PENDIDIKAN
RUKUN NEGARA
Bahawasanya Negara Kita Malaysia SENI VISUAL
mendukung cita-cita hendak;
PENDIDIKAN KHAS
Mencapai perpaduan yang lebih erat dalam
kalangan seluruh masyarakatnya;
Tingkatan
Memelihara satu cara hidup demokrasi;
Mencipta satu masyarakat yang adil di mana
kemakmuran negara akan dapat dinikmati bersama PENULIS
secara adil dan saksama; Norlaili binti Nordin @ Jamaludin
Rozalawati binti Abd. Samad
Menjamin satu cara yang liberal terhadap tradisi-tradisi
kebudayaannya yang kaya dan pelbagai corak; EDITOR
Masliya binti Yahya
Membina satu masyarakat progresif yang
akan menggunakan sains dan teknologi moden;
PEREKA BENTUK
MAKA KAMI, rakyat Malaysia, berikrar Wan Ahmad Firdaus bin Wan Abdullah
akan menumpukan seluruh tenaga dan usaha kami
untuk mencapai cita-cita tersebut berdasarkan ILUSTRATOR
prinsip-prinsip yang berikut: Anuar Ismadi bin Hassim
KEPERCAYAAN KEPADA TUHAN
KESETIAAN KEPADA RAJA DAN NEGARA
KELUHURAN PERLEMBAGAAN
KEDAULATAN UNDANG-UNDANG
KESOPANAN DAN KESUSILAAN
(Sumber: Jabatan Penerangan, Kementerian Komunikasi dan Multimedia Malaysia)
PENDIDIKAN
RUKUN NEGARA
Bahawasanya Negara Kita Malaysia SENI VISUAL
mendukung cita-cita hendak;
PENDIDIKAN KHAS
Mencapai perpaduan yang lebih erat dalam
kalangan seluruh masyarakatnya;
Tingkatan
Memelihara satu cara hidup demokrasi;
Mencipta satu masyarakat yang adil di mana
kemakmuran negara akan dapat dinikmati bersama PENULIS
secara adil dan saksama; Norlaili binti Nordin @ Jamaludin
Rozalawati binti Abd. Samad
Menjamin satu cara yang liberal terhadap tradisi-tradisi
kebudayaannya yang kaya dan pelbagai corak; EDITOR
Masliya binti Yahya
Membina satu masyarakat progresif yang
akan menggunakan sains dan teknologi moden;
PEREKA BENTUK
MAKA KAMI, rakyat Malaysia, berikrar Wan Ahmad Firdaus bin Wan Abdullah
akan menumpukan seluruh tenaga dan usaha kami
untuk mencapai cita-cita tersebut berdasarkan ILUSTRATOR
prinsip-prinsip yang berikut: Anuar Ismadi bin Hassim
KEPERCAYAAN KEPADA TUHAN
KESETIAAN KEPADA RAJA DAN NEGARA
KELUHURAN PERLEMBAGAAN
KEDAULATAN UNDANG-UNDANG
KESOPANAN DAN KESUSILAAN
(Sumber: Jabatan Penerangan, Kementerian Komunikasi dan Multimedia Malaysia)
KANDUNGAN
Pendahuluan v
PENGHARGAAN
No. Siri Buku: 0122 Pengenalan 1
KPM2018 ISBN 978-967-2212-07-2
Cetakan Pertama 2018 Penerbitan buku ini melibatkan kerjasama
© Kementerian Pendidikan Malaysia banyak pihak. Sekalung penghargaan dan Unit 1
terima kasih ditujukan kepada semua pihak
Hak Cipta Terpelihara. Mana-mana bahan dalam yang terlibat.
buku ini tidak dibenarkan diterbitkan semula, BAHASA SENI VISUAL
disimpan dalam cara yang boleh dipergunakan • Jawatankuasa Penambahbaikan Pruf (UNSUR SENI)
lagi, ataupun dipindahkan dalam sebarang bentuk Muka Surat, Bahagian Buku Teks,
atau cara, baik dengan elektronik, mekanik, Kementerian Pendidikan Malaysia.
penggambaran semula mahupun dengan cara • Jawatankuasa Penyemakan Pembetulan
perakaman tanpa kebenaran terlebih dahulu Pruf Muka Surat, Bahagian Buku Teks, Unit 2
daripada Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia, Kementerian Pendidikan Malaysia.
Kementerian Pendidikan Malaysia. Perundingan BAHASA SENI VISUAL
tertakluk kepada perkiraan royalti atau honorarium. • Jawatankuasa Penyemakan
Naskhah Sedia Kamera, Bahagian Buku Teks, (PRINSIP REKAAN)
Diterbitkan untuk Kementerian Pendidikan Kementerian Pendidikan Malaysia.
Malaysia oleh: • Pegawai-pegawai Bahagian Buku Teks
Aras Mega (M) Sdn. Bhd. (164242-W) dan Bahagian Pembangunan Kurikulum,
No. 18, Jalan Damai 2, Kementerian Pendidikan Malaysia. Unit 3
Taman Desa Damai, Sg. Merab, Kajang
43000, Selangor Darul Ehsan. • Jawatankuasa Peningkatan Mutu,
Tel: 03-8925 8975 Aras Mega (M) Sdn. Bhd. SENI HALUS (LUKISAN)
Faks: 03-8925 8985 • Fakulti Seni Lukis dan Seni Reka, UiTM Melaka.
Laman Web: www.arasmega.com
E-mel: [email protected] • Lembaga Pembangunan Seni Visual Negara
(LPSVN).
Reka Letak dan Atur Huruf: Semua pihak yang terlibat secara langsung Unit 4
Aras Mega (M) Sdn. Bhd. dan tidak langsung dalam usaha menjayakan
Muka Taip Teks: Azim penerbitan buku teks ini.
Saiz Muka Taip Teks: 13 poin SENI HALUS (CATAN)
Dicetak oleh:
Attin Press Sdn. Bhd.
No 8, Jalan Perindustrian PP4, Unit 5
Taman Perindustrian Bukit Permai,
43300 Seri Kembangan, Serdang, Selangor.
Tel: 03-89390660 SENI HALUS (ARCA)
E-mel: [email protected]
v
KANDUNGAN
Pendahuluan v
PENGHARGAAN
No. Siri Buku: 0122 Pengenalan 1
KPM2018 ISBN 978-967-2212-07-2
Cetakan Pertama 2018 Penerbitan buku ini melibatkan kerjasama
© Kementerian Pendidikan Malaysia banyak pihak. Sekalung penghargaan dan Unit 1
terima kasih ditujukan kepada semua pihak
Hak Cipta Terpelihara. Mana-mana bahan dalam yang terlibat.
buku ini tidak dibenarkan diterbitkan semula, BAHASA SENI VISUAL
disimpan dalam cara yang boleh dipergunakan • Jawatankuasa Penambahbaikan Pruf (UNSUR SENI)
lagi, ataupun dipindahkan dalam sebarang bentuk Muka Surat, Bahagian Buku Teks,
atau cara, baik dengan elektronik, mekanik, Kementerian Pendidikan Malaysia.
penggambaran semula mahupun dengan cara • Jawatankuasa Penyemakan Pembetulan
perakaman tanpa kebenaran terlebih dahulu Pruf Muka Surat, Bahagian Buku Teks, Unit 2
daripada Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia, Kementerian Pendidikan Malaysia.
Kementerian Pendidikan Malaysia. Perundingan BAHASA SENI VISUAL
tertakluk kepada perkiraan royalti atau honorarium. • Jawatankuasa Penyemakan
Naskhah Sedia Kamera, Bahagian Buku Teks, (PRINSIP REKAAN)
Diterbitkan untuk Kementerian Pendidikan Kementerian Pendidikan Malaysia.
Malaysia oleh: • Pegawai-pegawai Bahagian Buku Teks
Aras Mega (M) Sdn. Bhd. (164242-W) dan Bahagian Pembangunan Kurikulum,
No. 18, Jalan Damai 2, Kementerian Pendidikan Malaysia. Unit 3
Taman Desa Damai, Sg. Merab, Kajang
43000, Selangor Darul Ehsan. • Jawatankuasa Peningkatan Mutu,
Tel: 03-8925 8975 Aras Mega (M) Sdn. Bhd. SENI HALUS (LUKISAN)
Faks: 03-8925 8985 • Fakulti Seni Lukis dan Seni Reka, UiTM Melaka.
Laman Web: www.arasmega.com
E-mel: [email protected] • Lembaga Pembangunan Seni Visual Negara
(LPSVN).
Reka Letak dan Atur Huruf: Semua pihak yang terlibat secara langsung Unit 4
Aras Mega (M) Sdn. Bhd. dan tidak langsung dalam usaha menjayakan
Muka Taip Teks: Azim penerbitan buku teks ini.
Saiz Muka Taip Teks: 13 poin SENI HALUS (CATAN)
Dicetak oleh:
Attin Press Sdn. Bhd.
No 8, Jalan Perindustrian PP4, Unit 5
Taman Perindustrian Bukit Permai,
43300 Seri Kembangan, Serdang, Selangor.
Tel: 03-89390660 SENI HALUS (ARCA)
E-mel: [email protected]
v
Unit 6
SENI HALUS (CETAKAN)
PENDAHULUAN
Unit 7
Pendidikan Seni Visual (Pendidikan Khas) Tingkatan 3 merupakan buku
KOMUNIKASI VISUAL teks yang dihasilkan berdasarkan keperluan Kurikulum Standard Sekolah
Menengah Pendidikan Khas (KSSMPK) dan Dokumen Standard Kurikulum
dan Pentaksiran (DSKP) Pendidikan Seni Visual Tingkatan 3 yang disediakan
Unit 8 oleh Bahagian Pembangunan Kurikulum, Kementerian Pendidikan Malaysia.
Kandungan buku ini meliputi sembilan modul, iaitu:
• Modul 1: Unsur Seni • Modul 6: Seni Halus (Cetakan)
KRAF TRADISIONAL
• Modul 2: Prinsip Rekaan • Modul 7: Komunikasi Visual (Kulit Buku)
• Modul 3: Seni Halus (Lukisan) • Modul 8: Kraf Tradisional
Unit 9 • Modul 4: Seni Halus (Catan) • Modul 9: Folio
• Modul 5: Seni Halus (Arca)
Strategi pembelajaran buku ini menerapkan pelbagai pendekatan
FOLIO SENI HALUS
pembelajaran yang sesuai dengan keperluan semasa menerusi penerangan
Ikon seperti KBAT, Info, Tips Keusahawanan, dan lain-lain.
Buku ini disediakan sebagai panduan untuk Murid Berkeperluan Khas
Glosari 136 (MBK). Guru boleh mengubah suai atau membina modul yang bersesuaian
Senarai Rujukan 138 mengikut keperluan MBK. Langkah-langkah penghasilan karya ditunjukkan
dengan cara langkah demi langkah supaya mudah untuk dirujuk dan
digunakan oleh murid dan guru.
Buku ini diharap mampu merealisasikan Falsafah Pendidikan Kebangsaan
dan wawasan negara. Selain itu, buku ini juga diharap dapat melahirkan
MBK yang berpengetahuan dan berkemahiran dalam bidang seni visual bagi
menyumbang kepada pembangunan diri, masyarakat, dan ekonomi negara.
vi vii
Unit 6
SENI HALUS (CETAKAN)
PENDAHULUAN
Unit 7
Pendidikan Seni Visual (Pendidikan Khas) Tingkatan 3 merupakan buku
KOMUNIKASI VISUAL teks yang dihasilkan berdasarkan keperluan Kurikulum Standard Sekolah
Menengah Pendidikan Khas (KSSMPK) dan Dokumen Standard Kurikulum
dan Pentaksiran (DSKP) Pendidikan Seni Visual Tingkatan 3 yang disediakan
Unit 8 oleh Bahagian Pembangunan Kurikulum, Kementerian Pendidikan Malaysia.
Kandungan buku ini meliputi sembilan modul, iaitu:
• Modul 1: Unsur Seni • Modul 6: Seni Halus (Cetakan)
KRAF TRADISIONAL
• Modul 2: Prinsip Rekaan • Modul 7: Komunikasi Visual (Kulit Buku)
• Modul 3: Seni Halus (Lukisan) • Modul 8: Kraf Tradisional
Unit 9 • Modul 4: Seni Halus (Catan) • Modul 9: Folio
• Modul 5: Seni Halus (Arca)
Strategi pembelajaran buku ini menerapkan pelbagai pendekatan
FOLIO SENI HALUS
pembelajaran yang sesuai dengan keperluan semasa menerusi penerangan
Ikon seperti KBAT, Info, Tips Keusahawanan, dan lain-lain.
Buku ini disediakan sebagai panduan untuk Murid Berkeperluan Khas
Glosari 136 (MBK). Guru boleh mengubah suai atau membina modul yang bersesuaian
Senarai Rujukan 138 mengikut keperluan MBK. Langkah-langkah penghasilan karya ditunjukkan
dengan cara langkah demi langkah supaya mudah untuk dirujuk dan
digunakan oleh murid dan guru.
Buku ini diharap mampu merealisasikan Falsafah Pendidikan Kebangsaan
dan wawasan negara. Selain itu, buku ini juga diharap dapat melahirkan
MBK yang berpengetahuan dan berkemahiran dalam bidang seni visual bagi
menyumbang kepada pembangunan diri, masyarakat, dan ekonomi negara.
vi vii
PENERANGAN IKON
TIP KEUSAHAWANAN
UNIT UNIT
1 Menunjukkan Menggalakkan idea
kreatif dan inovatif
permulaan unit.
murid untuk menjana
PENGENALAN
pendapatan sampingan.
KBAT Kandungan buku ini meliputi gabungan empat bidang
Mengemukakan LATIHAN
soalan yang dapat LATIHAN Disediakan bagi utama, iaitu Asas Seni Reka, Seni Halus, Komunikasi
mencetuskan kemahiran menguji kefahaman Visual, dan Kraf Tradisional. Asas Seni Reka melibatkan
berfikir aras tinggi murid. murid.
elemen Bahasa Seni Visual yang terdiri daripada Unsur
Seni dan Prinsip Rekaan. Unsur Seni terbahagi kepada
enam, iaitu Garisan, Rupa, Bentuk, Jalinan, Warna, dan
INFO APLIKASI SENI
Memuatkan maklumat Murid menjalankan Ruang. Prinsip Rekaan pula terbahagi kepada tujuh, iaitu
tambahan berkaitan aktiviti pembelajaran. Harmoni, Kontra, Penegasan, Kepelbagaian, Imbangan,
topik. Kesatuan, serta Irama dan Pergerakan. Bidang Seni Halus
sebenarnya terdiri daripada aktiviti Lukisan, Catan, Arca,
dan Cetakan. Bidang Komunikasi Visual pula berfokus
NOTA GURU kepada Kulit Buku. Bidang terakhir, iaitu Kraf Tradisional
RUMUSAN
Memberikan panduan kepada guru untuk memberi tumpuan kepada Projek Kraf Ukiran Kayu.
melaksanakan aktiviti atau mencadangkan Refleksi isi pembelajaran.
aktiviti tambahan lain yang boleh
dilaksanakan oleh murid.
INGAT
QR Code boleh diimbas
Memberikan perhatian menggunakan telefon
kepada murid terhadap Sila imbas pintar atau tablet untuk
aspek kebersihan dan mendapatkan maklumat.
keselamatan.
viii
PENERANGAN IKON
TIP KEUSAHAWANAN
UNIT UNIT
1 Menunjukkan Menggalakkan idea
kreatif dan inovatif
permulaan unit.
murid untuk menjana
PENGENALAN
pendapatan sampingan.
KBAT Kandungan buku ini meliputi gabungan empat bidang
Mengemukakan LATIHAN
soalan yang dapat LATIHAN Disediakan bagi utama, iaitu Asas Seni Reka, Seni Halus, Komunikasi
mencetuskan kemahiran menguji kefahaman Visual, dan Kraf Tradisional. Asas Seni Reka melibatkan
berfikir aras tinggi murid. murid.
elemen Bahasa Seni Visual yang terdiri daripada Unsur
Seni dan Prinsip Rekaan. Unsur Seni terbahagi kepada
enam, iaitu Garisan, Rupa, Bentuk, Jalinan, Warna, dan
INFO APLIKASI SENI
Memuatkan maklumat Murid menjalankan Ruang. Prinsip Rekaan pula terbahagi kepada tujuh, iaitu
tambahan berkaitan aktiviti pembelajaran. Harmoni, Kontra, Penegasan, Kepelbagaian, Imbangan,
topik. Kesatuan, serta Irama dan Pergerakan. Bidang Seni Halus
sebenarnya terdiri daripada aktiviti Lukisan, Catan, Arca,
dan Cetakan. Bidang Komunikasi Visual pula berfokus
NOTA GURU kepada Kulit Buku. Bidang terakhir, iaitu Kraf Tradisional
RUMUSAN
Memberikan panduan kepada guru untuk memberi tumpuan kepada Projek Kraf Ukiran Kayu.
melaksanakan aktiviti atau mencadangkan Refleksi isi pembelajaran.
aktiviti tambahan lain yang boleh
dilaksanakan oleh murid.
INGAT
QR Code boleh diimbas
Memberikan perhatian menggunakan telefon
kepada murid terhadap Sila imbas pintar atau tablet untuk
aspek kebersihan dan mendapatkan maklumat.
keselamatan.
viii
UNIT
1 BAHASA SENI VISUAL PEMBELAJARAN
STANDARD
(UNSUR SENI)
Murid boleh:
1.2
1.1 1.2.1
1.1.1 Menerangkan fungsi rupa.
Menyatakan maksud 1.2.2
garisan.
STANDARD 1.1.2 Mengenal pasti dan
membezakan teknik rupa.
KANDUNGAN Menjelaskan fungsi (i) Rupa penambahan
garisan. (ii) Rupa pengurangan
1.1 Garisan 1.1.3 (iii) Rupa tindanan
Menghasilkan lukisan 1.2.3
1.2 Rupa menggunakan garisan. Menghasilkan corak dengan
menggunakan susunan rupa
1.3 Bentuk ulangan.
1.3
1.4 Jalinan 1.3.1
Menghuraikan fungsi 1. 4
1.5 Warna bentuk. 1.4.1
Menghuraikan fungsi jalinan.
1.6 Ruang 1.3.2
Menjelaskan dan 1.4.2
membanding bezakan Menjelaskan dan
bentuk: membanding bezakan teknik
(i) Ilusi jalinan:
(ii) Konkrit (i) Sentuh
(ii) Tampak
1.3.3
Menghasilkan bentuk: 1.4.3
(i) Ilusi Menghasilkan karya
(ii) Konkrit menggunakan teknik jalinan:
(i) Sentuh
(ii) Tampak
1.5
1.5.1
Menyatakan fungsi 1.6
warna. 1.6.1
Menyatakan fungsi ruang.
1.5.2
Mengenal pasti 1.6.2
jenis-jenis warna tertier Mengenal pasti dan
dan fungsinya. membezakan ruang dan
perspektif:
1.5.3
(i) Satu titik lenyap
Menghasilkan warna (ii) Dua titik lenyap
tertier.
1.6.3
1.5.4 Menghasilkan karya
Menghasilkan karya
menggunakan ruang
menggunakan warna dan perspektif:
tertier.
(i) Satu titik lenyap
(ii) Dua titik lenyap
2 3
UNIT
1 BAHASA SENI VISUAL PEMBELAJARAN
STANDARD
(UNSUR SENI)
Murid boleh:
1.2
1.1 1.2.1
1.1.1 Menerangkan fungsi rupa.
Menyatakan maksud 1.2.2
garisan.
STANDARD 1.1.2 Mengenal pasti dan
membezakan teknik rupa.
KANDUNGAN Menjelaskan fungsi (i) Rupa penambahan
garisan. (ii) Rupa pengurangan
1.1 Garisan 1.1.3 (iii) Rupa tindanan
Menghasilkan lukisan 1.2.3
1.2 Rupa menggunakan garisan. Menghasilkan corak dengan
menggunakan susunan rupa
1.3 Bentuk ulangan.
1.3
1.4 Jalinan 1.3.1
Menghuraikan fungsi 1. 4
1.5 Warna bentuk. 1.4.1
Menghuraikan fungsi jalinan.
1.6 Ruang 1.3.2
Menjelaskan dan 1.4.2
membanding bezakan Menjelaskan dan
bentuk: membanding bezakan teknik
(i) Ilusi jalinan:
(ii) Konkrit (i) Sentuh
(ii) Tampak
1.3.3
Menghasilkan bentuk: 1.4.3
(i) Ilusi Menghasilkan karya
(ii) Konkrit menggunakan teknik jalinan:
(i) Sentuh
(ii) Tampak
1.5
1.5.1
Menyatakan fungsi 1.6
warna. 1.6.1
Menyatakan fungsi ruang.
1.5.2
Mengenal pasti 1.6.2
jenis-jenis warna tertier Mengenal pasti dan
dan fungsinya. membezakan ruang dan
perspektif:
1.5.3
(i) Satu titik lenyap
Menghasilkan warna (ii) Dua titik lenyap
tertier.
1.6.3
1.5.4 Menghasilkan karya
Menghasilkan karya
menggunakan ruang
menggunakan warna dan perspektif:
tertier.
(i) Satu titik lenyap
(ii) Dua titik lenyap
2 3
UNIT 1 UNIT 1
BAHASA SENI VISUAL
Fungsi Garisan
(UNSUR SENI)
Terdapat enam fungsi garisan seperti berikut.
1.1 GARISAN
Garisan ialah hasil cantuman siri titik. Garisan wujud pada alam semula
jadi, objek buatan manusia, dan aspirasi seni visual.
Jenis-jenis Garisan 1 Menghasilkan Rupa 2 Menghasilkan Bentuk
Apabila titik penghujung Lorekan garisan yang
Jenis-jenis garisan merujuk kepada sifat garisan bertemu dengan berterusan yang akan
garisan berkenaan seperti bersawang, titik permulaannya. menghasilkan ton dan
melintang, menegak, putus-putus, beralun, mewujudkan bentuk.
berpancar, silang pangkah, berlingkar,
bergerigi, dan titik-titik.
6 Menghasilkan Ton 3 Mewujudkan Ilusi
Fungsi Ruang
Garisan Garisan Garisan Garisan Melalui jarak antara Melalui penggunaan
bersawang melintang menegak putus-putus garisan. Garisan
garisan daripada
segi saiz, ketebalan,
dan jarak.
5 Menghasilkan Motif 4
Jenis-jenis Garisan dan Corak Menghasilkan
Jalinan
Melalui rekaan dan
Garisan titik-titik Garisan beralun gubahan garisan yang Melalui garisan yang
pelbagai ragam
berulang.
garisan dan jenis.
Garisan Garisan Garisan silang Garisan
bergerigi berlingkar pangkah berpancar
NOTA GURU NOTA GURU
4 5
1.1.1 Guru menyatakan maksud garisan. 1.1.2 Guru menjelaskan fungsi garisan.
UNIT 1 UNIT 1
BAHASA SENI VISUAL
Fungsi Garisan
(UNSUR SENI)
Terdapat enam fungsi garisan seperti berikut.
1.1 GARISAN
Garisan ialah hasil cantuman siri titik. Garisan wujud pada alam semula
jadi, objek buatan manusia, dan aspirasi seni visual.
Jenis-jenis Garisan 1 Menghasilkan Rupa 2 Menghasilkan Bentuk
Apabila titik penghujung Lorekan garisan yang
Jenis-jenis garisan merujuk kepada sifat garisan bertemu dengan berterusan yang akan
garisan berkenaan seperti bersawang, titik permulaannya. menghasilkan ton dan
melintang, menegak, putus-putus, beralun, mewujudkan bentuk.
berpancar, silang pangkah, berlingkar,
bergerigi, dan titik-titik.
6 Menghasilkan Ton 3 Mewujudkan Ilusi
Fungsi Ruang
Garisan Garisan Garisan Garisan Melalui jarak antara Melalui penggunaan
bersawang melintang menegak putus-putus garisan. Garisan
garisan daripada
segi saiz, ketebalan,
dan jarak.
5 Menghasilkan Motif 4
Jenis-jenis Garisan dan Corak Menghasilkan
Jalinan
Melalui rekaan dan
Garisan titik-titik Garisan beralun gubahan garisan yang Melalui garisan yang
pelbagai ragam
berulang.
garisan dan jenis.
Garisan Garisan Garisan silang Garisan
bergerigi berlingkar pangkah berpancar
NOTA GURU NOTA GURU
4 5
1.1.1 Guru menyatakan maksud garisan. 1.1.2 Guru menjelaskan fungsi garisan.
UNIT 1 UNIT 1
Aplikasi Seni LATIHAN LATIHAN 1
Kasut Bercorak (Doodles Shoes)
Lukis jenis-jenis garisan ke dalam ruangan yang disediakan.
Alat dan Bahan
1. Sepasang kasut putih
2. Pen dakwat warna kekal
3. Pensel
4. Pemadam
Garisan beralun Garisan bersawang
1 Lakarkan garisan pada kasut 2 Lukis semula lakaran menggunakan
menggunakan pensel mengikut pen dakwat kekal dan biarkan
kreativiti. sehingga kering.
Garisan melintang Garisan berpancar
TIP
KEUSAHAWANAN
Kasut yang telah
dicorakkan boleh dijual
sama ada jualan secara
langsung mahupun jualan
atas talian.
Garisan melingkar Garisan bergerigi
Hasil Karya
NOTA GURU NOTA GURU
6 7
1.1.3 Guru membimbing murid menghasilkan lukisan dengan menggunakan garisan. • Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti di atas.
• Guru meminta murid menyimpan hasil latihan untuk didokumentasikan.
UNIT 1 UNIT 1
Aplikasi Seni LATIHAN LATIHAN 1
Kasut Bercorak (Doodles Shoes)
Lukis jenis-jenis garisan ke dalam ruangan yang disediakan.
Alat dan Bahan
1. Sepasang kasut putih
2. Pen dakwat warna kekal
3. Pensel
4. Pemadam
Garisan beralun Garisan bersawang
1 Lakarkan garisan pada kasut 2 Lukis semula lakaran menggunakan
menggunakan pensel mengikut pen dakwat kekal dan biarkan
kreativiti. sehingga kering.
Garisan melintang Garisan berpancar
TIP
KEUSAHAWANAN
Kasut yang telah
dicorakkan boleh dijual
sama ada jualan secara
langsung mahupun jualan
atas talian.
Garisan melingkar Garisan bergerigi
Hasil Karya
NOTA GURU NOTA GURU
6 7
1.1.3 Guru membimbing murid menghasilkan lukisan dengan menggunakan garisan. • Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti di atas.
• Guru meminta murid menyimpan hasil latihan untuk didokumentasikan.
UNIT 1 UNIT 1
LATIHAN 2 1.2 RUPA
LATIHAN
Rupa terhasil apabila titik penghujung garisan bertemu dengan
Lengkapkan garisan mengikut pernyataan yang diberi. titik permulaan.
a Contoh b
Jenis-jenis Rupa
Rupa Organik Rupa Geometri
Garisan bersawang Garisan beralun
c d
Tidak bersudut, tiada Bersudut melengkung,
sempadan tepat, dan bersempadan tepat.
dihasilkan secara spontan.
Rupa boleh dilihat secara:
Rupa Positif Rupa Negatif
Garisan putus-putus Garisan berlingkar
RUMUSAN
Garisan merupakan unsur seni yang paling asas dan terdapat pada
alam semula jadi serta objek buatan manusia. Pengetahuan dan
pengalaman dalam garisan dapat menghasilkan karya yang menarik.
Permukaan sesuatu objek. Latar belakang sesuatu imej.
NOTA GURU
8 9
• Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti di atas.
• Guru meminta murid agar menyimpan hasil latihan untuk didokumentasikan.
UNIT 1 UNIT 1
LATIHAN 2 1.2 RUPA
LATIHAN
Rupa terhasil apabila titik penghujung garisan bertemu dengan
Lengkapkan garisan mengikut pernyataan yang diberi. titik permulaan.
a Contoh b
Jenis-jenis Rupa
Rupa Organik Rupa Geometri
Garisan bersawang Garisan beralun
c d
Tidak bersudut, tiada Bersudut melengkung,
sempadan tepat, dan bersempadan tepat.
dihasilkan secara spontan.
Rupa boleh dilihat secara:
Rupa Positif Rupa Negatif
Garisan putus-putus Garisan berlingkar
RUMUSAN
Garisan merupakan unsur seni yang paling asas dan terdapat pada
alam semula jadi serta objek buatan manusia. Pengetahuan dan
pengalaman dalam garisan dapat menghasilkan karya yang menarik.
Permukaan sesuatu objek. Latar belakang sesuatu imej.
NOTA GURU
8 9
• Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti di atas.
• Guru meminta murid agar menyimpan hasil latihan untuk didokumentasikan.
UNIT 1 UNIT 1
Fungsi-fungsi Rupa Rupa Pengurangan
Pengurangan dilakukan pada bahagian yang tidak dikehendaki.
HELVETICA
=
—
Menghasilkan huruf Menghasilkan lambang, Menghasilkan corak
atau muka taip. logo, atau simbol. melalui rupa berulang.
Rupa Tindanan
Mengenal pasti dan membezakan teknik rupa
Tindanan dilakukan dengan mencantum dua atau lebih rupa tanpa
Rupa Penambahan melibatkan pembuangan atau pengurangan rupa.
Penambahan dilakukan dengan mencantumkan dua atau lebih rupa yang
akan membentuk imej yang baharu.
=
NOTA GURU
10 11
1.2.1 Guru menyatakan fungsi rupa.
1.2.2 Guru mengenalkan teknik rupa penambahan, rupa pengurangan dan rupa tindanan.
UNIT 1 UNIT 1
Fungsi-fungsi Rupa Rupa Pengurangan
Pengurangan dilakukan pada bahagian yang tidak dikehendaki.
HELVETICA
=
—
Menghasilkan huruf Menghasilkan lambang, Menghasilkan corak
atau muka taip. logo, atau simbol. melalui rupa berulang.
Rupa Tindanan
Mengenal pasti dan membezakan teknik rupa
Tindanan dilakukan dengan mencantum dua atau lebih rupa tanpa
Rupa Penambahan melibatkan pembuangan atau pengurangan rupa.
Penambahan dilakukan dengan mencantumkan dua atau lebih rupa yang
akan membentuk imej yang baharu.
=
NOTA GURU
10 11
1.2.1 Guru menyatakan fungsi rupa.
1.2.2 Guru mengenalkan teknik rupa penambahan, rupa pengurangan dan rupa tindanan.
UNIT 1 UNIT 1
Aplikasi Seni
Kerongsang Burung Hantu
Alat dan Bahan
1. Kad manila
2. Kain felt
3. Pin
4. Pensel
5. Gam Hasil guntingan
6. Gunting 5 Susun dan gam kain felt yang telah
digunting menjadi rupa burung hantu.
TIP
KEUSAHAWANAN
Rekaan kerongsang boleh
dipelbagaikan dari segi
rupa dan bentuk serta
boleh dijual.
INGAT
6 Gamkan pin pada belakang Jaga kebersihan dan
1 Lakarkan rupa pada kad manila. 2 Gunting lakaran pada kad manila burung hantu. keselamatan semasa
untuk dijadikan blok tekapan. menjalankan aktiviti.
3 Tekap di atas kain felt. 4 Gunting kain felt mengikut rupa
yang telah dilukis.
NOTA GURU Hasil Kraf
12 13
1.2.3 Guru membimbing murid menghasilkan corak dengan menggunakan susunan rupa ulangan.
UNIT 1 UNIT 1
Aplikasi Seni
Kerongsang Burung Hantu
Alat dan Bahan
1. Kad manila
2. Kain felt
3. Pin
4. Pensel
5. Gam Hasil guntingan
6. Gunting 5 Susun dan gam kain felt yang telah
digunting menjadi rupa burung hantu.
TIP
KEUSAHAWANAN
Rekaan kerongsang boleh
dipelbagaikan dari segi
rupa dan bentuk serta
boleh dijual.
INGAT
6 Gamkan pin pada belakang Jaga kebersihan dan
1 Lakarkan rupa pada kad manila. 2 Gunting lakaran pada kad manila burung hantu. keselamatan semasa
untuk dijadikan blok tekapan. menjalankan aktiviti.
3 Tekap di atas kain felt. 4 Gunting kain felt mengikut rupa
yang telah dilukis.
NOTA GURU Hasil Kraf
12 13
1.2.3 Guru membimbing murid menghasilkan corak dengan menggunakan susunan rupa ulangan.
UNIT 1 UNIT 1
LATIHAN 1 4. Jenis olahan apakah yang LATIHAN LATIHAN 2
LATIHAN
digunakan untuk menghasilkan
Jawab soalan di bawah. rupa yang ditunjukkan di bawah?
Gunting rupa yang diberi, susun dan tampal pada apron supaya menjadi reka
1. Rupa bersifat ______________. corak yang kreatif dan menarik.
(a) dua dimensi
(b) tiga dimensi
(c) empat dimensi
(d) pelbagai dimensi
(a) Susun-susun
2. Rupa terbahagi kepada dua, (b) Tindanan
iaitu rupa __________ , dan rupa (c) Pembahagian
_____________. (d) Penambahan
(a) ilusi, nyata
(b) organik, geometri 5.
(c) alam semula jadi, buatan
(d) organik, saintifik
3. Fungsi rupa adalah untuk
menghasilkan tipografi, logo,
lambang dan corak. Antara
berikut, olahan manakah yang Rupa di atas dihasilkan daripada
dapat menghasilkan corak?
rupa tindanan. Padankan rupa
I. tindanan yang sesuai.
II. penyatuan
III. pengurangan (a)
IV. penambahan
(a) I dan II (b)
(b) I dan III
(c) I, II, dan III Apron Rupa
(d) I, III, dan IV (c) RUMUSAN
Rupa yang terhasil dapat memberi impak kepada komunikasi visual
tanpa menggunakan perkataan. Contohnya seperti simbol pada
(d)
papan tanda jalan raya.
NOTA GURU NOTA GURU
14 15
• Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti di atas. • Guru perlu membuat salinan berwarna halaman ini sebelum menjalankan aktiviti di atas.
• Guru meminta agar murid menyimpan hasil karya untuk didokumentasikan.
UNIT 1 UNIT 1
LATIHAN 1 4. Jenis olahan apakah yang LATIHAN LATIHAN 2
LATIHAN
digunakan untuk menghasilkan
Jawab soalan di bawah. rupa yang ditunjukkan di bawah?
Gunting rupa yang diberi, susun dan tampal pada apron supaya menjadi reka
1. Rupa bersifat ______________. corak yang kreatif dan menarik.
(a) dua dimensi
(b) tiga dimensi
(c) empat dimensi
(d) pelbagai dimensi
(a) Susun-susun
2. Rupa terbahagi kepada dua, (b) Tindanan
iaitu rupa __________ , dan rupa (c) Pembahagian
_____________. (d) Penambahan
(a) ilusi, nyata
(b) organik, geometri 5.
(c) alam semula jadi, buatan
(d) organik, saintifik
3. Fungsi rupa adalah untuk
menghasilkan tipografi, logo,
lambang dan corak. Antara
berikut, olahan manakah yang Rupa di atas dihasilkan daripada
dapat menghasilkan corak?
rupa tindanan. Padankan rupa
I. tindanan yang sesuai.
II. penyatuan
III. pengurangan (a)
IV. penambahan
(a) I dan II (b)
(b) I dan III
(c) I, II, dan III Apron Rupa
(d) I, III, dan IV (c) RUMUSAN
Rupa yang terhasil dapat memberi impak kepada komunikasi visual
tanpa menggunakan perkataan. Contohnya seperti simbol pada
(d)
papan tanda jalan raya.
NOTA GURU NOTA GURU
14 15
• Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti di atas. • Guru perlu membuat salinan berwarna halaman ini sebelum menjalankan aktiviti di atas.
• Guru meminta agar murid menyimpan hasil karya untuk didokumentasikan.
UNIT 1 UNIT 1
1.3 BENTUK
Jenis-jenis Bentuk
Bentuk ialah hasil daripada gabungan rupa dan bersifat
tiga dimensi (3D). Bentuk mempunyai lebih daripada satu Bentuk Ilusi
permukaan, dan mempunyai isi padu dan jisim. • Hanya dapat dilihat tetapi tidak dapat disentuh.
• Bersifat dua dimensi (2D).
Fungsi Bentuk
1 2
Objek buatan Karya seni
manusia
Menjadikan nilai
Memberi estetik.
keselesaan.
Bentuk Konkrit
• Bersifat tiga dimensi (3D).
Karya seni Alam semula jadi • Boleh dilihat, disentuh atau dirasa.
Menggambarkan Mengindahkan • Mempunyai isi padu dan berjisim.
objek sebenar. alam sekeliling.
3 4
Koleksi Encik Bingley Sim
Liu Cheng Hua, Year of the Horse, 2014
NOTA GURU NOTA GURU
16 17
1.3.1 Guru menyatakan maksud bentuk. 1.3.2 Guru menjelas dan membanding bezakan bentuk ilusi dan konkrit.
UNIT 1 UNIT 1
1.3 BENTUK
Jenis-jenis Bentuk
Bentuk ialah hasil daripada gabungan rupa dan bersifat
tiga dimensi (3D). Bentuk mempunyai lebih daripada satu Bentuk Ilusi
permukaan, dan mempunyai isi padu dan jisim. • Hanya dapat dilihat tetapi tidak dapat disentuh.
• Bersifat dua dimensi (2D).
Fungsi Bentuk
1 2
Objek buatan Karya seni
manusia
Menjadikan nilai
Memberi estetik.
keselesaan.
Bentuk Konkrit
• Bersifat tiga dimensi (3D).
Karya seni Alam semula jadi • Boleh dilihat, disentuh atau dirasa.
Menggambarkan Mengindahkan • Mempunyai isi padu dan berjisim.
objek sebenar. alam sekeliling.
3 4
Koleksi Encik Bingley Sim
Liu Cheng Hua, Year of the Horse, 2014
NOTA GURU NOTA GURU
16 17
1.3.1 Guru menyatakan maksud bentuk. 1.3.2 Guru menjelas dan membanding bezakan bentuk ilusi dan konkrit.
UNIT 1 UNIT 1
Aplikasi Seni Arca Mobail Obor-obor
Alat dan Bahan
1. Surat khabar lama
2. Gam PVA
3. Cat sembur
4. 2 Botol plastik
5. Tali jut Warnakan bahagian atas Sembur botol plastik dengan
6. Belon 5 obor-obor mengikut kreativiti. 6 cat sembur.
7. Gunting
8. Berus
9. Pin
10. Cat poster
11. Kain felt
7 Gunting botol plastik secara 8 Cantumkan kedua-dua
melingkar. lingkaran dengan tali.
1 Tiup belon dan ikat. 2 Koyak dan tampalkan surat
khabar pada belon dan biarkan
sehingga kering. INGAT
Jaga kebersihan
dan keselamatan
semasa melakukan
aktiviti dan pastikan
anda menggunakan
sarung tangan.
3 Pecahkan belon dengan 4 Gunting tampalan surat khabar bagi 9 Masukkan tali ke dalam obor-obor.
menggunakan pin. membentuk bahagian atas obor-obor.
NOTA GURU
18 19
1.3.3 Guru membimbing murid menghasilkan bentuk ilusi dan konkrit.
UNIT 1 UNIT 1
Aplikasi Seni Arca Mobail Obor-obor
Alat dan Bahan
1. Surat khabar lama
2. Gam PVA
3. Cat sembur
4. 2 Botol plastik
5. Tali jut Warnakan bahagian atas Sembur botol plastik dengan
6. Belon 5 obor-obor mengikut kreativiti. 6 cat sembur.
7. Gunting
8. Berus
9. Pin
10. Cat poster
11. Kain felt
7 Gunting botol plastik secara 8 Cantumkan kedua-dua
melingkar. lingkaran dengan tali.
1 Tiup belon dan ikat. 2 Koyak dan tampalkan surat
khabar pada belon dan biarkan
sehingga kering. INGAT
Jaga kebersihan
dan keselamatan
semasa melakukan
aktiviti dan pastikan
anda menggunakan
sarung tangan.
3 Pecahkan belon dengan 4 Gunting tampalan surat khabar bagi 9 Masukkan tali ke dalam obor-obor.
menggunakan pin. membentuk bahagian atas obor-obor.
NOTA GURU
18 19
1.3.3 Guru membimbing murid menghasilkan bentuk ilusi dan konkrit.
UNIT 1 UNIT 1
LATIHAN 1
LATIHAN
Gabungkan rupa yang diberi agar menjadi bentuk tiga dimensi (3D).
10
Hiaskan obor-obor dengan mata
dan mulut.
Piramid
Silinder
RUMUSAN
Hasil Arca
Bentuk bersifat tiga dimensi (3D) dan mempunyai isi padu serta jisim.
Walaupun dalam karya lukisan atau catan bentuk tiga dimensi dapat
diwujudkan.
NOTA GURU
20 21
• Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti di atas.
• Guru meminta murid agar menyimpan hasil karya untuk didokumentasikan.
UNIT 1 UNIT 1
LATIHAN 1
LATIHAN
Gabungkan rupa yang diberi agar menjadi bentuk tiga dimensi (3D).
10
Hiaskan obor-obor dengan mata
dan mulut.
Piramid
Silinder
RUMUSAN
Hasil Arca
Bentuk bersifat tiga dimensi (3D) dan mempunyai isi padu serta jisim.
Walaupun dalam karya lukisan atau catan bentuk tiga dimensi dapat
diwujudkan.
NOTA GURU
20 21
• Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti di atas.
• Guru meminta murid agar menyimpan hasil karya untuk didokumentasikan.
UNIT 1 UNIT 1
1.4 JALINAN Teknik Jalinan
Jalinan merupakan kesan pada permukaan sesuatu benda atau objek. Jalinan Sentuh Jalinan Tampak
Kebiasaannya jalinan terdapat pada objek semula jadi ataupun objek
buatan manusia. Jalinan bersifat lembut, licin, kasar, halus, kesat, tajam, Jalinan sentuh ialah kesan yang Jalinan tampak boleh dinikmati
berduri, dan sebagainya. dapat dirasai oleh deria sentuh melalui deria penglihatan dan tidak
dan deria penglihatan. dapat dirasai dengan deria sentuh.
Alam semula jadi
Fungsi Jalinan
Buatan manusia
Kulit nenas berfungsi untuk Corak pakaian tentera berfungsi
melindungi bahagian isinya. sebagai penyamaran.
Karya seni
Sarung pemegang playar berfungsi Elemen dalam lukisan atau catan
sebagai keselamatan kepada boleh menampakkan gambaran
pengguna semasa memegangnya. realistik.
NOTA GURU NOTA GURU
22 23
1.4.1 Guru menerangkan fungsi jalinan. 1.4.2 Guru mengenalkan jalinan sentuh dan jalinan tampak.
UNIT 1 UNIT 1
1.4 JALINAN Teknik Jalinan
Jalinan merupakan kesan pada permukaan sesuatu benda atau objek. Jalinan Sentuh Jalinan Tampak
Kebiasaannya jalinan terdapat pada objek semula jadi ataupun objek
buatan manusia. Jalinan bersifat lembut, licin, kasar, halus, kesat, tajam, Jalinan sentuh ialah kesan yang Jalinan tampak boleh dinikmati
berduri, dan sebagainya. dapat dirasai oleh deria sentuh melalui deria penglihatan dan tidak
dan deria penglihatan. dapat dirasai dengan deria sentuh.
Alam semula jadi
Fungsi Jalinan
Buatan manusia
Kulit nenas berfungsi untuk Corak pakaian tentera berfungsi
melindungi bahagian isinya. sebagai penyamaran.
Karya seni
Sarung pemegang playar berfungsi Elemen dalam lukisan atau catan
sebagai keselamatan kepada boleh menampakkan gambaran
pengguna semasa memegangnya. realistik.
NOTA GURU NOTA GURU
22 23
1.4.1 Guru menerangkan fungsi jalinan. 1.4.2 Guru mengenalkan jalinan sentuh dan jalinan tampak.
UNIT 1 UNIT 1
Aplikasi Seni
Kolaj Bunga Pom-pom
Alat dan Bahan
1. Eva foam 4. Benang bulu 7. Gunting
2. Kadbod 5. Span 8. Pensel
3. Kain felt 6. Gam 9. Warna mural
3 Lakar rupa pada kain felt dan 4 Gunting kain felt dan eva foam.
eva foam mengikut kreativiti.
5 Susun hasil guntingan dan bunga 6 Tampalkan bunga pom-pom.
pom-pom mengikut kreativiti.
INGAT
Jaga kebersihan dan
keselamatan semasa
menjalankan aktiviti.
1 Warnakan kadbod menggunakan 2 Bentukkan bunga pom-pom
cat mural. Kemudian keringkan. daripada benang bulu kambing.
SILA IMBAS
QR CODE
Layari laman sesawang http://arasmega.
com/qr-link/kolaj-bunga-pom-pom/ untuk
menonton video hasil kolaj bunga pom-pom.
(Dicapai pada 8 Julai 2018)
NOTA GURU Hasil Kolaj
24 25
1.4.3 Guru membimbing murid menghasilkan jalinan sentuh dan jalinan tampak.
UNIT 1 UNIT 1
Aplikasi Seni
Kolaj Bunga Pom-pom
Alat dan Bahan
1. Eva foam 4. Benang bulu 7. Gunting
2. Kadbod 5. Span 8. Pensel
3. Kain felt 6. Gam 9. Warna mural
3 Lakar rupa pada kain felt dan 4 Gunting kain felt dan eva foam.
eva foam mengikut kreativiti.
5 Susun hasil guntingan dan bunga 6 Tampalkan bunga pom-pom.
pom-pom mengikut kreativiti.
INGAT
Jaga kebersihan dan
keselamatan semasa
menjalankan aktiviti.
1 Warnakan kadbod menggunakan 2 Bentukkan bunga pom-pom
cat mural. Kemudian keringkan. daripada benang bulu kambing.
SILA IMBAS
QR CODE
Layari laman sesawang http://arasmega.
com/qr-link/kolaj-bunga-pom-pom/ untuk
menonton video hasil kolaj bunga pom-pom.
(Dicapai pada 8 Julai 2018)
NOTA GURU Hasil Kolaj
24 25
1.4.3 Guru membimbing murid menghasilkan jalinan sentuh dan jalinan tampak.
UNIT 1 UNIT 1
LATIHAN 1 LATIHAN LATIHAN 2
LATIHAN
Kenal pasti dan gunakan jalinan di sekeliling anda, kemudian lorekkan pada Berdasarkan gambar di bawah, berikan fungsi jalinan pada setiap
kertas menggunakan pensel atau pensel warna bagi mendapatkan kesan objek tersebut.
jalinan (teknik gosokan). Catatkan sumber jalinan yang anda peroleh.
RUMUSAN
Semasa penghasilan karya, jalinan merupakan sesuatu unsur seni
yang penting bagi mewujudkan nilai estetika. Kesan-kesan jalinan
dapat menimbulkan perasaan yang berbeza. Semasa proses
menghasilkan karya, jalinan sentuh seperti kesan kasar, licin,
dan kesat dapat dinikmati oleh deria sentuhan sementara kesan
tampak dapat dinikmati melalui deria penglihatan.
NOTA GURU NOTA GURU
26 27
• Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti di atas. • Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti di atas.
• Guru meminta murid agar menyimpan hasil kerja untuk didokumentasikan.
UNIT 1 UNIT 1
LATIHAN 1 LATIHAN LATIHAN 2
LATIHAN
Kenal pasti dan gunakan jalinan di sekeliling anda, kemudian lorekkan pada Berdasarkan gambar di bawah, berikan fungsi jalinan pada setiap
kertas menggunakan pensel atau pensel warna bagi mendapatkan kesan objek tersebut.
jalinan (teknik gosokan). Catatkan sumber jalinan yang anda peroleh.
RUMUSAN
Semasa penghasilan karya, jalinan merupakan sesuatu unsur seni
yang penting bagi mewujudkan nilai estetika. Kesan-kesan jalinan
dapat menimbulkan perasaan yang berbeza. Semasa proses
menghasilkan karya, jalinan sentuh seperti kesan kasar, licin,
dan kesat dapat dinikmati oleh deria sentuhan sementara kesan
tampak dapat dinikmati melalui deria penglihatan.
NOTA GURU NOTA GURU
26 27
• Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti di atas. • Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti di atas.
• Guru meminta murid agar menyimpan hasil kerja untuk didokumentasikan.
UNIT 1 UNIT 1
1.5 WARNA Fungsi Warna Tertier
Warna ialah kesan daripada tindak balas cahaya
terhadap sesuatu permukaan objek. Warna Alam semula jadi
terbahagi kepada tiga iaitu warna asas, warna
sekunder, dan warna tertier.
Jenis Warna Tertier Warna Asas Menimbulkan Mewujudkan
suasana senja. kesan kontra.
Warna tertier terhasil daripada campuran satu warna asas dan satu warna
sekunder yang terletak bersebelahan dalam roda warna. Warna tertier
menimbulkan kesan yang lebih harmoni.
Buatan manusia
Tertier
Tertier
Menimbulkan Menambahkan
kesan harmoni. nilai estetika.
Tertier Tertier
Karya seni
Mewujudkan Menggambarkan
suasana perasaan
yang tidak seseorang dalam
Tertier Tertier
membosankan. sesebuah karya.
Roda Warna NOTA GURU
28 29
1.5.1 Guru menyatakan fungsi warna.
1.5.2 Guru mengenalkan jenis-jenis warna tertier dan fungsinya.
UNIT 1 UNIT 1
1.5 WARNA Fungsi Warna Tertier
Warna ialah kesan daripada tindak balas cahaya
terhadap sesuatu permukaan objek. Warna Alam semula jadi
terbahagi kepada tiga iaitu warna asas, warna
sekunder, dan warna tertier.
Jenis Warna Tertier Warna Asas Menimbulkan Mewujudkan
suasana senja. kesan kontra.
Warna tertier terhasil daripada campuran satu warna asas dan satu warna
sekunder yang terletak bersebelahan dalam roda warna. Warna tertier
menimbulkan kesan yang lebih harmoni.
Buatan manusia
Tertier
Tertier
Menimbulkan Menambahkan
kesan harmoni. nilai estetika.
Tertier Tertier
Karya seni
Mewujudkan Menggambarkan
suasana perasaan
yang tidak seseorang dalam
Tertier Tertier
membosankan. sesebuah karya.
Roda Warna NOTA GURU
28 29
1.5.1 Guru menyatakan fungsi warna.
1.5.2 Guru mengenalkan jenis-jenis warna tertier dan fungsinya.
UNIT 1 UNIT 1
Aplikasi Seni
Kotak Hadiah Pualaman
Alat dan Bahan
1. Cat minyak 4. Dulang 8. Pensel
(warna tertier) 5. Gunting 9. Lidi sate
2. Kertas lukisan 6. Sarung tangan plastik 10. Gam
3. Air 7. Reben 11. Pembaris
4 Letakkan kertas lukisan pada 5 Angkat dan biarkan kering.
permukaan air yang bercorak.
6 Lukis bentuk kotak pada belakang 7 Gunting mengikut bentuk kotak.
kertas lukisan.
5.5 cm
4 cm
1 Masukkan air ke dalam dulang. Pastikan anda memakai sarung tangan plastik. 2 cm
8 cm
8 cm
INGAT
Jaga kebersihan dan
1.5 cm keselamatan semasa
2 Tuang cat minyak ke dalam dulang. 3 Gunakan lidi sate untuk membuat 5.5 cm menjalankan aktiviti.
pergerakan (mencorak).
NOTA GURU Lipat pada bahagian garisan putus-putus.
30 31
1.5.3 Guru membimbing murid menghasilkan gabungan warna tertier.
1.5.4 Guru membimbing murid menghasilkan karya menggunakan warna tertier.
UNIT 1 UNIT 1
Aplikasi Seni
Kotak Hadiah Pualaman
Alat dan Bahan
1. Cat minyak 4. Dulang 8. Pensel
(warna tertier) 5. Gunting 9. Lidi sate
2. Kertas lukisan 6. Sarung tangan plastik 10. Gam
3. Air 7. Reben 11. Pembaris
4 Letakkan kertas lukisan pada 5 Angkat dan biarkan kering.
permukaan air yang bercorak.
6 Lukis bentuk kotak pada belakang 7 Gunting mengikut bentuk kotak.
kertas lukisan.
5.5 cm
4 cm
1 Masukkan air ke dalam dulang. Pastikan anda memakai sarung tangan plastik. 2 cm
8 cm
8 cm
INGAT
Jaga kebersihan dan
1.5 cm keselamatan semasa
2 Tuang cat minyak ke dalam dulang. 3 Gunakan lidi sate untuk membuat 5.5 cm menjalankan aktiviti.
pergerakan (mencorak).
NOTA GURU Lipat pada bahagian garisan putus-putus.
30 31
1.5.3 Guru membimbing murid menghasilkan gabungan warna tertier.
1.5.4 Guru membimbing murid menghasilkan karya menggunakan warna tertier.
UNIT 1 UNIT 1
LATIHAN 1
LATIHAN
Warnakan lakaran di bawah dengan warna tertier menggunakan cat poster.
8 Lipat mengikut garisan putus-putus 9 Hiaskan kotak hadiah anda.
untuk membentuk kotak
dan gamkan.
RUMUSAN
Warna tertier ialah campuran warna asas dengan warna sekunder.
Hasil Pualaman NOTA GURU
• Guru membimbing murid menghasilkan gabungan warna asas dan warna sekunder.
32 • Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti di atas. 33
• Guru meminta agar murid menyimpan hasil kerja untuk didokumentasikan.
UNIT 1 UNIT 1
LATIHAN 1
LATIHAN
Warnakan lakaran di bawah dengan warna tertier menggunakan cat poster.
8 Lipat mengikut garisan putus-putus 9 Hiaskan kotak hadiah anda.
untuk membentuk kotak
dan gamkan.
RUMUSAN
Warna tertier ialah campuran warna asas dengan warna sekunder.
Hasil Pualaman NOTA GURU
• Guru membimbing murid menghasilkan gabungan warna asas dan warna sekunder.
32 • Guru perlu membuat salinan halaman ini sebelum menjalankan aktiviti di atas. 33
• Guru meminta agar murid menyimpan hasil kerja untuk didokumentasikan.
UNIT 1 UNIT 1
1.6 RUANG Ruang dan Perspektif
Ruang ialah kawasan sesuatu objek yang meliputi jarak antara dua
objek. Ruang terbahagi kepada dua, iaitu ruang nyata dan ruang ilusi. Ruang ialah jarak yang terdapat di antara dua objek.
Ruang Ruang terbahagi kepada tiga iaitu ruang dalam, ruang
cetek, dan ruang rata.
Fungsi Ruang
Ruang dalam Ruang cetek Ruang rata
Ruang yang Ruang dalam Karya seni visual yang
memperlihatkan kawasan terbatas. diolah pada permukaan
Ruang dapat menampakkan kesan perspektif. yang sama.
Ruang mempengaruhi warna jarak antara satu objek dengan
dan saiz berdasarkan jarak.
objek yang lain.
Perspektif Perspektif ialah teknik yang menggambarkan imej tiga dimensi
(3D) di atas permukaan dua dimensi (2D).
Info
Penghasilan karya
catan bertemakan
permandangan alam
banyak menggunakan
perspektif.
Alam semula jadi Buatan manusia Karya seni
Ruang juga dapat dilihat
apabila objek yang jauh Ruang yang wujud Dihasilkan melalui Ruang perspektif
kelihatan kecil. di persekitaran melalui perspektif, perubahan melibatkan jarak di
satu titik lenyap. saiz atau kejelasan dan antara objek atau imej
kekaburan. yang menggunakan
kesan ilusi tiga dimensi.
NOTA GURU NOTA GURU
34 35
1.6.1 Guru menyatakan fungsi ruang. 1.6.2 Guru mengenalkan dan membezakan ruang dan perspektif.
UNIT 1 UNIT 1
1.6 RUANG Ruang dan Perspektif
Ruang ialah kawasan sesuatu objek yang meliputi jarak antara dua
objek. Ruang terbahagi kepada dua, iaitu ruang nyata dan ruang ilusi. Ruang ialah jarak yang terdapat di antara dua objek.
Ruang Ruang terbahagi kepada tiga iaitu ruang dalam, ruang
cetek, dan ruang rata.
Fungsi Ruang
Ruang dalam Ruang cetek Ruang rata
Ruang yang Ruang dalam Karya seni visual yang
memperlihatkan kawasan terbatas. diolah pada permukaan
Ruang dapat menampakkan kesan perspektif. yang sama.
Ruang mempengaruhi warna jarak antara satu objek dengan
dan saiz berdasarkan jarak.
objek yang lain.
Perspektif Perspektif ialah teknik yang menggambarkan imej tiga dimensi
(3D) di atas permukaan dua dimensi (2D).
Info
Penghasilan karya
catan bertemakan
permandangan alam
banyak menggunakan
perspektif.
Alam semula jadi Buatan manusia Karya seni
Ruang juga dapat dilihat
apabila objek yang jauh Ruang yang wujud Dihasilkan melalui Ruang perspektif
kelihatan kecil. di persekitaran melalui perspektif, perubahan melibatkan jarak di
satu titik lenyap. saiz atau kejelasan dan antara objek atau imej
kekaburan. yang menggunakan
kesan ilusi tiga dimensi.
NOTA GURU NOTA GURU
34 35
1.6.1 Guru menyatakan fungsi ruang. 1.6.2 Guru mengenalkan dan membezakan ruang dan perspektif.
UNIT 1 UNIT 1
Aplikasi Seni
Kolaj Perspektif
Alat dan Bahan
1. Kertas lukisan 3. Gam 6. Gunting
2. Kertas warna 4. Pemadam 7. Pembaris
5. Pensel
3 4
Gamkan kertas warna pada kertas lukisan perspektif mengikut kreativiti.
Hasil Kolaj
1 Lakarkan lukisan perspektif satu 2 Gunting majalah terpakai dan
titik lenyap. kertas warna kepada saiz INGAT
yang lebih kecil. Jaga kebersihan dan
keselamatan semasa
menjalankan aktiviti.
NOTA GURU
36 37
1.6.3 Guru membimbing murid menghasilkan ruang dan perspektif.
• Guru meminta murid agar menyimpan hasil karya untuk didokumentasikan.
UNIT 1 UNIT 1
Aplikasi Seni
Kolaj Perspektif
Alat dan Bahan
1. Kertas lukisan 3. Gam 6. Gunting
2. Kertas warna 4. Pemadam 7. Pembaris
5. Pensel
3 4
Gamkan kertas warna pada kertas lukisan perspektif mengikut kreativiti.
Hasil Kolaj
1 Lakarkan lukisan perspektif satu 2 Gunting majalah terpakai dan
titik lenyap. kertas warna kepada saiz INGAT
yang lebih kecil. Jaga kebersihan dan
keselamatan semasa
menjalankan aktiviti.
NOTA GURU
36 37
1.6.3 Guru membimbing murid menghasilkan ruang dan perspektif.
• Guru meminta murid agar menyimpan hasil karya untuk didokumentasikan.
UNIT 1 UNIT 1
LATIHAN 1 LATIHAN LATIHAN 2
LATIHAN
Lengkapkan silang kata di bawah.
Padankan dan isikan jawapan yang betul pada ruang jawapan di bawah.
4
Perspektif satu Perspektif dua Perspektif tiga
titik lenyap titik lenyap titik lenyap
3
2
1 1
p k f
Melintang
1. Objek dekat kelihatan besar dan objek jauh kelihatan kecil kerana
wujudnya _______.
Menegak RUMUSAN
2. Ruang merupakan _______ , antara dua atau lebih objek. Penggunaan ruang yang baik memberi impak yang besar pada
3. Ruang terdiri daripada dua jenis iaitu ruang ilusi (tampak) dan sesuatu karya seni. Ruang wujud pada alam sekitar, objek buatan
ruang _______ (nyata). manusia, dan penghasilan karya seni. Garisan, rupa, bentuk, dan
4. Ruang yang terdapat pada catan atau lukisan merupakan ruang _______. warna memainkan peranan yang penting untuk mewujudkan ilusi
ruang dalam karya bagi menonjolkan keindahan serta kekemasannya.
38 39
UNIT 1 UNIT 1
LATIHAN 1 LATIHAN LATIHAN 2
LATIHAN
Lengkapkan silang kata di bawah.
Padankan dan isikan jawapan yang betul pada ruang jawapan di bawah.
4
Perspektif satu Perspektif dua Perspektif tiga
titik lenyap titik lenyap titik lenyap
3
2
1 1
p k f
Melintang
1. Objek dekat kelihatan besar dan objek jauh kelihatan kecil kerana
wujudnya _______.
Menegak RUMUSAN
2. Ruang merupakan _______ , antara dua atau lebih objek. Penggunaan ruang yang baik memberi impak yang besar pada
3. Ruang terdiri daripada dua jenis iaitu ruang ilusi (tampak) dan sesuatu karya seni. Ruang wujud pada alam sekitar, objek buatan
ruang _______ (nyata). manusia, dan penghasilan karya seni. Garisan, rupa, bentuk, dan
4. Ruang yang terdapat pada catan atau lukisan merupakan ruang _______. warna memainkan peranan yang penting untuk mewujudkan ilusi
ruang dalam karya bagi menonjolkan keindahan serta kekemasannya.
38 39
UNIT
2 BAHASA SENI VISUAL PEMBELAJARAN
STANDARD
(PRINSIP REKAAN)
Murid boleh:
2.1 2 . 2
2.1.1 2.2.1
Menerangkan fungsi Menerangkan fungsi kontra.
harmoni dalam karya. 2.2.2
2.1.2 Mengaplikasi ciri-ciri kontra:
Mengenal pasti dan (i) Alam sekeliling
STANDARD menjelaskan ciri-ciri harmoni (ii) Buatan manusia
KANDUNGAN dalam: (iii) Karya seni halus
(i) Corak 2.2.3
(ii) Catan
2.1 Harmoni (iii) Grafik Menghasilkan lukisan/catan
yang menimbulkan kontra
2.2 Kontra 2.1.3 menggunakan kombinasi
Menghasilkan poster mudah unsur-unsur seni.
2.3 Penegasan dengan kombinasi warna
yang harmoni.
2.4 Kepelbagaian
2.5 Imbangan 2.3 2 . 4
2.3.1 2.4.1
2.6 Kesatuan Menyatakan fungsi Menyatakan fungsi
penegasan. kepelbagaian.
2.7 Irama dan Pergerakan 2.3.2 2.4.2
Menerangkan ciri-ciri Menerangkan ciri-ciri
penegasan. kepelbagaian.
2.3.3 2.4.3
Mengaplikasikan catan Mengaplikasikan corak
yang menggunakan geometrik atau corak
prinsip penegasan. organik yang menggunakan
prinsip kepelbagaian.
2.5 2.6 2.7
2.5.1 2.6.1 2.7.1
Menyatakan fungsi Menyatakan fungsi Menyatakan fungsi
imbangan. kesatuan. irama dan pergerakan.
2.5.2 2.6.2 2.7.2
Mengenali jenis-jenis Menerangkan ciri-ciri Menerangkan ciri-ciri
imbangan: kesatuan. irama dan pergerakan.
(i) Simetri 2.6.3
(ii) Tidak simetri Menghasilkan bingkai 2.7.3
Menghasilkan origami
2.5.3 cermin dengan bergantung kepada
Menghasilkan satu bentuk mengaplikasikan ciri-ciri susunan bentuk tertentu
wau tradisional yang kesatuan. untuk menghasilkan
berimbangan simetri. pergerakan.
40 41
UNIT
2 BAHASA SENI VISUAL PEMBELAJARAN
STANDARD
(PRINSIP REKAAN)
Murid boleh:
2.1 2 . 2
2.1.1 2.2.1
Menerangkan fungsi Menerangkan fungsi kontra.
harmoni dalam karya. 2.2.2
2.1.2 Mengaplikasi ciri-ciri kontra:
Mengenal pasti dan (i) Alam sekeliling
STANDARD menjelaskan ciri-ciri harmoni (ii) Buatan manusia
KANDUNGAN dalam: (iii) Karya seni halus
(i) Corak 2.2.3
(ii) Catan
2.1 Harmoni (iii) Grafik Menghasilkan lukisan/catan
yang menimbulkan kontra
2.2 Kontra 2.1.3 menggunakan kombinasi
Menghasilkan poster mudah unsur-unsur seni.
2.3 Penegasan dengan kombinasi warna
yang harmoni.
2.4 Kepelbagaian
2.5 Imbangan 2.3 2 . 4
2.3.1 2.4.1
2.6 Kesatuan Menyatakan fungsi Menyatakan fungsi
penegasan. kepelbagaian.
2.7 Irama dan Pergerakan 2.3.2 2.4.2
Menerangkan ciri-ciri Menerangkan ciri-ciri
penegasan. kepelbagaian.
2.3.3 2.4.3
Mengaplikasikan catan Mengaplikasikan corak
yang menggunakan geometrik atau corak
prinsip penegasan. organik yang menggunakan
prinsip kepelbagaian.
2.5 2.6 2.7
2.5.1 2.6.1 2.7.1
Menyatakan fungsi Menyatakan fungsi Menyatakan fungsi
imbangan. kesatuan. irama dan pergerakan.
2.5.2 2.6.2 2.7.2
Mengenali jenis-jenis Menerangkan ciri-ciri Menerangkan ciri-ciri
imbangan: kesatuan. irama dan pergerakan.
(i) Simetri 2.6.3
(ii) Tidak simetri Menghasilkan bingkai 2.7.3
Menghasilkan origami
2.5.3 cermin dengan bergantung kepada
Menghasilkan satu bentuk mengaplikasikan ciri-ciri susunan bentuk tertentu
wau tradisional yang kesatuan. untuk menghasilkan
berimbangan simetri. pergerakan.
40 41
ttttttttt
UNIT 2 UNIT 2
BAHASA SENI VISUAL Ciri-ciri Harmoni
(PRINSIP REKAAN)
Prinsip rekaan ialah kaedah atau olahan unsur-unsur seni menjadi sebuah
karya yang menarik. Penggunaan unsur seni seperti garisan, rupa, bentuk, Corak
jalinan, warna, dan ruang dalam sesebuah karya akan menimbulkan
gambaran serta mempunyai nilai estetika yang tertentu. Terdapat tujuh Corak yang harmoni mempunyai
prinsip rekaan, iaitu harmoni, kontra, penegasan, kepelbagaian, imbangan, ciri-ciri gabungan unsur seni seperti
kesatuan, serta irama dan pergerakan. rupa dan warna.
2.1 HARMONI
Fungsi Harmoni
Prinsip harmoni ditonjolkan dalam karya seni apabila wujudnya Catan
1 susunan atau ulangan unsur-unsur seni yang sesuai, seimbang
dan menarik. Karya-karya catan yang harmoni
mempunyai ciri-ciri yang terhasil
daripada gabungan warna, bentuk,
susunan, ruang dan imbangan.
Harmoni ditonjolkan untuk menarik perhatian dan menimbulkan
2
nilai-nilai estetik.
Info
Pelbagai teknik
olahan mewujudkan
suasana harmoni
antaranya ialah Grafik
susunan motif corak
pada batik lukis, Karya grafik yang harmoni mempunyai
penggunaan warna, ciri-ciri imbangan muka taip dan reka
rupa dan bentuk dari letak objek.
jenis yang sama, reka
bentuk poster melalui
susunan unsur rupa
yang seimbang. (Sumber: Facebook Tourism Malaysia)
NOTA GURU NOTA GURU
42 43
2.1.1 Guru menerangkan fungsi harmoni dalam karya. 2.1.2 Guru mengenalkan ciri-ciri harmoni dalam corak, catan dan grafik.
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search