Ejaan Jawi yang Disempurnakan dan Kata Pinjaman

Mari
belajar

Ejaan Jawi yang Disempurnakan
dan

Kata Pinjaman

Disediakan oleh:
Nur Liyana Nisrina Binti Saifunnizam

EJAAN JAWI
YANG

DISEMPURNAKAN

Huruf
tunggal

1 Contoh ‫د‬ ‫اة‬
‫ذ دوا‬
Huruf-huruf yang tidak
boleh disambung ‫ر ز و ۏ رودا‬
selepasnya Contoh

2 ‫بت ث ج ح‬

‫س شصض‬ ‫خ‬

Huruf-huruf yang boleh ‫طظ ع غ ف‬
disambung sebelum dan

selepasnya.

Contoh : ‫قکݢل م‬
‫ن ه يڽ‬
‫ﺳﻴﻤﭭﻦ‬
‫ﺑﻴﺴﻴ‬

3 Contoh :

Huruf-huruf yang tidak Huruf "‫"ء‬ ‫ﺑﺎءﻳﻖ‬
boleh disambung sebelum ‫ﺳﻮءاﻟﻦ‬
‫ﻻءﻳﻦ‬
dan selepasnya

Padanan huruf rumi
dan jawi

‫بت ة ث ج چ ح‬ ‫ا‬

h c j s/th t/h t ba

‫خ د ذر زس‬

s z r z/dh d kh

Padanan huruf rumi
dan jawi

‫شصض ط ظ ع غ ڠ‬

ng gh Awal a,i,u z t d/dh s sy
akhir (k')

‫فڤ قک ݢ ل‬

l g k k/q p f

Padanan huruf rumi ‫م‬
dan jawi m

‫ن و ۏ ه ء يى‬

e pepet y/i/e Awal gugur h v w n
akhir taling akhir (k')

‫ڽ‬

ny

huruf konsonan
melayu jati

Jenis Huruf Jawi

Huruf Huruf
Vokal Konsonan

‫ ي‬،‫ و‬،‫ا‬ Selain daripada huruf
dalam tulisan vokal, adalah huruf
rumi a, e, i, o, u konsonan.

kaedah lazim

Ejaan lazim ialah ejaan biasa
yang digunakan untuk

mengeja perkataan suku
kata terbuka atau tertutup,
dengan menggunakan huruf

vokal.

TERTUTUP + TERBUKA

Suku kata pertama Contoh : ‫ﺳﺮﺗﺎ‬
berakhir dengan ‫ﭬﻴﻦﺗﻮ ﻫﺮﺑﺎ‬
konsonan. Suku kata
kedua berakhir dengan

huruf vokal.

TERBUKA + TERBUKA

Suku kata pertama Contoh : ‫ﻮﻻ ﻻدا‬
berakhir dengan vokal. ‫ﺑﻴﻼ‬
Suku kata kedua juga
berakhir dengan huruf

vokal.

TERTUTUP + TERTUTUP

Skukobkeneudsruoadknakeakahntjuaonigrng.apdaSsneeoubrhnnkteuagaurrmanakun.kaafhtiar ‫دﻋﻮت‬ ‫ﺑﻨﺘﻞ‬

Contoh :

‫ﺑ ﮑﻴﺖ‬

TERBUKA + TERTUTUP

‫ﺗﺎﻫﻮن‬ ‫ﺑﻮروڠ‬

Suku kata pertama berakhir Contoh :
dengan vokal. Suku kata kedua
‫ﺑﺎ ﻮن‬
juga berakhir dengan huruf
konsonan.

Contoh:

Satu suku kata tertutup ‫ﺟﮏ‬
dieja tidak menggunakan ‫ﺑﺲ‬
alif. Kecuali Bahasa Arab ‫ﺗﺲ‬
‫رق‬
dan perkataan tradisi
"dan" ‫ﮐﺪ‬

Hukum kvk satu suku kata tertutup kvk yang
huruf alif hendaklah dibuang “‫ "ا‬vokalnya alif

kecuali suku kata tertutup yang di mulai
"‫ "و‬dengan huruf wau

Contoh Satu Suku Kata Tertutup

Dieja menggunakan alif "‫ "ا‬jika ‫واڠ‬
dimulai dengan huruf wau "‫"و‬ ‫واد ﻋﺎم‬

dan perkataan serapan
Bahasa Arab.

Satu suku kata tertutup
mempunyai dua huruf

‫ﭼﻢ ﺑﻦ‬ ‫ﺑ‬

Huruf kedua huruf ‫ﺑﻨﺘﻮ‬ ‫ﭼﺎﻣﭭﻖ‬ ‫ﺑ ﺴﻞ‬
konsonan. Tidak ada
huruf alif "‫ "ا‬di tengah
suku kata tertutup
kecuali homograf.

Satu suku kata tertutup
mempunyai tiga huruf

Huruf kedua i e
terdiri daripada ‫ﺗﻴﻨﺪس‬ ‫ﭬﻴﻨﺴﻴﻞ‬
‫ﭬﻴﻨﺘﻮ‬ ‫ﭬﻴﻨﺪﻳﻖ‬
vokal "‫ "ي‬i/e.

Satu suku kata tertutup huruf
kedua terdiri daripada vokal "u/o"

"‫"و‬

uo

‫ﻟﻮنﺗﺮ‬ ‫ﺳﻮڠﮐﻮق‬
‫ﻮنﺗﻴ‬ ‫ﺗﻮڠ ﻖ‬

Contoh :

‫ﭬﺮﭼﺎي‬ ‫ﭬﻮرﻧﺎم‬

Perkataan yang Kecuali Homograf
mempunyai tiga suku
kata atau lebih, huruf ‫ﺳﺮاﻳﺎ‬ ‫ﺳﺮاي‬
terakhir juga tiada huruf
alif "‫ "ا‬kecuali homograf.

‫ﺳﻮﭬﺎي‬ ‫ﺳﻮﭬﺎﻳﺎ‬

Kata dasar tiga suku Contoh : ‫ﭬﺪوک‬
kata atau lebih bagi ‫ﺑﻬﺎ ﻴﺎ‬
‫ﻬﺎرو‬
kata melayu jati ‫ﻫﻠﻮﺑﺎ‬
ditulis tanpa vokal
alif pada suku kata

pertama "a"

Kedudukan hamzah (‫)ء‬

Huruf "‫ "ء‬di awal hanya digunakan
untuk nama orang Cina
berkedudukan 3/4

‫ءڠ‬

Contoh :

‫ءﻳ ءوڠ‬

Kedudukan hamzah (‫)ء‬

Huruf "‫ "ء‬di tengah Perlu disediakan rumah untuknya dan
perkataan disambung dengan huruf sebelum atau

selepasnya

Contoh :

‫اﻟﻔﺎءزﻳﻦ‬ ‫ﻣﺴﺌﻠﻪ‬ ‫ﻣﻼﺋﮑﺔ‬

Kedudukan hamzah (‫)ء‬

Huruf "‫ "ء‬di tengah Apabila dua huruf vokal berada dalam
perkataan satu perkataan dan untuk mengelak
daripada mempunyai maksud lain

Contoh :

Kedudukan hamzah (‫)ء‬

Huruf "‫"ء‬di Perkataan serapan daripada bahasa Arab yang
akhir perkataan mengandungi huruf "‫ "ء‬dikekalkan ejaan dalam bahasa

Contoh : asal

‫وﺿﻮء‬ ‫دﻋﺎء‬ ‫ﻋﺸﺎء‬

Kedudukan "‫ "ء‬setara

Kedudukan hamzah (‫)ء‬

Kedudukan "‫ "ء‬di bawah Huruf "‫ "ء‬diletak di bawah huruf alif "‫ "إ‬pada
huruf alif "‫"إ‬ perkataan berikut sahaja dan digunakan untuk

Contoh : mengeja huruf diletakkan "e"

‫إﺳﻼم‬ ! ‫اﻳﻪ‬
(Eh)!

Hukum
penambahan
"se", "ke", "di"

Huruf "‫ "ء‬diletakkan di Contoh : ‫اﻳﮑﻮر‬
‫اﺗﺲ‬
‫ء‬ ‫ﺳﺄﻳﮑﻮر‬
‫دأﺗﺲ‬
atas huruf alif "‫ "ا‬pada

semua kata dasar yang

bermula dengan huruf "‫"ا‬

apabila menerima

imbuhan ‫ د‬،‫ ک‬،‫س‬

Penggunaan "se", "ke", "di" bagi perkataan

‫إﺳﻼم‬

‫ﮐﺈﺳﻼﻣﻦ‬ Bagi perkataan Islam walaupun
‫دإﺳﻼﻣﮑﻦ‬ menerima imbuhan "SE", "KE",

"DI" di huruf "‫ "ء‬tetap
berkedukan di bawah huruf alif.

‫ﺳﺈﺳﻼم‬

Hukum "‫"د ر ل و ڠ‬

Perkataan suku kata Contoh ‫ﺑﺎوا دادا‬
terbuka + terbuka "‫"ا ا‬ ‫ﺎﺎ‬
perlu ada huruf "‫ "ا‬apabila
diakhiri dengan huruf

"‫"د ر ل و ڠ‬

Hukum Luar "‫"د ر ل و ڠ‬

Suku kata terbuka
terbuka "‫ "ا ا‬tidak ada
huruf "‫ "ا‬pada akhir
perkataan bagi perkataan
yang berakhir dengan

huruf berikut.

‫‪Contoh‬‬

‫ﻫﺎڽ ﻣﺎن ﺑﺎچ ﻣﺎت‬

‫راي ﺑﺎڤ‬

Kekecualian hukum luar "‫"د ر ل و ڠ‬

Perkataan homograf huruf ‫ﭬﻮاﺳﺎ‬ ‫ﭬﻮاس‬
vokal alif digunakan pada ‫ﺑﻮاﻳﺎ‬ ‫ﺑﻮاي‬
‫ﺳﺮاﻳﺎ‬ ‫ﺳﺮاي‬
suku kata terakhir

Hukum "‫ "ک‬dan "‫"ݢ‬ Bunyi " ‫ "ک‬dan "‫ "ݢ‬di
akhir perkataan tidak

ada huruf alif "‫"ا‬

‫ݢک‬

‫ﺗﻴﮏ ﻣﻮک‬ ‫ﻫﻴ ﻻ ﻲ‬

‫ک‬ ‫ݢ‬

‫‪sekiranya‬‬ ‫ﺳﻮﮐﺎﮐﻦ‬ ‫ﺳﻮک‬ ‫ﻫﻴ ﺎﻟﻪ‬ ‫ﻫﻴ‬
‫‪menerima‬‬ ‫ﻟﻮﮐﺎڽ‬ ‫ﻟﻮک‬ ‫ﺟﻮ ﺎﻟﻪ‬ ‫ﺟﻮݢ‬
‫‪imbuhan akhiran,‬‬ ‫ﻣﻮﮐﺎڽ‬ ‫ﻣﻮک‬ ‫ﻫﺮ ﺎڽ‬ ‫ﻫﺮݢ‬
‫‪ditambah huruf‬‬

‫"ا" ‪alif‬‬

Akhiran "RAMA"

Pbeedrriatkaalaki"mfthhRa"uiAb‫ا‬ra"rMansduheAefylhn""ea‫م‬ugpn"aragunsf Contoh ‫اﺳﺮاﻣﺎ‬ ‫ﭬﺎﻧﻮراﻣﺎ‬
‫اﻳﺮاﻣﺎ‬ ‫ﭼﺮﻳﮑﺎراﻣﺎ‬

wda"imtk‫ا‬u("aPeaem"es-tm‫و‬werab"klpaetadauephdtanraaalthyasaunaumnhtiIruu-uybwsprafuuuanankf)glyuifi e-wa Hukum
‫ﮐﻠﻴﻮاڠ‬ e-wa dan i-wa
‫ﺟﻴﻮاڠ‬
i-wa

‫ﻟﻴﻮات‬
‫ﻣﻴﻮاه‬

Hukum A-HA "‫ ﻫﺎ‬-‫"ا‬

md"ekd‫ﺎ‬in‫ﻫ‬aPaitg"ketuaahrhlnkiiuasradrtistuaudaeunfeabga"nlne‫ه‬eilgli"dbyufauaim"nhn‫ا‬a"bdghstuauuidnnkrayuukif Contoh ‫ﭬﻬﺎ‬
‫ﻣﻬﺎ‬

‫اوﺳﻬﺎ‬

Hukum A-HA "‫ ﻫﺎ‬-‫"ا‬

Contoh :

‫ﺑﻬﺎس‬ ‫ﺑﻬﺎي‬ Perkataan tiga suku
kata atau lebih yang
mempunyai bunyi a-ha
di tengah suku kata,

huruf alif "‫ "ا‬tidak
ditulis sebelum huruf ‫ه‬

‫ﭬﻬﺎﻻ‬

perkataan
tradisi

‫ﺟﮏ ﻟﻴﻢ‬ ‫ﻣﺎءﻧﺴﻲ دري‬

Perkataan yang ‫ﺷﺮݢ‬ ‫ﺑﻨﺖ‬ ‫دﻣﮑﻴﻦ‬ ‫اي‬
dikekalkan

ejaannya mengikut
ejaan lama Za'ba

‫ﺟﮑﺎﻻو‬ ‫دي‬ ‫ﻳﺎءﻳﺖ درﭬﺪ‬

Info:
Perkataan tradisi ialah ejaan yang menggunakan sistem

baris tetapi tidak dijelmakan barisnya.

Sekiranya menerima imbuhan akhiran,
hendaklah ditambah huruf alif "‫ "ا‬pada bunyi
"a", ditambah huruf "‫ "و‬pada bunyi "a" atau "u",

ditambah huruf "‫ "ي‬pada bunyi "e" atau "i"

Contoh

‫اد اداڽ‬

‫اﻳﺘﻮﻟﻪ‬ ‫اﻳﺖ‬
‫اﻳﻨﻴﻠﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬

Diftong Contoh Diftong

Diftong ialah bunyi oi au ai
"ai", "au", "oi". Kata (‫)وي‬ (‫)او‬ (‫)اي‬
serapan Bahasa Arab
tidak terlibat dengan ‫اءودﻳﺖ اوﻳﺪﻳﻮم‬ ‫اءﻳﺴﻴ‬ Awal
Perkataan
kaedah ini.
‫اﻣﭭﺎﻳﻦ ﺳﺎودارا ﺑﻮﻳﮑﻮت‬ Tengah
Perkataan

‫ﮐﺎﻟﻮي‬ ‫ﭬﻮﻻو‬ ‫ﺳﺴﻮاي‬ Akhir
Perkataan

Imbuhan awalan

Contoh

‫ اد = ﺑﺮاد‬+ ‫ﺑﺮ‬

Setiap imbuhan awalan ‫ﺗﻴﺮاﻳﮑﻮت‬ = ‫ اﻳﮑﻮت‬+ ‫ﺗﺮ‬
"‫ "ﺗﺮ‬,"‫ "ﺑﺮ‬dan "‫ "ﭬﺮ‬bertemu
dengan kata dasar yang = ‫ ءن‬+ ‫ اوﺳﻬﺎ‬+ ‫ﭬﺮ‬
bermula dengan huruf alif
"‫"ا‬, dikekalkan huruf alif
pada kata dasar tersebut

‫ﭬﺮاوﺳﻬﺎءن‬

Imbuhan awalan

Contoh

Imbuhan awalan " ‫ "ﻣ‬dan ‫ﭬ ﻴﺪر‬ = ‫ اﻳﺪر‬+ ‫ﭬ‬
" ‫ "ﭬ‬bertemu dengan
‫ﻣ ﻮﺗﻮس‬ = ‫ اوﺗﻮس‬+ ‫ﻣ‬
kata dasar yang bermula
dengan huruf alif yang
berbunyi "i" dan "u",
dihilangkan huruf alif

pada kata dasar tersebut.

Imbuhan awalan

Contoh

Imbuhan awalan " ‫"ﻣ‬ ‫ﻣ ﺎﺳﻮه‬ = ‫ اﺳﻮه‬+ ‫ﻣ‬
dan " ‫ "ﭬ‬bertemu
dengan kata dasar ‫ﭬ ﺎﭼﺎرا‬ = ‫ اﭼﺎرا‬+ ‫ﭬ‬

yang bermula dengan
huruf alif yang

berbunyi a, dikekalkan
huruf alif tersebut.

Imbuhan
akhiran

an (‫)ءن‬

Kata dasar yang diakhiri Contoh ‫ﭬﻘﺴﺎءن‬ ‫ﭬﻘﺴﺎ‬
dengan huruf alif "‫"ا‬ ‫ﮐﻴﺮاءن‬ ‫ﮐﻴﺮا‬
‫ﺟﻮﺗﺎءن‬ ‫ﺟﻮﺗﺎ‬
dimasukkan imbuhan "‫"ءن‬

Imbuhan
akhiran

an (‫)ءن‬

Kata dasar yang diakhiri dengan bunyi Contoh ‫ﺳﺎﭬﺎءن‬ ‫ﺳﺎڤ‬
alif "‫" "ا‬a" perlu ditambah dengan huruf ‫ﺟﺎ ﺎءن‬ ‫ﺟﺎݢ‬
‫ﺑﺎﭼﺎءن‬ ‫ﺑﺎچ‬
alif "‫ "ا‬sekiranya terdapat imbuhan
akhiran "‫"ءن‬

Imbuhan
akhiran

an (‫)ان‬

Kata dasar yang diakhiri dengan huruf Contoh ‫رﻳﻨﺪوان‬ ‫رﻳﻨﺪو‬
"‫" "و‬u" atau bunyi "‫" "او‬au" dimasukkan ‫ﺑﻮروان‬ ‫ﺑﻮرو‬
‫ﻮراوان‬ ‫ﻮراو‬
imbuhan "‫" "ان‬an"

Imbuhan
akhiran

an (‫)ن‬

Kata dasar yang diakhiri dengan, selain Contoh ‫ﻣﺎﮐﻨﻦ‬ ‫ﻣﺎﮐﻦ‬
huruf "‫ "ا‬dan "‫ "و‬dimasukkan imbuhan ‫ﺟﺎﺑﺘﻦ‬ ‫ﺟﺎﺑﺖ‬
‫ﭼﻮﭼﻴﻦ‬ ‫ﭼﻮﭼﻲ‬
"‫ "ن‬sahaja