แผนการด�ำ เนินงานประจำ�ปงี บประมาณ พ.ศ. 2565
เมืืองเพื่อ�่ แก้ป้ ัญั หาที่่ส� ่ง่ ผลกระทบโดยตรงต่อ่ สุขุ ภาพของคนในพื้้น� ที่่� เช่น่ การจัดั การขยะ น้ำ��ำ เสียี ความแออััดและเสื่อ�่ มโทรม
ของที่่อ� ยู่่อ� าศััย ฯลฯ และเขตสุุขภาพพิิเศษ ซึ่่ง� เป็็นพื้้�นที่่ท� ี่่�มีีบริิบทและประเด็็นสุขุ ภาวะเฉพาะที่่�แตกต่า่ งจากพื้้�นที่่�ทั่่�วไป
เช่น่ อุุบัตั ิิเหตุทุ างน้ำำ�� ค่่าใช้้จ่่ายบริิการสุุขภาพในพื้้น� ที่่�ชายแดน ขนาดประชากรที่่เ� ติิบโตจากการย้า้ ยถิ่�น เป็น็ ต้น้ โดยอาจใช้้
แนวทางการบริหิ ารจัดั การทั้้ง� แบบทั่่ว� ไปและแบบเฉพาะเพื่อ�่ แก้ไ้ ขปัญั หาสุขุ ภาพของประชาชนในพื้้น� ที่่ท� ี่่ม� ีคี วามแตกต่า่ งกันั
ได้้อย่่างครอบคลุุม รวมถึึงการเปิิดพื้้�นที่่�ให้้การสนัับสนุุนในลัักษณะอื่่�นๆ ที่่�ไม่่ใช่่พื้้�นที่่�เชิิงภููมิิศาสตร์์ แต่่เป็็นพื้้�นที่่�เสมืือน
(ชุมุ ชนออนไลน์)์ หรืือพื้้น� ที่่ท� ี่่ม� ีีการรวมตัวั ของกลุ่่�มคนที่่�สนใจประเด็็นปัญั หาร่ว่ มกััน
4. การสร้า้ งความรอบรู้�้ ด้า้ นสุขุ ภาวะ แผนสามารถทำ�ำ ให้แ้ กนนำ�ำ ชุมุ ชนในพื้้น� ที่่ � จำ�ำ นวน 29,981 คน มีคี วามรอบรู้�้ ด้า้ นสุขุ ภาพ
สามารถดำ�ำ เนินิ กิจิ กรรมและทำ�ำ ให้ป้ ระชาชนในพื้้น� ที่่ป� รับั เปลี่่ย� นพฤติกิ รรมสุขุ ภาพตามหลักั 3อ.2ส. ได้้ รวมทั้้ง� มีกี ารใช้เ้ ทคโนโลยีี
ในการจััดทำำ�สื่อ�่ ดิิจิทิ ัลั ที่่ส� ร้า้ งเสริิมความรอบรู้�ด้า้ นสุขุ ภาพในประเด็น็ ยาสููบ เครื่อ�่ งดื่�่มแอลกอฮอล์์ และสุขุ ภาวะทางเพศ โดย
มีีผู้�ได้้รับั ข้อ้ มููลและเกิดิ ความรอบรู้�ด้า้ นสุขุ ภาพที่่�เผยแพร่่ผ่า่ นสื่�่อดิจิ ิทิ ัลั ในสื่่อ� สังั คมออนไลน์ต์ ่่างๆ รวมทั้้ง� สิ้�น 409,951 คน
เป็็นการสร้้างผลกระทบเชิิงบวกในการสร้า้ งเสริมิ สุขุ ภาพอย่า่ งกว้า้ งขวาง
อย่า่ งไรก็ด็ ีี ความท้า้ ทายของการดำ�ำ เนินิ งานสร้า้ งความรอบรู้�ด้า้ นสุขุ ภาพ (Health literacy) ในระยะต่อ่ ไปอยู่�่ที่ก� ารเพิ่่ม� เติมิ
ประเด็น็ สุขุ ภาวะต่า่ งๆ การรวบรวม จัดั กลุ่ม�่ และปรับั ปรุงุ ชุดุ ความรู้ใ�้ ห้เ้ หมาะสมกับั ความต้อ้ งการของแต่่ละบุุคคลแต่่ละ
พื้้�นที่่� รวมไปถึึงการพัฒั นาให้้หน่ว่ ยจัดั การสามารถสื่่�อสารข้้อมููลด้้านสุุขภาวะที่่ถ� ููกต้อ้ งและน่่าเชื่่อ� ถืือ เฝ้า้ ระวังั และคััดกรอง
ข้้อมููลความรู้้�ด้้านสุุขภาวะที่่�ไม่ถ่ ููกต้อ้ ง โดยเฉพาะเรื่่�องที่่เ� กี่�ยวข้อ้ งกับั ประเด็น็ ปัญั หาสุขุ ภาวะของแต่่ละพื้้�นที่่�
5. การสร้า้ งสภาพแวดล้อ้ มที่่เ� อื้อ� ต่อ่ การมีสี ุขุ ภาวะที่่ด� ีี แผนสนับั สนุนุ ให้เ้ กิดิ นวัตั กรรมสร้า้ งเสริมิ สุขุ ภาพระดับั พื้้น� ที่่ใ� นหลากหลาย
ประเด็็นสุุขภาวะ รวมทั้้�งสิ้้�น 153 นวััตกรรม ที่่�นำำ�ไปใช้้ประโยชน์์ในการจััดการปััญหาสุุขภาพและสร้้างเสริิมสุุขภาพ
ของประชาชนในพื้้�นที่่�ที่่�ได้้ผลเป็็นอย่่างดีี ยกตััวอย่่างนวััตกรรมการจััดการขยะ/สิ่�งแวดล้้อม การดููแลสุุขภาพ การจััดการ
แหล่่งอาหารสุุขภาวะ/เกษตรอิินทรีีย์์ การป้้องกัันและแก้้ไขจุุดเสี่่�ยงระดัับชุุมชน การออกกำำ�ลัังกาย/กิิจกรรมทางกาย
สำำ�หรัับผู้�สู งอายุุ เป็็นต้้น แต่่ยัังมีีความท้้าทายในการพััฒนาเชิิงคุุณภาพเพิ่่�มขึ้้�น ตั้้�งแต่่การพััฒนาเกณฑ์์เพื่่�อคััดกรอง
นวัตั กรรมที่่ม� ีศี ักั ยภาพในการพัฒั นาต่่อยอดหรืือทำ�ำ ซ้ำ��ำ เพื่อ�่ การขยายผลในวงกว้า้ ง และการส่่งต่อ่ นวัตั กรรม โดยวางแผน
การทำ�ำ งานร่ว่ มกับั สำ�ำ นักั วิชิ าการและนวัตั กรรม สสส. สำ�ำ หรับั นวัตั กรรมที่่ม� ีอี ยู่แ�่ ล้ว้ เร่ง่ ดำ�ำ เนินิ การจัดั หมวดหมู่น�่ วัตั กรรมตาม
ประเด็็นสุุขภาวะ และทำ�ำ การเผยแพร่่ให้้ภาคีรี ่่วมปฏิิบััติิงานและประชาชนกลุ่่�มเป้้าหมายที่่�ได้้รัับการสนัับสนุุนทุุนสามารถ
นำำ�ไปใช้ป้ ระโยชน์ใ์ นการจัดั การปััญหาสุขุ ภาพในพื้้�นที่่�ได้้
ขณะเดีียวกันั สำำ�นักั 6 ได้้พัฒั นาระบบสนับั สนุนุ ต่า่ งๆ ครอบคลุมุ ทั้้�งระบบข้้อมููล ระบบการติดิ ตามประเมิินผลตั้้ง� แต่ร่ ะดัับ
โครงการและระดับั แผน การพัฒั นาศักั ยภาพภาคีแี ละเสริมิ พลังั หน่ว่ ยจัดั การ การจัดั การความรู้้�และสื่อ�่ สารสาธารณะ ซึ่ง�่ ต้อ้ ง
ดำำ�เนิินการเชิิงรุุกอย่่างต่่อเนื่่�อง กล่่าวคืือ การพััฒนาทีมี ประเมิินผลให้้มีคี ุุณภาพและได้ผ้ ลประเมิินที่่�เป็็นไปตามมาตรฐาน
การพัฒั นาการสื่อ�่ สารสาธารณะเพื่อ�่ สร้า้ งเสริมิ พฤติกิ รรมสุขุ ภาพที่่ด� ีแี ละสร้า้ งภาพลักั ษณ์ท์ี่่ด� ีใี ห้ส้ ังั คมจดจำ�ำ รวมถึงึ การสื่อ�่ สาร
เพื่อ�่ เสริมิ พลังั การทำ�ำ งานของภาคีแี ละสร้า้ งแรงบันั ดาลใจในการดำ�ำ เนินิ โครงการสร้า้ งเสริมิ สุขุ ภาวะให้เ้ ข้า้ ถึงึ ประชาชนกลุ่่�มต่า่ งๆ
การพัฒั นาศักั ยภาพหน่ว่ ยจัดั การให้ม้ ีสี มรรถนะที่่จ� ำ�ำ เป็น็ เพื่อ�่ ให้ห้ น่ว่ ยจัดั การสามารถปฏิบิ ััติงิ านตามภารกิจิ ได้อ้ ย่า่ งสมบููรณ์์
ส�ำ นกั งานกองทนุ สนบั สนุนการสรา้ งเสรมิ สุขภาพ (สสส.) 165
แผนการดำ�เนินงานประจำ�ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565
จุุดเน้น้ ของแผน
1. ขยายและกระจายโอกาสการดำำ�เนิินงานสร้้างเสริิมสุุขภาพ เพื่่�อให้้ประชาชนปรัับเปลี่่�ยนพฤติิกรรมสุุขภาพและสภาพ
แวดล้อ้ มที่่เ� อื้อ� ต่อ่ สุขุ ภาวะ ลดความเหลื่อ�่ มล้ำ��ำ ด้า้ นสุขุ ภาพและสังั คมที่่ส� ่ง่ ผลต่อ่ สุขุ ภาพ รวมถึงึ ลดผลกระทบจากการแพร่ร่ ะบาด
ของโรคติดิ เชื้อ� ไวรััสโควิิด-19 และปัจั จัยั เสี่่�ยงทางสุุขภาพ อุบุ ัตั ิใิ หม่่ โดยเน้น้ การกระจายโอกาสใน 3 ลัักษณะ ได้แ้ ก่่
• เชิิงกลุ่่�มประชากร โดยเฉพาะกลุ่่�มประชากรที่่�มีีความเหลื่่�อมล้ำำ��ในมิิติิต่่างๆ เช่่น คนเปราะบาง แรงงานนอกระบบ
แรงงานตกงาน ผู้�ที่อ� าศััยอยู่�่ในชุุมชนแออััด กลุ่่�มชาติพิ ันั ธุ์� กลุ่่�มคนยากจน กลุ่่�มนักั ศึึกษาจบใหม่ท่ ี่่อ� ยู่่ใ� นภาวะว่่างงาน
เป็็นต้้น และกลุ่่�มประชากรสำำ�คััญที่่�กำำ�ลัังเผชิิญกัับสถานการณ์์ปััญหาจากปััจจััยเสี่่�ยงคุุกคามสุุขภาวะ ยกตััวอย่่าง
วัยั รุ่�นและเยาวชน (อายุุ 10-24 ปี)ี เป็น็ กลุ่่�มเป้า้ หมายสำ�ำ คัญั ในการดำ�ำ เนินิ งานเพื่อ�่ ป้อ้ งกันั และแก้ไ้ ขปัญั หาด้า้ นอุบุ ัตั ิเิ หตุุ
ทางถนน ด้า้ นสุุขภาพจิิต ภาวะซึึมเศร้้าและความเครีียด เป็น็ ต้น้
• เชิงิ พื้้น� ที่่� ครอบคลุมุ ทั้้ง� พื้้น� ที่่เ� สมืือน (ชุมุ ชนออนไลน์)์ หรืือพื้้น� ที่่ท�ี่่ม� ีกี ารรวมตัวั ของกลุ่่�มคนที่่ส� นใจประเด็น็ ปัญั หาร่ว่ มกันั
และพื้้น� ที่่เ� ชิงิ ภููมิศิ าสตร์์ โดยเน้น้ การเพิ่่ม� ขีดี ความสามารถของพื้้น� ที่่ใ� นการจัดั การปัจั จัยั เสี่ย�่ งที่่ค� ุกุ คามสุขุ ภาวะด้ว้ ยตนเอง
ให้้สอดคล้้องกัับบริิบทความต้้องการและสถานการณ์์ปััญหาเฉพาะที่่�มีีความแตกต่่างกัันไปในแต่่ละพื้้�นที่่� ไม่่ว่่าจะเป็็น
การสร้า้ งความรอบรู้�เท่า่ ทันั ต่อ่ ปัจั จัยั เสี่ย�่ งที่่ม� ีคี วามซับั ซ้อ้ นและส่ง่ ผลกระทบต่อ่ สุขุ ภาพในเขตพื้้น� ที่่เ� มืือง หรืือการดำ�ำ เนินิ
งานสร้า้ งเสริมิ สุขุ ภาพในเขตสุขุ ภาพพิเิ ศษ ซึ่ง�่ เป็น็ พื้้น� ที่่ท�ี่่ม� ีบี ริบิ ทและประเด็น็ สุขุ ภาพเฉพาะในรููปแบบที่่แ� ตกต่า่ งจากพื้้น� ที่่�
ทั่่ว� ไป เช่น่ พื้้น� ที่่�ที่่ม� ีกี ารเคลื่อ�่ นย้า้ ยประชากรข้า้ มชาติแิ ละการค้า้ ขนส่ง่ ชายแดนที่่ม� ีีพลวัตั สููง เขตพัฒั นาเศรษฐกิจิ พิเิ ศษ
เป็น็ ต้น้ โดยในปีี 2565 จะเน้น้ ดำ�ำ เนินิ งานในพื้้น� ที่่ช� ุมุ ชนเมืืองและชุมุ ชนแออัดั ในเขตกรุงุ เทพมหานครและจังั หวัดั ระยอง
ที่่อ� ยู่�ใ่ นเขตเศรษฐกิจิ พิเิ ศษภาคตะวัันออก
• เชิงิ ประเด็น็ โดยเฉพาะประเด็น็ ปัจั จัยั เสี่ย�่ งคุกุ คามสุขุ ภาวะที่่ส� อดคล้อ้ งกับั ทิศิ ทางและเป้า้ หมาย ระยะ 10 ปีี ของกองทุนุ
(พ.ศ. 2565 - 2574) ซึ่่�งกำ�ำ หนดเป้้าหมายเชิิงยุุทธศาสตร์์ 8 เรื่�่อง ได้แ้ ก่่ ลดอัตั ราการบริโิ ภคยาสููบ ลดอัตั ราการบริโิ ภค
สุุราและและสิ่�งเสพติดิ เพิ่่ม� สัดั ส่่วนการบริิโภคอาหารอย่า่ งสมดุลุ เพิ่่ม� สัดั ส่ว่ นการมีกี ิิจกรรมทางกาย ลดอััตราการตาย
จากอุบุ ัตั ิเิ หตุทุ างถนน เพิ่่�มสัดั ส่่วนผู้�มีีสุขุ ภาพจิิตสมบููรณ์์ ลดผลกระทบสุุขภาพจากมลพิิษทางสิ่�งแวดล้้อม และเตรียี ม
พร้้อมรับั ปััญหาสุุขภาพอุุบัตั ิิใหม่โ่ ดยเฉพาะการแพร่่ระบาดของโรคโควิดิ -19 และปัจั จัยั เสี่ย่� งอื่น่� ๆ
2. สนับั สนุนุ การใช้้เทคโนโลยีีดิจิ ิทิ ััลเป็น็ เครื่อ�่ งมืือสร้า้ งการเรียี นรู้แ�้ ละความรอบรู้�้ ด้้านสุุขภาพ (Health Literacy) ให้้แก่่
หน่ว่ ยจัดั การและประชากรกลุ่่�มเป้า้ หมายในการดำ�ำ เนินิ งานสร้า้ งเสริมิ สุขุ ภาพในระดับั พื้้น� ที่่� โดยเฉพาะประเด็น็ ลดปัจั จัยั เสี่ย�่ ง
คุกุ คามสุขุ ภาวะตามทิศิ ทางและเป้า้ หมาย ระยะ 10 ปีี (พ.ศ. 2565 - 2574)
3. พัฒั นาและยกระดับั ขีีดความสามารถของหน่่วยจัดั การ เพื่อ�่ เป็น็ หุ้�นส่ว่ นร่ว่ มดำ�ำ เนินิ งานกับั แผนในการกระจายโอกาสไปยังั
พื้้�นที่่ใ� หม่ๆ่ หรืือกลุ่่�มเป้้าหมายใหม่ท่ ี่่�ยังั เข้้าไม่ถ่ ึงึ ทุนุ ต่า่ งๆ ให้้ครอบคลุมุ ความเหลื่�่อมล้ำ��ำ ในทุกุ มิติ ิิ และสามารถหนุุนเสริมิ การ
ดำำ�เนิินงานและสนัับสนุุนข้้อมููลด้้านสุุขภาวะที่่�ถููกต้้องและน่่าเชื่่�อถืือให้้กลุ่่�มเป้้าหมายในพื้้�นที่่�มีีความสามารถในการจััดการ
ปััจจััยเสี่่�ยงที่่�คุุกคามสุุขภาวะด้้วยตนเอง รวมทั้้�งสนัับสนุุนการเสริิมศัักยภาพเพื่่�อขยายบทบาทหน่่วยจััดการในฐานะ
ผู้้�เชื่่�อมทุุน เชื่่�อมทรััพยากรและประสานความร่่วมมืือกัับหน่่วยงานหรืือองค์์กรในพื้้�นที่่�เพื่่�อดำำ�เนิินงานแก้้ไขปััญหาสุุขภาวะ
ในพื้้�นที่่�ได้ม้ ากขึ้�น
4. สร้้างความร่่วมมืืออย่่างมีีเป้้าหมายร่่วมกัับหน่่วยงานอื่่�นๆ ที่่�มีีบทบาทภารกิิจด้้านสุุขภาพ เช่่น สำำ�นัักงานหลัักประกััน
สุุขภาพแห่่งชาติิ องค์์กรปกครองส่ว่ นท้อ้ งถิ่น� องค์ก์ รสาธารณประโยชน์์ สถาบัันการศึึกษาในพื้้น� ที่่� เป็น็ ต้น้ ในลักั ษณะของ
การร่ว่ มดำ�ำ เนินิ งาน เชื่อ�่ มทุนุ หรืือทรัพั ยากร และร่ว่ มทุนุ (Co-production / Co-investment) เพื่อ�่ สนับั สนุนุ การดำ�ำ เนินิ งาน
แก้้ไขปััญหาสุุขภาวะและลดภััยคุุกคามต่่อการพััฒนาสุุขภาวะของประชาชนในพื้้�นที่่� รวมทั้้�งเป็็นการขยายพื้้�นที่่�หรืือจำ�ำ นวน
ผู้้�รับั ประโยชน์ใ์ นการดำ�ำ เนินิ งานสร้า้ งเสริมิ สุขุ ภาพให้ม้ ากขึ้น� อีกี ทั้้ง� ยังั ช่ว่ ยสร้า้ งความเชื่อ�่ มโยงและพัฒั นาเครืือข่า่ ยหน่ว่ ยจัดั การ
และหน่ว่ ยงานในพื้้น� ที่่ใ� ห้เ้ กิดิ การสานพลังั และหนุนุ เสริมิ ซึ่ง�่ กันั และกันั ในการขับั เคลื่อ�่ นงานสร้า้ งเสริมิ สุขุ ภาพระดับั พื้้น� ที่่ด� ้ว้ ย
166 ส�ำ นกั งานกองทุนสนบั สนุนการสร้างเสรมิ สุขภาพ (สสส.)
แผนการด�ำ เนินงานประจำ�ปงี บประมาณ พ.ศ. 2565
5. เพิ่่ม� ประสิทิ ธิภิ าพและประสิทิ ธิผิ ลของระบบสนับั สนุนุ การบริหิ ารจัดั การ โดยเฉพาะการพัฒั นาทีมี ประเมินิ ผลให้ม้ ีคี ุณุ ภาพ
และได้้ผลการประเมิินที่่�เป็็นไปตามมาตรฐาน การนำ�ำ ข้้อมููลจากผลการประเมิินมาใช้้ประโยชน์์ในการพัฒั นาศัักยภาพหน่่วย
จัดั การและเสริมิ พลังั ภาคีใี นพื้้น� ที่่� และการสื่อ�่ สารสาธารณะ รวมทั้้ง� การยกระดับั ศักั ยภาพของบุคุ ลากรภายในแผน เพื่อ�่ สนับั สนุนุ
การดำำ�เนินิ งานให้้บรรลุุผล
เป้้าหมายการดำ�ำ เนินิ งาน
ตััวชี้้�วััดหลััก
เกิดิ โครงการสร้้างเสริมิ สุขุ ภาพที่่�มีีการกระจาย เกิดิ การปรับั เปลี่ย�่ นพฤติกิ รรมสุขุ ภาพของประชาชน
1 โอกาสครอบคลุุมตามประเด็็นทิศิ ทางและเป้า้ หมาย 2 สอดคล้อ้ งกัับประเด็็นปัจั จัยั เสี่่�ยงทางสุุขภาวะที่่�เป็น็
ระยะ 10 ปีี (พ.ศ. 2565 - 2574) และตามกลุ่่�ม ปััญหาของพื้้�นที่�่ ไม่่น้อ้ ยกว่่า
ประชากรที่แ�่ ผนให้ค้ วามสำ�ำ คัญั ตามจุุดเน้น้ ที่�่กำ�ำ หนด
ไว้้ โดยมุ่ง�่ ให้เ้ กิดิ ผลลัพั ธ์ก์ ารเปลี่ย�่ นแปลงพฤติกิ รรม ร้้อยละ 40
และ/หรืือสภาพแวดล้้อมที่่�เอื้้อ� ต่่อสุุขภาพของ
กลุ่่�มเป้า้ หมาย ไม่่น้อ้ ยกว่่า ของจำำ�นวนกลุ่ม�่ เป้้าหมายที่เ่� ข้า้ ร่่วมโครงการ
2,000 โครงการ
โดยเป็็นโครงการของภาคีีรายใหม่่
ไม่่น้้อยกว่่าร้้อยละ 60
เกิดิ การเปลี่่�ยนแปลงสภาพแวดล้อ้ มทางกายภาพ หน่ว่ ยจััดการ อย่่างน้อ้ ย
3 หรืือทางสังั คมที่่�เอื้้อ� ต่่อสุุขภาพของประชาชนที่่�
4
สอดคล้อ้ งกับั ประเด็น็ ปััจจััยเสี่�่ยงทางสุุขภาวะที่�่เป็น็
ปััญหาของพื้้น� ที่่� ไม่่น้้อยกว่า่ 3 แห่ง่
ร้้อยละ 80 ที่�่สามารถขยายบทบาทในฐานะผู้้�เชื่�่อมทุุน
เชื่�่อมทรััพยากรและสร้า้ งความร่่วมมืือกับั หน่่วยงาน
ของโครงการที่ไ�่ ด้้รัับการสนับั สนุุน หรืือองค์์กรในพื้้น� ที่่ใ� ห้้มีีส่่วนร่่วมตัดั สินิ ใจพิิจารณา
สนัับสนุุนการดำ�ำ เนิินงานสร้า้ งเสริิมสุุขภาพที่่�ตอบ
สนองต่่อความต้้องการและปััญหาสุุขภาวะของพื้้น� ที่�่
หน่ว่ ยงานหรืือองค์์กร อย่่างน้อ้ ย เกิิดการพััฒนาหรืือปรับั ปรุุงชุุดความรู้้�/นวัตั กรรม
6 ในการสร้้างเสริมิ ความรอบรู้้�ด้า้ นสุขุ ภาพให้้กับั
5
ประชาชนกลุ่ม�่ เป้า้ หมายที่ส่� อดคล้อ้ งกัับประเด็น็
5 แห่ง่ ปัญั หาสุุขภาวะในพื้้�นที่่� ไม่่น้อ้ ยกว่่า
ที่ร�่ ่่วมดำำ�เนินิ งานแก้้ไขปััญหาสุุขภาวะในพื้้�นที่�่กับั 3 เรื่่อ� ง
แผนในลัักษณะร่่วมทุุน (Co-investment)
ส�ำ นกั งานกองทนุ สนับสนนุ การสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ (สสส.) 167
แผนการด�ำ เนนิ งานประจำ�ปีงบประมาณ พ.ศ. 2565
ตััวชี้้ว� ัดั ร่่วม
เกิดิ ความร่ว่ มมืือกับั แผนเชิงิ ประเด็น็ เพื่อ�่ กระจายโอกาสโครงการสร้า้ งเสริมิ สุขุ ภาพที่่ม�ุ่�งผลลัพั ธ์ก์ ารปรับั เปลี่่ย� นพฤติกิ รรมสุขุ ภาวะ
(Healthy lifestyle) จำ�ำ นวนไม่น่ ้้อยกว่่า 600 โครงการ
คำำ�นิยิ ามเชิิงปฏิบิ ััติกิ าร
การกระจายโอกาส หมายถึงึ การกระจายทุนุ ในการสนับั สนุนุ การกระจายความรู้้�ในการสร้า้ งเสริมิ สุขุ ภาพ และการกระจายโอกาส
ในการพััฒนาหนุนุ เสริิมความเข้้มแข็็งให้แ้ ก่่หมู่่�บ้้าน/ชุมุ ชนและกลุ่่�มเป้้าหมายในการแก้้ไขปััญหาสุุขภาวะในพื้้�นที่่�
หน่่วยจัดั การ หมายถึงึ หน่ว่ ยงาน องค์ก์ ร หรืือกลุ่่�มบุคุ คลที่่ท� ำ�ำ งานร่ว่ มกับั แผนฯ ในเป้า้ หมายและภารกิจิ ที่่แ� ผนออกแบบไว้้ ได้แ้ ก่่
การค้้นหาภาคีีรายย่่อยเพื่่�อกระจายโอกาสการดำำ�เนิินงานสร้้างเสริิมสุุขภาพ การพััฒนาศัักยภาพและติิดตามโครงการย่่อยให้้
สามารถดำำ�เนินิ งานบรรลุตุ ามวััตถุุประสงค์์และเกิดิ ผลลััพธ์์ตามเป้้าหมายที่่ก� ำำ�หนด
การปรับั เปลี่ย� นพฤติกิ รรมสุขุ ภาพ หมายถึงึ การปฏิบิ ัตั ิหิ รืือการแสดงออกของบุคุ คลในการกระทำ�ำ หรืืองดเว้น้ การกระทำ�ำ ในสิ่ง� ที่่�
ส่่งผลต่่อสุุขภาพ ไม่ว่ ่่าจะเป็็นการกระทำ�ำ โดยตั้�งใจหรืือไม่ต่ั้ง� ใจก็ต็ าม
สภาพแวดล้อ้ มที่่เ� อื้อ� ต่อ่ สุขุ ภาพ หมายถึงึ สภาพแวดล้อ้ มทางสังั คม วัฒั นธรรม ระบบนิเิ วศ และ/หรืือสภาพแวดล้อ้ มทางกายภาพ
ที่่ส� ่ง่ ผลต่อ่ พฤติกิ รรมของกลุ่่�มเป้้าหมาย อาทิิ มีีการนำ�ำ นโยบาย มาตรการ ข้้อกำ�ำ หนด วิิธีกี ารปฏิิบััติิ หรืือแนวทางปฏิบิ ััติิ ไปปรับั
เปลี่่ย� นพฤติิกรรมสุขุ ภาพ รวมถึงึ การสร้้างกลไกการจัดั การชุมุ ชนและการจััดการต่อ่ ปัจั จัยั เสี่�่ยงที่่ส� ่่งผลต่อ่ พฤติกิ รรมสุุขภาพของ
ประชาชน
การเชื่อ�่ มทุนุ หมายถึงึ การเชื่อ�่ มประสานเพื่อ�่ ให้แ้ หล่ง่ ทุนุ ต่า่ งๆ ในจังั หวัดั เช่น่ กองทุนุ สุขุ ภาพตำ�ำ บล องค์ก์ รปกครองส่ว่ นท้อ้ งถิ่น�
สามารถสนัับสนุุนทุุนให้้แก่่ภาคีีเพื่่�อดำำ�เนิินกิิจกรรมสร้้างเสริิมสุุขภาพที่่�สอดคล้้องกัับประเด็็นปััญหาของพื้้�นที่่�หรืือประเด็็น
ยุทุ ธศาสตร์ข์ องจังั หวััด เป็น็ การขยายให้เ้ กิิดการสนับั สนุนุ กิิจกรรมสร้้างเสริมิ สุุขภาพได้ม้ ากขึ้�นจากที่่ห� น่่วยจััดการสนับั สนุุน
การร่่วมทุนุ หมายถึงึ การสร้า้ งความร่ว่ มมืือในการดำ�ำ เนินิ งานกับั หน่ว่ ยงานที่่ม� ีบี ทบาทต่อ่ สุขุ ภาพของประชาชนและมีคี วามพร้อ้ ม
ในการจัดั สรรทรัพั ยากรเข้า้ ร่ว่ มดำ�ำ เนินิ งานกับั กองทุนุ เพื่อ�่ สนับั สนุนุ กิจิ กรรมสร้า้ งเสริิมสุขุ ภาพตามประเด็น็ ปัญั หาของพื้้น� ที่่ห� รืือ
ประเด็็นยุทุ ธศาสตร์์ของจัังหวััด
ชุดุ ความรู้�้ หมายถึึง ข้้อมููล/เนื้้�อหาที่่�เกี่ �ยวกัับการสร้้างเสริิมสุุขภาพ หรืือกระบวนการเรีียนรู้�ใหม่่ที่่�ถููกพััฒนาเพื่่�อรองรัับการ
เปลี่่�ยนแปลงใหม่่ๆที่่�เกี่�ยวข้้อง อาจเกิิดจากประสบการณ์์การทำำ�งานของแผนหรืือเกิิดจากแผนอื่่�นๆ ของกองทุุนที่่�นำำ�มาปรัับให้้
เข้า้ กัับการดำำ�เนิินงานของแผนในรููปแบบที่่�หลากหลาย
168 สำ�นกั งานกองทนุ สนับสนุนการสร้างเสรมิ สขุ ภาพ (สสส.)
แผนการดำ�เนนิ งานประจำ�ปงี บประมาณ พ.ศ. 2565
กรอบแนวคิิดแผนสร้้างสรรค์์โอกาสสร้า้ งเสริิมสุขุ ภาวะประจำำ�ปีี 2565
สถานะทางสขุ ภาพ กลมุ่ เป้าหมายและพืน้ ท่ีท่ไี ด้รับการกระจายโอกาส มีความเขม้ แขง็ สขุ ภาพและคุณภาพชีวิตดีข้ึน
และคณุ ภาพชวี ติ
การเปลี่ยนแปลงสภาพแวดลอ้ ม การเปลี่ยนแปลงเชงิ พฤตกิ รรมของกลุ่มเปา้ หมาย
ผลลัพธ์ ทางสงั คมและทางกายภาพ (ตามประเด็นทิศทางและเป้าหมาย 10 ป)ี
ทางสุขภาพ
โครงการสร้างเสริมสขุ ภาพอย่างน้อย 2,000 โครงการ
ยทุ ธศาสตร์
การดาํ เนินงาน กระจายโอกาสและเพ่ิมขีดความสามารถ สานพลงั ภาคีเครือขา่ ย พฒั นากลไกสนบั สนนุ
ด้านการสรา้ งเสรมิ สุขภาพ และสร้างความรว่ มมอื การดําเนินงาน
กระจายโอกาสท่วั ประเทศ อยา่ งมีเปา้ หมายรว่ ม
ประเมินผล
กลุ่ม พน้ื ท่ี ประเดน็ พัฒนาศักยภาพ
ประชากร ระบบข้อมูลและ
การจัดการความรู้
หนว่ ยจัดการเชงิ พนื้ ที่ หน่วยจัดการเชิงประเด็น ส่ือสารสาธารณะ
พฒั นากลไกหน่วยจัดการ
วััตถุปุ ระสงค์์
1. เพื่่�อขยายและกระจายโอกาสการสนัับสนุุนให้้หมู่่�บ้้าน/ชุุมชนและประชากรกลุ่่�มเป้้าหมายมีีขีีดความสามารถในการดำำ�เนิิน
งานป้อ้ งกันั และควบคุุมปัจั จัยั เสี่ย�่ งที่่ค� ุกุ คามสุขุ ภาวะ สามารถจัดั การ/ปรับั เปลี่่ย� นพฤติกิ รรมสุขุ ภาพและ/หรืือสภาพแวดล้อ้ ม
ที่่เ� อื้อ� ต่่อสุุขภาพได้ต้ ามเป้า้ หมายโครงการ
2. เพื่อ�่ เพิ่่ม� ขีดี ความสามารถและยกระดับั สมรรถนะหน่ว่ ยจัดั การให้ส้ ามารถทำ�ำ งานร่ว่ มกับั แผนได้บ้ รรลุตุ ามเป้า้ หมายและจุดุ เน้น้
ของแผนภายใต้้ความปกติใิ หม่่ (New Normal)
3. เพื่�่อให้้เกิดิ การสนับั สนุุนทุนุ ร่ว่ มกัับหน่่วยงานที่่ม� ีีบทบาทภารกิจิ ด้้านสุุขภาพ โดยสามารถกระจายโอกาสให้ภ้ าคีใี นพื้้�นที่่เ� ข้า้
ถึงึ การดำำ�เนิินงานสร้า้ งเสริิมสุขุ ภาพที่่�สอดคล้อ้ งกัับความต้้องการและปััญหาสุขุ ภาวะของกลุ่่�มเป้า้ หมายในแต่่ละพื้้�นที่่�
4. เพื่อ�่ ให้เ้ กิดิ ประสิทิ ธิภิ าพและประสิทิ ธิผิ ลในการบริหิ ารจัดั การแผนครอบคลุมุ เรื่อ�่ งระบบข้อ้ มููลผลลัพั ธ์แ์ ละข้อ้ มููลการติดิ ตาม
ประเมินิ ผลทั้้ง� ในระดับั โครงการ ระดับั หน่ว่ ยจัดั การและระดับั แผน รวมถึงึ การนำ�ำ ไปใช้ป้ ระโยชน์ใ์ นการเสริมิ พลังั และพัฒั นา
สมรรถนะภาคีี พััฒนาต่อ่ ยอดขยายผลการดำำ�เนิินงานและการสื่่�อสารสาธารณะ
สำ�นกั งานกองทุนสนับสนนุ การสรา้ งเสริมสขุ ภาพ (สสส.) 169