หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

หลกั สตู รโรงเรยี นภัทรญาณวิทยา พุทธศักราช 2565
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. 2560)

มาตรฐานการเรียนรแู้ ละตัวชว้ี ดั

สาระที่ มาตรฐาน 1 2 3 4 5 6 7 8 ตัวชีว้ ดั มธั ยมศกึ ษาปีที่ ๕

9 10111213141516171819202122232425

1. วิทยาศาสตร์ ว 1.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ชวี ภาพ ว 1.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ว 1.3 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
2. วิทยาศาสตร์ ว 2.1 ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
กายภาพ ว 2.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

ว 2.3 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

3. วิทยาศาสตรโ์ ลก ว 3.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
และอวกาศ ว 3.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
4. เทคโนโลยี ว 4.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

ว 4.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

งานพัฒนาวชิ าการ และหลักสตู รสถานศึกษา โรงเรยี นภัทรญาณวิทยา
279

หลักสตู รโรงเรยี นภทั รญาณวทิ ยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขัน้ พื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2560)

คำอธิบายรายวิชา

กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิชา ว32104 วทิ ยาศาสตร์กายภาพ 2

รายวชิ าพื้นฐาน จำนวน 1.0 หน่วยกติ

ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 5 จำนวน 40 ชัว่ โมง/ภาคเรียน

ศึกษา วิเคราะห์ การบอกตำแหน่งของวัตถุ การเคลื่อนที่แนวตรง อัตราเร็ว ความเร็วและ

ความเร่ง ความสัมพันธ์ระหว่างความเร่งของวัตถุกับแรงลัพธ์ การหาแรงลัพธ์ แรงกิริยาและ

แรงปฏิกิริยา การเคลื่อนที่แบบโพรเจกไทล การเคลื่อนที่แบบวงกลม การเคลื่อนที่แบบฮารมอนิกอย

างง่าย แรงโน้มถ่วงที่เกี่ยวกับการเคลื่อนที่ของวัตถุต่าง ๆ รอบโลก การเกิดสนามแม่เหล็กเนื่องจาก

กระแสไฟฟ้า แรงแม่เหล็กที่กระทำต่ออนุภาคที่มีประจุไฟฟ้า หลักการทำงานของมอเตอร์ การเกิด

อีเอม็ เอฟ การนำความรู้ไปใชป้ ระโยชน์ แรงเข้มและแรงอ่อน พลังงานนวิ เคลยี ร์ ฟิชชนั และฟิวชันและ

ความสัมพันธ์ระหว่างมวลกับพลังงาน การเปลี่ยนพลังงานทดแทนเป็นพลังงานไฟฟ้า เทคโนโลยีท่ี

แกป้ ญั หาหรอื ตอบสนองความตอ้ งการทางด้านพลงั งาน การสะท้อน การหกั เห การเลี้ยวเบน และการ

รวมคลื่น ความถี่ธรรมชาติ การสั่นพ้อง และผลที่เกิดขึ้นจากการสั่นพ้อง ความสัมพันธ์ระหว่างความ

เข้มเสียงกับระดับเสียงและผลของความถี่กับระดับเสียงที่มีต่อการได้ยินเสียง การเกิดเสียงสะท้อน

กลับ บีต ดอปเพลอร์ การสั่นพ้องของเสียงและยกตวั อย่างการนำความรู้เกี่ยวกับเสียงไปใช้ประโยชน์

ในชีวิตประจำวัน การมองเห็นสีของวัตถแุ ละความผิดปกติในการมองเห็นสี การทำงานของแผ่นกรอง

แสงสี การผสมแสงสี การผสมสารสีและการนำไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า

ส่วนประกอบคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า การทำงานของอุปกรณ์ที่อาศัยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า การสื่อสารโดย

อาศัยคลื่นแมเ่ หลก็ ไฟฟา้

การสืบค้นข้อมูล การอภิปราย การวิเคราะห์ การเปรียบเทียบ การสำรวจตรวจสอบ การ

ทดลอง เพื่อให้ผู้เรียนเกิดความตระหนักและเห็นคุณค่า มีความสามารถในการตัดสินใจสื่อสารสิ่งท่ี

เรียนรูและนำความรูไปใชในชีวิตของตนเองและดูแลรักษาสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ เฝ้าระวังและพัฒนา

สิง่ แวดลอมอยา่ งยัง่ ยนื มจี ติ วิทยาศาสตร์จริยธรรม คุณธรรมและคานยิ มที่เหมาะสม

งานพฒั นาวิชาการ และหลักสตู รสถานศกึ ษา โรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา
280

หลกั สตู รโรงเรียนภทั รญาณวิทยา พุทธศักราช 2565
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. 2560)

มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด

สาระที่ มาตรฐาน 1 2 3 4 5 6 7 8 ตัวชี้วดั มัธยมศกึ ษาปที ่ี ๕

9 10111213141516171819202122232425

1. วิทยาศาสตร์ ว 1.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ชวี ภาพ ว 1.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ว 1.3 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
2. วิทยาศาสตร์ ว 2.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
กายภาพ ว 2.2 ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ - - - - - - - - - - - - - - -
ว 2.3 ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ - - - - - - - - - - - - -

3. วิทยาศาสตรโ์ ลก ว 3.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
และอวกาศ ว 3.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
4. เทคโนโลยี ว 4.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

ว 4.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

งานพัฒนาวชิ าการ และหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนภทั รญาณวิทยา
281

หลักสูตรโรงเรียนภัทรญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2560)

คำอธบิ ายรายวิชา

กลมุ่ สาระการเรยี นร้วู ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วชิ า ว32105 การออกแบบและเทคโนโลยี 2

รายวชิ าพืน้ ฐาน จำนวน 0.5 หนว่ ยกิต

ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 5 จำนวน 20 ชั่วโมง/ภาคเรยี น

ศึกษาเกี่ยวกับความหมายของนวัตกรรม ความสมั พนั ธข์ องเทคโนโลยีและนวัตกรรม รูปแบบ

ของเทคโนโลยี การพัฒนาอย่างยั่งยนื หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อการพัฒนาอยา่ งยง่ั ยนื ระบบ

ทางเทคโนโลยี กระบวนการเทคโนโลยี องค์ประกอบที่สัมพันธ์กับกระบวนการทางเทคโนโลยี

การออกแบบเชิงวิศวกรรม การทำโครงงาน การประยุกต์ใช้ความรู้และทักษะจากศาสตร์ต่าง ๆ

รวมทง้ั ทรัพยากรในการสร้างหรือพัฒนาชิน้ งาน เพือ่ แก้ปญั หาในการทำงาน การทำโครงงานออกแบบ

และเทคโนโลยี ผลงานโครงงานการออกแบบและเทคโนโลยี และนำเสนอผ่านการทำกิจกรรม

โครงงาน

เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการดำรงชีวิต รวมทั้งคำนึงถึงทรัพย์สินทางปัญญาตลอดจนนำ

ความรู้ความเขา้ ใจในวิชาวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยีไปใช้ให้เกิดประโยชน์ตอ่ สังคมและการดำรงชีวิต

จนสามารถพัฒนากระบวนการคิดและจินตนาการ ความสามารถในการแก้ปัญหาและการจัดการ

ทักษะในการสื่อสาร และความสามารถในการตัดสินใจ อีกทั้งยังเป็นผู้ที่มีจิตวิทยาศาสตร์ มีคุณธรรม

จรยิ ธรรม และคา่ นยิ มในการใชว้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีอย่างสรา้ งสรรค์

มาตรฐานการเรียนร้แู ละตวั ชี้วดั

สาระที่ มาตรฐาน 1 2 3 4 5 6 7 8 ตัวช้ีวดั มัธยมศึกษาปที ี่ ๕

9 10111213141516171819202122232425

1. วิทยาศาสตร์ ว 1.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ชีวภาพ ว 1.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ว 1.3 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
2. วิทยาศาสตร์ ว 2.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
กายภาพ ว 2.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

ว 2.3 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

3. วิทยาศาสตร์โลก ว 3.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
และอวกาศ ว 3.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
4. เทคโนโลยี ว 4.1 ✓ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ว 4.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

งานพฒั นาวิชาการ และหลกั สูตรสถานศึกษา โรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา
282

หลักสูตรโรงเรยี นภทั รญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้นื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)

คำอธบิ ายรายวิชา

กล่มุ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วชิ า ว32106 วิทยาการคำนวณ 2

รายวชิ าพ้นื ฐาน จำนวน 0.5 หนว่ ยกติ

ช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 5 จำนวน 20 ช่ัวโมง/ภาคเรียน

ศกึ ษาเก่ียวกับวิทยาการคอมพวิ เตอร์ สอ่ื ดจิ ทิ ลั และเทคโนโลยีสารสนเทศกับการดำเนินชีวิต

เทคโนโลยีการจัดการข้อมูล ฐานข้อมูล คลังข้อมูล การทำเหมืองข้อมูล ประมวลผลข้อมูล วิทยาการ

ข้อมูล ข้อมูลขนาดใหญ่ การวิเคราะห์ข้อมูล เพื่อรวบรวมข้อมูลในชีวิตจริงจากแหล่งต่าง ๆ และ

ความรู้จากศาสตร์อืน่ มาประยุกต์ใช้ สร้างความรู้ใหม่ เข้าใจการเปลีย่ นแปลงของเทคโนโลยีทีม่ ีผลตอ่

การดาเนินชีวิต อาชีพ สังคม วัฒนธรรม และใช้อย่างปลอดภัยมีจริยธรรม ตลอดจนนำความรู้

ความเข้าใจในวิชาวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อสังคมและการดำรงชีวิต

จนสามารถพัฒนากระบวนการคิดและจินตนาการ ความสามารถในการแก้ปัญหาและการจัดการ

ทักษะในการสื่อสาร และความสามารถในการตัดสินใจ และเป็นผู้ที่มีจิตวิทยา มีคุณธรรม จริยธรรม

และค่านิยมในการใชว้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยอี ย่างสร้างสรรค์

มาตรฐานการเรยี นรูแ้ ละตวั ชี้วดั

สาระที่ มาตรฐาน 1 2 3 4 5 6 7 8 ตวั ชี้วดั มธั ยมศึกษาปที ี่ ๕

9 10111213141516171819202122232425

1. วิทยาศาสตร์ ว 1.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

ชีวภาพ ว 1.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

ว 1.3 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

2. วทิ ยาศาสตร์ ว 2.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
กายภาพ ว 2.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

ว 2.3 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

3. วิทยาศาสตรโ์ ลก ว 3.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

และอวกาศ ว 3.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

4. เทคโนโลยี ว 4.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

ว 4.2 ✓ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

งานพฒั นาวิชาการ และหลกั สตู รสถานศึกษา โรงเรยี นภทั รญาณวิทยา
283

หลักสูตรโรงเรียนภัทรญาณวทิ ยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)

คำอธิบายรายวชิ า

กลมุ่ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วชิ า ว33103 วทิ ยาศาสตร์ โลก และอวกาศ

รายวชิ าพน้ื ฐาน จำนวน 1.0 หนว่ ยกติ

ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 6 จำนวน 40 ชว่ั โมง/ภาคเรยี น

ศึกษาการกำเนิดและการเปลี่ยนแปลงพลังงาน สสาร ขนาด อุณหภูมิของเอกภพหลังเกิด

บิกแบง หลักฐานที่สนับสนุนทฤษฎีบิกแบง โครงสร้างและองค์ประกอบของกาแล็กซีทางช้างเผือก

ระบุตำแหน่งของระบบสุริยะ กระบวนการเกิดดาวฤกษ์ การเปลี่ยนแปลงความดัน อุณหภูมิ ขนาด

จากดาวฤกษ์ ความส่องสวา่ งของดาวฤกษ์ ความสัมพันธร์ ะหว่างสี อุณหภมู ิผวิ และสเปกตรัมของดาว

ฤกษ์ ลำดับวิวัฒนาการของดาวฤกษ์ กระบวนการเกิดระบบสุริยะ การแบ่งเขตบริวารของดวงอาทติ ย์

โครงสร้างของดวงอาทิตย์ การเกิดลมสุริยะ พายุสุริยะ พายุสุริยะที่มีต่อโลกและประเทศไทย

การสำรวจอวกาศ ดาวเทียม ยานอวกาศ สถานีอวกาศ สมบัติของโครงสร้างโลก หลักฐานทาง

ธรณีวิทยาท่ีสนับสนุนการเคลื่อนที่ของแผ่นธรณี รูปแบบแนวรอยต่อของแผ่นธรณีที่สัมพันธ์การ

เคล่อื นทีข่ องแผน่ ธรณี กระบวนการเกดิ ภูเขาไฟระเบดิ กระบวนการเกิดขนาดและความรุนแรงและผล

จากแผ่นดินไหว กระบวนการเกิด และผลจากสึนามิ ปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อการได้รับพลังงานจากดวง

อาทิตย์ในแต่ละบริเวณของโลก การหมุนเวียนของอากาศ ทิศทางการเคลื่อนที่ของอากาศ การ

หมุนเวียนของอากาศ ผลที่มีต่อภูมิอากาศ การหมุนเวียนของน้ำผิวหน้าในมหาสมุทรที่มีต่อลักษณะ

ภูมิอากาศ ลมฟ้าอากาศ สิ่งมีชีวิต และสิ่งแวดล้อม ภูมิอากาศของโลกและการเปลี่ยนแปลงของ

ภมู ิอากาศโลก สญั ลักษณล์ มฟ้าอากาศ ท่สี ำคญั จากแผนทอ่ี ากาศ

โดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การสืบเสาะหาความรู้ การสำรวจตรวจสอบ การสืบคน้

ข้อมูลและ การอภิปราย เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้

มคี วามสามารถในการตดั สนิ ใจ นำความรู้ไปใช้ประโยชนใ์ นชวี ติ ประจำวัน มจี ติ วิทยาศาสตร์ จรยิ ธรรม

คุณธรรม และค่านยิ มทเ่ี หมาะสม

งานพัฒนาวชิ าการ และหลกั สตู รสถานศกึ ษา โรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา
284

หลกั สูตรโรงเรียนภัทรญาณวิทยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขนั้ พ้ืนฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. 2560)

มาตรฐานการเรียนรแู้ ละตัวชี้วัด

สาระท่ี มาตรฐาน 1 2 3 4 5 6 7 8 ตวั ชี้วดั มัธยมศึกษาปที ่ี ๖

9 10111213141516171819202122232425

1. วิทยาศาสตร์ ว 1.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ชวี ภาพ ว 1.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ว 1.3 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
2. วทิ ยาศาสตร์ ว 2.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
กายภาพ ว 2.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

3. วทิ ยาศาสตร์โลก ว 2.3 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
และอวกาศ ว 3.1 ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ - - - - - - - - - - - - - - -
4. เทคโนโลยี ว 3.2 ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ - - - - - - - - - - -
ว 4.1 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

ว 4.2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

งานพัฒนาวชิ าการ และหลกั สตู รสถานศกึ ษา โรงเรยี นภทั รญาณวิทยา
285

หลักสูตรโรงเรยี นภัทรญาณวิทยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2560)

คำอธบิ ายรายวิชา

กลุม่ สาระการเรียนรูว้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วชิ า ว30201 ฟิสิกส์ 1

รายวิชาเพิ่มเติม จำนวน 1.5 หนว่ ยกติ

ชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ 4-6 จำนวน 60 ชั่วโมง/ภาคเรยี น

ศึกษาการค้นคว้าหาความรู้ทางฟิสิกส์ ประวัติความเป็นมา รวมทั้งพัฒนาการของหลักการ

และแนวคิดทางฟิสิกส์ที่มีผลต่อการแสวงหาความรู้ใหม่ และการพัฒนาเทคโนโลยี การวัดและการ

รายงานการวดั ปรมิ าณทางฟิสิกส์ หลกั การของกลศาสตร์ในเร่ืองการเคล่ือนที่ของวตั ถุในแนวตรง แรง

การหาแรงลัพธ์ของแรงสองแรงที่ทำมุมต่อกัน การเขียนแผนภาพวัตถุอิสระ กฎการเคลื่อนที่ของนิว

ตัน กฎความโน้มถว่ งสากล แรงเสียดทานระหวา่ งผิวสัมผัสของวตั ถุคู่หนงึ่ ๆ ในกรณที วี่ ตั ถหุ ยุดน่งิ และ

วัตถุเคลื่อนที่ การเคลื่อนที่แบบโพรเจกไทล์ และการเคลื่อนที่แบบวงกลมในระนาบระดับ โดยใช้

กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การสืบเสาะหาความรู้ การสืบค้นข้อมูล การสังเกต วิเคราะห์

เปรียบเทียบ อธิบาย อภิปราย และสรุป เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ มีความสามารถในการ

ตัดสินใจ มีทักษะปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์ รวมทั้งทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 ในด้านการใช้

เทคโนโลยีสารสนเทศ ด้านการคิดและการแกป้ ัญหา ด้านการส่ือสาร สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ และ

นำความรไู้ ปใชใ้ นชวี ิตของตนเอง มจี ติ วิทยาศาสตร์ จรยิ ธรรม คณุ ธรรม และค่านยิ มท่ีเหมาะสม

ผลการเรยี นรู้
1. สบื ค้น และอธบิ ายการคน้ หาความรูท้ างฟสิ กิ ส์ ประวัตคิ วามเป็นมา รวมทั้งพฒั นาการของหลักการ

และแนวคิดทางฟสิ ิกสท์ ี่มีผลต่อการแสวงหาความรใู้ หมแ่ ละการพฒั นาเทคโนโลยี
2. วัด และรายงานผลการวัดปริมาณทางฟิสิกส์ได้ถูกต้องเหมาะสม โดยนำความคลาดเคลื่อนในการ

วัดมาพิจารณาในการนำเสนอผล รวมทั้งแสดงผลการทดลองในรูปของกราฟ วิเคราะห์ และแปล
ความหมายจากกราฟเส้นตรง
3. ทดลอง และอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างตำแหน่ง การกระจัด ความเร็ว และความเร่งของการ
เคลือ่ นทข่ี องวัตถุในแนวตรงท่มี ีความเร่งคงตัวจากกราฟ และสมการ รวมทงั้ ทดลองหาค่าความเร่ง
โน้มถว่ งของโลก และคำนวณปรมิ าณตา่ ง ๆ ทีเ่ กย่ี วข้อง
4. ทดลอง และอธิบายการหาแรงลัพธ์ของแรงสองแรงที่ทำมุมต่อกัน
5. เขียนแผนภาพของแรงที่กระทำต่อวัตถุอิสระ ทดลอง และอธิบายกฎการเคลื่อนที่ของนิวตัน และ
การใช้กฎการเคลื่อนที่ของนิวตันกับสภาพการเคลื่อนที่ของวัตถุ รวมทั้งคำนวณปริมาณต่าง ๆ ท่ี
เก่ียวข้อง

งานพัฒนาวิชาการ และหลักสตู รสถานศึกษา โรงเรยี นภทั รญาณวทิ ยา
286

หลกั สูตรโรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2560)
6. อธิบายกฎความโน้มถ่วงสากล และผลของสนามโน้มถ่วงที่ทำให้วัตถุมีน้ำหนัก รวมทั้งคำนวณ
ปริมาณตา่ ง ๆ ที่เกี่ยวข้อง
7. วิเคราะห์ อธิบาย และคำนวณแรงเสียดทานระหว่างผวิ สัมผสั ของวัตถคุ ู่หนึ่ง ๆ ในกรณีท่ีวัตถุหยุดนิ่ง
และวัตถุเคลือ่ นที่ รวมทั้งทดลองหาสัมประสิทธิ์ความเสียดทานระหวา่ งผิวสมั ผสั ของวัตถุคูห่ นึ่ง ๆ
และนำความรู้เร่อื งแรงเสยี ดทานไปใช้ในชีวติ ประจำวัน
8. อธิบาย วิเคราะห์ และคำนวณปริมาณต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนที่แบบโพรเจกไทล์ และ
ทดลองการเคลอ่ื นทแี่ บบโพรเจกไทล์
9. ทดลอง และอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างแรงสู่ศูนย์กลาง รัศมีของการเคลื่อนที่ อัตราเร็วเชิงเสน้
อัตราเร็วเชิงมุม และมวลของวัตถุ ในการเคลื่อนที่แบบวงกลมในระนาบระดับ รวมทั้งคำนวณ
ปริมาณตา่ ง ๆ ทีเ่ กี่ยวขอ้ ง และประยุกต์ใชค้ วามรู้การเคล่ือนที่แบบวงกลม ในการอธบิ ายการโคจร
ของดาวเทียม

งานพฒั นาวิชาการ และหลกั สูตรสถานศึกษา โรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา
287

หลกั สตู รโรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรบั ปรงุ พ.ศ. 2560)

คำอธบิ ายรายวชิ า

กลุม่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วิชา ว30202 ฟสิ กิ ส์ 2

รายวิชาเพิ่มเติม จำนวน 1.5 หน่วยกิต

ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 4-6 จำนวน 60 ช่ัวโมง/ภาคเรียน

ศึกษาหลักการของกลศาสตร์ในเรื่องสมดุลกล และเงื่อนไขท่ีทำให้วัตถุหรอื ระบบอยูใ่ นสมดุล

กล ศูนยก์ ลางมวลของวตั ถุ และผลของศูนย์ถ่วงทม่ี ีต่อเสถียรภาพของวตั ถุ งาน พลงั งาน ความสมั พนั ธ์

ระหว่างงาน และพลังงานจลน์ ความสัมพันธ์ระหว่างงานกับพลังงานศักย์โน้มถ่วง และความสัมพันธ์

ระหวา่ งขนาดของแรงท่ีใช้ดึงสปริงกับระยะทสี่ ปริงยืดออก แรงอนรุ ักษ์ กฎการอนรุ กั ษ์พลังงาน กำลัง

เครื่องกลอย่างง่าย ประสิทธิภาพและการได้เปรียบเชิงกลของเครื่องกลอย่างง่ายบางชนิด โมเมนตัม

การชนกันของวัตถุในหนึ่งมิติ การดล แรงดล และกฎการอนุรักษ์โมเมนตัม โดยใช้กระบวนการทาง

วิทยาศาสตร์ การสืบเสาะหาความรู้ การสืบค้นข้อมูล การสังเกต วิเคราะห์ เปรียบเทียบ อธิบาย

อภิปราย และสรุป เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ มีความสามารถในการตดั สินใจ มีทักษะปฏิบัติการ

ทางวิทยาศาสตร์ รวมทั้งทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 ในด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ด้านการคิด

และการแก้ปัญหา ด้านการสื่อสาร สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ และนำความรู้ไปใช้ในชีวิตของตนเอง

มจี ิตวทิ ยาศาสตร์ จรยิ ธรรม คุณธรรม และคา่ นิยมท่เี หมาะสม

ผลการเรียนรู้
1. อธิบายสมดุลกลของวัตถุ โมเมนต์ และผลรวมของโมเมนต์ที่มีต่อการหมุน แรงคู่ควบและผลของ

แรงคู่ควบที่มีต่อสมดุลของวัตถุ เขียนแผนภาพของแรงที่กระทำต่อวัตถุอิสระ เมื่อวัตถอุ ยู่ในสมดุล
กล และคำนวณปริมาณตา่ ง ๆ ท่เี กีย่ วข้อง รวมทงั้ ทดลอง และอธิบายสมดลุ ของแรงสามแรง
2. สังเกต และอธบิ ายสภาพการเคล่อื นท่ีของวตั ถุ เมื่อแรงทีก่ ระทำต่อวัตถุผา่ นศูนย์กลางมวลของวัตถุ
และผลของศนู ย์ถว่ งที่มตี ่อเสถียรภาพของวัตถุ
3. วิเคราะห์ และคำนวณงานของแรงคงตัว จากสมการ และพื้นที่ใต้กราฟความสัมพันธ์ระหว่างแรง
กบั ตำแหนง่ รวมท้งั อธบิ าย และคำนวณกำลงั เฉลย่ี
4. อธิบาย และคำนวณพลังงานจลน์ พลังงานศักย์ พลังงานกล ทดลองหาความสัมพันธ์ระหว่างงาน
กับพลังงานจลน์ ความสัมพันธ์ระหว่างงานกับพลังงานศักย์โน้มถ่วง ความสัมพันธ์ระหว่างขนาด
ของแรงที่ใช้ดึงสปริงกับระยะที่สปริงยืดออก และความสัมพันธ์ระหว่างงานกับพลังงานศักย์
ยืดหยุ่น รวมทั้งอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างงานของแรงลัพธ์และพลังงานจลน์ และคำนวณงานท่ี
เกดิ ขึน้ จากแรงลัพธ์

งานพัฒนาวิชาการ และหลักสูตรสถานศกึ ษา โรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา
288

หลักสูตรโรงเรียนภัทรญาณวิทยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขัน้ พื้นฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. 2560)
5. อธิบายกฎการอนรุ กั ษ์พลงั งานกล รวมทั้งวิเคราะห์ และคำนวณปริมาณต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการ
เคลอื่ นที่ของวัตถุในสถานการณ์ต่าง ๆ โดยใชก้ ฎการอนุรักษ์พลงั งานกล
6. อธิบายการทำงานประสิทธิภาพและการได้เปรียบเชิงกลของเครื่องกลอย่างง่ายบางชนิด โดยใช้
ความรู้เรอื่ งงาน และสมดุลกล รวมทัง้ คำนวณประสทิ ธภิ าพ และการไดเ้ ปรยี บเชงิ กล
7. อธิบาย และคำนวณโมเมนตัมของวัตถุ และการดลจากสมการ และพื้นที่ใต้กราฟความสัมพันธ์
ระหวา่ งแรงลัพธ์กบั เวลา รวมทัง้ อธิบายความสมั พนั ธ์ระหว่างแรงดลกบั โมเมนตัม
8. ทดลอง อธิบาย และคำนวณปริมาณต่าง ๆที่เกี่ยวกับการชนของวัตถุในหนึ่งมิติ ทั้งแบบยืดหยุ่น
ไม่ยดื หยุ่นและการดดี ตัวแยกจากกันในหนึ่งมติ ิซึ่งเปน็ ไปตามกฎการอนุรักษ์โมเมนตมั

งานพัฒนาวิชาการ และหลักสตู รสถานศึกษา โรงเรยี นภัทรญาณวิทยา
289

หลักสูตรโรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2560)

คำอธิบายรายวิชา

กล่มุ สาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วชิ า ว30203 ฟสิ ิกส์ 3

รายวชิ าเพิ่มเติม จำนวน 1.5 หนว่ ยกติ

ชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี 4-6 จำนวน 60 ชั่วโมง/ภาคเรยี น

ศึกษา หลักการเกี่ยวกับการเคลื่อนที่แบบฮาร์มอนิกส์อย่างง่าย ความถี่ธรรมชาติของวัตถุ

การสั่นพ้อง ปรากฏการณ์ ชนิด และส่วนประกอบของคลื่น สมบัติของคลื่น การแทรกสอดของแสง

ผ่านสลิตคู่และเกรตตงิ สลิตเดี่ยว การสะท้อนของแสงตามกฎการสะท้อน เขียนรังสีของแสง คำนวณ

ตำแหน่งและขนาดภาพของวัตถุเมื่อแสง ตกกระทบกระจกเงาราบและกระจกเงาทรงกลม เขียนรังสี

ของแสง คำนวณตำแหน่งและขนาดภาพของวัตถุเมื่อแสงหักเหจากเลนส์บาง ความสัมพันธ์ระหว่าง

ความลกึ จริง และความลึกปรากฏ มมุ วกิ ฤตและการสะทอ้ นกลบั หมดของแสง ปรากฏการณ์ธรรมชาติ

ที่เกี่ยวกับแสง การมองเห็นแสงสีสีของแสง โดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์การสืบค้นข้อมูล

การสำรวจตรวจสอบ เพ่อื ใหเ้ กิดความรู้ความเข้าใจ ความคดิ มคี วามสามารถในการสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้

การตดั สินใจ การนำความรู้ไปใชใ้ นชีวิตประจำวนั มจี ิตวทิ ยาศาสตร์ จรยิ ธรรม คณุ ธรรมและค่านิยมที่

เหมาะสม

ผลการเรียนรู้
1. ทดลองและอธิบายการเคลื่อนที่แบบฮาร์มอนิกส์อย่างง่าย และวัตถุติดปลายสปริงและลูกตุ้ม

อย่างง่าย รวมทงั้ คำนวณปริมาณตา่ ง ๆ ท่เี กี่ยวข้อง
2. อธิบายความถ่ีธรรมชาติของวัตถุและการเกดิ การสั่นพ้อง
3. อธิบายปรากฏการณ์คล่นื ชนิดของคลน่ื สว่ นประกอบของคลน่ื การแผ่ของหนา้ คล่ืน ดว้ ยหลกั การ

ของฮอยเกนส์ และการรวมกันของคลื่นตามหลักการซ้อนทับ พร้อมทั้งคำนวณอัตราเร็ว ความถ่ี
ความยาวคล่นื
4. สังเกต และอธิบายการสะท้อน การหกั เห การแทรกสอด และการเลีย้ วเบนของคล่ืนผวิ นำ้ รวมทั้ง
คำนวณปริมาณต่าง ๆ ท่เี กยี่ วข้อง
5. ทดลองและอธบิ ายการแทรกสอดของแสง ผา่ นสลิตค่แู ละเกรตตงิ การเลย้ี วเบนและการแทรกสอด
ของแสงผ่านสลิตเดี่ยว รวมท้ังคำนวณปรมิ าณตา่ ง ๆ ท่ีเก่ียวขอ้ ง
6. ทดลองและอธิบายการสะท้อนของแสงที่ผิววัตถุ ตามกฎการสะท้อน เขียนรังสีของแสงและ
คำนวณตำแหน่งและขนาดภาพของวัตถเุ ม่ือแสง ตกกระทบกระจกเงาราบและกระจกเงาทรงกลม
รวมทง้ั อธบิ ายการนำความรเู้ ร่ืองการสะท้อน ของแสงจากกระจกเงาราบ และกระจกเงา ทรงกลม
ไปใชป้ ระโยชนใ์ นชีวติ ประจำวัน

งานพฒั นาวชิ าการ และหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนภัทรญาณวทิ ยา
290

หลกั สูตรโรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2560)
7. ทดลองและอธบิ ายความสัมพันธ์ระหวา่ ง ดรรชนหี ักเห มมุ ตกกระทบ และมุมหกั เห รวมทง้ั อธิบาย
ความสัมพันธ์ระหว่างความลึกจริง และความลึกปรากฏ มุมวิกฤตและการสะท้อนกลับหมดของ
แสงและคำนวณปริมาณตา่ ง ๆ ท่เี ก่ยี วข้อง
8. ทดลอง และเขยี นรังสีของแสงเพื่อแสดงภาพที่เกิดจากเลนส์บาง หาตำแหน่ง ขนาด ชนิดของภาพ
และความสัมพันธร์ ะหว่างระยะวัตถุระยะภาพและความยาวโฟกัส รวมทั้งคำนวณ ปริมาณต่าง ๆ
ที่เกี่ยวข้องและอธิบายการนำ ความรู้เรื่องการหักเหของแสงผ่านเลนส์บางไปใช้ประโยชน์ใน
ชวี ิตประจำวัน
9. อธิบายปรากฏการณธ์ รรมชาตทิ ่เี กีย่ วกบั แสง เชน่ รุ้ง การทรงกลด มิราจ และการเหน็ ท้องฟ้าเป็น
สตี า่ ง ๆ ในชว่ งเวลาต่างกัน
10. สังเกต และอธิบายการมองเห็นแสงสี สีของวตั ถุ การผสมสารสี และการผสมแสงสีรวมทัง้ อธิบาย
สาเหตขุ องการบอดสี

งานพฒั นาวิชาการ และหลกั สูตรสถานศึกษา โรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา
291

หลักสูตรโรงเรยี นภัทรญาณวิทยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขนั้ พนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. 2560)

คำอธิบายรายวิชา

กลุ่มสาระการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วิชา ว30204 ฟสิ กิ ส์ 4

รายวิชาเพม่ิ เติม จำนวน 1.5 หนว่ ยกิต

ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 4-6 จำนวน 60 ชัว่ โมง/ภาคเรยี น

ศึกษา หลักการเกยี่ วกบั การเกิดเสยี ง การเคลือ่ นท่ีและอตั ราเร็วของเสียงในอากาศท่ีอุณหภูมิ

ต่าง ๆ กันในหน่วยองศาเซลเซียส ความสัมพันธ์ระหว่างการกระจัดของอนุภาคกับความดันอากาศ

สมบัติของคลื่นเสียง ความเข้มเสียง ระดับเสียง คุณภาพเสียง และมลพิษทางเสียง การสั่นพ้องของ

อากาศในท่อ การเกิดบีตคลื่นนิ่ง ปรากฏการณ์ดอปเพลอร์ คลื่นกระแทก ไฟฟ้าสถิต การเหนี่ยวนำ

ไฟฟ้าสถิต แรงไฟฟ้าตามกฎของคูลอมบ์ สนามไฟฟา้ และแรงไฟฟา้ ท่ีกระทำกบั อนภุ าคท่ีมีประจุไฟฟ้า

ที่อยู่ในสนามไฟฟ้า การหาสนามไฟฟ้าลัพธ์ พลังงานศักย์ไฟฟ้าศักย์ไฟฟ้า และความต่างศักย์ ตัวเก็บ

ประจุ การเคลื่อนที่ของอิเล็กตรอนอิสระ กระแสไฟฟ้าในลวดตัวนำ ความเร็วลอยเลื่อนของ

อิเล็กตรอนอิสระ กฎของโอห์ม ความสัมพันธ์ระหว่างความต้านทานกับความยาว พื้นท่ีหน้าตัด และ

สภาพต้านทานของตัวนำโลหะ การต่อตัวต้านทานแบบอนุกรม และแบบขนาน แรงเคลื่อนไฟฟ้า

เหนี่ยวนำของแหล่งกำเนิดไฟฟ้ากระแสตรง พลังงานไฟฟ้า และกำลังไฟฟ้า การเปลี่ยนพลังงาน

ทดแทนเป็นพลังงานไฟฟ้าเทคโนโลยีท่ีนำมาแกป้ ัญหาหรอื ตอบสนองความต้องการทางด้านพลังงาน

ไฟฟ้า โดยเน้นด้านประสิทธภิ าพและ ความคุ้มค่าด้านค่าใช้จ่าย โดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์

การสืบคน้ ข้อมูล การสำรวจตรวจสอบ เพือ่ ให้เกิดความรู้ความเขา้ ใจ ความคิด มคี วามสามารถในการ

สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้การตัดสินใจ การนำความรู้ไปใช้ในชีวิตประจำวัน มีจิตวิทยาศาสตร์ จริยธรรม

คณุ ธรรมและคา่ นิยมท่ีเหมาะสม

ผลการเรยี นรู้
1. อธิบายการเกิดเสียง การเคลื่อนทขี่ องเสยี ง ความสมั พันธร์ ะหว่างคล่ืน การกระจดั ของ อนุภาคกับ

คลื่นความดัน ความสัมพันธ์ระหว่าง อัตราเร็วของเสียงในอากาศที่ขึ้นกับอุณหภูมิ ในหน่วยองศา
เซลเซียสสมบัติของคลื่นเสียงได้แก่ การสะท้อน การหักเห การแทรกสอด การเลี้ยวเบน รวมทั้ง
คำนวณปรมิ าณตา่ ง ๆ ทเี่ กีย่ วขอ้ ง
2. อธิบายความเข้มเสยี ง ระดบั เสียง องคป์ ระกอบ ของการได้ยนิ คณุ ภาพเสียง และมลพิษทาง เสียง
รวมทงั้ คำนวณปริมาณตา่ ง ๆ ที่เกี่ยวขอ้ ง
3. ทดลอง และอธิบายการเกิดการสั่นพ้องของ อากาศในท่อปลายเปิดหนึ่งด้าน รวมทั้งสังเกต และ
อธิบายการเกิดบีตคลื่นนิ่ง ปรากฏการณ์ดอปเพลอร์ คลื่นกระแทกของเสียง คำนวณ ปริมาณ
ต่าง ๆ ทีเ่ กย่ี วขอ้ งและนำความรู้ เร่ืองเสียงไปใชใ้ นชวี ิตประจำวัน

งานพัฒนาวิชาการ และหลักสูตรสถานศกึ ษา โรงเรยี นภทั รญาณวทิ ยา
292

หลักสูตรโรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2560)

4. ทดลอง และอธิบายการทำวัตถุที่เป็นกลางทางไฟฟ้าให้มีประจุไฟฟ้าโดยการขัดสีกันและ
การเหนีย่ วนำไฟฟ้าสถติ

5. อธบิ าย และคำนวณแรงไฟฟ้าตามกฎของคลู อมบ์
6. อธิบาย และคำนวณสนามไฟฟ้าและแรงไฟฟ้าที่กระทำกับอนุภาคที่มีประจุไฟฟ้าที่อยู่ใน

สนามไฟฟ้า รวมทงั้ หาสนามไฟฟ้าลัพธ์เนื่องจากระบบจุดประจโุ ดยรวมกันแบบเวกเตอร์
7. อธิบายและคำนวณพลังงานศกั ยไ์ ฟฟ้า ศักยไ์ ฟฟ้า และความต่างศกั ยร์ ะหว่างสองตำแหน่งใด ๆ
8. อธบิ ายส่วนประกอบของตัวเกบ็ ประจุ ความสมั พันธร์ ะหว่างประจุไฟฟ้า ความตา่ งศักย์ และความจุ

ของตัวเก็บประจุ และอธิบาย พลังงานสะสมในตัวเก็บประจุ และความจุสมมูลรวมทั้งคำนวณ
ปรมิ าณตา่ ง ๆ ท่ีเกีย่ วขอ้ ง
9. นำความรู้เรื่องไฟฟ้าสถิตไิ ปอธิบายหลักการทำงาน ของเครื่องใช้ไฟฟ้าบางชนดิ และปรากฏการณ์
ในชีวิตประจำวัน
10. อธิบายการเคลื่อนที่ของอิเล็กตรอนอิสระและ กระแสไฟฟ้าในลวดตัวนำ ความสัมพันธ์ระหว่าง
กระแสไฟฟ้าในลวดตัวนำกับความเร็วลอยเลื่อนของอิเล็กตรอนอิสระ ความหนาแน่นของ
อเิ ลก็ ตรอนในลวดตัวนำและ พื้นท่หี น้าตัดของลวดตัวนำ และคำนวณปริมาณตา่ ง ๆ ท่เี กี่ยวข้อง
11. ทดลอง และอธิบายกฎของโอห์ม อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างความต้านทานกับความยาว
พื้นที่หน้าตัด และสภาพต้านทานของตัวนำโลหะ ที่อุณหภูมิคงตัว และคำนวณปริมาณต่าง ๆ ท่ี
เกี่ยวข้อง รวมทั้งอธิบายและคำนวณความต้านทานสมมูล เมื่อนำตัวต้านทานมาต่อกันแบบ
อนกุ รม และแบบขนาน
12. ทดลอง อธิบาย และคำนวณอีเอ็มเอฟของ แหล่งกำเนิดไฟฟ้ากระแสตรง รวมทั้งอธิบาย และ
คำนวณพลงั งานไฟฟ้า และกำลังไฟฟา้
13. ทดลอง และคำนวณอีเอ็มเอฟสมมูลจากการ ต่อแบตเตอรี่แบบอนุกรมและแบบขนาน รวมทั้ง
คำนวณปริมาณต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ในวงจรไฟฟ้ากระแสตรงซึ่งประกอบด้วย แบตเตอรี่และตัว
ตา้ นทาน
14. อธิบายการเปลี่ยนพลังงานทดแทนเป็น พลังงานไฟฟ้า รวมทั้งสืบค้นและอภิปราย เกี่ยวกับ
เทคโนโลยี ที่นำมาแก้ปัญหาหรือ ตอบสนองความต้องการทางด้านพลังงาน ไฟฟ้า โดยเน้นด้าน
ประสิทธิภาพและ ความค้มุ ค่าดา้ นคา่ ใช้จ่าย

งานพัฒนาวิชาการ และหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา
293

หลักสตู รโรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบับปรบั ปรงุ พ.ศ. 2560)

คำอธบิ ายรายวิชา

กลมุ่ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิชา ว30205 ฟสิ ิกส์ 5

รายวชิ าเพิ่มเติม จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 4-6 จำนวน 60 ชั่วโมง/ภาคเรียน

ศึกษาสนามแม่เหล็ก แรงแม่เหล็ก โมเมนต์ของแรงคู่ควบกระทำกับขดลวดที่มีกระแสไฟฟ้า

ผา่ นเม่อื อยูใ่ นสนามแม่เหล็ก กระแสไฟฟ้าเหน่ียวนำ อเี อม็ เอฟเหนย่ี วนำ ไฟฟา้ กระแสสลับ ความร้อน

แก๊สอุดมคติ ทฤษฎีจลน์ของแก๊ส ของแข็ง สภาพยืดหยุ่นของของแข็ง ความตึงผิว ความหนืดของ

ของเหลว ความดันในของไหล แรงพยุง ของไหลอุดมคติ สมการความต่อเนื่อง และสมการแบร์นูลลี

โดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การสืบเสาะหาความรู้ การสืบค้นข้อมูล การสังเกต วิเคราะห์

เปรียบเทียบ อธิบาย อภิปราย และสรุป เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ มีความสามารถในการ

ตัดสินใจ มีทักษะปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์ รวมทั้งทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 ในด้านการใช้

เทคโนโลยีสารสนเทศ ด้านการคิดและการแก้ปัญหา ด้านการสื่อสาร สามารถสือ่ สารสิง่ ท่ีเรียนรู้ และ

นำความรไู้ ปใช้ในชีวติ ของตนเอง มจี ิตวิทยาศาสตร์ จริยธรรม คณุ ธรรม และคา่ นิยมทเี่ หมาะสม

ผลการเรียนรู้
1. สังเกต และอธิบายเส้นสนามแม่เหล็ก อธิบายและคำนวณฟลักซ์แม่เหล็กในบริเวณที่กำหนด

รวมทั้งสังเกต และอธิบายสนามแม่เหล็กที่เกิดจากกระแสไฟฟ้าในลวดตัวนำเส้นตรง และ
โซเลนอยด์
2. อธบิ าย และคำนวณแรงแมเ่ หล็กที่กระทำต่ออนุภาคท่ีมีประจุไฟฟ้าเคลื่อนทีใ่ นสนามแมเ่ หล็ก แรง
แม่เหล็กที่กระทำตอ่ เส้นลวดที่มีกระแสไฟฟ้าผา่ นและวางในสนามแม่เหล็ก รัศมีความโค้งของการ
เคลื่อนที่ เมื่อประจุเคลื่อนที่ตั้งฉากกับสนามแม่เหล็ก รวมทั้งอธิบายแรงระหว่างเส้นลวดตัวนำ
คขู่ นานทม่ี ีกระแสไฟฟา้ ผา่ น
3. อธิบายหลกั การทำงานของแกลแวนอมิเตอร์และมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง รวมทั้งคำนวณปริมาณ
ตา่ ง ๆ ที่เกี่ยวขอ้ ง
4. สังเกต และอธบิ ายการเกดิ อีเอม็ เอฟเหน่ียวนำ กฎการเหนยี่ วนำของฟาราเดย์ และคำนวณปริมาณ
ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งนำความรู้เรื่องอีเอ็มเอฟเหนี่ยวนำไปอธิบายการทำงานของ
เคร่อื งใช้ไฟฟ้า
5. อธิบาย และคำนวณความตา่ งศกั ย์อารเ์ อ็มเอส และกระแสไฟฟ้าอาร์เอ็มเอส
6. อธิบายหลักการทำงาน และประโยชน์ของเครื่องกำเนิดไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส การแปลงอีเอ็มเอฟ
ของหมอ้ แปลง และคำนวณปรมิ าณตา่ ง ๆ ทเี่ ก่ียวขอ้ ง

งานพฒั นาวิชาการ และหลกั สูตรสถานศกึ ษา โรงเรยี นภทั รญาณวิทยา
294

หลักสูตรโรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)

7. อธิบาย และคำนวณความร้อนที่ทำให้สสารเปลี่ยนอุณหภูมิ ความร้อนที่ทำให้สสารเปลี่ยน
สถานะ และความร้อนทเี่ กดิ จากการถา่ ยโอนตามกฎการอนุรักษพ์ ลงั งาน

8. อธบิ ายกฎของแกส๊ อดุ มคติ และคำนวณปรมิ าณต่าง ๆ ทีเ่ กย่ี วขอ้ ง
9. อธิบายแบบจำลองของแก๊สอุดมคติ ทฤษฎีจลน์ของแก๊ส และอัตราเร็วอาร์เอ็มเอสของโมเล กุล

ของแก๊สรวมท้ังคำนวณปรมิ าณต่าง ๆ ทเ่ี กยี่ วข้อง
10. อธิบาย และคำนวณงานที่ทำโดยแก๊สในภาชนะปิดโดยความดันคงตัว และอธิบายความสัมพันธ์

ระหว่างความรอ้ น พลงั งานภายในระบบ และงาน รวมทง้ั คำนวณปริมาณตา่ ง ๆ ทเ่ี กยี่ วข้อง และ
นำความรู้เรอื่ งพลงั งานภายในระบบไปอธิบายหลกั การทำงานของเคร่ืองใชใ้ นชวี ติ ประจำวัน
11. อธิบายสภาพยืดหยุ่นและลักษณะการยืดและหดตัวของวัสดุที่เป็นแท่งเมือ่ ถูกกระทำด้วยแรงค่า
ต่าง ๆ รวมทั้งทดลอง อธิบายและคำนวณความเค้นตามยาว ความเครียดตามยาว และมอดุลัส
ของยัง และนำความร้เู รอ่ื งสภาพยดื หยุ่นไปใชใ้ นชีวติ ประจำวัน
12. อธิบาย และคำนวณความดันเกจ ความดันสัมบูรณ์ และความดันบรรยากาศ รวมทั้งอธิบาย
หลักการทำงานของแมนอมิเตอร์ บารอมิเตอร์ และเคร่ืองอัดไฮดรอลกิ
13. ทดลอง อธิบาย และคำนวณขนาดแรงพยุงจากของไหล
14. ทดลอง อธิบาย และคำนวณความตึงผิวของของเหลว รวมทั้งสังเกตและอธิบายแรงหนืดของ
ของเหลว
15. อธิบายสมบัติของของไหลอุดมคติ สมการความต่อเนื่อง และสมการแบร์นูลลี รวมทั้งคำนวณ
ปริมาณต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง และนำความรู้เกี่ยวกับสมการความต่อเนื่องและสมการแบร์นูลลีไป
อธบิ ายหลักการทำงานของอุปกรณต์ า่ ง ๆ

งานพฒั นาวชิ าการ และหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนภัทรญาณวทิ ยา
295

หลักสตู รโรงเรยี นภัทรญาณวิทยา พุทธศักราช 2565
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรบั ปรงุ พ.ศ. 2560)

คำอธิบายรายวชิ า

กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิชา ว30206 ฟิสกิ ส์ 6

รายวิชาเพิ่มเติม จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ 4-6 จำนวน 60 ชว่ั โมง/ภาคเรียน

ศึกษาการเกิดคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า สเปกตรัมของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า โพลาไรเซชันของคล่ืน

แม่เหล็กไฟฟ้า การสื่อสารโดยอาศัยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า สมมติฐานของพลังค์ ทฤษีอะตอมของโบร์

ปรากฏการณโ์ ฟโตอเิ ล็กทรกิ ทวิภาวะของคลื่นและอนุภาค เสถยี รภาพของนิวเคลยี ส กมั มันตภาพรงั สี

ปฏิกิริยานิวเคลียร์ พลังงานนิวเคลียร์ และฟิสิกส์อนุภาค โดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์

การสืบเสาะหาความรู้ การสบื คน้ ข้อมลู การสังเกต วิเคราะห์ เปรยี บเทียบ อธบิ าย อภปิ ราย และสรุป

เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ มีความสามารถในการตัดสินใจ มีทักษะปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์

รวมทั้งทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 ในด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ด้านการคิดและการแก้ปัญหา

ด้านการสื่อสาร สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ และนำความรู้ไปใช้ในชีวิตของตนเอง มีจิตวิทยาศาสตร์

จริยธรรม คณุ ธรรม และค่านิยมท่ีเหมาะสม

ผลการเรยี นรู้
1. อธิบายการเกิด และลักษณะเฉพาะของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า แสงไม่โพลาไรส์ แสงโพลาไรส์เชิงเสน้

และแผ่นโพลารอยด์ รวมทั้งอธิบายการนำคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในช่วงความถี่ต่าง ๆ ไปประยุกต์ใช้
และหลกั การทำงานของอปุ กรณท์ ีเ่ กี่ยวข้อง
2. สืบค้น และอธิบายการสื่อสารโดยอาศัยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในการส่งผ่านสารสนเทศ และ
เปรียบเทียบการสอ่ื สารดว้ ยสัญญาณแอนะลอ็ กกับสญั ญาณดิจทิ ัล
3. อธิบายสมมติฐานของพลังค์ ทฤษฎีอะตอมของโบร์ และการเกิดเส้นสเปกตรัมของอะตอม
ไฮโดรเจนรวมทงั้ คำนวณปริมาณตา่ ง ๆ ที่เกี่ยวขอ้ ง
4. อธบิ ายปรากฏการณโ์ ฟโตอิเลก็ ทริกและคำนวณพลังงานโฟตอน พลงั งานจลนข์ องโฟโตอิเล็กตรอน
และฟังก์ชันงานของโลหะ
5. อธบิ ายทวภิ าวะของคล่ืน และอนุภาค รวมท้งั อธิบาย และคำนวณความยาวคล่นื เดอบรอยล์
6. อธิบายกัมมันตภาพรังสี และความแตกตา่ งของรังสแี อลฟา บตี า และแกมมา
7. อธิบาย และคำนวณ กัมมันตภาพของนิวเคลียสกัมมันตรังสี รวมทั้ง ทดลอง อธิบาย และคำนวณ
จำนวนนิวเคลยี สกัมมนั ตภาพรังสที ี่เหลอื จากการสลาย และครึ่งชวี ติ
8. อธิบายแรงนิวเคลียร์ เสถียรภาพของนิวเคลียส และพลังงานยึดเหนี่ยว รวมทั้งคำนวณปริมาณ
ต่าง ๆ ทเี่ กยี่ วข้อง

งานพฒั นาวิชาการ และหลกั สตู รสถานศึกษา โรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา
296

หลกั สูตรโรงเรียนภทั รญาณวิทยา พุทธศักราช 2565
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)
9. อธิบายปฏกิ ิริยานิวเคลยี ร์ ฟชิ ชนั และฟวิ ชนั รวมทง้ั คำนวณพลงั งานนิวเคลยี ร์
10. อธิบายประโยชน์ของพลังงานนิวเคลียร์ และรังสี รวมทั้ง อันตรายและการป้องกันรังสีในด้าน
ตา่ ง ๆ
11. อธิบายการค้นคว้าวิจัยด้านฟิสิกส์อนุภาค แบบจำลองมาตรฐาน และการใช้ประโยชน์จากการ
คน้ คว้าวจิ ัยด้านฟิสิกส์อนุภาคในด้านตา่ ง ๆ

งานพฒั นาวิชาการ และหลกั สตู รสถานศกึ ษา โรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา
297

หลักสูตรโรงเรียนภัทรญาณวิทยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พ้นื ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2560)

คำอธิบายรายวิชา

กล่มุ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิชา ว30221 เคมี 1

รายวิชาเพ่มิ เติม จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4-6 จำนวน 60 ชั่วโมง/ภาคเรียน

ศึกษา วเิ คราะห์ ความปลอดภัยและทักษะในปฏบิ ตั ิการเคมี วธิ ีการทางวทิ ยาศาสตร์ อะตอม

และสมบัติของธาตุ แบบจำลองอะตอม อนุภาคในอะตอมและไอโซโทป การจัดเรียงอิเล็กตรอนใน

อะตอม ตารางธาตุและสมบัติของธาตุหมู่หลัก ธาตุแทรนซิชัน ธาตุกัมมันตรังสี การนำธาตุไปใช้

ประโยชน์และผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิต พันธะเคมี สัญลักษณ์แบบจุดของลิวอิสและกฎออกเตต การใช้

ประโยชน์ของสารประกอบไอออนกิ สารโคเวเลนต์และโลหะ

โดยใช้การสืบเสาะหาความรู้ การสำรวจตรวจสอบ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และ

ทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 การสืบค้นข้อมูลและการอภิปราย เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด

ความเข้าใจ สามารถสอ่ื สารสง่ิ ท่ีเรียนรู้ มีความสามารถในการตดั สนิ ใจ การแกป้ ัญหา การนำความรู้ไป

ใชใ้ นชีวติ ประจำวัน มจี ติ วทิ ยาศาสตร์ จรยิ ธรรม คุณธรรม และคา่ นยิ มทีเ่ หมาะสม

ผลการเรยี นรู้
1. บอก และอธิบายข้อปฏิบัติเบื้องต้น และปฏิบัติตนที่แสดงถึงความตระหนักในการทำปฏิบัติการ

เคมีเพื่อให้มีความปลอดภัยทั้งต่อตนเอง ผู้อื่นและสิ่งแวดล้อม และเสนอแนวทางแก้ไขเมื่อเกิด
อบุ ตั ิเหตุ
2. เลือก และใช้อปุ กรณห์ รือเครอื่ งมอื ในการทำปฏิบตั กิ าร และวัดปริมาณต่าง ๆ ไดอ้ ย่างเหมาะสม
3. นำเสนอแผนการทดลอง ทดลองและเขยี นรายงานการทดลอง
4. ระบุหน่วยวัดปริมาณต่าง ๆ ของสาร และเปลี่ยนหน่วยวัดให้เป็นหน่วยในระบบเอสไอด้วยการใช้
แฟกเตอรเ์ ปล่ียนหน่วย
5. สืบค้นข้อมูลสมมติฐาน การทดลอง หรือผลการทดลองที่เป็นประจักษ์พยานในการเสนอ
แบบจำลองอะตอมของนักวิทยาศาสตรแ์ ละอธบิ ายววิ ัฒนาการของแบบจำลองอะตอม
6. เขียนสัญลักษณ์นิวเคลียร์ของธาตุ และระบุจำนวนโปรตอน นิวตรอน และอิเล็กตรอนของอะตอม
จากสญั ลกั ษณ์นวิ เคลียร์ รวมทงั้ บอกความหมายของไอโซโทป
7. อธิบาย และเขียนการจัดเรียงอิเล็กตรอนในระดับพลังงานหลักและระดับพลังงานย่อยเมื่อทราบ
เลขอะตอมของธาตุ
8. ระบุหมู่ คาบ ความเป็นโลหะ อโลหะ และกึ่งโลหะ ของธาตุเรพรีเซนเททีฟและธาตุแทรนซิชันใน
ตารางธาตุ

งานพฒั นาวชิ าการ และหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนภทั รญาณวิทยา
298

หลกั สตู รโรงเรยี นภทั รญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขัน้ พนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ. 2560)

9. วิเคราะห์ และบอกแนวโนม้ สมบตั ิของธาตเุ รพรีเซนเททฟี ตามหมู่และตามคาบ
10. บอกสมบตั ขิ องธาตโุ ลหะแทรนซิชนั และเปรียบเทยี บสมบตั กิ ับธาตุโลหะในกลุ่มธาตุเรพรเี ซนเททีฟ
11. อธบิ ายสมบัติ และคำนวณครึ่งชีวติ ของไอโซโทปกัมมนั ตรงั สี
12. สืบค้นข้อมูล และยกตัวอย่างการนำธาตุมาใช้ประโยชน์ รวมทั้งผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตและ

สิ่งแวดล้อม
13. อธิบายการเกิดไอออนและการเกิดพันธะไอออนิก โดยใช้แผนภาพหรือสัญลักษณ์แบบจุดของ

ลวิ อิส
14. เขยี นสูตร และเรยี กชอื่ สารประกอบไอออนิก
15. คำนวณพลังงานที่เกี่ยวขอ้ งกับปฏกิ ริ ิยาการเกิดสารประกอบไอออนิกจากวัฏจกั รบอร์น-ฮาเบอร์
16. อธิบายสมบตั ขิ องสารประกอบไอออนกิ
17. เขียนสมการไอออนิกและสมการไอออนกิ สทุ ธขิ องปฏกิ ิรยิ าของสารประกอบไอออนิก
18. อธิบายการเกิดพันธะโคเวเลนต์แบบพันธะเดี่ยว พันธะคู่ และพนั ธะสาม ด้วยโครงสรา้ งลิวอสิ
19. เขียนสตู ร และเรยี กชือ่ สารโคเวเลนต์
20. วิเคราะห์ และเปรียบเทียบความยาวพันธะและพลังงานพันธะในสารโคเวเลนต์ รวมทั้งคำนวณ

พลังงานที่เก่ียวขอ้ งกบั ปฏิกริ ยิ าของสารโคเวเลนตจ์ ากพลังงานพันธะ
21. คาดคะเนรูปร่างโมเลกุลโคเวเลนต์ โดยใช้ทฤษฎีการผลักระหว่างคู่อิเล็กตรอนในวงเวเลนซ์ และ

ระบสุ ภาพขวั้ ของโมเลกุลโคเวเลนต์
22. ระบุชนิดของแรงยึดเหนี่ยวระหว่างโมเลกุลโคเวเลนต์ และเปรียบเทียบจุดหลอมเหลว จุดเดือด

และการละลายนำ้ ของสารโคเวเลนต์
23. สืบค้นข้อมลู และอธิบายสมบตั ิของสารโคเวเลนตโ์ ครงรา่ งตาขา่ ยชนดิ ตา่ ง ๆ
24. อธิบายการเกิดพนั ธะโลหะและสมบตั ขิ องโลหะ
25. เปรยี บเทยี บสมบัติบางประการของสารประกอบไอออนิก สารโคเวเลนต์ และโลหะ สบื ค้นข้อมูล

และนำเสนอตัวอย่างการใช้ประโยชน์ของสารประกอบไอออนิก สารโคเวเลนต์ และโลหะ ได้
อยา่ งเหมาะสม

งานพฒั นาวชิ าการ และหลกั สตู รสถานศกึ ษา โรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา
299

หลกั สตู รโรงเรียนภัทรญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพ้นื ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ. 2560)

คำอธบิ ายรายวชิ า

กล่มุ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วชิ า ว30222 เคมี 2

รายวชิ าเพม่ิ เติม จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ชนั้ มัธยมศึกษาปที ่ี 4-6 จำนวน 60 ชั่วโมง/ภาคเรยี น

ศึกษา วิเคราะห์ มวลอะตอม โมล สูตรเคมี ความเข้มข้นของสารละลาย การเตรียม

สารละลาย สมบัติบางประการของสารละลาย ปฏิกิริยาเคมี สมการเคมี การคำนวณปริมาณสารใน

ปฏิกริ ยิ าเคมี สารกำหนดปรมิ าณ ผลได้ร้อยละ

โดยใช้การสืบเสาะหาความรู้ การสำรวจตรวจสอบ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และ

ทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 การสืบค้นข้อมูลและการอภิปรายเพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด

ความเข้าใจ สามารถสื่อสารส่ิงที่เรียนรู้ มีความสามารถในการตัดสินใจ การแก้ปัญหา การนำความรู้

ไปใช้ในชวี ติ ประจำวัน มจี ติ วทิ ยาศาสตร์ จรยิ ธรรม คุณธรรม และคา่ นิยมท่ีเหมาะสม

ผลการเรยี นรู้
1. บอกความหมายของมวลอะตอมของธาตุ และคำนวณมวลอะตอมเฉล่ียของธาตุ มวลโมเลกลุ และ

มวลสูตร
2. อธิบาย และคำนวณปริมาณใดปริมาณหนึ่งจากความสัมพันธ์ของโมล จำนวนอนุภาค มวล และ

ปรมิ าตรของแกส๊ ท่ี STP
3. คำนวณอัตราส่วนโดยมวลของธาตอุ งค์ประกอบของสารประกอบตามกฎสดั สว่ นคงท่ี
4. คำนวณสูตรอยา่ งงา่ ยและสูตรโมเลกุลของสาร
5. คำนวณความเข้มขน้ ของสารละลายในหน่วยต่าง ๆ
6. อธิบายวิธีการ และเตรียมสารละลายให้มีความเข้มข้นในหน่วยโมลาริตี และปริมาตรสารละลาย

ตามทก่ี ำหนด
7. เปรียบเทียบจุดเดือดและจุดเยือกแข็งของสารละลายกับสารบริสุทธ์ิ รวมทั้งคำนวณ จุดเดือดและ

จดุ เยอื กแขง็ ของสารละลาย
8. แปลความหมายสญั ลกั ษณใ์ นสมการเคมีเขียนและดุลสมการเคมีของปฏิกริ ยิ าเคมบี างชนดิ
9. คำนวณปริมาณของสารในปฏิกิริยาเคมีทีเ่ กยี่ วข้องกบั มวลสาร
10. คำนวณปริมาณของสารในปฏกิ ิรยิ าเคมที ่ีเกยี่ วข้องกับความเข้มข้นของสารละลาย
11. คำนวณปริมาณของสารในปฏิกิรยิ าเคมีทเี่ กย่ี วขอ้ งกบั ปรมิ าตรแก๊ส
12. คำนวณปรมิ าณของสารในปฏกิ ิรยิ าเคมีหลายข้ันตอน

งานพฒั นาวชิ าการ และหลักสตู รสถานศกึ ษา โรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา
300

หลักสตู รโรงเรยี นภทั รญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)
13. ระบุสารกำหนดปริมาณ และคำนวณปรมิ าณสารต่าง ๆ ในปฏกิ ริ ิยาเคมี
14. คำนวณผลไดร้ ้อยละของผลติ ภัณฑใ์ นปฏิกริ ยิ าเคมี

งานพัฒนาวิชาการ และหลกั สตู รสถานศึกษา โรงเรยี นภทั รญาณวิทยา
301

หลักสูตรโรงเรยี นภัทรญาณวิทยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)

คำอธิบายรายวิชา

กลุ่มสาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิชา ว30223 เคมี 3

รายวิชาเพิ่มเติม จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 4-6 จำนวน 60 ชว่ั โมง/ภาคเรียน

ศึกษาความสัมพันธ์และคำนวณปริมาตร ความดัน อุณหภูมิ จำนวนโมล หรือมวลของแก๊ส

โดยใช้กฎของบอยล์ กฎของชาร์ล กฎของเกย์-ลูสแซก กฎรวมแก๊ส กฎของอาโวกาโด และกฎแก๊ส

อุดมคติ คำนวณความดันย่อยหรือจำนวนโมลของแก๊สในแก๊สผสมโดยใช้กฎความดันย่อยของดอลตัน

ศึกษาทฤษฎีจลน์ของแก๊ส การแพร่และการคำนวณอัตราการแพร่ของแก๊ส โดยใช้กฎการแพร่ของ

เกรแฮม ศึกษาปรากฏการณ์หรือแก้ปัญหาในชีวิตประจำวันและในอุตสาหกรรมโดยใช้สมบัติและกฎ

ตา่ ง ๆ ของแกส๊

ศึกษาการเปลี่ยนแปลงของสารในปฏิกิริยาเคมี คำนวณอัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี ศึกษา

ทิศทางการชนกันของอนุภาคและพลังงานที่ส่งผลต่ออัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี ผลของความเข้มข้น

พื้นที่ผิวสารตั้งต้น อุณหภูมิและตัวเร่งปฏิกริ ิยา ที่มีผลต่ออัตราการเกิดปฏิกริ ิยาเคมี และการนำไปใช้

ในชีวิตประจำวันและอตุ สาหกรรม

ศึกษาความหมายของปฏิกิริยาผันกลับได้และสภาวะสมดุล คำนวณค่าคงที่สมดุลและความ

เข้มข้นของสารที่สมดุลของปฏิกิริยาที่มีขั้นตอนเดียวและหลายขั้นตอน ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อสมดุล

และค่าคงที่สมดุลตามหลักของเลอชาเตอลิเอ สมดุลเคมีของกระบวนการที่เกิดขึ้นในสิ่งมีชีวิต

ปรากฎการณใ์ นธรรมชาติและกระบวนการอตุ สาหกรรม

โดยใชก้ ระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์ การสืบเสาะหาความรู้ การสบื คน้ ขอ้ มูล การสังเกต การ

วิเคราะห์เปรียบเทียบ อธิบาย อภิปราย และสรุป เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ มีความสามารถใน

การตัดสนิ ใจ มีทักษะปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์ รวมทัง้ ทักษะในศตวรรษท่ี 21 ในการใช้เทคโนโลยี

สารสนเทศ ด้านการคิดและการแก้ปัญหา ด้านการสื่อสาร สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ และนำความรู้

ไปใชใ้ นชีวิตของตนเอง มจี ิตวิทยาศาสตร์ จริยธรรม คุณธรรม และค่านยิ มทเ่ี หมาะสม

ผลการเรยี นรู้
๑. อธิบายความสัมพันธ์และคำนวณปริมาตร ความดัน หรืออุณหภูมิของแก๊สที่ภาวะต่าง ๆ ตามกฎ

ของบอยล์ กฎของชาร์ล กฎของเกย์–ลสู แซก
๒. คำนวณปริมาตร ความดัน หรอื อณุ หภมู ิ ของแกส๊ ทีภ่ าวะตา่ ง ๆ ตามกฎรวมแกส๊
๓. คำนวณปรมิ าตร ความดัน อุณหภมู ิ จำนวนโมล หรือมวลของแกส๊ จากความสัมพันธ์ตามกฎของอา

โวกาโดร และกฎแกส๊ อดุ มคติ

งานพัฒนาวชิ าการ และหลกั สตู รสถานศกึ ษา โรงเรยี นภัทรญาณวิทยา
302

หลักสูตรโรงเรยี นภทั รญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขัน้ พ้นื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. 2560)

๔. คำนวณความดันย่อยหรอื จำนวนโมลของแกส๊ ในแกส๊ ผสม โดยใช้กฎความดนั ย่อยของดอลตนั
๕. อธิบายการแพร่ของแก๊สโดยใช้ทฤษฎีจลน์ของแก๊ส คำนวณและเปรียบเทียบอัตราการแพร่ของ

แก๊ส โดยใชก้ ฎการแพรผ่ า่ นของเกรแฮม
๖. สืบคน้ ขอ้ มลู นำเสนอตวั อย่าง และอธบิ ายการประยกุ ตใ์ ชค้ วามร้เู กีย่ วกับสมบัติและกฎต่าง ๆ ของ

แก๊สในการอธบิ ายปรากฏการณ์ หรือแกป้ ัญหาในชวี ิตประจำวนั และในอุตสาหกรรม
๗. ทดลอง และเขียนกราฟการเพิม่ ขึ้น หรือลดลงของสารทท่ี ำการวัดในปฏิกิริยา
๘. คำนวณอัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี และเขียนกราฟการลดลงหรือเพิ่มขึ้นของสาร ที่ไม่ได้วัดใน

ปฏิกริ ยิ า
๙. เขียนแผนภาพและอธิบายทิศทางการชนกันของอนุภาคและพลังงาน ที่ส่งผลต่ออัตรา

การเกดิ ปฏกิ ิรยิ าเคมี
๑๐. ทดลองและอธิบายผลของความเข้มข้น พื้นที่ผิวของสารตั้งต้น อุณหภูมิ และตัวเร่งปฏิกิริยาที่มี

ตอ่ อตั ราการเกิดปฏิกริ ิยาเคมี
๑๑. เปรียบเทียบอัตราการเกิดปฏิกิริยาเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงความเข้มข้น พื้นที่ผิวของสารตั้งต้น

อุณหภมู ิ และตวั เร่งปฏิกิรยิ า
๑๒. ยกตัวอย่างและอธิบายปัจจัยที่มีผลต่ออัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมีในชีวิตประจำวันหรือ

อตุ สาหกรรม
๑๓. ทดสอบและอธบิ ายความหมายของปฏกิ ริ ิยาผนั กลับได้และภาวะสมดุล
๑๔. อธิบายการเปลี่ยนแปลงความเข้มข้นของสาร อัตราการเกิดปฏิกิริยาไปข้างหน้า และอัตรา

การเกดิ ปฏิกริ ิยายอ้ นกลับ เมือ่ เริม่ ปฏิกิริยาจนกระทงั่ ระบบอยใู่ นภาวะสมดลุ
๑๕. คำนวณคา่ คงทส่ี มดุลของปฏิกิรยิ า
๑๖. คำนวณความเขม้ ข้นของสารท่ภี าวะสมดุล
๑๗. คำนวณคา่ คงทีส่ มดุล หรือความเข้มข้นของปฏิกิรยิ าหลายข้ันตอน
๑๘. ระบุปัจจัยที่มีผลต่อภาวะสมดุลและค่าคงที่สมดุลของระบบ รวมทั้งคาดคะเนการเปลีย่ นแปลงท่ี

เกดิ ข้ึนเม่อื ภาวะสมดุลของระบบถูกรบกวนโดยใชห้ ลักของเลอชาเตอลิเอ
๑๙. ยกตวั อย่างและอธบิ ายสมดลุ เคมีของกระบวนการที่เกิดขน้ึ ในสง่ิ มีชีวิต ปรากฏการณใ์ นธรรมชาติ

และกระบวนการในอุตสาหกรรม

งานพัฒนาวิชาการ และหลกั สูตรสถานศึกษา โรงเรียนภัทรญาณวทิ ยา
303

หลกั สตู รโรงเรียนภัทรญาณวิทยา พุทธศักราช 2565
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2560)

คำอธิบายรายวิชา

กลุม่ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วิชา ว30224 เคมี 4

รายวิชาเพมิ่ เติม จำนวน 1.5 หน่วยกิต

ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4-6 จำนวน 60 ชว่ั โมง/ภาคเรยี น

ศึกษาทฤษฎีกรด-เบสของอาร์เรเนียส เบรินสเตด-ลาวรี และลิวอิส คำนวณความสามารถใน

การแตกตัวหรือความแรงของกรดและเบส ค่า pH ความเข้มข้นของไฮโดรเนียมไอออนหรือไฮดรอก

ไซด์ไอออนของสารละลายกรดและเบส ศึกษาปฏิกิริยาสะเทินและปฏิกิริยาไฮโดรไลซิสของเกลือ

การไทเทรต และการเลือกใช้อินดิเคเตอร์ คำนวณปริมาณสารหรือความเข้มข้นของสารละลายกรด

หรือเบสจากการไทเทรต ศึกษาสมบัตแิ ละองค์ประกอบของสารละลายบัฟเฟอร์ รวมทัง้ การนำความรู้

เกย่ี วกับกรด-เบสไปใช้ประโยชน์

ศึกษาเลขออกซิเดชัน ปฏิกิริยารีดอกซ์ ตัวรีดิวซ์ ตัวออกซิไดส์ ครึ่งปฏิกิริยาออกซิเดชันและ

ครึ่งปฏิกิริยารีดักชันของปฏิกิริยารีดอกซ์ เปรียบเทียบความสามารถในการเป็นตัวรีดิวซ์หรือตัว

ออกซิไดส์ การเขียนและดุลสมการรีดอกซ์ด้วยการใช้เลขออกซิเดชันและวิธีครึ่งปฏิกิริยา ศึกษา

เซลล์ไฟฟ้าเคมีและการเขียนแผนภาพเซลล์ คำนวณค่าศักย์ไฟฟ้ามาตรฐานของเซลล์ ศึกษาหลักการ

ทำงานของเซลลป์ ฐมภมู ิและเซลล์ทตุ ยิ ภมู ิ หลกั การทางเคมีไฟฟา้ ท่ีใช้ในการชุบโลหะ การแยกสารเคมี

ดว้ ยกระแสไฟฟ้า การทำโลหะใหบ้ รสิ ุทธิ์และการป้องกนั การกัดกร่อนของโลหะ รวมท้ังความก้าวหน้า

ทางเทคโนโลยีท่เี กย่ี วข้องกับเซลล์ไฟฟ้าเคมใี นชวี ิตประจำวัน

โดยใชก้ ระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การสืบเสาะหาความรู้ การสบื คน้ ขอ้ มูล การสงั เกต การ

วิเคราะห์ เปรียบเทียบ อธิบาย อภิปราย และสรุป เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ มีความสามารถใน

การตัดสินใจ มีทักษะปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์ รวมทั้งทักษะในศตวรรษที่ 21 ในด้านการใช้

เทคโนโลยีสารสนเทศ ด้านการคิดและการแก้ปัญหา ด้านการสื่อสาร สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้

และนำความรไู้ ปใช้ในชวี ติ ของตนเอง มจี ิตวิทยาศาสตร์ จรยิ ธรรม คุณธรรม และค่านยิ มท่เี หมาะสม

ผลการเรยี นรู้
1. ระบแุ ละอธบิ ายว่าสารเป็นกรด หรอื เบส โดยใช้ทฤษฎกี รด–เบสของอารเ์ รเนียส เบรนิ สเตด–ลาวรี

และลิวอิส
2. ระบุคกู่ รด-เบสของสารตามทฤษฎี กรด-เบสของเบรนิ สเตด-ลาวรี
3. คำนวณและเปรียบเทียบความสามารถ ในการแตกตวั หรือความแรงของกรดและเบส
4. คำนวณค่า pH ความเข้มข้นของ ไฮโดรเนียมไอออนหรือไฮดรอกไซด์ไอออน ของสารละลายกรด

และเบส

งานพฒั นาวิชาการ และหลักสูตรสถานศกึ ษา โรงเรียนภทั รญาณวิทยา
304

หลักสูตรโรงเรียนภัทรญาณวิทยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขน้ั พื้นฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. 2560)

5. เขียนสมการเคมีแสดงปฏิกิริยาสะเทนิ และระบคุ วามเปน็ กรด-เบสของสารละลาย หลังการสะเทิน
6. เขียนปฏกิ ริ ยิ าไฮโดรลิซิสของเกลือ และระบคุ วามเปน็ กรด-เบสของสารละลายเกลือ
7. ทดลองและอธิบายหลักการการไทเทรต และเลือกใช้อินดิเคเตอร์ที่เหมาะสมสำหรับ การไทเทรต

กรด-เบส
8. คำนวณปรมิ าณสารหรอื ความเขม้ ข้นของสารละลายกรดหรือเบสจากการไทเทรต
9. อธิบายสมบัติ องค์ประกอบ และประโยชนข์ องสารละลายบัฟเฟอร์
10. สืบค้นข้อมูลและนำเสนอตวั อยา่ งการใช้ประโยชน์และการแก้ปญั หาโดยใช้ความรูเ้ กี่ยวกับกรด–

เบส
11. คำนวณเลขออกซิเดชันและระบปุ ฏิกริ ยิ าที่เป็นปฏิกริ ิยารดี อกซ์
12. วิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงเลขออกซิเดชันและระบุตัวรีดิวซ์และตัวออกซิไดส์ รวมทั้งเขียนครึ่ง

ปฏิกริ ยิ าออกซิเดชนั และคร่ึงปฏกิ ิรยิ ารีดกั ชันของปฏิกริ ิยารดี อกซ์
13. ทดลองและเปรียบเทียบความสามารถ ในการเป็นตัวรีดิวซ์หรือตัวออกซิไดส์ และเขียนแสดง

ปฏิกริ ยิ ารดี อกซ์
14. ดลุ สมการรดี อกซ์ดว้ ยการใชเ้ ลขออกซิเดชัน และวิธคี รึ่งปฏิกริ ยิ า
15. ระบุองค์ประกอบของเซลล์เคมีไฟฟ้าและเขียนสมการเคมีของปฏิกิริยาที่แอโนดและแคโทด

ปฏิกริ ิยารวม และแผนภาพเซลล์
16. คำนวณค่าศักย์ไฟฟ้ามาตรฐานของเซลล์ และระบุประเภทของเซลล์เคมีไฟฟ้า ขั้วไฟฟ้า และ

ปฏิกริ ยิ าเคมีทเ่ี กิดขึน้
17. อธบิ ายหลกั การทำงานและเขียนสมการแสดงปฏิกริ ิยาของเซลล์ปฐมภูมิและเซลล์ทุตยิ ภมู ิ
18. ทดลองชบุ โลหะและแยกสารเคมี ดว้ ยกระแสไฟฟา้ และอธบิ ายหลกั การทางเคมีไฟฟ้าทใี่ ช้ในการ

ชบุ โลหะ การแยกสารเคมดี ้วยกระแสไฟฟา้ การทำโลหะใหบ้ รสิ ุทธ์ิ และการปอ้ งกันการกัดกร่อน
ของโลหะ
19. สืบค้นข้อมูลและนำเสนอตัวอย่างความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับเซลล์เคมีไฟฟ้าใน
ชวี ติ ประจำวนั

งานพฒั นาวิชาการ และหลักสูตรสถานศกึ ษา โรงเรียนภัทรญาณวิทยา
305

หลกั สตู รโรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)

คำอธิบายรายวชิ า

กล่มุ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วชิ า ว30225 เคมี 5

รายวชิ าเพม่ิ เติม จำนวน 1.5 หนว่ ยกติ

ชนั้ มัธยมศึกษาปีที่ 4-6 จำนวน 60 ชัว่ โมง/ภาคเรยี น

ศึกษาและอธิบายการเกิดสารประกอบอินทรีย์ การเกิดพันธะของคาร์บอนในสารประกอบ

อินทรีย์ ประเภทของพันธะของคาร์บอนในสารประกอบอินทรีย์ อธิบายและเขียนโครงสร้างของ

สารประกอบอินทรีย์ ระบุหมู่ฟังก์ชันของสารประกอบอินทรีย์ เขียนและอ่านชื่อสารประกอบอินทรีย์

เขียนไอโซเมอร์ของสารประกอบอินทรีย์ เปรียบเทียบจุดเดือดและการละลายน้ำของสารประกอบ

อินทรีย์ ศึกษาและอธิบายสมบัติของสารประกอบอินทรีย์ การเกิดปฏิกิริยาของสารประกอบอินทรีย์

สารประกอบอินทรีย์ในชีวิตประจำวนั และการใช้ประโยชน์

โดยใชก้ ระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์ การสืบเสาะหาความรู้ การสืบค้นข้อมูล การสงั เกต การ

วิเคราะห์ เปรียบเทียบ อธิบาย อภิปราย และสรุป เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ มีความสามารถใน

การตัดสินใจ มีทักษะปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์ รวมทั้งทักษะในศตวรรษที่ 21 ในด้านการใช้

เทคโนโลยีสารสนเทศ ด้านการคิดและการแกป้ ัญหา ด้านการสื่อสาร สามารถสือ่ สารสิ่งท่ีเรียนรู้ และ

นำความรู้ไปใช้ในชวี ติ ของตนเอง มจี ิตวทิ ยาศาสตร์ จริยธรรม คุณธรรม และคา่ นิยมทเ่ี หมาะสม

ผลการเรียนรู้
๑. สืบคน้ ขอ้ มลู และนำเสนอตัวอยา่ งสารประกอบอนิ ทรีย์ท่มี ีพนั ธะเดี่ยว พนั ธะคู่ หรอื พันธะสามท่ีพบ

ในชวี ิตประจำวนั
๒. เขียนสูตรโครงสร้างลิวอิส สูตรโครงสร้างแบบย่อ และสูตรโครงสร้างแบบเส้นของสารประกอบ

อินทรยี ์
๓. วเิ คราะหโ์ ครงสร้างและระบปุ ระเภทของสารประกอบอนิ ทรียจ์ ากหมู่ฟงั กช์ ัน
๔. เขียนสูตรโครงสร้างและเรียกชื่อสารประกอบอินทรีย์ประเภทต่าง ๆ ที่มีหมู่ฟังก์ชันไม่เกิน ๑ หมู่

ตามระบบ IUPAC
๕. เขยี นไอโซเมอรโ์ ครงสรา้ งของสารประกอบอนิ ทรีย์ประเภทต่าง ๆ
๖. วิเคราะห์และเปรียบเทียบจุดเดือดและการละลายในน้ำของสารประกอบอินทรีย์ที่มีหมู่ฟังก์ชัน

ขนาดโมเลกุล หรอื โครงสรา้ งต่างกนั
๗. ระบุประเภทของสารประกอบไฮโดรคาร์บอนและเขียนผลิตภัณฑ์จากปฏิกิริยาการเผาไหม้

ปฏิกิริยากบั โบรมนี หรือปฏิกริ ิยากบั โพแทสเซียมเปอรแ์ มงกาเนต

งานพัฒนาวชิ าการ และหลักสตู รสถานศึกษา โรงเรยี นภทั รญาณวิทยา
306

หลักสตู รโรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2560)
๘. เขียนสมการเคมีและอธิบายการเกิดปฏิกิริยาเอสเทอริฟิเคชัน ปฏิกิริยาการสังเคราะห์เอไมด์
ปฏกิ ิริยาไฮโดรลิซิสและปฏกิ ิริยาสะปอนนิฟิเคชนั
๙. ทดสอบปฏกิ ิรยิ าเอสเทอรฟิ ิเคชัน ปฏกิ ริ ิยาไฮโดรลิซสิ และปฏิกิรยิ าสะปอนนิฟเิ คชนั
๑๐. สืบค้นข้อมูลและนำเสนอตัวอย่างการนำสารประกอบอินทรีย์ไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน
และอุตสาหกรรม

งานพฒั นาวชิ าการ และหลกั สูตรสถานศกึ ษา โรงเรยี นภทั รญาณวิทยา
307

หลักสตู รโรงเรยี นภัทรญาณวิทยา พุทธศักราช 2565
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขัน้ พืน้ ฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2560)

คำอธิบายรายวิชา

กลุ่มสาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิชา ว30226 เคมี 6

รายวชิ าเพมิ่ เติม จำนวน 1.5 หนว่ ยกิต

ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 4-6 จำนวน 60 ชวั่ โมง/ภาคเรยี น

ศึกษาความหมายและการเกิดพอลิเมอร์ ประเภทการเกิดปฏิกิริยาพอลิเมอร์ โครงสร้างของ

พอลิเมอร์ และความสัมพันธ์ระหว่างโครงสร้างของพอลิเมอร์กับสมบัติของพอลิเมอร์ ระบุประเภท

ของพลาสตกิ ผลิตภณั ฑย์ าง และการใช้ประโยชน์ การเปล่ยี นโครงสร้างของพอลเิ มอร์ การสังเคราะห์

พอลิเมอร์ที่มีต่อสมบัติของพอลิเมอร์ ผลกระทบจากการใช้การกำจัดผลิตภัณฑ์พอลิเมอร์และ

แนวทางแกไ้ ข

การประยุกต์ใช้ความรู้ทางเคมีกับการแก้ปัญหา กำหนดปัญหา นำเสนอแนวทางแก้ไขปญั หา

การบูรณาการความรู้ในการแกไ้ ขปัญหา การนำเสนอช้ินงาน นวัตกรรมหรือผลงานทีไ่ ด้จากการแก้ไข

ปญั หา การสมั มนา เข้ารว่ มประชุมวชิ าการ หรือแสดงผลงานสง่ิ ประดิษฐ์ในงานนทิ รรศการ

โดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การสืบเสาะหาความรู้ การสืบค้นข้อมูล การสังเกต

การวเิ คราะห์ เปรียบเทียบ อธบิ าย อภิปราย และสรุป เพอ่ื ให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ มคี วามสามารถ

ในการตัดสินใจ มีทักษะปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์ รวมทั้งทักษะในศตวรรษที่ 21 ในด้านการใช้

เทคโนโลยีสารสนเทศ ด้านการคิดและการแกป้ ัญหา ด้านการส่ือสาร สามารถสือ่ สารสิง่ ท่ีเรียนรู้ และ

นำความรไู้ ปใช้ในชีวติ ของตนเอง มีจิตวทิ ยาศาสตร์ จรยิ ธรรม คุณธรรม และค่านิยมท่ีเหมาะสม

ผลการเรยี นรู้
๑. ระบุประเภทของปฏิกิริยาการเกดิ พอลเิ มอรจ์ ากโครงสรา้ งของมอนอเมอร์ หรอื พอลเิ มอร์
๒. วิเคราะห์และอธิบายความสัมพันธร์ ะหว่างโครงสรา้ งและสมบัตขิ องพอลิเมอร์ รวมทั้งการนำไปใช้

ประโยชน์
๓. ทดสอบและระบุประเภทของพลาสตกิ และผลติ ภัณฑ์ยาง รวมท้ังการนำไปใช้ประโยชน์
๔. อธิบายผลของการปรบั เปล่ียนโครงสรา้ ง และการสังเคราะหพ์ อลิเมอร์ที่มีตอ่ สมบตั ิของ พอลเิ มอร์
๕. สบื ค้นขอ้ มูลและนำเสนอตัวอย่างผลกระทบจากการใช้และการกำจัดผลติ ภัณฑ์พอลิเมอร์และแนว

ทางแกไ้ ข
๖. กำหนดปัญหาและนำเสนอแนวทางการแกป้ ัญหาโดยใช้ความรู้ทางเคมีจากสถานการณท์ ี่เกิดข้ึนใน

ชีวิตประจำวนั การประกอบอาชีพ หรอื อุตสาหกรรม

งานพัฒนาวิชาการ และหลักสูตรสถานศกึ ษา โรงเรยี นภทั รญาณวทิ ยา
308

หลักสูตรโรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้นั พนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ. 2560)
๗. แสดงหลักฐานถึงการบรู ณาการความรู้ ทางเคมีร่วมกับสาขาวชิ าอนื่ รวมท้ังทักษะกระบวนการทาง
วิทยาศาสตร์หรือกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม โดยเน้นการคิดวิเคราะห์ การแก้ปัญหาและ
ความคิดสรา้ งสรรค์ เพ่อื แกป้ ญั หาในสถานการณห์ รือประเดน็ ทีส่ นใจ
๘. นำเสนอผลงานหรือชิ้นงานที่ได้จากการแก้ปัญหาในสถานการณ์หรือประเด็นที่สนใจโดยใช้
เทคโนโลยีสารสนเทศ
๙. แสดงหลักฐานการเข้าร่วมการสัมมนา การเข้าร่วมประชุมวิชาการ หรือการแสดงผลงาน
สง่ิ ประดษิ ฐใ์ นงานนิทรรศการ

งานพัฒนาวิชาการ และหลกั สตู รสถานศกึ ษา โรงเรียนภัทรญาณวทิ ยา
309

หลักสูตรโรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ. 2560)

คำอธบิ ายรายวชิ า

กล่มุ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิชา ว30227 เคมีอนนิ ทรียพ์ ืน้ ฐาน
รายวชิ าเพ่มิ เติม จำนวน 1.0 หน่วยกิต
ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4-6
จำนวน 40 ชั่วโมง/ภาคเรียน

ศกึ ษา วิเคราะห์ แบบจำลองอะตอม อนุภาคในอะตอมและไอโซโทป การจัดเรียงอิเล็กตรอน
ในอะตอม ตารางธาตุและสมบัติของธาตุหมู่หลัก ธาตุแทรนซิชัน ธาตุกัมมันตรังสี การนำธาตุไปใช้
ประโยชน์และผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิต พันธะเคมี สัญลักษณ์แบบจุดของลิวอิสและกฎออกเตต การใช้
ประโยชน์ของสารประกอบไอออนิก สารโคเวเลนต์และโลหะ

โดยใช้การสืบเสาะหาความรู้ การสำรวจตรวจสอบ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และ
ทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 การสืบค้นข้อมูลและการอภิปราย เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด
ความเขา้ ใจ สามารถส่ือสารส่ิงทีเ่ รยี นรู้ มคี วามสามารถในการตัดสนิ ใจ การแกป้ ัญหา การนำความรู้ไป
ใช้ในชีวติ ประจำวัน มจี ิตวิทยาศาสตร์ จริยธรรม คุณธรรม และคา่ นิยมทเ่ี หมาะสม

ผลการเรียนรู้
1. สืบค้นข้อมูลสมมติฐาน การทดลอง หรือผลการทดลองที่เป็นประจักษ์พยานในการเสนอ
แบบจำลองอะตอมของนักวิทยาศาสตรแ์ ละอธบิ ายวิวฒั นาการของแบบจำลองอะตอม
2. เขียนสัญลักษณ์นิวเคลียร์ของธาตุ และระบุจำนวนโปรตอน นิวตรอน และอิเล็กตรอนของ
อะตอมจากสัญลกั ษณ์นวิ เคลยี ร์ รวมท้ังบอกความหมายของไอโซโทป
3. อธบิ าย และเขยี นการจดั เรยี งอิเลก็ ตรอนในระดบั พลงั งานหลกั เม่ือทราบเลขอะตอมของธาตุ
4. ระบหุ มู่ คาบ ความเป็นโลหะ อโลหะ และก่ึงโลหะ ของธาตุเรพรเี ซนเททีฟและธาตุแทรนซิชัน
ในตารางธาตุ
5. วิเคราะห์ และบอกแนวโน้มสมบัตขิ องธาตุเรพรีเซนเททีฟตามหมูแ่ ละตามคาบ
6. สืบค้นข้อมูล และยกตัวอย่างการนำธาตุมาใช้ประโยชน์ รวมทั้งผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตและ
ส่ิงแวดลอ้ ม
7. อธิบายการเกดิ พนั ธะไอออนิก และสมบตั ขิ องสารประกอบไอออนิก
8. เขยี นสูตร และเรียกช่ือสารประกอบไอออนิก
9. อธิบายการเกิดพันธะโคเวเลนต์แบบพันธะเดี่ยว พันธะคู่ และพันธะสาม และสมบัติของสาร
โคเวเลนต์
10. เขียนสตู ร และเรียกชือ่ สารโคเวเลนต์
11. อธิบายการเกดิ พันธะโลหะและสมบตั ขิ องโลหะ

งานพฒั นาวชิ าการ และหลกั สูตรสถานศกึ ษา โรงเรียนภทั รญาณวิทยา
310

หลักสตู รโรงเรยี นภัทรญาณวิทยา พุทธศักราช 2565
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พื้นฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ. 2560)
12. เปรยี บเทยี บสมบัตบิ างประการของสารประกอบไอออนิก สารโคเวเลนต์ และโลหะ
13. สืบค้นข้อมูลและนำเสนอตัวอย่างการใช้ประโยชน์ของสารประกอบไอออนิก สารโคเวเลนต์

และโลหะได้อย่างเหมาะสม

งานพฒั นาวิชาการ และหลักสตู รสถานศกึ ษา โรงเรยี นภัทรญาณวิทยา
311

หลกั สูตรโรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขนั้ พน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)

คำอธบิ ายรายวิชา

กล่มุ สาระการเรียนร้วู ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิชา ว30228 เคมวี ิเคราะห์เบื้องต้น
รายวิชาเพิม่ เติม จำนวน 1.0 หน่วยกติ
ช้นั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 4-6
จำนวน 40 ช่วั โมง/ภาคเรยี น

ศึกษา วิเคราะห์ ความปลอดภัยและทักษะในปฏิบัติการเคมี วิธีการทางวิทยาศาสตร์ ความ
เขม้ ข้นของสารละลาย การเตรยี มสารละลาย สมบตั บิ างประการของสารละลาย สมการเคมี ปฏิกิริยา
ผันกลับได้และสภาวะสมดุล คำนวณค่าคงที่สมดุลและความเข้มข้นของสารที่สมดุลของปฏิกิริยา
ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อสมดุลและค่าคงที่สมดลุ ตามหลักของเลอชาเตอลิเอ สมดุลเคมีของกระบวนการ
ทีเ่ กิดข้ึนในสิง่ มชี ีวิต ปรากฎการณใ์ นธรรมชาตแิ ละกระบวนการอุตสาหกรรม

โดยใชก้ ระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์ การสบื เสาะหาความรู้ การสืบคน้ ข้อมูล การสังเกต การ
วิเคราะห์ เปรียบเทียบ อธิบาย อภิปราย และสรุป เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ มีความสามารถใน
การตัดสินใจ มีทักษะปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์ รวมทั้งทักษะในศตวรรษที่ 21 ในด้านการใช้
เทคโนโลยีสารสนเทศ ด้านการคิดและการแก้ปัญหา ด้านการสื่อสาร สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้
และนำความรไู้ ปใชใ้ นชีวติ ของตนเอง มีจิตวทิ ยาศาสตร์ จริยธรรม คุณธรรม และค่านิยมทเ่ี หมาะสม

ผลการเรยี นรู้
1. บอก และอธิบายข้อปฏิบัติเบื้องต้น และปฏิบัติตนที่แสดงถึงความตระหนักในการทำปฏิบัติการ

เคมีเพื่อให้มีความปลอดภัยทั้งต่อตนเอง ผู้อื่นและสิ่งแวดล้อม และเสนอแนวทางแก้ไขเมื่อเกิด
อบุ ตั เิ หตุ
2. เลอื ก และใช้อปุ กรณห์ รือเครื่องมอื ในการทำปฏิบัติการ และวดั ปรมิ าณตา่ ง ๆ ได้อย่างเหมาะสม
3. นำเสนอแผนการทดลอง ทดลองและเขยี นรายงานการทดลอง
4. ระบุหน่วยวัดปรมิ าณต่าง ๆ ของสาร เลขนัยสำคญั และเปลี่ยนหน่วยวดั ให้เปน็ หน่วยในระบบเอส
ไอด้วยการใช้แฟกเตอรเ์ ปล่ยี นหน่วย
5. คำนวณความเข้มข้นของสารละลายในหน่วยตา่ ง ๆ
6. อธิบายวิธีการ และเตรียมสารละลายให้มีความเข้มข้นในหน่วยโมลาริตี และปริมาตรสารละลาย
ตามท่ีกำหนด
7. เปรียบเทียบจุดเดือดและจุดเยือกแข็งของสารละลายกับสารบรสิ ทุ ธ์ิ รวมทั้งคำนวณ จุดเดือดและ
จุดเยอื กแข็งของสารละลาย
8. ทดสอบและอธิบายความหมายของปฏิกริ ยิ าผนั กลับได้และภาวะสมดุล

งานพัฒนาวชิ าการ และหลกั สูตรสถานศกึ ษา โรงเรียนภัทรญาณวิทยา
312

หลกั สูตรโรงเรยี นภทั รญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขน้ั พน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. 2560)
9. อธิบายการเปลี่ยนแปลงความเข้มข้นของสาร อัตราการเกิดปฏิกิรยิ าไปข้างหนา้ และอตั ราการเกิด
ปฏิกิรยิ ายอ้ นกลับ เม่ือเริม่ ปฏิกิรยิ าจนกระทงั่ ระบบอยใู่ นภาวะสมดุล
10. คำนวณค่าคงทสี่ มดุลของปฏิกิรยิ า และความเข้มขน้ ของสารทภ่ี าวะสมดลุ
11. ระบปุ ัจจัยทมี่ ีผลต่อภาวะสมดลุ และคา่ คงทสี่ มดุลของระบบโดยใชห้ ลกั ของเลอชาเตอลเิ อ
12. ยกตัวอย่างและอธิบายสมดุลเคมีของกระบวนการที่เกิดขึ้นในส่ิงมีชีวิต ปรากฏการณ์ในธรรมชาติ
และกระบวนการในอตุ สาหกรรม

งานพฒั นาวิชาการ และหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนภัทรญาณวิทยา
313

หลักสูตรโรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พนื้ ฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. 2560)

คำอธิบายรายวิชา

กลมุ่ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิชา ว30229 เคมีอินทรียเ์ บือ้ งตน้
รายวิชาเพ่ิมเติม จำนวน 1.5 หนว่ ยกติ
ช้นั มัธยมศกึ ษาปีที่ 4-6
จำนวน 60 ชั่วโมง/ภาคเรียน

ศึกษาและอธิบายการเกิดสารประกอบอินทรีย์ การเกิดพันธะของคาร์บอนในสารประกอบ
อินทรีย์ ประเภทของพันธะของคาร์บอนในสารประกอบอินทรีย์ อธิบายและเขียนโครงสร้างของ
สารประกอบอินทรีย์ ระบุหมู่ฟังก์ชันของสารประกอบอินทรีย์ เขียนและอ่านชื่อสารประกอบอินทรีย์
เขียนไอโซเมอร์ของสารประกอบอินทรีย์ เปรียบเทียบจุดเดือดและการละลายน้ำของสารประกอบ
อินทรีย์ ศึกษาและอธิบายสมบัติของสารประกอบอินทรีย์ การเกิดปฏิกิริยาของสารประกอบอินทรีย์
สารประกอบอินทรยี ์ในชีวิตประจำวนั และการใชป้ ระโยชน์

ศึกษาความหมายและการเกิดพอลิเมอร์ ประเภทการเกิดปฏิกิริยาพอลิเมอร์ โครงสร้างของ
พอลิเมอร์ และความสัมพันธ์ระหว่างโครงสร้างของพอลิเมอร์กับสมบัติของพอลิเมอร์ ระบุประเภท
ของพลาสตกิ ผลติ ภัณฑ์ยาง และการใช้ประโยชน์ การเปลี่ยนโครงสร้างของพอลิเมอร์ การสังเคราะห์
พอลิเมอร์ที่มีต่อสมบัติของพอลิเมอร์ ผลกระทบจากการใช้การกำจัดผลิตภัณฑ์พอลิเมอร์และ
แนวทางแกไ้ ข

โดยใชก้ ระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การสืบเสาะหาความรู้ การสบื ค้นข้อมลู การสงั เกต การ
วเิ คราะห์ เปรยี บเทยี บ อธบิ าย อภปิ ราย และสรุป เพ่อื ใหเ้ กดิ ความรู้ ความเขา้ ใจ มีความสามารถใน
การตัดสินใจ มีทักษะปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์ รวมทั้งทักษะในศตวรรษที่ 21 ในด้านการใช้
เทคโนโลยีสารสนเทศ ด้านการคิดและการแกป้ ัญหา ด้านการส่ือสาร สามารถสื่อสารสิง่ ท่ีเรียนรู้ และ
นำความร้ไู ปใชใ้ นชวี ติ ของตนเอง มีจติ วทิ ยาศาสตร์ จริยธรรม คุณธรรม และคา่ นิยมท่ีเหมาะสม

ผลการเรียนรู้
1. เขียนสูตรโครงสร้างลิวอิส สูตรโครงสร้างแบบย่อ และสูตรโครงสร้างแบบเส้นของสารประกอบ

อินทรยี ์
2. วเิ คราะห์โครงสร้างและระบุประเภทของสารประกอบอนิ ทรยี จ์ ากหมู่ฟงั ก์ชนั
3. เขียนสูตรโครงสร้างและเรียกชื่อสารประกอบอินทรีย์ประเภทต่าง ๆ ที่มีหมู่ฟังก์ชันไม่เกิน ๑ หมู่

ตามระบบ IUPAC
4. เขียนไอโซเมอรโ์ ครงสร้างของสารประกอบอนิ ทรีย์ประเภทต่าง ๆ
5. วิเคราะห์และเปรียบเทียบจุดเดือดและการละลายในน้ำของสารประกอบอินทรีย์ที่มีหมู่ฟังก์ชัน

ขนาดโมเลกลุ หรอื โครงสรา้ งตา่ งกัน

งานพฒั นาวิชาการ และหลักสตู รสถานศึกษา โรงเรยี นภัทรญาณวิทยา
314

หลักสตู รโรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2560)
6. ระบุประเภทของสารประกอบไฮโดรคาร์บอนและเขียนผลิตภัณฑ์จากปฏิกิริยาการเผาไหม้
ปฏกิ ริ ยิ ากับโบรมีน หรอื ปฏิกริ ยิ ากับโพแทสเซียมเปอรแ์ มงกาเนต
7. เขียนสมการเคมี อธิบาย และทดสอบการเกิดปฏิกิริยาเอสเทอริฟิเคชัน ปฏิกิริยาไฮโดรลิซิสและ
ปฏิกิรยิ าสะปอนนิฟเิ คชนั
8. สืบค้นข้อมูลและนำเสนอตัวอย่างการนำสารประกอบอินทรยี ไ์ ปใช้ประโยชนใ์ นชีวิตประจำวันและ
อุตสาหกรรม
9. ระบปุ ระเภทของปฏิกริ ิยาการเกดิ พอลิเมอร์จากโครงสรา้ งของมอนอเมอร์ หรือพอลิเมอร์
10. วิเคราะห์และอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างโครงสร้างและสมบัติของพอลิเมอร์ รวมทั้งการ
นำไปใช้ประโยชน์
11. ทดสอบและระบปุ ระเภทของพลาสติกและผลติ ภณั ฑย์ าง รวมทั้งการนำไปใช้ประโยชน์
12. อธิบายผลของการปรบั เปล่ียนโครงสร้าง และการสังเคราะหพ์ อลิเมอรท์ ม่ี ีต่อสมบตั ขิ องพอลเิ มอร์
13. สืบค้นข้อมูลและนำเสนอตัวอย่างผลกระทบจากการใช้และการกำจัดผลิตภัณฑ์พอลิเมอร์และ
แนวทางแกไ้ ข

งานพฒั นาวิชาการ และหลักสตู รสถานศึกษา โรงเรียนภัทรญาณวิทยา
315

หลกั สตู รโรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพ้นื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. 2560)

คำอธบิ ายรายวชิ า

กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วิชา ว30241 ชีววทิ ยา 1

รายวิชาเพมิ่ เติม จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ช้ันมธั ยมศึกษาปีท่ี 4-6 จำนวน 60 ช่วั โมง/ภาคเรียน

เขา้ ใจธรรมชาตขิ องวิชาชีววิทยา ศกึ ษาธรรมชาติของสิ่งมีชีวติ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์

ในการค้นหาคำตอบเก่ียวกับส่ิงมีชีวติ จัดกิจกรรมสะเต็มศึกษาและกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม

วิเคราะห์องค์ประกอบทางเคมีที่เป็นพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต และองค์ประกอบของน้ำ สารประกอบ

คาร์บอนในสิ่งมีชีวิต ปฏิกิริยาเคมีในเซลล์สิ่งมีชีวิตศึกษาส่วนประกอบของกล้องจุลทรรศน์ ศึกษา

โครงสร้างของเซลล์ใต้กล้องจุลทรรศน์และวิเคราะห์หน้าที่ของเซลล์ ทำความเข้าใจและวิเคราะห์

การลำเลยี งสารเขา้ ออกจากเซลล์ การหายใจระดบั เซลล์ และการแบ่งเซลล์

โดยใช้การสืบเสาะหาความรู้ การสำรวจตรวจสอบ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และ

ทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 การสืบค้นข้อมูลและการอภิปราย เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด

ความเข้าใจ สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ มีความสามารถในการตัดสินใจ การแก้ปัญหา การนำความรู้

ไปใช้ในชวี ติ ประจำวนั มจี ติ วทิ ยาศาสตร์ จริยธรรม คณุ ธรรม และคา่ นิยมทีเ่ หมาะสม

ผลการเรยี นรู้
1. อธิบาย และสรปุ สมบตั ิทส่ี ำคญั ของส่ิงมีชีวิตและความสัมพันธ์ของการจัดระบบในสิ่งมีชีวิตท่ีทำให้

ส่ิงมีชีวติ ดำรงชวี ติ อย่ไู ด้
2. อภิปราย และบอกความสำคัญของการระบุปัญหา ความสัมพันธ์ระหว่างปัญหา สมมติฐานและ

วิธีการตรวจสอบสมมติฐาน รวมทัง้ ออกแบบการทดลองเพื่อตรวจสอบสมมติฐาน
3. สืบค้นข้อมูล อธิบายเกี่ยวกับสมบัติของน้ำและบอกความสำคัญของน้ำที่มีต่อสิ่งมีชีวิตและ

ยกตัวอยา่ งธาตชุ นดิ ตา่ ง ๆ ทม่ี ีความสำคญั ต่อรา่ งกายสิง่ มีชีวติ
4. สืบค้นข้อมูล อธิบายโครงสร้างของคาร์โบไฮเดรต ระบุกลุ่มของคาร์โบไฮเดรต รวมทั้งความสำคญั

ของคารโ์ บไฮเดรตท่มี ตี ่อสงิ่ มชี วี ิต
5. สืบค้นข้อมลู อธบิ ายโครงสร้างของโปรตีนและความสำคัญของโปรตนี ท่ีมตี ่อส่งิ มชี ีวิต
6. สืบค้นข้อมูล อธบิ ายโครงสร้างของลิพดิ และความสำคญั ของลิพดิ ทมี่ ีตอ่ ส่ิงมีชวี ิต
7. อธิบายโครงสร้างของกรดนิวคลิอิก และระบุชนิดของกรดนิวคลิอิก และความสำคัญของ

กรดนวิ คลอิ กิ ท่มี ตี อ่ สงิ่ มชี ีวติ
8. สืบค้นขอ้ มลู และอธิบายปฏิกิรยิ าเคมที ีเ่ กดิ ข้นึ ในสงิ่ มีชวี ิต

งานพฒั นาวิชาการ และหลักสตู รสถานศกึ ษา โรงเรียนภทั รญาณวิทยา
316

หลักสูตรโรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขัน้ พืน้ ฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ. 2560)

9. อธิบายการทำงานของเอนไซม์ในการเร่งปฏิกิริยาเคมีในสิ่งมีชีวิตและระบุปัจจัยที่มีผลต่ อการ
ทำงานของเอนไซม์

10. บอกวิธีการ และเตรียมตัวอย่างสิ่งมีชีวิตเพื่อศึกษาภายใต้กล้องจุลทรรศน์ใช้แสงวัดขนาด
โดยประมาณ และวาดภาพที่ปรากฏภายใต้กล้อง บอกวิธีการใช้และการดูแลรักษากล้อง
จลุ ทรรศน์ใชแ้ สงทถี่ ูกตอ้ ง

11. อธิบายโครงสร้างและหน้าทขี่ องส่วนที่ห่อหุ้มเซลลข์ องเซลล์พชื และเซลลส์ ตั ว์
12. สืบค้นข้อมูล อธิบาย และระบชุ นิดและหน้าทขี่ องออร์แกเนลล์
13. อธบิ ายโครงสรา้ งและหนา้ ท่ขี องนิวเคลยี ส
14. อธบิ าย และเปรยี บเทียบการแพร่ออสโมซิส การแพร่แบบฟาซลิ ิเทต และแอกทฟี ทรานสปอรต์
15. สืบค้นข้อมูล อธิบาย และเขียนแผนภาพการลำเลียงสารโมเลกุลใหญ่ออกจากเซลล์

ด้วยกระบวนการเอกโซไซโทซิส และการลำเลียงสารโมเลกุลใหญ่เข้าสู่เซลล์ด้วยกระบวนการ
เอนโดไซโทซิส
16. สังเกตการแบ่งนิวเคลียสแบบไมโทซิส และแบบไมโอซิสจากตัวอย่างภายใต้กล้องจุลทรรศน์
พรอ้ มท้ังอธิบายและเปรยี บเทยี บการแบ่งนวิ เคลียสแบบไมโทซสิ และแบบไมโอซิส
17. อธิบาย เปรียบเทียบ และสรุปขั้นตอนการหายใจระดับเซลล์ในภาวะที่มีออกซิเจนเพียงพอ และ
ภาวะท่มี อี อกซิเจนไมเ่ พยี งพอ

งานพฒั นาวชิ าการ และหลักสูตรสถานศกึ ษา โรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา
317

หลกั สตู รโรงเรียนภัทรญาณวทิ ยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)

คำอธบิ ายรายวชิ า

กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วิชา ว30242 ชีววิทยา 2

รายวชิ าเพิม่ เติม จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ช้ันมธั ยมศึกษาปีท่ี 4-6 จำนวน 60 ชวั่ โมง/ภาคเรยี น

เข้าใจหลกั การถา่ ยทอดลักษณะทางพันธุกรรมของสงิ่ มชี วี ิต การถ่ายทอดยีนบนออโตโซมและ

โครโมโซม โครงสร้างและองค์ประกอบทางเคมีของดีเอ็นเอ การจำลองดีเอ็นเอ กระบวนการ

สังเคราะห์โปรตีน การเกิดมิวเทชันในสิ่งมีชีวิต หลักการและการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีทางดีเอ็นเอ

หลักฐานและการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีทางดีเอ็นเอ หลักฐานและข้อมูลที่ใช้ในการศึกษาวิวัฒนาการ

ของสิ่งมีชีวิต แนวคิดเดี่ยวกับวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต เงื่อนไขของภาวะสมดุลของฮาร์ดี -ไวน์เบิร์ก

กระบวนการเกิดสปชี ีสใ์ หมข่ องส่งิ มชี ีวิต

โดยใช้การสืบเสาะหาความรู้ การสำรวจตรวจสอบ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และ

ทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 การสืบค้นข้อมูลและการอภิปราย เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด

ความเข้าใจ สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ มีความสามารถในการตัดสินใจ การแก้ปัญหา การนำความรู้

ไปใช้ในชวี ิตประจำวนั มีจติ วิทยาศาสตร์ จริยธรรม คณุ ธรรม และคา่ นยิ มทเี่ หมาะสม

ผลการเรียนรู้
1. สืบคน้ ขอ้ มูล อธบิ าย และสรปุ ผลการทดลองของเมนเดล
2. อธิบาย และสรุปกฎแห่งการแยก และกฎแห่งการรวมกลุ่มอย่างอิสระ และนำกฎของเมนเดลนี้

ไปอธบิ ายการถา่ ยทอดลกั ษณะทางพนั ธุกรรม และใชใ้ นการคำนวณโอกาสในการเกิดฟีโนไทป์และ
จโี นไทป์แบบต่าง ๆ ของรนุ่ F1 และ F2
3. สืบค้นข้อมูล วิเคราะห์อธิบาย และสรุปเกี่ยวกับการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมที่เป็น
ส่วนขยายของพนั ธุศาสตรเ์ มนเดล
4. สืบค้นข้อมูล วิเคราะห์และเปรียบเทียบลักษณะทางพันธุกรรมที่มีการแปรผันไม่ต่อเนื่องและ
ลักษณะทางพันธกุ รรมทีม่ กี ารแปรผนั ต่อเน่ือง
5. อธิบายการถ่ายทอดยีนบนโครโมโซม และยกตัวอย่างลักษณะทางพันธุกรรมที่ถูกควบคุมด้วยยีน
บนออโตโซมและยีนบนโครโมโซมเพศ
6. สืบค้นข้อมูล อธิบายสมบัติและหน้าที่ของสารพันธุกรรม โครงสร้างและองค์ประกอบทางเคมีของ
DNA และสรปุ การจำลอง DNA
7. อธิบาย และระบุขั้นตอนในกระบวนการสังเคราะห์โปรตีนและหน้าที่ของ DNA และRNA แต่ละ
ชนิดในกระบวนการสงั เคราะห์โปรตนี

งานพัฒนาวชิ าการ และหลกั สตู รสถานศึกษา โรงเรียนภทั รญาณวิทยา
318

หลกั สตู รโรงเรียนภทั รญาณวิทยา พุทธศักราช 2565
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2560)

8. สรุปความสัมพันธ์ระหว่างสารพันธุกรรมแอลลีลโปรตีน ลักษณะทางพันธุกรรม และเช่ือมโยงกับ
ความรู้เร่อื งพันธศุ าสตรเ์ มนเดล

9. สืบค้นข้อมูล และอธิบายการเกิดมิวเทชันระดับยีนและระดับโครโมโซม สาเหตุการเกิดมิวเทชัน
รวมทงั้ ยกตวั อย่างโรคและกลุ่มอาการทเ่ี ปน็ ผลของการเกิดมวิ เทชัน

10. อธิบายหลักการสร้างส่ิงมีชวี ิตดดั แปรพนั ธุกรรมโดยใชด้ เี อน็ เอรคี อมบิแนนท์
11. สืบค้นข้อมูล ยกตัวอย่าง และอภิปรายการนำเทคโนโลยีทางดีเอ็นเอไปประยุกต์ใช้ทั้งในด้าน

สิ่งแวดล้อม นิติวิทยาศาสตร์การแพทย์การเกษตรและอุตสาหกรรม และข้อควรคำนึงถึงด้าน
ชวี จรยิ ธรรม
12. สืบค้นข้อมูล และอธิบายเกี่ยวกับหลักฐานที่สนับสนุนและข้อมูลที่ใช้อธิบายการเกิดวิวัฒนาการ
ของสิง่ มีชวี ติ
13. อธิบาย และเปรียบเทียบแนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตของฌอง ลามาร์กและทฤษฎี
เก่ียวกบั วิวฒั นาการของสิง่ มีชวี ิตของชาลสด์ ารว์ นิ
14. ระบุสาระสำคัญ และอธิบายเงื่อนไขของภาวะสมดุลของฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก ปัจจัยที่ทำให้เกิดการ
เปลีย่ นแปลงความถข่ี องแอลลีลในประชากร พรอ้ มทัง้ คำนวณหาความถี่ของแอลลีลและจีโนไทป์
ของประชากร โดยใช้หลกั ของฮารด์ ี-ไวนเ์ บิรก์
15. สบื ค้นขอ้ มลู อภปิ ราย และอธิบายกระบวนการเกิดสปีชีส์ใหมข่ องสงิ่ มชี วี ิต

งานพัฒนาวชิ าการ และหลักสตู รสถานศึกษา โรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา
319

หลักสูตรโรงเรยี นภทั รญาณวทิ ยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้นื ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรบั ปรงุ พ.ศ. 2560)

คำอธิบายรายวิชา

กล่มุ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วชิ า ว30243 ชวี วิทยา 3

รายวชิ าเพม่ิ เติม จำนวน 1.5 หนว่ ยกิต

ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4-6 จำนวน 60 ช่ัวโมง/ภาคเรยี น

ศึกษา วิเคราะห์ เกี่ยวกับโครงสร้าง และหน้าที่ของราก ลำต้น และใบ ของพืชดอก

การคายน้ำของพืช การลำเลียงน้ำของพืช การลำเลียงธาตุอาหารของพืช การลำเลียงสารอาหารของ

พืช การสังเคราะห์ด้วยแสงของพืช การค้นคว้าที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสง

กระบวนการสังเคราะหด์ ้วยแสง โฟโตเรสไพเรชัน กลไกการเพิ่มความเขม้ ข้นของคาร์บอนไดออกไซด์

ในพืช C4 กลไกการเพิ่มความเข้มข้นของคาร์บอนไดออกไซด์ ในพืช CAM ปัจจัยบางประการ ที่มีผล

ต่ออัตราการสังเคราะห์ด้วยแสง การปรับตัวของพืชเพื่อรับแสง การสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศและ

ไม่อาศัยเพศของพืชดอกและการขยายพันธุ์พืช การวัดการเจริญเติบโตของพืช สารควบคุมการ

เจรญิ เตบิ โตของพชื และการตอบสนองของพชื ต่อส่ิงแวดล้อม

โดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การสืบเสาะหาความรู้ การสำรวจตรวจสอบ การสืบคน้

ข้อมูล และการอภิปราย เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ ความคิด สามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้

มีความสามารถในการตัดสินใจ เห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน

มีจิตวทิ ยาศาสตร์ จรยิ ธรรม คุณธรรม และค่านยิ มทเี่ หมาะสม

ผลการเรียนรู้
๑. อธบิ ายเก่ยี วกบั ชนดิ และลกั ษณะของเน้ือเย่ือพชื และเขยี นแผนผังเพอื่ สรุปชนดิ ของเน้อื เยอ่ื พชื
๒. สังเกต อธิบาย และเปรียบเทียบโครงสร้างภายในของรากพืชใบเลี้ยงเดี่ยวและรากพืช ใบเลี้ยงคู่

จากการตัดตามขวาง
๓. สังเกต อธบิ าย และเปรยี บเทยี บโครงสร้างภายในของลำต้นพืชใบเลีย้ งเดีย่ วและลำตน้ พชื ใบเลี้ยงคู่

จากการตดั ตามขวาง
๔. สงั เกต และอธบิ ายโครงสร้างภายในของใบพชื จากการตัดตามขวาง
๕. สืบค้นข้อมลู สังเกต และอธิบายการแลกเปลีย่ นแกส๊ และการคายนำ้ ของพืช
๖. สบื ค้นข้อมูลและอธบิ ายกลไกการลำเลียงน้ำและธาตุอาหารของพืช
๗. สืบค้นข้อมูล อธิบายความสำคัญของธาตุอาหาร และยกตัวอย่างธาตุอาหารที่สำคัญที่มีผลต่อการ

เจรญิ เตบิ โตของพืช
๘. อธบิ ายกลไกการลำเลยี งอาหารในพชื

งานพัฒนาวิชาการ และหลกั สูตรสถานศกึ ษา โรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา
320

หลกั สตู รโรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2560)

๙. สืบค้นข้อมูลและสรุปการศึกษาที่ได้จาก การทดลองของนักวิทยาศาสตร์ในอดีตเกี่ยวกับ
กระบวนการสงั เคราะหด์ ้วยแสง

๑๐. อธบิ ายขน้ั ตอนท่ีเกดิ ขน้ึ ในกระบวนการสงั เคราะหด์ ้วยแสงของพชื C3
๑๑. เปรยี บเทยี บกลไกการตรงึ คาร์บอนไดออกไซด์ในพืช C3 พืช C4 และ พชื CAM
๑๒. สืบค้นข้อมูล อภิปรายและสรุปปัจจัยความเข้มของแสง ความเข้มข้นของคาร์บอนไดออกไซด์

และอณุ หภมู ิ ทีม่ ผี ลตอ่ การสังเคราะห์ดว้ ยแสงของพชื
๑๓. อธิบายวฏั จกั รชีวิตแบบสลบั ของพืชดอก
๑๔. อธิบายและเปรียบเทียบกระบวนการสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้และเพศเมียของพืชดอก และ

อธิบายการปฏสิ นธิของพชื ดอก
๑๕. อธบิ ายการเกิดเมลด็ และการเกิดผลของพืชดอก โครงสร้างของเมล็ดและผล และยกตัวอย่างการ

ใช้ประโยชน์จากโครงสรา้ ง ตา่ ง ๆ ของเมลด็ และผล
๑๖. ทดลอง และอธบิ ายเก่ยี วกับปัจจยั ตา่ ง ๆ ทมี่ ีผลต่อการงอกของเมลด็ สภาพพกั ตัวของเมลด็ และ

บอกแนวทางในการแก้สภาพพักตัวของเมล็ด
๑๗. สืบค้นข้อมูล อธิบายบทบาทและหน้าที่ของออกซิน ไซโทไคนิน จิบเบอเรลลิน เอทิลีน และ

กรดแอบไซซกิ และอภิปรายเก่ียวกับการนำไปใชป้ ระโยชนท์ างการเกษตร
๑๘. สืบค้นข้อมลู ทดลอง และอภปิ รายเกย่ี วกบั สงิ่ เร้าภายนอกทมี่ ผี ลต่อการเจรญิ เติบโตของพชื

งานพฒั นาวชิ าการ และหลักสูตรสถานศกึ ษา โรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา
321

หลักสูตรโรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)

คำอธบิ ายรายวชิ า

กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิชา ว30244 ชีววทิ ยา 4

รายวชิ าเพิ่มเติม จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 4-6 จำนวน 60 ชวั่ โมง/ภาคเรยี น

ศึกษาเกี่ยวกับโครงสร้างและกระบวนการย่อยอาหารของสัตว์และมนุษย์ โครงสร้างและ

กระบวนการแลกเปลี่ยนแก๊สของสัตว์และมนุษย์ การทำงานของปอดและการวัดปริมาตรของอากาศ

ในการหายใจออกของมนุษย์ เซลลเ์ มด็ เลือดแดงชนิดต่าง ๆ หมู่เลอื ดและหลักการให้เลือดและการรับ

เลือดในระบบ ABO และระบบ Rh ส่วนประกอบและหน้าที่ของน้ำเหลือง โครงสร้างและหน้าที่ของ

หลอดน้ำเหลือง และต่อมน้ำเหลือง ศกึ ษากลไกการต่อตา้ นหรือทำลายสิ่งแปลกปลอมแบบไม่จำเพาะ

และจำเพาะ การสร้างภูมิคุ้มกันแบบก่อเองและภูมิคุ้มกันแบบรับมา และความผิดปกติของระบบ

ภูมิคุ้มกัน รวมทั้งศึกษาเกี่ยวกับโครงสร้างและหน้าที่ในการกำจัดของเสียออกจากร่างกายของสัตว์

โครงสร้างและหน้าที่ของไต กลไกการทำงานของหน่วยไต และโครงสร้างที่ใช้ในการลำเลียงปัสสาวะ

ออกจากร่างกายของมนษุ ยแ์ ละความผิดปกตขิ องไตจากโรคต่าง ๆ

โดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ การสืบค้นข้อมูล

การสังเกต การวิเคราะห์ ทดลอง การอภิปราย อธิบายและสรุป เพื่อให้เกิดความคิด ความรู้ ความ

เขา้ ใจ มีความสามารถในการตัดสินใจ มที กั ษะปฏิบัติการทางวทิ ยาศาสตร์ รวมทงั้ ทกั ษะการเรียนรู้ใน

ศตวรรษที่ 21 ในด้านของการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ด้านการคิดและการแกป้ ัญหา ด้านการส่อื สาร

สิ่งที่เรียนรู้และนำความรู้ ไปใช้ในชีวิตของตนเองมีจิตวิทยาศาสตร์ จริยธรรม คุณธรรม และค่านิยม

ทเ่ี หมาะสม

ผลการเรียนรู้
๑. สืบค้นข้อมูล อธิบาย และเปรียบเทียบโครงสร้างและกระบวนการย่อยอาหารของสัตว์ที่ไม่มี

ทางเดนิ อาหาร สัตว์ทมี่ ที างเดินอาหารแบบไม่สมบรู ณ์ และสัตวท์ ี่มีทางเดินอาหารแบบสมบรู ณ์
๒. สังเกต อธิบาย การกนิ อาหารของไฮดรา และพลานาเรยี
๓. อธิบายเกี่ยวกับโครงสร้าง หน้าที่ และกระบวนการย่อยอาหาร และการดูดซึมสารอาหาร

ภายในระบบย่อยอาหารของมนุษย์
๔. สืบค้นข้อมูล อธิบาย และเปรียบเทียบโครงสร้างที่ทำหน้าที่แลกเปลี่ยนแก๊สของฟองน้ำ ไฮดรา

พลานาเรีย ไส้เดือนดนิ แมลง ปลา กบ และนก
๕. สงั เกต และอธิบายโครงสรา้ งของปอด ในสตั ว์เลีย้ งลูกด้วยน้ำนม

งานพัฒนาวิชาการ และหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนภทั รญาณวิทยา
322

หลกั สตู รโรงเรียนภัทรญาณวิทยา พุทธศักราช 2565
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขนั้ พน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2560)

๖. สืบค้นข้อมูล อธิบายโครงสร้างที่ใช้ในการแลกเปลี่ยนแก๊สและกระบวนการแลกเปลี่ยนแก๊สของ
มนษุ ย์

๗. อธบิ ายการทำงานของปอด และทดลองวดั ปรมิ าตรของอากาศในการหายใจออกของมนษุ ย์
๘. สืบค้นข้อมูล อธิบายและเปรยี บเทียบระบบหมนุ เวยี นเลอื ดแบบเปดิ และระบบหมนุ เวียนเลือดแบบ

ปิด
๙. สังเกตและอธิบายทิศทางการไหลของเลือดและการเคลื่อนที่ของเซลล์เม็ดเลือดในหางปลา และ

สรปุ ความสมั พันธ์ระหว่างขนาดของ หลอดเลอื ดกับความเรว็ ในการไหลของเลือด
๑๐. อธบิ ายโครงสร้างและการทำงานของหวั ใจและหลอดเลือดในมนษุ ย์
๑๑. สังเกตและอธิบายโครงสร้างหัวใจของสัตว์เลี้ยงลูก ด้วยน้ำนม ทิศทางการไหลของเลือดผ่าน

หวั ใจของมนุษย์ และเขยี นแผนผังสรุป การหมุนเวยี นเลือดของมนษุ ย์
๑๒. สืบค้นข้อมูล ระบุความแตกต่างของเซลล์เม็ดเลือดแดง เซลล์เม็ดเลือดขาว เพลตเลต และ

พลาสมา
๑๓. อธิบายหมู่เลอื ดและหลักการให้และ รับเลอื ดในระบบ ABO และระบบ Rh
๑๔. อธิบาย และสรปุ เกีย่ วกับส่วนประกอบและหน้าท่ีของน้ำเหลือง รวมทั้งโครงสร้างและหน้าที่ของ

หลอดนำ้ เหลอื ง และ ต่อมน้ำเหลอื ง
๑๕. สืบค้นข้อมูล อธิบาย และเปรียบเทียบกลไกการต่อต้านหรือทำลายสิ่งแปลกปลอมแบบไม่

จำเพาะและแบบจำเพาะ
๑๖. สืบคน้ ข้อมูล อธบิ าย และเปรยี บเทยี บ การสรา้ งภมู คิ ุ้มกันกอ่ เองและภมู ิคุ้มกนั รับมา
๑๗. สืบค้นข้อมูลและอธิบายเกี่ยวกับความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันที่ทำให้เกิดเอดส์ ภูมิแพ้ การ

สรา้ งภมู ติ า้ นทานตอ่ เนอื้ เยอื่ ตนเอง
๑๘. สืบคน้ ข้อมูล อธบิ าย และเปรยี บเทยี บโครงสรา้ งและหน้าทใี่ นการกำจดั ของเสยี ออกจากรา่ งกาย

ของฟองน้ำ ไฮดรา พลานาเรยี ไส้เดอื นดิน แมลง และสตั ว์มกี ระดกู สันหลงั
๑๙. อธบิ ายโครงสรา้ งและหน้าทีข่ องไต และโครงสร้างทใ่ี ชล้ ำเลยี งปัสสาวะออกจากรา่ งกาย
๒๐. อธิบายกลไกการทำงานของหน่วยไต ในการกำจดั ของเสยี ออกจากร่างกาย และเขียนแผนผงั สรุป

ข้นั ตอนการกำจดั ของเสยี ออกจากร่างกายโดยหนว่ ยไต
๒๑. สบื คน้ ขอ้ มูล อธบิ ายและยกตวั อยา่ งเกีย่ วกับความผดิ ปกตขิ องไตอันเนือ่ งมาจากโรคตา่ ง ๆ

งานพฒั นาวชิ าการ และหลกั สตู รสถานศกึ ษา โรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา
323

หลักสตู รโรงเรยี นภทั รญาณวทิ ยา พุทธศักราช 2565
ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2560)

คำอธบิ ายรายวชิ า

กล่มุ สาระการเรียนรูว้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วิชา ว30245 ชีววิทยา 5

รายวชิ าเพ่ิมเติม จำนวน 1.5 หน่วยกติ

ชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี 4-6 จำนวน 60 ช่วั โมง/ภาคเรียน

ศึกษาโครงสรางและอวัยวะที่ใชในการเคลื่อนที่ของสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวของสัตวและมนุษย์

ศกึ ษาระบบประสาทและอวัยวะรับความรูสึก การรบั รูและตอบสนองของสิ่งมชี วี ิตเซลล์เดยี ว ของสัตว

และมนุษย์เซลล์ประสาทและการทำงานของเซลล์ประสาท สมองและไขสันหลังที่เป็นศูนย์ควบคุม

ระบบประสาท การทำงานของระบบประสาทโซมาตกิ และระบบประสาทอัตโนวตั ิ โครงสรางและการ

ทำงานของอวัยวะรับความรูสึกเกี่ยวกับนัยนตากับการมองเห็น หูกับการไดยิน จมูกกับการดมกล่ิน

ลิ้นกบั การรับรส และผิวหนงั กับการรับ ความรูสกึ ศกึ ษาโครงสรางและอวัยวะท่ใี ชในการเคลื่อนที่ของ

สงิ่ มีชีวิตเซลล์เดียวของสตั วและมนษุ ย์ ศกึ ษาระบบ ตอมไรทอโครงสรางและการทำงานของตอมไรทอ

ฮอรโมนจากตอมไรทอและอวัยวะที่สำคัญ การรักษาดุลยภาพของรางกายดวยฮอรโมนและฟโรโมน

ในสัตว โครงสรางและการทำงานของระบบสืบพันธุและการเจริญเติบโตของสัตวและมนุษย์ ศึกษา

พฤตกิ รรมของสตั ว กลไกการเกิดพฤติกรรมของสตั ว พฤตกิ รรมเปนมาแตกําเนิดและพฤติกรรมเรียนรู

ความสัมพันธระหวางพฤติกรรมกับพัฒนาการของระบบประสาท การสื่อสารระหวางสัตวโดยการ

ใชเสียง ทาทาง และสารเคมี โดยใชกระบวนการทางวิทยาศาสตร กระบวนการสืบเสาะหาความรู

การสบื คนขอมูลการสังเกต การวเิ คราะห การทดลอง อภิปรายการอธิบาย และสรปุ เพือ่ ใหเกิดความ

รูความคิด ความเขาใจ มีความสามารถในการตัดสินใจ สื่อสารสิ่งที่เรียนรูและนำความรูไปใชในชีวิต

ของตนเองมจี ติ วิทยาศาสตร จริยธรรม คณุ ธรรม และคานยิ มทเี่ หมาะสม

ผลการเรียนรู้
๑. สืบค้นข้อมูล อธิบาย และเปรียบเทียบโครงสร้างและหน้าท่ีของระบบประสาทของไฮดรา พลานาเรีย

ไสเ้ ดอื นดนิ กุ้ง หอย แมลง และสตั วม์ กี ระดูกสนั หลงั
๒. อธบิ ายเกยี่ วกับโครงสร้างและหน้าที่ของเซลลป์ ระสาท
๓. อธิบายเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของศักย์ไฟฟ้าที่เยื่อหุ้มเซลล์ของเซลล์ประสาท และกลไกการ

ถา่ ยทอดกระแสประสาท
๔. อธบิ ายและสรุปเกีย่ วกบั โครงสร้างของระบบประสาทส่วนกลางและระบบประสาทรอบนอก
๕. สืบค้นข้อมูล อธิบายโครงสร้างและหน้าที่ของส่วนต่าง ๆ ในสมองส่วนหน้า สมองส่วนกลาง

สมองสว่ นหลงั และไขสนั หลงั

งานพฒั นาวชิ าการ และหลักสตู รสถานศึกษา โรงเรียนภัทรญาณวิทยา
324

หลกั สตู รโรงเรียนภัทรญาณวิทยา พุทธศักราช 2565
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2560)

๖. สืบค้นข้อมูล อธิบาย เปรียบเทียบ และยกตัวอย่างการทำงานของระบบประสาทโซมาติกและ
ระบบประสาทอัตโนวตั ิ

๗. สืบค้นข้อมูล อธิบายโครงสร้างและหน้าที่ของ ตา หู จมูก ลิ้น และผิวหนังของมนุษย์ ยกตัวอย่าง
โรคตา่ ง ๆ ท่ีเกยี่ วขอ้ ง และบอกแนวทางในการดูแลป้องกัน และรักษา

๘. สังเกตและอธิบายการหาตำแหนง่ ของ จดุ บอด โฟเวยี และความไวในการรบั สัมผัสของผิวหนัง
๙. สืบค้นข้อมูล อธิบาย และเปรียบเทียบโครงสร้างและหน้าที่ของอวัยวะที่เกี่ยวข้องกับ

การเคลือ่ นที่ของแมงกะพรุน หมกึ ดาวทะเล ไสเ้ ดือนดนิ แมลง ปลา และนก
๑๐. สืบค้นข้อมูลและอธิบายโครงสร้างและหน้าที่ของกระดูกและกล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องกับการ

เคลอ่ื นไหวและการเคลอื่ นที่ของมนุษย์
๑๑. สังเกตและอธิบายการทำงานของข้อต่อชนิดต่าง ๆ และการทำงานของกล้ามเนื้อ

โครงร่างทีเ่ กยี่ วข้องกับการเคลือ่ นไหวและการเคลอ่ื นทีข่ องมนษุ ย์
๑๒. สืบค้นข้อมูล อธิบาย และยกตัวอย่าง การสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศและการสืบพันธุ์แบบ

อาศยั เพศในสัตว์
๑๓. สืบค้นข้อมูล อธิบายโครงสร้างและหนา้ ท่ีของอวัยวะในระบบสบื พันธุ์เพศชายและระบบสืบพันธุ์

เพศหญงิ
๑๔. อธบิ ายกระบวนการสรา้ งสเปริ ์ม กระบวนการสรา้ งเซลล์ไข่ และการปฏิสนธิ ในมนุษย์
๑๕. อธิบายการเจริญ เตบิ โตระยะเอ็มบรโิ อและระยะหลังเอม็ บริโอของกบ ไก่ และมนุษย์
๑๖. สืบค้นข้อมูล อธิบาย และเขียนแผนผังสรุปหน้าที่ของฮอร์โมนจากต่อมไร้ท่อและเนื้อเยื่อที่สร้าง

ฮอร์โมน
๑๗. สืบค้นข้อมูล อธิบาย เปรียบเทียบ และยกตัวอย่างพฤติกรรมที่เป็นมาแต่กำเนิดและพฤติกรรม

ท่ีเกิดจากการเรียนรขู้ องสตั ว์
๑๘. สืบค้นข้อมูล อธิบาย และยกตัวอย่างความสัมพันธ์ระหว่างพฤติกรรมกับวิวัฒนาการของระบบ

ประสาท
๑๙. สบื คน้ ข้อมลู อธิบาย และยกตวั อย่างการสอ่ื สารระหวา่ งสตั วท์ ที่ ำให้สัตว์แสดงพฤตกิ รรม

งานพฒั นาวิชาการ และหลักสูตรสถานศกึ ษา โรงเรยี นภัทรญาณวทิ ยา
325

หลกั สตู รโรงเรียนภัทรญาณวทิ ยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. 2560)

คำอธิบายรายวชิ า

กลุม่ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี วิชา ว30246 ชีววิทยา 6

รายวิชาเพ่มิ เติม จำนวน 1.5 หนว่ ยกติ

ช้ันมธั ยมศึกษาปีท่ี 4-6 จำนวน 60 ชั่วโมง/ภาคเรียน

ศึกษาเก่ยี วกับความหลากหลายทางชวี ภาพและความย่งั ยนื ของสิง่ แวดลอม ความหลากหลาย

ของสิ่งมีชีวิต การศึกษาความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต กำเนิดของชีวิต อาณาจักรของสิ่งมีชีวิต ความ

หลากหลายทางชีวภาพ ในประเทศไทย การสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ ศึกษาเกี่ยวกับ

ประชากร ความหนาแน่นและการแพรกระจายของประชากร ขนาดของประชากร รูปแบบการเพิ่ม

ของประชากร การรอดชีวิตของประชากรประชากรมนุษย์ ศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลเกี่ยวกับชีวิตกับ

สิ่งแวดล้อม อธิบายและสรุปเกี่ยวกบั ไบโอม ความหลาย ของระบบนิเวศความสมั พันธ์ในระบบนิเวศ

การถ่ายทอดพลังงานและการหมุนเวยี นของสารในระบบนิเวศ การเปลี่ยนแปลงแทนที่ของ

ระบบนิเวศ การถ่ายทอดพลังงานและการหมุนเวียนสารในระบบนิเวศ การเปลี่ยนแปลงแทนที่ของ

ระบบนิเวศ ทรัพยากรธรรมชาติและการใชประโยชน จากทรัพยากรธรรมชาติ

และสิ่งแวดลอมและปญหาสิ่งแวดลอม รวมทั้งแนวทางในการแกไขปญหา สิ่งแวดลอมและ

ทรัพยากรธรรมชาติ ตลอดจนการอนุรักษและสิ่งแวดลอมและพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติอยางยั่งยืน

ศึกษาเกีย่ วกับมนุษยกับความย่ังยนื ของส่งิ แวดลอม ทรัพยากรธรรมชาติ การใชประโยชน์ ปญหาและ

การจัดการ หลักการอนุรักษ ทรัพยากรธรรมชาติ และชนิดพันธุ ตางถิ่นที่ส งผลกระทบต่อ

สภาพแวดล้อม

โดยใชกระบวนการทางวิทยาศาสตร กระบวนการสืบเสาะหาความรู การสืบคนขอมูล

การสังเกต การวิเคราะห การทดลองการอภิปรายการอธิบาย และสรุป เพื่อใหเกิดความรูความคิด

ความเขาใจ มีความสามารถในการตัดสินใจ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู และนำความรูไปใชในชีวิตของตนเอง

มีจติ วทิ ยาศาสตร จรยิ ธรรม คุณธรรม และมีคานยิ มท่ีเหมาะสม

ผลการเรียนรู้
๑. อภปิ รายความสำคัญของความหลากหลายทางชีวภาพ และความเชื่อมโยงระหวา่ งความ

หลากหลายทางพันธุกรรม ความหลากหลายของสปชี ีส์ และ ความหลากหลายของระบบนิเวศ
๒. อธิบายการเกดิ เซลลเ์ ริ่มแรกของส่งิ มชี ีวติ และวิวฒั นาการของส่ิงมีชีวติ เซลล์เดียว
๓. อธิบายลกั ษณะสำคญั และยกตวั อย่างส่งิ มีชีวติ กล่มุ แบคทีเรีย สงิ่ มีชีวิตกลมุ่ โพรทสิ ต์ สิ่งมีชวี ติ กลุ่ม

พชื สง่ิ มีชีวิตกลุ่มฟังไจ และสิ่งมชี วี ติ กลุ่มสตั ว์

งานพฒั นาวิชาการ และหลกั สูตรสถานศกึ ษา โรงเรียนภทั รญาณวทิ ยา
326

หลักสูตรโรงเรียนภัทรญาณวิทยา พทุ ธศักราช 2565
ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาข้นั พ้นื ฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)

๔. อธิบายและยกตวั อย่างการจำแนกสงิ่ มชี ีวติ จากหมวดหมู่ใหญ่จนถงึ หมวดหมู่ย่อย และวิธีการเขียน
ชือ่ วิทยาศาสตรใ์ นลำดับข้ันสปชี ีส์

๕. สร้างไดโคโทมสั คยี ์ในการระบุสิง่ มชี ีวติ หรอื ตัวอย่างท่ีกำหนดออกเปน็ หมวดหมู่
๖. วเิ คราะห์ อธบิ าย และยกตัวอยา่ งกระบวนการถ่ายทอดพลังงาน ในระบบนิเวศ
๗. อธบิ าย ยกตัวอย่างการเกดิ ไบโอแมกนิฟิเคชนั และบอกแนวทางในการลดการเกิด

ไบโอแมกนิฟิเคชนั
๘. สบื คน้ ข้อมูล และเขียนแผนภาพเพื่ออธบิ ายวฏั จกั รไนโตรเจน วัฏจักรกำมะถนั และวัฏจักร

ฟอสฟอรัส
๙. สบื คน้ ขอ้ มูล ยกตวั อย่าง และอธบิ ายลักษณะของไบโอมทกี่ ระจายอยู่ตามเขตภมู ิศาสตร์ต่าง ๆ

บนโลก
๑๐. สบื คน้ ข้อมูล ยกตัวอย่าง อธบิ าย และเปรยี บเทียบการเปลย่ี นแปลงแทนที่แบบปฐมภมู ิและการ

เปลยี่ นแปลงแทนที่แบบทตุ ยิ ภูมิ
๑๑. สบื คน้ ขอ้ มลู อธิบาย ยกตวั อย่างและสรุปเกีย่ วกับลักษณะเฉพาะของประชากรของสิ่งมชี ีวิต

บางชนดิ
๑๒. สบื คน้ ขอ้ มูล อธบิ าย เปรียบเทียบ และยกตวั อยา่ งการเพ่ิมของประชากรแบบเอ็กโพเนนเชยี ล

และการเพมิ่ ของประชากร แบบลอจิสตกิ
๑๓. อธิบายและยกตัวอยา่ งปัจจยั ที่ควบคมุ การเติบโตของประชากร
๑๔. วิเคราะห์ อภิปราย และสรุปปญั หา การขาดแคลนน้ำ การเกิดมลพิษทางน้ำ และผลกระทบทม่ี ี

ต่อมนุษย์และสง่ิ แวดล้อม รวมทั้งเสนอแนวทางการวางแผนการจัดการนำ้ และการแก้ไขปญั หา
๑๕. วเิ คราะห์ อภปิ ราย และสรุปปัญหามลพิษทางอากาศ และผลกระทบที่มตี อ่ มนุษยแ์ ละ

สิ่งแวดลอ้ ม รวมทงั้ เสนอแนวทางการแกไ้ ขปญั หา
๑๖. วิเคราะห์ อภปิ ราย และสรปุ ปัญหาท่ีเกดิ กับทรัพยากรดนิ และผลกระทบท่มี ีตอ่ มนุษยแ์ ละ

สง่ิ แวดล้อม รวมทั้งเสนอแนวทางการแก้ไขปัญหา
๑๗. วเิ คราะห์ อภิปราย และสรุปปัญหาผลกระทบทีเ่ กดิ จากการทำลายป่าไม้ รวมท้ังเสนอแนวทาง

ในการป้องกันการทำลาย ปา่ ไม้และการอนรุ ักษป์ า่ ไม้
๑๘. วเิ คราะห์ อภปิ ราย และสรุปปญั หาผลกระทบท่ีทำให้สตั ว์ปา่ มีจำนวนลดลง และแนวทางในการ

อนรุ ักษส์ ตั วป์ า่

งานพัฒนาวิชาการ และหลกั สูตรสถานศกึ ษา โรงเรยี นภทั รญาณวิทยา
327

หลกั สูตรโรงเรียนภัทรญาณวิทยา พุทธศักราช 2565
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พ้นื ฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2560)

คำอธบิ ายรายวิชา

กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วิชา ว30247 ชีววทิ ยาเบ้ืองตน้

รายวิชาเพ่มิ เติม จำนวน 1.0 หนว่ ยกิต

ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ 4-6 จำนวน 40 ชั่วโมง/ภาคเรียน

เขา้ ใจธรรมชาตขิ องวิชาชวี วิทยา ศึกษาธรรมชาติของส่ิงมชี ีวติ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์

ในการค้นหาคำตอบเกี่ยวกับสิ่งมชี วี ิตจัดกจิ กรรมสะเต็มศึกษาและกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม

ศึกษาส่วนประกอบของกล้องจุลทรรศน์ ศึกษาโครงสร้างของเซลล์ใต้กล้องจุลทรรศน์และวิเคราะห์

หน้าที่ของเซลล์ ทำความเข้าใจและวิเคราะห์การลำเลียงสารเข้าออกจากเซลล์ และการแบ่งเซลล์

วิเคราะห์องค์ประกอบทางเคมีที่เป็นพื้นฐานของสิ่งมีชีวิต และองค์ประกอบของน้ำ สารประกอบ

คาร์บอนในสิ่งมีชวี ิต ปฏกิ ิริยาเคมใี นเซลล์ส่งิ มชี ีวิต โดยใช้การสืบเสาะหาความรู้ การสำรวจตรวจสอบ

ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และทักษะการเรียนรูใ้ นศตวรรษที่ 21 การสืบค้นข้อมูลและการ

อภิปราย เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ และสามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ มีความสามารถใน

การตัดสินใจ การแก้ปัญหา การนำความรู้ที่ได้ไปใช้ในชีวิตประจำวัน มีจิตวิทยาศาสตร์ จริยธรรม

คณุ ธรรม และคา่ นยิ มท่ีเหมาะสม

ผลการเรยี นรู้

1. อธิบาย และสรุปสมบตั ิที่สำคัญของสิง่ มีชวี ิตและความสมั พันธ์ของการจัดระบบในสิ่งมีชวี ติ ท่ที ำให้

ส่งิ มชี วี ิตดำรงชวี ติ อย่ไู ด้

2. อภิปราย และบอกความสำคัญของการระบุปัญหา ความสัมพันธ์ระหว่างปัญหา สมมติฐานและ

วิธกี ารตรวจสอบสมมติฐาน รวมทงั้ ออกแบบการทดลองเพื่อตรวจสอบสมมตฐิ าน

3. บอกวิธีการ และเตรียมตัวอย่างสิ่งมีชีวิตเพื่อศึกษาภายใต้กล้องจุลทรรศน์ใช้แสง วัดขนาด

โดยประมาณ และวาดภาพทปี่ รากฏภายใต้กลอ้ ง บอกวธิ ีการใชแ้ ละการดแู ลรักษากล้องจุลทรรศน์

ใช้แสงทีถ่ ูกต้อง

4. อธิบายโครงสรา้ งและหน้าทข่ี องสว่ นท่หี ่อหุ้มเซลลข์ องเซลลพ์ ืชและเซลลส์ ัตว์

5. สบื ค้นข้อมูล อธิบาย และระบชุ นิดและหน้าที่ของออร์แกเนลล์

6. อธบิ ายโครงสรา้ งและหน้าทีข่ องนิวเคลียส

7. อธิบาย และเปรียบเทียบการแพรอ่ อสโมซิส การแพร่แบบฟาซิลเิ ทตและแอกทีฟทรานสปอร์ต

8. สบื ค้นขอ้ มลู อธิบาย และเขียนแผนภาพ การลำเลียงสารโมเลกุลใหญ่ออกจากเซลล์ ดว้ ย

กระบวนการเอกโซไซโทซิสและการลำเลียงสารโมเลกุลใหญ่เข้าสู่เซลล์ด้วยกระบวนการเอนโดไซ

โทซิส

งานพฒั นาวชิ าการ และหลกั สตู รสถานศึกษา โรงเรียนภัทรญาณวทิ ยา
328