1

54. CA-UK A THUPIT ZIA.
2 San. 34: 14-18,29-31. 2 Tim. 4: 13b.
A Hmun: FBCY, Calai Nipi Date: Oct. 25, 2009.
Milai nunnak ah Calai, Ca-uk hi a thupi tuk. A hleice in tui kan sanah hin calai hi um lo sehla ziangtin kan nung ding? Ziang tluk a har ding? Khuitawk hmun kan thlen khal le Calai hlir in a khat. Asinan siar thiam a qul. Siar thiam lo ah cun dikbe a nei cuang lo. Thailand ram a tlawng tampi nan um ko. Thailand ram ka thlen ih ka harsatnak bik cu an ca ka siar thiam lo mi hi a si. Kan hmuihmel cu a bang aw keukeu nan, an ca thiam lo, an qong thiam lo cun a har lawlaw. Bus, khuilam a pan ding ti hman vun theih lo cun a beidong thlak taktak. Kut le ke ih piahawk ciamco a qul. Bangkok ah cun an ca thiam lo ruangah voi tampi harsatnak ka tong qheu.
Tui kan sanah Calai hi qhansonak hrampi a si. “Literacy is the key to development” Cuiruangah Kawhhran khal in Calai hi thupi bik pakhat ah a ruat ih, Calai nipi tla kan tuahnak a si. MCC khal in Literacy Program kum reipi ih sin a nei zo. Kan Kawlram miphun tinkim hrangah hna a quan rero..
1.Cangan ziangtin an thawk?
S. Mesopotamia miphun in cangan an rak thawk tin kan hmu.
B.C 3100 hrawng ah an thilcin mi zuk an suai. Barley zuk tla an suai. Tlak parah thil zum pakhatkhat in an rin.
Phonetic form ih English cangan dan cu kan dung kum 4000 lai in a thawk an ti. BC 1900-1800 hrawng in a rak thawk.
Kan pupa san;
Khanlung an telh. Sakap mi an si ti kan theithei. Meithal tla an suai. Himivek khalcu “Ca” tiding a si qhiamqhiam.
2.Missionary san.
Tufang kan ca pawl in tuah saktu an si. Anmah mirang aw suak in ca in tuahsak. Thuqhimnak ah;
Tlang= Klang an ti.
Kannih in, “Tlang “tiah kan rem sal.
“Arkhuang”
Ti.ti. i..ik....Lai
Aw.aw.i..aw..Kawl
Kawk..kaw..di..kawk..kaw..da..Mirang
Kan aw suak a dang cio. Arkhuang awn kan theih dan a dang cio. Kan theih dan vekin ca kan ngan. A dangdang a suak a si men.
Zo ih aw suak a dikbik ti sim a har.


3. Miphun lungput( A Myo-tha-sik-dat)
Kan mahte ca cu tuah thiam sehla, aw suak dik deuh in ngan a theih ding nan. Tucu a dik lo khal le kan pupa “Ro” vek ah kan ruatcio ih thleng a har ngaingai.
Cucu miphun tampi in kan buaipi mi an si. Matupi, Paletwa, ..lam khal ah buainak a rak um cio.
4. Bible an nam tam bik.
Leitlun cauk lakah Bible hi a tambik an nam mi a si.
Kan Protestant lakah cun, Barazil ah Press tumbik a um. Minute pakhat ah Bible uk khat an nam ringring ti a si.
5.Nunnak thlengtu Cauk a si.
Kan Bible hi um lo sehla, zumtu pawl nunnak hi ziang ha a bang ding? Israel fate pawl hi lunghak ngaingai an si zia kan Bible sungah tu le tu a ngan khum. An dan cabu ziang hman ih an siar lo can a rak um ve. Baal Pathian bia in, milem bia in Pathian an hngilh can tla a um.
Tui kan siarmi Bible sungah khan, Pathian thinhengnak an tong ih hrem neknek ding an si thlang.
Siangpahrang Josiah in a uk tikah, an Milem biaknak a siat. An biak inn tla a thian fai ter hai. Cu tikah rinlopin Biakinn sungah ca- uk an sar. An sarmi cauk cu ringpin an siar. Pathian ih thukham a si. Josiah cu a sir aw tuk. Pathian hnenah ngaithiamnak an dil. Pathian in an sual sirawknak a thei ih a ngaithiam. Cuticun Israel fate pawl hremnak in an luatsal.
Ca-uk an sarsal cu an nunnak ah a thupi tuk law mam.
Laimi pawl thuanthu ah kan Cauk cu Saphaw ih tuahmi a si ih Uico in a rak ei tiah kan ti. A ziang khal vasi sehla, tucu kan Cauk kan sarsal ve zo. Calai sangpi kan nei zo. Calai lakih thupi bik, Cauk, Bible kan nei zo. Cauk kan sarsal ve zo.
Himi kan sarsal mi Calai, Cauk hi a thupi tuk. Himi Calai sungah Pathian thunung a um. Pathian ih tuahter in duhmi thukham tampi kan nei ve. Pathian ih Thukam khal kan thei zo. Kan hrangah a thupi tuk. Himi Pathian ih Thukam hi thei lo sehla, kan nunnak hi dikbe ziang hman a nei ding ka zum lo. Kei ih nunnak tla cu a bese cuang ding ka zum. Ram farah bik pakhat sung hmanah, ram harsa bik Pyine ih um. Cumi lak hman ah Khawte berek fa si cu a zah thlak taktak mi a si.
Asinan, himi Pathian ih thunung cauk ruangah , Pathian Thukam in hanngamnak in neih ter tuk. Pathian a hmin sunglawi sin seh! Judah pawl bang in himi cauk kan hlohter pang ahcun qih a nung tukding. Judah pawl in an cauk cu inn komker, lungphur lakah an hloh ter lawk a si kha. Kan Bible Pathian thunung Cauk, khui ah an ret. Lungphur, ballak ah na ret men pang maw? Himi Ca-uk hi, thil thupi ih na ret hlan sung cu, na nunnak a tlamtling thei ngaingai lo ding. Kawl kan unau pawl cun kan Bible ca hi Literature sangbik pakhat in an ruatmen. A qha ve thotho. Literature thusimnak ah Judson lehmi kan Bible hi an simcih ringring. Referrence ah an hmang. Kawl ca thiam taktak duhtu cun, Judson nganmi, Cauk siar uh tiah an forh aw qheu. Asinan kannih hrangah cun Pathian thunung, nunnak cabu a si.


FBCY le Calai;
Kan Kawhhran in calai hi thupi tuk ah kan ret. Calai mission hna kan quan ve nasa. A lung awi um zet ka ti.
Kan thlen ban lonak ah kan calai in mission hna tampi a quan. Jehovah Witness pawl ka uarnak bik cu, Literature mission an hnaquannak a si. Ca tamtuk an suah. Building thupi in an ruat lo. Biak inn tla an nei lo. Ca lawnglawng an suah.
Kan nih khal, NTR, Vankau Arsi, Vankau Daifim tin ca phunphun kan suahve. Kan NTR cu kan thlen ban lonak a thleng ve. A siartu pawl an lung a awizet. Mission hna tampi kan quan tinak a si. Zuam sinsin cio u si. Leitlun ah Calai a sunlawih mi cu mi qhangso cazin ah an ret.
Paul le Calai
Paul ih nunnak kan zoh tikah Calai a uar tuk. Ca a siar ngaingai. Cauk lo in a um thei lo. 2 Tim. 4:13b nak ih kan hmuh vekin, cauk a cah. Cumi sung hman ah Bible , Saphaw ih tuahmi, cazual cu hngilh hrimhrim lo ding a ti kha. Paul cu Calai mi taktak a si. Kan Bible sung kan zoh tikah Paul ih nganmi a tam bik. Peter tla cu, ca a ngan tuk lo. Paul um lo sehla kan Bible hman siar ding a mal zet ding. Zumtu pawl ih um tu dan a hmin sin tamzet. Vei thum a khual tlawnnak thu tla felten a khum. Phundang in kan sim a si le Diary ngan a zuamzet kan ti thei. Record tuah a paih zet. Paul ruangah zirding mi tampi kan nei. Cawn ding mi kan nei. Dungthluntu pawl nun dan le thuanthu tla tampi kan thei thei.
Kan Laimi Church thuanthu pawl kan zoh sal tikah calai mi kan si lonak tamtuk a lang. Zianghman siar ding cuca a um lo. Hlanlaisan Church thuanthu kan thei tuk lo. Cawntlak, thanzaang lak dingtlak tampi a rak um ve ding nan, zianghman siar ding kan nei lo. A poi tuk ka ti.
Diary ngan khal kan zuam lo. Record tuah kan zuam lo. Kan cang vaihmi pawl hminsin khal kan zuam lo. Cucu Laimi pawl ih kan tlak samnak a si bik.
“ Kan Sulhnu” timi cauk malte ka ngan tikah mino tampi in kan lo cawng ve ding in titu ka thei ruri ih, ngan man ka nei ka ti rero. Keimah hnak ih experience qhaqha a nei mi mino tampi kan lo nei zo. Kei hman in malte ka ngan thei ahcun nannih mino kei hnakih thiam sawn cun tampi record nan tuah thei ding ka zum.
Kan hnaquanpi Rev.Pa Hrang hi cangan a paih tuk ve lo. Pathian ih a hman mi pawl Calai ah a khum dah lo. A pam hmai ka ti nasa. A hmuhtonmi pawl malte ka khum sak ih a siartu pawl in thazaang an ngah cio ti ka thei ih ka lung a awi. Kan Kawlram Baptist hruaitu hminthang U Bah Hyin khal in record a nei lo ih poi kan tizet. A thihhnu cun zianghman relding a um nawn lo. A hlo thluh a si men.


Thulakkhawm;
Kan cauk uico ei ter nawn hlah uh. Pathian thunung kan calai sungah khat sinsin hramseh. Beidong mi pawl, beiseinak an ngah sal thei nak ding ah, Pathian ih Thukam an theih fiang theinak ding ah Calai mission taimak ten quan cio u si.
Josiah Siangpahrang san ah Cauk an sar sal. Cu le an miphun luatnak an ngah. An miphun qhansonak hrampi ah an hmang. Khuitawk ram an thlen khal le cun an Calai, an nunphung, Pathian thukham cu an hngilh dah lo. An hnawng ah an awrh ringring.
Kan mino pawl, khuiram nan thlen khalle, kan Calai, kan nunphung, Pathian thukam hngilh pang hlahuh. Nan hgilh lo asile, nan qhangso vivo ding. Luatnak nan ngah ding. Pathian sunlawinak ah kan Calai karhzai ter sinuh.
Pathian thukam, Cauk, Calai cu kan nunlam hruaitu
sihramseh..
Pathian in kan simmi parah malza in sawm sak hramseh.
A men...


55. SANTHAR LE NUNTHAR. November 2009.
Eph. 4:24
Kan theih cio vekin san timi cu a thleng aw rero a si ko. Sanhlun in santhar timi ah a thleng ringring. Kan leitlun huapin kan sim a si le tui kan san cu Information Technology ( IT) san an ti. IT san cu Kum 1980 hnulam in a thok ti a si. Himi IT san ah kan theih dah lomi thil thiamnak a phunphun a suak. Computer timi mangbang za phunphun kan hmu thei.
IT san in tthatnak tampi a suahpi vekin siatnak khal tampi a suahpi ve. Siatnak a suahpi mi pawl cu;
- Ecology timi kiangkap boruak siatnak a tam deuhdeuh.
- Plastic tivek a rop thei lo mi tihnung hnawmhne a tam tuk.
- Ni le khua tik le cu a dik thei nawn lo.
- Thli thiang a mal vivo.
- Chemical a tam deuhdeuh ih dam lonak a suah pi sinsin.
Santhar sungih thathnemnak kan hmuhmi hrekkhat pawl cu;
- Feh sukso a ol cuang.
- Thuhla olten kan than aw thei. Leitlun ramkip olten kan be aw thei thlang.
Thuhla olten kan than aw thei mei.
Ziang tluk in kan san hi thleng aw rero khal seh la, kan Bawi Jesuh ih nuntharnak a timi cu a thleng aw dah lo ding.
Ziang ah ti le kan Bawi Jesuh Khrih cu mizan tuisun le kumkhua in a hmun ringring mi a si. Heb. 13:9.
A thleng aw lomi cui nunthar kan neih theinak dingah kan Bible in hitin in sim.
“ Khrih thucu nan thei ngah zo. Amah thluntu nan si vekin Jesuh sungih thuhman cu zirh nan si zo. A hlan nan nun keel vekih a lo nung tertu nan nunhlun cu hlon thlang uh. Cui nan nun hlun cu mi bumtu tisa hiarnak in a thither cuahco mi kha a si. Nan thinlung le nan nan ruahnak a zaten siamthar mi si theh ding a si. Pathian ih hmuihmel keng ih tuahmi a ding le a thianghlim in a lang mi nunnak dik nan nunthar keng uh” Eph. 4:21-24.
Bawi Khrih thawn kan peh zom awk hnu cun kan nunhlun pawl tanta rori ding kan si. Pathian ih hmuihmel kengin nunthar nei ve ding kan si. A dingfelnak hmuihmel, a thianhlimnak hmuihmel keng ve ding kan si.
Himi nunthar kan neih theinak dingah cun Jesuh Khrih thawn kan pehzom awk a qul. “ Zozo khal Khrih thawn a peh zomawk tikah cun mithar a si ih, a nunhlun cu a cem ih nunthar a thok zo”
11 Kor.5:17


Nunthar kan neih ih rah kan rah theinak ding ah, kan Bawipa in hitin in sim fawn; ... Keimah thawn peh zom aw u la, kei khal nanmah ka lo peh zom ve ding. Sabit hnge cu a mah te lawng in rah a rah thei dah lo. Sabit hripi thaw lawng in a peh zom awk lawng ah rah a rah thei a si. Cubang tukin keimah thawn nan peh zom awk lo ah cun nan rah thei hrimhrim lo ding.... Jn. 15:4
Sabit hripi a simi Jesuh thawn kan pehzom awk a si le nunthar kan nei ding ih rah tampi kan rah thei ding a si. Rah timi cu thlarau rah ti khal in kan Bible ah kan hmu thei.
.....Sikhal sehla Thlarau ih a rahsuahmi cu duhdawtnak, lungawinak, hnangamnak, lungsaunak, mi zaangfahnak, tthatnak, rintlak sinak, nunnem tangdornak le suup theinak tla an si. ...Gal. 5:22-23.
Khrih thawn a pehzom aw mi kan si taktak maw ti cu mah le mah cek aw ding kan si. Kan peh zom awk lo ah cun, nunthar kan nei thei lo ding. Phundang in kan sim a siah cun, rah kan rah thei hrimhrim lo ding.
SANTHAR sung um mi u le nau pawl NUNTHAR nei ih Thlarau rah a rah tu kan si cio theinak ding ah Pathian in in bawm cio hramseh.
56. Pakhat le pakhat an thei aw.
Dung. 2: 5-6 Ps. 103
ZBC Trienial March 28, 2010 Tahan, Kalemyo.
ZBC Khawmpi,Trienial cu 1980 kum thok in tutiang ka tel thei ringring ih lam in hruaitu Pathian ka thangqhat. Himi karlak ka tel man lo can cu Falam le Khawsak qum lawng a si hmang tin ka ruat. Kum 1980 Kalemyo, Leipi ih thu tlangpi cu “ A Uknak thleng hram seh” ti a si. Thusimnak can ka rak ngah ve. Culai san ih General Secretary a quantu Rev. Hrang Tin Khum a si ih, E&M Secretary quantu cu Rev. Cuai Sang a si.
Tuiqum kan ZBC thutlangpi cu “Pakhat le pakhat thei aw uh” timi a si ih, himi thu ruatkhawm dingin timlamnak ka nei ve. Asi, pakhat le pakhat kan theih awk lo, an cin awk lo hi a buai thlak bikmi a si. Kan qong a bang lo ruang ih theih awk lo khal a um thei. Kan qong kan thei aw ko nan, an cin awk lo timi tla a um thei thotho.
Kan nauhak lai Falam tlawng ka kai lai ih capoh hnihsuak an sai qheumi qong dan ruangih a buai thei zia pawl rel sal ka duh. Mi tampin kan theih cio mi a si ko.


Lushai qong hmang le Lai qong hmang khual an tlawng tlang ti a si kha. Lushai qong hmang unau pa cu Laipa in rawl a suanmi “Buh” a kil ter. Buh a so le, rak hlau aw tin a tiam ta.
Buh cu a so ngaingai. Lusahi unau pa cun..” Ka hlau ee.. ka hlau ee..” a ti ih a tlan san ti a si. Buh cu a cak thluh famteh.
Tui kan siar mi Tirhtlah sungkan zoh a sile, Jerusalem khawsungah leilung tlun khua zakip in a ra mi Judah mi an um laifang a si. Parthia, Media, Elam, Mesopotamia, Judia, Kappadosia, Pontas, Asia, Frizia, Pamfilia , Izipt, Libia ramsung Sairin khua in a rami pawl an si. Cu lawng a si hrih lo, mihrek cu Rom khua in an ra. Mihrek cu Krete tikulh le Arabia ram in an ra.
Cutluk miphun dangdang an si nan, an qong an thei aw thluh. Ziang ruangah ? Thlarau thianghlim thil ti theinak a si. Ziangqong in an qong ciamco timi hnak in, kan theih ding a thupi sawn cu pakhat le pakhat an thei aw.. ti hi a si bik.
Kan hnen ah Thlarau a tlak ngaingai asi le, ziangtin kan um ding timi himi zawn ah kan zir thei. An qongmi an thei aw thluh. Pakhat le pakhat an an cing aw. Hizat liangluang miphun dangdang, qong dangdang an theih thiam awk thluh hi a mak ka ti. Ziangruangah tile Thlarau in an khah ruangah a si mei. Cuiruangah Thlarau ih khat nun in, midang theih thiamnak a suahpi ding tinak a si cu.
Tuiqum ZBC civui ah a ra suaktu, nitlak nisuah, thlanglam saklam, u le nua pawl, kan thei thiam aw taktak maw? Kan qong kan theihawk lo hman ah kan aan the kan cing aw taktak maw? Pakhat le pakhat parah duhdawtnak kan nei thei maw?
Kan u le pawl, rual u le pawl ih an rak sim qheu mi cu, khuahlan lai, Laimi Khristian an rak can pekte hrawng ih an duhdawt awk zia, pakhat le pakhat an rak theih thiam awk zia .. a rel an khop thei lo. Rev. Dr. S. Hre Kio in a pa le pawl san lai a rel mi ka thei ringring. Asi ko ding ka zum. Cumi cu Thlarau ih khat nun a si.
Bawi Jesuh Khrih ih thisen le taksa ruangah unau kan si thluh thei. Bawi Khrih thisen thawng in, Leitlun hmun za ramkip ah unau ti cawk lo kan nei timi hi khristian in nawmnak bik pakhat a si. Ps. 103 ih kan hmuh vek in Zumtu pawl.unau vek ih um tlang hi ziang tluk a nuam..nan ti thei ve maw? Cuiruangah si maw kei tla cu, ZBC civui tinten nan hnen ih ka tel qheu.
Zumtu pawl nundaan;
Thlarau in an khah hnu ah ziangtin zumtu pawl an nung? Kan zoh hrih hnik pei Act. 2:43-47, 4:32-35
1. An neihmi an hlawm aw.
2. Pakhat le pakhat an bawm aw.
3. Mi tlasam zohman an um lo.
4. Mi hmuahhmuah hnen in mithmai qha an ngah.
5. Nitin te Bawipa in an pawl ah rundamnak ngahtu a bet vivo.


Kan Thlarau comi hi ziangvek a si ti kan check aw sal hnik kei uh. Mi duhdawtnak kan nei maw? Midang harsa bawm duhnak kan nei maw?
Bawi Jesuh ih zirhmi ah vungkir sal sehla.
Mtt. 25:45 sung ah ni netabik can ih thu qhennak thu in zirh. A nauta bik parih kan tuah ding thu in zirh. A nauta bik parah bawm duhnak kan nei ngaingai maw? Ziang vek thlarau kan co cio?
Puaituah duhnak Thlarau ih kan khah tukmi hi kan Pathian in ziang tin thu in qhen leh ding ti ka phan zet can a um hokhaw. Kum 3 lai hithu hi ka buai pi ti ka rualpi pawl cun nan thei qheh ko. Tihnam ih ZBC khawmpi khal ah ka sim zo kha.
Jubilee le, Khrismas can ih kan cem mi liangluang hi nan quat dah maw? Khuangcawi vek lala kan si pang maw ka ti qheu. Pakhat le pakhat bawm awknak lam, a nauta bik par tuah ding, bawm ding timi zawn ah cun pek kan siang lo. Pathian in ziang tin lai in rel ding? Napin kan ruat a cu zo ka ti.. Pakhat le pakhat qulmi kan theih awk thei lo kan bawm awk duh lo mi hi a poi nasa. Thlarau taktak kan co lo tinak a si. Thlarau a co tu cun, Pakhat le pakhat parah zawn ruahnak an nei ka ti zo kha. Cutivek ih kan bawmawk ah cun, kan Bible ih kan hmuh vekin a tlasam zo hman kan um lo ding.
Thulakkhawm;
Dungtluntu pawl Thlarau in an khat ih; Pakhat le pakhat an thei thiam aw Duhdawtnak in an khat
Pakhat le pakhat an bawm aw
A tlasam mi zo hman an um lo.
Thlarau khat nun neitu kan si ih Pakhat le pakhat thei thiam aw tu taktak kan si cio theinak ding ah Pathian in kan thusim mi thlawsuahnak in pek sak hramseh. Amen.


57. QIH HLAH
Mtt. 28: 5-8, Mk. 16:6-7 FBC, Falam
April 4, 2010.
1945, July 16, zinglam nazi 5 le a khuai can ah a si. Nitleunak hnak in a let 1000 hnakih tam tleunak makta ra in New Mexico Nelrawn cu a tleu tir thluh. Cumi tleunak cu a hlat zetnak hmun ih sin a rak cuan ringring tu, Scientist pakhat cu a riak a sia tuk ih a ttap ciamco.
“ Maw.. Pathian..Pathian aw, Hellram kan tuah riair awk cuteh” a ti.( We have created Hell)
Cumi kum ihsin kan san cu phundang zet in a thleng aw thlang tariai. A thi zo mi America President John F. Kenedy khal in hitin a rak sim dah. “ Kansan cu a cemcia mi san thawn malte hman a bang aw nawn lo. Qihnung rapthlak, Atombom san kan thleng tariai “ a ti.
Adik! Kansan cu san dang hnak in a lam dang. Qihnunnak in a khat. Mangbangza thilcang a phunphun kan tong. Linghnin, tilik tivek, kan tikcu boruak qhatlo ruangah kan leitlunah harsatnak a phunphun a thleng rero.
- Haiti linghnin thu ruat tik khalah a rapthlak.
- A nung pawl ih au aw hi ngai ngam ding a si lo. .. The world is going to be an
end..ti ih an au aw in mi thinlung a puak kuai ter thluh.
A si rori. Kan leilungpi hi a puakkuai zik qepqtep vek a bang thlang.
Himi lawng a si hrih lo.
Natnak qihnung phunphun in kan Leilung pi hi a tuam.
Kan dung kum 20 lenglo lai ah kan fanau pawl ih qong ka hna thlam ah a lenglai.
Hlansan ah AIDs nat tivek kan thei dah lo. Tulai san ah himi natnak makta ra a thleng. Minung ih dam ter theih lo mi qih a nung mi natnak siava a si.
- Swin Flu
- Vok qukkuinatnak.. tivek thilmak a phunphun kan leipi hi a tuam.
- Culawng a si hrih lo. Sipuazi tlaksiatnak phunphun kan tong fawn. Minung
tampi an that aw cupco rero men.
- Kum 2009 sung thil cangmi zoh sal tik ah ngai nuam pakhat hman a um lo.
Sumpai lam harsatnak ruangah a that aw mi tla tampi an um.
Adf Makel an timi Germany milian, leitlun milian 90nak pa tla a that aw men. America mihminthang, Mac Doff an timi khal in Bill. 60 lai mi a bum ih mualpho in a um.
Kan leitlun hi buainak, ralkah awknak khal in a khat. Afaganistan ah siseh, ram dangdang khalah kahawknak tampi kan thei.
Cuasi ih kan leitlun hi kan zoh tikah “Qihnunnak” hlir in a khat. Sikhal sehla, thihnak in a thosaltu kan Bawi Jesuh in, “Qihhlah uh, leilung ka nehzo” a ti.


Kan Bible sung kan zoh tikah, “Qihhlah uh” “Thinphang hlah uh” timi tu le tu kan hmu ding. Minung hi “Qihnak, Thinphannak” nei theizet kan si ticu kan Bawipa in a thei tuk. Minung hin kan qihbik mi pakhat cu thihnak a si.
Kan thihhnuah teh kan nung sal ngaingai pei maw? timi thusuhnak hi theih kan duh cio.
Minung hi a thih hnuah kan nung sal thei ding maw? Job.14:12 Minung tampi in himi thusuhnak hi a phunphun in an let.
Gnostic pawl cun... kan thei lo an ti.
Comunist pawl cun kan tho lo ding. Kan thih cun kan cem a si mei an ti.
Budhist pawl cun, ramsa tivek, a pphunphun ah kan cang sal ding an ti.
Kan pupa pawl cun, mithi khua a um ti an zum. Thlarau a um ti an zum. Khristian pawl cu kan thosal ding timi kan zum.
Jesuh Khrih a thawhsalnak cu kan thosal ding timi Aamahkhana si ..1 Kor. 15:20 Keimah I zumtu cu thi khal haiseh la an nung sal ding..John. 11:25,
Jn. 10:28 Annih cu kumkhua nunnak ka pek ih an thi
nawn lo ding a ti.
Khristian Sceintist a simi Dr. Victor cun, “Life Code” a ti ih, a sullam cu Nunnak hm,insinnak ti a si. pathian in kan nunnak ah Life Code (DNA) a ret.
Ziang vek pumas kan nei ding?
Kan Bawipa ih pumas kan nei ve ding. Phi. Hmakhat teah kan taksa cu a thleng aw thluh ding.
1 Kor.15:51-53.
We shall all be changed in atom just as Christ was. It was atomic change of the same body. Kan taksa hi a phunphun ah a thleng aw thei a si tiah Sceintist pawl in an hmu suak zo. Proton in Atomic ah, Electron in Newton ah a thleng thei ti a si. Ziang vek tlakrawh a sahmi khal in kham theih a si lo. A pah tlang thei. Ghost timi, Muthla byscope a zoh tu pawl cun nan thei fiang mei ding.
Sangka an hrenmi inn sung khalah Bawi Jesuh vekin kan lut thei ve ding.
Asit theimi a thu theimi taksa cu a siat thei nawn lomi taksa ah a thleng aw thluh ding. 1 Kor. 15: 42 1 Kor. 15:43. Ka pa in ka nu a thihhnu ah a mang ah a rak hmu iih a mawi tuk a ti. Ka nui taksa cu a thleng aw thluh a si hmang.
Mtt 17: 1-2 sung ah Bawi Jesuh ih taksa thlengawk thu kan hmu ding.
Himi Bible in kan thihhnu kan taksa ziang tivek in a thleng aw ding timi hmuhsaknak a si.
Jesuh a tho taktak maw?
Jesuh thawhsal thu hi mihrekkhat hrangah cun zum a har zet. Marka sung khalah Jesuh thawhsalnak an sim tikah an zum lo timi voi 2 kan hmu.
Mk. 16: 11 ahcun Mary simmi a si.


Mk. 16:13 nakah cun dungthluntu 2 khawte lam an tlun laiah an rel khawmmi a si. Mk.16:14 sung kan zoh tikah Jesuh cu dungthluntu pawl hnenah a lang sal. Zumnak an neih lo thu le a nung in a hmutu pawl ih simmi an zum theilo ruangah a kawk hai.
John 18: 29 Thomas thu kan hmu thei.
Bawi Jesuh in , “ Nangcu i hmuh ruangah i zum. Asinan keimah i hmulo nain i zumtu pawl hrangah lungawinak a um “ a ti.
Kannih teh ziangtin kan zum? 1 Pet. 1:8 sungah .
.....Amah nan hmu dah lo nain nan duhdawt, nan hmu lo nain nan zum. Cuiruangah ka ih sim thei lomi, a maksakmi le a sunglawimi lungawinak nan nei.. a ti.
Himi Bible hi napin ruat cio hnik u si. Ziang ruangah lungawinak in an khat? Jesuh an zum ruangah a si. Kan nuam theilo a si le Jesuh kan zum hrih lo tinak a simei.
Jesuh cu a nung mi Pathian taktak a si timi Kawl sayamah Sanda ih tetti khanmi ka sim duh. A mah cu Yangon kiang ih um mi a si. Khristian pawl a hua tuk. Khristian pawl ih qhat lonak theih duhah Bible a lei. Voikhat cu mang a man. A mang ah Vanzam tumpi a mawng ti a si. A Vanzam mawn mi cu a siat ih a tla vivo. A thin a phangtuk.
Culai fangah a dung lam in Jesuh in,” Ka fanu na thin phang hlah. Khami kha hmet aw tiah a hmeh dingmi “kha-luk” a sim. Cuveten a Vanzam cu tlunah a kais al. Bawi Jesuh in keimah thiuhla simtu ding ah ka lo hmang ding a ti veten a qhang.
A mah cu tufangah Rev. Dr. P. Tum Ceu hnenah Pathian hna a quan rero. Kan Bawipa cu a duhah cun khui tawk hmun zo hnen khalah a lang thei mi a si.
Kan fa le pawl an sentet lai in ka zirhmi cu thih qih lonak thu a si. Khual ka tlawn tik pohah hitin ka sim ta qheu. Ka rung kir nawn lo le Vancung ramah in hawl leh uh ka ti qheu. Ka fapa cu ka sut sal? Khuiah kan tong aw ding ka ti tikah a kutin Vanlei a sawh. Ka lung a kimzet.
Bawi Jesuh a zumtu pawl cu kan thih khal le kan nung sal ding. Bawi Jesuh in kumkhawnunnak in pe zo ti thei cio u si. Cuiruangah thih qihding zianghman a um lo.
Thulakkhawm
President Kenedy ih sim vekin kan san cu qihnunnak san a si thlang. Atoom bom le a dang qihnunnak phunphun karllak ah kan nung.
Sikhalsehla, nan thinphang hlah uh tiah in titu, thihnak nehtu Jesuh kan nei . Cuiruangah qihnak neilo ten, lungawi in um cio u si.
Nunnak thuthangqha cu napin aupi cio u si.... Amen.


58. KHRISTIAN NUN.
Jn. 10:11, 1 Pet. 1:19. Rom. 5:8
Tirh 2: 5-6, 46-47, 4:33-44. A Ni: May 2, 2010.
Thuhmaihruai;
Van Lianpa, ( Rev. Dr. Hre Kio) ih kan dung naite ih a thusim mi kha ka hngilh thei lo. Natnak phun 4 thu a sim. Kum 40 lenglo Pastor a quan sungih a hmuhtonmi a si. Tufang ah thi sehla, Laimi Khrihfabu hi seherh duahdo in a thi ding a si hiteh ka ti. Pastoral letter in kuat tluk in ka ruat ve.
Rev. Hlawn Piang khal in FBA GS a quan lai ah Thang Tsin Mekezin ah Laimi kan remawk lo thuhla cahram a rak ngan dah. Khuahlan kan pupa san ah cun fei le nam in kan do aw. Asinan tui kan san ah cun Pawl dangdang phuan tahrat in kan do aw lala a ti.
Laimi Khrihfa pawl, kan zumnak khuiah kan ret? Kan pupa pawl ih duhdawtnak le zumnak khuiah a hlo qheh? Bawi Khrih thisen cahnak ih suahpi mi Khristian Nun khuiah kan ret? Kan dung baite ZBC Trienial Civuipi ih an thutlangpi khal “ Pakhat le pakhat theihthiamawknak” ti a si. Tirh. 2 sung ih an qong an thei aw thluh timi kha an sirhsan. Laimi Khristian pawl kan theih thiamawknak le kan duhdawtawknak, kan zumnak tlangpi, kan Khristian Nun hi a hlo vivo deuh in an ruat cio cu a si hmang ke. Hivek thutlangpi tla kan ret hi. Tuizing ah Bawi Khrih thisen ih tlen mi Khristian Nun, malten ruat sal ding ah ka lo sawm.
Khristian nun kan rel khawm hlanah, dungthlun tu pawl cu Bawi Khrih an ai ah a thi, tlentu a si ti an fiang. Cui thu rel hmaisak ka duh.
A. Jesuh kan ai ah a thi.
1. Kan luatnak Jesuh Thisen a si. 1Pet. 1:18
Kan nunnak in tlensuak tu cu sui le ngun a si lo. Jesuh Khrih ih thisen a si. .. Khrih cu soiselnak um lo raitluan tuufa bangtuk a si.. a ti. Himi zawn ah raitluan timi qongfang a hmang.
Raitluan timi cu Khawvel pawl rak si dah pawl cun an thei ding nan, tulai mino pawl cun nan thei lamlam lo ding. Rai thawi tikah raitluan a si maw si lo timi hi a thupi zet. An dilmi qilva hi a menmen a si lo. Thuqhimnak ah, Se dum thlemthlem tla an dil thei. Sedum an dil nan, Semei par tivek an pek pang le an thin a heng. An duh lo. Rai a tluan lo an ti.
Jesuh cu raitluan tuufa a si. 1 Pet. 1 :19.
A Hmun: FBCY


2. Khrih thisen in pumkhat a can ter. Eph. 2:13
Judah le Zentail karlak ih a phentu phar pawl a bal qheh. Bawi Khrih thihnak in miphun 2 cu phun 1 ah a can ter. Pathian hnen ah a hruai. Zumtu dang pawl thawn hmunkhat ah Bawipai Biakinn thiang ah a um ter. Pathian ih um duhnak inn ih sak cihmi kan si. Eph. 2:19-22
Tirh; 2:40-47, 4:33-34 sungkhal ah Bawi Khrih thisen ih tlencia Khristian pawl ih nundan fiangten kan hmu thei.
An neihmi thilri an tawm aw. An khawm tlang. Pathian an thangqhat. Midang pawl ih mithmai qha an hmu. An pawl sung ih lut hiar a um nasa. Cuiruangah an lut cupco.
Ps. 133: Pathian unau pawl hmunkhat ih umtlang cu an nawmnak bik a si.
Unau vek in kan va um thei ngai lo ve. Kan qhen awk zia hi a mak!.. Khristian cang hrih lo cu sisehla, Khristian ka can theinak lam zin a um lo men ding. Gandhi khal in ziang a rak ti tile, Khristian pawl in nundaan, ziaza ruangah Khristian si ka duh lo nan, Bawi Jesuh Khrih cu ka duhdawt a si “ a ti. Kan kiangkap zumlotu kan ti mi pawl in Khristian pawl hi ziangtin in hmu ding? Khristian an cannak ding khamtu, dawmtu tla kan si pang maw? Napin kan ruat awk a qul.
Khristian pawl hi, Bawi Khrih Thisen in in va neh thei lo lawman ha ka ti qheu. Kan qong kan ziaza hi kan va Khrisntain lo law man ha? Kiangkap ih dawt ding cu sim hlah. Fih kan nung. Kan tazacuai awk liangluang ka ruah ah ningzak tuk kan si.
Thisen cahnak khui ah kan hlo ter. Kan pian tharnak khuiah a hlo?
Thisen ih tlencia mi Dungthluntu pawl in Bawi Jesuh ih thawhsalnak thuthangqha cu phuang lo in an um thei lo. Nasazet in an phuang ih Pathian in thlawsuahnak tampi a pek. Zo hman mi tlasam an um lo.. ti a si kha.... Tirh. 4:33-34. Cui Pathian hna, a thuthangqha phuan cu an dai thlang lo.
Bawipai hnaquan cu a lak a si dah lo tikhal an fiang.
Ka nunnak ka zohsal. A cemcia mi can sungah, ka ti theitawkten, Pathian thuthangqha ka rak phuan hnelhno mi hi a lak a si lo ti ka fiang deuhdeuh. Kum 1972 hrawng ah “ Kan Qul Tuk” timi Bawi Jesuh ih thutawi ka nganmi zem in ka tik cu le ka can ka rak hman mi pawl tla a lak a si hrimhrim lo ti ka thei fiang. Pathian thuthangqha ka rak phuan nak pawl cu a lak a si riai ti ka thei. Kan Bible ih sim vekin ka tlasam ve lo. Thil le ri ka nei ka tinak a si lo. Inn le lo qhaqha ka nei ka tinak a si lo.. ka nei lo nan, ka Ka thlarau a tlasam lo... Tirh. 4: 44.
Ka dil lo mi pipi Pathian in i thlak rero men. Nupi fate siseh, ka dilmi a si lonan, ka qulnak theitu Pathian in tlasam in i ret lo. Ka ruah ban lomi , nupi qha Vangte, fanu


Ete fapa Vanvan tiang in Pathian malsawm ka dong.A felnak hawl hmaisa uh a timi hi ka hrangah a dik a si mei.. Mtt. 6:10???
3. A thisen ruangah dingnak 1 Pet.2:24-25
....Khrih in amah ih taksa rori in kan sualnak cu thinglamtah ah a thlenpi zo ruangah kannih cu sualnak ahcun mithi kan si ih dingnak sungah a nung ding mi kan si. Amah ih hma ruangah damnak nan ngah zo... timi Bible ih in zirhmi hi thuk deuh in ruat cio u si.
Sual ngaihthiamnak thu cu nasazet in kan uar ih dingnak thu hi kan uar tuk qheu lo. Cucu Laimi kan Khrihfa nun ih kan tlaksamnak bik pakhat a si zo. Tubaite ah Piangte
( Van Tuah Piang) in Chin Khristian le Moral timi ca a ngan.
Van Lian pa ih kan natnak phun 4 a timi sung ih thuphan kan per tuk a timi kha si lala.
Rannung thisen in ziang a suah pi.
Kan pupa rannung thisen thawn raithawi pawl an nunak zoh tikah uar tlak an si. An zumhnak ih a suahpi mi cu;
-Dingfelnak -Rinsantlak sinak a si.
Hithu hi vei tamtuk ka sim zo. Ca khal tampi ka ngan zo. Asinan ka sim sal thotho ding. Kan theih cio vek in kan Amblem cu; Vakok, Vapual a si.. Vapual ih sullam cu rinsantlak tinak a si.
Kan pupa pawl cu rinsantlak an rak si taktak. Mirang uk san in Mahsahlah tiang, kan ramah kan pupa pawl cu, rinsantlak an rak si. Ramsa thisen in cu vekin rinsantlak an can ter ahcun, ziang ruangah, Jesuh thisen in cahnak, rinsantlak kan si thei lo timi hi ruat tlak ngaingai a si. Napin ruat cio hnik uh.
Ka pai’ sim qheu mi ka hngilh thei dah lo. Ka hna thlam ah a cuang ringring... Pathian qong ngai mawh lo in.. a ti qheu. Pathian hmin sal tain an qong ringring. Qong sual ding an qih tuk. Tuisan ah cun kan duhduh in kan qong hluahhlo men. Zohman kan hmai sawng lo. Kan qih lo.
Thulakkhawm;
Dungthluntu pawl bang ih Bawi Khrih Thisen cahnak ah qhum aw sal in;
1. Pakhat le pakhat theihthiamawknak, zangfah lainatnak, duhdawtnak khat ter
sal u si.
2. Midang pawl ih mithmaiqha ngah zuam cio usi.


3. Thisen cu kan damnak lawng si ter lo in kan dingfelnak khal a si ti thei cio u si.
4. Pathian hnaquan le a thutthangqha phuan cu a lak a si lo zia thei in man lo can khalah a hnaquan cio u si.
Thuthimnak in ka qong ka net ter ding.
A kum cu 1984 hrawng a si. A hmun cu Mon ram Kya insik Myone, Tagay timi khawte ah a si. Capt. Thang Lung ( Suisui pa) a thleng. Rinlopin Lai pacing 2 a tong. Mon inn ah an um. Japan ral lai ah Japan pawl in thah an tum ih, Mon pa in an cangpawl ruk beng inn ah a thuh. Japan pawl in ur an tum nan, Mon pa in a siang lo. Cule Japan pawl in Mon pa cu an kah that ih an tlan.
Laimi ralkap pahnih cu an hung suak. Mon tei innsung sang hrang ah ziang ka tuah le a qha ding tiah an pol. An meithla an ret ih, Mon tei inn ah an feh ih an hnen um ah an cang. An hna an quan sak.Riantu ah an cang.
An hrang ih nunnak liamtu Mon pa cu a hngilh hrimhrim lo. Himite innsungsang ren cu har an ti lo.
Kan Bawipa in Kalvary tlang ah kan hrang ah thisen thlet in a nunnak in pek. A thi ih a tho sal. Kan hrangah a si. Cumi a fiangtu pawl in a hrang ih nun cu har an ti lo.
Kan hrang ih a nunnak a liam mi hi ruat sal in thazaang la cio u si. Kan ti thei tawk in rian cio u si. Khristian Nun a cawng theitu a nuncih theitu kan si cio theinak dingah Pathian in thlawsuahnak in pe hramseh.


THARAU AW NGAI AW. (Hear The Spirit)
Luke 4 : 18-19
Ahmun : FBCY
Ani : October 24, 2010
Lungawi thu
Hivek can qha in pe tu Pathian ka thangqhat.
BWA khawmpi sungah siseh, ZBC palai pawl America ramsung kan tlawnnak ah siseh lam in hruaitu Pathian ka thangqhat.Thla in camsak tu hmuahhmuah nan zate par khalah lungawinak sim cawklo kan nei. BWA Khawmpi thu le America kan tlawnnak thuhla pawl lo hlawm ka tum.
A lam dang mi America
Pathian zangfahnak le lam hruainak in America cu kum 1985 ah hmaisa bik ka rak thleng dah. Cuihnu khal ah ka thleng phahphah ttheu. 1985 in kum 2010 karlak ah lamdannak tampi ka hmu. Kan Laimi dinhmun in a lamdannak mal te tarlang ta ka duh. Kum 1985 ka thlen laiah Laimi cu ti tlak lo te an si. An mal ngaingai. Kan Laiqong qhimnak in Bapirawh zatlo fangte lawng an rak si.
Tuittum America ka thlen tikah America a rak thleng hmaisa bik tu pawl thuhla Pu Ngun Lwai ka sut ngah.
1950 hlan deuhah ah Pu Kap Ve le Rev. Hau Go te pawl an rak thleng. Amah Pu Ngun Lwai cu kum 1958 ah a thleng. Dr. Nai Sang tla cui hrawng ah a rak thleng. Kum 1963 ah Dr. Thla Khar a rak thleng ve. Cui pawl cu hlan lai ih a rak thleng pawl an si.
Tuikum 2010 ah cun a lam dang ngaingai. Van le lei a dan awk vekin a dang aw viahviah. America a thlengmi Laimi kan tamzet thlang. Laitlang thleng kan bang. Indianapolis khawkhat lawng hmanah Laimi 5000 lenglo an um zo. Mihrek cun 7000 kan kim men ding an ti.
Hlan san le tuisan hna quan
- Hlan ah cun hnaquan ngah lo an mal ten an..tu ah cun ..Layoff. Tufang unemploy rate 10% over a si.
- Hlan ah cun America hi a lianbikmi an sin an..tuah cun leiba 12 trilion lai an nei. Dollar aiah Curency dang um seh la ti tla an pol rero thlang.
- Hlan ah cun Christian ram kan si an ti aw thei nan tuah cun an si tuk nawn lo.
- Hlan ah cun Kawhhran pawl in miharsa tampi an bawm thei nan..tuah cun an
bawm thei tuk lo.
Hivek America harsat can laiah Laimi ticawklo kan thleng rero. Kan thucahmi cu; Missionary nan si kan ti.


Bawmtu dinhmun ah cang ding kan forh.
ABC member lut ding kan forh. Kan mai bawm can a si ve thlang lo maw kan ti. (Himi thucu thil har cu a si hrih.)
Ziangtluk America le kan san cu thleng aw rero hman seh la, kan biakmi kan Pathian cu a thleng aw dah lo.
Heb. 13:8
A mission a thleng dah lo ding.\
- Mi farah hnen ih thuthangqha phuan ding
- Saltangmi luatnak ding thu
- Mitcaw mi pawl khua an hmuh salnak ding thu
- Hrem mi pawl luatnak ding thu
- A minung pawl a runnak thu than ding.. Lk,4:18....
....timi kan Bawipa ih Nazaret thucah (manifesto) an ti mi khal kan hnen ah thupek a si lai hrih. Leitlun um Khristian hmuahhmuah in quanding quanvo tumpi kan nei.
Cuiruangah Baptist World Alliance ih a voi 20 nak Congress, Civuipi khal in himi Nazaret thucah (manifesto) hi an thutlangpi ah a tarlang a si.
Thlarau in quan ding ziang in sim ?
“Thlarau aw cu ngai hnik uh” “Hear the Spirit” ti a si.
Himi hi thutlangpi ah hmang ta hrat in ,July 28 in August 1 tiang Honululu ih tuahmi BWA khawmpi ah kan tel thei ve ruangah, Pathian ka thangqhat. Pathian cu a qha. Sermon ah siseh, Bible study ah siseh, “ Quanding mi Thlarau hnen in ziang kan thei” Hear the Spirit” timi hlir an au pi. Thusim an thiam. Bible zirh an thiam. Hlahruai le hlasak an thiam.Leitlun ram 105 in minung 4000 lai a suak khawmmi mipi pawl khal kan phur dan cu ti qha a si lo. Honululu Convention center an timi Hall pi, an khawsung Town Hall pi cu a puak kuai thluh zik ti ding a si.
Tonak ngah lo ding an phang ve.
Zinglam khawmpi cu Nazi 8: 00 AM in an thok. Zaan khawm khal Nazi 8 :00 PM in an thok. Tonak ka co lo pang ding ti phangah, khawm hlan can rei nawn in minung tam nawn cu sangka kiangah an ding qhepqhep zo. Sangka an on veten luh khulkho a si.
Laitlang khawmpi ka vun mang thluh. Kan civui pi caan ih, kan mipi pawl, tonak ham ih tuanten mandat khat qhepqhep ih an rak tocia thluh pawl tla ka vun mang ruangro. BWA khawmpi zawh pawl khal cuvek
kan sive. Khawm an paih ngaingai tinak a si.
Khawmpi Program.
Khawmnak Program an suai mi an thiam zet. Nin ding mi ziang hman a um lo. Phur zet in can kan hmang cio. Praise and worship hruaitu pawl an thiam lawlaw. An aw a


qha. Hla hruai an thiam. Lam dutdo phah in hla in hruai. Mipi tha an tho ter thei zet. Cu a si ih mipi lam khal in an
sup aw thei ve lo. A hrek cu an khawt nasa. African unau pawl tla cu zabeng men lawng hman an lung a kim thei lo. An lam rori a si mei. An do a fawng cuang deuh hmang. Choir sak pawl khal an thiam cio. Aih.. Ka lak sual.. Kan sak sal ding.. an ti lo nasa. Aw rualzet, mawizet..ngai nuamzet..in hla an rem. Mipi an hip thei zet.
Praise and worship hla hruaitu pawl khal. an aw a qha. hlasak an thiam. Thungai thlakin, lungzur duahdo in Pathian an thangqhat ih, mipi lung a la zet.
Khawm karlak ah sullam nei zetmi, Drama tawite tla an hun piah duak qheu ih, mipi an hip theizet.
Sermon hmangtu, Pathian thuthang qha simtu pawl khal an tifuh riai. An sim duhmi fiangten an phuang suak thei ih, mipi thin lung in qhangphawk thei zet.
“ Hear the Spirit” timi Thlarau in ziang in sim, kan nunnak ah ziangvek hmuh tonmi kan nei, ziang in fial..ti pawl fiangten an lang ter thei.
Pathian Thlarau kan hnenah a tlak taktak a si ah cun, Arundamnak thuthangqha cu nasa zetin phuang tahrat in, nuncih tengteng ding a si tin, an au pi nasa. (...proclaiming and living the gospel of Jesus Christ in the power of the Holy Spirit before a lost and hurting
world.)
Ka nauhak lai Khawlung ih IBC khawmpi tla ka vun mang thluhzik. LBA civui cu a nepte. Baptist Civui teh a si ngai maw? Tiah ka ruat sal. Mang lam bang ih Baptist pawl hitivek ih phur vutvo thei hai a va mak ve ka ti. Ka kiangkap khawdang ka tang. Mipi ka zoh. Kan MBC upa pawl tla an phur ve nasa. Hivek cu Baptist dan a si lo a rak titu kan kawlram Baptist pastor tampi hivek khawm zawh thei ve hai sehla a va qha ding ve ka ti rero.
Kum 1948 hrawng ih Satawm khua ih, khuangtum le hlim le lam thu ih kan Chin Baptist Association a kuai thluh thu pawl tla ka vun ruat sal. Culai ah cun ABM missionary pawl in hlim le lam an rak duh lo. Hlim le lam pawl cu Baptist in an rak dawi. Cuiruangah Hualngo tlangtluan, Zahau le Sim area ah Baptist a kuai thluh. Tuisun nitiang cumi kuainak in mi a ti zongsang ringring ka ti le ka sual lem lo men ding. Bel kuai cia rem sal a har vek a si ko.
Khalai san ah tui kan BWA civui pi vek hi rak um sehla ziangtluk in ha a qhat ding ka ti rero. Baptist sung ih kan rak qhenawknak thuhla pawl cu a reh sutsi rori ding. Qhenawk qul lo ah kan rak qhen darh aw thluh men a si hi ka ti rero. Poi ka ti nasa.


BWA civui pi cu leitlun miphun tam sawn kan kim. Miphun dangdang kan si nan, Bawi Jesuh Khrih thisen ah phunkhat kan si timi in mi a nuam ter. Eph. 2:13 ih kan hmuh vek in a hlatzet ih a um mi miphun phun cu phun khat ah a can ter ti a si kha. .
Zarhkhat sung nuam zet in unau vek ih kan tlan khawm hnu ah kan mission hna quannak cio pan in kan kir sal cio.
Kan nih ZBC delegate pawl minung 6 khal himi BWA civui pi ih thutangpi hi sirhsan tahrat in America ram sung kan unau Kawhhran mi tampi hnen ah,
- Mangbangza Pathian, remdaihnak Pathian a si zia kan au pi cio.
Ahleice in kei ka hrangah cun Pathian ka parih a qhatzia au pi lo awk a qha lo. BWA civui ih an thu tlangpi a si mi
” Thlarau aw ngaiding” timi Hear the Spirit .. le March thla ZBC Trienial ih kan thu tlangpi “ Pakhat le pakhat theihthiam awknak” timi hi a tlangpi thu in a bang aw kan ti le kan sual lem lo men ding.
-Thlarau a tlak tikah pakhat le pakhat an qong an thei aw thluh.
- An bawm aw.
- Midang hnen in mithmai qha an ngah.
- An pawl a karzai vivo.
Thiangthlarau a tlak ngaingai tikah ziang tin um ding? Ziang quan ding? ti pawl fiangten kan Bible sungah kan hmu thei. Penticost hnu dung thluntu pawl in Thlarau an co hnu ziangtin an um? Ziang an quan? Tirh thlah bung 2, sung ah kan hmu thei.
Luke 4:18 sung ih Nazaret Menifesto khal ah Thlarau thu kan hmu sal. Bawipai Thlarau a tlak tikah ziang tuah ding timi kan hmu.
- mifarah pawl hnen ih thuthang qha sim dingah hriak culh in i hril zo
- Saltang mi pawl hnen ah luatnak thu sim ding ah le
- Mitcaw mi in khua an hmuh thei salnak ding ah i thlah
- Hrem mi pawl luatter dingah le
- Bawipa in a minung pawl a runnak tikcu a ra thleng zo ti than ding ah i thlah a si..... timi hi kan hrangah a thupi tuk.
Kan Laimi dinhmun, context, asilo le kemai dinhmun taktak in sim sal ih tetti khan ding tampi a um.
- Pathian Thlarau neitu pawl in harsatnak phunphun lakah ziangtin kan khua ah kan ram ah thuthangqha an sim ih an phuang,
- Sualnak satan sal sung in ziangtin in luat suak ter
- Ziangtin kan mit in vangter
- Remdaihnak ziangtin kan hnen a thleng.
- Jesuh Khrih Rundamnak thu thangqha kan co dan.... pawl phuan le tetti khan
ding tampi kan nei.
Himi thuthangqha hi America kan unau pawl hnen khal ah napin kan au pi ve.


Kanmah vek Laimi mifarah pawl hnen ah Pathian thuthang qha hi thleng lo sehla ziang ha kan bang ding?
Thlarau siava qih in kei tla cu ka khur thloh thlo lai dng si khaw .. ti pawl ka vun ruat ih, ka tuk a sum. Tutiang hman ka nung nawn pei maw? ka ti.
Pumkhat in cang tertu Pathian
Rundamtu Pathian
Rinsantlak Pathian... thu au pi lo awk a qha lo.
Pathian rundamnak thuthangqha ruangah, ziang san tlailo te in cawisang a si hi. .. A cakmi Pathian hmaiah tangdorten um uh la a can a kim tikah ka lo khaisang ding a si...a titu kan Pathian ih thukam cu a pelh dah lo. 1 Pet. 5:6
Laimi mi farah pawl in cawisang tu Pathian a si.
Rinsantlak Pathian
Can America Survive? A Nation in Crisis.. timi cabu sung kan siar a si le tulai America dinhmun tampi an tarlang. A tawizong in malte lo hlawm ka duh.
America cozah leiba an neih mi hi, kumtin ten a qhang vivo. Kum 2002 ih an Cozah Deficit cu 6.2 Trilion a sinan Kum 2009 ah cun $12 Trilion a thleng. Kum 2007 ah minung pakhat ih an leiba an quat tikah $ 29000 a si nan, Kum 2009 ah cun an leiba minung pakhat ah $ 38000 a thleng. A hleice in Tuluk le Japan hnenah leiba tamtuk an nei. Trade deficit an timi khal hi kum 2009 ah cun $ 340 Billion a thleng.
Kum 2009 G8 pawl meeting an tuah tikah America Dollar par ih an rinsannak a tlak niam vivo thu an lang ter. Dollar aiah Global Curency System tuah sehla a qha ding tiah an rel. UN Conference on Trade and Development khal in hivek thu an suahpi lala. Dollar parah leitlun mipi ih rinsannak a qumsuk vivo tinak a si.
Tufang Unemployment rate cu 10% hrawng a si ih America thuanthu ah a sang bik a thleng an ti.
( Ref. Book “Can America Survive?” 2010 By, John Hague)
America khal hi rinsan tlak ngaingai a si lo tinak a si hi. Cuiruangah kan Bible khal in hitin in sim.
Milai rinsan hnak in Bawipa rinsan a qha sawn.
Leitlun bawi pawl rinsan hnak inBawipa rinsan a qha sawn. Ps. 118: 8-9
Rinsan tlaklo leilung tlun lennak ah ruahsannak bun ding a si lo... 1 Tim. 6: 17
Ka covo cu Bawipa lawng a si. Curuangah ka ruahsannak a hnen ah ka re ding. Tah. 3:24


Thulakkhawm;
- Thlarau sim mi cu thuthangqha phuan le nuncih ding ti a si.(...proclaiming and living the gospel of Jesus Christ in the power of the Holy Spirit before a lost and hurting world)
- Mangbangza Pathian, pumkhat in cang tertu, rundamtu, rinsantlak Pathian thucu karhzai sin koseh.
- Pathian in kan zate hrangah thlawsuahnak in pek sak hram seh. Amen


60. PATHIAN BIAKINN.
FBCY Kum 14 kimnak October 9, 2011.
1. Pathian ih Biakinn kan si.
2 Kor. 6:16....ziangah ti le kan nih cu a nungmi Pathian ih Biakinn kan si. Pathian a mah rori n; “ Ka minung lakah ka umnak inn ka sak dingih an hnen ah ka um ding. An Pathian ka si dingih annih cu ka minung an si ding” a ti.
2. Khrih ruangpum kan si
Eph. 1:23..” Kawhran cu Khrih ih pum a si; cu ruangah Kawhhran in Khrih a kim ter ih, Khrih cu ziang hmuahhmuah kimtertu a si.”
3. A hrilmi kan si.
1 Pet. 2:9-10...”hrilcia miphun, Siangpahrangih puithiam, miphun thianghlim, Pathian ih bulce nan si. Khua thim sung ihsin a lo kotu Pathian in mangbangza thil a tuahmi tlangau pi dingih hrilmi nan si. Tuihlan ah cun Patian ih minung nan si lo, sikhalsehla a tu ah cun amai ta nan si; tui hlanah cun Pathian ih zangfahnak nan thei lo; sikhal sehla a tu ah cun a zaangfahnak nan co zo.
4. Tuanvo
Kawhhran in quanvo tumbik 2 kan nei.
Commision timi Thuthangqha phuan ; Mtt.28-19-20 Comandment timi Thukham thlun ding; Mtt. 22:37-40
Thuhla khaikhawmnak;
Kawhhran cu Pathian dinmi a si.
Founder tivek tla kan uar pang kei. Kan nih ih dinmi a si lo. Pathian dinmi kawhhran a si.
Pathian hminsunlawinak dingah taimak ten quan sawn ding kan si.
Kannih cu Tleunak le Cite kan si ti khal hngilh pang hlah u si.
Kan tleunak le kan alnak cu Pathian sunlawinak dingah alangtertu ding lawng kan si. Kanmah lang ding kan si lo. Pathian sunlawinak ding lawngah a quan tu ding fang kan si. Mtt. 5: 13,14,16.
1. Pathian biakinn kan si
2. Dungthluntu nunzia cawng cio u si.
Curuangah ka duhdawtmi u le nau pawl, hngetzet in ding u la tlu lo ding in khoh uh.
Pathian hna cu taima zet in quan ringring uh, Bawipai hna quan cu a lak a si dah lo ti nan thei..1 Kor. 15:58
Pathian in mal in sawm sak hramseh.. Amen.


61. ZIANGTIN KHRISMAS NA HMUAK.
Dec. 10, 2011. FBCY
Thuhmaihruai;
November thlacem hrawng cun Khrisma a nam thlang timi cu kan tong theu mi a si. Keritla ka nau hak lai, Khrismas can ih kan khua ka mitthlam ah a cuang mei ttheu.
- Pu Ling in in ho ih Biakinn kan cei mawi pawl ka mitthlam ah a cuang .
- Cherry an, Kulh tthuang an par. Vate phunphun an ai. Ramtthing a hlunghlai
ter zet. Cui pawl tla ka mitthlam ah an cuang lai. Ka hna thlam ah a thang lai. December thla a suak cun kan khawte lam Khrismas kan hman dan a cuang loh li.
Khawte lam ih Khrismas kan hmuak dan le Khawpi lam Khrismas hmuak dan cu a bang aw lo nasa.
Kan dungkum ah Malaysia kan feh. Parvilion timi dawrtumpi inn kan thleng. Khrismas thingkung an cin dan, an cei mawi dan pawl ka zoh tikah ka mang a bang tuk. Ram thangso kan timi ram pawl ih an shoping mool pohpoh ah Khris hla le Decoration in a khat. Kan ram khal ah a khat thluh ve thlang.
Tuluk ram khal ah an Chinese New Year hnak in Khrismas cu a mak sawn tinb Journal ah an ngan.
Cucu Khrismas kan hmuak dan cio a si.
Kan Bible sung ih Khrismas a hmuak tu pawl thuhla malten kan zoh ta hnik pei; 1. Josef; Mtt. 1:18-24
Amah cu mittha a si. Bawipai Vancung mi thusim a lung. Mang a zum. A nupi Mary tthihding ah a iai lo.
Kan nih Laimi cu Mang zumtu kan si ve. Kan hrangah Josef zumnak neih ding hi a har lo lawlaw. Pathian in ziang in sim ti ngai ve ding kan si.
2. Mifim pawl; Mtt. 2:1-2
Herod Siangpahrang san a si. Arsi an zoh. An neih mi man khung thawn Naute an lawm. Siannak an nei.
Nisuahnak lam mifim pawl kan si ti hngilh hlah uh. Kan Bible ah Nitlaknak lam mifim ti a um lo. Nisuahnak lam mifim timi hin ka hnga I ngam ter. Pathian ttihzah cu fimnak hram thawknak a si. Tuisun can khal ah cumi Pathian duhnak kim ter thei tu kan si lai.
Mifim pawl sian nak vek nei cio u si. 3. Bethlehemkhawte.Mtt.2:5-6


Pathian thinlungput cu himi Profet pawl hnen ah a lang. Ngaihtlawmnak a nei mi, khawte nun hi kan Pathian ih duh mi a si.
Cumi thinlungput cu Khrismas kan hmuaknak ding ah a thupi tuk.
-Khawte pawl cu duhamnak an nei lo. Pathian sersiammi an siat tuk lo. Modern lifestyle vek an si lo.
Tuisun ah Kan bawipa in suaknak hmun hril sal she la, Bethlehem khawte dinhmun a hril sal ko ding.
Thinlung thiang, tangdsonak nei lungput kan Pathian in a duh. Cumi lungput thawn Khrisma hmuak ding kan si.
4. Herod, Mithat. Mtt. 2: 16-17
Herod vek lungput cu ttih a nung tuk. Tuisan khal ah himi lungput nei tu kan leitlun minung lak ah tampi an um lai. Hivek lungput cu siatralnak lamzin a si.
5. Tukhal pawl; Luka 2:8 – 20
An ttu an tan ih naute an biak. Midang hnen ah an sim vivo.
Tukhal pawl vek in kan sunlawihmi kan tan ngam maw? Pathian thuthangttha phuannak ah can kan p eve maw? Kan neih kan siah kan pe ngam ve maw? Ziang tin Khrismas kan hmuak.
6. Simeon; Thih a man thlang. Luka 2:28-30 Jesuh naute a hnen ah an ap.
Naute ziang tin na hmuak. Naute kan hmuh cun Simeon vekin thih na man ve maw?.
Thulakkhawm;
Ziangtin Khrismas kan hmuak cio.
Josef, Mifim, Profet pawl ( Bethlehem lungput)
Tukhal, Simeon.. pawlvekin Khrismas a hmuak theitu kan si cio theinak dingah Pathian in kan simmi thlawsuaknak in pek sak hram she. ..Amen..