LTPK UniSZA 2022

151 Universiti Sultan Zainal Abidin Rajah 9.16: Inisiatif PPIR bagi pencapaian masa hadapan universiti.

152 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 Pihak PPHB sentiasa berada dalam keadaan bersedia untuk melaksanakan tugas dan tanggungjawab yang diberikan walaupun berdepan dengan pelbagai kekangan. Pada masa depan, PPHB sedang dan akan terus melaksanakan kerja-kerja penyelenggaraan dengan mengguna pakai sistem building assestment bagi memastikan tindakan bagi kerja penyelenggaraan dapat dilaksanakan dalam kos yang lebih efektif. Hal ini juga dapat memastikan pengurangan dalam laporan pembaikan kerosakan lantaran pembaikan awal dapat dilaksanakan terlebih dahulu. Selain itu, pihak PPHB juga sering berhubung rapat dengan pihak KPT bagi mendapatkan bajet serta peruntukan di bawah RMK atau mana-mana peruntukan khas bagi menjalankan projek baharu di UniSZA. Hal ini meliputi pembinaan bangunan serta prasarana baharu yang selari dengan Pelan Strategik UniSZA 2030 yang akan menumpukan kepada kelestarian kampus serta penggunaan teknologi hijau. Bangunan baharu yang akan dibina juga mengambil kira penggunaan tenaga yang rendah, seterusnya mengurangkan perbelanjaan universiti dalam pembayaran bil-bil tenaga. RUMUSAN UniSZA sebuah institusi pengajian tinggi yang memartabat dan mempraktis nilainilai Islam tidak kira sama ada dalam bidang pengajian atau pengurusan di universiti. Pembudayaan ini bukan sahaja menjadikan semua warga UniSZA cemerlang dari segi pendidikan dan pengurusan, malahan dapat melahirkan modal insan yang berakhlak tinggi dan berintegriti di samping dapat bersaing dengan organisasi-organisasi lain. UniSZA sentiasa memberi komitmen yang tinggi dan berterusan untuk menaik taraf pelbagai infostruktur dan fasiliti sesuai mengikut perkembangan semasa. Komuniti setempat juga mendapat manfaat daripada penyediaan prasarana yang dilaksanakan ini. Kemudahan yang kondusif dan menepati kehendak pengguna dapat menyokong proses pembelajaran, pengajaran dan penyelidikan serta dapat menjadikan UniSZA sebagai universiti pilihan utama pada masyarakat Malaysia dan dunia. Rajah 9.17: Rancangan penggunaan teknologi hijau seperti tenaga solar, sensor in building dan perbincangan untuk penggunaan sistem building assestment.

153 Universiti Sultan Zainal Abidin

154 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022

155 Universiti Sultan Zainal Abidin 10 BAB KAMPUS LESTARI

156 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 PENGENALAN Kampus lestari ialah kampus (dan warganya) yang cakna terhadap budaya lestari alam dan melaksanakan pengurusan serta aktiviti lestari secara sistematik, bermatlamat dan berterusan. Ia merupakan refleksi seluruh warga dalam lingkungan kampus yang mementingkan aspek kesihatan, keselamatan kerja serta alam sekitar. Agenda kelestarian kampus ini juga merupakan salah satu fokus utama universiti dalam Pelan Strategik UniSZA 2023-2030. DASAR KAMPUS HIJAU UniSZA 2022 – 2025 Dasar Kampus Hijau UniSZA telah dibentuk bertujuan memandu UniSZA dalam pembentukan kampus lestari. Gambar 10.1: Dasar Kampus Hijau UniSZA 2022-2025.

157 Universiti Sultan Zainal Abidin PENCAPAIAN 1. PENARAFAN UI GREENMETRIC WORLD UNIVERSITY RANKINGS Dalam usaha merealisasikan pembentukan kampus lestari, UniSZA buat pertama kalinya telah menyertai Penarafan UI Greenmetric World University Rankings pada tahun 2021 dan berjaya menempatkan diri di kedudukan 487 daripada 956 buah universiti di dunia. Pada tahun 2022 UniSZA telah berjaya menaikkan kedudukan ke tangga 345 daripada 1,050 buah universiti di dunia dan berada di kedudukan ke-17 daripada 32 buah IPT di Malaysia. Kejayaan ini memberikan inspirasi kepada UniSZA untuk terus mempergiatkan program kelestarian alam di samping menambah baik kemudahan infrastruktur dan infostruktur yang sedia ada. Gambar 10.2: Sijil penarafan UI GreenMetric World University Rankings 2022. Universiti Sultan Zainal Abidin as The 345th World’s Most Sustainable University in 2022 UI GreenMetric World University Rankings Jakarta, 12 December 2022 Pada tahun 2022 UniSZA telah berjaya menaikkan kedudukan ke tangga 345 daripada 1,050 buah universiti di dunia dan berada di kedudukan ke17 daripada 32 buah IPT di Malaysia.

158 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 Rajah 10.1: Pencapaian UniSZA Berdasarkan Kluster 2022. 2. PROGRAM KELESTARIAN KAMPUS Bagi menjayakan Program Kelestarian Kampus, pihak UniSZA telah menjalankan beberapa aktiviti sepertimana berikut: Kempen Jimat Elektrik Kempen Bebas Plastik

159 Universiti Sultan Zainal Abidin Kempen Sifar Karbon Pertandingan Video Tik Tok Program Cintai Alam Sekitar Program Hari Sungai Sedunia Ekspedisi Penyelidikan Taman Rimba Ilmu Tanah BRIS (TRIBE) Program Penanaman Pokok Sempena Sambutan Hari Hutan Antarabangsa Penggunaan Sistem solar dan sensor timer

160 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 LANGKAH KEHADAPAN Pelan Strategik UniSZA 2023-2030 telah menetapkan kampus lestari sebagai strategik teras dalam mewujudkan kampus digital. Bagi memastikan pembentukan kampus digital yang lestari, lapan strategi pelaksanaan telah dibentuk. Strategi ini memerlukan penglibatan semua pihak dari peringkat pengurusan tertinggi sehingga kepada kumpulan pelaksana di samping penglibatan pelajar dan komuniti. Rajah 10.2: Strategi Pelaksanaan Kampus Hijau UniSZA. Berdasarkan strategi pelaksanaan ini, Sekretariat Lestari UniSZA meletakkan sasaran dalam penarafan UI GreenMetric World University Rankings. > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022

161 Universiti Sultan Zainal Abidin Peringkat Dunia Peringkat Asean Peringkat Malaysia Rajah 10.3: Sasaran penarafan UniSZA untuk UI GreenMetric World University. Rankings RUMUSAN Bagi meningkatkan pencapaian dalam penarafan UI GreenMetric World University Rankings pada tahun-tahun akan datang, pelbagai inisiatif dirancang untuk dilaksanakan bagi memastikan hala tuju kampus lestari UniSZA lebih berdaya saing di peringkat global. Setiap inisiatif kampus lestari yang dinyatakan dalam Pelan Strategik UniSZA 2023-2030 akan dapat melonjakkan UniSZA ke persada antarabangsa. 161

162 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022

163 Universiti Sultan Zainal Abidin 11 BAB WAKAF, KEBAJIKAN DAN PENJANAAN PENDAPATAN

164 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 PENGENALAN Universiti Sultan Zainal Abidin (UniSZA) telah mengambil langkah proaktif dalam usaha mendapatkan sumber Wakaf supaya dapat memberi manfaat kepada lebih ramai yang memerlukan. UniSZA turut merangka strategi bagi mendapatkan pendapatan tambahan sebagai alternatif untuk menjadi sebuah institusi pendidikan awam yang lebih fleksibel, kukuh, dan mampan dari segi pengurusan kewangan. Bab ini akan membincangkan langkah yang telah diambil oleh UniSZA untuk mendapatkan sumber wakaf dan penjanaan universiti di samping mengutamakan kebajikan staf dan juga pelajar. 1. KUTIPAN DANA PEJABAT WAKAF DAN ENDOWMEN Kutipan keseluruhan bagi wakaf, zakat, endowmen dan infak sehingga tahun 2022 adalah sepertimana Rajah 11.1. Rajah 11.1: Jumlah kutipan terkumpul dana Pejabat Wakaf dan Endowmen. Jumlah kutipan dana wakaf oleh Pejabat Wakaf dan Endowmen UniSZA bagi tahun 2020 sehingga 2022 adalah sebagaimana yang ditunjukkan dalam Rajah 11.2. Secara keseluruhannya, terdapat peningkatan dalam kutipan dana wakaf dari tahun ke tahun. Pada tahun 2022, sebanyak RM 379,850.86 telah berjaya dikutip. Jumlah ini meningkat jika dibandingkan dengan tahun 2021 kerana terdapat lebih banyak sumbangan terhadap wakaf khas seperti wakaf van jenazah pada tahun 2022 yang dikelolakan oleh Pusat Islam dan Pejabat Wakaf dan Endowmen. Rajah 11.2: Jumlah kutipan dana wakaf 2020 sehingga 2022. Jumlah kutipan yang diperoleh seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 11.2 merangkumi kutipan tunai dan bukan tunai. 400,000 300,000 200,000 100,000 0 2021 2022 RM327,656.00 RM287,541.00 RM379,850.86 Pada tahun 2022, sebanyak RM 379,850.86 telah berjaya dikutip Wakaf RM6,093,116.86 Zakat RM6,485,284.94 Endowmen RM572,217.00 Infak RM122,861.00

165 Universiti Sultan Zainal Abidin Rajah 11.3: Kempen-kempen kutipan Pejabat Wakaf dan Endowmen bagi tahun 2022. Rajah 11.4: Sumbangan zakat Etiqa Family Takaful Berhad.

166 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 Jadual 11.1: Agihan Dana bagi tahun 2022. Jadual 11.1 menunjukkan jumlah agihan yang diluluskan oleh mesyuarat Jawatankuasa Dana Wakaf UniSZA bersama MAIDAM dan Jawatankuasa Agihan Dana Wakaf dan Zakat UniSZA. Agihan keseluruhan adalah sebanyak RM 4,700,462.65. Agihan Dana Wakaf dan Zakat UniSZA ini sentiasa mengutamakan kebajikan pelajar khususnya asnaf fakir miskin. Sehingga 31 Disember 2022, endowmen bagi kursi Sultan Mizan telah menjana sejumlah RM97,622.29 hasil daripada wang pokok berjumlah RM520,000. Janaan hasil daripada endowmen telah dibelanjakan sebanyak RM48,859.46 menjadikan baki sehingga 31 Disember 2022 adalah sebanyak RM48,762.83. 2. KEBAJIKAN PELAJAR UniSZA telah melaksanakan transformasi ke arah menjadikannya sebuah Institusi Pengajian Tinggi yang mengambil pendekatan berasaskan wakaf, endowmen, zakat dan infak dalam hal-hal berkaitan pembangunan dan pentadbiran UniSZA serta hal-hal berkaitan kebajikan pelajar UniSZA. Bantuan diagihkan untuk tujuan pembangunan keilmuan, pembelajaran, pengajaran dan kebajikan pelajar selaras dengan dasar dan polisi UniSZA. Bilangan Agihan Jumlah 1 Wakaf rumah penginapan pelajar kampus besut 3,000,000.00 2 Zakat 1,638,664.19 3 Endowmen* 48,859.46 4 Infak 12,939.00 Jumlah Keseluruhan 4,700,462.65 Gambar 11.1: Pelajar yang mendapat tajaan biasiswa daripada wang zakat. Gambar 11.2: Sumbangan komputer riba daripada wang janaan hasil wakaf. Agihan keseluruhan adalah sebanyak RM 4,700,462.65. Agihan Dana Wakaf dan Zakat UniSZA ini sentiasa mengutamakan kebajikan pelajar khususnya asnaf fakir miskin.

167 Universiti Sultan Zainal Abidin 3. TABUNG KHAIRAT STAF UNISZA Tabung Khairat Staf UniSZA merupakan sebuah tabung yang diwujudkan bermula tahun 2018 bagi menjaga kebajikan staf UniSZA dengan yuran keahlian adalah sebanyak RM5.00 setiap bulan. Penubuhan tabung ini diharap dapat membantu meringankan beban keluarga ahli/waris sekiranya berlaku kematian/musibah. Semua staf UniSZA digalakkan untuk mendaftar sebagai ahli tabung ini. Matlamat asas penubuhan Tabung Khairat Staf UniSZA adalah untuk: i. Menyalurkan sumbangan dan membantu meringankan beban ahli atau waris akibat musibah yang dialami, ii. Menyatupadukan warga UniSZA dan memupuk semangat bekerjasama ketika ditimpa kesusahan dan kesedihan, dan iii. Mengurus dan mengumpul wang tabung dengan berkesan dan mengeluarkan wang tabung kepada pihak berkaitan dengan kadar segera. Manfaat sumbangan yang ditetapkan adalah seperti Jadual 11.2 di bawah: Gambar 11.3: Sumbangan komputer riba daripada wang infak khas & wang janaan hasil wakaf. Gambar 11.4: Agihan komputer riba kepada pelajar bukan Muslim. Gambar 11.5: Siti Nor Hasma binti Pauzi dan Nursyafanis binti Mohd Nahar merupakan graduan UniSZA yang berjaya menamatkan pengajian dengan bantuan zakat.

168 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 Jadual 11.2: Manfaat sumbangan Tabung Khairat Staf UniSZA. . Jadual 11.3: Rekod keseluruhan sumbangan sehingga tahun 2022 sebagaimana berikut: Jenis Jumlah Sumbangan i. Kematian : • Ahli • Pasangan • Anak • Ibu Bapa RM5,000.00 RM3,000.00 RM1,000.00 RM500.00 ii. Ahli besara atas sebab kesihatan: • Hilang upaya kekal (yang tidak membolehkan staf bekerja), dan • Sakit (penyakit kronik) yang tidak membolehkan staf bekerja selamanya. RM5,000.00 RM5,000.00 Jenis Jumlah Penerima Sumbangan Jumlah (RM) i. Kematian : • Ahli • Pasangan • Anak • Ibu Bapa 7 4 2 74 35,000.00 12,000.00 2,000.00 37,000.00 ii. Ahli besara atas sebab kesihatan: • Hilang upaya kekal (yang tidak membolehkan staf bekerja), dan • Sakit (penyakit kronik) yang tidak membolehkan staf bekerja selamanya. 0 1 0 5,000.00 Jumlah Keseluruhan 88 91,000.00

169 Universiti Sultan Zainal Abidin 4. SKIM PERLINDUNGAN TAKAFUL BERKELOMPOK (GROUP TERM TAKAFUL-GTT) STAF UNISZA UniSZA telah menawar dan menyediakan perlindungan takaful berkelompok (Group Term Takaful-GTT) kepada staf yang berminat untuk menyertai skim ini bermula pada tahun 2010. Sehingga 31 Disember 2022, seramai 1,220 orang staf telah menyertai GTT yang tempohnya akan berakhir pada 28 Februari 2022. Skim perlindungan GTT ini amat penting kerana ia dapat memberikan perlindungan kepada ahli dan waris pencarum apabila berlaku sebarang kecelakaan/kemalangan dan kematian sebagaimana perlindungan yang dinyatakan. Dalam tahun 2022, skim ini telah dapat membantu dua waris/ keluarga dua pencarum yang telah meninggal dunia.  Waris/keluarga telah mendapat  sumbangan sebanyak RM40,000.00 (kematian) dan RM5,000.00 (pengurusan jenazah)  daripada syarikat penyedia perkhidmatan. a. Laporan tahunan dana wakaf UniSZA Pada 7 Ogos 2022, UniSZA telah memeterai satu Memorandum Perjanjian (MoA) bersama Majlis Agama Islam dan Adat Melayu Terengganu (MAIDAM) bagi memartabatkan wakaf daripada pelbagai pihak selagi ia memenuhi segala prosedur dan tatacara yang ditetapkan. Sumber wakaf yang dikumpul boleh jadi dalam bentuk tunai atau bukan tunai. Sumber dalam bentuk tunai, akan ditukar menjadi aset atau dilaburkan dalam bentuk pelaburan am, saham dan sebagainya. Sasarannya adalah untuk menjana hasil agar harta wakaf berkembang supaya, lebih ramai dapat menerima manfaat. Sumber dalam bentuk bukan tunai, sama ada ia menjana hasil atau tidak, keduaduanya mempunyai nilai manfaat kepada penerima. UniSZA juga memperoleh kebenaran mengurus wakaf pada tahun 2016 dari Majlis Agama Islam dan Adat Melayu Terengganu (MAIDAM). Susulan daripada itu, UniSZA mula memperkenalkan wakaf ekonomikal menerusi wakaf dobi dan wakaf kesihatan. 5. HASIL PENJANAAN PENDAPATAN PTj DI UNISZA Hasil penjanaan pendapatan PTj di UniSZA pada tahun 2022 adalah sebanyak RM2.93 juta (tidak termasuk hasil deposit tetap dari UniSZA sebanyak RM5.36 juta). Hal ini menunjukkan berlakunya peningkatan sebanyak 34% pada tahun 2022 berbanding tahun 2021 yang berjumlah RM2.19 juta sepertimana yang ditunjukkan dalam Rajah 11.5. Gambar 11.6: Majlis menandatangani MoA antara UniSZA dengan MAIDAM. Hasil penjanaan pendapatan PTj di UniSZA pada tahun 2022 adalah sebanyak RM2.93 juta

170 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 Rajah 11.5: Hasil penjanaan PTj 2021 dan 2022. Pusat Pengurusan Penjanaan Pendapatan, Pelaburan dan Jaringan Industri (P4P) telah menjana kutipan tertinggi kepada universiti iaitu sebanyak RM1.57 juta hasil daripada penawaran program Diploma Pendidikan Pascasiswazah. Bagi kategori fakulti pula, Fakulti Reka Bentuk Inovatif dan Teknologi (FRIT) telah menjana pendapatan terkumpul tertinggi iaitu sebanyak RM255,991.13. Sehingga Disember 2022, sebanyak 24 PTj telah berjaya menjalankan sejumlah 58 projek penjanaan sepertimana Rajah 11.6. Rajah 11.6: Hasil penjanaan PTj 2022. Jadual 11.4: Lima program yang menjana pendapatan tertinggi pada tahun 2022. 3,500,000 3,000,000 2,500,000 2,000,000 1,500,000 1,000,000 500,000 0 Pendapatan RM 2,197,404.52 2,937,656.49 24 PTj 58 projek penjanaan Keuntungan RM2.93 juta Top Pusat Tanggungjawab Program Pendapatan (RM) 1 Pusat Pengurusan Penjanaan Pendapatan, Pelaburan & Jaringan Industri Penawaran Diploma Pendidikan Pascasiswazah 895,592.00 2 Pusat Pengurusan Penjanaan Pendapatan, Pelaburan & Jaringan Industri Penjualan Nombor Plat Universiti 325,188.00 3 Kolej Kediaman & Kesihatan Pelajar Pemeriksaan Kesihatan 250,000.00 4 Penerbit Jualan Buku Penerbit 176,410.84 5 Fakulti Reka Bentuk Inovatif & Teknologi Cenderamata Konvokesyen 173,100.00

171 Universiti Sultan Zainal Abidin Jadual di atas menunjukkan lima PTj yang menjana pendapatan tertinggi pada tahun 2022. Jumlah kutipan tertinggi adalah dari P4P bagi penawaran program Diploma Pendidikan Pascasiswazah. Pada tahun 2022 juga, buat julung-julung kalinya telah diadakan majlis konvokesyen Executive Master in Business Innovation and Entrepreneurship bagi meraikan pelajar yang telah tamat pengajian sepertimana yang ditunjukkan dalam Gambar 11.12. LANGKAH KEHADAPAN UniSZA akan terus mencari peluang bagi memperkasa aktiviti atau projek penjanaan pendapatan dengan membantu setiap PTj mengurus atau melaksanakan aktiviti atau projek penjanaan melalui P4P supaya pelaksanaan program penjanaan pendapatan dapat dijalankan secara lebih efisien dan bersistematik. Hal ini juga dapat mengurangkan kebergantungan PTj terhadap universiti. Wakaf atau popular juga disebut sebagai “the sleeping giant” dalam kewangan Islam ini memainkan peranan penting dalam memastikan pembangunan sosioekonomi universiti membangun dengan baik. Di UniSZA, pengurusan dan pentadbiran harta wakaf berada di bawah kebenaran MAIDAM. Persefahaman UniSZA dan MAIDAM akan mempermudahkan segala usaha untuk memartabatkan wakaf daripada pelbagai pihak selagi ia memenuhi segala prosedur dan tatacara yang ditetapkan. Jawatankuasa Pengurusan Universiti (JKPU) Bil. 36/2022 bertarikh 11 Oktober 2022 telah bersetuju supaya tabung endowmen sedia ada dikembangkan kepada fungsi dana penyelidikan. Tabung ini berfungsi bagi membudayakan staf untuk menyumbang atau menyalurkan sumbangan untuk penyelidikan di fakulti. RUMUSAN Sejajar usaha ke arah penjanaan universiti, UniSZA akan terus komited dan bersedia menghadapi cabaran kekangan kewangan dengan meningkatkan usaha untuk mengurangkan kebergantungan terhadap dana kerajaan. Melangkah ke hadapan, strategi penjanaan pendapatan UniSZA memerlukan strategi yang lebih kreatif dan inovatif bagi mendepani cabaran semasa dengan membangunkan budaya penjanaan pendapatan tanpa menjejaskan fungsi utama universiti. P4P sebagai koordinator aktiviti penjanaan pendapatan di UniSZA akan terus berusaha bagi memastikan ekosistem penjanaan pendapatan yang lebih kondusif merangkumi aspek pengurusan, pembiayaan, latihan/pembangunan modal insan dan pembangunan perniagaan. Segala usaha yang dilakukan oleh semua pihak berupaya membantu meningkatkan pendapatan UniSZA dan seterusnya dapat dimanfaatkan bagi pembangunan pelajar khususnya dan masyarakat amnya. Konsep Islam dalam pembangunan harta wakaf dan kelestarian alam amat penting untuk UniSZA. Wakaf berfungsi sebagai suatu landasan pembangunan seimbang yang mengambil kira kedua-dua aspek fizikal dan spiritual. Gambar 11.7: Majlis Konvokesyen Executive Master in Business Innovation and Entrepreneurship. Strategi penjanaan pendapatan UniSZA memerlukan strategi yang lebih kreatif dan inovatif bagi mendepani cabaran semasa dengan membangunkan budaya penjanaan pendapatan tanpa menjejaskan fungsi utama universiti.

172 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022

173 Universiti Sultan Zainal Abidin 12 BAB ANALISIS KEWANGAN

174 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 PENGENALAN Permulaan fasa endemik COVID-19 yang diisytiharkan oleh kerajaan telah memberi nafas baharu kepada ekonomi Malaysia. Ini adalah disebabkan oleh pembukaan semula pelbagai sektor secara berperingkat telah memacu dan mempergiatkan lagi perkembangan ekonomi di Malaysia. Seiring dengan ini, sektor pendidikan terutamanya pendidikan tinggi telah mula membenarkan kemasukan pelajar ke kampus berserta permulaan proses pengajaran dan pembelajaran secara bersemuka. Walau bagaimanapun, pematuhan kepada prosedur operasi standard (SOP) tetap diberi keutamaan dalam mengekang penularan wabak COVID-19. UniSZA sebagai salah sebuah universiti awam (UA) turut sama memulakan pembukaan kampus sepenuhnya yang mana menyebabkan peningkatan perbelanjaan UniSZA pada tahun 2022 berbanding dengan tahun sebelumnya sewaktu COVID-19 berada di fasa pandemik. Namun begitu, pembukaan penuh kampus ini telah juga memberi ruang kepada UniSZA untuk mempergiatkan projek-projek penjanaan pendapatan yang terpaksa dihentikan/ ditangguhkan sepanjang tempoh pandemik COVID-19. PRESTASI KEWANGAN Prestasi kewangan UniSZA boleh digambarkan melalui pendapatan dan perbelanjaan yang dilaksanakan pada tahun semasa. 1. PENDAPATAN Bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2022, jumlah pendapatan UniSZA dan anak syarikat adalah RM313,495,016. Pecahan pendapatan berdasarkan sumber ditunjukkan dalam Rajah 12.1. Rajah 12.1: Pecahan pendapatan bagi tahun 2022. Perbandingan pecahan pendapatan UniSZA dan anak syarikat bagi tahun 2022 berbanding tahun 2021 adalah seperti Rajah 12.2. Pemberian Kerajaan RM256,957,074 Yuran RM34,265,657 Pendapatan Lain RM13,014,906 Sumbangan RM6,945,057 Keuntungan Lain RM2,312,322

175 Universiti Sultan Zainal Abidin Rajah 12.2: Perbandingan pendapatan bagi tahun 2022 berbanding tahun 2021. Pendapatan UniSZA dan anak syarikat mencatatkan penurunan sebanyak RM32,574,500 iaitu 9.4% bagi tahun 2022 berbanding tahun 2021. Punca utama penurunan pendapatan di akaun UniSZA dan anak syarikat adalah disebabkan oleh penurunan dalam pelunasan geran pembangunan yang merekodkan perbezaan sebanyak RM59,070,253 serta penurunan dari pelbagai terimaan sebanyak RM12,388,416 berbanding tahun 2021. Namun, penurunan dalam pendapatan UniSZA dan anak syarikat ditampung oleh tambahan terimaan geran mengurus sebanyak RM29,372,900 dan peningkatan yuran pengajian berjumlah RM6,057,618. 2. PERBELANJAAN Bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2022, jumlah perbelanjaan UniSZA dan anak syarikat direkodkan berjumlah RM309,816,048. Pecahan perbelanjaan berdasarkan jenis perbelanjaan adalah seperti Rajah 12.3. Rajah 12.3: Pecahan perbelanjaan bagi tahun 2022. Perbandingan perbelanjaan UniSZA dan anak syarikat bagi tahun 2022 berbanding tahun 2021 adalah seperti Rajah 12.4. Keuntungan Lain Sumbangan Pendapatan Lain Yuran Pemberian Kerajaan JUMLAH : RM346,069,516 RM313,495,016 2021 2022 RM2,834,386 RM2,312,322 RM3,207,964 RM6,945,057 RM26,203,934 RM13,014,906 RM28,208,039 RM34,265,657 RM285,615,193 RM256,957,074 Penjejasan Aset RM28,814.00 Belanja Hutang Ragu RM693,461.00 Pemberian & Kenaan Bayaran RM2,647,629.00 Perbelanjaan Lain RM5,842,433.00 Susut Nilai RM39,644,283.00 Perkhidmatan & Bekalan RM95,675,796.00 Emolumen RM165,283,632.00

176 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 Rajah 12.4: Perbandingan perbelanjaan bagi tahun 2022 dan tahun 2021. Perbelanjaan UniSZA dan anak syarikat merekodkan peningkatan sebanyak RM52,964,818 iaitu 20.6% berbanding tahun 2021. Rajah 12.4 di atas menunjukkan peningkatan bagi tahun 2022 dengan peningkatan tertinggi adalah daripada belanja emolumen dengan kenaikan sebanyak RM24,155,145, kenaikan dalam susut nilai sebanyak RM13,954,761, dan perkhidmatan & bekalan dengan kenaikan sebanyak RM12,079,172. LANGKAH KEHADAPAN Selaras dengan pengoperasian penuh UniSZA selepas fasa endemik bermula, pengurusan kewangan di UniSZA akan ditambah baik melalui beberapa strategi dan inovasi baru untuk memastikan kelestarian dan pengurusan kewangan yang lebih efektif, efisien, produktif dan mampan. Strategi dan inovasi baharu tersebut adalah seperti berikut: 200,000,000.00 150,000,000.00 100,000,000.00 50,000,000.00 0.00 2021 2022 RM Emolumen Perkhidmatan & Bekalan Perbelanjaan Lain Pemberian & Kenaan Bayaran Belanja Hutang Ragu Penjejasan Aset Susut Nilai 141,128,487 165,283,632 83,596,624 25,689,522 4,488,293 1,587,528 322,076 38,700 95,675,796 39,644,283 5,842,433 2,647,629 693,461 28,814 RM256,851,230 RM309,816,048

177 Universiti Sultan Zainal Abidin Rajah 12.5: Strategi dan Inovasi Baharu Kewangan Universiti. RUMUSAN Pada keseluruhannya, prestasi kewangan UniSZA bagi tahun 2022 telah memaparkan peningkatan perbelanjaan yang nyata selaras dengan pembukaan kembali sektor ekonomi selepas fasa endemik diumumkan. Melalui strategi dan inovasi baharu yang dinyatakan dalam rajah di atas, adalah diharapkan agar ia mampu meneruskan kelestarian kewangan di universiti dan selanjutnya dapat memastikan UniSZA mampu bertambah maju ke hadapan.

178 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022

179 Universiti Sultan Zainal Abidin PENYATA KEWANGAN

180 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 SIJIL KETUA AUDIT NEGARA MENGENAI PENYATA KEWANGAN UNIVERSITI SULTAN ZAINAL ABIDIN BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER 2022

181 Universiti Sultan Zainal Abidin

182 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022

183 Universiti Sultan Zainal Abidin

184 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022

185 Universiti Sultan Zainal Abidin

186 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022

187 Universiti Sultan Zainal Abidin

188 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 1 UNIVERSITI SULTAN ZAINAL ABIDIN PENYATA KEDUDUKAN KEWANGAN PADA 31 DISEMBER 2022 KUMPULAN KUMPULAN UNIVERSITI UNIVERSITI NOTA 2022 2021 2022 2021 RM RM RM RM Seperti Yang Dinyatakan Semula Seperti Yang Dinyatakan Semula ASET ASET SEMASA Tunai di Tangan dan di Bank 4 10,828,270 25,467,108 7,384,973 20,014,245 Deposit di Institusi Kewangan 5 221,035,226 205,772,416 219,877,972 204,515,667 Urus Niaga Pertukaran Belum Terima 6 3,920,144 3,251,703 3,920,144 3,251,703 Lain-lain Belum Terima dan Deposit 7 5,697,529 3,815,273 4,089,012 3,261,920 Hasil Terakru 8 642,833 495,067 642,833 595,066 Bayaran terdahulu 9 112,422,745 112,226,121 112,185,597 112,152,487 Inventori 10 1,711,927 536,196 1,232,677 - Kos Pembangunan Hartanah 11 226,191 226,191 - - JUMLAH ASET SEMASA 356,484,865 351,790,075 349,333,208 343,791,088 ASET BUKAN SEMASA Lain-lain Belum Terima dan Deposit 7 2,157,091 2,272,227 2,157,091 2,272,227 Pelaburan dalam Entiti yang Dikawal 12 - - 7,100,000 7,100,000 Hartanah, Loji dan Peralatan 13 (i) 1,096,931,066 568,418,374 1,095,849,293 567,725,606 Aset Tak Ketara 13 (ii) 614,881 777,989 614,881 777,989 Aset Biologi 13 (iii) 266,956 388,975 266,956 388,975 Harta dalam Pembinaan 13 (iv) 108,027,429 258,601,188 108,027,429 258,601,188 Perbelanjaan Pembangunan Ladang 13 (v) 75 505 - - JUMLAH ASET BUKAN SEMASA 1,207,997,498 830,459,258 1,214,015,650 836,865,985 JUMLAH ASET 1,564,482,363 1,182,249,333 1,563,348,858 1,180,657,073 LIABILITI LIABILITI SEMASA Urus Niaga Pertukaran Belum Bayar 14 3,233,693 5,316,311 3,233,693 5,316,311 Lain-lain Belum Bayar 15 22,326,495 30,818,912 22,772,500 31,364,753 Pajakan 16 1,018,720 382,980 997,754 332,663 Bank Overdraf 31,356 66,013 - - Peruntukan Manfaat Pekerja 17 889,301 1,449,265 889,301 1,449,265 JUMLAH LIABILITI SEMASA 27,499,565 38,033,481 27,893,248 38,462,992 LIABILITI BUKAN SEMASA Pajakan 16 2,990,194 592,917 2,990,194 570,063 Peruntukan Manfaat Pekerja 17 2,945,118 2,479,634 2,945,118 2,479,634 Cukai Tertunda 25 7,300 - - - Geran Tertunda 18 122,097,619 112,282,250 122,097,619 112,282,250 JUMLAH LIABILITI BUKAN SEMASA 128,040,231 115,354,801 128,032,931 115,331,947 JUMLAH LIABILITI 155,539,796 153,388,282 155,926,179 153,794,939 ASET BERSIH 1,408,942,567 1,028,861,051 1,407,422,679 1,026,862,134 ASET BERSIH/EKUITI Kumpulan Wang Mengurus 356,416,139 1,196,828 356,416,139 1,196,828 Kumpulan Wang Pembangunan 901,110,684 894,666,381 901,110,684 894,666,381 Kumpulan Wang Penyelidikan 4,849,235 4,688,029 4,849,235 4,688,029 Kumpulan Wang Kenderaan 5,000,000 5,000,000 5,000,000 5,000,000 Kumpulan Wang Komputer 2,000,000 2,000,000 2,000,000 2,000,000 Kumpulan Wang Amanah 76,098,668 64,540,708 76,098,668 64,540,708 Kumpulan Wang Asrama 16,338,405 12,942,831 16,338,405 12,942,831 Kumpulan Wang Pendapatan 45,509,548 41,727,357 45,609,548 41,827,357 Keuntungan Terkumpul Entiti yang Dikawal 1,619,888 2,098,917 - - JUMLAH ASET BERSIH/EKUITI 1,408,942,567 1,028,861,051 1,407,422,679 1,026,862,134 (Nota-nota di muka surat 7 hingga 34 adalah sebahagian daripada penyata kewangan ini)

189 Universiti Sultan Zainal Abidin UNIVERSITI SULTAN ZAINAL ABIDIN PENYATA PRESTASI KEWANGAN BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER 2022 KUMPULAN KUMPULAN UNIVERSITI UNIVERSITI NOTA 2022 2021 2022 2021 RM RM RM RM Seperti Yang Dinyatakan Semula Seperti Yang Dinyatakan Semula HASIL Urus Niaga Bukan Pertukaran 19 257,075,643 287,296,214 257,075,643 287,296,214 Urus Niaga Pertukaran 20 38,508,622 32,211,228 41,653,292 34,659,938 Lain-lain Hasil 21 17,910,751 26,562,074 17,740,305 26,887,073 313,495,016 346,069,516 316,469,240 348,843,225 PERBELANJAAN Emolumen 22 165,283,632 141,128,487 164,115,224 140,044,933 Perkhidmatan dan Bekalan 23 95,675,796 83,596,624 99,691,895 89,391,534 Pemberian dan Kenaan Bayaran Tetap 24 2,647,629 1,587,528 2,647,629 1,587,528 Perbelanjaan Lain 5,842,433 4,488,293 5,763,998 4,373,586 Penjejasan Aset 13 (iii) 28,814 38,700 28,814 38,700 Susut Nilai 13 (i),(ii),(v) 39,644,283 25,689,522 39,411,295 25,482,606 Belanja Hutang Ragu 7 693,461 322,076 693,461 322,076 JUMLAH PERBELANJAAN 309,816,048 256,851,230 312,352,316 261,240,963 LEBIHAN/(KEKURANGAN) SEBELUM CUKAI 3,678,968 89,218,286 4,116,924 87,602,262 Cukai 25 41,073 408,554 - - LEBIHAN SELEPAS CUKAI 3,637,895 88,809,732 4,116,924 87,602,262 DISEBABKAN OLEH: Pemilik Entiti Yang Mengawal 3,637,895 88,809,732 4,116,924 87,602,262 3,637,895 88,809,732 4,116,924 87,602,262

190 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 3 UNIVERSITI SULTAN ZAINAL ABIDIN PENYATA PERUBAHAN ASET BERSIH/EKUITI BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER 2022 Mengurus Pembangunan Penyelidikan Pinjaman Kenderaan Pinjaman Komputer Amanah Asrama Pendapatan Keuntungan Terkumpul Entiti Yang Dikawal Jumlah Aset Bersih KUMPULAN RM RM RM RM RM RM RM RM RM RM Baki pada 1 Januari 2021 11,033,756 820,292,390 2,477,792 5,000,000 2,000,000 57,060,404 11,839,656 34,496,906 791,445 944,992,349 Pelarasan Tahun Lalu (2,703,550) - - - - (1,918,281) - (319,199) - (4,941,030) Baki pada 1 Januari 2021 8,330,206 820,292,390 2,477,792 5,000,000 2,000,000 55,142,123 11,839,656 34,177,707 791,445 940,051,319 -Seperti yang Dinyatakan Semula Lebihan Bersih Bagi Tahun 2021 (7,284,087) 74,373,991 2,210,237 - - 8,994,918 1,664,410 14,226,668 1,307,472 95,493,609 Baki pada 31 Disember 2021 1,046,119 894,666,381 4,688,029 5,000,000 2,000,000 64,137,041 13,504,066 48,404,375 2,098,917 1,035,544,928 Pelarasan Tahun Lalu 150,709 - - - - 403,667 (561,235) (6,677,018) - (6,683,877) Baki pada 1 Januari 2022 1,196,828 894,666,381 4,688,029 5,000,000 2,000,000 64,540,708 12,942,831 41,727,357 2,098,917 1,028,861,051 -Seperti yang Dinyatakan Semula Kesan Pemakaian MPSAS untuk Aset Infrastruktur dan Bangunan 376,443,621 - - - - - - - - 376,443,621 Baki pada 1 Januari 2022 377,640,449 894,666,381 4,688,029 5,000,000 2,000,000 64,540,708 12,942,831 41,727,357 2,098,917 1,405,304,672 Lebihan Bersih Bagi Tahun 2022 (21,224,310) 6,444,303 161,206 - - 11,557,960 3,395,574 3,782,191 (479,029) 3,637,895 Baki pada 31 Disember 2022 356,416,139 901,110,684 4,849,235 5,000,000 2,000,000 76,098,668 16,338,405 45,509,548 1,619,888 1,408,942,567 (Nota-nota di muka surat 7 hingga 34 adalah sebahagian daripada penyata kewangan ini)

191 Universiti Sultan Zainal Abidin UNIVERSITI SULTAN ZAINAL ABIDIN PENYATA PERUBAHAN ASET BERSIH/EKUITI BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER 2022 Mengurus Pembangunan Penyelidikan Pinjaman Kenderaan Pinjaman Komputer Amanah Asrama Pendapatan Jumlah Aset Bersih UNIVERSITI RM RM RM RM RM RM RM RM RM Baki pada 1 Januari 2021 11,033,756 820,292,390 2,477,792 5,000,000 2,000,000 57,060,404 11,839,656 34,496,906 944,200,904 Pelarasan Tahun Lalu (2,703,550) - - - - (1,918,281) - (319,199) (4,941,030) Baki pada 1 Januari 2021 8,330,206 820,292,390 2,477,792 5,000,000 2,000,000 55,142,123 11,839,656 34,177,707 939,259,874 -Seperti yang Dinyatakan Semula Lebihan Bersih Bagi Tahun 2021 (7,284,087) 74,373,991 2,210,237 - - 8,994,918 1,664,410 14,326,668 94,286,137 Baki pada 31 Disember 2021 1,046,119 894,666,381 4,688,029 5,000,000 2,000,000 64,137,041 13,504,066 48,504,375 1,033,546,011 Pelarasan Tahun Lalu 150,709 - - - - 403,667 (561,235) (6,677,018) (6,683,877) Baki pada 1 Januari 2022 1,196,828 894,666,381 4,688,029 5,000,000 2,000,000 64,540,708 12,942,831 41,827,357 1,026,862,134 -Seperti yang Dinyatakan Semula Kesan Pemakaian MPSAS untuk Aset Infrastruktur dan Bangunan 376,443,621 - - - - - - - 376,443,621 Baki pada 1 Januari 2022 377,640,449 894,666,381 4,688,029 5,000,000 2,000,000 64,540,708 12,942,831 41,827,357 1,403,305,755 Lebihan Bersih Bagi Tahun 2022 (21,224,310) 6,444,303 161,206 - - 11,557,960 3,395,574 3,782,191 4,116,924 Baki pada 31 Disember 2022 356,416,139 901,110,684 4,849,235 5,000,000 2,000,000 76,098,668 16,338,405 45,609,548 1,407,422,679 (Nota-nota di muka surat 7 hingga 34 adalah sebahagian daripada penyata kewangan ini)

192 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 5 UNIVERSITI SULTAN ZAINAL ABIDIN PENYATA ALIRAN TUNAI BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER 2022 KUMPULAN KUMPULAN UNIVERSITI UNIVERSITI 2022 2021 2022 2021 RM RM RM RM Seperti Yang Dinyatakan Semula Seperti Yang Dinyatakan Semula Aliran Tunai Daripada Aktiviti Operasi Lebihan Sebelum Cukai 3,678,968 89,218,286 4,116,924 87,602,262 Pelarasan untuk:- Susut Nilai 39,644,283 25,689,522 39,411,295 25,482,606 Pelupusan/Pelarasan Hartanah, Loji dan Peralatan 1,257,009 901 1,257,009 901 Laba Perubahan Nilai Aset Biologi (35,450) (53,025) (35,450) (53,025) Rugi Perubahan Nilai Aset Biologi 28,814 38,700 28,814 38,700 Pelupusan Aset Biologi 132,175 174,625 132,175 174,625 Rugi Kepada Pelupusan Aset - 1,794 - - Geran Dilunaskan (41,408,174) (99,439,193) (41,408,174) (99,439,193) Peruntukan Hutang Ragu 595,805 149,473 596,205 149,473 Peruntukan Hutang Ragu Tidak Diperlukan (64,272) (273,819) (64,272) (272,219) Lebihan Pendapatan Sebelum Perubahan Modal Kerja 3,829,158 15,507,264 4,034,526 13,684,130 Lebihan/(Kurangan) Dalam Modal Kerja (Penambahan)/Pengurangan Inventori (1,175,731) (359,149) (1,232,677) - (Penambahan)/Pengurangan Belum Terima (3,311,483) 3,247,617 (1,993,206) 1,021,123 (Pengurangan)/Penambahan Belum Bayar (10,136,976) 15,959,207 (10,674,871) 18,226,034 (Pengurangan)/Penambahan Manfaat Pekerja (94,480) 344,876 (94,480) 344,876 Tunai (Digunakan)/Dihasilkan Dari Aktiviti Operasi (10,889,512) 34,699,815 (9,960,708) 33,276,163 Cukai Dibayar Balik 97,611 - - - Cukai Dibayar (469,442) (224,224) - - Tunai Bersih (Digunakan)/Dihasilkan Dari Aktiviti Operasi (11,261,343) 34,475,591 (9,960,708) 33,276,163 Aliran Tunai Daripada Aktiviti Pelaburan Pembelian Hartanah, Loji dan Peralatan (15,475,445) (12,863,114) (14,853,880) (12,837,608) Pembelian Aset Tak Ketara (106,650) (457,912) (106,650) (457,912) Pembelian Aset Biologi (3,520) - (3,520) - Harta Dalam Pembinaan (23,104,668) (89,313,012) (23,104,668) (89,313,012) Hasil Daripada Pelupusan/Pindahan Hartanah, Loji dan Peralatan - 250 - - Tunai Bersih Digunakan Dalam Aktiviti Pelaburan (38,690,283) (102,633,788) (38,068,718) (102,608,532) Aliran Tunai Daripada Aktiviti Pembiayaan Dividen dibayar (100,000) - - - Bayaran Balik Pajakan (513,289) (348,114) (461,084) (297,174) Terimaan Geran Tertunda 51,223,543 35,830,148 51,223,543 35,830,148 Tunai Bersih Dihasilkan Daripada Aktiviti Pembiayaan 50,610,254 35,482,034 50,762,459 35,532,974 Peningkatan /(Pengurangan) Bersih Dalam Jumlah Tunai dan Kesetaraan Tunai 658,629 (32,676,164) 2,733,033 (33,799,396) Jumlah Tunai dan Kesetaraan Tunai Pada Awal Tahun 231,173,511 263,849,675 224,529,912 258,329,308 Jumlah Tunai dan Kesetaraan Tunai Pada Akhir Tahun 231,832,140 231,173,511 227,262,945 224,529,912 Tunai Dan Kesetaraan Tunai Diwakili Oleh:- Tunai di Tangan dan di Bank 10,828,270 25,467,108 7,384,973 20,014,245 Deposit di Institusi Kewangan 221,035,226 205,772,416 219,877,972 204,515,667 Bank Overdraf (31,356) (66,013) - - 231,832,140 231,173,511 227,262,945 224,529,912 (Nota-nota di muka surat 7 hingga 34 adalah sebahagian daripada penyata kewangan ini)

193 Universiti Sultan Zainal Abidin 6 UNIVERSITI SULTAN ZAINAL ABIDIN PENYATA PERBANDINGAN BAJET DAN AMAUN SEBENAR BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER 2022 JUMLAH BAJET JUMLAH SEBENAR VARIAN ASAL AKHIR BAJET RM RM RM RM PENERIMAAN Pemberian Kerajaan 181,609,000 181,609,000 215,548,900 (33,939,900) Yuran Pelajar 35,000,000 35,000,000 34,265,657 734,343 Pendapatan Lain 44,501,900 44,501,900 3,209,729 41,292,171 JUMLAH PENERIMAAN 261,110,900 261,110,900 253,024,286 8,086,614 PERBELANJAAN Gaji dan Upah 109,869,828 107,369,828 106,022,980 1,346,848 Elaun Tetap 35,189,050 35,189,050 33,966,254 1,222,796 Sumbangan Berkanun untuk Kakitangan 18,360,000 19,160,000 18,957,336 202,664 Elaun Lebih Masa 1,567,500 1,855,671 1,737,639 118,032 Faedah Kewangan yang Lain 2,146,000 2,157,500 1,545,565 611,934 Jumlah Emolumen 167,132,378 165,732,049 162,229,774 3,502,274 Perbelanjaan Perjalanan dan Sara Hidup 2,749,150 3,429,045 3,294,059 134,986 Perjalanan Luar Negeri 221,600 219,810 173,774 46,036 Perhubungan dan Utiliti 15,279,022 15,184,747 15,109,699 75,048 Sewaan 2,064,130 2,348,283 2,079,710 268,573 Makanan dan Minuman 70,000 913,504 811,485 102,019 Bekalan Bahan Mentah 1,368,500 1,253,170 1,198,227 54,943 Bekalan dan Bahan Lain 6,677,350 6,932,558 6,863,175 69,383 Penyelenggaraan dan Pembaikian 16,361,500 15,973,109 15,495,899 477,210 Perkhidmatan Ikhtisas 10,454,020 9,188,128 8,938,225 249,903 Latihan Kakitangan 700,000 595,305 553,050 42,255 Emolumen Kakitangan Kontrak 28,000,000 27,123,001 26,556,748 566,253 Jemputan Luar 1,437,250 1,828,166 1,732,139 96,027 Jumlah Perkhidmatan Dan Bekalan 85,382,522 84,988,826 82,806,190 2,182,636 Harta Modal - - - - Kemudahan - - - - Kenderaan 209,000 59,000 9,000 50,000 Kelengkapan 500,000 3,069,210 3,040,499 28,711 Jumlah Harta Modal 709,000 3,128,210 3,049,499 78,711 Biasiswa, Dermasiswa dan Bantuan 1,000,000 535,000 219,332 315,668 Pemberian Dalam Negeri 1,200,000 1,094,700 1,067,540 27,160 Ganjaran 200,000 300,000 295,510 4,490 Ganjaran Cuti Rehat 2,837,000 2,637,000 2,132,786 504,214 Jumlah Biasiswa, Pemberian Dalam Negeri Dan Ganjaran 5,237,000 4,566,700 3,715,168 851,532 Bayaran-Bayaran Lain Bayaran-Bayaran Lain 2,650,000 2,695,116 1,223,655 1,471,461 Jumlah Bayaran Lain 2,650,000 2,695,116 1,223,655 1,471,461 JUMLAH PERBELANJAAN 261,110,900 261,110,900 253,024,286 8,086,614 (Nota-nota di muka surat 7 hingga 34 adalah sebahagian daripada penyata kewangan ini)

194 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 7 UNIVERSITI SULTAN ZAINAL ABIDIN NOTA-NOTA KEPADA AKAUN BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER 2022 1. MAKLUMAT AM (A) AKTIVITI UTAMA Universiti Sultan Zainal Abidin (UniSZA) telah ditubuhkan di bawah Akta Universiti dan Kolej Universiti 1971. Aktiviti utamanya ialah mengadakan, memajukan, dan mengembangkan pengajian tinggi dalam bidang Pengajian Islam, Sains, Sains Kesihatan Bersekutu, Perubatan, Sains Makanan, Pertanian dan Bioteknologi serta Teknologi Maklumat dan Komunikasi. (B) PEJABAT BERDAFTAR Pejabat utama UniSZA adalah di Kampus Gong Badak, 21300 Kuala Nerus, Terengganu. (C) MATA WANG Penyata kewangan UniSZA disediakan dalam mata wang Ringgit Malaysia. (D) PEMBENTANGAN PENYATA KEWANGAN Penyata Kewangan bagi tahun berakhir 31 Disember 2022 telah dibentang dan diluluskan oleh Lembaga Pengarah Universiti pada 8 Mac 2023. (E) BILANGAN KAKITANGAN Bilangan kakitangan UniSZA pada akhir tahun kewangan ini adalah seramai 2,598 orang (2021:2,160 orang). 2. DASAR PEMATUHAN Penyata Kewangan Kumpulan dan Universiti disediakan mengikut Piawaian Perakaunan Sektor Awam Malaysia (MPSAS). 3. DASAR PERAKAUNAN (A) ASAS PERAKAUNAN Penyata Kewangan Kumpulan dan Universiti disediakan berdasarkan konvensyen kos sejarah dan mengikut piawaian perakaunan Piawaian Perakaunan Sektor Awam Malaysia (MPSAS). Penyata kewangan entiti yang dikawal pula telah disediakan menurut Piawaian Pelaporan Entiti Persendirian Malaysia (MPERS). (B) ASAS PENYATUAN Entiti-entiti yang dikawal disatukan menggunakan kaedah perakaunan pengambilalihan. Melalui kaedah ini, keputusan entiti-entiti yang dikawal yang diambilalih atau dilupuskan pada tahun kewangan dimasukkan di dalam penyata kewangan yang disatukan dari tarikh pengambilalihan berkuatkuasa atau sehingga tarikh pelupusan berkuatkuasa, yang mana sesuai. Pada tarikh pengambilalihan, nilai saksama aset dan tanggungan entiti-entiti yang

195 Universiti Sultan Zainal Abidin 8 UNIVERSITI SULTAN ZAINAL ABIDIN NOTA-NOTA KEPADA AKAUN BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER 2022 3. DASAR PERAKAUNAN (SAMB.) (B) ASAS PENYATUAN (SAMB.) dikawal akan ditentukan dan nilai tersebut akan ditunjukkan di dalam penyata kedudukan kewangan yang disatukan. Urusniaga di antara entiti yang telah dihapuskan semasa penyatuan dan penyata kewangan yang disatukan hanya mencerminkan urusniaga luaran sahaja. Kepentingan pemegang saham minoriti dikira berdasarkan bahagian pemegang-pemegang saham minoriti terhadap nilai saksama aset dan tanggungan yang boleh dikenalpasti selepas pengambilalihan. (C) PENGIKTIRAFAN HASIL (a) Hasil daripada Urus Niaga Bukan Pertukaran Urus niaga bukan pertukaran akan diiktiraf sebagai aset apabila terdapat manfaat ekonomi masa depan atau potensi perkhidmatan dijangka mengalir ke dalam entiti, ianya berpunca daripada peristiwa lampau serta nilai saksama aset dapat diukur dengan munasabah. Urus niaga bukan pertukaran yang diiktiraf sebagai aset hendaklah diiktiraf sebagai hasil, kecuali setakat liabiliti yang juga diiktiraf berkenaan dengan aliran masuk yang sama sebagai tertunda di dalam penyata kedudukan kewangan. Apabila obligasi terhadap sesuatu liabiliti itu telah dipenuhi, entiti hendaklah mengurangkan amaun bawaan liabiliti yang diiktiraf itu dan mengiktiraf amaun hasil yang sama dengan pengurangan itu. i) Geran kerajaan yang tidak dikenakan syarat-syarat prestasi masa depan yang tertentu seperti geran mengurus diambil kira sebagai hasil di dalam penyata prestasi kewangan.Geran kerajaan yang dikenakan syarat-syarat prestasi masa depan tertentu seperti geran pembangunan dan penyelidikan diiktiraf sebagai geran tertunda dan dilunaskan mengikut kos projek yang telah siap, aset yang dibeli dan belanja pakai habis. (b) Hasil daripada Urus Niaga Pertukaran Hasil daripada urus niaga pertukaran diiktiraf apabila terdapat kemungkinan bahawa manfaat ekonomi masa hadapan atau potensi perkhidmatan akan mengalir kepada entiti dan manfaat ini boleh diukur dengan pasti. i) Pendapatan yuran pengajian diiktiraf berdasarkan konsep akruan. ii) Faedah dan keuntungan daripada pinjaman kenderaan dan komputer diakaunkan mengikut konsep akruan. iii) Pendapatan untuk sewa diakrukan mengikut perjanjian yang telah dipersetujui antara UniSZA dengan penyewa. iv) Pendapatan faedah ke atas simpanan tetap dari institusi kewangan berlesen diakaunkan mengikut konsep akruan.

196 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 9 UNIVERSITI SULTAN ZAINAL ABIDIN NOTA-NOTA KEPADA AKAUN BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER 2022 (SAMB.) 3. DASAR PERAKAUNAN (SAMB.) (C) PENGIKTIRAFAN HASIL (SAMB.) (c) Lain-lain Hasil i) Sumbangan diiktiraf berdasarkan asas tunai. ii) Pendapatan entiti yang dikawal melibatkan jumlah pendapatan di invois bagi penjualan barang dan servis barangan daripada cukai jalan, jualan dan rebat diskaun. (D) HARTANAH, LOJI DAN PERALATAN DAN SUSUT NILAI Hartanah, loji dan peralatan dinyatakan pada kos setelah ditolak susut nilai terkumpul dan rosot nilai terkumpul, jika ada. Kos termasuk semua kos langsung yang terlibat untuk membawa aset tersebut ke lokasi dan keadaan yang membolehkannya beroperasi dalam cara yang dikehendaki oleh pihak pengurusan. Kos penggantian bagi mana-mana aset yang memerlukan penggantian secara berkala akan dipermodalkan manakala nilai dibawa bagi bahagian yang diganti tersebut akan dinyahiktirafkan. Kos-kos perkhidmatan harian akan diiktiraf sebagai perbelanjaan dalam penyata prestasi kewangan. Jika sesuatu aset diperoleh melalui urus niaga bukan pertukaran, kos hendaklah diukur berdasarkan nilai saksama pada tarikh perolehan. Aset-aset ini kemudiannya akan dikreditkan di dalam penyata prestasi kewangan, melainkan jika terdapat syarat-syarat mengenai penggunaan aset tersebut, di mana ia perlu diiktiraf di dalam liabiliti semasa. Pembelian harta modal yang berharga RM3,000 dan ke atas bagi setiap unit akan dipermodalkan. Nilai dibawa item hartanah, loji dan peralatan hendaklah dinyahiktirafkan semasa pelupusan atau apabila tiada manfaat ekonomi masa hadapan atau potensi perkhidmatan yang dijangka daripada penggunaan atau pelupusannya. Keuntungan atau kerugian atas nyahiktiraf hartanah, loji dan peralatan adalah ditentukan dengan membandingkan nilai pelupusan bersih dengan nilai dibawa aset di mana perbezaannya akan diambil kira sebagai keuntungan atau kerugian di dalam penyata prestasi kewangan. Susut nilai telah diperuntukkan dengan kaedah garis lurus (straight line method) ke atas anggaran hayat kegunaan aset berkenaan. Kadar susut nilai tahunannya adalah seperti berikut :- Tanah Pajakan 1% - 1.67% Bangunan 2% Kemudahan/Infrastruktur 20% Kenderaan dan Jentera Pertanian 20% Kelengkapan Pejabat 20% Perabot & Kelengkapan 15% Alat Kelengkapan Komputer 20% Kelengkapan Fotografi 20% Peralatan Makmal 20% Bermula perolehan aset tahun 2009, peruntukan susut nilai dibuat secara pro-rata dan diambil kira bermula pada bulan perolehan aset tersebut dibuat. Jika terdapat tanda perubahan yang ketara dalam faktor-faktor yang memberi kesan kepada nilai sisa, jangkaan hayat atau corak berguna aset sejak tarikh laporan tahunan lepas, nilai sisa, kaedah susut nilai dan hayat berguna aset yang boleh disusut nilai akan disemak semula dan dilaraskan secara prospektif.

197 Universiti Sultan Zainal Abidin 10 UNIVERSITI SULTAN ZAINAL ABIDIN NOTA-NOTA KEPADA AKAUN BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER 2022 (SAMB.) 3. DASAR PERAKAUNAN (SAMB.) (D) HARTANAH, LOJI DAN PERALATAN DAN SUSUT NILAI (SAMB.) Susut nilai entiti yang dikawal telah diperuntukkan dengan kaedah garis lurus ke atas anggaran hayat kegunaan aset berkenaan. Kadar susut nilai tahunannya adalah seperti mana berikut :- Komputer 40% Kelengkapan Komunikasi 40% Kenderaan 20% Mesin & Jentera 20% Kelengkapan Perubatan 20% Kelengkapan Pejabat 10%-20% Perabot & Kelengkapan 10%-20% Pengubahsuaian 20% Hartanah, Loji dan Peralatan entiti yang dikawal dinyatakan pada kos setelah ditolak susut nilai terkumpul dan didefinasikan sebagai barang-barang tak luak yang mempunyai tempoh penggunaan ekonomik yang lebih daripada 12 bulan dan bernilai RM1,000 atau lebih setiap satu. Susut nilai hartanah, loji dan peralatan entiti yang dikawal dikenakan atas kadar tahunan dalam tahun sesuatu aset dibeli dan tidak dikenakan bagi tahun aset dijual atau dilupuskan. (E) ASET BIOLOGI Aset Biologi Kumpulan dan Universiti merupakan ternakan kambing tenusu. Ternakan kambing tenusu direkodkan pada nilai kos pada tarikh terimaan dan dinilai pada kadar nilai saksama ditolak dengan kos jualan pada setiap tarikh pelaporan akhir tahun. Sebarang perubahan pada nilai saksama akan diiktiraf sebagai laba atau rugi dalam penyata prestasi kewangan. Nilai saksama kambing tenusu adalah ditentukan berdasarkan kepada harga pasaran aktif di setiap tarikh akhir pelaporan tahunan. (F) PELABURAN DALAM ENTITI YANG DIKAWAL Entiti yang dikawal adalah entiti di mana Kumpulan mempunyai kuasa untuk mengawal dasar kewangan dan operasi entiti tersebut bagi memperoleh manfaat daripada aktivitinya. Pelaburan dalam entiti yang dikawal dinyatakan pada kos ditolak peruntukan rosot nilai. (G) ASET TAK KETARA Aset tak ketara diiktiraf apabila ia terdapat kemungkinan bahawa manfaat ekonomi masa hadapan atau potensi perkhidmatan akan mengalir kepada entiti dan kos atau nilai saksama aset boleh diukur dengan pasti. Aset tak ketara diambilalih secara berasingan adalah diukur pada kos pada awalnya manakala aset yang diperolehi melalui urus niaga bukan pertukaran akan diukur berdasarkan nilai saksama pada tarikh perolehan. Selepas itu, aset tak ketara diukur pada kos ditolak sebarang pelunasan terkumpul dan sebarang kerugian rosot nilai terkumpul, jika ada. Kos yang berkaitan dengan aset tak ketara yang dijanakan secara dalaman kecuali perbelanjaan pembangunan diiktiraf sebagai perbelanjaan.

198 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 11 UNIVERSITI SULTAN ZAINAL ABIDIN NOTA-NOTA KEPADA AKAUN BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER 2022 (SAMB.) 3. DASAR PERAKAUNAN (SAMB.) (G) ASET TAK KETARA (SAMB.) Sesuatu aset tak ketara itu akan dinilai sama ada terdapat tempoh jangkaan hayat ataupun tidak. Jika aset tak ketara itu tidak mempunyai jangkaan hayat, maka ia tidak perlu dilunaskan tetapi perlu dinilai sama ada perlu dibuat rosot nilai jika terdapat sebarang petunjuk. Perisian komputer dilunaskan berdasarkan jangkaan hayat selama 5 tahun. Pada setiap tarikh pelaporan, tempoh dan kaedah pelunasan akan dikaji semula jika terdapat tanda perubahan yang ketara dalam faktor-faktor yang memberi kesan kepada nilai sisa, jangkaan hayat atau corak penggunaan aset sejak tarikh pelaporan tahunan yang lalu. Keuntungan atau kerugian atas nyahiktiraf aset tak ketara adalah ditentukan dengan membandingkan nilai pelupusan bersih dengan nilai dibawa aset di mana perbezaannya akan diambil kira sebagai keuntungan atau kerugian di dalam penyata prestasi kewangan. (a) Kos penyelidikan dan pembangunan Kos penyelidikan diiktiraf sebagai perbelanjaan. Kos pembangunan pada projek individu diiktiraf sebagai aset tidak ketara apabila entiti dapat menunjukkan bahawa: • Kebolehlaksanaan teknikal dalam menyempurnakan aset tersebut agar aset itu boleh digunakan atau dijual; • Keinginan untuk menyempurnakan dan keupayaan untuk menggunakan atau menjual aset tersebut; • Bagaimana aset tersebut akan menghasilkan faedah ekonomi masa hadapan atau potensi perkhidmatan; • Ketersediaan sumber untuk menyempurnakan aset tersebut; dan • Keupayaan untuk mengukur dengan pasti perbelanjaan semasa pembangunan Selepas pengiktirafan awal sesuatu aset, aset tersebut akan dibawa pada kos ditolak sebarang pelunasan terkumpul dan kerugian rosot nilai terkumpul, jika ada. Pelunasan aset bermula apabila pembangunan selesai dan aset sedia untuk digunakan. Ia dilunaskan sepanjang tempoh manfaat masa depan yang dijangkakan. Di dalam tempoh pembangunan, aset diuji untuk rosot nilai dengan sebarang kerugian kemerosotan nilai diiktiraf serta merta dalam penyata prestasi kewangan. (H) HARTA DALAM PEMBINAAN Harta dalam pembinaan adalah kerja-kerja yang masih belum disempurnakan pada akhir tahun kewangan. Jumlah yang diambilkira adalah semua perbelanjaan yang terlibat secara langsung dengan projek berkaitan. Kos pembinaan akan dipindahkan ke Hartanah, Loji dan Peralatan yang berkenaan apabila telah disahkan oleh pihak berkuasa berkaitan. (I) TANAH UNTUK PEMBANGUNAN Tanah dipegang untuk pembangunan hartanah dinyatakan pada kos ditolak kerugian rosotnilai terkumpul dan dikelaskan sebagai aset bukan semasa di mana tiada aktiviti pembangunan dilaksanakan atau di mana aktiviti pembangunan tidak dijangka akan disiapkan dalam kitaran operasi biasa.

199 Universiti Sultan Zainal Abidin 12 UNIVERSITI SULTAN ZAINAL ABIDIN NOTA-NOTA KEPADA AKAUN BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER 2022 (SAMB.) 3. DASAR PERAKAUNAN (SAMB.) (I) TANAH UNTUK PEMBANGUNAN (SAMB.) Kos pembangunan hartanah terdiri daripada semua kos yang berkaitan secara langsung kepada aktiviti pembangunan termasuk kos berkaitan pengambilalihan tanah, kos langsung aktiviti pembangunan hartanah dan kos yang berpunca daripada aktiviti pembangunan secara umum dan boleh diperuntukkan kepada projek ini. Kos bagi tanah yang berada dalam proses pembangunan dengan jangkaan siap dalam tempoh normal operasi akan dikategorikan sebagai Kos Pembangunan Hartanah di bawah Aset Semasa. Apabila hasil aktiviti pembangunan dapat dinilai dengan pasti, hasil dan belanja pembangunan tersebut akan diiktiraf dalam untung atau rugi berpandukan kepada peringkat penyiapan menggunakan kaedah peringkat penyiapan. Peringkat penyiapan ditentukan berdasarkan kepada nisbah kos pembangunan dibelanja dengan jumlah keseluruhan kos pembangunan. Hasil akan diiktiraf berdasarkan kepada bilangan hartanah yang berjaya dijual. Apabila hasil aktiviti pembangunan tidak dapat dinilai dengan pasti, jumlah hasil yang akan diiktiraf tidak boleh melebihi jumlah kos pembangunan yang telah dibelanjakan dan dijangka boleh diperolehi kembali. Manakala kos pembangunan bagi unit yang telah dijual akan diiktiraf sebagai belanja dalam tempoh belanja tersebut dibuat. Apabila kos pembangunan dijangka untuk melebihi jumlah hasil, anggaran kerugian akan diiktiraf terus. Lebihan kepada hasil yang diiktiraf dalam untung atau rugi bagi bil yang telah dibuat kepada pembeli akan diiktiraf sebagai bil akruan dalam aset semasa. Lebihan kepada belanja yang diiktiraf dalam untung atau rugi bagi bil yang telah dibuat kepada pembeli akan diiktiraf sebagai bil kemajuan dalam liabiliti semasa. (J) PERBELANJAAN PEMBANGUNAN LADANG Perbelanjaan pembangunan ladang terdiri daripada pembinaan sistem fertigasi tergantung, kemudahan simpanan air, pembentungan, motor dan kelengkapan elektrik pada sistem siram air dan sistem agihan nutrisi. (K) PENGURANGAN NILAI ASET Amaun pembawa aset akan diulas bagi tujuan penjejasan nilai apabila terdapatnya petunjuk bahawa nilai aset mungkin akan terjejas. Penjejasan nilai dikira dengan membandingkan amaun pembawa aset dengan amaun boleh pulih aset tersebut. Kerugian daripada penjejasan nilai akan dicaj ke penyata prestasi kewangan dengan serta merta. Kenaikan seterusnya ke atas amaun boleh pulih aset tersebut akan diambil kira sebagai amaun ditulis semula terhadap penjejasan nilai sebelum ini dan akan diiktiraf setakat mana nilai pembawa aset tersebut telah ditentukan (bersih dari pelunasan dan susut nilai) sebelum sebarang penjejasan nilai. Amaun ditulis semula ini akan diiktiraf ke penyata prestasi kewangan dengan serta merta.

200 > Laporan Tahunan & Penyata Kewangan 2022 13 UNIVERSITI SULTAN ZAINAL ABIDIN NOTA-NOTA KEPADA AKAUN BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER 2022 (SAMB.) 3. DASAR PERAKAUNAN (SAMB.) (L) ROSOT NILAI ASET BUKAN KEWANGAN a) Aset Penjanaan Tunai Pada setiap tarikh penyata kedudukan kewangan, Kumpulan mengkaji semula nilai dibawa bagi aset-asetnya untuk menentukan sama ada terdapat sebarang petunjuk kemerosotan nilai. Jika sebarang petunjuk wujud, rosot nilai dikira dengan membandingkan nilai dibawa aset dengan amaun boleh pulih. Amaun boleh pulih adalah nilai tertinggi di antara nilai saksama ditolak kos untuk dijual dan nilai dalam penggunaan. Dalam menentukan nilai dalam penggunaan, aliran tunai masa hadapan akan didiskaun kepada nilai semasanya menggunakan kadar diskaun sebelum cukai yang menggambarkan nilai pasaran semasa nilai masa wang dan risiko khusus kepada aset tersebut. Di dalam menentukan nilai saksama ditolak kos untuk dijual pula, urus niaga pasaran terkini akan diambilkira, jika ada. Jika tiada urus niaga pasaran terkini berlaku, model penilaian yang sesuai hendaklah digunakan. Kerugian kemerosotan diiktiraf sebagai perbelanjaan dalam penyata prestasi kewangan serta merta apabila nilai dibawa aset melebihi amaun boleh pulihnya, melainkan aset tersebut dibawa pada jumlah penilaian semula. Sebarang kerugian kemerosotan aset yang dinilai semula akan dikurangkan setakat lebihan penilaian semula yang masih belum digunakan bagi aset yang sama. b) Aset Penjanaan Bukan Tunai Kumpulan akan menilai pada setiap tarikh pelaporan sama ada terdapat petunjuk bahawa aset penjanaan bukan tunai mungkin terjejas. Jika sebarang petunjuk wujud, maka Kumpulan akan membuat anggaran ke atas jumlah perkhidmatan boleh pulih aset. Jumlah perkhidmatan boleh pulih aset adalah nilai tertinggi di antara nilai saksama ditolak kos untuk dijual dan nilai dalam penggunaan. Kerugian kemerosotan diiktiraf sebagai perbelanjaan dalam penyata prestasi kewangan serta merta apabila nilai dibawa aset melebihi jumlah perkhidmatan boleh pulihnya. Dalam menentukan nilai dalam penggunaan, Kumpulan telah mengguna pakai pendekatan kos penggantian yang disusut nilai. Di bawah pendekatan ini, nilai semasa baki potensi perkhidmatan aset ditentukan sebagai kos penggantian aset yang telah disusut nilai. Kos penggantian yang disusut nilai akan diukur dengan mengambilkira kos penggantian aset ditolak susut nilai terkumpul yang dikira atas kos itu bagi mencerminkan potensi perkhidmatan aset yang telah digunakan atau sudah luput. Dalam menentukan nilai saksama ditolak kos untuk dijual pula, harga aset dalam perjanjian yang mengikat akan dilaraskan bagi menentukan harga pelupusan aset tersebut. Jika,tiada perjanjian yang mengikat, tetapi aset tersebut diniagakan di pasaran secara aktif, maka nilai saksama ditolak kos untuk dijual adalah ditentukan dengan merujuk kepada nilai pasaran terkini ditolak kos pelupusan. Jika tiada perjanjian jual mengikat atau pasaran aktif bagi aset, Kumpulan menentukan nilai saksama ditolak kos untuk menjual berdasarkan maklumat yang ada yang terbaik. Bagi setiap aset, penilaian dibuat pada setiap tarikh laporan sama ada terdapat sebarang petunjuk yang sebelum ini kerugian rosotnilai yang diiktiraf mungkin tidak lagi wujud atau telah berkurangan. Jika petunjuk sedemikian wujud, Kumpulan menganggarkan jumlah perkhidmatan boleh pulih aset. Kerugian kemerosotan nilai yang diiktiraf sebelumnya dibalikkan hanya jika terdapat perubahan dalam andaian yang digunakan untuk menentukan jumlah perkhidmatan boleh pulih aset sejak kerugian kemerosotan nilai terakhir diiktiraf. Pembalikan adalah terhad setakat nilai dibawa aset tidak melebihi jumlah perkhidmatan boleh pulih atau tidak melebihi nilai dibawa yang mungkin setelah susut nilai terkumpul seperti tiada kerugian kemerosotan nilai diiktiraf bagi aset tersebut dalam tahun sebelumnya. Pembalikan tersebut diiktiraf dalam penyata prestasi kewangan.