คู่มือการจัดการฝึกอบรมฯ หลักสูตรครูผู้สอนยุวกาชาด

การเลน่ เกม

เวลา 1 : 00 ชวั่ โมง

จดุ ประสงค์

1. บอกความหมายและประเภทของเกมได้
2. อธบิ ายวธิ กี ารเล่นเกมได้
3. เลอื กเกมเพ่อื ใชใ้ นการจัดกจิ กรรมได้เหมาะสม

หัวขอ้ เนือ้ หา

1. ความหมายของเกม
2. ประเภทของเกม
3. การเลอื กเกม
4. การจดั อปุ กรณแ์ ละเครอื่ งอำ�นวยความสะดวกในการน�ำ เกม
5. วิธกี ารเล่นเกม
6. ข้อควรคำ�นึงในการเลม่ เกม
7. ความปลอดภยั ในการเลน่ เกม
8. ลักษณะของผู้นำ�เกมทดี่ ี

เนือ้ หา
1. ความหมายของเกม

เกม หมายถึง การแข่งขัน การเล่นเพ่ือความสนุกสนาน ซ่ึงหมดลงในคราว ๆ หนึ่ง
เกมเป็นกิจกรรมหลักอย่างหนึ่งของการจัดกิจกรรมประเภทต่าง ๆ ของการเรียนการสอนยุวกาชาด
ในโรงเรยี นหรอื การจดั อยคู่ า่ ยพกั แรม สงิ่ ส�ำ คญั ของเกม คอื ผนู้ �ำ เกมสามารถเสรมิ ทกั ษะตา่ ง ๆ แกผ่ เู้ ลน่
ไดอ้ ยา่ งกวา้ งขวาง จากสภาพทวั่ ไปของโรงเรยี นหรอื คา่ ยพกั แรม ผนู้ �ำ เกมสามารถน�ำ เกมได้ เพราะอปุ กรณ์
ทน่ี �ำ มาประกอบการเลน่ ไมม่ ากมาย และไมเ่ กนิ ความสามารถทจ่ี ะหาได้ จงึ เปน็ กจิ กรรมทอ่ี �ำ นวยประโยชน์
แก่ผู้เล่นได้เปน็ อย่างมาก

94 คมู่ ือการฝึกอบรมเจา้ หนา้ ทีแ่ ละผ้บู งั คบั บญั ชายวุ กาชาด

หลักสตู รครผู สู้ อนกิจกรรมยุวกาชาด

2. ประเภทของเกม

เกมนน้ั มหี ลายประเภทดว้ ยกนั แตใ่ นทน่ี จ้ี ะกลา่ วเฉพาะเกมทน่ี �ำ มาใชใ้ นการจดั กจิ กรรม
ยวุ กาชาด ซ่งึ แบง่ ออกเป็น 7 ประเภท ได้แก่
2.1 General Games เปน็ เกมทว่ั ๆ ไป ทเ่ี ลน่ เปน็ รายบคุ คล หรอื เลน่ จ�ำ นวนคนมาก ๆ
2.2 Relay Games เปน็ เกมท่เี ลน่ แขง่ ขนั กันระหวา่ งหน่วยสี หรือระหวา่ งทีม จดั ให้
แข่งขันกนั คนละทีจนครบ
2.3 Test Games เป็นเกมท่ีเก่ียวกับบทเรียนในหลักสูตรกิจกรรมยุวกาชาด เช่น
แข่งขันการปฏิบัติการทางวชิ าปฐมพยาบาล ฯลฯ
2.4 Sense Games เป็นเกมฝึกประสาทสัมผสั
2.5 Teams Games เป็นเกมทแ่ี บง่ ผู้เล่นออกเป็น 2 ทมี ขน้ึ ไป แขง่ ขันกัน
2.6 Quiet Games เปน็ เกมท่ีใชใ้ นการแสดงทา่ ทางเปน็ ส่อื หรือเกมท่ีงดใชเ้ สียง
2.7 Motion Songs and Singing Gamesเปน็ เกมการเคลอื่ นไหว รา่ งกายโดยใชเ้ พลง
เปน็ สอื่ น�ำ ใหเ้ กดิ กจิ กรรมการเคลอื่ นไหวในสว่ นตา่ ง ๆ ของรา่ งกาย เชน่ การแสดงทา่ ทางประกอบเพลง
การรอ้ งเพลงแล้วเล่นเกมประกอบกับเพลง เป็นต้น

3. การเลอื กเกม

เกมมีหลายประเภท แต่ละประเภทมีจุดประสงค์ทำ�ให้เกิดทักษะต่างกัน ดังนั้น
การเลอื กเกม มีข้อควรค�ำ นงึ ถึง ดงั นี้
3.1 เหมาะสมกับวัย
3.2 เหมาะสมกับเพศ
3.3 เหมาะสมกบั เวลา
3.4 เหมาะสมกับสถานทีแ่ ละอุปกรณ์
3.5 เหมาะสมกับจ�ำ นวนผเู้ ล่น
3.6 ให้มีความหลากหลาย เพื่อสง่ เสรมิ ทกั ษะหลาย ๆ ด้าน

4. การจดั อปุ กรณแ์ ละเครื่องอ�ำ นวยความสะดวกในการน�ำ เกม

อปุ กรณแ์ ละเครอ่ื งอ�ำ นวยความสะดวกเป็นส่งิ ส�ำ คญั ในการเลน่ เกม จึงควรด�ำ เนินการ
ดังนี้
4.1 จัดหาอุปกรณ์ใหเ้ หมาะสมกบั เพศและวัยของผเู้ ลน่
4.2 อุปกรณต์ ้องเพยี งพอกบั จ�ำ นวนผเู้ ลน่
4.3 อุปกรณต์ ้องมีความปลอดภัย ใชก้ ารได้ และไมเ่ ปน็ อันตราย
4.4 ควรมอี ุปกรณห์ ลายชนิดท่ีเหมาะสมกับเกมและผู้เลน่ เกม

ค่มู อื การฝกึ อบรมเจ้าหนา้ ท่แี ละผู้บงั คับบัญชายวุ กาชาด 95

หลกั สูตรครผู สู้ อนกิจกรรมยุวกาชาด

5. วธิ ีการเลน่ เกม

5.1 จัดผู้เลน่ ให้เหมาะสมกบั เกม
5.2 บอกชอ่ื เกมและอธิบายวธิ ีการเลน่ ใหช้ ดั เจน
5.3 ช้ีแจงกติกาการเล่นเกม
5.4 สาธติ และใหผ้ ู้เล่นทดลองเล่น
5.5 ปฏิบตั ิการเล่นเกม
5.6 ขณะเลน่ เกมหากพบขอ้ ผดิ พลาด ไมถ่ กู ตอ้ ง ใหห้ ยดุ เพอื่ อธบิ ายใหมใ่ หช้ ดั เจน และ
จงึ เรมิ่ เล่นใหม่
5.7 สรุปการเล่นเกม

6. ข้อควรค�ำ นึงในการเล่นเกม

6.1 ผู้น�ำ เกมตอ้ งเตรียมเกมและอุปกรณใ์ ห้เพยี งพอและเหมาะสมกบั เวลา
6.2 มคี วามรจู้ ติ วทิ ยาเก่ียวกับเด็ก
6.3 ใชภ้ าษางา่ ย ๆ สัน้ ๆ เข้าใจง่าย
6.4 ประโยชนท์ ี่ได้รบั จากการเล่มเกม
6.5 ผู้น�ำ เกมควรมีลกั ษณะเป็นผนู้ ำ�เกมทดี่ ี
6.6 ควรให้เดก็ รู้จกั รับผิดชอบในหน้าท่ี
6.7 การนำ�เกมควรมคี �ำ ชมเชยเม่อื ทำ�ดี และแนะนำ�หากมีขอ้ บกพรอ่ ง
6.8 การเล่นเกมตอ้ งให้ทกุ คนมีส่วนรว่ มอยา่ งทั่วถงึ

7. ความปลอดภัยในการเล่นเกม

7.1 ความพร้อมดา้ นรา่ งกายของผเู้ ล่น
7.2 สภาพสถานทเ่ี ลน่ เกมไม่เปน็ หลมุ เป็นบอ่
7.3 อุปกรณใ์ นการเล่นเกมต้องปลอดภัย และเพียงพอกับการเล่นเกม
7.4 แบ่งทมี ผู้เลน่ ให้เหมาะสม
7.5 ปฏบิ ัตติ ามกฎ กตกิ าอยา่ งเคร่งครดั
7.6 ผูน้ �ำ เกมต้องควบคุมอยา่ งใกล้ชิดตลอดเวลาการเล่นเกม

96 คมู่ อื การฝกึ อบรมเจ้าหนา้ ท่ีและผบู้ งั คบั บัญชายุวกาชาด

หลกั สตู รครูผูส้ อนกจิ กรรมยวุ กาชาด

8. ลกั ษณะของผ้นู ำ�เกมท่ดี ี

ลักษณะของผู้นำ�เกมที่ดี จะต้องเป็นผู้ที่สามารถทำ�ให้บุคคลอ่ืนเกิดการเรียนรู้ และ
สนุกสนาน จากรูปแบบของเกมในลกั ษณะตา่ ง ๆ ซง่ึ อาจประมวลไดด้ งั ตอ่ ไปน้ี
8.1 มคี วามรู้จิตวทิ ยาเกีย่ วกบั เดก็
8.2 มคี วามรู้ความเขา้ ใจในความตอ้ งการและความสนใจของผู้เลน่
8.3 มคี วามรใู้ นเรือ่ งเกมประเภทต่าง ๆ อยา่ งเพียงพอ
8.4 มีความสนุกสนานร่าเรงิ และสามารถปรับตวั เข้ากับผ้เู ลน่ ไดด้ ี
8.5 สามารถแกป้ ัญหาเฉพาะหน้าได้
8.6 ไมค่ วรใช้วธิ กี ารดุด่า ต�ำ หนทิ ร่ี ุนแรง ไม่ใช้กฎ หรือระเบียบมาขม่ ขู่
8.7 ใหค้ วามอิสระแกผ่ เู้ ลน่ อย่างกวา้ งขวาง สามารถเลน่ รว่ มกับผูเ้ ลน่ ได้ดี
8.8 ควรมอี ารมณ์ขัน ไมเ่ อาจริงเอาจงั จนเกนิ ไป วางตวั ให้เหมาะสม
8.9 เลือกหาเกมทีส่ นุกใหผ้ ้เู ล่นได้
8.10 ควรใช้สญั ญาณนกหวดี เทา่ ท่ีจ�ำ เปน็
8.11 พรอ้ มท่ีจะตอบปญั หาตา่ ง ๆ เปน็ ที่พอใจของผ้เู ลน่ ไดเ้ สมอ

วิธีการน�ำ เสนอ

1. การน�ำ เขา้ สู่บทเรียน
2. การนำ�เสนอ
2.1 แจ้งวัตถปุ ระสงค์
2.2 วทิ ยากรน�ำ สาธติ การเลน่ เกมแตล่ ะประเภท โดยใหผ้ เู้ ขา้ รบั การฝกึ อบรม ปฏบิ ตั ติ าม
2.3 บรรยายตามหวั ข้อเนอ้ื หา
3. การสรุป
3.1 สรปุ ประเด็นส�ำ คัญและจุดเนน้
3.2 เปิดโอกาสใหผ้ ู้เข้ารบั การฝึกอบรมซักถามขอ้ สงสยั

คมู่ ือการฝึกอบรมเจ้าหนา้ ทีแ่ ละผบู้ งั คับบัญชายวุ กาชาด 97

หลักสูตรครูผ้สู อนกิจกรรมยุวกาชาด

กิจกรรมเสนอแนะ

1. เลน่ เกมเปน็ ฐาน
2. สถานการณ์จ�ำ ลอง
3. การแสดงบทบาทสมมติ

สือ่ และนวัตกรรม

1. แผนภมู ิ
2. นกหวีด
3. อุปกรณใ์ ช้ประกอบการเล่มเกมประเภทต่าง ๆ
4. วดี ทิ ัศน์
5. สื่ออิเล็กทรอนิกส์
6. เครอื่ งดนตรีประกอบจังหวะ

การวดั และประเมินผล

1. สงั เกตจากการปฏบิ ตั ิกจิ กรรม
2. การแสดงความคดิ เห็น อภปิ ราย ซักถาม
3. การประเมนิ ผลรายวชิ า

98 คมู่ ือการฝกึ อบรมเจา้ หน้าทีแ่ ละผูบ้ ังคับบญั ชายวุ กาชาด

หลักสตู รครูผูส้ อนกจิ กรรมยุวกาชาด

การแสดงรอบกองไฟ

เวลา 1:00 ชัว่ โมง

จุดประสงค์

1. บอกความมุ่งหมายและความเป็นมาของการแสดงรอบกองไฟได้
2. อธบิ ายการเตรียมการและข้นั ตอนการแสดงรอบกองไฟได้
3. ระบแุ นวปฏบิ ตั เิ กี่ยวกับการแสดงรอบกองไฟได้

หัวข้อเนื้อหา

1. ความมงุ่ หมายและความเป็นมาของการแสดงรอบกองไฟ
2. การเตรียมการแสดงรอบกองไฟ
3. ขนั้ ตอนการแสดงรอบกองไฟ
4. แนวปฏิบตั ใิ นการแสดงรอบกองไฟ

เนื้อหา
1. ความมุง่ หมายและความเป็นมาของการแสดงรอบกองไฟ

1.1 ความมุ่งหมายของการแสดงรอบกองไฟ
1.1.1 เปน็ การฝกึ อบรมสมาชกิ ยวุ กาชาดในตอนกลางคนื
1.1.2 เพ่ือความสุข สนุกสนาน และผ่อนคลายความเหน็ดเหน่ือยของสมาชิก
ยวุ กาชาด
1.1.3 เพื่อให้สมาชิกยุวกาชาดได้แสดงออกซึ่งความสามารถของแต่ละคน
และส่งเสริมการทำ�งานร่วมกันเป็นการสร้างความสามคั คใี นหมู่คณะ
1.1.4 ใช้เป็นโอกาสในการประกอบพิธีสำ�คัญ เช่น มอบรางวัลให้กับสมาชิก
ยวุ กาชาด ท่ดี �ำ เนินกิจกรรมเกี่ยวกบั ยุวกาชาดดีเด่น แนะน�ำ บคุ คลสำ�คญั ในสถานศึกษาหรอื ในทอ้ งถ่ิน
1.1.5 เพอื่ เปน็ การประชาสัมพนั ธ์กจิ การยุวกาชาดต่อชมุ ชน

ค่มู ือการฝึกอบรมเจ้าหน้าทีแ่ ละผูบ้ ังคบั บญั ชายุวกาชาด 99

หลกั สตู รครูผู้สอนกิจกรรมยวุ กาชาด

1.2 ความเป็นมาของการแสดงรอบกองไฟ
จากประสบการณ์ในชีวิตทหารของ ลอร์ด บาเดล โพเอลล์ ที่ได้พบเห็น

การพักแรมของพ่อค้าซึ่งเดินทางรอนแรมไปต่างเมืองและวิธีการของชาวพื้นเมือง ซึ่งมีการชุมนุมกัน

ในยามคำ่� คนื เปน็ การพกั ผอ่ น สนทนาแลกเปลย่ี นความคดิ เหน็ ปรกึ ษาหารอื กนั ทงั้ มกี ารรว่ มสนกุ สนาน

ด้วยการร้องเพลงและแสดงกิจกรรมต่าง ๆ เป็นการผ่อนคลายอารมณ์และบรรเทาความเหนื่อยล้า

มาจากภารกิจในตอนกลางวัน จึงได้น�ำวิธีการนี้มาทดลองใช้ในการน�ำเด็กซ่ึงอาจเรียกว่าเป็น

ลูกเสือรนุ่ แรกของโลกไปอยูค่ ่ายพักแรมท่เี กาะบราวนซ์ ี ประเทศองั กฤษในปี พ.ศ. 2450 โดยให้ลูกเสือ

มาชุมนุมพร้อมกันรอบกองไฟในตอนกลางคืน และใช้เวลานั้นฝึกอบรม ประกอบการเล่านิทานและ

มีการร่วมแสดงให้เกิดความสนุกสนาน จึงได้น�ำมาเป็นหน่ึงในวิธีการฝึกอบรมลูกเสือสืบต่อมาจนถึง

ปจั จุบนั นี้ การชุมนุมรอบกองไฟในภาษาองั กฤษ เรียกวา่ CAMP FIRE เดิมมกั เรียกกนั ในภาษาไทยว่า

การเลน่ หรอื การแสดงรอบกองไฟ ซง่ึ เปน็ เพยี งส่วนหน่ึงของการชุมนุมรอบกองไฟเท่าน้ัน

ส�ำ หรบั กจิ กรรมยวุ กาชาดไดจ้ ดั ใหม้ กี ารแสดงรอบกองไฟขน้ึ เปน็ ครง้ั แรก เมอ่ื วนั ที่

23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2506 ในคืนสุดท้ายของการอยู่ค่ายพักแรมของการฝึกอบรมเจ้าหน้าท่ีและ

ผ้บู งั คับบญั ชายวุ กาชาด หลักสูตรผูน้ �ำ ยวุ กาชาด ณ คา่ ยลูกเสือวชริ าวุธ อำ�เภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี

2. การเตรยี มการแสดงรอบกองไฟ

2.1 สถานที่
ควรเลือกสถานที่กลางแจ้ง มีบริเวณกว้างขวางพอกับจำ�นวนผู้ร่วมงาน และ

ไมห่ า่ งไกลจากท่ีพกั เกินไป กรณีฝนตกหรือมเี หตุพเิ ศษ จะจดั ภายในอาคารและใช้กองไฟเทียมก็ได้
2.2 กองไฟ
ใช้ฟืนทีห่ าไดจ้ ากบรเิ วณคา่ ยพกั แรม การกอ่ ไฟมี 3 แบบ คอื
2.2.1 แบบกระโจม ไฟแรงดี แตส่ ิ้นเปลอื งเชื้อเพลงิ
2.2.2 แบบปริ ามิดหรอื แบบคอกหมู แสงสวา่ งนอ้ ย แต่อยูไ่ ด้นาน
2.2.3 แบบผสม นำ�ทั้งสองแบบมารวมกัน เหมาะสำ�หรบั การแสดงท่ีใชเ้ วลานาน
หน่วยบริการท�ำหน้าที่เล้ียงไฟให้ติดอยู่ตลอดเวลา ถ้าลุกมากใช้น้�ำพรมรอบ ๆ

หรือกระจายกองฟืนออกแล้วค่อย ๆ พรมน้�ำ ไม่ควรสาดน�้ำเข้ากองไฟ การก่อกองไฟท่ีถูกต้อง

ควรจะจดั ให้ไฟมอดพอดกี บั เวลาเลกิ แสดง ในการนจี้ ะตอ้ งเตรยี มฟนื และน�้ำส�ำรองไว้ด้วย

100 ค่มู อื การฝกึ อบรมเจ้าหนา้ ทีแ่ ละผู้บังคบั บญั ชายวุ กาชาด

หลักสูตรครูผสู้ อนกจิ กรรมยวุ กาชาด

แบบกระโจม แบบปริ ะมิดหรือแบบคอกหมู แบบผสม

หมายเหตุ ประเทศตา่ ง ๆ ทว่ั โลกใหค้ วามส�ำ คญั กบั การอนรุ กั ษท์ รพั ยากรธรรมชาติ
และรักษาสิ่งแวดล้อม ซ่ึงส่งผลกระทบกับสภาพภูมิอากาศ และคุณภาพชีวิตของมนุษย์ ดังน้ัน
การก่อไฟด้วยไม้จริงจะทำ�ให้เกิดควันไฟอันเป็นมลพิษทางอากาศ ซ่ึงเป็นอันตรายต่อมนุษย์และโลก
จึงควรละเวน้ การก่อไฟด้วยไม้จรงิ โดยอนโุ ลมใหใ้ ชไ้ ฟเทยี มแทนได้
2.3 การจัดที่นั่งของผู้แสดง จัดเป็นรูปวงกลมให้กองไฟอยู่ตรงกลาง ผู้แสดงนั่ง
เรียงกันเป็นหน่วยสีในพื้นท่ีที่กำ�หนด ให้หน่วยบริการอยู่ทางด้านซ้ายมือของประธาน ท่ีน่ังประธาน
และแขกผู้มีเกียรติ ควรจัดต่างหากไม่รวมกับหน่วยหน่ึงหน่วยใด และต้องสังเกตทิศทางลม อย่าให้
ควันไฟรบกวนประธาน

การจดั ทน่ี ่งั การแสดงรอบกองไฟ

หนว่ ยบรกิ าร ประธาน
แขกผู้มีเกียรติ

ค่มู ือการฝึกอบรมเจ้าหนา้ ท่แี ละผบู้ ังคับบญั ชายุวกาชาด 101

หลักสูตรครูผู้สอนกิจกรรมยุวกาชาด

2.4 ประธานและผตู้ ดิ ตาม ผอู้ �ำ นวยการคา่ ยพกั แรม และคณะผบู้ งั คบั บญั ชายวุ กาชาด
จะตอ้ งปรกึ ษาหารอื กนั กอ่ นวา่ จะเชญิ ใครเป็นประธาน และผตู้ ดิ ตาม

2.5 พิธีกร จัดเตรียมรายละเอียดสำ�หรับการแสดง กำ�กับ ควบคุม ดูแล รายการ
แสดงและเวลาให้เปน็ ไปตามจุดประสงค์ (ต้นรายการควรใช้เพลงปลุกใจ ตอนกลางใช้เพลงร่นื เริง หรอื

เพลงรำ�วงตอนท้ายรายการควรเป็นจังหวะช้า ๆ เพลงท่ีมีคติ เพลงลา หรือเพลงอวยพร) พิธีกร

แต่งเครื่องแบบผู้บังคับบัญชายุวกาชาด (แบบที่ 1) และควรเป็นผู้มีประสบการณ์ สามารถ

นำ�การนันทนาการ และแก้ไขปญั หาเฉพาะหนา้ ได้ดี

3. ขั้นตอนการแสดงรอบกองไฟ

การแสดงรอบกองไฟของยวุ กาชาดให้ปฏิบัติตามข้นั ตอนตอ่ ไปนี้

3.1 ผเู้ ขา้ รบั การฝกึ อบรมนงั่ ประจ�ำ ที่ พธิ กี รแจง้ ใหผ้ เู้ ขา้ รบั การฝกึ อบรมทราบวา่ ผใู้ ด
เปน็ ประธานและผตู้ ิดตาม นัดหมาย ซกั ซ้อมขัน้ ตอนพธิ ีการ

3.2 การจดุ ไฟ เมือ่ ได้เวลาอนั สมควร พธิ กี รสั่งใหห้ น่วยบรกิ ารจุดไฟเพือ่ เชิญประธาน
ทุกคนอยู่ในอาการสำ�รวม วิทยากรที่ได้รับมอบหมายเชิญประธาน เม่ือประธานเข้ามาในบริเวณพิธี

พธิ กี รส่ัง “ทง้ั หมด - ตรง” ให้ทุกคนยืนตรงเคารพประธาน
3.3 ประธานกล่าวเปิด ประธานเดินเข้าไปใกล้กองไฟพอประมาณ เพ่ือเตรียมกล่าว
เปดิ การแสดงรอบกองไฟ ส่วนผตู้ ิดตามยืนประจ�ำที่ที่จัดไว้ ประธานยกแขนขวาเหยียดตรงไปขา้ งหนา้

คว�่ำฝ่ามือ นิ้วท้ังห้าเรียงชิดติดกัน สูงเหนือไหล่ประมาณ 45 องศา แล้วกล่าวเปิดการแสดง

รอบกองไฟ เมื่อกล่าวจบทุกคนร้อง “ฟู่” ทุกครั้งที่เปล่งเสียงร้อง ให้ยกมือทั้งสองข้ึนในลักษณะ
หงายฝา่ มือ ท�ำลกั ษณะเดียวกันนี้ 3 ครงั้ ต่อจากนัน้ ทกุ คนร้องเพลง “รอบกองไฟ” พร้อมกบั ปรบมอื
ตามจังหวะเพลง 1 จบครึ่ง คือเพลงจะจบตรงกับค�ำร้องว่า “เธอกับฉันน้ันมาเล่นรอบกองไฟ”
เมือ่ ร้องเพลงรอบกองไฟจบแล้ว ประธานเดนิ กลบั มายงั ที่นั่ง ทกุ คนน่งั ลง

3.4 แห่พวงมาลัยและพุ่มสลาก หน่วยบริการเตรียมแห่พวงมาลัยและพุ่มสลาก
โดยใหห้ นว่ ยบรกิ ารทกุ คนเขา้ แถวตอน 2 แถว ดา้ นซา้ ยหรอื ดา้ นขวาของประธาน จดั ใหม้ หี นว่ ยบรกิ าร

2 คน คนท่ี 1 ถือพวงมาลัย อยู่ด้านหน้าคนที่ 2 ซึ่งถือพุ่มสลาก และตามด้วยหน่วยบริการท่ีเหลือ

ซ่ึงเข้าแถวตอน 2 แถวรออยู่แล้ว (อาจเชิญผู้เข้ารับการฝึกอบรมจากหน่วยอื่นมาร่วมได้

ตามความเหมาะสม)

102 คมู่ ือการฝึกอบรมเจา้ หน้าทแ่ี ละผูบ้ ังคบั บญั ชายวุ กาชาด

หลกั สตู รครูผสู้ อนกจิ กรรมยุวกาชาด

เมือ่ จัดแถวเรยี บรอ้ ยแลว้ พิธกี รหรือผูแ้ ทนหนว่ ยบริการน�ำ โห่ 3 คร้ัง ทุกคนรบั “ฮว้ิ ”
และแห่พวงมาลัยเวียนไปทางขวามือ 3 รอบ (พิธีกรนำ�ร้องเพลงประกอบ) ครบ 3 รอบแล้วให้

หน่วยบริการมาเข้าแถวหน้ากระดานตรงหน้าประธาน ห่างจากประธานประมาณ 3 ก้าว นอกนั้น

กลับมานั่งที่เดิม หน่วยบริการมอบพวงมาลัยและพุ่มสลากแก่ประธาน ทุกคนปรบมือ หัวหน้าหน่วย

บรกิ ารสง่ั “หนว่ ยส.ี ..ตรง ขวา - หนั ” ถา้ หนว่ ยบรกิ ารมมี ากกวา่ 1 หนว่ ย สงั่ “ทง้ั หมดตรง - ขวาหนั ”
3.5 พิธีกรดำ�เนินรายการแสดง โดยสลับรายการการแสดงของวิทยากรตามสมควร
(หน่วยบริการเริ่มแจกเทียนให้คนละ 1 เล่ม ควรเตรียมแจกเทียนเม่ือหน่วยสุดท้ายเร่ิมการแสดง

และจัดเตรยี มเทยี นส�ำ หรบั ประธาน ผูต้ ดิ ตาม และพิธีกร ด้วย)

3.6 พิธปี ิด
3.6.1 ประธานกลา่ วปดิ เมือ่ ทกุ หน่วยท�ำ การแสดงครบแล้ว พิธกี รเชิญประธาน
กลา่ วปิดการแสดงรอบกองไฟ จบแล้วพิธกี รสั่ง “ท้งั หมด - ตรง” ใหท้ กุ คนยนื ตรงเคารพประธาน
3.6.2 การจุดเทียน พิธีกรให้ทุกคนยืนเป็นวงกลมไหล่ชิดกัน เว้นที่ตรงข้าม
กับประธานไว้ให้พิธีกร จากนั้นพิธีกรเริ่มจุดเทียนให้ประธานเป็นคนแรก ขณะเดียวกัน

ทุกคนร่วมกันร้องเพลง “ดวงเดือนยุวกาชาด” เม่ือพิธีกรจุดเทียนให้ประธานเสร็จแล้ว
ให้ไปเข้าแถวอยู่ตรงข้ามกับประธานที่เว้นไว้ การร้องเพลงจะดำ�เนินต่อไปจนทุกคนต่อเทียน

และดับเทยี นเรยี บร้อยแลว้

3.6.3 การต่อเทยี น ประธานต่อเทยี นใหก้ บั ผยู้ ืนถดั ไปทางดา้ นซ้ายและดา้ นขวา
ตอ่ กนั ไปทลี ะคน ๆ จนไปบรรจบทพ่ี ธิ กี รทอ่ี ยตู่ รงขา้ มกบั ประธาน พธิ กี รน�ำ ชเู ทยี นขน้ึ - ลง เหนอื ศรี ษะ

3 ครัง้ ผเู้ ขา้ รบั การฝึกอบรมทุกคนปฏบิ ตั ิพร้อมกบั พธิ กี ร จนครบ 3 คร้ัง (การชูเทยี นใช้ 2 มือจบั เทียน)

3.6.4 การดบั เทียน พธิ ีกรเริ่มดับเทียนคนแรก โดยใช้มอื ปัดเปลวเทียน จากนนั้
คนทย่ี นื ตอ่ จากพธิ กี รทง้ั ทางดา้ นซา้ ยและดา้ นขวาเรม่ิ ดบั เทยี นตอ่ กนั ไปทลี ะคน จนไปบรรจบทป่ี ระธาน

ให้ประธานถือเทยี นไวจ้ นกวา่ เพลงจะจบลง จึงดับเทยี นเปน็ คนสุดท้าย

การจดุ เทยี นจะมหี รอื ไมก่ ไ็ ด้ ใหอ้ ยใู่ นดลุ ยพนิ จิ ของผอู้ �ำ นวยการฝกึ อบรม ตอ่ จากนน้ั

พิธีกรให้ทุกคนจับมือต่อกัน โดยไขว้แขนขวาทับแขนซ้าย แล้วร่วมกันร้องเพลง “สามัคคีชุมนุม”
1 จบ แลว้ ฮมั ท�ำ นอง 2 ทอ่ นเพลง ขณะรอ้ งเพลงใหโ้ ยกตัวไปทางขวาและซา้ ยสลับกันไปจนจบเพลง

โดยโยกไปทางขวากอ่ น

คูม่ อื การฝึกอบรมเจ้าหน้าทแ่ี ละผบู้ ังคับบัญชายวุ กาชาด 103

หลักสูตรครูผู้สอนกิจกรรมยุวกาชาด

3.6.5 การสวดมนต์ เมื่อร้องเพลงสามัคคชี มุ นุมจบ ทุกคนปลอ่ ยมอื ยืนอยทู่ ่ีเดิม
พธิ กี รสง่ั “เตรยี มสวดมนต”์ ทกุ คนประนมมอื ผแู้ ทนหนว่ ยบรกิ ารน�ำ สวดมนต์ ค�ำ นมสั การพระรตั นตรยั
คำ�มนัสการพระพุทธเจ้า บทสรรเสริญพระพุทธคุณ พระธรรมคุณ พระสังฆคุณ และบทพาหุง

โดยไม่ต้องกล่าวบทแผ่เมตตา ให้ผู้แทนหน่วยบริการนำ�วรรคแรก และสมาชิกยุวกาชาดสวดมนต์

ในวรรคต่อไปพรอ้ มกนั กรณมี ผี ู้นบั ถือศาสนาอื่น ให้ผูด้ ำ�เนนิ กจิ กรรมพิจารณาตามความเหมาะสม

3.6.6 การรอ้ งเพลงสรรเสรญิ พระบารมี มขี อ้ ค�ำ นงึ วา่ ถา้ จดั การแสดงรอบกองไฟ
ในสนาม พิธีกรสั่งให้ทุกคนหันหน้าไปทางพระบรมมหาราชวัง กรุงเทพมหานคร หรือสถานที่ที่ทรง

แปรพระราชฐาน หากจัดการแสดงรอบกองไฟในสถานท่ีที่มีพระบรมฉายาลักษณ์ ให้พิธีกรส่ัง

ให้หนั หนา้ ไปทางพระบรมฉายาลกั ษณ์ แลว้ สั่งว่า “ทง้ั หมด - ตรง” ผูแ้ ทนหน่วยบรกิ ารนำ�รอ้ งเพลง
สรรเสริญพระบารมี เม่ือรอ้ งเพลงสรรเสริญพระบารมีจบ ทุกคนท�ำ ความเคารพโดยการโคง้ คำ�นับ

3.6.7 การนัดหมาย พิธีกรช้ีแจง นัดหมายและแยกย้ายกันกลับที่พัก
หนว่ ยบรกิ ารทำ�ความสะอาดสถานทใ่ี หเ้ รียบร้อย

4. แนวปฏบิ ัตใิ นการแสดงรอบกองไฟ

4.1 การแสดงรอบกองไฟ ให้แสดงเป็นหน่วย ๆ ละไม่เกิน 10 นาที ถ้าแสดงเกิน
10 นาที ให้พธิ กี รเตอื นหมดเวลา ให้ทกุ คนในหนว่ ยได้มสี ่วนรว่ มแสดง โดยปกตคิ วรสง่ เรอื่ งทจี่ ะแสดง

ใหพ้ ธิ กี รทราบไมน่ อ้ ยกวา่ 2 ชว่ั โมง กอ่ นพธิ เี ปดิ การแสดงรอบกองไฟ เพอื่ ใหพ้ ธิ กี รด�ำ เนนิ การจดั รายการ

แสดงให้เหมาะสม

4.2 เรื่องที่ควรแสดง ควรเป็นเร่ืองสนุกสนาน วรรณคดี ประวัติศาสตร์ แสดง
ความสามคั คี การบ�ำ เพญ็ ประโยชน์ การทบทวนเกย่ี วกบั วชิ าทเ่ี รยี นมาแลว้ และขนบธรรมเนยี มประเพณี

4.3 เรื่องท่ีไม่ควรแสดง ได้แก่ เร่ืองลามกอนาจาร เร่ืองเสียดสีสังคมหรือตัวบุคคล
เรอ่ื งเกย่ี วกบั การเมือง หรอื ลอ้ เลียนศาสนา

4.4 การแตง่ ตวั ผแู้ สดงแตง่ ตวั ตามเนอื้ เรอื่ งใหพ้ รอ้ ม และไมใ่ ชอ้ ปุ กรณท์ เี่ ปน็ อนั ตราย
หรอื ไมเ่ หมาะสม เชน่ สรุ า บุหรี่ ยาเสพติด หรือของมีคม เปน็ ตน้

4.5 การปฏบิ ตั กิ อ่ นและหลงั การแสดงจบ ตอ้ งเคารพประธาน โดยใหห้ นว่ ยทจ่ี ะแสดง
วง่ิ มาเขา้ แถวหนา้ กระดาน ตรงหนา้ ประธาน หา่ งจากประธานประมาณ 3 กา้ ว เมอ่ื จดั แถวเรยี บรอ้ ยแลว้

หัวหนา้ หนว่ ยสง่ั “หนว่ ยสี...ตรง” “ขวา - หนั ” ประธานยืนรับความเคารพ แล้วทกุ คนวง่ิ ไปแสดง
หรอื กลับทน่ี ั่งทนั ที แลว้ แตก่ รณี

104 คูม่ ือการฝึกอบรมเจ้าหน้าท่แี ละผูบ้ งั คับบญั ชายุวกาชาด

หลกั สูตรครูผ้สู อนกจิ กรรมยวุ กาชาด

4.6 การกลา่ วค�ำ ชมเชยและการกลา่ วตอบรบั เมอ่ื หนว่ ยใดแสดงจบ แลว้ กลบั ไปนงั่ ท่ี
เรยี บรอ้ ยแล้ว ต้องมกี ารชมเชยและตอบรับ

4.6.1 การกล่าวคำ�ชมเชย ให้สมาชิกยุวกาชาดคนใดคนหนึ่งยืนขึ้น (ต้องไม่ใช่
หนว่ ยทแ่ี สดง) กา้ วออกมาขา้ งหนา้ 1 กา้ ว และกลา่ ววา่ “พน่ี อ้ งยวุ กาชาดโปรดยนื ขนึ้ (สมาชกิ ยวุ กาชาด
ทกุ คนยนื ข้นึ ) กลา่ วค�ำ ชมเชยพร้อมแสดงท่าทางตามขา้ พเจา้ 3 คร้งั ดังนี้ .......(ท�ำ ท่าทางประกอบ
ค�ำ ชมเชย).....” แลว้ นับ “หนึง่ สอง สาม” ทุกคนปฏิบตั พิ รอ้ มกบั ผู้นำ�กลา่ วค�ำ ชมเชย โดยหันหน้าไป
ทางหนว่ ยทแ่ี สดง เสรจ็ แล้วรบี นั่งลง

4.6.2 การกลา่ วตอบรบั หนว่ ยทแ่ี สดงแลว้ ยนื ขน้ึ ใชม้ อื ขวาทบั มอื ซา้ ยไวข้ า้ งหนา้
คว่�ำมือเข้าหาล�ำตัว ต่�ำกว่าระดับเอวเล็กน้อย (เช่นเดียวกับท่าสงบนิ่ง) กล่าวตอบรับพร้อมกัน

พรอ้ มกบั โคง้ ศีรษะ 1 คร้ัง แลว้ รีบนั่งลง

ขอ้ เสนอแนะเพมิ่ เตมิ การกลา่ วค�ำ ชมเชยและการกลา่ วตอบรบั จะตอ้ งกลา่ วดว้ ย
ถอ้ ยคำ�และแสดงท่าทางทสี่ ุภาพ

4.7 พวงมาลัยและพุ่มสลาก ควรมอบหมายให้หน่วยบริการเป็นผู้จัดทำ�พวงมาลัย
และพุ่มสลาก โดยกำ�หนดรปู แบบ ดังนี้

4.7.1 พวงมาลัยส�ำหรับมอบให้ประธาน ควรเป็นมาลัยสองชายใช้คล้องคอ

และไม่ควรคลอ้ งพวงมาลัยให้ประธาน แตใ่ หป้ ระธานรับไปคลอ้ งคอดว้ ยตนเอง

4.7.2 พมุ่ สลากส�ำหรบั ประธานจบั สลากหนว่ ยทจ่ี ะท�ำการแสดง สลากแตล่ ะแผน่

ต้องระบุชื่อหน่วยที่จะแสดงครบทุกหน่วย (พุ่มสลากน้ีจะท�ำให้เป็นรูปแบบใดให้อยู่ในดุลยพินิจ

ของผจู้ ัดท�ำตามความเหมาะสม)

5. ขอ้ เสนอแนะ
5.1 การจุดไฟ เพื่อให้มีบรรยากาศที่ประทับใจยิ่งขึ้น อาจมีพิธีจุดไฟ โดยจะใช้
รปู แบบใดก็ได้ ตัวอย่างเชน่

5.1.1 จัดหน่วยบริการ จ�ำนวน 4 คน ยืนประจ�ำ 4 ทิศ (ทิศเหนือ ทิศใต้

ทศิ ตะวนั ออก และทิศตะวันตก) ถอื คบไฟไปจุดทก่ี องไฟ

5.1.2 จดั หนว่ ยบรกิ าร จ�ำนวน 1 คน น�ำคบไฟไปใหป้ ระธานจดุ ก่อนกลา่ วเปิด

การแสดงรอบกองไฟ

5.1.3 ต่อสายชนวนให้ประธานจดุ แลว้ กลา่ วเปดิ การแสดงรอบกองไฟ

คู่มอื การฝกึ อบรมเจ้าหน้าทแ่ี ละผูบ้ ังคับบญั ชายวุ กาชาด 105

หลักสตู รครูผู้สอนกิจกรรมยุวกาชาด

5.2 การจัดล�ำดับการแสดง เมื่อพิธีกรได้รับเรื่องที่จะแสดงมาครบทุกหน่วยแล้ว
ถ้าเรื่องใดซ้�ำกัน ให้หน่วยท่ีส่งเรื่องที่หลังเปลี่ยนเรื่องท่ีจะแสดง การจัดล�ำดับการแสดง พิธีกร
ควรจัดล�ำดบั การแสดงไวล้ ว่ งหนา้ และสรา้ งบรรยากาศใหผ้ รู้ ่วมกจิ กรรมมคี วามสนกุ สนานสลบั กันไป
5.3 กรณีนับถือศาสนาอ่ืน หรือมีผู้นับถือศาสนาอื่นหลายศาสนา ให้ปฏิบัติตาม
ขนบธรรมเนียม จารีต ประเพณี วัฒนธรรมทอ้ งถ่นิ ตามความเหมาะสม
5.4 การกลา่ วเปดิ ของประธาน กรณผี เู้ ขา้ รว่ มกจิ กรรมมผี ทู้ นี่ บั ถอื ศาสนาอน่ื นอกจาก
ศาสนาพุทธ ควรงดการอ้างอิงส่ิงศักด์ิสิทธ์ิและการกล่าวให้ร้ายบุคคลอื่น กรณีจัดกิจกรรมกลางแจ้ง
และประธานแต่งเครื่องแบบผู้บังคับบัญชายุวกาชาดพร้อมสวมหมวก เม่ือหน่วยท่ีแสดงมายืน
ท�ำความเคารพ ใหป้ ระธานรบั การเคารพด้วยการท�ำวันทยหัตถ์
ตวั อยา่ ง การกลา่ วเปดิ การแสดงรอบกองไฟ
“สมาชกิ ยวุ กาชาดทร่ี กั คำ่� คนื แหง่ ความรกั ความผกู พนั ของพวกเราทกุ คน
ขอให้สมาชกิ ยวุ กาชาดจงใชค้ วามสามารถซึ่งการแสดงออกของตนเองอย่างเต็มศักยภาพ เพื่อบง่ บอก
ถงึ ความรกั สมคั รสมาน สามคั คี ความสขุ สนกุ สนานในฐานะเพอ่ื นพอ้ งนอ้ งพ่ี ทเี่ ราทกุ คนเปน็ พนี่ อ้ งกนั
จึงขอให้กิจกรรมการแสดงรอบกองไฟของเราในค�่ำคืนน้ี จงประสบความสุข ความส�ำเร็จทุกประการ
บดั น้ี ไดเ้ วลาอนั สมควรแลว้ ขา้ พเจา้ ขอเปดิ การแสดงรอบกองไฟของสมาชิกยวุ กาชาดโรงเรียน.............
ณ บัดน”ี้

วิธีการน�ำ เสนอ

1. การนำ�เข้าสูบ่ ทเรยี น
เพลงหรือเกม
2. การน�ำ เสนอ
2.1 แจง้ วตั ถุประสงค์
2.2 บรรยายตามหวั ข้อเน้อื หา
2.3 สาธติ การแสดงรอบกองไฟ
3. การสรุป
3.1 สรุปประเดน็ ส�ำ คญั และจดุ เนน้
3.2 เปดิ โอกาสใหผ้ ูเ้ ขา้ รับการฝกึ อบรมซกั ถามข้อสงสัย

106 ค่มู อื การฝึกอบรมเจา้ หน้าท่ีและผบู้ งั คับบัญชายวุ กาชาด

หลกั สตู รครผู ู้สอนกิจกรรมยุวกาชาด

กิจกรรมเสนอแนะ

1. สถานการณ์จำ�ลอง
2. การแสดงบทบาทสมมติ
3. การสาธติ

สื่อและนวัตกรรม

1. แผนภูมิ
2. อปุ กรณ์สาธติ
3. เกม เพลง
4. เคร่ืองดนตรีประกอบจงั หวะ
5. สอื่ อิเล็กทรอนิกส์

การวัดและประเมินผล

1. สังเกตจากการปฏิบัติกิจกรรม
2. การแสดงความคิดเหน็ อภปิ ราย ซักถาม
3. การประเมินผลรายวชิ า



คู่มอื การฝกึ อบรมเจ้าหน้าท่ีและผบู้ ังคับบัญชายุวกาชาด 107

หลกั สูตรครผู สู้ อนกิจกรรมยุวกาชาด

พิธเี ขา้ ประจ�ำ หมู่ยวุ กาชาด

เวลา 1:00 ช่ัวโมง

จุดประสงค์

1. บอกความมุง่ หมายของพิธเี ขา้ ประจำ�หมยู่ ุวกาชาดได้
2. อธิบายข้นั ตอนพิธเี ข้าประจ�ำ หมู่ยวุ กาชาดได้

หวั ขอ้ เนื้อหา

1. จุดมุ่งหมายของการจัดพธิ ีเข้าประจำ�หมู่ยุวกาชาด
2. โอกาสในการจดั พิธเี ขา้ ประจำ�หมู่ยวุ กาชาด
3. การด�ำ เนนิ การจดั พธิ เี ข้าประจำ�หมยู่ วุ กาชาด

เนื้อหา
1. จดุ มงุ่ หมายของการจดั พธิ เี ข้าประจ�ำ หมูย่ ุวกาชาด

1.1 เพ่ือให้สมาชิกยุวกาชาดตระหนักถึงความสำ�คัญในการเป็นสมาชิกยุวกาชาด
และยนิ ดที จ่ี ะอทุ ศิ ตนเพอ่ื ชว่ ยเหลอื และบ�ำ เพญ็ ประโยชนต์ อ่ สว่ นรวม ส�ำ นกึ ในหนา้ ทแ่ี ละความรบั ผดิ ชอบ
ของการเป็นสมาชิกยุวกาชาด
1.2 เพื่อให้สมาชกิ ยวุ กาชาดใหมม่ ีสิทธปิ์ ระดับเครอื่ งหมายสมาชิกยุวกาชาด
1.3 เพื่อส่งเสริมให้สมาชิกยุวกาชาดเกิดความภาคภูมิใจที่ได้รับเกียรติให้เป็นสมาชิก
ยุวกาชาด
1.4 เพอื่ ใหเ้ กดิ ความเขา้ ใจอนั ดแี กผ่ ปู้ กครองของสมาชกิ ยวุ กาชาด และประชาชนทวั่ ไป
ในการทีจ่ ะสนบั สนนุ กจิ กรรมยวุ กาชาด
1.5 เพ่ือส่งเสรมิ ให้เกดิ ความสัมพนั ธอ์ ันดรี ะหว่างโรงเรียนชุมชน

2. โอกาสในการจดั พิธเี ขา้ ประจำ�หมูย่ ุวกาชาด

2.1 หมู่ยวุ กาชาดได้รับอนมุ ัติใหจ้ ัดต้งั ข้นึ ใหม่
2.2 มสี มาชกิ ยวุ กาชาดเพิม่ ข้ึนในแตล่ ะปกี ารศึกษา

108 ค่มู อื การฝกึ อบรมเจ้าหนา้ ท่ีและผบู้ งั คบั บญั ชายวุ กาชาด

หลักสตู รครผู ้สู อนกิจกรรมยวุ กาชาด

3. การด�ำ เนินการจัดพิธีเขา้ ประจ�ำ หมู่ยุวกาชาด

3.1 ขนั้ เตรียม
3.1.1 ตกแต่งสถานท่ีให้สวยงามตามสมควร ประดับเคร่ืองหมายกาชาดและ
ยวุ กาชาด ไวใ้ นบรเิ วณพิธี
3.1.2 จัดให้มีโต๊ะหมู่บูชาพร้อมพระพุทธรูปอยู่ด้านหน้าห้องประชุม ตั้งธงชาติ
ธงยวุ กาชาด ดา้ นขวาของพระพทุ ธรปู พระบรมฉายาลกั ษณพ์ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั อยดู่ า้ นซา้ ย
3.1.3 ในกรณที ไี่ ม่ไดจ้ ัดให้มพี ิธที างศาสนาพทุ ธ ไมต่ ้องตงั้ โตะ๊ หม่บู ูชา
3.2 ข้นั พิธีการ
3.2.1 ประธานบูชาพระรัตนตรัย
3.2.2 นายกหม่ยู วุ กาชาดหรือผู้ท่ีได้รบั มอบหมาย กล่าวรายงาน
3.2.3 ผบู้ ังคับบัญชายวุ กาชาดคนที่ 1 อ่านคำ�แถลงสภากาชาดไทย

คำ�แถลงสภากาชาดไทย
“สภากาชาดไทยเป็นองค์กรการกุศลเพ่ือมนุษยธรรม ตั้งข้ึนเพื่อบรรเทาความทุกข์
ยากของมนษุ ยชาติ โดยไมเ่ ลอื กชาติ ชนั้ ยดึ หลกั มนษุ ยธรรมเปน็ ทต่ี ง้ั พระบาทสมเดจ็
พระเจา้ อยหู่ วั พระปรเมนทรรามาธบิ ดศี รสี นิ ทรมหาวชริ าลงกรณ พระวชริ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั
ทรงดำ�รงตำ�แหน่งพระบรมราชูปถัมภกสภากาชาดไทย สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์
พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงดำ�รงตำ�แหน่งสภานายิกา
สภากาชาดไทย สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
สยามบรมราชกุมารี ทรงดำ�รงตำ�แหน่งอุปนายิกาผู้อำ�นวยการสภากาชาดไทย
นับว่าเป็นพระมหากรุณาธิคุณต่อกิจการนี้อย่างหาที่สุดมิได้ ยุวกาชาดเป็นส่วนหน่ึง
ของสภากาชาดไทย และเป็นกำ�ลังสำ�คัญของสภากาชาดไทย จำ�เป็นท่ีสมาชิก
ยวุ กาชาดทกุ คน จะตอ้ งใหก้ ารสนบั สนนุ อยา่ งแทจ้ รงิ โดยบ�ำ เพญ็ ตนใหเ้ ปน็ ประโยชน์
เพือ่ ช่วยเหลือผู้อ่นื ทุกเมอ่ื ”

คูม่ อื การฝึกอบรมเจ้าหน้าทแ่ี ละผบู้ ังคับบัญชายวุ กาชาด 109

หลักสูตรครูผ้สู อนกจิ กรรมยวุ กาชาด

3.2.4 ผู้บังคบั บัญชายวุ กาชาดคนที่ 2 ถามสมาชิกยวุ กาชาดใหม่

รายละเอียดในการทำ�พิธถี ามสมาชกิ ยุวกาชาด

พธิ ีกรสั่ง “สมาชกิ ยวุ กาชาดใหม่ - ตรง”

ผ้บู งั คับบญั ชายุวกาชาด : “พธิ ีเข้าประจ�ำ หมู่ของยวุ กาชาด เปน็ พิธีสำ�คัญย่งิ

จึงขอถามเธอทงั้ หลาย ดงั นี้

เธอแนใ่ จแล้วหรอื ว่า เธอพรอ้ มทจ่ี ะเปน็ สมาชกิ ยวุ กาชาด”

สมาชิกยุวกาชาดใหม่ : “ขา้ พเจ้าแน่ใจและพรอ้ มท่ีจะเป็นสมาชิกยุวกาชาดแลว้ ”

ผูบ้ ังคบั บัญชายุวกาชาด : “ถ้าเชน่ น้ันขอใหเ้ ธอกล่าวค�ำ ปฏิญาณตนพรอ้ มกัน”

สมาชกิ ยวุ กาชาดใหม่ : “ข้อ 1 ข้าฯ จะจงรักภักดตี ่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ ์

ขอ้ 2 ขา้ ฯ จะเปน็ มติ รกบั คนทว่ั ไป และจะบ�ำ เพญ็ ตนใหเ้ ปน็

ประโยชนแ์ กส่ ่วนรวม

ขอ้ 3 ข้าฯ จะรักษาอนามัยของตนเองและส่งเสริมอนามัย

ของผ้อู น่ื ”

ผบู้ งั คบั บัญชายวุ กาชาด : “ขอให้เธอจงยดึ มั่นในค�ำ ปฏิญาณตนทุกประการ บัดนี้

สภากาชาดไทยไดร้ บั เธอเขา้ เปน็ สมาชกิ ยวุ กาชาดดว้ ยผหู้ นง่ึ แลว้ ”

3.2.5 สมาชิกยุวกาชาดใหม่รบั เคร่อื งหมายสมาชิกยวุ กาชาดจากประธาน
3.2.6 ประธานกลา่ วต้อนรับสมาชกิ ยุวกาชาดใหม่
3.2.7 แสดงกิจกรรมอันเป็นการส่งเสริมความมุ่งหมายของสภากาชาดไทย และ
ยวุ กาชาด
3.2.8 ร้องเพลงสรรเสรญิ พระบารมี

110 คูม่ ือการฝึกอบรมเจ้าหน้าที่และผบู้ งั คบั บัญชายวุ กาชาด

หลกั สูตรครผู ู้สอนกิจกรรมยุวกาชาด

วิธีการนำ�เสนอ

1. การน�ำ เขา้ สู่บทเรียน
เพลง หรอื เกม
2. การนำ�เสนอ
2.1 แจ้งวตั ถปุ ระสงค์
2.2 บรรยายตามหวั ขอ้ เน้อื หา
2.3 คณะวิทยากรสาธิตการดำ�เนินการจัดพิธีเข้าประจำ�หมู่ยุวกาชาด โดยให้ผู้เข้ารับ
การฝึกอบรมทัง้ หมดมสี ว่ นร่วมแสดงบทบาทสมมติ
3. การสรปุ
3.1 สรุปประเดน็ สำ�คัญและจดุ เนน้
3.2 เปดิ โอกาสใหผ้ ้เู ขา้ รบั การฝกึ อบรมซกั ถามขอ้ สงสัย

กิจกรรมเสนอแนะ

1. สถานการณ์จ�ำ ลอง
2. การแสดงบทบาทสมมติ
3. สาธิต/ฝึกปฏิบตั ิ

สือ่ และนวัตกรรม

1. แผนภูมิ
2. อุปกรณ์สาธิต
3. เพลง เกม
4. เครือ่ งดนตรีประกอบจังหวะ
5. สอื่ อิเลก็ ทรอนิกส์

การวัดและประเมินผล

1. สงั เกตการปฏิบตั ิกิจกรรม
2. อภิปราย ซักถาม
3. การประเมินผลรายวชิ า

ค่มู อื การฝึกอบรมเจา้ หนา้ ท่แี ละผ้บู งั คบั บัญชายวุ กาชาด 111

หลักสตู รครูผู้สอนกิจกรรมยวุ กาชาด

(ตวั อย่าง)

ค�ำ กล่าวรายงานของนายกหมูย่ ุวกาชาด
ในพิธีเขา้ ประจำ�หมูย่ วุ กาชาดโรงเรียน....................................

วัน......ท.่ี ...............เดอื น.........................พ.ศ. ................
ณ .............................................
-------------------------

กราบเรียน ท่านประธานท่ีเคารพ
ดฉิ นั (กระผม) และคณะผบู้ งั คบั บญั ชายวุ กาชาด ตลอดจนสมาชกิ ยวุ กาชาดทงั้ เกา่ และใหม่
รู้สึกเป็นเกียรติอย่างยิ่ง ท่ีท่านได้ให้เกียรติมาเป็นประธานในพิธีเข้าประจำ�หมู่ของสมาชิกยุวกาชาด
โรงเรียน..............................ในวันน้ี
โรงเรียน................................................ได้จัดต้ังหมู่ยวุ กาชาดขนึ้ เม่ือปี พ.ศ. ........... และ
ต่อจากนัน้ ได้จัดให้มีพธิ ีเข้าประจำ�หมู่ขนึ้ เป็นประจ�ำ ทุกปี
ในปีการศึกษานี้ มีสมาชิกยุวกาชาดเก่า..........คน และสมาชิกยุวกาชาดใหม่เพิ่มเติม
จ�ำ นวน.........คน จงึ ไดจ้ ัดให้มพี ธิ ีเข้าประจ�ำ หมู่ โดยมีวัตถปุ ระสงคด์ งั ต่อไปน้ี
1. เพอื่ ใหส้ มาชกิ ยวุ กาชาดตระหนกั ถงึ ความส�ำ คญั ในการเปน็ สมาชกิ ยวุ กาชาดและยนิ ดี
ที่จะอุทิศตน เพื่อช่วยเหลือและบำ�เพ็ญประโยชน์ต่อส่วนรวม สำ�นึกในหน้าที่และความรับผิดชอบ
การเปน็ สมาชกิ ยวุ กาชาด
2. เพือ่ ให้สมาชิกยุวกาชาดใหม่ มสี ทิ ธ์ิประดับเครอ่ื งหมายสมาชกิ ยุวกาชาด
3. เพอ่ื สง่ เสรมิ ใหส้ มาชกิ ยวุ กาชาด เกดิ ความภาคภมู ใิ จ ทไี่ ดร้ บั เกยี รตเิ ปน็ สมาชกิ ยวุ กาชาด
4. เพ่ือให้เกิดความเข้าใจอันดีแก่ผู้ปกครองของสมาชิกยุวกาชาดและประชาชนทั่วไป
ในการทจี่ ะสนบั สนนุ กิจกรรมยุวกาชาดทีจ่ ะได้รว่ มกันสนับสนนุ
5. เพอ่ื ส่งเสริมใหเ้ กดิ ความสมั พนั ธอ์ ันดรี ะหวา่ งโรงเรียนกับชุมชน
บัดน้ี ได้เวลาอันสมควรแล้ว ขออนุญาตดำ�เนินพิธีการของพิธีเข้าประจำ�หมู่ยุวกาชาด
โรงเรียน.......ตามล�ำ ดับต่อไป และหลงั จากสมาชกิ กลา่ วค�ำ ปฏิญาณตนแล้ว ขอเรียนเชญิ ท่านประธาน
ได้โปรดมอบเครื่องหมายสมาชิกยุวกาชาด ให้แก่สมาชิกยุวกาชาดใหม่ และให้โอวาท เพ่ือเป็น
คติเตือนใจแก่สมาชิกยุวกาชาด และผู้ร่วมงาน จากน้ันใคร่ขอเชิญชมกิจกรรมของสมาชิกยุวกาชาด
ตามลำ�ดบั ด้วย จะเป็นพระคุณยงิ่

112 ค่มู ือการฝึกอบรมเจ้าหนา้ ที่และผู้บังคับบัญชายุวกาชาด

หลกั สตู รครผู ้สู อนกิจกรรมยุวกาชาด

(ตวั อย่าง)

คำ�กลา่ วให้โอวาทของประธานในพิธีเข้าประจ�ำ หมยู่ ุวกาชาด
ในพธิ ีเข้าประจ�ำ หมยู่ วุ กาชาดโรงเรียน....................................

วนั ......ท.่ี ...............เดอื น.........................พ.ศ. ................
ณ .............................................
-------------------------

ท่านนายกหม่ยู วุ กาชาดในโรงเรียน ทา่ นผู้มเี กียรติ และสมาชิกยวุ กาชาดทุกทา่ น
ดิฉัน (กระผม) รู้สึกยนิ ดเี ปน็ อยา่ งย่งิ ทที่ า่ นท้งั หลายไดใ้ ห้เกียรติเชญิ มาเป็นประธานในพธิ ี
เข้าประจ�ำ หมู่ ของสมาชกิ ยวุ กาชาดโรงเรียน...............................ในวนั น้ี
จากค�ำ กลา่ วรายงานของทา่ นนายกหมยู่ วุ กาชาด ท�ำ ใหด้ ฉิ นั (กระผม) ทราบถงึ การพฒั นา
กจิ การยวุ กาชาดใหเ้ จรญิ กา้ วหนา้ ของหมยู่ วุ กาชาดโรงเรยี น ตลอดจนไดท้ ราบถงึ วตั ถปุ ระสงคใ์ นการจดั พธิ ี
เข้าประจำ�หมู่ยุวกาชาด ดิฉัน (กระผม) มีความช่ืนชมยินดีกับคณะผู้บริหารงานยุวกาชาดโรงเรียน
ดว้ ยความจรงิ ใจทท่ี า่ นทง้ั หลายตระหนกั ถงึ ความส�ำ คญั ของกจิ กรรมยวุ กาชาด และไดช้ ว่ ยกนั บรหิ ารงาน
ดา้ นนด้ี ว้ ยความวริ ยิ ะ อตุ สาหะ จนมผี ลใหก้ จิ การยวุ กาชาดของโรงเรยี นเจรญิ กา้ วหนา้ ยงิ่ ขน้ึ ไปเปน็ ล�ำ ดบั
ดฉิ นั (กระผม) ขอแสดงความยนิ ดกี บั สมาชกิ ยวุ กาชาดใหม่ ทไ่ี ดร้ บั เครอ่ื งหมายสมาชกิ ยวุ กาชาดทกุ คน
บดั น้ี สภากาชาดไทยไดร้ บั เธอเขา้ เปน็ สมาชกิ ยวุ กาชาดดว้ ยผหู้ นง่ึ แลว้ ขอใหเ้ ธอจงยดึ มน่ั ในค�ำ ปฏญิ าณตน
และปฏบิ ัตติ นเป็นคนดตี ลอดไป
ทา่ นผมู้ เี กยี รตทิ เ่ี คารพ ปจั จบุ นั นป้ี ระเทศไทยอนั เปน็ ทร่ี กั ยงิ่ ของพวกเราก�ำ ลงั ประสบปญั หา
มากมาย อาทเิ ชน่ ปญั หาจากยาเสพตดิ ปญั หาจากเศรษฐกจิ ปญั หาจากภยั ธรรมชาติ และปญั หาเหลา่ นี้
มิใชจ่ ะแก้ไขไดภ้ ายในเรว็ วนั จะต้องใชเ้ วลานานพอสมควร และไม่ควรจะปล่อยใหร้ ฐั บาล เป็นผู้แกไ้ ข
แตเ่ พยี งผเู้ ดยี ว เราทกุ คนควรรว่ มมอื กนั แกไ้ ข ดว้ ยการประพฤตติ นเปน็ แบบอยา่ งทดี่ ี สรา้ งความสามคั คี
กลมเกลยี วกนั สง่ เสรมิ และใชแ้ ตส่ งิ่ ของทผ่ี ลติ ขน้ึ ในประเทศไทย และไมต่ กเปน็ เครอื่ งมอื ของผไู้ มห่ วงั ดี
ตอ่ ประเทศชาติ ขา้ พเจา้ เชอื่ แนว่ า่ หากทา่ นทง้ั หลายน�ำ ไปปฏบิ ตั ติ ามทไ่ี ดก้ ลา่ วมาแลว้ จะเปน็ การชว่ ย
บรรเทาปญั หาดงั กลา่ วใหท้ เุ ลา เบาบางลง และกเ็ ชอื่ แนว่ า่ ประเทศไทย อนั เปน็ ทร่ี กั ยงิ่ ของเราจะพฒั นา
เจรญิ กา้ วหน้ายงิ่ ๆ ขึน้ ไป

คมู่ ือการฝึกอบรมเจ้าหน้าท่ีและผบู้ ังคับบัญชายุวกาชาด 113

หลักสูตรครูผู้สอนกจิ กรรมยุวกาชาด

บดั น้ี ไดเ้ วลาอันสมควรแล้ว ดิฉัน (กระผม) ขออวยพรใหท้ ุกทา่ น จงประสบแตค่ วามสขุ
และความส�ำ เรจ็ ในชวี ติ และขอใหก้ จิ การยวุ กาชาดของโรงเรยี น............................เจรญิ รงุ่ เรอื ง สง่ เสรมิ
ให้สมาชกิ ยุวกาชาดทุกคนเปน็ ผู้มีความประพฤติทเี่ หมาะสม ดงี าม เพ่อื เปน็ ก�ำ ลงั ส�ำ คัญในการพัฒนา
ประเทศชาตใิ นอนาคตตอ่ ไปไดอ้ ยา่ งดยี งิ่ ขอขอบคุณ

114 คมู่ อื การฝกึ อบรมเจา้ หน้าทีแ่ ละผูบ้ ังคับบญั ชายุวกาชาด

หลักสตู รครูผูส้ อนกจิ กรรมยุวกาชาด

พธิ ีการยวุ กาชาด

เวลา 2 : 00 ช่วั โมง

จดุ ประสงค์

1. ปฏิบตั ติ ามขนั้ ตอนพธิ ีเปดิ การอย่คู ่ายพกั แรมยุวกาชาดได้
2. ปฏิบตั ติ ามขัน้ ตอนการตรวจเย่ียมได้
3. ปฏิบัติตามขน้ั ตอนพธิ หี น้าเสาธงได้
4. ปฏบิ ัตติ ามขน้ั ตอนพิธีปิดการอยู่คา่ ยพกั แรมยวุ กาชาดได้

หัวข้อเนื้อหา

1. พธิ ีเปิดการอยคู่ ่ายพักแรมยวุ กาชาด
2. การตรวจเย่ยี ม
3. พธิ ีหน้าเสาธง
4. พธิ ีปิดการอยูค่ ่ายพกั แรมยุวกาชาด

เนื้อหา
1. พิธีเปิดการอยู่คา่ ยพักแรมยุวกาชาด

มี 2 แบบ คือ พธิ เี ปดิ การอยคู่ า่ ยพักแรมยุวกาชาดในห้องประชมุ และพธิ เี ปดิ การอยู่
ค่ายพักแรมยุวกาชาดในสนาม
1.1 พธิ เี ปดิ การอยูค่ า่ ยพักแรมยุวกาชาดในหอ้ งประชุม จัดได้ 2 แบบ คือ
แบบที่ 1 จดั แบบมพี ธิ ีทางศาสนาพทุ ธ ใหถ้ อื ปฏบิ ตั ิดังนี้
1) จัดให้มีโต๊ะหมู่บูชาพร้อม
พระพุทธรูปตั้งอยู่ด้านหน้าห้องประชุม ต้ังธงชาติ
ธงยุวกาชาดด้านขวาของพระพุทธรูป พระบรม
ฉ า ย า ลั ก ษ ณ์ พ ร ะ บ า ท ส ม เ ด็ จ พ ร ะ เ จ้ า อ ยู่ หั ว
อย่ดู า้ นซ้าย (ดังภาพ)

คมู่ ือการฝึกอบรมเจ้าหน้าทแ่ี ละผู้บงั คับบญั ชายวุ กาชาด 115

หลักสตู รครูผู้สอนกจิ กรรมยุวกาชาด

2) ให้สมาชกิ ยุวกาชาด ผมู้ เี กียรติ วิทยากร และเจ้าหน้าที่ผูเ้ กีย่ วขอ้ งน่งั ประจ�ำ ที่
3) ประธานมาถงึ ห้องประชุม พิธกี รสง่ั “ท้งั หมด - ตรง” ให้ทกุ คนยนื ตรงเคารพ
ประธาน
4) เชญิ ประธานจดุ ธปู เทียนบชู าพระรตั นตรัย ทุกคนทีอ่ ย่ใู นหอ้ งประชมุ ยืนตรง
5) ประธานเรมิ่ จดุ เทียน ให้ทุกคนในห้องประชุมประนมมือ ผู้ท่ีนับถือศาสนาอน่ื
อยูใ่ นกริ ิยาส�ำ รวม
6) ประธานกราบ ใหท้ ุกคนกม้ ศีรษะจรดปลายนิว้ หัวแมม่ อื ทรี่ ะหว่างคิว้ 3 ครงั้
7) ประธานโคง้ ค�ำ นบั แลว้ เดนิ กลบั มานง่ั ประจ�ำ ทเ่ี ดมิ หรอื ยนื บนแทน่ รบั รายงาน
ทุกคนในห้องประชมุ น่งั ลง
8) ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมหรือผู้ที่ได้รับมอบหมายกล่าวรายงานวัตถุประสงค์
ของการจดั คา่ ยพักแรม
9) ประธานใหโ้ อวาทและกล่าวเปดิ การอยคู่ า่ ยพักแรม
10) พิธกี รส่งั “ท้งั หมด - ตรง”
11) ผอู้ �ำ นวยการคา่ ยพกั แรม วทิ ยากร และสมาชกิ ยวุ กาชาดไปท�ำ พธิ เี ปดิ ในสนาม
แบบท่ี 2 จัดแบบไม่มีพธิ ที างศาสนา ให้ถือปฏิบตั ิดงั นี้
1) ด้ า น ห น้ า ห้ อ ง ป ร ะ ชุ ม
ตั้งธงชาติ ธงยุวกาชาดอยู่ด้านขวาของพระบรม
ฉายาลกั ษณพ์ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั (ดงั ภาพ)
2) ใ ห้ ส ม า ชิ ก ยุ ว ก า ช า ด
ผู้มีเกียรติ วิทยากรและเจ้าหน้าที่ผู้เกี่ยวข้อง
น่ังประจำ�ท่ี
3) ประธานมาถึงห้องประชุม
พธิ กี รส่งั “ท้ังหมด - ตรง” ให้ทกุ คนยืนตรงเคารพประธาน
4) เชิญประธานประกอบพิธี ทุกคนที่อยู่ในห้องประชุมยืนตรง ประธาน
ถวายความเคารพพระบรมฉายาลักษณ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว แล้วเดินกลับมานั่งที่เดิม หรือ
ยนื บนแท่นรบั รายงาน ทกุ คนในห้องประชุมนง่ั ลง
5) ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรม หรือผู้ท่ีได้รับมอบหมายกล่าวรายงานวัตถุประสงค์
การจัดค่ายพกั แรม
6) ประธานใหโ้ อวาทและกลา่ วเปดิ การอยคู่ า่ ยพักแรม

116 ค่มู อื การฝกึ อบรมเจ้าหน้าทีแ่ ละผู้บงั คับบญั ชายวุ กาชาด

หลกั สูตรครูผสู้ อนกิจกรรมยุวกาชาด

7) พิธีกรส่ัง “ท้งั หมด - ตรง”
8) ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรม วิทยากร และสมาชิกยุวกาชาดไปทำ�พิธีเปิด
การอยูค่ า่ ยพกั แรมในสนาม
1.2 พิธีเปดิ การอยคู่ ่ายพักแรมยวุ กาชาดในสนาม ใหถ้ ือปฏบิ ัติดังนี้
1.2.1 พิธีกรยืนหน้าเสาธง ห่างจากเสาธงประมาณ 3 ก้าว ใช้สัญญาณนกหวีด
เรียกท้ังหมด พิธีกรส่ัง “แถว” แล้วทำ�สัญญาณมือแถวครึ่งวงกลม สมาชิกยุวกาชาดทั้งหมดเข้าแถว
ครง่ึ วงกลม เรยี งล�ำ ดบั ตามหนว่ ยสี หนว่ ยแรกอยทู่ างซา้ ยมอื ของพธิ กี ร และหนว่ ยสดุ ทา้ ยอยทู่ างขวามอื
ของพิธีกร แต่ละหน่วยยืนห่างกัน 1 ช่วงแขน แต่ละคนในหน่วยห่างกัน 1 ช่วงศอก หัวหน้าหน่วย
อยู่ทางขวาของแถว รองหัวหน้าหน่วยอย่ทู า้ ยแถวเสมอ หัวหนา้ หนว่ ยของหน่วยแรก ยนื อยูแ่ นวเดียว
กับพิธีกรด้านซ้ายมือ รองหัวหน้าหน่วยของหน่วยสุดท้ายยืนอยู่แนวเดียวกับพิธีกรด้านขวามือ และ
อยู่ห่างจากพธิ ีกรในระยะเท่ากนั เมือ่ จดั แถวเรียบร้อยแลว้ พธิ กี รส่ัง “นิง่ ” แล้วสงั่ “พัก”
ระหวา่ งทสี่ มาชกิ ยวุ กาชาดก�ำ ลงั จดั แถว ผอู้ �ำ นวยการคา่ ยพกั แรม วทิ ยากร
เข้าแถวหน้ากระดานหลังเสาธง ห่างจากเสาธงประมาณ 3 ก้าว หันหน้าไปทางสมาชิกยุวกาชาด
ผู้อ�ำ นวยการคา่ ยพักแรมยนื อยู่กลางแถว ตรงกับเสาธง
1.2.2 พธิ กี รนดั หมายผูแ้ ทนหนว่ ยบริการ รวม 6 คน ท�ำ หนา้ ทีช่ ักธงชาติ 2 คน
ชักธงยุวกาชาด 2 คน นำ�รอ้ งเพลงชาติ 1 คน นำ�สวดมนต์ 1 คน จากนัน้ พธิ กี รเดินไปยนื อยดู่ ้านขวา
หรือด้านซา้ ยของเสาธง
1.2.3 พิธีกรเชิญผู้แทนหน่วยบริการ 4 คน ออกมาชักธงชาติ ธงยุวกาชาด
โดยยืนเป็นแถวหน้ากระดานหน้าเสาธง ห่างจากเสาธงประมาณ 3 ก้าว แล้วทำ�ความเคารพ
โดยคนทางขวาสดุ สง่ั “แถว - ตรง” “วนั ทยหตั ถ”์ “มอื ลง” คนทางขวาของแตล่ ะคู่ กา้ วเทา้ ไปขา้ งหนา้
2 กา้ ว เท้าชดิ ปลดเชอื กและถอยกลบั มายนื ทีเ่ ดมิ ส่งเชือกให้คนทางซา้ ยของแต่ละคู่ คนทางขวาสดุ ส่งั
“พัก” (การก้าวไปขา้ งหน้าและก้าวถอยหลงั ควรกา้ วเทา้ ซ้ายก่อนเสมอ)
1.2.4 พิธีกรส่ัง “เคารพธงชาติ ท้ังหมด - ตรง” “วันทยหัตถ์” ให้ทุกคน
ทำ�วันทยหัตถ์พร้อมกัน ผู้แทนหน่วยบริการ 1 คน นำ�ร้องเพลงชาติ ทุกคนร้องรับต่อไปพร้อมกัน
จนจบ การชกั ธงจะตอ้ งให้ธงชาตอิ ยูเ่ หนอื ธงยุวกาชาด โดยใหม้ รี ะยะหา่ งประมาณ 1 ชว่ งธง และให้
คนทางซ้ายมอื ของแตล่ ะคู่เปน็ ผ้ชู ักธงขึน้ ขณะทีช่ กั ธงนั้น เชอื กจะต้องตึงอยเู่ สมอ เมือ่ ชักธงสู่ยอดเสา
แลว้ ใหค้ นทางขวาของแตล่ ะคทู่ �ำ หนา้ ทเี่ ปน็ ผผู้ กู เชอื กธง แลว้ ถอยหลงั กลบั เขา้ ทเ่ี ดมิ เมอื่ เสรจ็ เรยี บรอ้ ย
คนทางขวาสดุ สงั่ “วนั ทยหตั ถ”์ “มอื ลง” (พธิ กี รและคณะวทิ ยากรทย่ี นื หลงั เสาธง เอามอื ลงพรอ้ มกบั
ผู้ชักธง) แล้วส่ัง “ขวา - หัน” กลับไปเข้าแถวตามเดิม และทำ�วันทยหัตถ์เหมือนกับสมาชิกทุกคน
ในแถว พิธีกรสง่ั “มอื ลง” ทกุ คนเอามอื ลง แขนอยู่ข้างลำ�ตวั ในทา่ ตรง

ค่มู ือการฝึกอบรมเจา้ หนา้ ทแ่ี ละผู้บังคับบญั ชายวุ กาชาด 117

หลกั สูตรครูผู้สอนกิจกรรมยวุ กาชาด

1.2.5 พธิ กี รสง่ั “ถอดหมวก”ใหท้ กุ คนใชม้ อื ขวาจบั ทก่ี ะบงั หนา้ หมวกแลว้ ถอดหมวก
แนบไวข้ า้ งล�ำ ตวั พธิ กี รสงั่ “เตรยี มสวดมนต”์ ทกุ คนประนมมอื โดยใหก้ ะบงั หนา้ หมวกอยรู่ ะหวา่ งฝา่ มอื
ตัวหมวกขนานกับลำ�ตัว และให้ด้านในของหมวกหันไปทางซ้าย ผู้แทนหน่วยบริการนำ�สวดมนต์
บทบูชาพระรัตนตรัย (นำ�สวดทีละวรรค) เสร็จแล้วให้ลดมือลง โดยมือขวาจับที่กะบังหน้าหมวก
แขนอยู่ขา้ งลำ�ตัว
1.2.6 พธิ กี รสงั่ “สงบนงิ่ เพอ่ื ระลกึ ถงึ .....ปฏบิ ตั ”ิ ทกุ คนกม้ ศรี ษะเลก็ นอ้ ย มอื ขวา
(ที่ถือหมวก) ทับมือซ้ายไว้ข้างหน้าในระดับต่�ำกว่าเอว โดยกิริยาส�ำรวมเป็นเวลา 1 นาที พิธีกรสั่ง
“สวมหมวก” ให้ยกมือขวาท่จี ับกะบังหน้าหมวกขน้ึ สวมหมวก โดยใช้มือซ้ายชว่ ยประคองด้านหลงั
เพื่อจดั หมวกและลดมอื ลงในทา่ ตรง เม่ือทกุ คนสวมหมวกเรียบรอ้ ยแล้ว ส่งั “พัก” (ดังภาพ)
การสงบนิง่ อาจสงั่ ใหร้ ะลกึ ถึงผู้มีพระคุณท่วั ไป หรอื ผู้มพี ระคุณตอ่ กจิ การ
กาชาดและยวุ กาชาด

ถอดหมวก สวดมนต์ สงบนงิ่ สวมหมวก

หมายเหตุ : การปฏิบัติในข้อ 1.2.5 - ข้อ 1.2.6 กรณีนับถือศาสนาอื่น หรือมี
หลายศาสนา ใหป้ ฏบิ ตั ติ ามขนบธรรมเนียม จารีต ประเพณี วัฒนธรรมท้องถ่นิ โดยเนน้ ใหท้ กุ ศาสนา
ไดป้ ฏบิ ตั ิศาสนกิจ

1.2.7 พธิ กี รเชญิ ผอู้ �ำ นวยการคา่ ยพกั แรม (โดยการท�ำ วนั ทยหตั ถ์ และผอู้ �ำ นวยการ

ค่ายพักแรม ทำ�วันทยหัตถ์รับ แล้วลดมือลง) ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมเดินไปที่หน้าเสาธง พิธีกรสั่ง

“ทัง้ หมด - ตรง” “วนั ทยหัตถ์” “มอื ลง” (ใหท้ ุกคนท�ำ วันทยหัตถต์ ามคำ�สง่ั ผ้อู �ำ นวยการค่ายพกั แรม
ท�ำ วนั ทยหตั ถร์ ับ แลว้ ลดมอื ลง) แลว้ สั่ง “พัก” ผูอ้ ำ�นวยการค่ายพักแรมกล่าวเปดิ การอยู่ค่ายพกั แรม
เน้นถึงหลกั ปฏิบตั ิการอยู่คา่ ย และแนะนำ�วทิ ยากรใหม่ (ถ้าม)ี

118 ค่มู ือการฝึกอบรมเจา้ หน้าท่แี ละผบู้ งั คับบญั ชายวุ กาชาด

หลักสูตรครูผสู้ อนกจิ กรรมยุวกาชาด

1.2.8 เม่ือผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมกล่าวจบ พิธีกรสั่ง “ท้ังหมด - ตรง”
“วันทยหัตถ์” “มือลง” (ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมทำ�วันทยหัตถ์รับ แล้วลดมือลง) ผู้อำ�นวยการ
คา่ ยพกั แรมเดินกลบั ไปยืนหลงั เสาธง พิธีกรส่งั “พัก”
1.2.9 เม่ือผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมกลับไปยืนหลังเสาธงเรียบร้อยแล้ว
คณะวิทยากรจะต้องแยกออกจากแถว โดยให้วิทยากรคนท่ีอยู่ทางขวาสุดของแถวส่ัง “วิทยากร -
ตรง” “ขวา - หนั ” วทิ ยากรทุกคนท�ำ ขวาหนั แยกยา้ ยกนั ไปปฏบิ ัตหิ นา้ ท่ี ในระหว่างนั้น พธิ กี รช้แี จง
และนัดหมายสมาชิกยุวกาชาด เสร็จเรียบร้อยแล้ว ส่ัง “ท้ังหมด - ตรง” “แยกแถว”
สมาชิกยุวกาชาดทุกคนทำ�ขวาหนั แล้วแยกกันไปตามที่นัดหมาย

2. การตรวจเยย่ี ม

การตรวจเยี่ยมสมาชิกยุวกาชาดในการอยู่ค่ายพักแรม มีวัตถุประสงค์เพ่ือตรวจสอบ

ความเป็นระเบียบ เรียบร้อยของการแต่งกาย การใช้คำ�ส่ังของหัวหน้าหน่วย ขบวนการหมู่พวก

รวมทง้ั เย่ียมเยือน เพื่อสอบถามทกุ ข์ สุขของสมาชิกยุวกาชาด โดยใหถ้ ือปฏบิ ตั ดิ ังน้ี

1. ใหแ้ บ่งสายตรวจออกเป็น 2 สาย สายละอย่างน้อย 2 คน

2. การปฏบิ ตั กิ ารตรวจเยยี่ มใหด้ �ำ เนนิ การตรวจเยย่ี มสมาชกิ ยวุ กาชาดทที่ พี่ กั เรมิ่ เวลา

07.30 น. ทกุ วัน ยกเวน้ วันทม่ี พี ธิ เี ปิดการอย่คู า่ ยพักแรม ไมต่ อ้ งมกี ารตรวจเยย่ี ม

3. วันแรกของการตรวจเย่ียม ให้เริ่มตรวจจากหน่วยแรกของแต่ละสายก่อน ต้ังแต่

วันทส่ี องของการตรวจเยย่ี ม ให้ตรวจซ�ำ้ สายเดมิ แต่จะสลับหน่วยของแต่ละสายกไ็ ด้

4. คะแนนในการตรวจเย่ยี ม มีคะแนนเตม็ 40 คะแนน โดยกำ�หนดดังตอ่ ไปน้ี

4.1 คะแนนมาตรฐานประจำ�วันในแต่ละวัน ให้มีช่วงคะแนนแตกต่างกันวันละ

4 คะแนนจากน้อยไปหามาก เช่น วันแรกคะแนนมาตรฐาน 34 คะแนน วันทีส่ องคะแนนมาตรฐาน

เพ่ิมเป็น 38 คะแนน เปน็ ตน้

4.2 คะแนนมาตรฐานวันสดุ ทา้ ยของการอยูค่ า่ ยต้องไม่ต�ำ่ กว่า 38 คะแนน

5. ใหม้ แี บบบนั ทึกคะแนนการตรวจเยีย่ มประจ�ำ วนั (ดใู นภาคผนวก)

6. สิ่งท่ีคณะสายตรวจต้องตรวจและสงั เกตขณะไปท�ำ การตรวจเยี่ยม มดี งั นี้

6.1 การปฏิบัติในการรับการตรวจเย่ียม ความพร้อมเพรียง เข้มแข็ง ถูกต้อง

ความสะอาดเรยี บรอ้ ยของร่างกาย ได้แก่ เล็บ ผม ผิวหนัง ฟนั ตา ปาก ฯลฯ และเคร่อื งแตง่ กาย ได้แก่

หมวก ป้ายชอ่ื ผา้ ผูกคอรองเทา้ เสื้อ กระโปรง เขม็ ขัด เครอ่ื งหมายบริการ ฯลฯ

ค่มู ือการฝกึ อบรมเจ้าหนา้ ท่ีและผู้บงั คบั บัญชายวุ กาชาด 119

หลกั สตู รครผู ู้สอนกจิ กรรมยุวกาชาด

6.2 ความสะอาดและความเป็นระเบียบเรียบร้อยในการจัดอุปกรณ์ส�ำหรับ
รับประทานอาหาร และภาชนะส�ำหรับใส่น้�ำดื่ม การใช้หลุมเปียก หลุมแห้ง (กรณีไม่มีให้ตรวจ
ทท่ี ิง้ ขยะแทน)
6.3 ความสะอาดและความเป็นระเบียบเรียบร้อยในการจัดภายในและภายนอก
ทีพ่ กั ได้แก่ เครื่องนอน ขันน้ำ� สบู่ รองเท้า กระเป๋า ไมก้ วาด จอบ เสียม มดี การตากผา้ ฯลฯ
6.4 ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ในการจัดและตกแต่งภายใน และภายนอกที่พักให้
สวยงาม นา่ อยูอ่ าศัย
7. ถ้าค่ายพักแรมมีสถานที่และอุปกรณ์เพียงพอท่ีจะทำ�หลุมเปียกและหลุมแห้งได้
ใหท้ ำ�อยา่ งละ 1 หลุม มีขนาดพอเหมาะท่จี ะใช้ไดด้ ีกับจ�ำ นวนวันท่ีอยคู่ ่าย ใหถ้ อื ปฏิบัติดังนี้
7.1 บนปากหลมุ เปยี กมตี ะแกรงรองรบั เศษวสั ดปุ ดิ ไว้ กน้ หลมุ จะไมม่ เี ศษวสั ดอุ นื่ อยู่
นอกจากประเภทน้ำ� เอาเศษวัสดุท่ตี ิดบนตะแกรงมาเทไว้ในหลุมแหง้
7.2 ก้นหลุมแห้งตอ้ งมีเฉพาะขยะแหง้ และต้องเอาดนิ ปากหลุมกลบขยะก้นหลมุ
ทกุ วัน ก่อนการตรวจเยี่ยมตอนเชา้ (ขยะ ควรเปน็ ขยะที่ยอ่ ยสลายตามธรรมชาติได้)
ดนิ ทข่ี ดุ ออกจากหลมุ เปยี กและหลมุ แหง้ เมอ่ื ถงึ วนั สดุ ทา้ ยกอ่ นการตรวจเยยี่ ม
จะต้องกลบหลุมให้เรียบร้อยเหมือนไม่มีรอยขุดไว้ กรณีไม่สามารถขุดหลุมเปียกหลุมแห้งได้ ให้ทำ�
ที่ใสข่ ยะแทน
8. การเก็บเคร่ืองนอนและของใชภ้ ายในและภายนอกทพ่ี กั ใหป้ ฏิบัติดงั น้ี
8.1 ยดึ หลักอนามัย เชน่ ไม่ตากผ้าเปยี กไว้ในห้องนอน หรือรวมกบั ผ้าแห้ง ไม่เกบ็
ท่ีนอนของแต่ละคนมากองรวมไว้ในท่ีเดียวกนั เปน็ ตน้
8.2 ยดึ หลกั ขบวนการหมพู่ วก สงิ่ ใดเหมอื นกนั หรอื คลา้ ยกนั หรอื ใชง้ านในลกั ษณะ
ใกลเ้ คียงกัน ใหเ้ กบ็ ไวเ้ ปน็ หมวดหมู่ เชน่ แปรงสีฟนั ยาสฟี ัน ขันน�ำ้ สบู่ เปน็ ตน้ การเกบ็ เครอื่ งนอน
ของแต่ละคน ควรวางผา้ หม่ มงุ้ หมอน ใหเ้ หมือนกนั โดยยดึ หลกั ความสะอาดเรียบร้อยเปน็ ส�ำคญั
9. ใหห้ วั หนา้ สายตรวจถามทกุ ข์ สขุ และความเปน็ อยขู่ องสมาชกิ ยวุ กาชาดตามสมควร
10. การตรวจเย่ียมในแต่ละวัน มีแนวปฏบิ ตั ดิ งั น้ี
ในแต่ละวันให้คณะสายตรวจแยกกันไปตรวจเย่ียมตามสายท่ีก�ำหนด โดยวันแรก
ของการตรวจเย่ียม คณะสายตรวจแต่ละสายจะตรวจเย่ียมเรียงตามล�ำดับหน่วยสี วันต่อไปให้ตรวจ
ซ้ำ� สายเดมิ แต่จะสลบั หน่วยสีในแต่ละสายได้ เชน่ วนั แรก คณะสายตรวจสายท่ี 1 ตรวจเยย่ี มหนว่ ย
สเี หลือง สีชมพู และสเี ขยี วตามล�ำดับ วนั ต่อไปคณะสายตรวจสายที่ 1 ตรวจเยย่ี มซ้�ำสายเดมิ แต่จะ
ตรวจเย่ียมเปน็ หน่วยสชี มพหู รอื สเี ขยี วกอ่ นกไ็ ด้ แล้วตามด้วยหน่วยสีท่เี หลือในสายเดยี วกัน เป็นตน้

120 คู่มือการฝกึ อบรมเจ้าหน้าท่แี ละผบู้ ังคับบัญชายวุ กาชาด

หลกั สูตรครผู ู้สอนกิจกรรมยุวกาชาด

11. การปฏิบัตขิ องผู้รับการตรวจเยีย่ มและคณะสายตรวจ มแี นวปฏบิ ตั ดิ ังน้ี

11.1 สมาชิกยุวกาชาดเข้าแถวหน้ากระดานแถวเดียวหน้าที่พักเป็นหน่วยสี

เพอ่ื รอรบั การตรวจเยีย่ ม โดยหัวหนา้ หน่วยอยูห่ วั แถว รองหวั หน้าหน่วยอยู่ทา้ ยแถว

11.2 เม่ือคณะสายตรวจ จะตรวจหน่วยใด ให้หัวหน้าสายตรวจ ยืนห่างจาก

หัวหน้าหน่วย ประมาณ 3 ก้าว คณะสายตรวจเยี่ยมยืนด้านซ้ายแนวเดียวกับหัวหน้าสายตรวจ
หัวหน้าหนว่ ย สงั่ “หนว่ ยส.ี ...ตรง” “วันทยหตั ถ”์ (คณะสายตรวจทำ�วันทยหตั ถร์ ับ) หัวหน้าหนว่ ย
ลดมือลงแล้วก้าวออกไปข้างหน้า 1 ก้าว ทำ�วันทยหัตถ์และรายงานว่า “หน่วยสี....มีสมาชิก....คน
ชาย....คน หญิง....คน (หรอื ชายทงั้ หมด หรือหญิงทัง้ หมด) พร้อมท่จี ะรับการตรวจแลว้ คะ่ (ครับ)”
11.3 เมื่อรายงานเสร็จแล้ว หัวหน้าหน่วยลดมือลง ถอยหลังกลับเข้าที่เดิม
ท�ำ วนั ทยหัตถแ์ ละส่ัง “มอื ลง” “พัก” คณะสายตรวจลดมือลง
11.4 หวั หนา้ สายตรวจกา้ วไปขา้ งหนา้ หนงึ่ กา้ ว เพอ่ื ตรวจดา้ นหนา้ ของหวั หนา้ หนว่ ย

(ระหว่างนี้ให้คณะสายตรวจแยกไปตรวจภายในและภายนอกท่ีพัก) หัวหน้าหน่วยปฏิบัติท่าตรง
โดยอัตโนมัติ เมื่อตรวจด้านหน้าเสร็จแล้ว หัวหน้าสายตรวจส่ัง “หัวหน้าหน่วย กลับหลัง - หัน”
เพอ่ื ตรวจดา้ นหลังของหวั หน้าหนว่ ย และสัง่ “กลับหลัง - หัน” อีกครั้งหน่งึ
11.5 หัวหน้าสายตรวจเดินไปตรวจสมาชิกคนต่อไปในหน่วย ในลักษณะสืบเท้า

ไปด้านข้างทางขวามือ ขณะเดียวกันให้หัวหน้าหน่วยก้าวมายืนด้านซ้ายมือของหัวหน้าสายตรวจ

ในแนวเดียวกัน เม่ือหัวหน้าสายตรวจสืบเท้าไปทางด้านขวา หัวหน้าหน่วยจะต้องสืบเท้าตาม

ในลักษณะเดยี วกนั จนครบทกุ คน เพื่อรบั ฟงั คำ�แนะน�ำ จากหวั หนา้ สายตรวจ ขณะทีห่ ัวหน้าสายตรวจ

เดินไปตรวจผู้ใดให้ผู้น้ันปฏิบัติท่าตรงโดยอัตโนมัติ เมื่อผู้ตรวจผ่านไปแล้วก็ให้ผู้น้ันปฏิบัติ

ท่าพักโดยอตั โนมตั ิ เชน่ เดียวกนั

11.6 เมอ่ื หวั หนา้ สายตรวจ ตรวจมาถงึ รองหวั หนา้ หนว่ ย และตรวจดา้ นหนา้ ของ
รองหวั หน้าหน่วยแลว้ หวั หน้าสายตรวจสงั่ “รองหวั หนา้ หนว่ ย กลบั หลงั - หัน” เพ่อื ตรวจดา้ นหลงั
ของรองหวั หนา้ หนว่ ย และสง่ั “กลบั หลงั - หนั ” อกี ครงั้ หนง่ึ เมอ่ื รองหวั หนา้ หนว่ ยรบั การตรวจเสรจ็ แลว้
หัวหนา้ สายตรวจแจ้งใหร้ องหวั หนา้ หนว่ ยตามคณะสายตรวจ ซ่ึงเขา้ ไปตรวจภายในและภายนอกทพ่ี กั

อยู่ก่อนแลว้ เพื่อรับค�ำ แนะนำ�จากคณะสายตรวจมาปรบั ปรงุ แกไ้ ข ใหร้ องหัวหนา้ หนว่ ยทำ�วนั ทยหตั ถ์

(หัวหน้าสายตรวจทำ�วนั ทยหัตถร์ ับ แล้วลดมือลง) รองหวั หน้าหน่วยลดมือลง แลว้ แยกออกจากแถว

คมู่ ือการฝึกอบรมเจา้ หนา้ ทแี่ ละผู้บังคบั บัญชายวุ กาชาด 121

หลักสตู รครผู ู้สอนกิจกรรมยวุ กาชาด

11.7 เมือ่ หวั หน้าสายตรวจ ตรวจด้านหนา้ เสรจ็ เรยี บร้อยแลว้ ใหเ้ ดนิ ออ้ มหลงั แถว

เพ่ือตรวจด้านหลัง โดยตรวจจากท้ายแถวไปหัวแถวในลักษณะสืบเท้าไปด้านข้างทางขวามือ

หัวหน้าหน่วยสืบเท้าตามไปเช่นเดียวกับการตรวจด้านหน้า โดยให้ทุกคนในแถวอยู่ในท่าพัก

เม่ือตรวจคนสุดท้ายเสร็จ (คนที่สองซ่ึงยืนติดกับหัวหน้าหน่วย) ให้หัวหน้าหน่วยเข้าแถวตามเดิม

หวั หนา้ สายตรวจยนื ตรงกลางแถวเพอ่ื สนทนา ถามทกุ ข์ สขุ จนกวา่ คณะสายตรวจและรองหวั หนา้ หนว่ ย

จะกลบั มา

11.8 เม่ือรองหัวหน้าหน่วยกลับจากการตามคณะสายตรวจแล้ว ต้องกลับมา

เขา้ แถวตามเดมิ ใหข้ ออนญุ าตหวั หนา้ สายตรวจกอ่ นเขา้ แถว โดยยนื อยทู่ า้ ยแถว ดา้ นหนา้ หา่ งจากแถว
ประมาณ 1 กา้ ว หนั หน้าไปทางหวั หน้าสายตรวจ ทำ�วนั ทยหัตถ์ แลว้ พูดว่า “ขออนุญาตเข้าแถวคะ่
(ครับ)” (หัวหน้าสายตรวจทำ�วันทยหัตถ์รับแล้วลดมือลง) เม่ือหัวหน้าสายตรวจอนุญาตแล้ว
ให้รองหัวหน้าหนว่ ยลดมอื ลงกลับเขา้ แถวตามเดิม

11.9 เมอ่ื คณะสายตรวจ ตรวจเสรจ็ เรยี บรอ้ ยแลว้ ใหห้ วั หนา้ สายตรวจยนื หา่ งจาก

หัวหน้าหน่วย ประมาณ 3 ก้าว คณะสายตรวจยืนด้านซ้ายมือของหัวหน้าสายตรวจแนวเดียวกับ
หวั หนา้ สายตรวจ หวั หนา้ หนว่ ยสงั่ “หนว่ ยส.ี ...ตรง” “วนั ทยหตั ถ”์ (คณะสายตรวจท�ำ วนั ทยหตั ถร์ บั )
แล้วพูดว่า “ขอบคุณค่ะ (ครับ)” โดยไม่ต้องก้าวออกมาจากแถว หลังจากน้ันหัวหน้าหน่วยสั่ง
“มือลง” “พกั ” (คณะสายตรวจลดมือลง แลว้ ไปตรวจหนว่ ยถดั ไป)
11.10 เมอื่ คณะสายตรวจผา่ นไปแลว้ ใหห้ วั หนา้ หนว่ ยกา้ วออกมาดา้ นหนา้ ของแถว

ยืนตรงกลางแถว หันหน้าเข้าหาสมาชิกในหน่วยของตนเอง แล้วแจ้งเรื่องที่หัวหน้าสายตรวจ

แนะนำ�พร้อมท้ังข้อเสนอแนะ เพ่ือปรับปรุงแก้ไข เสร็จแล้วหัวหน้าหน่วยกลับไปยืนเข้าแถวที่เดิม

รองหวั หนา้ หนว่ ยกา้ วออกมาดา้ นหนา้ ของแถว และปฏบิ ตั เิ ชน่ เดยี วกบั หวั หนา้ หนว่ ย เมอ่ื รองหวั หนา้ หนว่ ย

แจ้งความเห็นและข้อเสนอแนะของคณะสายตรวจที่ตรวจภายในที่พักและภายนอกที่พักเสร็จแล้ว
ให้กลับไปยืนเข้าแถวท่ีเดิม จากน้ัน หัวหน้าหน่วย ส่ัง “หน่วยสี....ตรง” “แยกแถว” เตรียมพร้อม
ไปเขา้ แถวในพธิ หี น้าเสาธง

12. การรายงานผลการตรวจเยี่ยม ให้คณะสายตรวจรายงานผลการตรวจเยี่ยม

ในพิธีหนา้ เสาธงตอนเช้า โดยถือปฏิบตั ดิ ังน้ี

12.1 ให้คณะสายตรวจสรุปผลการตรวจเย่ียมของแต่ละสาย แล้วลงนามรับรอง

ในใบรายงานการตรวจเยี่ยม ก่อนการรายงานการตรวจเยีย่ ม

122 ค่มู ือการฝกึ อบรมเจา้ หนา้ ท่ีและผู้บงั คบั บญั ชายุวกาชาด

หลกั สูตรครผู สู้ อนกจิ กรรมยุวกาชาด

12.2 วันแรกของการตรวจเย่ียม ให้ผู้ตรวจรายงานผลการตรวจเยี่ยมทุกคน
วนั ตอ่ ไปใหห้ วั หนา้ สายตรวจเยยี่ มแตล่ ะสายเปน็ ผรู้ ายงานเพยี งคนเดยี ว หรอื จะมอบใหผ้ ตู้ รวจทา่ นอน่ื
ในสายเดียวกันเป็นผู้รายงานก็ได้ สำ�หรับการรายงานผลการตรวจหน่วยบริการ ให้ปฏิบัติหลังจาก
การรายงานผลการตรวจเยยี่ มของทกุ สายแล้ว
12.3 การรายงานผลการตรวจเยีย่ ม ใหก้ ล่าวถงึ ข้อดที ค่ี วรชมเชยก่อน โดยไม่ตอ้ ง
ระบุหนว่ ยสที ่ีได้รับค�ำ ชมเชย แล้วจงึ เสนอแนะการปรบั ปรงุ ภายหลงั โดยไม่ต้องระบหุ น่วยสี ให้กลา่ ว
แต่ข้อเท็จจริงท่ัวไป ผู้รายงานผลการตรวจเย่ียมไม่ต้องบอกคะแนนท่ีได้ ให้ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรม
เปน็ ผู้กล่าวสรุป
ข้อเสนอแนะเพ่ิมเติม อาจมีการนัดหมายให้สายตรวจสายที่ 1 เข้าแถว
ด้านขวามือของผู้อำ�นวยการค่ายพักแรม สายตรวจสายที่ 2 และผู้ตรวจหน่วยบริการเข้าแถว
ด้านซา้ ยมือของผูอ้ �ำ นวยการค่ายพกั แรม เพอ่ื ความสะดวกและเรียบรอ้ ย
12.4 ให้หัวหน้าสายตรวจมอบใบรายงานผลการตรวจเย่ียมแก่ผู้อำ�นวยการ
ค่ายพักแรม หลงั จากรายงานผลการตรวจเยยี่ มจบแล้ว
ธงท่ใี ช้ในการอยคู่ า่ ยพกั แรม
1. เสาธงท�ำ ได้ 2 แบบ อย่างใดอยา่ งหนึง่ คอื
1.1 แบบที่ 1 มีเสาธง 3 เสา ให้เสาธงชาตอิ ย่ตู รงกลาง ความสงู พอประมาณ
แตใ่ หส้ ูงกว่า อีก 2 เสา ส่วนเสาธงยุวกาชาดและธงมาตรฐานใหญม่ ีความสงู เท่ากนั (แบบท่ี 1)
1.2 แบบที่ 2 ต้ังเสาธงเดียว แต่มีคานพาดขวางสำ�หรับชักธงยุวกาชาด
และธงมาตรฐานใหญ่ (แบบท่ี 2)

ภาพเสาธง (มองทางด้านหน้า) ภาพเสาธง (มองทางดา้ นหลัง)

คูม่ อื การฝกึ อบรมเจา้ หน้าทแี่ ละผู้บังคบั บญั ชายุวกาชาด 123

หลักสตู รครผู ู้สอนกิจกรรมยุวกาชาด

2. ผืนธง มดี งั น้ี
2.1 ธงชาติ ขนาด กวา้ ง 80 เซนตเิ มตร ยาว 120 เซนตเิ มตร
2.2 ธงยุวกาชาด ขนาด กวา้ ง 80 เซนตเิ มตร ยาว 120 เซนตเิ มตร ใชเ้ ป็น
ธงประจำ�ค่าย
2.3 ธงมาตรฐานใหญ่ ทำ�ด้วยผ้าสีขาวเป็นรูปสามเหล่ียมหน้าจ่ัว ขนาด
ฐานยาว 80 เซนตเิ มตร และอีก 2 ดา้ น ยาวดา้ นละ 120 เซนตเิ มตร มขี อบทำ�ดว้ ยแถบผ้าสีกรมท่า
ขนาดกวา้ ง 5 เซนตเิ มตร มีเคร่ืองหมายยวุ กาชาดขนาดเหมาะสมอยู่ตรงกลางทัง้ 2 ด้าน
2.4 ธงมาตรฐานเล็ก ทำ�ด้วยผ้าสีขาวเป็นรูปสามเหลี่ยมหน้าจั่ว
ขนาดฐานยาว 20 เซนติเมตร และอีก 2 ด้าน ยาวด้านละ 35 เซนติเมตร มีเคร่ืองหมายยุวกาชาด
ขนาดเหมาะสม อยตู่ รงกลางทัง้ 2 ด้าน และมคี ันธงยาวพอสมควร

ธงชาติ ธงยุวกาชาด

ธงมาตรฐานใหญ่ ธงมาตรฐานเล็ก

3. การใชธ้ ง
3.1 ธงชาติ ชักขึ้นสู่ยอดเสาในพิธีเปิด ชักลงในพิธีปิด และชักขึ้น

ในพิธีหน้าเสาธง เวลา 08.00 น. และชักลงเวลา 18.00 น. ทุกวนั

124 คู่มือการฝกึ อบรมเจ้าหน้าทแ่ี ละผ้บู งั คบั บญั ชายุวกาชาด

หลักสตู รครผู ู้สอนกิจกรรมยวุ กาชาด

3.2 ธงยุวกาชาด ชักขึ้นสู่ยอดเสาในพิธีเปิด และชักลงในพิธีปิดการอยู่ค่าย

พกั แรม

3.3 ธงมาตรฐานใหญ่ ชักขึ้นเมื่อทุกหน่วยได้รับธงมาตรฐานเล็ก และชักลง

ทุกวนั หลงั จากชกั ธงชาติลงประจ�ำ วันในเวลา 18.00 น. แลว้

3.4 ธงมาตรฐานเล็ก ใช้สำ�หรับมอบให้หน่วยท่ีได้คะแนนการตรวจเย่ียมถึง

เกณฑ์มาตรฐานของแต่ละวัน และนำ�ไปประดับไวห้ นา้ ท่ีพกั

4. การชักธงชาตลิ งประจ�ำวนั ก่อนเวลา 18.00 น. ใหผ้ แู้ ทนหน่วยบริการ 3 คน

แต่งเคร่ืองแบบยุวกาชาด ท�ำหน้าที่ในการชักธงชาติลง โดยให้ท�ำหน้าที่เป่าสัญญาณนกหวีด 1 คน

อกี 2 คน ท�ำหน้าทชี่ ักธงชาตลิ ง

ผชู้ กั ธงยนื หา่ งจากเสาธงประมาณ3กา้ วผทู้ �ำหนา้ ทเี่ ปา่ สญั ญาณนกหวดี ยนื ดา้ นหลงั

ผู้ชักธง (ยืนตรงกลางระหว่างผู้ชักธงท้ัง 2 คน ในระยะห่างพอประมาณ) ผู้ชักธงท่ียืนอยู่ทางด้าน

ขวามือส่ัง “แถว - ตรง” “วันทยหัตถ์” “มือลง” (ท้ัง 3 คน ท�ำวันทยหัตถ์ และมือลงพร้อมกัน)

แล้วก้าวเข้าไปข้างหน้า 2 ก้าว เท้าชิด ปลดเชือกธง ถอยหลังกลับมายืนท่ีเดิม ส่งเชือกธง

ให้คนทางซ้ายมือ เม่ือถึงเวลา 18.00 น. เป่าสัญญาณนกหวีดชักธงชาติลงประจ�ำวัน (ให้ผู้ท�ำหน้าที่

เปา่ สญั ญาณนกหวดี ท�ำวนั ทยหตั ถด์ ว้ ย) คนทางขวาเปน็ ผชู้ กั ธงลงอยา่ งสมำ�่ เสมอ และขณะชกั ธงชาตลิ ง

ผู้ที่อยู่ในบริเวณนั้นหยุดปฏิบัติภารกิจชั่วคราว แล้วยืนตรง

หันหน้าไปทางเสาธงเพื่อเคารพธงชาติ เมื่อชักธงชาติ

ลงจากยอดเสาแล้วให้คนทางขวาเป็นผู้ผูกเชือกธง

กรณีมีธงมาตรฐานใหญ่ข้ึนในพิธีหน้าเสาธงตอนเช้า

ให้ชักธงมาตรฐานใหญ่ลงด้วย โดยหลังจากชักธงธาติลง

แล้วให้ผู้ชักธงทั้ง 2 คน เคลื่อนตัวไปทางขวา ชักธง

มาตรฐานใหญ่ลง โดยไม่ต้องใช้สัญญาณนกหวีด และ

ให้ชักธงลงตามปกติ เมื่อชักธงลงเสร็จเรียบร้อยแล้ว

ใหผ้ ผู้ กู เชอื กธงถอยหลงั กลบั เขา้ ทเ่ี ดมิ แลว้ สงั่ “วนั ทยหตั ถ”์

“มือลง” “ขวา - หัน” ทงั้ 3 คนแยกยา้ ยไป ผูท้ ำ�หน้าทเี่ ป่าสัญญาณนกหวีด

การชักธงชาติลงประจ�ำ วัน

คมู่ อื การฝกึ อบรมเจา้ หน้าทีแ่ ละผูบ้ งั คับบญั ชายุวกาชาด 125

หลักสตู รครูผู้สอนกจิ กรรมยุวกาชาด

3. พธิ ีหน้าเสาธง

ระหว่างอยู่ค่ายพักแรม ต้องมีพิธีหน้าเสาธงในสนามเวลาประมาณ 08.00 น. ทุกวัน
ให้ถอื ปฏิบตั ิดงั นี้
1. พธิ กี รยนื หนา้ เสาธง หา่ งจากเสาธงประมาณ 3 กา้ ว ใชส้ ญั ญาณนกหวดี เรยี กทงั้ หมด
พิธีกรสั่ง “แถว” แล้วทำ�สัญญาณมือแถวคร่ึงวงกลม สมาชิกยุวกาชาดทั้งหมดเข้าแถวคร่ึงวงกลม
เรียงลำ�ดับตามหน่วยสี หน่วยแรก (หน่วยบริการใหม่) อยู่ทางซ้ายมือของพิธีกร และหน่วยสุดท้าย
(หนว่ ยบรกิ ารเกา่ ) อยทู่ างขวามอื ของพธิ กี ร แตล่ ะหนว่ ยยนื หา่ งกนั 1 ชว่ งแขน แตล่ ะคนในหนว่ ยหา่ งกนั
1 ช่วงศอก หัวหน้าหน่วยอยู่ทางขวาของแถว รองหัวหน้าหน่วยอยู่ท้ายแถวเสมอ หัวหน้าหน่วย
ของหน่วยบริการใหม่หน่วยแรกยืนอยู่แนวเดียวกับพิธีกรด้านซ้ายมือ รองหัวหน้าหน่วยของ
หนว่ ยบริการเก่าหนว่ ยสุดท้าย ยืนอยแู่ นวเดียวกับพิธีกรดา้ นขวามอื โดยหา่ งจากพิธกี รในระยะเท่ากัน
เมอ่ื จดั แถวเรยี บรอ้ ยแลว้ พธิ กี รสง่ั “นง่ิ ” แลว้ สงั่ “พกั ” ส�ำ หรบั วนั ตอ่ ๆ ไป หนว่ ยบรกิ ารทท่ี �ำ หนา้ ทแ่ี ลว้
ให้เขา้ แถวตอ่ เป็นหนว่ ยสดุ ทา้ ย ตามล�ำ ดับ
ระหวา่ งทส่ี มาชกิ ยวุ กาชาดก�ำ ลงั จดั แถว ผอู้ �ำ นวยการคา่ ยพกั แรม วทิ ยากร เขา้ แถว
หนา้ กระดานหลังเสาธง ห่างจากเสาธงประมาณ 3 ก้าว หนั หน้าไปทางสมาชิกยวุ กาชาด ผู้อำ�นวยการ
ค่ายพักแรมยืนอย่กู ลางแถวตรงกบั เสาธง
2. พิธีกรนัดหมายผู้แทนหน่วยบริการ ทำ�หน้าที่ชักธงชาติ 2 คน นำ�ร้องเพลงชาติ
1 คน น�ำ สวดมนต์ 1 คน จากนั้นพิธกี รเดินไปยืนอยู่ด้านขวาหรอื ด้านซา้ ยของเสาธง
3. พิธีกรเชิญผู้แทนหน่วยบริการทั้ง 2 คน ชักธงชาติข้ึนสู่ยอดเสา โดยยืนเป็นแถว
หนา้ กระดานหนา้ เสาธง หา่ งจากเสาธงประมาณ 3 กา้ ว แลว้ ท�ำ ความเคารพโดยคนขวาสง่ั “แถว - ตรง”
“วันทยหัตถ์” “มอื ลง” คนทางขวา ก้าวเทา้ ไปขา้ งหนา้ 2 ก้าว เทา้ ชิด ปลดเชือกและถอยกลับมา
ยืนที่เดิม ส่งเชอื กใหค้ นทางซา้ ย แล้วสง่ั “พกั ” (การกา้ วไปขา้ งหน้าและกา้ วถอยหลงั ควรกา้ วเทา้ ซ้าย
กอ่ นเสมอ)
4. พธิ ีกรสัง่ “เคารพธงชาติ ทัง้ หมด - ตรง” “วันทยหตั ถ์” ใหท้ ุกคนท�ำ วันทยหัตถ์
พรอ้ มกนั ผแู้ ทนหนว่ ยบรกิ าร 1 คน น�ำ รอ้ งเพลงชาติ ทกุ คนรอ้ งรบั ตอ่ ไปพรอ้ มกนั จนจบ การชกั ธงชาติ
จะตอ้ งใหธ้ งขนึ้ ทางขวามอื โดยใหค้ นทางซา้ ยมอื เปน็ ผชู้ กั ธงขนึ้ ขณะทชี่ กั ธงนนั้ เชอื กจะตอ้ งตงึ อยเู่ สมอ
เมื่อชักธงชาติสู่ยอดเสาแล้ว ให้คนทางขวาทำ�หน้าท่ีเป็นผู้ผูกเชือกธง แล้วถอยหลังกลับเข้าท่ีเดิม
เม่ือเสร็จเรียบร้อยคนทางขวาสั่ง “วันทยหัตถ์” “มือลง” (พิธีกรและคณะวิทยากรที่ยืนหลังเสาธง
เอามือลงพร้อมกับผู้ชักธง) “ขวา - หัน” กลับไปเข้าแถวตามเดิม และทำ�วันทยหัตถ์เหมือนกับ
สมาชิกทกุ คนในแถว พิธกี รส่ัง “มอื ลง” ทกุ คนเอามอื ลงแขนอย่ขู า้ งล�ำ ตวั ในท่าตรง

126 ค่มู อื การฝกึ อบรมเจ้าหนา้ ท่ีและผู้บังคบั บัญชายุวกาชาด

หลักสตู รครผู ู้สอนกิจกรรมยุวกาชาด

5. พธิ กี รสงั่ “ถอดหมวก”ใหท้ กุ คนใชม้ อื ขวาจบั ทก่ี ะบงั หนา้ หมวกแลว้ ถอดหมวกแนบไว้
ข้างลำ�ตัว พิธีกรส่ัง “เตรียมสวดมนต์” ทุกคนประนมมือ โดยให้กะบังหน้าหมวกอยู่ระหว่างฝ่ามือ
ตัวหมวกขนานกับลำ�ตัว และให้ด้านในของหมวกหันไปทางซ้าย ผู้แทนหน่วยบริการนำ�สวดมนต์

บทพระบูชาพระรตั นตรยั (นำ�สวดทลี ะวรรค) เสรจ็ แลว้ ใหล้ ดมอื ลง โดยมอื ขวาจบั ท่กี ะบงั หนา้ หมวก

แขนอย่ไู ว้ขา้ งล�ำ ตวั

6. พิธีกรส่ัง “สงบน่ิง เพื่อระลึกถึง.....ปฏิบัติ” ทุกคนก้มศีรษะเล็กน้อย มือขวา
(ท่ีถือหมวก) ทับมือซ้ายไว้ข้างหน้าในระดับต่ำ�กว่าเอว โดยกิริยาสำ�รวมเป็นเวลา 1 นาที พิธีกรสั่ง

“สวมหมวก” ให้ยกมือขวาท่ีจับกะบังหน้าหมวกขึ้น สวมหมวก โดยใช้มือซ้ายช่วยประคองด้านหลัง
เพ่อื จดั หมวกและลดมือลงในท่าตรง เมือ่ ทุกคนสวมหมวกเรียบรอ้ ยแล้ว สงั่ “พกั ”
การสงบน่ิง อาจส่ังให้ระลึกถึงผมู้ พี ระคุณทว่ั ไป หรือผู้มพี ระคณุ ตอ่ กจิ การกาชาด
และยุวกาชาด

หมายเหตุ การปฏบิ ตั ใิ นข้อ 5 และข้อ 6 กรณนี ับถอื ศาสนาอน่ื หรอื มีหลายศาสนา
ใหป้ ฏบิ ตั ติ ามขนบธรรมเนยี ม จารตี ประเพณี วฒั นธรรมทอ้ งถน่ิ โดยเนน้ ใหท้ กุ ศาสนาไดป้ ฏบิ ตั ศิ าสนกจิ

7. พิธีกรเชิญผู้อำ�นวยการค่ายพักแรม (โดยการทำ�วันทยหัตถ์ และผู้อำ�นวยการ

ค่ายพักแรม ทำ�วันทยหัตถ์รับ แล้วลดมือลง) ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมไปท่ีหน้าเสาธง และพิธีกรสั่ง

“ท้ังหมด - ตรง” “วันทยหัตถ์” “มือลง” (ให้ทุกคนทำ�วันทยหัตถ์ตามคำ�ส่ัง ผู้อำ�นวยการ
คา่ ยพกั แรมท�ำ วนั ทยหตั ถร์ บั แลว้ ลดมอื ลง) แลว้ สง่ั “พกั ” ผอู้ �ำ นวยการคา่ ยพกั แรมกลา่ วถงึ การอยคู่ า่ ย
และการตรวจเยี่ยม โดยให้คณะสายตรวจรายงานผลการตรวจเย่ียม รวมท้ังให้ผู้ตรวจหน่วยบริการ

รายงานผลการตรวจการปฏบิ ตั งิ านของหนว่ ยบริการดว้ ย

8. การรายงานการตรวจเยี่ยมและการรายงานการตรวจหน่วยบริการ
เม่อื ผ้อู ำ�นวยการค่ายพักแรมเชิญหัวหน้าสายตรวจ (เชิญทีละสาย) ให้หัวหน้าสายตรวจออกไป

ยืนแนวเดียวกับผู้อำ�นวยการค่ายพักแรม ด้านซ้ายหรือด้านขวาก็ได้หันหน้าเข้าหาผู้อำ�นวยการ

ค่ายพกั แรมและทำ�วันทยหัตถ์ แลว้ ลดมอื ลง (ผอู้ �ำ นวยการคา่ ยพกั แรมท�ำ วนั ทยหัตถ์รบั แล้วลดมอื ลง)

เสร็จแล้วหันหน้าไปทางสมาชิกยุวกาชาด รายงานผลการตรวจเยี่ยมต่อผู้อำ�นวยการค่ายพักแรม

และสมาชิกยวุ กาชาด จบแลว้ ส่งใบรายงานให้ผ้อู ำ�นวยการคา่ ยพกั แรม ทำ�วันทยหตั ถ์ แล้วลดมือลง
(ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมทำ�วันทยหัตถ์รับ แล้วลดมือลง) กลับเข้าท่ีเดิม (การรายงานอาจยืน

ระดบั เดยี วกบั ผอู้ �ำ นวยการคา่ ยพักแรม หรือกา้ วออกไปขา้ งหนา้ 1 กา้ ว) (ดแู นวปฏบิ ตั ิในการรายงาน
ผลการตรวจเยี่ยมในหัวข้อการตรวจเย่ียม ข้อ 12 หน้า 122) ผู้ตรวจคนต่อไปออกมารายงาน

คู่มือการฝกึ อบรมเจ้าหน้าท่ีและผ้บู งั คบั บัญชายวุ กาชาด 127

หลักสตู รครูผสู้ อนกิจกรรมยุวกาชาด

การตรวจเยี่ยมตามลำ�ดับ (โดยไม่ต้องส่งใบคะแนน) เม่ือคณะสายตรวจท้ัง 2 สาย รายงานผล

การตรวจเย่ียมเสร็จแล้ว ผู้ตรวจหน่วยบริการรายงานผลการตรวจการปฏิบัติงานของหน่วยบริการ

โดยปฏบิ ตั เิ ช่นเดยี วกบั หวั หน้าสายตรวจ
ข้อเสนอแนะเพิ่มเติม การออกไปรายงานผลการตรวจเย่ียม คณะสายตรวจ
ควรนัดหมายการยืนและการออกจากแถว แล้วรายงานผลการตรวจเยี่ยมเพ่ือความเป็นระเบียบ

เรยี บรอ้ ย

เม่ือคณะสายตรวจหรือผู้ที่ได้รับมอบหมายรายงานผลครบทุกคนแล้ว ผู้อำ�นวยการ

คา่ ยพักแรมกล่าวสรุป และมอบธงมาตรฐานเล็กให้กับหน่วยท่ีได้รับคะแนนถึงเกณฑม์ าตรฐาน
9. การรับธงมาตรฐานเล็ก
เมื่อผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมเชิญหน่วยสีใดออก

ไปรับธงมาตรฐานเล็ก ให้หัวหน้าหน่วยสีน้ัน

ว่ิงออกไปยืนเข้าแถวหน้ากระดาน คนแรกยืน

ตรงหนา้ ผอู้ �ำ นวยการคา่ ยพกั แรมหา่ งประมาณ3กา้ ว

คนต่อไปยืนต่อแถวทางซ้ายมือของคนแรก

ตามล�ำ ดบั กอ่ น-หลงั ครบแลว้ คนทางขวาสดุ ของแถว
ส่ัง “แถว - ตรง” “วันทยหัตถ์” “มือลง”
(ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมทำ�วันทยหัตถ์รับ แล้วลดมือลง) แล้วก้าวเท้าซ้ายไปข้างหน้า 1 ก้าว

เท้าชิด ทำ�วันทยหัตถ์ ลดมือลงรับธงด้วยมือขวาแล้วเปล่ียนไปถือด้วยมือซ้าย ทำ�วันทยหัตถ์

ลดมือลง (ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมทำ�วันทยหัตถ์รับ แล้วลดมือลง) เม่ือรับธงจากผู้อำ�นวยการ

ค่ายพักแรมแล้วให้ถอยกลับมายืนที่เดิม จากน้ันผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมจะสืบเท้าไปทางขวามือ

ให้ตรงกับหัวหน้าหน่วยคนต่อไป (การรับธงให้ปฏิบัติเช่นเดียวกับคนแรก) เม่ือรับธงมาตรฐานเล็ก
ครบแล้ว ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมกลับมายืนจุดเดิม คนทางขวาสุดของแถวสั่ง “วันทยหัตถ์”
“มือลง” (ผอู้ �ำ นวยการคา่ ยพกั แรมท�ำ วันทยหตั ถ์รบั แลว้ ลดมอื ลง) “ขวา - หัน” วง่ิ กลับทเ่ี ดิม
10. ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมสรุปผลรายงานการตรวจเย่ียม การทำ�งานของ

หน่วยบริการ และการอยู่ค่ายพักแรมของวันท่ีผ่านมา ให้ข้อคิด แนวปฏิบัติสั้น ๆ จบแล้วพิธีกรส่ัง
“ท้ังหมด - ตรง” “วันทยหัตถ์” “มือลง” ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมทำ�วันทยหัตถ์รับ ลดมือลง
แลว้ เดนิ กลับไปยืนดา้ นหลังเสาธง พิธกี รสั่ง “พกั ”

128 ค่มู ือการฝึกอบรมเจ้าหน้าทีแ่ ละผบู้ ังคับบัญชายวุ กาชาด

หลักสูตรครูผู้สอนกิจกรรมยุวกาชาด

11. ถ้าทุกหน่วยได้รับธงมาตรฐานเล็กครบในวันใด จะต้องชักธงมาตรฐานใหญ่ข้ึนสู่
ยอดเสา เพื่อแสดงให้เห็นว่าการจัดค่ายได้เกณฑ์มาตรฐาน โดยให้พิธีกรนัดหมายผู้แทนหน่วยบริการ
2 คน ทำ�หน้าท่ชี ักธงมาตรฐานใหญ่ ผแู้ ทนหนว่ ยบริการทั้ง 2 คน ยนื เปน็ แถวหนา้ กระดานหนา้ เสาธง
ห่างจากเสาธงประมาณ 3 ก้าว คนขวามือส่ัง “แถว - ตรง” “วันทยหัตถ์” “มือลง” ก้าวท้าว
ไปขา้ งหน้า 2 ก้าว เท้าชดิ ปลดเชือกธง ถอยกลับมายืนในตำ�แหนง่ เดิม สง่ เชอื กใหค้ นทางซา้ ยทำ�หนา้ ที่
เป็นผู้ชักธง พิธีกรให้ทุกคนร้องเพลง “มาร์ชยุวกาชาด” 2 จบ พร้อมกับปรบมือตามจังหวะเพลง
และเมือ่ เริม่ รอ้ งเพลงใหช้ กั ธงมาตรฐานใหญ่ข้นึ ได้
การชกั ธงใหส้ าวเชอื กขน้ึ ไปตามปกติ เมอ่ื ชกั ธงสยู่ อดเสาแลว้ ใหค้ นทางขวาท�ำ หนา้ ที่
เป็นผู้ผูกเชือกธง เมื่อเสร็จเรียบร้อยแล้ว คนทางขวาสั่ง “วันทยหัตถ์” “มือลง” “ขวา - หัน”
กลับไปเข้าแถวตามเดิม (ธงมาตรฐานใหญ่จะชักลงภายหลังจากชักธงชาติลงในเวลา 18.00 น.
ของทกุ วนั )
12. การเปลี่ยนหน่วยบริการ หน่วยที่จะรับหน้าที่เป็นหน่วยบริการในวันท่ีทำ�พิธี
หน้าเสาธงนนั้ จะเป็นหนว่ ยบริการใหม่ ให้พิธีกรสงั่ “หน่วยบริการใหม่ - ตรง” “ขวา - หัน” แลว้ ใช้
คำ�บอกว่า เดินไปเขา้ แถวหนา้ กระดานหน้าเสาธง หันหนา้ เข้าหาเสาธง และหนว่ ยทีป่ ฏบิ ัตหิ นา้ ท่ีเป็น
หน่วยบริการในวันก่อน จะเปน็ หนว่ ยบริการเกา่ พธิ ีกรสั่ง “หนว่ ยบรกิ ารเก่า - ตรง” “ซา้ ย - หัน”
แล้วใช้คำ�บอกว่า เดินไปเข้าแถวหน้ากระดาน หันหลังให้เสาธง ยืนให้ตรงกับหน่วยที่จะรับมอบ
เคร่ืองหมายบริการ ห่างประมาณ 1 ก้าว แล้วให้หน่วยบริการเก่ามอบเครื่องหมายบริการให้
หนว่ ยบรกิ ารใหม่ ขณะทมี่ อบเครอื่ งหมายบรกิ าร ใหท้ กุ คนรอ้ งเพลง “บรกิ าร” 1 จบ พรอ้ มกบั ปรบมอื
ตามจงั หวะเพลง เสรจ็ แล้วพธิ ีกรสั่ง “ขวา - หัน” หนว่ ยบริการทั้งใหม่และเก่าทำ�ขวาหนั กลับเข้าที่
แลว้ สง่ั “พกั ” พธิ กี รเดนิ กลบั ไปยนื หน้าเสาธง
ข ้อเสนอแนะเพ่ิมเติม การมอบเครื่องหมายบริการ หน่วยบริการเก่าจะส่งมอบให้
หน่วยบริการใหม่ประดับเคร่ืองหมายเองหรือจะประดับให้ก็ได้ ในกรณีน้ี หากผู้มอบเป็นผู้ชายและ
ผู้รบั มอบเป็นผ้หู ญิง ควรสง่ มอบให้ฝ่ายผูห้ ญิงประดับเครอ่ื งหมายเอง

หนว่ ยบริการใหม่ หน่วยบริการเกา่
เขา้ แถวหนา้ เสาธง เขา้ แถวหนา้ เสาธง
หนั หนา้ เข้าหาเสาธง หนั หลงั ใหเ้ สาธง

การเปล่ยี นหน่วยบรกิ ารในพธิ หี นา้ เสาธง 129

คู่มอื การฝกึ อบรมเจา้ หน้าทแ่ี ละผบู้ ังคับบัญชายวุ กาชาด

หลกั สูตรครูผู้สอนกิจกรรมยุวกาชาด

13. คณะวิทยากรจะแยกออกจากแถว โดยให้วิทยากรคนท่ีอยู่ทางขวาสุดของแถวสั่ง
“วทิ ยากร - ตรง” “ขวา - หนั ” คณะวทิ ยากรทกุ คนท�ำ ขวาหนั แยกยา้ ยกนั ไปปฏบิ ตั หิ นา้ ท่ี ในระหวา่ งนนั้
พิธีกรชี้แจงและนัดหมาย เสร็จเรียบร้อยแล้วส่ัง “ทั้งหมด - ตรง” “แยกแถว” สมาชิกยุวกาชาด
ทุกคนท�ำ ขวาหนั แล้วแยกกันไปตามที่นดั หมาย

4. พิธีปดิ การอยู่คา่ ยพกั แรมยุวกาชาด

มี 2 แบบ คือ พธิ ปี ิดการอยคู่ า่ ยพักแรมในหอ้ งประชมุ และพธิ ีปดิ การอยคู่ ่ายพกั แรม
ในสนาม
4.1 พธิ ีปิดการอยูค่ า่ ยพักแรมในหอ้ งประชมุ จดั ได้ 2 แบบ คือ
แบบที่ 1 จัดแบบมีพิธที างศาสนาพทุ ธ ให้ถอื ปฏบิ ตั ิดังน้ี
1) จัดให้มีโต๊ะหมู่บูชาพร้อมพระพุทธรูปต้ังอยู่ด้านหน้าห้องประชุม ต้ังธงชาติ
ธงยวุ กาชาด ดา้ นขวาของพระพทุ ธรปู พระบรมฉายาลกั ษณพ์ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั อยดู่ า้ นซา้ ย
2) ใหส้ มาชกิ ยวุ กาชาด ผมู้ เี กยี รติ วทิ ยากร และเจา้ หนา้ ทผ่ี เู้ กย่ี วขอ้ งนง่ั ประจ�ำ ท่ี
3) ประธานมาถงึ หอ้ งประชมุ พธิ กี รสง่ั “ทง้ั หมด - ตรง” ใหท้ กุ คนยนื ตรงเคารพ
ประธาน
4) เชญิ ประธานจดุ ธปู เทยี นบชู าพระรตั นตรยั ทกุ คนทอี่ ยใู่ นหอ้ งประชมุ ยนื ตรง
5) ประธานเริ่มจุดเทียน ให้ทุกคนในห้องประชุมประนมมือ ผู้ท่ีนับถือศาสนา
อ่นื อยใู่ นกิริยาสำ�รวม
6) ประธานกราบ ให้ทกุ คนก้มศรี ษะจรดปลายนว้ิ หวั แมม่ ือท่ีระหวา่ งคิ้ว 3 ครัง้
7) ประธานโคง้ ค�ำ นบั แลว้ เดนิ กลบั มานงั่ ประจ�ำ ทเี่ ดมิ หรอื ยนื บนแทน่ รบั รายงาน
ทุกคนในห้องประชุมน่งั ลง
8) ผอู้ �ำ นวยการคา่ ยพกั แรมหรอื ผทู้ ไ่ี ดร้ บั มอบหมายกลา่ วรายงานผลการอยคู่ า่ ย
พักแรม
9) ประธานมอบรางวัลให้แกห่ นว่ ยสีทีไ่ ดค้ ะแนนรวมกจิ กรรมประจ�ำ วนั สูงสุด
10) ประธานมอบเกียรติบตั รและเคร่อื งหมายกิจกรรมพิเศษ
การรบั เกยี รตบิ ตั รและเครอื่ งหมายกจิ กรรมพเิ ศษ ใหผ้ อู้ �ำ นวยการคา่ ยพกั แรม
หรือผู้ท่ีได้รับมอบหมาย อ่านรายช่ือผู้ผ่านการอยู่ค่ายพักแรมทีละคน เม่ืออ่านถึงหน่วยใดให้ทุกคน
ในหน่วยนั้นยืนตรง และเดินออกมารับตามรายชื่อที่อ่าน โดยยืนห่างจากประธานประมาณ 2 ก้าว
ทำ�ความเคารพด้วยการยืนตรง รับเกียรติบัตรและเคร่ืองหมายกิจกรรมพิเศษด้วยมือขวา
แลว้ กลับเข้าทีเ่ ดมิ โดยไมต่ ้องท�ำ ความเคารพอกี (การปรบมอื ให้ปรบมือเฉพาะคนแรกและคนสดุ ทา้ ย)

130 คมู่ อื การฝกึ อบรมเจา้ หนา้ ทแี่ ละผบู้ งั คับบญั ชายุวกาชาด

หลกั สตู รครผู สู้ อนกจิ กรรมยุวกาชาด

11) พธิ กี รสง่ั “ทง้ั หมด - ตรง” “กลา่ วค�ำ ปฏญิ าณตน” สมาชกิ ยวุ กาชาดกลา่ ว
ค�ำ ปฏญิ าณตนยุวกาชาด จบแลว้ ทกุ คนนงั่ ลง

12) ประธานใหโ้ อวาทและกลา่ วปิดการอยคู่ ่ายพกั แรม
13) พธิ ีกรส่ัง “ท้ังหมด - ตรง”
14) ประธานและทุกคนในห้องประชุมยืนเข้าแถวเป็นวงกลม ไหล่ชิดไหล่
ไขวแ้ ขนขวาทบั แขนซ้าย แลว้ จับมอื กนั รว่ มกนั ร้องเพลง “ชมุ นุมยวุ กาชาด” 1 จบ ขณะท่ีรอ้ งเพลง
ให้โยกตัวไปทางขวาและทางซ้ายสลับกันไป โดยโยกไปทางขวาก่อน เม่ือร้องเพลงจบ ให้ปล่อยมือ
แลว้ กา้ วถอยหลัง 1 กา้ ว และรว่ มกนั ร้องเพลง “อาลัยพี่นอ้ ง” 1 จบ
ข้อเสนอแนะเพ่ิมเติม อาจใช้เพลงใดเพลงหน่ึงหรือสองเพลงก็ได้ตามความ

เหมาะสม และการร้องเพลงทัง้ 2 เพลง ไม่ต้องยืนเปน็ หน่วยสี

15) เม่ือจบแล้วคณะวิทยากรและสมาชิกยุวกาชาดไปทำ�พิธีปิดการอยู่ค่ายพัก

แรมในสนาม
แบบที่ 2 จดั แบบไม่มีพธิ ีทางศาสนา ให้ถือปฏิบตั ิดงั น้ี
1) ดา้ นหนา้ หอ้ งประชมุ ตง้ั ธงชาติธงยวุ กาชาดอยดู่ า้ นขวาของพระบรมฉายาลกั ษณ์

พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั

2) ใหส้ มาชกิ ยวุ กาชาด ผมู้ เี กยี รติ วทิ ยากรและเจา้ หนา้ ทผ่ี เู้ กย่ี วขอ้ งนง่ั ประจ�ำ ท่ี
3) ประธานมาถงึ หอ้ งประชมุ พธิ กี รสง่ั “ทงั้ หมด - ตรง” ใหท้ กุ คนยนื ตรงเคารพ
ประธาน

4) เชิญประธานประกอบพิธี ทุกคนที่อยู่ในห้องประชุมยืนตรง ประธานถวาย

ความเคารพพระบรมฉายาลักษณ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว แล้วเดินกลับมาน่ังประจำ�ที่เดิม

หรอื ยนื บนแท่นรบั รายงาน ทุกคนในหอ้ งประชุมน่ังลง

5) ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรม หรือผู้ที่ได้รับมอบหมายกล่าวรายงานผลการอยู่

คา่ ยพกั แรม

6) ประธานมอบรางวลั ใหแ้ ก่หนว่ ยทไ่ี ดค้ ะแนนรวมกิจกรรมประจำ�วันสูงสดุ

7) ประธานมอบเกียรติบัตร และเคร่ืองหมายกิจกรรมพิเศษ (ดูรายละเอียดท่ี

พธิ ปี ิดการอยูค่ า่ ยพกั แรมในหอ้ งประชุม : การจัดแบบมพี ธิ ีทางศาสนาพทุ ธ หนา้ 130)

คูม่ อื การฝกึ อบรมเจา้ หนา้ ท่แี ละผบู้ งั คับบัญชายวุ กาชาด 131

หลักสตู รครูผู้สอนกิจกรรมยุวกาชาด

8) พิธีกรสั่ง “ท้ังหมด - ตรง” “กล่าวคำ�ปฏิญาณตน” สมาชิกยุวกาชาด
กลา่ วค�ำ ปฏิญาณตนยวุ กาชาด จบแล้วทกุ คนนัง่ ลง

9) ประธานใหโ้ อวาทและกลา่ วปดิ การอยู่ค่ายพักแรม
10) พธิ กี รส่ัง “ท้ังหมด - ตรง”
11) ประธานและทุกคนในห้องประชุมยืนเข้าแถวเป็นวงกลม ไหล่ชิดไหล่
ไขวแ้ ขนขวาทบั แขนซา้ ย แล้วจับมือกัน ร่วมกันร้องเพลง “ชมุ นมุ ยวุ กาชาด” 1 จบ ขณะทีร่ อ้ งเพลง
ให้โยกตัวไปทางขวาและทางซ้ายสลับกันไป โดยโยกตัวไปทางขวาก่อน เมื่อร้องเพลงจบให้ปล่อยมือ
แลว้ ก้าวถอยหลัง 1 ก้าว และรว่ มกันรอ้ งเพลง “อาลยั พีน่ ้อง” 1 จบ
ข้อเสนอแนะเพิ่มเติม อาจใช้เพลงใดเพลงหนึ่งหรือสองเพลงก็ได้ตาม
ความเหมาะสม และการรอ้ งเพลงทัง้ 2 เพลง ไมต่ อ้ งยืนเปน็ หนว่ ยสี

12) เมอื่ จบแลว้ คณะวทิ ยากรและสมาชกิ ยวุ กาชาดไปท�ำ พธิ ปี ดิ การอยคู่ า่ ยพกั แรม

ในสนาม

ทง้ั น้ีพธิ เี ปดิ -พธิ ปี ดิ การอยคู่ า่ ยพกั แรมในหอ้ งประชมุ ทมี่ ผี นู้ บั ถอื หลายศาสนา
อยู่ค่ายพักแรมคราวเดียวกัน ให้ปฏิบัติตามขนบธรรมเนียม จารีต ประเพณี วัฒนธรรมท้องถ่ิน
โดยเนน้ ให้ทกุ ศาสนาไดป้ ฏิบตั ิศาสนกิจ
4.2 พธิ ปี ิดการอยู่ค่ายพักแรมในสนาม ใหถ้ ือปฏบิ ตั ดิ งั นี้
4.2.1 พิธกี รยนื หนา้ เสาธง ห่างจากเสาธงประมาณ 3 ก้าว ใชส้ ัญญาณนกหวดี
เรียกทั้งหมด พิธีกรส่ัง “แถว” แล้วทำ�สัญญาณมือแถวครึ่งวงกลม สมาชิกยุวกาชาดท้ังหมดเข้าแถว
คร่ึงวงกลมเรียงลำ�ดับตามหน่วยสี หน่วยแรกอยู่ทางซ้ายมือของพิธีกร และหน่วยสุดท้ายอยู่ทาง

ขวามือของพิธีกร แต่ละหน่วยยืนห่างกัน 1 ช่วงแขน แต่ละคนในหน่วยห่างกัน 1 ช่วงศอก

หัวหน้าหน่วยอยู่ทางขวาของแถว รองหัวหน้าหน่วยอยู่ท้ายแถวเสมอ หัวหน้าหน่วยของหน่วยแรก

ยืนอยู่แนวเดียวกับพิธีกรด้านซ้ายมือ รองหัวหน้าหน่วยของหน่วยสุดท้ายยืนอยู่แนวเดียวกับพิธีกร
ดา้ นขวามอื โดยใหห้ า่ งจากพธิ กี รในระยะเทา่ กนั เมอื่ จดั แถวเรยี บรอ้ ยแลว้ พธิ กี รสงั่ “นงิ่ ” แลว้ สงั่ “พกั ”
ระหวา่ งทส่ี มาชกิ ยวุ กาชาดก�ำ ลงั จดั แถว ผอู้ �ำ นวยการคา่ ยพกั แรม วทิ ยากร

เข้าแถวหน้ากระดานหลังเสาธง ห่างจากเสาธงประมาณ 3 ก้าว หันหน้าไปทางสมาชิกยุวกาชาด

ผู้อำ�นวยการค่ายพกั แรมยืนอยู่กลางแถว ตรงกับเสาธง

132 คู่มอื การฝึกอบรมเจ้าหน้าที่และผู้บังคบั บญั ชายุวกาชาด

หลกั สูตรครผู ้สู อนกิจกรรมยุวกาชาด

4.2.2 พธิ ีกรนดั หมายผแู้ ทนบริการอาสาสมัคร รวม 6 คน ทำ�หนา้ ทช่ี ักธงชาติ

2 คน ชักธงยวุ กาชาด 2 คน และชกั ธงมาตรฐานใหญ่ 2 คน (ถ้ามี)

4.2.3 พธิ กี รเชญิ ผอู้ �ำ นวยการคา่ ยพกั แรม กลา่ วปดิ การอยคู่ า่ ยพกั แรม (โดยการ

ท�ำ วันทยหตั ถ์ และผู้อ�ำ นวยการคา่ ยพกั แรมทำ�วนั ทยหัตถ์รับ แลว้ ลดมือลง) ผูอ้ ำ�นวยการค่ายพกั แรม

เดนิ ไปที่หน้าเสาธง พิธกี รสงั่ “ทงั้ หมด - ตรง” “วันทยหตั ถ”์ “มอื ลง” (ผู้อ�ำ นวยการค่ายพักแรม
ทำ�วันทยหัตถ์รบั แลว้ ลดมอื ลง) แลว้ สั่ง “พกั ” ผ้อู �ำ นวยการคา่ ยพกั แรมกล่าวปิดการอยู่คา่ ยพกั แรม
4.2.4 เมื่อผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมกล่าวปิดการอยู่ค่ายพักแรมจบ พิธีกรส่ัง

“ทัง้ หมด - ตรง” “วนั ทยหตั ถ”์ “มอื ลง” (ใหท้ กุ คนทำ�วันทยหตั ถ์ตามค�ำ สัง่ ผู้อ�ำ นวยการคา่ ยพกั แรม
ทำ�วันทยหตั ถ์รับ แล้วลดมอื ลง) ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมเดนิ กลบั ไปยนื หลงั เสาธง พธิ ีกรส่งั “พัก”
4.2.5 พิธีกรเชิญผู้แทนบริการอาสาสมัครทั้ง 6 คน ชักธงชาติ ธงยุวกาชาด

และธงมาตรฐานใหญ่ (ถ้ามี) โดยยนื เป็นแถวหน้ากระดานหน้าเสาธง หา่ งจากเสาธงประมาณ 3 ก้าว

แล้วทำ�ความเคารพโดยคนทางขวาสุดสั่ง “แถว - ตรง” “วันทยหัตถ์” “มือลง” คนทางขวา
ของแตล่ ะคู่ กา้ วเทา้ ไปขา้ งหนา้ 2 กา้ ว เทา้ ชดิ ปลดเชอื กและถอยกลบั มายนื ทเ่ี ดมิ สง่ เชอื กใหค้ นทางซา้ ย

ของแตล่ ะคู่ คนทางขวาสดุ สง่ั “พกั ” (การกา้ วไปขา้ งหนา้ และกา้ วถอยหลงั ควรกา้ วเทา้ ซา้ ยกอ่ นเสมอ)
4.2.6 พิธีกรส่ัง “เคารพธงชาติ ทั้งหมด - ตรง” “วันทยหัตถ์” ให้ทุกคน
ท�ำ วันทยหตั ถ์พรอ้ มกนั ผูแ้ ทนบรกิ ารอาสาสมคั รชกั ธงชาติ ธงยวุ กาชาด และธงมาตรฐานใหญ่ โดยให้

ธงชาตอิ ยเู่ หนอื ธงยวุ กาชาดและธงมาตรฐานใหญ่ ประมาณ 1 ชว่ งธง (ไมต่ อ้ งรอ้ งเพลงชาติ หรอื เพลงใด ๆ)

ให้คนทางขวาของแต่ละคู่ทำ�หน้าท่ีเป็นผู้ชักธงลง และผูกเชือกธง แล้วถอยหลังกลับเข้าท่ีเดิม

เมอื่ เสรจ็ เรยี บรอ้ ยแลว้ คนทางขวาสดุ สง่ั “วนั ทยหตั ถ”์ “มอื ลง” (พธิ กี รและคณะวทิ ยากรทย่ี นื หลงั เสาธง
เอามือลงพร้อมกับผู้ชักธง) “ขวา - หัน” กลับไปเข้าแถวตามเดิม และทำ�วันทยหัตถ์เหมือนกับ
สมาชิกทุกคนในแถว พิธีกรส่ัง “มือลง” “พกั ”
4.2.7 พิธีกรเชิญผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมจับมือกับคณะวิทยากรและสมาชิก

ยุวกาชาด โดยยืนห่างจากผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมพอประมาณ ทำ�วันทยหัตถ์ “เชิญผู้อำ�นวยการ
ค่ายพักแรมจับมือกับคณะวิทยากร และสมาชิกยุวกาชาด” (ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรมและพิธีกร
ลดมือลง) ผู้อำ�นวยการค่ายพักแรม เดินไปจับมือกับคณะวิทยากร และสมาชิกยุวกาชาด โดยเริ่ม

จับมือกับวิทยากรท่ียืนอยู่ทางขวาสุดของแถวเป็นคนแรก (ใช้มือขวา) แล้วจับมือกับวิทยากรและ

สมาชิกยุวกาชาดคนต่อ ๆ ไป โดยเวียนไปทางขวา ขณะเดียวกันทุกคนก็เดินตามผู้อำ�นวยการ

ค่ายพักแรมทีละคน และจับมือให้ครบเช่นกัน ก่อนจับมือทุกคร้ังให้ทุกคนทำ�ความเคารพกัน

คมู่ ือการฝึกอบรมเจ้าหนา้ ท่แี ละผบู้ งั คับบัญชายวุ กาชาด 133

หลักสตู รครผู สู้ อนกิจกรรมยุวกาชาด

ด้วยการทำ�วันทยหัตถ์ ระหว่างจับมือกันทุกคนร้องเพลง “ก่อนจะจากกันไป” เม่ือทุกคน
กลับมาเข้าแถวตามเดิมแล้วให้ร่วมกันร้องเพลง “ลาก่อน” 2 จบ เม่ือข้ึนเพลงจบที่สอง
ใหท้ ุกคนยกมือขวาขึน้ โบกมืออำ�ลา พร้อมกับเรมิ่ ก้าวถอยหลังตอ่ เน่อื งจนจบเพลงแลว้ แยกกนั ไป

วิธีการน�ำ เสนอ

1. การนำ�เขา้ สบู่ ทเรียน
2. การนำ�เสนอ
2.1 แจ้งวตั ถปุ ระสงค์
2.2 บรรยายขนั้ ตอนตามหัวข้อเนื้อหา
2.3 สาธิตและฝึกปฏิบัติ พธิ เี ปิดคา่ ยพกั แรมยุวกาชาด
2.3.1 การปฏบิ ัติในการชักธงชาตลิ งประจ�ำ วัน
2.3.2 สาธติ การถอดหมวก การสวดมนต์ สงบนิง่
2.4 บรรยายข้นั ตอนการตรวจเยีย่ ม
2.5 สาธติ และฝกึ ปฏิบตั ิ การตรวจเยีย่ ม
2.6 บรรยายข้ันตอนพิธีหน้าเสาธง
2.7 สาธิตและฝึกปฏิบัติ พธิ ีหน้าเสาธง
2.8 บรรยายพิธีปดิ คา่ ยพักแรมยวุ กาชาด
2.9 สาธิตและฝกึ ปฏบิ ตั พิ ธิ ีปดิ คา่ ยพกั แรมยุวกาชาด
3. การสรปุ
3.1 สรุปประเดน็ ส�ำ คัญและจดุ เน้น
3.2 เปิดโอกาสใหส้ มาชิกยุวกาชาดซกั ถามข้อสงสยั

กิจกรรมเสนอแนะ

1. สถานการณ์จำ�ลอง
2. การแสดงบทบาทสมมติ
3. สาธติ และฝกึ ปฏิบตั ิ

134 คู่มือการฝึกอบรมเจ้าหนา้ ท่ีและผบู้ ังคบั บัญชายุวกาชาด

หลักสูตรครผู ู้สอนกจิ กรรมยวุ กาชาด

สื่อและนวตั กรรม

1. ส่อื อเิ ล็กทรอนกิ ส์
2. อุปกรณ์สาธิต
3. วดี ทิ ศั น์

การวดั และประเมินผล

1. การสังเกต
2. การอภปิ รายซกั ถาม
3. การประเมนิ ผลรายวิชา

ค่มู ือการฝกึ อบรมเจ้าหนา้ ทแ่ี ละผูบ้ งั คบั บญั ชายุวกาชาด 135

หลักสตู รครผู ้สู อนกิจกรรมยุวกาชาด

บรรณานุกรม

กองยวุ กาชาด กรมพลศึกษา. (2542). ระเบียบคณะกรรมการบรหิ ารยุวกาชาด ว่าดว้ ยการปฏิบตั ิ
เกยี่ วกับยวุ กาชาด พ.ศ. 2541. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพค์ รุ สุ ภาลาดพรา้ ว.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2554). หลักสูตรกิจกรรมยุวกาชาด ตามหลักสูตรการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน
พทุ ธศกั ราช 2551. กรงุ เทพมหานคร:โรงพมิ พช์ มุ นมุ สหกรณก์ ารเกษตรแหง่ ประเทศไทยจ�ำ กดั .
กลมุ่ สง่ เสรมิ และพฒั นายวุ กาชาด ส�ำ นกั การลกู เสอื ยวุ กาชาดและกจิ การนกั เรยี น. (2558). ระเบยี บแถว
ยุวกาชาด. พิมพ์คร้งั ที่ 2. กรุงเทพมหานคร : โรงพมิ พ์องค์การรับสง่ สินคา้ และพัสดุภณั ฑ์
(ร.ส.พ.).
-------------- . (2554). คมู่ อื วทิ ยากรหลกั สตู รผนู้ �ำ ยวุ กาชาด. กรงุ เทพมหานคร : โรงพมิ พช์ มุ นมุ สหกรณ์
การเกษตรแหง่ ประเทศไทย จำ�กัด.
-------------- . (2554). ระเบยี บคณะกรรมการบรหิ ารยวุ กาชาด วา่ ดว้ ยการปฏบิ ตั เิ กย่ี วกบั ยวุ กาชาด.
พ.ศ. 2554 (ฉบบั รา่ ง). กรงุ เทพมหานคร : โรงพมิ พช์ มุ นมุ สหกรณก์ ารเกษตรแหง่ ประเทศไทย
จ�ำ กัด.
-------------- . (2557). เกณฑ์การประเมินคุณภาพการจัดกิจกรรมยุวกาชาดในสถานศึกษา.
พิมพ์ครั้งท่ี 2. กรุงเทพมหานคร : โรงพมิ พ์ สกสค. ลาดพรา้ ว.
-------------- . (2558). คู่มือวิทยากรหลักสูตรครูผู้สอนกิจกรรมยุวกาชาด. กรุงเทพมหานคร :
โรงพิมพช์ มุ นมุ สหกรณก์ ารเกษตรแห่งประเทศไทย จำ�กัด.
-------------- . (2559). แนวปฏิบัติการจัดการฝึกอบรมเจ้าหน้าท่ีและผู้บังคับบัญชายุวกาชาด.
กรงุ เทพมหานคร : โรงพิมพอ์ กั ษรไทย.
-------------- . (2560). คู่มือผู้เข้ารับการฝึกอบรมเจ้าหน้าที่และผู้บังคับบัญชายุวกาชาด.
กรุงเทพมหานคร : โรงพมิ พ์อักษรไทย.
--------------. (2560). คู่มือวทิ ยากรหลกั สูตรผใู้ หก้ ารอบรมเจ้าหนา้ ทแี่ ละผบู้ งั คบั บัญชายุวกาชาด.
กรงุ เทพมหานคร : โรงพมิ พอ์ ักษรไทย.

136 ค่มู อื การฝกึ อบรมเจ้าหน้าทแ่ี ละผบู้ ังคับบญั ชายวุ กาชาด

หลกั สตู รครผู ู้สอนกิจกรรมยวุ กาชาด

คณะกรรมการกาชาดระหวา่ งประเทศ ส�ำ นกั งานภมู ภิ าคกรงุ เทพฯ. (2560). อนสุ ญั ญาเจนวี า ลงวนั ที่
12 สิงหาคม ค.ศ. 1949.
ราชกจิ จานเุ บกษา. เลม่ 135 ตอนพเิ ศษ 22 ง 31 มกราคม 2561. ขอ้ บงั คบั สภากาชาดไทย แกไ้ ขเพม่ิ เตมิ
(ฉบับที่ 81) พุทธศกั ราช 2560. หมวดท่ี 8 วา่ ดว้ ยเหล่ากาชาดจังหวดั
สภากาชาดไทย. (2550). ข้อบังคับสภากาชาดไทย. แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 68) พ.ศ. 2550.
กรงุ เทพมหานคร : โรงพิมพ์ครุ สุ ภาลาดพร้าว.

-------------- . (2561). ระเบียบคณะกรรมการบริหารงานยุวกาชาด ว่าด้วยการทำ�ความเคารพ
ของยุวกาชาด. ประกาศ ณ วนั ที่ 19 กรกฎาคม พทุ ธศกั ราช 2561.
-------------- . (2561). ระเบียบคณะกรรมการบริหารยุวกาชาด ว่าด้วยเคร่ืองแบบยุวกาชาด.
ประกาศ ณ วนั ที่ 26 กนั ยายน พทุ ธศกั ราช 2561.
สำ�นักการลูกเสือ ยุวกาชาดและกิจการนักเรียน. (2554). คู่มือการจัดการฝึกอบรมเจ้าหน้าท่ีและ
ผู้บังคับบัญชายุวกาชาด. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตร
แห่งประเทศไทย จำ�กดั .

ส�ำ นกั การลกู เสอื ยวุ กาชาดและกจิ การนกั เรยี น. (2559). แนวปฏบิ ตั กิ ารจดั การฝกึ อบรมเจา้ หนา้ ทแ่ี ละ
ผ้บู ังคบั บญั ชายวุ กาชาด. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์อกั ษรไทย (น.ส.พ.ฟา้ เมืองไทย).
-------------- . (2560). คู่มือการฝึกอบรมเจ้าหน้าที่และผู้บังคับบัญชายุวกาชาด หลักสูตร
ผู้ให้การอบรมเจ้าหน้าที่และผู้บังคับบัญชายุวกาชาด. กรุงเทพมหานคร :
โรงพิมพอ์ กั ษรไทย (น.ส.พ.ฟ้าเมืองไทย).

-------------- . (2560). คู่มือการฝึกอบรมสมาชิกยุวกาชาด หลักสูตรหัวหน้าหน่วยยุวกาชาด.
พมิ พค์ รง้ั ท่ี 2. กรุงเทพมหานคร : โรงพมิ พอ์ กั ษรไทย (น.ส.พ.ฟา้ เมอื งไทย).

-------------- . (ม.ป.ป.). คู่มือเยาวชน เรื่อง การกาชาดและความรู้เพื่อชีวิต. พิมพ์คร้ังที่ 6.
กรุงเทพมหานคร : ม.ป.พ.

-------------- . (ม.ป.ป.). คมู่ ือการจดั กิจกรรมยวุ กาชาด กิจกรรมพิเศษ. กรุงเทพมหานคร : โรงพมิ พ์
ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำ�กัด.

คู่มอื การฝึกอบรมเจ้าหนา้ ทีแ่ ละผูบ้ งั คับบัญชายุวกาชาด 137

หลกั สูตรครูผ้สู อนกจิ กรรมยุวกาชาด



ภาคผนวก

รายละเอยี ดส�ำ หรบั ผจู้ ดั การฝกึ อบรม

หลักการและวิธีการฝึกอบรม

1. รายวิชาและกิจกรรมท่ีใช้ในการฝึกอบรม ให้เป็นไปตามหลักสูตรที่กลุ่มส่งเสริม
และพัฒนายวุ กาชาด สำ�นักการลกู เสือ ยุวกาชาดและกิจการนักเรยี น กำ�หนด
2. วิทยากรและผู้เข้ารับการฝึกอบรม ต้องมีคุณสมบัติตามท่ีกลุ่มส่งเสริมและพัฒนา
ยุวกาชาด ส�ำ นกั การลกู เสอื ยุวกาชาดและกิจการนักเรียน ก�ำ หนด
3. การฝกึ อบรมให้จัดตามหลกั สูตรท่กี �ำ หนด
4. การใหค้ วามรู้ทางวิชาการ ควรมีการสอดแทรกเพลง เกม มอี ุปกรณ์ และสือ่ ประกอบ
เช่น คอมพิวเตอร์ แผ่นบันทึกขอ้ มูล (ซดี ี) วีดิ ทิ ัศน์ ภาพ แผนภมู ิ ฯลฯ
5. วิธีการถ่ายทอดความรู้ให้แก่ผู้เข้ารับการฝึกอบรม ควรใช้กระบวนการที่หลากหลาย
โดยเน้นการปฏิบัติ เช่น การแสดง การสาธิต การทดลอง การฝึกปฏิบัติจริง การสอนโดยใช้เกม
การสอนแบบฐาน เปน็ ต้น แล้วสรุปข้อความส�ำ คญั อกี คร้งั หนึ่ง
6. การจัดกจิ กรรม ควรมที ั้งด้านวชิ าการและนนั ทนาการ
7. ผเู้ ข้ารบั การฝึกอบรมแตล่ ะรนุ่ มีจ�ำ นวน 40 - 60 คน
8. การแบง่ ผเู้ ขา้ รบั การฝกึ อบรมเปน็ หนว่ ยใหจ้ ดั หนว่ ยละ6-10คนก�ำ หนดตามสปี ระจ�ำ วนั
ซงึ่ เปน็ วนั แรกของการฝกึ อบรมตามล�ำ ดบั เชน่ หากวนั แรกของการฝกึ อบรมเปน็ วนั พธุ ก�ำ หนดหนว่ ยแรก
เป็นหน่วยสีเขยี ว ลำ�ดบั ตอ่ ไปเปน็ หนว่ ยสแี สด หน่วยสฟี ้า หนว่ ยสีมว่ ง หนว่ ยสเี หลอื ง และหน่วยสชี มพู
เรียงไปตามล�ำ ดับ เปน็ ตน้
9. การสบั เปลีย่ นหัวหน้าหน่วยและรองหัวหน้าหน่วย ใหด้ �ำ เนนิ การตอนเชา้ ของทกุ วนั
10. การนั่งในห้องประชุม หรือเข้าแถว ให้จัดหน่วยบริการอยู่ซ้ายมือของผู้เรียก
หวั หน้าหนว่ ยอย่หู ัวแถว รองหวั หน้าหน่วยอยทู่ า้ ยแถว
11. การจดั วทิ ยากร ตอ้ งจดั ใหม้ วี ทิ ยากรบรรยาย วทิ ยากรจดั กจิ กรรม วทิ ยากรด�ำ เนนิ งาน
หรอื วทิ ยากรดา้ นอื่นที่จ�ำ เปน็ สำ�หรับการฝึกอบรม
12. การฝึกอบรมส่งเสริมการท�ำ งาน โดยวิธกี ารจงู ใจ ใชร้ ะบบขบวนการหมู่พวก และใหม้ ี
ความคดิ รเิ ริ่มสร้างสรรค์

140 คู่มือการฝกึ อบรมเจ้าหนา้ ทีแ่ ละผู้บงั คับบัญชายวุ กาชาด

หลักสูตรครผู สู้ อนกิจกรรมยุวกาชาด

13. การจดั กจิ กรรม ควรมกี ารจงู ใจใหเ้ กดิ การแขง่ ขนั ในระบบหนว่ ย โดยการใหค้ ะแนนหรอื
มอบรางวัล
14. การฝึกอบรม ควรให้ผู้เข้ารับการฝึกอบรมมีกิจกรรมทำ�อยู่เป็นประจำ� โดยยึดหลัก
ให้ใช้เวลาวา่ งให้เป็นประโยชนต์ อ่ การเรยี นรู้ใหม้ ากทสี่ ุด
15. ส่ิงท่ีต้องแสดงให้เห็นเด่นชัดในระหว่างการฝึกอบรม ได้แก่ กำ�หนดเวลาปฏิบัติ
กิจกรรมประจำ�วัน ตารางคะแนนกิจกรรม ผลการทดสอบ รายช่ือวิทยากร และผลงานของผู้เข้ารับ
การฝึกอบรม ฯลฯ
16. ในระหว่างการฝึกอบรม อาจจัดนทิ รรศการเกี่ยวกับกิจการยวุ กาชาด เพือ่ เสริมความรู้
แกผ่ เู้ ข้ารับการฝกึ อบรมตามความเหมาะสม
17. การทดสอบปากเปลา่ จดั เปน็ รายบคุ คลและระบบหนว่ ยอยา่ งนอ้ ยประเภทละ 1 หวั ขอ้
ตามท่กี �ำ หนด
18. ผสู้ �ำ เรจ็ การฝกึ อบรมตามเกณฑท์ ก่ี �ำ หนด จะไดร้ บั วฒุ บิ ตั รและเครอ่ื งหมาย “ครผู สู้ อน
กิจกรรมยุวกาชาด”

คู่มือการฝกึ อบรมเจ้าหนา้ ท่แี ละผ้บู ังคบั บัญชายวุ กาชาด 141

หลักสตู รครูผ้สู อนกจิ กรรมยวุ กาชาด

การดำ�เนนิ การฝกึ อบรม

กอ่ นการฝึกอบรม

- ศกึ ษา วิเคราะห์หาความจำ�เปน็ ในการจัดการฝึกอบรม
- เขยี นโครงการและขออนุมตั โิ ครงการ
- จัดท�ำ หนงั สอื เชญิ ผ้เู ข้ารบั การฝึกอบรม
- ประสานคณะวทิ ยากร คณะกรรมการดำ�เนินงานฝ่ายต่าง ๆ และจัดทำ�คำ�ส่งั แตง่ ตั้ง
- จดั ท�ำ หนงั สอื เชิญคณะวทิ ยากร
- จดั ซ้ือวัสดุและอปุ กรณ์ประกอบการฝกึ อบรม
- รบั ใบสมคั ร ตอบรบั /ตอบปฏิเสธ
- ประสานผู้ประกอบอาหาร
- ประสานสถานท่ี
- จดั แบ่งผู้เข้ารับการฝกึ อบรมเป็นหนว่ ยสี
- จัดเตรยี มยาและเวชภัณฑ์ส�ำ หรับปฐมพยาบาลเบือ้ งต้น
- จดั เตรยี มแบบฟอรม์ ต่าง ๆ สำ�หรับการฝึกอบรม
- จดั เตรยี มเอกสารประกอบการฝกึ อบรม
- จดั เตรียมเครือ่ งโสตทศั นูปกรณ์ประกอบการฝกึ อบรม
- จัดท�ำ เอกสารมอบหมายหน้าท่คี ณะวิทยากร
- จัดประชุมคณะวิทยากร

ระหวา่ งการฝึกอบรม

- ด�ำ เนินการฝกึ อบรม
- ประสานประธานพิธีเปิด เกี่ยวกับวัน เวลา และสถานที่
- ประสานเรื่องยานพาหนะ
- ประสานและอ�ำ นวยความสะดวกให้กบั คณะวทิ ยากร
- จัดอุปกรณป์ ระกอบการจดั กิจกรรมฝกึ อบรมประจำ�วนั

142 คมู่ อื การฝึกอบรมเจา้ หน้าทแ่ี ละผบู้ งั คบั บญั ชายุวกาชาด

หลักสูตรครูผู้สอนกจิ กรรมยุวกาชาด

- กำ�กับ ดแู ลการประกอบอาหารใหม้ ีคุณภาพตามหลักโภชนาการ
- อ�ำ นวยความสะดวกใหก้ บั ผู้เขา้ รบั การฝกึ อบรมตามความเหมาะสม
- ประเมนิ ผลรายวิชา
- ประชมุ คณะวทิ ยากรประจ�ำ วัน
- ประเมินผลโครงการฝึกอบรม

หลงั การฝึกอบรม

- รวบรวมหลกั ฐานการด�ำ เนินการ
- สรุปและรายงานผลการดำ�เนินงาน

ค่มู ือการฝึกอบรมเจ้าหนา้ ทีแ่ ละผบู้ ังคบั บัญชายวุ กาชาด 143

หลักสูตรครูผูส้ อนกิจกรรมยวุ กาชาด