เอกสารหลักสูตรกลุ่มสาระภาษาไทย

เอกสารประกอบหลักสูตร โรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ.2560) กลุ่มสาระการเรียนรู้ ภาษาไทย ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเชียงราย ส านักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

ค าน า หลักสูตรกลุมสาระการเรียนรูภาษาไทยฉบับนี้เปนเอกสารประกอบหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียน ขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 จัดทําเพื่อเปนกรอบและทิศทางในการจัดการเรียนการสอนในการ พัฒนาคุณภาพผูเรียนใหตรงตามมาตรฐานตัวชี้วัด และสาระการเรียนรูของกลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย โดยพิจารณาตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) มีองคประกอบ ดังตอไปนี้ - วิสัยทัศน พันธกิจ และเปาประสงค - สมรรถนะสําคัญของผูเรียน และคุณลักษณะอันพึงประสงค - สาระและมาตรฐานการเรียนรู - คุณภาพผูเรียน - ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรูแกนกลาง - โครงสรางหลักสูตรกลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย - คําอธิบายรายวิชา - โครงสรางรายวิชา - สื่อ/แหลงเรียนรู - การวัดและประเมินผลการเรียนรู คณะผูจัดทําขอขอบคุณผูที่มีสวนรวมในการพัฒนาและจัดทําหลักสูตรกลุมสาระการเรียนรู ภาษาไทยฉบับนี้ จนสําเร็จลุลวงเปนอยางดี และหวังเปนอยางยิ่งวาจะเกิดประโยชนตอการจัดการเรียนรูใหกับผู เรียนตอไป กลุมสาระการเรียนรูภาษาไทย คณะผูจัดทํา ก

สารบัญ หน้า คํานํา……………………………………………………………………………………………………………………….….…. ก สารบัญ…………………………………………………………………………………………………………………………… ข ความนํา.......................................................................................................................................... 1 วิสัยทัศน์ของหลักสูตรสถานศึกษา................................................................................................. 2 สมรรถนะสําคัญของผู้เรียน............................................................................................................ 2 คุณลักษณะอันพึงประสงค์............................................................................................................. 3 สาระและมาตรฐานการเรียนรู้....................................................................................................... 4 คุณภาพผู้เรียน............................................................................................................................... 6 ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง............................................................................................ 8 โครงสร้างหลักสูตรกลุ่มสาระภาษาไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น................................................ 20 คําอธิบายรายวิชาและโครงสร้างรายวิชาพื้นฐาน ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น............................. 21 โครงสร้างหลักสูตรกลุ่มสาระภาษาไทย ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย............................................ 64 คําอธิบายรายวิชาและโครงสร้างรายวิชาพื้นฐาน ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย......................... 65 สื่อ/แหลงเรียนรู………………………………………………………………………………………………………………. 126 แนวทางการวัดและประเมินผลการเรียนรู้...................................................................................... 127 ข

1 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ความน า จากการทบทวนหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 นําไปสู่การพัฒนา มาตรฐานการเรียนรู้ละตัวชี้วัดกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และสาระภูมิศาสตร์ในกลุ่ม สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม (ฉบับปรับปรุง พ.ศ.2560) ตามหลักสูตรแกนกลาง การศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ทั้งนี้ให้โรงเรียนใช้มาตรฐานการเรียนรู้ที่ปรับปรุงตั้งแต่ปี การศึกษา 2561 ในชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 และ 4 ส่วนปีการศึกษา 2562 ใช้ในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1, 2, 4 และใช้ทุกชั้นปีตั้งแต่ปีการศึกษา 2563 โรงเรียนขุนตาลวิทยาคม สังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเชียงราย ได้ดําเนินการ ปรับปรุงและพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษาเป็นระยะอย่างต่อเนื่อง และนํามาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด (ฉบับปรับปรุง พ.ศ.2560) มาใช้เป็นกรอบในการจัดทําหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 พร้อมทั้งได้จัดทําเอกสารประกอบหลักสูตรเป็นรายกลุ่มสาระการเรียนรู้ 8 กลุ่มสาระ กําหนด วิสัยทัศน์ พันธกิจ เปูาประสงค์ของกลุ่มสาระการเรียนรู้สาระมาตรฐานและกรอบโครงสร้างรายวิชา เพื่อ เป็นทิศทางการจัดการเรียนการสอนในแต่ละระดับชั้น (มัธยมศึกษาปีที่ 1-6) หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 มุ่งพัฒนาให้ ผู้เรียนมีเจตคติที่ดีต่อภาษาไทย สามารถใช้ภาษาไทยเพื่อการสื่อสารการเรียนรู้อย่างมีประสิทธิภาพ และ เพื่อนําไปใช้ในชีวิตจริง โดยกําหนดให้ภาษาไทยซึ่งเป็นทักษะที่ต้องฝึกฝนจนเกิดความชํานาญ เป็นสาระ การเรียนรู้พื้นฐานตลอดหลักสูตรการศึกษา ประกอบด้วยสาระสําคัญ ดังนี้ 1. การอ่าน การอ่านออกเสียงคํา ประโยค การอ่านบทร้อยแก้ว คําประพันธ์ชนิดต่าง ๆการอ่าน ในใจเพื่อสร้างความเข้าใจ และการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ความรู้จากสิ่งที่อ่าน เพื่อนําไปปรับใช้ใน ชีวิตประจําวัน 2. การเขียน การเขียนสะกดตามอักขรวิธี การเขียนสื่อสารโดยใช้ถ้อยคําและรูปแบบต่าง ๆ ของ การเขียน ซึ่งรวมถึงการเขียนเรียงความ ย่อความ รายงานชนิดต่าง ๆ การเขียนตามจินตนาการ วิเคราะห์ วิจารณ์ และเขียนเชิงสร้างสรรค์ 3. การฟัง การดู และการพูด การฟังและดูอย่างมีวิจารณญาณ การพูดแสดงความคิดเห็น ความรู้สึก พูดลําดับเรื่องราวต่าง ๆ อย่างเป็นเหตุเป็นผล การพูดในโอกาสต่าง ๆ ทั้งเป็นทางการและไม่ เป็นทางการ และการพูดเพื่อโน้มน้าวใจ 4. หลักการใช้ภาษาไทย ธรรมชาติและกฎเกณฑ์ของภาษาไทย การใช้ภาษาให้ถูกต้องเหมาะสม กับโอกาสและบุคคล การแต่งบทประพันธ์ประเภทต่าง ๆ และอิทธิพลของภาษาต่างประเทศในภาษาไทย 5. วรรณคดีและวรรณกรรม วิเคราะห์วรรณคดีและวรรณกรรมเพื่อศึกษาข้อมูลแนวความคิด คุณค่าของงานประพันธ์ และความเพลิดเพลิน การเรียนรู้และทําความเข้าใจบทเห่บทร้องเล่นของเด็ก เพลงพื้นบ้านที่เป็นภูมิปัญญาที่มีคุณค่าของไทย ซึ่งได้ถ่ายทอดความรู้สึกนึกคิดค่านิยม ขนบธรรมเนียม ประเพณี เรื่องราวของสังคมในอดีต และความงดงามของภาษา เพื่อให้เกิดความซาบซึ้งและภูมิใจในบรรพ บุรุษที่ได้สั่งสมสืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน

2 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | วิสัยทัศน์ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้มีทักษะการอ่านและการเขียนภาษาไทยได้อย่าง ถูกต้อง พัฒนาทักษะสื่อสารอย่างสมวัย เรียนรู้วัฒนธรรมการใช้ภาษาไทยที่ดีงาม สร้างเจตคติที่ดีในการเรียน วิชาภาษาไทย ชี้ให้เห็นถึงคุณค่าของภาษาไทย และการใช้ภาษาไทยให้ถูกต้องตามหลักการใช้ภาษา เพื่อ อนุรักษ์ภาษาไทยอันเป็นสมบัติของชาติ จุดหมาย หลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้เป็นคนดี มีปัญญา มีความสุข มีศักยภาพในการศึกษาต่อ และประกอบอาชีพ จึงกําหนดเป็นจุดหมายเพื่อให้เกิดกับผู้เรียนเมื่อจบ การศึกษาขั้นพื้นฐาน ดังนี้ 1. มีคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยมที่พึงประสงค์ เห็นคุณค่าของตนเอง มีวินัยและปฏิบัติตน ตามหลักธรรมของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือ ยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 2. มีความรู้ ความสามารถในการสื่อสาร การคิด การแก้ปัญหา การใช้เทคโนโลยี และมีทักษะชีวิต 3. มีสุขภาพกายและสุขภาพจิตที่ดี มีสุขนิสัย และรักการออกกําลังกาย 4. มีความรักชาติ มีจิตสํานึกในความเป็นพลเมืองไทยและพลโลก ยึดมั่นในวิถีชีวิตและ การปกครองตามระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข 5. มีจิตสํานึกในการอนุรักษ์วัฒนธรรมและภูมิปัญญาไทย การอนุรักษ์และพัฒนาสิ่งแวดล้อม มีจิตสาธารณะที่มุ่งทําประโยชน์และสร้างสิ่งที่ดีงามในสังคม และอยู่ร่วมกันในสังคมอย่างมีความสุข สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน หลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม มุ่งให้ผู้เรียนเกิดสมรรถนะสําคัญ 5ประการ ดังนี้ 1. ความสามารถในการสื่อสาร เป็นความสามารถในการรับและส่งสาร มีวัฒนธรรมในการใช้ ภาษาถ่ายทอดความคิด ความรู้ความเข้าใจ ความรู้สึก และทัศนะของตนเองเพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสาร และประสบการณ์อันจะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาตนเองและสังคม รวมทั้งการเจรจาต่อรองเพื่อขจัด และลดปัญหาความขัดแย้งต่าง ๆ การเลือกรับหรือไม่รับข้อมูลข่าวสารด้วยหลักเหตุผลและความถูกต้อง ตลอดจนการเลือกใช้วิธีการสื่อสาร ที่มีประสิทธิภาพโดยคํานึงถึงผลกระทบที่มีต่อตนเองและสังคม 2. ความสามารถในการคิด เป็นความสามารถในการคิดวิเคราะห์ การคิดสังเคราะห์ การคิด อย่างสร้างสรรค์ การคิดอย่างมีวิจารณญาณ และการคิดเป็นระบบ เพื่อนําไปสู่การสร้างองค์ความรู้หรือ สารสนเทศเพื่อการตัดสินใจเกี่ยวกับตนเองและสังคมได้อย่างเหมาะสม 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา เป็นความสามารถในการแก้ปัญหาและอุปสรรคต่าง ๆ ที่เผชิญได้อย่างถูกต้องเหมาะสมบนพื้นฐานของหลักเหตุผล คุณธรรมและข้อมูลสารสนเทศ เข้าใจ ความสัมพันธ์และการเปลี่ยนแปลงของเหตุการณ์ต่าง ๆ ในสังคม แสวงหาความรู้ ประยุกต์ความรู้มาใช้ใน การปูองกันและแก้ไขปัญหาและมีการตัดสินใจที่มีประสิทธิภาพโดยคํานึงถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อตนเอง สังคมและสิ่งแวดล้อม 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต เป็นความสามารถในการนํากระบวนการต่าง ๆ ไปใช้ใน การดําเนินชีวิตประจําวัน การเรียนรู้ด้วยตนเอง การเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง การทํางาน และการอยู่ร่วมกัน

3 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ในสังคมด้วยการสร้างเสริมความสัมพันธ์อันดีระหว่างบุคคล การจัดการปัญหาและความขัดแย้งต่าง ๆ อย่าง เหมาะสม การปรับตัวให้ทันกับการเปลี่ยนแปลงของสังคมและสภาพแวดล้อม และการรู้จักหลีกเลี่ยง พฤติกรรมไม่พึงประสงค์ที่ส่งผลกระทบต่อตนเองและผู้อื่น 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยีเป็นความสามารถในการเลือก และใช้ เทคโนโลยีด้านต่าง ๆ และมีทักษะกระบวนการทางเทคโนโลยี เพื่อการพัฒนาตนเองและสังคม ในด้านการเรียนรู้ การสื่อสาร การ ทํางาน การแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ ถูกต้อง เหมาะสม และมีคุณธรรม คุณลักษณะอันพึงประสงค์ หลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้มีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ เพื่อให้สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมได้อย่างมีความสุข ในฐานะเป็นพลเมืองไทยและพลโลก ดังนี้ 1. รักชาติศาสน์ กษัตริย์ 2. ซื่อสัตย์สุจริต 3. มีวินัย 4. ใฝุเรียนรู้ 5. อยู่อย่างพอเพียง 6. มุ่งมั่นในการทํางาน 7. รักความเป็นไทย 8. มีจิตสาธารณะ

4 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ท าไมต้องเรียนภาษาไทย ภาษาไทยเป็นเอกลักษณ์ของชาติเป็นสมบัติทางวัฒนธรรมอันก่อให้เกิดความเป็นเอกภาพและ เสริมสร้างบุคลิกภาพของคนในชาติให้มีความเป็นไทย เป็นเครื่องมือในการติดต่อสื่อสารเพื่อสร้างความ เข้าใจและความสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน ทําให้สามารถประกอบกิจธุระ การงาน และดํารงชีวิตร่วมกันในสังคม ประชาธิปไตยได้อย่างสันติสุข และเป็นเครื่องมือในการแสวงหาความรู้ ประสบการณ์จากแหล่งข้อมูล สารสนเทศต่างๆ เพื่อพัฒนาความรู้พัฒนากระบวนการคิดวิเคราะห์ วิจารณ์ และสร้างสรรค์ให้ทันต่อการ เปลี่ยนแปลงทางสังคม และความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี ตลอดจนนําไปใช้ในการพัฒนา อาชีพให้มีความมั่นคงทางเศรษฐกิจ นอกจากนี้ยังเป็นสื่อแสดงภูมิปัญญาของบรรพบุรุษด้านวัฒนธรรม ประเพณี และสุนทรียภาพ เป็นสมบัติล้ําค่าควรแก่การเรียนรู้ อนุรักษ์ และสืบสานให้คงอยู่คู่ชาติไทย ตลอดไป เรียนรู้อะไรในภาษาไทย ภาษาไทยเป็นทักษะที่ต้องฝึกฝนจนเกิดความชํานาญในการใช้ภาษาเพื่อการสื่อสาร การเรียนรู้ อย่างมีประสิทธิภาพ และเพื่อนําไปใช้ในชีวิตจริง การอ่าน การอ่านออกเสียงคํา ประโยค การอ่านบทร้อยแก้ว คําประพันธ์ชนิดต่างๆ การอ่านในใจเพื่อสร้างความเข้าใจ และการคิดวิเคราะห์สังเคราะห์ความรู้จากสิ่งที่อ่าน เพื่อนําไป ปรับใช้ ในชีวิตประจําวัน การเขียนการเขียนสะกดตามอักขรวิธี การเขียนสื่อสาร โดยใช้ถ้อยคําและรูปแบบต่างๆ ของ การเขียน ซึ่งรวมถึงการเขียนเรียงความ ย่อความ รายงานชนิดต่างๆการเขียนตามจินตนาการ วิเคราะห์ วิจารณ์ และเขียนเชิงสร้างสรรค์ การฟัง การดู และการพูดการฟังและดูอย่างมีวิจารณญาณ การพูดแสดงความคิดเห็น ความรู้สึก พูดลําดับเรื่องราวต่างๆ อย่างเป็นเหตุเป็นผล การพูดในโอกาสต่างๆ ทั้งเป็นทางการและไม่ เป็นทางการ และการพูดเพื่อโน้มน้าวใจ หลักการใช้ภาษาไทยธรรมชาติและกฎเกณฑ์ของภาษาไทย การใช้ภาษาให้ถูกต้องเหมาะสม กับโอกาสและบุคคล การแต่งบทประพันธ์ประเภทต่างๆ และอิทธิพลของภาษาต่างประเทศในภาษาไทย วรรณคดีและวรรณกรรม วิเคราะห์วรรณคดีและวรรณกรรมเพื่อศึกษาข้อมูล แนวความคิด คุณค่าของงานประพันธ์ และความเพลิดเพลิน การเรียนรู้และทําความเข้าใจบทเห่ บทร้องเล่นของเด็ก เพลงพื้นบ้านที่เป็นภูมิปัญญาที่มีคุณค่าของไทย ซึ่งได้ถ่ายทอดความรู้สึกนึกคิด ค่านิยม ขนบธรรมเนียม ประเพณี เรื่องราวของสังคมในอดีต และความงดงามของภาษา เพื่อให้เกิดความซาบซึ้งและภูมิใจ ใน บรรพบุรุษที่ได้สั่งสมสืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน

5 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ สาระที่ 1การอ่าน มาตรฐาน ท 1.1 ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนําไปใช้ตัดสินใจ แก้ปัญหาในการ ดําเนินชีวิตและมีนิสัยรักการอ่าน สาระที่ 2การเขียน มาตรฐาน ท 2.1 ใช้กระบวนการเขียนเขียนสื่อสาร เขียนเรียงความ ย่อความ และเขียนเรื่องราวในรูปแบบ ต่างๆ เขียนรายงานข้อมูลสารสนเทศและรายงานการศึกษาค้นคว้าอย่างมี ประสิทธิภาพ สาระที่ 3 การฟัง การดู และการพูด มาตรฐาน ท 3.1 สามารถเลือกฟังและดูอย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ ความคิด และ ความรู้สึกในโอกาสต่างๆ อย่างมีวิจารณญาณและสร้างสรรค์ สาระที่ 4 หลักการใช้ภาษาไทย มาตรฐาน ท 4.1 เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษาและพลังของ ภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ สาระที่ 5วรรณคดีและวรรณกรรม มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า และนํามาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง

6 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | คุณภาพผู้เรียน จบชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 อ่านออกเสียงบทร้อยแก้วและบทร้อยกรองเป็นทํานองเสนาะได้ถูกต้อง เข้าใจความหมาย โดยตรงและความหมายโดยนัย จับใจความสําคัญและรายละเอียดของสิ่งที่อ่าน แสดงความคิดเห็นและข้อ โต้แย้งเกี่ยวกับเรื่องที่อ่าน และเขียนกรอบแนวคิด ผังความคิด ย่อความ เขียนรายงานจาก สิ่งที่อ่านได้ วิเคราะห์ วิจารณ์ อย่างมีเหตุผล ลําดับความอย่างมีขั้นตอนและความเป็นไปได้ของเรื่องที่อ่าน รวมทั้ง ประเมินความถูกต้องของข้อมูลที่ใช้สนับสนุนจากเรื่องที่อ่าน เขียนสื่อสารด้วยลายมือที่อ่านง่ายชัดเจน ใช้ถ้อยคําได้ถูกต้องเหมาะสมตามระดับภาษาเขียน คําขวัญ คําคม คําอวยพรในโอกาสต่างๆ โฆษณา คติพจน์ สุนทรพจน์ ชีวประวัติ อัตชีวประวัติและ ประสบการณ์ต่างๆ เขียนย่อความ จดหมายกิจธุระ แบบกรอกสมัครงาน เขียนวิเคราะห์ วิจารณ์ และ แสดงความรู้ความคิดหรือโต้แย้งอย่างมีเหตุผล ตลอดจนเขียนรายงานการศึกษาค้นคว้าและเขียน โครงงาน พูดแสดงความคิดเห็น วิเคราะห์ วิจารณ์ ประเมินสิ่งที่ได้จากการฟังและดู นําข้อคิดไป ประยุกต์ใช้ในชีวิตประจําวัน พูดรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ได้จากการศึกษาค้นคว้าอย่างเป็นระบบ มีศิลปะ ในการพูด พูดในโอกาสต่างๆ ได้ตรงตามวัตถุประสงค์ และพูดโน้มน้าวอย่างมีเหตุผลน่าเชื่อถือ รวมทั้งมี มารยาทในการฟัง ดู และพูด เข้าใจและใช้คําราชาศัพท์ คําบาลีสันสกฤต คําภาษาต่างประเทศอื่นๆ คําทับศัพท์และศัพท์ บัญญัติในภาษาไทย วิเคราะห์ความแตกต่างในภาษาพูด ภาษาเขียน โครงสร้างของประโยครวม ประโยค ซ้อน ลักษณะภาษาที่เป็นทางการ กึ่งทางการและไม่เป็นทางการ และแต่งบทร้อยกรองประเภทกลอนสุภาพ กาพย์ และโคลงสี่สุภาพ สรุปเนื้อหาวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน วิเคราะห์ตัวละครสําคัญ วิถีชีวิตไทย และคุณค่าที่ ได้รับจากวรรณคดีวรรณกรรมและบทอาขยาน พร้อมทั้งสรุปความรู้ข้อคิดเพื่อนําไปประยุกต์ใช้ในชีวิต จริง

7 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | จบชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 อ่านออกเสียงบทร้อยแก้วและบทร้อยกรองเป็นทํานองเสนาะได้ถูกต้องและเข้าใจ ตีความ แปลความ และขยายความเรื่องที่อ่านได้ วิเคราะห์วิจารณ์เรื่องที่อ่าน แสดงความคิดเห็นโต้แย้งและเสนอ ความคิดใหม่จากการอ่านอย่างมีเหตุผล คาดคะเนเหตุการณ์จากเรื่องที่อ่าน เขียนกรอบแนวคิด ผัง ความคิด บันทึก ย่อความ และเขียนรายงานจากสิ่งที่อ่าน สังเคราะห์ ประเมินค่า และนําความรู้ความคิด จากการอ่านมาพัฒนาตน พัฒนาการเรียน และพัฒนาความรู้ทางอาชีพ และนําความรู้ความคิดไป ประยุกต์ใช้แก้ปัญหาในการดําเนินชีวิต มีมารยาทและมีนิสัยรักการอ่าน เขียนสื่อสารในรูปแบบต่างๆ โดยใช้ภาษาได้ถูกต้องตรงตามวัตถุประสงค์ ย่อความจากสื่อที่มี รูปแบบและเนื้อหาที่หลากหลาย เรียงความแสดงแนวคิดเชิงสร้างสรรค์โดยใช้โวหารต่างๆ เขียนบันทึก รายงานการศึกษาค้นคว้าตามหลักการเขียนทางวิชาการ ใช้ข้อมูลสารสนเทศในการอ้างอิง ผลิตผลงาน ของตนเองในรูปแบบต่างๆ ทั้งสารคดีและบันเทิงคดี รวมทั้งประเมินงานเขียนของผู้อื่นและนํามาพัฒนา งานเขียนของตนเอง ตั้งคําถามและแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับเรื่องที่ฟังและดู มีวิจารณญาณในการเลือกเรื่องที่ ฟังและดู วิเคราะห์วัตถุประสงค์ แนวคิด การใช้ภาษา ความน่าเชื่อถือของเรื่องที่ฟังและดู ประเมินสิ่งที่ฟัง และดูแล้วนําไปประยุกต์ใช้ในการดําเนินชีวิต มีทักษะการพูดในโอกาสต่างๆ ทั้งที่เป็นทางการและไม่เป็น ทางการโดยใช้ภาษาที่ถูกต้อง พูดแสดงทรรศนะ โต้แย้ง โน้มน้าว และเสนอแนวคิดใหม่อย่างมีเหตุผล รวมทั้งมีมารยาทในการฟัง ดูและพูด เข้าใจธรรมชาติของภาษา อิทธิพลของภาษา และลักษณะของภาษาไทย ใช้คําและกลุ่มคํา สร้างประโยคได้ตรงตามวัตถุประสงค์ แต่งคําประพันธ์ประเภท กาพย์ โคลง ร่ายและฉันท์ ใช้ภาษาได้ เหมาะสมกับกาลเทศะและใช้คําราชาศัพท์และคําสุภาพได้อย่างถูกต้อง วิเคราะห์หลักการ สร้างคําใน ภาษาไทย อิทธิพลของภาษาต่างประเทศในภาษาไทยและภาษาถิ่น วิเคราะห์และประเมินการใช้ภาษา จากสื่อสิ่งพิมพ์และสื่ออิเล็กทรอนิกส์ วิเคราะห์วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมตามหลักการวิจารณ์วรรณคดีเบื้องต้น รู้และเข้าใจ ลักษณะเด่นของวรรณคดีภูมิปัญญาทางภาษาและวรรณกรรมพื้นบ้าน เชื่อมโยงกับการเรียนรู้ทาง ประวัติศาสตร์และวิถีไทย ประเมินคุณค่าด้านวรรณศิลป์ และนําข้อคิดจากวรรณคดีและวรรณกรรมไป ประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง

8 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระที่ 1 การอ่าน มาตรฐาน ท 1.1 ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนําไปใช้ตัดสินใจ แก้ปัญหาในการ ดําเนินชีวิต และมีนิสัยรักการอ่าน ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง ม.1 1. อ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว และบท ร้อยกรองได้ถูกต้องเหมาะสมกับเรื่อง ที่อ่าน การอ่านออกเสียง ประกอบด้วย - บทร้อยแก้วที่เป็นบทบรรยาย - บทร้อยกรอง เช่น กลอนสุภาพ กลอนสักวา กาพย์ยานี 11กาพย์ฉบัง 16กาพย์สุรางคนางค์ 28 และโคลงสี่สุภาพ 2. จับใจความสําคัญจากเรื่องที่อ่าน การอ่านจับใจความจากสื่อต่างๆ เช่น 3. ระบุเหตุและผล และข้อเท็จจริงกับ ข้อคิดเห็นจากเรื่องที่อ่าน 4. ระบุและอธิบายคําเปรียบเทียบ และ คําที่มีหลายความหมายในบริบทต่างๆ จากการอ่าน 5. ตีความคํายากในเอกสารวิชาการ โดย พิจารณาจากบริบท - เรื่องเล่าจากประสบการณ์ - เรื่องสั้น - บทสนทนา - นิทานชาดก - วรรณคดีในบทเรียน - งานเขียนเชิงสร้างสรรค์ - บทความ 6. ระบุข้อสังเกตและความสมเหตุสมผล ของงานเขียนประเภทชักจูงโน้มน้าวใจ - สารคดี - บันเทิงคดี - เอกสารทางวิชาการที่มีคํา ประโยค และ ข้อความที่ต้องใช้บริบทช่วยพิจารณา ความหมาย - งานเขียนประเภทชักจูงโน้มน้าวใจเชิง สร้างสรรค์ 7. ปฏิบัติตามคู่มือแนะนําวิธีการใช้งาน ของเครื่องมือหรือเครื่องใช้ในระดับที่ ยากขึ้น การอ่านและปฏิบัติตามเอกสารคู่มือ 8. วิเคราะห์คุณค่าที่ได้รับจากการอ่าน งานเขียนอย่างหลากหลายเพื่อ นําไปใช้แก้ปัญหาในชีวิต การอ่านหนังสือตามความสนใจเช่น - หนังสือที่นักเรียนสนใจและเหมาะสมกับวัย - หนังสืออ่านที่ครูและนักเรียนกําหนดร่วมกัน 9. มีมารยาทในการอ่าน มารยาทในการอ่าน ม.2 1. อ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว และบทร้อย กรองได้ถูกต้อง การอ่านออกเสียง ประกอบด้วย - บทร้อยแก้วที่เป็นบทบรรยายและบทพรรณนา - บทร้อยกรอง เช่น กลอนบทละคร กลอน นิทาน กลอนเพลงยาว และกาพย์ห่อโคลง

9 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง 2. จับใจความสําคัญสรุปความ และ อธิบายรายละเอียดจากเรื่องที่อ่าน การอ่านจับใจความจากสื่อต่างๆ เช่น - วรรณคดีในบทเรียน 3. เขียนผังความคิดเพื่อแสดงความเข้าใจใน บทเรียนต่างๆ ที่อ่าน 4. อภิปรายแสดงความคิดเห็น และ ข้อ โต้แย้งเกี่ยวกับเรื่องที่อ่าน 5. วิเคราะห์และจําแนกข้อเท็จจริงข้อมูล สนับสนุน และข้อคิดเห็นจากบทความ ที่อ่าน 6. ระบุข้อสังเกตการชวนเชื่อ การ โน้ม น้าว หรือความสมเหตุสมผลของงาน เขียน - บทความ - บันทึกเหตุการณ์ - บทสนทนา - บทโฆษณา - งานเขียนประเภทโน้มน้าวใจ - งานเขียนหรือบทความแสดงข้อเท็จจริง - เรื่องราวจากบทเรียนในกลุ่มสาระการเรียนรู้ ภาษาไทย และกลุ่มสาระการเรียนรู้อื่น 7. อ่านหนังสือ บทความ หรือคําประพันธ์ อย่างหลากหลาย และประเมินคุณค่า หรือแนวคิดที่ได้จากการอ่านเพื่อ นําไปใช้แก้ปัญหาในชีวิต การอ่านตามความสนใจ เช่น - หนังสืออ่านนอกเวลา - หนังสือที่นักเรียนสนใจและเหมาะสมกับวัย - หนังสืออ่านที่ครูและนักเรียนกําหนดร่วมกัน 8. มีมารยาทในการอ่าน มารยาทในการอ่าน ม.3 1. อ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว และ บทร้อยกรองได้ถูกต้องและเหมาะสม กับเรื่องที่อ่าน การอ่านออกเสียง ประกอบด้วย - บทร้อยแก้วที่เป็นบทความทั่วไปและบทความ ปกิณกะ -บทร้อยกรอง เช่น กลอนบทละคร กลอนเสภา กาพย์ยานี 11กาพย์ฉบัง 16 และโคลงสี่สุภาพ 2. ระบุความแตกต่างของคําที่มี ความหมายโดยตรงและความหมาย โดยนัย 3. ระบุใจความสําคัญและรายละเอียด ของข้อมูลที่สนับสนุนจากเรื่องที่อ่าน 4. อ่านเรื่องต่างๆ แล้วเขียนกรอบแนวคิด ผังความคิด บันทึก ย่อความและ รายงาน 5. วิเคราะห์ วิจารณ์ และประเมินเรื่อง ที่อ่านโดยใช้กลวิธีการเปรียบเทียบ เพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจได้ดีขึ้น 6. ประเมินความถูกต้องของข้อมูล ที่ใช้สนับสนุนในเรื่องที่อ่าน 7. วิจารณ์ความสมเหตุสมผล การลําดับ ความ และความเป็นไปได้ของเรื่อง 8. วิเคราะห์เพื่อแสดงความคิดเห็นโต้แย้ง การอ่านจับใจความจากสื่อต่างๆ เช่น - วรรณคดีในบทเรียน - ข่าวและเหตุการณ์สําคัญ - บทความ - บันเทิงคดี - สารคดี - สารคดีเชิงประวัติ - ตํานาน - งานเขียนเชิงสร้างสรรค์ - เรื่องราวจากบทเรียนในกลุ่มสาระการเรียนรู้ ภาษาไทย และกลุ่มสาระการเรียนรู้อื่น

10 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง เกี่ยวกับเรื่องที่อ่าน 9. ตีความและประเมินคุณค่า และ แนวคิดที่ได้จากงานเขียนอย่าง หลากหลายเพื่อนําไปใช้แก้ปัญหา ใน ชีวิต การอ่านตามความสนใจเช่น - หนังสืออ่านนอกเวลา - หนังสืออ่านตามความสนใจและตามวัยของ นักเรียน - หนังสืออ่านที่ครูและนักเรียนร่วมกันกําหนด 10. มีมารยาทในการอ่าน มารยาทในการอ่าน ม.4-ม.6 1. อ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว และ บทร้อยกรองได้อย่างถูกต้อง ไพเราะ และเหมาะสมกับเรื่องที่อ่าน การอ่านออกเสียง ประกอบด้วย - บทร้อยแก้วประเภทต่างๆ เช่น บทความ นวนิยายและความเรียง - บทร้อยกรอง เช่น โคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน ร่าย และลิลิต 2. ตีความ แปลความ และขยายความ เรื่องที่อ่าน 3. วิเคราะห์และวิจารณ์เรื่องที่อ่าน ในทุกๆ ด้านอย่างมีเหตุผล 4. คาดคะเนเหตุการณ์จากเรื่องที่อ่าน และประเมินค่าเพื่อนําความรู้ ความคิดไปใช้ตัดสินใจแก้ปัญหาในการ ดําเนินชีวิต 5. วิเคราะห์ วิจารณ์แสดงความคิดเห็น โต้แย้งกับเรื่องที่อ่าน และเสนอ ความคิดใหม่อย่างมีเหตุผล 6. ตอบคําถามจากการอ่านประเภท ต่างๆ ภายในเวลาที่กําหนด 7. อ่านเรื่องต่างๆ แล้วเขียนกรอบแนวคิด ผังความคิด บันทึก ย่อความ และ รายงาน 8. สังเคราะห์ความรู้จากการอ่าน สื่อสิ่งพิมพ์ สื่ออิเล็กทรอนิกส์และ แหล่งเรียนรู้ต่างๆ มาพัฒนาตน พัฒนาการเรียน และพัฒนาความรู้ ทางอาชีพ การอ่านจับใจความจากสื่อต่างๆ เช่น - ข่าวสารจากสื่อสิ่งพิมพ์ สื่ออิเล็กทรอนิกส์และ แหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ ในชุมชน - บทความ - นิทาน - เรื่องสั้น - นวนิยาย - วรรณกรรมพื้นบ้าน - วรรณคดีในบทเรียน - บทโฆษณา - สารคดี - บันเทิงคดี - ปาฐกถา - พระบรมราโชวาท - เทศนา - คําบรรยาย - คําสอน - บทร้อยกรองร่วมสมัย - บทเพลง - บทอาเศียรวาท - คําขวัญ 9. มีมารยาทในการอ่าน มารยาทในการอ่าน

11 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | สาระที่ 2 การเขียน มาตรฐาน ท 2.1 ใช้กระบวนการเขียนเขียนสื่อสาร เขียนเรียงความ ย่อความ และเขียนเรื่องราวใน รูปแบบต่างๆ เขียนรายงานข้อมูลสารสนเทศและรายงานการศึกษาค้นคว้าอย่างมี ประสิทธิภาพ ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง ม.1 1. คัดลายมือตัวบรรจงครึ่งบรรทัด การคัดลายมือตัวบรรจงครึ่งบรรทัดตามรูปแบบ การเขียนตัวอักษรไทย 2. เขียนสื่อสารโดยใช้ถ้อยคําถูกต้อง ชัดเจน เหมาะสม และสละสลวย การเขียนสื่อสารเช่น - การเขียนแนะนําตนเอง - การเขียนแนะนําสถานที่สําคัญๆ - การเขียนบนสื่ออิเล็กทรอนิกส์ 3. เขียนบรรยายประสบการณ์โดยระบุ สาระสําคัญและรายละเอียดสนับสนุน การบรรยายประสบการณ์ 4. เขียนเรียงความ การเขียนเรียงความเชิงพรรณนา 5. เขียนย่อความจากเรื่องที่อ่าน การเขียนย่อความจากสื่อต่างๆ เช่น เรื่องสั้น คําสอนโอวาท คําปราศรัย สุนทรพจน์ รายงาน ระเบียบ คําสั่ง บทสนทนาเรื่องเล่า ประสบการณ์ 6. เขียนแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับสาระ จากสื่อที่ได้รับ การเขียนแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับสาระจากสื่อ ต่างๆ เช่น - บทความ - หนังสืออ่านนอกเวลา - ข่าวและเหตุการณ์ประจําวัน - เหตุการณ์สําคัญต่างๆ 7. เขียนจดหมายส่วนตัวและจดหมาย กิจธุระ การเขียนจดหมายส่วนตัว - จดหมายขอความช่วยเหลือ - จดหมายแนะนํา การเขียนจดหมายกิจธุระ - จดหมายสอบถามข้อมูล 8. เขียนรายงานการศึกษาค้นคว้าและ โครงงาน การเขียนรายงานได้แก่ - การเขียนรายงานจากการศึกษาค้นคว้า - การเขียนรายงานโครงงาน 9. มีมารยาทในการเขียน มารยาทในการเขียน ม.2 1. คัดลายมือตัวบรรจงครึ่งบรรทัด การคัดลายมือตัวบรรจงครึ่งบรรทัดตามรูปแบบ การเขียน ตัวอักษรไทย 2. เขียนบรรยายและพรรณนา การเขียนบรรยายและพรรณนา 3. เขียนเรียงความ การเขียนเรียงความเกี่ยวกับประสบการณ์ 4. เขียนย่อความ การเขียนย่อความจากสื่อต่างๆ เช่น นิทาน

12 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง คําสอนบทความทางวิชาการ บันทึกเหตุการณ์ เรื่องราวในบทเรียนในกลุ่มสาระการเรียนรู้อื่น นิทานชาดก 5. เขียนรายงานการศึกษาค้นคว้า การเขียนรายงาน - การเขียนรายงานจากการศึกษาค้นคว้า - การเขียนรายงานโครงงาน 6. เขียนจดหมายกิจธุระ การเขียนจดหมายกิจธุระ - จดหมายเชิญวิทยากร - จดหมายขอความอนุเคราะห์ 7. เขียนวิเคราะห์ วิจารณ์ และแสดง ความรู้ ความคิดเห็น หรือโต้แย้ง ในเรื่องที่อ่านอย่างมีเหตุผล การเขียนวิเคราะห์ วิจารณ์ และแสดงความรู้ ความคิดเห็น หรือโต้แย้งจากสื่อต่างๆ เช่น - บทความ - บทเพลง - หนังสืออ่านนอกเวลา - สารคดี - บันเทิงคดี 8. มีมารยาทในการเขียน มารยาทในการเขียน ม.3 1. คัดลายมือตัวบรรจงครึ่งบรรทัด การคัดลายมือตัวบรรจงครึ่งบรรทัดตามรูปแบบ การเขียนตัวอักษรไทย 2. เขียนข้อความโดยใช้ถ้อยคําได้ถูกต้อง ตามระดับภาษา การเขียนข้อความตามสถานการณ์และโอกาส ต่างๆเช่น - คําอวยพรในโอกาสต่างๆ - คําขวัญ - คําคม - โฆษณา - คติพจน์ - สุนทรพจน์ 3. เขียนชีวประวัติหรืออัตชีวประวัติโดย เล่าเหตุการณ์ ข้อคิดเห็น และทัศนคติ ในเรื่องต่างๆ การเขียนอัตชีวประวัติหรือชีวประวัติ 4. เขียนย่อความ การเขียนย่อความจากสื่อต่างๆ เช่น นิทาน ประวัติ ตํานาน สารคดีทางวิชาการ พระราชดํารัส พระบรมราโชวาท จดหมายราชการ 5. เขียนจดหมายกิจธุระ การเขียนจดหมายกิจธุระ - จดหมายเชิญวิทยากร - จดหมายขอความอนุเคราะห์ - จดหมายแสดงความขอบคุณ

13 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง 6. เขียนอธิบาย ชี้แจง แสดงความคิดเห็น และโต้แย้งอย่างมีเหตุผล การเขียนอธิบาย ชี้แจง แสดงความคิดเห็น และ โต้แย้งในเรื่องต่างๆ 7. เขียนวิเคราะห์ วิจารณ์ และแสดง ความรู้ ความคิดเห็น หรือโต้แย้ง ในเรื่องต่างๆ การเขียนวิเคราะห์ วิจารณ์ และแสดงความรู้ ความคิดเห็น หรือโต้แย้งจากสื่อต่างๆ เช่น - บทโฆษณา - บทความทางวิชาการ 8. กรอกแบบสมัครงานพร้อมเขียน บรรยายเกี่ยวกับความรู้และทักษะ ของตนเองที่เหมาะสมกับงาน การกรอกแบบสมัครงาน 9. เขียนรายงานการศึกษาค้นคว้า และ โครงงาน การเขียนรายงานได้แก่ - การเขียนรายงานจากการศึกษาค้นคว้า - การเขียนรายงานโครงงาน 10. มีมารยาทในการเขียน มารยาทในการเขียน ม.4-ม.6 1. เขียนสื่อสารในรูปแบบต่างๆ ได้ ตรง ตามวัตถุประสงค์ โดยใช้ภาษาเรียบ เรียงถูกต้อง มีข้อมูล และสาระสําคัญ ชัดเจน การเขียนสื่อสารในรูปแบบต่างๆ เช่น - อธิบาย - บรรยาย - พรรณนา - แสดงทรรศนะ - โต้แย้ง - โน้มน้าว - เชิญชวน - ประกาศ - จดหมายกิจธุระ - โครงการและรายงานการดําเนินโครงการ - รายงานการประชุม - การกรอกแบบรายการต่างๆ 2. เขียนเรียงความ การเขียนเรียงความ 3. เขียนย่อความจากสื่อที่มีรูปแบบ และ เนื้อหาหลากหลาย การเขียนย่อความจากสื่อต่างๆ เช่น - กวีนิพนธ์ และวรรณคดี - เรื่องสั้น สารคดี นวนิยาย บทความทางวิชาการ และวรรณกรรมพื้นบ้าน 4. ผลิตงานเขียนของตนเองในรูปแบบ ต่างๆ การเขียนในรูปแบบต่างๆ เช่น - สารคดี - บันเทิงคดี 5. ประเมินงานเขียนของผู้อื่น แล้วนํามา พัฒนางานเขียนของตนเอง การประเมินคุณค่างานเขียนในด้านต่างๆ เช่น - แนวคิดของผู้เขียน - การใช้ถ้อยคํา - การเรียบเรียง

14 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง - สํานวนโวหาร - กลวิธีในการเขียน 6. เขียนรายงานการศึกษาค้นคว้า เรื่องที่สนใจตามหลักการเขียนเชิง วิชาการ และใช้ข้อมูลสารสนเทศ อ้างอิงอย่างถูกต้อง การเขียนรายงานเชิงวิชาการ การเขียนอ้างอิงข้อมูลสารสนเทศ 7. บันทึกการศึกษาค้นคว้าเพื่อนําไป พัฒนาตนเองอย่างสม่ําเสมอ การเขียนบันทึกความรู้จากแหล่งเรียนรู้ที่ หลากหลาย 8. มีมารยาทในการเขียน มารยาทในการเขียน สาระที่ 3 การฟัง การดู และการพูด มาตรฐาน ท 3.1 สามารถเลือกฟังและดูอย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ ความคิด และความรู้สึกใน โอกาสต่างๆ อย่างมีวิจารณญาณและสร้างสรรค์ ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง ม.1 1. พูดสรุปใจความสําคัญของเรื่องที่ฟัง และดู 2. เล่าเรื่องย่อจากเรื่องที่ฟังและดู 3. พูดแสดงความคิดเห็นอย่างสร้างสรรค์ เกี่ยวกับเรื่องที่ฟังและดู 4. ประเมินความน่าเชื่อถือของสื่อ ที่มีเนื้อหาโน้มน้าวใจ การพูดสรุปความ พูดแสดงความรู้ ความคิด อย่างสร้างสรรค์จากเรื่องที่ฟังและดู การพูดประเมินความน่าเชื่อถือของสื่อที่มี เนื้อหาโน้มน้าว 5. พูดรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ศึกษา ค้นคว้าจากการฟัง การดู และการ สนทนา การพูดรายงานการศึกษาค้นคว้าจากแหล่งเรียนรู้ ต่างๆ ในชุมชน และท้องถิ่นของตน 6. มีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด มารยาทในการฟัง การดู และการพูด ม.2 1. พูดสรุปใจความสําคัญของเรื่องที่ฟัง และดู การพูดสรุปความจากเรื่องที่ฟังและดู 2. วิเคราะห์ข้อเท็จจริง ข้อคิดเห็น และ ความน่าเชื่อถือของข่าวสารจากสื่อ ต่างๆ 3. วิเคราะห์และวิจารณ์เรื่องที่ฟังและดู อย่างมีเหตุผลเพื่อนําข้อคิดมา ประยุกต์ใช้ในการดําเนินชีวิต การพูดวิเคราะห์และวิจารณ์จากเรื่องที่ฟังและดู 4. พูดในโอกาสต่างๆ ได้ตรงตาม วัตถุประสงค์ การพูดในโอกาสต่างๆ เช่น - การพูดอวยพร - การพูดโน้มน้าว - การพูดโฆษณา

15 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง 5. พูดรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ศึกษา ค้นคว้า การพูดรายงานการศึกษาค้นคว้าจากแหล่งเรียนรู้ ต่างๆ 6. มีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด มารยาทในการฟัง การดู และการพูด ม.3 1. แสดงความคิดเห็นและประเมินเรื่อง จากการฟังและการดู 2. วิเคราะห์และวิจารณ์เรื่องที่ฟังและดู เพื่อนําข้อคิดมาประยุกต์ใช้ในการ ดําเนินชีวิต การพูดแสดงความคิดเห็น และประเมินเรื่องจาก การฟังและการดู การพูดวิเคราะห์วิจารณ์จากเรื่องที่ฟังและดู 3. พูดรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ศึกษา ค้นคว้าจากการฟัง การดู และการ สนทนา การพูดรายงานการศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับ ภูมิปัญญาท้องถิ่น 4. พูดในโอกาสต่างๆ ได้ตรงตาม วัตถุประสงค์ การพูดในโอกาสต่างๆ เช่น - การพูดโต้วาที - การอภิปราย - การพูดยอวาที 5. พูดโน้มน้าวโดยนําเสนอหลักฐาน ตามลําดับเนื้อหาอย่างมีเหตุผลและ น่าเชื่อถือ การพูดโน้มน้าว 6. มีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด มารยาทในการฟัง การดู และการพูด ม.4-ม.6 1. สรุปแนวคิด และแสดงความคิดเห็น จากเรื่องที่ฟังและดู การพูดสรุปแนวคิด และการแสดงความคิดเห็น จากเรื่องที่ฟังและดู 2. วิเคราะห์ แนวคิด การใช้ภาษา และ ความน่าเชื่อถือจากเรื่องที่ฟังและดู การวิเคราะห์แนวคิด การใช้ภาษา และความ น่าเชื่อถือจากเรื่องที่ฟังและดู อย่างมีเหตุผล 3. ประเมินเรื่องที่ฟังและดู แล้วกําหนด แนวทางนําไปประยุกต์ใช้ในการ ดําเนินชีวิต 4. มีวิจารณญาณในการเลือกเรื่องที่ฟัง และดู การเลือกเรื่องที่ฟังและดูอย่างมีวิจารณญาณ การประเมินเรื่องที่ฟังและดูเพื่อกําหนดแนวทาง นําไปประยุกต์ใช้ 5. พูดในโอกาสต่างๆ พูดแสดงทรรศนะ โต้แย้ง โน้มน้าวใจ และเสนอแนวคิด ใหม่ด้วยภาษาถูกต้องเหมาะสม การพูดในโอกาสต่างๆ เช่น - การพูดต่อที่ประชุมชน - การพูดอภิปราย - การพูดแสดงทรรศนะ - การพูดโน้มน้าวใจ 6. มีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด มารยาทในการฟัง การดู และการพูด

16 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | สาระที่ 4 หลักการใช้ภาษาไทย มาตรฐาน ท 4.1 เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษาและพลังของ ภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง ม.1 1. อธิบายลักษณะของเสียงในภาษาไทย เสียงในภาษาไทย 2. สร้างคําในภาษาไทย การสร้างคํา - คําประสม คําซ้ํา คําซ้อน - คําพ้อง 3. วิเคราะห์ชนิดและหน้าที่ของคําใน ประโยค ชนิดและหน้าที่ของคํา 4. วิเคราะห์ความแตกต่างของภาษาพูด และภาษาเขียน ภาษาพูด ภาษาเขียน 5. แต่งบทร้อยกรอง กาพย์ยานี 11 6. จําแนกและใช้สํานวนที่เป็นคําพังเพย และสุภาษิต สํานวนที่เป็นคําพังเพยและสุภาษิต ม.2 1. สร้างคําในภาษาไทย การสร้างคําสมาส 2. วิเคราะห์โครงสร้างประโยคสามัญ ประโยครวม และประโยคซ้อน ลักษณะของประโยคในภาษาไทย - ประโยคสามัญ - ประโยครวม - ประโยคซ้อน 3. แต่งบทร้อยกรอง กลอนสุภาพ 4.ใช้คําราชาศัพท์ คําราชาศัพท์ 5.รวบรวมและอธิบายความหมายของ คํา ภาษาต่างประเทศที่ใช้ในภาษาไทย คําที่มาจากภาษาต่างประเทศ ม.3 1. จําแนกและใช้คําภาษาต่างประเทศที่ใช้ ในภาษาไทย คําที่มาจากภาษาต่างประเทศ 2. วิเคราะห์โครงสร้างประโยคซับซ้อน ประโยคซับซ้อน 3. วิเคราะห์ระดับภาษา ระดับภาษา 4. ใช้คําทับศัพท์และศัพท์บัญญัติ คําทับศัพท์ คําศัพท์บัญญัติ 5. อธิบายความหมายคําศัพท์ทางวิชาการ และวิชาชีพ คําศัพท์ทางวิชาการและวิชาชีพ 6. แต่งบทร้อยกรอง โคลงสี่สุภาพ ม.4-ม.6 1. อธิบายธรรมชาติของภาษา พลังของ ภาษา และลักษณะของภาษา ธรรมชาติของภาษา พลังของภาษา ลักษณะของภาษา - เสียงในภาษา - ส่วนประกอบของภาษา - องค์ประกอบของพยางค์และคํา

17 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง 2. ใช้คําและกลุ่มคําสร้างประโยคตรงตาม วัตถุประสงค์ การใช้คําและกลุ่มคําสร้างประโยค - คําและสํานวน - การร้อยเรียงประโยค - การเพิ่มคํา - การใช้คํา - การเขียนสะกดคํา 3. ใช้ภาษาเหมาะสมแก่โอกาส กาลเทศะ และบุคคล รวมทั้งคําราชาศัพท์อย่าง เหมาะสม ระดับของภาษา คําราชาศัพท์ 4. แต่งบทร้อยกรอง กาพย์ โคลง ร่าย และฉันท์ 5. วิเคราะห์อิทธิพลของภาษาต่างประเทศ และภาษาถิ่น อิทธิพลของภาษาต่างประเทศและภาษาถิ่น 6. อธิบายและวิเคราะห์หลักการสร้างคําใน ภาษาไทย หลักการสร้างคําในภาษาไทย 7. วิเคราะห์และประเมินการใช้ภาษาจาก สื่อสิ่งพิมพ์และสื่ออิเล็กทรอนิกส์ การประเมินการใช้ภาษาจากสื่อสิ่งพิมพ์และ สื่อ อิเล็กทรอนิกส์ สาระที่ 5วรรณคดีและวรรณกรรม มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า และนํามาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง ม.1 1. สรุปเนื้อหาวรรณคดีและวรรณกรรมที่ อ่าน วรรณคดีและวรรณกรรมเกี่ยวกับ - ศาสนา - ประเพณี - พิธีกรรม - สุภาษิตคําสอน - เหตุการณ์ประวัติศาสตร์ - บันเทิงคดี - บันทึกการเดินทาง - วรรณกรรมท้องถิ่น 2. วิเคราะห์วรรณคดีและวรรณกรรมที่ อ่านพร้อมยกเหตุผลประกอบ 3. อธิบายคุณค่าของวรรณคดีและ วรรณกรรมที่อ่าน 4. สรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่านเพื่อ ประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง การวิเคราะห์คุณค่าและข้อคิดจากวรรณคดีและ วรรณกรรม 5. ท่องจําบทอาขยานตามที่กําหนดและ บทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ บทอาขยานและบทร้อยกรองที่มีคุณค่า - บทอาขยานตามที่กําหนด

18 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง - บทร้อยกรองตามความสนใจ ม.2 1. สรุปเนื้อหาวรรณคดีและวรรณกรรมที่ อ่านในระดับที่ยากขึ้น วรรณคดีและวรรณกรรมเกี่ยวกับ - ศาสนา - ประเพณี - พิธีกรรม - สุภาษิต คําสอน - เหตุการณ์ประวัติศาสตร์ - บันเทิงคดี - บันทึกการเดินทาง 2. วิเคราะห์และวิจารณ์วรรณคดี วรรณกรรมและวรรณกรรมท้องถิ่นที่ อ่าน พร้อมยกเหตุผลประกอบ 3. อธิบายคุณค่าของวรรณคดีและ วรรณกรรมที่อ่าน 4. สรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่าน ไป ประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง การวิเคราะห์คุณค่าและข้อคิดจากวรรณคดี วรรณกรรม และวรรณกรรมท้องถิ่น 5. ท่องจําบทอาขยานตามที่กําหนดและ บทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ บทอาขยานและบทร้อยกรองที่มีคุณค่า - บทอาขยานตามที่กําหนด - บทร้อยกรองตามความสนใจ ม.3 1. สรุปเนื้อหาวรรณคดี วรรณกรรมและ วรรณกรรมท้องถิ่นในระดับที่ยากยิ่งขึ้น วรรณคดี วรรณกรรม และวรรณกรรมท้องถิ่น เกี่ยวกับ - ศาสนา - ประเพณี - พิธีกรรม - สุภาษิตคําสอน - เหตุการณ์ในประวัติศาสตร์ - บันเทิงคดี 2. วิเคราะห์วิถีไทยและคุณค่าจาก วรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน 3. สรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่าน เพื่อนําไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง การวิเคราะห์วิถีไทย และคุณค่าจากวรรณคดีและ วรรณกรรม 4. ท่องจําและบอกคุณค่าบทอาขยาน ตามที่กําหนด และบทร้อยกรองที่มี คุณค่าตามความสนใจและนําไปใช้ อ้างอิง บทอาขยานและบทร้อยกรองที่มีคุณค่า - บทอาขยานตามที่กําหนด - บทร้อยกรองตามความสนใจ

19 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ชั้น ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้แกนกลาง ม.4-ม.6 1. วิเคราะห์และวิจารณ์วรรณคดีและ วรรณกรรมตามหลักการวิจารณ์ เบื้องต้น หลักการวิเคราะห์และวิจารณ์วรรณคดีและ วรรณกรรมเบื้องต้น - จุดมุ่งหมายการแต่งวรรณคดีและวรรณกรรม - การพิจารณารูปแบบของวรรณคดีและ วรรณกรรม - การพิจารณาเนื้อหาและกลวิธีในวรรณคดีและ วรรณกรรม - การวิเคราะห์และการวิจารณ์วรรณคดีและ วรรณกรรม ม.4-ม.6 2. วิเคราะห์ลักษณะเด่นของวรรณคดี เชื่อมโยงกับการเรียนรู้ประวัติศาสตร์ และวิถีชีวิตของสังคมในอดีต การวิเคราะห์ลักษณะเด่นของวรรณคดีและ วรรณกรรมเกี่ยวกับเหตุการณ์ประวัติศาสตร์และ วิถีชีวิตของสังคมในอดีต 3. วิเคราะห์และประเมินคุณค่าด้าน วรรณศิลป์ของวรรณคดีและ วรรณกรรมในฐานะที่เป็นมรดกทาง วัฒนธรรมของชาติ การวิเคราะห์และประเมินคุณค่าวรรณคดีและ วรรณกรรม - ด้านวรรณศิลป์ - ด้านสังคมและวัฒนธรรม 4. สังเคราะห์ข้อคิดจากวรรณคดีและ วรรณกรรมเพื่อนําไปประยุกต์ใช้ใน ชีวิตจริง การสังเคราะห์วรรณคดีและวรรณกรรม 5. รวบรวมวรรณกรรมพื้นบ้านและ อธิบายภูมิปัญญาทางภาษา วรรณกรรมพื้นบ้านที่แสดงถึง - ภาษากับวัฒนธรรม - ภาษาถิ่น 6. ท่องจําและบอกคุณค่าบทอาขยาน ตามที่กําหนดและบทร้อยกรองที่มี คุณค่าตามความสนใจและนําไปใช้ อ้างอิง บทอาขยานและบทร้อยกรองที่มีคุณค่า - บทอาขยานตามที่กําหนด - บทร้อยกรองตามความสนใจ

20 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | โครงสร้างหลักสูตรกลุ่มสาระภาษาไทย โครงสร้างหลักสูตรวิชาพื้นฐานระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ล าดับ ชื่อวิชา ระดับชั้น ภาค เรียนที่ หน่วยกิต /ชม. 1 ท 21101 ภาษาไทย ม. 1 1 1.5/60 2 ท 21102 ภาษาไทย ม.1 2 1.5/60 3 ท 22101 ภาษาไทย ม.2 1 1.5/60 4 ท 22102 ภาษาไทย ม.2 2 1.5/60 5 ท 23101 ภาษาไทย ม.3 1 1.5/60 6 ท 23102 ภาษาไทย ม.3 2 1.5/60 โครงสร้างหลักสูตรวิชาเพิ่มเติมระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ล าดับ ชื่อวิชา ระดับชั้น ภาค เรียนที่ หน่วยกิต /ชม. 1 ท 20201 หลักการใช้ภาษาไทยเบื้องต้น 1 ม.1-3 - 1.0/40 2 ท 20202 หลักการใช้ภาษาไทยเบื้องต้น 2 ม.1-3 - 1.0/40 3 ท 20203 สรรค์สร้างงานเขียน ม.1-3 - 1.0/40 4 ท 20204 การอ่านเขียนและสื่อสาร ม.1-3 - 1.0/40 5 ท 20205 ภาษาล้านนาเบื้องต้น 1 ม.1-3 - 0.5/20 6 ท 20206 การเขียนเชิงสร้างสรรค์ ม.1-3 - 1.0/40 7 ท 20207 การรู้เรื่องการอ่าน ม.1-3 - 1.0/40 8 ท 20208 ภาษาล้านนาเบื้องต้น 2 ม.1-3 - 0.5/20

21 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ค าอธิบายรายวิชาและโครงสร้างรายวิชาพื้นฐาน ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ค าอธิบายรายวิชา วิชา ท21101 ภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 เวลา 60 ชั่วโมง /ภาคเรียน จ านวน 1.5 หน่วยกิต อ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว และบทร้อยกรองได้ถูกต้องเหมาะสมกับเรื่องที่อ่านจับใจความสําคัญ จากเรื่องที่อ่านระบุเหตุและผล และข้อเท็จจริงกับข้อคิดเห็นจากเรื่องที่อ่านวิเคราะห์คุณค่าที่ได้รับจากการ อ่านงานเขียนอย่างหลากหลายเพื่อนําไปใช้แก้ปัญหาในชีวิต และ มีมารยาทในการอ่าน คัดลายมือตัวบรรจงครึ่งบรรทัดเขียนสื่อสารโดยใช้ถ้อยคําถูกต้องชัดเจน เหมาะสม และ สละสลวย เขียนบรรยายประสบการณ์โดยระบุสาระสําคัญและรายละเอียดสนับสนุนเขียนเรียงความ เขียนย่อความจากเรื่องที่อ่านเขียนจดหมายส่วนตัวและจดหมายกิจธุระ และมีมารยาทในการเขียน พูดสรุปใจความสําคัญของเรื่องที่ฟังและดูเล่าเรื่องย่อจากเรื่องที่ฟังและดูประเมินความน่าเชื่อถือ ของสื่อที่มีเนื้อหาโน้มน้าวใจพูดรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ศึกษาค้นคว้าจากการฟัง การดู และการ สนทนา และมีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด อธิบายลักษณะของเสียงในภาษาไทยสร้างคําในภาษาไทยจําแนกและใช้สํานวนที่เป็นคําพังเพยและ สุภาษิต สรุปเนื้อหาวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านวิเคราะห์วรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านพร้อมยก เหตุผลประกอบอธิบายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านสรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่านเพื่อ ประยุกต์ใช้ในชีวิตจริงท่องจําบทอาขยานตามที่กําหนดและบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด มาตรฐาน ท 1.1 ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนําไปใช้ตัดสินใจ แก้ปัญหาใน การดําเนินชีวิต และมีนิสัยรักการอ่าน ม.1/1 อ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว และบทร้อยกรองได้ถูกต้องเหมาะสมกับเรื่องที่อ่าน ม.1/2 จับใจความสําคัญจากเรื่องที่อ่าน ม.1/3 ระบุเหตุและผล และข้อเท็จจริงกับข้อคิดเห็นจากเรื่องที่อ่าน ม.1/8 วิเคราะห์คุณค่าที่ได้รับจากการอ่านงานเขียนอย่างหลากหลายเพื่อนําไปใช้แก้ปัญหาใน ชีวิต ม.1/9 มีมารยาทในการอ่าน มาตรฐาน ท 2.1ใช้กระบวนการเขียนเขียนสื่อสาร เขียนเรียงความ ย่อความ และเขียนเรื่องราวใน รูปแบบต่างๆ เขียนรายงานข้อมูลสารสนเทศและรายงานการศึกษาค้นคว้าอย่างมีประสิทธิภาพ ม.1/1 คัดลายมือตัวบรรจงครึ่งบรรทัด ม.1/2 เขียนสื่อสารโดยใช้ถ้อยคําถูกต้องชัดเจน เหมาะสม และสละสลวย

22 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ม.1/3 เขียนบรรยายประสบการณ์โดยระบุสาระสําคัญและรายละเอียดสนับสนุน ม.1/4 เขียนเรียงความ ม.1/5 เขียนย่อความจากเรื่องที่อ่าน ม.1/7 เขียนจดหมายส่วนตัวและจดหมายกิจธุระ ม.1/9 มีมารยาทในการเขียน มาตรฐาน ท 3.1 สามารถเลือกฟังและดูอย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ ความคิด และความรู้สึกใน โอกาสต่างๆ อย่างมีวิจารณญาณและสร้างสรรค์ ม.1/1 พูดสรุปใจความสําคัญของเรื่องที่ฟังและดู ม.1/2 เล่าเรื่องย่อจากเรื่องที่ฟังและดู ม.1/4 ประเมินความน่าเชื่อถือของสื่อที่มีเนื้อหาโน้มน้าวใจ ม.1/5 พูดรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ศึกษาค้นคว้าจากการฟัง การดู และการสนทนา ม.1/6 มีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด มาตรฐาน ท 4.1เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษาและพลังของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ม.1/1 อธิบายลักษณะของเสียงในภาษาไทย ม.1/2 สร้างคําในภาษาไทย ม.1/6 จําแนกและใช้สํานวนที่เป็นคําพังเพยและสุภาษิต มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า และนํามาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ม.1/1 สรุปเนื้อหาวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน ม.1/2 วิเคราะห์วรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านพร้อมยกเหตุผลประกอบ ม.1/3 อธิบายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน ม.1/4 สรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่านเพื่อประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ม.1/5 ท่องจําบทอาขยานตามที่กําหนดและบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ รวม 25 ตัวชี้วัด

23 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | โครงสร้างรายวิชา วิชา ท21101 ภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 เวลา 60 ชั่วโมง /ภาคเรียน จ านวน 1.5 หน่วยกิต หน่วย ที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ ตัวชี้วัด สาระส าคัญ เวลา (ชั่วโมง) คะแนน 1 เพลิดเพลิน ภาษา ท 1.1 ม.1/1, ม.1/2, ม.1/3, ม.1/8, ม.1/9 ท 2.1 ม.1/5, ม.1/9, ท 3.1 ม.1/1, ม.1/4 การอ่านออกเสียงร้อยแก้ว ประเภท บทบรรยายและการอ่านจับ ใจความสําคัญประเภทเรื่องสั้น บทสนทนา นิทานชาดก หนังสือ นอกเวลา เป็นการอ่านเพื่อความ บันเทิงผู้อ่านจะต้องใช้วิจารณญาณ ในการอ่านเพื่อระบุเหตุผลและ ข้อเท็จจริง โดยการเขียนและพูด สรุปใจความสําคัญ ตระหนักและ เ ห็ น คุ ณ ค่ า ข อ ง ว ร ร ณ ค ดี วรรณกรรมด้านศาสนา ประเพณี พิธีกรรม สุภาษิตคําสอนตลอดจน เลือกใช้ถ้อยคําสํานวนภาษาที่ ถูกต้องเหมาะสม ผู้เรียนมีเจตคติที่ ดี มีมารยาทในการอ่าน การพูด และการเขียน 12 20 2 ลีลากวีศิลป์ ท 1.1 ม.1/1, ม.1/9 ท 2.1 ม.1/4, ม.1/9 ท 4.1 ม.1/6 ท.5.1 ม.1/1, ม.1/5 การอ่านออกเสียงร้อยกรอง ประเภท กลอนสุภาพ กลอนสักวา เป็นการอ่าน ออกเสียงที่จะต้องใช้ เทคนิค ลีลาการอ่านที่ถูกต้อง ไพเราะ ชวนฟัง ถูกต้องตามจังหวะ ท่วงทํานอง และฉันทลักษณ์ การ เขียนเรียงความเชิงพรรณนา เขียน บันทึกการเดินทางต่าง ๆ อย่างถูก หลักการเขียนของแต่ละรูปแบบ ทําให้การสื่อสารมีประสิทธิภาพ การรู้จักเลือกใช้คําสํานวนสุภาษิต คําพั งเ พยไ ด้ถู กต้ องต รง ตา ม ความหมาย ช่วยให้การสื่อสาร 14 25

24 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | หน่วย ที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ ตัวชี้วัด สาระส าคัญ เวลา (ชั่วโมง) คะแนน 3 จินตนาการ กว้างไกล ท 2.1 ม.1/1, ม.1/2, ม.1/3, ม.1/5, ม.1/7, ม.1/9 ท 3.1 ม.1/1, ม.1/2, ม.1/6 กระบวนการคิด การเขียน เป็น กระบวนอย่างหนึ่งที่มีความสําคัญ ต่อการเรียนภาษาไทย การคัด ลายมือการเขียนแนะนําตนเอง แนะนําสถานที่ท่องเที่ยวในอําเภอ ขุนตาล เขียนบรรยายประสบการณ์ เขียนเรียงความ เขียนย่อความ เขียน จดหมายส่วนตัว การเขียนเหล่านี้ ล้วนแล้วแต่เป็นการเขียนที่ต้องใช้ ความคิดที่เกิดจากจินตนาการผู้เขียน ควรเลือกใช้สํานวนภาษาที่ชัดเจน เหมาะสม ถูกต้องตามรูปแบบและ ลักษณะของงานเขียนแต่ละประเภท การพูดสรุปใจความสําคัญ พูด แสดงความคิดเห็นอย่างสร้างสรรค์ พูดโน้มน้าวใจ จากเรื่องที่ฟังและดู เลือกใช้ถ้อยคํา ที่ชัดเจน เนื้อหา มีแหล่งอ้างอิงที่น่าเชื่อถือ ประเมิน ความน่าเชื่อถือของสื่ออย่างมี เหตุผล มีมารยาทในการเขียน การ ฟัง การดู และการพูด 10 15 4 ลึกซึ้งในหลัก ภาษา ท 1.1 ม.1/9 ท 2.1 ม.1/9 ท 4.1 ม.1/1, ม.1/2 ธรรมชาติของภาษโดยทั่วไป ประกอบด้วยเสียงและความหมาย การใช้ภาษาไทยให้ถูกต้องและมี ประสิทธิภาพ ควรคํานึงถึง การสื่อ ความหมายที่ตรงประเด็นและ ชัดเจนการสร้างคําตามหลักเกณฑ์ ของภาษาไทยนั้นมีหลายวิธี เช่น ประสมคํา ซ้อนคํา ซ้ําคํา คําพ้อง เลือกใช้คําได้อย่างหลากหลาย ต ร ะ ห นั ก แ ล ะ ห ว ง แ ห น รั ก ษ์ ภ า ษ า ไ ท ย แ ล ะ นํ า ไ ป ใ ช้ ใ น ชีวิตประจําวันได้อย่างถูกต้องและ เหมาะสม 10 15

25 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | หมายเหตุ อัตราส่วนการเก็บคะแนนระหว่างภาค : ปลายภาค 80 : 20 หน่วย ที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ ตัวชี้วัด สาระส าคัญ เวลา (ชั่วโมง) คะแนน 5 รู้คุณค่า วรรณคดี วรรณกรรม ท 1.1 ม.1/1, ม.1/9 ท 2.1 ม.1/1, ม.1/9 ท 3.1 ม.1/5 ท 5.1 ม.1/1, ม.1/2, ม.1/3, ม.1/4, ม.1/5 การอ่านบทร้อยกรองประเภท กาพย์ การท่องบทอาขยานและบท ร้อยกรองที่มีคุณค่าจากเรื่องโคลง โลกนิติเป็นการอ่านที่จะต้องใช้ เทคนิคลีลาการอ่านที่ถูกต้อง ไพเราะชวนฟังถูกต้องตามจังหวะ และท่วงทํานองเลือกใช้ภาษาที่มี ความไพเราะสละสลวยมาแต่งคํา ประพันธ์ประเภทกาพย์ยานี11 ได้ อย่างถูกต้องตามรูปแบบ ฉันทลักษณ์ ศึกษาวิเคราะห์คุณค่า ของวรรณกรรมท้องถิ่น โดยนําไป ประยุกต์ใช้ในชีวิตประจําวันได้ อย่างมีประสิทธิผล 14 25 รวมทั้งสิ้น 60 100

26 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ค าอธิบายรายวิชา วิชา ท21102 ภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 2 เวลา 60 ชั่วโมง /ภาคเรียน จ านวน 1.5 หน่วยกิต อ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว และบทร้อยกรองได้ถูกต้องเหมาะสมกับเรื่องที่อ่านจับใจความสําคัญ จากเรื่องที่อ่านระบุเหตุและผล และข้อเท็จจริงกับข้อคิดเห็นจากเรื่องที่อ่านระบุและอธิบายคํา เปรียบเทียบ และคําที่มีหลายความหมายในบริบทต่างๆ จากการอ่านตีความคํายากในเอกสารวิชาการ โดยพิจารณาจากบริบทระบุข้อสังเกตและความสมเหตุสมผลของงานเขียนประเภทชักจูงโน้มน้าวใจปฏิบัติ ตามคู่มือแนะนําวิธีการใช้งาน ของเครื่องมือหรือเครื่องใช้ในระดับที่ยากขึ้นวิเคราะห์คุณค่าที่ได้รับจาก การอ่านงานเขียนอย่างหลากหลายเพื่อนําไปใช้แก้ปัญหาในชีวิต และ มีมารยาทในการอ่าน คัดลายมือตัวบรรจงครึ่งบรรทัดเขียนเรียงความเขียนย่อความจากเรื่องที่อ่านเขียนแสดงความ คิดเห็นเกี่ยวกับสาระจากสื่อที่ได้รับเขียนจดหมายส่วนตัวและจดหมายกิจธุระเขียนรายงานการศึกษา ค้นคว้าและโครงงานมีมารยาทในการเขียน พูดสรุปใจความสําคัญของเรื่องที่ฟังและดูเล่าเรื่องย่อจากเรื่องที่ฟังและดูประเมินความน่าเชื่อถือ ของสื่อที่มีเนื้อหาโน้มน้าวใจพูดรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ศึกษาค้นคว้าจากการฟัง การดู และการ สนทนามีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด วิเคราะห์ชนิดและหน้าที่ของคําในประโยค วิเคราะห์ความแตกต่างของภาษาพูดและภาษาเขียน แต่งบทร้อยกรอง สรุปเนื้อหาวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านวิเคราะห์วรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านพร้อมยก เหตุผลประกอบอธิบายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านสรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่านเพื่อ ประยุกต์ใช้ในชีวิตจริงท่องจําบทอาขยานตามที่กําหนดและบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด มาตรฐาน ท 1.1 ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนําไปใช้ตัดสินใจ แก้ปัญหาใน การ ดําเนินชีวิต และมีนิสัยรักการอ่าน ม.1/1 อ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว และบทร้อยกรองได้ถูกต้องเหมาะสมกับเรื่องที่อ่าน ม.1/2 จับใจความสําคัญจากเรื่องที่อ่าน ม.1/3 ระบุเหตุและผล และข้อเท็จจริงกับข้อคิดเห็นจากเรื่องที่อ่าน ม.1/4 ระบุและอธิบายคําเปรียบเทียบ และคําที่มีหลายความหมายในบริบทต่างๆ จากการอ่าน ม.1/5 ตีความคํายากในเอกสารวิชาการ โดยพิจารณาจากบริบท ม.1/6 ระบุข้อสังเกตและความสมเหตุสมผลของงานเขียนประเภทชักจูงโน้มน้าวใจ ม.1/7 ปฏิบัติตามคู่มือแนะนําวิธีการใช้งาน ของเครื่องมือหรือเครื่องใช้ในระดับที่ยากขึ้น ม.1/8 วิเคราะห์คุณค่าที่ได้รับจากการอ่านงานเขียนอย่างหลากหลายเพื่อนําไปใช้แก้ปัญหาใน ชีวิตม.1/9 มีมารยาทในการอ่าน

27 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | มาตรฐาน ท 2.1ใช้กระบวนการเขียนเขียนสื่อสาร เขียนเรียงความ ย่อความ และเขียนเรื่องราวใน รูปแบบต่างๆ เขียนรายงานข้อมูลสารสนเทศและรายงานการศึกษาค้นคว้าอย่างมีประสิทธิภาพ ม.1/1 คัดลายมือตัวบรรจงครึ่งบรรทัด ม.1/4 เขียนเรียงความ ม.1/5 เขียนย่อความจากเรื่องที่อ่าน ม.1/6 เขียนแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับสาระจากสื่อที่ได้รับ ม.1/7 เขียนจดหมายส่วนตัวและจดหมายกิจธุระ ม.1/8 เขียนรายงานการศึกษาค้นคว้าและโครงงาน ม.1/9 มีมารยาทในการเขียน มาตรฐาน ท 3.1 สามารถเลือกฟังและดูอย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ ความคิด และความรู้สึกใน โอกาสต่างๆ อย่างมีวิจารณญาณและสร้างสรรค์ ม.1/1 พูดสรุปใจความสําคัญของเรื่องที่ฟังและดู ม.1/2 เล่าเรื่องย่อจากเรื่องที่ฟังและดู ม.1/4 ประเมินความน่าเชื่อถือของสื่อที่มีเนื้อหาโน้มน้าวใจ ม.1/5 พูดรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ศึกษาค้นคว้าจากการฟัง การดู และการสนทนา ม.1/6 มีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด มาตรฐาน ท 4.1เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษาและพลังของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ม.1/3 วิเคราะห์ชนิดและหน้าที่ของคําในประโยค ม.1/4 วิเคราะห์ความแตกต่างของภาษาพูดและภาษาเขียน ม.1/5 แต่งบทร้อยกรอง มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า และนํามาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ม.1/1 สรุปเนื้อหาวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน ม.1/2 วิเคราะห์วรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านพร้อมยกเหตุผลประกอบ ม.1/3 อธิบายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน ม.1/4 สรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่านเพื่อประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ม.1/5 ท่องจําบทอาขยานตามที่กําหนดและบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ รวม 29 ตัวชี้วัด

28 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | โครงสร้างรายวิชา วิชา ท21102 ภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 2 เวลา 60 ชั่วโมง /ภาคเรียน จ านวน 1.5 หน่วยกิต หน่วย ที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ ตัวชี้วัด สาระส าคัญ เวลา (ชั่วโมง) คะแนน (100) 1 ร้อยเรียง อักษรา ท 2.1 ม.1/4, ม.1/5, ม.1/6, ม.1/9 ท 3.1 ม.1/1, ม.1/6 ท 4.1 ม.1/3 การเขียนเรียงความเชิงพรรณนา เป็นทักษะการเขียนที่ประกอบไปด้วย คํานํา เนื้อเรื่อง สรุป โดยมีการใช้สํานวน พรรณนาโวหาร ส่วนการเขียนย่อความ เป็นการเขียนที่ต้องเรียบเรียงด้วยภาษา ที่สั้น กะทัดรัด และสื่อความหมายได้ อย่างชัดเจน การกล่าวให้โอวาท คําปราศรัย สุนทรพจน์ เป็นทักษะการพูดที่ต้อง คํานึงถึง โอกาส กาลเทศะ และระดับ ของบุคคล ด้วยการรู้จักเลือกใช้ระดับ ของภาษาให้ถูกต้องตามกาลเทศะ และมี เนื้อหาครบถ้วนจะทําให้การสื่อสาร มี ประสิทธิภาพยิ่งขึ้น การวิเคราะห์ชนิดและหน้าที่ของคํา ในประโยค เพื่อใช้ประกอบการพูด และ การเขียนได้อย่างเหมาะสม จะทําให้ การสื่อสารมีประสิทธิภาพ มีมารยาทในการ พูด การอ่าน การเขียน 14 25 2 พินิจค่าจาก การอ่าน ท 1.1 ม.1/2, ม.1/6, ม.1/7, ม.1/8 ม.1/9 ท 2.1 ม.1/7 ท 4.1 ม. 1/4 การอ่านเป็นทักษะพื้นฐานที่สําคัญ ในการเรียนภาษาไทย เมื่ออ่านแล้ว สามารถจับใจความสําคัญจากเรื่องที่ อ่าน การอ่านวรรณคดีในบทเรียน บทความ สารคดี บันเทิงคดีพร้อมทั้ง วิเคราะห์คุณค่าวรรณคดีและวรรณกรรม จากเรื่องที่อ่านและมีมารยาทในการอ่าน 10 15

29 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | หน่วย ที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ ตัวชี้วัด สาระส าคัญ เวลา (ชั่วโมง) คะแนน (100) 3 สื่อสาร ถูกต้อง ท 1.1 ม.1/3, ม.1/5, ม.1/6, ม.1/8, ม.1/9 ท 2.1 ม.1/1, ม.1/7, ม.1/8, ม.1/9 ท 3.1 ม.1/5, ม.1/6 ท 4.1, ม. 1/4 ภาษา เป็นเครื่องมือในการสื่อสาร ข อ ง ม นุ ษ ย์ ก า ร สื่ อ ส า ร จ ะ เ กิ ด ประสิทธิภาพและประสบความสําเร็จผู้ สื่อสารและผู้รับสารจะต้องระบุเหตุผล ข้อเท็จจริง ข้อคิดเห็นสามารถตีความ ตลอดจนวิเคราะห์คุณค่าของเรื่องที่อ่าน ตามความสนใจ มีคุณธรรม จริยธรรม และมีเจตคติที่ดีต่อการเรียนวิช า ภาษาไทย 12 20 4 ร้อยกรอง ร้อยจิต ท 1.1 ม.1/1, ม.1/4, ม.1/5, ม.1/8, ม.1/9 ท 3.1 ม.1/3, ม.1/6 ท 4.1 ม.1/5 ร้อยกรอง เป็นคําประพันธ์ที่มี รูปแบบฉันทลักษณ์ที่ชัดเจน มีความ ไพเราะ สละสลวย การอ่านออกเสียง ร้อยกรอประเภทกาพย์ยานี 11 กาพย์ ฉบัง16 กาพย์สุรางคนางค์ 28 และโคลง สี่สุภาพ เป็นการอ่านออกเสียงที่จะต้อง ใช้เทคนิค ลีลาการอ่านที่ ไพเราะ ชวน ฟังอ่านได้ถูกต้องตามจังหวะและ ฉันทลักษณ์ การอธิบายความหมายของ คําในบริบทต่างๆ วิเคราะห์คุณค่า แสดง ความคิดเห็นจากเรื่องที่อ่านอย่าง สร้างสรรค์ เลือกใช้ถ้อยคําภาษาที่ ไพเราะสละสลวยในการแต่งกาพย์ยานี 11 และมีมารยาทในการอ่าน การเขียน การฟัง การดู และการพูด 10 15

30 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | หมายเหตุ อัตราส่วนการเก็บคะแนนระหว่างภาค : ปลายภาค 80 : 20 หน่วย ที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ ตัวชี้วัด สาระส าคัญ เวลา (ชั่วโมง) คะแนน (100) 5 พินิจ วรรณคดี วรรณกรรม ท 5.1 ม.1/1, ม.1/2, ม.1/3, ม.1/4, ม.1/5 ก า ร พิ นิ จ ว ร ร ณ ค ดี คื อ ก า ร พิจารณาคุณค่าในทุกด้านของวรรณคดี และวรรณกรรมในด้านต่างๆ เพื่อให้เกิด ความรู้ความเข้าใจ ศึกษาวรรณคดีและ วรรณกรรมท้องถิ่นอําเภอขุนตาล ตลอดจนอธิบายคุณค่า วรรณกรรมที่ ปรากฏในท้องถิ่นอําเภอขุนตาล การท่องจําบทอาขยานและบทร้อยกรอง ที่มีคุณค่าเป็นการอ่านออกเสียงที่ จะต้องใช้เทคนิค ลีลาการอ่านที่ถูกต้อง ไพเราะ ชวนฟัง อ่านได้ถูกต้องตาม จังหวะและฉันทลักษณ์มีเจตคติที่ดีต่อ การเรียนภาษาไทยมีวินัย และใฝุเรียนรู้ 14 25 รวมทั้งสิ้น 60 100

31 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ค าอธิบายรายวิชา วิชา ท22101 ภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 1 เวลา 60 ชั่วโมง /ภาคเรียน จ านวน 1.5 หน่วยกิต อ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว และบทร้อยกรองได้ถูกต้องจับใจความสําคัญสรุปความ และอธิบาย รายละเอียดจากเรื่องที่อ่านเขียนผังความคิดเพื่อแสดงความเข้าใจในบทเรียนต่างๆ ที่อ่านอภิปรายแสดง ความคิดเห็น และข้อโต้แย้งเกี่ยวกับเรื่องที่อ่านวิเคราะห์และจําแนกข้อเท็จจริงข้อมูลสนับสนุน และ ข้อคิดเห็นจากบทความที่อ่านอ่านหนังสือ บทความ หรือคําประพันธ์อย่างหลากหลาย และประเมินคุณค่า หรือแนวคิดที่ได้จากการอ่านเพื่อนําไปใช้แก้ปัญหาในชีวิต คัดลายมือตัวบรรจงครึ่งบรรทัดเขียนบรรยายและพรรณนาเขียนเรียงความเขียนย่อความเขียน จดหมายกิจธุระเขียนวิเคราะห์ วิจารณ์ และแสดงความรู้ความคิดเห็น หรือโต้แย้งในเรื่องที่อ่านอย่างมี เหตุผล พูดสรุปใจความสําคัญของเรื่องที่ฟังและดูพูดในโอกาสต่างๆ ได้ตรงตามวัตถุประสงค์พูดรายงาน เรื่องหรือประเด็นที่ศึกษาค้นคว้า และมีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด สร้างคําในภาษาไทย วิเคราะห์โครงสร้างประโยคสามัญประโยครวม และประโยคซ้อนแต่งบท ร้อยกรอง สรุปเนื้อหาวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านในระดับที่ยากขึ้นอธิบายคุณค่าของวรรณคดีและ วรรณกรรมที่อ่านสรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่านไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง และท่องจําบทอาขยาน ตามที่กําหนดและบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด มาตรฐาน ท 1.1 ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนําไปใช้ตัดสินใจ แก้ปัญหาในการ ดําเนินชีวิต และมีนิสัยรักการอ่าน ม.2/1 อ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว และบทร้อยกรองได้ถูกต้อง ม.2/2 จับใจความสําคัญสรุปความ และอธิบายรายละเอียดจากเรื่องที่อ่าน ม.2/3 เขียนผังความคิดเพื่อแสดงความเข้าใจในบทเรียนต่างๆ ที่อ่าน ม.2/4 อภิปรายแสดงความคิดเห็น และ ข้อโต้แย้งเกี่ยวกับเรื่องที่อ่าน ม.2/5 วิเคราะห์และจําแนกข้อเท็จจริงข้อมูลสนับสนุน และข้อคิดเห็นจากบทความที่อ่าน ม.2/7 อ่านหนังสือ บทความ หรือคําประพันธ์อย่างหลากหลาย และประเมินคุณค่าหรือแนวคิดที่ได้ จากการอ่านเพื่อนําไปใช้แก้ปัญหาในชีวิ มาตรฐาน ท 2.1 ใช้กระบวนการเขียนเขียนสื่อสาร เขียนเรียงความ ย่อความ และเขียนเรื่องราวใน รูปแบบต่างๆ เขียนรายงานข้อมูลสารสนเทศและรายงานการศึกษาค้นคว้าอย่างมีประสิทธิภาพ ม.2/1 คัดลายมือตัวบรรจงครึ่งบรรทัด ม.2/2 เขียนบรรยายและพรรณนา ม.2/3 เขียนเรียงความ

32 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ม.2/4 เขียนย่อความ ม.2/6 เขียนจดหมายกิจธุระ ม.2/7 เขียนวิเคราะห์ วิจารณ์ และแสดงความรู้ ความคิดเห็น หรือโต้แย้งในเรื่องที่อ่านอย่างมี เหตุผล มาตรฐาน ท 3.1 สามารถเลือกฟังและดูอย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ ความคิด และความรู้สึกใน โอกาสต่างๆ อย่างมีวิจารณญาณและสร้างสรรค์ ม.2/1 พูดสรุปใจความสําคัญของเรื่องที่ฟังและดู ม.2/4 พูดในโอกาสต่างๆ ได้ตรงตามวัตถุประสงค์ ม.2/5 พูดรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ศึกษาค้นคว้า ม.2/6 มีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด มาตรฐาน ท 4.1 เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษาและพลังของ ภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ม.2/1 สร้างคําในภาษาไทย ม.2/2 วิเคราะห์โครงสร้างประโยคสามัญประโยครวม และประโยคซ้อน ม.2/3 แต่งบทร้อยกรอง มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่าและ นํามาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ม.2/1 สรุปเนื้อหาวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านในระดับที่ยากขึ้น ม.2/3 อธิบายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน ม.2/4 สรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่าน ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ม.2/5 ท่องจําบทอาขยานตามที่กําหนดและบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ รวม 23 ตัวชี้วัด

33 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | โครงสร้างรายวิชา วิชา ท22101 ภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 1 เวลา 60 ชั่วโมง /ภาคเรียน จ านวน 1.5 หน่วยกิต หน่วย ที่ ชื่อหน่วย กาเรียนรู้ มาตรฐาน/ ตัวชี้วัด สาระส าคัญ เวลา (ชั่วโมง) คะแนน (100) 1 เรียนรู้หลัก ภาษา ท 1.1 ม.2/2, ม.2/3 ท 4.1 ม.2/1, ม.2/2 หลักภาษา เป็นพื้นฐานของ การ เรียนรู้ทักษะการอ่าน การเขียน การพูด การฟัง และการดู โดยให้ถูกต้องตาม หลักการ เพื่อพัฒนาทักษะต่าง ๆ ดังที่ กล่าวมา และเสริมสร้างสมรรถนะทาง ภาษาไทย ให้มีนิสัยรักการอ่าน 10 15 2 คุณค่า วรรณศิลป์ ท 1.1 ม.2/2, ม.2/3, ม.2/5 ท 2.1 ม. 2/7 ท 3.1 ม.2/1, ม.2/5 ท 5.1 ม.2/1, ม.2/3, ม.2/4 วรรณศิลป์ เป็นคุณค่าทาง ภาษาไทยของวรรณกรรม วรรณคดี ไทย ในด้านการใช้ภาษา กลวิธีในการ แต่ง ซึ่งผู้ศึกษาจะต้องใช้ทักษะการ อ่าน การเขียน และหลักการวิเคราะห์ วิจารณ์ สรุปความจากวรรณคดี วรรณกรรม เพื่อให้เข้าใจในเนื้อหา และเห็นคุณค่าทางวรรณศิลป์ 12 20 3 จินตนา การคิด ท 1.1 ม.2/4, ม.2/5 ท 2.1 ม.2/1, ม.2/2, ท 3.1 ม.2/4, ม.2/5 การอ่านจับใจความสําคัญ เป็น แนวทางที่จะนําไปสู่ความเข้าใจใน เนื้อหาสาระ ซึ่งผู้ศึกษาจะต้องใช้ วิจารณญาณ และกระบวนการคิด เพื่อให้เกิดความเข้าใจ ถ่ายทอดโดย การพูด และการเขียนบรรยาย พรรณนา มีนิสัยรักการอ่าน 10 15

34 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | หน่วย ที่ ชื่อหน่วย กาเรียนรู้ มาตรฐาน/ ตัวชี้วัด สาระส าคัญ เวลา (ชั่วโมง) คะแนน (100) 4 ลิขิตค า ประพันธ์ ท 1.1 ม.2/1, ม.2/3, ม.2/7 ท 2.1 ม.2/1 ท 3.1 ม.2/5 ท 4.1 ม.2/3 ท 5.1 ม.2/5 การสรรค์สร้างงานประพันธ์ ประเภทกลอนสุภาพจําเป็นต้องศึกษา ฉันทลักษณ์คําประพันธ์ เพื่อให้ถูกต้อง ตามฉันทลักษณ์และเลือกใช้คําได้ตรง ความหมาย นอกจากนั้นยังต้องฝึก ท่องจําบทประพันธ์อย่างสม่ําเสมอ เพื่อให้อ่าน บทประพันธ์ได้ไพเราะ ชวนฟัง 14 25 5 สร้างสรรค์ งานเขียน ท 1.1 ม.2/2, ม.2/3 ท 2.1 ม.2/3, ม.2/4, ม.2/6 ท 3.1 ม.2/1, ม.2/6 การเขียนรูปแบบต่าง ๆ ได้แก่ การเขียนย่อความ เรียงความ จดหมาย เป็นงานเขียนที่จําเป็นต้องศึกษา หลักการเขียนโดยใช้ทักษะการคิด และจินตนาการ ประสานกับการเขียน ด้วยตัวบรรจง เพื่อสร้างสรรค์งาน เขียน ให้มีความถูกต้องตามหลักภาษา สละสลวย สื่อความได้ชัดเจน และ นําไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจําวันตาม โอกาส 14 25 รวมทั้งสิ้น 60 100 หมายเหตุ อัตราส่วนการเก็บคะแนนระหว่างภาค : ปลายภาค 80 : 20

35 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ค าอธิบายรายวิชา วิชา ท22102 ภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 2 เวลา 60 ชั่วโมง /ภาคเรียน จ านวน 1.5 หน่วยกิต อ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว และบทร้อยกรองได้ถูกต้องจับใจความสําคัญสรุปความ และอธิบาย รายละเอียดจากเรื่องที่อ่านระบุข้อสังเกตการชวนเชื่อ การโน้มน้าว หรือความสมเหตุสมผลของงานเขียน และมีมารยาทในการอ่าน เขียนรายงานการศึกษาค้นคว้าเขียนวิเคราะห์ วิจารณ์ และแสดงความรู้ ความคิดเห็น หรือโต้แย้ง ในเรื่องที่อ่านอย่างมีเหตุผล และมีมารยาทในการเขียน พูดสรุปใจความสําคัญของเรื่องที่ฟังและดูวิเคราะห์ข้อเท็จจริง ข้อคิดเห็น และความน่าเชื่อถือ ของข่าวสารจากสื่อต่างๆวิเคราะห์และวิจารณ์เรื่องที่ฟังและดูอย่างมีเหตุผลเพื่อนําข้อคิดมาประยุกต์ใช้ใน การดําเนินชีวิตพูดในโอกาสต่างๆ ได้ตรงตามวัตถุประสงค์พูดรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ศึกษาค้นคว้า และมีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด ใช้คําราชาศัพท์รวบรวมและอธิบายความหมายของคําภาษาต่างประเทศที่ใช้ในภาษาไทย วิเคราะห์และวิจารณ์วรรณคดีวรรณกรรมและวรรณกรรมท้องถิ่นที่อ่าน พร้อมยกเหตุผลประกอบ อธิบายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่านสรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่าน ไปประยุกต์ใช้ในชีวิต จริงและท่องจําบทอาขยานตามที่กําหนดและบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ มาตรฐาน/ตัวชี้วัด มาตรฐาน ท 1.1 ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนําไปใช้ตัดสินใจ แก้ปัญหาในการ ดําเนินชีวิต และมีนิสัยรักการอ่าน ม.2/1 อ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว และบทร้อยกรองได้ถูกต้อง ม.2/2 จับใจความสําคัญสรุปความ และอธิบายรายละเอียดจากเรื่องที่อ่าน ม.2/6 ระบุข้อสังเกตการชวนเชื่อ การ โน้มน้าว หรือความสมเหตุสมผลของงานเขียน ม.2/8 มีมารยาทในการอ่าน มาตรฐาน ท 2.1 ใช้กระบวนการเขียนเขียนสื่อสาร เขียนเรียงความ ย่อความ และเขียนเรื่องราวใน รูปแบบต่างๆ เขียนรายงานข้อมูลสารสนเทศและรายงานการศึกษาค้นคว้าอย่างมีประสิทธิภาพ ม.2/5 เขียนรายงานการศึกษาค้นคว้า ม.2/7 เขียนวิเคราะห์ วิจารณ์ และแสดงความรู้ ความคิดเห็น หรือโต้แย้งในเรื่องที่อ่านอย่างมี เหตุผล ม.2/8 มีมารยาทในการเขียน มาตรฐาน ท 3.1 สามารถเลือกฟังและดูอย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ ความคิด และความรู้สึกใน โอกาสต่างๆ อย่างมีวิจารณญาณและสร้างสรรค์ ม.2/1 พูดสรุปใจความสําคัญของเรื่องที่ฟังและดู ม.2/2 วิเคราะห์ข้อเท็จจริง ข้อคิดเห็น และความน่าเชื่อถือของข่าวสารจากสื่อต่างๆ

36 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ม.2/3 วิเคราะห์และวิจารณ์เรื่องที่ฟังและดูอย่างมีเหตุผลเพื่อนําข้อคิดมาประยุกต์ใช้ในการดําเนิน ชีวิต ม.2/4 พูดในโอกาสต่างๆ ได้ตรงตามวัตถุประสงค์ ม.2/5 พูดรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ศึกษาค้นคว้า ม.2/6 มีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด มาตรฐาน ท 4.1 เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษาและพลังของ ภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ม.2/4 ใช้คําราชาศัพท์ ม.2/5 รวบรวมและอธิบายความหมายของ คําภาษาต่างประเทศที่ใช้ในภาษาไทย มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า และนํามาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ม.2/2 วิเคราะห์และวิจารณ์วรรณคดีวรรณกรรมและวรรณกรรมท้องถิ่นที่อ่าน พร้อมยกเหตุผล ประกอบ ม.2/3 อธิบายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน ม.2/4 สรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่าน ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ม.2/5 ท่องจําบทอาขยานตามที่กําหนดและบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจ รวม 19 ตัวชี้วัด

37 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | โครงสร้างรายวิชา วิชา ท22102 ภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 2 เวลา 60 ชั่วโมง /ภาคเรียน จ านวน 1.5 หน่วยกิต หน่วย ที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ ตัวชี้วัด สาระส าคัญ เวลา (ชั่วโมง) คะแนน (100) 1 รอบรู้ หลักการใช้ ภาษา ท 1.1 ม.2/2 ท 2.1 ม.2/5 ท 3.1 ม.2/5, ม.2/6 ท 4.1 ม.2/4, ม.2/5 หลักภาษา เป็นพื้นฐานของ การเรียนรู้ ทักษะการอ่าน การเขียน การพูด การฟัง และการดู ได้แก่ การใช้คําราชาศัพท์ คํา ที่มาจากภาษาต่างประเทศ โดยใช้ให้ ถูกต้องตามหลักการ เพื่อเสริมสร้าง สมรรถนะทางภาษาไทย และให้มีนิสัยรัก การอ่าน 14 25 2 ลีลาการอ่าน อย่างมี วิจารณญาณ ท 1.1 ม.2/1 ม.2/8 ท 2.1 ม.2/5 ท 3.1 ม.2/4 การอ่านบทร้อยกรอง ได้แก่ กลอนบท ละคร และกลอนนิทาน ต้องศึกษาฉันท ลักษณ์ของบท ร้อยกรองนั้น ๆ อย่างลึกซึ้ง โดยอาศัยทักษะการอ่าน เพื่อให้เข้าใจ ความหมายของบทร้อยกรอง และเจตนาของ ผู้แต่ง อย่างตรงประเด็น 10 15 3 สราญการ เขียนอย่าง สร้างสรรค์ ท 2.1 ม.2/7 ม.2/8 ท 3.1 ม.2/5, ม.2/6 การเขียนโครงงาน เป็นพื้นฐาน เบื้องต้นของทักษะการเขียนในรูปแบบ การศึกษาค้นคว้าไปจนถึงการวิจัยใน ระดับที่สูงขึ้น จึงจําเป็นต้องศึกษา หลักการเขียนอย่างลึกซึ้ง โดยใช้ทักษะ การคิดอย่างสร้างสรรค์และจินตนาการ เพื่อให้มีความถูกต้อง น่าสนใจ เป็น ระบบขั้นตอนตามหลักการเขียน โครงงาน สามารถเชื่อมโยงเรื่องราวใน ท้องถิ่นเพื่อนํามาสรรค์สร้างให้เป็นงาน เขียนที่มีความแปลกใหม่ มีนิสัยรักการ เขียน 12 20

38 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | หน่วย ที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ ตัวชี้วัด สาระส าคัญ เวลา (ชั่วโมง) คะแนน (100) 4 รับส่งสาร อย่างมี ประสิทธิภาพ ท 1.1 ม.2/6 ท 2.1 ม.2/7 ม.2/8 ท 3.1 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/4, การฟัง และการดู เป็นทักษะทาง ภาษาไทยที่ต้องอาศัยวิจารณญาณ และ การคิด วิเคราะห์ เพื่อสื่อความหมาย ของสิ่งที่ได้ฟังและดูอย่างถูกต้อง ชัดเจน นอกจากนั้นต้องอาศัยทักษะการพูด ได้แก่ การพูดโน้มน้าวใจ การพูดโฆษณา การพูดสรุปความ ผู้พูดต้องศึกษากลวิธี การพูดและมารยาทในการพูด อย่าง ลึกซึ้ง เพื่อถ่ายทอดความหมายให้ผู้ฟัง เข้าใจในเจตนาของผู้พูด 10 15 5 ซึมซาบ วรรณคดี วรรณกรรม ท 1.1 ม.2/1, ม.2/2 ท 2.1 ม.2/7 ท 3.1 ม.2/3, ม.2/4 ท 5.1 ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4, ม.2/5 วรรณคดี เป็นงานประพันธ์ที่มี คุณค่า ควรแก่การศึกษา ผู้ศึกษาต้องใช้ ทักษะการอ่าน การเขียนการคิด วิเคราะห์ พร้อมทั้งจินตนาการที่ หลากหลาย เพื่อให้เข้าใจ และเห็น คุณค่าของวรรณคดี ในด้านต่าง ๆ ได้แก่ ด้านวรรณศิลป์ เนื้อหาสังคม วัฒนธรรม และนําไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจําวัน อีกทั้งยังวิเคราะห์ วิจารณ์วรรณคดี ตรง ตามหลักการ พร้อมทั้งท่องบทอาขยาน ได้แก่ กลอนเพลงยาว และกาพย์ห่อโคลง ถูกต้องตามฉันทลักษณ์ มีความไพเราะ ชวนฟัง 14 25 รวมทั้งสิ้น 60 100 หมายเหตุ อัตราส่วนการเก็บคะแนนระหว่างภาค : ปลายภาค 80 : 20

39 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ค าอธิบายรายวิชา วิชา ท23101 ภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ภาคเรียนที่ 1 เวลา 60 ชั่วโมง /ภาคเรียน จ านวน 1.5 หน่วยกิต อ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว และบทร้อยกรองได้ถูกต้องและเหมาะสมกับเรื่องที่อ่าน ระบุใจความ สําคัญและรายละเอียดของข้อมูลที่สนับสนุนจากเรื่องที่อ่านเรื่องต่างๆ แล้วเขียนกรอบแนวคิด ผังความคิด บันทึก ย่อความและรายงานวิเคราะห์ วิจารณ์ และประเมินเรื่อง ที่อ่านโดยใช้กลวิธีการเปรียบเทียบ เพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจได้ดีขึ้น ประเมินความถูกต้องของข้อมูล ที่ใช้สนับสนุนในเรื่องที่อ่าน และมีมารยาทใน การอ่าน คัดลายมือตัวบรรจงครึ่งบรรทัดเขียนข้อความโดยใช้ถ้อยคําได้ถูกต้องตามระดับภาษาเขียนย่อ ความเขียนวิเคราะห์ วิจารณ์ และแสดงความรู้ ความคิดเห็น หรือโต้แย้งในเรื่องต่างๆกรอกแบบสมัครงาน พร้อมเขียนบรรยายเกี่ยวกับความรู้และทักษะ ของตนเองที่เหมาะสมกับงานเขียนรายงานการศึกษา ค้นคว้า และโครงงาน และมีมารยาทในการเขียน แสดงความคิดเห็นและประเมินเรื่องจากการฟังและการดู วิเคราะห์และวิจารณ์เรื่องที่ฟังและดู เพื่อนําข้อคิดมาประยุกต์ใช้ในการดําเนินชีวิต และมีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด จําแนกและใช้คําภาษาต่างประเทศที่ใช้ในภาษาไทย วิเคราะห์โครงสร้างประโยคซับซ้อนวิเคราะห์ ระดับภาษา และแต่งบทร้อยกรอง สรุปเนื้อหาวรรณคดี วรรณกรรมและวรรณกรรมท้องถิ่นในระดับที่ยากยิ่งขึ้นวิเคราะห์วิถีไทยและ คุณค่าจากวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน สรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่าน เพื่อนําไปประยุกต์ใช้ในชีวิต จริงและบอกคุณค่าบทอาขยานตามที่กําหนด และบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจและนําไปใช้ อ้างอิง มาตรฐาน/ตัวชี้วัด มาตรฐาน ท 1.1 ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนําไปใช้ตัดสินใจ แก้ปัญหาในการ ดําเนินชีวิต และมีนิสัยรักการอ่าน ม.3/1 อ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว และบทร้อยกรองได้ถูกต้องและเหมาะสมกับเรื่องที่อ่าน ม.3/3 ระบุใจความสําคัญและรายละเอียดของข้อมูลที่สนับสนุนจากเรื่องที่อ่าน ม.3/4 อ่านเรื่องต่างๆ แล้วเขียนกรอบแนวคิด ผังความคิด บันทึก ย่อความและรายงาน ม.3/5 วิเคราะห์ วิจารณ์ และประเมินเรื่อง ที่อ่านโดยใช้กลวิธีการเปรียบเทียบเพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจได้ ดีขึ้น ม.3/6 ประเมินความถูกต้องของข้อมูล ที่ใช้สนับสนุนในเรื่องที่อ่าน ม.3/10 มีมารยาทในการอ่าน มาตรฐาน ท 2.1 ใช้กระบวนการเขียนเขียนสื่อสาร เขียนเรียงความ ย่อความ และเขียนเรื่องราวใน รูปแบบต่างๆ เขียนรายงานข้อมูลสารสนเทศและรายงานการศึกษาค้นคว้าอย่างมีประสิทธิภาพ ม.3/1 คัดลายมือตัวบรรจงครึ่งบรรทัด

40 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ม.3/2 เขียนข้อความโดยใช้ถ้อยคําได้ถูกต้องตามระดับภาษา ม.3/4 เขียนย่อความ ม.3/7 เขียนวิเคราะห์ วิจารณ์ และแสดงความรู้ ความคิดเห็น หรือโต้แย้งในเรื่องต่างๆ ม.3/8 กรอกแบบสมัครงานพร้อมเขียนบรรยายเกี่ยวกับความรู้และทักษะของตนเองเหมาะสมกับงาน ม.3/9 เขียนรายงานการศึกษาค้นคว้า และโครงงาน ม.3/10 มีมารยาทในการเขียน มาตรฐาน ท 3.1 สามารถเลือกฟังและดูอย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ ความคิด และความรู้สึกใน โอกาสต่างๆอย่างมีวิจารณญาณและสร้างสรรค์ ม.3/1 แสดงความคิดเห็นและประเมินเรื่องจากการฟังและการดู ม.3/2 วิเคราะห์และวิจารณ์เรื่องที่ฟังและดู เพื่อนําข้อคิดมาประยุกต์ใช้ในการดําเนินชีวิต ม.3/6 มีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด มาตรฐาน ท 4.1เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษาและพลังของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ม.3/1 จําแนกและใช้คําภาษาต่างประเทศที่ใช้ในภาษาไทย ม.3/2 วิเคราะห์โครงสร้างประโยคซับซ้อน ม.3/3 วิเคราะห์ระดับภาษา ม.3/6 แต่งบทร้อยกรอง มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่าและ นํามาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ม.3/1 สรุปเนื้อหาวรรณคดี วรรณกรรมและวรรณกรรมท้องถิ่นในระดับที่ยากยิ่งขึ้น ม.3/2 วิเคราะห์วิถีไทยและคุณค่าจากวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน ม.3/3 สรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่าน เพื่อนําไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ม.3/4 ท่องจําและบอกคุณค่าบทอาขยานตามที่กําหนด และบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความ สนใจและนําไปใช้อ้างอิง รวม 24 ตัวชี้วัด

41 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | โครงสร้างรายวิชา วิชา ท23101 ภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ภาคเรียนที่ 1 เวลา 60 ชั่วโมง /ภาคเรียน จ านวน 1.5 หน่วยกิต หน่วย ที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ เวลา (ชั่วโมง) คะแนน (100) 1 ภาษา สราญ ท 1.1 ม.3/1, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/10 ท 2.1 ม.3/1, ม.3/10 ท 3.1 ม.3/1, ม.3/5, ม.3/6 ภาษามีความจําเป็นอย่างยิ่ง ใน ชีวิตประจําวันทั้งการอ่าน การเขียน และ การพูด โดยการอ่านบทความทั่วไป บทความปกิณกะ และอ่านบทร้อยกรอง ประเภทกาพย์ยานี 11 และกาพย์ฉบัง 16 ได้อย่างไพเราะ ชวนฟัง และถูกต้องตาม ฉันทลักษณ์ รวมทั้งการพูดการเขียน วิเคราะห์ วิจารณ์ ประเมินค่าจากเรื่องที่ อ่าน อย่างมีเหตุผล พูดแสดงความคิดเห็น จากเรื่องที่ฟัง ดู และอ่า น สามารถพูดโม น้าว โดยนําเสนอ หลักฐานประกอบ ตามลําดับ เพื่อให้เกิดความใฝุรู้ ใฝุเรียน มี มารยาทใน การอ่าน การฟัง การดู และ การพูด 14 25 2 จินตนาการ วิเคราะห์ ท 2.1 ม.3/7, ม.3/8, ม.3/10 ท 4.1 ม. 3/2, ม.3/3, ม.3/6 บทประพันธ์มีความไพเราะและมี ลักษณะแบบแผน ที่ถูกต้องตามฉันทลักษณ์ สามารถเรียงร้อยให้เกิด บทประพันธ์ที่แต่ง ขึ้นเองตามความคิด และจิตนาการอย่าง ถูกต้อง ไพเราะ และเขียนวิเคราะห์ วิจารณ์ แสดงความรู้ ความคิดเห็น จากบทความ ทางวิชาการด้วยความสามารถของตนเอง เกณฑ์ โครงสร้าง ประโยคที่ซับซ้อน ระดับ ภาษา เพื่อพัฒนาความคิด และมีมารยาท ในการเขียน 12 20

42 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | หน่วย ที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ เวลา (ชั่วโมง) คะแนน (100) 3 เสนาะเสียง เรื่อง วรรณคดี ท 5.1 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4 วรรณคดีเป็นสิ่งที่มีคุณค่าที่ควรศึกษา ค้นคว้า เพื่อให้เกิดความรู้และเห็นความงาม ของภาษาในวรรณคดี อย่างลึกซึ้ง เพื่อนํามา วิเคราะห์วิถีชีวิตของคนไทยในอดีตกาล และ สรุปสาระสําคัญของ วรรณคดีและวรรณกรรม ท้องถิ่นของตนเองในด้านศาสนา ประเพณี พิธีกรรมและวัฒนธรรม อย่างถูกต้อง ชัดเจน ตรงประเด็น และท่องบทอาขยานประเภท กลอนสุภาพ รวมทั้งบอกคุณค่าจากบท ประพันธ์ ตามความคิด ซึมซาบความเป็นไทย รักความเป็นไทย และใส่ใจในการศึกษา วรรณกรรมวรรณคดี 10 15 4 ร้อยเรียง วจีภาษา ท 2.1 ม.3/2, ม.3/4, ม.3/8 ม.3/9, ม.3/10 ท 3.1 ม.3/1, ม.3/4, ม.3/6 การเขียนมีความจําเป็นอย่างยิ่งที่จะต้อง ใช้ภาษาให้ถูกต้องตามระดับของภาษาเพื่อให้ งานเขียนมีความสละสลวย ได้แก่ การเขียนย่อ ความ การเขียนนิทาน สารคดี ตํานาน โดย ศึกษาข้อมูลที่หลากหลายผนวกกับจินตนาการ ที่สร้างสรรค์ เขียนชีวประวัติบุคคลสําคัญใน ท้องถิ่นของตนเอง รวมทั้งการกรอกแบบ สมัครงานในรูปแบบต่าง ๆ อย่างตรงตาม หลักการเขียน เพื่อนําไปประยุกต์ใช้กับการ ประกอบวิชาชีพในอนาคต 14 25 5 คุณค่า ภาษาไทย ท 1.1 ม.3/1, ม.3/5, ม.3/1, ม.3/6, ม.3/10 ท 3.1 ม.3/1, ท 4.1 ม.3/1, ม.3/3 หลักภาษาไทยเป็นสิ่งสําคัญที่ช่วยพัฒนา ทักษะทางภาษาได้เป็นอย่างดี ได้แก่ ทักษะการ อ่าน การฟัง การดู และการพูด โดยใช้กลวิธีการ เปรียบเทียบจากเรื่องที่อ่าน แล้วนํามาเขียน แสดงความคิดเห็น และประเมินคุณค่า เกิดเป็น งานเขียนที่สร้างสรรค์ ใช้วิจารณญาณจากการดู การพูด เนื่องในโอกาสต่าง ๆ เช่น การพูดโต้วาที การพูดอภิปราย และวิเคราะห์ระดับภาษาจาก การพูด จําแนกและใช้คําภาษาต่างประเทศได้ อย่างเหมาะสม มีมารยาทในการอ่าน การฟัง การดู และการพูด 10 15 รวมทั้งสิ้น 60 100 หมายเหตุ อัตราส่วนการเก็บคะแนนระหว่างภาค : ปลายภาค 80 : 20

43 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ค าอธิบายรายวิชา วิชา ท23102 ภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ภาคเรียนที่ 2 เวลา 60 ชั่วโมง /ภาคเรียน จ านวน 1.5 หน่วยกิต อ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว และบทร้อยกรองได้ถูกต้องและเหมาะสมกับเรื่องที่อ่าน ระบุความ แตกต่างของคําที่มีความหมายโดยตรงและความหมายโดยนัยวิจารณ์ความสมเหตุสมผล การลําดับความ และความเป็นไปได้ของเรื่อง วิเคราะห์เพื่อแสดงความคิดเห็นโต้แย้งเกี่ยวกับเรื่องที่อ่าน ตีความและ ประเมินคุณค่า และแนวคิดที่ได้จากงานเขียนอย่างหลากหลายเพื่อนําไปใช้แก้ปัญหา ในชีวิต และมีมารยาทในการอ่าน เขียนข้อความโดยใช้ถ้อยคําได้ถูกต้องตามระดับภาษา เขียนชีวประวัติหรืออัตชีวประวัติโดยเล่า เหตุการณ์ ข้อคิดเห็น และทัศนคติในเรื่องต่างๆเขียนจดหมายกิจธุระเขียนอธิบาย ชี้แจง แสดงความคิดเห็น และโต้แย้งอย่างมีเหตุผลเขียนรายงานการศึกษาค้นคว้า และโครงงาน และมีมารยาทในการเขียน แสดงความคิดเห็นและประเมินเรื่องจากการฟังและการดูวิเคราะห์และวิจารณ์เรื่องที่ฟังและดู เพื่อนําข้อคิดมาประยุกต์ใช้ในการดําเนินชีวิตพูดรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ศึกษาค้นคว้าจากการฟัง การดู และการสนทนาพูดในโอกาสต่างๆ ได้ตรงตามวัตถุประสงค์มีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด วิเคราะห์โครงสร้างประโยคซับซ้อนวิเคราะห์ระดับภาษาใช้คําทับศัพท์และศัพท์บัญญัติอธิบาย ความหมายคําศัพท์ทางวิชาการและวิชาชีพ สรุปเนื้อหาวรรณคดี วรรณกรรมและวรรณกรรมท้องถิ่นในระดับที่ยากยิ่งขึ้นวิเคราะห์วิถีไทยและ คุณค่าจากวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน สรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่าน เพื่อนําไปประยุกต์ใช้ในชีวิต จริงท่องจําและบอกคุณค่าบทอาขยานตามที่กําหนด และบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความสนใจและ นําไปใช้อ้างอิง มาตรฐาน/ตัวชี้วัด มาตรฐาน ท 1.1 ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนําไปใช้ตัดสินใจ แก้ปัญหาในการ ดําเนินชีวิต และมีนิสัยรักการอ่าน ม.3/1 อ่านออกเสียงบทร้อยแก้ว และบทร้อยกรองได้ถูกต้องและเหมาะสมกับเรื่องที่อ่าน ม.3/2 ระบุความแตกต่างของคําที่มีความหมายโดยตรงและความหมายโดยนัย ม.3/7 วิจารณ์ความสมเหตุสมผล การลําดับความ และความเป็นไปได้ของเรื่อง ม.3/8 วิเคราะห์เพื่อแสดงความคิดเห็นโต้แย้งเกี่ยวกับเรื่องที่อ่าน ม.3/9 ตีความและประเมินคุณค่า และแนวคิดที่ได้จากงานเขียนอย่างหลากหลายเพื่อนําไปใช้ แก้ปัญหาในชีวิต ม.3/10 มีมารยาทในการอ่า มาตรฐาน ท 2.1 ใช้กระบวนการเขียนเขียนสื่อสาร เขียนเรียงความ ย่อความ และเขียนเรื่องราวใน รูปแบบต่างๆ เขียนรายงานข้อมูลสารสนเทศและรายงานการศึกษาค้นคว้าอย่างมีประสิทธิภาพ ม.3/2 เขียนข้อความโดยใช้ถ้อยคําได้ถูกต้องตามระดับภาษา

44 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | ม.3/3 เขียนชีวประวัติหรืออัตชีวประวัติโดยเล่าเหตุการณ์ ข้อคิดเห็น และทัศนคติในเรื่องต่างๆ ม.3/5 เขียนจดหมายกิจธุระ ม.3/6 เขียนอธิบาย ชี้แจง แสดงความคิดเห็นและโต้แย้งอย่างมีเหตุผล ม.3/9 เขียนรายงานการศึกษาค้นคว้า และโครงงาน ม.3/10 มีมารยาทในการเขียน มาตรฐาน ท 3.1 สามารถเลือกฟังและดูอย่างมีวิจารณญาณ และพูดแสดงความรู้ความคิด และความรู้สึกใน โอกาสต่างๆอย่างมีวิจารณญาณและสร้างสรรค์ ม.3/1 แสดงความคิดเห็นและประเมินเรื่องจากการฟังและการดู ม.3/2 วิเคราะห์และวิจารณ์เรื่องที่ฟังและดู เพื่อนําข้อคิดมาประยุกต์ใช้ในการดําเนินชีวิต ม.3/3 พูดรายงานเรื่องหรือประเด็นที่ศึกษาค้นคว้าจากการฟัง การดู และการสนทนา ม.3/4 พูดในโอกาสต่างๆ ได้ตรงตามวัตถุประสงค์ ม.3/6 มีมารยาทในการฟัง การดู และการพูด มาตรฐาน ท 4.1เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษาและพลังของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ม.3/2 วิเคราะห์โครงสร้างประโยคซับซ้อน ม.3/3 วิเคราะห์ระดับภาษา ม.3/4 ใช้คําทับศัพท์และศัพท์บัญญัติ ม.3/5 อธิบายความหมายคําศัพท์ทางวิชาการและวิชาชีพ มาตรฐาน ท 5.1 เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทยอย่างเห็นคุณค่า และนํามาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ม.3/1 สรุปเนื้อหาวรรณคดี วรรณกรรมและวรรณกรรมท้องถิ่นในระดับที่ยากยิ่งขึ้น ม.3/2 วิเคราะห์วิถีไทยและคุณค่าจากวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน ม.3/3 สรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่าน เพื่อนําไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ม.3/4 ท่องจําและบอกคุณค่าบทอาขยานตามที่กําหนด และบทร้อยกรองที่มีคุณค่าตามความ สนใจและนําไปใช้อ้างอิง รวม 25 ตัวชี้วัด

45 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | โครงสร้างรายวิชา วิชา ท23102ภาษาไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ภาคเรียนที่ 2 เวลา 60 ชั่วโมง /ภาคเรียน จ านวน 1.5 หน่วยกิต หน่วย ที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ เวลา (ชั่วโมง) คะแนน (100) 1 มธุรสภาษา ท 1.1 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/10 ท 3.1 ม.3/2, ม.3/3, ม.3/6 ภาษาไทยเป็นมธุรสทางภาษาที่ งดง ามต าม ธ รร มช าติข อง ภ าษ า มี ความสําคัญต่อการดําเนินชีวิตทั้งการอ่าน การเขียน และการพูด โดยศึกษาจาก บทความทั่วไป วรรณกรรมวรรณคดีใน บทเรียนเพื่อพัฒนาการอ่าน จากการอ่าน บทร้อยกรองประเภท กลอนบทละคร กลอนเสภา โคลงสี่สุภาพ อย่างถูกต้อง ตาม ฉันทลักษณ์มีความไพเราะชวนฟัง และใช้ภาษาในการเขียนอวยพรเองใน โอกาสต่าง ๆ อย่างสร้างสรรค์ นอกจากนี้ เขียนสารคดีท่องเที่ยวอําเภอขุนตาล จังหวัดเชียงราย จากการศึกษาค้นคว้า เพื่อเผยแพร่วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม ประเพณี อย่างครบถ้วน และมีมารยาทใน การอ่าน มุ่งมั่นในการทํางาน รักความเป็น ไทย ใฝุรู้ใฝุเรียน และมีจิตสาธารณะ 14 25 2 นานา การสื่อสาร ท 2.1 ม.3/3, ม.3/5, ม.3/9 , ม.3/10 ท 4.1 ม.3/4, ม.3/5 ภาษาเป็นหลักสําคัญในการสื่อสาร ระหว่างบุคคล เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ ตรงกัน และพัฒนาคว ามคิด สร้าง จินตนาการที่สร้างสรรค์ โดยถ่ายทอดทาง งานเขียนได้แก่ การเขียนจดหมายกิจธุระ จดหมายเชิญวิทยากร จดหมายขอความ อนุเคราะห์ จดหมายแสดงความขอบคุณ ให้ถูกต้อง และประทับใจผู้รับสาร รวมทั้ง ศึกษาวิถีชีวิตของคนในอําเภอขุนตาล แล้ว นํามาเขียนรายงานการศึกษาค้นคว้า อีกทั้งยังแต่งคําประพันธ์ กาพย์ฉบัง 16 อย่างถูกต้องตามฉันทลักษณ์ ใช้ภาษาที่ สละสลวย มีความซื้อสัตย์สุจริต อยู่อย่าง พอเพียง รักความเป็นไทย 14 25

46 เอกสารประกอบหลักสูตรโรงเรียนขุนตาลวิทยาคม พุทธศักราช 2566 | หน่วย ที่ ชื่อหน่วย การเรียนรู้ มาตรฐาน/ ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้ เวลา (ชั่วโมง) คะแนน (100) 3 วิเคราะห์ วิจารณ์ วรรณกรรม วรรณคดี ท 5.1 ม.3/1 , ม.3/2 , ม.3/4 ม.3/5 วรรณกรรมวรรณคดี เป็นสิ่งที่สะท้อน วิ ถี ชี วิ ต วั ฒ น ธ ร ร ม เ ห ตุ ก า ร ณ์ ท า ง ประวัติศาสตร์ โดยศึกษาค้นคว้าเนื้อหา แล้ววิเคราะห์ วิจารณ์ และสรุปเนื้อหาได้ ถูกต้อง ตรงประเด็นที่ศึกษา พร้อมทั้งท่อง บทอาขยานประเภทโคลงสี่สุภาพถูกต้อง ตามฉันทลักษณ์ มีความไพเราะชวนฟัง และ บอกคุณค่าจากบทอาขยานได้ครบถ้วน รัก ความเป็นไทย และมีจิตสาธารณะ 12 20 4 กลวิธีศิลปะ การพูด และการ เขียน ท 2.1 ม.3/2 ท 3.1 ม.3/4, ม.3/6 การเขียนและการพูด มีความจําเป็น อย่างยิ่งในการติดต่อสื่อสาร จึงต้องเลือกใช้ ถ้อยคําให้ถูกต้องตามระดับภาษาและ หลักการเขียน นอกจากการเขียนแล้ว การ พูดในโอกาสต่าง ๆ ย่อมต้องอาศัยหลักการ ใช้ภาษา และหลักการพูดที่ดี จึงจะเป็นผู้ที่มี ทักษะการพูด การเขียนที่มีประสิทธิภาพ และเป็นผู้ที่มีมารยาทใน การพูดและการ เขียน 10 15 5 พากเพียร การใช้ ภาษา ท 1.1 ม.3/1, ม.3/7, ม.3/8, ม.3/9, ม.3/10 ท 2.1 ม. 3/6, ท 3.1, ม. 3/1 ท 4.1 ม. 3/2, ม. 3/3 ภาษามีความจําเป็นและสําคัญอย่าง ยิ่งชีวิตประจําวัน ทั้งการอ่าน การพูด เช่น การอ่านร้อยกรองจากวรรณคดี แล้วใช้ วิจารณญาณ วิเคราะห์วิจารณ์ ได้อย่าง สมเหตุสมผล การลําดับความเพื่อ ก่อให้เกิดความเข้าใจ ประเมินเรื่องที่อ่าน และพูดแสดงความคิดเห็น ศึกษาหลัก ภาษาเช่น โครงสร้างประโยคสามัญ ประโยครวม ประโยคซ้อน เพื่อใช้ในการ เขียนเรียบเรียงเรื่องราว อย่างถูกต้องตาม หลักการ เพื่อพัฒนาทักษะทางด้านหลัก ภาษา เป็นประโยชน์ต่อการสื่อสารใน ชีวิตประจําวันได้อย่างมีประสิทธิภาพ มี วินัย มุ่งมั่นในการทํางาน มีมารยาทในการ อ่านและการพูด 10 15 รวมทั้งสิ้น 60 100 หมายเหตุ อัตราส่วนการเก็บคะแนนระหว่างภาค : ปลายภาค 80 : 20