50
ว ๑๔๑๐๑ วชิ าวทิ ยาศาสตร์ ๔ คำอธบิ ายรายวิชาพื้นฐาน
ชัน้ ประถมศึกษาปที ี่ ๔
กลุ่มสาระการเรียนรูว้ ทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
จำนวน ๑๒๐ ชัว่ โมง
ศึกษาการเรียนรูแบบนักวิทยาศาสตร การจําแนกสิ่งมีชีวิตเปนกลุมพืช กลุมสัตว และกลุมท่ี
ไมใชพืชและสัตว การจําแนกพืชออกเปนพืชดอกและพืชไมมีดอก การจําแนกสัตวออกเปนสัตว
มีกระดูกสันหลังและสัตว ไมมีกระดูกสันหลัง ลักษณะเฉพาะของสัตว มีกระดูกสันหลังในกลุ มปลา
กลุมสัตวสะเทินน้ําสะเทินบก กลุมสัตวเลื้อยคลาน กลุมนก และกลุมสัตวเล้ียงลูกดวยน้าํ นม หนาที่ของ ราก
ลาํ ตน ใบและดอกของพืชดอก สมบตั ทิ างกายภาพ ดานความแขง็ สภาพยดื หยุน การนําความรอน และการนาํ
ไฟฟาของวัสดุ การนําสมบัติทางกายภาพของวัสดุไปใช ในชีวิตประจําวัน สมบัติของสสาร
ทั้ง 3 สถานะ ผลของแรงโนมถวงที่มีตอวัตถุการวัดน้ำหนักของวัตถุ มวลของวัตถุที่มีผลต อ
การ เปลี่ยนแปลงการเคลื่อนที่ของวัตถุ และตัวกลางของแสง การขึ้นและตกและรูปรางดวงจันทร และองค
ประกอบของระบบสุริยะ การใชเหตผุ ลเชิงตรรกะในการแกปญหา การออกแบบและเขยี น โปรแกรมอยางงาย
การตรวจหาขอผิดพลาดในโปรแกรม การคนหาขอมูลในอนิ เทอรเน็ตและการใช คําคน การประเมินความนา
เช่ือถอื ของขอมลู การรวบรวม นําเสนอขอมลู และสารสนเทศ
ใชการสืบเสาะหาความรู ตั้งคําถาม คาดคะเนคําตอบหรือสรางสมมติฐาน วางแผนและสํารวจ
ตรวจสอบโดยใชเครื่องมืออุปกรณและเทคโนโลยีสารสนเทศที่เหมาะสม ประเมินความนาเชื่อถือ ของ
ขอมูล รวมรวมขอมูล ประมวลผลอยางงาย วิเคราะหขอมูล วิเคราะหผลและสรางทางเลือก นําเสนอ
ขอมูล ลงความคิดเห็นและสรุปผลการสํารวจตรวจสอบ เพื่อใหเกิดความรูความเขาใจ มีทักษะ กระบวนการ
ทางวิทยาศาสตรและมีทักษะการเรยี นรูในศตวรรษท่ี ๒๑ ในดานการใชเทคโนโลยี สารสนเทศและการส่ือสาร
เบื้องตน มคี วามคิดสรางสรรค สามารถทาํ งานรวมกบั ผูอื่น ใชเหตุผลเชงิ ตรรกะในการแกปญหา และอธิบาย
การทํางานหรือคาดการผลลัพธจากปญหาอยางงาย ออกแบบและ เขียนโปรแกรม ตรวจหาขอผิดพลาดจาก
โปรแกรมของตนเองและผูอื่น
ตระหนักถึงคุณคาของความรูทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี และใชความรูและกระบวนการ ทาง
วิทยาศาสตรในการดํารงชีวิต สามารถสื่อสารอย างมีมารยาทและรูกาลเทศะ รูจักการปกปองขอมูล
สวนตวั มจี ติ วิทยาศาสตร จรยิ ธรรม คณุ ธรรม และคานิยมทเี่ หมาะสม
มาตรฐาน/ตัวชว้ี ัด
ว ๑.๒ ป.๔/๑
ว ๑.๓ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓, ป.๔/๔
ว ๒.๑ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓, ป.๔/๔
ว ๒.๒ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓
ว ๒ ๓. ป.๔/๑
ว ๓.๑ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓
ว ๔.๒ ป.๔/๑, ป.๔/๒, ป.๔/๓, ป.๔/๔, ป.๔/๕
รวม ๗ มาตรฐาน ๒๑ ตัวชวี้ ัด
51
คำอธิบายรายวชิ าพนื้ ฐาน
ว ๑๕๑๐๑ วิชาวทิ ยาศาสตร์ ๕ กลุ่มสาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี ๕ จำนวน ๑๒๐ ช่วั โมง
ศกึ ษาการเรยี นรูแบบนักวิทยาศาสตร โครงสรางและลักษณะของสิง่ มชี ีวิตทเ่ี หมาะสมในแตละแหล่งที่
อยู่ ความสมั พนั ธระหวางสิง่ มีชวี ิตกับสง่ิ มีชวี ิตและความสัมพนั ธระหวางสิ่งมีชีวิตกบั สิง่ ไมมีชีวิต การถายทอด
ลักษณะทางพันธุกรรมของพืช สัตว และมนุษยการเปลี่ยนสถานะของสสาร การละลายของสาร ในน้ำการ
เปลยี่ นแปลงทางเคมี การเปลีย่ นแปลงท่ผี นั กลบั ไดและผนั กลับไมได แรงลพั ธ แรงเสียดทาน การไดยินเสยี งผา
นตัวกลาง ลกั ษณะและการเกิดเสียงสงู เสียงต่ำ เสยี งดัง และเสียงคอย ระดบั เสยี งและมลพษิ ทางเสียงความ
แตกตางของดาวเคราะหและดาวฤกษ การใชแผนท่ีดาว แบบรปู เสนทางการขึน้ และตก ของกลุมดาวฤกษบน
ทองฟาในรอบปปรมิ าณน้ำในแตละแหลง ปริมาณน้ำท่ีมนษุ ยสามารถนํามาใชไดการใช นำ้ อยางประหยัดและ
การอนุรกั ษน้ำ วัฏจักรน้ำ กระบวนการเกิดเมฆ หมอก น้ำคาง และนำ้ คางแขง็ กระบวนการเกิดฝน หิมะ และ
ลูกเห็บ การใชเหตุผลเชิงตรรกะในการแกปญหา การเขียนรหัสลําลองเพ่ือแสดง วิธีแกปญหา การออกแบบ
และการเขียนโปรแกรมแบบมีเง่อื นไขและการทาํ งานแบบวนซำ้ การใชซอฟตแวร ประมวลผลขอมูล การติดต
อส่อื สารผานอนิ เทอรเน็ต การใชอินเทอรเน็ตคนหาขอมูลและการประเมิน ความนาเชอื่ ถอื ของขอมลู อนั ตราย
จากการใชงานและอาชญากรรมทางอินเทอรเน็ต
ใชการสบื เสาะหาความรู สังเกต รวบรวมขอมูล จัดกระทําและสอื่ ความหมายขอมูล สรางแบบจําลอง
และอธิบายผลการสํารวจตรวจสอบ เพื่อใหเกิดความรูความเขาใจ มีทักษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตร ขนั้
พื้นฐานและทักษะการเรียนรูในศตวรรษที่ ๒๑ ในดานการใชเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเบื้องตน
สามารถส่อื สารส่ิงท่ีเรียนรู มคี วามคิดสรางสรรค สามารถทาํ งานรวมกับผูอนื่ แสดงวธิ ีแกปญหาโดยใชเหตุผล
เชิงตรรกะ ใชรหสั ลําลองแสดงวิธกี ารแกปญหาอยางเปนข้ันตอน ออกแบบ และเขียนโปรแกรมแบบมีเง่ือนไข
และการทํางานแบบวนซ้าํ ตรวจหาขอผิดพลาดของโปรแกรม ใชซอฟตแวรชวยในการแกปญหา ใชอินเทอร
เนต็ ติดตอสือ่ สารและคนหาขอมลู แยกแยะขอเทจ็ จรงิ กบั ขอคดิ เหน็ ประเมินความนาเชื่อถือ ของขอมูล
ตระหนักถึงคุณคาของความรูทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี และใชความรูและกระบวนการ
ทางวิทยาศาสตรในการดํารงชีวิต ใชเทคโนโลยีสารสนเทศอยางปลอดภัยและมีมารยาท มีจิตวิทยาศาสตร
จรยิ ธรรม คณุ ธรรม และคานยิ มทเ่ี หมาะสม
มาตรฐาน/ตวั ช้ีวดั
ว ๑.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔ ว ๑.๓ ป.๕/๑, ป.๕/๒
ว ๒.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔ ว ๒.๒ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔, ป.๕/๕
ว ๒.๓ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔, ป.๕/๕ ว ๓.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒
ว ๓.๒ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔, ป.๕/๕ ว ๔.๒ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔, ป.๕/๕
รวม ๘ มาตรฐาน ๓๒ ตัวชี้วัด
52
ว ๑๖๑๐๑ วิชาวทิ ยาศาสตร์ ๖ คำอธิบายรายวชิ าพนื้ ฐาน
ช้ันประถมศึกษาปที ่ี ๖
กลุม่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
จำนวน ๑๒๐ ชว่ั โมง
บรรยาย จำแนก เปรียบเทียบ อภิปราย ระบุ อธิบาย สร้างแบบจำลอง ใช้เหตุผลเชิงตรรกะในการ
แก้ปัญหา ออกแบบและเขียนโปรแกรม ใช้อินเตอร์เน็ต รวบรวม ประเมิน นำเสนอข้อมูล เกี่ยวกับประโยชน์
ของสารอาหารที่ตนเองไดร้ ับ ในสัดส่วนที่เหมาะสมกับเพศและวัย หน้าที่และการดูดซมึ ของอวัยวะในระบบ
ยอ่ ยอาหารให้ทำงานเป็นปกติ
การแยกสารผสม โดยการหยิบออก การร่อน การใช้แม่เหล็กดึงดูด การรินออก การกรองและ
การตกตะกอนโดยใชห้ ลกั ฐานเชิงประจกั ษ์ รวมถงึ การแยกสารในชีวติ ประจำวัน การเกิดแรงไฟฟ้าซึ่งเกิดจาก
วัตถุผ่านการขัดถู หน้าที่ของส่วนประกอบของวงจรไฟฟ้าอย่างง่าย แผนภาพการต่อวงจรไฟฟา้ อย่างง่าย ผล
ของการต่อเซลลไ์ ฟฟ้าแบบอนุกรม การต่อหลอดไฟฟ้าแบบอนุกรมและแบบขนาน รวมถึงการใช้ประโยชน์ใน
ชีวิตประจำวนั การเกิดเงามืดเงามัว แผนภาพรังสขี องแสงแสดงการเกดิ เงามดื เงามวั
การเกดิ ปรากฏการณ์สุริยปุ ราคาและจันทรปุ ราคา พัฒนาการของเทคโนโลยีอวกาศ การนำเทคโนโลยี
อวกาศมาใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน การเกิดหินอัคนี หินตะกอนและหินแปร วัฏจกั รหนิ จากแบบจำลอง
การใช้ประโยชน์ของหินและแร่ในชีวติ ประจำวนั การคาดคะเนสภาพแวดลอ้ มในอดตี จากซากดึกดำบรรพ์การ
เกดิ ลมบก ลมทะเล และมรสุมท่มี ผี ลตอ่ สิง่ มีชีวิตและส่งิ แวดลอ้ ม ผลของมรสุมตอ่ การเกิดฤดขู องประเทศไทย
ผลกระทบจากน้ำทว่ ม การกัดเซาะของชายฝง่ั ดินถลม่ แผ่นดินไหว และสนึ ามิ การเฝ้าระวังและปฏิบัติตนให้
ปลอดภัยจากภัยธรรมชาติและธรณีพบิ ัติภัยที่อาจเกดิ ในท้องถน่ิ การเกดิ ปรากฏการณ์เรือนกระจก การปฏิบัติ
ตนเพ่ือลดกจิ กรรมทีก่ ่อให้เกดิ แก็สเรือนกระจก
โดยใช้กระบวนทางวิทยาศาสตร์ การสบื เสาะหาความรู้ การสำรวจตรวจสอบ การสบื คน้ ขอ้ มลู บันทกึ
จดั กลุม่ ข้อมูล เพอื่ ใหเ้ กิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ สามารถนำเสนอส่ือสารสิ่งที่เรียนรู้ มีความสามารถใน
การตัดสินใจ เห็นคุณค่าของการนำความรูไ้ ปใช้ในชวี ิตประจำวัน มีจิตวิทยาศาสตร์ คุณธรรม จริยธรรม และ
ค่านยิ มทีเ่ หมาะสม
ศึกษาขั้นตอนการใช้เหตุผลเชิงตรรกะในการอธิบายและออกแบบวิธีการแก้ปัญหาที่พบใน
ชีวิตประจำวัน ออกแบบและเขียนโปรแกรมอย่างง่ายเพื่อแก้ปัญหาชีวิตประจำวนั ตรวจหาข้อผิดพลาดและ
แก้ไขโปรแกรม การใช้อินเตอร์เน็ตค้นหาข้อมูลอย่างมีประสิทธิภาพ การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศทำงาน
รว่ มกันอยา่ งปลอดภยั
ใช้กระบวนการการทำงานอย่างเป็นขั้นตอนและเป็นระบบ การใช้เหตุผลเชิงตรรกะใน
การอธิบายและออกแบบวิธีการแก้ปัญหาโดยการนำกฎเกณฑห์ รือเง่ือนไขโดยใช้แนวคิดการทำงานแบบวนซ้ำ
และเงอ่ื นไข การออกแบบโปรแกรมโดยเขียนเปน็ ขอ้ ความหรอื ผังงาน การออกแบบและเขยี นโปรแกรมท่ีมีการ
ใชต้ ัวแปรการวนซ้ำและการตรวจสอบเงอื่ นไขท่คี รอบคลมุ ทุกกรณี ถ้าไมเ่ ป็นไปตามทตี่ ้องการใหต้ รวจสอบการ
ทำงานทีละคำส่ัง ทำการแก้ไขจนกว่าจะได้ผลลพั ธ์ที่ถกู ต้อง และฝึกตรวจสอบข้อผิดพลาดจากโปรแกรมของ
ผ้อู ืน่ ใช้ซอฟตแ์ วร์เขียนโปรแกรม โดยใช้โปรแกรม Scratch, logo
ตระหนักและเห็นคณุ ค่าของการใชอ้ ินเตอร์เน็ตในการติดต่อส่ือสารและทำงานร่วมกัน ใช้เทคโนโลยี
สารสนเทศอย่างปลอดภัย มมี ารยาท เขา้ ใจสิทธิและหน้าท่ีของตนเอง เคารพในสิทธิของผอู้ ่นื แจ้งผู้เกี่ยวข้อง
เมื่อพบข้อมูลหรือบุคคลที่ไม่เหมาะสม ทำงานด้วยความกระตือรือร้น และตรงเวลา มีเจตคติที่ดีต่ อการ
ทำงาน มลี กั ษณะนสิ ัยการทำงานทีเ่ หมาะสม มคี ณุ ธรรม จรยิ ธรรม และคา่ นิยมที่เหมาะสม
53
มาตรฐานตัวช้วี ัด
ว ๑.๒ ป.๖/๑, ป.๖/๒, ป.๖/๓, ป.๖/๔, ป.๖/๕
ว ๒.๑ ป.๖/๑
ว ๒.๒ ป.๖/๑
ว ๒.๓ ป.๖/๑, ป.๖/๒, ป.๖/๓, ป.๖/๕, ป.๖/๕, ป.๖/๖, ป.๖/๗, ป.๖/๘
ว ๓.๑ ป.๖/๑, ป.๖/๒
ว ๓.๒ ป.๖/๑, ป.๖/๒, ป.๖/๓, ป.๖/๕, ป.๖/๕, ป.๖/๖, ป.๖/๗, ป.๖/๘, ป.๖/๙
ว ๔.๒ ป.๖/๑, ป.๖/๒, ป.๖/๓, ป.๖/๔
รวม ๗ มาตรฐาน ๓๐ ตวั ชี้วัด
54
คำอธิบายรายวิชาพน้ื ฐาน
ว ๒๑๑๐๑ วชิ าวทิ ยาศาสตร์ ๑ กล่มุ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชัน้ มัธยมศึกษาปีท่ี ๑
ภาคเรียนท่ี ๑ จำนวน ๖๐ ชวั่ โมง จำนวน ๑.๕ หน่วยกติ
ศึกษาเกี่ยวกับสารรอบตัว สมบัติของสาร การจำแนกสารด้วยสถานะ เนื้อสาร และขนาดอนุภาค
ของสาร การเปลย่ี นแปลงของสาร สารบรสิ ุทธ์แิ ละสารผสม สมบตั ิของสารบรสิ ทุ ธ์ิและสารผสม การใช้ความรู้
ทางเคมีให้เป็นประโยชน์ต่อการเลือกใช้สารเคมีในชีวิตประจำวันได้อย่างเหมาะสมและปลอดภัย การศึกษา
ชีววิทยาโดยอาศัยวธิ ีการทางวิทยาศาสตร์ ศกึ ษาประเภทโครงสรา้ งและหน้าท่ีของสว่ นประกอบภายในเซลล์
สิ่งมีชีวิตด้วยกล้องจุลทรรศน์ ศึกษากระบวนการลำเลียงสารเข้าและออกจากเซลล์ด้วยวิธีการแพร่และการ
ออสโมซสิ ศึกษาการดำรงชวี ติ ของพืช กระบวนการสังเคราะหด์ ้วยแสง การลำเลยี งสารในพืช การเจริญเติบโต
ของพืช การสบื พนั ธขุ์ องพืช และเทคโนโลยีชีวภาพของพืช
โดยอาศัยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ การสืบค้นข้อมูล
การสงั เกต การวิเคราะห์ การทดลอง การอภปิ ราย การอธบิ าย และสรปุ
เพ่อื ใหเ้ กดิ ความรู้ ความคิด ความเขา้ ใจ มีความสามารถในการตัดสินใจ ส่ือสารส่ิงที่เรียนรู้และนำ
ความรู้ไปประยกุ ต์ใชใ้ นชวี ิตประจำวนั มีจติ วทิ ยาศาสตร์ มคี ุณธรรม และจริยธรรม
มาตรฐาน/ตวั ชี้วัด
ว ๑.๒ ม.๑/๑ , ม.๑/๒ , ม.๑/๓ , ม.๑/๔ , ม.๑/๕ , ม.๑/๖ , ม.๑/๗ , ม.๑/๘ , ม.๑/๙ , ม.๑/๑๐
ม.๑/๑๑ , ม.๑/๑๒ , ม.๑/๑๓ , ม.๑/๑๔ , ม.๑/๑๕ , ม.๑/๑๖ , ม.๑/๑๗ , ม.๑/๑๘
ว ๒.๑ ม.๑/๑ , ม.๑/๒ , ม.๑/๓ , ม.๑/๔ , ม.๑/๕ , ม.๑/๖ , ม.๑/๗ , ม.๑/๘ , ม.๑/๙ , ม.๑/๑๐
รวม ๒ มาตรฐาน ๒๘ ตวั ช้ีวดั
55
คำอธิบายรายวชิ าพื้นฐาน
ว ๒๑๑๐๓ วทิ ยาศาสตร์ ๒ กลมุ่ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชน้ั มัธยมศึกษาปที ่ี ๑
ภาคเรียนท่ี ๒ จำนวน ๖๐ ช่ัวโมง จำนวน ๑.๕ หน่วยกิต
ศึกษาเกี่ยวกบั อณุ หภมู แิ ละการวดั ผลของความร้อนทมี่ ีผลตอ่ การเปลี่ยนแปลงของสาร สมดุลความ
ร้อน การถา่ ยโอนความรอ้ น องค์ประกอบของบรรยากาศ การแบง่ ชนั้ บรรยากาศ ผลของรังสจี ากดวงอาทิตย์
ต่อบรรยากาศ องค์ประกอบของบรรยากาศ ไดแ้ ก่ อณุ หภูมอิ ากาศ ความดันอากาศ ความช้นื อากาศ ลม เมฆ
และฝน พายุฟ้าคะนอง พายุหมนุ เขตรอ้ น มรสมุ การพยากรณ์อากาศ และการเปล่ยี นแปลงภมู อิ ากาศของโลก
โดยอาศัยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ การสืบค้นข้อมูล
การสงั เกต การวิเคราะห์ การทดลอง การอภิปราย การอธิบาย และสรปุ
เพ่อื ให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ มคี วามสามารถในการตัดสนิ ใจ สือ่ สารส่ิงที่เรียนรแู้ ละนำ
ความรไู้ ปประยกุ ต์ใชใ้ นชวี ิตประจำวนั มีจติ วิทยาศาสตร์ มคี ุณธรรม และจรยิ ธรรม
มาตรฐาน/ตัวช้ีวัด
ว 2.2 ม.1/1
ว 2.3 ม.1/1 , ม.1/2, ม.1/3, ม.1/4, ม.1/5 , ม.1/6 , ม.1/7
ว 3.2 ม.1/1, ม.1/2, ม.1/3, ม.1/4, ม.1/5, ม.1/6, ม.1/7
รวม ๓ มาตรฐาน ๑๕ ตวั ชีว้ ดั
56
คำอธิบายรายวชิ าพ้ืนฐาน
ว ๒๒๑๐๑ วิทยาศาสตร์ ๓ กล่มุ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ช้นั มัธยมศึกษาปีที่ ๒
ภาคเรียนท่ี ๑ จำนวน ๖๐ ชัว่ โมง จำนวน ๑.๕ หนว่ ยกติ
ศึกษาเกี่ยวกับระบบร่างกายมนุษย์ ระบบหายใจ โครงสร้างและหน้าที่ของอวัยวะในระบบ
หายใจ การหายใจ การดูแลรักษาอวัยวะในระบบหายใจ ระบบขับถ่าย โครงสร้างและหน้าที่ของอวัยวะใน
ระบบขบั ถ่าย กลไกการกำจัดของเสยี การดแู ลรกั ษาอวยั วะในระบบขบั ถ่าย ระบบหมนุ เวียนเลอื ด โครงสร้าง
และหน้าท่ีของอวยั วะในระบบหมุนเวียนเลือด การทำงานของระบบหมุนเวียนเลอื ด การดูแลรักษาอวัยวะใน
ระบบหมนุ เวยี นเลอื ด ระบบประสาท โครงสร้างและหน้าที่ของอวัยวะในระบบประสาท การทำงานของระบบ
ประสาท การดูแลรักษาอวัยวะในระบบประสาท ระบบสืบพันธุ์ โครงสร้างและหน้าที่ของอวัยวะในระบบ
สืบพันธุ์เพศชายและเพศหญิง ฮอร์โมนเพศ การปฏิสนธิและการตั้งครรภ์ การคุมกำเนิด ศึกษาเกี่ยวกับการ
แยกสารผสม การระเหยแห้ง การตกผลึก การกลั่น โครมาโทกราฟีแบบกระดาษ การสกัดด้วยตัวทำ
ละลาย การนำวิธีการแยกสารไปใช้แก้ปัญหาในชีวิตประจำวัน ศึกษาเกี่ยวกับสารละลาย สภาพละลายได้
ของสาร ความเข้มขน้ ของสารละลาย การใชส้ ารละลายในชีวิตประจำวนั
โดยอาศัยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ การสืบค้นข้อมูล
การสังเกต การสงั เกต การวิเคราะห์ การทดลอง การอภปิ ราย การอธิบาย และสรปุ
เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ มีความสามารถในการตัดสินใจ สื่อสารสิ่งที่เรียนรูแ้ ละนำ
ความรู้ไปประยกุ ตใ์ ชใ้ นชีวิตประจำวัน มจี ิตวทิ ยาศาสตร์ มคี ุณธรรม และจรยิ ธรรม
ตัวชี้วัด
ว 1.2 ม.2/1 ,ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4, ม.2/5, ม.2/6, ม.2/7 ,ม.2/8,ม.2/9, ม.2/10, ม.
2/11, ม.2/12, ม.2/13, ม.2/14, ม.2/15, ม.2/16, ม.2/17
ว 2.1 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4, ม.2/5, ม.2/6
รวม ๒ มาตรฐาน ๒๓ ตวั ชี้วดั
57
คำอธบิ ายรายวชิ าพืน้ ฐาน
ว ๒๒๑๐๓ วทิ ยาศาสตร์ ๔ กลมุ่ สาระการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒
ภาคเรียนที่ ๒ จำนวน ๖๐ ชว่ั โมง จำนวน ๑.๕ หนว่ ยกิต
ศกึ ษาเกย่ี วกับแรงและการเคล่ือนทีแ่ รง แรงดันในของเหลว แรงพยงุ แรงเสียดทาน โมเมนต์ของแรง
แรงในธรรมชาติ การเคลอ่ื นท่ี ระยะทางและการกระจดั อตั ราเรว็ ความเร็ว ศึกษาเกีย่ วกับงานและพลังงาน
งาน กำลัง เครื่องกลอย่างง่าย พลังงาน ประเภทของพลังงานกล กฎการอนรุ ักษ์พลังงาน ศึกษาเกี่ยวกับโลก
และการเปลี่ยนแปลง เชอื้ เพลิงซากดกึ ดำบรรพ์ ถ่านหนิ หนิ นำ้ มนั ปโิ ตรเลียม พลังงานทดแทน โครงสร้าง
ของโลก การเปล่ียนแปลงของโลก ทรัพยากรดนิ กระบวนการเกดิ ดนิ หนา้ ตดั ข้างของดิน ปจั จัยในการเกิดดิน
สมบัติของดิน การปรับปรุงคุณภาพของดิน แหล่งน้ำ น้ำบนดิน น้ำใต้ดิน การใช้ประโยชน์จากแหล่งน้ำ ภัย
พบิ ตั ทิ ีเ่ กิดจากน้ำ
โดยอาศัยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ การสืบค้นข้อมูล
การสังเกต การสังเกต การวิเคราะห์ การทดลอง การอภปิ ราย การอธบิ าย และสรุป
เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ มีความสามารถในการตดั สินใจ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และนำ
ความรู้ไปประยุกต์ใชใ้ นชวี ิตประจำวัน มจี ิตวิทยาศาสตร์ มคี ณุ ธรรม และจรยิ ธรรม
มาตรฐาน/ตวั ช้ีวดั
ว 2.2 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4, ม.2/5, ม.2/6, ม.2/7 ,ม.2/8,ม.2/9, ม.2/10,
2/11, ม.2/12, ม.2/13, ม.2/14, ม.2/15
ว 2.3 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4, ม.2/5, ม.2/6
ว 3.2 ม.2/1, ม.2/2, ม.2/3, ม.2/4, ม.2/5 , ม.2/6, ม.2/7 ,ม.2/8,ม.2/9, ม.2/10
รวม ๓ มาตรฐาน ๓๑ ตัวชีว้ ัด
58
คำอธิบายรายวชิ าพื้นฐาน
ว ๒๓๑๐๑ วิทยาศาสตร์ ๕ กล่มุ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ชน้ั มธั ยมศึกษาปีที่ ๓
ภาคเรยี นที่ ๑ จำนวน ๖๐ ชัว่ โมง จำนวน ๑.๕ หน่วยกติ
ศึกษาเกี่ยวกับระบบนิเวศ องค์ประกอบของระบบนิเวศ ความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิตในระบบนเิ วศ
การถ่ายทอดพลังงานในระบบนิเวศ พันธุกรรม โครโมโซม ดีเอ็นเอ และยีน การถ่ายทอดลักษณะ
ทางพันธุกรรม การแบ่งเซลล์ของสิ่งมีชีวิต ความผิดปกติทางพันธุกรรม การดัดแปรทางพันธุกรรม
ความหลากหลายทางชีวภาพ วัสดุในชีวิตประจำวัน สมบัติทางกายภาพและการใช้ประโยชน์พอลิเมอร์ เซรา
มิก และวัสดุผสม ผลกระทบจากการใช้วัสดุประเภทพอลิเมอร์ เซรามิกและวัสดุผสม ปฏิกิริยาเคมี
การเกดิ ปฏิกริ ิยาเคมี ประเภทของปฏกิ ิริยาเคมี ปฏิกริ ยิ าเคมีในชีวติ ประจำวัน
โดยอาศัยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ การสืบค้นข้อมูล
การสังเกต การสงั เกต การวิเคราะห์ การทดลอง การอภปิ ราย การอธบิ าย และสรปุ
เพื่อให้เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ มีความสามารถในการตดั สินใจ สื่อสารสิ่งที่เรียนรูแ้ ละนำ
ความรไู้ ปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวนั มีจติ วทิ ยาศาสตร์ มีคุณธรรม และจริยธรรม
มาตรฐาน/ตัวชี้วดั
ว 1.1 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/5, ม.3/6
ว 1.3 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/5, ม.3/6, ม.3/7 , ม.3/8, ม.3/9,
ม. 3/10 ม.3/11
ว 2.1 ม.3/1, ม.3/2, ม.3/3, ม.3/4, ม.3/5, ม.3/6, ม.3/7, ม.3/8
รวม ๓ มาตรฐาน ๒๕ ตวั ช้ีวัด
59
คำอธิบายรายวิชาพ้นื ฐาน
ว ๒๓๑๐๓ วิทยาศาสตร์ ๖ กลุม่ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ช้ันมัธยมศึกษาปีที่ ๓
จำนวน ๑.๕ หนว่ ยกิต
ภาคเรยี นท่ี ๒ จำนวน ๖๐ ชวั่ โมง
ศึกษา วิเคราะห์ ปริมาณทางไฟฟ้า กระแสไฟฟ้า ความต่างศักย์ ความสัมพันธ์ระหว่างกระแสไฟฟา้
กับความต่างศักย์ กฎของโอห์ม ความต้านทาน ตัวต้านทาน การต่อตัวต้านทานแบบอนุกรมและแบบขนาน
ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์อย่างง่าย ไดโอด ทรานซิสเตอร์ ตัวเก็บประจุ วงจรรวม การต่อวงจรอิเล็กทรอนิกส์
พลังงานไฟฟา้ และกำลังไฟฟา้ การคำนวณคา่ ไฟฟา้ วงจรไฟฟา้ ในบา้ น อุปกรณ์ไฟฟ้าและเครื่องใช้ไฟฟ้าในบา้ น
การใช้ไฟฟ้าอยา่ งประหยัดและปลอดภยั การเกิดคลื่น ส่วนประกอบของคลื่น คลื่นแม่เหล็กไฟฟา้ สเปกตรัม
คล่นื แมเ่ หล็กไฟฟา้ ประโยชน์และการปอ้ งกันอันตรายจากคลน่ื แม่เหลก็ ไฟฟา้ การสะทอ้ นของแสงบนกระจก
เงาราบ การสะท้อนของแสงบนกระจกเงาโค้ง การหักเหของแสงผา่ นเลนส์ การทดลองการหักเหของแสง การ
เกดิ ภาพจากเลนส์บาง ปรากฏการณ์ที่เกี่ยวกับแสง เช่น รุ้ง มิราจ และการทำงานของทัศนอุปกรณ์ เช่น แว่น
ขยาย กระจกโค้งจราจร การมองเห็นวัตถุ ความสว่างของแสง การโคจรของดาวเคราะหร์ อบดวงอาทติ ย์ การ
เกิดฤดกู าล การเคลื่อนท่ีปรากฏของดวงอาทิตย์ การเกิดขา้ งขนึ้ ข้างแรม การเกิดนำ้ ข้ึนน้ำลง นำ้ เป็น น้ำตาย
เทคโนโลยอี วกาศ กลอ้ งโทรทรรศน์ ดาวเทียมและยานอวกาศ นักบินอวกาศ โครงการสำรวจอวกาศ
โดยอาศัยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ การสืบค้นข้อมูล
การสังเกต การสังเกต การวิเคราะห์ การทดลอง การอภิปราย การอธิบาย และสรุป เพื่อให้เกิดความรู้
ความคิด ความเข้าใจ มีความสามารถในการตัดสินใจ สื่อสารสิ่งที่เรียนรู้และนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ใน
ชีวติ ประจำวัน มจี ติ วทิ ยาศาสตร์ มคี ณุ ธรรม และจริยธรรม
มาตรฐาน/ตัวช้ีวดั
ว ๒.๓ ม.๓/1, ม.๓/2, ม.๓/3 , ม.๓/4, ม.๓/5, ม.3/6, ม.๓/7, ม.๓/8, ม.3/9, ม.๓/10,
ม.๓/11, ม.3/12, ม.๓/13, ม.๓/14, ม.3/15 ,ม.๓/16, ม.๓/17, ม.3/18,ม.๓/19,
ม.3/20 ,ม.3/21
ว ๓.๑ ม.๓/1, ม.๓/2, ม.๓/3 , ม.๓/4
รวม ๒ มาตรฐาน ๒๕ ตัวชวี้ ัด
60
คำอธบิ ายรายวชิ าพนื้ ฐาน
ว ๒๑๑๐๒ การออกแบบและเทคโนโลยี กลุ่มสาระการเรยี นรูว้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ภาคเรียนที่ ๑ ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีที่ ๑ เวลา ๒๐ ช่ัวโมง จำนวน ๐.๕ หนว่ ยกติ
ศึกษาแนวคิดหลักของเทคโนโลยีในชีวิตประจำวัน วิเคราะห์สาเหตุหรือปัจจัยที่ส่งผลต่อการ
เปลยี่ นแปลงของเทคโนโลยี ระบปุ ญั หาหรอื ความต้องการในชีวิตประจำวนั รวบรวม วเิ คราะห์ขอ้ มลู แนวคิดท่ี
เกี่ยวข้องกับปญั หา การออกแบบวธิ ีการแกป้ ญั หา ตดั สินใจเลอื กข้อมลู ทจี่ ำเป็น นำเสนอแนวทางการแกป้ ัญหา
ให้ผอู้ น่ื เขา้ ใจ วางแผน ดำเนนิ การแกป้ ัญหา ด้วยการทดสอบ ประเมนิ ผล ระบุข้อบกพรอ่ งทเี่ กดิ ขึ้น พร้อมทั้ง
หาแนวทางการปรบั ปรุงแก้ไข และนำเสนอผลการแก้ปัญหา เลือกใชว้ ัสดุ อปุ กรณ์ เคร่อื งมือ กลไก ไฟฟา้ หรอื
อิเล็กทรอนิกส์เพือ่ แกป้ ญั หาไดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง เหมาะสมและปลอดภยั
โดยอาศัยกระบวนการเรียนรูโ้ ดยใช้ปัญหาเป็นฐาน (Problem – based Learning) และการเรียนรู้
แบบใช้โครงงานเป็นฐาน (Project – based Learning) เน้นให้ผู้เรียนได้ลงมือปฏิบัติ ฝึกทักษะการคิด เผชิญ
สถานการณ์การแก้ปัญหาวางแผนการเรียนรู้ และนำเสนอผ่านการทำกิจกรรมโครงงาน
เพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจ ความสัมพันธ์ของความรู้วิทยาศาสตร์ที่มีผลต่อการพัฒนา
เทคโนโลยีประเภทต่าง ๆ และการพัฒนาเทคโนโลยีที่ส่งผลให้มกี ารคิดค้นความรู้ทางวิทยาศาสตร์ที่ก้าวหนา้
ผลของเทคโนโลยีต่อชีวิต สังคม และสิ่งแวดล้อม ตลอดจนนำความรู้ความเข้าใจในวิชาวิทยาศาสตร์ และ
เทคโนโลยไี ปใช้ใหเ้ กดิ ประโยชนต์ อ่ สงั คม และการดำรงชีวติ จนสามารถพัฒนากระบวนการคิดและจินตนาการ
ความสามารถในการแก้ปัญหาและการจัดการทักษะในการสื่อสาร ความสามารถในการตัดสินใจ เป็นผู้ที่มี
จิตวทิ ยาศาสตร์ มีคณุ ธรรม จรยิ ธรรม คา่ นิยมในการใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอย่างสร้างสรรค์
ตัวช้วี ดั
ว. 4.1 ม.1/1 ม.1/2 ม.1/3 ม.1/4 ม.1/5
รวม ๕ ตัวชี้วดั
61
คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน
ว ๒๒๑๐๒ การออกแบบและเทคโนโลยี กลุ่มสาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ภาคเรียนที่ ๑ ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ ๒ เวลา ๒๐ ชัว่ โมง จำนวน ๐.๕ หนว่ ยกติ
ศึกษาสาเหตุหรือปัจจัยที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลง
เทคโนโลยีต่อมนุษย์ และสังคม ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีต่อเศรษฐกิจ ผลกระทบจากการ
เปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีตอ่ สิ่งแวดล้อม ประเภท ของวัสดุอปุ กรณ์เพื่อใหส้ ามารถสร้างชิ้นงานได้ตรงกับความ
ต้องการ มีความปลอดภัย และใช้ทรัพยากรไดอ้ ย่างคุม้ ค่า เครื่องกลในการสร้างชิ้นงาน ได้แก่ รอก คาน ล้อ
และเพลา พืน้ เอียง ลิม่ สกรู เครอื่ งมอื ในการสร้างชิ้นงาน เครือ่ งมือวดั เคร่ืองมอื ตัด เครอื่ งมอื ยึดติด เครือ่ งมือ
เจาะ เสียงและอปุ กรณ์ที่ทำให้เกิดเสยี ง อปุ กรณท์ ี่ทำให้เกิดเสยี ง ไฟฟา้ และอุปกรณท์ ่ีทำใหเ้ กดิ แสง วงจรไฟฟ้า
และ การตอ่ ตวั ตา้ นทาน ประเภทและการต่อวงจรไฟฟ้า ความสัมพนั ธ์ของกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และ
วิศวกรรมศาสตร์แนวคิด กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ กระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม ระบบเทคโนโลยี
การคิดเชิงออกแบบ แนวคิดหลักของการคิดเชิงออกแบบ กระบวนการคิดเชิงออกแบบ และความคิดเชิง
ออกแบบของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
โดยอาศัยกระบวนการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน (Problem–based Learning) และการเรียนรู้
แบบสืบเสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model) เน้นให้ผู้เรียนได้ลงมือปฏิบัติ ฝึกทักษะการคิด เผชิญ
สถานการณ์การแก้ปัญหาวางแผนการเรียนรู้ และ นำเสนอผ่านการทำกิจกรรมโครงงาน
เพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจ ความสัมพันธ์ของความรู้วิทยาศาสตร์ที่มีผลต่อการพัฒนา
เทคโนโลยีประเภทต่าง ๆ และการพฒั นาเทคโนโลยีที่ส่งผลให้มกี ารคิดค้นความรู้ทางวิทยาศาสตร์ที่ก้าวหน้า
ผลของเทคโนโลยีต่อชีวิต สังคม และสิ่งแวดล้อม ตลอดจนนำความรู้ความเข้าใจในวิชาวิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยไี ปใช้ให้เกิดประโยชน์ตอ่ สังคมและการดำรงชีวิต จนสามารถพัฒนากระบวนการคิดและจินตนาการ
ความสามารถในการแก้ปัญหาและการจัดการทักษะในการสื่อสาร ความสามารถในการตัดสินใจ เป็นผู้ที่มี
จติ วิทยาศาสตรม์ ีคุณธรรม จริยธรรม คา่ นยิ มในการใชว้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีอยา่ งสรา้ งสรรค์
ตัวชี้วัด
ว 4.1 ม.2/1 ม.2/2 ม.2/3 ม.2/4 ม.2/5
รวม ๕ ตัวชีว้ ัด
62
คำอธิบายรายวิชาพืน้ ฐาน
ว ๒๓๑๐๒ การออกแบบและเทคโนโลยี กล่มุ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ภาคเรียนท่ี ๑ ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ี่ ๓ เวลา ๒๐ ชว่ั โมง จำนวน ๐.๕ หน่วยกิต
ศึกษาสาเหตุหรือปัจจัยที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี และผลกระทบต่อมนุษย์ สังคม
เศรษฐกิจ สิ่งแวดล้อม และอาชีพในชุมชน เพื่อสำรวจและระบุปัญหาที่เกิดขึ้นได้ตรงตามความจริง
กระบวนการแก้ปัญหาโดยใช้ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ และศาสตร์อื่น ๆ ร่วมกัน ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับ
ประเภท และสมบตั ิของวัสดุตา่ ง ๆ เชน่ ไม้ เหลก็ พลาสติก ยางพารา เครอ่ื งมือในการสร้างชนิ้ งาน เช่น ค้อน
ประแจ สว่าน คีมประเภทต่าง ๆ เพื่อให้สามารถตัดสินใจเลือกแนวทางในออกแบบการแก้ปัญหาได้อย่าง
เหมาะสม
โดยอาศัยกระบวนการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน ( Problem – based Learning) วิธีการสอนโดยเน้น
รูปแบบการสอนแบบใช้โครงงานเป็นฐาน (Project-based Learning) วัฏจักรการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้
(5Es Intructional Model) และวิธีการสอนโดยเนน้ รูปแบบการสอนแบบอุปนัย (Induction) เพือ่ เน้นให้ผู้เรียนได้
ลงมอื ปฏบิ ัติ ฝึกทักษะการคิด เผชิญสถานการณ์การแก้ปัญหา วางแผนการเรียนรู้ ตรวจสอบการเรียนรู้ และสร้าง
องคค์ วามรใู้ หมด่ ว้ ยตนเองผ่านกระบวนการคิดและปฏิบัติ โดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์
เพ่อื ใหผ้ ูเ้ รียนมคี วามรู้ความเขา้ ใจ มีทักษะเกี่ยวกับการใชค้ วามรูด้ ้านวิทยาศาสตรแ์ ละศาสตร์อน่ื ๆ
ในการออกแบบและพฒั นาเทคโนโลยใี นดา้ นตา่ ง ๆ ทีส่ ามารถนำไปใช้ในชวี ติ จรงิ ได้อยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ และ
เกดิ ประโยชน์ต่อสงั คม และการดำรงชวี ิต จนสามารถพัฒนากระบวนการคดิ และจนิ ตนาการ ความสามารถใน
การแก้ปญั หาและการจัดการทักษะในการสอื่ สาร และความสามารถในการตดั สินใจ และเปน็ ผ้ทู ม่ี ีจิตวิทยา
ศาสตร์ มคี ณุ ธรรม จรยิ ธรรม และค่านิยมในการใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยอี ย่างสรา้ งสรรค์
ตวั ชี้วัด
ว 4.1 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4 ม.3/5
รวม ๕ ตัวชี้วัด
63
คำอธบิ ายรายวิชาพ้ืนฐาน
ว ๒๑๑๐๔ วิทยาการคำนวณ กลุ่มสาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ภาคเรยี นที่ ๒ ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี ๑ จำนวน ๒๐ ชั่วโมง จำนวน ๐.๕ หนว่ ยกติ
ศึกษาการออกแบบอัลกอริทึมที่ใช้แนวคิดเชิงนามธรรมเพื่อแก้ปัญหาหรืออธิบายการทำงานทีพ่ บใน
ชีวิตจริง การออกแบบและเขียนโปรแกรมที่มีการใช้ตัวแปร เงื่อนไข วนซ้ำ การออกแบบอัลกอริทึม เพื่อ
แก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์อย่างง่าย การเขียนโปรแกรมโดยใช้ซอฟต์แวร์ Scratch, python,
java และ c เปน็ ต้น ศกึ ษาการรวบรวมข้อมูลจากแหลง่ ข้อมูลปฐมภมู ิ ประมวลผล สร้างทางเลือก ประเมนิ ผล
ตลอดจนใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศอย่างปลอดภัย การจดั การอตั ลักษณ์ การพจิ ารณาความเหมาะสมของเน้ือหา
ใชส้ ่ือและแหล่งข้อมูลตามขอ้ กำหนดและข้อตกลงไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพ
โดยอาศัยกระบวนการเรียนรู้โดยใช้การคิดเชิงคำนวณและปัญหาเป็นฐาน (Problem – based
Learning) เพื่อเน้นให้ผู้เรียนได้ลงมือปฏิบัติ ฝึกทักษะการคิด เผชิญสถานการณ์การแก้ปัญหาวางแผนการ
เรยี นรู้ ตรวจสอบการเรียนรู้ และนำเสนอผ่านการทำกิจกรรมโครงงาน เพือ่ ให้เกดิ ทักษะ ความรู้ ความเข้าใจ
และทักษะในการวิเคราะห์โจทย์ปัญหา จนสามารถนำเอาแนวคิดเชิงคำนวณมาประยุกต์ใช้ในการสร้าง
โครงงานได้
เพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจ การนำข้อมูลปฐมภูมิเขา้ สู่ระบบคอมพิวเตอร์ วิเคราะห์ ประเมิน
นำเสนอข้อมูลและสารสนเทศ ได้ตามวัตถุประสงค์ ใช้ทักษะการคิดเชิงคำนวณในการแก้ปัญหาที่พบในชีวิต
จรงิ และเขียนโปรแกรมอยา่ งงา่ ย เพือ่ ช่วยในการแก้ปัญหา ใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศและการส่อื สารอย่างรู้เท่า
ทันและรับผิดชอบต่อสังคม ตลอดจนนำความรู้ความเข้าใจในวิชาวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีไปใช้ให้เกิด
ประโยชนต์ ่อสงั คม และการดำรงชีวิต จนสามารถพัฒนากระบวนการคิดและจินตนาการ ความสามารถในการ
แก้ปญั หาและการจดั การทกั ษะในการส่ือสาร และความสามารถในการตัดสนิ ใจ และเป็นผ้ทู ม่ี ีจิตวิทยาศาสตร์
มคี ุณธรรม จรยิ ธรรม และคา่ นยิ มในการใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยอี ย่างสร้างสรรค์
มาตรฐาน/ตวั ช้ีวดั
ว. 4.2 ม.1/1 ม.1/2 ม.1/3 ม.1/4
รวม ๔ ตัวชว้ี ัด
64
คำอธิบายรายวิชาพนื้ ฐาน
ว ๒๒๑๐๔ วิทยาการคำนวณ กลุ่มสาระการเรียนรูว้ ทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี
ภาคเรยี นที่ ๒ ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ ๒ เวลา ๒๐ ชวั่ โมง จำนวน ๐.๕ หนว่ ยกติ
ศึกษาการออกแบบอัลกอริทึมที่ใช้แนวคิดเชิงคำนวณในการแกป้ ัญหา หรือการทำงานที่พบในชีวติ
จริง การออกแบบและเขียนโปรแกรมที่ใช้ตรรกะและฟังก์ชันในการแก้ปัญหา การเขียนโปรแกรมโดยใช้
ซอฟต์แวร์Scratch, python, java และ c อภิปรายองคป์ ระกอบและหลักการทำางานของระบบคอมพิวเตอร์
และเทคโนโลยีการสื่อสารเพื่อประยุกต์ใช้งานหรือแก้ปญั หาเบื้องต้น ตลอดจนใช้เทคโนโลยีสารสนเทศอย่าง
ปลอดภัย มีความรบั ผิดชอบ สร้างและแสดงสิทธิในการเผยแพรผ่ ลงาน
โดยอาศัยกระบวนการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน (Problem-based Learning) และการเรียนรู้
แบบใช้โครงงานเป็นฐาน (Project-based Learning) เพื่อเน้นให้ผู้เรียนได้ลงมือปฏิบัติ ฝึกทักษะการคิด
เผชิญสถานการณ์การแก้ปัญหา วางแผนการเรียนรู้ ตรวจสอบการเรียนรู้ และนำเสนอผ่านการทำกิจกรรม
โครงงาน เพื่อให้เกิดทักษะ ความรู้ ความเข้าใจ และทักษะใน การวิเคราะห์โจทย์ปัญหา จนสามารถนำเอา
แนวคิดเชงิ คำนวณมาประยกุ ตใ์ ชใ้ นการสรา้ งโครงงานได้
เพอื่ ให้ผ้เู รยี นมีความรู้ ความเข้าใจ การนำขอ้ มลู ปฐมภูมิเขา้ สรู่ ะบบคอมพิวเตอร์ วเิ คราะห์ ประเมิน
นำเสนอข้อมูลและ สารสนเทศได้ตามวัตถุประสงค์ ใช้ทักษะการคิดเชิงคำนวณในการแก้ปัญหาที่พบในชีวิต
จริง และเขียนโปรแกรมอยา่ งงา่ ย เพอ่ื ช่วย ในการแก้ปัญหา ใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศและการสอื่ สารอยา่ งรู้เท่า
ทันและรับผิดชอบต่อสังคม ตลอดจนนำความรู้ความเข้าใจใน วิชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีไปใช้ให้เกิด
ประโยชน์ตอ่ สงั คมและการดำรงชวี ติ จนสามารถพัฒนากระบวนการคิดและจินตนาการ มีความสามารถในการ
แก้ปญั หาและมีทักษะในการสอ่ื สาร มคี วามสามารถในการตัดสนิ ใจ และเปน็ ผู้ทม่ี ีจิตวิทยาศาสตร์ มีคุณธรรม
จริยธรรม และคา่ นยิ มในการใช้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยีอย่างสร้างสรรค์
มาตรฐาน/ตัวชี้วดั
ว ๔.๒ ม.2/1 ม.2/2 ม.2/3 ม.2/4
รวม ๔ ตวั ชวี้ ดั
65
คำอธบิ ายรายวชิ าพนื้ ฐาน
ว ๒๓๑๐๔ วิทยาการคำนวณ กลุ่มสาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ภาคเรียนท่ี ๒ ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี ๓ เวลา ๒๐ ช่ัวโมง จำนวน ๐.๕ หนว่ ยกติ
ศกึ ษาเก่ยี วกับการจัดการข้อมลู และสารสารเทศ การใช้ซอฟต์แวร์ในการจัดการข้อมูลและสารสนเทศ
ศึกษาเกี่ยวกับการประเมินความน่าเชื่อถือของข้อมูล การรู้เท่าทันสื่อ ศึกษาเกี่ยวกับการใช้งานเทคโนโลยี
สารสนเทศและกฎหมายคอมพิวเตอร์ ศึกษาเกี่ยวกับแอปพลิเคชัน เทคโนโลยี IoT และการพัฒนาแอป
พลิเคชัน
โดยอาศัยกระบวนการเรียนรู้ที่เน้นให้ผู้เรียนได้ลงมือปฏิบัติ ฝึกทักษะการคิด เผชิญสถานการณ์การ
แก้ปัญหา วางแผนการเรียนรู้ ตรวจสอบการเรียนรู้ และสรา้ งองค์ความรู้ใหมด่ ว้ ยตนเองผ่านกระบวนการคิดและ
ปฏบิ ตั ิ
เพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจ มีทักษะการคิดเชิงคำนวณ การคิดวิเคราะห์ การแก้ปัญหาเป็น
ข้นั ตอน และเปน็ ระบบ มีทักษะในการใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศ รกั ษาข้อมลู สว่ นตัว และการสอ่ื สารเบือ้ งต้นใน
การแก้ปญั หาที่พบในชวี ิตจริงไดอ้ ยา่ งมปี ระสิทธิภาพ ตลอดจนนำความรู้ความเขา้ ใจในวชิ าวิทยาศาสตร์ และ
นำเทคโนโลยีใหมท่ ่ีเกดิ ขน้ึ ไปใช้ให้เกดิ ประโยชน์ต่อสังคมและการดำรงชวี ิต จนสามารถพัฒนากระบวนการคิด
และจินตนาการ ความสามารถในการแก้ปัญหาและการจัดการทักษะในการสื่อสาร ความสามารถในการ
ตัดสินใจ และเป็นผู้มีจิต วิทยาศาสตร์ มีคุณธรรม จริยธรรม ค่านิยมในการใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
อย่างสรา้ งสรรค์
ตัวชวี้ ัด
ว ๔.๒ ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4
รวม ๔ ตัวชว้ี ัด
66
ส ๑๑๑๐๑ สังคมศึกษา ๑ คำอธิบายรายวชิ าพน้ื ฐาน
ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี ๑
สาระการเรยี นรสู้ งั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม
จำนวนชัว่ โมง ๔๐ ชว่ั โมง
ศึกษาพุทธประวัติหรือประวัติของศาสดาที่ตนนับถือ การดำเนินชีวิตและข้อคิดจากประวัติสาวก
ชาดก/เรอื่ งเล่าและศาสนิกชนตัวอยา่ ง ความสำคญั และการเคารพพระรัตนตรยั ปฏิบัตติ ามหลกั ธรรมโอวาท
๓ ในพระพุทธศาสนา หลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือ เห็นคุณค่าขอการสวดมนต์ แผ่เมตตา สติที่เป็น
พืน้ ฐานของสมาธใิ นพระพุทธศาสนา การพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาท่ตี นนับถอื การบำเพญ็ ประโยชน์
ต่อวัด ศาสนสถานของศาสนาที่ตนนับถือ การแสดงตนเป็นพุทธมามกะ การแสดงตนเป็นศาสนิกชนของ
ศาสนาทต่ี นนบั ถือ การปฏบิ ัตติ นในศาสนพิธี พธิ กี รรม และวนั สำคญั ทางศาสนา ประโยชนแ์ ละการปฏิบัติตน
เป็นสมาชกิ ทดี่ ีของครอบครัวและโรงเรียนการกระทำความดขี องตนเองและผูอ้ นื่ เก่ยี วกับผลจากการกระทำน้ัน
โครงสร้าง บทบาทและหน้าที่ของสมาชิกในครอบครัวและโรงเรียน บทบาท สิทธิ หน้าที่ของตนเองใน
ครอบครัวและโรงเรียน การมีส่วนร่วมในการตัดสินใจ และการทำกิจกรรมในครอบครัวและโรงเรียนตาม
กระบวนการประชาธปิ ไตย
ระบุ และยกตวั อยา่ งสนิ คา้ และบริการที่ใชป้ ระโยชน์ในชวี ิตประจำวนั การใชจ้ ่ายเงินในชีวติ ประจำวัน
ท่ีไม่เกนิ ตัวและเหน็ ประโยชน์ของการออม การใชท้ รพั ยากรในชวี ิตประจำวันอยา่ งประหยัดตามความจำเปน็ ท่ี
คนต้องทำงานอย่างสจุ รติ สังเกต และเปรยี บเทยี บ จำแนกสิ่งแวดลอ้ ม รอบตวั ที่เกิดขึน้ เองตามธรรมชาติและท่ี
มนุษย์สร้างขึ้น การเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อมที่อยู่รอบตัวความสมั พันธ์ของตำแหน่ง ระยะ ทิศของสิง่
ต่าง ๆ รอบตัว ใช้แผนผังการแสดงตำแหน่งของสิง่ ตา่ ง ๆ ในห้องเรียน การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศใน
รอบวัน ที่เกิดตามธรรมชาติที่ส่งผลต่อความเป็นอยู่ของมนุษย์ การเปลี่ยนแปลง ของสภาพ แวดล้อมที่อยู่
รอบตัว การมีส่วนร่วมในการจัดระเบียบสิ่งแวดล้อมที่บ้านและชั้นเรียน โดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์
ถ่ายทอดกระบวนการทางจริยธรรม กระบวนกลุ่ม กระบวนสืบค้น กระบวนการทางประวัติศาสตร์
กระบวนการทางภูมิศาสตร์ และกระบวนการทางประชาธปิ ไตย
เพื่อให้ผู้เรียนมีความสามารถด้านการสื่อสาร ความสามรถด้านการคิด ความสามารถด้านการ
แกป้ ัญหา และความสามารถในด้านการใช้ทักษะชีวติ และเห็นคณุ ค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์
ในการดำเนนิ ชีวติ ประจำวัน มคี วามสอ่ื สัตยส์ ุจรติ รกั ความเปน็ ไทยและมีจติ สาธารณะ
รวมตัวชว้ี ัด ๒๓ ตวั ชี้วดั
ส ๑.๑ ป ๑/๑ ป ๑/๒ ป ๑/๓ ป ๑/๔
ส ๑.๒ ป ๑/๑ ป ๑/๒ ป ๑/๓
ส ๒.๑ ป ๑/๑ ป ๑/๒
ส ๒.๒ ป ๑/๑ ป ๑/๒ ป ๑/๓
ส ๓.๑ ป ๑/๑ ป ๑/๒ ป ๑/๓
ส ๓.๒ ป ๑/๑
ส ๕.๑ ป ๑/๑ ป ๑/๒ ป ๑/๓ ป ๑/๔
ส ๕.๒ ป ๑/๑ ป ๑/๒ ป ๑/๓
67
ส ๑๒๑๐๑ สังคมศึกษา ๒ คำอธิบายรายวชิ าพ้นื ฐาน
ชั้นประถมศึกษาปีท่ี ๒
สาระการเรยี นรสู้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม
จำนวนชว่ั โมง ๔๐ ชว่ั โมง
ศึกษาความสำคัญของพระพทุ ธศาสนาหรือศาสนาที่ตนนบั ถอื พทุ ธประวัตติ ัง้ แตป่ ระสตู ิจนถึงการออก
ผนวช ประวัติศาสดาที่ตนนับถอื การดำเนินชีวิตและข้อคิดจากประวัติสาวก ชาดก/เรื่องเล่า และศาสนิกชน
ตัวอย่าง ความสำคัญและการเคารพพระรัตนตรัย ปฏิบัติตามหลักธรรมโอวาท ๓ ในพระพุทธศาสนา
และหลกั ธรรมของศาสนาที่ตนนบั ถอื ชื่นชมการทำความดีของตนเอง บคุ คลในครอบครวั และในโรงเรียน ตาม
หลักศาสนาเหน็ คุณค่าของการสวดมนต์ แผ่เมตตา มีสตทิ ีเ่ ป็นพ้ืนฐานของสมาธใิ นพระพุทธศาสนา พฒั นาจิต
ตามแนวทางของศาสนาท่ีตนนับถือ ชื่อศาสนา ศาสดา และความสำคัญของคมั ภรี ์ของศาสนาท่ีตนนับถือและ
ศาสนาอื่น การปฏิบัติตนอย่างเหมาะสมต่อสาวกของศาสนาที่ตนนับถือ และศาสนพิธี พิธีกรรม และวัน
สำคัญทางศาสนา การปฏิบัติตนตามข้อตกลง กติกา กฎ ระเบียบและหน้าที่ที่ต้องปฏิบัติในชีวิตประจำวัน
มารยาทไทย การแสดงพฤตกิ รรมในการยอมรับความคดิ ความเชอ่ื และการปฏิบตั ิของบุคคลอืน่ ที่แตกต่างกัน
โดยปราศจากอคติ การเคารพในสิทธิ เสรีภาพของผอู้ นื่ ความสมั พันธข์ องตนเอง และสมาชิกในครอบครัวใน
ฐานะเปน็ ส่วนหนง่ึ ของชมุ ชน ผมู้ บี ทบาทในการตัดสนิ ใจในโรงเรยี น และชุมชน
อธิบาย และระบุทรัพยากรที่นำมาผลิตสินค้าและบริการที่ใช้ในชีวิตประจำวัน ที่มาของรายได้และ
รายจ่ายของตนเองและครอบครัว บันทึกรายรบั รายจ่ายของตนเอง ผลดีของการใช้จ่ายที่เหมาะสมกับรายได้
และการออม การแลกเปลี่ยนสินค้าและบริการโดยวิธีต่าง ๆ บอกความสัมพันธ์ระหว่างผู้ซื้อและผู้ขาย
แยกแยะสิ่งต่าง ๆ ที่เป็นธรรมชาติกับที่มนุษย์สร้างขึ้น ซึ่งปรากฏระหว่างโรงเรียนกับบ้านระบุตำแหน่งอย่าง
งา่ ยและลกั ษณะทางกายภาพของสง่ิ ต่าง ๆ ทีป่ รากฏในลูกโลก แผนท่ี แผนผงั และภาพถ่าย ความสมั พนั ธ์ของ
ปรากฏการณ์ระหวา่ งโลก ดวงอาทิตยแ์ ละดวงจันทร์ ความสำคญั และคุณค่าของสงิ่ แวดล้อมทางธรรมชาติและ
ทางสังคม และใช้ทรัพยากรธรรมชาติท่ีใช้แล้วไม่หมดไปและท่ีใชแ้ ล้วหมดไปได้อยา่ งคุ้มคา่ ความสัมพันธข์ อง
ฤดูกาลกับการดำเนินชีวิตของมนุษย์ และมีส่วนร่วมในการฟื้นฟูปรับปรุงสิ่งแวดล้อมในโรงเรียน โดยใช้
กระบวนการคิด วิเคราะห์ กระบวนกลุ่ม กระบวนสืบค้น กระบวนการทางประวัติศาสตร์ กระบวนการ
ถ่ายทอดความรู้ กระบวนการทางภมู ศิ าสตร์ กระบวนการทางจริยธรรม และกระบวนการประชาธปิ ไตย
เพื่อให้ผู้เรียนมีความสามารถด้านการสื่อสาร ความสามรถด้านการคิด ความสามารถด้านการ
แกป้ ัญหา และความสามารถในด้านการใช้ทักษะชีวิต และเหน็ คณุ ค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์
ในการดำเนินชวี ิตประจำวัน มคี วามสื่อสตั ยส์ ุจริตรักความเป็นไทยและมจี ติ สาธารณะ
รวมตัวชี้วัด ๒๘ ตัวชีว้ ัด
ส ๑.๑ ป ๒/๑ ป ๒/๒ ป ๒/๓ ป ๒/๔ ป ๒/๕ ป ๒/๖ ป ๒/๗
ส ๑.๒ ป ๒/๑ ป ๒/๒
ส ๒.๑ ป ๒/๑ ป ๒/๒ ป ๒/๓ ป ๒/๔
ส ๒.๒ ป ๒/๑ ป ๒/๒
ส ๓.๑ ป ๒/๑ ป ๒/๒ ป ๒/๓ ป ๒/๔
ส ๓.๒ ป ๒/๑ ป ๒/๒
ส ๕.๑ ป ๒/๑ ป ๒/๒ ป ๒/๓
ส ๕.๒ ป ๒/๑ ป ๒/๒ ป ๒/๓ ป ๒/๔
68
ส ๑๓๑๐๑ สังคมศึกษา ๓ คำอธบิ ายรายวชิ าพื้นฐาน
ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี ๓
สาระการเรยี นร้สู งั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม
จำนวนช่ัวโมง ๔๐ ชัว่ โมง
ศึกษาความสำคัญของพระพุทธศาสนา และศาสนาที่ตนนับถือ ในฐานะที่เป็นรากฐานสำคัญของ
วัฒนธรรมไทย พุทธประวตั ติ ัง้ แตก่ ารบำเพ็ญเพียรจนถงึ ปรินพิ พาน ประวตั ิของศาสดาทีต่ น นับถอื การดำเนนิ
ชีวิต และขอ้ คิดจากประวตั สิ าวก ชาดก/เร่อื งเลา่ และศาสนิกชนตัวอย่าง ความสำคัญของพระไตรปิฎก คัมภีร์
ของศาสนาที่ตนนับถือ พระรัตนตรัย การปฏิบัติตามหลักธรรมโอวาท ๓ ในพระพุทธศาสนา หลักธรรมของ
ศาสนาที่ตนนับถือ เห็นคุณค่าของการสวดมนต์ แผ่เมตตา มีสติที่เป็นพื้นฐานของสมาธิในพระพุทธศาสนา
การพัฒนาจิต ตามแนวทางของศาสนาที่ตนนับถือ ความสำคัญและการปฏิบัติตนได้อย่างเหมาะสมต่อ
ศาสนสถาน ศาสนวัตถุ ศาสนพิธีพิธีกรรม และวันสำคัญทางศาสนา การแสดงตนเป็นพุทธมามกะ และการ
แสดงตนเป็นศาสนิกชนของศาสนาที่ตนนับถือ ประโยชน์ของการปฏิบัติตนตามประเพณีและวัฒนธรรมใน
ครอบครัว ท้องถิ่น การดำเนินชีวิตของตนเอง และผู้อื่นที่อยู่ในกระแสวัฒนธรรมที่หลากหลาย ความสำคัญ
ของวันหยุดราชการท่ีสำคัญ บุคคลซึ่งมีผลงานที่เป็นประโยชน์แก่ชมุ ชนและท้องถ่ินของตน บทบาทหน้าที่
ของสมาชิกของชุมชนการมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ ตามกระบวนการประชาธิปไตย ความแตกต่างของ
กระบวนการการตัดสินใจในชั้นเรียน/โรงเรียนและชุมชนโดยวิธีการออกเสียงโดยตรงและการเลือกตัวแทน
ออกเสยี ง การเปลี่ยนแปลงในช้ันเรียน/โรงเรียนและชุมชนทเ่ี ปน็ ผลจากการตัดสนิ ใจของบุคคลและกลุ่ม
วิเคราะห์ อธิบาย และจำแนกความต้องการและความจำเป็นในการใช้สินค้าและบริการใน
การดำรง ชีวิต การใช้จ่ายของตนเอง และนำทรัพยากรที่มีอยู่จำกัดมีผลต่อการผลิตและบริโภคสินค้าและ
บรกิ ารของรฐั จดั หาและใหบ้ รกิ ารแก่ประชาชน ความสำคญั ของภาษแี ละบทบาทของประชาชนในการเสียภาษี
การแข่งขันทางการค้า ที่มีผลทำให้ราคาสินค้าลดลง การใช้แผนที่ แผนผัง และภาพถ่ายในการหาข้อมูลทาง
ภูมิศาสตร์ในชุมชนได้อย่างมีประสิทธิภาพ การเขียนแผนผังงา่ ย ๆ ตำแหน่งที่ตั้งของสถานที่สำคัญในบรเิ วณ
โรงเรยี นและชุมชน มลพษิ ทเี่ กิดจากการกระทำของมนุษย์ ลักษณะทางกายภาพกับการดำเนนิ ชีวิตของคนใน
ชมุ ชน การจัดการส่งิ แวดลอ้ มในชมุ ชน การเปลีย่ นแปลงสภาพแวดล้อมในชมุ ชนจากอดีตถงึ ปัจจุบัน การพึ่งพา
สิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติในการสนองความต้องการพื้นฐานของมนุษย์และการประกอบอาชีพ
มลพิษและการก่อให้เกิดมลพิษโดยมนุษย์ ความแตกต่างของเมืองและชนบท และการเปลี่ยนแปลงของ
สิ่งแวดล้อมในชุมชน โดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์ กระบวนกลุ่ม กระบวนสืบค้น กระบวนการถา่ ยทอด
ความรู้ กระบวนการทางประวัติศาสตร์ กระบวนการทางภูมิศาสตร์ กระบวนการทางจริยธรรม และ
กระบวนการประชาธปิ ไตย
เพื่อให้ผู้เรียนมีความสามารถด้านการสื่อสาร ความสามรถด้านการคิด ความสามารถด้าน
การแก้ปัญหา และความสามารถในด้านการใช้ทักษะชีวิต และเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิด
ประโยชน์ในการดำเนินชวี ติ ประจำวัน มคี วามสอื่ สตั ยส์ จุ รติ รกั ความเป็นไทยและมจี ิตสาธารณะ
รวมตัวช้วี ัด ๓๑ ตัวชีว้ ัด
ส ๑.๑ ป ๓/๑ ป ๓/๒ ป ๓/๓ ป ๓/๔ ป ๓/๕ ป ๓/๖ ป ๓/๗
ส ๑.๒ ป ๓/๑ ป ๓/๒ ป ๓/๓
ส ๒.๑ ป ๓/๑ ป ๓/๒ ป ๓/๓ ป ๓/๔
ส ๒.๒ ป ๓/๑ ป ๓/๒ ป ๓/๓
ส ๓.๑ ป ๓/๑ ป ๓/๒ ป ๓/๓
ส ๓.๒ ป ๓/๑ ป ๓/๒ ป ๓/๓
ส ๕.๑ ป ๓/๑ ป ๓/๒
ส ๕.๒ ป ๓/๑ ป ๓/๒ ป ๓/๓ ป ๓/๔ ป ๓/๕ ป ๓/๖
69
ส ๑๔๑๐๑ สังคมศึกษา ๔ คำอธิบายรายวิชาพื้นฐาน
ชั้นประถมศึกษาปที ่ี ๔
สาระการเรียนร้สู งั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม
จำนวนช่ัวโมง ๘๐ ช่วั โมง
ศึกษาความสำคัญของพระพุทธศาสนา ศาสนาที่ตนนับถอื ในฐานะเป็นศูนย์รวมจิตใจของศาสนิกชน
พทุ ธประวัติตัง้ แต่บรรลธุ รรมจนถงึ ประกาศธรรม ประวตั ิของศาสดาทต่ี นนับถอื เห็นคณุ ค่าการปฏิบัติตนตาม
แบบอย่างการดำเนินชีวิตและข้อคิดจากประวัติสาวก ชาดก/ศาสนิกชนตัวอย่าง พระรัตนตรัย การปฏิบัติ
ตามไตรสิกขาและหลักธรรมโอวาท ๓ ในพระพุทธศาสนา หลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือ การทำความดี
ของตนเอง บุคคลในครอบครัว โรงเรียนและชุมชนตามหลักศาสนา เห็นคุณค่าของการสวดมนต์ แผ่เมตตา
การมีสตทิ ีเ่ ปน็ พนื้ ฐานของสมาธใิ นพระพุทธศาสนา และการพฒั นาจติ ตามแนวทางของศาสนาทตี่ นนบั ถือ การ
ปฏิบัติตามหลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือ การอยู่ร่วมกันเป็นชาติได้อย่างสมานฉันท์ ประวัติศาสดาของ
ศาสนาอื่น ๆ การมีส่วนร่วมในการบำรุงรักษาศาสนสถานของศาสนาที่ตนนับถือ มรรยาทของความเป็น
ศาสนิกชนท่ีดี การปฏิบัติตนในศาสนพธิ ี พธิ ีกรรมและวนั สำคัญทางศาสนา
วเิ คราะห์ และอธิบาย การปฏิบตั ติ นเป็นพลเมืองดตี ามวถิ ีประชาธปิ ไตยในฐานะสมาชิกที่ดีของชุมชน
การเป็นผู้นำและผู้ตามที่ดี สิทธิพื้นฐานเด็ก ความแตกต่างทางวัฒนธรรมของกลุ่มคนในท้องถิ่น วิธีการ
อยู่ร่วมกันอย่างสนั ติสขุ ในชีวิตประจำวัน อำนาจอธิปไตยและความสำคญั ของระบอบประชาธิปไตย บทบาท
หนา้ ทีข่ องพลเมืองในกระบวนการเลือกตง้ั ความสำคัญของสถาบนั พระมหากษัตรยิ ์ตามระบอบประชาธิปไตย
อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ยกตัวอย่าง อธิบาย และระบุปัจจัยที่มีผลต่อการเลือกซื้อสินค้าและ
บริการ สิทธิพื้นฐานและรักษาผลประโยชน์ของตนเองในฐานะผู้บริโภค หลักการของเศรษฐกิจพอเพียงและ
นำไปใช้ในชีวิตประจำวันของตนเอง ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจของคนในชุมชน หน้าที่เบื้องต้นของเงินใน
ระบบเศรษฐกิจ การใช้แผนที่ ภาพถ่าย ระบุลักษณะสำคัญ ระบุทรัพยากรและสถานที่สำคัญ ในจังหวัด
ของตนเอง ลักษณะทางกายภาพ สภาพแวดลอ้ มทางกายภาพของชมุ ชนท่ีส่งผลต่อการดำเนนิ ชีวติ ของคนใน
จังหวดั เชน่ ลักษณะบ้าน อาหาร การจดั การส่งิ แวดล้อมและทรพั ยากรธรรมชาติในจงั หวัดใช้แผนท่ีอธิบาย
ความสัมพันธ์ของสิ่งตา่ ง ๆ ที่มีอยู่ในจังหวัด สภาพแวดล้อมทางกายภาพของชุมชนที่ส่งผลต่อการดำเนินชีวติ
ของคนในจังหวัด การเปลี่ยนแปลงสภาพ แวดล้อม และผลที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลง และการอนุรัก ษ์
สิ่งแวดล้อมโดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์ กระบวนกลุ่ม กระบวนสืบค้น กระบวนการทางประวัติศาสตร์
กระบวนการถ่ายทอดความรู้ กระบวนการทางภูมิศาสตร์ กระบวนการทางจริยธรรม และกระบวนการ
ประชาธิปไตย
เพื่อให้ผู้เรียนมีความสามารถด้านการสื่อสาร ความสามรถด้านการคิด ความสามารถด้าน
การแก้ปัญหา และความสามารถในด้านการใช้ทักษะชีวิต และเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิด
ประโยชนใ์ นการดำเนนิ ชีวิตประจำวัน มคี วามสือ่ สัตย์สจุ ริตรกั ความเป็นไทยและมีจติ สาธารณะ
รวมตัวช้ีวัด ๓๐ ตัวชีว้ ัด
ส ๑.๑ ป ๔/๑ ป ๔/๒ ป ๔/๓ ป ๔/๔ ป ๔/๕ ป ๔/๖ ป ๔/๗ ป ๔/๘
ส ๑.๒ ป ๔/๑ ป ๔/๒ ป ๔/๓
ส ๒.๑ ป ๔/๑ ป ๔/๒ ป ๔/๓ ป ๔/๔ ป ๔/๕
ส ๒.๒ ป ๔/๑ ป ๔/๒ ป ๔/๓
ส ๓.๑ ป ๔/๑ ป ๔/๒ ป ๔/๓
ส ๓.๒ ป ๔/๑ ป ๔/๒
ส ๕.๑ ป ๔/๑ ป ๔/๒ ป ๔/๓
ส ๕.๒ ป ๔/๑ ป ๔/๒ ป ๔/๓
70
ส ๑๕๑๐๑ สังคมศกึ ษา ๕ คำอธิบายรายวชิ าพื้นฐาน
ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี ๕
สาระการเรยี นร้สู งั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม
จำนวนชั่วโมง ๘๐ ช่วั โมง
ศกึ ษาความสำคัญของพระพทุ ธศาสนาและศาสนาท่ีตนนับถอื ในฐานะทเ่ี ปน็ มรดกทางวฒั นธรรมและ
หลักในการพฒั นาชาติไทย พุทธประวตั ติ ้ังแตเ่ สดจ็ กรงุ กบลิ พสั ดุ์จนถึงพุทธกิจสำคัญ ประวัติศาสดาท่ตี นนับถือ
การประพฤติตนตามแบบอย่างการดำเนินชีวิต ประวัติสาวก ชาดก/ศาสนิกชนตัวอย่าง องค์ประกอบและ
ความสำคัญของพระไตรปิฎก คัมภีร์ของศาสนาที่ตนนับถือ พระรัตนตรัย ไตรสิกขา หลักธรรมโอวาท ๓ ใน
พระพุทธศาสนาหรือหลักธรรม และพุทธศาสนสุภาษิต เห็นคุณค่าของการสวดมนต์ แผ่เมตตา การฝึกสมาธิ
การพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาที่ตนนับถือ การปฏิบัติตนตามหลักธรรม การพัฒนาตนเองและ
ส่ิงแวดลอ้ ม ศาสนพธิ ี พธิ กี รรมทางศาสนา มรรยาทของศาสนิกชน และวันสำคญั ทางศาสนา การปฏิบัติตน
ตามสถานภาพ บทบาท สิทธิเสรีภาพ และหน้าที่ในฐานะพลเมืองดี การปกป้องคุ้มครองตนเองและผู้อนื่
การละเมิดสิทธิเด็ก เห็นคุณค่าวัฒนธรรมไทยที่มีผลต่อการดำเนินชีวิตในสังคมไทย การมีส่วนร่วมในการ
อนุรักษ์และเผยแพร่ภูมิปญั ญาท้องถิน่ ของชุมชนโครงสร้าง อำนาจ หน้าที่และความสำคัญของการปกครอง
ส่วนท้องถิน่ บทบาทหน้าที่ และวิธีการเข้าดำรงตำแหน่งของผู้บริหารท้องถิ่น และประโยชน์ที่ชุมชนจะไดร้ บั
จากองค์กรปกครองส่วนทอ้ งถน่ิ
อธิบาย และจำแนกปัจจัยการผลิตสินค้าและบริการ การประยุกต์ใช้แนวคดิ ของปรัชญาของเศรษฐกิจ
พอเพียงในการทำกิจกรรม ต่าง ๆ ในครอบครัว โรงเรียนและชุมชน หลักการสำคัญและประโยชน์ของ
สหกรณ์ บทบาทหน้าที่ของธนาคาร ผลดีและผลเสียของการกู้ยืมเงินทั้งนอกระบบและในระบบ สืบค้นและ
อธบิ ายลกั ษณะภูมลิ กั ษณ์ท่ีสำคัญในภูมิภาคของตนเองในแผนท่ี ลักษณะทางกายภาพกบั ลักษณะทางสังคมใน
ภูมิภาคของตนเอง สภาพแวดล้อมทางกายภาพที่มีอิทธิพลต่อลักษณะการตั้งถิ่นฐานและการย้ายถิ่นของ
ประชากรในภูมภิ าค อิทธพิ ลของสง่ิ แวดล้อมทางธรรมชาติท่ีก่อให้เกิดวิถีชีวิตในภูมิภาค การนำเสนอตัวอย่างที่
สะท้อนให้เห็นผลจากการรักษาและการทำลายสภาพแวดล้อม และการเสนอแนวคิดในการรักษา
สภาพแวดล้อมในภูมิภาค โดยใชก้ ระบวนการคิด วเิ คราะห์ กระบวนกลมุ่ กระบวนสืบค้น กระบวนการทาง
ประวัติศาสตร์ กระบวนการถ่ายทอดความรู้ กระบวนการทางภูมิศาสตร์ กระบวนการทางจริยธรรม และ
กระบวนการประชาธิปไตยประชาธปิ ไตย
เพื่อให้ผู้เรียนมีความสามารถด้านการสื่อสาร ความสามรถด้านการคิด ความสามารถด้าน
การแก้ปัญหา และความสามารถในด้านการใช้ทักษะชีวิต และเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิด
ประโยชนใ์ นการดำเนินชวี ติ ประจำวนั มคี วามสอื่ สตั ยส์ ุจรติ รกั ความเปน็ ไทยและมจี ติ สาธารณะ
รวมตวั ชวี้ ดั ๒๗ ตัวช้ีวัด
ส ๑.๑ ป ๕/๑ ป ๕/๒ ป ๕/๓ ป ๕/๔ ป ๕/๕ ป ๕/๖ ป ๕/๗
ส ๑.๒ ป ๕/๑ ป ๕/๒ ป ๕/๓
ส ๒.๑ ป ๕/๑ ป ๕/๒ ป ๕/๓ ป ๕/๔
ส ๒.๒ ป ๕/๑ ป ๕/๒ ป๕/๓
ส ๓.๑ ป ๕/๑ ป ๕/๒ ป ๕/๓
ส ๓.๒ ป ๕/๑ ป ๕/๒
ส ๕.๑ ป ๕/๑ ป ๕/๒
ส ๕.๒ ป ๕/๑ ป ๕/๒ ป ๕/๓
71
ส ๑๖๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ๖ คำอธิบายรายวชิ าพน้ื ฐาน
ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี ๖
สาระการเรียนรู้สงั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
จำนวนชั่วโมง ๘๐ ช่วั โมง
ศึกษาความสำคัญของพระพุทธศาสนาในฐานะเป็นศาสนาประจำชาติ และความสำคัญของศาสนา
ทต่ี นนับถือ พุทธประวัตติ ัง้ แตป่ ลงอายุสังขารจนถึงสังเวชนยี สถาน และประวัตศิ าสดาท่ตี นนบั ถอื การประพฤติ
ตามแบบอย่างการดำเนินชีวิตและข้อคิดจากประวัติสาวก ชาดก/เรื่องเล่า และศาสนิกชนตัวอย่ าง
พระรตั นตรัย การปฏบิ ัตติ ามไตรสิกขาและหลกั ธรรมโอวาท ๓ ในพระพทุ ธศาสนา และหลกั ธรรมของศาสนาท่ี
ตนนับถือ การทำความดีของบุคคลในประเทศตามหลักศาสนา เห็นคุณค่าของการสวดมนต์ แผ่เมตตา
การฝกึ สมาธแิ ละบรหิ ารจติ เจรญิ ปัญญา การพฒั นาจิตตามแนวทางของศาสนาที่ตนนับถอื การปฏบิ ัติตนตาม
หลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือ การแก้ปัญหาอบายมุขและ สิ่งเสพติด หลักธรรมสำคัญของศาสนาอื่น ๆ
ลักษณะสำคัญของศาสนพิธี พิธีกรรมของศาสนาอื่น ๆ และการปฏิบัติตนได้อย่างเหมาะสมในศาสนสถาน
และการปฏิบัติตนได้อย่างเหมาะสม มรรยาทของความเป็นศาสนิกชนที่ดี ประโยชน์ของการเข้าร่วมใน
ศาสนพิธี พิธีกรรม กิจกรรมในวันสำคัญทางศาสนา การแสดงตนเป็นพุทธมามกะ และแสดงตนเป็นศาสนิก
ชนของศาสนาทตี่ นนบั ถือ
วิเคราะห์ อภิปราย อธิบาย และเปรียบเทยี บ การปฏิบัติตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวนั
ของครอบครัวและชุมชน การเปลย่ี นแปลงวัฒนธรรมตามกาลเวลาและธำรงรกั ษาวฒั นธรรมอันดงี าม มารยาท
ไทย ความแตกต่างทางวัฒนธรรมระหว่างกลุ่มคนในสังคมไทย ข้อมูล ข่าวสาร เหตุการณ์ต่าง ๆ ใน
ชีวิตประจำวัน บทบาท หน้าที่ขององคก์ รปกครองส่วนท้องถิ่นและรัฐบาล การมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ
การส่งเสริมประชาธิปไตยในท้องถิ่นและประเทศ บทบาท และความสำคัญของการเลือกตั้งตามระบอบ
ประชาธิปไตย ยกตัวอย่างบทบาทของผู้ผลติ ที่มีความรบั ผิดชอบ บทบาทของผู้บริโภค วิธีและประโยชน์ของ
การใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืน ความสัมพันธ์ระหว่างผู้ผลิต ผู้บริโภค ธนาคาร และรัฐบาล การรวมกลุ่มทาง
เศรษฐกิจภายในท้องถิ่น ข้อมูลลักษณะทางกายภาพ แผนที่ รูปถ่ายทางอากาศ และภาพจากดาวเทียม ท่ี
แสดงลักษณะทางกายภาพของประเทศ แนวทางการใช้ทรัพยากรของคนในชุมชนให้ใช้ได้นานขึ้น โดยมี
จิตสำนึกรู้คุณค่าของทรัพยากรแนวทางในการจัดการส่ิงแวดล้อมอย่างยั่งยืนในประเทศไทย ความสัมพันธ์
ระหว่างลักษณะทางกายภาพกับภัยพิบัติของประเทศความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพกับภัยพิบัติ
ของประเทศและการรับมือภยั พิบตั ิ ความสัมพนั ธร์ ะหว่างสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาตกิ ับสง่ิ แวดลอ้ มทางสังคมใน
ประเทศ การแปลงสภาพธรรมชาติในประเทศไทยจากอดีตถึงปัจจุบัน และผลที่เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลง
สะท้อนให้เห็นผลจากการรักษาและทำลายทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม และเสนอแนวทางในการจัดการอยา่ ง
ยั่งยืนในประเทศไทย โดยใช้กระบวนการคิด วิเคราะห์ กระบวนกลุ่ม กระบวนสืบค้น กระบวนการทาง
ประวัติศาสตร์ กระบวนการถ่ายทอดความรู้ กระบวนการทางภูมิศาสตร์ กระบวนการทางจริยธรรม
กระบวนการประชาธปิ ไตย
เพื่อให้ผู้เรียนมีความสามารถด้านการสื่อสาร ความสามรถด้านการคิด ความสามารถด้านการ
แก้ปัญหา และความสามารถในด้านการใชท้ ักษะชวี ติ และเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ใหเ้ กิดประโยชน์
ในการดำเนนิ ชีวติ ประจำวัน มคี วามสอื่ สตั ยส์ ุจรติ รักความเป็นไทยและมีจติ สาธารณะ
72
รวมตัวช้วี ดั ๓๑ ตัวชี้วดั
ส ๑.๑ ป ๖/๑ ป ๖/๒ ป ๖/๓ ป ๖/๔ ป ๖/๕ ป ๖/๖ ป ๖/๗ ป ๖/๘ ป ๖/๙
ส ๑.๒ ป ๖/๑ ป ๖/๒ ป ๖/๓ ป ๖/๔
ส ๒.๑ ป ๖/๑ ป ๖/๒ ป ๖/๓ ป ๖/๔ ป ๖/๕
ส ๒.๒ ป ๖/๑ ป ๖/๒ ป ๖/๓
ส ๓.๑ ป ๖/๑ ป ๖/๒ ป ๖/๓
ส ๓.๒ ป ๖/๑ ป ๖/๒
ส ๕.๑ ป ๖/๑ ป ๖/๒
ส ๕.๒ ป ๖/๑ ป ๖/๒ ป ๖/๓
73
คำอธิบายรายวิชาพืน้ ฐาน
ส ๒๑๑๐๑ สังคมศึกษา ๑ สาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั มัธยมศึกษาปีที่ ๑
ภาคเรียนท่ี ๑ จำนวน ๖๐ ชว่ั โมง ๑.๕ หนว่ ยกิต
ศึกษาการเผยแผ่พระพุทธศาสนาและศาสนาท่ีตนนับถือสู่ประเทศไทย ความสำคัญของพระพุทธศาสนาและ
ศาสนาที่ตนนับถือ ที่มีต่อสภาพแวดล้อมในสังคมไทย รวมทั้งการพัฒนาตนและครอบครัว พุทธประวัตติ ัง้ แต่
ประสูติจนถึงบำเพ็ญทกุ กิริยา ประวัติศาสดาท่ีตนนับถือ การดำเนินชวี ิตและขอ้ คิดจากประวัติสาวก ชาดก/
เรื่องเลา่ และศาสนิกชนตัวอย่าง พุทธคุณและข้อธรรมสำคญั ในกรอบอริยสัจ ๔ หลักธรรมของศาสนาที่ตน
นับถือ การแก้ปัญหาของตนเองและครอบครัว การพัฒนาจิต การเรียนรู้และการดำเนินชีวิต ด้วยวิธีคิดแบบ
โยนิโสมนสิการแบบคุณค่าแท้ – คุณค่าเทียม แบบคุณ – โทษ และทางออก การพัฒนาจิตตามแนวทางของ
ศาสนาที่ตนนบั ถือ สวดมนต์ แผ่เมตตา บรหิ ารจติ และเจรญิ ปัญญาดว้ ยอานาปานสตติ ามแนวทางของศาสนาท่ี
ตนนับถอื การปฏบิ ัติตนตามหลกั ธรรมทางศาสนาที่ตนนบั ถือ การดำรงชีวติ แบบพอเพียง และการดูแลรักษา
สิ่งแวดล้อม การปฏิบัติตนต่อศาสนิกชนอ่ืนในสถานการณ์ต่าง ๆ และศาสนาอื่น ๆ การบำเพ็ญตนต่อศาสน
สถานของศาสนาที่ตนเองนับถือ จริยวัตรของสาวกเพื่อเป็นแบบอย่างในการประพฤติปฏิบัติและปฏิบัติตน
อย่างเหมาะสมต่อสาวกของศาสนาที่ตนเองนับถือ การปฏิบัติตนอย่างเหมาะสมต่อบุคคลต่าง ๆ ตามหลัก
ศาสนาที่ตนนับถือ พิธีกรรมการปฏิบัติตนในศาสนพิธี พิธีกรรม ประวัติความสำคัญและการปฏบิ ัตติ นในวนั
สำคัญ ทางศาสนาที่ตนนับถือ บุคคลที่เป็นแบบอย่างด้านศาสนสัมพันธ์ และแนวทางการปฏิบัติของตนเอง
บทบาท สทิ ธิ เสรีภาพ และหนา้ ที่ในฐานะพลเมอื งดีของสงั คมและประเทศโดยปฏิบัติตนตามกฎหมายและการ
คุ้มครองสิทธิมนุษยชน หลักการ เจตนารมณ์ โครงสร้าง และสาระสำคัญของรัฐธรรมนญู แห่งราชอาณาจักร
ไทย ระบบการเมอื งการปกครองของไทย เกย่ี วกับ การแบง่ อำนาจ และการถว่ งดุลของอำนาจอธปิ ไตย คือ นติ ิ
บัญญัติ บริหาร ตุลาการ และสามารถปฏิบัติตนตามบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยที่
เก่ยี วกบั สิทธิ เสรีภาพและหน้าท่ีตามวิถีแห่งประชาธปิ ไตย โดยมสี ว่ นร่วมและรบั ผดิ ชอบในกิจกรรมทางสังคม
การอนุรักษท์ รัพยากรธรรมชาติ การรกั ษาสาธารณประโยชนแ์ ละเห็นคุณคา่ ทางวฒั นธรรมซง่ึ เปน็ ปัจจัยในการ
สร้างความสัมพนั ธท์ ดี่ ขี องประชากรในสังคม
โดยใช้กระบวนการสร้างความคิดรวบยอด กระบวนการทำงาน กระบวนการคิดวิเคราะห์
กระบวนการสืบค้น สถานภาพ บทบาท สิทธิเสรีภาพและหน้าที่ในฐานะพลเมืองดีของสังคมและประเทศ
เพื่อให้ผู้เรียนตระหนักถึงความสำคัญ และเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำเนิน
ชีวิตประจำวัน โดย มีจิตสาธารณะและ รักความเป็นไทย เกิดสมรรถนะตามความต้องการของหลักสูตร มี
ความสามารถดา้ นการสอ่ื สาร ความสามรถดา้ นการคิด ความสามารถด้านการแก้ปญั หา ความสามารถในด้าน
การใช้ทักษะชวี ติ
รวมตัวชีว้ ัด 2๒ ตัวชว้ี ัด
ส. 1.1 ม.1/1 , ส. 1.1 ม.1/2 , ส. 1.1 ม.1/3 , ส. 1.1 ม.1/4 , ส. 1.1 ม.1/5 , ส. 1.1
ม.1/6
ส. 1.1 ม.1/7 , ส. 1.1 ม.1/8 , ส. 1.1 ม.1/9 , ส. 1.1 ม.1/10 , ส. 1.1 ม.1/11
ส. 1.2 ม.1/1 , ส. 1.2 ม.1/2 , ส. 1.2 ม.1/3 , ส. 1.2 ม.1/4 , ส. 1.2 ม.1/5
ส. 2.1 ม.1/1 , ส. 2.1 ม.1/3 , ส. 2.1 ม.1/4
ส. 2.2 ม.1/1 , ส. 2.2 ม.1/2 , ส. 2.2 ม.1/3
74
คำอธิบายรายวชิ าพ้ืนฐาน
ส ๒๑๑๐๓ สงั คมศกึ ษา ๒ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี ๑
ภาคเรียนที่ ๒ จำนวน ๖๐ ชว่ั โมง ๑.๕ หน่วยกิต
ศึกษาวิธีการเลือกการบริโภค เข้าใจเรื่อง อุปสงค์ อุปทาน การแลกเปลี่ยนสินค้า การพึ่งพาสถาบัน
การเงิน รวมท้ังนโยบายและกจิ กรรมทางเศรษฐกิจของรัฐ
วิเคราะห์ อธิบาย ระบุเกี่ยวกับสภาพทำเลที่ตั้งทำเลที่ตั้งกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคม ในทวีป
เอเชีย ออสเตรเลีย และโอเชียเนีย ในเรื่องประชากรและสิ่งแวดล้อม กิจกรรมทางเศรษฐกิจ การประกอบ
อาชีพ ขนบธรรมเนียมประเพณี และการดำเนินชีวิต ภัยพิบัติและการระวังภัย ผลกระทบที่เกิดขึ้นในทวีป
เอเชีย ทวีปออสเตรเลีย โอเชียเนีย ปัจจัยที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงประชากร เศรษฐกิจ สังคม และ
วัฒนธรรมในทวปี เอเชีย ออสเตรเลีย และโอเชียเนยี ปัญหาจากปฏิสัมพนั ธ์ระหว่างสิง่ แวดล้อมทางกายภาพ
กับมนุษย์ที่เกิดขึ้นในทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลีย และโอเชียเนีย โดยใช้กระบวนการคิดวิเคราะห์ การ
อภิปราย กระบวนการกลุม่ การสบื ค้นข้อมูลและการบนั ทกึ ขอ้ มูล
เพื่อให้ผู้เรียนเห็นคณุ ค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชนใ์ นการดำรงชีวติ ประจำวัน โดยมีจิต
สาธารณะและรักความเปน็ ไทย เกิดสมรรถนะสำคัญตามหลักสูตร มีความสามารถด้านการสือ่ สาร ความสาม
รถดา้ นการคดิ ความสามารถดา้ นการแก้ปัญหา ความสามารถในดา้ นการใชท้ ักษะชวี ติ
รวมตัวช้ีวดั ๑๒ ตวั ช้วี ัด
ส ๓.๑ ม.๑/๓
ส ๓.๒ ม ๑/๑ ม ๑/๒ ม ๑/๓ ม ๑/๔
ส ๕.๒ ม ๑/๑ ม ๑/๒ ม ๑/๓ ม ๑/๔
75
คำอธิบายรายวิชาพน้ื ฐาน
ส ๒๒๑๐๑ สงั คมศกึ ษา ๓ สาระการเรียนรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ ๒
ภาคเรยี นท่ี ๑ จำนวน ๖๐ ช่ัวโมง ๑.๕ หน่วยกติ
ศึกษาการเผยแผ่พระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือสู่ประเทศเพื่อนบ้าน ความสำคัญของ
พระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือที่ช่วยเสริมสร้างความเข้าใจอันดีกับประเทศเพื่อนบ้าน ความสำคัญ
ของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือในฐานะที่เป็นรากฐานของวัฒนธรรม เอกลักษณ์ของชาติและ
มรดกของชาติ ความสำคัญของพระพุทธ -ศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือกับการพัฒนาชุมชนและการจัด
ระเบียบสังคม พุทธประวัติหรือประวัตศิ าสดาของศาสนาทีต่ นนับถือ การดำเนินชวี ติ และข้อคิดจากประวตั ิ
สาวก ชาดก/เรื่องเล่าและศาสนิกชนตัวอย่าง โครงสร้างและสาระสังเขปของพระไตรปิฎก หรือคัมภีร์ของ
ศาสนาที่ตนนับถือ ธรรมคุณ และข้อธรรมสำคัญในกรอบอริยสัจ ๔ หรือหลักธรรมของศาสนาที่ตนนับถือ
ปัญหาของชุมชนและสังคม การพัฒนาจิตด้วยวิธีคิดแบบโยนิโสมนสิการแบบอุบายปลุกเร้าคุณธรรม และ
แบบอรรถธรรมสมั พันธ์ การพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาท่ตี นนับถอื สวดมนต์ แผ่เมตตา บรหิ ารจิตและ
เจริญปญั ญาดว้ ยอานาปานสติตามแนวทางของศาสนาท่ตี นนับถอื การปฏบิ ัตติ นตามหลักธรรมทางศาสนาท่ีตน
นับถือ การปฏิบัติตนอย่างเหมาะสมต่อบุคคลต่าง ๆ ตามหลักศาสนาที่ตนนับถือ การเป็นศาสนิกชนที่ดี
คุณค่าของศาสนพิธีและการปฏิบัติตน คำสอนที่เกี่ยวเนือ่ งกับวันสำคัญทางศาสนาและการปฏิบัติตน ความ
แตกตา่ งของศาสนพิธี พิธกี รรมตามแนวปฏิบัติของศาสนาอื่น ๆ ปฏบิ ตั ติ นตามกฎหมายทเี่ กี่ยวข้องกับตนเอง
ครอบครวั ชุมชนและประเทศเห็นคณุ คา่ ในการปฏบิ ตั ิตนตามสถานภาพ บทบาท สิทธิ เสรีภาพ หนา้ ท่ีในฐานะ
พลเมืองดตี ามวถิ ีประชาธิปไตย บทบาท ความสำคัญ และความสัมพันธ์ของสถาบันทางสังคม คล้ายคลึงและ
ความแตกต่างของวัฒนธรรมไทย และวัฒนธรรมของประเทศในภูมิภาคเอเชีย กระบวนการในการตรา
กฎหมาย วเิ คราะห์ข้อมูล ขา่ วสารทางการเมอื งการปกครองทมี่ ีผลกระทบตอ่ สังคมไทยสมัยปัจจบุ นั
วิเคราะห์ลักษณะทางกายภาพของทวปี ยุโรปโดยใช้เครื่องมอื ทางภูมิศาสตร์ สาเหตุการเกิดภัยพิบัติ
และผลกระทบในทวีปยุโรป โดยใชก้ ระบวนการคิดวิเคราะห์ การอภิปราย กระบวนการกลมุ่ การสบื ค้นข้อมูล
และการบันทึกขอ้ มลู
เพอื่ ให้ผู้เรยี นเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำรงชีวติ ประจำวัน โดยมี จิต
สาธารณะและรักความเปน็ ไทย เกิดสมรรถนะสำคัญตามหลักสูตร มีความสามารถด้านการสือ่ สาร ความสาม
รถดา้ นการคดิ ความสามารถดา้ นการแก้ปญั หาความสามารถในดา้ นการใชท้ กั ษะชีวติ
รวมตัวชวี้ ัด ๑๙ ตัวชีวัด
ส ๑.๑ ม ๒/๑ ม ๒/๒ ม ๒/๓ ม ๒/๔ ม ๒/๕ ม ๒/๖ ม ๒/๗ ม ๒/๘ ม ๒/๙ ม ๒/๑๐ ม ๒/๑๑
ส ๑.๒ ม ๒/๓ ม ๒/๔ ม ๒/๕
ส ๒.๑ ม ๒/๑ ม ๒/๒ ม ๒/๓ ม ๒/๔
ส ๒.๒ ม ๒/๒
76
คำอธิบายรายวชิ าพนื้ ฐาน
ส ๒๒๑๐๓ สังคมศกึ ษา ๔ สาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๒
ภาคเรยี นที่ ๒ จำนวน ๖๐ ชว่ั โมง ๑.๕ หนว่ ยกิต
ศึกษาระบบเศรษฐกิจแบบต่าง ๆ ยกตวั อยา่ งทีส่ ะท้อนให้เหน็ การพึ่งพาอาศยั กัน และการแข่งขันกัน
ทางเศรษฐกิจในภูมิภาคเอเชีย วิเคราะห์การกระจายของทรัพยากร ในโลกที่ส่งผลต่อความสัมพันธ์ทาง
เศรษฐกจิ ระหวา่ งประเทศ วิเคราะห์การแขง่ ขนั ทางการคา้ ในประเทศและต่างประเทศสง่ ผลตอ่ คุณภาพสินค้า
ปรมิ าณการผลติ และราคาสนิ ค้า
วเิ คราะห์ อธิบาย และอภปิ รายการกอ่ เกิดสงิ แวดล้อมใหม่ทางสังคม อนั เป็นผลจากการเปลี่ยนแปลง
ทางธรรมชาติและทางสังคมของทวีปยุโรป และแอฟริกา ระบุแนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและ
สิ่งแวดล้อมทางสงั คมของทวีปยุโรปและแอฟริกา สำรวจ อภปิ รายประเด็นปัญหาเก่ียวกับสงิ่ แวดล้อมที่เกิดขึ้น
ในทวีปยุโรป และแอฟริกา วิเคราะห์เหตุผลและผลกระทบที่ประเทศไทยได้รับจากการเปลี่ยนแปลงของ
สง่ิ แวดล้อมในทวีปยุโรป และ แอฟรกิ า โดยใชก้ ระบวนการคิดวิเคราะห์ การอภิปราย กระบวนการกลุ่ม การ
สบื ค้นขอ้ มลู และการบันทกึ ข้อมลู
เพื่อให้ผู้เรียนเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำรงชีวิตประจำวนั โดยมีจิต
สาธารณะและรักความเปน็ ไทย เกิดสมรรถนะสำคัญตามหลักสตู ร มีความสามารถด้านการสือ่ สาร ความสาม
รถด้านการคดิ ความสามารถดา้ นการแก้ปัญหา ความสามารถในด้านการใช้ทักษะชีวติ
รวมตัวช้ีวัด ๑๔ ตัวชว้ี ัด
ส ๓.๑ ม ๒/๑ ม ๒/๒ ม ๒/๓
ส ๓.๒ ม ๒/๑ ม ๒/๒ ม ๒/๓ ม ๒/๔
ส ๕.๑ ม ๒/๑ ม ๒/๒ ม ๒/๓
ส ๕.๒ ม ๒/๑ ม ๒/๒ ม ๒/๓ ม ๒/๔
คำอธิบายรายวชิ าพ้นื ฐาน 77
ส ๒๓๑๐๑ สงั คมศึกษา ๕ สาระการเรียนร้สู งั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี ๓
๑.๕ หนว่ ยกติ
ภาคเรยี นที่ ๑ จำนวน ๖๐ ชวั่ โมง
ศึกษาการเผยแผ่พระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือสู่ประเทศต่าง ๆ ทั่วโลก ความสำคัญของ
พระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือในฐานะที่ช่วยสร้างสรรค์อารยธรรมและความสงบสุขแก่โลก
ความสำคัญของพระพุทธศาสนา หรือศาสนาที่ตนนับถือ กับปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและการพัฒนา
อย่างยั่งยืน พุทธประวัติจากพระพุทธรูปปางต่าง ๆ หรือประวัติศาสดาที่ตนนับถือ การประพฤติตนตาม
แบบอย่างการดำเนินชีวิตและข้อคิดจากประวัติสาวก ชาดก/เรื่องเล่าและศาสนิกชน สังฆคุณและข้อธรรม
สำคัญในกรอบอริยสจั ๔ หลักธรรมของศาสนาทีต่ นนับถือ การพัฒนาจติ เพื่อการเรียนรู้และดำเนนิ ชีวิตด้วย
วธิ คี ิดแบบโยนโิ สมนสิการแบบอรยิ สัจ และแบบสบื สาวเหตุปัจจัย การพฒั นาจติ ตามแนวทางของศาสนาที่ตน
นบั ถอื สวดมนต์ การแผเ่ มตตา การบริหารจติ และเจรญิ ปญั ญาดว้ ยอานาปานสติตามแนวทางของศาสนาท่ีตน
นับถือ ความแตกต่างและยอมรบั วิถกี ารดำเนนิ ชีวิตของศาสนิกชนในศาสนาอื่น ๆ บทบาทของสาวกและการ
ปฏิบัติตนต่อสาวก การปฏิบัติตนอย่างเหมาะสมต่อบุคคลต่าง ๆ ตามหลักศาสนาตามที่กำหนด การปฏิบัติ
หน้าที่ของศาสนิกชนทีด่ ี การปฏิบตั ิตนในศาสนพิธพี ิธีกรรม ประวัตวิ นั สำคัญทางศาสนา การแสดงตนเปน็
พุทธมามกะและการแสดงตนเปน็ ศาสนิกชนของศาสนาที่ตนนับถือแนวทางในการธำรงรักษาศาสนาทีต่ นนบั
ถือ ศึกษาความแตกต่างของการกระทำความผิดระหว่างคดีอาญาและคดีแพ่งการมีส่วนร่วมในการปกครอง
คุ้มครองผู้อื่นตามหลักสิทธิมนุษยชน การอนุรักษ์วัฒนธรรมไทยและเลือกรับวัฒนธรรมสากลที่เหมาะสม
ปจั จัยทกี่ ่อใหเ้ กิดปญั หาความขดั แย้งในประเทศ และเสนอแนวความคดิ ในการลดความขดั แยง้ เสนอแนวคิดใน
การดำรงชีวติ อย่างมีความสุขในประเทศและสังคมโลก ศกึ ษาระบอบการปกครองแบบต่าง ทใี่ ช้ในยุคปัจจุบัน
ระบอบการปกครองของไทยกับประเทศอ่ืน ๆ ที่มกี ารปกครองระบอบประชาธิปไตย รฐั ธรรมนญู ฉบับปัจจุบัน
ในมาตราต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการเลือกตั้ง การมีส่วนร่วม และการตรวจสอบการใช้อำนาจรัฐ วิเคราะห์
ประเด็น ปัญหาที่เป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาประชาธิปไตยของประเทศไทยและเสนอแนวทางแก้ไขโดยใช้
กระบวนการคดิ วเิ คราะห์ การอภปิ ราย กระบวนการกลมุ่ การสืบคน้ ขอ้ มลู และการบันทกึ ขอ้ มูล
ผู้เรียนเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำรงชีวิตประจำวัน โดยมีจิต
สาธารณะและรักความเป็นไทย เกิดสมรรถนะสำคญั ตามหลักสูตร มีความสามารถดา้ นการสือ่ สาร ความสาม
รถดา้ นการคิด ความสามารถดา้ นการแก้ปญั หา ความสามารถในด้านการใช้ทักษะชีวิต
รวมตัวชีว้ ัด ๒๕ ตัวชี้วัด
ส ๑.๑ ม ๓/๑ ม ๓/๒ ม ๓/๓ ม ๓/๔ ม ๓/๕ ม ๓/๖ ม ๓/๗ ม ๓/๘ ม ๓/๙ ม ๓/๑๐
ส ๑.๒ ม ๓/๑ ม ๓/๒ ม ๓/๓ ม ๓/๔ ม ๓/๕ ม ๓/๖ ม ๓/๗
ส ๒.๑ ม ๓/๑ ม ๓/๒ ม ๓/๓ ม ๓/๔ ม ๓/๕
ส ๒.๒ ม ๓/๑ ม ๓/๒ ม ๓/๓ ม ๓/๔
78
คำอธบิ ายรายวชิ าพน้ื ฐาน
ส ๒๓๑๐๓ สงั คมศึกษา ๖ สาระการเรยี นรู้สังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม ช้ันมธั ยมศึกษาปที ี่ ๓
ภาคเรียนที่ ๒ จำนวน ๖๐ ชว่ั โมง ๑.๕ หนว่ ยกิต
ศกึ ษาบทบาทของสาวกและการปฏบิ ตั ิตนต่อสาวก การปฏบิ ัตติ นอย่างเหมาะสมต่อบุคคลต่าง ๆ ตาม
หลักศาสนาตามท่กี ำหนด การปฏบิ ตั ิหน้าทข่ี องศาสนิกชนท่ีดี การปฏบิ ัติตนในศาสนพิธพี ธิ ีกรรม ประวัติวัน
สำคัญทางศาสนา การแสดงตนเป็นพุทธมามกะและการแสดงตนเป็นศาสนิกชนของศาสนาที่ตนนับถือ
แนวทางในการธำรงรักษาศาสนาที่ตนนับถือ ศึกษาระบอบการปกครองแบบต่าง ที่ใช้ในยุคปัจจุบัน ระบอบ
การปกครองของไทยกับประเทศอื่น ๆ ที่มีการปกครองระบอบประชาธิปไตย รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันใน
มาตราตา่ ง ๆ ทเี่ กยี่ วข้องกบั การเลือกตงั้ การมสี ่วนรว่ ม และการตรวจสอบการใช้อำนาจรัฐ วเิ คราะหป์ ระเด็น
ปญั หาทีเ่ ปน็ อปุ สรรคต่อการพัฒนาประชาธิปไตยของประเทศไทยและเสนอแนวทางแก้ไข
อภิปราย ระบุ เปรียบเทียบบทบาทหน้าที่ของรัฐบาลในระบบเศรษฐกิจ แสดงความคิดเห็นต่อ
นโยบาย และกิจกรรมทางเศรษฐกิจของรัฐบาลที่มีต่อบุคคล กลุ่มคน และประเทศชาติ บทบาทความสำคัญ
ของการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศ การก่อเกิดสิ่งแวดล้อมใหม่ทางสังคม อันเป็นผลจากการ
เปลีย่ นแปลงทางธรรมชาติและทางสงั คมของทวีปอเมริกาเหนอื และอเมรกิ าใต้ การเกิดภยั พิบัติและผลกระทบ
ในทวีปอเมริกาเหนือและทวีปอเมริกาใต้ ภัยพิบัติและการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกา
เหนอื และทวีปอเมรกิ าใตอ้ ย่างยัง่ ยนื แนวทางการอนรุ ักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดล้อมในทวีปอเมริกา
เหนอื และอเมรกิ าใต้ ท่สี ง่ ผลต่อประเทศไทย โดยใชก้ ระบวนการคิดวิเคราะห์ การอภิปราย กระบวนการกลุ่ม
การสบื ค้นข้อมลู และการบนั ทกึ ขอ้ มูล
เพื่อให้ผเู้ รยี นเหน็ คุณคา่ ของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำรงชวี ติ ประจำวนั โดยม จิต
สาธารณะและรักความเป็นไทย เกิดสมรรถนะสำคัญตามหลักสูตร มีความสามารถด้านการสื่อสาร ความ
สามรถดา้ นการคดิ ความสามารถด้านการแก้ปญั หา และความสามารถในดา้ นการใช้ทักษะชีวิต
รวมตัวชวี้ ัด ๑๔ ตัวชวี้ ัด
ส ๓.๑ ม ๓/๑ ม ๓/๒ ม ๓/๓
ส ๓.๒ ม ๓/๑ ม ๓/๒ ม ๓/๓ ม ๓/๔ ม ๓/๕ ม ๓/๖
ส ๕.๒ ม ๓/๑ ม ๓/๒
ส ๕.๒ ม ๓/๑ ม ๓/๒ ม ๓/๔
79
ส ๑๑๑๐๒ ประวัตศิ าสตร์ ๑ คำอธิบายรายวิชาพ้นื ฐาน
ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๑
สาระการเรยี นรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม
จำนวนชั่วโมง ๔๐ ช่วั โมง
ศกึ ษาวนั เดือน ปี และ ชว่ งเวลาตามปฏทิ นิ ที่ใช้ในชีวิตประจำวนั เหตกุ ารณ์ในชวี ิตประจำวนั วันเวลา
ทเ่ี กดิ ข้ึน ความเป็นมาของตนเองและครอบครัวโดยผู้เก่ียวข้องความเปลย่ี นแปลงของสภาพ แวดล้อม ส่ิงของ
เครื่องใช้ หรือการดำเนินชีวิตของตนเองกับสมัยของพ่อแม่ ปู่ย่า ตายายเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในอดีต ที่มี
ผลกระทบต่อตนเองในปัจจุบัน ความหมายและความสำคัญของสัญลักษณ์สำคัญของชาตไิ ทย และปฏิบัติตน
ได้ถูกตอ้ ง สถานที่สำคัญซงึ่ เป็นแหลง่ วัฒนธรรมในชุมชน สง่ิ ท่ีตนรกั และภาคภูมใิ จในท้องถ่ิน
บอก นบั เรียงลำดบั สอบถาม อธบิ าย ระบุวัน เดอื น ปี และ ชว่ งเวลาตามปฏิทนิ ท่ีใชใ้ นชีวติ ประจำวัน
เหตุการณ์ในชีวิตประจำวัน วันเวลาที่เกิดขึ้น ความเป็นมาของตนเองและครอบครัวโดยผู้เกี่ยวข้องความ
เปลย่ี นแปลงของสภาพ แวดลอ้ ม สิ่งของ เครอื่ งใช้ หรือการดำเนนิ ชวี ิตของตนเองกับสมยั ของพ่อแม่ ปู่ย่า ตา
ยาย โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการทางสังคม
กระบวนการกลมุ่ กระบวนการเผชญิ สถานการณแ์ ละแก้ปัญหา
เพื่อให้ผู้เรียนเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำเนินชีวิตประจำวัน
เกิดสมรรถนะสำคัญตามหลักสูตร มีความสามารถด้านการสื่อสาร ความสามารถด้านการคิด และ
ความสามารถด้านการแก้ปัญหา สามารถดำเนินชวี ติ อย่างสันติสุขในสังคมไทยและสังคมโลก
รวมตัวชี้วัด ๘ ตวั ช้ีวดั
ส ๔.๑ ป ๑/๑ ป ๑/๒ ป ๑/๓
ส ๔.๒ ป ๑/๑ ป ๑/๒
ส ๔.๓ ป ๑/๑ ป ๑/๒ ป ๑/๓
80
ส ๑๒๑๐๒ ประวตั ศิ าสตร์ ๒ คำอธิบายรายวิชาพน้ื ฐาน
ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี ๒
สาระการเรียนรสู้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม
จำนวนชั่วโมง ๔๐ ชวั่ โมง
ศึกษาลำดับเหตุการณ์ ที่แสดงเหตุการณ์ในอดีต ปจั จบุ นั และอนาคต ทีเ่ กิดขึ้นในครอบครัวหรือใน
ชีวิตของตนเองโดยใช้หลักฐานที่เกี่ยวข้อง ถึงการเปลี่ยนแปลง ในวิถีชีวิตประจำวันของคนในชุมชน ของตน
จากอดีตถึงปัจจุบันผลกระทบของการเปล่ียนแปลง ที่มีต่อวิถีชีวิตของคน ในชุมชนและ บุคคลที่ทำประโยชน์
ต่อทอ้ งถ่ินหรือประเทศชาติ รวมไปถงึ วัฒนธรรม ประเพณี และภมู ปิ ัญญาไทยท่ภี าคภมู ใิ จและควรอนรุ ักษ์ไว้
อธิบาย สืบค้น ระบุ ยกตัวอย่างการเปลี่ยนแปลง ในวิถีชีวิตประจำวันของคนในชุมชน ของตนจาก
อดีตถึงปัจจุบันผลกระทบของการเปลี่ยนแปลง ที่มีต่อวิถีชีวิตของคน ในชุมชนและ บุคคลที่ทำประโยชน์ตอ่
ท้องถ่นิ หรือประเทศชาติ โดยใชก้ ระบวนการคดิ กระบวนการสบื คน้ ขอ้ มลู กระบวนการปฏิบตั ิ กระบวนการ
ทางสังคม กระบวนการกลมุ่ กระบวนการเผชญิ สถานการณ์และแก้ปญั หา
เพ ื่อให้ผู้เรียนเห็นคุณค่าของ การนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ ใน การดำเนิน ชีวิตประจำวัน
เกิดสมรรถนะสำคัญตามหลักสูตร มีความสามารถด้านการสื่อสาร ความสามารถด้านการคิด และ
ความสามารถด้านการแก้ปญั หา สามารถดำเนนิ ชีวติ อย่างสนั ติสขุ ในสังคมไทยและสงั คมโลก
รวมตัวชีว้ ัด ๖ ตวั ชี้วัด
ส ๔.๑ ป ๒/๑ ป ๒/๒
ส ๔.๒ ป ๒/๑ ป ๒/๒
ส ๔.๓ ป ๒/๑ ป ๒/๒
81
ส ๑๓๑๐๒ ประวัติศาสตร์ ๓ คำอธบิ ายรายวิชาพน้ื ฐาน
ชัน้ ประถมศึกษาปีที่ ๓
สาระการเรยี นรู้สังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม
จำนวนชั่วโมง ๔๐ ช่ัวโมง
ศกึ ษาศกั ราชทส่ี ำคัญตาม ปฏิทินที่ใชใ้ นชีวิตประจำวนั ท่สี ำคัญของโรงเรยี นและชุมชนโดยใช้หลักฐาน
และแหลง่ ข้อมลู ที่เก่ยี วข้อง ปัจจัยทม่ี ีอิทธิพลต่อการตั้งถิน่ ฐานและพัฒนาการของชุมชน ลกั ษณะที่สำคัญของ
ขนบธรรมเนียมประเพณี และวฒั นธรรมของชุมชน ความเหมือนและความตา่ งทางวัฒนธรรมของชุมชนตนเอง
กับชุมชนอื่น ๆ พระนามและพระราชกรณียกิจโดยสังเขปของพระมหากษัตริย์ไทยที่เป็นผู้สถาปนา
อาณาจักรไทย พระราชประวัติและพระราชกรณียกิจของพระมหากษัตริย์ ในรัชกาลปัจจุบัน โดยสังเขปเล่า
วีรกรรมของบรรพบุรษุ ไทย ทีม่ สี ว่ นปกปอ้ งประเทศชาติ
เทียบ ลำดบั เหตุการณ์ แสดงลำดับ ระบุ สรปุ เปรียบเทียบ อธบิ าย ศกั ราชทสี่ ำคญั ตาม ปฏิทนิ ทใ่ี ช้ใน
ชีวติ ประจำวนั ทส่ี ำคญั ของโรงเรียนและชุมชนโดยใช้หลักฐานและแหล่งขอ้ มูลท่เี กี่ยวข้อง ปจั จัยท่ีมีอิทธิพลต่อ
การตั้งถิ่นฐานและพัฒนาการของชุมชน ลักษณะที่สำคัญของขนบธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรมของ
ชุมชน โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการทางสังคม
กระบวนการกลุม่ กระบวนการเผชญิ สถานการณแ์ ละแก้ปัญหา
เพื่อให้ผู้เรียนเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำเนินชีวิตประจำวัน
เกิดสมรรถนะสำคัญตามหลักสูตร มีความสามารถด้านการสื่อสาร ความสามารถด้านการคิด และ
ความสามารถด้านการแกป้ ญั หา สามารถดำเนินชีวติ อยา่ งสนั ติสุขในสังคมไทยและสังคมโลก
รวมตัวชีว้ ัด ๘ ตัวชวี้ ดั
ส ๔.๑ ป ๓/๑ ป ๓/๒
ส ๔.๒ ป ๓/๑ ป ๓/๒ ป ๓/๓
ส ๔.๓ ป ๓/๑ ป ๓/๒ ป ๓/๓
82
ส ๑๔๑๐๒ ประวัตศิ าสตร์ ๔ คำอธิบายรายวชิ าพ้ืนฐาน
ช้ันประถมศกึ ษาปที ี่ ๔
สาระการเรียนรสู้ งั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม
จำนวนชั่วโมง ๔๐ ช่ัวโมง
ศึกษาเวลาเป็นทศวรรษ ศตวรรษ และสหัสวรรษ ยุคสมัยของมนุษยชาติโดยสังเขป ประเภทที่ใชใ้ น
ความเป็นมาของท้องถิ่น และหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่พบในท้องถิ่นที่แสดงพัฒนาการของมนุษยชาติ
และตั้งหลักแหล่งและพัฒนาการของมนุษย์ยุคก่อนประวัติศาสตร์และยุคประวัติศาสตร์ และพัฒนาการของ
อาณาจักรสุโขทัยโดยสังเขป รวมถึงประวัติและผลงานของบุคคลสำคัญสมัยสุโขทัย ภูมิปัญญาไทยที่สำคัญ
สมัยสโุ ขทัยที่น่าภาคภมู ิใจ และควรคา่ แกก่ ารอนุรักษ์
บอก นบั อธบิ าย แยกแยะ ศึกษา หลักฐาน ยกตัวอย่างเวลาเปน็ ทศวรรษ ศตวรรษ และสหัสวรรษ
ยุคสมยั ของมนษุ ยชาตโิ ดยสังเขป ประเภทท่ใี ชใ้ นความเปน็ มาของท้องถ่ินและหลักฐานทางประวตั ศิ าสตร์ที่พบ
ในท้องถ่นิ ท่แี สดงพฒั นาการของมนุษยชาติ และต้งั หลกั แหลง่ และพฒั นาการของมนุษย์ยุคก่อนประวัติศาสตร์
และยุคประวัติศาสตร์โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการ
ทางสงั คม กระบวนการกลมุ่ กระบวนการเผชญิ สถานการณ์และแกป้ ัญหา
เพื่อให้ผู้เรียนเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำเนินชีวิตประจำวัน
เกิดสมรรถนะสำคัญตามหลักสูตร มีความสามารถด้านการสื่อสาร ความสามารถด้านการคิด และ
ความสามารถดา้ นการแกป้ ัญหา สามารถดำเนินชวี ิตอยา่ งสันติสุขในสังคมไทยและสงั คมโลก
รวมตัวชว้ี ัด ๗ ตวั ช้ีวดั
ส ๔.๑ ป ๔/๑ ป ๔/๒
ส ๔.๒ ป ๔/๑ ป ๔/๒
ส ๔.๓ ป ๓/๑ ป ๓/๒ ป ๓/๓
83
ส ๑๕๑๐๒ ประวัติศาสตร์ ๕ คำอธบิ ายรายวิชาพื้นฐาน
ช้ันประถมศึกษาปีที่ ๕
สาระการเรียนรูส้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม
จำนวนชั่วโมง ๔๐ ชัว่ โมง
ศึกษาความเป็นมาของท้องถิ่นโดยใช้หลักฐานที่หลากหลายโดยใช้ข้อมูลจากแหล่งต่าง ๆ
ทางประวัติศาสตร์ อย่างมีเหตุผลความแตกต่างระหวา่ ง ความจริงกบั ข้อเท็จจรงิ เกี่ยวกับเรื่องราวในท้องถิ่น
และอทิ ธพิ ลของวฒั นธรรมต่างชาติที่มีต่อสงั คมไทยปจั จุบนั รวมไปถงึ อิทธิพลของอารยธรรมอินเดียและจีนท่ีมี
ต่อไทย และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยสังเขป พัฒนาการของอาณาจักรอยุธยาและธนบุรี ปัจจัยที่ส่งเสรมิ
ความเจริญ รุง่ เรืองทางเศรษฐกิจและการปกครอง ของอาณาจกั รอยุธยาประวัติและผลงานของบุคคลสำคัญ
สมยั อยธุ ยาและธนบุรีที่นา่ ภาคภมู ิใจภูมิปัญญาไทยท่ีสำคัญ สมัยอยุธยาและธนบรุ ีท่ีน่าภาคภูมิใจและควรค่า
แก่การอนุรักษ์ไว้
สืบคน้ รวบรวม อธบิ าย ตอบคำถาม บอกความเปน็ มาของทอ้ งถ่นิ โดยใชห้ ลักฐานทหี่ ลากหลายโดยใช้
ข้อมูลจากแหล่งต่าง ๆ ทางประวัติศาสตร์ อย่างมีเหตุผลความแตกต่างระหว่าง ความจริงกับข้อเท็จจริง
เกี่ยวกับเรื่องราวในท้องถิ่น และอิทธพิ ลของวัฒนธรรมต่างชาตทิ ีม่ ีต่อสังคมไทยปัจจุบันรวมไปถึงอทิ ธิพลของ
อารยธรรมอินเดียและจีนที่มตี ่อไทย โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการปฏิบัติ
กระบวนการทางสังคม กระบวนการกลมุ่ กระบวนการเผชญิ สถานการณ์และแกป้ ัญหา
เพื่อให้ผู้เรียนเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำเนินชีวิตประจำวัน
เกิดสมรรถนะสำคัญตามหลักสูตร มีความสามารถด้านการสื่อสาร ความสามารถด้านการคิ ด และ
ความสามารถดา้ นการแก้ปญั หา สามารถดำเนินชีวติ อย่างสันติสขุ ในสังคมไทยและสงั คมโลก
รวมตัวชีว้ ัด ๙ ตวั ชี้วัด
ส ๔.๑ ป ๕/๑ ป ๕/๒
ส ๔.๒ ป ๕/๑ ป ๕/๒
ส ๔.๓ ป ๓/๑ ป ๓/๒ ป ๓/๓ ป ๓/๔ ป ๓/๕
84
ส ๑๖๑๐๒ ประวัติศาสตร์ ๖ คำอธบิ ายรายวชิ าพ้นื ฐาน
ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี ๖
สาระการเรียนรสู้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม
จำนวนช่ัวโมง ๔๐ ชวั่ โมง
ศึกษาวิธีการทางประวัติศาสตร์ในเรื่องราวทางประวัติศาสตร์อย่างงา่ ย ๆ จากข้อมูลจากหลักฐานที่
หลากหลายในการทำราวสำคัญในอดีตความสัมพันธ์ของกลุ่มอาเซียนโดยสังเขป สภาพสังคม เศรษฐกิจและ
การเมืองของประเทศเพื่อนบ้านในปัจจุบันพัฒนาการของไทยสมัยรัตนโกสินทร์โดยสังเขป ภูมิปัญญาไทยที่
สำคัญสมัยรตั นโกสนิ ทร์ท่ีน่าภาคภูมิใจ และควรคา่ แก่การอนรุ ักษ์ไว้ ผลงานของบคุ คลสำคญั ด้านต่าง ๆ สมัย
รตั นโกสนิ ทร์ ปัจจยั ทสี่ ง่ เสรมิ ความเจรญิ รงุ่ เรืองทางเศรษฐกิจและการปกครองของไทยสมัยรตั นโกสนิ ทร์
บอก อธิบายความสำคัญ ศึกษา ยกตัวอย่าง นำเสนอวิธีการทางประวัติศาสตร์ในเรื่องราวทาง
ประวัตศิ าสตร์อย่างงา่ ย ๆ จากข้อมูลจากหลักฐานท่ีหลากหลายในการทำราวสำคัญในอดตี ความสัมพนั ธข์ อง
กล่มุ อาเซยี นโดยสงั เขป สภาพสังคม เศรษฐกจิ และการเมอื งของประเทศเพื่อนบา้ นในปัจจุบนั พัฒนาการของ
ไทยสมัยรัตนโกสินทร์ โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมลู กระบวนการปฏิบตั ิ กระบวนการ
ทางสังคม กระบวนการกลมุ่ กระบวนการเผชิญสถานการณแ์ ละแกป้ ญั หา
เพื่อให้ผู้เรียนเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำเนินชีวิตประจำวัน
เกิดสมรรถนะสำคัญตามหลักสูตร มีความสามารถด้านการสื่อสาร ความสามารถด้านการคิด และ
ความสามารถด้านการแก้ปัญหา สามารถดำเนินชวี ิตอยา่ งสนั ตสิ ุขในสังคมไทยและสงั คมโลก
รวมตัวชี้วัด ๘ ตัวชี้วดั
ส ๔.๑ ป ๖/๑ ป ๖/๒
ส ๔.๒ ป ๖/๑ ป ๖/๒
ส ๔.๓ ป ๓/๑ ป ๓/๒ ป ๓/๓ ป ๓/๔
85
คำอธบิ ายรายวชิ าพื้นฐาน
ส ๒๑๑๐๒ ประวัตศิ าสตร์ ๑ สาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้นั มัธยมศึกษาปที ี่ ๑
ภาคเรียนที่ ๑ จำนวน ๒๐ ชว่ั โมง ๐.๕ หน่วยกิต
ศึกษาวิธีการนบั ศักราชในระบบต่าง ๆ การแบ่งยุคสมัยทางประวตั ิศาสตร์ ความสำคัญ และขั้นตอน
ของวิธกี ารทางประวัตศิ าสตร์ แหล่งที่มาของหลักฐานทางประวัติศาสตร์ไทยสมัยสโุ ขทัยตลอดจนเรอื่ งราวของ
ประวตั ิศาสตรไ์ ทยท่ีมีอยใู่ นท้องถ่ิน
วิเคราะห์ อธิบายการก่อเกิดและพัฒนาการทางสังคม เศรษฐกิจและการเมืองของประเทศต่าง ๆ
ในภูมิภาคเอเชียตะวนั ออกเฉียงใต้ โดยไดร้ ับความร่วมมือผา่ นการรวมกลุ่มเป็นอาเซยี น ความสำคัญของแหล่ง
อารยธรรมในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่มีอิทธิพลต่อการพัฒนาการของสังคมไทยในปัจจุบัน โดยใช้
กระบวนการคดิ วิเคราะห์ การอภปิ ราย กระบวนการกล่มุ การสบื คน้ ข้อมลู และการบันทึกขอ้ มลู
เพื่อให้ผเู้ รยี นเหน็ คณุ คา่ ของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชนใ์ นการดำเนนิ ชีวิตประจำวัน โดยมีจิต
สาธารณะและ รักความเปน็ ไทย เกิดสมรรถนะสำคญั ตามหลกั สูตร มีความสามารถด้านการสอ่ื สาร ความสาม
รถด้านการคดิ ความสามารถด้านการแก้ปัญหา และความสามารถในดา้ นการใช้ทักษะชวี ติ
รวมตัวชี้วัด ๕ ตัวชี้วัด
ส ๔.๑ ม ๑/๑ ม ๑/๒ ม ๑/๓
ส ๔.๒ ม ๑/๑ ม ๑/๒
86
คำอธบิ ายรายวชิ าพื้นฐาน
ส ๒๑๑๐๔ ประวัตศิ าสตร์ ๒ สาระการเรียนร้สู งั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ช้นั มัธยมศึกษาปที ่ี ๑
ภาคเรยี นที่ ๒ จำนวน ๒๐ ช่วั โมง ๐.๕ หนว่ ยกิต
ศกึ ษาประวตั ิศาสตรไ์ ทยยุคก่อนสุโขทัย และสโุ ขทยั วถิ ีชีวติ ของคนในสมยั สุโขทัย ปัจจยั ทีม่ ผี ลต่อการ
พัฒนาการของอาณาจักรสุโขทัยในด้านการเมือง การปกครอง เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทย
สมัยสุโขทัย และสงั คมไทยในปัจจุบนั
วิเคราะห์ อภปิ รายปจั จัยทม่ี ีผลตอ่ การพฒั นาการของอาณาจกั รสุโขทัยในด้านการเมอื ง การปกครอง
เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทย สมัยสุโขทัย และสังคมไทยในปัจจุบัน โดยใช้กระบวนการคิด
วิเคราะห์ การอภปิ ราย กระบวนการกลุ่ม การสบื ค้นขอ้ มลู และการบันทกึ ขอ้ มูล
เพื่อให้ผู้เรียนมีจิตสำนึกรู้คุณค่าของอนุรักษ์ทรัพยากร เกิดสมรรถนะสำคัญตามหลักสูตร
มีความสามารถด้านการสื่อสาร ความสามรถด้านการคิด ความสามารถด้านการแก้ปัญหา และความสามารถ
ในด้านการใชท้ ักษะชีวติ
รวมตัวช้ีวัด ๓ ตวั ชี้วดั
ส ๔.๓ ม ๑/๑ ม ๑/๒ ม ๑/๓
87
คำอธิบายรายวิชาพน้ื ฐาน
ส ๒๒๑๐๒ ประวัติศาสตร์ ๓ สาระการเรยี นรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชัน้ มธั ยมศึกษาปที ่ี ๒
ภาคเรยี นท่ี ๑ จำนวน ๒๐ ช่ัวโมง ๐.๕ หนว่ ยกิต
ศึกษาประเมินความน่าเชื่อถือของหลักฐาน ทางประวัติศาสตร์ในลักษณะต่าง ๆ ความแตกต่าง
ระหวา่ งความจริงกับขอ้ เท็จจรงิ ของเหตกุ ารณ์ทางประวตั ิศาสตร์ เหน็ ความสำคญั ของการตคี วามหลกั ฐานทาง
ประวัติศาสตรท์ นี่ า่ เชือ่ ถือ
วเิ คราะห์ อธิบายความสำคัญของการตีความหลักฐานทางประวัติศาสตร์ท่นี ่าเช่ือถือ ความน่าเช่ือถือ
ของหลกั ฐาน ทางประวัตศิ าสตร์ในลักษณะตา่ ง ๆ ความแตกตา่ งระหว่างความจรงิ กับข้อเท็จจริงของเหตกุ ารณ์
ทางประวัติศาสตร์ โดยใช้กระบวนการคิดวิเคราะห์ การอภปิ ราย กระบวนการกลุม่ การสบื คน้ ข้อมูลและการ
บนั ทกึ ข้อมูล
เพื่อให้ผู้เรียนเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใชใ้ ห้เกิดประโยชน์ในการดำรงชีวิตประจำวัน โดยมีจิต
สาธารณะและรักความเป็นไทย เกิดสมรรถนะสำคัญตามหลักสูตร มีความสามารถด้านการสื่อสาร
ความสามรถด้านการคิด ความสามารถด้านการแก้ปัญหาความสามารถในด้านการใช้ทักษะชีวิต และเห็น
คุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำรงชีวิตประจำวัน โดยมีจิตสาธารณะและรัก
ความเปน็ ไทย
รวมตัวชี้วัด ๓ ตวั ช้ีวัด
ส ๔.๑ ม ๒/๑ ม ๒/๒ ม ๒/๓
88
คำอธบิ ายรายวชิ าพืน้ ฐาน
ส ๒๒๑๐๔ ประวตั ิศาสตร์ ๔ สาระการเรียนรูส้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี ๒
ภาคเรยี นที่ ๒ จำนวน ๒๐ ช่วั โมง ๐.๕ หนว่ ยกิต
ศึกษาพัฒนาการทางสังคม เศรษฐกิจ และการเมืองของภูมภาคเอเชีย ระบุความสำคัญของแหล่ง
อารยธรรมโบราณในภมู ิภาคเอเชยี
วิเคราะห์ อธิบาย ประเมินความน่าเชื่อถือของหลักฐาน ทางประวัติศาสตร์ในลักษณะต่าง ๆ ความ
แตกต่างระหว่างความจริงกับข้อเท็จจริงของเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ เห็นความสำคัญของการตีความ
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่น่าเชื่อถือ โดยใช้กระบวนการคิดวิเคราะห์ การอภิปราย กระบวนการกลุ่ม
การสบื คน้ ขอ้ มูลและการบันทึกขอ้ มูล
เพื่อให้ผู้เรียนเห็นคุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำรงชีวิตประจำวนั โดยมีจิต
สาธารณะและรักความเป็นไทย เกิดสมรรถนะสำคัญตามหลักสตู ร มีความสามารถด้านการสือ่ สาร ความสาม
รถด้านการคิด ความสามารถด้านการแกป้ ญั หา และความสามารถในด้านการใชท้ ักษะชวี ิต
รวมตัวช้ีวัด ๘ ตัวชี้วดั
ส ๔.๑ ม ๒/๑ ม ๒/๒ ม ๒/๓
ส ๔.๒ ม ๒/๑ ม ๒/๒
ส ๔.๓ ม ๒/๑ ม ๒/๒ ม ๒/๓
89
คำอธิบายรายวชิ าพน้ื ฐาน
ส ๒๓๑๐๒ ประวัตศิ าสตร์ ๕ สาระการเรียนรสู้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีท่ี ๓
ภาคเรยี นที่ ๑ จำนวน ๒๐ ชว่ั โมง ๐.๕ หนว่ ยกติ
ศึกษาเรื่องราวเหตุการณ์สำคัญทางประวัติศาสตร์ได้อย่างมีเหตุผลตามวิธีการทางประวัติศาสตร์
ใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ในการศึกษาเรื่องราวต่าง ๆ ที่ตนสนใจอธิบายพัฒนาการทางสังคม เศรษฐกิจ
และการเมอื งของภูมภิ าคตา่ ง ๆ ในโลกโดยสังเขป
วเิ คราะห์ อธบิ ายผลของการเปล่ยี นแปลงท่ีนำไปสคู่ วามรว่ มมือ และความขดั แย้ง ในครสิ ต์ศตวรรษที่
๒๐ ตลอดจนความพยายามในการขจัดปัญหาความขัดแย้ง โดยใช้กระบวนการคิดวิเคราะห์ การอภิปราย
กระบวนการกลุ่ม การสบื คน้ ขอ้ มลู และการบันทึกข้อมลู
เพื่อให้ผู้เรียนเห็นคณุ ค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำรงชวี ติ ประจำวนั โดยมีจิต
สาธารณะและรกั ความเป็นไทย เกิดสมรรถนะสำคญั ตามหลักสูตรมคี วามสามารถด้านการส่ือสาร ความสามรถ
ดา้ นการคิด ความสามารถดา้ นการแกป้ ัญหา ความสามารถในด้านการใชท้ ักษะชีวติ
รวมตัวช้ีวัด ๔ ตวั ชี้วัด
ส ๔.๑ ม ๓/๑ ม ๓/๒
ส ๔.๒ ม ๓/๑ ม ๓/๒
90
คำอธบิ ายรายวชิ าพ้ืนฐาน
ส ๒๓๑๐๔ ประวตั ศิ าสตร์ ๖ สาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชนั้ มัธยมศึกษาปที ่ี ๓
ภาคเรียนที่ ๒ จำนวน ๒๐ ชั่วโมง ๐.๕ หน่วยกิต
ศึกษาพัฒนาการของไทยสมัยรัตนโกสินทร์ในด้านต่าง ๆ ปัจจัยที่ส่งผลต่อความมั่นคงและความ
เจรญิ ร่งุ เรืองของไทยในสมัยรัตนโกสนิ ทร์ ภมู ปิ ัญญาและวฒั นธรรมไทยสมยั รัตนโกสินทร์ และอิทธิพลต่อการ
พฒั นาชาตไิ ทย บทบาทของไทยในสมัยประชาธิปไตย
วิเคราะห์ และอธบิ ายปัจจยั ทสี่ ง่ ผลต่อความม่ันคงและความเจริญรุ่งเรอื งของไทยในสมยั รัตนโกสินทร์
ภูมิปัญญาและวัฒนธรรมไทยสมัยรัตนโกสินทร์ และอิทธิพลต่อการพัฒนาชาติไทย บทบาทของไทยใน
สมัยประชาธปิ ไตย โดยใชก้ ระบวนการคิดวิเคราะห์ การอภิปราย กระบวนการกลุ่ม การสบื คน้ ข้อมูลและการ
บันทกึ ขอ้ มูล
เพื่อให้ผู้เรียนเห็นคณุ ค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำรงชวี ิตประจำวนั โดยมีจิต
สาธารณะและรักความเป็นไทย เกิดสมรรถนะสำคัญตามหลักสูตร มีความสามารถด้านการสื่อสาร
ความสามรถด้านการคิด ความสามารถด้านการแก้ปัญหา ความสามารถในด้านการใช้ทักษะชีวิต และเห็น
คุณค่าของการนำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในการดำรงชีวิตประจำวัน โดยมีจิตสาธารณะและ
รกั ความเป็นไทย
รวมตัวชวี้ ัด ๔ ตวั ช้ีวดั
ส ๔.๓ ม ๓/๑ ม ๓/๒ ม ๓/๓ ม ๓/๔
91
ส ๑๑๒๓๑ หนา้ ที่พลเมอื ง ๑ คำอธิบายรายวชิ าเพิ่มเติม
ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี ๑
สาระการเรยี นรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
จำนวนช่ัวโมง ๔๐ ชั่วโมง
ปฏบิ ัติตนเปน็ ผมู้ มี ารยาทไทย ในเร่อื งการแสดงความเคารพ การรบั ประทานอาหาร การทักทายด้วย
วาจาและยมิ้ แสดงออกถงึ ความกตัญญูกตเวทีต่อพ่อแม่และญาติผู้ใหญ่ เห็นความสำคญั ของภาษาไทย ปฏิบัติ
ตนเป็นผู้มีวินัย ในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต ขยันหมั่นเพยี ร อดทน ใฝ่หาความรู้ ตั้งใจปฏิบัติหน้าท่ี
และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง เข้าร่วมกิจกรรมเกี่ยวกับชาติ ศาสนา และสถาบัน
พระมหากษัตรยิ ์ ปฏบิ ัติตนตามพระบรมราโชวาท ในเรือ่ งการออมและการประหยัด หลกั การทรงงาน ในเรื่อง
การประหยัด ความเรียบง่าย ได้ประโยชน์สูงสุด ความซื่อสัตย์สุจริตและจริงใจต่อกัน และหลักปรัชญาของ
เศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต ขยันหมั่นเพียร อดทน ใฝ่หา
ความรู้ ตั้งใจปฏิบัติหนา้ ท่ี และยอมรบั ผลท่เี กิดจากการกระทำของตนเอง ปฏบิ ตั ิตนตามข้อตกลง กติกา และ
หนา้ ท่ที ีต่ ้องปฏิบตั ิในห้องเรยี น ในเร่อื งการรกั ษาความสะอาด การรกั ษาของใช้ร่วมกัน และการสง่ งาน ปฏิบัติ
ตนตามบทบาทหน้าที่ในฐานะสมาชกิ ท่ีดีของครอบครัวและห้องเรียน ในเรอื่ งการเชอ่ื ฟงั คำสั่งสอนของพ่อแม่
ญาติผู้ใหญ่และครู ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต ขยันหมั่นเพียร อดทน ใฝ่หา
ความรู้ ตั้งใจปฏิบัติหน้าที่ และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง ยอมรับความเหมือนและความ
แตกต่างของตนเองและผู้อืน่ ในเรื่องเชื้อชาติ ภาษา เพศ สุขภาพ ความพิการ ความสามารถ ถิ่นกำเนดิ ฯลฯ
ยกตัวอยา่ งความขดั แยง้ ในห้องเรียน ในกรณคี วามคิดเห็นไมต่ รงกัน การละเมดิ สิทธขิ องผอู้ น่ื และเสนอวิธีการ
แกป้ ัญหาโดยสนั ตวิ ธิ ี ปฏบิ ตั ติ นเปน็ ผู้มวี นิ ัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต อดทน และยอมรับผลท่ีเกิด
จากการกระทำของตนเอง
โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการกลุ่ม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์ และ
กระบวนการแก้ปัญหา เพื่อให้ผู้เรียนมีลักษณะที่ดีของคนไทย ภาคภูมิใจและรักษาไว้ซึ่งความเป็นไทย
แสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนา เทิดทูนสถาบันพระมหากษตั ริย์ ดำเนินชีวิตตามวิถปี ระชาธปิ ไตย
อยูร่ ่วมกับผ้อู ื่นอย่างสันติ สามารถจัดการความขัดแยง้ ดว้ ยสันติวิธี และมีวินยั ในตนเอง
รวมผลการเรียนรู้ ๑๐ ผลการเรยี นรู้
๑. ปฏิบตั ติ นเปน็ ผู้มมี ารยาทไทย
๒. แสดงออกถงึ ความกตัญญกู ตเวทีต่อบุคคลในครอบครวั
๓. เห็นความสำคัญของภาษาไทย
๔. เข้าร่วมกจิ กรรมเกย่ี วกบั ชาติ ศาสนา และสถาบันพระมหากษัตริย์
๕. ปฏบิ ัติตนตามพระบรมราโชวาท หลักการทรงงาน และหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง
๖. ปฏบิ ัติตนตามขอ้ ตกลง กตกิ า และหน้าท่ีทีต่ อ้ งปฏบิ ัติในห้องเรียน
๗. ปฏบิ ัตติ นตามบทบาทหนา้ ท่ีในฐานะสมาชกิ ท่ีดีของครอบครวั และห้องเรยี น
๘. ยอมรับความเหมอื นและความแตกตา่ งของตนเองและผู้อน่ื
๙. ยกตัวอยา่ งความขดั แย้งในห้องเรียนและเสนอวิธีการแกป้ ญั หาโดยสนั ตวิ ิธี
๑๐. ปฏิบัตติ นเปน็ ผ้มู ีวนิ ยั ในตนเอง
92
ส ๑๒๒๓๒ หน้าที่พลเมอื ง ๒ คำอธบิ ายรายวิชาเพ่มิ เติม
ชั้นประถมศึกษาปที ่ี ๒
สาระการเรยี นรูส้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม
จำนวนช่ัวโมง ๔๐ ชวั่ โมง
การปฏบิ ัตติ นเปน็ ผมู้ มี ารยาทไทย พูดด้วยถ้อยคำไพเราะ มีกิรยิ าสภุ าพออ่ นน้อม แสดงออกถึงความ
กตัญญูกตเวที เห็นประโยชน์การแต่งกายด้วยผ้าไทยเป็นลักษณะที่ดีของความเป็นไทย เข้าร่วมกิจกรรม
เกย่ี วกบั ชาติ ศาสนา สถาบันพระมหากษตั รยิ ์ และปฏบิ ัติตามพระบรมราโชวาท เป็นลกั ษณะท่ดี ีของคนไทย ท่ี
แสดงออกถึงการรักชาติ ศาสนา และเทิดทูนสถาบันพระมหากษตั ริย์ ปฏิบัติตนตามกฎ ระเบียบ และหน้าที่
ตามบทบาทหน้าที่ในฐานะสมาชิกที่ดีของห้องเรียนและโรงเรียน การแต่งกาย การเข้าแถว การดูแลพื้นที่ท่ี
ได้รับมอบหมาย การเป็นผู้นำและการเป็นสมาชิกที่ดี มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ และมีความตั้งใจปฏิบัติ
หน้าท่ี เป็นพ้ืนฐานของการเปน็ พลเมืองดี ยอมรับความเหมอื น และความแตกต่างของตนเอง และผู้อ่นื ในเร่ือง
เช้อื ชาติ ภาษา สุขภาพ ความสามารถ ถิน่ กำเนดิ มวี ินัยในตนเอง เป็นพ้ืนฐานของการอยรู่ ่วมกันในสังคม
โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการกลุ่ม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์ และ
กระบวนการแก้ปัญหา เพื่อให้ผู้เรียนมีลักษณะที่ดีของคนไทย ภาคภูมิใจและรักษาไว้ซึ่งความเป็นไทย
แสดงออกถงึ ความรกั ชาติ ยึดม่นั ในศาสนา เทิดทูนสถาบนั พระมหากษัตริย์ ดำเนินชวี ิตตามวิถปี ระชาธิปไตย
อยรู่ ว่ มกับผ้อู น่ื อย่างสันติ สามารถจดั การความขดั แย้งดว้ ยสันติวิธี และมวี นิ ัยในตนเอง
รวมผลการเรยี นรู้ ๑๐ ผลการเรียนรู้
๑. ปฏิบตั ติ นเป็นผูม้ มี ารยาทไทย
๒. แสดงออกถงึ ความกตญั ญกู ตเวทีตอ่ บุคคลในครอบครวั
๓. เหน็ ความสำคญั ของภาษาไทย
๔. เขา้ ร่วมกิจกรรมเกย่ี วกับชาติ ศาสนาและสถาบนั พระมหากษตั ริย์
๕. ปฏิบัติตนตามพระบรมราโชวาท หลกั การทรงงาน และหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
๖. ปฏบิ ตั ติ นตามข้อตกลง กติกาและหนา้ ทีท่ ี่ตอ้ งปฏิบตั ิในห้องเรยี น
๗. ปฏิบตั ิตนตามบทบาทหนา้ ท่ีในฐานะสมาชกิ ที่ดีของครอบครวั และหอ้ งเรยี น
๘. ยอมรบั ความเหมอื นและความแตกตา่ งของตนเองและผู้อน่ื
๙. ยกตวั อยา่ งความขัดแย้งในหอ้ งเรียนและเสนอวิธีการแก้ปัญหาโดยสนั ติวิธี
๑๐. ปฏบิ ัติตนเปน็ ผู้มวี นิ ยั ในตนเอง
93
ส ๑๓๒๓๓ หนา้ ทพี่ ลเมือง ๓ คำอธิบายรายวิชาเพ่มิ เตมิ
ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ ๓
สาระการเรยี นรูส้ ังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม
จำนวนช่วั โมง ๔๐ ชั่วโมง
ปฏิบัติตนเป็นผู้มีมารยาทไทย ในเรื่องการต้อนรับผู้มาเยือน และการปฏิบัติตนตามกาลเทศะ
แสดงออกถงึ ความกตัญญกู ตเวทีตอ่ บคุ คลในชุมชน เหน็ คุณค่าของภมู ปิ ญั ญาท้องถิน่ ในเรื่องตา่ ง ๆ ปฏิบัติตน
เปน็ ผู้มีวินัยในตนเอง ในเร่อื งความซอ่ื สตั ยส์ ุจรติ ขยนั หม่นั เพียร อดทน และยอมรับผลทเ่ี กิดจากการกระทำ
ของตนเองเข้าร่วมกิจกรรมเกี่ยวกับชาติ ศาสนา และสถาบันพระมหากษัตริย์ ปฏิบัติตนตามพระบรม
ราโชวาท ในเร่ืองความซ่อื สัตยแ์ ละความเสยี สละ หลกั การทรงงาน ในเรื่องการมสี ว่ นร่วมและความเพยี ร และ
หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง ปฏิบตั ติ นเปน็ ผู้มีวนิ ยั ในตนเอง ในเร่ืองความซอื่ สตั ยส์ ุจริต ขยันหม่ันเพียร
อดทน ใฝห่ าความรู้ ตัง้ ใจปฏบิ ตั ิหนา้ ที่ และยอมรบั ผลทเี่ กดิ จากการกระทำของตนเอง ปฏบิ ัตติ นตามข้อตกลง
กตกิ า กฎ ระเบยี บ และหน้าที่ที่ตอ้ งปฏิบัติในหอ้ งเรียนและโรงเรียน ในเร่ืองการใชแ้ ละการดูแลรักษาส่ิงของ
เคร่ืองใชแ้ ละสถานท่ีของสว่ นรวม ปฏบิ ัตติ นตามบทบาทหน้าทใ่ี นฐานะสมาชิกที่ดี ของหอ้ งเรียนและโรงเรยี น
ในเรื่องการใชส้ ิทธแิ ละหนา้ ที่ และการใช้เสรีภาพอยา่ งรับผิดชอบ มีส่วนร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ ของห้องเรียน
และโรงเรียน ปฏิบัติตนเปน็ ผู้มีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสตั ย์สุจริต ขยันหมัน่ เพียร อดทน ใฝ่หาความรู้
ตั้งใจปฏิบัติหน้าที่ และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง ยอมรับความเหมือนและความแตกต่าง
ระหว่างบุคคล ในเรื่องเชื้อชาติ ภาษา เพศ สุขภาพ ความพิการ ความสามารถ ถิ่นกำเนิด สถานะของ
บุคคล ฯลฯ อยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างสันติและพึ่งพาซึ่งกันและกัน ด้วยการไม่รังแก ไม่ทำร้าย ไม่ล้อเลียน
ช่วยเหลือซึง่ กนั และกัน และแบ่งปนั ยกตัวอยา่ งความขัดแยง้ ในชุมชน ในกรณกี ารใช้ สาธารณสมบัติและการ
รักษาสิ่งแวดล้อม และเสนอวิธีการปัญหาโดยสันติวิธี ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเร่ืองความซื่อสัตย์
สุจริต อดทน และยอมรบั ผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง
โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการกลุ่ม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์ และ
กระบวนการแก้ปัญหา เพื่อให้ผู้เรียนมีลักษณะที่ดีของคนไทย ภาคภูมิใจและรักษาไว้ซึ่งความเป็นไทย
แสดงออกถงึ ความรักชาติ ยึดม่นั ในศาสนา เทดิ ทูนสถาบันพระมหากษตั ริย์ ดำเนนิ ชีวิตตามวถิ ปี ระชาธิปไตย
อยู่ร่วมกับผู้อ่นื อย่างสนั ตสิ ามารถจดั การความขดั แย้งดว้ ยสนั ติวิธี และมีวินยั ในตนเอง
รวมผลการเรียนรู้ ๑๐ ผลการเรยี นรู้
๑. ปฏบิ ตั ิตนเปน็ ผมู้ มี ารยาทไทย
๒. แสดงออกถึงความกตัญญกู ตเวทตี ่อบุคคลในครอบครวั
๓. เหน็ ความสำคัญของภาษาไทย
๔. เขา้ ร่วมกิจกรรมเก่ยี วกบั ชาติ ศาสนาและสถาบนั พระมหากษัตรยิ ์
๕. ปฏบิ ตั ิตนตามพระบรมราโชวาท หลกั การทรงงาน และหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง
๖. ปฏิบัตติ นตามขอ้ ตกลง กติกาและหนา้ ท่ีท่ีตอ้ งปฏบิ ตั ใิ นหอ้ งเรยี น
๗. ปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าท่ีในฐานะสมาชกิ ที่ดขี องครอบครัวและหอ้ งเรยี น
๘. ยอมรบั ความเหมอื นและความแตกตา่ งของตนเองและผู้อ่นื
๙. ยกตวั อยา่ งความขดั แย้งในห้องเรียนและเสนอวธิ ีการแก้ปัญหาโดยสันตวิ ธิ ี
๑๐. ปฏบิ ัตติ นเปน็ ผูม้ วี ินัยในตนเอง
94
ส ๑๔๒๓๔ หนา้ ทีพ่ ลเมือง ๔ คำอธบิ ายรายวชิ าเพ่ิมเติม
ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ ๔
สาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม
จำนวนชั่วโมง ๔๐ ชวั่ โมง
เหน็ คุณค่าและปฏิบตั ิตนเปน็ ผ้มู ีมารยาทไทยในพิธีการตา่ ง ๆ ในเรอ่ื งการกลา่ วคำต้อนรับ การแนะนำ
ตัวเองและแนะนำสถานที่ แสดงออกถึงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้ทำประโยชนในสังคม มีส่วนร่วมใน
ขนบธรรมเนียม ประเพณีไทยในทอ้ งถิน่ ปฏิบัติตนเปน็ ผูม้ วี นิ ยั ในตนเอง ในเรือ่ งความซื่อสัตยส์ จุ ริต อดทน และ
ยอมรับผลที่เกิดจาก การกระทำของตนเอง เห็นความสำคัญและแสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนา
และเทิดทนู สถาบันพระมหากษัตริยใ์ นเรื่องการใช้สนิ ค้าไทย ดแู ลรกั ษาโบราณสถาน โบราณวตั ถุและสาธารณ
สมบัติ ปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนที่ดี ปฏิบัติ ตนตามพระราชจริยวัตรและพระจริยวตั ร ปฏิบัติตนตามพระบรม
ราโชวาท ในเรือ่ งการมวี ินยั และการขม่ ใจ หลกั การ ทรงงาน ในเรื่องประโยชนสวนรวมและพออยู่พอกิน และ
หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง ปฏบิ ัตติ นเปน็ ผมู้ วี นิ ยั ในตนเอง ในเร่อื งความซอ่ื สตั ยส์ ุจริต ขยันหมั่นเพียร
อดทน ใฝ่หาความรู ตั้งใจปฏิบตั หิ น้าที่ และยอมรับผลที่เกดิ จากการกระทำของตนเอง มีส่วนร่วมในการสรา้ ง
และปฏบิ ัตติ ามข้อตกลง กติกาของหอ้ งเรียน ในเรอื่ งการรกั ษาความสะอาด การรักษา ของใชร้ ่วมกันและการ
ส่งงาน โดยใชก้ ระบวนการมสี ว่ นรว่ มในการสร้างข้อตกลง กตกิ าด้วยหลกั เหตุผลและยดึ ถือ ประโยชนสวนรวม
ปฏิบตั ิตนตามบทบาทหน้าที่ของการเปน็ สมาชิกทดี่ ีของครอบครวั และหอ้ งเรยี น ในเรือ่ งการเป็นผนู้ ำ และการ
เป็นสมาชิกที่ดี การมีเหตุผล ยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น และการปฏิบัติตามเสียงข้างมากและยอมรับ
เสียงข้างน้อย มสี ่วนร่วมและรับผิดชอบในการตัดสนิ ใจในกจิ กรรมของครอบครวั และห้องเรยี น การกระทำของ
ตนเอง ยอมรับความเหมอื นและความแตกต่างระหว่างบุคคล ในเรื่องเช้ือชาติ ภาษา เพศ สขุ ภาพ ความพิการ
ความสามารถ ถน่ิ กำเนดิ สถานะของบุคคล ฯลฯ อยู่ร่วมกบั ผอู้ ่นื อย่างสนั ติและพ่ึงพาซ่ึงกนั และกนั ในเร่ืองการ
ไม่รังแก ไม่ทำร้าย ไม่ล้อเลียน ช่วยเหลือซึ่งกันและกันและแบ่งปัน วิเคราะห์ปัญหาความขัดแย้งในท้องถิ่น
ในกรณีการใช้สาธารณสมบัตแิ ละการรกั ษาส่งิ แวดล้อม และเสนอแนวทางการแกปญั หาโดยสันติวิธี ปฏิบัติตน
เปน็ ผมู้ ีวนิ ัยในตนเอง ในเร่ืองความซ่อื สตั ยส์ จุ ริต อดทน และยอมรบั ผลทเี่ กิดจากการกระทำของตนเอง
โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการกลุ่ม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์
และกระบวนการแกปัญหา เพื่อให้ผู้เรียนมีลักษณะที่ดีของคนไทย ภาคภูมิใจและรักษาไวซึ่งความเป็นไทย
แสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนา เทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ ดำเนินชีวิตตามวถิ ีประชาธิปไตย
อยรู่ ว่ มกบั ผู้อื่นอย่างสันติ สามารถจัดการความขัดแยง้ ดว้ ยสันติวิธี และมีวินัยในตนเอง
รวมผลการเรียนรู้ ๑๐ ผลการเรยี นรู้
๑. เห็นคุณค่าและปฏิบัตติ นเป็นผู้มีมารยาทไทย
๒. แสดงออกถงึ ความกตัญญกู ตเวทีตอ่ ผทู้ ำประโยชนในสงั คม
๓. มสี ่วนรว่ มในขนบธรรมเนยี มประเพณีไทย
๔. เห็นความสำคญั และแสดงออกถงึ ความรกั ชาติ ยดึ มั่นในศาสนา และเทดิ ทูนสถาบันพระมหากษตั ริย์
๕. ปฏิบัติตนตามพระบรมราโชวาท หลักการทรงงาน และหลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
๖. มสี ่วนร่วมในการสรา้ งและปฏิบัตติ ามขอ้ ตกลง กตกิ าของหอ้ งเรยี น
๗. ปฏิบตั ิตนตามบทบาทหนา้ ท่ี มสี ่วนรว่ มและรับผดิ ชอบในการตัดสินใจในกิจกรรมของครอบครวั
และห้องเรยี น
๘. ยอมรับและอย่รู ่วมกบั ผูอ้ ื่นอย่างสันติ และพ่งึ พาซงึ่ กันและกนั
๙. วเิ คราะห์ปญั หาความขัดแย้งในท้องถิน่ และเสนอแนวทางการแกปญั หาโดยสันติวธิ ี
๑๐. ปฏบิ ตั ติ นเปน็ ผูม้ วี นิ ยั ในตนเอง
95
ส ๑๕๒๓๕ หนา้ ท่ีพลเมือง ๕ คำอธบิ ายรายวิชาเพ่ิมเตมิ
ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี ๕
สาระการเรยี นรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม
จำนวนชัว่ โมง ๔๐ ช่วั โมง
เห็นคุณค่าและปฏิบัติตนเป็นผู้มีมารยาทไทยในการสนทนา การปฏิบัติตนตามกาลเทศะ และการ
ต้อนรับผมู้ าเยือนรูคุณค่า ใชอ้ ย่างประหยัด คุ้มค่าและบำรุงรักษาทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มีส่วน
ร่วมในศิลปวัฒนธรรมไทย ปฏบิ ัตติ นเปน็ ผู้มวี ินัยในตนเอง ในเรือ่ งความซอ่ื สัตยส์ ุจริต ตง้ั ใจปฏิบัติหน้าที่ และ
ยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง เห็นคุณค่าและแสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนา และ
เทิดทนู สถาบันพระมหากษัตรยิ ์ ดว้ ยการใชส้ นิ ค้าไทย ดแู ลรกั ษาโบราณสถาน โบราณวัตถุและสาธารณสมบัติ
ปฏบิ ัตติ นเปน็ ศาสนิกชนที่ดี ปฏบิ ตั ิตนตาม พระราชจรยิ วัตรและพระจรยิ วตั ร ปฏิบตั ติ นตามพระบรมราโชวาท
ในเรอื่ งความเอือ้ เฟอ้ื เผื่อแผ่และความสามัคคี หลกั การทรงงาน ในเร่อื งการทำตามลำดับข้ันและทำงานอย่างมี
ความสุข และหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจรติ
ขยนั หมนั่ เพียร อดทน ใฝห่ าความรู ต้ังใจปฏบิ ัติหน้าที่ และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง มีส่วน
รว่ มในการสร้างและปฏบิ ตั ิตนตามกฎ ระเบียบของโรงเรยี น ในการรกั ษาความสะอาด การรกั ษา ของใชร้ ว่ มกัน
และการดูแลพื้นที่ที่ได้รับมอบหมาย โดยใช้กระบวนการมีส่วนรว่ มในการสร้างกฎ ระเบียบ ด้วยหลักเหตุผล
และยึดถือประโยชนสวนรวม ปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าที่ของการเป็นสมาชิกที่ดีของห้องเรียน และโรงเรียน
ในเรื่องการยึดถอื หลักความจริง ความดีงาม ความถูกต้องและหลักเหตุผล การยึดถือประโยชน ของส่วนรวม
เป็นสำคญั การยดึ หลักความเสมอภาคและความยุติธรรม มีส่วนร่วมและรบั ผิดชอบในการตดั สนิ ใจ ในกิจกรรม
ของหอ้ งเรียนและโรงเรียน ปฏบิ ตั ิตนเปน็ ผู้มีวนิ ยั ในตนเอง ในเร่ืองความซือ่ สตั ยส์ ุจริต ขยันหมัน่ เพียร อดทน
ใฝ่หาความรู ตั้งใจปฏิบตั ิหนา้ ที่ และยอมรับผลที่เกดิ จากการกระทำของตนเอง ยอมรับความหลากหลายทาง
สังคมวัฒนธรรมในท้องถิ่น ในเรื่องวิถีชีวติ วัฒนธรรม ศาสนาและสิ่งแวดล้อม อยู่ร่วมกับผู้อ่ืนอย่างสันติและ
พึ่งพากัน ด้วยการเคารพซ่ึงกันและกนั ไม่แสดงกิริยา วาจาดูหมิ่นผู้อื่น ช่วยเหลือซึ่งกัน และกัน และแบ่งปนั
วเิ คราะหป์ ญั หาความขัดแย้งในภมู ิภาคของตนเอง ในเรื่องการจดั การทรัพยากร และ การขัดแยง้ ทางความคิด
และเสนอแนวทางการแกปัญหาโดยสันตวิ ธิ ี ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเร่อื ง ความซอ่ื สตั ยส์ ุจริต ความ
อดทน และยอมรบั ผลทีเ่ กดิ จากการกระทำของตนเอง
โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการกลุ่ม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ
และกระบวนการแกปัญหา เพื่อให้ผู้เรียนมีลักษณะที่ดีของคนไทย ภาคภูมิใจและรักษาไวซึ่งความเป็นไทย
แสดงออกถึงความรกั ชาติ ยึดมั่นในศาสนา เทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ ดำเนินชีวิตตามวถิ ีประชาธิปไตย
อยู่ร่วมกบั ผ้อู ่นื อยา่ งสนั ติสามารถจดั การความขัดแย้งดว้ ยสันติวิธี และมวี นิ ยั ในตนเอง
รวมผลการเรียนรู้ ๑๐ ผลการเรียนรู้
๑. เหน็ คณุ ค่าและปฏิบัติตนเป็นผ้มู ีมารยาทไทย
๒. รู้คุณค่าและบำรงุ รกั ษาทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอ้ ม
๓. มสี ว่ นรว่ มในศิลปวฒั นธรรมไทย
๔. เหน็ คุณค่าและแสดงออกถึงความรกั ชาติ ยึดม่นั ในศาสนา และเทิดทูนสถาบนั พระมหากษตั ริย์
๕. ปฏบิ ตั ิตนตามพระบรมราโชวาท หลกั การทรงงาน และหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง
๖. มีสว่ นร่วมในการสรา้ งและปฏิบตั ติ ามกฎ ระเบียบของโรงเรยี น
๗.ปฏบิ ตั ติ นตามบทบาทหน้าท่ีมสี ว่ นรว่ มและรับผดิ ชอบในการตดั สนิ ใจในกจิ กรรมของหอ้ งเรียนและโรงเรียน
๘. ยอมรับความหลากหลายทางสังคม วัฒนธรรมในท้องถิ่น และอยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างสันติ
และพึง่ พาซงึ่ กนั และกัน
๙. วเิ คราะห์ปัญหาความขดั แยง้ ในภูมิภาคของตนเองและเสนอแนวทางการแกปญั หาโดยสนั ติวธิ ี
๑๐. ปฏบิ ัตติ นเปน็ ผ้มู ีวนิ ัยในตนเอง
96
ส ๑๖๒๓๖ หน้าที่พลเมือง ๖ คำอธบิ ายรายวชิ าเพ่มิ เติม
ชัน้ ประถมศึกษาปที ี่ ๖
สาระการเรียนร้สู งั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
จำนวนชว่ั โมง ๔๐ ชวั่ โมง
ปฏิบตั ติ นและชกั ชวนผ้อู ่ืนใหม้ ีมารยาทไทย ในเรอ่ื งการแสดงความเคารพ การสนทนา การปฏิบัติตน
ตามกาลเทศะ และการต้อนรับผู้มาเยือน มีส่วนร่วมและชักชวนผู้อื่นให้อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและ
สงิ่ แวดล้อม มสี ่วนร่วมในขนบธรรมเนียมประเพณี ศลิ ปวฒั นธรรม และภมู ปิ ัญญาไทย ปฏบิ ัติตนเป็นผูม้ วี นิ ยั
ในตนเองในเรื่องความซ่ือสัตยส์ ุจริต ตั้งใจปฏิบตั ิหนา้ ที่ และยอมรบั ผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง เห็น
คณุ คา่ และแนะนำผู้อน่ื ใหแ้ สดงออกถึงความรกั ชาติ ยึดมน่ั ในศาสนา และเทิดทูนสถาบนั พระมหากษัตรยิ ์ ด้วย
การใช้สนิ ค้าไทย ดูแลรกั ษาโบราณสถาน โบราณวตั ถุและสาธารณสมบัติ ปฏบิ ัตติ นเป็นศาสนิกชนที่ดี ปฏิบัติ
ตนตามพระราชจริยวัตรและพระจริยวัตร ปฏิบัติตนตามพระบรมราโชวาท ในเรื่องความใฝ่รู้ ความกตัญญู
หลักการทรงงาน ในเรื่ององค์รวมและทำให้ง่าย และหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบัติตนเป็นผู้มี
วินัยในตนเอง ในเรื่อง ความซื่อสัตย์สุจริต ขยันหมั่นเพียร อดทน ใฝ่หาความรู้ ตั้งใจปฏิบัติหน้าที่ และ
ยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเองปฏิบัติตนและแนะนำผู้อื่นให้ปฏิบัติตามข้อตกลง กติกา กฎ
ระเบียบของห้องเรียนและโรงเรียน ในการใช้และดูแลรักษาสิ่งของ เครื่องใช้ วัสดุอุปกรณ์ และสถานที่ของ
ส่วนรวม เห็นคุณค่าและปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าท่ีของการเป็นสมาชิกที่ดีของห้องเรียนและโรงเรียน ด้วย
การเป็นผู้นำและการเป็นสมาชิกท่ีดี การยึดถอื ประโยชน์ของส่วนรวมเปน็ สำคัญ การใช้สทิ ธแิ ละหน้าท่ี การใช้
เสรีภาพอย่างรับผิดชอบ มีส่วนร่วมและรับผิดชอบในการตัดสินใจในกิจกรรมของห้องเรียนและโรงเรียน
ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต ขยันหมั่นเพียร อดทน ใฝ่หาความรู้ ตั้งใจปฏิบัติ
หน้าที่ และยอมรับผลที่เกิดจากการกระทำของตนเอง ยอมรับความหลากหลายทางสังคมวัฒนธรรมใน
ประเทศไทย ในเรื่องวิถีชีวิต วัฒนธรรม ศาสนาและสิ่งแวดล้อม อยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างสันติและพ่ึงพากัน ใน
เรื่องการเคารพซึ่งกันและกัน ไม่แสดงกิริยา วาจาดูหมิ่นผู้อืน่ ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน และแบ่งปัน วิเคราะห์
ปัญหาความขัดแยง้ ในประเทศไทย ในเรอ่ื งการการละเมิดสิทธิ การรกั ษาสิง่ แวดล้อม และเสนอแนวทาง การ
แกป้ ัญหาโดยสันติวิธี ปฏิบัติตนเปน็ ผู้มีวนิ ยั ในตนเอง ในเรอื่ ง ความซอื่ สตั ยส์ ุจริต อดทน และยอมรับผลท่ีเกิด
จากการกระทำของตนเอง
โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการกลุ่ม กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์ และ
กระบวนการแก้ปัญหา เพื่อให้ผู้เรียนมีลักษณะที่ดีของคนไทย ภาคภูมิใจและรักษาไว้ซึ่งความเป็นไทย
แสดงออกถึงความรกั ชาติ ยึดมั่นในศาสนา เทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ ดำเนินชีวิตตามวิถปี ระชาธปิ ไตย
อยูร่ ่วมกับผอู้ ื่นอย่างสันติ สามารถจดั การความขัดแยง้ ดว้ ยสนั ติวธิ ี และมวี นิ ัยในตนเอง
97
รวมผลการเรียนรู้ ๑๐ ผลการเรยี นรู้
๑. ปฏบิ ตั ติ นและชกั ชวนผอู้ ื่นให้มมี ารยาทไทย
๒. มสี ่วนร่วมและชักชวนผูอ้ น่ื ให้อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอ้ ม
๓. มีสว่ นรว่ มในขนบธรรมเนียมประเพณี ศิลปวัฒนธรรม และภมู ิปัญญาไทย
๔. ปฏบิ ตั ติ นเป็นผมู้ วี นิ ยั ในตนเอง
๕. เห็นคุณค่าและแนะนำผู้อื่นให้แสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนา และเทิดทูนสถาบัน
พระมหากษตั ริย์
๖. ปฏบิ ตั ิตนตามพระบรมราโชวาท หลักการทรงงาน และหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
๗. ปฏิบัติตนและแนะนำผ้อู ่นื ให้ปฏิบัตติ ามขอ้ ตกลง กตกิ า กฎ ระเบยี บของหอ้ งเรียนและโรงเรียน
๘. เห็นคุณค่าและปฏิบัตติ นตามบทบาทหนา้ ที่ มีส่วนร่วมและรับผิดชอบในการตัดสินใจในกิจกรรม
ของหอ้ งเรียนและโรงเรียน
๙. ยอมรับความหลากหลายทางสังคมวัฒนธรรมในประเทศไทย และอยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างสันติ
และพ่งึ พา ซงึ่ กนั และกนั
๑๐. วิเคราะหป์ ัญหาความขัดแยง้ ในประเทศไทยและเสนอแนวทางการแก้ปัญหาโดยสันติวธิ ี
98
คำอธบิ ายรายวชิ าเพ่มิ เติม
ส ๒๑๒๓๑ หน้าที่พลเมือง ๑ กลุ่มสาระการเรยี นร้สู งั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ี่ ๑ ภาคเรยี นที่ ๑ จำนวน ๒๐ ชวั่ โมง จำนวน ๐.๕ หนว่ ยกติ
มสี ว่ นร่วมอนุรักษ์มารยาทไทยในการแสดงความเคารพ การสนทนา การแตง่ กาย การมีสัมมาคารวะ
แสดงออกถึงความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่และเสียสละต่อสังคม เห็นคุณค่าและอนุรักษ์ขนบธรรมเนียมประเพณี
ศลิ ปวัฒนธรรมและภูมิปญั ญาไทย ปฏบิ ตั ติ นเปน็ ผู้มีวนิ ยั ในตนเอง ในเรอื่ งความซื่อสตั ย์สุจริต ขยันหม่ันเพียร
อดทน ใฝห่ าความรู้ ตั้งใจปฏบิ ัตหิ นา้ ที่ และยอมรบั ผลทีเ่ กดิ จากการกระทำของตนเอง
ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างของความรักชาติ ยึดมั่นในศาสนา และเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ ประยุกต์
และเผยแพร่พระบรมราโชวาท ในเรอ่ื งมีเหตุผล รอบคอบ หลกั การทรงงาน ในเรื่องการใช้ธรรมชาติช่วยธรรมชาติ
การปลูกป่าในใจคน และหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ปฏิบัตติ นเป็นผ้มู ีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซ่ือสัตย์
สุจรติ ขยันหมัน่ เพยี ร อดทน ใฝ่หาความรู้ และตั้งใจปฏิบัติหนา้ ที่
โดยใช้กระบวนการกลุ่ม กระบวนการคิด กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์
กระบวนการแก้ปัญหา กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ กระบวนการสร้างความตระหนัก กระบวนการสร้าง
ค่านยิ ม และกระบวนการสรา้ งเจตคติ
เพื่อให้ผู้เรยี นมีลักษณะที่ดีของคนไทย ภาคภูมิใจในความเป็นไทย แสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่น
ในศาสนา และเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ เป็นพลเมืองดีในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์
ทรงเป็นประมุข มีส่วนร่วมทางการเมืองการปกครอง อยู่ร่วมกับผูอ้ ื่นอยา่ งสันติ จัดการความขัดแยง้ ด้วยสนั ติ
วิธี และมีวินยั ในตนเอง
ผลการเรียนรู้
๑. มสี ว่ นร่วมในการอนรุ ักษม์ ารยาทไทย
๒. แสดงออกถึงความเออื้ เฟื้อเผอื่ แผ่ และเสยี สละต่อสงั คม
๓. เหน็ คณุ ค่าและอนรุ กั ษข์ นบธรรมเนียม ประเพณี ศิลปวัฒนธรรม และภมู ปิ ญั ญาไทย
๔. เป็นแบบอย่างของความรกั ชาติ ยึดมัน่ ในศาสนา และเทิดทูนสถาบนั พระมหากษตั รยิ ์
๕. ประยกุ ตแ์ ละเผยแพร่พระบรมราโชวาท หลักการทรงงาน และหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง
๖. ปฏิบตั ิตนเป็นผู้มวี ินยั ในตนเอง
รวมท้ังหมด ๖ ผลการเรยี นรู้
99
คำอธบิ ายรายวิชาเพิม่ เตมิ
ส ๒๑๒๓๒ หนา้ ท่พี ลเมอื ง ๒ กล่มุ สาระการเรียนร้สู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม
ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ ๑ ภาคเรียนท่ี ๒ จำนวน ๒๐ ช่ัวโมง จำนวน ๐.๕ หนว่ ยกติ
ปฏิบัตติ นเปน็ พลเมอื งดีตามวิถีประชาธิปไตย ในการมสี ่วนร่วมในกิจกรรมตา่ ง ๆ ของสงั คม การตดั สินใจ โดย
ใช้เหตุผล มีส่วนร่วมและรับผิดชอบในการตัดสินใจในกิจกรรมของห้องเรียนและโรงเรียน ตรวจสอบข้อมูล เพื่อใช้
ประกอบประกอบการตัดสินใจในกิจกรรมต่าง ๆ ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเองในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต อดทน
ขยนั หมั่นเพยี ร ใฝ่หาความรู้ ตั้งใจปฏิบตั หิ น้าที่ และยอมรบั ผลท่ีเกิดจากการกระทำของตนเอง
ยอมรับความหลากหลายทางสังคมวัฒนธรรมในภูมิภาคเอเชียตะวนั ออกเฉียงใต้ ในเรื่องวถิ ีชวี ิต วัฒนธรรม
ศาสนา สง่ิ แวดล้อม อยู่รว่ มกนั อย่างสนั ติและพึ่งพาซง่ึ กันและกันในสงั คมพหุวฒั นธรรม ดว้ ยการเคารพซ่ึงกันและ
กัน ไม่แสดงกิริยาและวาจาดูหมิ่นผู้อื่น ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน แบ่งปัน มีส่วนร่วมในการแก้ปัญหาความขัดแย้ง
โดยสันติวิธี ในเรื่องการทะเลาะวิวาท ความคิดเหน็ ไม่ตรงกัน ดว้ ยการเจรจาไกล่เกลี่ย การเจรจาต่อรอง การระงับ
ความขัดแย้ง ปฏิบัติตนเป็นผู้มีวินัยในตนเอง ในเรื่องความซื่อสัตย์สุจริต อดทน ใฝ่หาความรู้ ตั้งใจปฏิบัติหน้าท่ี
ยอมรบั ผลทเ่ี กิดจากการกระทำของตนเอง
โดยใช้กระบวนการกลุ่ม กระบวนการคิด กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการเผชิญสถานการณ์ กระบวนการ
แก้ปัญหา กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ กระบวนการสร้างความตระหนัก กระบวนการสร้างค่านิยม และ
กระบวนการสร้างเจตคติ
เพื่อให้ผู้เรียนมีลักษณะที่ดีของคนไทย ภาคภูมิใจในความเป็นไทย แสดงออกถึงความรักชาติ ยึดมั่นใน
ศาสนา และเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ เป็นพลเมืองดีในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็น
ประมุข มสี ่วนรว่ มทางการเมืองการปกครอง อยรู่ ่วมกับผู้อื่นอย่างสันติ จัดการความขัดแย้งโดยสันตวิ ิธี และมีวินัย
ในตนเอง
ผลการเรียนรู้
๑.ปฏิบัติตนเปน็ พลเมอื งดีตามวถิ ีประชาธปิ ไตย
๒.มสี ่วนรว่ มและรบั ผดิ ชอบในการตดั สินใจ ตรวจสอบข้อมูลเพ่อื ใชป้ ระกอบการตดั สินใจในกจิ กรรม
ตา่ ง ๆ
๓.ยอมรบั ความหลากหลายทางสงั คมวฒั นธรรมในภมู ภิ าคเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใต้ และอย่รู ่วมกัน
อยา่ งสนั ติ และพ่ึงพาซึ่งกันและกนั
๔.มีส่วนร่วมในการแกป้ ัญหาความขดั แยง้ โดยสันติวธิ ี
๕.ปฏิบัตติ นเปน็ ผู้มีวินยั ในตนเอง
รวมทง้ั หมด ๕ ผลการเรียนรู้
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
หลักสูตรโรงเรียนวัดพระญาติการาม ปรับปรุง 2563
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search