- 71 - ตารางที่ 4.6 ปxจจัยที่นำมาใชfในแบบจำลองแผ3นดินถล3ม (ต3อ) ปjจจัย กลุ>ม Classes 2. หนGารับน้ำฝน (Aspect) 1 Flat (-1) 2 North (0-22.5) 3 Northeast (22.5-67.5) 4 East (67.5-112.5) 5 Southeast (112.5-157.5) 6 South (157.5-202.5) 7 Southwest (202.5-247.5) 8 West (247.5-292.5) 9 Northwest (292.5-337.5) 10 North (337.5-360) 3.ทิศทางการไหล ของน้ำ (Flow Direction) 1 1 (90 deg) 2 2 (135 deg) 3 4 (180 deg) 4 8 (225 deg) 5 16 (270 deg) 6 32 (315 deg) 7 64 (0 deg) 8 128 (45 deg) 4.ระดับความสูง (เมตร) (Elevation) 1 0-200 2 200-400 3 400-600 4 600-800 5 800-1000 6 1000-1200 7 1200-1400 8 1400-1600 9 1600-1800 10 1800-2000 11 2000-2200 12 มากกวEา 2200
- 72 - ตารางที่ 4.6 ปจจัยที่นํามาใชในแบบจําลองแผนดินถลม (ตอ) ปจจัย ลําดับ กลุม 5.ความลาดชัน (องศา) (Slope) 1 0-10 2 10-20 3 20-30 4 30-40 5 40-50 6 50-60 7 60-70 8 70-80 9 80-90 6.การใชประโยชนที่ดิน (Landuse) 1 แหลงน้ํา (Water) 2 พื้นที่ปามีตนไมใหญ (Trees) 3 ทุงหญา (Grass) 4 พืชพรรณในพื้นที่ลุมน้ําทวมถึง (Flooded Vegetation) 5 พื้นที่เกษตรกรรม (Crops) 6 พุมไม (Scrub/Shrub) 7 สิ่งปลูกสราง (Built Area) 8 พื้นที่โลงไมมีพืชพรรณใบเขียว (Bare Ground) 9 เมฆ (Clounds) 10 บริเวณกวางใหญสําหรับเลี้ยงสัตว, ทุงเลี้ยงสัตว (Rangeland) 7. ระยะหางจาก โครงสรางทาง ธรณีวิทยา (เมตร) (The distance to structure) 1 0-200 2 200-400 3 400-600 4 600-800 5 800-1000 6 1000-1200 7 1200-1400 8 1400-1600 9 1600-1800 10 1800-2000 11 2000-2200 12 2200-2400 13 2400-2600 14 2600-2800 15 2800-3000 16 >3000
- 73 - 4.5.1 Area cross tabulation การนำข4อมูลปjจจัยที่เกี่ยวข4องกับแผ>นดินถล>มมาหาความสัมพันธJกับข4อมูลแผ>นดินถล>มที่ เกิดขึ้นในอดีต หรือแผนที่ร>องรอยแผ>นดินถล>ม (ลักษณะจุด) โดยจุดประสงคJของวิธีนี้คือ การเปรียบเทียบ ลักษณะพื้นที่เดียวกันบนข4อมูลสองตัว การรวมข4อมูลที่มีพื้นที่ทับซ4อนกันของแต>ละปjจจัยกับจุดร>องรอย แผ>นดินถล>มในอดีต และนำออกมาในรูปแบบตาราง โดยคำนวณพื้นที่ของปjจจัยแต>ละกลุ>มที่ทับซ4อนกับจุด แผ>นดินถล>ม การสร4างตารางนำเอาตัวแปรมาไขว4กันตามแนวนอนและแนวตั้ง ตารางที่ได4แสดงรายละเอียด ของตัวแปรหนึ่งในแต>ละอีกค>าตัวแปรหนึ่งที่ใช4อธิบายความสัมพันธJระหว>างตัวแปรทั้งสอง 4.5.2 Frequency ratio (Fr) การประเมินผลของความน>าจะเปeนของการเกิดแผ>นดินถล>มด4วยแบบจำลองทางสถิติ Bivariate statistical model (ตัวอย>างดูได4จาก Teerarungsigul (2006) และ Nawawitphisit (2010) ด4วยการหาความสัมพันธJที่เกี่ยวข4องระหว>างแผ>นดินถล>มและปjจจัยที่ควบคุมแผ>นดินถล>ม โดยแต>ละปjจจัย สามารถคำนวณหาได4จากสมการที่ 1 Fr ของแต>ละกลุ>มของปjจจัย = % ของแผ=นดินถล=มในกลุ=มย=อยของปIจจัย ($) % ของพื้นที่ในกลุ=มย=อยของปIจจัย (&) สมการที่ 1 เมื่อได4ความสัมพันธJของแผ>นดินถล>มและปjจจัยแต>ละกลุ>มแล4ว ค>า Frequency ratioของแต>ละ กลุ>มของปjจจัย จะถูกนำมาคำนวณเพื่อหาโอกาสของพื้นที่แผ>นดินถล>ม (Landslide susceptibility index, LSI) ตามสมการที่ 2 LSI = Fr1 + Fr2 + Fr3 + ⋯ + Frn สมการที่ 2 4.5.3 การให$น้ำหนัก (weighting) เนื่องจากค>าความสำคัญของปjจจัยที่นำมาวิเคราะหJการเกิดแผ>นดินถล>มนั้นไม>เท>ากัน การนำ วิธีการให4น้ำหนักกับแต>ละปjจจัยมาใช4เพื่อเพิ่มความถูกต4องและแม>นยำมากยิ่งขึ้น (ตัวอย>างดูได4จาก Pantanahiran (1994) และ Teerarungsigul (2006)) ในรายงานนี้นำ 2 วิธีการให4น้ำหนักมาหาค>าเฉลี่ย โดยแต>ละวิธีการมีการคำนวณ คือ 1. Reliability probability method (RP) = the value of factor corresponding to landslide RP = ∑ % จุดแผ=นดินถล=มในกลุ=มย=อยของปIจจัย ที่มีค=า ()*+ ∑ % ของพื้นที่ในกลุ=มย=อยของปIจจัย สมการที่ 3
- 74 - 2. Accountability probability method (AP) = the value of landslide accounted for by factor AP = ∑ % จุดแผ=นดินถล=มในกลุ=มย=อยของปIจจัย ที่มีค=า ()*+ ∑ % ของพื้นที่ทั้งหมด สมการที่ 4 3. ค>าเฉลี่ยทั้งสองวิธีด4านบน (RP และ AP) Average = ,-./- 0 สมการที่ 5 เมื่อได4ค>าน้ำหนักเฉลี่ยของแต>ละปjจจัยจะถูกนำมาคูณกับ ค>า Frequency ratioของแต>ละกลุ>ม ของปjจจัย และจะถูกนำมาคำนวณเพื่อหาระดับของโอกาสแผ>นดินถล>ม 4.6 การตรวจสอบแบบจำลองแผQนดินถลQม (validation) ในการทำแผนที่พื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>มสิ่งที่สำคัญและมีความจำเปeนมาก คือ การตรวจสอบโมเดล (Chung and Fabbri, 2003) การตรวจสอบที่ได4ผลจริง คือ การที่มีเหตุการณJ แผ>นดินถล>มเกิดขึ้นจริงในบริเวณที่โมเดลได4ทำนายไว4หรือ ที่เรียกว>า “Wait and See” (Neuhauser and Terhorst, 2007) แต>ปjญหาก็คือต4องรอเปeนเวลานานกว>าเหตุการณJแผ>นดินถล>มจะเกิดขึ้นหรือ อาจจะไม>เกิด เลย (Van Den Eeckhaut and others, 2006) การทำนายหรือโมเดลก็กลายเปeนสิ่งที่ ไร4ประโยชนJไปเลย ดังนั้นแทนที่จะรอให4ธรรมชาติเปeนสิ่งพิสูจนJว>าโมเดลที่ทำถูกต4องหรือไม> การทดสอบ ทางคณิตศาสตรJจึงถูกนํามาช>วยในการบ>งชี้ความถูกต4องของโมเดล (Carrara & Pike, 2008) ซึ่งโมเดลที่ดี ต4องมีความน>าเชื่อถือ ทางสถิติด4วย 4.6.1 สมมุติฐาน สมมุติฐานหลักในการตรวจสอบแบบจำลองแผ>นดินถล>มสามารถแบ>งออกเปeน 2 สมมุติฐาน คือ (1) เหตุการณJแผ>นดินถล>มที่เกิดขึ้นสัมพันธJกับตัวแปรต>าง ๆ ได4แก> ธรณีวิทยา ภูมิประเทศ การใช4 ประโยชนJที่ดินและป®าไม4และ (2) เหตุการณJแผ>นดินถล>มที่จะเกิดในอนาคตถูกกระตุ4นโดยตัวแปรเฉพาะ ได4แก> ปริมาณ น้ำฝน และแผ>นดินไหว 4.6.2 เทคนิคที่ใช$ในการตรวจสอบ วิธีการสำหรับตรวจสอบแบบจำลองแผ>นดินถล>มมีอยู>หลากหลายวิธี โดยวิธีที่นิยมใช4กันมาก ได4แก> วิธีการตรวจสอบเชิงคุณภาพ (qualitative method) จะใช4วิธีการซ>อนทับข4อมูลแผ>นดินถล>มบน แบบจำลองการเกิดแผ>นดินถล>มและวิเคราะหJด4วยตาเปล>า และวิธีการตรวจสอบเชิงปริมาณ (quantitative) จะใช4ความเกี่ยวข4องของแผ>นดินถล>ม และโซนของพิบัติภัยแผ>นดินถล>ม โดยใช4การคำนวณ ทางคณิตศาสตรJเข4ามาช>วย ตัวอย>างเทคนิคที่ใช4ได4แก>
- 75 - (1) การตรวจสอบภาคสนามและการซ4อนทับแบบง>าย (ground-truthing and simple overlay) ในการประเมินพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>ม การตรวจสอบแบบจำลองสามารถทำได4โดยการไป ตรวจสอบ ภาคสนาม หรือใช4การแปลภาพถ>ายทางอากาศ (2) กราฟบอกความถูกต4องของโมเดล (success rate curve) กับกราฟความถูกต4องของ การทำนาย (prediction rate curve) สามารถเปeนตัวทดสอบความถูกต4องของโมเดลได4ซึ่งทั้งสองวิธีนี้ มีลักษณะคล4ายคลึงกัน จะต>างกันตรงที่ข4อมูลแผ>นดินถล>มที่ใช4ในการตรวจสอบโมเดล โดยแบบกราฟบอก ความถูกต4องของโมเดลจะใช4ข4อมูลแผ>นดินถล>มชุดเดียวกับข4อมูลแผ>นดินถล>มที่ใช4ในการสร4างโมเดล ซึ่งสามารถบอกได4ว>าโมเดลที่ทำออกมามีค>าความถูกต4องหรือมีผลลัพธJดีขนาดไหน แต>การตรวจสอบโมเดล แบบกราฟความถูกต4องของการท4นายจะใช4ข4อมูลแผ>นดินถล>มคนละชุดกับแผ>นดินถล>มที่ใช4ในการสร4าง โมเดล ซึ่งผลของการตรวจสอบสามารถบอกได4ว>าโมเดลที่สร4างขึ้นมีความถูกต4องมากน4อยเพียงใดและใช4ใน การทำนายการเกิดแผ>นดินถล>มในอนาคตได4หรือไม> สามารถทำได4โดยการเปรียบเทียบร>องรอยแผ>นดิน ถลม กับระดับของโอกาสเกิดแผ>นดินถล>ม (susceptibility classes) ที่ได4จากโมเดล โดยมีวิธีการง>าย ๆ โดยใช4โปรแกรมทาง GIS ในการรวม (ซ4อนทับ) ข4อมูลแผ>นดินถล>มและข4อมูลโอกาสเกิดแผ>นดินถล>ม (susceptibility) จะได4ตำแหน>งพิกเซล (pixel) ที่มีค>าแผ>นดินถล>มและไม>มีแผ>นดินถล>ม แล4วนําผลรวมของ ตำแหน>งที่มีค>าแผ>นดินถล>มไปสร4างกราฟ โดยค>าโอกาสเกิดแผ>นดินถล>มจะอยู>ในแนวนอน (X-axis) ค>าผลรวมตำแหน>งที่มีแผ>นดินถล>มอยู>ในแนวตั้ง (Y-axis) (3) การตรวจสอบแบบจำลองโดยใช4วิธีกราฟแสดงความถูกต4อง ซึ่งในรายงานฉบับนี้เลือกใช4 วิธี ROC-AUC Curve มาใช4ในการตรวจสอบความถูกต4องของแบบจำลอง โดย ROC (Receiver Operating Characteristic) Curve เปeนเส4นที่ใช4วัดประสิทธิภาพของแบบจำลองว>าสามารถทำนาย ประเด็นที่สนใจได4อย>างแม>นยำขนาดไหน และการคำนวณพื้นที่ใต4กราฟ AUC (Area under the curve) เพื่อใช4ในการพิจารณาค>าความเหมาะสมของแบบจำลอง (รูปที่ 4.4) (4) การแปลความหมายกราฟโดยการคำนวณพื้นที่ใต4กราฟที่เรียกว>า AUC-Area under curve ดังตารางที่ 4.7 โดยพื้นที่ใต4กราฟที่มีความถูกต4องและน>าเชื่อถือจะอยู>ในช>วง 0.5 ถึง 1.0 ยิ่งค>าเข4า ใกล4 1.0 มากเท>าไหร>แบบจำลองยิ่งมีความน>าเชื่อถือมากเท>านั้น นอกจากนี้ถ4าพิจารณาจากจำนวนแผ>นดิน ถล>มที่อยู>ในแต>ละช>วง แบบจำลองที่ดีค>าโอกาสเกิดแผ>นดินถล>มอยู>ในช>วงสูงมาก (Very high susceptibility class) จะมีจำนวนแผ>นดินถล>มในพื้นที่มากที่สุด และค>าแผ>นดินถล>มจะลดลงเรื่อย ๆ ตาม ค>าโอกาสเกิดแผ>นดินถล>มที่มีค>าลดลง
- 76 - รูปที่ 4.4 ตัวอย3างกราฟแสดงความถูกตfอง (success rate curve) ของแบบจำลองโดยวิธีROC-AUC Curve ตารางที่ 4.7 แสดงช3วงค3า AUC ที่ใชfอfางอิงความถูกตfองของโมเดล (Hasanat and others, 2010) AUC Performance 0.90-1.00 Excellent (A) 0.80-0.90 Good (B) 0.70-0.80 Fair (C) 0.60-0.70 Poor (D) 0.50-0.60 Fail (F)
การวิเคราะหQพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ?นดินถล?ม การวิเคราะหJพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>มเปeนการวิเคราะหJพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>ม ในอนาคต ด4วยระบบสารสนเทศภูมิศาสตรJและเทคนิคการรับรู4ระยะไกล โดยใช4แบบจำลองทางสถิติ Bivariate probability และการให4ค>าน้ำหนัก (weighting) ในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม> ผลการวิเคราะหJ อธิบายค>าความสัมพันธJระหว>างร>องรอยแผ>นดินถล>มและปjจจัยที่ควบคุมแผ>นดินถล>ม 7 ปjจจัย คือ กลุ>มวิทยาหิน หน4ารับน้ำฝน ทิศทางการไหลของน้ำ ระยะห>างจากทางน้ำ ระยะห>างจากโครงสร4างทาง ธรณีวิทยา ระดับความสูง ความลาดชัน และการใช4ประโยชนJที่ดิน และการให4ค>าน้ำหนักกับปjจจัยที่ เกี่ยวข4องกับแผ>นดินถล>ม 5.1 แผนที่ร,องรอยแผ,นดินถล,ม แผนที่แสดงตำแหน>งของแผ>นดินถล>มที่เกิดในอดีตจนถึงปjจจุบัน ได4จากการแปลภาพถ>าย ดาวเทียมในช>วง 22 ปÄที่ผ>านมา ระหว>างปÄ พ.ศ. 2544 – 2566 และการสำรวจในพื้นที่เสี่ยงภัย แผ>นดินถล>ม พบร>องรอยแผ>นดินถล>ม จำนวน 8,246 รอย (รูปที่ 5.1) และพบว>าพื้นที่เสี่ยงภัยส>วนใหญ> อยู>ตามภูเขาสูงและที่ลาดเชิงเขา ที่มีลักษณะธรณีวิทยาประกอบด4วยหินทรายเนื้ออารJโคส หินแกรนิตเนื้อ ผลึก หินควอรตไซตJ หินฟßลไลตJ โดยพื้นที่เสี่ยงภัยแผ>นดินถล>มที่พบการกระจายตัวของร>องรอย แผ>นดินถล>มมากที่สุด อยู>บริเวณอำเภออมกòอย อำเภอแม>แจ>ม อำเภอเชียงดาว อำเภอพร4าว และอำเภอ สันทราย ตามลำดับ พบแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน (debris slide) แผ>นดินถล>ม ชนิดเศษวัสดุธรณีไหล หรือของเศษหินและดิน (debris flow) และดินไหล (earth flow) เช>น ในบริเวณ ที่มีการตัดไหล>เขาตัดถนนเพื่อใช4สัญจร หรือตัดไหล>เขาเพื่อสร4างที่อยู>อาศัย เปeนต4น แผนที่ร>องรอยแผ>นดินถล>มสามารถบอกถึงการกระจายตัวของแผ>นดินถล>มในพื้นที่ต>าง ๆ และการเคลื่อนย4ายตำแหน>งแผ>นดินถล>มในอดีตจนถึงปjจจุบัน อย>างไรก็ตามในเบื้องต4นแผนที่ร>องรอย แผ>นดินถล>มนั้นยังไม>สามารถบอกถึงกลไกลการเกิดแผ>นดินถล>มและปjจจัยที่เปeนตัวกระตุ4นหรือเร>งให4เกิด แผ>นดินถล>ม แต>ถ4าหากนำไปวิเคราะหJเพื่อหาความสัมพันธJกับปjจจัยหลักที่เกี่ยวข4องกับแผ>นดินถล>ม อาจจะเปeนแนวทางในการทำนายตำแหน>งแผ>นดินถล>มในอนาคตได4 ดังนั้นการทำแผนที่พื้นที่ร>องรอย แผ>นดินถล>ม จึงมีความสำคัญมากในการวิเคราะหJพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>มในอนาคต นอกจากนี้การ จัดทำข4อมูลร>องรอยแผ>นดินถล>มที่มีรายละเอียดถึงขนาดพื้นที่ ชนิด และความสดใหม>ของการเกิด แผ>นดินถล>มยังมีประโยชนJต>องานวิศวกรรม และงานฟº½นฟูพื้นที่
- 78 - รูปที่ 5.1 แผนที่ร3องรอยแผ3นดินถล3มในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม3 ในช3วง 22 ปlที่ผ3านมา (พ.ศ. 2544-2566)
- 79 - 5.2 ปUจจัยที่เกี่ยวข#องกับแผQนดินถลQม การวิเคราะหJพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>มด4วยวิธี Bivariate approach (Frequency ratio) อาศัย 7 ปjจจัยที่เกี่ยวข4องกับแผ>นดินถล>ม (landslide controlling factors) มาหาค>าความสัมพันธJ ระหว>างรอยแผ>นดินถล>มในอดีตในรูปแบบอัตราส>วนความน>าจะเปeน (b/a) หรือความหนาแน>นของการ กระจายตัวของแผ>นดินถล>มในแต>ละกลุ>มย>อยในปjจจัยที่เกี่ยวข4องกับแผ>นดินถล>ม ในตารางที่ 5.1 5.2.1 ระดับความสูง (elevation) ระดับความสูงของพื้นที่ถูกจำแนกออกเปeน 10 ช>วง มีช>วงห>าง 200 เมตรของแต>ละกลุ>ม (รูปที่ 5.2) เพื่อให4เห็นความแตกต>างของพื้นที่ มีช>วงระดับความสูงตั้งแต> 200->2,200 เมตร มีความสัมพันธJอย>างมีนัยสำคัญกับการกระจายตัวของร>องรอยแผ>นดินถล>ม (Fr ≥ 1) โดยมีความสัมพันธJ สูงสุดระหว>างร>องรอยแผ>นดินถล>มในอดีตกับระดับความสูง 2,000–2,200 เมตร (Fr=3.08), ระดับความ สูง 1,400–1,600 เมตร (Fr=2.99), ระดับความสูง 1,800–2,000 เมตร (Fr=2.33), ระดับความสูง 1,200– 1,400 เมตร (Fr=1.87), ระดับความสูง 1,600–1,800 เมตร (Fr=1.72) ระดับความสูง 600–800 เมตร (Fr=1.17) และระดับความสูง 1,000–1,200 เมตร (Fr=1.07) ตามลำดับ 5.2.2 วิทยาหิน (Lithology) หินแต>ละชนิดมีความแตกต>างทั้งทางกายภาพ และคุณสมบัติทางเคมี ทำให4พื้นที่มีความเสี่ยง ต>อการเกิดแผ>นดินถล>มมากน4อยแตกต>างกันออกไป ดังนั้นเพื่อให4การวิเคราะหJค>าโอกาสเกิดแผ>นดินถล>ม มีความถูกต4อง ในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม>สามารถจำแนกวิทยาหินออกเปeน 16 กลุ>ม จากวิทยาหินทั้งหมด 40 กลุ>ม (รูปที่ 5.3) คือ (1) SS2 หินทรายเนื้ออารJโคส มักพบแทรกชั้นหรือแทรกสลับชั้นกับหินตะกอน เนื้อละเอียด (2) CT หินแปรสัมผัสที่มากด4วยแร>ควอตซJ (3) CG3 หินกรวดมน (4) VOL3 หินอัคนีภูเขาไฟ ชนิดร>สีเข4ม (5) GR1 หินแกรนิตเนื้อผลึกขนาดเดียว (6) F-MET1 หินแปรที่มีริ้วขนานเกรดต่ำ (7) CB1 หินคารJบอเนตเนื้อผลึก (8) FS2 หินตะกอนเนื้อละเอียด เม็ดตะกอนขนาดดินเหนียว (9) FS1 หินตะกอนเนื้อละเอียด เม็ดตะกอนขนาดดินเหนียวถึงทรายแปfง มักพบแทรกชั้นหรือแทรกสลับชั้นกับ หินทรายเนื้อเกรยJแวก (10) F-MET3 หินแปรที่มีริ้วขนานเกรดสูง (11) GR3 หินแกรนิตเนื้อผลึกเรียงตัว (12) TER ตะกอนตะพักลำน้ำ (13) F-MET4 หินมิกมาไทตJ(14) VOL1 หินอัคนีภูเขาไฟจำพวกหินแอนดีไซตJ (15) AL ตะกอนน้ำพา ตะกอนที่ราบลุ>มแม>น้ำ (16) COL ตะกอนเศษหินเชิงเขา และตะกอนผุพังอยู>กับที่ พบการกระจายตัวของร>องรอยแผ>นดินถล>มหนาแน>นมากในกลุ>มวิทยาหิน SS2 หินทรายเนื้ออารJโคส (31.48% ของร>องรอยแผ>นดินถล>ม) จำพวกหินทรายเนื้อควอตซJ สีเทาขาว เม็ดตะกอนขนาดละเอียดถึง ปานกลาง ประกอบด4วย แร>ควอตซJเปeนส>วนใหญ> การคัดขนาดดี ความกลมมนสูง ชั้นหินบางถึงหนา แสดง การผุพังปานกลางถึงมาก ชั้นหินชัดเจน พบการกระจายตัวอยู>ในอำเภอเชียงดาว อำเภอเวียงแหง ฝjºงทิศ ตะวันตกของอำเภอฝาง อำเภอไชยปราการ อำเภอพร4าว อำเภอดอยสะเก็ด ฝjºงทิศเหนือของอำเภอสันทราย
- 80 - ตารางที่ 5.1 ความสัมพันธÅระหว3างรอยแผ3นดินถล3มกับปxจจัยที่ควบคุมการเกิดแผ3นดินถล3ม ปKจจัย ลำดับ กลุUม % of total area (a) % of Landslide scar (b) Frequency ratio = (b/a) 1. วิทยาหิน (Lithology) 1 CG3 หินกรวดมน 0.01 0.02 2.16 2 SS2 หินทรายเนื้ออารgโคส หินทรายเนื้อควอตซg 12.46 31.48 2.53 3 FS1 หินตะกอนเนื้อละเอียดเม็ดตะกอนขนาดดินเหนียวถึงทรายแปwง 2.57 1.68 0.65 4 FS2 หินตะกอนเนื้อละเอียดเม็ดตะกอนขนาดดินเหนียว 9.03 5.96 0.66 5 CB1 หินคารgบอเนตเนื้อผลึก 7.01 6.97 0.99 6 CT หินแปรสัมผัสที่มากด~วยแรUควอตซg 3.18 8.04 2.53 7 F-MET1 หินแปรที่มีริ้วขนานเกรดต่ำ 4.26 4.65 1.09 8 F-MET3 หินแปรที่มีริ้วขนานเกรดสูง 7.07 3.73 0.53 9 F-MET4 หินมิกมาไทตg 8.60 2.19 0.25 10 GR1 หินแกรนิตเนื้อผลึก 21.22 28.33 1.34 11 GR3 หินแกรนิตเนื้อผลึกเรียงตัว 7.27 3.76 0.52 12 VOL1 หินอัคนีภูเขาไฟจำพวกหินไดโอไรตg 0.21 0.02 0.12 13 VOL3 หินอัคนีภูเขาไฟจำพวกหินบะซอลตg 0.33 0.47 1.42 14 COL ตะกอนเชิงเขา 1.53 0.02 0.02 15 AL ตะกอนน้ำพา 8.22 0.28 0.03 16 TER ตะกอนตะพักลำน้ำ 6.47 2.38 0.37 2. หน~ารับ น้ำฝน (Aspect) 1 Flat (-1) 0 0 0 2 North (0-22.5) 10.94 3.15 0.29 3 Northeast (22.5-67.5) 11.02 5.78 0.52 4 East (67.5-112.5) 13.07 13.90 1.06 5 Southeast (112.5-157.5) 11.77 20.75 1.76 6 South (157.5-202.5) 13.18 24.77 1.88 7 Southwest (202.5-247.5) 11.90 16.44 1.38 8 West (247.5-292.5) 12.21 8.94 0.73 9 Northwest (292.5-337.5) 9.99 4.30 0.43 10 North (337.5-360) 5.91 1.97 0.33 3.ทิศทางการ ไหลของน้ำ (Flow Direction) 1 1 (90 deg) 13.85 13.59 0.98 2 2 (135 deg) 11.89 21.93 1.84 3 4 (180 deg) 15.04 23.85 1.59 4 8 (225 deg) 12.08 17.29 1.43 5 16 (270 deg) 13.48 8.90 0.66 6 32 (315 deg) 9.87 4.26 0.43 7 64 (0 deg) 12.80 4.55 0.36 8 128 (45 deg) 10.98 5.63 0.51 4.ระดับ ความสูง (เมตร) (Elevation) 1 0-200 0.00 0.00 0.00 2 200-400 15.51 2.23 0.14 3 400-600 18.60 16.00 0.86 4 600-800 18.87 22.05 1.17 5 800-1000 20.51 18.89 0.92 6 1000-1200 14.91 15.92 1.07
- 81 - ตารางที่ 5.1 ความสัมพันธÅระหว3างรอยแผ3นดินถล3มกับปxจจัยที่ควบคุมการเกิดแผ3นดินถล3ม (ต3อ) ปKจจัย ลำดับ กลุUม % of total area (a) % of Landslide scar (b) Frequency ratio = (b/a) 4.ระดับความ สูง (เมตร) (Elevation) 7 1200-1400 7.81 14.62 1.87 8 1400-1600 2.84 8.51 2.99 9 1600-1800 0.60 1.03 1.72 10 1800-2000 0.19 0.45 2.33 11 2000-2200 0.10 0.31 3.08 12 มากกวUา 2200 0.00 0.00 0.00 5.ความลาดชัน (องศา) (Slope) 1 0-10 36.67 10.15 0.28 2 10-20 31.89 27.94 0.88 3 20-30 20.95 30.90 1.47 4 30-40 8.64 22.73 2.63 5 40-50 1.64 7.10 4.33 6 50-60 0.18 0.91 5.11 7 60-70 0.03 0.21 7.37 8 70-80 0.00 0.06 14.64 9 80-90 0.00 0.00 0.00 6.การใช~ ประโยชนgที่ดิน (Land use) 1 Water แหลUงน้ำ 0.40 0.00 0.00 2 Trees พื้นที่ปèามีต~นไม~ใหญU 66.01 81.55 1.24 3 Flooded Vegetation พืชพรรณในพื้นที่ลุUมน้ำทUวมถึง 0.00 0.00 0.00 4 Crops พื้นที่เกษตรกรรม 8.98 0.51 0.06 5 Built Area พื้นที่สิ่งปลูกสร~าง 5.29 0.06 0.01 6 Bare Ground พื้นที่โลUงไมUมีพืชพรรณใบเขียว 0.02 0.00 0.00 7 Clounds เมฆ 0.00 0.02 21.76 8 Rangeland บริเวณกว~างใหญUสำหรับเลี้ยงสัตวg 19.30 17.85 0.92 7. ระยะหUาง จากโครงสร~าง (เมตร) (The distance to structure) 1 0-200 24.53 24.43 1.00 2 200-400 21.86 22.66 1.04 3 400-600 17.29 18.80 1.09 4 600-800 12.47 13.25 1.06 5 800-1000 8.39 8.25 0.98 6 1000-1200 5.38 5.90 1.10 7 1200-1400 3.30 3.13 0.95 8 1400-1600 2.03 1.42 0.70 9 1600-1800 1.25 0.91 0.73 10 1800-2000 0.81 0.50 0.62 11 2000-20000 2.71 0.75 0.28 และตอนกลางของอำเภอแม>ออน นอกจากนี้ยังพบการกระจายตัวของรอยแผ>นดินถล>ม (% of Landslide scar) ใน GR1 (28.33%) CT (8.04%) FS2 (5.96%) และ F-MET1 (4.65%)
- 82 - 5.2.3 ทิศทางการไหลของน้ำ (flow direction) ทิศทางการไหลของน้ำเปeนปjจจัยที่เกี่ยวข4องกับการเกิดแผ>นดินถล>ม บ>งบอกถึงทิศทางการ ไหลของทางน้ำ และการกัดเซาะในพื้นที่ ทิศทางการไหลของน้ำสามารถแบ>งออกเปeน 8 กลุ>ม มีระยะห>าง แต>ละช>วง 45 องศา คือ 1) ทิศตะวันออก (90 deg) 2) ทิศตะวันออกเฉียงใต4 (135 deg) 3) ทิศใต4 (180 deg) 4) ทิศตะวันตกเฉียงใต4 (225 deg) 5) ทิศตะวันตก (270 deg) 6) ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ (315 deg) 7) ทิศเหนือ North (0 deg) และ 8) ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ Northeast (45 deg) (รูปที่ 5.4) จากการ เปรียบเทียบกับร>องรอยแผ>นดินถล>มพบว>า ทิศทางน้ำไหลที่มีความสัมพันธJต>อการเกิดแผ>นดินถล>ม คือ ทิศตะวันออกเฉียงใต4 (Fr = 1.84) ทิศใต4 (Fr = 1.59) และทิศตะวันตกเฉียงใต4 (Fr = 1.43) ตามลำดับ 5.2.4 ความลาดชัน (slope) มุมของความลาดชัน (Slope angle) เปeนปjจจัยหลักของการวิเคราะหJเสถียรภาพความลาด ชัน (Lee and Min, 2001) ในพื้นที่ศึกษาแบ>งความลาดชันออกเปeน 7 ช>วง ระยะห>างแต>ละช>วง 10 องศา มีความลาดชันตั้งแต> 0-80 องศา (รูปที่ 5.5) พบว>ามีการกระจายตัวของร>องรอยแผ>นดินถล>มมี ความสัมพันธJกับพื้นที่ที่มีความลาดชันเปeนช>วงกว4าง ตั้งแต> 10–80 องศา (Fr ≥ 1) และความสัมพันธJสูงสุด กับการกระจายตัวของร>องรอยแผ>นดินถล>ม ในบริเวณความลาดชัน 70-80 องศา (Fr = 14.64), ความลาด ชัน 60-70 องศา (Fr = 7.37) , ความลาดชัน 60-50 องศา (Fr = 5.11) , ความลาดชัน 40-50 องศา (Fr = 4.33), ความลาดชัน 30-40 องศา (Fr = 2.63) และความลาดชัน 20-430 องศา (Fr = 1.47) ตามลำดับ อย>างไรก็ตามพบว>าที่พื้นที่ความลาดชันตั้งแต> 80-90 องศาไม>พบร>องรอยแผ>นดินถล>ม 5.2.5 หน$ารับน้ำฝน (aspect) หน4ารับน้ำฝนมีความเกี่ยวข4องกับบริเวณด4านรับแสงแดด ลม และน้ำฝน ซึ่งส>งผลต>อการเกิด แผ>นดินถล>ม ทิศทางรับน้ำฝนสามารถแบ>งออกเปeน 10 กลุ>ม คือ 1) พื้นที่ราบ Flat 2) ทิศเหนือ North (0-22.5 องศา) 3) ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ Northeast (22.5-67.5 องศา) 4) ทิศตะวันออก East (67.5-112.5 องศา) 5) ทิศตะวันออกเฉียงใต4 Southeast (112.5-157.5 องศา) 6) ทิศใต4 South (157.5-202.5 องศา) 7) ทิศตะวันตกเฉียงใต4 Southwest (202.5-247.5 องศา) 8) ทิศตะวันตก West (247.5-292.5 องศา) 9) ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ Northwest (292.5-337.5 องศา) และ 10) ทิศเหนือ North (337.5-360 องศา) (รูปที่ 5.6) จากการเปรียบเทียบกับร>องรอยแผ>นดินถล>มพบว>า ทิศทางรับน้ำฝน ที่มีความสัมพันธJต>อการเกิดแผ>นดินถล>ม คือ ทิศใต4(Fr = 1.88) ทิศตะวันออกเฉียงใต4(Fr = 1.76) ทิศตะวันตกเฉียงใต4(Fr = 1.38) และทิศตะวันออก (Fr = 1.06) และซึ่งน>าจะมีสัมพันธJกับมรสุมที่ได4รับ อิทธิพลจากพายุหมุนเขตร4อน ซึ่งเปeนฝนจากพายุดีเปรสชันที่พัดมาจากทะเลจีนใต4 (รูปที่ 3.2 บทที่ 3)
- 83 - 5.2.6 การใช$ประโยชนEที่ดิน (landuse) การใช4ประโยชนJที่ดินในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม>สามารถแบ>งออกได4เปeน 8 แบบ คือ แหล>งน้ำ (water) พื้นที่ป®ามีต4นไม4ใหญ> (tree) ทุ>งหญ4า (grass) พืชพรรณในพื้นที่ลุ>มน้ำท>วมถึง (food vegetation) พื้นที่เกษตรกรรม (crops) พุ>มไม4(scrub/Shrub) พื้นที่สิ่งปลูกสร4าง (built area) พื้นที่โล>งไม>มีพืชพรรณ ใบเขียว (bare ground) (รูปที่ 5.7) เปeนอีกหนึ่งปjจจัยที่ส>งผลต>อเสถียรภาพของชั้นดิน/หิน ซึ่งบางพื้นที่ที่ มีการใช4ประโยชนที่ดิน อาจจะทำให4เกิดการสูญเสียหน4าดินหรือพื้นที่ปกคลุมชั้นดิน มีการสูญเสีย เสถียรภาพของชั้นดิน/หิน ทำให4เพิ่มอัตราการเลื่อนไถลหรือไหลของชั้นดิน/หิน พบว>าในพื้นที่ป®ามีต4นไม4 ใหญ> (Trees) มีความสัมพันธJสูงสุดกับการกระจายตัวของร>องรอยแผ>นดินถล>ม (Fr = 1.24) 5.2.7 ระยะห<างจากโครงสร$างทางธรณีวิทยา (The distance to structure) โครงสร4างทางธรณีวิทยาเปeนปjจจัยที่ส>งผลกับเสถียรภาพของชั้นดิน/หิน ที่แสดงถึงการผุพัง เนื่องจากมีแนวรอยเลื่อยแม>ปßง พาดผ>านในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม> (ธรณีประวัติ,บทที่ 3) สามารถแบ>ง ออกเปeน 16 ช>วง มีระยะห>างแต>ละช>วง 200 เมตร (รูปที่ 5.8) พบว>าพื้นที่ที่อยู>ใกล4บริเวณโครงสร4างทาง ธรณีวิทยาและมีระยะห>างไม>เกิน 1,200 เมตร มีความสัมพันธJกับการกระจายตัวของร>องรอยแผ>นดินถล>ม (Fr ≥ 1) โดยพื้นที่ที่อยู>ห>างจากบริเวณโครงสร4างทางธรณีวิทยาระหว>าง 1,000-1,200 เมตร มีความสัมพันธJสูงสุดกับการกระจายตัวของร>องรอยแผ>นดินถล>ม (Fr = 1.10) ระยะห>างระหว>าง 400-600 เมตร (Fr = 1.09) ระยะห>างระหว>าง 600-800 เมตร (Fr = 1.06) ระยะห>างระหว>าง 200-400 เมตร (Fr = 1.04) และระยะห>างระหว>าง 0-200 เมตร (Fr = 1.00) ตามลำดับ
- 84 - รูปที่ 5.2 แผนที่แสดงระดับความสูง 13 ช3วง ในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม3 มีระยะห3างแต3ละช3วง 200 เมตร
- 85 - รูปที่ 5.3 แผนที่แสดงกลุ3มวิทยาหิน 16 กลุ3ม ในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม3
- 86 - รูปที่ 5.4 แผนที่แสดงทิศทางการไหลของน้ำ 8 กลุ3ม มีระยะห3างแต3ละกลุ3ม 45 องศา
- 87 - รูปที่ 5.5 แผนที่แสดงความลาดชันของพื้นที่ 9 ช3วง มีระยะห3างแต3ละช3วง 10 องศา
- 88 - รูปที่ 5.6 แผนที่แสดงหนfารับน้ำฝน 10 กลุ3ม ในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม3
- 89 - รูปที่ 5.7 แผนที่แสดงการใชfประโยชนÅที่ดิน 8 กลุ3ม ในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม3
- 90 - รูปที่ 5.8 แผนที่แสดงระยะห3างจากโครงสรfางทางธรณีวิทยา 16 ช3วง ระยะห3างแต3ละช3วง 200 เมตร
- 91 - 5.3 การให#น้ำหนักกับปUจจัย (weighting) การให4น้ำหนักกับปjจจัยที่นำมาวิเคราะหJในแบบจำลอง อันเนื่องมาจากแต>ละปjจจัยที่นำมา วิเคราะหJมีค>าความสำคัญไม>เท>ากัน เปeนการวิเคราะหJหลังการหาค>าความสัมพันธJกับการกระจายตัวของ แผ>นดินถล>มกับปjจจัยทั้ง 7 ชนิด โดยพิจารณาจากค>าอัตราส>วนความน>าจะเปeน (b/a) หรือความหนาแน>น ของการกระจายตัวของแผ>นดินถล>มในแต>ละกลุ>มย>อยในปjจจัยที่เกี่ยวข4องกับแผ>นดินถล>มที่มีค>ามากกว>า หนึ่ง ((b/a) ≥ 1) ด4วย 3 วิธี คือ 1) การให4ค>าน้ำหนักแบบ Reliability weighting (RP) พบว>าปjจจัยความลาดชันเปeนปjจจัยหลักที่มี ความสัมพันธJกับการกระจายตัวของแผ>นดินถล>ม รองลงมาเปeนวิทยาหิน ทิศทางการไหลของน้ำ หน4ารับ น้ำฝน ระดับความสูง การใช4ประโยชนJที่ดิน และระยะห>างจากโครงสร4างตามลำดับ ดังตารางที่ 5.2 ตารางที่ 5.2 การใหfน้ำหนักดfวยวิธี Reliability weighting เรียงจากมากไปหานfอย Reliability Type of Factors Rank Wi W(Nj) Wi*100 1.97 Slope 1 7 0.25 25.00 1.76 Lithology 2 6 0.21 21.43 1.62 Flow Direction 3 5 0.18 17.86 1.52 Aspect 4 4 0.14 14.29 1.39 Elevation 5 3 0.11 10.71 1.24 Land Use 6 2 0.07 7.14 1.04 Structure 7 1 0.04 3.57 2) การให4ค>าน้ำหนักแบบ Accountability weighting (AP) พบว>าระยะห>างจากโครงสร4าง เปeนปjจจัยหลักที่มีความสัมพันธJกับการกระจายตัวของแผ>นดินถล>ม รองลงมาเปeนการใช4ประโยชนJที่ดิน หน4ารับน้ำฝน วิทยาหิน ความสูง ทิศทางการไหลของน้ำ และความลาดชัน ตามลำดับ ดังตารางที่ 5.3 ตารางที่ 5.3 การใหfน้ำหนักดfวยวิธี Accountability weighting เรียงจากมากไปหานfอย Accountability Type of Factors Rank Wi W(Nj) Wi*100 0.85 Structure 1 7 0.25 25.00 0.82 Land Use 2 6 0.21 21.43 0.76 Aspect 3 5 0.18 17.86 0.73 Lithology 4 4 0.14 14.29 0.63 Elevation 5 3 0.11 10.71 0.63 Flow Direction 6 2 0.07 7.14 0.62 Slope 7 1 0.04 3.57
- 92 - 3) การให4ค>าน้ำหนักแบบเฉลี่ย Average weighting (Av) ระหว>าง AP และ RP ปjจจัยหลักที่มี ความสัมพันธJกับการกระจายตัวของแผ>นดินถล>มคือวิทยาหิน รองลงมาคือหน4ารับน้ำฝน ความลาดชัน การใช4 ประโยชนJที่ดิน ระยะห>างจากโครงสร4าง ทิศทางการไหลของน้ำและความสูง ตามลำดับ ดังตารางที่ 5.4 ตารางที่ 5.4 การใหfน้ำหนักดfวยวิธีเฉลี่ย Average weighting เรียงจากมากไปหานfอย Rank Type of Factors RP AP Average 1 Lithology 21.43 14.29 17.86 2 Aspect 14.29 17.86 16.07 3 Slope 25.00 3.57 14.29 3 Land Use 7.14 21.43 14.29 3 Structure 3.57 25.00 14.29 6 Flow Direction 17.86 7.14 12.50 7 Elevation 10.71 10.71 10.71 5.4 การจำแนกระดับของพื้นที่มีโอกาสเกิดแผQนดินถลQม การจำแนก (Classification) หรือการจัดกลุ>มค>าดัชนีค>าโอกาสเกิดแผ>นดินถล>ม (Landslide susceptibility index, LSI) สามารถจำแนก 5 ระดับ คือ 1) ระดับต่ำมาก (Very low) 2) ระดับต่ำ (Low) 3) ระดับกลาง (Moderate) 4) ระดับสูง (High) และ 5) ระดับสูงมาก (Very high) การจำแนกระดับของ พื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>ม (Landslide susceptibility level) สามารถทำได4หลายวิธี วิธีที่ง>ายที่สุด คือ การตัดสินใจของผู4เชี่ยวชาญ แต>ปjจจุบันมีการใช4วิธีทางคณิตศาสตรJ (Mathematical methods) โดย โปรแกรมทาง GIS เข4ามาช>วยเพื่อความถูกต4องมากยิ่งขึ้น ในการศึกษาครั้งนี้พิจารณาจาก 6 วิธี คือ 1) Standard deviation (STDV) 2) Natural break 3) Quantile 4) Geometric intervals 5) Define Intervals และ 6) Equal Intervals เพื่อมาเปรียบเทียบหาวิธีการจำแนกที่มีความถูกต4องและแม>นยำที่สุด โดยสมมุติฐานแล4วแบบจำลองที่เหมาะสม ต4องมีจำนวนแผ>นดินถล>มจำนวนมากตกอยู>ในแต>ละชั้นหรือ กลุ>มของปjจจัยที่แสดงค>า higher susceptibility ซึ่งมีปริมาณน4อยในแผนที่ ค>าความหนาแน>นสัมพันธJของแผ>นดินถล>ม (Relative landslide density, R-Index) ใช4พิจารณาการแบ>งกลุ>มของ landslide susceptibility เพื่อนำมาใช4ในการจัดทำแผนที่มีโอกาสเกิด แผ>นดินถล>มและเปeนเกณฑJเบื้องต4นในการแจ4งเตือนภัยต>อไป โดยค>า R-Index หาได4จากค>าอัตราส>วน ระหว>างจำนวนพื้นที่แผ>นดินถล>มในแต>ละกลุ>ม (Class) ต>อ จำนวนพื้นที่ทั้งหมดของแต>ละกลุ>มซึ่งบอกว>า วิธีการแบ>งกลุ>มแบบไหนมีความพอดี (Goodness of fit) (Santacana, Baeza, Corominas, De Paz, & Marturia, 2003) โดยมีสมการการคำนวณคือ
- 93 - = 6 7 ; ∑ 7 ; = × 100 โดย ni คือ จำนวนแผ>นดินถล>มในแต>ละกลุ>ม ของ Susceptibility class i Ni คือ พื้นที่ทั้งหมดของแต>ละกลุ>ม Susceptibility class i จากผลการตรวจสอบความถูกต4อง ด4วยค>า R-Index ดังตารางที่5.5 พบว>าค>าความหนาแน>น สัมพันธJของแผ>นดินถล>มมีการเพิ่มขึ้นเมื่อระดับของพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>มที่สูงขึ้นทั้ง 6 วิธีที่ใช4ใน การจำแนก และเมื่อพิจารณาค>าดัชนีค>าโอกาสเกิดแผ>นดินถล>มของพื้นที่แผ>นดินถล>ม (LSI) ระดับสูง (High) และระดับสูงมาก (Very high) พบว>าการจำแนกด4วยวิธี Geometric Intervals ให4ค>า R-Index เท>ากับ 72.7% รองลงมาคือวิธี Standard deviation (STDV) ให4ค>า R-Index เท>ากับ 66.9% วิธี Define Intervals ให4ค>า R-Index เท>ากับ 65.2% วิธีNatural Break ให4ค>า R-Index เท>ากับ 63.5% วิธีEqual Intervals ให4ค>า R-Index เท>ากับ 63.3% และวิธีQuantile ให4ค>า R-Index เท>ากับ 57.4% ตามลำดับ อย>างไรก็ตามจากรูปที่5.9 พบว>าการจำแนกด4วยวิธี Geometric Intervals จะทำให4ได4พื้นที่ในการจำแนก ค>าดัชนีของพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>มที่อยู>ในระดับสูงและสูงมากมีพื้นที่ที่น4อยมาก และเมื่อ เปรียบเทียบกับจำนวนแผ>นดินถล>มที่ใช4ในการวิเคราะหJก็มีจำนวนน4อยมากเช>นกัน วิธีนี้จึงไม>เหมาะแก>การ นำมาจำแนกระดับของพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>ม ดังนั้นจึงเลือกวิธี Standard deviation (STDV) ที่มีค>า R-Index มากที่สุดรองลงมาในการจำแนกค>าดัชนีค>าโอกาสเกิดแผ>นดินถล>มในพื้นที่ศึกษา และจาก รูปที่ 5.10 แสดงสัดส>วนของพื้นที่แผ>นดินถล>ม (ร4อยละ) แปรผันตรงกับตามระดับของพื้นที่มีโอกาสเกิด แผ>นดินถล>ม (เช>น พื้นที่เสี่ยงแผ>นดินถล>มต่ำ-มีร4อยละพื้นที่ร>องรอยแผ>นดินถล>ม (scar) ต่ำ ส>วนพื้นที่เสี่ยง แผ>นดินถล>มสูงมีร4อยละพื้นที่แผ>นดินถล>มสูง)
- 94 - ตารางที่ 5.5 วิธีการจัดกลุ3มของระดับของพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ3นดินถล3ม 5 ระดับ ชนิดของการ จำแนก/จัดกลุ>ม ระดับของพื้นที่ มีโอกาสเกิด แผ>นดินถล>ม Area of class (km2 ) Area of landslide (m2 ) R Index (%) Geometric Very low 4642.5 1384100.0 4.2 Low 7703.5 4984400.0 9.1 Medium 9306.2 9199500.0 14.0 High 471.4 1080500.0 32.4 Very high 1.1 3200.0 40.3 STDV Very low 1772.1 290700.0 4.1 Low 4721.8 2113500.0 11.2 Medium 8471.9 6042200.0 17.8 High 5608.8 5609100.0 25.0 Very high 1550.2 2596200.0 41.9 Quantile Very low 4283.2 1218800.0 7.6 Low 4564.5 2621100.0 15.3 Medium 4304.2 3170000.0 19.7 High 4476.7 3757800.0 22.4 Very high 4496.1 5884000.0 35.0 Natural Break Very low 2568.9 479000.0 4.7 Low 5374.0 2753200.0 13.0 Medium 6686.2 4963700.0 18.8 High 5330.5 5111500.0 24.3 Very high 2165.2 3344300.0 39.2 Equal Interval Very low 13151.9 7009900.0 3.4 Low 8944.3 9523600.0 6.8 Medium 27.6 115100.0 26.5 High 0.6 1500.0 16.0 Very high 0.2 1600.0 47.3
- 95 - ตารางที่5.5 วิธีการจัดกลุ3มของระดับของพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ3นดินถล3ม 5 ระดับ (ต3อ) ชนิดของการ จำแนก/จัดกลุ>ม ระดับของพื้นที่ มีโอกาสเกิด แผ>นดินถล>ม Area of class (km2 ) Area of landslide (m2 ) R Index (%) Define Interval Very low 9188.3 4080900.0 3.2 Low 12872.6 12348700.0 6.8 Medium 62.9 218900.0 24.8 High 0.7 1600.0 15.9 Very high 0.2 1600.0 49.3 รูปที่ 5.9 แผนภูมิแสดงสัดส3วนของพื้นที่ทั้งหมด (รfอยละ) ในวิธีการจำแนกแบบต3าง ๆ 0.0 2000.0 4000.0 6000.0 8000.0 10000.0 12000.0 14000.0 Geometric STDV Quantile Natural Break Equal Interval Define Interval Total Area (km2 ) Very low Low Medium High Very high
- 96 - รูปที่ 5.10 แผนภูมิแสดงสัดส3วนของพื้นที่แผ3นดินถล3ม (รfอยละ) ในวิธีการจำแนกแบบต3าง ๆ 5.5 พื้นที่มีโอกาสเกิดแผQนดินถลQม ค>าดัชนีค>าโอกาสเกิดแผ>นดินถล>มของพื้นที่แผ>นดินถล>ม (LSI) สามารถจำแนก 5 ระดับ วิธีการ Standard Divisionดังตารางที่ 5.6 คือ 1) ระดับต่ำมาก (very low) มีพื้นที่ครอบคลุมประมาณ 1,772.12 ตารางกิโลเมตร 2) ระดับต่ำ (low) มีพื้นที่ครอบคลุมประมาณ 4,721.78 ตารางกิโลเมตร 3) ระดับกลาง (moderate) มีพื้นที่ครอบคลุมประมาณ 8,471.88 ตารางกิโลเมตร 4) ระดับสูง (high) มีพื้นที่ครอบคลุม ประมาณ 5,608.76 ตารางกิโลเมตร และ 5) ระดับสูงมาก (very high) มีพื้นที่ครอบคลุมประมาณ 1,550.18 ตารางกิโลเมตร (รูปที่ 5.11) โดยพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>มสามารถจำแนกตามตำบลได4ดัง ตารางที่ 5.7 ตารางที่ 5.6 ระดับของพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ3นดินถล3ม 5 ระดับ จำแนกตามวิธี Standard Division ระดับของพื้นที่มีโอกาสเกิดแผDนดินถลDม พื้นที่ เปอร(เซ็นต( Landslide susceptibility level ตร.กม. ระดับต่ำมาก (very low) 1,772.12 8.01 ระดับต่ำ (low) 4,721.78 21.34 ระดับกลาง (moderate) 8,471.88 38.29 ระดับสูง (high) 5,608.76 25.35 ระดับสูงมาก (very high) 1,550.18 7.01 0.00 10.00 20.00 30.00 40.00 50.00 60.00 70.00 80.00 Geometric STDV Quantile Natural Break Equal Interval Define Interval Landslide Area (%) Very low Low Medium High Very high
- 97 - รูปที่ 5.11 แผนที่พื้นที่มีโอกาสเกิดแผ3นดินถล3มจังหวัดเชียงใหม3
- 98 - ตารางที่ 5.7 พื้นที่มีโอกาสเกิดแผ3นดินถล3ม จำแนกตามตำบล อำเภอ ตำบล ระดับของพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>ม (ตร.กม.) ต่ำมาก (very low) ต่ำ (low) ปานกลาง (moderate) สูง (high) สูงมาก (very high) ดอยสะเก็ด 1 ปïาเมี่ยง 1.21 16.00 47.65 67.82 35.62 2 เทพเสด็จ 0.00 2.89 50.64 55.63 16.12 3 เชิงดอย 14.50 17.86 15.75 12.79 3.56 4 ปïาปTอง 9.13 6.41 2.55 2.29 0.40 5 ปïาลาน 4.10 2.04 0.01 0.00 0.00 6 ตลาดขวัญ 3.33 1.76 0.00 0.00 0.00 7 สง;าบBาน 4.24 1.65 0.00 0.00 0.00 8 สันปูเลย 13.64 3.82 0.00 0.00 0.00 9 สำราญราษฎร' 6.39 2.46 0.00 0.00 0.00 10 ตลาดใหญ; 3.77 1.68 0.01 0.00 0.00 11 แม;คือ 5.29 1.16 0.00 0.00 0.00 12 ลวงเหนือ 15.72 23.29 38.34 54.94 26.96 13 แม;ฮBอยเงิน 4.59 2.97 0.02 0.00 0.00 14 แม;โปïง 9.37 13.15 15.79 10.32 1.32 แม;ออน 15 แม;ทา 2.95 15.21 55.53 31.65 5.66 16 หBวยแกBว 0.43 5.67 35.13 33.07 6.85 17 บBานสหกรณ' 6.12 24.83 19.09 7.75 2.30 18 ออนเหนือ 5.03 10.19 33.29 30.07 4.80 19 ออนกลาง 9.36 8.59 5.34 2.32 0.67 20 ทาเหนือ 0.94 11.31 64.39 36.43 2.20 จอมทอง 21 บBานหลวง 9.04 94.39 173.10 88.65 13.99 22 แม;สอย 29.84 57.30 63.76 53.14 15.52 23 ข;วงเปา 13.79 27.91 10.20 0.00 0.00 24 ดอยแกBว 5.46 42.41 65.67 20.24 1.23 25 สบเตี๊ยะ 14.30 24.66 17.49 3.02 0.08 26 บBานแปะ 39.97 83.67 88.93 38.08 7.24 สันทราย 27 ปïาไผ; 17.67 12.85 4.60 9.09 3.96 28 หนองแหย;ง 11.11 8.26 4.18 6.00 2.03 29 เมืองเล็น 5.85 3.45 0.17 0.00 0.00 30 หนองจòอม 12.86 3.14 0.01 0.00 0.00 31 สันทรายหลวง 3.97 1.64 0.01 0.00 0.00 32 สันพระเนตร 5.90 1.19 0.00 0.00 0.00 33 สันปïาเปา 4.61 1.73 0.00 0.00 0.00
- 99 - ตารางที่ 5.7 พื้นที่มีโอกาสเกิดแผ3นดินถล3ม จำแนกตามตำบล (ต3อ) อำเภอ ตำบล ระดับของพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>ม (ตร.กม.) ต่ำมาก (very low) ต่ำ (low) ปานกลาง (moderate) สูง (high) สูงมาก (very high) สันทราย 34 สันนาเม็ง 6.08 2.23 0.00 0.00 0.00 35 สันทรายนBอย 6.44 1.01 0.00 0.00 0.00 36 หนองหาร 20.93 18.22 4.10 5.74 1.26 37 แม;แฝก 17.68 8.37 24.11 30.12 7.96 38 แม;แฝกใหม; 13.17 7.36 12.80 19.86 8.46 เชียงดาว 39 เมืองงาย 1.98 8.57 35.11 68.22 40.64 40 เมืองคอง 1.27 10.68 85.75 157.87 85.27 41 เชียงดาว 23.63 36.06 70.50 82.96 44.58 42 แม;นะ 15.09 37.96 99.29 67.14 14.31 43 ป^งโคBง 3.47 46.66 147.52 112.89 26.34 44 ทุ;งขBาว 3.94 9.09 59.01 120.54 71.59 45 เมืองนะ 5.48 76.78 201.83 237.23 115.75 ดอยเต;า 46 ท;าเดื่อ 37.48 80.32 38.47 10.86 2.62 47 โปงทุ;ง 39.17 72.19 69.26 21.88 2.42 48 ดอยเต;า 23.64 41.38 28.72 4.98 0.43 49 มืดกา 7.49 117.47 150.59 28.19 1.41 50 บงตัน 20.87 29.00 4.45 0.00 0.00 51 บBานแอ;น 10.75 11.34 1.36 0.00 0.00 แม;แจ;ม 52 ช;างเคิ่ง 3.38 44.62 91.09 43.68 4.86 53 กองแขก 1.89 115.17 190.50 56.99 6.82 54 แม;นาจร 0.69 80.28 393.90 280.77 51.54 55 แม;ศึก 0.35 90.20 340.96 218.95 37.52 56 บBานทับ 0.66 79.74 164.62 126.34 35.84 57 ปางหินฝน 0.00 28.78 114.84 86.13 16.86 58 ท;าผา 0.62 36.45 53.71 17.27 2.41 อมกöอย 59 แม;ตื่น 5.14 77.81 248.03 136.78 10.25 60 อมกöอย 2.34 188.95 289.82 89.36 7.49 61 สบโขง 0.72 36.68 170.27 132.55 31.29 62 นาเกียน 0.01 29.56 209.23 156.86 32.30 63 ม;อนจอง 5.48 47.71 121.70 72.24 18.21 64 ยางเปõยง 1.42 173.94 362.04 144.78 22.26 หางดง 65 บBานแหวน 10.40 3.48 0.01 0.00 0.00
- 100 - ตารางที่ 5.7 พื้นที่มีโอกาสเกิดแผ3นดินถล3ม จำแนกตามตำบล (ต3อ) อำเภอ ตำบล ระดับของพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>ม (ตร.กม.) ต่ำมาก (very low) ต่ำ (low) ปานกลาง (moderate) สูง (high) สูงมาก (very high) หางดง 66 หางดง 3.76 2.02 0.00 0.00 0.00 67 หนองแกöว 9.16 2.75 0.01 0.00 0.00 68 น้ำแพร; 7.80 27.62 27.61 6.86 0.15 69 หนองควาย 5.15 4.84 3.86 0.69 0.01 70 บBานปง 1.13 21.12 53.59 22.89 2.11 71 สบแม;ข;า 3.49 0.53 0.00 0.00 0.00 72 หนองตอง 12.27 2.08 0.00 0.00 0.00 73 หารแกBว 10.86 3.93 0.02 0.00 0.00 74 สันผักหวาน 9.27 1.85 0.00 0.00 0.00 75 ขุนคง 7.13 1.46 0.00 0.00 0.00 แม;วาง 76 บBานกาด 9.34 13.52 9.24 4.59 0.40 77 ทุ;งรวงทอง 4.11 1.76 0.00 0.00 0.00 78 ดอนเปา 12.56 38.18 36.94 11.53 0.51 79 แม;วิน 4.13 90.80 214.82 98.28 9.66 80 ทุ;งปõú 7.86 21.98 17.86 6.15 0.88 กัลยาณิวัฒนา 81 แจ;มหลวง 0.47 22.39 82.34 66.71 20.72 82 บBานจันทร' 0.26 17.21 95.20 55.55 2.97 83 แม;แดด 0.00 17.19 73.84 62.41 10.40 เวียงแหง 84 เมืองแหง 1.70 35.56 151.85 184.30 68.42 85 แสนไห 1.56 15.18 17.02 13.61 4.07 86 เปõยงหลวง 2.50 22.10 44.69 60.51 23.38 ฮอด 87 บ;อหลวง 4.01 217.38 186.54 14.21 0.14 88 ฮอด 11.56 27.12 17.30 1.85 0.14 89 บBานตาล 27.75 91.71 79.61 56.24 21.25 90 นาคอเรือ 17.57 121.65 120.06 14.30 0.27 91 บ;อสลี 0.30 76.28 105.40 36.55 11.75 92 หางดง 18.49 95.13 91.67 14.42 0.45 ไชยปราการ 93 ศรีดงเย็น 29.73 34.90 105.89 89.33 41.87 94 หนองบัว 8.90 15.89 27.43 25.22 18.47 95 แม;ทะลบ 9.90 18.47 47.39 22.48 0.16 96 ปงตำ 11.32 5.71 0.03 0.00 0.00 แม;ริม 97 หBวยทราย 7.26 13.81 5.81 0.20 0.00
- 101 - ตารางที่ 5.7 พื้นที่มีโอกาสเกิดแผ3นดินถล3ม จำแนกตามตำบล (ต3อ) อำเภอ ตำบล ระดับของพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>ม (ตร.กม.) ต่ำมาก (very low) ต่ำ (low) ปานกลาง (moderate) สูง (high) สูงมาก (very high) แม;ริม 98 สันโปïง 11.47 8.08 0.62 0.00 0.00 99 ริมเหนือ 3.87 1.79 0.01 0.00 0.00 100 เหมืองแกBว 10.61 3.71 0.03 0.00 0.00 101 โปïงแยง 0.38 16.30 27.27 10.20 0.55 102 ริมใตB 4.08 3.79 0.10 0.00 0.00 103 แม;สา 4.77 7.17 1.84 0.00 0.00 104 ดอนแกBว 14.33 22.80 14.72 3.59 0.21 105 ขี้เหล็ก 12.11 13.68 2.86 0.00 0.00 106 สะลวง 7.07 48.56 49.22 11.07 0.24 107 แม;แรม 6.21 43.57 51.75 14.50 0.42 สันปïาตอง 108 น้ำบ;อหลวง 5.23 14.73 8.02 0.58 0.01 109 สันกลาง 7.60 7.45 0.94 0.00 0.00 110 บBานแม 12.06 4.40 0.01 0.00 0.00 111 ยุหว;า 11.85 3.18 0.02 0.00 0.00 112 ทุ;งตBอม 9.59 2.74 0.00 0.00 0.00 113 มะขามหลวง 7.26 3.02 0.04 0.00 0.00 114 มะขุนหวาน 9.40 3.06 0.02 0.00 0.00 115 แม;กòา 16.45 3.73 0.01 0.00 0.00 116 บBานกลาง 13.76 5.77 0.02 0.00 0.00 117 ทุ;งสะโตก 11.79 3.76 0.00 0.00 0.00 118 ท;าวังพรBาว 5.81 2.54 0.02 0.00 0.00 สะเมิง 119 สะเมิงเหนือ 0.65 35.85 78.52 35.35 4.79 120 ยั้งเมิน 0.05 50.42 118.83 55.81 4.91 121 แม;สาบ 0.30 41.69 91.32 37.06 2.45 122 สะเมิงใตB 0.35 76.28 152.65 58.24 3.11 123 บ;อแกBว 2.57 57.90 109.55 38.60 4.11 พรBาว 124 ปïาไหน; 6.69 10.55 25.20 42.16 16.06 125 ปïาตุBม 9.04 10.92 20.08 27.01 6.77 126 บBานโปïง 4.03 6.33 10.23 9.46 3.07 127 เวียง 5.10 1.78 0.00 0.00 0.00 128 น้ำแพร; 5.57 7.93 18.81 21.72 9.31 129 ทุ;งหลวง 2.92 1.22 0.00 0.00 0.00
- 102 - ตารางที่ 5.7 พื้นที่มีโอกาสเกิดแผ3นดินถล3ม จำแนกตามตำบล (ต3อ) อำเภอ ตำบล ระดับของพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>ม (ตร.กม.) ต่ำมาก (very low) ต่ำ (low) ปานกลาง (moderate) สูง (high) สูงมาก (very high) พรBาว 130 แม;แวน 8.58 15.57 57.51 55.33 9.65 131 เขื่อนผาก 8.07 11.74 11.43 7.78 1.10 132 แม;ปûüง 15.33 33.75 79.82 100.75 33.00 133 สันทราย 8.00 14.81 69.49 106.86 50.89 134 โหล;งขอด 7.06 18.94 85.07 127.15 54.36 สันกำแพง 135 ทรายมูล 2.36 1.33 0.04 0.00 0.00 136 แช;ชBาง 14.37 7.11 0.45 0.15 0.00 137 ออนใตB 8.50 10.06 25.89 15.61 2.65 138 บวกคBาง 20.02 4.80 0.00 0.00 0.00 139 แม;ปูคา 12.07 3.68 0.05 0.00 0.00 140 ตBนเปา 11.27 3.74 0.01 0.00 0.00 141 สันกำแพง 18.27 5.16 0.07 0.00 0.00 142 สันกลาง 5.91 1.90 0.02 0.00 0.00 143 หBวยทราย 12.62 8.70 6.98 9.10 2.43 144 รBองวัวแดง 8.19 5.18 2.12 1.84 0.44 แม;แตง 145 กื้ดชBาง 2.04 13.18 111.35 126.14 31.05 146 ปïาแป† 0.13 36.37 166.60 110.06 13.84 147 บBานเปTา 12.30 27.43 45.44 45.72 23.04 148 อินทขิล 25.14 36.55 37.67 18.98 1.62 149 ตมืองกöา 0.00 2.72 30.38 22.56 2.89 150 บBานชBาง 0.69 8.43 21.92 10.51 0.70 151 แม;แตง 6.92 13.44 11.76 3.17 0.14 152 สบเป^ง 7.13 31.39 43.31 19.30 1.34 153 ช;อแล 10.82 8.57 13.67 18.50 5.64 154 สันมหาพน 7.45 8.60 4.52 2.63 0.05 155 ขี้เหล็ก 16.19 31.24 12.80 0.72 0.01 156 สันปïายาง 3.89 13.03 12.05 3.00 0.06 157 แม;หอพระ 10.45 24.37 37.56 30.80 12.52 เมืองเชียงใหม; 158 สันผีเสื้อ 3.58 0.71 0.00 0.00 0.00 159 ปïาตัน 2.02 0.56 0.00 0.00 0.00 160 ชBางเผือก 9.81 11.90 13.11 7.07 0.59 161 สุเทพ 8.88 16.03 23.40 8.15 0.57
- 103 - ตารางที่ 5.7 พื้นที่มีโอกาสเกิดแผDนดินถลDม จำแนกตามตำบล (ตDอ) อำเภอ ตำบล ระดับของพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>ม (ตร.กม.) ต่ำมาก (very low) ต่ำ (low) ปานกลาง (moderate) สูง (high) สูงมาก (very high) เมืองเชียงใหม; 162 ฟTาฮ;าม 4.82 1.19 0.01 0.00 0.00 163 ศรีภูมิ 2.07 0.90 0.00 0.00 0.00 164 วัดเกต 4.80 1.82 0.01 0.00 0.00 165 ชBางม;อย 1.27 0.29 0.00 0.00 0.00 166 พระสิงห' 0.84 0.42 0.00 0.00 0.00 167 ชBางคลาน 3.54 1.04 0.00 0.00 0.00 168 หายยา 1.03 0.39 0.00 0.00 0.00 169 หนองหอย 4.08 0.86 0.00 0.00 0.00 170 ปïาแดด 7.78 1.72 0.00 0.00 0.00 171 หนองปïาครั่ง 3.50 1.09 0.01 0.00 0.00 172 ท;าศาลา 4.96 1.97 0.01 0.00 0.00 173 แม;เหียะ 7.34 8.08 2.89 0.46 0.00 ฝาง 174 สันทราย 21.14 17.72 1.78 0.01 0.00 175 แม;งอน 5.05 12.35 28.20 33.79 30.12 176 แม;คะ 21.09 51.76 83.32 37.00 0.63 177 โปïงน้ำรBอน 0.31 3.89 21.50 39.40 14.90 178 ม;อนป^°น 17.99 42.07 47.47 59.86 61.40 179 เวียง 18.58 27.97 6.35 0.39 0.02 180 แม;ข;า 18.84 16.35 0.85 0.00 0.00 ดอยหล;อ 181 แม;สูน 13.96 23.55 17.67 16.01 11.57 182 สันติสุข 10.28 22.45 35.90 10.73 0.20 183 ยางคราม 11.82 17.12 5.44 1.15 0.04 184 สองแคว 9.38 3.00 0.03 0.00 0.00 185 ดอยหล;อ 23.85 46.14 15.21 0.81 0.00 แม;อาย 186 บBานหลวง 15.18 35.74 63.73 30.52 1.66 187 ท;าตอน 3.79 21.23 71.39 68.52 8.91 188 แม;อาย 12.60 22.48 36.74 48.63 8.49 189 สันตBนหมื้อ 19.10 13.76 1.48 0.12 0.00 190 แม;นาวาง 36.53 54.76 71.05 24.47 2.28 191 แม;สาว 12.41 22.75 37.36 54.23 15.94 192 มะลิกา 6.27 7.50 4.99 2.03 0.04 สารภี 193 ยางเนิ้ง 6.78 1.28 0.00 0.00 0.00 194 สารภี 7.60 1.36 0.00 0.00 0.00
- 104 - ตารางที่ 5.7 พื้นที่มีโอกาสเกิดแผDนดินถลDม จำแนกตามตำบล (ตDอ) อำเภอ ตำบล ระดับของพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>ม (ตร.กม.) ต่ำมาก (very low) ต่ำ (low) ปานกลาง (moderate) สูง (high) สูงมาก (very high) สารภี 195 ขัวมุง 7.20 1.36 0.00 0.00 0.00 196 ปïาบง 4.04 1.28 0.00 0.00 0.00 197 ท;าวังตา 10.05 2.15 0.00 0.00 0.00 198 หนองผึ้ง 9.18 1.85 0.00 0.00 0.00 199 ไชยสถาน 4.58 1.49 0.00 0.00 0.00 200 ชมภู 11.43 2.53 0.00 0.00 0.00 201 หนองแฝก 8.41 1.48 0.00 0.00 0.00 202 ท;ากวBาง 5.49 0.93 0.00 0.00 0.00 203 สันทราย 9.55 1.40 0.00 0.00 0.00 204 ดอนแกBว 5.23 0.87 0.00 0.00 0.00 5.6 การตรวจสอบความถูกต#องของแบบจำลอง ในการทำแผนที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>ม สิ่งที่สำคัญและมีความจำเปeนมาก คือ การ ตรวจสอบความถูกต4องของแบบจำลอง (Chung & Fabbri, 2003) การตรวจสอบที่ได4ผลจริงคือการที่มี เหตุการณJแผ>นดินถล>มเกิดขึ้นจริงในบริเวณที่โมเดลได4ทำนายไว4 หรือ ที่เรียกว>า “Wait and See” (Neuhauser & Terhorst, 2007) แต>ปjญหาก็คือต4องรอเปeนเวลานานกว>าเหตุการณJแผ>นดินถล>มจะเกิดขึ้น หรืออาจจะไม>เกิดเลย (Van Den Eeckhaut et al., 2006) ทำให4การทำนายหรือแบบจำลองก็กลายเปeน สิ่งที่ไร4ประโยชนJ ดังนั้นแทนที่จะรอให4ธรรมชาติเปeนสิ่งพิสูจนJว>าแบบจำลองที่ทำถูกต4องหรือไม> การทดสอบทางคณิตศาสตรJจึงถูกนำมาช>วยในการบ>งชี้ความถูกต4องของแบบจำลอง (Carrara & Pike, 2008) ซึ่งแบบจำลองที่ดีต4องมีความน>าเชื่อถือ 5.6.1 เส$นโค$งอัตราความสำเร็จ (Success rate) และเส$นโค$งอัตราการทำนาย (Prediction rate curve) เส4นโค4งอัตราความสำเร็จ และเส4นโค4งอัตราการทำนาย สามารถเปeนตัวทดสอบความถูกต4อง ของแบบจำลองได4ซึ่งทั้งสองวิธีนี้มีลักษณะคล4ายคลึงกันต>างกันตรงที่ข4อมูลแผ>นดินถล>มที่ใช4ในการ ตรวจสอบแบบจำลอง เส4นโค4งอัตราความสำเร็จ ใช4ข4อมูลแผ>นดินถล>มชุดเดียวกับข4อมูลแผ>นดินถล>มที่ใช4ใน การสร4างโมเดล ซึ่งสามารถบอกได4ว>าโมเดลที่ทำออกมามีค>าความถูกต4องหรือมีผลสำฤทธิดีขนาดไหน ส>วน เส4นโค4งอัตราการทำนาย ใช4ข4อมูลแผ>นดินถล>มคนละชุดกับแผ>นดินถล>มที่ใช4ในการสร4างโมเดล ซึ่งผล
- 105 - ของการตรวจสอบสามารถบอกได4ว>าโมเดลที่สร4างขึ้นมีความถูกต4องมากน4อยเพียงใดและใช4ในการทำนาย การเกิดแผ>นดินถล>มในอนาคตได4หรือไม> 5.6.2 การตรวจสอบความถูกต$องของแบบจำลองพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ<นดินถล<ม จังหวัดเชียงใหม< ในการตรวจสอบแบบจำลองใช4การตรวจสอบเส4นโค4งอัตราความสำเร็จ โดยวิธี ROC (Receiver Operating Characteristic) Curve ซึ่งเปeนเส4นที่ใช4วัดถึงประสิทธิภาพของแบบจำลองว>า สามารถทำนายประเด็นที่สนใจได4อย>างแม>นยำขนาดไหน จากนั้นการคำนวณพื้นที่ใต4กราฟ (Area under the curve :AUC) ถูกนำมาใช4คำนวณเพื่อเปeนตัวบอกภาพรวมของแบบจำลองนั้น ๆ โดยมีการแบ>งค>า ที่ออกมาได4ดังนี้ 0.9 - 1.0 : ดีมาก (very good, excellent) 0.8 - 0.9 : ดี (good) 0.7 - 0.8 : ค>อนข4างดี (fair) 0.6 - 0.7 : ไม>ดี (poor) 0.5 - 0.6 : ตก (fail) <0.5 : ไร4ค>า (Worthless test, better roll the dice) ยิ่งค>า AUC เข4าใกล41 ยิ่งแสดงถึงความแม>นยำ/ความถูกต4องของแบบจำลองที่มาก เพราะมัน แสดงถึงความน>าจะเปeนที่แบบจำลองนั้นๆ จะให4ผลถูกต4องตามความเปeนจริง แบบจำลองพื้นที่มีโอกาสเกิดแผ>นดินถล>มจังหวัดเชียงใหม> ตรวจสอบโดยใช4วิธี ROC และ คำนวณ AUC ได4ค>า 0.758 (รูปที่ 5.12) ซึ่งถือว>าแบบจำลองมีค>าความแม>นยำค>อนข4างดี
- 106 - รูปที่ 5.12 กราฟการตรวจสอบความถูกตfองของแบบจำลองดfวยวิธี ROC AUC = 80.23%
การสำรวจร?องรอยแผ?นดินถล?มในพื้นที่สำรวจ ผลการสำรวจร>องรอยแผ>นดินถล>มภาคสนามในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม> พบร>องรอย แผ>นดินถล>มในพื้นที่ศึกษาจำนวน 45 ร>องรอย แบ>งเปeนแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถล (slides) จำนวน 26 รอย แผ>นดินถล>มชนิดการไหล (flow) จำนวน 5 รอย และร>องรอยแผ>นดินถล>มบนภูเขา (landslide scar) จำนวน 14 รอย ส>วนใหญ>พบเกิดในบริเวณด4านตะวันตก ตะวันออกเฉียงเหนือ และด4านตะวันออก ของจังหวัด บริเวณอำเภอไชยปรากร อำเภอฝาง อำเภอเชียงดาว อำเภอเวียงแหง อำเภอพร4าว อำเภอ แม>วาง อำเภอแม>แจ>ม อำเภอฮอด อำเภอแม>แตง อำเภอกัลยาณิวัฒนา อำเภออมกòอย อำเภอแม>ออน และ อำเภอแม>อาย (ตารางที่ 6.1) โดยพบร>องรอยแผ>นดินถล>มกระจายตัวในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน ทั้งหมด 6 กลุ>มหิน (รูปที่ 6.1) มีรายละเอียดดังต>อไปนี้ ตารางที่ 6.1 ขfอมูลร3องรอยแผ3นดินถล3มในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม3 ลำดับ ประเภท ดินถล0ม อำเภอ ตำบล กลุ0มวิทยา หิน Zone UTM E UTM N จุดสำรวจ 1 Debris slide ไชยปราการ ศรีดงเย็น CG3 47Q 513740 2171462 CMI001 2 Debris slide ไชยปราการ ศรีดงเย็น CG3 47Q 513795 2171777 CMI002 3 Debris slide ฝาง แมUออน SS2 47Q 506204 2195417 CMI009 4 Debris slide เชียงดาว เมืองนะ SS2 47Q 487553 2181042 CMI012 5 Debris slide เวียงแหง เปóยงหลวง SS2 47Q 471653 2173432 CMI014 6 Debris slide เวียงแหง เมืองแหง GR1 47Q 470966 2158477 CMI017 7 Debris slide เชียงดาว เมืองงาย SS2 47Q 501429 2150718 CMI020 8 Debris slide เชียงดาว เมืองงาย FS1 47Q 510866 2146692 CMI021 9 Debris slide พร~าว แมUปKòง CT 47Q 525405 2124496 CMI025 10 Debris slide แมUวาง บ~านกาด FS2 47Q 473915 2058529 CMI026 11 Debris slide แมUแจUม ทUาผา F-MET3 47Q 438966 2047232 CMI034 12 Debris slide ฮอด บUอสลี FS1 47Q 420222 2008515 CMI043 13 Debris slide แมUแตง สบเปöง GR1 47Q 476536 2113302 CMI050 14 Debris slide แมUแตง สบเปöง F-MET3 47Q 475766 2114555 CMI051 15 Debris slide แมUแตง สบเปöง F-MET3 47Q 475041 2114657 CMI052 16 Debris slide แมUแตง ปèาแปõ GR1 47Q 465389 2126243 CMI053
- 108 - ตารางที่ 6.1 ขfอมูลร3องรอยแผ3นดินถล3มในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม3 (ต3อ) ลำดับ ประเภท แผ0นดินถล0ม อำเภอ ตำบล กลุ0มวิทยา หิน Zone UTM E UTM N จุดสำรวจ 17 Debris flow กัลยาณิวัฒนา แจUมหลวง GR1 47Q 431601 2104178 CMI059 18 Debris flow กัลยาณิวัฒนา บ~านจันทรg CT 47Q 438778 2102987 CMI060 19 Debris slide อมกùอย แมUตื่น GR1 47Q 442801 1916865 CMI074 20 Debris slide อมกùอย มUอนจอง GR3 47Q 442273 1931872 CMI078 21 Debris slide อมกùอย มUอนจอง CT 47Q 445385 1940490 CMI083 22 Debris slide ฮอด บUอสลี F-MET4 47Q 425415 2006869 CMI084 23 Debris slide แมUออน ออนเหนือ SS2 47Q 530395 2076468 CMI0101 24 Debris slide ดอยสะเก็ด ปèาเมี่ยง GR1 47Q 532812 2103371 CMI0107 25 Debris flow แมUออน ห~วยแก~ว GR1 47Q 535733 2086026 CMI0112 26 Debris flow พร~าว แมUแวน GR1 47Q 531405 2138978 CMI0119 27 Debris slide เชียงดาว ทุUงข~าวพวง CB1 47Q 490302 2158062 CMI0127 28 Debris slide เวียงแหง เมืองแหง SS2 47Q 481161 2152393 CMI0128 29 Debris slide แมUแตง กึ้ดช~าง F-MET1 47Q 477262 2126117 CMI0134 30 Earth flow แมUอาย แมUอาย GR1 47Q 528067 2218051 CMI0156 31 Debris slide แมUอาย แมUนาวาง F-MET1 47Q 542899 2215058 CMI0159 32 Landslides scar แมUอาย แมUอาย GR1 47Q 528419 2217615 Landslide scar1 33 Landslides scar ฝาง แมUสูน SS2 47Q 505205 2187133 Landslide scar2 34 Landslides scar เชียงดาว เมืองนะ SS2 47Q 485978 2182857 Landslide scar3 35 Landslides scar เชียงดาว เมืองนะ SS2 47Q 484045 2181945 Landslide scar4 36 Landslides scar เวียงแหง เมืองแหง SS2 47Q 473800 2156906 Landslide scar5 37 Landslides scar เชียงดาว ทุUงข~าวพวง CB1 47Q 482252 2158858 Landslide scar6 38 Landslides scar แมUแจUม กองแขก CT 47Q 437588 2035868 Landslide scar7 39 Landslides scar แมUแจUม กองแขก F-MET4 47Q 442552 2008887 Landslide scar8 40 Landslides scar แมUแจUม บ~านทับ CT 47Q 416176 2014828 Landslide scar9 42 Landslides scar อมกùอย สบโขง FS2 47Q 404729 1948841 Landslide scar10 43 Landslides scar ฮอด บUอสลี CT 47Q 415641 2014558 Landslide scar11 44 Landslides scar อมกùอย สบโขง CB1 47Q 404126 1949635 Landslide scar12 45 Landslides scar ฮอด บUอสลี CT 47Q 416375 2014612 Landslide scar13 46 Landslides scar แมUแตง เมืองกùาย F-MET1 47Q 477666 2124863 Landslide scar14
- 109 - รูปที่ 6.1 แผนที่แสดงตำแหน3งร3องรอยแผ3นดินถล3มในพื้นที่สำรวจ จังหวัดเชียงใหม3
- 110 - 6.1 ประเภทแผQนดินถลQมชนิดการเลื่อนไถล (slides) แผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลสามารถแบ>งออกเปeน 2 ประเภท ตามลักษณะของระนาบ การเคลื่อนที่ ได4แก> การเลื่อนไถลบนระนาบโค4ง (Rotational slide or Slump) ระนาบของการเคลื่อนที่ จะมีลักษณะโค4งคล4ายช4อน (spoon-like shape) หรือรูปประทุนหงาย (concave-upward failure surfaces) และการเลื่อนไถลบนระนาบเรียบ (Translational slide) ระนาบของการเคลื่อนที่จะมีลักษณะ ค>อนข4างขนานกับความลาดชัน หรือตามระนาบรอยแตก และทิศทางการวางตัวของชั้นหิน สามารถ จำแนกชนิดย>อยของแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลได4ขึ้นอยู>กับชนิดของวัสดุธรณี (รายละเอียดเพิ่มเติม ในบทที่ 2) จากการสำรวจแผ>นดินถล>มชนิดเลื่อนไถลในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม> พบร>องรอยแผ>นดินถล>ม ทั้งหมด 26 รอย ส>วนมากปรากฎในลักษณะภูมิประเทศแบบภูเขาสูง บริเวณพื้นที่ตัดไหล>เขาเพื่อทำถนน หรือสร4างที่อยู>อาศัย พบในพื้นที่อำเภอไชยปราการ อำเภอฝาง อำเภอเชียงดาว อำเภอเวียงแหง อำเภอ พร4าว อำเภอแม>วาง อำเภอแม>แจ>ม อำเภอฮอด อำเภอแม>แตง อำเภออมกòอย อำเภอแม>ออน และอำเภอ ดอยสะเก็ด โดยพบแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน (Debris slide) อยู>ในหินฐานกลุ>ม วิทยาหินทั้งหมด 10 กลุ>ม ได4แก> 1) หินฐานกลุ>มวิทยาหิน CG3 จำพวกหินกรวดมน 2) หินฐานกลุ>มวิทยา หิน SS2 จำพวกหินทรายเนื้ออารJโคส 3) หินฐานกลุ>มวิทยาหิน FS1 จำพวกหินตะกอนเนื้อละเอียด เม็ดตะกอนขนาดดินเหนียวถึงทรายแปfง 4) หินฐานกลุ>มวิทยาหิน FS2 จำพวกหินตะกอนเนื้อละเอียด เม็ดตะกอนขนาดดินเหนียว 5) หินฐานกลุ>มวิทยาหิน CB1 จำพวกหินคารJบอเนตเนื้อผลึก 6) หินฐานกลุ>ม วิทยาหิน F-MET1 จำพวกหินฟßลไลตJ7) หินฐานกลุ>มวิทยาหิน F-MET3 จำพวกหินไนสJ 8) หินฐานกลุ>ม วิทยาหิน F-MET4 จำพวกหินมิกมาไทตJ9) หินฐานกลุ>มวิทยาหิน CT จำพวกหินควอรJตไซตJ บางแห>งพบ เปeนหินฟßลไลตJ10) หินฐานกลุ>มวิทยาหิน GR1 จำพวกหินแกรนิต ผลึกละเอียดและผลึกหยาบ และ 11) หินฐานกลุ>มวิทยาหิน GR3 จำพวกหินแกรนิตเนื้อผลึกเรียงตัว มีรายละเอียดดังนี้ 6.1.1 อำเภอแม<แตง จังหวัดเชียงใหม< จากการสำรวจพบร>องรอยแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลในอำเภอแม>แตง จังหวัดเชียงใหม> ทั้งหมด 5 รอย ครอบคลุมขอบเขตตำบลสบเปßง ตำบลป®าแป© และตำบลกึ้ดช4าง อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน ทั้งหมด 3 กลุ>ม ได4แก> หินฐานกลุ>มวิทยา F-MET1 จำพวกหินฟßลไลตJหินฐานกลุ>มวิทยา F-MET3 จำพวก หินไนสJและหินฐานกลุ>มวิทยาหิน GR1 จำพวกหินแกรนิต ผลึกละเอียดและผลึกหยาบ มีรายละเอียด ดังต>อไปนี้
- 111 - 6.1.1.1 ตำบลสบเปíงอำเภอแมDแตง จังหวัดเชียงใหมD (1) บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำถนน สำรวจพบแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน มีขนาดของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 7 เมตร สูง 2.5 เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน GR1 จำพวกหินแกรนิต ผลึกหยาบ สีผุ สีขาว เนื้อหินผุมาก (รูปที่ 6.2) วัสดุธรณีส>วนใหญ>ประกอบด4วยตะกอน ดินเหนียว (2) บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำถนน สำรวจพบแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน มีขนาดของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 14.0 เมตร สูง 10.0 เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน F-MET3 จำพวกหินไนสJหินชีสตJ สีผุ สีน้ำตาลเหลือง เนื้อหินผุมาก ให4ตะกอนดินชั้นหนา และพบสายแร> ควอรตซJขนาดใหญ>แทรกในเนื้อหิน (รูปที่ 6.3) วัสดุธรณีประกอบด4วยเศษหินไนสJ หินชีสตJมีปริมาณ เศษหินมากกว>าร4อยละ 20 ของวัสดุธรณีทั้งหมด ปะปนกับตะกอนทรายแปfง (3) บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำถนน สำรวจพบแผ>นดินถล>มชนิดเลื่อนไถลของเศษหินและดิน มีขนาดของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 10 เมตร สูง 18 เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน F-MET3 จำพวกหินไนสJ สีเทา เม็ดแร>ควอรตซJมีการเรียงตัว แต>ไม>มีการเรียงชั้นของแร>สีเข4มและแร>สีจาง เนื้อหินผุเล็กน4อย-ปานกลาง รอยแตกปานกลาง ผุแล4วให4ตะกอนดิน (รูปที่ 6.4) วัสดุธรณีประกอบด4วย เศษหินไนสJ มีปริมาณเศษหินมากกว>าร4อยละ 30 ของวัสดุธรณีทั้งหมด ปะปนกับตะกอนทรายปนทราย แปfง สีส4ม 6.1.1.2 ตำบลปîาแปïอำเภอแมDแตง จังหวัดเชียงใหมD บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำถนน สำรวจพบแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน มีขนาดของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 7 เมตร สูง 3 เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน GR1 จำพวกหินแกรนิต สีจาง มีการเรียงตัวของเม็ดแร> เนื้อหินผุปานกลาง-มาก พบสายแร>ควอรตซJแทรกในเนื้อ หิน หนา 1-20 เซนติเมตร (รูปที่ 6.5) วัสดุธรณีประกอบด4วยเศษแร>ควอตซJ มีปริมาณเศษหินน4อยกว>า ร4อยละ 20 ของวัสดุธรณีทั้งหมด ปะปนกับตะกอนทราย สีเทาจาง 6.1.1.3 ตำบลกึ้ดช4างอำเภอแมDแตง จังหวัดเชียงใหมD บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำถนนติดกับร>องน้ำ สำรวจพบแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลของ เศษหินและดิน มีขนาดของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 20 เมตร สูง 30, กว4าง 8 เมตร สูง 30 เมตร และ 20 เมตร สูง 30 เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน F-MET1 จำพวกหินฟßลไลตJ สีเทา เนื้อหินผุปานกลาง รอยแตกมาก (รูปที่ 6.6) วัสดุธรณีประกอบด4วยเศษแร>ควอตซJ มีปริมาณเศษหิน มากกว>าร4อยละ 20 ของวัสดุธรณีทั้งหมด ปะปนกับตะกอนดิน
- 112 - รูปที่ 6.2 ลักษณะร3องรอยแผ3นดินถล3มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน (Debris slide) บนระนาบตรง อยู3ในหินฐานกลุ3มวิทยาหิน GR1 จำพวกหินแกรนิต ผลึกละเอียดและผลึกหยาบ บริเวณเนินเขาที่มีการตัดถนน ผ3าน ตำบลสบเปâง อำเภอแม3แตง จังหวัดเชียงใหม3 พิกัด 47Q 0476536E 2113302N สูงจากระดับทะเล งปานกลาง 614 เมตร รูปที่ 6.3 ลักษณะร3องรอยแผ3นดินถล3มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน (Debris slide) บนระนาบตรง อยู3ในหินฐานกลุ3มวิทยาหิน F-MET3 จำพวกหินไนสÅ บริเวณเนินเขาที่มีการตัดถนนผ3าน ตำบลสบเปâง อำเภอ แม3แตงจังหวัดเชียงใหม3 พิกัด 47Q 0475041E 2114555N สูงจากระดับทะเลปานกลาง 623 เมตร
- 113 - รูปที่ 6.4 ลักษณะร3องรอยแผ3นดินถล3มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน (Debris slide) บนระนาบตรง อยู3ในหินฐานกลุ3มวิทยาหิน F-MET3 จำพวกหินไนสÅ บริเวณเนินเขาที่มีการตัดถนนผ3าน ตำบลสบเปâง อำเภอ แม3แตงจังหวัดเชียงใหม3จังหวัดเชียงราย พิกัด 47Q 0475041E 2114657N สูงจากระดับทะเลปานกลาง 720 เมตร รูปที่ 6.5 ลักษณะร3องรอยแผ3นดินถล3มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน (Debris slide) บนระนาบตรง อยู3ในหินฐานกลุ3มวิทยา GR1 จำพวกหินแกรนิต บริเวณเนินเขาที่มีการตัดถนนผ3าน ตำบลปéาแปû อำเภอแม3แตง จังหวัดเชียงใหม3 พิกัด 47Q 0465389E 2126243N สูงจากระดับทะเลปานกลาง 994 เมตร
- 114 - รูปที่ 6.6 ลักษณะร3องรอยแผ3นดินถล3มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน (Debris slide) บนระนาบตรง อยู3ในหินฐานกลุ3มวิทยา F-MET1 จำพวกหินฟâลไลตÅ บริเวณเนินเขาที่มีการตัดถนนผ3าน ตำบลกึ้ดชfาง อำเภอ แม3แตงจังหวัดเชียงใหม3 พิกัด 47Q 0477262E 2126117N สูงจากระดับทะเลปานกลาง 563 เมตร 6.1.2 อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม< จากการสำรวจพบร>องรอยแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลในอำเภอเชียงดาว จังหวัด เชียงใหม> ทั้งหมด 4 รอย ครอบคลุมขอบเขตตำบลเมืองนะ ตำบลเมืองงาย และตำบลทุ>งข4าวพวง อยู>ใน หินฐานกลุ>มวิทยาหินทั้งหมด 4 กลุ>ม ได4แก> หินฐานกลุ>มวิทยา SS2 จำพวกหินทรายเนื้ออารJโคส และ หินฐานกลุ>มวิทยา FS1 จำพวกหินตะกอนเนื้อละเอียด เม็ดตะกอนขนาดดินเหนียวถึงทรายแปfง มีรายละเอียดดังต>อไปนี้ 6.1.2.1 ตำบลเมืองนะอำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหมD บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำถนน สำรวจพบแผ>นดินถล>มชนิดเลื่อนไถลของเศษหินและดิน มีขนาด ของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 1.5 เมตร สูง 4 เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน SS2 จำพวก หินดินดาน สีเทา ผุมาก ชั้นบางมาก แทรกสลับชั้นเชิรJต (รูปที่ 6.7) วัสดุธรณีประกอบด4วยเศษหินดินดาน มีปริมาณเศษหินมากกว>าร4อยละ 20 ของวัสดุธรณีทั้งหมด ปะปนกับตะกอนดินเหนียว
- 115 - รูปที่ 6.7 ลักษณะร3องรอยแผ3นดินถล3มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน (Debris slide) บนระนาบตรง อยู3ในหินฐานกลุ3มวิทยา SS2 จำพวกหินดินดาน บริเวณเนินเขาที่มีการตัดถนนผ3าน ตำบลเมืองนะ อำเภอ เชียงดาว จังหวัดเชียงใหม3 พิกัด 47Q 0487553E 2181042N สูงจากระดับทะเลปานกลาง 563 เมตร 6.1.2.2 ตำบลเมืองงายอำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหมD (1) บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำถนน สำรวจพบแผ>นดินถล>มชนิดเลื่อนไถลของเศษหินและดิน มีขนาดของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 5 เมตร สูง 8 เมตร และกว4าง 6 เมตร สูง 12 เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน SS2 จำพวกหินเชิรJต สีเทา ชั้นหนา 10-20 cm. แทรกสลับหินดินดาน สีผุ สีม>วง ชั้นบาง 1 cm. รอยแตกมาก วัสดุธรณีประกอบด4วยเศษหินดินดาน หินเชิรJต มีปริมาณเศษหิน มากกว>าร4อยละ 20 ของวัสดุธรณีทั้งหมด ปะปนกับตะกอนดินเหนียว (2) บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำถนน สำรวจพบแผ>นดินถล>มชนิดเลื่อนไถลของเศษหินและดิน มีขนาดของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 2 เมตร สูง 5 เมตร และกว4าง 3 เมตร สูง 5 เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน FS1 จำพวกหินทราย เนื้อละเอียดมาก, หินดินดานเนื้อทรายแปfง ผุมาก รอยแตกปานกลาง-มาก วัสดุธรณีประกอบด4วยเศษหินทรายแปfงและหินดินดาน มีปริมาณเศษหินมากกว>า ร4อยละ 20 ของวัสดุธรณีทั้งหมด ปะปนกับตะกอนทรายแปfง
- 116 - 6.1.2.3 ตำบลทุDงข4าวพวงอำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหมD บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำถนน สำรวจพบแผ>นดินถล>มชนิดเลื่อนไถลของเศษหินและดิน มีขนาด ของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 1.5 เมตร สูง 4 เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน FS1 จำพวก หินทราย หินดินดาน สีเทา เม็ดตะกอนขนาดละเอียด เนื้อหินผุมาก รอยแตกมาก (รูปที่ 6.8) วัสดุธรณี ประกอบด4วยเศษหินทราย มีปริมาณเศษหินมากกว>าร4อยละ 20 ของวัสดุธรณีทั้งหมด ปะปนกับตะกอน ดินเหนียว 6.1.3 อำเภอเวียงแหง จังหวัดเชียงใหม< จากการสำรวจพบร>องรอยแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลในอำเภอเวียงแหง จังหวัดเชียงใหม> ทั้งหมด 3 รอย ครอบคลุมขอบเขตตำบลเปÄยงหลวง และตำบลเมืองแหง อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน SS2 จำพวกหินทรายเนื้ออารJโคส และหินฐานกลุ>มวิทยา CB1 จำพวกหินคารJบอเนตเนื้อผลึก มีรายละเอียด ดังต>อไปนี้ 6.1.3.1 ตำบลเปìยงหลวงอำเภอเวียงแหง จังหวัดเชียงใหมD บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำถนน สำรวจพบแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน มีขนาดของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 15 เมตร สูง 50 เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน SS2 จำพวกหินทราย สีเทาเข4ม เนื้อขนาดละเอียด การคัดขนาดดี มีความกลมมนสูง ความเปeนทรงกลมสูง ผุมาก รอยแตกมาก แทรกสลับชั้นหินดินดาน (รูปที่ 6.9) วัสดุธรณีประกอบด4วยเศษหินทราย และ หินดินดาน หลายขนาด มีปริมาณเศษหินมากกว>าร4อยละ 30 ของวัสดุธรณีทั้งหมด ปะปนกับตะกอนทราย แปfง สีน้ำตาลส4ม 6.1.3.2 ตำบลเมืองแหงอำเภอเวียงแหง จังหวัดเชียงใหมD (1) บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำถนน สำรวจพบร>องรอยแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหิน และดิน มีขนาดของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 20เมตร สูง 20เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน SS2 จำพวกหินทราย สีเทาขาว แสดงชั้นหนา 10-15 cm. สลับชั้นบาง 2-3 cm. แทรกสลับหินดินดาน บางช>วง รอยแตกมาก ผุมาก ถูกแปรสภาพแบบ silicified จนทำให4เม็ดแร>ควอรตซJของหินทรายหลอมเปeน เนื้อเดียวกัน จากอิทธิพลของหินแกรนิตที่อยู>ข4างเคียง วัสดุธรณีประกอบด4วยเศษหินทราย ขนาด 0.3-20 เซนติเมตร มีปริมาณเศษหินมากกว>าร4อยละ 20 ของวัสดุธรณีทั้งหมด ปะปนกับตะกอนดินเหนียว (2) บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำถนน สำรวจพบร>องรอยแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหิน และดิน มีขนาดของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 20 เมตร สูง 6 เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยา หิน CB1 จำพวกหินปูน สีเทา เนื้อผลึก เนื้อหินผุปานกลาง ขนาด 1x1.5 เมตร (รูปที่ 6.10) วัสดุธรณี ประกอบด4วยเศษหินปูน มีปริมาณเศษหินน4อยกว>าร4อยละ 20 ของวัสดุธรณีทั้งหมด ปะปนกับตะกอน ดินเหนียว
- 117 - รูปที่ 6.8 ลักษณะร3องรอยแผ3นดินถล3มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน (Debris slide) บนระนาบตรง อยู3ในหินฐานกลุ3มวิทยา FS1 จำพวกหินทราย หินดินดาน บริเวณเนินเขาที่มีการตัดถนนผ3าน ตำบลทุ3งขfาวพวง อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม3 พิกัด 47Q 0490302E 2158062N สูงจากระดับทะเลปานกลาง 809 เมตร รูปที่ 6.9 ลักษณะร3องรอยแผ3นดินถล3มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน (Debris slide) บนระนาบตรง อยู3ในหินฐานกลุ3มวิทยาหิน SS2จำพวกหินทรายแทรกสลับหินดินดาน บริเวณเนินเขาที่มีการตัดถนนผ3าน ตำบลเปlยงหลวง อำเภอเวียงแหง จังหวัดเชียงใหม3 พิกัด 47Q 0471653E 2173432N สูงจากระดับทะเล ปานกลาง 962 เมตร
- 118 - รูปที่ 6.10 ลักษณะร3องรอยแผ3นดินถล3มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน (Debris slide) บนระนาบตรง อยู3ในหินฐานกลุ3มวิทยาหิน CB1 จำพวกหินปูน บริเวณเนินเขาที่มีการตัดถนนผ3าน ตำบลเมืองแหง อำเภอ เวียงแหง จังหวัดเชียงใหม3 พิกัด 47Q 0481161E 2152393N สูงจากระดับทะเลปานกลาง 1,294 เมตร 6.1.4 อำเภออมกîอย จังหวัดเชียงใหม< จากการสำรวจพบร>องรอยแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลในอำเภออมกòอย จังหวัดเชียงใหม> ทั้งหมด 3 รอย ครอบคลุมขอบเขตตำบลแม>ตื่น และตำบลม>อนจอง อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน GR1 จำพวกหินแกรนิต ผลึกละเอียดและผลึกหยาบ หินฐานกลุ>มวิทยา GR3 จำพวกหินแกรนิตเนื้อผลึกเรียงตัว และหินฐานกลุ>มวิทยา CT จำพวกหินควอรJตไซตJ บางแห>งพบเปeนหินฟßลไลตJ มีรายละเอียดดังต>อไปนี้ 6.1.4.1 ตำบลแมDตื่น อำเภออมกñอยจังหวัดเชียงใหมD บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำถนน สำรวจพบแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลของหินบนระนาบเรียบ มีขนาดของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 15 เมตร สูง 15 เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน GR1 จำพวกหินแกรนิต ประกอบด4วยแร>ควอตซJ แร>เฟลสปารJ แร>ไบโอไทตJ พบแร>ดอก มีการเรียงตัวของ แร>เฟลดJสปารJ พบสายแร>ควอตซJจำนวนมาก เนื้อหินผุมาก รอยแตกมาก (รูปที่ 6.11) วัสดุธรณี ประกอบด4วยเศษแร>ควอตซJซากต4นไม4 มีปริมาณเศษหินมากกว>าร4อยละ 20 ของวัสดุธรณีทั้งหมด ปะปนกับ ตะกอนดินเหนียวสีน้ำตาลส4ม
- 119 - รูปที่ 6.11 ลักษณะร3องรอยแผ3นดินถล3มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน (Debris slide) บนระนาบตรง ในหินฐานกลุ3มวิทยาหิน GR1 จำพวกหินแกรนิต บริเวณเนินเขาที่มีการตัดถนนผ3าน ตำบลแม3ตื่น อำเภอ อมกçอย จังหวัดเชียงใหม3 พิกัด 47Q 0442801E 1916865N สูงจากระดับทะเลปานกลาง 679 เมตร 6.1.4.2 ตำบลมDอนจองอำเภออมกñอยจังหวัดเชียงใหมD (1) บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำถนน สำรวจพบแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลของหินบนระนาบ เรียบ มีขนาดของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 4 เมตร สูง 3 เมตร และกว4าง 3 เมตร สูง 4 เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน GR3 จำพวกหินไบโอไทตJแกรนิต ประกอบด4วยแร>ควอตซJ แร>เฟลสปารJ แร>ไบโอไทตJ มีการเรียงตัวของแร>เฟลดJสปารJ ชัดเจน คล4ายหินไนสJ(รูปที่ 6.12) วัสดุธรณี ประกอบด4วยเศษหินแกรนิต มีปริมาณเศษหินมากกว>าร4อยละ 20 ของวัสดุธรณีทั้งหมด ปะปนกับตะกอน ดินเหนียวสีน้ำตาลส4ม (2) บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำถนน สำรวจพบแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลของหินบนระนาบ เรียบ มีขนาดของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 5 เมตร สูง 7 เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน CT จำพวกหินฟßลไลตJ หินชีสตJ สีผุ สีน้ำตาลเหลือง สีน้ำตาลแดง มันวาว แตกเปeนกาบ เนื้อหินผุปานกลาง รอยแตกมาก พบสายแร>แคลไซตJแทรกในเนื้อหินบางบริเวณ วัสดุธรณีประกอบด4วยเศษหินฟßลไลตJ หินชีสตJมีปริมาณเศษหินมากกว>าร4อยละ 20 ของวัสดุธรณีทั้งหมด ปะปนกับตะกอนทรายหยาบ
- 120 - รูปที่ 6.12 ลักษณะร3องรอยแผ3นดินถล3มชนิดการเลื่อนไถลของเศษหินและดิน (Debris slide) บนระนาบตรง ในหินฐานกลุ3มวิทยาหิน GR3 จำพวกหินไบโอไทตÅแกรนิต บริเวณเนินเขาที่มีการตัดถนนผ3าน ตำบลม3อนจอง อำเภออมกçอย จังหวัดเชียงใหม3 พิกัด 47Q 0442273E 1916872N สูงจากระดับทะเลปานกลาง 470 เมตร 6.1.5 อำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม< จากการสำรวจพบร>องรอยแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลในอำเภออมกòอย จังหวัดเชียงใหม> ทั้งหมด 2 รอย ครอบคลุมขอบเขตตำบลบ>อสลีอยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยาหิน FS1 จำพวกหินตะกอน เนื้อละเอียด เม็ดตะกอนขนาดดินเหนียวถึงทรายแปfงและหินฐานกลุ>มวิทยา F-MET4 จำพวกหินมิกมาไทตJ มีรายละเอียดดังต>อไปนี้ 6.1.5.1 ตำบลบDอสลีอำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหมD (1) บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำที่อยู>อาศัย สำรวจพบแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลของหินบน ระนาบโค4ง มีขนาดของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 7 เมตร สูง 6 เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>ม วิทยาหิน FS1 จำพวกหินดินดาน สีเทาดำ หินทราย หินฟßลไลตJ หินกรวดมน ผุมาก (รูปที่ 6.13) วัสดุธรณี ประกอบด4วยเศษหินทราย ขนาดเล็ก 2-5 เซนติเมตร มีปริมาณเศษหินน4อยกว>าร4อยละ 30 ของวัสดุธรณี ทั้งหมด ปะปนกับตะกอนดินเหนียว (2) บริเวณพื้นที่ตัดเขาทำถนน สำรวจพบแผ>นดินถล>มชนิดการเลื่อนไถลของหินบนระนาบ เรียบ มีขนาดของร>องรอยแผ>นดินถล>มโดยประมาณกว4าง 2.5 เมตร สูง 1.5 เมตร อยู>ในหินฐานกลุ>มวิทยา หิน F-MET4 จำพวกหินไนสJ มีเรียงตัวของแร>สีเข4มและแร>สีจาง ผุมาก พบสายแร>ควอตซJ เล็กน4อย วัสดุ