FINAL MADHUBINDUO_3

100 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

fÌktw, ¼e{MkuLk íkku fÞkhLkkÞ økÞk Au. ykÚke Ä{ohks yswoLku ÿkiÃkËeLkk hûkýLke
sðkçkËkhe MkkUÃke ÃkqðorËþk{kt økÞk. íÞkt íku{ýu ¼e{Lkkt Ãkøk÷kt òuÞk. ykøk¤
[k÷íkkt íku{ýu ¼e{Lku ysøkhLke Ãkfz{kt òuÞk.u ÞwrÄrchu çke{Lku ynª fE heíku
ykðe Ãkzâku yuðe Ãk]åAk fhe. ¼e{MkuLku Lknw»k rðþuLke Mkðo ðkík fne. ÞwrÄrch
MkÃkoLkk «&™kuLkk W¥kh ykÃkðk Mk{t ík ÚkÞk.

MkkÃku (ysøkhu) ÃkAq âtw, nu hksLkT çkúkñý fkuLku fnuðkÞ ? òýðk Þkøu Þ þwt
Au ? Þrw Ärchu sðkçk ykÃÞk,u sLu kk{kt MkíÞ, ËkLk, ûk{k, þe÷, y¢hq íkk, íkÃk yLku
ËÞk nkÞu íku s çkkú ñý A.u òýðk Þkøu Þ Ãkhw çkñú s A.u su Ë:w ¾ yLku Mk¾w Úke hrník
Au yLku suLku Ãkk{eyu {Lkw»ÞLku þkuf fhðkLkku hníu kku LkÚke.

MkkÃku çkeòu «&™ fÞk.uo Mkðo Ëðu ku íkÚkk çkñú Š»kyku Ä{Lo ke «þMt kk fhu Au {kxu nu
rLk»ÃkkÞ ík{u Ä{oLkwt MktûkuÃk{kt ðýoLk fhku. ÞwrÄrchu fÌkwt, MkíÞ, Ë{, íkÃk, þki[,
Mkít kk»u k, nTÙ yksLo ð, ¿kkLk, þ{, ËÞk yLku æÞkLk yu MkLkkíkLk Ä{o A.u - «kýeykLu kk
rníkLku MkíÞ fÌkwt A.u {LkLkku rLkøkún íku Ë{. MðÄ{ú «{kýu ðíkoðwt íku íkÃk. Mkft híkkLkku
íÞkøk íku þk[i , rð»kÞLkku íÞkøk íku Mkít kk»u k, Lk fhðk sðu k fkÞÚo ke rLkðr] ¥k íku neÙ . xkZ,
íkkÃk ðøkhu u îît MknLk fhðk íku ûk{k r[¥kLke Mk{íkk íku yksðo ík¥ðkÚkLo kk çkkÄu íku ¿kkLk,
r[¥kLke þkrt ík íku þ{, «kýeykuLkk rníkLke EåAk íku ËÞk yLku {LkLke rLkŠÄ»kÞíkkLku
æÞkLk fnuðkÞ.

MkkÃku (Lkn»w k)u ºkeòu «&™ ÃkqAâku - {kýMkLkku Ësw Þo þºkw fkýu ? yLkít k ÔÞkrÄ
fÞku ? MkkÄw fkLu ku fnuðkÞ ? yMkkÄw fkLu ku fnuðkÞ ? Þrw Ärchu fÌktw fk{ yu {kýMkkuLkku
ËwsÞo þºkw Au ÷k¼u yu y™ít k ÔÞkrÄ (hkøu k) A.u «kýe{kºk íkhV ËÞk¼kð hk¾u íku
MkkÄw yLku rLkËoÞ {Lkw»ÞLku yMkkÄw fnuðkÞ Au.

Lknw»ku ð¤e Lkðku «&™ fÞkuo - {kun yux÷u þwt ? {kLk yux÷u þwt ? yk¤Mk
yLku þkuf fkLu ku fnuðkÞ ? MÚkiÞo yux÷u þwt ? ÄiÞo fkLu ku fnuðkÞ ? ÓËÞLkku {wÏÞ íkkÃk
fÞku ? Þrw Ärchu fÌk.wt Ä{o MktçkÄt e {qZíkk yux÷u {kun. ÃkkuíkkLkk MktçktÄ{kt yr¼{kLk
íku {kLk. Ä{of]íÞ Lk fhðk íku yk¤Mk yLku y¿kkLk yxu ÷u þkuf. MðÄ{{o kt ÂMÚkhíkk
yxu ÷u MÚkÞi o yLku #rÿÞkLu kku rLkøknú yxu ÷u s ÄÞi o yLku y˾u kE yu ÓËÞLkku íkkÃk A.u

ysøkhu ÞwrÄrchLkk sðkçkÚke ¾þw ÚkELku ¼e{MkLu kLku Akzu e ËeÄk,u íÞkh ÃkAe
Lkn»w ku ysøkhLkwt þheh Akzu e ËeÄwt yLku rËÔÞ þheh Äkhý fheLku íku Mðøk{o kt økÞk.u
Þrw Ärch ¼e{MkLu k íkÚkk ÄkBi Þ{wrLkLke MkkÚku yk©{u ÃkkAk ykÔÞk yLku ¼e{MkuLkLku

{Äw®çkËwyku-3 j 101
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

òuELku çkÄk s ykLkËt ÃkkBÞk.
þkherhf çk¤ fhíkkt çkñú çk¤ s [rzÞkíktw Au yu çkkçkíkLke «íkerík rðïkr{ºkLku

Ãký ÚkkÞ A.u ðrþc Ér»k h½wðtþLkk f¤w økwhw níkk. y{u Lke ÃkkMku LktrËLke Lkk{u Mkðo
EÂåAík ðMíkyw ku ykÃku íkuðe fk{ÄLu kw níke. Lkrt ËLkeLke {ËËÚke ðrþü øk{u íku Mk{Þu
yLku øk{u íkxu ÷e MkÏt Þk{kt ykðíkk yríkrÚkykLu ku Mkífkh fhe þfíkk níkk. yfu ð¾ík
fLkkusLkk «rMkØ hkò rðïkr{ºk rþfkh fhðk Lkef¤u÷k yLku {køko{kt ðrþc
{wrLkLkk yk©{{kt yk¤e [zâk. ðrþc Ér»kyu rðïk{kºkLku íkÚkk íkuLke MkkÚku
ykðu÷k {kuxk hMkk÷kLku MkhMk ðkLkøkeyku ÃkehMke. rðïkr{ºk íkku yk¼k s çkLke
økÞk, fu yuf íkÃkMðe ykx÷k çkÄkLkwt Mðkøkík Úkkuze Ãk¤ku{kt fE heíku fhe þõÞk.
ðrþcu shkÃký AÃw kkÔÞk ðøkh Ãkkíu kkLke LktrËLke fk{ÄLu kLw ke ðkík fhe. rðïkr{ºkLktw
{Lk Lkrt ËLkeLku {÷u ððk ík÷ÃkkÃkz çkLke økÞ.tw «Úk{ íkku ík{u ýu fk{ÄLu kLw ke {køkýe fhe
Ãkhít kw Ér»kyu fÌktw fu ík{khu fE çkkçkíkLke ¾kxu Au ? hkò Ak,u ík{khe ÃkkMku ½ýtw ÿÔÞ
A,u ßÞkhu {khe sðu k íkÃkMðeLku fk{ÄLu kLw ke sYh A,u Ãkhít kw rðïkr{ºku fÌk,tw ík{u hkS
¾wþeÚke LktrËLkeLku MkkUÃke Ëk,u Lkrníkh nwt òuhsw÷{Úke fk{ÄuLkwLku ÷E sEþ.

rðïkr{ºku økkÞLku ÷E sðk {kxu íkuLkk Ãkh nkÚk hkõu Þk.u Ãkhít kw økkÞ shkÃký
¾Mke Lkrn. Ãkhkýu ÷E sðk {kxu rðïkr{ºku íkuLku [kçkwfÚke Vxfkhe. ykÚke økkÞ
ðrþc ÃkkMku sELku çkhkzðk ÷køke yLku yktMkw Mkkhðk ÷køke. økkÞLke sðkLke
rçk÷f÷w EåAk Lk níke. ðrþcu fÌk,tw ‘‘Lkrt ËLke, ntw íkLku hkS¾þw eÚke ykÃkíkku LkÚke.
Ãký yk hkò òhu s÷w {Úke ÷E sðk EåAu A.u yxu ÷u íkkhe yLku sðkLke EåAk nkÞu
íkku s íkwt ssu. nwt çkúkñý Awt yLku çkkú ñýLkku {wÏÞ økwý ûk{k Au. ûk{kLkku íÞkøk nwt
Lk fhe þfwt yux÷u rðïkr{ºk øk{u íku fhþ,u íkku Ãký ûk{kLkku økwý nwt Akzu ðkLkku LkÚke.
{kxu íkLku øk{u íkku ò, Lk øk{u íkku Lk ò, íkwt ykÃk{u¤u íkkhwt hûký fhe ÷u.

Ér»kLke yk¿kk Úkíkkt LktrËLkeyu ÃkkuíkkLkk þheh{ktÚke yuf {kuxwt MkLi Þ WíÃkLLk
fÞ.Ow sýu u rðïkr{ºkLkk MkLi ÞLkku ÃkhkßÞ fÞk.ou yk [{ífkhÚke hkò þh{kE økÞk.u
íkuLkwt {Lk çkË÷kE økÞw.t ûkrºkÞçk¤Lku rĬkh A,u çkñú çk¤ s Mkk[w yu{ rð[kheLku
íku ÃkkuíkkLkk hkßÞLkku íÞkøk fhe Mkðo Mkw¾ WÃk¼køu k Akuze íkÃk fhðk ðLk{kt [kÕÞku
økÞku. ykøk¤ síkkt íku Ér»k rðïkr{ºk íkhefu yku¤¾kÞk. yk{ çkún{çk¤Lkku -
ykí{çk¤Lkku «¼kð yLkhku Au.

•

102 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

yÚko : ‘‘fuð¤ ðkËrððkË fhðkÚke yÚkðk
íkforðíkfo fhðkÚke Ä{oLkku rLkùÞ ÚkE þõíkku
LkÚke. Ãký çkwrØ yLku ðkýe yu çkLLkuLkku MkkÚku
WÃkÞkuøk fhðkÚke Ä{oLkku rLkùÞ ÚkE þfu Au.’’

(çk]nMÃkrík-{nk¼khík{ktÚke)

rÃkÃÃk÷kË {wrLk yLku ÃkËT{k

Ãkwhkýfk¤{kt yLkhÛÞ

hkò ÃkkMku íku{Lke ÞwðkLk fLÞk
ÃkËT{kLke {køkýe ð]Ø rÃkÃÃk÷kË
{wrLkyu fhe níke. ykÚke hkò íkÚkk
íku{Lkku Mk{økú Ãkrhðkh þkuf{kt zqçke
økÞku níkku. yuf çkksw ÞwðkLk ÃkwºkeLkwt
¼krð íkÚkk çkeS íkhV {wrLkLkku
©kÃkLkku ¼Þ ! yu Mk{Þu hkòLkku
Mkðkuo¥k{ økwhw çkwrØ{kLk Ãkwhkurník
hMíkku çkíkkÔÞku. rÃkÃÃk÷kË {wrLkyu
fLÞkLku ÃkkuíkkLke MkkÚku Lk Ãkhýkðu íkku
yk¾k hkßÞ hkßÞLku çkk¤eLku
¼M{e¼qík fhe Lkk¾þu yu{ fnuðwt.
ykÚke Ãkwhkurníku ÃkËT{kLku rÃkÃÃk÷kË {wrLk MkkÚku Ãkhýkððe òuEyu yuðku {ík
ykÃÞku. hkòyu ÃkwhkurníkLkku VUMk÷ku MðefkÞkuo yLku ÃkË{T k Ãký W{tøk¼uh {wrLkLku
Mðefkhððk íkíÃkh çkLke.

ÃkËT{kLkk ÷øLk rðrÄMkh {wrLk òuzu ÚkE økÞk yLku {wrLk ÃkËT{kLku ÃkkuíkkLkk
yk©{{kt ÷ELku økÞk Ãkhtíkw yLkhÛÞ hkò ÃkkuíkkLke ÞwðkLk ÃkwºkeLku ð]Ø {wrLk

{Äw®çkËwyku-3 j 103
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

MkkÚku Ãkhýkððe Ãkze íkuÚke yíÞtík Ëw:¾e ÚkE økÞk yLku íkuyku íkÃk fhðk ðLk{kt
síkk hÌkk yLku hkýeyu ÃkríkLkk íkÚkk ÃkwºkeLkk þkufÚke «ký Akuze ËeÄk. hkòLkk
¾kMk Mkuðfku {qAko ÃkkBÞk. «òsLkku rLkMkkMkk Lkk¾ðk ÷køÞk yLku yLkhÛÞ
hkò ÷ktçkku Mk{Þ íkÃk fhe rþð÷kuf{kt økÞk. ÃkAe feŠík{kLk Lkk{u yu hkòLkk
{kuxk Ãkwºku «òLktw Ãkk÷Lk fÞwo yLku Mkwðneðx ykÃÞku yLku hkßÞLku yÔÞðMÚkkLke
¾kE{ktÚke çk[kÔÞwt.

nðu yk íkhV ÃkËT{k íkku ÃkkuíkkLkk ð]Ø Ãkrík MkkÚku ykLktËÚke yk©{{kt
rËðMkku rðíkkðíke níke. {wrLk Ãký íkÃkMðe yLku MktÞ{e SðLk Sðíkk níkk.
Ãkhtíkw fkuE yuf Mk{Þu íku{ýu rLksoLk MÚkkLk{kt øktÄðoLku íkuLke †e MkkÚku fk{¢ezk
fhíkku òuÞu÷ku yLku {wrLkLku íku òuELku ÃkhýðkLkwt {Lk ÚkÞwt yLku yLkhÛÞ hkò
ÃkkMku sELku íku{Lke fLÞk ÃkËT{kLku Ãkhýe ykÔÞk. ÃkËT{k Ãký rð»ýwÃkíLke ÷û{e
suðe yrík MðYÃk{kLk yLku økwýðkLk níke. íkuÚke ¼ÂõíkÃkqðof {wrLkLke Mkuðk
fhíke níke.

nðu yuf ð¾ík MkðkoøkMkwtËh yLku MkwtËh nkMÞðk¤e ÃkËT{kLku Ä{uo
øktøkkLkËe{kt MLkkLk fhíkk òuE yLku Ä{oLku íkuLke Ãkheûkk fhðkLkwt {Lk ÚkÞwt Ä{uo
ÞwðkLk hkòLkwt MðYÃk Äkhý fÞwo. MkwtËh híLkLkk hÚk{kt íku çkuXku MkwtËh yk¼q»kýku
Äkhý fÞkO. LkðeLk ÞkiðLk yLku þ¼kÞ{Lk fk{Ëuð suðe fktríkðk¤ku nðu íku
÷køkíkku níkk.u ÃkËT{k MLkkLk fheLku síke níke íÞkhu Ä{o çkkÕu Þku nu MkwËt he, nu MkwtËh
ytøkkuðk¤e íkwt ð]Ø rÃkÃÃk÷kË {wrLk ÃkkMku rçk÷fw÷ þku¼íke LkÚke {kxu {kºk íkÃk
WÃkh «erík hkfðkðk¤k, rLkËoÞ yLku {hðkLke íkiÞkheðk¤k yu çkúkñýLkku Akuze,
íkwt {khk íkhV árü fh. MkwtËh †e ÃkqðosL{Lkk ÃkÛw ÞÚke MkkIËÞo Ãkk{e nkuÞ Au. íkuLkwt
MkkIËÞo hrMkf ÃkwY»kLkk MknðkMkÚke MkV¤ ÚkkÞ Au {kxu íkwt yu ð]ØLku AkuzeLku {Lku
íkkhku ËkMk çkLkkð.u {khe MkkÚku MkwËt h çkk÷çkøke[kyku{kt, MkwtËh Ãkðío kku yLku MkwhBÞ
LkËeLkk rfLkkhk Ãkh rðnkh fh yLku íkkhk sL{Lku MkV¤ fh. yk{ çkku÷e Ä{o
ÃkkuíkkLkk hÚk ÃkhÚke Lke[u QíkÞkuo. íkhík s MkkðÄ ÚkELku ÃkËT{k yu fÌkwt.

nu hkò ! íkwt Ëhq ò. íktw {khk Mkk{u fk{ðkMkLkkÚke òuEþ íkku íkhík s Lkkþ
Ãkk{eþ. íkÃk ðzu Ãkrðºk þhehðk¤k yLku {wrLkyku{kt ©uc rÃkÃÃk÷kËLku Akuze nwt
†eyku ðzu SíkkÞu÷k yLku {iÚkwLk{kt ÷Ãkx íkLku þk {kxu ÃkMktË fhwt ? †eykuÚke
SíkkÞu÷k Ãkwhw»kLkku MÃkþo Úkðk {kºkÚke Mk½¤wt ÃkwÛÞ Lkkþ Ãkk{u Au íku çkeò øk{u

104 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

íkux÷k Mkkhk fkÞo fhíkku nkuÞ íkku Ãký yÃkrðºk Au. íkuðk Ãkwhw»kkuLku rÃkík]yku, Ëuðku
íkÚkk Mk½¤k MktçktÄeykuyku ®LkËu Au. suLkwt {Lk †eykuÚke nhkE økÞwt Au. íkuðk
Ãkwhw»kLkk ËkLk, íkÃk, sÃk fþkLke ®f{ík LkÚke Aíkkt íkwt su heíku {khe Mkk{u †eLkk
¼kðu çkkuÕÞku Au íkuÚke {khk ©kÃkLku fkhýu y{wf fk¤u íkkhku Lkkþ Úkþu.

Mkíke ÃkËT{kLkku ©kÃk Mkkt¼¤eLku Ä{uo hkòLkwt MðYÃk AkuzeLku ÃkkuíkkLkwt {q÷
MðYÃk Äkhý fÞwo yLkuÃkÚke íku Äúqsíkku Äúqsíkku çkkuÕÞku, nu {kíkk ! ík{u {Lku ‘‘Ä{o’’
òýku. nwt íkku ¿kkLkeykuLkk økwhwLkku Ãký økwhw Aw yLku Ãkkhfe †e íkhV {kík]¼kðu
s òuLkkhku Awt. nu Ëuðe nwt ík{khwt ÓËÞ òýðk ykÔÞku níkku, ík{u {Lku ÞÚkkÞkuøÞ
rþûkk fhe Au íku ÞkuøÞ Au. yð¤u hMíku sLkkhLku su rþûkk ÚkkÞ Au íku
EïhrLkŠ{ík s nkuÞ Au. ¾hu¾h íkku ¼økðkLk þtfh fu su MkðoLku Mkw¾,Ëw:¾,
ðhËkLk, MktÃkrík, rðÃkr¥k ykÃkðk Mk{Úko Au. íku{Lku s Lk{Mfkh. yk{ fne
søkíkLkku økwhw Ä{o yu Ãkríkðúíkk †eLke Mkk{u Q¼ku hÌkku. rÃkÃÃk÷kË {wrLkLke Mkíke
†e ÃkËT{k Ãký rðM{Þ Ãkk{eLku çkku÷e.

nu «¼ku ! Ä{o ík{u {khwt {kLk òýðk {Lku þk {kxu Auíkhe ? {U
yòýÃkýktÚke yLku †e Mð¼kðu ðþ ík{Lku ©kÃk ykÔÞku Aíkk tnu Ä{o ! yksu
çkLÞwt Au íku {khk yÃkhkÄLkk fkhýu LkÚke çkLÞwt. nðu yu ©kÃkLke þwt ÔÞðMÚkk ÚkkÞ
íku nwt rð[khwt Awt. {khk r[¥k{kt yuðe çkwrØ MVwhku fu suÚke nwt Mkw¾ Ãkk{wt. yk
ykfkþ, çkÄe rËþkyku yLku ðkÞw Ãký òu Lkkþ Ãkk{u íkku Ãký Mkíke †eLkku ©kÃk
Lkkþ Ãkk{íkku LkÚke.

nu Ä{o ! su{ ÃkqLk{u [tÿ Ãkqýo heíku «fkhku Au ík{u ík{u Mkðofk¤u Ãkqýo «fkþku
Au ík{u òu Lkkþ Ãkk{ku íkku çkwrØLkku Lkkþ ÚkE òÞ íkku nðu þwt fhðwt ! Aíkkt {khku
©kÃk Au fu nwt Ë{o ºkuíkkÞwøk{kt ík{khku 1/4 ¼køk ([kuÚkku¼køk) ykuAku Úkþu.
îkÃkh Þwøk{kt çkeòu 1/4 ¼køk ykuAku Úkþu. fr÷Þwøk{kt ºkesu 1/4 ([kÚu kku ¼køk)
ykuAku Úkþu. yLku fr¤Þwøk shk íkhk çkkfe nþu íÞkhu ík{u çkÄu ÔÞkÃke sþku yLku
íku rMkðkÞLkk çkeò Þwøkku{kt fÞktf õÞktf hnuþku. yu heíku {khwt ð[Lk MkíÞ ÚkE
ík{u Mkw¾ËkÞe Úkkyku. nu Ä{o ! nðu nwt {khk ÃkríkLke Mkuðk {kxu ½hu òô Awt yLku
ík{u Ãký òyku.

Ä{o Ãký Mkít kk»u k ÃkkBÞku yLku çkkÕu Þku íkwt ÃkríkLke ¼õík nkEu ÄLÞðkËLku Ãkkºk
A.u íkkhwt fÕÞký Úkkyku. nwt íkLku ðhËkLk ykÃkwt Atw fu íkkhku Ãkrík ÞwðkLk çkLkþu yLku

{Äw®çkËwyku-3 j 105
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

Mkðo«fkhLkk Mkw¾¼kuøk ík{u çkLLku ¼kuøkðe þfþku.íkkhk ÃkríkLkwt ykÞw»Þ {kfozuÞ
Ér»k fhíkkt Ãký yrÄf çkLku. íkkhku Ãkrík fwçkuh fhíkkt ðÄw ÄLkðkLk íkÚkk ELÿ
fhíkkt Ãký ðÄw yiïÞoðkLk çkLku yLku íkkhku Ãkrík rð»ýwMk{kLk rþð¼õík, frÃk÷
fhíkkt Ãký ðÄkhu rMkØ, çkwrØ{kt çk]nMÃkrík Mk{kLk yLku Mð¼kðu çkúun{kt Mk{kLk
çkLku. íkkhwt Mkki¼køÞ y¾tz hnku yLku ËMk íkusMðe ÃkwºkkuLke íkwt {kíkk çkLk yLku
hunðk {kxu íkLku MkwtËh {nu÷ku «kÃík ÚkkÞ.

Ä{o rðþuLke fÚkk {nk¼khík{kt yk{ Au. MðÞt¼q Ä{oLku íÞkt {LðtíkhLkk
Mk{Þ{kt Lkh, LkkhkÞý, nrh yLku f]»ý yu Lkk{Lkk [kh Ãkwºkku WíÃkLLk ÚkÞk
níkk. íkuyku{kt yrðLkkþe yuðk Lkh yLku LkkhkÞý çkrÿfk©{{kt sELku íkÃk
fhíkk níkk. LkkhË {rw Lk yk çkLLkLu ku òuðk {kxu {hu w Ãkðoík ÃkhÚke øktÄ{kËLk Ãkðío k
WÃkh ykÔÞk. LkkhËu rð[kÞwO fu «Úk{ su yuf {qŠík ‘Ä{o’ níkku. íku s nðu yne
Ä{oLkk fw¤{kt [kh MðYÃku WíÃkLLk ÚkE Au. íkku ÃkAe yk çkLLku Lkh yLku LkkhkÞý
fÚkk ËuðLkwt ÃkqsLk fhe hÌkk nþu ? fwíkqn÷Úke LkkhË {wrLkyu ÃkqAe s ÷eÄwt íÞkhu
íkuyku çkLLkuyu sðkçk ykÃÞku fu MkíkT yLku yMkíkT Mkðo ðMíkwLkku su{kt ytík¼koð
ÚkkÞ Au íku Ãkh{ [iíkLÞ MðYÃk ykLktË ykí{kLkwt s y{u ÃkqsLk fheyu Aeyu.
yux÷wt s Lkrn ÃkýËuð íkÚkk rÃkík]Lkk Mkðo f{o{kt íku Ãkh{kí{kLke s yLku
¼kðLkk fheyu Aeyu. çkúkñk, ytrøkhk, ðrþc, MkqÞo, [tÿ, «[uíkk (¢kuÄ)
ðøkuhu yufðeMk r¼LLk {íkkuLkku yk©Þ fhLkkhk Mkðo {Lkw»Þku ðuËku, yk©{ku
ðøkuhu íku Ãkh{kí{kLkwt s ¼Âõík Ãkqðof ÃkqsLk fhu Au yLku Ãkh{kí{k íku{Lku þw¼
økrík ykÃku Au.

•

106 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

çÜU}¢ïÜUæ Îñ±¼æ H¢ïÜUï ôÜU±¢ ¥çÐ »ÜUæ ÐÚ¢²‡¢}¢ì J
S¼é±æ¼: ÜUæ ÜUÚ²ü¼: Ðí¢ÄÝé²é: }¢¢Ý±¢: à¢é|¢}¢ì JJ
ÜU¢ï {}¢ü: „±ü{}¢ü‡¢¢æ |¢±¼: ÐÚ}¢¢ï }¢¼) J
ôÜU …ÐÝì }¢éÚ²¼ï …æ¼é: …‹}¢„æ„¢Ú Ï¢æ{Ý¢¼ì JJ

- {nk¼khík yLkwþkMkLk Ãkðo yæÞkÞ 149 &÷kuf 2,3

yÚko : (ÞwrÄrch ¼e»{ rÃkíkk{nLku ÃkqAu Au) - yk søkík{kt ‘‘yuf
{wÏÞ Ëuð fkuý Au? fkuý {wÏÞ yk©Þ fhðk ÞkuøÞ Au ? fkuLkwt MíkðLk
yLku ÃkqsLk fhðkÚke {Lkw»Þ W¥k{ Mkw¾Lku Ãkk{u Au ? Mkðo Ä{kuo{kt fÞk
Ä{oLku ík{u yíÞtík ©uc {kLkku Aku ? yLku fÞk Míkkuºk ðøkuhuLkku sÃk
fhðkÚke «kýe{kºk sL{-{hýðk¤k yk MktMkkhYÃke çktÄLk{ktÚke {wÂõík
Ãkk{u Au ?’’

rð»ýwMkn†Lkk{

{nk¼khíkLkk ÞwØ{kt ÚkÞu÷k ½kuh Mktnkh ÃkAe ÞwrÄrch ËkYý þkuf{kt

½uhkE økÞk níkk. yuðe ÂMÚkrík{kt ©ef]»ý ík{u Lku Mk÷kn ykÃku Au fu, ‘‘fkhi ðkuLkk

{Äw®çkËwyku-3 j 107
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

ÄwhtÄh ¼e»{ rÃkíkk{nLkku Ëunrð÷Þ Úkþu íÞkhu íku{Lkk Mkðo «fkhLkk ¿kkLkLkku
yMík Úkþu {kxu íku{Lke ÃkkMku sELku ¿kkLkLkku WÃkËuþ økúný fhku.’’ ykÚke
þkuføkúMík yðMÚkk{kt íkuyku çkkýþGÞk Ãkh Mkqíku÷k ¼e»{ ÃkkMku òÞ Au yLku
WÃkhkuõík «&™ku ÃkqAu Au íkuLkk sðkçk{k t¼e»{ ÞwrÄrchLku ¼ÞLku nhLkkh rð»ýw
Mkn†Lkk{ Mkt¼¤kðu Au íkÚkk hksLkeríkLkk ÃkkX Ãký ¼ýkðu Au.

{nk¼khík rð[khYÃke híLkkuLke ¾ký Au yu{kt Ãký íku{kt ©e{Ë
¼økðíkTøkeíkk, rð»ýw Mkn†Lkk{, yLkwM{]rík, ¼e»{ Míkðhks yLk øksuLÿ
{kuûkLke fÚkk yk Ãkkt[ çkkçkíkku ¾kMk æÞkLk ¾U[u Au. ¼e»{ ¼økðkLkLkk {kuxk
¼õík níkk. yu ÞwøkLkk {nkÃkwhw»k níkk. ¼e»{ fkihðkuLkk Ãkûku hÌkk íkuLkwt Ëu¾eíkwt
fkhý íkuyku yuðwt sýkðu Au fu Ãkkuíku yÚkoLkk ËkMk Au.nÂMíkLkkÃkwhLke Lkkufhe fhu
Au íkuÚke fkihðkuLkk Ãkûku hneLku ÷zþu Ãkhtíkw Mk{økú heíku òuEyu íkku ykðwt LkÚke
÷køkíkwt. ¼e»{ fkihðkuLkk Ãkûku hÌkk Lk nkuík íkku, fkihðku ðÄkhu rLkhtfwþ çkLke
òík. ËwÞkuÄo Lk, Ëw:þkMkLk, fýo yLku þfwrLkLke [tzk¤ [kufzeLku fkuE ðtþ{kt hk¾e
þfu íku{ nkuÞ íkku íku ¼e»{ níkk. yk çkíkkðu Au fu yk{kt ÞwØLkku yuf ÔÞnq níkku.
yk{ ¼e»{u yÚkoËkMk ÚkðkLkku [t[¤ku ykuZâku Au. ÞwØLkk 18 rËðMk{ktÚke ËMk
rËðMk MkwÄe ¼e»{ s MkuLkkÃkrík ÃkËu níkk. Ãkktzð Ãkûku LÞkÞ Au y{u íkyu ku òýíkk
níkk. ykÚke íkuyku {Lk {qfeLku õÞkhuÞ ÷zâk Lknkuíkk. ËwÞkuoÄLk ðkhtðkh ¼e»{
{tË økríkyu ÷ze hÌkk nkuðkLke VrhÞkË fhíkku níkku. Mke¾tzeLku {nkuhwt çkLkkðeLku
ÞwØ SíkðkLke f¤k Ãký ¼e»{ s ÃkktzðkuLku çkíkkðu Au fkhýfu þe¾tze Ãknu÷kt
†e YÃku sL{eLku ÃkkA¤Úke Ãkwhw»k ÚkÞku níkku. ykÚke Ãkkuíku íkuLke Mkk{u çkký Lkrn
[÷kðu yLku ÃkktzðkuLkk Ãkûku rðsÞLke þfÞíkk ðÄe sþu íku çkkçkík Ãký ¼e»{u s
ÃkktzðkuLku fne níke.

xqtf{kt ¼e»{ yMkk{kLÞ fkurxLkk Ãkwhw»k níkk. Mkktrík Ãkðo{kt yuf «Mktøk
ykðu Au fu ©ef]»ý MðÞt ¼e»{Lkk rð[kh{kt ÷eLk ÚkE òÞ Au. ykÚke ÞwrÄrch
f]»ýLku ÃkqAu Au fu ykÃk sðu k rð[kh{kt {øLk Aku íkuLkk rðþu ykÃkLku ðktÄku Lk nkuÞ
íkku {Lku sýkðku. ©ef]»ýu fÌkwt fu çkkýþGÞk Ãkh ÃkkuZu÷k ¼e»{ {khwt æÞkLk ÄÞwO
Au. íkuyku #rÿÞku íkÚkk {LkLku {khk{kt ÃkhkuðeLku {khk þhýu ykÔÞk Au. ykÚke
{khwt {Lk íku{Lke ÃkkMku økÞwt ník.w ¼õík ¼økðkLkLkwt æÞkLk Ähu yu çkkçkík Mkk{kLÞ
Au Ãký ynª íkku ¼økðkLk ¼õíkLkwt æÞkLk Ähu Au. yk s çkíkkðu Au fu ¼e»{

108 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

¼økðkLkLkk W¥k{ fkurxLkk ¼õík níkk.
ÞwrÄrchu ÃkqAu÷k «&™kuLkk W¥kh YÃku ¼e»{ rÃkíkk{nu fnu÷k ¼ÞLku

nhLkkh rð»ýw ¼økðkLkLkk yuf nòh Lkk{{ktÚke Úkkuzkf íkuLkk yÚko yksu
òuEyu. yLkwþkMkLk ÃkðoLkk 149{k yæÞkÞ{kt [kuÚkk &÷kufÚke þY fhe yufMkku
ðeMk{k &÷kuf MkwÄe yuf nòh yuf rð»ýwLkk Lkk{kuLke ÞkËe Au.

(1) ¼qíkkí{k- «kýe{kºkLkk ytíkhkí{k YÃk. (2) ¼qík¼kðLk : Mkðo
«kýeykuLkk sL{Ëkíkk íkÚkk ¼kuøÞ ÃkËkÚkkuo yÃkoý fheLku íkLu ke ð]rØ fhLkkhk (3)
Ãkqíkkí{k- Ãkrðºk ykí{kðk¤k (4) Þkuøk®ðËkLkuíkk - Þkuøkðuíkk Ãkwhw»kkuLkk Ãký
Lkuíkk. (5) fuþð - fu yux÷u çkúñk. yLk uEþ yux÷u {nkËuð yu çkLLku su{Lku
ðþ Au yuðk (6) Mkðo - rðïLke WíÃkrík, ÂMÚkrík íkÚkk Lkkþ òýLkkhk (7) þðo
- «çk¤fk¤u MkðoLkku Lkkþ fhLkkhk. (8) MÚkkýwt- y[¤, ÂMÚkh (9) ¼kð -
Mkðo ¼õíkkuLku V¤ rMkrØ ykÃkLkkhk. (10) MðÞt¼q - ÃkkuíkkLke {u¤u s WíÃkLLk

(11) Äkíkk - þu»k LkkøkYÃku yk¾k søkíkLku Äkhý fhLkkhk
(12)Ó»kefuþ - Mkðo #rÿÞkuLkk rLkÞtíkk (13) f]»ý - fuð¤ ykLktË{qŠík (14)
ÃkÈLkk¼ - Lkkr¼{kÚt ke çkúñkLkk WíÃkrík MÚkkLkYÃk f{¤Lku Äkhý fhLkkhk (15)
MÚkrðh - yíÞtík Ãkhw kíkLk, MkLkkíkLk (16) «¼qík - ¿kkLk, yiïÞo ðøkuhu økwýkuÚke
MktÃkLLk (17) {kÄð - {k yux÷u ÷û{e íkuLkk ÃkríkYÃk (18) Ãkht{tøk÷ - yíÞtík
{tøk¤ MðYÃk (19) Mkwhuþ - Mkðo ËuðkuLkk Eïh (20) þ{o - fuð¤
fÕÞký{Šq ík

(21) ys- ysL{k (22) ðMkw{Lkk - WËkh {Lkðk¤k (23)
Ãkwtzhefkûk - f{¤ suðk Lkuºkðk¤k yÚkðk MkðoLkk ÓËÞf{¤{kt ðMkLkkhk (4)
hwÿ - søkíkLkk Mktnkh Mk{Þu «kýe{kºkLku hzkðLkkhk. (25) çk¼úw - Mkðo÷kufkuLkwt
Ãkku»ký fhLkkhk (26) rðïÞkurLk - yk¾k rðïLkk WíÃkrík MÚkkLk YÃk. (27)
þwr[©ðk - Ãkrðºk Þþðk¤k (28) {nkíkÃkk - su{Lke EåAk þÂõíkÚke MðÞt
rðï WíÃkLLk ÚkkÞ Au íku (29) ðuËrðíkT - ðuËkuLkwt {LkLk fhLkkhk (30)
[íkwhÔÞnq - {Lk, çkwrØ, r[¥k íkÚkk Mkntfkh yk [kh ík¥kðku{kt yLk¢w {u ðkMkwËuð,
«ãw{Lk, yrLkhwØ íkÚkk Mktf»koý YÃku rLkðkMk fhLkkhk.

(31) ÃkwLkðoMkw - SðMðYÃku ðkhtðkh þheh{kt rLkðkMk fhLkkh (32)
«ktþw- çkr÷hkò ÃkkMkuÚke ºký Ãk÷økkt ÷uíke ð¾íku WLLkík MðYÃk Äkhý fhLkkh

{Äw®çkËwyku-3 j 109
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

(33) økku®ðË - hMkkík¤{kt ÃkuMke økÞ÷u e økku yÚkkoíkT Ãk]ÚðeLkku ðhknLkk MðYÃkÚke
WØkh fhLkkh (34) økku®ðËkt Ãkrík - ðuËþk† òýLkkh Ér»kykuLkk Ãký Ãkrík
(35) {her[ - Mkðo rfhýkuLkk Ãký rfhýYÃk (36) ntMk - MktMkkhYÃke çktÄLkLkku
Lkkþ fhLkkhk, çkúñkLku ðuË sýkððk ntMkYÃk ÚkÞu÷k (37) MkwÃkýo - økYz
ÃkûkeYÃk (38) rð©wíkkí{k - su{Lkwt MðYÃk ¿kkLkðzu «rMkØ Au íkuðk (39)
Mkúøðe - ðisÞtrík {k¤k Äkhý fhLkkhk (40) ðk[MÃkrík -ðkýeLkk Ãkrík

(41) yøkúýe - {w{wûkkuLku W¥k{ MÚkkLk{kt ÷E sLkkhk (42) økúk{ýe -
Mkðo «kýe Mk{wËkÞLkk Lkuíkk (43) ©e{kLk- þkuçkkMktÃkÒk (44) ðrnLk -
yÂøLkYÃk (45) yrLk÷ - ðkÞwYÃk, rLkíÞ òøkúík (46) ÄhýeÄh - þu»k
(47) MknMkú{qÄko - nòhku {kÚkkðk¤k (48) ð]»k¼ - ¼fíkku Ãkh f]Ãkkárü
Ëk¾ðLkkh (49) rð¼w - çkúñ ðøkuhu yLkuf YÃku hnuLkkh (50) rMkØkÚko - suLkk
{Lkkuhíkku nt{uþk MkV¤ ÚkkÞ Au íku

(51) ð]»kÃkðko - su{Lkk MÚkkLk Ãkh [Zðk Ä{o yu s ÃkøkrÚkÞk A uíkuðk
(52) ðÄo{kLk - MktMkkhYÃku ð]rØ Ãkk{Lkkhk Aíkku íkuLkkÚke rðhfík hnuLkkh (53)
yåÞwík - Mkðo rðfkhkuÚke hrník (54) yÃkktrLkrÄ- Mk{wÿYÃk (55) WËT¼ð -
ÃkkuíkkLke EåAk yLkwhk sL{ ÷uLkkh (56) MftÄ - y{]íkYÃku øk{Lk fhLkkh íkíkk
ðkÞwYÃku þku»kLkkh (57) ðkMkwËuð - Mkðo søkík{kt ÔÞkÃkf, MkðoÚke Ãkqòíkk (58)
íkkh-øk¼o - sL{, shk yLku {]íÞYÃke ¼Þ{ktÚke {wõík fhLkkh (59) þíkkðíko
- Ä{oLkk hûký {kxu yLkuf sL{ Äkhý fhLkkh (60) økYzæsð - æðs{kt
økYzLkwt r[ö Äkhý fhLkkh.

(61) ¼e{ - su{Lkkíke Mk{økú søkík ¼Þ¼eík hnu Au íku (62) hk{Þ¿k
- søkíkLke WíÃkrík, ÂMÚkrík íkÚkk «÷ÞLkk Mk{ÞLku òýLkkh (63) Ëk{kuËh -
ÞþkuËkyu su{Lku ËkuhzkÚke çkktæÞku níkk íku, Lkk{YÃkkí{f søkík suLkk WËh{kt
(Ãkux{kt) hnu÷wt Au íku. (64) Ãkh{uïh - su{Lke ÷e÷k ©uc Au íku (65) MðkÃkLk
- ykí{-¿kkLk hrník ÔÞÂõíkLku Mkqðzkðe ËuLkkh (66) Mkt¼kurLkrÄ - Ëuðku,
{Lkw»Þku, rÃkík]yku íkÚkk yMkwhku yk MkðoLkk rLkðkMkMíkkLk YÃk. (68) {nk{Lkk -
ÃkkuíkkLkk {LkÚke s søkíkLke WíÃkrík, ÂMÚkrík íkÚkk Lkkþ fhLkkhk (69) Ãkh{uce
- «íÞufLkk ÓËÞYÃke ykfkþ{kt ÂMÚkrík fheLku hnuLkkhk (70) «ãw{Lk - Ãkw»f¤
ÿÔÞðk¤k.

110 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

(71) íkeÚkofh - [kiË rðãkykuLkk Mkúük (72) {Lkkusð- {LkLkk suðk
ðuøkðk¤k (73) {nkÞ¿k - Þ¿kkuLkk W¥k{ økýkíkk sÞÞ¿kYÃk (74) «økún -
¼õíkkuyu yÃkoý fhu÷ Ãkºk, Ãkw»Ãk ðøkuhuLkku Mðefkh fhLkkhk yÚkðk #rÿÞku YÃke
WØík ½kuzkykuLku ðþ hk¾ðk {kxu su{Lkku «MkkË s ÷økk{YÃk ÚkE þfu Au íku.
(75) økËkøkús - ðirËf {tºkku îkhk su{Lkku Mkkûkkífkh ÚkE þfu Au íku. (76)
MkwtË - yíÞtík ËÞk¤w (77) sÞtík - þºkwykuLkku ÃkhksÞ fLkkh (78) íkíkwtðÄoLk
- «÷Þfk¤u MktMkkhYÃk íkktíkýkLku íkkuze ÃkkzLkkh (79) fwtËh - {kuøkhkLkk Ãkw»Ãk
Mk{kLk MkwøktÄðk¤k (8)) ÃksoLÞ - {uøkLke {kVf ykæÞkÂí{f

(81) økwøko{ - Ëw:¾uÚke òýe þfkÞ Au íku (82) Mkðoíkku{w¾ : Mkðo íkhV
Lkuºk íkÚkk {w¾ðk¤k (83) þºkwíkkÃkLk- ËuðkLkk þºkwLku íkÃkkðLkkh (84) WËwtçkh
- ÓËÞYÃke ykfkþ{kt «økx ÚkLkkhw yÒk ðøkuhuÚke søkíkLkwt Ãkku»ký fhLkkh
(85) ÄLkwÄoh - ©e hk{YÃku ÄLkwÄkohe (86) ¼w¼woðku - Ãk]Úðe íkÚkk MðøkoÚke
þku¼kYÃk (87) ykÄkh rLk÷Þ - Ãk]Úðe, Ãkkýe, ÃkðLk, yÂøLk, ykfkþ yu
Ãkt[{nk¼qíkkuLkk Ãký ykÄkhYÃk (88) «òøkh- rLkíÞ òøkúík hnuLkkh (89)
«ýð - yku{fkh YÃk (90) «{ký - ÃkkuíkkLkk yÂMíkíð{kt Ãkkuíku s «{ký¼qík

(91) Þ¿k¼]ík - Þ¿kLkk hûkýfíkko (92) yÒk{T - yLLkYÃk (93)
ði¾kLk - Ãkkíkk¤{kt ðMke hnu÷k rnhÛÞkûkLkku ðÄ fhðk {kxu ðhknLkwt MðYÃk
Äkhý fhe Ãk]ÚðeLku su{ýu ¾kuËe níke íku. (94) rûkíkeþ - Ãk]ÚðeLkk Eïh
(95) ÃkkÃkLkkþLk - ÃkkÃkLkku Lkkþ fhLkkh (96) [¢e - MkwËþoLk [¢Lku Äkhý
fhLkkh (97) økËkÄh - økËkLku Äkhý fhLkkh (98) hÚkktøkÃkkrý- nkÚk{kt [¢
Äkhý fhLkkh (99) yûkkuÇÞ - fkuELkkÚke ûkku¼ Ãk{kze þfkÞ Lkrn íkuðk
(100) Mkðo «nhýkÞwÄ - «nkh fhðk{kt WÃkÞkuøke Mkðo «fkhLkk ykÞwÄkuLku
Äkhý fhLkkh

(101) ÞíkT íkíkT - ÞíkT þçËÚke MðÞtrMkØ ÃkhçkúñLkku çkkuÄ ÚkkÞ Au. íkíkT
þçË îkhk Ãkh{kí{Lkku çkkuÄ ÚkkÞ Au íku.

rð»ýwMknMkúLkk{Lkwt {níð - su ¼Âõík{kLk ÔÞÂõík «kík:fk¤{kt QXeLku,
Ãkrðºk ÚkELku- MLkkLk ðøkuhu fehLku rð»ýw MknMkúLkk{Lkku ÃkkX fhu Au íku {nkLk Þþ
MktÃkkËLk fhu Au. Mkðo MÚk¤u rLk¼oÞ ÚkkÞ Au. hkuøkÚke {wõík ÚkkÞ Au. fktrík{kLk
ÚkkÞ Au. çk¤, YÃk íkÚkk økwýkÚu ke Þõw ík ÚkkÞ Au. çktÄkÞu÷ku {Lkw»Þ çktÄLkÚke {wõík

{Äw®çkËwyku-3 j 111
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

ÚkkÞ Au. ¼Þ¼eík ÚkÞu÷ku {Lkw»Þ ¼ÞÚke {wõík ÚkkÞ Au yLku ykÃkr¥k{kt ykðe
Ãkzu÷ku {Lkw»Þ ykÃkr¥k{ktÚke {wõík ÚkkÞ Au. su yk MíkkuºkLkwt yæÞÞLk fhu Au íkuLku
ykí{Mkw¾Lkku, ûk{kLkku, yiïÞoLkku, Är] íkLkku, M{hýþÂõíkLkku íkÚkk feŠíkLkku ÷k¼
{¤u Au. ð¤e ykðe ÔÞÂõík{kt ¢kuÄ, {íMkh, ÷ku¼ fu yþw¼ çkwrØ nkuíke LkÚke.

[tÿ, MkqÞo íkÚkk Lkûkºkku Mkrník yk økøkLk{tz¤, Mðøko, rËþkyku, Ãk]Úðe
íkÚkk {nkMkkøkh yk Mkðo ðkMkwËuðLkk ðeÞoLkk ykÄkhu s Äkhý ÚkE hÌkk Au.
ð¤e Ëuðku, yMkwhku, øktÄðkuo, Þ¿kku, MkÃkkuo íkÚkk hkûkMkku Mkrník yk Mkðo søkík
©ef]»ýLku s ykÄeLk Au. #rÿÞku, {Lk, çkwrØ, ytík:fhý, íkus, çk¤ ÄiÞo,
ûkuºk(þheh), ûkuºk¿k(Sð), yk Mkðo ðkMkwËuð YÃk s Au. Mkðo þk†ku{kt
yk[khLku s «Úk{ {kLkðk{kt ykÔÞku Au, yk[kh yu s {wÏÞ Ä{o Au. y™u íku
yk[khÄ{oLkk «¼w ¼økðkLk rð»ýw Au ðkMíkrðf heíku rð»ýw ¼økðkLk yuf s
{nk¼qík íkhefu yku¤¾kÞ Au yLku r¼LLk r¼LLk økýkíkk çkeò yLkuf ¼qíkku
íku{LkkÚke WíÃkLLk ÚkÞk Au. «kýe{kºkLkk ykí{YÃk yLku rðïLkk ¼kuõíkk íku
yrðLkkþe ¼økðkLk ºkýu ÷kuf{kt ÔÞkó Au. su ðkMkwËuðLke ¼Âõík fhðk{kt
íkíÃkh hnu Au íkuLkku ykí{k Mkðo ÃkkÃkkuÚke {wõík ÚkELku MkLkkíkLk Ãkh çkúñLku Ãkk{u
Au. su ÔÞÂõíkLku ©uÞ íkÚkk Mkw¾ «kÃík fhðkLke EåAk nkuÞ íkuýu ©e ÔÞkMku h[u÷k
yk MíkkuºkLkku rLkíÞ ÃkkX fhðku. {nŠ»k ÔÞkMku MknMkúLkk{ îkhk ¼khíkeÞ MktMf]rík
yLku MkkÄLkkLkk Mk{Mík «ðknku{ktÚke Mkkhík¥ðLku íkkhððk «ÞíLk fÞkuo Au.

•

112 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

ç~¢|¢é±ÝÜU}¢Ýæ ¼}¢¢H±‡¢ü}¢ì
Úç±ÜUÚx¢¢ñÚ± ¥æÏ¢Ú}¢ì Î{¢Ýï J
±Ðé: ¥HÜUÜUéH ¥¢±ë¼ ¥¢ÝÝ ¥Ï…}¢ì
ç±…²„¶ï Úç¼: ¥S¼é }¢ï ¥Ý±l¢ JJ

- ‘¼e»{f]íkk Míkwrík’{ktÚke

yÚko : ‘‘rºk¼wðLkMkwtËh, ík{k÷ðýoðk¤k,
MkqÞorfhý Mk{kLk Wßsð¤ yLku Ãkrðºk ð†ku
Äkhý fhLkkh íku{s suLkwt {w¾f{¤
y÷fkðíkeÚke ykð]r¥k Au íku yswoLkMk¾k{kt
{khe rLk»fk{ ¼Šík nku.’’

{nk¼khíkLkk ©ef]»ý

Mðk{e rððufkLktË yLkuf

ð¾ík ¼khíkLkk ÷kufkuLku fÌkwt níkwt
fu ËuþLku yíÞkhu {nk¼khíkLkk
f]»ýLke sYh Au, ð]tËkðLkLkk
f]»ýLke Lkrn. ©ef]»ýLkwt
ÔÞÂõíkíð yðfkþ-ykfkþ
suðzwt Au yux÷u íku{Lkk Mk{økú
ÔÞÂõíkíðLku Ëþkoððk yuf
rðþk¤fkÞ økútÚk Ãký ykuAku
Ãkzu. ð¤e yíÞkhu ykÃkýku Ëuþ
su ÃkrhÂMÚkrík{ktÚke ÃkMkkh ÚkE
hÌkku Au, íku{kt {nk¼khíkLkk

{Äw®çkËwyku-3 j 113
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

©ef]»ý suðk LkuíkkLke ¾qçk sYh Au yux÷u ynª ykÃkýu {nk¼khíkLkk
©ef]»ýLke Í÷f òuEyu.

{nk¼khík YÃke ËunLkku ykí{k ©ef»] ý Au. íku{Lkk Ãkkºk ðøkh {nk¼khík
rLkùuíkLk Ëun çkLke hnu. ©ef]»ý {nk¼khík{kt ÃkktzðkuLkk Ëqík íkhefu Ëu¾k Ëu Au.
fkuE Mkkhe Mk÷kn ËwÞkuoÄLkLku s Au íku{ níke s Lkrn. ykÚke ÞwØ yrLkðkÞo çkLku
Au. ÞwØ «Mktøku yswoLkLkk MkkhrÚk íkhefu f]»ý rðþu»kYÃku ËþoLk Ëu Au. íkuyku
ÃkktzðkuLkk {k{kLkk Ãkwºk níkk yLku ÃkktzðkuLkk {wÏÞ Lkuíkk íkÚkk fýoÄkh níkk.
íkuykuyu {nk¼khík{kt nrÚkÞkh ÷ELku ÞwØ fÞwO LkÚke. Ãkhtíkw ÞkuØkykuLku «uhýk
ykÃkLkkh íkuyku s níkk. økkuÃkeyku MkkÚkuLkku íku{Lkku MktçktÄ hwrf{ýe rððkn
MkíÞ¼k{kLkku «Mktøk íku{s çkeò yuðk yMktÏÞ «MktøkkuLkku {nk¼khík{kt WÕ÷u¾
LkÚke. {nk¼khíkkt f]»ý rLkÃkwý ík¥ððuíkk, {nkÞkuøke yLku ÔÞðnkhfwþ¤ íkhefu
Ëu¾k Ëu Au.

©ef]»ý LkkhkÞýLkku yðíkkh Au, yu MkíÞ MkkiÚke «Úk{ {nk¼khík{kt
¼e»{Lku Mk{òE økÞw tníkwt. ¼e»{ f]»ýLku yku¤¾e økÞk níkk. ykÚke íkuyku
WÃkhkuõík &÷kuf{kt ©ef]»ýLke Míkwrík fhu Au. ÞwØLkk ºkeò rËðMku yswoLkLku
{]Ëw ÞwØ fhíkku òuE fuþð nkík{kt MkwËþoLk [¢ ÷E ¼e»{Lku {khðk Ëkuzâk.
íÞkhu ¼e»{u fÌkwt, ‘‘nu fuþð ! ykðku, ykðkuM, ykðku nu [¢Ãkkrý ! nu
søkrÒkðkMk ! nwt ík{Lku Lk{wt Awt nu {kÄð ! ík{Lku {khk ðtËLk nku. nu ÷kufLkkÚk,
nu MkðoÄkh {Lku ÃkfzeLku hÚk{ktÚke Lkk¾e Ëku. ík{khu nkÚku {]íÞwLku ¼uxeLku {Lku yk
÷kuf{kt íku{s Ãkh÷kuf{kt ©uÞ s MkktÃkzþu.’’ ð¤ Lkð{k rËðMku ©ef]»ý
MkwËþoLk [¢ ÷ELku ¼e»{Lku {khðk ÄMÞk, íÞkhu ¼e»{u fÌkwt, ‘‘ykðku, ykðku
Ãkwtzhefkûk ! nu Ëuð! ík{Lku {khk Lk{Mfkh Au.nu {kÄð ! {Lku n{ýkt s
{khe Lkk¾ku, Lku hÚk{ktÚke Lke[u VUfe Ëku. Mktøkúk{{k ík{khk nkÚku {]íÞw Ãkk{ðkÚke
nu Ëuð ! {khe MkËTøkrík s Úkþu ík{u {Lku f]íkkÚko fÞkuo Au. nu økku®ðË, {Lku
{khku nwt ík{khku ËkMk Awt.’’ yk s heíku ÿkiÃkËe, ÞwrÄrch, rðËwh yLku
fýo Ãký ©ef]»ýLkk yiïÞoLku Ãkk{e økÞk níkk. Ãký ËwÞkuoÄLk ©ef]»ýLku {kÞkðe
{kLkíkku níkku.

Ãkktzðku ©ef]»ýLke Mk÷kn ðøkh fkuE {nkLk fkÞoLkku ykht¼ Lknkuíkk
fhíkk. f]»ý Ãký Ãkktzðku Ãkh yÃkkh MLkun hk¾íkk níkk. ÞwrÄrchLkk ¼ku¤ÃkýLku

114 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

÷eÄu Ãkktzðku íku{s ÿkiÃkËe Ëw:¾e Úkíkk níkk, yu f]»ýLkk æÞkLk çknkh Lknkuíkw.t yfu
árüyu òuíkk {nk¼khíkLkwt ÞwØ ÞwrÄrchLkk ¼ku¤ÃkýLkwt s Ãkrhýk{ níkwt.
ÃkktzðkuLkk ðLkðkMk ËhBÞkLk ËwÞkuoÄLku ÃkkuíkkLke hksLkeríkÚke ÷kufkuLkk yLku yLÞ
hkòykuLkk {Lk ðþ fhe ÷eÄk níkk yLku Mkíkk{kt áX{q¤ ÚkÞk níkk. ykðk
Mk{Úko þºkwLke Mkk{u MkkÄLkhrník ÃkktzðkuLku MkkÄLk MktÃkLLk çkLkkððk{kt íkÚkk
íkuyku{kt ykí{ rðïkMk ÃkuËk fhe. rðsÞ yÃkkððk{kt f]»ýLkku s Vk¤ku níkku.
ßÞkt Ä{o yLku yÄ{o rðþu MktþÞ WíÃkLLk Úkíkku íÞkt f]»ýyu ÃkkuíkkLke ÔÞðnkh
çkwrØÚke WÃkkÞ Mkq[ÔÞk níkk. Ä{o yÄ{oLkku rððuf Ëqh fhe íkuyku {køkoËþoLk
ykÃkíkk. ßÞkhu ÞwrÄrch Ãkhkrsík ÚkELku ÔÞøkú r[¥ku Akðýe{kt síkk hÌkk íÞkhu
yswoLk çkeò yLkufLku nýeLku f]»ý MkkÚku Akðýe{kt «ðu~Þku. ÞwrÄrch Ãkkuíku ÔÞøkú
nkuðk Aíkkt yswoLkLkku ¢kuÄkðuþÚke ríkhMfkh fÞkuo yLku fýoLku {kÞko ðøkh yswoLk
ykÔÞku. íkuÚke økktzeð ÄLkw»Þ çkeòLku ykÃke Ëu yuðwt fxw ð[Lk Ãký çkkuÕÞk. nðu
yswoLku ykðwt fnuLkkhLkku rþhåAuË fhðkLke «rík¿kk fhe níke. yux÷u íkuýu
ÞwrÄrch Mkk{u ík÷ðkh ¾U[e ©ef]»ýu yswoLkLku ykðwt fhíkkt hkuõÞku yLku fÌkwt fu
yÃk{kLk ðÄíkwÕÞ økýkÞ Au. ykÚke yswoLku ÞwrÄrchLku yLkuf fxw ð[Lkku fÌkk.

òu fu ðze÷ çktÄwLku fxw ð[Lkku fÌkk ÃkAe Ãkkuíku økuhðíkkoð fÞkuo Au yuðe
÷køkýe ÚkðkÚke yswoLku ÃkkuíkkLkk Ãkh s ík÷ðkh ¾U[e. nðu f]»ýu yswoLkLku
Mk{òÔÞwt fu ykí{ Míkrw ík ykí{çkÄ çkhkçkh Au. {kxu íkkhe s «MktMkk fh. yswoLk
þktík ÚkE økÞku. Ãkhtíkw ÞwrÄrch yswoLkLkk fzðk ð[Lkku Mkkt¼¤eLku ðLk{kt sðk
íkiÞkh ÚkÞk íÞkhu f]»ýu íku{Lku çkkhef Mk{ÞLkwt ¼kLk fhkðeLku ðLk{kt síkk
hkuõÞk. yk heíku ÞwrÄrch yLku yswoLk çkLLku þktík ÚkE økÞk yLku yswoLk
fýoðÄLke «rík¿kk ÷ELku ÞwæÄ fhðk WÃkzâku.

íkíððuíkk ©ef]»ý - ÞwæÄLkk ykht¼u Mkk{u ÃkkuíkkLkk rÃkºkkE ¼kEyku,
økhw wsLkku, ¼e»{ rÃkíkk{n ðøkuhuLku òuELku yswLo kLku {kun WíÃkLLk ÚkÞku. nrÚkÞkh
nuXk {qfe ËeÄk. íÞkhu f]»ýu s økeíkkYÃke y{]íkLkwt ÃkkLk fhkðeLku yswoLkLku
nkuþ{kt ykÛÞku. fkuELku ÷køku fu ÞwØ{kt ykðku Mk{Þ fÞkÚt ke {¤u ? Ãkhít kw ykÃkýu
Ãký Mk{økú økeíkk Mkðk f÷kf{kt ðkt[e þfeyu íkku ÃkAe f]»ý suðk ðõíkk nkuÞ
yLku yswoLk suðk rþ»Þ nkuÞ íkku yzÄk f÷kf{kt s økeíkk Mk{S þfu. økeíkkLkku
ík¥ð¿kkLkLkku yrÄfkhe yswoLk s níkku. ®ffíkoÔÞ{qZ çkLku÷k yswoLkLku ûkrºkÞ

{Äw®çkËwyku-3 j 115
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

Ä{oLkku Mkk[ku çkkuÄ ykÔÞku - ‘‘ËwÞkuoÄLk, fýo íkÚkk Mk{fk÷eLk ÞkuØkyku íku
ËÞk¼kðíke hýûkuºk Akuze ËeÄwt Au, yuðwt Lkrn {kLku, íkuyku yu{ s {kLkþu fu íku
íkkhk «kýLkk ¼ÞÚke hý{uËkLk Akuzâwt Au, íkuyku íkLku fkÞh {kLkþu. ð¤e yLkuf
fzðk ðuýÚke íkkhk rðþu ðkík fhMku yLku íkLku rĬkhþu, òu íkwt ÞwØ{kt nýkEþ
íkku Mðøko «kÃík fheþ yÚkðk òu íkwt Síkeþ íkku Ãk]ÚðeLkwt hkßÞ ¼kuøkðeþ yLku
fnu Au fu,

‘ÜUHñòæ }¢¢ S}¢ x¢}¢: Тƒü Ý ¥ï¼¼ì y±ç™ ©ÐÐl¼ï J
ÿ¢éÎíæ Nβ ΢ñÏ¢ü˲æ y²ÜUy±¢ ©ç¼D ÜU¢ñæ¼ï² JJ

yÚko : ‘nu fwtríkÃkwºk íkwt Lkk{ËkoELku íkk¤u ÚkEþ Lkrn. íkLku íku
þku¼íke LkÚke.nu ÃkhtíkÃk (þºkwykuLkwt Ë{Lk fhLkkh) ÓËÞLke ykðe
Ëw¼o¤íkkLkku íÞkøk fheLku Q¼ku Úkk.’

yswoLkLku ûkrºkÞ Ä{oLkku Mkk[ku çkkuÄ ykÃÞk ÃkAe {Lkw»Þ {kºkLkku Mkk[ku Ä{o
þwt Au íku ðkík Ãký MÃkü þçËku{kt Mk{òðe -

ÜU}¢ü‡²ï± ¥ç{ÜU¢Ú: ¼ï }¢¢ ÈUHï¯é ÜU΢™Ý J
}¢¢ ÜU}¢üÈUHãï¼é: |¢ê: }¢¢¼ï „æx¢: ¥S¼é ¥ÜU}¢ü燢 JJ

yÚko : íkLku {kºk íkkÁt rLkÞ{ f{o fhðkLkku yrÄfkh Au Ãkhtíkw
f{oLkkt V¤ku Ãkh yrÄfkh LkÚke. íkkhk f{kuoLkk V¤Lkwt fkhý
íkwt Au yu{ fËe Lk {kLkeþ. f{o Lk fhðk{kt íkkhe ykMkÂõík
Lk Úkkyku. ({ík÷çk fu f{o s fh.)

ð¤e yswoLkLku sLkf hkòLkwt áüktík ykÃku Au. sLkf hkò SðLk {wõík
níkk. Ãkhtíkw hksÄ{o Ãký çkhkçkh çkòðíkk níkk. íkuÚke sLkMk{ksLku fu¤ððk
{kxu ÷kuffÕÞkýLke ¾kíkh Ãký f{o fhðwt òuEyu. ð¤e íku{ýu
fÌkwt fu fwhwûkuºkLkk ÞwæÄ Ãknu÷kt ÞwØ hk¾ðkLkk þõÞ ík{k{ «ÞíLkku íku{Lkk îkhk
fhðk{kt ykÔÞk níkk. nðu ÞwØ yrLkðkÞo s nkuÞ íkku ÞkuøÞ heíku ÷zík ykÃkðe
s òuEyu yLku ©ef]»ý yswoLkLke MkkÚku Mk{ksLke ©uc ÔÞÂõíkykuLku Ãký òýu fu
çkkuÄ ykÃke Ëu Au.

116 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

²¼ì ¥¢™Úç¼ Ÿ¢ïD: ¼¼ì ¼¼ì »± §¼Ú: …Ý: J
„ ²yÐí}¢¢‡¢æ ÜUéL¼ï H¢ïÜU: ¼¼ì ¥Ýé±¼ü¼ï JJ

yÚko : ‘‘©uc ÔÞÂõík su su yk[hý fhu Au íkuLkwt
yLkwfhý Mkk{kLÞ sLkku fhu Au yLku ÃkkuíkkLkk
yk[khýÚke íku s Äkuhýku MÚkkÃku Au íkuLku Mkki sLkku
yLkwMkhu Au.’’

- ynª ©ef]»ý Mk{òðu Au fu Mkk{kLÞ {kýMkkuLku nt{uþk LkuíkkLke sYh
Ãkzu Au. Lkuíkk suðwt yk[hý fhu Au, íku «ò þe¾u Au. yíÞkhu ykÃkýu Mk{ks
økqt[ðkE økÞku Au. íkuLkwt {wÏÞ fkhý ykÃkýkt Lkuíkkyku Au. ð¤e íkuyku yswoLkLku
fnu Au fu, íkwt ûkrºkÞ Au íkuÚke ûkrºkÞ Ä{oLkwt Ãkk÷Lk fhðwt yu íkkhe Vhs Au - Ä{o
Au. yLku yk WÃkËuþ Ãký {kLkð {kºkLku {kxu Au. ynª Ä{oLkku yÚko ÃkkuíkkLkk
rLkÞík f{o yLku Vhs s Mk{sðkLkku Au.

Ÿ¢ï²¢Ýì S±{}¢ü: ç±x¢é‡¢: ÐÚ{}¢¢ü¼ì S±ÝéD¼¢¼ì J
S±{}¢ïü çÝ{Ýæ Ÿ¢ï²: ÐÚ{}¢¢ïü |¢²¢±ã: JJ

yÚko : “ÃkkuíkkLkk Ä{o þu»kÞwõík nkuÞ Aíkkt íkuLkwt Ãkk÷Lk
fhðwt yu çkeòLkk Mkw÷k{ Ä{oLku yk[hý fhíkkt ðÄkhu
Mkkhwt Au. MðÄ{oLkk Ãkk÷Lk{kt {kuík ykðu íkku Ãký ©uÞMfh
Au. fu{fu çkeòLkk Ä{oLku yLkwMkhðku íku ¼ÞkLkf Au.’’

{Lkw»Þ ßÞkt MkÄw e ¼kri íkf Míkhu nkÞu íÞkt MkÄw e «fr] íkLkk økwýku yLkwMkkh íkuýu
f{kuo fhðku s òuEyu.

yk WÃkhktík {nk¼khíkLkk ÞwØ{kt ÿkuýðÄ «Mktøku MkkíÞrf yLku Ä]üÄwBLk
ðå[u Íhíkk ¢kiÄkÂøLkLku þktík Ãkkzâku. sÞÿÚk ðÄ «Mktøku yLkuf ÞwÂõík «ÞwÂõík
ðkÃkheLku yswoLkLke «rík¿kk Ãkqhe fhkðe. ÞwØLkk ytík{kt çk¤ËuðLku, økktÄkheLku
yLku Ä]íkhk»xÙLku þktík ÃkkzeLku ©ef]»ýu yËT¼qík çkwrØ[kíkwÞo ðkÃkÞwO Au.

©ef]»ýLkku «¼kð ík{k{ hkò {nkhkòyku íkÚkk Ér»kyku Ãkh Ãkzíkku
níkku. fkuE íku{Lkwt yÃk{kLk fhe þfíkwt Lkrn yLku su fkuE yuðku «ÞíLk fhíkk
íkuyku ftMk, rþþwÃkk÷, ËwÞkuoÄLk ðøkuhuLke {kVf Lkkþ Ãkk{íkk níkk. íku{Lke f]Ãkk

{Äw®çkËwyku-3 j 117
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

íkÚkk ¢kuÄ rLk»V¤ síkkt Lkrn. ©ef]»ý þMºk yLku þkMºk{kt rLkÃkwý, þqhðeh,
MkíÞðkËe, rLk÷kuo¼e {kLk yLku {kunÚke hrník, rsíkurLÿÞ, þhýkøkík ðíMk÷,
rðîkLk, Þkuøke, ËÞk¤w, Ä{o hnMÞLkk ¿kkíkk níkk. Mkðoøkwý MktÃkLLk- Ãkwhw»kku¥k{
rðþu»ký íku{Lku {kxu s ðkÃkhe þfkÞ yuðk níkk. íku s ¼qr{fk{kt hneLku fkÞo
fhíkk íku yrîíkeÞÃkýktÚke fhe Ëu¾kzíkk níkk. íku{Lkwt þheh Ëku»k{kºkÚke hrník
yLku rºk¼wðLk {kunf níkwt. Ãkkt[ nòh ð»kkuo ÃkAe Ãký íku{Lkk yËT¼wík
ÔÞÂõíkíð{ktÚke ykÃkýLku «uhýk {¤u Au, íku s íku{Lke Mkðo©ucíkk Mkkrçkík fhðk
{kxu Ãkqhíkwt Au.

‘f]»ýküf’{kt fhu÷ f]»ýLke Míkwrík fheyu.

¥„êÝ¢²}²¢Î¢ñ ²}¢çݲ}¢}¢éw²ñ: „éÜUÚ‡¢ñ:
çÝÚGélïÎæ 發æ NçÎ ç±}¢H}¢¢Ýè² „ÜUH}¢ì J
²}¢:¥²æ Ðà²ç‹¼ Ðí±Ú}¢¼²: }¢¢ç²Ý}¢„¢ñ
à¢Ú‡²¢ï H¢ïÜUïࢢï }¢}¢ |¢±¼é ÜUëc‡¢ ¥çÿ¢ 籯²: JJ

yÚko : ‘‘su Míkwrík fhðk ÞkuøÞ {kÞkÃkríkLkku rðîkLkku
Þ{, rLkÞ{ ðøkuhu WÃkkÞku îkhk Ãknu÷kt ÃkkuíkkLkk «kýkuLku
MðkÄeLk heLku ÃkAe r[¥k rLkhkuÄ îkhk yk MktÃkqýo søkíkLkku
rLkhkuÄ fheLku ÃkkuíkkLkk ytík:fhý{kt swyu Au, íku
þhýkøkík ðíMk÷ yr¾÷ ¼wðLkuïh ©ef]»ý[tÿ {khk
LkuºkkuLkku rð»kÞ çkLku.’’

•

118 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

„}ÐÎ: }¢ã¼¢}¢ì »± ™ ¥¢ÐÎ: J
±{ü¼ï ÿ¢è²¼ï ™‹Îí: Ý ¼é ¼¢Ú¢x¢‡¢: Ò發ì JJ

yÚko : MktÃkrík yLku rðÃkr¥k {nkLk {kýMkkuLku s nkuÞ Au,
[tÿLke f¤k ðÄu ½xu Au Ãkhtíkw õÞkhuÞ íkkhkykuLke Lkrn.

fwtíkk

[tÿLke f¤k þwf÷ Ãkûk{kt

ðÄíke òÞ Au.ÃkqLk{Lku rËðMku
Ãkqhçknkh{kt «fkþu Au yLku
f]»ýÃkûk{kt f¤k ½xíke òÞ Au.
yLku y{kMkLkk rËðMku ytÄkfh
AðkE òÞ Au. ð¤e ÃkkAku
yu ¢{ çkeò {rnLku [k÷w ÚkkÞ
Au ßÞkhu íkkhkyku yufMkh¾k
Ëu¾kÞ Au. {kLkðSðLk{kt Ãký Mkk{kLÞ {kýMkLkwt SðLk yufMkh¾wt
[kÕÞk fhu Au, íkuLkk SðLk{kt ¾kMk ftE {kuxk ÃkrhðíkoLk ykðíkk LkÚke,
Ãkhtíkw su {nkLk Úkðk MkòoÞk Au, íkuLkk SðLk{kt øksçkLkkf Wíkkh [Zkð
ykðu Au. Mkk{kLÞ {kýMkLkwt SðLk çkk¤Ãký{kt þe¾u÷ Ãku÷e ytøkúuS
frðíkk suðwt Au.

Solomon Grundy,
Born on Monday,
Christened on Tuesday,
Married on Wednesday,
Took ill on Thursday,
Worse on Friday,
Died on Saturday,

{Äw®çkËwyku-3 j 119
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

Buried on Sunday,

That was the end of Solomon Grundy.

{ík÷çk fu Mkku÷ku{Lk økúLze fkuE yuf ð»koLkk Mkku{ðkhu sLBÞku,
{tøk¤ðkhu Lkk{ Ãkkzâwt, fkuE yfu ð»koLkk çkwÄðkhu ÃkhÛÞku. íku s heíku fkEu yuf
ð»koLkk økwhwðkhu {kËt ku Ãkzâku, þw¢ðkhu íkrçkÞík ðÄw ¾hkçk ÚkE, þrLkðkhu {]íÞw
ÃkkBÞku yLku hrððkhu íkuLke ytrík{r¢Þk fhe. yk{, íkuLkk SðLkLkku ytík
ykÔÞku. ðkhLkk Lkk{ þe¾ððkLke MkkÚku yk{kt Mkk{kLÞ {kýMkLkwt SðLk fuðe
heíku ÃkMkkh ÚkE òÞ Au íku Ãký ËþkoÔÞwt Au.

Mkk{kLÞ ÷kufkuLkkt Mkw¾ Mkk{kLÞ fûkkLkk nkuÞ, ík{u Ëw:¾ Ãký MkkËk yLku
Mkh¤ nkuÞ ! Ãkhtíkw {nkLk ÔÞÂõíkykuLkkt SðLk{kt çkÄwt s rðrþü çkLku Au.
{nk¼khíkLkk íkusMðe Ãkkºk fwtíkeLku òuEyu íkku hkshkýe nkuðk Aíkkt yLku
nkÚk{kt þ† Äkhý fhu÷ Lkrn nkuðk Aíkkt {nkLk ÞkuØk suðwt íkuLkwt SðLk níkwt.
«khçÄ yLku fíkoÔÞÃkhkÞýíkk{kt yuLke ®sËøke yxðkE økE. rÃkíkk þqhMkuLku
fwtíkeLkk sL{ Ãknu÷kt s íkuLkwt «Úk{ MktíkkLk (fwtíke) ÃkkuíkkLkk ¼kE fwtíke ¼kusLku
MktíkkLk Lkrn nkuðkÚke MkkUÃke ËuðkLkwt ð[Lk ykÃku÷wt yLku íku{s ÚkÞwt, òufu fwtíke
¼kusLke ÃkíLke Srðík Lk nkuðkÚke fwtíke fu Ãk]ÚkkLkku WAuh rÃkíkk þqhMkuLk îkhk s
ÚkÞku. yufðkh [tzku¤ ÃkûkeLkwt çkå[wt {k¤k{ktÚke Ãkze økÞwt íkuLkku {k¤ku þkuÄðk
fwtíkeyu ¾qçk Ä{k÷ fhe. íkuýu fÌkwt fu yk çkå[wt yLku {k yfu çkeò ðøkh fux÷e
ÔÞÚkk yLkw¼ðíkk nþu ! ykÚke íku rÃkíkk ÃkkMku ÃknkU[e yLku Auðxu íkuLkk rÃkíkkyu
[tzku¤ ÃkûkeLkku {k¤ku þkuÄe fZkÔÞku íÞkhu fwtíke n»koÚke Ãkw÷rfík ÚkE økE ! yk
ð¾íku íkuLkk fkfk fwtíke¼kus íÞkt s çkuXu÷k níkk. íkuLku Ônk÷Úke íkuLku çkku÷kðe
yLku íku s rËðMku su{ fkuE ðMíkw Mkh¤íkkÚke ykÃkýu çkeòLku ykÃke ËEyu íku{
fwtíkeLku fwíke¼kusLku MkkUÃke ËeÄe. fwtíke rfþkuhe{ktÚke òýu fu ûkrºkÞkýe çkLke
økE. yLku {kLkMkrÃkíkk fwtíke¼kusLku «ýk{ fÞko. fwtíke¼kusLkk fkÞo{kt þõÞ
íkux÷e {ËË fhðk ÷køke. yuðk{kt yuf rËðMk íkuLkk ½hu ËwðkoMkk {wrLk ykðe
ÃknkUåÞk. ËwðkoMkk {rw Lk ¢kuÄe ¾hk Ãkhít kw yËt hÚke ¾çq k «u{k¤ fwtíkeyu íkLu ke ¾qçk
Mkuðk[kfhe fhe. {wrLkyu síke ð¾íku fwtíkeLku yuf {tºk ykÃÞku, yLku fÌkwt fu su
þÂõíkLkwt M{hý fhe íkwt {tºk çkk÷u eþ yu þÂõíkÚke íkLku íkusMðe Ãkwºk «kÃík Úkþu.
yk¾k ykÞkoðíko{kt íkkhk suðe fíkoÔÞÃkhkÞý çkeS fkuE †e Úkþu Lkrn.

120 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

ËwðkoMkk íkku økÞk. ÞkiðLk yLku þihkðíkLkk MktrÄfk¤Lke yu ô{h níke.
yux÷u fwtíkeLku {tºk ¾hu¾h Mkk[ku Au fu Lkrn íku òýðkLke rs¿kkMkk òøke. yuf
hrððkhu íku ðnu÷e QXe yøkkMke{kt økE. ͤn¤íkk MkqÞoLku òuELku íkuLku {tºk
çkku÷ðkLke EåAk ÚkE. MkqÞoËuð Ãkwhw»k MðYÃku nksh ÚkÞk. Ãk÷fLkkh{kt yuýu
fwít keYÃke ßÞkuríkLkku MÃkþo fÞko,u yu ßÞkuríkLku ¼Ëu eLku ykfkþÁÁ»ku rðËkÞ ÷eÄe
yLku fðu¤kyu yuf {nkLk íkusLkwt Mkt¢{ý ÚkÞwt. ykÃkýk Ëuþ{t Ëhuf Þwøku yLku
Ëhuf Mk{ks{kt fwtðkhe {kíkkLke ®LkËk ÚkE Au. yuf ytøkík ËkMkeLku fwtíkeLkk yk
yðMíkLke òý ÚkE yLku íkuLku yufktíkðkMk{kt hnuðkLkwt Mkq[Lk fÞwO. Ãkwºk sL{
ÃkAe ÃkwºkíÞkøkLkk n¤kn¤ rð»kLkku ÃÞk÷ku Ãký íkuLku Ãkeðku Ãkzâku. yLku yk{
MkqÞoÃkwºkLkk ÷÷kxu MkqíkÃkºw kLke WÃkuûkk ÷¾kE økE.

ÃkwºkLkku íÞkøk fÞko ÃkAe ÞkuøÞ Mk{Þu fwtíkeLkk MðÞtðhLke ònuhkík ÚkE.
íku{kt fkEu þhík Lknkuíke. ftwíkeLke ÃkMktËøkeLku s yøkúíkk¢{ ykÃkðk{kt ykð÷u ku.
¼uøkk ÚkÞu÷k hksfw{khku{kt Ãkktzwt þqhðeh níkku. íkuýu yï{u½ Þ¿k fÞkuo níkku.
ÃkktzwLkku ðkLk rV¬ku níkku Ãký íku çknkËwh níkku. fwtíkeyu ÃkktzwLku ðh{k¤k
Ãknuhkðe. ÷kufkuyu ¾qçk {kLk-MkL{kLk ykÃÞwt. íÞkh ÃkAe ÃkktzwLkk ÷øLk ¼e»{u
{kÿe òuzu Ãký fhkÔÞk. Ãkktzw çkLLku ÃkíLkeyku MkkÚku rn{k÷ÞLkk Ërûký ¼køk{kt
«ðkMku økÞk yLku {]økÞk{kt ÷eLk ÚkE økÞk. íÞkt ®fË{ {wrLk ÃkkuíkkLke ÃkíLke
MkkÚku {]øk yLku {]økeLkk MðYÃku {iÚkwLk (Mktøk) fhe hÌkk níkk. íÞkhu Ãkktzwyu
çkký Akuzâw. {]øku {kLkðeLke ðkýe{kt {híkkt {híkkt ©kÃk ykÃÞku fu íkkhwt {]íÞw
Ãký yk heíku s Úkþu.

Ãkktzw ©kÃkÚke øk¼hkÞku yLku íkuýu íkÃkMðe SðLk þY fÞwo. fwtíke ÃkkMkuÚke
íkuLku ÃkqðoSðLkLke ðkík òÛÞk ÃkAe {tºkku îkhk Ãkwºk«króLke EåAk ÔÞõík fhe
íku {wsçk fwtíkeyu ºký Ãkwºkku {u¤ÔÞk. yLku {kÿeyu yrïLkef{w khkuÚke çku òurzÞk
ÃkwºkkuLku sL{ ykÃÞku. Ãkhtíkw ÃkAeÚke fkuE yuf rËðMku Ãkkzwyu fk{Mkõík ÚkELku
{kÿe òuzu Mktøk fÞkuo yLku ©kÃk {wsçk {]íÞw ÃkkBÞku. íkuLke ÃkkA¤ {kÿe Mkíke
ÚkE. çkLLkuLkk yÂMÚk ÷E Ér»k{wrLkykuLke ykøkuðkLke nuX¤ fwtíke Ãkkt[ ÃkwºkkuLku
÷ELku nÂMíkLkkÃkwh ÃknkU[e ¼e»{u íkÚkk çkeòykuyu Mkkhe heíku ykËh-Mkífkh
fÞkuo. Ãkktzw yLku {kÿeLkk yÂMÚkLke Ãký ÞkuøÞ rðrÄ fhe. hks{nu÷{kt þkuf
{LkkðkÞk.u

{Äw®çkËwyku-3 j 121
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

fwtíkeLku ÃkwºkkuLkk WAuh {kxu þkíkk ð¤e. Ãkhtíkw hks{nu÷{kt Ä]íkhk»xÙ
ÃkíLke økktÄkheLkk ¼kE þfwrLkLkwt [÷ý níkwt. yux÷u fwtíkeLku ®[íkk ÚkE.
økkÄt kheLkk Mkku yLku fwít keLkk Ãkkt[ Ãkºw kku yuf Mkkíku rþûký ÷uíkk níkk. ¼e{ ¼khu
¢kuÄe níkku. fwtíkeyu íkuLkk ¢kuÄ Ãkh fkçkq {u¤ððk ¼e{ ÃkkMkuÚke ð[Lk ÷eÄu÷wt fu
økwMMkku [zu íÞkhu ÞwrÄrchLkk Ãkøk Mkk{u òuðwt. ytøkqXku WÃkh QXu íkkus økwMMkku
fhðku yrLkðkÞo Au. yu{ Mk{sðwt, Lkrníkh Lkrn, ¼e{ fwtíkeLku ð[Lk ykÃÞwt
Aíkkt ËwÞkuoÄLkLkk îu»kLke r[Lkøkkhe íku yku÷÷e Lk þfe.

ðkhýkøkíkLkk {nu÷Lkk fkðºkk{kt íkuyku ykçkkË heíku çk[e økÞk. ÃkAe
ÿkÃi kËe MðÞtðh Mk{Þu «økx ÚkÞk. ÿkiÃkËeLkk Ãkkzðku MkkÚku ÷økLk ÚkðkÚke íku{Lku
Ãkkt[k÷kuLkku MkkÚk {éÞku, Ä]íkhk»xÙLku ÃkktzðkuLku Lkkuíkhðk Ãkzâk. Ãkhtíkw þfwrLkyu
ËwÞkuoËLk îkhk hkßÞLkk ¼køk ÃkzkÔÞk. ÃkktzðkuLku ¾ktzððLk {éÞwt sÞkt
©ef]»ýLke {ËËÚke ELÿ«MÚk Lkk{u Lkøkh Ãkktzðkuyu Q¼wt fÞwO. ÿkiÃkËeLke MkkÚku
Ëhuf ¼kE yuf yuf ð»ko økwòhþu yuðe þhík{kt yswoLkÚke yuf ¼q÷ ÚkE
økE. yLku íku™u yuf ð»koLkku ðLkðkMk {éÞku. yk Mk{Þ ËhBÞkLk yswoLk Q÷qÃke
yLk ur[ºkktøkËk MkkÚku ÷øLk fÞko. Mkw¼ÿkLkwt nhý fÞwO. Mkw¼ÿkLku yr¼{LÞw
Lkk{u Ãkwºk ÚkÞku. yk{ fwtíke Mkw¾Lkk Íq÷k Ãkh çkuXe níke íÞkt ÞwrÄrchu hksMkqÞo
Þ¿k fÞkuo yLku fkihðkLu ku Ãký LkkuíkÞko. yuf «Mktøku ÿkiÃkËeLkk {w¾{ktÚke Lk fnuðk
suðk ðuýku LkeféÞk f{kLk{ktÚke Aqxu÷ íkeh yLku {kU{ktÚke Mkhe Ãkzu÷ yLkwr[ík
ðuý íku{Lkwt Eü fu yrLkü fÞko ðøkh hnuíkkt LkÚke. ¼khu÷k yÂøLk Ãkh
r[Lkøkkhe Ãkze. ËwÞkuoËLku ãíw k h{ðkLkk çknkLku ÃkktzðkuLku nrMíkLkkÃkwh çkku÷kÔÞk.
A¤fÃkxÚke nhkÔÞk. yLku ÿkiÃkËeLke Mkk{u ð†knhýLkku «Mktøk Q¼ku ÚkÞku.
©ef]»ýLke f]ÃkkÚke ÿkiÃkËe íku{ktÚke Ãkkh Qíkhe yLku Ãkk[t u Ãkkzt ðkuLku ËkMÞíð{kÚt ke
Ãký {wõík fhkÔÞk. íÞkt íkku VheÚke ãwík hBÞk. çkkh ð»koLkku ðLkðkMk yLku yuf
ð»koLkku yk¿kkíkðkMk ykðe Ãkzâku. yk ð¾íku {kíkkLkkt ËþoLk {kxu íkuyku
ELÿ«MÚk Ãký Lk økÞk. Mkw¼ÿk yLku yr¼{LÞwLku îkrhfk yLku ÿkiÃkËeLkk
ÃkwºkkuLku Ãkk[t k÷ sðkLkku ykËuþ ykÃkeLku íkuyku ðLk{kt síkk hÌkk. ftwíkeLkk {Lk{kt
yk¢tË òøÞw. íkuLku ÚkÞwt fu Ãkktzw yLku {kÿe Mkw¾e ÚkE økÞk. ßÞkhu ÃkkuíkkLkk
LkMkeçk{kt ykðwt Ëw:¾ òuðkLkwt ykÔÞwt. yk Mk{Þ ËhBÞkLk fwtíke rðËwhLkk ½hu
hne ÞwrÄrchLkk ãwík h{íkLkk fkhýu yu A¤e QXe níke.

122 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

fwít ke yLku ÿkiÃkËeLkk Mkçt ktÄku Mkkhk níkk. ÞwrÄrch yLku f]»ýu ÞwæÄ xk¤ðk
Ãkkt[ økk{Lke MktrÄ fhðkLkku «Míkkð {kufÕÞku. su Xwfhkððk{kt ykÔÞku. fwtíkeyu
yswoLku çkký [ZkððkLkwt fÌkwt. ÿkiÃkËeLkk yÃk{kLkLkku çkË÷ku ðk¤ðkLkku níkku.
fwtíkeyu ÞwrÄrchLku fÌkwt fu íkwt òu nðu ÞwØ Lkrn fhu íkku nwt S¼ fhzeLku {heþ.
Mk{økú {nk¼khík{kt fwtíke yk yuf Mk{Þu Mktíkw÷Lk økw{kðe ¢kuÄLku ðþ ÚkE Au.
çkeS ðkh íku MktrÄLkku «Míkkð ÷E síkkt f]»ý Ãkh ¢kuÄku ¼hkÞu÷e. íÞkhu

f]»ýu fwtíkeLku fÌkwt fkýu u íkuLku fÌkwt fu ‘Ý çã ²éh Ý ÜU¢}¢²ï’ ‘‘{khu ÞwØ LkÚke

òuEíkwt ?’’ ËwÞkuoÄLku ©ef]»ýLkku Mkífkh fÞkuo yLku ¼ux ykÃkðk íkíÃkh ÚkÞku íÞkhu
©ef]»ýu fÌkwt, ‘‘ykðe {nk{kU½k ¼uxkuLkku Mðefkh çku Mktòuøkku{kt ÚkkÞ.
ykÃkLkkhLkk {Lk{kt «u{ nkuÞ íÞkhu yÚkðk ÷uLkkh økhsw nkuÞ íÞkhu.’’
ËwÞkuoÄLkLku íkýu u ykzfíkhe heíku ÞØw fhðk W~fuÞkou. ©ef]»ý sLu ku ykËh ykÃkíkk
íkuðe çku †eyku {nk¼khík{kt Au yuf fwtíke yLku çkeS ÿkiÃkËe.

fwtíkeLkwt yÃk{kLk çku ðkh ÚkÞw.t yfu íkku íkLu kk sÞuc Ãkºw k fýou fÞw.O Ãký yu
íkku ½kÞ÷ {LkLkku r[ífkh A.u yu{ økýeLku fwtíkeyu Shðe ÷eÄtw. Ãkhít kw ÞwrÄrch
swøkkh hBÞku yu yÃk{kLkLkwt Íuh Ãk[kððwt {w~fu÷ níkwt.

{nk¼khík{kt ftwíke çku ðkh {LkÚke Lkçk¤e Ãkz÷u e çkíkkðe Au. yïLkËe{kt
ÃkÄhkðu÷ MkÞq Ão kºw k fýoLkkt Vhe ËþLo k ÚkÞkt íÞkhu yLku ßÞkhu ÄLkorw ðãk{kt yswoLk
©uc Mkkrçkík ÚkÞku. Ãkthíkw íku Mk{Þu fýoLkwt MkkhrÚkÃkwºk fneLku su yÃk{kLk ÚkÞwt
íÞkhu. íÞkh ÃkAe íkku fýoLku Mkíkík þºkwÃkûk{kt ÷zíkku òuELku fwtíkeLkk {LkLke þe
ÂMÚkrík ÚkE nþu. íkuLke fÕÃkLkk s fhðe hne.

yk s heíku {nk¼khík{kt fýoLkwt Ãkkºk Ãký fwtíke suðe s Au. íkuLkk Mkw¾
Ëw:¾ Ãký çknw {kuxkt Au. fwtíkeyu ßÞkhu ©ef]»ý îkhk MktËuþku {kuf÷ÔÞku fu fýo
fwtíkeLkku sÞuc Ãkwºk Au íÞkhu fýuo f]»ýLku fÌkwt. ykÃkýkt çkLLkuLkk y{wf Þkuøk
Mkh¾k Au. ûkrºkÞ nkuðk Aíkkt ík{u (f]»ý) økkuðk¤ íkhefu {kuxk ÚkÞk yLku nwt
MkqíkÃkwºk íkhefu WAÞkou. Ãkk÷f {kíkk-rÃkíkkLkwt Mkw¾ ík{Lku yLku {Lku Mkh¾wt {éÞtw.
Ãkhtíkw su Mktòuøkk{u kt ËwÞkuoÄLku {Lku r{ºk çkLkkÔÞku íku Éý nwt fËe [wfðe þfwt íku{
LkÚke. fwtíke {kíkkLku fnuþku fu fíkoÔÞrLkc {kíkkLkk sÞuc ÃkwºkLku fíkoÔÞ{køko
ÃkhÚke [r÷ík Úkðwt þku¼u Lk®n. ík{u sþkuËk{k Lku Akuze {Úkwhk sE þõÞk
fkhý fu LktË íkÚkk sþkuËkLku ík{khe ðkMíkrðfíkkLke òý níke. ßÞkhu {khk

{Äw®çkËwyku-3 j 123
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

yrÄhÚkçkkçkk íkÚkk hkÄk{kíkkLku {khk fw¤Lke òý LkÚke. {khk ykfkþrLkðkMk
rÃkíkk MkqÞuo yýeLkk ð¾íku {Lku {ËË fhe LkÚke. hkÄk{kíkkyu {khk {kxu ÷kune
huzâwt Au. nwt íku{Lku Ëøkku Lk ËE þfwt. nwt íkku yuf {kýMk Awt. ËkLkðeh fýo
Þk[Lkk fhíkku LkÚke, Ãkhtíkw yksu {khku yuf MktËuþku ÿkiÃkËeLku {khk Sðíkkt s
ÃknkU[kzþku yuðe rðLktíke fhwt Awt. ‘‘ãwík Mk{Þu ÿkiÃkËeLku su yrþü þçËku fÌkk
íku {kxu {khwt {Lk {Lku StËøke¼h fkuMkíkwt hÌkwt Au nwt su çkkuÕÞku íku {khku
yr¼«kÞ Lknª Ãký ½kÞ÷ {LkLkku r[ífkh níkku. ¾hu¾h íkku Ãkkt[ ÃkríkykuLkwt
ÃkkríkðúíÞ rLk¼kðLkkh ÿkiÃkËe {kLkLke yrÄfkhe Au.’’ fýuo ©ef»] ý ÃkkMku ð[Lk
{køÞwt fu {khe ¼kðLkk ÿkiÃkËe Mk{ûk {khk Sðíkkt s hsq ÚkkÞ f]»ýu ðLk[
ykÃÞwt yLku fýoLke ÃkeX Úkkçkze.

øktøkk rfLkkhu MLkkLk fhðk ykðíkkt fýoLku Auðxu fwtíke {¤e yLku çkku÷e fu
yçk¤k nkuðkÚke fkhýu {Lku {khe {ÞkoËk Lkze, Ãkhtíkw MkqÞo íkkhk rÃkíkk nkuðk
Aíkkt íkuýu fËe {khe fu íkkhe Mkt¼k¤ Lk ÷eÄe yu rðr[ºk ½xLkk Au. fýo nðu
ÃkeøkéÞku. íkuýu [kh ÃkwºkkuLkwt SðLkËkLk fwtíkeLku ykÃÞwt yLku yswoLk yÚkðk Ãkkuíku
yuf çk[þu íkku Ãkkt[ Ãkwºkku hnuþu íku{ íkuýu fÌkwt.

ÞwØLkk ytíku {]ík ÔÞÂõíkykuLku ©Øktsr÷ ykÃkðkLke níke, íÞkhu fwtíkeyu
fýLo kku WÕ÷u¾ fÞkuo yLku swøkkhe Ãkwºk ÞwrÄrch fwtíke Ãkh ðhMke Ãkzâku Lku çkku÷e
QXâku fu †e fËe ¼hkuMkkÃkkºk nkuík LkÚke. ÿkiÃkËeLkk fxwð[LkLkk fkhýu ÞwØ
ÚkÞwt níkwt. íku ÞwrÄrch ðeMkhe økÞku. Ãkkuíku ÃkíLke ÿkiÃkËe {kxu ¼hkuMkkÃkkºk
Ãkwhðkh Lknkíu kku ÚkÞku íkuLkk fkhýu Ãký ÞØw rLk{kýo ÚkÞtw. fwtíkeLkwt niÞwt nt{uþ {kxu
yk¢tË fhíkwt hÌkwt. fLÞk, ÃkíLke, {kíkk yLku ytík{kt Mkðo fwtíkk{kíkk íkhefu íku
{nkLk Au. ÞwrÄrchLku ytík{kt íkuýu Mkt¼¤kðe s ËeÄwt. íkkhk WAuh{kt yð~Þ
{khkÚke fÞktf QýÃk hne økE ÷køku Au. ÞwØ hkßÞ {u¤ððk {kxu Lk®n Ãkhtíkw
ÿkiÃkËeLkk yÃk{kLkLkwt Mkkxw ðk¤ðk {kxu níkwt. {khu {khk Ãkºw kkuLkwt íkus òuðwt níkwt.
su †eLke ykçkY {kxu ÃkkAe ÃkkLke Lk fhu suÚke ¼rð»Þ{kt fkuE ÔÞÂõík LkkheLkkt
[ehLku MÃkþoðkLkwt ÃkkÃk Lk fnu. {khu þwt òuEíkwt níkwt íku ¼÷u íkwt Lk Mk{S þõÞku.
Ãkhtíkw {U íku {u¤ðe ÷eÄwt Au. Ãkhtíkw EÂåAík «kÃík fÞko ÃkAe fwtíke {kun{kÞk{kt
VMkkíke LkÚke. Ãkhtíkw Ä]íkhk»xÙ yLku økktÄkhe MkkÚku ðkLk«MÚk Mðefkhu Au. yk{
fwtíkeLkwt SðLk fíkoÔÞrLkckÚke Ãkhkfkük suðwt Au. íkuýu Ãkh{kí{k ÃkkMku Ëw:¾Lke

124 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

{køkýe fhu÷e suÚke íku ¼økðkLku ¼q÷u Lkrn. fýoLke fíkoÔÞrLkck Ãký ÷øk¼øk
ykðe s Au.

y{urhfkLkk yçkúkn{ ®÷fLk fu rçkúxLkLkk [Š[÷Lku òuEyu íkku íkuykuLkk
SðLk{kt ykðe Ãk¤ku yLkuf ð¾ík ykðu÷e. ¼khík{kt sÞ«fkþ LkkhkÞýLkk
SðLk{kt Ãký yLkuf Wíkkh [Zkð ykðu÷k. yuf ð¾ík íkku çkÄwt Mk{uxeLku ËMk
ð»ko MkwÄe rðLkkuçkkSLkk yk©{{kt íkÃk fhðk çkuMke økÞu÷k Ãkhtíkw E{hsLMke
ð¾íku çknkh ykÔÞk. fktrík ÷kÔÞk yLku sLkíkk MkhfkhLku rðsÞ yÃkkÔÞku.
rððufkLktË Ãký yuf Mk{Þu çkÄwt AkuzeLku rn{k÷Þ{kt sELku íkÃk fhðk ÷køku÷k
Ãkhtíkw Mkk{krsf ÃkrhÂMÚkríkLkk fkhýu ík{u Lke çknuLku ykí{níÞk fhe yLku íkyu ku
ÃkkAk ykÔÞk. †e MðkíktºÞ yLku †e fu¤ðýkLkk {kuxk rn{kÞíke çkLke økÞk.
÷k÷k ÷sÃkíkhkÞ, Mkw¼k»k[tÿ çkkuÍ, EÂLËhk økktÄe - yk çkÄktLkk SðLk{kt
Ãký yLkuf Wíkkh [Zkð ykðu÷k.

•

{Äw®çkËwyku-3 j 125
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

²éç{çDÚ ©±¢™

1) Îé:S±ŒÝÎà¢üÝæ {¢ï}¢üì ¥±ïÿ² |¢Ú¼¯ü|¢ J
Ðí²¼: ôÜU …²ï¼ì …¢Œ²}¢ì ç±Ï¢éh: çÜU}¢ì ¥ÝéS}¢Úï¼ì J
2) ÜUS² ÜUé²¢ü¼ì Ý}¢SÜU¢Úæ Ðí¢¼: ©yƒ¢² }¢¢Ý±: J
ôÜU ™ Š²¢²ï¼ì „¼¼æ ôÜU ÐêÁ²æ ±¢ |¢±ï¼ì „΢ JJ
3) çм¢}¢ã Ðí„¢ÎïÝ Ï¢éçh|¢ïÎ: |¢±ï¼ì Ý }¢ï J
¼¼ì ¥ã}¢ì Ÿ¢¢ï¼é}¢ §ÓÀ¢ç}¢ Ï¢íêçã Ý: ±Î¼¢æ ±Ú JJ

- ðk{LkÃkwhký{ktÚke

yÚko : ÞwrÄrchu fÌkwt, nu
¼hík©uc (¼e»{), yk
Ëw:MðkLkðíkT MktMkkh Lku
æÞkLk{kt hk¾eLku {Lku fnku
fu «ÞíLkþe÷ {Lkw»Þ
fkuLkku sÃk sÃku ? rððufe
{kýMk fkuLkwt M{hý fhu ?
«kík:fk¤u QXeLku fkuLku
Lk{Mfkh fhu ? Mkíkík
fkuLkwt æÞkLk Ähu ? ð¤e
nt{uþk íkuLkk {kxu ÃkqsLkeÞ
þwt ? nu ðõíkkyku{kt
©uc ! nu rÃkíkk{n !
ykÃkLkk f]Ãkk«MkkËÚke {khku
çkwrؼuË Lk ÚkkÞ íku heíku
nwt Mkkt¼¤ðk EåAwt Awt. íku y{Lku fnku.

126 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

øksuLÿ {kuûk

øksuLÿ {kuûkLke fÚkk {nk¼khík{kt þktríkÃkðo{kt Au, yuðku yuf &÷kuf
Au - ‘‘¼økðíkøkeíkk, rð»ýwMkn†Lkk{, ¼e»{Míkðhks, yLkwM{]rík yLku
øksuLË{kuoûk- yk Ãkkt[ {nk¼khíkLkk híLkku {LkkÞ Au.’’ - Ãkhtíkw {nk¼khíkLke
fkuE Ãký ykð]r¥k{kt øksuLÿ {kuûkLke fÚkk òuðk {¤íke LkÚke Ãkhtíkw ðk{Lk
Ãkwhký{kt Ãkqhk 157 &÷kufku{kt yk fÚkk Au. çkkýþGÞk Ãkh Mkqíku÷k ¼e»{Lku
ÞwrÄrch WÃkhkuõík «&™ku ÃkqAu Au. íkuLkk sðkçk{kt ¼e»{ øksuLÿ {kuûkLke fÚkk
fnu Au. yk fÚkkLku MkeÄe MkkËe s økýeyu íkku ¼e»{ yk fÚkk ÞwrÄrchLku fnu s
Lkrn fkhýfu ÞwrÄrch íÞkhu çkk¤f Lk nkuíkk Ãkhtíkw ¼e»{ ÃkkMkuÚke ¿kkLk økúný
fhðkLkk nuíkwÚke WÃkhkuõík «&™ku ÃkqAâk níkk. øksuLÿ {kuûkLke fÚkk yuf YÃkf
fÚkk Au.íku{kt hnu÷k YÃkfLku Mk{Syu íkkus ¼e»{ rÃkíkk{n þwt fnuðk {ktøku Au
íku Mk{S þfkÞ.

ynª ÞwrÄrch MktMkkhLku ½kuh (Ëwü) íkÚkk Ëw:Mð¡ðíkT fnu Au. MktMkkh

yux÷u „Úç¼ §ç¼ „æ„¢Ú:J su Mkíkík VÞko fhu Au íku su MðÞt Vhu Au yLku

çkeòLku Vuhðu Au. yk søkík Mkíkík ÃkrhðíkoLkþe÷ Au yLku Lkkþðtík nkuðk
Aíkkt r[htSð Au yuðku ¼ú{ ÃkuËk fhu Au, íku {kºk ykÃkýk y¿kkLkLkwt Ãkrhýk{
Au. íkku ÃkAe þwt fhðwt ? íkuLkk sðkçk{kt ©ef]»ý yswoLku ¼økðíkøkeíkk 153{kt
fnu Au fu MktMkkhYÃke ð]ûkLkwt Mkk[wt MðYÃk yk ÷kuf{kt òuðk {¤íkwt LkÚke, íku fÞkt
þY ÚkkÞ Au, fÞkt Ãkqhwt ÚkkÞ Au, íkuLkku ÃkkÞku õÞkt Au yu fkuE òýe þfíkwt LkÚke.
Ãkhtíkw {Lkw»Þu áZ {q¤ðk¤k yk MkMt kkhYÃke ð]ûkLku ðihkøÞYÃke Mk{Úko þ†Úke fkÃke
Lkk¾ðwt òuEyu.

ßÞkhu MðÃLkLku ykÃkýu MkíÞ {kLkðk ÷køkeyu, yrLkíÞ Lku rLkíÞ {kLkðk
÷køkeyu íÞkhu ykÃkýu {kLkðeyku yntíkk yLku {{íkkYÃke íkkýkðkýkÚke, h[u÷k
ykÃkýkt s ò¤k{kt fuË ÚkE sEyu Aeyu yLku {khwt- íkkhwt, ÃkkuíkkLktw- Ãkkhftw yðu e
Ëeðk÷ Q¼e fheyu Aeyu. ÞwrÄrch Ãký ¼ðkxðe{kt yxðkE sELku ytík{kt
çkÄwt «kÃík fhðk Aíkkt ÃkkuíkkLku ËeLk {kLku Au yLku ¼e»{ rÃkíkk{n ÃkkMkuÚke
WÃkhkuõík «&™kuLkk W¥khkuLke rðLkÞÃkqðof yÃkuûkk hk¾u Au ykÚke ÔÞkMkS
¼e»{Lkk {w¾{kt øksuLÿ {kuûkLke ykÏÞkrÞf {qfu Au. Ãkhtíkw yk íkku YÃkf Au.

{Äw®çkËwyku-3 j 127
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

økúknLkk ({økh) {w¾{ktÚke øksuLÿLke (Sðkí{kLke) {wÂõík Ëþkoðíkk yk
fkÔÞLkk YÃk îkhk ðkMíkð{kt {Lkw»ÞLke Ãkkþðe yÔÞõíkð]r¥kLke s {wÂõík
çkíkkðkE Au.

ynª {wÏÞ LkkÞf øksuLÿ yu Sðkí{kLkwt «íkef Au. ßÞkhu økúkn ({økh)
yu yntfkh yLku íkuýu h[u÷e ò¤Lkwt «íkef Au. øksuLÿ YÃke Sðkí{k ßÞkhu
ðkMkLkkYÃke økúknLke áZ yLku {sçkqík ËkZku{kt MkÃkzkE òÞ Au íÞkhu íkuLkk {kxu
y™uf sL{ku MkwÄe íku{ktÚke {wõík Úkðwt þõÞ LkÚke. íku{ktÚke {wõík ÚkðkLkku {køko
«¼w ¼Âõík fu ¼økðíkT ®[íkLk rMkðkÞ yLÞ fkuE LkÚke. yk Mk{sðk {kxu
ykÃkýu ‘øksuLÿ {kuûk’Lke f]ríkLkwt rðnt÷kð÷kufLk fheyu. fkÔÞLke þYykík{kt s
ÞwrÄrch suðk «&™ þíkkLkef Lkk{Lkk rþ»Þ íku{Lkk økwhw þkiLkf {wrLkLku ÃkqAu Au
íÞkhu þkiLkf {wrLk ÞwrÄrch îkhk ÃkAq kÞu÷k WÃkhkuõík «&™ku hsq fhe ¼e»{ îkhk
su sðkçkku ÞwrÄrchLku yÃkkÞk níkk íku hsq fhu Au. ¼e»{ Mkki «Úk{ ¼økðkLku
‘Ãkwtzhefkûk’ MktçkkuÄLkk fhu Au. Ãkh{kí{k MktMkkhLkk fÕÞký {kxu yðíkkh Äkhý
fhu Au. f{¤Lke su{ Ãkkýe{kt hnuðk Aíkkt ÃkkýeÚke yr÷Ãík hnu Au íku{
¼økðkLkLku Ãký MkMt kkh{kt hnuðk Aíkkt íkuLkku høt k ÷køkíkku LkÚke. ¼økðkLk yhtøk,
yr÷Ãík yLku rLk{o¤ Au. íkuÚke Ãkwtzhefkûk fnuðkÞ Au. ¼e»{ ÞwrÄrchLkk
«&™kuÚke «¼krðík ÚkkÞ Au yLku íkuLku fnu Au fu nwt íkLku su fnwt íku íkwt Mk{krník
r[¥ku - yufkøkú r[¥ku Mkkt¼¤, yk rð»kÞ{kt øksuLÿ {kuûkLke fÚkk Mkkhwt WËknhý
ÃkqÁt Ãkkzu Au.

MkqÞo suðe fktríkðk¤ku Mkw{uhw Ãkðoík Au íkuLku rºkfqx ºký rþ¾hku Au. þk†{kt
Mkw{uhw yu Ãkh{kí{kLkwt «íkef Au. yLku rºkfqx yux÷u ¼økðkLkLke rºkøkwýkí{f
{kÞk- (Mkíð, hsMkT yLku ík{MkT) yk {kÞk EïhLke ykÄeLk Au. yk Ãkðoík
MkkøkhLkk Ãkkýe{k {kòu ykuÚke Äkðu kÞu÷ku yLku ËuðŠ»kyku ðzu ÃkqòÞ÷u ku A.u yux÷u
fu ûkeh Mkkøkhyu ytík:fhýLkwt «íkef Au. yk Ãkh{kí{k «kýe{kºkLkk ÓËÞ{kt
rçkhks{kLk Au. {ík÷çk fu rððuf ¼q÷kðLkkh, rð»kÞku {kLkðeLke ytËh Au.
WÃkhktík EïhLke ÞkË yÃkkðu íkuðk Íhýktyku yux÷u fu Mkkhe ð]r¥kyku Ãký Au
Ãkðoík Ãkh rðrðÄ ð]ûkkuLkk ðýoLk îkhk MktMkkhLkk rðrðÄ «fkhLkk rð»kÞkuLke
ðkíkLkwt s ðýoLk Au. yk ÃkðoíkLkwt yuf rþ¾h ÃkûkeykuLkk f÷hðÚke íkÚkk [fkuh
yLku {kuhLkk fufkhðÚke økkS hnu÷wt yLku MkwðýoLkwt Au. yk rþ¾hLku MkqÞo Mkuðu Au.

128 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

çkeswt rþ¾h çkhVLkk Zøk÷k suðwt MkVuË Au íkuLke WÃkh nehk, ELÿLke÷ yLku
ðizTÞo {rý ykðu÷k Au. yk rþ¾hLku [tÿ Mkuðu Au. ºkeswt rþ¾h çkúñMkËLk Au
- íku sðk¤k{w¾e ¼¼qfíkku nkuÞ íkuðwt ÷køku Au. yk ºkeswt rþ¾h íkkhkykuLkk
Mk{qnÚke Mkwþkur¼ík Au - ¾hu¾h yk ºký rþ¾hkuyu {kLkðeLke ºký «f]rík -
Mkíð, hsMkT yLku ík{MkT Au.

yk ÃkðoíkLku f]íkÎLke, ½kíkfe íkÚkk LkkÂMíkf ÷kufku òuE þfíkk LkÚke.
EïhLke ykhkÄLkk fhLkkh yk ÃkðoíkLku òuE þfu Au. íku ÃkðoíkLke ÃkkA¤
fkt[LkÃktfs Lkk{Lkwt Mkhkuðh ykðu÷wt Au. yk Mkhkuðh{kt rðrðÄ çkíkfku yLku
hksntMkku Au. ¼{hkLkku {Äwh økwtòhð Au. íkku {kuhLkku xnwfkh Ãký Au. rðrðÄ
Ãkw»Ãkku Ãký Au. yk Mkhkuðh þwØ ytík:fhýLkwt «íkef Au. Þkuøkeyku, {nkí{kyku
ðøkuhuLkk ytík:fhý þwØ nkuÞ Au. yk MkhkuðhLke ÷tçkkE yLku Ãknku¤kE Mkku
ÞkusLk Au yLku ŸzkE Ãkkt[-ÞkusLk Au. íkuLkwt Ãkkýe yríkþÞ Xtzw yLku
y{í] k Mk{kLk Au - {ík÷çk fu þØw yít k:fhýðk¤k Þkøu keykuLkwt r[¥k çkúñ{kt ÷eLk
nkuÞ Au.

ykðk yk Mkhkuðh{kt nkÚkeyku ðzu {nk{nuLkíku nhkðe þfkÞ íkuðku {økh
Ãký níkku. yk {økh ËwðkoMkLkk-YÃke økúkn Au yux÷u fu ytík:fhý{kt hnu÷e Ëwü
ð]r¥k Au. yk Mkhkuðh{kt yufðkh nkÚkeykuLkku hkò nkrÚkýeyku MkkÚku øku÷ fhíkku
ÃkkuíkkLke ík]»kk AwÃkkððk ykðe ÃknkUåÞku. yk nkÚke {ËkuL{ík níkku. íkuLke ykt¾ku
rð»kÞ¼kuøk{ [qh ÚkÞu÷e níke. øksuLÿ yu Sðkí{kLkwt «íkef Au. øksuLÿLke su{
fux÷kf ÷kufku Ãký ¾qçk fk{e nkuÞ Au.íku{Lke ík]»ýkLkku ytík nkuíkku LkÚke. Ãkhtíkw
rð»kÞk{u kt ¾kuðkÞu÷ ÔÞÂõík fux÷ef ðkh ËiðÞkuøku MkíMktøk «kÃík fhu Au íkku fkuEf
ðkh fwMktøk YÃke nkrÚkýeykuLke MkkuçkíkÚke ¼xfe òÞ Au. yLku æÞÞu «rík økkVu÷
çkLke òÞ Au. íÞkhu yuðe ÔÞÂõíkLkwt þwt ÚkkÞ Au ? su{ {ËkuL{ík nkÚke {økhLkk
ÃkkMkk{kt MkÃkzkE òÞ Au íku{ ykðe ÔÞÂõík MktMkkhYÃke Mkkøkh{kt yxðkE òÞ
Au. {kuxk {kuxk {kýMkku Ãký ðkMkLkkLkk fkhýu ÃkAzkÞk Au. hkðýu
fk{uåAkÚke MkeíkkLkwt nhý fÞwO yLku íkuLkwt ÃkíkLk ÚkÞwt. rðïkr{ºk {wrLk þwØ
ytík:fhýÚke íkkh fhíkk níkk. Ãkhtíkw ðkMkLkkYÃke økúkn-{uLkfk îkhk {wrLkLkku
íkÃkku¼tøk ÚkÞku. sz¼híkLku Ãký {]øk{kt ykMkÂõík ÚkðkÚke çkeò sL{u nhý
çkLkðtw Ãkzâwt. hksfkhý{k yt kðe ÔÞÂõíkyku nkuÞ íkku yksLkk Mk{Þ{kt Ãký íkuLku

{Äw®çkËwyku-3 j 129
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

MÚkkLk¼úü Úkðwt Ãkzu Au. {økh Ãkkýe{kt níkku Ãký yá~Þ níkku. yufkyuf
{ËkuL{ík nkÚkeLku òuE™u íkuýu íkuLku Ãkfzâku íku s heíku {LkLke ytËh ðkMkLkkYÃke
fezku nkuÞ Au s íku y{wf Mktòuøkku WÃkÂMÚkík Úkíkkt çknkh Lkef¤u Au. su{ økshkík
ÃkkuíkkLkku Ãkøk {økhÚke Akuzkðe þfíkku LkÚke íku{ Sðkí{k Ãký ðkMkLkkÚke {wõík
ÚkE þfíkku LkÚke.

øksøkúkn-nkÚke yLku {økh ðå[u Mkt½»ko [k÷w hnu Au. nkÚke rfLkkhk íkhV
sðk fkurþþ fhu Au, {økh íkuLku Ãkkýe{kt ¾UåÞk fhu Au. çkLLku ðå[u yLkuf ð»kkuo
MkwÄe ÞwØ [kÕÞwt {økhu nkÚkeLku rLk{koÕÞ fhe {qõÞku. nkÚke LkkMkeÃkkMk ÚkE økÞku.
Sðkí{k Ãký {wÂõík {u¤ððk {kxu yLkuf sL{ku MkwÄe «ÞíLk fhu Au. Mkk{kLÞ
heíku {kýMkLkk ÓËÞ{kt fk{Lkk òøku Au, íÞkhu íku rðnTð¤ ÚkE òÞ Au. yLku
íkuLku ík]Ãík fhðk «ÞíLku fhu Au. Ãkhtíkw yuf EåAk Ãkqhe Úkíkkt Lkðe Lkðe EåAk-
ík]»ýk sLBÞk fhu Au. yuf &÷kuf Au -

Ý …¢¼éæ ÜU¢}¢: ÜU¢}¢¢Ý¢}¢ì ©Ð|¢¢ïx¢ïÝ à¢¢}²ç¼
ã籯¢ ÜUëc‡¢±y}¢ï±ü »± ¥ç|¢±{ü¼ï JJ

yÚko : EåAkykuLkku WÃk¼kuøk fhðkÚke EåAkyku þktík Úkíke
LkÚke. yÂøLk{kt ½e Lkk¾ðkÚke su{ yÂøLk ðÄu Au íku{
ðkMkLkkyku ðÄíke s òÞ Au. ykÚke {kLkðeyu Mkk[k
ykLktËLkku †kuík fÞkt Au íku þkuÄðwt s hÌkwt.

nðu rLk{koÕÞ çkLku÷k nkÚkeyu þwt fÞwO íku òuEyu «Úk{ íkku íkuýu òuhÚke
yk¢tË fÞwO. Ëw:¾e ÚkÞku.Ãkhtíkw Auðxu {Lk{kt ©enrhLkwt M{hý fhðk ÷køÞku.
ykðe heíku Sðkí{k Ãký ßÞkhu {w~fu÷e{kt {wfkÞ Au íÞkhu yLkuf «ÞíLkku fhu
Au. yk¢tË fhu Au.Ãkhtíkw òu ÃkqðosL{Lkk Mkkhk MktMfkh nkuÞ íkku íkuLku Eïh M{hý
ÚkkÞ Au. ÿkiÃkËe ð†knhý ð¾íku ðze÷kuLku rðLktíke fhu Au. ÃkkuíkkLkk ÃkríkykuLku
fnu Au. yk¢tË fhu Au. Ãký Auðxu f]»ýLku Míkhu Au yLku f]»ý yLkuf ð†ku çkLkeLku
nksh ÚkkÞ Au yLku Ëw:þkMkLk Úkkfe òÞ Au ðkMíkð{kt Ëw:¾Ë ÃkrhÂMÚkríkLke
«krÃík Úkðe íku fYýk rLkrÄLke y÷kirff f]Ãkkárü Au. yufðkh ©ef]»ý íkÚkk
rðËwhS Lkøkh[Þko {kxu Lkef¤u÷k. hMíkk{kt yuf ©e{tík {kýMkLkwt ½h ykÔÞwt.
©ef]»ýLku òuðk Aíkkt íku ÄrLkf ÔÞÂõíkyu íku{Lke yðøkýLkk fhe íÞkhu ©ef]»ýu

130 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

íku{Lku ykþeðkoË ykÃÞk fu íku{Lke Mk{]rØ rËLk-«ríkrËLk ðÄíke hnu. ykøk¤
[k÷íkkt yuf LkkLkfze ÍqtÃkze ykðe. íku{ktÚke yuf økheçk {kýMk çknkh LkeféÞku
yLku ©ef]»ýLkwt Mðkøkík fÞwO íkuLke ÃkkMku yuf økkÞ níke. íkuLkwt ËqÄ ËkuneLku íkuýu
©ef]»ýLku íkÚkk rðËwhSLku ÃkkÞwt. ©ef]»ýu çknkh Lkef¤eLku yk økheçk {kýMkLku
ykþeðkoË ykÃÞk fu, ‘‘íkkhe yk økkÞ fk¤Lku ykÄeLk ÚkkÞ.’’ - yk çkLLku
çkLkkð òuELku rðËwhSLku ¾qçk LkðkE ÷køke. íku{ýu ©ef]»ýLku ykLkwt fkhý ÃkqAâwt
íÞkhu íku{ýu fÌkwt fu f{oLke økrík øknLk Au yLku ½xMVkux fÞkuo fu Ãku÷ku ÄrLkf
{kýMk MktÃkrík{kt ykMkõík nkuðkÚke rððfu ¼q÷e økÞku níkku. ykÚke {U íkuLku ÄLkLkk
ËrhÞk{kt zqçku÷ku s hnu íkuðk ykþeðkoË ykÃÞk. rððufneLkLku rþûkk ykÃk{u¤u
s ÚkkÞ Au. ßÞkhu {Zq÷e{kt hnuLkkh økheçk {kýMk {khku Ãkh{ ¼õík níkku.
økkÞLke yk¤ÃktÃkk¤ fhðk{kt íkux÷ku Mk{Þ íku ¼ÂõíkÚke ðtr[ík hnuíkku níkku.
økkÞLku AeLkðe ÷uðkÚke íku ðÄkhu Eïhkr¼{w¾ Úkþu. yk{ Ëw:¾ËËo {kuf÷eLku
¼økðkLk ¼õíkLkwt fÕÞký Ãký fhu Au.

øksuLÿ {kuûkLke fÚkk{kt ßÞkhu øksuLÿLkk Lkkf yLku fkLk Ãký Ãkkýe{kt
zqçkðk ÷køÞk íÞkhu øksuLÿ ¼økðkLkLku Ãkkufkh fÞkou. yk MíkwríkLkk [k÷eMk &÷kuf
Au. íku{ktÚke {wÏÞ {wÏÞ ykÃkýu òuEyu -

Ý}¢¢ï ¥S¼é ¼S}¢ñ Îï±¢² çÝx¢éü‡¢¢² x¢é…¢y}¢ïÝï J
Ý¢Ú¢²‡¢¢² Îï±¢² Îﱢݢæ м²ï Ý}¢) JJ

yÚko : ‘‘rLkøkwoý Aíkkt økwýðkLk ËuðLku Lk{Mfkh. ËuðkuLkk
yrÄÃkrík LkkhÞýËuðLku Lk{Mfkh’’ - ynª «kýe{kºkLkk
ytíkhkí{k íkhefu Mkðo{kt hnu÷k Ãkh{kí{kLku LkkhkÞý fnu
Au yLku ykí{kLku ‘Lkh’ fnu Au.

x¢éã²¢² ²ïÎçÝH²¢² }¢ã¢ïÎëÚ¢²
ô„㢲 Îñy²çÝ{¢Ý¢²- ±¼é|¢éü…¢² J
Ï¢ír¢¢-§‹Îí-LÎí-}¢éçÝ-±¢Ú‡¢ „æS¼é¼¢²
Îﱢ}¢¢² ±Ú΢² Ý}¢: ¥Ó²é¼¢² JJ

yÚko : ‘‘økwÌk MðYÃkLku, ðuËLkk yk©ÞYÃkLku, {nkuËhLku,

{Äw®çkËwyku-3 j 131
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

ËiíÞ-Mktnkhf Lk]®MknLku, [íkw¼wosÄkheLku íkÚkk çkúñk,
ELÿ, Áÿ, {wrLk yLku [khýku suLke Míkwrík fhu Au íku
Ëuðku{kt W¥k{ ðhËkLk ykÃkLkkh yå[wíkLku Lk{Mfkh.’’ -
yk{ Mk{økú søkík Ãkh{kí{kLkk yuf ytþ Mk{kLk Au.

|¢çQUçÐí²¢² ±Ú-Îèç# „éÎà¢üÝ¢²
ÜUéÌ¢Úô±Î çÝÐéH¢²¼ H¢ñ™Ý¢² J
Îñ™ï‹Îí ç±ŠÝ „}¢Ý ©l¼ ТñÚG鯢²
Ý¢Ú¢²‡¢¢² ±Ú΢² Ý}¢¢ï ¥Ã²é¼¢² JJ

yÚko : ‘‘su{Lku ¼Âõík r«Þ Au, su MkwtËh «fkþ
MðYÃk [¢Äkhe Au, ¾e÷u÷k f{¤ suðe rðþk¤
su{Lke ykt¾ku Au íkÚkk su nt{uþk ËuðuLÿLkk rðÎLkku
þktík fhðkLkk Ãkwhw»kkÚko{kt íkíÃkh Au íkuðk Eü
ykÃkLkkh yåÞwík MðYÃk LkkhkÞýLku Lk{Mfkh.’’
yk{ øksuLÿYÃke Sðkí{k y¿kkLk Ëqh fhe
MkBÞfT árü «ËkLk fhðk fnu Au.

(MkwËþoLk - MkBÞfT árü)

²¢ïx¢ïEÚæ ™¢L ç±ç™~¢}¢¢ñçH}¢
¿¢ï²æ „}¢S¼ ÐíÜUë¼ï: ÐÚS¼¢¼ì J
ÿ¢ï~¢¿¢}¢ì ¥¢y}¢Ðí|¢±}¢ì ±Ú}¢ì
¼}¢ì ±¢„éÎï±}¢ì à¢Ú‡¢æ Ðí²lï JJ

yÚko : ‘‘ÞkuøkuïhLku, MkwtËh rðr[ºk {wøkxðk¤kLku,
¿kuÞLku, Mk{Mík «f]ríkÚke Ãkh ûkuºk¿k MðYÃk, MðÞt
«økx ÚkLkkh, Mkðo©uc ðkMkwËuðLku þhýu nwt òô
Awt.’’ {wøkx ËunLkk Mkðkuoå[ MÚkkLk {Míkf Ãkh
Ãknuhðk{k tykðu Au. íku{ Mk]rüLkk Mkhíkks
ðkMkwËuðLku Sðkí{k ðtËLk fhu Au.

132 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

»±¢² f¢ïÜUÝ¢ƒ¢² ÐÚ¼æ ÐÚ}¢¢y}¢Ýï J
Ý}¢: „ãdçà¢Ú„ï ¥Ýæ¼¢² Ý}¢¢ï Ý}¢: JJ

yÚko : ‘‘÷kufkuLkk yuf{kºk Mðk{eLku íkÚkk
ÃkhÚke Ãký Ãkh yuðk Ãkh{kí{kLku Lk{Mfkh nku.
nòh {Míkfðk¤k yLktík MðYÃk Ãkh{kí{kLku
Lk{Mfkh.’’ - ¼økðkLk Ëuþ fk¤ íkÚkk ðMíkwÚke
Ãkh Au íkuÚke yLktík MðYÃk Au.

øksuLËhLku Mkøkktðnk÷kt fu fxw wtçkesLkku fkEu Lke {ËË Lk {¤e íÞkhu íkuLku ÷køÞtw
fu Eïh rMkðkÞ fkEu íkLu ku çk[kðe þfþu Lk®n. ykÚke ÔÞrÚkík ÓËÞu íkýu u fk{e [eMk
Ãkkze. MkqÞoLkk yøkú¼køkÚke yuf f{¤ ÷ELku rð»ýwLke Ãkqò fhe yLku Mktfx{ktÚke
Aqxðk Míkrw ík fhe. - øksuLÿLke yk y{k½u Míkwrík Mkkt¼¤eLku ¼økðkLk rð»ýw økhzw
Ãkh Mkðkh ÚkELku MkhkuðhLke LkSf ykðe ÃknkUåÞk yLku íkhíks {økh îkhk
ÃkfzkÞu÷ øksuLÿLkku s¤{ktÚke WØkh fÞkuo. ¼økðkLku MkwËþoLk [¢ ðzu {økhLku
[eheLku þhýkøkík øksuLÿLku {wõík fÞkuo - ðkMkLkkYÃke økúknLkk ÃkkMk{kt çktÄkÞu÷
øksuLÿYÃke Sðkí{kLkku ¼økðkLku WØkh fÞkuo. ðkMkLkk Mk{økú MktMkkhLkwt {q¤ Au.
íkuLkku s Lkkþ ÚkkÞ yux÷u {ký ÃkkuíkkLkk ykí{MðYÃkLku MðLku òýe ÷u Au. yk{
øksLke {wÂõík yux÷u Sðkí{kLkwt Sð {xe ykí{ MðYÃk{kt ÂMÚkík Úkðwt.

íÞkhÃkAe ¼e»{ rÃkíkk{n Þrw ÄrchLku øks yLku økkú nLkk Ãkðq so L{Lkku EríknkMk
fnu Au - ELÿLkk Ëhçkkh{kt nknk yLku nnq q Lkk{Lkk çku økðiÞk ¼kEyku níkk. Ãkn÷u kt
íkyu ku n¤e{¤eLku hníu kk. Ãkhít kw ÃkAe ˼w køo Þu çkLLku ðå[u MÃkÄko ðÄe. çkLLkLu kk {Lk{kt
yðu ku ¼kð ÃkËu k ÚkÞku fu ntw s ©cu A.tw yfu ðkh ELÿLkk Ëhçkkh{kt {Lu kfk, h¼t k ðøkhu u
yÃMkhkyku Lk]íÞ fhíke níke. yk Mk{Þ nknk yLku nqnq yu {Ë{k tykðeLku ELÿLku
fÌktw fu y{khk çkLLk{u kÚt ke fkýu ðÄw ©cu Au íku fnku. yk {kxu y{u y{khe f÷k Ãkþu
fheyu Aey.u çkLLku økÄt ðkLou ke hsyq kík òEu Lku ELÿu sýkÔÞtw fu ík{khk çkLLk{u kÚt ke fkEu
rðþ»u k [rzÞkíkku sýkíkku LkÚke. Aíkkt çkLLkLu ku Mkít kk»u k Lk ÚkÞk.u yk¾hu ELÿu ík{u Lku ÃkÚ] ðe
Ãkh Ëðu ÷ Ér»k ÃkkMku {kuf÷e ËeÄk. çkLLku Ëðu ÷ Ér»kLku «ýk{ fheLku {Ähw Mðh ðzu
yuf ÃkAe yuf økeík økkðk ÷køÞk. Ãkhít kw {kiLkðíko Äkhý fhu÷wt nkðu kÚke {wrLk fkEt
çkkÕu Þk Lk®n. ykÚke nknk yLku nnq q ¾çq k ¢kÄu u ¼hkÞk. çkÒku økÄt ðkyou u rððfu øk{w kLÞku

{Äw®çkËwyku-3 j 133
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

yLku çkk÷u ðk ÷køÞk fu yk Ér»k {Zw A.u økkÞLk ðkËLk{kt fþtw òýíkk s LkÚke, y{u
¼÷q Úke s ynª ykðe [zâk. yk{ økÄt ðo sðu e Wå[ Þkru Lk{kt nkuðk Aíkkt ík{u Lkk{kt
ykMkhw ðr] ¥k «økxe, çkLLku WØíkkE¼ÞOw ðíkLo k fhðk ÷køÞk. yr¼{kLkLkk Lkþk{kt
ykðe íkuyku Ér»kLku øk{u ík{u fnðu k ÷køÞk. ykÚke Ëuð÷ Ér»kyu ¢kuÄÚke çkLLkuLku
©kÃk ykÔÞku - nu Ëwü{rík nqnq íktw {økh Úkk yLku nknk íktw ÃkðoíkLke ¾eý{kt shòh
Úkk. Mkk{kLÞ ÔÞÂõík ¢kÄu {kt øk{u íku{ çkk÷u ku íkku íkuðwt çkku÷ðtw rMkØ Úkíkw tLkÚke. Ãkhít kw
{nk{rw Lk Ëuð÷ íkku íkÃkMðe níkk. íku{Lkku ©kÃk ÔÞÚko Lk s òÞ.

økðo Qíkhe síkkt çkLLku øktÄðkuoyu Ér»kLke {kVe {køke yLku sýkÔÞwt fu
y{u çkLLku yÄ{ ÞkurLk{kt yðíkheyu íÞkhu y{khk Ãkh f]Ãkk fhòu. ykÚke
{wrLkyu fÌkwt fu, ‘‘ík{u çkLLku nkÚke yLku {økh çkLkþku. Ãkhtíkw nqnq ({økh)
Mkhkuðh{kt hnuþu yLku nknk (øksuLÿ) ÃkðoíkLke ¾eý{kt hnuþu ÃkAe Ãkkýe Ãkeðk
økshks nkrÚkýeyku MkkÚku ykðþu yLku økúkn ({økh) òuzu ÷ktçkwt ÞwØ Úkþu yLku
Auðxu økshks ÃkqðosL{Lkk MktMfkhÚke EïhLkwt M{hý fhþu. Eïh ykíko
¼õíkLkku Ãkkufhk Mkkt¼¤eLku {ËË fhþu. íÞkhÃkAe çkLLku ©kÃk{ktÚke {wõík Úkþk.u ’’
-yk{ {nkí{kykuLkku ¢kuÄ ík{MkTLkwt fkhý LkÚke. ykÚke íkuLku ÃkwÛÞ «fkuÃk fnuðkÞ
A.u ytíku íkuLkwt Mkkhwt Ãkrhýk{ ykðu Au. su{ ËþhÚkLkk çkkýÚke ðªÄkÞu÷ ©ðýLkk
{kíkkrÃkíkkyu ËþhÚkLku ©kÃk ykÃku÷ku fu íkwt Ãký y{khe {kVf Ãkwºk rðÞkuøkÚke
{]íÞw Ãkk{þu - íÞkhu ËþhÚkLku Ãkwºk Lk níkku. yux÷u ykzfíkhe heíku íkuLku ðhËkLk
{¤e økÞwt fu ËþhÚkLku Ãkwºk Úkþu s. ÃkAeLke fÚkk òýeíke Au. íkku yk ÚkÞku ÃkwÛÞ
«fkuÃk. ykðwt s Ãkherûkík hkòLkwt Au íkÃk fhíkkt þ{ef Ér»kLkk øk¤k{kt {hu÷ku
þkÃk íkuýu LkkÏÞku. ykÚke Ér»k yu íkuLku ©kÃk ykÃÞku fu MkkÃk fhzðkÚke Mkkík
rËðMk{kt íkuLkwt {í] Þw Úkþu. ykÚke ÃkherûkíkLku ¼økðík M{hý fhðkLkku {kufku {éÞku
yLku þwfËuð îkhk ¼køkðíkT Mkkt¼¤ðk {éÞwt. òu {hýLkku yýMkkh Lk {éÞku
nkuík íkku Ãkherûkík Auxð MkwÄe hksfkh¼kh{kt zqçku÷k hnuík. Ãkhtíkw ¼køkðík
Mkkt¼¤eLku sL{-{hýLkk Vuhk{ktÚke {wõík ÚkÞk. íkuðe s heíku øktÄðkuoLku Auðxu
{ÄwMkwËLkLkk ËþoLk ÚkÞk. yLku çkLLkuLku sL{-{hýLkk Vuhk{ktÚke {wõík fÞko -
øksuLÿ {kuûkLke yk fÚkk y©Øk¤w{kt ©Øk sL{kLku Au ytnfkheLku Lk{ú çkLkkðu
Au. ykMkõíkLku yLkkMkfík çkLkkðu Au yLku {w{wûkwLku {wÂõíkLkku yLkw¼ð fhkðu Au.

•

134 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

¥ç„¼çx¢çÚ „}¢æ S²¢¼ì ÜU…Hæ ô„{éТ~¢ï
„éÚ¼L±Úࢢ¶¢ Hïç¶Ýè Ð~¢}¢é±èü J
çζ¼è ²Îè x¢éãèy±¢ ࢢÚ΢ „±üÜU¢Hæ
¼ÎçÐ ¼± x¢é‡¢¢Ý¢}¢ì §üࢠТÚæ Ý ²¢ç¼ JJ

- rþð {rnBLkMíkkuºk &÷kuf 32

yÚko : nu «¼w ! Mk{wÿYÃke Ãkkºk{kt Ãkðoík sux÷wt fks¤
nkuÞ. fÕÃkð]ûkLke þk¾kLke f÷{ çkLkkðe nkuÞ yLku íku
÷ELku rðãkLke Ëuðe þkhËk MðÞt MkËkfk¤ ÷ÏÞk fhu íkku
Ãký íkkhk økwýkuLkk ÃkkhLku Ãkk{e þfu Lknª.

frð Ãkw»ÃkËtík hr[ík rþð{rnBLk MíkkuºkLkku {rn{k

frð Ãkw»ÃkËtík hr[ík rþð {rnBLk

MíkkuºkLkku 43 &÷kufku{kt rþð{rn{k
rþðMðYÃk yLku rþðík¥ðLku
ðýe ÷uðk{kt ykÔÞk Au. frð
Ãkw»ÃkËtík rðþu ykÃkýLku ¾kMk
{krníke {¤íke LkÚke. {kºk
ËtíkfÚkkyku s {¤u Au. fËk[
ykðkt y{]ík{Þ Aktxýkt Íe÷Lkkh
frð y¿kkík hnuðk {køkíkk nþu,
Ãkw»ÃkËtík yux÷u suLkkt Äku¤k Vw÷ suðk
Ëktík Au íku. yk MíkwríkøkkLk økkíkkt økkíkkt frð
ÃkkuíkkLkwt «MkLLk ÂM{ík ðuhe hÌkk Au. {rnBLkLkk 37{k &÷kuf{kt Ãkw»ÃkËtíkLku
çkË÷u fwMkw{ËþLk Lkk{ ykðu Au. yuðwt Ãký ÷køku Au fu 33 &÷kuf MkwÄe {q¤
fíkkoLke f]rík Au yLku íÞkh ÃkAeLkk ËMk &÷kufku «ûkuÃkf Au. (ÃkkA¤Úke fkuEyu

{Äw®çkËwyku-3 j 135
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

W{uÞko ÷køku Au) Mkt¼ð Au fu {rnBLkLkk &÷kufkuÚke fkuE {q¤ «¼krðík ÚkÞwt
nkuÞ yLku ÃkAe Ãkkuíku Ãký rþðLke Míkwrík fhíkk &÷kufku W{uÞko nkuÞ.

¼økðkLk rþðLkk {rn{k ®MkÄwLkku fkuE Ãkkh LkÚke. «kht¼{kt s {níkT
ík¥ðLkk MÃkþoÚke ðkýeLkku Lkðku sL{ ÚkkÞ Au. ËuðkrÄËuð {nkËuðLke Mkk{u
{kLkðe fuðe heíku Q¼ku hnu ? yk rðhkx rn{k÷ÞLkk W¥kwtøk rþ¾h suðk
{nkËuðLku òuELku {kLkðeLku ÃkkuíkkLke yÕÃkíkkLkwt ¼kLk ÚkkÞ Au yLku frð

fnu Au, „ ÜUS², S¼¢ï¼Ã²: ÜUç¼ç±{x¢é‡¢: ÜUS² 籯²: J fkuý

yuLkku {rn{k økkE þfu ? fkuý yuLkkt økwýku ðýoðe þfu ? fkuLke ðkýeLkku yu
rð»kÞ çkLke þfu ? {Lkw»Þ Ãkkuíku Au íÞktÚke íku Ÿ[u Lk [zu íkku {níkTLke Míkwrík Lk
fhe þfu. ûkwÿ{ktÚke {nkLk yLku yrLkíÞ{ktÚke rLkíÞ Lk òøku íkku ¼Âõík yLku
ÃkqòÃkkX rLkhÚkof Au. ykðe ¼Âõík fhLkkhu Ãkh{ ík¥ð {nkËuð MkkÚku
yLkwMktÄkLk MkkÄðwt òuEyu. {rnBLkLkk &÷kuf yux÷u Ãkh{ [iíkLÞ ¼ýe ÷E
síkkt ÃkøkrÚkÞkt. fi÷kMkÃkríkLku {¤ðk {kxu frðyu yk ÃkøkrÚkÞkt YÃke &÷kufku
håÞk Au.

þYykíkLkk &÷kuf{kt s frð rþð ÃkkMku ÃkkuíkkLke yÕÃkíkk «økx fhu Au,
Ãkhtíkw frðLkwt {Lk {kLkíkwt LkÚke. ðkýe yxfíke LkÚke yLku rþðLkku {rn{k økkðk
{kxu {Lk çknkðhwt çkLÞwt Au yLku frð ºkeò &÷kuf{kt fnu Au, ¼÷uLku þÂõík
LkÚke Ãký rþðMíkwrík ð[LkÚke ðkýe Ãkrðºk Úkþu yLku Lkð îkhðk¤k (çku
ykt¾, çku fkLk, çku Lkk¾, LkkfLkk çku ¼køk Au, {¤îkh, {qºkîkh yLku
ÞkurLk{køko) þheh{ktÚke ykí{k {wõík Úkþu. hk{f]»ý Ãkh{ntMku Ãký fÌkwt Au fu,
{Lk yLku ðkýeLku yuf fhðk yu s Wíf]ü MkkÄLkk Au. ð¤e íku{kt frðLke çkwrØ
¼¤u Au yLku çkwrØLku íkku nt{uþk Wã{þe÷ hk¾ðe òuEyu. çkwrØLke rLk{o¤íkk
{Lk yLku ðkýeLke yufkøkúíkk{ktÚke ykðu Au. ÃkkuíkkLku su «kÃík fhðkLkwt Au íkuLke
÷økLke ÷køku íkku çkwrØ yk{íku{ ¼xfðkLkwt Akuze Ëu Au.

[kuÚkk &÷kfu {kt çkñú k, rð»ýw yLku {nuþ ºkýu{kt y¼Ëu ¼rq {Lke ðkík fhe

Au. ‘‘~¢²è ±S¼é òS¼æ 缄ë¯é x¢é‡¢ç|¢ó¢¢„é ¼Ýé¯é’’ Mk]rüLke WíÃkr¥k,

hûkk yLku «÷Þ {kxu s ¼økðkLku ºký fkÞk Äkhý fhe Au. {rnBLkLkk [kuÚkk,
Ãkkt[{k yLku Aêk &÷kuf{kt szçkwrØ, níkçkwrØ yLku {tËçkwrØLkk ¼Þ Mkk{u

136 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

[uíkðýe ykÃkðk{kt ykðe Au. çkwrØLkk ºký Ëku»k Au- ¼uË-rð¼uËðk¤e árü,
íkfo rðíkfoLke xuð yLku þtfk-fwþtfk. Mkkík{ku &÷kuf yíÞtík rðþk¤ yLku
rðþwØ çkwrØLkk îkh ¾ku÷u Au, Ãkhtíkw su{ çkÄe LkËeLke økrík Mk{wÿ Au íku{
çkÄkLke økrík rþð íkhV Au. yu ¼kðLkk ÃkuËk ÚkkÞ íkku Ä{oLkkt ͽzk çktÄ ÚkE
òÞ. yk{ çkwrØ ykzu hnu÷e ¼kuøk¤ku (çktÄ hk¾ðkLkku ykzku Ëtzku)
nxkððk{kt yk &÷kuf {ËË fhu Au.

Ãkhít kw Ãkh{ [iíkLÞLkk ûkuºk{kt «ðþu ðk {kxu ynft khLke Ãký çkhkçkh yku¤¾
Úkðe òuEyu. yntfkhLkk ºký MðYÃk A.u MkkÂíðf, hksrMkf yLku íkk{rMkf. 10,
11, 12 yLku 13{k &÷kuf{kt yk ºkýu «fkhLkk yntfkhLkwt ðýoLk Au. MkkÂíðf
yntfkhLkwt Ãký fE heíku rðMksoLk ÚkkÞ Au íku çkíkkððk çkúñk yLku rð»ýw økÞk yu
ykÏÞkrÞfkLkku ynª WÃkÞkøu k Au. ynft kh fkt íkku Ãkkíu kkLke RåAkÚke Lkkþ Ãkk{u Au
yÚkðk ¼økðËT þÂõík íkuLkku Mktnkh fhu A.u çkúñk yLku rð»ýw yntfkhLkk MkkÂíðf
yðíkkh A.u çkñú kLkk fnðu kíkk hòøu kwýLke Lkk¤ rð»ýwLke Lkkr¼ MkkÚku A.u fuLÿøkk{e
yLku fLu ÿíÞkøke yðu e çku þÂõíkLkkt yu «íkef A.u rð»ý-w s¤{kt hn÷u kt LkkhkÞý Ÿzu
Qíkhe {q¤ þkÄu ðk «ÞíLk fhu A.u çkñú k yûkhÔÞk{u {kt Ÿ[u Lku Ÿ[u [zu A.u çkñú k
yLku rð»ýw rðhwØ rËþk{kt økrík fhu Au yLku ßÞkuríkMÚkt¼ rðMíkhíkku òÞ
Au íÞkhu ßÞkru ík{Þo Ãkh{ Ãkhw »w k rþð «økx ÚkkÞ A.u ykðk Ãkh{ ík¥ðLke «kÂÃík {kxu
{Lkð[LkLke yufíkk, çkrw ØLke rLk{o¤ rLkù÷íkk yLku ynft khLkwt rðMksLo k sYhe Au.

çkúñk yLku rð»ýwLkk hòur{r©ík MkkÂíðf yntfkhLkk Lkkþ ÃkAe 12{k
&÷kuf{kt hkðýLkk hksrMkf yntfkhLku fuðe heíku Ëqh fÞkuo íkuLkku WÕ÷u¾ Au.
{nkËuðu ÃkøkLkku ytøkwXku shkf n÷kÔÞku íÞkt íkku {nkçk÷e hkðýLke su Ëþk
ÚkE íku Ëhuf hksrMkf yntfkh hk¾Lkkh ¼õíku ÞkË hk¾ðk suðwt Au. yk
&÷kuf{kt çkkýkMkwhLkku Ãký WÕ÷u¾ Au. çkkýkMkwhLkk nòh çkknwyku f]»ýu fuðe
heíku fkÃke LkkÏÞk íku òýeíke fÚkk Au. hksrMkf yLku íkk{rMkf yntfkh Ãkh
øk{u íkux÷e f]Ãkk ðhMku íkku Ãký ytíku íkku Lkkþ s Ãkk{u. Mk¥ð¼qr{{kt su
Lk{úíkkÚke Q¼k hnu íkuLkk Ãkh s EïhLke f]Ãkk ðhMku Au.

ËMk{k &÷kuf{kt íkus Ãkwts YÃku {nkËuðLkk ËþoLk ÚkkÞ Au. íkku ykX{k

{Äw®çkËwyku-3 j 137
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

&÷kuf{kt y®f[Lk {kLkð YÃku {nkËuðLku çkíkkÔÞk Au. íku{Lke Mkk{økúe íkku
swyku!! {kuxku ½hzku çk¤Ë, ¼M{, {]øk[{o, Lkkøk, ¾xTðktøk (¾kx÷kLkku
ÃkkÞk)u , Ãkhþw, ¾kÃu khe, ykxe ðMíkw {nkËuð ÃkkMku Au yLku Aíkkt íku{Lke f]ÃkkÚke
ËuðkuLke Mk{]rØLkku Ãkkh hnuíkku LkÚke, Ãkhtíkw rþðLkk yiïÞoLkku ykÄkh Au
ykí{þÂõík. {nkËuðLke yk çkÄe Mkk{økúe «íkefkí{f Au. çk¤Ë Ä{oLkwt MðYÃk
Au. ¼M{ yu ¿kkLkárü Au. suLkku WËÞ Úkíkkt søkík ¼M{e¼qík çkLke òÞ Au.
{]øk[{o ÃkþwíkkLkku {kLkðe Ëuð ðøkuhu{kt hnu÷e ¾hkçk ð]r¥kLkku Lkkþ fhu Au.
Lkkøk fwtzr÷Lke þÂõík Au. ¾xTðktøk-¾kx÷kLkku ÃkkÞku fu EMk îkhk çkúñLkk [kh
MðYÃkLkku rLkËuoþ Au. çkúñLku [íkw»ÃkkË Ãký fnu Au-rðïYÃk, rðïkí{k,
rðïMkkÞe yLku rðïkíkeík yk [kh ÃkkË Au. òøk]rík, MðÃLk, Mkw»kwÂÃík yLku
[kuÚke íkwheÞ yðMÚkk MkkÚku íkuLku MktçktÄ Au. Ãknu÷e ºký yðMÚkk {kLkðe
yLkw¼ðe þfu Au, Ãkhtíkw rðïkíkeík fu íkwheÞ yðMÚkk {kLkðe yLkw¼ðe þfíkku
LkÚke. rþðYÃk çkLke þfkÞ íkku s yk yðMÚkkLkku yLkw¼ð ÚkE þfu. ykÚke
[kuÚkku ÃkkÞku rþðLkk nkÚk{kt Ëþkoððk{kt ykðu Au. yk ÃkkÞk ðøkh ¾kx÷u
{kuxe ¾kux hne òÞ Au yLku Sð ºký ÃkkÞkLkk ¾kx÷kLke su{ yk yrLkíÞ
søkík{kt nk÷f zku÷f ÚkÞk fhu Au.

Ãkhþw yu {kÚkkLkku WåAuË fhíke þÂõík Au. yu hòuøkwýLkku Lkkþ fhu Au.
ykÚke ûkrºkÞ hkòyku íkku Mktnkh fhLkkh Ãkhþwhk{Lktw yu ¾kMk þ† Au. fÃkk¤
fu ¾kuÃkhe MkðoþqLÞ yðMÚkkLke ãkuíkf Au. {nkMktnkhLke yu ÷½w ykð]r¥k Au.
yk{ {nkËuð MkðoþqLÞ nkuðk Aíkkt rðïLkk Mk{Mík yiïÞoLkk Mðk{e Au.
Ãk]Úðe ÃkhLkk SðLkLku Ëw:¾Úke, ºkkMkÚke, rðf]ríkÚke Ëqr»kík fhe {fq íkk n¤kn¤-
ÍuhLku yk rþðfÚkk y{]ík fhðkLkku fer{Þku ykÃku Au. yLkuf r[ºkfkhkuyu yk
fÚkkLkku WÃkÞkuøk fhe r[ºkku ËkuÞko Au.

yk rþð{rnBLkLkkt rþðLkkt ¼ÔÞ yLku WËk¥k r[ºkku òuðk {¤u Au.
Lke÷ftX, Lkxhks, øktøkkÄh, yÄoLkkheïh, yü{qŠík, Hfkh MðYÃk, rþðLkkt
yk çkÄk MðYÃkku fkuE Lku fkuE heíku MkwøktÄe Lku ÃkwrüLkwt ðýoLk fhíkk {]íÞwtsÞ
MðYÃkLktw yLkwMkÄt kLk fhkðu Au. Mkr] ü{kt su MksoLk yLku rðLkkþLkwt Lkkxf [k÷u Au
íkuLkk LkuÃkÚÞu-ÃkzËk ÃkkA¤ íku ykÃkýLku ÷E òÞ Au yLku {q¤ [nuhkLkku

138 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

Ãkrh[Þ fhkðu Au. su ykÃkýku s ytíkhík{ [nuhku Au.

21{ku &÷kuf çRU²¢ÜU¢æÇï Îÿ¢ yLku 22{ku &÷kuf Ð텢ݢƒæ Ý¢ƒ

SðLkLkk Þ¿kLkwt yLku SðLk ÃkkA¤ hnu÷k {]íÞwLkwt Mkk[wt MðYÃk «økx fhu Au.
ËûkLku Ãkkíu kkLkk rðLkkþ{ktÚke s Mkk[e árü «kÃík ÚkkÞ Au yLku rþðLkku rðhkuÄe
÷køkíkku Ëûk ¼kðrð¼kuh çkLkeLku rþðLke Míkwrík fhu Au. «òLkkÚkt LkkÚk yu
22{ku &÷kuf MksoLkLke {kurnLke yLku MktnkhLkk ¼Þ ÃkhÚke ÃkhËku nxkðu Au.
ykfkþ{kt {]økþe»ko Lkûkºk{kt ÔÞkÄLkk çkkýÚke yksu Ãký {]økYÃk ºkkMk Ãkk{íkk
çkúñkLku {]íÞwLkwt fk¤Ík¤ MðYÃk Akuzíkwt LkÚke. çkúñk ÃkkuíkkLke Ãkwºke ÃkkA¤
fk{ðþ ÚkELku Ëkuzu Au íku fÚkkLku þçËþ: ÷uðkLke sYh LkÚke. yk fÚkkLkf
«íkefkí{f Au yLku {Lkw»Þ¼kðLkk YÃkf îkhk Mk]rü{kt hnu÷k MksoLkLkk
ÔÞkÃkkhLku ÔÞõík fhu Au. yk ¾trzík yðMÚkk yu MksofLkku Ãkþw¼kð Au, szíkk
Au. Ëhuf MktMkkheLke yk yðËþk Au. Ëhuf fÚkk MksofLke yk f{LkMkeçke Au,
Ãký hwÿLkwt çkký íkuLku {]øks¤ ÃkkA¤ ¼{íkk y¿k Sð íkhefu hnuðk Lkrn Ëu.
fkhý fu «òÃkrík ¼÷u sL{Ëkíkk nkuÞ Ãký SðLkku ¾hku Mðk{e Au ÃkþwÃkrík-
rþð. ÃkþwÃkrík yu ykfkh ¼uËeLku íkuLku Ãkþwíkk yLku fk{LkkLkk {kun{ktÚke {wõík
fhu Au.

rþðLkwt íkktzðLk]íÞ Ãký søkíkLkk hûký {kxu Au. {rnBLk{kt ÷ÏÞwt Au–
‘‘søkËThûkkÞi íðt LkxrMk LkLkw ði{ið rð¼wík’’– ðk{Lkku ynª rðþu»k yÚko
ÚkkÞ Au. Mk]rü¢{Úke rðhwØ rËþkLkku Mk]rü¼ÞLkku {køko. fkhý fu yk Ãk¤
õÞktf íkktzð Lk]íÞÚke çkúñktz [qýorð[qýo ÚkE òÞ Au íkku õÞktf þqLÞ
yðfkþLkk øk¼o{kt Lkðwt çkúñktz ykfkh ÷u Au. òu yk{ Lk ÚkkÞ íkku szíkkLkk
¼kh nuX¤ ÃkÚ] ðe ËçkkE sþu. yux÷u LkxhksLkwt yk Lk]íÞ søkíkLkk hûký {kxu
Au. rþðLkwt rð»kÃkkLk, ÔÞkÄYÃku rþðu Akuzu÷wt yÂøLkçkký fu íkktzðLk]íÞ yu ºkýu
yuf s SðLk MkíÞLku rðrðÄ YÃku «økx fhu Au.

suðwt çkúñktzu yuðwt s ®Ãkzu. MkkÄfLkk SðLk{kt Ãký rþðík¥ðLkwt «køkxâ
íkktzð {[kðu Au. «f]ríkLkkt rLkBLk hMkLku Ÿ[u ÷E síke su «r¢Þk ÚkkÞ Au íku
LkxhksLkkt Lke[uLkk ðk{ nMíkLke øksnMík {wÿk îkhk ÔÞõík ÚkkÞ Au. nkÚke

{Äw®çkËwyku-3 j 139
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

su{ ÃkkuíkkLke MkqtZ îkhk Ãkkýe WÃkh [zkðu íku{ Mkw»kwBýk{kt hnu÷k {æÞ«ký{
rþð{ÞþÂõík ô[u ÷E òÞ Au.

25{k &÷kuf{kt «kýsÞe ÞkuøkeykuLku su yLkw¼ð ÚkkÞ Au íkuLkwt ðýoLk
Au. y{]íkLkk Mkhkuðh{kt zqçkfe {khe nkuÞ yuðku yLkw¼ð MkkÄfLku ÚkkÞ Au.
ynª {Lkw»ÞLke ðkýe Úkt¼e òÞ Au. W{k-{nuþLkkt MksoLk Mktnkh fu ÷kMÞ-
íkktzðLke Ãkqýkonwrík yÄoLkkheïhLkk «køkxâ{kt ÚkkÞ Au. yk MðYÃkLku
ÔÞõík fhíkk økt¼eh LkkË{kt ðnuíkk {rnBLk{kt yuf n¤ðku fxkûk ykðu Au.
rþðLkk þhehLkk yÄo¼køk{kt MÚkkLk {u¤ðe òýu ÞkuøkeïhLku Síke ÷eÄk
nkuÞ yu{ Ëuðe {kLkíkk nkuÞ íkku yu íkuLkwt ¼ku¤Ãký Au. yk fxkûk ËuðeLku
yLkw÷ûkeLku ¼÷u frðyu fÞkuo Ãkhtíkw ¾hu¾h íkku Lkh-Lkkhe YÃku ÔÞkÃík
Mk{økú «f]ríkLku yu ÷køkw Ãkzu Au. Ãkh{ Ãkwhw»k rþð MðuåAk{Þ Au. «f]ríkðþ
çkLke yu fkuE ík]»ýkLku yÄeLk LkÚke, yux÷wt fnuðkLkku {rnBLkLkku ykþÞ Au.
29{ku &÷kuf ‘Lk{ku LkurËckÞ’ þíkhÿw eLkk {tºkLkku «ríkæðrLk çkLke òÞ Au yLku
ÃkAe íkku Míkwríkfíkko frð òýu yk rþðík¥ð{kt ¼¤e òÞ Au yLku fnu Au fu
rþðLkk økwýku çk¤ðk çk¤, çkwrØ, þÂõík çkÄwt s ykuAwt Ãkzu Au, fkhý fu
økwýkuLkku Ãkkh s LkÚke.

LkkUÄ : Ãkw»ÃkËtík hr[ík rþð{rnBLk Míkkuºk- Mk{sqrík frð {fhtË ËðuLkk
ÃkwMíkfLkk ykÄkhu, «fkþf : Lkð¼khík MkkrníÞ {trËh

•

140 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

{nk¼khíkLke fÚkkyku

{nk¼khík yuf

yÚko{kt hk»xÙeÞ økútÚk Au.
hk»xÙLkk ÷kufkuLkk
ÔÞðnkh{kt hkus hkus su
yLkuf «fkhLkk «Mktøkku
Q¼k ÚkÞk fhu Au yLku
ík{Lku su Mktfxku{ktÚke Ãkkh
Qíkhðwt Ãkzu Au yÚkðk íkku
su íku rðÎLkku yLku
Mkw¾Ëw:¾kuLkku ík{Lku
yLkw¼ð fhðku Ãkzu Au íku
çkÄe s çkkçkíkkuLkwt
{nk¼khík{kt ÞÚkkÚko
ðýoLk Mk{kÞu÷wt Au. ð¤e,
íku{kt yLkufrðÄ «Mktøkku
ykðíkk {Lkw»Þ{kºk
ÃkkuíkkLkwt fuðwt ðíkoLk hk¾u fu
suÚke íkuLkwt fÕÞký ÚkkÞ yuLke Ãký MkrðMíkkh {krníke Au. ÃkktzðkuLke {kíkk fwít ke
íkÚkk ÿkiÃkËe ðLk{kt yLkuf ð»kkuo hÌkk íÞkt yLkuf Ér»k {wrLkykuLkku Ãký {u¤kÃk
ÚkÞku. yk WÃkhktík þktríkÃkðo{kt ¼e»{ ÃkktzðkuLku su WÃkËuþ ykÃku Au íku{ktÚke
Mk{økú hksfkhý rðþu òýðk {¤u Au.

«Mktøku «Mktøku yLkuf fÚkkyku Ãký yu{kt «økx ÚkE Au. yk{ktLke fux÷ef
fÚkkyku ¾qçk s æÞkLk ykf»kof Au. íkku [k÷ku ykÃkýu yuf ðirËf Míkwrík fheLku
fux÷ef fÚkkykuLkwt yk[{Lk fheyu.

{Äw®çkËwyku-3 j 141
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

|¢Îíï ÜU‡¢ïüç|¢: ÿ¢é‡¢éƒ¢}¢ Îï±¢
|¢Îíï Ðà²ï}¢ ¥ÿ¢ç|¢: ²é…±¢: J
çSƒÚñ: ¥æx¢ñ: ¼éCé ±¢„à¢ì
¼Ýéç|¢: òà¢ï}¢çã Îï±çã¼æ ²Îì ¥¢²é: JJ

yÚko : nu Ãkh{uïh yuðe f]Ãkk fhku fu
y{u ykÃkLke Mkk[k ¼õík ÚkELku MkËk fkLkÚke
Ãkrðºk þçËku Mkkt¼¤eyu, ykt¾Úke Mkw¾kfh
á~Þ òuEyu yLku ykÃkLke f]ÃkkÚke çk¤ðkLk
ytøkkuðk¤k ÚkELku y{u ykÃkLke Míkwrík fheyu yLku
Ëe½koÞw ¼kuøkðeyu.

(1) yLku... {khku økwMMkku ykuMkhe òÞ Au !
¼e{ - ÞwrÄrchLku fnu Au fu {kuxk¼kE {Lku
yuðku økwMMkku [zu Au fu yk fýoLke zkufe s {hze
Lkk¾wt. ©ef]»ý ¼e{ Mkk{u òuE {hf {hf nMÞk,
ðkn ¼kE ðkn !
¼e{u fÌkwt : þwt ykÃkLku {khe yøkkÄ
þÂõík{kt rðïkMk LkÚke ? ©ef]»ýLke Mkk{u çkLku
íkux÷e MktÞ{ {u¤ðeLku ¼e{ çkkuÕÞku fu {khk
{sçkqík çkknwykuÚke fýoLke zkuf [e¼zkLke su{
hnUMkkE sþu. íkuLke ykt¾ku{ktÚke ¢kuÄ ðhMke hÌkku
níkku. ©ef]»ý íkuLku òuE hÌkk, Ãký íkuLke fktE s
yMkh ÚkE Lk nkuÞ yu{ þktík çkuMke hÌkk. ykÚke ¼e{Lku ykuh økwMMkku
[zâku yLku íkuýu òuhÚke ÃkkuíkkLkku nkÚk ÃkAkzâku. íkuLkku yðks Ëqh
MkwÄe Mkt¼¤kÞku. ©ef]»ýu fÌkwt, ‘íkkhe þÂõík {kºk íkkhk çkknwyku{kt Au.
ÄLkwŠðãk rðþkhË fýLo ku {kxu yswoLk suðk ËLkwÄkoheLku Ãký ÷kuZkLkk [ýk [kððk
Ãkzu íku{ Au.’ yswoLk ykøk¤ ykðeLku çkkuÕÞku, ‘íkku «¼w ! {Lku yk¿kk ykÃkku. nwt

142 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

yuLke çkku÷íke çktÄ fhe ËEþ. fýoLkk òuhu s [tzk¤ [kufze þfwrLk, ËwÞkuoÄLk,

f]Ãkk[kÞo ðøkuhu fqËkfqË fhu Au.’

yíÞkh MkwÄe Lkfw¤ yLku MknËuð {qtøkk {qtøkk çkÄe ðkíkku Mkkt¼¤e hÌkk
níkk, Ãký yswoLkLke ðkík{kt çkLLkuyu xufku ykÃÞku. nk, fýoLku çkhkçkh MkeÄku
fhðku òuEyu. yuLkkt fxwð[Lkku y{Lku çkkýLke su{ ðªÄu Au. nðu ÞwrÄrch Mkk{u
f]rºk{ hku»k fhíkkt ¼e{ çkkuÕÞku, {kuxk¼kE, yuf ykÃk s fýo Ãkh ¢kuÄu LkÚke
¼hkíkk. fýo rðþu fxw ð[Lk fËeÞu LkÚke çkku÷íkk. þwt ykÃkLku fýo Ãkh økwMMkku LkÚke
ykðíkku ? ¼e{Lkku «&™ Mkkt¼¤eLku ÞwrÄrch {kiLk hÌkk. ykÚke ©ef]»ýu
Ëhr{ÞkLkøkehe fheLku fÌkwt fu nk, ÞwrÄrch {Lku Ãký õÞkhuf yuðwt s ÷køku Au
þwt ykÃkLku fýo Ãkh økwMMkku LkÚke ykðíkku ?

ÞwrÄrch íkhík s çkku÷e WXâk, ‘«¼w, fýo ¾qçk s WØík Au yu ðkík
Mkk[e Au, yu çkku÷ðk çkuMku Au íÞkhu yuLku MkkhkMkkhLkwt ¼kLk hnuíkwt LkÚke, yuLke
ðíkýo wf yLku yð¤ðkýe Mkkt¼¤eLku ¾qçk s økwMMkku [zu Au yLku ÚkkÞ Au fu fktEf
fhe Lkk¾wt, Ãký íÞkt íkku {khe Lksh Lke[u Z¤u Au íkuLkk Ãkøk Ãkh {khe árü ÂMÚkh
ÚkkÞ Au yLku {khku økwMMkku ykuMkhe òÞ Au.’

ÞwrÄrchLke yk yLkku¾e ðkík Mkkt¼¤eLku MkkiLkk {w¾ Ãkh ¼khu rðM{ÞLke
÷køkýe «økxe ! ©ef]»ýu ÃkqAe ÷eÄwt, yuðwt þwt Au ? ÞwrÄrch «&™Lkku W¥kh
s÷Ëe Lk ykÃke þõÞk. yu {Lkku{Lk fþwtf økkuXðíkk hÌkk ÃkAe çkkuÕÞk, «¼w
{khe árü fýoLkk Ãkøk Ãkh Ãkzu Au yLku {Lku fwtíkk {kíkk ÞkË ykðe òÞ Au.
fýoLkk çktLku Ãkøk ykçkunqçk fwtíkk{kíkk suðk s Au. ÞwrÄrchLke ðkík Mkkt¼¤eLku
çkÄk {kiLk ÚkE økÞk.

(2) MkwËþoLk [¢ : rðïf{koLku MktæÞk Lkk{u yuf Ãkwºke níke. ¾qçk MkwtËh
níke, ÞwðkLk ÚkE íÞkhu rÃkíkkLku íkuLkk {kxu Wr[ík ðh {u¤ððkLke ®[íkk Úkðk
÷køke. rÃkíkkyu íkuLkk ÷øLk MkqÞoËuð MkkÚku fÞko. MktæÞkLku MkqÞoËuðÚke Ãkwºk Þ{ yLku
Ãkwºke Þ{wLkkLke «kÂÃík ÚkE, Ãkhtíkw ÃkAe MktæÞkLkwt MðkMÚÞ fÚk¤ðk ÷køÞwt. MkqÞoLkk
íkkÃkLku íku Íehðe Lknkuíke þfíke. ykÚke ÃkkuíkkLke «ríkYÃk AkÞkLku MkqÞoLkk ½hu
AkuzeLku Ãkkuíku rÃkíkkLkk ½hu WÃkze.

rðïf{koyu MktæÞkLku yuf÷e [k÷u÷e òuELku ÃkqAâwt, ‘íkwt yuf÷e s fu{
ykðe ? MkÞq Ëo uð fu{ Lk ykÔÞkt ? MktæÞkyu fÌkwt, nwt yfu ÷e s ykðe Aw,t {U ík{u Lku

{Äw®çkËwyku-3 j 143
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

ÃkqAâwt Ãký LkÚke yLku nðu íÞkt sðkLke Ãký
LkÚke. rÃkíkkyu fÌkwt, Ãkríkøk]nLke su{ rÃkík]øk]nu
hnuðkLkku íkLku yrÄfkh Au, Ãkhtíkw hkS¾wþeÚke
ykðe nkuík íkk.u {hS Ãkzu yxu ÷wt íkwt hne þfík,
Ãkhtíkw ykðk Mktòuøkku{kt {khkÚke íkLku Lk hkfe
þfkÞ. fktE íkf÷eV nkuÞ íkku nwt s{kELku
Mk{òðeþ, Ãkhtíkw MktæÞkyu fne ËeÄwt, Mkku
ðkíkLke yuf ðkík nwt íÞkt LkÚke sðkLke. ykÚke
rÃkíkkLkku økwMMkku Mkkík{k ykMk{kLku ÃknkU[e økÞku
yLku ½h AkuzðkLkwt ÃkwºkeLku fne ËeÄwt.

MktæÞk rÃkíkkLkk ½huÚke Ãký síke hne. yu
íÞktÚke [k÷íke [k÷íke fkBÞf ðLk{kt ÃknkU[e.
íkÃk fhðk ÷køke. nðu yuf ð¾ík íku ðLk{kt
MkqÞoËuð, Þ{, Þ{wLkk yLku þrLk Mkki Vhðk {kxu økÞk. íÞkt Þ{u fkuE fkhýMkh
Q¼k ÚkELku AkÞkLke AkÞkLku yku¤tøke. yk òuELku MktæÞkLke AkÞkLku ¾qçk økwMMkku
[zâku. ¢kÄu kðþu {kt íkuýu Þ{Lku ©kÃk ykÃÞku fu íkkhku Ãkøk V÷q e sþu. MkkiLku LkðkE
÷køke fu Mkøke {k fu{ ykðku ©kÃk ykÃku Au ? Úkkuze ðkh hneLku òuÞwt íkku Þ{Lkku
yuf Ãkøk Vq÷eLku {kuxku Ëzk suðku ÚkE økÞku níkku. MkqÞoLku Ãký LkðkE ÷køke. nðu
MkqÞoËuðLkk {Lk{kt þtfk òøke fu yk †e Þ{Lke yMk÷e {kíkk Lk nkuE þfu. yk
ðkík fuðe heíku Ãkwhðkh ÚkE þfu ? ykÚke íkuyku æÞkLk{øLk ÚkE økÞk. æÞkLkLkk
ytíku íku{Lku Mk{òÞwt fu yk MktæÞk LkÚke. fkuE fÃkxe †e Au íku{ýu AkÞkLku ¾qçk
Ä{fkðe. ykÚke íku Mkk[wt çkku÷e økE fu Mkæt Þk ykÃkLktw íkus MknLk fhðk{kt yMk{Úko
níke. yux÷u {Lku ÃkkuíkkLkwt YÃk ykÃke ÃkkuíkkLkk rÃkÞh [k÷e økE Au.

nðu MkqÞoLkk {Lk{kt ¢kuÄLku çkË÷u Wîuøku MÚkkLk ÷eÄwt. yu MkeÄk ïMkwhøk]nu
ÃknkUåÞk. MkMkhkyu s{kELkwt Mkkhe heíku Mðkøkík fÞwO. MkqÞoËuðu ÃkqAâwt, MktæÞk
õÞkt Au ? rðïf{koyu rðLkÞÃkqðof fÌkwt, MktæÞk ynª ykðe níke, Ãkhtíkw
ykÃkLke yLkw{rík ðøkh ykðe níke. íkuÚke {U ÃkkAe {kuf÷e ËeÄe, þwt íku
íÞkt LkÚke ÃknkU[e?

MkqÞoËuð yLku rðïf{ko çktLku ®[íkk{kt Ãkze økÞk. MkqÞoËuð VheÚke æÞkLk

144 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

yðMÚkk{kt çkuXk. íkuykuLku fkBÞk ðLk{kt íkÃk fhíke MktæÞk Ëu¾kE. Vhe ÃkkAk
íkuyku íÞkt WÃkzâk. hkíkLkku økkZ ytËfkh níkku, Ãký MkqÞoËuðLkk yufkyuf
ykøk{LkÚke çkÄwt ͤktn¤kt ÚkE økÞwt. MktæÞk Mk{S økE fu MkqÞoLkwt ykøk{Lk ÚkÞwt
Au íku øk¼hkE økE yLku íkuýu íkhík s yrïLke YÃk Äkhý fÞwO Lku íÞktÚke ¼køke
Aqxe. ykÚke MkqÞoËuðu yïLkwt YÃk Äkhý fÞwO yLku yu{ýu MktæÞkLku Ãkfze Ãkkze.

yï yLku yrïLkeYÃku yu{Lkk Mkn[kh îkhk ÃkwºkLkku sL{ ÚkÞku yLu ktw Lkk{
yrïLkefw{kh Ãkkzðk{kt ykÔÞwt. ykøk¤ síkkt yu yrïLkefw{kh ËuðkuLkk ðiã
çkLÞk. MkqÞoËuð nðu MktæÞkLku MkkÚku ÷E sðk Mk{òðe Ãký MktæÞkyu fÌkw,t ykÃkLkk
íkusLku nwt MknLk LkÚke fhe þfíke íkuÚke MkkÚku Lkrn hne þfwt. MkqÞoËuðu ÃkkuíkkLke ðkík
rðïf{koLku sýkðe. rðïf{koyu fÌkwt, ykÃkLke çkkhf¤kyku{ktÚke yrøkÞkh
f¤k nwt y÷øk fhe Ëô Awt. yuf f¤kLke MkkÚku ykÃk hne þfþku. ykÚke MkqÞoËuð
MktæÞkLku ÷ELku økÞk.

MkqÞoËuðLke yrøkÞkh f¤kyku rðïf{ko ÃkkMku hne. rðïf{koyu yrøkÞkh
f¤kykuLku ð]¥kkfkh{kt økkuXðe. yuLkwt Lkk{ MkwËþoLk [¢ Ãkkzðk{kt ykÔÞwt. yk
MkwËþoLk [¢Lku MkqÞoËuð ÃkkMku {kuf÷e ykÃkðk{kt ykÔÞwt. MkqÞoËuðu ÃkkuíkkLke ÷kzfe
Ëefhe Þ{wLkkLkk ÷øLk ¼økðkLk ©ef]»ýLke MkkÚku fÞko yLku çkeS ¼uxkuLke MkkÚku
yk MkwËþoLk [¢ Ãký MkMkhk íkhVÚke ©ef]»ýLku ¼ux MðYÃku {éÞwt. íÞkhÚke
MkwËþoLk [¢ f]»ý ÃkkMku s Au.

(3) nkh-Sík : yuf ðkh çk¤Ëuð, MkkíÞrf yLku ©ef]»ý støk÷{kt
¼q÷k Ãkze økÞk. ¼xfíkk ¼xfíkk Mkkts Ãkze økE. hkºku støk÷{kt «ðkMk fhðku
òu¾{e níkku yux÷u ykMkÃkkMk íkÃkkMk fhe Ãkhtíkw fkuE LkkLkwt økk{ fu ½h Ãký
Ëu¾kÞk Lkrn. ykÚke yuf ð]ûk Lke[u íkuyku hÌkk. støk÷ øke[ níkwt. «kýeykuLkku
Ãký ¼Þ níkku ykÚke ðkhkVhíke Ëhufu Ãknuhku ¼hðku yLku çkkfeLkk çkuyu ykhk{
fhe ÷uðku íku{ Lk¬e fÞwO.

Mkki «Úk{ òøkðkLkku ðkhku MkkíÞrfLkku ykÔÞku. yÄkuo «nh Ãký Ãkqhku Lk
ÚkÞku íÞkt yuf rÃkþk[ ykðe ÃknkUåÞku. rÃkþk[Lkk ytøkkhk suðk zku¤k òuELku
MkkíÞrfyu fÌkwt, fkuý Au íkwt ? íkuýu fÌkwt, nwt rÃkþk[ Atw. yk støk÷{kt {khwt hkßÞ
[k÷u Au. MkkíÞrfyu fÌkwt, íkkhk hkßÞ MkkÚku y{khu fkuE ÷uðkËuðk LkÚke. y{u
íkku ¼q÷k Ãkzâk Aeyu íkuÚke hkíkðkMkku fhðk hkufkÞk Aeyu, Ãký rÃkþk[u çkhkzku

{Äw®çkËwyku-3 j 145
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

ÃkkzeLku fÌkwt, íkkhe ðkík fhðkLke heík {Lku ÃkMktË LkÚke. nwt íkLku Akuzeþ Lkrn,
Ãkhtíkw Ãknu÷kt yk çkLLku Mkqíku÷kLku ntw ¾kE sEþ. MkkíÞrfyu Mkk{ku Ãkzfkh VUõÞku
çkLLku ðå[u ¾qçk {khk{khe ÚkE. MkkíÞrfLku ÚkÞwt fu ÃkkuíkkLkk{kt rÃkþk[ fhíkkt
ðÄkhu þÂõík Au Aíkkt rÃkþk[ nkhíkku fu{ LkÚke ? y[kLkf íkuýu òuÞwt fu íku su{
su{ rÃkþk[ WÃkh ¢kuÄ fhíkku íku{ íku{ yuLkku ykfkh yLku þÂõík ðÄíkk síkk
níkk. rÃkþk[u íkuLku yÄ{wðku fhe ËeÄku. nðu çk¤Ëuð ykt¾ku [ku¤íkku [ku¤íkku
ykðe ÃknkUåÞku. yuýu MkkíÞrfLke nk÷ík òuE. MkkíÞrfyu shkf ðkík fhe yLku
ÃkkAku çku¼kLk yðMÚkk{kt Mkhe Ãkzâku. çk¤Ëuð Ãknuhku ¼hðk ÷køÞku íÞkt Íkz
WÃkhÚke rÃkþk[ Lke[u QíkÞkuo.

MkkíÞrfLke ÂMÚkrík {kxu yk rÃkþk[ s sðkçkËkh Au yu òýeLku
çk¤Ëuðu rÃkþk[ Ãkh yk¢{ý fÞwO. íkuýu Ãký òuÞwt fu su{ ÃkkuíkkLkku ¢kuÄ
ðÄíkku síkku níkku íku{ rÃkþk[Lkku ykfkh yLku þÂõík Ãký ðÄíkk síkk níkk. yu
Ãký yÄ{wðku ÚkE økÞku.

nðu Ãknuhku ¼hðkLkku ðkhku ©ef]»ýLkku níkku. rÃkþk[ Lke[u QíkÞkuo yLku
yøkkWLke heík «{kýu s rÃkþk[u ðkík þY fhe. ©ef]»ýu fÌkwt, ¼kE hkrºkLkku
yrt ík{ «nh [k÷e hÌkku Au. ykð shk ÍÃkkÍÃke fheyu. Mk{Þ ÃkMkkh ÚkE sþu
yLku ô½ Ãký Lknª ykðu. çkLLkuLkwt îtîÞwØ þY ÚkÞwt. rÃkþk[u ©ef]»ý Ãkh ðkh
fÞko.u ykÚke ©ef]»ýu fÌk,wt ¼kE íkwt íkku Ãkn÷u ðkLk Au, {Lku Ãký yufkË-çku ËkðÃku[
þe¾ðe Ëu. ©ef]»ýLke {òf¼he ðkíkÚke rÃkþk[Lkku ¢kuÄ ðæÞku, Ãkhtíkw íkuLke
þÂõík Ãknu÷kt sux÷e hne Lkrn. rÃkþk[ ¢kuÄ fhíkku íku{ íkuLke þÂõík ½xíke økE
yLku íkuLkku ykfkh Ãký LkkLkku Úkíkku økÞk.u Äe{u Äe{u feze suðzku íkLu kku ykfkh çkLke
økÞku. ©ef]»ýu íkuLku ÃkkuíkkLkk ¾uMkLkk Auzk{kt çkktÄe ËeÄku.

Mkðkhu QXeLku MkkíÞrf íkÚkk çk¤Ëuðu ÃkkuíkÃkkuíkkLke ðkík fne. ©ef]»ý nMke
Ãkzâk yLku ¾uMk{ktÚke rÃkþk[Lkk feze suðzk MðYÃkLku çknkh fkZeLku íkuLku Ãkøk
Lke[u f[zíkk çkkuÕÞk, su ¢kuÄ fhu Au íku fezeLke su{ f[zkE òÞ Au yu ÃkkuíkkLke
þÂõíkLkku s Mktnkh fhu Au. ík{khk çkLLkuLkk ¢kuÄLkku ÷k¼ rÃkþk[Lku {éÞku. {U íkku
rÃkþk[Lku s ¢kurÄ fÞkuo Lku yu nkhe økÞku. ÞkË hk¾ku ¢kuÄ ykÃkýku MkkiÚke
þÂõíkþk¤e þºkw Au. Äehu Äehu ykÃkýLku ¾kE òÞ Au yux÷u yuLku Ãkøk ík¤u
f[ze Lkk¾ðku.

146 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

(4) ÄLÞ fkuý ? : yuf ðkh ¼økðkLk ©ef]»ý ËwÞkuoÄLku fhu÷k
Þ¿k{ktÚke îkrhfk ÃkkAk VÞko níkk yu yhMkk{kt ÞkËðkuLkwt yiïÞo ËuðkuLkk yiïÞo
fhíkkÞt [rzÞkíkwt níkwt. îkhfkLke íkw÷Lkk{kt y{hkÃkwheLkwt MkkËI Þo rV¬wt ÷køkíkwt níkw.t

©ef]»ýLkk yíkw÷ yiïÞoLku rLknk¤íkk fkihðku, Ãkktzðku, [ku÷, ®MkÄw,
f®÷øk,Ãkt[LkkË, fkuþ÷ ðøkuhu ËuþLkk hkòyku Ãký ykÔÞk níkk. ©ef]»ý
Ëhçkkh{kt rçkhks{kLk níkk íÞkt hksËhçkkh{kt íkeðú ðuøkÚke ðtxkur¤Þku ykÔÞku.
¼khu ð»kko Úkþu yuðk r[nTLkku níkk Ãký íÞkt íkku ðeýkLkk Mkqh MkkÚku LkkhË {wrLkLkwt
ykøk{Lk ÚkÞwt. ðtxkur¤Þku yufkyuf þ{e økÞku.

¼økðkLk ©ef]»ýLke ÃkkMku sELku LkkhËS çkkuÕÞk fu çkÄkLke ðå[u ykÃk s
Ãkh{ ykùÞo yLku ÄLÞ Aku. ©ef]»ýu Mktíkku»kÃkqðof fÌkwt, nk, [uíkLk-y[uíkLkLke
ðå[u nwt s ykùÞwO Awt, ÄLÞ Awt. LkkhËS fnu, {Lku W¥kh {¤e økÞku Au. nðu
nwt òô Awt. çkÄk hkòykuLku fktE økíkkøk{ Ãkze Lkrn. ykÚke íkuyku ©ef]»ý Mkk{u
òuðk ÷køÞk. ©ef]»ýu fÌkwt fu y{khe ðå[uLkk ðkíkko÷kÃkLkwt hnMÞ LkkhËS s
Mk{òðþu.

LkkhËSyu þY fÞwO. yuf rËðMk MkqÞkuoËÞLku Mk{Þu nwt øktøkkrfLkkhu Vhe
hÌkku níkku. yux÷k{kt íÞkt Ãkðoík ykfkhLkku {kuxku fk[çkku ykÔÞku. {U íkuLkku MÃkþo
fheLku fÌkwt fu, íkkhwt þheh ykùÞofkhf Au. íkwt rLk®ùík çkLkeLku yk s¤{kt Vhe
þfu Au. ykÚke íkwt ÄLÞ Aku. fk[çkkyu fÌkwt, {wrLkðh nwt íkku yuf Mkk{kLÞ «kýe
Awt. ÄLÞ íkku yk ¼køkehÚke LkËe Au. yuLkk MÃkþo{kºkÚke «kýe {kºkLkk sL{-
sL{ktíkhLkk ÃkkÃk ÄkuðkE òÞ Au. ykÚke nwt øktøkk-¼køkehÚke ÃkkMku økÞku. {U fÌkw,t
ykÃk ÄLÞ Ak.u ykÃkLkk s¤Úke þÃkLo kk ÃkkÃk Lkü ÚkkÞ A.u ík{khk íkx Ãkh yLkuf
økk{, yk©{, íkeÚkoMÚk¤ku ykðu÷k Au.

øktøkkyu fÌkwt, nwt íkku ¼økðkLk rð»ýwLkk [hý{ktÚke «økx ÚkE Atw. ÄLÞ íkku
Mkkøkh Au. {khk suðe nòhku LkËeyku íku{kt rð÷eLk ÚkE òÞ Au. yux÷u
Mkkøkh s ÄLÞ Au. nwt Mkkøkh ÃkkMku økÞku. «þÂMík ð[Lkku Mkkt¼¤eLku Mkkøkhu
fÌkwt, nwt Lknª Ãký Ãk]Úðe {kíkk ðMkwtÄhk ÄLÞ Au. íku {khk suðk ftEf
Mk{wÿLku Äkhý fhu Au. ykÚke ntw ðMkwtÄhk ÃkkMku økÞku yLku çkkuÕÞku fu ík{u ÄLÞ Aku.
ðMkwtÄhkyu fÌkwt fu nwt Lkrn Ãký rn{k÷Þ ÄLÞ Au. yu{Lkk øk¼o{kt híLkku yLku
yLkuf ÄkíkwykuLkku ¼tzkh Au.

{Äw®çkËwyku-3 j 147
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

nðu nwt (LkkhË) rn{k÷Þ ÃkkMku økÞku yLku fÌkwt fu ykÃkLke ÃkkMku yLkuf
híLkkuLkku ¼tzkh Au yLku ykÃk «kýe{kºkLku yk©Þ ykÃkku Aku. ykÚke rn{k÷Þ
çkkÕu Þku ÄLÞ íkku çkñú kS A.u ykÚke ntw çkúñk ÃkkMku økÞk.u çkúñkyu fÌkwt ÄLÞ íkku ðËu ku
Au. ðuËku îkhk s Þ¿kkuLkwt yLkwckLk íku{s rðïLkwt fÕÞký ÚkkÞ Au. ðuËkuyu fÌkwt
fu ÄLÞ nwt LkÚke. rð»ýw ÄLÞ Au. Mk]rüLkwt Ãkk÷Lk íkuyku fhu Au. ðuËku îkhk íku s
ykhkæÞ Au. nwt rð»ýwLke þkuÄ{kt Lkef¤e Ãkzâku. þkuÄíkk þkuÄíkk îkhfk{kt Ãkíkku
÷køÞku. ©ef]»ý rð»ýwLkk ytþkðíkkh s Au. {kxu ©ef]»ý s {nkLk ykùÞo
yLku ÄLÞ Au. ykx÷wt çkku÷eLku LkkhËS rðï¼ú{ý fhðk QÃkze økÞk.

(5) þe÷Lkk MkkÚkeËkhku : ELÿ«MÚk{kt ÞwrÄrchu hksMkqÞ Þ¿k fÞkuo níkku.
ykÚke ËÞw kouÄLkLku ¾qçk MktíkkÃk ÚkÞk.u íÞkÚt ke ÃkkAku VÞko ÃkAe íkuýu rÃkíkk Ä]íkhk»xÙLku
Mk½¤e nfefík fne. ykÚke Ä]íkhk»xÙu fÌkwt fu su {Lkw»Þ{kt þe÷ Au íku çkÄe
[eòuLkku yrÄfkhe Au. þe÷Lku fkhýu s MkíÞ, MkËk[kh, çk¤, ÷û{e íÞkt
rLkðkMk fhu A.u {ktÄkíkkyu yuf s hkík{k,t sL{usÞu ºký hkík{kt yLku {nk¼køku
Mkkík hkík{kt Ãk]ÚðeLkwt hkßÞ {u¤ÔÞwt níkwt.

ËÞw kouÄLku rs¿kkMkkÚke ÃkqAâwt yu fE heíku çkLku ? íkuLkk yLkwMktÄkLk{kt Ä]íkhk»xÙu
yuf ðkíkko fne. «k[eLk Mk{Þ{kt ËiíÞhks «nT÷kËu ÃkkuíkkLkk þe÷Lkk Mknkhu
ELÿLkwt hkßÞ Síke ÷E ºkýuÞ ÷kuf Ãkh ykrÄÃkíÞ s{kÔÞwt níkwt.

ÃkhkSík ELÿ çk]nMÃkrík ÃkkMku økÞk,u Ãký çk]nMÃkríkyu fÌkwt fu ík{u þw¢k[kÞo
ÃkkMku òð, Ãký þ¢w k[kÞuo ð¤e «nT÷kËLkwt Lkk{ ykÃÞ.wt ykÚke ELÿ çkúkñýLkwt YÃk
÷ELku «nT÷kË ÃkkMku økÞku.
«nT÷kËu fÌkwt, n{ýkt {Lku
Mk{Þ LkÚke, Ãkhtíkw Mk{Þ
{éÞu ík{Lku çkku÷kðeþ.
ÃkAeÚke «nT÷kËLku Mk{Þ
{¤íkku íÞkhu çkúkñý MkkÚku
[[kyo ku Úkíke.

yuf rËðMk çkúkñý
çkLku÷k ELÿu ÃkqAe s
LkkÏÞwt fu ykÃkLku

148 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

rºk¼wðLkLkwt hkßÞ fE heíku {éÞwt ?
«nT÷kËu fÌkwt, nwt hkò Awt yuðwt yr¼{kLk {Lk{kt Ãký ÷kðíkku LkÚke.

þw¢k[kÞoLkku WÃkËuþ Mkkt¼¤wt Awt. fkuELkku Ëku»k òuíkku LkÚke. ErLÿÞkuLku MktÞ{{kt
hk¾wt Awt. Äe{u Äe{u çkúkñýLke rLkck «nT÷kË Ãkh ðÄíke økE. ykÚke ðhËkLk
{køkðk fÌkwt. çkúkñýu fÌkwt fu ykÃk «MkLLk ÚkÞk nku íkku {Lku ykÃkLkwt ‘þe÷’ «kÃík
Úkkyku. «nT÷kËu íkÚkkMíkw fÌkwt. çkúkñýu ÃkAe rðËkÞ ÷eÄe.

«nT÷kËLku ®[íkk Úkðk ÷køke íÞkt íkku íku{Lkk þheh{kÚt ke yuf {qŠík{kLk íkus
«økx ÚkÞwt yLku çkkuÕÞwt fu nwt þe÷ Awt. ykÃku {khku íÞkøk fÞkuo yux÷u nwt òô Awt
yLku þe÷-íkus ELÿLkk þheh{kt «ðuþe økÞwt. Úkkuze ðkh ÃkAe «nT÷kËLkk
þheh{ktÚke çkeswt íkus «økxâwt íku Ä{o níkku. íkuýu fÌkwt, ykÃku þe÷Lkku íÞkøk fÞkuo
yux÷u nwt Ãký òô Awt. Ä{o sðkÚke íkuLke ÃkkA¤ MkíÞ Ãký økÞwt MkíÞ sðkÚke
íkuLke ÃkkA¤ MkíÞ Ãký økÞwt yLku MkíÞLke ÃkkA¤ MkËk[kh Ãký økÞku yLku
MkËk[khLke ÃkkA¤ ‘çk¤’ økÞwt. çk¤Lkk økÞk ÃkAe ÷û{eyu rðËkÞ ÷eÄe. síkkt
síkkt fÌkwt fu çk¤ nkuÞ íÞkt s ÷û{e hnu Au. ÷û{eLku síke òuELku «nT÷kËu
ÃkqAâwt, Ãku÷ku ©uc çkúkñý fkuý níkku ? ÷û{eyu fÌkwt yu íkku rð«ðuþu ELÿ níkk.
yk{ fneLku ÷û{eyu Ãký rðËkÞ ÷eÄe.

ËwÞkuoÄLku fÌkwt, þe÷ fE heíku «kÃík ÚkkÞ ? Ä]íkhk»xÙu fÌkwt yuLku «kÃík
fhðkLkku WÃkkÞ íkku «nT÷kËu çkíkkÔÞku s Au Ãkhtíkw MktûkuÃk{kt nwt íkLku fnwt Awt fu {Lk,
ðkýe yLku þhehÚke fkuE Ãký MkkÚku ÿkun fhðku Lkrn. ÃkkuíkkLke þÂõík «{kýu
ËkLk fhðwt, ÷kufku suLke yíÞtík «þtMkk fhu Au íku W¥k{ þe÷ s Au. ykÃkýu fkuE
Ãký fkÞo fu Ãkwhw»kkÚkoÚke yLÞLkwt rník Úkíkwt Lk nkuÞ yuðwt fkÞo Lk fhðwt. su fk{
fhðkÚke {kLkð Mk{ksLkwt fÕÞký ÚkkÞyu s fhðwt. yk ík¥ðLku íkwt Mk{S ÷u íkku
þe÷ðkLk çkLkeþ.

Ãkhtíkw LkðkELke ðkík yu çkLke fu ËwÞkuoÄLk çkÄwt òýíkku nkuðk Aíkkt E»ÞkoÚke
{wõík Lknkuíkku ÚkE þfíkku yLku Ä]íkhk»xÙ Ãkwºk«u{{kt ykMkõík nkuðkLkk fkhýu
ÃkwºkLkku Ëku»k òuE þõÞk Lkrn yLku Auðxu rðLkkþ s ÚkÞku.

•••

{Äw®çkËwyku-3 j 149
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG