เรอ่ื ง หน้า
โคลงโลกนิติ 1
ศรที ะนนไชย 2
นริ าศหนองคาย 3
สามคั คเี ภทคาฉันท์ 4
มัทนะพาธา 5
โคลงกลอน 6
บทละครเรอื่ พระลอ 7
ขอบฟ้าขลบิ ทอง 8
เราชะนะแล้วแมจ่ า๋ 9
เปล้อื ง วรรณศรี กวีนักคดิ นักเขียนนักสู้ 10
รวมบทกวีและงานวจิ ารณศ์ ิลปะวรรณคดขี องกวีการเมือง 11
จงเป็นอาทติ ย์เมือ่ อทุ ัย 12
กวนี ิพนธ์ขององั คาร กัลยณพงศ์ 13
ขอบกรุง 14
เพียงความเคล่อื นไหว 15
ละครแห่งชีวติ 16
กามนติ 17
ดารงประเทศ 18
ผูช้ นะสบิ ทศิ 19
หนงึ่ ในรอ้ ย 20
บางระจนั 22
เร่ือง หน้า
หญิงคนชัว่ 23
พล นกิ ร กิมหงวน 24
ปกั กิง่ นครแห่งความหลัง 25
บนหลุมศพวาสฏิ ฐี-เราลขิ ติ 26
เมืองนิมิตและชีวิตแห่งการกบฏสองคร้งั 27
แม่สายสะอืน้ 28
พทั ยา 29
แผ่นดนิ นี้ของใคร 30
มหาบณั ฑิตแหง่ มถิ ิลานคร 31
ปศี าจ 32
สแี่ ผน่ ดิน 33
ท่งุ มหาราช 34
แลไปขา้ งหนา้ (ภาคปฐมวัยและมชั ฌิมวัย) 35
แจ้งใบตอง เสเพลบอยชาวไร่ 36
จดหมายจากเมืองไทย 37
เขาชอ่ื กานต์ 38
สร้างชีวิต 39
ตะวันตกดิน 40
สร้อยทอง 41
พริ าบแดง 42
ลกู อสี าน 43
เร่อื ง หน้า
นทิ านเวตาล 44
จบั ตาย : รวมเรอื่ งเอก 45
ชีวติ จากมุมมืดเสาชิงช้า 46
พลายมลวิ ัลล์ิ 47
ดับดวงอาทิตย์ 48
ยุคทมิฬ เล่ม 1 49
เหมืองแร่ : ฉบับสมบูรณ์ 50
ฟา้ บก่ ้ัน 51
เพือ่ นเก่า 52
รวมเร่ืองสนั้ บางเรื่องของฮิวเมอรสิ ต์ 53
ฉันจึงมาหาความหมาย 54
คนบนตน้ ไม้ 55
ประวัติศาสตร์กฎหมายไทย เลม่ 1-2 56
นิทานโบราณคดี 57
โฉมหน้าศกั ดนิ าไทยปจั จุบนั 58
กบฏ รศ.130 59-60
เจ้าชีวติ : สยามก่อนยุคประชาธิปไตย 61
ศาลไทยในอดตี 62
ประวตั ิศาสตร์ไทยสมัย พ.ศ.2352-2453 ด้านสงั คม 63-64
สงั คมไทยในสมยั ต้นรัตนโกสินทร์ พ.ศ. 2325-2416. 65
ทรัพยศาสตร์ 66-67
เร่ือง หน้า
เบ้อื งหลงั การปฏวิ ัติ 2475 68
ความเปน็ อนจิ จงั ของสังคม 69
ท่านปรดี ี รฐั บุรุษอาวโุ ส ผู้วางแผนเศรษฐกิจไทยคนแรกโอ้วา่ ...อาณาประชาราษฎร์ 70
ไทยกบั สงครามโลกครัง้ ทส่ี อง 71
สันติประชาธรรม 72
ห้าปีจากปรทิ ศั น์ 73-74
"วันมหาปติ "ิ : วารสาร อมธ. ฉบับ, พเิ ศษ 14 ตุลาคม 75
วรรณคดี และวรรณคดวี ิจารณ์ 76-77
ประติมากรรมไทย 78
วรรณสาสน์ สานึก 79-80
วิทยาวรรณกรรม 81-82
ความงามของศิลปะไทย 83
ภาษากฎหมายไทย 84-85
วรรณไวทยากร ฉบับ วรรณคดี 86
แสงอรณุ 2 รศ.แสงอรณุ รตั กสกิ ร 87-88
พระราชพิธสี ิบสองเดอื น 90
สาส์นสมเด็จ 91
30 ชาตใิ นเชียงราย 92-93
เทียนวรรณ 94-95
กาเลหมา่ นไต 96-97
นิทานชาวไร่ 98-99
เรอื่ ง หน้า
ภารตวทิ ยา 100-101
ฟนื้ ความหลัง 102-103
ความเป็นมาของคาสยาม ไทย, ลาว และขอม และลักษณะทาง สังคมของช่ือชนชาติ 104-105
อตั ชีวประวัติของหม่อมศรีพรหมา กฤดากร 106
80 ปีในชีวติ ของข้าพเจ้า 107
พระประวตั ิตรสั เลา่ 109-109
พระไตรปิฎก ฉบับสาหรับประชาชน 110-111
ปัญญาวิวัฒน์ 112-113
พทุ ธธรรม 114-115
อิทัปปจั จยตา 116-117
หนงั สอื แสดงกจิ จานกุ จิ 118-119
แพทยศาสตรส์ งเคราะห์ 120-121
ธรรมชาตินานาสตั ว์ เล่ม 1-3 122-123
ขบวนการแก้จน 124
1
โคลงโลกนิติ
เดชาดศิ ร, สมเดจ็ พระเจ้าบรมวงศเ์ ธอกรมพระยา. (2545). โคลงโลกนิต.ิ กรงุ เทพฯ:
เรือนปัญญา. 430 หนา้ .
บรรณานทิ ศั น์ : โคลงโลกนิติ เป็นวรรณกรรมประเภทคาสอน ในลกั ษณะของโคลงสุภาษติ คาว่า
โลกนิติ (อา่ นว่า โลก-กะ-นดิ ) แปลวา่ ระเบยี บแบบแผนแห่งโลก เนอื้ หาในโคลงโลกนติ จิ ึงมุ่งแสดง
ความจรงิ ของโลกและสจั ธรรมของชีวติ เพือ่ ใหผ้ อู้ ่านไดร้ ้เู ทา่ ทันตอ่ โลกและเขา้ ใจในความเป็นไป
ของชีวิต พรอ้ มเป็นแมแ่ บบเพอ่ื ใหผ้ อู้ ่านได้ดาเนินชีวิตไปในทางท่ถี ูกตอ้ งดีงามสืบไปโคลงโลกนติ ิมี
ความไพเราะเหมาะสมทั้งดา้ นรปู แบบและเน้อื หาปรัชญาสาระ ครบคณุ คา่ ทางวรรณกรรม ทาให้
เปน็ ทแ่ี พรห่ ลายในหมูค่ นทวั่ ไป บางท่านกล่าวยกยอ่ งโคลงโลกนติ วิ า่ เป็น อมตะวรรณกรรมคาสอน
หรือ ยอดสุภาษิตอมตะ, ได้รับคัดเลือกจากกระทรวงศึกษาธิการให้เป็นบทอ่านในหนังสือ
แบบเรียนสาหรับนักเรียนนักศึกษาอยู่ทุกยุคสมัย และได้รับการจัดให้เป็นหนึ่งในหนังสือดี 100
เลม่ ที่คนไทยควรอ่าน
2
ศรีทะนนไชย
ศรที ะนนไชย สานวนกาพย์. (2501). (ม.ป.ท.): โรงพมิ พไ์ ทยเขษม. 64 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : นิทานพ้ืนบ้านตลกขบขันท่ีเล่าสืบกันมาตั้งแต่สมัย อยุธยา ตัวละครเอกเป็นคน
เจ้าปัญญามไี หวพรบิ ปฏภิ าณฉลาดแกมโกงเล่าเรือ่ งต้งั แต่กาเนดิ ศรีทะนนไชย ผ่าท้องน้อง ถูกไล่ไป
อยู่วัด บวชเป็นสามเณร สึกออกมาขายขนม เผาเรือนนาย แขวนวัวไว้บนต้นตาลหลอกพระเจ้า
แผ่นดินไปทอดพระเนตรเรือนทอง ขอท่ดี ินเทา่ แมวดิ้นตาย ถูกส่ังประหารแตร่ อดมาได้ หลอกพระ
เจ้าแผ่นดินลงไปในสระน้าถูกจับใส่กรงเหล็กไปถ่วงน้าแต่รอดมาได้ ไปค้าขายเมืองจีน กินผักบุ้ง
ไต่ราว ท้าชกมวย ไปกินเมืองปักษ์ใต้ เสียรู้เณร ฯลฯ แต่งเป็นนิทานคากาพย์ ประเภท กาพย์ยานี
กาพย์สุรางคนางค์ และกาพย์ฉบัง ซ่ึงจัดพิมพ์ครั้งแรกในสมัยรัชกาลท่ี 5 โดยโรงพิมพ์หมอสมิธ
นับเป็นศรีทะนนไชยฉบับแรกที่มีการจัดพิมพแ์ ละเป็นต้นแบบให้กับศรีทะนนไชย ฉบับต่อ ๆ มาพร้อม
เร่ือง ธนญชัยบัณฑิต ซึ่งเป็นเรื่องชาดกนอกนิบาตสมัยกรุงศรีอยุธยา ท่ีเล่าเรื่องคล้ายกันกับศรี
ทะนนไชย
3
นิราศหนองคาย
สิทธิ ศรีสยาม. (2533). นริ าศหนองคาย วรรณคดีท่ถี ูกสง่ั เผาผนวกนิราศ
หนองคาย. พมิ พค์ รง้ั ท่ี 3. กรุงเทพฯ: ส่องสยาม. 306 หน้า.
บรรณานิทัศน์ : นิราศหนองคาย เป็นบันทึกประวัติศาสตร์ช่วยให้เข้าใจความหมายของคาว่า
การยกทัพ การเกณฑ์ทัพ การพักพลรวมทั้งเส้นทางระหว่างเดินทัพก็ช่วยให้เห็นสภาพบ้าน
เมืองไทยในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น ท้ังส้ินถึง 8 เดือน ใน นิราศหนองคายได้แสดงให้เห็นภาพ
แหง่ ความลาบากยากแค้นอยา่ งแท้จริงของกองทหาร ซ่ึงต้องทนต่อความหนาวเหน็บ ความหิวโหย
ไข้ป่าและฝนหนักได้ซาบซ้ึงถึงความสัมพันธ์ระหว่างนายทหารกับพลทหาร ระหว่างทางร่วมรบใน
ชะตากรรมเดียวกันนายทิมได้ใช้โวหารกวีอย่างธรรมดาท่ีสุดสาหรับนิราศหนองคาย แต่กลับทาให้
เกิดมโนสานึกถงึ กองทัพไทยในทุกยุคทุกสมัยที่ผ่านมาแต่อดตี ซึง่ เคยผ่านสงคราม ไม่ว่าจะเป็นมลู
นายหรือไพร่ ทาส กล็ ้วนแต่ไดผ้ า่ นความยากลาบาก ความเสียสละ อดทนมาดว้ ยกันทัง้ สนิ้
4
สามคั คีเภทคาฉนั ท์
ชิต บุรทตั . (2520). สามัคคเี ภทคาฉนั ท์. พิมครงั้ ท่ี 2. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.
69 หน้า.
สาระสาคัญ : สามัคคีเภทคาฉันท์ดาเนินเร่ืองโดยอิงประวัติศาสตร์ครั้งพุทธกาล ว่าด้วยการใช้
เล่ห์อุบายทาลายความสามัคคีของเหล่ากษัตริย์ลิจฉวีกรุงเวสาลี แห่งแคว้นวัชชีเนื้อความน้ี
มีปรากฏในมหาปรินิพพานสูตรแห่งพระไตรปิฎกและอรรถกถาสุมังคลวิสาสินีโดยเล่าถึงกษัตริย์
ในสมัยโบราณ ทรงพระนามว่า พระเจ้าอชาตศัตรูแห่งแคว้นมคธทรงมีอามาตย์คนสนิทชื่อ
วัสสการ พราหมณ์ ทรงมีดาริจะปราบแคว้นวัชชี ซ่ึงมีกษัตริย์ลิจฉวีครอบครอง แต่แคว้นวัชชี
มีความเป็นปึกแผ่นและปกครองกันด้วยความสามัคคี พระเจ้าอชาตศัตรูปรึกษากับวัสสการ
พราหมณ์เพื่อหาอุบายทาลายความสามัคคีของเหล่ากษัตริย์ลิจฉวี โดยการแสร้งเนรเทศวัสสการ
พราหมณ์ออกจากแคว้นมคธ เดินทางไปยังเมืองเวสาลี แล้วทาอุบายจนได้เข้าเฝ้ากษัตริย์ลิจฉวี
และในที่สุดได้เป็นครูสอนภาษาและศิลปวิทยาแก่ราชกุมารทั้งหลาย ครั้นได้โอกาส ก็ทาอุบายให้
ศิษย์แตกร้าวกัน จากความแตกร้าวของเหล่ากุมาร จึงมีการไปฟ้องร้องบิดาของตนซ่ึงเป็นกษัตริย์
จึงเกิดการแตกร้าวระหว่างกษัตริย์ไปด้วย จนเกิดการวิวาท และเป็นเหตุให้ความสามัคคีในหมู่
กษัตริย์ลิจฉวีถูกทาลายลงเม่ือน้ัน พระเจ้าอชาตศัตรูจึงได้กรีธาทัพสู่เมืองเวสาลี สามารถปราบ
แคว้นวัชชีลงได้อย่างง่ายดาย โดยวัสสการพราหมณ์เป็นผู้มาเปิดประตูเมืองให้แก่พระเจ้าอชาต
ศัตรู
5
มัทนะพาธา
มงกุฎเกลา้ เจ้าอยหู่ วั , พระบาทสมเด็จพระ. (2544). มัทนะพาธา : ตานานดอก
กุหลาบ. กรงุ เทพฯ: บันทึกสยาม. 173 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : มทั นะพาธา เป็นวรรณคดีที่ไดร้ บั การยกยอ่ งจากวรรณคดสี โมสรในด้านเปน็ ยอด
บทละครพดู คาฉันท์ และยังได้รบั เลือกให้เป็นหนง่ึ ในหนังสอื ดี 100 เล่มท่ีคนไทยควรอ่านประเภท
บันเทิงคดี เป็นบทละครพูดคาฉันท์ 5 องก์ โดยพระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระ
ราชนิพนธ์ข้ึนท้ังหมดด้วยพระองค์เองโดยไม่ได้อิงเนื้อหามาจากท่ีอื่น ทรงพระราชนิพนธ์ท้ังเร่ิม
และจบลงในปีพ.ศ.2466 เล่าเร่ืองว่าด้วยตานานเกี่ยวกับดอกกุหลาบและความเจ็บปวดจาก
ความรักเนื้อเร่ืองแบ่งเปน็ สองภาค คอื ภาคสวรรค์ และภาคพน้ื ดิน
6
โคลงกลอน
ครูเทพ. (2515). โคลงกลอน. กรงุ เทพฯ: องคก์ ารค้าครสุ ภา. 157 หน้า.
บรรณานิทัศน์ : เป็นหนังสือท่ี ใช้คาประพันธ์ครบทุกประเภท คือ โคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน
คาประพันธ์ชุดน้ีมี 3 เล่มเป็นเรื่องเก่ียวกับพฤติการณ์ท่ัว ๆ ไปของสังคม ของชาติ และของโลก
สว่ นมากเกี่ยวกบั การศึกษา เศรษฐกจิ และการเมืองตามเหตุการณ์ในสมยั นั้น ๆ เชน่ เรือรบพระร่วง
ดอนเจดยี ์ สงครามโลกศตวรรษท่ี 24 การบนิ เยี่ยมอนิ เดีย ความมคี วามจนของประเทศ อ้ังยี่ เกร็ด
เร่ืองภาษี เพลงกราวกฬี าแมเ้ มฆดายังแรขอบนา้ เงิน ยิ้มเถิด เป็นต้น
7
บทละครเรื่อพระลอ
นราธิปประพันธ์พงศ์, พระเจา้ บรมวงศเ์ ธอกรมพระ. (2515). บทละครเรือ่ พระลอ.
พมิ พค์ ร้ังที่ 4. กรงุ เทพฯ: ศลิ ปะบรรณาคาร. 160 หน้า.
บรรณานิทัศน์ : พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ได้ทรงดัดแปลงลิลิต มาเป็น
บทละคร ถือได้ว่า บทละครเร่ืองพระลอ เป็นละครท่ีสนุกมากเร่ืองหน่ึง ใช้บทร้อง ผสมผสานกับ
บทเจรจา สลับกับบทประพันธ์ เป็นช่วง ๆ บทร้องน้ัน ทรงแต่งข้ึนอย่างประณีตได้อารมณ์ถ้อยคา
ไพเราะ กะทัดรัด เพื่อใช้เป็นบทร้อง ในการแสดงบนเวที ทาให้ไม่ยืดเย้ือ ภาษาแต่ละตอน
สอดคล้องกับอารมณ์ของเหตุการณ์ เป็นอย่างดี สมกับท่ียกย่องกันว่า ทรงเป็นเจ้านายท่ีมี
ความรอบรทู้ างอกั ษรศาสตร์ อย่างยอดเย่ียม
8
ขอบฟ้าขลิบทอง
อชุ เชน.ี (2544). ขอบฟ้าขลบิ ทอง. พมิ พค์ รัง้ ที่ 2. กรุงเทพฯ: ผีเส้ือ. 240 หน้า.
บรรณานิทัศน์ : "ขอบฟ้าขลิบทอง" เป็นหนังสือที่รวบรวมบทกวีท่ีเคยพิมพ์ครั้งแรกในนิตยสาร
สยามสาร ระหว่างปี พ.ศ. 2495-2596 ต่อมาในปี พ.ศ. 2499 สานักพิมพ์ดวงกมลได้พิมพ์
รวมเล่มครั้งแรก โดยรวมบทกวีที่เขียนระหว่าง พ.ศ. 2489-2499 หลังจากน้ัน ในปี
พ.ศ. 2516 ก็ได้พิมพ์ซ้าอีกครั้งหนึ่ง เพ่ิมบทกวีในระยะหลังจนถึงปี พ.ศ. 2514 และพิมพ์ซ้า
ต่อมาในปี พ.ศ. 2523 ต่อมาในปี พ.ศ. 2532 สานักพิมพ์กะรัตได้พิมพ์เพ่ิมอีกครั้ง โดยเพ่ิม
บทกวีระหว่าง พ.ศ. 2521-2531 ไว้ด้วยนับเป็นฉบับสมบูรณ์ ในปี พ.ศ. 2544 สานักพิมพ์
ผีเสื้อได้จัดพิมพ์รวมเล่มอีกครั้ง สาระสาคัญในบทกวี คือ เขารับรอง และยืนเคียงความรู้สึกของ
ชนช้ันกลาง แต่ชนชั้นกลางของอุชเชนีน้ันมีลักษณะอยู่อย่างหน่ึง ก็คือ เป็นชนชั้นกลาง ผู้เห็น
คุณค่าของชนชั้นที่ต่ากว่า เขาช่วยเหลือและยืนหยัดอยู่ด้วยกัน เธอมองเห็นคนจนผู้ซึ่งอาจก้าว
เข้ามา หรอื ทลายลงไป จากการเคยเป็นชนชั้นกลางมาก่อน
9
เราชะนะแล้วแมจ่ ๋า
นายผ.ี (ม.ป.ป.). เราชะนะแลว้ แม่จา๋ . กรงุ เทพฯ: คนหนมุ่ . 39 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : เป็นบทกวีประเภทฉันท์ ซึ่งผูกขึ้นเป็นเร่ืองราวของ ชีวิตกรรมกรหญิง
ในโรงเลื่อยแห่งหน่ึงกับแม่และน้องชายของเธอเป็นเรื่องในทานอง วีรสตรีสู้รบ เป็นการวาดภาพ
วีรบุคคล ซึ่งเชิดชูการต่อสู้ของฝ่ายกรรมกร แม่ของกรรมกรหญิง เป็นแม่ ซ่ึงนายผีสร้างขึ้นมา
เพื่อแทนความหมาย ของแม่ในอุดมคติ เป็นสัญลักษณ์ ของความรัก อันเป่ียมด้วย การเสียสละ
เพื่อส่วนรวม เป็นอุดมการณ์แรงกล้า ในยุคท่ีความคิด และกระแสแห่งการปฏิวัติ กาลังรุนแรง
แม่จึงเป็นฝ่ายปลุกเร้า และให้กาลังใจ ให้กรรมกรหญิง สลัดความโลเลสับสนเสีย ในวาระสุดท้าย
นอ้ งชายของเธอ ไดจ้ บชวี ิตลง ทา่ มกลางความเศร้าโศกยิ่ง คา่ แลว้ ในทสี่ ุด ผีตากผา้ ออ้ ม ก็ย้อมฟ้า
เปน็ สแี ดงดวงอาทิตย์จะลับโลก เชน่ เดยี วกับ ชีวติ น้อย ๆ ท่ดี ่วนลาลับ ลงเสยี แลว้
10
เปล้ือง วรรณศรี
กวีนักคิดนกั เขยี นนักสู้
เปลอ้ื ง วรรณศรี กวีนักคดิ นักเขยี นนกั ส.ู้ (2539). กรงุ เทพฯ: ภาพพมิ พ์. 190 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : งานบทกวี ของเปล้ือง วรรณศรี ส่วนใหญ่ เป็นกวีการเมือง หรือกวีเพื่อชีวิต
กล่าวถึง ความไม่ยุติธรรมในสังคม และการต่อสู้ เพื่อสิทธิเสรีภาพ และความเสมอภาคของ
ประชาชน มีเน้ือหาทานองวิพากษ์วิจารณ์ การกดขี่ เอารัดเอาเปรียบ ปลุกใจประชาชนให้ยืนหยัด
ต่อสู้ ที่มีลักษณะซ้าซากอยู่บ้าง แต่มีหลายช้ินท่ีเขียนได้อย่างเห็นภาพชัดเจนได้อารมณ์ความรู้สึก
ใช้คาง่ายๆ สั้นๆ สัมผัส และจังหวะท่ีกินใจ ไม่ว่าจะเป็นช่ือบทกวีเช่น เห็นอยู่แต่ผยู้ ากเข็ญ, ใครไป
จุดแสงไฟให้ดาวเด่น, ใชน่ า้ ตาข้าทาส, เพือ่ ชีวติ ทด่ี กี วา่ หรอื บางประโยค บางวรรค ทเ่ี ห็นภาพชัด มี
จงั หวะจะโคนทป่ี ลกุ เรา้ อารมณ์ ความรู้สึกสะเทอื นใจ ในสภาพความเปน็ อยู่ของสามญั ชนที่ยากจน
11
รวมบทกวแี ละงานวิจารณ์
ศลิ ปะวรรณคดขี อง
กวกี ารเมือง
กวีการเมอื ง. (2517). รวมบทกวแี ละงานวจิ ารณ์ศิลปะวรรณคดีของกวีการเมือง.
(ม.ป.ท.): (ม.ป.พ.). 216 หน้า.
บรรณานทิ ศั น์ : กวีนิพนธ์ปฏวิ ัติในหนงั สือเลม่ น้ี เปน็ การรวมผลงานของจติ ร ภูมิศักดิ์ ทเี่ ขยี นข้ึน
ในระหว่างที่อยู่ในเรือนจาลาดยาว เน้ือหาของบทกวีสะท้อนให้เห็นถึง ความตื่นตัวทางการเมือง
อย่างสูง ความเอาจริงเอาจังกับชีวิต ความมานะบากบั่นทุ่มเท และปณิธานอันแน่แนวเด็ดเดี่ยว
ชั่วชีวิตของจิตร เป็นช่ัวชีวิตของการรับใช้งานปฏิวัติอย่างขยันขันแข็งเป็นชั่วชีวิตของการคัดคาน
จกั รพรรดินิยมเผด็จการ และศกั ดนิ านยิ ม
12
จงเป็นอาทติ ยเ์ มอ่ื อทุ ัย
ทวปี วร. (2539). จงเป็นอาทิตยเ์ มื่ออุทัย. พมิ พ์ครงั้ ที่ 2. กรงุ เทพฯ: มง่ิ มติ ร.
191 หน้า.
บรรณานิทัศน์ : เป็นหนังสือท่ีรวมบทกวีในรอบสี่ทศวรรษของ “ทวีปวร” นับต้ังแต่
ทศวรรษ 2490 จนถงึ ปัจจุบัน เนื้อหาสะทอ้ นชวี ติ และทศั นะของทวปี วรตอ่ สถานการณ์
ร้ายของบา้ นเมอื งท่ีเขาเผชญิ เรม่ิ ต้นจากความสงสยั หรอื ความไม่พอใจตอ่ ระบบเผดจ็ การ
ในทศวรรษ 2490 เป็นต้นมา และตามมา ด้วยเหตุการณ์ความรุนแรงทางการเมือง
การใชอ้ าวธุ และมกี ารฆาตรกรรมการเมอื ง ความไมพ่ อใจ เคียดแค้นสนิ้ หวัง และพลงั ใจ
ต่อการต่อสู้เคลื่อนไหวของประชาชน เป็นแรงบันดาลใจท่ีทาให้บทกวีของเขาทุกช้ิน
มีชีวิตชีวาเป่ียมด้วยพลังมคี วามหนกั แน่นองอาจแมใ้ นวันเวลาท่ีมืดมิด
13
กวีนพิ นธ์
ของ
องั คาร กลั ยณพงศ์
องั คาร กลั ปย์ าณพงศ.์ (2513). กวีนพิ นธ์ขององั คาร กลั ยณพงศ์. พิมพ์ครัง้ ท่ี 2.
กรงุ เทพฯ: ศกึ ษติ สยาม. 205 หน้า.
บรรณานิทัศน์ : กวีนิพนธ์ของ อังคาร กัลยาณพงศ์ ได้รับคัดเลือกให้เป็นหนังสือดี
100 เล่มที่คนไทยควรอ่าน ประเภทบันเทิงคดี/กวีนิพนธ์และบทละครเป็นหนังสือ
ที่รวบรวมบทกวีของ อังคาร กัลยาณพงศ์ อาทิ กราบพระรัตนไตร, ดูถูกศิลปะ, ปณิธาน
วิญญาณกวี, รักอักขระไทย, โลก, แล้งวรรณคดี, กระทู้นเรศวร, กระทู้พม่า,
อยุธยา, ศิลปอยุธยา, -แด่เสฐียรโกเศศ-นาคะประทีป ฯลฯ บทกวีของอังคารผาดโผน
และแหวกแนว จนเป็นท่ีกล่าวขวัญ วิพากษ์วิจารณ์กันมาก โดยเฉพาะผู้เช่ียวชาญด้าน
วรรณกรรม แนวจารตี นิยม
14
ขอบกรงุ
ราช รงั รอง. (2537). ขอบกรงุ . พิมพ์คร้งั ที่ 2. กรุงเทพฯ: แพรว. 325 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : เล่มน้ีเป็นหนังสือรวมงานเขียนกวีร้อยแก้วของ ราช รังรอง ในปี
พ.ศ.2514 จัดพิมพ์เป็นครั้งแรก โดยสานักพิมพ์ประพันธ์สาสน์ ท่ีราชรังรอง เขียนขึ้น
ไม่มีใครเหมือนและไม่เหมือนใคร บทกวีของ ราช รังรอง ในขอบกรุง ช่วงแรกสะท้อน
จิตใจอันดิ้นรนอยู่ระหว่างอารมณ์รักใคร่กับการก้าวไปสู่ความสงบนิ่ง และความสานึก
ในดุลยภาพของธรรมชาติ ช่วงหลังนับแต่พ.ศ.2505 บทกวีหมุนเข้าสู่โลกร้อนเร่ือย ๆ
มีหลายส่ิงท่ีปลกุ วิญญาณของเขาให้กลายเป็นนักสู้เขาวางอารมณ์อ่อนไหวลง และหันไป
เลือกเอาความเคล่ือนไหวทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นปัญหาจากการรกุ ของอิทธิพล อารยธรรม
ตะวนั ตก ความแตกแยกในสงั คม หรือกระทัง่ ปญั หาชนชัน้
15
เพยี งความ
เคล่ือนไหว
เนาวรัตน์ พงษไ์ พบูลย.์ (ม.ป.ป.). เพียงความเคลือ่ นไหว. กรุงเทพฯ: ก.ไก.่ 124 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : "เพียงความเคล่ือนไหว" บทกวีนิพนธ์ของ "เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์" ท่ี
ได้รับรางวัลสร้างสรรค์ยอดเย่ียมแห่งอาเซี่ยน หรือรางวัลซีไรท์ ปีพ.ศ.2523 เน้ือหา
กล่าวถึงเหตุการณ์ 14 ตุลาคม พ.ศ. 2516 ซ่ึงขบวนการนักศึกษาประชาชน
ได้เรียกร้องรัฐธรรมนูญและขยายตัวเป็นการเคลื่อนไหวเพ่ือความเป็นธรรมด้านต่าง ๆ
เป็นบทกวีท่ีอ่านเข้าใจง่าย การใช้ถ้อยคาเร่งเร้าให้ต่ืนตัวและเกิดความเคลื่อนไหว
ทางความคิด บางเรื่องเล่าชีวิตชนบท บางเร่ืองว่าด้วยสงคราม บางเร่ืองแสดงออกถึง
อารมณ์ แนวคิด และทัศนคตติ ่อสังคม
16
ละครแหง่ ชวี ิต
อากาศดาเกงิ รพพี ฒั น์, ม.จ. (2524). ละครแห่งชวี ติ . พมิ พ์ครั้งที่ 26. กรุงเทพฯ:
แพรพ่ ทิ ยา. 411 หน้า.
บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายที่เป็นเรื่องราวของผู้คนที่อยู่ในชนชั้นผู้ดีชนช้ันสูง ใช้ฉาก
ทงั้ ในประเทศสยามและต่างประเทศหลายประเทศ ตัวละครเปน็ คนไทยและชาวต่างชาติ
ตวั เอกของเร่ืองคือ วิสตู ร ศภุ ลักษณ์ ณ อยุธยา
17
กามนิต
เสฐยี รโกเศศ และ นาคะประทปี . (2520). กามนิต. กรุงเทพฯ: ศกึ ษิตสยาม. 505 หนา้ .
บรรณานทิ ศั น์ : เปน็ นวนยิ ายมแี กน่ อนั เป็นคณุ ค่าของเร่อื งคอื ความรัก ความทกุ ข์จาก
รักและดับทกุ ข์ดว้ ยธรรมะ
18
ดารงประเทศ
เวทางค.์ (ม.ป.ป.). ดารงประเทศ. กรงุ เทพฯ: พานชิ ศุภผล. 252 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : เป็นจินตนิยายที่เสนอปรัชญา การเมืองในแนวธรรมาธิปไตย เนื้อหา
สาระและบทสนทนาของตัวละครสาคัญช้ีให้เห็นเด่นชัดว่าจุดมุ่งหมายของรัฐหรือ
การปกครองคือธรรมะเป็นการปกครองโดยธรรมเพ่อื ความเปน็ ธรรมของราษฎร
19
ผชู้ นะสิทิศ
โชติ แพร่พนั ธุ.์ (2498). ผู้ชนะสบิ ทิศ. พมิ พ์คร้งั ท่ี 7. กรงุ เทพฯ: ผดงุ ศกึ ษา. 564 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายอิงพงศาวดารพม่าและไทย อิงอย่างนวนิยายท้ังหลายคือ
ไม่ถือภูมิศาสตร์ หรือกาลเวลาอย่างเข้มงวด มีเน้ือหาประโลมโลกขนาดยาว เร่ิมด้วย
เคา้ ความจรงิ จากประวตั ิศาสตรพ์ มา่ มหาราชพมา่ พระองคห์ นง่ึ มีพ้ืนกาเนดิ เปน็ สามัญชน
จากนั้นสรา้ งเรื่องใหแ้ มข่ องตวั เอกคอื จะเด็ด เป็นพระนมลกู หลวง ฉากของเรอ่ื งมี สาม
เมืองใหญ่ท่ถี กู ผกู เหตกุ ารณ์เกยี่ วเน่ืองกัน ด้วยการเมือง การรบ ความรกั และความแค้น
20
หนึง่ ในร้อย
ดอกไม้สด. (2505). หนง่ึ ในร้อย. กรงุ เทพฯ: แพรพ่ ทิ ยา. 742 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายคลาสสิกของไทยอีกเรื่องหนึ่งที่ดีท้ังในแง่เนื้อหาท่ีสะท้อน
ชีวิตและ สังคมในสมัยน้ัน ตัวละครเด่นในเร่ืองเป็นพระเอกแบบนิยายไทยในยุค
หลัง 2475 เป็นผู้ชายแบบ สุภาพบุรุษที่เสียสละ มีความคิดแบบชาตินิยม ก่ึงเสรีนิยม
มวี ุฒภิ าวะ ใจกว้าง มคี วามเป็นธรรม
21
บางระจนั
ไม้ เมอื งเดิม. (2543). บางระจนั . กรุงเทพฯ: ไพลินสนี า้ เงนิ . 224 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายเชิงประวัติศาสตร์ วีรกรรมของชาวบ้านบางระจันในการ
สู้รบกับพม่าข้าศกึ จนตายหมดทกุ คนท่ามกลางความขลาดเขลาและเห็นแก่ตัวของชนช้นั
ปกครองในส่วนเน้ือหาสามารถสร้างวีรบุรุษของชา วบ้านบางระจันให้มีชีวิตชีวาข้ึน
โดยเฉพาะฉากสุดท้ายท่ีชาวบ้านบางระจัน สู้ตายหมดทุกคน แต่ละชีวิตล้มลงด้วย
ดาบพม่า
22
หญิงคนช่วั
ก. สรุ างคนางค์. (2512). หญงิ คนชว่ั . พิมพค์ ร้งั ท่ี 6. กรุงเทพฯ: บารงุ สาสน์ .
464 หน้า.
บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยาย ท่ีนาเสนอเส้นทางชีวิตของหญิงสาวชาวบ้านนอก
ถูกหลอกมาขายเมืองกรุง ในสมัยน้ันการที่หญิงถูกล่อลวงจากหมู่บ้านมาขายตัว
เป็นเร่ืองใหญ่ เป็นเรื่องขายหน้าของพ่อแม่ญาติพี่น้อง โดยผ่านตัวละครชื่อร่ืน เธอถูก
หลอกไปขาย ร่ืนเองรู้สึกว่าเธอไม่อาจกลับไปเป็นหญิงชาวนาเช่นเดิมได้อีก เพราะถูก
ตราหน้าว่าถูกหลอกเข้ากรุง แสดงให้เห็นว่าเส้นศีลธรรมเวลาน้ันเป็นเส้นที่เด็ดขาดและ
รุนแรง
23
พล นกิ ร กิมหงวน
ป. อนิ ทรปาลติ . (2527). พล นิกร กิมหงวน. กรุงเทพฯ: ผดุงศกึ ษา. 152 หน้า.
บรรณานิทัศน์ : พล นิกร กิมหงวน หรือสามเกลอ เป็นหัสนิยาย ท่ีมีหลายตอนเนื้อหา
ออกไป แนวสนุกสนานครน้ื เครง หยอกล้อกันไปมา
24
ปักกิ่งนครแห่ง
ความหลงั
สด กรู มะโรหติ . (2516). ปกั ก่ิงนครแห่งความหลัง. พิมพค์ ร้ังท่ี 7. กรงุ เทพฯ:
แพรพ่ ทิ ยา. 776 หน้า.
บรรณานิทศั น์ : เปน็ เรอื่ งของความรักทเี่ น้นในเร่อื งความเสยี สละ โดยไม่ต้องเอาอารมณ์
เป็นใหญ่ ฉากที่นามาประกอบซึ่งเป็นเหตุการณ์จริงของประวัติศาสตร์ช่วงหนึ่งที่ผู้เขียน
ได้สัมผัสคือ ภาวะสงครามกลางเมืองท่ีประเทศกาลังถูกรุกรานจากศัตรูภายนอกและ
การต่อสภู้ ายในระหวา่ งขบวนการประชาชนที่ตอ้ งการปลดปลอ่ ยประเทศให้เป็นเอกราช
จากต่างชาติและแอกของชนช้ันปกครองท่ีเป็นนายหน้าของต่างชาติ ซ่ึงส่งผลให้ตัวเอก
ในเรื่องต้องลภี้ ัยการเมืองมาอยู่ในประเทศจนี
25
บนหลุมศพ
วาสิฏฐ-ี เราลิขิต
ร. จนั ทพมิ พะ. (ม.ป.ป.). บนหลุมศพวาสฏิ ฐี-เราลขิ ติ . (ม.ป.ท.): (ม.ป.พ.). 666 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายกล่าวถึงหญิงท่ียังยึดถือความรักเป็นสิ่งบังคับบัญชาชีวิต
อันใหญ่ยง่ิ เสมอ
26
เมืองนมิ ิตและชีวิต
แหง่ การกบฏสองคร้ัง
นิมิตมงคล นวรตั น,์ ม.ร.ว. (2513). เมอื งนมิ ติ และชวี ิตแห่งการกบฏสองคร้ัง.
พระนคร: อักษรสัมพนั ธ์. 448 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายโรแมนติกกึ่งสมจริง แทรกความรู้และทัศนะทางชีววิทยา
สงั คมวิทยาจติ วทิ ยา เศรษฐกจิ และการเมอื ง ซ่งึ เปน็ ความรูใ้ หม่สาหรบั คนไทยในยุคนน้ั
27
แม่สายสะอนื้
อ. ไชยวรศลิ ป์. (2543). แม่สายสะอื้น. กรุงเทพฯ: เคลด็ ไทย. 369 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : เป็นเรื่องเล่าที่เกี่ยวข้องกับดินแดน ชนชาติ และชาวภาคเหนือ
เป็นการดาเนินชีวิตไม่ว่าจะเป็นวิธีไปมาติดต่อการทามาหากิน พิธีกรรม งานฉลอง
ข น บ ป ร ะ เ พ ณี ล ม ฟ้ า อ า ก า ศ ก า ร เ รี ย น รู้ เ รื่ อ ง ร า ว เ ช่ น นี้ อ า จ ช่ ว ย ป ลู กฝั ง
ความรูส้ ึกรกั ท้องถิน่ หรือการเคารพในเกยี รตยิ ศศักดศ์ิ รีของกันและกนั ระหวา่ งถิน่ ตา่ ง ๆ
28
พทั ยา
ดาวหาง. (2495). พทั ยา. กรุงเทพฯ: ประชาช่าง. 595 หน้า.
บร ร ณ า นิทัศน์ : เป็นนวนิยายสะท้อนให้เห็นสภาพการเมือง สังคมไทย
ในสมัยหลังสงครามได้หลายด้านท้ังการ หวาดกลัว ลัทธิคอมมิวนิสต์ และการที่รัฐบาล
ใช้วิธีการจัดต้ังยุวชนทหารตามแบบพาสซิสม์ การพัฒนาเศรษฐกิจแบบสมัยใหม่
ซงึ่ ปะทะกบั วิถีชีวิตด้งั เดิมและวิถชี วี ติ แบบชาวพุทธ
29
แผ่นดินน้ีของใคร
ศรีรตั น์ สถาปนวัฒน์. (2532). แผ่นดินน้ีของใคร. นนทบุรี: สายไท. 213 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายเร่ืองราวเก่ียวกับความฝันของชนชั้นกลางท่ีฝากกาแพง
ชนชั้นไปสร้างครอบครัวในชนบท แต่กลับกลายเป็นฝันสลายหมดส้ิน เพราะถูกกดข่ี
จากข้าราชการเลว ๆ ในยคุ น้นั เขาทง้ั สองหนจี ากความไม่เสมอภาคทางชนช้ันจากสายตา
ดูหม่ินดูแคลน จากกรอบประเพณลี ้าสมัยที่ปิดทางของเขาจากเมืองหลวง แต่กลับเผชิญ
กับอานาจเถื่อนไม่เพียงแต่ทาร้ายจิตใจ แต่กลับเป็นอันตรายรุนแรง พนันกันถึงชีวิตและ
ผลสุดทา้ ยก็คือ ความตายและความสูญสนิ้ ไมม่ ีเขตแดนแผ่นดินทีใ่ ฝ่ฝัน
30
มหาบณั ฑติ
แห่งมถิ ิลานคร
แยม้ ประพฒั นท์ อง. (ม.ป.ป.). มหาบัณฑิตแหง่ มิถิลานคร. พระนคร: อกั ษรสัมพันธ์.
บรรณานิทัศน์ : มหาบัณฑิตแห่งมิถิลานคร เป็นส่วนหน่ึงของทศชาติเป็นชาดกเร่ือง
การบาเพ็ญบารมีในสิบชาติสุดท้ายอันสาคัญของพระโพธิสัตว์ นับเป็นชาติท่ี 5
ท่ีเสวยชาติเป็นพระมโหสถผู้ยิ่งด้วยบารมีทางปัญญา กล่าวถึงปัญญาแห่งมโหสถแต่เด็ก
จนรับราชการกับพระเจ้าวิเทหราชตลอดถึงการทาสงครามกับพระเจ้าจุลนีจนกระทั่ง
มโหสถไปรับราชการอยูก่ ับพระเจา้ จุลนี
31
ปศี าจ
เสนีย์ เสาวพงศ.์ (2544). ปศี าจ. กรงุ เทพฯ: มตชิ น. 270 หน้า.
บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายแนวเพื่อชีวิตเป็นการต่อสู้ระหว่างความเช่ือในสังคมเก่า
หรือสงั คมของผรู้ ากมากดีกับสงั คมใหม่หรอื สงั คมเสรีทเี่ ชอื่ ในสทิ ธเิ สรภี าพ ความ
เท่าเทียมกันของคนในสังคม คาว่าปีศาจถกู ใช้เป็นสัญลักษณ์ของความจรงิ ท่หี ลอกคนใน
สังคมเกา่ และในขณะเดยี วกันปีศาจตนนี้ก็ไม่ยอมสยบให้กับความฉอ้ ฉล ความเอา
รดั เอาเปรยี บ ทีม่ ีอยู่ในสังคมใหมเ่ ช่นกนั
32
สี่แผน่ ดนิ
คึกฤทธิ์ ปราโมช, ม.ร.ว. (2518). สแ่ี ผน่ ดนิ . พิมพค์ ร้ังท่ี 8. กรงุ เทพฯ: กา้ วหนา้ .
บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายให้ความร่ืนรมย์ การสะเทือนความรู้สึกให้ความรู้และ
ทัศนะเกี่ยวกับสังคมไทยในช่วงส่ีแผ่นดิน นับตั้งแต่แผ่นดินรัชกาลที่ 5 ถึงแผ่นดิน
รัชกาลที่ 8 สะท้อนเร่ืองราวของสังคมไทย โดยเฉพาะวิถีชีวิตขนบธรรมเนียมประเพณี
ของชาววงั
33
ทุ่งมหาราช
มาลยั ชพู นิ จิ . (ม.ป.ป.). ทงุ่ มหาราช. กรงุ เทพฯ: บรรณกิจ. 448 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : เป็นเรอ่ื งราวทเ่ี สมอื นบนั ทกึ เหตกุ ารณข์ องผู้เขียน สมยั เมือ่ ใชช้ ีวิตอยู่กบั
บิดา มารดา ท่ีคลองสวนหมาก จังหวัดกาแพงเพชร ในยุคน้ันผู้คนต้องประสบกับความ
ยากลาบาก ต้ังแต่ความอดอยากยากแค้นโรคภัยไข้เจ็บโดยเฉพาะไข้ทรพิษ และภัย
ธรรมชาติ คือไฟป่า เน้ือเรื่องคือรุ่งตัดสินใจลงหลักปักฐานเม่ือได้พบรักกับสุดใจ ที่คลอง
สวนหมากหลังแต่งงานกัน รุ่งได้คานึงถึงการทามาหากินในอนาคตมุมมองของรุ่งจึง
แตกต่างจากชาวบ้านในละแวกน้ี เขามองหาหนทางที่จะทาให้ครอบครัวมคี วามก้าวหนา้
รวมทั้งผคู้ นในครวั เรือนที่อยูร่ ่วมกนั ในชมุ ชนนดี้ ว้ ย
34
แลไปขา้ งหนา้
(ภาคปฐมวยั และมัชฌมิ วยั )
ศรีบรู พา. (2522). แลไปข้างหน้า (ภาคปฐมวยั และมชั ฌิมวัย). กรุงเทพฯ:
กลมุ่ ศึกษาวรรณกรรม. 359 หน้า.
บรรณานทิ ศั น์ : ในภาคปฐมวัยเขียนถงึ ความแตกต่างระหวา่ งเมืองกบั ชนบท การ
แบ่งแยกชนช้ันทัศนคติ ค่านิยมท่ีล้าหลังต่าง ๆ มีบทสนทนา ข้อความที่เสียดสีหรือ
โต้แย้งทัศนคติแบบจารีตนิยมในสมัยน้ัน ซึ่งเป็นเรื่องราวสมัยเด็กของจันทาโนนดินแดง
เด็กบ้านนอกซึ่งมีโอกาสเข้ามาเรียนหนังสือช้ันมัธยมในโรงเรียนผู้ดีในกรุงเทพฯ เพราะ
การฝากฝังของเจ้าอาวาส สาหรับภาคมัชฌิมวัยเป็นเรื่องสมัยหลังเปลี่ยนแปลง
การปกครอง 2475 เร่ือยมาจนถึงสงครามโลกคร้ังที่ 2 ตัวละครสมัยเด็กต่างก็โตเป็น
ผู้หลักผู้ใหญ่และแยกย้ายกันไปประกอบอาชีพ เค้าโครงเรื่องสะท้อนภาพของ
สงั คมการเมือง ทม่ี ีผลกระทบต่อตวั ละครมากขึน้
35
แจง้ ใบตอง
เสเพลบอยชาวไร่
รงษ์ วงษ์สวรรค์. (2512). แจ้งใบตอง เสเพลบอยชาวไร่. กรุงเทพฯ: ดวงกมล.
378 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายแห่งชนบทที่ผู้คนยังเป็นสุข (หรืออาจทุกข์) ตามอัตภาพ
ชีวิตพออยู่พอกิน เพราะความสมบูรณ์ของธรรมชาติลักษณะทางสังคมยังให้
ความสนใจแก่กัน จนมีประเด็นนนิ ทาอยา่ งสราญรมย์
36
จดหมายจากเมืองไทย
โบตนั๋ . (2522). จดหมายจากเมอื งไทย. พมิ พค์ รงั้ ที่ 6. กรงุ เทพฯ: บรรณกจิ .
568 หน้า.
บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายที่สะท้อนความเป็นจริง ทั้งด้านชีวิตความเป็นอยู่
ความคิดจิตใจ ของคนจนี ในไทยทอ่ี พยพมาจากจนี แผ่นดนิ ใหญ่ ในช่วงเวลาทป่ี ระเทศจนี
กาลงั เผชญิ กบั สงครามภายในหมู่ ขนุ ศกึ และสงครามรุกรานจากญ่ีป่นุ ตันส่วงอู๋ เป็นแบบ
ฉบับของจีนฮ่ัน เป็นคนท่ีรับผิดชอบในหน้าที่การงานอย่างซ่ือสัตย์สุจริต และ
ขยันหมั่นเพียร หนักเอาเบาสู้ มีความนอบน้อม คารวะ มีกตัญญู ตันส่วงอู๋ เกลียดและ
ดูหม่ินเหยียดหยามคนไทยว่าเป็นคนข้ีเกียจ เล่นพนันไม่รับผิดชอบครอบครัว หลังจาก
ได้รับการเลี้ยงดูจากลูกสาวคนเล็กและลูกเขยคนไทย ในชุมชนเล็ก ๆ ของกลุ่มคนไทย
จงึ ไดเ้ รียนรเู้ ขา้ ใจวิถีชวี ิตของคนไทยได้ลกึ ซ้ึงย่งิ ขึ้น
37
เขาช่อื กานต์
สวุ รรณี สคุ นธา. (2540). เขาชือ่ กานต์. กรงุ เทพฯ: ดอกหญา้ . 368 หน้า.
บรรณานิทัศน์ : เป็นเร่ืองราวของชีวิตหมออุดมคติ ผู้มีอดีตท่ียากจนและต้องการ
ออกไปอยู่ในชนบท เพื่อจะได้ใช้ความรู้ ความสามารถของตน ออกรับใช้บริการ
คนบา้ นนอก คนยากจนผู้มชี ีวิตอยา่ งยากจน ขาดแคลนหมอรักษาโรคแผนใหม่
38
สรา้ งชีวิต
วิจติ รวาทการ, หลวง. (2524). สร้างชีวติ . กรงุ เทพฯ: เสรมิ วทิ ยบ์ รรณาคาร.
427 หนา้ .
บรรณานทิ ศั น์ : เปน็ นวนยิ ายท่ีสอนให้เรารจู้ ักการต่อสใู้ นชีวิต ตัวเอกของเรอื่ งคอื เรไร
จากครอบครัวชาวนา เธอต่อสู้กับข้อจากัดแห่งการเป็นชาวนาที่ใช้ทรัพย์สินเงินทอง
แต่เธอขวนขวายช่วยพ่อแม่ทางาน หาความรู้เพิ่มความเข้าใจโลกแก่ตัวเธอเองเรไร
จึงเติบโตขึ้นมาอย่างผู้มีความรู้คนหนึ่ง มีความคิดแบบปัญญาชน เรไรสร้างชีวิตของเธอ
ได้สาเร็จแม้จะไดร้ ับบาดแผลอยู่ไมน่ อ้ ยเธอก็ฟนั ฝา่ อปุ สรรคไดอ้ ย่างเข้าใจชีวิต
39
ตะวันตกดนิ
กฤษณา อโศกสิน. (2516). ตะวนั ตกดนิ . พิมพค์ รั้งท่ี 2. กรุงเทพฯ: ประพันธส์ าสน์ .
บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายสะทอ้ นให้เห็นถึงด้านดีและด้านช่ัวของมนุษยแ์ ละไดข้ ยาย
จากเรื่องกามารมณ์ให้กว้างออกไปสู่เร่ืองของการดาเนินไปของชีวิตในสังคมด้วยการ
ให้ตัวละครเอกเป็นตัวแทนของมนุษย์ผู้เต็มไปด้วยกิเลสท่ีว่าด้วย ความทะเยอทะยาน
อยากมี อยากได้ชีวิตครอบครัวที่ยากจน ทาให้เขาปรารถนาการได้รับการยอมรับ
มีสถานภาพในสังคมที่ดีข้ึน ดารงตาแหน่งหน้าท่ีการงานท่ีดี มีความร่ารวย สุขสบาย
จนยอมทาในสิ่งทขี่ ัดตอ่ ความดงี ามในมโนสานกึ
40
สร้อยทอง
นมิ ติ ภมู ถิ าวร. (2525). สรอ้ ยทอง. กรุงเทพฯ: บรรณกจิ . 144 หน้า.
บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายขนาดสั้น ชี้ให้เห็นความสัมพันธ์ระหว่างชาวบ้านนอก
คอกนาธรรมดากลุ่มหนงึ่ กับเจ้านายท่ไี ปจากทว่ี ่าการอาเภอ เปน็ ความสัมพนั ธท์ ี่น่าขมขนื่
ระหว่างคนที่เป็นฝา่ ยปกครองกบั ประชาชนไกลปืนเทยี่ งและดอ้ ยการศึกษาผ้ถู ูกปกครอง
41
พิราบแดง
สุวฒั น์ วรดลิ ก. (2544). พริ าบแดง. กรุงเทพฯ: มง่ิ มติ ร. 206 หนา้ .
บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายบันทึกความร้อนหนาวของสังคมไทยและสังคมในภูมิภาค
เอเชียพรรณนาถึงจิตวิญญาณของเสรีชนผู้ใฝ่ฝันสังคมแสนงาม มีเรื่องราว 12 ตอน
มีลักษณะสร้างสรรค์ต่อสังคมโดยการเรียกร้องความเสียสละ เพ่ือพิทักษ์รักษา
ความยุติธรรมของสังคม เรียกร้องสันติภาพถาวร และคัดค้าน การเอารัดเอาเปรียบของ
มหาอานาจต่างชาติ “พิราบแดง”ทาไมนกพิราบตัวนี้จึงเป็นสีแดง เพราะสันติภาพ
ที่ถาวรนั้น ย่อมไม่ใชส่ ีขาว หากเปน็ สีแดงสีของเลือดแห่งความเสียสละ
42
ลกู อสี าน
คาพนู บญุ ทว.ี (2523). ลูกอีสาน. กรุงเทพฯ: บรรณกิจ. 290 หน้า.
บรรณานิทศั น์ : เปน็ นวนยิ ายท่สี ะท้อนวิถชี ีวติ ของชาวอสี านเล่าเร่อื งราวขนบธรรมเนียม
ประเพณี ความเชื่อของชาวอีสาน โดยผ่านเด็กชายคูน รวมไปถึงสภาพความเป็นไป
ตามธรรมชาติของผู้คนและสภาพแวดล้อมและแสดงให้เห็นถึงวิถีชีวิต ความเป็นอยู่ของ
ชาวอีสานว่าต้องเผชิญกับความยากลาบากอย่างไร การเรียนรู้ท่ีจะอดทนเพ่ือเอาชนะ
กับความยากแค้นตามธรรมชาติด้วยความมานะบากบ่ัน ความเคารพในระบบอาวุโส
และความเอ้ืออารที ่มี ใี หก้ ันในหมคู่ ณะของชาวอสี าน
43
นทิ านเวตาล
พิทยาลงกรณ์, กรมหม่นื . (2513). นิทานเวตาล. พระนคร: ศลิ ปาบรรณคาร.
388 หนา้ .
บรรณานทิ ศั น์ : เปน็ นิทานให้ความรใู้ ห้แนวคดิ เพ่ิมพนู สติปญั ญาและไหวพรบิ มขี ตั ธิ รรม
เริ่มต้นที่เรื่องราวของพระเจ้าวิกรมาทิตย์ กษัตริย์ผู้นามระบือสามารถทั้งการศึกษาและ
การปกครองไพรฟ่ ้า แต่ถูกโยคีตนหนง่ึ ซงึ่ ปลอมตัวเป็นพ่อค้า มาทาอุบายแยบยลใกล้ชิด
และลวงพระองค์ใหห้ ลงกลตอ้ งสญั ญากบั โยคี วา่ จะทรงชว่ ยให้โยคี กระทาพธิ สี าคญั หนึ่ง
ให้สาเร็จซึ่งมีเวตาลทาหน้าท่ีเป็นตัวเดินเร่ืองพิธีสาคัญ ก็คือพิธีลอบปลงพระชนม์
พระองค์และพระราชโอรสน่ันเอง แต่มาลงเอยท่ีโยคีผู้ฉลาดขุดหลุมล่อพระราชาได้ตก
หลมุ ท่ตี ัวเองทาไวเ้ อง
44
จบั ตาย : รวมเรื่องเอก
มนัส จรรยงค์. (2544). จับตาย : รวมเรื่องเอก. พิมพ์ครั้งท่ี 4. กรุงเทพฯ:
สร้างสรรคบ์ ุค๊ ส์. 169 หนา้ .
บรรณานิทศั น์ : รวมเร่ืองส้นั 10 เรือ่ ง ที่สะท้อนความเปน็ ไทยในชนบท