หนังสือสายใยไทยกัมพูชา_121223

31 ប្រាសាទសំំបូូរព្រៃៃគុុក ដូូចជា គណៈៈកម្មមការមូូលនិិធិិរង្វាាន់់ចៅៅហ្វាាមហិិឌុុន ព្រះះញាតិិរាជវង្្សចិិត្ររពង្្សនិិងសិិស្្សទាហានសាលាព្រះះ ជុុនឡាចមក្លៅៅ ជាដើើម។ ព្រះះអង្គគនាំំទស្្សនាដោោយព្រះះអង្គគឯង។ ទ្ររង់់ធ្វើើ�ជាមគ្គុុ�ទេ្ទទសក៍៍ប្ររវត្តិិសាស្រ្តតបុុរាណស្ថាាន ជូូនភ្ញៀៀ�វរបស់់ទ្ររង់់ ស្ដាាប់់ជាប្ររចាំំ។ ក្នុុ�ងសៀៀវភៅៅនេះះខាងក្រុុមបណ្ណាាធិិការសូូមក្រាបរំំលឹឹកដល់់ព្រះះទស្្សនវិិស័័យរបស់់ព្រះះអង្គគដែលទ្ររង់់មានព្រះះរាជតម្រិះះ មើើលឃើើញអំំពីីភាពសំំខាន់់របស់់ប្រាសាទសំំបូូរព្រៃៃគុុកក្នុុ�ងឋានៈៈទ្ររង់់ជាអ្ននកបុុរាណវិិទ្្យានិិងអ្ននកប្ររវត្តិិសាស្រ្តតតាំំងពីីឆ្នាំំ ២០០១។ បច្ចុុ�ប្្បន្នននេះះ អ្វីីដែលព្រះះអង្គគទ្ររង់់ព្រះះរាជតម្រិះះកាលពីី ២០ ឆ្នាំំមុុនបានក្លាាយជាការពិិតគ្ររប់់ប្ររការ និិងជាការពិិតដែលសហគមន៍៍ គ្រូ�បង្រៀៀននិិងសិិស្្សរបស់់វិិទ្្យាស្ថាានបច្ចេេកវិិទ្្យាកំំពង់់ឈើើទាលទាំំងអស់់មិិនមានអ្ននកដែលមិិនស្គាាល់់ប្រាសាទសំំបូូរព្រៃៃគុុក រហូូតធ្វើើ� ឱ្យការសិក្្ ិ សាអំពីំ ីប្រាសាទសំបូំ ូរព្រៃៃគុុកត្រូ�វបានដាក់់បញ្ចូូ�លក្នុុ�ងកម្មមវិធីិ សិី ក្្ ិ សារបស់វិ់ ទ្្ ិ យាស្ថានបច្ចេេ ា កវិទ្្ ិ យាកំំពង់់ឈើទាលដោោយ ើ ស្វ័័យប្ររវត្តិិ តាមព្រះះរាជតម្រិះះចំំណុុច ៣.១ និិងចំំណុុច ៥។ តាមរយៈៈការរៀៀបរាប់់ខាងលើើ សម្ដេេចព្រះះកនិិដ្ឋាានធិិរាជចៅៅ ក្ររមសម្ដេេចព្រះះទេេពរតនរាជសុុតា ស្្យាមបរមរាជកុុមារីី ទ្ររង់់ ផ្ដោោតសំំខាន់់លើើការអភិិរក្្សបុុរាណស្ថាាន ដូូចក្នុុ�ងព្រះះរាជតម្រាាស់់កាលពីីថ្ងៃៃសុុក្ររទីី ២ កុុម្ភៈៈ� ២០០១ ពេលទ្ររង់់ធ្វើើ�ជាប្ររធានអង្គគប្ររជុំំ គណៈៈកម្មមការគម្រោោងការទាំំង ២ ភាគីី ដែលមានខ្លឹឹមសារមួួយឃ្លាាត្រាាស់់ថា៖ “ការអភិិរក្្សបុុរាណស្ថាន សាលារៀៀន ា ព្រះះរាជទានមួួយនេះះស្ថិិតនៅក្្បែែរប្រាសាទសំបូំ ូរព្រៃៃគុុកដែលជាបុុរាណស្ថានាមួួយរបស់់ ប្ររទេេសកម្ពុជាុ� សិស្្ ិ សនិិងសហគមន៍គួ៍ ួរតែទទួួលបានការបណ្ដុះះ� បណ្ដាលឱ្ ា យចេះះស្ររលាញ់និ់ ិងថែែរក្្សាបុុរាណស្ថាននេះា ះនិិងមានចំណេះះ ំ ដឹឹងល្មមមអាចធ្វើើ�ជាមគ្គុុ�ទេ្ទទសក៍៍ឱ្យដល់់ភ្ញៀៀ�វទេេសចរបាន”។ យើងើ ដឹឹងរួួចមកហើយថា ើ ទីតាំី ំងរបស់វិ់ ទ្្ ិ យាល័័យកំំពង់់ឈើទាលនៅ ើ ក្្បែែរប្រាសាទសំបូំ ូរព្រៃៃគុុក ដែលជាបុុរាណស្ថានាសំខាន់ ំ ់ មួួយ។ ពាក្្យថា សំបូំ ូរព្រៃៃគុុក សំំដៅលើើទីីកន្លែងគោោរព ែ បូជាក្នុ ូ ុ�ងព្រៃៃធំំ។ ក្នុុ�ងភាសាខ្មែែរ សំបូំ ូរ ប្រែថា សំបូំ ូរទៅដោោយព្រៃឬព្រៃៃធំំ។ ចំំណែក ពាក្្យថា គុុក ឬគុុកហ៍៍ ដែលសរសេេរបន្តតរហូូតមកដល់់បច្ចុុ�ប្្បន្នន មកពីីពាក្្យដើើមថា "គុុហ៍៍" ប្រែថាទីីកន្លែែងគោោរពបូូជា។ ន័័យរួួមនៃពាក្្យ ប្រាសាទសំបូំ ូរព្រៃៃគុុក មានន័័យថាជាទីីសក្ការាបូជាដ៏ ូ ៏សក្ដិិសិទ្ធិិក្នុុ�ងព្រៃៃធំំរបស់់រាជធានីីឥសានបុរៈុ �សម័័យអាណាចក្ររចេេនឡាជិិតពាន់់ឆ្នាំំ មកហើើយ ជាបុុរាណស្ថាានដែលបុុរាណវិិទូូទូូទាំំងពិិភពលោោកតែងតែមកទស្្សនកិិច្ចចសិិក្្សា។ ប្រាសាទសំំបូូរព្រៃៃគុុកជាបុុរាណស្ថាានមួួយដែលសាងសង់់មុុនសម័័យអង្គគរ ជាប្ររភពកំំណើើតនៃអរិិយធម៌៌ ជំំនឿឿសាសនា ប្ររពៃៃណីីទំំនៀៀមទម្លាាប់់ សិិល្្បៈ� ស្ថាាបត្្យកម្មមរបស់់ជនជាតិិខ្មែែរ ដែលឆ្លុះះ� បញ្ចាំំងឱ្យឃើើញអំំពីីសមត្ថថភាពរបស់់មនុុស្្សក្នុុ�ងសម័័យ នោះះ ហើើយស្នាាដៃៃដ៏៏អស្ចាារ្្យនេះះបានបន្តតជាមូូលដ្ឋាានគ្រឹះះនៃអរិិយធម៌៌សម័័យអង្គគរដ៏៏រីីកចម្រើ�ន បានក្លាាយជាបេេតិិកភណ្ឌឌពិិភពលោោក រហូូតមកដល់់បច្ចុប្្បន្ន ុ� ន។ ក្រុុមប្រាសាទសំំបូូរព្រៃៃគុុកធ្លាាប់់ត្រូ�វបានសិិក្្សាស្រាវជ្រាវដោោយក្រុុមបុុរាណវិិទូជាូ បន្តតបន្ទាាប់់តាំំងពីីឆ្នាំំ ១៩៩៤ រហូូតមកដល់់បច្ចុុ�ប្្បន្នន។ ក្រុុមប្រាសាទសំំបូូរព្រៃៃគុុកក្នុុ�ងរាជធានីីឥសានបុុរៈ�ជាក្រុុមប្រាសាទដែលមានអាយុុលើើស ១,៣៩០ ឆ្នាំំ មានជាង ១៧០ ប្រាសាទ ដោោយមានប្រាសាទសំំខាន់់ៗ ចំំនួួន ៣ ក្រុុមក្នុុ�ងបរិិវេេណរាជធានីីឥសានបុុរៈ� ដែលបច្ចុុ�ប្្បន្ននបានទទួួលការជួួសជុុល ឡើើងវិិញដើើម្្បីីឱ្យភ្ញៀៀ�វទេេសចរអាចមកទស្្សនាបាន និិងដោោយសារបរិិវេេណរាជធានីីឥសានបុុរៈ�នេះះមានប្រាសាទរាប់់រយកន្លែែង ទើើប ធ្វើើ�ឱ្យបុុរាណវិិទូូអឺឺរ៉ុុបដែលមកសិិក្្សាស្រាវជ្រាវក្នុុ�ងតំំបន់់នេះះក្នុុ�ងកំំលុុងដើើមគ្រិិស្តតសតវត្្សទីី ២០ បានធ្វើើ�បញ្ជីីឈ្មោះះប្រាសាទនិិងត្រូ�វ បានប្រើ�រហូូតមកដល់់បច្ចុុ�ប្្បន្នន ធ្វើើ�ឱ្យប្រាសាទសំំបូូរព្រៃៃគុុកមានឈ្មោះះជាផ្លូូ�វការជាតួួអក្្សរនិិងតួួលេេខជំំនួួសឈ្មោះះដែលអ្ននកស្រុុកហៅ ដោោយប្រាសាទនីីមួួយៗ ក្នុុ�ងក្រុុមទិិសខាងជើើងត្រូ�វមានឈ្មោះះផ្ដើើ�មដោោយអក្្សរ N (មកពីីពាក្្យថា North) ប្រាសាទក្រុុមកណ្ដាាល មានឈ្មោះះផ្ដើើ�មដោោយអក្្សរ C (មកពីីពាក្្យថា Central) និិងក្រុុមប្រាសាទខាងត្្បូូងត្រូ�វមានឈ្មោះះផ្ដើើ�មដោោយអក្្សរ S (មកពីី ពាក្្យថា South) ហើើយតាមដោោយតួួលេេខដែលបង្ហាាញអំំពីីភាពសំំខាន់់ឬតាមលំំដាប់់លេេខរៀៀងទីីតាំំងរបស់់ប្រាសាទ ដូូចជា N1 មានន័័យថាប្រាសាទប្ររធានរបស់់ក្រុុមទិិសខាងជើើង គឺឺប្រាសាទសំំបូូរ S1 មានន័័យថាប្រាសាទប្ររធានរបស់់ក្រុុមទិិសខាងត្្បូូង គឺឺ ប្រាសាទនាគព័័ន្ធធ និិង C1 មានន័័យថាប្រាសាទក្រុុមកណ្ដាាលគឺឺប្រាសាទតោោ។ ចំំពោះះសិស្្ ិ សវិទ្្ ិ យាល័័យកំំពង់់ឈើទាលើ វិិញ ពួួកគេបានចូូលរួួមសិក្្ ិ សាស្រាវជ្រាវដូូចដែលបាននិិយាយរួួមមកហើយើ ក្នុុ�ងទម្ររង់់ ជា “យុុវស្រាវជ្រាវ” ដែលជាការសិិក្្សាក្រៅៅប្ររព័័ន្ធធដ៏៏ល្អអមួួយ ដោោយក្នុុ�ងដំំណាក់់កាលដំំបូូងគម្រោោងការយុុវស្រាវជ្រាវនេះះដំំណើើរការ ទៅដោោយរលូូននិិងជាទីីរីីករាយដែលសិិស្្សនិិងគ្រូ�វិិទ្្យាល័័យកំំពង់់ឈើើទាលបានមានឱកាសសិិក្្សាស្រាវជ្រាវអំំពីីរាជធានីីឥសានបុុរៈ� ដោោយមានគោោលបំំណងសំំខាន់់ក្នុុ�ងគម្រោោងការគឺឺ៖ ១) សិិក្្សាស្រាវជ្រាវអំំពីីទីីតាំំងរាជធានីីឥសានបុុរៈ� ២) សិិក្្សាស្រាវជ្រាវអំំពីីប្រាសាទបុុរាណ

32 ៣) សិិក្្សាស្រាវជ្រាវអំំពីីដើើមឈើើ ៤) សិិក្្សាស្រាវជ្រាវអំំពីីប្ររពៃៃណីីទំំនៀៀមទម្លាាប់់ ៥) សិិក្្សាស្រាវជ្រាវអំំពីីជីីវភាពរស់់នៅរបស់់ប្ររជាជនតាមរយៈៈការដែលមិិនធ្លាាប់់ស្គាាល់់និិងមិិនធ្លាាប់់យល់់ប្ររវត្តិិសាស្រ្តត និិងជីីវភាពរស់់នៅរបស់់បុុព្វវបុុរសរបស់់ខ្លួួ�នពីីមុុនមក។ គម្រោោងការនេះះធ្វើើ�ឱ្យសិិស្្សយល់់ដឹឹងនិិងមើើលឃើើញអំំពីីភាពសំំខាន់់របស់់ ប្រាសាទសំំបូូរព្រៃៃគុុកកាន់់តែច្រើ�នឡើើង ដែលអាចបង្កើើ�តចិិត្តតស្ររលាញ់់ចង់់ជួួយថែែរក្្សាបេេតិិកភណ្ឌឌរបស់់ជនជាតិិខ្លួួ�ន ដូូចដែល សម្ដេេចព្រះះកនិិដ្ឋាាធិិរាជចៅៅ ក្ររមសម្ដេេចព្រះះទេេពរតនរាជសុុតា ស្្យាមបរមរាជកុុមារីីទ្ររង់់បានបង្ហាាញព្រះះរាជតម្រិះះពីីដើើមមក។ ចាត់ទុ់ ុកជាព្រះះមហាករុុណាតិគុិ ុណរបស់់សម្ដេេចព្រះះកនិិដ្ឋាាធិិរាជចៅៅ ក្ររមសម្ដេេចព្រះះទេេពរតនរាជសុុតា ស្្យាមបរមរាជកុុមារីី ដែលទ្ររង់់បណ្ដុះះ� បណ្ដាាលចំំណេះះដឹឹងផ្នែែកបុុរាណវិិទ្្យាដោោយវិិធីីសិិក្្សាស្រាវជ្រាវមេេត្រីី ដែលនាំំទៅរកការយល់់អំំពីីវប្្បធម៌៌ក្នុុ�ងតំំបន់់ ទីីកន្លែងែ សំខាន់ ំ ់ផ្នែកែ ប្ររវត្តិសាិ ស្រ្តតនិិងបុុរាណស្ថានាក្នុុ�ងតំំបន់់ បណ្ដុះះ�ចិត្តតស្ររ ិ លាញ់និ់ ិងជួួយថែែរក្្សាបុុរាណស្ថាន ក្រៅា ៅអំពីំ ីការយកចំណេះះ ំ ដឹឹងបទពិិសោោធន៍៍ទៅពង្រីីកដល់់គ្រូ� សិិស្្សនិិងសហគមន៍៍ក្នុុ�ងតំំបន់់សំំបូូរតទៅៅមុុខទៀៀត។ របកគំំហើើញនៃៃគម្រោោងការរបស់់យុុវស្រាវជ្រាវទាំំងខាងភាគីីថៃៃនិិងភាគីីកម្ពុុ�ជាដែលគួួរឱ្យភ្ញាាក់់ផ្អើើ�លនោះះគឺឺ ការរកឃើើញ អំំពីីសញ្ញាាឡូូហ្កូូ�របស់់វិិទ្្យាស្ថាានបច្ចេេកវិិទ្្យាកំំពង់់ឈើើទាល ដែលត្រូ�វបានចាត់់ទុុកថាក្រុុមយុុវស្រាវជ្រាវរកឃើើញថាក្រុុមប្រាសាទសំំបូូរ ទិិសខាងជើងផ្នែើ កែ ខាងក្រៅៅជាក្រុុមប្រាសាទដែលស្ថិិតនៅផ្នែកែ ម្ខាងនៃា ប្រាសាទទំាាងអស់់នេះះមានលក្ខណៈៈខុុសគ្នាាក្នុុ�ងច្រើ�នទម្ររង់់ ដែល បុុរាណវិិទូូមួួយចំំនួួនសន្និិដ្ឋាានថាប្រាសាទក្នុុ�ងក្រុុមនេះះមានប្រាសាទខ្លះះប្ររហែលជាសាងសង់់ឡើើងតាំំងពីីសម័័យហ្វូូ�ណន មុុនពេល ដែលព្រះះបាទឥសានវរ្ម័័នពង្រីីកអំំណាចចូូលមកគ្ររប់់គ្ររងនិិងតាំំងរាជធានីីលើើតំំបន់់ដែលជារាជធានីីចាស់់គឺឺ នគរពលទិិត្្យបុុរៈ�របស់់ ក្្សត្ររហ្វូូ�ណន។ ដោោយហេេតុុនេះះហើើយទើើបធ្វើើ�ឱ្យប្រាសាទសំំបូូរព្រៃៃគុុកហ៍៍មានប្រាសាទច្រើ�នទម្ររង់់តាមយុុគសម័័យនៃការសាងសង់់ ដែលបង្ហាាញឱ្យឃើើញពីីភាពស្ររស់់ស្អាាតក្នុុ�ងទម្ររង់់ទាំំងមុុននិិងក្រោោយរចនាបថសំំបូូរព្រៃៃគុុក។ ប្រាសាទដែលគួួរឱ្យចាប់់អារម្មមណ៍៍ក្នុុ�ង ក្រុុមប្រាសាទទិិសខាងជើើងផ្នែែកខាងក្រៅ ដូូចជា ប្រាសាទសណ្ដាាន់់ ប្រាសាទជ្រៃ អាស្ររមឥសីីនិិងប្រាសាទចន្ទទជាដើើម។ ក្នុុ�ងឆ្នាំំ ២០០៧ មុុនពេលបានចុះះបញ្ជីីបេេតិិកភណ្ឌឌពិិភពលោោកកាលពីីឆ្នាំំ ២០១៧ ប្រាសាទសំំបូូរព្រៃៃគុុកបានទទួួលការ ជ្រើ�សរើើសជារម្មមណីីយដ្ឋាាន ១ ក្នុុ�ងចំំណោោមរម្មមណីីយដ្ឋាានធម្មមជាតិិ ១៥ កន្លែងែ ក្នុុ�ងព្រះះរាជាណាចក្ររកម្ពុជាដើើម្្បី ុ� ីបង្កើើ�តប្រាាក់ចំ់ ណូំ ូលឱ្យ ដល់់សហគមន៍៍ដែលមានគណៈៈកម្មមការសហគមន៍គ្ររប់ ៍ គ្ររ ់ ងទេេសចរណ៍៍ កន្លែងែ ស្នាាក់់នៅៅប្ររភេេទហូូមស្ទេេយ៍៍ ភោោជនីីយដ្ឋាាន តូូបលក់់វត្ថុុ� អនុុស្្សាវរីីយ៍៍ មគ្គុុ�ទេ្ទទសក៍៍ក្នុុ�ងតំំបន់់ សេេវាជួួលកង់់ ដោោយមានលោោកគ្រូ� ឃូូន សុុគា នាយករងវិិទ្្យាល័័យកំំពង់់ឈើើទាលក្នុុ�ងគម្រោោងការ ព្រះះរាជទានជួួយដល់់ព្រះះរាជាណាចក្ររកម្ពុុ�ជា (ផ្នែែកសិិក្្សាអប់់រំំ) ជាប្ររធានទីីប្រឹឹក្្សាសហគមន៍៍សំំបូូរព្រៃៃគុុកអស់់រយៈៈពេលជិិត ២០ ឆ្នាំំ មានគណៈៈគ្ររប់់គ្ររង លោោកគ្រូ�អ្ននកគ្រូ�និិងសិិស្្សានុុសិិស្្សនៃៃវិិទ្្យាល័័យកំំពង់់ឈើើទាលចំំនួួនច្រើ�ននាក់់ទៀៀតជាកម្លាំំងសំំខាន់់និិង មានការរួួមចំំណែកអភិិវឌ្ឍសហគមន៍៍ប្រាសាទសំំបូូរព្រៃៃគុុកឱ្យទទួួលបានជោោគជ័័យក្នុុ�ងការរៀៀបចំំគម្រោោងទេេសចរណ៍៍បែបវប្្បធម៌៌ធ្វើើ� ឱ្យជនបរទេេសនិិងជនជាតិិកម្ពុុ�ជាធ្វើើ�ដំំណើើរមកទេេសចរប្រាសាទសំំបូូរព្រៃៃគុុកបន្ថែែមជាបន្តតបន្ទាាប់់រៀៀងរាល់់ឆ្នាំំ តាមដែលសម្ដេេចព្រះះ កនិិដ្ឋាាធិិរាជចៅៅ ក្ររមសម្ដេេចព្រះះទេេពរតនរាជសុុតា ស្្យាមបរមរាជកុុមារីី ទ្ររង់់មានព្រះះរាជតម្រិះះ។ នៅៅទីីបំំផុុតប្រាសាទសំំបូូរព្រៃៃគុុក ត្រូ�វបានអង្គគការយូូណេេស្កូូ�ចុះះបញ្ជីីជាបេេតិិកភណ្ឌឌពិិភពលោោកក្នុុ�ងឆ្នាំំ ២០១៧ ដ៏៏ជាទីីមោោទកភាព។ មន្រ្តីីរាជការនិិងប្ររជាពលរដ្ឋឋចូូលរួួមពិិធីីបួួងសួួងរម្លឹឹកគុុណបុុព្វវបុុរស និិងពិិធីីពិិសាអាហារសាមគ្គីីក្នុុ�ងឱកាសដែលប្រាសាទសំំបូូរព្រៃៃគុុកត្រូ�វបានចុះះបញ្ជីីជាបេេតិិកភណ្ឌឌពិិភពលោោក

33 លោោក ហួួង សិិទ្ធិិ ប្ររធានក្រុុមយុុវជនស្ម័័គ្ររចិិត្តត ដឹឹកនាំំក្រុុមកាយរឹឹទ្ធធនិិងយុុវជនកាកបាទក្ររហមរបស់់វិិទ្្យាស្ថាាន បច្ចេេកវិទ្្ ិ យាកំំពង់់ឈើទាល ើ ចូូលរួួមពិធីិ បួី ួងសួួងរម្លឹឹកគុុណបុព្វវបុុរស ក្នុុ�ងឱកាសដែលប្រាសាទ ា សំបូំ ូរព្រៃៃគុុកត្រូ�វបានចុះះបញ្ជីីជាបេេតិិកភណ្ឌឌ ពិិភពលោោក

34 Royal Vision and Eternal Guiding Light Following the royal initiative of Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn, Kampong Chheuteal Institute of Technology (KCIT) was established in Sambour Commune, Prasat Sambour District, Kampong Thom Province. Construction began on 14 February, 2000. Throughout the past 20 years and more, the executive committee of the Royal Schools Project, both Thai and Cambodian, have upheld Her Royal Highness’s vision as their guiding light. It is therefore important for this commemorative book to present the first royal vision as shared with the executive committee during their first joint meeting at the Chai Pattana Building, Chitralada Royal Villa, on Friday 2 February 2001, which was chaired by Her Royal Highness in person. The Princess shared her royal vision as follows: 1. No more than 1,200 pupils should be admitted during the first phase of the project. 2. Their health was to be given priority. Proper nutrition would lead to good health, and as a result, keen intellect and effective learning capabilities. 3. Her Royal Highness stressed the importance of preserving ancient sites and the environment as follows: 3.1 The conservation of ancient sites: With the school under Royal Initiative being located near Sambor Temple, a tourism destination in Cambodia, pupils and the community should be made aware of their heritage, and learn to love and protect their ancient site. They should be given enough knowledge to act as guides for tourists.

35 3.2 Environmental conservation: Pupils and the community should be instilled with an awareness of the need to protect the environment—the forests, trees and all aspects of nature, which would lead to a sense of value of their country. 4. Knowledge of health, hygiene and nutrition would lead to knowledge in health education and home economics, which could then be used to earn a livelihood selling food or sweets to tourists, or even lead to a career in the hotel and tourism industry. 5. Foreign languages: In the future, tourism to Cambodia has the potential to increase, especially for tourists from neighbouring Thailand as well as English-speaking tourists from other countries. Therefore, Thai and English should be taught in schools. From Nos. 3.1 and 5, one can see that Her Royal Highness is aware of the importance of Sambor Prei Kuk Temple, an important UNESCO World Heritage Site, older than Angkor Wat and Prasat Preah Vihear which were also declared World Heritage Sites by UNESCO in 2004 and 2008 respectively. In 2017, UNESCO declared Sambor Prei Kuk Temple as the third World Heritage Site in Cambodia. This was in line with the royal vision of Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn who had already noted the significance of Sambor Prei Kuk Temple, and had visited it on numerous occasions. Sometimes she invited guests to join her such as the committee of the Prince Mahidol Awards Foundation, members of the Chitrabongs Royal Lineage, and students of the Chulachomklao Royal Military Academy. On these visits, Her Royal Highness would act as a guide, providing relevant historical and archeological information to her guests. It should be noted here that Her Royal Highness had noted the significance of Sambor Prei Kuk Temple since 2001. Now, twenty years later, all her predictions have come to pass. And it is a fact that all the teachers and students of KCIT are well-versed in the history of Sambor Prei Kuk Temple, which has automatically become part of the KCIT curriculum following Her Royal Highness’s guidelines Nos. 3.1 and 5.

36 KCIT is located in the vicinity of Sambor Prei Kuk Temple. The name “Sambor Prei Kuk” means a place that respects the forests. “Sambor” means lush forest cover, while “Kuk” comes from an ancient word that means place of worship. So the temple was a sacred place of worship in the forests of the Isanapura Royal Capital during the Chenla Kingdom, over a thousand years ago. It is frequented by archeologists from all over the world. In fact, it has also been researched and documented by archeologists since 1894. The Sambor Prei Kuk Temple complex of the Isanapura Royal Capital can be dated back 1,390 years, with 170 surviving temple complexes today. This temple comprises three clusters which have been restored for the benefit of tourists. Since Isanapura had hundreds of temples, western archeologists who had conducted research in the area since the early 20th century had devised a listing of all the temples which is still in use today. Sambor Prei Kuk was therefore on record, with both letters and numbers representing the clusters. The students of KCIT participated in the research in the form of “youth research”, an excellent extra-curricular activity. The research project was a success from the start, and it was truly opportune for the students and teachers of KCIT to be involved in studying the location of Isanapura Royal Capital. The aim of the research project was to cover the following aspects: 1. The location of Isanapura Royal Capital 2. The ancient temples 3. The flora of the area 4. The culture and traditions 5. The lifestyle of the people From having no knowledge of their own past and heritage, the local people were now aware of the significance of the Sambor Prei Kuk Temple, leading to a sense of pride and ownership and desire to protect their national heritage as envisioned by the Princess. The most exciting discovery for the Thai and Cambodian participants in this youth research project was the origin of the symbol of KCIT. They found that the outer northern cluster showed several different aspects from the main temple cluster. Archeologists suggest that this cluster was built under Funan empire, before King Isanavaraman expanded his empire and seized power over this land, setting up his capital in what was previously the city of Baladityapura under the Funan Kingdom. That was the reason for the different archeological forms based on the period of their construction. They are evidence of the beauty of the various temple structures both before and after Sambor Prei Kuk Temple. Sanctuaries of interest there include Prasat Sandan, Prasat Chrey, Prasat Asram Isey and Prasat Chan.

37 พินิจการศึกษา : การอุดมศึกษาก้าวไกล สถาบันเทคโนโลยีกำ ปงเฌอเตียล ตลอดระยะเวลาที่่�ผ่่านมาการเรีียนการสอนและการบริิหารจััดการวิิทยาลััยเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล ดำำเนิินไปได้้ด้้วยดีี ยิ่่�งเมื่่�อนัักเรีียนที่่�จบสายอาชีีวศึึกษาประสบความสำำเร็็จในการงานอาชีีพ ทำำ ให้้รััฐบาลกััมพููชา ให้้ความสำำคััญกัับการจััดการศึึกษาและการอบรมด้้านการอาชีวศึี ึกษาเพิ่่�มมากขึ้้น� กระทรวงศึึกษาธิิการ เยาวชน และการกีีฬา จึึงได้้จััดตั้้�งกองอาชีีวศึึกษาขึ้้�นเมื่่�อปีี พ.ศ.๒๕๕๒ เพื่่�อพััฒนาการฝึึกอบรมด้้านอาชีีวศึึกษาและ ด้้านทัักษะชีีวิิตในสถาบันัการศึึกษาในราชอาณาจัักรกััมพููชา และเพื่่�อเตรีียมความพร้้อมในการยกฐานะวิิทยาลััย กำำ ปงเฌอเตีียลเป็นส็ถาบันัระดัับอุุดมศึึกษา ดัังนั้้น�กระทรวงศึึกษาธิิการ เยาวชนและกีีฬาฯ จึึงมีคำีำสั่่�งให้้ปรัับย้้าย นัักเรีียนและครููระดัับมััธยมศึึกษาตอนต้้นระดัับเกรด ๗-๙ ของวิิทยาลััยกำำ ปงเฌอเตีียล ไปเรีียนและปฏิิบััติิงาน ที่่�อนุุวิิทยาลััยปราสาทซ็็อมโบร์์ เพื่่�อให้้วิิทยาลััยกำำ ปงเฌอเตีียล สามารถขยายการรัับนัักเรีียนระดัับมััธยมศึึกษา ตอนปลายทั้้�งสายสามััญศึึกษาและอาชีีวศึึกษาได้้จำำนวนมากขึ้้�น ความมีีชื่่�อเสีียงของวิิทยาลััยกำำ ปงเฌอเตีียล ทำำ ให้้ผู้้แทนจากองค์์กร หน่่วยงานต่่างๆ ทั้้�งใน ราชอาณาจัักรกััมพููชาและในระดัับนานาชาติิ อาทิิเช่น่ คณะผู้้แทนจากองค์์กรยููเนสโก คณะผู้้แทนจากสาธารณรััฐ เกาหลีีเข้้าเยี่่�ยมชมวิิทยาลััยกำำ ปงเฌอเตีียล เพื่่�อศึึกษาข้้อมููลในการวางแผนพััฒนาการจััดการศึึกษา การให้้ ความช่่วยเหลืือแก่่ราชอาณาจัักรกััมพููชา ในการพััฒนาการจััดการเรีียนการสอนระบบ Dual System ที่่�มีี การจััดการเรีียนการสอนสายสามััญและอาชีีวศึึกษาในโรงเรีียนมััธยมรููปแบบเดีียวกัับที่่�วิิทยาลััยกำำ ปงเฌอเตีียล ดัังนั้้�น ฯพณฯ สมเด็็จอััครมหาเสนาบดีีเดโซฮุุน เซน นายกรััฐมนตรีี ราชอาณาจัักรกััมพููชา จึึงขอพระราชทานฯ พระมหากรุุณาธิิคุุณให้้ทรงต่่อบัันทึึกช่่วยจำำ โครงการพระราชทานความช่่วยเหลืือแก่่ราชอาณาจัักรกััมพููชา (ด้้านการศึึกษา) ต่่อไปอีีกระยะหนึ่่�งจนถึึงวัันที่่� ๒๘ กัันยายน พ.ศ. ๒๕๕๙ เนื่่�องจากยัังต้้องขอพระราชทาน ความช่่วยเหลืือในการพััฒนาบุุคลากรและระบบการบริิหารจััดการที่่�ดีีในอนาคต เพื่่�อที่่�จะได้้พััฒนาให้้วิิทยาลััย กำำ ปงเฌอเตีียลเป็็นต้้นแบบในการจััดการศึึกษาในระบบ Dual System ของราชอาณาจัักรกััมพููชาต่่อไป ทั้้�งนี้้�รััฐบาลกััมพููชากำำลัังเตรีียมพร้้อมเพื่่�อพััฒนาการศึึกษา เตรีียมรัับการขยายตััวของอาเซีียนและสัังคมโลก โดยเตรีียมจะยกฐานะวิิทยาลััยกำำ ปงเฌอเตีียลให้้เป็็นสถาบัันการศึึกษาระดัับอุุดมศึึกษา เพื่่�อขยายโอกาส การศึึกษาและการฝึึกอบรมวิิชาชีีพให้้แก่่นัักเรีียนและประชาชนในชุุมชนที่่�ห่่างไกลไม่่สามารถศึึกษาต่่อในระดัับ ที่่�สููงขึ้้�นได้้ ตลอดจนเพื่่�อสนองตอบความต้้องการของตลาดแรงงานที่่�ต้้องการแรงงานที่่�มีีทัักษะฝีีมืือ การเตรีียมที่่�จะยกฐานะวิิทยาลััยกำำ ปงเฌอเตีียล เป็็นสถาบัันการศึึกษาระดัับอุุดมศึึกษานั้้�น โครงการ พระราชทานความช่่วยเหลืือแก่่ราชอาณาจัักรกััมพููชาร่่วมกัับกระทรวงศึึกษาธิิการ เยาวชนและการกีีฬา มหาวิิทยาลััยเทคโนโลยีีราชมงคลธััญบุุรีี คณะผู้้บริิหาร ครููและบุุคลากรของวิิทยาลััยกำำ ปงเฌอเตีียล จึึงได้้ ร่่วมกัันพััฒนาหลัักสููตรระดัับอุุดมศึึกษา รวมทั้้�งสิ้้�น ๑๒ หลัักสููตร ประกอบด้้วย ๑. หลัักสููตรอนุุปริิญญา (๑๒+๒) จบการศึึกษาสายสามััญเกรด ๑๒ หรืือจบสายอาชีีวศึึกษา ระดัับ ปวช. เข้้าเรีียนต่่อ ๒ ปีี มีี ๔ สาขา ได้้แก่่ ๑) สาขาไฟฟ้้ากำำลััง

38 ๒) สาขาสััตวศาสตร์์ ๓) สาขาพืืชศาสตร์์ ๔) สาขาการท่่องเที่่�ยวและโรงแรม ๒. หลัักสููตรอนุุปริิญญา วิิชาชีีพครููทัักษะชีีวิิต (๑๒+๒ ) จบการศึึกษาสายสามััญเกรด ๑๒ หรืือจบสาย อาชีีวศึึกษา ระดัับ ปวช. เข้้าเรีียนต่่อ ๒ ปีี มีี ๓ สาขา ได้้แก่่ ๑) สาขาวิิชาคอมพิิวเตอร์์-อิิเล็็กทรอนิิกส์์ ๒) สาขาวิิชาเกษตรศาสตร์์-ปศุุสััตว์์ ๓) สาขาวิิชาสาขาเทคนิิคพื้้�นฐาน-ไฟฟ้้า ๓. หลัักสููตรปริิญญาตรีี ๔ ปีี จบการศึึกษาสายสามััญเกรด ๑๒ หรืือจบสายอาชีีวศึึกษา ระดัับ ปวช. เข้้าเรีียนต่่อระดัับปริิญญาตรีี ๔ ปีี มีี ๓ สาขา ได้้แก่่ ๑) สาขาไฟฟ้้ากำำลััง ๒) สาขาสััตวศาสตร์์ ๓) สาขาพืืชศาสตร์์ ๔) สาขาการท่่องเที่่�ยวและโรงแรม ๔. หลัักสููตรปริิญญาตรีีครููวิิชาชีีพ ๑ ปีี หลัังจากที่่�คณะกรรมการทั้้�งฝ่่ายกััมพููชาและฝ่่ายไทยได้้เข้้าเฝ้้าฯ และกราบบัังคมทููลขอ พระมหากรุุณาธิิคุุณและพระราชวิินิิจฉััยจากสมเด็็จพระกนิิษฐาธิิราชเจ้้า กรมสมเด็็จพระเทพรััตนราชสุุดาฯ สยามบรมราชกุุมารีี ในการยกฐานะให้้เป็็นสถาบัันการศึึกษาวิิชาชีีพระดัับอุุดมศึึกษา คณะกรรมการได้้มีี การเตรีียมความพร้้อมด้้านต่่างๆ เพื่่�อที่่จ�ะทำำการเปิิดการเรีียนการสอนให้ทั้นัในวันที่่ ั � ๑ พฤศจิิกายน พ.ศ. ๒๕๕๙ กิจิกรรมหนึ่่�งในการเตรีียมความพร้้อม คืือการศึึกษาดููงานบริิหารและการจััดการด้้านอาชีวศึี ึกษาในประเทศไทย โดยการนำำคณะผู้้บริิหารจากวิิทยาลััยกำำ ปงเฌอเตีียล ศึึกษาดููงานด้้านการบริิหารระดัับอาชีีวศึึกษา ระหว่่าง วัันที่่� ๗ - ๑๓ กัันยายน พ.ศ. ๒๕๕๗ รวมระยะเวลา ๗ วััน โดยมีีวััตถุุประสงค์์ เพื่่�อพััฒนาความรู้้และทัักษะ การบริิหารและการจััดการด้้านอาชีีวศึึกษาของกระทรวงศึึกษาเยาวชนและการกีีฬา ราชอาณาจัักรกััมพููชา และเพื่่�อสร้้างความสััมพัันธ์์อัันดีีระหว่่างบุุคลากรทางการศึึกษาของกระทรวงศึึกษาธิิการ เยาวชน และการกีีฬา นัักศึึกษาสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล รุ่่นที่่ ๑ ปีีการศึึกษา ๒๐๑๖-๒๐๑๗ ระดัับอนุุปริิญญา หลัักสููตรวิิชาครููทัักษะชีีวิิต และระดัับประกาศนีียบััตรวิิชาชีีพชั้้นสููง(ปวส.) รวมจำำนวนนัักศึึกษา ๖๓ คน (หญิิง ๓๓ คน )

39 สถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล ได้้จััดการศึึกษาระดัับอุุดมศึึกษาปีีแรก ในปีีการศึึกษา ๒๐๑๗- ๒๐๑๘ (พ.ศ.๒๕๖๐ - ๒๕๖๑) มีีผู้้บริิหารและครููรวมทั้้�งสิ้้�น ๑๑๗ คน (ลาศึึกษาต่่อ ๑๖ คน) ประกอบด้้วย คณะผู้้บริิหารและครููประจำำสถาบันกำั ำ ปงเฌอเตีียล ๙๑ คน คณะผู้้บริิหารและครููประจำำ โรงเรีียนสาธิิตจำำนวน ๒๖ คน ในปีีนั้้�นมีีจำำนวนนัักศึึกษาเข้้าเรีียนในหลัักสููตรระดัับประกาศนีียบััตรวิิชาชีีพชั้้�นสููง (ปวส.) หลัักสููตรระดัับ ปริิญญาตรีี หลัักสูตูรวิิชาครูทัูักษะชีีวิิต ระดัับอนุุปริิญญาตรีี และนัักเรีียนระดัับมัธัยมศึึกษาตอนปลายสายสามััญ และสายอาชีีวะศึึกษาระดัับ ปวช. ของโรงเรีียนสาธิิต รวมทั้้�งสิ้้�น ๑,๑๔๑ คน (หญิิง ๕๖๙ คน) รวมจำำนวน ๔๐ ห้้องเรีียน ในหลัักสููตรระดัับอนุุปริิญญา และ ระดัับปริิญญาตรีีสาขาต่่างๆ จำำนวน ๑๐ สาขา ดัังนี้้� ๑. หลัักสูตูรระดัับประกาศนีียบัตัรวิิชาชีีพชั้้นสู�ูง (ปวส.) มีี ๔ สาขา คืือ สาขาไฟฟ้้ากำำลััง สาขาสัตวัศาสตร์์ สาขาพืืชศาสตร์์ และสาขาสาขาการท่่องเที่่�ยวและโรงแรม ๒. หลัักสููตรระดัับปริิญญาตรีี มีี ๓ สาขา คืือ สาขาไฟฟ้้ากำำลััง สาขาสััตวศาสตร์์ และสาขาพืืชศาสตร์์ ๓. หลัักสูตูรวิิชาชีีพครูทัูักษะชีีวิิต ระดัับอนุุปริิญญา มีี ๓ หลัักสูตูร คืือ สาขาคอมพิวิเตอร์์-อิิเล็็กทรอนิิกส์์ สาขาสาขาเกษตร-ปศุุสััตว์์ และ สาขาเทคนิิคพื้้�นฐาน-ไฟฟ้้า วัันที่่ ๒๔ กุุมภาพัันธ์์ พ.ศ.๒๕๕๙ สมเด็็จพระกนิิษฐาธิิราชเจ้้า กรมสมเด็็จพระเทพรััตนราชสุุดา ฯ สยามบรมราชกุุมารีี ทรงกดปุ่่�มเปิิดผ้้าแพรคลุุมป้้ายสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล ราชอาณาจัักรกััมพููชา และหน่ว่ยงาน สถาบันัการศึึกษาต่่างๆ ในประเทศไทย มีผู้้ีเข้้าร่ว่ มโครงการ จำำนวน ๓๐ คน สถานที่่�ศึึกษาและดููงาน ได้้แก่่ มหาวิิทยาลััยเทคโนโลยีีราชมงคลธััญบุุรีี จัังหวััดปทุุมธานีี วิิทยาลััยเทคนิิคสระบุุรีี และ บริิษััท คลีีนฟาร์์ม จำำกััด จัังหวััดสระบุุรีี วิิทยาลััยเทคนิิคบ้้านค่่าย จัังหวััดระยอง มหาวิิทยาลััยบููรพา และ วิิทยาลััยเกษตรและเทคโนโลยีีชลบุุรีี จัังหวััดชลบุุรีี วิิทยาลััยบริิหารธุุรกิิจและการท่่องเที่่�ยวกรุุงเทพ สำำนัักงาน คณะกรรมการการอาชีีวศึึกษา วิิทยาลััยเทคโนโลยีีจิิตรลดา กรุุงเทพมหานคร และจุุฬาลงกรณ์์มหาวิิทยาลััย ในวัันที่่�สมเด็็จพระกนิิษฐาธิิราชเจ้้า กรมสมเด็็จพระเทพรััตนราชสุุดา ฯ สยามบรมราชกุุมารีี เสด็็จเยืือนกััมพููชาเมื่่�อวัันที่่� ๒๔ กุุมภาพัันธ์์ พ.ศ.๒๕๕๙ เหตุุการณ์์สำำคััญที่่�ต้้องบัันทึึกไว้้ในประวััติิศาสตร์์ ความสััมพัันธ์์ “สายใยไทย - กััมพููชา” อีีกเรื่่�องหนึ่่�งคืือ การสถาปนาวิิทยาลััยกำำ ปงเฌอเตีียลให้้ขึ้้�นเป็็น สถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล ซึ่่�งจััดว่่าเป็็นสถาบัันการศึึกษาวิิชาชีีพระดัับอุุดมศึึกษา เพื่่�อขยายโอกาส การศึึกษาและการฝึึกอบรมวิิชาชีีพให้้แก่่นัักเรีียน และประชาชนในชุุมชนห่่างไกลที่่�ไม่่สามารถศึึกษาต่่อในระดัับ ที่่�สููงขึ้้�นได้้ ตลอดจนเพื่่�อสนองความต้้องการของตลาดแรงงานที่่�ต้้องการแรงงานที่่�มีีทัักษะฝีีมืือ

40 ๒๐ ปีีในโครงการพระราชทานความช่่วยเหลืือแก่่ราชอาณาจัักรกััมพููชา ด้้านการศึึกษา สรุุปจำำนวนนัักเรีียน โรงเรีียนสาธิิต สถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล ตั้้�งแต่่ปีีการศึึกษา ๒๐๐๑-๒๐๒๒ (พ.ศ.๒๕๕๔-๒๕๖๕) มีีจำำนวนรวมนัักเรีียนสายสามััญ และ สายอาชีีวศึึกษาระดัับ ปวช. รวมทั้้�งสิ้้�น ๒๓,๑๑๙ คน (หญิิง ๑๐,๑๓๕ คน) ประกอบด้้วย ๑. ปีีการศึึกษา ๒๐๐๑-๒๐๑๒ (พ.ศ.๒๕๕๔-๒๕๕๕) มีีนัักเรีียนสายสามััญระดัับมััธยมศึึกษาตอนต้้น เกรด ๗-๙ รวมจำำนวน ๕,๔๘๓ คน(หญิิง ๒,๔๙๕ คน) ๒. ปีีการศึึกษา ๒๐๐๑-๒๐๒๒ (พ.ศ.๒๕๕๔-๒๕๖๕) มีีนัักเรีียนระดัับมััธยมศึึกษาตอนปลาย เกรด ๑๐-๑๒ รวมจำำนวน ๘,๔๑๐ คน(หญิิง ๔,๑๐๙ คน) ๓. ปีีการศึึกษา ๒๐๐๒-๒๐๒๒ (พ.ศ.๒๕๕๕-๒๕๖๕) มีีนัักเรีียนสายอาชีีวศึึกษา ระดัับประกาศนีียบััตรวิิชาชีีพ (ปวช.) สาขาอิิเล็็กทรอนิิกส์์ ไฟฟ้้า ปศุุสััตว์์ และ กสิิกรรม รวมจำำนวน ๙,๒๒๖ คน (หญิิง ๓,๕๓๑ คน) ในฐานะสถาบัันระดัับอุุดมศึึกษา รััฐบาลกััมพููชา มีีประกาศสำำนัักนายกรััฐมนตรีีว่่าด้้วย การแต่่งตั้้�ง ข้้าราชการ ลงนามโดย สมเด็จอั็ ัครมหาเสนาบดีี เดโช ฮุุนเซ็น็นายกรััฐมนตรีกัีัมพููชา เมื่่�อวันที่่ ั � ๑๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๙ อนุุมััติิแต่่งตั้้�ง ดร.เป๊๊ก เซีียง เป็็นผู้้อำำนวยการสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล ฯพณฯ ดร.ฮอง จวน ณารน รััฐมนตรีีว่่าการกระทรวงศึึกษาธิิการ เยาวชน และการกีีฬา มอบประกาศสำำนัักนายกรััฐมนตรีีแต่่งตั้้ง ดร.เป๊๊ก เซีียง เป็็นผู้้อำำนวยการสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล

41 โครงสร้้างการบริิหารงานของสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล เป็็นสถาบัันอุุดมศึึกษาแห่่งเดีียวในราชอาณาจัักรกััมพููชาที่่�มีีโรงเรีียนสาธิิตทั้้�งสายสามััญ และสายอาชีีวศึึกษารวมอยู่่ด้้วย มีีดัังนี้้� โครงสร้้างการบริิหารงานสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล การจััดทำำแผนยุุทธศาสตร์์และแผนปฏิิบััติิการ ระยะเวลา ๕ ปีี ของสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล โดยมีี ศาสตราจารย์์ ดร.พฤทธิ์์� ศิิริิบรรณพิิทัักษ์์ เป็็นประธานที่่�ปรึึกษา พร้้อมด้้วย รองศาสตราจารย์์ ดร.สิิริิพัันธุ์์ สุุวรรณมรรคา และ รองศาสตราจารย์์ ดร.ชญาพิิมพ์์ อุุสาโห เป็็นคณะวิิทยากร ศ.ดร.พฤทธิ์์� ศิิริิบรรณพิิทัักษ์์ เป็็นประธานที่่ปรึึกษาและวิิทยากร พร้้อมด้้วย รศ.ดร.สิิริิพัันธุ์์ สุุวรรณมรรคา และ รศ.ดร.ชญาพิิมพ์์ อุุสาโห เป็็นคณะวิิทยากร การประชุุมปฏิิบััติิการพััฒนาแผนยุุทธศาสตร์์และแผนปฏิิบััติิการของสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล

42 ระหว่่างวัันที่่� ๒๒-๒๓ มีีนาคม พ.ศ.๒๕๖๐ ศาสตราจารย์์ ดร.พฤทธิ์์� ศิิริิบรรณพิิทัักษ์์ ประธาน ฝ่่ายจััดการศึึกษาเข้้าไปเยี่่�ยมชม นิิเทศและติิดตามผลการศึึกษา ณ สถาบันัเทคโนโลยีกำีำ ปงเฌอเตีียล ได้้ให้ข้้้อคิิด ไว้ดั้ังความสำำคััญว่่า “การที่่�ไปสู่่เป้้าหมายได้้ เราต้้องทำำ งานอย่่างมุ่่งมั่่น� อดทน ในระยะเวลาเบื้้�องต้น้ มหาวิิทยาลััย ทั่่�วโลกจะต้้องมุ่่งมั่่�นและทำำ งานหนัักเช่่นกััน การทำำ งานประจำำ จััดการเรีียนการสอนให้้ดีี เด็็กจบไปมีีงานทำำ แค่นี้้่ �ไม่่พอ เราต้้องมีีกลยุทธ์ุ์ในอนาคต ๕ ปีข้ี้างหน้้า คืือต้้องทำำ งานประจำำควบคู่่ไปกัับงานพััฒนา ผู้้บริิหารจะต้้อง สร้้างความเข้้าใจให้้ครููทำำ งานอย่่างมีีกลยุุทธ์์มีียุุทธวิิธีีทำำ งานด้้วยความชาญฉลาดได้้ผลดีี” คณะกรรมการพััฒนาแผนยุุทธศาสตร์์ได้้ปรัับปรุุง เป็็นแผนพััฒนาระยะเวลา ๕ ปีี โดยจะดำำเนิินการ ตามลำำดัับความสำำคััญของแผนยุุทธศาสตร์์ เมื่่�อวันที่่ ั � ๖ - ๘ สิิงหาคม พ.ศ.๒๕๖๖ คณะกรรมการโครงการได้้เข้้าติิดตามผลการดำำเนินิงาน ณ สถาบันั เทคโนโลยีกำีำ ปงเฌอเตีียล ได้้เข้้าเยี่่�ยมชมห้้องเรีียน และการจััดการเรีียนการสอนของสถาบันั รวมถึึงการวิิเคราะห์์ ผลการดำำเนิินงานโครงการที่่�ผ่่านมาและร่่วมวางแผนเพื่่�อการพััฒนาในอนาคตต่่อไป

43 ๑. การจััดการเรีียนการสอน สาขาไฟฟ้้า ๒. การจััดการเรีียนการสอน สาขาอิิเล็็กทรอนิิกส์์ ๓. การจััดการเรีียนการสอน สาขาพืืชศาสตร์์

44 ๔. การจััดการเรีียนการสอน สาขาสััตวศาสตร์์ ๕. การจััดการเรีียนการสอน สาขาการท่่องเที่่�ยวและโรงแรม

45 ปััจจุุบััน สถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียลส่่งเสริิมให้้นัักศึึกษาสร้้างสรรค์์ผลงานนวััตกรรมซึ่่�งนำำ มาใช้้ ประโยชน์์ได้้เป็็นอย่่างดีีในปััจจุุบััน ได้้แก่่ รถไฟฟ้้าขัับเคลื่่�อนด้้วยพลัังแสงอาทิิตย์์ ผลงานของนัักศึึกษา ปวส. สาขาวิิชาอิิเล็็กทรอนิิกส์์อุุตสาหกรรม ชุดสาธิตวงจรควบคุมแสงสว่าง ของนักเรียนระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) สาขาไฟฟ้า นอกจากการสอนที่่�เน้้นการฝึึกภาคปฏิิบััติิในทุุกสาขาวิิชาแล้้ว ในฐานะที่่�เป็็นสถาบัันอุุดมศึึกษายัังมีี กิิจกรรมเสริิมหลัักสููตรทัักษะอาชีีพและการสืืบสานวััฒนธรรมประเพณีีเดิิม การทำำบุุญฉลองครบรอบวัันสถาปนาสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล วัันที่่� ๑๗ พฤษภาคม ของทุุกปีี สถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล จััดพิิธีีฉลองครบรอบ วัันสถาปนา วิิทยาลััยกำำ ปงเฌอเตีียล (สถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล) ซึ่่�งจััดตั้้�งสถาบัันฯ โดยสมเด็็จพระกนิิษฐาธิิราชเจ้้า กรมสมเด็็จพระเทพรััตนราชสุุดา ฯ สยามบรมราชกุุมารีี เสด็็จพระราชดำำเนิินทรงวางศิิลาฤกษ์์วิิทยาลััย กำำ ปงเฌอเตีียล เมื่่�อวัันที่่� ๑๗ พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๔๔ และการทำำบุุญในทุุกปีีจััดถวายเป็็นพระราชกุุศลแด่่ สมเด็จ็พระกนิิษฐาธิิราชเจ้้า กรมสมเด็จ็พระเทพรัตนัราชสุุดาฯ สยามบรมราชกุุมารีด้ีว้ย ในพิธีิีทำำบุุญคณะผู้้บริิหาร ครูู นัักเรีียน นัักศึึกษาและประชาชนจากชุุมชนปราสาทซ็็อมโบร์์ไพรกุุกห์์ได้้นิิมนต์์พระภิิกษุุสงฆ์์ และสามเณร ภายในอำำเภอปราสาทซ็็อมโบร์์มาประกอบพิิธีีทางศาสนา

46 นาฏศิิลป์์และวงพิิณพาทย์์ สถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล โครงการพระราชทานฯ มีีโครงการสนัับสนุุนให้้ครูญึูึก โกศล ซึ่่�งเป็น็ครูฝึูึกซ้้อมนาฎศิิลป์์ และครููฌอย กูู ครููฝึึกซ้้อมเพลงพิิณพาทย์์ และเพลงประกอบระบำำทุุกระบำำ ได้้ฝึึกซ้้อมนาฏศิิลป์์และดนตรีี เรื่่�อยมาเป็็นระยะๆ จนครั้้�งสุุดท้้ายเสร็จสิ้้ ็น�ในวันที่่ ั � ๒๘ กุุมภาพันธ์ั ์ ๒๕๕๙ โดยครููโลน ช่ว่ง และครููโหน กุุกลน ซึ่่�งเป็นผู้้มี ็ ีประสบการณ์์ ด้้านนาฏศิิลป์์และดนตรีี เป็นผู้้ ็ควบคุุมดููแล เพื่่�ออนุุรัักษ์์และเผยแพร่่ให้ศิ้ิลปวััฒนธรรมอันังดงามของชาติิดำำรงอยู่่ สืืบไป เพื่่�อสร้้างประโยชน์์และชื่่�อเสีียงให้ส้ถาบันัเทคโนโลยีกำีำ ปงเฌอเตีียลอย่่างยั่่�งยืนืจนนัักศึึกษาบางคนนำำวิิชา ความรู้้ที่่�ได้้ฝึึกฝนมาไปประกอบอาชีีพได้้ การแข่่งขัันกีีฬาสีีของสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล ทุุกๆ ปีีก่่อนถึึงวัันการทำำบุุญฉลองครบรอบวัันสถาปนาสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล คณะผู้้บริิหาร คณาจารย์์ นัักศึึกษา และนัักเรีียนทุุกคนของสถาบันัฯ จะจััดแข่่งขันกีั ีฬาสีีเชื่่�อมความสามััคคีี โดยมีทั้้ี�งหมด ๖ กลุ่่ม ได้้แก่่ ๑) นัักเรีียนสายสามััญ โรงเรีียนสาธิิต นัักกีีฬากลุ่่มสีีส้้ม ๒) นัักศึึกษาวิิชาชีีพครููทัักษะชีีวิิต นัักกีีฬากลุ่่มชมพูู ๓) นัักเรีียนและนัักศึึกษาสาขาปศุุสััตว์์ นัักกีีฬากลุ่่มสีีเลืือดหมูู ๔) นัักเรีียนและนัักศึึกษาสาขาเกษตรศาสตร์์ นัักกีีฬากลุ่่มสีีเขีียว ๕) นัักเรีียนและนัักศึึกษาสาขาไฟฟ้้า นัักกีีฬากลุ่่มสีีฟ้้า ๖) นัักเรีียนและนัักศึึกษาสาขาอิิเล็็กทรอนิิกส์์ นัักกีีฬากลุ่่มสีีเขีียวเข้้ม ประเภทกีีฬาที่่�จััดแข่่งขััน มีีทั้้�งการวิ่่�ง แชร์์บอล วอลเลย์์บอล ฟุุตบอล และกีีฬาพื้้�นบ้้านหลากหลายประเภท เพื่่�อเชื่่�อมความสามััคคีี และส่่งเสริิมให้้มีีสุุขภาพร่่างกายที่่�สมบููรณ์์แข็็งแรง มีีจิิตใจเป็็นนัักกีีฬา

47 การฝึึกหััดนาฏศิิลป์์ ท่่าแม่่บท เพื่่อเป็็นพื้้นฐาน ในการรำำระบำำทุุกชุุด การดููแลสุุขภาพนัักเรีียน สถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล วันัเสาร์ที่่์ � ๒๔ มิถุินุายน พ.ศ.๒๕๖๐ มีนัีักศึึกษาและนัักเรีียนเป็นจำ็ ำนวนมาก สนใจเข้้าร่ว่มฟัังการบรรยาย ประกอบสื่่�อวีีดิิทััศน์์ของ พัันเอก นายแพทย์์ภููษิิต เฟื่่�องฟูู โดยเน้้นในเรื่่�องสุุขภาพจิิตและความเครีียดในวััยรุ่่น ให้้ผู้้ฟัังเข้้าใจการเปลี่่�ยนแปลงทางจิิตวิิทยา ตาม Psychosocial Developmental Theory ของ Erik H Erikson รวมถึึงการรัับมืือกัับปััญหาความเครีียดทางอารมณ์์ ที่่�วััยรุ่่นพึึงมีีมากตามธรรมชาติิ ในช่่วงท้้ายเปิิดโอกาสให้้ ซัักถาม ถืือเป็็นช่่วงเวลาให้้นัักเรีียนบางส่่วนได้้ระบายความรู้้สึึกออกมา นอกเหนืือจากการถามปกติิ การฝึึกหััดนาฏศิิลป์์ ชุุดระบำำ โบราณ วงพิิณพาทย์์ ของนัักเรีียนสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล พันเอก นายแพทย์ภูษิต เฟื่องฟู รองเลขานุการคณะกรรมการที่ปรึกษาโครงการพระราชทานฯ บรรยาย ประกอบสื่อวีดิทัศน์เรื่องการดูแลสุขภาพของวัยรุ่น และ มอบเวชภัณฑ์ยาให้กับ พยาบาลประจำ ห้องพยาบาล ของสถาบันฯ โดยได้รับการสนับสนุนเวชภัณฑ์ยาจากโรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า

48 คณะธรรมยาตราในโครงการธรรมยาตรา ๕ แผ่่นดิิน วัันพุุธที่่� ๒๔ พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๖๐ คณะธรรมยาตราในโครงการธรรมยาตรา ๕ แผ่่นดิิน ตามรอย พระอริิยสงฆ์์แห่่งลุ่่มแม่น้ำ่ ำ�โขง ซึ่่�งเดินทิางมาจากจัังหวััดสตึึงแตรง มาถึึงสถาบันัเทคโนโลยีกำีำ ปงเฌอเตีียล จัังหวััด กำำ ปงธม ประกอบด้้วย ๑. พระอาจารย์์ใหญ่่ มหาบุุญมา สิิมมาพม รองประธานศููนย์์กลางองค์์การพุุทธศาสนาสััมพัันธ์์ลาว (ผู้้ชี้้�นำำกรรมาธิิการปกครองสงฆ์์ลาวทั่่�วประเทศ) ๒. พระธรรมวรนายก ประธานโครงการส่่งเสริิมพระสงฆ์์ไทยไปศึึกษาและปฏิิบััติิธรรมเชิิงลึึกแดนพุทธุ ภููมิิ (อดีีตเจ้้าคณะจัังหวััดนครราชสีีมา) ๓. พระอีีนด๊๊ะป่่าละ ติิปิิตะก่่าตะยา ธััมบานทะ ผู้้ทานพระไตรปิิฎก ๑ ใน ๑๔ รููป (ลำำดัับที่่� ๑๑) แห่่งสหภาพเมีียนมาร์์ ๔. พระนาคะทีีปะ เจ้้าอาวาสวััดเจดีีย์์เซา สหภาพเมีียนมาร์์ พร้้อมคณะสงฆ์์จาก ๕ ประเทศ รวม ๕๔ รููป (เป็็นพระไทย ๒๓ รููป/สปป.ลาว ๑๓ รููป/กััมพููชา ๔ รููป/เมีียนมาร์์ ๑๒ รููป/เวีียดนาม ๒ รููป) คณะสาธุุชนและ สื่่�อมวลชนจาก ๕ ประเทศร่่วมเดิินทางกว่่า ๑๐๐ คน คณะธรรมยาตรา ๕ แผ่่นดิิน ตามรอยพระอริิยสงฆ์์แห่่งลุ่่มแม่่น้ำำ โขง เข้้าเยี่่ยมชมเรีียนรู้้ประวััติิศาสตร์์ โบราณสถานปราสาทซ็็อมโบร์์ไพรกุุกห์์ (Sambor Prei Kuk) และถ่่ายรููปร่่วมกัันเป็็นที่่ระลึึก พระสงฆ์์สวดมนต์์ทำำวััตรเย็็น ณ ชั้้น ๒ อาคารอเนกประสงค์์

49 อาจารย์์ จััน ภิิรมย์์ และอาจารย์์ จิิน เชน อาจารย์์ประจำำสาขากสิิกรรม เป็็นวิิทยากรการเพาะเห็็ด การฝึึกอบรมหลัักสููตรระยะสั้้�นให้้นัักเรีียน สถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียลเปิิดอบรมหลัักสููตรวิิชาชีีพระยะสั้้�นให้้แก่่นัักเรีียน นัักศึึกษาและ ประชาชนในชุุมชนอำำเภอปราสาทซ็็อมโบร์์ ได้้รัับการสนัับสนุุนงบประมาณจากองค์์การ Global Educational Organization (GEO) โดย Dr.Do Yong Park ประธานองค์์การ GEO เป็็นผู้้ให้้ความอนุุเคราะห์์ในการจััดหาทุุน สนัับสนุุนการฝึึกอบรมหลัักสููตรวิิชาชีีพระยะสั้้�น ๔ กลุ่่มวิิชาชีีพ ๑. วิิชาชีีพการเพาะเห็็ด ๒. วิิชาชีีพช่่างเชื่่�อม ๓. วิิชาชีีพช่่างซ่่อมโทรศััพท์์ ๔. วิิชาชีีพคอมพิิวเตอร์์ธุุรกิิจระยะเวลา ฝึึกอบรม ๒ เดืือน ระหว่่างวัันที่่� ๑ กัันยายน ถึึง ๓๐ ตุุลาคม พ.ศ.๒๕๖๐ มีีผู้้เข้้ารัับการอบรมรวม ๒๑๐ คน โดยมีีวััตถุุประสงค์์เพื่่�อให้้ผู้้เข้้ารัับการอบรมมีี ความเชี่่�ยวชาญชำำนาญในวิิชาชีีพตามความถนััดและความต้้องการของตนเอง เมื่่�อผ่่านการฝึึกอบรมแล้วส้ามารถ ประกอบอาชีีพมีีรายได้้เลี้้�ยงตนเอง หรืือสามารถหางานทำำ ในสถานประกอบการได้้ อาจารย์์ สวน สน และอาจารย์์ นาย มน กง อาจารย์์ประจำำภาควิิชาเทคนิิคพื้้นฐานเป็็นวิิทยากรวิิชาชีีพช่่างเชื่่อม

50 โครงการพระราชทานฯ จััดโครงการส่่งเสริิมอาชีีพการตััดเย็็บเสื้้�อผ้้า ตััดผมชาย และทำำขนม โครงการส่่งเสริิมอาชีีพตััดเย็็บเสื้้�อผ้้า มีีระยะเวลาดำำเนิินการ ๖ เดืือน เริ่่�มตั้้�งแต่่เดืือนกัันยายน ๒๕๕๘ - กุุมภาพัันธ์์ ๒๕๕๙ โดยมีี นางฬาน สุุเพีียร ช่่างตััดเย็็บเสื้้�อผ้้าในชุุมชนปราสามซ็็อมโบร์์ เป็็นครููสอนตััดเย็็บ เสื้้�อผ้้าให้ส้มาชิิกนัักเรีียน ชาย-หญิิงที่่สน�ใจจำนวนำ ๒๐ คน ระยะเวลาเรีียน ทุุกวันัอาทิตย์ิ ์ เวลา ๐๘.๐๐-๑๑.๐๐ น. และ๑๔.๐๐-๑๗.๐๐ น. นัักเรีียนมีีความสามารถในการตััดเย็็บเสื้้�อเชิ้้�ตชายและหญิิงได้้ทุุกคน รัับตััดชุุด แต่่งกายระบำำ และเสื้้�อชายหญิิงสำำหรัับ วงดนตรีีในโครงการฝึึกหััดนาฏศิิลป์์ - ดนตรีีพิิณพาทย์์และวงเครื่่�องสาย อาจารย์์พอน ญึึบ อาจารย์์ประจำำภาควิิชาคอมพิิวเตอร์์ เป็็นวิิทยากรวิิชาชีีพคอมพิิวเตอร์์ธุุรกิิจ อาจารย์์ ดำำวุุฒธีี อาจารย์์ประจำำภาควิิชาไฟฟ้้า เป็็นวิิทยากรวิิชาชีีพช่่างซ่่อมโทรศััพท์์

51 นางฬาน สุุเพีียร เป็็นช่่างตััดเย็็บเสื้้อผ้้าในชุุมชนอำำ เภอปราสามซ็็อมโบร์์ เป็็นครููสอนตััดเย็็บเสื้้อผ้้าให้้สมาชิิกนัักเรีียนชาย-หญิิงที่่สนใจ จำำ นวน ๒๐ คน โครงการส่่งเสริิมอาชีีพตััดผมชาย มีีระยะเวลาดำำเนิินการ ๑ เดืือน เริ่่�มตั้้�งแต่่ วัันที่่� ๑๕ พฤศจิิกายน พ.ศ. ๒๕๕๘ ถึึง ๑๕ ธัันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๘ โดยมีีช่่างตััดผมชายในชุุมชนปราสาทซ็็อมโบร์์ เป็็นครููสอนตััดผม ชายให้้สมาชิิกนัักเรีียนชายที่่�สนใจ จำำนวน ๑๐ คน ระยะเวลาเรีียน ทุุกวัันอาทิิตย์์ เวลา ๐๘.๐๐ - ๑๑.๐๐ น. และ ๑๔.๐๐ - ๑๗.๐๐ น. คุุณศิิริิฉััตร ฉััตรแก้้ว เจ้้าของสถาบัันตััดผม TONIC&GUY ได้้บริิจาคชุุดตััดผมชาย จำำนวน ๕ ชุุด มููลค่่า ชุุดละ ๒,๐๐๐ บาท รวมมููลค่่า ๑๐,๐๐๐ บาท ชุุดตััดผมชาย ๑ ชุุด มีี ๗ รายการ ประกอบด้้วย ปััตตาเลี่่�ยน ไฟฟ้้า ๑ อััน ผ้้าคลุุม ๑ ผืืน หวีี ๒ อััน แปรงหวีีผมแบบแข็็ง ๑ อััน แปรงหวีีผมแบบนุ่่ม ๑ อััน กระปุุก ใส่่แป้้ง ๑ อััน และมีีดโกน ๑ อััน ช่่างตััดผมชายในชุุมชนปราสาทซ็็อมโบร์์ เป็็นครููสอนตััดผมชายให้้สมาชิิกนัักเรีียนชายที่่สนใจ จำำนวน ๑๐ คน

52 การฝึึกอบรมนัักเรีียนแกนนำำและครููห้้องเรีียนสีีเขีียว กัับการอนุุรัักษ์์พลัังงานและสิ่่งแวดล้้อม นายสมบััติิ พััมนะวาณิิชนัันท์์ วิิศวกรระดัับ 9 จากการไฟฟ้้าฝ่่ายผลิิตเป็็นวิิทยากรบรรยายในการจััด กิิจกรรมฝึึกอบรมนัักเรีียนแกนนำำและครููห้้องเรีียนสีีเขีียว กัับการอนุุรัักษ์์พลัังงานและสิ่่�งแวดล้้อม รศ.ดร.จรููญศรีี มาดิิลกโกวิิท ผศ.ดร.บุุณฑริิกา บููลภัักดิ์์� จากคณะครุุศาสตร์์ จุุฬาลงกรณ์์มหาวิิทยาลััย เป็็นวิิทยากร จััดอบรมการการทำำขนม และเครื่่องดื่่มเพื่่อสุุขภาพเป็็นวิิทยากร ผู้้เข้้ารัับการอบรมได้้รัับเกีียรติิบััตรในฝึึกอบรมนัักเรีียนแกนนำำการบููรณาการสาระการเรีียนรู้้ในห้้องเรีียนสีีเขีียว เพื่่อการใช้้พลัังงานอย่่างมีีประสิิทธิิภาพ วัันที่่� ๑๘-๑๙ มกราคม พ.ศ.๒๕๕๙ คณะกรรมการดำำเนิินการโครงการส่่งเสริิมอาชีีพทำำขนม และ เครื่่�องดื่่�มเพื่่�อสุุขภาพ มีีนัักเรีียนชาย-หญิิงเข้้ารัับการฝึึกอบรม จำำนวน ๒๔ คน ณ อาคารคหกรรม สถาบัันเทคโนโลยีีปงเฌอเตีียล ขนมและเครื่่�องดื่่�มเพื่่�อสุุขภาพ ได้้แก่่ วุ้้นใบเตย วุ้้นน้ำำ� หวาน ข้้าวโพดอบเนย วุ้้นน้ำำ� แดง เผืือกกวน ขนมโตเกีียว ไส้้กรอกชุุบแป้้งทอด น้ำสลั ำ� ัด แซนวิิสอบร้้อน กล้้วยปิ้้�งทาเนย น้ำต ำ� ะไคร้้ น้ำ ำ�ใบเตย และนมแดงเย็็น

53 สิินค้้าหลากหลายชนิิดในสหกรณ์์ร้้านค้้า ของสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล สหกรณ์์ร้้านค้้า การขายสิินค้้าทุุกชนิิดในสหกรณ์์ร้้านค้้า จะจำำหน่่ายถููกกว่่าท้้องตลาดโดยทั่่�วไป มีีการวิิเคราะห์์สิินค้้า ตามความต้้องการของผู้้ซื้้�อ และมีีกฎระเบีียบที่่�เคร่่งครััดห้้ามทุุกคนขายสิินค้้าเป็็นเงิินเชื่่�อ (ให้้รัับสิินค้้าไปก่่อน แล้้วจ่่ายภายหลััง) และห้้ามยืืมเงิินสดของสหกรณ์์ฯ การจััดกิิจกรรมเฉลิิมฉลองในโอกาสที่่องค์์การยููเนสโก มีีมติิประกาศยกย่่องให้้ปราสาทซ็็อมโบร์์ ไพรกุุกห์์ได้้รัับการขึ้้�นทะเบีียนเป็็นมรดกโลก วัันที่่� ๑๐ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๖๐ คณะครููและนัักศึึกษา นัักเรีียนของสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล พร้้อมด้้วยวงบรรเลงพิิณพาทย์์ และการแสดงชุุดระบำำจููมโบร์์ (รำำอวยพร) โดยนัักเรีียนของสถาบัันฯ ได้้จััด กิิจกรรมเฉลิิมฉลองในโอกาสที่่�องค์์การยููเนสโก มีีมติิประกาศยกย่่องให้้ปราสาทซ็็อมโบร์์ไพรกุุกห์์ได้้รัับการขึ้้�น ทะเบีียนเป็็นมรดกโลกเมื่่�อวัันที่่� ๘ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๖๐ นัักเรีียนของสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียลจััดกิิจกรรมเฉลิิมฉลองในโอกาสที่่องค์์การยููเนสโก มีีมติิประกาศยกย่่องให้้ปราสาทซ็็อมโบร์์ไพรกุุกห์์ได้้รัับการขึ้้นทะเบีียนเป็็นมรดกโลกเมื่่อวัันที่่ ๘ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๖๐

54 ពិនិតយការសិកសា : ការលើកកម្ពស់កិច្ចការឧត្តមសិកសា វិទយាស ្ថនបច្ចកវិទយាកំពង់ឈើទាល ក្នុុ�ងរយៈៈពេលកន្លលងមកការបង្រៀៀននិិងរៀៀននិិងការគ្ររប់់គ្ររងវិិទ្្យាល័័យកំំពង់់ឈើើទាលដំំណើើរការទៅដោោយរលូូន។ ពេលក្រោោយមកមានសិិស្្សរៀៀនចប់់ផ្នែែកបំំណិិនជីីវិិតកាន់់តែច្រើ�ន ធ្វើើ�ឱ្យរដ្ឋាាភិិបាលកម្ពុុ�ជាផ្ដដល់់នូូវភាពសំំខាន់់លើើការរៀៀបចំំការសិិក្្សា និិងការអប់់រំំផ្នែែកបំំណិិនជីីវិិតកាន់់តែច្រើ�នឡើើង ទើើបក្ររសួួងអប់់រំំ យុុវជននិិងកីីឡាបានបង្កើើ�តក្រុុមបំំណិិនជីីវិិតកាលពីីឆ្នាំំ ២០០៩ ដើើម្្បីីអភិិវឌ្ឍការហ្វឹឹកអប់់រំំផ្នែែកបំំណិិនជីីវិិតក្នុុ�ងគ្រឹះះស្ថាានអប់់រំំក្នុុ�ងព្រះះរាជាណាចក្ររកម្ពុុ�ជា និិងដើើម្្បីីត្រៀៀមលើើកកម្ពពស់់វិិទ្្យាល័័យកំំពង់់ ឈើទាលើ ជាវិទ្្ ិ យាស្ថានកម្រិ ា តឧិ ត្តតមសិក្្ ិ សា។ ដូច្នេះះ ូ ហើយើ ទើើបបានជាក្ររសួួងអប់រំ់ ំ យុុវជននិិងកីីឡាកំំណត់់ឱ្យសិស្្ ិ សនិិងគ្រូ�កម្រិតមិ ធ្្យម សិិក្្សាបឋមភូូមិិ (ថ្នាាក់់ទីី ៧-៩) របស់់វិិទ្្យាល័័យកំំពង់់ឈើើទាលទៅរៀៀននិិងអនុុវត្តតការងារនៅអនុុវិិទ្្យាល័័យប្រាសាទសំំបូូរ ដើើម្្បីីឱ្យ វិិទ្្យាល័័យកំំពង់់ឈើើទាលអាចពង្រីីកការទទួួលសិិស្្សកម្រិិតមធ្្យមសិិក្្សាទុុតិិយភូូមិិទាំំងផ្នែែកចំំណេះះដឹឹងទូូទៅៅនិិងបំំណិិនជីីវិិតបាន ចំំនួួនកាន់់តែច្រើ�ន។ កេេរ្តិ៍៍�ឈ្មោះះរបស់់វិិទ្្យាល័័យកំំពង់់ឈើើទាលធ្វើើ�ឱ្យអ្ននកតំំណាងពីីអង្គគការ ស្ថាាប័័នផ្្សេេងៗ ទាំំងក្នុុ�ងប្ររទេេសកម្ពុុ�ជានិិងអន្តតរជាតិិ មានដូូចជា គណៈៈតំំណាងពីីអង្គគការយូូណេេស្កូូ� គណៈៈតំំណាងពីីសាធារណរដ្ឋឋកូូរ៉េេមកបំំពេញទស្្សនកិិច្ចចនៅៅវិិទ្្យាល័័យកំំពង់់ឈើើទាល ដើើម្្បីីសិិក្្សាគម្រោោងការអភិិវឌ្ឍ ការរៀៀបចំំផែែនការការសិិក្្សា ការផ្ដដល់់ជំំនួួយដល់់ព្រះះរាជាណចក្ររកម្ពុុ�ជាក្នុុ�ងការអភិិវឌ្ឍការបង្រៀៀននិិ រៀៀនប្ររភេេទ Dual System ដែលមានការរៀៀបចំំការបង្រៀៀននិិងរៀៀនផ្នែែកចំំណេះះទូូទៅៅនិិងបំំណិិនជីីវិិតក្នុុ�ងអនុុវិិទ្្យាល័័យដូូចគ្នាានឹឹង វិិទ្្យាល័័យកំំពង់់ឈើើទាល ទើើបសម្ដេេចអគ្គគមហាសេេនាបតីីតេជោោ ហ៊ុុន សែន នាយករដ្ឋឋមន្រ្តីីនៃៃព្រះះរាជាណាចក្ររកម្ពុជាសុំំព្រះះ ុ� រាជទាន ជួួយដល់់ព្រះះរាជាណាចក្ររកម្ពុុ�ជា (ផ្នែែកការសិិក្្សាអប់់រំំ) ជាបន្តតទៀៀតរហូូតដល់់ថ្ងៃៃទីី ២៨ កញ្ញាា ២០១៦ ដោោយសារត្រូ�វការជំំនួួយពីី ទ្ររង់ក្នុ់ ុ�ងការអភិិវឌ្ឍបុគ្គុ លិគ ិកអប់រំ់ និំ ិងប្ររព័ន្ធ័ ធការគ្ររប់គ្ររ ់ ងទៅៅថ្ងៃអនាៃ គត ដើើម្្បីីអភិិវឌ្ឍវិទ្្ ិ យាល័័យកំំពង់់ឈើទាលឱ្ ើ យក្លាាយជាគំរូំក្នុូ ុ�ងការរៀៀបចំំ ប្ររព័ន្ធ័ សិធ ក្្ ិ សាតាមប្ររព័ន្ធ័ ធ Dual System របស់ព្រះះ ់ រាជាណាចក្ររកម្ពុជានិ ុ� ិងកំពុំ ុងត្រៀៀមទទួួលដើើម្្បីីអភិិវឌ្ឍការសិក្្ ិ សាត្រៀៀមទទួួលការ ពង្រីីកខ្លួួ�នរបស់់អាស៊ាាននិិងពិិភពលោោកដោោយត្រៀៀមក្នុុ�ងការលើើកកម្ពពស់់វិិទ្្យាល័័យកំំពង់់ឈើើទាលឱ្យក្លាាយជាវិិទ្្យាស្ថាានកម្រិិតឧត្តតម សិិក្្សា ដើើម្្បីីពង្រីីកឱកាសការសិិក្្សានិិងការហ្វឹឹកអប់់រំំវិិជ្ជាាជីីវៈ�ដល់់សិិស្្សនិិងប្ររជាជនក្នុុ�ងសហគមន៍៍ដែលនៅៅឆ្ងាាយមិិនអាចសិិក្្សាបន្តត ថ្នាាក់ខ្ព់ ស់ព ជា់ ងនេះះបាន រួួមទាំំងដើើម្្បីីឆ្លើើ�យតបនឹឹងតម្រូូ�វការរបស់ទី់ ផ្្ ី សារពលកម្មមដែលត្រូ�វការកម្លាំងពលក ំ ម្មមដែលមានបំណិំ ិននិិងថ្វីីដៃ។ ការត្រៀៀមលើើកកម្ពពស់់វិិទ្្យាល័័យកំំពង់់ឈើើទាលឱ្យក្លាាយជាវិិទ្្យាស្ថាានកម្រិិតឧត្តតមសិិក្្សា គម្រោោងការព្រះះរាជទានជួួយដល់់ ព្រះះរាជាណាចក្ររកម្ពុជាុ� សហការជាមួួយក្ររសួួងអប់រំ់ ំ យុុវជននិិងកីីឡា សាកលវិទ្្ ិ យាល័័យបច្ចេេកវិទ្្ ិ យាធញ្ញបុញរីុី គណៈៈគ្ររប់គ្ររ ់ ង លោោកគ្រូ� អ្ននកគ្រូ�និិងបុុគ្គគលិិករបស់់វិិទ្្យាល័័យកំំពង់់ឈើើទាល បានរួួមគ្នាាអភិិវឌ្ឍកម្មមវិិធីីសិិក្្សាកម្រិិតឧត្តតមសិិក្្សា សរុុបរួួម ១២ កម្មមវិិធីីសិិក្្សា ដូូច ខាងក្រោោម៖ ១. កម្មមវិិធីីសិិក្្សាកម្រិិតបរិិញ្ញាាបត្រររង (១២+២) សញ្ញាាបត្ររមធ្្យមសិិក្្សាទុុតិិយភូូមិិ (ថ្នាាក់់ទីី ១២) ឬសញ្ញាាបត្ររអប់់រំំ បច្ចេេកទេេស រៀៀនបន្តត ២ ឆ្នាំំ មាន ៤ ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់ គឺឺ៖ ១) ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់អគ្គីីសនីី ២) ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់វិិទ្្យាសាស្ត្ររសត្វវ ៣) ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់វិិទ្្យាសាស្ត្ររដំំណាំំ ៤) ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់ទេេសចរណ៍៍ និិងសណ្ឋាាគារ ២. កម្មមវិិធីីសិិក្្សាកម្រិិតបរិិញ្ញាាបត្រររង (១២+២) សញ្ញាាបត្ររមធ្្យមសិិក្្សាទុុតិិយភូូមិិ (ថ្នាាក់់ទីី ១២) ឬសញ្ញាាបត្ររអប់់រំំ បច្ចេេកទេេស រៀៀនបន្តត ២ ឆ្នាំំ មាន ៣ ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់ គឺឺ៖ ១) ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់កុំំព្្យូូទ័័រ-អេឡិិចត្រូ�និិច ២) ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់ក្្សេេត្ររសាស្រ្តត-បសុុសត្វវ ៣) ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់បច្ចេេកវិិទ្្យាមូូលដ្ឋាាន-អគ្គីីសនីី

55 ២៤ កុុម្ភៈៈ� ២០១៦ វេេលា ១៥:៥៥ នាទីី សម្ដេេចព្រះះកនិិដ្ឋាាធិិរាជចៅៅ ក្ររមសម្ដេេចព្រះះទេេពរតនរាជសុុតា ស្្យាមបរមរាជកុុមារី្ររ�ង់់ចុុចប៊ូូតុុងបើើកក្ររណាត់់ព្រែែឃ្លុំំ�ស្លាាក ក្លោោងទ្វាារវិិទ្្យាស្ថាានបច្ចេេកវិិទ្្យាកំំពង់់ឈើើទាល វិិទ្្យាស្ថាានបច្ចេេកវិិទ្្យាកំំពង់់ឈើើទាលបានរៀៀបចំំបង្កើើ�តឱ្យមានការសិិក្្សាកម្រិិតឧត្តតមសិិក្្សាឆ្នាំំដំំបូូង ឆ្នាំំសិិក្្សា ២០១៧- ២០១៨ មានគណៈៈគ្ររប់់គ្ររងនិិងលោោកគ្រូ�អ្ននកគ្រូ�សរុុបទាំំងអស់់ ១១៧ នាក់់ (សុំំច្្បាប់់បន្តតការសិិក្្សា ១៦ នាក់់) ប្ររកបដោោយ គណៈៈ គ្ររប់គ្ររ ់ ងនិិងលោោកគ្រូអ្ន� នកគ្រូប្ររចាំ� វិំទ្្ ិ យាស្ថានាកំំពង់់ឈើទាល ៩១ នា ើ ក់់ គណៈៈគ្ររប់គ្ររ ់ ងនិិងលោោកគ្រូអ្ន� នកគ្រូប្ររចាំ� ំសាលារៀៀនអនុុវត្តតចំនួំ ួន ២៦ នាក់់។ មានចំនួំ ួននិស្្សិិតចូូលរៀៀនក្នុុ�ងកម្មមវិធីិ សិី ក្្ ិ សាកម្រិតិ ថ្នាាក់់អប់រំ់ ំបច្ចេេកទេេសថ្នាាក់ខ្ព់ ស់ព ់ បរិញ្ញាិ បាត្ររ អប់រំ់ ំគ្រូបំ� ណិំ ិនជីវិីិត បរិញ្ញាិ បាត្ររ រង និិងសិស្្ ិ សកម្រិតមិ ធ្្យមសិក្្ ិ សាទុតិុ ិយភូមិូ ិ និិងកម្រិតអិ ប់រំ់ ំបច្ចេេកទេេសរបស់់សាលាអនុុវត្តត សរុុបទាំំងអស់់ ១,១៤១ នាក់់ (ស្រីី ៥៦៩ នាក់់) សរុុបចំំនួួន ៤០ បន្ទទប់់។ ២០ ឆ្នាំំនៃៃគម្រោោងការព្រះះរាជទានជួួយដល់់ព្រះះរាជាណាចក្ររកម្ពុុជាផ្នែែកការសិិក្្សាអប់់រំំ សរុុបចំំនួួនសិិស្្ស សាលាអនុុវត្តតវិិទ្្យាស្ថាានបច្ចេេកវិិទ្្យាកំំពង់់ឈើើទាល ពីីឆ្នាំំសិិក្្សា ២០០១-២០២២ មានចំំនួួនសិិស្្សកម្រិិតចំំណេះះដឹឹងទូូទៅៅនិិងអប់់រំំបច្ចេេកទេេស សរុុបទាំំងអស់់ ២៣,១១៩ នាក់់ (ស្រីី ១០,១៣៥ នាក់់) រួួមមាន ១. ឆ្នាំំសិិក្្សា ២០០១-២០១២ មានសិិស្្សចំំណេះះទូូទៅកម្រិិតមធ្្យមសិិក្្សាបឋមភូូមិិ (ថ្នាាក់់ទីី ៧-៩) សរុុបចំំនួួន ៥,៤៨៣ នាក់់ (ស្រីី ២,៤៩៥ នាក់់) ២. ឆ្នាំំសិិក្្សា ២០០១-២០២២ មានសិិស្្សចំំណេះះទូូទៅកម្រិិតមធ្្យមសិិក្្សាទុុតិិយភូូមិិ (ថ្នាាក់់ទីី ១០-១២) សរុុបចំំនួួន ៨,៤១០ នាក់់ (ស្រីី ៤,១០៩ នាក់់) ៣. ឆ្នាំំសិិក្្សា ២០០២-២០២២ មានសិិស្្សកម្រិិតអប់់រំំបច្ចេេកទេេស ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់អេឡិិចត្រូ�និិច អគ្គីីសនីី បសុុសត្វវនិិង កសិិកម្មម សរុុបចំំនួួន ៩,២២៦ នាក់់ (ស្រីី ៣,៥៣១ នាក់់) ៣. កម្មមវិធីិ ីកម្រិតបិ រិញ្ញាិ បាត្ររ ៤ ឆ្នាំ សំ ញ្ញាបាត្ររមធ្្យមសិក្្ ិ សាទុតិុ ិយភូមិូ ិ (ថ្នាាក់ទី់ ី ១២) ឬសញ្ញាបាត្ររអប់រំ់ ំបច្ចេេកទេេស ចូូលរៀៀន បន្តតកម្រិិតបរិិញ្ញាាបត្ររ ៤ ឆ្នាំំ មាន ៤ ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់ គឺឺ៖ ១) ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់អគ្គីីសនីី ២) ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់វិិទ្្យាសាស្ត្ររសត្វវ ៣) ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់វិិទ្្យាសាស្រ្តតដំំណាំំ ៤) ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់ទេេសចរណ៍៍ និិងសណ្ឋាាគារ ៤. កម្មមវិិធីីសិិក្្សាកម្រិិតបរិិញ្ញាាបត្ររគ្រូ�បង្រៀៀន ១ ឆ្នាំំ ក្នុុ�ងថ្ងៃៃដែលទ្ររង់់យាងមកប្ររទេេសកម្ពុុ�ជាថ្ងៃៃទីី ២៤ កុុម្ភៈៈ� ២០១៦ ហេេតុុការណ៍៍សំំខាន់់ដែលត្រូ�វកត់់ត្រាាទុុកក្នុុ�ង "ប្ររវត្តិិ ទំំនាក់់ទំំនងមិិត្តតភាពកម្ពុុ�ជា-ថៃ" មួួយរឿឿងទៀៀតគឺឺ "ការស្ថាាបនាវិិទ្្យាល័័យកំំពង់់ឈើើទាល" ឱ្យក្លាាយជា "វិិទ្្យាស្ថាានបច្ចេេកវិិទ្្យាកំំពង់់ ឈើទាល" ដែ ើ លត្រូ�វបានចាត់ទុ់ ុកថាជាវិទ្្ ិ យាស្ថានបច្ចេេ ា កវិទ្្ ិ យាអប់រំ់ ំបច្ចេេកទេេសកម្រិតឧិ ត្តតមសិក្្ ិ សាដើើម្្បីីពង្រីកី ឱកាសការសិក្្ ិ សានិិងការអប់រំ់ ំ បច្ចេេកទេេសជូូនដល់សិ់ ស្្ ិ សនិស្្សិិតនិិងប្ររជាជនក្នុុ�ងសហគមន៍៍ដែលពុំំអាចសិក្្ ិ សាបន្តតក្នុុ�ងកម្រិតិ ខ្ពស់ព ទៀ់ ៀតបាន រួួមទាំំងការឆ្លើើ�យតបនឹឹង តម្រូូ�វការរបស់់ទីីផ្្សារការងារដែលត្រូ�វការកម្លាំំងការងារដែលមានបំំណិិននិិងថ្វីីដៃ។

56 ជាប្ររធានក្រុុមប្រឹឹក្្សារងសាស្រ្តាា�ចារ្្យបណ្ឌិិត សិិរិិផាន់់ សុុវណ្ណណ មាគ៌ាានិិងរងសាស្រ្តាា�ចារ្្យបណ្ឌិិត ឆយ៉ាាភិិម ឧសាហូូ ជាក្រុុម ជំំនាញ ការប្ររជុំំរៀៀបចំំផែែនការយុុទ្ធធសាស្រ្តតនិិងផែែនការប្ររតិិបត្តិិ នៃៃវិិទ្្យាស្ថាានបច្ចេេកវិិទ្្យាកំំពង់់ឈើើទាល ថ្ងៃៃទីី ៦-៨ សីីហា ២០២៣ គណៈៈកម្មមការគម្រោោងការបានធ្វើើ�ដំំណើើរទៅតាមដានលទ្ធធផលនៃៃដំំណើើរការគម្រោោងការនៅ វិិទ្្យាស្ថាានបច្ចេេកវិិទ្្យាកំំពង់់ឈើើទាល បានចូូលទៅអង្កេេតរៀៀន និិងការរៀៀបចំំការបង្រៀៀននិិងរៀៀនក្នុុ�ងវិិទ្្យាស្ថាាន រួួមទាំំងធ្វើើ�ការវាយតម្លៃៃ លទ្ធធផលនៃៃដំំណើើរការគម្រោោងការដែលបានអនុុវត្តតកន្លលងមក និិងធ្វើើ�ការដាក់់ផែែនការដើើម្្បីីអភិិវឌ្ឍនៅពេលអនាគត។ សាស្រ្តាា�ចារ្្យបណ្ឌិិត ព្រឹឹទ្ធិិសិិរិិបាន់់ណាក់់ភិិថាក់់ ប្ររធានក្រុុមប្រឹឹក្្សាសម្ដែែងសេេចក្ដីីសោោមនស្្សដែលវិិទ្្យាស្ថាានបច្ចេេកវិិទ្្យា កំំពង់់ឈើើទាលមានការអភិិវឌ្ឍទៅៅមុុខជាលំំដាប់់ រាប់់ចាប់់ពីីកាលនៅៅជាវិិទ្្យាល័័យដែលបង្រៀៀន ២ ប្ររព័័ន្ធធ (Dual System) រហូូតក្លាាយជាវិទ្្ ិ យាស្ថានបច្ចេេ ា កវិទ្្ ិ យាកំំពង់់ឈើទាល ត្រូ ើ �វថ្លែងែ អំំណរអរគុុណចំំពោះះ ឯកឧត្តតម វ៉ាាភិិរម្្យ ដែលអនុុវត្តតតាមព្រះះរាជតម្រិះះអភិិវឌ្ឍ ពីវិីទ្្ ិ យាល័័យរហូូតក្លាាយជាវិទ្្ ិ យាស្ថាាន ដោោយមានជំនឿំ ឿជាក់់ថាពួួកយើងើ ទាំំងអស់់គ្នាាគឺជាឺ កម្លាំងំសំខាន់ ំ ក្នុ់ ុ�ងការជួួយធ្វើើ�ឱ្យវិទ្្ ិ យាស្ថាានមាន ភាពលេេចធ្លោ មានអ ោ ត្តតសញ្ញាណា ផ្ទាាល់ខ្លួ់ ួ�ន ដោោយមានសាលាអនុុវត្តតជាផ្នែកែ មួួយរបស់វិ់ ទ្្ ិ យាស្ថាន ចាា ត់ទុ់ ុកជាវិទ្្ ិ យាស្ថានាដំបូំ ូងគេនៅៅក្នុុ�ង ព្រះះរាជាណាចក្ររកម្ពុុ�ជា និិងទៅៅថ្ងៃៃអនាគតនឹឹងអាចអភិិវឌ្ឍខ្លួួ�នបើើកបង្រៀៀនដល់់កម្រិិតថ្នាាក់់អនុុបណ្ឌិិត។ ដើើម្្បីីឱ្យអាចឈានដល់់គោោលដៅបាន យើងើ ចាំំបាច់់ត្រូ�វអនុុវត្តតការងារដោោយយកចិត្តតទុិ ុកដាក់និ់ ិងអត់ធ្មមត់់។ ក្នុុ�ងដំំណាក់់កាល ដំបូំ ូងដូច្នេះះគ្ររប់ ូ ់សាកលវិទ្្ ិ យាល័័យទាំំងអស់ទូ់ ទាំូ ំងពិិភពលោោកត្រូ�វការតាំំងចិត្តតនិិងការធ្វើើ�ការធ្ងងន់យ៉ា់ ងា ដូច្នេះះដូូចគ្នា។ ការ ា បំំពេញការងារ ជាប្ររចាំំ ការរៀៀបចំផែែ ំ នការបង្រៀៀននិិងរៀៀនបានល្អអនិស្្សិិតរៀៀនចប់់ហើយមានការ ើ ងារធ្វើើ� តែែប៉ុុណ្ណេះះមិិនទាន់គ្ររប់់គ្រាាន់់ឡើយ។ យើ ើ ងត្រូើ �វ មានផែែនយុុទ្ធធសាស្រ្តតទៅៅថ្ងៃៃអនាគត ៥ ឆ្នាំំទៅៅមុុខទៀៀត គឺឺត្រូ�វធ្វើើ�ការងារជាប្ររចាំំគួួបផ្្សំំនិិងការងារអភិិវឌ្ឍ។ គណៈៈគ្ររប់់គ្ររងត្រូ�វបង្កើើ�ន ការយល់ដឹ់ ឹងឱ្យគ្រូ�បង្រៀៀនធ្វើើ�ការប្ររកបដោោយយុទ្ធុ ធសាស្រ្តត ធ្វើើ�ការប្ររកបដោោយភាពឆ្លាាតវៃ បានផលល្អអជាទីមោី ោទនៈៈដែលគណៈៈគ្ររប់គ្ររ ់ ង រៀៀបចំំសកម្មមភាពឱ្យមានគណៈៈកម្មមការអភិិវឌ្ឍផែែនការយុុទ្ធធសាស្រ្តតជាពង្រៀៀងច្្បាប់់ដែលអាចយកមកប្រើ�និិងកែែសម្រួួ�លឱ្យកាន់់តែែល្អអ ប្ររសើើរថែែមទៀៀត។ សូូមឱ្យលោោកគ្រូអ្ន� នកគ្រូតាំ� ំងចិត្តត ិ សង្កេេតនិិងបង្កើើ�តជាសំណួំ ួរដើើម្្បីជួី ួយកែែលម្អអផែែនការយុទ្ធុ ធសាស្រ្តតនេះះឱ្យកាន់់តែែល្អអ ប្ររសើើរដើើម្្បីីធ្វើើ�ឯកសារជាភាសាអង់់គ្លេេស។ ពេលបានល្អអប្ររសើើរហើើយ នឹឹងដំំណើើរការបកប្រែែជាភាសាខ្មែែរ។ សូូមឱ្យលោោកគ្រូ�អ្ននកគ្រូ� ទាំំងអស់់តាំំងចិិត្តតស្ដាាប់់និិងជួួយគ្នាាផ្ដដល់់ជាមតិិយោោបល់់។ ចុុងក្រោោយគណៈៈកម្មមការអភិិវឌ្ឍផែែនការយុុទ្ធធសាស្រ្តតអាចកែែលម្អអឱ្យកាន់់តែែប្ររសើើរ ជាផែែនការរយៈៈពេល ៥ ឆ្នាំំ ដោោយត្រូ�វ យកទៅអនុុវត្តតតាមជំហាំ ននៃៃផែែនការយុុទ្ធធសាស្ត្ររ មិិនចំំពោះះតែធនធានថវិិកាតែែប៉ុុណ្ណោះះទេេ តែវាជាធនធានផ្នែែកបញ្ញាាដែលមានភាព សំំខាន់់ខ្លាំំង។ ផ្នែែកមួួយនៃៃសកម្មមភាពការរៀៀបចំំដំំណើើរការបង្រៀៀននិិងរៀៀននិិងសកម្មមភាពដែលពាក់់ព័័ន្ធធ សកម្មមភាពការរៀៀបចំំការបង្រៀៀននិិងរៀៀន កម្រិិតបរិិញ្ញាាបត្រររងនិិងបរិិញ្ញាាបត្ររ ដូូចជា៖ ១. ការរៀៀបចំំការបង្រៀៀននិិងរៀៀនដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់អគ្គីីសនីី ២. ការរៀៀបចំំការបង្រៀៀននិិងរៀៀនដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់អេឡិិចត្រូ�និិច ៣. ការរៀៀបចំំការបង្រៀៀននិិងរៀៀនដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់វិិទ្្យាសាស្ត្ររដំំណាំំ ៤. ការរៀៀបចំំការបង្រៀៀននិិងរៀៀនដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់វិិទ្្យាសាស្ត្ររសត្វវ ៥. ការរៀៀបចំំការបង្រៀៀននិិងរៀៀនដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់ទេេសចរណ៍៍ និិងសណ្ឋាាគារ ក្រៅៅពីីការរៀៀបចំំការបង្រៀៀនដែលផ្ដោោតលើការអ ើ នុុវត្តតជាក់ស្ដែែ ់ ងលើើគ្ររប់់ដេេប៉ាាតឺម៉៉ង់ឺ ់ហើយ ើ ក្នុុ�ងឋានៈៈជាវិទ្្ ិ យាស្ថានឧា ត្តតមសិក្្ ិ សា នៅមានសកម្មមភាពដែលទាក់់ទងគ្នាាជាច្រើ�នទៀៀត ដូូចជា៖

57 បច្ចុុ�ប្្បន្ននវិិទ្្យាស្ថាានបច្ចេេកវិិទ្្យាកំំពង់់ឈើើទាលជួួយ សម្ររបសម្រួួ�លឱ្យនិិស្្សិិតអាចបង្កើើ�តស្នាាដៃនវានុុវត្តតន៍៍ដែល អាចយកទៅប្រើ�ជាប្ររយោោជន៍៍យ៉ាាងសំំខាន់់ក្នុុ�ងបច្ចុុ�ប្្បន្នន ដូូចជា រថយន្តតអគ្គីីសនីីប្រើ�ថាមពលព្រះះអាទិិត្្យ ស្នាាដៃរបស់់និិស្្សិិត បំំណិិនបច្ចេេកទេេស ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់អេឡិិចត្រូ�និិចឧស្្សាហកម្មម។ ១. ការធ្វើើ�បុណ្្ ុ យឆ្លងលគម្ររប់ខួ់ ួបនៃការបង្កើើ�តវិទ្្ ិ យាស្ថានបច្ចេេ ា កវិទ្្ ិ យាកំំពង់់ឈើទាលើ ជារៀៀងរាល់ថ្ងៃ់ ៃទីី ១៧ ខែែឧសភា ជារៀៀងរាល់់ឆ្នាំំ ២. ការប្ររកួួតកីីឡារបស់់វិិទ្្យាស្ថាានបច្ចេេកវិិទ្្យាកំំពង់់ឈើើទាល ៣. ក្រុុមសិិល្្បករនិិងវង់់ភ្លេេងពិិណពាទ្្យ ៤. ការថែែរក្្សាសុុខភាពសិិស្្ស ៥. ការអប់់រំំប្ររភេេទអនុុវត្តតInquiry-based instruction in teaching STEM ៦. គណៈៈធម្មមយាត្រាាក្នុុ�ងគម្រោោងការធម្មមយាត្រាា ៥ ផែែនដីី ដង្ហែែតាមព្រះះសង្្ឃក្នុុ�ងតំំបន់់ទំំនាបទន្លេេមេេគង្គគ ៧. ការអប់់រំំកម្មមវិិធីីសិិក្្សាវគ្គគខ្លីីសម្រាាប់់សិិស្្ស ៨. គម្រោោងការព្រះះរាជទាន គម្រោោងការលើើកកម្ពពស់់អាជីីពកាត់់ដេរ កាត់់សក់់បុុរស និិងធ្វើើ�សក់់ ៩. ការអប់់រំំសិិស្្សឆ្នើើ�មនិិងគ្រូ�សាលារៀៀនពណ៌៌បៃតង និិងការអភិិរក្្សថាមពលនិិងបរិិស្ថាាន ១០. ការដំំណើើរការសហគមន៍៍លក់់ដូូរ ១១. ការរៀៀបចំពិំ ធីិ បុី ណ្្ ុ យឆ្លងលក្នុុ�ងឱកាសគម្ររប់ខួ់ ួបនៃការដាក់់បញ្ចូូ�លប្រាសាទសំបូំ ូរព្រៃៃគុុកក្នុុ�ងបញ្ជីីបេេតិិកភណ្ឌឌ ពិិភពលោោកដោោយអង្គគការយូូណេេស្កូូ� រយៈៈពេល ២០ ឆ្នាំំកន្លលងមក វិិទ្្យាស្ថាានកំំពង់់ឈើើទាលបានអភិិវឌ្ឍនិិងរៀៀបចំំការបង្រៀៀននិិងរៀៀនទាំំងទ្រឹឹស្ដីីនិិង ការអនុុវត្តតដើើម្្បីីផលិិតនិិស្្សិិតឱ្យមានគុុណភាពតាមតម្រូូ�វការទីីផ្្សារការងារនិិងមានសក្ដាានុុពលក្នុុ�ងការប្ររកបមុុខរបរផ្ទាាល់់ខ្លួួ�ន។ គម្រោោងពិសោិ ោធន៍អំ៍ ពីំ ដំី ំណើរការការ ើ គ្ររប់គ្ររ ់ ងពន្លឺឺរបស់់ និិស្្សិិតបំំណិិនបច្ចេេកទេេស ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់អគ្គីីសនីី

58

59

60 Educational Advancements of Kampong Chheuteal Institute of Technology (KCIT) Since its inauguration, the education and administration of Kampong Chheuteal Institute of Technology (KCIT) has achieved good results, with vocational students finding success in their careers. As a result, the government of Cambodia has begun to put greater emphasis on vocational education. The Ministry of Education, Youth and Sports also set up a Vocational Education Division in 2009 to enhance vocational and life skills training in educational institutes throughout Cambodia, and to prepare for the elevation of Kampong Chheuteal College to an institute of higher learning. The Ministry of Education, Youth and Sports therefore issued an order to transfer teachers and students of lower secondary level (Grades 7-9) of Kampong Chheuteal College to Prasat Sambor Junior College to allow Kampong Chheuteal College to expand their upper secondary school in both general and vocational curriculums. The reputation of Kampong Chheuteal College attracted representatives of various organisations, both from Cambodia and overseas such as UNESCO and the Republic of Korea who made study visits to observe the curriculum development plan, so they could provide support for education in Cambodia following the Dual System comprising both general and vocational education in secondary schools. Samdech Hun Sen, Prime Minister of Cambodia therefore requested an MOU to extend royal support for education until 28 September 2016, since there was still need for royal support in the development of human resources and a practical administration system for the future, in order to develop Kampong Chheuteal College as a model Dual System educational institute of the Kingdom of Cambodia, in anticipation of the growth of ASEAN and the global community. Plans were laid to upgrade Kampong Chheuteal College to an institute of higher learning to provide greater access to education and vocational training to students and communities in remote areas who were not in the position to further their studies. It would also fulfill the demand for the job market with a need for skilled labour.

61 In preparation for the elevation of Kampong Chheuteal College to an institute of higher learning, Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn’s Education Project to the Kingdom of Cambodia, in conjunction with the Ministry of Education, Youth and Sports, developed a post-secondary level curriculum comprising 12 courses as follows: 1. Diploma Courses (12+2) : completion of general education Grade 12 or Higher Vocational Certificate, to be followed by a two-year course in four fields: 1) Power Electrics 2) Animal Science 3) Plant Science 4) Tourism and Hotels 2. Diploma Course for Life Skills Teacher Training (12+2) : completion of general education (Grade 12) or Higher Vocational Certificate, to be followed by a two-year course in three fields: 1) Computer-Electronics 2) Agriculture and Livestock 3) Electrical Technology 3. Bachelor’s Degree course (4 years): completion of general education (Grade 12) or Higher Vocational Certificate, to be followed by a four-year course in four fields: 1) Power Electrics 2) Animal Science 3) Plant Science 4) Tourism and Hotels 4. Bachelor’s Degree course for Vocational Education Teachers (1 year) During the visit of Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn to Cambodia on 24 February, 2016, another memorable event that deserved to be recorded for posterity’s sake in the relations between Thailand-Cambodia was the elevation of Kampong Chheuteal College as the Kampong Chheuteal Institute of Technology (KCIT) as a vocational institute of higher learning that would provide access to education and vocational training for students and communities in remote areas who were not able to further their education, and to fulfill the demand for the job market with a need for skilled labour.

62 Kampong Chheuteal Institute of Technology (KCIT) first opened as an institute of higher learning in academic year 2017-2018, with a total administrative and teaching staff of 117 (16 of whom left to further their studies). The number comprised 91 administrative and teaching staff of KCIT, and 26 of the affiliated Demonstration School. A total of 1,141 students (569 female) were enrolled in the first year for all courses-Higher Vocational Certificate, Bachelor’s degree, Life Skills Teacher Training associate degree as well as general curriculum and vocational certificate curriculum of the Demonstration School. Caption: 24 February 2016, 15.55 hrs Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn unveils the signage of Kampong Chheuteal Institute of Technology (KCIT) 20 years of Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn’s Education Project to the Kingdom of Cambodia Number of students at Kampong Chheuteal Institute of Technology (KCIT) Demonstration School—general curriculum and Vocational Certificate Curriculum From academic year 2001-2022 Total number: 23,119 (10,135 female) 1. Academic year 2001-2012: A total of 5,483 (2,495 girls) in lower secondary school (Grade 7-9) general curriculum 2. Academic year 2001-2022: A total of 8,410 (4,109 female) in upper secondary school (Grade 10-12) 3. Academic year 2002-2022: A total of 9,226 (3,531 female) in the Vocational Certificate curriculum (Electronics, Electricity, Livestock and Agriculture).

63 A meeting to prepare the 5-year strategic and operations plan of Kampong Chheuteal Institute of Technology (KCIT) was led by Prof Dr Pruet Siribanpitak as head of the advisory committee, and Assoc Prof Dr Siriphan Suwanmankha and Assoc Prof Dr Chayapim Usaho as the team of experts. Caption: Prof Dr Pruet Siribanpitak, head of the advisory committee and panel of experts, together with Assoc Prof Dr Siriphan Suwanmankha and Assoc Prof Dr Chayapim Usaho members of the expert panel at the workshop discuss the five year strategic and operations plan of Kampong Chheuteal Institute of Technology (KCIT). Prof Dr Pruet Siribanpitak expressed his satisfaction at the progress of Kampong Chheuteal Institute of Technology (KCIT), from its start as a dual system college to KCIT at present. He expressed his thanks to Gen. Vapirom Manasrangsi for carrying out the royal initiative to elevate the college to an institute of higher learning. He was convinced of the support of all concerned to maintain the institute’s outstanding reputation, together with its affiliated Demonstration School—the first of its kind in Cambodia. In the future there is a possibility for the institute to expand to post graduate studies as well. To achieve the goal, it is necessary to be totally committed and patient, in the same way as the early days for all universities around the world. Everyone has to handle daily routines, all aspects of instruction. It’s not enough that graduates find jobs; there must also be a 5-year strategy which has to include the development of human resources, and enabling teachers to work strategically and intelligently to achieve the best results. The administrative team has set up a committee to develop a draft strategic plan for consideration. It is hoped that the teaching staff will share their recommendations and questions in order to help improve this strategic plan which will first be prepared in English, then translated into Khmer. The Strategic Plan Development Committee will then finalise the draft as a 5-year plan, to be executed according to strategic importance. The goal is not only to achieve financial wealth, but more important is intellectual wealth.

64 Related Activities for Course Instruction Associate Degree and Bachelor Degree level: 1. Electrical Science 2. Electronics 3. Plant Science 4. Animal Science 5. Tourism and Hotels Not only does instruction place an emphasis on practical elements in every field of study, as an institute of higher learning there are also other related activities such as: 1. Merit-making ceremonies to mark the anniversary of the founding of Kampong Chheuteal Institute of Technology (KCIT) on 17 May of every year. 2. KCIT Sports Day 3. Classical Dance and Musical Ensemble clubs 4. Student health 5. Inquiry-based instruction in teaching STEM 6. Dharmayatra Buddhist Pilgrimage programme of 5 countries containing holy sites. 7. Short training courses for students 8. Additional royally-sponsored vocational training workshops on dressmaking, barber shop and making desserts. 9. Training for student leaders and teachers of the Green Classroom on energy and environmental conservation. 10. A cooperative store. 11. Celebrations to mark the listing of Sambor Prei Kuk Temple as UNESCO World Heritage Site. Through the past 20 years, Kampong Chheuteal Institute of Technology (KCIT) has developed its instruction—both theory and practical—to produce qualified graduates that meet the demands of the labour market, and who have the potential to earn a self-sufficient livelihood.

65

66 หลักสูตรทักษะวิชาชีพครูทักษะชีวิต : มิติใหม่ของวิชาชีพครู คำำว่่า “หลัักสูตูรวิิชาชีีพครูทัูักษะชีีวิิต” ดูจูะเป็นคำ็ ำศััพท์ท์างการศึึกษา ซึ่่�งเป็น็แนวคิิดใหม่สำ่ ำหรัับประเทศ กำำลัังพััฒนา ในปััจจุุบััน สัังคมโลก สัังคมกััมพููชาในภาพรวมกำำลัังเผชิิญกัับการเปลี่่�ยนแปลงอย่่างใหญ่่หลวง ทั้้�งทางด้้านสัังคม การเมืือง การปกครอง ความก้้าวหน้้าทางวิิทยาการและเทคโนโลยีี โครงสร้้างประชากรทางด้้าน เศรษฐกิิจและอาชีีพการงาน และที่่�สำำคััญที่่�สุุดคืือ ข้้อจำำกััดของระบบการศึึกษาเดิิม ที่่�ทำำ ให้้เยาวชนได้้รัับโอกาส การเรีียนรู้้ไม่่เท่่าเทีียมกััน ถ้้าการศึึกษาก้้าวไปไม่่เท่่าทัันการเปลี่่�ยนแปลงต่่างๆ ดัังที่่�กล่่าวมาแล้้วจะมีีผลกระทบ ต่่อสภาพความเป็็นอยู่่และการดำำเนิินชีีวิิตของเขาเหล่่านั้้�น ทั้้�งในปััจจุุบัันและอนาคต หลัักสููตรวิิชาชีีพทัักษะชีีวิิต ระดัับมััธยมศึึกษาตอนต้้น เป็็นความต้้องการของกระทรวงศึึกษาธิิการ เยาวชน และการกีีฬา ราชอาณาจัักรกััมพููชา ดัังนั้้�นจึึงได้้มอบหมายให้้สถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล เป็็นสถาบัันเดีียวในประเทศที่่�เปิิดสอนหลัักสููตรวิิชาชีีพครููทัักษะชีีวิิต โดยกระทรวงศึึกษาธิิการฯ เป็็นผู้้จััดสอบ คััดเลืือกเพื่่�อให้้ทุุนการศึึกษา ซึ่่�งจะมีีผู้้สมััครสอบคััดเลืือกจากทั่่�วประเทศในแต่่ละสาขามีีมากกว่่า ๓๐๐ คน ในแต่่ละปีี รััฐบาลสอบคััดเลืือกผู้้รัับทุุนเพีียงสาขาละ ๑๐ ทุุนเท่่านั้้�น และเมื่่�อผู้้รัับทุุนเรีียนจบการศึึกษาแล้้วจะ ได้้รัับการบรรจุุเป็็นข้้าราชการครููในโรงเรีียนมััธยมศึึกษาตอนต้้นในแต่่ละจัังหวััดที่่�ได้้กำำหนดไว้้แล้้วในการสอบ คััดเลืือก สถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียลได้้ทำำการเปิิดสอนหลัักสููตรครููทัักษะชีีวิิต ระดัับมััธยมศึึกษา ตอนต้้น (Certificate of Secondary Teacher in Life Skill) เพื่่�อผลิิตครููทัักษะชีีวิิต ระดัับอนุุปริิญญา (๑๒+๒) มีี ๓ สาขาวิิชา ได้้แก่่ ๑. สาขาวิิชาคอมพิิวเตอร์์-อิิเล็็กทรอนิิกส์์ ๒. สาขาวิิชาเกษตรศาสตร์์-ปศุุสััตว์์ ๓. สาขาวิิชาเทคนิิคพื้้�นฐาน-ไฟฟ้้า ในแต่่ละสาขา นัักศึึกษาจะต้้องเรีียน ๘๐ หน่่วยกิิต ประกอบด้้วย วิิชาความรู้้ทั่่�วไป ๑๖ หน่ว่ยกิติ วิิชาบัังคัับ ๕๗ หน่ว่ยกิติ (เป็น็วิิชาครูู ๒๐ หน่ว่ยกิติ และวิิชาเอก ๓๗ หน่ว่ยกิติ) วิิชาโครงงาน ๓ หน่่วยกิิต และฝึึกสอน ๔ หน่่วยกิิต (จำำนวน ๒๓๐ ชั่่�วโมง) เรีียนจบการศึึกษาแล้้วจะได้้รัับ การบรรจุุ เป็็นข้้าราชการครููในโรงเรีียนมััธยมศึึกษาตอนต้้นในแต่่ละจัังหวััดที่่�ได้้กำำหนดไว้้แล้้วในการสอบคััดเลืือก

67 ในโรงเรีียนมััธยมศึึกษาตอนต้้นของกััมพููชา กระทรวงศึึกษาธิิการ เยาวชนและกีีฬา กำำหนดให้้มีีรายวิิชา ทัักษะชีีวิิตตั้้�งแต่่ ระดัับเกรด ๗-๑๑ เรีียนสััปดาห์์ละ ๒ ชั่่�วโมง เป็็นรายวิิชาไม่่นัับหน่่วยกิิต และไม่่มีีคะแนน ในการจััดสอบ มีีทั้้�งหมด ๓๖ รายวิิชาให้้ครููเลืือกสอนตามความพร้้อมของแต่่ละโรงเรีียน โดยจััดแบ่่งรายวิิชา เป็็น ๓ กลุ่่ม ได้้แก่่ กลุ่่มที่่� ๑ กลุ่่มวิิชาทัักษะอาชีีพง่่ายๆ สอนเกี่่�ยวกัับกสิิกรรม ตััดเย็็บเสื้้�อผ้้า เย็็บปัักถัักร้้อย ทำำอาหาร ทำำขนม ฯลฯ กลุ่่มที่่� ๒ กลุ่่มวิิชาทัักษะสัังคม สอนเกี่่�ยวกัับ อัันตรายจากยาเสพติิด ความปลอดภััย ในการจราจร ดนตรีี นาฏศิิลป์์ ศิิลปะ หน้้าที่่�พลเมืือง ศีีลธรรม ฯลฯ และกลุ่่มที่่� ๓ กลุ่่มวิิชาทัักษะเศรษฐกิิจ สอนเกี่่�ยวกัับ โรงงานอุตสุาหกรรม การบััญชีี การเงินิ การธนาคาร การบริิหารการตลาด ไฟฟ้้า อิิเล็็กทรอนิิกส์์ ฯลฯ ซึ่่�งแต่่เดิิมรายวิิชากลุ่่มทัักษะชีีวิิตไม่มี่ ีครูทีู่่ส�อนโดยตรงแต่่มอบหมายให้้ครูผู้้สอนในวิิชาภาษาขแมร์์ วิิชาสัังคมศึึกษา ภููมิิศาสตร์์ ประวััติิศาสตร์์ วิิชาหน้้าที่่�-พลเมืือง วิิชาศีีลธรรม เป็็นผู้้สอนตามความเหมาะสมและความพร้้อมของ แต่่ละโรงเรีียน โดยประยุุกต์์ใช้้เนื้้�อหาส่่วนหนึ่่�งที่่�มีีในแบบเรีียนของแต่่ละระดัับชั้้�น เนื่่�องจากยัังไม่่มีีสถาบัันการ ศึึกษาของชาติิในการผลิิตครููผู้้มีีความรู้้ในการสอนวิิชาชีีพครููทัักษะชีีวิิต กระทรวงศึึกษาธิิการ เยาวชนและการกีีฬา มีีวิิสััยทััศน์์ของการวางแผนการศึึกษา โดยเน้้นให้้ครูู ทัักษะชีีวิิต ต้้องได้้รัับความรู้้มีีความสามารถเป็็นครููสอนที่่�มีีคุุณภาพ มีีคุุณธรรม จริิยธรรม และความรัับผิิดชอบ ต่่ออาชีีพของตนเอง สามารถเลืือกเรีียนได้้หลายวิิชา โดยแต่่ละวิิชาจะเน้้นการลงมืือปฏิิบััติิ สอดคล้้องกัับ ความต้้องการของตลาด มีีอาชีีพที่่�มีีความสอดคล้้องกัับนโยบายอุุตสาหกรรมปีี ๒๐๓๐ ของรััฐบาลกััมพููชา ครูจูะต้้องมีีความรู้้เพีียงพอ สามารถเป็นผู้้นำ ็ ำ ปฏิิบััติิการด้้านอาชีีพที่่ดี�ี มีีความเป็นผู้้นำ ็ ำ ทำำ งานเป็น็กลุ่่มได้้ สามารถ ถ่่ายทอดความรู้้ได้้อย่่างมีีคุุณภาพ และสามารถชี้้�แนะนัักเรีียนระดัับมััธยมศึึกษาตอนต้้นให้้มุ่่งหน้้าสู่่อาชีีพที่่�ดีี เพื่่�อพััฒนาตนเอง ครอบครััว และสัังคมให้้ดีียิ่่�งขึ้้�น และสนัับสนุุนให้้มีีความร่่วมมืือระหว่่างสถาบัันการศึึกษากัับ เจ้้าหน้้าที่่รั�ัฐบาล องค์์กร บริษัิทัเอกชน และอื่่น�ๆ ที่่�เกี่่�ยวข้้อง ทั้้�งภาครััฐและภาคเอกชน และสอดคล้้องกัับบริิบท ของชาติิและโลกในการร่่วมมืือพััฒนาวิิชาชีีพครููให้้สอดคล้้องตามความต้้องการ สอดคล้้องกัับนโยบายพััฒนา ประเทศของประเทศในสมาคมอาเซีียน และสร้้างความสามารถในการแข่่งขัันระดัับประเทศและโลก ความมุ่่งหวัังเมื่่�อนัักศึึกษาครูทัูักษะชีีวิิตจบการศึึกษาแล้วต้้ ้องมีีความสามารถที่่สำ�ำคััญๆ ในวิิชาชีีพครูู คืือ มีีความสามารถทำำแผนการสอนและสอนวิิชาของตนได้ดี้ี ผลิตอุิ ุปกรณ์์การเรีียนการสอน เพื่่�อสอนวิิชาของตนได้ดี้ี สรุุปและประเมิินผลการศึึกษาของนัักเรีียนระดัับมััธยมศึึกษาตอนต้้นได้้ดีี ถ่่ายทอดความรู้้ทัักษะด้้านเทคโนโลยีี และทัักษะเพื่่�อชีีวิิต ให้้แก่่ นัักเรีียนระดัับ มัธัยมศึึกษาตอนต้น้ ได้ดี้ี สามารถให้คำ้ ำ ปรึึกษาและให้้ความคิิดเห็น็ และ ให้้คำำแนะนำำการเลืือกอาชีีพสำำหรัับอนาคตของนัักเรีียนระดัับมััธยมศึึกษาตอนต้้นได้้ ในปีีการศึึกษา ๒๐๑๖-๒๐๑๗ (พ.ศ.๒๕๕๙ - ๒๕๖๐) สถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล เปิิดสอนนัักศึึกษาครูทัูักษะชีีวิิต รุ่่นที่่� ๑ มีจำีนวนำ ๒๐ คน ในสาขาคอมพิวิเตอร์์-อิิเล็็กทรอนิิกส์์ จำนวนำ ๑๐ คน และสาขาเกษตร-ปศุุสััตว์์ จำำนวน ๑๐ คน ระหว่่างปีีการศึึกษา ๒๐๑๘-๒๐๒๒ (พ.ศ.๒๕๖๑ - ๒๕๖๕) ได้้ผลิิตนัักศึึกษาครููทัักษะชีีวิิตจบการศึึกษา จำนวนำ ๔ รุ่่น รวม ๘๑ คน ทุุกคนได้้รัับการบรรจุุเป็็นข้้าราชการครูู ในโรงเรีียนมััธยมศึึกษาตอนต้้นในพื้้�นที่่�จัังหวััดต่่างๆทั่่�วประเทศของประเทศกััมพููชา จำำนวน ๘๑ โรงเรีียน ใน ๒๕ จัังหวััด ได้้แก่่ ราชธานีีพนมเปญ กำำ ปงฉนััง กำำ ปงสปืือ กำำ ปงจาม กำำ ปงธม พระตะบอง โพธิิสัตว์ัต์ โบงฆมุุม เสีียมเรีียบ ไปรแวง สตึึงแตรง พระสีีหนุุวิิลล์์ แกบ สวายเรีียง พระวิิหาร อุุดรเมีียนจััย บัันเตีียเมีียนจััย กอนดาล กำำ โปด ตาแกว กรอแจ๊๊ะ มณฑลคีีรีี รััตนคีีรีี ไพลิิน และเกาะกง

68 ปีีการศึึกษา ๒๐๒๑-๒๐๒๒ (พ.ศ.๒๕๖๔ - ๒๕๖๕) มีีนัักศึึกษาครููทัักษะชีีวิิต รุ่่นที่่� ๕ กำำลัังศึึกษา ใน ๒ สาชาวิิขาคืือ สาขาวิิชาเกษตรศาสตร์์-ปศุุสััตว์์ และสาขาวิิชาสาขาเทคนิิคพื้้�นฐาน-ไฟฟ้้า รวม ๒๑ คน และ จะต้้องไปบรรจุุครููในจัังหวััดต่่างๆ ต่่อไป สิ่่�งที่่น่�่าสัังเกตคืือ ทางกระทรวงศึึกษาธิิการ เยาวชนและกีีฬาของกััมพููชามีีความเชื่่�อว่่าสถาบันัเทคโนโลยีี กำำ ปงเฌอเตีียล มีบุีุคลากรที่่มี�ีความรู้้ดียิ่่ี�งใน ๓ สาขาวิิชาดัังกล่่าวจนสามารถผลิตบัิ ัณฑิติออกไปเป็น็ครููในโรงเรีียน มััธยมศึึกษาตอนต้้นทั่่�วประเทศ นัับเป็็นความภาคภููมิิใจอย่่างยิ่่�ง

69 កម្មវិធីបំណិនជីវិតនិងអាជីពគ្រូ : លក្ខណៈថ្មីនអាជីពគ្រូ កម្មមវិិធីីបំំណិិនជីីវិិតកម្រិិតមធ្្យមសិិក្្សាបឋមភូូមិិ ជាតម្រូូ�វការរបស់់ក្ររសួួងអប់់រំំ យុុវជន និិងកីីឡា ដូូច្នេះះហើើយទើើបបានជា ក្ររសួួងប្ររគល់់ឱ្យវិិទ្្យាស្ថាានបច្ចេេកវិិទ្្យាកំំពង់់ឈើើទាលជាវិិទ្្យាស្ថាានតែែមួួយគត់់ក្នុុ�ងប្ររទេេសកម្ពុុ�ជាដែលបើើកបង្រៀៀនកម្មមវិិធីីសិិក្្សានេះះ ដោោយក្ររសួួងជាអ្ននករៀៀបចំំប្ររលងជ្រើ�សរើើសដើើម្្បីីផ្ដដល់់អាហារូូបករណ៍៍ការសិិក្្សាដែលនឹឹងមានបេេក្ខខជនចូូលរួួមប្ររលងទូូទាំំងប្ររទេេស ក្នុុ�ងមួួយដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់មានជាង ៣០០ នាក់់ ក្នុុ�ងមួួយឆ្នាំំរដ្ឋាាភិិបាលប្ររលងជ្រើ�សរើើសបេេក្ខខជនត្រឹឹមតែ ១០ នាក់់ប៉ុុណ្ណោះះមួួយដេេប៉ាាតឺឺ ម៉៉ង់់ និិងពេលបេេក្ខខជនទទួួលបានអាហារូូបករណ៍៍បញ្ចចប់់ការសិិក្្សាហើើយអាចបានចូូលក្ររបខណ្ឌឌជាគ្រូ�បង្រៀៀនមធ្្យមសិិក្្សាបឋមភូូមិិ ក្នុុ�ងខេេត្តតនីីមួួយៗ ដែលបានកំំណត់់ទុុកស្រាាប់់ក្នុុ�ងការប្ររលងជ្រើ�សរើើស។ សម្ដេេចព្រះះកនិិដ្ឋាាធិិរាជចៅៅ ក្ររមសម្ដេេចព្រះះទេេពរតនរាជសុុតា ស្្យាមបរមរាជកុុមារីី ទ្ររង់ព្រះះ ់ រាជទានលើកឋាើ នៈៈឱ្យវិទ្្ ិ យាល័័យ កំំពង់់ឈើទាលើ ក្លាាយជាវិទ្្ ិ យាស្ថាានបច្ចេេកវិទ្្ ិ យាកំំពង់់ឈើទាលើ តាំំងពីីឆ្នាំំសិក្្ ិ សា ២០១៥-២០១៦ ដើើម្្បីីអភិិវឌ្ឍការរៀៀបចំំការរៀៀនកម្រិតិ បរិិញ្ញាាបត្រររងនិិងបរិិញ្ញាាបត្ររនិិងមានការរៀៀបចំំឱ្យមានការរៀៀបចំំបង្រៀៀននិិងរៀៀនក្នុុ�ងទម្ររង់់ Dual Education : ទ្វេេភាគីី ដែលមាន បង្រៀៀន ២ ប្ររព័័ន្ធធ (Dual System) ចំំណេះះទូូទៅមធ្្យមសិិក្្សាទុុតិិយភូូមិិ (ថ្នាាក់់ទីី ១០-១២) និិងថ្នាាក់់បច្ចេេកទេេស (ឆ្នាំំទីី ១-៣) មាន ៤ ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់ ដូូចជា ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់អេឡិិចត្រូ�និិច ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់អគ្គីីសនីី ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់បសុុសត្វវនិិងដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់កសិិកម្មម។ ភារកិិច្ចចសំំខាន់់មួួយទៀៀត គឺឺការបើើកដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់គ្រូ�បំំណិិនជីីវិិត វិិទ្្យាល័័យបានធ្វើើ�ការបើើកបង្រៀៀនកម្មមវិិធីីសិិក្្សាគ្រូ�បំំណិិន ជីីវិិតកម្រិិតមធ្្យមសិិក្្សាបឋមភូូមិិ (Certificate of Secondary Teacher in Life Skill) ដើើម្្បីីផលិិតគ្រូ�បំំណិិនជីីវិិតកម្រិិត បរិិញ្ញាាបត្រររង (១២+២) មាន ៣ ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់ ដូូចជា៖ ១. ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់កុំំព្្យូូទ័័រ-អេឡិិចត្រូ�និិច ២. ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់ក្្សេេត្ររសាស្រ្តត-បសុុសត្វវ ៣. ដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់បច្ចេេកវិិទ្្យាមូូលដ្ឋាាន-អគ្គីីសនីី ក្នុុ�ងសាលាមធ្្យមសិិក្្សាបឋមភូូមិិ (កម្រិិតថ្នាាក់់ទីី ៧-១១) របស់់កម្ពុុ�ជា ក្ររសួួងអប់់រំំ យុុវជននិិងកីីឡា កំំណត់់ឱ្យមានមុុខ វិិជ្ជាាបំំណិិតនជីីវិិតរៀៀនមួួយសប្ដាាហ៍៍ ២ ម៉ោោង ជាមុុខវិិជ្ជាាមិិនរាប់់ក្រេេឌីីត និិងមិិនមានពិិន្ទុុ�ក្នុុ�ងការប្ររលង មានទាំំងអស់់ ៣៦ មុុខវិិជ្ជាាឱ្យ គ្រូ�ជ្រើ�សរើើសបង្រៀៀនតាមភាពសមស្ររបនៃសាលានីីមួួយៗ ដោោយរៀៀបចំំបែងចែកមុុខវិិជ្ជាាជា ៣ ក្រុុម ដូូចជា ក្រុុមទីី ១ ក្រុុមមុុខវិិជ្ជាា បំណិំ ិនជីវិីិតងាយៗ បង្រៀៀនទាក់់ទងនឹឹងកសិិកម្មម កាត់់ដេរ ដេរប៉ាាក់់ តម្្បាញ ធ្វើើ�ម្ហូូ�ប ធ្វើើ�នំំ ។ល។ ក្រុុមទីី ២ មុខវិ ុ ិជ្ជាាបំណិំ ិនសង្គគម បង្រៀៀន ទាក់់ទងនឹឹងគ្រោះះថ្នាាក់់នៃគ្រឿឿងញៀៀន សុុវត្ថិិភាពអំំពីីអំំពើើអនាចារ្្យ តន្ត្រីី នាថសាស្ត្ររ សិិល្្បៈ� តួួនាទីីពលរដ្ឋឋ សីីលធម៌៌ ។ល។ និិងក្រុុម ទីី ៣ ក្រុុមមុខវិ ុ ិជ្ជាាបំណិំ ិនសេេដ្ឋកិឋ ច្ចច ិ បង្រៀៀនទាក់់ទងនឹឹងរោោងចក្ររឧស្្សាហកម្មមគណនេេយ្្យ ហិិរញ្ញញវត្ថុុ� ធនាគារ ការគ្ររប់គ្ររ ់ ងទីផ្្ ី សារអគ្គីីស នីី អេឡិិចត្រូ�និិច ។ល។ ដែលដើើមឡើើយមុុខវិិជ្ជាាបំំណិិនជីីវិិតពុំំមានគ្រូ�ឯកទេេសតែែជាការប្ររគល់់ឱ្យគ្រូ�បង្រៀៀនភាសាខ្មែែរ សង្គគមវិិទ្្យា ភូូមិិវិិទ្្យា ប្ររវត្តិិវិិទ្្យា សីីលធម៌៌-ពលរដ្ឋឋវិិជ្ជាាជាអ្ននកបង្រៀៀនតាមភាពចាំំបាច់់នៃសាលារៀៀននីីមួួយៗ ដោោយអនុុវត្តតប្រើ�ខ្លឹឹមសារមួួយផ្នែែក ដែលមានក្នុុ�ងមេេរៀៀននៃកម្រិតិ ថ្នាាក់នី់ មួី ួយៗ ដោោយសារនៅៅមិិនទាន់់មានស្ថាាប័័នសិក្្ ិ សាថ្នាាក់ជាតិ ់ ក្នុិ ុ�ងការផលិិតគ្រូ�ដែលមានចំណេះះដឹ ំ ឹង ក្នុុ�ងការបង្រៀៀនមុុខវិិជ្ជាាគ្រូ�បំំណិិនជីីវិិត។ គោោលបំំណងពេលគរុុសិិស្្សបំំណិិនជីីវិិតបញ្ចចប់់ការសិិក្្សាហើើយត្រូ�វមានសមត្ថថភាពខ្លាំំងក្នុុ�ងអាជីីពគ្រូ�បង្រៀៀន គឺឺមាន សមត្ថថភាពធ្វើើ�កិិច្ចចតែងការបង្រៀៀននិិងបង្រៀៀនមុុខវិិជ្ជាារបស់់ខ្លួួ�នបានល្អអ ផលិិតសម្ភាារឧបទ្ទេេសដើើម្្បីីបង្រៀៀនមុុខវិិជ្ជាារបស់់ខ្លួួ�នបានល្អអ សរុុបនិិងវាយតម្លៃៃលទ្ធធផលការសិិក្្សារបស់់សិិស្្សមធ្្យមសិិក្្សាបឋមភូូមិិបានល្អអផ្ទេេរចំំណេះះដឹឹង បំំណិិនផ្នែែកបច្ចេេកទេេស និិងបំំណិិន ជីីវិិតទៅឱ្យសិិស្្សកម្រិិតមធ្្យមសិិក្្សាបឋមភូូមិិបានល្អអ អាចផ្ដដល់់ការប្រឹឹក្្សានិិងគំំនិិតយោោបល់់ និិងផ្ដដល់់ការប្រឹឹក្្សាក្នុុ�ងការជ្រើ�សរើើស អាជីីពសម្រាាប់់អនាគតរបស់់សិិស្្សកម្រិិតមធ្្យមសិិក្្សាបឋមភូូមិិបាន។

70 ក្នុុ�ងឆ្នាំំសិិក្្សា ២០១៦-២០១៧ វិិទ្្យាស្ថាានបច្ចេេកវិិទ្្យាកំំពង់់ឈើើទាលបើើកបង្រៀៀនគរុុសិិស្្សបំំណិិនជីីវិិតជំំនាន់់ទីី ១ ចំំនួួន ២០ នាក់់ ក្នុុ�ងដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់កុំំព្្យូូទ័័រ-អេឡិិចត្រូ�និិចចំំនួួន ១០ នាក់់ និិងដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់ក្្សេេត្ររសាស្រ្តត-បសុុសត្វវចំំនួួន ១០ នាក់់។ ចន្លោះះ ឆ្នាំំសិិក្្សា ២០១៨-២០២២ ផលិិតបានគរុុសិិស្្សបំំណិិនជីីវិិតបញ្ចចប់់ការសិិក្្សាដោោយជោោគជ័័យចំំនួួន ៤ ជំំនាន់់ សរុុប ៨១ នាក់់។ គរុុសិិស្្សទាំំងអស់់បានចូូលក្ររបខណ្ឌឌគ្រូ�មធ្្យមសិិក្្សាបឋមភូូមិិបម្រើ�ការងារនៅតាមខេេត្តតផ្្សេេងៗ ទូូទាំំងប្ររទេេសកម្ពុុ�ជា ចំំនួួន ៨១ សាលា ទូូទាំំង ២៥ ខេេត្តតក្រុុង ដូូចជា រាជធានីីភ្នំំពេញ កំំពង់់ឆ្នាំំង កំំពង់់ស្ពឺឺកំំពង់់ចាម កំំពង់់ធំំ បាត់់ដំំបង ពោធិ៍៍សាត់់ ត្្បូូងឃ្មុំំ�សៀៀមរាប ព្រៃវែង ស្ទឹឹងត្រែង ព្រះះសីីហនុុ កែែប ស្វាាយរៀៀង ព្រះះវិិហារ ឧត្តតរមានជ័័យ បន្ទាាយមានជ័័យ កណ្ដាាល កំំពត តាកែែវ ក្ររចេះះ មណ្ឌឌលគីីរីី រតនគីីរីី ប៉ៃៃលិិន និិងកោះះកុុង។ ឆ្នាំំសិក្្ ិ សា២០២១-២០២២ មានគរុសិុ ស្្ ិ សបំណិំ ិនជីវិីិតជំំនាន់ទី់ ី ៥ កំពុំ ុងសិក្្ ិ សាក្នុុ�ង ២ ដេេប៉ាាតឺម៉៉ង់ឺ គឺ់ ឺ ដេេប៉ាាតឺម៉៉ង់ឺ ក្្សេេត្ររ ់ សាស្រ្តតបសុុសត្វវនិិងដេេប៉ាាតឺឺម៉៉ង់់បច្ចេេកវិិទ្្យាមូូលដ្ឋាាន-អគ្គីីសនីី សរុុប ២១ នាក់់ និិងត្រូ�វចូូលក្ររបខណ្ឌឌគ្រូ�បង្រៀៀនតាមបណ្ដាាខេេត្តតផ្្សេេងៗ ជា បន្តតទៀៀត។ អ្វីីដែលគួួរកត់់សម្គាាល់់នោះះគឺឺ ខាងក្ររសួួងអប់់រំំ យុុវជននិិងកីីឡា មានទំំនុុកចិិត្តតថាវិិទ្្យាស្ថាានបច្ចេេកវិិទ្្យាកំំពង់់ឈើើទាលមាន បុគ្គុ លិគ ិកដែលមានចំណេះះដឹ ំ ឹងច្្បាស់់លាស់់លើដេើ េប៉ាាតឺម៉៉ង់ឺ ់ ៣ ខាងលើ អាចផ ើ លិិតគរុសិុ ស្្ ិ សដើើម្្បីីធ្វើើ�ជាគ្រូ�មធ្្យមសិក្្ ិ សាបឋមភូមិូ ទូិ ទាំូ ំង ប្ររទេេស ដែលចាត់់ទុុកជាមោោទនភាពយ៉ាាងខ្លាំំងសម្រាាប់់យើើង។

71 Life Skills Teacher Training Curriculum : A New Dimension in the Teaching Vocation The Life Skills Curriculum for lower secondary school level is much needed by the Ministry of Education, Youth and Sports of the Kingdom of Cambodia. It approved the introduction of this curriculum at the Kampong Chheuteal Institute of Technology (KCIT) only. The Ministry held an examination to recruit scholarship students, receiving ith over 300 applications in various fields of study each year, while only 10 scholarships per field were available. Upon graduation, the scholars would receive teaching positions in lower secondary school level in provinces indicated during the selection process. Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn elevated Kampong Chheuteal College to the Kampong Chheuteal Institute of Technology in 2015-2016 in order to provide diploma and Bachelor’s Degree Level Curriculums, while still offering a dual system of education—general education Grades 10-12, and vocational certificate Years 1-3 in four fields of study : Electronics, Electrical Science, Animal Husbandry, and Agriculture. Another important development was the introduction of the Certificate of Secondary Teacher in Life Skills course at the institute, with three courses as follows: 1. Computer-Electronics 2. Agriculture- Animal Husbandry 3. Basic Technology in Electrical Science

72 The Ministry of Education, Youth and Sports of Cambodia has regulated that lower secondary schools (Grade 7-11) should include 2 hours/week of Life Skills training as a noncredit course. There are all together 36 courses that teachers can choose from based on the preparedness of the individual schools. These can be classified into three groups: 1) Simple Vocational Skills such as farming, dressmaking, embroidery cooking and baking; 2) Social Skills such as the dangers of addictive drugs, traffic safety, music, classical dance, art, civics, ethics; and 3) Economic Skills such as industry, accounting, finance, banking, marketing administration, electricity science and electronics. At first there were no qualified teachers for each course, and teachers from the general curriculum such as Khmer Language, Geography, History, Civics and Ethics had to teach the courses as suitable, adapting the content from their general courses to suit each level. In academic year 2016-2017, KCIT inaugurated its Life Skills Teacher Training Programme with 20 students—10 in the field of computer and electronics, and 10 students in the field of agriculture and animal husbandry. From academic years 2018 to 2022, four classes of life skills teachers have graduated, totalling 81 graduates. All have been given teachings positions in 81 lower secondary schools in 25 provinces in Cambodia: the capital Phnom Penh, Kampong Chhnang, Kampong Speu, Kampong Cham, Kampong Thom, Battambang, Pursat, Tbong Khmum, Siem Reap, Prey Veng, Stung Treng, Sihanoukville, Kep, Svay Rieng, Preah Vihear, Oddar Meanchey, Banteay Meanchey, Kandal, Kampot, Takeo, Kratie, Mondulkiri, Ratanakiri, Pailin and Koh Kong, In academic year 2021-2022, Class 5, comprising 21 students, of the Life Skills Teacher Training programme were undergoing coursework in two fields: Agriculture and Animal Husbandry, and basic electrical science. It should be noted with pride that the Ministry of Education, Youth and Sports of Cambodia has credited KCIT as having learned experts in the above three fields of study, able to produce graduates who are now teaching in lower secondary schools around Cambodia.

73 สุขภาพกายและใจแข็งแรง เบื้้�องหลัังของความเป็็นเลิิศทางการศึึกษาประการหนึ่่�งคืือ งานอนามััยโรงเรีียน ดัังที่่�มีีกระแส พระราชดำำรััสในสมเด็็จพระกนิิษฐาธิิราชเจ้้า กรมสมเด็็จพระเทพรััตนราชสุุดา ฯ สยามบรมราชกุุมารีี เบื้้�องต้้น ตั้้�งแต่่ปีี พ.ศ.๒๕๒๓ ความว่่า “...ทำำอย่่างไรเยาวชนที่่อยู่่ในวััยศึึกษาเล่่าเรีียนเหล่่านั้้น จะมีีสุุขภาพพลานามััยแข็็งแรงสมบููรณ์์ พร้้อมที่่จะสร้้างเสริิมสติิปััญญา เพื่่อการศึึกษาและพััฒนาตััวเองให้้เป็็นประโยชน์์ต่่อภููมิิลำำเนาและสัังคมสืืบต่่อ ไป...” 1 ดัังนั้้�นงานอนามััยโรงเรีียนจึึงเป็็นงานด้้านหนึ่่�งที่่�โครงการพระราชทานความช่่วยเหลืือฯ ให้้ความสำำคััญ มาตลอดทั้้�งในด้้านการสุุขาภิิบาล อาหาร น้ำ ำ�ดื่่�ม การส่่งเสริิมสุุขภาพ รวมถึึงการรัักษาพยาบาลเบื้้�องต้้น ด้ว้ยการจััดโครงสร้้างพื้้น�ฐานตั้้�งแต่่ การก่่อสร้้างโรงอาหาร การติิดมุ้้งลวดของหอพััก การดููแลแสงสว่่างในห้้องเรีียน และการจััดให้้มีีห้้องพยาบาลที่่�ได้้รัับการสนัับสนุุนจากกระทรวงศึึกษาธิิการ เยาวชน และกีีฬา จััดให้้มีีคุุณครูู พยาบาลมาบรรจุุตามอััตรา ทำำ ให้้การดำำเนิินการด้้านสุุขภาพของสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล และสถาบััน เทคโนโลยีีกำำ ปงสปืือดำำเนิินไปได้้อย่่างราบรื่่�นตลอดมา ยืืนยัันการระบาดและตรวจสอบวิินิิจฉััย เช้้าวัันหนึ่่�งที่่�อากาศสดใส ในเดืือนมิิถุุนายน พ.ศ.๒๕๖๐ นัักเรีียนจำำนวนกว่่าร้้อยคนเข้้าร่่วมกิิจกรรมที่่� ปราสาทซอมโบว์์อย่่างสนุุกสนาน จนจบกิิจกรรมด้้วยความเรีียบร้้อยก็็พากัันเดิินเท้้ากลัับโรงเรีียนเป็็นระยะทาง ๓ กิิโลเมตร แต่่แล้้วในช่่วงบ่่ายระหว่่างรอเข้้าชั้้�นเรีียน จู่่ๆ ก็็มีีนัักเรีียนจำำนวน ๑๔ คน เกิิดอาการปวดศีีรษะ เป็็นลม หอบเหนื่่�อย ไม่่มีีแรง นัักเรีียนบางส่่วนถููกนำำส่่งโรงพยาบาลประจำำจัังหวััด แพทย์์ทำำการตรวจร่่างกาย แล้้วไม่่พบความผิิดปกติิ จึึงให้้กลัับบ้้านได้้ทั้้�งหมด ซึ่่�งอาการหายเองในเวลาไม่่เกิิน ๒๔ ชั่่�วโมง หลัังจากนั้้�นอีีก ๓ วััน เกิิดเหตุุการณ์์แบบนี้้�อีีกครั้้�งในกลุ่่มนัักเรีียนจำำนวน ๑๑ คน ซึ่่�งส่่วนใหญ่่อยู่่ในกลุ่่มที่่�เกิิดอาการในครั้้�งแรก การเกิิดปััญหาซ้ำ ำ� ครั้้�งที่่�สองภายในสััปดาห์์เดีียวกัันนี้้� ทำำ ให้้ผู้้บริิหารสถาบัันลงมืือแก้้ไขปััญหาทัันทีี เนื่่�องจากครูู และนัักเรีียนส่่วนที่่�เหลืือเริ่่�มมองมาที่่�เหตุุการณ์์ครั้้�งนี้้�อย่่างเป็็นห่่วง ข้้อสัังเกตในที่่�นี้้�คืือ ขั้้�นตอนแรกในการเข้้าหาปััญหาที่่�สำำคััญคืือ เมื่่�อเห็็นได้้ชััดในทางระบาดวิิทยา แล้้วว่่ารููปแบบและกลุ่่มอาการมีีการระบาดเกิิดขึ้้�นจริิง ก็็จำำเป็็นอย่่างยิ่่�งที่่�จะต้้องส่่งนัักเรีียนไปตรวจรัักษา ที่่�สถานพยาบาลก่่อนในขั้้�นต้้นเพื่่�อขอความเห็็นแพทย์์ พร้้อมกัันนั้้�นต้้องตรวจสภาพแวดล้้อมตามความเสี่่�ยง อย่่างละเอีียด หากไม่มี่ สิ่่ี�งใดที่่�แสดงถึึงสาเหตุุของความเจ็็บป่ว่ยหมู่่ซึ่่�งอาจเกิิดจากสารเคมีี เชื้้�อโรค อาหารเป็นพิ็ ิษ หรืือมลภาวะบางอย่่าง ก็็ถืือได้้ว่่าโรงเรีียนได้้เข้้าสู่่ขั้้�นตอนการ Outbreak Verification หรืือยืืนยัันภาวะการ ระบาดของกลุ่่มอาการ และเมื่่�อนัักเรีียนทุุกรายที่่�มีีอาการได้้รัับการตรวจยืืนยัันจากโรงพยาบาลประจำำจัังหวััด อีีกครั้้�ง แล้้วผลการตรวจร่่างกายและทางห้้องปฏิิบััติิการเท่่าที่่�จำำเป็็นไม่่พบความผิิดปกติิ ก็็เป็็นการเข้้าสู่่ Diagnosis Confirmation หรืือยืืนยัันการวิินิิจฉััยกลุ่่มอาการอุุปาทานหมู่่ หรืือ “Dissociative Trance Disorders”เมื่่�อได้้ข้้อสรุุปทางการแพทย์์เช่่นนี้้� ก็็สามารถทำำ ให้้ผู้้บริิหารโรงเรีียนมั่่�นใจได้้ว่่า ไม่่ได้้มองข้้ามสาเหตุุ ความเจ็็บป่่วยทางกายใดๆ จึึงออกมาตรการเพื่่�อควบคุุมได้้ทัันทีี 1 โครงการส่วน่พระองค์ส์มเด็จ็พระกนิิษฐาธิิราชเจ้้า กรมสมเด็จ็พระเทพรัตนัราชสุุดา ฯ สยามบรมราชกุุมารีี (สสท.). การพััฒนาเด็็กและเยาวชน, ออนไลน์์, http://www.psproject. org/?p=1682

74 ภููมิิปััญญาตะวัันออกผสานกัับศาสตร์์ตะวัันตก ทุุกชาติิทุุกภาษาต่่างให้้ความสำำคััญกัับความเชื่่�อ ความศรััทธา ซึ่่�งชุุมชนต่่างๆ มีีความยึึดถืืออยู่่ร่่วมกััน โดยเฉพาะอย่่างยิ่่�งในวััฒนธรรมของภููมิิภาคเอเชีียตะวัันออกเฉีียงใต้้ กััมพููชาและไทยนอกจากจะมีีความใกล้้ เคีียงกัันทางภููมิิศาสตร์์แล้้วยัังมีีรากฐานวััฒนธรรมเดีียวกััน วััฒนธรรม ประเพณีี คติิความเชื่่�อจึึงมีีความใกล้้เคีียง กันั ซึ่่�งการรัักษาอาการเจ็็บป่ว่ยก็็เช่น่เดีียวกันที่่ ัต้�้องให้้ความสำำคััญทั้้�งร่่างกายและจิติใจ ทั้้�งของผู้้ป่ว่ยและของคน รอบข้้าง รวมถึึงชุุมชนที่่�ต้้องได้้รัับการเยีียวยาไปพร้้อมๆ กััน การเปิิดรัับการรัักษาเยีียวยาตามแบบคติิความเชื่่�อ ในท้้องถิ่่�นจึึงมีีความสำำคััญควบคู่่ไปกัับการรัักษาตามการแพทย์์แผนปััจจุุบััน ด้้วยเหตุุนี้้�ในวัันรุ่่งขึ้้�น ผู้้อำำนวยการสถาบััน ดร. เป็็ก เซีียง จึึงได้้นำำคณะนัักเรีียนและครููที่่�เกี่่�ยวข้้อง ทำำพิิธีีสัักการะสถานที่่�ศัักดิ์์�สิิทธิ์์�ทุุกแห่่งในพื้้�นที่่�ของโรงเรีียน อัันเป็็นการเรีียกขวััญ ความเชื่่�อมั่่�น อีีกทั้้�งเป็็น อวััจนภาษาที่่�แสดงถึึงการรัับฟััง การเคารพสิิทธิิส่่วนบุุคคล และการเปิิดพื้้�นที่่�ให้้นัักเรีียนที่่�มีีอาการได้้กลัับเข้้ามา มีีส่่วนร่่วมในกิิจกรรมตามกิิจวััตร เพื่่�อลดการตีีตราความผิิดปกติิ อัันจะทำำ ให้้นัักเรีียนอาจติิดหล่่มในระยะยาว หากเกิิดความวิิตกเรื้้�อรััง ขณะเดีียวกัันได้้ให้้รองผู้้อำำนวยการฝ่่ายกิิจการนัักศึึกษา ครููฮวง สิิทธิ์์� สำำรวจนัักเรีียนทั้้�งโรงเรีียน เพื่่�อหากลุ่่มเสี่่�ยงและกลุ่่มอ่่อนไหว โดยกำำหนดตััวชี้้�วััดที่่�ระดัับความเครีียด และภาวะซึึมเศร้้า ด้้วยแบบคััดกรอง ภาวะเครีียด ST-5 (Srithanya Test) มีีค่่าสููงกว่่า ๕ คะแนน และภาวะซึึมเศร้้าในวััยรุ่่น CESD (Center for Epideiologic Studies Depression scale) ของกรมสุุขภาพจิิต มีีค่่าสููงกว่่า ๒๒ คะแนน โดยนำำ มาแปลเป็็น ภาษากััมพููชาก่่อนในขั้้นต้�น้จากนั้้นจึ�ึงอบรมกลุ่่มนัักศึึกษาระดัับปริิญญาตรีีให้้เป็นผู้้ช่ ็ว่ยตรวจสอบความเที่่�ยงตรง ของคำำถามและคำำตอบ และแยกย้้ายกัันอธิิบายการตอบแบบสอบถาม ขณะที่่�นัักเรีียนทั้้�งโรงเรีียนในสายสามััญ ชั้้�นมััธยมปลายจำำนวน ๒๓๔ คน และสายประกาศนีียบััตรวิิชาชีีพจำำนวน ๓๘๔ คน เป็็นผู้้ตอบแบบสอบถาม ซึ่่�งการสำำรวจนี้้�ทำำ ให้้เห็นว่็ ่าค่่าเฉลี่่�ยคะแนนของทั้้�งสองกลุ่่มไม่สูู่งเกินขีิ ีดความเสี่่�ยงที่่�ได้กำ้ำหนดไว้้ และทำำ ให้ส้ามารถ คััดกรองแยกกลุ่่มที่่�มีีคะแนนอยู่่ในระดัับเสี่่�ยงออกมา เพื่่�อตรวจสอบและพููดคุุยว่่ามีีความเครีียดอยู่่จริิงหรืือไม่่ ส่่วนผลการประเมิินกลุ่่มนัักเรีียนที่่�มีีอาการนั้้�น เมื่่�อทำำการเปรีียบเทีียบกัับประชากรนัักเรีียนในระดัับการศึึกษา และแผนกเดีียวกัันที่่�ปกติิ พบว่่ามีีระดัับความเครีียดและความเสี่่�ยงต่่อการเกิิดภาวะซึึมเศร้้าสููงกว่่าอย่่างมีี นััยสำำคััญ รวมถึึงมีีการกระจุุกตััวอยู่่ในบางกลุ่่ม บางห้้องเรีียนที่่�สัังเกตได้้ ดัังรููปที่่� ๑ กลุ่่มที่่�อยู่่ในกลุ่่มมีีอาการอุุปาทานหมู่่ พบว่่าค่่าเฉลี่่�ยสููงกว่่าระดัับ cut - off และสููงกว่่านัักเรีียนชั้้�นปีีที่่� ๒ ในระดัับชั้้�นเรีียนและแผนกเดีียวกัันอย่่างมีีนััยสำำคััญทางสถิิติิ คะแนนความเครีียดตามแบบทดสอบ ST-5 และภาวะซึึมเศร้้าตามแบบทดสอบ CESD ของนัักเรีียน

75 นัับแต่่นั้้�นมาการเกิิดอุุปาทานหมู่่ก็็เป็็นอัันระงัับคลี่่�คลายไป มีีนัักเรีียนที่่�มีีอาการอีีกราวสองสามครั้้�ง แต่่อาการจะหายไปในระยะเวลาอัันรวดเร็็ว อีีกทั้้�งเมื่่�อนัักเรีียนส่่วนใหญ่่เข้้าใจปรากฏการณ์์ทางจิิตวิิทยานี้้� ความลึึกลัับน่่ากลัวดูัจูะลดลงเป็น็อย่่างมาก และเพื่่�อเป็น็การแก้้ไขปััญหาในระยะยาว ทางโครงการพระราชทาน ความช่่วยเหลืือฯ โดยคณะครุุศาสตร์์ จุุฬาลงกรณ์์มหาวิิทยาลััย จึึงได้้หารืือกัับทางสถาบัันฯ ในการจััดให้้มีี ทุุนปริิญญาโทด้้านจิิตวิิทยาการศึึกษาสนัับสนุุนแก่่ครููที่่�มีีความสนใจ โครงการพระราชทานความช่่วยเหลืือฯ พยายามปฏิิบััติิตามพระราชดำำรััสให้้การดููแลสุุขภาพอนามััย นัักเรีียนให้้แข็็งแรงสมบููรณ์์ พร้้อมที่่�จะสร้้างเสริิมสติิปััญญาเพื่่�อการศึึกษาและพััฒนาตััวเองให้้เป็็นประโยชน์์ต่่อ ภููมิลำิำเนาและสัังคมตามพระราชดำำรัสัฯ มาโดยตลอด ทั้้�งในด้้านการสุุขาภิิบาล อาหาร น้ำ ำ�ดื่่�ม การส่่งเสริิมสุุขภาพ รวมถึึงการรัักษาพยาบาลเบื้้�องต้้น ด้้วยการจััดโครงสร้้างพื้้�นฐานเพื่่�อสร้้างเสริิมสุุขภาพและการระวัังป้้องกัันโรค หรืืออาการเจ็็บป่่วยต่่างๆ ทำำ ให้้การดำำเนิินการด้้านสุุขภาพของสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล และสถาบััน เทคโนโลยีีกำำ ปงสปืือดำำเนิินไปได้้อย่่างราบรื่่�นตลอดมา อย่่างไรก็็ตาม ยัังต้้องมีีการปรัับปรุุงพััฒนาอย่่างต่่อเนื่่�อง ต่่อไป โดยสถาบันทั้้�งสองยัังคงต้้องเป็น็หลัักในการพััฒนาการศึึกษาของเยาวชนเพื่่�อชุุมชนมีีการพััฒนาอย่่างยั่่�งยืนื ต่่อไปได้้ การรัับฟัังคืือการแก้้ปััญหา ส่่วนของกลุ่่มนัักเรีียนซึ่่�งมีีอาการดัังกล่่าวได้้ถููกแยกออกจากนัักเรีียนอื่่�นๆ มาตั้้�งแต่่ต้้น ครููฮวงสิิทธิ์์� รองผู้้อำำนวยการสถาบััน รองศาสตราจารย์์ ดร.ภููมิิจิิตร เรืืองเดช กรรมการด้้านการศึึกษาของโครงการ และ พ.อ.นพ.ภููษิิต เฟื่่�องฟูู กรรมการด้้านสาธารณสุุขของโครงการได้้ทำำการประเมิิน พููดคุุย และทำำกิิจกรรม กลุ่่มบำำบััดโดยเปิิดโอกาสให้้นัักเรีียนแต่่ละคนได้้ระบายถึึงปััญหาในการปรัับตััว ความวิิตกกัังวลในการเรีียน ความคัับข้้องใจในความเป็็นอยู่่ เพื่่�อรัับทราบปััญหาเพื่่�อนำำ ไปแก้้ไข การทำำแบบทดสอบความเครีียด กิิจกรรมกลุ่่มและเปิิดโอกาสให้้ผู้้ที่่มีีปััญหาในการเรีียน การปรัับตััวสามารถขอคำำ ปรึึกษาได้้ หลัักสููตรพืืชสมุุนไพรเพื่่อสร้้างความเข้้มแข็็งด้้านการดููแลตนเองให้้แก่่ชุุมชน โครงการพระราชทานความช่่วยเหลืือแก่่ราชอาณาจัักรกััมพููชาในสมเด็็จพระกนิิษฐาธิิราชเจ้้า กรมสมเด็จ็พระเทพรัตนัราชสุุดา ฯ สยามบรมราชกุุมารีี ยึึดหลัักการสร้้างความเข้้มแข็็งให้ชุุ้มชน ซึ่่�งการสร้้างความ เข้้มแข็็งด้้านการดููแลตนเองนั้้�นถืือการป้้องกัันโรคขั้้�นปฐมภููมิิเป็็นพื้้�นฐานขั้้�นต้้นที่่�สำำคััญ โครงการพระราชทาน ความช่่วยเหลืือฯ เมื่่�อแรกเริ่่�มการกำำหนดหลัักสููตรของสองสถาบัันทั้้�งสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล และ

76 สถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงสปืือนั้้�นมีีวััตถุุประสงค์์ให้้ตอบสนองตามต้้องการของชุุมชน โดยการกำำหนดหลัักสููตรว่่า ต้้องเป็น็ ไปตามลัักษณะภููมิิประเทศ ภููมิิอากาศ สัังคม และวััฒนธรรมท้้องถิ่่น�เพื่่�อให้ชุุ้มชนอยู่่อย่่างเข้้มแข็็ง อย่่างไร ก็็ตาม ต้้องคำำนึึงถึึงการเอื้้�อประโยชน์์ไปให้้ชุุมชนผ่่านหลัักสููตรการศึึกษาของสถาบััน ซึ่่�งท้้องถิ่่�นมีีความต้้องการ ให้้ทั้้�งสองสถาบัันมีีการศึึกษาใน ๔ สาขา ได้้แก่่ อิิเล็็กทรอนิิกส์์ ไฟฟ้้า ประมง และการเกษตร โดยสาขาเกษตร นั้้�นมีีวิิชาหนึ่่�งที่่�สำำคััญต่่อการพััฒนาสุุขภาพของประชาชนและต่่อยอดทางเศรษฐกิิจได้้อย่่างกว้้างขวาง คืือวิิชา พืืชสมุุนไพร ดัังนั้้�นหากหลัักสููตรของสถาบัันสามารถส่่งเสริิมพััฒนาการใช้้สมุุนไพรเพื่่�อการส่่งเสริิมสุุขภาพและ การดููแลตนเองได้้ตรงกัับความต้้องการของชุุมชน นอกจากนั้้�นแล้้ว ยัังสามารถพััฒนาผลิิตภััณฑ์์ต่่อยอดทาง เศรษฐกิิจได้้อีีกทางหนึ่่�ง โครงการพระราชทานความช่่วยเหลืือด้้านป้้องกัันโรคมาลาเรีีย ได้้รัับทราบความต้้องการของสำำนัักงาน สาธารณสุุขจัังหวััดรััตนคีีรีีเรื่่�องสมุุนไพรกัันยุุง เพื่่�อป้้องกัันการระบาดของโรคมาลาเรีียและไข้้เลืือดออก ซึ่่�งยััง มีีอยู่่ในพื้้�นที่่� ดัังนั้้�นเพื่่�อให้้สอดคล้้องกัับหลัักการและวััตถุุประสงค์์ดัังที่่�กล่่าวมาแล้้วนั้้�น โครงการพระราชทาน ความช่ว่ยเหลืือ ฯ จึึงได้้เชิิญมููลนิิธิิโรงพยาบาลเจ้้าพระยาอภััยภููเบศร ในพระอุุปถััมภ์์ฯ ให้้ไปปฏิิบััติิงานในโครงการ การพััฒนาผลิิตภััณฑ์์จากสมุุนไพรพื้้�นบ้้านเพื่่�อป้้องกัันโรคมาลาเรีีย และไข้้เลืือดออก โดยทางมููลนิิธิิได้้มีีขั้้�นตอน ในการดำำเนิินงานด้้วยแนวคิิดหลัักๆ คืือ ทำำ งานด้้วยทีีมที่่�มีีความเชี่่�ยวชาญหลากหลายสาขา เพื่่�อสร้้างการเรีียนรู้้ แบบมีีส่่วนร่่วมเป็็นหนึ่่�งเดีียวกัันไม่่มีีช่่องว่่างในด้้านวััฒนธรรมและการสื่่�อสาร เน้้นการลงมืือปฏิิบััติิเพื่่�อทำำ ให้้ ทำำ ได้้จริิงตอบโจทย์์ของความต้้องการของชุุมชน และขยายผลการเรีียนรู้้ไปสู่่การพััฒนาด้้านอื่่�นๆ ผู้้แทนโครงการฯ และมููลนิิธิิฯ ได้้เข้้าพบหารืือกัับสาธารณสุุขจัังหวััดรัตนคีัรีี เพื่่�อหาแนวทางการตอบโจทย์์ ของภารกิิจที่่�ได้้รัับมอบหมายคืือ การพััฒนาผลิิตภััณฑ์์สมุุนไพรไล่่ยุุง โดยมีีทีีมผู้้ปฏิิบััติิงานที่่�สำำคััญได้้แก่่ด้้านการ ผลิติและพััฒนาตำำรัับยาสมุนุไพรจากมููลนิิธิิโรงพยาบาลเจ้้าพระยาอภััยภููเบศร ในพระอุุปถััมภ์์ฯ มีหัีวัหน้้าโครงการ คืือ ดร.ภญ.สุุภาภรณ์์ ปิิติิพร เภสััชกรผู้้เชี่่�ยวชาญด้้านการผลิิต ผู้้เชี่่�ยวชาญด้้านสมุุนไพรพื้้�นบ้้าน ศ.เกีียรติิคุุณ ดร. ภก.วงศ์์สถิิตย์์ ฉั่่�วกุุล อาจารย์์ประจำำภาควิิชาเภสััชพฤกษศาสตร์์ คณะเภสััชศาสตร์์ มหาวิิทยาลััยมหิิดล และนายชอย สุุขพิินิิจ หมอพื้้�นบ้้านไทย อำำเภอกาบเชิิง จัังหวััดสุุริินทร์์ นอกจากนั้้�นมีีแพทย์์แผนปััจจุุบััน แพทย์์แผนไทย เพื่่�อทำำการสาธิิตและฝึึกอบรมการผลิิตผลิิตภััณฑ์์ป้้องกัันยุุงจากสมุุนไพรพื้้�นบ้้านและผลิิตภััณฑ์์ ที่่�ชาวบ้้านสนใจที่่จ�ะพััฒนาจากสมุนุไพรพื้้นบ้�้าน คณะทำำ งานโชคดีที่่�ได้้พบกัับหมอพื้้นบ้�้านที่่มี�ีองค์์ความรู้้ในการใช้้ พืืชสมุนุไพรชื่่�อ พ่่อยูู โก๊๊ะซอล ซึ่่�งเป็น็หมอยาพื้้นบ้�้านที่่มี�ีความรู้้มีีประสบการณ์์ มีีความเชี่่�ยวชาญสููงมาก เป็น็ภููมิปัิัญญา ทรงคุุณค่่าที่่�ยัังมีีอยู่่ของพื้้�นที่่� ซึ่่�งควรมีีการบัันทึึกเพื่่�อเป็็นร่่องรอยให้้ชุุมชนไปสืืบค้้นต่่อไป จากการตั้้�งสมมุุติิฐานของโครงการ การพััฒนาผลิิตภััณฑ์์จากสมุุนไพรพื้้�นบ้้าน เพื่่�อป้้องกัันโรคมาลาเรีีย และไข้้เลืือดออก ให้้ตอบโจทย์์ของภารกิิจนี้้� คาดว่่าในภููมิิประเทศที่่�มีีความคล้้ายคลึึงกัันกัับแถบภาคตะวัันออก เฉีียงเหนืือของไทยสมุุนไพรที่่�พบน่่าจะคล้้ายคลึึงกััน จึึงเตรีียมสมุุนไพรเพื่่�อใช้้ในการสาธิิตไปด้้วยหลายชนิิด เช่่น ขิิง กระชาย พลูู หญ้้าขััดมอญ ว่่านสาวหลง มะละกอ และสมุุนไพรหลัักสำำหรัับป้้องกัันยุุงคืือ แมงลัักคา (Hyptis suaveolens (L.) Poit.) ซึ่่�งมีีข้้อมููลของหมอยาพื้้�นบ้้านในประเทศไทยและการศึึกษาวิิจััยว่่าแมงลัักคา สามารถไล่่ยุุงได้้ ผลิิตภััณฑ์์ที่่�นำำ ไปสาธิิตคืือ ธููปไล่่ยุุง และสเปรย์์ไล่่ยุุง นัับเป็็นความโชคดีีที่่�ได้้ทราบว่่าพ่่อหมอ ยูู โก๊๊ะซอล ภููมิิปััญญาท้้องถิ่่�นของกััมพููชาก็็ใช้้สมุุนไพรแมงลัักคาไล่่ยุุงเช่่นกััน พ่่อหมอเรีียกแมงลัักคาว่่า มะแลกจอน ซึ่่�งโครงการฯ ได้้เชิิญพ่่อหมอยูู โก๊๊ะซอล มาเป็็นครููช่่วยสอนและอบรมให้้กัับคนในชุุมชนด้้วย และจากการพููดคุุย เชื่่�อมั่่นว่�่าพ่่อหมอเคยทำำ ใช้จริ้ ิงๆ ได้้แก่่ ยาทากันยุัุงแมงลัักคา และยาฉีีดไล่ยุุ่งแมงลัักคา จึึงบันทึั ึกไว้้เพื่่�อเป็นร่็ ่องรอย ให้ชุุ้มชนสืืบค้นต่้ ่อไป อีีกทั้้�งเป็น็การทำำ ให้ชุุ้มชนได้้เห็นคุ็ุณค่่าของหมอยาพื้้นบ้�้าน อนุุรัักษ์์ สืืบสาน พััฒนาให้ส้ามารถ นำำกลัับมาใช้้ได้้ในสัังคมปััจจุุบัันอีีกครั้้�งหนึ่่�ง

77 กิิจกรรมสาธิิตผลิิตภััณฑ์์นำำร่่องของชุุมชนทางโครงการได้้เน้้นสมุุนไพรที่่�หาได้้ง่่ายทั่่�วไปจากตลาด ปลููก ตามบ้้านหรืือในชุุมชน และเป็น็ผลิตภัิ ัณฑ์ที่่์ �ใช้สำ้ ำหรัับดููแลสุุขภาพอนามััยของตนเอง โดยการสาธิิตกิจิกรรมต่่างๆ มีล่ี่ามในกััมพููชาช่ว่ ยแปลภาษาให้้เข้้าใจ จััดทำำ โปสเตอร์ส์องภาษาอธิิบายวิิธีีทำำ เช่น่ธููปกันยุัุง ยาหม่่องสรรพบำำบััด ใช้้ทากัันยุุง น้ำ ำ�คั้้�นใบมะละกอแก้้ไข้้เลืือดออก ชาแก้้ไข้้หวััด สีีผึ้้�งทาปากว่่านสาวหลง สบู่่ก้้อน ยาสีีฟัันสมุุนไพร กระชาย-ใบพลููผง ยาเกล็็ดสมุนุไพรขิิง หญ้้าขััดมอญแก้้ปวดเมื่่�อย บำำรุุงกำำลััง แก้ท้้ ้องอืืด เป็นต้็น้ โดยทางโครงการ ได้้จััดหาเครื่่�องมืือและอุุปกรณ์์ ได้้แก่่ เครื่่�องบดสมุุนไพร ตู้้อบสมุุนไพร เครื่่�องซีีลปิิดปากถุุงแบบมืือกด เพื่่�อให้้ ชุุมชนได้้ใช้้เครื่่�องมืือและอุุปกรณ์์เหล่่านี้้�ทำำตามตำำรัับที่่�สอนไว้้และพััฒนาผลิิตภััณฑ์์จากสมุุนไพรตััวอื่่�นๆ ต่่อไป การใช้พื้ ืชสมุนุไพร เพื่่�อการพึ่่�งพาตนเองในชุุมชน และพััฒนาผลิตภัิ ัณฑ์ชุ์ุมชน เพื่่�อส่่งเสริิมและสืืบทอดภููมิปัิัญญา ท้้องถิ่่�นให้้คงอยู่่สืืบไป เป็็นแนวคิิดตามหลัักการสร้้างความเข้้มแข็็งด้้านการดููแลตนเองให้้แก่่ชุุมชน โดยถืือการ ป้้องกัันโรคขั้้�นปฐมภููมิิเป็็นพื้้�นฐานขั้้�นต้้นที่่�สำำคััญของโครงการพระราชทานความช่่วยเหลืือ ฯ ซึ่่�งจากกิิจกรรม การสาธิิตและอบรมในครั้้�งที่่�ผ่่านมา ชาวบ้้านให้้ความสนใจเป็็นอย่่างยิ่่�งทั้้�งเยาวชนและผู้้ใหญ่่ซึ่่�งทางผู้้ดำำเนิิน โครงการเห็็นว่่ามีีศัักยภาพพอที่่�จะพััฒนาเป็็นหมอยารุ่่นใหม่่ที่่�จะสืืบสานองค์์ความรู้้เดิิม และการพััฒนาองค์์ ความรู้้ใหม่่ ซึ่่�งสามารถนำำ มาใช้้ในการป้้องกัันโรคและส่่งเสริิมสุุขภาพให้้ครอบครััว และคนในชุุมชนได้้อย่่างเข้้ม แข็็งและยั่่�งยืืนต่่อไป การพััฒนาบนพื้้�นฐาน Geographical Indications จากกิิจกรรมดัังกล่่าวทำำ ให้้เห็็นว่่าสถาบัันการศึึกษาในพื้้�นที่่�ทั้้�งสถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงเฌอเตีียล และ สถาบัันเทคโนโลยีีกำำ ปงสปืือ จึึงน่่าจะเป็็นศููนย์์กลางการเรีียนรู้้โดยใช้้หลัักสููตรของสถาบััน ซึ่่�งเป็็นหนึ่่�งในสี่่�ของ วิิชาที่่�เป็น็ความต้้องการของท้้องถิ่่น�ในทั้้�งสองสถาบันคืั ือวิิชาเกษตรนั้้นมี�ี รายวิิชาพืืชสมุนุ ไพร (Medicinal Plant) อยู่่แล้้วในหลัักสููตรทั้้�งระดัับ ปวส. ปวช. อนุุปริิญญา และครููทัักษะชีีวิิต ซึ่่�งวิิชานี้้�จะศึึกษาและฝึึกปฏิิบััติิเกี่่�ยวกัับ สมุุนไพรลัักษณะทางพฤกษศาสตร์์ และการจำำแนกพืืชสมุุนไพร การใช้้ประโยชน์์พืืชสมุุนไพรรัักษาโรค เครื่่�อง เทศและพืืชสมุุนไพร การใช้้ประโยชน์์จากพืืชสมุุนไพรรัักษาโรค เครื่่�องเทศและสมุุนไพรท้้องถิ่่�น พืืชสมุุนไพร ที่่�ปลููกเป็น็การค้้า การเตรีียมยาสมุนุไพร และการสกััดสารออกฤทธิ์์� รวมถึึงการพััฒนาอาจารย์์ การประชุุมสััมมนา ทางวิิชาการ การจััดตั้้�งศููนย์์การเรีียนรู้้พืืชสมุุนไพร มุ่่งเน้้นให้้ชุุมชนรู้้จัักสมุุนไพรในชุุมชนที่่�สามารถนำำ มาใช้้ ส่่งเสริิมสุุขภาพชุุมชนได้้ สามารถแปรรููปหรืือการนำำ มาใช้้ทั้้�งการใช้้เป็็นยา อาหาร เครื่่�องดื่่�ม และเครื่่�องสำำอาง เพื่่�อการพึ่่�งพาตนเองในชุุมชน และพััฒนาผลิิตภััณฑ์์ชุุมชนเพื่่�อส่่งเสริิมและสืืบทอดภููมิิปััญญาท้้องถิ่่�นให้้คงอยู่่ สืืบไป สอดคล้้องกัับกระแสการพััฒนาเพื่่�อการพึ่่�งพาตนเองที่่�ทั่่�วโลกหัันมาให้้ความสำำคััญกัับภููมิิปััญญาท้้องถิ่่�น และทรััพยากรที่่�มีีในท้้องถิ่่�น หรืือ Geographical Indications เพื่่�อการพััฒนาที่่�ยั่่�งยืืน ๑๕ ก.ค.๖๕ การประชุุมที่่สาธารณสุุขจัังหวััด ๑๗ ก.ค.๖๒ กิิจกรรมที่่หมู่่บ้้านประหนึ่่ง ตำำบลสามััคคีี

78 ผลกระทบจากการระบาดของโรคติิดเชื้้�อไวรััสโคโรน่่า ๒๐๑๙ หลัังเดืือนมีีนาคมของทุุกปีี จะถืือเป็็นช่่วงเวลาหนึ่่�งที่่�นัักเรีียนทุุนพระราชทานมีีความสุุขกััน เป็็นพิิเศษ เนื่่�องจากเสร็็จสิ้้�นการสอบ และส่่วนใหญ่่จะได้้มีีโอกาสเดิินทางกลัับบ้้านในราชอาณาจัักรกััมพููชา บ้้างก็็เตรีียมตัวสำั ำหรัับการเรีียนต่่อในระดัับที่่สู�ูงขึ้้นต�ามที่่ว�าดหวัังไว้้ แต่่การมาถึึงภููมิภิาคนี้้�ของไวรัสัโคโรนา ๒๐๑๙ ในช่ว่งต้นปี้ ี พ.ศ. ๒๕๖๓ ได้้เปลี่่�ยนช่ว่งเวลาปิิดเทอมที่่ทุ�ุกคนต่่างมีีแผนว่่าจะได้พั้ ัก ให้้กลายเป็นช่็ว่งเวลาหัวัเลี้้�ยว หััวต่่อที่่�ผู้้บริิหาร ครููและนัักเรีียน ในโครงการฯ ต่่างไม่่เคยพบมาก่่อน การศึึกษาสะดุุด ภาวะฉุุกเฉิินทางสาธารณสุุขจากโรคระบาดในเวลานั้้�น ทำำ ให้้ระบบการศึึกษาทุุกระดัับได้้รัับผลกระทบ อย่่างหลีีกเลี่่�ยงไม่่ได้้ ในช่่วงเวลาที่่�ขณะนั้้�นยัังไม่่มีีวััคซีีนที่่�มีีประสิิทธิิภาพ การรัักษาโรคก็็ยัังอยู่่ในช่่วงที่่� วงการแพทย์์ยัังคงเร่่งทดสอบวิิธีีที่่�มีีประสิิทธิิผล การรัักษาระยะห่่างทางสัังคมและมาตรการควบคุุมโรค ทำำ ให้้ ห้้องเรีียนในทุุกสถาบันัแทบจะว่่างเปล่่า ในช่ว่งเวลานั้้น� กลุ่่มนัักเรีียนทุนุพระราชทานฯ ซึ่่�งโครงการพระราชทาน ความช่่วยเหลืือฯ ได้้ดำำเนิินการร่่วมกัับกระทรวงศึึกษาธิิการ เยาวชน และการกีีฬา ราชอาณาจัักรกััมพููชา และสถาบัันการศึึกษาเจ้้าของทุุน ทำำการสอบคััดเลืือกไว้้ในช่่วงปลายปีี พ.ศ.๒๕๖๒ จำำนวน ๕๕ คน ซึ่่�งเป็็น กลุ่่มแรกตามแผนการเรีียนซึ่่�งจะต้้องเข้้ามาเตรีียมความพร้้อมในการเรีียนภาษาไทยก่่อนเข้้าสู่่แผนการศึึกษาปกติิ กัับกลุ่่มที่่�สอง เป็็นนัักเรีียนทุุนที่่�อยู่่ระหว่่างการศึึกษาในไทย แต่่เดิินทางกลัับภููมิิลำำเนาในช่่วงปิิดเทอม แล้้วไม่่สามารถเดิินทางข้้ามกลัับมาได้้ ยัังติิดค้้างอยู่่ในราชอาณาจัักรกััมพููชา จำำนวนทั้้�งสิ้้�น ๑๖๗ คน การหาทาง แก้้ไขปััญหาให้้แก่นั่ ักเรีียนทุนทัุ้้�งสองกลุ่่มนี้้� ผู้้เกี่่�ยวข้้องทุุกคนต่่างตระหนัักว่่า การกลัับเข้้าสู่่ภาวะปกติิของการศึึกษา ไม่มี่ทีางที่่จ�ะเกิิดขึ้้น�ได้้เลยในระยะเวลาอันสั้้น� เนื่่�องจากกระทรวงมหาดไทย จำำเป็นต้็ ้องออกคำำสั่่�งปิิดด่่านชายแดน ๑๗ จัังหวััดทั่่ว�ประเทศ ตั้้�งแต่วั่ นที่่ ั � ๒๓ มีนีาคม พ.ศ.๒๕๖๓ ตามมาด้ว้ยการประกาศห้้ามออกนอกเคหสถาน (เคอร์ฟิ์วิ) หลัังเวลา ๒๒.๐๐ น. ในวัันที่่� ๒ เมษายน พ.ศ.๒๕๖๓ และแม้้ว่่าสถานการณ์์อาจจะดีีขึ้้�นบ้้าง ในช่่วงเปิิดเทอม การนำำนัักเรีียนทุุนฯ กลัับเข้้ามาเรีียนต่่อในไทย ในขณะที่่�ระบบสาธารณสุุขยัังคงแบกรัับภาระ ควบคุุมการติิดเชื้้�อภายในประเทศ ก็็อาจนำำมาซึ่่�งผลกระทบต่่อความปลอดภััยจากโรคระบาด ทั้้�งต่่อชุุมชนที่่� นัักเรีียนจะกลัับเข้้ามารัับการศึึกษา และต่่อตัวนัักเรีียนเอง ดัังนั้้น� หนทางเดีียวที่่จ�ะแก้้ไข และลดวิิกฤตที่่นั�ักเรีียน ต้้องสููญเสีียเวลาในปีีการศึึกษาที่่�สำำคััญต่่ออนาคตของตน อัันอาจทำำ ให้้เกิิดการเลื่่�อนการเรีียนต่่อ หรืือแม้้แต่่ หลุุดออกจากระบบการศึึกษาก็็คืือ การระดมความคิิดของทุุกภาคส่่วนที่่�เกี่่�ยวข้้องเพื่่�อหามาตรการแก้้ไขภาวะ ชะงัักงัันของการศึึกษา ในแบบที่่�เน้้นความปลอดโรคในระยะสั้้�น ร่่วมกัับลดการเสีียโอกาสทางการศึึกษา ให้้น้้อยที่่�สุุดในระยะยาว ทางออกที่่ยากแต่่ปลอดภััย ในช่่วงของการระบาดระลอกแรกนี้้� คณะกรรมการอำำนวยการโครงการพระราชทานความช่่วยเหลืือฯ กรมความร่่วมมืือระหว่่างประเทศ และคณาจารย์์ในสถาบัันการศึึกษาเจ้้าของทุุน ได้้หารืือและวางแผนร่่วมกััน ผ่่านระบบ Video Conference เป็็นระยะ เพื่่�อติิดตามและมองหาหนทางปฏิิบััติิที่่�สอดคล้้องตามสถานการณ์์ เมื่่�อมีีมติิจากที่่�ประชุุมคณะรััฐมนตรีีเมื่่�อวัันที่่� ๗ เมษายน พ.ศ.๒๕๖๓ ให้้กระทรวงศึึกษาธิิการออกประกาศ ปรัับการเรีียนการสอนใหม่่ โดยเลื่่�อนภาคการศึึกษาที่่� ๑/๒๕๖๓ จากเดิิมวัันที่่� ๑๖ พฤษภาคม ไปเป็็นวัันที่่� ๑ กรกฎาคม ทำำ ให้้สถาบัันการศึึกษาเริ่่�มออกแบบและใช้้การสอนออนไลน์์ในหลัักสููตร กัับนัักเรีียนทุุนกลุ่่มที่่� ๒ จำำนวน ๑๖๗ คน เพื่่�อให้้สามารถเข้้ารัับการศึึกษาในระบบด้้วยวิิธีีนี้้�ไปก่่อน

79 เมื่่อวัันที่่ ๒๓ ก.ค.๖๓ กลุ่่มผู้้แทนคณะกรรมการอำำนวยการฯ เข้้าร่่วมการประชุุม ศููนย์์ปฏิิบััติิการ ศููนย์์บริิหารสถานการณ์์โควิิด–๑๙ (ศปก.ศบค.) การเดิินทางเข้้าประเทศของชาวต่่างชาติิในขณะนั้้�น จะต้้องเข้้ามารัับการตรวจ RT-PCR และกัักตััว ในรููปแบบของ Alternative State Quarantine (ASQ) เป็น็ระยะเวลา ๑๔ วันั ที่่มี�ีอยู่่เฉพาะในกรุุงเทพมหานคร ซึ่่�งมีีค่่าใช้้จ่่ายสููงมาก ดัังนั้้�นโครงการจึึงมีีหนัังสืือกราบเรีียน ฯพณฯ นายกรััฐมนตรีี ในฐานะผู้้อำำนวยการ ศููนย์์บริิหารสถานการณ์์โควิิด–๑๙ (ศบค.) ขอรัับการสนัับสนุุนการดำำเนิินการนำำนัักเรีียนทุุนเดิินทางเข้้ามาใน ประเทศ โดยได้้มีีบััญชาให้้ พลเอก ณััฐพล นาคพาณิิชย์์ ผู้้อำำนวยการศููนย์์ปฏิิบััติิการ ศููนย์์บริิหารสถานการณ์์ โควิิด–๑๙ (ศปก.ศบค.) สนัับสนุุนตามที่่�กลุ่่มผู้้แทนคณะกรรมการอำำนวยการฯ พลเอก อธิิคม สุุขสมสถาน, พัันเอก อนัันต์์ ชููยิ่่�งสกุุลทิิพย์์ และผู้้แทนกรมความร่่วมมืือระหว่่างประเทศ ได้้เข้้าหารืือกัับ ศปก.ศบค. เมื่่�อวัันที่่� ๒๓ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๖๓ ด้้วยการจััดตั้้�ง Organizational Quarantine (OQ) ณ วิิทยาลััย โพธิิวิิชชาลััย มหาวิิทยาลััยศรีีนคริินทรวิิโรฒ จัังหวััดสระแก้้ว และยกระดัับของ Local Quarantine (LQ) ณ โรงแรมล้้านช้้าง มหาวิิทยาลััยราชภััฏสุุริินทร์์ ขึ้้�นเป็็น Alternative Local Quarantine (ALQ) อัันสามารถ ทำำ ให้้ในวันที่่ ั � ๖ สิิงหาคม พ.ศ. ๒๕๖๓ นัักเรีียนทุนุกลุ่่มแรก ซึ่่�งเดินทิางข้้ามจุุดผ่่านแดนถาวรบ้้านคลองลึึก จำำนวน ๒๕ คน และข้้ามจุุดผ่่านแดนถาวรช่่องจอม จำำนวน ๓๐ คน สามารถผ่่านด่่านมารัับการตรวจคััดกรอง และเข้้า สถานกัักกัันโรคได้้ตามลำำดัับ โดยขั้้�นตอนก่่อนและหลัังเข้้ามาในราชอาณาจัักร ได้้ปฏิิบััติิตาม มาตรการตามคำำ สั่่�งศููนย์์บริิหารสถานการณ์์การแพร่่ระบาดของโรคติิดเชื้้�อไวรััสโคโรนา ๒๐๑๙ (โควิิด–๑๙) ที่่� ๘/๒๕๖๓ เรื่่�อง แนวปฏิิบััติิตามข้้อกำำหนดออกตามความในมาตรา ๙ แห่่งพระราชกำำหนดการบริิหารราชการในสถานการณ์์ ฉุุกเฉิิน พ.ศ. ๒๕๔๘ (ฉบัับที่่� ๗) อย่่างครบถ้้วน ดัังรายละเอีียดตารางที่่� ๑ เมื่่อวัันที่่ ๙ ก.ค.๖๓ การประชุุมคณะกรรมการอำำนวยการ กรมความร่่วมมืือระหว่่างประเทศ และสถาบัันการศึึกษา เจ้้าของทุุนฯ ๓๔ สถาบััน ผ่่านระบบ Video Conference เมื่่�อสถานศึึกษาของไทยเปิิดภาคการศึึกษาในเดืือนกรกฎาคม โดยใช้้การจััดการศึึกษาแบบให้้นัักเรีียน สลัับกัันมาโรงเรีียน เพื่่�อลดความแออััดของสถานที่่� สามารถดำำเนิินไปได้้อย่่างราบรื่่�นราวหนึ่่�งสััปดาห์์ ในวัันที่่� ๙ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๖๓ พลเอก วิิชิิต ยาทิิพย์์ ในฐานะประธานคณะกรรมการอำำนวยการฯ และ กรมความร่่วมมืือ ระหว่่างประเทศ จึึงได้้เชิิญสถาบัันการศึึกษาเจ้้าของทุุนจำำนวน ๓๔ สถาบััน เข้้าร่่วมประชุุม เพื่่�อทำำการสรุุป แผนการปฏิิบััติิขั้้นสุ�ุดท้้าย และซัักซ้้อมความเข้้าใจเกี่่�ยวกัับการเตรีียมความพร้้อมนัักเรีียนทุนุฯ โดยจััดลำำดัับตาม ความเร่่งด่่วนทางการศึึกษา โดยเฉพาะในนัักเรีียนกลุ่่มแรก จำำนวน ๕๕ คนที่่�มีีความจำำเป็็นที่่�จะต้้องเดิินทางเข้้า มาเรีียนภาษาไทย

80 ตารางที่่� ๑ แนวปฏิิบััติิตามข้้อกำำหนดออกตามความในมาตรา ๙ แห่่ง พ.ร.ก. การบริิหารราชการใน สถานการณ์์ฉุุกเฉิิน พ.ศ. ๒๕๔๘ (ฉบัับที่่� ๗) ช่วงการปฏิบัติ การดำ เนินการ หน่วยงานรับผิดชอบ ก่่อนออกเดิินทาง หนังสือรับรองค่าใช้จ่ายในการดูแล สุขภาพหรือรักษาพยาบาล ตลอดจน ค่าใช้จ่ายอื่นๆ สถาบันการศึกษาเจ้าของทุน ออก Certificate of Entry (COE) และวีซ่า สถานเอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงพนมเปญ ใบรับรองแพทย์ - Fit to Travel Health Certifi- cate - Health Certificate - Medical certificate COVID–19 results ๗๒ ชั่วโมงก่อนการเดินทาง กระทรวงศึกษาธิการ เยาวชน และ การกีฬา ราชอาณาจักรกัมพูชา แบบฟอร์ม ตม.๖ และแบบฟอร์ม ด่านควบคุมโรคระหว่างประเทศ ตม.๘ คณะกรรมการอำนวยการฯ สถานที่กักกันโรค Organizational Quarantine (OQ) วิทยาลัยโพธิวิชชาลัย มหาวิทยาลัย ศรีนครินทรวิโรฒ จังหวัดสระแก้ว โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช สระแก้ว และโรงพยาบาลวัฒนานคร มณฑลทหารบกที่ ๑๙ Alternative Local Quarantine (ALQ) โรงแรมล้านช้าง มหาวิทยาลัยราชภัฏ สุรินทร์โรงพยาบาลสุรินทร์ มณฑลทหารบกที่ ๒๕ ออกเดินทางเข้าสถาบันการศึกษา หนังสือรับรองการกักกันโรค สาธารณสุขจังหวัด