17. MODUL MOTAMIM BM KERTAS 2

10 Bertikam lidah Berdebat,bertengkar
11 Cakap besar Percakapan untuk menunjuk-
menunjukkan kepandaian atau
kebolehan diri

12 Darah daging Anak kandung

13 Gulung tikar Menutup perniagaan kerana rugi
14 Hati kecil Perasaan dalam batin

15 Ipar duai Saudara suami atau isteri
16 Kaki ayam Tidak memakai kasut

17 Kaum kerabat Saudara mara

18 Khabar angin Perkhabaran yang belum dapat
dipastikan kebenarannya

19 Langkah bendul Gadis yang berkahwin sebelum
kakaknya

20 Lidah pendeta Kata-kata hikmat daripada orang
yang bijaksana dan mempunyai
pengetian yang tinggi untuk dijadikan
panduan hidup

21 Makan gaji Bekerja untuk mendapatkan gaji
22 Murah hati Suka memberi bantuan

23 Pelanduk dua serupa Dua orang yang mempunyai wajah
yang sama dan susuk badan serta
perwatakan yang serupa

24 Rendah hati Tidak sombong

25 Ringan tulang Rajin bekerja

26 Sehelai sepinggang Keadaan yang sangat miskin
27 Tangan kosong Hampa

28 Tangan terbuka Sedia menerima kedatangan
seseorang dengan sukacita

29 Tepian gelanggang Tempat mengadakan pelbagai aktiviti
kemasyarakatan

30 Terang hati Lekas pandai

31 Tulang belakang Sumber kekuatan

BIL PEPATAH MAKNA

1 Belakang parang kalau diasah lagikan Walau bodoh macam pun kalau diajar

tajam akan pandai juga

2 Berakit-rakit ke hulu,berenang-renang ke Menempuh kesulitan dahulu baru

tepian,bersakit-sakit dahulu bersenang- mencapai kesenangan

senang kemudian

3 Berrat sama dipikul,ringan sama Sikap bekerjsama dan membuat

dijinjing sesuatu perkara

95

4 Dayung sudah di tangan,perahu sudah di Segalanya sudah sedia

air

5 Duduk sama rendah,berdiri sama tinggi Sama taraf atau kedudukan

6 Kalau kail panjang sejengkal lautan yang Jika pengetahuan cetek jangan cuba

dalam diduga jangan hendak melawan orang yang lebih

luas pengetahuannya

7 Malu berkayuh perahu hanyut,malu Kalau malas berusaha pasti akan

bertanya sesat jalan susah

8 Seekor kerbau membawa Hanya kerana seorang yang

lumpur,semuanya terpalit melakukan kesalahan tetapi orang

lain juga turut dituduh melakukannya

9 Sekali air bah, sekali pasir berubah Suasana akan berubah apabila

keadaan berubah

10 Sesal dahulu pendapatan,sesal kemudian Berfikirlah dengan teliti sebelum

tiada gunanya melakukan sesuatu supaya tidak

timbul kesal akibat perbuatan itu

11 Tak lapuk dek hujan, tak lekang dek Adat atau sesuatu yang tetap dengan

panas keutuhannya

12 Terlajak perahu boleh diundur,terlajak Berhati-hati apabila bercakap kerana

kata buruk padahnya ditakuti menyakiti orang

lain/kesilapan yang sukar dibetulkan

lagi

BIL BIDALAN MAKNA

1 Air yang tenang jangan disangka tiada Orang yang pendiam jangan disangka

buaya bodoh atau penakut

2 Burung terbang dipipiskan lada Belum mendapat sesuatu yang

dihajati tetapi telah berangan-angan

menggunakannya

3 Cepat kaki ringan tangan Rajin membuat kerja

4 Genggam bara api biar sampai jadi arang Melakukan sesuatu kerja yang sukar

hendaklah bersabar sehingga berjaya

5 Indah khabar daripada rupa Cerita atau gambaran lebih hebat dari

keadaan yang sebenar

6 Jauh panggang daripada api Jawapan yang sangat berbeza

7 Jika melentur buluh biarlah dari Melatih hendaklah anak sejak kecil

rebungnya kerana jika sudah besar susah hendak

mendidiknya

8 Patah tumbuh hilang berganti Tiap-tiap yang hilang aka nada

gantinya

96

9 Rosak badan kerana mulut Tersalah cakap maka diri sendiri yang
10 Sudah terhantuk baru tengadah mendapat susah
Sudah terkena baru hendak beringat

BIL KATA-KATA HIKMAT MAKNA

1 Badan sihat otak cerdas Tubuh badan yang sihat akan

membentuk minda yang cerdas

2 Berkata benarlah walaupun kebenaran Semasa bercakap kita hendaklah

itu menyakitkan menyatakan pendapat secara jujur

walaupun ada pihak yang mungkin

tersinggung dengan pendapat kita

3 Hilang bahasa lenyaplah bangsa Sekiranya bahasa pupus maka

bangsaakan turut terkubur

4 Kata itu kota Kata-kata mestilah ditunaikan

5 Kebersihan dan keceriaan kunci Sekiranya bersih dan indah akan

kecemerlangan menghasilkan kecemerlangan dalam

semua aspek

6 Makan untuk hidup bukan hidup untuk Kita meneruskan kehidupan dengan

makan makanan bukannya hidup hanya

untuk makan

7 Malaysia Boleh Malaysia berupaya melakukan apa-

apa sahaja

8 Mata pena lebih tajam daripada mata Pendapat yang dikemukakan secara

pedang bertulis kadangkala lebih berbisa

9 Membazir itu amalan syaitan Perbuatan berlebih-lebihan dianggap

salah di sisi agama

10 Mencegah lebih baik daripada Menghalang penait lebih baik

mengubati daripada mengubat penyakit

11 Pandu cermat jiwa selamat Memandu dengan berhati-hati akan

mengelakkan kemalangan

12 Pemuda harapan bangsa,pemudi tiang Pemuda pemudi merupakan tonggak

negara negara

13 Tangan yang menghayun buaian itu Wanita yang dianggap lemah

boleh menggoncang dunia sebenarnya amat perkasa

NOTA PERIBAHASA TINGKATAN 5

BIL PERUMPAMAAN MAKNA
1 Bagai aur dengan tebing Saling menyokong
2 Bak cendawan tumbuh selepas hujan Terlalu banyak pada sesuatu masa

97

3 Seperti abu di atas tunggul Kedudukan yang tidak tetap atau
tidak selamat
4 Seperti baung kena tukul Suara yang merungut kerana tidak
puas hati
5 Seperti dihiris dengan sembilu Terasa pedih sekali
6 Sepertihujan jatuh ke pasir Berbuat baik tidak pada tempatnya
7 Seperti kacang lupakan kulit Tidak mengenang budi atau jasa
8 Seperti menepuk air di dulang Menceritakan keaiban diri atau
keluarga sendiri
9 Seperti meniup api dalam air Pekerjaan yang sangat sukar
10 Umpama bersuluh di tengah hari Perbuatan yang bodoh atau bertanya
tentang sesuatu yang sudah diketahui
11 Umpama si buta baru celik Orang susah baru memperoleh
kesenangan
BIL SIMPULAN BAHASA
1 Adu domba MAKNA
Melaga-lagakan seseorang dengan
2 Akal budi orang lain
3 Bahasa dalam Fikiran yang sihat
4 Bahasa isyarat Bahasa istana
5 Buah pena Komunikasi menggunakan lambang
6 Bulat kata Hasil karya
7 Gencatan senjata Keazaman yang bersungguh-sungguh
8 Hak cipta Memberhentikan peperangan
9 Hari lebaran Hak milik karya intelektual
10 Ipar duai Hari raya
11 Jalan damai Saudara suami isteri
Menyelesaikan sesuatu secara
12 Lintah darat rundingan
Peniaga yang mengambil keuntungan
13 Masin lidah terlalu tinggi
14 Memerah otak Apa yang dkata menjadi kebenaran
15 Mencari jalan Befikir dengan serius
16 Mencolok mata Mencari helah
17 Nyawa-nyawa ikan Sesuatu yang tidak elok dipandang
18 Senyum kambing Hampir-hampir mata
19 Tabir besi Senyum mengejek
20 Zaman bahari Negara-negara di bawah blok Rusia
Zaman purbakala

98

BIL PEPATAH MAKNA

1 Berakit-rakit ke hulu,berenang-renang ke Menempuh kesulitan dahulu baru

tepian, bersakit-sakit dahulu bersenang- mencapai kesenangan

senang kemudian

2 Berjalan pelihara kaki,bercakap pelihara Hendaklah selalu beringat-ingat

lidah apabila melakukan sesuatu perkara

3 Bar mati anak jangan mati adat Jika anak sendiri yang melanggar adat

dia mesti dihukum

4 Bukit sama didaki,;urah sama dituruni Perhubungan yang sangat

akrab,susah senang tetapi Bersama

5 Bulat air kerana pembetung,bulat kata Keputusan sebulat suara melalui

kerana muafakat mesyuarat

6 Hati gajah sama dilapah,hati kuman Pembahagian yang sama adil

sama dicecah

7 Hidup kayu berbuah,hidup manusia biar Semasa hidup hendaklah berbuat baik

berjasa pada diri sendiri dan masyarakat

8 Hidup tidak kerana tulah,mati tidak Berusaha dengan daya usaha sendiri

kerana sumpah tanpa mengharapkan bantuan orang

9 Hilang bahasa,lenyaplah bangsa Bahasa akan hilang apabila

bangsanya tidak menggunakan

bahasanya itu

10 Jika tidak dipecahkan ruyung,manakan Cita-cita tidak akan tercapai jika tidak

dapat sagunya berusaha bersungguh-sungguh

11 Kalau nak tahu jahat seseorang tanya Setiap kebaikan atau keburukan

seterunya,kalau nak tahu baik seseorang seseorang itu dapat diketahui melalui

tanya sahabatnya musuh atau kawannya

12 Manusia punya asa, Tuhan punya kuasa Manusia hanya boleh berharap, tetapi

Tuhan yang menentukannya

13 Menyambung biar panjang,menyebar Melakukan sesuatu itu biarlah

biar lebar memberi faedah

14 Sediakan payung sebelum hujan Berjaga-jaga sebelum ditimpa

kesusahan

15 Sedikit-sedikit lama-lama jadi bukit Kerja yang dilakukan secara beransur-

ansur akan mencapai kejayaan

16 Siapa menjala siapa terjun,siapa Siapa yang berkehendak dialah yang

berhutang siapa membayar berusaha

17 Yang bulat tidak datang menggolek,yang Seseorang yang akan mendapat

pilih tidak datang melayang keuntungan dengan mudah

18 Yang dikejar tak dapat,yang dikendong Sesuatu yang diusahakan tidak akan

berciciran mendapat hasilnya dan yang ada di

tangan pula hilang

99

19 Yang kurik itu kendi yang merah itu Yang baik dan indah itu ialah budi
saga,yang baik itu budi yang indah itu dan bahasa bukannya rupa
bahasa

BIL BIDALAN MAKNA

1 Genggam bara api biar sampai jadi arang Mengerjakan sesuatu yang sukar

hendaklah bersabar hingga mencapai

kejayaan

2 Membuat mahu menuras tidak Membuat sesuatu pekerjaan tetapi

malas belajar untuk menambahkan

pengetahuan tentang pekerjaan itu

3 Orang penyegan susah makan Orang yang malas bekerja hidupnya

susah

4 Setitik dijadikan laut sekepal dijadikan Membesar-besarkan perkara yang

gunung kecil

5 Besar pasak dari tiang Perbelanjaan yang lebih besar

daripada pendapatan

6 Rajin bekerja mudah belanja Orang yang rajin hidupnya senang

BIL KATA-KATA HIKMAT MAKNA

1 Bahasa mencerminkan jiwa Kata-kata yang diujarkan sebenarnya

lahir daripada jiwa

2 Bertangguh itu pencuri masa Tidak wajar berlengah-lengah apabila

melakukan sesuatu

3 Berusahalah kamu seolah-olah kamu Bekerja dan beramal secara seimbang

akan hidup seribu tahun

4 Cegah sebelum parah Sebelum berlakunya perkara yang

buruk perlulah ditegah

5 Jauh berjalan,luas pengalaman Semakin jauh kita berjalan

pengetahuan akan turut bertambah

6 Kita mesti menanti waktu,waktu tidak Masa sangat berharga

menanti kita

7 Manusia itu mati tetapi kemanusiaan Kebaikan dan kesejahteraan akan

hidup selama-lamanya kekal selamanya

8 Muafakat itu berkat Bekerjasama pasti mendatangkan

kebaikan sampai bila-bila

9 Negara bersih rakyat sihat Negara yang tidak kotor

menyebabkan masyarakat hidup

dalam kesejahteraan

10 Rajin dan usaha tangga kejayaan Usaha yang bersungguh-sungguh

akan mendatangkan kejayaan

100

11 Sembahyanglah kamu sebelum kamu Beribadat kepada Tuhan

disembahyangi

12 Syurga itu di bawah telapak kaki ibu Anak tidak boleh menderhaka kepada

ibu bapa

PADANKAN MAKSUD SIMPULAN BAHASA

BIL PERIBAHASA MAKNA
1 Air muka Orang yang malas
2 Anak emas Orang yang menjadi harapan
3 Asam garam Anak kandung
4 Ayam tambatan Menutup perniagaan kerana rugi
5 Berat tulang Tidak memakai kasut
6 Cakap besar Bertengkar,berdebat
7 Darah daging Percakapan yang menunjuk-nunjukkan
kepandaian
8 Gulung tikar Segala pengalaman
9 Kaki ayam Anak kesayangan
10 Bertikam lidah Rupa muka/maruah/harga diri

PADANKAN MAKNA PERUMPAMAAN MAKNA
Saling menolong
BIL PERIBAHASA
1 Umpama bersuluh di Perkerjaan yang sukar
tengah hari
2 Seperti meniup api dalam Terlalu banyak pada sesuatu masa
air
3 Seperti menepuk air di Suara yang merungut kerana tidak
dulang puas hati
4 Seperti kacang lupakan kulit Berbuat baik tidak pada tempatnya
Terasa pedih sekali
5 Seperti hujan jatuh ke pasir
6 Seperti dihiris dengan Menceritakan keaiban diri atau
keluarga sendiri
sembilu Kedudukan yang tidak selamat
7 Seperti baung kena tukul Bertanya tentang sesuatu yang sudah
diketahui
8 Seperti abu di atas tunggul Tidak mengenang jasa atau budi
9 Bak cendawan tumbuh

selepas hujan
10 Bagai aur dengan tebing

101

MENYATAKAN PERIBAHASA BERDASARKAN MAKSUD

Baca setiap maksud peribahasa di bawah dengan teliti dan kemudian nyatakan peribahasa yang
sesuai dengan setiap maksud peribahasa tersebut.

Maksud Orang bijak kalau diam memikirkan sesuatu tetapi orang bodoh tidak
Peribahasa memikirkan apa-apa.

Diam ubi berisi, diam penggali berkarat

Praktis 1

i Apabila membuat sesuatu pekerjaan itu hendaklah beringat-ingat supaya tidak
mendatangkan kerugian.

Lengkapkan jawapan:
Bertumpu dahulu baru …………………………………………………………………..

ii Bukan seorang sahaja lelaki atau perempuan di dunia ini.

Lengkapkan jawapan:
Bunga bukan sekuntum …………………………………………………………………

iii Seseorang yang mendapat sesuatu yang telah lama dihajatkan.

Lengkapkan jawapan:
Orang mengantuk ……………………………………………………………………….

[6 markah]

Praktis 2

i Pasangan yang sepadan

Lengkapkan jawapan:
Seperti cincin …………………………………………………………………………….

ii Sesuatu yang tidak akan terjadai jika satu pihak sahaja yang melakukannya

Lengkapkan jawapan:
Bertepuk sebelah tangan ………………………………………………………………..

iii Jalan yang bengkang-bengkok

Lengkapkan jawapan:
Seperti ular kena………………………………………………………………………….

[6 markah]

102

Praktis 3

i Orang yang pada zahirnya kelihat baik tetapi dalam hatinya jahat

Lengkapkan jawapan:
Telunjuk lurus, ………………………………………………………………………….

ii Orang lain yang melakukan kesalahan, orang lain pula yang dipersalahkan

Lengkapkan jawapan:
Orang lain makan nangka, ……………………………………………………………

iii Sementara menunggu apa-apa yang lebih baik,lakukan kerja-kerja lain yang lebih
berfaedah.

Lengkapkan jawapan:
Baik berjagung-jagung dahulu…………………………………………………………..

[6 markah]

Praktis 4

i Oang yang selalu menurut kemahuan orang lain

Lengkapkan jawapan:
Seperti lembu dicucuk ………………………………………………………………….

ii Setiap orang mempunyai keinginan yang berbeza-beza

Lengkapkan jawapan:
Rambut sama hitam,…………………………………………………………………….

iii Seseorang yang amat disayangi, tetapi menyusahkan

Lengkapkan jawapan:
Umpa buah kepayang, dimakan………………………………………………………..

[6 markah]

Praktis 5

i Menurut sahaja kehendak orang lain

Lengkapkan jawapan:
Seperti lembu dicucuk……………………………………………………………………

103

ii Segala keperluan sudah ada,hanya menanti masa untuk melakukannya

Lengkapkan jawapan:
Dayung sudah di tangan,………………………………………………………………..

iii Orang yang bertuah mendapat keuntungan atau rezeki dari mana-mana sahaja

Lengkapkan jawapan:
Durian ……………………………………………………………………………………

[6 markah]

Praktis 6

i Sengaja mencari susah atau bahaya

Lengkapkan jawapan:
Tiada beban ……………………………………………………………………………..

ii Sesuatu yang sudah pasti diperoleh atau dimiliki

Lengkapkan jawapan:
Dalam ……………………………………………………………………………………

iii Orang yang bodoh kalau ada kesungguhan mempelajari sesuatu lama-lama akan
pandai juga

Lengkapkan jawapan:
Belakang parang …………………………………………………………………………

Praktis 7

i Pasangan yang sepadan

Lengkapkan jawapan:
Bagai pinang …………………………………………………………………………….

ii Sesuatu yang tidak akan terjadi jika satu pihak sahaja yang melakukannya

Lengkapkan jawapan:
Bertepuk sebelah tangan ………………………………………………………………..

iii Orang yang merantau akhirnya kembali ke tempat asal

Lengkapkan jawapan:
Belut pulang ke ………………………………………………………………………….

[6 markah]

104

Praktis 8

i Membuka rahsia atau keburukan seseorang supaya diketahui oleh orang ramai

Lengkapkan jawapan:
Pecah …………………………………………………………………………………….

ii Orang yang pendiam janga disangka bodoh atau penakut

Lengkapkan jawapan:
Air tenang jangan ……………………………………………………………………….

iii Seseorang yang melakukan sesuatu pekerjaan secara mengejut kerana ketiadaan
orang yang sepatutnya melakukan kerja tersebut
Lengkapkan jawapan:
Bidan ……………………………………………………………………………………..
[6 markah]

Praktis 9

i Anak perawan yang kurang sopan/tidak tahu malu/rendah budi pekertinya

Lengkapkan jawapan:
Seperti gadis sudah …………………………………………………………………….

ii Tukang tilik palsu yang menggunakan agakan dalam tilikannya

Lengkapkan jawapan:
Nujum …………………………………………………………………………………..

iii Orang yang kuat kemahuannya serta bersungguh-sungguh melakukan sesuatu

Lengkapkan jawapan
Jiwa ……………………………………………………………………………………..

[6 markah]

Praktis 10

i Orang yang kerjanya menyampaikan rahsia/hal seseorang kepada orang lain

Lengkapkan jawapan:
Tali ………………………………………………………………………………………..

105

ii Orang yang tamak tidak dapat membezakan yang baik dan jahat

Lengkapkan jawapan
Seperti anjing ……………………………………………………………………………..

iii Orang yang kurus dan pucat kerana berpenyakit

Lengkapkan jawapan:
Seperti ayam dimakan …………………………………………………………………….

[6 markah]

Praktis 11

i Menuduh sesuatu secara mengagak-agak saja

Lengkapkan jawapan:
Serkap ……………………………………………………………………………………

ii sudah habis ikhtiar/tidak dapat berbuat apa-apa lagi

Lengkapkan jawapan:
Mati ……………………………………………………………………………………..

iii Orang yang kikir/kedekut

Lengkapkan jawapan:
Tangkai …………………………………………………………………………………..

[6 markah]

Praktis 12

i Seseorang yang becok atau banyak bercakap
Lengkapkan jawapan:
Bagai murai ………………………………………………………………………………

ii Sukar membuat pilihan

Lengkapkan jawapan:
Rambang …………………………………………………………………………………

iii Adik berkahwin terlebih dahulu daripada kakak

Lengkapkan jawapan:
Langkah ………………………………………………………………………………….

[6 markah]

106

Praktis 13
i Jika kita tidak memiliki keupayaan yang cukup,jangan lakukan pekerjaan yang di

luar kemampuan

Lengkapkan jawapan:
Kalau kail panjang sejengkal, ………………………………………………………….

ii Bekerja keras untuk menyara kehidupan keluarga

Lengkapkan jawapan
Membanting ……………………………………………………………………………..

iii Sesuatu yang sudah terlanjur dan tidak boleh dibetulkan lagi

Lengkapkan jawapan:
Nasih sudah menjadi ……………………………………………………………………

[6 markah]

Praktis 14

i Mengambil peluang yang sepatutnya milik orang lain

Lengkapkan jawapan:
Potong ……………………………………………………………………………………

ii Terima rasuah

Lengkapkan jawapan:
Tumbuk ………………………………………………………………………………….

iii Orang jahat yang menyamar sebagai orang baik

Lengkapkan
Musang berbulu …………………………………………………………………………

[6 markah]

Praktis 15

i Perbuatan jahat yang tersembunyi

Lengkapkan jawapan:
Seperti api ………………………………………………………………………………..

107

ii Kalau takut susah lebih baik jangan lakukan sesuatu pekerjaan yang sukar

Lengkapkan jawapan:
Kalau takut bermain ombak,……………………………………………………………

iii Lebih baik rugi sedikit daripada rugi banyak

Lengkapkan jawapan:
Biar titik jangan ………………………………………………………………………….

[6 markah]

Praktis 16

i Tentu ada hal yang tersembunyi menyebabkan sesuatu hal terjadi

Lengkapkan jawapan:
Kalau tak berada-ada tak akan ………………………………………………………….

ii Kejayaan dalam sesuatu hal itu bergantung pada usaha yang dilakukan

Lengkapkan jawapan:
Usaha …………………………………………………………………………………….

iii Mendapat keuntungan daripada kedua-dua belah pihak

Lengkapkan jawapan:
Bagai gergaji …………………………………………………………………………….

[6 markah]

Praktis 17

i Orang yang pendiam
Lengkapkan jawapan:
Berat ……………………………………………………………………………………..

ii Hilang akal yang waras oleh sebab tamak

Lengkapkan jawapan:
Gelap ……………………………………………………………………………………

iii Harga yang paling rendah
Lengkapkan jawapan:
Harga ……………………………………………………………………………………
[6 markah]

108

Praktis 18

i Tetamu yang tidak diundang

Lengkapkan jawapan:
Datang tidak dijemput, pulang …………………………………………………………

ii Mengata-ngatai orang tetapi sebenarnya katanya itu ditujukan kepada orang lain

Lengkapkan jawapan:
Pukul anak sindir ………………………………………………………………………..

iii Mendengar dengan bersungguh-sungguh dan berhati-hati

Lengkapkan jawapan:
Pasang …………………………………………………………………………………..

[6 markah]

Praktis 19

i Orang yang pendiam tetapi banyak berfikir dan berpengetahuan

Lengkapkan jawapan:
Diam-diam ubi berisi, …………………………………………………………………..

ii Orang yang hina apabila mendapat pangkat atau sebagainya akan berubah

Lengkapkan jawapan:
Seperti kaduk …………………………………………………………………………….

iii Terlalu banyak pada sesuatu masa

Lengkapkan jawapan:
Bak cendawan …………………………………………………………………………..

[ 6 markah]

Praktis 20

i Orang yang suka menipu akan mendapat akibatnya suatu hari nanti

Lengkapkan jawapan:
Jerat tak lupakan pelanduk tetapi ……………………………………………………..

109

ii Sanggup mati daripada kecewa tidak mendapat sesuatu

Lengkapkan jawapan:
Biar putih tulang ………………………………………………………………………..

iii Barang yang baik dan berkualiti mahal harganya tetapi tahan lama

Lengkapkan jawapan:
Alah membeli ……………………………………………………………………………

[6 markah]

MENYATAKAN PERIBAHASA BERDASARKAN AYAT

Baca ayat-ayat di bawah dengan teliti dan kemudian nyatakan peribahasa yang sesuai dengan
ayat-ayat tersebut.

Contoh Ayat Salman menghadapi pelbagai masalah apabila tinggal serumah dengan lima
Peribahasa orang kawannya yang mempunyai perangai macam-macam.

Rambut sama hitam hati lain-lain/Banyak udang banyak garam,banyak
orang banyak ragam

Praktis 1

i Encik Edward mengamanahkan kedainya kepada saudaranya semasa beliau ke luar
negari tetapi kedai tersebut dijual oleh saudaranya.

Lengkapkan jawapan:
Harapkan pagar, …………………………………………………………………………..

ii Walaupun majlis itu telah selesai tetapi masih kedengaran rungutan tidak puas hati
daripada sesetengah pihak tentang pelaksanaannya.

Lengkapkan jawapan:
Rumah siap ………………………………………………………………………………..

iii Kehidupan Ronaci semakin sempit sejak kematian ibu bapanya lagipun tiada siapa yang
mempedulikan nasibnya

Lengkapkan jawapan:
Layang-layang ……………………………………………………………………………..

[6 markah]

110

Praktis 2

i Walaupun kita berasa kasihan atas penderitaan hidup yang dilaluinya tetapi orang
yang menanggungnya tentulah berasa lebih perit lagi.

Lengkapkan jawapan:
Berat mata memandang,…………………………………………………………………

ii Nizam tidak gembira sekalipun segala kemahuannya dipenuhi oleh ibu bapanya
kerana dia tidak mendapat kebebasan seperti remaja lain.

Lengkapkan jawapan:
Seperti burung dalam sangkar, mata lepas……………………………………………….

iii Perbelanjaan hendaklah sepadan dengan pendapatan supaya tidak menyusahkan kita.

Lengkapkan jawapan:
Ukur baju ………………………………………………………………………………….

[6 markah]

Praktis 3

i Kehidupan keluarga Teo Wei Sing semakin senang apabila beliau mendapat pekerjaan
tetap di syarikat tersebut.

Lengkapkan jawapan:
Rezeki ………………………………………………………………………………………

ii Encik Amran tidak berasa gentar tuduhan yang dilemparkan kepadanya bakal
dibicarakan di mahkamah kerana yakin dia tidak melakukan kesalahan.

Lengkapkan jawapan:
Berani kerana benar, ………………………………………………………………………..

iii Menyedari perbuatannya telah melukakan hati kedua ibu bapanya, Ayu mengambil
keputusan untuk balik ke kampung untuk memohon keampunan daripada ibu bapanya.

Lengkapkan jawapan:
Sesat di hujung jalan, ……………………………………………………………………….

[6 markah]

111

Praktis 4

i Hubungan antara Mazni dengan kakaknya renggang akibat salah faham tentang
pembahagian harta pusaka. Meskipun mereka berjauhan dan tidak bersua muka,
namun hubungan mereka tidak akan terputus sampai bila-bila.

Lengkapkan jawapan:
Air dicincang ……………………………………………………………………………..

ii Pekerja di syarikat pembinaan itu berterima kasih kerana mereka diberikan bonus
berlipat ganda setelah syarikat mendapat keuntungan yang besar selepas melabur di
luar negara.

Lengkapkan jawapan:
Durian ……………………………………………………………………………………..

iii Sejak berita tentang penemuan emas di Sungai Lembing disiarkan oleh media, Sungai
Lembing menjadi tumpuan orang ramai.

Lengkapkan jawapan:
Di mana ada gula………………………………………………………………………….

[6 markah]

Praktis 5

i Kehidupan Roy dan adik-adiknya menjadi tidak terurus selepas kematian kedua ibu
bapanya akibat kemalangan jalan raya

Lengkapkan jawapan:
Antan patah lesung ………………………………………………………………………..

ii Hartawan itu mementingkan diri sendiri dan menjadikan orang lain sebagai tempat
untuk mencapai hajat dan matlamatnya

Lengkapkan jawapan:
Bagai enau dalam belukar …………………………………………………………………

iii Walaupun anugerah filem itu selesai, namun masih terdengar desas-sesus pihak yang
tidak berpuas hati.

Lengkapkan jawapan:
Rumah siap ………………………………………………………………………………….

[6 markah]

112

Praktis 6
i Oleh sebab salah seorang daripada ahli kumpulan itu bertindak keluar daripada
kumpulan, kumpulan tersebut terumbang-ambing dan akhirnya terpaksa dibubarkan.
Lengkapkan jawapan:
Ibarat telur sesangkak, ……………………………………………………………………
ii Madelin tidak pasti sama hendak melanjutkan pelajaran di luar negara atau tidak
memandangkan ibu bapanya tidak begitu bersetuju walaupun dia sangat berminat.
Lengkapkan jawapan:
Ditelan mati emak, …………………………………………………………………………

iii Selepas mendapat rakan baharu yang kebetulan daripada kalangan orang berada, Bryan
tidak mahu berkawan dengan Branda.
Lengkapkan jawapan:
Sudah dapat gading bertuah, ………………………………………………………………
[6 markah]

Praktis 7
i Melakukan sesuatu pekerjaan biar sehingga selesai dan mendatangkan hasilnya
Lengkapkan jawapan:
Alang-alang menyeluk pekasam ………………………………………………………….
ii Orang yang mendapat sesuatu yang berharga tetapi tidak dapat dimanfaatkan dengan
sebaik-baiknya.
Lengkapkan jawapan:
Seperti kera …………………………………………………………………………………
iii Perempuan yang cantik rupa paras tetapi berkelakuan tidak senonoh atau kurang sopan.
Lengkapkan jawapan:
Bunga ……………………………………………………………………………………….
[6 markah]

113

Praktis 8

i “Jika kamu tidak mahu berhadapan dengan sebarang kesulitan, lebih baik kamu tidak
pergi ke kawasan yang berbahaya itu,” kata ibu kepada abang.

Lengkapkan jawapan:
Kalau takut dilambung ombak, jangan …………………………………………………….

ii Seseorang yang berada di negara orang tidak harus bersikap suka menunjuk-nunjuk
tetapi hendaklah bersikap baik dengan semua orang.

Lengkapkan jawapan:
Masuk kandang kambing mengembek, ……………………………………………………

iii Kita perlu beradab apabila mewawancara seseorang dan bahasa yang digunakan
mestilah bertatasusila serta sopan

Lengkapkan jawapan:
Orang berbudi kita berbahasa, orang ……………………………………………………..

[6 markah]

Praktis 9

i “ Jangan sengaja mencari susah atau bahaya apa berada di rantau orang,” pesan ayah
kepada Aiman.

Lengkapkan jawapan:
Menjolok sarang ……………………………………………………………………………

ii Sesuatu yang sudah pasti diperoleh atau dimiliki

Lengkapkan jawapan:
Dalam ……………………………………………………………………………………….

iii Orang yang bodoh kalau ada kesungguhan mempelajari sesuatu lama-lama akan pandai
juga.

Lengkapkan jawapan:
Belakang parang kalau …………………………………………………………………….

[6 markah]

114

Praktis 10

i Kehilangan wangnya secara tiba-tiba apabila disamun oleh perompak ketika keluar dari
bank amat mengejutkannya.

Lengkapkan jawapan: ayam

Bagai
…………………………………………………………………………………..

ii Ayah melarang abang berkawan dengan Ryan yang kelihatan baik itu kerana baru ini
Ryan telah ditangkap kerana mencuri.

Lengkapkan jawapan:

Air yang tenang jangan ……………………………………………………………………
iii Cerita itu tidak akan tersebar jika kedua-dua belah pihak tidak mempunyai sebarang

hubungan.

Lengkapkan jawapan:

Tepuk tangan sebelah ………………………………………………………………………
[6 markah]

Praktis 11

i Peperangan yang berlaku antara kedua-dua buah negara itu merugikan dan
menyusahkan rakyat mereka

Lengkapkan jawapan:
Gajah sama gajah berjuang, ……………………………………………………………….

ii Jasa dan pengorbanan ketua kampung itu tetap diingati sampai bila-bila kerana jasa
beliau sangat besar kepada masyarakat kampung tersebut.

Lengkapkan jawapan:
Harimau mati meninggalkan belang, …………………………………………………….

iii Kita hendaklah sentiasa bersaing dalam kehidupan dan kita janganlah berputus 115s
ajika kita menginginkan kejayaan.

Lengkapkan jawapan:
Hidup ini adalah ……………………………………………………………………………

[6 markah]

115

Praktis 12
i Apabila bercakap tentang sesuatu perkara yang sulit, kita mestilah berhati-hati.
Lengkapkan jawapan:
Cakap siang pandang-pandang, …………………………………………………………..
ii Engkau janganlah membocorkan rahsia aku ini kepada sesiapapun.
Lengkapkan jawapan:
Biar pecah di perut, jangan ………………………………………………………………..
iii Awak tidak sepatutnya menulis keburukan keluarga awak di laman sosial.
Lengkapkan jawapan:
Membuka pekung ………………………………………………………………………….
[6 markah]

Praktis 13
i Setiap perkara yang hendak kita lakukan itu biarlah sesuai dengan kemampuan diri.
Lengkapkan jawapan:
Ukur baju …………………………………………………………………………………..
ii Perihal orang yang berada dalam keadaan yang sangat cemas.
Lengkapkan jawapan:
Seperti cacing ……………………………………………………………………………….
iii Usaha menasihati seseorang yang sia-sia sahaja
Lengkapkan
Bagai mencurahkan air ……………………………………………………………………
[6 markah]

116

Praktis 14

i Encik menyatakan bahawa beliau sahajalah yang mampu untuk menjadi jutawan di
kampungnya

Lengkapkan jawapan:
Cakap ……………………………………………………………………………………….
ii Berita tentang perkahwinan Akim dan Stacy itu telah menjadi sebutan sebilangan besar
masyarakat

Lengkapkan jawapan:
Buah ………………………………………………………………………………………..

iii Pertelingkahan yang berlaku antara dua tokoh dalam mesyuarat itu tidaklah sampai
menimbulkan pergaduhan.

Lengkapkan jawapan:
Perang ………………………………………………………………………………………

[6 markah]

Praktis 15

i Abu tergolong dalam kelompok pelajar yang lemah di sekolah. Namun, dia belajar
setiap hari dengan bersungguh-sungguh tanpa jemu. Akhirnya, beliau dapat menguasai
pelajaran setanding dengan rakan-rakan di kelas cemerlang.

Lengkapkan jawapan:
Belakang parang kalau diasah …………………………………………………………….

ii Perpecahan dan pertelingkahan antara penduduk kampung akibat kehadiran lelaki yang
mengajarkan ilmu sesat itu dapat diselesaikan apabila dia dibuang negeri.

Lengkapkan jawapan:
Biduk lalu …………………………………………………………………………………..

iii Belden mendapat khabar bahawa dia berjaya dalam temu duga untuk jawatan yang
dipohon. Tanpa berfikir panjang, dia berhenti daripada ker]a yang dijawat sekarang
kerana pendapatannya kecil. Malangnya, dia gagal mendapat pekerjaan itu dan
kehilangan jawatan yang sedia ada.

Lengkapkan jawapan:
Yang dikejar tak dapat …………………………………………………………………….
Mendengar guru di langit, ………………………………………………………………..

[6 markah]

117

Praktis 16
i Tindakan pengasuh itu mendera anak majikannya merupakan suatu perbuatan yang
tidak sepatutnya berlaku kerana dia sewajarnya menjaga kanak-kanak itu dengan baik.

Lengkapkan jawapan:
Harapkan pagar, …………………………………………………………………………….

ii Sikapnya yang malas itu sangat dibenci oleh ibu bapanya kerana sekali disuruh, sekali
dibuat.

Lengkapkan jawapan:
Bagai pahat ………………………………………………………………………………..
iii Pada setiap hujung minggu, Encik Melon akan membawa keluarganya bersiar-siar di
Tanjung Lipat, Kota Kinabalu.

Lengkapkan jawapan:
Makan ……………………………………………………………………………………..

[6 markah]

Praktis 17

i Sikap tergesa-gesa pasti mengundang malapetaka jika tidak berhati-hati ketika berada
di jalan raya. Ingatan inilah yang perlu disematkan dalam minda para pemandu,
penunggang dan pengguna jalan raya.

Lengkapkan jawapan:
Biar lambat ………………………………………………………………………………….
Pandu cermat ……………………………………………………………………………….

ii Duit raya yang diterima oleh kanak-kanak wajar dimanfaatkan sebaik-baiknya dengan
cara menyimpannya di dalam bank untuk masa depan mereka. Amalan menabung
merupakan satu tindakan yang baik dan mengajar seseorang berjimat cermat.

Lengkapkan jawapan:
Sedikit-sedikit, ……………………………………………………………………………..

iii Aktiviti bergotong-royong yang dilakukan oleh. penduduk kampung tersebut berjaya
menarik penyertaan lebih 150 penduduk pelbagai peringkat umur. Aktiviti seumpama
ini merupakan satu titik permulaan bagi menyemai nilai murni di samping dapat
mengukuhkan hubungan semangat kejiranan sesama mereka.

Lengkapkan jawapan:
Berat sama dipikul ………………………………………………………………………..

[6 markah]

118

Praktis 18

i Kehidupan Pak Salleh sebagai penarik beca roda tiga di bandar itu amat daif, lebih-lebih
lagi orang ramai semakin kurang menggunakan perkhidmatannya.

Lengkapkan jawapan:
Sudah dapat gading bertuah, ……………………………………………………………….

ii Rahman sentiasa berusaha dengan gigih untuk mengembangkan perniagaannya. Dia
memulakan perniagaan dengan menjual majalah dan surat khabar, kemudian menjual
buku-buku dan alat tulis. Kini, kedai Rahman semakin banyak menjual barang untuk
keperluan harian masyarakat di tempatnya.

Lengkapkan jawapan:
Sehari selembar benang,……………………………………………………………………

iii Kamal Adli terlalu boros dan suka berbelanja dengan mewah. Wang simpanannya telah
habis dibelanjakan. Kini, baru dia sedar dan berazam untuk berjimat cermat.

Lengkapkan jawapan:
Sudah terhantuk baru ………………………………………………………………………

[6 markah]

Praktis 19

i Teo Wei Sing dan Darwis Jasmin merupakan sahabat karib sejak kecil dan mereka
sering bekerjasama dalam apa juga situasi.

Lengkapkan jawapan:
Bagi aur ……………………………………………………………………………………..

ii Encik Jeffry menyiapkan tugasan yang diberikan oleh majikannya itu dengan
bersungguh-sungguh dan dia sanggup tidak tidur semalaman.

Lengkapkan jawapan:
Genggam bara api…………………………………………………………………………..

iii Penduduk Kampung Taginambur sering berganding bahu dan menyelesaikan masalah
mereka bersama-sama untuk mengekalkan keharmonian hidup yang mereka kecapi
selama ini.

Lengkapkan jawapan:
Berat sama dipikul, ………………………………………………………………………….

[6 markah]

119

Praktis 20
i Pinjaman perniagaan Anis sudah diluluskan oleh pihak bank dan dia hanya menunggu
masa sahaja untuk menjalankan perniagaannya sendiri.
Lengkapkan jawapan:
Dayung sudah di tangan,…………………………………………………………………..
ii Pak Abu tidak pernah lupa untuk menyimpan sebahagian daripada pendapatan
bulanannya sebagai bekalan semasa dalam kesusahan.
Lengkapkan jawapan:
Sediakan payung ……………………………………………………………………………
iii Anak-anak sepatutnya dididik sejak mereka kecil lagi untuk memastikan mereka
mempunyai akhlak yang cemerlang.
Lengkapkan jawapan:
Melentur buluh ……………………………………………………………………………..
[6 markah]

120

BAHAGIAN D: NOVEL

ANALISIS NOVEL 2016 - 2019

TAHUN Soalan 4(a)- Soalan 4(b) –
SPM 2016 Dua buah novel-8m
SPMU 2017 Sebuah novel-7m Latar masa
Dua peristiwa yang
menggambarkan nilai Dua cabaran yang dihadapi oleh
tanggungjawab watak utama
Sinopsis Satu peristiwa yang dapat
menimbulkan perasaan simpati
SPM 2017 Dua persoalan kasih sayang Satu peristiwa yang pada pendapat
anda dapat dijadikan panduan
Dua contoh peristiwa yang hidup
SPMU 2018 menunjukkan nilai ketabahan. Latar masyarakat yang
bekerjasama
SPM 2018 Watak Sampingan Nilai pengorbanan
SPMU 2019 Latar kepincangan masyarakat
SPM 2019 Peristiwa yang menimbulkan
Latar tempat kesedaran kepada pembaca

SPM 2020

121

BAHAGIAN B:SOALAN BERDASARKAN SEBUAH NOVEL

Praktis 1

(a) Berdasarkan sebuah novel yang anda kaji, huraikan tema yang diketengahkan
dalam novel tersebut.

[7 markah]

Di Sebalik Dinara Dayang Noor
Tema
Huraian 1 Ketaasuban terhadap teknologi hingga menghilangkan sifat

Huraian 2 kemanusiaan.
Bukti yang pertama ialah pakar penggodam sistem
perkomputeran menjadi mangsa kepada ayah kandungnya
sendiri. Karl yang taasub untuk mencipta sesuatu yang baharu
telah mengorbankan nilai-nilai kemanusiaan asalkan hajatnya
tercapai sehingga sanggup menjadikan Farisha, anaknya sendiri
bahan uji kaji dengan memasukkan mikrocip dalam badan
Farisha sejak dia kecil lagi agar dia mewarisi kebijaksanaan karl.
Bukti yang kedua ialah sikap seseorang yang sanggup
melenyapkan pesaingnya. Karl yang taasub dengan teknologi
telah hilang sifat kemanusiaan apabila dia sanggup melenyapkan
Marilyn/Medina yang merupakan pesaingnya. Karl yang taasub
dengan teknologi telah hilang sifat kemanusiaan apabila dia
sanggup melenyapkan Marilyn/Medina yang merupakan
pesaingnya.

Arahan: Lengkapkan jawapan di bawah ini.

Novel yang telah saya kaji ialah novel ………………………….. karya …………….
Tema novel ini ialah……………………………………………………………………….
Bukti yang pertama ialah………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
Bukti yang kedua ialah ………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..

122

Silir Daksina Nizar Parman
Tema
Huraian 1 Kekeluargaan
Konflik keluarga yang berpunca daripada perceraian ibu
Huraian 2 bapanya. Penceraian antara Cikgu Zam dengan isterinya Rafiqah
menyebabkan Haiqal dipisahkan oleh ibunya daripada ayah
kandungnya iaitu Abdullah Kayan. Namun setelah dewasa dan
menerima manuskrip yang dikirimkan oleh Swee Hwa, Haiqal
bertekad untuk mengetahui asal usul ayah kandungnya seperti
yang terdapat dalam manuskrip walaupun hasratnya ditentang
keras oleh ibunya.

Bukti yang kedua ialah kehadiran ibu menonton persembahan
anak. Rafiqah yang tidak merestui keputusan Haiqal untuk ke
Johor akhirnya melihat persembahan D’Purnama yang disertai
oleh Haiqal. Kehadiran Rafiqah ini seolah-olah merestui impian
dan cita-cita Haiqal dalam bidang kebudayaan dan sastera.
Rafiqah, ayah tiri dan adik tirinya berdiri sambil tersenyum di
bahagian belakang balai tempat duduk penonton. Haiqal terkejut
dan amat terharu apabila adik tirinya menunjukkan isyarat bagus
dengan kedua-dua ibu jarinya kepada Haiqal.

Arahan: Lengkapkan jawapan di bawah ini.

Novel yang telah saya kaji ialah novel ………………………….. karya …………….

Tema novel ini ialah ………………………………………………………….. Bukti yang

pertama ialah……………………………………… Bukti yang kedua ialah

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Praktis 2

(a) Berdasarkan sebuah novel yang anda kaji, jelaskan peristiwa bahagian peleraian yang
menarik minat pembaca.

[7 markah]

Di Sebalik Dinara karya Dayang Noor

Peristiwa pada bahagian peleraian yang boleh menarik minat pembaca

Peristiwa Alasan

Peristiwa pertemuan Farisha dengan Karl Peristiwa ini menarik minat pembaca

ketika Karl sedang nazak. Farisha bertemu kerana dapat sikap Farisha yang masih

dengan Karl yang semakin tenat di rumah ingin bertemu dan menziarahi ayahnya

123

agam Karl. Ketika bertemu, Farisha hanya walaupun Karl telah melakukan pelbagai
merenung wajah Karl yang kelihatan keburukan kepada dirinya ketika masih
cengkung. Farisha berjanji kepada Karl kecil.
bahawa dia akan sentiasa mengingati
ayahnya itu.

Peristiwa terbongkarnya rahsia tentang Peristiwa ini menarik minat pembaca
hubungan Karl dan Marilyn. Marilyn ialah kerana ketaasuban terhadap sains dan
seorang saintis yang membantu Karl teknologi menyebabkan Karl dan Medina
membina Sistem Dinara. Kegilaan dan telah bersaing antara satu sama lain dan
persaingan antara Marilyn dan Karl menyebabkan Farisha membesar tanpa
menyebabkan anak luar nikah mereka iaitu kasih sayang ibu bapa setelah dia
Farisha menjadi mangsa. Karl telah diserahkan kepada keluarga angkat.
menanam berbagai-bagai implan dalam
tubuh Farisha untuk menjadikannya
kanak-kanak genius.

Arahan: Lengkapkan jawapan di bawah ini.

Novel yang telah saya kaji ialah novel ……………….. karya …………………..
Terdapat beberapa peristiwa pada bahagian peleraian yang boleh menarik minat pembaca.

Peristiwa pada bahagian peleraian yang pertama

ialah…………………………….Peristiwa ini menarik minat pembaca kerana

…………………………………………………………………………………………………..

Peristiwa pada bahagian peleraian yang kedua ialah……………………………….

Peristiwa ini menarik minat pembaca kerana………………………………………………..

Silir Daksina karya Nizar Parman

Peristiwa pada bahagian peleraian yang boleh menarik minat pembaca

Peristiwa Alasan

peristiwa terlerainya dendam Rafiqah Peristiwa ini menarik minat

terhadap arwah suaminya, Abdullah bin pembaca kerana akhirnya Rafiqah

Kayan. Rafiqah sedar bahawa darah yang merestui minat dan kebolehan anaknya

mengalir dalam tubuh Haiqal ialah darah dalam bidang seni dan sastera.

Abdullah bin Kayan. Haiqal Haqimi pula

akan mewujudkan Aksara setelah dia

menjadi sehebat bapanya

124

peristiwa penduduk kampung yang Peristiwa ini menarik minat
membuat persiapan untuk majlis pembaca kerana penduduk kampung
persembahan tarian zapin. Haikal dan bekerjasama bagi menjayakan majlis yang
kumpulan D'Purnama membuat latihan sungguh bermakna bagi Haikal demi
tarian zapin manakala penduduk kampung merealisasikan impian ayahnya.
membantu membuat persiapan majlis. P

Arahan: Lengkapkan jawapan di bawah ini.

Novel yang telah saya kaji ialah novel ……………….. karya …………………..
Terdapat beberapa peristiwa pada bahagian peleraian yang boleh menarik minat pembaca.

Peristiwa pada bahagian peleraian yang pertama

ialah…………………………….Peristiwa ini menarik minat pembaca kerana

…………………………………………………………………………………………………..

Peristiwa pada bahagian peleraian yang kedua ialah……………………………….

Peristiwa ini menarik minat pembaca kerana………………………………………………..

Praktis 3

(a) Dalam sesebuah novel terdapat banyak peristiwa yang dapat memberi teladan kepada
pembaca.

Berdasarkan sebuah novel yang anda kaji, huraikan dua peristiwa yang dapat memberikan
teladan kepada pembaca.

[7 markah]

Di Sebalik Dinara

Di Sebalik Dinara karya Dayang Noor

Peristiwa yang dapat memberikan teladan kepada pembaca

Peristiwa Alasan

Peristiwa pekerja Soft Lab menunaikan wasiat Peristiwa ini dapat memberikan

Karl. Karl meninggalkan wasiat supaya mayatnya teladan kepada pembaca agar

dibakar dan abunya ditaburkan di Selat Melaka. menjalankan amanah yang telah

Karl meninggal dunia di rumah agamnya. Medina ditetapkan oleh majikan

dan Farisha sempat bertemu dengan Karl ketika

Karl sedang nazak.

Peristiwa keluarga Azraai menerima dan mendidik Peristiwa ini dapat memberikan

Farisha menjadi seorang muslim. Seorang bayi luar teladan kepada pembaca agar

nikah (anak Karl dan Medina/Marilyn) telah bersikap adil dalam melayani

125

diserahkan kepada keluarga Azraai oleh Doktor anak-anak walaupun anak itu
Maxi dan Akram untuk dibesarkan dengan hanyalah anak angkat.
selamat. Walaupun anak angkat, namun keluarga
Azraai membesarkannya dengan penuh kasih
sayang sebagaimana mereka membesarkan Azraai.

Arahan: Lengkapkan jawapan di bawah ini.

Novel yang telah saya kaji ialah novel …………… karya ………….. Terdapat
pelbagai peristiwa yang dapat memberikan teladan kepada pembaca.

Peristiwa yang pertama ialah peristiwa …………………………….. Peristiwa ini

dapat memberikan teladan kepada pembaca kerana

…………………………………………………………………………………………………..

Peristiwa yang kedua ialah peristiwa ……………………………………….
Peristiwa ini dapat memberikan teladan kepada pembaca agar
………………………………………………………………………………………………….

Silir Daksina karya Nizar Parman

Peristiwa yang dapat memberikan teladan kepada pembaca.

Peristiwa Alasan

Peristiwa Abang Saleh dan Abang Bidin Peristiwa ini dapat dijadikan teladan

menjaga kebun kelapa sawit arwah ayah kerana kita perlu menjaga dan

Haiqal dengan penuh tanggungjawab. menjalankan amanah yang telah diberikan

Mereka mengemas kebun dengan bersih kepada kita dengan sebaik-baiknya.

dan menyusun pelepah-pelepah sawit

dengan teratur dan kemas

Datuk Haiqal telah memberikan Peristiwa ini dapat dijadikan teladan

pertolongan kepada Tauke Lim yang kerana setiap manusia perlu membantu

berada dalam kesusahan semasa dia dan orang lain yang dalam kesusahan

keluarganya baharu berpindah ke walaupun berlainan bangsa dan agama.

Kampung Seri Purnama. Tauke Lim

mengambil upah menoreh getah di kebun

getah datuk Haiqal.

126

Arahan: Lengkapkan jawapan di bawah ini.

Novel yang telah saya kaji ialah novel ……………. karya ……………... Terdapat
pelbagai peristiwa yang dapat memberikan teladan kepada pembaca.

Peristiwa yang pertama ialah peristiwa ……………………………………………….
Peristiwa ini dapat dijadikan teladan kerana ………………………………………………..

Peristiwa yang kedua ialah peristiwa

………………………………………………………Peristiwa ini dapat dijadikan teladan

kerana ………………………………………………………………………………………….

Praktis 4

(a) Watak utama dalam sesebuah novel digambarkan mempunyai keistimewaan yang
tertentu. Berdasarkan sebuah novel yang anda kaji, jelaskan dua perwatakan watak
utama.

[7 markah]

Di Sebalik Dinara karya Dayang Noor

Watak utama - Farisha

Perwatakan Huraian

Seorang yang tabah Farisha tabah apabila mengetahui bahawa dia hanyalah anak

angkat keluarga Azraai. Azraai telah menyerahkan fail yang

mengandungi dokumen yang mengandungi segala

maklumat tentang diri Farisha. Walaupun kecewa, namun

Farisha terpaksa menerima hakikat bahawa dia dan Azraai

bukan lahir dari rahim yang sama.

Seorang yang pemaaf Farisha tetap memaafkan ayahnya, Karl apabila dia berjanji

akan sentiasa mengingati ayahnya itu ketika Farisha bertemu

ayahnya yang sedang nazak di rumah agam milik Karl.

Arahan: Lengkapkan jawapan di bawah ini.

Novel yang telah saya kaji ialah novel …………………. karya …………….. Watak
utama dalam novel ini ialah ……………………. Terdapat banyak perwatakan
……………. dalam novel ini.

Perwatakan Farisha yang pertama ialah ………………………. Contohnya, Farisha
tabah ………………………………………………………………………………….

Perwatakan Farisha yang kedua ialah seorang ………………………...
Contohnya,Farisha tetap ………………………………………………………………………

127

Silir Daksina karya Nizar Parman
Watak utama : Haiqal Hakimi

Perwatakan Huraian
Seorang yang tabah
Haiqal tabah apabila umi memberitahunya bahawa walid ialah
Seorang yang gigih ayah tirinya manakala Nurul Asiyah ialah adik tirinya. Pada
ketika itu, Haiqal baru berusia 6 tahun. Apabila mengetahui
perkara tersebut, Haiqal Hakimi berazam untuk mencari ayah
kandungnya pada suatu hari nanti.
Haiqal Hakimi gigih berlatih menari tarian zapin daripada Pak
Cik Bakar. Pak Cik Bakar yang mahir dalam tarian zapin
meminta Haiqal mengikut langkah kaki dan lenggok badannya.

Arahan: Lengkapkan jawapan.

Novel yang telah saya kaji ialah novel …………….. karya …………... Watak
utama dalam novel ini ialah …………………... Terdapat banyak perwatakan
……………… dalam novel ini.

Perwatakan …………….. yang pertama ialah ………………... Contohnya, Haiqal
tabah …………………………………………………... Pada ketika itu, ………………….
baru berusia 6 tahun. Apabila mengetahui perkara tersebut, ……………………… berazam
untuk mencari ayah kandungnya pada suatu hari nanti.

Perwatakan ……………….. yang kedua ialah …………………... Misalnya,
………………………………… menari tarian zapin daripada Pak Cik Bakar. Pak Cik
Bakar yang mahir dalam tarian zapin meminta Haiqal mengikut langkah kaki dan lenggok
badannya.

Praktis 5

(a) Berdasarkan sebuah novel yang telah anda kaji, huraikan dua pengajaran yang telah
diketengahkan oleh pengarang.

[7 markah]

Di Sebalik Dinara karya Dayang Noor

Pengajaran Huraian

Kita hendaklah menyayangi ahli Walaupun Farisha ialah adik angkatnya,Azraai

keluarga supaya hubungan semakin sentiasa melindunginya dengan sebaik mungkin
erat kerana sangat menyayangi adik.

128

Kita haruslah bertanggungjawab Dr.Maxi menunaikan amanah Karl, iaitu
dalam menyempurnakan tugas mencari Farisha. Dengan kerjasama Aqram,
yang diamanahkan Dr.Maxi telah merancang untuk mengesan
Farisha bagi meneruskan misi menyelamatkan
projek Dinara.

Arahan: Lengkapkan jawapan.

Novel yang telah saya kaji ialah …………….. karya ………………. Terdapat
banyak pengajaran yang diketengahkan dalam novel ini.

Pengajaran yang pertama ialah ………………………………………... Contohnya,
Aqram …………………………………………………………………………………..

Pengajaran yang kedua ialah …………………………………… .
Contohnya,…………………………………………………………………………………….

Silir Daksina karya Nizar Parman Huraian
Contohnya, Tauke Ong rajin bekerja apabila
Pengajaran menetap di Kampung Seri Purnama.
Kita haruslah rajin berusaha agar Abdullah bin Kayan sangat merindui anak,
dapat mengatasi kesusahan hidup. Haiqal Hakimi yang sudah lama terpisah dari
Kita hendaklah saling menyayangi hidupnya.
ahli keluarga dengan sepenuh hati

Arahan: Lengkapkan jawapan.

Novel yang telah saya kaji ialah novel …………………… karya ………………….
Terdapat banyak banyak pengajaran dalam novel ini.

Pengajaran yang pertama ialah kita ………………………………………..
Contohnya, ………………………………………………………………………….

Pengajaran yang kedua ialah …………………………………….. Misalnya,
………………………………………………………………………………………………….

129

Praktis 6

(a) Persoalan ketabahan salah satu daripada persoalan yang terdapat dalam novel yang
anda kaji.
Huraikan dua persoalan ketabahan dalam sebuah novel yang anda kaji.

[7 markah]

Di Sebalik Dinara karya Dayang Noor

Persoalan ketabahan Huraian

persoalan ketabahan menghadapi Contohnya, Farisha tabah apabila mengetahui

dugaan bahawa dia ialah anak angkat keluarga Azraai.

persoalan ketabahan seorang ibu Marilyn/Medina tabah apabila dipisahkan

apabila terpisah daripada anak. daripada anaknya, Farisha kira-kira 26 tahun
yang lalu.

Arahan: Lengkapkan jawapan.

Novel yang telah saya kaji ialah novel ………………. karya ………………...
Terdapat banyak persoalan ketabahan dalam novel ini.

Persoalan ketabahan yang pertama ialah ……………………………………...
Contohnya, …………………………………………………………………………………….

Persoalan ketabahan yang kedua ialah ……………………………………….
Contohnya, …………………………………………………………………………….

Silir Daksina karya Nizar Parman Huraian
Haiqal tabah menjalani kehidupan tanpa pernah
Persoalan ketabahan merasai kasih sayang seorang ayah kandung
persoalan ketabahan menjalani selepas ibu bapanya bercerai
kehidupan tanpa kasih sayang Abdullah bin Kayan tabah menjalani kehidupan
daripada ayah tanpa kehadiran anak kesayangannya Haiqal.
persoalan ketabahan menjalani
kehidupan tanpa anak kesayangan
di sisi.

130

Arahan: Lengkapkan jawapan.

Novel yang telah saya kaji ialah novel ……………….. karya ………………..
Terdapat banyak persoalan ketabahan dalam novel ini.

Persoalan ketabahan yang pertama ialah persoalan

…………………………………………………………………………………………………..

Contohnya,……………………………………………………………………………………..

Persoalan ketabahan yang kedua ialah persoalan

………………………………………………………………………………………………….

Contohnya, …………………………………………………………………………………..

Praktis 7

(a) Salah satu nilai yang terdapat dalam novel yang anda kaji ialah nilai kasih sayang.
Huraikan dua peristiwa yang menggambarkan nilai kasih sayang dalam sebuah novel yang
anda pelajari.

[7 markah]

Di Sebalik Dinara karya Dayang Noor

Peristiwa Huraian
Peristiwa tersebut menggambarkan nilai kasih
peristiwa Farisha menangis teresak- sayang Farisha terhadap abangnya, Azraai.
esak selepas mendapat tahu
abangnya Azraai disahkan oleh Peristiwa tersebut menggambarkan kasih sayang
doktor mempunyai masalah antara Marilyn / Medina terhadap anaknya,
jantung. Farisha.
peristiwa Medina cuba melindungi
Farisha apabila dia tidak sanggup
melihat Farisha menjadi mangsa
Karl yang begitu taasub terhadap
sains.

Arahan: Lengkapkan jawapan.

Novel yang telah saya kaji ialah …………………… karya ………………. Terdapat
peristiwa yang menggambarkan nilai kasih sayang dalam novel ini.

Peristiwa yang pertama ialah peristiwa

…………………………………………………………………………………………………..

Peristiwa tersebut menggambarkan ………………………………………………………….

Peristiwa yang kedua ialah peristiwa ………………………………………………
Peristiwa tersebut menggambarkan …………………………………………………………..

131

Silir Daksina karya Nizar Parman Huraian

Peristiwa Peristiwa tersebut
Abdullah bin Kayan terpaksa berpisah dengan anaknya
akibat perceraian dengan Rafiqah. Meskipun telah menggambarkan nilai
berpisah dengan anaknya, Abdullah bin Kayan tidak
pernah melupakan Haiqal. Dia menangis teresak-esak kasih sayang Abdullah bin
apabila merindui Haiqal. Kasih sayang terhadap anaknya
dicurahkan kepada Ong See Hwa yang sebaya dengan Kayan yang tidak berbelah
Haiqal.
bahagi terhadap anaknya.

Abdullah Kayan sanggup menumpahkan kasih sayang Peristiwa tersebut
terhadap See Hwa dan menulis manuskrip untuk
mencurahkan perasaan rindu terhadap anaknya, Haiqal. menggambarkan nilai
Abdullah Kayan menumpangkan See Hwa ke sekolah.
Apabila melihat See Hwa, dia terbayang-bayang akan kasih sayang Abdullah bin
anaknya, Haiqal segak berpakaian sekolah. Abdullah
Kayan tidak dapat menemui anaknya itu sehingga dia Kayan terhadap See Hwa.
meninggal dunia.

Arahan: Lengkapkan jawapan.

Novel yang telah saya kaji ialah novel …………………. karya ………………...
Terdapat banyak peristiwa yang menggambarkan nilai kasih sayang dalam novel ini.

Peristiwa yang pertama ialah peristiwa

…………………………………………………………………………………………………..

Peristiwa tersebut menggambarkan …………………………………………………………..

Peristiwa yang kedua ialah peristiwa ………………………………………………...
Peristiwa tersebut menggambarkan …………………………………………………………..

132

Praktis 8

(a) Berdasarkan sebuah novel yang telah anda kaji, huraikan dua contoh peristiwa yang
menimbulkan kesedaran kepada pembaca.

[7 markah]

Di Sebalik Dinara karya Dayang Noor Huraian
Peristiwa ini memberikan
Peristiwa kesedaran kepada pembaca agar
Pertemuan Farisha dengan Karl ketika Karl sedang sentiasa menjaga hubungan
nazak. Farisha bertemu dengan Karl yang semakin kekeluargaan agar sentiasa erat.
tenat di rumah agam Karl. Ketika bertemu, Farisha
hanya merenung wajah Karl yang kelihatan Peristiwa ini memberikan
cengkung. Farisha berjanji kepada Karl bahawa dia kesedaran kepada pembaca agar
akan sentiasa mengingati ayahnya itu. menjaga sentiasa menjaga
Azraai bekerjasama dengan ayah dan ibunya amanah yang diberikan oleh
menjaga Farisha sejak Farisha berumur 2 tahun. orang tua untuk menjaga adik-
Azraai turut memastikan semua mikrocip mesti beradik.
kekal dalam tubuh Farisha dan Farisha mesti
berkhidmat di Soft Lab apabila diperlukan. Azraai
turut menyerahkan fail yang mengandungi macam-
macam surat arwah ayah tentang maklumat
Farisha seperti dokumen permohonan dan sijil
yang menunjukkan Farisha ialah anak angkat.

Arahan: Lengkapkan jawapan.

Novel yang telah saya kaji ialah novel ………………….. karya ………………..
Terdapat banyak peristiwa yang menimbulkan kesedaran pembaca dalam novel ini.

Peristiwa yang pertama ialah peristiwa

………………………………………………………Peristiwa ini memberikan kesedaran

kepada pembaca agar ………………………………………………………………………….

Peristiwa yang kedua ialah peristiwa

………………………………………………………………Peristiwa ini memberikan

kesedaran kepada pembaca agar ……………………………………………………………..

133

Silir Daksina karya Nizar Parman Huraian
Peristiwa ini memberikan
Persoalan kesedaran kepada pembaca agar
Peristiwa Tauke Ong dengan Ai Ling untuk sentiasa membantu orang lain
membantu Haiqal ketika dia berada di Johor. yang berada dalam kesusahan.
Malahan, Haiqal juga dibenarkan tinggal di rumah
mereka. Haiqal banyak mengetahui berkenaan Peristiwa ini memberikan
bapanya melalui Tauke Ong dan Ai Ling. Ai Ling
mengakui bahawa hubungannya dengan Abdullah kesedaran kepada pembaca
bin Kayan amat rapat tetapi dia tidak layak untuk
menggantikan tempat Haiqal sebagai anak kandung. bahawa setiap orang
Haiqal Hakiki mengucapkan terima kasih kepada Ai
Ling kerana telah membahagiakan ayahnya hingga mempunyai potensi yang boleh
ke akhir hayat.
Peristiwa kebijaksanaan mengenal potensi murid. diketengahkan
Abdullah bin Kayan bijak mengenal potensi yang
ada dalam diri See Hwa. Abdullah bin Kayan telah
mengajar See Hwa cara mendeklamasikan puisi
yang betul. Cikgu Zam/ Abdullah bin Kayan
meminta See Hwa datang ke rumahnya bersama-
sama kakaknya untuk belajar cara mendeklamasikan
puisi. See Hwa telah memenangi pertandingan
mendeklamasi puisi di sekolahnya. Cikgu Zam
sudah menduga kejayaan See Hwa kerana
persembahannya baik dan mengesankan.

Arahan: Lengkapkan jawapan.

Novel yang telah saya kaji ialah novel ………………….. karya …………………...
Terdapat banyak peristiwa yang menimbulkan kesedaran pembaca dalam novel ini.

Peristiwa yang pertama ialah …………………………………………………….
Peristiwa ini memberikan kesedaran kepada pembaca agar
………………………………………………………………………………………………….

Peristiwa yang kedua ialah peristiwa

……………………………………………………………………………... Peristiwa ini

memberikan kesedaran kepada pembaca bahawa ………………………………………….

134

Praktis 8

(a) Unsur saspens dapat menarik minat pembaca untuk meneruskan pembacaan novel.
Berdasarkan sebuah novel yang anda pelajari, huraikan dua peristiwa yang menimbulkan
saspens dalam novel tersebut.

[7 markah]

Di Sebalik Dinara

Di Sebalik Dinara karya Dayang Noor Huraian
Peristiwa Farisha pengsan di Soft Lab
Peristiwa menimbulkan saspens kepada
Peristiwa Farisha pengsan di Soft Lab. pembaca kerana tidak sebelum itu
Sebelum ini, Farisha ialah seorang yang sihat. Farisha tidak mengalami penyakit.
Farisha yang telah disahkan sihat oleh Dr.
Maxi jatuh pengsan secara tiba-tiba di Soft Lab. Situasi ini menimbulkan saspens
Keadaan ini menimbulkan kekalutan kepada kepada pembaca kerana pembaca
mereka kerana perancangan mereka sangat ingin tahu apa sebenarnya yang akan
bergantung kepada kesihatan Farisha terjadi pada Shida.
Perisiwa Shida mula menjalani sesi
komunikasi bawah sedar dengan Karl. Tindak
balas meronta dan membanting-banting diri
sangat mengejutkan semua yang berada di bilik
pejabat Farisha dan bilik Dr. Maxi. Aqram
meminta agar sesi ditamatkan kerana bimbang
kejadian yang lebih buruk akan berlaku.

Arahan: Lengkapkan jawapan.

Novel yang telah saya kaji ialah novel …………………… karya …………...
Terdapat peristiwa yang menimbulkan saspens dalam novel tersebut.

Peristiwa yang menimbulkan saspens dalam novel ini
ialah…………………………………………………………………………………………….

Peristiwa Farisha pengsan di Soft Lab menimbulkan saspens kepada pembaca
kerana…………………………………………………………………………………………..

Selain itu, peritiwa ……………………………………………………………………

Situasi ini menimbulkan saspens kepada pembaca kerana………………………………….

135

Praktis 9

(a) Berdasarkan sebuah novel yang anda kaji, jelaskan dua peristiwa tentang keberanian
watak utama yang terdapat dalam novel tersebut.

[7 markah]

Di Sebalik Dinara karya Dayang Noor
Peristiwa
Peristiwa Farisha menerima tawaran darpada Soft Lab. Azraai menasihati Farisha agar
berani menerima tawaran daripada Soft Lab. Bagi Azraai, peluang sebegini bukan
datang selalu. Farisha perlu mengambil peluang ini kerana dalam dunia perniagaan
terdapat orang yang berani melabur dengan banyak dan ada juga orang yang berani
melabur sedikit. Atas nasihat Azraai, akhirnya Farisha berani menerima tawaran
Dr.Maxi dan Aqram.

Peristiwa berani Farisha bertemu dengan Karl yang pernah menyeksanya semasa kecil.
Farisha berasa sedih apabila melihat wajah ayahnya buat kali pertama dan terakhir.
Walaupun Farisha sedar bahawa dirinya ialah anak tidak sah taraf namun lelaki kurus
yang terbaring di atas katil ialah ayahnya sendiri. Farisha telah menggenggam tangan
Karl dan memanggilnya ayah.

Arahan: Lengkapkan jawapan

Novel yang telah saya kaji ialah novel …………….. karya ………………....
Terdapat beberapa peristiwa tentang keberanian Farisha dalam novel ini.

Peristiwa yang pertama ialah peristiwa

………………………………………………………………………………….

Peristiwa yang kedua ialah peristiwa …………………………………………………

Silir Daksina karya Dayang Noor

Peristiwa
Peristiwa keberanian Haiqal mempersoalkan tindakan uminya yang tidak mahu dia
menjadi seperti ayahnya. Haiqal menyatakan bahawa darah yang mengalir dalam
dirinya ialah darah ayahnya. Haiqal tetap tidak berganjak daripada keputusannya untuk
pulang ke kampung ayahnya. Akhirnya, umi membenarkan tetapi dia tidak akan
memberikan sebarang perbelanjaan kepada Haiqal. Haiqal memaklumkan kepada ayah
tirinya bahawa dia berbuat demikian bukan untuk melukakan hati ibunya, sebaliknya
menunaikan tanggungjawab sebagai seorang anak. Walid memahami perasaan Haiqal
dan menasihati Haiqal agar tidak berasa bimbang akan masalah kewangan sepanjang
dia berada di Johor.

136

Peristiwa keberanian Haiqal meneruskan persembahan walaupun Lazim tiada. Lazim
telah ditimpa kemalangan jalan raya sewaktu pulang dari tempat kerja. Hal ini
menyebabkan Haiqal terpaksa mencari pengganti Lazim kerana Lazim tidak dapat
membuat persembahan. Haji Salim meminta Haiqal memujuk Ong See Hwa agar
menggantikan tempat Lazim.

Arahan: Lengkapkan jawapan
Novel yang telah saya kaji ialah novel ……………….. karya

…………………………….
Terdapat beberapa peristiwa tentang keberanian Haiqal dalam novel ini.
Peristiwa yang pertama ialah ………………………………………………………………..
Peristiwa yang kedua ialah……………………………………………………………………

Praktis 10
(a) Jelaskan dua persoalan yang terdapat dalam sebuah novel yang anda pelajari.

[7 markah]
Di Sebalik Dinara karya Dayang Noor

Persoalan Huraian
Persoalan
kebijaksanaan Karl bijak dalam bidang sains apabila dia berjaya mencipta cyborg
dalam bidang seperti Aqram, Alia dan Khairul Anwar yang kini bekerja untuknya di
sains Soft Lab. Aqram yang nama asalnya Akeem ialah adik kandung Karl
yang terencat akal. Karl telah mengubahnya menjadi manusia cyborg
melalui teknologi yang diciptanya. Karl telah memberikan wajah dan
nama baharu kepadanya iaitu Aqram. Aqram memiliki rupa paras yang
menarik sehingga Farisha tidak dapat melupakannya ketika mereka
bertemu di Lapangan Terbang Senai.

Persoalan Azraai menjalankan amanah ayah dan ibunya yang telah menjaga
menunaikan Farisha sejak Farisha berumur 2 tahun. Azraai turut memastikan semua
amanah mikrocip mesti kekal dalam tubuh Farisha dan Farisha mesti
ibu bapa berkhidmat di Soft Lab apabila diperlukan. Azraai turut menyerahkan
fail yang mengandungi macam-macam surat arwah ayah tentang
maklumat Farisha seperti dokumen permohonan dan sijil yang
menunjukkan Farisha ialah anak angkat.

137

Arahan: Lengkapkan jawapan

Novel yang telah saya kaji ialah novel ………………. karya Dayang Noor.
Terdapat banyak persoalan dalam novel ini.

Persoalan yang pertama ialah ……………………………………………………..
Karl bijak dalam bidang sains apabila
…………………………………………………………………………………………………..

Persoalan yang kedua ialah persoalan ………………………………. Contohnya,
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

Silir Daksina karya Nizar Parman Huraian
Persoalan Cikgu Abdullah bin Kayan berdepan dengan
Ketabahan dan kegigihan dalam semua kepayah hidup setelah kematian ibu
menghadapi dugaan dan rintangan bapanya serta hidup terpisah daripada anaknya
kehidupan ditambah dengan penyakit yang dihadapinya.
Tauke Ong menyerahkan semua wang simpanan
Kejujuran dalam menunaikan dan harta Abdullah bin Kayan kepada Haiqal
amanah dan wasiat seperti yang telah diamanahkan oleh arwah.

Arahan: Lengkapkan jawapan

Novel yang telah saya kaji ialah novel ……………… karya ………………..
Terdapat banyak persoalan dalam novel ini.

Persoalan yang pertama ialah persoalan…………………………………………….
Persoalan yang kedua ialah persoalan………………………………………………………..

Praktis 11

(a) Konflik merupakan satu daripada teknik penceritaan yang dapat mengembangkan
sesebuah cerita. Berdasarkan sebuah novel yang telah anda pelajari, huraikan dua konflik
yang dihadapi oleh watak utamanya.

[ 7 markah ]

138

Di Sebalik Dinara karya Dayang

Konflik Huraian
Konflik antara
adik dengan abang Tercetus apabila Farisha berasa terkilan selepas menyedari dirinya
merupakan anak angkat keluarga Azraai dan merupakan seorang
konflik antara anak yang tidak sah taraf. Hal ini dikatakan demikian kerana
anak dengan ibu pengenalan bapanya tidak tercatat dalam fail manakala ibunya
bernama Marilyn berketurunan Portugis. Farisha terkilan kerana
Azraai menyembunyikan perkara yang sebenar selama ini
daripadanya.
Farisha berkonflik dengan ibunya, Medina/Marilyn apabila dia
mengetahui bahawa ibunya itu cuba membunuhnya semasa kecil.
Farisha melarang Marilyn mendekatinya atau memeluknya ketika
mereka berdua berada di dalam kereta. Farisha turut memalingkan
muka apabila Marilyn mengucupnya pada bahagian pipi.

Arahan: Lengkapkan jawapan

Novel yang telah saya kaji ialah novel ………………….. karya ………………….
Terdapat konflik yang dihadapi oleh Farisha dalam novel ini.

Konflik yang pertama ialah ……………………………. Konflik tercetus
…………………………………………………………………………………………………..

Konflik yang kedua ialah konflik …………………………... Farisha berkonflik

dengan ibunya, Medina/Marilyn apabila dia

………………………………………………………………………………………………….

Di Sebalik Dinara karya Dayang

Konflik Huraian
Konflik antara Umi Haiqal tidak menyokong tindakannya untuk pulang ke Johor
ibu dengan kerana di Johor Haiqal tidak mengenali sesiapa dan Haiqal juga tidak
anak. mempunyai tempat tinggal untuk bermalam. Uminya juga tidak akan
memberikan wang belanja kepada Haiqal jika Haiqal ke Johor.

Konflik antara Ratna menyepikan diri sepanjang Haiqal berada di Batu Pahat.
sahabat Setelah Haiqal pulang ke Terengganu, barulah Haiqal mengetahui
sebab Ratna menyepikan diri. Rupa-rupanya Ratna telah bertunang
dengan seorang usahawan muda yang menjadi rakan kongsi dan
bakal suaminya.

139

Arahan: Lengkapkan jawapan

Novel yang telah saya kaji ialah novel …………… karya ……………. Terdapat
konflik yang dihadapi oleh Haiqal dalam novel ini.

Konflik yang pertama ialah ………………………... Konflik terjadi kerana Umi
Haiqal tidak menyokong tindakannya untuk pulang ke Johor kerana
…………………………………………………………………………………………………..

Konflik yang kedua ialah …………………….. Haiqal berkonflik dengan Ratna
apabila ………………………………………………………………………………………….

BAHAGIAN DUA : SOALAN BERDASARKAN DUA BUAH NOVEL

Praktis 12
(b) Berdasarkan dua buah novel yang anda pelajari, huraikan satu peristiwa yang
menunjukkan nilai kasih sayang yang terdapat dalam setiap novel tersebut.

[8 markah]

Di Sebalik Dinara karya Dayang

Peristiwa Nilai kasih sayang

Peristiwa Azraai memasang alat keselamatan Tindakan Azraai menunjukkan nilai

retina scanner di rumah Farisha dan sistem kasih sayang seorang abang kepada

intercom di pintu masuk rumah Farisha seorang adik.

kerana bimbang akan keselamatan adiknya

berikutan peristiwa pembunuhan yang baru

berlaku berdekatan tempat tinggal atau

apartmen Farisha.

Silir Daksina karya Dayang Nizar Parman

Nilai kasih sayang Huraian

Peristiwa Haiqal memberikan motivasi Tindakan Haiqal menunjukkan nilai

kepada Ratna yang kecewa dengan kasih sayang kepada seorang sahabat

keputusan SPM yang kurang cemerlang

dengan memberikan kata-kata semangat serta

berhujah tentang insan-insan tersohor yang

pernah mengalami kegagalan sebelum

berjaya dan dihormati seperti Thomas Alva
Edison dan Abraham Lincoln.

140

Arahan: Lengkapkan jawapan
Novel yang telah saya kaji novel …………….. karya Dayang Noor dan novel

……………….. karya Nizar Parman. Terdapat peristiwa yang menunjukkan nilai kasih
sayang dalam kedua-dua buah novel.

Peristiwa yang menunjukkan nilai kasih sayang dalam novel Di Sebalik Dinara
ialah peristiwa Azraai ………………………………………………………………...
Tindakan Azraai menunjukkan ……………………………………………………………....

Manakala, peristiwa yang menunjukkan nilai kasih sayang dalam novel Silir
Daksina pula ialah peristiwa …………………………………………………………………
Tindakan Haiqal menunjukkan……………………………………………………………….

Praktis 13
(b) Setiap novel mempunyai plot yang pastinya mampu menarik perhatian para pembaca.
Berdasarkan dua buah novel yang anda kaji, huraikan peleraian dalam tersebut.

[8 markah]
Di Sebalik Dinara karya Dayang Nizar Parman
Medina menyesali dengan perbuatan diri. Medina sangat terkejut dan menyesal kerana
meninggalkan Karl. Medina menyesal apabila melihat keadaan Karl yang sedang nazak
di rumah agamnya. Setiap orang dibenarkan menemui Karl secara perseorangan
termasuklah Farisha. Medina menangis teresak-esak melihat keadaan suaminya Karl.

Silir Daksina karya Dayang Nizar Parman
Peristiwa terlerainya dendam terhadap bekas suaminya. Rafiqah sedar bahawa darah
yang mengalir dalam tubuh Haiqal ialah darah Abdullah bin Kayan. Sebelum ini,
Rafiqah tidak membenarkan Haiqal menjejaki sejarah hidup ayahnya kerana dendam.
Rafiqah turut menghalang Haiqal daripada menemui ayahnya semasa Abdullah Kayan
masih hidup.

141

Arahan: Lengkapkan jawapan

Novel yang telah saya kaji ialah novel ……………….. karya Dayang Noor dan
novel …………… karya Nizar Parman.

Peleraian dalam novel Di Sebalik Dinara ialah peristiwa
…………………………………………………………………………………………………..

Manakala, peleraian dalam novel Silir Daksina ialah
………………………………………………………………………………………………….

Praktis 14

(b) Berdasarkan dua buah novel yang anda pelajari, huraikan satu persoalan keberanian
bagi setiap novel tersebut.

[8 markah]

Di Sebalik Dinara karya Dayang Noor

Persoalan Huraian

keberanian Contohnya, Shida berani masuk ke ruangan peribadi Farisha untuk
Persoalan

keberanian mengetahui sebab Farisha pengsan di Soft Lab. Shida telah membuka

untuk almari baju Farisha dan ternampak sebuah fail plastik yang berada di

mengetahui dalam almari tersebut. Shida telah membuka fail tersebut yang diikat

perkara dengan tali berwarna coklat. Shida telah menyelak satu persatu helaian

sebenar di dalam fail dan berjaya mendapat maklumat tentang indentiti Farisha

yang sebenar.

Silir Daksina karya Nizar Parman

Persoalan Huraian

keberanian Contohnya, Ai Ling berani meminta Cikgu Zam mengajarnya cara
mendeklamasikan puisi yang betul. Ai Ling amat suka membaca buku
Persoalan puisi tetapi dia tidak pandai untuk bersyair. Ai Ling mahu
keberanian mengembangkan bakatnya dengan menyertai pertandingan deklamasi
untuk belajar puisi untuk murid tahap satu.
deklamasi
puisi

142

Arahan: Lengkapkan jawapan

Novel yang telah saya kaji ialah novel ……………………… karya Dayang Noor
dan novel ……………………. karya Nizar Parman. Terdapat persoalan keberanian dalam
kedua-dua buah novel.

Persoalan keberanian yang terdapat dalam novel Di Sebalik Dinara ialah persoalan
……………………………………………………………………………………. Contohnya,
…………………………………………………………………………………………………

Manakala, persoalan keberanian yang terdapat dalam novel Silir Daksina ialah
persoalan………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………C
ontohnya,……………………………………………………………………………………

Praktis 15

(b) Berdasarkan dua buah novel yang anda pelajari, huraikan satu persoalan kegigihan
watak utama yang terdapat dalam setiap novel tersebut.

[8 markah]

Silir Daksina karya Dayang Nizar Parman

Persoalan kegigihan Huraian

watak utama Farisha gigih memajukan syarikat perunding keselamatan
persoalan kegigihan sistem komputer iaitu Syarikat Secured Shell Sdn. Bhd yang
untuk memajukan ditubuhkannya bersama Rosman. Mereka telah menerima
syarikat tawaran projek yang lumayan di Senawang dan Soft Lab.
Mereka menerima tawaran tersebut demi memajukan syarikat
bersama itu.

Silir Daksina karya Dayang Nizar Parman

Persoalan kegigihan Huraian

watak utama

Persoalan kegigihan Haiqal Hakimi gigih berlatih menari tarian zapin daripada Pak
Cik Bakar dan Lazim. Haiqal menari mengikit langkah kaki dan
berlatih untuk lenggok badan Pak Cik Bakar. Haiqal turut belajar tarian zapin
secara teori dengan Pak Cik Bakar di warung Wak Min.
memberikan

persembahan terbaik

143

Arahan: Lengkapkan jawapan

Novel yang telah saya kaji ialah novel …………….. karya Dayang Noor dan novel
……………… karya Nizar Parman. Watak utama dalam novel Di Sebalik Dinara ialah
Farisha dan Haiqal Hakimi dalam novel SilirDaksina. Terdapat persoalan kegigihan watak
utama dalam kedua-dua buah novel.

Persoalan kegigihan dalam novel Di Sebalik Dinara ialah
…………………………….. Contohnya,……………………………………………………..

Manakala, persoalan kegigihan dalam novel Silir Daksina ialah
…………………………………. Misalnya, …………………………………………………..

Praktis 16

(b) Berdasarkan dua buah novel yang anda kaji, huraikan satu persoalan tanggungjawab
bagi setiap novel.

[8 markah]

Di Sebalik Dinara karya Dayang Noor

Persoalan tanggungjawab Huraian

Persoalan tanggungjawab Sebagai pekerja, Aqram bertanggungjawab apabila dia

pekerja untuk mematuhi mematuhi arahan ketuanya iaitu Dr. Maxi dan Karl.

arahan ketua. Aqram mula menjejaki Farisha dengan mengekorinya di

Lapangan Terbang Senai sehinggalah mereka menaiki

kapal terbang yang sama ke Kuala Lumpur.

Silir Daksina karya Nizar Parman

Persoalan tanggungjawab Huraian

Persoalan tanggungjawab Tauke Ong melaksanakan tanggungjawab mengurus dan

menguruskan dan menjaga aset Cikgu Abdullah Kayan sebelum diserahkan

menjaga aset sahabat kepada anaknya. Tauke Ong memberitahu Haiqal bahawa

dia telah diamanahkan oleh arwah ayah Haiqal untuk

mengerjakan tanah-tanahnya yang ditanami kelapa sawit.

Tauke Ong mahu menyerahkan hasil kutipan jualan kelapa

sawit kepada Haiqal. Wang tersebut telah disimpan dalam

buku simpanan bank yang dibuka atas nama Haiqal.

144