003.การออกแบบลานธรรม

135

ประสทิ ธิศ์ กั ดิ์ ไกรนยุ ะฉันท. (2551). “ปราณะยามะ คตคิ วามเช่อื ฮนิ ดู แปรรูปสูงานออกแบบภายใน
สถานสขุ ภาพ.” วิทยานิพนธปริญญามหาบณั ฑติ สาขาวิชาการออกแบบภายใน บัณฑิต
วทิ ยาลัย มหาวทิ ยาลยั ศลิ ปากร.

พระทรพั ยช ู มหาวโี ร (บญุ พิฬา). (2553). “การศึกษาวิธีการเจริญสติในชีวิตประจําวันตามแนวทาง
ของติช นัท ฮนั ห.” วิทยานิพนธป ริญญามหาบณั ฑิต บัณฑติ วิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหา
จฬุ าลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธรรมโกศาจารย (ประยูร ธมมฺ จติ ฺโต). (2556). พุทธทาส ภกิ ขุ บคุ คลสําคัญของโลก. เขาถึงเมื่อ
25 กรกฎาคม. เขาถึงไดจ ากhttp://watprayoon.org/index.php?topgroupid
=1&subgroupid=223&groupid=43

พระธรรมโกศาจารย (ปญญานันทภิกขุ). (2544). อานาปานสติฉบับสมบูรณ. พิมพคร้ังท่ี 7.
กรงุ เทพฯ: ธรรมสภา.

พระธรรมโกศาจารย (ปญญานันทภิกขุ) และคนอ่ืนๆ. (2540). พุทธธรรมนําสุขภาพดี. กรุงเทพฯ:
โรงพิมพองคการสงเคราะหทหารผานศึกสถาบันการแพทยแผนไทย กรมการแพทย
กระทรวงสาธารณสขุ .

พระพรหมคุณาภรณ (ป. อ. ปยุตฺโต). (2551). สุขภาวะองครวมแนวพุทธ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพแหง
จฬุ าลงกรณมหาวทิ ยาลยั .

_________. (2552). พุทธธรรม (ฉบับปรับปรุงและขยายความ). พิมพคร้ังที่11. กรุงเทพฯ: โรง
พมิ พมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

_________. (2553). พจนานกุ รมพุทธศาสน : ฉบบั ประมวลศัพท. พิมพครั้งท่ี 14. กรุงเทพฯ: ธน
ธชั การพิมพ.

_________. (2556). กายหายไข ใจหายทุกข. เขาถึงเม่ือ 6 กันยายน. เขาถึงไดจาก
http://www.watnyanaves.net/uploads/File/books/pdf/healed_body_heale
d_mind.pdf

_________. (2556). ปฏิบัติธรรม คืออยางไร. เขาถึงเม่ือ 4 กรกฎาคม. เขาถึงไดจาก
http://www.dharma-gateway.com/monk/preach/lp-prayuth/lp-prayuth-
33.htm.

พระโพธญิ าณเถร (หลวงพอชา สุภัทโท). (2556). นักบวช-นักรบ. เขาถึงเม่ือ 6 สิงหาคม. เขาถึงได

จาก http://www.dharma-gateway.com/monk/preach/lp_cha/lpcha_75.htm.
พระมหาฉัตรชัย สุฉตฺตชโย. (2557). หัวหนาภาควิชาการศึกษา คณะศึกษาศาสตร มหาวิทยาลัย

มหามกฏุ ราชวิทยาลยั . สัมภาษณ, 7 กมุ ภาพนั ธ.
พระมหาพินิจ บัวสงค. (2552). “กระบวนทัศนความคิดวาดวยวิถีพุทธกับกระแสบริโภคใน

สังคมไทย.” วิทยานิพนธปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชาพัฒนศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย
มหาวิทยาลัยศิลปากร.

พระมหาวีระ ปญ ปญุ โญ. (2556). การเทศนาและการแสดงปาฐกถาธรรม. เขาถึงเมื่อ 6 สิงหาคม.

เขา ถงึ ไดจากhttp://phramahaweera.siam2web.com/?cid=1801037.

136

เพทาย เย็นจิตโสมนัส. (2556). การเจริญสติเพื่อลดความเครียด (Mindfulness-Based Stress
Reduction). เขาถึงเมื่อ 4 กรกฎาคม. เขาถึงไดจาก http://subweb.pbro.moph.
go.th/blamhos/ducuments.htm.

แพทยพ งษ วรพงศพิเชษฐ. (2550). โยคะเพ่ือพัฒนารางกายและจิตใจ. กรุงเทพฯ: สํานักพิมพแหง
จุฬาลงกรณม หาวิทยาลัย.

_________. (2550). พุทธธรรมบําบัด. กรงุ เทพฯ: กองแพทยทางเลือก กรมพัฒนาการแพทยแผน
ไทยและการแพทยทางเลอื ก กระทรวงสาธารณสขุ .

ภคชาติ เตชะอาํ นวยวทิ ย. (2556). “การศึกษาการออกแบบสถาปต ยกรรมท่เี ออ้ื ใหเ กดิ ความสัปปายะ
เพือ่ นําไปออกแบบวัดปาวิมุตตยาลัย.” วารสารวิชาการ คณะสถาปตยกรรมศาสตร
มหาวิทยาลัยขอนแกน 12, 1: 15-26, เขาถึงเม่ือ 14 กันยายน. เขาถึงไดจาก
http://arch.kku.ac.th/journal/wp-content/uploads/2013/08/021.pdf

ภัทรพร สิริกาญจน. (2546). “พุทธศาสนากับการปฏิบัติธรรมของชนช้ันกลางในประเทศไทย.”
รายงานวิจัยศูนยพุทธศาสนศึกษา จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. เขาถึงเม่ือ 14 กันยายน
2556. เขาถงึ ไดจ าก http://www.cubs.chula.ac.th/images/research/56_9/
BuddhismAndTheModdleClassDhammicPracticeInThailand_Full.pdf

แมช ีกาญจนา เตรียมธนาโชคง (2552). “แนวการประยุกตหลักพุทธธรรมเพ่ือการดูแลรักษาสุขภาพ
ในโครงการธรรมชาตบิ ําบัดเพอื่ ชีวิตเปน สุขของเสถยี รธรรมสถาน.” วทิ ยานพิ นธปรญิ ญา
มหาบณั ฑติ สาขาวิชาพุทธศาสตรและศิลปะแหงชีวิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัย
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มงคล การุณงามพรรณ, สดุ ารตั น สุวารี และนันทนา นํ้าฝน. (2555). “พฤติกรรมสุขภาพและภาวะ
สุขภาพของคนทาํ างานในสถานประกอบการเขตเมืองใหญ: กรณีศึกษาพื้นท่ี เขตสาทร
กรุงเทพมหานคร.” วารสารพยาบาลสงขลานครินทร 3, 3 (กันยายน – ธันวาคม).

มนญู คนั ธประภา. (2553). “ทัศนคติในการนําหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาไปใชในการดําเนินชีวิต
( ศึ ก ษ า เ ฉ พ า ะ ก ร ณี นั ก ศึ ก ษ า ม ห า วิ ท ย า ลั ย เ ท ค โ น โ ล ยี ร า ช ม ง ค ล พ ร ะ น ค ร ) .
วารสารวิชาการและวจิ ัยมทร.พระนคร 4, 2 (กนั ยายน).

แมวขาวมณี. (2556). การเจริญสติ-เดินจงกรม-น่ังสมาธิ (ผูฝกใหม) วัดอินทรวิหาร
ก รุ ง เ ท พ ม ห า น ค ร . เ ข า ถึ ง เ มื่ อ 4 ก ร ก ฎ า ค ม . เ ข า ถึ ง ไ ด จ า ก
http://www.dhammajak.net/board/viewtopic.php?t=6979.

ยุวเรศ วุทธีรพล. (2555). นักภาษาโบราณชํานาญการ กลุมหนังสือตัวเขียนและจารึก หอสมุด
แหงชาต.ิ สัมภาษณ, 5 ตุลาคม.

รุงโรจน สงสระบุญ. (2556). ชีวิตของคนเมือง. เขาถึงเม่ือ 25 กรกฎาคม. เขาถึงไดจาก

http://rrs107.wordpress.com/2012/10/14/article.
วีณา วีสเพ็ญ. (2551). “มิติทางวัฒนธรรมจากผาหอคัมภีรใบลานภาคอีสาน ศึกษากรณีจังหวัด

มหาสารคาม.” ใน บทความวชิ าการโครงการอนุรักษใบลานภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
คณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร มหาวทิ ยาลัยมหาสารคาม. เขาถึงเม่ือ 6 ธนั วาคม
2555. เขา ถงึ ไดจ าก http://www.bl.msu.ac.th/bailan/job_bl/02.pdf

137

วดั พระธรรมกาย. (2555). คมั ภรี ใ บลาน รอยเรยี งลาน...สืบสานพุทธธรรม. เขาถึงเมื่อ 6 ธันวาคม.
เขา ถึงไดจาก http://www.dmc.tv/

ศักด์สิ ทิ ธ์ิ สิทธสิ รเดช. (2555). เจา ของรา นลานทอง. สมั ภาษณ, 12 ตุลาคม.
ศูนยพัฒนาทรพั ยากรการศึกษา (CARD) มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. (2556). ความสําคัญของการ

ดูแลสุขภาพในกลุมวัยทํางาน. เขาถึงเมื่อ 25 กรกฎาคม. เขาถึงไดจาก
http://www.elearning.msu.ac.th/opencourse/0404407/unit04_5_2.html.
สถาบันอาศรมศิลป. (2556). โครงการออกแบบวัดปาวิมุตตยาลัย. เขาถึงเม่ือ 25 กรกฎาคม.
เขา ถึงไดจาก http://arsomsilp.ac.th/webnew/portfolio/โครงการออกแบบวัดปา
วิม/.
สมชาย นิลอาธิ. “โลกทัศนจากหนังสือใบลาน: คติชนและวิถีชีวิต.” ใน เอกสารประกอบงาน
สัมมนาระดับภูมิภาคเพ่ือสรางเครือขายความรวมมือดานการจัดการมรดกทาง
วัฒนธรรมประเภทเอกสารโบราณในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โครงการอนุรักษใบ
ลาน ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, มหาสารคาม: โครงการ
อนรุ กั ษใ บลาน ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ, 2554.
สมชาย ลําดวน. “วัฒนธรรมใบลาน.” ใน เอกสารประกอบงานสัมมนาระดับภูมิภาคเพ่ือสราง
เครือขายความรวมมือดานการจัดการมรดกทางวัฒนธรรมประเภทเอกสารโบราณใน
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โครงการอนุรักษใบลานภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, มหาสารคาม: โครงการอนุรักษใบลาน ภาค
ตะวันออกเฉียงเหนอื , 2554.
สมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ สถาบันสถาปนิกสยาม. (2552). คูมือปฏิบัติวิชาชีพ
ขอมูลสัดสวนรางกายประชากรไทยเพ่ือการออกแบบทางสถาปตยกรรม (Thai
Anthropometry Handbook for Architectural Design). กรุงเทพมหานคร:
สถาบนั สถาปนกิ สยาม.
สคุ นธ มาพัวะ. (2556). “การนาํ หลกั สตไิ ปใชเ พือ่ แกปญ หาการทาํ งานพนักงานการไฟฟาฝา ยผลิตแหง
ประเทศไทย (กฟผ.).” วิทยานิพนธปริญญามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ
ราชวทิ ยาลัย.
สุภกิจ นามวา. (2555). พระพุทธศาสนากับเยาวชนไทย. เขาถึงเมื่อ 6 ธันวาคม. เขาถึงไดจาก
http://www.l3nr.org/
สรุ ยิ ะ อัมพันศิริรัตน. (2556). เปน อยู คือ สุริยะ อัมพันศิริรัตน. เขาถึงเม่ือ 20 เมษายน. เขาถึงได
จากhttp://www.youtube.com/watch?v=CUNQr4Fxugc.
สุริยา สมุทคุปติ์ และพัฒนา กิติอาษา. (2546). “คนอีสานในอดีตใชผาซ่ินหอคัมภีรใบลาน.”
ศิลปวฒั นธรรม 6, 24 (เมษายน).
สนิท สายธนู และคณะ. (2549). “การพฒั นารปู แบบกระบวนการจัดการเรียนรูดานจริยธรรมศึกษา
แกนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตามโครงการโรงเรียนวิถีพุทธสังกัด สํานักงานเขตพ้ืนที่
การศึกษาสรุ นิ ทรเขต 2.” รายงานการวิจยั ศนู ยส งเสรมิ และพฒั นาพลงั แผนดินเชงิ
คุณธรรมสํานักงานบริหารและพัฒนาองคความรู (องคการมหาชน). เขาถึงเม่ือ 6

138

ธันวาคม 2555. เขา ถึงไดจาก http://www.moralcenter.or.th/research.php?
SystemModuleKey=56&GroupID=&PageShow=68
สมัย วรรณอุดร. (2551). “มิติทางวัฒนธรรมจากคัมภีรใบลานภาคอีสาน ศึกษากรณีจังหวัด
มหาสารคาม.” ใน บทความวิชาการโครงการอนรุ กั ษใบลานภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
คณะมนุษยศาสตรและสงั คมศาสตร มหาวิทยาลยั มหาสารคาม, เขา ถงึ เมอื่ 6 ธนั วาคม
2555, เขา ถงึ ไดจ ากhttp://www.bl.msu.ac.th/bailan/job_bl/01.pdf
โครงการสารานุกรมไทยสําหรับเยาวชน โดยพระราชประสงคในพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว.
( 2555) . ห นั ง สื อ ใ บ ล า น . เ ข า ถึ ง เ มื่ อ 6 ธั น ว า ค ม . เ ข า ถึ ง ไ ด จ า ก

http://kanchanapisek.or.th/
สํานักงานกองทนุ การสรา งเสรมิ สุขภาพ และมูลนิธิสดศรี-สฤษดิ์วงศ. (2556). คําพอสอน ประมวล

พระบรมราโชวาทและพระราชดํารัสเกี่ยวกับความสุขในการดําเนินชีวิต. เขาถึงเมื่อ
20 เมษายน. เขาถงึ ไดจ ากhttp://www.sufficiencyeconomy.org/kamphorsorn/
สาํ นักหอสมุดแหง ชาต.ิ (2552). คูมือสํารวจ จัดหา รวบรวมทรัพยากรสารสนเทศ เอกสารโบราณ
ประเภทคมั ภรี ใ บลานและหนงั สือสมุดไทย. กรุงเทพฯ: สํานกั หอสมุดแหงชาต.ิ
เสถียรธรรมสถาน. (2556). รูจักเสถียรธรรมสถาน. เขาถึงเม่ือ 6 สิงหาคม. เขาถึงไดจาก
http://www.sdsweb.org/sdsweb/index.php/2010-09-04-06-22-40/2010-09-
04-10-30-09/82-2010-09-05-09-19-26.

หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปญโญ. (2554). 8 เรื่องนารูสวนโมกขกรุงเทพ. กรุงเทพฯ: หอ

จดหมายเหตพุ ทุ ธทาส อินทปญ โญ.

องคการศึกษา. (2505). ศาสนพิธี เลม 2. เขาถึงเมื่อ 6 ธันวาคม 2555. เขาถึงไดจาก

http://www.palapanyo.com/files/tpd/fcontent.php?f=Theologina/Content_02/

09/src/020000.txt
อนนั ต สริ พิ ฤกษา. (2548). “จิตตภาวนาสถาน (สถานปฏิบัติธรรมสําหรับคนพิการ).” วิทยานิพนธ

ปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชาสถาปตยกรรมไทย บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัย
ศลิ ปากร.
อรณุ รัตน วิเชยี รเขยี ว. (2556) “คมั ภรี ใบลานลานนา.” วารสารราชบณั ฑติ ยสถาน 38, 2 (เม.ย.-มิ.ย.)
เขา ถึงเมือ่ 25 กรกฎาคม 2556. เขา ถึงไดจ ากhttp://www.royin.go.th/upload/246
/FileUpload/2807_6447.pdf.
อาทิตา ปณณานุสรณ. (2556). “ผลของโปรแกรมการเปลี่ยนแปลงจิตสํานึกเพื่อคลายเครียดตอ
ผูปวยติดเช้ือเอชไอวีและผูปวยเอดส.” วิทยานิพนธปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชา
เภสชั กรรม บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณมหาวิทยาลยั .
อารี วิชาชยั . (2548). “การพฒั นาชีวติ ตามหลักพุทธธรรม.” มนุษยศาสตรป รทิ รรศน 27, 1
(มีนาคม): 36 – 44.
อารียา ศุภโชคพาณิชย. (2552). “ศูนยสุขภาพวิถีธรรมชาติบําบัด.” ปริญญานิพนธ สาขาวิชา
สถาปตยกรรม คณะสถาปต ยกรรมศาสตรมหาวทิ ยาลยั ศิลปากร.

139

เอกชาติ จันอไุ รรตั น. (2545). รายงานวิจัยฉบับสมบูรณโครงการออกแบบและพัฒนาบรรจุภัณฑ
ประเภทเครอ่ื งจกั สานใบลาน. คณะมัณฑนศิลป มหาวิทยาลยั ศิลปากร.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก
แบบสอบถามเพ่ือการวจิ ยั

142

แบบสอบถามเพ่ือการวิจัย
เรอื่ ง แนวทางการสง เสริมการดาํ เนนิ ชวี ิตดว ยวิถพี ุทธธรรมแกพ ทุ ธศาสนกิ ชนวยั ทํางาน

โดยการจดั ตัง้ สถานลานธรรม (The Dhamma space)

คําชีแ้ จง
1. แบบสอบถามน้ีจัดทําขึ้นเพื่อสํารวจความคิดเห็นเก่ียวกับความตองการของผูใชบริการ ที่มีตอ
รูปแบบสถานลานธรรม แบง ออกเปน 5 ตอน ดงั นี้

ตอนที่ 1 สภาพและขอมลู ท่ัวไปของผูตอบแบบสอบถาม
ตอนที่ 2 ความคิดเห็นเกย่ี วกับรปู แบบพฤติกรรมการดาํ เนนิ ชีวติ ในชว งเวลาหลงั การทาํ งาน
ตอนท่ี 3 ความคิดเห็นเกี่ยวกับความสนใจในการดําเนินชีวิตวิถีพุทธธรรมสําหรับ
พทุ ธศาสนิกชนวยั ทํางาน
ตอนท่ี 4 ความคดิ เหน็ เกยี่ วกับรูปแบบของสถานลานธรรม
ตอนท่ี 5 ความคดิ เหน็ เกย่ี วกบั กิจกรรมของสถานลานธรรม
2. การตอบแบบสอบถาม ผูตอบจะตอ งพจิ ารณาเกณฑก ารใหค ะแนน ดังตอ ไปน้ี
ชอ งหมายเลข 1 หมายถงึ ความสนใจ ความตองการในหัวขอ รูปแบบหรอื กิจกรรม ทที่ านเห็น
ดวยนอยทส่ี ดุ
ชอ งหมายเลข 2 หมายถึง ความสนใจ ความตองการในหวั ขอ รปู แบบหรอื กิจกรรม ทที่ านเหน็
ดวยนอย
ชองหมายเลข 3 หมายถึง ความสนใจ ความตองการในหัวขอ รูปแบบหรอื กิจกรรม ที่ทานเหน็
ดว ยปานกลาง
ชองหมายเลข 4 หมายถึง ความสนใจ ความตองการในหัวขอรูปแบบหรอื กจิ กรรม ทที่ านเหน็
ดว ยมาก
ชองหมายเลข 5 หมายถึง ความสนใจ ความตองการในหวั ขอรปู แบบหรือกจิ กรรม ท่ที า นเห็น
ดวยมากทีส่ ดุ
3. โปรดอานคาํ ชี้แจงของแตล ะตอน และกรณุ าตอบแบบสอบถามใหครบทกุ ขอตามสภาพความเปน
จรงิ
4. ผูวจิ ยั จะนําคาํ ตอบของทานมาวิเคราะหในทางสถิติ และเสนอผลการวิเคราะหเปนสวนรวม เพ่ือ
นาํ มาเปน แนวทางในการประยุกต ปรับปรุง พัฒนา การใหบริการและการจัดกิจกรรมตางๆภายใน
สถานลานธรรม ซ่ึงเปนพ้ืนที่ชุมชนตนแบบแหงวิถีพุทธธรรม เพ่ือปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดําเนิน
ชีวิต(Life Style) โดยนาํ หลักพทุ ธธรรมมาใชใ หเหมาะสมกับสภาพสังคมและวิถีชีวิตในปจจุบัน และ
เพื่อสงเสริมสขุ ภาวะทางใจแกพ ุทธศาสนกิ ชนวัยทํางาน

ขอขอบคณุ ทุกทานที่ใหค วามรวมมอื
นางสาววิทตรี ประชานกุ ลู

นกั ศึกษาปรญิ ญาโทสาขาวชิ าการออกแบบภายใน
มหาวทิ ยาลยั ศลิ ปากร

นิยามศพั ทเ ฉพาะ

143

พุทธศาสนกิ ชนวัยทํางาน หมายถงึ บุคคลวัยทํางานตอนตน ถึงตอนกลางชวงอายุต้ังแต 25-
45 ป โดยเปน ผทู ่นี ับถือพระพทุ ธศาสนาเปน ศาสนาประจาํ ตัวประจําชวี ติ ยนิ ดีทีจ่ ะปฏิบัติตามหลักคํา
สอนของพระพุทธศาสนา คอื เวนจากการทาํ ความช่วั ทาํ แตค วามดี และทําจติ ใจใหห มดจดจากกิเลส
ดว ยการบําเพญ็ บุญในพระพุทธศาสนา เชน ใหทาน รักษาศีล และเจริญภาวนาเพ่ือขัดเกลา อบรม
บมเพาะกาย วาจา ใจใหงดงามเรียบรอย ใหสงบน่ิง และใหพนจากความเศราหมองตางๆ เปนผูที่
เล่ือมใส พระรตั นตรัย แลว ศึกษาหลักคําสอนขององคส มั มาสมั พทุ ธเจา และนํามาเปน แนวทางในการ
ดําเนินชีวติ

พุทธธรรม คอื หลักการหรอื คําสอนของพระพทุ ธเจา ที่มุงเนน ใหเ ขา ใจธรรมชาติของโลกและ
ชวี ิตตามความเปนจริง ใหมีแนวคิดและสามารถดําเนินชีวิตไดอยางเหมาะสม คือการกิน อยู ดู ฟง
แบบทําความดี ละเวนความชวั่ และการทําจิตใจใหปลอดโปรงและสงบ ผูปฏิบัติตามพุทธธรรมจึงมี
ความสุข ชวยใหคนรอบขา งและสงั คมมคี วามสุขไปพรอมกัน

สถานลานธรรม คือ พ้ืนที่ชมุ ชนตนแบบแหง วถิ ีพทุ ธธรรม ที่มกี ารปรับเปล่ียนพฤติกรรมการ
ดาํ เนินชีวิต (Life Style) โดยนําหลักพุทธธรรมมาใชใหเหมาะสมกับสภาพสังคมและวิถีการดําเนิน
ชีวติ ในปจจบุ นั เปน พน้ื ทที่ รี่ วมเผยแผ สืบทอด สง เสริมความเขา ใจวถิ พี ุทธธรรม ใหชาวพุทธสามารถ
นาํ มาปฏบิ ตั แิ ละปรบั เปนแนวคิด นําไปใชเปนวิถีการดําเนินชีวิตแบบคุณธรรมนิยม เพื่อเปนหน่ึงใน
แนวทางการบําบัดทางดานจติ ใจ ทีจ่ ะรกั ษาและปอ งกนั ปญหาความเสอื่ มโทรมทางสังคมและจิตใจที่
เกิดจากภาวะความเครียด อันกอใหเกิดปญหาการฆาตัวตายและโรคเร้ือรัง และเพื่อใหชาวพุทธนํา
พุทธธรรม อันเปนแกนแทข องศาสนามาเปน แนวทางปฏิบัติในใจประจาํ ตัว

144

ตอนที่ 1 สภาพและขอ มลู ท่ัวไปของผตู อบแบบสอบถาม มี 5 ขอ

คาํ ชแี้ จง โปรดทาํ เคร่อื งหมาย / ลงในชอ ง หนา ขอความ และเตมิ คําตอบลงในชอง....................
ใหต รงกบั ความเปน จริงของทาน

1. เพศ ชาย หญงิ

2. อายุ 25-30 ป 31-36 ป

37-42 ป 43 ปข้ึนไป

3. ระดบั การศึกษา

มัธยมปลายหรอื ตาํ่ กวา อนปุ รญิ ญา

ปริญญาตรี สงู กวาปรญิ ญาตรี
4. อาชีพท่เี ปนรายไดห ลัก

รบั ราชการ, รฐั วสิ าหกจิ พนกั งานบรษิ ัทเอกชน

กจิ การสว นตวั รับจาง

วางงาน อืน่ ๆ (โปรดระบ)ุ ……

5. เขตทที่ านทาํ งาน

เขตจตจุ ักร-เขตบางเขน-เขตดอนเมือง-เขตหลกั ส่ี

เขตราชเทว-ี เขตพระนคร-เขตปอมปราบ

เขตพระโขนง-เขตบางนา-เขตสวนหลวง

เขตบางรัก-เขตปทมุ วนั

เขตมนี บรุ -ี เขตคลองสามวา

เขตลาดกระบงั -เขตหนองจอก

เขตลาดพรา ว-เขตวังทองหลาง

อ่ืนๆ..........................……………………………………...........................

เขตบางกอกนอย-เขตบางกอกใหญ- เขตบางพลดั

เขตหวยขวาง-เขตบางกะป

เขตพญาไท-เขตดนิ แดง-เขตดสุ ิต

เขตหนองแขม-เขตบางบอน-เขตบางขุนเทยี น

เขตทววี ฒั นา-เขตตล่งิ ชัน

เขตบางแค-เขตภาษีเจรญิ

เขตวัฒนา-เขตคลองเตย

145

ตอนท่ี 2 ความคดิ เห็นเกี่ยวกับรูปแบบพฤตกิ รรมการดาํ เนินชวี ิตในชว งเวลาหลังการทํางานมี 5
ขอ

คําช้แี จง โปรดทําเคร่ืองหมาย / ลงในชอ ง หรอื ทาํ เครอ่ื งหมาย / ลงในตารางระดับความสาํ คญั

ตามความคิดเห็นของทานและเตมิ คาํ ตอบลงในชอง..........ใหต รงกบั ความเปนจรงิ ของทา น
1. เวลาหลงั เลกิ งาน นอกจากกลับบา นพักผอน ทา นมกี ารทํากจิ กรรมทไ่ี หน (ตอบไดม ากกวา 1
ขอ)

หางสรรพสินคา Community Mall

สวนสาธารณะ สถานทท่ี องเทีย่ ว

แหลง เรยี นรู (พิพิธภัณฑ, หองสมุด) สถานปฏบิ ัตธิ รรม/ วดั

สถานบนั เทงิ กลางคนื ฟตเนส สถานทอี่ อกกาํ ลงั กาย

อ่ืนๆ (โปรดระบ)ุ ………………………………………………………………………………
2. กจิ กรรมท่ที านทําในสถานท่ีดังกลา วคอื (ตอบไดม ากกวา 1 ขอ)

พบปะสงั สรรค ชมภาพยนตร/ รอ ง-ฟงเพลง

ออกกําลงั กาย เสรมิ ความงาม/ สปา

นวดผอนคลาย รับประทานอาหาร-เคร่ืองดม่ื

อา นหนงั สือ ดูและซอื้ สินคา

สวดมนต, นัง่ สมาธิ ชมศิลปะ/ นิทรรศการ

อ่ืนๆ (โปรดระบ)ุ ………………………………………………………………………………
3. ความถี่ในการไปในสถานทด่ี งั กลา ว

ทกุ วัน/ เกือบทุกวัน 1-2 คร้งั /สปั ดาห

3-4 ครง้ั /สปั ดาห เดอื นละ 1-2 คร้งั

นอยกวาเดอื นละคร้งั อ่ืนๆ(โปรดระบ)ุ ……………………

4. ยา นท่ที า นไปในสถานท่ีดงั กลา ว (ตอบไดม ากกวา 1 ขอ )

ทองหลอ เอกมัย

อโศก สีลม-สาทร

แจงวัฒนะ รชั ดาภิเษก-รัชโยธนิ

เลยี บทางดวนรามอนิ ทรา เกษตรนวมินทร

อนสุ าวรยี ชยั สมรภูมิ วภิ าวดี-จตจุ ักร

อารีย- พหลโยธนิ ลาดพราว-บางกะป

สามยาน-สยาม ราชประสงค- ราชปรารภ

146

อน่ื ๆ(โปรดระบ)ุ ……………………......................………………..............................
5. ปจ จยั ทท่ี า นเลอื กไปในสถานที่ดงั กลาว

ระดบั ความสําคญั
ปจจยั มากท่ีสดุ มาก ปานกลาง นอย นอ ยทสี่ ุด

(5) (4) (3) (2) (1)
1. ไดผ อ นคลายจากความตงึ เครยี ด

2. เพือ่ หากจิ กรรมทําฆาเวลาจากชวงเวลารถ
3. ตมิดีการเปดบริการตอนกลางคืนหรอื ตลอด 24

ชม.
4. อยูใ กลย า นทที่ ํางาน

5. อยูใกลยานทพี่ กั อาศยั

6. อยูใ นยา นท่ีมีการเดินทางสะดวก มรี ถหรอื
บรกิ ารสาธารณะผา น

7. มีกจิ กรรมอนื่ ๆทีห่ ลากหลายรองรบั เชน
ออกกาํ ลงั กาย ทานอาหาร ซ้ือสินคา

8. มที จ่ี อดรถสะดวกสบาย

9. รสู กึ โปรง โลงและเยน็ สบาย

10. รม ร่ืนดว ยพ้นื ท่สี เี ขียวและมีแหลง นํ้า

11. ชืน่ ชมความสวยงามของสถานที่

ความคิดเห็นเพมิ่ เติม…………………….........……………….......................…………………...............……….........
…………………….......................………………….......................…………………...............…………….………………
….......................………………….......................…………………...............……….......................…………….…….

ตอนที่ 3 ความคิดเห็นเกีย่ วกับความสนใจในการดาํ เนนิ ชีวติ วถิ พี ทุ ธธรรมสําหรบั พทุ ธศาสนกิ ชน
วยั ทํางาน มี 6 ขอ

คําช้แี จง โปรดทําเคร่ืองหมาย / ลงในชอง และทําเครอื่ งหมาย / ลงในตารางระดับความสนใจ
ตามความคิดเห็นของทา นและเตมิ คาํ ตอบลงในชอ ง..........ใหต รงกบั ความเปนจรงิ ของทา น

1. ทา นมคี วามคดิ เห็นอยางไรกบั คาํ กลาวทวี่ า “สังคมปจจบุ ันมกี ารเปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็วทาํ
ใหค วามเจรญิ ทางดานวตั ถลุ ํา้ หนากวาความเจริญทางดานจติ ใจอยางมาก มนุษยเราสะดวกสบายขึน้
แตค วามเจรญิ ทางดา นจติ ใจกลับลา หลังกวา ความเจรญิ ทางดานวตั ถุ ทําใหค นเหินหางจากคําสอนของ
พระพุทธศาสนา(พุทธธรรม) อนั เปนที่ยดึ เหน่ยี วทางจติ ใจและเปนวิถกี ารดําเนนิ ชีวิตของคนไทย จงึ
กอใหเกิดปญหาทางสังคมทร่ี ุนแรงในสังคมไทย คือ ปญหาความเสอื่ มโทรมทางศลี ธรรมและจติ ใจ
ความเครยี ด โกรธและซึมเศรา ซึ่งเปนสาเหตขุ องปญ หาการฆาตัวตายและโรคเร้ือรงั เชน โรคมะเรง็
โรคความดันโลหติ สูง โรคหัวใจ และเบาหวาน”

147

เห็นดวย ไมเหน็ ดวย

2. ทา นเคยเขา รวมกจิ กรรมทางศาสนาหรอื ไปศาสนสถาน, สถานปฏบิ ตั ธิ รรมหรือไม

ใช ไม
3. ประเภทของสถานที่ท่ที านเขารวมกจิ กรรมทางศาสนาหรอื ไปศาสนสถาน, สถานปฏบิ ัติธรรม

วดั

พ้นื ท่ีในอาคาร, บริษัท, ชมรม

สถานปฏบิ ตั ิธรรม, สาํ นกั วิปส สนา

อนื่ ๆ เชน มลู นิธสิ อนและเผยแพรพ ระพุทธศาสนา ศนู ยศ กึ ษา

พระพุทธศาสนาวนั อาทติ ย
4. สาเหตทุ ี่ทา นเขา รวมกจิ กรรมทางศาสนา หรอื ไปศาสนสถาน, สถานปฏิบตั ิธรรม

ตองการพกั ผอ นทางใจ ตองการลดความเครียด

ตอ งการปฏบิ ัติธรรม ตอ งการศึกษาธรรมะ

ตอ งการทาํ บุญ ตอ งการมีสขุ ภาพทดี่ ี

อ่ืนๆ(โปรดระบ)ุ ............................................................................................

5. กจิ กรรมในการดาํ เนนิ ชีวติ วถิ พี ุทธธรรมทที่ า นใหความสนใจ

ระดับความสนใจ

กจิ กรรมการดําเนนิ ชีวิตวิถพี ทุ ธธรรม มากท่ีสดุ มาก ปานกลาง นอ ย นอย

1. การฝก ดําเนนิ ชีวิตแบบไมเ บยี ดเบียน ทานมงั สวริ ัติ (5) (4) (3) (2) ที่สดุ

2. การปฏิบัตเิ จรญิ อานาปานสต-ิ ฝกสมาธิ

3. การเรยี นรพู ทุ ธประวัติ-พุทธวจั นะ
4. การศกึ ษาพุทธธรรม
5. การสนทนาธรรม
6. การฟงธรรม

7. การสวดมนต

8. การรกั ษาศลี
9. อนื่ ๆ(โปรดระบ)ุ .............................................

6. ถามีการจดั ตั้งสถานลานธรรม ซ่งึ เปนพน้ื ท่ชี มุ ชนตนแบบทรี่ องรบั กบั วฒั นธรรมการใชชีวิตของ
ชาวพทุ ธในปจจบุ นั โดยเนนใหมีการปรับเปลย่ี นพฤตกิ รรมการดาํ เนินชีวิต(Life Style) ท่ีนําหลกั พุทธ

ธรรมมาใชใ หเหมาะสมกับการดําเนินวิถชี ีวติ ในปจจุบัน ใหช าวพทุ ธสามารถเขา ใจ นํามาปฏบิ ตั แิ ละ
ปรับเปนแนวคดิ เปนวิถีการดําเนินชวี ติ แบบคณุ ธรรมนยิ ม ทา นมีความคดิ เหน็ วา อยางไร

เหน็ ดวย ไมเ หน็ ดว ย

148

เพราะ(โปรดระบ)ุ ....................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

ตอนท่ี 4 ความคดิ เห็นเก่ียวกับรูปแบบและกิจกรรมภายในสถานพุทธธรรมบาํ บดั มี 19 ขอ

คาํ ชแี้ จง โปรดทําเครอ่ื งหมาย / ลงในตารางระดับความตอ งการตามความคดิ เห็นของทานและเติม

คาํ ตอบลงในชอ ง..........ใหต รงกบั ความเปนจรงิ ของทา น

1. การจัดรูปแบบบรรยากาศสภาพแวดลอมภายในสถานลานธรรม

ระดับความตองการ

บรรยากาศสภาพแวดลอม มากทสี่ ดุ มาก ปานกลาง นอ ย นอยทีส่ ุด

1. มีความแตกตา งจากสิ่งแวดลอมภายนอก (5) (4) (3) (2) (1)

สะดดุ ตาและดงึ ดดู ใจ
2. สงบเงียบ ใหความรสู กึ บาํ บัดและผอนคลาย

3. เนนธรรมชาติรม รนื่ พื้นที่สเี ขยี ว

4. เย็นสบายและโปรง โลง

5. มีสัญลักษณแ บบพทุ ธ ศกั ด์สิ ทิ ธ์ิ นา เคารพยํา

เกรง
6. เรียบงาย สะอาดตา สอ่ื ถึงความพอดี

7. สรางสรรคแ ละรว มสมยั มเี อกลกั ษณ
ศลิ ปวัฒนธรรมของไทย

2. การจดั กจิ กรรมภายในสถานลานธรรม ระดับความตองการ นอยท่สี ดุ
(1)
กจิ กรรม มากที่สุด มาก ปานกลาง นอ ย
(5) (4) (3) (2)
1. รา นอาหารเพอ่ื สขุ ภาพ
2. รา นคา จําหนา ยวัตถดุ บิ และสนิ คาเพอ่ื
3. พสขุน้ื ภทาส่ี พอนทาํ อาหารเพอื่ สุขภาพ
4. หอ งสมดุ
5. พื้นที่เดนิ จงกรม
6. พนื้ ท่ปี ฏิบัตสิ มาธิ
7. พนื้ ทส่ี วดมนต

กจิ กรรม มากท่ีสุด ระดบั ความตองการ 149
(5)
1. พื้นทส่ี าํ หรบั การฟงบรรยายและสนทนา มาก ปานกลาง นอย นอ ยที่สุด
2. ธพร้นื รทม่ีนวดผอ นคลาย (4) (3) (2) (1)
3. พืน้ ท่อี อกกาํ ลงั กาย โยคะ จ่ีกง ไทเกก
4. พื้นทแ่ี สดงงานพุทธศลิ ป
5. พืน้ ทแ่ี สดงภาพยนตรแ ละดนตรี

ขอ เสนอแนะเพมิ่ เติมสาํ หรบั สถานลานธรรม
วนั -เวลาเปด -ปด
............................................................................................................................................................
รูปแบบ กจิ กรรมและบริการอ่ืนๆ
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ขอขอบคุณทุกทานท่ีใหค วามรวมมอื .
นางสาววิทตรี ประชานกุ ลู

นกั ศกึ ษาปรญิ ญาโทสาขาวิชาการออกแบบภายใน
มหาวทิ ยาลัยศลิ ปากร

ภาคผนวก ข
แบบสมั ภาษณผ ูเ ช่ยี วชาญ

151

แบบสัมภาษณผูเ ชี่ยวชาญ
หวั ขอ เร่อื ง “การศึกษาคมั ภรี ใบลานสูก ารออกแบบ “สถานลานธรรม”

สวนลุมพินี กรุงเทพมหานคร

ชอื่ / สกุลของผูเ ชี่ยวชาญ ....................................................................................... อาย.ุ ...................ป
การศึกษา /คณุ วุฒิ
……………………………………………………..…………………………………………………………………..…………......…
…………………………………………………………..…………………………………………………………………………………
……………….……………………….……….……………………………………………………………………………….…………
ตาํ แหนงหนาท่กี ารงานปจ จบุ นั (หรอื ประสบการณ ในอดตี )
……………………………………………………………..………………………………………………………………………………
…………………..…………………………………………………….……………………………………………………………………
………….……………………………….….………………………………………………………………………….…………………
ผลงาน /ความสนใจพเิ ศษ
…………………………………………………………………..…………………………………………………………………………
……………………….…………………………………………………….………………………………………………………………
……………….………………………..……….….………………………………………………………………………….……………
วัน/ เวลาท่ีสัมภาษณ ครงั้ ท่ี 1 ...................................................สถานท่ี................................................
วนั / เวลาท่ีสัมภาษณ ครงั้ ที่ 2 .................................................. สถานท่ี................................................

หัวขอคาํ ถาม
1. ทานคงคุนเคยกับคําวา “คัมภีรใบลาน” มาบางไมมากก็นอย ขออนุญาตเรียนถาม

ความเขาใจหรอื ประสบการณของทานทีม่ ตี อ คาํ น้ี ในเบอ้ื งตน
2. ทา นคิดวา “คัมภรี ใ บลาน” มคี วามสําคญั หรือไมอยางไร ตง้ั แตอดตี จนถงึ ยคุ ปจ จุบัน
3. เทาทีผ่ ูวจิ ัยสงั เกตการใชค ัมภีรใบลาน คอื ใชเ ม่อื พระสงฆขน้ึ ธรรมมาสนเ ทศนา เหตุใด

ในปจ จุบันยงั มีการใชงานอยู ในเมอ่ื มีเทคโนโลยีส่ิงพิมพสมยั ใหมแ ลว และคมั ภีรใบลานยังมกี ารใชงาน
ในรูปแบบลักษณะอน่ื อกี หรือไม

4. ทา นคดิ วา ความสําคญั ของคัมภรี ใ บลานในดานรูปธรรม (ลักษณะ องคประกอบและ
ประโยชนใ ชส อย) และในดานนามธรรม (ความสําคัญและความเช่ือคานิยม)อันเปนเอกลักษณ เปน
ใจความสําคญั เปน ภมู ิปญญาของคมั ภรี ใ บลาน คอื อะไร

5. ถา จะนํา“คมั ภีรใบลาน” หรือใจความสําคญั ของคมั ภรี ใบลาน ใหกลับเขามาสูวิถีการ
ดําเนินชีวิตของชาวพุทธในยุคปจจุบัน โดยเฉพาะคนในเมืองหลวงอยางกรุงเทพมหานคร มีความ
เปนไปไดมาก หรอื นอย เพยี งใดและดว ยวธิ กี ารใด

6. สาํ หรบั คนวยั ทํางาน ควรยดึ ถอื หลักธรรมะใด เปน แนวทางปฏิบตั ิประจําตัว และใชใ น
การประกอบการทาํ งาน

7. อะไรทาํ ใหเกิด “สติ” และ “สติ” ใหอะไรกบั เรา

152

8. กรุณาอธิบาย ยกตัวอยางวิธีการมี “สติ” สําหรับการดํารงชีวิตประจําวันในคนวัย
ทํางาน เชน การบริโภค การพกั ผอ น การเรียนรู การปฏบิ ัติ

9. เมอื่ คนมคี วามเครียดจากปญหาตา งๆ “สติ” ชวยผอนคลายและบรรเทาความเครียด
ไดหรือไม

10. จากการสอบถามความเห็นคนในยุคปจจุบัน มีจํานวนหนึ่งที่ไมมีความสนใจ ความ
ศรัทธา จนถึงไมเคยเขาวัดเน่ืองจากมองวาวัด ไมไดทําหนาท่ีของวัด และสําหรับคนเมืองที่มี
ชีวิตประจําวันเต็มไปดวยความเรงรีบ การทํางานเกินเวลา การยึดติดวัตถุนิยม มีวิธีการใดหรือ
หลักธรรมใดหรืออบุ ายใด ทีจ่ ะทําใหคนกลุมนี้มีความสนใจธรรมะ เขาวัดหรือตองการเรียนรูปฏิบัติ
ธรรม

11. นอกจากวดั และสถานปฏบิ ตั ิธรรม ทานคิดวาหากมีการจัดต้ังสถานท่ี เพ่ือสงเสริม
การเรียนรูพ ระพุทธศาสนา ใหแ กคนในยคุ ปจ จุบนั โดยเฉพาะคนเมอื งหลวง หรอื คนทเ่ี รม่ิ มีความสนใจ
ในพระพุทธศาสนา ในความคิดเห็นของทาน สถานท่ีนั้นควรเปนอยางไร (ดานกิจกรรม ดาน
บรรยากาศ สถานทต่ี งั้ ชวงเวลาใหบริการ)

12. คําถามสุดทายนี้ ทานอาจใชเวลาจินตนาการ แสดงความเห็นจากประสบการณ
ตรงของทานเปนอยางมาก ซี่งความเห็นของทานจะเปนประโยชนตอผูวิจัย และการศึกษาการ
ออกแบบสถานปฏิบัติธรรม“สติสถาน” สวนลุมพินี กรุงเทพมหานคร ครั้งนี้มากท่ีสุด ผูวิจัยขอ
อนญุ าตเรยี นถามวา “ ในสถานะทท่ี า นมปี ระสบการณการออกแบบ (วิศวกรกอสราง หรือ สถาปนิก
หรือ มัณฑนากร สายอาชีพใดก็ดี) ผานความสําเร็จในชีวิต หนาท่ีการงาน มีความสนใจลึกซ้ึงใน
พระพทุ ธศาสนา รวมทั้งเปนผปู ฏิบตั ธิ รรมจรงิ จัง ทา นพอจะใหคาํ แนะนาํ อยา งไร ที่เปนประโยชนตอ
การออกแบบ“สติสถาน” ที่สามารถตอบสนองความตองการใหแกคนวัยทํางานในกรุงเทพมหานคร
(โดยเฉพาะชวงอายุ 25-45 ป) โดยขอ ความเหน็ ดานการจัดสภาพแวดลอ มภายใน พ้ืนที่ใชสอย และ
กิจกรรม ” (รายละเอียดอ่ืน ๆ เชน แสงสวาง การใชสี วัสดุพื้น ผนังหอง การถายเทอากาศ
องคป ระกอบดานเสยี ง ภาพ มัลตมิ เี ดีย เพลง การอบรมธรรมะ พระพุทธรูป เปน ตน )

ผูวจิ ัย - นางสาววิทตรี ประชานุกลู
คณะมัณฑนศิลป ออกแบบภายใน มหาวิทยาลยั ศลิ ปากร

รายชือ่ ผูเช่ยี วชาญ
1. ผ.ศ.ดร. พระมหาฉตั รชยั สฉุ ตฺตชโย
2. นางจนั ทพิ ผองแผว : สถาปนิก อดีตพนักงานรฐั วสิ าหกิจ การไฟฟา ฝา ยผลติ
3. คุณกิตติศักด์ิ รุงเรืองวัฒนชัย : ผูจัดการหอจดหมายเหตุพุทธทาส อิทปญโญ (สวน

โมกขกรุงเทพ)
4. คุณยุวเรศ วุทธีรพล : นักภาษาโบราณชํานาญการ กลุมหนังสือตัวเขียนและจารึก

หอสมุดแหง ชาติ
5. อาจารยชาลี ไกรฤกษ : อาจารยค ณะสถาปตยกรรม มหาวทิ ยาลัยรังสิต

153

ชือ่ – สกลุ ประวตั ิผูว ิจยั
ท่อี ยู
นางสาววทิ ตรี ประชานกุ ลู
ประวตั ิการศกึ ษา
พ.ศ. 2550 35/19 ซอยสวนผัก62 ถนนสวนผัก แขวงศาลาธรรมสพน เขตทวี
วัฒนา จงั หวดั กรงุ เทพมหานคร
พ.ศ. 2552
สาํ เรจ็ การศกึ ษาสถาปตยกรรมภายในบัณฑิต สาขาวชิ า
ประวตั ิการทาํ งาน สถาปตยกรรมภายใน คณะสถาปตยกรรมศาสตรและการผังเมอื ง
พ.ศ. 2550 - 2552 มหาวิทยาลยั ธรรมศาสตร
พ.ศ. 2552 - 2554 ศึกษาตอ ระดับปรญิ ญามหาบณั ฑิต สาขาวชิ าการออกแบบภายใน
พ.ศ. 2554 - 2555 คณะมณั ฑนศลิ ป มหาวิทยาลัยศิลปากร
พ.ศ. 2555 - ปจ จบุ ัน
บรษิ ทั โฮม แปลน จํากดั
มณั ฑนากรอสิ ระ
บรษิ ัท ออกสั ดไี ซน คอนซัลแตนท จํากัด
มัณฑนากรอสิ ระ