๑๐๐
ข้อควรสงั เกต
๑) คำบางคำพยัญชนะตัวหน้าเป็นอักษรสูง พยัญชนะ
ตวั หลังเป็น ม ไม่อ่านออกเสียงอยา่ งอกั ษรสูงนำ
๒) คำบางคำพยัญชนะตัวหน้าเป็นอักษรสูง พยัญชนะ
ตัวหลังเป็นอักษรกลางหรืออักษรต่ำคู่ ไม่อ่านอย่างอักษรสูงนำ
แต่อ่านเรยี งพยางค์
๓) คำบางคำไมม่ อี ักษรนำ แตอ่ ่านออกเสยี งอยา่ งอักษรนำ
๑๐๑
แบบทดสอบหลังเรยี น
๑๐๒
๔. เสรมิ การเรียนรู้
๔.๑ บัตรภาพอักษรนำ
ครูสามารถผลิตสื่อบัตรภาพอักษรนำที่เชื่อมโยงการอ่านและการเขียน
ที่ต่างกันกับรูปภาพตามตัวอย่างที่ปรากฏในส่วนเคล็ดลับเสริมการเรียน เพื่อให้
นกั เรยี นจดจำไดง้ า่ ยข้นึ และสนกุ กับการฝกึ อ่านและเขียนคำท่มี ีอักษรนำใหถ้ ูกตอ้ ง
๔.๒ เกมจดั กลมุ่ อกั ษรนำ
ครูสามารถนำสื่อบัตรคำมาใช้ในการจัดกิจกรรมเพื่อเสริมการการเรียนรู้
แก่นักเรียน โดยจัดกิจกรรมการเล่นเกมแข่งขันจำแนกอักษรนำ โดยครูเน้นให้
นักเรียนเกิดความเข้าใจในคำที่มีอักษรนำตามสีที่กำหนดให้ เพื่อให้นักเรียน
ไดเ้ รยี นร้แู ละจดจำได้
๕. เชอื่ มโยงหัวขอ้ ต่อไป
นักเรียนสามารถจดจำ แยกแยะคำพ้องรูป คำพ้องเสียง และคำที่มี
ความหมายใกล้เคียงกันได้อย่างถูกต้อง อันเป็นพื้นฐานที่สำคัญในการอ่าน
และการเขียนสำหรับทักษะภาษาไทย ซ่งึ จะกล่าวถึงในหน่วยการเรยี นร้ทู ่ี ๕
๑๐๓
คำอธิบายแนวทางการใช้งาน
หนงั สอื สง่ เสรมิ ทักษะภาษาไทยฯ ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี ๒
คู่มือการเรียนรู้สำหรับครูผู้สอนกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย เรื่องสระลดรูปและ
สระเปลี่ยนรูประดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๒ โดยคู่มือเล่มนี้ประกอบด้วยเนื้อหา
กิจกรรมและแบบฝึก โดยเริ่มต้นทบทวนเรื่องคำพ้องและคำที่มีความหมายใกล้เคียงกัน
เพื่อให้นักเรียนเกิดความเข้าใจการอ่าน และเขียนคำพ้องและคำทีม่ ีความหมายใกล้เคียงกนั
มีการสรุปความรู้ในท้ายหน่วยเพื่อเป็นการทบทวนความรู้ ความเข้าใจของนักเรียน
และมีแบบทดสอบก่อนและหลังเรียน เพื่อวัดผลการเรียนรู้ของนักเรียนหลังการเรียนรู้ใน
หน่วยท่ี ๕
หนว่ ยการเรียนรูท้ ี่ ๕ : คำพ้องและคำท่ีมคี วามหมายใกล้เคยี งกัน
เร่อื งท่ี ๑ คำพ้อง
เรื่องที่ ๒ คำท่ีมีความหมายใกลเ้ คียงกัน
๑. วัตถุประสงค์
เพื่อเสริมความเข้าใจให้นักเรียนสามารถอ่านและเขียนคำพ้องและคำที่มี
ความหมายใกลเ้ คียงกันไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง
๒. ผลสมั ฤทธ์ิของนกั เรียน
นักเรียนได้พัฒนาความสามารถการอ่านเขียนคำพ้องและคำที่มีความหมาย
ใกลเ้ คียงกนั ไดจ้ นเกดิ ทักษะความเชย่ี วชาญในการอ่านการเขยี นภาษาไทย
๓. เฉลยแบบฝกึ หัด
๑๐๔
หน่วยการเรียนร้ทู ี่ ๕
คำพ้องและคำทม่ี ีความหมายใกลเ้ คยี งกัน
คำพ้อง คือ คำที่มีการเขียนหรืออ่านออกเสียงเหมือนกันแบ่งเป็น
๒ ชนดิ คอื คำพ้องรูปและคำพ้องเสียง
๑. คำพ้องรูป คือ คำที่เขียนเหมือนกัน แต่มีการสะกดและ
การออกเสียงต่างกันและมีความหมายต่างกัน ในการอ่านจึงต้องระวัง
การอ่านคำพ้องรูปให้ถูกต้องและสื่อความหมายได้ตรงตามเจตนา
ของสารต้องอาศัยบริบท คำพ้องรูป มี ๓ ลักษณะ คือ เขียนเหมือนกัน
ออกเสียงต่างกันความหมายตา่ งกัน
เช่น คำว่า เพลา อ่านว่า เพ-ลา หมายถึง เวลา กับคำว่า เพลา อ่านว่า
เพลา หมายถงึ แกนสําหรับให้ลอ้ หรอื ใบจักรหมุน เปน็ ต้น
๒. คำพ้องเสียง คือ คำที่อ่านออกเสียงเหมือนกันเเต่เขียนต่างกัน
คำพ้องเสียงบางคำเป็นคำไทยเเท้ และบางคำมาจากภาษาอื่น เช่น
ภาษาบาลีและภาษาสันสกฤต เช่น คำว่า รด อ่านว่า รด หมายถึง เท ราด
สาดน้ำลงไปให้เปียกชุ่ม กับคำว่า รถ อ่านว่า รด หมายถึง ยานพาหนะ
ท่มี ลี อ้ สำหรับเคล่ือนไป
คำที่มีความหมายใกล้เคียงกัน คือ คำที่เขียนไม่เหมือนกันแต่มี
ความหมายเหมือนกันหรือใกล้เคียงกันจะแตกต่างกันตรงการใช้ โดยจะ
ยึดความหมายในประโยครวม หรือ ประธานเป็นหลัก เช่น คำว่า หลบซ่อน
ทัง้ คำว่า หลบและซ่อน หมายถึง หลกี แอบ เลย่ี งไม่ใหพ้ บ เปน็ ต้น
๑๐๕
แบบทดสอบกอ่ นเรยี นหนว่ ยท่ี ๕
คำในขอ้ ใดตอ่ ไปน้เี ปน็ คำพอ้ งรูปทงั้ หมด
๑๐๖
๑๐๗
คำพอ้ งรปู
คำพ้องรูป คือ คำที่เขียนเหมือนกันแต่มีการสะกดและ
การออกเสียงต่างกันและมีความหมายต่างกันในการอ่านจึงต้องระวัง
การอ่านคำพ้องรูปให้ถูกต้องและสื่อความหมายได้ตรงตามเจตนา
ของสารต้องอาศัยบริบท คำพ้องรูป มี ๓ ลักษณะ คือ เขียนเหมือนกัน
ออกเสียงต่างกัน ความหมายต่างกัน เช่น คำว่า เพลา อ่านว่า เพ-ลา
หมายถึง เวลา กับคำว่า เพลา อ่านว่า เพลา หมายถึง แกนสําหรับให้ล้อ
หรือใบจกั รหมุน เป็นตน้
๑๐๘
แบบฝกึ หัดที่ ๑
คำสงั่ : ให้เขยี นคำอ่านของคำท่ีมีตัวหนาตอ่ ไปน้ี
๑๐๙
๑๑๐
แบบฝึกหดั ที่ ๒
คำสัง่ : ให้โยงเส้นจบั คูค่ ำกับความหมายใหถ้ ูกตอ้ ง
๑๑๑
๑๑๒
แบบฝึกหดั ที่ ๓
คำสัง่ : ให้หาคำศพั ทท์ ีต่ รงกับความหมายลงในช่องวา่ งใหถ้ ูกตอ้ ง
๑๑๓
๑๑๔
แบบฝกึ หัดที่ ๔
คำสงั่ : ให้วงกลมลอ้ มรอบคำที่เปน็ คำพอ้ งรูปใหถ้ ูกตอ้ ง
ตัวอยา่ ง สมุ่ สุ่ม ดงั ดัน ปลา ปา
ยิ้ม แย้ม นอน นอ้ ย กรี กรี
ตนุ ตนุ จติ ใจ กบั กัป
ดึก ด่มื ปาน ปาน กนิ กบ
ปักเปา้ ปกั เปา้ พาน พบ มา้ แมว
๑๑๕
เชา้ เชา่ เกง่ แกง พลี พลี
เพลา เพลา นุ่ม นม่ิ ช้าง ชา่ ง
ผวิ ผวิ ดัง ดัน ตัว ตงั
หนา้ น่า สระ สระ บ้าง บาง
๑๑๖
คำพ้องเสียง
๑๑๗
แบบฝกึ หัดท่ี ๑
คำสั่ง : ใหเ้ ลือกข้อความทเี่ ปน็ คำพ้องเสียงกันเติมลงใน ใหถ้ กู ตอ้ ง
กฏ คช คา่ คล อยา่ นา่ สุข ชนม์ ฉนั ท์ ธรรม ทกุ ข์
ตวั อย่าง เชน่ กลุ กณุ ฑ์
คต คช
ชล ชนม์
ฉนั ฉันท์
กด กฏ
ขา้ คา่
ทกุ ทุกข์
ทำ ธรรม
หย่า อยา่
สกุ สขุ
หนา้ นา่
๑๑๘
แบบฝกึ หัดท่ี ๒
คำส่ัง : จงทำประโยคให้สมบูรณ์ดว้ ยคำพอ้ งเสยี งท่กี ำหนดให้
ตวั อยา่ ง เชน่ คุณ ยา่ บอกให้ฉันและน้องช่วยกันถอน หญ้า
หญา้ ย่า สกุ สุข ซู่ สู้ หนา้ รกั นา่ ไห้ ให้ ญ่ี ย่ี
ฮอ่ ห้อ บาท บาด บวด บวช คัน่ ข้ัน ภาพ พาบ
๑. ดเู ธอมคี วาม ...........สุข......... ท่ไี ด้กินผลไม้ ………สกุ ………..
๒. เจา้ กระ ……….ซู่……….. ตอ่ ……….…ส้…ู …….... กันอยา่ งโหด
๓. ใบ …..…หน้า………. ของเพ่ือนดู …..…น่า….…. รกั ทีเดยี ว
๔. นอ้ งร้อง ……….ไห้……... เวลาฉนั ไม่ …….…ให้…….. กินขนม
๕. กระเป๋าจากประเทศ ..…ญ่ี…...ปุ่น ราคา…..…ย…่ี ….สิบบาท
๖. ชาวจนี ….…ฮ่อ….… เดินตกท่อจนขา ……..หอ้ ……..เลอื ด
๑๑๙
๗. ฉันเสยี เงนิ หลาย ....บาท….เพอ่ื รกั ษาอาการ….บาด…..เจบ็
๘. แม่ชอบทำกล้วย.…บวช…. ชสี ่วนฉันชอบทำ ...บวด.. มันเทศ
๙. ที่ …….…คน่ั ………. หนังสือของเธอเต็ม …….…ขั้น……...บันได
๑o. ฉันกำลงั ดรู ูป ……ภาพ…... เต่ากับตะ ......พาบ.…. ในหนงั สอื
๑๒๐
คำที่มคี วามหมายใกล้เคียงกัน
คำทม่ี ีความหมายใกล้เคียงกนั คอื คำทเ่ี ขียนไมเ่ หมอื นกันแตม่ คี วามหมาย
เหมอื นกันหรอื ใกล้เคยี ง
ตวั อย่าง เช่น
๑. เลก็ น้อย เลก็ + น้อย
๒. ใหญ่โต ใหญ่ + โต
๓. เดอื ดรอ้ น เดอื ด + ร้อน
๔. เยอื กเย็น เยอื ก + เยน็
๕. บางเบา บาง + เบา
๑๒๑
แบบฝกึ หดั ที่ ๑
คำส่ัง : ให้วงกลมล้อมรอบคำท่มี ีความหมายใกลเ้ คียงกนั
ตัวอย่าง เช่น ร่มเงา ประมาณ ทพั พี
๑. ผคู้ น ต้นไทร บงั คบั
๒. ตน้ หญ้า ดอกไม้ มากมาย
๓. ยวดยาน ประชมุ ครใู หญ่
๔. เยอะแยะ ถ่ัวงอก บาดเจ็บ
๕. คางคก ใบไม้ ยากจน
๖. มือถอื กระถาง สูงสดุ
๗. เพชรพลอย ฝนั ดี ดดู ี
๘. ดวงดี ใหญ่โต ขอ้ มือ
๙. เลก็ นอ้ ย ขอ้ ความ ดำขาว
๑๐. ปนู า การงาน นำ้ หก
๑๒๒
แบบฝกึ หัดท่ี ๒
คำสัง่ : ให้ใส่เครอ่ื งหมาย 7 หน้าคำท่ไี ม่ใช่คำทม่ี ีความหมายใกลเ้ คยี งกนั
3 หนา้ คำทมี่ คี วามหมายใกล้เคียงกัน
ตัวอยา่ ง เชน่ 3 สวยงาม
....3...... ร่มเยน็
….7...... ต่นื นอน
....3...... ตดั สนิ
....3...... เลก็ น้อย
....3...... สรอ้ ยเพชร
....3...... วาดเขียน
....3....... วาววบั
....3....... สดช่ืน
....7....... ตอ้ งการ
....3....... สดใส
๑๒๓
สรุปความรู้ท้ายหน่วย
คำพ้องรูป คือ คำที่เขียนเหมือนกันแต่มีการสะกดและการอ่าน
ออกเสียงไม่เหมือนกัน เช่นคำว่า เพลา อ่านว่า เพลา กับคำว่า เพลา อ่านว่า
เพ-ลา เปน็ ตน้
พ้องรูป คือ คำที่เขียนเหมือนกันแต่อ่านไม่เหมือนกัน เช่นคำว่า เพลา
อ่านว่า เพลา ที่หมายถึง ดุมที่ติดอยู่กับล้อรถ กับคำว่า เพลา ที่หมายถึง เวลา
อา่ นว่า เพ-ลา เปน็ ต้น
คำพ้องเสียง คือ คำที่อ่านออกเสียงเหมือนกันเเต่เขียนต่างกัน คำพ้อง
เสียงบางคำเป็นคำไทยเเท้ และบางคำมาจากภาษาอื่น เช่น ภาษาบาลีและ
ภาษาสันสกฤต
ตวั อย่าง
๑. รด หมายถึง เท ราด สาดนำ้ ลงไปให้เปยี กชุม่
รถ หมายถงึ ยานทมี่ ีล้อสำหรบั เคล่อื นไป
คำที่มีความหมายใกล้เคียงกัน หรือคำที่มีความหมายเหมือนกัน คือ
คำที่เขียนไม่เหมือนกัน แต่มีความหมายเหมือนกัน หรือใกล้เคียงกัน จะ
แตกต่างกันตรงการใช้ โดยจะยึดความหมายในประโยครวม หรือ ประธาน
เป็นหลัก มีลักษณะมากน้อยต่างกัน สำหรับใช้ในบริบทต่างๆ ที่สื่อความหมาย
ต่างกันไปตามเจตนาของการสื่อสาร คำที่มีความหมายใกล้เคียงกัน อาจทำให้
ผ้สู ง่ สารใชผ้ ดิ พลาดได้ จึงตอ้ งระมดั ระวังในการเลอื กใชค้ ำใหเ้ หมาะสมถกู ตอ้ ง
๑๒๔
แบบทดสอบหลงั เรยี นหน่วยท่ี ๕
คำในขอ้ ใดตอ่ ไปนีเ้ ปน็ คำพอ้ งรูปทงั้ หมด
๑๒๕
๑๒๖
๔. เสรมิ การเรียนรู้
๔.๑ บตั รภาพคำพ้องและคำท่มี ีความหมายใกลเ้ คียงกัน
ครูสามารถผลิตสื่อบัตรภาพคำพ้องและคำที่มีความหมายใกล้เคียงกัน
ที่เช่ือมโยงการอ่านและการเขียนทีต่ ่างกันกบั รูปภาพตามตัวอย่างทปี่ รากฏในสว่ น
เคล็ดลับเสริมการเรียน เพื่อให้นักเรียนจดจำได้ง่ายขึ้นและสนุกกับการฝึกอ่าน
และเขียนคำพ้องและคำที่มคี วามหมายใกลเ้ คยี งกันใหถ้ ูกตอ้ ง
๔.๒ เกมจัดกลุ่มคำทม่ี สี ระลดรูปและสระเปลย่ี นรปู
ครูสามารถนำสื่อบัตรคำมาใช้ในการจัดกิจกรรมเพื่อเสริมการการเรียนรู้แก่
นักเรียน โดยจัดกิจกรรมการเล่นเกมแข่งขันจำแนกคำพ้องและคำที่มีความหมาย
ใกล้เคยี งกัน โดยครูเน้นให้นักเรียนเกดิ ความเข้าใจในคำพ้องและคำท่ีมีความหมาย
ใกล้เคียงกนั ตามสีท่กี ำหนดใหเ้ พื่อให้นกั เรยี นไดเ้ รยี นรแู้ ละจดจำได้
๕. เช่ือมโยงหัวขอ้ ต่อไป
นักเรียนสามารถจดจำ แยกแยะคำที่เป็นคำพ้องและคำที่มีความหมาย
ใกล้เคียงกันในมาตราตัวสะกดต่างๆ ได้อย่างถูกต้อง อันเป็นพื้นฐานที่สำคัญใน
การอ่านและการเขียนสำหรับทักษะภาษาไทย ซึ่งจะกล่าวถึงในหน่วยการเรียนรู้
ที่ ๖ ต่อไป
๑๒๗
คำอธิบายแนวทางการใชง้ าน
หนังสือส่งเสรมิ ทกั ษะภาษาไทยฯ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ ๒
หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ ๖ : มาตราตวั สะกดในภาษาไทย
เรอ่ื งท่ี ๑ มาตราแม่ ก กา
เรอ่ื งที่ ๒ มาตราตวั สะกด แม่กก
เรือ่ งท่ี ๓ มาตราตัวสะกด แม่กด
เรื่องที่ ๔ มาตราตัวสะกด แมก่ บ
เรอื่ งท่ี ๕ มาตราตัวสะกด แมก่ ม
เร่ืองที่ ๖ มาตราตัวสะกด แมก่ ง
เร่ืองท่ี ๗ มาตราตัวสะกด แม่เกย
เรือ่ งท่ี ๘ มาตราตวั สะกด แม่กน
เรอื่ งที่ ๙ มาตราตวั สะกด แมเ่ กอว
๑. วตั ถปุ ระสงค์
เพื่อเสริมความเข้าใจให้นักเรียนสามารถอ่าน เขียน คำที่อยู่ในมาตรา
ตวั สะกดได้อย่างถูกต้อง
๒. ผลสมั ฤทธิ์ของนกั เรียน
นักเรียนได้พัฒนาความสามารถการอ่าน เขียนและการคิดวิเคราะห์อย่าง
เป็นระบบ ในการจัดจำแนกคำที่อยู่ในมาตราตัวสะกด รวมทั้งการพิจารณา
คำที่อยู่ในมาตราตัวสะกด ที่มีลีลาการเขียนคล้ายกัน นำไปสู่การอ่าน เขียน
ภาษาไทยไดอ้ ย่างถกู ตอ้ ง
๓. เฉลยแบบฝกึ หัด
๑๒๘
เฉลยแบบฝกึ หดั ก่อนเรยี น
คำสั่ง ใหก้ ากบาท ขอ้ ที่ถูกตอ้ งทส่ี ดุ
๑. ขอ้ ใดมมี าตราตัวสะกด แม่ ก กา
ก. กะเพรา ข. บำรงุ ค. ตะเกยี บ
ค. ดอกเข็ม
๒. ขอ้ ใดไมม่ ีมาตราตวั สะกด แม่ ก กา
ก. รา้ นค้า ข. ชาวนา
๓. ข้อใดเขียนถูกตอ้ ง ข. ดอกชบา ค. ดอกช่ะบา
ก. ดอกชะบา ค. ปลาร้า
ค. ถุงเทา้
๔. ขอ้ ใดเขยี นผดิ ค. บงั คับ
ค. คอ-แอะ-แคะ
ก. กะทะ ข. เป่า ค. ริ
ค. ผกั คะ่ นา้
๕. คําในข้อใดเปน็ คาํ สะกดเหมอื น คาํ วา่ ,, ตกกล้า,, ค. แมน่ ้ำ นำ้ อ้อย
ก. ตะโกน ข. ตกลง
๖. ข้อใดมคี ำทีอ่ ยู่ในมาตราเดยี วกับคำวา่ ,, กา้ มปู ,,
ก. นกกระสา ข. นกั เรยี น
๗. คำว่า ,,แคะ,, เขยี นสะกดคำไดต้ ามขอ้ ใด
ก. คอ-อะ-แคะ ข. คอ-แคะ-แคะ
๘. ,, มะ___,, ควรเตมิ คำในขอ้ ใด
ก. นิ ข. ลิ
๙. ข้อใดเขียนคำได้ถกู ต้อง ข. ผักคนา้
ก. ผกั คะน้า
๑๐. ข้อใดมีคำมาตรา ตัวสะกด ก กา ทกุ คำ
ก. ล้นิ จี่ หมอน ข. หมอลำ ไพเราะ
๑๒๙
หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ ๖
มาตราตัวสะกดในภาษาไทย
มาตราตวั สะกดมที ้งั ที่ใช้ตวั สะกดตรงแม่ และมาตราตัวสะกดทไ่ี มต่ รงแม่
มาตราตัวสะกด คือ พยัญชนะที่อยู่ท้ายคำหรือพยางค์ในแม่ ก กา ทำให้
แม่ ก กา มีตวั สะกด เชน่ มี เม่อื ประสมกับ ด กลายเปน็ มีด เปน็ ตน้
มาตราตัวสะกด คือ กลุ่มพยัญชนะที่ประกอบอยู่ท้ายคำหรือพยางค์ใน
แม่ ก กา ทำให้เสียงของคำแตกต่างกันตามพยัญชนะที่นำมาประกอบ เช่น
นา เม่อื ประสมกบั น กลายเป็น นาน เม่ือประสมกบั ย กลายเปน็ นาย
มาตราแม่ ก กา
คำในแม่ ก กา เป็นคำที่ไม่มีพยัญชนะเป็นตัวสะกด ท้ายคำ หรือ
ท้ายพยางค์ อ่านออกเสียงสระโดยไม่มีเสียงพยัญชนะ เช่น มา กา ปู เรือ เมีย
ฯลฯ ทั้งนี้ แม่ ก กา เป็นหนึ่ง ในมาตราไทย แต่ไม่ถือว่าเป็นมาตราตัวสะกด
เนื่องจากไมม่ พี ยัญชนะตอ่ ทา้ ย
มาตราตัวสะกด มีอยู่ ๘ แม่ ได้แก่ แม่กง แม่กน แม่กม แม่กก แม่กด
แม่กบ แม่เกย และแม่เกอว มาตราตวั สะกด แบ่งเป็น ๒ ประเภท ดงั นี้
๑๓๐
๑. มาตราตวั สะกดตรงแม่ ใช้ตวั สะกดตัวเดียว มี ๔ มาตรา ดงั น้ี
๑.๑ แม่กง พยัญชนะที่เป็นตัวสะกดในมาตรานี้ คือ ง เช่น กลอง สอง
กลาง ชา้ ง ข้างคล้องจอง กางเกง กระโปรง ฯลฯ
๑.๒ แม่กม พยัญชนะที่เป็นตัวสะกดในมาตรานี้ คือ ม เช่น ลม ร่ม
โฟม เขม็ มุม คุม ทุ่ม แยม ถลม่ สนาม คำราม ฯลฯ
๑.๓ แม่เกย พยัญชนะที่เป็นตัวสะกดในมาตรานี้ คือ ย เช่น สร้อย
สะพาย ม้าลาย พลอย ถ้วย ไฟฉาย สาย ป๋ยุ นโยบาย ฯลฯ
๑.๔ แม่เกอว พยัญชนะที่เป็นตัวสะกดในมาตรานี้ คือ ว เช่น แห้ว
กาว เปรย้ี ว เปลว ขา้ ว ข่าว ดาว กรวิ้ เดยี๋ ว มะพรา้ ว ฯลฯ
๒. มาตราตัวสะกดไม่ตรงแม่ มีตัวสะกดหลายตัวในมาตราเดียวกัน เพราะ
ออกเสียงเหมือนตัวสะกดเดยี วกนั มี ๔ มาตรา คอื
๒.๑ แมก่ น พยญั ชนะท่เี ปน็ ตัวสะกดในมาตราน้ี คือ น ญ ณ ร ล ฬ
ญ เปน็ ตวั สะกด เชน่ ชำนาญ ฯลฯ
ณ เป็นตัวสะกด เชน่ บริเวณ ฯลฯ
ร เป็นตัวสะกด เชน่ อกั ษร เณร ฯลฯ
ล เปน็ ตวั สะกด เชน่ จกั รวาล พาล ฯลฯ
๒.๒ แมก่ ก พยญั ชนะที่เป็นตัวสะกดในมาตรานี้ คอื ก ข ค ฆ
ก เปน็ ตัวสะกด เช่น เลอื ก รกั ฯลฯ
ข เปน็ ตวั สะกด เช่น เลข สขุ สุนขั ฯลฯ
ค เปน็ ตวั สะกด เชน่ ภาค วรรค ฯลฯ
๑๓๑
๒.๓ แม่กด พยัญชนะที่เป็นตัวสะกดในมาตรานี้ คือ ด จ ช ซ ฎ ฏ ฐ
ฑฒตถทธศษส
ด เป็นตัวสะกด เชน่ มด เผด็ จัด ฯลฯ
ช เป็นตัวสะกด เชน่ บวช ราชการ ฯลฯ
ซ เปน็ ตวั สะกด เช่น กา๊ ซ ฯลฯ
ฎ เป็นตวั สะกด เชน่ กฎหมาย ฯลฯ
ฏ เปน็ ตัวสะกด เชน่ ปรากฏ ฯลฯ
ฐ เป็นตวั สะกด เชน่ อฐิ รัฐบาล ประเสริฐ ฯลฯ
ฑ เป็นตวั สะกด เช่น ครฑุ ฯลฯ
ถ เป็นตวั สะกด เชน่ รถ สามารถ ปรารถนา ฯลฯ
ท เป็นตวั สะกด เชน่ บทบาท ฯลฯ
ธ เปน็ ตวั สะกด เช่น โกรธ พุธ อาวธุ ฯลฯ
ศ เปน็ ตวั สะกด เช่น ทิศ เลิศ อากาศ ฯลฯ
ษ เป็นตวั สะกด เชน่ โทษ กระดาษ ฯลฯ
ส เปน็ ตัวสะกด เชน่ โอกาส รส ฯลฯ
๒.๔ แมก่ บ พยญั ชนะทีเ่ ปน็ ตวั สะกดในมาตรานี้ คือ บ ป ภ พ ฟ
บ เป็นตัวสะกด เช่น เกอื บ รบั ทราบ ฯลฯ
ป เป็นตวั สะกด เช่น ธูป บาป สาป ฯลฯ
พ เปน็ ตวั สะกด เชน่ ภาพ ศพ ภพ ฯลฯ
ฟ เปน็ ตวั สะกด เช่น กราฟ ยรี าฟ ฯลฯ
ภ เปน็ ตวั สะกด เชน่ ลาภ โลภ ปรารภ ฯลฯ
๑๓๒
ฝึกอา่ นคำ มาตราตวั สะกด ก กา ที่กำหนดให้
มาตราแม่ ก กา
คำในแม่ ก กา เป็นคำที่ไม่มีพยัญชนะเป็นตัวสะกด ท้ายคำ หรือ
ท้ายพยางค์ อ่านออกเสียงสระโดยไม่มีเสียงพยัญชนะ เช่น มา กา ปู
เรอื เมยี
กระทะ กล้า กะเพรา กริ ิยา
ขยำ้ ขำ เคาะ งา
จำปา ชา้ แซะ เน่า
เบาะ เปา่ ไพเราะ ภาษา
ลน้ิ จี่ กอไผ่ ชาวนา กระดังงา
ตกกลา้ ก้ามปู ดอกชบา ดอกจำปา
ต้นมะลิ ถุงเทา้ นัยน์ตา ปลารา้
ผักคะนา้ ร้านคา้ เลบ็ เทา้ หมอลำ
สง่ เสรมิ การคดิ ดตี ามสุภาษิตสำนวนไทย
อ. อดเปรย้ี วไวก้ นิ หวาน
น้องๆ เคยอดใจเอาไว้ก่อนกันบ้างไหม น้องๆ ควรที่จะรู้จักอดใจเอาไว้ก่อน เพื่อรอ
ที่จะไดพ้ บกับส่ิงทีด่ กี ว่าในวันขา้ งหนา้
๑๓๓
เฉลยมาตราตวั สะกด แม่ ก กา
แบบฝกึ หดั ท่ี ๑ สังเกตรปู แล้วเตมิ ความหมาย
๑๓๔
ตวั สะกดทสี่ ะกดตามมาตรา
แมก่ ก เปน็ คำท่ีประสมกับสระตา่ งๆ และมี ก เป็นตัวสะกด
ตวั อยา่ ง
ผัก นก เลือก จักร หมอก
ดอก ปก นอก จอก ปลอก
ตอก มาก กาก ปาก หาก
ตราก หมาก เผือก
๑๓๕
คำทอ่ี ยใู่ นมาตราตวั สะกด แม่กก
แม่กก มพี ยญั ชนะท่ีเปน็ ตวั สะกด คือ ก เช่น กระจก หก เคก้
คำส่งั จงขีดเสน้ ใต้คำต่อไปน้มี าตราตวั สะกด แม่กก
๑๓๖
แบบฝกึ หัดท่ี ๑
ตัวสะกดแม่กก ท่ีไม่ตรงตามมาตรา
แม่กก นอกจากจะสะกดด้วย ก แล้วยังมี ข ค ฆ ที่เป็นตัวสะกด
เชน่ เลข วิหค เมฆ
คำสง่ั จงขดี เสน้ ใตค้ ำต่อไปน้ที ่สี ะกดด้วย แมก่ ก ไมต่ รงตามมาตรา
๑๓๗
แบบฝกึ หัดที่ ๒
มาตราแมก่ ด
คำสัง่ ใหน้ ำคำท่ีกำหนดให้เติมลงในชอ่ งว่าง
ส่งเสรมิ การคดิ ดตี ามสภุ าษติ สำนวนไทย
ศ. ศึกในอก
เด็กๆ ต้องเข้าใจสำนวนนี้หรือไม่ สำนวนนี้หมายถึง ความรู้สึกนึกคิดที่สุดจะห้ามได้
การเอาชนะใจตนเอง
๑๓๘
แบบฝกึ หดั ที่ ๓
มาตราตัวสะกดไม่ตรงมาตรา แม่กด
คำสั่ง ใหน้ ำคำทกี่ ำหนดใหใ้ ส่ลงในตารางให้ถกู ต้อง
มาตราตัวสะกด แม่กด ไม่ตรงมาตราคำที่ออกเสียงเหมือน ด
เปน็ ตัวสะกดซง่ึ ก็จะมตี ัว ด, จ, ช, ซ, ฎ, ฏ, ฐ, ฑ, ฒ, ต, ถ, ท, ธ, ศ, ษ, ส
สง่ เสริมการคดิ ดีตามสุภาษติ สำนวนไทย
ส. เส้นผมบงั ภเู ขา
หมายความว่า การมองข้ามสิ่งที่ไม่น่าจะมองข้าม น้องๆ เคยมองข้ามสิ่งสำคัญในชีวิต
อะไรบ้าง ลองสงั เกตและมองหาส่ิงทีเ่ คยมองขา้ ม แล้วนำมากลับมาเลา่ สกู่ นั ฟังนะ
๑๓๙
แบบฝกึ หดั ที่ ๔
จับค่คู ำกบั คำอา่ น
คำสั่ง : ให้ลากเส้นโยงทางซ้ายมอื ให้ตรงกับคำดา้ นขวามือท่สี ะกดดว้ ย แมก่ ด
๑๔๐
แบบฝกึ หดั ที่ ๕
เตมิ คำให้ตรงความหมาย
คำสงั่ : ใหน้ ำคำทก่ี ำหนดใหเ้ ตมิ ลงในชอ่ งวา่ ง
มาตราตัวสะกดแม่กบ นน้ั จะมี บ เปน็ ตัวสะกด
ตะขาบ อาบ สอบ ระเบียบ กบ เกบ็ จบั โฉบ ทะเลสาบ เลบ็
๑. นอ้ งทำงานเป็น ระเบยี บ เรียบร้อย
๒. ตาจับ กบ ได้
๓. ลงุ ถกู ตะขาบ กดั ขา
๔. ฉัน อาบ น้ำทุกวัน
๕. ฉนั อา่ นหนงั สอื ฉนั จงึ สอบ ได้
๖. นกบนิ โฉบ ลงมาทพี่ น้ี
๗. แมก่ ำลังตัด เลบ็
๘. ฉนั เล่นนำ้ ใน ทะเลสาบ
๙. แม่ เกบ็ ของใสต่ ู้
๑o. พ่อ จับ สัตว์ป่า
สง่ เสรมิ การคิดดีตามสุภาษติ สำนวนไทย
อ. อดเปร้ียวไวก้ ินหวาน
น้องๆ เคยอดใจเอาไว้ก่อนกันบ้างไหม น้องๆ ควรที่จะรู้จักอดใจเอาไว้ก่อน เพื่อรอ
ทจ่ี ะพบกับสง่ิ ทดี่ ีกวา่ ในวนั ขา้ งหนา้
๑๔๑
แบบฝกึ หัดที่ ๖ คำ
อาบ
เขยี นคำให้สมบูรณ์ คาบ
หาบ
คำสัง่ : เรียงคำในตารางใหถ้ กู ตอ้ ง เกือบ
ข้อ พยัญชนะ สระ ตวั สะกด โอบ
๑ อ -า บ เงือก
๒ ค -า บ แคบ
๓ ห -า บ ชอบ
๔ ก เ-ือ บ จอบ
๕อ โ บ ดบิ
๖ ง เ-ือ ก
๗ค แบ
๘ช อ บ
๙จ อบ
๑o ด - ิ บ
๑๔๒
แบบฝึกหัดที่ ๗
มาตราตัวสะกดไม่ตรงมาตรา แมก่ บ
คำส่งั : ใหน้ ำคำลงไปเติมขา้ งลา่ งภาพให้ถกู ตอ้ ง
คำที่ออกเสยี งเหมอื น บ เป็นตวั สะกดด้วยไดแ้ ก่ ป พ ฟ ภ
กราฟ ยรี าฟ รปู ภาพ ทพั พี เทป ทอฟฟ่ี
๑๔๓
มาตราตวั สะกด แม่ กม
มาตราตัวสะกด แม่ กม คอื คำทม่ี ี ม เป็นตวั สะกด
ซึ่งจะมีเพียงแค่ ม เท่านัน้ เอง
ตวั อย่าง เช่น ยาม รม ลม
ถาม
ยอม ผอม แถม ชมิ
๑๔๔
สงั เกตคำและตวั สะกด
แม่ กม คอื พยญั ชนะที่เป็นตัวสะกดคำในมาตราตวั สะกดแม่ กม
คือ อ่านออกเสยี ง ม
แบบฝกึ หดั ท่ี ๘
เติมคำจากรปู ภาพ
คำสั่ง : ให้เขยี นคำทอี่ ยใู่ นมาตรา แม่ กม จากรูปภาพ แลว้ ฝึกอ่านคำ
ต้นมะยม ร่ม แฟม้ ไอศกรีม สม้ พดั ลม
ส้ม ต้นมะยม พัดลม
ไอศกรีม ร่ม แฟ้ม
๑๔๕
สังเกตคำและตวั สะกด
มาตราตัวสะกด แม่ กง
มาตรา แมก่ ง คอื คำทมี่ ี ง เป็นตวั สะกดเพยี งตัวเดียว
ตัวอย่าง เชน่ ช้าง ผ้ึง
ยุง ลงิ กรง
แตงโม จิงโจ้ กุ้ง
กวาง
๑๔๖
สงั เกตคำและตัวสะกด
แม่ กง คอื พยญั ชนะท่ีเป็นตวั สะกดในมาตราตัวสะกดแม่ กง
คือ อ่านออกเสียง ง
แบบฝึกหดั ที่ ๙
คำสั่ง : ใหเ้ ขียนสะกดคำและอ่านคำในมาตรา แมก่ ง ใหถ้ กู ตอ้ ง
ตัวอย่าง
๑.
๒.
๓.
๔.
๑๔๗
มาตราตวั สะกด แม่ เกย
มาตราตัวสะกดแม่เกย
จะเป็นคำทล่ี งท้ายด้วย ย เป็นตวั สะกดเท่าน้ัน
ตวั อยา่ ง เช่น เนย กลว้ ย เหนอ่ื ย
สาย
รวย ทราย ช่วย ปลาย
๑๔๘
สังเกตคำและตัวสะกด
แม่เกย พยญั ชนะทเี่ ปน็ ตวั สะกดในมาตราน้ี คอื ย
แบบฝกึ หดั ที่ ๑๐
คำสงั่ : ให้เติมตวั สะกด แม่ เกย ใหถ้ กู ต้อง
๑. แตง่ กา…ย…………… ๒. ทกั ทา…ย……………
๓. น้ำออ้ …ย…………… ๔. อนามั…ย…………
๕. อาศ…ั ย……….....… ๖. อร่อ….ย……………
สง่ เสรมิ การคิดดตี ามสภุ าษติ สำนวนไทย
ข. ขนทรายเข้าวัด
น้องๆ ต้องหมั่นทำบุญ ทำความดี เพราะจะส่งผลต่อตัวเราเองทำให้เรามีชีวิตที่ดี
พบเจอแตส่ ิง่ ดีๆ และความดนี ั้นจะทำให้น้องๆ มีความสุข
๑๔๙
สงั เกตคำและตวั สะกด
แบบฝกึ หดั ที่ ๑๑
คำสัง่ : ใหค้ ัดลายมือคำต่อไปนใี้ ห้สวยงาม
ใจหาย ปลายทาง โวยวาย ขยาย ทาง
ลาย ปุ๋ยคอก กระตา่ ย รอคอย เสียดาย
..........................................................................................................
..........................................................................................................
........................ข...น้ึ ...อ....ย...ู่ก...บั....ด...ลุ ...ย...พ....นิ...ิจ....ข...อ...ง..ผ....ู้ส...อ...น........................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
..........................................................................................................
ส่งเสริมการคดิ ดตี ามสภุ าษิตสำนวนไทย
ฆ. ฆา่ ช้างเอางา
น้องๆ ได้ยินสำนวนนี้หรือไม่ น้องๆ เข้าใจว่าอย่างไร สำนวนนี้หมายถึง การทำลาย
สิ่งที่มีค่ามากเพื่อให้ได้ของที่มีค่าน้อยนิด โดยไม่คิดเลยว่าการกระทำนั้นสมควรหรือไม่
ดงั น้ันก่อนท่ีนอ้ งๆ จะทำส่งิ ใดควรไตร่ตรองใหด้ ีท่ีสดุ