FINAL MADHUBINDUO_3

{Äw®çkËwyku

¼køk-3

htsLk rsíkuLÿ ðkuhk

{Äw®çkËwyku - 3

Edited by : htsLk su. ðkuhk
Published by : htsLk su. ðkuhk

© htsLk rsíkuLÿ ðkuhk

«Úk{ ykðr] ¥k : h019

®f{ík : y{Õq Þ

«fkþf :
htsLk s.u ðkuhk

h14, {Þqh Ãkkfo, {k÷rðÞk hkuz,
rð÷uÃkk÷ko (Ãkðq o), {wtçkE-Ãk7

xkRÃkuMku®xøk :
Ãkqò økúkrVõMk, y{ËkðkË
{ku. : 9328287089

yÃkoý
{khk Ãkrík rsíkuLÿ ðkuhkLku...

sL{ : 16-04-1936
{]íÞw : 15-04-2002

Ãkqðo ¼qr{fk -

fkuE frðyu Mkw¼kr»kíkku Mkkhk &÷kufku - Mkkhk
ð[LkkuLku s Mkk[k híLkku íkhefu yku¤¾kÔÞk Au.

ÐëçƒÃ²¢æ «ç‡¢ ÚyÝ¢çÝ …H}¢ì ¥ó¢}¢ì „é|¢¢ç¯¼}¢ì J
}¢êÉñ: Т¯¢‡¢ ¶æÇï¯é ÚyÝ„æ¿¢¢ ç±{è²¼ï JJ

Ãk]Úðe Ãkh ºký híLkku Au, s¤, yLLk yLku
Mkw¼kr»kík. {q¾o {kýMk s ÃkÚÚkhLkk xwfzkLku híLk
fnu Au.

SðLkLkk yfÕÃÞ Mktòuøkku{kt {kýMk ÃkkMku øk{u íkux÷wt
ÄLk fu çkeS Ëku÷ík fk{ ykðíkk LkÚke. Ãkkýe yLku
yLLk SðLk {kxu sYhe Au. yrík {w~fu÷ Mktòuøkku{kt
fkuELkk çku nwtVk¤k ð[Lkku {kýMkLku þktrík ykÃku Au. yk
fkhýÚke Ãký {Lku ÷u¾LkLkk «fkhku{ktÚke rð[kh rðMíkkh
(&÷kufkuLkku) ÃkMktË Au.

{Äw®çkËwykuLkk «Úk{ ¼køk{kt «feýo Mkw¼kr»kíkkuLkku
rð[kh-rðMíkkh fu rð&÷u»ký Au. ßÞkhu çkeò ¼køk{kt
¼økðËTøkeíkkLkk &÷kufkuLkku rð[kh rðMíkkh Au.

yk ºkeò ¼køk{kt {q¤ {nk¼khíkLku ðktåÞk ÃkAe
{nk¼khíkLkk yfo YÃku fux÷kf {Lku øk{íkk &÷kufkuLkku
rð[khrðMíkkh fÞkuo Au. ykþk Au fu ðk[fkuLku yk
øk{þu. {khk ¼ºkeò «þktík Mkh¾zeLkk «kuíMkknLkÚke s
yk ÃkwMíkf AÃkkððkLkwt Lk¬e fÞwO. Mkw¿k ðk[f {¤u yu
Ãký Eïhf]Ãkk s økýkÞ.

- htsLk su. ðkuhk

«MíkkðLkk - htsLk ðkuhk

{nk¼khíkLkwt yfo

r¼ûkw y¾tzkLktË îkhk MktÃkkrËík {nk¼khíkLkk
Mkkík ¼køk {U ðktåÞk Au-ðMkkÔÞk Ãký Au. {nk¼khíkLkwt
yæÞÞLk fhíkkt íku{Lke y{wf ðkíkku rðþu»k MÃkþeo
økE. {nk¼khík rðþu {khk ÏÞk÷Úke ¼khíkLkku Ëhuf
Lkkøkrhf fktEf Lku fktEf òýu Au yLku {kýu Au. yk
økútÚk ÃkhÚke xeðe Ãkh yLkuf MkeheÞ÷ Ãký «økx ÚkE
[wfe Au.

Ãkhtíkw {U yk ÃkwMíkf{kt {Lku øk{íkk y{wf &÷kufku
ÃkhÚke fktEf hMkkMðkË fhðk «ÞíLk fÞkuo Au. ykÚke
Mkki «Úk{ ÷u¾{kt {nk¼khíkLkwt {knkíBÞ sýkðe
fux÷kf &÷kufkuLke Aýkðx fheLku ytík{kt
{nk¼khík{ktÚke ¾qçk øk{íke Ãkkt[ fÚkkyku-ðkíkkoyku
rðþu ðkík fhe Au.

yk{ íkku ¼økðíkøkeíkk Ãký {nk¼khíkLkku yuf
¼køk s Au, Ãkhtíkw íkuLkku WÃkËuþ yuf y÷øk økútÚkLkwt
yÂMíkíð Ähkðu Au. íkuÚke íkuLkk rðþu yuf y÷øk s
ÃkwMíkf «økx fÞwO Au.

VkuLk : (0hh)- h61h3h41,
{ku. : 83691 63868

yLkw¢{rýfk

1) {}¢ïü ™ ¥ƒïü ™... - su {nk¼khík{kt Au íku yLÞ 09
økútÚkku{kt nkuÞ Au yLku su yk{kt LkÚke íku yLÞ
õÞktÞ nkuíkwt LkÚke. 17
22
2) ±{üç¼ ¥{}¢ïü‡¢ - yÄ{oLkwt yk[hý fhðkÚke
÷ktçkk Mk{Þu MknLk fhðwt s Ãkzu Au. 28
33
3) SÐë㇢è²æ x¢é‡¢ñ: - LkeríkLkk {køkuo [k÷Lkkh Ãkh 39
Ãký Mktfxku íkku ykðu s, Aíkkt íkuykuLkk SðLk 43
WLLkík çkLku Au. 48
54
4) Ý …¢¼é ÜU¢}¢: - RåAkyku, ðkMkLkkyku ðøkuhuLku 60
Mktíkwü fhðk Aíkkt íku ðÄu Au, MktÞ{ sYhe Au.

5) Ý ¼ïÝ Sƒç±Ú: - ô{hLku íkÚkk ¿kkLkLku MktçktÄ
LkÚke. LkkLke ô{hu Ãký ¿kkLkð]Ø çkLke þfkÞ.

6) ² §¯é: ÐÚ籜¢ï¯é, LÐï, ±è„ïü... - E»kko YÃke
ÔÞkrÄ-(hkuøk) yMkkæÞ Au.

7) ²~¢ ¥{}¢ü: - rðîkLk {kýMk rððufçkwrØ îkhk
Ä{o-yÄ{oLku Ãkkh¾e þfu Au.

8) Ý ÐëçƒÃ²¢æ „ÜUH²¢... - fýo f]»ýLkk
«÷ku¼LkÚke Ãký [¤u íku{ LkÚke.

9) ¥¢y}¢¿¢¢Ýæ „}¢¢Úæ|¢: -Mkk[ku Ãktrzík fkuLku fnuðkÞ?

10) .... „éH|¢¢: ÐéL¯¢: - yr«Þ yLku rníkfkhe
çkku÷Lkkh yLku Mkkt¼¤Lkkh {¤ðk {w~fu÷ Au.

11) ¥ÐêÁ² Ðê…Ý¢¼ì... yÃkqßÞLkwt ÃkqsLk fhLkkh yLku 66
ÃkqßÞ ÔÞÂõíkLke yðøkýLkk fhLkkh {nkÃkkÃke
økýkÞ Au. 72

12) ¼æ »¼ï {¢¼²: ... Ãkt[{nk¼qíkkuLke h[Lkk fkuýu 77
fhe ? íku{ktÚke þwt ÚkÞwt ? 82
87
13) çÝy² ©léQUïÝ... hkò yLku hksÄ{o
14) §}¢ï ±ñ }¢¢Ý±¢:... Ä{oLkwt Mkqû{ hnMÞ 92
15) ¥±à²æ }¢¢ÝÝ¢ ÜU¢²¢ü ¼±... hk»xÙLke MktÃkr¥k 98
103
‘økkÞ’
106
16) ÜUïÝ „æ±çHÐ¼æ Ÿ¢¢hæ... ©kØf{o 112
17) ࢢÚèà¢ÎÏ¢H¼¢... rðãkçk¤ 118
18) çÐŒÐH¢Î }¢éçÝ... çkwrØ yLku ðkýeLkk WÃkÞkuøkÚke 125
134
þwt ÚkE þfu? 141

19) çÜU}¢ïÜUæ Îñ±¼æ H¢ïÜUï... rð»ýw MknMkúLkk{
20) ç~¢|¢é±ÝÜU}¢Ý... {nk¼khíkLkk ©ef]»ý
21) „æÐÎ: }¢ã¼¢}¢ì... fwtíkk{kíkk
22) Îé:S±ŒÝÎà¢üÝæ... øksuLÿ{kuûkLke fÚkk
23) ¥ç„¼çx¢çÚ„}¢æ... rþð{rnBLk MíkkuºkLkku {rn{k
24) }¢ã¢|¢¢Ú¼Ýè ÜUƒ¢¥¢ï... fux÷ef {nk¼khíkLke

ðkíkkoyku

•

8 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

{Äw®çkËwyku-3 j 9
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

{nk¼khík økútÚkLkwt {n¥ð : rð[kh rðMíkkh

{}¢ïü ™ ¥ƒïü ™ ÜU¢}¢æ ™ }¢¢ïÿ¢ï ™ |¢Ú¼¯ü|¢ J
²çÎã¢çS¼ ¼Î싲~¢ ²ó¢ïã¢çS¼ Ý „¼ì ÜUé~¢çp¼ì JJ

- {nk¼khík {knkíkBÞ

nu ¼hík©uc ! Ä{o, yÚko, fk{ yLku {kuûkLkk MktçktÄ{kt
su su çkkçkíkku ynª ({nk¼khík{kt) Mk{kÞu÷e Au íku
yLÞ økútÚkku{kt nkuÞ Au, yLku su yk{kt nkuíkwt LkÚke íku
yLÞ õÞktÞ Ãký nkuíkwt LkÚke.

hk»xÙLkk ÷kufkuLkk ÔÞðnkh{kt su

yLkuf «fkhLkk «Mktøkku Q¼k ÚkÞk fhu
Au yLku íku{Lku su Mktfxku{ktÚke Ãkkh
Qíkhðwt Ãkzu Au yÚkðk su rðÎLkku yLku
Mkw¾Ëw:¾Lkku íku{Lku yLkw¼ð ÚkkÞ Au íku
çkÄe s çkkçkíkkuLkwt {nk¼khík{kt ÞÚkkÚko
ðýoLk Au. ykðk yLkufrðÄ «Mktøkkuyu
{Lkw»Þu ÃkkuíkkLkwt ðíkoLk fuðwt hk¾ðwt òuEyu
fu suÚke yk ÷kuf{kt yLku Ãkh÷kuf{kt Ãký
{kýMkLkwt fÕÞký ÚkkÞ íkuLkwt {køkoËþoLk
yk økútÚk{kt {¤u Au. yLkuf {n¥ðLkk
«&™kuLkku Wfu÷ {nŠ»k ðuËÔÞkMku ÃkkuíkkLke
Mkknrsf yLku Mkh¤ ¼k»kk{kt yLku {Lkkuhtsf WËknhýkuLkk YÃk{kt ykÃÞku Au.
yk økútÚk Ãkqýo fhíkkt ÔÞkMkSLku ºký ð»ko ÷køÞk níkk. ð¤e, yk økútÚk «k[eLk
¼khíkLkk EríknkMkLkk ykÄkhu h[kÞu÷ku nkuE Lku ‘EríknkMk’ íkhefu Ãký íkuLkwt
{n¥ð Au. yðko[eLk EríknkMkfkhku Ãký ¼e»{, ÞwrÄrch, ¼e{, yswoLk,

10 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

©ef]»ý, ËwÞkuoÄLk ðøkuhu yk {nkfkÔÞLkk LkkÞf, WÃkLkkÞf fu «ríkLkkÞf Au.
íkuLku yiríknkrMkf ÔÞÂõíkyku íkhefu Mðefkhu Au.

Mk{wÿ{kt su{ nehk, {kuíke, AeÃk, þt¾, Ãkhðk¤k ðøkuhu yLkuf «fkhLke
MktÃkr¥k Au íku{ {nk¼khíkYÃke rð[kh Mkkøkh{kt Ãký Ä{o, yÚko, fk{ yLku
{kuûk yu [khu Ãkwhw»kkÚkoLkwt ¿kkLk «kÃík ÚkkÞ Au. {nk¼khík{kt þ]tøkkhÚke ðihkøÞ
MkwÄeLkkt çkÄkt hMkkuLkwt MkwtËh r{÷Lk ÚkÞwt Au. ¼khíkLkk «k[eLk ðehkuLke yk fÚkk
{Lk{kunf, ÓËÞøkúkne yLku «¼kðþk¤e Au. íkuÚke «k[eLkfk¤Úke yks MkwÄe
çkÄkt s ÃktrzíkkuLkku {ík Au fu su fEt {nk¼khík{kt Au íku s çkesu MÚk¤u òuðk{kt
ykðu Au yLku su íku{kt LkÚke íku õÞktÞ LkÚke. yk¾k ¼khík{kt s Lkrn Ãký
Mk{Mík MktMkkh{kt {¤eLku Ãký nk÷{kt sux÷wt MkkrníÞ Ëu¾kÞ Au-íku ÃkAe ¼÷u
®nËe, WËqo, ytøkúuS, £U[, s{oLk, yhçke, VkhMke, òÃkkLke fu øk{u íku
¼k»kk{kt nkuÞ íkuLkku {q¤ ykÄkh íkku {nk¼khík Au s. «k[eLk fk¤{kt
ykÞoòrík Mk{Mík MktMkkh{kt hkßÞ fhíke níke. fkihð yLku ÃkktzðkuLkk ÞwØ{kt
¼khíkLkk Mk½¤k «ktíkkuLkk hkò-{nkhkòyku yfu ºk Úkðk WÃkhktík [eLkLkku hkò
Ãký ykðu Au, y{urhfk (Ãkkíkk¤)Lkku hkò Ãký ykðu Au yLku nrhð»ko
(ÞwhkuÃk)Lke MkuLkkyku Ãký yu{kt yufºk ÚkkÞ Au. ð¤e fkçkq÷, ftËnkh, þf
yLku nqý (VkhMk) ðøkuhuLkk ÷zðiÞkyku Ãký yufºk ÚkkÞ Au. yu MkðoLku ÷eÄu
fwhwûkuºkLkwt {uËkLk íkku òýu MktMkkhLke Mk{Mík òríkykuLkk ÞkuØkykuLke yuf MktÃkqýo
«ËŠþLke s çkLke hnu Au !

{nk¼khík{kt hkòykuLkk ðtþLkwt ðýoLk Au. íku{Lkku yËT¼wík feŠíkf÷kÃk
Au. íku{Lke ¼q÷kuLkwt Ãký ðýoLk Au yLku ¼q÷kuLku MkwÄkhðkLkku WÃkkÞ Ãký Au. su
su Ér»kyku íkÃkku¼úü ÚkÞk íkuLkk fkhýku ËþkoÔÞk Au. Mkk{kLÞ {kLkðe Ãký
MkkÄLkk îkhk ©uc {kLkðe çkLke fu Au íku ËþkoÔÞwt Au. øk{u íkuðku {nkçk¤ðkLk
nkuÞ Ãký òu íku rððuf¼úü ÚkkÞ íkku íkuLke fuðe ËwËoþk ÚkkÞ Au íkÚkk íkuLke ÃkkMku
çk¤, ðeÞo, çkwrØ, ÄLk, «¼wíð, hkßÞ, ¼kE-¼ktzwt, MðsLk, Ãkrhðkh ðøkuhu
øk{u íkux÷wt nkuÞ íkku Ãký íku{ktLkwt fkuE Ãký íkuLke hûkk fhe þfíkwt LkÚke. ykðk
MkíÞ rMkØktíkku Mkkrçkík fhLkkhk çkLkkðkuLkkt yLkuf Sðíkk òøkíkk ðýoLkku
{nk¼khík{kt A.u ð¤e, yLkuf «fkhLkkt íkÃkkuðLk, WÃkðLk, Mkhkðu h, LkËeyku,

{Äw®çkËwyku-3 j 11
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

Ãkðoíkku, ðLk, ykfkþ, Ãkkíkk¤ íkÚkk Mkðo «fkhLkk ÷kufkuLkk yLku ¼ðLkkuLkkt
ðýoLk íku{kt yk÷u¾kÞk Au. yu{ktÚke Lkð÷fÚkkLke {ò, EríknkMkLkku ykLktË
íkÚkk Lkkxf yLku fkÔÞLke hrMkfíkk «kÃík ÚkkÞ Au. LkeríkLkk WÃkËuþ, fwrx÷
LkeríkLke [k÷çkkS, hksLkeríkLkk ËkðÃku[, A¤hrník ÔÞðnkhLkku WÃkËuþ,
÷kufku MkkÚku ðíkoLk fhðkLke heík, ðze÷kuLku íkwåA {kLkðkLkk yLku †eykuLkk
yLkkËh fhðkLkk {kXk Ãkrhýk{ ðøkuhu {nk¼khík{kt ¾qçkeÚke çkíkkÔÞwt Au.

ÞwØLke [[ko{kt Ãký MktÃkqýo Wíf»ko Ëu¾kÞ Au. Mkðo òíkLkk nrÚkÞkhku,
y†þ†ku, Mkðkheyku yLku MkuLkkykuLkk ðýoLkku ykçkunqçk Au. {Õ÷rðãkLkk
ðýoLk{kt fwMíkeLkk òíkòíkLkk ËkðÃku[ òýðk {¤u Au. [k÷kfeLkwt ðýoLk
ðkt[eLku Ãký Ëtøk ÚkE sðkÞ Au. íkeÚkoMÚk¤kuLkk ðýoLk, íkeÚkoÞkºkkLkwt {knkíBÞ
íkÚkk fÞk yLkwckLk{kt fE nhfíkku Au íku Ãký ÞÚkkðíkT ËþkoÔÞwt Au.
rËÂøðsÞLktw, Þ¿k Mk{kht¼kLu ktw, Mk¼k {tzÃkkuLkwt ðýoLk y÷kirff Au. ËkLk¼kusLk
ykrËLkku yÃkqðo {nkuíMkð, ÃkwÛÞfkÞo ðøkuhuLkwt {n¥ð çkíkkÔÞwt Au íkku
Ëwhk[kheyku WÃkh ¢kuÄ WÃksu yu «fkhLkwt ðýoLk Ãký Au, Ãký Auðxu íkku
yÄ{Lo ke nkh yLku Ä{Lo ke Sík ÚkE Au. yMkíÞ WÃkh MkíÞLkku rðsÞ ÚkÞku Au.
yLkeríkLku Lkeríkyu s nkh ¾ðzkðe Au. ½{tz{kt ykðeLku fu yiïÞoLkk {Ë{kt
su{ýu Mkkhk {kýMkkuLku MkíkkÔÞk, yÄ{oÚke ÞwØ fheLku rLkËkuo»k çkk¤fkuLku Ãký
{khe LkkÏÞk yLku rLkhÃkhkÄe †eykuLke ykçkhw ÷eÄe íku{Lke ÃkkuíkkLke Ãký
yk¾hu yux÷e çkÄe Mkíkk{ýe yLku çkuykçkY ÚkE fu íku{Lke ÃkkA¤ íku{Lkwt Lkk{
÷uLkkh Ãký fkuE hÌkwt Lknª.

çkkýþGÞk Ãkh Ãkzu÷k rÃkíkk{nu ÞwrÄrchLku su WÃkËuþ ykÃÞku íku{kt
hksÄ{oLkk rMkØktíkku Au. ykðtw ðýoLk çkeò fkEu økútÚk{kt òuðk {¤íkwt LkÚke. yk
WÃkhktík ¼økðíkøkeíkk {nk¼khíkLkk ¼køkYÃku s Au. ík{u kt ©ef]»ýyu yswoLkLku
f{oÞkuøk{kt òuzkðkLkku su WÃkËuþ ykÃÞku Au íku {nk«÷Þ MkwÄe Mk{Mík MktMkkh
{kxu ËeðkËktze YÃk çkLke hnuþu. MktMkkh{kt hneLku f{o fhðk Aíkkt f{oËku»kÚke
fE heíku yr÷Ãík hne þfkÞ yLku {kuûk {u¤ðe þfkÞ yu ËþkoððkLkku
økeíkkLkku nuíkw Au. yswoLk, f]»ý ðøkuhu {nk¼khíkLkk Ãkkºkku {kºk ÃkwMíkfkuLke
ÔÞÂõík LkÚke Ãký ®nËeykuLkk ÓËÞ{kt hnu÷e Sðíke òøkíke «rík{kyku Au.

12 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

{nk¼khíkLke {q¤ fÚkk Ãkktzðku yLku fkihðkuLke íkÚkk ÞwØLke Au. su ½ýk
òýíkk nkuÞ Au, Ãkhít kw su ÞØw îkhk ÃkktzðkuLkku Ëu¾eíkku rðsÞ ÚkÞku níkku yu ÞwØu
íku{Lku fuðe {kLkrMkf yþktrík ykÃke íku òuELku yksu ÞwØ {k{xu ÚkLkøkLke
hnu÷k Ëuþkuyu íku{ktÚke ÃkËkÚkoÃkkX ÷uðk suðku Au. {nk¼khíkLkwt ÞwØ Ãkwhwt ÚkÞk
ÃkAe øktøkkrfLkkhu Ér»k{wrLkyku yLku hÌkkMkÌkk ÞkØu kykLu ke Mk¼k ¼hkE níke.
yu¾ íkhV fwtíke, ÿkiÃkËe, Mkw¼ÿk ðøkuhu †eyku çkuXe níke íkku çkeS íkhV
yswoLk, ¼e{, MkkíÞrf, f]»ý, ÞwÞwíMkw, Lkfw¤, MknËuð níkk. {nkhkò
ÞwrÄrchLkwt {kU øknLk rð»kkË, ½uhe AkÞkÚke Íkt¾w çkLke økÞwt níkwt. íku{Lkk
ytík:fhýLkku yÂøLk íku{Lku çkk¤e hÌkku níkku. rÃkík]níÞk, økwhwníÞk, çktÄwníÞk,
ÃkwºkníÞk yk çkÄkt yu{Lku Mkíkkðe hÌkk níkk. ÷kune íkhMÞku ÞwØÄ{o íku{Lku
[kuíkhVÚke ðªÄe hÌkku níkku. LkkhËSyu þktrík{kt ¼tøk fheLku ÞwrÄrchLku fÌkwt,
‘‘Ä{oÚke Síku÷e Ãk]Úðe nðu ík{khwt hûký {køke hne Au. nÂMíkLkkÃkwhLkk
«òsLkku hkn òuE hÌkk Au. ykðíkefk÷u «ÞkýLke íkiÞkhe ykËhku.’’
ÞwrÄrchu rLk:ïkMk LkkÏÞku. yuf çkúkñýu fÌkwt, ‘‘nðu íkku ÞkuØkykuLkk
©kØfkÞoLke rðrÄ Ãký Ãkqhe ÚkE Au. íkuÚke sðwt òuEyu.’’ ÞwrÄrchu fÌkwt,
‘‘{wrLkðhku, {kV fhòu, Ãký Ä{oÚke {u¤ðu÷ku rðsÞ yu þçËkuyu íkku {khk
{{o AuËe LkkÏÞk Au. fýoLkwt çkký Ãký ykx÷wt {{oAuËe Lk níkwt. ÞwrÄrchLke
ykt¾ku yktMkÚw ke Q¼hkE økE. íkuLke ykt¾ Mk{ûk fýo ¾zku ÚkÞk.u Ãkwhw»kkíkLkLke
«rík{k suðk yr¼{kLke, yrððufe Ãký yzøk, WËkh, Mðkð÷çt ke fýoLku ÞkË
fheLku ÞwrÄrchLke Lksh fwtíke íkhV ð¤e. íkuyku Äúwsðk ÷køÞk, Ãký ©ef]»ýu
fwtíke Mkk{u òuÞwt yLku íku{Lkku ¼Þ ykuMkhe økÞku.

ÞwrÄrchu [÷kÔÞwt yk yswoLk yLku y{u y{khk {kux¼kE fýoLku {kÞkuo.
nðu y{u þwt {kU ÷ELku hkßÞ ¼kuøkðeyu ? hks{wøkx{kt nehkLku çkË÷u y{khk
f÷tfYÃke ytøkkhk Ëu¾kÞ Au. su{ýu y{Lku WAuÞko, ÷kÞf çkLkkÔÞk íku
¼e»{rÃkíkk{nLku y{u {kÞko ‘Lkhku ðk fwtshku ðk’’ suðk yMkíÞ ð[Lk çkku÷eLku
økwhwÿkuýLku nÛÞk. yk rðïkMk½kíkLkk fkhýu yïíÚkk{k îkhk ÿkiÃkËeLkk Ãkkt[
Ãkwºkku nýkÞk. nwt íkku nðu yk Ëun ÃkkzðkLkku Awt. ðkík íkku Mkk[e níke. Mktnkh
yuðku ÚkÞku níkku fu rðsÞ yÚkðk ÃkhksÞLku çkË÷u fw¤ûkÞ Ëu¾kíkku níkku.

{Äw®çkËwyku-3 j 13
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

yswoLk ¾kU¾khku ¾kELku çkkuÕÞku, {nkhks ({kuxk¼kE) ykÃkýu fE
MkßsLkíkk LkÚke çkíkkðe ? ËwÞkuoÄLkLku Mk{òðe rðLktíke fhe, yÃk{kLk MkÌkkt.
Mk{kÄkLkLke AuÕ÷k{kt AuÕ÷e íkf-Ãkkt[ økk{Úke MktrÄ fhðkLktw fÌkwt, Ãkhtíkw ßÞkhu
Mð{kLk¼he Mk{kÄkLke ÚkðkLkku Mkt¼ð Lk nkuÞ íÞkhu ûkrºkÞ Ä{o Au fu fkÃkðwt
yÚkðk fÃkkE sðwt. þºkwLku nýðku yÚkðk nýkE sðwt. ykÃkýu ûkrºkÞ Ä{o s
ÃkkéÞku Au. nksh hnu÷k ík{k{ «þtMkk¼he Lkshu yswoLk íkhV òuÞwt.
fwhwûkuºkLkk {uËkLk{kt Mk{òðu÷ ûkrºkÞÄ{o yswoLkLku çkhkçkh Mk{òE økÞku Au
yu òuELku ©ef]»ýLkk Lkuºk Ãký nMke hÌkk. ftwíke {kíkk çkkuÕÞk, fýoLku {kxu íkLku
ykx÷ku çkÄku þkuf ÚkkÞ A,u Ãký fýoLku Mk{òððk{kt fkuEyu çkkfe LkÚke hkÏÞwt.
ÞwrÄrchu ð¤íkku sðkçk ykÃÞku, Ãký {kíkk ík{khk fkhýu yk¾e ®sËøke íkuýu
Lke[k fw¤Lkk íkhefu rðíkkðe íkuLkwt þwt ? Ãku÷e fMkkuxeLkk rËðMku yswoLkLkk
Mk{kuðrzÞk fýoLku òuELku {kºk ík{u yux÷wt s çkkuÕÞk nkuík fu yu Ãký {khku Ãkºw k
Au. íkku rðLkkþ yxfe òík.

íÞkt íkku ¼e{ çkkuÕÞku, Ãký {kuxk¼kE, yks íkuLkwt þwt ? ík{u swøkkh
h{ðk çkuXk Lk nkuík, ÿkiÃkËeLku nkuz{kt {qfe Lk nkuík, ðkhtðkh ¼q÷ku Lk fhe
nkíu k íkku ÞwØLkku sL{ s Lk Úkkík. nðu íkku «kÞrùík fhðk {kxu Ãký hkßÞÄwhk
Mðefkhku. ¼e{Lkkt fzðkt Ãký MkíÞ ðuýÚke Mk¼k MíkçÄ ÚkE økE. ÞwrÄrch
çkkÕu Þk, ‘‘MktnkhLkk {q¤{kt nwt s Awt. íkuÚke nwt ynª s Ëun økk¤ðkLkku Awt, ík{u
çkÄk òyku yLku hkßÞ Mkw¾ ¼kuøkðku.’’

©ef]»ýu nðu ðå[u Ãkzðwt s Ãkzâwt. íkuyku çkkuÕÞk, nðu íkku LkhþkËqo÷ s
çkLkku. ík{khk ¼kEykuyu Ãkhk¢{ fheLku Ãk]Úðe {u¤ðe Au, íkuLku ¼kuøkðku. nkÚk
ykðu÷e hks÷û{eLku yk heíku {q¾koEÚke Xu÷þku íkku ËwrLkÞk ík{khe nktMke fhþ.u
ík{khe nktMke Ëh ð¾íku ÚkE Au. swøkkh hBÞk íku{kt nkÞko, ÞwØ fÞwO Lku SíÞk
íkku MktLÞkMke ÚkÞk. yk{kt íkku ík{khe {~fhe ÚkkÞ Au. ÿkiÃkËeyu Ãký fÌkwt,
‘‘nk, {nkhks ! ykðe {~fhe ík{Lku Aksíke LkÚke. nðu Ãkwhw»kkÚkoÚke ðhu÷e
hks÷û{e MkËwÃkÞkuøk fhku, Ãký ÞwrÄrchLkwt r[¥k íkku íÞkøk íkhV s. ykÚke
f]»ýu fÌkwt, {nkhks, ík{Lku økwhwÿkuý, ¼e»{, fýo, yr¼{LÞw ðøkuhu ðeh
ÞkuØkyku Mkkt¼hu Au, Ãký yk Ãk]ÚðeLku {Lk yk fkuE Lkðwt Ãkhk¢{ LkÚke.

14 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

rðïMktf÷LkkLkk rnMkkçku yk çkÄktLkku fkuE rnMkkçk LkÚke. yu{Lkk sðkÚke
rðïLke fýe Ãký fze ¾trzík ÚkðkLke LkÚke. ÞwØ Lk fÞwO nkuík íkku Ãký {n¥kk
ðÄðkLke íkku Lknkuíke s. MktMkkh yLku Mktøkúk{ yuf Mkh¾k Au. {Lkw»Þu su fíkoÔÞ
MðefkÞwO òu íku çkhkçkh çkòðe òýu íkku yu Mkøt kúk{ Síke økÞku. Mkøt kúk{Lkk sÞ-
ÃkhksÞÚke ÔÞÂõíkLkku sÞ-ÃkhksÞ {kÃke þfkÞ Lknª. {Lkw»Þu fhðk ÞkuøÞ
Mk½¤wt fÞwO íku yk¾e ÷zkE ¾ík{ ÚkE òÞ yLku íkuLkk ÃkºkLkk Mkki ¾Ãke òÞ
Aíkkt SíÞku s fnuðkÞ.

ÞwrÄrchLkk ytíkh{kt fktEf ysðk¤wt ÚkÞwt íÞkt MkwÄe MktnkhLkku Mk½¤ku
çkkus íku{Lku ÃkkuíkkLku rþhu Ähe hkÏÞku níkku. ÞwrÄrchLku Mk{òÞwt fu
nÂMíkLkkÃkwhLkk ðehÃkwhw»kku Ãk]ÚðeLkk rnMkkçk{kt fktE Lknkuíkk. ÃkkuíkkLku Úkíkku þkuf
þwØ ðihkøÞ Lknkuíkku. {kunLkku Výøkku s níkku. f]»ýu ykøk¤ fÌkwt, ík{u su fÞwO
íku f[hku ðk¤ðkLkwt fk{ níkwt. nðu ÷kufkuLku Mkw¾e çkLkkððkLkwt fk{ fhku. Auf
yk ½zeyu ík{u ík{khwt MÚkkLk Lk ÷ku íkku sçkhku rðïkMk½kík fÞkuo fnuðkþu.
Ãknu÷kt ík{u ½ýe Lkçk¤kE çkíkkðe Au, nðu ð@ suðwt ÓËÞ fheLku Ãk]ÚðeLku
þýøkkhku. MktnkhLku ¼q÷ {kLkíkk nku íkku nðu LkðMksoLkLkwt fk{ Ãký ík{khu
fhðkLkwt Au. ÞwrÄrchLkk ÓËÞ{kt «MkLLkíkkLkwt Lkðwt rfhý W{uhkÞwt. íkuyku
ykMkLk WÃkhÚke çkuXk ÚkÞk yLku Ä]íkhk»xÙLku ykøk¤ Ähe nÂMíkLkkÃkwh sðk
LkeféÞk. çktËesLkku ÞþøkkÚkk økkðk ÷køÞk. çkúkñýku {tºkkuå[kh fhðk ÷køÞk
yLku ¼e{ ÞwrÄrchLkku hÚk nktõÞku. yswoLku MkVuË Aºk ÄÞwO. Lkfw¤, MknËuð
[k{h Zku¤ðk ÷køÞk. ÞwrÄrchLke ÃkkA¤ ÞwÞwíMkw níkku yLku Þrw ÄrchLkk hÚkLke
ÃkkA¤ ©ef]»ýLkku MkwðýohÚk níkk.u nkÚke, hÚk, ÃkËkrík yLku Ãkk÷¾eykuLke ¼ez
níke. çkÄk nÂMíkLkkÃkwh ÃknkUåÞk. LkøkhsLkkuyu ¼ÔÞ Mðkøkík fÞwO, Ãký yu{
AíkktÞ fkihðkuLkk MkqLkk Ãkzu÷k {nu÷ku ðkíkkðhý{kt þqLÞíkk ðÄkhíkk níkk.

ÞwrÄrchu hks{nu÷{kt «ðuþ fÞkuo. nku{nðLk [k÷w níkku íÞkt fkuEfLkwt
yènkMÞ Mkt¼¤kÞw.t çkúkñý {tzÃk{kt [kðkof Q¼ku níkku. íkuLkk hku»kLkku yuf s
½k {Lkw»ÞLku ðªÄe Lkk¾íkku níkku. ykx÷k çkÄk{kt íkuýu yuf LkÞwO MkíÞ fuð¤
MkíÞ ðuý fkZâwt. nknknk ! hksLk ÞwrÄrch, çkúkñýku ík{Lku ykþeðkoË ykÃku
A.u Ä{koí{k ! suýu økwhwLku XøÞk, ðze÷Lku nÛÞk, {kuxk¼kELku {hkÔÞk,u ÃkwºkLku

{Äw®çkËwyku-3 j 15
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

{kÞko-swøkxw h{eLku ÞwØ ykÛÞwt-ÞwØ fheLku yMkíÞ [÷kÔÞwt. [kðkofLkk
ð[LkkuÚke çkúkñýku {kiLk ÚkE økÞk. ÞwrÄrchLkwt {kU ÷ßòÚke Qíkhe økÞwt.
çkúkñýkuLkk þkÃkÚke [kðkof íkku íkhík çk¤eLku ¼M{ ÚkE økÞku, Ãký [kðkofLkk
AuÕ÷k þçËku ÞwrÄrchLku niÞk MkkUMkhðk Qíkhe økÞk- ‘rn{k÷ÞLke yrík
¼Þtfh Xtze{kt íkwt ¼xfeþ. íkkhwt Lkk{ rLkþkLk Lknª hnu, íÞkhu s yk ¼Þtfh
ðuËLkk{ktÚke íkkhku Aqxfkhku Úkþu. yíÞkhu hks÷û{e ¼kuøkðe ÷u.’

yk WÃkhktík rðËwhLkeríkLkk [{fkhk òuðk suðk Au. Ä]íkhk»xÙ rðËwhLku
rðîkLk økýu Au yLku íkuLke rðîíkk¼he ðkýe Mkkt¼¤u Au. òufu Ãkwºk (ËwÞkuoÄLk)
«íÞuLke ykMkÂõíkLkk fkhýu y{÷ fhíkk LkÚke. rðËwhS fnu Au (1) su Ãkkuíku
fhðkLkkt fk{ Mkuðf ðøkuhuLke ÃkkMku fhkðu Au, su ßÞkt íÞkt þtfk fhu Au, su
íkhík fhðkLkk fk{{kt rð÷tçk fhu Au íku {q¾o Au. (2) su çkeòLkk Ëku»k òuELku
íkuLke ®LkËk fhu Au, Aíkkt Ãkkuíku íkuðwt s Ëku»k{Þ ðíkoLk fhu Au yLku su yMk{Úko
Aíkkt ¢kuÄ fhu Au íku {q¾o rþhku{rý Au. (3) ûk{k {nkLk çk¤ Au. yþõíkkuLku
{kxu ûk{k økwýYÃk Au, íkku þÂõíkþk¤e {kxu ¼q»kýYÃk Au. ûk{k hrník {Lkw»Þ
ÃkkuíkkLku íku{s çkeòLku yLkuf Ëku»kkuÚke ¼he Ëu Au. (4) yuf (çkwrØ) ðzu çkuLkku
(fkÞo íkÚkk yfkÞo) rLkùÞ fhku. ºký (r{ºk, WËkMkeLkíkk, þºkw)Lku [kh
(þk{, Ëk{, Ëtz, ¼uË)Úke ðþ fhk.u Ãkkt[ ¿kkLkurLÿÞ Ãkh rðsÞ {u¤ðku. ALku
(MktrÄ, rðøkún, ÞkLk, ykMkLk, rîÄk¼kð, yk©Þ) Mk{S ÷ku. Mkkík ðMíkwLkku
(†eMktøk, ãqík, {]økÞk, {ãÃkkLk, fXkuhðkýe, ¢qhíkk, Ëtz, ÿÔÞLkku ¾kuxku
ÔÞÞ) íÞkøk fhku– yk Mkw¾e ÚkðkLkk hMíkk Au.

òufu {nk¼khík{kt ½ýk «rûkÃík (çkeòyu ÷¾u÷k) «fhýku ½wMkkze
Ëuðk{kt ykÔÞk Au. {q¤ {nk¼khík{kt yuf ÷k¾ &÷kufku Au. {nk¼khík
¼køk-1 ykrË ÃkðoLkk yæÞkÞ-2 ‘ÃkðoMktøkún Ãkðo’{kt suLkku sLu kku WÕ÷u¾ Au íku
s «fhýku {q¤ {nk¼khíkLkk Au. çkkfeLkku «rûkÃík ¼køk Au. nk÷ su
{nk¼khík WÃk÷çÄ Au íku{kt ÔÞkMkr÷r¾ík 1/4 yLku ðiþtÃkkÞLk, MkkirLk ðøkuhu
r÷r¾ík 3/4 ¼køk Au. ÔÞkMku {q¤ {nk¼khík 24 nòh &÷kufku{kt h[u÷wt
yLku íkuLku sÞ Lkk{ ykÃku÷. yk h[Lkk ÔÞkMku ÃkkuíkkLkk Ãkkt[ rþ»Þku Mkw{tíkw,
sir{Lke, Ãku÷, ðiþtÃkkÞLk yLku þwfT (ÔÞkMkLkku Ãkwºk)Lku þe¾ðe íÞkh çkkË yk

16 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

rþ»Þkuyu ÃkkuíkÃkkuíkkLkk &÷kufku W{uÞko yLku íkuLkwt Lkk{ {nk¼khík hkÏÞwt. ½ýkt
swËk swËk {íkkuLkk ykÄkhu yuðwt MðefkhkÞwt Au fu ÞwrÄrchLkku Mk{Þ E.Mk. Ãkqðuo
1402 nþu. ykÚke ÷øk¼øk 3400 ð»kkuo Ãknu÷kt {nk¼khíkLkk Ãkkºkku Ëuþ{kt
nhíkk Vhíkk nkuðk òuEyu.

ykÃkýk yLkuf MðkíktºÞ ðehkuyu {nk¼khík{ktÚke «uhýk {u¤ðe Au.
{nkí{k økktÄeyu ÷ÏÞwt Au fu, ‘A nòh ÃkkLkkLkkt {kuxkt ÚkkuÚkkt òuELku «Úk{ íkku
ntw øk¼hkÞku níkku, Ãkhtíkw yuf ðkh ðkt[ðkLkwt þY fÞko ÃkAe yuðe ÷un ÷køke fu
yu økútÚk Ãkqhku fhðkLku nwt yÄehku s çkLke økÞku. {U yu økútÚk [kh {rnLkk{kt
Þhðzk su÷{kt Ãkhq ku fÞkuo íÞkhu {Lku ÷køÞwt fu {nk¼khíkLku fkuE WÃk{k ykÃkðe
nkuÞ íkku íku økÛÞk økktXâk MkwtËh sðkrnhkuLke yufkË ríkòuheLke íkku Lk s ykÃke
þfkÞ, Ãký y{qÕÞ híLkkuLke yufkË y¾qx ¾ký MkkÚku s íkuLku Mkh¾kðe
þfkÞ, fu su ¾kýLku su{ su{ ðÄw Lku ðÄw Ÿze ¾kuËeyu íku{ íku{ íku{ktÚke
®f{íke sðkrnh ðÄw Lku ðÄw Lkef¤íkkt s òÞ.

•

{Äw®çkËwyku-3 j 17
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

yÄ{o-y«{krýfíkkÚke Auðxu þwt ?

±{üç¼ ¥{}¢ïü‡¢ ÝÚ:, ¼¼¢ï |¢Îí¢ç‡¢, Ðà²ç¼ J
¼¼: „ÐyÝ¢Ýì …²ç¼, „}¢êH: ¼é ç±Ýà²ç¼ JJ

{nk¼khík{ktÚke.

yÚko : yÄ{oÚke {Lkw»Þ y{wf ð¾ík Ãkqhíkku MktÃkr¥kðkLk
ÚkkÞ Au. Mkw¾ku Ãkk{u Au. nheVku WÃkh rðsÞ {u¤ðu Au,
Ãký ytíku yu Mk{q¤økku Lkkþ Ãkk{u Au.

{Lkw»Þ Mk{ks{kt ûkrýf

WíÚkkLk yLku ½kuh ÃkíkLkLkku MkLkkíkLk
rLkÞ{ yk &÷kuf{kt çkíkkððk{kt
ykÔÞku Au. su ÔÞÂõík «{krýfíkkÚke
fkÞo fhu Au íkuLku {k÷Ëkh Úkðk {kýMku
ð»kkuo MkwÄe {nuLkík fhðe Ãkzu Au. su
MkV¤íkkÃkqðof çkuE{kLke fhe þfu Au íku
ÍzÃkÚke ÄLkðkLk çkLke òÞ Au. çkeò
ÔÞkÃkkheyku yLku WãkuøkÃkríkykuLku {kík
fheLku íku s÷ËeÚke ykøk¤ Lkef¤e òÞ
Au. yÄ{oLkwt V¤ íkhík s MkhMk {¤u
Au. íku V¤ rLknk¤íkku rLknk¤íkku {Lk»w Þ
ykøk¤ ðÄu Au. ÃkkuíkkLkk nheVkuLku
Mknu÷kEÚke ÃkkA¤ Ãkkze Ëu Au, Ãkhtíkw ÃkkÃkLkku ¼kh yríkþÞ ðÄe òÞ íÞkhu íku

sz{q¤Úke Q¾ze òÞ Au. yk &÷kuf{kt þºkwLku {kxu nheV yÚkðk „ÐyÝ þçË
ðkÃkÞkuo Au. MktMf]ík{kt „ÐyÝLkku yÚko ykuh{kLk ¼kE ÚkkÞ Au. yk þçË{kt Ãký

yuf hnMÞ hnu÷wt Au. MðkÚkeo {Lkw»Þ ÃkkuíkkLkk s ¼kELku íkuLke {kíkk swËe nkuÞ

18 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

Au íku fkhýÚke ¼kE Lk økýíkkt þºkw økýu Au. Ä{o fnu Au fu rðïfwxwtçkLkwt MkíÞ
æÞkLk{kt ÷Eyu íkku Ëhuf þºkwLku ÃkkuíkkLkk rÃkíkkLkku Ãkwºk Mk{SLku øk¤u ÷økkzðku
òuEyu. suLkku rðhkuÄ fhðku Ãkzu Au íku ykÃkýku ¼kE s Au yu ðkíkLku yuf ûký
Ãký Lk ¼q÷eyu íkku ykÃkýk nkÚku íkuðe ÔÞÂõíkLkwt fËe çkqhwt Lkrn ÚkkÞ yLku fËe
ÃkMíkkðwt Lk Ãkzu.

yk fÕÞkýfkhe rMkØktík Lkrn {kLkLkkhLkku ytíku rðLkkþ ÚkkÞ Au.
ËwrLkÞkLkk {kuxk {kuxk hk»xÙkuyu Ãký yk Ä{o Mk{ßÞkLke sYh Au, Ãkhtíkw yksLkwt
søkík ¼kiríkf ÃkËkÚkkuo yLku ¼kri íkf MktÃkr¥k ÃkkA¤ Ëkux {qfe hÌktw Au. ykÚke ÷kfu ku
ðÄw Lku ðÄw Ëw:¾e yLku yMktíkku»ke Úkíkk òÞ Au. çkÄe ErLÿÞkuLkk ¼kuøk ¼kuøkðeLku
Ãký Auðxu Úkkf yLku ftxk¤ku rLk{koý ÚkkÞ Au. ykÚke {kLkrMkf íkký, yÄehkE,
÷ku¼, ¢kuÄ, {kun, E»kko yLku yr¼{kLk «ðuþu Au yLku su ðMíkwykuÚke íkuLku Mkw¾
{¤þu íku{ íku {kLku Au. yu s ðMíkwyku íkuLku yMktíkku»k yLku Ëw:¾Lke Ÿze økíkko{kt
Äfu÷e Ëu Au.

{nk¼khíkLkku EríknkMk òýeíkku Au. fkihð hksfw{khku yLku Ãkktzð
hksfw{khku {kuxk ÚkÞk íÞkhu çkLLkuLku yMktíkku»k Lk hnu íku {kxu ELÿ«MÚk Lkk{u Lkðe
LkøkheLkwt rLk{koý fhðkLkwt f]»ýu ÃkktzðkuLku Mkq[ÔÞwt. ¼e»{ Mkrník ík{k{ ðze÷ku
îkhk Ãký yk «Míkkð MðefkhkÞku yLku íku {wsçk nÂMíkLkkÃkwhLke hksøkkËe
ËÞw kuÄo LkLku yLku ELÿ«MÚkLke ÞwrÄrchLku MkkUÃkkE, Ãkhtíkw E»kko yLku ÷ku¼Lkk fkhýu
íkÚkk r{ºkku yLku {k{kLke ¾kuxe Mk÷knLku ðþ ÚkE Ãkktzðku ELÿ«MÚk{kt Ãký
þktríkÚke Lk hne þfu íkuðku ºkkøkkuzku ËwÞkuoÄLku håÞku. ãwík h{ðkLkk çknkLkk
nuX¤ ÃkktzðkuLku Lkkuíkhe A¤fÃkxÚke íku{Lke çkÄe MktÃkr¥k nzÃk fhðk{kt
ykðe. ÿkiÃkËeLku Ãký ËkMkeLkwt MÚkkLk {éÞwt, Ãkhtíkw ÿkiÃkËeyu ÃkkuíkkLke çkwrØ
«rík¼kÚke Ä]íkhk»xÙ ÃkkMku ÃkkuíkkLkk Ãkkt[ ÃkríkykuLkwt íkÚkk ÃkkuíkkLkwt ËkMkíð Ëqh
fhkÔÞwt, Ãkhtíkw Vhe ð¾ík ãwík h{ðk{kt ykÔÞwt íÞkhu ÃkktzðkuLku 12 ð»koLkku
ðLkðkMk yLku yuf ð»koLkku økwÃíkðkMk {éÞku yLku yk þhík ÃkrhÃkqýo ÚkÞk ÃkAe
Ãký íku{Lku yzÄwt íkku þwt Ãkkt[ LkkLkk økk{ ykÃkðkLke Ãký ËwÞkuoÄLku Lkk Ãkkze.
Ãkrhýk{u {nk¼khíkLkwt ¼e»ký ÞwØ ÷zkÞwt. fkihðÃkûkLkku MktÃkqýo rðLkkþ ÚkÞku.
yk{ yÄ{oÚke {u¤ðu÷e MktÃkr¥kLkku Auðxu Lkkþ ÚkÞku.

fwçkuh ÷tfkLkku hkò níkku íku hkðýLkku Mkkðfku ¼kE níkku. hkðý, fwt¼fýo

{Äw®çkËwyku-3 j 19
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

yLku rð¼e»ký ºký ¼kEyku níkk. íkuykuyu íkÃk fheLku çkúñkLku «MkLLk fheLku
ðhËkLk {u¤ÔÞk. hkðýu {nkçk¤ðkLk ÚkðkLkwt íkÚkk Ëuðku yLku yMkwhkuÚke ÃkkuíkkLku
fkuE Síke Lk þfu, íkuðwt ðhËkLk {køÞwt. rð¼e»kýu LkeríkLkk hMíku [k÷ðkLkwt yLku
fwt¼fýuo ÷ktçke rLkÿkLkwt ðhËkLk {køÞwt. hkðý çkr¤Þku ÚkE økÞku. ÃkAe fwçkuh
ÃkkMkuÚke ÷tfkLkk hkßÞLke {køkýe fhe. fwçkuhu ÃkkuíkkLkk rÃkíkk rð©ðk òuzu ðkík
fhe. rð©ðkyu íkuLku ÷tfkLkwt hkßÞ MkkUÃke ËuðkLkwt fÌkwt yLku fwçkuhLku fi÷kMk Ãkðoík
Ãkh sELku hnuðkLktw fÌkwt. nðu íkku hkðý ¾qçk yr¼{kLke çkLke økÞk.u íku Ér»kyku
yLku øktÄðkuoLku Ãký Mkíkkððk ÷køÞku. fwçkuhu íkuLku Mk{òððk fkurþþ fhe Ãký
ÔÞÚko. hkðýu íkuLkku Ãkw»Ãkf hÚk fçsu fÞkuo yLku fi÷kMk Ãkðoík Ãkh Vhðk ÷køÞku.
rþðLkk økýkuyu hÚkLku yxfkÔÞku, Ãkhtíkw hkðý íkku fi÷kMkLku s W¾uzðk íkiÞkh
ÚkE økÞku. yk Mk{Þu þtfh ¼økðkLku hkðýLku ÃkkX ¼ýkÔÞku. hkðýu {kVe
{køke ÷eÄe,Ãkhtíkw Vhe ÃkkAku yntfkh òøk]ík ÚkÞku. fwçkuhLkk Ãkwºk Lk¤fwçkuhLke
ðkøËíkk ht¼kLku íku nuhkLk fhðk ÷køÞku. ht¼k íÞktÚke Axfe økE. Lk¤fwçkuhu íkuLku
þkÃk ykÃÞku fu, ‘‘fkEu Ãký †e MkkÚku çk¤sçkheÚke ÷øLk fheþ íkku íkkhk {kÚkkLkk
Mkkík xwfzk ÚkE sþu.’’ yk þkÃkLke çkefÚke MkeíkkLkwt nhý fÞko ÃkAe íkuLke MkkÚku
ËqhÚke s ðkík fhíkku, Ãkhtíkw Auðxu hk{-hkðýLkwt ÞwØ ÚkÞwt. ÃkkuíkkLkku íkÚkk fw¤Lkku
MkíÞkLkkþ hkðýu ðnkuhe ÷eÄku.

økúuxrçkúxLku ÃkkuíkkLktw Mkk{úkßÞ ËwrLkÞkLkk yLkuf Ëuþku{kt rðMíkkÞw.O þktríkr«Þ
¼khíkLku Ãký íkuýu Lk Akuzâwt. íku Mk{Þu ÃkqðoLkk Ëuþku{kt ¾kMk fheLku ®nË Mk{]Ø
økýkíkwt. íkuLke WËkh LkeríkLkk fkhýu ð¾ýkíkwt. Ãkrhýk{u ÔÞkÃkkhLkk çknkLku
ytøkúuòu «ðu~Þk. ¼khík íku Mk{Þu Mk{]Ø níkwt Ãký íkuLkk{kt fux÷ef yktíkrhf
¾k{eyku níke. ðýko©{ ÔÞðMÚkk Mkk{krsf {k¤¾kLku Mkk[ðe hk¾ðk {kxu
Q¼e ÚkE níke, Ãkhtíkw fux÷ktf ËkuZzkÌkk ÷kufkuyu íkuLkku WÃkÞkuøk Mk{ksLkk yuf
yk¾k ðøkoLku-þqÿLku f[ze Lkk¾ðk {kxu fÞkuo. íku{Lku yMÃk]~Þ økýðk{kt ykÔÞk.
íku{ýu MkVkE ðøkuhu fkÞkuo fhðkLkk. çkeò ÷kufku MkkÚku íkuyku n¤e-¼¤e Lk þfu,
íku{Lke þk¤kyku{kt ¼ýe Lk þfu. ònuh fqðkyku{ktÚke Ãkkýe ¼he Lk þfu. yk
WÃkhktík Ëhuf LkkLkk økk{Lkku hkò Ãký çkeò hkò fhíkkt ÃkkuíkkLku [rZÞkíkku
økýíkku. yk¾k Ëuþ{kt hkßÞÔÞðMÚkkLke árüyu ytËh-ytËh fwMktÃk níkku. ð¤e
ðkhMkkøkík hkòþkneLkk fkhýu fux÷ef ðkh Lkçk¤k hkòyku Ãký økkËe Ãkh

20 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

ykðíkk. yk íkfLkku ÷k¼ ÷ELku ytøkúuòuyu yk¾k Ëuþ Ãkh ÃkkuíkkLke Ãkfz
s{kðe. 1941{kt 80 ð»koLke ðÞu hðeLÿLkkÚk xkøkkuhu {ktËøkeLku rçkAkLkuÚke
ÓËÞ rðËkhf ÷u¾ ÷¾u÷ku. íku{ýu ÷ÏÞwt Au fu, ‘‘Ãknu÷kt «òLke Ëkhwý
økheçkkE-yLLk, ð†, Ãkkýe, rþûký, ykhkuøÞ ðøkuhu Ëhuf çkkçkíkLkku y¼kð
òuE {khwt ÓËÞ hze QXâwt. MkÇÞ, Lkk{Äkhe {kLkð ykËþo ykðwt rLkcwh yLku
rðf]ík YÃk Äkhý fhe þfu Au. ytøkúuòu Ãkkuíku ykÃkýk Ëuþ{kt yiïÞo ¼kuøkðíkk
ßÞkhu ykÃkýe «òLkku {kuxku ¼køk økheçke{kt Mkçkzíkku.’’ ykøk¤ síkkt ©e
xkøkkuhu ÷ÏÞwt Au f,u rðÃkr¥k{kt ykðe Ãkzu÷k MÃkuLk ¾kíkh fux÷kf ytøkuúòyu u «ký
Ãký yÃkoý fÞko níkk, Ãký yøt kúuòuLke yk WËkhíkk fuð¤ ÞwhkuÃkeÞ «òyku {kxu
níke. ykðwt òuE ytøkúuòuLke Mð¼kðøkík MktMfkrhíkk rðþuLku íku{Lkku rðïkMk Äe{u
Äe{u síkku hÌkku. yk rðËuþe MktMf]ríkyu ËuþLku føt kk¤ çkLkkÔÞku. nkÚk{kt ÷kXe ÷E
‘÷kì yuLz ykìzoh’Lke MÚkkÃkLkk fhe. {kýMk {kýMk ðå[uLkku su MktçktÄ MkkiÚke
®f{íke Au suLku Mkk[e MktMf]rík fne þfeyu íkuLke fwÃkýíkkyu ykÃkýe WLLkríkLkku
{køko hkufe ÷eÄku. íku{Lkwt fnuðwt Au fu òu yuLz›Í suðk ¼÷k ytøkúusLku Ãkkuíku òuÞk
Lk nkuík íkku rLkhkþkLkku Ãkkh Lk hnuík. Mk{Mík ÞwhkuÃk{kt søt k÷eÃkýwt Lk¾ yLku Ëktík
çknkh fkZeLku ¼Þ Vu÷kððk íkíÃkh ÚkÞu÷wt. {kLkðÃkezLkLkk yk hkuøk[k¤kyu
yk¾wt ðkíkkðhý f÷wr»kík fhe {qfu÷wt.

¼køÞ[¢Lkk ÃkrhðíkoLk îkhk ytøkúuòu yuf rËðMk íkku yk Ëuþ Akzu eLku økÞk,
Ãkhtíkw íkuyku ¼khíkLku fuðwt ËeLkneLk yLku ©eneLk AkuzeLku økÞk. íku{Lkk þkMkLkLke
rLk»V¤íkkLkku ykÚke ðÄw {kuxku Ãkwhkðku þku Au. ytøkúuòuyu íku{Lkku y{kLkw»ke
hku÷ AuÕ÷u AuÕ÷u Ãký ¼sÔÞku. ËuþLkkt ¼køk÷k ÃkzkÔÞk. ÃkAe su ÚkÞwt íku òuðk
xkøkkuh Sðtík Lk níkk. Lkrníkh íku{Lkku ykí{k fux÷ku ff¤ík ! yLku
yksu rçkúxLk{kt ykÞ÷uoLzLkku «&™ Mk¤økíkku Au. yu Ëuþ Ãký yksu yLkuf
Mk{MÞkykuÚke ½uhkÞu÷ku Au íÞkhu xkøkkuhLke ¼rð»Þðkýe ¾he Ãkze Au fu «çk¤
«íkkÃkeLkkt Ãký Mkk{ÚÞo yLku {Ë Mk÷k{ík LkÚke. yksu rçkúxLkLke Ãkfz fkuE Ëuþ
Ãkh hne LkÚke. yk{ yÄ{oÚke-yLÞkÞe heíku çkeòLke ¼qr{ Ãk[kðe ÃkkzeLku yu
Ëuþ Mkw¾e íkku LkÚke s !

økktÄeS rðþu ykELMxkELku fnu÷wt fu yksÚke nòh ð»ko ÃkAe fkuE
{kLkþu Ãký Lknª fu økktÄe suðku fkuE {kýMk søkík Ãkh nk÷íkku [k÷íkku níkku.

{Äw®çkËwyku-3 j 21
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

{ík÷çk fu ykðe ÔÞÂõíkLku fÃkku¤fÂÕÃkík {kLke ÷uðk{kt ykðþu. nòh íkku þwt
Ãký íku{Lkk {]íÞ ÃkAeLkk [k÷eMk ð»ko{kt s ËuþLkku rMkLkkrhÞku çkË÷kE [õw Þku Au.
íku{Lku ¾hu¾h òýLkkhku yLku íku «{kýu yk[hý fhLkkhku ðøko sqs Au.
¾qýk{kt Äfu÷kE økÞku Au. yksu íkku òýu Ãkkuíku s fu{ ykøk¤ ðÄe òÞ íkuLke
nkuz [k÷e hne Au. nwtMkkíkwtMke yLku MðkÚkoLke Ãkhkfkük [h{Mke{kyu ÃknkU[e Au.
Ä{o òýu fu fkuE swËe s ËwrLkÞkLkwt «kýe nkuÞ íku{ {kLkðe íkuLkkÚke y¤økku Úkíkku
òÞ Au. çkkÌk r¢Þkfktzku yLku Ä{oLkk {Lk½ztík yÚko fhðk yðu e [uük ðÄíke òÞ
Au, Ãký ¾he þktrík yu{ Aíkkt Ãký {kLkðeLku {¤íke LkÚke.

yksu ËwrLkÞk¼h{kt ykíktfðkË Vu÷kÞku Au. ykíktfðkËYÃke ð]ûk Äe{u Äe{u
Qøku Au yLku ÃkAe rðMík]ík heíku Vu÷kÞ Au. íkuLkk {q¤ þkuæÞk {¤u íku{ LkÚke.
õÞktf Lku õÞktf yLÞkÞ- yMk{kLkíkk{ktÚke íkuLkku sL{ ÚkÞku nkuÞ A.u ÃkAe íkku yu
«fkhLkwt SðLk SððkLke y{wf ÷kufkuLku ykËík Ãkze òÞ Au yLku su{ Ä{oLkk
«[kh yÚkuo fux÷kf Ä{{o kt MkeÄe fu ykzfíkhe heíku MkkÄwykuLkku WAuh ÚkkÞ Au íku{
ykíktfðkËLkk «[kh {kxu LkkLke ô{hLkk rfþkuhku{kt Íuhe çkes hkuÃkðk{kt ykðu
Au. íkuÚke yu «ò {kuxe ÚkkÞ íÞkhu yuðwt s fk{ fhu. fkhý fu çkeswt rð[khðk
{kxu yu ÷kufkuLke rð[khþÂõík çknuh {khe økE nkuÞ Au. ðnu÷u fu {kuzu íkuLkku Lkkþ
yrLkðkÞo Au. yíÞkhu y{urhfkyu ËwrLkÞk¼hLkk ËuþkuLkku ÷kuf{ík {u¤ðeLku yk
fk{ þY fÞwO Au íku Mkkhe ðkík Au, Ãký ykíktfðkËe {Lkkuð]r¥k LkkçkqË fhðk {kxu
Ãký Ëhuf Ëuþu yLku ¾kMk fheLku y{urhfkyu Ãký LÞkÞe Mk{ksh[Lkk Q¼e
fhðk{kt Vk¤ku ykÃkðku Ãkzþu. fkhý fu fkuE Ëuþ fu ÔÞÂõík yríkþÞ ©e{tík
çkLke nkuÞ íkku íkuLkk ÃkkÞk{kt Ãký õÞktf íkku yÄ{o ÚkÞku s nkuÞ Au yLku yÄ{oÚke
çknw çkÄw {u¤ÔÞwt nkuÞ íkku íkuLkku Mk{q¤økku Lkkþ ÚkðkLkku íku rLkrùík s Au.

Ãký {kýMk «íÞu rðïkMk ¾kuE çkuMkðku yu ÃkkÃk Au íkuÚke hðeLÿLkkÚk
xkøkkuhLkk þçËku{kt fneyu íkku EríknkMk suðk rLk{o¤ MðYÃku Ãkqðko[÷Lkk
MkqÞkuoËÞLke rËþk{ktíke Lkef¤þu yLku Mðk{e rððufkLktËLkk þçËku{kt fneyu íkku
¼khíkLkku WØkh þhehLkk çk¤Úke Lkrn Ãký ykí{kLke þÂõíkÚke Úkþu yLku yuf
rËðMk yk Ëuþ yk¾e ËwrLkÞkLku {køko [ªÄþu.

•

22 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

SÐë㇢è²x¢é‡¢ñ: }¢ã¢y}¢Ýç|¢pçÚ¼ï ±y}¢üçÝ ²ÓÀ¼¢æ }¢Ý: J
ç±ç{ãï¼éÚãñ¼éÚ¢x¢„¢æ ç±çÝТ¼: ¥çÐ „}¢: „}¢éó¢¼ï: JJ

({nk¼khík{ktÚke)

yÚko : syu ku LkeríkLku {køkou [k÷ðk RåAu Au íkuðk «þMt kLkeÞ økwýðkLk
{nkí{kykuLkk {køk{o kt Mkft xku íkku Ãkz÷u kt s nkÞu Au yÚkðk fnku fu yu
Mktfxku yLku Ëw:¾kuLku ÷eÄu s yuðe ÔÞÂõíkykuLkk SðLk WLLkík çkLku
Au. (MkËTøkwýku Mkku¤u f¤kyu ¾e÷e QXu Au)

îiíkðLkLkk

{æÞ¼køk{kt Ãkktzðku
ðLkðkMk ¼kuøkðe hÌkk
níkk. ÿkiÃkËeyu ÃkkuíkkLkk
nkÚku ÷ªÃkeLku MkwtËh
r[íkhk{ýÚke þku¼eíkk
çkLkkðu÷k yuf ykux÷k
Ãkh ÞwrÄrch çkuXk níkk. ÿkiÃkËe ftË{q¤ MkkV fhe hne níke. ¼e{MkuLk ÷kfzkt
[ehíkk níkk. MknËuð yLku Lkfw¤ økkiþk¤k MkkV fhíkk níkk. yswoLk V¤Vq÷
÷uðk ðLk{kt økÞk níkk. yu ð¾íku nrMíkLkkÃkwh {kuf÷u÷ku Ëqík Mk{k[kh ÷ELku
ykÔÞku fu, ‘‘ËwÞkuoÄLk rLk»ftxf hkßÞ fhu Au. «ò [qt fu [kt fhe þfíke LkÚke.
rðËwh yLku ¼e»{ rÃkíkk{n Ãký yðks QXkðe þfíkk LkÚke. fýo, þfwrLk yLku
Ëw:þkMkLkLkk MknfkhÚke ËwÞkuÄo Lk yuf[¢ þkMkLk [÷kðe hÌkku Au, yuLke hkýeyku
{kus{ò fhe hne Au.’’ yk Mkkt¼¤eLku Ãkkt[k÷e yufË{ W¥kursík ÚkE økE yLku
çkku÷e, ‘‘nu (ÞwrÄrch) {nkhks ! ykÃkLkk Ãkhk¢{e Ãkqðoòuyu Ãkhk¢{Úke Ãk]Úðe
(hksMk¥kk) {u¤ðe yLku íkuLku Äkhý fhe ßÞkhu ík{u {ËkuL{ík nkÚke øk¤k{kt
hnu÷e MkwøktÄe {k¤k VUfe Ëu íku{ Ãk]ÚðeLku Akuze ËeÄe. {ík÷çk fu ík{u MðuåAkyu
hksíÞkøk Lk fÞkuo nkuík íkku ËwÞkuoÄLkLke íkkfkík Lknkuíke fu íku yzÄku ¼køk

{Äw®çkËwyku-3 j 23
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

ykÃkðkLke Lkk Ãkkzu. ík{u LÞkÞLkeríkLke ðkíkku fhku Aku, Ãký ËwÞkuoÄLk íkuLku ÷kÞf

LkÚke. ËwÞkuoÄLk MkkÚku íkku à¢Ææ Ðíç¼ à¢¢ÆK}¢ì suðk MkkÚku íkuðkLkku s ðnuðkh

fhðku òuEyu. WËkhíkkLku íku ykÃkýe rLkçko¤íkk Mk{su Au. hksMk¥kk yLku
hksfku»k ûkrºkÞ hkòLke þku¼k Au. yuLkwt yÃknhý Úkíkwt ík{u fuðe heíku òuE
þfku? suLkk{kt Mkk{kLku ¼Þ Ãk{kzu íkuðku ¢kuÄ yLku zkhu íkuðe íkusÂMðíkk LkÚke
yuðk Lkh{ {kýMkLke fkuE Ëhfkh fhíkwt LkÚke. çknkËwh ¼e{MkuLk Äwr¤Þk hMíku
zwtøkhkyku{kt ykÚkzu Au, yu òuELku ík{khk MkíÞðkËeLkk rË÷{kt ftE Úkíkwt LkÚke.
ELÿ Mk{kLk Ãkhk¢{e yswoLk ytøk Zktfðk fwnkze ÷ELku ÍkzLke Ak÷ W¾uzu Au,
íkuÚke Ãký ík{Lku ¢kuÄ LkÚke [zíkku. Lkfw¤ yLku MknËuð suðk fku{¤ fw{khkuLku
ðLkLkk nkÚkeLke {kVf yk{íku{ h¾zíkkt òuELku Ãký ík{khe ÄehsLkku ytík
ykðíkku LkÚke. ð¤e ík{khwt þheh fk[ktÃkkfkt ðLkV¤ ¾kðkÚke ûkeý Úkíktw òÞ Au.
nðu Ëw~{Lkkuyu ykÃkýe ykðe Ëþk fhe Au íkuLkku økðo Wíkkhðku yu ¾hk ûkrºkÞLkwt
fk{ Au. þktríkLke ðkík nðu çkksw Ãkh {qfku. ykÃkLkk suðk íkusMðe yÃk{kLk
MknLk fhe ÷uþu íkku Mðkr¼{kLkÃkýwt fkuLkk ykþhu hnuþu ? ykðe ÷k[kh Ëþk{kt
s SððkLkwt nkuÞ íkku Ér»k{wrLkykuLke su{ sxk Äkhý fhe nkÚk{kt ¾k¾hkLkku
Ëtz hk¾ðku yLku nku{nðLk fhku.

ÿkÃi kËeyu ykx÷wt çkÄwt fÌk,wt Aíkkt ÞwrÄrch [qÃk hÌkk. ykÚke ¼e{ W~fuhkE
økÞku. íkuýu fÌkwt, ‘{kýMkku Xtze hk¾ Ãkh Ãkøk hk¾u Au, Ãký çk¤íkk ytøkkhk Ãkh
Lkrn. Mð{kLke {kýMk «ký Akuzu Au, Ãký Mðkr¼{kLk Lknª.’ ykÚke ÞwrÄrchu
{kiLk íkkuzâwt yLku fÌkwt fu {nkMkíke ÿkiÃkËe LkeríkLkk {køkoLke yðøkýLkk fhu Au,
Ãkhtíkw yk søkík LkeríkLkk ykÄkhu s xfe hnu÷wt Au. Lkiríkfçk¤ yu s søkíkLkku
ykÄkh Au. yu ðkík ¾he Au fu ßÞkt yLkerík fhLkkhk {kýMkku ðMku Au íÞkt
Lkerík{¥kkLku nt{uþk Ëw:¾ ¼kuøkððwt Ãkzu Au, Ãký yu{ AíkktÞ Mktfxku yLku Ëw:¾kuLku
÷eÄu s íkuyku yøkúíkk¢{ {u¤ðu Au.

ykðe LkeríkLke ðkík fhLkkh ÞwrÄrch íkÚkk çkeò ¼kEykuLkk SðLk{kt
yLkuf ÞkíkLkkyku ykðe, Ãkhtíkw íkuyku ËwÞkuoÄLkLke MkkÚkuLkk fhkh {wsçk ðLk{kt
hÌkk. ykÚke ¼khíkLkk {kuxk¼køkLkk hkòyku yLku ¾wË ©ef]»ý ÃkktzðkuLkk Ãkûku
hÌkk yLku {nk¼khíkLkk ÞwØ{kt íku{ýu Sík {u¤ðe. EríknkMk{kt íku{Lkk Lkk{
íkÚkk feŠík Mkwðýoyûkhu ÷¾kÞk.

24 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

yLkerík yÚkðk ¾kuxe íkkfkíkÚke {kýMk s÷Ëe ykøk¤ ðÄíkku òÞ Au.
¾kuxe heíku Íwfe sðkÚke WÃkh WÃkhÚke MkV¤íkk {¤íke nkuÞ íkuðwt ÷køku Au. ¾kuxk
hMíkk yÃkLkkððkÚke Úkkuzku Mk{Þ fu Úkkuzkt ð»kkou çkÄwt ¼¼f¼ÞwO ÷køku Au, Ãkhít kw yu
{køko y¾íÞkh fhLkkh MkËkfk¤ {kxu ÃkkuíkkLkwt Lkk{ çkLkkðe þfíkku LkÚke. ÄúwðLkku
íkkhku íkku Äúwð s çkLke þfu, çkeò Lkrn.

LkeríkLkku {køko yux÷u nrhLkku {køko– ‘nrhLkku {khøk Au þqhkLkku Lknª
fkÞhLkwt fk{ òu Lku.’ Lkerík yux÷u þe÷. þe÷Lkk MkkÚkeËkhku Au Ä{o, MkíÞ,
MkËk[kh, çk¤. yuLku íÞkt ÷û{e rLkðkMk fhu Au. yuf ð¾ík ELÿ«MÚk{kt
ÞwrÄrchu hksMkqÞ Þ¿k fÞkuo níkku. Mk¼k{tzÃk MkhMk heíku Mkòððk{kt ykðu÷ku.
ËwÞkuoÄLkLku ÃkktzðkuLke [zíke òuELku ¾qçk MktíkkÃk ÚkÞku. ÃkkAk Vhe íkuýu rÃkíkk
Ä]íkhk»xÙLku ÃkktzðkuLke hksMk¼kLke ðkík rðMíkkhÚke fhe. Ä]íkhk»xÙ ÃkkuíkkLkk Ãkwºk
ËwÞkuoÄLk íkhV ykMkõík níkk, Ãkhtíkw Mk{Þ ykÔÞu íkuLku MkËk[khLkwt rþûký ykÃkðk
fkurþþ fhíkk. Ä]íkhk»xÙu ËwÞkuoÄLkLku fÌkwt, çkuxk íkwt ÞwrÄrch sux÷e fu íkuLkkÚke ðÄw
MktÃkr¥k {u¤ððk [kníkku nku íkku þe÷ðkLk çkLk. þe÷ðkLk {kxu yk MktMkkhLke fkuE
Ãký ðMíkw Ëw÷o¼ LkÚke. yk rð»kÞ{kt {Lku (Ä]íkhk»xÙLku) LkkhË{wrLkyu yuf Ãkhw ký
fÚkk fne íke íku Mkkt¼¤. ËiíÞhks «nT÷kËu þe÷Lkk Mknkhu ELÿLkwt hkßÞ Síke
÷eÄwt níkwt. ykÚke ELÿ çk]nMÃkrík ÃkkMku økÞku. çk]nMÃkríkyu íkuLku þw¢k[kÞo ÃkkMku
{kufÕÞku. þw¢k[kÞuo ÃkkAku íkuLku «nT÷kË ÃkkMku s sðkLkwt fÌkwt. ELÿ nðu çkúkñýLkwt
YÃk ÷ELku «nT÷kË ÃkkMku økÞku yLku Mkuðk fheLku íkLu kwt {Lk Síke ÷eÄwt. yuf rËðMk
çkúkñý çkLku÷k ELÿu «nT÷kËLku ÃkqAe ÷eÄwt, ykÃkLku rºk¼wðLkLkwt hkßÞ fuðe heíku
{éÞwt íku f]Ãkk fheLku sýkðku. «nT÷kËu fÌkwt, ‘‘nðu rð«ðh ! nwt þw¢k[kÞuo
çkíkkðu÷k {køko Ãkh [k÷ðk «ÞíLk fhwt Awt. fkuELkku Ëku»k òuíkku LkÚke. Ä{o{kt {Lk
÷økkðwt Awt. ¢kuÄLku ðþ{kt hk¾wt Awt. ErLÿÞkuLku MktÞ{{kt hk¾wt Awt.’’ «nT÷kËLkku
yk WÃkËuþ økúný fÞko ÃkAe çkúkñý yu{Lke Mkuðk{kt s ÷køke hÌkku. ykÚke yuf
rËðMk «MkLLk ÚkELku «nT÷kËu íkuLku ðhËkLk {ktøkðk fÌkwt. çkúkñýu fÌkwt fu, òu
¾hu¾h yk{ {khk Ãkh «MkLLk nku íkku {Lku ykÃkLkwt þe÷ s «kÃík ÚkkÞ.’

«nT÷kËu ðhËkLk ykÃke ËeÄwt. íÞkt íkku íku{Lkk þheh{ktÚke yuf rËÔÞ íkus
«økx ÚkÞwt. «nT÷kËu ÃkqAâwt, ykÃk fkuý Aku ? nwt þe÷ Awt. ykÃku {khku íÞkøk fÞkuo
Au. yux÷u òô Awt. su çkúkñýu ík{khe Mkuðk fhe Au íkuLkk þheh{kt nwt rLkðkMk

{Äw®çkËwyku-3 j 25
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

fheþ. þe÷Lke ÃkkA¤ Ä{o økÞku yLku Ä{oLke ÃkkA¤ MkíÞ, MkËk[kh yLku çk¤
Ãký økÞk. yk çkÄktLkk økÞk ÃkAe «nT÷kËLkk þheh{k{tÚke yuf íkusMðe Ëuðe
«økx ÚkE. «nT÷kËu íkuLku ÃkqAe ÷eÄwt fu {kíkk ykÃk fkuý Aku yLku Ãku÷ku çkúkñý
¾hu¾h fkuý Au íkuLkwt hnMÞ {Lku çkíkkðíkk òð. ÷û{eËuðeyu fÌkwt, ‘‘Ä{o¿k,
ykÃku þe÷Lku «íkkÃku ºkýuÞ ÷kuf Ãkh rðsÞ {u¤ÔÞku níkku. yk òýeLku çkúkñý
çkLku÷k ELÿu ykÃkLke ÃkkMkuÚke þe÷Lkwt yÃknhý fÞwO Au yLku íkuLke ÃkkA¤ s y{u
sE hÌkk Aeyu. nwt ÷û{e Awt.’’– Ä]íkhk»xÙu ËwÞkuoÄLkLku sýkÔÞwt fu yk{
«nT÷kËLke fÚkk{ktÚke þe÷«kÂÃíkLkku WÃkkÞ ík{u Mk{S þõÞk nþku, Aíkkt Ãký
nwt xqtf{kt fnwt Awt fu, ‘‘{Lk, ðkýe yLku þhehÚke fkuE Ãký «kýe íkhV ({Lkw»Þ
íkÚkk Mk{økú Mk]rü íkhV) ÿknu Lk fhðk.u çkÄk Ãkh ËÞk hk¾ðe. ykÃkýk fkuE Ãký
fkÞo fu Ãkwhw»kkÚkoÚke yLÞLkwt rník Úkíkwt nkuÞ íku{s íku fhðkÚke {Lk{kt Mktfku[ ÚkkÞ
yuðwt fkÞo fËkrÃk Lk fhðwt.’’

økktÄeSLkwt Mk{økú SðLk LkeríkLkk {køkuo [k÷ðkÚke þwt «kÃík fhe þfkÞ
Au, íkuLkwt W¥k{ WËknhý Au. LÞkÞ yLku Lkerík {kxu fktEf fhe AqxðkLke
ík{LLkk íku{Lkk{kt sL{òík nþu su ònuh{kt Mkki «Úk{ Ërûký ykr£fk þuX
yçkËwÕ÷kLkk fuEMk {kxu økÞk íÞkt «økx ÚkE. íkuyku zçkoLk økÞk yLku íÞktÚke
fuEMk {kxu r«xkurhÞk sðkLkwt níkwt. {urhíMkçkøko xÙuLk ÃknkU[e íÞkhu íku{Lku
yurþÞLk (fk¤e «ò) nkuðkLkk fkhýu «Úk{ ðøkoLke rxrfx nkuðk Aíkkt ºkeò
ðøko{kt sðkLkwt fnuðk{kt ykÔÞwt. íkuyku Lk økÞk. ykÚke Wíkkhe {qfðk{kt
ykÔÞk. yk¾e hkík Xtze{kt MxuþLk Ãkh çkuMke hÌkk. íku{ýu Lk¬e fÞwO fu fkt íkku
{khu {khk n¬kuLku {kxu ÷zðwt yÚkðk MðËuþ ÃkkAk sðwt. MkðkhLkk Ãknkuh{kt
sLkh÷ {uLkushLku VrhÞkËLkku íkkh fÞkuo. yçkËwÕ÷k þuXLku Ãký Mk{k[kh
ykÃÞk. yk çkLkkð ÃkAe yLkuf ðuÃkkheyku økktÄeSLku {éÞk, su{Lku Ãký
htøk¼uËLke LkeríkLkk fkhýu ¾qçk MknLk fhðwt Ãkzâwt níkwt. yk{ {urhíMkçkøko
MxuþLkÚke Lkerík yLku LÞkÞ {kxu ÷zðkLke ÷zík-(MkíÞkøkún) [k÷w ÚkE. yLkuf
ð»ko MkwÄe yk MkíÞkøkún [kÕÞku. íÞkt ðMkíkk ®nËeykuLku ÃkkuíkkLkk n¬kuLkwt ¼kLk
fhkÔÞwt. òøkúík fÞko yLku ¼khík ykÔÞk íÞkhu rx¤fu MðhkßÞLke ÷zík [k÷w
fhu÷e íku{kt òuzkÞk yLku ykøk¤ síkk 1920{kt rx¤fLkk yðMkkLk MkkÚku
Mk{økú sðkçkËkhe íku{Lkk rþh Ãkh ykðe Ãkze, Ãký íku{ýu {¤q ¼qík Lkerík MkkÚku

26 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

fËe çkktÄAkuz fhe Lkrn. Ëuþ Mðíktºk ÚkÞku, økktÄeSLkwt çkr÷ËkLk ÷uðkÞwt,
ÃkAeLke ÂMÚkrík ykÃkýu òýeyu Aeyu. yksu ¼khík Mkrník ËwrLkÞkLkk Ëhuf
Ëuþku{kt ÷~fhe çk¤Lke nwtMkkíkwtMke [k÷u Au. {LkÚke Ëhuf Ëuþ Mk{su Au fu
çkkÌkçk¤-÷~fhe çk¤Úke Mkk[e «økrík ÚkðkLke LkÚke, Ãký ËhufLku yfu çkeò Ãkh
yrðïkMk Au yLku íkuLkk Ãkrhýk{ {kLkðòík ¼kuøkðe hne Au.

økktÄeS Ërûký ykr£fkÚke ykÔÞk ÃkAe hksfkux økÞk, Ãký íÞkt íku{Lku
{wtçkELkwt íkuzwt ykÔÞwt. ykÚke røkhøkk{{kt ½h ÷eÄwt. ÔÞÂõíkøkík SðLk{kt Ãký
Lkeríkyu þwt ¼køk ¼sÔÞku íku ynª òýðk {¤u Au. ynª íku{Lkk {kuxk Ãkwºk
{rý÷k÷Lku xkEVkuEz ÚkÞku. íku Mk{Þu yíÞkhu su «fkhLke Ëðkyku yÃkkÞ Au
íkuðe «kÃík Lk níke. zkìõxhu Ëðk ykÃke, Ãký MkkÚku MkkÚku #zkt yLku {h½eLkku
Mkhu ðku ykÃkðkLktw fÌkw.t økktÄeSLku yk rð[kh Lk økBÞku. ÃkwºkLke ô{h LkkLke níke.
ykÚke rLkýoÞ Ãkkuíku s fhðkLkku níkku. zkìõxhu ½ýwt Mk{òÔÞk fu ®nËw fwxwtçk{kt Ãký
Ëðk {kxu {ktMkknkhLke {LkkE fkuE fhíkwt LkÚke, Ãkhtíkw økktÄeSyu fÌkwt fu,
‘‘SððkLku ¾kíkh Ãký y{wf ðMíkwyku ykÃkýu Lk fheyu. {khk Ä{oLke {ÞkoËk
{Lku {khk Mkkhwt Lku {khkLku {kxu ykðu ð¾íku Ãký {ktMkknkh fhíkkt hkufu Au.’’
økktÄeSyu ÃkwºkLke sðkçkËkhe ÃkkuíkkLkk rþhu ÷eÄe. zkìõxh Mkðkh-Mkkts íkÃkkMke
síkk. økktÄeSyu ÃkkýeLkk «Þkuøk [k÷w fÞko. hkus xçk{kt ÃkwºkLku frxMLkkLk
fhkðu. ¼eLke [kËh{kt çkk¤fLku ÷Ãkuxu, {{kÚkk Ãkh Ãký ¼eLkwt fÃkzwt hk¾u yLku
WÃkh çku Äkçk¤e ykuZkzu. yuf rËðMk ÃkAe ÃkíLkeLku ÃkwºkLke sðkçkËkhe MkkUÃke
[kuÃkkxe Vhðk WÃkzâk. {Lk rð[khu [zâwt, Ãkkuíku fhe hÌkk Au íku çkhkuçkh Au fu
Lkrn yLku {Lk{kt çkkuÕÞkfu nu Eïh ! {khe ÷ks hk¾su yLku hk{ Lkk{Lkwt hxý
íkku Mkíkík [k÷w s níkwt. suðk ½hu ykÔÞk íkuðk s {rý÷k÷u fÌkwt, ‘‘çkkÃkw {Lku
yk{ktÚke çknkh fkZku. ÃkhMkuðku ¾qçk ð¤u Au.’’ íkkð Qíkhðku þY ÚkÞku. ËqÄ,
V¤ yLku Ãkkýe WÃkh [k¤eMk rËðMk fkZâk. økktÄeSyu LkkUæÞwt Au fu ÃkkuíkkLkk [kh
Ãkwºkku{kt {rý÷k÷ MkkiÚke ðÄkhu íkËt hw Mík hÌkku. yk{kt yu{Lke Eïh «íÞuLke ©Øk
yLku Mkk[e Lkerík s fk{ fhe økE nþu yu{ íku{ýu {kLÞwt.

rþfkøkkuLke rðï Ä{o Ãkrh»kË{kt rðsÞ Ãkíkkfk Vu÷kðeLku Mðk{e
rððufkLktË ¼khík ÃkkAk VÞko. ¼khík{kt Ãký søÞkyu søÞkyu íku{Lkwt ¼ÔÞ
Mðkøkík ÚkÞwt, Ãkhtíkw íku{Lke ¾he fMkkuxe nðu ÚkðkLke níke. rððufkLktË MktLÞkMkLkk

{Äw®çkËwyku-3 j 27
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

ûkuºkLku Mkuðk MkkÚku ðýe ÷uðk {køkíkk níkk. ¼khíkLke y¼ý, økheçk yLku
y¿kkLk «òLku íkuyku ykæÞkÂí{f ¿kkLkLke MkkÚku fu¤ðýe ykÃkðk RåAíkk níkk.
íku{Lkk økwhw¼kEyku (hk{f]»ýLkk rþ»Þku) yk çkkçkík MkkÚku s÷Ëe Mkn{ík ÚkÞk
Lk níkk. íku{Lkku æÞuÞ ykí{Mkkûkkífkh yLku {wÂõíkLkku níkku, Ãkhtíkw Mðk{eSyu
Ë÷e÷ fhe fu ÞwøkLkku ykËuþ Au fu ykÃkýu ykÃkýkt ¿kkLkLkku «fkþ yLÞLku Ãký
ykÃkðku òEu yu. yMknkÞ yLku {ktËk {kýMkkuLke Mkuðk fhðe òuEyu yLku ík{u Lku
fu¤ðýe ykÃkðe òuEyu. økheçk ÷kufku yk©{{kt Lk ykðe þfu íkku
MktLÞkMkeykuyu økk{zk{kt sELku yk fkÞo WÃkkze ÷uðwt òuEyu. {kºk {wÂõíkLkku
ÏÞk÷ hk{f]»ýLkk rþ»ÞkuLku þku¼u Lkrn. yu{ýu økwhw¼kEykuLke yktíkrhf þÂõík
òøkíú k fhe. {kºk ÷kfu k[khLku Ä{o {kLke ÷uðkLke ¼q÷ Lk fhðkLkku MktËuþ ykÃÞku.
økwhwËuðLkk MktËuþLkwt Ãkk÷Lk fhðkLkku MkkiLkku Ä{o Au yLku yu MktËuþ yu Au fu Mkuðk
îkhk ÷kufkuLke WLLkrík fheLku Ä{o{kt Lkðk «kýLkku Mkt[kh fhðku. yk WÃkhktík
rðï Ä{o Ãkrh»kË{kt íku{Lku su «ríkck {¤e níke íkuLkkÚke fux÷kf r¾úMíkeyku,
çkúñkuMk{ksðk¤k íkÚkk YrZ[wMík ®nËwykuyu íku{Lku ¾qçk ÃkhuþkLk fÞko. yu
çkÄk{ktÚke íkuyku Ãkkh WíkÞko yLku yýLk{ hÌkk.

rðï Ä{o Ãkrh»kË ÃkAe íkuyku rþfkøkku{kt çku {rnLkk hkufkÞk. íku Ëhr{ÞkLk
íku{Lkk «ð[Lkku ½ýe søÞkyu økkuXðkÞk. yuf ð¾ík Ãkrù{ rð¼køkLkk yuf
þnuhLke {w÷kfkíku íkuyku økÞu÷k, íÞkt ®nËw rV÷MkqVe Ãkh ¼k»ký ykÃkíkkt íku{ýu
fÌkwt fu suýu Mkðkuo¥k{ MkíÞLkku Mkkûkkífkh fÞkuo Au íku çkÄe ÃkrhÂMÚkrík{kt ÂMÚkík«¿k
hne þfu Au. Mk¼k{kt nksh hnu÷k fux÷kf ÞwrLkðŠMkxeLkk rðãkÚkeoykuyu
Mðk{eSLke fMkkuxe fhðkLkwt Lk¬e fÞwO. íkuykuyu hçkkheykuLkku ðuþ Äkhý fÞkuo
yLku ÃkkuíkkLkk økk{{kt «ð[Lk ykÃkðkLkwt yk{tºký ykÃÞwt. økk{Lkk [kuf{kt
÷kfzkLkwt yuf ÃkeÃk ŸÄwt ðk¤eLku ÔÞkMkÃkeX suðwt çkLkkÔÞwt, yuLkk WÃkh Q¼k
hneLku Mðk{eSyu ¼k»k þY fÞwO. íkuyku {øLk ÚkE økÞk. y[kLkf çktËqfLkk çkkh
Úkðk ÷køÞk. økku¤eyku yu{Lkk fkLk ÃkkMkuÚke ÃkMkkh Úkðk ÷køke, Ãký íku{ýu íkku
ÂMÚkík«¿kLku Aksu íku heíku ÔÞkÏÞkLk [k÷w s hkÏÞwt. ÔÞkÏÞkLk ÃkAe hçkkheykuyu
íku{Lku ¾qçk þkçkkþe ykÃke. yk{ yk[hý{kt Lkerík{íkk Wíkkheyu íkku s ÷kufku
rË÷Úke xufku ykÃku Au.

•

28 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

Ý …¢¼é ÜU¢}¢: ÜU¢}¢¢Ý¢}¢ì ©Ð|¢¢ïx¢ïÝ à¢¢}²ç¼ J
ã籯¢ ÜUëc‡¢±y}¢ïü± |¢ê² »± ¥ç|¢±{ü¼ï JJ
²yÐëçƒÃ²¢æ ±íèçãç²±æ çãÚ‡²æ Ðࢱ: 盲: J
Ý ¥H}¢ì »ÜUS² ¼¼ì „±ü}¢ì §ç¼ }¢y±¢ à¢}¢æ ±í…ï¼ì JJ

({nk¼khík-ykrËÃkðo{ktÚke)

yÚko : Eü ðMíkwykuLke «kÂÃík ÚkðkÚke RåAkykuLkku ytík ykðíkku
LkÚke, Ãký yÂøLk{kt ½e Lkk¾ðkÚke yÂøLk ðÄkhu «ßðr÷ík ÚkkÞ
Au íku{ RåAkyku Mktíkku»kðkÚke íku VheÚke ðÄu Au. yk søkíkLkwt
Mk½¤wt Mkwðýo, yLLk yLku Mk½¤e †eyku yuf {kýMkLku çkMk
Úkíkkt LkÚke, yu{ {kLkeLku Mktíkku»k hk¾ðku òuEyu.

ÃkkuíkkLkk Ãkwºk

ÃkwhwLke ÃkkMkuÚke
{u¤ðu÷k ÞkiðLk ðzu
ÞÞkríkyu yLkuf ð»kkuo
MkwÄe {kus{ò fhe,
íkku Ãký íkuLku Mktíkku»k
ÚkÞku Lkrn. ÃkktzðkuLkk
Ãkqðos ÞÞkrík ÃkkuíkkLkk
SðLkLke fÚkk fnuíkkt
fnuíkkt WÃkhkuõík ðkík
fnu Au. «çk¤ RåAkþÂõíkÚke {Lkw»Þ Ãkwhw»kkÚko fhu Au yLku ½ýwt {u¤ðe þfu Au,
Ãkhtíkw RåAkyku-ík]»ýkyku (ykMkÂõík) çkLke òÞ íÞkhu {kLkðeLktw yÄ:ÃkíkLk ÚkkÞ
Au. yuf RåAk Ãkqhe fheyu íÞkt çkeS RåAk «økx ÚkkÞ Au. ykÚke Mktíkku»kLke
{kºkk Lk¬e fhðe Ãkzu Au. yÂøLk «ßð÷íkku nkuÞ yLku íku{kt ½e Lkk¾eyu íkku

{Äw®çkËwyku-3 j 29
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

ykøk ðÄðkLke Au íkuðwt s ík]»ýkykuLkwt Au íku ðÄíke s òÞ Au. ÃkAe ykMkÂõíkLkwt
YÃk ÷u Au yLku çkeò yLkuf Ëq»kýku ykðu Au. íku{ktÚke {kun, {kÞk, yrððuf,
ÃkhkÄeLkíkk, yMkrn»ýíw kk, rLk÷ßo síkk, yÃkfeŠík ðøkuhu ykðu Au. ykÚke {kýMk
økw÷k{e Lkkuíkhu Au. «f]ríkLkkt çkÄkt ík¥ðku Mðíktºk Au. Íhýkt, LkËeyku, Mkhkuðh,
Mkkøkh, MkqÞo, [tÿ, ðLkMÃkrík ðøkuhu Ãkhtíkw {kLkðe s økw÷k{eLke stSh{kt
sfzkÞ Au. íkuLkwt fkhý {Lkw»ÞLke ík]»ýk s Au. hwMkkuyu ÷ÏÞwt Au, Man is born
free but found everywhere in chains. {nk¼khík{kt MknËuð fnu Au fu,

}¢}¢ì = {khwt þçËÚke fhðk{kt ykðíkku Mðefkh yLku Ý }¢}¢ì = {khwt LkÚke

þçËÚke fhðk{kt ykðíkku íÞkøk {Lkw»ÞLku yLkw¢{u çktÄLkfíkko yLku {kuûkfíkko Au.
yk çkLLku ÷køkýeyku {Lkw»Þ{kt nkuÞ Au yLku íkuLkk fkhýu s {Lk»w Þku ytËh ytËh
÷zu Au.

{LkwLke Ãkwºke E÷k yLku [tÿÚke WíÃkLLk ÚkÞu÷ [tÿðtþe ûkrºkÞku{kt Ãkwhwhðk
Lkk{u yuf «ÏÞkík hkò ÚkE økÞku. Ãkwhwhðk yLku MðøkoLke yÃMkhk Wðoþe
ðå[uLkk «u{ MktçktÄÚke íkuLkk ðtþ{kt Lknw»k Lkk{u hkò ÚkE økÞku. yk Lknw»kLkku Ãkwºk
íku ÞÞkrík. ÞÞkrík yuf «ÏÞkík hkò níkku. [tÿðtþLkk yk hkòyku ®MkÄw LkËeLke
Ãku÷e íkhV hkßÞ fhíkk níkk. EhkLkLkk ykÞo ÷kufku yMkwhku íkhefu yku¤¾kíkk.
íkuLkk hkò ð]»kÃkðkoLkku {w÷f ÞÞkríkLkk {w÷fLke LkSf{kt s níkku. þŠ{ck
EhkLkLkk hkò ð]»kÃkðkoLke Ãkwºke níke. yu çkLLku fLÞkyku yuf ð¾ík ðLk{kt
Vhðk Lkef¤e yLku íkuyku yuf fqðk ÃkkMku MLkkLk fhðk økE íÞkhu íku{Lkkt ð†ku
yË÷-çkË÷ ÚkE økÞk. ËuðÞkLke shk yr¼{kLke níke. íkuýu hksfw{khe
þŠ{ckLku økk¤ku ËeÄe. ykÚke [ezkELku þŠ{ckyu ËuðÞkLkeLku nzMku÷ku {kheLku
fqðk{kt Äfu÷e ËeÄe. yk Mk{Þu y[kLkf õÞktfÚke ÞÞkrík ykðe [zâku.
ËuðÞkLkeLke [eMkku Mkkt¼¤eLku íkuýu íkuLku çk[kðe ÷eÄe. ykÚke ËuðÞkLke ÞÞkríkLke
òuzu ÷øLk fhðk íkiÞkh ÚkE yLku þw¢k[kÞoLke Mkt{ríkÚke ÞÞkrík íkÚkk Ëðu ÞkLkeLkk
÷øLk ÚkÞk. þŠ{ckyu ËuðÞkLkeLkwt su yÃk{kLk fÞwO níkwt íkuÚke ËuðÞkLke ðuh ÷uðk
{køkíke níke. þŠ{ck ÃkkMku ËkMke íkhefuLkwt fk{ fhkððk {kxu íkuýu íkuLkk rÃkíkk
ÃkkMku {køkýe fhe. ËuðÞkLke økwhw þw¢k[kÞoLke Ãkwºke nkuðkLkk fkhýu ð]»kÃkðko Lkk
Lk Ãkkze þõÞk yLku íku{ýu þŠ{ckLku ÞÞkrík íkÚkk ËuðÞkLkeLku nðk÷u fhe.

ÞÞkrík yLku ËuðÞkLke ÃkkuíkkLkk Lkøkh{kt sELku yuf {nu÷{kt Mkw¾uÚke

30 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

hnuðk ÷køÞk yLku ÞÞkríkyu ËuðÞkLkeLke RåAk «{kýu þŠ{ckLku yþkufðLkLke
ÃkkMku ½h fhkðe ykÃÞwt. yuf ð¾ík ÞÞkrík Vhíkku Vhíkku yþkuf ðLk ÃkkMku
ykÔÞku yLku þŠ{ckLku òuELku Q¼ku hÌkku. þŠ{ck hkòLkk «u{{kt Ãkze økE.
íkuLku ÞÞkríkÚke ºký Ãkwºkku ÚkÞk. þŠ{ckLku su rþûkk ËuðÞkLkeyu fhe níke íku ¾wË
ËuðÞkLkeLku s ¼khu Ãkze. yuf ðkh ËuðÞkLke ðLkrðnkh {kxu økÞu÷e yuðk{kt
ÃkkuíkkLkk ÃkríkLkk suðk s YÃkðk¤k Akfu hkykuLkk ykøk{LkÚke íku Íçkfe QXe yLku
íkÃkkMk fhíkkt {k÷q{ Ãkzâwt fu yu Akufhkyku ÞÞkríkLkk níkk yLku þŠ{ck MkkÚkuLkk
MktçktÄÚke ÚkÞk níkk. ykÚke ¢kurÄík ËuðÞkLke rÃkíkk þw¢k[kÞo ÃkkMku økE yLku
ÞÞkríkLku ©kÃk ykÃkðkLkwt fÌkwt. þw¢k[kÞuo ÞÞkríkLku ©kÃk ykÃÞku fu, ‘íkLku yfk¤u
ð]ØkðMÚkk «kÃík Úkkyku.’ yk «{kýu ËuðÞkLkeyu {q¾koEÚke Ãkkíu kkLktw Ãký LkwfMkkLk
fÞwO. ÞÞkríkyu þkÃkLke Wøkúíkk ykuAe fhðkLke þw¢k[kÞoLku rðLktíke fhe.
þw¢k[kÞuo fÌkwt fu, ‘íkkhe ð]ØkðMÚkk fkuE hkS¾wþeÚke ÷uðk íkiÞkh nkuÞ íkku íkwt
swðkLk çkLke þfeþ.’

ÞÞkríkLku ËuðÞkLkeÚke ÞËw yLku íkwðoMkw Lkk{u çku Ãkwºkku ÚkÞk yLku þŠ{ckÚke
ÿwÌkw, yLkw yLku Ãkwhw Lkk{u ºký Ãkwºkku ÚkÞk. yk{ktÚke þŠ{ckLkk Ãkwºk Ãkwhwyu
ÞÞkríkLke ð]ØkðMÚkk Mðefkhe. ÃkwhwLke ÃkkMkuÚke {u¤ðu÷k ÞkiðLk ðzu ÞÞkríkyu
¾qçk {ksu {ò fhe Ãký Aðu xu íkuLku Mk{òÞwt fu ík»] ýkLkku fkuE ytík s LkÚke. ykÚke
íkuýu ÃkwhwLku çkku÷kÔÞku yLku íkuLkwt ÞkiðLk ÃkkAwt ykÃke ËeÄwt yLku ÃkkuíkkLke ð]ØkðMÚkk
ÃkkAe Mðefkhe yLku fÌkwt fu ík]»ýk «kýLkkþf hkuøk suðe Au. íku Akuzâu s Aqxfku
Au. {U ykMkõík r[¥ku rð»kÞku MkuÔÞk Au yLku {khk nòh ð»ko Ãkqhkt ÚkE økÞkt Au
íkkuÞ {khe ík]»ý rËLk«ríkrËLk ðÄíke òÞ Au. íkuÚke nðu nwt ðLk{kt sEþ. íkkhwt
ÞkiðLk ÃkkAwt ÷u yLku hkßÞ Mðefkh. íkwt s {khku r«Þ{kt r«Þ Ãkwºk Aku.

yk{ ÞÞkríkyu ÃkkuíkkLkwt hkßÞ ÃkwhwLku ykÃÞwt yLku çkeò ÃkwºkkuLku
Mke{k«ktíkLkk hkòyku çkLkkÔÞk. ÞËwLkk ðtþòu ÞkËðku fnuðkÞk. íkwðoMkwLkk
ÞðLkku, ÿwÌkwLkk ¼kus ÷kufku, ÃkwhwLkk Ãkkihðku yÚkðk ¼híkku yLku yLkwLkk B÷uåA
÷kufku fnuðkÞk. ykÄwrLkf xefkfkhku ð]ØkðMÚkk yLÞLku ykÃke ËeÄkLke ðkíkLku yk
heíku {q÷ðu Au, ‘ÞÞkrík ð]Ø ÚkÞku nkuðk Aíkkt ËuðÞkLkeLkk ÃkwºkkuLku hkßÞMk¥kk{kt
¼køk ÷uðkLke Aqx Lkrn ykÃke nkuÞ, íkuyku ËuðÞkLke suðk s WØík nkuðkLke
þõÞíkk Au. Ãkrhýk{u ÞÞkríkyu ËuðÞkLkeLkk AkufhkykuLku çknkh {kuf÷e ykÃÞk

{Äw®çkËwyku-3 j 31
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

nþu yLku yk fk{{kt þŠ{ckLkk Ãkwºk Ãkwhwyu íkuLku {ËË fhe nþu. ÃkkuíkkLkku ÃkwºkÄ{o
çkhkçkh çkòÔÞku nþu. ykÚke ÞÞkríkyu íkuLku hkßÞ ykÃÞwt nþu.’ ÃkwhwLkk
ðtþòu{kt Ëw»Þtík ÚkE økÞku yLku íkuLkku Ãkwºk ¼hík-ykøk¤ síkkt íku ðtþ{kt nMíke
Lkk{u hkò ÚkE økÞku. suýu nÂMíkLkkÃkwhLke MÚkkÃkLkk fhu÷e.

MkkuLkkLke ík]»ýk Ãký {kLkðeLku Mkw¾[uLkÚke hnuðk LkÚke Ëuíke. yksu Ãký
yufLkk çk{ýkt fhe ËuLkkhk yLku rÃk¥k¤Lku MkkuLkk{kt Vuhðe ËuðkLke ðkík fnuLkkhk
XøkkuÚke ½ýk XøkkÞ Au. hk{f]»ý Ãkh{ntMku yk MktçktÄ{kt yuf MkhMk WËknhý
ykÃÞwt Au. ð»kkuo Ãknu÷kt yuf hkòLku íÞkt yuf nò{ hkòLke nò{ík çkLkkððk
ykðíkku. hkò íkuLku Mkkhku yuðku Ãkøkkh ykÃkíkk. íku{ktÚke çk[ík fheLku íkuýu
ÃkkuíkkLke ÃkíLkeLku {kxu MkkuLkkLkku nkh fhkðe ykÃÞku. íkuLku ÷køÞwt fu nðu ÃkkuíkkLke
ÃkíLke ©e{tíkLke ÃkíLke suðe ÷køku Au ¾he ! Ãkhtíkw nsw íkuLku ðÄw MkkuLkwt {u¤ððwt
níkwt. yuf ð¾ík íku støk÷{ktÚke ÃkMkkh ÚkE hÌkku níkku íÞkt yuf ð]ûk ÃkhÚke
yðks Mkt¼¤kÞku, ‘‘íkkhu ©e{tík Úkðwt Au ? nsw ðÄw MkkuLkwt {u¤ððwt Au ? MkkuLkkÚke
¼hu÷e Mkkík çkhýeyku íkkhu òuEyu Au ?’’ nò{ íkku LkðkE Ãkk{e økÞku. íkuýu
íkhík nk Ãkkze. yðksu fÌkwt, íkwt ½hu ò, íÞkt íkLku yk çkhýeyku {¤þu. íku íkku
Ëkuzíkku ½hu ÃknkU[e økÞk.u íkuLke ÃkíLke ÃkkuíkkLkk ÃkríkLke hkn s òuíke níke. nò{
íkku çkhýeyku òEu Lku hkSLkk huz ÚkE økÞku. íku íkku økeík økkðk ÷køÞku yLku yk¾k
½h{kt Lk]íÞ fheLku Vhðk ÷køÞku. íkuykuyu yuf ÃkAe yuf çkhýeLkkt Zktfý
¾kuÕÞk. A çkhýe MkkuLkkÚke Ãkqýo ¼hu÷e níke, Ãký Mkkík{e çkhýe yzÄe s
¼hu÷e níke. nò{ çkku÷e QXâku, yk Ãký Ãkqýo ¼hkðe òuEyu. íkuýu ÃkíLkeLkku
MkkuLkkLkku nkh yLku çkeòt ½huýkt Ãkeøk¤kðeLku çkhýe{kt MkkuLkwt LkkÏÞwt. Ãkkuíku ¾qçk
çk[ík fheLku MkkuLktw ¾heËeLku çkhýe{kt Lkk¾íkku økÞku níkku, Ãký çkhýe Lk ¼hkE.
Äe{u Äe{u Ãkrík-ÃkíLke ¾qçk ykuAwt ¾kðk ÷køÞk suÚke ðÄw MkkuLkwt ¾heËe þfu.

hkòyu òuÞwt fu ÃkkuíkkLkku nòh rËLk-«ríkrËLk ûkeý Úkíkku òÞ Au. hkòyu
íkuLku ðÄw Ãkøkkh ykÃkðkLkwt XhkÔÞwt. suÚke íku çkhkçkh ¾kE-Ãke þfu. íkku Ãký
nò{Lke íktËwhMíke{kt Vhf Lk Ãkzâku. ykÚke hkòyu íkuLku fkhý ÃkqAâwt, yLku
òýe ÷eÄwt fu Mkkík{e çkhýe ykLkwt fkhý níke. íku ¼hkíke s Lknkuíke. hkòyu
fÌkwt, {Lku Ãký yk çkhýeyku {¤e níke yLku {khe Ãký íkkhk suðe s Ëþk ÚkE
níke. Auðxu ftxk¤eLku íku çkhýeyku ÃkkAe ÷E sðkLke {U íku yðksLku rðLktíke

32 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

fhe níke. íÞkh ÃkAe s nwt Mktíkku»kÚke hne þõÞku Awt. Mkkík{e yÃkqýo çkhýe
ík]»ýk Au íku fËe Mktíkku»kkíke LkÚke. íku ykÃkýwt MkðoMð nhe ÷u Au. {kxu òu íkkhu
Mkw¾e Úkðwt nkuÞ íkku íkwt Ãký çkhýeyku Ãkhík fhe Ëu. nò{ nðu ¾hu¾h
øk¼hkÞku. íku støk÷{kt Ãku÷k ð]ûk ÃkkMku økÞku yLku yðksLku çkhýeyku ÃkkAe ÷E
sðkLkwt fÌkwt. yðksu fÌkwt, ¼÷u. íkkhe RåAk. çkhýeyku økE. íkuLke MkkÚku nò{u
f{kELku yLku ¼qÏÞk hneLku òíku Lkk¾u÷wt MkkuLkwt Ãký økÞw,t Ãkhtíkw íÞkh ÃkAe nò{
yLku íkuLke ÃkíLke Mktíkku»kÚke hnuðk ÷køÞk.

ík]»ýkLku Mktíkku»kðk þwt fÞwO yLku þwt «kÃík ÚkÞwt yu çkkçkík{kt ¼íkwonrh fnu Au,
‘‘yLkuf Lk sðkÞ íkuðk yLku {w~fu÷e¼Þko «Ëuþku{kt ¼BÞku, Ãký ftE V¤ Lk
{éÞwt. òrík yLku fw¤Lkwt Wr[ík yr¼{kLk Akuze Lkkufhe fhe Ãký íku Mk½¤e
rLk»V¤ økE. çkeòykuLku ½uh zhíkkt zhíkkt yÃk{kLk Mkrník fkøkzkLke ÃkuXu Ãkux
¼ÞwO, Aíkkt ÃkkÃkf{kuo{kt s «ð]¥k nu ík]»ýk ! íkwt íkku ðÄíke s [k÷u Au, nS
Mktíkku»kkíke LkÚke.’’

ík]»ýk Lkrn Ãký Mktíkku»k s çkÄk Mkw¾Lktw fkhý Au, íku Ëþkoðíkkt ¼íkownrh fnu
Au, ‘‘y®f[Lk, (Ãkrhøkún Lknª fhLkkh) ErLÿÞkuLku ðþ{kt hk¾Lkkh, þktík,
Mk{íkkÞwõík r[¥kðk¤k íkÚkk nt{uþk Mktíkwü hnuLkkh {kýMkLke çkÄe rËþkyku
Mkw¾{Þ s nkuÞ Au.’’

•

{Äw®çkËwyku-3 j 33
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

Ý: ¼ïÝ Sƒç±Ú: |¢±ç¼ ²ïÝ ¥S² ТçH¼æ çà¢Ú: J
Ï¢¢Hï: ¥çÐ ƒ: Ðí…¢Ý¢ç¼ ¼æ Îï±¢: Sƒç±Úæ ç±Îé: JJ
Ý ã¢²Ýñ: Ý ÈUçH¼ñ: Ý ç±œ¢ïÝ Ï¢‹{éç|¢: J
«¯²: ™¢ÜUïÚï {}¢ü ²: ¥ÝꙢÝ: „: Ý: }¢ã¢Ý: JJ

({nk¼khík ðLkÃkðo{k{tÚke)

yÚko : su{Lkk ðk¤ Äku¤k ÚkE økÞk Au íkuLku ð]Ø Lk fnuðkÞ.
òu çkk¤f Ãký ¿kkLke nkuÞ íkuLku rðîkLkku ¿kkLkð]Ø fnu Au.
{kuxe ô{h, MkVuË ðk¤, ÄLk yLku ¼kE-¼ktzwykuLku «kÃík
fhðkÚke fkuE ©uc ÚkE þíkwt LkÚke. Ér»kykuyu íkku MÃkü fÌkwt
Au, su ðuËLkku ¿kkíkk nkuÞ íku s ykÃkýk Mkki{kt ð]Ø©uc
økýkÞ Au.

WÃkhkuõík

&÷kuf{kt ¿kkLkð]Ø fkuLku

fnuðkÞ íku ËþkoÔÞwt Au.

suLke ÃkkMkuÚke fktEf

þe¾ðk {¤u íku s

¿kkLkð]Ø yLku økwhw

fnuðkÞ Au.

{nk¼khík{kt yuf ÷k¾

&÷kufku Au. yk ÷k¾

&÷kufLke {æÞ{kt

¼økðíkøkeíkk Au yLku MkkÚku MkkÚku WÃkËuþ {kxu yLkuf fÚkkykuLke ðýÚkt¼e

ðýÍkh ykðu Au. íku{kt ÷ku{uþ {wrLk yLku hkò ÞwrÄrchLkk MktðkË îkhk

yükð¢ {wrLkLkku hkò sLkf MkkÚkuLke {w÷kfkíkLkku «Mktøk «ÏÞkík Au.

34 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

WÃkrLk»kËkuLkku yÇÞkMk fhLkkh ïuíkfuíkwLkk ÃkkºkÚke Ãkrhr[ík Au. íku s Mk{Þ{kt
ïuíkfuíkw sux÷e ÏÞkrík yükð¢ {wrLkyu «kÃík fhu÷e. íku çkLLku MktçktÄLke árüyu
{k{k-¼kýus níkk. çkLLku {nkrðîkLk níkk yLkuf yufðkh hkò sLkfLke
Mk¼k{kt çkLLku MkkÚku økÞu÷k yLku ÃkkuíkkLke rðîíkkÚke sLkfLke Mk¼kLku {nkík
fhu÷e. WÆk÷f {wrLkLkk fnkuz Lkk{u yuf yk¿kktrfík rþ»Þ níkk. fnkuzLkk Ãkwºk íku
yükð¢. yükð¢Lke {kíkkLkwt Lkk{ Mkwòíkk níkwt yLku íku WÆk÷f Ér»kLkkt Ãkwºke
níkk. fnkuz WÆk÷fLkk rþ»Þ níkk. Mkuðk yLku ¿kkLkrLkckLkk fkhýu WÆk÷fu
fnkuzLku ¿kkLk«kÂÃík MkkÚku ÃkkuíkkLke fLÞk Ãký Ãkhýkðe. MkwòíkkLkku ¼kE ïuíkfuíkw.
íku yükð¢Lkk {k{k ÚkkÞ.

MkwòíkkLke øk¼koðMÚkk Ëhr{ÞkLk yufðkh fnkuz {wrLk çkeò rþ»Þku MkkÚku
ÃkXLk-ÃkkXLk fhíkk níkk íÞkhu {kíkkLkk øk¼o{kt hnu÷k yÂøLk suðk íkusMðe øk¼uo
fÌkwt, ‘nu rÃkíkk ! ík{u yk¾e hkík yk yæÞÞLk fhku Aku, Ãký íku çkhkçkh Úkíkwt
LkÚke.’ yk{ íku {nŠ»kLku rþ»ÞkuLke ðå[u {nuýwt {kÞwO. yux÷u WËh{kt hnu÷k íku
øk¼oLku fnkuz {wrLkyu ©kÃk ykÃÞku fu íkwt nðz {kíkkLkk øk¼o{kt Au yLku ðktfw çkk÷u u
Au, íkuÚke íkwt ykX Xufkýu ðktfku ÚkEþ. yk{ yükð¢ ðktfk sLBÞk yLku íku íku
LkkÚke «rMkØ ÚkÞk.

yükð¢Lkk sL{ Mk{Þu fwxwtçkLke ykŠÚkf ÂMÚkrík Mkkhe Lk níke. ykÚke
fnkuz {wrLk ÄLk«kÂÃíkLke RåAkÚke sLkf hkòLkk Ëhçkkh{kt økÞk. íÞkt
ÏÞkíkLkk{ Ãktrzík çktËe MkkÚku þk†kÚko{kt Wíkhðwt Ãkzâwt. þhík {wsçk nkhe sðkÚke
fnkuz {wrLkLku Ãkkýe{kt zwçkkze Ëuðk{kt ykÔÞk. ykÚke yükð¢Lkk sL{ Mk{Þu
rÃkíkk nksh Lk níkk yLku {kíkk Mkòw íkkyu rÃkíkk rðþuLke ¾he nfefík ÃkwºkLku çkkh
ð»koLke ô{hu sýkðe íÞkhu yükð¢ ÃkkuíkkLkk {k{k ïuíkfuíkw MkkÚku sLkf hkòLkk
Ëhçkkh{kt sðk LkeféÞk. r{rÚk÷k Lkøkhe{kt Þ¿kþk¤k{kt ÃknkU[íkkt Ãknu÷kt s
hMíkk{kt yükð¢Lku sLkf hkòLkku ¼uxku ÚkÞku. sLkfu yükð¢Lku Ëqh ¾MkðkLkwt
fÌkwt íÞkhu yükð¢u fÌkwt fu, ‘‘çkúkñý Mkk{u Lk {éÞku nkuÞ íkku yktĤkLku {køko
yÃkkÞ. çknuhkLku {køko yÃkkÞ, †eykuLku {køko yÃkkÞ, ¼kh ðnuhLkkhLku {køko
yÃkkÞ yLku hkòLku {køko yÃkkÞ, Ãký çkúkñý Mkk{u {éÞku nkuÞ íkku íkLu ku s {køko
yÃkkÞ.’’ hkòyu yükð¢Lku {køko ykÃÞku. yükð¢ Ëhðkò ÃkkMku ÃknkUåÞk
íÞkt îkhÃkk¤u íku çkLLkuLku yxfkÔÞk yLku WÃkhkuõík &÷kuf fÌkku– ík{Lku çkLLkuLku nwt

{Äw®çkËwyku-3 j 35
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

ðtËLk fhwt Awt, Ãkhtíkw Þ¿kþk¤k{kt çkk¤fkuLku «ðuþ {¤íkku LkÚke. Ãkhtíkw yükð¢
íkku Ãkkuíku ¿kkLk{kt ð]Ø nkuðkÚke «ðuþLkku n¬ {køÞku íÞkhu îkhÃkk¤u fÌkwt fu íkwt
ðuË{Þe ðkýe çkku÷e çkíkkð, íÞkhu yükð¢u fÌkwt fu Ãkkuíku hksMk¼k{kt çktËeLku
{¤ðk ykÔÞku Au yLku yksu çktËeLkku þk†kÚko{kt Ãkhk¼ð fhþu. Auðxu îkhÃkk¤
yükð¢Lku sLkf hkò ÃkkMku ÷E økÞk. íkuLku òuELku Ãktrzíkku nMkðk ÷køÞk. MðÞt
hkò sLkfLku Ãký nMkðwt ykÔÞwt. íkuÚke yükð¢u fÌkwt fu ík{u {kºk nkzfkt yLku
[k{zkLku òuELku nMkíkk nku íkku ík{khe ð]r¥k su{ [{kh [k{zkLku swyu Au íkuðe
ÚkE. ík{khe MkkÚku þk†kÚko Lk ÚkE þfu. Ãkh{kí{kLke Mk]rü{kt fkuE ¼uË LkÚke.
Lkk{ yLku ykfkhLkk ¼uË r{ÚÞk Au. MkíÞ íkku ykf]rík, «f]rík, rðf]rík yLku
MktMf]ríkÚke Ãkh Au. yk Mkkt¼¤eLku sLkfLke Mk¼k{kt çkÄk MíkçÄ ÚkE økÞk íÞkhu
yükð¢u øksoLkk fhe fu ík{khku çktËe Lkk{Lkku rðîkLk õÞkt Au ? su þk†kÚko{kt
nkhu÷ ÔÞÂõíkLku s¤{kt zwçkkze Ëu Au ? nwt íkuLke MkkÚku ðkË-rððkË{kt Wíkhðk
{køkwt Aw.t hkòyu yükð¢Lku çktËe suðk {nkrðîkLk MkkÚku [[ko{kt Wíkhíkk Ãknu÷kt
rð[khðkLkwt fÌkwt yLku Úkkuzkf «&™ku ÃkqAâk íÞkh ÃkAe çktËe yLku yükð¢ ðå[u
þk†kÚko þY ÚkÞku.

çktËeyu fÌkwt, ‘‘yuf s yÂøLk yLkuf heíku «s¤u Au, yuf MkqÞo yr¾÷
rðïLku Wò¤u Au. yuf s Ëuðhks #ÿ þºkwykuLkku nýu Au yLku yuf s Þ{
rÃkík]ykuLkku Eïh Au.’’

yükð¢u fÌkwt, ‘‘#ÿ yLku yÂøLk çkLLku r{ºkLke su{ MkkÚku rð[hu Au.
LkkhË yLku Ãkðío k yu çku ËuðŠ»kyku Au. yrïLkefw{kh çku Au, hÚkLku çku Ãkizkt Au yLku
rðÄkíkkyu rLk{koý fhu÷k Ãkrík-ÃkíLke ÃkhMÃkh MkÏÞ¼kðÚke hnu Au. çkwrØ yLku
[iíkLÞ yu çku ðMíkw ÃkhMÃkh r{ºkíkk fheLku rð»kÞkuLkku yLkw¼ð fhu Au. çkwrØ
yuf÷e fktE fhe þfu Lkrn.’’

çktËeyu fÌkwt, ‘‘«ò f{uo fheLku ºký òíkLkk sL{ ÷u Au. ºký ðuËku MkkÚku
{¤eLku ðksÃkuÞ Þ¿k fhu Au. yæðÞwoyku ºký fk¤ Þ¿kf{o fhu Au. ÷kufku
(ykfkþ, Ãkkíkk¤, Ãk]Úðe) ºký Au yLku ºký ßÞkuríkyku Au.’’

yükð¢u íkuLkk sðkçk{kt fÌkwt, ‘‘[kh yk©{ku Au. [kh ðýo Þ¿kLku
ðnu Au. rËþkyku [kh Au, ðýo [kh Au yLku ðkýe Ãký [kh ÃkËðk¤e
fnuðkE Au.’’

36 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

çktËeyu fÌkwt, ‘‘Ãkkt[ yÂøLk Au. Ãkkt[ ÃkËðk¤ku ÃktÂõík AtË Au. Ãkkt[ Þ¿kku
Au. Ãkkt[ #rÿÞku Au. ðuË{kt Ãkkt[ þR¾kðk¤e yÃMkhkyku fne Au yLku Ãkkt[
rð»kÞ «ðknLkk Mk{qnLku Ãkt[LkË íkhefu økýðk{kt ykðu Au.’’

yükð¢u sðkçk{kt fÌkwt, ‘‘fux÷kf yÂøLknkuºk ÷uíke ð¾íku A økkÞkuLke
Ërûký ykÃkðkLkwt fnu Au. ð»koLke A Éíkwyku Au (nu{tík, rþrþh, ðMktík, økúe»{,
ð»kko yLku þhË). #rÿÞku A Au. f]ríkfkyku A Au yLku Mkðo ðuËku{kt MkkãMf
Lkk{Lkk A Þ¿kku fÌkk Au.’’

çktËeyu fÌkwt, ‘‘Mkkík økúkBÞ Ãkþwyku Au. Mkkík ðLÞ Ãkþwyku Au. Mkkík AtËku
yuf Þ¿kLku ðnu Au. Mkkík Ér»kyku Au. MkL{kLkLkk Mkkík «fkhku Au yLku ðeýk
Mkkíkíkkhe nkuðkLkwt «rMkØ Au.’’

yükð¢u sðkçk{kt fÌkwt, ‘‘þýLke ykX økwýku Mkufzku ÃkrhýkLku Äkhý fhu
Au. ®MknLku {khLkkh þh¼Lku ykX Ãkøk Au. Ëuðíkkyku{kt ykX ðMkwyku Au yLku
Þ¿kku{kt Þ¿kMíkt¼Lku ykX ¾qýkt nkuÞ Au.’’

çktËeyu fÌkwt, ‘‘rÃkík]yku {kxuLkk Þ¿kku{kt yÂøLk [uíkððk {kxu {tºkku Lkð
fÌkk Au. Mk]rüLke WíÃkr¥k Lkðe «fkhLke fne Au. çk]níke AtË{kt Lkð yûkhku nkuÞ
Au yLku yufÚke LkðLkk yktfzk{kt çkÄe MktÏÞk ykðe òÞ Au.’’

yükð¢u sðkçk{kt fÌktw, ‘‘rËþkyku Ëþ fnuðk{kt ykðe Au. ËþLku MkkuÚke
økwýðkÚke Mkn† ÚkkÞ Au. øk¼oðíkeyku Ëþ {kMk MkwÄe øk¼o Äkhý fhu Au.
MkkíkíðLkku WÃkËuþ fhLkkhk Ëþ Au. íkuLkku îu»k fhLkkhk Ëþ Au yLku íkuLkk
yrÄfkhe Ëþ Au.’’

çktËeyu fÌkwt, ‘‘ÃkþwykuLku yrøkÞkh ErLÿÞkuÚke yLkw¼ðkíkk 11 rð»kÞku
Au. Þ¿k Míkt¼ku 11 A.u «kýÄkheykLu kk rðfkh 11 Au yLku MðøkoLkk Ëuðku{kt 11
hwÿku Au.’’

‘‘yükð¢u sðkçk{kt fÌkwt, ‘‘ð»koLkk çkkh {rnLkk Au. søkíke AtËLkk
ÃkkË{kt çkkh yûkhku ykðu Au. «kf]ík Þ¿k çkkh rËðMkLkku Au yLku çkkh ykrËíÞku
Au.’’

çktËeyu fÌkwt, ‘‘ºkÞkuËþe (íkuhMk) ríkrÚkLku ©uc fne Au yLku Ãk]Úðe íkuh
îeÃkðk¤e Au.’’

&÷kufLkwt Ãknu÷wt [hý çkku÷eLku ynª çktËe yxfe økÞku. ykÚke yükð¢u

{Äw®çkËwyku-3 j 37
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

çkeswt [hý fÌkwt, ‘‘ftþe (yÂøLk) íkuhLkk Þ¿k{kt ðíkuo Au yLku yríkåAtËLku íkuh
yûkhðk¤k fÌkk Au.’’

nðu çktËe [qÃk ÚkE økÞku yLku yükð¢ ykøk¤Lku ykøk¤ çkku÷íkk hÌkk.
ykÚke çktËeLku nkhu÷ku ònuh fhðk{kt ykÔÞku yLku yükð¢u íkuLku Ãký Ãkkýe{kt
zqçkkze Ëuðku òuEyu yu{ fÌkwt. çktËeyu sLkfhkòLku fÌkwt, nwt ðhwýËuðLkku Ãkwºk Awt
yLku {khk rÃkíkkLku Þ¿k {kxu rðîkLk çkúkñýkuLke sYh níke íkuÚke nwt ynª yLkuf
rðîkLkkuLku Ãkhkrsík fheLku s¤{køkuo ðhwý÷kuf{kt {kuf÷e Ëuíkku níkku, Ãkhtíkw nðu
Þ¿k Ãkqhku Úkðk ykÔÞku Au. ík{k{ çkúkñýku ÃkkAk Vhíkk nþu. nwt yükð¢Lke Ãkqò
fhwt Awt. sLkfhkòyu çktËeLku yükð¢Lku MkkUÃke ËeÄku yLku su rþûkk fhðe nkuÞ
íku fhðkLke Aqx ykÃke Ãkhtíkw yk s Mk{Þu ðhwýËuðLke f]Ãkk ÚkE. çkÄk Mk{wÿ
rfLkkhu økÞk. çktËeyu çktËeðkLk çkLkkðu÷k çkÄk Ér»kyku ÃkkAk VÞko yLku
ðhwýÃkwºk çktËeyu Mkkøkh{kt «ðuþ fÞkuo. fnkuz {wrLk (yükð¢Lkk rÃkíkk) Ãký
ÃkkAk VÞko. yükð¢u rÃkíkkLke Ãkqò fhe. fnkuz {wrLkLku sLkf hkòyu fÌkwt fu su
fk{ (çktËeLku nhkððkLkwt) nwt Lk fhe þõÞku íku {khk Ãkwºku fhe çkíkkÔÞwt, ÃkAe fnkuz
{wrLk yükð¢Lku Mk{tøkk (Mk{T + Mktøkk) LkËe{kt MLkkLk fhðk ÷E økÞk.
yükð¢Lkk çkÄk ytøkku MkeÄk ÚkE økÞk. ÃkAe yükð¢, fnkuz {wrLk yLku
ïuíkfuíkw yk©{{kt ÃkkAk VÞko yLku {kíkk MkwòíkkLku yükð¢ Ãkøku Ãkzâk.

yk çkíkkðu Au fu ðÞ{kt ðØ] nkÞu íku s ð]Ø Lk fnuðkÞ. ¿kkLkð]Ø- ¿kkLk{kt
ð]Ø yÚkðk íkku rðþu»k¿kkLkeLkwt s {n¥ð Au. íku s heíku økwhw fkuE nk÷íkku [k÷íkku
{kýMk s nkuÞ yuðwt LkÚke. yLkuf ÃkkMkuÚke ÃkþwÃkt¾e fex ðøkuhu ÃkkMkuÚke ykÃkýLku
½ýe ðMíkw þe¾ðk {¤u Au.... [kuðeMk økwhwyku çkLkkÔÞk níkk. {nkLk frÃk÷Lke
çknuLk yLkMkqÞkLku Ë¥kkºkuÞ fheLku Ãkwºk níkk. íku{Lkwt {Lk LkkLkÃkýÚke Eïh íkhV
Z¤u÷wt níkwt. «f]ríkLke økkuË{kt íku{Lku ¾qçk øk{íkwt. ykÚke LkËerfLkkhu, Ãknkzku{kt
yLku søt k÷k{u kt VÞko fhíkk. yfu rËðMk Ë¥kkºkuÞu {ÄÃkqzku òuÞku. {Ä{k¾eyku Ëhq
Ëqh sELku Vq÷ku{ktÚke {Ä [qMke ÷kðe {ÄÃkqzk{kt ¼híke níke. Ë¥kkºkuÞ yk hkus
òíu kk. yuf rËðMk fkuE ykrËðkMkeyu {ÄÃkqzku íkkuze Ãkkzâku. {Ä{k¾eykLu ku Qze
sðtw Ãkzâwt. ykrËðkMke çkÄwt {Ä ÷E økÞku. yk òuELku Ë¥kkºkuÞLku rð[kh ykÔÞku
fu ¼uøkk fhu÷k ÄLkLke ykðe Ëþk ÚkkÞ Au. suLke ÃkkMku nkuÞ íku ÷wtxkÞ Au. {kxu
nwt {khe ÃkkMku fþwt s Lknª hk¾wt yLku íkuyku {Ä{k¾e Mk{ûk çkkuÕÞk, ík{u {Lku

38 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

MkwtËh ¿kkLk ykÃÞwt Au. {kxu nwt ík{Lku {khk økwhw økýwt Awt. ÃkAe yuf rËðMk íku{ýu
LkËerfLkkhu {kAe{khLku {kA÷kt Ãkfzíkk òuÞku. {kAe{kh ÷kfzeLku Auzu øk÷
¼hkðíkku Lku ÃkAe Ãkkýe{kt Lkk¾íkku. ¾kðkLke ÷k÷[u {kA÷kt yu øk÷ {kU{kt
Lkk¾íkk Lku yktfzkÚke íku{Lkwt íkk¤ðwt ðªÄkE síkwt yLku {kA÷k ÃkfzkE síkk. yk
òuE Ë¥kkºkuÞu rð[kh fÞkuo fu ¾kðkLke ÷k÷[u yk {kA÷ktyu Sð ¾kuÞku. {kxu
S¼Lku fËe ÷kz fhíkku yLku {kA÷eLku Ãký Ë¥kkºkuÞu ÃkkuíkkLke økwhw økýe. ÃkAe
yuf ðkh íku{ýu yuf ysøkh òuÞku. ysøkhu ¾kðkLkwt {u¤ððkLke ®[íkk ðøkh
çkurVfh Ãkzâku níkku. ¾kðkLkwt {¤u íkku ðkn yLku {¤u íkku Ãký ðkn ! ykÚke
Ë¥kkºkuÞyu ysøkhLku Ãký ÃkkuíkkLkku økwhw økÛÞku.

yk s heíku Ë¥kkºkuÞu MkqÞo, [tÿ, ykfkþ, ð]ûk, Ãkkýe, yÂøLk, Ãkkh½e,
nku÷ku, ÃkíktrøkÞwt, fhkur¤Þku, ¼{he, nhý ðøkuhuLku Ãký ÃkkuíkkLkk økwhw {kLku÷k.
yk{ SðLk{kt yLkuf ÃkkMkuÚke ykÃkýLku fktEf Lku fktEf þe¾ðk {¤u Au.

yuf ÍuLkfÚkk{kt [kuh fE heíku MkqVe Mktík nMkLkLkk økwhw çkLÞk íkuLke ðkík
ykðu Au. yuf ðkh MkqVe Mktík nMkLk çke{kh Ãkzâk. yuf rþ»Þ íÞkt ykÔÞku yLku
íku{ýu MktíkLku íku{Lkk økwhw rðþu ÃkqAâwt. Mktík nMkLku fÌkwt, yk SðLk{kt íkku {khu
yLkuf økwhw níkk. fnuðk çkuMkwt íkku Ãkkh Lkk ykðu. íkLku Ãký {qtÍðý Úkþu. ykÚke
fnuíkku LkÚke, Ãkhtíkw rþ»Þu íkku ykøkún [k÷w hkÏÞku. ykÚke nMkLku fÌkwt, ‘‘yfu ðkh
çkkswLkk økk{{kt nwt økÞu÷ku. ÃkkAk Vhíkkt hkík Ãkze økE. ykÚke õÞkt hkíkðkMkku
fhðku íkuLke {qtÍðý níke. íÞkt s Mkk{uÚke yuf [kuh {éÞku. íku {Lku ÃkkuíkkLkk ½hu
÷E økÞku. nwt [kuhLkk ½hu MkqE økÞku. [kuh íkku [kuhe fhðk WÃkzâku. Mkðkhu íku
ykÔÞku íÞkhu {U ÃkqAâwt, fktE {éÞwt ? [kuh fnu, Lkk Ãký rVfh LkÚke. yk¾e
®sËøke ¾qçk ÷ktçke Au yLku ykðe íkku yLkuf hkíkku ykððkLke A.u yk{ Lku yk{
nwt yuf {rnLkku hÌkku. Ëhhkus íku çknkh òÞ. rËðMku ÃkkAku ykðu, Ãkhtíkw íku fËe
rLkhkþ ÚkÞu÷ku sýkíkku Lk níkku. Úkkfíkku Ãký Lk níkku. yk òuELku {Lku «hu ýk ÚkE
fu fËe rLkhkþ Lk Úkðwt, Úkkfðwt Lkrn. «ÞíLk fÞko fhðku. {khwt æÞuÞ íkku
Ãkh{kí{kLke «kÂÃík níkwt. ykÚke yk¾hu {Lku «¼wËþLo k ÚkÞk. íÞkhu Mkki «Úk{ {U
Ãku÷k [kuhLku ÞkË fÞkuo. fkhý fu íkuýu {khk{kt WíMkkn xfkðe hkÏÞku níkku. yk{
[kuh {khku økwhw fnuðkÞ.’’

•

{Äw®çkËwyku-3 j 39
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

² §¯éü: ÐÚ籜¢ï¯é, LÐï ±è²ïü ÜUéH¢‹±²ï J
„é¶ï „¢ñ|¢¢x²„yÜU¢Úï ¼S² ò¢ç{: ¥Ý‹¼ÜU: JJ

({nk¼khík-WãkuøkÃkðo 34/40)

yÚko : ‘‘su çkeòykuLkk ÄLkLke, YÃkLke, Ãkhk¢{Lke,
fw÷eLkíkkLke, Mkw¾Lke, Mkki¼køÞLke fu MkífkhLke E»Þko fhu
Au, íkuLkku yk ÔÞkrÄ yMkkæÞ Au.’’

{nk¼khík{kt MktsÞ yuf

rLkckðkLk Ëqík íkhefu fkÞo fhu Au. WÃkhktík íku
Äí] khk»xLÙ kku {tºke Ãký Au. yk¾k {nk¼khík
ÞwØLku ¼økðkLk ÔÞkMk MktsÞLke árüyu
rLkYÃku Au. ykÚke íkuLku rËÔÞárü ykÃkðk{kt
ykðu Au. MktsÞLke MkqÍ yLku økswt fux÷wt Au
íkuLkku ÏÞk÷ ykLkk ÃkhÚke ykðu Au. MktsÞ
ÃkktzðkuLku Ä]íkhk»xÙLkku MktËuþku ÃknkU[kzu Au.
MkhMk ËqíkfkÞo fhu Au. yk MktËuþkuLkku {wÏÞ
Mkkh yu Au fu ËwÞkuoÄLk ÞwØ fÞko rMkðkÞ
ÃkktzðkuLku íkMkw¼kh s{eLk ykÃkðk íkiÞkh
LkÚke yLku Ä]íkhk»xÙ Ãkwºk{kun{kt ËwÞkuoÄLkLku
ðkhe þfu íku{ LkÚke.

MktsÞ Ä]íkhk»xÙLku Ãký MÃkü þçËku{kt fne Ëu Au fu, ‘MðkÚkoð]r¥k ykzu ík{u
fkihðkuLkwt fwþ¤ òuE þfíkk LkÚke. ík{u ¼híkðtþ{kt su rðhkuÄ «Mkhkðku Aku yu
fkhýu nwt íkku ík{khe ®LkËk fhwt Awt. fkhý fu yk rðhkuÄLkk fkhýu Mk{Mík «òLkku
rðLkkþ Úkþu íku{ òu {khk fÌkk {wsçk Lkrn ðíkkou íkku ík{khk yÃkhkÄLkk Ãkrhýk{u
f]»ý (yux÷u fu yswoLk) Mk{Mík fkihð ðtþLku yu heíku «ò¤þu su heíku ykøk
½kMkLkk Ãkq¤kLku s÷kðe Ëu Au. (WãkuøkÃkðo 32/37). yk WÃkhktík Ä]íkhk»xÙLku íku

40 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

½ýwt ½ýwt Mkt¼¤kðu Au. Ãkrhýk{u yk¾e hkík Ä]íkhk»xÙLku Ÿ½ ykðíke LkÚke.
rðËwhLkk ð[LkÚke þktrík {¤þu íku ykþÞÚke íkuyku rðËwhLku çkku÷kðu Au. ynªÚke
‘rðËhw Lkerík’ þY ÚkkÞ Au. rðËwhLkerík{kt MkhMk ðkíkku A.u ¼økðkLk ÔÞkMkLkkt ¿kkLk
yLku frðíkk çkLLku yk{kt «økx ÚkkÞ A.u íkyu ku fnu A,u ‘s{u Mkfq k Mkhkuðh Ãkh nMt k
[fMkkðku {khe Qze òÞ Au ík{u suLkwt r[¥k [t[¤ Au, su y¿kkLke yLku #rÿÞkuLkku
økw÷k{ Au íkuðe ÔÞÂõíkLkku yiïÞo (ík{k{ «fkhLke Mk{]rØ) íÞkøk fhu Au.’ yk
WÃkhktík yLkfu «fkhu ¿kkLk ykÃke Äí] khk»xLÙ ku Mk{òððk fkurþþ fhu A.u íku{kt E»Þko
rðþu ðkík fhíkkt WÃkhkõu ík &÷kfu fnu A.u ËÞw kÄou LkLku Ãkkzt ðkLu kk ÄLk, Ãkhk¢{, Mkw¾,
Mkk¼i køÞ, ík{u Lku {¤íkkt ykËh{kLk yk çkÄkLke E»Þko Au yLku rðËhw S Mk{òðu Au
fu E»Þko yu yMkkæÞ hkøu k Au íku Aðu xu MkðoLkkþ fhu A.u ytøkSuú {kt Ãký fnuðík Au fu
‘Jealousy is grave of man’ E»Þko yu Sðíkk {Lkw»ÞLke fçkh Au.

yk WÃkhktík rðËwhS yLkuf ðkíkku fhu Au yLku {nk¼khík{kt
MkLkíMkwòíkLkk {w¾{kt Ãký Ä]íkhk»xÙLku ykÃkðk {kxu WÃkËuþ ð[Lkku {wfkÞu÷k Au,
Ãkhtíkw Ä]íkhk»xÙ Ãkh ûkrýf yMkh ÚkkÞ Au. íkuLkku MÚkkÞe ¼kð ËwÞkuoÄLk íkhVe Au
yLku ÞwØ ÚkELku s hnu Au íku fÚkk òýeíke Au.

yk E»Þko MkktMkkrhf {Lkw»ÞkuLkk SðLk{kt Ãký fE heíku ¼køk ¼sðu Au
íku òuEyu. {kLkð Mð¼kðLke yu Mkk{kLÞ rLkçko¤íkk Au fu ÃkkuíkkLkk fhíkkt ÄLk,
rðãk, Mk¥kk, þÂõík, MktMfkh yLku MkËk[kh{kt Wå[íkh yuðk çkeò {kýMkLke
E»Þko fhíkku s hnu Au. «íÞfu Ä{o{kt yuðwt Vh{kLk Au fu fkuELkwt çkqhwt çkk÷u ðwt Lknª
yLku fkuELkwt çkqhwt çkku÷kíkwt nkuÞ íkku íku Mkkt¼¤ðwt Lknª. SðLk{kt MkËk[kh
¾e÷ððk yk økwý sYhe Au, Ãkhtíkw íkuLkwt yk[hý fhLkkh ÷k¾ku{kt yufkË nkuÞ
Au. yuf [eLke ík¥ððuíkkyu ºký ðktËhkLkwt yuf r[ºk çkLkkðu÷wt, su{kt yuf
ðktËhkLku ÃkkuíkkLkk çkLLku ykøk÷k Ãkøk {kU WÃkh {qfeLku çkuXu÷ku, çkeòLku fkLk WÃkh
{qfeLku çkuX÷u ku yLku ºkeòLku ykt¾ Ãkh {qfeLku çkuXu÷ku çkíkkðu÷ku. r[ºkLkku yÚko ½ýku
økt¼eh níkku. çkqhwt çkku÷ðwt Lknª, Mkkt¼¤wt Lknª yLku òuðwt Lknª. yk r[ºkLke
Lkf÷kuLkku ËwrLkÞkLkk ík{k{ MkwÄhu÷k Ëuþku{kt «[kh ÚkÞku Au. r[ºkLke su{
{kxeLkk, ÄkíkwLkk ðøkuhu yLkuf {kuzu÷ku {qfeLku Ãký «[kh ÚkÞku Au. yk r[ºk þk
nuíkÚw ke Au íku Ëhuf {kýMk Mk{su A,u Ãký ‘E»Þko’ yLku ‘yMkqÞk’Lku {kLkðe MkÃt kýq o
heíku hkufe þfíkku LkÚke. MktMf]ík ¼k»kk{kt çkLLkuLkk yÚko{kt Úkkuzkuf Vhf Au.

{Äw®çkËwyku-3 j 41
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

§¯¢ü = ÐÚx¢é‡¢ ¥„ãÝæ çkeò {kýMk ykÃkýk fhíkkt fkuE Ãký çkkçkík{kt
[rZÞkíkku nkuÞ íku MknLk Lk Úkðwt íkuLkwt Lkk{ E»Þko yLku ¥„ê²¢ = x¢é‡¢ï¯é
΢ﯢڢïÐ: ykÃkýk fhíkkt [rZÞkíkk {kýMkLkwt [rZÞkíkkÃkýwt Mðefkhe Lk

þfðkÚke yuLkk{kt (Mkk{e ÔÞÂõík{kt) òu LkkLkk{kt LkkLkku Ëku»k nkuÞ íkku íkuLku
{kuxku fheLku çkíkkððku yÚkðk fkuE Ëku»k s Lk nkuÞ íkku Ãký íkuLkwt ykhkuÃký fheLku
«[kh fhðku íkuLkwt Lkk{ yMkqÞk. E»Þko yLku yMkqÞkLku MkkËe ¼k»kk{kt ÷kufku
yËu¾kE fnu Au.

Mkk{kLÞ heíku {kýMkLku økÃÃkk {khðkLke ykËík nkuÞ Au. fux÷kfLku íkku
økÃÃkk {khðkLkwt yLku Mkkt¼¤ðkLkwt ÔÞMkLk ÚkE òÞ Au. ½ýe ðkh íkku yøkíÞLkk
fk{ku Ãkzíkk {qfeLku Ãký ÷kfu ku økÃÃkk {khðk çkuMke òÞ Au. íkku fux÷ef ðkh y{fw
y{wf «Mktøkkuyu {kýMkku ¼uøkk {¤u Au íÞkhu økÃÃkk {khu Au. yk ykËík yLkuf
«Mktøkkuyu Ëu¾k Ëu Au. {trËhu ¼uøkk Úkíkk ¼krðfkuÚke {ktzeLku s{ýðkh{kt,
ðh½kuzk{kt, çkòh{kt, {wMkkVhe{kt ¼uøkk Úkíkk çku yÚkðk ðÄkhu {Lkw»Þku{kt yk
ykËík òuðk {¤u Au. yhu ! økÃÃkk {khðkLkku yk þku¾ {hý ÃkkA¤Lkk
WX{ýk{kt yLku M{þkLkÞkºkk{kt ¼uøkk ÚkÞu÷k zk½wyku{kt Ãký òuðk {¤u Au.

fwËhíku {Lkw»ÞLku ðk[k yLku fwíknq ÷ð]r¥k ykÃke Au. íkuLkku WÃkÞkuøk {krníke
yLku ¿kkLk ykÃkðk{kt ÚkkÞ íku sYhe Au, Ãkhtíkw íkuLke MkkÚku çkeLkWÃkÞkuøke, çknwÄk
yMkíÞ yLku yLÞLku LkwfMkkLk ÚkkÞ yu heíkLkkt økÃÃkk {khðk íku{kt E»Þko yLku
yMkqÞk s ¼køk ¼sðu Au. ßÞkhu {kýMkLku çkeò fkuELkk «íÞu îu»k, E»Þko fu
ðuh suðe ¾hkçk ÷køkýe nkuÞ íÞkhu íkuLkk hMk ðÄe òÞ Au. ykðu Mk{Þu {kýMk
hsLkwt øks fhe Lkk¾u Au. yux÷u suLkk íkhV îu»k nkuÞ íkuLku Wíkkhe ÃkkzLkkhe shk
sux÷e Ãký ðkík Mkkt¼¤ðk {¤u íkku îu»keLku ¾qçk ykLktË ÚkkÞ Au. çkeòLkwt çkqhwt
çkku÷ðkLke ð]r¥kLkwt Mkkhk Mkkhk {kýMkku Ãký ½ýe ðkh Ë{Lk fhe þfíkk LkÚke.
½ýkt òíku LkÚke çkku÷íkk, Ãkhtíkw çkeò xefk fhu íkku Mkkt¼¤ðk{kt hMk Ähkðu Au.
økÃÃkkyku{kt {wÏÞíðu ÔÞÂõíkøkík ðkík nkuÞ Au.

yk{ íkku Lkð÷fÚkk, Lkkxf, ðkíkko ðøkhu u Ãký fÕÃkLkkíkeík nkÞu Au. fxu ÷ef
yri íknkrMkf Lkð÷fÚkk{kt Ãký Lk çkLk÷u k «Mktøkku ðýoððk{kt ykÔÞku nkÞu A,u Ãkhít kw
ykLkku ykþÞ {kºk {LkkuhtsLk s nkuÞ íkku fþku ðktÄku LkÚke. Mk{ks{kt ðMkLkkhku
fkEu Ãký {kýMk Mk{ksÚke rðhõík Lk nkEu þfu yxu ÷u yLÞ {kýMkku rðþLu ke Mkk[e

42 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

{krníke fu Mk{k[kh òýðk, ÃkqAðk, Mkkt¼¤ðk yu{kt fkuE yÄ{o LkÚke, Ãkhtíkw
sLu kk SðLk{kt çkLkíkk fkEu Ãký çkLkkðÚke ykÃkýLku ÷k¼ fu nkrLk LkÚke íkðu e ÔÞÂõík
rðþuLke çkqhe ðkík Mkk¼t ¤ðe ÞkuøÞ LkÚke. Mkkt¼¤eLku yu Mkk[e {kLke ÷uðe yu íkku
íkÆLk yÞkøu Þ Au yLku Mkk[e {kLkeyu fu Lk {kLkeyu Ãký çkeòLku fnðu e yu íkku íkÆLk
yÞkuøÞ Au yLku ykðe ðkík Mkkt¼¤eLku hkS Úkðwt yu íkku {nkÃkkÃk Au. ykÃkýk
MðsLk r«ÞsLk fu Ãkßq Þ ÔÞÂõík {kxu fkEu çkhq e ðkík Mkk¼t ¤eyu íkku ykÃkýLku Ë:w ¾
ÚkkÞ Au yLku yu ðkík Mkk[e Lk nkuÞ íkku Mkkhwt yu{ {kLkðk ykÃkýu RåAeyu Aeyu,
íkuðku s ¼kð çkeòLke çkkçkík{kt Úkðku òuEyu.

ykÃkýu {kLkeyu Aeyu fu økÃÃkk {khðk{kt rs¿kkMkk fqíkwn÷ s ¼køk
¼sðu Au, Ãkhtíkw ðÄkhu rð[khíkk {k÷q{ Ãkzþu fu yk{kt ÔÞÂõík íkhVLkku îu»k fu
E»Þko Ãký yòýíkk ¼køk ¼sðu Au. MkíÞ Lk òýíkk nkuEyu íkku {qtøkk hnuðwt
çknuíkh Au, Ãkhtíkw Mkk{kLÞ {kýMk nt{uþk yk{ fhe þfíkku LkÚke, Ãkhtíkw yk{kt
îu»k fhLkkhLku s økuhVkÞËku ÚkkÞ Au. {kLkku fu fkuE Mkkt¼¤u fu y{wf ÔÞÂõíkLku
ðuÃkkh{kt {kuxe ¾kux økE Au yLku òu yk {kýMk íkhV Mkk{e ÔÞÂõíkLku îu»k nkuÞ
íkku íku ðkík íkhík s Mkk[e {kLke ÷u Au yLku yu ðkík Mkk[e Au fu Lknª íkuLke ¾kíkhe
ðøkh çkeò {kýMkLku íku ðkík fhu Au, Ãkhtíkw ykLkkÚke fkuE s VkÞËku LkÚke Úkíkku.
íku ÔÞÂõíkyu økw{kðu÷k Lkkýkt ykÃkýe ÃkkMku LkÚke ykððkLkk. fËk[ ÃkkA¤Úke
yu{ Ãký òýðk {¤u fu ðuÃkkheyu ¾kux ¾kÄu÷e íku ðkík íkÆLk ¾kuxe níke.

Mk{ks{kt su{ çkeòLkwt ¼÷wt fheLku ¾wþ ÚkLkkhku LkkLkfzku ðøko nkuÞ Au íku{
çkeòLku AuíkheLku, VkuMk÷kðeLku fu íkuLkk ¼ku¤ÃkýLkku ÷k¼ ÷ELku økkuh¾ÄtÄk Ãkh
økwòhku fhLkkh yuf ðøko nkuÞ Au. yk çku Auzu hnu÷k W¥k{ yLku frLkü
{kýMkkuLke ðå[u «òLkku yuf ðøko Au suLku ykÃkýu Mkðo «fkhu {æÞ{ ðøko Lkk{
ykÃkeyu Aey.u íkuyku òýe-òuELku fkuELktw çkhq wt fhíkk LkÚke. [kuhe fu ®nMkk fhíkk
LkÚke. fkuELku Auíkhíkk LkÚke. íkuyku ÃkkÃk¼ehw nkÞu Au. ËwLÞðe «økrík{kt SðLkLkku
Mkkh LkÚke ykðe síkku. ËwLÞðe «økríkLke MkkÚku MkkÚku ykí{kLke «økrík MkkÄðe
nkuÞ íkku su{ çkeò ËwøkwoýkuÚke ykÃkýu Ëqh hnuðk fkurþþ fheyu Aeyu íku{
®LkËkLke ð]r¥kÚke Ãký Ëqh hnuðwt òuEyu. íkku ykÃkýu ykÃkýk ÃkkuíkkLkk SðLk{kt
n¤ðkþ yLkw¼ðe þfeyu Aeyu.

•

{Äw®çkËwyku-3 j 43
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

²~¢ ¥{}¢ü: {}¢üLТ燢 çÏ¢|¢íÎì
{}¢ü: ÜUëy„Ý: Îëà²¼ï ¥{}¢üLÐ: J
¼ƒ¢ {}¢ü: {¢Ú²Ýì {}¢üLÐæ
ç±m¢æ„: ¼æ „}ÐíÐà²ç‹¼ Ï¢éh²¢ JJ

({nk¼khík WãkuøkÃkðo 28/2)

yÚko : ‘‘õÞktf íkku yÄ{o s Ä{oLkwt YÃk Äkhý
fhe ÷u Au. õÞktf ÃkqýoÃkýu Ä{o yÄ{o suðku
Ëu¾kÞ Au íkÚkk õÞktf Ä{o ÃkkuíkkLkk ðkMíkrðf
MðYÃkLku Äkhý fheLku hnu Au. rðîkLk {kýMkku
ÃkkuíkkLke çkwrØÚke rð[kh fhe çkLLkuLkk yMk÷
MðYÃkLku òuE ÷u Au-Mk{S ÷u Au.’’

Ä{o-yÄ{o
¾r÷÷ rsçkúkLkLke MkíÞ yLku yMkíÞLke fÚkk suðwt yk Au. MkíÞ yLku

yMkíÞ çkLLku çknuLkku ÃkkuíkkLkk fÃkzkt rfLkkhk Ãkh Wíkkhe LkËe{kt MLkkLk fhðk
Ãkze. yMkíÞu Ãknu÷kt MLkkLk fhe ÷eÄwt. yu
rfLkkhu ykðe MkíÞLkkt fÃkzkt ÃknuheLku
[k÷íke ÚkE. MkíÞ rfLkkhk Ãkh ykðe íÞkhu
ÃkkuíkkLkk fÃkzkt Lk níkk yux÷u yMkíÞLkkt
fÃkzkt Ãknuhðk Ãkzâk. íÞkhÚke ÷kufku MkíÞ
yLku yMkíÞ ðå[u ¼w÷kðk{kt Ãkzâk Au.

swøkkh{kt nkÞko ÃkAe þhík {wsçk
ðLkðkMk ¼kuøkÔÞk ÃkAe Ãkktzðku íkhVÚke
ÿwÃkË hkòLkku Ãkwhkurník Ä]íkhk»xÙLku {¤ðk

44 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

ykÔÞku. íÞkhu Ä]íkhk»xÙ, ¼e»{ yLku rðËwhu ÃkwhkurníkLku ykðfkh ykÃÞku.
Ãkwhkurníku sýkÔÞwt fu Ä]íkhk»xÙ yLku Ãkktzw ¼kEyku Au íkuÚke fkihðkuLke su{ Ãkkt[
ÃkktzðkuLku Ãký Mkh¾ku rnMMkku {¤ðku òuEyu. ¼e»{ rÃkíkk{nu sýkÔÞwt fu
ÃkktzðkuLku íku{Lkku n¬ {¤þu s. òufu yk Mk{Þu fýo íÞkt nksh níkku, íku
Ëw:þkMkLk íkhVÚke çkkuÕÞku fu ÃkktzðkuLku hkßÞ òuEíkwt nkuÞ íkku ÷zeLku ¼÷u {u¤ðu.
ykÚke ¼e»{u fýoLku ¾qçk XÃkfku ykÃÞku yLku Ä]íkhk»xÙu sýkÔÞwt fu Ãkkuíku MktsÞLku
(Ä]íkhk»xÙLkku {tºke íkÚkk Ëqík)Lku Ãkktzðku ÃkkMku {kuf÷þu. íku «{kýu MktsÞ Ãkktzðku
ÃkkMku ÃknkUåÞku yLku ÞwrÄrchLke Mkk{u çkkuÕÞku fu ík{khwt Ëhuf yk[hý Ä{oLku
yLkwMkheLku nkuÞ Au íkuÚke ík{u fkihðku íkhV ¢kuÄ fhþku Lkrn. fkihðku ík{Lku ÞwØ
fÞko rðLkk hkßÞLkku ¼køk ykÃku Lkrn íkku ík{khu r¼ûkk {køkðe fÕÞkýfkhf Au,
Ãkhtíkw ÞwØ fheLku hkßÞ {u¤ððwt yu ¼qtze çkkçkík Au. yk WÃkhktík íkuýu fÌkwt fu
ßÞkhu ßÞkt ãwík{kt ÞwrÄrchLke A¤fÃkxÚke nkh ÚkE íÞkhu s ÷ze ÷uðwt níkwt.
nðu ÞwØ fhðwt yÞkuøÞ Au.

MktsÞLkk Ä]íkhk»xÙ îkhk ÃkkXðu÷k MktËuþkLkk yLkwMktÄkLk{kt ÞwrÄrchu MkíÞ
yLku yMkíÞLku ÷økíkku &÷kfu fÌkku yLku sýkÔÞwt fu Ä{o-yÄ{o fu MkíÞ-yMkíÞLke
çkkçkík çknw øknLk Au. þºkwLkku Lkkþ fhðk {kxu {khý ðøkuhu {tºkòÃk fhðk{kt
ykðu Au. íku{kt yÄ{o Ä{oLkwt YÃk Äkhý fhu Au. õÞktf Ë¥kkºkÞu ðøkuhu ÞkuøkeykuLke
WL{ík yðMÚkk{kt Mk{økú Ä{o yÄ{o YÃku Ëu¾kÞ Au. íkku õÞktf rðrþc ðøkuhu
{nŠ»kyku{kt Ä{o Ä{oYÃku s þku¼u Au. {kxu Ä{oLkwt Mkk[wt MðYÃk rðîkLkku ÃkkuíkkLke
çkwrØÚke s òýe þfu Au. Ëk.ík. ûkrºkÞ, ði~Þ ðøkuhuyu Ãkwhw»kkÚko îkhk s MktÃkr¥k
{u¤ððkLke nkuÞ Au,Ãkhtíkw ¾qçk {w~fu÷ Mktòuøkku{kt íkuyku çkeò ÃkkMku {køkeLku
SðLkrLkðkon [÷kðu íkku íku ykÃkËTÄ{o fnuðkÞ. íkuyku íku{ fhu íku{kt fþwt ¾kuxwt
LkÚke, Ãkhtíkw su {Lkw»Þ Mkkhe ÂMÚkrík{kt nkÞu Aíkkt ykÃkËTÄ{Lo ku yLkMw khu íku ÷k¼Lkk
fkhýu ®LkËðk ÞkuøÞ Au yLku ykÃkr¥k{kt nkuðk Aíkkt ykÃkËTÄ{oLku yLkwMkhu Lkrn
íku Ãký çkhkçkh LkÚke. yk{ fneLku ÞwrÄrchu fÌkwt fu, ©ef]»ý fkihð íkÚkk Ãkktzð
çkLLkuLkwt rník RåALkkhk Au íkuÚke íku{Lkku rLkýoÞ {khk {kxu ytrík{ hnuþu.

©ef]»ýu òuÞwt fu MktsÞ fkihðLke MðkÚkoçkwrØ {kxu ðkýeLke ò¤ rçkAkðu Au
íÞkhu íku{ýu fÌkwt fu [kuh AwÃke heíku ÄLk [kuhe òÞ yÚkðk «íÞûk ÚkELku
çk¤kífkhÚke nhe òÞ, Ãký çkLLku «fkhLkk [kuh ®LkËkÃkkºk Au. ËwÞkuoÄLk{kt yLku

{Äw®çkËwyku-3 j 45
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

÷qtxkhk{kt fkuE Vuh LkÚke. Ãkkuíku fÃkxÚke hkßÞ nhe ÷eÄwt yLku ÷ku¼Lku ÷eÄu
ËwÞkuÄo Lk íkLu ku Ä{oYÃk {kLku Au. ð¤e ËÞw kÄou LkLku yLkwMkhLkkhk Äí] khk»xÙ Ãký íku ¼køk
Ãk[kðe ÷uðk RåAu Au, Ãkhtíkw ¾hu¾h ÃkktzðkuLkku íku ¼køk ÚkkÃkýYÃku Au. çkeòyku
íkuLku fu{ fheLku Ëçkkðe þfu ? nu MktsÞ ! ßÞkhu ÿkiÃkËeLkwt Mk¼k{kt yÃk{kLk ÚkÞwt
íÞkhu Ä{o yLku yÄ{o þwt Au íku fnuðk íkwt íkíÃkh Lk ÚkÞku. {kºk rðËwhu s íÞkhu
Mkk[e ðkík fne yLku yíÞkhu íkwt Ä{o yLku yÄ{o rðþu ÃkktzðkuLku Mk{òððk çkuXku
Au íku yÞkuøÞ Au. ËwÞkuoÄLk ¢kuÄ{Þ {nkð]ûk Au. f{o íkuLkwt Úkz Au. þfwrLk þk¾k
Au. Ëw:þkMkLk ð]rØ Ãkk{u÷ V¤Vw÷ Au. çkwrØneLk Ä]íkhk»xÙ yuLkwt {q¤ Au. ßÞkhu
çkeS íkhV ÞwrÄrch Ä{o{Þ ð]ûk Au. yswoLk íkuLkwt Úkz Au. ¼e{MkuLk þk¾k Au.
Lkfw¤ yLku MknËuð íkuLkkt V¤Vw÷ Au yLku nwt (©ef]»ý) ðuË íkÚkk çkúkñýku yk
Ä{o{Þ ð]ûkLkk {q¤ Aeyu. Ãkwºkku Mkrník Ä]íkhk»xÙ ðLk Au yLku Ãkktzðku íku{ktLkk
ðk½ Au. ykÚke ðk½ MkkÚkuLkk ðLkLku fkÃkku Lkrn. íku{s ðLk{ktÚke ðk½Lkku Ãký
Lkkþ Lk Úkkyku. ðLk rðLkkLkku ðk½ {kÞkuo òÞ Au yLku ðk½ rðLkkLkwt ðLk Ãký
Lkkþ Ãkk{u Au. ykÚke ðk½ ðLkLkwt hûký fhu yLku ðLk Ãký ðk½Lkwt Ãkk÷Lk fhu.
f]»ýu ykøk¤ fÌkwt fu Ãkkuíku s Ëqík çkLkeLku Ä]íkhk»xÙ ÃkkMku sðkLkk Au yLku íÞkt sELku
Ãkkuíku ÃkktzðkuLkk rníkLku nkrLk ÃknkU[kzâk rMkðkÞ fkihðkuLku þktík fhe þfþu íkku
Xef Au, Lkrníkh ÞwØ yrLkðkÞo Au.

MkíÞ-yMkíÞLku ÷økíke yuf MkhMk ðkíkko yhurçkÞLk LkkExTMk{kt Au.
çkøkËkË{kt ¾÷eVk nkYLk y÷hþeË Lkk{u Mkw÷íkkLk ÚkE økÞku. íku «òLkk Mkw¾-
Ëw:¾Úke {krníkøkkh hnuðk hkºku ðuþÃk÷xku fheLku Lkef¤íkku. yuf ð¾ík
LkËerfLkkhu yuf ð]Ø {kýMkLku íkuýu hzíkku òuÞku. Mkw÷íkkLku ð]ØLku hzðkLkwt fkhý
ÃkqAâwt. ð]Øu fÌkwt fu Ãkkuíku MkðkhÚke ò¤{kt {kA÷e Ãkfzðk «ÞíLk fhe hÌkku Au,
Ãkhtíkw hkík Ãkzðk ykðe íkku Ãký yuf Ãký {kA÷e Ãkfze þõÞku LkÚke. {khe
ykSrðfkLkwt þtw ? Mkw÷íkkLku fÌkwt fu íkwt ðÄw yuf ðkh ò¤ Ãkkýe{kt Lkk¾. ò¤{kt
su ykðu íku íkkhu {Lku ykÃke ËuðkLkwt. íkuLkk çkË÷u nwt íkLku Mkku MkkuLkk{nkuh ykÃkeþ
yLku fËk[ fktE Ãký Lk {¤u íkku Ãký nwt íkLku Mkku MkkuLkk{nkuh ykÃkeþ s. çkwZkyu
Ãkkýe{kt ò¤ Lkk¾e yLku yuf ðsLkËkh Ãkuxe íku{kt ykðe. Mkw÷íkkLku íku ð]Ø
{kýMkLku Mkku MkkuLkk{nkuh þhík {wsçk ykÃke yLku Ãkuxe{kt sh-Íðuhk nþu íku{
{kLkeLku yuf {sqh îkhk Ãkuxe WÃkzkðe. {nu÷{kt sELku Ãkuxe ¾ku÷kðe íkku yu{kt

46 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

yuf ¾qçkMkwhík †eLkk ÷kþ níke. íkuLkk þheh Ãkh ¾tshLkk yLkuf rLkþkLk níkk.
hkòyu ÃkkuíkkLkk ðShLku (øk]n«ÄkLkLku) çkku÷kÔÞku yLku ÃkqAâwt fu hkßÞ{kt yk
þwt [k÷e hÌkwt Au ? Mkkík rËðMkLke ytËh yk †eLkwt ¾qLk fkuýu fÞwO Au íkuLke íkÃkkMk
Úkðe òuEyu. Lkrníkh ík{khwt {Míkf Äz Ãkh Mk÷k{ík Lkrn hnu. ðShLkku
fkh¼kh yk{ íkku ½ýku Mkkhku níkku, Ãkhtíkw Mkkík rËðMk Ãkqhk ÚkÞk Aíkkt ¾qLkeLkku
Ãkíkku Lk ÷køÞku yLku ykX{ku rËðMk QøÞku. ðShLku VktMkeLke Mkò ÚkðkLke níke.
¾wË ÷kufkuyu Ãký ðShLku {kV fhðkLkwt fÌkwt yLku ykðk yuf çkLkkðÚke ðShLku
Mkò Lk fhkÞ íku{ Ãký fÌkwt, Ãkhtíkw Mkw÷íkkLk {¬{ hÌkk (ykðk çkLkkðLkk
yLkwMktÄkLk{kt yksu òuEyu íkku {kuxk {kuxk yfM{kíkku ÚkkÞ fu {khVkz fqLkku ÚkkÞ,
íkÃkkMk Ãkt[ ð»kkuo MkwÄe fkÞo fhu yLku Auðxu ÃkwhkðkLkk y¼kðu çkÄkLku Akuze
{qfðk{kt ykðu yLku «ÄkLk nkuÞ íku íkku ¾whþe Ãkh [exfe s hnu.)

ðShLku VktMke ykÃkðkLke íkiÞkhe ÚkE íÞkt íkku {khíku ½kuzu yuf swðkLk
ykðe ÃknkUåÞku yLku çkkuÕÞku fu Mkçkqh fhku, Mkw÷íkkLk ! yk †eLkwt ¾qLk {U fÞwO Au.
çkÄk MíkçÄ ÚkE økÞk. íÞkt õÞktfÚke yuf ð]Ø {kýMk ykðe ÃknkUåÞku fu yk †eLkwt
¾qLk yk sðkLku Lknª Ãký {U s fÞwO Au. çkLLku hfÍf fhðk ÷køÞk yLku çkLLku
VktMkeyu [zðk íkiÞkh ÚkÞk. Mkw÷íkkLk íkku yk¼ku s çkLke økÞku, Ãkhtíkw swðkLk
{kýMku {ktzeLku ðkík fhe fu {hLkkh †e {khe ÃkíLke níke. nwt íkuLku ¾qçk [kníkku
níkku. Úkkuzk ð»kkuo ÃkAe íku ¾çq k çke{kh Ãkze. íkLu ku ºký çkk¤fku Ãký níkk. ÃkíLkeLke
çke{khe ðÄíke [k÷e, ¾kuhkf{kt {kºk íkuLku V¤V¤krË s ÷uðkLkk níkk. yuf
ð¾ík nwt (swðkLk) çkMkhk{kt økÞu÷ku. íÞktLkk þkne çkøke[k{kt {U ºký y{]ík
V¤ku òuÞk. yk V¤kuLkku WÃkÞkuøk {kºk çkkËþkn yLku çkuøk{ s þÂõík {u¤ððk
fhíkk níkk, Ãkhtíkw {U {k¤eLku {khe çke{kh ÃkíLkeLke ðkík fhe. ykÚke {k¤eyu
ºkýMkku MkkuLkk{nkuhLkk çkË÷k{kt {Lku ºký V¤ku ykÃÞk. {U ¾wþ ÚkELku ½hu
ykðeLku {khe ÃkíLkeLku yk V¤ku ykÃÞk. íkuýu fÌkwt fu nwt ÃkAe ¾kEþ yux÷u {U
íkuLke ÃkÚkkhe ÃkkMku V¤ku hk¾e {qõÞk. ÃkAe yuf rËðMk yuf nMkçkeLkk nkÚk{kt {U
ykðwt s yuf V¤ òuÞwt. yk «fkhLkwt V¤ ynª õÞktÞ {¤íkwt Lk níkwt. ykÚke {U
íkLu ku V¤ õÞktÚke {¤u ÔÞwt ík{u ÃkAq âw.t íku nçkMkeyu fÌkwt fu {khe çke{kh {kþfq u {Lku
yk V¤ ykÃÞwt Au yLku íkuLkku Ãkrík íku çkMkhkÚke ºkýMkku MkkuLkk{nkuhLkk çkË÷k{kt
ºký V¤ ÷kÔÞku Au. íkuÚke yk V¤ nwt ½hu sELku rLkhktíku ¾kEþ. nçkMkeLke ðkík

{Äw®çkËwyku-3 j 47
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

Mkkt¼¤eLku nwt [kUfe økÞku. Aíkkt Lku yu{ fu yk ð¤e çkeS fkuE †eLke ðkík nþu,
Ãkhtíkw ½hu sELku {U çku s V¤ òuÞk. ykÚke ÃkíLkeLku ÃkqAâwt, ÃkíLkeyu fÌkwt fu ºkýu
V¤ku ynª s níkk. {U íkku yuf Ãký ¾kÄwt LkÚke, þe ¾çkh, fkuEf økwÃk[qÃk
ykðeLku WXkðe økÞwt nþu !

{Lku ÃkíLkeLke ðkík{kt íkÚÞ Lk ÷køÞwt. íku {Lku çkuðVk Au yu{ Mk{SLku
¾tshÚke íkuLkk Ãkh yLkuf «nkh fÞko yLku íkuLke ÷kþ yuf Ãkuxe{kt {qfeLku LkËe{kt
ðnuðzkðe ËeÄe. íÞkhu hkíkLkku Mk{Þ níkku. Mkðkhu {khk yuf Ãkwºku ÃkkuíkkLke
{kíkkLke Ãkå] Ak fhe íkku {U fne ËeÄwt fu íku íkku nfe{ ÃkkMku Ëðk ÷ðu k økE A.u íkLu ke
ÃkÚkkhe ÃkkMku çku y{]íkV¤ Ãkzâk níkk. íku çkíkkðeLku {khk Ãkwºku fÌkwt fu {k V¤
¾kíke Lk níke. ykÚke {U yuf WXkðe ÷eÄwt yLku çkøke[k{kt V¤ ÷ELku çkuXku níkku
íÞkt yuf nçkMke íÞktÚke ÃkMkkh ÚkÞku yLku {khk nkÚk{kt ykðwt V¤ òuELku õÞktÚke
÷kÔÞku íku ÃkqAðk ÷køÞku. {U íkuLku V¤ rðþu çkÄe ðkík fhe. íku íkku V¤ ÍwtxðeLku
[k÷íkku ÚkÞku. yk Mkkt¼¤eLku {khk ÃkMíkkðkLkku Ãkkh Lk hÌkku. yuf rËðMku {khk
MkMkhk ÃkkuíkkLke Ãkwºke ({khe ÃkíLkeLke) ¾çkh fkZðk ykÔÞk yLku íku õÞkt Au íku{
Ãk]åAk fhe. {U íkuLku çkÄe s Mkk[e ðkík fne ËeÄe. y{u çkLLkuyu ykÃk½kík
fhðkLkku rð[kh fÞkuo. íÞkt íkku yk çkkçkík {kxu ðShLku Mkò ÚkðkLke Au íku{
¾çkh Ãkze yux÷u {khkÚke Lk hnuðkÞwt. íkku çkeS íkhV yk ð]Ø {kýMk íku {khk
MkMkhk Au íku fnuðk ÷køÞk fu s{kE ! ík{u nsw swðkLk Aku. çkk¤fkuLkwt æÞkLk
hk¾e þfþku ßÞkhu nwt ð]Ø Awt, {kxu {Lku s VktMkeyu [zðk Ëku, Ãkhtíkw nwt {khk
økwLkkLke Mkò íku{Lku ¼kuøkððk Lkrn Ëô.

WÃkhkuõík ðkík{kt Mkå[kE níke. íkuÚke Mkw÷íkkLku çkLLkuLku {kV fhe ËeÄk yLku
ðShLku Ãkkt[ rËðMkLke ytËh nçkMkeLkku Ãkíkku ÷økkððkLkwt fÌkwt, Lkrníkh ðShLku
Aêu rËðMku Mkò ÚkðkLke níke,Ãkhtíkw ðShLkk Mkkhk LkMkeçku nçkMke¼kE Aêu
rËðMku ðSh ÃkkMku nksh ÚkÞk yLku íku{Lke MkkÚku s Mkw÷íkkLk ÃkkMku økÞk.
nçkMkeyu fÌkwt fu Ãkkuíku íkku {kºk øk{ík{kt s V¤ rðþu çkkuÕÞku níkku. íku íkku
swðkLkLke ÃkíLkeLku yku¤¾íkku Ãký Lk níkku. yk¾e ðkík Mkkt¼¤eLku Mkw÷íkkLku fÌkwt
fu íkkhe øk{íku yuf rLkËkuo»k †eLkku òLk ÷eÄku yLku Mkw÷íkkLku nçkMkeLku þq¤eLke
Mkò fhe.

•

48 j {Äw®çkËwyku-3
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

Ý ÐëçƒÃ²¢æ „ÜUH²¢ Ý „鱇¢üS² à¢çà¢ç|¢: J
㯢üÎì |¢²¢¼ì ±¢ x¢¢ïô±Î ¥}¢ë¼æ ±QUé}¢ì ©y„ãï JJ

({nk¼khík WãkuøkÃkðo 141/12)

yÚko : ‘‘nu økku®ðË, nwt yk¾e Ãk]ÚðeLkk ÷k¼Úke, MkwðýoLkk
Zøk÷kykuÚke, n»koÚke yÚkðk ¼ÞÚke (ykðk fkuE Ãký
«÷ku¼LkÚke) yMkíÞ çkku÷e þfwt íku{ LkÚke.’’

fýoLke {nkLkíkk

SðLk{kt «÷ku¼Lkku ykðu

íÞkhu Mkk{kLÞ {kýMk Íwfe òÞ Au.
«÷ku¼LkLku ðþ ÚkkÞ Au. «÷ku¼LkÚke
Mkk{kLÞ heíku {kýMk þYykík{kt ½ýwt
Mkkhwt yLkw¼ðu Au. ÄLk, MkktMkkrhf
feŠík, ÍkfÍ{k¤ yLku yuðwt ½ýwt Ãkhtíkw
íkuLkku ytík Mkk{kLÞ heíku Ëw:¾Ë nkuÞ
Au. fýoLkk SðLk{kt íkku MkkûkkíkT f]»ý
«÷ku¼Lk ÷ELku ykðu Au. MkqÞoLkkhkÞý
ykðu Au, fwtíke ykðu Au yLku ÞwØLkk
yrøkÞkh{k rËðMku rÃkíkk{n ¼e»{
ykðu Au, Ãkhtíkw fýo fkuELke Mkk{u Íwfíkku LkÚke yLku {qXe Ÿ[uhk {kLkðe íkhefu
ytík{kt ðeh{]íÞw Ãkk{u Au.

Ä]íkhk»xÙLkku MkkhrÚk yrÄhÚk ÔÞðMkkÞ yÚkuo nÂMíkLkkÃkwh hnuíkku Ãkhtíkw
hòyku{kt õÞkhuf ÃkkuíkkLku økk{ [tÃkkLkøkhe síkku. yuf ð¾ík LkËe{kt yuf
xkuÃk÷ku íkhíkku Ëu¾kÞku. fwíkqn÷ðþ xkuÃk÷ku W½kzeLku òuÞwt íkku íku{kt yuf ËuðíkkE
çkk¤f níkwt. yuLke Mkwðýofktrík MkÞq oLkk «fkþ{kt Ãký ͤkn¤ Úkíke níke. fkLk{kt

{Äw®çkËwyku-3 j 49
GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGG

sL{òík fwtz¤ þku¼íkk níkk. íkuLkku Lke÷ðýoLkku «fkþ þk÷ Ãkh «Mkhíkku níkku.
yrÄhÚkLku íÞkt MkwÄe fkuE MktíkkLk Lk níkwt. ykÚke íkuýu W{tøk¼uh íku çkk¤fLku ô[fe
÷eÄwt íkuLkwt Lkk{ íkuýyu ‘ðMkwþuý’ Ãkkzâwt. (ðMkw = MkkuLkw yLku þuý = MðsLk)
½hu ykðeLku ÃkíLke hkÄkLku MkkUÃÞwt. hkÄkyu Ãký W{tøk¼uh íkuLkku Mkífkh fÞkuo.
hkÄk{kt {kík]hMkLkwt rLk{koý ÚkÞwt. íkuýu çkk¤fLku ËwøÄÃkkLk fhkÔÞwt. yk çkk¤fLkk
ykøk{Lk ÃkAe hkÄkLku Ãký yuf Ãkwºk ÚkÞku. íkuLkwt Lkk{ ‘þkuý’ Ãkkzðk{kt ykÔÞwt.
çkLLku ¼kEyku ðå[u ¾qçk {Lk{u¤ níkku, Ãkhtíkw þkuýLku ÃkkuíkkLkwt MkqíkÃkýwt yux÷wt
Lknkuíkwt Mkk÷íkwt ßÞkhu fýoLku fkuE MkqíkÃkwºk fnu íkku ¾qçk ÷køke ykðíkwt. çkk¤fku
fw{khkðMÚkk{kt ykÔÞk íÞkhu yrÄhÚk íku{Lku nÂMíkLkkÃkwh ÷E økÞku. fýoLke
{Lkkufk{Lkk ÞwØf¤k þe¾ðkLke níke. íkuLkwt þheh ¾qçk fMkkÞu÷wt níkwt, Ãkhtíkw
MkqíkÃkwºk nkuðkLkk fkhýu ÿkuýk[kÞou íkuLkku yMðefkh fÞkuo. ykÚke íku Eíkhfw{khkuLke
MkkÚku f]Ãkk[kÞo ÃkkMku rþûký ÷uðk {ktzâku, Ãkhtíkw fýoLku ykÚke Mktíkku»k Lk ÚkÞku.
ykÚke MkkûkkíkT MkqÞoËuðLku økwhwMÚkkLku MÚkkÃke ykhkÄLkk þY fhe. fýoLke yLkku¾k
økwhw ÃkkMku yLkku¾e rðãk þe¾ðkLke ¼q¾ òuELku ËwÞkuoÄLkLku íkuLkk «íÞu ¾qçk
fwíkqn÷ Úkíkwt. sL{Úke fð[fwtz¤ Äkhý fhu÷ yLku {sçkqík çkktÄkLku fkhýu
ËwÞkuoÄLk íkuLku MkqíkÃkwºk {kLkíkku s Lknª yLku íkuýu fýo MkkÚku ËkuMíke fhe. íkuLku {Lk
fýo ûkrºkÞkuÚke [rzÞkíkku níkku.

çkkh ð»ko MkwÄe ¿kkLk íkÃkMÞk fÞko ÃkAe fýo yLku þkuý {kíkk hkÄk ÃkkMku
síkk níkk íÞkhu ËwÞkuoÄLku MkhMk ÃkkýeÃktÚkk yïLke ¼ux ykÃke yLku íkuLkku «ðkMk
Mkw¾ËkÞe çkLku íkuðe økkuXðý fhe ykÃke. hMíkk{kt MkíÞMkuLk MkkhrÚkLke çknuLk
ð]»kk÷eLku fýoLkk ½kuzkyu shk MÃkþo fÞkuo yLku íku zhe økE - Ãkze økE yLku
çku¼kLk ÚkE økE. fýuo íkuLke Mkw©w»kk fhe. çkLLku ðå[u Ãkrh[Þ ÚkÞku. rÃkíkk
yrÄhÚkLku ¾çkh Ãkze yLku r{ºk ËÞw kuÄo LkLku Ãký. r{ºk yLku rÃkíkk çkLLkuyu {¤eLku
fýoLkk ÷øLk ð]»kk÷e MkkÚku økkuXðe ykÃÞk. ËwÞkuoÄLku ÷øLkkuíMkð Ë{k{¼uh
økkuXðe ykÃÞku. yk{ fýoLkk SðLk{kt ËwÞkuoÄLkLkwt yLku ËwÞkuoÄLkLkk SðLk{kt
fýoLkwt yuf [ku¬Mk MÚkkLk níkwt.

ÃkktzðkuLkk çkkh ð»koLkk ðLkðkMk yLku yuf ð»koLkk y¿kkíkðkMk ÃkAe
rðhkxLkøkh{kt yr¼{LÞw yLku W¥khkLkku ÷øLk«Mktøk økkuXðkÞ Au íku «Mktøku
f]»ý, rðhkx, ÿwÃkË íkÚkk r{ºk hkòyku ¼uøkk {¤u Au. f]»ý nkuÞ yux÷u ÞwØ