เขียนแบบไฟฟ้า

หัวข้อที่สอน กิจกรรมครูผู้สอน กิจกรรมนักเรียน สื่อการเรียน-การสอน ขั้นที่ 3 ย้ า (Consolidation) - ผู้สอนตั้งค าถามใหม่ เพื่อ เป็นการทดสอบความเข้าใจ เนื้อหาภายในเอกสารของ ผู้เรียน - ผู้สอนให้ผู้เรียนเขียน อธิบายเกี่ยวกับการเขียน แบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาและ วงจร - ผู้สอนให้ผู้เรียนท า แบบฝึกหัดเรื่องการเขียน แบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาและ วงจร - ผู้เรียนตอบค าถามที่ ผู้สอนตั้งค าถาม - ผู้เรียนเขียนอธิบายการ เขียนแบบติดตั้งอุปกรณ์ ไฟฟูาและวงจร - ผู้เรียนสามารถท า แบบฝึกหัดเรื่องการเขียน แบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูา และวงจร -เอกสารการเขียนแบบ ติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาและ วงจรไฟฟูา ขั้นที่ 4 สรุป (Conclusion) - ผู้สอนสรุปเนื้อหาโดย ก าหนดประเด็นส าคัญ ให้ ผู้เรียนแสดงรายละเอียดให้ เหมาะสมกับประเด็น - ผู้สอนให้ผู้เรียนสรุปเนื้อหา ที่ได้เรียนในวันนี้ - ผู้เรียนฟังบรรยายสรุป เนื้อหาอุปกรณ์การเขียน แบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูา และวงจร - ผู้เรียนสรุปเนื้อหาที่ได้ เรียนในวันนี้ ลงในสมุด -เอกสารการเขียนแบบ ติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาและ วงจร

5.1 การน าเข้าสู่บทเรียน ผู้สอนทบทวนความส าคัญของการเขียนแบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาและวงจร - ผู้เรียนอภิปรายชักถามข้อสงสัย ผู้สอนสรุปเรื่องของการเขียนแบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาและวงจร 5.2 การเรียนรู้ อธิบายความส าคัญและของการเขียนแบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาและวงจร อธิบายการเขียนแบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาและวงจรด้วยไดอะแกรมเดินสาย อธิบายการเขียนแบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาและวงจรไฟฟูาด้วยไดอะแกรมแผนผัง - ให้ผู้เรียนเขียนไฟฟูาตามใบงานในหนังสือฝึกหัดที่ 5.1 ผู้สอนให้ผู้เรียนซักถามข้อสงสัย 5.3 การสรุป ผู้สอนและผู้เรียนร่วมกันสรุปความส าคัญของการเขียนแบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาและวงจร ผู้เรียนซักถามข้อสงสัย ผู้เรียนท าแบบประเมินตนเอง สรุปเนื้อหาสาระที่ส าคัญ - ท าแบบทดสอบหลังเรียน 5.4 การวัดและประเมินผล แบบทดสอบก่อนเรียน และแบบทดสอบหลังเรียน 6. สื่อการเรียนรู้แหล่งการเรียนรู้ 6.1 สื่อสิ่งพิมพ์ - หนังสือเรียนวิชาเขียนแบบไฟฟูา - แบบฝึกหัดท้ายบทเรียน - แบบประเมินผลงานตามใบงาน 7. เอกสารประกอบการจัดการเรียนรู้ ใบความรู้ ใบงาน ใบมอบหมายงาน ฯลฯ

ใบทดสอบความรู้ 8. การบูรณาการกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง แสดงออกด้านความสนใจใรู้ การตรงต่อเวลา ความซื่อสัตย์ สุจริต ความมีน้ าใจและแบ่งปันให้ความ ร่วมมือ ยอมรับความคิดเห็นส่วนใหญ่เป็นส าคัญ 9. การวัดและประเมินผล 9.1 ก่อนเรียน -ให้ท าแบบทดสอบก่อนเรียน 9.2 ขณะเรียน - ตรวจผลงานตามแบบฝึกหัดบทที่5 การเขียนแบบตามชนิดของแบบทางไฟฟูาสังเกตการณ์ท างานกลุ่ม 9.3 หลังเรียน - สรุปเนื้อหาสาระที่ส าคัญ - ท าแบบทดสอบหลังเรียน

แผนการจัดการรู้มุ่งเน้นสมรรถนะ หน่วยที่6 ชื่อวิชา เขียนแบบไฟฟูา รหัสวิชา 20104–2001 สอนครั้งที่ 12-13 ชื่อหน่วย การเขียนแบบติดตั้งไฟฟูาในอาคาร ชื่อเรื่อง การเขียนแบบติดตั้งไฟฟูาในอาคาร จ านวน 8 ชั่วโมง 1.สาระส าคัญ การเขียนแบบติดตั้งไฟฟูาในอาคารจะประกอบตัวยวงจรใหญ่ๆ 4 ส่วน ได้แก่ วงจรแสงสว่างวงจรก าลัง วงจรอุปกรณ์ปูองกัน และแผงรวมวงจรย่อย ซึ่งจะมีการก าหนดต าแหน่งอุปกรณ์ในรูปของสัญลักษณ์ แล้วจึงเขียน แบบเดินสายไฟฟูา โดย Design Diagram เขียน Shop Drawing เขียน Assault Drawingได้ ซึ่งแบบส่วนใหญ่จะ ใช้สัญลักษณ์มาตรฐาน ANS ส่วนมาตรฐาน DIN จะใช้กันเพียงบางหน่วยงาน 2. สมรรถนะประจ าหน่วย 2.1 เขียนแบบไฟฟูาติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาก าลังและวงจรด้วยไดอะแกรมเส้นเตียวได้ 22 เขียนแบบไฟฟูาติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาก าลังและวงจรด้วยไดอะแกรมแผนผังได้ 2.3 เขียนแบบไฟฟูาติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาก าลังและวงจรด้วยไดอะแกรมการเดินสายได้ 2.4 เขียนแบบไฟพีติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาแสงสว่างและวงจรด้วยไดอะแกรมเส้นเตียวได้ 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 3.1 ด้านความรู้ 3.1.1 เพื่อให้มีความรู้เรื่องการเขียนแบบวงจรแสงสว่างควบคุมด้วยสวิตช์หลายจุตได้ 3.12 เพื่อให้มีความรู้การเขียนแบบติดตั้งต้ารับและการก าหนดจ านวนสายไฟฟูาใด้ 3.1.3 เพื่อให้มีความรู้เรื่องอุปกรณ์ปูองกันและวิธีการติดดั้งเตินสายไฟฟูารวมไปถึงวิธีการติดตั้งแผง รวมวงจรย่อยได้ได้ 3.2 ด้านทักษะ 3.2.1 ฝึกปฏิบัติการเขียน Design Diagram, Shop Drawing, Absit Drawing 3.3 คุณลักษณะที่พึงประสงค์ คุณธรรม / จริยธรรม / บูรณาการเศรษฐกิจพอเพียง 3.3.1 ความมีเหตุผล นักศึกษามีความรอบรู้ และสามารถเพิ่มประสิทธิภาพการท างานได้ 3.3.2 ความพอประมาณ นักศึกษาจัดสรรเวลาในการปฏิบัติงานตามที่อาจารย์ก าหนดได้

3.3.3 การมีภูมิคุ้มกันในตัวที่ดีนักศึกษามีทักษะและสามารถก้ไขปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นไต้ตาม สถานการณ์ 3.3.4 เงื่อนไขความรู้นักศึกษามีทักษะในการปฏิบัติงานด้วยความละเอียด รอบคอบ 3.3.5 เงื่อนไขคุณธรรม มีการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม ค่นิยม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ที่ครู สามารถสังเกตได้ขณะท าการสอน 4. เนื้อหาสาระการเรียนรู้ 1. ออกแบบวงจรไฟฟูาแสงสว่างการออกแบบระบบไฟฟูาจะต้องค านึงถึงความล่องตัว ความสะดวกใน การใช้งาน มีความปลอดภัยสูง ถูกต้องตามมาตรฐานที่ก าหนด โดยเฉพราะการออกแบบระบบแสงสว่างต้อง ค านึงถึงความสว่างCIE (Commission International del' Eclairage) ตามมาตรฐานคณะกรรมการมาตรฐาน แสงสว่างสากล 1.1 การเขียนแบบติดตั้งไฟฟูาในอาคาร งานเขียนแบบไฟฟูามีประโยชน์กับช่างทั่วไปที่ท าการติตตั้งระบบไฟฟูาหรือเดินสายไฟฟูาเพราะสามารถ ตรวจสอบวงจร อุปกรณ์ปูองกัน ตัวน าไฟฟูาที่เขียนมาในแบบไฟฟูา สามารถตรวจสอบกับมาตรฐาน (ว.ส.ท.) และ การไฟฟูาอีกทางหนึ่งเพื่อการประมาณราคาการติดตั้งการติดตั้งระบบไฟฟูาหรือเตินสายไฟฟูาสามารถบ่งได้ 4 วงจร คือ 1. วงจรแสงสว่าง 2. วงจรก าลัง 3. อุปกรณ์ปูองกัน 4.แผงรวมวงจรย่อย

วงจรไฟฟ้าแสงสว่างควบคุมด้วยสวิตช์ 1 จุด แบบแปลนไฟฟ้าแสงสว่างควบคุมด้วยสวิตช์ 1 จุด มาตรฐาน ANSI

วงจรสวิตช์ สวิตช์แยกวงจร (Isolating Switch) หมายถึง สวิตช์ที่ใช้ส าหรับแยกวงจรไฟฟูาออกจากแหล่งจ่ายไฟฟูา โดยก าหนดพิกัดกระแสของวงจร ดังรูปที่ 6.27

อุปกรณ์ปูองกัน เป็นหัวใจหลักที่วิศวกรหรือช่างไฟฟูาทุกคนต้องค านึงถึงเพื่อความปลอดภัยในชีวิตและ ทรัพย์สินของเจ้าของบ้านและเจ้าของกิจการต่างๆ หน้าที่ของอุปกรณ์ปูองกันทุกตัวจะต้องตัดระบบไฟฟูาได้อย่าง รวดเร็วเมื่อเกิดความผิดปกติของระบบไฟฟูาในวงจรนั้นๆ อุปกรณ์ปูองกันที่ดีจะต้องมีคุณสมบัติ ดังนี้ 1. ท างานได้รวดเร็วเมื่อวงจรไฟฟูาท างานผิดปกติ 2. มีความแม่นย าถูกต้องในการท างาน 3. ค่าบ ารุงรักษาต่ า 4. อายุการใช้งานยาวนาน 5. ราคาไม่สูงเกินไป

วงจรติดตั้งฟิวส์ ฟิวส์ หมายถึง อุปกรณ์ปูองกันกระแสไหลเกินพิกัดในวงจร โดยฟิวส์จะตัดวงจรเมื่อมีกระแสไหลเกินพิกัดจะท า ให้เกิดความร้อนซึ่งมีผลท าให้ฟิวส์หลอมละลายแล้วตัดวงจร ฟิวส์ต่ออนุกรมกับวงจรไฟฟูาดังรูป เซอร์กิตเบรกเกอร์ เซอร์กิตเบรกเกอร์ เป็นอุปกรณ์ที่ท างานเปิดและปิดวงจรไฟฟูาแบบไม่อัตโนมัติ ถ้ามีกระแสไหลผ่านเกินกว่าค่าที่ ก าหนดไว้ โดยปูองกันไม่ให้อุปกรณ์หรือเครื่องใช้ไฟฟูาเสียหายเช่นเดียวกับฟิวส์ แต่มีข้อดีกว่า คือ ไม่ต้องเปลี่ยน อุปกรณ์ใหม่เซอร์กิตเบรกเกอร์

เซฟตีสวิตช์ เซฟตีสวิตช์มีโครงสร้างโดยทั่วไปเหมือนกับสวิตช์ตัดตอนใบมีดแต่มีขนาดใหญ่กว่า การใช้งานโดยใช้สวิตช์โยก ปิดเปิด วงจรเซฟตีสวิตช์ เป็นอุปกรณ์ปูองกันกระแสลัดวงจรเหมือนกับอุปกรณ์ปูองกันอื่นๆวงจรติดตั้งเหมือนกับ วงจรเซอร์กิตเบรกเกอร์

เซฟตีสวิตช์ เซฟตีสวิตช์มีโครงสร้างโดยทั่วไปเหมือนกับสวิตช์ตัดตอนใบมีดแต่มีขนาดใหญ่กว่า การใช้งานโดยใช้สวิตช์โยก ปิดเปิด วงจรเซฟตีสวิตช์ เป็นอุปกรณ์ปูองกันกระแสลัดวงจรเหมือนกับอุปกรณ์ปูองกันอื่นๆวงจรติดตั้งเหมือนกับ วงจรเซอร์กิตเบรกเกอร์

อุปกรณ์ปูองกันไฟฟูารั่ว เป็นอุปกรณ์ปูองกันบุคคล โดยท าหน้าที่ตัดวงจรเมื่อมีกระแสรั่วเกินค่าที่ก าหนดไว้ เนื่องจากความผิดพลาดที่เกิดขึ้นจากการติดตั้งอุปกรณ์ ความพลั้งเผลอ หรือรู้เท่าไม่ถึงการณ์ของบุคคล อุปกรณ์ ปูองกันไฟฟูารั่วสามารถปรับตั้งกระแสรั่วลงดินได้ ที่ปรับใช้โดยทั่วไปมีตั้งแต่ 5 mA, 10 mA, 15 mA และ 25 mA สามารถตัดวงจรภายในเวลา 0.03 วินาที การต่อวงจรใช้งานเหมือนกับการต่ออุปกรณ์ปูองกันอื่นๆ แผงรวมวงจรย่อย (Load Center) เป็นจุดรวมของระบบไฟฟูาทั้งหมดในอาคาร บ้านพักอาศัยและสถาน ประกอบการต่างๆ แผงรวมวงจรย่อยจะแบ่งวงจรออกเป็น 2 วงจร คือ วงจรแสงสว่างและ วงจรก าลัง ไม่ว่าจะเป็นระบบไฟฟูา 1 เฟส 2 สาย หรือ 220/380 V 3 เฟส 4 สาย

การเขียน Shop Drawing คือ การเขียนแบบให้ละเอียดขึ้นจากแบบแปลนไฟฟูา ไม่ว่าจะเป็นวัสดุอุปกรณ์ เช่น ขนาดของสายไฟฟูา ขนาดท่อเดินสายไฟ ขนาดของ Ground Rod ชนิดของสายไฟฟูาชนิดของท่อเดินสายไฟ ระยะความสูง ความกว้าง ความลึกของอุปกรณ์ต่างๆ ที่ติดตั้ง Asbuilt Drawing คือ แบบที่เขียนขึ้นหลังจากท า การก่อสร้างและติดตั้งอุปกรณ์ต่างๆ เสร็จ เรียบร้อยแล้ว จะต้องให้ตรงตามที่สร้างหรือที่ได้ติดตั้งไว้แล้ว ใช้ส าหรับ ต่อเติมแก้ไขในภายหลังระยะห่างของระบบล่อฟูาจาก Ground Rod ถึงอุปกรณ์ต่างๆ ทั้งรวมตัวอาคารด้วยจะต้อง มีระยะห่างไม่น้อยกว่า 1.50 เมตร ระบบป้องกันฟ้าผ่าส าหรับตัวอาคาร 1.หลักล่อฟูา หรือหัวล่อฟูา เป็นส่วนที่อยู่บนสุด ท าหน้าที่ในการรับประจุหรือดึงประจุลงที่หลักหรือหัวล่อฟูา 2.สายตัวน าต่อลงดิน เป็นสายทองแดงเปลือยหรือสาย Coaxial Cable แต่มีขนาดไม่น้อยกว่า 50 ตร.มม. 3.หลักต่อลงดิน หรือ Ground Rod เป็นแท่งโลหะที่ไม่ผุกร่อนได้ง่าย นิยมใช้แท่งทองแดง

หัวข้อที่สอน กิจกรรมครูผู้สอน กิจกรรมนักเรียน สื่อการเรียน-การสอน 6.การเขียนแบบติดตั้ง ไฟฟูาในอาคาร ขั้นที่ 1 แนะน า (Introduction) - บอกวัตถุประสงค์ก่อนเรียน -ให้เอกสารประกอบการ เขียนแบบติดตั้งไฟฟูาใน อาคาร - อธิบายหัวข้อที่เป็น องค์ประกอบในบทที่ 6การ เขียนแบบติดตั้งไฟฟูาใน อาคาร - ผู้เรียนฟังบรรยาย วัตถุประสงค์ - ผู้เรียนฟังบรรยายการ การเขียนแบบติดตั้งไฟฟูา ในอาคาร -เอกสารการเขียนแบบ ติดตั้งไฟฟูาในอาคาร ขั้นที่ 2 พัฒนา (Development) - ผู้สอนบรรยายเรื่องการการ เขียนแบบติดตั้งไฟฟูาใน อาคาร - ผู้สอนตั้งค าถามให้ผู้เรียน ออกมาเขียนตอบค าถามหน้า ชั้นเรียน - ผู้สอนให้ผู้เรียนอธิบายการ เขียนแบบติดตั้งไฟฟูาใน อาคาร - ผู้เรียนตอบค าถามที่ ผู้สอนตั้งจากหนังสือ ประกอบการเรียน - ผู้เรียนฟังบรรยายเรื่อง การเขียนแบบติดตั้งไฟฟูา ในอาคาร - ผู้เรียนแลกเปลี่ยนความ คิดเห็นซึ่งกันและกัน - ผู้เรียนสามารถอธิบาย หน่วยที่6 ได้ -เอกสารการเขียนแบบ ติดตั้งไฟฟูาในอาคาร

หัวข้อที่สอน กิจกรรมครูผู้สอน กิจกรรมนักเรียน สื่อการเรียน-การสอน ขั้นที่ 3 ย้ า (Consolidation) - ผู้สอนตั้งค าถามใหม่ เพื่อ เป็นการทดสอบความเข้าใจ เนื้อหาภายในเอกสารของ ผู้เรียน - ผู้สอนให้ผู้เรียนเขียนอธิบาย เกี่ยวกับการเขียนแบบติดตั้ง ไฟฟูาในอาคาร - ผู้สอนให้ผู้เรียนท า แบบฝึกหัดเรื่องการเขียน แบบติดตั้งไฟฟูาในอาคาร - ผู้เรียนตอบค าถามที่ ผู้สอนตั้งค าถาม - ผู้เรียนเขียนอธิบายการ เขียนแบบติดตั้งไฟฟูาใน อาคาร - ผู้เรียนสามารถท า แบบฝึกหัดเรื่องการเขียน แบบติดตั้งไฟฟูาในอาคาร -เอกสารการเขียนแบบ ติดตั้งไฟฟูาในอาคาร ขั้นที่ 4 สรุป (Conclusion) - ผู้สอนสรุปเนื้อหาโดย ก าหนดประเด็นส าคัญ ให้ ผู้เรียนแสดงรายละเอียดให้ เหมาะสมกับประเด็น - ผู้สอนให้ผู้เรียนสรุปเนื้อหา ที่ได้เรียนในวันนี้ - ผู้เรียนฟังบรรยายสรุป เนื้อหาอุปกรณ์การเขียน แบบติดตั้งไฟฟูาในอาคาร - ผู้เรียนสรุปเนื้อหาที่ได้ เรียนในวันนี้ ลงในสมุด -เอกสารการเขียนแบบ ติดตั้งไฟฟูาในอาคาร 5.1 การน าเข้าสู่บทเรียน - ผู้สอนทบทวนความส าคัญชองการเขียนแบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาและวงจร - ผู้เรียนอภิปรายชักถามข้อสงสัย 5.2 การเรียนรู้ - ผู้สอนสรุปเรื่องของการเขียนแบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาและวงจร - อธิบายความส าคัญและของการเขียนแบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาและวงจร - อธิบายการเขียนแบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาและวงจรด้วยไดอะแกรมเดินสาย - อธิบายการเขียนแบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาและวงจรไฟฟูาด้วยไดอะแกรมแผนผัง - ให้ผู้เรียนเขียนไฟฟูาตามใบงานในหนังสือฝึกหัดที่ 6.1 - ผู้สอนให้ผู้เรียนชักถามข้อสงสัย

5.3 การสรุป -ผู้สอนและผู้เรียนร่วมกันสรุปความส าคัญของการเขียนแบบติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟูาและวงจร - ผู้เรียนชักถามข้อสงสัย - ผู้เรียนท าแบบประเมินตนเอง สรุปเนื้อหาสาระที่ส าคัญ - ท าแบบทตสอบหลังเรียน 5.4 การวัดและประเมินผล แบบทดสอบก่อนเรียน และแบบทดสอบหลังเรียน 6. สื่อการเรียนรู้แหล่งการเรียนรู้ 6.1 สื่อสิ่งพิมพ์ - หนังสือเรียนวิชาเขียนแบบไฟฟูา - แบบฝึกหัดท้ายบทเรียน - แบบประเมินผลงานตามใบงาน 7. เอกสารประกอบการจัดการเรียนรู้ ใบความรู้ ใบงาน ใบมอบหมายงาน ฯลฯ - ใบทดสอบความรู้ 8. การบูรณาการกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง แสดงออกต้นความสนใจใฝุรู้ การตรงต่อเวลา ความซื่อสัตย์ สุจริต ความมีน้ าใจและแบ่งปันให้ความ ร่วมมือ ยอมรับความคิดเห็นส่วนใหญ่เป็นส าคัญ 9. การวัดและประเมินผล 9.1 ก่อนเรียน -ให้ท าแบบทดสอบก่อนเรียน 9.2 ขณะเรียน -ตรวจผลงานตามแบบฝึกหัดบทที่6 การเขียนแบบติดตั้งไฟฟูาในอาคาร -สังเกตการณ์ท างานกลุ่ม 9.3 หลังเรียน - สรุปเนื้อหาสาระที่ส าคัญ - ท าแบบทดสอบหลังเรียน

แผนการจัดการรู้มุ่งเน้นสมรรถนะ หน่วยที่7 ชื่อวิชา เขียนแบบไฟฟูา รหัสวิชา 20104–2001 สอนครั้งที่ 14-15 ชื่อหน่วย การเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูา ชื่อเรื่อง การเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูา จ านวน 8 ชั่วโมง 1. สาระส าคัญ การเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูาจะเป็นงานเขียนวงจรควบคุมและวงจรก าลังการเริ่มเดินการ หยุดการกลับทางหมุนของเครื่องกลไฟฟูาซึ่ง ได้แก่ มอเตอร์ไฟฟูากระแสตรงมอเตอร์ไฟฟูากระแสสลับทั้งเฟส เตียวและ 3 เฟสด้วยมาตรฐานของ DIN และ ANSI โดยเน้นที่มาตรฐาน DIN 2. สมรรถนะประจ าหน่วย 2.1 การเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูากะแสตรง 2.2 การเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูากะแสสลับ 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 3.1 ด้านความรู้ 3.1.1เพื่อให้มีความรู้เกี่ยวกับวิธีการเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูากะแสตรง 3.1:2 เพื่อให้มีความรู้เกี่ยวกับวิธีการเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูากะแสสลับ 3.1.3 เพื่อให้มีความรู้เกี่ยวกับวิธีการเขียนแบบควบคุมกรกลับทางหมุนของมอเตอร์ไฟฟูา 3.2 ด้านทักษะ 3.2.1 อธิบายวิธีการเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูากะแสตรง 3.2.2 อธิบายวิธีการเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูากะแสสลับ 3.2.3 อธิบายวิธีการเขียนแบบควบคุมการกลับทางหมุนของมอเตอร์ไฟฟูา 3.2.4 ฝึกปฏิบัติการทักษะ 3.3 คุณลักษณะที่พึ่งประสงค์ คุณธรรม จริยธรรม / บูรณาการเศรษฐกิจพอเพียง 3.3.1 ความมีเหตุผล นักศึกษามีความรอบรู้ และสามารถเพิ่มประสิทธิภาพการท างานได้ 3.3.2 ความพอประมาณ นักศึกษาจัดสรรเวลาในการปฏิบัติงานตามที่อาจารย์ก าหนดได้

3.3.3 การมีภูมิคุ้มกันในตัวที่ดีนักศึกษามีทักษะและสามารถแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นได้ตาม สถานการณ์ 3.3.4 เงื่อนไขความรู้นักศึกษามีทักษะในการปฏิบัติงานด้วยความละเอียด รอบคอบ 3.3.5 เงื่อนไขคุณธรรม มีการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม ค านิยม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ที่ครูสามารถสังเกตได้ขณะท าการสอน 4. เนื้อหาสาระการเรียนรู้ การเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูาจะเป็นงานเขียนวงจรควบคุมและวงจรก าลังการเริ่มเดินการหยุด การกลับ ทางหมุนของเครื่องกลไฟฟูา ซึ่งได้แก่ มอเตอร์ไฟฟูากระแสตรง มอเตอร์ไฟฟูากระแสสลับ ทั้งเฟสเดียวและ 3 เฟส ด้วยมาตรฐานของ DIN และ ANSI โดยเน้นที่มาตรฐาน DIN

การเขียนแบบควบคุมมอเตอร์มีจุดประสงค์เดียวกันกับงานเขียนแบบไฟฟูา คือ การใช้สัญลักษณ์แทน อุปกรณ์งานจริงเขียนลงกระดาษเพื่อสื่อความหมายอย่างเดียวกัน มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับเฟสเดียว เป็นมอเตอร์ที่มีขนาดแรงม้าต่ า ๆ มีใช้ทั่วไปตามอาคารบ้านเรือน โรงงานอุตสาหกรรมและในเครื่องใช้ไฟฟูาขนาด เล็ก เช่น พัดลม เครื่องซักผ้า ปั๊มน้ า เป็นต้นหลักการท างาน เมื่อจ่ายกระแสเข้าขดลวดมอเตอร์ขณะมอเตอร์หยุด นิ่ง มอเตอร์ไม่สามารถเคลื่อนที่ด้วยตัวเองได้ จะต้องมีอุปกรณ์ช่วยสตาร์ตแล้วแต่ชนิดของมอเตอร์ บางชนิดใช้ ขดลวดสตาร์ต (Starting Winding) บางชนิดใช้คาปาซิเตอร์สตาร์ต (Capacitor)

เขียนแบบควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับเฟสเดียว เขียนแบบควบคุมการเริ่มเดินมอเตอร์แบบต่อตรง

วงจรกลับทางหมุน Reversing After Stop การท างานของวงจรนี้จะต่างกับวงจร Plugging ที่เมื่อต้องการกลับทางหมุนของมอเตอร์ต้องหยุด การท างานของวงจรก่อนจึงสามารถกลับทางหมุนของมอเตอร์ได้

เขียนแบบควบคุมการเริ่มเดินแบบ สตาร์-เดลตา อัตโนมัติ วงจรสตาร์-เดลตา เป็นวงจรสตาร์ตมอเตอร์แบบลดกระแสซึ่งนิยมใช้มากในการสตาร์ตมอเตอร์ ขนาดใหญ่เกิน 5 KW

เขียนแบบควบคุมการเริ่มเดินด้วยหม้อแปลงแบบออโต การท างาน การสตาร์ตมอเตอร์แบบออโตทรานส์ฟอร์เมอร์สตาร์ตเตอร์ เป็นการสตาร์ตมอเตอร์ แบบลดแรงดันไฟฟูา เรียกว่า Reduced Voltage Starter โดยทั่วไปการสตาร์ตมอเตอร์แต่ละครั้งจะ กินกระแสมากจึงมีวิธีการลดกระแสในช่วงสตาร์ต วิธีนี้เป็นอีกวิธีหนึ่งที่ช่วยลดกระแสในช่วงสตาร์ตโดยควบคุมการ ลดแรงดันที่จ่ายให้กับมอเตอร์เริ่มสตาร์ต ออโตทรานส์ฟอร์เมอร์สตาร์ตเตอร์ที่ใช้ทั่วไปปรับเปอร์เซ็นต์ของ แรงดันไลน์ได้ 3 แท็ป เช่น 45%, 55% และ 70% การเลือกใช้แท็ปของออโตทรานส์ฟอร์เมอร์จะต้องค านึงถึง ขนาดของมอเตอร์ด้วย

เขียนแบบควบคุมมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส ด้วยไดอะแกรมการเดินสาย ไดอะแกรมการเดินสาย เป็นการแสดงรายละเอียดวงจรงานจริงที่ประกอบกับแผงต่อสายตามจุด ต่างๆ โดยใช้ตัวอักษรก ากับวงจร การเริ่มเดินมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง การควบคุมมอเตอร์กระแสตรง (DC Motors Control) มีอยู่ 3 วิธี คือ 1. การควบคุมมอเตอร์กระแสตรงโดยผ่านอุปกรณ์ควบคุมโดยตรง 2. การควบคุมมอเตอร์กระแสตรงโดยการปรับแรงเคลื่อนให้ต่ า ลง 3. การควบคุมมอเตอร์กระแสตรงโดยผ่านตัวต้านทาน หลักการโดยทั่วไปเป็นการสตาร์ตมอเตอร์แบบวิธีลดกระแสไฟฟูาโดยการควบคุมแรงดันไฟฟูาให้ต่ า โดยใช้อุปกรณ์ พิเศษที่ช่วยในการสตาร์ตมอเตอร์โดยไม่ท าให้มอเตอร์เกิดความเสียหายเนื่องจากกระแสสูงซึ่งเรียกว่า Starting Box การสตาร์ตมอเตอร์แบบลดกระแสมอเตอร์ DC มีค่า ความต้านทานของขดลวดอาร์เมเจอร์ต่ า ดังนั้น เมื่อเริ่มสตาร์ตมอเตอร์ กระแสมาก จึงมีวิธีการค่อยๆ เพิ่มแรงดัน ขึ้นโดยใช้รีซิสแตนซ์เป็นตัวควบคุมแรงดัน โดยต่ออนุกรมกับขดลวดอาร์เมเจอร์ มิฉะนั้นอาจท าให้มอเตอร์ช ารุด เสียหายได้ เพราะขณะสตาร์ตมอเตอร์กินกระแสประมาณ 150-200% ของกระแสท างานปกติ (Rate Current) การเริ่มเดินมอเตอร์แบบอนุกรมด้วยกล่องสตาร์ต 2 จุด (Two Point Starting Box) เพื่อลดกระแส ที่จ่ายให้กับ มอเตอร์ ปูองกันความเสียหายของมอเตอร์ที่เกิดจากความเร็วสูงขณะมอเตอร์ไม่มีโหลด ดังรูปที่ 7.24

หัวข้อที่สอน กิจกรรมครูผู้สอน กิจกรรมนักเรียน สื่อการเรียน-การสอน 7.การเขียนแบบ ควบคุมเครื่องกลไฟฟูา ขั้นที่ 1 แนะน า (Introduction) - บอกวัตถุประสงค์ก่อน เรียน -ให้เอกสารประกอบการ เขียนแบบควบคุมเครื่องกล ไฟฟูา - อธิบายหัวข้อที่เป็น องค์ประกอบในบทที่ 7การ เขียนแบบควบคุมเครื่องกล ไฟฟูา - ผู้เรียนฟังบรรยาย วัตถุประสงค์ - ผู้เรียนฟังบรรยายการ เขียนแบบควบคุม เครื่องกลไฟฟูา -เอกสารการเขียนแบบ ควบคุมเครื่องกลไฟฟูา ขั้นที่ 2 พัฒนา (Development) - ผู้สอนบรรยายเรื่องการ เขียนแบบควบคุมเครื่องกล ไฟฟูา - ผู้สอนตั้งค าถามให้ผู้เรียน ออกมาเขียนตอบค าถาม หน้าชั้นเรียน - ผู้สอนให้ผู้เรียนอธิบายการ เขียนแบบควบคุมเครื่องกล ไฟฟูา - ผู้เรียนตอบค าถามที่ ผู้สอนตั้งจากหนังสือ ประกอบการเรียน - ผู้เรียนฟังบรรยายเรื่อง การเขียนแบบควบคุม เครื่องกลไฟฟูา - ผู้เรียนแลกเปลี่ยนความ คิดเห็นซึ่งกันและกัน - ผู้เรียนสามารถอธิบาย หน่วยที่7 ได้ -เอกสารการเขียนแบบ ควบคุมเครื่องกลไฟฟูา หัวข้อที่สอน กิจกรรมครูผู้สอน กิจกรรมนักเรียน สื่อการเรียน-การสอน ขั้นที่ 3 ย้ า (Consolidation) - ผู้สอนตั้งค าถามใหม่ เพื่อ เป็นการทดสอบความเข้าใจ เนื้อหาภายในเอกสารของ - ผู้เรียนตอบค าถามที่ ผู้สอนตั้งค าถาม - ผู้เรียนเขียนอธิบายการ -เอกสารการเขียนแบบ ควบคุมเครื่องกลไฟฟูา

ผู้เรียน - ผู้สอนให้ผู้เรียนเขียน อธิบายเกี่ยวกับการเขียน แบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูา - ผู้สอนให้ผู้เรียนท า แบบฝึกหัดเรื่องการเขียน แบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูา เขียนแบบควบคุม เครื่องกลไฟฟูา - ผู้เรียนสามารถท า แบบฝึกหัดเรื่องการเขียน แบบติดตั้งไฟฟูาในอาคาร ขั้นที่ 4 สรุป (Conclusion) - ผู้สอนสรุปเนื้อหาโดย ก าหนดประเด็นส าคัญ ให้ ผู้เรียนแสดงรายละเอียดให้ เหมาะสมกับประเด็น - ผู้สอนให้ผู้เรียนสรุปเนื้อหา ที่ได้เรียนในวันนี้ - ผู้เรียนฟังบรรยายสรุป เนื้อหาอุปกรณ์การเขียน แบบควบคุมเครื่องกล ไฟฟูา - ผู้เรียนสรุปเนื้อหาที่ได้ เรียนในวันนี้ ลงในสมุด -เอกสารการเขียนแบบ ควบคุมเครื่องกลไฟฟูา

5.1 การน าเข้าสู่บทเรียน ผู้สอนทบทวนความส าคัญของการเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูา ผู้เรียนอภิปรายซักถามข้อสงสัย ผู้สอนสรุปเรื่องการเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูา 5.2 การเรียนรู้ อธิบายความส าคัญและการเขียนแบบติดตั้งไฟฟูาในอาคาร อธิบายวิธีการเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูา อธิบายการเขียนแบบการเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูาแบบต่างๆได้ ให้ผู้เรียนเขียนแบบไฟฟูาตามใบงานที่ 7.1-7.3 ผู้สอนให้ผู้เรียนชักถามข้อสงสัย 5.3 การสรุป ผู้สอนและผู้เรียนร่วมกันสรุปความส าคัญของการเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูา ผู้เรียนชักถามข้อสงสัย ผู้เรียนท าแบบประเมินตนเอง สรุปเนื้อหาสาระที่ส าคัญ ท าแบบทดสอบหลังเรียน 5.4 การวัดและประเมินผล แบบทดสอบก่อนเรียน และแบบทดสอบหลังเรียน 6. สื่อการเรียนรู้แหล่งการเรียนรู้ 6.1 สื่อสิ่งพิมพ์ - หนังสือเรียนวิชาเขียนแบบไฟฟูา - แบบฝึกหัดท้ายบทเรียน - แบบประเมินผลงานตามใบงาน 7. เอกสารประกอบการจัดการเรียนรู้ ใบความรู้ ใบงาน ใบมอบหมายงาน ฯลฯ

- ใบทดสอบความรู้ 8. การบูรณาการกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง แสดงออกด้านความสนใจใฝุรู้ การตรงต่อเวลา ความซื่อสัตย์ สุจริต ความมีน้ าใจและ แบ่งปันให้ความร่วมมือ ยอมรับความคิดเห็นส่วนใหญ่เป็นส าคัญ 9. การวัดและประเมินผล 9.1 ก่อนเรียน -ให้ท าแบบทดสอบก่อนเรียน 9.2 ขณะเรียน -ตรวจผลงานตามแบบฝึกหัดบทที่7 การเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูา - สังเกตการท างานกลุ่ม 9.3 หลังเรียน - สรุปเนื้อหาสาระที่ส าคัญ ท าแบบทดสอบหลังเรียน

แผนการจัดการรู้มุ่งเน้นสมรรถนะ หน่วยที่8 ชื่อวิชา เขียนแบบไฟฟูา รหัสวิชา 20104–2001 สอนครั้งที่ 16-17 ชื่อหน่วย การเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูาด้วย อิเล็กทรอนิกส์ ชื่อเรื่อง การเขียนแบบควบคุมเครื่องกลไฟฟูาด้วยอิเล็กทรอนิกส์ จ านวน 8 ชั่วโมง 1. สาระส าคัญ การเขียนแผนภาพวงจรควบคุมตัวยอิเล็กทรอนิกส์เป็นการเขียนวงจรแสตงอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ภายในแต่ละ บล็อก เพื่อเน้นการเขียนสัญลักษณ์และวงจร พร้อมแสดงแผนภาพการท างานของวงจรควบคุมเครื่องกลไฟฟูาด้วย อิเล็กทรอนิกส์ วงจรควบคุมแรงตันไฟฟูา วงจรควบคุมอุณหภูมิ 2. สมรรถนะประจ าหน่วย 2.1 เขียนวงจรควบคุมมอเตอร์กระแสตรงด้วยอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ 2.2 เขียนวงจรควบคุมมอเตอร์กระแสสลับด้วยอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ 2.3 เขียนแผนภาพการควบคุมระดับแรงตันไฟฟูาได้ 2.4 เขียนวงจรอิเล็กทรอนิกส์ควบคุมอุณภูมิได้ 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 3.1 ด้านความรู้ 31.1 มีความรู้เรื่องการเขียนวงจรควบคุมมอเตอร์กระแสตรงตัวยอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ 3.1.2 เพื่อให้มีความรู้วงจรควบคุมแรงตันไฟฟูา 3.1.3 เพื่อให้มีความรู้การเขียนวงจรควบคุมอุณภูมิ 3.2.1 ฝึกปฏิบัติการเขียนแบบควบคุมมอเตอร์กระแสตรงและกระแสสลับ 3.2.2 ฝึกปฏิบัติการเขียนวงจรควบคุมแรงตันไฟฟูา 3.2.3 ฝึกปฏิบัติการเขียนวงจรควบคุมอุณภูมิ 3.2 ด้านทักษะ

3.3 คุณลักษณะที่พึงประสงค์ คุณธรรม จริยธรรม / บูรณาการเศรษฐกิจพอเพียง / 3.3.1 ความมีเหตุผล นักศึกษามีความรอบรู้ และสามารถเพิ่มประสิทธิภาพการท างานได้ 3.3.2 ความพอประมาณ นักศึกษาจัดสรรเวลาในการปฏิบัติงานตามที่อาจารย์ก าหนดได้ 3.3.3 การมีภูมิคุ้มกันในตัวที่ดี นักศึกษามีทักษะและสามารถก้ไขปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นได้ตามสถานการณ์ 3.3.4 เงื่อนไขความรู้ นักศึกษามีทักษะในการปฏิบัติงานด้วยความละเอียด รอบคอบ 3.3.5 เงื่อนไขคุณธรรม มีการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ที่ครูสามารถสังเกตได้ขณะท าการสอน

4.เนื้อหาสาระการเรียนรู้ การเขียนแผนภาพวงจรควบคุมด้วยอิเล็กทรอนิกส์ เป็นการเขียนวงจรแสดงอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ภายในแต่ ละบล็อก เพื่อเน้นการเขียนสัญลักษณ์และวงจร พร้อมแสดงแผนภาพการท างานของวงจรควบคุมเครื่องกลไฟฟูา ด้วยอิเล็กทรอนิกส์ วงจรควบคุมแรงดันไฟฟูา วงจรควบคุมอุณหภูมิ ในปัจจุบันนี้งานอิเล็กทรอนิกส์เข้ามามีบทบาทในงานอุตสาหกรรมมากมาย ซึ่งเราไม่สามารถจะปฏิเสธได้ งาน ควบคุมมอเตอร์ก็เช่นเดียวกัน ได้น าเอาอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์มาควบคุมมากมาย เช่น วงจรควบคุมมอเตอร์ด้วย ไทรแอก วงจรควบคุมก าลังทั่วไป และวงจรควบคุมแสงสว่าง เป็นต้น ไทรแอก ไทรแอกมีรูปร่างคล้ายกับ เอส ซี อาร์ แต่คุณสมบัติจะแตกต่างกัน คือ ไทรแอกจะน ากระแสได้ทั้งสองทิศทาง

วงจรควบคุมความเร็วมอเตอร์ด้วยทรานซิสเตอร์ ทรานซิสเตอร์ เป็นอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อีกชนิดหนึ่งที่ใช้ในงานควบคุมมอเตอร์ ซึ่งเป็นสารกึ่งตัวน า มีขาต่อ ใช้งานทั้งหมด 3 ขา คือ ขาอิมิตเตอร์ (Emitter) ขาเบส (Base) ขาคอลเล็กเตอร์ (Collector) ทรานซิสเตอร์ใช้ใน งานวงจรขยายสัญญาณ วงจรรวมสัญญาณ วงจรสวิตช์ชิง และวงจรออสซิลเลตทรานซิสเตอร์ที่ใช้ทั่วไป คือ ชนิด NPN และ PNP