01 วิทยาลัยชุมชน ปฐมบทแห่งการพัฒนา

๒. การดําเนนิ การสรรหาสภาวิทยาลัยชมุ ชน
๒.๑ จัดทําประกาศ เรอื่ ง การสรรหากรรมการสภาวิทยาลัยชุมชน
๒.๒ ดําเนินการใหมีการรับสมัครบุคคลท่ีมีคุณสมบัติ และไมมีลักษณะตองหามตามท่ี
กาํ หนดเพอื่ เขา รับการสรรหาเปนกรรมการสภาวทิ ยาลัยชมุ ชน
๒.๓ เสนอช่ือบุคคลท่ีมีคุณสมบัติ และไมมีลักษณะตองหาม ที่สมควรจะไดรับการ
คดั เลอื กเปนกรรมการสภาวทิ ยาลยั ชมุ ชน ประเภทละไมนอยกวา ๓ เทา ของจาํ นวน
ทีจ่ ะไดรับการแตงตงั้ และเรยี งลาํ ดับตามความเหมาะสม
๒.๔ ประชุมเพื่อพิจารณาคัดเลือกกรรมการสภาวิทยาลัยชุมชนตามคุณสมบัติ หลักเกณฑ
และวิธีการท่กี าํ หนด
๒.๕ นําเสนอรายช่ือผูเหมาะสมเปนกรรมการสภาวิทยาลัยชุมชน ตอคณะกรรมการ
วิทยาลัยชมุ ชนเพ่ือพจิ ารณา
๒.๖ สํานักบริหารงานวิทยาลัยชุมชนนําเสนอรายชื่อคณะกรรมการสภาวิทยาลัยชุมชนตอ
เลขาธิการเพ่ือเสนอรัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการลงนามแตงตั้งกรรมการ
สภาวทิ ยาลัยชมุ ชนแตล ะแหง ตอ ไป
๒.๗ แจงประกาศรายชื่อกรรมการสภาวทิ ยาลยั ชุมชนใหท ราบโดยทว่ั กัน

การสรรหาคณะกรรมการสภาวทิ ยาลยั ชุมชน ไดดําเนินการมาแลว ๒ รอบ ตามวาระการดาํ รง
ตําแหนงคราวละ ๓ ป คือรอบป พ.ศ. ๒๕๔๗ และ พ.ศ. ๒๕๕๑ จากผลการดาํ เนินงานไดมีการทบทวน
บทเรยี นมาโดยตลอด และปรับปรงุ ระเบยี บวาดวยการสรรหาสภาวทิ ยาลัยชุมชนมาแลว ๒ คร้งั

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 49

ผูอํานวยการวทิ ยาลยั ชุมชน มีอํานาจหนา ที่
๑) บรหิ ารกิจการของวทิ ยาลยั ใหเปน ไปตามกฎหมาย กฎ ระเบียบ ขอบังคบั ของทางราชการและ

ของวิทยาลัย รวมท้ังนโยบาย แผนพัฒนา มาตรฐานหลักสูตรการศึกษา และวัตถุประสงค
ของวทิ ยาลัย
๒) ควบคุมดแู ลบคุ ลากร การเงิน การพสั ดุ สถานท่ี และทรัพยส นิ อ่นื ของวทิ ยาลัยใหเปน ไปตาม
กฎหมายกฎ ระเบยี บ ขอ บังคับของทางราชการ และขอบงั คบั ของทางวิทยาลัย
๓) เปนผแู ทนของวิทยาลยั ในกจิ การทัว่ ไป
๔) จัดทาํ รายงานประจําปเ ก่ียวกบั กจิ การของวิทยาลัยเพอ่ื เสนอตอ สภาวิทยาลยั ชมุ ชน
๕) แตง ตั้งและถอดถอนหวั หนา โปรแกรมวิชาและหัวหนา หลักสตู ร
๖) เสนอสภาวิทยาลัยเพื่อพิจารณาแตงตั้งและถอดถอนรองผูอํานวยการ อาจารยพิเศษ และ
กรรมการสภาวชิ าการ
๗) ปฏิบัติหนาท่ีอ่ืนตามที่ระเบียบ ขอบังคับของทางราชการ และตามที่สภาวิทยาลัยหรือ
คณะกรรมการมอบหมาย
วาระการดํารงตําแหนง ผูอํานวยการวิทยาลัยชุมชนมีวาระการดํารงตําแหนงคราวละ ๔ ป
และอาจไดร บั แตงตั้งใหมอ กี ได

คณุ สมบัตขิ องผูอํานวยการวิทยาลยั ชมุ ชน
๑) มีความเขาใจในหลกั การ ปรัชญาของวิทยาลยั ชมุ ชนอยา งแทจ รงิ

50 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

๒) มีความรู ความสามารถ สมรรถนะ และประสบการณเกี่ยวกับการใชองคความรูในการ
บริหารเหมาะสมกบั กิจการของวิทยาลยั ชมุ ชน

๓) มีอุดมการณแ ละเจตคตทิ ีด่ ีตอวทิ ยาลัยชมุ ชน มีจิตสาธารณะ เสียสละ และจติ สํานกึ พรอ มจะ
ใหบ รกิ ารผูอ นื่

๔) มมี นุษยสัมพันธแ ละสามารถทํางานรว มกบั ผูอ ่นื ไดดี
๕) มีความซื่อสัตย มีคุณธรรมจริยธรรมในการทํางาน มีการครองตน ครองคน ครองงาน เปน

แบบอยา งท่ดี เี ปนที่ยอมรับของสังคมและชมุ ชน
๖) มีวิสัยทัศนและมีประสบการณในการปฏิบัติงานรวมกับเครือขายหรือชุมชนเพื่อการพัฒนา

ชมุ ชนและทองถน่ิ

การสรรหาผูอํานวยการวิทยาลัยชุมชน ใชระเบียบคณะกรรมการวิทยาลัยชุมชนวาดวย
หลกั เกณฑ และวธิ กี ารสรรหาผอู าํ นวยการวทิ ยาลยั ชมุ ชน พ.ศ. ๒๕๔๙ ฉบบั ท่ี ๒ (พ.ศ.๒๕๕๑) มขี น้ั ตอน ดงั น้ี

๑) สภาวทิ ยาลัยชมุ ชนแตง ตง้ั คณะกรรมการสรรหาผูอ าํ นวยการวิทยาลยั ชมุ ชน ประกอบดว ย
(๑) ประธานกรรมการซ่ึงแตง ตั้งจากกรรมการสภาวิทยาลัยชุมชนผูทรงคุณวฒุ ิ
(๒) กรรมการจากสภาวทิ ยาลัยชุมชนทเ่ี ปนผแู ทนสถาบนั อุดมศกึ ษา จํานวนหนงึ่ คน
(๓) กรรมการที่คณะกรรมการวิทยาลยั ชุมชนแตง ตั้ง จํานวนหน่งึ คน
(๔) กรรมการทเ่ี ปน ผแู ทนของสมาคมวทิ ยาลยั ชมุ ชน จํานวนหน่ึงคน
(๕) ผอู าํ นวยการสาํ นกั บรหิ ารงานวทิ ยาลยั ชมุ ชน เปน กรรมการและเลขานกุ ารโดยตาํ แหนง

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 51

๒) คณะกรรมการสรรหา ออกประกาศรับสมัคร หลักเกณฑและวิธีการสรรหาผูอํานวยการ
วิทยาลยั ชมุ ชน

๓) สมัครเขารับการสรรหา ผูสมัครตองกรอกใบสมัครตามแบบฟอรมท่ีกําหนด โดยใหยื่นใบ
สมคั รไดท่วี ิทยาลยั ชุมชนทีเ่ ปดรับสมัคร หรือที่สํานักบริหารงานวทิ ยาลัยชมุ ชน

๔) คณะกรรมการสรรหา ตรวจสอบคุณสมบัตผิ สู มัคร และประกาศรายชอ่ื ผูมคี ณุ สมบตั ิครบถว น
ตามลาํ ดบั ตวั อกั ษร

๕) ดาํ เนินการสืบประวตั ิ และตรวจสอบผลงานของผสู มัคร
๖) ผูสมัครท่ีไดรับการประกาศรายช่ือตองทําแบบทดสอบ และนําเสนอวิสัยทัศนตอคณะกรรม

การสรรหา ในวัน และเวลา ท่คี ณะกรรมการสรรหากําหนด
๗) ดาํ เนนิ การสมั ภาษณ ตามหลักเกณฑ และคุณสมบัตทิ กี่ าํ หนดไวใ นระเบยี บฯ
๘) ประมวลผล และดาํ เนนิ การคัดเลอื กผูเหมาะสมดํารงตาํ แหนง ผูอาํ นวยการวิทยาลยั ชมุ ชน
๙) รายงานผลการสรรหาตอ สภาวทิ ยาลัยชมุ ชน
๑๐) สภาวิทยาลัยชุมชน เสนอชื่อผูที่ไดรับการคัดเลือกตอสํานักบริหารงานวิทยาลัยชุมชน พรอม

ดวยเอกสาร หลักฐานตางๆ

52 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

๑๑) การแตงตั้งผูอํานวยการวิทยาลัยชุมชน สํานกั บริหารงานวิทยาลัยชุมชน เรยี กผูไ ดรับการคัด
เลือกมาทําสัญญาทดลองปฏิบัติหนาที่ผูอํานวยการวิทยาลัยชุมชน และเสนอเลขาธิการคณะ
กรรมการการอุดมศึกษาเพื่อลงนามในคําส่ังแตงตั้ง และสัญญาทดลองปฏิบัติหนาท่ีผูอํานวย
การวิทยาลัยชุมชน และเม่ือผานการทดลองปฏิบัติหนาที่ผูอํานวยการวิทยาลัยชุมชน ให
สํานักบริหารงานวิทยาลัยชุมชนเสนอเลขาธิการคณะกรรมการการอุดมศึกษาพิจารณาให
ความเห็นชอบ และสั่งแตงต้ังใหดํารงตําแหนงผูอํานวยการวิทยาลัยชุมชนพรอมลงนามใน
สญั ญาปฏิบตั ิหนา ท่ผี ูอาํ นวยการวิทยาลยั ชมุ ชนตอ ไป

การสรรหาผูอํานวยการวิทยาลัยชุมชนไดดําเนินการมาแลว ๒ รอบ ตามวาระการดํารงตําแหนง
คราวละ ๔ ป จากผลการดําเนินงานทําใหมีการทบทวนบทเรียน และปรับปรุงระเบียบวาดวยการสรรหา
มาแลว ๒ ครง้ั

คณะกรรมการสภา
และผอู าํ นวยการวทิ ยาลยั ชมุ ชน
เปน หวั ใจของการขบั เคลอ่ื นงาน
วทิ ยาลยั ชมุ ชนในระดบั จงั หวดั

ทาํ ใหต อ งปรบั ปรงุ ระเบยี บ
วา ดว ยการสรรหาฯ
มาแลว ถงึ ๒ ครง้ั

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 53

โครงสรางการบรหิ ารงานของวทิ ยาลยั ชมุ ชน

54 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

อัตรากาํ ลัง

การจดั หาอตั รากาํ ลงั จดั ทาํ กรอบอตั รากาํ ลงั ขออนมุ ตั จิ าก อกพ.กระทรวงและสาํ นกั งานคณะ
กรรมการขา ราชการพลเรือน (ก.พ.) ซงึ่ ไดรับอนุมตั ิตามท่ีเสนอ

กรอบอตั รากาํ ลงั ขา ราชการพลเรอื น สาํ หรบั ปฏบิ ตั งิ านในสาํ นกั บรหิ ารงานวทิ ยาลยั ชมุ ชน จาํ นวน ๔๔
อตั รา

กรอบอตั ราขา ราชการครู สาํ หรบั ปฏบิ ตั งิ านในวทิ ยาลยั ชมุ ชน จาํ นวน ๒๗๒ อตั รา สาํ หรบั ปฏบิ ตั ิ
งานในวิทยาลัยชุมชน ๑๗ จังหวัด ยกเวน ของจังหวดั แพรและสงขลายงั ไมไดร ับ

กรอบอตั รากาํ ลงั พนกั งานราชการสาํ หรบั ปฏบิ ตั งิ านในสาํ นกั บรหิ ารงานวทิ ยาลยั ชมุ ชนและวทิ ยาลยั
ชุมชน ๑๙ จงั หวัดรวม ๓๑๖ อตั รา

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 55

สาํ นกั บรหิ ารงานวิทยาลัยชุมชนสงั กดั สกอ.
การปรบั ปรุงเกณฑ ขน้ั ตอน และวธิ ีการจัดต้ัง
วิทยาลยั ชมุ ชน

หลงั จากทวี่ ทิ ยาลยั ชมุ ชนไดเ ขา สโู ครงสรา ง จัดต้ังวิทยาลัยชุมชนเสนอสํานักงานคณะกรรมการ

ใหมของกระทรวงศึกษาธิการแลว จึงปรับปรุงหลัก การอุดมศึกษา พิจารณาเสนอคณะกรรมการ

เกณฑ ขัน้ ตอน และวิธกี ารจัดต้งั วทิ ยาลัยชุมชนใหม วิทยาลัยชุมชน เพ่ือเสนอแนะตอคณะกรรมการ

โดยมีหลักการวา การจัดต้ังวิทยาลัยชุมชน จะตอง การอดุ มศกึ ษา พจิ ารณาใหค วามเหน็ ชอบ และเสนอ

เกิดจากชุมชนจังหวัดมีความรูความเขาใจวิทยาลัย รัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการประกาศจัดตั้ง

ชุมชน และมีความเชื่อม่ันวา วิทยาลัยชุมชน วิทยาลัยชุมชน

สามารถแกปญหา ตอบสนองความตองการของ ดงั นนั้ จากวทิ ยาลยั ชมุ ชน“นาํ รอ ง”จาํ นวน

ชุมชน จังหวัด ภูมิภาคได ทั้งน้ีจังหวัดและชุมชน ๑๐ แหงต้ังแตยุคแรกเร่ิม เมื่อปฏิบัติตามหลัก

สามารถจัดหาอาคารสถานท่ีเพื่อเปนท่ีต้ังวิทยาลัย เกณฑ ใหมแลว กระทรวงศึกษาธิการไดจัดต้ัง

ชมุ ชน จดั หาบคุ ลากรทม่ี คี ณุ ภาพตามเกณฑม าตรฐาน วิทยาลัยชุมชนเพ่ิมอีก ๙ แหง รวมปจจบันมี

การปฏิบัติงานวิทยาลัยชุมชน รวมท้ังความรวมมือ วทิ ยาลัยชมุ ชนท้งั สนิ้ ๑๙ แหง ทวั่ ประเทศ

ขององคก รตา งๆ ในชมุ ชน และจงั หวดั จดั ทาํ แผนการ

56 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

สํานกั บริหารงานวทิ ยาลยั ชมุ ชนสงั กดั สกอ.
ขน้ั ตอนการจัดต้ังวิทยาลัยชุมชน

ประชาชนในจังหวัดท่มี ีความมงุ ม่นั ท่จี ะพัฒนาชุมชน ๖ เสนอแผนการจัดต้ังวิทยาลัยชุมชนตอ
สาํ นักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา
๑ พัฒนาการศึกษาและอาชีพของคนในชุมชนรวมตวั
กนั เพอ่ื ขอจดั ตง้ั วทิ ยาลยั ชมุ ชน โดยมผี วู า ราชการจังหวัด ๗ สํานักบริหารงานวิทยาลัยชุมชนเสนอ
เปน แกนนาํ คณะกรรมการวทิ ยาลัยชุมชน

แจงความประสงคไปยังสํานักบริหารงานวิทยาลัย ๘ คณะกรรมการวิทยาลัยชุมชนพิจารณาให
ชมุ ชน สาํ นักงานคณะกรรมการการอดุ มศกึ ษา เพื่อ ขอเสนอแนะตอคณะกรรมการการอุดม-
ศกึ ษา
๒ เชิญผูบริหารระดับสูงหรือผูแทนไปชี้แจงทําความ
เขาใจเก่ียวกับหลักการและกระบวนการจัดต้ัง คณะกรรมการอุดมศึกษาพิจารณาใหความ
วทิ ยาลัยชมุ ชน
๙ เห็นชอบและใหนําเสนอรัฐมนตรีวาการ
๓ สรางความเขาใจกับชุมชนจังหวัดเก่ียวกับแนวทาง กระทรวงศึกษาธกิ ารเพอ่ื จัดต้งั
การจัดตัง้ วทิ ยาลยั ชมุ ชน
๑๐ รัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการ
๔ ผูวาราชการจังหวัดแตงต้ังคณะกรรมการจัดต้ัง พิจารณาประกาศจดั ตัง้ วทิ ยาลยั ชมุ ชน
วิทยาลัยชุมชน ซ่ึงควรมีองคประกอบจากทุกภาค
สว นราชการ

๕ คณะกรรมการจัดต้ังวิทยาลัยชุมชนจัดทําแผนขอ
จดั ตั้งวิทยาลัยชมุ ชน

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 57

“ầ‹ »˜¹ ¾Íà¾ÂÕ §”

ความรว มมือเรอื่ งสถานที่ตัง้ วทิ ยาลยั ชมุ ชน (๑)

พ.ศ.๒๕๔๗-ปจ จบนั เปน ระยะการเปลย่ี น ได ดังน้ัน กระทรวงศึกษาธิการจึงไดใหจัดหา

แปลงและปรับตัว เนื่องจากการดําเนินงานโดยใช สถานท่ีต้ังสถาบันหลัก โดยหาอาคารของราชการท่ี

สถานศึกษาทาํ ภารกิจ ๒ ภารกิจ คอื เปนท้งั ที่ทาํ การ ไมใชประโยชนแลวมาปรับปรุงเปนสํานักงาน สวน

สาํ นกั งาน และสถานศกึ ษา ไมบ รรลผุ ลเทา ทค่ี วร และ สถานทจี่ ัดการเรียนการสอนยังคงเดมิ ดังนี้

ไมส ามารถขบั เคลอ่ื นงานตามหลกั การวทิ ยาลยั ชมุ ชน

สํานักบริหารงานวิทยาลัยชุมชนซึ่งอยูในสวนกลางยายมาอยูที่ช้ัน ๑๐ อาคารรัชมังคลาภิเษก ๒ ใน
กระทรวงศึกษาธกิ าร
สาํ นักงานวิทยาลยั ชุมชนซ่งึ อยูในสว นจังหวดั ไดข อใช แบงใช พ้ืนท่แี ละอาคารสถานท่ีของหนว ยงานราชการ
ปรับปรุงเปน ที่ตั้งสถาบันหลกั ดงั นี้
วทิ ยาลยั ชุมชนแมฮอ งสอน แบงท่ดี ินจากศูนยการศกึ ษานอกโรงเรียนแมฮอ งสอน
วทิ ยาลยั ชมุ ชนตาก ไดขอใชโรงเรียนประถมศึกษาท่ยี บุ เลกิ แลว
วิทยาลัยชมุ ชนพิจิตร โอนวิทยาลัยการอาชีพโพทะเลมาเปน วทิ ยาลยั ชมุ ชนพิจิตร

58 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

“ẋ§»˜¹ ¾Íà¾Õ§”

ความรว มมอื เรื่องสถานท่ีตัง้ วทิ ยาลัยชมุ ชน (๒)

วิทยาลยั ชมุ ชนอุทยั ธานี โอนวทิ ยาลยั การอาชพี บา นไรม าเปน วิทยาลยั ชุมชนอทุ ยั ธานี
วิทยาลยั ชมุ ชนสระแกว ไดร ับการแบง พื้นท่ีของศูนยฝ กอาชีพราษฎรไทยบรเิ วณชายแดน
จังหวัดสระแกว
วทิ ยาลัยชุมชนบุรีรมั ย ขอใชอ าคารของวดั พระพุทธบาทเขากระโดง
วิทยาลยั ชมุ ชนหนองบัวลาํ ภู ขอใชพ นื้ ทขี่ องศาลากลางจังหวดั หนองบัวลาํ ภู
วิทยาลยั ชุมชนมกุ ดาหาร ขอใชอาคารสํานกั งานปกครองอาํ เภอเมืองมุกดาหาร
วิทยาลยั ชมุ ชนระนอง ขอใชพ น้ื ท่ขี องสํานักงานทรัพยากรธรณี
วทิ ยาลยั ชุมชนนราธวิ าส ใชอ าคารศูนยการศกึ ษานอกโรงเรยี นจงั หวดั นราธวิ าส
วิทยาลยั ชมุ ชนปตตานี ขอใชอาคารของสํานักงานเกษตรเศรษฐกจิ ท่ี ๒๔
วทิ ยาลยั ชมุ ชนยะลา เดมิ เชา อาคารพาณชิ ยตลาดเมืองยะลา ตอ มาขอใชอ าคารของ
สาํ นักงานไฟฟา (หลงั เกา )
วิทยาลัยชมุ ชนยโสธร ขอใชอาคารสํานกั งานเขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษายโสธรเขต ๑
วทิ ยาลยั ชมุ ชนตราด ขอใชโ รงเรยี นการประถมศึกษาเกาซง่ึ ยุบเลกิ แลว
วทิ ยาลยั ชุมชนสมุทรสาคร ขอใชอาคารหอ งสมดุ ของวดั กระซา ขาว อําเภอเมือง
วทิ ยาลัยชมุ ชนพงั งา ขอแบง ทด่ี นิ ของโรงเรยี นทบั ปดุ วทิ ยา
วิทยาลยั ชุมชนสตลู ขอใชอาคารทีเ่ ปนสํานักงานการประถมศกึ ษาอําเภอเดมิ
วิทยาลัยชุมชนแพร ขอใชอาคารของโรงเรียนปา ไมแพร
วิทยาลัยชุมชนสงขลา ขอใชอ าคารสํานักงานการประถมศกึ ษา (เดมิ )

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 59

“ầ‹ »˜¹ ¾Íà¾ÂÕ §”

ความรวมมอื เร่อื งสถานท่ีตง้ั วทิ ยาลยั ชุมชน (๓)

การดาํ เนนิ งานเรอ่ื งอาคารสถานทตี่ ง้ั ของ  ขาดอาคารสถานทที่ เ่ี หมาะสมในการ
วิทยาลัยชุมชนท้ังสํานักบริหารงาน และวิทยาลัย จดั การศกึ ษาระดบั อดุ มศกึ ษาทเ่ีปน
ชุมชนในจังหวัดน้ัน เปนตัวอยางท่สี ะทอนถึงวิถีทาง เอกลกั ษณข องวทิ ยาลยั ชมุ ชน
ของการ “แบง ปน พอเพยี ง” ในการใชทรัพยากรให
เกิดประโยชนสูงสุด ตามหลักการและเจตนารมณ  ไมส ามารถจดั ครภุ ณั ฑก ารเรยี นการ
ในการจัดต้ังวิทยาลัยชุมชน อยางไรก็ตามจากการ สอนไปตดิ ตงั้ในอาคารทเี่ปน ทรพั ยส นิ
ดาํ เนนิ การตามมตคิ ณะรฐั มนตรดี า นการใชท รพั ยากร ของหนว ยงานอน่ื ได
ทม่ี อี ยมู าบรหิ ารจดั การวทิ ยาลยั ชมุ ชน โดยไมก อ สรา ง
สถานศึกษาใหม ถึงแมวาสามารถดําเนินการไปได  การใชอ าคารสถานทข่ี องหนว ยงานอน่ื
ระดับหน่ึง แตเน่ืองจากวิทยาลัยชุมชนไดมีการ จดั การเรยี นการสอนกระทาํ ไดเฉพาะ
ขยายตัวอยางรวดเร็ว และมีนักศึกษาเพ่ิมข้ึนตาม วนั หยดุ ราชการจงึ ไมส ามารถตอบ
ลําดับ จึงมีปญหาทางกายภาพดานอาคารสถานที่ สนองตอ ความตอ งการของผเูรยี นได
คอื อยางเตม็ ที่

 ขาดความเชอ่ื มนั่ และความนา เชอื่ ถอื
ของผเูรยี นตลอดจนบคุ ลากรและ

60 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

“ẋ§»˜¹ ¾Íà¾Õ§”

ความรวมมอื เรื่องสถานที่ต้ังวทิ ยาลยั ชุมชน (๔)

อาจารยจ ากสถาบนั อน่ื ทมี่ าชวยจดั การ เดิมและมีศักยภาพเพียงพอยกฐานะขึ้นเปนวิทยาลัย
เรยี นการสอน ชมุ ชน โดยไมส รา งสถานศกึ ษาใหม” ซง่ึ คณะรฐั มนตรี
 อาคารทม่ี อี ยไู มม คี วามพรอ มและความ มีมติเห็นชอบเม่ือวันที่ ๑๗ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๑
สมบรู ณเพ ยี งพอทจ่ี ะรองรบั การจดั การ จึงทาํ ใหว ทิ ยาลยั ชุมชนสามารถกอสรา งอาคารได
เรยี นการสอนและการศกึ ษาคน ควาซง่ึ
มคี วามสาํคญั ยงิ่ตอ คณุ ภาพการจดั การ อยา งไรกต็ ามกย็ งั ยดึ หลกั การใชท รพั ยากร
ศกึ ษาระดบั อดุ มศกึ ษาสง ผลกระทบ รว มกนั เชน เดมิ กลา วคอื จะกอ สรา งอาคารทจ่ี าํ เปน
ตอ คณุ ภาพและประสทิ ธภิ าพการเรยี น เฉพาะทตี่ ง้ั สถาบันหลกั สว นท่ีหนวยจัดการศกึ ษายัง
การสอนตอ ชมุ ชนและกลมุ เปา หมาย คงใชอาคารของหนวยงานและองคก รอ่ืนเชน เดิม
อยา งมาก

เพอ่ื แกป ญ หาดงั กลา วในป๒๕๕๑กระทรวง
ศึกษาธิการนําเร่ืองเสนอคณะรัฐมนตรี เพื่อขอ
ยกเลิกมติคณะรัฐมนตรี ขอ ๓ เฉพาะขอความ
“การจัดต้ังวิทยาลัยชุมชนใหใชสถานศึกษาที่มีอยู

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 61

การมสี ว นรว มของชมุ ชนเปน เปา ประสงคท ส่ี าํ คญั ในการดาํ เนนิ งานวทิ ยาลยั ชมุ ชน ดงั นน้ั ในการ
ออกแบบวทิ ยาลยั ชุมชน จึงมงุ เนนการมสี ว นรว มของทุกภาคสวน ดังน้ี

การสรา งระบบบริหารจดั การทป่ี ระชาชนมีสว นรว ม
การมสี ว นรว มของประชาชนตอ การดาํ เนนิ งานวทิ ยาลยั ชมุ ชนมตี งั้ แตเ รมิ่ จดั ตงั้ วทิ ยาลยั การรว ม
บรหิ ารจัดการ รว มรับผดิ ชอบ ดังน้ี

การจัดตง้ั วิทยาลยั ชุมชน
โดยเรมิ่ ตน ทต่ี อ งเกดิ จากความตอ งการของประชาชนเสนอความพรอ มทจ่ี ะรว มจดั ตง้ั รว มจดั หา

ทรัพยากร รวมบริหารจัดการ และรวมเปนเจาของ ซ่ึงจากผลการดําเนินงานท่ีผานมาไดรับความรวมมือ
อยา งดี

62 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

การจดั ระบบบรหิ ารงานโดยสภาวทิ ยาลยั ชมุ ชน การสรางเครือขายการจดั การศึกษา
ซึ่งประกอบดวยผูแทนของทุกภาคสวน ทั้งภาครัฐ
เอกชน ชุมชนมารวมเปนกรรมการสภาวิทยาลัย การจดั หาหนว ยจดั การศกึ ษาของวทิ ยาลยั
ชุมชน ไดแก ผูทรงคุณวุฒิ ผูแทนองคกรปกครอง ซ่ึงเปนสถานท่ีจัดการเรียนการสอนที่กระจายอยูใน
ทองถิ่น ผูแทนสถาบันอุดมศึกษา ผูแทนองคกร ระดับอําเภอ หรือตาํ บล เพอ่ื ใหผเู รียนไดเ ขาถงึ การ
ชุมชน ผูแทนหอการคาจังหวัด ผูแทนสภาอุตสาห- ศึกษาไดงาย ลดขอจํากัดในโอกาสทางการศึกษา
กรรมจังหวัด ผูแทนศิษยเกา เปนตน มีอํานาจ ซ่ึงทุกวิทยาลัยชุมชนมีสถานท่ีจัดการเรียนการสอน
หนาท่ีในการกําหนดนโยบาย สนับสนุน และกํากับ นอกจากสถาบันหลัก โดยในปการศกึ ษา ๒๕๕๐ มี
การดําเนินงานของวิทยาลัย ซ่ึงจากผลการดําเนิน หนวยจดั การศกึ ษา จาํ นวน ๑๐๓ แหง
งานที่ผานมาพบวา กรรมการสภาวิทยาลัยชุมชน
มีความผูกพันกบั วทิ ยาลัยชมุ ชนมาก

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 63

จดั หาแหลง เรยี นรใู นชมุ ชนจากการทช่ี มุ ชน
มสี ว นรว มตง้ั แตเ รม่ิ กอ ตง้ั จงึ สง ผลใหม กี ารสนบั สนนุ
แหลงเรียนรูใหแกวิทยาลัยชุมชน เชน แหลงเรียนรู
ทางวัฒนธรรม หองสมุดประชาชน ภูมิปญญา
ชาวบาน ศูนยก ีฬา ศนู ยขอมลู นกั ทอ งเที่ยว

ผนึกกําลังสรางความรวมมือ
การสรางความรว มมือภายในประเทศ

แบง ตามลกั ษณะความรว มมอื ได๕ ประเภท อนุปริญญาธุรกิจอาหารฮาลาล มหาวิทยาลัย

คือ เชียงใหมสนับสนุนการจัดทําหลักสูตรฝกอบรม

ดา นการศกึ ษาตอ และสง เสรมิ วชิ าการในป นวดแผนไทย การทอ งเทย่ี ว มหาวทิ ยาลยั อบุ ลราชธานี

พ.ศ. ๒๕๔๕ เปนความรวมมือระหวางสํานักงาน รวมรางหลักสูตรผูชวยเภสัชกร มหาวิทยาลัย

ปลัดกระทรวงศึกษาธิการกับสํานักงานเลขาธิการ มหาสารคาม มหาวิทยาลัยราชภัฏนครพนมและ

สภาสถาบันราชภัฏ สํานักงานอธิการบดีสถาบัน มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนครรวมรางหลักสูตรการ

เทคโนโลยี ราชมงคล มหาวิทยาลัยขอนแกน และ บริหารการคาระหวางประเทศกลุมอินโดจีน (การ

สถาบันคีนันแหงเอเชีย ในป ๒๕๕๑ เปนความ คาชายแดน) มหาวิทยาลัยนเรศวรสนับสนุนการ

รว มมอื ระหวา งสาํ นกั งานคณะกรรมการการอดุ มศกึ ษา สรางหลักสูตรการสรางเครือขายภาคเหนือตอนบน

กบั มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร เครอื ขา ยงานวจิ ัยและการจัดทํากองทนุ SML

ดา นการพฒั นาหลกั สตู รรว มมอื กบั มหาวทิ ยาลยั ดา นบคุ ลากรวทิ ยาลยั ชมุ ชนไดร บั ความ

ในการพัฒนาหลักสูตร เชน มหาวิทยาลัยสงขลา รวมมือดานบุคลากรจากหนวยงานทั้งภาครัฐ

นครินทร วิทยาเขตปตตานี รวมจัดทําหลักสูตร เอกชน สถาบันการศึกษา ภูมิปญญาทองถ่ิน เพื่อ

64 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

เปนวิทยากรหรืออาจารยพิเศษในหลักสูตรตางๆ จากแหลง ทนุ ตา งๆ ในประเทศสหรฐั อเมรกิ า โดยได
ของวิทยาลัยชมุ ชน ในปการศึกษา ๒๕๕๐ มจี ํานวน รับการสนับสนุนจากสถานเอกอัครราชทูตสหรัฐ
อาจารยพเิ ศษ ๓,๔๘๖ คน อเมริกา ณ ประเทศไทย ตอมาสถาบันคีนันแหง
เอเชียสนับสนุนโครงการ East-West Community
ดา นงบประมาณวทิ ยาลยั ชมุ ชนไดร บั ความ College - Leadership and Teacher Training
รวมมือบางสวนจากองคการบริหารสวนจังหวัด โดยการจัดฝกอบรมดานความเปนผูนํา ระหวาง
องคการบริหารสว นตําบล และเทศบาล วันท่ี ๑๔-๑๘ ตุลาคม ๒๕๔๕ ณ Honolulu
Community College มลรัฐฮาวาย ประเทศ
ดา นอาคารสถานทว่ี ทิ ยาลยั ชมุ ชนสว นใหญ สหรัฐอเมริกา และมีโครงการสําคัญ ๒ โครงการ
ไดรับความรวมมือในการใชอาคารสถานที่เพื่อจัด คอื
การเรียนการสอนจากสถาบันการศึกษาภายใน
จังหวัด โดยในปการศึกษา ๒๕๕๐ มีหองเรียน ๑. โครงการความรว มมอื Thai-U.S.
จํานวน ๔๘๓ หอง Consortium for Community College Partnership
ซ่ึงมีระยะเวลา ๓ ป เร่ิมตั้งแต ๑ กันยายน พ.ศ.
การสรางความรวมมือกับตา งประเทศ ๒๕๔๕ ถึง ๓๐ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๔๘ รวมงบ
ในระยะแรกกระทรวงศกึ ษาธกิ ารไดต กลง

ความรวมมือกับประเทศสหรัฐอเมริกาในการจัดตั้ง
วทิ ยาลยั ชมุ ชน ตามโครงการ East-West Community
College โดยประเทศสหรฐั อเมรกิ าไดส ง ผเู ชย่ี วชาญ
ท่ีมีวามรูและประสบการณในงานวิทยาลัยชุมชนมา
ชวยเหลือดานวางระบบการจัดต้งั วิทยาลัยชุมชน ใน
ระหวางวันท่ี ๑๘-๒๗ พฤศจิกายน ๒๕๔๔ และ
เตรยี มวางแผนการทาํ โครงการขอรบั ความชว ยเหลอื

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 65

ประมาณท้งั ส้นิ ๒๖๑,๑๓๒ เหรียญสหรัฐ มีการ

ดําเนินการท่ีสําคัญคือ การอบรมบุคลากรวิทยาลัย

ชุมชนในเร่ือง การเช่ือมตอทางภาคธุรกิจและภาค

อุตสาหกรรม การพัฒนาหลักสูตร กลยุทธทางการ

สอนและการปรับพ้ืนฐานความรูของผูเรียน โดย

วิทยากรของสหรัฐอเมริกา ในชวงพฤษภาคม -

สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๔๗ และการใหท นุ ผแู ทนวทิ ยาลยั

ชุมชนเพอ่ื ศกึ ษาดงู านหลกั สูตร Gerontology ๑ ทนุ

หลกั สตู ร Emergency Medical Technician ๒ ทนุ สภาวิทยาลัยชุมชน ในระหวางวันที่ ๑๓ - ๒๒

หลกั สตู ร Pharmacy Technician ๑ ทุน นอกน้นั ใช กมุ ภาพนั ธ พ.ศ. ๒๕๔๘

ทนุ ของสาํ นกั บรหิ ารงานวทิ ยาลยั ชมุ ชน จาํ นวน ๔ ทนุ ๓. ความรว มมอื กบั ประเทศออสเตรเลยี

๒. โครงการความรว มมอื East-West โดยมีกิจกรรม ๒ กิจกรรม คือ การเจรจาความ

Community College ซึ่งมีระยะเวลา ๓ ป เร่ิม รวมมือและลงนามขอตกลงจัดการศึกษาวิทยาลัย

ต้ังแต ๑๑ พฤศจิกายน ๒๕๔๖ - กมุ ภาพันธ พ.ศ. ชมุ ชน ระหวางวนั ท่ี ๒๗-๓๑ สิงหาคม ๒๕๔๕ และ

๒๕๔๙ รวมงบประมาณท้ังสิ้น ๒๙๕,๗๙๑ เหรียญ การฝกอบรมและศึกษาดูงานประเทศออสเตรเลีย

สหรัฐ มีการดาํ เนนิ งานทส่ี าํ คญั คอื การใหท นุ ผแู ทน ในระหวางวนั ที่ ๑-๑๒ กันยายน ๒๕๔๕

สภาวิทยาลัย ชุมชนเขารวมประชุมประจําปของ

USAID ในป พ.ศ. ๒๕๔๗ และ พ.ศ. ๒๕๔๘ รวม การระดมทรพั ยากรจากชุมชน
จํานวน ๗ ทุน และการประชุมเชิงปฏิบัติการสภา ในดา นการระดมเงนิ และทรพั ยส นิ จากชมุ ชน

วิทยาลัยชุมชน โดยวิทยากรชาวสหรัฐอเมริกา มาใชในการจัดการศึกษาน้ัน วิทยาลัยชุมชนไดรับ

จํานวน ๑๐ คน ในเร่ืองบทบาทของกรรมการ การสนับสนุนงบประมาณจาก อบต. อบจ. และ

66 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

เทศบาล และการสนับสนุนอาคารสถานท่ีจาก æ≤— 𓫧‘∑π¬“æ≈≤—¬— ™π¡ÿ “™∑πÈÕß∂Ë‘π μ™Èπÿ¡°™π≈È“ §—´ ¢²¥¢± Š¸¡Š™ *44/ 9
สถาบันการศึกษา รวมทั้งวัสดุ อุปกรณในการ ž’± ™²„™ ž±’™²—­i ‡–È´™
จัดการศึกษาจากหนวยงานราชการตางๆ ภายใน ß“π«∑‘ ¬“≈¬— ™¡ÿ ™π ª∑’ Ë’ Ò ©∫—∫∑Ë’ Ò ª√–®”‡¥◊Õπ ‘ßÀ“§¡ •Ši™¸¡Š¥™i²
จังหวดั ˆ¸¥ª²£ª³™±š£
®ÿ≈ “√ ”π—°∫√‘À“√ ´«²£‡²™§´—¢²¥±¢Š¸¡Š™ ›u—µÈ Ñ ‰š±š—µÈ Õ ›£°ˆ³À”·­™˜±™§
สว นดา นการระดมบคุ ลากรจากชมุ ชน ÚıÙ¯
วิทยาลัยชุมชนไดรับความรวมมือดานบุคลากรจาก ²„¡ ÒÕÔØ
หนวยงานราชการ สถาบันการศึกษา ภูมิปญญา
ชาวบา น เพอ่ื มาเปนวทิ ยากรและอาจารยพ ิเศษ Ù ·ÚΩπ«√Õ–π‘∑π»π—–߬”·“““«∑¬“§°≈‘∑·¡πÏˇ’È쫬¬—檮π“™√≈“∑πÁ¡ÿμ“°¬—™¬®√®™πχ“’ÿ¡°√.√.™.…ß‘¬π¡Ï‡°«¬’ ≤—√μ𧑠™ÿ≥—¬ Ò £²¢‡²™žÀ´ ¨©
ˆ
การสรางความเขา ใจกบั ประชาชน ­„“‡„°„l £“£°¡š„¸ ²„£¥§£—´ °”¢±š²¥Š±¢²•Š ´¡¸ Š™
ž±’™²§„´—™¢ ²ž¥±’±¢Š™¸¡²Š—™i­ ‡–È´™
วทิ ยาลยั ชมุ ชนมกี ารประชาสมั พนั ธท างสอื่ ˆ¸¥ª²£ª³™±š£´«²£‡²™ Ô À£È­· ‡À”™h ›£°ˆ³À¥¡h
โทรทัศน สอ่ื วทิ ยุ และสอ่ื สง่ิ พมิ พอยูเ ปนระยะๆ ˆ¸¥ª²£ª³™±
À£¢µ ™ ²©²
นอกจากนยี้ งั ไดจ ดั ทาํ วารสารเผยแพรเ ชน žš± ¡§h²—´ ˆ¢µ™²¥ ­±¢‡±Š¡¸ ¤Š©™ £°™­‡
จัดทําจลสารวิทยาลัยชุมชน (ตนกลาชุมชน) เปน
ประจําทกุ เดอื น ปจจบนั ดาํ เนนิ การเปน ปท ่ี ๔ •Ši™¸¡Š¥™i²Ö Á™°™³§´—¢²¥±¢Š¸¡Š™
£°™­‡
การเขา ถงึ ประชาชนในทอ งถนิ่ วทิ ยาลยั ³À”·­™¡´–¸™²¢™ ÒÕÔÙ
ชุมชนเขาถึงประชาชนโดยวิธีการตางๆ เชน ผูแทน ž±’™§²´—„¢™² ¥ž±¢±’Š¡¸ ™Š²™— ­i ‡–™´È Ž²„¡ ÒÕÔÙ§´—¢²¥±¢Š¸¡Š™ ›u—µÈ Ò ‰š±š—µÈ ÑÒ ›£°ˆ³À”·­™£
วิทยาลัยชุมชนเขารวมประชุมในระดับจังหวัด การ
ประชุม อบต. อบจ. รวมถึงการเขารวมสืบสาน •Ši™¸¡Š¥™i² ž±’™§²´—„¢™² ¥ž¢± ±’Š¡¸ ™Š²™— i­‡–™È´
ศลิ ปวฒั นธรรมภายในจงั หวัด
š£´«²£‡²™§´—¢²¥±¢Š¸¡Š™ ›u—µÈ Ò ‰š±š—µÈ ÑÑ ›£°ˆ

§—´ ¢²¥±¢Š¸¡Š™ *44/ 9 „™³²¢¥Áž²h §—‚¢­lÀ‡©¨¡² ª²§£•’±­£­ˆ™«²Š£Á¥ª¢± Àš¢£²±Á ªÈ­·š™Àl²­ªl™‡°Áš™ˆÀ¢µ‡¹•Ÿ”³Á£²§™h„¡££«£—´›œ•¡®h£¢i§£ˆi¹™°´„²Ã­h°«¢¢ˆ ¸¥m•“¸³‡¢±«°±“Àª¥£Šª hi­h¡ ¡¸±™Éµ ‘­Ò² Š¡ l ™™ £Ø ÀÑ£œžÐ±’ µ¢™²§¥„´—™¢™ ²ž¥´•±’¢± Š£™¸¡²Š— ™i­ i¹ª‡–´™È±“ ¹h²«‘£¥ˆl„À±£²²i²­È·ª£Ä£‡œ•¹ÀªÀži”š£²i ™h§—£¥£›™„¡£²°§¢²°¢Á²ˆÀ¡°”£³‚ªÀž¥È·­™´”™±É ´Àh¡¨n‡ © ØÒ m²£À£µ¢™£ªi¹ h¹‹²h­£§¡„—´ À„i²¢Ä££²·­È¥ži ±¢‡£ÃŠ¡Š¡¸ iÁ²ÄŸŠ”£ÀÁ™£™À™Ÿª·­Èš°ªn™—‡§²dª³ ¡À„Ô§™•¡™§—´—¸h™²²—¸­š¢›¡£À²£££ž²i™¥ª°ˆ™­·È´Àª±¢ˆ¨³²ŠÀ©‡²¥„š¡¸ „±š¡h Š£ Ò ™£ ÖÑ Ð
ž±’™²„™ ž’± ™²—i­‡–´È™ Á™°™³§´—¢²¥¢±¢ÂªŠ¡¸ ˜Š£™ ÑÐ
*44/ 9 *44/ 9
ž’± ™²§„´—™¢ ²ž¥±’±¢Š™¸¡²Š—™i­ ‡–´™È

*44/ 9

²*4£4/ › Ö £  °¥Ò š§´£9 À£­ ›šª—´¹›Á·­È§›Â‡£À¢³Àª­‡——Š£‚«hœ°À²²”ˆ§Š„ª„°­¥£˜h™­¹iªl™³² ›ª²š±‡¢±™™ˆ›—‡³£™²§£§ŠÂÂÀ™u °Š¥£¥ˆž—´—¸¡°´—œ£²§µ³ÀÁˆÇ£¢¢À²h£¥¢Š¢˜´ª¹Ã±È­·²•´«ªµªµ™¡h²˜¨‡™µ›²§i²šÀª² ²À²ž¥¥´§”—¶£žl™£££h ™h„©²±¢ˆ±¢©°±š¥¨ª›§ª¥ªª²•ŠŠ²²£²¶™™²´¡ °œ¸¡£¸¡ˆ²—©žÀÒÀŸ³¹±Ã—££—ŠŠ«ÀÀ´­²¥¨ˆ ™wy™¨™¨£Õ ©¡h™ª§”± h Õ¸›Ñ§¸—´ÓÖÑУ£¢ ² ´££²*4“¥Á4/¥ ¢± £° Šž ² ± š¡¸9±’ ±•Š­™£™‡™ ²„£¡¡²™˜²•›´§££²ª°µ ¢ ¸ §•—´žl⊣i²°§š¥±š´–²²¢±‡—£µÄŠ«²™ª™¡¸¡³¡‚Š«À­™”¥²d ‡ÁLj«ž¢™±±’™§§ž°™²—´™„ ¢À™²£ ¥´—ž³§±¢­£’±Š²·­È§¡¸™¢Š²´–£™—´‡—‡°Ò i­ªÀ‡²À¢ˆ–—µÁ”š´È™ ² ¥²«ª™hi²£¥§±ªl™›±¢­h‡¢±‡Â²¥ˆ£­ŠŠª™Š¢‡²°ÕˆÀ¸¡³l™§¸¡™²§µh¹«§ ²³ˆŠ œ¢²ÀØÈ·­Š™À¥²™´•—´§±£—¹ ±Ã¹Á ›«h¡ ·­È™‡Ã¢¯ž œŠÑ ™ ‡£Ã ²¨Ðñ¹¸¡Â™ À«— ”„°¥«h Ö ˜²Šžh™Š¢£ ±¢ª¥Ò²›™¸¡ hlÀ´˜‡™Š£•± ‚Š›µ° ¸¡ˆ©£ª­™³£²Š²¡¹•À‡¥£›°ˆ™ª h¡£Äžr•­—²§• ² £• ±’¢—’±£ ¢² ­Ä²²›™™lÀ ™£”™Àµ ²Š£— ¢µ›¸„ ¢±¢µ³£•£±š§™ ™•´­²­²£„´¡«™‡r™ i¹“¸£§ˆÀ„—£iª¹²hš²¡µÈÀ­·È ™›h¹­š
™ ‡™s™±•²• §ŠÉ³ˆ££•´—žµ £ µ ¢¡ ´‡— ² ‚ȵ¢§¥­È±‡—´±¢‡¢¢ ™· ²m ¥¥±¢¸‡Â•i¢n

*44/ 9

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 67

กกาารรพจัฒัดนกาคาณุรศภากึ พษา

ศาสตราจารยเ กยี รตคิ ณุ นายแพทยเ กษม วฒั นชยั เคยใหท ศั นะตอ เรอ่ื งการจดั ทาํ หลกั สตู ร
ของวิทยาลัยชุมชนวา “หัวใจที่จะทําใหวิทยาลัยชุมชนเขมแข็งคือหลักสูตรและการจัดการ
เรียนการสอน ไมใชเรื่องอื่นเลย” ซึ่งชาววิทยาลัยชุมชนตระหนักถึงความสําคัญของเร่ือง
น้ดี ี เปนเรอ่ื งท่ีมีความสาํ คัญในอันดับแรกๆ ทม่ี กี ารประชมุ ปรึกษาหารอื เพ่อื ทบทวน และ
พัฒนาหลกั สตู รทกุ ประเภททีว่ ทิ ยาลยั ชุมชนเปดสอนเปน ประจาํ

68 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

การพฒั นาหลกั สตู รระดับอนปุ ริญญา

๑. ในการจัดทําหลักสูตรอนุปริญญาของวิทยาลัย (๒) ออกระเบยี บการศกึ ษาวา ดว ยเกณฑ
ชุมชนน้ัน มีการวางแนวทางดําเนินการอยางเปน มาตรฐานหลกั สตู รวทิ ยาลยั ชมุ ชน ระดบั อนปุ รญิ ญา
ระบบ ดังน้ี พ.ศ. ๒๕๔๕

๑.๑ การพัฒนาหลักสูตรอนุปริญญา ระยะที่ (๓) ออกระเบียบวาดวยการจัดการ
๑ พ.ศ. ๒๕๔๔ – ๒๕๔๖ เมอ่ื วทิ ยาลัยชุมชนสงั กัด ศึกษาหลักสูตรวิทยาลัยชุมชน ระดับอนุปริญญา
สํานัก งานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ดําเนินการ พ.ศ. ๒๕๔๕
ดังนี้
(๔) ออกระเบียบวาดวยการจัดการ
๑.๑.๑ แตงต้ังคณะกรรมการอํานวยการ ศึกษาตามหลักสูตรระยะส้ันสําหรับวิทยาลัยชุมชน
พัฒนาหลักสูตรวิทยาลัยชุมชน เม่ือวันท่ี ๑๔ พ.ศ. ๒๕๔๕
กุมภาพันธ พ.ศ. ๒๕๔๕ เพ่ือทําหนาท่ีกําหนด
มาตรฐาน และแนวทางการพัฒนาหลักสูตร ให ๑.๑.๓ หลักสูตรอนุปริญญาของวิทยาลัย
ความเห็นชอบและอนุมัติหลักสูตร แลวนําเสนอ ชุมชน พ.ศ. ๒๕๔๕ ไดแตงต้ังคณะทํางานจัดทํา
รั ฐ ม น ต รี ว า ก า ร ก ร ะ ท ร ว ง ศึ ก ษ า ธิ ก า ร ล ง น า ม หลักสูตร โดยมีรองศาสตราจารย ดร.เปรื่อง
ประกาศใชหลักสูตร กิจรัตนภร เปนประธาน และรองศาสตราจารย
ฉลอง ภริ มยร ัตน เปนที่ปรกึ ษา ไดรวมกับวิทยาลยั
๑.๑.๒ การจัดทํามาตรฐานหลักสูตรและ ชุมชนทุกแหงพัฒนาหลักสูตรอนุปริญญา และ
การจดั ทําระเบยี บการศกึ ษา ประกอบดว ย กระทรวงศึกษาธิการประกาศใชหลักสูตรวิทยาลัย
ชุมชนระดับอนุปริญญา พุทธศักราช ๒๕๔๕ เมื่อ
(๑) กําหนดโครงสรางและเกณฑ วันท่ี ๒๕ เมษายน พ.ศ. ๒๕๔๕ รวม ๑๓
มาตรฐานหลกั สตู รวทิ ยาลยั ชมุ ชน ระดบั อนปุ รญิ ญา โปรแกรมวชิ า ดงั นี้
ใหมจี ํานวนหนว ยกติ ระหวา ง ๘๔ – ๙๕ หนวยกติ

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 69

(๑) โปรแกรมวชิ าการศึกษา (๒) โปรแกรมวิชาศิลปะชางไทยโบราณ
(๒) โปรแกรมวชิ าการพฒั นาชมุ ชน (ชางสบิ หม)ู
(๓) โปรแกรมวชิ าการปกครองทอ งถ่ิน
(๔) โ ป ร แ ก รม วิ ช า อุ ต ส า ห ก ร รม ก า ร (๓) โปรแกรมวชิ าเศรษฐศาสตรสหกรณ
(๔) โปรแกรมวิชาปกครองทองถ่นิ
ทองเท่ียว (๕) โปรแกรมวิชาวารสารศาสตรและการ
(๕) โปรแกรมวชิ าการจัดการทั่วไป
(๖) โปรแกรมวชิ าการบญั ชี ประชาสมั พนั ธ
(๗) โปรแกรมวิชาคอมพิวเตอร (๖) โปรแกรมวิชาศิลปะการสื่อสารและ
(๘) โปรแกรมวิชาคอมพิวเตอรธ ุรกจิ
(๙) โปรแกรมวชิ าพาณชิ ยอเิ ลก็ ทรอนิกส การโฆษณา
(๑๐) โปรแกรมวิชาเทคโนโลยีการผลิต (๗) โปรแกรมวิชาธุรกิจการเกษตร
(๘) โปรแกรมวิชาการแพทยแผนไทย
ปศสุ ัตว
(๑๑) โปรแกรมวชิ าเทคโนโลยอี ตุ สาหกรรม ประยกุ ต
(๑๒) โปรแกรมวชิ าเทคโนโลยีไฟฟา กําลัง (๙) โปรแกรมวิชาวิชาเส้ือผาและเคร่ือง
(๑๓) โปรแกรมวิชาเทคโนโลยีรถยนต
แตงกาย
๑.๑.๔ หลักสูตรอนุปริญญาของวิทยาลัย (๑๐) โปรแกรมวิชาศลิ ปะประดิษฐ
ชมุ ชน เพิม่ เตมิ พ.ศ. ๒๕๔๖ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร (๑๑) โปรแกรมวิชาการเทคโนโลยีการ
ไดประกาศใหใชหลักสูตรระดับอนุปริญญา พุทธ
ศักราช ๒๕๔๖ เมื่อวันท่ี ๑๗ มิถุนายน พ.ศ. เกษตร
๒๕๔๖ และหลักสูตรทั้งหมดท่ีไดรับการรับรองคุณ (๑๒) โปรแกรมวิชาเทคโนโลยีอิเล็กทรอ-
วุฒิจากสํานักงานคณะกรรมการขาราชการพลเรือน
(ก.พ.) รวม ๑๔ โปรแกรมวชิ า ดงั น้ี นิกส
(๑๓) โปรแกรมวิชาการออกแบบผลิต-
(๑) โปรแกรมวิชาภาษาอังกฤษ
ภณั ฑอตุ สาหกรรม
(๑๔) โปรแกรมวิชาเทคโนโลยีการจัดระบบ

สารสนเทศ

70 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

๑.๒ การพัฒนาหลักสูตรอนุปริญญา ระยะท่ี (๘) สาขาวิชาการจดั การทวั่ ไป
๒ พ.ศ. ๒๕๔๗ – ๒๕๕๑ เมอื่ วิทยาลยั ชุมชนสังกดั (๙) สาขาวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศและ
สํานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ดําเนินการ
ดงั นี้ การส่ือสาร
(๑๐) สาขาวชิ าการศึกษาปฐมวยั
๑.๒.๑ การพัฒนาหลักสูตรภายใตประกาศ (๑๑) สาขาวชิ าวทิ ยาการคอมพิวเตอร
กระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง เกณฑมาตรฐาน (๑๒) สาขาวชิ าคอมพวิ เตอรธรุ กจิ
หลักสูตรระดับอนุปริญญา พุทธศักราช ๒๕๔๘ (๑๓) สาขาวชิ าเทคโนโลยีการเกษตร
โดยมีจํานวนหนวยกิตรวมไมนอ ยกวา ๙๐ หนว ยกติ
ประกอบดวยหมวดวิชาศึกษาทั่วไปไมนอยกวา ๓๐ ๑.๒.๒ สํานักบริหารงานวิทยาลัยชุมชนได
หนวยกิต หมวดวิชาเฉพาะไมนอยกวา ๔๕ ระดมความคิดเห็นและกระตุนใหวิทยาลัยชุมชน
หนวยกิต และหมวดวิชาเลือกเสรีไมนอยกวา ๓ พัฒนาหลักสูตรใหมตามความตองการของชุมชน
หนวยกติ และประเทศ โดยใหมีการสํารวจ ประสานงานกับ
วิทยาลัยชุมชนสหรัฐอเมริกาและจัดผูเช่ียวชาญมา
วิทยาลัยชุมชนไดประกาศใชหลักสูตร ทํางานกับวิทยาลัยชุมชนและสถาบันอุดมศึกษา
อนุปริญญาวิทยาลัยชุมชน (ฉบับปรับปรุง) พุทธ ตาง ๆ ในการพัฒนาหลักสูตรใหม พ.ศ. ๒๕๕๐
ศกั ราช ๒๕๔๙ รวม ๑๓ สาขาวชิ า ตามเกณฑม าตร- ตามเกณฑมาตรฐานหลักสูตรระดับอนุปริญญา
ฐานหลกั สตู รระดบั อนปุ รญิ ญา พ.ศ.๒๕๔๘ ดงั น้ี พ.ศ. ๒๕๔๘ รวม ๖ สาขาวิชา ดังน้ี

(๑) สาขาวิชาการแพทยแผนไทยประยุกต (๑) สาขาวชิ าธุรกจิ อาหารฮาลาล
(๒) สาขาวชิ าเทคโนโลยีไฟฟากําลงั (๒) สาขาวิชาการคาชายแดน
(๓) สาขาวิชาเทคโนโลยรี ถยนต (๓) สาขาวิชาพุทธศาสตร
(๔) สาขาวชิ าการบญั ชี (๔) สาขาวชิ าธรุ กจิ ระหวา งประเทศในกลมุ
(๕) สาขาวิชาการพฒั นาชมุ ชน
(๖) สาขาวชิ าการปกครองทอ งถนิ่ อนิ โดจีน
(๗) สาขาวิชาอตุ สาหกรรมการทอ งเทย่ี ว (๕) สาขาวิชาการสง เสริมสขุ ภาพผสู ูงอายุ
(๖) สาขาวิชาเกษตรอินทรีย

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 71

ปจจบันหลักสูตรที่มีการเปดสอนแลวจํานวน อนึ่งในขณะน้ีสํานักบริหารงานวิทยาลัย
๑๙ สาขาวิชา โดยในปก ารศึกษา ๒๕๕๒ มกี ารจดั ชุมชน กําลังดําเนินการพัฒนาเกณฑมาตรฐาน
การเรียนการสอน จํานวน ๑๕ สาขาวิชา ไดแ ก หลักสูตรอนุปริญญาของวิทยาลัยชุมชน ตาม
๏ สาขาวชิ าการปกครองทอ งถิ่น เจตนารมณของการแบงกลุมสถาบันอุดมศึกษาตาม
๏ สาขาวิชาการศึกษาปฐมวยั แผนอุดมศึกษาระยะยาว ๑๕ ป และสอดคลอง
๏ สาขาวชิ าคอมพวิ เตอรธรุ กิจ ตามพันธกิจและบทบาทในการบริหารจัดการศึกษา
๏ สาขาวิชาการพัฒนาชมุ ชน ของวทิ ยาลัยชุมชนอยางแทจ รงิ
๏ สาขาวิชาการจดั การทั่วไป ๑.๒.๓ การพัฒนาหลักสูตรอนุปริญญา
๏ สาขาวิชาวทิ ยาการคอมพวิ เตอร ของวิทยาลัยชุมชนในระยะตอไป จะเนนการพัฒนา
๏ สาขาวิชาการบญั ชี หลักสูตรมีกระบวนการท่ีสะทอนศักยภาพและความ
๏ สาขาวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศและ ตองการของชุมชนโดยการศึกษาความตองการ
การส่ือสาร ศักยภาพและทศิ ทางการพัฒนาชมุ ชน และมาจดั ทํา
๏ สาขาวชิ าเทคโนโลยกี ารเกษตร หลักสตู รโดยชุมชนเอง หลักสตู รของวิทยาลัยชุมชน
๏ สาขาวชิ าธุรกิจอาหารฮาลาล เปนหลักสูตรเชิงรุก ออกแบบตามความตองการ
๏ สาขาวิชาการแพทยแ ผนไทย ของชุมชน เนนการพฒั นาหลกั สูตรโดยใชกระบวน-
๏ สาขาวิชาธุรกิจระหวางประเทศในกลุม การ DACUM (Developing A Curriculum) และ
อนิ โดจนี สอดคลองตามกรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับ
๏ สาขาวชิ าเกษตรอนิ ทรีย อุดมศึกษาแหงชาติ (TQF) วาสามารถผลิตบัณฑิต
๏ สาขาวชิ าการคา ชายแดน ใหบรรลุคุณภาพตามมาตรฐานผลการเรียนรูตามท่ี
๏ สาขาวิชาอุตสาหกรรมการทอ งเท่ยี ว มุงหวัง สามารถประกอบอาชีพไดและการอยูรวม

72 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

กับผูอ่ืนในสังคมไดอยางมีความสุข โดยนักศึกษา หลักสูตร
บรรลุมาตรฐานผลการเรียนรูท่ีกําหนดไวอยางนอย การพัฒนาศกั ยภาพผูเ รยี น
๕ ดาน
หลักสูตรการพัฒนาศักยภาพผูเรียน (Develop-
๑) คุณธรรม จริยธรรม mental Education) เปนหลักสูตรท่ีมีความสําคัญ
๒) ดานความรู ย่ิงของวิทยาลัยชุมชน เน่ืองจากนักศึกษาวิทยาลัย
๓) ทักษะทางปญญา ชุมชนสวนใหญเปนผูที่จบชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย
๔) ทักษะความสัมพันธระหวางบุคคลและ มานานแลวและมีอายุมาก ดังน้ันจําเปนตองมีระบบ
ชวยเหลือใหพัฒนาศักยภาพผูเรียนใหมีความพรอม
ความรบั ผิดชอบ ท่ีจะเรียนในระดับอุดมศึกษาไดจนสําเร็จอยางมี
๕) ทักษะการวิเคราะหเชิงตัวเลข การ คุณภาพ โดยจัดทําหลักสูตรพัฒนาศักยภาพผูเรียน
ใน ๓ รายวิชาคือ ภาษาไทย ภาษาองั กฤษ คณติ -
สื่อสาร และเทคโนโลยี วิทย ซ่ึงอยูระหวางการทดลองใชในวิทยาลัยชุมชน
ท้ังน้ีหลักสูตรน้ีเปนนโยบายของ นายสุเมธ แยมนุน
เลขาธิการคณะกรรมการการอุดมศึกษาที่สนับสนุน
ใหจ ดั ทําอยางจรงิ จัง

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 73

หลักสตู รฝก อบรม

การพฒั นาหลกั สตู รฝก อบรมในระยะแรกเรมิ่ กอ ตงั้ พ.ศ. ๒๕๔๕ กระทรวงศกึ ษาธกิ ารไดแ ตง ตง้ั
คณะกรรมการจัดทําหลักสูตรฝกอบรม โดยมีนางพัชรี สวางทรัพย ที่ปรึกษาสํานักงานโครงการวิทยาลัย
ชุมชนเปนผูนําและกํากับ โดยไดจัดทําแนวทางการดําเนินงานหลักสูตรฝกอบรมของวิทยาลัยชุมชน และ
ระดมพลังจากสถานศึกษาภาครัฐ ภาคเอกชน ผูประกอบการ ชุมชน จัดทําหลักสูตรใหมและรวบรวม
หลักสูตรที่มีอยูมาจัดทําเปนคลังหลักสูตรเพื่อวิทยาลัยชุมชนเลือกใชใหเหมาะสมกับความตองการของ
ชมุ ชน รวมทง้ั สิ้น ๑๐ สาขาอาชพี /วชิ า ๑,๒๘๐ หลกั สตู ร

74 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

การพัฒนามาตรฐานหลกั สูตร

ตัง้ แต พ.ศ. ๒๕๔๗ เปน ตนมา สาํ นกั • ผสู อนตอ งมลี กั ษณะสาํ คญั คอื เปน ผมู ี
บริหารงานวิทยาลัยชุมชนไดดําเนินการจัดทํา ประสบการณแ ละความชาํ นาญ โดยเนน บคุ ลากรจาก
มาตรฐานการจัดหลักสูตรฝกอบรม แนวทางการ ทอ งถน่ิ
พัฒนาหลักสูตรฝกอบรมของวิทยาลัยชุมชนขึ้นใหม
เพ่ือสงเสริมสนับสนุนใหวิทยาลัยชุมชนพัฒนา • ผเูรยี นวทิ ยาลยั ชมุ ชนจดั ฝก อบรมทเ่ีนน
หลักสูตรของตนเองใหตรงกับความตองการของผู ผเู รียนเปนสําคัญ มีกระบวนการของหลักคิด หลัก
เรยี นและชมุ ชนอยางแทจ ริง วชิ าและหลกั ปฏบิ ตั ิ

เรม่ิ จากกระบวนการพฒั นาหลกั สูตร • โครงสรา งของหลกั สตู รมที ฤษฎแี ละ
• การสาํ รวจความตอ งการในการฝก อบรม การฝก ปฏบิ ตั ิ โดยมสี ดั สว น ๑๐:๙๐
• การออกแบบหลกั สตู รและขออนมุ ตั จิ ดั
ฝก อบรมจากสภาวทิ ยาลยั ชมุ ชน • การประเมนิ มี๒ประการคอื ประการ
• จดั การฝก อบรม แรก ประเมินการเรียนรูหลังการฝกอบรม โดยใช
• การประเมนิ ผลและการตดิ ตามการฝก ผล-ลัพทการเรียนรูและสาระการเรียนรูเปนเกณฑ
อบรม และประการท่ี ๒ ตดิ ตามการนาํ เอาผลการฝก อบรม
และการกาํ หนดมาตรฐาน ไปใชใ นชวี ติ จรงิ
• เวลาฝก อบรมระหวา ง๖-๒๐๐ชว่ั โมง
ปจ จบนั วทิ ยาลยั ชมุ ชนเปด สอนหลกั สตู ร
ฝก อบรมจํานวนท้ังส้นิ ๒๖๐ หลักสูตร

นอกจากนไี้ ดด าํ เนนิ การจดั ทาํ มาตรฐานการ

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 75

จัดหลักสูตรฝกอบรม แนวทางการพัฒนาหลักสูตร หลกั สตู รการเกษตรอนิ ทรยี  ดาํ เนนิ การโดยวิทยาลัย

ฝก อบรมของวทิ ยาลยั ชมุ ชนขน้ึ ใหมเ พอ่ื ใหม มี าตรฐาน ชุมชนสระแกว หลักสูตรพุทธศาสตรดําเนินการโดย

ใชเปน แนวทางการดาํ เนินงาน วทิ ยาลยั ชุมชนมุกดาหาร

การกระตนุ และสนบั สนนุ ใหว ทิ ยาลยั ชมุ ชน ในปจ จบนั เนน ใหม กี ารพฒั นาหลกั สตู รฝก อบรม

จัดทําหลักสูตรใหม สํานักงานคณะกรรมการ โดยวธิ ดี าคมั (DACUM) ซงึ่ เปน กระบวนการท่ีใชใ น

การอุดมศึกษาโดยสํานักบริหารงานวิทยาลัยชุมชน การวิเคราะหอาชีพเพื่อหาสมรรถภาพที่จําเปนของ

ไดจัดอบรมและกระตุนใหวิทยาลัยชุมชนจัดทํา การประกอบอาชีพน้ันๆ แลวนําสมรรถภาพเหลานี้

หลักสูตรใหมทั้งหลักสูตรระดับอนุปริญญา และ ไปเปนพ้ืนฐานการพัฒนาหลักสูตร ดังที่นายสุเมธ

หลักสูตรฝกอบรมโดยรวมมือกับสถาบันอุดมศึกษา แยมนุน เลขาธกิ ารคณะกรรมการการอุดมศึกษาได

และผูเช่ียวชาญในสาขานั้นๆ ตลอดจนผูเช่ียวชาญ ใหนโยบาย เพื่อใหไดหลักสูตรท่ีเปนอัตลักษณของ

จากวิทยาลัยชุมชนสหรัฐอเมริกา ซ่ึงดําเนินการโดย วทิ ยาลัยชุมชน

การนาํ และประสานงานของสาํ นกั บรหิ ารงานวทิ ยาลยั

ชุมชน และวิทยาลัยชุมชน อาทิ หลักสูตรที่ดําเนิน

การโดยวทิ ยาลยั ชมุ ชน ไดแ ก หลกั สตู รธรุ กจิ อาหาร

ฮาลาล ดําเนินการโดยวิทยาลัยชุมชนปตตานี

หลักสูตรการคาชายแดน ดําเนินการโดยวิทยาลัย

ชุมชนสระแกว หลักสูตรธุรกิจระหวางประเทศใน

กลมุ อนิ โดจนี ดาํ เนนิ การโดยวทิ ยาลยั ชมุ ชนมกุ ดาหาร

76 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

ตัวอยางหลักสตู รฝก อบรม

กลุมนวัตกรรมการจัดการ ยุทธศาสตรการพัฒนา จังหวัดปตตานี โดยขอให
วทิ ยาลยั ชุมชนปตตานชี ว ยเหลือ
การจัดการศึกษาของวิทยาลัยชุมชนท่ี
สนองความตองการของชุมชนน้ัน เนนการนํา
ปญหาหรือความตองการของแตละชุมชน มาเปน
เปาหมายสําคัญของการพัฒนาหลักสูตรและการ
ออกแบบการเรียนรูที่จะนําไปสูการปฏิบัติ เพื่อ
แกไขปญหาหรือสนองความตองการท่ีแตกตางกัน
จึงเกดิ เปน นวตั กรรมสาํ หรับชมุ ชนนัน้ ๆ เชน

๑. การฟืน้ ฟกู ารทํานาขา วในพืน้ ทร่ี าง วิทยาลัยชุมชนปตตานีจึงรวมกับชุมชนนา
เน่ืองจากการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ เกตุพลิกฟนนาราง โดยรวมกันพัฒนาหลักสูตร
“การทํานาหวานนําตม” และจัดการฝกอบรมโดย
สงผลใหคนละทิ้งพื้นที่การทํานา หันมาปลูกพืช เนนการลงมือปฏิบัติจริง จนในปจจบันมีนารางที่ได
เศรษฐกิจ เชน ยางพารา ทดแทนการทํานา และ รับการพลกิ ฟนแลวประมาณ ๗๐๐ ไร ซงึ่ ขณะน้อี ยู
ดวยปญหาทางสังคมทําใหคนในชุมชนนาเกตุ จ.
ปตตานี เกิดความหวาดกลัวตอการออกไปทํานา
สงผลใหเกิดพื้นที่นารางเกือบ ๓,๐๐๐ ไร

เม่ือเดือนมกราคม ๒๕๕๒ ชาวชุมชนนา
เกตุ ซึ่งนําโดยกํานันวิบูลย บุญมี ไดเลาถึงปญหา
การทํานาป ตามโครงการพัฒนานาราง ตาม

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 77

ระหวา งการเก็บเกยี่ ว ๒. แฟช่ันผา มอฮอม
ปา ประดับ อินทการณ เลาใหฟ งวา “ตอน วิทยาลัยชุมชนแพรไดศึกษาขอมูลของ

เขารวมการทํานาไมคิดวามันจะไดผลดีเพราะไมได จงั หวดั แพร พบวา การยอ มหมอ หอ มเปน ภมู ปิ ญ ญา
ทํานามานานแลวที่นาก็มีตนไมข้ึนเต็มไปหมด ดีใจ ทองถิ่นของจังหวัดแพร ชาวบานทุงโฮงสวนใหญ
มากท่ีไดเขารวมกลุมการทํานามันเหมือนความเปน ประกอบธุรกิจผาหมอหอม แตการประกอบธุรกิจ

อยเู ดมิ ทหี่ ายไปแลวไดก ลบั มาอกี ครง้ั ” ดานสิ่งทอและเคร่ืองนุงหมในระดับชุมชน มักพบ

ปญหาสินคามียอดจําหนายไมมาก เน่ืองจากรูป

แบบผลิตภัณฑของสินคา สินคามีลักษณะคลายกัน

ตัวอยา งสินคาของ
ผูประกอบการจังหวดั
แพร หลังการพัฒนาสนิ คา
(ผลจากการจัดฝกอบรม)
ทาํ ใหไดสนิ คาผา พน้ื เมือง
ท่ีผลิตไดต รงกบั ความ

ตอ งการของตลาด

78 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

ไมมีความหลากหลาย และไมตรงกับความตองการ การของชุมชนและสถานประกอบการในจังหวัด ซึ่ง
ของตลาดผูบริโภค อีกทั้งผูประกอบการผาหมอ มีผูสนใจประกอบอาชีพมัคคุเทศกเปนจํานวนมาก
หอมยังประสบปญหาดานการออกแบบ การตลาด และสถานประกอบการตองการมัคุเทศกท่ีมีความรู
และการสงออก ความสามารถปฏิบัติงานไดจริง วิทยาลัยชุมชนสตูล
จึงไดดําเนินการจัดฝกอบรม “มัคคุเทศกเฉพาะทาง
วิทยาลัยชุมชนแพรจึงพัฒนาองคความรู ทะเลชายฝง” โดยใชหลักสูตรมาตรฐานการอบรม
ผาหมอหอม โดยรวมมือกับมหาวิทยาลัยเกษตร มคั คุเทศก จาํ นวน ๑๐๙ ชวั่ โมง ซึง่ มีท้งั ทฤษฎแี ละ
ศาสตร สภาอุตสาหกรรมจังหวัด พาณิชยจังหวัด ทดสอบปฏิบัติการออกภาคสนาม
หอการคาไทยจังหวัดแพร และพัฒนาชุมชนจังหวัด
แพร เพ่ือเพิ่มมูลคาและเพิ่มสินคาในรูปแบบที่จูงใจ ผูท่ีผานการอบรมสามารถนําความรูไป
และถูกรสนิยมผูบริโภค ตลอดจนสามารถจําหนาย ประกอบอาชีพมัคคุเทศกและการบริการนําเท่ียวใน
ไดทง้ั ตลาดภายในและภายนอกประเทศ ทองถิ่นของตนเองไดอยางมีคุณภาพ มีคุณธรรม
จริยธรรม และนําวุฒิบัตรไปขอใบอนุญาตประกอบ
๓. มคั คเุ ทศกเฉพาะทางทะเลชายฝง ธุรกิจนําเท่ียวมัคคุเทศกเฉพาะทางทะเลชายฝง
จังหวัดสตูลมีทรัพยากรทางธรรมชาติที่ ตอไป

อุดมสมบูรณหลากหลาย คือ ชายฝงทะเล ถํา
นาํ ตก การลองแกง ประกอบกบั ยทุ ธศาสตรใ นการ
พัฒนาจังหวัดตองการใชจังหวัดสตูลเปนเมือง
ทองเที่ยว สํานักงานทะเบียนธุรกิจนําเท่ียว และ
มัคคุเทศกตองการใหวิทยาลัยชุมชนสตูลเปนสวน
หน่งึ ในการพัฒนาการทอ งเทย่ี วของจังหวัด

วิทยาลัยชุมชนสตูลไดสํารวจความตอง

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 79

กลมุ คณุ ภาพชีวิต พยาบาลเบ้ืองตนใหแกผูประสบอุบัติเหตุกอนสงโรง

ภารกิจสําคัญประการหนึ่งของวิทยาลัย พยาบาลเพือ่ ลดความสูญเสียในชีวติ สาํ นกั บริหาร

ชุมชนคือ สรางโอกาสทางการศึกษาเพื่อเพิ่มคุณคา งานวิทยาลัยชุมชนไดรวมกับสภาวิทยาลัยชุมชน

ชีวิต โดยเฉพาะอยางย่ิงชีวิตท่ีมีคุณภาพท้ังรางกาย ซินแคลร ประเทศสหรัฐอเมริกาจัดทําหลักสูตรเวช

คุณภาพจติ ใจ และคณุ ภาพในการรวมอยูในสงั คมท่ี กิจฉุกเฉินขั้นพ้ืนฐานสําหรับวิทยาลัยชุมชน พรอม

สนั ตสิ ขุ จงึ ไดจ ดั หลกั สตู รทห่ี ลากหลาย เพอ่ื แกป ญ หา ท้ังพัฒนาระบบและจัดทํามาตรฐานควบคุมคุณภาพ

ความตอ งการทส่ี อดคลอ งกบั บรบิ ทของสงั คม เชน ในการปฏิบัติงานเพื่อใหผูปวยไดรับการชวยเหลือ

๑. เวชกจิ ฉุกเฉินขัน้ พน้ื ฐาน อยา งถูกตองและปลอดภัย

สาํ หรบั วทิ ยาลยั ชมุ ชน วิทยาลัยชุมชนแมฮองสอน เปนวิทยาลัย

ชุมชนแหงแรกท่ีจัดอบรมใหแกบุคลากรในชุมชน

สืบเน่ืองจากคณะกรรมการวิทยาลัยชุมชน จงั หวดั แมฮ อ งสอน และตาก โดยไดร บั การสนบั สนนุ

มีนโยบายใหวิทยาลัยชุมชนจัดหลักสูตรฝกอบรม และรวมมือกับโรงพยาบาลศรีสังวาลย และศูนย

ชุมชนใหมีความรูและประสบการณในการปฐม นเรนทร กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสุข

80 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

๒. พนักงานสุขภาพชมุ ชนชายแดน วิทยาลัยชุมชนตากและสาธารณสุขจังหวัด
จังหวัดตากท่มี ีพ้นื ท่ชี ายแดนติดกับประเทศ ตาก องคก ร SHIELD และสาํ นกั งาน USAID จึงได
รวมกันพัฒนาหลักสูตรฝกอบรมพนักงานสุขภาพ
เมียนมาร มีเขตรอยตอยาว ๕๘๐ กิโลเมตร เปน ชมุ ชน เพอ่ื เพม่ิ สมรรถนะของเจา หนา ทส่ี ถานอี นามยั
พื้นที่ชายแดนท่ียอกตอการควบคุมและเฝาระวังโรค และอาสาสมัครสาธารณสุขชุมชนใหมีความเขาใจ
ของกระทรวงสาธารณสุข จึงเปนแหลงแพรระบาด ในการสงเสริมสุขภาพและคุณภาพชีวิตของคน
ของเช้ือโรคตา งๆ ไดแ ก มาลาเรีย วณั โรคและโรค ชายแดนและทําใหคนในชุมชนดูแลกันเองได โดย
เทา ชา ง หนว ยอาสาสมคั รสาธารณสขุ ชมุ ชน (อสม.) สาํ นกั งานสาธารณสขุ จงั หวดั ตากและองคก ร SHIELD
จึงขอใหวิทยาลัยชุมชนตากเขามามีสวนรวมในการ เปนผูสนับสนุนงบประมาณ และการฝกงานในโรง
แกปญหา พยาบาลและสถานีอนามัย

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 81

กลมุ วฒั นธรรมและภูมปิ ญ ญา มาตกแตง เปน รปู รา งตา งๆ ใหด สู วยงามและทนั สมยั

ดวยหลักการจัดต้ังวิทยาลัยชุมชนท่ีอยูในพ้ืนท่ี แตชุมชนสวนใหญขาดผูมีความรูและทักษะในดานน้ี

หางไกล ซ่ึงสวนใหญชุมชนมีลักษณะหลากหลาย วิทยาลัยชุมชนสงขลาจึงไดนําปญหา มาออกแบบ

ทั้งเผาพันธุ ภาษา ศาสนา วัฒนธรรม ความเชื่อ หลักสูตรและจัดสอนให โดยเร่ิมตนคนหาผูท่ีมี

ฯลฯ การจัดการศึกษาจึงเนนใหคนในชุมชนมีความ ความรูในทองถ่ินพบวา นายเจะอุเซ็ง อาลีอิสเฮาะ

ตระหนักวา ประเทศไทยประกอบดวยชนหลาย เปนผูท่ีมีความรูความสามารถท่ีจะถายทอดความรู

เผาพันธุ หลากภาษาทองถิ่น หลากศาสนา หลาก ไดจ งึ ไดเ ชญิ มารว มรา งหลกั สตู รและผา นกระบวนการ

วัฒนธรรม และหลากความเชื่อ เพ่ือใหประชาชนมี มีสวนรวมของผูมีสวนเกี่ยวของจนเสนอสภาอนุมัติ

ความเขาใจและยอมรับความแตกตาง ดังน้ันการ และเม่ือเปดทําการสอนมีผูสมัครเรียนมากตองเปด

เรียนรูและถายทอดวัฒนธรรม ประเพณี และ เปน ๒ กลุมกลุมท่ี ๑ มผี เู รยี น ๓๑ คน และกลมุ ท่ี

ภูมิปญญาซ่ึงกันและกัน จึงเปนวิธีท่ีเหมาะสมและ ๒ มีผูเรียน ๒๔ คน ใชเวลาเรียนกลุมละ ๓๐

เปนไปตามมาตรฐานดานบริหารจัดการอุดมศึกษา ช่ัวโมง ปจจบันน้ีนักศึกษาท่ีจบหลักสูตรไดรวมกลุม

ตามหลักธรรมมาภิบาล และพัธกิจของอุดมศึกษา กันประกอบอาชีพรับจางจัดขันหมากในชุมชน เกิด

อยางดุลยภาพที่ไดกําหนดตัวชี้วัดสําคัญประการ รายไดเ สรมิ ใหก ับครอบครวั

หนง่ึ คอื การอนรุ กั ษ ฟน ฟู สบื สาน พฒั นา เผยแพร

วฒั นธรรม ภูมิปญ ญาทอ งถิน่ เชน

๑. การจดั ขนั หมากมสุ ลมิ
ประเพณีการแตงงาน ซ่ึงเปนเอกลักษณ

เฉพาะทางวัฒนธรรมของชาวไทยมุสลิมภาคใตคือ

การยกขันหมากท่ีนิยมนําสิ่งของในพิธีมงคลสมรส

82 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

“คุณคาท่ีนักศึกษาไดรับคือความเช่ือใน โดยมกี รรมวธิ ีการผลติ ท่ีแตกตา งกันไปตามทองถน่ิ
เรื่องการศึกษา ท่ีชวยสรางโอกาสหรือชองทางใน วิทยาลัยชุมชนหนองบัวลําภู เห็นวา องค
การประกอบอาชพี บนพื้นฐานของวิถีชีวิตเดมิ ได”
ความรูในการทําขาวฮางยังมีอยูเฉพาะในภูมิปญญา
๒. ฟืน้ ฟูภูมิปญญาพัฒนาเปน อาชีพขา วฮาง ทอ งถน่ิ ไมไ ดร บั การเผยแพร จงึ มแี นวโนม ทภ่ี มู ปิ ญ ญา
ขาวฮางเปนภูมิปญญาด้ังเดิมของชาวไทย ดังกลาวอาจจะสูญหายไปกอนถึงชนรุนหลัง ดังนั้น
วิทยาลัยชุมชนหนองบัวลําภูจึงรวมกับชุมชนเพ่ือ
อีสาน เพื่อแกปญหาการขาดแคลนขาว และให ฟน ฟูและอนรุ ักษภมู ปิ ญญาดงั กลา ว โดยการสาํ รวจ
สามารถเก็บขาวเปลือกไวไดนาน เน่ืองจากกรณี ความตอ งการของชุมชนในการทําขาวฮาง และเชญิ
เกิดปญหาขาวในนาเสียหายจากภัยธรรมชาติ เชน ผูรูและภูมิปญญาทองถ่ินมารวมกันพัฒนาหลักสูตร
นาํ ทว ม ฝนแลง ประกอบกบั ขา วฮางถอื วา เปน อาหาร และจัดการเรียนการสอนเผยแพรไปสูชุมชน และ
เพ่ือสุขภาพช้ันเลิศ คนโบราณนิยมรับประทานเพื่อ จัดตั้งกลุมผลิตขาวฮางเพื่อจําหนายและสรางรายได
รักษาอาการปวย หรือใหคนชรา เด็ก และผูปวย ใหก ับชมุ ชน
รบั ประทาน เนอ่ื งจากขา วฮางมคี ณุ คา ทางโภชนาการ
สูง การทําขาวฮางกระจายตามแหลงชุมชนตางๆ

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 83

๓. ชา งเขยี นลายเรอื กอและจาํ ลอง จากคําบอกเลาของหัวหนาศูนยศิลปาชีพ

เอกลักษณทางวัฒนธรรมท่ีสําคัญของชาว การทําเรือกอและจําลอง ทําใหวิทยาลัยชุมชน

ประมงมุสลิมในดินแดนภาคใตสุดของประเทศไทย นราธิวาสเขาไปสอบถามเยาวชนในหมูบาน ปรากฏ

คือ “เรือกอและ” เปนเรือหาปลาท่ีแสดงศิลปะทาง วาเยาวชนเหลาน้ันมีความสนใจและเขารวมฝก

ดานจิตรกรรมท่ีมีความสวยงามวิจิตรดวยลวดลาย อบรมการทําเรือกอและจําลอง เพิ่มรายไดใหกับตัว

ใชสีสันท่ีแปลกตา เปนศิลปะผสมผสานกันระหวาง เองและครอบครัว ไมยุงเก่ียวกับยาเสพติด อีกท้ัง

ไทย มลายูและชวา ยังเปนการสงเสริมใหชาวบานเกิดความภาคภูมิใจ

“เยาวชนในหมูบานของขาพเจาสวนมาก และอนุรกั ษวัฒนธรรมในทองถนิ่ ของตนอีกดวย

นง่ั ไปวันๆ ไมไดท ําอะไรเลย มที ง้ั วัยรนุ และเยาวชน

อายปุ ระมาณ ๑๓ -๑๘ ป แตล ะวนั ๆ ไดแ ตน ง่ั อยบู น

ศาลา พอตกกลางคืนไปนั่งม่ัวสุมตามชายหาดเปน

กลุมๆ จากการท่ีขาพเจาไดสังเกตน้ันคิดวาจะไมมี

อะไรดขี ้นึ เลย มีแตผ ลเสีย”

“ในหมูบานของเรามีผลิตภัณฑอยูอยาง กลุม การพฒั นาอาชีพและทกั ษะการ
หนง่ึ ทข่ี ้ึนชื่อ คอื การทาํ เรือกอและจาํ ลอง เปนสนิ คา ปฏิบัติงาน
ท่ขี าดตลาดสง สนิ คาตามสง่ั ไมท นั เพราะขาดคนท่ีมี วัตถุประสงคสําคัญของการจัดการศึกษา

ฝมือในการทําเรือกอและจาํ ลอง” ของวทิ ยาลยั ชมุ ชนคอื มงุ ใหก ารศกึ ษาและฝก อบรม

ดานวิชาการและดานวิชาชีพตามหลักสูตรที่สอด-

คลองตอความตองการของชุมชน และสงเสริมใหมี

การพัฒนาอาชีพและพัฒนาคุณภาพชีวิตของบุคคล

ในชุมชน วิทยาลัยชุมชนทุกแหงสามารถดําเนินการ

84 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

สนองความตองการที่แตกตางกันไดอยางหลาก ในตลาดกลางยางพารา กิโลกรัมละ ๓-๔ บาท
หลาย ซ่ึงเปนการสะทอนใหเห็นถึงคุณคาของการ และนีค่ อื ปญ หาของเกษตรกรชาวสวนยางพารา ที่
พัฒนาคน พฒั นาทองถ่ิน บนพนื้ ฐานความตอ งการ วิทยาลัยชุมชนระนองตองรวมดวยชวยกันแกปญหา
ทแ่ี ตกตางไดอยางมีคณุ ภาพ และเปน อกี ทางเลอื กที่ โดยไดดําเนินการจัดเวทีประชาคม โดยเชิญหนวย
ไดสรางโอกาสใหกับคนในชุมชนไดเขาถึงบริการ งานและผูที่เก่ียวของ หาแนวทางแกไขปญหา
ทางอุดมศึกษา ตามหลักการเขาถึงงาย คาใชจาย ดงั กลา ว พฒั นาหลกั สตู ร “การสรา งมลู คา เพม่ิ ผลผลติ
นอ ย ทาํ ใหค นชนบททม่ี พี น้ื ฐานมาจากสงั คมเกษตร- การเกษตร การผลิตยางแผนดิบช้ันดี” และจัดฝก
กรรมเปนสวนใหญสามารถปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตมาให อบรมใหกับเกษตรกรทีส่ นใจ
ความสําคัญกับเร่ืองของเวลาและสามารถจัดการ
เวลาไดเหมาะสมสําหรับการทํางานอาชีพการเรียนรู ผลที่ไดจากการฝกอบรมพบวา ราคายาง
เพื่อพัฒนาอาชีพ พัฒนาคุณภาพชีวิตท่ีสอดคลอง พาราแผนดิบของเกษตรกรท่ีผานการฝกอบรม มี
กบั กระแสสังคมท่ีเปลีย่ นแปลงได เชน ราคาสงู กวาทองตลาด กโิ ลกรมั ละ ๓-๔ บาท และ
เกษตรกรชาวสวนยางพารารวมกลุมกัน โดยมี
๑. การสรา งมลู คา เพม่ิ ผลผลิตการเกษตร: เจาหนาที่จากวิทยาลัยชุมชนระนอง สหกรณจังหวัด
การผลิตยางแผน ดบิ คุณภาพดี และกองทุนสงเคราะหการทําสวนยาง เขารวมให
ประชาชนของจังหวัดระนองสวนใหญ ความรแู กเกษตรกรชาวสวนยางพารา จงึ ไดเกดิ การ
จัดต้ังสหกรณชาวสวนยางพารา และดําเนินการ
ประกอบอาชีพการทําเหมืองแรดีบุก อาชีพประมง รวบรวมยางแผนดิบ โดยใหสมาชิกเขารวมเปน
ทะเล ซึง่ วันน้ีไดเปลย่ี นวถิ ีชวี ติ และเปลย่ี นอาชีพมา เจาของสหกรณจากการถอื หุนสหกรณ
ทําการเกษตร โดยหันมาปลูกยางพาราแทนการทํา
สินแร และการหาปลา แตยางแผนดิบท่ีเกษตรกร
ชาวสวนยางพาราผลิตมีคุณภาพตํา ขายใหกับพอ
คาคนกลางในตลาดดวยราคาท่ีตํากวาราคาประมูล

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 85

๒. การเย็บหมวกกะปเยาะ และผาคลุมผม

สตรี ไดหลักสูตรแลวจึงเขาไปดําเนินการใหความชวย
ชว งปลายป ๒๕๔๘ มกี ลมุ ชาวบา นจงั หวดั เหลือ โดยใหครูผูสอน ๒ คน ทําหนา ที่เปน วทิ ยากร

ปตตานี จํานวน ๑๐ กวาคน ไดเดินทางมาพบ สอนการเย็บหมวกกะปเยาะและการทําผาคลุมผม

ผูอํานวยการสํานักบริหารงานวิทยาลัยชุมชน ที่ สตรี จัดหาจักรเย็บผาคลุมผม พรอมท้ังจักรเย็บ

โรงแรม ซีเอส ปตตานี เพื่อขอความชวยเหลือใน หมวกกะปเยาะใหจํานวน ๒๙ เคร่ืองจักรซิกแซก

การสงเสริมดานอาชีพ คือ การสอนเย็บหมวก จํานวน ๑ เคร่ือง รวม ๓๐ เคร่ือง ซ่ึงขณะน้ีได

กะปเยาะและการทําผาคลุมผมสตรี เพราะพวกเขา ผลิตผเู รียนหลกั สูตรนจี้ บแลว จาํ นวน ๒๗๔ คน

ทราบวา วิทยาลัยชุมชนเปนสถาบันการศึกษาท่ีเปด ผลสําเร็จของกลุมผลิตหมวกกะปเยาะ

กวางสําหรับประชาชนทุกคน หากคนในชุมชน และผาคลุมผมสตรีชุมชนบานคลองมานิง ไดสงสง

ตองการเรียนรูอะไร วิทยาลัยชุมชนจะสามารถชวย หมวกกะปเยาะและผาคลุมผมสตรี ไปจําหนาย

จัดหลักสูตรการสอนใหได ประเทศมาเลเซีย อินโดนีเซีย และจําหนายในพื้นที่

หมวกกะปเยาะและผาคลุมผม เปนท่ีตอง ทําใหชาวบานมีรายไดเล้ียงตัวเองคนละไมนอยกวา

การของตลาดทั้งในและตา งประเทศ ดงั นัน้ วทิ ยาลยั ๓,๐๐๐ บาท / เดอื น

ชุมชนปตตานี จึงไดพัฒนาหลักสูตรการเย็บหมวก

กะปเยาะและการทําผาคลุมผมสตรีขึ้นมา หลังจาก

86 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

หแชล้นัละสกั หงูสลูต(ักปรสวปูตสรร.ะ)ปกราะศกนายี ศบนตั ียรบวัติชราวชชิ พี าช(ีพปวช.) • หลกั สตู รประกาศนยี บตั รวชิ าชพี (ปวช.)
สาขาวิชาเคร่อื งกล สาขาวิชาไฟฟาและอิเล็กทรอ-
เนอ่ื งจากไดโ อนวทิ ยาลยั การอาชพี โพทะเล นกิ ส สาขาวชิ าพาณิชยการ และสาขาวิชาโลหะการ
มาเปนวิทยาลัยชุมชนพิจิตร และวิทยาลัยการอาชีพ
บานไร มาเปนวิทยาลัยชุมชนอุทัยธานี จึงจําเปน • หลกั สตู รประกาศนยี บตั รวชิ าชพี ชน้ั สงู
ตอ งเปด สอนหลกั สตู รประกาศนยี บตั รวชิ าชพี (ปวช.) (ปวส.) สาขาวิชาเคร่ืองกล สาขาวิชาอิเล็กทรอ-
และหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) นกิ ส และสาขาวิชาไฟฟา กําลัง สาขาวิชาการบญั ชี
ตามภารกิจของวิทยาลัยการอาชีพ โดยมีสาขาที่ และสาขาวิชาคอมพิวเตอรธรุ กิจ
เปดสอน คอื

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 87

แนวทางการจัดการเรยี นการสอนของวิทยาลัยชมุ ชน

วทิ ยาลยั ชมุ ชนเตรยี มความพรอ มและ และรายงานยังสํานักบริหารงานวิทยาลัยชุมชนเพื่อ

ดําเนินการจัดการเรียนการสอนหลักสูตรอนุปริญญา ใหการจัดการศึกษาเปนไปตามมาตรฐานการศึกษา

ตามแนวทางทก่ี าํ หนด ดังน้ี และการจดั สรรงบประมาณ

ขนั้ เตรยี มการกอ นเปด การเรยี นการสอน การจดั การเรยี นการสอนของวทิ ยาลยั

หลักสูตร สาขาวิชาใดๆ วิทยาลัยชุมชนตองสํารวจ ชุมชน วิทยาลัยชุมชนแบงเปน ๓ ภาคการศึกษา

ความพรอมในดานบุคลากร ทรัพยากรสนับสนุน โดย ๑ ภาคการศกึ ษาไมนอยกวา ๑๕ สัปดาห การ

การจัดการเรียนการสอน แหลงเรียนรู หองสมุด ลงทะเบียนเรียนไมน อยกวา ๗ ภาคการศกึ ษา

เอกสาร ตําราวิชาการในสาขาวิชานั้น และมีการ อาจารยผ สู อนวทิ ยาลยั ชมุ ชนตอ งมอี าจารย

ประชุมเชิงปฏิบัติการสรางความเขาใจและพัฒนา ประจําหลักสูตรตามเกณฑมาตรฐานหลักสูตรระดับ
ทักษะเทคนิควิธีการสอน การจัดกิจกรรมและการ อนปุ ริญญา และอาจารยผ สู อนตอ งสําเรจ็ การศึกษา
วัดผลประเมนิ ผลใหก ับอาจารยผ ูส อน
ในระดับปริญญาโท หรือเทียบเทาในสาขาวิชาท่ี

ขนั้ ตอนการดาํ เนนิ งานขออนมุ ตั กิ ารจดั การ สอนหรือสัมพันธกัน โดยอาจารยผูสอนตองไดรับ

เรียนการสอน วิทยาลัยชุมชนจัดทํารายงานการ การแตงต้ังและอนุมัติโดยสภาวิทยาลัยชุมชนกอน

จดั การเรียนการสอน ประกอบดวย แผนการจดั การ เปด ภาคการศึกษา และจัดทําแผนการจัดการเรียนรู

ศกึ ษาตลอดหลักสตู ร และแผนการจัดการเรยี นการ ในวิชาที่สอนตลอดจนการจัดกิจกรรมการเรียนการ

สอน นําเสนอตอสภาวิทยาลัยชุมชนเพ่ือขออนุมัติ สอน การวดั ผลประเมินผล

88 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

จํานวนนกั ศึกษาและผูสาํ เร็จการศกึ ษา

นกั ศกึ ษาวทิ ยาลยั ชมุ ชนมตี ง้ั แตอ าย๑ุ ๘-๗๙ หลกั สตู รปวส.และปวช.(เปด สอนเฉพาะ

ป และรอยละ ๘๕ เปนผูทํางานแลว และขาด วิทยาลัยชุมชนพิจิตรและอทุ ยั ธาน)ี

โอกาสทางการศึกษา ตั้งแตปการศึกษา ๒๕๔๕- จาํ นวนนกั ศกึ ษาทเี่ ขา เรยี นในชว งปก าร

๒๕๕๑ มีจํานวนนักศึกษาที่เขาเรียนในวิทยาลัย ศึกษา ๒๕๔๘-๒๕๕๒ ทงั้ ส้นิ จาํ นวน ๔,๐๑๒ คน

ชุมชน และมีผูสําเรจ็ การศกึ ษาแลว ดังนี้ ผสู าํ เรจ็ การศกึ ษา ในชว งปก ารศกึ ษา

หลักสูตรอนุปริญญา ๒๕๔๙- ๒๕๕๑ จาํ นวน ๑,๒๔๗ คน

จาํ นวนนกั ศกึ ษาทเ่ี ขา เรยี นในชว งปก าร

ศึกษา ๒๕๔๕-๒๕๕๒ ทั้งส้ินจํานวน ๔๕,๙๕๘ คน หลักสตู รฝก อบรม

โดยมีแนวโนมเพิ่มข้ึนทุกป ในชว งปง บประมาณพ.ศ.๒๕๔๕-๒๕๕๑มี

ผสู าํ เรจ็ การศกึ ษาในชว งปก ารศกึ ษา๒๕๔๖- ผเู ขารับบรกิ ารหลกั สตู รฝก อบรมจากวิทยาลยั ชุมชน

๒๕๕๑ มผี สู าํ เรจ็ การศกึ ษาไปแลว จาํ นวน ๑๖,๖๙๖ คน แลว จํานวนท้ังส้ิน ๑๓๖,๒๒๓ คน โดยมีแนวโนม

ผลการตดิ ตามผลผสู าํ เรจ็ การศกึ ษาในป เพ่ิมขึ้นทุกป และในปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๒ มี

การศกึ ษา ๒๕๕๐ มผี สู าํ เรจ็ การศกึ ษาทน่ี าํ เอาความรู เปาหมายใหบ ริการ จาํ นวน ๒๐,๒๐๐ คน

และทกั ษะท่ีไดร บั ไปใชใ นการประกอบอาชพี คดิ เปน ปจ จบนั ใหบ รกิ ารไปแลว จาํ นวน๒๕,๑๙๘

รอยละ ๑๕.๗๒ นําไปใชในการพัฒนางานท่ีทําอยู คน ซึง่ มากกวาเปา หมายท่ีกําหนด ขอมูล ณ วันที่

รอยละ ๗๒.๑๓ ศึกษาตอในระดับปริญญา รอยละ ๑๐ สงิ หาคม ๒๕๕๒

๒๓.๓๖ และอยรู ะหวา งรองานรอ ยละ ๘.๔๔

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 89

คณุ ภาพผลผลิต ผูสําเร็จการศึกษาจํานวนมาก ไดตอบคําถามเร่ือง ความรู
และทักษะท่ีนําไปใชในการทํางานหรือประกอบอาชีพ
อขนอุปงหรลญิ กั สญตู รา ตอไปนี้คือ ตัวอยางท่ีผูสําเร็จการศึกษาแสดงความมั่นใจ
ดังนี้

นางสาวเบญญพร เฮงซ้ิม หลักสูตรอนุปริญญา
สาขาวิชาการปกครองทอ งถนิ่
วทิ ยาลัยชุมสมทุ รสาคร

หนูเรียนสาขาการปกครองทองถิ่น พ.ศ. บาน เผอื่ โชคดีไดเปนผูใ หญบาน จึงลองดู มเี พอ่ื นๆ
๒๕๔๘-๒๕๔๙ แตเดิมพูดจาไมเปนนะคะ พอดีได ใหกําลังใจเยอะ ชวยกันเดินหาเสียง อาจารยเองก็
ไปเรียนวิชาการสัมนาปกครองทองถ่ิน อาจารยให ชวยลุนนะคะ บอกวาถาวันไหนวิชาอาจารยๆ ให
ไปพูดหนาชั้น เกี่ยวกับชุมชนเราเปนยังไง บางคน เธอออกไปหาเสยี งไดเตม็ ทีน่ ะ แตเธอตองโทรหาครู
ถึงกับกลับมานั่งรองไห จากพูดไปรองไหไป แตทุก นะวาเธออยูตรงไหน ถายรูปมาใหดูดวยวาเธอไป
คนก็ทําได ตอมามีการประกวด อสม. ยอดเย่ียม หาเสียงจริงไหม ใชวิชาของอาจารย วิชาภาวะผูนํา
หนูเปนคนหน่ึงที่ถูกคัดเลือกเปนตัวแทนของตําบล วชิ าการสอ่ื สารเพอ่ื การพฒั นาทอ งถน่ิ ใหเ กดิ ประโยชน
ไปประกวด นายอําเภอก็บอกวา คนนี้เมื่อกอนพูด นะ…หนูจึงไดรับเลือกเปนผูใหญบาน และกํานันใน
ไมไดเลยน่ี แคแนะนําช่ือก็รองไหแลว ทําไมเดี๋ยวน้ี เวลาตอ มา
ดีข้ึน เกงขึ้น หนูก็บอกวา เรียนกับวิทยาลัยชุมชน สรุปที่มายืนตรงจดนี้ไดก็เพราะวิทยาลัย
สมุทรสาคร นายอําเภอถามวา วิทยาลัยชุมชนทํา ชมุ ชนมสี วนชว ยอยางยง่ิ โดยเฉพาะอาจารยทกุ ทาน
ใหคนกลาไดถ ึงขนาดนี้เชียวเหรอ มีความรูสึกวา ภาคภูมิในในตัวนักศึกษาวิทยาลัย
ตอมามีการลงสมัครเลือกตั้ง ก็มีผูใหญ ชุมชน ซ่ึงผูหญิงดวยท่ีไดเปนกํานันของตําบล ตัว
แนะนําใหกําลังใจวา ทําไมไมลองลงสมัครผูใหญ หนูเองก็ดีใจมากที่เปน สว นหนึ่งของวทิ ยาลัยชมุ ชน

90 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

ธวัช บญุ ศาสตร : สาขาวิชาเทคโนโลยกี ารเกษตร
วทิ ยาลยั ชุมชนยะลา

• “การเปลยี่ นแปลงจากการเรยี นทเ่ี หน็ มาใหความรู โดยท่ีไมตองลงทุนมากแตไดเรียน
ไดชัดเจนจากการเรียน คือ ทําใหผมไดเขาใจใน รูมากมายเปดกวาง และใหโอกาสกับคนทุกระดับ
หลักการของการเกษตรที่ถูกตอง ไดเรียนรูจากการ ไมว าจะเปน เด็ก เยาวชน คนสงู อายุ เขา มาเรยี น
เรียนภาคทฤษฎี และการเรียนโดยปฏิบัติจริง องค ชวงแรกๆ คิดวาตัวเองจะอายุมากแลวแตปรากฏวา
ความรูตางๆ ท่ีมีอยูมากมายท่ีผมไมเคยไดเรียนรู ยงั มีคนอายุมากกวาผมอกี หลายป อายุ ๗๐ กวา ป
ก็ไดรู ผมไดนําความรูที่ไดรับในหองเรียนมาใช ก็ยังมาเรียน ซึ่งผมถือวาบุคคลน้ีเปนแบบอยางที่ดี
ประกอบการปฏบิ ตั ิจริง ทาํ ใหเกดิ การเปลยี่ นแปลง เปนส่ิงท่ีสะทอนใหเห็นวาการเรียนรูไมมีคําวาสาย
อยางเหน็ ไดช ดั เชน ผมทดลองการฟน ฟูสภาพดนิ ฉะนั้นใครก็ตามท่ียังไมมีโอกาสเขามาสูสถาบันแหง
ในแปลงเกษตรของผม ปจจบันสภาพดินดีข้ึน การ นี้ ถามีโอกาสก็อยากใหไดมาเรียนซึ่งจะรูสึกภาค
รวนซุยของดิน ตนไมแตกก่ิงกานสาขา ออกดอก ภูมใิ จในสถาบนั แหงน้”ี
ออกผลมากขึ้น สิ่งที่ผมสัมผัสไดจากวิทยาลัยชุมชน
ยะลา และรูสึกดีท่ีสุดคือ เปนแหลงเรียนรูที่ราคา ท่มี า จลสารตนกลา ชมุ ชน ปที่ ๒ ฉบับท่ี ๑๐
ถูกมาก เม่ือเปรียบเทียบกับสถาบันการศึกษาอ่ืน
ไดรับความรูมากมายจากคณาจารย ผูเชี่ยวชาญท่ี

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 91

โลกใบใหมน้ีผมไดเรียนรูไดทันตอเหตุการณปจจบัน

เหมือนกับผมมีความหวังแลวประสบความสําเร็จอีก

• “ความรสู กึ ของผมชน่ื ใจมากเลยในชวี ติ ข้ันตอนหนึ่งในชีวิตผม ฉะน้ันผมจึงต้ังสโลแกนให

นี้ ผมช่ืนใจมากไดเรียนรูในโลกตางๆ จากวิทยาลัย วิทยาลัยชุมชนวา ชีวิตน้ีไมมีความหมายและไรคา

ชุมชน เหมือนผมกาวเขามาอีกโลกหน่ึง ทําใหผม ถา ไมเ ดนิ ทางมาศึกษาทว่ี ิทยาลยั ชมุ ชน”

ขยายสมองและศักยภาพของตนเองไดมากขึ้น

ตอนท่ียังไมไดเรียน ผมไมสามารถจะแปลภาษา ทมี่ า: จลสารตน กลา ชุมชน ปท่ี ๒ ฉบับท่ี ๗

อังกฤษได จะถามเขาก็อาย พอไดมาเรียนตรงนี้

และเรียนจบแลวพอเขาพูดวิชาอะไร ผมตีความ

หมายของคําพูดน้ันไดหมด เลยรูสึกวาเราก็มีสมอง

มีปญญา รูความหมายของคําพูดประโยคตางๆ ได

ไมวาจะเปนขาวจากหนังสือพิมพ หรือขาวจาก

สื่อมวลชนทางดานอ่ืนๆ เราสามารถตีความหมาย

นน้ั ๆ ออกมาไปไดเ ลย ทาํ ใหเรารสู กึ ดมี าก

ฉะนนั้ ตงั้ แตว นั น้ีชาตนิ ้ีโอกาสน้ีผมลมื ไม

ไดวิทยาลัยชุมชน และอาจารยทุกทานที่สอนผม

และสถาบันวิทยาลัยชุมชนและหนวยจัดการศึกษา สมพงษ บุญปลูก : สาขาวิชาการปกครองทองถ่ิน
ของอําเภอหัวดง เพราะเหมือนทําใหผมพบอีกโลก วทิ ยาลยั ชมุ ชนพจิ ติ ร
หนึ่ง โลกแหงการเรียนรู ถาผมไมมีวิทยาลัยชุมชน

ผมก็คงเหมือนคนท่ัวๆ ไปที่ไปทําไรทํานา แตใน

92 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

• “ทเี่ ลอื กเรยี นพฒั นาชมุ ชนกเ็ พอื่ นาํ ไป • “ผมใชเ วลาในการศกึ ษาจนสาํ เรจ็ การ
ปรับใชในชีวิตประจําวันของเราเองสวนหนึ่ง และ ศึกษา ๒ ปคร่ึง โดยใชเวลาเรียนในวันจันทร –
เราในฐานะกรรมการกาชาดจังหวัด ตองชวยเหลือ วันศุกร ท่ีเลือกเรียนโปรแกรมวิชาการจัดการทั่วไป
สังคม ออกรับบริจาคเลือด ชวยเหลือคนยากจน เพราะตองการนําความรูที่ไดมาใชในการประกอบ
ตรงนี้เรานําความรูที่ไดมาปรับใชไดเยอะเลย โดย อาชีพในการเรียน เรื่องวัยและอาชีพของแตละคน
เฉพาะความรูจากวิชาสังคมศาสตรและการใชชีวิต ไมไดเปนอุปสรรค ขอดีคือ ทําใหเราไดเรียนรูรวม
ประจําวันเก่ียวกับชุมชน ส่ิงสําคัญท่ีไดจากวิทยาลัย กัน ใกลชิดกัน และยังทําใหผูเยาวเขาใจผูสูงวัยกวา
ชุมชนคอื ความม่ันใจและความกลา แสดงออก จากท่ี ...สําหรับการเรียนการสอนของวิทยาลัยชุมชนนั้น
เราจบแคช้ัน ป.๔ เวลาใครพูดอะไรบางครั้งเราไม ในความเห็นผมมองวาวิทยาลัยชุมชนตางจากระบบ
เขาใจ หลังจากเรียนท่ีวิทยาลัยชุมชนแลวไมวาเรา อ่ืน เพราะเปนการสอนตามความตองการของ
จะทาํ อะไร เราจะกลาคดิ กลาพดู มากข้นึ โดยเฉพาะ ชุมชน ผมคิดวาตลอด เวลาที่เรียนไดนําความรูมา
กับงานที่ชวยเหลือสังคมในทุกวันน้ี เมื่อมีการ พัฒนาธุรกิจของตนเองอยูตลอดเวลา ผมถือวา
ประชุมหรือพูดคุยถึงการจัดกิจกรรมตางๆ เรา วิทยาลัยชุมชนไดสรางบุคลากรและเปดโอกาสให
สามารถแสดงความคิดเห็นไดอยางมั่นใจ และ คนจํานวนมากไดร ับความรู ไดโ อกาสทํางานท่สี ูงขน้ึ
แนะนาํ ไดวา ควรจะทาํ อยางไรไดบ าง” และชว ยพฒั นาประเทศ”

สมจิตต ย้ิมรัตนบวร : สาขาวิชาการพัฒนา ไพฑรู ยสาระสภุ าพ:สาขาวชิ าการจดั การ
ชุมชน วิทยาลยั ชุมชนบรุ รี มั ย ทว่ั ไป วิทยาลัยชุมชนสระแกว
ท่ีมา: จลสารตนกลาชุมชน ปที่ ๒ ฉบบั ท่ี ๘) ที่มา : จลสารตน กลาชุมชน ปท่ี ๒ ฉบับท่ี ๗

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 93

นางนติ ยา ออนบวั ขาว พอเรียนไปได ๓ เทอม อาจารยถามวา
หลักสูตรอนุปริญญา สาขาวิชาการ ทําไมชอบมองออกนอกหองจัง หนูกําลังจนิ ตนาการ
จัดการทว่ั ไป วิทยาลัยชุมชนมกุ ดาหาร วา การจดั การทว่ั ไปตอ งสอนใหเปน ผูจดั การ หนูคิด

ของหนอู ยา งน้ี หนูคิดวา ถาหนเู ลย้ี งวัว ตองทําเปน
ครั้งหนึ่งที่หนูไปทําบัตร เห็นขึ้นปายวา ฟารม เสร็จแลวก็ตองไปหาอาหารใหมัน คนท่ีเขา
วิทยาลัยชุมชน สงสัยมันแปลวาอะไร จึงถาม ทําเปนแบบครบวงจรทําไมเขาเอาเปรียบเราในการ
เจาหนาท่ีดู เจาหนาที่จะบอกวาวิทยาลัยชุมชนเปด ตลาด พอเริ่มเรียนมาเรอ่ื ยๆ กเ็ รมิ่ จะไมเอาววั ละ
ก่ีหลักสูตร หนูจะไดเรียนไหม หนูก็ไมรูวาหนูจะได ถาวัวนี้เหมือนกับวาเปนตลาดผูกขาดนะ พอเรา
ลงสาขาอะไร การจดั การท่ัวไปนีอ่ ะไรหนูไมร จู ริงๆ เรียนไปจะเปนเรื่องการจัดการตลาด และการมอง
พอมาเรียนแลว คําวา “ท่ัวไป” ทําใหหนู ชอ งทาง ก็ไดร อู ะไรมากขน้ึ ..
ตะลงึ ในความทั่วไปมาก คือ สถิติเอย บญั ชเี อย มา จนทายท่ีสุด หนูสนใจเรื่องการแปรรูป
แบบที่หนูไมทันตั้งตัว หนูไมรูเลยวาสถิติหมายถึง เพราะวาไมมีอะไรที่จะมีคุณคามากกวาการแปรรูป
อะไร หนูจําไดวาอาจารยสุริยะสอนสถิติหนู เปน นะ การเพ่ิมมูลคาใหพืชผลการเกษตรบานเรา มัน
คร้ังแรกในความรูสึกวาเกิดมาเปนคนแลวไมรูอะไร ตองมีการแปรรูป แลวเราจะแปรรูปอะไร บังเอิญ
เลย มันติดลบ…อาจารยใหทําสัญลักษณมา หนูก็ วันหนึ่งไปตลาด ไปเจอกระเทียมเจียว เจียวยังไง
สงกระดาษเปลา อาจารยก็บอกวาเธอเอาไวกอน แหงอยางกะฟน หนูก็เลยถาม ก่ีบาท สิบบาท นิด
และคนอ่นื ก็สงกันหมด… เดียวนี้นะสิบบาท...จึงปรึกษากับแฟนว่าน่าสนใจ
มีความรูสึกวา เราตองเอาใหได ตอง ลองทําดูนะ…แฟนบอกอยาทําเลย แตหนูคิดวาหนู
เรียน ตอ งทาํ ใหไ ด พอวันสุดทา ยก็ขึน้ ไปหาอาจารย จะทําอะไรก็ไดที่เปนของเราเอง ไมมีอะไรที่คนเรา
บอกวา ตองมีหลายๆ คนมาชวยหนู เพราะหนูมา ทําไมไ ดห รอก เพยี งแตวา เรายงั ไปไมถงึ ..พอเรม่ิ ทํา
จากศูนยจริงๆ คือไมรูเลย ยิ่งภาษาอังกฤษย่ิงแลว ก็คิดคาหาวิธีการแกปญหาตางๆ นานามีการพัฒนา
ใหญ อาจารยก ม็ าทําใหมทุกอยา งเลย… รปู แบบและแพคเกจจิ้งไปเรอ่ื ยๆ

94 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

นายบุญหลอ หลอ อรยิ วฒั น
หลักสูตรอนปุ รญิ ญา

สาขาวิชาการปกครองทองถน่ิ
วิทยาลัยชุมชนแมฮอ งสอน

ความรูและประสบการณที่ตนมีไมเพียง ข้ึนและไปศึกษาดูงานหาประสบการณในท่ีตางๆ
พอ จงึ ประสงคจ ะมคี วามรเู พ่ิมเตมิ เพอ่ื นาํ มาบรหิ าร ทําใหมสี ายตากวางไกล มีเครอื ขาย เชน เพือ่ นรวม
จัดการและดูแลหมูบานสันติชล เน่ืองจากเม่ือกอน เรียนและเครือขายในชุมชน ผมไดใชเครือขาย
หมูบานสันติชลเปนพื้นที่สีแดง เปนแหลงพัก เหลาน้ันมาชวยเหลือในดานประกอบอาชีพใน
ยาเสพติดในจังหวัด สังคมท่ัวไปเหยียดหยาม ผม หมูบานสันติชล และสรางความสามัคคีใหเกิดข้ึน
(คุณบุญหลอ)ไดพยายามชักจูงชาวบานใหชวยกัน กับคนในหมูบาน ใหเปนหมูบานตัวอยางท่ีพ่ึง
ทําหมูบานใหเปนหมูบานสีขาว โดยการสรางงาน ตนเองตามหลกั ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง
สรางอาชีพกับคนในหมูบานใหมีรายไดเล้ียงตนเอง
อยางพอเพียงและเปน ชมุ ชนเขมแขง็ และยง่ั ยนื ปจจบันหมูบานสันติชลภายใตการนําของ
ผม เปนหมูบานทองเท่ียวเชิงวัฒนธรรมและสราง
วิทยาลัยชุมชนแมฮองสอน หนวยจัดการ รายไดใหกับชุมชน ผมขอขอบคุณวิทยาลัยชุมชน
ศึกษาอําเภอปาย ไดใหโอกาสผมมาศึกษาหาความ แมฮ องสอน ท่ีไดอบรมส่ังสอน บม เพาะและใหคาํ
รูตามปณิธานที่ตั้งไว และไดใชความรูที่ศึกษามา ปรึกษาที่ดีมาตลอด จนทําใหผมเปนผลผลิตท่ีดี
จากสาขาวิชาการปกครองทองถิ่น โดยเฉพาะวิชา ของวิทยาลยั ชมุ ชนแมฮ องสอน
ภาวะผูนํา และมีหัวหนาหนวยจัดการศึกษา
(อาจารยประพันธ รักเรียน) เปนผูใหคําปรึกษา
และใหโอกาส ผมจึงไดเปดโลกทัศนท่ีกวางขวาง

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 95

คณุ ภาพผลผลติ สวนในดานหลักสูตรฝกอบรมนั้น จากการติดตามผูสําเร็จการ
ศึกษาหลักสูตรฝกอบรม ปงบประมาณ ๒๕๕๐-๒๕๕๑ พบวา
ฝหลก กัขออสบงูตรมร ผูผานการฝกอบรมหลักสูตร ปงบประมาณ ๒๕๕๐ สามารถนํา
ความรูไปใชประกอบอาชีพ หางานทําหรือนําไปพัฒนางานท่ีทํา
จํานวน ๑๐,๙๙๑ คน คิดเปนรอยละ ๗๐.๐๒ นําไปใชในชีวิต
ประจาํ วัน จํานวน ๔,๕๘๓ คน คดิ เปน รอยละ ๒๙.๒๐

ปง บประมาณ ๒๕๕๑ ผเู ขา รบั การฝก อบรมหลกั สตู รฝก อบรม จาํ นวน ๒๐,๓๔๐ คน สามารถนาํ ความรู
ไปใชป ระกอบอาชพี หางานทําหรอื นําไปพฒั นางานที่ทาํ จาํ นวน ๑๔,๐๓๔ คน คิดเปน รอยละ ๗๐.๑๕ นาํ ไป
ใชใ นชีวิตประจาํ วนั จํานวน ๕,๘๑๑ คน คดิ เปน รอ ยละ ๒๙.๐๕

มีผูเขา รบั การฝกอบรมเลา ถงึ การนําความรแู ละทกั ษะท่ีไดรบั จากการฝก อบรมไปใช ดังนี้

• “จบหลกั สตู รจากวทิ ยาลยั ชมุ ชนแลว ไดน าํ ความรไู ปปรบั ใชก บั การทาํ งาน โดยนาํ มาปรบั ใช
กับงานขององคกรเปนอยางย่ิง โดยเฉพาะเร่ืองการสื่อสารภาษาอังกฤษเพราะในองคกรมีเจาหนาที่ที่ดูแล
เปนชาวตางประเทศ ดังน้ัน เจาหนาที่ที่ทํางานในองคกรตองสามารถฟง พูด อานและเขียนภาษาอังกฤษ
ไดในระดับดี เมือ่ เจา หนาทีข่ องหนว ยงานไดเขา เรียนหลกั สตู รฝก อบรมกับวิทยาลัยชมุ ชนแลว เห็นไดช ัดเจน
ถึงพัฒนาการของพนักงานท่ีสามารถส่ือสารไดโดยตรงกับเจาหนาที่ชาวตางชาติ ตลอดจนสามารถสื่อสาร
เบื้องตนกับคนภายนอกในหนวยงานได มีสวนชวยเหลือหรือสนับสนุนในดานการศึกษาอบรมของบุคลากร
โดยมนี โยบายเงนิ ทนุ สนบั สนุนแตท ้งั นี้ขน้ึ อยูก ับผบู งั คบั บัญชา ตลอดจนงบประมาณประจาํ ป”

(ศิรินทรรตั น เทศวิศาล : วทิ ยาลัยชุมชนตาก)

96 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา

คณุ ภาพผลผลติ • “หลงั จากการเรยี นการสอนบคุ ลากร
ไดนําภาษาพมามาใชในงานสํานักงาน โดยเฉพาะ
ฝหลก กัขออสบงูตรมร ทักษะการฟงและการพูด ซึ่งสวนใหญจะไดส่ือสาร
กับชาวพมาทุกวัน เชน การสัมภาษณชาวพมาที่
• “คนสนใจเรยี นหลาย หมเู ฮากะไป หลบหนีเขาเมือง สวนใหญสื่อสารดวยภาษาไทยไม
เฮ็ดงานนําพัทยา อยูภูเก็ตกะมี แตเด๋ียวน้ีเผ่ินเรียน ได และในแตละวันยังมีชาวพมามาติดตอในเรื่อง
ไปเมืองนอกกันหลายคน ผูชายนี่กะไปคิดวาดีท่ีมี ตางๆ กับทางอําเภอ ดังน้ัน เจาหนาท่ีจะใชภาษา
ตรงน่ี กะมีรายไดเสริม แลวกะปรับใชกับชีวิต พมาในการสอ่ื สารจาํ นวนวันละหลายๆ ครัง้ ”
เจาของเจ็บปวด ญาติพ่ีนองเฮากะดีเติบอยู ถาทุก
มื้อน้ีเผ่ินบไดเขามาสอน กะคือสิเฮ็ดนา เฮ็ดไฮ บอ (สญั ญาเพชรเศษ:ศษิ ยเ กา ภาษาพมา เพอื่
มีอาชีพเสริม เฮ็ดนาเปนหลัก ดีท่ีมีตรงนี่ ถาคนท่ี การสอ่ื สาร วทิ ยาลัยชมุ ชนตาก)
มีทุนกะไปเปดรานกะวาดีอยูดอก อยากใหเด็กนอย
คนรุนใหมมาเรียน น่ีกะมีแตผูเฒามาเรียน ถาเวลา • “ตอนนท้ี างวทิ ยาลยั ชมุ ชนแพรม หี ลกั สตู ร
มีงานทางอําเภอทางเทศบาลจดั กะไปชว ยกัน” เยบ็ ผา เรยี นมอ ฮอม ท่ีวทิ ยาลยั ชมุ ชนจะสอนทกุ ขั้น
ตอนตั้งแตการออกแบบแฟช่ัน การยอม การตัด
(นภาพรอดุ ทาง,ปางอนิ ทรนามอนั้ และ และการเย็บ เรียนแลวรูสึกวาดีเพราะเปนการรวม
จันทรเทย่ี ง หาระสาร : ศิษยเกานวดแผนไทย บา น กลมุ กนั จากทแ่ี ตก อ นเวลาตดั เสอ้ื กจ็ ะลอกเลยี นแบบ
นากลาง วทิ ยาลัยชุมชนหนองบวั ลําภู) ของคนอื่น เอาของเขามาดัดแปลง แตท่ีวิทยาลัย
ชุมชนจัดอบรมแลวก็จะดีไซนออกแบบมา จะดีมาก
เคยเอาไปขายทีง่ าน OTOP CITY ท่กี รงุ เทพฯ มีแต
คนชอบ เราจะมีการพัฒนาจากที่ผาสีตก ปจจบันนี้
ก็ไมตก แบบเส้ือบางตัวก็ไดจากการไปอบรมกับ

วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา 97

อาจารยท ่ีเชียงใหม แตละแบบจะมีดีไซนไมเหมือน เพราะเขาหาตลาดใหด ว ย ขายบรษิ ัทสงออก จนผม

กัน อาจารยจะใหเราเขียนแบบออกมา แลวคอยๆ เก็บเงินได มองเห็นทาง เพราะเราคิดวามีความรู

ทําออกมาทีละแบบ ถาเปนหนาหนาวก็จะออกเปน แลวตอนนี้ก็อยูอยางพอเพียงครับ มีบานหลังเดียว

แขนยาว ถาเปนชุดทํางานจะออกมาเปนเส้ือคลุม มีรถกระบะขนหนอไมไปขาย ไปซื้อของก็พอแลว

แตถาจะใหตัดเส้ือท้ังกระโปรงตองวัดขนาด ถาจะ ครับ เลกิ กนิ เหลา ต้ังหนา ตัง้ ตาทาํ งาน เพราะรวู า

ตัดมอฮอมตองดูวาเปนลักษณะไหนก็จะแนะนําได ทําแลวมันไดเงิน และอยากถายทอดความรูให

ของท่ีน่ีเราจะซื้อผาดิบมายอมสีเคมี สีจะเขมสวย ชุมชนอื่นๆ”

สวนผาท่ีตกเวลาใสไปนานๆ จะสวย ตอนน้ีที่ (ไมป ระสงคร ะบชุ อ่ื : วทิ ยาลยั ชมุ ชนสระแกว )
วิทยาลัยชุมชนแพรทําหลายอยาง เคาจะสอนใน

แบบทีเ่ ราตองการ”

(อาํ พรรณเสภารตั นานนั ท:วทิ ยาลยั ชมุ ชน

แพร)

• “สมยั กอ นผมและเพอื่ นบา นกป็ ลกู ขา ว
พอไดเ งนิ มากก็ นิ เหลา ตง้ั วง ไมม เี งนิ เกบ็ เพราะไมร ู
ไมมีจดหมาย เงินจากการขายขาวมันนอยครับ
เราไมเห็นทางวาจะเก็บเงินกัน แตวิทยาลัยชุมชน
เขามาใหความรูในการผลิตหนอไมฝรั่ง ผมก็เห็น
เพื่อนเขามาอบรมก็มาบาง จนปลูกเปน มีเงินทุน

98 วิทยาลัยชุมชน : ปฐมบทแหงการพัฒนา