แผนการจัดการเรียนรู้ วิชา การส่องสว่าง

26 - การให้แสงแบบกระจายทุกทิศทาง (General diffuse lighting) รูปที่ 6.4 การให้แสงแบบกระจายทุกทิศทาง 6.2.2 การให้แสงสว่างตามอุปกรณ์ครอบตัวหลอด (ก)แบบเปิด (ข)แบบปิด รูปที่ 6.5 การให้แสงสว่างตามอุปกรณ์ครอบตัวหลอด 6.2.3 การให้แสงสว่างตามวัสดุที่นำมาทำโคมไฟ (ก)โคมเหล็ก (ข)โคมอลูมิเนียม (ค)โคมแก้ว (ง)โคมพลาสติก

27 (จ)โคมแก้วโครงโลหะ (ฉ)โคมพลาสติกโครงเหล็ก รูปที่ 6.6 การให้แสงสว่างตามวัสดุที่นำมาทำโคมไฟ - การให้แสงสว่างตามวิธีการติดตั้ง แบ่งออกได้ดังนี้ (ก)โคมไฟแบบฝัง (ข)โคมไฟแบบติดผนัง (ค)ไฟแบบแขวน (ง)โคมไฟแบบติดเพดาน (จ)โคมไฟแบบติดบนราง รูปที่ 6.7 การให้แสงสว่างตามวิธีการติดตั้ง

28 - การให้แสงสว่างตามชนิดของการให้บริการ แบ่งออกได้ดังนี้ (ค)บ้านที่อยู่อาศัย (ง)โรงงานอุตสาหกรรม (จ)สถานบริการ (ฉ)ไฟถนน (ช)ทางการค้า (ซ)ภายนอกอาคาร - การให้แสงสว่างตามชนิดของหลอดไฟ ดังตัวอย่างของหลอดดังนี้ (ก)หลอดเครื่องฉายแสง (ข)หลอดไฟประดับ

29 ใบงานที่6 เรื่อง ลักษณะการให้แสง เวลา.............2............ชั่วโมง คะแนนเต็ม............20.............คะแนน จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 1. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจวัตถุประสงค์ของการให้แสง 2. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจลักษณะการให้แสงแบบต่าง ๆ รูปภาพ / วงจร / แผนผัง / แบบ เครื่องมือ วัสดุ อุปกรณ์ 1. หนังสือ 2. ใบความรู้ 3. ดินสอ/ปากกา ลำดับขั้น การปฏิบัติงาน 1. ให้นักเรียนทำแผนผังความรู้เกี่ยวกับลักษณะการให้แสงแบบต่าง ๆ 2. สุ่มให้นักเรียนออกมานำเสนอหน้าชั้นเรียนรายบุคคล 3. นักเรียนส่งงานให้ตรงตามเวลา ข้อควรระวัง -

30 ใบความรู้ที่7 เรื่อง ชนิดของโคมไฟฟ้า เวลา..........4...............ชั่วโมง วัตถุประสงค์ 1. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจปัจจัยในการพิจารณาเลือกโคม 2. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจคุณสมบัติของโคมไฟส่องลง 3. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจคุณสมบัติของโคมไฟส่องขึ้น 4. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจชนิดและคุณสมบัติของโคมหลอดฟลูออเรสเซนต์ 5. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจคุณสมบัติของโคมโรงงานหลอดก๊าซดิสชาร์จ 6. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจคุณสมบัติของโคมไฟสาด สรุปเนื้อหา 7.1 ปัจจัยในการพิจารณาเลือกโคม - ความปลอดภัยของดวงโคม (Safety) ดวงโคมจะต้องได้รับรองมาตรฐานความปลอดภัย มอก. ควรมีสายดินเพื่อป้องกันไฟรั่วกรณีติดตั้งนอกอาคาร - ฟลักซ์การส่องสว่าง (Safety) ปริมาณแสงของหลอด มีหน่วยเป็นลูเมน -ประสิทธิผลการส่องสว่าง(Luminous efficiency) จำนวนปริมาณแสงต่อวัตต์มีหน่วย เป็นลูเมนวัตต์ (lm/w) - ความถูกต้องของสี (Color rendering) ความถูกต้องของสีวัตถุเมื่อถูกส่องด้วยแสงจากหลอดไฟ ว่ามีความถูกต้องมากน้อยเพียงใด มีหน่วยเป็นเปอร์เซ็นต์ - อุณหภูมิสี(Color temperature) มีหน่วยเป็นองศาเคลวิน (Kelvin) - มุมองศาการใช้งาน (Burning position) เป็นองศาในการติดตั้งหลอดตามที่ผู้ผลิตกำหนด ซึ่งมี ผลต่อหลอดบางชนิด - อายุการใช้งาน (Life) เป็นอายุโดยเฉลี่ยของหลอด มีหน่วยเป็นชั่วโมง - สถานที่ (Pace) โดยหลอดไฟต้องเหมาะสมกับสถานที่นั้น ๆ เช่น ห้องเรียน และสนามกีฬา ต้องการใช้หลอดไฟต่างกัน - อุณหภูมิ(Temperature) เนื่องจากหลอดบางชนิดอาจทำงานไม่ได้เลยที่อุณหภูมิต่ำมาก ๆ หรือให้ปริมาณ - คุณลักษณะการทำงาน (Operating characteristic) ได้แก่ เวลาเริ่มจุดหลอด การเริ่มติดใหม่ อีกครั้ง และความต้องการในการหรี่ไฟ

31 - ราคา (Cost) เป็นค่าใช้จ่ายที่ต้องเสียไปในการลงทุนติดตั้งครั้งแรก รวมถึงค่าบำรุงรักษาหลัง ติดตั้ง 7.2 คุณสมบัติของโคมไฟส่องลง โคมไฟส่องลงอาจจะเป็นชนิดฝังติดผนัง ติดเพดาน ติดบนราง หรือ แบบแขวนโคมไฟส่องลง หลอดแบบไส้ทั่วไปใช้กับงานที่ต้องการความสวยงาม เน้นเฉพาะที่ และปิดเปิดเป็นครั้งคราวใช้กับงานที่ ต้องการหรี่แสง เช่น ห้องอาหาร 7.2.1 โคมไฟส่องลงหลอดแบบไส้ทั่วไป เป็นโคมไฟขนาดเล็ก ติดตั้งง่าย 7.2.2 โคมไฟส่องลงหลอดแบบฟลูออเรสเซนต์คอมแพค เหมาะสมกับงานที่เปิดใช้นานให้แสง สว่างมากกว่าและประหยัดพลังงานไฟฟ้า 7.3 คุณสมบัติของโคมไฟส่องขึ้น คุณสมบัติของโคมไฟส่องขึ้นเหมาะสำหรับเพดานสีอ่อน ส่วนมากใช้กับ ห้องคอมพิวเตอร์ และ โรงงานอุตสาหกรรม 7.3.1 มีความสม่ำเสมอของแสง ทำให้ไม่เกิดเงา 7.3.2 ทำให้แสงไม่จ้า เย็นสบายตา เพราะประสิทธิภาพของแสงไม่สูง 7.3.3 เหมาะสมติดตั้งกับห้องที่มีเพดานสูงเกิน 2.7 เมตรขึ้นไป 7.4 ชนิดและคุณสมบัติของโคมหลอดฟลูออเรสเซนต์ หลอดฟลูออเรสเซนต์เป็นที่นิยมใช้กันมากเพราะให้ความสว่างที่สูง ประหยัดพลังงานมีอายุการใช้ งานที่ยาวนาน บำรุงรักษาง่าย แบ่งออกได้ดังนี้ 7.4.1 โคมหลอดฟลูออเรสเซนต์ชนิดหลอดเปลือย ใช้กับงานที่ต้องการแสงสว่างทุกทิศทา โดยเฉพาะด้านข้างให้การกระจายแสงดี ใช้สำหรับเพดานสูงไม่เกิน 4 เมตร เช่น ห้องเก็บของ ที่จอดรถ อาคารเรียน เป็นต้น 7.4.2 โคมหลอดฟลูออเรสเซนต์ชนิดโรงงาน ใช้กับงานที่ต้องการแสงสว่างเฉพาะพื้นที่ เป็นการให้ แสงแบบตรง ต้องการความสว่างมาก ใช้สำหรับเพดานสูงเกิน 2.7 เมตร เช่นโรงงานอุตสาหกรรม งาน เครื่องจักรกล โรงงานเย็บผ้า เป็นตัน 7.4.3 โคมหลอดฟลูออเรสเซนต์ชนิดตัวแพร่แสง เป็นโคมที่มีตัวแพร่แสงปิดครอบตัวหลอด ทั้งหมดเพื่อลดแสงจ้าจากหลอด มีทั้งแบบติดลอยและฝังอยู่ในเพดาน เช่น ในพื้นที่โรงพยาบาลที่ไม่ให้แสง รบกวนคนไข้ 7.5 คุณสมบัติของโคมโรงงานหลอดก๊าซดิสชาร์จ โคมชนิดนี้แบ่งลักษณะการกระจายแสงออกเป็น 2 แบบ คือ แบบลำแสงกว้าง และแบบลำแสง แคบ มีคุณสมบัติการใช้งานดังนี้ คุณสมบัติการใช้งาน 7.5.1 โคมไฟให้แสงสว่างมาก มีความจ้าสูง

32 7.5.2 ไม่เหมาะกับเพดานที่ต่ำ 7.5.3 มีทั้งแบบติดลอยและแขวนบนเพดาน 7.5.4 โคมมีน้ำหนักมาก ต้องยึดติดให้แน่นและแข็งแรง 7.5.5 โคมมีราคาค่อนข้างสูง จึงต้องเลือกใช้หลอดและต่อวงจรให้ถูกต้อง เพราะอาจทำให้อายุ การใช้งานสั้นลงได้ 7.6 คุณสมบัติของโคมไฟสาด 7.6.1 โคมไฟให้แสงสว่างมาก มีความจ้าสูง 7.6.2 เหมาะสมในการติดตั้งภายนอกอาคาร 7.6.3 มีหลอดไฟให้เลือกตามความเหมาะสมสำหรับพื้นที่ เช่น สนามกีฬาควรใช้หลอดเมทัล ฮาไลด์ 7.6.4 โคมมีน้ำหนักมาก ต้องยึดติดให้แน่นและแข็งแรง 7.6.5 โคมมีราคาค่อนข้างสูง ควรเลือกใช้หลอดและต่อวงจรให้ถูกต้อง 7.6.6 โคมไฟสาดใช้กำลังไฟสูงควรจะมีเบรกเกอร์เป็นสวิตช์ตัดต่อวงจร

33 ใบงานที่7 เรื่อง ชนิดของโคมไฟฟ้า เวลา.............2............ชั่วโมง คะแนนเต็ม............20.............คะแนน จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 1. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจปัจจัยในการพิจารณาเลือกโคม 2. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจคุณสมบัติของโคมไฟส่องลง 3. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจคุณสมบัติของโคมไฟส่องขึ้น 4. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจชนิดและคุณสมบัติของโคมหลอดฟลูออเรสเซนต์ 5. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจคุณสมบัติของโคมโรงงานหลอดก๊าซดิสชาร์จ 6. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจคุณสมบัติของโคมไฟสาด รูปภาพ / วงจร / แผนผัง / แบบ เครื่องมือ วัสดุ อุปกรณ์ 1. หลอดฟลูออเรสเซนต์ 1 หลอด 2. หลอดก๊าซดิสชาร์จ 1 หลอด 3. หลอดดาวไลท์ 1 หลอด 4. หลอดความดันไอต่ำ 1 หลอด 5. หลอดความดันไอสูง 1 หลอด 6. ใบความรู้ 7. ดินสอ/ปากกา ลำดับขั้น การปฏิบัติงาน 1. มีภาพหลอดไฟแต่ละชนิดมาให้ เช่น หลอดฟลูออเรสเซนต์ หลอดดาวไลท์ 2. ให้นักเรียนเลือกชนิดโคมหลอดให้เหมาะสมกับสถานที่ 3. นักเรียนส่งงานให้ตรงตามเวลา ข้อควรระวัง -

34 ใบความรู้ที่8 เรื่อง การเลือกใช้โคมไฟฟ้าในอาคารและนอกอาคาร เวลา..........4...............ชั่วโมง วัตถุประสงค์ 1. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจชนิดและคุณสมบัติของโคมไฟฟ้าในอาคาร 2. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจชนิดและคุณสมบัติของโคมไฟฟ้านอกอาคาร 3. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจมาตรฐานและระดับการป้องกันของโคมไฟฟ้า สรุปเนื้อหา 8.1 ชนิดและคุณสมบัติของโคมไฟฟ้าในอาคาร 8.1.1 โคมไฟฝังเพดาน โคมไฟชนิดนี้ตัวโคมจะติดตั้งซ่อนอยู่ในฝ้าเพดานที่เจาะไว้เป็นช่อง ตัวโคม จะทำจากโลหะ หลอดไฟที่ใช้ส่วนใหญ่จะมีกำลังวัตต์ไม่มากเพราะต้องคำนึงถึงความร้อนที่สะสมอยู่ในควง โคมและบนเพดาน ส่วนมากใช้กับ ห้องประชุม ห้องรับรอง ภัตตาคาร ทางเดิน เป็นต้น หลอดไฟที่มีใช้กับ โคมไฟประเภทนี้มีหลายชนิด และลักษณะของโคมไฟก็มีหลายรูปแบบ 8.1.2 โคมไฟติดบนราง โคมไฟชนิดนี้ จะใช้ติดตั้งบนราง สามารถย้ายตำแหน่งโคมไฟได้ง่าย สามารถต่อรางให้ยาวหรือตัดสั้นลงได้ ส่วนใหญ่จะเป็นโคมไฟสำหรับงานตกแต่ง เช่น ในห้องจัดแสดง ซุ้ม โฆษณาร้านค้า ร้านอาหาร ผับ 8.1.3 โคมไฟติดผนัง โคมไฟชนิดนี้มักนิยมใช้สำหรับส่องเพื่อเน้นเฉพาะที่ หรือวัตถุด้านล่าง โดย มักติดตั้งไม่สูงมากนัก เหมาะสำหรับการประดับเพื่อความสวยงาม เช่น หัวเตียงนอน บริเวณกระจก ร้าน เครื่องประดับ 8.1.4 โคมไฟแขวนเพดาน โคมไฟชนิดนี้จะติดตั้งโดยการแขวนยึดติดกับเพดานด้วยโซ่ ท่อเหล็ก ท่ออลูมิเนียม หรือลวดสลิง จะไม่ใช้สายไฟฟ้าเป็นตัวจับยึดโคมไฟกับเพดาน เพราะอาจจะทำให้ตัวนำ ชำรุดเสียหายและเป็นอันตรายได้ ลักษณะโคมไฟมีหลายรูปแบบ เหมาะสมสำหรับใช้ในสถานที่ทั่วไป บริเวณที่ต้องการความสวยงาม 8.2 ชนิดและคุณสมบัติของโคมไฟฟ้านอกอาคาร 8.2.1 โคมไฟติดตั้งบนพื้นผิว โคมไฟชนิดนี้ใช้สำหรับติดบนเพดานและติดผนัง โคมไฟแบบติดผนัง นี้การกระจายแสงส่วนใหญ่เป็นแบบไม่สมมาตร เพื่อให้แสงออกมาด้านหน้ามากขึ้น ส่วนใหญ่จะใช้ติดตั้งที่ ลานจอดรถ ข้างอาคาร มุมอาคาร 8.2.2 โคมไฟติดตั้งบนเสา โคมไฟชนิดนี้จะติดตั้งร่วมกับเสาไฟ ส่วนใหญ่จะมีการกระจายแสงที่ กว้างมักใช้สำหรับไฟถนน ไฟรั้ว เพื่อให้มีระยะห่างระหว่างเสาไฟมาก สำหรับเสาที่ไม่สูงมากนัก และมีโคม ไฟติดตั้งอยู่ด้านบน เช่น ไฟสนาม ไฟสวนสาธารณะ

35 8.3 มาตรฐานและระดับการป้องกันของโคมไฟฟ้า ระดับการป้องกันของโ คมไฟตามมาตรฐาน IEC (International Electrotechnical Commission) ลักษณะโคมไฟที่ใช้ติดตั้งภายในและภายนอกอาคารนั้น จะมีโครงสร้างที่ต่างกันแล้วแต่ ผู้ผลิต อาจจะมีระดับการป้องกันฝุ่น วัตถุภายนอกและของเหลวต่างกัน โดยโคมไฟภายในอาคารนั้นมีการ ป้องกันอยู่แล้ว แตกต่างจากโคมไฟภายนอกอาคารที่ต้องทนต่อสภาพต่าง ๆ ความหมายตัวเลขกำกับระดับการป้องกันหลังสัญลักษณ์ IP ตารางที่ 8.1 ตัวเลขกำกับระดับการป้องกันหลังสัญลักษณ์ IP

36 ใบงานที่8 เรื่อง การเลือกใช้โคมไฟฟ้าในอาคารและนอกอาคาร เวลา.............2............ชั่วโมง คะแนนเต็ม............20.............คะแนน จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 1. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจชนิดและคุณสมบัติของโคมไฟฟ้าในอาคาร 2. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจชนิดและคุณสมบัติของโคมไฟฟ้านอกอาคาร 3. เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจมาตรฐานและระดับการป้องกันของโคมไฟฟ้า รูปภาพ / วงจร / แผนผัง / แบบ เครื่องมือ วัสดุ อุปกรณ์ 1. หนังสือเรียน 2. ใบความรู้ 3. ดินสอ/ปากกา ลำดับขั้น การปฏิบัติงาน 1. ให้นักเรียนทำแผนผังความคิดที่เกี่ยวข้องกับคุณสมบัติของโคมไฟฟ้าในอาคาร คุณสมบัติของโคมไฟฟ้านอกอาคาร มาตรฐานและระดับการป้องกันของโคมไฟฟ้า 2. ให้นักเรียนนำเสนอแผนผังความคิดของตนเองรายบุคคล 3. นักเรียนส่งงานให้ตรงตามเวลา ข้อควรระวัง 1. ให้นักเรียนระมัดระวังการเลือกใช้โคมไฟฟ้าให้เหมาะสม