5.การแปรรูปฯ (วันที่ 4-25 ก.ย. 63)

ชั่วโมงท่ี 29

ปฏบิ ัตกิ ารแปรรูปอาหาร
(การทานมถัว่ เหลือง)

51

การงานอาชีพและเทคโนโลยี ม. 1 เล่ม 1

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 5 แปรรูปผลผลติ

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 17

ปฏบิ ัตกิ ารแปรรูปอาหาร

เวลา 2 ช่ัวโมง

52

นักเรี ยนยกตัวอย่ างรายการอาหารที่ผ่ าน
การแปรรูปอาหารหรือการถนอมอาหารทต่ี นเอง
เคยรับประทาน

53

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร

การทานมถัว่ เหลือง

บันทกึ ความรู้

เรื่อง การทานมถวั่ เหลือง
แหล่งค้นคว้า หนงั สือเรียน รายวชิ าพ้นื ฐาน การงานอาชีพและเทคโนโลยี ม. 1 เลม่ 1
เนื้อหาโดยสรุป การทานมถว่ั เหลืองเป็นการนาผลผลิตทางการเกษตร คือ ถว่ั เหลืองมา
ทาการแปรรูปอาหารและถนอมอาหารโดยการปั่น ค้นั กรอง และตม้ เพือ่ ใหบ้ ริโภค
ไดง้ ่าย และมีประโยชน์ต่อร่างกาย

54

3. ตัวอย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร

การทานมถว่ั เหลือง
นักเรียนนาคาถามทเ่ี ตรียมไว้แล้ว
คนละ 1 คาถาม มาร่วมกนั สนทนา

55

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร

การทานมถ่วั เหลือง

56

3. ตัวอย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร

การทานมถ่ัวเหลือง มีกระบวนการทางาน ดงั น้ี

1. การวิเคราะห์งาน

4. การประเมินผล 2. การวางแผนในการ
การทางาน ทางาน

3. การปฏบิ ตั งิ าน
ตามลาดบั ข้ันตอน

57

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร

การทานมถว่ั เหลือง
1. การวเิ คราะห์งาน

ลักษณะงาน เป็ นการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหารโดย
การตม้ เพ่ือใหบ้ ริโภคไดง้ ่ายและมีประโยชน์ ซ่ึงตอ้ งศึกษาวิธีการตม้
จดั เตรียมอุปกรณ์ ภาชนะเคร่ืองใช้ และวตั ถุดิบใหพ้ ร้อม
การวเิ คราะห์งาน

คุณสมบัติของผู้ปฏิบัติงาน ควรเป็ นผมู้ ีความรู้ ความชานาญ และ
มีทกั ษะในการทานมถวั่ เหลือง แต่งกายสะอาดเรียบร้อย และสามารถ
ตดั สินใจแกป้ ัญหาได้

58

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร

เร่ืองน่ารู้

แหล่งโปรตนี ช้ันเลศิ

นมถั่วเหลืองเป็ นแหล่งสารอาหารโปรตีน
จากพืชท่ีมีความสาคัญ ในนมถั่วเหลืองมี
ฮอร์โมนเอสโตรเจน (Hormone Estrogen)
ซึ่งช่วยเสริมให้ผู้หญิงมีผวิ พรรณดี โดยเฉพาะ
ผู้หญงิ วยั ใกล้หมดประจาเดือน

59

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร

การทานมถัว่ เหลือง

2. การวางแผนในการทางาน

วตั ถุประสงค์ มีนมถวั่ เหลืองไวร้ ับประทาน
ประหยดั รายจ่าย

ส่ิงทจ่ี ัดเตรียม อุปกรณ์และ หมอ้ เครื่องป่ัน ทพั พี
ภาชนะเครื่องใช้ และผา้ ขาวบาง
วธิ ีการแปรรูปอาหารและ ถวั่ เหลือง 1 กิโลกรัม
การถนอมอาหาร วตั ถุดบิ น้าตาลทราย ½ กิโลกรัม
– ข้นั ตอนการปฏิบตั ิงาน และน้า 10 ถว้ ย
ศึกษาวธิ ีการ
– การตรวจสอบผลงาน

– การปรับปรุงแกไ้ ข

60

3. ตัวอย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร

การทานมถั่วเหลือง

3. การปฏบิ ัติงานตามลาดับข้นั ตอน

การเตรียมวตั ถุดบิ ลา้ งถว่ั เหลืองใหส้ ะอาด แลว้ แช่น้าประมาณ 2 ชว่ั โมง

วธิ ีการแปรรูปอาหาร 1. นาถวั่ เหลืองไปป่ันในเคร่ืองปั่นโดยผสมกบั น้าท่ีเตรียมไว้
และการถนอมอาหาร
2. ใชผ้ า้ ขาวบางกรองน้าจากถว่ั เหลืองที่ป่ันไว้
เพอื่ แยกส่วนน้ากบั กากถวั่ เหลือง (ทาเช่นน้ี 2 คร้ัง)

3. นาส่วนท่ีเป็นน้าใส่หมอ้ ต้งั ไฟอ่อน ๆ ใส่น้าตาล
คนใหล้ ะลายจนเดือด ยกลงใชผ้ า้ ขาวบางกรองอีกคร้ัง
ต้งั ทิ้งไวใ้ หเ้ ยน็ แลว้ จึงนามารับประทาน

61

3. ตัวอย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร

การทานมถว่ั เหลือง

4. การประเมินผลการทางาน

เป็ นการตรวจสอบผลการทานมถ่ัวเหลือง
โดยชิมว่าอร่อยหรือไม่ ถา้ ตอ้ งการให้นมถวั่ เหลือง
มี ก ล่ิ น ห อ ม แ ล ะ ร ส ช า ติ เ ห มื อ น น ม ส ด ค ว ร เ ติ ม
นมขน้ หวานลงไป ถา้ พบขอ้ ผิดพลาดในการทางาน

ควรบนั ทึกผลไวเ้ พือ่ นาไปแกไ้ ขในคร้ังตอ่ ไป

62

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร

บูรณาการตามหลกั แนวคดิ ของเศรษฐกจิ พอเพยี ง

ด้านความพอประมาณ โดยบูรณาการการนาผลผลิตทางการ
เกษตรมาแปรรูปเป็ นผลิตภัณฑ์ เพ่ือเก็บไว้บริโภคในครอบครัว
หรือนาไปจาหน่าย

63

ช่ัวโมงท่ี 30

ปฏบิ ัตกิ ารแปรรูปอาหาร
(การทามะม่วงกวน)

64

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร

การทามะม่วงกวน มีกระบวนการทางาน ดงั น้ี

1. การวิเคราะห์งาน

4. การประเมนิ ผล 2. การวางแผนในการ
การทางาน ทางาน

3. การปฏบิ ตั งิ าน
ตามลาดับข้นั ตอน

65

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร

การทามะม่วงกวน
1. การวเิ คราะห์งาน

ลักษณะงาน เป็ นการนามะม่วงที่มีจานวนมากเกินบริโภค
มาแปรรูปและถนอมอาหารเพ่ือให้บริโภคไดน้ าน ซ่ึงตอ้ งศึกษา
วิธีการกวน จัดเตรียมอุปกรณ์ ภาชนะเคร่ืองใช้ และวตั ถุดิบ
ใหพ้ ร้อม

การวเิ คราะห์งาน

คุณสมบัติของผู้ปฏิบัติงาน ควรเป็ นผูม้ ีความรู้ ความชานาญ
และมีทกั ษะในการทามะม่วงกวน ไม่เป็ นไขห้ วดั และสามารถ
ตดั สินใจแกป้ ัญหาได้

66

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร

การทามะม่วงกวน
2. การวางแผนในการทางาน

วตั ถุประสงค์ มีมะม่วงกวนไวร้ ับประทาน ถาด มีด ชอ้ น ไมพ้ าย
ประหยดั รายจ่าย กระทะทองเหลือง
เครื่องป่ัน ผา้ ขาวบาง
สิ่งทจ่ี ัดเตรียม อุปกรณ์และ ถุงพลาสติกหรือ
ภาชนะเคร่ืองใช้ กลอ่ งพลาสติก
วธิ ีการแปรรูปอาหารและ มะม่วงสุก 1 กิโลกรัม
การถนอมอาหาร วตั ถุดบิ เกลือป่ น 1 ชอ้ นโต๊ะ
– ข้นั ตอนการปฏิบตั ิงาน ใบตองหรือใบไม้
ศึกษาวธิ ีการ – การตรวจสอบผลงาน
67
– การปรับปรุงแกไ้ ข

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร

การทามะม่วงกวน

3. การปฏบิ ตั งิ านตามลาดบั ข้นั ตอน

การเตรียมวตั ถุดบิ ลา้ งมะม่วง ปอกเปลือก หนั่ เป็นชิ้นเลก็ ๆ ยหี รือป่ันดว้ ย
เคร่ืองป่ันใหล้ ะเอียด แลว้ กรองดว้ ยผา้ ขาวบาง
วธิ ีการแปรรูปอาหาร
และการถนอมอาหาร 1) ใส่มะม่วงลงในกระทะทองเหลือง ต้งั ไฟปานกลาง
ใส่เกลือ ใชไ้ มพ้ ายกวนจนเหนียว

2) ยกกระทะทองเหลืองลง ต้งั ทิ้งไวใ้ หเ้ ยน็ ใชช้ อ้ นตกั มะม่วง
ละเลงบนใบตองใหแ้ ผก่ ระจายเป็นแผน่ นาไปผ่งึ แดด มว้ น
แลว้ วางเรียงใส่ถุงพลาสติกปิ ดฝาใหส้ นิท

68

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร

การทามะม่วงกวน

4. การประเมนิ ผลการทางาน

เป็ นการตรวจสอบผลการทามะม่วงกวน
โดยตร วจสอบว่าตากแห้งส นิ ทหรื อไม่
ถา้ ตากไม่แห้งสนิทควรนาไปตากใหม่จนแห้ง
และคร้ังต่อไปควรตกั มะม่วงละเลงลงใบตอง
ใหบ้ างกวา่ เดิม

69

3. ตัวอย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร

“มะม่วงที่ควรนำมำทำมะม่วงกวน
ควรเป็นมะม่วงสุกและมผี ลผลิตล้น
ตลำด” จากข้อความนีน้ ักเรียนคดิ ว่า
เป็ นการปฏบิ ัตอิ ยู่ในข้ันตอนใดของ
กระบวนการทางาน

การวเิ คราะห์งาน

70

คาถามทบทวนความรู้ ?

ก่อนลงมือทานมถ่วั เหลืองควรวเิ คราะห์งานเกยี่ วกบั เร่ืองใดบ้าง

ลกั ษณะงานและคุณสมบตั ิของ
ผปู้ ฏิบตั ิงาน

71

สรุปความรู้

ปฏบิ ัตกิ ารแปรรูปอาหาร

การแปรรูปอาหารทาให้ได้ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีลักษณะแตกต่างจาก
ผลผลติ เดมิ ช่วยให้เกบ็ รักษาอาหารไว้ได้นาน โดยไม่เน่าเสียและไม่สูญเสีย
คุณค่าทางโภชนาการ ซึ่งสามารถทาได้หลายวิธี ขึ้นอยู่กับชนิด ขนาด
รูปร่าง และลักษณะของผลผลิต ตัวอย่างการแปรรูปอาหาร เช่น การทา
นมถ่วั เหลือง การทามะม่วงกวน โดยทาตามกระบวนการทางาน

72

มอบหมายงาน

ให้นักเรียนไปสารวจผลติ ภณั ฑ์ทีผ่ ่านวธิ ีการถนอมอาหาร
แล้วบันทกึ ผล

ให้นักเรียนต้ังคาถามทสี่ งสัยเกย่ี วกบั ผลติ ภัณฑ์ที่ผ่านวธิ ีการถนอมอาหาร คนละ
1 คาถาม (เพ่ือนามาร่วมกนั สนทนาในการเรียนคร้ังต่อไป)

73

ช่ัวโมงที่ 31

ปฏิบัติการถนอมอาหาร
(การทาพริกแห้ง)

74

การงานอาชีพและเทคโนโลยี ม. 1 เล่ม 1

หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 แปรรูปผลผลติ

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 18

ปฏิบัตกิ ารถนอมอาหาร

เวลา 2 ช่ัวโมง

75

การถนอมอาหารในภาพท่ี 1 และภาพท่ี 2
มีวิธีการเหมือนกนั หรือไม่ อย่างไร

ภาพท่ี 1 ภาพท่ี 2

76

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)
บันทกึ ผลการสารวจ

ช่ือผลติ ภณั ฑ์ แหล่งทส่ี ารวจ วธิ ีการถนอมอาหาร
1. น้าผลไมก้ ระป๋ อง ร้านคา้ การใชค้ วามร้อน (การสเตอริไลซ์)
2. ผกั กาดกระป๋ อง ร้านคา้ การหมกั ดอง (การดองเปร้ียว)

3. แยมผลไม้ ร้านคา้ การใชน้ ้าตาล (การทาแยม)
4. กะปิ ตลาดสด การหมกั ดอง (การดองเคม็ )
5. กนุ เชียง ตลาดสด การทาใหแ้ หง้ ดว้ ยเครื่องจกั รกล

77

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

นักเรียนนาคาถามทีเ่ ตรียมไว้แล้ว
คนละ 1 คาถาม มาร่วมกนั สนทนา

78

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

การทาพริกแห้ง มีกระบวนการทางาน ดงั น้ี

1. การวเิ คราะห์งาน

4. การประเมินผล 2. การวางแผนในการ
การทางาน ทางาน

3. การปฏบิ ัติงาน
ตามลาดบั ข้ันตอน

79

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

การทาพริกแห้ง

1. การวิเคราะห์งาน

การวเิ คราะห์งาน ลักษณะงาน เป็ นการนาพริกมาแปรรูปและ
ถนอมอาหารโดยทาใหแ้ ห้ง เพ่ือเกบ็ รักษาผลผลิต
ไวใ้ ชป้ ระโยชน์ไดน้ าน ซ่ึงตอ้ งศึกษาวิธีการทาให้
แห้ง จัดเตรี ยมอุปกรณ์ ภาชนะเครื่ องใช้ และ
วตั ถุดิบใหพ้ ร้อม

คุณสมบัตขิ องผ้ปู ฏิบัตงิ าน ควรเป็นผมู้ ีความรู้ ความชานาญ และมีทกั ษะในการ
ทาพริกแหง้ มีสุขภาพแขง็ แรง และสามารถตดั สินใจแกป้ ัญหาได้

80

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

การทาพริกแห้ง

2. การวางแผนในการทางาน

วตั ถุประสงค์ มีพริกแหง้ ไวร้ ับประทาน
ประหยดั รายจ่าย

อุปกรณ์และ ถาด กระดง้ ขวดแกว้
ภาชนะเครื่องใช้ กล่องพลาสติก

ส่ิงทจี่ ดั เตรียม วตั ถุดบิ พริกข้ีหนูสีแดง 1 กิโลกรัม

ศึกษาวธิ ีการ วธิ ีการแปรรูปอาหารและ
การถนอมอาหาร
– ข้นั ตอนการปฏิบตั ิงาน
– การตรวจสอบผลงาน
– การปรับปรุงแกไ้ ข

81

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

เร่ืองน่ารู้

ระวงั เชื้อรา

ฤดูฝนเป็ นช่วงที่ไม่เหมาะจะทาพริกแห้ง
เพราะจะมปี ัญหาพริกแห้งไม่สนิททาให้ขึน้ รา
ซ่ึงสารพษิ จากเชื้อราทาให้เกดิ โรคมะเร็งได้

82

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

การทาพริกแห้ง

3. การปฏิบัติงานตามลาดับข้นั ตอน

การเตรียมวตั ถุดบิ เลือกพริกข้ีหนูสีแดงท่ีสุก ไม่มีเช้ือโรค
และแมลง
วธิ ีการแปรรูปอาหาร
และการถนอมอาหาร 1. ใส่พริกข้ีหนูลงในถาดหรือกระดง้ จดั ใหพ้ ริก
กระจายเตม็ ภาชนะท่ีใส่

2. นากระดง้ ไปวางผ่งึ แดดประมาณ 2–3 วนั

3. เม่ือพริกแหง้ สนิทแลว้ นาไปเกบ็ ไวใ้ นขวดแกว้
หรือกล่องพลาสติก ปิ ดฝาใหส้ นิท

83

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

การทาพริกแห้ง

4. การประเมินผลการทางาน

เป็ นการตรวจสอบผลการทาพริกแห้ง โดย

ตรวจสอบวา่ ตากแหง้ สนิทหรือมีความช้ืนหรือไม่
ถ้ามีความช้ืนควรนาไปตากใหม่เพ่ือไม่ให้เกิด
เช้ือรา ถา้ ไม่มีแสงแดดควรใชว้ ธิ ีการรมควนั แทน

84

ช่ัวโมงที่ 32

ปฏิบตั ิการถนอมอาหาร
(การดองเปรี้ยวผกั กาดเขยี วและการทาไข่เคม็ )

85

3. ตัวอย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

การดองเปรี้ยวผกั กาดเขยี ว มีกระบวนการทางาน ดงั น้ี

1. การวเิ คราะห์งาน

4. การประเมนิ ผล 2. การวางแผนในการ
การทางาน ทางาน

3. การปฏิบตั งิ าน
ตามลาดับข้ันตอน

86

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

การดองเปรี้ยวผกั กาดเขียว

1. การวิเคราะห์งาน ลกั ษณะงาน เป็นการนาผกั กาดเขียวนามาแปรรูป
และถนอมอาหารเพื่อให้เก็บไว้บริ โภคได้นาน
การวเิ คราะห์งาน โดยวิธีการดองเปร้ียว ซ่ึงตอ้ งศึกษาวิธีการดองเปร้ียว
จัดเตรี ยมอุปกรณ์ ภาชนะเคร่ื องใช้ และวัตถุดิบ
ใหพ้ ร้อม

คุณสมบัติของผู้ปฏิบัตงิ าน ควรเป็ นผมู้ ีความรู้ ความชานาญ และมีทกั ษะในการ
ดองเปร้ียวผกั กาดเขียว แต่งกายสะอาดเรียบร้อย และสามารถตดั สินใจแกป้ ัญหาได้

87

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

การดองเปรี้ยวผกั กาดเขยี ว
2. การวางแผนในการทางาน

วตั ถุประสงค์ มีผกั กาดเขียวดองไวร้ ับประทาน
ประหยดั รายจ่าย

ส่ิงทจี่ ัดเตรียม อุปกรณ์และ กะละมงั ถาด ขวดโหล
ภาชนะเครื่องใช้ ผา้ ขาวบาง
วธิ ีการแปรรูปอาหารและ ผกั กาดเขียว 1 กิโลกรัม
การถนอมอาหาร วตั ถุดบิ เกลือป่ น 1 ชอ้ นโต๊ะ
– ข้นั ตอนการปฏิบตั ิงาน น้าตาลทราย ¼ ถว้ ย
ศึกษาวธิ ีการ น้าสม้ สายชู 1 ถว้ ย
– การตรวจสอบผลงาน
88
– การปรับปรุงแกไ้ ข

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

การดองเปรี้ยวผกั กาดเขยี ว

3. การปฏิบัติงานตามลาดบั ข้นั ตอน

การเตรียมวตั ถุดบิ ลา้ งผกั กาดเขียวใหส้ ะอาด แกะกาบใบออกเป็นใบ ๆ
แลว้ ตดั เป็นชิ้น
วธิ ีการแปรูปอาหาร
และการถนอมอาหาร 1) นาผกั กาดเขียวมาผ่งึ แดดพอหมาด ๆ แลว้ วางเรียงลง
ในขวดโหล

2) ผสมน้าส้มสายชู เกลือป่ น และน้าตาลทรายลงในหมอ้
ต้งั ไฟกลาง พอเดือดยกลงต้งั ใหเ้ ยน็ กรองดว้ ยผา้ ขาวบาง
เทใส่ขวดโหล กดผกั กาดเขียวใหจ้ มน้า ปิ ดฝาใหส้ นิท ทิ้งไว้
ประมาณ 1–2 วนั จึงนามารับประทาน

89

3. ตัวอย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

การดองเปรี้ยวผกั กาดเขยี ว

4. การประเมินผลการทางาน

เป็นการตรวจสอบผลการดองเปร้ียวผกั กาดเขียว
โดยตรวจดูวา่ ผกั กาดเขียวเปลี่ยนสีจากสีเขียวเป็นสีน้าตาล
อ่อนหรือไม่ ถา้ เปล่ียนสีกจ็ ะสามารถนามารับประทานได้
แต่ถา้ ผกั กาดเขียวยงั ไม่เปล่ียนสี ตอ้ งดองทิ้งไวอ้ ีกประมาณ
3–4 วนั จึงนามารับประทาน

90

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

การทาไข่เค็ม มีกระบวนการทางาน ดงั น้ี

1. การวเิ คราะห์งาน

4. การประเมินผล 2. การวางแผนในการ
การทางาน ทางาน

3. การปฏิบตั ิงาน
ตามลาดับข้ันตอน

91

3. ตัวอย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

การทาไข่เค็ม

1. การวิเคราะห์งาน

การวเิ คราะห์งาน ลกั ษณะงาน เป็ นการนาไข่เป็ ดมาแปรรูป
และถนอมอาหารโดยการดองเค็ม เพื่อให้เก็บ
ไวบ้ ริโภคไดน้ าน ซ่ึงตอ้ งศึกษาวิธีการดองเค็ม
จดั เตรียมอุปกรณ์ ภาชนะเคร่ืองใช้ และวตั ถุดิบ
ใหพ้ ร้อม

คุณสมบัติของผู้ปฏิบัติงาน ควรเป็ นผูม้ ีความรู้ ความชานาญ และมีทกั ษะ
ในการทาไขเ่ คม็ แต่งกายสะอาดเรียบร้อย และสามารถตดั สินใจแกป้ ัญหาได้

92

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

การทาไข่เค็ม

2. การวางแผนในการทางาน

วตั ถุประสงค์ มีไข่เคม็ ไวร้ ับประทาน
ประหยดั รายจ่าย

สิ่งทจี่ ดั เตรียม อุปกรณ์และ หมอ้ ขวดโหล ทพั พี
ภาชนะเครื่องใช้ ผา้ ขาวบาง
วธิ ีการแปรรูปอาหารและ
การถนอมอาหาร วตั ถุดบิ ไข่เป็ด 10 ฟอง
– ข้นั ตอนการปฏิบตั ิงาน เกลือ 1 ถว้ ย
ศึกษาวธิ ีการ น้า 3 ถว้ ย
– การตรวจสอบผลงาน

– การปรับปรุงแกไ้ ข

93

3. ตัวอย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

การทาไข่เคม็

3. การปฏบิ ัติงานตามลาดบั ข้นั ตอน

การเตรียมวตั ถุดบิ ลา้ งไข่เป็ดใหส้ ะอาด แลว้ ผ่งึ ไวใ้ หแ้ หง้

วธิ ีการแปรรูปอาหาร 1) ตม้ เกลือกบั น้าใหเ้ ดือด ยกลง กรองน้าเกลือดว้ ยผา้ ขาวบาง
และการถนอมอาหาร ต้งั ทิ้งไวใ้ หเ้ ยน็

2) เรียงไข่เป็ดที่ลา้ งแลว้ ลงในขวดโหล เทน้าเกลือท่ีตม้ ไว้
ลงไปจนท่วมไข่เป็ด ปิ ดฝาทิ้งไวป้ ระมาณ 2 สปั ดาห์

3) นาไข่เป็ดมาตม้ น้าเดือดประมาณ ½ ชว่ั โมง ทิ้งไว้ 94
ใหเ้ ยน็ แลว้ จึงนามารับประทาน

3. ตวั อย่างการแปรรูปอาหารและการถนอมอาหาร (ต่อ)

การทาไข่เค็ม

4. การประเมินผลการทางาน

เป็ นการตรวจสอบผลการทาไข่เค็ม โดยตรวจสอบว่า
ไข่เคม็ ลอยอยเู่ หนือน้าเกลือหรือไม่ หากยงั ลอยอยใู่ หน้ าไมม้ า
ขดั หรือนาถุงพลาสติกใส่น้า มดั ให้แน่น วางบนไข่เพื่อกด
ใหจ้ มน้าเกลือตลอดเวลา

95

คาถามทบทวนความรู้ ?

ถ้าไม่ประเมินผลการทาไข่เค็มจะเกดิ ผลอย่างไร

ทาใหผ้ ปู้ ฏิบตั ิงานไม่ทราบวา่
ไข่เคม็ ที่ทาบรรลุตามวตั ถุประสงค์
ที่ต้งั ไวห้ รือไม่

96

คาถามคดิ วเิ คราะห์

การแปรรูปผลผลิตทางการเกษตรเป็ นสินคา้ ของประเทศไทยที่มีความเขม้ แข็งและ
สร้างรายไดใ้ ห้กบั ประเทศไทยเป็ นจานวนมาก กระทรวงพาณิชยจ์ ึงมีการรณรงคใ์ ห้มี
การส่งออกสินคา้ เกษตรแปรรูปไปยงั ต่างประเทศ สาหรับสินคา้ แปรรูปของประเทศไทย
ที่ผา่ นการรับรองคุณภาพ ท้งั รสชาติและรูปลกั ษณ์ท่ีมีความเป็นไทยจะไดร้ ับเคร่ืองหมาย
“ไทยซีเลค็ ท์ (Thai Select)”

สาเหตุสาคญั ทส่ี ุดทตี่ ้องมีการแปรรูปผลผลติ ทางการเกษตรเพื่อการส่งออก
คืออะไร พร้อมอธิบายเหตุผลประกอบ

97

สรุปความรู้

ปฏบิ ตั กิ ารถนอมอาหาร

การถนอมอาหารสามารถทาได้หลายวิธีขึ้นอยู่กับชนิดของผลผลิต
ขนาด รูปร่าง และลักษณะของผลผลิตที่จะนามาถนอมอาหาร ตัวอย่าง
การถนอมอาหาร เช่น การทามะม่วงกวน การทาพริกแห้ง การดองเปรี้ยว
ผกั กาดเขยี ว และการทาไข่เคม็ โดยทาตามกระบวนการทางาน

98

การงานอาชีพและเทคโนโลยี
ม. 1 เล่ม 1

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 5 การแปรรูปผลผลติ

99

เลือกคาตอบทถ่ี ูกต้องทส่ี ุดเพยี งคาตอบเดยี ว

1. ใครเลือกผลผลติ ทางการเกษตรมาแปรรูปได้เหมาะสมทสี่ ุด

ก นิดแปรรูปเงาะท่ีหนอนเจาะกิน
ข หน่อยแปรรูปสบั ปะรดท่ีลน้ ตลาด
ค นอ้ ยแปรรูปขา้ วโพดฝักใหญ่ รสหวาน
ง นวลแปรรูปมะม่วงนอกฤดูกาล ผลเลก็ ราคาดี

คาอธิบาย: ข ถูกตอ้ ง เพราะผลผลิตทางการเกษตรที่ลน้ ตลาดมกั จะจาหน่ายไดใ้ นราคาต่า ทาให้เกษตรกร
ขาดทุนได้ หากนามาแปรรูปจะทาให้จาหน่ายไดร้ าคาสูงข้ึน ดงั น้นั หน่อยแปรรูปสับปะรดท่ีลน้ ตลาดจึงเป็ น
การเลือกผลผลิตทางการเกษตรมาแปรรูปที่เหมาะสมมากที่สุด

100