๒
ก
คำนำ
ในโอกาสท่ี สมเด็จพระกนษิ ฐาธิราชเจ้า กรมสมเดจ็ พระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
ทรงบรรยาย เรอ่ื ง “การพัฒนาเด็กและเยาวชนหลังโควิด 19” ว่า ตงั้ แต่ตามเสด็จพระบาทสมเดจ็ พระบรม–
ชนกาธิเบศร มหาภูมพิ ลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจา้ สริ กิ ิต์ิ พระบรมราชนิ นี าถ
พระบรมราชชนนพี ันปีหลวง จนเกดิ สถานการณ์โควดิ 19 การทางานมา 50 ปี ไมเ่ คยเห็นนักเรียน เรยี นยาก
อย่างนี้ โรงเรียนก็ปิด เข้าไม่ได้ การเดินทางก็ยากลาบาก แต่ก็ไม่ได้เดือดร้อนเฉพาะประเทศไทย
ต่างประเทศ ก็ลาบากยงิ่ กวา่ เรา ดังนนั้ ทกุ คนตอ้ งปรับตัว
ในการนี้ สานกั งานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาประจวบครี ีขันธ์ เขต 1 เหน็ ความสาคัญ
ของการพัฒนาการอ่านและการเขียนของนักเรียน เพ่ือร่วมสนองในพระราชดาริดังกล่าว จึงได้จัดทา
“คู่มือพัฒนาการอ่านและการเขียนภาษาไทย” ชุดน้ีข้ึน ตามนโยบาย “เด็กไทยวิถีใหม่ อ่านออกเขียนได้
ทุกคน” ประกอบด้วย
1. ค่มู ือพัฒนาการอา่ นและการเขียนภาษาไทย ช้ันประถมศกึ ษาปที ี่ 1
2. คู่มอื พัฒนาการอา่ นและการเขยี นภาษาไทย ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 2
3. ค่มู ือพัฒนาการอ่านและการเขยี นภาษาไทย ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 3
4. คู่มือพัฒนาการอ่านและการเขยี นภาษาไทย ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 4
5. คมู่ ือพัฒนาการอา่ นและการเขยี นภาษาไทย ช้ันประถมศึกษาปีที่ 5
6. ค่มู อื พฒั นาการอา่ นและการเขยี นภาษาไทย ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี 6
โดยเล่มน้ีเป็น “คู่มือพัฒนาการอ่านและการเขียนภาษาไทย ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 4” เพ่ือเป็นแนวทางใน
การจดั การเรียนรู้สาหรบั ครูผู้สอนภาษาไทย ในการแก้ปัญหานักเรียนท่ีอา่ นไม่ออกเขยี นไม่ไดด้ ว้ ย จดั ทาข้ึน
โดยคณะทางาน ประกอบด้วย ผู้ทรงคุณวุฒิทางด้านการสอนภาษาไทย ศึกษานิเทศก์ท่ีรับผิดชอบ
ภาษาไทย ครูผู้สอนภาษาไทย ที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญในการจัดการเรียนการสอนภาษาไทย และการวัด
และประเมินผล ซ่ึงครูผู้สอนหรือผู้ท่ีสนใจสามารถนาไปใช้ในการพัฒนาซ่อมเสริม โดยใช้เป็นแนวทางการ
สอนอ่านเขียนภาษาไทยแก่นักเรียน ในวัยประถมศึกษา และซ่อมเสริมนักเรียนที่มีปัญหาอ่านไม่ออกเขียน
ไมไ่ ด้ โดยสามารถนาไปปรับใช้ให้เหมาะสมกับบริบทของสถานศกึ ษาได้เปน็ อย่างดี
ในโอกาสน้ี ขอขอบคณุ ผู้ทรงคณุ วุฒิ คณะทางาน และผู้ทีม่ ีส่วนเก่ียวข้องทไี่ ดร้ ่วมจัดทาและให้
ข้อเสนอแนะในการจัดทาคู่มือเล่มนี้ และหวังเป็นอย่างย่ิงว่า “คู่มือพัฒนาการอ่านและการเขียนภาษาไทย
ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 4” นี้ จะเปน็ แนวทางในการพัฒนาการอ่านการเขียนของนักเรยี น เพ่ือใหเ้ กดิ ประโยชน์
สูงสุดกับผู้เรียนเป็นสาคัญ หากมีข้อเสนอแนะประการใด โปรดแจ้งสานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษา
ประถมศึกษาประจวบคีรีขนั ธ์ เขต 1 เพือ่ เปน็ ขอ้ มูลการพัฒนาตอ่ ไป
พฤศจกิ ำยน 2564
สำนกั งำนเขตพืน้ ทกี่ ำรศกึ ษำประถมศกึ ษำประจวบคีรีขนั ธ์ เขต 1
ข
แนวทำงกำรใช้คู่มือพฒั นำกำรอ่ำนและกำรเขยี นภำษำไทย
ช้นั ประถมศึกษำปีท่ี ๔
สานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาประจวบคีรีขันธ์ เขต 1 จัดทา “คู่มือการพัฒนา
การอา่ นและการเขยี นภาษาไทย” ชุดนข้ี น้ึ เพอื่ ขับเคล่ือนตามนโยบาย “เด็กไทยวถิ ีใหม่ อ่านออกเขยี นได้
ทุกคน” ประกอบด้วย
1. คู่มอื พัฒนาการอา่ นและการเขียนภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 1
2. คมู่ อื พฒั นาการอ่านและการเขียนภาษาไทย ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 2
3. คมู่ อื พัฒนาการอา่ นและการเขยี นภาษาไทย ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 3
4. คู่มือพัฒนาการอา่ นและการเขียนภาษาไทย ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ 4
5. คู่มือพัฒนาการอา่ นและการเขยี นภาษาไทย ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 5
6. คมู่ ือพฒั นาการอ่านและการเขยี นภาษาไทย ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี 6
โดยมีวัตถปุ ระสงค์
1. เพ่ือเสริมสร้างทักษะการอ่าน การเขียนภาษาไทย และสร้างบรรยากาศในการเรียนรู้
ให้กบั เดก็ นกั เรยี นในสงั กัด ใหส้ ามารถอ่านออกเขียนได้
2. เพ่ือจัดทาคู่มือ (ตารา/แผนการเรียนการสอน) สนับสนุนการพัฒนาการเรียนรู้เด็ก
นักเรยี นและเยาวชน
3. เพอื่ สรา้ งความตระหนักรูใ้ นการใชภ้ าษาไทย
4. เพื่อให้ผู้ปกครอง ผ้นู าชุมชน ผ้นู าศาสนา และประชาชนในพนื้ ทีไ่ ดม้ สี ่วนร่วมในกจิ กรรม
5. เพื่อส่งเสริมให้ครูผู้สอนจัดกระบวนการเรียนรู้ท่ีส่งเสริมและพัฒนาการแก้ปัญหาด้าน
การอา่ นและการเขยี น โดยมีกล่มุ เปา้ หมาย กลมุ่ นักเรียนและเยาวชนทอ่ี ่านไมอ่ อก/เขยี นไม่ได้ในระดับ ชน้ั
ป.๑ – ป.๖ จาแนกรายชน้ั และรายโรงเรยี น
โดยมีรายละเอยี ดดงั นี้
คู่มือพัฒนาการอ่านและการเขียนภาษาไทย ช้ันประถมศึกษาปีที่ ๔ ประกอบด้วย ส่วน
สาคญั 3 สว่ น คือ
ส่วนท่ี 1 ความรู้สาหรับครู เปน็ ส่วนทใ่ี ห้ความรู้ความเข้าใจ เป็นการเตรียมความรู้ให้แก่ครู
เพ่ือใหม้ คี วามรู้ความเขา้ ใจสาระสาคญั หลักการของเรือ่ งทส่ี อนอย่างถูกตอ้ งตามหลกั วิชาการ
ส่วนท่ี 2 แนวทางการจัดการเรียนรู้ แบบฝกึ ทกั ษะ และการวัดและประเมินผลการเรียนรู้
เพื่อให้ผสู้ อนได้ใชเ้ ป็นแนวทางในการจดั การเรยี นรู้
ส่วนที่ 3 แนวทางการวัดและประเมินผลประจาหน่วย เพ่ือตัดสินว่าหลังการจดั การเรยี นรู้
ครบตามหน่วยนนั้ แล้ว ผเู้ รียนมีความรคู้ วามสามารถตามจุดประสงคก์ ารเรยี นรใู้ นหนว่ ยนน้ั ในระดบั ใด ซง่ึ
นาผลจากการวัดมาตรวจสอบความสามารถในการอ่านและเขียนในหน่วยนั้นๆ โดยจัดแบ่งเป็นหน่วยการ
สอนตามลาดบั ของการสอนภาษาไทยขนั้ พื้นฐาน เป็น ๑๒ หนว่ ย ไดแ้ ก่
ค
หน่วยท่ี 1 การอา่ นและเขยี นคาที่ผนั วรรณยกุ ต์
หน่วยที่ 2 การอ่านและเขียนมาตราตวั สะกด
หน่วยท่ี 3 การอา่ นและเขียนคาควบกล้า
หนว่ ยท่ี 4 การอ่านและเขียนอักษรนา
หนว่ ยที่ 5 การอา่ นและเขียนตัวการนั ต์
หน่วยท่ี 6 การอา่ นและเขียนคาทีใ่ ช้ ร หนั
หน่วยที่ 7 การอ่านและเขียนคาทใ่ี ช้ บัน และ บรร
หนว่ ยที่ 8 การอา่ นและเขยี นคาท่ใี ช้ ฤ และ ฤๅ
หน่วยท่ี 9 การอ่านและเขยี นคาทใ่ี ช้ ฑ
หน่วยท่ี 10 การอา่ นและเขยี นคาทม่ี าจากภาษาต่างประเทศ
หนว่ ยที่ 11 การอ่านจบั ใจความ
หนว่ ยที่ 12 การเขียนสอ่ื สาร
กำรใช้คมู่ อื พัฒนำกำรอำ่ นและกำรเขยี นภำษำไทย ชั้นประถมศกึ ษำปที ่ี ๔
ครูผู้สอนสามารถนาไปบูรณาการกับการเรียนการสอนภาษาไทยในชั้นเรียน และซ่อมเสริม
นักเรียน กรณีท่ีนักเรียนไม่สามารถบรรลุตวั ชี้วัดตามหลักสูตร ทั้งน้ี ครูผู้สอนสามารถคัดกรองเด็กนักเรียน
จากการเรียนการสอนในชั้นเรียนปกติ แลว้ พฒั นาเป็นรายบุคคล โดยดาเนนิ การดังน้ี
1. จัดกระบวนการเรยี นรู้ที่เนน้ การอ่านเขยี นถกู วิธี
2. จัดกจิ กรรมท่ีสนุกสนาน บทเพลง บทกลอน เกม ใชส้ ื่อนวตั กรรมท่ีหลากหลาย
3. สแกนนักเรียนทุกคน ทุกชั้น ทุกเดือน (วนิ จิ ฉยั สมรรถนะยอ่ ย)
4. ใชค้ มู่ ือครู แบบฝึกทกั ษะ และส่ือเสริม ซ่อมเสริมรายบคุ คล
5. ประเมินผลการพัฒนาและนาผลมาพฒั นาตอ่ ยอด
ง
สอนอยำ่ งไรใหอ้ ่ำนออก เขยี นได้
สำหรับนักเรยี นระดับช้นั ประถมศึกษำปีที่ ๔
การอ่านและการเขียนภาษาไทยเป็นทักษะพื้นฐานท่ีสะท้อนความสามารถในการเรียนรู้ของ
ผู้เรียน เป็นพฤติกรรมการรับและส่งสาร คือ ความรู้ ข้อมูล ข่าวสาร ความเช่ือ ทัศนคติ ประสบการณ์
ผ่านตัวอักษรหรือสัญลักษณ์ที่ผู้ส่งสารคือผู้เขียนได้เรยี บเรียงหรือได้กระทาไว้ การอ่านและการเขียนจึงถือ
เปน็ เครื่องมือสาคญั ที่ใช้ในการเสาะแสวงหาความรู้ สบื ค้นหาขอ้ มูล ข่าวสาร การร้แู ละการใช้วธิ อี ่านเขยี น
ท่ถี ูกตอ้ ง จึงจาเปน็ สาหรบั ทุกคนเพอ่ื การดารงชวี ิต และการประกอบอาชพี
การอ่านเป็นกระบวนการที่ซับซ้อน เด็กจะต้องรู้จักสัญลักษณ์ท่ีเป็นตัวอักษรไทย คือ
พยัญชนะ สระ และวรรณยุกต์ เพอ่ื นามาประสมแล้วสามารถเปล่งเสียงคาๆ น้นั และเข้าใจความหมาย
ของคา โดยโยงประสบการณ์ของตนเข้ามาช่วยเสริมให้เข้าใจยิ่งข้ึน ดังน้ัน การอ่านจึงเป็นส่ิงจาเป็นที่ครู
จะต้องสอนให้แก่เด็ก รู้วิธีการสอนหลายๆ แบบ ไม่มีวิธีการสอนใดเป็นสูตรสาเร็จ การสอนที่ดีจึงต้องใช้
วิธีสอนหลากหลาย วิธีผสมผสานกันตามความสามารถของเด็กแต่ละวัย และพิจารณาถึงความเหมาะสม
ของสภาพแวดล้อม การอ่านเป็นทักษะที่ครูจะต้องฝึกฝนให้เด็กจนเกิดความชานาญ และฝึกฝนอย่าง
ตอ่ เนอื่ ง สมา่ เสมอ โดยมีวัตถปุ ระสงค์ในการอ่าน คอื
1. อา่ นเพื่อจบั ประเดน็ สาคญั ของเรอื่ ง
2. อา่ นเพอ่ื ตอ้ งการรู้รายละเอยี ด
3. อา่ นเพือ่ ตอบคาถามสิง่ ทอ่ี ยากรู้
4. อา่ นเพอ่ื ยอ่ หรอื เรียบเรยี งเร่อื งใหก้ ระชบั
5. อ่านเพอ่ื สรปุ หลกั เกณฑ์ แนวคิด หรอื แก่นของเรื่อง
6. อ่านเพื่อคาดคะเน หรือคาดหวงั ผลที่ได้
7. อา่ นเพื่อให้รคู้ ุณค่า และเกิดความซาบซึ้งในเรื่องทอ่ี า่ น
8. อ่านเพอ่ื ประเมนิ ความถกู ตอ้ ง ใช้วจิ ารณญาณไตร่ตรอง
ทักษะกำรอ่ำนที่ครตู ้องสอนให้แกเ่ ด็ก
๑. การอ่านคาและรคู้ วามหมายของคา น่ันคือให้เด็กอ่านออกเปน็ คาและเข้าใจความหมาย
ของคาน้ัน ซ่งึ เปน็ ทักษะเบอื้ งตน้ คอื สอนให้เดก็ อ่านออก
2. การอ่านจับใจความ เม่ือเด็กอ่านออกเป็นคา เป็นวลี และเป็นประโยคได้แล้ว จะต้อง
เข้าใจในส่ิงที่อ่าน บอกได้ว่าใครทาอะไร ที่ไหน อย่างไร ในเร่ืองที่อ่าน เล่าเรื่องได้ สรุปเร่ืองได้ น่ันคือ
การสอนใหเ้ ด็กอ่านเป็น
3. การอา่ นออกเสียงให้ชัดเจนถูกต้อง โดยเฉพาะคาท่ีออกเสยี ง ร ล คาควบกล้า คาที่มี
อกั ษรนา รู้จักจังหวะในการอา่ นใหถ้ กู วรรคตอน ฝกึ จนอ่านคลอ่ ง
4. การอ่านเพ่ือศึกษาหาความรู้ รู้จกั วธิ คี ้นคว้าความรู้จากแหล่งข้อมูลต่างๆ ทกั ษะนเ้ี หมาะ
ทจี่ ะใชก้ บั เดก็ ในชนั้ ประถมปลายไปจนถงึ ชัน้ ทีส่ ูง
5. ฝึกให้เด็กมีนิสัยรักการอ่าน ครูจัดบรรยากาศในช้ันเรียนเพื่อกระตุ้นให้เด็กอ่านหนังสือ
จัดกิจกรรมต่างๆ ที่เชิญชวนให้เด็กอยากอ่าน ข้อสาคัญคือ ครูต้องเป็นตัวอย่างที่ดีแก่เด็ก อ่านหนังสือ
หลากหลาย นามาเลา่ ใหเ้ ด็กฟัง
จ
6. การอ่านเพื่อให้คุณค่าและเกิดความซาบซึ้ง น่นั คือ การสอนอ่านวรรณคดีและวรรณกรรม
สาหรับเด็ก ให้เด็กมองเห็นประโยชน์ที่ได้รับจากการอ่าน เพื่อนามาใช้ในชีวิตประจาวัน ให้เด็กรู้รสไพเราะ
ของการอา่ นร้อยกรองตา่ งๆ การอา่ นวรรณคดีท่ีจดั ไวใ้ หเ้ ดก็ แตล่ ะช้นั เพ่อื ให้เห็นความงดงามของภาษา
วธิ กี ำรสอนอำ่ น
การสอนให้อ่านออกเขียนได้มีหลายวิธี ครูไม่ควรยึดวิธีใดวิธีหน่ึง ควรผสมผสานหลายวิธี
จนสามารถทาให้เดก็ อ่านออกเขียนได้
1. สอนโดยวิธีประสมอักษร เป็นการสอนที่ใช้กันมาต้ังแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ที่แสดงถึง
ภมู ปิ ญั ญาการสอนอ่านแบบไทย ซึ่งทาใหเ้ ด็กอ่านหนังสือไทยได้แตกฉานวธิ ีหน่ึง วธิ ีสอนแบบนี้เปน็ การนา
พยญั ชนะ สระ วรรณยกุ ต์ มาประสมกัน แล้วฝกึ อ่านแบบแจกลูก การอ่านแบบสะกดคา เป็นการสอน
อ่านท่ีเน้นการฟังเสียงของพยัญชนะต้น สระ ตัวสะกด และวรรณยุกต์ ท่ีนามาประสมกันเป็นคา เมื่อ
ฝึกฝนบ่อยๆ จนชินหู ก็จะอ่านได้ถูกต้องแม่นยา การอ่านแบบแจกลูก เป็นการอ่านโดยยึดพยัญชนะต้น
เปน็ หลัก ยึดสระเปน็ หลัก หรอื ยึดสระและตัวสะกดเป็นหลกั หลกั การสอนอ่านเขียนแบบแจกลูกสะกดคา
คือ ข้ันท่ี ๑ สอนให้เห็นรูป ข้ันท่ี ๒ สอนให้รู้จักเสียง ขั้นที่ ๓ สอนให้อ่านสะกดคา ขั้นที่ ๔ สอนให้อ่าน
แจกลูก ขน้ั ท่ี ๕ สอนให้อ่านทบทวน ขนั้ ที่ ๖ สอนให้เขยี นสะกดคา โดยมีลาดับข้นั ของเนื้อหาในการสอน
ใหอ้ า่ นออกเขยี นได้แบบแจกลูกสะกดคา ประกอบดว้ ย
1) สอนใหร้ ู้จักพยัญชนะ
2) สอนใหร้ ูจ้ กั สระ
3) สอนใหส้ ะกดคา แจกลกู คาในแม่ ก กา
4) สอนให้ผันวรรณยุกตค์ าในแม่ ก กา
5) สอนใหอ้ ่านเขยี นคาท่มี ีตวั สะกดตรงตามมาตรา
6) สอนให้ผันวรรณยุกตค์ าท่มี ีตัวสะกดตรงตามมาตรา
7) สอนให้อ่านเขียนคาท่ีสะกดไมต่ รงมาตรา
8) สอนให้อา่ นเขยี นคาควบกล้า
9) สอนให้อา่ นเขียนคาท่ีมีอักษรนา
10) สอนใหอ้ ่านเขียนคาทีม่ ตี วั การันต์ ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ และคาทีม่ ลี กั ษณะพเิ ศษ
ขอ้ ควรคำนึงในกำรสอนสะกดคำแจกลกู
๑) เด็กจะสามารถอ่านสะกดคาแจกลูกได้ เมอื่ รู้จักและออกเสียง “เสียงพยัญชนะ”
และ “เสียงสระ” ได้ถูกต้องแล้ว ทั้งนี้เพราะปัญหาของเด็กที่อ่านสะกดคาแจกลูกไม่ได้ เกิดจากไม่รู้จัก
หรือไม่แมน่ ในเสยี งพยญั ชนะและเสียงสระ ดังน้นั ก่อนที่จะสอนอา่ นสะกดคาแจกลกู แต่ละคร้ัง ครูจะตอ้ ง
ตรวจสอบทบทวนให้เดก็ แม่นในเสยี งพยัญชนะและเสยี งสระทจี่ ะสอนเสยี ก่อนทกุ คร้ัง
๒) ให้เรม่ิ ต้นทกี่ ารสอนอ่านสะกดคาก่อน เมื่อเหน็ วา่ สามารถอ่านสะกดคาไดถ้ ูกต้อง
แล้ว จงึ คอ่ ยฝึกใหแ้ จกลกู เพอ่ื ให้เกิดความคลอ่ งในการอา่ นคากลุม่ นั้นๆ
๓) ให้เร่มิ ตน้ ท่กี ารอ่านสะกดคา อา่ นแจกลกู ก่อน เม่ือเหน็ ว่าสามารถอ่านได้ถูกต้อง
แล้ว จงึ ให้ฝึกเขยี นสะกดคา เขียนแจกลูก เพื่อใหเ้ กิดความคล่องในการอ่านการเขียนตอ่ ไป
๔) กิจกรรม “เขียนตามคาบอก” และ “คัดลายมือ” เป็นกิจกรรมที่สามารถใช้
ฝกึ ฝนใหเ้ กดิ ความแม่นยา และคงทนในการอ่านการเขียน จงึ ควรนามาใช้หลังการอ่านเขียนสะกดคาแจกลูก
ทกุ คร้ัง
ฉ
2. สอนด้วยการเดาคาจากภาพ หรือการสอนอ่านจากภาพ เด็กเริ่มหัดอ่านจากรูปภาพ
กอ่ น แล้วจงึ นาไปสู่การอ่านจากตวั อักษร รปู ภาพจะเปน็ สิ่งชแ้ี นะใหเ้ ด็กอ่านคานน้ั ได้
3. สอนอ่านจากรูปร่างของคา เม่ือเด็กเห็นรูปร่างของคาโดยส่วนรวมก็จะจาได้ แล้วจะ
นาไปเปรียบเทียบกับคาที่เคยอ่านออกแล้ว คาใดท่ีมีรูปร่างคล้ายคลึงกันก็สามารถเดาและเทียบเสียงได้ว่า
อ่านอย่างไร การสอนแบบน้ี ครูต้องตีกรอบคาท่ีทาให้เด็กสามารถมองเห็นรูปร่างคาได้อย่างชัดเจน เน้น
การฝึกใหเ้ ดก็ สงั เกตรูปร่างของคา
4. สอนด้วยการเดาคาจากบริบทหรือคาท่ีอยู่แวดล้อม สาหรับเด็กมักจะใช้บริบทที่เป็น
ปริศนาคาทาย หากครูต้องการให้เด็กอ่านคาใด ก็สร้างปริศนาคาทาย เมื่อเด็กทายคาได้ถูก ก็สามารถ
อ่านคานัน้ ออก
5. สอนอ่านโดยให้รู้หลักภาษา วิธีนี้เด็กจะรู้หลักเกณฑ์ของภาษา เพื่อการอ่านการเขียน
ตามทีบ่ รรจุไว้ในหลกั สตู ร เช่น อักษร ๓ หมู่ สระเสียงเดีย่ ว สระเสียงประสม มาตราตัวสะกด การผนั
วรรณยกุ ต์ การอ่านคาควบกลา้ การอ่านอกั ษรนา ฯลฯ วิธีนจี้ ึงต้องหาวธิ ีสอนท่ีหลากหลาย จัดกิจกรรม
ที่น่าสนใจ ให้เด็กเรียนรู้หลักภาษาที่ง่ายๆ ด้วยวิธีง่ายๆ ที่ทาให้เด็กสนุกสนาน กิจกรรมท่ีเด็กชอบ เชน่
เลา่ นิทาน ร้องเพลง เล่นเกม ฯลฯ
6. สอนอ่านตามครู วิธนี ีเ้ ปน็ การสอนท่งี ่าย ครูสว่ นใหญ่ชอบมาก ถา้ ครูไม่คิดพิจารณาให้ดี
วา่ เมอ่ื ใดควรสอนดว้ ยวิธีน้ี จะเป็นอันตรายต่อเด็ก ครูจะใช้วิธนี ้ตี ่อเมื่อเป็นคายาก คาทม่ี ีตวั สะกดแปลกๆ
และครูได้ใช้วิธีอื่นแล้วเด็กยังอ่านไม่ได้ ครูอาจใช้วิธีน้ีได้ โดยครูอ่านนาแล้วให้นักเรียนอ่านตาม เม่ือเด็ก
อ่านได้แล้วจึงฝึกให้อ่านเป็นกลุ่ม เป็นรายบุคคล การอ่านบทร้อยกรองน้ัน ครูจาเป็นต้องอ่านนาก่อน
เพ่อื ใหร้ ู้จังหวะและลลี าการอ่านบทรอ้ ยกรอง ตามประเภทของคาประพันธน์ นั้ ๆ
วิธีการสอนท้ัง 6 วิธีนี้ ครูควรนาไปประยุกต์ใช้ให้ผสมผสาน ให้เหมาะสมแก่วัยของเด็ก
จะทาให้เดก็ อ่านออก อา่ นเก่ง ตอ่ ไปครจู ึงสอนอา่ นวลี ประโยค ขอ้ ความ เร่อื งราวสั้นๆ และการฝกึ การ
อา่ นจับใจความในลาดบั ตอ่ ไป
ช
สำรบญั หนำ้
ก
คำนำ ข
แนวทำงกำรใช้ค่มู อื พฒั นำกำรอ่ำนและกำรเขียนภำษำไทย ช้ันประถมศกึ ษำปที ี่ ๔ ง
สอนอยำ่ งไรให้อำ่ นออกเขียนได้ ชั้นประถมศกึ ษำปที ่ี ๔ ๑
หน่วยที่ 1 การอา่ นและเขยี นคาท่ผี นั วรรณยุกต์ ๑๓
หน่วยท่ี 2 การอา่ นและเขยี นมาตราตัวสะกด ๒๑
หนว่ ยที่ 3 การอา่ นและเขยี นคาควบกลา้ ๓๒
หน่วยท่ี 4 การอ่านและเขียนอักษรนา ๕๑
หน่วยท่ี 5 การอ่านและเขยี นตวั การันต์ ๖๕
หนว่ ยท่ี 6 การอ่านและเขยี นคาท่ีใช้ ร หัน ๘0
หน่วยที่ 7 การอา่ นและเขียนคาทใี่ ช้ บนั และ บรร 88
หนว่ ยท่ี 8 การอา่ นและเขยี นคาที่ใช้ ฤ และ ฤๅ 95
หน่วยที่ 9 การอ่านและเขียนคาที่ใช้ ฑ
หนว่ ยท่ี 10 การอ่านและเขียนคาท่ีมาจากภาษาต่างประเทศ ๑02
หนว่ ยท่ี 11 การอ่านจับใจความ ๑10
หน่วยที่ 12 การเขยี นสื่อสาร ๑๕2
เอกสำรอำ้ งองิ 178
คณะทำงำน 180
๑
หน่วยที่ 1 กำรอ่ำนและเขียนคำที่ผันวรรณยุกต์
อักษรสำมหมู่ หรือ ไตรยางศ์ คือ ระบบการจัดหมวดหมู่อักษรไทย (พยัญชนะ)
ตามลักษณะการผันวรรณยุกตข์ องพยญั ชนะแต่ละหมวด
กำรจัดหมวดอักษรสำมหมู่หรือไตรยำงศ์ แบ่งพยัญชนะไทยออกเป็น 3 ประเภท
ดังน้ี
อักษรกลำง มี 9 ตัว ได้แก่ ก จ ฎ ฏ ด ต บ ป อ
หลกั กำรจำ ไก่ (ก) จกิ (จ) เดก็ (ด) ตาย (ต) เด็ก(ฎ=เสยี ง ด) ตาย (ฏ=เสียง ต)
บน (บ) ปาก (ป) โอง่ (อ)
อักษรสูง มี 11 ตัว ได้แก่ ข ฃ ฉ ฐ ถ ผ ฝ ศ ษ ส ห
หลกั กำรจำ ขวด (ฃ) ของ (ข) ฉัน (ฉ) หอ่ (ห) ผา้ (ผ) ใส่ (ส) ถงุ (ถ)
ฝาก (ฝ) เศรษฐี (ศ ษ ฐ)
* ฃ เลกิ ใช้แลว้ นะเดก็ ๆ
อักษรต่ำ แบ่งเป็น อกั ษรต่าคู่กับอักษรตา่ เดยี่ ว มที ้งั หมด 24 ตวั ไดแ้ ก่ ค ฅ ฆ ง ช ซ
ฌญฑฒณทธนพฟภมยรลวฬฮ
อกั ษรต่ำคู่ อกั ษรสงู อกั ษรตำ่ เดยี ว มี ๑๐ ตัว ง ญ น ย ณ
คฅฆ ขฃ รวมฬล
ชฌ ฉ หลกั กำรจำ งู (ง) ใหญ่ (ญ) นอน (น)
ซ ศษส อยู่ (ย) ณ (ณ) รมิ (ร) วัด (ว)
ฑฒทธ ฐถ โม (ม) ฬี (อ่านว่า ลี) โลก (ล)
พภ ผ
ฟ ฝ * ฅ เลิกใช้แลว้ นะเด็กๆ
ฮ ห
๒
กำรผนั อักษร คือ การออกเสียงพยางค์ที่ใช้พยญั ชนะตัวเดียวกันและสระเสยี งเดียวกัน
แต่เสยี งวรรณยกุ ต์จะเปลี่ยนไป โดยวรรณยกุ ต์มีทงั้ หมด 4 รูป 5 เสียง ไดแ้ ก่ สามญั เอก
โท ตรี จัตวา เช่น ปา ป่า ปา้ ป๊า ป๋า
เสียง กำรผันอักษรกลำง (สระเสียงยาว) จตั วำ
อกั ษรกลาง ผนั ไดค้ รบ ๕ เสียง คือ สามญั เอก โท ตรี จัตวา ก๋า
จา๋ น
สำมัญ เอก โท ตรี ด๋วง
กา ก่า กา้ กา๊
จาน จ่าน จา้ น จ๊าน
ดวง ด่วง ด้วง ด๊วง
กำรผนั อักษรสงู (สระเสียงยาว)
ผันได้ ๓ เสียง คือ เสยี งเอก เสยี งโท เสยี งจัตวา
เสยี ง สำมญั เอก โท ตรี จตั วำ
อักษรสูง
- ขา่ ขา้ - ขา
- เสื่อ เส้อื - เสือ
- โห่ โห้ - โห
** เสียงจตั วา (+) ไมม่ ีรูปวรรณยุกต์นะเด็กๆ **
กำรผนั อักษรตำ่ (สระเสียงยาว)
ผนั ได้ ๓ เสยี ง คือ เสยี งเอก เสยี งโท เสยี งจัตวา
เสยี ง สำมัญ เอก โท ตรี จตั วำ
-
ทอ - ทอ่ ทอ้ -
-
อกั ษรตา่ คา - ค่า ค้า
แม - แม่ แม้
** อักษรต่า เม่อื นามาผนั รูปวรรณยกุ ตแ์ ละเสยี งวรรณยกุ ต์ จะไมต่ รงกนั เช่น
ทอ ไม่มีรูปวรรณยกุ ต์ เสียงสามญั
ทอ่ รปู วรรณยุกต์เอก แต่เสียงวรรณยกุ ต์โท
ทอ้ รูปวรรณยกุ ต์โท แตเ่ สียงวรรณยกุ ต์ตรี
๓
ทบทวนควำมรู้ก่อนเรยี น
คำเป็น คือ คาที่ประสมด้วยสระเสียงยาวและสะกดด้วยมาตราตัวสะกดแม่กน (น)
แม่กม (ม) แม่เกย (ย) แม่เกอว (ว) แม่กง (ง) (วิธีจา คาเปน็ ทอ่ งว่า นม-ยวง ) หรือจะประสม
ดว้ ยสระเสียงยาว ไม่มตี วั สะกด
คำตำย คือ คาที่ประสมด้วยสระเสียงส้ัน หรือคาท่ีสะกดด้วยมาตราตัวสะกดแม่กก
แม่กด แม่กบ (วธิ จี า คาตาย ทอ่ งวา่ กบด)
ตำรำงกำรผันเสียงวรรณยกุ ต์ (คำเป็น คำตำย)
อักษร เสียง สำมัญ เอก โท ตรี จัตวำ
ก๋า
อกั ษรกลำง คำเป็น ผนั กา ก่า กา้ ก๊า ก๋า
ได้ 5 เสยี ง ขา
-
อักษรกลำง คำตำย ผนั - กะ ก้ะ กะ๊ -
ได้ 4 เสยี ง ค๋ะ
โคก๋
อกั ษรสูง คำเป็น ผนั - ข่า ข้า -
ได้ 3 เสียง
อกั ษรสูง คำตำย ผนั - ขะ ข้ะ -
ได้ 2 เสียง
อักษรต่ำ คำเปน็ ผัน คา - ค่า ค้า
ได้ 3 เสียง
อกั ษรต่ำ คำตำย ผัน - - ค่ะ คะ
เสยี งสน้ั ได้ 3 เสยี ง
อักษรต่ำ คำตำย ผนั - - โคก โคก้
เสยี งยำว ได้ 3 เสียง
๔
เทคนิคชว่ ยจำ กำรผันเสียงวรรณยุกต์
ทม่ี ำ : บริษัท อักษร เอ็ดดเู คชัน่ จำกดั (มหำชน)
๕
แบบฝึกทักษะที่ 1
คำช้ีแจง เลอื กคามาเติมลงในช่องว่างใหเ้ ปน็ ประโยคท่ีสมบรู ณ์และฝึกอา่ น
เข้ียว ฝงู ผ้ึง ถ่ำยรูป เต้ำหู้ เหยี่ ว
ใส่เส้อื เผ่อื แผ่ หงุ ข้ำว หิง่ หอ้ ย ไขห้ วดั
๑. หมาป่ามี..............................ยาวมาก
๒. ..............................บินมาตอมเกสรดอกไม้
๓. พ่อซอ้ื กลอ้ ง..............................ตัวใหม่ใหฉ้ ัน
๔. นา้ ..............................ทามาจากถ่ัวเหลือง
๕. ไพลนิ เปน็ ..............................มนึ หัวและอาเจยี น
๖. นุน่ ..............................สชี มพไู ปเทยี่ วทะเล
๗. ฝา้ ยเป็นคนทีม่ นี ้าใจดรี ู้จักเออื้ เฟอื้ ..............................
๘. แมซ่ อ้ื หม้อ..............................มาใหม่
๙. ..............................เป็นแมลงชนดิ หนงึ่
๑๐. คุณยายมีผิวหนา้ ..............................ยน่
รวม..........................คะแนน
๖
แบบฝึกทักษะที่ ๒
คำชี้แจง เลือกคามาเติมลงในช่องว่างใหเ้ ป็นประโยคที่สมบรู ณ์และฝกึ อ่าน
๑. ................ดีจะไมร่ ือ้ ................กระเป๋าของผ้อู ่นื (คน, ค่น, ค้น)
๒. แม่............ใจท่ีชา่ งซ่อม............น้าไม่ได้ จงึ กลบั ไป............ผ้าต่อ (ทอ, ทอ่ , ทอ้ )
๓. แม่จัดดอกไม้ใส.่ ...............ถวายพระ (พาน, พา่ น, พ้าน)
๔. น้องเขยี นเลข................แลว้ หัวเราะ................ (ฮ่าฮา่ , ห้า)
๕. ฉนั ................อาขยานข้าง................รอ่ งในสวน (ทอง, ทอ่ ง, ท้อง)
๖. พอ่ นา................ไปให้ช่าง................บ้านไว้กินขา้ ว (ซ่อม, สอ้ ม)
๗. การ................กนั ไมม่ คี ุณ................อะไรเลย (ค่า, ฆ่า)
๘. แมบ่ อกวา่ ................ค่าแลว้ อย่าออกไปเลน่ ท่ี................นา้ (ทา่ , ถา้ )
๙. ................ปีนตน้ ไม.้ ...............ลาธาร (ขา้ ง, ค่าง)
๑๐. แม.่ ...............เผาไม้ จนเหลอื แค.่ ...............ถ่าน (เถา้ , เฒา่ )
รวม...........................คะแนน
๗
แบบฝึกทักษะท่ี 3
คำช้ีแจง เตมิ วรรณยกุ ตใ์ ห้เปน็ คาทีม่ ีความหมายและฝึกอ่าน
๑. ทองเทียว เขมแขง็ หิวขาว
๒. ขามถนน ผองใส ขีผึง
๓. หามเขา ขนึ บาน เขมขน
๔. แผนกระดาษ วิงแขง เผือแผ
๕. หงิ หอย ทอแท เสือผา
๖. รานคา เตาหู ไขหวัด
๗. ชางไม เลยี งดู ทองจา
๘. รองเพลง ลางมือ ทางโคง
๙. ฟอนรา แนนแฟน แวนตา
๑๐. ออนนอม ซุมซอม ยอมผา้
รวม...............................คะแนน
๘
แบบทดสอบประจำหน่วยที่ 1
คำชแ้ี จง นาคาทก่ี าหนดให้เตมิ ลงในชอ่ งว่างให้ถูกต้องตามความหมาย (ข้อละ ๑ คะแนน)
ทอง ยนื ยน่ื รงุ้ ท้อง
รุง่ ใคร ร้นื ใคร่ ชื้น
ใช่ ใช้ ทอ่ ง ร่ืน ช่นื
…………….(1) ฟา้ วนั น้ีเปน็ สีทองผ่องใส ................(๒) เห็นกจ็ ะหยุดยืน ................(๓)
ชมความงาม กุ๊กกิ๊ก................(๔) มองดู .................(๕) กินน้า อยากจะ................(๖) มือไป
สมั ผัส แตก่ ไ็ ดแ้ ค่จินตนาการ
กกุ๊ กิ๊กมัวแตเ่ ล่นจนลืมวา่ แม.่ ..............(๗) ไปซื้อของ แลว้ ยงั ต้องรีบกลบั ไป...............(๘)
อาขยานอีก กุ๊กก๊ิกจึงรีบวิ่งไปซื้อของให้แม่ วัน................(๙) ขึ้น อากาศ................(๑๐)
ทาใหก้ ุก๊ ก๊กิ เปน็ หวดั จงึ ตอ้ งหยดุ เรียน ๑ วัน เพอ่ื รกั ษาตวั
รวม......................คะแนน
๙
เฉลย
แบบฝกึ ทักษะท่ี ๑
คำช้ีแจง เลอื กคามาเติมลงในชอ่ งว่างให้เป็นประโยคท่สี มบูรณ์และฝกึ อ่าน
เขี้ยว ฝงู ผ้งึ ถำ่ ยรปู เต้ำหู้ เหี่ยว
ใส่เส้อื เผ่อื แผ่ หุงข้ำว หิ่งห้อย ไขห้ วดั
๑. หมาปา่ มี........เขี้ยว........ยาวมาก
๒. ........ฝงู ผึ้ง........บินมาตอมเกสรดอกไม้
๓. พอ่ ซือ้ กลอ้ ง........ถ่ายรูป........ตัวใหม่ให้ฉนั
๔. น้า........เต้าหู้........ทามาจากถว่ั เหลือง
๕. ไพลนิ เป็น........ไข้หวดั ........มนึ หัวและอาเจยี น
๖. นนุ่ ........ใสเ่ ส้ือ........สีชมพูไปเท่ยี วทะเล
๗. ฝา้ ยเปน็ คนทมี่ นี ้าใจดรี จู้ กั เออ้ื เฟ้อื ........เผื่อแผ่........
๘. แมซ่ อื้ หมอ้ ........หงุ ขา้ ว........มาใหม่
๙. ........หิ่งห้อย........เปน็ แมลงชนิดหน่งึ
๑๐. คุณยายมีผิวหน้า........เห่ยี ว........ย่น
๑๐
เฉลย
แบบฝึกทักษะท่ี ๒
คำชแี้ จง เลอื กคามาเติมลงในช่องวา่ งใหเ้ ปน็ ประโยคทส่ี มบูรณ์และฝกึ อ่าน
๑. .......คน.......ดีจะไมร่ อ้ื .......ค้น.......กระเป๋าของผู้อน่ื (คน, ค่น, ค้น)
2. แม่.....ทอ้ .....ใจทช่ี ่างซอ่ ม.....ท่อ.....นา้ ไม่ได้ จึงกลับไป.....ทอ.....ผ้าต่อ (ทอ, ท่อ, ทอ้ )
3. แม่จดั ดอกไม้ใส่.......พาน.......ถวายพระ (พาน, พ่าน, พ้าน)
4. น้องเขียนเลข.......หา้ .......แล้วหัวเราะ.......ฮ่าฮา่ ....... (ฮ่าฮา่ , ห้า)
5. ฉนั .......ท่อง.......อาขยานข้าง.......ท้อง.......ร่องในสวน (ทอง, ท่อง, ทอ้ ง)
6. พอ่ นา.......สอ้ ม.......ไปให้ช่าง.......ซ่อม.......บา้ นไวก้ ินขา้ ว (ซ่อม, สอ้ ม)
7. การ.......ฆา่ .......กนั ไมม่ คี ุณ.......ค่า.......อะไรเลย (ค่า, ฆ่า)
8. แมบ่ อกวา่ .......ถ้า.......ค่าแลว้ อยา่ ออกไปเลน่ ท่.ี ......ทา่ .......นา้ (ท่า, ถา้ )
9. .......คา่ ง.......ปีนตน้ ไม้.......ข้าง.......ลาธาร (ข้าง, ค่าง)
10. แม่.......เฒา่ .......เผาไม้ จนเหลอื แค่.......เถ้า.......ถา่ น (เถา้ , เฒ่า)
๑๑
เฉลย
แบบฝกึ ทักษะที่ ๓
คำช้ีแจง เติมวรรณยุกตใ์ ห้เป็นคาท่มี ีความหมายและฝึกอ่าน
๑. ท่องเทยี่ ว เข้มแขง็ หวิ ข้าว
๒. ข้ามถนน ผ่องใส ข้ีผงึ้
๓. หา้ มเข้า ข้ึนบา้ น เขม้ ข้น
๔. แผ่นกระดาษ วง่ิ แข่ง เผ่ือแผ่
๕. ห่ิงห้อย ท้อแท้ เสอื้ ผา้
๖. ร้านคา้ เต้าหู้ ไข้หวัด
๗. ช่างไม้ เล้ียงดู ทอ่ งจา
๘. ร้องเพลง ล้างมอื ทางโค้ง
๙. ฟ้อนรา แน่นแฟ้น แว่นตา
๑๐. ออ่ นน้อม ซุ่มซ้อม ยอ้ มผา้
๑๒
เฉลย
แบบทดสอบประจำหนว่ ย
คำชแ้ี จง นาคาที่กาหนดให้เตมิ ลงในชอ่ งวา่ งให้ถูกตอ้ ง (ขอ้ ละ ๑ คะแนน)
ทอง ยืน ยื่น รงุ้ ทอ้ ง
รงุ่ ใคร รื้น ใคร่ ชน้ื
ใช่ ใช้ ท่อง รื่น ชน่ื
.....ท้อง.....(1) ฟ้าวันนี้เป็นสีทองผ่องใส .....ใคร.....(๒) เห็นก็จะหยุดยืน.....ช่ืน.....(๓)
ชมความงาม กุ๊กก๊ิก.....ยืน.....(๔) มองดู.....รุ้ง.....(๕) กินน้า อยากจะ.....ย่ืน.....(๖) มือไปสัมผสั
แต่กไ็ ดแ้ ค่จินตนาการ
กุ๊กกิ๊กมัวแต่เล่นจนลืมว่าแม่.....ใช้.....(๗) ไปซ้ือของ แล้วยังต้องรีบกลับไป.....ท่อง.....(๘)
อาขยานอีก กุ๊กก๊ิกจึงรีบวิ่งไปซื้อของให้แม่ วัน.......รุ่ง.......(๙) ข้ึน อากาศ.......ช้ืน.......(๑๐)
ทาใหก้ กุ๊ ก๊กิ เป็นหวดั จึงต้องหยุดเรยี น ๑ วัน เพื่อรกั ษาตวั
ระดบั คณุ ภำพ
คะแนน ระดับ
คะแนน ๙ – ๑๐ ดีมาก
คะแนน ๗ – ๘
คะแนน ๕ – ๖ ดี
คะแนนตัง้ แต่ ๐ – ๔ พอใช้
ปรบั ปรงุ
๑๓
หนว่ ยที่ 2 กำรอ่ำนและเขยี นมำตรำตัวสะกด
มำตรำตัวสะกด คือ พยัญชนะทป่ี ระสมอยูข่ ้างหลังคาหรือพยางคใ์ นแม่ ก กา ทาให้
แม่ ก กา มีตัวสะกด เช่น มี เม่ือประสมกับ ด กลายเป็น มีด โดยมาตราตัวสะกดมีท้ังทใ่ี ช้
ตวั สะกดตรงแม่ และมาตราตวั สะกดทไี่ ม่ตรงแม่
มำตรำตัวสะกดตรงแม่ ใช้ตวั สะกดตัวเดียว มี ๔ มาตรา คือ แม่กง (ง) แมก่ ม (ม)
แม่เกย (ย) และแม่เกอว (ว)
มำตรำตัวสะกด แมก่ ง คอื คำที่มี ง เปน็ ตวั สะกด เช่น
คงิ คอง ใบตอง แตงโม แสดง (สะ–แดง)
รางวลั แมงปอ่ ง ร้องเพลง นักร้อง
มำตรำตัวสะกด แม่กม คือ คำท่มี ี ม เปน็ ตวั สะกด เชน่
ชมรม ยม้ิ แย้ม รม่ ไอศกรมี
กระดุม เส่ือมโทรม โคม สนาม (สะ–หนาม)
มำตรำตวั สะกด แม่เกย คือ คำทีม่ ี ย เปน็ ตัวสะกด เชน่
คุณยาย ป้าย ยอ่ ยสลาย ฝอยทอง
ม้าลาย บวั ลอย ถ่ายรปู รา่ งกาย
๑๔
มำตรำตัวสะกด แม่เกอว คอื คำทมี่ ี ว เปน็ ตัวสะกด เช่น
ข่าวลอื เอว มะพร้าว ข้าวเหนียว
ชาวนา สาวงาม แวววาว หนาว
มำตรำตัวสะกดไม่ตรงมำตรำ มีตัวสะกดหลายตัวในมาตราเดียวกันเพราะออกเสียง
เหมือนตัวสะกดเดยี วกนั มี ๔ มาตรา คือ แมก่ น แมก่ ก แมก่ บ และแม่กด
มำตรำตัวสะกด แม่กน คอื คำที่มี น ญ ณ ร ล ฬ เปน็ ตวั สะกด เชน่
คำตรงตำมมำตรำตัวสะกด คำทไี่ มต่ รงตำมมำตรำตัวสะกด
เคลื่อน ขบวน ชวน บุคคล อาหาร สัญญาณ
ขนุน อา่ น ชอ้ น ปรมิ าณ เกสร ใจทมิฬ
มำตรำตัวสะกด แม่กก คือ คาทมี่ ี ก ข ค ฆ เป็นตวั สะกด เชน่
คำตรงตำมมำตรำตัวสะกด คำทไ่ี มต่ รงตำมมำตรำตวั สะกด
หมอก อนุรกั ษ์ โลก ประมุข สุขใจ โชคดี
ปาก ปลูก ผัก ก้อนเมฆ เลข โรค
๑๕
มำตรำตวั สะกด แมก่ บ คอื คำท่มี ี บ ป พ ฟ ภ เป็นตวั สะกด เช่น
คำตรงตำมมำตรำตวั สะกด คำทไี่ มต่ รงตำมมำตรำตวั สะกด
ระเบยี บ เรยี บรอ้ ย ระบบ รูปภาพ บุญบาป ทัพพี
ประดับ บรรจบ ฉับไว อาชีพ ปรารภ กราฟ
มำตรำตัวสะกด แม่กด คือ คำท่มี ี ด จ ช ซ ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ต ถ ท ธ ศ ษ ส
เปน็ ตวั สะกด เช่น
คำตรงตำมมำตรำตวั สะกด คำทไี่ มต่ รงตำมมำตรำตัวสะกด
โสด รอด ลกู เกด
วัด เดด็ กรวด ปรศิ นา ปรากฏ ประเภท
สวสั ดี โกรธ พิเศษ
ซื่อสัตย์ กา๊ ซพษิ ครฑุ
ดุจดาว รัฐ อุโบสถ
๑๖
แบบฝึกทักษะท่ี ๑
คำชี้แจง ระบายสีคาตอ่ ไปน้ี (ข้อละ ๑ คะแนน)
สีแดง คาในมาตราตัวสะกดแม่ กน สีเหลือง คาในมาตราตัวสะกดแม่ กก
สีฟำ้ คาในมาตราตวั สะกดแม่ กบ สีเขียว คาในมาตราตัวสะกดแม่ กด
เหรยี ญ สขุ ใจ
ยีรำฟ
กองทัพ คำสำป
ผลไม้
โรค บรจิ ำค
โอกำส
ปฏิทนิ ยำพิษ
บวช
รวม............................คะแนน
๑๗
แบบฝึกทักษะที่ ๒
คำชีแ้ จง เขยี นคาตามคาอ่านตอ่ ไปน้ี (ขอ้ ละ ๑ คะแนน)
ตัวอย่ำง อะ – นุ – รกั เขียนเปน็ อนุรักษ์
๑. ปรา – กด เขียนเปน็ ................................................
๒. สัน – ยาน เขยี นเป็น ................................................
๓. อา – ชบี เขยี นเป็น ................................................
๔. อุ – โบ – สด เขียนเป็น ................................................
๕. ประ – โยด เขียนเป็น ................................................
๖. เก – สอน เขยี นเปน็ ................................................
๗. บุก – คน เขียนเป็น ................................................
๘. สะ – หนาม เขยี นเปน็ ................................................
๙. ซับ เขียนเปน็ ................................................
๑๐. ปรา – รบ เขยี นเปน็ ................................................
รวม............................คะแนน
๑๘
แบบทดสอบประจำหนว่ ยที่ 2
คำชี้แจง อ่านคาศพั ทท์ ่ีกาหนดให้ถกู ตอ้ ง (ขอ้ ละ ๑ คะแนน)
1. อาณาจักร 6. ปฏิทนิ
2. สกปรก 7. ปรศิ นา
3. ภาคภมู ิ 8. พิเศษ
4. อโุ บสถ 9. กตญั ญู
5. อาสาสมัคร 10. สัญญาณ
รวม.........................คะแนน
แบบทดสอบกำรเขียนคำในมำตรำตัวสะกด
1. ................................... 6. ...................................
2. ................................... 7. ...................................
3. ................................... 8. ...................................
4. ................................... 9. ...................................
5. ................................... 10. ...................................
รวม.........................คะแนน
๑๙
เฉลยแบบฝึกทักษะ
แบบฝกึ ทกั ษะที่ 1 ผลไม้ ปฏิทิน
โรค บริจาค
มาตราตัวสะกดแม่ กน = เหรียญ กองทพั คาสาป
มาตราตัวสะกดแม่ กก = สุขใจ ยาพิษ โอกาส
มาตราตวั สะกดแม่ กบ = ยีราฟ
มาตราตวั สะกดแม่ กด = บวช
แบบฝึกทกั ษะที่ 2 เขียนเปน็ ปรากฏ
๑. ปรา – กด เขียนเปน็ สัญญาณ
๒. สนั – ยาน เขยี นเป็น อาชีพ
๓. อา – ชบี เขียนเป็น อโุ บสถ
๔. อุ – โบ – สด เขยี นเปน็ ประโยชน์
๕. ประ – โยด เขียนเป็น เกสร
๖. เก – สอน เขียนเป็น บคุ คล
๗. บุก – คน เขียนเป็น สนาม
๘. สะ – หนาม เขียนเปน็ ทรัพย์
๙. ซบั เขยี นเป็น ปรารภ
๑๐. ปรา – รบ
๒๐
เฉลย
แบบทดสอบประจำหน่วยท่ี 2
แบบทดสอบกำรอำ่ นคำในมำตรำตวั สะกด (ขอ้ ละ ๑ คะแนน)
๑. อาณาจักร (อา – นา – จัก) ๖. ปฏทิ นิ (ปะ – ติ – ทนิ )
2. สกปรก (สก – กะ – ปรก) 7. ปรศิ นา (ปริด – สะ – หนา)
3. ภาคภมู ิ (พาก – พมู ) 8. พิเศษ (พิ – เสด)
4. อุโบสถ (อุ – โบ – สด) 9. กตญั ญู (กะ – ตัน – ยู)
5. อาสาสมัคร (อา – สา – สะ – หมกั ) ๑๐. สัญญาณ (สนั – ยาน)
แบบทดสอบกำรเขยี นคำในมำตรำตัวสะกด (ข้อละ ๑ คะแนน)
๑. ปรากฏ ๖. เกสร
๒. ประโยชน์ 7. บริจาค
๓. สนาม ๘. ยิ้มแยม้
๔. เหรยี ญ ๙. ซอ่ื สตั ย์
๕. ยาพิษ 1๐. เสอื่ มโทรม
ระดบั คุณภำพ ระดับ
ดมี าก
คะแนน
คะแนน ๙ – ๑๐ ดี
คะแนน ๗ – ๘ พอใช้
คะแนน 5 – ๖ ปรับปรงุ
คะแนน ๐ – ๔
๒๑
หน่วยที่ 3 กำรอ่ำนและเขยี นคำควบกล้ำ
คำควบกล้ำ หมายถึง อักษรควบที่เกิดจากพยัญชนะ 2 ตัว ที่มี ร ล ว
ประสมอยู่ด้วย ประสมแล้วอ่านออกเสียงพร้อมกันสองตัว เวลาอ่านออกเสียงกล้าเป็น
พยางค์เดียวกนั เสียงวรรณยกุ ต์ของพยางค์นน้ั จะผันเป็นไปตามเสยี งพยญั ชนะตวั หนา้
ตัวอย่ำงคำควบกล้ำ เปลี่ยนแปลง ครบครัน ปรับปรุง ขรุขระ ครอบครัว
ตรากตรา ปรบั ปรุง พรอ้ มเพรยี ง กลมเกลยี ว กวา้ งขวาง ขวักไขว่ เควง้ คว้าง พลาดพลง้ั
ผลีผลาม ควาย ความ กลว้ ย
คำควบกลำ้ มี ๒ ชนิด ไดแ้ ก่ ๑. คาควบแท้
๒. คาควบไมแ่ ท้
คำควบแท้ คือ คาที่มีพยัญชนะ ร ล ว ควบกับพยัญชนะตัวหน้า ประสมสระตัวเดียวกัน
เวลาอา่ น ออกเสยี งพยญั ชนะทงั้ สองตวั พรอ้ มกัน
วิธีจำ คือ ผ้ึง ตะพาบ ไปกนิ คนขาว (ผึ้ง-ผ) (ตะ-ต) (พาบ-พ) (ไป-ป) (กนิ -ก) (คน-ค) (ขาว-ข)
ผตพปกคขxรลว
ร = กร ขร คร ปร พร ตร -
ล = กล ขล คล ปล พล - ผล
ว = กว ขว คว
ขอ้ สังเกต ให้เขียน “ก ค ป พ ต” จากน้ัน นา “ร ล ว” ไปเรียงในแถวแนวตัง้ สังเกตวา่
ก ข และ ค จะมี 3 เสียง, ป และ พ จะมี 2 เสียง, สว่ น ตร และ ผล จะมี 1 เสยี ง
๒๒
อักษรควบภำษำต่ำงประเทศ คือ อักษรควบกล้าแทท้ ่ีไดร้ ับอิทธิพลจาก
ตา่ งประเทศ ไม่วา่ จะเป็นภาษาองั กฤษ ภาษาสนั สกฤต เป็นตน้ ซึง่ มี ๖ เสียง ดังนี้
บร = บร่ันดี บรอนซ์ บราวน์ บล = บลู เบลอ บลอ็ ก
ดร = ดรีม ดราฟต์ ฟร = ฟรี
ฟล = ฟลุต ฟลูออรนี ทร = แทรกเตอร์
คำควบไม่แท้ คือ พยัญชนะที่มีตัว ร ควบอยู่ แต่ออกเสียงเหมือนพยัญชนะเด่ียว จะออก
เสียงเพยี งพยญั ชนะตัวหน้าเท่าน้นั แบ่งออกเป็น 2 ลักษณะ
๑. คำทีอ่ กั ษร ซ ศ ส ควบ ร เชน่
จรงิ ไซร้ ปราศรัย เศรษฐี โศกเศร้า
สายสรอ้ ย ซ่อมเสรมิ
เศรษฐกจิ อาศรม สรวง เสร็จ
เสรมิ ศรทั ธา
เสสรวล สรงน้า
เศรา้ ศักดิศ์ รี
๒. คำทม่ี ีอกั ษร ท ควบ ร (รปู ทร ออกเสยี ง ซ) เชน่
รบั ทราบ ฉะเชงิ เทรา หาดทราย ทรพั ยส์ ิน
พทุ รา ทรวดทรง ทรามวัย ทรดุ โทรม
แทรกซมึ ตน้ ไทร ปลาอินทรี ทรวง
** ยกเวน้ บางคา เช่น จันทรา แทรกเตอร์
๒๓
ฝึกหัดอ่ำนคำ
พยัญชนะต้นควบกบั ร
พรอ้ ม เพราะ ครอบครัว กรอง ครองแครง
ขรุขระ พระ ตรง เครง่ ครดั กราบพระ
โปรด ปรกั ปรา ปรบั ปรุง ครน้ื เครง โปร่ง
ครบครนั สงกรานต์ เคร่งเครียด ครา่ ครวญ ตรากตรา
พยัญชนะตน้ ควบกบั ล
กลบเกล่อื น กลมกลิ้ง เกลีย้ กล่อม เกลียวคลื่น ปลา
ปล่อย เปล่ียนแปลง คลกุ คลาน เพลงิ เคลอื่ นคลอ้ ย
เพลดิ เพลิน คล่องแคลว่ ปลวก กลมเกลยี ว ขล่ยุ
กล่าวถึง ล้างผลาญ แผล สั่นคลอน แผลงศร
พยัญชนะตน้ ควบกบั ว
แกวง่ ไกว กวาด ควัน ขวาง กวา้ งขวาง
ขวิด แขวน ขวนขวาย ควาย เคว้งคว้าง
คว่าขัน ควาญ ความ แควน้ ไขว่ห้าง
กวดั แกวง่ ขวักไขว่ ขา้ งขวา แตงกวา ขวัญ
๒๔
แบบฝกึ ทักษะท่ี ๑
คำชี้แจง นาคาควบกล้าท่กี าหนดไวใ้ สใ่ นชอ่ งให้สอดคล้องกบั รูปภาพ (ข้อละ ๑ คะแนน)
กวาดขยะ แผลงศร บาดแผล คลาน กลอง
ตรากตรา ควาญ ไกว แขวน เพลดิ เพลิน
๑. ...................................... ๖. ......................................
๒ ...................................... ๗. ......................................
๓. ...................................... ๘. ......................................
๔ ...................................... ๙.......................................
๕....................................... ๑๐.......................................
รวม...................คะแนน
๒๕
แบบฝกึ ทักษะท่ี ๒
คำชี้แจง แยกพยญั ชนะควบกล้า สระ และตวั สะกดของคาที่กาหนดให้ตอ่ ไปน้ี
(ข้อละ ๒ คะแนน)
พยญั ชนะควบกล้ำ สระ ตัวสะกด
กวดั แกว่ง กว/กว อะ/แอ ด/ง
๑. ปรับปรุง ................................. ................................. .................................
๒. เปลี่ยนแปลง ................................. ................................. .................................
๓. ขวาน ................................. ................................. .................................
๔. ครื้นเครง ................................. ................................. .................................
๕. กลมเกลียว ................................. ................................. .................................
รวม...................คะแนน
๒๖
แบบฝกึ ทักษะท่ี ๓
คำชแี้ จง นาคาท่ีกาหนดให้ เขียนลงในกรอบแบ่งประเภทคาควบแท้และควบไม่แท้
ให้ถกู ตอ้ ง (ข้อละ ๑ คะแนน)
เกรยี้ วกราด เศร้า ขวนขวาย สรา่ ง
ปรับปรุง ทรดุ โทรม พร้อมเพรียง ไซร้
ขรุขระ เสร็จ เปล่ียนแปลง พทุ รา
แทรกแซง พลัดพราก จันทรา คลาดแคล้ว
ศรทั ธา ควัน ทรพั ยส์ ิน จริง
คำควบแท้ คำควบไม่แท้
รวม...................คะแนน
๒๗
แบบทดสอบประจำหน่วยที่ ๓
คำชี้แจง อา่ นคาต่อไปน้ีใหถ้ กู ตอ้ ง (คาละ ๑ คะแนน)
๑. ปราศรัย ๖. ศรัทธา
๒. เศรษฐี ๗. ศักดศ์ิ รี
๓. สรงนา้ ๘. เศรษฐกจิ
๔. อาศรม ๙. ต้นไทร
๕. ซอ่ มเสรมิ ๑๐. ทรัพยส์ นิ
รวม...........................คะแนน
๒๘
เฉลย
แบบฝึกทักษะที่ ๑
คำชแ้ี จง นาคาควบกล้าทีก่ าหนดไวใ้ สใ่ นชอ่ งให้สอดคล้องกับรูปภาพ (ขอ้ ละ ๑ คะแนน)
กวาดขยะ แผลงศร บาดแผล คลาน กลอง
ตรากตรา ควาญ ไกว แขวน เพลดิ เพลิน
๑. ..........บาดแผล............. ๖. ........ควาญ.................
๒. ..............แขวน............. ๗. ..........คลาน.................
๓. ............กวาด................ ๘. ...............กลอง..............
๔ ..........เพลิดเพลนิ .................๙...........แผลงศร...............
๕.............ไกว.............. ๑๐..........ตรากตรา.................
๒๙
เฉลย
แบบฝกึ ทักษะที่ ๒
กวัดแกวง่ พยัญชนะควบกล้ำ สระ ตัวสะกด
๑. ปรบั ปรุง กว/กว อะ/แอ แม่กด/แม่กง
ปร/ปร อะ/อุ แม่กบ/แมก่ ง
๒. เปล่ยี นแปลง ปล/ปล เอีย/แอ แม่กน/แม่กง
๓. ขวาน ขว อา แมก่ น
๔. คร้ืนเครง คร/คร อือ/เอ แมก่ น/แม่กง
๕. กลมเกลียว กล/กล โอะ/เอยี แมก่ ม/แมเ่ กอว
๓๐
เฉลย
แบบฝึกทักษะที่ ๓
คำชแ้ี จง นาคาทกี่ าหนดให้ เขียนลงในกรอบแบ่งประเภทคาควบแท้และควบไม่แท้
ใหถ้ ูกตอ้ ง (ขอ้ ละ ๑ คะแนน)
เกรย้ี วกราด เศร้า ขวนขวาย สรา่ ง
ปรบั ปรุง ทรดุ โทรม พร้อมเพรยี ง ไซร้
ขรขุ ระ เสร็จ เปล่ียนแปลง พทุ รา
แทรกแซง พลัดพราก จนั ทรา คลาดแคลว้
ศรัทธา ควนั ทรพั ย์สนิ จริง
คำควบแท้ คำควบไม่แท้
เกรยี้ วกราด ขวนขวาย เศร้า สรา่ ง
ปรบั ปรงุ พร้อมเพรยี ง ทรุดโทรม ไซร้
ขรุขระ เปล่ยี นแปลง เสรจ็ พทุ รา
พลดั พราก จนั ทรา แทรกแซง ศรัทธา
คลาดแคล้ว ควัน ทรัพย์สิน จริง
๓๑
เฉลย
แบบทดสอบประจำหน่วยท่ี ๓
คำชี้แจง อ่านคาตอ่ ไปนีใ้ ห้ถูกต้อง (คาละ ๑ คะแนน)
๑. ปราศรัย (ปรา – ไส) 6. ศรทั ธา (สดั – ทา)
๒. เศรษฐี (เสด – ถ)ี ๗. ศกั ด์ศิ รี (สกั – สี)
๓. สรงนา้ (สง – น้า) ๘. เศรษฐกจิ (เสด – ถะ – กิด)
๔. อาศรม (อา – สม) ๙. ต้นไทร (ตน้ – ไซ)
๕. ซอ่ มเสริม (ซอ่ ม – เสิม) ๑๐. ทรพั ยส์ ิน (ซับ – สนิ )
ระดับคณุ ภำพ
คะแนน ระดบั
คะแนน ๙ – ๑๐ ดมี าก
คะแนน ๗ – ๘
คะแนน ๕ – ๖ ดี
คะแนน ๐ – ๔ พอใช้
ปรับปรุง
๓๒
หน่วยที่ 4 กำรอ่ำนและเขียนคำอักษรนำ
คำอธบิ ำยสำหรบั ครูผู้สอน
อักษรนำ คือ คาที่มีพยัญชนะ ๒ ตัว ใช้สระตวั เดยี วกนั อกั ษรนามดี ังน้ี
๑. คำที่มี ห นำ คือคาทพ่ี ยัญชนะตวั หนา้ เป็น ห พยญั ชนะตวั หลังเปน็ ง ญ น ย ร ล ว ให้
ออกเสียงพยางค์เดียว (ไม่ออกตัว ห) โดยเสียงวรรณยุกต์ของพยางค์ออกเสียงตามตัว ห
เช่น หยุมหยิม หนักหนำ หรูหรำ หญิงใหญ่ แหงน หงำย หลัง่ ไหล หว่ันไหว เปน็
ต้น
กำรอ่ำนออกเสียง คำ ห นำ
๑. หยุมหยิม อา่ นวา่ หอ-ยอ-อุ-มอ = หยุม หอ-ยอ-อิ-มอ = หยิม ...หยุมหยมิ
๒. หนักหนา อา่ นวา่ หอ-นอ-อะ-กอ = หนกั หอ-นอ-อา = หนา ...หนักหนา
๒. คำท่ี อ นำ คือ คาที่พยัญชนะตัวหน้าเป็น อ พยัญชนะตัวหลังเป็น ย ให้ออกเสียงพยางค์
เดียว (ไม่ออกตัว อ) โดยเสียงวรรณยุกต์ของพยางค์นั้น ออกเสียงตามตัว อ มีเพียง ๔ คา
คือ อยำ่ อยู่ อย่ำง อยำก
๓. อักษรนำ (อะกงึ่ เสียง) ทมี่ อี ักษรสูงนำ และคำที่มีอกั ษรกลำงนำ
๓.๑ พยัญชนะตัวหน้า เปน็ อักษรสงู นาพยญั ชนะตวั หลงั คอื ง น ม ย ร ล ว ให้
ออกเสยี งเปน็ ๒ พยางค์ พยางคห์ น้าให้ออกเสียงคล้ายกบั ประสมสระอะ (ออกเสยี ง อะก่ึงเสยี ง)
พยางค์หลงั ใหอ้ อกเสยี งวรรณยุกตต์ ามเสยี งอกั ษรสงู ตัวอยา่ งเช่น
สนุก อา่ นวา่ สะ - หนุก ฝรั่ง อ่านว่า ฝะ - หรัง่
ขยะ อ่านว่า ขะ - หยะ ฉลาด อ่านวา่ ฉะ - หลาด
๓๓
๓.๒ พยัญชนะตัวหน้า เป็นอักษรกลำง นาพยัญชนะตัวหลัง คือ ง น ม ย ร ล ว ให้ออก
เสียงเป็น ๒ พยางค์ พยางค์หน้าให้ออกเสียงคล้ายกับประสมสระอะ (ออกเสียง อะ ก่ึงเสียง)
พยางค์หลงั ให้ออกเสียงวรรณยุกตต์ ามเสียงอกั ษรกลาง เชน่
จรวด อา่ นวา่ จะ - หรวด อรอ่ ย อ่านว่า อะ - หร่อย
ตวาด อา่ นวา่ ตะ - หวาด ตวัด อ่านว่า ตะ - หวัด
๔. กำรอ่ำนคำแบบเรียงพยำงค์ ท่ีมีพยัญชนะตัวหน้ำเป็นอักษรต่ำ นาพยัญชนะตัวหลัง คือ
ง น ม ย ร ล ว ให้ออกเสียงเปน็ ๒ พยางค์ พยางค์หน้าใหอ้ อกเสียงคล้ายกับประสม
สระอะ (ออกเสียง อะก่ึงเสียง) พยางค์หลังให้ออกเสียงอักษรต่าประสมกับสระตามปกติ
เช่น
พะงำ อา่ นว่า พะ - งา พญำ อ่านวา่ พะ - ยา
ทนำย อ่านวา่ ทะ - นาย ชวำ อ่านว่า ชะ - วา
๓๔
กำรอ่ำนและกำรเขยี นคำอักษรนำ
อกั ษรนำ คอื คาที่มีพยญั ชนะ ๒ ตัว ใชส้ ระตวั เดียวกัน
๑. คำที่มี ห นำ คือ คาท่ีพยัญชนะตวั หน้าเป็น ห พยัญชนะตัวหลังเป็น ง ญ น ย ร ล ว
ให้ออกเสยี งพยางค์เดียว (ไม่ออกตวั ห) โดยเสียงวรรณยุกต์ของพยางค์ออกเสียงตาม
ตัว ห ตัวอย่าง เช่น หยุมหยิม หนักหนา หรูหรา หญิงใหญ่ แหงนหงาย หล่ังไหล
หว่ันไหว เป็นตน้
หลักกำรอำ่ นออกเสยี งคำ ห นำ เชน่
๑. หยมุ หยิม อ่านวา่ หอ-ยอ-อุ-มอ = หยุม หอ-ยอ-อิ-มอ = หยมิ ...หยุมหยมิ
๒. หนักหนา อ่านว่า หอ-นอ-อะ-กอ = หนกั หอ-นอ-อา = หนา ...หนักหนา
ฝกึ อำ่ นคำท่มี ี ห นำ
หยอกล้อ นกหวดี กระหนำ่ หยมุ หยมิ
หรหู รำ หญงิ ใหญ่ แหงนหงำย หว่ันไหว
หมักหมม เหนียวแนน่
๓๕
แบบฝกึ ทักษะที่ ๑
คำช้แี จง ระบายสคี าทีเ่ ป็นอกั ษรนาให้ถกู ต้อง (ข้อละ ๑ คะแนน)
หนักหนว่ ง หวนคนื หลกั ฐาน
หลอกหลอน หัวเมือง หนีส้ นิ
หดหู่ หวาดหวัน่ เหลวไหล
ไหวพรบิ รวม................คะแนน
๓๖
๒. คำท่ี อ นำ คือคาท่ีพยัญชนะตัวหน้าเป็น อ พยัญชนะตัวหลังเป็น ย ให้ออกเสียง
พยางค์เดียว (ไม่ออกตัว อ) โดยเสียงวรรณยุกต์ของพยางค์น้ัน ออกเสียงตามตวั อ มี
เพยี ง ๔ คา คือ อย่ำ อยู่ อยำ่ ง อยำก
แบบฝกึ ทักษะที่ ๒
คำช้ีแจง นาคาทีก่ าหนดใหเ้ ติมลงไปในประโยคใหเ้ หมาะสม (ข้อละ ๑ คะแนน)
อยำ่ อยู่ อย่ำง อยำก
๑. ฉนั ....................ไปเท่ียวประเทศญ่ีปุ่น
๒. ....................ทิ้งขยะลงบริเวณนี้
๓. นอ้ ง....................ในหอ้ งนอน
๔. วชิ าวิทยาศาตสรข์ อ้ นี้ทา....................ไร
๕. แม่เก็บของ....................เป็นระเบยี บ
๖. พ่อแม.่ ...................ใหล้ ูกเป็นคนดี
๗. ปา้ ชอบกนิ ผลไม้หลาย....................
๘. ในห้องเรียน....................ส่งเสยี งดงั
๙. ฉนั ดแู ลนอ้ ง....................ท่ีบ้าน
๑๐. คณุ ครูเป็นแบบ....................ท่ดี ขี องนักเรยี น รวม..........................คะแนน
๓๗
๓. อกั ษรนำ (อะกง่ึ เสยี ง) ที่มีอกั ษรสูงนำและคำที่มอี กั ษรกลำงนำ
๓.๑ พยญั ชนะตัวหน้า เปน็ อกั ษรสงู นาพยญั ชนะตวั หลัง คือ ง น ม ย ร ล ว
ให้ออกเสียงเป็น ๒ พยางค์ พยางค์หน้าให้ออกเสียงคล้ายกับประสมสระอะ (ออกเสียง
อะกง่ึ เสยี ง) พยางคห์ ลงั ให้ออกเสยี งวรรณยกุ ตต์ ามเสยี งอักษรสงู เช่น
สนุก อา่ นวา่ สะ - หนุก ฝรั่ง อ่านวา่ ฝะ - หรงั่
ขยะ อ่านวา่ ขะ - หยะ ฉลาด อา่ นว่า ฉะ - หลาด
๓.๒ พยัญชนะตัวหน้า เป็นอักษรกลำง นาพยัญชนะตัวหลัง คือ ง น ม ย ร ล ว
ให้ออกเสียงเป็น ๒ พยางค์ พยางค์หน้าให้ออกเสียงคล้ายกับประสมสระอะ (ออกเสียง
อะกึ่งเสยี ง) พยางค์หลงั ใหอ้ อกเสยี งวรรณยุกตต์ ามเสียงอกั ษรกลาง เชน่
จรวด อา่ นวา่ จะ – หรวด
อรอ่ ย อ่านว่า อะ – หร่อย
ตวาด อ่านว่า ตะ – หวาด
ตวัด อา่ นว่า ตะ – หวัด
๓๘
แบบฝกึ ทักษะที่ ๓
คำชีแ้ จง เขยี นคาอ่านอักษรนาที่กาหนดใหถ้ กู ต้อง (ข้อละ ๑ คะแนน)
ตวั อยำ่ ง แสวงหา อา่ นวา่ สะ – แหวง – หา
๑. พิศวาส อา่ นวา่ ............................................................
๒. ถมงึ ทึง อ่านว่า ............................................................
๓. เสน้ ขนาน อ่านว่า ............................................................
๔. ริษยา อ่านวา่ ............................................................
๕. สยดสยอง อ่านวา่ ............................................................
๖. สมัครสมาน อา่ นวา่ ............................................................
๗. ฝรง่ั เศส อา่ นว่า ............................................................
๘. ผลผลิต อ่านวา่ ............................................................
๙. สมุนไพร อ่านว่า ............................................................
๑๐. สนทิ สนม อา่ นว่า ............................................................
รวม....................................คะแนน
๓๙
๔. กำรอ่ำนคำแบบเรียงพยำงค์ ท่ีมีพยัญชนะตัวหน้ำเป็นอักษรต่ำ นาพยัญชนะ
ตวั หลัง คือ ง น ม ย ร ล ว ให้ออกเสียงเปน็ ๒ พยางค์ พยางคห์ น้าให้ออก
เสียงคลา้ ยกับประสมสระอะ (ออกเสียง อะก่งึ เสียง) พยางค์หลังให้ออกเสยี งอักษร
ต่าประสมกบั สระตามปกติ เช่น
พงา อา่ นวา่ พะ - งา
พญา อา่ นวา่ พะ - ยา
ทนาย อ่านวา่ ทะ - นาย
ชวา อา่ นวา่ ชะ - วา
ขนษิ ฐา อา่ นว่า ขะ - นิด - ถา
ขมา อา่ นว่า ขะ - มา
๔๐
แบบฝึกทักษะที่ ๔
คำชี้แจง เขยี นคาจากคาอ่านทก่ี าหนดให้ถูกต้อง (ข้อละ ๑ คะแนน)
ตวั อย่ำง สะ – มา – ทิ เขียนว่า สมาธิ
๑. พะ - ยา - บาน เขียนว่า ............................................................
๒. สะ - หะ - กอน เขยี นวา่ ............................................................
๓. พะ - นม - มือ เขยี นวา่ ............................................................
๔. วิด - ทะ - ยา - กอน เขียนว่า ............................................................
๕. มอ - ระ - นา เขยี นว่า ............................................................
๖. ทะ - นา - คาน เขียนว่า ............................................................
๗. ต๊กุ - กะ - ตา เขียนวา่ ............................................................
๘. พะ - นัก - งาน เขยี นว่า ............................................................
๙. วดั - ทะ - นะ - ทา เขียนวา่ ............................................................
๑๐. ฉะ - เหลิม - ฉะ - หลอง เขยี นวา่ ............................................................
รวม.....................................คะแนน
๔๑
เฉลยแบบฝึกทักษะท่ี ๑
คำชี้แจง ระบายสคี าท่เี ปน็ อักษรนาให้ถกู ตอ้ ง (ขอ้ ละ ๑ คะแนน)
หนักหนว่ ง หวนคืน หลกั ฐาน
หลอกหลอน หัวเมอื ง หนสี้ ิน
หดหู่ หวาดหวัน่ เหลวไหล
ไหวพริบ
คะแนน เกณฑ์
คะแนน ๙ – ๑๐ ดีมาก
คะแนน ๗ – ๘
คะแนน ๕ – ๖ ดี
คะแนน ๐ – ๔ พอใช้
ปรบั ปรงุ
๔๒
เฉลยแบบฝึกทักษะที่ ๒
คำช้แี จง นาคาทกี่ าหนดใหเ้ ติมลงไปในประโยคให้เหมาะสม (ขอ้ ละ ๑ คะแนน)
อย่ำ อยู่ อย่ำง อยำก
๑. ฉัน..........อยาก..........ไปเท่ียวประเทศญี่ปนุ่
๒. ..........อย่า..........ท้งิ ขยะลงบรเิ วณนี้
๓. น้อง..........อยู่..........ในหอ้ งนอน
๔. วชิ าวทิ ยาศาตสร์ขอ้ น้ีทา..........อย่าง..........ไร
๕. แมเ่ ก็บของ..........อย่าง..........เปน็ ระเบียบ
๖. พ่อแม.่ .........อยาก..........ให้ลูกเปน็ คนดี
๗. ป้าชอบกนิ ผลไม้หลาย..........อย่าง..........
๘. ในห้องเรียน..........อยา่ ..........สง่ เสยี งดัง
๙. ฉันดูแลนอ้ ง..........อยู่..........ทบี่ ้าน
๑๐. คณุ ครูเปน็ แบบ..........อยา่ ง..........ที่ดขี องนักเรียน
คะแนน เกณฑ์
คะแนน ๙ – ๑๐ ดมี าก
คะแนน ๗ – ๘
คะแนน ๕ – ๖ ดี
คะแนน ๐ – ๔ พอใช้
ปรับปรงุ