24. occupation 3. 31002

144

เอกสารหมายเลข 25 : ใบความรู เรือ่ ง เหตุผลของการทาํ โครงการขยายอาชพี

ในการเรยี นรทู ี่ผานมาเปน เรือ่ งของการทาํ แผนธุรกจิ ตามปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียงที่
ใหความสําคัญกับการใชเหตุผล การกําหนดทิศทางธุรกิจใหมีความพอดีและมีภูมิคุมกัน การกําหนด
แผนปฏบิ ตั กิ ารสรา งความรอบรแู ละขบั เคล่ือนแผนสูความสําเรจ็ อยา งมคี ณุ ธรรม ซ่ึงเปนเร่ืองภายในของ
ผูประกอบการขยายอาชพี เทา น้ัน แตการทําธุรกิจท่ีจะตองขยายตัวออกไปจําเปนตองใชทุนเพ่ิมเติมหรือ
ตองไดรับความชวยเหลือจากภาครัฐหรือเอกชน การใหความชวยเหลือดังกลาวผูใหตองการทราบ
รายละเอียดการดาํ เนนิ งาน มีผลลพั ธเ ปนอยา งไร มผี ลที่เกดิ อะไรบาง และกระทบตอสังคมชุมชนอยางไร
คุม คาทจี่ ะใหก ารสนบั สนุนหรอื ไม หรือมีโอกาสที่จะสรางกําไร นํารายไดมาคืนสถาบันทางการเงินได
หรอื ไม

ดังน้ัน จึงมีความจาํ เปน ทีจ่ ะตองมีความรู ความเขาใจในการเขียนโครงการขยายอาชีพ
เพื่อนําเสนอขอรบั ความชว ยเหลอื หรือสรางความเชอื่ มนั่ ใหกับแหลงทนุ

145

เอกสารหมายเลข 26 : ใบความรู เรื่อง การเขยี นโครงการขยายอาชีพ

โครงการเปนเอกสารภาพรวมของแผนธุรกิจ เพ่ือใชนําเสนอตอสังคมในการเผยแพร
ความคิด หรือใชนาํ เสนอเพื่อขอความชวยเหลือ สนับสนุนเงินทุน ซ่ึงประกอบดวยสาระท่ีแสดงใหเห็น
ความสาํ คัญและคุณคาของการดาํ เนนิ งาน ซ่งึ ประกอบดว ย

1. ชื่อโครงการ
2. เหตุผล หลกั การ
3. เปาประสงค
4. วตั ถุประสงค
5. ผลไดข องโครงการ
6. วธิ ีดําเนนิ งาน
7. งบประมาณดาํ เนนิ การ
8. ผลดําเนนิ โครงการ

การเขียนโครงการ
1. การเขียนชื่อโครงการ
โดยท่ัวไป มี 3 องคป ระกอบ คอื (1) ขอความบงบอกวาทําอะไร (2) ขอความวาเปน

ของใครและ(3) นาํ เสนอใคร
“โครงการขยายอาชพี เกษตรอนิ ทรีย ชมุ ชนบานคลองหาด นาํ เสนอขอการสนบั สนนุ จากทางอาํ เภอคลองหาด”

2. การเขียน ความสาํ คัญและหลกั การ
เปน สาระสวนทีบ่ อกความสาํ คญั ของการจดั ทาํ โครงการและหลักการดาํ เนินการ ซ่ึงมี

โครงสรา งการเขยี น ดังนี้
2.1 โครงสรา งการเขียนความสาํ คัญ การเขยี นความสาํ คัญในการขยายอาชพี ควรจะ
เปน สาระสําคญั ในธรุ กจิ ซ่ึงประกอบดวย
2.1.1 เขยี นบง บอกสภาวะแวดลอมอาชพี ไดแก
(1) สภาพที่ดิน สงิ่ แวดลอ มทสี่ งเสริมการดาํ เนนิ โครงการ
(2) ผลิตผลอะไรท่ีเหมาะสมในการผลติ
(3) ลักษณะคณุ ภาพผลผลติ ท่ีลกู คาตองการ
(4) ลูกคาเปนใคร อยางไร
(5) ขายใหก บั ใคร สวนแบงทางการตลาดเปนอยางไร
(6) จะสามารถเขา ไปยึดตลาดสว นแบงตลาดไดรอ ยละเทา ไร

146

2.1.2 เขยี นสรุปใหเหน็ ความสําคัญทเ่ี กีย่ วขอ งกับ
(1) การสรา งงาน สรางรายไดใหกับชุมชน
(2) การมสี วนรว มสรา งความพอเพียงดานตา ง ๆ ใหกับชมุ ชน

2.2 การเขียนหลักการ เปน ขอความตาง ๆ เพอ่ื บงบอกวา โครงการจะทาํ อะไร ใหใ คร
ทาํ แคไ หน และทาํ อยางไร ดังน้ี
2.2.1 จะทาํ อะไร ใหใคร ดังตัวอยาง
(1) มุงเนนผลิตผักผลไมระบบเกษตรอินทรีย ขายใหกับกลุมผูรักษา
สุขภาพ
2.2.2 ทําอยางไรดงั ตัวอยา ง
(1) ใหความสําคัญกับการประยุกตระบบนิเวศธรรมชาติเขาสูระบบ
การเกษตร
2.2.3 ทาํ ทไ่ี หน ดงั ตัวอยาง
(1) การดาํ เนินงาน จะเริม่ ตน ทีแ่ ปลงเกษตรของผูทาํ แลว สง เสริมการเรียนรู
ขยายเครือขา ยการปลกู ผกั อินทรยี ออกไป

2.3 ตวั อยา งการเขยี นเหตผุ ลและหลักการ

เหตผุ ลและหลกั การ
การตดั สินใจดําเนินการจดั ทาํ เกษตรอินทรีย มีเหตุผลมาจาก
1. สภาพที่ดินของหมบู า นคลองหาด เปนท่ีดินเปดปาใหม เพ่ือทําพืชไรมาเพียง 5 ป เกษตรกร

ไมรจู กั และไมเคยใชสารพิษฆา แมลงและปราบวัชพชื เขา มาใชเปนพนื้ ท่ีสะอาดปราศจากสารพษิ
2. ถา หากดําเนนิ การผลติ พชื ผัก ผลไมใ นระบบเกษตรอินทรีย จะทําใหผลิตผลท่ีไดมา สะอาด

ไมมีสารพษิ ตกคา ง
3. ผักผลไมที่ตลาดตอ งการ จะเปน ผลผลิตท่ไี รสารพิษ มีการเจริญเติบโตไปตามธรรมชาติ และ

รสชาตเิ ปนไปตามสายพันธุ
4. ขณะนี้กลมุ ผรู ักสุขภาพมีจํานวนมากข้นึ เน่ืองมาจากการประชาสัมพันธความปลอดภัยของ

อาหาร ทาํ ใหก ลมุ คนกลมุ น้ีสนใจซ้อื อาหารไรส ารพิษบริโภคมากขนึ้ โดยลําดับ
5. มีผคู า อาหารสขุ ภาพเขามารับซ้อื ถึงไรน า จํานวนไมจ าํ กดั เพ่ือกระจายสินคาเขาสูรานคาอาหาร

สขุ ภาพ
6. ผลการศึกษาติดตามสวนแบงของตลาด อาหารสุขภาพพบวา ขณะน้ีมีผักผลไมเขาสูตลาด

เพียงรอยละ 0.25 ของพชื ผักผลไมท่ปี ลูกในระบบเคมี เทา น้ัน
จึงอาจสรุปไดวา สวนแบงของตลาดยังสูงมาก สามารถทําแลวขายได จะเปนโอกาสในการ

สรา งงาน สรา งรายไดใหกบั คนในชมุ ชนบานคลองหาดไดพัฒนาเศรษฐกิจเขาสูความพอเพียงตามอัตภาพ
ของแตละครอบครัวทีเ่ ขา รวมโครงการได

147

จากเหตผุ ลดังกลาว จึงอาจสรุปหลกั การดําเนินงานไดด ังน้ี
1. เปนการดําเนนิ งานท่มี ุงเนนการผลติ ผกั ผลไมในระบบอนิ ทรียข ายใหกับกลุม ผรู กั ษาสุขภาพ
2. การดําเนนิ งานใหความสําคัญกับการประยุกตร ะบบนเิ วศธรรมชาตเิ ขาสูระบบการเกษตร
3. การดําเนินงานจะเริ่มตนที่แปลงเกษตรของผูนําแลวสงเสริมการเรียนรูขยายเครือขาย
การปลูกผักอนิ ทรียออกไป

3. การเขยี นเปา หมายโครงการ
3.1 โครงสรางการเขียนเปาหมายโครงการ ประกอบดวย

ขอ ความบง ชว้ี า + ปริมาณงาน + บอกระยะเวลา
ทําอะไร สําเรจ็

3.2 การเขียนขอความเปาหมายโครงการ ควรพจิ ารณาสิ่งตอ ไป
(1) ขอ ความบง ชวี้ าทาํ อะไร ตองเปน เร่ืองสาํ คญั เปน หัวเรอ่ื งหลักของโครงการ
(2) ปริมาณงานทร่ี ะบตุ อ งมขี อ ความสามารถทาํ ไดจริง
(3) ระยะเวลาสําเรจ็ ตองเหมาะสมกบั ปริมาณงานและมคี วามเปน ไปไดจริงที่จะทําสําเรจ็

3.3 ตัวอยา งขอ ความเปาหมายโครงการ
จดั ตัง้ ครัวเรือนบานคลองหาดใหทําเกษตรอินทรียครอบครัวละ 2 ไร จํานวน 200 ครอบครัว
ใหแ ลว เสรจ็ ในเดือนพฤษภาคม 2552

4. การเขยี นวตั ถุประสงคโครงการ
เปน ขอ ความทข่ี ยายภาพของเปาหมายโครงการใหมองเห็นภาระงานที่จะตองทําให

สาํ เรจ็ โดยมรี ายละเอยี ดการคิด การเขียน ดังน้ี
4.1 วิเคราะหเปาหมาย กําหนดภาระงานท่ีควรทําแลวทําใหเกิดความสําเร็จตาม

เปาหมายโครงการได เชน

วิเคราะหเ ปา หมาย กําหนดภาระงานทค่ี วรทาํ

จัดตงั้ ครัวเรอื น 1. ฝกอบรมศกึ ษาดูงาน
เกษตรอนิ ทรีย 2. จัดการสนับสนุนการจัดตั้ง
200 ครอบครัว
ระบบเกษตรอินทรีย
3. ตดิ ตามควบคุมการ

ดําเนนิ งาน

148

4.2 วิเคราะหภ าระงาน กาํ หนดลกั ษณะบงชคี้ วามสําเรจ็ ดงั ตัวอยา งน้ี

ภาระงานทจ่ี ะทาํ ลักษณะบงช้ีความสําเร็จ

1. จดั ฝกอบรม - สามารถเขา ใจเห็นความสาํ คัญอาชีพเกษตรอนิ ทรีย

2. จัดสนบั สนุน - สามารถดําเนินอาชพี เกษตรอนิ ทรยี ได

3. ติดตามและพัฒนา - อาชีพมคี วามเขมแข็ง

4.3 เขยี นวตั ถปุ ระสงคโครงการตามโครงสรางน้ี

 
เปนอยา งไร
ทําอะไร ใหใ คร

เพ่ือฝกอบรม เกษตรบา นคลองหาด สามารถเขา ใจเหน็

ความสําคญั อาชีพ

เกษตรอินทรีย

ตวั อยางวตั ถุประสงคโ ครงการ

1. เพ่ือฝก อบรมเกษตรกรบา นคลองหาดใหส ามารถเขาใจเหน็ ความสําคญั อาชีพเกษตรอนิ ทรยี ได

2. เพ่ือสนบั สนุนเกษตรบา นคลองหาดใหส ามารถดาํ เนินการประกอบอาชีพเกษตรอนิ ทรยี ไ ด

3. เพือ่ ตดิ ตามพัฒนาใหเ กษตรผูประกอบอาชีพเกษตรอนิ ทรยี  มีความเขมแข็งในอาชีพได

5. การเขียนผลไดของโครงการ
การเขียนผลไดของโครงการเปนการเขียนสิ่งท่ีจะเกิดข้ึนอันเนื่องมาจากโครงการ

อยางมีเหตุมีผล ดวยการนําวัตถุประสงคโครงการมาวิเคราะหกําหนดผลไดที่ควรจะเกิดตามตัวอยาง
วตั ถุประสงคท ่ี 1

ขอความในวตั ถุประสงค ผลไดท ีค่ วรจะเกิด

1. ฝก อบรมเกษตร 1. มีผูผา นการฝกอบรม 60 คน
2. เขาใจและเห็นความสาํ คัญของเกษตรอนิ ทรยี  2.1 บอกวธิ กี ารพฒั นาคุณภาพดนิ ได
2.2 บอกวิธกี ารเพาะปลกู พืชในระบบ

เกษตรอนิ ทรยี ไ ด
2.3 บอกวิธีการอารักขาพืชในระบบ

เกษตรอนิ ทรียไ ด

149

6. การเขยี นวิธีดาํ เนินงาน

เปน การเขียนเรยี งลาํ ดับในแตละจดุ ประสงค โดยมขี น้ั ตอนการเขียนดังนี้

6.1 ยกขอความ วตั ถปุ ระสงคและผลไดโครงการมาเปน ตัวตงั้

6.2 ดาํ เนนิ การวเิ คราะหผลไดแ ตล ะตัวเพือ่ กําหนด กจิ กรรม/ข้ันตอนวธิ กี ารดาํ เนนิ งานท่ี

เกิดผลได

6.3 ระบเุ กณฑช ว้ี ดั ความสาํ เร็จของงาน

6.4 กาํ หนดระยะเวลาดาํ เนนิ งานที่เปน จรงิ

ตวั อยางการเขยี นวธิ ีดาํ เนนิ งาน

6. วิธดี าํ เนินงาน

6.1 วธิ ดี ําเนินงานตามจุดประสงคที่ 1 : เพ่อื ฝก อบรมเกษตรบา นคลองหาดใหสามารถเขาใจเห็น

ความสาํ คญั อาชพี เกษตรอนิ ทรยี 

ผลได กจิ กรรม/ข้ันตอนวธิ ดี ําเนนิ งาน เกณฑชี้วัดความสาํ เร็จ ระยะเวลา
ของงาน (KPI)

1. มีผูผา นการอบรม 1. ประชาคมหมบู านชีแ้ จงรับสมคั ร 100% ประชาคม 2 ครงั้

60 คน ผสู นใจเขารว มโครงการ

2. ผูเขา อบรมมี 1. จดั สมั มนาใหมองเห็นภาพรวมของ 80% ของผูเขารบั การ 2 วนั

ความรู ความ เกษตรอนิ ทรยี  อบรมบอกวิธกี าร

เขาใจ 2. ศกึ ษาดงู านที่ไรท นเหน่อื ย พัฒนาดนิ ได

2.1 การพฒั นาดิน 2.1 ศึกษา สงั เกตคณุ ภาพดนิ 80% ของผเู ขา รบั การ

2.2 การเพาะปลูก 2.2 ศึกษา สงั เกตวธิ ีการเพาะปลกู อบรม บอกวธิ กี าร

2.3 การอารักขา 2.3 ศึกษา สงั เกตวธิ ีการอารกั ขาพืช เพาะปลกู เกษตร

พชื 3. เปดเวทสี มั มนาแลกเปล่ียนเรยี นรกู ับ อนิ ทรยี ได

บคุ ลากรของไรทนเหนื่อย 80% ของผเู ขา รวม

4. สรปุ ผลการศกึ ษาสงั เกตและการ อบรม บอกวธิ ีการ

สัมมนา อารกั ขาพืชได

3. เห็นความสาํ คญั 3. ทบทวนสภาพเปน จริงของตนเองกบั 80% ของผเู ขารบั การ 2 วัน

อาชีพเกษตร ประสบการณท ไ่ี ดร บั มา แลวรวมกัน อบรมเหน็ ความสาํ คญั

อินทรีย หาแนวทางของตนเอง ของอาชีพเกษตร

อินทรยี 

150

7. การเขียนงบประมาณดาํ เนินการ

เปน การนาํ กจิ กรรม/ขน้ั ตอนดาํ เนนิ การมาวิเคราะหรายละเอียดของรายจาย แลว บรรจใุ น

โครงการ ดงั ตวั อยาง

ตวั อยางการเขียนรายละเอียดงบประมาณ

7. งบประมาณดําเนินการ

รวมงบประมาณดาํ เนินการทงั้ สนิ้ 108,000 บาท

มีรายละเอยี ดการจาย ดังน้ี

รายการจาย รายละเอยี ดการจา ย งบประมาณ

** การพฒั นาดิน คาจางไถบุกเบกิ 120 ไร × 500 บาท 60,000 บาท

คาจางไถแปร 120 ไร × 300 บาท 36,000 บาท

คาเมลด็ พนั ธุป ุย พชื สด 120 ไร × 5 กก.× 20 บาท 12,000 บาท

8. การเขยี นผลดาํ เนนิ โครงการ

เปนการนําผลไดม า คิดวิเคราะหว า ถาการดําเนินงานเกิดผลไดตามที่กําหนด จะมีผลท่ี

เกดิ อะไรบา ง และมผี ลกระทบอยา งไรทีท่ าํ ใหม องเห็นคุณคา ของโครงการ ดังตัวอยางตอไปนี้

8. ผลดําเนินโครงการ

หากการดาํ เนนิ การเกิดผลไดด งั ท่ีกําหนดไว จะมผี ลทเี่ กิดตามมาและผลกระทบ ดงั น้ี

ผลได Output ผลทเี่ กดิ Effect ผลกระทบ Impact

1. มผี ผู า นการอบรม 60 คน 1. โครงสรางความรเู กษตรเปลยี่ น 1. เกิดชมุ ชนแหง การเรยี นรูเกษตร

อินทรยี 

2. ผูอบรมมีความรคู วาม 2. ความคดิ ของเกษตรกรเห็น 2. การลดรายจา ยของชมุ ชน

เขา ใจเกษตรอนิ ทรยี  ความสําคญั กบั การประยกุ ตใ ช

ปจ จัยภายในใหมีคณุ คา สูงขน้ึ

3. ผูเขาอบรมเหน็ 3. มกี ารประกอบการอาชีพเกษตร 3. ระบบเศรษฐกจิ ยกระดับเขาสคู วาม

ความสําคญั อินทรียข ึ้นในชมุ ชนบา นคลอง อยดู มี สี ขุ

อาชีพเกษตรอินทรยี  หาดแบบขนานใหญ

151

กจิ กรรมที่ 19
1. ใหผูเรยี นเขียนโครงการขยายอาชพี โดยอาจเปนอาชีพของตนเองทปี่ ระกอบการอยู หรอื อาชพี

ท่ีมคี วามสนใจ โดยโครงการมสี ว นประกอบ
(1) ชื่อโครงการ
(2) เหตผุ ล หลักการ
(3) เปาประสงค
(4) วัตถุประสงค
(5) ผลไดข องโครงการ
(6) วิธีดาํ เนินงาน
(7) งบประมาณดําเนินงาน
(8) ผลดําเนินโครงการ

2. ใหผูเรียนนําเอกสารโครงการขยายอาชีพของตนเองไปนําเสนอผูรู ผูเช่ียวชาญ ในทองถิ่น
แลกเปล่ียนเรียนรหู าขอบกพรอง จดุ แข็งตา ง ๆ แลว ปฏบิ ัติการพฒั นาเอกสารของตนเอง

152

คณะผูจ ัดทํา

ท่ีปรกึ ษา บญุ เรือง เลขาธกิ าร กศน.
อม่ิ สวุ รรณ รองเลขาธกิ าร กศน.
1. นายประเสริฐ จาํ ป รองเลขาธกิ าร กศน.
2. ดร.ชัยยศ แกว ไทรฮะ ทป่ี รึกษาดา นการพฒั นาหลักสูตร กศน.
3. นายวัชรินทร ตัณฑวฑุ โฒ ผูอํานวยการกลมุ พัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรยี น
4. ดร.ทองอยู
5. นางรักขณา หนแู ดง ขา ราชการบํานาญ
ผเู ขยี นและเรียบเรยี ง

1. นายอทุ ยั

ผูบรรณาธิการ และพัฒนาปรบั ปรุง

1. นายพิชติ แสงลอย ผูอํานวยการ กศน. อําเภอนครชัยศรี
จงั หวัดนครปฐม
2. นางดุษฎี ศรวี ัฒนาโรทยั กลุมพัฒนาการศึกษานอกโรงเรยี น
3. นางพรทิพย เข็มทอง กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น
4. นางสาวเยาวรัตน คําตรง กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน

คณะทํางาน

1. นายสุรพงษ ม่นั มะโน กลุม พัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรียน
กลุม พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น
2. นายศภุ โชค ศรรี ตั นศลิ ป กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน
กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน
3. นางสาววรรณพร ปทมานนท กลุมพัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรียน

4. นางสาวศริญญา กลุ ประดษิ ฐ

5. นางสาวเพชรนิ ทร เหลอื งจิตวฒั นา

ผ้พู ฒั นาและปรบั ปรุงครังที (วนั ที - พฤศจกิ ายน )

1. นางอญั ชลี ธรรมวิธกี ลุ

2. นางดุษฎี ศรีวัฒนาโรทยั

3. นายสธุ ี วรประดษิ ฐ

4. นางสาวกฤษณา โสภี

5. นายสุภาพ เมอื งนอ ย

6. นางสาวทพิ วรรณ วงคเ รอื น

153

ผพู มิ พต นฉบบั

1. นางสาวปย วดี คะเนสม กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น
กลมุ พัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน
2. นางสาวชาลินี ธรรมธิษา กลมุ พัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรียน

3. นางสาวเพชรนิ ทร เหลืองจติ วัฒนา กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน

ผอู อกแบบปก

นายศภุ โชค ศรรี ตั นศลิ ป

154

คณะผปู รบั ปรุงขอ มูลเกี่ยวกบั สถาบนั พระมหากษตั ริย ป พ.ศ. 2560

ท่ีปรกึ ษา จาํ จด เลขาธิการ กศน.
หอมดี ผูตรวจราชการกระทรวงศึกษาธิการ
1. นายสรุ พงษ ปฏบิ ตั หิ นา ทรี่ องเลขาธกิ าร กศน.
2. นายประเสรฐิ สุขสเุ ดช ผอู าํ นวยการกลุมพัฒนาการศึกษานอกระบบ
และการศกึ ษาตามอัธยาศัย
3. นางตรีนชุ
กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
ผปู รบั ปรุงขอ มลู

นางเยาวรตั น ปนมณวี งศ

คณะทาํ งาน

1. นายสุรพงษ มัน่ มะโน กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั
กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย
2. นายศุภโชค ศรรี ตั นศลิ ป กลุม พฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั

3. นางสาวเบญ็ จวรรณ อาํ ไพศรี กลุมพฒั นาการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย
กลมุ พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั
4. นางเยาวรัตน ปน มณวี งศ กลุม พฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย

5. นางสาวสุลาง เพช็ รสวา ง กลุมพฒั นาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย
กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั
6. นางสาวทิพวรรณ วงคเรือน

7. นางสาวนภาพร อมรเดชาวฒั น

8. นางสาวชมพูนท สงั ขพ ชิ ยั