกสาเหตุของปัญหาสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติ จากมนุษย์ได้
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของ แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอ ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบวัฏจักรการสืบเส ชุดกิจกรรม ตัวชี้วัด สาระการเรียน ว 2.2 ป.6/3 อภิปรายผลผล ต่อสิ่งมีชีวิตจากการ เปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อม ทั้งโดยธรรมชาติ ว 2.2 ป.6/4 อภิปราย แนวทางในการดูแลรักษา ทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อม ว 2.2 ป.6/5 มีส่วนร่วมใน การดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมใน ท้องถิ่น ภัยพิบัติจากธรรมชาติและการกร สิ่งแวดล้อมเปลี่ยนแปลงไปเป็นผลท บางชนิดสูญพันธุ์ไป น้ าเป็นทรัพยากรธรรมชาติที่ส าคัญ ของสิ่งมีชีวิตเราจึงควรใช้ทรัพยากร และถูกวิธี ฝุ่นละอองเป็นปัญหาสิ่งแวดล้อมที ต่อสุขภาพและการด ารงชีวิตของมน ทุกคนต้องตระหนักและช่วยกันเฝ้า
งสิ่งแวดล้อม 8 อนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม และจุดประสงค์การเรียนรู้ สาะหาความรู้ 5 ขั้น เรื่อง สิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 นรู้ จุดประสงค์การเรียนรู้ ระท าของมนุษย์ท าให้ ท าให้พืชและสัตว์ป่า ัญต่อการด ารงชีวิต รน้ าอย่างรู้ค่า ที่ส่งผลกระทบ นุษย์ าระวัง
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 9 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 4
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 10 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ค ำแนะน ำในกำรใช้ชุดกิจกรรมกำรเรียนรู้ส ำหรับครู 1. ครูควรศึกษาชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ให้เข้าใจและเตรียมวัสดุอุปกรณ์ ไว้ล่วงหน้า 2. ก่อนศึกษาชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 แต่ละเล่ม ให้นักเรียนท า แบบทดสอบ ก่อนเรียนจ านวน 10 ข้อ 3. จัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแผนการจัดการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 4. ครูบันทึกคะแนนในแบบประเมินผลการจัดการเรียนรู้ 5. สังเกตการท ากิจกรรมของนักเรียนขณะปฏิบัติกิจกรรม ให้ค าแนะน าเพิ่มเติมในส่วน ที่นักเรียนที่ไม่เข้าใจ 6. เมื่อศึกษาชุดกิจกรรมจบแต่ละเล่ม ให้นักเรียนท าแบบทดสอบหลังเรียนจ านวน 10 ข้อ จัดกิจกรรมกำรเรียนรู้ โดยใช้วัฏจักรสืบเสำะ หำควำมรู้ 5 ขั้น
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 11 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 กระบวนกำรเรียนรู้แบบวัฏจักรกำรสืบเสำะหำควำมรู้ 5 ขั้น สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี(สสวท.)ได้เสนอขั้นตอน ส าคัญของ การสืบเสาะหาความรู้ (Inquiry Process) มี 5 ขั้นไว้ดังนี้ 1. ขั้นสร้างความสนใจ (EngagemEnt) เป็นการน าเข้าสู่บทเรียนที่สนใจซึ่งอาจเกิดขึ้นเอง จากความสงสัย หรืออาจเริ่มจากความสนใจของตัวนักเรียนเองหรือเกิดจากการอภิปราย ภายในกลุ่ม เป็นเรื่องที่เชื่อมโยงกับความรู้เดิมที่เพิ่งเรียนมาแล้วและมีแนวทางที่ใช้ในการ ส ารวจตรวจสอบอย่าง หลากหลาย 2. ขั้นส ารวจและค้นหา (Exploration) วางแผน ก าหนดแนวทางการส ารวจตรวจสอบ ตั้งสมมติฐาน ก าหนดทางเลือกที่เป็นไปได้ลงมือปฏิบัติเพื่อเก็บรวบรวมข้อมูล ข้อสนเทศ หรือ ปรากฏการณ์ต่าง ๆ วิธีการตรวจสอบอาจท าได้หลายวิธีเช่น ท าการทดลอง ท ากิจกรรม ภาคสนาม บันทึกผลที่เกิดจากการรวบรวมข้อมูล หรือทดลองไว้ในตารางที่นักเรียนสร้างขึ้นนักเรียนจะต้องเป็นผู้ ซื่อสัตย์กับข้อมูล 3. ขั้นอธิบายและลงข้อสรุป (Explanation) เป็นการน าข้อมูลที่ได้จากการทดลอง การส ารวจตรวจสอบมาวิเคราะห์ แปลผล สรุปผล และการน าเสนอผลที่ได้ในรูปต่าง ๆ เช่น บรรยาย สรุป สร้างแบบจ าลอง หรือรูปวาด สร้างตาราง ฯลฯ เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับกลุ่มอื่น ๆ และควร จะน าผลการทดลองไปตรวจสอบกับค าตอบที่เราได้คาดคะเนไว้ในเบื่องต้นว่าสอดคล้องกันหรือไม่ 4. ขั้นขยายความรู้(Elaboration) เป็นการน าความรู้ที่สร้างขึ้นไปเชื่อมโยงกับความรู้เดิม หรือแนวคิดที่ได้จากการค้นคว้าเพิ่มเติม หรือน าแบบจ าลองหรือข้อสรุปที่ได้ไปใช้อธิบายสถานการณ์ หรือเหตุการณ์อื่น ๆ ถ้าใช้อธิบายเรื่องต่าง ๆ ได้มากก็แสดงว่าข้อจ ากัดน้อยซึ่งจะช่วยให้เชื่อมโยงกับ เรื่องต่าง ๆ และท าให้เกิดความรู้กว้างขวางขึ้น 5. ขั้นประเมินผล (Evaluation) เป็นการประเมินการเรียนรู้ด้วยกระบวนการต่าง ๆ ว่า เรียนมีความรู้อะไรบ้าง อย่างไร และมากน้อยเพียงใด จากขั้นนี้จะน าไปสู่การน าความรู้ไปประยุกต์ใช้ ในเรื่องอื่น ๆ
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 12 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 แผนภูมิแสดงวัฏจักรการสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น ขั้นที่1 สร้างความสนใจ (EngagemEnt) ขั้นที่ 2 ส ารวจและค้นหา (Exploration) ขั้นที่3 อธิบายและลงข้อสรุป (Explanation) ขั้นที่4 ขยายความรู้ (elaboration) ขั้นที่ 5 ประเมินผล (Evaluation)
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 13 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 แผนการจัดการเรียนรู้ ด ำเนินกิจกรรม กำรเรียนรู้ตำมแผน กำรจัดกำรเรียนรู้เลยนะคะ
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 14 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 10 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง สิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม ชั้นประถมศึกษาปีที่6 เล่มกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง สัตว์ป่าสงวน เวลาเรียน 1 ชั่วโมง สอนวันที่ 9 กรกฎาคม 2562 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ มาตรฐานการเรียนรู้ สาระที่ 2 ชีวิตกับสิ่งแวดล้อม มาตรฐาน ว 2.2 เข้าใจสิ่งแวดล้อมในท้องถิ่นความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งแวดล้อมกับสิ่งมีชีวิต ความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตต่าง ๆ ในระบบนิเวศมีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้และจิตวิทยาศาสตร์ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และน าความรู้ไปใช้ประโยชน์ ตัวชี้วัด ว 2.2 ป.6/1 สืบค้นข้อมูลและอภิปรายแหล่งทรัพยากรธรรมชาติที่เป็นประโยชน์ ว 2.2 ป.6/2 วิเคราะห์ผลการเพิ่มขึ้นของประชากรมนุษย์ต่อการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ ว 2.2 ป. 6/3 อภิปรายผลผลต่อสิ่งมีชีวิตจากการเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมทั้งโดยธรรมชาติ ว 2.2 ป.6/4 อภิปรายแนวทางในการดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม สาระที่ 8 ธรรมชาติของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มาตรฐาน ว 8.1 ใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตวิทยาศาสตร์ในการสืบเสาะหาความรู้ การแก้ปัญหา รู้ว่าปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดขึ้นส่วนใหญ่มีรูปแบบที่แน่นอนสามารถอธิบายและ ตรวจสอบได้ ภายใต้ข้อมูลและเครื่องมือที่มีอยู่ในช่วงเวลานั้นเข้าใจว่า วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี สังคม และสิ่งแวดล้อม มีความเกี่ยวข้องสัมพันธ์กัน ตัวชี้วัด มฐ. 8.1 ป.6/1- 6/8 จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับทรัพยากรธรรมชาติได้ 2. วิเคราะห์ผลจากการเพิ่มจ านวนประชากรที่มีต่อการใช้ทรัพยากรธรรมชาติได้ 3. บอกปัจจัยที่ท าให้เกิดการเปลี่ยนขนาดของประชากรได้ แผนกำรสอนที่ 10
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 15 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 สาระส าคัญ สัตว์ป่าสงวนและสัตว์ป่าคุ้มครอง เป็นสัตว์ป่าที่ห้ามล่า พยายามล่า ห้ามค้า ห้ามน าเข้าหรือส่งออก เว้นแต่จะได้รับอนุญาต ผู้ฝ่าฝืนมีโทษจ าคุกไม่เกินสี่ปี หรือปรับไม่เกินสี่หมื่นบาท หรือทั้งจ าทั้งปรับ สาระการเรียนรู้ ป่าไม้เป็นทรัพยากรธรรมชาติที่มีความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตทั้งพันธุ์พืชและพันธุ์สัตว์ สัตว์ป่ากับป่าไม้ เป็นของคู่กันเมื่อป่าไม้ลดลงย่อมส่งผลต่อการด ารงชีวิตของสัตว์ป่าและสิ่งมีชีวิตโดยเฉพาะมนุษย์ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นที่1 สร้างความสนใจ(Engagement) (10นาที) 1. ให้นักเรียนท าการทดสอบก่อนเรียนเพื่อวัดระดับความรู้ของนักเรียนโดยใช้ข้อสอบปรนัย 10 ข้อ 10 คะแนน 2. ครูสร้างความสนใจโดยให้นักเรียนท ากิจกรรมน าสู่การเรียนรู้ ตอน ภัยธรรมชาติ (เล่มที่ 4 หน้าที่ 9) โดยให้นักเรียน ฟังนิทานแล้วตอบค าถามแล้วบันทึกค าตอบลงในใบงาน ขั้นที่ 2 ส ารวจและค้นหา(Exploration) (20นาที) 1. ครูกระตุ้นน าไปสู่การส ารวจ โดยตั้งค าถามต่อไปนี้ - สัตว์ป่าสงวนและสัตว์ป่าคุ้มครองเหมือนหรือต่างกัน แผนกำรสอนที่ 10
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 16 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 2. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษารายละเอียด กิจกรรมที่ 4.1 เหตุผล เล่มที่ 4 หน้า 10-13) 3. นักเรียนในแต่ละกลุ่มปฏิบัติตามขั้นตอนในกิจกรรมที่ 4.1 พร้อมทั้งบันทึกผลการปฏิบัติกิจกรรม ตอนที่ 1 ให้นักเรียนร่วมกันคืบค้น โดยดูวิดีทัศน์ที่มา https://youtu.be/9XjYpei1qLs การ์ตูนแอนิเมชันการสัตว์ป่าสงวน ร่วมกันอภิปรายร่วมตอบค าถาม แผนกำรสอนที่ 10
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 17 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ตอนที่ 2 ให้นักเรียนร่วมกันคืบค้น โดยดูวิดีทัศน์ที่มา : https://youtu.be/-Si2rS-qozE การ์ตูนแอนิเมชันการสัตว์ป่าสงวน จงตอบค าถาม ขั้นที่3 อธิบายและลงข้อสรุป (Explanation)(10 นาที) 4. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาน าเสนอผลการส ารวจและค้นหา หน้าชั้นเรียน 5. นักเรียน และครูร่วมกันอภิปรายและสรุปผลการท ากิจกรรม ในประเด็นต่อไปนี้ - เหตุใดสัตว์ป่าปริมาณและชนิดมีจ านวนลดลง - รัฐบาลออกกฎหมายคุ้มรองสัตว์ป่ามีประโยชน์หรือไม่อย่างไร -การการอนุรักษ์สัตว์ที่ยั่งยืนคืออะไร ขั้นที่4 ขยายความรู้(Elaboration) (10 นาที) 6. นักเรียนร่วมกันศึกษาใบความรู้ เรื่อง สัตว์ป่าสงวน (เล่มที่ 4 หน้า 14-15 ) แผนกำรสอนที่ 10
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 18 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ขั้นที่ 5 ประเมินผล(Evaluation) (10 นาที) 7. นักเรียนท าใบงานที่ 1 เรื่อง โครงสร้างและลักษณะของสิ่งมีชีวิตเหมาะสมกับแหล่งที่อยู่อย่างไร (เล่มที่ 4 หน้า 20 ) สื่อ/แหล่งเรียนรู้ 1. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบวัฏจักรการสืบเสาะ หาความรู้ 5 ขั้น เรื่อง สิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เล่มที่ 4 คุณภาพของ สิ่งมีชีวิต 2. https://youtu.be/9XjYpei1qLs การ์ตูนแอนิเมชันการสัตว์ป่าสงวน 3. https://youtu.be/-Si2rS-qozE การ์ตูนแอนิเมชันการสัตว์ป่าสงวน การวัดผลประเมินผล 1. สังเกตพฤติกรรมในชั้นเรียน 2. สังเกตการตอบค าถาม การอภิปราย และความร่วมมือในการปฏิบัติกิจกรรม 3. ตรวจบันทึกผลการท ากิจกรรมที่ 4.1 4. ตรวจใบงานที่ 1 5. ตรวจแบบทดสอบก่อนเรียน เล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งมีชีวิต แผนกำรสอนที่ 10
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 19 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้ วัน....................................ที่...................เดือน..................................................พ.ศ........................... ผลการจัดการเรียนรู้ /ปัญหา/อุปสรรค/แนวทางการแก้ไข .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชื่อ.........…………………………ครูผู้สอน ( นางสาวนันทนา รวีรัฐยา) ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะครูช านาญการ แผนกำรสอนที่ 10
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 20 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ข้อเสนอแนะของฝ่ายบริหาร ….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ….…………….……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………….……………………………………………………………………………………………………………………………………… ….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ….…………….……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………….……………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชื่อ.........…………………………รองผู้อ านวยการฝ่ายวิชาการ (นายเธียรสถิตต์ ธีรศักดิ์วรกูล) รองผู้อ านวยการสถานศึกษาโรงเรียนฤทธิยะวรรณาลัย แผนกำรสอนที่ 10
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 21 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 เฉลย แบบทดสอบก่อนเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เรื่อง สิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม เล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม ค าชี้แจง 1. แบบทดสอบฉบับนี้เป็นแบบทดสอบ 4 ตัวเลือกจ านวน 10 ข้อ ข้อละ 1 คะแนน คะแนนเต็ม 10 คะแนน 2. ให้นักเรียนท าเครื่องหมายกากบาท () ทับอักษร ก ข ค หรือ ง ที่ถูกที่สุดเพียงข้อเดียว 1 . สาเหตุใดที่ท าให้เกิดปัญหาน้ าเสียขึ้นในชุมชน ก. การท ามาค้าขายใกล้แหล่งน้ า ข. การปล่อยน้ าทิ้งเสียลงสู้แม่น้ าล าคลอง ค. การปลูกสร้างอาคารบ้านเรือนติดแหล่งน้ า ง. การขาดความรู้ ข่าวสาร ที่จะช่วยกันรักษาแหล่งน้ า 2. ทรัพยากรธรรมชาติชนิดใดที่เป็นแหล่งผลิตปัจจัยสี่ของมนุษย์ ก. หิน ข. ป่าไม้ ค. แหล่งน้ า ง. แร่ธาตุ 3. นาราน าขวดพลาสติกมาประดิษฐ์เป็นกระถางใส่ต้นพลูด่าง นักเรียนคิดว่า นารามีส่วนช่วย ในการลดปัญหาขยะโดยปฏิบัติตามหลักการใด ก. repair ข. reuse ค. reduce ง. recycle
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 22 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 4 .ข้อมูลแสดงการแยกทิ้งขยะลงในถังขยะมีดังนี้ ชนิดของถังขยะ ลักษณะของขยะที่ทิ้ง ถังสีเขียว ถังสีเหลือง ถังสีเทาปนแดง ถังสีฟ้า ขยะเปียกย่อยสลายได้เอง ขยะแห้งผ่านกระบวนการแล้วน ากลับมาใช้ใหม่ ขยะอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม ขยะทั่วไปที่ย่อยสลายไม่ได้และไม่เป็นพิษ จากข้อมูลควรทิ้งเปลือกส้มในถังใบใด ก. ถังสีเขียว ข. ถังสีเหลือง ค. ถังสีฟ้า ง. ถังสีเทาปนแดง 5. ข้อใดคือภัยธรรมชาติที่ท าให้เกิดการเปลี่ยนแปลงจ านวนประชากรเป็นจ านวนมาก ก. น้ าท่วม ข. เกิดสึนามิ ค. ดินภูเขาถล่ม ง. อากาศแห้งแล้งมาก 6. การออกกฎหมายคุ้มครองสัตว์ป่าท าให้เกิดผลดีอย่างไร ก. มีการคัดเลือกพันธุ์สัตว์ที่ดี ข. ส่งเสริมการน าสัตว์ป่ามาเลี้ยง ค. มีการป้องกันอันตรายจากสัตว์ป่า ง. มีการสงวนและขยายพันธุ์สัตว์ป่า
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 23 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ใช้ข้อมูลนี้ตอบค าถาม ข้อ 7 นิดซื้อน้ ายาซักผ้าชนิดเติม หน่อยซ่อมแซมเสื้อผ้าที่ขาดเพื่อให้ใช้ได้อีก นุชน าปิ่นโตมาใส่อาหารที่ซื้อแทนกล่องโฟม น้อยใช้กระดาษช าระแทนผ้าเช็ดหน้า โหน่งสะสมห่วงเปิดกระป๋อง เพื่อน าไปบริจาคท าขาเทียม 7. จากข้อมูล ใครมีส่วนช่วยในการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างประหยัดและคุ้มค่า ก. นิด - หน่อย - น้อย ข. นุช - น้อย - โหน่ง ค. นิด - นุช - น้อย - โหน่ง ง. นิด - หน่อย - นุช - โหน่ง 8. นักเรียนสามารถมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์น้ าได้อย่างไร ก. ท าบ่อบ าบัด ข. ขุดลอกคลอง ค. ไม่ทิ้งขยะลงในแม่น้ า ง. เก็บตัวอย่างน้ ามาตรวจ 9. ข้อใดไม่ใช่แนวทางการแก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศ ก. น าน้ ากากน้ าตาลมาราดถนนเพื่อลดฝุ่น ข. ก าหนดให้มีและบังคับใช้มาตรฐานคุณภาพอากาศ ค. ส ารวจและตรวจสอบคุณภาพอากาศจากแหล่งก าเนิดต่าง ๆ เป็นประจ า ง. ลดปริมาณมลพิษทางอากาศจากแหล่งก าเนิด ท าได้โดยการเปลี่ยนชนิด ของเชื้อเพลิงที่ใช้การปรับปรุงกระบวนการผลิต การลดมลพิษจากยานพาหนะ
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 24 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 10. ข้อใดเป็นการก าจัดขยะหรือของเสียอย่างมีประสิทธิภาพ ก. การน าเทคโนโลยีใหม่ ๆ มาใช้ก าจัดขยะ ข. มีการเก็บขยะทุกวันโดยหน่วยงาน ที่รับผิดชอบ ค. สร้างจิตส านึกให้ทุกคนช่วยกันรักษาสิ่งแวดล้อม ง. เปลี่ยนขยะหรือของเสียให้เป็นสิ่งที่ใช้ประโยชน์ได้อีก แผนกำรสอนที่ 10
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 25 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 1. นักเรียนดูดิวีทัศน์แล้วรู้สึกอย่างไร .......................................................................................................................................... 2. เหตุการณ์ในภาพเกิดจากสาเหตุอย่างไรบ้าง .......................................................................................................................................... 3. ป้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์ในภาพได้อย่างไร .......................................................................................................................................... 4. การเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วท าให้เกิดสิ่งใดบ้าง .......................................................................................................................................... กิจกรรม…น ำเข้ำสู่บทเรียน ตอน “ภัยธรรมชำติ” ชื่อ-สกุล……………………………………………………………..ชั้น…………………..เลขที่………………. ค าชี้แจง 1. นักเรียนดูวีดิทัศน์รวมเหตุการณ์ที่น่ากลัวแล้วตอบค าถามก่อนท ากิจกรรม ที่มา : https://youtu.be/tUOmV0UBXxY 2. นักเรียนแต่ละกลุ่มอภิปรายแล้วตอบค าถาม จงตอบค าถามต่อไปนี้ ตัวอย่างภาพในวีดิทัศน์ รู้สึกกลัว เกิดจากภัยธรรมชาติ การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ อย่างรวดเร็ว รักษาสิ่งแวดล้อม สิ่งมีชีวิตตาย สูญพันธุ์เนื่องจากปรับตัวไม่ทัน ไม่ท าลายธรรมชาติ เล่มที่ 4 หน้าที่ 9 ใช้ประกอบแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 10 ขั้นที่1 สร้างความสนใจ (Engagement)
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 26 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 1. ให้นักเรียนดูดิวีทัศน์ https://youtu.be/9XjYpei1qLs การ์ตูนแอนิเมชันการสัตว์ป่าสงวน ร่วมกันอภิปรายร่วมตอบค าถามต่อไปนี้ 2. https://youtu.be/-Si2rS-qozE การ์ตูนแอนิเมชันสัตว์ป่าคุ้มครอง ร่วมกันอภิปรายร่วมตอบค าถามต่อไปนี้ 3. นักเรียนอภิปรายเกี่ยวกับ สัตว์ป่าสงวนและสัตว์ป่าคุ้มครอง 4. นักเรียนสรุปผลการการสืบค้น 5. นักเรียนวางแผนการน าเสนอ 6. นักเรียนทุกคนร่วมกันอภิปรายและสรุปผลการท ากิจกรรมร่วมกัน กิจกรรมที่ 4.1 เหตุและผล จุดประสงค์การท ากิจกรรม 1. อธิบายยกตัวอย่างภัยธรรมชาติ 2. สืบค้นน าเสนอชนิดของสัตว์ป่าสงวนและสัตว์ป่าคุ้มครอง วัสดุอุปกรณ์ 1. ภาพสัตว์ป่าสงวนและสัตว์ป่าคุ้มครอง 2. สารานุกรมสัตว์ป่าสัตว์ป่าสงวนและสัตว์ป่าคุ้มครอง 3. โปรเจคเตอร์ วิธีปฏิบัติกิจกรรม แผนกำรสอนที่ 10 เล่มที่ 4 หน้าที่ 10 ใช้ประกอบแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 10 ขั้นที่ 2 ส ารวจและค้นหา(Exploration) นที่ 2 ส ารวจและค้นหา(Exploration
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 27 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ชื่อกลุ่ม .........................................ชั้น ป.6/….. สมาชิกในกลุ่ม 1. ..............................................................เลขที่................ประธาน 2. ..............................................................เลขที่................รองประธาน 3. ..............................................................เลขที่................สมาชิก 4. ..............................................................เลขที่................สมาชิก 5. ..............................................................เลขที่................เลขานุการ นักเรียนคิดว่า สัตว์ป่าสงวนและสัตว์ป่าคุ้มครองเหมือนหรือต่างกันอย่างไร ....................................................................................................................... ให้นักเรียนร่วมกันคืบค้น โดยดูวิดีทัศน์ที่มา : https://youtu.be/9XjYpei1qLs การ์ตูนแอนิเมชันการสัตว์ป่าสงวน ร่วมกันอภิปรายร่วมตอบค าถามต่อไปนี้ 1.สัตว์ป่าสงวน ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ.2535 หมายถึงอะไร ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 2. ก าหนดให้สัตว์ป่าสงวนมี 15 ชนิดได้แก่ 1........................ 2........................ 3........................ 4....................... 5....................... 6....................... 7........................ 8........................ 9........................ 10....................... 11....................... 12...................... 13....................... 14....................... 15...................... ค าถามก่อนส ารวจ ค าชี้แจง ตอนที่ 1 ความหายาก สัตว์ป่าหายาก 15 ชนิด ตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ.2535 แมวลายหินอ่อน พะยูน เก้งหม้อ นกกระเรียน เลียงผา กวางผา ละองหรือละมั่ง สมัน กูปรี ควายป่า แรด กระซู่ สมเสร็จ นกแต้วแร้วท้องด า นกเจ้าฟ้าหญิงสิรินธร แผนกำรสอนที่ 10
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 28 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ให้นักเรียนร่วมกันคืบค้น โดยดูวิดีทัศน์ที่มา : https://youtu.be/-Si2rS-qozE การ์ตูนแอนิเมชันการสัตว์ป่าสงวน จงตอบค าถามต่อไปนี้ 1. สัตว์คุ้มครอง หมายถึงอะไร ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 2. ก าหนดให้สัตว์ป่าสงวนมี 7 จ าพวกชนิดได้แก่ ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. สัตว์ป่าสงวนและสัตว์ป่าคุ้มครอง เป็นสัตว์ป่าที่ห้ามล่า พยายามล่า ห้ามค้า ห้าม น าเข้าหรือส่งออก เว้นแต่จะได้รับอนุญาต ผู้ฝ่าฝืนมีโทษจ าคุกไม่เกินสี่ปี หรือปรับไม่ เกินสี่หมื่นบาท หรือทั้งจ าทั้งปรับ 1. สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม จ านวน 201 ชนิด 2. นก จ านวน 952 ชนิด 3. สัตว์เลื้อยคลาน จ านวน 91 ชนิด 4. สัตว์สะเทินน้ าสะเทินบก จ านวน 12 ชนิด 5. แมลง จ านวน 20 ชนิด 6. ปลา จ านวน 14 ชนิด 7. สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังอื่น ๆ จ านวน 12 ชนิด ค าชี้แจง ตอนที่ 2 แผนกำรสอนที่ 10
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 29 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 1. เหตุใดสัตว์ป่าปริมาณและชนิดมีจ านวนลดลง ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 2. รัฐบาลออกกฎหมายคุ้มรองสัตว์ป่ามีประโยชน์หรือไม่อย่างไร ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ......................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. 3. การการอนุรักษ์สัตว์ที่ยั้งยืนคืออะไร ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. อภิปรายและสรุปผลการท ากิจกรรม เพื่อเป็นอาหาร เป็นเครื่องประดับ เลี้ยงไว้ดูเล่น ล่าเพื่อความสนุกสนาน ลดการล่า สัตว์ป่าไม่สูญพันธ์ สร้างจิตส านึก รณรงค์ จัดตั้งเป็นมูลนิธิ แผนกำรสอนที่ 10
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 30 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ใบความรู้ เรื่อง สัตว์ป่าสงวน สัตว์ป่าสงวน (ตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535) เล่มที 4 หน้าที่ 14 ใช้ประกอบแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 10 ขั้นที่4 ขยายความรู้(Elaboration) นที่ 2 ส ารวจและค้นหา(Exploration ภาพที่ 4.1 สัตว์ป่าสงวน 15 ชนิด ที่มา: http://vet.kku.ac.th/physio/animal/n03/cytest.jpg สมเสร็จ กวางผา เลียงผา แรด กระซู่ กูปรี ควายป่า กวางผา เลียงผา ละองละมั่ง เก้งหม้อ สมัน สมเสร็จ พะยูน แมวลายหินอ่อน นกกระเรียนไทย นกแต้วแร้วท้องด า นกเจ้าฟ้าหญิงสิริน ธร
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 31 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 สัตว์ป่าสงวน หมายถึง สัตว์ป่าหายาก 15 ชนิด ตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ.2535 ได้แก่แมวลายหินอ่อน พะยูน เก้งหม้อ นกกระเรียน เลียงผา กวางผา ละองหรือละมั่ง สมัน กูปรีควายป่า แรด กระซู่สมเสร็จ นกแต้วแล้วท้องด า และนกเจ้าฟ้าหญิงสิรินธร แก้ไขปรับปรุงพระราชบัญญัติฉบับเดิมและตราพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2562 ขึ้นใหม่เมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 สัตว์ป่าสงวนมีทั้งสิ้น 20 ชนิด นกเจ้าฟ้าหญิงสิรินธร แรดชวา กระซู่ กูปรี ควายป่า ละองละมั่ง สมัน เลียงผา กวางผา นกแต้วแร้วท้องด า นกกระเรียนไทย แมวลายหินอ่อน สมเสร็จ เก้งหม้อ พะยูน วาฬบรูด้า วาฬโอมูระ เต่ามะเฟือง ปลาฉลามวาฬ นกชนหิน สัตว์ป่าคุ้มครอง หมายถึง สัตว์ป่าเพื่อการอนุรักษ์ ตามบัญชีแนบท้าย กฎกระทรวง ก าหนดให้สัตว์ป่าบางชนิด เป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง พ.ศ. 2546 ตามพระราชบัญญัติสงวนและ คุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535 สัตว์ป่าสงวนและสัตว์ป่าคุ้มครอง เป็นสัตว์ป่าที่ห้ามล่า พยายามล่า ห้ามค้า ห้ามน าเข้าหรือ ส่งออก เว้นแต่จะได้รับอนุญาต ผู้ฝ่าฝืนมีโทษจ าคุกไม่เกินสี่ปี หรือปรับไม่เกินสี่หมื่นบาท หรือทั้ง จ าทั้งปรับ แบ่งได้ 7 ประเภท ประกอบด้วย 1. สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม จ านวน 201 ชนิด 2. นก จ านวน 952 ชนิด 3. สัตว์เลื้อยคลาน จ านวน 91 ชนิด 4. สัตว์สะเทินน้ าสะเทินบก จ านวน 12 ชนิด 5. แมลง จ านวน 20 ชนิด 6. ปลา จ านวน 14 ชนิด 7. สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังอื่น ๆ จ านวน 12 ชนิด สัตว์ป่ าสงวน - วิกิพีเดีย (wikipedia.org) แผนกำรสอนที่ 10
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 32 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ระดับคะแนน จ านวน 5 ข้อ รวม 5 คะแนน ข้อมูลถูกต้องสมบูรณ์ ได้ 1 คะแนน ข้อมูลไม่ถูกต้อง ได้ 0 คะแนน คะแนนเต็ม 5 คะแนน คะแนนที่ได้ ……….. คะแนน ผ่าน ไม่ผ่าน ใบงำนที่ 1 เรื่อง สัตว์ป่าสงวน ค าชี้แจง จงตอบค าถามต่อไปนี้ 1. พระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่าประกาศตั้งแต่ ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 2. สัตว์ป่าสงวนมีกี่ชนิด ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 3. ความส าคัญของสัตว์ป่ามีด้านใด้บ้าง ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 4. สัตว์อะไรบ้างที่เพิ่มขึ้นตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535 ............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................... 5. สาเหตุใดที่สัตว์ป่าถูกท าลาย ............................................................................................................................................. ….......................................................................................................................................... เกณฑ์กำรให้คะแนน ด้านเศรษฐกิจ ด้านนันทนาการและจิตใจ ด้านการศึกษา ด้านอาหารและยาด้าน เครื่องประดับ ช่วยท าลายศัตรู ช่วยผสมเกสรช่วยกระจายเมล็ดพันธุ์ ท าให้ดินอุดมสมบรูณ์ สัตว์ป่าสงวนมีทั้งสิ้น 20 ชนิด วาฬบรูด้า วาฬโอมูระ เต่ามะเฟือง ปลาฉลามวาฬ นกชนหิน สัตว์ป่าคุ้มครอง พ.ศ. 2546 ตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535 เพื่อเป็นอาหาร เป็นเครื่องประดับ เลี้ยงไว้ดูเล่น ล่าเพื่อความสนุกสนาน ชื่อ-สกุล……………………………………………………………..ชั้น…………………..เลขที่…………… เล่มที่4 หน้าที่ 17 ใช้ประกอบแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 10 ขั้นที่5 ประเมินผล(Evaluation) นที่ 2 ส ารวจและค้นหา(Exploration
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 33 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 แผนการจัดการเรียนรู้ที่11 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง สิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม ชั้นประถมศึกษาปีที่6 เล่มกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง จ านวนประชากรมีผลต่อทรัพยากร เวลาเรียน 1 ชั่วโมง สอนวันที่ 15 กรกฎาคม 2562 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ มาตรฐานการเรียนรู้ สาระที่ 2 ชีวิตกับสิ่งแวดล้อม มาตรฐาน ว 2.2 เข้าใจสิ่งแวดล้อมในท้องถิ่น ความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งแวดล้อมกับสิ่งมีชีวิต ความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตต่าง ๆ ในระบบนิเวศ มีกระบวนการสืบเสาะหาความรู้และจิตวิทยาศาสตร์ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และน าความรู้ไปใช้ประโยชน์ ตัวชี้วัด ว 2.2 ป.6/1 สืบค้นข้อมูลและอภิปรายแหล่งทรัพยากรธรรมชาติที่เป็นประโยชน์ ว 2.2 ป.6/2 วิเคราะห์ผลการเพิ่มขึ้นของประชากรมนุษย์ต่อการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ ว 2.2 ป.6/3 อภิปรายผลผลต่อสิ่งมีชีวิตจากการเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมโดยธรรมชาติ ว 2.2 ป.6/4 อภิปรายแนวทางในการดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม สาระที่ 8 ธรรมชาติของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มาตรฐาน ว 8.1 ใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์และจิตวิทยาศาสตร์ในการสืบเสาะหาความรู้ การแก้ปัญหา รู้ว่าปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดขึ้นส่วนใหญ่มีรูปแบบที่แน่นอนสามารถอธิบายและ ตรวจสอบได้ ภายใต้ข้อมูลและเครื่องมือที่มีอยู่ในช่วงเวลานั้นเข้าใจว่า วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี สังคม และสิ่งแวดล้อม มีความเกี่ยวข้องสัมพันธ์กัน ตัวชี้วัด มฐ. 8.1 ป.6/1-6/8 จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับทรัพยากรธรรมชาติได้ 2. วิเคราะห์ผลจากการเพิ่มจ านวนประชากรที่มีต่อการใช้ทรัพยากรธรรมชาติได้ 3. บอกปัจจัยที่ท าให้เกิดการเปลี่ยนขนาดของประชากรได้ แผนกำรสอนที่ 11
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 34 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 4. ระบุผลกระทบจากการเพิ่มประชากรในท้องถิ่นได้ สาระส าคัญ การเพิ่มขึ้นของประชากรมนุษย์ ท าให้ทรัพยากรธรรมชาติต่าง ๆ ถูกใช้มากขึ้น โดยเฉพาะพื้นที่ป่าไม้ เพื่อใช้เป็นแหล่งท ามาหากินเป็นผลให้ทรัพยากรธรรมชาติลดลงและสิ่งแวดล้อมเปลี่ยนแปลงไป สาระการเรียนรู้ ป่าไม้เป็นทรัพยากรธรรมชาติที่มีความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตทั้งพันธุ์พืชและพันธุ์สัตว์ สัตว์ป่ากับป่าไม้เป็น ของคู่กันเมื่อป่าไม้ลดลงย่อมส่งผลต่อการด ารงชีวิตของสัตว์ป่าและสิ่งมีชีวิตโดยเฉพาะมนุษย์ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นที่1 สร้างความสนใจ(Engagement) (10นาที) 1. ครูสร้างความสนใจโดยให้นักเรียนท ากิจกรรมน าสู่การเรียนรู้ ตอน รู้สึกอย่างไร (เล่มที่4 หน้าที่ 18 ) ให้นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมและตอบค าถามดังนี้ - ให้นักเรียนทุกคนร่วมกันส ารวจบริเวณในห้องเรียนว่ามีบริเวณพื้นที่ว่างที่ แล้ววัดพื้นที่ว่าง และยืนตามจ านวนที่ก าหนดให้ - ให้นักเรียน 3 คน เข้าไปยืนบริเวณดังกล่าว สอบถามความรู้สึก - ให้นักเรียนเข้าไปยืน 9 คน ยืนแล้วสังเกตว่าอะไรเปลี่ยนแปลง - ให้นักเรียนทุกคนเข้าไปยืน 14 คน แล้วรู้สึกอย่างไร แผนกำรสอนที่ 11
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 35 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ขั้นที่ 2 ส ารวจและค้นหา(Exploration) (20นาที) 2. ครูกระตุ้นน าไปสู่การส ารวจ โดยตั้งค าถามต่อไปนี้ - จ านวนประชากรมนุษย์มากขึ้นมีผลกระทบอย่างไร - นักเรียนดูวีดิทัศน์ เกิดอะไรขึ้นถ้าโลกนี้ไม่มีป่าอเมซอล ที่มา:https://youtu.be/NMh8608rzwE - นักเรียนท าความเข้าใจจุดประสงค์ของการสืบค้น จากวีดิทัศน์ที่มา: https://youtu.be/Fob295zl6HI แล้วตอบค าถาม จากวีดิทัศน์ที่มา: https://youtu.be/jsi0vXZ6ZC8แล้วตอบค าถาม 3. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษารายละเอียด กิจกรรมที่ 4.2 จ านวนประชากรทีผลต่อทรัพยากรอย่างไร (เล่มที่ 4 หน้า 19-21) - นักเรียนดูวีดิทัศน์ เกิดอะไรขึ้นถ้าโลกนี้ไม่มีป่าอเมซอลที่มา:https://youtu.be/NMh8608rzwE - นักเรียนท าความเข้าใจจุดประสงค์ของการสืบค้น จากวีดิทัศน์ที่มา: https://youtu.be/Fob295zl6HI แล้วตอบค าถาม จากวีดิทัศน์ที่มา: https://youtu.be/jsi0vXZ6ZC8แล้วตอบค าถาม แผนกำรสอนที่ 11
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 36 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ขั้นที่3 อธิบายและลงข้อสรุป (Explanation) (10 นาที) 4. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาน าเสนอผลการส ารวจและค้นหา หน้าชั้นเรียน 5. นักเรียน และครูร่วมกันอภิปรายและสรุปผลการท ากิจกรรม ในประเด็นต่อไปนี้ - ชนิดป่าไม้ในประเทศไทย - ไฟป่าเกิดขึ้นได้อย่างไร มีผลต่อพืชพันธุ์และสัตว์ป่าอย่างไร - ค าที่กล่าวว่าป่าเป็นแหล่งรวมอาหารและสมุนไพรนักเรียนเข้าใจว่าอย่างไร - นักเรียนมีวิธีการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้อย่างไรบ้าง ขั้นที่4 ขยายความรู้(Elaboration) (10 นาที) 6. นักเรียนร่วมกันศึกษาใบความรู้ เรื่อง ผลกระทบจากการเพิ่มของประชากร (เล่มที่ 4 หน้า 22-23) แผนกำรสอนที่ 11
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 37 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ขั้นที่ 5 ประเมินผล(Evaluation) (10 นาที) 7. นักเรียนท าใบงานที่ 2 เรื่อง เรื่อง ผลกระทบจากการเพิ่มของประชากร (เล่มที่ 4 หน้า 24-25 ) สื่อ/แหล่งเรียนรู้ 1. เครื่องโปรเจคเตอร์ 2. วีดิทัศน์ เกิดอะไรขึ้นถ้าโลกนี้ไม่มีป่าอเมซอที่มา:https://youtu.be/NMh8608rzwE จากวีดิทัศน์ที่มา: https://youtu.be/Fob295zl6HI จากวีดิทัศน์ที่มา: https://youtu.be/jsi0vXZ6ZC8 3. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบวัฏจักรการสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น เรื่อง สิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อม ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม การวัดผลประเมินผล 1. สังเกตพฤติกรรมในชั้นเรียน 2. สังเกตการตอบค าถาม การอภิปราย และความร่วมมือในการปฏิบัติกิจกรรม 3. ตรวจบันทึกผลการท ากิจกรรมที่ 4.2 4. ตรวจใบงานที่ 2 แผนกำรสอนที่ 11
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 38 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้ วัน....................................ที่...................เดือน..................................................พ.ศ........................... ผลการจัดการเรียนรู้ /ปัญหา/อุปสรรค/แนวทางการแก้ไข .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชื่อ.........…………………………ครูผู้สอน ( นางสาวนันทนา รวีรัฐยา) ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะครูช านาญการ แผนกำรสอนที่ 11
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 39 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ข้อเสนอแนะของฝ่ายบริหาร ….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ….…………….……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………….……………………………………………………………………………………………………………………………………… ….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ….…………….……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………….……………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชื่อ.........…………………………รองผู้อ านวยการฝ่ายวิชาการ (นายเธียรสถิตต์ ธีรศักดิ์วรกูล) รองผู้อ านวยการสถานศึกษาโรงเรียนฤทธิยะวรรณาลัย แผนกำรสอนที่ 11
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 40 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 กิจกรรม…น ำเข้ำสู่บทเรียน ตอน “รู้สึกอย่ำงไร” ชื่อ-สกุล……………………………………………………………..ชั้น…………………..เลขที่………………. ค าชี้แจง ให้นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมและตอบค าถามดังนี้ 3. ให้นักเรียนทุกคนร่วมกันส ารวจบริเวณในห้องเรียนว่ามีบริเวณพื้นที่ว่างที่ แล้ววัดพื้นที่ว่าง และยืนตามจ านวนที่ก าหนดให้ 2. ให้นักเรียน 3 คน เข้าไปยืนบริเวณดังกล่าว สอบถามความรู้สึก 3. ให้นักเรียนเข้าไปยืน 9 คน ยืนแล้วสังเกตว่าอะไรเปลี่ยนแปลง 4. ให้นักเรียนทุกคนเข้าไปยืน 14 คน แล้วรู้สึกอย่างไร ตอบค าถาม 1. พื้นที่ที่ว่างมีขนาดประมาณ.................................................................ตารางเมตร 2. เมื่อนักเรียนเข้าไปยืน 3 ,9 และ 14 คน รู้สึกอย่างไร และมีอะไรเปลี่ยนแปลง ...................................................................................................................................... ................................................................................................................................... 3. เปรียบเทียบกิจกรรมที่นักเรียนปฏิบัติกับการเพิ่มของประชากรกับพื้นที่ป่าไม้ ...................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ขึ้นอยูกับพื้นที่ที่นักเรียนยืน ยืน 3 คน พื้นที่กว้าง ยืนกันสบายๆ ยืน9คนพื้นที่กว้าง ยืนชิดกัน ยืน 14 คน พื้นที่น้อย อึดอัด คนมากขึ้น พื้นที่ป่าลดลง แผนกำรสอนที่ 11 เล่มที่ 4 หน้าที่ 18 ใช้ประกอบแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 11 ขั้นที่1 สร้างความสนใจ (Engagement)
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 41 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 1. นักเรียนดูดิวีทัศน์ เกิดอะไรขึ้นถ้าโลกนี้ไม่มีป่าอเมซอล ที่มา:https://youtu.be/NMh8608rzwE 2. นักเรียนท าความเข้าใจจุดประสงค์ของการสืบค้น จากดิวีทัศน์ที่มา: https://youtu.be/Fob295zl6HI แลวตอบค าถาม จากดิวีทัศน์ที่มา: https://youtu.be/jsi0vXZ6ZC8แลวตอบค าถาม 3. นักเรียนแบ่งงานรับผิดชอบ 4. นักเรียนอภิปรายเกี่ยวกับประชากรมนุษย์มีผลต่อป่าไม้อย่างไร 5. นักเรียนสรุปผลการการสืบค้น 6. นักเรียนวางแผนการน าเสนอ 7. นักเรียนทุกคนร่วมกันอภิปรายและสรุปผลการท ากิจกรรมร่วมกัน กิจกรรมที่ 4.2 จ ำนวนประชำกรมีผลต่อทรัพยำกรอย่ำงไร จุดประสงค์การท ากิจกรรม 1. สืบค้นจ านวนประชากรในท้องถิ่น 2. สืบค้นอธิบายความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตในป่า 3. สืบค้นน าเสนอข้อมูลและแนวทางในการเฝ้าระวังและการอนุรักษ์พื้นป่าไม้ วัสดุอุปกรณ์ 1. ดิวีทัศน์ 2. โปรเจคเตอร์ 3. ภาพป่าไม้ วิธีปฏิบัติกิจกรรม แผนกำรสอนที่ 11 เล่มที่ 4 หน้าที่ 19 ใช้ประกอบแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 11 ขั้นนที่ 2 ส ารวจและค้นหา(Exploration) นที่ 2 ส ารวจและค้นหา(Exploration
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 42 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 ชื่อกลุ่ม .........................................ชั้น ป.6/….. สมาชิกในกลุ่ม 1. ..............................................................เลขที่................ประธาน 2. ..............................................................เลขที่................รองประธาน 3. ..............................................................เลขที่................สมาชิก 4. ..............................................................เลขที่................สมาชิก 5. ..............................................................เลขที่................เลขานุการ นักเรียนคิดว่า จ านวนประชากรมนุษย์มากขึ้นมีผลกระทบอย่างไร ....................................................................................................................... 1. จ านวนประชากรมนุษย์มากขึ้นมีผลกระทบต่อป่าอะเมซอนอย่างไร ....................................................................................................................... 2. ถ้าป่าอะเมซอนกลายเป็นที่อยู่อาศัยของมนุษย์และโรงงานจะเกิดอะไรขึ้น ....................................................................................................................... 3. ถ้าเขาค้อจังหวัดเพชรบรูณ์เป็นที่อยู่อาศัยของมนุษย์และโรงงานจะเกิดอะไรขึ้น ...................................................................................................................... ค าถามก่อนปฏิบัติกิจกรรม บันทึกผลการปฏิบัติกิจกรรม ตอนที่ 1 คนมากขึ้น พื้นที่ป่าลดลง ค าชี้แจง นักเรียนดูดิวีทัศน์ เกิดอะไรขึ้นถ้าโลกนี้ไม่มีป่าอเมซอลที่มา:https://youtu.be/NMh8608rzE พื้นที่ป่าลดลง อากาศลดลง ขาดยารักษาโรค ไม่มีที่อยู่ อากาศลดลง ขาดยารักษาโรค ไม่มีที่อยู่ เกิดภัยพิบัติ แผนกำรสอนที่ 11
คู่มือครูเล่มที่ 4 คุณภาพของสิ่งแวดล้อม 43 แผนการสอนที่ 10 แผนการสอนที่ 11 แผนการสอนที่ 12 แผนการสอนที่ 13 แผนการสอนที่ 14 1. ไฟป่าเกิดขึ้นได้อย่างไร มีผลต่อพืชพันธ ุ์และสัตว์ป่าอย่างไร …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ค าที่กล่าวว่าป่าเป็นแหล่งรวมอาหารและสมุนไพรนักเรียนเข้าใจว่าอย่างไร …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… 3. นักเรียนมีวิธีการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้อย่างไรบ้าง อธิบาย …………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………… ค าชี้แจง นักเรียนดูดิวีทัศน์ ป่าไม้บ้านเราที่มา: https://youtu.be/Fob295zl6HI แล้วนักเรียนสรุป ป่าไม้ในประเทศไทยเป็นแผนผังความคิด(minemapping) ค าชี้แจง นักเรียนดูดิวีทัศน์ ป่าหมดไม่สดชื่น ที่มา: https://youtu.be/1dn7-1YJx2Y ดูคลิปแล้วตอบค าถาม ป่ าไม้ในประเทศไทย ป่ าไม้ผลัดใบ ป่ าไม้ไม่ผลัดใบ ป่าดิบช้ืน ป่าดิบแล้ง ป่าดิบเขา ป่าสนหรือป่าสนเขา ป่าชายเลนหรือป่าโกงกาง ป่าชายหาด ป่าพรุ สร้างจิตส านึก ป่าเบญจพรรณ ป่าเต็งรัง ป่าหญ้า พืชและสัตว์ลดลง พืชและสัตว์สูญพันธ์ สัตว์ไม่มีที่อยู่ ป่าเป็นแหล่งปัจจัย 4