Laimi ralkap pahnih cu himi Tagay khua an thlengih Japan pawlin an rak dawi. Intek pa in Fangkuang ( Kohzu pung) ah a thuh. Japan pawl cun kan ur ding an tinan, inn tekpa in a siang lo. Cu tikah inn tekpa cu an kap that. Japan pawl an tlan hnuah Lai ralpak pahnih cu an hungsuak. An buk ah an va kir ih, an mei thal pawl an pek sal thluh hnu ah cumi Mon khua ah an kir sal. Mon tei inn ah cun an tar tiang bawmtu ah an va cang. An nunnak humhim tu rian dingah an can an pek sal.
Cuvekin kan nih khalin rundamtu kan Bawi Jesuh rianding cu a har nawn lo. Kan hrangih nunnak liamtu Bawi cu lung awi ten rian sal u si..... Amen....
41. KAN QAWNTAIHNAK SUNGIN PATHIAN CAHNAK
Ahmun : FBCY
A Ni : September 5, 2004.
Canghril: 2 Kor. 13:4 2 Kor. 12:9
Pathian in mi qawntaimi pawl a hnmong cuanglo. A hmang duh sawn.
Tawntaihnak phunphun kan nei cio. Thinlung, thlarau, thazaang damlo caklo tampi kan um.
1.Damlonak
Kan damlonakin a hmin sunlawiter a duh. Paulin cuvek tuarnak cu “Hling” thawn a thim.Na hling thawn Pathian in a lo hmang duh.Hngalnak, puarthaunak Paulin a neih lo nak dingah cui natnak hling cu Pathian in a pek. A har zetmi taksa natnak a ti. 2 Kor. 12:7-10
Micak le thilti thei pawl ningzakter dingah mi tawnqai pawl Pathian in a hril hrim a si. 1Kor. 1:27.
2. Farahnak
Thil le ri lamih a farah bikmi kan Laimi vek hokhaw Pathian in a hman duh. Pathian huham ih a thawk khum duh. Kan nih cu Paulih a thim vekin Bel vek kan si.
Kan pian hmang cu Leibel vek a tawnqaimi a siat theimi si hman sehla a siat thei lo mi Pathian ih “Ro” sung lawi huham cahnak retnak ah hman ve mi kan si. 2 Kor. 4:7
Keimah khawte fa vek san tlai lo tete tla a hman duh hi. Pumpek nun kan neih phawt cun Pathian in mi a hmang mei hokhaw.
Hudson Taylor in Pathian aa za ni mi hman mi pawl cu mi qawntai hlir an si a ti. Thuthimnak ah;
(a) Moses
- A thin a tawi,
- Izip pa a that mei.
- Thukham thar pa 10 tla a deng kuai men.
Asinan Pathian in a thlengih “ Leilung tlunah amah tluk mi tangdor an um lo” a ti. Mipum 12:3
(b) Gideon
A nih khal a mah le a mah nautat aw thei ringring( confidence) nei lo mi a si. A sinan, Pathian in a hmang tikah “Rualqha” tiah a ko sal. Thuqhentu 6:12
(c) Peter
Kan theih cio vekin Peter khal thin rangzet, thintawi zet a si. Asinan Pathian in a hman mi ngaingai a si. “Lungto” ti, tiangin a qhim kha. Mtt. 16:18
(d) David
Anih khal misual, midang nupi tiang sualpi tu asinan, lehhnu ah cun Pathian thinlung tongtu a si sal. Dung 13: 22
(e) Paul
Paulih nunnak khal kan zoh asile, a thawk pek ahcun, Khristian pawl hrem rero tu asinan, Pathian ih mi hman ah a cang sal kha.
(f) Jacop
Jacop ih nunnak khal kan zoh le mi uar aw theizet pawl a rak si dah. Pathian in uarawk a duh lo ti lang ternakah a khel a siat suah kha. Kan cawn le khel cu kan thazaang cahnak hmun pibik a si. Mai cahnak rinsan loin Pathian in cahnak sawn rinsan ding lang ternakah a khel a merh sak kha.
Cu vekin kan nih khal kan cah lonak, kan kebai hi in hmang duh sawn a si.
Kan Bible sung kan zoh le kan Bawi pai thu khal hitin kan hmu thei a si.
---- Jesuh cu tawntai zetin, thinglamtah parah an that nan, a tu cu Pathian ih cahnak in a nung ....2 Kor13:4
Jesuh ih thihnak, a tawnqaihnak cu; Kan sual ngaithiamnak,
Kan damnak
Kan nunnak
Kan ruahsannak a si.
Cui kan Pathian cu tu khalah thiangthlarau in in um pi hrih. A duh tiktik ah
A duh mi hnen ah
Qul a ti can ah, a phuang aw ih,
Tawnqaimi pawl
Cahnak,
Hnangamnak
Ruahsannak ... a pekih a hmang sal qheu ti thei u si.
Thuthimnak pakhat ka pe duh;
Himi thu hla hi Zotung Baptist hruaitu Rev. Zotung Zokaw ih in sim mi a si.
Gangaw in peng 20 lai a hla mi Yaw khua ah Ma Yaw timi nunau pakhat a um. Amah cu kum 40 lai mi a si. Fapa 2 a nei. An pa in a thih san zo. Thing zuarin pum cawm aw mi a si. Veikhat cu a sum tuahnak ah Paisa Ting 100 lai a sung riai.
A thin a har tukih, an Phungki hnenah a feh ringring. An mah biaknak daanten a phunphun tuah an fial. Asinan, a thin a nuam thei cuang lo.
Vei khat cu thlavang ah napin thla a cam.(Pa ti a sik )
Arsi, le thlapi a zoh.
..Himi thlapi arsi pawl tuahtu Pathian na um taktak le in thei teraw ... tiah napin thla a cam.
Cu tikah Vanpar a zoh salih, Puanrang sin mi pakhat vei thum tiang a lang. Cui hnu ah thinglamtah a lang lala. Himi thu hi Khristian pawlih biakmi Jesuh a si ti a thei fiang.
Cui sin hnangamnak a ngah. A phurrit a zaang qheh. A sumtuahnak khal a tlungsal. Amah cu Gangaw Baptist pawlin tipilnak an pekih Khristian ah a cang. A tawntaihnak, a zatlaknak, a sunnak pawl kha, Pathianin a cahnak ah a hmang sal a si cu.
Thu lakkhawm.
1. Nacah lonak, na qawntaihnak cu, Pathianih cahnak langnak ding ah asisawn ti thei aw.
.... Ka zaangfahnak, lainatnak cu na hrangah a kim a si. Ziangah tile na tawnqaih canah kei ka huham a cak bik a si ... a ti. 2 Kor. 12 : 9
2. Kan sunnak, kan zatlaknak cu kan cahnak ah a can ter.
3. Bawi Jesuh ih thihnak, tawnqaihnak cu; Kan damnak
Kan cahnak
Kan nunnak
Kan sual thiannak
Kan ruahsannak a si.
Pathian in thlawsuahnak in peksak hramseh.
57. THAWHSAL NUN
Ahmun: FBCY
A ni : 18/4/2004 Zawn 20: 1-2
Luk 24: 8-11 Rom 6:5-8, 13
Khrismas tlukin Thawhsal puai Easter khal a thupi zet ve. EASTER ih sul lam cu;
E = Early in the morning
A = Angel told Mary that Jesus was not there.
S = Stone, The Stone was role away. T = Tomp, The tomp was empty
E = Eternal, Eternal life is yours
R = Risen, Jesus is risen
Thlanlung a kuai
Tui kan siarmi Bible ah khan, Mary le a rualpi pawl zingpitten thlanah an feh thu kan hmu.
- Lungphengpi a ong.
- Judah thlan le Laimi kan pipu hrekkhat pawlih thlan a bang aw. Thlan timi cu;
- Thimnak
- Beidongnak
- Ningtihnak a si.
Cui thlanlung cu a kuai tariai. Hithu hi leilungtlun thuanthu makbik a si ding ka ti. Bawi Jesuh thawhsalnak ruangah dungthluntu pawl cu;
- An mitthli a hul.
- Qihnak an nei nawn lo.
- Beiseinak in an khat.
- Thawhsalnak thuthangqha an than thlang.
Leitlun a thang qheh
.Nunau pawlih than hmaisabikmi nunnak thuthangqha cu tuah cun Leitlun hmuah a thang qheh zo.
Kan Lairam khalah a thang ve zo. Kan Lairamah thuthangqha a thlennak Kum 100 kan kim thlang.
Mitampi in cui thuthangqha cu kan hmu lo nan kan zum ve. 1Pet. 1:8
Palai pawl hnenin kan thei ve. 1 Pet. 1:12
Eg. Pau Suan, Thuam Hang, Thang Cin, Cong Kham, Hrang Zul .. pawl hnen in .. Tu ah cun Jesuh cu kan tleunak a si kan ti ve. Jn. 1:5
1. Tleunak sungah kan thleng zo.
Thimnak thlan khar a ong zo.
Kan ralawknak thlankhar a ong zo.
Kan cathiam lonak thlankhar a ong zo.
Kan style thiam lonak thlankhar khal a ong.
Kan qihnak, kan mithi ngainak thlan khar a ong zo. Kan beidongnak, kan thih qihnak thlankhar a ong zo. Jesuh cu kan nunfu kan can ter zo.
2.Thawhsalnun co tu kan si ve zo.
... a tawnqai ih a thi theimi kan pumsa ruangpi hi a sunglawimi a mai ruang bang tukah a thleng ding. Phi. 4: 21
- Kan taksa damlonak le kan hmai bol pawl tiang in a hlo thluh lai ding.
3. Pumpeknun
Kan taksa qhatnak dingah tangka tampi kan liam vekin thawhsalnun neitu cun, thilqha tuahding tampi a liam ngam ve.
Thilqha tuah ding a buai lo.
A nun hlun tan san a ol.
A nunhlun cu thinglamtah ah a khenbet men. Cule vanlam nun a cawng sal. Rom. 6: 6-7
4.Kan thlun ding mi
... Nan ziangzongza in thihnak ih sin nunnakah thawh ter mi bangin Pathian hnenah pe aw sawn ula, nan nunnak zate thawn thilqtha tuahnakah hmang sawnuh ... Rom. 6:13
Hihi thawhsalnun cotu pawlih kan thlun dingmi cu a si.
A thawhsal hnuah kan Bawi Jesuh in Peter hnenah... Ka tuu pawl kil khawi aw .. a ti kha..Jn.21:15
A thawhsal nun cotu cun a tuu pawl kil khawi ding tinak a si cu.
Eg. ZBC Zawngnak thuthan. Kan Lairam lothlawhdan thleng ding tipawl.... FBA Lothlo seminar pawl.. hi tuu rual zoh ding tinak a si ve lo maw?
5. A thlamte lawng kan thei lai.
Thawhsalnak thu hi mi zaran hrangah cun zum a har ngaingai.
21th century ih kan hman rero mi Computer le IT vek a si ko.
Tui kan san thuhla hi khuahlan ah rak sim cia hai sehla, kan zum thei lo ding. Cuiruangah a si Paul in a thlam te lawng kan thei thei a tinak cu. 1 Kor. 13: 12
Catlangkawm
Thawhsalnun cu;
1.Thlankharlung in a tuar lo.
2. Thihnak in kumkhaw nunnak a si.
3. Nunhlun tanin tleunak sungih lut a si. 4. Pumpeknun a si.
Thawhsalnun neitu kan si cio theinak dingah Pathian in thlawsuahnak in pek sak hram seh.
43. KHRIH RIANTU KAN SI.
Eph. 1:22-23, 4:6, 11-12, Mtt. 12: 25, Kol. 3:23-24, 1 Zn.2:27 Ahmun FBCY
Ani : 25-1-2004
Tuizing hi kan kawhhran ih pum ap khawmnak nipi a si.Kan hmai kum 2 sung kan kawhhran in hruaitu ding kan hril awk kum a si. Hiti vek a thupi mi can ah hin;
“ Khrih riantu kan si” timi thu tlangpi tarin ruat khawm dingah ka duh.
Kan Bible ih in zirhmi pawl zoh khawm hnik sehla;
1. Kan renmi zo a si ti kan fiang maw?
Kolose 3:23-24
Kan renmi hi zo a si ti kan fiang lo ah cun harnak tampi kan nei ding.Paul cun a fiang nasa.
- Minung kan rian lo. Bawipa hrangah kan quan.. a ti. Kolose 3:23-24
Pathian kan rian ti a thei fiang tu pawl cun, ziang vek harsatnak khal an tuar thei. Nautatnak phunphun khal an tuar thei a si. Ziangah ti le;
- Rundamnak rosunglawi ngahtu kan si ti an thei fiang.
Cu asi ih, kan renmi cu Jesuh lawng a si. Kan Pastor pawl kan rian lo ti thei cio u si.
2. Jesuh ih mi hril dan.
Mi hrekin thlun an duh nan a el men. Mtt. 8:19-20
- Mihrek cu kan man hrih lo an ti nan, a ko thotho. Mtt. 8:21-22 Pathian in kanni Laimi ziang ruangah in hril ti ka thei lo.
Jesuh kan thlun hlanah kan tuar dingmi kan ruat ciamciam ta a qul. Thinglamtah phurh ding. Mtt. 10:38
Sungkhat tla tan a qul Lk14:26
Kan neihmi hman thluh tla a qul Mtt. 19:21
Kan duh khal le duh lo khal le nang le kei hi hril mi kan si.
3. Khrih ruangpum kan si.
Eps. 1:22-23, 4:4-6
Kawhhran cu Khrih ruangpum kan si ti thei cio u si.
Pumkhat cang dingah Jesuh a thihnak a si. Eph. 2:13
- Pathian le minung pehzawm aw sal dingin siseh,
- Minung le minung , Jews le Zentail, Greek le Barbarian pawl karlak ah peh zawmnak um sal dingin Jesuh a thi. Eph. 2:16-18
Cui remnak thuthangtha phuang tu ding kan si.
Eg. Gabriel le Jesuh thu.
Gabriel in Jesuh thu a sut. Jesuh in Peter le Johan tavuan ka pek zo a si a ti. Tu ah cun kan mah hi tavuan pek mi kan si.
Pumkhat kan si theh. Nitlak sakthlang ti a um nawn lo.
4.Quanvo dangdang
Eph. 4:11-12
Dung thluntu san laiah office bearer pawl cu;
Apostle, dungthlun tu 12 hnakin an tam. Dung. 14:4,14, 1Kor.15:7 Kal. 1:19 Anmah pawl cu Jesuh an hmu ding. Jesuh ih thawh salnak tetti khan tu an si ding. -Profet
- Evangelist 2Tim 4:5
- Pastor le saya
Pastor timi cu Latin tong a si ih, tukhal tu tinak a si.
Saya cu Bible ngantu le doctrine zirh tu an si.
Hiti vekin quanvo dang dang neitu an si.
Tuisun ah kannih khal quanvo dangdang kan nei cio. - Hruaitu
- Pastor
- Mission hnaquan.
- Thlacam tu
- Thusim tu
- Sumsuah tu
- Cozahhna quantu
Kan zaten Khrih ruangpi kan si qheh ti thei cio u si.
5. Qhenawk cu siat ralnak a si. Mtt. 12:25
Kan Bawipa in qhenawknak a duh lo thu himi Bible ca tlangah kan hmu thei a si.Pumkhat ten um cio u si.
6. Pathian hriakculh mi 1.Jn. 2:20-27
Hriakculh timi cu kan Bible sungah hitin a um;
- Tlangbawi (Priest ) Ex. 29:7,
- Siangpahrang David Samual 16:3-12, Kg. 19:15-16 - Profet 1Kg. 19:16, Is. 61:1
Thulakkhawm
1. Khrih riantu kan si. Khrih ruangpum kan si.
3. Quanvo dangdang pek mi kan si.
4. Qhennak cu siat ralnak a si.
5. Pathian hriak culhmi kan si. ... ti thei in, a sun lawinak hrangah pum peaw cio
usi. .Amen..
44. A FAMKIMMI DUHDAWTNAK
1Jn 4:18
Ahmun : Cekan
Ani : March 7, 2004 ( LBA Trienial)
Pathian ih duhdawtnak famkim kan timi cu;
1. Sualngaithiamnak kan co. 1Jn. 2:1-2
Kan sual raithawinak a si. 1Jn.1:7, 4:10,14
Pathian le minung karlakah a catzo mi lilawn peh salnak ah raithawinak a hmang.
2. Kumkhawnunnak in co ter.
1Jn. 5:13, 4:9
- Hitivek thilhar zum theinak kan neih mi hi duhdawtnak famkim taktak a si.
3. Thiangthlarau
1Jn.2:20 . Asinan, nannih cu Khrih in a Thlarau Thianghlim a lo toih zo ruangah nan zaten thutak theitu nan si.
Thlarau Thianghlim cu, Pathian thawn in peh zawmtu a si. 1 Jn. 3:24
Cumi thlarau in Pathian in thei ter. Pathian fa ti in fiang ter . 1Jn.4:13, Rom. 8:15,16 Cucu a famkimmi Pathian ih duhdawtnak a si.
4. Pathian fa kan si.
1Jn.3:1-2,4:4
Pathian kan Pa ih duhdawtnak hi ruat hnik uh! In duhdawtnak cu a nasa ngaingai ih Pathian fale ti ih kawh kan si;.....
Pathian kan duhdawt cu amah in in duhdawt hmaisa ruangah a si. 1 Jn. 4:19 Cuiruangah kan duh ih, kan rensalnak a si.
Thulakkhawm
Kan hnenih in pek mi Pathian ih duhdawtnak famkim cu; - Kumkhawnunnak
- Thlarau thianghlim
- Pathian fa si theinak pawl an si.
Pathian in kan thu simmi mal in sawm sak hramseh. ..Amen..
60. KAN BEI A DONG LO
2 Kor.4:7-11, 16-18 Ahmun : FBCY
Ani ... Febuary 27, 2005
Na bei a dong dah maw? - Damlonak
- Zatlaknak
- Thihhloh nak
- Camibuai sunnak
- Saduhthah ngah thei lo nak na tong dah maw?
Paul khalin beidongnak phunphun a tong ve; 2 Kor. 8-11 sungah Paul in ; - Harsatnak a tong.
- Huatu tampi a nei.
- Besia zetin tuahmawh a tong.
- Thihnak a tong zikzik fawn
- Taksa qumsuk lam a pan vivo
- Aruangpum a bal qheh thlang.
- A bang zet.. a hui rero..
Asinan, cuvek can khal ah a bei a dong lo.
Ziang ruangah ti le;
- Pathian hnaquan tu a si. 2 Kor. 4:1
- Thuthangqha Jesuh thu phuan ding a nei ringring. :5 - Ro retnak bel a si zia a thei aw. :6
- Jesuh vekin ka nung sal ding ti a thei : 14
- Thlarau tha zaang cahnak a nei :16
- Harsatnak cu can tawite lawng a si ti a thei :17
- Hmuh theih lo mi ah a zumnak a qhum aw :18
- A siat thei lomi inn a nei ti a thei. 2 Kor. 5:1
- Vancung thuam a mitthlam ah a cuang ter thei. :4
- Pathian huham cahnak a zum. :5
- Thlarau a nei :5
- A zumnak a fek :6
Mi hlolak pawlin an zum lo.
A hloral mi pawl pathian siava ih thimlak retmi pawlin an zum lo a ti. 2 Kor. 4:3-4 Tui kan san mi hrekkhat pawl khal cu vek an si ve.
Nangteh ziang tin?
Mah le tawk zawn cio in bei dongnak cu kan nei cio ko ding ka zum.
Leitlun Greenpeace pawl khalin beidongnak a phunphun an tong cio. An saduh thah vekin kan leilungpi hi a cang thei lo.
Ka Laitlang dinhmun khalin, kanram car daan pawl vun zoh ah, bei dongnak ngaingai a si. Asinan kanram car pawl hi a mawk sal thluh leh ding tin zumnak ka nei lai. Ka bei a dong tuk hrih lo. Kan lo thlawh daan khal kan thleng thei lai ding tiah zumnak tumpi ka nei lai.
Kan dung baite ih Thailand ram ih ka zoh mi Upland Hoslitic Development Project in ka hna i ngam ter ngaingai. Kan simram pawl khalah fangcang ti cawk lo kan cing thei ve leh ding tiah zumnak ka nei. Kan Lairam khal tupi ah a cang sal leh ding tin ka zum. Thailand ramih ka hmuh mi, Agroforestry timi zan thing an cin sal mi pawlin beiseinak i nei ter sal.
Thudang ah vung kat hrih sehla.
Keimah pumpak din hmunin tuisun ni tiang ah, a cancan cu harsatnak tampi ka tong ve. Malten tetti khan seh la;
- Kanau hak lai maimawm ih i keu thu
- Khamrang ka tlak thu. Cu lawng si lo in, Mawtaw eksident ka ton thu pawl le Pathian in i luat suak ter thu pawl ...
Tu neta bikah nan theih vekin ka damlonakin Pathian ih i damter sal thu ka sim duh. December 2, 2005 zingah ka lu zingin dam lo in ka um. Siizung tiang hman ka thleng.
Ka dam lo lai khalah damtertu Pathian a si zia ka parah a kut cak a lang.
Zingkhat cu ihkhun tlun ih ka ih lai ah, Ete nu in Marka. 1:40-42 a siar ih tha zaang ka ngah zet. Damduh ih a au rero tu mipharpa ka mitthlam ah a cuang. Keikhal Bawipai hnenah damduh ah ka au ve. Ete nu thawn thla kan cam. Nazaret Jesuh cu ka hnenah a lengsal ih damnak i pek ve. Ka lung a awi tukih, Pathian thangqhatnak bezai hitin ka ngan.
Bawipan I damter Haleluija
1. Damlo rethei vansangin ka ril
Damnak Nazaret Jesuh aw thawng ka thei Dam duhah ka au ve kalili mipharpa bang Bawipai zaangfahnak kutnemin i tawng Mipharpa bang ka dam ve
Haleluija Bawipa cu ka thangqhat
2. Khawruahhar remruattu mangbangza Daihnak siangpahrang a ra leng
Ka damlonak in i tho ter sal
A sersiam mi ka cuan thei sal
A mawi hleice Bawipai kutneh thingkung pangpar Bawngva phuntling
Haleluija Bawipa ka thangqhat.
3. Bawipai duhdawtnak A thuk cuang hleice
Damlo caklo qawnqai kei misual duh dawttu a si A duhdawtnak sung lawi zar ka to sal
A thlah hmuh theih vancungmi ka kimvel an khat.
Haleluija Bawipa ka thangqhat.
4. Mipharpa a dam lungawinak thawn a khat
An kham thei lo a damnak thu phuan le rel cu Keikhal lung awi in ka khat.
Ka au pi ve ding Bawipai i dam ternak thu qha cu Haleluija Bawipa ka thangqhat
5. Dam lo cak lo rethei u le nau tla Beidong hlah u
Nang damter theitu Nazaret Jesuh a leng ve Amah pan aw na damnak ding dilin
A lo damter ve ding
Haleluija Bawipa cu thangqhat u si.
Thulakkhawm
U le nau pawl, beidongnak in lo nen khal sehla beidong ding kan si lo. Ziangah ti le, - Kan zumnak cu hmuh theih lomi ah a qhum aw.
- A siat thei lomi Ro inn kan nei ti thei u si.
- Harsatnak cu can tawite hrang lawng a si.
- Kantaksa hi qumsuk vivo hman sehla thar thawh mi kan si.
- Thihnak neh tu kan si.
- Pathian huham cahnak sungah kan nung.
Hivek zum feknak nei in beidong loten kan um theinak dingah Pathian in a thu mal in sawm sak hramseh. .. Amen..
46.KHRISTIAN QUANVO.
FBCY 29-1-2005
Mk. 16:15, Acts. 1:8, Mtt. 28:20
Thuhmaihruai
Tuikum MBC civui pi cu Insein ah January 4-8, tiang an tuah. Keikhal ka va tel thei ve. January 8 nipi zing khawm cu Ko Tha Byu hall ah kan tuah ih minung tam zet an suak. TBC le LBA pawl tla Blessing an pe ih a sung lawi zet.
Baptist mission kum 200 kimnak a nai thlang. Kum 2013 ah kum 200 a kim thlang ding. Cumi a kim hlanah mission hna nasazet ih tuan ding thu fawrh fialnak tla an tuah. Kum 200 kim Pathian hnen lung awi thusimnak puaipi Damah tabin tla tui sin kan thok zo a si ti theih thiamnak ah, Alan, thantar tla an zem cio. Kan ZBC GS Rev. E. Hlawn Piang in Alan a sang ve ih a ram sungah nasa zet ih mission tuan ding tavuan a nei tinak a si.
Tuikum MBC ih thu sirhsan cu, "Thuthangqha phuan le tetti khaannak hnaquan ah Pathian duhnak kim ter ding" timi a si.
Pathian thuthangqha phuan le tetti khan hi, kan Christian quanvo tumbik an si.
Thu thangtha phuan ( The great comission ) le
Thu pek thlun ( Commanment) Mtt. 22:37 – 40, hi kan quanvo hrimhrim a si.
Himi Pathian pekmi han quan hi kan huam khal le huam lo khal le kan quan ding mi an si. Kan Bawipa ih thu pek a si. Ral Bawi thu pek cu duh khal ah duh lo khalah thlun a `tul.
Cui ruangah dungthlun tu pawl in taimak thlak in Pathian thuthangqha an phuan nak a si. Peter le John cu Bawi Jesuh ih thuthang`ha phuang lo ding in an kham tikah, ziang an ti?
Kan hmuh mi le kan theih mi rel lo le sim lo in kan um thei lo an ti kha. Act. 4:20 Paul khal in himi thuthangqha phuang lo in ka um le siatnak thleng seh a ti ve kha. 1 Kor. 9: 16.
Thlarau thianghlim cahnak thawngin a Palai pawl hnenin kan hnenah cui thuthangqha cu a thleng ve. 1Pet. 1: 12, nang le kei khalin kan zum ve a si lo maw. FBA Kum 100 Jubili kan kim ve thleng. Kum hizat sung
kan ti thei tawkin Thuthang Tha kan phuang ve.
MCC ka luh zikah hitin thu ka sut," Pathian thuthangqha ka phuang thei ding maw?" ka ti. Phuang thei ee, in ti ih ka hna a ngamzet.
Pathian thuthangqha phuang in a suk so ah kan tawi kan vak. Tuah cun, cazem ding, (pamphlet) thaw cun ka vak nawn lo. A qul lo ka tinak cu a si lo nan, tufang ka hna quan mi cu mission action timi, quannak lampang a tam deuh.
Mandalay ka tlawngkai lai hrawng ah cun, pamphlet, cazem mi keng in, ka can tampi ka rak hmang dah.
Rev. Edward Hlawn Piang ka rak zem ngah ngelcel a si hmang ih tu le tu ka thu a rel `heu.
FBCY le Mission hnaquannak
Kan Kawhhran khalin kan ti thei tawkin Pathian cu kan rian cio. Kumkhat hnu kumkhat Pathian hnaquannak ih kan suah mi kan thazaang khal a cak deuhdeuh ih lung awinak a si. Kan theih cio vekin Pathian thuthangqha phuang dingah kan mah rori kan feh thei lo khal le, tu vekin thlah tu din hmun in kan Pathian cu kan rian thei ve a si.
Kan Bible in in sim vek in simtu an um lo ah cun, ziang tin saw an theih thei ding, thlah tu an um lo ah cun zing tin saw an sim thei ding? a ti vekin, mi tam sawn cu thlah tu din hmunah kan um. Thawh hlawm kan thawh.
Qhenhra qhen qhenkhat kan pe. Center hrang kan pe. Mission hrang kan pe. Rom. 10:14-15
Voitampi kan pek mi hi kan mai hrang lawngah kan
hmang pang maw ti tla ka ruat qheu.
Mission hrangah ziangzat kan hmang? Center hrangah ziangzat kan hmang? Kan tuu khaltu pawl hrangah ziang zat kan hmang? Farah zoizai hrangah ziang zat kan hmang?
Kawhhran pakhat le pakhat kan thawh hlawm hman dan cu a bang cio lo men ding. Kan Baptist sung khalah, kan bang aw cio lo. Qhen hra qhenkhat kan hmandan tla cu a dang lawlaw. Zo ih hman dan a dikbik ticu ka thei lemlo. Asinan Bible ih in zirhmi hrek khat cu hitin a si. Thenhra thenkhat le thlaithar cu Pathian ta rori a ti. Malakhi 3:8-9
Thenhra thenkhat sungih sin hmandan ding cu hitin in zirh. Deu. 26:12
Prieast, Pui thiam
Evangelism and mission ( The Gentiles).
Ngakqah, nu le pa neilo (The ophance)
Nuhmei farah (The widow) ...pawl hrangah hman ding a si a ti. Himi cu peknak a si lo. Pathian ta kha Pathian hnenih pek sal( hlannak) a si.
Peknak timi cu kan Bible ah hitin phun 7 a um.
1. Kan nunnak, tikcu le can kan thinlung (2 Kor. 8:5) 2. Zumnak thlaici ( Due 6:4-9, Ps. 78:1- 4
3. Thawhlawm ( 0ffering) 11 Kor. 9:6 -7
4. Lawmthawh ( Thanks giving) ( II Kor. 8:2 )
5. Bawipa zanriah hlu 1Kor. 11: 20-22 6.Zumnak thu tiam. 11 Kor. 8 :3, 7.Special donation (II Kor. 9:1-5)
A ziang khal le kan thawhhlawm pawlhi, a nungmi kan Pathian hmin sunlawinak ding le a qhatzia, in duhdawtzia, in rundamnak thuthangqha hi midang theih ternak ah kan hmang maw hmang lo timi cu kan tahfung bik si a qul.
Kan thawhhlawm pawl, kan center fund pawl, kan mission thawhhlawm pawl hi midang zum lotu in siseh, zumtu pawl in siseh, qhat hnemnak an ngah ve maw? ti pawl hi napin ruat a qul.
Kan Tihes Center buiding ih kan hman mi hi ruat natsat a qul tinak a si.
U le nau pawl kan ti thei tawkin Pathian thuthangqha karh zai dingah le a uknak thleng thei dingin kan ti thei tawk kan quan cio a si. Kan theih mi thuthangqha hi midang khal in thei ve haiseh, kan Bawipai Rundamnak zar cu midang khal in co ve haiseh, ticu kan duh cio.
Kei khal cui Bawipai thuthangqha midang in an theih theinak dingah ka thiam tawkin ka rian ve. Kum 30 lenglo lai Bawipa ka ren tikah a nungmi Bawipa kan rian timi hi ka fiang nasa. Bawipai kutcak a langnak thuhla vei tampi ka thei, ka tong ih tha zaang ka ngah zet.
Mathai sung kan siar tikah a hram thok nak le a cem nak ah, Imanuel Pathian a sinak kan hmu thei. Pathian kan hnenah a um. Mtt. 1: 22, tin a thok ih, Leilung cem hlan lo nan hnenah ka um ding tin a cem. Mtt. 28:20. Cu a si ih kan Pathian cu tuisun ni khalah Thlarau in in um pi a si.
Kei ka nunnak ah hin kan Bawipa in leilung cem hlan lo in ka lo umpi ding tiih thu in kam mi cu ka tep ngah ve. Kan renmi Bawipa hi kan dung kum 2000 lai ih thuanthu men a si lo. Kan san khalah hna a quantu, a nung taktak mi Pathian, Thlarau in in um pi ih, tui kan san khalah mangbangza phunphun a qul a tinak zawnah, a duh tikah tuah in a cangvai lai a si ti mi hi keimah ih hmuh ton mi sungin sim ding tampi ka nei ve.
Tufang hi, Pathian in i zangfah ih ka hna quannak kum 30 lenglo lai thu ka khawlkhawm laifang a si. Pathian kutcak a langnak thuhla tampi teti khan ding ka
nei. Pathian kutcak ziang vek in a lang ti ka theih tikah thazang tampi ka ngah qheu. Kan hmuh tonmi hrekkhat pawl hi thulo lak men an si lo. A um lomi a riantu kan si lo. A nungmi Pathian riantu kan si. Himi a nung mi Pathian kutcakin tuikum sung khal in hruai ve hramseh ti hi ka thla camnak a si.
Kan Pathian hi a nung taktak mi a um taktak mi a si ruangah Amah ren ding hi kan quanvo a si.
Paul ih a ti vekin kan man khalah man lo khalah kan thazang neih tawkin rian cio u si.
Kan nungmi kan Pathian ih kutcak thuhla an theih theinak ding ah kan ti thei tawkin quan cio u si.
1. A thuthangqha phuan nak in siseh, Tetti khan nak in si seh, 2. Peknak ( Thlahtu dinhmun) in siseh rian cio u si.
Cucu kan Khristian tuanvo tumbik a si.
Kan phuan mi parah Pathian in thlawsuahnak in pe hramseh....... Amen.....
47. CIN RINGRING DING BAWIPAI KENEH.
Rom. 5:10-11, Kal. 3:26-28, Phi. 2:5-8, 1Pet. 2:21, FBCY
Sept. 3,2006
Thuhmaihruai;
Laimi thuanthu kan zoh tikah calai ngaingai kan neih nak a rei tuk hrih lo. Cu a si ih cangan an rak thiam lo. Asinan, mi pakhatkhat a thih tikah hmin sinnak an tuah qheu. Cumi cu khaan kan ti. Ca an ngan thiam hnu ah cun cumi khaan parah ca an ngan cio. Kan khaw kiang hrawng ih an ngan tam bikmi ka hmuh mi khaan cu, "Cin Ringring Ding" timi in an thok.
Mi pakhat ih thuanthu a toi zawng in an nganmi a si. Kapa hngilh lonak ding ah tiah khaan kan nganmi ah a thuhla a tel ve. A naupa ka pa Kham in a ngan ih, " Hrang thumthuan" a sinak pawl tla hngilh lo ding a ti. Kapa ih a tlawmngainak, sakhua mi a sinak pawl, midingfel a si nak pawl cu ka hngilh thei dah lo. Ka nunnak ah cawn ka duh ringring mi an si.
Kan Bawipa Jesuh Khrih khal a thih nak a nai tikah a dung thluntu pawl hnenah thu a cah. Kan hrangah peknak nun a neih thu hngilh lo dingin a dung thlun tu pawl a cah ve.
Tuisun ah Bawipa zanriah kan hman ni a si vek in, kan Bawipai keneh hi a thar in ruat sal u si tiah ka lo sawm hai. A thar ih cinken ding, kan thlun dingmi thu tlangpi (3 ) kan ruat khawm hnik pei.
1. Pathian le minung remdaihnak.
Tui kan siarmi Rom cakuat 5: 10, kan zoh tikah, minung le Pathian karlak ih a hlat aw zet zo mi cu Bawi Khrih in peh zomnak in tuah sak sal.
"Hlan laiah cun Pathian ih ral kan rak si, si khal sehla a tu cu a fapa thihnak thawngin a rualpi ah in tuah zo. Rom. 5:10"
Remdaihnak um thei dingah Pathian in a thok. Pathian minung ah a rungcang. Pathian a sinak pawl a tan ta. Tangdornak le thumawknak tumpi a nei. Qhumawk nak neih lo cun remdaihnak tuah theih a si lo. Minung le Pathian karlakah remdaihnak um thei dingih, Pathian le minung pumkhat ah cang thei dingin, kan Pathian a qhumaw a si cu.
Phi. 2:5-8 sungih kan hmuh vekin,
... a sinak hmuahhmuah a tlan san
... tangdornak thinlung thawn, thinglamtah thihnak tiang a tuar
Himi cu kan Pathian ih lungput a si. Hivek thinlung put nei ve dingah in fial.
Himi zawnah kan zir dingmi cu, remdaihnak um thei dingah pakhatkhat in nasa zetin qhumawk a qul ti a si.
MCC kan hnaq`uan sungih Kawhhran buainak phunphun kan ton mi pawl ka zoh tikah rem daihnak kan ngah thei lo nak bik cu qhumawk duhnak kan neih lo mi hi a si bik. Kan President sinak, kan General Secretary quan duhnak, kan Deacon quan duhnak pawl kan qhum aw thei hrim hrim lo.
Ram dinhmun kan zoh khal le cu thotho a si mei. Tufang Congo ah siseh, Sudan ramah siseh, Middle east ah siseh remdaihnak a um thei lonak khal himi zawn te hi a si. Congo Vuanzikhuk pa a qhum aw thei lo. An ral bawi pawl an qhum aw thei lo. Remdaihnak rel a duh in an duh lo.
Kan Pathian cu minung thawn pumkhat cang sal dingin, remdaihnak um sal thei dingin, a Pathian sinak tannin thinglamtah parah thihnak tiang tuar in a qhum aw thei a si.
Cuiruangah remdaihnak, pumkhat cang thei dingin kan pa Pathian ih nasa zetih a qhum awk nun hi a pakhatnak ah cingrinng u si.
2. Minung le minung remdaihnak ( Universal Brotherhood).
Kal. 3:26-28 kan siarmi sungah mi phun dangdang pumkhat can theinak kan hmu.
.... Khrih zumnak thawng in Pathian ih fa kan cang qheh.
.... amah Khrih nun zia kengtu
Curuangah, Judah mi le Zentail mi, sal le a luatmi, nunau le mipa karalak ah thlei dannak a um nawn lo. Bawi Khrih ah pumkhat nan si..... Kal. 3:26-28
Bawi Khrih ih tangdor nun, thleidan lonak nun neitu lawngin, miphun pakhat le pakhat karlak ah, minung pakhat le pakhat karlak ah remdaihnak a suak thei.
Kan nauhak lai thu;
Kawl Lian Ling.
Tutiang ka lungput cu Universal Brotherhood a si. MUCF, MCC tiang.
Ps. 133:1 Pathian minung pawl unau bangin hmunkhat ih um tlang hi a qha in a va nuam so.
3. Harnak tuar ding ih kawhmi kan si.
I Pet. 2: 21 nak ih kan hmuh vekin zumtu pawl hi nun nuam huahho ih tlang leng men dingah kawhmi kan si lo. Harsatnak phunphun `uar dingih kawhmi kan si."
Cubangtuk harsatnak tuar dingah Pathian ih kawhmi nan si. Ziangah ti le Khrih amah rori in harsatnak nan hrangah a tuar ih a keneh nan thlun theinak dingah zohqhim ding a lo taanta a si. I Pet. 2: 21"
A tlun ih kan sim zo vekin kan Pathian in mission hna a quan tikah a sinak hmuahhmuah a qhum aw thluh ih, kan mah vek minung ah a rung cang. Kanmah vekin a rung quar Thu men lawngin nung lo in, tisa ah a cang ih kan hnen ah a um. Pathian dinhmun in tisa ih can cu thil ol a si lo.
Zumtu pawl khal in a cumi zawn fang cu kan cin a qul. Kan cawn a qul hrimhrim. Mission hna quan hi a ol lo. Kan fehnak miphun pawlih um dan vek ih um tla a qul. An harsatnak tla quar pi a qul. An mah Khrih lam ih kan hruai thei nak dingah an mah vekih kan um huah ho thiam tla a qul.
Cuiruangah Paul in hitin a sim.
... ziang bangtuk lamzin a va si khal le, ka lem suak theinak dingah tiah mikip hnenah an nun daan vekin ka nung vivo...
An nun dan vekih nun thiam a qul.
Kan nundan thleng thluh a qul can tla a um men ding.
Ka sim duhmi cu Pathian hna quan dingah, a mission hna quan dingah nuam huah ho ih um ding kan si lo. Harsatnak phunphun tuar ding ih kawhmi kan si.
Kan fehnak lam tluan cu pangpar ih khatmi a si lo. Thinglamtah lamzin, hlingih khatmi a si ti tla cing ringring u si.
Getsemani ih Jesuh ih thlacam a hlawh tlin lo tla ruat sal u si.
Thinglamtah par ih Pathian tlansannak a tuar zia tla kha cing mang sal u si.
Voi tampi cu kan thlacam vek in kan hlawh tling lo men thei.
Pathian in i hnong zo kan ti can tla a um men thei.
A ziang khal le cumi cu kan Bawipa ih keneh hlir an si. Kan fehnak ding lam tluan an si ve ko.
Hi ti ih kan sim tikah himi lawng hi a cem netnak a si kan tinak a si lo. Paul in Rom pawl hnen ih ca a kuat mi kan siar a si le tuarnak ralkhat lam tiang beisei ding tumpi kan nei ti khal cing ringring ding kan si.
"A tui can ih harsatnak kan tuar mi hi kan hnen ih a lang lai dingmi sun lawinak thaw cun tah qhim tlakah ka ruat hrimhrim lo. Rom. 8:18"
Thukhaikhawm;
Tuisunah, Bawipai khan ngan hnik tiah lo fial tu um hai sehla a ziang bik ha na ngan ding. Ngan ding tampi kan nei ko ding. Himi can tawite sungih kan Bawipa ih keneh kan cin ringring dingmi;
1. Pathian le minung karlak remdaihnak
2. Minung le minung karlak remdaihnak le 3. Harsatnak tuar dingih kawhmi ..
kan si zia pawl hi a theih men lawng si lo in, kan nunnak hrimhrim ah nun cih thei dingin thazaang la cio u si.
Pathian in hi thuhi kan hrangah thlawsuahnak in pek sak hram seh... Amen...
48. CAWLHDAMNAK
Mtt. 11.28 Homecell 8-11-06
" Thilrit a phurmi le zonzaih retheih a tuarmi pawl, ka hnenah ra u la nun nawm cawlhnak ka lo pe ding" timi kan Bawi pai tiongkam hi zo khalin ka duh cio. Tu le tu kan siar ringring mi, mitampi in zohlo in kan ngah mi a si.
Ziangah ti le mi tampi hi thilrit retheihnak a phunphun a tuar cio mi kan si. Tufang kan nih inn sungsang tla cu kan tuar nasa. Ete nu a haa a naa lala. Kan inn sungsang um pawl fel lo thawn kan har zet theu. Kan phurrit hi a men lo. Kan mah vek in phurrit a nei cio mi nan si ko ding ka zum. Leitlun kan nun sung hi zo hman thilrit phurh ding a nei lo mi zo hman kan um ah ka zum lo. A mal le a tam ti men lawng kan dang ding. Mah le tawk zawn cio cun phur rit kan nei thluh ti ka sim duh.
Kan Bible kan siar mi hi kan Bawipa ih qongkam a si.
..Thilrit a phur mi le retheih zonzaih a tuar mi pawl ka hnen ah ra uh la nun nawm cawlhnak ka lo pe ding... tivial hi si sehla cu a ol tuk lawman. Baiwpai hnen feh ih thil rit hmuahhmuah a zang vuarvi thluh mei ding a bang.
Asinan... “Asinan”.. timi a peh a si hi. Cumicu kan thilrit a zan theinak ding ih kan quan qulmi a um ve tinak a si.
Bawipa in a qong a peh hrih mi cu.. .Ka nun daan i zir uh .. ti a si ta riai. Hitawk ih A nundan zirding a timi cu;
- Nunnem mi ka si ti le
- Tangdormi ka si timi thu hnih a tar lang.
Kan Bawipa ih nundan zir ding timi hi, himi thuhnih lawng a si lo. Thuhla tampi zirding kan nei.
Thuthimnak ah;
Midang zawn a ruahnak
Midang a ngaithiam theinak
A ral a duhdawt theinak
A ral hrangih thla a cam theinak
Harsatnak in ruahsannak nun a neihmi pawl.... .tin thuhla zirding tampi kan nei.
Minung tampi kan thilrit a rat dan hi zoh hnik sehla, a tlangpi thu in ... cantawkih lung awi thei lonak in a ra bik hmang ka ti...
Kan kiangkap milian le Bawi pawlih nun daan kan dawtnak in thilrit maktak cu kan hnenah a thleng qheu in ka thei.
Kei tla, ka tlangval pek, Falam ih ka tlawngkai lai ka nun daan pawl ka vun ruat sal qheu.
Dawrlian fa si duhnak
Bawifa siduhnak ka neih lai ah .. ka nawm can ka thei dah lo.
Ka hngir a qeu ringring. “Khawte fa ka si nak ko”.. tiah ka thin a heng ringring.
Asinan kan Bawipa ih zirhmi .. A mai sunlawinak ding hrangah, tangdornak nun ka cawn hnu cun ka nunnak hi nawmnak in ka khat.
Hnipuan hruh ding nei lo hman sehla ka nuam thotho. Thaihliak rullak ah ziang tluk hnaquan har ka quan khal le ka nuam thotho.
Bawi Khrih sunlawinak hrangah midang qulnak ka bawm ding timi ruahnak cu kan thilrit phur a zan theinak ding thu hrampi pakhat a si.
Ete nu hin ka thu hla sermon vekah telh hlah tiah warning i pe qheu nan, a thu sim lo cun ka thusim hi a fam kim thei qheu lo. Tukhal malte ka sim thotho ding.
Ete nu ih a nawmnak hi ka zoh sal tikah, Dawrtumpi ih thil leisak dingih ka hruai hnakin, a neih sunte midang a pek can hi a nuam deuh in ka thei qheu.
Ka simduhmi cu Bawi Khrih hmin in tangdor ten, midang zawn a ruat can hi a nuam cuang tinak a si.
Scott dawr ih thil leiding ih ka fehpi tawkah cun a hngir a qeu can tampi a um.
A dik. Bawipa ih nun kan zoh tikah midang zawn ruatih tangdor tei kan hrangih a thihnak hin minung tampi nawmnak a pek. Amah khal cumi cu a nawmnak bik a si. It is finish. Ka qeh zo ti ih thinglamtah ih a aunak aw cu, kan nawmnak hrampi a si.
Harnak tampi lakin midang zawn kan ruatnak, midang hrang kan nun nak hi kan thilrit phurh a zannak hrampi a si ti thei cio u si.
Bawipa ih;
Nunnemnak
A tangdornak
Midang zawn a ruahnak pawl cawngin kan thilrit hi a hnenah qhum cio u si. Cucu kan phurrit a zannak hrampi a si........ Amen
49. NUNSANTLAK
Phi. 1:21 FBCY Feb.18, 2007
Thuhmaihruai;
Na nunsan hi ziang a si ? tiah losut hnik sehla, mitampi in a phunphun in kan sang cio ding ka zum. Minung zozo khalin nunsan kan nei cio.
Fala tlangval pawl ih nunsan cu..nangmah hokhaw nasi..timi qongfang a si. A dik maw dik lo ticu ka thei lem lo. Vel men khal cu a tam zet. Thu ngaingai khal a tam.
Nauhak te pawl ih nunsan cu nu le pa a si ko.
Mino tam zet ih nunsan cu, Zu le sa nawmnak phunphun a si. Nu le pa ih nunsan cu a phunphun a si lala. A bang aw lo.
Mi hrekkhat cun;
Sum le pai, hminthannak, Uknak ( Power) .. tla nunsan ah an hmang.Leitlun lennak phunphun hi an Pathian a si mei.
A hleice in Pathian theilo pawl, Tuluk sipuazi tama pawl ih nunsan tla cu sum le pai rori a si ding tin ka zum. Sum le pai ngah duhah cun ziang vek qihnunnak a lem khal an zuar ngam. Kan Kawlram minung tampi in kan quar neknek zo a si lo maw? Artii, fang tiang in a lem an tuah zo kha...etc...
Asinan Khristian pawlih nunsan cu, Bawi Jesuh Khrih a si ta riai. Tui kan siarmi Bible kha Paul ih qongkam a si. Philipi Kawhhran pawl hnenih a tetti khanmi a si.
....Kei ka hrangah cun nun cu Khrih a si..a ti. Phil. 1:21.
Bawi Jesuh Khrih ruangah, thih hman a hlawk sawn ding ti tiangtiang ih qong ngam cu a mak ti uh law.
Ziang ruangah hiti lawmam in Paul in a qong ngam a si pei? Paul hi hlanah cun Khriastin pawl rak hrem rero tu pa a si kha. Steven an thah lai khalah a um ve ih a di a riam zet tupa a si ti kan thei. Kristian pawl a hua tuk. Bawi Jesuh a tho sal zo ti ih thuphan thu hlir sim tu pawl a ti. Hivek thuphan simtu, Khristian pawl an ci a mit thluh theinak dingah a phunphun in a hrem. A thawi. Thawng a thlak. Veikhat cu Kristian pawl hrem dingah a feh.
Damaska khawhrar a thlen tikah, rinlopin Bawi Jesuh thawn an tong aw dukdi. A thi ti ih a ruahmi pa cu a nungmi Pathian taktak a si ta riai. Cuisi thok cun a nun hlun hmuahhmuah a thleng thluh ih mithar ah a cang ta riai. Thildang hmuahhmuah cu
hnomhne tluk ah a ruat men. Thinglamtah lawng ka porh awknak bik a si a ti tariai. Jesuh Khrih ruangah thih a ngam ve. Thawng tlak a tuar.
Himi Philipi cakuat khal hi a thawng tlaknak in a ngan mi a si. Nunnak ih sullam a thei tuk thlang. Thildang hnak in Khrih lawng rinsan a tlak zia, nunsan a tlak zia a thei fiang tuk. Nunnak roco tu ka si ti a fiang tuk lawmam. Ka thih khal le ka nungsal ding ti ruahsannak a nei ringring. Jesuh Khrih siarlo thildang cu thupi in a ruat nawn lo. Jesuh Khrih lawng a hmunmi a si ti a fiang tuk. Thawng inn in hivek ca a kuat thei hi a mak ka ti. Jesuh Khrih ih a qhum awk hnu cun thawnginn sung khal ah a nuam thei thotho.
U le nau pawl thawng inn nan thleng dah maw? Thawng inn cu ziang tluk harnak a si ti kan thei cio. Cu tivek harsatnak lak khal in lungawinak maksak a nei thei tu cu zumtu pawl Khristian pawl an si.
Paul in thawnginn ihsin ..... " Nan lung awi uh..Ka nolh sal hrih ding.. Nan lung awi uh.." a ti thei lai. Phi. 4: 4
A mak lawlaw. Cu ti ih a ti theinak cu Jesuh lawng a nunsan ih a ret thei ruangah a si.
U le nau pawl, nan kiangkap cuan ve hnikuh. Nan nunnak ruat sal hnik uh. Nan sulhnu pawl tla vun thlir sal ve hnik uh. Ziang tin na ruat? Kei khal vei tampi ka sulhnu ka thlir sal. Ka nauhak lai ih sin tuisun nitiang thilcang pawl ka ruat sal. Ka keh le ka vawrh ih um u le nau qhian le rual tampi ka ruat sal. Kan tlan lennak hmun pawl. Kan society le kan pawlkom pawl tla ka zoh sal. A hmun lomi a tam zia ka fiang sinsin. Ni khat hnu ni khat an ral rero men. A siat thei lo ding, a bal thei lo ding an rak ti lawk mi, kan ram ukawknak, Mah Sah Lah tla kum 26 lawng a daih. A siat bal thluh men. Cuvek in, Mirang ram, Urope ram ih Communist ukawk nak kum 70 hnu ah a bal thluh. Berlin nisuak lam le nitlaknak lam an khamnak hau hruangpi ( Berlin Wall) tla a siat thluh a si kha. Ka sim duhmi cu ukawknak lam khalah kumkhua a daihmi a um thei lo.
Mah Sah Lah sanah Pastor pawlhi upat zetmi kan rak si dah. Kan khual tlawnnak kipah harsatnak kan tong dah lo. Kan ramsungah Uknak lam ih rinsanmi upa kan nei qhepqhep. A hleice in Laitlang kan tlawn tawk ah cun VIP kan si ve. Kan hnaquannak ih a qulmi pawl khal in bawmtu an um ringring. MCC upa cazirhnak ih kan qul zetmi Zinan tla olten kan ngah thei. Col. Kap Cung Nung te, Lt. Col Khai Mun Mang te pawl ih bawmnak in duh tawk zinan kan lei thei. Pungpi khat ah K 1800 hnak ih mal in kan lei men. Cu tivek ih in rak bawm rero qheutu pawl tla tuah cun an um nawn lo.
Cuvek in ka quanpi pawl tla tampi an feh zo. Matupi ih kan zukpawl ka zoh sal. Saya Khum ih ho in kan zuk aw. Kei a lai fang bik ah ka ding. A kap bikah Saya Khum le Saya Qhio an ding. An pahnih in in feh san zo. Kan zuk hlun ka kuu ih, Saya Thawng Hlei, Mawimawipa le Saya Cuai, Bawi Cungpa ka qhen.
Hitin in capoh. “Tucu a kap ummi a Pathian in a ko hrih lo ding. A laifang bik a ko ding”.. in ti. Asinan, a kapih ding Bawi Cungpa Pathian in a ko lala. Mawimawi pa le keimah lawng kan tang. Zo deuh si maw a kawh leh ding thei hlah. Nikhat khat cu in ko leh tengteng ding ti cu ka thei cia. Leilung tlunah zianghman a hmunmi a um ta lo a si hi. Himi in ka zir suakmi cu Leitlunah nunsan tlak, ziang hman a um lo. Minung pakhat le pakhat rinsan awk khal hi ziang hman a silozia ka thei fiang sinsin. Sung le khat qhian le rual, nupi pasal, te le fa khal rinsantlak ngaingai an si lo. Keimai minung sinak hrimhrim tla cu rinsan ka tlak lo zia ka thei aw nasa. Kan dung Zarh ih kan miting lai tla kha ka qong lai ah ka aw a pit men a si kha. Ziang hman kan silozia a lang. Tukhal hi, hmakhat te ah rilduak thei men mi minung kan si.
Cuiruangah simaw, Sam cangantu pa in, Minung rinsan hnakin Pathian rinsan a tha deuh a ti kha. Ps. 118:8
Paul ih a ti vekin; Nun hi ziang so a si? Kei ka hrangah cun nun cu Khrih lawng a si tiah ka ti ngam ve. Phundang in kan sim a si le kan Bawi Jesuh lawng kumkhua nunsantlak, a hmunmi a si.
Thuphuan 1:17-18 tiang kan zoh a si le, hitin a um;
" Qih hlah, Alpha le Omega ka si. A hlanah ka thi ih tu ka nung sal zo. Thihnak le nunnak neitu ka si" a ti.
Thihnak le nunnak neitu kan Bawipa ah kan qhumawk ah cun ziang saw qih ding a um. Paul vekin kei ka nunsan cu Khrih kan ti thei ve ding a si. Kan kiangkap a hmun lo mi thuhla pawl ruat tikah kan Bawipa ih zirhmi thu le hla pawl a dik zia i thei ter sinsin.
Bible sungih kan Bawipa ih zirhmi pawl kan zoh tikah Amah siarlo thildang nunsan tlak a si lo zia a nem hnget.
1. Vulnel par ih inn sakthu zoh hnik sehla;
Kan Bawipa in a thu parih a qhum aw lomi le amah thawn a peh zom lomi cu Vulnel par ih inn sak thawn a tahqhim kha. Lk. 46-49,
A hnen kan panih a thu kan thlun kan zum ih Amah ih kan qhumawk ahcun, Lungpacal parih inn sak vek a si, a ti. Ziang tluk thlisia a hrang, tisuar a tho khal le cui lungpi parih sakmi inn cu a siat thei dah lo.
2. Sangreu lawng nunnak a si lo.
Pathian rinsan lo in leitlun thil le ri, tisa qhansonak lawng cu ziang hman asilo zia in zirh fawn.
Mtt. 4:4 ah sangreu lawng nunnak asi lo. Pathian ih qongkam lawng a thupit zia in zirh.
Kandungzarhah kan Church ih kan neih dah kel lomi Development seminar fate kan tuah. Pathian sunlawinak lawng ah siseh ti thu le Pathian tello ih tisa qhansonak lawng tuah ding a si lo zia, kan Bible ih in zirhmi pawl Saya Mike in Bible study in tuah sak ih a tha nasa. Ziang vek kan tuah poh ah Pathian cu kan hrampi ih ret dingring ding a si. Pathian tello ih lothawlh thu lawng( SALT) lawng cu dikbe a nei lo. Pathian hmin thannak ding ih kan tuan mi cu ziang khal a qha. Tisa hrang quan lo ding kan tinak a si lo. Pathian hmin thannak ding ah ziang khal quanding kan tinak sawn a si.
3.Leilung pumpi co ih thlarau thih miatnak a um lo.
Lk. 9:25 Leilung pumpi co ta hratih, thlarau thih miatnak a um lo zia a zirh fawn. Leilung tlun ih a lian bikmi kan si khal le Pathian kan theih lo ah cun ziang hman a tha hnem lo tinak a si cu.
Technology ih an thiamnak lawng khal hi minung hrangah qhatnak a suak thluh lo ticu kan theih thluhmi a si. Thuqhimnak ah tufang ih an buaipi bikmi thil pakhat cu ecology problem timi, kiangkap boruak thuhla a si. Kan mino tampi khal in nan buaipi nasa ti ka thei ih ka lung a awi zet. Saya Thawng Bik te pawl in kan ram thingkung ziangtin kan cingding ih ziangtin kan ram kan hninghno ter sal ding timi an ruat nasa.
Kan kiangkap boruak thianfai sal theinak dingah. Leitlun mithiam pawl ( scientist ) tla in thuhla phunphun an tawlrel rero tiah thuthang kan thei. Tubaite ah America pawl khal in Clorofos dat tampi suah nawn lo thu an relmi ah a lung a kim ve thlang ti kan thei.
Ziangah ti le leilung tlun ih a lianbik mi ram si khal le harsatnak an quar ih an thih ding ve thotho ah cun ziang saw a miatnak a um cuang. Cu a si ih tufang, Ecology pawl ih, qong fang hman mi cu;
“We all are vulerable, tha comsumer and the producer”..
ti a si. Kan qong cun, Lothlo tu siseh, a ei tu siseh, kan tuar neknek thluh ding, kan
thi thluh ding tinak a si.
Thulakkhawm
Na kiangkap ziang tluk buainak famkim lonak a phunphun in khat hmanseh, ziangvek tisuar tilet tho hman seh, Bawi Jesuh ih zirhmi thunung ah kan qhum aw a si ah cun a siat thei lomi lungpi par ih inn sak vek a si ti thei cio u si.
Jesuh lawng a hmunmi, Alpha le Omega a si ti thei cio u si.
Nun timi hi ziang so a si? Kei ka hrangah cun nun cu Khrih a si. Amah lawng NUNSANTLAK a si.
50. KHRISTIAN TIMI CU
FBCY
August 12, 2007 Jer. 29:13
Thuhmaihruai.
Ai ze! Khrstian ka cannak a rei tuk zo " Khristian timi cu" ka thei tuk zo, nan ti men thei. Khristian kan can sannak a thei fiang taktak cu kan tam zet ko ding. Asinan, keimah vek ih rak buai qheu nan um pangah tiah ka hmuhtonmi hrek khat tetti khan ka duh.
Kan Sulhnu timi ka cabu kim ten a siar tu pawl cun, zo ka si ti in thei fiang ko ding. Kan Sulhnu cabu sung khal ah tam nawn cu ka khum zo.
Ka nauhak lai, kan khua ih Khristian can cu a ol te. Ziangah ti le, khawsia ka qih zet lai fang a si ih, Bawi Jesuh in a neh viarviar ti cu ka fiang tuk.
Cuihnu ah Falam ka rung thleng ih, leitlun khawvel thilri in i ti buai nasa. Asinan Pastor Hre Kio hmang in Pathian thunung in i thang phok sal. Phun dang in ka sim a si le, ka bah lawk nan, ka tho thei sal a si cu.
Cuihnu ah Mandalay University ka thleng. Mandalay cu Laitlang vek a si nawn lo. Zumnak phunphun umnak a si thlang. Laitlang ih ka theidah lomi zumnak dangdang thawn kan tong aw thlang. Muslim, Budist, Ethest, tivek pawl. Kan kiangkap minung pawl hnen in biaknak thu thawn peh aw in, tong phunkhat ka thei ringring. Pathian pakhat a um. Biaknak hmuahhmuah cu a bang aw ko ti a si.
Thu ka ruat. A si ngai lo sawm. Ziang saw kan dannak a um cuang ka ti. Ka buai cuahco. Khristian ih kan lam dannak cu ziang saw a si ding? ti ruat lo in ka um thei nawn lo.
Kan lam dannak theih duh ah, ca napin ka siar sal. Khristian timi cu ziang ha a si ti theih ka hiar zet. Cu fangih ka Bible ca tlang cu
Jer. 29:13 a si.
Pathian zangfahnak in Jesuh Khrih ih lam dannak cu ka fiang putpi ih cu veten, "Kan Qul Tuk" timi ca ka ngan.
(Kawl qong cun, A.Luu.Sih..Dii..) ti a si. Bawi Jesuh ih lam dannak, kan Khristian ih lam dannak a tawi thei bik in ka ngan mi a si. Pathian bawmnak in mi tampi in tha zang an ngah ti ka thei ih ka lung a awi zet.
Tuizing khal ah hin, cu lai san ih keimah vek mino tam nawn nan um men ding tin ka zum. Minung kan si vek in, zumnak derdai thei zetmi, tukforhnak phunphun tong thei
zetmi kan si. A cancan cu kan rilh can, kan bah can a um qheu. Kan bahnak in thawh cingcing kan qul. Kan zumnak ziang bik a si ti Bible siar in tha zang kan lak a qul.
Tuizing ah a tawi theibik in kan zumnak, kan Khristian sinak, kan lamdannak thutlang pi 4 ka sim sal ding.
1. Jesuh thawhsalnak zumtu.
Jesuh cu thosal lo sehla Khristian timi a um lo ding ti kan theih fiang a qul. Jesuh a thawh sal ruangah Khristian timi a umnak a si. Kan siar ringring mi, kan theih ringring mi, Korin khua ih Paul ih cakuat ah a fiang tuk. Ka siar sal ding.
... Cule Khrih thawhter sal a si lo ah cun nan zumnak hi a kawlawngpi a si ding ih nan sualnak sungah a tang hrihmi nan si ding. Cui tlunah Khrih a zum ih a thi mi pawl khal an hlo ral ve ding. Khrih sungah ruahsannak kan neih mi hi khuitawk hman thleng loin leilung tlun kan nunnak hrang lawnglawng a si ahcun, leitlun khawvel lakah hin zangfakza bik kan si ding....1Kor.15-17-19
A fiang nasa. Zangfak za bik cu kan si ko. Khristian pawl ih tuarnak hi kan zoh tikah a mak tuk. Rome siangpahrang san lai kan zoh tikah Siangpahrang 10 kutsung ih Khrihfa an tuar dan hi ruah ban ding a si lo.
Khristian pawl ih cun san lai an tuar dan cu Heb.11:35-38 tiang kan siar a si le kan fiang nasa ding. Rom khua a thleng tu cun himi an relhnak lungkua pawl hi zoh ding tampi a um. USA, Tulsa khua khalah hivek cekci in lungkua an tuah. A zoh tu pawl ih thinlung a khoih nasa.
Tuisan khal ah Missionary tampi thah an tuar lai. Tufang tla cu nan theih cio vek in, Afganistan ah Korea missionary pahnih an thah zo kha. An hotu bik Pastor, kum 42 an thahnak tla cu a rei thlang.
Nunnak qhasawn ih thawhter sal ding hi Khristian pawl ih hril mi a si. Harnak, thihnak an ton khal le an poi sa lo. Khrih hrangah ka thih khal le a poi lo an ti men.
2. Ruahsannak nung kumkhua nunnak neitu.
Jesuh a thawhsalnak zumtu men lawng si lo in, Khrih a thawhsalnak hi kan ruahsannak ih muril a si.. 1 Pet. 1:3.
Jesuh Khrih thawng in kumkhua nunnak kan co. 1Jn. 5:13.
3. Khrih thisen in sual ngai thiam mi kan si. 1Jn. 1:7, Kol 2:14.
Himi zawn hi Biaknak dang pawl in an pom theilo bik mi thu hrampi pakhat a si. Jesuh ih thisen kan sual ngai thiamnak timi cu zum a har ngaingai. Asinan hihi kan dannak a si mei.
Jesuh thisen cu kan zumnak hram pi a si.
4. Hnangamnak nun nei. Jn. 14:27
Ziang ver harsat can khal ah hnangam theitu an si.. Sadu Sandar Sing nunnak khalah kan hmu thei.,
Thukhaikhawm;
Khristian timi cu;
1. Jesuh thawhsalnak zumtu. 1Kor. 15: 17-19
2 . Ruahsannak nung kumkhua nunnak neitu.. 1Pet. 1 : 3, 1Jn.5:13 3. Khrih thisen in sual ngaihthiam mi.. 1Jn. 1:7, Kol. 2:14
4. Hnangam nun neitu. Jn. 14:27,
...an si...
Pathian in kan sim mi parah thlawsuahnak in peksak hramseh.
51. SANTHAR TILUAN LE RIANTU QHA.
Falam Church Diamond Jubilee. Mk 10:45, Mtt. 25:23, I Tim 4:13 Date: Feb. 9, 2008
Falam Baptist Church
Tuitum kan thutlangpi hi, kan Khristian quanvo tumpi sung ih a tel mi a si. Kan theih vek in Khriatian pawl hi quan dingmi quanvo thupi bik pahnih kan nei.
1. Thupek thlun ( Commission)
2. Thukham thlun ( commandment) an si.
Kan Laimi kan Khristian thuanthu kum 100 sung kan zoh tikah thupek lam pang hi kan uar bik in ka hmu.
Thukham lam pang hi cu kan uar tuk lo.
Hilam pang uar deuh ih kan rel le piangthar lo, liberal ti kan hlawh cingcing.
Kei tla a liberal i titu tla an um ih ka hnih a suak nasa... Saya Thang Tin Sum bang in na liberal zo a si lo maw... tiah in sim sal tu tla an um si maw ti. Mak ka ti nasa. Kei vek tla Liberal ti cu. In thei fiang lo lawlaw a si hi ka ti rero. MCC ih ka quan ruangah liberal in ti men a si hmang ding tiah ka zum. MCC hi keimah vek conservative pawl tla kan tlem ve hokhaw.
Tetti khanak.
Ziang vek ka si ti tetti ka khan ta lo ah cun Liberal ah in ruat ngaingai pang ding. Jesuh Khrih ih rundamnak thei fiang tu ka si zia a tawi thei bik in ka phuang ta ding. Pathian tangsung a cawl zo tu ka u Hlawn Tin Cuai in hitin hla I phuah.
1.Kan semnak kanu kha Pathian in a hril hleice
A tantak a cawi Sem Khar hi Pathian thu ah qhang sinseh.
2.A thang ce maw khawsim tluang kulh thawi an tawn ah ( Lungrawn khua kulh ih an tlawn ah)
Zai awi ve lang a sempi te hin, Za Lal cungsin kai ze tin.
Ka u Hlawn Tin Cuai ih hla phuah vekin ka nu cu Pathian in a hril hleice a si ko.
Ka nu in ziangruangah hivek in zumnak a nei thei tile, a mang ah Pathian ih hrilmi hrimhrim a si thu fiangten Pathian in a thei ter. A mang man mi cu Pathian ih kawhnak rori a si tin a zum hnget ih ziangtluk in ka pa in a hrem khal le a zumnak a derdai ter thei cuang lo. A mang cu hitin a si;
.....Veikhat cu a mang ah mithau zet, mi niam nawn, hnawngcih qutqhi, pacang pakhat in tipilhnak a rak pek. Kan thlaiciah va ih ti a pil rero lai ah a kiangkap cu a zoh ih mi tampi a hmu lo. A fa le khal pakhat hman a hmu lo.
Tikap ah nunau pahnih khat le pacang pakhat lawng an rak um. Tidai sungih a um laiah, van ihsin tidai thiang zet a kaa sungah a rung tla..... Cu veten ka nu cu a qhang.
Ka nu in mang a man hnu a rei hlanah Pu Hrang Zul in kan innah mikhual pakhat a run hruai. A hruai mi mikhual cu ka nu in fiangten a zoh ih a mang ih a rak hmu zo mi, a ti pilh tupa rori vek a si. Pu Hrang Zul in ka nu cu tipilh a duh le duh lo thu a sut. Ka nu khal cun tipilh ding cu a lung a kim. (Pu Hrang Zul ih a run hruaimi pa cu Rev. Lal Zika, kan bial Pastor, Zongte mi a si. Ka nu in a mang ih a hmuh zo mi pa rori a hmuh sal tikah a mang a bang ngaingai. Pathian ih thlah mi rori a si tin a zum ih ka pa in ziang ti hman in a zumnak a hnial thei nawn lo)
Kanuintiapildingti kapainatheihtikah,alungakimlo.Kanuihtipilnakah zohman nan feh thei lo tiah a fale pawl cu a kham thluh. Curuangah ka nu ih tipil laiah a kiangah mi tampi an um lo nak a si. Khawdang ihsin cancin ra vak (gospel vak) nunau hrekkhat le Pu Hrang Zul lawng an um ngaingai.
Ka nu in cu mi thil cang pawl a ruatsal tikah a mang ih a hmuh mi vek rori a si a tiih Pathian a thangqhat ringring. Cuiruangah harsatnak phunphun tong khal sehla a thih tiang fekzetin Pathian a zum thei a si.
Ka pa cu cutluk Pathian awi duhlo mi asinan lehhnu ahcun Pathian ih kawhnak aw thei in Pathian duhzet tu-ah a cangsal ih ka hrangah nasazet in thla in cam sak ringring ve.
Cu vekin ka pa tla ka nui thih hnu ah Pathian kawhnak a thei ve ih Khristian a cang ve. Kan sungten Pathian kan awi ih, Pathian ka thangqhat.
Cuticun, kanu le kapa ih thlaza camsaknak,kankhua kawhhran hruaitu Pu Hrang Zul le kan area Pastor Rev. Lal Zika pawl ih kaihhruainak in siseh keikhal Pathian thu ah ka qhang vivo ve. .. Ka u Cuai ih hla phuah bang in
... A tan tak a cawi Sem Khar cu Pathian thu ah a qhang sinsin...
Himi hi ka nunnak lam hruaitu le tui ka dinhmun tiang, keivek tling lo tlaklo cing ih i khai sang tu a si. Ka nui zumnak a keneh ka thlun mi le a thlacamsak nak hi ka nunnak ih hram thoknak a si ka ti le ka sual lo ding.
Falam Baptist Church le ka nunnak.
Ka nunnak ka zoh aw sal. Kan sulhnu pawl ka vun cuansal. Himi Falam Baptist Church hi tuisun nitiang Pathian riantu ka si theinak ih ka lam hruaitu, a si ve ti tla
malte tetti khan sal ka duh.Kum 1964 thok in Falam ah Pastor a rak tuantu Rev. Hre Kio hnen ih ka theihmi thuthang qha in Pathian hnaquan dingin le riantu si ding ah i forhtu bik thu hrampi pakhat a si lala.
Cui hnu in, Pathian ih rundamnak, thinglam tah thu lawng hi ka nunnak ih pawrhawk tlak bik a si ti ka thei fiang. Leitlun ah thildang ziang hman porhawk tlak a um lo zia ka fiang puppi.
...... A porh aw tu hmuahhmuah cu Pathian lawngah porh aw ding kan si..... 1 Kor. 1:26-31
.... Sikhalsehla kei ih hrangah cun kan bawipa Jesuh hrih thinglamtahnak siarlo porh ding dang ka nei lo.... Kal. 6:14
Leitlun kan tikcu cem dan hi a rang nasa. Can hi a liam zutzo mei. Kan sulhnu pawl tla ka run cuan sal.Hminsin ding tampi ka nei. Cumi sung in Pathian fate ka sinak siar lo ka nunnak ih thil thupi ka thei tuk lo. Pathian fate si theinak ka co ve hi a sunglawi bik ka ti.
Minung lam sinak cun zianghman porhawk ding ka nei lo lawlaw. Ziang ah ti le kei hi, Bomba khawte ih suak ka si. I hring tu ka pa cu Van Ir a si. Bomba timi cu Falam peng unau tampi hman in an theih mi khua a si lo. Kan Laitlang zuk sungkhal ah hin Bomba timi hi um hlah khaw. A mak nasa. Kapa Van Ir khal hi zohman ih theih mi a si lo. Theih tlak le porh awk tlak a si riai lo.
Bomba le Van Ir, Thang Tin Sum hi zo hman in thei lo hman hai sehla, Lei le Van sersiamtu, ziang hmuahhmuah tuah tu, kan Pathian in Bomba, Van Ir le Thang Tin Sum a theih hi mak ka ti.
Ziangtin saw in theih thei ding titla nan ruat pang kei. Tui kan san hi mi tampi in nan theih vek in IT ( Information Technology) san a si. Mi tampi computer hman san a si. Internet, email hman san a si. Himi pawl hman theinak ah password timi a on theinak nambat dangten neih a tul. Minung pakhat ciar ih kan neih mi kan nambat (Password) cu computer in a thei thluh. Bum a theih lo. Computer hman in leitlun minung hizat nambat (password) a theih ah cun, kan Pathian cun ziang tin saw thei lo in in um ding.
Keimah vek Bomba khawte berek fa khal a thei .
A van sunlawinak tanta in, Bomba vek khawte fa pawl, leitlun misual riantu le rundamtu ding ah minung ah a rung cang. John 1:14
Cumi a zumtu pawl cu Pathian fate si theinak a pek... John 1:12 Hihi kan hrang ih thilmak tara thuthangqha kan timi cu a si.
Tuah cun Pathian fate ka si zo. Van Ir fate sinak cu porhawk tlak ziang hman um lo hman sehla, Pathian fate ka sinak hi ka porhawknak bik pakhat a si. Leitlun tisa lam in unau tampi nei lo hman dingna, Pathian hmin in unau tampi ka neih hi ka nun sung ih ka nawmnak bik a si. Paul in nanmah hi ka suilukhum nan si a ti vek in, keikhal in nanmah hi ka porhawknak nan si ka ti duh ve.
Cui ruangah a si Ps. Ca ngan tu khal in hitin a hminsin;
Ps. 133 Pathian minung pawl unau bangin hmunkhat ih, um tlang hi a qha in a va nuam so!.....
Ka sim duhmi cu ka nun sungih thil thupi bik pakhat ka timi cu; Pathian fate ka sinak,le riantu si dingih Pathian fate ih hril mi kan si ve hi ka lung awinak tum bik a si.
Tui kan siarmi Bible kha zoh sal seh la;
.......Ziangah ti le mi fapa hman hi renmi si ding ah a ra lo; midang riantu dingah le mi tampi tlen dingah a nunnak pe ding in a ra a si..... Mk. 10:45
Midang riantu ding ih kawhmi kan si. Mk.10:45
Pathian ih rundamnak ka theih fiang veten, A rundamnak thuthang qha phuan le in fialmi in inn hnen duhdawt ding timi pawl cu quan lo in ka um thei lo. Famkim zet in ka quan ka tinak a si lo. Ka ti theitawk, ka thiam tawkten, sual phahphah cing in fam lo lo zet in ka quan rero ve.
Kan fahniang Ete a nauhak laiah Tawhthlaihnak (Key) palastic hrite a phiarmi i qhenmi cu famkim lozet hman seh la ka duhbik ko. Cuvekin ka nauhak laiah, ka nu cu cangai fate ka lo sum tiih ka pek tikah a mitthli a hal. A lung a awituk. Famkim lozet hmansehla fale pawl ih kan rennak cu in cohlangtinak a si.
Cuvekin famkimlozet ih kan rennak cu kan Pa Pathian in lungawiten a cohlang ko. Kan tuahmi a tam le a mal hnak in kan thinlungput a duh sawn.
Kan Bawipa ih in zirh vekin, kan Khristian sinak cu, kan inn hnen pakhat le pakhat duhdawtnak kan neih mi le kan bawmawknak, kan somdawlawknak in langter ding a si. Lk. 10:27, Jn. 15:12, Mtt. 25:34-40. Pakhat le pakhat bawmawk duhnak kan neih mi lawng hi kan Bawipa in a duh mi a si. Paisa tampi thawn bawm awk ding tinak a si cuang lo. Kan Bawipa in nauhak pa te ih sang hlawm malte lawng a tul a si kha. Jn. 6: 1-14 Sanghlom malte khal mipi tampi ei khop dingin Bawipa in a pung zai ter thei. Cuvekin kan mission hna tuannak ah, farah tete kan bawmnak ah malte hmansehla, Bawipa in a pung zai ter thei ve. Kan siannak lungput hi thupi in a ruat sawn. Midang hlawm duhnak thinlung put hokhaw kan Bawipa in a duh.
A cemcia mi kan laimi Khristian thuanthu kan zoh sal a si le;
- Pathian rundamnak thuthangqha phuan le sim lam pang cu kan taima zet
ih ka di a riam nasa.
- Camping, Crusade ... phunphun lam cu kan uar zet.
Mk. 16:15, sungih kan Bawipa ih thupek cu taimak zetin kan tuan cio tinak a si.
Asinan tui kan thutlangpi a simi, Riantu qha timi dinhmun lam hi cu kan sam deuh lai in ka ruat.
Himi lam kap hi phundang in kan sim a si le quannak lam pang, mission action, tisa kan qul sam mi bawmawknak, somdawl awknak le tisa qhansonak lam a si. Hilam kap hicu tampi kan sam zet lai in ka ruat. Hitivek thansonak lam kap (Development) kan tawlrel a si le, mihrekkhat cun Pathian hnaquan ah kan ruat thei lo.
Kan Bawipa le milianpa an ton awk tikah .... thil pakhat te na sam lai,... a ti vekin (Lk. 18:22) tui can ah kan Bawipa thawn tong aw ve seh la, pakhat le pakhat duhdawtawknak, sawmdawlawknak, bawmawknak lam hi cu nan sam lai... in ti ve men ding tin ka ruat theu. Kan neih siah hmangin pakhat le pakhat bawmawknak ren awknak lam hi kan tla sam zetin ka hmu.
Kan Laitlang hi Khristian ram kan ti vek nan, kan Khristian nundan hi tampi ruat sal qul in ka thei. Piangthar kan ti aw vek nan, minung tampi in Pathian thunung hi kan nuncih thei ngaingai hrih lo. Midang riantu dinhmun kan thleng thei ngaingai hrih lo hmang.
Kan piangthar taktak a si ah cun kan inn hnen pawl ih tlaksamnak, qulnak kan helh kam ding ih kan bawm ding a si. Kan inn hnen timi cu kan kiangkap ih bawm qulmi pawl tinak a si men.
Ka sim zo vekin Pathian ih thunung ka pom veten, kan inn hnen a si mi, kan khawte lam ei in dan ziang tin kan bawm le an qhangso deuh ding timi ruat lo in ka um thei lo. Kei ka inn hnen cu nan theih vek in kawh hawl ei ram kan si vek in, kan kawhhawl suandan, eidan ziang tin kan thanso ter thei le a tha deuh ding ti ruat lo in ka um thei lo. Ka tleirawl deuh lai ih sin kan khua pacang pawl ih an saduh thah in sim qheu mi vainim hawng khawhdan na
hawl suak a qul an ti theu mi cu ka hna thlam ah a cuang ringring. An duhmi ziang tin ka kim ter thei ding ti ka ruat ringring.
Khui tawk hmun ka thlennak khal in ka ruat ringring.
Pathian in in zangfah ih, kum 1990 ah USA, Geargia State ka thlen tikah Vutcam thawn vainim hawng hawh dan, Mr. Bob Burn in i rak zirh ih ka thaw a suak vuarvi. Himi formular ka ngah zan cu ka lung awi tuk ah ka it that thei nawn lo. Khawlam ih tlun ih sim lohli ka hiar tuk.
Tukhal ah himi formular minung tampi in nan hmang lai, nan that hnem pi lai ti ka thei ih ka lung a awi zet.
1991 kum ih kan tuah mi a veikhatnak ZBC rural development training, FBA zung ih ka sim zo mi sim sal sehla.
“Tui kei ih lo zirhmi pawl cu kan dunglam ih a ra lai ding mi kan mino pawl ih thiam nak thaw cun qhimtlak a si lo. Tipil petu Zawn ih Bawi Jesuh rat ding a sim cia vek a si. A kedam hri phoih tu hman ah ka tlak lo a ti kha.
Cuvek in kan mino qhaqha pawl in thil phun dangdang an lo zirh ding ih, cuticun pakhat le pakhat kan bawm awk thei dan hi a nasa zet lai ding ka ti kha. Tu hnak in nasa zetin kan rian aw thei lai ding. Pathian duhdawtnak ih hram hget kan bun a si ah cun” ..tiah ka rak sim dah..
Rev. Pa Hrang (ZBC E&M Director) tla cun kan training a qhat zia tu le tu a sim ringring.
Tui kan siar mi Bible catlang kan zoh a si le, hnenum fel, Talent pung zaiter thei kan hmu ding.
Mtt. 25:23.. A Bawipa in, “A qha, hnenum qha le rinsantlak hnen um na si. A malte parah rinsan tlak na si ruangah tampi kil khawitu ah ka lo tuah ding. Ra lut aw la ka lung awinak sungah hin ra tel ve aw" tiah a ti.
:26...nak kan siar a si le, " Nang hnen um qha lo, mi zee pa" timi kan hmu ding.
.... Mi zee pa!... Cu law man. Bawi pai qong fualfo law mam cu. Qong nem deuh tla hmang lo ih kan ti men ding.
Tui sun ni ah kan hnen ah kan Bawipa hi rung leng ve hnik sehla ziang in ti ding nan zum.
Kan khua Bomba, Dokhar in ka thok ding.
Kum 1995 hrawngah kan khua PAT Sayakyi quan ding in Lumbang khawmi ...a ra thleng. Bomba pawl nan ze tuk tiah a tidah. Kan Bawipa in hnaquan paihlo mize pa a tivek in kan khaw pawl a kawk ve tin ka thei.
Voikhat cu kan khaw pawl thawn zolo an feh. Sayakyi cun namtong a keng. A nam tong in leilung a sun phah vivo. Hmun hrek khat a vun sun tikah, a nam tong a pil thluh thei. Kan ram a qhatdan a mang a bang tuk. Lumbang ram ah hivek a hmudah lo. Lumbang cu lungto, ramcar lawnglawng a si.
Veikhat cu kan zolo ah a feh. Kan ram a that dan cu a bang a bang tuk. A nam tong in leilung a sun vivo. Hmun hrekkhat ah cun a namtong hman a pil thluh thei. Cutluk ram tha Lumbang ah cun a hmu dah lo hmang.
Kan khawpawl cu hitin a kawk hai,
" Bomba pawl, nan ze tuk. Keihi nanmah vek in nan ram ah lothlo mi sisehla, kumkhat ka quan mi cu kum 2 lai ka ei cawk lo ding" a ti.
" Mi zee pawl,.. Rak zoh uh. Ka hmuan ah vainim ka cing ding " a ti ih, a hmuan ngal reureu cu khur a laih ciamco ih vainim a cing ciamco. A sim vekin vainim tampi a nei tin ka thei.
Kan ram hi Pathian ih pek mi a si. Tampi kan qhangso ter thei lai. Ei cawk lo thlairawl kan suah thei ve. Asinan, kan talent hmang lo in kan phum thluh theu.
Bawi Jesuh in hnen um qha lo mize pa ti mi ah kan tel pang maw aw tin vei tampi ka ruat theu.
Ziang talent kan nei ?
Talent tam pi nei mino qhaqha kan lo nei..Nan talent suah cio u.Nan thazang sup lo in tuan cio uh. Kan Pathian ram karhzainak dingah napin zuam cio uh.
Pathian ih sersiam mi kan thli, kan tiva luang tla hi, electric vannak lawng si lo in, inn hnen qhathnemnak, cet zung a phunphun ah nan tuah thei lai ding.
San tiluan dan ih thil thiamnak phunphun, Information Technology san ahhin, Pathian pekmi nan talent pawl nan hmang taktak a siah cun, ram qhangso zet pawl an timi, Switzeland ram pawl khal kan ngai nawn lo ding ka ti ngam. Switzerland ram tla cu ram qhatuk si ve hlah khaw. Kan mah vek tlangpar um an sinan, an tiva luang ihsin electric tha an suak ter thei ih, man khungzet mi nazi phunphun khua ih kipah an tuah. Cumi nazi zuar cu Leitlun hmunkip ah an zuar ih, milian zet ah an cang. Kan nih khal kan zuam ve a siah cun, Switzerland ram vek kan can thei lo hmanah, kan zuam asiah cun hihnak in midang riantu qha kan suak thei leh ko ding.
Ka nauhak lai ah kan khua ih ka nu Man in a fapa U Than Pum ih thil thiam dan hitin a rel qheu. "Than Pum ih thil thiam law man cu, German vek rori a si" a ti. Ca thiam a si lonan, Meithla tuah tla a thiam.
Lailam pacang hrekkhat pawl ih thil thiam dan tla hi ruat hnik uh. Thilthiam tamtuk an um. Cui kan talent pawl cu kan hmang vivo a si le tu hnakin kan qhang so vivo ding a si.
Kan lai pacang, kan mino tampi ih thiam dan pawl hi a tawlrel thei tu, a hmang thiam tu tla an suak leh ding ih, khua ih kipah commuper chips pawl, nazi man khung zetzet, company tla ti cawk lo a um lai ding.
Mtt.25:23 ih Jesuh ih simmi talent thu kan thlun taktak a si ah cun midang tampi kan rian thei lai ding a si.
Kan Laimi Khristian kan cannak kum 100 sung kan vun cuan sal a si le Pathian hnaquan a si kan timi hnuhnu cu tuah thei lomi kan nei tuk lo in ka ruat. Pathian hna quannak ah cun sian lo mi kan nei lo. CCOC hnaquannak ah kan thawh mi pawl hi ruat tikah a mak.
Kan khawm darnak, kan Jubilee liangluang le kan Khrismas tuahnak pawl ih kan cem mi pawl hi mak na ti lo maw? Kan neih ruangah si hlah khaw. Pathian hna quan a si ti kan theih fiang ruangah kan suah qenqo cio a si lo maw?
Cuvek in pakhat le pakhat bawmawk, sawmdawl awk, qhansonak tuah sak awk pawl khal hi Pathian hnaquan a si ti kan feng canahcun, olten kan quan thei ko ding tin ka
zum. Kan rian aw thei leh ko ding. Asinan ka sim zo vek in hilam kap hi cu Laimi Khristian pawl hin kan uar tuk
hrih lo. Harsatnak phunphun kan ton tikah siseh, thansonak hna tuan kan duh tikah siseh, kan kawhhran ah sumpai hman ding budget kan tawlrel cio lo. Cuvek hna bawmnak le qhansonak (Development) kan tul a si le a hleice ih kan nih Baptist pawl cu MBC, a si lo le MCC lawngah kan dil qheu men.
Cu asi ih, FBC in Kum 75 hnulam kan kekar dingmi ah hin, kan kawhhran sung rori khalah, sumpai lam thawn pakhat le pakhat bawmawknak, riantu qha dinhmun lam zin hawl cu kan qul hrimhrim a si tin ka hmu a si. Kawhhran in midang qhansonak, somdawlnak hi napin quanvo kan nei. Kan zumnak cu quannak in langter hrimhrim ding kan si.
Kan dung December, Tayakung ih kan FBP Pastor conference ih kan lung kim khawm mi cu Development fund bur khawm ding ti a si. Ka lung a awi nasa.
Sawmdawlnak fund (FBP) hi kan tuah thei rori mi a si ko. Qangtlang cio u si. Pakhat le pakhat bawmaw tawnin a sunlawinak hnaquan cio u si. Kan Bawipa cu midang riantu ding ih a rat vekin kan nih khal midang riantu ding kan si.
Kan fund thawhmi hin midang a rian thei a si ah cun lung awi ding kan si. Kanmah kan hlawk lo khal le a poi lem lo. Kan Bawipa tla a sungkhan in hokhaw in rung tlen. Kannih khal kan fund thawh mi hi a sung kan khan can tla a um ko ding.
Kan hlawknak lawnglawng zoh ding a si lo. Hlawknak lawnglawng zoh cu kan Bawipa ih ruahnak a si lo. Riantu dinhmun cu a sungkhan cia dinhmun a si ko.
Thukhaikhawm;
Riantu qha kan si theinak ding ah a thupi bik mi cu riantu qha taktak a si mi, mitampi riantu ding ih a nunnak a liam tu Jesuh Khrih kan neih ta a qul. Cuhnu lawngah midang riantu qha kan cang thei ding.
Jesuh Khrih na neih lo ah cun midang ren ding cu tum tuk lem aw hlah. Na rian suak thei ngaingai zik lo. Electric meisa a van theinak dingah cun a meilung le a hri in a inzin ( a cetpi) a peh tengteng a qul. An peh zom awk lo ah cun a vang thei dah lo ding.
Pathian thunung rundamnak a pom tu pawl in, Thuthangqha phuan le inn hnen duhdawt ding timi a thukam thlun cu kan tuah hrimhrim ding mi an si.
Midang kan ren tikah kan thiam tawk talent phunphun suah in,... Santhar liluan ah riantu qha.. si zuam cio u si. ... Amen.
CHURCH LE THANSONAK (DEVELOPMENT). KHAL BIBLE THUZIRNAK
Rev. Thang Tin Sum
Saklam um mi Laimi pawl hi a tlangpi thu in Khristian kan cannak hi Kum 100 kan kim ruri thlang. Kan theih cio vekin kan Falam pawl Khristian kan cannak kum 100 puai tla kan dung baite ih kan tuah celcel zo kha. Tuhi kan FBCY tla kum 10 kan kim ve thlang.
Kan Falam Centenary puaipi ih kan thu tlangpi cu " Pipu Mithli Nonawn Thlaici" ti a si kha. Kum 100 sung kan vun cuan cio. Kan Pipu pawlih hna tuan, an thlaici vorhta mi pawl kan zoh sal. Kan Pipu pawl hnenin cawn tlak tampi kan hmu.
Kum 100 hnulam kan pehzom dingmi hnatuan pawl ka ruatsal theu. A ziangzawn hi kan sam bik ding tin ka ruat? Cu vekin kan FBCY ih kum 10 kan hna tuan cia mi pawl tla ka cuan sal ih ziang zawn kan sam hrih ti pawl tla ka ruat sal qheu.
Bawi Jesuh le mino milianpa an tonawk tikah Bawi Jesuh ih qongfang ka ruat nasa. Bawi Jesuh in ... Thil pakhat na sam hrih... a ti kha. Mk. 10:21.
Milian pa vekin tuisun ah Bawi Jesuh thawn tong aw dukdi sehla, ziangtin in ti ve dingah na ruat? Kan nih teh ziang kan sam hrih?
Kum 100 sung kan kawhhran pawlih hnaquanmi hi kan zoh sal a si le;
- Pathian thuthangqha, Rundamnak thu phuan le sim
- Camping, Crusade ... phunphun lam cu kan uar nasa.
Phundang in kan sim a si le, Evangelism hnaquan lam kap cu sim a tul lo. Sim le phuan lam thlaici cu kan vorh nasa. Kan tuh nasa in ka ruat. Kan samnak a um tukin ka hmu lo. Kawhhran tinkip in ramthar hnatuannak cu kan uar cio. Pathian thuthangtha phuangtu kan thlah cio.
Kum 100 sung kan hna tuan pawl zoh sal tikah, thlarau rundamnak lam kan hnatuan pawl cu lungawinak ngaingai a si.
Mk. 16:15, sungih kan Bawipa ih thupek cu taimak zetin kan tuan cio in ka hmu.
Asinan, quannak lam kap ( Mission Action), tisa kan qul sam mi bawmawknak, somdawl awknak le tisa qhansonak lam quan ding cu tampi kan sam hrih. Kan qul hrih tin ka ruat. Hitivek qhansonak lam kap (Development) kan tawlrel a si le, mihrekkhat cun Pathian hnaquan ah kan ruat thei lo. Khawvel pawlih hnaquan lawngah kan ruat men.
Kan Bawipa le milianpa an ton awk tikah .... thil pakhat te na sam lai,... a ti vekin (Lk. 18:22) kan nih khal... Pakhat le pakhat bawmawknak lam hi nan sam tuk hrih..
in ti ve men ding tin ka ruat. Kan neih siah hmangin pakhat le pakhat bawmawknak lam hi kan tla sam zetin ka hmu.
Kan Laitlang hi Khristian ram kan ti vek nan, kan Khristian nundan hi tampi ruat sal tul in ka thei. Piangthar kan ti aw vek nan, minung tampi in Pathian thunung hi kan nuncih thei ngaingai hrih lo. Nitin kan nunnakah a uknak thlenter kan qul. Na uknak thleng hram eh tiih kan thlacam mi hi napin kan ruat a qul. Khristian timi qongfang cu Jesuh ih nundan cawngtu pawl tinak a si kha. Dung. 11:26
Tisa lam a tul sam mi kan unau pawl pakhat le pakhat bawmawk le somdawl awk hi kan Bible ih zirh mi, kan Pathian ih duhmi a si ti kan hmu. Bible sung kan zoh hrih hnik pei.
Dungthluntu san
Kan Bible kan zoh tikah, zumtu hmaisa pawlih nun daan, an bawm awk dan pawl fiangten kan hmu thei.
Judea pengih Pathian mi pawl bawm an tul tikah Masidonia peng Kawhhran pawl in an bawm ti kan thei. Masinodia Kawhran pawl cu harsatnak a phunphun an tong ih, an farah zet nain midang bawmnak ah siang zetin thawhlawm an pe ti kan thei.
11 Kor. 8: 1- 3.
Dorkas ih nunnak kan zoh tikah a tikcu hmuah cu thilqha tuahnak le mifarah bawmnak ah a hmang tin kan hmu. Dung 9 : 36
Rom ralbawi Kornelius khal mi bawm a duh zet. Judah mi mifarah pawl tampi a bawm ih catlo in Pathian hnenah thla a cam ringring tu a si.
Dung 10: 1-4
Thuthang Qha Maku sung ih mizengpa an bawmdan kan zoh as le, mi zengpa cu, Jesuh hnen an zawn,Luanglu an bauh, Jesuh hnenah an thlak ih Jesuh in a dam ter ti kan hmu. ( Mk. 2:3-5)
Khristian hnaquan ( Mission Action) timi cu mi tampi ih ziang ih siarlomi, an hrelhmi pawl hrangah pumpeknun a si. Culai sanih biaknak lam a taima pawlin cun mizengpa cu an tansan a si hmang. Cucu tulai san biaknak lam upa pawl khalin kan ralrin a qul zetmi a si. Khristian pawlin kan ruat ding mi cu;
Jesuh kiang lawngah kan to men pang maw? Thu le hla lawngah kan can a cem pang maw? Quannak lam, midang bawm qul pawl bawm man lo in biaknak lawngah kan buai ve pang maw.. ti vek pawl tampi kan ruat ve a qul.
Midang hrang Khristian hnaquan (Mission Action) timi cu a qul sam mi pawl kanmah rori in va hawl suak ding timi khal a si.
Midang bawm dan thuah khawkhan thiamnak (Planing tha) neih tla a qul zet. Luanglu bauh a qul le bauh ve mei ding timi tla ruat cia a qul.
Kan theih cio vek in, kan Bawipa ih lungput cu;
Zaangfahnak nei lo mipi a hua. Mk. 3:5
Mipi zaangfahnak a nei. Mtt. 15:32
Raithawinak hnakin zangfahnak neitu a si. Hos. 6:6, Amos. 5:21-24, Mic. 6:6- 8 Nuhmei par khalah zawn ruahnak a nei. ( Is. 1:17)
Zangfahnak a nei. (Ex. 22:25-27)
Farah parah siannak a nei (Deut. 15:7-14)
Farah a hngilh lo (Amos. 2:6, 5:11-12)
Farah parah miatnak hawl a duh lo. Amos. 8: 4-6
Kan quan dingmi a si ve.
Himi Bible ih zirhnak pawl kan zoh tikah tisa lam qulnak kan bawmawk mi le qhansonak (Development) kan tawlrel mi pawl hi quan ding hrimhrim an si ti a fiang.
Kan taksa harhdamnak dingah kan taksa cangvaih a qul vekin kan thlarau thazang a cah theinak dingah, midang hrangih pumpek le riantu si hi a qulmi a si.
Pathian thu pek kan hnen a thleng zo.
Hlanlai ihsin, kan Pathian in a rundamnak thilri hmanrua
( instrument) cang dingah minung hi tumtahnak a rak nei. Abraham hnen ah hitin a sim. Na tesinfa pawl cu ram hmuahhmuah thlawsuah petu an si ding a ti. Gen. 22:18 Pathian ih hmanmi a thilri ( instrument) an si ding cu a duh bikmi a si.
Thu kham hlun ( OT) sung kan zoh tikah Pathian in a Profet pawl hmangin Pathian cu a phuang aw ringring. A minung pawl Pathian duh zawngin um theinak ding in le an sual sir dingin a fial hai. Asinan Israel pawl in ziangah an siar lo.
Pathian in tuah ding a timi, farah zawnzai pawl bawmding, nuhmei le nu le pa nei lo tuam hlawm ding a timi pawl an thlun duh lo a si kha.
Jesuh in himi thu thawn peh aw in, thukham thar ( NT) ah a sim sal, Mtt. 21:33-43, ih ralrinnak a pek sal thu tla kan hmu. Hmuan kiltu Sabit thawn a thim. Manager pa a thlah ih hmuan kiltu pa in a thah thu kan hmu
Pathian uknak cu nan kutin laksal a si ding thu tla a sim bet. Mtt. 21-43
Tu ah cun, Jesuh in Jews kut in kan hnenah Vancung uknak in pek zo Pathian thilri kil khawitu le a hnaquantu ding, midang hnenah A duhdawtnak simtu, langtertu ding kan si. Pathian ziangvek a si ti midang theitertu le A rundamnak thu midang simtu ding kan si.
Cumi Pathian quanvo pekmi kan quan lo le kan kiangkap zumlotu pawl hrangah rilhbahnak a cang thei, ti tla phan a um zet. Pathian a zum tuk hrih lo mi kan mino thiam tampi pawl lakah kan Khristian sinak taktak hi quannak thawn kan langter thei lo a si ah cun Khristian pawl hi napin mawh thluk kan tong lai ding. Kiangkap farah
rethei pawl somdawl duhnak nei lo kan si pang ah cun, kaa lawng Khristian in ti pang ding hi ka phang nasa.
Kan Khristian sinak cu, kan inn hnen pakhat le pakhat duhdawtnak kan neih mi le kan bawmawknak, kan somdawlawknak in langter ding a si. Lk. 10:27, Jn. 15:12, Mtt. 25:34-40. Pakhat le pakhat bawmawk duhnak kan neih mi lawng hi kan Bawipa in a duh mi a si. Paisa tampi thawn bawmawk ding tinak a si cuang lo. Kan Bawipa in nauhak pa te ih sang hlawm malte lawng a qul a si kha.
Jn. 6: 1-14 Sanghlom malte khal mipi tampi ei khop dingin Bawipa in a pung zai ter thei. Cuvekin kan mission hna tuannak ah, farah tete kan bawmnak ah malte hman sehla, Bawipa in a pung zai ter thei ve. Kan siannak lungput hi thupi in a ruat sawn. Midang hlawm duhnak thinlung put hokhaw kan Bawipa in a duh.
Thulakkhawm;
Kan Laimi Khristian kan cannak kum 100 sung kan vun cuan sal a si le a tlun lam ih ka sim zo vekin, thlarau hlo kaihnak lam lawngah kan neih siah kan hmang tam bik. Himi khal cu a thupi bikmi a si ko.
Asinan, tisa lam qhansonak, bawmawknak le somdawlawknak lamah ah cun sumpai kan hmang tuk lo. Harsatnak phunphun kan ton tikah siseh, qhansonak hna quan kan duh tikah siseh, kan kawhhran ah sumpai hman ding budget kan tawlrel tuk cio lo. Cuvek hna bawmnak le qhansonak (Development) kan qul a si le a hleice ih kan nih Baptist pawl cu MBC, a si lo le MCC lawngah kan dil theu men.
Cuasi ih a tlunih ka sim zo vekin, Kum 100 hnulam kan kekar dingmi ah hin, kan kawhhran sung rori khalah, sumpai lam thawn pakhat le pakhat bawmawknak lam zin hawl cu kan qul hrimhrim a si tin ka hmu a si. Kawhhran in midang qhansonak, somdawlnak hi napin quanvo kan nei. Kan zumnak cu quannak in langter hrimhrim ding kan si.
Pathian sunlawinak hrangah pakhat le pakhat bawm aw in, somdawl cio u si.
53. A MAKSAK ZETMI SERSIAMTU KAN PATHIAN
FBCY
Rev.20:11, 21:27 b, 22:13, John 1:1-3.
May 4, 2008
Thuhmaihruai;
Tuizing ka thusim dingmi hi, kan dung zilawngpuai qum ih ka thuzrih mi, IT san le Khristian Scientists pawl ih zumnak timi sung in a tawi thei zawng in ka lak khawm mi a si. Himi thu hi, kan zate hrang le keimai hrang khal ah a qhahnem zetmi thuhla a si tin ka ruat.. A hleice in mino pawl hrangah a qhahnem sinsin dingtin ka zum.
Ziangah ti le kum 1859 ah Darwin in origin of species timi cabu a suah hnu in sersiamtu um le um lo thu ah minung tampi a buai ter. Pathian parah rinhlelnak tampi
( dought) a suak.
Heb.13:9 sungih kan hmuh vek in; zirnak phun dangdang hin lamzin dik ih sin in pial tertu ah an cang ngaingai qheu.. Thil hi a mah te cang mi men a si timi ruahnak in kan leilungpi hi a khuh nasa. Communist pawlin sersiamtu an uar lo. Biaknak cu bingcuai vek a si an ti men. Tulai san kan mino qhangso hrekkhat pawl khal in biaknak cu thupi ah an ruat lo. Mi farah beidong pawl lawng ih Pathian a si an ti men. Pathian hi sersiamtu a si ti an zum lemlo. Tufang kan kiangkap ah kan zoh tikah rin hlel nak tampi a leng.
Sihman sehla kan Bible ih in zirh vekin kan Bawi Jesuh cu a thleng aw dah lo mi Pathian a si. Heb. 13 : 8
Hitivek rinhlelnak a phunphun thawn a khatmi kan san sungah hin, Scientist mi tampi cu an zumnak a fek deuhdeuh a si ti lo hlawm ka duh. Kum 1990, USA ram ka tlawn qum ah Khrifa qhazet, Mr. Terry thawn kan tong aw. Tulai san kan zumnak thu pawl kan rel tlang. Kan kawlram khrifa pawl thu tla in sut. Tufang kan mino hrekkhat pawl in zumnak a derdai vivo thu ka rel. Nitlaknak, mithiam pawl kan timi, Pathian zumlo tu pawl ih ruahnak le pomdan, western thinking le philosophy an cawng zik ih a poiuzet tiah ka sim. Kan mino tampi in tlawngah Darwin theory an zir ciamco ih, Pathian parah rinhlelnak, ( dough) an nei ciamco ka ti.
Ka rualpa Terry in, a si rori i ti. Asinan, tulai san Scientist tampi pawl hi Pathian zumtu ah an cang sal rero sokhaw titeh, nan thei maw tiah i sut sal.
Thei hlah tiah ka let. Asi le Khristian scientist pawl ih an pom dan tulai fang an zumnak pawl ca ngan mi ka lo kuat leh ding i ti. A zam rang thei bik in in kuat aw la in bawmtu a si ding tiah ka let sal.
A ca kuat ka hngak ringring nan, ka ngah dah lo. Leh hnu rei nawn ah thuhla ka theih mi cu a dam lo ti a si. Asinan can a rung rei vivo ih, Pathian bawmnak in ka duhmi ca uk pawl cu hmudang in ka ngah sal.
Khristian Sceintist Dr. Victor nganmi cauk pawl sung in thuhla tam nawn ka la khawm. Cumi ka siar mi sung in a tawi zawng in ka lo hlawm ve hai ding. Kan Pathian in a minung Scientist mi tam pi pawl hmang in a sersiammi thu le hla a theih ter ve hai. A hleice in tulai IT san ah hin Pathian ih sersiammi thu le hla pawl fiang deuhdeuh in an hmu suak vivo kan ti le kan sual lemlo ding.
Archeologist pawl ih thil laih suakmi siseh, NASA pawl ih zukmi kan Universe siseh, minung kan taksa sung cell um dan, DNA an hmuhmi pawl siseh nasazet in an zingzoi tikah nunnak pawl hi a mahte ih cang mi men a si lo zia fiangten an thei vivo. Cuiruangah sersiamtu kan Pathian hi a mak ti lo ding cu sim dingdang an thei lo. Thuphuan 20:11 sungih kan hmuh vekin kan Pathian cu a maksak zet mi Pathian a si.
Curuangah Darwin san lai ah tui an thiamnak pawl hi rak suak ta sehla, Darwin theory tla cu a rak suak lo mending tiah an ruat. Riahsiatnak a si mi cu, Wellhausen pawl ih san lai ah tui Archeology pawl ih an hmuh suak mi pawl hi an rak um hrih lo. Tui IT san ah cun thil tharthar an hmu suak ih, kan Bible sung ih ngan mi hi a hmaan, a dik a si tin, a nemhnget vivo. Thuthimnak ah 2000 in 1500 BC karlak Moses cauk 5 sung ih nganmi minung nuncan
khawsak dan ( culture) pawl hi a rak um taktak a si ti tui san ah an hmusuak ngaingai a si.
Kan Pathian ih A sersiam mi fiangten a thei tu a hmu tu Scientist pawl khal Pathian an zumnak a hnget deuhdeuh. Cuiruangah mihrekkhat ih kan ruahnak ah, Scientist si hnu cun Pathian zumnak lam a hlo vivo a si timi cu a dik lo riai.. Pathian a um taktak timi lam ah mi tam sawn an kir sal sawn a si.
( The idea that Christians lose their faith when they become scientists is totally wrong. On the contrary, many unbelievers are seeing that evidence of truth points to God and are becoming believers.)
Kan Pathian cu a maksak zetmi sersiamtu a sizia tufang ih a phuangtu bik scientist pakhat cu Dr. Victor Pearce a si. A mah cu cabu tla tampi a suah zo. Evedence for Truth timi Science cabu Volume 1,2,3,4,5 pawl tla an hmin a thangzet.
Dr. Victor Pearce hi Oxford University ih prehistoric archaeology lam ih specialized Sceintist a si. Mediterranean, Turkey lam le hmun dangdang ah tlawng ta hrat ih khua hlan thu le hla pawl theih duh ah nasa zet ih zingzoi tu a si. Leilung ih silh thluh mi khuahlan san minung nuncan khawsak dan pawl tla hmun tampi ah laisuak tu a si. London College of Divinity khal ah Bible zirve mi a si.
Geology lam thiamsang mi a sinak le Theology lam thiam a sinak hin mi tampi a hip theizet. A hleice in Pathian zum lotu, atheists le agnostics tampi pawl piangthar ter theitu tin a hmin a thang. Bible hi a dik rori a si ti, Anthropology lam le Archaeology lam dinhmun in nasa zet ih qangtu pa a si.
Hiti vekin kan Pathian hi a maksak mi sersiamtu a si zia proof phunphun tuah in, Khristian Scientist pawl tampi in qan an la ve thlang ih hna a ngam ngaingai. Nunnak cell sungih DNA timi nunnak code an hmuh suak mi hin a maksak mi Pathian a si zia an thei fiang sinsin. Cuti DNA thu cu malten kan ruat tlang ta hnikpei.
Science Volume 1, 2, 3, 4, 5 ta pawl a tawi thei bik in ka lak khawm mi an si. Hi ca uk pawl hi, kum 2001 ih print thawk mi a si. Tuhi a vei thumnak cu Kum 2003 ah an print sal.
1. DNA timi cu deoxyribonucleic acid a si. .
DNA timi cu mi tam nawn cun kan thei zo ding. A hleice in America thleng zo tu nu le pa pawl in an fa an rak kawh tikah an fate ngaingai a si le si lo theih theinak ah DNA timi qongfang cu an rel tam nasa. DNA timi cu, cell hmuahhmuah sungih Pathian ih retmi code number a si. Pathian a qong veten, nunnak a cang.
Sceintist pawl in DNA timi nunnak code an hmuh suak hnu in Pathian a um rori a si ti an thei sinsin. Dr. Crick le Dr. Watson in DNA code an hmuh suak tikah Salvador Dali in hitin lung awi zet in a sim. "DNA Code cu ka hrangah Pathian a um rori ti proof a si" a ti. ( The announcement of Watson and Crick on the DNA code is for me the real proof of the existence of God) a ti.
DNA timi genetic code ih an hmuh suak mi cu, nunnak kan timi cu, a code of instruction timi thu peknak ih cang suak mi a si an ti. (Each time God spoke, a new order of life resulted. The DNA genetic code now reveal that all life forms are a result of a code of instructions.)
DNA timi cu nunnak hrampi khal a si. It is the language of life. Scientist pawl in nunnak hmuahhmuah cu qongfang ih canter mi a si ti an pom thluh zo. Cumi qongfang cu DNA timi code form in kan taksa sung le nunnak nei hmuahhmuah sungah ret a si thluh.
( Scientists now see that all life is the result of a luaguage which is put in code form in our bodies and in all plant and animal life.)
Genesis sung thil cang suak hmuahhmuah cu Pathian ih qongkam, thu peknak in a cang suak mi an si thluh. Gen. bung 1 nak kan zoh tikah Pathian vei 8 a qongnak in thil hmuahhmuah a cang thluh. (Bible says God created by words.)
(Gen. 1:1,6,9,11,14,20,24, 25) Ps. 33:6,9; Ps 139:16; Heb. 1:3; Jn. 1:1-3, Rev. 22:13.
God put his instruction in the form of DNA codes
Pathian in " Leilung pi hi thil hring in khat thluh seh" a ti tikah, thinghnah hrampi cell sungah, DNA codes timi Pathian thupeknak (instruction) a ret a si. ( When God
said," Let the earth bring forth greenness," God put his instructions in the form of DNA codes into all plant cells.)
Thinghnah hrampi cell pawl hi minung cell hnak in a tam deuh. A buai celcel deuh. Cui sin Pathian a qong lala. Tipi thuanthum sungah nunnak um ding in thu a pek. Cumi cu a hmaisa bik rannung nunnak pek mi an si.
Netabik ah cun a hranten a mah rori ih code pek mi DNA hmang in minung an sersiam.
(Finally, God said,' Let us make man' with his own uniue DNA coding.)
Book of Man ( DNA)
Mangbang za DNA timi Pathian ih thu pek code hi Scientist pawl in, " Book of Man" “Cabu” ti khal in an ko. Cumi cabu cu khui ah a um? Na taksa sung ih na cell laifang bik a si lo le, thinghnah le ramsa cell pawl sung ih um mi a si. Scientist pawl ih hman mi (molecular biologists) in cui kan genes message cu an siar thei zo. Cu lawng si lo in cumi message cu hnahkhat hnu hnahkhat
an print thei zo.
Minung kan genes pawl hi catluan (sentences), paragraph, chapters tin a um. Chapter tampi a can tikah Cabu ah a cang. Cumicu chromosome an ti. Cromosome 23 in encyclopaedia cabu a suak ter thei. Kan taksa sung um mi hin encyclopaedias pahnih a tlem. Phundang in kan sim
asile, Cabu 46 a si lo le chromosomes cu kan taksa cell sung ih tlem mi a si. Himi cabu cu qongfang (words) a tam tuk. Kan taksa sung ummi encyclopaedia cu, Britannica Encyclopaedia ih let 10 in cafang a tam.
( They instruct complicated machines, called the ribosomes, to make the proteins which construct the shape of your heart, blood cells, instines, stomach, liver, kidneys, glands, eyes, brain, bones, muscles, etc. and to put them all in the right place for a human being.)
The whole process of DNA is like a modern computerized factory.
What Ps 139:16 calls God's book is now called Book of Man
Book of Life (This code is declared by scientists to be the language of life.)
Ps. 139:16 ...Ka suah hlan ihsin I hmu zo....Na cabu sungah khumcia an rak si zo....
The Book of Man, timi cu kan taksa Cabu pi a si. Cumi lawng a si lo. Thlarau cabu pi kan nei lai. Cumi cu The Book of Spritual Life ti a si. Himi nunnak cabu timi (language of life) zawnah kan Bible ih in sim mi thawn a kaih aw cekci riai tiah Scientist pawl in an hmu suak lala. Ziangah ti le, John 1:1 nak kan zoh asile, a hram thok ah qong a um timi kan hmu ding.Cui qongfang cu minung ah a cang ih kan hnen ah a um. John 1:14.
Cumi cu Jesuh Khrih a si. Amah sung in ziang hmuahhmuah tuah a si. Amah tello in thil sersiam mi a um lo. Jesuh cu nunnak ih code a si. (Jesus is the alphabet, the code or the key of life. In him was life, both physical and spiritual life.)
Jesuh Khrih ih qongkam cu hitin a si; Keicu Alpha le Omega ka si" a ti. Rev. 21:6. Alpha le Omega timi cu Greek alphabet a si. Jesuh in zumtu pawl hnen ah hitin a sim," Nan lung awi uh. Ziangah ti le nan hmin cu nunnak cabu sungah ngan khum a si zo" a ti. Rev. 20: 12
And the Bible ends in Revelation 22 with those statements that the Lord Jesus Christ is the alphabet of creation. Jesuh Khrih cu sersiamtu Alphabet a si zia
Rev. 22:13 nak khal ah kan hmu ding. Cui sersiamnak code number cu thilnung hmuahhmuah ah ret thluh a si.
Thlarau mit in kan zoh asile theih a ol sinsin. Pathian ih nunnak qongkam, Jesuh khrih a pomtu hmuahhmuiah cu nunnak cabu sungah ngan khum qheh kan si zo. .Praise the Lord! A nunnak le kan nunnak a peh zomawk hnucun kan thi nawn lo ding.
Keimah i zumtu cu thi khal hai sehla an nung ding. John 11:25
Ziang vek taksa in kan nung ding.
Paul in 1Kor. 15:52 ah hitin a sim. Kan zaten Jesuh Khrih vekin kan taksa cu atomically ah kan thleng aw thluh ding. (That is the actual word he uses in the Greek of 1Cor. 15:52; we shall all be changed 'in atom', just as Christ was. It was an atomic change of the same body.)
Sceintist pawl in himi kan taksa hi a phunphun ah a thleng aw thei ti an hmu suakzo. Atomic in protons le electrons ah, cuisin neutrons ah tin a thleng thei. Asinan, sersiamtu lawng in a tuah thei ti a si. Cumi kan taksa in ziangvek lungpi khal siseh, tlakrawh phar sah zetzet siseh Bawi Jesuh vek in a pah tlang thluh thei ve ding. (Science now knows that the same body could change in its atomic particles from protons and electrons into neutrons, but only the Creator could do this. In such case, the body could pass through solid rock and wall as Jesus had done. Later, Paul said that at the resurrection our bodies would be changed ' atomically'. )
2. NASA Spacecraft Discovery
A hram thok ah Pathian in lei le van a tuah. Himi tongfang Bible ca hi, Colonel Borman in kum 1969 thlapi in an kai lam ih a qong suak mi a si. .. Pathian in lei le van a tuah.. timi qongfang hi leitlun minung hmuahhmuah in an thei qheh.
NASA pawl ih hman mi probe timi camera in kan universe thawh keh dan, ripples timi kan boruak leng hla pi ah an zuk ngah riai. Cumi an zuk ngah mi ripple zuk cu kum 1992 ah American Physical Society miting ah an suah pi ih an nem hnget. Tiduh sanmi cu kan lei le van cangsuak ding in hram thoknak a um timi an nem hnget. Cumi cu Big Bang theory ti khal in an ko. Thil pakhatkhat force tumpi in kan lei le van hi a cang suak ter timi an fiang sinsin. Cumi force cu Pathian a si. Himi an zuk ngah mihi mak an ti tuk. An lung khal a awi ngaingai.(Wow! What an exciting
discovery,` said one scientist from Durham. What caused those ripples? It was the force of gravity.)
Scientist pawl ih qong hman mi cu hitin a si. (The universe hiccupped 14 billion years ago, say the scientists, but the echo has only just reached the spacecraft satellite.)
Himi ripple cu ziang tin a cang thei? Gravity ruangah a cang mi a si an ti. Gravity cu Pathian in a control. NASA ih an hmuh mi ripple cu matter in glaxy le planet tiang cangtertu a si. Cah-nak pakhat ( forces) ruangah thil fa tete pawl ihsin thilri ah a cang ter.( NASA detected ripples of matter forming, they think, just 300 thousand years after the creation. Some forces has drawn the particles together to form matter and eventually to form glaxy and planet. This was the force of gravity. Who created gravity?)
Curuangah tuiqum an thil hmuhmi hi, Newton in apple tlak a hmuh qum ih, gravity thuhla a theih suak tluk in a thupi zet mi a si an ti. Sersiam tu a um taktak timi an hmu suak vivo tinak a si.
Scientist pawl ih hmuh dan le kan Bible a bang aw timi hi an hmu suak vivo.Kum 1969 ih tuahmi Europeon Physical Society's Conference ah kan universe hi hram thoknak a nei timi an pom.(They convinced the European Physical Society's Conference in 1969 that all the universe did have beginning.)
Ziang ruangah ti le kan leilungpi hi hmun laifang ih sin 1/5 tleunak a cahzia tluk in a zam hlo ti a si. ( Because they found that all the universe was flying away from one central point at a terrific speed-currently at the speed of one-fifth of the speed of light.)
Himi thu thawn peh aw in kan Bible in hitin a ngan...
..".Cule a maksak zetmi Bawi tohkham raang a parih a to tu ka hmu. Bawi tohkham par ih a to tu cu van le leilung in an tlansan ih hmuh an si nawn lo." Rev. 20:11. Pathian in a sersiam dan pawl John hnen ah a phuang suak. John cun tulai Scientist pawl ih hman mi probe cu a hmang ve lo ee. Asinan, Pathian in vision a pek ih a rak hmu thei ve a si cu.
NASA pawl in hmuh suak mi cu 1% lawng a si lai. 99% an hmuh hrih lo mi khal a um taktak mi an si tin an pom.
( There is 99% of reality which is hidden from your eyes!)
Scientist pawl in hitluk in in zirh nan, satan in zum thei lo ding in kan mit in cawt ter theu. 2 Kor. 4:4
Pathian cu sersiamtu a si rori ti NASA pawl ih zuk ngahmi ripple khal in a fiang ter vivo. Kan leilung pi tla lo ding in gravity a tuah tu kan Bawipa in a kaitar.
Heb. 1:3 (Jesus upholds all the universe by the word of his power.)....Huham a neimi a thu in leikhawvel le vantlotlak pumpi cu a cawmdawl ih a fingkhawi....Heb.1: 3b
3. Darwin Pathian zumtu ah a cang sal.
Mangbang za Pathian ih thil ti theinak a langnak pakhat cu Darwin a thihhlan thlaruk duhah Khristian a cang sal. Sersiamtu a um rori ti a zum. A thuhla a zingzoi tu pawl in a nupi Emma ih thlaza camsaknak tampi a tel ding tin an zum. A nupi cu zumtu nu felzet a si. A pa cu beltuahtu a si an ti. Darwin ih duh bikmi Bible cu Hebrew a si. A duh bikmi hla cu, " There is a green hill far away" timi a si. Himi hla hi a thih hlan deuhte ah Sunday School nauhak pawl a sak ter ta.
Cumi hla an sak thluh tikah a thinlung a khoih nasa. A saduhthah tla hitin a sim ta." How I wish I had not expressed my theory of evolution as I have done," a ti. Sersiamtu qul lo in thil pawl hi anmah te a cang thluh timi evolution theory ka pol suak mi men hi, acang ngaingai ding ka tinak a si lo.A cang thei men ding ka tinak a si sawn. Hitivek in thil ol tlong zet ih ka ruat mi, hyphothesis ka tuah men mi hi, a cang thei lo ding ee, ti ih, mi tam pi ih in rak el lai khal ah ziang hman ah ka siar sak dah lo. Mi no te ka si ih, thil cang thei cang thei lo ti hi thuk pin ka rak ruat lo. Ka thil pol suak mi khal hi tluk in, meisa alh in a alh ciamco ding ti tla ka ruat ban lo. Poi ka ti tuk tiah, a sirawkdan pawl tla a sim sal rero ti a si.
Missing Link
A ngaingai cun, missing link tla cu Darwin ih rak pom zo mi a si an ti. Fossil timi khuahlan ruh pawl an zoh tikah Zawng ihsin minung ih cang suak zikte ruh tutiang pakhat hman an hmu lo.( No stooping ape-men. Fossil void between ape and man) Tuisun niah Darwin hi nung sehla, tuisan Sceintist pawl in Origin Theory an rem sal ti a theih cun a lung a awi zet ding.
Origins Reconsidered ( L.Brown&Co, 1992) timi cauk Richard Leakey in a ngan. Sceintists tampi Biblical zumnak lam ah an kir sal ti a ngan khum.
British Museum
Kum 1981 cu Darwin evolution theory kum 100 kimnak (centenary) a si. Cumi hngilh lonak ah, British Museum onnak puai pi an tuah. Minung tam zet in an zoh. Cumi puai pi an tuahnak inn pi hmaiah hitin ca an tar.
Darwinism pawlih tarmi cu hitin a si;
Nunnak hmuahhmuah cu nuam teten a mah te a cang mi a si an ti.(All living things have Evolved from a distant ancestor by a process of gradual change)
Sersiamtu zumtu pawl in hitin an tar ve; Nunnak hmuahhmuah tuahtu cu Pathian a si an ti.(Another view is that God created all living things perfect and unchanging.)
Hlan lai ah cun, Darwin museum hmai ih hivek sersiam tu a um tivek ca tla cu tar ngam ding asilo nan, tuah cun an tar thei ve thlang a si hi. Nuam teten Sersiam tu Pathian an pom vivo tinak a si.
3. Scinetists Pathian zumtu an tam deuhdeuh. ( There are now more scientists who are believers in God than those who are unbelievers.)
Cu a si ih tuisan scientist pawl ih hmuh suakmi (evidence) ruangah Pathian rak zum dahlo tu pawl
( atheistic) scientists pawl tla zumtu ah an cang sal. Mi hrekkhat zumtu cang thei ding in kum 2, kumkhat tivek tla a rei. Mihrekkhat cu can malte sung ah zumtu an cang sal mei.
Veikhat cu Biologist scientist pa in Dr. Victor phone a set. Adam ih thu a ngan mi a cauk a siar zo thu a rel. A mah cu kum 40 sung Pathian a um lo ti ih nasa zet ih a qangtu pa a si. Asinan tu cu Pathian zumtu ah a cang sal zo. A hruai sualmi a fapa hrang ah napin thla in cam sak uh a ti.
Khristian Scietist hmin thang pawl hrekkhat cu;
Newton, Faraday, Boyle, Mendel. Einstein khal Pathian a zum ve.
UK Khristian Scientist Fellowship ah member 300 lenglo lai an um. University tam nawnah, hnaquan qhazet kaitu pawl an si. Dr.Victor cu evolution theory dodal tu pawl an si. Cuiruangah Scientist an can hnu in an zumnak a hlo timi cu a dik lo. Pathian a um taktak timi lam ah mi tam sawn an kir sal..
( The idea that Christians lose their faith when they become scientists is wrong. On the contrary, many unbelievers are seeing that evidence of truth points to God and are becoming believers.)
Thu lakkhawm;
Kan taksa cell sung um mi DNA siseh, NASA pawl ih thil hmuhsuakmi pawl siseh Khristian Scientist lawng si loin mi tampi in hi thu hi an ruat tikah, Intelligent Designer, (Nyan- Kyi- Sin) a um rori ti an thei fiang sinsin.
A khawkhan dan, a rundamnak thuhla, nunnak cabu sung ih kan hmin khum a sizia pawl hi minung thluak men cun ruatban ding asilo. Asinan, Pathian thlarau in mi thinlung sungah hna a quan ngaingai hnucun, ziangvek mithiam scientist khal siseh, uknak lam ih mi hminthang khal siseh Pathian lam ah her lo in an um thei nawnlo. Kawl Siangpahrang, cangan thiam lam ih hmin thang Nat Sin Naung khal in a thinlung sungih thlarau thianghlim hna a tuan hnu cun a quar ve lo. Khristian a cannak thu hitin a diary ah a ngan.
"Jesuh Khrih in a nunnak pe tahrat in a thisen a thlet mi in ka sualnak hmuahhmuah a thiangter thei ti zumnak fekzet ka nei zo. Ka sualnak hmuahhmuah cu Jesuh ih zangfahnak liolio in a thianfai thei a si ti ka fiang tuk zo" a ti. Thih khal ka qih lo. Ziangah ti le ka thlarau cu kumkhaw nunnak ro cotu a si ding. Zum lotu Siangpahrang a thi zo mi pawl ih thlarau hnak in a sung lawi sawn ding” a ti men.
A maksak mi sersiam tu kan Pathian cu thangqhat si ko seh... Amen.
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search