สมุดภาพ ๑๓๐ ปี กระทรวงมหาดไทย เล่ม ๒

ศาลากลางเมอื งชุมพร ถา่ ยเมือ่ พ.ศ. ๒๔๕๗ ใชเ้ ปน็ ท่ีทำ� การช่วั คราวในระหว่างกอ่ สรา้ งศาลากลางจังหวดั ชุมพร (อาคารถาวร)
บรเิ วณถนนปรมินทรมรรคา อ�ำเภอเมืองชมุ พร ปจั จบุ นั คอื ท่ตี ้งั ของที่ว่าการอ�ำเภอเมืองชุมพร
(ภาพจากสำ� นกั หอจดหมายเหตุแหง่ ชาติ)

49 I 49

50 I 50

ศาลากลางจังหวัดร้อยเอ็ด ตั้งอยู่ริมบึงพลาญชัยด้านทิศใต้ ต�ำบลในเมือง อ�ำเภอเมืองร้อยเอ็ด เดิมใช้เป็นศาลารัฐบาล
มณฑลร้อยเอด็ จนถงึ พ.ศ. ๒๔๖๙ ยกเลกิ มณฑลร้อยเอ็ดแลว้ จงึ ใชเ้ ปน็ ศาลากลางจงั หวัดรอ้ ยเอ็ดต่อมา ภาพยคุ ๒๔๗๐
(ภาพจากศาสตราจารย์พเิ ศษธงทอง จนั ทรางศ)ุ

51 I 51

52 I 52

ศาลากลางเมืองอ่างทอง ถ่ายเม่ือ พ.ศ. ๒๔๔๙ ต้ังอยู่ริมแม่น�้ำเจ้าพระยาฝั่งซ้าย ต�ำบลบางแก้ว อ�ำเภอเมืองอ่างทอง
สร้างเมือ่ พ.ศ. ๒๔๔๔ เปน็ อาคารวา่ ราชการเมอื งอา่ งทองหลังแรก ตอ่ มารือ้ เพอ่ื สรา้ งศาลากลางจังหวัดอา่ งทองหลังที่ ๒
(ภาพจากส�ำนกั หอจดหมายเหตแุ หง่ ชาต)ิ

53 I 53

ศาลารัฐบาลมณฑลนครชัยศรี หรือ พระท่ีนั่งพิมานปฐม ภายในพระราชวังสนามจันทร์ อ�ำเภอเมืองนครปฐม สร้างเม่ือ
พ.ศ. ๒๔๕๐ เดิมศูนย์บัญชาการมณฑลนครชัยศรีตั้งอยู่บริเวณท่ีเรียกว่า วังปฐมนคร (ด้านทิศตะวันออกของพระปฐมเจดีย์)
ต่อมาราว พ.ศ. ๒๔๗๐ จึงย้ายมาใช้พระท่ีน่ังพิมานปฐมเป็นท่ีท�ำการ จนถึง พ.ศ. ๒๔๗๕ เมื่อยกเลิกมณฑลนครชัยศรีแล้ว
จึงใช้เป็นศาลากลางจงั หวัดนครปฐมตอ่ มา ภาพยคุ ๒๔๘๐
(ภาพจากนายธรี วตั ณ ปอ้ มเพชร)
54 I 54

55 I 55

ศาลารฐั บาลมณฑลราชบรุ แี ละศาลากลางเมอื งราชบรุ ี ตงั้ อยรู่ มิ แมน่ ำ้� แมก่ ลองฝง่ั ขวา ตำ� บลหนา้ เมอื ง อำ� เภอเมอื งราชบรุ ี เดมิ คอื
จวนของสมเด็จเจา้ พระยาบรมมหาศรีสรุ ิยวงศ์ (ช่วง บนุ นาค) ใช้เป็นอาคารว่าราชการมณฑลราชบรุ ีหลังแรกเมือ่ พ.ศ. ๒๔๓๘
จนถงึ พ.ศ. ๒๔๖๕ จึงย้ายไปยังศาลารฐั บาลมณฑลราชบุรีหลงั ใหม่ คอื อาคารพพิ ิธภณั ฑสถานแห่งชาติ ราชบุรี ภาพยุค ๒๔๕๐
(ภาพจากนายธงชัย ลิขิตพรสวรรค)์

56 I 56

ศาลากลางจงั หวดั กำ� แพงเพชร ตงั้ อยภู่ ายในเมอื งกำ� แพงเพชรเกา่ ตำ� บลในเมอื ง อำ� เภอเมอื งกำ� แพงเพชร เปน็ อาคารวา่ ราชการ
เมืองก�ำแพงเพชรหลังแรก ต่อมาราว พ.ศ. ๒๔๙๘ จึงรื้อเพื่อสร้างอาคารศาลากลางจังหวัดก�ำแพงเพชรหลังใหม่ (หลังท่ี ๒)
ปัจจุบนั คือที่วา่ การอ�ำเภอเมอื งก�ำแพงเพชร เหตกุ ารณ์ในภาพคือการรณรงค์ตามนโยบายรัฐนิยมของรฐั บาลเม่อื พ.ศ. ๒๔๘๒
(ภาพจากนางปองสขุ แดงศริ )ิ

57 I 57

ศาลากลางจังหวัดราชบรุ ี ตั้งอยู่รมิ แม่น้�ำแมก่ ลองฝั่งขวา ตำ� บลหนา้ เมอื ง อำ� เภอเมืองราชบุรี เดิมคอื ศาลารัฐบาลมณฑลราชบรุ ี
(หลังที่ ๒) สรา้ งแล้วเสรจ็ เมอ่ื พ.ศ. ๒๔๖๕ ครั้นถงึ พ.ศ. ๒๔๗๖ รฐั บาลคณะราษฎรยกเลกิ รปู แบบการปกครองแบบเทศาภบิ าล
จงึ เปลี่ยนชอ่ื และใช้เปน็ ศาลากลางจงั หวดั ราชบุรีตอ่ มา ปัจจบุ ันคือพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ราชบุรี ภาพยุค ๒๔๘๐
(ภาพจากนายธงชยั ลิขิตพรสวรรค)์

58 I 58

ขา้ ราชการทหารและพลเรอื นของมณฑลอดุ ร บรเิ วณสนามทงุ่ ศรเี มอื ง ดา้ นหนา้ ศาลารฐั บาลมณฑลอดุ ร ตงั้ อยทู่ ตี่ ำ� บลหมากแขง้
อำ� เภอเมืองอดุ รธานี มีคำ� บรรยายก�ำกบั หลังภาพว่า “งานภราดรภาพ อดุ ร วันท่ี ๙ พฤศจกิ ายน พ.ศ. ๒๔๗๖” คอื งานตรวจ
ก�ำลงั พลข้าราชการท้งั ทหารและพลเรือนในมณฑลอุดร ภายหลังเหตกุ ารณก์ บฏบวรเดชเมือ่ เดอื นตุลาคม พ.ศ. ๒๔๗๖
(ภาพจากนายโกสินทร์ นติ ยาคม)

59 I 59

ศาลากลางจังหวัดนครศรีธรรมราช (หลังท่ี ๒) ตั้งอยู่ท่ีถนนราชด�ำเนิน ต�ำบลในเมือง อ�ำเภอเมืองนครศรีธรรมราช เดิมคือ
จวนของเจา้ พระยาสธุ รรมมนตรีศรธี รรมราช (หนูพรอ้ ม ณ นคร) ครนั้ ถึงอสญั กรรมแลว้ (พ.ศ. ๒๔๕๐) จงึ ใช้เปน็ ศาลากลาง
เมอื งนครศรธี รรมราช (หลังท่ี ๑) ต่อมาราว พ.ศ. ๒๕๐๕ - ๒๕๑๐ จึงรอ้ื เพ่อื สร้างศาลากลางจงั หวดั นครศรธี รรมราชหลังใหม่
(หลงั ที่ ๒) ภาพยคุ ๒๕๑๐
(ภาพจากนายดุลพจน์และนางสาววิชญา สุนทรศารทลู )

60 I 60

ศาลากลางจังหวัดกาญจนบุรี ถนนแสงชูโต ต�ำบลปากแพรก อ�ำเภอเมืองกาญจนบุรี ในภาพนายแสวง ชัยอาญา
ผ้วู ่าราชการจังหวัดกาญจนบุรี กำ� ลงั กล่าวเปดิ งาน (ไม่ทราบรายละเอยี ด) ภาพยคุ ๒๕๑๐
(ภาพจากนายธงชัย ลิขติ พรสวรรค)์

61 I 61

คณะข้าราชการฝา่ ยปกครองของจงั หวัดร้อยเอด็ มีนายเสรมิ สายเขมะ ปลัดจังหวดั (แถวนงั่ ที่ ๔ จากซา้ ย)
รว่ มถา่ ยภาพทีด่ า้ นหนา้ ศาลากลางจงั หวดั รอ้ ยเอ็ด ต�ำบลในเมือง อำ� เภอเมืองรอ้ ยเอ็ด ภาพยุค ๒๕๐๐
(ภาพจากนายธงชยั ลขิ ติ พรสวรรค์)

62 I 62

ศาลากลางจงั หวดั สุราษฎรธ์ านี (หลงั ที่ ๒) ถนนดอนนก ต�ำบลมะขามเตย้ี อ�ำเภอเมอื งสุราษฎร์ธานี ถา่ ยเมื่อ พ.ศ. ๒๔๙๖
ครัง้ สร้างเสรจ็ สมบูรณ์ ในช่วงเวลานัน้ มคี วามนยิ มถา่ ยภาพเป็นบตั รอวยพรส่งความสุข
(ภาพจากนายทศพล งานไพโรจน)์

63 I 63

64 I 64

คณะขา้ ราชการในอ�ำเภอเมืองบุรีรมั ย์
ร่วมถ่ายภาพเนื่องในวนั เฉลิมพระชนมพรรษา

พระบาทสมเด็จพระปกเกลา้ เจ้าอยหู่ ัว
ด้านหน้าที่ว่าการอ�ำเภอเมอื งบุรีรัมย์ ภาพยุค ๒๔๗๐

(ภาพจากนายธงชยั ลขิ ิตพรสวรรค)์

65 I 65

ท่ีว่าการอ�ำเภอเมืองราชบรุ ี (หลังที่ ๑) ตง้ั อยู่ท่ถี นนอ�ำเภอ ต�ำบลหนา้ เมือง อำ� เภอเมอื งราชบรุ ี ภาพยคุ ๒๔๙๐
(ภาพจากนายธงชยั ลิขติ พรสวรรค)์

66 I 66

ขา้ ราชการและชาวบา้ นในอำ� เภอพรานกระตา่ ย รว่ มถา่ ยภาพในวนั ทำ� บญุ ขนึ้ ปใี หม่ บรเิ วณดา้ นหนา้ ทว่ี า่ การอำ� เภอพรานกระตา่ ย
ถนนประเวศไพรวลั ย์ ต�ำบลพรานกระต่าย อ�ำเภอพรานกระต่าย ภาพยคุ ๒๔๙๐
(ภาพจากนางเกสร ธัชยพงษ)์

67 I 67

คณะครูวิชาลูกเสือสามัญของโรงเรียนโพธ์ิทองเพ่ิมพิทยาภูมิ อ�ำเภอโพธ์ิทอง จังหวัดอ่างทอง ร่วมถ่ายภาพด้านหน้า
ทว่ี า่ การอำ� เภอบา้ นไร่ เมือ่ คร้งั เขา้ ค่ายฝกึ อบรมวิชาลกู เสือที่อ�ำเภอบ้านไร่ จังหวดั อทุ ยั ธานี ภาพยุค ๒๕๑๐
(ภาพจากนายธรรมนูญ ชงกรานต์ทอง)

68 I 68

ทว่ี ่าการอ�ำเภอพนุ พนิ (หลงั ท่ี ๑) ตัง้ อยู่ท่ถี นนจลุ จอมเกลา้ ต�ำบลทา่ ขา้ ม อ�ำเภอพุนพิน จงั หวัดสุราษฎร์ธานี ภาพยคุ ๒๕๐๐
(ภาพจากนายทศพล งานไพโรจน)์

69 I 69

ท่วี า่ การอ�ำเภอทา่ ข้าม เดิมใชช้ อื่ ว่า “อำ� เภอพนุ พิน” มาตัง้ แต่ พ.ศ. ๒๔๔๐ ภายหลงั เปลี่ยนช่อื เปน็ อ�ำเภอท่าขา้ ม
ระหว่าง พ.ศ. ๒๔๖๓ - ๒๔๘๒ แลว้ จงึ กลบั มาใช้ชอ่ื อ�ำเภอพุนพนิ ตามเดมิ ภาพยคุ ๒๔๖๐
(ภาพจากนายทศพล งานไพโรจน์)

70 I 70

คณะข้าราชการจากส่วนกลางมาตรวจราชการหลังการเปล่ียนแปลงการปกครอง พ.ศ. ๒๕๗๕ ณ ท่ีว่าการอ�ำเภอเมืองไชยา
ถนนรกั ษน์ รกจิ ต�ำบลตลาดไชยา อำ� เภอไชยา จังหวดั สรุ าษฎร์ธานี เดิมเมืองไชยาข้ึนกับมณฑลชุมพรและมณฑลสรุ าษฎรธ์ านี
ตามล�ำดับ เมอื่ ยกเลกิ การปกครองแบบเทศาภิบาลแลว้ จงึ มีสถานะเป็นอำ� เภอหนง่ึ ของจงั หวัดสรุ าษฎร์ธานี ภาพยุค ๒๔๗๐
(ภาพจากนายทศพล งานไพโรจน์)

71 I 71

ขา้ ราชการและราษฎรอำ� เภอบา้ นนาสาร ร่วมกนั ท�ำบญุ ตักบาตรในวันข้นึ ปีใหม่ พ.ศ. ๒๕๑๓ ณ ที่วา่ การอ�ำเภอบา้ นนาสาร
ถนนเทศบาล ๑ ต�ำบลนาสาร อำ� เภอบา้ นนาสาร จงั หวดั สุราษฎรธ์ านี
(ภาพจากนายทศพล งานไพโรจน์)

72 I 72

ท่ีว่าการอ�ำเภอไชยา ถนนรักษ์นรกิจ ต�ำบลตลาดไชยา อ�ำเภอไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี ในภาพเห็นการประดับตกแต่ง
คลา้ ยการเตรียมรับเสด็จพระบรมวงศานวุ งศห์ รือการเตรยี มงานพธิ ใี นวันเฉลมิ พระชนมพรรษา ภาพยุค ๒๕๐๐
(ภาพจากนายทศพล งานไพโรจน์)

73 I 73

คณะขา้ ราชการและคณะกรรมการผ้มู ีสว่ นรว่ มผลกั ดนั การยกสถานะกงิ่ อ�ำเภอบ้านตาขุน รว่ มถ่ายภาพเปน็ ที่ระลึก
เมอ่ื วันที่ ๑๗ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๑๖
(ภาพจากนายทศพล งานไพโรจน์)

ภาพหนา้ ขวา
กรมโยธาเทศบาล กระทรวงมหาดไทย บริเวณทีต่ ้งั เดิมริมถนนหลานหลวง

แขวงวัดโสมนัส เขตปอ้ มปราบศตั รูพ่าย กรุงเทพมหานคร
(ปัจจบุ นั คือ พพิ ิธภณั ฑพ์ ระบาทสมเด็จพระปกเกลา้ เจ้าอยู่หัว)

ต่อมา พ.ศ. ๒๕๒๕ เปลย่ี นชอื่ เป็น กรมโยธาธกิ าร
และ พ.ศ. ๒๕๔๕ ไดร้ วมภารกจิ กับกรมผงั เมือง

แลว้ เปลีย่ นชือ่ เป็น กรมโยธาธิการและผงั เมอื ง ภาพยุค ๒๔๙๐
(ภาพจากนายธงชัย ลิขติ พรสวรรค์)

74 I 74

75 I 75

จวนสมหุ เทศาภบิ าลมณฑลราชบรุ ี ตงั้ อยรู่ มิ แมน่ ำ้� แมก่ ลองฝง่ั ขวา ตำ� บลหนา้ เมอื ง อำ� เภอเมอื งราชบรุ ี เดมิ เคยเปน็ ทพ่ี กั
ของสมุหเทศาภิบาลมณฑลราชบุรีและผู้ว่าราชการจังหวัดราชบุรีตามล�ำดับ สร้างราว พ.ศ. ๒๔๔๐ - ๒๔๕๐
เปน็ เรือนทรงปนั้ หยา ปจั จบุ นั ยังคงใชง้ านอยู่ ภาพยุค ๒๔๙๐
(ภาพจากนายธงชยั ลิขติ พรสวรรค)์

76 I 76

สำ� นักงานทด่ี ินจังหวัดราชบรุ ี ต้ังอย่ทู ี่ถนนอ�ำเภอ ต�ำบลหน้าเมอื ง อำ� เภอเมอื งราชบุรี ปจั จบุ นั ถูกรือ้ ถอนแลว้ ภาพยุค ๒๔๙๐
(ภาพจากนายธงชยั ลิขติ พรสวรรค์)

77 I 77

๓ภารกิจและหน้าท่ีของกระทรวงมหาดไทย

3“ตงั้ แตเ่ ขา้ เขตรมณฑลอดุ รมา ไดไ้ ปเทย่ี วตามหมบู่ า้ นราษฎรตามทางทผ่ี า่ นมาหลายแหง่ บางแหง่

เปนบ้านใหญ่ ต้ังมาช้านานหลายชั่วคน ลองไต่ถามถึงประเพณีการสมาคมของชาวบ้านเหล่านี้
ตามทพ่ี วกชาวบา้ นช้ีแจง ได้ความปลาดนา่ พศิ วงอยา่ ง ๑ คอื ชาวบา้ นเหล่านี้ ครวั หนงึ่ กม็ ีบา้ น
อยแู่ หง่ ๑ มเี ยา่ เรอื นพอกนั อยแู่ ลมยี งุ้ เขา้ เกบ็ ไวพ้ อกนิ ปี ๑ ในลานบา้ นปลกู พรกิ มะเขอื ขา่ ตะไคร้
ส�ำหรับต้มแกง นอกบ้านมีสวนผลไม้ เช่น กล้วย อ้อย หมาก มะพร้าว และมีท่ีปลูกต้นหม่อน
ส�ำหรับเล้ียงไหม ต่อเขตรสวนออกไปถึงทุ่งนา ต่างมีเนื้อนาและโคกระบือพอท�ำได้เข้ากิน
ทุกครัวเรือน ถึงฤดูท�ำนาก็ช่วยกันท�ำนาทั้งชายหญิง เด็ก ผู้ใหญ่ ส้ินฤดูนา ผู้ชายไปเที่ยวหา
ของขายผู้หญิงอยู่บ้านเลี้ยงไหมแลทอผ้าท�ำเครื่องนุ่งห่ม เศษอาหารท่ีเหลือบริโภคใช้เล้ียงไก่
แลสุกรไว้ขาย การกินอยู่ของชาวบ้านแถวนี้ ท�ำได้เองเกือบไม่ต้องซื้อหาส่ิงอันใด สิ่งที่ต้องซ้ือ
ก็คอื เครอื่ งเหลก็ เช่น จอบ เสยี ม มดี พรา้ เปนต้น แลเคร่ืองถ้วยชาม บางทกี ซ็ ้อื ด้ายทอผ้าหรอื
ผ้าผืน แลของอื่น ๆ ท่ีชอบใจ ซ่ึงพ่อค้าหาไปขาย เงินทองที่จะใช้ซ้ือหาก็มีพอเพียง เพราะ
มีโคกระบือที่ออกลูกเหลือใช้ แลมีหมูแลไก่ที่เลี้ยงเศษอาหารเหลือบริโภคขายได้เงิน ซ้ือของท่ี
ต้องการได้พอปรารถนา ต่างครัวต่างอยู่เปนอิศระแก่กัน ไม่มีใครเปนบ่าว ไม่มีใครเปนนายใคร
ลูกบ้านอยู่ในปกครองของผู้ท่ีเปนหัวน่าครัวของตน แล้วก็มีผู้ใหญ่บ้านแลก�ำนันต่อข้ึนไป
ดูปกครองกนั งา่ ยดาย

แตว่ ่าทงั้ ต�ำบลน้นั จะหาเศรษฐีทีม่ ง่ั มเี งินแต่ ๒๐๐ บาทข้ึนไปไมม่ ีเลย คนยากจนถึงตอ้ งเปนบา่ ว
คนอื่นก็ไม่มีเลยสักคนเดียว คงอยู่กันมาเช่นน้ีนับด้วยร้อยปีแล้ว เพราะเหตุว่าพวกชาวบ้าน
ทำ� ไรน่ าหาเลย้ี งตวั ได้ โดยไมจ่ ำ� เปนตอ้ งใชเ้ งนิ ความรสู้ กึ ตอ้ งการตวั เงนิ ไมร่ นุ แรง เงนิ กไ็ มม่ อี ำ� นาจ
เหมือนในเมืองที่ว่าเปนศิริวิไลย จึงไม่ใคร่มีใครสะสม แต่จะว่ายากจนก็ไม่ได้ เพราะเลี้ยงตัวได้
โดยผาศกุ ไมอ่ ตั คดั เมอื่ ไดค้ วามดงั กลา่ วมา ไดอ้ ธบิ ายใหห้ มอแบรดดอ๊ กเขา้ ใจ แลว้ ถามวา่ ประชมุ
ชนเชน่ นี้ ฝรง่ั จะเหน็ วา่ มคี วามศขุ หรอื มคี วามทกุ ขป์ ระการใด หมอแบรดดอ๊ กเปนซาวอเมรกิ นั ตอบ
ว่า พวกโซเชียลลศิ ต์ในเมอื งฝรัง่ ที่วนุ่ วายกันต่าง ๆ ก็ตอ้ งการจะเปนอยา่ งพวกชาวบ้านน้ีนน่ั เอง
ท่ีแท้สมาคมอย่างท่ีพวกโซเชียลลิศต์ต้องการมีอยู่ในเมืองนี้มานับด้วยร้อยปีพันปีแล้ว
สมกบั สุภาสติ ที่กลา่ วว่า “ไม่มอี ะไรแปลกใหมใ่ นโลกน้ี”

ลายพระหตั ถส์ มเดจ็ ฯ กรมพระยาดำ� รงราชานภุ าพในคราวเสดจ็ ตรวจราชการมณฑลอดุ รและมณฑล
อิสาณ ร.ศ. ๑๒๕ (พ.ศ. ๒๔๔๙)

ทมี่ า:เอกสารเสดจ็ ตรวจราชการเสนาบดกี ระทรวงมหาดไทยร.ศ.๑๑๙ถงึ ๑๓๑(พ.ศ.๒๔๔๓-๒๔๕๕)
กรมศิลปากรจดั พิมพ์ พ.ศ. ๒๕๖๔ หนา้ ๑๓๐

78 I 78 สงิ หศ์ ลิ ปะสุโขทัย
(ภาพจากส�ำนักพิพธิ ภณั ฑสถานแหง่ ชาติ กรมศลิ ปากร)

การตรวจราชการทอ้ งท่ี

สมเด็จฯ กรมพระยาดำ�รงราชานภุ าพ

สมเด็จฯ กรมพระยาด�ำรงราชานุภาพ กับเสนาบดีกระทรวงมหาดไทยและกรมการเมืองอุบลราชธานี พ.ศ. ๒๔๔๙
ภาพถ่ายทีเ่ มืองยโสธร
แถวนั่งจากซา้ ย
๑. พระอบุ ลศักดป์ิ ระชาบาล (กุคำ� สวุ รรณกฏู ) ยกบตั รเมืองอบุ ลราชธานี
๒. พระอุบลการประชานติ ย์ (บญุ ชู พรหมวงศานนท์) ปลดั เมืองอุบลราชธานี
๓. สมเดจ็ ฯ กรมพระยาด�ำรงราชานภุ าพ เสนาบดกี ระทรวงมหาดไทย
๔. อ�ำมาตย์เอก หมอ่ มเจา้ นิสากร ศรธี วัช เป็นพระโอรสในพระเจ้าบรมวงศเ์ ธอ พระองคเ์ จา้ ศรีสิทธิธงไชย กรมขนุ ศิรธิ ชั สงั กาศ
๕. พระยาราชเดชด�ำรง (ผล ศรุตานนท์) อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย เม่ือคร้ังเป็นขุนภักดีรณชิต ข้าหลวงมหาดไทย

มณฑลอสี าน
๖. พระอบุ ลเดชประชารักษ์ (เสอื ณ อบุ ล) อดีตผ้วู ่าราชการเมืองอุบลราชธานี
คนท่ีสาม แถวยืนจากซา้ ย พระอบุ ลกจิ ประชากร (บุญเพง็ บตุ โรบล) ผู้ชว่ ยราชการเมอื งอุบลราชธานี

79 I 79

พระยารามราชภกั ดี (ม.ล. สวัสด์ิ อศิ รางกรู ณ อยุธยา)

พระยารามราชภักดี (ม.ล. สวสั ด์ิ อศิ รางกรู ณ อยุธยา) ผู้ว่าราชการจงั หวดั นครสวรรค์ ออกปราบปรามโจรผ้รู ้ายส�ำคญั ทตี่ �ำบล
ม่วงหกั อำ� เภอพยุหะคีรี จงั หวัดนครสวรรค์ เมือ่ พ.ศ. ๒๔๗๕
(ภาพจากนายเอนก นาวกิ มลู )

80 I 80

พลเอก สทิ ธิ จริ โรจน์
รัฐมนตรวี ่าการกระทรวงมหาดไทย

พลเอก สทิ ธิ จริ โรจน์ รฐั มนตรวี ่าการกระทรวงมหาดไทย ตรวจดคู วามพรอ้ มในการจดั การเลอื กตงั้ ทจี่ งั หวดั ปตั ตานี
มีนายปรดี า มุตตาหารัช ผวู้ า่ ราชการจังหวดั ปัตตานี บรรยายสรุป สันนิษฐานว่าเปน็ การเลอื กตั้ง พ.ศ. ๒๕๒๖
(ภาพจากพลโทหญงิ วิภาสิริ จินตสุวรรณ)

81 I 81

82 I 82

บรรยากาศริมทะเลของเมืองปตั ตานี
(ภาพจากพลโทหญงิ วิภาสิริ จนิ ตสวุ รรณ)

ภาพหน้าซ้ายบน
พลเอก สทิ ธิ จิรโรจน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ตรวจราชการ
มพี ลเอก สุจินดา คราประยรู เลขานกุ ารรัฐมนตรวี ่าการกระทรวงมหาดไทย (ยืนมอื ไขวห้ ลงั ) รว่ มด้วย
(ภาพจากพลโทหญิง วิภาสริ ิ จนิ ตสวุ รรณ)
ภาพหน้าซ้ายล่าง
การเล้ียงปลาในกระชงั

83 I 83

นายอนนั ต์ อนันตกลู

ภาพหน้าซ้ายและขวา
นายอนันต์ อนันตกลู นายอ�ำเภอโชคชยั จงั หวดั นครราชสมี า พากำ� นนั ผใู้ หญบ่ ้านเดินทางทอ่ งเท่ยี วปราสาทหนิ
เขาพระวหิ าร จังหวัดศรีสะเกษ ภาพยคุ ๒๕๐๐
(ภาพจากนายอนนั ต์ อนันตกูล)

84 I 84

85 I 85

นายอนันต์ อนนั ตกูล นายอำ� เภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา พบปะสังสรรคก์ บั ประชาชนในงานเล้ยี งแหง่ หน่งึ ภาพยคุ ๒๕๐๐
(ภาพจากนายอนนั ต์ อนนั ตกูล)

86 I 86

วถิ ีชวี ติ นายอำ� เภอของนายอนนั ต์ อนันตกูล ซงึ่ รบั ราชการในจงั หวดั ตา่ ง ๆ ภาพยคุ ๒๕๐๐
(ภาพจากนายอนนั ต์ อนันตกูล)

87 I 87

นายอนันต์ อนันตกูล ขณะรบั ราชการ ภาพยุค ๒๕๐๐
(ภาพจากนายอนนั ต์ อนันตกลู )

88 I 88

นายพิศาล มูลศาสตรสาทร

นายอารีย์ วงศ์อารยะ ผู้ว่าราชการจังหวัดปราจีนบุรี ต้อนรับนายพิศาล มูลศาสตรสาทร ปลัดกระทรวงมหาดไทย ในคราว
ตรวจราชการ ภาพยุค ๒๕๒๐
(ภาพจากนายอารยี ์ วงศ์อารยะ)

89 I 89

นายพลากร สุวรรณรฐั (คนที่ ๒ จากซา้ ย) นายอ�ำเภอตาพระยา ภาพยุค ๒๕๒๐
(ภาพจากนายอารีย์ วงศ์อารยะ)

90 I 90

นายพศิ าล มูลศาสตรสาทร ปลัดกระทรวงมหาดไทย ตรวจราชการอำ� เภอตาพระยา จังหวัดปราจีนบุรี มนี ายอารยี ์ วงศ์อารยะ
ผ้วู ่าราชการจงั หวดั ปราจนี บรุ ี และนายพลากร สวุ รรณรฐั นายอ�ำเภอตาพระยา เปน็ ผตู้ ้อนรบั ภาพยุค ๒๕๒๐
(ภาพจากนายอารยี ์ วงศอ์ ารยะ)

91 I 91

นายอารีย์ วงศ์อารยะ

นายอารยี ์ วงศอ์ ารยะ
ผ้วู ่าราชการจังหวดั ปราจีนบุรี
รบั มอบโคจ�ำนวน ๒๗๘ ตวั
ซ่งึ พระอดุ รคณาภิรักษ์
(กติ ตวิ ฒุ โฑ) ผู้อ�ำนวยการ
จิตตภาวันวิทยาลยั มอบให้แก่
ราษฎรอำ� เภอตาพระยา
ภาพยุค ๒๕๒๐
(ภาพจากนายอารีย์ วงศ์อารยะ)

92 I 92

นายอารยี ์ วงศ์อารยะ
ผวู้ ่าราชการจงั หวัดปราจนี บุรี
ตรวจดผู ลกระทบจากภัยแล้ง

ทจ่ี งั หวดั ปราจนี บุรี
ภาพยคุ ๒๕๒๐

(ภาพจากนายอารยี ์ วงศ์อารยะ)

93 I 93

พลเอก เปรม ตณิ สูลานนท์

ภาพหน้าซ้ายและขวา
พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ รัฐมนตรชี ่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย ตรวจราชการโครงการพฒั นาชนบทเมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๒
มนี ายอนันต์ อนนั ตกูล รองปลัดกระทรวงมหาดไทย ร่วมคณะด้วย
(ภาพจากนายอนนั ต์ อนนั ตกูล)

94 I 94

95 I 95

พลเอก เปรม ตณิ สูลานนท์ รัฐมนตรชี ว่ ยว่าการกระทรวงมหาดไทย ตรวจราชการโครงการพฒั นาชนบทเมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๒
มนี ายอนนั ต์ อนนั ตกลู รองปลัดกระทรวงมหาดไทย รว่ มคณะด้วย
(ภาพจากนายอนันต์ อนนั ตกูล)

96 I 96

97 I 97

ภาพหนา้ ซา้ ยและขวา
พลเอก เปรม ตณิ สลู านนท์ รฐั มนตรชี ว่ ยวา่ การกระทรวงมหาดไทย กำ� ลงั บรรยายเรอ่ื งการสรา้ งงานในชนบททจ่ี งั หวดั นครสวรรค์
(ภาพจากนายอนันต์ อนันตกลู )

98 I 98