เจ้าแม่กวนอิม 84 ปาง

101


ปางที่ 50


ตี ลี สด น นอ
ี
ิ
็
์
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
ั
ิ
ิ
ั
็
พระธรรมกายเปนรูปพระรตนธวัชโพธสตว
ั
์
ั
์
ิ
่
ทรงถือโตมร (หอกสามงาม) ทองค า พระโพธสตววัชระ
้
้
่
ิ
้
้
่
คอยคุมครองใหผูปฏบัติธรรม สามารถปราบเหลามารเหลาผีได

ี
ความหมายของพระคาถา ตี ลี สด น นอ
ิ
ึ
ิ
ตี ลี สด นี นอ หมำยถง ผู้ปฏบัตต้องมควำมตั้งใจและเร่งรบทั้งมควำมมั่นคงใน
ี
ี
ิ
ี
ิ
ิ
ิ
กำรปฏบัตธรรม

้
ั
หากการปฏิบัตินนมีมารผจญ มีความคิดสบสนเกิดขึ้น
ั
ั
์
เพียงพระโพธสตวยกดาบขึ้น คมของวชระ คมของอาวุธ คมของจักร
ิ
ิ
เหลามารก็จะพากันหายหนไป
่
ี

102

103


ปางที่ 51


ผอ เย มอ นอ
่

์
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
็
ั
ิ
ิ
ั
พระสุวรรณาภาธวัชโพธสตว
์
้
มือทังสองทรงถือวชรคฑาทองค า เพื่อโปรดสตว ์
ิ
ั

่
ความหมายของพระคาถา ผอ เย มอ นอ

ี
็
ิ
ึ
ิ
ิ
ิ
ผ่อ เย มอ นอ หมำยถง ส่งเสยงก้องไปทั้งสบทศ เปนเสยงแห่งควำมปตยินด ี
ี

ี
็
ประโยคน้เปนคาถาที่
้
่
ั
ิ
พระโพธสตวตองการจะคัดเลือกผูทีปฏบัติไดดีงามใหไดฟงอนุตรธรรม
ิ
้
้
้
ั
้
์
ั
ั
์
ฉะนนพระโพธสตวจึงมาปรากฏธรรมกาย ในการโปรดสรรพสตว
ั
้
์
ิ
่
่
่
เพือใหสตวโลกหลุดพนจากความทุกขทรมาน ในการเวียนวายตายเกิดอยูในวัฏฏะ
์
์
้
ั
้
่
็
ซงเปนความประสงคของพระพุทธโพธสตว
ึ
์
์
ั
ิ
้
จึงมีความปติยินดี ที่จะไดพากันขามฟากไปยัง แดนนพพาน
้
ิ
ิ

104

105


ปางที่ 52


่
ซอ ผอ ฮอ

์
ั
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตวปรากฏพระวรกายเปนรูป
ิ
็
์
ั่
องคพระโพธสตวทรงนงขัดสมาธมีเศยรพระอรยะสามเศยร
์
ิ
ั
ี
ิ
ิ
ี
้
ั
์
้
์
ั
ิ

้
โปรดสตวดวยพระนพพานธรรมเพื่อจะนาใหสรรพสตวทังปวง

่
์
่
็
้
ิ
ไดเดินตามพระองคสูความสาเรจผลสูแดนนพพาน

่
ความหมายของพระคาถา ซอ ผอ ฮอ
ิ
ึ
็
ซอ ผ่อ ฮอ หมำยถง พระสัทธรรมไม่เกิดไม่ดับ เปนสภำวะสงบมำแต่เดม
ี
ถ้ำสรรพส่งเข้ำถงนพพำน โลกก็จะกลับกลำยเปนสขำวดภูม
ิ
ิ
ิ
็
ึ
ุ

สรรพธรรม ไมเกิดไมดับ
่
่
็
่
ิ่
่
เปนความสงบนงที่มีแตดังเดิม สภาวะแหงตนเปนนพพานอยูแลว
้
ิ
่
้
็
เปนธรรมชนยอดเยี่ยม
ั
็
้
์
ั่
ที่องคพระโพธสตวทรง สงสอน แนะนาใหคนเราไปสูพระนพพาน
่
ิ
้

ั
ิ
์
ั
้
่
่
มีความสงบตามสทธรรม ใหความสวางแกสติ
เมื่อมีสติสมบูรณ
์
อันเปนอันหนงอันเดียวกันแลวจึงจะมีความสาเรจอันใหญยิ่ง
็

็
้
่
ึ่
หากสรรพเขาถึง อนุปาทิเสนพพาน โลกน้ก็จะเปนสุขาวดีภูมิ
ี
้
ิ
็

106

107


ปางที่ 53


ิ
่
สด ถอ เย
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
ั
ิ
์
็
ี
็
พระสารบุตรเถระ ทรงกระท ามือเปนปทุมมุทร
์
แสดงถึงความรอบรูธรรมดวยพระองคเอง
้
้


ความหมายของพระคาถา สด ถอ เย
่
ิ
็
ุ
ึ
สด ถ่อ เย หมำยถง ควำมม่งมั่นเกิดควำมส ำเรจในอรรถธรรมทั้งปวง
ิ
หำกละวำงจำกสรรพส่งทั้งหลำย หลุดพ้นจำกลำภยศชอเสยง
ื่
ี
ิ
ี
็
ด้วยมธรรมเปนตัวจตใจ โดยปรำศจำกขอบเขตจ ำกัดไว้ ก็จะ
ิ
ึ
ุ
เข้ำถงควำมหลดพ้นได้โดยง่ำย

่
ี
ั
พระคาถาน้พระพุทธเจา ตรสถึงพระธรรมลักษณะอันสูงสุดแหงความดีงาม
้
้
์
ทรงโปรดสตวดวยพระทัยเสมอภาค
ั
่
แตนาเสยดายทีชาวโลกไมรูตัว
่
่
ี
่
้
่
ิ
็
ื่
ี
ิ่
่
ถือสงปลอมแปลงเปนสงแทจรง เอาแตแยงชงลาภยศชอเสยง
้
ิ่
ิ
ิ
์
โพธสตวตักเตือนใหคนเราเรงรบกลับตัวสงเสรมบุญบารมี
ั
่
ิ
ี
่
้
้
ปฏิบัติดวยความตังใจ
้
็
เพือบรรลุพุทธธรรมอันเปนอนุตรธรรม
่

108

109


ปางที่ 54


ซอ ผอ ฮอ
่

์
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
ิ
ั
็
ั
์
่

ิ
พระธรรมกาย พระอวโลกิเตศวรโพธสตวเทาจ านวนเม็ดทรายในแมน้าคงคา
่
ั
้
่
้
ทรงยืนตังกายตรง ดวยจิตทีทรงจะไดโปรดสตวอยูในธรรมสาคร
่
้
์

่
ความหมายของพระคาถา ซอ ผอ ฮอ
ซอ ผ่อ ฮอ หมำยถง ถ้ำผู้ปฏบัตได้รแจ้งเหนจรงในสัทธรรม
ู
็
ิ
้
ิ
ึ
ิ
ิ
ิ
ิ
่
ึ
็
และส่งหลอกลวง ซงเปนส่งไม่จรง ไม่ใช่ของ
แท้ ก็จะส ำเรจได้โดยง่ำย
็

้
ี
์
่
็
้
้
ั
บัดน้พระพุทธองคไดตรสใหเหนแลววา
้
ั
เพียงตังใจปฏิบัติธรรม อยาหลงอยูในโลกียวิสย
่
่
้
ขอใหชาวโลกมีความพากเพียร ดวยวิรยะอุตสาหะในธรรม
้
ิ
จึงจะพบความเมตตากรุณาของพระองค ์

110

111


ปางที่ 55


หมอ ฮอ สด ทอ เย
่
ิ
็
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
์
ิ
ั
ิ
์
ั
ั
พระโพธสตว ทรงเปลงรศมี พระหตถทรงถือรตนธวัช
ั
่
ั
์
่
่
้
ไดสองสวางเสด็จโปรดสรรพสตวในไปทั่วโลก
ั
์

ความหมายของพระคาถา หมอ ฮอ สด ทอ เย
่
ิ
ี
ี
ิ
่
ึ
หม่อ ฮอ สด ทอ เย หมำยถง พระพุทธธรรมทมควำมกว้ำงใหญ่ไพศำล
ิ
ิ
็
หำกน ำมำปฏบัตไว้ จะส ำเรจในพระพุทธผล

ั
เปนคาถาที่กลาวถึงพระโพธสตว
์
ิ
็
่
ั
้
สองแสงรศมีดวยความเมตตากรุณา เพื่อใหสตวโลกในทุกโลกธาตุ
์
้
่
ั
้
ั่
์
ิ
้
ั
ั
สรรพสตวที่ดีที่ชวไดรบการโปรดทังสน
้
่
อยูในสุขาวดีภูมิ ที่ไมมีการเกิดดับ
่
้
ิ
้
ั
ฉะนน ผูปฏบัติธรรมจะตองละกิเลสในมโนจิต
้
ปฏิบัติเตรยมกายเตรยมใจเรงละทิ้งตนเอง
ี
ี
่

112

113


ปางที่ 56


่
ซอ ผอ ฮอ

์
ั
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
ิ
็
พระโมคคัลลานะเถระ
้
มือขวาทรงถือไมเทาขักขระ มือซายทรงอุมบาตร
้
้
้


่
ความหมายของพระคาถา ซอ ผอ ฮอ

ซอ ผ่อ ฮอ หมำยถง พระโพธสัตว์ส่งมอบ ธำรณทยังประโยชน์ในกำรปฏบัต ิ
ี
ี่
ึ
ิ
ิ
ุ
ุ
ิ
ิ
ธรรม เพื่อโปรดมนษย์ด้วยควำมเมตตำกรณำ แนะน ำให้สัตว์โลกให้เร่งปฏบัตมรรค
็
ผลโดยเรว

์
ั
็
้
ิ่
์
่
ั
์
ิ
้
องคพระโพธสตวมุงใหสตวโลก ใหเรมปฏิบัติมรรคผลโดยเรว
้
้
้
จะไดหลุดพนพรอมกัน และพนจากความทุกขในทุคติทัง 3 (โลภ โกรธ หลง)
้
์
้
ั
็
พุทธคุณนบวาเปนอมิตตา ไมมีขอบเขต
่
่
ไมวาสตวในสวรรค หรอ มนุษยโลก ตองตื่นตัวโดยเรว ปฏิบัติธรรมโดยเรว
่
็
่
็
์
์
้
ื
์
ั
ชาระจิตใจใหสะอาดและปฏิบัติโดยรบดวน
ี
้

่

114

115


ปางที่ 57


ิ
สด ทอ ยี อี

็
์
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
ิ
ั
์
็
ั
ิ
พระโพธสตวแสดงกายเปนทวยเทพจ านวนมหาศาล
้
่
ตางมาชุมนุมพรอมกัน ณ แดนสุขาวดี

ความหมายของพระคาถา สด ทอ ยี อี
ิ

ึ
ิ
สด ทอ หมำยถง ควำมส ำเรจ
็
ึ
ี
ยี อ หมำยถง ควำมว่ำงเปล่ำ
่
ทวยเทพเจาตางไดรบความสาเรจดวยการปฏบัติยึดถือสุญญตาธรรม
้
้

็
้
ิ
ั
อันเปนความวางเปลา
่
่
็

็
ทวยเทพตางไดรบความสาเรจสุญญตาธรรม อันเปนความวางเปลา
่
่

ั
้
็
่
้
่
้
์
่
้
ั
พุทธรรมนนกวางใหญไพศาล สามารถใหประโยชนแกทวยเทพ
็
พระธารณี ปรากฏเปนเทพกาย
่
้
เพื่อโปรดบรรดาเทพเจา บรรลุอนุตตรธรรมรวมกัน

116

117


ปางที่ 58


สด พัน ลา เย
ิ

ั
์
ิ
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
็
ิ
ั
้
์
พระอมิตภพุทธเจา กับพระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว และพระโพธสตวอื่นๆ
ั
ิ
์
ทรงแสดงในทาก ายานของรูปมหายาน
่
ี
็
ทรงปรากฏเปนรูปลักษณะของเทพนาร (เทพเทพี)

ความหมายของพระคาถา สด พัน ลา เย
ิ
็
ิ
ึ
ี่
ี
ิ
สด พัน ลำ เย หมำยถง พระโพธสัตว์โปรดเหล่ำเทพีเพือให้ส ำเรจในธรรมทม
่
ู
ิ
อสระอย่ำงสมบรณ ์

์
์
ี
ั
องคพระโพธสตวในธารณีน้ เปนรูปเทพี
ิ
็
็
เทพีคือสตีทีท าความดีในโลกมนุษยแลวจุติมาเกิดเปนเทพี
์
่
้
้
เพื่อโปรดเทพีเหลานนใหหลุดพนจากการเวียนวายตายเกิด
่
้
ั
้
่
้
้
ั
้
ั่
ดวยพระมหากรุณา จึงทรงไดตรสสงสอนธรรมกับบรรดาเทพี เพื่อใหปฏิบัติ
์
ิ
พุทธธรรมอันบรสุทธ ิ

118

119


ปางที่ 59


่
ซอ ผอ ฮอ

็
ั
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
ิ
์
้
้
พระอชานเถระ ทรงยืนอุมบาตรชูขึ้นสูงเสมอศรษะ ใบหนาดูอิม ยิ้มแยมหวเราะ
ั
่
ี
้
เปนการบูชาก าลังใจ เพื่อหวังจะเพิ่มก าลังในการโปรดสตวทังปวง
้
์
ั
็

่
ความหมายของพระคาถา ซอ ผอ ฮอ
ี
็
ี
ี่
์
ึ
ิ
ซอ ผ่อ ฮอ หมำยถง สภำวธรรมทมควำมสมบูรณ มควำมเปนอสระ
ไม่มขอบเขตจ ำกัด
ี

ี
้
่
็
้
ประโยคน้เปนคาถาที่ชใหเหนวา
็
ี
็
่
สรรพธรรม อันเปนสภาวธรรมทีมีความสมบูรณ
์
ิ่
้
้
่
มีความเปนอิสระ เปนสงที่ไมมีเขตแดน ไมมีขอบเขตใดจะขวางกันได
่
็
็
ตองถือคุณธรรมเปนฐานในการประกาศความยิงใหญของพระธรรมมรรค
้
็
่
่
ทีมีผลสุดลึกซง ตองถือคุณธรรมเปนพื้นฐาน
ึ
้
็
่
้
่
เพราะการไมมีคุณธรรมก็ไมสามารถเขาถึงธรรม
้
่
้
้
้
ทรงโปรดดวยความเมตตาและกรุณา เพื่อให โลกทัง 3(เทวโลก มนุษยโลก ยมโลก)
์
่
่
ทีตังใน 10 ทิศ ตางก็จะบรรลุพุทธธรรมได ้
้
้
้
้
ิ
ตามความประสงคของพระพุทธเจา พระอรยะเจาและปราชญทังหลาย
์
์
่
เพือประกอบในบุญทานตามความสามารถในฐานะของตนเอง

120

121


ปางที่ 60


นอ ลา กิน ซ ี


ั
็
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
ิ
์
ี
์
ิ
ั
พระคิรสาครปญญาโพธสตว พระหตถทรงถือดาบทองค า
ั
์
ั
ทรงโปรดพระอรยะเถระทางฝายหนยาน
ิ
ิ
่

ความหมายของพระคาถา นอ ลา กิน ซ ี
่
ิ
นอ ลำ กิน ซี หมำยถง พระโพธสัตว์โปรดพระอรยะเถระฝำยมหำยำนโดยให้
ิ
ึ
ึ
เน้นศกษำธรรมฝำยมหำยำนเพื่อควำมส ำเรจ
็
่

้
ิ
็
่
เปนธรรมที่สอนฝายมหายานธรรม ใหออกจากหนยาน
ขณะที่พระโพธสตวแสดงคาถาน้ ี
์
ั
ิ
์
ั
ิ
็
ปรากฎเปนรูปพระโพธสตว
่
ิ
้
ึ
เพื่อโปรดหนยานโดยเฉพาะ ใหศกษาธรรมของฝายมหายาน
็
้
เพื่อ ใหพบ ความสาเรจดวยความรก ความเมตตากรุณา

ั
้
่
ชวยปกปกรกษา คุมครองปองกันไมใหมีจิตเปนอกุศลกรรม
ั
็
่
้
้
้
ั

็
ิ
บรรลุผลสาเรจในมรรคผลโพธญาณ

122

123


ปางที่ 61


่
ซอ ผอ ฮอ

์
ั
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
ิ
็
ั
พระจัณฑาลเถระ ทรงถือสทอรรถธรรมอสงสกฤต และทรงหาบงอบฟาง
ั
ั
์
้
เพื่อโปรดสตวทังหลาย


ความหมายของพระคาถา ซอ ผอ ฮอ
่

ค ำว่ำ ซอ ผ่อ ฮอ หมำยถง ธำรณแห่งควำมเมตตำกรณำ
ึ
ี
ุ
สรรพสตวควรตืนตัวมาแสวงหาการบรรลุธรรมทางมหายาน
่
ั
์
ิ
่
่
อันมีจุดมุงหมายทีพระโพธธรรม


่
้
่
์
ิ
ั
ความเมตตากรุณาของพระโพธสตวตักเตือนผูมุงมันในหนยาน
ิ
ี
ใหรบกลับตัวอยายึดในทัศนะของตน ใหแสวงหามหายาน อันสาเรจพุทธรรม
็
้
้

่
่
ควรเขาใจวาพระพุทธเจาประสูติมาดวยเหตุปจจัยอันยิงใหญ ่
ั
่
้
้
้
ไมถือเอาหนยานมาโปรดสตว ์
ั
่
ิ
จะตองตังตัวแสวงหาการบรรลุธรรมมหายานจะดีกวา
้
้
่

124

125


ปางที่ 62


มอ ลา นอ ลา


์
ั
็
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
ิ
พระรตนมุทรราชโพธสตว พระหตถทรงถือขวานทองค าดามยาว
ั
ั
ั
์
้
์
ิ
่
ั
่
ั
์
์
ทรงยืนอยูระหวางสรรพสตว เพื่อทดสอบจิตใจและการกระท าของสตวโลก

ความหมายของพระคาถา มอ ลา นอ ลา
ึ
มอ ลำ หมำยถง มโนรส – ควำมปรำรถนำ ควำมประสงค์
นอ ลำ หมำยถง อนตตรธรรม
ึ
ุ
การปฏิบัติธรรมอันยิ่ง(อนุตตรธรรม)สาเรจพุทธธรรมสมดังประสงค
์

็


เทพเจาเบื้องบนสวรรคคิดถึงแผนดินอันกวางใหญ
้
์
่
่
้
่
่
ปฏิบัติธรรมอันยิงใหญน้ ลวนทีจะไดพุทธธรรม
ี
้
้
่
็
ื่
ิ
่
อันเปนวชรมโนรสอันมั่นคงแข็งกลาไมมีวันเสอมโทรม
้

126

127


ปางที่ 63


่
ซอ ผอ ฮอ

็
ั
์
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
ิ
พระเกาซลาเถระ สวมรองเทาหญาท าดวยตนออ
ี
้
้
้
้
้
่
่
่
ี
ทรงเดินอยูบนผิวน้า เปลงสุรเสยงดังคลืนทะเล


ความหมายของพระคาถา ซอ ผอ ฮอ
่
ิ
ิ
ึ
ซอ ผ่อ ฮอ หมำยถง พระโพธสัตว์ได้เปดเผยอรรถธรรมอันลกซ้งของ
ึ
ึ
ุ
ิ
ี
่
มหำมรรคน้ ปฏบัตเพือม่งถงสภำวะเดมเท่ำนั้น
ึ
ิ
ิ

่
ิ
พระโพธสตวมุงเนนใหคนปฏบัติธรรม
ิ
์
้
้
ั
ิ
้
อีกทังเปดเผยหวใจอันลึกซงของมหามรรคน้ ี
ั
้
ึ
ทังมุงปฏบัติเพือมุงถึงสภาวะเดิมเทานน
ั
้
่
ิ
่
่
่
้
้
ึ
้
ขอใหผูปฏบัติศกษาธรรมดวยความจรงใจ มีความมุมานะ ท าอยางจรงจัง
ิ
้
ิ
่
ิ
้
้
มีสติกลาหาญท าประโยชนใหกับมวลชน
์
หากเปนกุศลธรรม ซงตองท าดวยความมานะพยายาม
้
็
ึ่
้

128

129


ปางที่ 64


สด ลา เซง ออ หมก เค เย
ิ

พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
์
ั
ิ
็
้
้
ั
ั
ั
่
เภสชราชโพธสตว รกษาโรครายตาง ๆ เพือใหสรรพสตวไดมีความสุขสบาย
ั
ิ
่
์
์
้
้
ั
้
่
์
่
์
ิ
็
ั
เปนการแสดงความรกของพระโพธสตวตอหมูชนดวยสงสารสตวโลกทังหลาย
ั
้
่
ทีตองทนทุกขทรมานความหลงผิดคิดทะเยอทะยานอยาก
์
็
่
้
่
ดวยความโลภเขามาเกาะกินจิตใจ เทากับวาเกิดเปนโรครายเกิดขึ้น
้
้
ดังนนพระอรยะเพียรรกษาโรคทางจิตใหมลายหายสน
ิ
้
ิ
้
ั
้
ั

ความหมายของพระคาถา สด ลา เซง ออ หมก เค เย
ิ
ิ
สด ลำ เซง หมำยถง กำรแสดงควำมรกของพระโพธสัตว์ต่อหมู่ชน
ั
ึ
ิ
ุ
ี่
ด้วยสงสำรสัตว์โลกทั้งหลำย ทต้องทนทกข์ทรมำน
ออ หมก เค เย หมำยถง ควำมหลงผิดคดทะเยอทะยำนอยำกด้วยควำมโลภเข้ำมำ
ิ
ึ
ึ
เกำะกินจตใจ เท่ำกับว่ำเกิดเปนโรครำยเกิดข้น
ิ
้
็

ั
่
คาถาบทน้ เปนการแสดงความรกแกหมูชนสรรพสตวโลกทีตองทนทุกข์ทรมาน
้
็
์
่
ั
ี
่
คนเรามีโรคเพราะความหลงผิด คิดผิด ความคิดน้จะเกิดขึ้นก็คือเวลาที่เกิดโรค
ี
ิ
ั
้
ั
ั
ดังนนหมอที่ดีรกษาโรคทางกายเหมือนกับทานอรยะรกษาโรคทางจิต
่
ั
้
ั
องคสมเด็จพระสมมาสมพุทธเจา สอนใหคนเรางดกิเลส
์
้
็
้
ี
้
พระพุทธเจาใหเราเพงจิต เพราะถารูวาจิตของเราน้เปนสงที่หาพบมิได
้
้
้
ิ่
่
่
โรคทางจิตก็จะหายไป

130

131


ปางที่ 65


ซอ ผอ ฮอ
่

ั
ิ
์
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
็
ั
์
์
ั
พระสมบูรณโพธสตว พระหตถประณมดุจดอกบัว สวมเสอคลุมสแดง
์
ิ
ื
้
ี
ดวยจิตอันสมบูรณแจมใส คอยอ านวยความสุขแกสตวโลก
่
์
้
์
ั
่

่
ความหมายของพระคาถา ซอ ผอ ฮอ
ิ
ี
ซอ ผอ ฮอ หมายถึง พระคำถำน้ตดต่อกับประโยคก่อน หมำยถงคนเรำมโรคทำง
ี
ึ
่
่
ั
ี
ิ
จตเปนภัย มธรรมเท่ำนั้นทจะรกษำได้
ี
็

่
ั
คนเรามีโรคทางจิตเปนภัย มีธรรมเทานนที่จะรกษาได ้
้
็
ั
ั
้
็
่
่
์
เปนการกลาวถึงสาเหตุทีมนุษยมีโรคมากนน
ล้วนเกิดจากอวิชชากรรม คือ อารมณตางๆ และความโลภเปนมูลเหตุของโรค
็
์
่
เมื่อกระทบกับภายนอกก็เปนความเจ็บปวดทันที
็
ั
และกลายเปนโรคที่รกษามิได ้
็
้
ดังนน ซงมหาธรรมมรรคน้มาโปรดสตวโลก ดวยความเมตตากรุณา
ั
์
้
ั
ี
ึ
่
้
่
ขอใหชาวโลกปลอยวางรูปกายภายนอก เรมลงมือปฏิบัติธรรม
ิ่

132

133


ปางที่ 66


่
ซอ ผอ หมอ ฮอ ออ สด ถอ เย
่
่
ิ
็
์
ิ
ั
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
ิ
์
พระอุตรเภสชโพธสตว พระหตถทรงถือกุณโฑบรรจุยา
ั
ั
์
ั
ั
เพื่อโปรดรกษาโรครายใหกับสรรพสตวทังปวง
้
้
์
ั
้

่
่
ความหมายของพระคาถา ซอ ผอ หมอ ฮอ ออ สด ถอ เย
ิ
่
ึ
ซอ ผ่อ หม่อ ฮอ หมำยถง สรรพสัตว์ มควำมเสมอภำคเท่ำเทยมกัน
ี
ี
ุ
ื
สำมำรถบรรลพระสัมมำสัมโพธได้เหมอนกัน
ิ
ออ สด ถ่อ เย หมำยถง สรรพสัตว์ร่วมรับควำมสขสบำยทั่วถงกัน
ิ
ึ
ุ
ึ
่
ั
สรรพสตวทุกประเภท มีความเสมอภาคเทาเทียมกัน สามารถไดรบความสุขและ
้
์
ั
ั
ั
บรรลุพระสมมาสมโพธไดเหมือนกัน
ิ
้

้
ิ
้
เปนคาถาที่พระโพธสตวมีความเมตตากรุณาอันลนพน สงสารสรรพสตว ์
์
ั
ั
็
่
จึงปรากฏเปนกายตางๆ
็
็

ั
อบรมสงสอน เพื่อใหมีความสาเรจในสทธรรม
้
ั่
้
บุคคลมีขันติธรรมก็จะเขาถึงธรรมดวยดี
้
ั
ั
ิ
สามารถสาเรจพระสมมาสมโพธญาณไดไมจ ากัด

็
่
้

134

135


ปางที่ 67


่
ซอ ผอ ฮอ

็
ิ
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
์
ั
ั
ี
่
พระสารบุตรเถระ ประทับนงทรงกางพระสูตร
่
เผยแผชใหเหนพระสทธรรมทังปวง โปรดสตวไปจุติในสุขาวดีภูมิ
็
้
ั
้
์
ั
ี
้

ความหมายของพระคาถา ซอ ผอ ฮอ
่
ื
ึ
่
่
ี
ซอ ผ่อ ฮอ หมำยถง ประโยคน้ต่อเนองจำกประโยคก่อน เพือควำมส ำเรจในพุทธ
็
ภูม ในฝำยมหำยำนธรรม เปนพระคำถำทมควำมเมตตำกรณำจตอันสงสด
ี่
ิ
ี
่
็
ุ
ู
ิ
ุ

์

ั
์
็
ั
ิ
้
์
พระพุทธเจาและพระโพธสตว โปรดสตวทุกพระองค เปนความสาคัญ
้
่
เผยแพรพระสทธรรม(ธรรมที่ดี ธรรมที่แท ธรรมของคนดี)
ั
ั
โปรดสตวไปจุติในสุขาวดีภูมิ
์
ไมเบียดเบียน ไมฆาสตวตัดชวิต เอาจิตของสรรพสตวมาเปนจิตของตน
์
์
ี
็
่
่
ั
ั
่
ี
ื่
์
์
เพราะสวรรคชนชมการมีชวิตของสตวโลก
ั
ถาไดท าเชนน้ ก็จะท าใหบรรลุพุทธผล
้
ี
่
้
้

136

137


ปางที่ 68


ิ
่
เจ กิด ลา ออ สด ถอ เย
ิ
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
ั
์
็
แมทัพพยัคฆค าราม ทรงถือขวานทองค า
่
์
่
่
้
ั
ทรงตังจิตมุงมัน ออกปราบศตรูหมูมาร
่

ิ
่
ความหมายของพระคาถา เจ กิด ลา ออ สด ถอ เย
ึ
เจ กิด ลำ หมำยถง กำรใช้วัชรจักรปรำบเหล่ำมำร
ิ
ี
ออ สด ถ่อ เย หมำยถง ควำมส ำเรจทไม่มส่งใดเทยบได้
็
ึ
ี
่
ี
ิ
การใชวัชรธรรมจักร ปราบเหลามารศตรู เพื่อความสาเรจธรรม
่

้
็
ั

่
ิ
พระโพธสตว แผความกรุณาโดยทัวไป
ั
์
่
จึงปรากฏสมาธธรรมใหสรรพสตวไดรบความกรุณา
้
ิ
ั
ั
์
้
ั่
้
่
แสงสวางแหงอิสระท าใหบรรดามารและความชวหมดไป
่
มารและความชวเกิดจากจิตใจ
ั่
้
ั
ิ
์
้
้
ั
ิ
พระพุทธเจาตรสรูถึงความบรสุทธนน
่
้
้
้
คือความไมยึดมั่นในธรรมใดๆ จึงมุงเขาถึงตรสรูภูมิได
ั
่

138

139


ปางที่ 69


ซอ ผอ ฮอ
่

พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
ิ
ั
็
์
เทพมารราช ทรงแบกหอกทองค าดามยาว
้

ิ
ั่
ึ่
ั
ั
์
จารกไปแนะนาสงสอนสตวโลก ระงับความเกลียดชงซงกันและกัน

ความหมายของพระคาถา ซอ ผอ ฮอ
่
็
ี
ึ
ี
ซอ ผ่อ ฮอ หมำยถง ประโยคน้ซ ้ำกับปำงท 61 และปำงท 63 ,65,67,68 จะเหนว่ำ
ี่
่
ี
ี
็
เปนพระคำถำเดยวกัน แต่มควำมหมำยต่ำงกัน ถ้ำจะอ่ำนพระคำถำบทน้ต่อเนอง
ี
ื
่
็

ื
ิ
จำกบทก่อน คอปำงท 68 หมำยควำมว่ำ สรรพสตวสาเรจในความบรสุทธไดนน
ี่
้
ั
์
ิ
้
ั
์
ตองไมประกอบอกุศลกรรมทังหลาย
้
่
้

่
สรรพสตวสาเรจในความบรสุทธไดนนตองไมประกอบอกุศลกรรมทังหลาย
็
้
ิ
์

ั
์
ั
้
้
ิ
้
ี
ั
ั
์
ึ่
อีกนยหนงคือ พระโพธสตวประกาศพระคาถาธรรมบทน้
ิ
่
้
้
่
ิ
้
้
ผูปฏบัติแลวไมเพียงแตลบลางบาปกรรมทังยังก าจัดมาร และบรรลุถึงพุทธภูมิได ้

140

141


ปางที่ 70


่
ปอ ทอ มอ กิด สด ถอ เย
ิ
็
์
ิ
ั
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
ั
์
ิ
ั
์
พระสทคนธเทพโพธสตว ทรงยกกระถางธูปมโนรถ
เพือคุมครองสตวโลก
ั
้
์
่

่
ิ
ความหมายของพระคาถา ปอ ทอ มอ กิด สด ถอ เย
ึ
ปอ ทอ หมำยถง ดอกบัวแดง
มอ กิด หมำยถง ชนะ
ึ

ี
ิ
ึ
สด ถ่อ เย หมำยถง มผลส ำเรจหมดทั้งส้น
็
ิ
ิ
พุทธธรรมเปนธรรมทีไมมีขอบเขต จะตองปฏบัติเพื่อไดรบความสุขรวมกัน มีความ
่
่
็
้
้
่
ั
้
้
่
ั
ิ
้
่
้
สวางแหงปญญา เปนการย ้าเตือนใหผูคนทีปฏบัติธรรม จะตองประกอบดวย
็
่
สติปญญาเพือการหลุดพนละจากกิเลสกายจิตสะอาดดั่งดอกบัวแดง
่
้
ั

้
ั
้
ิ
่
่
พุทธธรรมเปนธรรมทีไมมีขอบเขต จะตองปฏบัติจึงจะรบความสุขได
็
้
เปนการย ้าเตือนใหผูคนทีปฏบัติธรรม
็
้
ิ
่
้
้
้
ั
จะตองประกอบดวยสติปญญาเพือการหลุดพนละจากกิเลส
่
็
่
ประโยคน้เปนคาถาที่กลาวถึง
ี
่
พระโพธสตวที่ประทับอยู ณ รตนะปทุมอาสน สองแสงสวาง
่
ั
์
์
่
ิ
ั
์
ี
แสงน้จะเกิดประโยชนมหาศาลหาอะไรเทียบเคียงมิได ้

142

143


ปางที่ 71


่
ซอ ผอ ฮอ

ั
ิ
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
็
์
้
เทพเจาโปรยดอกบัวจ านวน ๑,๐๐๐ กลีบ
เพือจะไดบรรลุสงปรารถนาทีจะใหสตวโลกประสพแตความสุข
้
ั
้
่
่
์
่
ิ
่

่
ความหมายของพระคาถา ซอ ผอ ฮอ
ซอ ผอ ฮอ หมายถึง พระคำถำบทน้ ต่อเนองจำกบทก่อน มหมำยถงว่ำมรรคผล
ึ
ี
ี
ื
่
่
ิ
ิ
ี่
นั้นส ำเรจได้ด้วยตนเอง ด้วยกำรทผู้ปฏบัตไม่ยึดตดในทำงใดทำงหนง ปฏบัตด้วย
ิ
ิ
ึ
่
ิ
็
กำรพิจำรณำหรโอตตัปปะ
ิ
ิ

ิ
ั
่
พระโพธสตวกลาววา
่
์
ิ
ผูปฏบัติไมยึดในทางใดทางหนง
ึ
้
่
่
ปฏิบัติโดยการพิจารณาพรอมทังมีหรโอตตัปปะ
ิ
้
้
ิ
้
็
้
มรรคผลสาเรจไดดวยตนเอง สาเรจไดดวยการพิจารณาทุกขณะ
้
็

้

ั
้
้
้
ั
้
จะตองพิจารณาจิตของตน รกษาไวใหไดในทุกเหตุปจจัย
้
ไมใหวิตกจิตเกิดขึ้นได ้
่
้
็
นานเขาก็จะสาเรจผล

144

145


ปางที่ 72


ี
นอ ลา กิน ซ พัน เค ลา เย

ั
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
ิ
็
์
้
พระปูรณเถระ ทรงนงอุมบาตร
่
ั
้
ชวยเหลาสตวใหพนจากทุกข์ภัยทังปวง
่
้
้
์
่
ั

ี
ความหมายของพระคาถา นอ ลา กิน ซ พัน เค ลา เย
็
นอ ลำ กิน ซี หมำยถง รกษำไว้ด้วยควำมเปนภัทระ
ั
ึ
พัน เค ลำ เย หมำยถง พระเถระเพ่งโดยอสระ
ิ
ึ
ิ
ั
็
ั
็
้
การเปนที่รกของผูเจรญ การเปนที่รกของพระอรยะ
ิ
้
ความนาหวันกลัวทังหลาย จะถูกก าจัดใหไดรบความสงบสุข
่
ั
้
้
่

ั
ิ
้
่
์
ั
์
พระโพธสตวจะยื่นพระหตถ มาก าจัดความนาหวั่นกลัวทังหลาย
ิ
ใหไดรบความสงบสุข ความเมตตากรุณาของพระโพธสตว
ั
้
์
้
ั
์
จึงปรากฏเปนธรรมกายทั่วสามโลกธาตุ โปรดสตวทังหลาย
็
้
ั
ั
ี
่
ใหเรงรบปฏิบัติธรรม เพื่อใหหลุดพนจากสรรพภยอันตราย
้
้
้
บุคคลทัวไปมักตกอยูในความหวาดกลัว ถือสงปลอมเปนแท
็
่
ิ่
่
้
ิ่
็
พระพุทธองคไดสอนใหเราละลักษณะตาง ๆ อันเปนสงปลอมแปลง
้
่
์
้
่
่
่
่
็

เพื่อตัวเราไมมีกายไมมีใจ ก็จะงายตอการที่จะสาเรจมรรคผล

146

147


ปางที่ 73


ซอ ผอ ฮอ
่

พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
์
ิ
ั
็
์
พระตาลาณี เปนพระราชบุตรขององคพระโพธสตว
็
ิ
ั
์
ั
่
ทรงถือถาดใสผลไม เพื่อโปรดสตว ใหทานแกสรรพสตว ์
้
์
ั
่
้

่
ความหมายของพระคาถา ซอ ผอ ฮอ
ี
ึ
ื
่
่
ซอ ผอ ฮอ หมายถึง พระคำถำบทน้ต่อเนองจำกบทก่อน หมำยถง การปฏิบัติให ้
ถือเอาสมมาจิต และความมีสจจะเปนหลัก
ั
ั
็

้
้
คนเราตองไมรบความทุกขยากหวาดกลัวนน
ั
ั
่
์
ิ
มีที่มาจากความคิดที่ไมสะอาดบรสุทธ
ิ
่
์
่
จึงเกิดความหวาดกลัวไมสงบ
้

็
้
ึ
เพราะพื้นฐานการปฏิบัติธรรมสาเรจดวยความคิดความรูสานก

ั
่
้
ชาวโลกที่ไมเขาถึงจึงนาสงสารยิ่งนก
่

148

149


ปางที่ 74


มอ พอ ลี เซง กิต ลา เย


์
ิ
ั
็
พระอวโลกิเตศวรมหาโพธสตว ปรากฏพระวรกายเปนรูป
ั
ิ
์
ั่
ิ
ั
์
ั
ิ
พระสมาธฌานโพธสตว ทรงนงขัดสมาธบนจักร พระหตถทรงถือโคมไฟรตนะ
่
สองแสงไปทัวโลกธาตุและพระธรรมธาตุ
่

ความหมายของพระคาถา มอ พอ ลี เซง กิต ลา เย
มอ พอ ลี เซง หมำยถง ผู้กล้ำหำญ
ึ
ึ
ิ
กิต ลำ เย หมำยถง สภำวะเดม
การปฏิบัติธรรมอาศยสภาวะแหงเมตตาธรรม ฉะนนหากจิตทีตังอยูในอกุศลยอม
่
่
ั
้
้
่
่
ั
็
็
้
เปนการยากที่จะสาเรจพระอนุตตรธรรมได


์
ิ
พระคาถาน้กลาวถึง พระโพธสตว พระมหาเมตตากรุณา
ี
่
ั
ปรากฏเปนพันกร พันเนตร สองทัวธรรมธาตุ
็
่
่
้
้
เราตองพึ่งพิงการนาของพระพุทธเจา ไมเกิดความหวั่นไหวทางจิตกาย
่

้
้
็
่
้
ก็จะไมสะเทือนเมื่อประสบกับวิสยดีหรอราย ก็สามารถเปนอยูไดดวยความสบาย
ื
ั
่

150