หน่วยการเรียนรู้และแผนจัดการเรียนรู้ Active Learning

ใบงานที่ 1 198

เฉลย

1. 1 ÷ 4 = 1 ×9 = 9 = 21
14 4 4
9

2. 2 ÷ 2 = 2 × 5 = 10 =5
5 1 2 2

3. 2 ÷ 2 = 2 × 7 = 14 = 7
12 2
7

4. 3 ÷ 1 = 3 ×2 = 6 =6

2 11 1

5. 4 ÷ 2 = 4 × 3 = 12 = 6
12 2
3

6. 5 ÷ 3 = 5 × 4 = 20 = 6 2
13 3 3
4

199

แบบประเมินคุณลกั ษณะอันพงึ ประสงค์
ชอ่ื ....................................................................ชน้ั .........................เลขท.่ี ..................
คำชแ้ี จง : ใหผ้ ูส้ อนสังเกตพฤติกรรมของนกั เรียนในระหว่างเรยี นและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ✓ลงในชอ่ งทตี่ รงกบั
ระดับคะแนน

คุณลักษณะ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน
3210
อันพึงประสงค์

ดา้ น

1. มีวนิ ยั 1.1 ปฏิบัติตามข้อตกลงของ ส่งงานตรงต่อเวลา

รับผิดชอบ

2. ใฝ่เรยี นรู้ 2.1 ตัง้ ใจเรียน

2.2 เอาใจใส่และมีความเพยี รพยายามในการเรยี นรู้

2.3 สนใจเขา้ รว่ มกิจกรรมการเรยี นรู้ต่าง ๆ

3. มงุ่ ม่ันในการ 3.1 ท่มุ เททำงาน อดทน ไมย่ ่อท้อต่อปัญหาและ

ทำงาน อปุ สรรคในการทำงาน

3.2 พยายามแกป้ ัญหาและอุปสรรคในการทำงานให้

สำเรจ็

3.3 ชื่นชมผลงานดว้ ยความภาคภมู ิใจ

รวมคะแนน ..................................................................

สรปุ ผลการประเมนิ .......................................................

ลงชือ่ ...................................................ผปู้ ระเมนิ
.

............/.............../................

เกณฑ์การตดั สนิ คุณภาพ

ชว่ งคะแนน ระดับคณุ ภาพ

17-21 ดมี าก

15-18 ดี

10-14 พอใช้

ต่ำกว่า 10 ไม่ผา่ น

200

แบบสงั เกตพฤติกรรมการเข้ารว่ มกิจกรรมกลุม่
คำชี้แจง ให้ทำเคร่ืองหมาย  ลงในช่องรายการสังเกตพฤตกิ รรมที่นกั เรียนปฏิบัติ

รายการ

รบั ผดิ ชอบงาน รับฟงั นำเสนอ มคี วามคิด ทำงาน

เลขที่ ชอ่ื - สกุล ที่ได้รับ ความ ผลงาน ริเริม่ เสรจ็

มอบหมาย คดิ เห็น ไดน้ า่ สนใจ สร้างสรรค์ ตามเวลาที่

(2 คะแนน) ของผู้อื่น (2 คะแนน) (2 กำหนด

(2 คะแนน) (2

คะแนน) คะแนน)

เกณฑก์ ารประเมิน คะแนน 9-10 ระดับ ดีมาก
คะแนน 7-8 ระดับ ดี
คะแนน 5-6 ระดับ พอใช้
คะแนน 0-4 ระดบั ควรปรบั ปรงุ

201

แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 13

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 13 เรอื่ ง การหารเศษสว่ นดว้ ยจำนวนนบั จำนวน 1 ช่ัวโมง
จำนวน 34 ชว่ั โมง
หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 1 เรื่อง เศษสว่ นชวนสนุก โรงเรียนบา้ นโคกศรหี ว้ ยยาง

ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 5 ผสู้ อน นายเชดิ ศักดิ์ ตน้ั ภมู ี

มาตรฐานการเรียนรู้
ค 1.1 เขา้ ใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนนิ การของจำนวนผลท่ีเกิดขึ้น

จากการดำเนนิ การสมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้

ตวั ช้วี ัด
ป.5/4 หาผลคณู ผลหารของเศษสว่ นและจำนวนคละ

สาระสำคญั
การหาผลหารของการหารเศษส่วนดว้ ยจำนวนนบั หาได้โดยคูณเศษสว่ นท่ีเป็นตวั ตง้ั กับส่วนกลบั

ของจำนวนนับ

จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ นกั เรยี นสามารถ
1. อธิบายเกี่ยวกับการหารเศษส่วนด้วยจำนวนนับ (K)
2. แสดงวธิ ีทำหาคำตอบของการหารเศษสว่ นดว้ ยจำนวนนบั (P)
3. มีความกระตือรือรน้ ในการเข้าร่วมกจิ กรรมการเรยี นรใู้ นช้นั เรยี น (A)

ทักษะ กระบวนการ สมรรถนะสำคญั
- การสื่อสารและการสื่อความหมายทางคณิตศาสตร์
- การเชอ่ื มโยง
- การให้เหตผุ ล

เจตคติ คณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์
- มีวนิ ัย
- ใฝเ่ รียนรู้
- ม่งุ มั่นในการทำงาน

ช้ินงานหรือภาระงาน
- ใบงาน
- แบบฝกึ หัด

202

กิจกรรมการเรยี นรู้
การจดั กิจกรรมการเรียนรู้ เป็น 5 ขน้ั

ขั้นท่ี 1 ขั้นนำ (ทบทวนความรู้เดิม)
1. นกั เรยี นและครูทบทวนความรเู้ ดมิ เรื่อง การหารจำนวนนบั ด้วยเศษสว่ น
2. ครูอธบิ ายเพม่ิ เตมิ เกี่ยวกบั การหารจำนวนนบั ด้วยเศษส่วน เชน่
3 ÷ 1 = 6 ชน้ิ จากนนั้ ครูใช้ การถาม-ตอบประกอบการอธิบายเพ่ือเชอ่ื มโยงการหา ผลหาร

2

จากสอื่ ไปสกู่ ารเขียนแสดงวิธหี าผลหารของ 3 ÷1 นักเรียนแตล่ ะกลุม่ รว่ มกันพจิ ารณาสถานการณ์จากหนงั สอื

2

เรยี นพืน้ ฐาน แล้วรว่ มกันอภิปราย เพ่อื นำ ไปสขู่ ้อสรปุ ว่า
“การหารจำนวนนบั กบั เศษส่วน คอื การคณู ด้วยส่วนกลับ” เชน่ 3 ÷ 1 = 3 × 2 = 3×2 = 6

2 11

ขั้นที่ 2 ขั้นสอน (สอนเนอ้ื หาใหม่)
1. การสอนการหารเศษส่วนด้วยจำนวนนบั ครแู บ่งนกั เรียนเป็นกลมุ่ กลุม่ ละ 2-3 คน แจกกระดาษ
วงกลมแทนขนมโก๋ 1 แผน่ จากนน้ั ใชส้ ถานการณ์หนา้ 40 ให้นักเรียนระบายสีแสดงขนมโก๋ 1 แผน่ พร้อมแบ่ง

2

กระดาษวงกลมตามสถานการณ์ แลว้ ใหน้ ักเรยี นบอก คำ ตอบจากสื่อ ซง่ึ จะได้วา่ 1 ÷ 3 = 1 แผน่ จากนั้นครูใช้

26

การถาม-ตอบประกอบการอธิบายเพอ่ื เช่ือมโยงการหาผลหารจากสือ่ ไปสู่การเขยี นแสดงวธิ หี า ผลหารของ 1 ÷ 3

2

203

2. ครยู กตวั อย่างสถานการณ์อน่ื เพ่ิมเตมิ เช่น ครูมเี คก้ 3 กอ้ น ต้องการแบง่ ใหน้ ักเรียน 6 คน คนละ

4

เท่า ๆ กนั นักเรยี นแตล่ ะคนจะได้เคก้ คนละเท่าใด จากน้นั ร่วมกันอภปิ รายเกี่ยวกบั วธิ ีหารเศษส่วน ด้วยจำนวนนับ
เพอ่ื นำ ไปส่ขู ้อสรุปวา่ การหารเศษส่วน ด้วยจำนวนนบั ทำ ได้โดย นำ เศษส่วนท่เี ป็นตวั ตงั้ คณู กบั สว่ นกลบั ของ
ตัวหาร

3÷6 = 3 ÷6

4 41

= 3× 1

46

= 3×1 = 3 = 1 ก้อน

4×6 24 6

3. นักเรียนศกึ ษาการอธบิ ายตวั อย่างหน้า 41 สำหรบั ตัวอยา่ งที่ 1 และตวั อย่างที่ 2
ครอู าจแนะนำวธิ แี สดงการหาผลหารเพมิ่ เติม ดงั น้ี

204

ตัวอย่างท่ี 3
÷

แล้วร่วมกนั ทำ กิจกรรม และทำ แบบฝึกหดั 1.15 เป็นรายบุคคล

ขัน้ ที่ 3 ข้นั สรุป (สรปุ เปน็ วธิ ีลัด หรอื ความคดิ รวบยอด)

นกั เรียนและครรู ่วมกันสรปุ เก่ียวกับการหารเศษส่วนด้วยจำนวนนบั โดยใช้การถาม-ตอบ จนได้
ขอ้ สรุปรว่ มกนั

*การหารเศษส่วนด้วยจำนวนนับ ทำได้โดย นำเศษส่วนทเี่ ป็นตัวตง้ั คณู กับส่วนกลบั ของตัวหาร

ข้นั ที่ 4 ข้ันฝึกทกั ษะ (ทำใบงานและแบบฝึกหัดในหนังสือเรียน)
1. นกั เรยี นทำใบงานเรื่อง การหารเศษส่วนด้วยจำนวนนับ
2. นักเรยี นทำแบบฝึกหัดในหนังสือเรยี นคณิตศาสตร์พ้ืนฐาน เล่ม 1 หน้า 42
3. นักเรียนทำแบบฝกึ หดั ในหนังสอื แบบฝกึ หดั เล่ม 1 หน้า 34-35 (ทำเปน็ การบ้าน)

ขน้ั ท่ี 5 ขั้นประเมินผล (ตรวจสอบผลการเรียนและการนำไปใช้ ถ้าไมผ่ ่านกจ็ ดั สอนซ่อมเสริม ถา้ ผ่านก็สอนเน้ือหา
ใหม่ตอ่ ไป)

1. ตรวจใบงานเร่อื ง การหารเศษสว่ นดว้ ยจำนวนนบั
2. ตรวจแบบฝกึ หดั
ส่ือและแหล่งการเรยี นรู้
1) หนังสอื เรียนรายวิชาพน้ื ฐาน คณติ ศาสตร์ ป.5 เลม่ 1 ของ สสวท.
2) หนังสือแบบฝึกหดั รายวชิ าพื้นฐาน คณิตศาสตร์ ป.5 เลม่ 1 ของ สสวท.

205

3) ใบกิจกรรม เร่อื งการหารเศษส่วนด้วยจำนวนนับ
4) ใบงาน เรื่องการหารเศษส่วนดว้ ยจำนวนนับ
5) แบบสังเกตพฤติกรรม

การวัดและประเมินผล
สง่ิ ทจ่ี ะประเมนิ
1. ประเมนิ ความรู้ เรื่อง การหารเศษสว่ นด้วยจำนวนนับ (K) ด้วยใบงาน
2. ประเมนิ กระบวนการทำงานกลุ่ม (P) ด้วยแบบประเมิน
3. ประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ด้านใฝเ่ รียนรู้ (A) ด้วยแบบประเมิน

วธิ กี ารวัดและประเมินผลตามสภาพทแี่ ทจ้ รงิ

จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ เครอื่ งมือทใ่ี ช้ในการประเมิน

วิธกี าร/เคร่อื งมือ ผลงาน/ชนิ้ งาน เกณฑ์การผ่าน

อธบิ ายเกีย่ วกบั การหาร 1. ทำใบงาน .ใบงาน เรอ่ื ง การหาร ความถกู ตอ้ งใบงานมีดงั น้ี

เศษส่วนด้วยจำนวนนับ 2. ประเมนิ กจิ กรรมกลุม่ เศษส่วนดว้ ยจำนวนนบั รอ้ ยละ 80 -100 อย่ใู น

(K) ระดับ ดีมาก

รอ้ ยละ 70 – 79 อยใู่ น

ระดบั ดี

ร้อยละ 50 - 69 อยู่ใน

ระดบั พอใช้

ต่ำกว่ารอ้ ยละ 50 อยู่ใน

ระดบั ต้องปรับปรงุ

ทกั ษะกระบวนการ (P)

- การส่ือสาร สงั เกตพฤตกิ รรม/แบบ .ใบงาน เรื่อง การหาร ผ่านเกณฑ์การประเมนิ ใน

- การเช่ือมโยงทาง สังเกตพฤติกรรม จำนวนนบั ดว้ ยเศษส่วน ระดบั คุณภาพ
คณิตศาสตร์ 2 ขึน้ ไป
- การใหเ้ หตผุ ลทาง

คณิตศาสตร์

คุณลักษณะอันพงึ
ประสงค์ (A)

206

- มวี ินัย สงั เกตพฤตกิ รรม/แบบ ผา่ นเกณฑ์แบบประเมนิ
- ใฝเ่ รยี นรู้ สงั เกตพฤติกรรม ระดบั คุณภาพ
- มงุ่ มัน่ ในการทำงาน 2 ข้ึนไป

เกณฑก์ ารประเมนิ

ประเด็นการ 4 (ดีมาก) ระดบั คณุ ภาพ 1(ปรับปรุง)
ประเมนิ ทำถกู 5-6 ข้อ 3(ดี) 2(พอใช้) ทำไม่ถกู เลย
ทำถกู 3-4 ข้อ ทำถกู 1-2 ขอ้
ความรู้ (K)
ใบงาน เร่อื ง การ
หารเศษสว่ นดว้ ย
จำนวนนบั

เกณฑก์ ารตัดสิน/ระดับคุณภาพ

5-6 คะแนน หมายถงึ ดมี าก ระดับ 4 เกณฑ์ประเมนิ คณุ ภาพ
3-4 คะแนน หมายถงึ ดี ระดับ 3 1-2 คะแนน หมายถึง พอใช้ ระดบั 2
0 คะแนน หมายถึง ปรับปรงุ ระดบั 1

แบบประเมนิ คณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์

ประเด็นการประเมิน ระดบั คุณภาพ

(ดเี ย่ยี ม)3 (ด)ี 2 (ผา่ น)1 (ไม่ผา่ น)0

(A) ปฏบิ ัตติ ามข้อตกลง ปฏิบัติตาม ปฏิบตั ติ ามข้อตกลง ไม่ปฏบิ ัตติ าม

1.มีวินัย ของกลมุ่ และส่งงาน ขอ้ ตกลงของกล่มุ ของกลุ่มและส่งงาน ขอ้ ตกลงของ

ระดบั คุณภาพ 3 ดเี ยยี่ ม- ตรงต่อเวลาเป็น และสง่ งานตรงต่อ ตรงตอ่ เวลาบางครั้ง กลมุ่ และไมส่ ่ง

ปฏบิ ตั ติ ามข้อตกลงของกลุ่ม ประจำ เวลาบอ่ ยครัง้ งาน

-ส่งงานตรงตอ่ เวลา

207

ประเดน็ การประเมนิ ระดบั คณุ ภาพ
(ดี)2 (ผา่ น)1
(ดีเยยี่ ม)3 ตั้งใจเรียน เอาใจ ต้ังใจเรยี นเอาใจใส่ (ไมผ่ า่ น)0
ใสแ่ ละมีความ และมีความเพียร ไมต่ ้งั ใจเรยี น
2.ใฝเ่ รยี นรู้ ตง้ั ใจเรยี น เอาใจใส่ เพยี รพยายามใน พยายาม ในการ
การเรียนรเู้ ข้ารว่ ม เรยี นรู้ เขา้ รว่ ม ไมข่ ยนั อดทน
-ต้ังใจเรียน และมคี วามเพยี ร กจิ กรรมการ กิจกรรมการเรียนรู้ ในการทำงาน
เรยี นรู้ต่างๆ ตา่ ง ๆบางครัง้
-เอาใจใส่และมีความเพยี ร พยายามในการ บ่อยครั้ง

พยายามในการเรยี นรู้ เรยี นรู้ เขา้ ร่วม

-สนใจเข้ารว่ มกิจกรรมการ กิจกรรมการเรยี นรู้

เรียนรู้ตา่ ง ๆ ตา่ ง ๆเปน็ ประจำ

3.มงุ่ ม่ันในการทำงาน ทำงานด้วยความ ทำงานด้วยความ ทำงานดว้ ยความ
-ทมุ่ เททำงาน อดทน ไม่ ขยนั อดทน ไมย่ ่อ ขยนั อดทน ขยนั พยายามให้
ย่อท้อตอ่ ปัญหาและ ทอ้ ต่อปัญหาในการ พยายามให้งาน งานสำเร็จตาม
อุปสรรคในการทำงาน ทำงานพยายามให้ สำเรจ็ ตาม เป้าหมาย
-พยายามแกป้ ญั หาและ งานสำเร็จตาม เป้าหมายชน่ื ชม
อปุ สรรคในการทำงานให้ เปา้ หมาย ชน่ื ชม ผลงานดว้ ยความ
สำเรจ็ ผลงานด้วยความ ภาคภูมิใจ
-ชนื่ ชมผลงานดว้ ยความ ภาคภูมิใจ
ภาคภมู ใิ จ

บันทึกผลหลังการจัดการเรยี นรู้
1. ผลการเรียนรู้ของผูเ้ รียน
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ปญั หาพบ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

208

3. ขอ้ เสนอแนะเพ่ือการพัฒนาแผนการจัดการเรยี นรู้ในครัง้ ตอ่ ไป
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชือ่ ..........................................................ผู้สอน
(นายเชดิ ศกั ด์ิ ตั้นภมู ี)

ครโู รงเรียนบา้ นโคกศรีห้วยยาง

ความคิดเหน็ ผูบ้ ริหาร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงช่ือ.............................................
(นายจิรวัฒน์ ตระการ)

ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านโคกศรีหว้ ยยาง

209

ใบงานที่ 1

เร่อื ง การหารเศษสว่ นดว้ ยจำนวนเตม็
คำชีแ้ จง ใหน้ ักเรียนเติมตำตอบลงในชอ่ งวา่ งให้ถูกตอ้ ง

1. 2 ÷ 6 =

3

2. 1 ÷ 5 =

2

3. 1 ÷ 7 =

4

4. 2 ÷ 4 =

4

5 4 ÷5 =

10

6 9 ÷3 =

30

ใบงานท่ี 1 210

เฉลย

คำชี้แจง : ใหน้ ักเรียนเติมตำตอบลงในช่องวา่ งใหถ้ ูกตอ้ ง

1. 2 ÷ 6 = 1
3 9

2. 1 ÷ 5 = 1

2 10

3. 1 ÷ 7 = 1

4 28

4. 2 ÷ 4 = 1

46

5. 4 ÷ 5 = 4

10 50

6. 9 ÷ 3 = 1

30 10

211

เกณฑ์การประเมินคณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์

ช่อื ....................................................................ช้นั .........................เลขที่...................
คำชีแ้ จง : ใหผ้ ู้สอนสงั เกตพฤติกรรมของนกั เรียนในระหว่างเรยี นและนอกเวลาเรียน แลว้ ขดี ✓ลงในช่องที่ตรงกับ
ระดบั คะแนน

คุณลักษณะ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน

อนั พงึ ประสงคด์ ้าน 3210

1. มีวนิ ยั 1.1 ปฏบิ ตั ติ ามข้อตกลงของ ส่งงานตรงตอ่ เวลา

รบั ผิดชอบ

2. ใฝ่เรียนรู้ 2.1 ต้งั ใจเรียน

2.2 เอาใจใส่และมีความเพยี รพยายามในการเรยี นรู้

2.3 สนใจเข้าร่วมกจิ กรรมการเรยี นรตู้ า่ ง ๆ

3. มุ่งมน่ั ในการ 3.1 ทุ่มเททำงาน อดทน ไม่ย่อท้อต่อปัญหาและ

ทำงาน อปุ สรรคในการทำงาน

3.2 พยายามแกป้ ัญหาและอุปสรรคในการทำงานให้

สำเร็จ

3.3 ช่ืนชมผลงานด้วยความภาคภมู ิใจ
รวมคะแนน ..................................................................
สรุปผลการประเมิน .......................................................

เกณฑ์การตดั สินคณุ ภาพ ลงช่อื ...................................................ผ้ปู ระเมนิ

............./.............../................

ช่วงคะแนน ระดบั คณุ ภาพ

17-21 ดมี าก

15-18 ดี

10-14 พอใช้

ต่ำกว่า 10 ไม่ผา่ น

212

แบบสังเกตพฤตกิ รรมการเข้ารว่ มกจิ กรรมกลุม่

คำชแ้ี จง ใหท้ ำเครือ่ งหมาย  ลงในช่องรายการสังเกตพฤติกรรมทน่ี ักเรยี นปฏิบตั ิ

เลขท่ี ช่อื - สกลุ รบั ผดิ ชอบงาน รบั ฟัง รายการ มคี วามคดิ ทำงานเสรจ็
ท่ไี ดร้ บั มอบหมาย ความคดิ เหน็ นำเสนอผลงาน ริเรมิ่ ตามเวลาท่ี
ของผู้อน่ื ไดน้ ่าสนใจ กำหนด
(2 คะแนน) (2 คะแนน) (2 คะแนน) สรา้ งสรรค์ (2 คะแนน)
(2 คะแนน)

เกณฑ์การประเมิน คะแนน 9-10 ระดบั ดีมาก
คะแนน 7-8 ระดบั ดี
คะแนน 5-6 ระดับ พอใช้
คะแนน 0-4 ระดับ ควรปรับปรุง

213

แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 14

แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 14 เรอ่ื ง การหารเศษสว่ นดว้ ยเศษสว่ น จำนวน 1 ชั่วโมง
จำนวน 34 ชัว่ โมง
หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรอ่ื ง เศษส่วนชวนสนุก โรงเรยี นบ้านโคกศรหี ว้ ยยาง

ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 5 ผสู้ อน นายเชดิ ศักดิ์ ต้ันภมู ี

มาตรฐานการเรยี นรู้
ค 1.1 เขา้ ใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการของจำนวนผลที่เกดิ ขึ้น

จากการดำเนินการสมบตั ิของการดำเนินการ และนำไปใช้

ตัวชวี้ ัด
ป.5/4 หาผลคณู ผลหารของเศษสว่ นและจำนวนคละ

สาระสำคญั
การหารเศษส่วนดว้ ยเศษส่วน หาผลหารไดโ้ ดยนำเศษสว่ นที่เปน็ ตวั ตง้ั คูณกบั สว่ นกลับของเศษสว่ นทเ่ี ปน็

ตวั หาร

จุดประสงค์การเรยี นรู้ นกั เรียนสามารถ
1. อธบิ ายเกย่ี วกับการหารเศษส่วนดว้ ยเศษส่วน (K)
2. แสดงวิธีทำหาคำตอบของการหารเศษส่วนดว้ ยเศษส่วน (P)
3. มคี วามกระตอื รือร้นในการเข้ารว่ มกจิ กรรมการเรียนรใู้ นชั้นเรยี น (A)

ทกั ษะ กระบวนการ สมรรถนะสำคัญ
- การสือ่ สารและการส่อื ความหมายทางคณิตศาสตร์
- การเชือ่ มโยง
- การให้เหตผุ ล

เจตคติ คุณลกั ษณะอันพงึ ประสงค์
- มีวนิ ยั
- ใฝ่เรยี นรู้
- มงุ่ ม่นั ในการทำงาน

ชิ้นงานหรอื ภาระงาน
- ใบงาน
- แบบฝึกหัด

214

กจิ กรรมการเรยี นรู้
การจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ เป็น 5 ขั้น

ข้ันท่ี 1 ขนั้ นำ (ทบทวนความรูเ้ ดิม)
1. นกั เรียนทบทวนความรูเ้ รื่อง การหารเศษสว่ นดว้ ยจำนวนนบั และการหารจำนวนนับด้วยเศษส่วนโดยครู

ติดแถบโจทยบ์ นกระดาน ให้ผ้แู ทนนกั เรียนครั้งละ 1 คนออกมาอธบิ ายวธิ กี ารหาคำตอบและแสดงวิธที ำ
บนกระดาน ดังน้ี

4  25 = 220 = = 10
4  52 =14 25× 41=×× 52 225 =

25  5 =
52  5 =25 15× 52=×× 15

แลว้ ใหน้ ักเรยี นในห้องรว่ มกนั ตรวจสอบความถูกต้อง
2. นักเรยี นร่วมกันแสดงความคดิ เหน็ โดยครูใช้คำถามกระตุน้ ความคดิ ดงั น้ี
• นักเรยี นมวี ิธกี ารอย่างไร เพื่อใหห้ าคำตอบของการหารเศษส่วนด้วยเศษสว่ นได้ถกู ตอ้ ง และรวดเรว็
3. ครูอธบิ ายเพ่มิ เตมิ โดยใชก้ ารถาม-ตอบ ประกอบการอธบิ ายตวั อยา่ ง ดังนี้

215

3. นักเรียนศกึ ษา รวบรวมขอ้ มลู เก่ียวกบั การหารเศษส่วนดว้ ยเศษสว่ น เช่น การสังเกต การรว่ มกนั
สนทนากับเพ่ือนในชั้นเรียน

ข้นั ท่ี 2 ข้ันสอน (สอนเน้อื หาใหม่)
1. ครแู บ่งนกั เรียนเปน็ กลุ่ม กลุ่มละ 2-3 คน จากนน้ั ครใู ชส้ ถานการณ์ในหนังสือเรยี น หน้า 42

โดยครยู กตัวอย่างสถานการณ์เพิ่มเตมิ ดังน้ี ขนมวุ้นกะทิ 2 ถาด แบ่งเป็นชนิ้ ชิน้ ละ 1 ถาด จะได้กีช่ ้ิน

36

2. โดยครแู จกกระดาษวงกลมแทนพซิ ซา่ ให้นกั เรียนแตล่ ะกลุ่ม แล้วให้นักเรยี นระบายสแี สดง
พซิ ซา่ 3 ถาด พร้อมแบ่งกระดาษวงกลมตามสถานการณ์ แลว้ ใหน้ ักเรยี นบอกคำตอบจากสือ่

4

ซงึ่ จะได้วา่ 3 ÷ 1 = 6 ชน้ิ

48

216

3. ครยู กตวั อย่างสถานการณ์เพ่ิมเติม เชน่ มีขนมวนุ้ กะทิ 2 ถาด แบง่ เป็นชนิ้ ชน้ิ ละ 1 ถาด

36

จะได้กช่ี ิน้ โดยครใู ช้การถาม ตอบ เพื่อเชือ่ มโยงการหาผลหารจากสอื่ ไปสกู่ ารเขียนแสดงวธิ หี าผลหารของ

2 ÷ 1 ดงั น้ี 2 ÷ 1 = 2 × 6 = 12 = 4 ชนิ้

36

36 31 3

4. นกั เรยี นแตล่ ะกลุ่มร่วมกนั อภิปรายถึงวิธีการการหาคำตอบในตวั อยา่ งที่ครูกำหนดให้ 2 ตัวอย่าง และแต่
ละกลุม่ สง่ ตัวแทนกลุ่มมานำเสนอวิธกี ารหาคำตอบกลุ่มละ 1 ตวั อย่าง ดังนี้

และนกั เรียนร่วมกันตรวจสอบความถกู ต้อง

217

ขน้ั ที่ 3 ขั้นสรุป (สรุปเป็นวธิ ีลัด หรือความคดิ รวบยอด)
นักเรียนและครรู ว่ มกันสรุปเก่ียวกับการหารเศษสว่ นด้วยเศษสว่ น โดยใช้การถาม-ตอบ จนได้

ขอ้ สรปุ ร่วมกนั
*การหารเศษส่วนด้วยเศษส่วน ทำไดโ้ ดยนำเศษส่วนทเ่ี ป็นตวั ตั้ง คูณกบั ส่วนกลบั ของตวั หาร

ขัน้ ท่ี 4 ขน้ั ฝึกทกั ษะ (ทำใบงานและแบบฝกึ หดั ในหนังสือเรียน)
1. นักเรยี นทำใบงานเรื่อง การหารเศษสว่ นดว้ ยเศษสว่ น
2. นกั เรยี นทำแบบฝึกหัดในหนงั สอื เรียนคณิตศาสตร์พน้ื ฐาน เลม่ 1 หนา้ 43

ขัน้ ท่ี 5 ข้นั ประเมินผล (ตรวจสอบผลการเรียนและการนำไปใช้ ถ้าไมผ่ ่านกจ็ ัดสอนซ่อมเสรมิ ถ้าผา่ นก็
สอนเนือ้ หาใหมต่ อ่ ไป)

1. ตรวจใบงานเรือ่ ง การหารเศษส่วนดว้ ยเศษส่วน
2. ตรวจแบบฝกึ หดั

สื่อและแหล่งการเรยี นรู้
1) หนังสือเรียนรายวิชาพืน้ ฐาน คณติ ศาสตร์ ป.5 เลม่ 1 ของ สสวท.
2) ใบงาน เร่ืองการหารเศษส่วนดว้ ยเศษส่วน
5) แบบสงั เกตพฤตกิ รรม

การวัดและประเมนิ ผล
สิง่ ที่จะประเมิน
1. ประเมินความรู้ เรื่อง การหารเศษส่วนด้วยเศษสว่ น (K)
2. ประเมินกระบวนการทำงานกลุม่ (P) ด้วยแบบประเมนิ
3. ประเมินคณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์ ดา้ นใฝเ่ รียนรู้ (A) ด้วยแบบประเมิน

218

วธิ กี ารวดั และประเมินผลตามสภาพท่แี ทจ้ รงิ

จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ เครื่องมอื ท่ีใชใ้ นการประเมนิ

วธิ ีการ/เครอ่ื งมอื ผลงาน/ช้นิ งาน เกณฑ์การผา่ น

อธิบายเกยี่ วกบั การหาร 1. ทำใบงาน .ใบงาน เรื่อง การหาร ความถกู ต้องใบงานมีดงั นี้

เศษส่วนดว้ ยเศษสว่ น(K) 2. ประเมินกจิ กรรมกลุ่ม เศษส่วนดว้ ยเศษส่วน รอ้ ยละ 80 -100 อยู่ใน

ระดับ ดมี าก

รอ้ ยละ 70 – 79 อย่ใู น

ระดบั ดี

ร้อยละ 50 - 69 อย่ใู น

ระดับพอใช้

ต่ำกวา่ รอ้ ยละ 50 อยู่ใน

ระดบั ตอ้ งปรับปรงุ

ทักษะกระบวนการ (P)

- การสอื่ สาร สังเกตพฤตกิ รรม/แบบ ใบงาน เร่ือง การหาร ผา่ นเกณฑ์การประเมินใน
- การเชอ่ื มโยงทาง สังเกตพฤติกรรม เศษสว่ นดว้ ยเศษสว่ น ระดับคุณภาพ
คณิตศาสตร์ 2 ข้นึ ไป

- การใหเ้ หตผุ ลทาง

คณติ ศาสตร์

คณุ ลกั ษณะอนั พงึ สงั เกตพฤตกิ รรม/แบบ ผ่านเกณฑ์แบบประเมิน
ประสงค์ (A) สังเกตพฤติกรรม ระดบั คุณภาพ
- มวี ินยั 2 ข้ึนไป
- ใฝเ่ รียนรู้
- มงุ่ ม่นั ในการทำงาน

219

เกณฑก์ ารประเมนิ ระดบั คุณภาพ
ประเดน็ การ
ประเมิน 4 (ดีมาก) 3(ด)ี 2(พอใช)้ 1(ปรบั ปรุง)
ทำถูก 3-4 ข้อ ทำไม่ถกู เลย
ความรู้ (K) ทำถูก 2 ขอ้ ทำถกู 1 ข้อ
ใบงาน เรอ่ื ง การ
หารเศษสว่ นด้วย
เศษส่วน

เกณฑก์ ารตัดสนิ /ระดบั คุณภาพ

3-4 คะแนน หมายถงึ ดีมาก ระดบั 4 เกณฑป์ ระเมินคุณภาพ
2 คะแนน หมายถึง ดี ระดับ 3 1 คะแนน หมายถึง พอใช้ ระดบั 2
0 คะแนน หมายถึง ปรบั ปรงุ ระดับ 1

แบบประเมินคุณลักษณะอนั พงึ ประสงค์

ประเดน็ การประเมนิ ระดับคณุ ภาพ

(ดเี ยี่ยม)3 (ดี)2 (ผา่ น)1 (ไม่ผา่ น)0

(A) ปฏบิ ตั ิตามข้อตกลง ปฏิบตั ติ าม ปฏบิ ตั ติ ามข้อตกลง ไมป่ ฏิบัตติ าม

1.มวี ินัย ของกลุ่มและสง่ งาน ข้อตกลงของกลุม่ ของกล่มุ และสง่ งาน ขอ้ ตกลงของ

ระดบั คุณภาพ 3 ดีเยย่ี ม- ตรงต่อเวลาเปน็ และส่งงานตรงต่อ ตรงต่อเวลาบางคร้ัง กลุ่มและไมส่ ่ง

ปฏบิ ัตติ ามข้อตกลงของกลมุ่ ประจำ เวลาบ่อยครัง้ งาน

-สง่ งานตรงตอ่ เวลา

2.ใฝเ่ รียนรู้ ต้งั ใจเรยี น เอาใจใส่ ตง้ั ใจเรยี น เอาใจ ตง้ั ใจเรียนเอาใจใส่

-ต้งั ใจเรียน และมีความเพยี ร ใสแ่ ละมีความ และมีความเพยี ร ไมต่ งั้ ใจเรียน

-เอาใจใสแ่ ละมคี วามเพียร พยายามในการ เพียรพยายามใน พยายาม ในการ

พยายามในการเรียนรู้ เรยี นรู้ เขา้ ร่วม การเรียนรเู้ ขา้ ร่วม เรียนรู้ เข้าร่วม

-สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการ กิจกรรมการเรียนรู้ กิจกรรมการเรยี กิจกรรมการเรียนรู้

เรยี นรตู้ ่าง ๆ ตา่ ง ๆเป็นประจำ นรู้ต่างๆบอ่ ยคร้งั ตา่ ง ๆบางคร้งั

220

ประเดน็ การประเมนิ (ดเี ยีย่ ม)3 ระดับคุณภาพ (ไม่ผา่ น)0
(ดี)2 (ผ่าน)1
3.มุ่งมัน่ ในการทำงาน ไม่ขยนั อดทน
-ท่มุ เททำงาน อดทน ไม่ ทำงานดว้ ยความ ทำงานดว้ ยความ ทำงานด้วยความ ในการทำงาน
ยอ่ ท้อตอ่ ปัญหาและ ขยันอดทน ไมย่ ่อ ขยันอดทน ขยนั พยายามให้
อปุ สรรคในการทำงาน ทอ้ ต่อปัญหาในการ พยายามให้งาน งานสำเร็จตาม
-พยายามแกป้ ญั หาและ ทำงานพยายามให้ สำเร็จตาม เปา้ หมาย
อปุ สรรคในการทำงานให้ งานสำเรจ็ ตาม เป้าหมายชนื่ ชม
สำเร็จ เปา้ หมาย ช่นื ชม ผลงานดว้ ยความ
-ชืน่ ชมผลงานด้วยความ ผลงานดว้ ยความ ภาคภมู ใิ จ
ภาคภมู ิใจ ภาคภมู ใิ จ

บนั ทึกผลหลังการจดั การเรยี นรู้
1. ผลการเรยี นรู้ของผเู้ รยี น
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ปญั หาพบ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. ข้อเสนอแนะเพื่อการพฒั นาแผนการจัดการเรยี นรู้ในครั้งตอ่ ไป
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ่ื ..........................................................ผู้สอน
(นายเชดิ ศกั ด์ิ ต้ันภูมี)

ครโู รงเรียนบา้ นโคกศรีหว้ ยยาง

221

ความคิดเหน็ ผบู้ ริหาร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชื่อ.............................................
(นายจิรวัฒน์ ตระการ)

ผอู้ ำนวยการโรงเรยี นบา้ นโคกศรหี ว้ ยยาง

222

ใบงานที่ 1

เร่ือง การหารจำนวนเต็มด้วยเศษส่วน
คำชแี้ จง : ใหน้ กั เรียนแสดงวิธหี าผลหารต่อไปน้ี

1) 3 ÷ 6 =  2) 9 ÷5=
12 25
…………………………………………….. …………………………………………

……………………………………………. …………………………………………

…………………………………………….. …………………………………………

……………………………………………. …………………………………………

…………………………………………….. …………………………………………

……………………………………………. …………………………………………

3) 4 ÷ 1 =  4) 5 ÷ 2 = 
3 3
…………………………………………….. …………………………………………

……………………………………………. …………………………………………

…………………………………………….. …………………………………………

……………………………………………. …………………………………………

…………………………………………….. …………………………………………

……………………………………………. …………………………………………

ใบงานที่ 1 223

คำชี้แจง : ใหน้ กั เรยี นแสดงวิธหี าผลหารตอ่ ไปน้ี เฉลย

224

แบบประเมนิ คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์
ชื่อ....................................................................ชนั้ .........................เลขท่.ี ..................
คำชี้แจง : ใหผ้ ้สู อนสงั เกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แลว้ ขีด ✓ลงในช่องท่ีตรงกับ
ระดับคะแนน

คณุ ลักษณะ รายการประเมิน ระดับคะแนน

อนั พงึ ประสงค์ดา้ น 3210

1. มีวินยั 1.1 ปฏบิ ตั ิตามข้อตกลงของ ส่งงานตรงต่อเวลา

รบั ผดิ ชอบ

2. ใฝ่เรียนรู้ 2.1 ตัง้ ใจเรยี น

2.2 เอาใจใส่และมีความเพียรพยายามในการเรยี นรู้

2.3 สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรตู้ า่ ง ๆ

3. มุ่งมนั่ ในการ 3.1 ทุ่มเททำงาน อดทน ไม่ย่อท้อต่อปัญหาและ

ทำงาน อุปสรรคในการทำงาน

3.2 พยายามแกป้ ัญหาและอุปสรรคในการทำงานให้

สำเร็จ

3.3 ช่นื ชมผลงานดว้ ยความภาคภมู ิใจ
รวมคะแนน ..................................................................
สรุปผลการประเมิน .......................................................

ลงชื่อ...................................................ผปู้ ระเมิน

............./.............../................

เกณฑก์ ารตัดสนิ คณุ ภาพ

ช่วงคะแนน ระดบั คณุ ภาพ

17-21 ดีมาก

15-18 ดี

10-14 พอใช้

ต่ำกวา่ 10 ไมผ่ า่ น

225

แบบสังเกตพฤตกิ รรมการเข้าร่วมกจิ กรรมกลุ่ม

คำชี้แจง ให้ทำเครือ่ งหมาย  ลงในชอ่ งรายการสงั เกตพฤตกิ รรมท่นี ักเรียนปฏิบตั ิ

เลขที่ ชอ่ื - สกลุ รบั ผดิ ชอบงาน รายการ มคี วามคดิ ทำงานเสร็จ
ท่ไี ด้รบั มอบหมาย รบั ฟัง นำเสนอผลงาน ริเรมิ่ ตามเวลาท่ี
ความคิดเหน็ ได้นา่ สนใจ กำหนด
(2 คะแนน) ของผ้อู น่ื (2 คะแนน) สร้างสรรค์ (2 คะแนน)
(2 คะแนน) (2 คะแนน)

เกณฑ์การประเมนิ คะแนน 9-10 ระดับ ดมี าก
คะแนน 7-8 ระดับ ดี
คะแนน 5-6 ระดับ พอใช้
คะแนน 0-4 ระดับ ควรปรับปรุง

226

แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 15

แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 15 เรือ่ ง การหารจำนวนคละ จำนวน 1 ชัว่ โมง
จำนวน 34 ชวั่ โมง
หน่วยการเรียนรู้ท่ี 1 เรื่อง เศษส่วนชวนสนุก โรงเรยี นบ้านโคกศรหี ้วยยาง

ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 5 ผู้สอน นายเชิดศกั ด์ิ ตั้นภมู ี

มาตรฐานการเรียนรู้
ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนนิ การของจำนวนผลที่เกดิ ขน้ึ

จากการดำเนินการสมบตั ิของการดำเนนิ การ และนำไปใช้

ตัวชี้วัด
ป.5/4 หาผลคณู ผลหารของเศษสว่ นและจำนวนคละ

สาระสำคญั
การหารจำนวนคละ ใหเ้ ขยี นจำนวนคละเป็นเศษเกนิ แล้วหาผลหารโดยการคณู ตวั ต้งั ดว้ ยสว่ นกลับ

ของตัวหาร

จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ นกั เรียนสามารถ
1. อธิบายเกย่ี วกับการหารจำนวนคละ (K)
2. แสดงวธิ ที ำหาคำตอบของการหารจำนวนคละ (P)
3. มคี วามกระตอื รือร้นในการเข้าร่วมกิจกรรมการเรยี นรใู้ นช้นั เรียน (A)

ทกั ษะ กระบวนการ สมรรถนะสำคญั
- การสื่อสารและการสื่อความหมายทางคณิตศาสตร์
- การเชือ่ มโยง
- การใหเ้ หตผุ ล

เจตคติ คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์
- มวี นิ ัย
- ใฝเ่ รยี นรู้
- มงุ่ มน่ั ในการทำงาน

227

ชนิ้ งานหรอื ภาระงาน
- ใบงาน
- แบบฝึกหดั

กิจกรรมการเรียนรู้
การจดั กจิ กรรมการเรียนรู้ เป็น 5 ข้ัน

ข้ันที่ 1 ขน้ั นำ (ทบทวนความรเู้ ดมิ )
1. นกั เรยี นทบทวนความรู้เร่ือง การหารเศษสว่ นด้วยจำนวนนบั โดยครูติดแถบโจทย์การหารเศษสว่ นบน

กระดาน ดังนี้

12 =

3

ใหน้ ักเรยี นร่วมกันอภิปรายว่า การหาคำตอบของโจทย์น้ี ควรมีวิธกี ารอยา่ งไร

• ใชก้ ารคณู เศษสว่ นท่เี ปน็ ตัวตงั้ กบั ส่วนกลบั ของตัวหาร
• หาส่วนกลบั ของ 2 คือ 1

2

ใหผ้ ูแ้ ทนนกั เรยี นออกมาแสดงวิธที ำบนกระดาน ดังนี้

1÷2 = 1 ×1 = 1

3 32 6

นกั เรยี นร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง

2. นกั เรียนร่วมกนั แสดงความคิดเหน็ โดยใชค้ ำถามกระตุน้ ความคิด ดังน้ี

• นกั เรียนมวี ธิ กี ารอยา่ งไรอกี บ้าง เพือ่ ให้หาคำตอบของการหารจำนวนคละได้ถกู ต้อง

และรวดเรว็ ที่สุด

3. นักเรียนศึกษา รวบรวมข้อมลู เกย่ี วกบั การหารจำนวนคละ เช่น การสงั เกต การรว่ มกันสนทนา

กับเพ่ือนในช้ันเรียน จากหนังสือเรยี นหรอื จากอินเทอรเ์ น็ต

ขัน้ ที่ 2 ข้นั สอน (สอนเนื้อหาใหม่)
1. การสอนการหารจำนวนคละ ครูตง้ั เปน็ ประเดน็ คำถามเพื่อนำไปส่กู ารอภปิ รายวา่ กรณที ี่จำนวนท่ี
กำหนดมาให้ เป็นจำนวนคละ นกั เรยี นจะมีวิธีหาผลหารอย่างไร

*ก่อนจะหาผลหารของจำนวนคละ ควรทำจำนวนคละให้เปน็ เศษเกนิ ก่อน*เสมอ

228

2. ครูติดแถบโจทย์บนกระดาน ดังน้ี
นำเคก้ 4 ชน้ิ แบ่งใสจ่ าน จานละ 1 ชน้ิ จะได้เคก้ ก่จี าน

ใหน้ กั เรยี นรว่ มกันอภปิ รายวา่ การหาคำตอบของโจทยน์ ้ี ควรมวี ธิ กี ารอย่างไร

จากโจทย์แสดงวา่ 4 1  1 1 =

22

โดยมีวิธีคิดคำนวณดงั นี้ ทำจำนวนคละให้เป็นเศษเกินก่อน ดังนี้

41 11 = 9 ÷ 3
22 22

= 9 ×2

23

= 18

6

=3
จะได้เค้ก 3 จาน
นกั เรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ต้อง

ขน้ั ที่ 3 ขัน้ สรุป (สรปุ เป็นวธิ ีลดั หรือความคดิ รวบยอด)
1. ครตู ิดแถบโจทย์บนกระดานครง้ั ละ 1 ขอ้ ใหผ้ ู้แทนนักเรียนคร้งั ละ 3 คนออกมาแขง่ ขนั กนั แสดงวิธที ำ
บนกระดาน แล้วนักเรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ต้อง ครูดำเนินกิจกรรมน้ีอีก 2-3 ครัง้ เพ่อื ใหน้ ักเรยี นสามารถ
แสดงวิธที ำการหารจำนวนคละได้ถกู ต้อง

÷ 2 =



1 ÷ 3 =



2 ÷ 3 =



2. นักเรียนกลมุ่ เดิม กลุ่มละ 3-4 คน แต่ละกลุ่มส่งผู้แทนกลุ่มครัง้ ละ 1 คนออกมาเขยี นแสดงวิธีทำจาก
แถบโจทย์ทต่ี ดิ บนกระดานคร้ังละ 1 ข้อ แลว้ รว่ มกนั ตรวจสอบความถูกต้อง ดงั ตวั อย่าง

2 85  121 =

229

นกั เรยี นและครูร่วมกนั สรปุ สง่ิ ที่เข้าใจเป็นความรรู้ ่วมกัน เกี่ยวกับการหารจำนวนคละโดย
ใชก้ ารถาม-ตอบ จนได้ขอ้ สรุปรว่ มกนั ดงั น้ี
*การหารจำนวนคละ ใหเ้ ขยี นจำนวนคละเป็นเศษเกิน แลว้ หาผลหารโดยการคูณตวั ตง้ั ด้วยส่วนกลับของ
ตัวหาร*

ข้ันท่ี 4 ข้นั ฝึกทกั ษะ (ทำใบงานและแบบฝกึ หดั ในหนังสือเรียน)
1. นกั เรยี นทำใบงานเรื่อง การหารจำนวนคละ
2. นกั เรียนทำแบบฝกึ หดั ในหนงั สือเรียนคณิตศาสตร์พืน้ ฐาน เลม่ 1 หนา้ 45

ขนั้ ท่ี 5 ขัน้ ประเมินผล (ตรวจสอบผลการเรียนและการนำไปใช้ ถา้ ไมผ่ ่านกจ็ ัดสอนซ่อมเสริม ถา้ ผ่านกส็ อนเน้ือหา
ใหม่ต่อไป)

1. ตรวจใบงานเร่อื ง การหารจำนวนคละ
2. ตรวจแบบฝึกหัด

ส่ือและแหล่งการเรียนรู้
1) หนังสือเรยี นรายวชิ าพนื้ ฐาน คณติ ศาสตร์ ป.5 เล่ม 1 ของ สสวท.
2) ใบงาน เร่อื งการหารจำนวนคละ
5) แบบสงั เกตพฤติกรรม

วดั และประเมินผล
ส่ิงท่ีจะประเมนิ
1. ประเมินความรู้ เรื่อง การหารจำนวนนับด้วยเศษสว่ น (K) ดว้ ยแบบทดสอบ
2. ประเมนิ กระบวนการทำงานกลมุ่ (P) ด้วยแบบประเมิน
3. ประเมนิ คุณลักษณะอนั พึงประสงค์ ดา้ นใฝเ่ รยี นรู้ (A) ด้วยแบบประเมนิ

230

วิธีการวัดและประเมินผลตามสภาพที่แท้จริง

จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ เคร่ืองมอื ทีใ่ ช้ในการประเมิน

วธิ กี าร/เครอื่ งมือ ผลงาน/ชิน้ งาน เกณฑ์การผา่ น

อธิบายเกี่ยวกบั การหาร 1. ทำใบงาน .ใบงาน เรอ่ื ง การหาร ความถูกต้องใบงานมีดังน้ี

จำนวนตละ (K) 2. ประเมนิ กิจกรรมกลุ่ม จำนวนนับดว้ ยเศษสว่ น ร้อยละ 80 -100 อยู่ใน

ระดับ ดมี าก

รอ้ ยละ 70 – 79 อยูใ่ น

ระดบั ดี

รอ้ ยละ 50 - 69 อยูใ่ น

ระดบั พอใช้

ต่ำกวา่ ร้อยละ 50 อยู่ใน

ระดับต้องปรับปรงุ

ทักษะกระบวนการ (P) สังเกตพฤติกรรม/แบบ .ใบงาน เรอ่ื ง การหาร ผา่ นเกณฑ์การประเมนิ ใน
สังเกตพฤตกิ รรม จำนวนนับดว้ ยเศษส่วน ระดับคุณภาพ
- การส่ือสาร 2 ข้ึนไป
- การเช่อื มโยงทาง
คณติ ศาสตร์ สังเกตพฤตกิ รรม/แบบ ผ่านเกณฑ์แบบประเมิน
- การให้เหตผุ ลทาง สังเกตพฤตกิ รรม ระดับคุณภาพ
คณติ ศาสตร์ 2 ขนึ้ ไป

คณุ ลกั ษณะอันพงึ
ประสงค์ (A)
- มวี นิ ัย
- ใฝเ่ รียนรู้
- ม่งุ ม่ันในการทำงาน

231

เกณฑ์การประเมนิ ระดบั คุณภาพ
ประเด็นการ
ประเมนิ 4 (ดมี าก) 3(ดี) 2(พอใช)้ 1(ปรบั ปรงุ )
ทำถกู 4-5 ข้อ ทำไม่ถกู เลย
ความรู้ (K) ทำถูก 2-3 ข้อ ทำถกู 1 ข้อ
ใบงาน เรอื่ ง การ
หารจำนวนนับดว้ ย
เศษสว่ น

เกณฑก์ ารตดั สนิ /ระดบั คุณภาพ

เกณฑ์ประเมนิ คณุ ภาพ

4-5 คะแนน หมายถึง ดมี าก ระดับ 4 1 คะแนน หมายถึง พอใช้ ระดบั 2

2-3 คะแนน หมายถึง ดี ระดบั 3 0 คะแนน หมายถึง ปรบั ปรุง ระดับ 1

แบบประเมินคณุ ลักษณะอันพึงประสงค์

ประเดน็ การประเมิน ระดับคุณภาพ

(ดเี ยีย่ ม)3 (ด)ี 2 (ผ่าน)1 (ไม่ผา่ น)0

(A) ปฏิบัตติ ามข้อตกลง ปฏบิ ัติตาม ปฏิบัตติ ามข้อตกลง ไม่ปฏิบตั ติ าม

1.มีวนิ ัย ของกลุ่มและส่งงาน ขอ้ ตกลงของกลมุ่ ของกล่มุ และส่งงาน ข้อตกลงของ

ระดับคุณภาพ 3 ดีเย่ียม- ตรงตอ่ เวลาเปน็ และสง่ งานตรงต่อ ตรงต่อเวลาบางครั้ง กลมุ่ และไมส่ ่ง

ปฏบิ ัตติ ามข้อตกลงของกลุ่ม ประจำ เวลาบ่อยครั้ง งาน

-สง่ งานตรงต่อเวลา

2.ใฝเ่ รยี นรู้ ต้ังใจเรยี น เอาใจใส่ ต้ังใจเรยี น เอาใจ ตงั้ ใจเรียนเอาใจใส่

-ตง้ั ใจเรยี น และมคี วามเพียร ใสแ่ ละมคี วาม และมคี วามเพยี ร ไมต่ งั้ ใจเรยี น

-เอาใจใส่และมคี วามเพียร พยายามในการ เพียรพยายามใน พยายาม ในการ

พยายามในการเรยี นรู้ เรยี นรู้ เข้าร่วม การเรียนร้เู ขา้ ร่วม เรยี นรู้ เข้ารว่ ม

-สนใจเข้ารว่ มกจิ กรรมการ กิจกรรมการเรยี นรู้ กจิ กรรมการเรีย กิจกรรมการเรยี นรู้

เรยี นรตู้ า่ ง ๆ ต่าง ๆเปน็ ประจำ นรูต้ ่างๆบอ่ ยครั้ง ตา่ ง ๆบางครงั้

232

ประเดน็ การประเมิน (ดเี ยีย่ ม)3 ระดับคุณภาพ (ไม่ผ่าน)0
(ดี)2 (ผา่ น)1
3.มุ่งมัน่ ในการทำงาน ไม่ขยัน อดทน
-ท่มุ เททำงาน อดทน ไม่ ทำงานดว้ ยความ ทำงานดว้ ยความ ทำงานดว้ ยความ ในการทำงาน
ยอ่ ท้อตอ่ ปัญหาและ ขยนั อดทน ไม่ย่อ ขยันอดทน ขยนั พยายามให้
อปุ สรรคในการทำงาน ทอ้ ต่อปัญหาในการ พยายามให้งาน งานสำเร็จตาม
-พยายามแกป้ ญั หาและ ทำงานพยายามให้ สำเรจ็ ตาม เปา้ หมาย
อปุ สรรคในการทำงานให้ งานสำเร็จตาม เป้าหมายชนื่ ชม
สำเร็จ เปา้ หมาย ช่ืนชม ผลงานดว้ ยความ
-ชืน่ ชมผลงานด้วยความ ผลงานด้วยความ ภาคภูมใิ จ
ภาคภมู ิใจ ภาคภูมใิ จ

บนั ทึกผลหลังการจดั การเรยี นรู้
1. ผลการเรียนรู้ของผเู้ รียน
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ปญั หาพบ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. ข้อเสนอแนะเพ่ือการพฒั นาแผนการจดั การเรยี นรู้ในครั้งตอ่ ไป
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ่ื ..........................................................ผู้สอน
(นายเชิดศกั ด์ิ ต้ันภูมี)

ครโู รงเรียนบา้ นโคกศรีหว้ ยยาง

233

ความคิดเหน็ ผบู้ ริหาร
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชื่อ.............................................
(นายจิรวัฒน์ ตระการ)

ผอู้ ำนวยการโรงเรยี นบา้ นโคกศรหี ว้ ยยาง

234

ใบงาน

เรอื่ ง การหารจำนวนคละ
คำช้แี จง : ให้นกั เรียนแสดงวิธีหาผลหารต่อไปนี้

1) 21 ÷ 12 =  2) 31 ÷1 2 = 

35 35

…………………………………………….. …………………………………………
……………………………………………. …………………………………………
…………………………………………….. …………………………………………
……………………………………………. …………………………………………
…………………………………………….. …………………………………………
……………………………………………. …………………………………………

3) 15 ÷ 31 =  4) 16 ÷ 51 = 

62 73

…………………………………………….. …………………………………………
……………………………………………. …………………………………………
…………………………………………….. …………………………………………
……………………………………………. …………………………………………
…………………………………………….. …………………………………………
……………………………………………. …………………………………………

5) 25 ÷ 51 = 

62

……………………………………………..
…………………………………………….
……………………………………………..
…………………………………………….
……………………………………………..
…………………………………………….

235

เฉลยใบงาน

เร่อื ง การหารจำนวนคละ
คำชีแ้ จง : ให้นักเรียนแสดงวิธหี าผลหารต่อไปนี้

1) 21 ÷ 12 =  2) 31 ÷1 2 = 

35 35

………………=7…÷…7……………………….. …………=10…÷ 7……………………………

35 35

……………………………………………. …………………………………………
…………………=…7…×…5………………….. …………=…10…×…5……………………

37 37

……………………………………………. …………………………………………
…………………=……5……= 12……………….. ……………=50……=…2… 8 ………………

33 21 21

……………………………………………. …………………………………………

3) 15 ÷ 31 =  4) 16 ÷ 51 = 

62 73

………=11…÷7………………………………….. ………=13…÷16…………………

62 73

……………………………………………. …………………………………………
………=…11×…2……………………………….. ………=……13× 3 ……………………………

67 7 16

……………………………………………. …………………………………………
…………=………22………………………….. ………………=…… 39 ……………………

42 112

……………………………………………. …………………………………………

5) 25 ÷ 51 = 

62

……………………………………………..
……=17÷11……………………………………….

62

……=…17…× 2 ………………………………….

6 11

………=……34……………………………….

66

236

แบบประเมนิ คณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์

ชือ่ ....................................................................ชั้น.........................เลขท.่ี ..................
คำชีแ้ จง : ให้ผสู้ อนสงั เกตพฤตกิ รรมของนกั เรยี นในระหว่างเรยี นและนอกเวลาเรียน แล้วขดี ✓ลงในช่องที่ตรงกับ
ระดับคะแนน

คณุ ลักษณะ รายการประเมนิ ระดับคะแนน
อนั พงึ ประสงค์ดา้ น 3210

1. มีวินัย 1.1 ปฏบิ ัติตามขอ้ ตกลงของ ส่งงานตรงต่อเวลา

รับผดิ ชอบ

2. ใฝ่เรียนรู้ 2.1 ต้งั ใจเรยี น

2.2 เอาใจใสแ่ ละมคี วามเพียรพยายามในการเรียนรู้

2.3 สนใจเข้ารว่ มกิจกรรมการเรียนรู้ต่าง ๆ

3. มงุ่ มน่ั ในการ 3.1 ทุ่มเททำงาน อดทน ไม่ย่อท้อต่อปัญหาและ

ทำงาน อปุ สรรคในการทำงาน

3.2 พยายามแก้ปัญหาและอุปสรรคในการทำงานให้

สำเรจ็

3.3 ชน่ื ชมผลงานด้วยความภาคภูมใิ จ
รวมคะแนน ..................................................................
สรปุ ผลการประเมิน .......................................................

ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมนิ

............./.............../................

เกณฑก์ ารตดั สนิ คณุ ภาพ

ช่วงคะแนน ระดับคณุ ภาพ

17-21 ดมี าก

15-18 ดี

10-14 พอใช้

ตำ่ กว่า 10 ไม่ผ่าน

237

แบบสังเกตพฤตกิ รรมการเข้าร่วมกจิ กรรมกลุ่ม

คำชี้แจง ให้ทำเครือ่ งหมาย  ลงในชอ่ งรายการสงั เกตพฤตกิ รรมท่นี ักเรียนปฏิบตั ิ

เลขที่ ชอ่ื - สกลุ รบั ผดิ ชอบงาน รายการ มคี วามคดิ ทำงานเสร็จ
ท่ไี ด้รบั มอบหมาย รบั ฟัง นำเสนอผลงาน ริเรมิ่ ตามเวลาท่ี
ความคิดเหน็ ได้นา่ สนใจ กำหนด
(2 คะแนน) ของผ้อู น่ื (2 คะแนน) สร้างสรรค์ (2 คะแนน)
(2 คะแนน) (2 คะแนน)

เกณฑ์การประเมนิ คะแนน 9-10 ระดับ ดมี าก
คะแนน 7-8 ระดับ ดี
คะแนน 5-6 ระดับ พอใช้
คะแนน 0-4 ระดับ ควรปรับปรุง

238

แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 16

แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี 16 เร่อื ง โจทย์ปัญหาการบวก การลบ การคณู การหารเศษส่วน จำนวน 1 ชว่ั โมง

หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรอ่ื ง เศษสว่ นชวนสนุก จำนวน 34 ชัว่ โมง

ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี 5 ผ้สู อน นายเชดิ ศกั ด์ิ ต้นั ภมู ี โรงเรียนบา้ นโคกศรหี ้วยยาง

มาตรฐานการเรยี นรู้
มาตรฐาน ค 1.1 เขา้ ใจความหลากหลายของการแสดงจำนวนระบบจำนวน การดำเนินการของจำนวนผล

ทเี่ กดิ ข้ึนจากการดำเนินการสมบตั ิของการดำเนินการและนำไปใช้

ตวั ชวี้ ดั
ป.5/4 แสดงวธิ ีหาคำตอบของโจทยป์ ญั หาการบวกการลบ การคูณ การหารเศษส่วน 2 ข้นั ตอน

สาระสำคญั
การแกโ้ จทย์ปญั หาการบวก การลบ การคูณ การหารเศษส่วน และจำนวนคละ เริ่มจากทำความเข้าใจ

ปัญหา วางแผนแก้ปญั หา ดำเนินการตามแผน และตรวจสอบ

จดุ ประสงค์การเรียนรู้ นกั เรียนสามารถ
1. แสดงวธิ ีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการบวก การลบ การคณู การหารเศษสว่ น (K)
2. แสดงวิธหี าคำตอบของโจทยป์ ญั หาการบวก การลบ การคณู การหารเศษส่วน (P)
3. มคี วามมงุ่ มน่ั ในการทำงาน (A)

ทกั ษะ กระบวนการ สมรรถนะสำคญั
การสือ่ สารและส่ือความหมายทางคณิตศาสตร์

เจตคติ คุณลกั ษณะอันพงึ ประสงค์
นักเรยี นมีความรับผิดชอบต่องานท่ีได้รับมอบหมาย (A)

ช้ินงานและหรอื ภาระงาน
ชน้ิ งาน
ใบกจิ กรรมที่ 1 เรือ่ ง โจทยป์ ัญหาการบวก การลบ การคูณ การหารเศษส่วน
ภาระงาน
กิจกรรมกลุ่ม การแก้โจทย์ปัญหาการบวก การลบ การคูณ การหารเศษส่วน

239

กจิ กรรมการเรียนรู้
ชั่วโมงที่ 1

ขั้นนำ (ทบทวนความรเู้ ดิม)
1. กลา่ วทักทายนักเรียนโดยใช้คำถามกระตนุ้ เพ่ือดงึ ความสนใจของนักเรียน จากน้นั ทบทวนการบวกการ
ลบ การคูณ และการหารเศษสว่ นกอ่ นและทบทวนเร่ืองการแก้โจทยป์ ญั หา การวางแผนแกโ้ จทย์ปญั หา การ
แกป้ ญั หา โดยเขยี นเปน็ ประโยคสัญลกั ษณ์แสดงวิธที ำเปน็ ลำดบั ขนั้ ตอน แลว้ จงึ หาคำตอบ พร้อมทงั้ ตรวจสอบ
ความสมเหตสุ มผลของคำตอบ
ขน้ั สอน
2. ใชส้ ถานการณ์จากโจทยป์ ัญหา หน้า 48 โดยใช้การถาม – ตอบ กระตุ้นนักเรียนเพอื่ ใหน้ กั เรยี น
พิจารณาการแก้โจทยป์ ัญหา ดงั นี้
แม่ซื้อพริกขห้ี นู 1 กโิ ลกรมั ซ่ึงซือ้ น้อยกว่าพริกชี้ฟา้ 3 กโิ ลกรัมแมซ่ ื้อพริกชี้ฟ้ากี่กโิ ลกรมั

4 10

- ส่ิงที่โจทย์ถาม ปรมิ าณพริกชีฟ้ า้ ที่แม่ซ้ือ
- สิง่ ที่โจทยบ์ อก แม่ซ้ือพริกข้หี นู 1 กโิ ลกรัม

4

ซง่ึ ซอ้ื นอ้ ยกวา่ พริกช้ีฟา้ 3 กิโลกรัม

10

- จากโจทยเ์ ขียนแสดงดว้ ยภาพได้อย่างไร

- เขยี นเป็นประโยคสญั ลักษณ์ได้อยา่ งไร 1 + 3 =

4 10

- มีวิธีหาคำตอบอยา่ งไร และได้คำตอบเทา่ ใด

1 + 3 = 5 + 6 = 11 กโิ ลกรัม
4 10 20 20 20
- สรุปคำตอบวา่ อย่างไร แมซ่ ื้อพริกชีฟ้ า้ 11 กโิ ลกรมั
20
- 11 กก. เปน็ คำตอบทสี่ มเหตสุ มผลหรือไม่ มวี ธิ ีพิจารณาอยา่ งไร
20
เนอ่ื งจาก 1 < 1 และ 3 < 1 แสดงวา่ 1 + 3 < 1
42 10 2 4 10
ดังนนั้ 11 กก. เป็นคำตอบทส่ี มเหตุสมผล
20
จากน้นั นกั เรยี นแบ่งกลมุ่ ให้เท่า ๆ กนั แลว้ ให้แตล่ ะกลุ่มทำใบกจิ กรรมที่ 1 เพ่ือฝกึ ให้นักเรียนคดิ อย่างเป็น

ระบบตามขัน้ ตอนการแกโ้ จทย์ปญั หาฝึก เพื่อนำไปสู่วิธีแก้ปัญหา พร้อมทงั้ แนะนำให้นักเรยี น ตรวจสอบความ

สมเหตุสมผล ของคำตอบทกุ คร้ัง

240

ขน้ั สรปุ
3. นกั เรียนรว่ มกันเฉลยใบกจิ กรรมที่ 1 และรว่ มกนั สรปุ โดยมคี รูชว่ ยเตมิ เต็มเก่ียวกับ การแก้โจทยป์ ญั หา
วา่ ตอ้ งเรม่ิ จากการวเิ คราะหโ์ จทยป์ ญั หา การวางแผนแกโ้ จทยป์ ัญหา การแก้ปัญหาโดยเขียนเป็นประโยคสญั ลกั ษณ์
แสดงวธิ ที ำเป็นลำดบั ขั้นตอนแลว้ จึงหาคำตอบ พร้อมท้ังตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำตอบ

ชัว่ โมงท่ี 2
ขัน้ นำ (ทบทวนความรูเ้ ดิม)
1. กลา่ วทักทายนักเรยี นโดยใชค้ ำถามกระตนุ้ เพื่อดึงความสนใจของนักเรียน จากน้ันทบทวนการบวกการ

ลบ การคูณ และการหารเศษส่วนกอ่ นและทบทวนเรยี นเร่ืองการแกโ้ จทย์ปัญหา การวางแผนแกโ้ จทยป์ ัญหา การ
แก้ปัญหา โดยเขยี นเปน็ ประโยคสัญลักษณ์แสดงวธิ ีทำเปน็ ลำดับข้ันตอน แลว้ จึงหาคำตอบ พร้อมทั้งตรวจสอบ
ความสมเหตสุ มผลของคำตอบ

ขน้ั สอน
2. จากน้นั ใช้สถานการณจ์ ากโจทยป์ ัญหา หน้า 49 โดยใช้คำถามเพ่อื ใหน้ กั เรียนกระตนุ้ ความคิดนักเรยี น
ดงั นี้
ใหน้ กั เรียนอ่านและวเิ คราะห์ พจิ ารณาการแก้โจทย์ปัญหา
แม่เทน้ำ 6 ขวดใส่ถังเปลา่ ใบหนง่ึ ซง่ึ แตล่ ะขวดมนี ้ำ 3 ลติ ร ถังใบนม้ี ีน้ำอยู่เท่าใด

4

สิ่งทีโ่ จทยถ์ าม (ปริมาณของน้ำในถงั )
สิ่งทโ่ี จทย์บอก (แมเ่ ทน้ำ 6 ขวดใส่ถงั เปลา่ ใบหนึง่ ซงึ่ แตล่ ะขวดมนี ้ำ 3 ลิตร)

4

จะหาปริมาณของน้ำในถงั อย่างไร (นำจำนวนขวดน้ำคูณกับปริมาณน้ำในแต่ละขวด)
ทำไมจึงใช้การคูณ (เพราะปริมาณน้ำจะเพ่ิมคร้ังละ 3 ลติ ร)

4

เขียนเปน็ ประโยคสัญลักษณ์ได้อย่างไร (6 × 3 = )

4

มวี ิธีหาคำตอบอยา่ งไร และได้คำตอบเท่าใด
6 × 3 = 18 = 9 = 4 1 ลิตร

442 2

สรุปคำตอบวา่ อยา่ งไร (ถงั ใบน้ีมีน้ำ 4 1 ลิตร)

2

4 1 ลติ ร เป็นคำตอบทส่ี มเหตุสมผลหรือไม่ มวี ธิ พี จิ ารณาอย่างไร

2

ถ้า 1 ขวด มีน้ำ 1 ล. จะได้ว่า 2 ขวด มีนำ้ 1 ล.

2

แสดงวา่ 6 ขวด มีนำ้ 3 × 1 = 3 ล.
ถา้ 1 ขวด มีนำ้ 1 ล. แสดงวา่ 6 ขวด มีนำ้ 6 ล.

241

แต่โจทยก์ ำหนด 1 ขวด มีนำ้ 3 ล. ซง่ึ 3 มากกว่า 1 แต่นอ้ ยกว่า 1
44 2
แสดงว่า 6 ขวด จะมีน้ำมากกวา่ 3 ล. แตน่ ้อยกวา่ 6 ล.

ดงั นนั้ 4 1 ล. เปน็ คำตอบทสี่ มเหตสุ มผล

2

จากนั้นนกั เรยี นแบ่งกล่มุ ใหเ้ ท่า ๆ กัน หรอื อาจใชก้ ลุ่มเดมิ จากชั่วโมงทแี่ ลว้ ให้แตล่ ะกลุ่มทำใบกิจกรรมที่

2. เพ่อื ฝึกใหน้ ักเรยี นคิดอย่างเปน็ ระบบตามขั้นตอนการแก้โจทย์ปญั หาฝกึ เพ่ือนำไปสู่วิธีแก้ปญั หา พร้อม

ทงั้ แนะนำให้นักเรียน ตรวจสอบความสมเหตสุ มผล ของคำตอบทุกครง้ั

ขน้ั สรุป

3. นักเรียนร่วมกนั เฉลยใบกิจกรรมที่ 2 และร่วมกนั สรุปว่า การแกโ้ จทยป์ ัญหาต้องเร่ิมจากการวเิ คราะห์

โจทย์ปญั หา การวางแผนแกโ้ จทย์ปญั หา การแกป้ ัญหาโดยเขยี นเปน็ ประโยคสญั ลักษณ์ แสดงวธิ ที ำเปน็ ลำดับ

ข้ันตอนแล้วจึงหาคำตอบ พร้อมทั้งตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำตอบ ครูและนักเรียนร่วมกันสรปุ ว่า การแก้

โจทยป์ ัญหาตอ้ งเริ่มจากการวิเคราะห์โจทย์ปญั หา การวางแผนแก้โจทยป์ ัญหา การแก้ปญั หาโดยเขียนเป็น

ประโยคสัญลักษณ์ แสดงวธิ ที ำเปน็ ลำดบั ขน้ั ตอนแล้วจึงหาคำตอบ พร้อมท้งั ตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของ

คำตอบ โดยมีครูเป็นผู้ชี้แนะเพิ่มเตมิ ในสว่ นท่ขี าด

ชัว่ โมงที่ 3
ขัน้ นำ (ทบทวนความร้เู ดิม)
1. ใช้คำถามกระตุ้นให้นักเรยี นเกิดการอยากรู้อยากเรยี น จากน้ันช่วยกนั ทบทวนการบวก การลบ การคูณ

และการหารเศษส่วนก่อน โดยครใู ช้คำถามกระตุ้นเพ่ือเรา้ ความสนใจของนักเรียนเพ่ือให้นักเรียนได้เกดิ
กระบวนการคดิ ในทบทวนเรยี นเร่ืองการแก้โจทย์ปญั หา การวางแผนแกโ้ จทยป์ ญั หา การแก้ปญั หา โดยเขยี นเปน็
ประโยคสัญลักษณแ์ สดงวธิ ีทำเปน็ ลำดบั ขั้นตอน แลว้ จงึ หาคำตอบ พร้อมทั้งตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของ
คำตอบ

ขน้ั สอน
2. จากนกั เรียนใชส้ ถานการณ์จากโจทยป์ ญั หา หน้า 50 โดยนักเรยี นชว่ ยกนั วิเคราะห์ พิจารณาการแก้
โจทย์ปญั หา ดังนี้
เชอื กยาว 4 เมตร ตดั ออกเป็นเส้น ยาวเสน้ ละ 1 เมตร ไดเ้ ชือกกเี่ ส้น

2

สิ่งท่ีโจทย์ถาม (จำนวนเส้นเชือกท่ีตดั ได้)
ส่งิ ที่โจทย์กำหนดให้ (เชือกยาว 4 เมตร ตดั ออกเป็นเสน้ ยาวเสน้ ละ 1 เมตร)

2

จะหาจำนวนเสน้ เชอื กท่ีตัดได้อย่างไร

242

ขน้ั วางแผนการแก้ปญั หา
(นำความยาวเชอื กท้งั หมดหารด้วยความยาวเชือกแตล่ ะเส้นทต่ี ัด)
ทำไมจงึ ใช้การหาร (เพราะความยาวของเชอื กลดลงคร้งั ละ 1 เมตร)

2

เขยี นเป็นประโยคสญั ลักษณ์ไดอ้ ยา่ งไร (4 ÷ 1 = )

2

ข้นั ดำเนินการตามแผน
วิธีหาคำตอบอย่างไรและไดค้ ำตอบเท่าใด (4 ÷ 1 = 4 × 2 = 8 = 8 เสน้ )

2 11

สรปุ คำตอบวา่ อยา่ งไร (ตัดเชือกได้ 8 เสน้ )
ข้นั ตรวจสอบคำตอบ
8 เสน้ เป็นคำตอบทส่ี มเหตุสมผลหรอื ไม่ มวี ธิ ีพิจารณาอย่างไร
เชือก 1 ม. ตัดเส้นละ 1 ม. ได้ 2 เส้น

2

แสดงว่า เชือก 4 ม. ตดั เส้นละ 1 ม. ได้ 4 × 2 = 8 เส้น

2

ดงั นน้ั 8 เสน้ เป็นคำตอบทีส่ มเหตสุ มผล
จากนนั้ นักเรยี นแบ่งกลมุ่ ใหเ้ ท่า ๆ กัน หรอื อาจใชก้ ลุ่มเดมิ จากช่วั โมงที่แล้ว ให้แต่ละกลุ่มทำใบกจิ กรรมท่ี
3. เพอ่ื ฝึกใหน้ ักเรยี นคิดอย่างเป็นระบบตามข้ันตอนการแก้โจทย์ปัญหาฝึก เพ่อื นำไปสู่วิธีแกป้ ัญหา โดย
ครคู อยใหค้ ำแนะนำนักเรียนตรวจสอบความสมเหตุสมผล ของคำตอบทุกครั้ง หรือเม่ือนักเรยี นเกดิ ขข้อสงสัย หรอื
ประเด็นปญั หา
ขน้ั สรปุ
3. นกั เรยี นร่วมกนั เฉลยใบกิจกรรมที่ 3 และรว่ มกนั สรุปวา่ การแกโ้ จทย์ปัญหาต้องเริม่ จากการวเิ คราะห์
โจทย์ปัญหา การวางแผนแกโ้ จทยป์ ญั หา การแกป้ ญั หาโดยเขยี นเปน็ ประโยคสัญลักษณ์ แสดงวธิ ที ำเป็นลำดับ
ข้นั ตอนแลว้ จงึ หาคำตอบ พร้อมทงั้ ตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำตอบ

ช่ัวโมงที่ 4
ขั้นนำ (ทบทวนความรูเ้ ดิม)
1. ใช้คำถามกระต้นุ ใหน้ ักเรียนเกดิ การอยากลงมือปฏิบตั ิ จากนัน้ นกั เรยี นชว่ ยกันแตล่ ะกลุ่ม โดยใชก้ ลุม่

เดมิ ทม่ี ีอย่แู ลว้ ช่วยกันทบทวนการบวกการลบ การคณู และการหารเศษส่วนก่อนและทบทวนเรียนเรอ่ื งการแก้
โจทยป์ ัญหา การวางแผนแกโ้ จทยป์ ัญหา การแกป้ ญั หา โดยเขยี นเป็นประโยคสัญลักษณ์แสดงวิธที ำเปน็ ลำดับ
ขน้ั ตอน แล้วจึงหาคำตอบ พร้อมทง้ั ตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำตอบ

ขนั้ สอน
2. นกั เรยี นในกลมุ่ ใชส้ ถานการณจ์ ากโจทย์ปญั หา ในหน้า 51 ชว่ ยกนั พจิ ารณาโจทย์ปญั หา ดงั นี้

243

สายยางเส้นหนึ่งยาว 5 2 เมตร ตัดไปใช้ 3 เมตร เหลือสายยางกี่เมตร

54

วธิ ีทำ สายยางยาว 5 2 เมตร
ตัดไปใช้ 5
เหลอื สายยาง 3 เมตร
4
ดงั นนั้ เหลือสายยาง 4 13 5 2 − 3 = 27 − 3 เมตร
54 5 4
20 = 108 − 15 เมตร
20 20
ตอบ 4 13 เมตร = 93 เมตร
20
20 = 4 13
20 เมตร

เมตร

พิจารณาความสมเหตสุ มผลของคำตอบ
เนื่องจาก 5 2 อยรู่ ะหว่าง 5 กับ 6 และ 3 ใกล้เคียง 1

54

ซง่ึ 5 − 1 = 4 และ 6 − 1 = 5
แสดงว่า 5 2 − 3 อย่รู ะหว่าง 4 กับ 5

54

ดงั นนั้ เหลือสายยาง 4 13 เมตร เปน็ คำตอบท่ีสมเหตุสมผล

20

จากน้ันนกั เรยี นแต่ละกลมุ่ ชว่ ยกนั ทำใบกจิ กรรมท่ี 4 เพื่อฝึกให้นักเรยี นคดิ อยา่ งเป็นระบบตามขั้นตอนการแก้โจทย์
ปญั หาฝกึ เพื่อนำไปสู่วิธีแกป้ ัญหา โดยครูคอยให้คำแนะนำนกั เรียนตรวจสอบความสมเหตสุ มผล ของคำตอบทุก
ครัง้ หรอื เมื่อนักเรยี นเกิดขขอ้ สงสยั หรือประเดน็ ปัญหา

ขนั้ สรปุ
3. นักเรยี นแตล่ ะกลุ่มร่วมกันเฉลยใบกจิ กรรมท่ี 4 และร่วมกนั สรุปว่า การแกโ้ จทยป์ ญั หาต้องเริม่ จากการ
วเิ คราะหโ์ จทย์ปัญหา การวางแผนแก้โจทยป์ ญั หา การแก้ปัญหาโดยเขียนเปน็ ประโยคสัญลกั ษณ์ แสดงวิธีทำเป็น
ลำดับข้นั ตอนแล้วจงึ หาคำตอบ พร้อมท้งั ตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำตอบ

244

ชวั่ โมงที่ 5
ข้ันนำ (ทบทวนความรเู้ ดิม)
1. ครกู ล่าวทักทายนักเรียน จากน้ันใช้คำถามกระต้นุ ผู้เรยี น ใหเ้ กดิ กระบวนการคิด และความอยากรู้อยาก

เรียน จากน้ันนกั เรยี นในกลุ่ม (กลุม่ จากชั่วโมงท่ีแลว้ ) ชว่ ยกนั ทบทวนเรยี นเรอื่ งการแกโ้ จทยป์ ญั หา การวางแผนแก้
โจทย์ปัญหา การแกป้ ัญหา โดยเขยี นเปน็ ประโยคสญั ลักษณ์แสดงวธิ ีทำเป็นลำดับขน้ั ตอน แล้วจงึ หาคำตอบ พรอ้ ม
ท้ังตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคำตอบ

ขนั้ สอน
2. นักเรยี นแตล่ ะกลุ่มใช้สถานการณ์จากโจทย์ปัญหาหน้า 52 และช่วยกนั พิจารณาโจทย์ปัญหา 2 ข้นั ตอน
ดงั นี้
ครูซอื้ ดินสอ 1 กล่อง มี 50 แท่ง นำมาแจกให้นกั เรยี น 4 ของดนิ สอที่ซื้อมาครูแจกดินสอใหน้ กั เรยี นก่แี ท่งและ

5

เหลอื กี่แท่ง

วธิ ที ำ ครซู ้อื ดินสอ 50 แท่ง

แจกให้นกั เรียน 4 × 50 4 ของดินสอที่ซ้ือมา
ดังนัน้ ครแู จกดนิ สอให้นกั เรียน 5
5 แท่ง
= 4×50 แท่ง

5

= 40

และเหลือดินสอ 50 − 40 = 10 แท่ง

ตอบ ครูแจกดนิ สอใหน้ ักเรียน 40 แทง่ เหลอื ดนิ สอ 10 แท่ง

พิจารณาความสมเหตสุ มผลของคำตอบ

มีดนิ สอ 50 แท่ง ถา้ แบง่ เปน็ 5 กลุ่ม กลุ่มละเทา่ ๆ กนั จะไดก้ ลุ่มละ 50 ÷ 5 = 10 แท่ง

245

นำไปแจก 4 กล่มุ คดิ เปน็ 4 × 10 = 40 แท่ง
แสดงวา่ เหลอื ดินสอ 50 − 40 = 10 แท่ง
ดังน้นั แจก 40 แทง่ เหลือดินสอ 10 แทง่ เป็นคำตอบท่ีสมเหตุสมผล
นักเรยี นแต่ละกลมุ่ ช่วยกันทำใบกิจกรรมท่ี 5 โจทย์ปัญหา 2 ข้นั ตอน
ขนั้ สรุป
3. นกั เรยี นแตล่ ะกลุ่มรว่ มกันเฉลยใบกิจกรรมท่ี 5 และร่วมกนั สรปุ ว่า การแก้โจทยป์ ญั หาตอ้ งเร่มิ จากการ
วิเคราะห์โจทยป์ ญั หา การวางแผนแกโ้ จทย์ปัญหา การแก้ปัญหาโดยเขียนเปน็ ประโยคสัญลักษณ์ แสดงวธิ ีทำเป็น
ลำดบั ขนั้ ตอนแลว้ จึงหาคำตอบ พร้อมทงั้ ตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคำตอบ

สื่อและแหล่งการเรียนรู้
1. หนังสอื เรียนคณิตศาสตร์ ป.5
2. ใบกจิ กรรม เรือ่ ง โจทย์ปัญหาการบวก การลบ การคูณ การหารเศษส่วน
3. แบบสังเกตพฤตกิ รรม

การวัดและประเมินผล

สิ่งทจี่ ะประเมิน

1. การแสดงวธิ หี าคำตอบของโจทยป์ ัญหาการบวกการลบ การคณู การหารเศษส่วน 2 ข้ันตอน

2. กระบวนการการทำงาน

3. ประเมินคณุ ลักษณะ

วธิ กี ารวัดและประเมินผลตามสภาพทีแ่ ทจ้ ริง

จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ เครอ่ื งมือทใ่ี ชใ้ นการประเมนิ

วิธีวดั / ผลงาน/ เกณฑก์ ารประเมิน

เครอ่ื งมอื ชนิ้ งาน

1.ดา้ นความรู้ (K) การแสดงวิธีหา ตรวจใบ ใบกิจกรรม ความถูกต้องใบงานมีดังน้ี

คำตอบของโจทยป์ ญั หาการบวกการ กจิ กรรม ร้อยละ 80 -100 อย่ใู นระดับ ดมี าก

ลบ การคูณ การหารเศษส่วน 2 รอ้ ยละ 70 – 79 อยู่ในระดับ ดี

ข้นั ตอน รอ้ ยละ 50 - 69 อย่ใู นระดับพอใช้

ต่ำกว่ารอ้ ยละ 50 อยู่ในระดบั ต้อง

ปรบั ปรงุ

246

2.ด้านทกั ษะกระบวนการ (P) สังเกต การตอบ นกั เรยี นได้คะแนนระดบั คุณภาพดี
- การส่อื สาร พฤติกรรมด้าน คำถามการทำ ข้นึ ไป
- การเชอื่ มโยงทาง ทกั ษะ กจิ กรรม
กระบวนการ
3.ด้านคุณลักษณะที่พงึ ประสงค์ (A) สังเกต - นักเรยี นได้คะแนนระดับคุณภาพดี
- ใฝ่เรยี นรู้ พฤติกรรม ขึ้นไป
- มงุ่ มัน่ ในการทำงาน

เกณฑก์ ารประเมิน

ประเด็นการประเมนิ ระดบั คณุ ภาพ

ความรู้ (k) 4 (ดีมาก) 3 (ดี) 2 (พอใช้) 1 (ต้องปรับปรงุ )
ใบกิจกรรม ที่ 1-5 1 – 6 ขอ้
12 - 15 ข้อ 10 - 11 ขอ้ 7 – 9 ข้อ แสดงวธิ ีคิด
เลก็ นอ้ ย แต่ไม่ได้
- คำตอบถูกต้อง - คำตอบถูกต้อง เหตผุ ลหรือการ คำตอบ

- แสดงเหตผุ ลถูกตอ้ ง - แสดงเหตุผล คำนวณผดิ พลาด

- แนวคดิ ชดั เจน ถกู ต้อง แต่มีแนวทางทีจ่ ะ

- อาจมีข้อผดิ พลาด นำไปหาคำตอบ

เล็กนอ้ ย

เกณฑ์การตัดสิน/ระดบั คุณภาพ

เกณฑป์ ระเมนิ คุณภาพ

12 - 15 คะแนน หมายถงึ ดีมาก ระดบั 4 7 – 9 คะแนน หมายถึง พอใช้ ระดบั 2

10 - 11 คะแนน หมายถึง ดี ระดบั 3 1 - 6 คะแนน หมายถึง ปรับปรงุ ระดบั 1

แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์

ประเด็นการประเมนิ ระดบั คณุ ภาพ

(A) (ดเี ยี่ยม)3 (ด)ี 2 (ผ่าน)1 (ไมผ่ ่าน)0
1.มวี ินัย
ปฏิบตั ติ ามข้อตกลง ปฏบิ ตั ติ าม ปฏบิ ตั ติ ามข้อตกลง ไมป่ ฏิบัตติ าม

ของกลมุ่ และสง่ งาน ข้อตกลงของกล่มุ ของกล่มุ และส่งงาน ข้อตกลงของ

ตรงตอ่ เวลาเปน็ และส่งงานตรงต่อ ตรงตอ่ เวลาบางครั้ง กลุม่ และไมส่ ่ง

ประจำ เวลาบอ่ ยครั้ง งาน

247

ประเด็นการประเมนิ (ดเี ย่ียม)3 ระดับคณุ ภาพ (ไมผ่ ่าน)0
(ดี)2 (ผา่ น)1 ไมต่ ั้งใจเรียน
ระดับคุณภาพ 3 ดีเยีย่ ม- ตง้ั ใจเรียน เอาใจใส่
ปฏบิ ัติตามข้อตกลงของ และมคี วามเพียร ตั้งใจเรยี น เอาใจ ตัง้ ใจเรียนเอาใจใส่
กลมุ่ พยายามในการ ใส่และมคี วาม และมคี วามเพียร
-ส่งงานตรงตอ่ เวลา เรยี นรู้ เข้าร่วม เพียรพยายามใน พยายาม ในการ
2.ใฝ่เรียนรู้ กจิ กรรมการเรียนรู้ การเรยี นรู้เข้าร่วม เรยี นรู้ เข้าร่วม
-ต้งั ใจเรียน ตา่ ง ๆเปน็ ประจำ กจิ กรรมการเรยี กิจกรรมการเรยี นรู้
-เอาใจใส่และมีความเพยี ร นรู้ต่างๆบ่อยครง้ั ต่าง ๆบางครง้ั
พยายามในการเรยี นรู้
-สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการ
เรียนรู้ต่าง ๆ

3. มุ่งม่ันในการทำงาน ทำงานด้วยความ ทำงานด้วยความ ทำงานดว้ ยความ ไมข่ ยนั อดทน
-ทมุ่ เททำงาน อดทน ไม่ ขยนั อดทน ไม่ย่อ ขยนั อดทน ขยันพยายามให้ ในการทำงาน
ย่อท้อตอ่ ปัญหาและ ท้อต่อปัญหาในการ พยายามให้งาน งานสำเร็จตาม
อปุ สรรคในการทำงาน ทำงานพยายามให้ สำเร็จตาม เป้าหมาย
-พยายามแก้ปญั หาและ งานสำเร็จตาม เป้าหมายช่นื ชม
อปุ สรรคในการทำงานให้ เปา้ หมาย ชนื่ ชม ผลงานดว้ ยความ
สำเร็จ ผลงานดว้ ยความ ภาคภูมใิ จ
-ชน่ื ชมผลงานด้วยความ ภาคภูมิใจ
ภาคภูมใิ จ

บนั ทึกผลหลังการจดั การเรียนรู้
1. ผลการเรียนร้ขู องผู้เรยี น
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. ปญั หาพบ
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………