E-book 20210910_คู่มือพาชุมชน โกออนไลน์ Final

กรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว

กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมน่ั คงของมนษุ ย์





หนัังสืือ

พาชุมุ ชน GO ONLINE

(ครบจบในเล่่มเดีียว)

กรมกิิจการสตรีีและสถาบัันครอบครัวั

กระทรวงการพััฒนาสัังคมและความมั่่น� คงของมนุษุ ย์์
เลขที่่� 255 ถ.ราชวิิถีี แขวงทุ่่�งพญาไท เขตราชเทวีี กรุงุ เทพฯ 10400
โทรศััพท์์ : 0 2306 8746 โทรสาร : 0 2306 8781

ISBN : 978-616-7956-54-1

พิิมพ์์ครั้้�งที่่� 1 กัันยายน 2564

จััดพิิมพ์์โดย
สำำ�นัักงานพััฒนาธุุรกรรมทางอิเิ ล็ก็ ทรอนิกิ ส์์
Electronic Transactions Development Agency
อาคารเดอะ ไนน์์ ทาวเวอร์์ แกรนด์์ พระรามเก้้า (อาคารบี)ี ชั้้น� 21
เลขที่่� 33/4 ถนนพระราม 9 แขวงห้ว้ ยขวาง เขตห้้วยขวาง กรุุงเทพฯ 10310
โทรศััพท์์ 0 2123 1234 โทรสาร 0 2123 1200
อีเี มล [email protected]

@2021 Department of Women’s Affairs
and Family Development All right reserved.



คำำ�นำ�ำ
FOREWORD

กรมกิิจการสตรีีและสถาบัันครอบครััว

จััดทำำ�คู่่�มืือ “พาชุุมชน GO Online”

เพื่่�อให้้หนัังสืือฉบัับนี้�้ เป็็นเสมืือนเพื่�่อนคู่�่คิิด
เป็็นไกด์์ที่่�จะคอยบอกเทคนิิค และให้้คำ�ำ แนะนำ�ำ
สำ�ำ หรับั ประชาชนที่่�อยากมีีอาชีีพ สร้า้ งรายได้้ โดย
นำ�ำ สินิ ค้า้ หรือื ผลิติ ภัณั ฑ์ข์ องครอบครัวั หรือื ชุมุ ชน
นำ�ำ ไปจำ�ำ หน่่ายบนแพลตฟอร์ม์ ออนไลน์ต์ ่่างๆ รวม
ทั้้�ง หากประชาชนมีีผลิิตภััณฑ์์ที่่�ขายออนไลน์์อยู่�่
แล้ว้ แต่่ยอดขายยังั ไม่่ประสบความสำำ�เร็จ็ เท่่าที่่ค� วร
หนัังสืือเล่่มนี้้�จะมาช่่วยไขปััญหา และแนะนำ�ำ
เทคนิิคที่่�จะทำำ�ให้้การขายสิินค้้าออนไลน์์ “ปััง”
มีียอดผู้้�ติิดตาม และยอดจำ�ำ หน่่ายสููงขึ้้�น เพราะ
เราเชื่�อว่่าการให้้ประชาชนมีีอาชีีพ มีีรายได้้อย่่าง
มั่่�นคง และยั่�งยืืน คืือ การให้้เครื่�องมืือสำ�ำ คััญใน
การประกอบอาชีพี นั่่น� ก็ค็ ือื การส่ง่ เสริมิ องค์ค์ วาม
รู้้� ทัักษะ และเทคนิิคต่่าง ๆ เพื่่�อให้้ประชาชน
สามารถนำ�ำ ไปประยุุกต์์ใช้้ในการประกอบอาชีีพ
ของตนเองได้้
กรมกิจิ การสตรีีและสถาบัันครอบครัวั
เดือื นกันั ยายน 2564

สารบัญั
CONTENT

บทเรีียนที่่� 1
เตรีียมความพร้้อม สู่�่ออนไลน์์

10 15 22
เตรีียมความพร้อ้ ม เตรีียมความพร้้อม เตรียี มความพร้้อม
ชุุมชน สิินค้า้ ชุุมชน ด้้านออนไลน์์

บทเรีียนที่่� 2
การขายและการตลาดออนไลน์์

28 44 50
ช่่องทาง ช่่องทาง ช่่องทาง
การขายออนไลน์์ การชำ�ำ ระเงินิ การจััดส่่งสิินค้้า

59 63 74

ระบบการจัดั การ การสร้า้ งแบรนด์์ แผนการตลาด
คลัังสิินค้า้ (Brand Building) ออนไลน์์

บทเรีียนที่่� 3
บริกิ ารและการจัดั การหลัังการ

ขายออนไลน์์

92 95 108
บริิการหลังั การจัดั ระบบบััญชีี การดููแลรัักษา
การขายสิินค้า้ การเงินิ และ ข้้อมููลลููกค้้า

ภาษีีร้้านค้้าออนไลน์์

112

ศููนย์ร์ ับั เรื่่อ� ง

ร้อ้ งเรีียนปัญั หา
การซื้�อ้ ขายออนไลน์์

10
พาชุมุ ชน GO Online

(ครบจบในเล่ม่ เดีียว)

1

ควาเตมรพียมร้อม
สอู่ อนไลน์

คนพร้อม! | สินคา้ พร้อม! | อคี อมเมิร์ซพรอ้ ม!

ยิินดีีต้้อนรัับทุุกท่่านสู่่�โลกของการขายสิินค้้าออนไลน์์ ก่่อนที่่�เราจะเข้้าสู่�่ขั้�นตอนของการขาย
ออนไลน์์ เรามาเริ่�มกัันที่่�การ “ตรวจสอบความพร้้อม 3 ด้้าน” กันั ก่่อนดีีกว่่า ว่่าชุุมชนของเรา
พร้อ้ มแค่่ไหนที่่จ� ะก้้าวเข้า้ สู่่�โลกของการขายออนไลน์์ ถ้้าพร้อ้ มแล้ว้ เริ่ม� กันั เลย

11

คู่่�มือื ขายสินิ ค้้าชุุมชนออนไลน์์

กรมกิิจการสตรีีและสถาบันั ครอบครััว

1. ความพร้อ้ มด้้าน “คน”

“คน” คือื ทรัพั ยากรหลักั ที่่�มีีค่่าและมีีความสำ�ำ คััญเป็น็ อย่่างมากในการ
ขายสิินค้้าออนไลน์์ และแน่่นอนว่่าการจะพาสินิ ค้้าชุุมชนให้เ้ ข้า้ สู่่ต� ลาด
ออนไลน์์ได้น้ ั้้�น ต้อ้ งประกอบไปด้ว้ ยความร่่วมมืือของคนในชุมุ ชนหลาย
ตำ�ำ แหน่่งหน้้าที่่ด� ้้วยกััน ไม่่ว่่าจะเป็็นด้า้ นการบริิหารจััดการ ด้า้ นการ
ผลิิตสิินค้า้ และด้า้ นการขาย ซึ่�่งเราสามารถทำำ�การแบ่ง่ หน้้าที่่�
ความรัับผิดิ ชอบหลักั ได้เ้ ป็็นตำำ�แหน่ง่ ต่่าง ๆ ดังั นี้้�

ตําแหนง่ หนา้ ท่/ี ความสําคัญ
ผ้นู าํ ชุมชน
• เขม้ แขง็
• กล้าคดิ กล้าตัดสนิ ใจ
• มีความสามารถในการรวมกลุม่
• ประสานงานกบั หน่วยงานตา่ ง ๆ ไดด้ ี
• มกี ารบรหิ ารจัดการเปน็ ระบบ
• เข้าใจความสามารถ/ข้อจํากัดคนในชุมชน

ผูผ้ ลติ สินค้า • ความเช่ยี วชาญและชาํ นาญดา้ นการผลติ
• สามารถรักษาคณุ ภาพการผลติ สินคา้

ได้เปน็ อย่างดี

ผู้ดแู ลการเงิน • เข้าใจพ้ืนฐานทางดา้ นบัญชี-การเงนิ
• มคี วามละเอยี ด ระเบียบ รอบคอบ
• มวี ิสัยทัศน์การใชจ้ ่ายงบให้เกิดความคุ้มค่า

ผดู้ ูแล • ทักษะด้านอินเทอร์เน็ตและการใช้เทคโนโลยี
รา้ นค้าออนไลน์ อยา่ งมั่นคงปลอดภยั

• มีทักษะการตลาดและการจดั การร้านคา้
• มที กั ษะการส่ือสาร
• มีเวลาตอ่ เน่ืองสมํา่ เสมอ

* ทั้้ง� นี้�้สมาชิิกชุมุ ชนหนึ่ง�่ คนสามารถรับั ผิดิ ชอบดููแลได้ใ้ นหลายหน้้าที่่� และในแต่่ละหน้า้ ที่่ไ� ม่่จำำ�เป็็นต้อ้ ง
มีผู้�รัับผิดิ ชอบเพีียงคนเดีียวเว้น้ แต่่ตำำ�แหน่่งของผู้้�นำ�ำ ชุมุ ชนที่่�จะต้้องคอยกำ�ำ หนดทิิศทางและตััดสินิ ใจ
การดำ�ำ เนินิ การที่่ส� ำำ�คัญั ของชุมุ ชนนั่่น� เอง

12

พาชุุมชน GO Online

(ครบจบในเล่่มเดียี ว)

จะเห็็นได้ว้ ่่าแต่่ละตำำ�แหน่่งหน้า้ ที่่�ล้้วนเป็็น ผู้�ที่�จะมาทำำ�หน้้าที่่�ดููแลร้้านค้า้ ออนไลน์์ของ
ฟันั เฟืืองที่่�ขาดไม่่ได้้ที่่�จะทำำ�ให้้เกิิดการขาย ชุุมชน จะต้้องมีีทัักษะและความรู้้�ในหลาย
สินิ ค้้าชุุมชนในโลกออนไลน์์ทั้้ง� สิ้�น และหนึ่ง�่ ด้า้ นประกอบกันั ทั้้�งทัักษะด้้านการสื่่อ� สาร
ในตำำ�แหน่่งหน้า้ ที่่�สำ�ำ คััญ คืือ “ผู้�้ ดููแลร้า้ นค้า้ การใช้เ้ ทคโนโลยีี และการใช้้อิินเทอร์เ์ น็็ต
ออนไลน์ข์ องชุุมชน” ที่่เ� ปรีียบเสมือื นประตูู อย่่างมั่น� คงปลอดภััย ซึ่่ง� เราสามารถคัดั เลือื ก
เชื่�อมต่่อให้้คนในโลกออนไลน์ใ์ ห้ไ้ ด้้มีีโอกาส ผู้�แทนชุมุ ชนของเราได้ด้ ้้วยวิิธีีการง่่าย ๆ
มาพบเจอกัับ “สินิ ค้า้ ชุุมชน” ของเรานั่่�นเอง ผ่่านการทำำ� แบบประเมินิ ความพร้้อมการ
เป็น็ ผู้้�ดููแลร้า้ นค้า้ ออนไลน์ช์ ุมุ ชนเบื้้อ� งต้น้
กัันดีีกว่่า

13

คู่่�มืือขายสินิ ค้้าชุมุ ชนออนไลน์์

กรมกิิจการสตรีแี ละสถาบันั ครอบครัวั

แบบประเมนิ ความพรอ้ ม 30คะแนนเต็ม
ผ้ดู แู ลรา้ นค้าออนไลน์ชุมชน

สามารถใช้แพลตฟอรม์ เพ่ือการขายออนไลน์ได้
แพลตฟอร์มท่ีสามารถใช้ ไดแ้ ก่

โซเชยี ลมีเดีย เชน่ Facebook Page,
Instagram, Twitter (3 คะแนน)
อีมารเ์ กตเพลส เช่น Shopee, Lazada (3 คะแนน)
เว็บไซต์ (3 คะแนน)
อ่นื ๆ ได้แก่ .................................................... (3 คะแนน)
สามารถ ถ่ายภาพสนิ คา้ ได้ (3 คะแนน)
สามารถ คิดโปรโมชน่ั ทําการตลาดออนไลน์ได้ (3 คะแนน)
มีเวลาสามารถ ดูแลรา้ นค้าออนไลนช์ ุมชนได้ (3 คะแนน)
สามารถ ใชง้ านระบบการชําระเงินออนไลนไ์ ด้ (3 คะแนน)
สามารถ ดาํ เนนิ การบรรจหุ บี ห่อและจดั ส่งสินค้าได้ (3 คะแนน)
สามารถ บริหารจัดการคลงั สินค้า/สตอ็ กสนิ คา้ ได้ (3 คะแนน)

รวมคะแนนความพร้อมด้านสินคา้ ชมุ ชน....................................... คะแนน

14

พาชุุมชน GO Online

(ครบจบในเล่ม่ เดียี ว)

เมื่อ� เราได้้ทราบคะแนนของตัวั แทนที่่เ� ข้้าร่่วม ทำ�ำ งานร่่วมกันั ในการดููแลร้า้ นค้้าออนไลน์์ของ
การประเมิินความพร้้อมฯ ก็จ็ ะทำ�ำ ให้้เราได้้ ชุมุ ชน ก็จ็ ะยิ่�งเป็น็ การเสริิมความแข็็งแกร่่ง
อันั ดัับของผู้�ที่�มีีทัักษะสููงสุดุ ของชุมุ ชนที่่�จะทำ�ำ ให้้การดำำ�เนินิ การขายให้ม้ ีีประสิทิ ธิิภาพมาก
หน้้าที่่�ในการดููแลการขายออนไลน์์เป็น็ ที่่� ยิ่ง� ขึ้น� นั่่�นเอง
เรีียบร้อ้ ย แต่่ทั้้�งนี้ผ�ู้้�ดูแลร้้านค้า้ ออนไลน์์ไม่่ ถ้้าเราได้ก้ ลุ่�ม่ ตััวแทนผู้้�ดููแล
จำำ�เป็น็ จะต้อ้ งเป็็นผู้้�ที่่�มีีคะแนนสููงสุุดหรือื มีี ร้า้ นค้้าออนไลน์ข์ องชุุมชน
เพีียงผู้�เดีียวเท่่านั้้น� เนื่่อ� งจากแบบประเมินิ แล้้ว เรามาใส่่รายชื่�อ่ พวกเขา
ข้้างต้้นนอกจากจะหาผู้้�ที่่ม� ีีคะแนนทักั ษะ กัันเลยดีกี ว่่า...
สููงสุดุ แล้ว้ ยังั สะท้อ้ นให้้เห็็นว่่าชุมุ ชนของเรา
มีีผู้้�ที่่�มีีทัักษะการขายออนไลน์์ด้า้ นใดโดดเด่่น
เป็น็ พิเิ ศษอีีกเช่่นกันั ซึ่่�งหากเรานำำ�
ผู้�ที่ม� ีีความสามารถเฉพาะในแต่่ละด้้านมา

รายชื่อ ผดู้ ูแลรา้ นค้าออนไลน์ของชมุ ชน

ชือ่ ชมุ ชน : วนั ท่ี
01.
02.
03.

15
คู่ม่� ืือขายสิินค้้าชุมุ ชนออนไลน์์

กรมกิจิ การสตรีีและสถาบันั ครอบครัวั

2. ความพร้อ้ มด้้าน “สิินค้า้ ชุุมชน”

“สิินค้า้ ” แม้้โลกออนไลน์จ์ ะเป็น็ สถานที่่เ� ปิิดกว้า้ งไม่่ได้้จำำ�กััดประเภทของสิินค้้า
หรืือบริิการในการขายออนไลน์์ แต่่ทั้้�งนี้ส�้ ิินค้้าของเราก็็ควรมีีความพร้อ้ มสำำ�หรับั
การขายออนไลน์ใ์ นทุกุ มิิติิ ไม่่ว่่าจะเป็น็ ในแง่ของความโดดเด่่น มีีเอกลักั ษณ์์
มีีคุณุ ภาพ มาตรฐาน และมีีการผลิิตอย่่างต่่อเนื่่อ� ง
การที่่เ� ราจะขายสิินค้า้ ชุุมชนในโลกออนไลน์์ เราต้้องทำำ�การสำำ�รวจก่่อนว่่าสิินค้้าของ
ชุุมชนเรามีีความพร้อ้ มมากน้้อยในระดับั ไหน และมีีสิ่่ง� ไหนที่่�ควรมีีการพััฒนาคุุณภาพ
ให้้เหมาะกับั การขายออนไลน์ม์ ากขึ้น� หรืือไม่่ โดยหลักั การตรวจสอบความพร้้อม
สิินค้า้ ชุุมชนเพื่่�อการขายออนไลน์น์ ั้้น� ประกอบด้ว้ ย 5 หััวข้้อพื้้�นฐาน ได้แ้ ก่่

1. ความสามารถในการผลติ และการคงคณุ ภาพ
ของสินิ ค้า้
การที่่เ� ราสามารถคงคุุณภาพของสิินค้้าทุุกชิ้น� ที่่ผ� ลิิต และคงความต่่อเนื่่อ� ง
ของการผลิติ สิินค้้าได้้นั้้�น จะช่่วยให้้การขายสิินค้้าออนไลน์์สามารถทำำ�ได้้
อย่่างไร้้รอยต่่อในกรณีีที่่ม� ีีคำ�ำ สั่ง� ซื้อ� เข้้ามา เพราะการที่่ม� ีีสินิ ค้้าพร้้อมส่่งจะ
ช่่วยดึึงดููดความต้้องการให้ผู้้�ซื้อ� สนใจซื้้�อสินิ ค้้าของเรามากยิ่�งขึ้�น

2. สินคา้ มีคณุ ภาพ มาตรฐาน และสร้าง
ความพึึงพอใจให้แ้ ก่ล่ ููกค้้าได้้
สินิ ค้า้ ที่่�มีีคุณุ ภาพ มาตรฐาน จะช่่วยสร้า้ งความเชื่อ� มั่น� ให้้กับั ผู้้�ซื้้�อได้้
เป็น็ อย่่างดีี โดยหากเป็น็ สิินค้า้ ที่่ไ� ด้ร้ ับั รางวััลจากหน่่วยงานกลางไม่่ว่่า
จะเป็น็ รางวััลจากหน่่วยงานภาครัฐั /เอกชนก็จ็ ะยิ่ง� สร้้างความน่่าเชื่อ�
ถืือและเป็น็ อีีกหนึ่ง�่ แรงจููงใจให้้แก่ผู้�ซื้อ� ได้้เป็็นอย่่างดีีอีีกด้้วย

16
พาชุมุ ชน GO Online

(ครบจบในเล่ม่ เดีียว)

3. ความสามารถใน
การขนส่่งสินิ ค้า้
การขายสิินค้้าออนไลน์์ อีีกหนึ่ง�่
องค์ป์ ระกอบที่่�สำ�ำ คััญของสิินค้้าชุมุ ชน
คืือ สินิ ค้า้ ควรเป็น็ ของที่่�จัดั ส่่งได้้ง่่าย
มีีความคงทน แข็็งแรง หรืือสามารถบรรจุุ
หีีบห่่อและจัดั ส่่งได้โ้ ดยไม่่เน่่าเสีียหรือื เสี่ย� ง
ต่่อการชำ�ำ รุดุ เสีียหาย เพื่่�อให้ส้ ามารถ
จััดส่่งสินิ ค้า้ ให้้ถึึงมือื ผู้�ซื้�อได้อ้ ย่่างมีีคุุณภาพ
มากที่่�สุุด

4. 5. สนิ คา้ มีความเป็นมา
ของผลิติ ภัณั ฑ์์ ที่่ส� ะท้้อน มีีชื่่อ� แบรนด์ส์ ิินค้า้
อัตั ลัักษณ์์ของชุมุ ชน ชื่อ� แบรนด์ส์ ิินค้้า ยี่ห� ้อ้ จะช่่วยให้้คนจดจำ�ำ
(Story of Product) ร้า้ นค้้าหรืือสิินค้า้ ของเราได้้เป็น็ อย่่างดีี ชื่อ�
สิินค้้าที่่ส� ามารถสะท้้อนถึึงอัตั ลัักษณ์ข์ องชุุมนแบรนด์ส์ ิินค้้าที่่�ดีีนอกจากจะต้อ้ งจำ�ำ ง่่าย ไม่่ซ้ำ��ำ
และมีีประวัตั ิิความเป็็นมาที่่เ� ฉพาะตััว จะช่่วย ใครแล้ว้ ก็ค็ วรเป็็นชื่่�อที่่ส� ะท้้อนถึึงตััวตนและ
ให้ส้ ิินค้า้ เกิดิ ความโดดเด่่นจากสิินค้้าประเภท อัตั ลัักษณ์์ของชุุมชน

เดีียวกัันในท้อ้ งตลาดและจะยังั ส่่งผลดีีต่่อการ
ทำำ�การตลาดออนไลน์์อีีกด้ว้ ย

17

คู่�ม่ ืือขายสิินค้้าชุมุ ชนออนไลน์์

กรมกิิจการสตรีีและสถาบัันครอบครัวั

รู้้�จัักประเภทของสิินค้า้ ชุมุ ชน

เราสามารถทำ�ำ การแบ่่งประเภทของสินิ ค้า้ แต่่ทั้้ง� นี้เ�้ ครื่่อ� งดื่ม� ประเภทแอลกอฮอล์์นั้้น�
ชุุมชน โดยอ้า้ งอิิงจากคู่ม่� ืือแนวทางและ จะไม่่สามารถทำำ�การขายผ่่านช่่องทาง
หลัักเกณฑ์ก์ ารคัดั สรรสุุดยอดหนึ่�ง่ ตำ�ำ บล ออนไลน์์ได้้ ตามประกาศสำำ�นัักนายก
หนึ่�่งผลิิตภัณั ฑ์์ไทย ปีี พ.ศ. 2562 (OTOP รััฐมนตรีี เรื่อ� ง ห้า้ มขายเครื่่อ� งดื่�มแอลกอฮอล์์
Product Champion: OPC) ได้้ออกเป็็น ด้ว้ ยวิิธีีการหรืือในลักั ษณะการขายทาง
5 กลุ่�มประเภทผลิติ ภัณั ฑ์์ ได้แ้ ก่่ อิเิ ล็็กทรอนิิกส์์
พ.ศ. 2563

1.
สินิ ค้า้ ประเภทอาหาร
คืือ ผลผลิิตทางการเกษตรและอาหารแปรรููป
ไม่่ว่่าจะเป็น็ ผลิติ ผลทางการเกษตรที่่ใ� ช้บ้ ริโิ ภค
สด ผลิติ ผลทางการเกษตรที่่เ� ป็็นวััตถุดุ ิิบและ
ผ่่านกระบวนการแปรรููปเบื้้�องต้น้ และอาหาร
แปรรููปกึ่�ง่ สำ�ำ เร็็จรููปหรืือสำำ�เร็็จรููป โดยสิินค้้า
ประเภทอาหารจะมีีเครื่่อ� งหมายรับั รอง
คุุณภาพผลิติ ภัณั ฑ์ท์ ี่่ห� ลากหลาย เช่่น อย.,
GAP, GMP, HACCP, Qmark, มผช., มอก.,
มาตรฐานเกษตรอินิ ทรีีย์,์ ฮาลาล ตามแต่่ละ
ประเภทของอาหาร

2.
สิินค้า้ ประเภทเครื่่�องดื่�ม่
คืือ ผลิิตภัณั ฑ์์เครื่่อ� งดื่�มที่่ท� ั้้ง� มีีแอลกอฮอล์์
และไม่่มีีแอลกอฮอล์์ ทั้้�งประเภทพร้อ้ มดื่่ม�
และประเภทชงละลาย เช่่น สุุรากลั่�น สาโท
น้ำ�ำ�ผึ้ง� น้ำำ�� สมุุนไพร กาแฟคั่ว� ขิงิ ผงสำำ�เร็จ็ รููป
ฯลฯ

18

พาชุุมชน GO Online

(ครบจบในเล่ม่ เดียี ว)

3. สินค้าประเภท เพื่่อ� การใช้ส้ อยหรืือประดัับตกแต่่ง รวมทั้้�งสิ่ง�
ผ้า้ และเครื่�่อง ประดิิษฐ์ท์ ี่่�สะท้อ้ นถึึงวิถิ ีีชีีวิติ ภููมิิปัญั ญา และ
แต่่งกาย วัฒั นธรรมท้้องถิ่�น โดยสิินค้้านั้้�นต้อ้ งไม่่ผลิิต
คือื ผลิิตภัณั ฑ์์ผ้้าถักั ผ้า้ ทอ โดยใช้เ้ ครื่่อ� งจักั รเป็็นหลักั สามารถแบ่่งออก
จากเส้น้ ใยธรรมชาติหิ รือื เป็น็ 7 กลุ่�ม ได้้แก่่ 1) ไม้้ 2) จัักสาน
เส้น้ ใยสัังเคราะห์์ รวมทั้้ง� 3) ดอกไม้ป้ ระดิิษฐ์์ 4) โลหะ 5) เซรามิคิ /
เสื้�อผ้า้ เครื่่อ� งนุ่่�งห่่ม และ เครื่�องปั้้น� ดิินเผา 6) เคหะสิ่ง� ทอ 7) อื่น� ๆ
เครื่่�องแต่่งกายที่่ใ� ช้้ เช่่น สิินค้้าที่่ท� ำ�ำ จากพลาสติิก เรซิ่่น� แก้ว้
ประดับั ตกแต่่งประกอบ พระพุุทธรููป ฯลฯ
การแต่่งกายทั้้�งเพื่่�อ
ประโยชน์์ด้า้ นการ 5. สนิ คา้ ประเภทสมุนไพร
ใช้้สอยและเพื่่�อ ที่่�ไม่ใ่ ช่่อาหาร
ความสวยงาม เช่่น คืือ ผลิติ ภัณั ฑ์์จากสมุนุ ไพรหรือื มีีสมุุนไพร
ผ้า้ ทอ ผ้า้ พัันคอ สร้อ้ ย แหวน ต่่างหูู รองเท้้า เป็็นส่่วนประกอบ อาจใช้้ประโยชน์์และอาจ
กำำ�ไล ฯลฯ ส่่งผลต่่อสุุขภาพ โดยสามารถแบ่่งเป็น็ 3 กลุ่ม�
ได้้แก่่ 1) ยาจากสมุนุ ไพร 2) เครื่่อ� งสำำ�อาง
4. สินค้าประเภทของใช้ สมุุนไพร 3) วัตั ถุุอันั ตรายที่่ใ� ช้้ในบ้า้ นเรืือน
ของตกแต่่ง และ นอกจาก 3 กลุ่ม� ข้า้ งต้้นแล้ว้ ยังั รวมถึึง
ของที่่ร� ะลึกึ ผลิิตภัณั ฑ์์จากสมุนุ ไพรที่่�ใช้้ทางการเกษตร
คือื ผลิิตภัณั ฑ์์ที่่ม� ีีไว้ใ้ ช้้หรืือตกแต่่งประดับั ใน เช่่น น้ำ��ำ หมัักชีีวภาพ น้ำำ�� ส้ม้ ควัันไม้้ ฯลฯ
บ้้านรวมทั้้ง� สถานที่่�ต่่าง ๆ เช่่น เครื่่�องใช้ใ้ น อีีกด้้วย
บ้้าน เครื่่�องครัวั เครื่่�องเรืือน ที่่ม� ีีวััตถุุประสงค์์

19

คู่�่มืือขายสิินค้า้ ชุุมชนออนไลน์์

กรมกิจิ การสตรีแี ละสถาบัันครอบครััว

แบบประเมนิ ความพร้อม คะแนนเต็ม
ของสินคา้ ชมุ ชน
20

1. ความสามารถในการผลิตและการคงคณุ ภาพของสินคา้

สามารถ ผลติ สนิ คา้ ไดอ้ ยา่ งตอ่ เน่อื ง
และคงคณุ ภาพของสินค้าได้ทกุ ช้นิ (4 คะแนน)

สามารถ ผลติ สนิ คา้ ได้อย่างตอ่ เน่อื ง
และคงคุณภาพของสนิ คา้ ไดใ้ กลเ้ คยี งกันทุกช้นิ (3 คะแนน)

ไม่สามารถ ผลติ สินคา้ อยา่ งต่อเน่ือง
และคงคุณภาพของสินคา้ ไดท้ ุกชน้ิ (2 คะแนน)

2. สินคา้ มคี ุณภาพ มาตรฐาน และสรา้ งความพึงพอใจให้แก่ลูกคา้ ได้

สินค้าได้รบั รองคณุ ภาพ มาตรฐาน
และมีรางวัลการนั ตจี ากภาครัฐ/เอกชน (4 คะแนน)

สนิ ค้าได้รบั รองคณุ ภาพ มาตรฐาน (3 คะแนน)

สนิ ค้าได้รบั รองคุณภาพ (2 คะแนน)

สนิ ค้าชมุ ชนท่ไี ม่ได้รับการรับรองคุณภาพ (1 คะแนน)

3. ความสามารถในการขนส่งของสินคา้

สินคา้ สามารถขนสง่ ผ่านบริการของไปรษณยี ไ์ ทย
และ ขนสง่ เอกชนได้ (4 คะแนน)

สินคา้ มีเง่ือนไขพิเศษในการขนสง่
ต้องใชบ้ ริการขนส่งเฉพาะ (2 คะแนน)

สนิ ค้า ไมส่ ามารถทําการขนส่งได้ (0 คะแนน)

4. สินค้ามปี ระวตั ิความเป็นมาของผลติ ภัณฑ์
(Story of Product) ที่สะทอ้ นอัตลักษณ์ของชุมชน

เปน็ สินค้าท่เี กิดจากภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถน่ิ ดง้ั เดิม
มเี ร่อื งราวเก่ียวกบั ชุมชนและผลติ ภัณฑ์ (4 คะแนน)

สนิ ค้า สามารถขนสง่ ผา่ น2บ0ริการของไปรษณยี ไ์ ทย
และ ขนส่งเอกชนไพดา้ชุ(ุม4ชคนะแGนOน)Online
สนิ คา้ มีเง่ือนไขพิเศ(ษครใบนจกบในาเรล่ม่ขเนดียี สว)่ง
ต้องใช้บริการขนสง่ เฉพาะ (2 คะแนน)
สินคา้ ไม่สามารถทําการขนส่งได้ (0 คะแนน)
4. สินคา้ มีประวตั คิ วามเป็นมาของผลติ ภณั ฑ์
(Story of Product) ที่สะท้อนอัตลักษณ์ของชมุ ชน
เปน็ สนิ คา้ ท่เี กดิ จากภมู ิปญั ญาทอ้ งถน่ิ ดง้ั เดิม
มีเร่อื งราวเก่ยี วกับชุมชนและผลติ ภณั ฑ์ (4 คะแนน)
เปน็ สนิ คา้ ท่นี ําภูมปิ ญั ญาจากท่ีอ่ืนมาพัฒนา
ต่อยอดเพ่ิมเติม (3 คะแนน)
เปน็ สินค้าภมู ปิ ญั ญาท้องถน่ิ อ่ืนท่ไี มไ่ ดพ้ ัฒนาเพิ่มเตมิ (2 คะแนน)
5. มีชื่อแบรนด์/ยีห่ ้อสินค้า
มชี ่อื แบรนด์/ย่ีห้อสินค้า ท่มี เี อกลกั ษณ์
ไม่ซาํ้ กับช่อื แบรนด์อ่นื (4 คะแนน)
มีช่อื แบรนด์/ย่ีห้อสนิ ค้า (2 คะแนน)
ไม่มชี ่อื แบรนด์/ย่ีห้อสินคา้ (0 คะแนน)

รวมคะแนนความพร้อมด้านสินค้าชุมชน....................................... คะแนน

21

คู่ม่� ือื ขายสินิ ค้้าชุุมชนออนไลน์์

กรมกิจิ การสตรีแี ละสถาบัันครอบครัวั

TIPS: รู้จักสินคา้ ต้องหา้ ม
และสนิ ค้าห้ามขายบนออนไลน์

1. สินค้าต้องห้ามบนโลกออนไลน์

สินคา้ คาํ อธิบาย กฎหมาย

บหุ ร่ีไฟฟา้ บุหร่ีไฟฟา้ เปน็ สินคา้ ตอ้ งหา้ มในการนําเข้าสู่ ประกาศกระทรวงพาณิชย์
ราชอาณาจักร คอื หา้ มนําเข้า หา้ มขาย หา้ มให้บริการ - สินคา้ ตอ้ งหา้ มนําผ่าน
หากผใู้ ดมีไว้ในครอบครองจะได้รบั โทษทง้ั จําท้งั ปรบั ราชอาณาจกั ร พ.ศ. 2559

สินค้า สนิ คา้ เลียนแบบ ถือเปน็ การละเมิดลขิ สิทธข์ิ อง พ.ร.บ.ลขิ สทิ ธิ์
เลียนแบบ ผู้สรา้ งสรรค์หรอื เจา้ ของ ผลู้ ะเมิดมโี ทษทง้ั จําทง้ั ปรับ พ.ศ. 2537

อาหารเสรมิ อาหารเสริมและยา ท่ไี มผ่ า่ นการรบั รองจาก อย. พระราชบญั ญตั ิยา
และยา ถอื เปน็ สินคา้ ต้องห้าม ผู้ขายมีโทษทง้ั จาํ ทงั้ ปรบั พ.ศ. 2510

วัตถุโบราณ ตวั อย่างเช่น พระพุทธรูป รวมถึงสตั วห์ รือ พรบ. โบราณสถาน
ซากสตั วห์ วงห้าม โบราณวัตถุ ศิลปวตั ถุ และ
พิพิธภณั ฑสถานแห่งชาติ
เครอ่ื งเลน่ เกม เชน่ Slot Machine ปาชิงโกะ ตูเ้ กมไฟฟา้ ฯลฯ พ.ศ. 2540
ถอื เปน็ ของต้องหา้ ม
พ.ร.บ. ศุลกากร
เซ็กซ์ทอย “SEX TOY” ถกู จัดเปน็ กล่มุ สินค้าลามกอนาจารหรือ
(SEX TOY) สนิ คา้ ท่ผี ดิ กฎหมาย ดังนั้นเซก็ ซท์ อยจึงเปน็ สินค้าท่ี กฎหมายอาญา
ไมส่ ามารถมีไวใ้ นครอบครองหรือมีไวเ้ พ่ือจาํ หน่ายได้ มาตรา 287

2. สินค้าไมส่ ามารถขาย/ขึน้ ทะเบียนในธุรกิจขายตรง

ประเภทสินค้า กฎหมาย
ยา
เครอ่ื งมือแพทย์ พระราชบัญญัตยิ า พ.ศ. 2510
สรุ า พระราชบัญญตั ิเคร่ืองมือแพทย์ พ.ศ. 2531
ปุ๋ย พระราชบัญญัตสิ ุรา พ.ศ. 2493
พระราชบญั ญตั ปิ ยุ๋ พ.ศ. 2518

* สนิ คา้ ชนดิ อ่นื ๆ ท่ีกฎหมายห้ามมใิ ห้จาํ หน่ายนอกสถานท่ที าํ การของผปู้ ระกอบธุรกิจซึ่งถอื เปน็ การขายตรง
รวมถงึ สินคา้ ท่ีสามารถนาํ มาสรา้ งพฤติกรรมเบ่ยี งเบนไปในลกั ษณะของการระดมเงินทนุ หรอื การลงทุนในลกั ษณะ
ของแชร์ลูกโซ่ได้ เชน่ ทองคําแท่ง ทองคาํ รปู พรรณ เพชร พลอย สลากกินแบง่ รัฐบาล สรุ า บุหร่ี ซิมการ์ดโทรศัพท์

22

พาชุุมชน GO Online

(ครบจบในเล่่มเดีียว)

3. ความพร้้อมด้า้ น “ออนไลน์์”

1.หลัังจากที่่เ� ราเตรีียมความพร้้อมของ “คน” เครือข่ายอนิ เทอร์เนต็
และอุปุ กรณ์์การเข้า้ ถึึง
และ “สิินค้า้ ” เรีียบร้้อยแล้ว้ คราวนี้เ้� ราก็ม็ า
ถึึงสิ่ง� สุุดท้า้ ยสำำ�หรัับการเตรีียมความพร้้อม คือื หััวใจสำำ�คััญที่่�เปรีียบเสมืือนกุญุ แจ
ก่่อนที่่จ� ะเข้้าสู่�่โลกของการขายออนไลน์์กััน ดอกแรกที่่จ� ะพาเราเข้า้ สู่�โ่ ลกของการขาย
ความพร้อ้ มที่่�เราจะพููดถึึงในด้้านที่่� 3 ได้้แก่่ ออนไลน์์ เพราะหากเราไม่่มีีเครืือข่่ายสััญญา
“ความพร้้อมด้า้ นออนไลน์์” อิินเทอร์์เน็ต็ หรือื อุุปกรณ์ท์ ี่่เ� ราจะใช้้งานเข้า้ ถึึง
อินิ เทอร์์เน็็ต อย่่าง คอมพิวิ เตอร์์ หรืือ
การจะขายสินิ ค้า้ ออนไลน์์ได้น้ ั้้น� ต้อ้ งประกอบ สมาร์ท์ โฟน เราก็จ็ ะไม่่สามารถเข้า้ ทำ�ำ การ
ไปด้ว้ ยครืือข่่ายของระบบงานส่่วนต่่าง ๆ ขายบนโลกออนไลน์์ได้้ ซึ่�ง่ ในประเทศไทย
ที่่เ� กี่ย� วข้อ้ งและเกื้อ� กููลกันั กับั การขายสิินค้้า มีีทั้้ง� เครืือข่่ายฟรีีจากภาครััฐ ในโครงการเน็็ต
และบริกิ ารออนไลน์์ ซึ่่�งเราเรีียกเครืือข่่ายนี้้�ว่่า ประชารััฐ และเครืือข่่ายจากผู้�ให้บ้ ริกิ ารจาก
“ระบบนิิเวศน์ข์ องอีคี อมเมิริ ์์ซ รัฐั และเอกชนมากมาย
หรือื e-Commerce Ecosystem” เช่่น เอไอเอส (AIS) ทรูู
ซึ่ง่� ประกอบไปด้ว้ ย (TRUE) ดีีแทค (DTAC)

ลูกค้า เครือขา่ ย 2. สิินค้า้
ระบบขนส่ง อินเทอรเ์ น็ต
คือื สิินค้้าหรืือบริกิ ารที่่�เราต้อ้ งการจะขาย
ระบบนเิ วศ สินคา้ ซึ่ง่� จะต้อ้ งเป็็นสิินค้า้ หรือื บริกิ ารที่่�ดีี
อีคอมเมริ ์ซ
มีีคุุณภาพ มาตรฐาน และปลอดภัยั ต่่อผู้�ใช้้
ช่องทาง
ชําระเงิน ชอ่ งทาง
ขายออนไลน์

3. 4. ช่อ่ งทางขายออนไลน์์ ช่อ่ งทางชำำ�ระเงิิน
เปรีียบเสมืือนหน้า้ ร้้านค้า้ ที่่�จะทำ�ำ ให้ค้ นซื้้�อ คือื ช่่องทางการรับั เงินิ จากผู้�ซื้�อที่่ส�ั่ง� ซื้�อสินิ ค้า้
และคนขายได้้มาเจอกันั ปัจั จุุบันั ช่่องทางการ ของเรา เช่่น การโอนเงิินผ่่านบัญั ชีีธนาคาร
ขายออนไลน์์มีีหลากหลายช่่องทาง เช่่น ด้ว้ ยโมบายแบงก์ก์ิ้ง� (Mobile Banking)
อีีมาร์์เก็ต็ เพลส (e-Marketplace) โซเชี่�ยล กระเป๋า๋ สตางค์์อิเิ ล็ก็ ทรอนิิกส์์ (e-Wallet)
มีีเดีีย (Social Media) เว็็บไซต์์ (Website) การเก็็บเงินิ ปลายทาง (Cash on Delivery
ซึ่�่งแต่่ละช่่องทางจะมีีลัักษณะเด่่น ลููกค้้า และ หรือื COD) บััตรเครดิติ (Credit Card) โดย
การใช้้งานที่่�แตกต่่างกัันออกไป เราควรเลือื ก แต่่ละช่่องทางจะมีีเงื่�อนไขการบริิการที่่�
ช่่องทางการขายที่่�เหมาะสมกัับสินิ ค้า้ ของเรา แตกต่่างกันั ออกไป
เพื่�่อให้้การขายมีีประสิทิ ธิิภาพสููงสุุด

5. ระบบขนส่่ง

คือื ตััวกลางในการจััดส่่งสิินค้า้ ของเราไปยังั
ลููกค้้า ที่่�ปัจั จุุบัันมีีผู้้�ให้บ้ ริิการหลายรายใน
ประเทศไทยทั้้�งภาครััฐและเอกชน เช่่น
ไปรษณีีย์์ไทย (Thaipost) เคอร์์รี่� (Kerry)
แฟลช (Flash)

24

พาชุุมชน GO Online

(ครบจบในเล่่มเดียี ว)

6. จะเห็น็ ได้ว้ ่่าองค์ป์ ระกอบต่่าง ๆ ของ “ระบบ
ลูกู ค้้า นิิเวศอีีคอมเมิริ ์์ซ” ในข้า้ งต้้นนั้้�น ถ้า้ เราขาด
คือื ผู้้�มีีความต้้องการและทำำ�การสั่่�งซื้อ� สิินค้้า องค์์ประกอบไหนไปสักั ข้้อ การขายออนไลน์์
ของเรา โดยเราจะต้้องเข้้าใจถึึงกลุ่ม� ลููกค้้า ของเราก็็จะไม่่สามารถทำำ�ได้้โดยสมบููรณ์์ สิ่�งนี้้�
เป้า้ หมายของเราในเบื้้อ� งต้น้ ว่่าเป็็นกลุ่ม� ลููกค้้า เองจึึงทำ�ำ ให้้เราต้้องทำำ�การสำ�ำ รวจดููก่่อนว่่า
ประเภทไหน เพื่�อ่ ที่่เ� ราจะสามารถเลือื กช่่อง ชุุมชนของเรามีีองค์์ประกอบทั้้ง� 6 ครบถ้้วน
ทางการขายและทำ�ำ การตลาดไปยัังกลุ่�มลููกค้า้ หรืือไม่่ ถ้้าพร้้อมแล้ว้ เราไปทำำ�แบบประเมินิ
ที่่�ต้้องการได้้ “ความพร้้อมด้้านอีีคอมเมิริ ์ซ์ ” ของชุุมชน
เรากันั เลยดีีกว่่า...

แบบประเมนิ ความพรอ้ ม คะแนนเต็ม
50ด้านระบบนิเวศอีคอมเมิร์ซชุมชน

มี เครือขา่ ยอินเทอรเ์ น็ตใช้งาน (10 คะแนน)
โดยใชง้ านเครอื ข่าย .........................................................................................................
ไมม่ ี เครือข่ายอินเทอร์เน็ตใช้งาน (0 คะแนน)
มี อปุ กรณ์ท่สี ามารถเข้าถงึ อนิ เทอร์เนต็ (10 คะแนน)

สมาร์ทโฟน คอมพิวเตอร์/โน๊ตบุ๊ก
แทบ๊ เล็ต/ไอแพด อ่ืน ๆ
ไมม่ ี อปุ กรณ์ท่สี ามารถเข้าถึงอินเทอร์เน็ต (0 คะแนน)
มี สินค้าชุมชน (10 คะแนน)
ไดแ้ ก.่ ..........................................................................................................................................
ไม่มี สนิ คา้ ชุมชน (0 คะแนน)
มี ช่องทางการขาย/หนา้ รา้ นออนไลน์ (5 คะแนน)
เฟซบุก๊ เพจ ช่อื เพจ......................................................
อมี าร์เก็ตเพลส ชอ้ ปป้ ี (Shopee) ช่ือรา้ น............................
ลาซาดา้ (Lazada) ช่อื ร้าน.........................................................................

สมาร์ทโฟน คอมพิวเตอร์/โน๊ตบุ๊ก
แท๊บเล็ต/ไอแพด 25อ่นื ๆ
ไมม่ ี อุปกรณ์ท่สี กคูรา่�่มมืมกือิิจาขกราายถรสสเิตนิขรีค้าแี ้า้ลถชะุสึงมุ ถชอาบนัินันอคเอทรนออบไลครนร์เั์ัวน์ ็ต (0 คะแนน)
มี สนิ คา้ ชุมชน (10 คะแนน)
ได้แก่...........................................................................................................................................
ไม่มี สินคา้ ชมุ ชน (0 คะแนน)
มี ชอ่ งทางการขาย/หน้าร้านออนไลน์ (5 คะแนน)
เฟซบุ๊กเพจ ช่อื เพจ......................................................
อมี าร์เกต็ เพลส ช้อปป้ ี (Shopee) ช่ือรา้ น............................
ลาซาด้า (Lazada) ช่ือรา้ น.........................................................................
อ่นื ๆ ......................................................................................................................
เว็บไซต์ ช่ือเว็บไซต.์ .......................................................................................................
ไมม่ ี ชอ่ งทางการขาย/หน้ารา้ นออนไลน์ (0 คะแนน)
มี ช่องทางการชําระเงนิ (5 คะแนน)
บญั ชีธนาคาร และแอปพลิเคชันธนาคาร/โมบายแบงก์กง้ิ
กระเปา๋ สตางค์อิเล็กทรอนิกส์ (e-Wallet)
รบั ชาํ ระ แบบเกบ็ เงนิ ปลายทาง (COD)
รบั ชาํ ระ ผา่ นบตั รเครดติ
ไมม่ ี ชอ่ งทางการชําระเงิน (0 คะแนน)
มี สาขาผู้ให้บริการขนส่งอยู่ใกล้พ้ืนท่ีชุมชน (5 คะแนน)
ไปรษณยี ไ์ ทย สาขา.........................................................................................
เคอร์ร่ี เอก็ ซ์เพรส สาขา..............................................................................
แฟลช เอก็ ซเ์ พรส สาขา...............................................................................
อ่นื ๆ ......................................................................................................................
ไม่มี สาขาผู้ใหบ้ ริการขนส่งอยใู่ กล้พ้ืนท่ีชมุ ชน (0 คะแนน)
สามารถ เดินทางไปยงั สาขาผ้ใู หบ้ รกิ ารขนสง่ ไดส้ ะดวก (5 คะแนน)
ไม่สามารถ เดนิ ทางไปยงั สาขาผใู้ หบ้ รกิ ารขนส่งไดส้ ะดวก (0 คะแนน)

รวมคะแนนความพร้อมด้านสินค้าชุมชน....................................... คะแนน

ประเมนิ เสรจ็ เรยี บรอ้ ยแลว้ เรามาดูผลคะแนนรวมของชุมชนเราเลยดกี วา่ ....

26

พาชุุมชน GO Online

(ครบจบในเล่ม่ เดีียว)

ผลคะแนนรวมของชุุมชนเรา

คะแนนความพรอ้ มขายออนไลนข์ องชุมชน

ช่อื ชุมชน ............................................................................................ 100คะแนนเตม็
รวมทั้งสิ้น ........................................................................ คะแนน
(ประเมินผล ณ วันท่ี ..................................................................)

ชุมชนของเรามีคะแนนความพรอ้ มขายออนไลนใ์ นระดบั ....

70 คะแนนขึ้นไป : มคี วามพร้อมด้านอคี อมเมิร์ซระดบั สูง
สามารถเข้าสกู่ ระบวนการขายสินค้าออนไลนไ์ ด้

40 – 69 คะแนน : มีความพร้อมด้านอีคอมเมิร์ซระดับปานกลาง
สามารถพัฒนาสรู่ ะดบั สงู ได้

0 – 39 คะแนน : มคี วามพร้อมดา้ นอีคอมเมริ ซ์ ระดบั ตา่ํ ควรไดร้ บั
การสง่ เสรมิ และประเมินความพร้อมเปน็ ระยะ

หลังั จากตรวจสอบความพร้้อมทั้้ง� 3 ด้า้ นของชุมุ ชนเราเรีียบร้อ้ ยแล้้ว เราก็็จะเข้้าสู่�่บทเรีียนเพื่่อ�
เสริมิ สร้้างและพััฒนาความรู้้�ด้า้ นการขายออนไลน์์ของชุมุ ชนในมิิติิต่่าง ๆ ถ้้าพร้้อมแล้ว้ เราไป
เข้้าสู่�่บทเรีียนกันั เลยดีีกว่่า....

27
คู่ม�่ ืือขายสิินค้้าชุมุ ชนออนไลน์์

กรมกิจิ การสตรีแี ละสถาบันั ครอบครัวั

Note...

28
พาชุุมชน GO Online

(ครบจบในเล่่มเดีียว)

2

กกาารรขตายลแาละด
ออนไลน์

ช่องทางขายออนไลน์ | ช่องทางชําระเงนิ | ช่องทางจดั สง่ สินคา้
ระบบจัดการคลังสนิ คา้ | สร้างแบรนดส์ ินค้า | แผนการตลาดออนไลน์

หลัังจากที่่�เราตรวจสอบความพร้อ้ ม 3 ด้้าน ของชุุมชนเรีียบร้้อยแล้้ว ขั้น� ตอนต่่อไปจะเป็็นการ
เข้้าสู่โ�่ ลกของการขายออนไลน์์ กัับ “บทเรีียนที่่� 2 การขายและการตลาดออนไลน์”์ โดยที่่�
บทเรีียนนี้้�จะเป็็นการพาทุุกท่่านรู้้�จัักกับั ช่่องทางและองค์ป์ ระกอบที่่�สำ�ำ คัญั สำำ�หรัับการขาย
ออนไลน์์หรืือการทำ�ำ อีีคอมเมิริ ์ซ์ ซึ่่ง� จะประกอบไปด้ว้ ยอะไรบ้า้ งไปดููกัันเลยดีีกว่่า....

29
คู่�่มืือขายสินิ ค้้าชุมุ ชนออนไลน์์

กรมกิิจการสตรีีและสถาบันั ครอบครัวั

1. ช่่องทางการขายออนไลน์์

ช่่องทางการขายออนไลน์์ คืือ แพลตฟอร์ม์ ที่่�เปรีียบเสมืือนพื้้น� ที่่ก� ลางที่่จ� ะพาให้ผู้้�ซื้�อและผู้�ขาย
ได้ม้ าพบเจอกันั ในโลกออนไลน์์ โดย หลัักสููตร EASY: e-COMMERCE ACADEMY SKILLS
LEARN BY YOURSELF” ของ ETDA ได้้แบ่่งประเภทของช่อ่ งทางการขายออนไลน์์ออก
เป็น็ กลุ่�มใหญ่่ ๆ ได้้ 3 ช่่องทางด้้วยกันั ซึ่ง่� จะมีีช่่องทางอะไรบ้า้ งนั้้น� เราไปทำำ�ความรู้้�จัักกัันเลย
ดีีกว่่า...

ประเภทของช่่องทางการขายออนไลน์์
ช่่องทางที่่� 1
อีีมาร์์เก็ต็ เพลส

(e-Marketplace)
ช่่องทางยอดนิิยมอัันดัับ 1 ของคนไทย โดย
อีีมาร์เ์ ก็็ตเพลส หรือื ตลาดกลางออนไลน์์ คืือ
ช่่องทางที่่�เปิิดโอกาสให้้ผู้ �ขายได้้นำำ�สิินค้้าไป
ลงขายบนแพลตฟอร์์มของผู้�ให้้บริกิ ารต่่าง ๆ
หรือื จะเปรีียบง่่าย ๆ ว่่าเป็น็ เหมือื นตลาดนััด
ที่่�มีีพื้้น� ที่่�ให้พ้ ่่อค้า้ แม่่ค้้าได้ไ้ ปเปิิดหน้า้ ร้า้ นใน
พื้้น� ที่่�ของเจ้า้ ของตลาด และมีีการคิิดค่่าเช่่า
ร้้านตามเงื่�อนไขต่่าง ๆ ที่่�ได้้กำ�ำ หนดไว้้
แพลตฟอร์์มอีีมาร์เ์ ก็ต็ เพลสยอดนิยิ มของคน
ไทย ได้แ้ ก่่ Shopee Lazada หรืือ
แพลตฟอร์์มที่่ร� วบรวมสิินค้้าจากเกษตรกรใน
พื้้�นที่่�ต่่าง ๆ ของประเทศไทยจากไปรษณีีย์์
ไทยอย่่าง Thailandpostmart ก็ถ็ ืือเป็น็
อีีมาร์เ์ ก็ต็ เพลสรููปแบบหนึ่ง�่ เช่่นกันั

ช่่องทางที่่� 2 ช่่องทางที่่� 3
โซเชีียลมีีเดียี ร้า้ นค้า้ ปลีกี ออนไลน์์

(Social Media) (e-Tailer)
ช่่องทางขายที่่ส� ามารถเข้า้ ถึึงคนไทยได้้มาก ร้้านค้า้ ปลีีกออนไลน์์ หรืือ e-Tailer คือื
ที่่ส� ุดุ จากพฤติกิ รรมการใช้้งานอินิ เทอร์เ์ น็็ต การขายผ่่านแพลตฟอร์์มของผู้ �ขายไปยัังผู้ �ซื้ �อ
ของคนไทยที่่ม� ีีการใช้้งานแพลตฟอร์ม์ โดยตรง โดยจะมีีทั้้�งในรููปแบบเว็็บไซต์์ของ
โซเชีียลมีีเดีียสููงติดิ อัันดัับโลก และเป็น็ แบรนด์ห์ รืือยี่�ห้อ้ นั้้น� ๆ อย่่าง Brands.com
กิจิ กรรมยอดฮิติ อันั ดัับ 1 ที่่�คนไทยนิิยม เช่่น Powerbuy, Homepro, Pomelo
ทำ�ำ บนโลกออนไลน์์ นอกจากนี้�้ประเทศไทย หรือื เว็็บไซต์์ที่่ใ� ห้บ้ ริกิ ารสร้้างหน้้าร้า้ นค้้า
ยังั ถืือเป็น็ ประเทศที่่ม� ีีการทำำ�การซื้้�อขายและ ออนไลน์์ให้ผู้้�ขายมีีหน้า้ เว็็บของตััวเองอย่่าง
ทำ�ำ อีีคอมเมิิร์ซ์ ผ่่านแพลตฟอร์์มโซเชีียลมีีเดีีย LnwShop, BentoWeb, Tarad หรือื
สููงเป็น็ อัันดัับต้้น ๆ ของโลก เว็บ็ ไซต์์ธุรุ กิจิ เฉพาะทางที่่ร� วบรวมสินิ ค้้า
แพลตฟอร์์มโซเชีียลมีีเดีียยอดนิิยม ได้แ้ ก่่ หลายประเภทไว้้ในเว็บ็ เดีียวอย่่าง Central,
Facebook, Youtube, Line, Instagram Robinson, Shopat24
และ Twitter

ช่่องทางดีมี ีีชััย
ไปกว่่าครึ่ง�่ !
มารู้้�จักั ช่่องทางขาย
ให้้มากขึ้้น� ดีกี ว่่า!

เมื่�่อเรารู้้�จักั ประเภทของช่่องทางขายกัันไปแล้ว้
คราวนี้�ท้ ุุกท่่านก็ค็ งจะสงสัยั แล้้วใช่่ไหมคะว่า่

“แล้ว้ เราจะเลืือกขายสิินค้า้ ที่่�ช่่องทางไหนดีี?”

ซึ่�ง่ เราควรมีีความเข้้าใจ 3 ส่่วนสำำ�คััญ

1 2 3

เข้า้ ใจธรรมชาติิ เข้า้ ใจวิธิ ีใี ช้ง้ าน เข้า้ ใจลูกู ค้า้
ของช่อ่ งทาง ของช่อ่ งทาง ของช่อ่ งทาง

32
พาชุุมชน GO Online

(ครบจบในเล่่มเดียี ว)

เข้้าใจ “ธรรมชาติิ” ของช่่องทางขายออนไลน์์

ธรรมชาติิของช่่องทางที่่�เราจะกล่่าวถึึงในที่่น� ี่่�คืือคุณุ สมบัตั ิิหรืือเอกลัักษณ์์ของแต่่ละช่่องทาง
ที่่แ� ตกต่่างกันั ออกไป จะมีีอะไรบ้า้ งเราไปดููกันั เลย...

ประเภทของ จุดเดน่ จุดด้อย
ชอ่ งทางการขาย

อีมาร์เก็ตเพลส 1. ช่องทางซ้อื สนิ คา้ ยอดนิยมอันดับ 1 1. มีร้านคา้ คู่แข่งบนแพลตฟอรม์
(e-Marketplace) ของคนไทย สามารถเขา้ ถงึ ผู้ซ้ือ จาํ นวนมาก ทําให้มีการแขง่ ขัน
เชน่ Shopee จํานวนมากได้ ด้านราคาท่ีสงู
Lazada
2. ต้นทนุ ในการเปดิ ร้านตาํ่ เม่อื เทยี บ 2. มีค่าบริการการงานใช้
กับการเปดิ หนา้ รา้ นแบบร้านค้าปลกี แพลตฟอร์ม
ออนไลน์ (e-Tailer)
3. สร้าง Brand Loyalty หรือ
3. มีระบบในการบริหารจัดการหลังรา้ น กลุม่ ลูกค้าประจําไดย้ ากกว่า
ท่ีมีประสิทธิภาพ สามารถทําการขาย ช่องทางอ่นื
ได้ตลอด 24 ช่วั โมง
4. ตอ้ งทาํ การตลาดควบคกู่ ับ
4. มีระบบคน้ หาสินค้าสําหรบั ลกู ค้า ชว่ ย การดาํ เนินการขายสินคา้
เพิ่มโอกาสใหล้ ูกคา้ สามารถเขา้ ถึง
รา้ นคา้ เราได้มากข้นึ

5. เหมาะสําหรับร้านค้าท่มี ีสินค้าสต็อก
จาํ นวนมาก เพราะสามารถรองรบั
การขายสนิ ค้าในปริมาณมากได้

โซเชยี ลมเี ดยี 1. เปน็ ชอ่ งทางทํากิจกรรมออนไลน์ 1. เน่อื งจากโซเชียลมเี ดียไม่ใช่
อนั ดบั 1 ของคนไทย ท่ีคนไทยใช้เวลา
(Social Commerce) ตอ่ วันมากท่สี ดุ แพลตฟอรม์ สําหรับการซ้อื ขาย
สนิ คา้ โดยตรง ทาํ ให้การจะเข้า

2. การใชง้ านแพลตฟอรม์ และการดาํ เนนิ การ ถึงกลมุ่ ลกู ค้าหรือการท่ผี ซู้ ้ือจะ
ขายสามารถทําได้งา่ ยกว่าช่องทางอ่นื
คน้ หาสนิ ค้าท่สี นใจในช่องทางน้ี

3. สามารถสรา้ ง Community และ เปน็ ไปไดย้ ากกวา่ ช่องทางอ่นื

Relationship ระหว่างผซู้ ้ือกับผู้ขายให้มี 2. มคี า่ ใชจ้ า่ ยในการทําโฆษณาเพ่ือ
ความใกลช้ ิดกันได้มากกวา่ ชอ่ งทางอ่ืน เข้าถึงลกู คา้ ท่สี งู ข้นึ ตามการ

4. มีระบบในการบริหารจัดการหลงั รา้ นท่ี แข่งขันของตลาด
มปี ระสทิ ธิภาพ

5. มีเคร่อื งมือช่วยวิเคราะห์การตลาดและ
เคร่ืองมอื วัดผลการเขา้ ถงึ ผคู้ นท่ีแมน่ ยํา

รา้ นค้าปลีกออนไลน์ 1. สามารถเข้าถงึ ลูกค้าท่ีมาจากการเสิร์จหา 1. การจัดการหรือจัดตัง้ หนา้
(e-Tailer) ผลติ ภณั ฑ์ผา่ น search engine อยา่ ง
Google ได้งา่ ยกวา่ ชอ่ งทางอ่นื เวบ็ ไซตข์ องแบรนด์อาจมี
ความยุ่งยากและมี

2. สามารถออกแบบ ระบบการจดั การหลัง ค่าใช้จา่ ยท่ีสงู กว่าการขายผ่าน
บา้ นหรือจัดการภาพลกั ษณ์ของแบรนด์
ไดต้ ามความตอ้ งการของผขู้ าย แพลตฟอรม์ ผใู้ ห้บริการรายอ่นื
สามารถจัดเก็บข้อมูลผู้ซ้อื เพ่ือการจดั ทํา
3. การตลาดได้ทั้งหมด 2. จาํ เปน็ ต้องทําการตลาดออนไลน์
เพ่ือใหล้ ูกค้าร้จู ัก

4. งา่ ยต่อการทํา SEO
(กระบวนการสร้างการถึงเวบ็ ไซต์)

เข้้าใจ “วิิธีีการใช้ง้ าน” ของช่่องทางขายออนไลน์์

ขั้�นตอนต่่อไปเมื่�อเราทำำ�ความเข้้าใจธรรมชาติิของแต่่ละแพลตฟอร์ม์ เรีียบร้อ้ ยแล้ว้
เราก็จ็ ะมาทำ�ำ ความเข้า้ ใจ วิธิ ีีการใช้ง้ านของแต่่ละช่่องทางการขาย เพื่�อ่ เป็็นแนวทาง
ในการโพสต์์ขายสินิ ค้้าบนแพลตฟอร์์มต่่าง ๆ รวมถึึงเป็น็ ข้้อมููลประกอบการตััดสิินใจ
ในการเลืือกช่่องทางที่่�เหมาะสมกับั ชุมุ ชนและผู้�ดูแลการขายออนไลน์ข์ องชุมุ ชนเราด้ว้ ย
โดยเราจะยกตััวอย่่าง 2 แพลตฟอร์ม์ ยอดนิิยมของคนไทยในการซื้้�อสิินค้้าออนไลน์์
ได้แ้ ก่่ Shopee และ Facebook Page นั่่น� เอง

34
พาชุุมชน GO Online

(ครบจบในเล่ม่ เดีียว)

ขั้้น� ตอนการจำ�ำ หน่่ายสิินค้้าบนอีีมาร์เ์ กตเพลส (e-Marketplace)

ตััวอย่่าง การโพสต์์ขายบนแพลตฟอร์ม์ Shopee
1. เข้า้ ไปที่่� www.shopee.co.th และทำ�ำ การสมัคั รบััญชีผี ู้ใ�้ ช้้งานด้ว้ ยเบอร์์โทรศััพท์์มือื ถืือ

เพื่�อ่ ให้้ได้้รับั รหััสผ่่าน OTP ผ่่านทางข้้อความโทรศััพท์์มือื ถืือ

2. เมื่อ� สมัคั รบัญั ชีผู้�ใช้้งานเรีียบร้อ้ ยแล้ว้ ให้ท้ ำำ�การล็็อกอิินเพื่่อ� เข้้าสู่�ระบบ จากนั้้น� มองหาคำำ�
ว่่า “Seller Centre” และทำ�ำ การคลิิกเมนููดังั กล่่าว

35
คู่ม�่ ืือขายสินิ ค้้าชุุมชนออนไลน์์

กรมกิจิ การสตรีีและสถาบัันครอบครััว

3. เมื่อ� เข้า้ สู่เ�่ มนูู Seller Centre ระบบจะพาท่่านเปลี่่ย� นเข้า้ มาสู่ร�่ ะบบจัดั การการขาย โดยหาก
ต้อ้ งการเพิ่่ม� สินิ ค้า้ ให้ส้ ังั เกตคำ�ำ ว่่า “สินิ ค้า้ (สินิ ค้า้ ของฉันั )” และทำ�ำ การคลิกิ ที่่เ� มนููดังั กล่่าว

4. ทำำ�การเพิ่่ม� สิินค้า้ ที่่เ� ราต้อ้ งการจะขาย โดยการกดที่่ป� ุ่่ม� เมนูู “เพิ่่�มสินิ ค้า้ ใหม่”่ ตามรููป

36
พาชุมุ ชน GO Online

(ครบจบในเล่่มเดีียว)

5. เมื่อ� กดเมนูู “เพิ่่�มสิินค้้าใหม่่” ระบบจะเปลี่่ย� นมาที่่ห� น้า้ ของข้อ้ มููลสินิ ค้้า โดยผู้�ขายจะต้อ้ ง
ทำ�ำ การใส่ร่ ายละเอีียดข้้อมููลดัังนี้้.� ..

5.1 ชื่่อ� สินิ ค้า้ - มีีความยาวไม่่เกินิ 120 ตััวอักั ษร
5.2 ชื่่อ� หมวดหมู่� – เลืือกหมวดหมู่�่ของสิินค้า้ ของเราว่่าเป็็นสินิ ค้้าในหมวดหมู่่ใ� ด

เพื่�่อเพิ่่ม� ประสิิทธิภิ าพในการเข้้าถึึงผู้�ซื้�อได้้มากขึ้น�
เมื่อ� ทำ�ำ การกรอกข้อ้ มููลขั้น� ต้น้ ของสินิ ค้า้ เสร็จ็ เรีียบร้อ้ ยแล้ว้ ให้ท้ ำ�ำ การกดที่่เ� มนูู “ต่อ่ ไป” ด้า้ นล่่าง

37
คู่่�มือื ขายสินิ ค้้าชุมุ ชนออนไลน์์

กรมกิจิ การสตรีีและสถาบันั ครอบครััว

6. ในส่่วนของรายละเอีียดสินิ ค้้าผู้้�ขายจะต้อ้ งทำำ�การใส่่รายละเอียี ดของสินิ ค้้าเพื่่�อเป็็นข้อ้ มููล
ในการตััดสินิ ใจของผู้�ซื้อ� ดัังนี้�.้ ..

6.1 ข้้อมููลทั่่ว� ไป ได้แ้ ก่่ ภาพถ่่ายสิินค้้า วิิดีีโอสินิ ค้า้ ชื่อ� สิินค้้า รายละเอีียดสิินค้้า หมวดหมู่�่
ยี่�ห้อ้ วัสั ดุุ เพศ สีี การใช้ง้ าน

38
พาชุมุ ชน GO Online

(ครบจบในเล่ม่ เดียี ว)

6.2 ข้อ้ มููลการขาย ได้้แก่่ ราคาสิินค้า้ คลังั สิินค้้า (จำำ�นวนสิินค้า้ ในสต็็อกที่่�พร้อ้ มจัดั ส่่ง)
6.3 การจัดั ส่่ง ได้แ้ ก่่ น้ำ��ำ หนักั ของสิินค้า้ ขนาดพัสั ดุุที่่�ใช้ใ้ นการจัดั ส่่งสิินค้้า ค่่าจัดั ส่่งสิินค้้า

39
คู่ม่� ืือขายสิินค้า้ ชุุมชนออนไลน์์

กรมกิจิ การสตรีแี ละสถาบันั ครอบครัวั

6.4 อื่�น ๆ ได้แ้ ก่่ เตรีียมส่่งนานกว่่าปกติิ หรืือไม่่ หากเป็็นสิินค้า้ พร้้อมส่่งให้ท้ ำำ�การเลืือก
เมนูู “ไม่”่ แต่่หากเป็็นสิินค้้าที่่�ต้อ้ งรอการผลิิต (Pre-Order) ให้้ตอบว่่า “ใช่่”
พร้้อมระบุุสภาพของสิินค้้าว่่าเป็น็ สิินค้า้ ใหม่่หรืือเป็น็ สิินค้า้ มือื สองที่่ผ� ่่านการใช้ง้ าน
มาแล้้ว เมื่อ� ใส่่รายละเอีียดข้อ้ มููลครบถ้้วนเรีียบร้้อยให้้ทำ�ำ การกดที่่�เมนูู “อัปั เดต”

การตั้้�งค่่าการรัับเงินิ

เมื่อ� ทำ�ำ การใส่่รายละเอีียดของสิินค้้าเรีียบร้้อยแล้้ว
เราจะต้อ้ งทำำ�การตั้้�งค่่าการชำำ�ระเงินิ เพื่่�อกำ�ำ หนด
รููปแบบการชำ�ำ ระเงิินให้้ผู้�ซื้อ� ชำ�ำ ระเงินิ โดยการ
เลือื กเมนูู “การเงิิน” จากนั้้น� ไปที่่ห� ัวั ข้อ้ “บััญชีี
ธนาคาร”
เมื่�อเข้้ามาที่่ห� น้้าบััญชีีธนาคารเรีียบร้อ้ ยแล้ว้
ให้้ทำ�ำ การเลืือกหััวข้อ้ “เพิ่่ม� บัญั ชีธี นาคาร”

40
พาชุุมชน GO Online

(ครบจบในเล่ม่ เดีียว)

จากนั้้น� ทำ�ำ การ “ตั้้�งค่่าการชำ�ำ ระเงิิน” แล้้วเลือื กวิิธีีการรัับชำำ�ระเงิินที่่�ต้อ้ งการ

การตรวจสอบคำำ�สั่่�งซื้้�อ

เมื่อ� เราทำ�ำ การโพสต์์ขายสินิ ค้้าเรีียบร้อ้ ยแล้ว้ เราก็จ็ ะต้อ้ งทำำ�การตรวจเช็ค็ คำ�ำ สั่่ง� ซื้้อ� ของลููกค้า้
ทุกุ วันั โดยขั้�นตอนการตรวจสอบคำำ�สั่�งซื้�อ สามารถดููได้้ที่่�หน้้า “Seller Centre” โดยการ
เลือื กเมนูู “ที่่ต� ้้องทำำ�” และสัังเกตที่่ห� ััวข้อ้ “ที่่ต� ้้องจัดั ส่ง่ ”

41
คู่่ม� ืือขายสินิ ค้้าชุมุ ชนออนไลน์์

กรมกิจิ การสตรีีและสถาบัันครอบครััว

8. เมื่�อเข้า้ ไปตรวจสอบคำ�ำ สั่ง� ซื้�อเรีียบร้้อยแล้ว้ ให้้เลือื กเมนูู “พิมิ พ์์ใบปะหน้า้ พััสดุุ”
ในคำ�ำ สั่�งซื้อ� ที่่ไ� ด้ร้ ัับ

*หมายเหตุุ - หากผู้�ขายทำ�ำ การตั้้�งค่่าการจัดั ส่่งแบบ Standard จะมีีการสุ่่ม� เลืือกขนส่่งเอกชนเพื่อ่� ทำ�ำ การขนส่่งสิินค้า้
เช่่น Shopee Express, Ninja Van, Kerry, J&T Express, Best Express, DHL Domestic

ขั้้น� ตอนการจำ�ำ หน่่ายสิินค้้าบนโซเชีียลมีเี ดีีย (Social Media)

ตัวั อย่่าง การโพสต์์ขายบนแพลตฟอร์ม์ Facebook Page
1. เมื่อ� ล็อ็ คอินิ เข้า้ สู่�่หน้า้ เฟซบุ๊๊�กเพจ ในหน้้าหลัักของเพจจะสังั เกตเห็็นคำ�ำ ว่่า “สร้้างโพสต์”์

42
พาชุมุ ชน GO Online

(ครบจบในเล่ม่ เดียี ว)

2. พอคลิกิ คำ�ำ ว่่า สร้า้ งโพสต์์ จะมีีกล่่อง
ข้อ้ ความให้ผู้้�ขายทำำ�การเขีียนข้้อความ
เพื่�อ่ สื่อ� สารกับั ลููกค้า้

3. ทำำ�การใส่่รายละเอีียดสิินค้้า เช่่น
ชื่�อสิินค้้า ข้้อมููลสินิ ค้า้
สรรพคุุณ วิิธีีการสั่่�งซื้อ�
วิิธีีการจัดั ส่่ง ราคา และ
แฮชแท็ก็ (#) ที่่�
เกี่�ยวข้อ้ งกัับสินิ ค้า้
จากนั้้�นทำ�ำ การเพิ่่ม�
รููปภาพสิินค้า้ และ
ทำำ�การโพสต์ส์ ินิ ค้้าลง
บนหน้้าเพจ

43
คู่�ม่ ือื ขายสิินค้้าชุมุ ชนออนไลน์์

กรมกิจิ การสตรีีและสถาบันั ครอบครััว

เข้า้ ใจ “ลููกค้า้ ” ของช่่องทางขายออนไลน์์

นอกจากความต่่างในเรื่อ� งรููปแบบและวิธิ ีีการใช้้งานแพลตฟอร์ม์ แล้้ว อีีกหนึ่่�งความต่่างที่่ส� ำ�ำ คััญ
ก็ค็ ืือ “พฤติิกรรมผู้้�ซื้�อ” ในแต่่ละแพลตฟอร์ม์ จะมีีความต้้องการที่่�ต่่างกัันอย่่างเห็็นได้ช้ ััด
ซึ่่ง� การที่่�เรารู้้�ถึึงความต้้องการและพฤติกิ รรมการเลือื กซื้�อสิินค้า้ ของผู้�ซื้�อในแต่่ละช่่องทางนั้้น�
จะช่่วยให้้เราสามารถเลืือกใช้้แพลตฟอร์ม์ ได้้อย่่างเหมาะสม

e-MARKETPLACE

ลููกค้า้ ในอีีมาร์เ์ กตเพลส – “ราคา” คืือ สิ่ง�่ ที่่�มีีผลต่อ่
การตัดั สิินใจหลัักของผู้้�ซื้้�อในแพลตฟอร์ม์ นี้�้ โดยผู้�้ ซื้้�อจะ
ชอบเปรีียบเทีียบราคาสิินค้้าเพื่�่อหาร้า้ นที่่�ขายสิินค้า้ ใน
ราคาถูกู ที่่�สุุด และอ่่านรีีวิิวจากผู้้�ซื้้�อรายเก่า่ ประกอบ
การตััดสิินใจ

SOCIAL COMMERCE

ลูกู ค้า้ ในโซเชีียลมีีเดีีย – “คอนเทนต์”์ คืือสิ่่ง� ที่่�
มีีผลต่อ่ การตััดสิินใจ ลููกค้้าในโซเชีีลยมีีเดีียชอบ
เสพข้้อมููลคอนเทนต์์ในรููปแบบไลฟ์ส์ ไตล์์ต่า่ ง ๆ
และชอบมีีปฏิิสัมั พัันธ์ร์ ะหว่่างผู้้�ซื้้�อขาย

WEBSITE

ลููกค้า้ ในเว็็บไซต์์ – “ข้้อมูลู ” คืือสิ่่�งที่่�ลููกค้้ากลุ่่�มนี้�้
ตามหา โดยผู้�้ ซื้้�อในเว็็บไซต์จ์ ะชอบค้้นหาข้้อมููลสิินค้้า
ที่่�สนใจผ่่าน search engine ซึ่�ง่ พวกเขาจะมีีสิินค้า้ ที่่�
สนใจหรืือต้้องการซื้้�อชัดั เจน ดัังนั้้น� หากเราใส่่ข้อ้ มููล
ที่่�ชัดั เจนก็จ็ ะช่่วยดึึงดููดความสนใจลููกค้า้ กลุ่่�มนี้�้ได้้
เป็น็ อย่่างดีี

44
พาชุุมชน GO Online

(ครบจบในเล่ม่ เดียี ว)

2. ช่่องทางการชำำ�ระเงิิน

สำ�ำ หรับั การขายสินิ ค้้าออนไลน์์ จะมีีวิธิ ีกี ารรัับชำ�ำ ระเงินิ จากผู้�ซื้อ� อยู่ห�่ ลากหลายวิิธีีด้้วยกััน ซึ่ง�่
แต่่ละวิิธีีก็็จะมีีรููปแบบการใช้้งานที่่�แตกต่่างกันั ออกไป โดยในหัวั ข้้อนี้�้เราจะพาทุุกท่่านไปรู้้�จััก
กัับวิิธีกี ารรัับชำำ�ระเงิินสำ�ำ หรับั ร้้านค้้าออนไลน์์รููปแบบต่่าง ๆ เพื่อ�่ ให้ช้ ุุมชนได้เ้ ตรีียมความพร้้อม
และเลือื กใช้ช้ ่่องทางการชำ�ำ ระเงินิ ได้อ้ ย่่างเหมาะสมกัับร้า้ นค้า้ ออนไลน์์ของชุมุ ชนเรานั่่�นเอง

ประเภทของรููปแบบการชำ�ำ ระเงิินออนไลน์์

จากความนิิยมในการซื้้อ� ของออนไลน์์ที่่�เพิ่่ม� มากขึ้น� ส่่งผลให้เ้ กิิดตััวเลืือกของบริิการด้้านการ
ชำำ�ระเงินิ ที่่เ� พิ่่ม� สููงขึ้น� ซึ่่ง� เราสามารถแบ่่งประเภทของรููปแบบการชำำ�ระเงินิ ของร้า้ นค้้าออนไลน์์
ได้เ้ ป็น็ ประเภทใหญ่่ ๆ ดังั นี้้�

การชำ�ำ ระเงิินผ่่านบัญั ชีธี นาคาร

การชำำ�ระเงิินผ่่านบััญชีีธนาคาร ถืือเป็็นวิธิ ีีการชำำ�ระเงินิ แบบพื้้น� ฐานที่่�สุดุ สำ�ำ หรัับร้้านค้้า
ออนไลน์์ โดยวิิธีกี ารชำ�ำ ระเงินิ จะเริ่�มจากการที่่�เราจะต้้องมีีบััญชีีธนาคารที่่เ� ปิดิ ไว้้สำ�ำ หรับั รัับโอน
เงิิน จากนั้้�นเมื่อ� มีีคำำ�สั่ง� ซื้�อสิินค้า้ เข้้ามา เราก็จ็ ะทำำ�การแจ้้งช่่องทางการชำ�ำ ระเงิินแก่ผู้�ซื้�อได้แ้ ก่่
เลขที่่บ� ััญชีี ชื่�อบััญชีี ชื่อ� ธนาคาร เพื่่�อให้ล้ ููกค้า้ โอนเงินิ ชำ�ำ ระค่่าสินิ ค้า้
นอกจากการแจ้้งข้้อมููลบััญชีีธนาคารของเราให้ผู้้�ซื้อ� ทราบแล้้ว เราสามารถสร้า้ ง
คิิวอาร์โ์ ค้้ด (QR Code) เพื่่อ� รับั โอนเงิินจากผู้�ซื้อ� ได้้ด้้วยเช่่นกััน โดยเริ่�มจากการดาวน์์โหลด
แอปพลิเิ คชันั ของธนาคาร หรือื ที่่�เรีียกว่่า Mobile Banking ที่่�เราได้ท้ ำำ�การเปิดิ บัญั ชีีสำำ�หรับั
ร้า้ นค้า้ ออนไลน์์ลงบนสมาร์ท์ โฟน จากนั้้น� ลงทะเบีียนใช้้งานแอปพลิเิ คชััน โดยการกรอกข้อ้ มููล
รายละเอีียดบัญั ชีีเพื่อ�่ ลงทะเบีียนใช้ง้ าน เมื่อ� เข้า้ สู่่�หน้า้ หลัักของแอปพลิเิ คชันั ให้้ทำ�ำ การ
ลงทะเบีียนใช้้งานระบบพร้อ้ มเพย์์ (Promptpay) จากนั้้�นให้ม้ องหาคำำ�ว่่า “สแกน/สแกน
รัับจ่่าย/QR รับั เงินิ ” (ตามแต่่ละรููปแบบของแต่่ละธนาคาร) และทำำ�การเลืือกเมนููดังั กล่่าว
จากนั้้�นให้้ทำ�ำ การกดบัันทึึกคิวิ อาร์์โค้้ดที่่ไ� ด้แ้ ล้้วส่่งรููปภาพดัังกล่่าวให้้แก่ผู้�ซื้อ� ได้้เลย

45

คู่ม่� ืือขายสิินค้้าชุมุ ชนออนไลน์์

กรมกิิจการสตรีแี ละสถาบัันครอบครัวั

MรBายAOช่อื แNBอปKIพLลIิเENคชันG

ของแตล่ ะธนาคารผใู้ หบ้ รกิ าร

ธนาคารไทยพาณิชย ธนาคารกรงุ ไทย
SCB Easy KRUNGTHAI
NEXT
ธนาคารกรุงเทพ ธนาคารกรงุ ศรอี ยธุ ยา
BUALUANG KRUNGSRI
MBANKING MOBILE APP
ธนาคารทหารไทย
ธนาคารกสกิ รไทย TMB TOUCH
K PLUS MOBILE
APPLICATION

การชำ�ำ ระเงินิ แบบเรีียกเก็็บเงิินปลายทาง

การชำำ�ระเงินิ แบบเรียี กเก็บ็ ปลายทาง หรือื COD (Cash on Delivery) คืือ บริิการรัับ
ชำำ�ระเงิินเมื่อ� สิินค้า้ ถููกส่่งไปถึึงมืือผู้�ซื้�อเป็็นที่่�เรีียบร้้อยแล้ว้ โดยเราสามารถใช้้บริกิ ารเรีียกเก็็บ
เงินิ ปลายทางกัับผู้้�ให้้บริกิ ารขนส่่งต่่าง ๆ เช่่น ไปรษณีีย์ไ์ ทย, Kerry Express, Flash Express
โดยติิดต่่อลงทะเบีียนใช้บ้ ริกิ ารได้ท้ ี่่ส� าขาของผู้�ให้บ้ ริกิ ารขนส่่ง จากนั้้�นเมื่อ� มีีคำ�ำ สั่�งซื้�อแบบ
ชำำ�ระเงินิ ปลายทางก็็ให้้ทำ�ำ การแจ้ง้ จัดั ส่่งด้้วยวิิธีีการดัังกล่่าวที่่ส� าขาผู้้�ให้บ้ ริิการได้้เลย

46
พาชุมุ ชน GO Online

(ครบจบในเล่ม่ เดียี ว)

การจััดส่่งสินิ ค้า้ แบบเรีียกเก็บ็ เงินิ ปลายทางนั้้�นจะมีีค่่าบริิการหรือื ค่่าธรรมเนีียมที่่�คิดิ จาก
สััดส่่วนของยอดเงิินค่่าสิินค้า้ ตามเงื่�อนไขของผู้�ให้้บริิการแต่่ละเจ้้า เช่่น ไปรษณีีย์ไ์ ทย
และ Kerry Express คิิดค่่าบริิการ 3% ของยอดเงิิน เช่่น ถ้า้ ยอดเก็็บเงิินปลายทาง เท่่ากับั
1,000 บาท ค่่าบริกิ าร จะอยู่่�ที่่� 30 บาท ไม่่รวมค่่าส่่งสินิ ค้า้ เมื่�อทางผู้�ให้บ้ ริกิ ารขนส่่งได้้รัับเงิิน
จากผู้�ซื้อ� เรีียบร้้อยก็จ็ ะมีีระยะเวลาในการโอนเงินิ คืืนให้้เราที่่แ� ตกต่่างกัันออกไปตามเงื่�อนไข
ของผู้�ให้้บริิการแต่่ละเจ้า้ ทั้้ง� นี้�้ การจะเลือื กใช้บ้ ริิการชำำ�ระเงินิ ปลายทางกัับผู้้�ให้้บริิการเจ้า้ ใด
เราควรทำำ�การศึึกษารายละเอีียดขั้�นตอนต่่าง ๆ ให้ช้ ััดเจนเสีียก่่อน เพื่่อ� นำ�ำ ข้้อมููลดัังกล่่าวมา
คำ�ำ นวณต้้นทุนุ รวมทั้้�งใช้ว้ างแผนทางการเงิินและการดำำ�เนินิ งานต่่าง ๆ ของร้้านค้า้ ออนไลน์์
ของเรานั่่�นเอง

การชำ�ำ ระเงินิ ผ่่านบััตรเครดิติ

การชำ�ำ ระเงิินผ่่านบััตรเครดิติ จะเป็น็ การชำ�ำ ระเงินิ โดยหักั จากวงเงิินในบัตั รเครดิติ ของผู้�ซื้อ� ซึ่่ง�
แต่่ละธนาคารและแต่่ละบัตั รเครดิิตจะมีีสิทิ ธิพิ ิิเศษหรือื เงื่�อนไขการใช้้งานที่่�แตกต่่างกัันออกไป
การชำ�ำ ระเงิินในรููปแบบนี้�เ้ ป็น็ การชำ�ำ ระเงินิ ที่่�ได้้รัับความนิิยมเป็็นอย่่างมากใน
หมู่�ผู่้�ซื้อ� ของออนไลน์์ เพราะสามารถทำำ�การชำำ�ระค่่าสินิ ค้้าได้้ทัันทีีโดยที่่�
ยัังไม่่ต้อ้ งจ่่ายเงินิ สดก่่อน หรือื ในบางกรณีีอาจทำำ�การผ่่อนชำ�ำ ระค่่า
สิินค้า้ เป็็นงวดได้้ อีีกทั้้�ง การใช้้งานบััตรเครดิิตยัังสามารถสะสมแต้้ม
การใช้้งานเพื่�อ่ แลกสิิทธิิประโยชน์อ์ื่�น ๆ ได้้อีีกอีีกเช่่นกััน
สำำ�หรัับร้้านค้า้ ออนไลน์์ที่่ส� นใจอยากเปิดิ รับั ชำำ�ระเงินิ
ด้้วยบััตรเครดิติ สามารถติิดต่่อสอบถามการเปิิดใช้้
บริิการได้้ที่่ธ� นาคารที่่�เราทำำ�การเปิิดบัญั ชีีธนาคาร
ไว้้ หรืืออีีกกรณีีหนึ่ง่� คือื การใช้บ้ ริิการผ่่าน
แพลตฟอร์์มอีีมาร์์เก็็ตเพลสโดยเงื่ �อนไขค่่า
ธรรมเนีียมและการจ่่ายเงิินคืืนจะเป็น็ ไปตามที่่�
แต่่ละแพลตฟอร์ม์ กำำ�หนด

47

คู่่ม� ืือขายสิินค้า้ ชุุมชนออนไลน์์

กรมกิิจการสตรีีและสถาบันั ครอบครัวั

เปรียบเทยี บ ขอ้ ดี ข้อเสีย
การรับชาํ ระเงนิ รูปแบบตา่ ง ๆ

รปู แบบ ขอ้ ดี ข้อด้อย
การชําระเงิน
1. ไมม่ คี า่ ธรรมเนยี ม 1. ตอ้ งใช้อินเทอรเ์ น็ตในการ
บญั ชีธนาคาร ในการโอนต่างธนาคาร ตรวจสอบข้อมลู การรับโอนเงนิ
/โมบายแบงก์ก้งิ

เกบ็ เงิน 1. สามารถชว่ ยสรา้ งความน่าเช่ือถือ 1. มคี า่ ธรรมเนยี มการใชบ้ รกิ ารตาม
ปลายทาง และความมนั่ ใจให้แกผ่ ูซ้ ้อื ในกรณี เง่ือนไขของผู้ให้บริการแต่ละเจ้า
บตั รเครดติ ท่ีสนิ คา้ มีราคาสูง
2. ในบางครั้งผู้ซ้อื อาจะปฏิเสธใน
การรับสินค้าเม่ือสินค้าไปถงึ
ปลายทางเรยี บร้อยแลว้ ซึง่ อาจ
จะเกดิ คา่ ใช้จ่ายตรงสว่ นน้ีท่ี
ผขู้ ายตอ้ งแบกรบั ดังนั้น ควรมี
การตกลงเง่ือนไขในการรบั ชําระ
เงนิ ปลายทางกบั ลกู ค้าให้แนช่ ดั
เสียกอ่ น

1. เปน็ ชอ่ งทางยอดนยิ มสําหรับผู้ซ้ือ 1. มคี า่ ธรรมเนยี มการใชบ้ รกิ ารตาม
เพราะผซู้ อ้ื ไมต่ อ้ งชําระโดยการออก เง่ือนไขของผใู้ ห้บริการแตล่ ะเจ้า
เงินสดก่อน และในบางกรณอี าจ
ทําการผอ่ นคา่ สนิ คา้ เปน็ งวดได้ 2. อาจมขี ัน้ ตอนในการดําเนินการ
เพ่ือขอเปดิ รบั ชาํ ระเงินผ่านบัตร
เครดิตท่ีซบั ซ้อนกว่าวิธีการอ่นื

จััดการช่่องทางการชำ�ำ ระเงิินอย่่างไรให้้ปลอดภัยั

หลัังจากที่่�เราเลืือกใช้้บริิการช่่องทางการชำ�ำ ระเงินิ สำำ�หรัับร้า้ นค้า้ ชุุมชนเราเรีียบร้อ้ ยแล้ว้
ในส่่วนของขั้�นตอนการดำำ�เนิินการเพื่่�อให้เ้ กิิดความปลอดภัยั ในการใช้้ช่่องทางชำำ�ระเงินิ
ขั้�นพื้้น� ฐานสามารถทำำ�ได้้ง่่าย ๆ ดัังนี้้�

1. ศึึกษานโยบายด้้านความปลอดภััย และการใช้้งานของแต่่ละช่่องทางให้้ละเอีียดและ
ปฏิิบััติิตามอย่่างเคร่่งครัดั

2. กำำ�หนดแต่่งตั้ง� ผู้�รัับผิิดชอบในการดููแลบััญชีีหรือื ช่่องทางการชำำ�ระเงิินให้ช้ ััดเจน เพราะ
ผู้�ดูแลจะต้้องเป็น็ ผู้้�ถืือบัญั ชีผู้�ใช้้งานช่่องทางการชำำ�ระเงินิ นั้้�น ๆ ทั้้�งเรื่อ� งของเงิินหมุนุ เวีียน

48
พาชุุมชน GO Online

(ครบจบในเล่่มเดีียว)

ที่่�จะเข้า้ มา และเรื่�องของระบบความปลอดภััยต่่าง ๆ ของบััญชีีไม่่ว่่าจะเป็น็ ยููสเซอร์์เนม
(Username) และ พาสเวิิร์ด์ (Password) ในการเข้้าถึึงบััญชีี
3. ผู้้�ดููแลบััญชีีไม่่ควรที่่จ� ะให้ย้ ููสเซอร์เ์ นม (Username) และ พาสเวิิร์ด์ (Password) ในการ
เข้้าถึึงบัญั ชีีช่่องทางการชำ�ำ ระเงินิ แก่ผู้�ใดก็็ตาม เพื่่�อป้้องกันั ไม่่ให้้เกิิดการรั่่ว� ไหลทั้้ง� ทางการ
เงิินและข้อ้ มููลต่่าง ๆ

ตรวจสอบหลักั ฐานการโอนเงิินของผู้้�ซื้อ้� ทุุกครั้้�ง
ป้อ้ งกันั กลโกงของคนร้้ายในโลกออนไลน์!์

สิ่�งสำ�ำ คััญที่่�เราไม่่ควรละเลยเป็น็ อย่่างยิ่�งเมื่อ� เปิิดร้้านออนไลน์แ์ ละมีีคำ�ำ สั่�งซื้�อและการแจ้้ง
โอนเงินิ เข้า้ มาเรีียบร้อ้ ยแล้้ว เราควรทำำ�การตรวจสอบหลักั ฐานการโอนเงินิ ทุุกครั้้�งว่่าหลักั ฐาน
ที่่เ� ราได้ร้ ัับนั้้�นเป็น็ หลักั ฐานจริงิ หรืือไม่่ เพราะปััจจุบุ ันั การปลอมแปลงสลิิปการโอนเงิินหรืือ
หลักั ฐานการโอนเงินิ อื่่น� ๆ เป็็นอีีกหนึ่�ง่ กลโกงทางออนไลน์์ที่่�พบเห็น็ ได้้บ่่อยครั้้ง� วิิธีีการตรวจ
สอบหลัักฐานสลิปิ โอนเงิินจากผู้�ซื้อ� สามารถทำำ�ได้โ้ ดย

1. เมื่�อได้ร้ ัับหลักั ฐานแจ้ง้ โอนเงิินในรููปแบบสลิปิ โอนเงินิ จากผู้�ซื้�อ ให้้เราทำ�ำ การเข้า้ สู่่ร� ะบบ
โมบายแบงก์์กิ้�งธนาคารที่่�เราเลืือกใช้้ เพื่่อ� ตรวจสอบยอดรัับโอนเงิินว่่ามีียอดเงิินเข้า้ ตรง
ตามที่่�ผู้�ซื้�อแจ้ง้ เราหรืือไม่่

2. หากไม่่มีียอดโอนเงิินเข้า้ หรือื ยอดเงินิ ไม่่ตรงกับั ในหลัักฐานสลิิปโอนเงิินที่่ไ� ด้ร้ ัับมา
ให้ท้ ำำ�การตรวจสอบสลิิปโอนเงินิ ที่่�ได้ร้ ัับว่่าเป็น็ สลิิปโอนเงิินจริงิ หรืือถููกปลอมแปลงขึ้น� มา
โดยวิธิ ีีการดัังนี้้�

• กดเซฟไฟล์์ภาพสลิิปโอนเงินิ ดัังกล่่าวลงบนโทรศััพท์์มืือถืือ
• เข้้าสู่ร�่ ะบบโมบายแบงค์์กิ้�งธนาคารที่่เ� ราเลืือกใช้แ้ ละกดที่่�เมนูู

“สแกน/สแกนรัับจ่่าย/QRรับั เงิิน”
• เมื่�อเข้้าสู่่�หน้า้ สแกนหลัักฐานให้้เลืือกที่่� “เมนููรููปภาพ/ไอคอนรููปภาพ”

เพื่อ�่ เข้า้ ไปเลืือกภาพสลิิปโอนเงินิ ที่่�เราเซฟมาจากผู้�ซื้อ� ในคลังั ภาพ
• เมื่อ� กดเลือื กภาพดังั กล่่าวระบบจะขึ้�นเป็็นภาพสลิิปที่่เ� ราเลือื กจากนั้้�นกด “ต่่อไป”
• ระบบจะทำำ�การตรวจสอบสลิปิ โอนเงิินดังั กล่่าวและจะขึ้น� รายละเอีียดการทำำ�รายการ

ทั้้ง� หมดให้้เราทราบ ทั้้ง� วัันเวลาที่่ม� ีีการโอนเงินิ บััญชีีที่่�โอนเงิิน บััญชีีที่่�รัับโอนเงิิน และ
ยอดเงินิ

49
คู่�่มืือขายสิินค้า้ ชุุมชนออนไลน์์

กรมกิิจการสตรีีและสถาบัันครอบครััว

ตััวอย่า่ ง วิดิ ีโี อขั้้�นตอนการตรวจสอบสลิปิ การโอนเงินิ ผ่า่ นแอปพลิิเคชันั K-plus
จากธนาคารกสิกิ รไทย

(ที่่ม� า: K PLUS | How To: Verified e-Slip K PLUS - https://youtu.be/4l-YpgIZOFg)

ตัวั อย่า่ งภาพสลิิปโอนเงิินจำ�ำ ลอง

50
พาชุุมชน GO Online

(ครบจบในเล่่มเดียี ว)

3. ช่อ่ งการจััดส่่งสิินค้้า

สิ่ง� ที่่�เราควรทราบสำ�ำ หรัับขั้้น� ตอนการจัดั ส่่งสินิ ค้า้ หลักั ๆ แล้้วจะมีีอยู่่� 2 เรื่อ� ง ด้้วยกััน คือื การ
ห่่อบรรจุสุ ิินค้้าสำำ�หรัับจััดส่่งให้ป้ ลอดภัยั และช่่องทางและวิธิ ีีการที่่เ� กี่�ยวข้้องกัับจััดส่่งสิินค้า้ ซึ่�่ง
แต่่ละเรื่�องจะมีีรายละเอีียดอย่่างไรบ้า้ งเราไปดููกันั เลยดีีกว่่า....

วิธิ ีกี ารห่่อบรรจุสุ ิินค้า้ สำำ�หรัับการจัดั ส่่ง

การห่่อบรรจุุสิินค้า้ อย่่างเอาใจใส่่มีีการใส่่วััสดุกุ ัันกระแทกป้้องกันั การชำำ�รุุดที่่�แน่่นหนา
จะช่่วยสร้้างความประทัับใจให้แ้ ก่ผู้�ซื้อ� ได้ม้ ากกว่่าสิินค้า้ ที่่ถ� ููกบรรจุอุ ยู่ใ่� นกล่่องหรือื ซองที่่�
บอบบางเสี่�ยงต่่อการเกิดิ ความเสีียหายระหว่่างขนส่่ง เพราะการซื้้�อขายออนไลน์ท์ ี่่ผ�ู้�ซื้อ�
จะไม่่สามารถจัับต้้องสิินค้้าจริงิ ได้ก้ ่่อนนั้้�น ความประทัับใจแรกที่่�จะเกิดิ ขึ้น� กัับผู้้�ซื้้อ� ก็ค็ ือื
ภาพลักั ษณ์์ของบรรจุภุ ััณฑ์์และการบรรจุหุ ีีบห่่อสิินค้้านั่่�นเอง

การห่่อบรรจุุสิินค้า้ ให้ป้ ลอดภััยมีเี ทคนิคิ ง่่าย ๆ ดัังนี้้�

เทคนิคิ การบรรจุสุ ิินค้้า

1. เลืือกกล่่องพััสดุุที่่ม� ีีความทนทาน แข็ง็ แรง มีีมาตรฐาน และ
เหมาะสมกับั ประเภทของสิินค้า้ ที่่�จัดั ส่่ง ไม่่ให้้กล่่องมีีขนาดเล็็ก
หรือื ใหญ่่จนเกินิ ไป

2. นำ�ำ สินิ ค้้าของเราห่่อคลุุมด้้วยวััสดุกุ ันั กระแทก เพื่�่อป้อ้ งกันั
ความเสีียหายที่่�อาจเกิิดขึ้ �นระหว่่างการขนส่่งและป้้องกันั
การรั่่�วซึึมของน้ำ�ำ�

3. จััดวางสินิ ค้้าให้้อยู่่บ� ริเิ วณกึ่่ง� กลางของ
กล่่องและใช้้วัสั ดุุยึึดตรึึง เช่่น เทปใส
เทปกาวสองหน้า้ ยึึดสิินค้้าที่่�ห่่อวััสดุุ
กัันกระแทกไว้้แล้้วกัับกล่่องไม่่ให้ส้ ิินค้้า
ขยับั เขยื้อ� นได้้