ดนตรี ม.4-6 (พว.)

๓๓ สุดยอดคูมือครู รอบรูอาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณคา Self-Regulating เสริมความรู ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรูหลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและนําเสนอ Applying the Communication Skill วงดนตรีไทยและสากล 33 ● เคร่ื่องดนตรีประเภทเครื่องตีได้แก่ ๑. กลองทิมพะนี เป็นกลองที่ส�ม�รถปรับระดับเสียงได้ โดยใช้เท้�เหยียบเพื่อเปลี่ยนระดับเสียง ให้เสียงครึกครื้นเร้�ใจ ๒. ไซโลโฟน มีลักษณะคล้�ยระน�ดไทย แต่มีร�ว ๒ ชั้น เหมือนคีย์บอร์ดใช้เพิ่มสีสันในวงดนตรี ให้เสียงสดใสมีเสียงแกร่งสั้นห้วนชัดเจน ๓. ไทรแองเกิล มีหน้�ที่บรรเลงเสียงประกอบเพื่อเพิ่มคว�ม ไพเร�ะให้กับบทเพลง ๔. ก๊อง มีลักษณะคล้�ยฆ้ อง ข องไทยทำ�ด้ วย ทองสัมฤทธิ์มีขน�ดใหญ่ม�ก บรรเลงเพื่อให้ เกิดเสียงก้องกระหึ่มในวงดนตรี ๕. เบล ใช้เขย่�คล้�ยกระพรวนประกอบจังหวะ ๖. ฉ�บ ให้เสียงสดใสกังว�นใช้กำ�กับจังหวะใน วงดนตรี ๗. แทมบูรีน ใช้ตีเค�ะ หรือเขย่�เพื่อทำ�เสียงประกอบ เพลงให้มีชีวิตชีว� ๘. กรับสเปน ใช้ประกอบจังหวะในก�รบรรเลงที่มีสำ�เนียง สเปน ● เคร่ื่องดนตรีประเภทเครื่องเป่�ลมทองเหลือง ได้แก่ ๑. เฟรนช์ฮอร์น มีผู้เล่น ๒-๔ คนทำ�หน้�ที่ให้เสียงโปร่งเบ� นุ่มนวล อ่อนหว�น บ�งครั้งให้เสียงที่รู้สึก สง่� เหม�ะแก่ก�รบรรเลงกับเครื่องส�ย ๒. ทรัมเป็ต มีผู้เล่น ๒-๔ คน ให้เสียงดังกังว�น เข้มแข็ง และเล่นแนวทำ�นองสูงสุดของประเภท เครื่องทองเหลือง ๓. ทรอมโบน มีผู้เล่น ๒-๓ คน ให้เสียงคล้�ยฮอร์นแต่มี ช่วงเสียงที่ต่ำ�กว่�และเสียงไม่ค่อยสดใส ๔. ทูบ� มีผู้เล่น ๑ คน ทำ�หน้�ที่บรรเลงเสียงต่ำ� ให้กับกลุ่มเครื่องเป่�ลมทองเหลืองและเป็น เครื่องที่มีขน�ดใหญ่ที่สุดในบรรด�เครื่องเป่�ลม ทองเหลือง ๗. นักเรียนจับคูกับเพื่อน แลวเลือก เครื่องดนตรีในวงออรเคสตรามา ๓ ชิ้น แลวเขียนอธิบายเกี่ยวกับ เครื่องดนตรีในแตละชิ้นที่เลือก พ ร อ ม ว า ด ภ า พ ป ร ะ ก อ บ ล ง ใ น กระดาษ A4 ๘. นักเรียนรวมกันสรุปสิ่งที่เขาใจเปน ความรูรวมกัน ดังนี้ • วงออรเคสตราหรือวงดุริยางค- สากลเปนวงดนตรีที่ใชผูบรรเลง มากกวา ๖๐ คนขึ้นไป ประกอบดวย เครื่องดนตรี ๔ กลุม ไดแก เครื่องสาย เครื่องเปาลมไม เครื่องเปาลมทองเหลือง และเครื่องตี ใชบรรเลง เพลงประเภทซิมโฟนี Step 3 ¢Ñé¹»¯ÔºÑµÔ áÅÐÊÃØ»¤ÇÒÁÃÙŒ ËÅѧ¡Òû¯ÔºÑµÔ ๙. นักเรียนแตละคูออกมานําเสนอ ภาพวาดเครื่องดนตรีในวงออรเคสตรา ที่เลือกหนาชั้นเรียน โดยเพื่อน และครูรวมกันประเมินผลและให ขอเสนอแนะเพิ่มเติม ¢Ñé¹Ê×èÍÊÒÃáÅйíÒàÊ¹Í Step4 ๑๐. นักเรียนรวมกันนําความรูเกี่ยวกับ เครื่องดนตรีในวงออรเคสตรา ไปจัดปายนิเทศ เพื่อเผยแพรความรู แกผูอื่น Step5 ¢Ñé¹»ÃÐàÁÔ¹à¾×èÍà¾ÔèÁ¤Ø³¤‹Ò ºÃÔ¡ÒÃÊѧ¤Á áÅШԵÊÒ¸ÒóРเสริมความรู ครูควรสอน ไทรแองเกิล หรือกิ๋งสามเหลี่ยม (ในภาษาไทย) ทําจากแทงโลหะดัดใหเปน รูปสามเหลี่ยม มีเสนผานศูนยกลางประมาณ ๑ เซนติเมตร มีระดับเสียง ที่ไมแนนอน

สุดยอดคูมือครู ๓๔ ขั้นสังเกต รวบรวมขอมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะหและสรุปความรู Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ขอสอบเนนสมรรถนะ 34 ดนตรี ม.๔-๖ เป็นวงดนตรีที่ประกอบด้วยเครื่องดนตรีประเภทเครื่องเป่�ลมไม้เครื่องเป่�ลมทองเหลือง และเครื่องตีเป็นวงดนตรีที่เกิดขึ้นตั้งแต่สมัยโรมัน ◆ เครื่องดนตรีที่ใช้ในวงดนตรีมีดังนี้ - กลุ่มเครื่องเป่าลมไม้(Woodwinds) ได้แก่ ฟลูตปิกโกโลแซ็กโซโฟนและคล�ริเน็ต - กลุ่มเครื่องเป่าลมทองเหลือง (Brass) ได้แก่ ทรัมเป็ต คอร์เน็ต เฟรนช์ฮอร์น ทรอมโบนยูโฟเนียมและทูบ� - กลุ่มเครื่องตี(Percussion) ได้แก่กลองสแนร์กลองใหญ่และฉ�บ ◆ โอก�สที่ใช้บรรเลง วงโยธว�ทิตเป็นวงดนตรีที่ใช้บรรเลงในหล�ยโอก�สเช่น - บรรเลงเพื่อถว�ยพระเกียรติยศแด่พระมห�กษัตริย์และพระบรมวงศ�นุวงศ์ - บรรเลงเพื่อประกอบก�รสวนสน�มของทห�ร และก�รเดินแถว - บรรเลงเพื่อนำ�ขบวนพ�เหรด - จัดบรรเลงเพื่อก�รประกวดแข่งขันในระดับประเทศและต่�งประเทศ ◆ บทเพลงที่บรรเลงในวงดนตรีบทเพลงที่ใช้บรรเลงจะเป็นเพลงจังหวะม�ร์ชต่�ง ๆ ที่ให้คว�มรู้สึกคึกคักตื่นเต้นเร้�ใจ เช่นม�ร์ชร�ชวัลลภม�ร์ชบริพัตร ก�รใช้เครื่องดนตรีในวงโยธว�ทิต เครื่องดนตรีส่วนใหญ่เป็นเครื่องดนตรีที่ใช้ใน วงออร์เคสตร� จึงมีลักษณะก�รใช้และก�รบรรเลงเช่นเดียวกัน จะแตกต่�งกันในประเภทเครื่องตีซึ่ง มีดังนี้ กลองเล็กหรือกลองสแนร์ใช้กำ�กับจังหวะตีเป็นเสียงรัว กลองใหญ่ เป็นเครื่องดนตรีที่ให้คว�มคึกคักตื่นเต้น ฉ�บใช้ตีกำ�กับจังหวะ คำ�ถ�มท้�ท�ย ในงานกีฬาสีของโรงเรียนนักเรียนบรรเลงเพลงมาร์ชเพลงใด ฟังแล้วรู้สึกอย่างไร วงโยธวาทิต ๒. วงโยธวาทิต (Military band) ตัวชี้วัด ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๑ ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๒ ภาระงาน/ชิ้นงาน - วาดแผนผังวงดนตรีสากล - จัดทําแผนพับวงดนตรีสากล ๑. นักเรียนรวมกันสนทนา โดยใชคําถาม ดังนี้ • ถาบานของนักเรียนจัดงานเตนรํา นักเรียนจะนําวงดนตรีสากลวงใด มาบรรเลง เพราะอะไร ๒. นักเรียนดูบัตรคําและบัตรภาพ บนกระดาน ดังนี้ จากนั้นนักเรียนฟงการอธิบายเกี่ยวกับ วงโยธวาทิตจนทุกคนเขาใจ จากนั้น รวมกันสนทนา โดยใชคําถาม ดังนี้ • วงโยธวาทิตใชเครื่องดนตรีประเภท ใดบาง (เครื่องเปาลมไม เครื่องเปาลมทองเหลือง และเครื่องตีประกอบจังหวะ หรือเครื่องกระทบ) • วงโยธวาทิตใชบรรเลงในโอกาส ใดบาง (ตัวอยางคําตอบ บรรเลง ป ร ะ ก อ บ ก า ร ส ว น ส น า ม ข อ ง ท ห า ร การเดินขบวนพาเหรด การประกวด แขงขัน) • วงโยธวาทิตบรรเลงบทเพลงใด (บรรเลงเพลงจังหวะมารช) วงโยธวาทิต เสริมความรู ครูควรสอน Side drum ใชเรียกกลองสแนรที่ผูตีตองใชสายสะพายคลองกลอง ไวขางลําตัว ตัวกลองอยูในลักษณะเฉียงกับลําตัวผูตี วงโยธวาทิต ในประเทศไทยเกิดขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๔ ซึ่งไดนําแตรฝรั่ง เขามา และพัฒนาเปนแตรวงของทหาร โดยนายมนตรี ตราโมท ไดขนานนาม แตรวงนี้วา วงโยธวาทิต Step 1 ¢Ñé¹Êѧࡵ ÃǺÃÇÁ¢ŒÍÁÙÅ

๓๕ สุดยอดคูมือครู รอบรูอาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณคา Self-Regulating เสริมความรู ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรูหลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและนําเสนอ Applying the Communication Skill วงดนตรีไทยและสากล 35 เป็นวงดนตรีที่ประกอบด้วยเครื่องดนตรี๒ กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มเครื่องเป่าลมทองเหลือง และ กลุ่มเครื่องตี ◆ เครื่องดนตรีที่ใช้ในวงดนตรีมีดังนี้ - กลุ่มเครื่องเป่าลมทองเหลือง (Brass) ได้แก่ ทรัมเป็ตหรือคอร์เน็ต มีผู้เล่น ๙ คน เฟรนช์ฮอร์น มีผู้เล่น ๔ คน บาริโทน มีผู้เล่น ๒ คน ทรอมโบน มีผู้เล่น ๓ คน ยูโฟเนียม มีผู้เล่น ๒ คนและทูบามีผู้เล่น ๒ คน - กลุ่มเครื่องตี (Percussion) ได้แก่ ไทรแองเกิล กลองใหญ่ ฉาบ ทิมพะนี กลองสแนร์ไซโลโฟนและมาริมบา ◆ โอกาสที่ใช้บรรเลง เป็นวงดนตรีที่ใช้บรรเลงกลางแจ้ง เช่น สวนสาธารณะ สนามแข่งขันกีฬาหรือในขบวนแห่ต่างๆ ◆ บทเพลงที่ใช้บรรเลงในวงดนตรีบรรเลงได้ทุกบทเพลงทั้งเพลงไทย เพลงสากล เพลงลูกทุ่ง ให้ความรู้สึกสนุกสนานครื้นเครง ◆ เครื่องดนตรีที่ใช้ในวงดนตรีได้แก่ คลาริเน็ต ทรัมเป็ต ทรอมโบน ดับเบิลเบส เปียโน กีตาร์กลอง และแซ็กโซโฟน ประกอบด้วย โซปราโนแซ็กโซโฟน อัลโตแซ็กโซโฟน เทเนอร์แซ็กโซโฟน และบาริโทนแซ็กโซโฟน พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ขณะทรงแซ็กโซโฟนในวงดนตรีแจ๊ส ◆ โอกาสที่ใช้บรรเลง ใช้บรรเลงในโอกาสต่าง ๆ ในการร้อง หรือประกอบการเต้นรำา เพื่อสร้างความสนุกสนาน เป็นลักษณะดนตรีชนิดหนึ่งที่พัฒนามาจากกลุ่มคนดำาในอเมริกาโดยมีลักษณะพิเศษ คือโน้ตบลูส์ จังหวะสวิงการโต้ตอบทางดนตรีและการเล่นสดซึ่งเครื่องดนตรีชนิดอื่นที่ใช้ในวงดนตรีมีดังนี้ ๓. แตรวง (Brass band) ๔. วงแจ๊ส (Jazz band) ๓. นักเรียนฟงซีดีเพลงที่บรรเลงโดย วงดนตรีสากล ๑ บทเพลง จากนั้น นักเรียนรวมกันสนทนา โดยใชคําถาม ดังนี้ • นักเรียนคิดวาบทเพลงนี้บรรเลง โดยวงดนตรีอะไร (ตัวอยางคําตอบ แตรวง) • นักเรียนคิดวาบทเพลงนี้บรรเลง ดวยเครื่องดนตรีอะไรบาง (ตัวอยาง คําตอบ ทรัมเปต กลองเบส ทรอมโบน) • นักเรียนรูสึกอยางไรที่ไดฟง บทเพลง (ตัวอยางคําตอบ ชื่นชอบ สนุกสนาน) ๔. นักเรียนดูบัตรคําและบัตรภาพ บนกระดาน ดังนี้ จากนั้นนักเรียนฟงการอธิบายเกี่ยวกับ แตรวงและวงแจส แลวรวมกันสรุป ความรูเปนแผนภาพความคิด แตรวง วงแจส ถาตองการบรรเลงเพลงลมหนาวจะเลือกวงดนตรีประเภทใดบรรเลง จึงจะเหมาะสมมากที่สุด ๑ วงสตริงคอมโบ ๒ วงแจส ๓ วงคอมโบ ๔ วงโยธวาทิต ๕ วงออรเคสตรา (เฉลย ๒ เพราะวงแจสเหมาะสําหรับใชบรรเลงเพลงที่มีความไพเราะ ใหความรูสึกสนุกสนานหรือโศกเศรา เชน เพลงลมหนาว เพลงยามเย็น) Step 1 ¢Ñé¹Êѧࡵ ÃǺÃÇÁ¢ŒÍÁÙÅ ขอสอบเนนสมรรถนะ

สุดยอดคูมือครู ๓๖ ขั้นสังเกต รวบรวมขอมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะหและสรุปความรู Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ขอสอบเนนสมรรถนะ 36 ดนตรี ม.๔-๖ เป็นวงดนตรีที่ใช้บรรเลงร่วมกับก�รขับร้องไม่จำ�กัดชนิดและจำ�นวนของเครื่องดนตรีแต่ที่นิยม ใช้มีดังนี้ ◆ เครื่องดนตรีที่ใช้ในวงดนตรีได้แก่ ทรัมเป็ต เทเนอร์แซ็กโซโฟน อัลโตแซ็กโซโฟน ทรอมโบนเปียโนกีต�ร์เบสและกลองชุด ◆ โอก�สที่ใช้บรรเลง ใช้บรรเลงในง�นทุกประเภท เพื่อคว�มสนุกสน�น เฉลิมฉลอง คำ�ถ�มท้�ท�ย วงคอมโบและวงสตริงคอมโบแตกต่างกันอย่างไร เป็นวงดนตรีขน�ดเล็กใช้บรรเลงประกอบก�รขับร้อง บรรเลงร่วมกับกลองชุดและเครื่องดนตรี บ�งชนิดเพื่อเพิ่มสีสันสร้�งคว�มสนุกสน�นและเพิ่มคว�มไพเร�ะม�กขึ้นเช่นเปียโนอิเล็กโทน ◆ เครื่องดนตรีที่ใช้ในวงดนตรีเช่นกีต�ร์เบสกีต�ร์คอร์ด ◆ โอก�สที่ใช้บรรเลง บรรเลงได้ในง�นทุกประเภท ◆ บทเพลงที่ใช้บรรเลงในวงดนตรีบรรเลงทุกบทเพลงต�มคว�มเหม�ะสมของง�น ประกอบก�รลีล�ศหรือเต้นรำ�บรรเลงในห้องอ�ห�รหรือสถ�นเริงรมย์ต่�งๆ ◆ บทเพลงที่ใช้บรรเลงในวงดนตรีเพลงทุกประเภท ได้แก่ เพลงลูกทุ่ง เพลงลูกกรุง เพลงส�กลและเพลงภ�ษ�ต่�งๆ ในการใช้เครื่องดนตรีควรใช้อย่างถูกวิธี เช่น ไม่นำาขลุ่ยมาเคาะ ตีแทนไม้กลอง ไม่นำา ไม้ตีระนาดไปตีเพื่อน เพราะจะทำาให้เกิดอันตราย และเครื่องดนตรีเสียหาย เครื่องดนตรีที่ใช้ไฟฟ้า ต้องมีความระมัดระวัง เช่น กีตาร์ไฟฟ้า ในการเสียบปลั๊ก ควรระมัดระวังไม่ให้สายไฟฟ้าเปียกน้ำ� หรือเสียบปลั๊กเครื่องดนตรีในขณะที่มือหรือตัวเปียกน้ำ� อาจทำาให้เกิดไฟฟ้าชอร์ตเป็นอันตรายถึง ชีวิตได้ ◆ บทเพลงที่ใช้บรรเลงในวงดนตรีเป็นบทเพลงที่มีคว�มไพเร�ะ ให้คว�มรู้สึกสนุกสน�น หรือโศกเศร้�ได้เช่นเพลงTigerRagของเบนนีกู๊ดแมน ๕. วงคอมโบ (Combo band) สรุป วงดนตรีสากลแต่ละประเภทมีการใช้เครื่องดนตรีที่แตกต่างกันไปตามแต่ละวง และใช้บรรเลง ในโอกาสที่แตกต่างกัน โดยมีจุดประสงค์เพื่อให้เกิดความสนุกสนาน ผ่อนคลาย หรือโศกเศร้า บทเพลงที่ใช้มีหลากหลายรูปแบบ หลายจังหวะ ขึ้นอยู่กับประเภทของวง และโอกาสที่ใช้บรรเลง ๖. วงสตริงคอมโบ (String combo band) ปลอดภัยไว้ก่อน ๕. นักเรียนดูบัตรคําและบัตรภาพที่ติด บนกระดาน ดังนี้ จากนั้นนักเรียนฟงการอธิบายเกี่ยวกับ วงคอมโบและวงสตริงคอมโบ แลว รวมกันสรุปความรูเปนแผนภาพ ความคิด วงคอมโบ วงสตริงคอมโบ ๖. นักเรียนแบงกลุม ๓ กลุม จากนั้นครู แจกกระดาษปอนด หรือกระดาษแข็ง ใหนักเรียนกลุมละ ๑ แผน แตละกลุม วาดแผนภาพความคิดวงดนตรีสากล แลวเขียนสรุปขอมูลของวงดนตรี- สากลแตละวง โดยกําหนดหัวขอ ดังนี้ • เครื่องดนตรีที่ใชในวงดนตรี • โอกาสที่ใชบรรเลง • บทเพลงที่บรรเลง • อารมณของบทเพลงที่ใชบรรเลง ¢Ñ鹤ԴÇÔà¤ÃÒÐˏ áÅÐÊÃØ»¤ÇÒÁÃÙŒ Step 2 เสริมความรู ครูควรสอน เบนนี กูดแมน นักคลาริเน็ตชาวอเมริกัน ไดรับฉายาวา ราชาเพลงสวิง เคยบรรเลงดนตรีแจสรวมกับพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร โดยพระองคทรงแซ็กโซโฟน Step 1 ¢Ñé¹Êѧࡵ ÃǺÃÇÁ¢ŒÍÁÙÅ

๓๗ สุดยอดคูมือครู รอบรูอาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณคา Self-Regulating เสริมความรู ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรูหลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและนําเสนอ Applying the Communication Skill วงดนตรีไทยและสากล 37 เว็บไซต์แนะนำา อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม การใช้และบำารุงรักษาเครื่องดนตรีเป็นสิ่งที่ทำาให้เครื่องดนตรีมีอายุการใช้งานยาวนาน เครื่องดนตรีไม่เสียหาย เป็นการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม คือ ทำาให้ไม่เกิดการสูญเสียทรัพยากรทางธรรมชาติ ในการนำามาทำาเครื่องดนตรีใหม่ ให้นักเรียนอ่�นคำ�และคว�มหม�ยของคำ�ต่อไปนี้ วงดนตรีสากล www.thaigoodview.com พระเมรุ ที่เผ�ศพ เดิมผูกหุ่นทำ�เป็นภูเข�ตั้งที่เผ�ขึ้นบนนั้น ของหลวงทำ�เป็นเรือนโถง เครื่องยอดหรือมณฑป ครอบที่เผ� เรียกว่� พระเมรุ คำาศัพท์ คำาอ่าน ความหมาย เกียรติยศ เกียด-ติ-ยด เกียรติโดยฐ�นะตำ�แหน่งหน้�ที่หรือช�ติชั้นวรรณะ พระ - เมน, พระ - เม- รุ มล�ยู มะ -ล� -ยู ชื่อช�ติหนึ่งอยู่ในประเทศม�เลเซียและเก�ะต่�งๆ ตอนใต้ของแหลมมล�ยู สมโภช สม- โพด ง�นเลี้ยง ง�นฉลองในพิธีมงคลเพื่อคว�มยินดีร่�เริง กิจกรรมพัฒน�คว�มส�ม�รถในก�รอ่�น Step 3 ¢Ñé¹»¯ÔºÑµÔ áÅÐÊÃØ»¤ÇÒÁÃÙŒ ËÅѧ¡Òû¯ÔºÑµÔ ๗. นักเรียนทําแผนพับวงดนตรีสากล ที่นาสนใจ ๑ วง และตกแตงใหสวยงาม โดยกําหนดหัวขอในการทําแผนพับ ดังนี้ • วงดนตรี • เครื่องดนตรีที่ใชในวงดนตรี • โอกาสที่ใชบรรเลง • บทเพลงที่ใชบรรเลง ๘. นักเรียนรวมกันสรุปสิ่งที่เขาใจเปน ความรูรวมกัน ดังนี้ • วงโยธวาทิต เปนวงดนตรีที่ ใชบรรเลงไดหลายโอกาส เชน เดินขบวนพาเหรด เดินสวนสนาม • แตรวง เปนวงดนตรีที่บรรเลง กลางแจง บรรเลงในขบวนแหตาง ๆ และบรรเลงประเภทที่สรางความ สนุกสนานใหกับงาน • วงแจส วงคอมโบ และวงสตริงคอมโบ เปนวงดนตรีที่ใชบรรเลง ประกอบงานตาง ๆ และบรรเลง ประกอบการเตนรํา เพื่อเพิ่มความ สนุกสนาน บทเพลงที่ใชบรรเลง มีความไพเราะขึ้นอยูกับความเหมาะสม ของงาน เสริมความรู ครูควรสอน วงเชมเบอรมิวสิก (chamber music) คือ วงดนตรีขนาดเล็กที่บรรเลงโดยนักดนตรีตั้งแต ๒-๙ คน เหมาะที่จะแสดงในสถานที่เล็ก ๆ ไมกวางขวางนัก วงเชมเบอรมิวสิกมีชื่อเรียกเฉพาะตามจํานวนของผูบรรเลง ดังนี้ ๑. ผูบรรเลง ๒ คน เรียกวา ดูโอ (duo) ๒. ผูบรรเลง ๓ คน เรียกวา ตรีโอ (trio) ๓. ผูบรรเลง ๔ คน เรียกวา ควอรเท็ต (quartet) ๔. ผูบรรเลง ๕ คน เรียกวา ควินเท็ต (quintet) ๕. ผูบรรเลง ๖ คน เรียกวา เซกซเท็ต (sextet) ๖. ผูบรรเลง ๗ คน เรียกวา เซปเท็ต (septet) ๗. ผูบรรเลง ๘ คน เรียกวา ออกเท็ต (octet) ๘. ผูบรรเลง ๙ คน เรียกวา โนเน็ต (nonet) นอกจากนี้ชื่อเรียกของวงเชมเบอรมิวสิก ยังบอกลักษณะของเครื่องดนตรีที่ใชบรรเลงดวย เชน สตริงควอรเท็ต (string quartet) คือ การบรรเลง จําพวกเครื่องสาย

สุดยอดคูมือครู ๓๘ ขั้นสังเกต รวบรวมขอมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะหและสรุปความรู Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ขอสอบเนนสมรรถนะ 38 ดนตรี ม.๔-๖ วงดนตรีไทย และสากล วงดนตรีไทย วงดนตรีสากล วงปี่พาทย์ เป็นวงดนตรีที่ใช้เครื่องดนตรีประเภทตีและเป่� ใช้บรรเลงได้ทั้งง�นมงคล ง�นอวมงคล และก�รแสดงประเภทโขน ละคร วงออร์เคสตรา ประกอบด้วยเครื่องส�ย เครื่องเป่�ลมไม้เครื่องเป่�- ลมทองเหลืองและเครื่องตีมักใช้ประกอบก�รแสดงอุปร�กรหรือละคร โอเปร� (Opera) วงโยธวาทิต ประกอบด้วยเครื่องเป่�ลมไม้เครื่องเป่�ลมทองเหลือง และเครื่องตีใช้บรรเลงในก�รสวนสน�มนำ�ขบวนพ�เหรด แตรวง ประกอบด้วยเครื่องเป่�ลมทองเหลืองและเครื่องตีเป็น วงดนตรีที่ใช้บรรเลงกล�งแจ้ง วงคอมโบ เป็นวงดนตรีที่ใช้บรรเลงร่วมกับก�รขับร้องในง�น ทุกประเภท เพื่อคว�มสนุกสน�น เฉลิมฉลอง ประกอบก�รลีล�ศหรือ เต้นรำ� วงแจ๊ส พัฒน�ม�จ�กกลุ่มคนดำ�ในอเมริก� ใช้บรรเลงในโอก�ส ต่�งๆในก�รร้องหรือประกอบก�รเต้นรำ� เพื่อสร้�งคว�มสนุกสน�น วงสตริงคอมโบ เป็นดนตรีขน�ดเล็กใช้บรรเลงประกอบก�รขับร้อง บรรเลงร่วมกับกลองชุด วงเครื่องสาย เป็นวงดนตรีที่ใช้เครื่องดนตรีประเภทดีดและสี เป็นหลักใช้บรรเลงในง�นทั่วไปในบริเวณไม่กว้�งหรือโล่งจนเกินไป วงมโหรี ประกอบด้วยเครื่องดนตรีของวงปี่พ�ทย์และวงเครื่องส�ย แต่เพิ่มซอส�มส�ยและซอส�มส�ยหลิบใช้บรรเลงในง�นมงคลไม่นิยม ใช้บรรเลงในง�นศพ ผังสรุปสาระสำาคัญ ปที่นิยมใชเปาในวงปพาทยปจจุบันคือปชนิดใด ๑ ปใน ๒ ปนอก ๓ ปไฉน ๔ ปชวา ๕ ปกาหลอ (เฉลย ๑ เพราะปในเปนปชนิดหนึ่งที่ใชในวงปพาทย รูปรางคลายปนอก เปนปขนาดใหญที่สุด เปนปที่ใชกันมากที่สุด) ๙. นักเรียนแตละกลุมออกมานําเสนอ แผนภาพความคิดวงดนตรีสากล หนาชั้นเรียน โดยเพื่อนและครู รวมกันประเมินผลและตรวจสอบ ความถูกตอง ¢Ñé¹Ê×èÍÊÒÃáÅйíÒàÊ¹Í Step4 ๑๐. นักเรียนรวบรวมแผนพับวงดนตรี- สากลไปมอบใหหองสมุดของโรงเรียน เพื่อเผยแพรความรูแกนักเรียน ในโรงเรียนและผูที่สนใจศึกษา Step5 ¢Ñé¹»ÃÐàÁÔ¹à¾×èÍà¾ÔèÁ¤Ø³¤‹Ò ºÃÔ¡ÒÃÊѧ¤Á áÅШԵÊÒ¸ÒóРขอสอบเนนสมรรถนะ

๓๙ สุดยอดคูมือครู รอบรูอาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณคา Self-Regulating เสริมความรู ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรูหลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและนําเสนอ Applying the Communication Skill กิจกรรมการเรียนรู วงดนตรีไทยและสากล 39 งานวันแม่แห่งชาติ งานวันเด็ก งานกีฬาสี ๑. สถานการณ์ที่เลือก ๒. วงดนตรีที่เลือกบรรเลง ๓. เครื่องดนตรีที่ใช้ในวงดนตรี ๔. บทเพลงที่ใช้บรรเลงยกตัวอย่าง๑เพลง ๕. เพราะเหตุใดจึงเลือกวงดนตรีนี้ แบบบันทึกการจัดวงดนตรี วง ลักษณะ สิ่งที่ เหมือนกัน วง ลักษณะ ๑. ให้นักเรียนเลือกวงดนตรีสากล ๒ วง แล้วเปรียบเทียบความเหมือนและความแตกต่างของ วงดนตรีทั้ง ๒ วงลงในแผนภาพเปรียบเทียบดังตัวอย่างต่อไปนี้ ๒. ให้นักเรียนเลือกสถานการณ์ที่กำาหนดให้๑สถานการณ์และจัดวงดนตรีให้เหมาะสมกับงาน ลงในแบบบันทึกดังตัวอย่างต่อไปนี้ ๒ วงดนตรีสากล ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๑ ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๒ ตัวชี้วัด เครื่องดนตรีชนิดใดที่ไมมีในวงเครื่องสาย ๑ A C ๒ A B ๓ A C D ๔ A B C ๕ A B D (เฉลย ๑ เพราะวงเครื่องสายประกอบดวยเครื่องดนตรีประเภทดีดและสี เปนหลัก แตระนาดเอกและฆองวงเปนเครื่องตี) A ระนาดเอก B ขลุยเพียงออ C ฆองวง D ฉิ่ง E จะเข ขอสอบเนนสมรรถนะ

สุดยอดคูมือครู ๔๐ ขั้นสังเกต รวบรวมขอมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะหและสรุปความรู Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ขอสอบเนนสมรรถนะ คำถามพัฒนากระบวนการคิด 40 ดนตรี ม.๔-๖ ✤ เครื่องดนตรีที่ใช้ในวงดนตรี ✤ โอก�สที่ใช้บรรเลง ✤ บทเพลงที่ใช้บรรเลง ✤ อ�รมณ์ของบทเพลงที่ใช้บรรเลง ๑. วงดนตรีส�กลวงใดที่เหม�ะในก�รบรรเลงในง�นรื่นเริงปีใหม่ ๒. วงออร์เคสตร�กับวงโยธว�ทิตแตกต่�งกันอย่�งไร ๓. วงดนตรีไทยและวงดนตรีส�กลส�ม�รถนำ�ม�บรรเลงด้วยกันได้หรือไม่ เพร�ะเหตุใด ๔. ถ้�นักเรียนต้องไปแข่งขันประกวดวงโยธว�ทิตจะแสดงอย่�งไรให้น่�สนใจ ๕. แตรวงส�ม�รถนำ�ม�บรรเลงในง�นประเพณีใดของไทยได้บ้�ง ๓. ให้นักเรียนทำ�แผ่นพับวงดนตรีส�กลที่น่�สนใจ ๑ วง ตกแต่งให้สวยง�ม โดยครูกำ�หนดหัวข้อ ในก�รทำ�แผ่นพับดังนี้ ✤ วงดนตรี ✤ เครื่องดนตรีที่ใช้ในวงดนตรี ✤ โอก�สที่ใช้บรรเลง ✤ บทเพลงที่ใช้บรรเลง จ�กนั้นให้นักเรียนออกม�นำ�เสนอแผ่นพับของตนเองหน้�ชั้นเรียนทีละคน ๔. ให้นักเรียนสรุปข้อมูลเป็นแผนภ�พวงดนตรีส�กลโดยนำ�เสนอข้อมูลในหัวข้อต่อไปนี้ วงดนตรีสากล วงออร์เคสตร� วงคอมโบ แตรวง วงแจ๊ส วงโยธว�ทิต วงสตริงคอมโบ ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๒ ตัวชี้วัด แนวคําตอบ ๑. วงสตริงคอมโบ ๒. ว ง อ อ ร เ ค ส ต ร า จ ะ นั่ ง บ ร ร เ ล ง ใ ช บทเพลงคลาสสิก สวนวงโยธวาทิต นิยมบรรเลงในขบวนพาเหรด การเดิน สวนสนาม ใชบทเพลงจังหวะมารช ๓. ได เพราะมีลักษณะการบรรเลงคลายกัน เมื่อนํามาบรรเลงรวมกันจะทําใหเกิด ความแปลกใหมและนาสนใจ ๔. แสดงโดยมีการแปรแถว แปรขบวน เปนรูปแบบตาง ๆ ขณะบรรเลงดนตรี ๕. งานอุปสมบท งานประเพณีแหเทียนพรรษา งานประเพณีบุญบั้งไฟ งานประเพณี ลอยกระทง วงดนตรีสากลประเภทใดมีผูอํานวยเพลง ๑ วงเชมเบอรมิวสิก ๒ วงออรเคสตรา ๓ วงแตรวง ๔ วงคอมโบ ๕ วงแจส (เฉลย ๒ เพราะผูอํานวยเพลง คือ ผูกํากับหรือควบคุมการบรรเลงการแสดงดนตรี ของวงออรเคสตรา วงโยธวาธิต ใหมีความพรอมเพรียงและสมบูรณในการแสดง) ขอสอบเนนสมรรถนะ

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 41 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู หนวยการเรียนรูที่ อธิบายเหตุผลที่คนต่างวัฒนธรรมสร้างสรรค์งานดนตรีแตกต่างกัน (ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๓) การสร้างสรรค์งานดนตรีเกิดขึ้นจากปัจจัยหลายด้านที่ทำาให้ดนตรีเกิดการพัฒนาขึ้น ทำาให้มนุษย์ เกิดความผ่อนคลาย สนุกสนาน เมื่อได้รับฟังหรือชมผลงานดนตรี ปัจจัย ในการสร้างสรรค์ผลงานดนตรี ในแต่ละวัฒนธรรม ความเชื่อกับการสร้างสรรค์ งานดนตรี ศาสนากับการสร้างสรรค์ งานดนตรี วิถีชีวิตกับการสร้างสรรค์ งานดนตรี เทคโนโลยีกับการสร้างสรรค์ งานดนตรี สร้างสรรค์ งานดนตรี ๒ สร้างสรรค์งานดนตรี สาระสำาคัญ ผังสาระการเรียนรู้ ตัวชี้วัด เป้าหมายการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ศ ๒.๑ เข้าใจและแสดงออกทางดนตรีอย่าง สร้างสรรค์ วิเคราะห์ วิพากษ์วิจารณ์คุณค่า ดนตรี ถ่ายทอดความรู้สึก ความคิดต่อ ดนตรีอย่างอิสระ ชื่นชม และประยุกต์ใช้ ในชีวิตประจำวัน บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 นักเรียนร่วมกันสำ รวจดนตรีในท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำ วัน แล้วร่วมกันสร้างสรรค์ผลงานดนตรี โดยจัดทำ ในรูปแบบวีซีดีหรือดีวีดี จากนั้นนำ เสนอผลงานโดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในรูปแบบที่น่าสนใจ จดุ ประกายโครงงาน สมรรถนะสำ คัญของผู้เรียน ๑. ความสามารถในการสื่อสาร ๒. ความสามารถในการคิด ๓. ความสามารถในการแก้ปัญหา ๔. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ๕. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ใฝ่เรียนรู้ ตัวชี้วัดที่ ๔.๑ ตั้งใจ เพียรพยายามใน การเรียนและเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน ตัวชี้วัดที่ ๖.๑ ตั้งใจและรับผิดชอบใน การปฏิบัติหน้าที่การงาน

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 42 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ 42 ดนตรี ม.๔-๖ การสร้างสรรค์ผลงานด้านดนตรีเกิดขึ้นจากเหตุปัจจัยหลายอย่าง ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับ วิถีชีวิต ความเป็นอยู่ของมนุษย์ จึงทำาให้เกิดการสร้างสรรค์ผลงานด้านดนตรีขึ้นเพื่อสร้างความ ผ่อนคลาย เพลิดเพลิน ปัจจัยที่ทำาให้เกิดการสร้างสรรค์ผลงานดนตรี มีดังนี้ ในท้องถิ่นของนักเรียนมีความเชื่อเกี่ยวกับดนตรีอย่างไรบ้าง ๑. ความเชื่อกับการสร้างสรรค์งานดนตรี ดนตรีเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นมาพร้อมกับมนุษย์ ส่วนรูปแบบหรือความแตกต่างของดนตรี อยู่ที่สังคมและลักษณะความเป็นอยู่ วิถีชีวิตของคนในสังคม ในสมัยโบราณ มนุษย์มีการล่าสัตว์เพื่อ เป็นอาหารและเครื่องนุ่งห่ม ประวัติดนตรีตะวันตกกล่าวว่า นักล่าสัตว์จะใช้หนังสัตว์คลุมตัว คลุมหน้า ใช้ธนูเป็นอาวุธ โดยจับคันธนูด้านหนึ่ง แล้วใช้มือหนึ่งดีดสายธนูให้เกิดเสียงเพื่อล่อกวางเรนเดียร์ ให้ออกมา ทั้งยังเชื่อกันว่าสามารถทำาให้สัตว์เชื่องลงได้ด้วยวิธีนี้ จึงเกิดเป็นเครื่องดนตรีประเภทดีด ขึ้น นอกจากนั้นมนุษย์ยังมีการปรบมือ กระทืบเท้า ตีเกราะ เคาะไม้ จึงเกิดเป็นเสียงต่าง ๆ ที่ทำาให้เกิด เสียงดนตรีและมนุษย์ยังเชื่ออีกว่าเสียงเหล่านี้สามารถรักษาโรคได้ และสามารถเรียกร้องธรรมชาติได้ เช่น เรียกฝน หรือร้องขอให้นำาความเจริญมาสู่กลุ่มชนของตน ดนตรีมีความเกี่ยวข้อง กับชีวิตประจำาวันของ นักเรียนอย่างไรบ้าง ปัจจัยในการสร้างสรรค์ผลงานดนตรีในแต่ละวัฒนธรรม จุดประกายความคิด ตัวชี้วัด ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๓ ภาระงาน/ชิ้นงาน จัดทำผลการสำ รวจการแสดงดนตรีใน ท้องถิ่น โดยใช้ไมโครซอฟต์ออฟฟิศเพาเวอร์พอยต์ ๑. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยใช้คำถาม ดังนี้ • ในท้องถิ่นของนักเรียนมีความเชื่อ เรื่องใดมากที่สุด และมีการนำดนตรี เข้าไปเกี่ยวข้องอย่างไร ๒. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยใช้คำถาม ดังนี้ • การแสดงดนตรีลักษณะใดที่ แสดงถึงวิถีชีวิตของคนในสังคม (ตัวอย่างคำ ตอบ การบรรเลงดนตรี ในงานอุปสมบท) • เพราะเหตุใด ดนตรีในแต่ละ วัฒนธรรมจึงมีความแตกต่างกัน (ตัวอย่างคำ ตอบ เครื่องดนตรีหรือ วิธีการขับร้องที่แตกต่างกัน การใช้เสียง ประสานและบันไดเสียงที่แตกต่างกัน และรูปแบบของจังหวะและอัตราจังหวะ ของดนตรีที่แตกต่างกัน) ๓. นักเรียนแบ่งกลุ่มศึกษาและรวบรวม ข้อมูลเกี่ยวกับปัจจัยในการสร้างสรรค์ ผลงานดนตรีในแต่ละวัฒนธรรม จากหนังสือเรียนและแหล่งเรียนรู้ ที่หลากหลาย Step 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 43 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู สร้างสรรค์งานดนตรี 43 ทางด้านดนตรีไทย จากการตีเกราะเคาะไม้เกิดเป็นเกราะโกร่งเพื่อใช้ในการประกอบอาชีพ ไล่ล่าสัตว์และการบันเทิง พัฒนามาเป็นกลอง การเป่าเพื่อยิงนกตกปลา ต่อมาจึงพัฒนากลายมาเป็น ขลุ่ย ปี่ แสดงให้เห็นว่าเครื่องดนตรีของไทยมักจะเกิดขึ้นจากความบันเทิงของชาวบ้าน ต่อมาจึง ประเทศทางยุโรปมักใช้ดนตรีเป็นสื่อนำาให้คนเข้าใจในศาสนาง่ายขึ้น ในสมัยกรีกและโรมัน ใช้บทเพลงในการสวด การสักการะ และเพื่ออ้อนวอนร้องขอสิ่งที่ต้องการ ต่อมาดนตรีไม่ได้มีเฉพาะใน โบสถ์และพระราชวังเท่านั้น แต่ได้เริ่มกระจายสู่สามัญชน เมื่อกรีกและโรมันเสื่อมอำานาจ ศาสนาคริสต์ ดนตรีสากล การแห่บั้งไฟมีการนำาดนตรีมาประกอบ พิธีกรรมเป็นพิธีเกี่ยวกับความเชื่อในเรื่อง การขอฝนจากเทวดาให้ฝนตกตามฤดูกาล เกี่ยวกับศาสนาและพระราชวัง เมื่อดนตรีเจริญมากขึ้น ผู้บรรเลงและ ผู้มีหน้าที่เกี่ยวข้องกับทางดนตรีจำาเป็นต้องสร้างสรรค์บทเพลงที่ให้ อารมณ์แก่ผู้รับฟัง รวมทั้งการสร้างสรรค์เครื่องดนตรีประเภทต่าง ๆ ขึ้น จนเกิดเป็นวงดนตรีต่าง ๆ อีกทั้งคนไทยยังมีความเชื่อเกี่ยวกับพิธีต่าง ๆ ความ เชื่อถือในเรื่องสิ่งศักดิ์สิทธิ์ การบูชาเทวดา จึงมีการนำาดนตรีมาใช้ บรรเลงประกอบในพิธีกรรมเพื่อความศักดิ์สิทธิ์ และสร้างบรรยากาศ ในงานพิธีกรรม ดนตรีจึงมีส่วนสร้างความเพลิดเพลินให้มนุษย์เกิด ความผ่อนคลาย มีการค้นพบว่าสมัยกรีก อียิปต์ โรมัน ครอง ความยิ่งใหญ่ ดนตรีของอียิปต์โบราณมี ฮาร์ป (harp) แมนโดลินขนาดใหญ่ใช้ดีดเรียกว่า ลูต (lute) จากนั้นมี ขลุ่ยคู่ (double reed pipe) และไพป์ (pipe) จากการ ค้นคว้าพบว่าเครื่องดนตรีเหล่านี้เกิดขึ้นมาเพื่อใช้บูชา เทพเจ้า และเพื่อบรรเลงแด่พระเจ้าแผ่นดินในพระราชวัง เมื่อมีกลุ่มชนมากขึ้นก็มีการไปมาหาสู่บอกข่าวคราวแก่กัน มีการนำาเขาสัตว์มาเป่ า นำา หนังสัตว์มาขึงเป็นกลอง เป็นการบอกข่าวหรือแจ้งเหตุในระยะไกล จากนั้นจึงเกิดเป็นเครื่องดนตรี ที่ให้ความบันเทิงในชีวิตของมนุษย์ เชื่อกันว่าในทางดนตรีสากล เครื่องดนตรีประเภทเครื่องสาย จะถือกำาเนิดก่อน ส่วนของไทยน่าจะเกิดจากเครื่องดนตรีประเภทตี เพราะในชีวิตประจำาวันและ การประกอบอาชีพจะอยู่กับไม้ค่อนข้างมาก มีการตีเกราะ เคาะไม้บอกข่าว และใช้หาอาหารด้วยการ ไล่ต้อนสัตว์ ๒. ศาสนากับการสร้างสรรค์งานดนตรี ลูต เสริมความรู้ ครูควรสอน อียิปต์ เป็นประเทศในแอฟริกาตะวันออกเฉียงเหนือ เป็นประเทศที่มีชื่อเสียง ด้านอารยธรรมโบราณรวมถึงสิ่งโบราณต่าง ๆ เช่น พีระมิด หุบเขากษัตริย์ ๔. นักเรียนชมวีซีดีหรือดีวีดี การแสดง เซิ้งบั้งไฟประกอบขบวนแห่บั้งไฟ จากนั้นร่วมกันสนทนา โดยใช้คำถาม ดังนี้ • ก า ร แ ส ด ง ที่ นั ก เ รี ย น ช ม คื อ การแสดงอะไร (การแสดงเซิ้งบั้งไฟ) • การแสดงนี้มีเครื่องดนตรีชนิด ใดบ้าง (ตัวอย่างคำ ตอบ แคน พิณ โปงลาง) • การแสดงนี้เกี่ยวข้องกับความเชื่อ ในเรื่องใด (ตัวอย่างคำ ตอบ ความเชื่อ ในเรื่องสิ่งศักดิ์สิทธิ์) • นักเรียนรู้สึกอย่างไรที่ได้ชม การแสดงนี้ (ตัวอย่างคำ ตอบ ชื่นชอบ สนุกสนาน) ๕. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยใช้คำถาม ดังนี้ • พิธีทางศาสนาพิธีใดบ้างที่นำ ดนตรีไทยเข้าไปมีส่วนร่วม (ตัวอย่าง คำตอบ งานสมโภช พิธีทำบุญเลี้ยงพระ พิธีไหว้ครู) • เพราะเหตุใดจึงมีการนำดนตรีไทย มาบรรเลงในพิธีทำบุญเลี้ยงพระ (ตัวอย่างคำตอบเพื่อบอกกล่าวชาวบ้าน ว่ามีการทำบุญ การเทศนาธรรม และ อัญเชิญเทวดา) Step 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 44 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ 44 ดนตรี ม.๔-๖ ได้เข้ามาพัฒนาดนตรียุโรป เพราะบทเพลงทางศาสนาคริสต์ของชาวยิวหรือชาวฮิบรู ได้ผสมผสาน ไปกับบทเพลงทางศาสนาของกรีกและโรมัน จนกลายเป็นเพลงทางศาสนาในท่วงทำานองแบบใหม่ที่ใช้ใน พิธีทางศาสนา โบสถ์จึงเป็นที่รวบรวมบทเพลง และเป็นสถานที่ฝึกหัดผู้ที่เกี่ยวข้องทางดนตรีที่ใช้ในโบสถ์ ราวศตวรรษที่ ๕ เครื่องดนตรีชิ้นแรกที่ใช้บรรเลงในโบสถ์ คือ ออร์แกน ใช้เล่นเพลงที่เป็น บทสวดทำานองเก่าแก่ของชาวยิว ต่อมาสันตะปาปา เกรกอรีมหาราช (Gregory the Great) เป็นผู้รวบรวมบทสวดทั้งหลายมาเขียนเครื่องหมายกำากับการร้องให้ถูกต้อง ใช้ร้องทางศาสนา เรียกว่า เพลงสวด (chant) นอกจากนี้ยังได้ฝึกนักร้องประจำาโบสถ์ เรียกว่า คไวร์ (choir) แล้วส่งไปเป็นครูฝึกนักร้องในโบสถ์ทั่วยุโรป บทเพลงสวดของสันตะปาปาผู้นี้มีชื่อว่า เพลงสวดเกรกอเรียน (Gregorian chant) คำาร้องที่ใช้เป็นภาษาละติน ต่อมาได้จัดให้มีการประสานเสียง การร้องทางศาสนาเพิ่มขึ้น เป็นการประสานเสียง ๒ เสียง ก่อให้เกิดทำานองเพลงที่ไพเราะ ราวศตวรรษที่ ๑๒ ในระหว่างนี้ประเทศฝรั่งเศสตอนใต้ตื่นตัวด้านดนตรีมากขึ้น จึงเกิด นักดนตรีขึ้นหลายพวก ได้แก่ ตรูบาดูร์ (troubadour) มินสเตรล (minstrel) และตรูแวร์ (trouvçre) ตรูบาดูร์ เป็นพวกขุนนางรักดนตรี ร่วมกันปรับปรุงบทเพลงเป็นเพลงขับร้องที่ถูกต้องตามลักษณะ การประพันธ์เพลง เพลงพวกนี้แพร่หลายไปทางตอนเหนือของฝรั่งเศส โดยพวกนักดนตรีอาชีพ คือ พวกตรูแวร์ มินสเตรล เป็นนักร้องประจำาในพระราชวัง ลักษณะเพลงเหมือนพวกตรูบาดูร์ ในงานพิธีรื่นเริง ต่าง ๆ จะให้พวกตรูบาดูร์และพวกมินสเตรลมาบรรเลงถือว่าเป็นที่นิยมมาก นอกจากนี้ยังมีการ บันทึกโน้ต วิโอล รีเบก ฟลูต ราวศตวรรษที่ ๑๓ ในช่วงเวลานี้ประเทศ อิตาลี ฝรั่งเศส เบลเยียม และอังกฤษเป็น ศูนย์กลางดนตรีของยุโรป ผู้มียศถาบรรดาศักดิ์ ทั้งหลายจะต้องมีความรู้ทางด้านดนตรีดี ดังนั้น จึงมีการจ้างนักดนตรีไว้เพื่อแต่งเพลงให้ร้องและ เล่นกันเป็นที่สนุกสนาน ช่วงนี้มีการประพันธ์เพลง ขับร้องประสานเสียงทางศาสนาขึ้นเป็น ๓ แนว เรียกว่า โมเท็ต (motet) เครื่องดนตรีที่ใช้ ได้แก่ วิโอล (viol) รีเบก (rebec) และฟลูต (flute) และ ใช้บรรเลงแทนการขับร้องด้วย กลางศตวรรษที่ ๑๕ การร้องได้พัฒนาโดยการใช้เสียงประสาน ๔ แนว คือ เสียงโซปราโน (soprano) อัลโต (alto) เทเนอร์ (tenor) และเบส (bass) ถือเป็นแบบมาตรฐานในการจัดเสียงสำาหรับ การร้องประสานเสียง หรือที่เรียกว่า คอรัส(chorus) ศตวรรษที่ ๑๖ เกิดสงครามขึ้น มีการห้ามร้องเพลงสวด คนทั่วไปสนใจเพลงหลาย ๆ เสียง นักร้องสมัครเล่นมีมากขึ้น เครื่องดนตรีมีมากขึ้น เช่น ฟลูต เป็นเครื่องเป่าตามแนวนอน พบครั้งแรกที่ประเทศจีน ประมาณ ๙๐๐ ปีก่อน และได้แพร่หลายไปถึงยุโรป ใน ค.ศ.๑๘๓๒ ผู้ผลิตเครื่องดนตรีชาวเยอรมัน ได้คิดค้นและเปลี่ยนวัสดุที่ใช้ผลิตฟลูตจากไม้เป็นโลหะ รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นคิดวิเคราะห์ และสรุปความรู้ Step 2 ๖. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น วิ เ ค ร า ะ ห์ แ ล ะ แสดงความคิดเห็นว่า ปัจจัยการ สร้างสรรค์งานดนตรี ด้านความเชื่อ ในอดีตของไทยและชาติตะวันตก ว่ามีความเหมือนและแตกต่างกัน อย่างไร เป็นแผนภาพความคิด ๗. นั ก เ รี ย น คิ ด ป ร ะ เ มิ น เ พื่ อ เ พิ่ ม คุณลักษณะอันพึ งประส งค์ด้าน ใฝ่เรียนรู้โดยร่วมกันบอกเหตุผลว่า เพราะเหตุใดชาวตะวันตกจึงนิยม ร้องเพลงในโบสถ์ เสริมความรู้ ครูควรสอน เสียงประสาน คือ ความสอดคล้องของจังหวะ ทำนอง และเนื้อเพลง

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 45 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู สร้างสรรค์งานดนตรี 45 โบว์ วิโอล (bowed viol) มีหลายขนาด ใช้เล่นบนเข่าหรือถือบนมือ ลูต (lute) รูปร่างคล้ายแมนโดลินแต่ใหญ่กว่า เวอร์จินัล (virginal) เครื่องดนตรีประเภทคีย์บอร์ดเล็ก ๆ มีลักษณะคล้ายเปียโน มีเสียงเบามาก ออร์แกน มีวิวัฒนาการจากของเดิม เล่นโน้ตได้มากกว่า นำาเสียงร้องได้ บรรเลงเดี่ยวได้ กลางศตวรรษที่ ๑๘ เครื่องดนตรีประเภทเครื่องเป่านำามาใช้ในโบสถ์ทั้งของโปรเตสแตนต์และ คาทอลิก และในวงดุริยางค์ด้วย สิ่งเหล่านี้เป็นงานสร้างสรรค์ทางดนตรีที่เกี่ยวกับศาสนาหรือศาสนากับการสร้างสรรค์งานดนตรี สากล ดนตรีไทย ส่วนใหญ่จะเกี่ยวข้องกับศาสนา เช่น การสมโภชหรือฉลองพระพุทธรูป หรือการนำา มาประกอบการทำาพิธีเลี้ยงพระ เช้า-เย็น จะมีการกำาหนดเพลงเป็นรูปแบบโดยเฉพาะ การไหว้ครูทาง ดนตรี-นาฏศิลป์จะมีเพลงบรรเลงเพื่ออัญเชิญครู การเทศน์มหาชาติ ซึ่งสิ่งเหล่านี้เป็นความเกี่ยวข้องของ ดนตรีไทยกับศาสนาที่สร้างสรรค์เป็นบทเพลงต่าง ๆ เช่น ◆ การสมโภชพระอัฏฐารส หลังจากสร้างเสร็จเมื่อ พ.ศ. ๑๙๑๓ ในสมัยกรุงสุโขทัยมีการบรรเลงด้วยฆ้อง กลอง ปี่ มีการเป่ าเขา ร่วมด้วย กลองตะโพน กลองทัด แตรสังข์ กังสดาล การสมโภชครั้งนี้มีขึ้น ที่จังหวัดลำาพูน เป็นการค้นคว้าจากศิลาจารึกวัดพระยืน จังหวัดลำาพูน เพื่อแสดงให้เห็นว่าดนตรีไทยมีการอ้างอิงถึง ตั้งแต่สมัยกรุงสุโขทัยเป็นราชธานี และมีเครื่องดนตรีชนิด ใดบ้าง ส่วนการบรรเลงมีแต่การสันนิษฐานว่า เป็นการบรรเลงประโคมไฟ ดนตรีไทย วัดพระยืน จังหวัดลำาพูน โบว์ วิโอล เวอร์จินัล ออร์แกน เสริมความรู้ ครูควรสอน โปรเตสแตนต์ เป็นนิกายในศาสนาคริสต์ ไม่ยกย่องบูชาพระและนักบุญ ถือว่าศาสนิกชนทุกคนเป็นพระเท่าเทียมกัน คาทอลิก เป็นนิกายในศาสนาคริสต์ที่มีสันตะปาปาเป็นผู้นำ พระอัฏฐารส พระพุทธรูปประทับยืนที่นิยมสร้างกันในสมัยสุโขทัย ขั้นคิดวิเคราะห์ และสรุปความรู้ Step 2 ๘. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และแสดงความคิดเห็นว่า ปัจจัยด้านศาสนา ส่งผลต่อการสร้างสรรค์ดนตรีอย่างไร เป็นแผนภาพความคิด ๙. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์เปรียบเทียบ ความแตกต่างของดนตรีในศตวรรษ ที่ ๑๕ และศตวรรษที่ ๑๖ ว่า ศาสนา มีส่วนเกี่ยวข้องอย่างไร เป็นแผนภาพ ความคิด ออร์แกนที่ใหญ่ที่สุดในโลกอยู่ที่ประเทศอะไร ๑ สหรัฐอเมริกา ๒ อิตาลี รอบรู้อาเซียนและโลก

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 46 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ ความรู้เพิ่มเติม 46 ดนตรี ม.๔-๖ ◆ ดนตรีไทยกับการเลี้ยงพระ การทำาบุญเลี้ยงพระมีการปฏิบัติกันมาเสมอทั้งในเวลาเทศกาล หรือนอกเทศกาลตามแต่โอกาส การเลี้ยงพระจะนิมนต์พระมาสวดมนต์เย็นก่อน สวดเสร็จแล้วก็กลับ วัด ในตอนเช้าจึงนิมนต์มาฉันเช้า ช่วงทำาเพลงตอนเย็น เรียกว่าโหมโรงเย็น เพื่อประกาศให้ชาวบ้าน ใกล้เคียงทราบว่าที่นี่มีการสวดมนต์เย็น และถือว่าเป็นการอัญเชิญเทพยดามาเป็นสิริมงคลในงาน เพลงที่ใช้บรรเลงโหมโรงเย็นเรียงตามลำาดับ ดังนี้ ๑. เพลงสาธุการ ๒. เพลงตระ ๓. เพลงรัวสามลา ๔. เพลงเข้าม่าน ๕. เพลงปฐม ๖. เพลงลา ๗. เพลงเสมอ ๘. เพลงรัวลาเดียว ๙. เพลงเชิด ๑๐. เพลงกลม ๑๑. เพลงชำานาญ ๑๒. เพลงกราวใน-ลา เพลงที่ใช้บรรเลงโหมโรงเช้า เรียงตามลำาดับ ดังนี้ ๑. เพลงสาธุการ ๒. เพลงเหาะ ๓. เพลงรัวลาเดียว ๔. เพลงกลม ๕. เพลงชำานาญ นอกจากการเลี้ยงพระแล้วยังมีโหมโรงเทศน์ ซึ่งจะใช้ก่อนที่พระจะขึ้นเทศน์เพื่อบอกกล่าว ชาวบ้านว่ามีพระธรรมเทศนาและเป็นการเชิญเทพยดามาชุมนุมในงานด้วย เพลงที่ใช้บรรเลง โหมโรงเทศน์ เรียงตามลำาดับดังนี้ ๑. เพลงสาธุการ ๒. เพลงกราวใน ๓. เพลงเสมอ ๔. เพลงเชิด ๕. เพลงชุบ ๖. เพลงลา เพลงโหมโรง คือ เพลงเริ่มต้นของการบรรเลงหรือการแสดง มีความมุ่งหมาย เพื่อบอกให้ทราบว่า พิธีหรืองานนั้น ๆ ได้เริ่มขึ้นแล้ว และเป็นการประกาศให้คนที่อยู่ห่างไกล ได้รู้ด้วย เพลงโหมโรงโดยมากจึงใช้กลองทัดเพราะกลองทัดเสียงดังไปไกล นอกจากนี้บางเพลง ยังเป็นการอัญเชิญเทวดาและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายให้มาประชุมสโมสรในงานเพื่อจะได้เป็น สิริสวัสดิ์พิพัฒนมงคลแก่เจ้าภาพและผู้ร่วมงาน (ที่มา : สารานุกรมศัพท์ดนตรีไทย ภาคคีตะ-ดุริยางค์ฉบับราชบัณฑิตยสถาน) ๑๐. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๓ กลุ่ม แต่ละกลุ่ม สำ รวจการแสดงดนตรีในท้องถิ่น ว่ามีความเกี่ยวข้องกับศาสนาและ ความเชื่อของคนในท้องถิ่นอย่างไร แล้วจัดทำ เป็นไมโครซอฟต์ออฟฟิศเพาเวอร์พอยต์ ๑๑. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็น ความรู้ร่วมกัน ดังนี้ • การสร้างผลงานทางด้านดนตรี เกิดขึ้นจากปัจจัยหลายด้านที่ทำ ให้ ดนตรีมีรูปแบบลักษณะที่แตกต่าง กันออกไปในแต่ละวัฒนธรรม และปัจจัยต่าง ๆ เป็นสิ่งที่ทำ ให้ดนตรี เกิดการพัฒนารูปแบบ ทำ ให้มนุษย์ เกิดความผ่อนคลายเมื่อได้ชมหรือ ฟังดนตรี เสริมความรู้ ครูควรสอน เพลงสาธุการ เป็นเพลงหน้าพาทย์ชั้นสูง มีความหมายเพื่อแสดงการน้อมไหว้ และเคารพบูชา ใช้บรรเลงประกอบพิธีกรรมเมื่อบูชาหรืออัญเชิญพระรัตนตรัย เทพยดา สิ่งศักดิ์สิทธิ์ เป็นเพลงอันดับแรกของชุดโหมโรงเช้า โหมโรงเย็น Step 3 ขั้นปฏิบัติ และสรุปความรู้ หลังการปฏิบัติ

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 47 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู สร้างสรรค์งานดนตรี 47 ◆ ดนตรีไทยกับการเทศน์มหาชาติ คือ การนำาดนตรีไทยมาบรรเลงประกอบการเทศน์ชาดก ที่เล่าต่อกันมา เรียกว่า เทศน์มหาชาติ ซึ่งมีจำานวน ๑๓ กัณฑ์ แต่ละกัณฑ์มีความยาวพอสมควร และมีเรื่องราวที่น่าติดตาม มีการบรรเลงเพลงประจำากัณฑ์ เพื่อให้พระผู้ได้รับนิมนต์ได้พักการเทศน์ และเพื่อประกอบบรรยากาศชาดกกัณฑ์นั้น ๆ ให้ผู้มาฟังเทศน์มหาชาติชาดกได้ฟังและมีอารมณ์ร่วมไป กับการเทศน์กัณฑ์ต่าง ๆ กัณฑ์ทั้ง ๑๓ มีการบรรเลงเพลง ดังนี้ ๑. กัณฑ์ทศพร ใช้เพลง สาธุการ ๒. กัณฑ์หิมพานต์ ใช้เพลง ตวงพระธาตุ ๓. กัณฑ์ทานกัณฑ์ ใช้เพลง พระยาโศก ๔. กัณฑ์วนประเวศ ใช้เพลง พระยาเดิน ๕. กัณฑ์ชูชก ใช้เพลง เซ่นเหล้าและเพลงค้างคาวกินกล้วย ๖. กัณฑ์จุลพน ใช้เพลง คุกพาทย์ ๗. กัณฑ์มหาพน ใช้เพลง เชิดกลอง ๘. กัณฑ์กุมาร ใช้เพลง โอดและเพลงเชิดฉิ่ง ๙. กัณฑ์มัทรี ใช้เพลง ทยอยโอด ๑๐. กัณฑ์สักกบรรพ ใช้เพลง เหาะ ๑๑. กัณฑ์มหาราช ใช้เพลง กราวนอก ๑๒. กัณฑ์ฉกษัตริย์ ใช้เพลง ตระนอน ๑๓. กัณฑ์นครกัณฑ์ ใช้เพลง กลองโยน คำ�ถ�มท้�ท�ย ถ้านักเรียนทำาบุญเลี้ยงพระจะมีการบรรเลงดนตรีไทยหรือไม่ เพราะอะไร ๑๒. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำ เสนอ ผลงานการแสดงดนตรีในท้องถิ่น โ ด ย ใ ช้ เ ท ค โ น โ ล ยี ส า ร ส น เ ท ศ โดยเพื่อนกลุ่มอื่นและครูร่วมกัน ประเมินผลและให้ข้อเสนอแนะ เพิ่มเติม ๑๓. นั ก เ รี ย น แ ต่ ล ะ ก ลุ่ ม นำ ข้ อ มู ล ผลงานการแสดงดนตรีในท้องถิ่น ไปโพสต์ลงในเว็บไซต์ของโรงเรียน เพื่อเผยแพร่ความรู้แก่ผู้ที่สนใจศึกษา ชาดก คือ เรื่องของพระพุทธเจ้าที่มีมาในชาติก่อน กัณฑ์ คือ ตอนหนึ่งของคำ เทศน์ที่เป็นเรื่องราว กัณฑ์ทานกัณฑ์ คือ กัณฑ์ที่พระเวสสันดรทรงบริจาคทานครั้งใหญ่ กำหนดไว้สิ่งละ ๗๐๐ และพระราชทานม้า และราชรถแก่พราหมณ์ที่มาขอนอกเมือง และเดินไปเขาวงกตกับพระนางมัทรี พระโอรส และพระธิดา กัณฑ์กุมาร คือ กัณฑ์ที่ชูชกขอพระโอรสและพระธิดา คือ ชาลีกุมารและกัณหากุมารีจากพระเวสสันดร เพื่อเอาไปเป็นทาส ทั้ง ๒ พระองค์หลบอยู่ในสระบัว พระเวสสันดรจึงตรัสเรียกพระโอรสและพระธิดาเพื่อยกให้ชูชก กัณฑ์สักกบรรพ คือ กัณฑ์ที่พระอินทร์จำแลงเป็นพราหมณ์มาทูลขอพระนางมัทรีจากพระเวสสันดร เพราะกลัวว่า ถ้ามีผู้อื่นมาทูลขอ แล้วพระเวสสันดรจะยกให้อีก จะทำ ให้ไม่มีใครปรนนิบัติดูแลพระเวสสันดร เมื่อพราหมณ์ ได้รับพระนางมัทรีแล้วจึงกลับร่างเป็นพระอินทร์ แล้วถวายพระนางมัทรีคืนพร้อมประทานพร ๘ ประการ เสริมความรู้ ครูควรสอน ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Step4 Step5 ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า บริการสังคม และจิตสาธารณะ

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 48 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ ความรู้เพิ่มเติม 48 ดนตรี ม.๔-๖ ในชีวิตประจำาวันมนุษย์มีความสัมพันธ์กับดนตรีมาตั้งแต่เกิด จะเห็นได้จากการนำาดนตรีมาใช้ ประกอบพิธีกรรม หรือบรรเลงเพื่อความบันเทิงต่าง ๆ ในอดีตมนุษย์มีการร้องรำาทำาเพลง จึงได้เกิด เครื่องดนตรีต่าง ๆ เพื่อใช้ประกอบการขับร้องที่ทำาให้มนุษย์เกิดความผ่อนคลายสบายใจ เช่น การนำา ดนตรีมาบรรเลงในงานบวช การบรรเลงดนตรีในงานเลี้ยง หรือแม้แต่ในชีวิตประจำาวันมีการฟังดนตรี การบรรเลงดนตรีในงานบวชเป็นการสร้างสรรค์ ทางดนตรีกับวิถีชีวิตของมนุษย์ งานเทศน์มหาชาติมีการบรรเลงดนตรี ประกอบการเทศน์ นอกจากนี้ยังใช้ดนตรีไทยบรรเลงประกอบ เพลงไหว้ครูดนตรี และไหว้ครูโขน ละคร เพื่อเป็น การอัญเชิญบรรดาครูและเทพยดาต่าง ๆ เข้าสู่ พิธี เพลงเหล่านี้เรียกว่า เพลงหน้าพาทย์ ตัวอย่าง เช่น เวลาอัญเชิญพระรัตนตรัยจะใช้เพลงสาธุการ สมัยโบราณมาจนถึงปัจจุบันเพลงสาธุการจะใช้ใน ศาสนามากกว่าเพลงอื่น ๆ เพราะทุกครั้งก่อนพระ จะขึ้นธรรมาสน์เทศนาธรรม วงปี่พาทย์จะบรรเลง เพลงสาธุการเสมอ ส่วนใหญ่ดนตรีที่ใช้บรรเลง ประกอบทางศาสนามักใช้วงปี่พาทย์บรรเลง การเทศน์มหาชาติมีในช่วงเดือน ๑๒ กับเดือนอ้าย มีการจัดเครื่องบูชาเมื่อถึงเวลาเทศน์ จัดเป็นชุดตามจำานวนพระคาถาในกัณฑ์ มีการจัดสถานที่เทศน์ด้วยต้นกล้วย ต้นอ้อยให้เหมือน สถานที่ที่พระพุทธเจ้าประทานเทศนาธรรม เป็นการบำาเพ็ญบุญกุศลที่สำาคัญ เพราะเชื่อว่าการ ฟังเทศน์มหาชาติและได้พรมน้ำ�มนต์เป็นการปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายออกไป เพื่อให้เกิดความผ่อนคลาย การสร้างสรรค์งานดนตรีจึงมีความเกี่ยวข้องกับ วิถีชีวิตของมนุษย์ ทำาให้ดนตรีเกิดการพัฒนาและมีบทบาท ต่อสังคมมากขึ้น ๓. วิถีชีวิตกับการสร้างสรรค์งานดนตรี เสริมความรู้ ครูควรสอน เดือนอ้าย คือ เดือนแรกของปีตามปฏิทินจันทรคติไทย มักเริ่มในเดือน พฤศจิกายนหรือธันวาคม มี ๒๙ วัน โดยเริ่มนับตั้งแต่ขึ้น ๑ ค่ ำ เดือน ๑ ถึง แรม ๑๔ ค่ ำ เดือน ๑ ตัวชี้วัด ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๓ ภาระงาน/ชิ้นงาน จัดทำ ผลการวิเคราะห์เปรียบเทียบ ผลงานดนตรี โดยใช้ไมโครซอฟต์- ออฟฟิศเพาเวอร์พอยต์ ๑. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยใช้คำถาม ดังนี้ • เทคโนโลยีด้านใดที่นักเรียนคิดว่า จำ เป็นที่สุดในการจัดการแสดงดนตรี เพราะอะไร ๒. นักเรียนดูบัตรคำบนกระดาน ดังนี้ จากนั้นนักเรียนฟังการอธิบายเกี่ยวกับ วิถีชีวิตกับการสร้างสรรค์งานดนตรีและ เทคโนโลยีกับการสร้างสรรค์งานดนตรี ๓. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๓ กลุ่ม แล้ว แต่ละกลุ่มสำ รวจว่าการแสดงดนตรี ในท้องถิ่นมีความเกี่ยวข้องกับวิถีชีวิต ของคนในท้องถิ่นอย่างไรบ้าง วิถีชีวิตกับการสร้างสรรค์งานดนตรี เทคโนโลยีกับการสร้างสรรค์งานดนตรี Step 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 49 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู สร้างสรรค์งานดนตรี 49 เครื่องดนตรีที่ใช้เทคโนโลยีเข้ามามีส่วนช่วย เช่น อิเล็กโทน (electone) เป็นเครื่องดนตรีที่มี การนำาไฟฟ้าและเทคโนโลยีต่าง ๆ เข้ามาทำาให้เครื่องดนตรีมีเสียงและจังหวะที่หลากหลาย นอกจากนี้ ยังมีเครื่องดนตรีที่ใช้ระบบขยายเสียง เช่น เปียโนไฟฟ้า กีตาร์ไฟฟ้า ออร์แกนไฟฟ้า แอกคอร์เดียนไฟฟ้า สิ่งเหล่านี้ถือเป็นการนำาเทคโนโลยีมาใช้สร้างสรรค์เพื่อให้เกิดผลงานดนตรี หรือการแสดงคอนเสิร์ต ในปัจจุบันมีการนำาเทคโนโลยีต่าง ๆ เข้ามาช่วยสร้างสรรค์ให้การแสดงมีความน่าสนใจ มีการใช้ระบบไฟฟ้า แสง สี ระบบเสียงอิเล็กทรอนิกส์ต่าง ๆ นำามาผสมผสาน ในการสร้างสรรค์งานดนตรีและมีการนำา เครื่องสแครชแผ่น (scratch) มาสร้างระบบเสียงให้ทันสมัย มีเสียงดนตรีที่แปลกใหม่มากขึ้น การ บันทึกเสียงมีการนำาเทคโนโลยีต่าง ๆ เข้ามาช่วย เพื่อให้ดนตรีมีเสียงที่ไพเราะมากขึ้น จึงเห็นได้ว่าเทคโนโลยีในปัจจุบันมีส่วนสร้างสรรค์ดนตรีให้น่าสนใจมากยิ่งขึ้น ทำาให้ดนตรี มีการพัฒนามากขึ้น การแสดงคอนเสิร์ตมีการนำาเทคโนโลยีต่าง ๆ เข้ามาใช้ในการแสดง ทำาให้การแสดงมีความน่าสนใจมากยิ่งขึ้น คำ�ถ�มท้�ท�ย ในชีวิตประจำาวันของนักเรียน นำาดนตรีมาใช้ทำากิจกรรมใดบ้าง ๔. เทคโนโลยีกับการสร้างสรรค์งานดนตรี สรุป ดนตรีมีความเกี่ยวข้องกับมนุษย์มาช้านาน ทำาให้ดนตรีเกิดการพัฒนาเรื่อยมาจนเกิดการ สร้างสรรค์ดนตรีขึ้น สิ่งที่มีส่วนทำาให้ดนตรีเกิดการสร้างสรรค์ได้แก่ ความเชื่อ ศาสนา วิถีชีวิต และเทคโนโลยีสิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่ทำาให้เกิดดนตรีขึ้น ทำาให้มนุษย์เกิดความผ่อนคลาย และนำา มาพัฒนาดนตรีให้มีรูปแบบแปลกใหม่ ทันสมัยมากขึ้น และสร้างสรรค์ขึ้นเพื่อตอบสนองความ ต้องการของมนุษย์ในสังคมอีกด้วย เสริมความรู้ ครูควรสอน ออร์แกน หรือ Organ มาจากภาษาละติน Organum เป็นชื่อเรียกเครื่องดนตรี ชนิดหนึ่งที่มีชื่อว่า Hydraulis ต้นกำ เนิดของเสียงมาจากลม ออร์แกนที่ใหญ่ ที่สุดในโลกมีจำนวนไพป์ถึง ๓๓,๐๐๐ ไพป์ (ไพป์ คือ ท่อลม) ๔. นักเรียนแต่ละคนเล่าประสบการณ์ ในการชมการแสดงคอนเสิร์ต หรือการ แสดงดนตรีต่าง ๆ ว่ามีการนำ เทคโนโลยี มาใช้ในการแสดงอย่างไรบ้าง และทำ ให้ การแสดงนั้นเป็นอย่างไร ๕. นักเรียนร่วมกันอภิปรายและแสดงความ คิดเห็น โดยใช้คำถาม ดังนี้ • ปัจจัยใดบ้างที่มีผลต่อการสร้างสรรค์ ผลงานดนตรีในแต่ละวัฒนธรรม (ตัวอย่างคำ ตอบ ปัจจัยด้านวิถีชีวิต ปัจจัยด้านเทคโนโลยี) • เพราะเหตุใดจึงต้องมีการสร้างสรรค์ งานดนตรี(ตัวอย่างคำ ตอบ ดนตรีเป็น สื่อกลางในการสื่อสาร ความบันเทิง และ สร้างความเป็นหนึ่งเดียวกันทั้งในชีวิตประจำวันและในการประกอบพิธีกรรม) ๖. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปความรู้ เกี่ยวกับปัจจัยในการสร้างสรรค์ผลงาน ดนตรีในแต่ละวัฒนธรรม เป็นความคิด รวบยอด ๗. นักเรียนคิดประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่าด้าน การใช้ชีวิตอยู่อย่างพอเพียง โดยร่วมกัน แสดงความคิดเห็นว่าการดำ รงชีวิต ของคนในสังคมเมือง และคนในสังคมชนบทมีความแตกต่างกันอย่างไร และ ส่งผลต่องานดนตรีอย่างไรบ้าง ขั้นคิดวิเคราะห์ และสรุปความรู้ Step 2 Step 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 50 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ เว็บไซต์แนะนำา ผังสรุปสาระสำาคัญ 50 ดนตรี ม.๔-๖ ให้นักเรียนอ่านคำาและความหมายของคำาต่อไปนี้ คำาศัพท์ คำาอ่าน ความหมาย เทพยดา เทบ - พะ - ยะ - ดา เทวดา กังสดาล กัง - สะ - ดาน ระฆังวงเดือน ความเชื่อ www.prapayneethai.com สร้างสรรค์งานดนตรี ความเชื่อกับการ สร้างสรรค์งานดนตรี ความเชื่อเกี่ยวกับวัฒนธรรม ประเพณีต่าง ๆ ทำาให้พัฒนา เป็นดนตรี จากนั้นจึงนำาดนตรี มาใช้บรรเลงประกอบพิธีกรรม เพื่อความศักดิ์สิทธิ์ และ ส ร้ า ง บ ร ร ย า ก า ศ ใ น ง า น พิธีกรรม ดนตรีไทยและสากลจะมี การสร้างสรรค์บทเพลงที่ เกี่ยวข้องกับศาสนา เพื่อเป็น สื่อนำาในการเข้าใจในศาสนา และใช้ประกอบในพิธีกรรม มนุษย์ใช้ดนตรีในการ ประกอบพิธีกรรมและใช้ บรรเลงเพื่อความบันเทิง ทำาใ ห้ ม นุ ษ ย์ ผ่ อ น ค ล า ย สบายใจ การนำาเทคโนโลยีใหม่ ๆ มา สร้างสรรค์ในงานดนตรี ทำาให้ เกิดสิ่งที่แปลกใหม่มีเสียงและ จังหวะที่หลากหลาย ทำาให้ ดนตรีน่าสนใจ วิถีชีวิตกับการสร้างสรรค์ งานดนตรี ศาสนากับการสร้างสรรค์ งานดนตรี เทคโนโลยีกับการ สร้างสรรค์งานดนตรี กิจกรรมพัฒน�คว�มส�ม�รถในก�รอ่�น ปัจจัยในการสร้างสรรค์ผลงานดนตรีในแต่ละวัฒนธรรม ๘. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๓-๔ คน สืบค้นผลงานการแสดงดนตรีที่ เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตของมนุษย์ และ การใช้เทคโนโลยีในการแสดงดนตรี อย่างละ ๑ ผลงาน แล้วร่วมกัน วิเคราะห์เปรียบเทียบความเหมือนและ ความแตกต่างของผลงาน โดยจัดทำ เป็นไมโครซอฟต์ออฟฟิศเพาเวอร์พอยต์ ๙. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็น ความรู้ร่วมกัน ดังนี้ • การสร้างผลงานดนตรีในแต่ละ วัฒนธรรมเกิดขึ้นจากปัจจัยหลายด้าน ที่ทำ ให้ดนตรีมีรูปแบบลักษณะที่ แตกต่างกันออกไป วัฒนธรรมและ ปัจจัยต่าง ๆ เป็นสิ่งที่ทำ ให้ดนตรี เกิดการพัฒนารูปแบบ ทำ ให้มนุษย์ เกิดความผ่อนคลายเมื่อได้ชมหรือ ฟังดนตรี Step 3 ขั้นปฏิบัติ และสรุปความรู้ หลังการปฏิบัติ ๑๐. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำ เสนอ ผลการวิเคราะห์เปรียบเทียบผลงาน ก า ร แ ส ด ง ด น ต รี ห น้ า ชั้ น เ รี ย น โดยเพื่อนกลุ่มอื่นและครูร่วมกัน ประเมินผลและให้ข้อเสนอแนะ เพิ่มเติม ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Step4 ๑๑. นักเรียนแบ่งกลุ่มร่วมกันสร้างสรรค์ ผลงานดนตรีที่ชื่นชอบ แล้วนำผลงาน ไปร่วมกิจกรรมการแสดงของโรงเรียน หรือชุมชน เพื่อสร้างความสุขและ ความบันเทิงแก่สังคม Step5 ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า บริการสังคม และจิตสาธารณะ

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 51 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู กิจกรรมการเรียนรู สร้างสรรค์งานดนตรี 51 ปัจจัยในการสร้างสรรค์ผลงาน ดนตรีในแต่ละวัฒนธรรม ความเชื่อ ศาสนา เทคโนโลยี วิถีชีวิต ๑. ให้นักเรียนเล่าประสบการณ์ในการชมการแสดงคอนเสิร์ต หรือการแสดงดนตรีต่าง ๆ ว่ามี การนำาเทคโนโลยีมาใช้ในการแสดงอย่างไรบ้าง ทำาให้การแสดงนั้นเป็นอย่างไร ๒. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๓ กลุ่ม สำารวจการแสดงดนตรีในท้องถิ่นว่ามีความเกี่ยวข้องกับวิถีชีวิต ศาสนา และความเชื่อของคนในท้องถิ่นอย่างไรบ้าง จากนั้นออกมานำาเสนอผลงานหน้าชั้นเรียน ๓. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๔ กลุ่ม ให้แต่ละกลุ่มจับสลากเลือกหัวข้อในการวิเคราะห์ ดังต่อไปนี้ ◆ ความเชื่อกับการสร้างสรรค์งานดนตรี ◆ ศาสนากับการสร้างสรรค์งานดนตรี ◆ วิถีชีวิตกับการสร้างสรรค์งานดนตรี ◆ เทคโนโลยีกับการสร้างสรรค์งานดนตรี จากนั้นให้แต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ถึงปัจจัยดังกล่าวที่ทำาให้เกิดการสร้างสรรค์ผลงานดนตรี ในวัฒนธรรมท้องถิ่น แล้วออกมาอภิปรายหน้าชั้นเรียน ๔. ให้นักเรียนเขียนสรุปความรู้เป็นแผนภาพเกี่ยวกับปัจจัยในการสร้างสรรค์ผลงานดนตรี ในแต่ละวัฒนธรรมลงในแผนภาพ ดังตัวอย่างต่อไปนี้ ปัจจัยในการสร้างสรรค์ผลงานดนตรีในแต่ละวัฒนธรรม ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๓ ตัวชี้วัด การนำดนตรีมาใช้บรรเลงประกอบพระราชพิธีส่งผลให้งานมีลักษณะอย่างไร ๑ ทำ ให้งานเกิดความเป็นสิริมงคล ๒ ทำ ให้งานราบรื่น สำ เร็จ ๓ ทำ ให้งานเป็นที่น่าสนใจ ๔ ทำให้มีผู้ร่วมงานจำนวนมาก ๕ ทำ ให้เกิดความผ่อนคลาย สบายใจ (เฉลย ๑ เพราะการนำดนตรีมาใช้บรรเลงประกอบพระราชพิธี เพื่อแสดงถึง ความเป็นสิริมงคล ฤกษ์งามยามดีในการประกอบพิธี) ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 52 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ 52 ดนตรี ม.๔-๖ ๑. ในท้องถิ่นของนักเรียนมีความเชื่อเกี่ยวกับดนตรีอย่างไรบ้าง ๒. กิจกรรมใดบ้างในท้องถิ่นของนักเรียนที่มีการนำาดนตรีเข้ามามีส่วนร่วม ๓. พิธีทางศาสนาพิธีใดบ้างที่มีการนำาดนตรีมาบรรเลง ๔. ถ้าไม่มีการนำาเทคโนโลยีมาสร้างสรรค์ในงานดนตรีจะเป็นอย่างไร ๕. ในอนาคตนักเรียนคิดว่าดนตรีจะมีพัฒนาการอย่างไรบ้าง ๖. ดนตรีมีผลดีต่อวิถีชีวิตของคนในท้องถิ่นอย่างไร ๗. นักเรียนคิดว่าในแต่ละวัฒนธรรมมีการสร้างสรรค์ผลงานดนตรีแตกต่างกันอย่างไร ๘. การจัดงานรื่นเริงและการจัดงานพิธีสำาคัญทางศาสนามีการนำาดนตรีมาใช้ต่างกันอย่างไร ๙. ถ้านักเรียนจะจัดการแสดงดนตรีในชุมชน จะนำาเทคโนโลยีมาใช้ในการแสดงอย่างไรบ้าง ๑๐.นักเรียนมีแนวทางในการอนุรักษ์ดนตรีในท้องถิ่นอย่างไร คำถามพัฒนากระบวนการคิด แนวค�ำตอบ ๑. การนำ ดนตรีมาบรรเลงประกอบ การฟ้อนผีมดผีเม็ง ๒. งานอุปสมบท งานมงคลสมรส ๓. การทำขวัญนาค ๔. ดนตรีล้าสมัย ไม่หลากหลาย ไม่น่าสนใจ ๕. มีจังหวะ ทำนองแปลกใหม่ ๖. ทำให้คนในท้องถิ่นผ่อนคลาย สบายใจ ได้อนุรักษ์วัฒนธรรมประจำถิ่น ๗. แ ต ก ต่ า ง ไ ป ต า ม วิ ถี ชี วิ ต ข อ ง ค น ในท้องถิ่น ๘. งานรื่นเริงจะมีการบรรเลงดนตรีที่ สนุกสนาน ส่วนงานพิธีสำ คัญทาง ศาสนาจะเป็นดนตรีที่เป็นพิธีการ มากกว่า ๙. การนำ โปรแกรมคอมพิวเตอร์มาใช้ ในการควบคุมระบบเสียง ๑๐. ชมการแสดงดนตรีท้องถิ่น จัดแสดง ดนตรีท้องถิ่นในชุมชนทุกวันหยุด

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 53 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู หนวยการเรียนรูที่ อ่านเขียนโน้ตดนตรีไทยและสากลในอัตราจังหวะต่างๆ(ศ ๒.๑ม.๔-๖/๔) การศึกษาทำาความเข้าใจเรื่องเครื่องหมายและสัญลักษณ์ที่ใช้ในดนตรีจะทำาให้เข้าใจจังหวะและทำานอง ของบทเพลงง่ายขึ้นสามารถขับร้องและบรรเลงได้ถูกต้องตามตัวโน้ตจังหวะ และทำานองเพลง โน้ตดนตรีสากล โน้ตดนตรีไทย โน้ตดนตรีไทย และสากล เครื่องหมาย ประจำากุญแจเสียง เครื่องหมาย กำาหนดอัตราจังหวะ โน้ตเพลงบังใบ โน้ตเพลง นกเขาขะแมร์ (สามชั้น) โน้ตบทเพลงไทย อัตราจังหวะ ๒ ชั้น โน้ตบทเพลงไทย อัตราจังหวะ ๓ ชั้น ๓ โน้ตดนตรีไทยและสากล สาระสำาคัญ ผังสาระการเรียนรู้ ตัวชี้วัด เป้าหมายการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ศ ๒.๑ เข้าใจและแสดงออกทางดนตรีอย่าง สร้างสรรค์ วิเคราะห์ วิพากษ์วิจารณ์คุณค่า ดนตรี ถ่ายทอดความรู้สึก ความคิดต่อ ดนตรีอย่างอิสระ ชื่นชม และประยุกต์ใช้ ในชีวิตประจำวัน บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 จดุ ประกายโครงงาน นักเรียนแบ่งกลุ่มร่วมกันแต่งโน้ตเพลงดนตรีไทยหรือดนตรีสากล เพื่อสร้างสรรค์ทำนองเพลงขึ้นมาใหม่ โดยเลือกใช้เครื่องดนตรีที่ถนัด แล้วคิดรูปแบบการนำ เสนอที่น่าสนใจ สมรรถนะสำ คัญของผู้เรียน ๑. ความสามารถในการสื่อสาร ๒. ความสามารถในการคิด ๓. ความสามารถในการแก้ปัญหา ๔. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ๕. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ใฝ่เรียนรู้ ตัวชี้วัดที่ ๔.๑ ตั้งใจ เพียรพยายามใน การเรียนและเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน ตัวชี้วัดที่ ๖.๑ ตั้งใจและรับผิดชอบใน การปฏิบัติหน้าที่การงาน รักความเป็นไทย ตัวชี้วัดที่ ๗.๓ อ นุ รั ก ษ์ แ ล ะ สื บ ท อ ด ภูมิปัญญาไทย

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 54 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ 54 ดนตรี ม.๔-๖ บทเพลงแต่ละเพลงจะประกอบด้วยโครงสร้างของบทเพลง ได้แก่ การกำาหนดอัตราจังหวะของ เพลง และการแบ่งท่อนทำานองสำาคัญของบทเพลง การกำาหนดอัตราจังหวะของเพลงหมายถึงการนำาเอาเสียงสั้น-ยาวมาเรียงร้อยกันอย่างสม่ำ�เสมอ จากนั้นนำาเสียงสูง-ต่ำ� มารวมเข้ากับจังหวะของเพลง เรียกว่า การจัดวรรคตอน หมายถึง การนำาจังหวะ และเสียงที่รวมกันเหล่านั้นมาแบ่งวรรคตอนให้เกิดเป็นทำานองของเพลง จากนั้นนำาทำานองเพลงที่แบ่ง เป็นวรรคตอนเหล่านั้นมารวมเข้าด้วยกันเป็นบทเพลง การจัดทำานองเพลงที่แต่งขึ้นโดยแบ่งวรรคตอนเป็นท่อน A หรือ B หรือ C ขั้นตอนนี้ เรียกว่า การแบ่งท่อนทำานองสำาคัญของบทเพลง การจะบันทึกโน้ต เขียนโน้ตหรือจะแต่งเพลงนอกจาก จะต้องเข้าใจโครงสร้างของบทเพลงแล้ว ยังต้องเข้าใจลักษณะของเครื่องหมายต่าง ๆ ในบทเพลงด้วย เครื่องหมายที่มักใช้ในการบันทึกโน้ตมีดังนี้ โน้ตดนตรีสากลที่เห็นในภาพ มีลักษณะคล้ายตัวอักษรภาษา อังกฤษตัวใดบ้าง โน้ตดนตรีสากล จุดประกายความคิด ตัวชี้วัด ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๔ ภาระงาน/ชิ้นงาน แบบบันทึกการเขียนโน้ตเพลงพระราชนิพนธ์ ๑. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยใช้คำถาม ดังนี้ • ถ้านักเรียนเป็นผู้คิดค้นสัญลักษณ์ โน้ตดนตรีสากล นักเรียนจะออกแบบให้ เครื่องหมายกำหนดจังหวะมีลักษณะอย่างไร ๒. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยใช้คำถาม ดังนี้ • เครื่องหมายและสัญลักษณ์ทางดนตรี มีความสำคัญอย่างไร (ตัวอย่างคำ ตอบ ทำให้ บรรเลงเพลงได้ถูกต้อง มีความไพเราะ) ๓. นักเรียนร่วมกันทบทวนความรู้เดิมเกี่ยวกับ เครื่องหมายและสัญลักษณ์ทางดนตรีสากล โดยนำบัตรคำต่อไปนี้ติดบนกระดาน ดังนี้ จากนั้นร่วมกันสนทนา โดยใช้คำถาม ดังนี้ • บัตรคำ ทั้งหมดนี้มีเครื่องหมายและ สัญลักษณ์อะไรบ้าง (กุญแจซอล โน้ตตัวกลม โน้ตตัวขาว โน้ตตัวดำ โน้ตตัวเขบ็ต ๑ ชั้น โ น้ ต ตั ว เ ข บ็ ต ๒ ชั้ น โ น้ ต ตั ว เ ข บ็ ต ๓ ชั้ น โน้ตตัวเขบ็ต ๔ ชั้น กุญแจฟา) • เครื่องหมายหยุดของตัวโน้ตบนกระดาน แต่ละตัวเขียนอย่างไร (นักเรียนตอบตาม ประสบการณ์และความเข้าใจ) • กุญแจซอล และกุญแจฟามีความสำคัญ ต่อการบันทึกโน้ตเพลงอย่างไร (กุญแจซอล ใช้บันทึกตัวโน้ตที่มีเสียงกลางถึงเสียงสูง ส่วน กุญแจฟาใช้บันทึกตัวโน้ตที่มีเสียงต่ ำ) & h q e Ú r Æ ? w เสริมความรู้ ครูควรสอน ท่อน A หรือ B หรือ C คือ ท่อนเพลงที่มี melody และเนื้อเพลงแตกต่างกัน ในแต่ละท่อน Step 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 55 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู โน้ตดนตรีไทยและสากล 55 เครื่องหมายกำาหนดจังหวะ คือ เครื่องหมายที่เป็นเลขเศษส่วน ใช้บันทึกหลังกุญแจประจำาหลัก เป็นเครื่องหมายที่กำาหนดจังหวะในแต่ละห้องเพลง เลขตัวบน คือ จำานวนจังหวะในแต่ละห้องเพลง เลขตัวล่างคือลักษณะจังหวะของตัวโน้ต ◆ ตัวโน้ตในอัตราธรรมดา ๒ พยางค์คือ จังหวะประเภทที่แบ่งส่วนปลีกย่อยออกเป็น ๒ ส่วนและส่วนที่เพิ่มขึ้นด้วยจำานวน ๒ ๔ ๘ และ๑๖ ◆ ตัวโน้ตในอัตราผสม ๓ พยางค์คือ จังหวะประเภทที่แบ่งส่วนปลีกย่อยออกเป็น ๓ ส่วนและส่วนที่เพิ่มขึ้นด้วยจำานวน ๓ ๖๑๒ ● อัตราธรรมดา ๒ พยางค์ (Simple Time) หมายถึง การใช้โน้ตที่ไม่ประจุด เป็นเกณฑ์๑จังหวะ ● อัตราผสม ๓ พยางค์ (Compound Time) หมายถึง การใช้โน้ตประจุด เป็นเกณฑ์๑จังหวะ ตัวอย่างการเปรียบเทียบโน้ตในอัตราธรรมดา ๒ พยางค์และอัตราผสม ๓ พยางค์แบ่งได้ดังนี้ ๑. เครื่องหมายกำาหนดอัตราจังหวะ (Time Signature) ◆ โน้ตอัตราธรรมดา ๒ พยางค์แบ่งส่วน ◆ โน้ตอัตราผสม ๓ พยางค์แบ่งส่วน เสริมความรู้ ครูควรสอน การประจุด เป็นการเพิ่มอัตราจังหวะของตัวโน้ต เพิ่มอีกครึ่งเสียงของโน้ต ตัวที่ประจุด ๔. นักเรียนดูบัตรคำบนกระดาน ดังนี้ นักเรียนฟังการอธิบายเกี่ยวกับบัตรคำ แต่ละหัวข้อ แล้วร่วมกันสนทนา จากนั้น เขียนสรุปคาตอบเป็นแผนภาพความคิด ํ เครื่องหมายกำหนดจังหวะ ตัวโน้ตในอัตราธรรมดา ๒ พยางค์ ตัวโน้ตในอัตราผสม ๓ พยางค์ ๕. นักเรียนพิจารณาแผนภาพการกระจาย ของตัวโน้ตในอัตราธรรมดา ๒ พยางค์ และอัตราผสม ๓ พยางค์ และ ติดแผนภูมิโน้ตเพลง ๒ จังหวะ ๓ จังหวะ และ ๔ จังหวะในอัตราธรรมดา จังหวะละ ๑ เพลง และ โน้ตเพลงในอัตราผสม ๑ เพลง จากนั้น นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๓ กลุ่ม แต่ละกลุ่ม เปรียบเทียบการแบ่งส่วนของตัวโน้ต ในอัตราธรรมดา ๒ พยางค์ และ อัตราผสม ๓ พยางค์และเปรียบเทียบ โน้ตเพลงในอัตราธรรมดา และ อัตราผสมว่ามีลักษณะอย่างไร ขั้นคิดวิเคราะห์ และสรุปความรู้ Step 2 Step 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 56 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ เพลงใจรัก เพลงลาวเสี่ยงเทียน เพลงสายทิพย์ 56 ดนตรี ม.๔-๖ ตัวอย่างบทเพลง ๓ จังหวะ ในอัตราธรรมดา ท่อน ตัวอย่างโน้ตบทเพลง ๔ จังหวะ ในอัตราธรรมดา ตัวอย่างบทเพลง  ๒ จังหวะ ในอัตราธรรมดา  ขั้นคิดวิเคราะห์ และสรุปความรู้ Step 2 ๖. นักเรียนยืนล้อมเป็นวงกลม นักเรียน เล่นเกม “จังหวะของฉัน” โดย นักเรียนฟังคําอธิบายวิธีเล่นเกม ดังนี้ ครูแจกบัตรคำ อัตราธรรมดา และ อัตราผสม แล้วครูเปิดเพลงให้นักเรียน ส่งบัตรคำต่อไปเรื่อย ๆ เมื่อครูปิดเพลง บัตรคำ อยู่ที่นักเรียนคนใด คนนั้น ต้องเป็นผู้ตอบจังหวะของบัตรคำนั้น เช่น ได้บัตรคำ อัตราธรรมดา ให้ บอกว่า หรือ อัตราผสม บอก ถ้าตอบถูกมีสิทธิเล่นต่อ ตอบผิด จะถูกออกจากเกม ๗. นั ก เ รี ย น ค้ น ห า บ ท เ พ ล ง อั ต ร า จั ง ห ว ะ ที่ นั ก เ รี ย น ชื่ น ช อ บ ม า ๑ เพลง แล้ววิเคราะห์ว่าบทเพลง ดังกล่าวให้ความรู้สึกอย่างไร ๘. นักเรียนค้นคว้าเกี่ยวกับบทเพลง อัตราจังหวะ และ โดยเลือก อย่างละ ๑ เพลง แล้ววิเคราะห์ว่า เพลงอัตราจังหวะดังกล่าวให้ความ รู้สึกอย่างไร บทเพลงมีลักษณะ เป็นอย่างไร โดยเขียนสรุปเปรียบเทียบ ลงในแผนภาพความคิด เสริมความรู้ ครูควรสอน เพลงลาวเสี่ยงเทียน มีอัตราจังหวะ ๒ ชั้น เป็นเพลงทำ นองเก่า ออกสำ เนียงลาว ใช้บรรเลงและขับร้องประกอบการแสดงละคร และ บรรเลงทั่วไปในโอกาสต่าง ๆ หลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) ได้นำ เพลงลาวเสี่ยงเทียนอัตราจังหวะ ๒ ชั้น ไปแต่งขยายและแต่งครบ เป็นเพลงเถาเมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๔ 2 4 2 4 3 4 4 4 6 8

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 57 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู SILENT NIGHT โน้ตดนตรีไทยและสากล 57 ตัวอย่างโน้ตบทเพลงในอัตราผสม ◆ เครื่องหมายกำาหนดจังหวะของอัตราธรรมดา เช่น 2 3 4 4 4 4 ◆ เครื่องหมายกำาหนดจังหวะของอัตราผสมเช่น 6 9 12 8 8 8 คำ�ถ�มท้�ท�ย นักเรียนเคยฟังเพลงที่มีการกำาหนดอัตราจังหวะแบบใดบ้าง ๒. เครื่องหมายประจำากุญแจเสียง (Key Signature) เครื่องหมายประจำากุญแจเสียงคือเครื่องหมายแปลงเสียงทั้งหมดที่ใช้ในเพลงได้แก่ เครื่องหมาย ชาร์ป( )หรือเครื่องหมายแฟลต() ซึ่งสอดคล้องกับกุญแจเสียงของเพลงนั้นๆ จุดประสงค์ของการใช้เครื่องหมายประจำากุญแจเสียงก็เพื่อลดจำานวนของเครื่องหมายที่ใช้ในการ กำากับเสียงซึ่งจะแทรกอยู่ตามตัวโน้ตของแต่ละบรรทัดห้าเส้นเพื่อทำาให้อ่านโน้ตได้ง่ายขึ้นโดยหลักการ เบื้องต้นก็คือการนำาเครื่องหมายกำากับเสียงของตัวโน้ตแต่ละตัวมารวมกันไว้ที่หน้าบรรทัด โดยที่ เครื่องหมายประจำากุญแจเสียงนี้จะอยู่ถัดจากกุญแจประจำาหลักและอยู่ก่อนเครื่องหมายประจำาจังหวะ  มีจำนวนจังหวะ แต่ละห้องไม่เท่ากัน มีการประจุดตัวโน้ต มีจังหวะเคาะ ๓ จังหวะ ตัวเลขด้านบนมัก หารด้วย ๓ ลงตัว อัตราจังหวะผสม ขั้นคิดวิเคราะห์ และสรุปความรู้ Step 2 ๙. นักเรียนร่วมกันอภิปรายแสดงความ คิดเห็นเกี่ยวกับอัตราจังหวะผสม โดยเขียนสรุปคำตอบเป็นแผนภาพ ความคิด ดังตัวอย่าง ๑๐. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์ว่าการใช้ เครื่องหมายกำหนดจังหวะแบบตัวเลข กับการใช้เครื่องหมายกำหนดจังหวะ แบบสัญลักษณ์ ส่งผลให้ตัวโน้ตใน แต่ละห้องเพลงมีลักษณะเหมือนและ แตกต่างกันอย่างไร ข้อใดต่อไปนี้คืออัตราจังหวะผสมทั้งหมด ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ (เฉลย ๓ เพราะ ๑ ๒ ๔ และ ๕ มีอัตราจังหวะธรรมดาอยู่ ดังนี้ ๑ มี ๒ มี ๔ มี ๕ มี ) 2 4 2 4 4 4 4 4 3 4 2 2 6 4 3 4 6 8 2 2 9 16 6 16 6 8 6 4 9 4 12 4 4 4 3 4 4 4 6 4 ผู้คิดค้นบรรทัด ๕ เส้น คือใคร ๑ กวิโด ดาเรซโซ (Guido d' Arezzo) ๒ จอร์จ ไมเคิล (George Michael) รอบรู้อาเซียนและโลก ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 58 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ 58 ดนตรี ม.๔-๖ โดยที่เครื่องหมายประจำากุญแจเสียงนี้จะมีผลกับโน้ตนั้นทุกตัวไม่ว่าจะอยู่ในช่วงเสียงใด ๆ เช่น ถ้าในเพลง เพลงนั้นมีเครื่องหมายประจำากุญแจเสียงเป็นแฟลตหรือชาร์ปบนตัวโน้ตใด ตัวโน้ตนั้นก็ต้องติดแฟลต หรือชาร์ปไปตลอดทั้งเพลง ยกเว้นว่าตัวโน้ตในห้องนั้นจะมีเครื่องหมายกำากับเสียงเป็นตัวอื่น ตัวอย่าง ในเพลงนี้มีเครื่องหมายชาร์ป ( ) บนเส้นตัวโน้ต F (ฟา) ดังนั้นเพลงนี้ทั้งเพลงก็จะต้องเล่น F# ในห้องเพลงนี้มีเครื่องหมาย เนเชอรัล ( ) กำากับอยู่ที่ F (ฟา) ดังนั้นห้องนี้ก็จะเล่นโน้ตนี้ เป็นตัวปกติไม่ต้องสูงขึ้นไปอีกครึ่งเสียง ขั้นคิดวิเคราะห์ และสรุปความรู้ Step 2 ๑๑. นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น โดยใช้คำถาม ดังนี้ • เครื่องหมายแปลงเสียงได้แก่ เครื่องหมายอะไรบ้าง (ชาร์ป (#) แฟลต ( b ) เนเชอรัล ( n )) • เครื่องหมายแปลงเสียงมีหน้าที่ อย่างไร (ใช้บันทึกอยู่ตอนต้นของ บรรทัด ๕ เส้น หลังกุญแจประจำหลัก ทำหน้าที่กำกับเสียงของโน้ตให้เปลี่ยน ไปตามเครื่องหมายตลอดทั้งเพลง หรือจนกว่าจะมีเครื่องหมายแปลงเสียง อื่นมาแก้ไข) • เครื่องหมาย # มีหน้าที่อย่างไร (ใช้บังคับตัวโน้ตให้มีเสียงสูงกว่า เสียงเดิมครึ่งเสียง) • เครื่องหมาย b มีหน้าที่อย่างไร (ใช้บังคับตัวโน้ตให้มีเสียงต่ ำกว่า เสียงเดิมครึ่งเสียง) • เครื่องหมาย n มีหน้าที่อย่างไร (ใช้บังคับตัวโน้ตที่ถูกแปลงเสียง ให้มีเสียงสูงหรือต่ ำ จากปกติให้ กลับสู่เสียงเดิม) เสริมความรู้ ครูควรสอน เนเชอรัล เป็นเครื่องหมายที่ใช้บังคับตัวโน้ตที่ถูกแปลงเสียงให้กลับสู่ เสียงเดิมในการบรรเลงต่อไป

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 59 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู โน้ตดนตรีไทยและสากล 59 เครื่องหมาย ตั้งบันไดเสียง บันไดเสียง เมเจอร์ บันไดเสียง ไมเนอร์ เครื่องหมาย ตั้งบันไดเสียง บันไดเสียง เมเจอร์ บันไดเสียง ไมเนอร์ C major A minor F major D minor G major E minor B major G minor D major B minor E major C minor A major F# minor A major F minor E major C# minor D major B minor B major G# minor G major E minor F# major D# minor C major A minor C# major A# minor ตารางตั้งบันไดเสียงในบันไดเสียงต่าง ๆ (ที่มา : นพพร ด่านสกุล. ปฐมบททฤษฎีดนตรี. กรุงเทพฯ : โอเดียนสโตร์, ๒๕๔๓) แฟลต ๑ ตัว แฟลต ๒ ตัว แฟลต ๓ ตัว แฟลต ๕ ตัว แฟลต ๖ ตัว แฟลต ๗ ตัว ไม่มีแฟลตหรือชาร์ป ชาร์ป ๑ ตัว ชาร์ป ๒ ตัว ชาร์ป ๓ ตัว ชาร์ป ๔ ตัว ชาร์ป ๕ ตัว ชาร์ป ๖ ตัว ชาร์ป ๗ ตัว แฟลต ๔ ตัว ขั้นคิดวิเคราะห์ และสรุปความรู้ Step 2 ๑๒. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์เปรียบเทียบ ว่าบันไดเสียงเมเจอร์ และบันไดเสียงไมเนอร์ แตกต่างกันอย่างไร เป็น แผนภาพความคิด เสริมความรู้ ครูควรสอน บันไดเสียงไมเนอร์ เป็นบันไดเสียงประเภทไดอาโทนิกเหมือนกับเสียงเมเจอร์ คือ เรียงลำดับจากเสียงต่ ำ ไปเสียงสูง หรือจากเสียงสูงไปเสียงต่ ำประกอบด้วย โน้ต ๗ ตัว แต่มักเขียนโน้ต ๘ ตัว โดยที่จะซ้ ำตัวที่ ๘ เพื่อให้บันไดเสียงสมบูรณ์ บันไดเสียงเมเจอร์ ประกอบด้วยโน้ต ๘ ตัว มาเรียงลำดับขั้นตัวอักษรในระยะ ขั้นคู่ ๘ โดยไม่ซ้ ำตัวอักษร (ขั้นที่ ๑ และขั้นที่ ๘ โน้ตตัวเดียวกันแต่คนละระดับเสียง) และไม่ข้ามขั้นโดยที่โน้ตลำดับที่ ๓-๔ และ ๗-๘ ห่างกันครึ่งเสียง และโน้ตลำดับอื่น ห่างกัน ๑ เสียงเต็ม

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 60 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ เพลงสยามานุสสติ 60 ดนตรี ม.๔-๖ ตัวอย่างบทเพลงสากลที่ใช้เครื่องหมายกำาหนดจังหวะ และเครื่องหมายประจำากุญแจเสียง คำาร้อง : บทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่๖) ทำานอง : นารถถาวรบุตร (ที่มา : เพลงวิทยุ ศูนย์เทคโนโลยีทางการศึกษา กรมการศึกษานอกโรงเรียน) ขั้นคิดวิเคราะห์ และสรุปความรู้ Step 2 ๑๓. นักเรียนพิจารณาโน้ตเพลงสยามานุสสติ และเพลง สรรเสริญพระบารมีบนกระดาน แล้วนักเรียน ร่วมกันวิเคราะห์ว่าแต่ละบทเพลงใช้เครื่องหมาย แปลงเสียงอะไรบ้างและทำ ให้บทเพลงมีจังหวะ และทำนองเป็นอย่างไร ๑๔. นักเรียนสืบค้นโน้ตเพลงพระราชนิพนธ์ที่ชื่นชอบ ๑ ท่อนเพลง แล้วเขียนบันทึกโน้ตเพลง พร้อมตอบ คำถามลงในแบบบันทึก ดังตัวอย่าง ๑๕. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็นความรู้ร่วมกัน ดังนี้ • เครื่องหมายและสัญลักษณ์ทางดนตรีสากล เป็นสิ่งที่ใช้สำหรับบันทึกเกี่ยวกับจังหวะและทำนอง ของบทเพลง ทำ ให้ผู้ขับร้องและผู้บรรเลงเข้าใจ บทเพลงได้ง่ายขึ้น สามารถขับร้องและบรรเลงดนตรี ได้ถูกต้องไพเราะ Step 3 ขั้นปฏิบัติ และสรุปความรู้ หลังการปฏิบัติ ๑๖. นักเรียนออกมาอ่านโน้ตเพลงพระราชนิพนธ์ที่เลือก หน้าชั้นเรียน โดยเพื่อนและครูร่วมกันประเมินผล และตรวจสอบความถูกต้อง ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Step4 ๑๗. นักเรียนร่วมกันรวบรวมผลงานโน้ตเพลง พระราชนิพนธ์ แล้วจัดทำ เป็นแฟ้มโน้ตเพลง จัดเก็บไว้เป็นสื่อการเรียนรู้ในห้องดนตรีของ โรงเรียน เมื่อนำ ไปใช้ในการบรรเลงดนตรี และเพื่อ เผยแพร่ความรู้แก่ผู้ที่สนใจศึกษา Step5 ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า บริการสังคม และจิตสาธารณะ เสริมความรู้ ครูควรสอน เพลงสยามานุสสติ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๖) ทรงพระราชนิพนธ์ ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐานและพระราชทานแก่ ทหารอาสา สมัยสงครามโลกครั้งที่ ๑ ฤา อ่านออกเสียงว่า รือ แปลว่า หรือ อะไร ไม่ใช่ นิยมใช้ในการประพันธ์เพลง หรือบทกลอน เพลง (ใกล้รุ่ง) เนื้อร้องสื่อความหมายถึง (ความงามของ ธรรมชาติยามรุ่งอรุณ) ลักษณะเครื่องหมายกำหนดบันไดเสียง (เครื่องหมายแฟลต (b))

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 61 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู เพลงสรรเสริญพระบารมี โน้ตดนตรีไทยและสากล 61 การสอนดนตรีไทยได้พัฒนาวิธีการสอนโดยใช้โน้ตเพลงไทยที่เป็นตัวอักษรแทนเสียงดนตรีเพื่อ ประโยชน์ในการถ่ายทอดทำานองเพลงและจดจำาตัวโน้ตของแต่ละบทเพลงดนตรีไทยมีอัตราจังหวะของ เพลงไทย ๓ อัตราคือ เพลงไทยอัตราจังหวะ ๓ ชั้น มีจังหวะช้า เพลงไทยอัตราจังหวะ ๒ ชั้น มีจังหวะปานกลาง เพลงไทยอัตราจังหวะ ชั้นเดียว มีจังหวะเร็ว เครื่องดนตรีที่เป็นเครื่องกำากับจังหวะของไทย ได้แก่ กรับ กลอง โหม่ง ฉาบ และฉิ่ง ในการ ดำาเนินจังหวะให้เป็นไปตามอัตราจังหวะทั้ง ๓ อัตรานั้น จะต้องยึดหลักกลอง หรือจังหวะหน้าทับ เป็นหลัก ส่วนจังหวะฉิ่งนั้นเป็นจังหวะขั้นพื้นฐานที่สามารถปฏิบัติได้โดยง่าย โดยจังหวะหน้าทับของ เพลงไทยแบ่งเป็น ๓ ลักษณะดังนี้ คำาร้อง : บทพระนิพนธ์ในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ต่อมา พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่๖ทรงพระราชนิพนธ์แก้ไขเป็นบางส่วน ทำานอง : นายปโยตร์สชูโรฟสกีชาวรัสเซีย โน้ตดนตรีไทย ตัวชี้วัด ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๔ ภาระงาน/ชิ้นงาน แบบบันทึกการเขียนโน้ตเพลงไทย ๑. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยใช้คำถาม ดังนี้ • นักเรียนคิดว่าเพลงอัตราจังหวะ ๓ ชั้น สามารถขยายเพิ่มจังหวะได้อีก หรือไม่ เพราะเหตุใด ๒. นักเรียนฟังทำ นองเพลงไทย แล้ว นักเรียนสังเกตจังหวะและปรบมือ ตามจังหวะตามความรู้สึกของนักเรียน จากนั้นร่วมกันสนทนา โดยใช้คำถาม ดังนี้ • นักเรียนปรบมือพร้อมกันหรือไม่ (พร้อม/ไม่พร้อม) • จังหวะที่ปรบมือเป็นจังหวะช้า ปานกลาง หรือเร็ว (ตัวอย่างคำ ตอบ จังหวะปานกลาง) เสริมความรู้ ครูควรสอน เพลงสรรเสริญพระบารมี เป็นเพลงประจำชาติไทยระหว่าง พ.ศ. ๒๔๓๑- พ.ศ. ๒๔๗๕ หลังจากนั้นเกิดการเปลี่ยนแปลงการปกครอง จึงไม่ได้ใช้เพลงนี้ เป็นเพลงชาติไทย แต่ยังให้บรรเลงถวายความเคารพแด่องค์พระมหากษัตริย์ Step 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 62 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ โน้ตเพลงบังใบ 62 ดนตรี ม.๔-๖ หน้าทับสองไม้ เพลงอัตราจังหวะ ๒ ชั้น หรือเพลงสองชั้น ถือเป็นเพลงหลักที่จะต่อยอดเป็นเพลงอัตรา จังหวะ ๓ ชั้น หรือลดลงเป็นเพลงอัตราจังหวะชั้นเดียว เพลงสองชั้นเป็นเพลงที่ร้องง่าย และเป็นเพลง สั้นๆเป็นส่วนใหญ่ เช่นเพลงลาวเจริญศรีเพลงแขกสาหร่ายเพลงบังใบ ตัวอย่างเพลงอัตราจังหวะ ๒ ชั้น เพลงบังใบ บทร้องเพลงนี้อยู่ในบทละครเรื่อง วิวาห์- พระสมุทร บทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖ เพลงบังใบ ใช้หน้าทับสองไม้ในการบรรเลงกำากับจังหวะ จังหวะหน้าทับของเพลงไทย หน้าทับปรบไก่ หน้าทับพิเศษ ● ใช้กับเพลงร้องรับทั่วไป หรือใช้กับเพลงเสภา ● ดำาเนินจังหวะที่สั้นกว่าหน้าทับ ปรบไก่ครึ่งหนึ่ง จึงทำาให้การดำาเนิน จังหวะกระชับขึ้น ● บรรเลงในเพลงหน้าพาทย์ บางเพลง และเพลงภาษาต่างๆ ๑- ด - ด- ฟ - ล - - - ท ด ล ซ ฟ - - - ด- ล ซ ฟ - ร - - - ม - ร - ซ - ล- - - - - ซ - ร- - - ร - - - ม- ร ร ร - ฟ - ซ- ร - ร ๒- ม - ซ- ร - ม- ม ซ ล- ร - ม - ม - ร ซ ม ร ท ซ ม - ร ซ ม ร ท - ท - ร ร ม ร ท- ท - ร ร ม ร ท - ม - ซ- ล - ซ- ม - ซ- ล - ซ - ม ร ท ล ท ร ม ร ม ร ท - ล - ซ- ซ - ล- ล - ซ - - ท ล- ท ร ล- - ท ล ซ ล - ท ท ล ซ ม ซ ล - ท โน้ตจังหวะหน้าทับสองไม้ (ติง)-โจ๊ะจ๊ะ ติง ติง - ติง - - โ จ๊ะ จ๊ะ ติงติง - ทั่ม ๑. โน้ตบทเพลงไทยอัตราจังหวะ ๒ ชั้น ๓. นักเรียนดูบัตรคำบนกระดาน ดังนี้ แล้วนักเรียนฟังการอธิบายเกี่ยวกับ จังหวะหน้าทับต่าง ๆ แล้วร่วมกัน สนทนาเกี่ยวกับจังหวะดังกล่าว ๔. นักเรียนดูบัตรคำบนกระดาน ดังนี้ จากนั้นนักเรียนฟังการอธิบายเกี่ยวกับ โน้ตเพลงในอัตราจังหวะ ๒ ชั้น และ ๓ ชั้น แล้วร่วมกันสนทนาเกี่ยวกับ อัตราจังหวะดังกล่าว ๕. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์เปรียบเทียบ ความแตกต่างระหว่างการบันทึกโน้ต เพลงไทยและเพลงไทยสากลในแบบ ห้องเพลงและบรรทัด ๕ เส้น ๖. นักเรียนคิดประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า ด้านรักความเป็นไทย โดยร่วมกัน บอกว่าการบันทึกโน้ตดนตรีไทย ส่งผลดีต่อประเทศชาติอย่างไรบ้าง ขั้นคิดวิเคราะห์ และสรุปความรู้ Step 2 Step 3 ขั้นปฏิบัติ และสรุปความรู้ หลังการปฏิบัติ ๗. นักเรียนพิจารณาโน้ตเพลงบังใบ บนกระดาน แล้วฝึกอ่านโน้ตพร้อม ปรบมือตามจังหวะ จังหวะหน้าทับ หน้าทับปรบไก่ อัตราจังหวะ ๒ ชั้น อัตราจังหวะ ๓ ชั้น หน้าทับสองไม้ หน้าทับพิเศษ เสริมความรู้ ครูควรสอน การตีฉิ่งในอัตราจังหวะ ๒ ชั้นเรียกว่า “จังหวะฉิ่ง” - - - ฉิ่ง - - - ฉับ - - - ฉิ่ง - - - ฉับ - - - ฉิ่ง - - - ฉับ - - - ฉิ่ง - - - ฉับ Step 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 63 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู โน้ตดนตรีไทยและสากล 63 เพลงบังใบสองชั้น โอกาสที่นำาไปใช้ ใช้เป็นเพลงขับร้องและบรรเลงเพื่อการรับฟัง และประกอบการแสดง ซึ่งนิยมเล่นในงานรื่นเริง ต่าง ๆ เนื่องจากเพลงบังใบมีลักษณะตัดพ้อต่อว่า วงดนตรีสุนทราภรณ์จึงนำาทำานองทางดนตรีมาแต่ง เป็นเพลงไทยสากลโดยประพันธ์คำาร้องใหม่ให้ชื่อว่า “เพลงรักบังใบ”มีเนื้อร้องดังนี้ เพลงรักบังใบ ได้ยินคำาสำาเนียงเสียงเสนาะ แสนไพเราะรสรักเป็นหนักหนา เหมือนยินเสียงหงส์ทองที่ฟ่องฟ้า กล่อมสุนทรวอนว่าน่ายินดี ถึงแม้ว่าจะสนิทนิทรา ก็ผวาเมื่อสดับศัพท์เสียงพี่ ถึงดิฉันร้อนรุมกลุ้มฤดี เสียงเหมือนทิพย์วารีมาประพรม แต่โอ้ว่าอนิจจาได้กินหวาน มิช้านานก็ต้องกลืนทั้งขื่นขม พอพี่ไปใจน้องต้องระทม ยิ่งมาชมก็ยิ่งช้ำ�ระกำาใจ กามเทพหลอกลวง เสียบศรปักทรวงให้ห่วงหา ให้รักแล้วใยมาริดรักราแรมไกล รักของข้าดั่งบัวบังใบบังมิให้ใครเห็น เฝ้าครวญหวนทุกเช้าเย็นตรอมตรม สุดหักสุดหายหัวใจมิวายระทม สุดตรอมตรมใจยิ่งคิดให้โหยหา ต้องบังรักไว้ไม่กล้าบอกใคร เย็นย่ำ�สุริยาตะวันจากตาพามืดมิด โอ้ช่างเหมือนดวงจิตมิดมืดยามรักไกล น้ำ�ตาตกตามตะวันนึกแล้วหวั่นพรั่นใจ อกเอ๋ยทำาฉันใดเล่าเอยคู่ชื่นเคยเชยรักร้างเลยแรมรา ยิ่งพาให้หนาวไฉนปองรักอย่างบัวบังใบต้องช้ำ�หัวใจเรื่อยมา (ที่มา : บ้านคนรักสุนทราภรณ์ www.websuntaraporn.com) คำาร้อง : ชอุ่ม ปัญจพรรค์ ทำานอง : เอื้อ สุนทรสนาน คำาร้อง : บทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทำานอง : บังใบสองชั้น ๘. นักเรียนพิจารณาเนื้อเพลงบังใบสองชั้นและเพลงรักบังใบบนกระดาน จากนั้นนักเรียนฟังซีดีเพลงบังใบสองชั้นและเพลงรักบังใบ แล้วร้อง ตามทีละ ๑ ท่อน แล้วแบ่งกลุ่ม ๓ กลุ่ม และแต่ละกลุ่มฝึกร้องโน้ต เพลงบังใบ และร้องเพลงบังใบสองชั้น หรือเพลงรักบังใบ โดยเลือกร้องเพลง ๑ เพลง พร้อมกับปรบมือประกอบ จังหวะ Step 3 ขั้นปฏิบัติ และสรุปความรู้ หลังการปฏิบัติ เสริมความรู้ ครูควรสอน เอื้อ สุนทรสนาน เป็นนักร้อง นักประพันธ์ และหัวหน้าวงดนตรีสุนทราภรณ์ เป็นผู้บุกเบิกวงการเพลงไทยสากล มีผลงานมากมาย เช่น รำวงวันลอยกระทง รำวงเริงสงกรานต์ นางฟ้าจำแลง ได้รับยกย่องว่าเป็นบุคคลสำคัญของโลก สาขาวัฒนธรรมดนตรีไทยสากลเมื่อ พ.ศ. ๒๕๕๒ โน้ตเพลงไทย

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 64 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ โน้ตเพลงนกเขาขะแมร์ (สามชั้น) 64 ดนตรี ม.๔-๖ เพลงอัตราจังหวะสามชั้น หรือเพลง ๓ ชั้น คือ เพลงที่ใช้เพลง ๒ ชั้นเป็นหลักแล้วแต่ง ขยายขึ้นอีก ๑ เท่าตัว ทำาให้จังหวะจะช้าลง และยาวกว่าเพลง ๒ ชั้น เช่น เพลงนางครวญ ๓ ชั้น เพลงนกเขาขะแมร์๓ ชั้น ตัวอย่างเพลงอัตราจังหวะ ๓ ชั้นเพลงนกเขาขะแมร์ เพลงนกเขาขะแมร์ทำานองของเดิมเป็นเพลงเขมรแท้ๆ หลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) ได้ต่อทำานองเพลงดังกล่าวมาจากขุนสำาเนียงไพเราะ เจ้ากรมปี่พาทย์หลวงในพระเจ้ามณีวงศ์ แต่ครั้งตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระบรมราชินีเยือนประเทศแถบอินโดจีน เมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๓ และเมื่อกลับมาเมืองไทยหลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) ได้นำาเพลง ที่ชาวเขมร เรียกว่า เพลงนกเขา มาปรุงทางใหม่ให้เข้าหลักดุริยางคศิลป์ไทยครบทั้งเถา โดยให้มีทำานอง สำาเนียงเขมร มีลูกล้อลูกขัดและมีทำานองเลียนเสียงขันคูของนกเขาและได้ขอให้นายมนตรีตราโมท ช่วยแต่งบทร้องให้แต่สำาหรับเนื้อร้องที่นำามาเป็นเนื้อร้องของ ศาสตราจารย์ดร.อุทิศ นาคสวัสดิ์โดยนำา ทำานองเพลงนกเขาขะแมร์ท่อน ๒ ของหลวงประดิษฐ์ไพเราะมาประพันธ์และใช้ชื่อว่า เพลงจู้ฮุกกรู เพลงนกเขาขะแมร์ใช้หน้าทับปรบไก่หรือหน้าทับเขมร ๑ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -ด ล - ซ- - - - - - - - - - - - - - - - - ด ร ม ล ด ม ซ ซ ล ซ ด ล ซ ม ซ- ร - ร- ด ร ม ล ล ซ ล ซ ด ร ม - ซ - ล- ล - ด- ร - ม- ล - ด- - - ม- ซ - ล ท ล ซ ม- ซ - ล - ด - - - - - - - ซ - - - ด - - - - ซ ม ท ล ซ ม ล ล ซ ล ท ล ซ ม ด ล - ซ ร ม ซ ล- ร - ม ร ม ซ ล ร ด ร ม ร ม ซ ล ท ล ซ ม ร ม ซ ล ล ซ ม ซ ด ซ ด ล ซ ร ซ ม ด ซ ด ล ร ด ร ม ท ล ร ท ร ด ร ม ท ล ร ท ล ด - ล- ซ - ม- ร - ด- ซ - ม- ซ - ล- ล - ซ- ซ - ล- ล - ซ ๒ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - ม ด ล- ล ร ด- ร - ม- - - - - - - - - - - - - ม ด ล- ล ร ด- - - -ซ ด ร ม ล ล ซ ล ซ ด ร ม - ม ด ล- ล ร ด- ร - ม- ซ - ล ท ล ซ ม- ซ - ล - - ด ล- - ล ซ- - - -ท ล ซ ม ล ล ซ ล ท ล ซ ม ซ ล ด ม ม ซ ล ด- ร - ม ร ม ซ ล ท ล ซ ม ร ม ซ ล - - ร ม ร ม ซ ล ร ด ร ม ท ล ร ท ร ด ร ม ท ล ร ท ซ ล ด ล ด ล ซ ม- ซ - ล- ล - ซ- ซ - ล- ล - ซ ๒. โน้ตบทเพลงไทยอัตราจังหวะ ๓ ชั้น ๙. นั ก เ รี ย น พิ จ า ร ณ า โ น้ ต เ พ ล ง นกเขาขะแมร์ (สามชั้น) บนกระดาน แล้วร่วมกันอ่านโน้ตเพลง พร้อม ปรบมือตามจังหวะ Step 3 ขั้นปฏิบัติ และสรุปความรู้ หลังการปฏิบัติ ข้อใดเป็นเอกลักษณ์ของการเขียนโน้ตดนตรีไทย ๑ หนึ่งห้องเพลงสามารถเขียนโน้ตได้ ๕ ตัว ๒ มีเครื่องหมายกำหนดอัตราจังหวะ ๓ มีเครื่องหมายกำหนดบันไดเสียง ๔ หนึ่งบรรทัดมี ๘ ห้องเพลง ๕ สัญลักษณ์ w h e q เป็นเสียงของตัวโน้ต (เฉลย ๔ เพราะการเขียนโน้ตดนตรีไทยจะเขียนบันทึกในห้องเพลงซึ่งบรรทัดหนึ่ง มี ๘ ห้องเพลง) ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 65 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู โน้ตดนตรีไทยและสากล 65 เพลงจู้ฮุกกรู โอกาสที่นำาไปใช้ เพลงนกเขาขะแมร์เป็นเพลงที่ใช้บรรเลงขับร้องและมีการนำาทำานองของเพลงไปประยุกต์เป็นเพลง ไทยสากลที่ได้ยินได้ฟังอยู่เสมอเช่นเพลงนกเขาคูรัก โน้ตจังหวะหน้าทับปรบไก่สามชั้น - - ทั่ ม ติ ง - ติ ง - ติ ง ทั่มติงโจ๊ะจ๊ะ - ทั่มติงทั่ม - - โ จ๊ะ จ๊ะ ติงทั่ม - ติง - - โ จ๊ะ จ๊ะ - - โ จ๊ะ จ๊ะ - - - - - ติ ง - ทั่ ม - - โ จ๊ะ จ๊ะ - ติง - ติง - - โ จ๊ะ จ๊ะ - ทั่ม - ติง - - โ จ๊ะ จ๊ะ ทั่มติง - ทั่ม โน้ตจังหวะหน้าทับเขมรสามชั้น - - - - - - - - - โ จ๊ะ - จ๊ะ - โ จ๊ะ - จ๊ะ - โ จ๊ะ - จ๊ะ - โ จ๊ะ - จ๊ะ - โ จ๊ะ - จ๊ะ - ติง ติง ทั่ ม - - - - - โ จ๊ะ - จ๊ะ - โ จ๊ะ - จ๊ะ - ติง ติง ทั่ ม - โ จ๊ะ - จ๊ะ - ติง ติง ทั่ ม - ติง ติง ทั่ ม - โ จ๊ะ - จ๊ะ จู้ฮุกกรูจู้ฮุกกรูจู้ฮุกกรู นกเขาขันอยู่ในร่มไพรพฤกษ์ จู้ฮุกกรูจู้ฮุกกรูก้องกึก ในร่มไพรพฤกษ์ส่งสำาเนียงเสียงจ้า จุกกรู(ดนตรี) จุกกรู(ดนตรี) จุกกรูกู่ก้องพนา ตั้งแต่รุ่งทิวา จู้ฮุกกรูคูมา เสียงปักษาเรื่อยรี่ ฟังยิ่งฟังเหมือนดังบรรเลง (ดนตรี) กล่อมด้วยเพลงดนตรี โอ้ว่าเจ้าปักษีส่งสำาเนียงเสียงดี เร้าฤดีเพลิดเพลิน คำาร้อง : ศาสตราจารย์ดร.อุทิศนาคสวัสดิ์ ทำานอง : เพลงนกเขาขะแมร์สามชั้นท่อน ๒ ของหลวงประดิษฐ์ไพเราะ ๑๐. นักเรียนพิจารณาเนื้อเพลงจู้ฮุกกรู บนกระดาน และนักเรียนฟังเพลง จู้ฮุกกรู แล้วร้องตามทีละ ๑ ท่อน จนถูกต้องและพร้อมเพรียงกัน Step 3 ขั้นปฏิบัติ และสรุปความรู้ หลังการปฏิบัติ เสริมความรู้ ครูควรสอน การตีฉิ่งในอัตราจังหวะ ๓ ชั้น ---- - - - ฉิ่ง ---- - - - ฉับ ---- - - - ฉิ่ง ---- - - - ฉับ

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 66 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ สรุป การทำาความเข้าใจและศึกษาเรื่องตัวโน้ตและเครื่องหมายต่าง ๆ ที่ใช้ในบทเพลงจะทำาให้ เข้าใจจังหวะและทำานองบทเพลงได้ง่ายขึ้น สามารถขับร้องและบรรเลงดนตรีได้ถูกต้องตามจังหวะ และทำานองเพลง อีกทั้งยังทำาให้แต่งเพลงได้ถ้าเข้าใจหลักและทฤษฎีทางดนตรี การศึกษาตัวโน้ต และเครื่องหมายต่าง ๆ จึงมีความสำาคัญมากสำาหรับการเรียนดนตรี 66 ดนตรี ม.๔-๖ เพลงนกเขาคูรัก (ชาย) โน่นแน่ะนกเขาคูจุ๊กจุ๊กกรูนกมันเฝ้าคูหาชู้มัน (หญิง) โถโก่งคอทำาเสียงหวานช่างน่าสงสารนะกระไรใจข้า (ชาย) ก็พี่ปักใจใฝ่รักรักเจ้าใยมิเห็นใจเมตตา (หญิง) นกมันรักกันรักมันก็มีแต่จ๊ะจ๋า ไม่มีมารยาเสมือนร้อยลิ้นคนพร่ำ� (ชาย) ดวงใจเอ๋ยนกมันเหมือนพี่เฉลยเอ่ยคำา (หญิง) พูดไปแล้วต้องจำา (ชาย) พูดไปแล้วพี่จำา มิต้องพูดซ้ำ�ดวงใจ (หญิง) พี่อย่าเป็นเหมือนเช่นนกแก้ว (ชาย) พี่ไม่เป็นเหมือนเช่นนกแก้ว (หญิง) พูดเจื่อยแจ้วเรื่อยไป (ชาย) ออกจากปากพี่ไป (หญิง) ขอให้ออกจากใจ (ชาย) พี่ปากกับใจตรงกัน * (หญิง) แน่ะใคร (ชาย) ไหนใคร (หญิง) โน่นไง แฝงตัวร่มเงาไม้ใหญ่ (ชาย) ใช่ใครนกเขาคู่มัน (หญิง) เสียงใคร (ชาย) ไหนกัน (หญิง) เสียงนั่น (ชาย) อ๋อนกมันพรอดคำารำาพันฝากชีวันรักกันไงเล่า (หญิง) ใยรู้ (ชาย) ดูเอา พี่เห็นมันเฝ้าหยอกเย้าต่อกัน (หญิง) พี่ต้องเอาอย่างมัน (ชาย) พี่จะเอาอย่างมันมิเปลี่ยนแปรผันเลยเอย *ย้อน คำ�ถ�มท้�ท�ย ถ้านำาเพลงไทยอัตราจังหวะ ๒ ชั้น และ ๓ ชั้น ไปร้องเป็นอัตรา จังหวะชั้นเดียวจะให้ความรู้สึกอย่างไร ๑๑. นักเรียนพิจารณาเนื้อเพลงนกเขาคูรัก บนกระดาน และครูเปิดเพลงนกเขาคูรักและร้องตามทีละ ๑ ท่อน จนถูกต้องและพร้อมเพรียงกัน ๑๒. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๕-๖ คน เลือกเพลงไทยอัตราจังหวะ ๒ ชั้น ๑ เพลง และอัตราจังหวะ ๓ ชั้น ๑ เพลง ร่วมกันบันทึกโน้ตเพลง ลงในแบบบันทึก แล้วฝึกร้องเพลง ที่เลือก ๑๓. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็น ความรู้ร่วมกัน ดังนี้ • โน้ตดนตรีไทยเป็นสิ่งที่ช่วยให้ ผู้ขับร้องและผู้บรรเลงดนตรีเข้าใจ จังหวะ ทำนองของบทเพลง ทำ ให้ สามารถขับร้องและบรรเลงดนตรี ได้ถูกต้องไพเราะ Step 3 ขั้นปฏิบัติ และสรุปความรู้ หลังการปฏิบัติ

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 67 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู เว็บไซต์แนะนำา ผังสรุปสาระสำาคัญ โน้ตดนตรีไทยและสากล 67 เครื่องหมายและสัญลักษณ์ทางดนตรี www.music.thaimarchingband.org ให้นักเรียนอ่านคำาและความหมายของคำาต่อไปนี้ นิทรา คำาศัพท์ คำาอ่าน ความหมาย ทฤษฎี ทฺริด-สะ -ดี ความเห็น ลักษณะที่คิดคาดเอาตามหลักวิชา เพื่อ เสริมเหตุผลและรากฐานให้แก่ปรากฏการณ์หรือ ข้อมูลในภาคปฏิบัติซึ่งเกิดขึ้นมาอย่างมีระเบียบ นิด-ทฺรา การหลับการนอนหลับ ปักษา ปัก-สา นก โน้ตดนตรีไทย และสากล โน้ตดนตรีสากล โน้ตดนตรีไทย เครื่องหมายกำาหนดอัตราจังหวะ เครื่องหมายที่เป็น เลขเศษส่วนหลังกุญแจประจำาหลัก เลขบนคือ จำานวน จังหวะในแต่ละห้องเพลง เลขล่าง คือ ลักษณะจังหวะ ของโน้ตเพลง เครื่องหมายประจำากุญแจเสียง เป็นเครื่องหมายที่บังคับ โน้ตให้มีเสียงเป็นไปตามชนิดของเครื่องหมายนั้น ประกอบด้วยชาร์ปและแฟลต เพลงอัตราจังหวะ ๒ ชั้น เพลงสองชั้นเป็นเพลงที่ร้อง ง่ายและเป็นเพลงสั้นๆ เพลงอัตราจังหวะ ๓ ชั้น เพลงสามชั้น เป็นเพลงที่มี จังหวะช้า กิจกรรมพัฒน�คว�มส�ม�รถในก�รอ่�น ๑๔. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำ เสนอ โน้ตเพลงไทยและร้องเพลงไทย ตามโน้ตเพลงที่เลือกหน้าชั้นเรียน โดยเพื่อนกลุ่มอื่นและครูร่วมกัน ประเมินผลและตรวจสอบความ ถูกต้อง ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Step4 ๑๕. นักเรียนร่วมกันรวบรวมโน้ตเพลงไทยแล้วจัดทำ แฟ้มโน้ตเพลงไทย เพื่อใช้ในการบรรเลง ดนตรีไทย และเพื่อเผยแพร่ความรู้ แก่ผู้ที่สนใจศึกษา Step5 ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า บริการสังคม และจิตสาธารณะ เครื่องหมายกำหนดอัตราจังหวะมีความสำคัญต่อผู้บรรเลงดนตรีอย่างไร ๑ ทำ ให้บรรเลงได้เก่งขึ้น ๒ ทำ ให้บรรเลงได้ไพเราะขึ้น ๓ ทำ ให้บรรเลงได้ถูกต้อง ๔ ทำ ให้มีเทคนิคในการบรรเลงมากขึ้น ๕ ทำ ให้มีเทคนิคในการบรรเลงแปลกใหม่มากขึ้น (เฉลย ๓ เพราะเครื่องหมายกำหนดอัตราจังหวะ จะทำให้เข้าใจจังหวะของบทเพลง ได้ง่าย สามารถบรรเลงและขับร้องเพลงได้ถูกต้องตรงตามจังหวะของบทเพลง) ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 68 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ กิจกรรมการเรียนรู 68 ดนตรี ม.๔-๖ โน้ตดนตรีไทย โน้ตดนตรีไทยและสากล โน้ตดนตรีสากล ๑. เครื่องหมายกำาหนดอัตราจังหวะมีความสำาคัญต่อบทเพลงอย่างไร ๒. ถ้าในบทเพลงไม่มีการกำาหนดอัตราจังหวะจะเป็นอย่างไร ๓. เครื่องหมายประจำากุญแจเสียงมีความสำาคัญต่อบทเพลงอย่างไร ๔. นักเรียนเคยพบเห็นเครื่องหมายประจำากุญแจเสียงในบทเพลงใดบ้าง และบทเพลงนั้นมีเสียง ทำานองเป็นอย่างไร ๕. เพลงไทยที่มีอัตราจังหวะ ๓ ชั้นให้ความรู้สึกอย่างไร ๖. เนื้อเพลงรักบังใบให้ความรู้สึกอย่างไร เหมาะกับอัตราจังหวะ ๒ ชั้นหรือไม่ ๗. การบันทึกโน้ตดนตรีไทยมีประโยชน์อย่างไร ๘. เพลงไทยอัตราจังหวะ ๒ ชั้นมีลักษณะแตกต่างจากอัตราจังหวะ ๓ ชั้นอย่างไร ๙. เพลงนกเขาคูรักให้อารมณ์และความรู้สึกเหมือนหรือแตกต่างกับเพลงรักบังใบอย่างไร ๑๐. การรู้เรื่องเครื่องหมายและสัญลักษณ์ทางดนตรีมีประโยชน์อย่างไร ๑. ให้นักเรียนเลือกเพลงไทยที่ชื่นชอบ ๑ เพลง แล้วฝึกบันทึกโน้ตเพลงนั้นลงในห้องเพลง และ บรรทัด๕เส้น ๒. ให้นักเรียนเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างการบันทึกโน้ตเพลงไทยเดิมและเพลงไทยสากล ในแบบห้องเพลงและบรรทัด๕เส้น ๓. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มกลุ่มละ๕คนร่วมกันวิเคราะห์และแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับ เครื่องหมายกำาหนดอัตราจังหวะ และเครื่องหมายประจำากุญแจเสียง แล้วสรุปข้อมูลที่ได้ จากนั้นออกมานำาเสนอหน้าชั้นเรียน ๔. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๕-๖ คน เลือกเพลงไทยอัตราจังหวะ ๒ ชั้น ๑ เพลง และอัตรา จังหวะ ๓ ชั้น๑เพลง ร่วมกันบันทึกโน้ตเพลง แล้วฝึกร้องเพลงที่เลือก จากนั้นออกมานำาเสนอ โน้ตเพลงและร้องเพลงหน้าชั้นเรียน ๕. ให้นักเรียนสรุปความรู้ลงในแผนภาพเกี่ยวกับโน้ตดนตรีไทยและสากลลงในแผนภาพ ดังตัวอย่าง โน้ตดนตรีไทยและสากล คำถามพัฒนากระบวนการคิด แนวค�ำตอบ ๑. ทำให้บทเพลงมีจังหวะสมบูรณ์ ไพเราะ หรือทำ ให้เพลงแต่ละเพลงมีความ แตกต่างกันทางจังหวะ ๒. บทเพลงไม่สมบูรณ์ ๓. ทำให้บทเพลงมีจังหวะและทำนองเพลง ที่ไพเราะ น่าฟัง ๔. เพลงสรรเสริญพระบารมี มีเสียงต่ ำ กว่าเดิมครึ่งเสียง มีทำนองช้า ไพเราะ ๕. ผ่อนคลายหรือโศกเศร้า ๖. การตัดพ้อ เหมาะสม เพราะไม่ช้าหรือ เร็วเกินไป ๗. ทำให้ทราบจังหวะทำนองของบทเพลง สามารถขับร้องและบรรเลงดนตรี ได้ถูกต้อง ๘. อัตราจังหวะ ๒ ชั้น มีอัตราจังหวะ เร็วกว่าอัตราจังหวะ ๓ ชั้น ๙. เ พ ล ง น ก เ ข า คู รั ก ใ ห้ ค ว า ม รู้ สึ ก มี ค ว า ม สุ ข ส ด ชื่ น แ ล ะ เ ป็ น ก า ร เกี้ยวพาราสีกัน แต่เพลงรักบังใบ ให้ความรู้สึกน้อยใจ ตัดพ้อ ๑๐. ทำ ให้เข้าใจจังหวะและทำ นองของ บทเพลงได้ง่ายขึ้น ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๔ ตัวชี้วัด “ให้แต่ละห้องมี e ได้ ๓ ตัว ปฏิบัติห้องละ ๓ จังหวะ” จากข้อความดังกล่าว หมายถึงอัตราจังหวะในข้อใด ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ (เฉลย ๒ เพราะจากข้อความเป็นรูปแบบการกำ หนดตัวโน้ต และจังหวะของ อัตราจังหวะ ) 6 8 4 4 3 8 6 16 2 4 3 8 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 69 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู หนวยการเรียนรูที่ ๑.ร้องเพลงหรือเล่นดนตรีเดี่ยวและรวมวงโดยเน้นเทคนิคการแสดงออกและคุณภาพของการแสดง (ศ ๒.๑ม.๔-๖/๕) ๒. สร้างเกณฑ์สำาหรับประเมินคุณภาพการประพันธ์และการเล่นดนตรีของตนเองและผู้อื่นได้อย่าง เหมาะสม (ศ ๒.๑ม.๔-๖/๖) การถ่ายทอดอารมณ์เพลงผู้ขับร้องและผู้บรรเลงจะต้องเข้าใจเรื่ององค์ประกอบของบทเพลงจะทำาให้ เข้าใจและสามารถถ่ายทอดอารมณ์ของบทเพลงได้ทำาให้ผู้ฟังเกิดอารมณ์ความรู้สึกไปตามบทเพลง และสามารถประเมินคุณภาพของผลงานทางดนตรีได้ว่าเป็นอย่างไรมีคุณภาพและคุณค่าทางดนตรีเป็น อย่างไร เทคนิคและการถ่ายทอดอารมณ์เพลง ด้วยการร้อง บรรเลง เครื่องดนตรีเดี่ยวและรวมวง เกณฑ์ในการ ประเมินผลงานดนตรี คุณภาพ งานดนตรี เพลงลูกทุ่ง เพลงเพื่อชีวิต เพลงพื้นบ้าน เพลงไทยสากล คุณค่าของผลงาน ทางดนตรี คุณภาพของผลงาน ทางดนตรี ๔ คุณภาพงานดนตรี สาระสำาคัญ ตัวชี้วัด ผังสาระการเรียนรู้ เป้าหมายการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ศ ๒.๑ เข้าใจและแสดงออกทางดนตรีอย่าง สร้างสรรค์ วิเคราะห์ วิพากษ์วิจารณ์คุณค่า ดนตรี ถ่ายทอดความรู้สึก ความคิดต่อ ดนตรีอย่างอิสระ ชื่นชม และประยุกต์ใช้ ในชีวิตประจำวัน บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 นักเรียนแบ่งกลุ่มร่วมกันเลือกบทเพลงที่ชื่นชอบ ๑ เพลง แล้ว นำมาวิเคราะห์และประเมินคุณภาพงานดนตรีในด้านต่าง ๆ จากนั้นจัดทำ เป็นรูปเล่มรายงาน และนำ เสนอผลงานโดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ สมรรถนะสำ คัญของผู้เรียน ๑. ความสามารถในการสื่อสาร ๒. ความสามารถในการคิด ๓. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ใฝ่เรียนรู้ ตัวชี้วัดที่ ๔.๑ ตั้งใจ เพียรพยายามใน การเรียนและเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน ตัวชี้วัดที่ ๖.๑ ตั้งใจและรับผิดชอบใน การปฏิบัติหน้าที่การงาน รักความเป็นไทย ตัวชี้วัดที่ ๗.๓ อ นุ รั ก ษ์ แ ล ะ สื บ ท อ ด ภูมิปัญญาไทย

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 70 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ 70 ดนตรี ม.๔-๖ ดนตรีเป็นสื่อทางอารมณ์ที่สามารถบอกเรื่องราวบอกอารมณ์ได้การฟังขับร้องหรือบรรเลงดนตรี จะต้องมีความเข้าใจองค์ประกอบของดนตรีเพื่อที่จะสามารถทำาให้ถ่ายทอดอารมณ์เพลงออกมาได้อย่าง ถูกต้ององค์ประกอบของดนตรีมีดังนี้ ๑. จังหวะคือความสั้นยาวของเสียง ๒. ทำานองเพลง คือ การดำาเนินต่อเนื่องกันของเสียงในระดับสูง กลาง ต่ำ� และมีอัตรา สั้น-ยาว เป็นช่วงเป็นตอนตามกำาหนด ๓. การประสานเสียงคือการนำาเสียงเครื่องดนตรีหรือเสียงร้องของมนุษย์ที่มีระดับเสียง ต่างกันมาผสมผสานกันให้มีความกลมกลืนเพื่อให้เกิดความไพเราะของเสียง ๔. รูปแบบหรือโครงสร้างของบทเพลงคือลักษณะของบทเพลงแต่ละเพลงเพื่อให้ทราบว่า เป็นเพลงประเภทใดเป็นเพลงบรรเลงเดี่ยวหรือหมู่และมีกี่ท่อนเพลง เทคนิคและการถ่ายทอดอารมณ์เพลง ด้วยการร้อง บรรเลงเครื่องดนตรีเดี่ยวและรวมวง การแสดงดนตรีที่จะ ทำาให้คนดูสนุกสนาน มากที่สุด ควรมีลักษณะ อย่างไร เพลงใดบ้างที่นักเรียนคิดว่าให้อารมณ์สนุกสนาน จุดประกายความคิด ตัวชี้วัด ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๕ ภาระงาน/ชิ้นงาน แบบบันทึกผลการวิเคราะห์บทเพลง ๑. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยใช้คำ ถาม ดังนี้ • ถ้านักเรียนกำ ลังร้องเพลงเศร้า นักเรียนจะถ่ายทอดอารมณ์เพลงอย่างไร ๒. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยใช้คำ ถาม ดังนี้ • นักร้องหรือนักดนตรีที่ร้องและ บรรเลงเพลงได้ถูกต้องไพเราะทำ ให้ผู้ฟัง รู้สึกอย่างไร (ตัวอย่างคำ ตอบ ประทับใจ ชื่นชอบนักร้อง นักดนตรี และบทเพลง) ๓. นักเรียนฟังเพลง ๑ เพลง (เพลงไทย เพลงไทยสากลหรือเพลงสากล) แล้ว นักเรียนแต่ละคนถ่ายทอดความรู้สึก ของตนเองหลังจากที่ได้ฟัง จากนั้น นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยใช้คำ ถาม ดังนี้ • เพลงที่ฟังมีจังหวะและทำ นอง เป็นอย่างไร (ตัวอย่างคำ ตอบ จังหวะเร็ว ทำนองสนุกสนาน) • เสียงของผู้ขับร้องเป็นอย่างไร (ตัวอย่างคำ ตอบ ไพเราะ เหมาะสมกับ เพลง) • เพลงนี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับอะไร (ตัวอย่างคำ ตอบ ความรัก) • นักเรียนรู้สึกอย่างไรที่ได้ฟังเพลงนี้ (ตัวอย่างคำ ตอบ สนุกสนาน สบายใจ) Step 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 71 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู คุณภาพงานดนตรี 71 ความหมาย เพลงเพื่อชีวิตหมายถึงเพลงที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับชีวิตคนในรูปแบบต่างๆโดยเฉพาะ ชีวิตคนที่ถูกเอารัดเอาเปรียบ มีความยากลำาบากในชีวิต รวมถึงเพลงที่มีเนื้อหา เกี่ยวกับการเมือง ด้านเนื้อเพลง เป็นลักษณะการถ่ายทอดอารมณ์ที่แสดงถึงชีวิต ความสุข ความทุกข์ต่าง ๆ ที่ เกิดขึ้น เช่น เพลงเดือนเพ็ญของวงคาราวาน แสดงให้เห็นถึงอารมณ์คิดถึงบ้าน บ้านที่มีทุ่งนา มีกระบือ บรรยากาศท้องทุ่ง คิดถึงแม่เมื่อยามห่างไกลบ้าน ทำาให้ ผู้ฟังเกิดอารมณ์ซาบซึ้ง ด้านทำานองเพลง มีลักษณะทำานองเพลงแบบเพลงพื้นเมือง หรือเพลงคันทรี(country) มีจังหวะ และทำานองที่ฟังเข้าใจง่าย การขับร้องเพลงเพื่อชีวิตประกอบการบรรเลงเครื่องดนตรี ตัวอย่างบทเพลงที่มีการถ่ายทอดอารมณ์เพลงในลักษณะต่าง ๆ ๕. เสียง คือสิ่งที่รับรู้ได้ด้วยหูมีทั้งเสียงร้องของมนุษย์และเสียงเครื่องดนตรีที่มีระดับ เสียงที่สูง-ต่ำ� และความดัง-เบาที่เหมาะสม ๖. เนื้อร้อง คือ ภาษาที่ใช้ในการร้องถูกต้องตามอักขรวิธีและตรงตามภาษา ที่ใช้ร้อง ๗. อารมณ์ในเพลง คือ ลักษณะของความรู้สึกในบทเพลงที่ถ่ายทอดออกมาให้ผู้ฟังเกิด อารมณ์คล้อยตาม เช่น เพลงที่มีความหมายเกี่ยวกับความผิดหวัง มีจังหวะช้าจะให้อารมณ์เศร้า หรือ เพลงที่มีความหมายเกี่ยวกับความสุขสมหวังมีจังหวะเร็ว ให้อารมณ์มีความสุขสนุกสนาน การถ่ายทอดอารมณ์เพลงด้วยการร้องบรรเลงเครื่องดนตรีเดี่ยวและรวมวง ผู้ขับร้องและ ผู้บรรเลงควรทำาความเข้าใจในองค์ประกอบดนตรีจึงจะสามารถถ่ายทอดอารมณ์เพลงได้อย่างถูกต้อง เหมาะสมตามเนื้อหาความหมายของเพลง ๑. เพลงเพื่อชีวิต เสริมความรู้ ครูควรสอน เพลงคันทรี (country) เป็นแนวเพลง ที่เกิดขึ้นในสหรัฐอเมริกาตอนใต้ มีต้นกำ เนิดมาจากดนตรีโฟล์ก เคลติก กอสเปล และโอลด์-ไทม์ ๔. นักเรียนดูบัตรคำบนกระดาน ดังนี้ จังหวะ ทำนอง การประสานเสียง โครงสร้างของบทเพลง เสียง เนื้อร้อง อารมณ์ในเพลง จากนั้นร่วมกันสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับ องค์ประกอบของดนตรีในบัตรคำ จากหนังสือเรียนและแหล่งเรียนรู้อื่น ๆ ๕. นักเรียนดูบัตรคำบนกระดาน ดังนี้ เพลงเพื่อชีวิต จากนั้นนักเรียนฟังการอธิบายลักษณะ เนื้อเพลงและทำ นองเพลงเพื่อชีวิต พร้อมยกตัวอย่าง ในคอนเสิร์ตมีศิลปินคนหนึ่งขึ้นมาร้องเพลงช้า ๆ มีเนื้อหาเกี่ยวกับความยากลำบาก ของครูที่สอนอยู่บนดอย นักเรียนคิดว่าเพลงที่ร้องเป็นเพลงประเภทใด ๑ เพลงไทยสากล ๒ เพลงพื้นบ้าน ๓ เพลงลูกทุ่ง ๔ เพลงเพื่อชีวิต ๕ เพลงสากล (เฉลย ๔ เพราะเพลงเพื่อชีวิตเป็นเพลงที่ถ่ายทอดอารมณ์และแสดงถึงชีวิต ความสงบสุข ความทุกข์ต่าง ๆ) ข้อสอบเน้นสมรรถนะ Step 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 72 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ 72 ดนตรี ม.๔-๖ เดือนเพ็ญสวยเย็นเห็นอร่าม นภาแจ่มนวลดูงามเย็นชื่นหนอยามเมื่อลมพัดมา แสงจันทร์นวลชวนใจข้าคิดถึงถิ่นที่จากมา คิดถึงท้องนาบ้านเรือนที่เคยเนาว์ กองไฟสุมควายตามคอกคงยังไม่มอดดับดอก จันทร์เอ๋ยช่วยบอกให้ลมช่วยเป่า สุมไฟให้แรงเข้าพัดไล่ความเยือกเย็นหนาว ให้พี่น้องเฮานอนหลับอุ่นสบาย เรไรร้องดังฟังว่าเสียงที่เจ้าพร่ำ�ครวญหา ลมเอยช่วยพากระซิบข้างกาย ข้ายังคอยอยู่ไม่หน่ายไม่เลือนห่างจากเคลื่อนคลาย คิดถึงไม่วายที่เราจากกัน ลมเอยช่วยเป็นสื่อให้ นำารักจากห้วงดวงใจของข้านี้ไปบอกเขานั้นหนา ให้เมืองไทยรู้ว่า ไม่นานลูกที่จากมาจะไปซบหน้ากับอกแม่เอย ตัวอย่างเพลงเพื่อชีวิต เพลงเดือนเพ็ญ ๒. เพลงลูกทุ่ง คำ�ถ�มท้�ท�ย ถ้านักเรียนจะแต่งเพลงเพื่อชีวิตจะเขียนเนื้อเพลงสะท้อนเรื่องราว เกี่ยวกับอะไร ความหมาย เพลงลูกทุ่งหมายถึงเพลงที่มีเนื้อหาสะท้อนวิถีชีวิตและวัฒนธรรมไทยโดยมีทำานอง คำาร้อง และลีลาการร้องที่มีลักษณะเฉพาะความเป็นพื้นบ้านของไทย ด้านเนื้อเพลง เป็นเพลงที่แสดงถึงอารมณ์หลายรูปแบบ เช่น รัก เศร้า ตัดพ้อ เนื้อร้องเป็นลักษณะ คำากลอน ร้องง่าย เข้าใจง่าย เนื้อเพลงสื่อความหมายเข้าใจง่ายไม่ซับซ้อน เช่น เพลงบัวตูมบัวบาน เป็นเพลงที่มีความหมายเกี่ยวกับความรักที่ต้องเลือก เปรียบเป็นดอกบัวที่มีทั้งดอกตูมและดอกบานที่ไม่สามารถเลือกดอกใดดอกหนึ่ง ได้เป็นการถ่ายทอดอารมณ์เสียดาย ตัดใจ ทำาให้ผู้ฟังรู้สึกและจินตนาการตาม เนื้อเพลงได้ง่าย ด้านทำานองเพลง เป็นทำานองเพลงลักษณะเพลงพื้นเมืองผสมเพลงไทยหรือเพลงไทยสากลมีจังหวะ และทำานองที่หลากหลายทำาให้ผู้ฟังจดจำาได้ง่าย ศิลปิน: วงคาราวาน ๖. นักเรียนดูเนื้อเพลงเดือนเพ็ญบน กระดาน แล้วฟังตัวอย่างการร้องเพลง เดือนเพ็ญและฝึกร้องตามจนร้องได้ ถูกต้อง ๗. นักเรียนดูบัตรคำบนกระดาน ดังนี้ เพลงลูกทุ่ง จากนั้นนักเรียนฟังการอธิบายลักษณะ เนื้อเพลงและทำ นองเพลงลูกทุ่ง พร้อมกับยกตัวอย่างเพลง เสริมความรู้ ครูควรสอน อร่าม หมายถึง สว่างไสว นวล หมายถึง งามผุดผ่อง เนาว์ หมายถึง อยู่ มอด หมายถึง จวนจะดับ เรไร หมายถึง ชื่อจักจั่น Step 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 73 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู คุณภาพงานดนตรี 73 การขับร้องเพลงลูกทุ่งประกอบการบรรเลงดนตรีประเภทวง ลงเรือน้อยลอยวน ในสายชลห้วยละหาน มีทั้งบัวตูมบัวบานดอกใบไหวก้านงามตา เมื่อลมพัดมาชื่นใจ ผึ้งตอมหอมบินดมกลิ่นบัว ซ่อนตัวรำาพันฝันใฝ่ เหมือนดนตรีชะโลมกล่อมใจ ฟังยิ่งฟังไปโลมเร้าฤทัยลำาพอง ปองจะเด็ดบัวบาน ครวญคิดนานหวั่นเจ้าของ ใจหมายดึงโน้มโลมลอง หากบัวไม่มีเจ้าของจะชมทั้งสองปทุม เอื้อมมือหมายดึงเพียงดอกบาน ก็เกรงสะท้านถึงก้านดอกตูม แสนเสียดายเหมือนชายหมดภูมิ จะเด็ดดอกตูมยังนึกเสียดายดอกบาน เรือเร็วไปหน่อยค่อยค่อยทวน บัวหอมชวนอกสะท้าน งามทั้งบัวตูมบัวบาน เทพไททุกแดนพิมานประทานสมดังตั้งใจ เอื้อมมือหมายดึงดอกตูมก่อน ดอกบานก็ค้อนแสนงอนไปใย จะเด็ดดอกบานดอกตูมก็สั่นแกว่งไกว จะเด็ดดอกไหนกันหนอบัวตูมบัวบาน จะเด็ดทีเดียวเสียทั้งคู่ ครวญคิดดูอยู่ไม่นาน พอดอกตูมแย้มตระการ ดอกบานก็คงแห้งโหยกลีบราร่วงโรยน่าชัง ต้องลาแล้วหนอบัวช่องาม บาปเคราะห์และกรรมประดัง แล้วจ้ำ�เรือน้อยค่อยเข้าฝั่ง ไม่ยอมกลับหลังหมดหวังทั้งตูมทั้งบาน ตัวอย่างเพลงลูกทุ่ง เพลงบัวตูมบัวบานของบุญสมอยุธยา เพลงบัวตูมบัวบาน เสริมความรู้ ครูควรสอน ละหาน หมายถึง ห้วงน้ำ ลำ พอง หมายถึง แสดงอาการหยิ่งยโส ภูมิ หมายถึง สง่า องอาจ ตระการ หมายถึง งาม ประดัง หมายถึง ยัดเยียดกันเข้ามา ๘. นักเรียนดูเนื้อเพลงบัวตูมบัวบาน บนกระดาน แล้วฟังตัวอย่างการ ร้องเพลงบัวตูมบัวบาน และฝึก ร้องตามจนร้องได้ถูกต้อง ๙. นักเรียนสืบค้นประวัติและผลงานของ บุญสม อยุธยา จากอินเทอร์เน็ต และ นำ ข้อมูลที่ได้มาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ กับเพื่อนในชั้นเรียน Step 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 74 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ 74 ดนตรี ม.๔-๖ ศิลปินคนใดที่ได้รับการยกย่องว่าเป็น ราชินีลูกทุ่ง ศิลปินที่ได้รับการยกย่องว่าเป็นราชินีลูกทุ่ง คือ พุ่มพวง ดวงจันทร์ จุดประก�ยคว�มรู้ พุ่มพวง ดวงจันทร์ ความหมาย เพลงพื้นบ้านหมายถึง เพลงที่เกิดจากชาวบ้านในแต่ละท้องถิ่นคิดการร้อง การเล่นขึ้นมา โดยมีเนื้อร้องและทำานองเรียบง่ายใช้ภาษาถิ่นของตนเอง เพลงพื้นบ้าน ใช้ร้องเล่นเพื่อความสนุกสนานในงานต่างๆ ด้านเนื้อเพลง เป็นลักษณะบทกลอนหรือการร่ายยาว มีเนื้อเพลงเกี่ยวกับชีวิตความเป็นอยู่ การทำางานหรือความรื่นเริงเรื่องราวเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ตำานานนิทานหรืออาจมีเรื่อง ที่เป็นคำาสอน คติสอนใจ ให้อารมณ์สนุกสนาน ครื้นเครงต่อผู้ฟัง เช่น เพลงซอคบเกิ่ง เป็นเพลงซอที่สร้างความขบขัน นำาเอาสิ่งที่เป็นคนละเรื่องมาประกอบด้วยกัน หรือ เพลงซอลายสอง เป็นเพลงซอที่มีทำานองกระโดดข้ามขั้นตอน มีเนื้อหาสนุกสนาน ตลกขบขันเรียบง่าย ด้านทำานองเพลง ทำานองเรียบง่าย ฟังสบายสนุกสนาน การขับร้องเพลงพื้นบ้านภาคเหนือประกอบการบรรเลงดนตรีพื้นบ้าน ๓. เพลงพื้นบ้าน ๑๐. นักเรียนดูบัตรคำบนกระดาน ดังนี้ เพลงพื้นบ้าน จากนั้นนักเรียนฟังการอธิบาย ลักษณะเนื้อเพลงและทำนองเพลง พื้นบ้าน พร้อมกับยกตัวอย่างเพลง ๑๑. นักเรียนร่วมกันสนทนาว่า เพลงพื้นบ้านมีการใช้เครื่องดนตรีอะไรบ้าง เสริมความรู้ ครูควรสอน พุ่มพวง ดวงจันทร์ มีชื่อเล่นว่า ผึ้ง ชื่อจริง รำ พึง จิตรหาญ เป็นบุคคลที่มี ความสามารถในการร้องเพลง มีน้ ำ เสียงที่เป็นเอกลักษณ์ เพลงแรกที่พุ่มพวงขับร้อง คือ เพลงแก้วรอพี่ แต่งโดยไวพจน์ เพชรสุพรรณ พุ่มพวงได้รับรางวัลพระราชทาน จากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในสาขารางวัลขับร้องเพลงดีเด่น จากเพลงสยามเมืองยิ้ม และในวันที่ ๑๕ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๒ กระทรวงวัฒนธรรมมีมติประกาศยกย่องเชิดชูเกียรติ พุ่มพวง ดวงจันทร์ เป็นปริยศิลปิน (อ่านว่า ปะ-ริ-ยะ-สิน-ละ-ปิน) คือ ศิลปิน อันเป็นที่รักยิ่งของประชาชน Step 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 75 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู คุณภาพงานดนตรี 75 ขี่ม้าพู้ขาว ใส่รอกกิ้งๆ ขี่ล่องน้ำ�พิง ผดแผวเมืองพล้าว (คือนั่งม้าตัวผู้สีขาวผูกกระพรวนกรุ๋งกริ๋งล่องน้ำ�แม่ปิงไปทะลุที่เมืองพร้าวซึ่งที่จริงต้องเป็นขึ้นไปตาม ลำาน้ำ�มิใช่ล่อง) ตัวอย่างเพลงพื้นบ้านเพลงซอคบเกิ่ง และเพลงซอลายสอง เพลงซอคบเกิ่ง (ที่มา : สารานุกรมวัฒนธรรมไทยภาคเหนือ เล่ม ๔) (อ่านว่า ซอก๊บเกิ่ง) แกงหยวกใส่ชิ้นไก่ เอาหอมป้อมเข้าใส่ หยุบกินชิ้นไก่ เวยใผเวยมัน (คือแกงหยวกใส่ไก่ เติมใบผักชีหยิบเอาเนื้อไก่มากินใครเร็วคนนั้นได้) เพลงซอลายสอง ความหมาย เพลงไทยสากล หมายถึง เพลงที่แต่งเนื้อร้องและร้องเป็นภาษาไทย โดยมีการ เรียบเรียงทำานองแบบสากลและใช้เครื่องดนตรีตะวันตก ด้านเนื้อเพลง มีเนื้อหาที่หลากหลายสะท้อนชีวิต สะท้อนสังคม ใช้ภาษาถ้อยคำาที่สละสลวย ทันสมัย จึงให้อารมณ์ที่หลากหลาย มีทั้งรัก เศร้า โกรธ เสียใจ ผิดหวัง ดีใจ สนุกสนานเช่นเพลงเป็นไปไม่ได้ของ พยงค์มุกดามีความหมายเกี่ยวกับความรัก ที่ผิดหวังความรักที่ไม่อาจเกิดขึ้นได้ถ่ายทอดถึงอารมณ์เศร้าปนน้อยใจ เสียใจ ด้านทำานองเพลง มีลักษณะทำานองเพลงแบบสากล เพราะมีการใช้โน้ตและเทคนิคทางดนตรีสากล เข้ามาช่วย เป็นทำานองที่ทำาให้ผู้ฟังผ่อนคลาย สบายใจ สนุกสนาน หรือเศร้าได้ เป็นเพลงที่ได้รับความนิยมจากคนฟังทุกเพศทุกวัย ๔. เพลงไทยสากล ๑๒. นักเรียนดูเนื้อเพลงซอคบเกิ่ง และ ซอลายสองบนกระดาน แล้วฟัง ตัวอย่างการร้อง และฝึกร้องตาม จนร้องได้ถูกต้อง ๑๓. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยใช้คำถาม ดังนี้ • เพลงซอคบเกิ่งและเพลง ซอลายสอง เป็นเพลงพื้นบ้านของ ภาคใด (ตัวอย่างคำ ตอบ ภาคเหนือ) ๑๔. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๔ กลุ่ม แล้วส่ง ตั ว แ ท น อ อ ก ม า จั บ ส ล า ก เ ลื อ ก เพลงพื้นบ้าน แล้วแต่ละกลุ่มศึกษา เนื้อหา อารมณ์ของบทเพลงกลุ่ม ที่ตนเองจับสลากได้ ๑๕. นักเรียนดูบัตรคำบนกระดาน ดังนี้ เพลงไทยสากล จากนั้นนักเรียนฟังการอธิบาย ลักษณะเนื้อเพลงและทำนองเพลง ไทยสากล พร้อมกับยกตัวอย่าง เพลงไทยสากล จนทุกคนเข้าใจ พู้ หมายถึง ตัวผู้ รอกกิ้ง ๆ หมายถึง เสียงกระพรวนดัง กรุ๋งกริ๋ง น้ำ พิง หมายถึง แม่น้ำปิง ผดแผว หมายถึง ทะลุโผล่ หอมป้อม หมายถึง ใบผักชี เสริมความรู้ ครูควรสอน Step 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 76 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ 76 ดนตรี ม.๔-๖ ถ้าฉันมีสิบหน้าอย่างทศกัณฐ์ สิบหน้านั้นฉันจะหันมายิ้มให้เธอ สิบลิ้นสิบปากจะฝากคำาพร่ำ�เพ้อ ว่ารักเธอรักเธอเป็นเสียงเดียว ถ้าฉันมียี่สิบตาอย่างทศกัณฐ์ ยี่สิบตาของฉันจะมองเธอไม่เหลียว ยี่สิบแขนจะสวมสอดกอดเธอผู้เดียว ยี่สิบสีดาอย่ามาเกี้ยวไม่แลเหลียวมอง แต่ฉันมีหน้าเดียวซีดเซียวทุกข์ทน ด้วยความจนความขัดสนจนเงินและทอง หนึ่งลิ้นหนึ่งปากไม่อาจจักผยอง ว่าฉันปองฉันปองเธอแม้เงา แหละฉันมีตาคู่เดียวแลเหลียวเมียงมอง อีกมือสองของฉันมันอาภัพอับเฉา ดาวจากสรวงหรือจะร่วงสู่ทรวงอกเรา ได้แต่ซบเซาเศร้าลำาเค็ญเป็นไปไม่ได้ ตัวอย่างเพลงไทยสากลเพลงเป็นไปไม่ได้ของพยงค์มุกดา เพลงเป็นไปไม่ได้ คำ�ถ�มท้�ท�ย ถ้านักเรียนจะไปประกวดแข่งขันร้องเพลงไทยสากลชิงแชมป์ประเทศไทย นักเรียนจะเลือกร้องเพลงใด เพราะอะไร สรุป การถ่ายทอดอารมณ์ของบทเพลงที่ถูกต้องจะทำาให้ผู้ฟังเกิดความเข้าใจบทเพลง คล้อยตามอารมณ์ความรู้สึกของบทเพลง ซึ่งผู้ขับร้องและบรรเลงควรทำาความเข้าใจกับ องค์ประกอบของบทเพลงและดนตรีก่อนจึงจะทำาให้การถ่ายทอดอารมณ์มีความถูกต้องเหมาะสม ทำาให้บทเพลงมีความสมบูรณ์และไพเราะ ขั้นคิดวิเคราะห์ และสรุปความรู้ Step 2 ๑๖. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๔ กลุ่ม ส่งตัวแทนออกมาจับสลากเลือกบทเพลงลักษณะต่าง ๆ แล้วแต่ละกลุ่มวิเคราะห์เนื้อหา อารมณ์ของ บทเพลงของกลุ่มที่ตนเองจับสลากได้ ๑๗. นัก เ รี ยนคิดป ร ะ เมิน เพื่อ เพิ่มคุณค่า ด้านรักความเป็นไทย โดยร่วมกันบอกว่า ชอบเพลงไทยประเภทใดมากที่สุด เพราะ อะไร พร้อมยกตัวอย่างบทเพลงประเภท ที่ตนเองชอบมา ๑ เพลง ๑๙. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็นความรู้ ร่วมกัน ดังนี้ • การถ่ายทอดอารมณ์เพลงเป็นสิ่งสำคัญ ในการขับร้องและบรรเลงดนตรี ผู้ขับร้อง และบรรเลงดนตรีมีความเข้าใจใน อารมณ์เพลง จะทำ ให้สามารถถ่ายทอด บทเพลงมาสู่ผู้ฟังได้ถูกต้องและไพเราะ ๒๐. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำ เสนอผล การวิเคราะห์บทเพลงหน้าชั้นเรียน โดย เพื่อนกลุ่มอื่นและครูร่วมกันประเมินผล และตรวจสอบความถูกต้อง ๑๘. นักเรียนแบ่งกลุ่มร่วมกันเลือกฟังบทเพลง ที่ชื่นชอบ ๑ เพลง จากนั้นร่วมกันวิเคราะห์ ว่าบทเพลงที่เลือกฟังมีการถ่ายทอดอารมณ์ อย่างไร ใช้เทคนิคการขับร้องและบรรเลง อย่างไร จากนั้นบันทึกผลลงในแบบบันทึก ดังตัวอย่าง Step 3 ขั้นปฏิบัติ และสรุปความรู้ หลังการปฏิบัติ ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Step4 ผยอง หมายถึง เย่อหยิ่ง อาภัพ หมายถึง ตกอับ เคราะห์ร้าย อับเฉา หมายถึง ไม่สดชื่น สรวง หมายถึง ฟ้า สวรรค์ ลำ เค็ญ ลำบาก ยากแค้น เสริมความรู้ ครูควรสอน แบบบันทึกการวิเคราะห์บทเพลง เพลง (แสงสุดท้าย) ศิลปิน (วงบอดี้สแลม) การถ่ายทอดอารมณ์ (เนื้อหาของเพลง ให้กำลังใจ ต่อสู้กับอุปสรรคในชีวิต) เทคนิคการขับร้อง (ขับร้องเดี่ยว ทำนองเพลงสนุกสนาน เร้าใจ) เทคนิคการบรรเลง (บรรเลงรวมวง เสียงดนตรีมีความดัง-เบาเหมาะสมไพเราะ)

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 77 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู คุณภาพงานดนตรี 77 เกณฑ์ในการประเมินผลงานดนตรีหมายถึงหลักที่กำาหนดขึ้นเพื่อเป็นตัวช่วยในการตัดสินผลงาน การแสดงทางดนตรีว่ามีคุณภาพ หรือคุณค่าอย่างไร การประเมินผลงานดนตรีมีเกณฑ์ดังนี้ ๑. คุณภาพของผลงานทางดนตรีพิจารณาจากองค์ประกอบของดนตรีและบทเพลงดังนี้ ๑. พิจารณาทางด้านเสียงเครื่องดนตรีที่ใช้ต้องบรรเลงเหมาะสมกับเสียงขับร้องคุณภาพเสียง ของเครื่องดนตรีหรือเสียงร้องเป็นไปตามอารมณ์เพลง ๒. พิจารณาทางด้านจังหวะ จังหวะเพลงแบบใดมีความสอดคล้องกับทำานองเพลงหรือไม่ เครื่องดนตรีเล่นได้ตามจังหวะหรือไม่ ๓. พิจารณาทางด้านทำานองเพลง เพลงที่ฟังมีเครื่องดนตรีดำาเนินทำานองอะไรบ้างสามารถ ทำาให้ผู้ฟังเข้าใจจังหวะของทำานองเพลงนั้นได้ถูกต้อง ๔. พิจารณาทางด้านการประสานเสียง เสียงประสานมีความสอดคล้องกันหรือไม่ ทั้งการ ประสานเสียงของเครื่องดนตรีกับการร้องประสานเสียง ๕. พิจารณาทางด้านรูปแบบรูปแบบของเพลงมีความต่อเนื่องสัมพันธ์กันหรือไม่ ๖. พิจารณาลักษณะการนำาเสนอ ผู้ขับร้องสามารถเคลื่อนไหวร่างกายได้สัมพันธ์กับดนตรี ช่วยให้ผู้ฟังเข้าใจดนตรีมากขึ้นหรือไม่ถ้าเป็นการบรรเลงดนตรีพิจารณาเทคนิคในการนำาเสนอ ๗. พิจารณาอารมณ์ในการร้อง การถ่ายทอดอารมณ์เพลงผ่านสีหน้า ท่าทางสัมพันธ์กับ ความหมายของเพลงหรือไม่ ๒. คุณค่าของผลงานทางดนตรีดนตรีมีคุณค่าต่อสังคมและวัฒนธรรมดังนี้ ๑. คุณค่าของผลงานดนตรีต่อสังคม ● ดนตรีเป็นสิ่งที่สะท้อนถึงสภาพของคนในสังคม การดำาเนินชีวิตความเป็นอยู่และ เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในสังคม ● ดนตรีเป็นสิ่งที่ช่วยพัฒนาจิตใจและอารมณ์ของคนในสังคม ● ดนตรีเป็นสิ่งสำาคัญในการประกอบพิธีกรรม และงานประเพณีต่าง ๆ ให้มีความ สนุกสนานรื่นเริง ● ดนตรีทำาให้เกิดความสามัคคีในสังคม ๒. คุณค่าของผลงานดนตรีต่อวัฒนธรรม ● ดนตรีเป็นวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์มีความสำาคัญต่อชาติและคนในสังคม ● ดนตรีเป็นสิ่งที่แสดงถึงวัฒนธรรมที่เกิดขึ้นในท้องถิ่นนั้นๆ ● ดนตรีเป็นสิ่งที่มีอิทธิพลต่อวัฒนธรรมของชาติกล่าวคือดนตรีสามารถบ่งบอกถึง พิธีกรรมทางศาสนา วิถีชีวิตความเป็นอยู่ของกลุ่มคนของท้องถิ่นนั้นๆจนกลายมาเป็นวัฒนธรรมและ เอกลักษณ์ของชาติได้ เกณฑ์ในการประเมินผลงานดนตรี ตัวชี้วัด ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๖ ภาระงาน/ชิ้นงาน แบบบันทึกการประเมินผลงานดนตรี ๑. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยใช้คำถาม ดังนี้ • เมื่อนักเรียนฟังเพลง นักเรียนจะ ประเมินผลงานเพลงนั้นอย่างไร ๒. นักเรียนดูบัตรคำบนกระดาน ดังนี้ คุณภาพของผลงานทางดนตรี คุณค่าของผลงานทางดนตรี นักเรียนฟังการอธิบายเกี่ยวกับหัวข้อ ดังกล่าวจนทุกคนเข้าใจ แล้วร่วมกัน สนทนา จากนั้นเขียนสรุปคําตอบเป็น แผนภาพความคิด และร่วมกันตรวจสอบ ความถูกต้อง ๓. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๓ กลุ่ม แต่ละกลุ่ม ชมการบรรเลงดนตรีไทยหรือดนตรีสากล แล้วร่วมกันวิเคราะห์ โดยใช้เกณฑ์ประเมิน คุณภาพงานดนตรีในด้านต่าง ๆ ๔. นักเรียนคิดประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า ด้านรักความเป็นไทย โดยบอกว่าดนตรี มีคุณค่าต่อตนเองสังคม และประเทศชาติ อย่างไรโดยสรุปลงในแผนภาพความคิด ขั้นคิดวิเคราะห์ และสรุปความรู้ Step 2 ข้อใดไม่ใช่องค์ประกอบของการประเมินคุณภาพงานดนตรี ๑ เสียงผู้ขับร้อง ๒ ทำนองของเพลง ๓ เสียงเครื่องดนตรี ๔ ความนิยมที่มีต่อผลงานดนตรี ๕ การถ่ายทอดอารมณ์ (เฉลย ๔ เพราะความนิยมในผลงานดนตรีไม่สามารถนำมาใช้เป็นเกณฑ์ใน การประเมินงานดนตรีได้) Step 1 ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 78 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ เว็บไซต์แนะนำา 78 ดนตรี ม.๔-๖ ให้นักเรียนอ่านคำาและความหมายของคำาต่อไปนี้ สรุป การประเมินผลงานด้านดนตรีจะทำาให้เข้าใจบทเพลง และดนตรีมากขึ้น ทำาให้ซาบซึ้ง ในคุณค่าของงานดนตรี คำาศัพท์ คำาอ่าน ความหมาย คุณภาพ คุน-นะ - พาบ ลักษณะที่ดีเด่นของบุคคลหรือสิ่งของ พิจารณา พิ- จา - ระ -นา ตรวจตราตริตรอง การถ่ายทอดอารมณ์เพลง www.actingmania.com ผังสรุปสาระสำาคัญ คุณภาพ งานดนตรี เทคนิคและการถ่ายทอด อารมณ์เพลงด้วยการร้อง บรรเลงเพลงเครื่องดนตรี เดี่ยวและรวมวง เกณฑ์ในการประเมิน ผลงานดนตรี การร้องเพลงต้องเข้าใจในองค์ประกอบ ดนตรี ซึ่งประกอบด้วยจังหวะทำานองเพลง การประสานเสียง โครงสร้างของบทเพลง เสียง เนื้อร้อง และอารมณ์ในเพลง คุณภาพของผลงานทางดนตรี เสียงจังหวะ ทำานองเพลง การประสานเสียง รูปแบบ เนื้อร้องการนำาเสนออารมณ์ในการร้อง คุณค่าของผลงานทางดนตรี คุณค่าต่อ สังคมและวัฒนธรรม กิจกรรมพัฒน�คว�มส�ม�รถในก�รอ่�น ๗. นักเรียนออกมานำ เสนอการประเมิน ผลงานดนตรีหน้าชั้นเรียน โดยเพื่อน และครูร่วมกันประเมินผลและให้ ข้อเสนอแนะเพิ่มเติม ๘. นักเรียนร่วมกันจัดการแสดงดนตรี ในหัวข้อ “สร้างสุขด้วยดนตรี” เพื่อ สร้างความสุขและความบันเทิงให้กับ ผู้อื่น ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Step4 Step5 ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า บริการสังคม และจิตสาธารณะ องค์ประกอบที่สำคัญที่สุดของดนตรีคืออะไร ๑ ทำนองดนตรี ๒ จังหวะดนตรี ๓ โน้ตดนตรี ๔ เสียงดนตรี ๕ การประสานเสียง (เฉลย ๔ เพราะเสียงดนตรีเป็นสิ่งแรกที่เกิดจากการกระทำ ของผู้บรรเลง โดย ใช้กำลังแสดงออกด้วยการดีด สี ตี เป่า และการร้องเพลงในทางวิทยาศาสตร์ กล่าวว่าเสียงเป็นพลังงานรูปแบบหนึ่งที่เกิดจากการสั่นสะเทือนของวัตถุ สั่นช้า เสียงจะต่ ำ สั่นเร็วเสียงจะสูง การสั่นนี้ เรียกว่า “ความถี่เสียง” ที่มีอัตราการสั่นต่อวินาที) Step 3 ขั้นปฏิบัติ และสรุปความรู้ หลังการปฏิบัติ ๕. นักเรียนแบ่งกลุ่มร่วมกันสร้างเกณฑ์ การประเมินคุณภาพดนตรี จากนั้น แต่ละกลุ่มเลือกรับชมการแสดงดนตรี ที่ชื่นชอบ แล้วประเมินตามเกณฑ์ ที่ ส ร้ า ง ไ ว้ โ ด ย บั น ทึ ก ผ ล ล ง ใ น แบบบันทึก ๖. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็น ความรู้ร่วมกัน ดังนี้ • การประเมินผลงานดนตรีจะทำให้ มีความเข้าใจเกี่ยวกับคุณค่าของผลงาน ดนตรีและคุณภาพของงานดนตรีได้ ว่ามีลักษณะเป็นอย่างไร และทำ ให้ เข้าใจผลงานได้มากขึ้น ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

รอบรู้อาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า Self-Regulating เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ Applying the Communication Skill 79 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู กิจกรรมการเรียนรู คุณภาพงานดนตรี 79 ประโยชน์ของการประเมิน ผลงานทางดนตรี ๑. ให้นักเรียนค้นคว้าเกี่ยวกับการบรรเลงดนตรีต่างๆที่สนใจ แล้วร่วมกันอภิปรายลักษณะ เทคนิคของการบรรเลงและการถ่ายทอดอารมณ์เพลง ๒. ให้นักเรียนเลือกฟังเพลงที่สนใจ ๒ เพลง แล้วเปรียบเทียบลักษณะการขับร้องและเสียงดนตรี ของวงดนตรีที่ใช้บรรเลง ว่ามีลักษณะเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร ๓. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๓ กลุ่ม ให้แต่ละกลุ่มชมการบรรเลงดนตรีไทย หรือดนตรีสากลแล้ว ร่วมกันวิเคราะห์โดยใช้เกณฑ์การประเมินคุณภาพงานดนตรีในด้านต่าง ๆ แล้วออกมานำาเสนอ หน้าชั้นเรียน ๔. ให้นักเรียนเลือกร้องเพลง ๑ เพลง แล้วให้เพื่อนในชั้นที่เหลือร่วมกันประเมินคุณภาพการร้อง ในด้านเทคนิคการร้องเพลงการแสดงอารมณ์รวมถึงบทเพลงที่ใช้ขับร้อง ๕. ให้นักเรียนสรุปประโยชน์ของการประเมินผลงานทางดนตรี เป็นแผนภาพ ดังตัวอย่างต่อไปนี้ ๑. การบรรเลงดนตรีประกอบบทเพลงมีความสำาคัญอย่างไร ๒. ถ้าบทเพลงมีองค์ประกอบบทเพลงไม่สมบูรณ์จะเป็นอย่างไร ๓. การถ่ายทอดอารมณ์เพลงด้วยการบรรเลงดนตรีแตกต่างจากการร้องเพลงอย่างไร ๔. เพลงใดที่นักเรียนฟังแล้วเกิดความซาบซึ้งมากที่สุดเพราะอะไร ๕. ถ้านักเรียนจะแต่งเพลงเกี่ยวกับความรักจะให้มีเนื้อหาอย่างไรมีจังหวะแบบใด ๖. บทเพลงที่มีเนื้อหาลักษณะใดที่ต้องมีการขับร้องและบรรเลงดนตรีถ่ายทอดอารมณ์เศร้าผิดหวัง ๗. เพลงลูกทุ่งแตกต่างจากเพลงพื้นบ้านอย่างไร ๘. ถ้านักเรียนได้รับการคัดเลือกให้เป็นผู้ตัดสินการประกวดร้องเพลงในโรงเรียนจะมีเกณฑ์อย่างไรบ้าง ๙. นักเรียนสามารถนำาการประเมินคุณภาพงานดนตรีมาใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำาวันได้อย่างไร ๑๐. ดนตรีมีคุณค่าต่อนักเรียนอย่างไร คุณภาพงานดนตรี คำถามพัฒนากระบวนการคิด ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๕ ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๖ ตัวชี้วัด ควรสอดแทรกข้อคิดและมีความเหมาะสมกับจังหวะและทำ นองเพลง จากข้อความดังกล่าวเป็นคุณภาพของผลงานทางดนตรีในด้านใด ๑ ด้านทำนองเพลง ๒ ด้านการประสานเสียง ๓ ด้านการนำ เสนอ ๔ ด้านเนื้อร้อง ๕ ด้านจังหวะดนตรี (เฉลย ๔ ด้านเนื้อร้อง เพราะความหมายของเนื้อร้องที่ดีนั้น ควรสอดแทรก ข้อคิด และมีความสัมพันธ์กับจังหวะและทำนอง) แนวค�ำตอบ ๑. ทำให้บทเพลงไพเราะ น่าสนใจ ๒. บทเพลงไม่ไพเราะ ๓. ทำให้เข้าใจอารมณ์เพลงได้ง่ายขึ้น ๔. เพลงค่าน้ำนม เพราะมีเนื้อหาที่ซาบซึ้ง มีจังหวะ ทำนองเพลงที่ไพเราะ ๕. ความรักที่สมหวัง มีความสุข มีจังหวะ ปานกลาง สบาย ๆ ๖. เนื้อหาเกี่ยวกับความรักที่ผิดหวัง การสูญเสียสิ่งที่รัก ๗. เพลงลูกทุ่งมีทำ นองหลากหลาย ทันสมัยเข้าใจง่าย ส่วนเพลงพื้นบ้าน จ ะ เ ป็ น ก า ร ขั บ ร้ อ ง แ บ บ คำ กลอน โต้ตอบกัน ใช้เครื่องดนตรีพื้นบ้าน บรรเลง ๘. การขับร้องถูกต้องตามจังหวะและ ทำ น อ ง เ พ ล ง ก า ร อ อ ก เ สี ย ง ร้ อ ง การแสดงท่าทางขณะร้อง ๙. นำ ไปใช้เป็นเกณฑ์ในการเลือกฟัง เพลงหรือการเลือกซื้อสินค้าเกี่ยวกับ ดนตรี เช่น ซีดีเพลง วีซีดีเพลงหรือ บัตรคอนเสิร์ตต่าง ๆ ข้อสอบเน้นสมรรถนะ ๑๐. ทำให้มีความสุข ผ่อนคลาย สบายใจ

ขั้นสังเกต รวบรวมข้อมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะห์และสรุปความรู้ Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคู่มือครู สุดยอดคู่มือครู 80 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ หนวยการเรียนรูที่ นำ�ดนตรีไปประยุกต์ใช้ในง�นอื่นๆ(ศ ๒.๑ม.๔-๖/๘) ก�รนำ�ดนตรีไปประยุกต์ใช้ในง�นต่�ง ๆ ทำ�ให้ผู้ม�ร่วมง�นมีคว�มสุข สนุกสน�น ผ่อนคล�ย ไม่เบื่อหน่�ยและทำ�ให้บรรย�ก�ศในง�นน่�สนใจดนตรีจึงเป็นสิ่งสำ�คัญม�กต่อก�รจัดง�นต่�งๆ การนำาดนตรีไปประยุกต์ใช้ในงานอื่น ๆ ดนตรีกับ การผ่อนคลาย ดนตรีกับ การบำาบัดรักษา ดนตรีกับ การพัฒนามนุษย์ ดนตรีกับ ธุรกิจ ดนตรีกับ การประชาสัมพันธ์ ดนตรีกับ การศึกษา ดนตรี ประยุกต์ ๕ ดนตรีประยุกต์ สาระสำาคัญ ผังสาระการเรียนรู้ ตัวชี้วัด เป้าหมายการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ศ ๒.๑ เข้าใจและแสดงออกทางดนตรีอย่าง สร้างสรรค์ วิเคราะห์ วิพากษ์วิจารณ์คุณค่า ดนตรี ถ่ายทอดความรู้สึก ความคิดต่อ ดนตรีอย่างอิสระ ชื่นชม และประยุกต์ใช้ ในชีวิตประจำวัน บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 จดุ ประกายโครงงาน นักเรียนแบ่งกลุ่มร่วมกันออกแบบและสร้างสรรค์การแสดงดนตรี แล้วนำมาจัดแสดงร่วมกันในงานกิจกรรมของโรงเรียนหรือชุมชน เพื่อสร้าง ความสุข สนุกสนานและผ่อนคลายให้แก่ผู้ชม สมรรถนะสำ คัญของผู้เรียน ๑. ความสามารถในการสื่อสาร ๒. ความสามารถในการคิด ๓. ความสามารถในการแก้ปัญหา ๔. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต ๕. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ใฝ่เรียนรู้ ตัวชี้วัดที่ ๔.๑ ตั้งใจ เพียรพยายามใน การเรียนและเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ มุ่งมั่นในการทำงาน ตัวชี้วัดที่ ๖.๑ ตั้งใจและรับผิดชอบใน การปฏิบัติหน้าที่การงาน

รอบรูอาเซียนและโลก ขั้นประเมินเพื่อเพิ่มคุณคา Self-Regulating เสริมความรู ครูควรสอน ตัวชี้วัด ขั้นปฏิบัติและสรุปความรูหลังการปฏิบัติ Applying and Constructing the Knowledge ขั้นสื่อสารและนําเสนอ Applying the Communication Skill ๘๑ สุดยอดคูมือครู หนวยการเรียนรูที่ ดนตรีประยุกต์ 81 ดนตรีมีคว�มผูกพันกับมนุษย์ตลอดเวล� เช่น ตั้งแต่เกิด มนุษย์จะได้ยินเสียงขับร้อง เพลงกล่อมของแม่ เสียงเพลงจ�กของเล่น ถือว่�เป็นเสียงดนตรีที่มนุษย์ได้ยิน หรือก�รร้องเพลงขณะ ทำ�ง�นเพื่อผ่อนคล�ยคว�มเหน็ดเหนื่อย ก�รเล่นดนตรีและร้องเพลงในเวล�ว่�งจะเห็นได้ว่�ดนตรี มีส่วนช่วยทำ�ให้มนุษย์เกิดคว�มผ่อนคล�ยในย�มเหนื่อยล้�หรือในขณะเกิดคว�มเครียด ก�รฟังก�ร บรรเลงดนตรีที่สบ�ยๆก็จะทำ�ให้ผ่อนคล�ยห�ยเครียดได้ ดนตรีช่วยให้มนุษย์เกิดคว�มผ่อนคล�ยสนุกสน�นร่�เริง เป็นเครื่องขัดเกล�จิตใจของมนุษย์ ดนตรีส�ม�รถนำ�ไปประยุกต์ใช้ในง�นอื่น ๆ สร้�งบรรย�ก�ศในง�นหรือกิจกรรมให้เกิดคว�ม ผ่อนคล�ยสนุกสน�นได้ดังนี้ ดนตรีเป็นสิ่งที่ใช้ในก�รทำ�กิจกรรมต่�ง ๆ เช่น ก�รบรรเลงประกอบพิธีกรรม ก�รออกกำ�ลังก�ย ก�รอ่�นหนังสือก�รพักผ่อนสิ่งเหล่�นี้ล้วนมีดนตรีเข้�ม�เกี่ยวข้องและดนตรียังมีส่วนช่วยมนุษย์พัฒน� ด้�นสติปัญญ� ร่�งก�ยจิตใจอ�รมณ์และสังคม ๑. ดนตรีกับการผ่อนคลาย ๒. ดนตรีกับการพัฒนามนุษย์ ในชีวิตประจำ�วัน มีกิจกรรมใดบ้�ง ที่เกี่ยวข้องกับดนตรี การนำาดนตรีไปประยุกต์ใช้ในงานอื่น ๆ จุดประกายความคิด ตัวชี้วัด ศ ๒.๑ ม.๔-๖/๘ ภาระงาน/ชิ้นงาน แบบบันทึกการนําดนตรีไปประยุกตใช ในงานอื่น ๆ ๑. นักเรียนรวมกันสนทนา โดยใชคําถาม ดังนี้ • นักเรียนอยากนําดนตรีมาประยุกต ใชในงานใดมากที่สุด เพราะอะไร ๒. นักเรียนชมการแสดงดนตรีในงานตาง ๆ เชน งานวันเด็กแหงชาติ งานวันแม แหงชาติ งานในโรงเรียน แลวรวมกัน สนทนา โดยใชคําถาม ดังนี้ • การแสดงดนตรีที่นักเรียนชมคืองาน อะไร (ตัวอยางคําตอบงานวันเด็กแหงชาติ) • ถานักเรียนมีสวนรวมอยูในงานนี้ จ ะ รู สึ ก อ ย า ง ไ ร ( ตั ว อ ย า ง คํ า ต อ บ มีความสุข สนุกสนาน) • ถาไมมีการบรรเลงดนตรีในงานนี้ นักเรียนคิดวาจะเกิดผลอยางไร (ตัวอยาง คําตอบ งานไมสนุกสนาน ไมนาสนใจ) ๓. นักเรียนดูบัตรคําตอไปนี้ที่ติดบนกระดาน ดนตรีกับการผอนคลาย ดนตรีกับการพัฒนามนุษย จากนั้นนักเรียนฟงการอธิบายเกี่ยวกับ หัวขอในบัตรคําทีละหัวขอ แลวรวมกัน สนทนาเกี่ยวกับหัวขอในบัตรคํา โดยเขียน สรุปคําตอบเปนแผนภาพความคิด Step 1 ¢Ñé¹Êѧࡵ ÃǺÃÇÁ¢ŒÍÁÙÅ

ขั้นสังเกต รวบรวมขอมูล Gathering ขั้นคิดวิเคราะหและสรุปความรู Processing GPAS 5 Steps บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 สุดยอดคูมือครู ๘๒ ขอสอบเนนสมรรถนะ 82 ดนตรี ม.๔-๖ ● ก�รพัฒน�อ�รมณ์ดนตรีทำ�ให้ผู้ฟังเกิดอ�รมณ์คว�มรู้สึกต่�ง ๆ เช่น เพลงช้� ทำ�ให้เกิด อ�รมณ์เศร้� หรือผ่อนคล�ย เพลงจังหวะเร็วทำ�ให้มีอ�รมณ์สนุกสน�นดังนั้นดนตรีทำ�ให้เกิดก�รพัฒน� ท�งด้�นอ�รมณ์ที่หล�กหล�ย ● ก�รพัฒน�สังคม ดนตรีมีส่วนช่วยพัฒน�ให้สังคมเกิดคว�มสงบสุข เกิดคว�มส�มัคคี เช่นในย�มบ้�นเมืองเกิดคว�มไม่สงบก็จะเปิดเพลงปลุกใจให้รักช�ติให้เกิดคว�มส�มัคคี ดังนั้นจึงเห็นได้ว่�ดนตรีมีส่วนในก�รพัฒน�มนุษย์ให้เป็นไปในท�งที่ดีขึ้น ก�รประช�สัมพันธ์หม�ยถึง ก�รติดต่อสื่อส�ร เพื่อส่งเสริมคว�มเข้�ใจอันถูกต้องต่อกัน (พจน�นุกรม ฉบับร�ชบัณฑิตยสถ�น พ.ศ. ๒๕๔๒) การประชาสัมพันธ์การแสดงคอนเสิร์ตมีการ ทำาแผ่นป้ายโฆษณาและเปิดดนตรีประกอบ ก�รนำ�ดนตรีม�ใช้ประกอบก�รประช�สัมพันธ์ เรื่องร�วต่�ง ๆ ทำ�ให้เกิดคว�มน่�สนใจ เช่น ในก�ร ประช�สัมพันธ์ก�รแสดงดนตรีคอนเสิร์ต จะมีก�รนำ� ดนตรีหรือบทเพลงของศิลปินม�เปิดพร้อมกับก�รพูด เชิญชวนให้ไปชมก�รแสดง ก�รโฆษณ�ข�ยสินค้�ก็จะ มีก�รเปิดเพลงประกอบเพื่อดึงดูดคว�มสนใจของผู้ซื้อ ดนตรีจึงมีส่วนเกี่ยวข้องกับก�รประช�สัมพันธ์ เพื่อให้ก�รแสดงหรือง�นนั้นๆน่�สนใจม�กขึ้น การฟังเพลงทำาให้เกิดความผ่อนคลาย ช่วยพัฒนาจิตใจ อารมณ์ และสติปัญญา ● ก�รพัฒน�สติปัญญ� ดนตรีมีส่วนช่วยให้ มนุษย์เกิดคว�มผ่อนคล�ยสบ�ยใจ เกิดสม�ธิทำ�ให้สมอง ปลอดโปร่ง เมื่อรู้สึกผ่อนคล�ยก็จะส�ม�รถคิดสร้�งสรรค์ ผลง�นขึ้นได้ ● ก�รพัฒน�ร่�งก�ย มนุษย์ส�ม�รถใช้ดนตรี ม�ประกอบก�รออกกำ�ลังก�ย เช่น ก�รเต้นแอโรบิก โยคะ วิ่ง ทำ�ให้ร่�งก�ยแข็งแรงสุขภ�พดี ● ก�รพัฒน�จิตใจ เมื่อฟังดนตรีมนุษย์ก็จะ ผ่อนคล�ยสบ�ยใจ เช่น เมื่อฟังเพลงที่มีจังหวะเร้�ใจตื่นเต้น ก็จะรู้สึกสนุกสน�นจิตใจเบิกบ�น ๓. ดนตรีกับการประชาสัมพันธ์ ๔. นักเรียนดูบัตรคําบนกระดาน ดังนี้ ดนตรีกับการประชาสัมพันธ จากนั้นนักเรียนฟงการอธิบายเกี่ยวกับ หัวขอดนตรีกับการประชาสัมพันธ แลวรวมกันสนทนาเกี่ยวกับหัวขอ ในบัตรคํา จากนั้นนําขอมูลที่ไดสรุป เปนแผนภาพความคิด Step 1 ¢Ñé¹Êѧࡵ ÃǺÃÇÁ¢ŒÍÁÙÅ