- ๕๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
(๑) คำ่ ใช้จ่ำยเพอ่ื ประโยชนอ์ นั รว่ มกัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษคฎำ่ีกปำ ลงศพ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ค่ำภำษอี ำกร และเงินที่ลูกจ้ำงมีสิทธไิ ด้รับเพ่ือกำรงำนท่ีได้ทำให้แก่ลูกหน้ีซ่ึงเป็น
นำยจำ้ ง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) ค่ำเครื่องอุปโภคบริโภคอันจำเป็นประจำวัน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ค่ำใช้จ่ำยอันได้เสสียมำไำนปตกั เรงพำำ่ือน๒ปคณร๕ะะ๔โกยรชรบมนุรก์ขิมำอสรงกิทเฤจธษ้ำิใฎหนีกนมำี้หูลมค่ดำใทชุก้จค่ำนยรเพ่วสม่ือำนกปกัันรงะำเโกนย่ีคยชณวนดะ์อก้วัรยนรกรม่ำวกรมำรกรักกันษฤนำษ้ันฎกใีกำชำร้สชำำหรระับบเัญอชำี
สำนกั หงรำนอื คกณำระเกฉรลรี่ยมทกำรรพั กยฤส์ ษนิ ฎขีกอำงลูกหนี้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถำ้ ค่ำใช้จำ่ ยน้ันมิได้เสียไปเพื่อประโยชน์ของเจ้ำหน้ีหมดทุกคนไซร้ บุริมสิทธิย่อมจะ
ใชไ้ ดแ้ ต่เฉพำะตอ่ สเจำนำ้ กัหงนำ้ผีนทู้คณี่ไดะร้ กบั รปรมรกะำโรยกชฤนษ์จฎำีกกำกำรนน้ั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๕๕ บุริมสสิทำนธกัิในงำมนูลคคณ่ำะปกลรรงมศกพำนรกั้นฤษใชฎ้สีกำำหรับเอำค่ำใชส้จำน่ำกัยงใำนนกคำณระปกลรงรศมพกำรกฤษฎีกำ
ตำมควรแก่ฐำนำนุรปู ของลูกหน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๕๖ บุริมสิทธิในมูลค่ำภำษีอำกรนั้น ใช้สำหรับเอำบรรดำค่ำภำษีอำกรใน
สำนกั ทงด่ีำนินคทณระัพกยรร์สมนิ กำหรรกอื ฤคษำ่ ฎภีกำำษีอำกรอย่ำงอสื่นำทน่ลีกั ูกงำหนนค้ียณังะคก้ำรงรชมำกรำะรอกยฤู่ใษนฎปีกปี ำัจจุบนั และก่อนสำนนั้นกั ขงึ้นำนไปคณอีกะปกรีหรนมึ่งกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๕๗๕ บุริมสิทธิในเงินที่ลูกจ้ำงมีสิทธิได้รับเพื่อกำรงำนที่ได้ทำให้แก่ลูกหน้ี
สำนกั ซงึ่งำนเปค็นณนะกำรยรจม้ำกงำนรกั้นฤษใหฎี้กใชำ้สำหรับค่ำจส้ำำงนคกั ง่ำำลน่วคงณเวะกลรำรมคก่ำำทรำกงฤำษนฎใีกนำวันหยุด ค่ำลส่วำนงเกั วงลำนำคในณวะันกรหรยมุดกำรกฤษฎีกำ
ค่ำชดเชย ค่ำชดเชยพิเศษ และเงินอื่นใดที่ลกู จ้ำงมีสิทธิได้รับเพื่อกำรงำนที่ได้ทำให้ นับถอยหลังขึน้ ไป
สเ่ี ดือน แตร่ วมกนั สแำนลกัว้ งตำ้อนงคไณม่เะกกินรรหมนกง่ึ ำแรสกนฤษบฎำีกทำต่อลกู จ้ำงคนหสำนน่งึ กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๕๘ บุริมสสำิทนธกั ิใงนำนมคูลณคะ่ำกเครรรม่ือกงำอรุปกฤโษภฎคีกบำริโภคอันจำเปสำ็นนปกั รงำะนจคำณวัะนกนรั้นรมใกชำ้ รกฤษฎีกำ
สำหรับเอำค่ำเครื่องอุปโภคบริโภค ซึ่งยังค้ำงชำระอยู่นับถอยหลังข้ึนไปหกเดือน เช่น ค่ำอำหำร
เครื่องด่ืม โคมไฟสฟำนนื กั ถงำ่ำนนคอณนั ะกจรำรเปมก็นำเรพกอ่ื ฤกษำฎรีกทำรงชีพของลกู สหำนนี้ กั แงลำนะบคณุคคะกลรใรนมสกกำุลรกซฤ่ึงอษยฎู่กีกำับลกู หนี้และ
ซ่ึงลูกหนจ้ี ำต้องอปุ กำระกับท้งั คนใชข้ องลูกหนด้ี ้วย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤ๒ษฎ. ีกบำุริมสทิ ธพิ ิเศษสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ก) บุรมิ สทิ ธเิ หนือสังหำรมิ ทรัพย์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๕๙ ถ้ำหน้ีมีอยู่เป็นคุณแก่บุคคลผู้ใดในมูลอย่ำงหน่ึงอย่ำงใดดังจะกล่ำว
ตอ่ ไปน้ี บคุ คลผูน้ ส้ันำยน่อกั มงำมนีบคุรณมิ ะสกิทรรธมเิ หกนำรือกสฤังษหฎำีกรำมิ ทรัพยเ์ ฉพำะสอำนยกัำ่ งงำขนอคงณลูกะกหรนร้ีมคกือำรกฤษฎีกำ
(๑) เช่ำอสงั หำรมิ ทรพั ย์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษพฎีกกั ำอำศัยในโรงแรสมำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) รบั ขนคนโดยสำร หรือของ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๕ มำตรำ ๒๕๗ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรบัรมทก่ี ๑ำร๓ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๔๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๒ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) รักษำสังหำรมิ ทรัพย์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๕ฤ)ษซฎือ้ีกขำ ำยสังหำริมทสรำพั นยกั ์งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๖) ค่ำเมล็ดพนั ธ์ุ ไม้พันธุ์ หรอื ปุ๋ย
ส(๗ำน)กั คงำ่ำนแครงณงะำกนรกรสมิกกรำรรกมฤหษฎรอืีกอำ ตุ สำหกรรม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๒๖๐ บุริมสำสนิทกั งธำิในนคมณูละเกชร่รำมอกสำังรกหฤำษรฎิมีกทำ รัพย์น้ัน ใชส้สำำนหกั งรำับนคเอณำะคก่รำรเมชก่ำำรกฤษฎีกำ
อสังสหังำหรำมิ รทิมรทัพรยัพ์ขยอส์งแำผลนู้เะชกั หงำ่ ำซนน่ึง้ีคออณยย่ำใู่ะนกงรอหร่ืนรมอื ขกบอำนรงกอผฤสู้เษชังฎห่ำีกอำำรันิมเทกิรดัพจยำน์กั้นควสำำมนเกั กงี่ยำนวคพณันะใกนรเรรม่ือกงำรเชก่ฤำษแฎลีกะำมีอยู่เหนือ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๖๑ บุริมสิทธิของผู้ให้เช่ำท่ีดินนั้นมีอยู่เหนือสังหำริมทรัพย์ท้ังหลำยอันผู้
เช่ำได้นำเข้ำมำไวส้บำนนกั ทง่ีำดนินคทณี่ใะหก้เรชร่ำมกหำรรือกฤนษำฎเขีก้ำำมำไว้ในเรือนสโำรนงกัองันำนใชค้ปณระะกกรรอมบกกำรับกทฤ่ีดษินฎีกนำ้ัน และมีอยู่
เหนือสังหำริมทรัพย์เช่นสำหรับที่ใช้ในที่ดินน้ัน กับท้ังเหนือดอกผลอันเกิดจำกที่ดินซึ่งอยู่ใน
สำนกั คงรำนอบคณคระอกรงรขมอกงำผรเู้ กชฤ่ำษนฎัน้ ีกดำ้วย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บุริมสิทธิของผู้ให้เช่ำเรือนโรงย่อมมีอยู่เหนือสังหำริมทรัพย์ซ่ึงผู้เช่ำนำเข้ำมำไว้ใน
เรอื นโรงนน้ั ด้วย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๒๖๒ ถำ้ กำรสเำชน่ำกั องสำังนหคำณระมิ กทรรรมัพกยำ์ไรดกโ้ ฤอษนฎไีปกำก็ดี หรอื ไดใ้ ห้เสชำำ่นชกั ่วงงำกน็ดคณี บะุรกมิ รสรมทิ กธำิ รกฤษฎีกำ
ของผู้ให้เช่ำเดิมยส่อำมนคกั รงอำนบคไปณถะกงึ สรรงั มหกำำรริมกทฤรษัพฎยีกำซ์ ึ่งผู้รับโอน หสรำือนผกั ู้เงชำ่ำนชค่วณงะไดกร้นรำมเกขำ้ำรมกำฤไษวฎใ้ นีกทำ รัพยส์ ินน้ัน
ด้วย ควำมท่ีกล่ำวน้ีท่ำนให้ใช้ได้ตลอดถึงเงินอันผู้โอน หรือผู้ให้เช่ำช่วงจะพึงได้รับจำกผู้รับโอนหรือผู้
สำนกั เงชำ่ำนชค่วณงนะกัน้ รดร้วมยกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒คณ๖๓ะกรใรนมกกำรรณกฤีทษ่ีผฎู้เชีก่ำำต้องชำระบัญสำชนีเฉกั ลงำี่ยนทครณัพะยก์สรรินมทก่ัวำรไปกฤนษั้นฎีกบำุริมสิทธิของ
ผู้ให้เช่ำย่อมมีอยู่แต่เฉพำะสำหรับเอำใช้ค่ำเช่ำ และหน้ีอย่ำงอ่ืนเท่ำท่ีมีในระยะกำหนดส่งค่ำเช่ำเพียง
สำนกั สงำำมนคระณยะะกรครือมปกำัจรจกุบฤันษรฎะีกยำะหน่ึง ก่อนนส้นั ำขน้ึนกั งไำปนรคะณยะะกหรนร่งึมกแำลระกตฤษ่อไฎปีกภำำยหน้ำอีกระสยำะนหกั นงำ่ึงนเทคณ่ำนะัน้กรแรมลกะำรกฤษฎีกำ
ใชส้ ำหรบั เอำคำ่ เสยี หำยซงึ่ เกิดข้นึ ในระยะกำหนดส่งค่ำเชำ่ ปัจจบุ นั และก่อนนัน้ ข้ึนไปอีกระยะหนึ่งด้วย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๖๔ ในกำรเรียกร้องของผู้ให้เช่ำ ถ้ำผู้ให้เช่ำได้รับเงินประกันไว้ ผู้ให้เช่ำ
สำนกั ยงอ่ำนมคมณีบะุรกิมรสริทมธกิแำรตกเ่ พฤษยี ฎงใีกนำส่วนท่ีไม่มเี งนิสปำนรกัะงกำนันคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๖๕ บุริมสิทธิในมูลพักอำศัยในโรงแรมนั้น ใช้สำหรับเอำเงินบรรดำท่ีค้ำง
สำนกั ชงำำนระคแณกะ่เกจร้ำรสมกำนำรักกเฤพษ่ือฎกีกำำรพักอำศัยแลสำะนกกั ำงรำอน่ืนคณๆะกอรันรมไดก้จำรัดกใฤหษ้สฎำีกเำร็จควำมปรำรสถำนนกัำแงำกน่คคนณเะดกินรรทมำกงำรกฤษฎีกำ
หรือแขกอำศัย รวมท้ังกำรชดใช้เงินทั้งหลำยท่ีได้ออกแทนไปและมีอยู่เหนือเคร่ืองเดินทำง หรือ
ทรพั ย์สนิ อย่ำงอ่นื สขำอนงกั คงำนนเดคนิณทะกำรงรหมกรำอื รแกขฤกษอฎำีกศำยั อนั เอำไว้ในสโรำนงแกั รงำมนคโฮณเตะก็ลรรหมรกอื ำสรถกำฤนษทฎีี่เกชำ่นนนั้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๖๖ ผู้ให้เชส่ำำนอกัสงังำหนำครณิมะทกรรรัพมยก์ ำหรรกือฤษเจฎ้ำีกสำำนักโรงแรม สโำฮนเตกั ็งลำนหครณือะสกถรำรนมทกำี่ รกฤษฎีกำ
เช่นน้ัน จะใช้บุริมสิทธิของตนบังคับทำนองเดียวกับผู้รับจำนำก็ได้ บทบัญญัติท้ังหลำยแห่งประมวล
กฎหมำยน้วี ่ำด้วยสกำำนรกั บงังำนคคับณจำะนกรำรนมั้นกำทร่ำกนฤษใหฎ้นีกำำมำใช้บังคบั ดสว้ ำยนโกัดงยำอนนคุโณละมกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๒๖๗ บุริมสิทธิในมูลรับขนน้ัน ใช้สำหรับเอำค่ำระวำงพำหนะในกำรรับขน
สำนกั คงนำนโคดณยะสกำรรรหมรกือำรขกอฤงษฎกีกับำท้ังค่ำใช้จ่ำยสอำันนเกั ปง็ำนนอคุปณกะรกณรร์มแกลำะรกเปฤษ็นฎบีกุรำิมสิทธิมีอยู่เหสนำนือกัขงอำนงแคลณะะกเครรรมื่อกงำรกฤษฎีกำ
เดนิ ทำงท้งั หมดอนั อยู่ในมอื ของผู้ขนส่ง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๖๘ ในกรณีดังได้ปรำรภไว้ในควำมแปดมำตรำก่อนนี้นั้น ผู้ให้เช่ำ
สำนกั องสำนังหคณำระิมกทรรรมพั กยำ์กรกด็ ฤี เษจฎ้ำีกสำำนักโรงแรมกสด็ ำี นหกั รงือำผน้ขูคนณสะ่งกกรร็ดมี จกะำรใกชฤ้บษุรฎิมีกสำิทธิของตนเหนสอืำนสกัังหงำำนรคมิ ณทะรกัพรยรมอ์ กันำรกฤษฎีกำ
บเปคุ ็นคขลอภงำบยนุคอคกลภสำำยนนกั งอำกนคกณ็ไดะ้กเรวร้นมแกำตร่ตกนฤษจฎะีกไำด้รู้ในเวลำอันสำคนวกั รงรำู้ไนดค้วณ่ำะทกรรรัพมยก์สำรินกเฤหษลฎ่ำีกนำ้ันเป็นของ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษสฎังหีกำำริมทรัพย์น้ันสถำูกนลกั งักำหนรคือณสะูญกรหรำมยกำทรก่ำฤนษใฎหีก้บำังคับตำมบทกสฎำนหกัมงำำยนวค่ำณดะ้วกยรรกมำกรำรกฤษฎีกำ
แสวงคนื ครองทรัพย์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๖๙ บุริมสิทธิในมูลรักษำสังหำริมทรัพย์นั้น ใช้สำหรับเอำค่ำใช้จ่ำยเพื่อ
สำนกั รงกั ำษนคำสณงั ะหกำรรรมมิ กทำรรพั กยฤ์ษแฎลีกะำมอี ยู่เหนอื สงั หสำำนรกัิมงทำนรัพคณยอ์ะกนั รนรั้นมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อน่ึงบุริมสิทธินี้ยังใช้สำหรับเอำค่ำใช้จ่ำยท่ีจำเป็นอันได้เสียไปเพื่อท่ีจะสงวนสิทธิ
หรือรบั สภำพสิทธสิ ำหนรกั อื งบำนงั คคณบั ะสกิทรธริมอกนั ำเรกก่ยี ฤวษดฎว้ ีกยำสงั หำรมิ ทรัพสยำ์นนั้นกั องำีกนดค้วณยะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๗๐ บุริมสสิทำนธกิัในงำมนูลคซณ้ือะขกำรยรมสกังำหรำกรฤิมษทฎรีกัพำ ย์นั้น ใช้สำหสรำับนเกั องำำรนำคคณำะซกื้อรขรมำกยำรกฤษฎีกำ
และดอกเบ้ยี ในรำสคำนำนกั น้ังำนแคลณะมะกีอรยรเู่มหกนำือรกสฤังษหฎำรีกมิำทรพั ยอ์ ันนน้ั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๗๑ บุริมสสิทำนธิใกั นงำมนูลคคณ่ำะเมกรลร็ดมพกันำรธกุ์ ฤไมษ้พฎีกันำธุ์ หรือปุ๋ยน้ันสใำชน้สกั ำงหำนรคับณเอะกำรรรำมคกำำรกฤษฎีกำ
ค่ำเมล็ดพันธุ์ ไม้พันธุ์ หรือปุ๋ย และดอกเบ้ียในรำคำนั้น และมีอยู่เหนือดอกผลอันเกิดงอกในที่ดิน
เพรำะใชส้ ่งิ เหล่ำนส้นัำนภกั ำงยำในนคปณีหะนกรึ่งรนมบั กแำตรก่เวฤลษำฎทีกใี่ ำช้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๗๒ บุริมสสิทำนธิใกั นงำมนูลคคณ่ำะแกรรงรงมำกนำเรพกื่อฤษกฎสีกิกำรรมและอุตสำสหำนกกั รงรำมนนค้ันณะใกนรสร่มวนกำรกฤษฎีกำ
บุคคลท่ีได้ทำกำรงำนกสิกรรม ใช้สำหรับเอำคำ่ จ้ำงนับถอยหลังข้ึนไปปีหนึ่ง และในส่วนบุคคลท่ีได้ทำ
กำรงำนอุตสำหกสรำรนมกั งใำชน้สคำณหะรกับรเรอมำกคำร่ำกจฤ้ำษงนฎีักบำถอยหลังขึ้นไสปำสนำกั มงำเดนือคนณะแกลรระมเปกำ็นรบกุรฤิมษสฎิีกทำธิมีอยู่เหนือ
ดอกผลหรือสงิ่ ของทีป่ ระดิษฐ์ขึ้นอนั เกิดแตแ่ รงงำนของบคุ คลนั้น ๆ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรร(มขก) ำบรุรกิมฤสษทิฎีกธเิำหนืออสังหำรสิมำทนรกั ัพงำยน์ คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๗๓ ถ้ำหนส้ีมำนีอกัยงู่เำปน็นคคณุณะกแรกร่บมกุคำครลกฤผษู้ใดฎใีกนำมูลอย่ำงหน่ึงสอำยน่ำกั งงใำดนดคังณจะะกกรรลม่ำกวำรกฤษฎีกำ
ต่อไปน้ี บุคคลผนู้ ัน้ ยอ่ มมีบรุ ิมสิทธเิ หนืออสังหำริมทรพั ยเ์ ฉพำะอย่ำงของลูกหนี้ คอื
ส(๑ำน)กั รงักำนษคำณอสะกังหรรำมรกิมำทรรกัพฤษย์ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) จ้ำงทำของเป็นกำรงำนทำข้นึ บนอสงั หำริมทรัพย์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤ)ษซฎ้ือีกขำ ำยอสงั หำรมิ สทำรนพั กั ยงำ์ นคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒คณ๗๔ะกรบรมุรกิมำสริทกฤธษิในฎมีกำูลรักษำอสังหสำำรนิมกั ทงรำันพคยณ์นะ้ันกใรชร้สมำกหำรรกับฤเษอฎำีคกำ่ำใช้จ่ำยเพ่ือ
สำนกั รงักำษนคำอณสะังกหรรำมรกมิ ำทรรกัพฤยษ์ฎแีกลำะมีอย่เู หนืออสสำังนหกั ำงรำมินทคณรพั ะกยรอ์ รนั มนก้ันำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๔ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อนึ่งบทบญั ญัติแห่งมำตรำ ๒๖๙ วรรคสองน้ัน ท่ำนให้นำมำใช้บังคับแก่กรณีที่กล่ำว
สำนกั มงำำนในควณระรกครกรอ่มนกำนรดี้ กว้ฤยษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒คณ๗ะ๕กรบรมุรกิมำสริทกฤธษิในฎมีกำูลจ้ำงทำของเสปำ็นนกกั ำงำรนงคำนณทะกำรขร้ึนมบกำนรอกสฤังษหฎีำกรำิมทรัพย์น้ัน
ใช้สำหรับเอำสินจ้ำง ค่ำทำของเป็นกำรงำนอันผู้ก่อสร้ำง สถำปนิก หรือผู้รับจ้ำงได้ทำลงบน
สำนกั องสำนงั หคณำระมิ กทรรรมพั กยำข์รอกฤงลษกูฎหีกำนี้ และมอี ยูเ่ หสนำอืนอกั สงำังนหคำณริมะกทรรรพั มยก์อำรนั กนฤ้ันษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เพรำะกำรทไี่ ดท้ ำสขอำ้ึนนนน่ึงกั นั้งบำนุรแคิมลณะสมะิทกอี ธรยินรเู่ มี้ยพก่อียำมงรเเกหกฤนิดษอืมฎรีขีกำ้ึนำคตำ่อทเเ่ี มพ่ือิ่มอขสึน้ ังเทหสำ่ำำนนรกัน้ัิมงทำนรคัพณยะ์นก้ันรมรมีรกำำครำกเฤพษิ่มฎขีก้ึนำในปัจจุบัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๗๖ บุริมสิทธิในมูลซื้อขำยอสังหำริมทรัพย์นั้นใช้สำหรับเอำรำคำ
อสังหำรมิ ทรพั ย์แสลำะนดกั องกำนเบคยี้ณใะนกรรำรคมำกนำรน้ั กฤแษลฎะีกมำอี ยเู่ หนอื อสังหสำำนริมกั งทำรนัพคยณ์อะนักนรรนั้ มกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำ๓น.กั ลงำำนดับคณแหะก่งรบรุรมิมกสำทิรกธฤิ ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒ค๗ณ๗ะกรเรมมื่อกมำีบรกุรฤิมษสฎิทีกธำิสำมญั หลำยรสำำยนแกั ยง้งำกนันคณทะ่ำกนรใรหมถ้กำือรวก่ำฤบษุรฎิมีกสำทิ ธิท้ังหลำย
นน้ั มีลำดบั ทจ่ี ะให้ผลก่อนหลัง ดังท่ีไดเ้ รยี งลำดบั ไวใ้ นมำตรำ ๒๕๓
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกเมฤื่อษมฎีบีกำุริมสิทธิสำมัญสแำยน้งกั กงำับนบคุรณิมะสกิทรรธมิพกิเำศรษกฤทษ่ำฎนีกวำ่ำบุริมสิทธิพิเสศำษนยกั ่องำมนอคยณู่ใะนกลรำรดมับกำรกฤษฎีกำ
ก่อน แต่บุริมสิทธสิใำนนมกั ูลงำคน่ำคใณช้จะก่ำยรรเพมก่ือำปรรกะฤโษยฎชีกนำ์ร่วมกันน้ันย่สอำมนอกั ยงู่ใำนนลคณำดะับกรกร่อมนกใำนรกฐฤำษนฎทีกี่จำะใช้สิทธิน้ัน
ต่อเจำ้ หนผ้ี ูไ้ ด้รบั ประโยชน์จำกกำรนนั้ หมดทุกคนด้วยกัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๗๘ เมื่อมีบุริมสิทธิแย้งกันหลำยรำยเหนือสังหำริมทรัพย์อันหนึ่งอัน
เดียวกนั ท่ำนให้ถสอื ำลนำกั ดงำับนกค่อณนะหกลรรังมดกังทำรเ่ี กรฤยี ษงไฎวีก้ตำ่อไปนี้ คือ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) บุริมสทิ ธใิ นมลู เชำ่ อสังหำริมทรพั ย์ พักอำศยั ในโรงแรมและรับขน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษบฎีกุริมำ สิทธิในมลู รักสษำนำกัสงังำหนำครณิมะทกรรัพรมยก์ แำรตก่ถฤำ้ ษมฎีบีกคุ ำคลหลำยคนเปสำ็นนผกั ู้รงักำนษคำณทะ่ำกนรรวม่ำกผำู้ รกฤษฎีกำ
ทรี่ ักษำภำยหลังอยใู่ นลำดบั กอ่ นผทู้ ี่ได้รักษำมำก่อน
ส(ำ๓น)กั บงำุรนิมคสณิทะกธริใรนมมกูลำรซกื้อฤขษำฎยีกสำ ังหำริมทรัพสยำน์ คกั ่ำงำเนมคลณ็ดะพกันรรธมุ์ กไมำร้พกันฤษธฎ์ุ หีกำรือปุ๋ย และ
คำ่ แรงงำนกสิกรรมและอุตสำหกรรม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษบฎุคีกคำลผู้ใดมีบุริมสิสทำธนิอกั ยงู่ใำนนลคำณดะับกเรปรม็นกทำี่หรกนฤึ่งษแฎลีกะำรู้อยู่ในขณะทส่ีตำนนไกั ดง้ปำนรคะณโยะชกนร์รแมหก่งำรกฤษฎีกำ
หน้ีมำน้ัน ว่ำยังมสีบำุคนคกั งลำอน่ืนคซณึ่งะมกีบรรุรมิมกสำิทรกธฤิอษยฎู่ในีกำลำดับท่ีสองหสรำือนทกั ี่สงำำนมคไณซระ้กทร่ำรมนกหำ้ำรมกมฤษิใหฎ้บีกำุคคลผู้นั้นใช้
สิทธิในกำรที่ตนอยู่ในลำดับก่อนน้ันต่อบุคคลอื่นเช่นว่ำมำ และท่ำนห้ำมมิให้ใช้สิทธินี้ต่อผู้ที่ได้รักษำ
สำนกั ทงรำนัพคยณไ์ วะ้กเพรรือ่ มปกรำะรกโยฤชษนฎแ์ีกกำ บ่ คุ คลผมู้ ีบรุ สิมำสนิทกั ธงิใำนนลคำณดะบักทรรี่หมนกง่ึำนรกน้ั ฤเษอฎงดีก้วำย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในส่วนดอกผล ท่ำนให้บุคคลผู้ได้ทำกำรงำนกสกิ รรมอยู่ในลำดับที่หนึ่ง ผู้ส่งเมล็ดพันธุ์
ไมพ้ นั ธ์ุ หรอื ปุย๋ อสยำนูใ่ นกั ลงำำนดคบั ณทะ่ีสกอรงรมแกลำะรใกหฤ้ผษูเ้ฎชีกำ่ ำท่ีดนิ อยู่ในลำดสำับนทกั สี่ งำำนมคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๗๙ เมื่อมสีบำุรนิมกั สงิำทนธคิพณิเศะกษรแรยม้งกกำรันกหฤลษำฎยีกรำำยเหนืออสังสหำำนรกัิมงทำนรคัพณยะ์อกันรหรมนกึ่งำรกฤษฎีกำ
อนั เดยี วกนั ท่ำนให้ถือลำดบั ก่อนหลังดังท่ไี ด้เรียงลำดับไวใ้ นมำตรำ ๒๗๓
สถำ้ำนไกัดง้ซำ้ือนขคณำยะอกสรรังมหกำำรริมกทฤษรัพฎีกยำ์น้ันสืบต่อกันไสปำอนีกกั ไงซำนรค้ ลณำะดกับรรกม่อกนำหรกลฤังษในฎรีกะำหว่ำงผู้ขำย
สำนกั ดงว้ำนยคกณันนะกั้นรรทม่ำกนำใรหกเ้ฤปษ็นฎไีกปำตำมลำดบั ทีไ่ สดำซ้ นือ้ กั ขงำำนยกค่อณนะกแรลระมหกลำรังกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๘๐ เม่ือบสุคำคนลกั หงำลนำคยณคะนกมรรีบมุรกิมำสรกิทฤธษิใฎนีกลำำดับเสมอกันเสหำนนกัืองทำนรัคพณย์อะกันรหรมนกึ่งำรกฤษฎีกำ
อันเดียวกัน ท่ำนให้ต่ำงคนต่ำงได้รับชำระหนี้เฉลยี่ ตำมส่วนมำกน้อยแหง่ จำนวนทต่ี นเป็นเจำ้ หนี้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๔. ผลแห่งบรุ ิมสทิ ธิ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บุคคลภำยนอกไดสมท้ ำำรนัพตกั งยรำำน์ น้นั ค๒จณ๘ำะก๑กลรูกรบมหุกรนำิม้ีแรสลกิฤทะษไธดฎิอ้สีกัน่งำมมอีอบยทู่เหรัพนยือ์ใสหสัง้กำหันนำกไั รปงิมำเสนทรครจ็ณัพแะลยกว้์รนร้ันมกทำร่ำกนฤหษ้ำฎมีกำมิให้ใช้ เมื่อ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๘๒ เมอื่ มบี ุรมิ สทิ ธิแย้งกับสิทธิจำนำสังหำรมิ ทรัพย์ ทำ่ นวำ่ ผู้รับจำนำยอ่ ม
มีสิทธเิ ปน็ อยำ่ งเดสยี ำวนกกั นังำกนบั คผณู้ทะรกงรบรมุรมิกำสริทกธฤิใษนฎลีกำำดบั ที่หนึง่ ดังทสี่เำรนียกังงไวำน้ในคมณำะตกรรำรม๒ก๗ำร๘กฤนษ้ันฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๘๓ บุคคลสผำนู้มกัีบงุรำิมนสคิทณธะิกสรำรมมัญกตำร้อกงฤรษับฎชีกำำระหนี้เอำจำกสสำนังหกั งำำรนิมคทณระัพกยร์รขมอกงำรกฤษฎีกำ
ลกู หนี้กอ่ น ต่อเมอ่ื ยังไมพ่ อจึงให้เอำชำระหนจ้ี ำกอสังหำรมิ ทรัพยไ์ ด้
สใำนนสกั ่วงนำนอคสณังหะกำรรริมมทกรำัพรกยฤ์นษ้ันฎีกกำ็ต้องรับชำระหสำนนี้เกอั งำำจนำคกณอะสกังรหรำมรกิมำรทกรฤัพษยฎ์ ีกอำันมิได้ตกอยู่
ในฐำนเป็นหลกั ประกนั พเิ ศษเสยี กอ่ น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษบฎุคีกคำลใดมีบุรมิ สทิ สธำิสนำกัมงัญำนแคลณะะลกะรเรลมยกดำ้วรยกคฤวษำฎมีกปำระมำทเลินเลส่อำนไมกั ่สงำอนดคเขณำ้ ะแกยรร้งมขกัดำรกฤษฎีกำ
ในกำรแบ่งเฉล่ียทสรำนัพกั ยง์ ำตนำคมณคะวกำรมรมทก่ีกำลร่ำกวฤมษำฎใีกนำวรรคทั้งสองขสำ้ำนงกบั งนำนนค้ีไซณระ้ กอรันรมบกุคำครลกฤนษั้นฎจีกะำใช้บุริมสิทธิ
ของตนต่อบุคคลภำยนอกผู้ได้จดทะเบียนสิทธิไว้แล้วเพื่อจะเอำใช้จนถึงขนำดเช่นท่ีตนจะหำกได้รับ
สำนกั เงพำรนำคะณไดะก้สรอรดมเกขำำ้ รแกยฤ้งษขฎัดีกนำั้น ทำ่ นว่ำหำอสำำนจกัจงะำในชค้ไณด้ไะมก่รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อน่ึง บทบัญญัติที่กล่ำวมำในวรรคทั้งสำมข้ำงต้นน้ีท่ำนมิให้ใช้บังคับ หำกว่ำเงินที่
ขำยอสังหำริมทรสัพำยน์ไกั ดง้นำนั้นคจณะะพกรึงรตม้อกงำเรอกำฤมษำฎแีกบำ่งเฉล่ียก่อนเงสินำทนี่ขกั ำงำยนทครณัพะยก์สรินรมอกยำ่ำรงกอฤ่ืนษกฎ็ดีกีำหรือหำกว่ำ
เงินที่ขำยอสังหำริมทรัพย์อันตกอยู่ในฐำนเป็นหลักประกันพิเศษน้ัน จะพึงต้องเอำมำแบ่งเฉลี่ยก่อน
สำนกั เงงำนิ นทคข่ี ณำะยกอรสรังมหกำำรรกิมฤทษรฎพั ีกยำอ์ ย่ำงอน่ื ก็ดุจสกำนั นกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำนำกตั งรำำนค๒ณ๘ะก๔รรมบกำุรริมกฤสษิทฎธีกิสำ ำมัญ น้ัน ถสึงำแนมกั ง้จำนะคมณิไดะก้ไรปรมลกงำทรกะฤเษบฎียีกนำเกี่ยวด้วย
อสังหำริมทรัพย์ก็ดี ย่อมจะยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้เจ้ำหนี้ใด ๆ ท่ีไม่มีหลักประกันพิเศษน้ันได้ แต่ควำมท่ี
สำนกั กงลำนำ่ วคนณี้ทะกำ่ นรรมมิใกหำ้ใรชก้ไฤปษถฎงึ ีกกำำรต่อส้บู คุ คลสภำำนยกั นงอำนกคผณไู้ ดะ้ไกปรลรมงทกำะรเกบฤยี ษนฎสีกิทำธไิ ว้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๘๕ บุริมสิทธิในมูลรักษำอสังหำริมทรัพย์น้ัน ถ้ำหำกว่ำเม่ือทำกำรเพื่อ
สำนกั บงำำนรงุครณกั ะษกำรนรมัน้ กสำำรเกรฤจ็ ษแฎลีกว้ ำไปบอกลงทะสเบำนยี กั นงไำวน้โคดณยะพกลรนั รมไซกรำ้รบกุรฤมิษสฎิทีกำธกิ ค็ งให้ผลต่อสไปำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒คณ๘ะ๖กรบรมุรกิมำสริทกฤธษิในฎมีกำูลจ้ำงทำของเสปำ็นนกกั ำงำรนงคำนณทะกำรขรึ้นมบกำนรอกสฤังษหฎำีกรำิมทรัพย์น้ัน
หำกทำรำยกำรประมำณรำคำชั่วครำวไปบอกลงทะเบียนไว้ก่อนเร่ิมลงมือกำรทำไซร้ บุริมสิทธิก็คง
สำนกั ใงหำ้ผนลคตณ่อะกไปรรแมตกำ่ถร้ำกรฤำษคฎำีกทำ่ีทำจริงน้ันล้ำรสำำนคกัำงทำี่ไนดค้ปณระะกมรำรณมกไำวร้ชกั่วฤคษรฎำีกวำท่ำนว่ำบุริมสสิทำนธกิัในงำสน่วคนณจะำกนรวรนมกทำี่ รกฤษฎีกำ
ล้ำอยู่นัน้ หำมไี ม่
สสำ่วนนกั กงำำนรคทณี่จะะกวรินริจมฉกัำยรวก่ำฤอษสฎังีกหำำริมทรัพย์นั้นสมำนีรกัำคงำำนเคพณ่ิมะขก้ึนรเรพมรกำำะรกกฤำษรอฎันีกำได้ทำขึ้นบน
สำนกั องสำนังหคณำระิมกทรรรมัพกยำร์มกำฤกษนฎ้อีกยำเพียงใดน้ัน ทส่ำำนนกัใหงำ้ศนำคลณตะั้งกแรตรม่งผกู้เำชรกี่ยฤวษชฎำญีกำข้ึนเป็นผู้กะปสรำะนมกั ำงณำนคในณเะวกลรำรทมี่มกำี รกฤษฎีกำ
- ๕๖ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
แยง้ ขดั ในกำรแบง่ เฉลี่ย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๘๗ บุริมสิทธิใดได้ไปจดลงทะเบียนแล้วตำมบทบัญญัติแห่งมำตรำทั้งสอง
ขำ้ งบนนี้ บรุ ิมสิทสธำนิ นัน้ กั ทงำำ่ นนควณำ่ อะกำรจรจมะกใำชร้ไกดฤ้กษ่อฎนีกสำทิ ธิจำนอง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๘๘ บุริมสสิทำนธิใกั นงำมนูลคซณ้ือะขกำรยรมอกสำังรหกำฤรษิมฎทีกรำัพย์นั้น หำกวส่ำำเนมกัื่องไำปนลคงณทะะกเรบรียมนกำรกฤษฎีกำ
สกญัค็ งญใหำซผ้ ล้ือตขำ่อยไปนน้ั สบำนอกักงลำงนทคะณเะบกยี รนรมไวกด้ ำ้วรกยฤวษ่ำรฎำีกคำำหรอื ดอกเบสยี้ ำในนกัรงำำคนำคนณ้ันะยกังรมรไิมดก้ชำรำกรฤะษไซฎรีก้ ำบรุ ิมสทิ ธินั้น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๘๙ ว่ำถึงผลแห่งบุริมสิทธิ นอกจำกที่ได้บัญญัติไว้ในมำตรำ ๒๘๑ ถึง
๒๘๘ น้ีแล้ว ท่ำนสใำหน้นกั ำงบำนทคบณญั ะญกรตั รทิ ม้ังกหำรลกำฤยษแฎหีก่งำลกั ษณะจำนอสงำมนำกั ใงชำ้บนังคคณับะดก้วรรยมตกำำมรแกตฤ่กษรฎณีกำี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนหคมณวะดกร๓รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ลูกหนแ้ี ละเจำ้ หนห้ี ลำยคน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๙๐ ถ้ำกำสรำชนำกั รงะำหนคนณ้ีเปะ็นกรกรำมรกอำันรกจฤะษแฎบีก่งำกันชำระได้แลสะำนมกัีบงุคำนคคลณหะลกำรยรคมนกำรกฤษฎีกำ
เป็นลูกหน้ีก็ดี มีบสุคำนคกัลงหำลนำคยณคะนกรเปรม็นกเจำร้ำกหฤนษ้ีกฎ็ดีกีำเม่ือกรณีเป็นสทำี่สนงกั สงัยำนทค่ำณนะวก่ำรลรมูกกหำนรก้ีแฤตษ่ลฎะีกคำนจะต้องรับ
ผดิ เพยี งเปน็ ส่วนเท่ำ ๆ กนั และเจ้ำหน้แี ตล่ ะคนกช็ อบท่จี ะได้รบั แต่เพยี งเปน็ สว่ นเทำ่ ๆ กนั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๙๑ ถ้ำบุคคลหลำยคนจะต้องทำกำรชำระหน้ีโดยทำนองซึ่งแต่ละคน
จำต้องชำระหนส้ี ส้ินำเนชกัิงไงซำนร้คแณมะถ้ กงึ รวร่ำมเกจำำ้ รหกนฤี้ชษอฎบีกำที่จะไดร้ บั ชำรสะำหนนกั สี้งำ้นิ นเคชณิงไะดก้แรตรมเ่ พกียำรงกคฤรษงั้ ฎเดีกียำว (กลำ่ วคือ
ลูกหนี้ร่วมกัน) ก็ดี เจ้ำหน้ีจะเรียกชำระหนี้จำกลูกหนี้แต่คนใดคนหนึ่งสิ้นเชิงหรือแต่โดยส่วนก็ได้
สำนกั ตงำำมนคแณต่จะะกเรลรือมกกำแรกตฤ่ลษกู ฎหีกนำ้ีท้ังปวงก็ยังคสงตำนอ้ กังงผำกู นพคนัณอะยกู่ทรรว่ั มทกุกำครกนฤจษนฎกีกวำ่ำหน้นี น้ั จะไดช้สำำนรกัะงเสำนรคจ็ สณิน้ ะกเชรงิรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒คณ๙ะ๒กรรกมำกรำทรก่ีลฤูกษหฎนีก้ีรำ่วมกันคนหนสึ่งำชนกำั รงำะนหคนณี้นะั้กนรรยม่อกมำรไดกฤ้เปษ็นฎีกปำระโยชน์แก่
ลูกหนี้คนอื่น ๆ ด้วย วิธีเดียวกันนี้ท่ำนให้ใช้บังคับแก่กำรใด ๆ อันพึงกระทำแทนชำระหนี้ วำง
สำนกั ทงรำนัพคยณ์สะินกแรทรมนกชำำรรกะฤหษนฎี้ีกแำละหักกลบลบสหำนนกั ด้ี ง้วำยนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สลำูกนหกั งนำ้ีรน่วคมณกะันกครรนมหกนำึ่รงกมฤีสษิทฎธีกเิ รำียกรอ้ งอยำ่ งไสรำนลกั ูกงหำนนค้ีคณนะอกื่นรรๆมกจำะรเกอฤำษสฎิทีกธำิอันนั้นไปใช้
หกั กลบลบหน้ีหำได้ไม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๙๓ กำรปลดหนี้ให้แก่ลกู หน้ีร่วมกันคนหนึ่งนั้น ย่อมเป็นไปเพื่อประโยชน์
แก่ลกู หน้ีคนอื่น ๆสำเนพกั ยี งงำเนทคำ่ ณสว่ะกนรขรอมงกลำูกรกหฤนษีท้ ฎ่ีไีกดำป้ ลดให้ เวน้ แสตำ่จนะกั ไงดำ้ตนกคลณงะกกันรรเปมน็กำอรยกำ่ฤงษอฎืน่ ีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๒๙๔ กำรสทำน่ีเจกั ้งำำหนนคณี้ผะิดกนรัรดมตก่อำรลกูกฤษหฎนีก้ีรำ่วมกันคนหนส่ึำงนนกั ั้นงำนยค่อณมะไกดร้เรปม็นกำรกฤษฎีกำ
คุณประโยชน์แกล่ กู หน้ีคนอืน่ ๆ ดว้ ย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๙๕ ข้อควสำำมนจกั งรำิงนอค่ืนณใดะกนรรอมกกจำรำกกฤทษ่ีรฎะีกบำุไว้ในมำตรำ ส๒ำ๙นกั๒งำถนึงคณ๒ะ๙ก๔รรนมก้ันำรกฤษฎีกำ
- ๕๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
เมื่อเป็นเร่ืองเท้ำถงึ ตัวลูกหนี้ร่วมกันคนใดก็ย่อมเป็นไปเพ่ือคุณและโทษแต่เฉพำะแก่ลูกหนี้คนนั้น เว้นแต่
สำนกั จงะำนปครำณกะฏกรวร่ำมขกัดำกรบักฤสษภฎำีพกำแห่งหนนี้ ้นั เองสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ควำมท่ีว่ำมำนี้ เม่ือจะกลำ่ วโดยเฉพำะก็คือว่ำให้ใชแ้ ก่กำรให้คำบอกกล่ำวกำรผิดนัด
กำรที่หยิบยกอ้ำงสคำวนำกั มงผำนดิ คกณำะรกชรำรรมะกหำรนกี้อฤันษเฎปีก็นำพน้ วิสัยแกฝ่ ่ำสยำลนูกกั หงำนน้ีรค่วณมะกกันรครมนกหำนรกง่ึ ฤกษำฎหีกนำดอำยุควำม
หรอื กำรท่ีอำยุควำมสะดุดหยดุ ลง และกำรที่สิทธิเรียกรอ้ งเกล่ือนกลนื กันไปกับหนีส้ ิน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เป็นส่วนเท่ำ ๆ กสมันำำนตเกั วรง้นำำนแ๒คตณ๙่จะะ๖กไดรรใ้กนมำกรหำะนรหกดวฤไ่ำษวงฎ้เลปีกูก็นำหอนย้ีร่ำ่วงมอื่กนันถท้ำส้ังสำห่นวลนกั ำงทยำ่ีลนนูกคั้นณหทนะก่้ีำรรน่วรมวม่ำกกตันำร่ำคกงนฤคษในดฎตคีก่ำนำงหต้นองึ่งรจับะผพิดึง
สำนกั ชงำำรนะคนณั้นะกเรปร็นมอกันำรจกะฤเษรยีฎกีกเำอำจำกคนนน้ั สไำมน่ไกัดง้ไำซนรค้ ยณงั ะขกำรดรมจกำนำรวกนฤอษยฎู่เีกทำำ่ ไรลกู หนี้คนอสื่นำนๆกั งซำน่ึงจคำณตะ้อกงรอรมอกกำรกฤษฎีกำ
ส่วนด้วยนั้นก็ต้องรับใช้ แต่ถ้ำลูกหนี้ร่วมกันคนใดเจ้ำหน้ีได้ปลดให้หลุดพ้นจำกหน้ีอันร่วมกันนั้นแล้ว
สว่ นทีล่ กู หนีค้ นนส้นั ำจนะกั พงำงึ นตค้อณงชะำกรระรมหกนำก้ี ร็ตกฤกษเปฎ็นีกพำ ับแก่เจ้ำหนไ้ี สปำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๒๙๗ ถ้ำในสสัญำนญกั งำำอนันคหณนะึ่งกอรรันมใกดำมรีบกุฤคษคฎลีกหำลำยคนร่วมกันสำผนูกกั พงำันนตคนณใะนกอรันรมจกะำรกฤษฎีกำ
ทำกำรชำระหน้ีไซร้ หำกกรณีเป็นท่ีสงสัย ท่ำนว่ำบุคคลเหล่ำน้ันจะต้องรับผิดเช่นอย่ำงเป็นลูกหนี้
รว่ มกนั แม้ถึงวำ่ เสปำน็ นกกั ำงรำนอนัคณจะะกแรบรง่ มกกันำชรกำฤระษหฎนีกำ้ไี ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๒๙๘ ถ้ำบุคสคำลนกหั งลำำนยคคณนะมกรีสริทมธกิเำรรียกกฤรษ้อฎงีกกำำรชำระหนี้ โสดำนยกัทงำำนนอคงณซะึ่งกแรตรม่ลกะำรกฤษฎีกำ
คนอำจจะเรียกใสหำ้ชนำกั รงำะนหคนณ้ีสะิ้นกรเชรมิงกไดำร้ไกซฤรษ้ แฎีมกำ้ถึงว่ำลูกหนี้จสำำตน้อกั งงำชนำครณะะหกนร้ีรสมิ้นกเำชริงกแฤตษ่เฎพีกียำงครั้งเดียว
(กล่ำวคือเจ้ำหน้ีร่วมกัน) ก็ดี ท่ำนว่ำลูกหนี้จะชำระหนี้ให้แก่เจ้ำหนี้แต่คนใดคนหนึ่งก็ได้ตำมแต่จะ
สำนกั เงลำือนกคณคะวกำรมรขม้อกนำรี้ใหกฤใ้ ชษบ้ฎังีกคำบั ได้ แมท้ ง้ั ทสีเ่ จำน้ำหกั งนำคี้ นนคหณนะก่งึ จรระมไดกำย้ รืน่ กฟฤ้อษงฎเีกรำียกชำระหน้ีไวสแ้ ำลนว้ กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒ค๙ณ๙ะกกรำรรมทกีเ่ ำจร้ำกหฤนษ้รี ฎ่วีกมำกนั คนหนึง่ ผิดนสำัดนนกั ้นั งำยน่อคมณเปะก็นรโทรมษกแำกรเ่กจฤ้ำษหฎนีกค้ี ำนอนื่ ๆ ดว้ ย
ถ้ำสิทธิเรียกร้องและหนี้สินนั้นเป็นอันเกลื่อนกลืนกันไปในเจ้ำหน้ีร่วมกันคนหนึ่ง
สำนกั สงทิำนธคิขณองะเกจร้ำรหมนกำี้ครนกอฤื่นษฎๆีกำอนั มตี ่อลกู หนสี้กำย็นอ่กั งมำเนปค็นณอะันกรระรงมบั กสำริน้ กไฤปษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
นอกจำกน้ี ทำ่ นให้นำบทบญั ญัติแห่งมำตรำ ๒๙๒, ๒๙๓ และ ๒๙๕ มำใช้บังคบั ดว้ ย
โดยอนุโลม กล่ำวสโำดนยกั เงฉำพนำคะณกะ็คกือรรแมมก้เำจร้ำกหฤษนฎี้รว่ีกมำ กนั คนหนึ่งจสะำโนอกันงสำินทคธิณเระียกกรรร้อมงกใำหร้แกฤกษ่บฎุคีกคำลอนื่ ไปก็หำ
กระทบกระทง่ั ถึงสิทธิของเจำ้ หน้คี นอืน่ ๆ ดว้ ยไม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓คณ๐๐ะกรใรนมรกะำรหกวฤ่ำษงฎเจีก้ำำหนี้ร่วมกันนสั้นำนทกั ่ำงนำนวค่ำตณ่ำะงกครนรมชกอำบรกทฤี่จษะฎไีกดำ้รับชำระหนี้
เปน็ สว่ นเท่ำ ๆ กนั เวน้ แตจ่ ะไดก้ ำหนดไว้เปน็ อย่ำงอ่ืน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๐๑ ถ้ำบุคคลหลำยคนเป็นหน้ีอันจะแบ่งกันชำระมิได้ ท่ำนว่ำบุคคล
เหลำ่ นั้นตอ้ งรับผสิดำเชน่นกั งอำยนำ่ คงณละกู กหรนรม้ีร่วกมำรกกนั ฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๓๐๒ ถ้ำกำรสชำนำรกั ะงำหนนคี้เณปะ็นกกรำรรมอกันำรจกะฤแษบฎง่ ีกกำันชำระมิได้ แสลำะนมกั บี งำุคนคคลณหะลกำรยรคมกนำรกฤษฎีกำ
เป็นเจำ้ หน้ี ถำ้ บุคคลเหล่ำน้ันมิได้เปน็ เจ้ำหนรี้ ่วมกันไซร้ ท่ำนว่ำลกู หน้ีได้แต่จะชำระหน้ีให้ไดป้ ระโยชน์
แกบ่ ุคคลเหล่ำนั้นสทำนั้งหกั มงำดนดคว้ ณยะกกันรรแมลกะำรเจก้ำฤหษนฎแี้ีกำต่ละคนจะเรียสกำชนำกั รงะำนหคนณี้ไดะก้กร็แรตมเ่ กพำื่อรไกดฤ้ปษรฎะีกโำยชน์ด้วยกัน
สำนกั หงมำนดคทณุกะคกนรรเทม่กำนำรั้นกฤอษนฎ่ึงีกเำจ้ำหนี้แต่ละคสนำจนะกั เงรำียนกคใณหะ้ลกูกรรหมนกี้วำำรงกทฤษรัพฎีกยำ์ท่ีเป็นหนี้น้ันไสวำ้เพนกั่ืองปำรนะคโณยะชกนร์แรมหก่งำรกฤษฎีกำ
- ๕๘ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
เจ้ำหน้ีหมดทุกคนด้วยกนั ก็ได้ หรือถ้ำทรัพย์นั้นไม่ควรแก่กำรจะวำงไว้ก็ให้ส่งแก่ผู้พิทักษ์ทรพั ย์ซ่ึงศำล
สำนกั จงะำนไดค้ตณง้ั ะแกตร่งรขม้ึนกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
นอกจำกน้ี ข้อควำมจริงใดที่เท้ำถึงเจ้ำหนี้คนหน่ึงเท่ำน้ันหำเป็นไปเพื่อคุณหรือโทษ
แก่เจำ้ หนีค้ นอนื่ ๆสำดนว้กั ยงำไนมค่ ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนหคมณวะดกร๔รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษโอฎนีกสำิทธิเรยี กรอ้ งสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๐๓ สิทธิเรียกร้องน้ันท่ำนว่ำจะพึงโอนกันได้ เว้นไว้แต่สภำพแห่งสิทธิ
นั้นเองจะไม่เปิดชสอ่ ำงนใกัหง้โำอนนคกณนั ะไกดร้ รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ควำมที่กล่ำวมำน้ีย่อมไม่ใช้บังคับ หำกคู่กรณีได้แสดงเจตนำเป็นอย่ำงอ่ืน กำรแสดง
สำนกั เงจำตนนคำณเชะกน่ รวร่ำมนกี้ ำทร่ำกนฤหษฎำ้ มีกมำ ิใหย้ กขนึ้ เปน็ สขำอ้นตกั งอ่ ำสน้บู คคุ ณคะลกภรรำมยกนำอรกกฤผษ้กู ฎระีกทำ ำกำรโดยสจุ รสติำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓คณ๐ะ๔กรสรมิทกธำิเรรกียฤกษรฎ้อีกงำเช่นใด ตำมกสฎำหนกัมงำำยนศคำณละจกะรสรม่ังกยำึดรไกมฤ่ไษดฎ้ สีกิทำ ธิเรียกร้อง
เช่นนั้น ท่ำนว่ำจะโอนกนั หำไดไ้ ม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓คณ๐ะ๕กรรเมมก่ือำโรอกนฤสษิทฎีกธำิเรียกร้องไป สสิำทนธกั ิจงำำนนคอณงะจกำรนรมำกหำรรกือฤหษลฎักีกำประกันทำง
ธรุ กิจท่ีมีอยู่เกี่ยวพันกับสิทธิเรียกร้องนั้นก็ดี สิทธิอันเกิดขึ้นแต่กำรค้ำประกันที่ให้ไว้เพื่อสิทธิเรียกร้อง
สำนกั นงั้นำนกค็ดณี ยะ่อกมรรตมกกไำปรไกดฤ้แษกฎ่ผีกู้รำับโอนด้วย๖ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อน่ึงผู้รับโอนจะใช้บุริมสิทธิใด ๆ ที่ตนมีอยู่เก่ียวด้วยสิทธิเรียกร้องในกรณีบังคับยึด
ทรัพยห์ รอื ล้มละลสำำยนนกั ง้นั ำกนไ็ คดณ้ ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๓๐๖ กำรโอสนำหนกันงี้อำันนคจณะพะกึงตรร้อมงกชำำรรกะฤแษกฎเ่ ีกจำ้ำหนี้คนหนึ่งโดสยำนเฉกั พงำำนะคเจณำะะกจรงรนมั้กนำรกฤษฎีกำ
ถ้ำไม่ทำเป็นหนังสือ ท่ำนว่ำไม่สมบูรณ์ อน่ึงกำรโอนหนี้นั้นท่ำนว่ำจะยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้ลูกหน้ีหรือ
บุคคลภำยนอกไดส้แำนตกั่เมงำ่ือนไคดณ้บะอกกรกรลม่กำวำรกกำฤรษโอฎนีกำไปยังลูกหน้ีหสรำือนลกั ูกงหำนนค้ีจณะะไกดร้ยรินมยกอำรมกดฤ้วษยฎใีกนำกำรโอนน้ัน
คำบอกกล่ำวหรอื ควำมยนิ ยอมเช่นว่ำนีท้ ำ่ นวำ่ ตอ้ งทำเปน็ หนังสือ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษลฎูกีกหำนี้ทำให้พอแกส่ใำจนผกั ู้โงอำนนคดณ้วยะกกรำรรมใกชำ้เรงกินฤษหฎรีืกอำด้วยประกำรอส่ืนำนเสกั ียงำแนตค่กณ่อะนกไรดร้มรับกำรกฤษฎีกำ
บอกกลำ่ ว หรอื กอ่สำนนไกัดง้ตำกนลคงณใะหกโ้ รอรนมไกซำรร้ กลฤกู ษหฎนีกนี้ ำ้นั กเ็ ปน็ อันหลสดุำนพกั น้ งจำนำคกณหนะกี้ รรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๓๐๗ ถ้ำพิพสำำทนอกั ้ำงำงนสคิทณธิใะนกรกรำมรกโำอรนกตฤ่ำษงฎรีกำำย โอนรำยใดไสดำ้บนอกั งกำกนลค่ำณวะหกรรือรมตกกำรกฤษฎีกำ
ลงกันกอ่ น โอนรำยนัน้ มสี ทิ ธิดกี ว่ำโอนรำยอน่ื ๆ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๐๘ ถ้ำลูกหนี้ได้ให้ควำมยินยอมดังกล่ำวมำในมำตรำ ๓๐๖ โดยมิได้
สำนกั องิดำนเอค้ือณนะกทรร่ำมนกวำำ่ รจกะฤยษกฎขีก้อำต่อสู้ทีม่ ตี ่อผูโ้สอำนนกัขงึ้นำตนอ่คสณผู้ ะรู้กบัรรโมอกนำนรั้นกฤหษำฎไดีกไ้ ำม่ แต่ถ้ำเพ่ือจสะำรนะกั งงบั ำหนคนณน้ี ั้นะกลรูกรหมกนำ้ี รกฤษฎีกำ
ได้ใช้เงินให้แก่ผู้โอนไปไซร้ ลูกหน้ีจะเรียกคืนเงินน้ันก็ได้ หรือถ้ำเพ่ือกำรเช่นกล่ำวมำนั้น ลูกหนี้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๖ มำตรำ ๓๐๕ วรรคหน่ึง แกไ้ ขเพม่ิ เตมิ โดยพระรำชบญั ญตั ิแกไ้ ขเพิม่ เติมประมวลกฎหมำยแพ่ง
สำนกั แงลำะนพคำณณะชิ กยร์ ร(ฉมบกับำรทก่ี ๒ฤษ๒ฎ) พีกำ.ศ. ๒๕๕๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๕๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
รับภำระเป็นหน้อี ย่ำงใดอยำ่ งหนงึ่ ขน้ึ ใหมต่ อ่ ผูโ้ อน จะถอื เสมือนหน่งึ ว่ำหนี้นัน้ มิได้กอ่ ข้นึ เลยก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤำ้ ษลฎูกีกหำนี้เป็นแต่ได้รับสคำนำกับงอำกนกคลณ่ำะวกกรรำมรโกอำนรกฤทษ่ำฎนีกวำ่ำลูกหนี้มขี ้อตส่อำสนู้ผกั ู้โงอำนนคกณ่อนะกเวรลรมำกทำ่ี รกฤษฎีกำ
ได้รับคำบอกกล่ำวนั้นฉันใด ก็จะยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้แก่ผู้รับโอนได้ฉันนั้น ถ้ำลูกหนี้มีสิทธิเรียกร้อง
จำกผู้โอน แต่สิทสธำนิ น้ันกั ยงำังนไมค่ถณึงะกกำรหรมนกดำใรนกเฤวษลฎำีกบำอกกล่ำวไซร้ สทำ่ำนนกั วง่ำำนจคะเณอะำกสริทรมธิเกรำียรกกฤรอ้ษงฎนีกั้นำ มำหักกลบ
ลบกนั ก็ได้ หำกวำ่ สิทธินั้นจะได้ถึงกำหนดไม่ช้ำกว่ำเวลำถึงกำหนดแหง่ สทิ ธเิ รยี กร้องอันไดโ้ อนไปน้นั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ตอ่ สู้ลูกหน้ี หรือบสมคุ ำำคนตลกั รงภำำำนย๓คนณ๐อะ๙กกครรนกมอำกร่นื ำโไรอดกนแ้ฤหตษเ่ฎนฉีก้ีอพำันำะพเึงมตอื่ ้อกงำชรำโอรสะนำตนนำ้ันกั มงไดำเขนส้ ำคลสณกั ั่งะหนกลั้นรังรไมทวกใ้่ำนำนรตกวร่ฤำำจษสะฎำยีกรำกแขลึ้นะเตปัว็นตขร้อำ
สำนกั สงำำรนนคั้นณไะดกส้ ร่งรมมกอำบรใกหฤแ้ ษกฎผ่ ีก้รู ำบั โอนไปด้วยสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓ค๑ณ๐ะกรใรนมมกูลำรหกนฤี้อษันฎพีกำึงต้องชำระตำสมำเนขกั ำงสำั่งนนคั้นณะลกูกรหรมนก้ีมำีสริกทฤธษิทฎี่จีกะำสอบสวนถึง
ตัวผู้ทรงตรำสำร หรือสอบสวนควำมถูกต้องแท้จริงแห่งลำยมือช่ือหรือดวงตรำของผู้ทรงได้ แต่ก็หำมี
สำนกั คงวำนำมคผณูกะพกรันรทม่ีจกะำรตก้อฤงษทฎำีกถำึงเพียงนั้นไม่ สแำตน่ถกั ้ำงลำนูกคหณนะี้ทกำรกรำมรกโำดรยกทฤุษจรฎิตีกหำ รือประมำทเลสำินนเกัลง่อำอนยค่ำณงะรก้ำรยรแมรกงำรกฤษฎีกำ
ไซร้ กำรชำระหนีน้ ั้นก็ไมเ่ ปน็ อันสมบูรณ์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๑๑ บทบญั ญตั แิ ห่งมำตรำกอ่ นน้ี ทำ่ นให้ใช้บงั คับตลอดถึงกรณีที่มกี ำหนด
สำนกั ตงัวำนเจคำ้ ณหะนกร้ี ระรบมกุไวำใ้รนกตฤษรำฎสีกำำร ซึ่งมีข้อควำสมำจนดกั ไงวำน้ดค้วยณวะ่ำกใรหร้ชมำกรำระกหฤนษ้แี ฎกีก่ผำทู้ รงตรำสำร สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๑๒ ในมูลหนี้อันพึงต้องชำระตำมเขำส่ังนั้น ลูกหนี้จะยกข้อต่อสู้ซึ่งมีต่อ
สำนกั เงจำ้ำนหคนณี้เะดกิมรขร้ึนมกเปำร็นกขฤ้อษตฎ่อีกสำู้ผู้รับโอนโดยสสำจุ นรกั ิตงนำน้ันคหณำะไดก้รไมรม่ เกวำ้นรแกตฤษ่ทฎ่ีปีกรำำกฏในตัวตรำสสำำนรกั นง้ันำนเอคงณะหกรรือรทมี่มกำี รกฤษฎีกำ
ขึ้นเป็นธรรมดำสืบจำกลักษณะแห่งตรำสำรนน้ั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๑๓ บทบัญญัติแห่งมำตรำก่อนน้ี ท่ำนให้ใช้บังคับตลอดถึงหน้ีอันพึงต้อง
สำนกั ชงำำรนะคแณกะผ่ กถู้รรอื มนกัน้ ำดรกว้ ฤยษแฎลีก้วำแตก่ รณี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำหมวด ๕ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ควำมระงบั หนี้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สว่ นท่ี ๑
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งกำนำครชณำะรกะรหรมนกี้ ำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๑๔ อันกำรชำระหน้ีนั้น ท่ำนว่ำบุคคลภำยนอกจะเป็นผู้ชำระก็ได้ เว้นแต่
สำนกั สงภำนำคพณแหะกง่ รหรนมจ้ีกะำรไกมฤเ่ ปษดิฎชีก่อำงให้บุคคลภำสยำนนอกั งกำชนำครณะะหกรรรอื มจกะำขรดักกฤษบั ฎเจีกตำนำอันคกู่ รณไี สดำ้แนสกั ดงำงนไวค้ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บุคคลผู้ไม่มีส่วนไดเ้ สยี ด้วยในกำรชำระหนีน้ ั้น จะเขำ้ ชำระหนี้โดยขนื ใจลูกหนี้หำไดไ้ ม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๓๑๕ อนั กำสรชำนำกัรงะำหนนคนี้ณั้นะกตร้อรมงทกำำรใกหฤ้แษกฎ่ตีกัวำเจำ้ หนีห้ รือแกส่บำนุคกัคงลำผนู้มคีอณำะนกำรจรมรกับำรกฤษฎีกำ
- ๖๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
ชำระหนี้แทนเจ้ำหนี้ กำรชำระหนี้ให้แก่บุคคลผู้ไม่มีอำนำจรับชำระหน้ีนั้น ถ้ำเจ้ำหน้ีให้สัตยำบันก็
สำนกั นงบัำนวคำ่ ณสมะกบรูรรณมก์ ำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓คณ๑ะ๖กรถรม้ำกกำำรรกชฤำษรฎะีกหำน้ีน้ันได้ทำใหส้แำกน่กผั งู้คำรนอคงณตะำกมรปรมรกำำกรฏกแฤหษฎ่งสีกิทำ ธิในมูลหน้ี
ทำ่ นว่ำกำรชำระหนน้ี นั้ จะสมบรู ณ์ก็แตเ่ ม่อื บุคคลผชู้ ำระหนีไ้ ด้กระทำกำรโดยสจุ ริต
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สทิ ธิจะไดร้ บั น้ัน ทสมำำ่ ำนนตกั วรงำ่ ำำยน่อ๓คมณ๑สะ๗มกบรรนูรมณอกกเ์ำพจรกียำฤงกเษกทฎร่ำีกณทำ่ีตีทัว่ีกเลจ่ำำ้ หวไนวี้ไ้ใดน้ลสมำำำภนตงกั รองำำกกนข่อคึ้นณนแะตกก่กำรำรรรมชนกำนั้ำรระกหฤนษี้แฎกีกำ่บุคคลผู้ไม่มี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๑๘ บุคคลผูถ้ ือใบเสรจ็ เป็นสำคัญ ท่ำนนับว่ำเป็นผมู้ ีสทิ ธิจะไดร้ ับชำระหน้ี
แตค่ วำมที่กล่ำวนส้ที ำ่ำนนกั มงำใิ นหค้ใชณ้ะถก้ำรบรมุคกคำลรผกู้ชฤำษรฎะีกหำนี้รู้ว่ำสทิ ธิเช่นสำนนัน้ กั หงำำนมคีไมณ่ะหกรรอืรมไมก่รำรู้เทก่ฤำถษึงฎสีกิทำธินั้นเพรำะ
ควำมประมำทเลินเลอ่ ของตน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๑๙ ถำ้ ศำลส่งั ใหล้ ูกหนค้ี นทส่ี ำมงดเวน้ ทำกำรชำระหน้ีแล้ว ยังขนื ชำระหนี้
ให้แก่เจ้ำหน้ีของตสนำนเอกั งงำไนซคร้ณทะ่ำกนรวรม่ำเกจำ้ำรหกฤนษ้ีผฎู้ทีกี่รำ้องขอให้ยึดทสรำัพนยกั ์จงะำนเรคียณกะใกหร้ลรูกมหกำนร้ีคกนฤษทฎี่สีกำำมน้ันทำกำร
ชำระหนีอ้ กี ให้คุ้มกบั ควำมเสียหำยอันตนไดร้ บั ก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกอฤนษึ่งฎขีก้อำควำมซ่ึงกล่ำวสมำนำใกั นงวำนรครคณขะก้ำงรตรม้นกนำี้หรกำฤเปษ็นฎขีกำ้อขัดขวำงในกสำำรนทกั ่ีลงูกำนหคนณ้ีคะนกทร่ีสรมำกมำรกฤษฎีกำ
จะใช้สทิ ธิไล่เบ้ียเอสำำนแกักงเ่ ำจน้ำคหณนะขี้ กอรงรตมนกเำอรงกนฤ้นัษไฎมีก่ ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๓๒๐ อนั จะสบำังนคกั บั งใำหนเ้คจณำ้ หะกนร้รี รบัมชกำำรรกะฤหษนฎี้แีกตำเ่ พยี งบำงสว่ นสำหนรกั ืองใำหนร้คับณชะำกรระรหมกนำ้ี รกฤษฎีกำ
เปน็ อย่ำงอื่นผิดไปจำกทีจ่ ะต้องชำระแกเ่ จ้ำหน้นี ั้น ทำ่ นวำ่ หำอำจจะบงั คบั ไดไ้ ม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๒๑ ถ้ำเจ้ำหนี้ยอมรบั กำรชำระหน้ีอย่ำงอ่ืนแทนกำรชำระหนี้ท่ีได้ตกลงกันไว้
สำนกั ทง่ำำนนควณำ่ หะกนรน้ี รัน้ มกกเ็ำปรก็นฤอษนั ฎรีกะำงับส้นิ ไป สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถำ้ เพ่ือที่จะทำให้พอแก่ใจเจำ้ หนีน้ ้ัน ลูกหนร้ี ับภำระเป็นหนี้อย่ำงใดอย่ำงหน่ึงขนึ้ ใหม่
ต่อเจำ้ หนไี้ ซร้ เมือ่สกำนรกัณงเีำปนน็คทณสี่ะงกสรรัยมทกำำ่ รนกมฤใิษหฎ้สีกนั ำนษิ ฐำนว่ำลูกสหำนนไ้ีกั ดงำ้กน่อคหณนะนี้ กน้ั รรขม้ึนกแำทรกนฤกษำฎรชีกำำระหน้ี
ถ้ำชำระหนี้ด้วยออก-ด้วยโอน-หรือด้วยสลักหลังต๋ัวเงินหรือประทวนสินค้ำ ท่ำนว่ำ
สำนกั หงนำนี้นค้ันณจะะกรระรงมบั กสำรน้ิ กไฤปษตฎ่อีกเมำื่อต๋วั เงนิ หรอื สปำรนะกั ทงวำนนคสณินะคกำ้ รนร้ันมไกดำ้ใรชก้เฤงษนิ ฎแีกลำ้ว สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๒๒ ถ้ำเอำทรัพย์ก็ดี สิทธิเรียกร้องจำกบุคคลภำยนอกก็ดี หรือสิทธิอย่ำง
สำนกั องืน่ำนกค็ดณี ใะหกแ้ รทรมนกกำำรรกชฤำษรฎะีกหำน้ี ท่ำนว่ำลูกหสำนนี้จกั ะงตำน้อคงรณบั ะผกริดรเมพก่อื ำชรำกรฤุดษบฎกีกพำ รอ่ งและเพื่อกสำำนรกัรองำนนสคิทณธะิทกำรนรมอกงำรกฤษฎีกำ
เดยี วกบั ผู้ขำย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๒๓ ถ้ำวัตถุแห่งหนีเ้ ป็นอันให้สง่ มอบทรัพย์เฉพำะสิง่ ท่ำนว่ำบุคคลผู้ชำระ
สำนกั หงนำน้จี คะณตะ้อกงรสรง่ มมกอำบรกทฤรษัพฎยีกต์ ำำมสภำพท่ีเปส็นำอนยกั ู่ใงนำนเวคลณำะทกจี่ ระรพมึงกสำร่งกมฤอษบฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ลูกหน้ีจำต้องรักษำทรัพย์น้ันไว้ด้วยควำมระมัดระวังเช่นอย่ำงวิญญูชนจะพึงสงวน
ทรพั ยส์ ินของตนเสอำงนจกั งนำกนวคำ่ ณจะะกไรดรส้ ม่งกมำอรบกฤทษรฎัพีกยำน์ ้นั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๑ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๒๔ เมื่อมิได้มีแสดงเจตนำไว้โดยเฉพำะเจำะจงว่ำจะพึงชำระหนี้ ณ
สำนกั สงถำนำนคณท่ีใะดกไรซรมร้กหำรำกกฤจษะฎตีก้อำงส่งมอบทรัพสยำเ์ นฉกัพงำำะนสคิ่งณทะก่ำรนรวม่ำกตำ้อรกงสฤษ่งมฎอีกบำ กัน ณ สถำนสทำนี่ซกั่ึงทงำรนพั คยณ์นะ้ันกไรดรม้อกยำู่ รกฤษฎีกำ
ในเวลำเมื่อก่อให้เกิดหนี้น้ัน ส่วนกำรชำระหน้ีโดยประกำรอื่น ท่ำนว่ำต้องชำระ ณ สถำนท่ีซึ่งเป็น
ภูมลิ ำเนำปจั จุบนั สขำอนงกั เงจำ้ำนหคนณี้ ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๓๒๕ เม่ือมสิไดำน้มกั ีแงสำนดคงเณจะตกนรำรมไวก้ใำนรกขฤ้อษคฎ่ำีกใชำ้จ่ำยในกำรชสำรำนะกัหงนำน้ี ทค่ำณนะวก่ำรฝรม่ำกยำรกฤษฎีกำ
เลพูกรหำนะกี้พำึงรเปอ็ืน่นใผดู้อออสนั กำเนคจกั่ำ้ำงใหำชนน้จคไี้ ่ำดณยก้ ะรแกะตรทร่ถมำ้ำกกคำ็ด่ำรี ใกคชฤ่ำ้จษใ่ำชฎย้จีกน่ำำั้นยเมพีจมิ่ ำขน้นึ วเนทเ่ำพใสิ่มดำขเนจ้ึนกั ำ้ งเหำพนนรคี้ตำณ้อะเงะจเกป้ำรห็นรมนผกูอ้้ียำอ้ำรยกกภฤษูมฎิลีกำำเนำก็ดี หรือ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๒๖ บุคคลผู้ชำระหนี้ชอบที่จะได้รับใบเสร็จเป็นสำคัญจำกผู้รับชำระหนี้นั้น
และถ้ำหนี้น้ันได้ชสำำนรกัะงสำิ้นนคเชณิงะแกลร้วรมผกู้ชำรำกรฤะษหฎนีก้ีชำอบท่ีจะได้รับสเำวนนกั คงำืนนเคอณกะสกำรรรอมันกำเปรก็นฤหษลฎักีกฐำำนแห่งหน้ี
หรือให้ขีดฆ่ำเอกสำรน้ันเสีย ถ้ำและเอกสำรน้ันสูญหำย บุคคลผู้ชำระหน้ีชอบท่ีจะให้จดแจ้งควำมข้อ
สำนกั รงะำงนับคหณนะก้ีลรงรไวม้ใกนำใรบกฤเสษรฎจ็ ีกหำรือในเอกสำรสอำีกนฉกั บงำบั นหคนณึง่ ะตกำ่ รงรหมำกกำรกก็ไฤดษ้ ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำหน้ีน้ันได้ชำระแต่บำงส่วนก็ดี หรือถ้ำเอกสำรน้ันยังให้สิทธิอย่ำงอื่นใดแก่เจ้ำหนี้
อยู่ก็ดี ท่ำนว่ำลูกสหำนนกั ้ีชงอำนบคแณตะ่ทก่ีจรระมไกดำ้รรับกฤใบษเฎสีกรำ็จไว้เป็นคู่มือสำแนลกั ะงใำหน้คจณดแะกจร้งรกมำกรำชรกำฤรษะฎหีกนำ้ีนั้นลงไว้ใน
เอกสำร สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓คณ๒ะ๗กรรในมกกำรรณกฤีชษำฎรีกะำดอกเบ้ีย หรือสชำนำรกั ะงำหนนค้ีอณยะ่ำกงรอรมื่นกอำันรกมฤีกษำฎหีกนำดชำระเป็น
ระยะเวลำน้ัน ถ้ำเจ้ำหนี้ออกใบเสร็จให้เพ่ือระยะหนึ่งแล้วโดยมิได้อิดเอ้ือน ท่ำนให้สันนิษฐำนไว้ก่อน
สำนกั วงำ่ ำเนจคำ้ ณหะนกไี้ รดรร้ มบั กชำำรรกะฤหษนฎีก้เี พำื่อระยะกอ่ น สๆำนนกั ั้นงดำนว้ ยคแณละ้วกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำเจ้ำหน้ีออกใบเสร็จให้เพื่อกำรชำระต้นเงิน ท่ำนให้สันนิษฐำนไว้ก่อนว่ำเจ้ำหนี้
ไดร้ ับดอกเบย้ี แลว้สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถำ้ เอกสำรอันเปน็ หลกั ฐำนแห่งหนีไ้ ด้เวนคืนแล้วไซร้ ทำ่ นให้สันนิษฐำนไวก้ ่อนว่ำหน้ี
สำนกั นง้นัำนเปค็นณอะกันรรระมงกับำสรกิ้นฤไปษแฎลีกว้ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓คณ๒ะ๘กรถรม้ำกลำูกรหกฤนษี้ตฎ้อีกงำผูกพันต่อเจ้ำสหำนนี้ใกั นงำอนันคจณะะกกรระรทมกำำกรำกรฤเษพฎ่ือีกชำำระหนี้เป็น
กำรอย่ำงเดียวกันโดยมูลหนี้หลำยรำย และถ้ำกำรท่ีลูกหนี้ชำระหน้ีน้ันไม่เพียงพอจะเปลื้องหนี้สินได้
สำนกั หงมำนดคทณุกะรกำรยรมไซกรำ้รเกมฤ่ือษทฎำีกกำำรชำระหน้ี สลำูกนหกั งนำี้รนะคบณุวะ่ำกชรำรมระกำหรนก้ีสฤษินฎรีกำำยใด ก็ให้หน้ีสสินำรนำกั ยงำนน้ันคเณปะ็นกอรันรมไกดำ้ รกฤษฎีกำ
เปลือ้ งไป สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำลูกหน้ีไม่ระบุ ท่ำนว่ำหน้ีสินรำยไหนถึงกำหนด ก็ให้รำยนั้นเป็นอันได้เปลื้องไป
สำนกั กง่อำนนคใณนะรกะรหรมวก่ำงำรหกนฤ้ีสษินฎหีกลำ ำยรำยที่ถึงกสำำหนนกั งดำนน้ันคณระำกยรใรดมเจกำ้ำรหกนฤี้มษีปฎีกระำกันน้อยที่สุดสกำน็ใหกั ้รงำำนยคนณั้นะเกปร็นรอมักนำรกฤษฎีกำ
ได้เปลื้องไปก่อน ในระหว่ำงหนี้สินหลำยรำยท่ีมีประกันเท่ำ ๆ กนั ให้รำยที่ตกหนักที่สุดแก่ลูกหนี้เป็น
อันได้เปล้ืองไปก่อสำนนกใั นงำรนะคหณวะ่ำกงรหรนม้ีสกินำรหกลฤำษยฎรีกำำยที่ตกหนักแสกำ่ลนูกกั หงำนนี้เคทณ่ำะๆกรกรัมนกใำหรก้หฤนษ้ีสฎินีกรำำยเก่ำที่สุด
เป็นอันไดเ้ ปลื้องไปก่อน และถ้ำมีหนี้สินหลำยรำยเกำ่ เท่ำ ๆ กัน ก็ให้หนสี้ ินทกุ รำยเป็นอันได้เปล้ืองไป
สำนกั ตงำำมนคสณ่วนะกมรำรกมแกลำะรนกฤ้อษยฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั งรำำนค๓ณ๒ะ๙กรรถม้ำกนำรอกกฤจษำฎกีกกำ ำรชำระหนสี้อำันนเกั ปง็ำนนปครณะะธกำรนรมลกำูกรหกฤนษ้ียฎังีกจำะต้องชำระ
สำนกั ดงอำนกคเบณ้ียะแกรลระมเสกำียรคก่ำฤฤษชฎำีกธำรรมเนียมอีกสดำ้วนยกั ไงซำรน้ คหณำกะกกรำรรมชกำำรระกหฤษนฎ้ีในีกคำ ร้ังหนึ่ง ๆ ไมส่ไำดน้รกั ำงคำำนเคพณียะงกพรอรมจกะำรกฤษฎีกำ
- ๖๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เปลื้องหนี้สินได้ทั้งหมด ท่ำนให้เอำจัดใชเ้ ปน็ ค่ำฤชำธรรมเนียมเสียก่อนแล้วจึงใช้ดอกเบยี้ และในท่ีสุด
สำนกั จงึงำในหค้ใณชะใ้ นกรกรำมรกชำำรรกะฤหษนฎอี้ ีกนัำเป็นประธำนสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำลกู หนรี้ ะบุใหจ้ ัดใช้เป็นประกำรอื่น ทำ่ นวำ่ เจ้ำหนี้จะบอกปัดไมย่ อมรับชำระหน้ีก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๓๐ เม่ือขอปฏิบัติกำรชำระหน้ีโดยชอบแล้ว บรรดำควำมรับผิดชอบอัน
สำนกั เงกำิดนแคตณก่ ะำกรรไรมม่ชกำำรระกหฤษนฎี้กีกเ็ ปำน็ อนั ปลดเปลส้ือำนงไกั ปงำนนคับณแะตก่เวรลรมำกทำข่ี รอกปฤษฏฎิบีกัตำิกำรชำระหนีน้ สน้ั ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓คณ๓ะ๑กรถรม้ำกเจำ้รำกหฤนษ้ีบฎอีกกำปัดไม่ยอมรับสำชนำกัรงะำหนนค้ีกณ็ดะกี หรรรมือกไำมร่สกำฤมษำฎรีกถำจะรับชำระ
สำนกั หงนำน้ีไคดณ้ก็ดะกี หรรำมกกบำุครกคฤลษผฎู้ชีกำำระหน้ีวำงทรัพสำยน์อกั ันงเำปน็นควณัตะถกุแรรหม่งกหำนรก้ีไวฤ้เษพฎื่อีกปำระโยชน์แก่เจส้ำำหนกันงี้แำลน้วคณกะ็ยก่อรมรมจกะำรกฤษฎีกำ
เป็นอันหลุดพ้นจำกหนี้ได้ ควำมข้อน้ีท่ำนให้ใช้ตลอดถึงกรณีที่บุคคลผู้ชำระหนี้ไม่สำมำรถจะหยั่งรู้ถึง
สิทธิ หรอื ไมร่ ตู้ วั เสจำำ้ นหกั นงไ้ีำดนแ้คนณ่นะอกรนรโมดกยำมริใกชฤเ่ ษปฎน็ ีกคำวำมผดิ ของตนสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตรฎำีกำ๓๓๒ ถ้ำลูกหสนำี้จนำกั ตงำ้อนงคชณำระะกหรรนมี้ตก่อำเรมก่ือฤเษจฎ้ำหีกำน้ีจะต้องชำระหสำนนี้ตกั องบำนแคทณนะดก้วรยรไมซกรำ้ รกฤษฎีกำ
ท่ำนวำ่ ลูกหน้ีจะกำหนดว่ำต่อเมือ่ เจ้ำหนีช้ ำระหน้ีตอบแทนจึงให้มีสิทธิรับเอำทรัพยท์ ี่วำงไว้นั้นก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๓๓ กำรวำงทรัพย์นั้นต้องวำง ณ สำนักงำนวำงทรัพย์ประจำตำบลที่
สำนกั จงะำนตค้อณงชะำกรระรหมกนำ้ี รกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สถำ้ำนไกั มง่มำนีบคทณบะัญกรญรมัตกิแำหร่กงกฤษฎฎหีกมำำย หรือกฎขส้อำบนักงั คงำับนเคฉณพะำกะรกรมำรกใำนรกเรฤื่อษงฎสีกำำนักงำนวำง
ทรัพย์ เม่ือบุคคลผู้ชำระหนี้ร้องขอ ศำลจะต้องกำหนดสำนักงำนวำงทรัพย์ และตั้งแต่งผู้พิทักษ์ทรัพย์
สำนกั ทงวี่ำนำงคนณนั้ ะขก้ึนรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ผู้วำงต้องบอกกล่ำวใหเ้ จ้ำหน้ีทรำบกำรท่ีได้วำงทรัพยน์ ้นั โดยพลนั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๓๔ ลูกหน้ีมสี ิทธิจะถอนทรพั ย์ท่วี ำงน้ันได้ ถำ้ ลูกหนถ้ี อนทรพั ย์นัน้ ทำ่ นให้
สำนกั ถงือำนเสคมณอื ะนกวร่ำรมมกิไดำร้วกำฤงทษฎรัพีกำย์ไว้เลย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สทิ ธิถอนทรัพย์นเี้ ปน็ อนั ขำดในกรณีต่อไปน้ี
ส(๑ำน)กั ถงำ้ำนลกูคหณนะกแ้ี รสรดมงกตำอ่รกสฤำษนฎักีกงำำนวำงทรพั ย์วส่ำำตนนกั ยงำอนมคลณะะสกทิ รธริทมกีจ่ ำะรถกอฤนษฎีกำ
(๒) ถ้ำเจ้ำหนแ้ี สดงตอ่ สำนักงำนวำงทรพั ยว์ ำ่ จะรับเอำทรัพยน์ ั้น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤษ) ฎถีก้ำำกำรวำงทรัพยส์ำนน้ันกั ไงดำน้เปค็นณไะปกรโดรมยกคำำรสก่ัฤงหษฎรืีอกำอนุมัติของศำสลำแนลกั ะงำไนดค้บณอะกกกรลรม่ำกวำรกฤษฎีกำ
ควำมนน้ั แกส่ ำนกั สงำำนนกั วงำำงนทครณพั ะยก์รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๓๓๕ สิทธิถสอำนนทกั รงพัำนยค์นณ้ันะกตรำรมมกกฎำรหกมฤำษยฎศีกำำลจะส่ังยดึ หำไสดำ้ไนมกั่ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เมื่อได้ฟ้องคดีล้มละลำยเกี่ยวกับทรัพย์สินของลูกหนี้แล้ว ท่ำนห้ำมมิให้ใช้สิทธิถอน
ทรพั ย์ในระหว่ำงพสำิจนำกัรงณำนำคคดณลี ะม้กรลระมลกำำยรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๓๓๖ ถำ้ ทรัพสำยน์อกั ันงำเปนค็นณวัตะกถรุแรหม่งกกำำรกรชฤษำรฎะีกหำน้ีไม่ควรแก่กสำำรนจกัะงวำำนงคไณว้กะ็ดกรี หรมรกือำรกฤษฎีกำ
เป็นที่พึงวิตกว่ำทรัพย์นั้นเกลือกจะเส่ือมเสีย หรือทำลำย หรือบุบสลำยได้ก็ดี เม่ือได้รับอนุญำตจำกศำล
บคุ คลผู้ชำระหนี้จสะำเนอกั ำงทำนรพัคณย์นะกั้นรอรอมกกำขรำกยฤทษอฎดีกตำลำด แลว้ เอำสเำงนนิ กัทงไ่ี ำดนแ้ คตณ่กะำกรรขรำมยกวำรำกงแฤษทฎนีกทำรัพย์นนั้ กไ็ ด้
สำนกั คงวำนำมคขณ้อะนกร้ที รำ่ มนกใำหร้ใกชฤ้ตษลฎอีกดำถึงกรณีทคี่ ำ่ รสักำนษกัำงทำรนัพคยณจ์ ะะกแรพรมงกเกำรนิ กคฤวษรฎนีกั้นำดว้ ย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๓๓๗ ท่ำนไสมำ่อนนกั ุญงำำนตคใณหะ้เกอรำรทมรกัพำรยก์อฤอษกฎขีกำำยทอดตลำดจสนำนกกั วง่ำำจนะคไณดะ้บกอรรกมใหกำ้ รกฤษฎีกำ
เจ้ำหนี้รู้ตัวก่อน กำรบอกนี้จะงดเสียก็ได้ถ้ำทรัพย์นั้นอำจเส่ือมทรำมลง หรือภัยมีอยู่ในกำรที่จะหน่วง
กำรขำยทอดตลำสดำไนว้กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกำรที่จะขำยทอดตลำดน้ัน ท่ำนให้ลูกหน้ีบอกกล่ำวแก่เจ้ำหน้ีโดยไม่ชักช้ำ ถ้ำ
สำนกั ลงะำนเลคยณเะสกยี รไรมม่บกอำรกกกฤลษ่ำฎวีกลำูกหน้จี ะต้องรสับำนผกิดั งใำชนค้ ค่ำณสินะกไหรรมมทกดำรแกทฤนษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สกเำวำนลรกัำบงแอำลนกะคใสหณถ้ระำู้ตกนัวรรทแมลี่ทกะ่ีจำบะรอกขฤกำษกยฎลทีก่ำอวำดนตี้ ลถำ้ำดไมกเ่ ปับ็นทอสั้งันำคนจำกัะพงทรำรำนไณคดณน้ จะำกะลรงักรดษมเสณกียำะรกแกไ็ ฤหดษ้่งฎทีกรำัพย์นั้น ท่ำน
สำนกั ใงหำ้ปนรคะณกะำกศรโรฆมษกำณรกำใฤหษ้ปฎรีกะำชำชนทรำบ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓คณ๓ะ๘กรรคม่ำกฤำชรกำฤธษรรฎมีกำเนียมในกำรวสำำงนทกั รงำัพนยค์หณระือกขรรำมยกทำอรกดฤตษลฎำีกดำนั้น ให้ฝ่ำย
เจำ้ หนเ้ี ป็นผูอ้ อก เวน้ แตล่ กู หน้จี ะได้ถอนทรพั ย์ทีว่ ำง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๓๙ สิทธิของเจ้ำหนี้เหนอื ทรัพย์ทว่ี ำงไวน้ ้ันเป็นอนั ระงับส้ินไปเม่ือพ้นเวลำ
สบิ ปี นับแต่ได้รบั สคำำนบกั องกำนกคลณำ่ วะกกรำรรมวกำงำรทกรฤพั ษยฎ์ ีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อนึ่ง เมื่อสิทธิของเจ้ำหน้ีระงับสิ้นไปแล้ว ถึงแม้ลูกหน้ีจะได้ละสิทธิถอนทรัพย์ก็ยัง
สำนกั ชงอำนบคทณ่จี ะะกถรอรนมทกำรรพั กยฤ์นษัน้ฎไีกดำ้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สว่ นที่ ๒
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนปคลณดะหกรนร้ี มกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๔๐ ถ้ำเจ้ำหนี้แสดงเจตนำต่อลูกหนี้ว่ำจะปลดหน้ีให้ ท่ำนว่ำหน้ีน้ันก็เป็น
สำนกั องันำนรคะณงบั ะสกนิ้รรไมปกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำหน้ีมีหนังสือเป็นหลักฐำน กำรปลดหน้ีก็ต้องทำเป็นหนังสือด้วย หรือต้องเวนคืน
เอกสำรอนั เป็นหลสักำนฐกัำนงำแนหค่งณหะนกี้ใรหรม้แกกำล่ รูกกหฤนษ้ีฎหีกรำอื ขดี ฆ่ำเอกสสำรำนนกัั้นงเำสนยี คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนสค่วณนะทก่ีร๓รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎหีกักำกลบลบหนี้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๔๑ ถ้ำบุคคลสองคนต่ำงมีควำมผูกพันซ่ึงกันและกันโดยมูลหน้ีอันมีวัตถุ
เป็นอย่ำงเดียวกันสำแนลกั ะงหำนนคี้ทณั้งะสกอรงรรมำกยำนรก้ันฤถษึงฎกีกำำหนดจะชำระสไซำนร้กั ทงำ่ำนนควณ่ำละกูกรหรนมี้ฝกำ่ำรยกใฤดษฝฎ่ำีกยำหน่ึงย่อมจะ
หลุดพ้นจำกหน้ีของตนด้วยหักกลบลบกันได้เพียงเท่ำจำนวนท่ีตรงกันในมูลหนี้ทั้งสองฝ่ำยน้ัน เว้นแต่
สำนกั สงภำนำคพณแหะกง่ รหรนม้ีฝก่ำำรยกหฤนษึ่งฎจีกะำไม่เปิดช่องใหสห้ ำักนกกั ลงำบนลคบณกะันกไรดร้มกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บทบัญญัติดังกล่ำวมำในวรรคก่อนน้ีท่ำนมิให้ใช้บังคับ หำกเป็นกำรขัดกับเจตนำอัน
คกู่ รณไี ดแ้ สดงไว้สแำตน่เกั จงตำนนคำเณชะน่ กนร้ีทรม่ำกนำหรำ้กมฤษมฎิใหีกย้ำกขึน้ เปน็ ข้อตส่อำนสกู้บั งคุ ำคนลคภณำะยกนรรอมกกผำู้กรกรฤะษทฎำกีกำำรโดยสุจรติ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๔ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๓๔๒ หักกลบลบหนี้น้ัน ทำได้ด้วยคู่กรณีฝ่ำยหน่ึงแสดงเจตนำแก่อีกฝ่ำยหนึ่ง
สำนกั กงำำรนแคสณดะงกเรจรตมนกำำเรชกน่ฤนษฎี้ทีกำ่ ำนวำ่ จะมเี ง่ือนสไขำนหกัรงอื ำเนงคื่อณนเะวกลรำรเมรก่มิ ำตรก้นฤหษรฎือีกเวำลำสิน้ สุดอีกดสว้ ำยนหกั ำงไำดน้ไคมณ่ ะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรแสดงเจตนำดังกล่ำวมำในวรรคก่อนนี้ ท่ำนว่ำมีผลย้อนหลังข้ึนไปจนถึงเวลำซึ่ง
หนีท้ งั้ สองฝ่ำยนน้ั สจำะนอกั ำงจำนหคักณกะลกบรลรมบกกำนั รไกดฤ้เษปฎน็ ีกคำร้งั แรก สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๓๔๓ กำรหสักำกนลกั บงำลนบคหณนะก้ีนรั้นรมถกึงำแรกมฤ้วษ่ำสฎีถกำำนที่ซึ่งจะต้องสชำนำรกั ะงำหนนค้ีทณ้ังะสกอรรงมจกะำรกฤษฎีกำ
หต่ำนง่ึงกอันยำ่ กง็หใดักอกนั ันเไกสดิดำ้ แนแตกัต่กง่ฝำำ่ำนรยคนผณนั้ ู้ขะอกหรรักมหกนำร้ีจกะฤตษ้อฎงีกใชำ ้ค่ำเสียหำยใสหำ้แนกกั ่องำีกนฝค่ำณยะหกนรึ่งรมเกพำื่อรกคฤวษำมฎีกเสำียหำยอย่ำง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๔๔ สิทธิเรียกร้องใดยังมีข้อต่อสู้อยู่ สิทธิเรยี กร้องน้ันท่ำนวำ่ หำอำจจะเอำ
มำหักกลบลบหนสี้ไำดน้ไกั มง่ำอนนคึ่ณง ะอกำรยรุคมวกำำรมกยฤ่อษมฎไีกมำ่ตัดรอนกำรหสักำนกกั ลงบำนลคบณหะนก้ีรแรมมก้สำิทรธกิเฤรษียฎกีกรำ้องขำดอำยุ
ควำมแลว้ แต่ว่ำในเวลำท่อี ำจจะหกั กลบลบกบั สิทธิเรยี กรอ้ งฝ่ำยอ่ืนไดน้ ั้น สิทธิยังไมข่ ำด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๔๕ หน้ีรำยใดเกิดแต่กำรอันมิชอบด้วยกฎหมำยเป็นมูล ท่ำนห้ำมมิให้
ลกู หน้ีถอื เอำประสโยำนชกันงแ์ ำหนง่คหณนะีร้กำรยรมนกน้ั ำรเกพฤื่อษหฎักีกกำลบลบหน้กี ับสเจำ้ำนหกั นงำี้ นคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๓๔๖ สิทธเิ รสียำกนรกั อ้งำงนรคำยณใะดกตรำรมมกกำฎรหกฤมษำฎยีกศำำลจะส่ังยึดมิไสดำ้ นสกัิทงธำเินรคียณกระก้อรงรรมำกยำรกฤษฎีกำ
นนั้ หำอำจจะเอำไสปำหนกกัั งกำลนบคลณบะหกรนรีไ้ มดกไ้ ำมร่ กฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๓๔๗ ลูกหนสี้คำนนกัทงี่สำนำมคหณำะกกไรดรม้รักบำครำกสฤั่งษศฎำีกลำห้ำมมิให้ใช้เงสินำแนลกั ้วงำจนะคยณกะเกอรำรหมนกำี้ รกฤษฎีกำ
ซงึ่ ตนไดม้ ำภำยหลังแตน่ นั้ ข้นึ เปน็ ขอ้ ต่อสเู้ จ้ำหนผ้ี ูท้ ่ีขอให้ยดึ ทรพั ยน์ นั้ ทำ่ นวำ่ หำอำจจะยกได้ไม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๔๘ ถ้ำคู่กรณีต่ำงฝ่ำยต่ำงมีสิทธิเรียกร้องหลำยรำยอันควรแก่กำรท่ีจะใช้
สำนกั หงักำนกคลณบะลกบรหรมนกี้ไำดร้ไกซฤรษ้ ฝฎ่ำีกยำผู้ท่ีขอหักหนสี้จำะนรกั ะงบำนุกค็ไดณ้วะ่ำกพรรึงมเอกำำรสกิทฤธษิเรฎียีกกำร้องรำยใดบ้ำสงำเนขกั ้ำงหำันกคกณลบะกลรบรกมันกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำกำรหักกลบลบหน้ีได้แสดงโดยมิได้ระบุเช่นน้ันก็ดี หรือถ้ำระบุ แต่อีกฝ่ำยหน่ึงท้วงขัดข้องโดยไม่
ชกั ชำ้ กด็ ี ท่ำนให้นสำำนบกัทงบำนญั คญณตั ะิแกหรรง่ มมกำำตรรกำฤษ๓ฎ๒ีก๘ำ วรรค ๒ มำสใชำนบ้ กั ังงคำับนโคดณยะอกนรโุรลมมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำฝ่ำยท่ีขอหักกลบลบหนี้ยังเป็นหนี้ค่ำดอกเบี้ยและค่ำฤชำธรรมเนียมแก่อีกฝ่ำย
สำนกั หงนำนึ่งคอณยะู่ กนรอรกมจกำำรกกกฤำษรฎชีกำำระหนี้อันเป็นสปำนรกัะงธำำนนคนณั้นะกดร้วรยมไกซำรร้กทฤ่ำษนฎใีกหำ้นำบทบัญญัสตำิแนหกั ่งงมำนำคตณรำะกร๓ร๒ม๙กำรกฤษฎีกำ
มำใช้บังคับโดยอนสำุโนลกมั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนสคว่ ณนะทกี่ร๔รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แปลงหนี้ใหม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำตษรฎำีกำ๓๔๙ เมอ่ื คู่กรสณำนีทกั เ่ี งกำี่ยนวคขณ้อะงกไดรรท้ มำกสำญั รกญฤำษเปฎลีกย่ีำนสงิ่ ซ่งึ เป็นสำสรำะนสกั ำงคำนัญคแณหะ่งกหรนรีไ้มซกรำ้ รกฤษฎีกำ
ทำ่ นวำ่ หนนี้ ้นั เป็นอนั ระงับสนิ้ ไปด้วยแปลงหนี้ใหม่
สถำ้ำนทกั ำงหำนนค้ีมณเี งะือ่กนรรไมขกใหำร้กกลฤำษยฎเีกปำ็นหนี้ปรำศจำสกำเนงอ่ืกั งนำไนขคกณด็ ะี กเพรริ่มมเตกมิำรเกงื่อฤษนฎไขีกเำข้ำในหนี้อัน
สำนกั ปงรำนำศคจณำะกกเรงรอื่ มนกไำขรกก็ดฤษี เฎปีกลำี่ยนเงอ่ื นไขกด็ สี ำทน่ำกั นงถำนือควณ่ำเะปกน็ รอรมันกเปำรลกยี่ ฤนษสฎงิ่ีกซำึ่งเปน็ สำระสำสคำัญนกแั งหำง่นหคนณ้ีนะ้ันกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
ถ้ำแปลงหนี้ใหม่ด้วยเปล่ียนตัวเจ้ำหนี้ ท่ำนให้บังคับด้วยบทบัญญัติทั้งหลำยแห่ง
สำนกั ปงรำนะคมณวละกกรฎรหมมกำำยรกนฤว้ี ษำ่ ฎดีกว้ ำยโอนสทิ ธิเรียสกำรนอ้ กั งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำนค๓ณ๕ะ๐กรรแมปกำลรงกหฤนษ้ีฎใหีกมำ ่ด้วยเปล่ียนสตำัวนลกั ูกงำหนนค้ีณน้ัะนกรจระมทกำำรเปกฤ็นษสฎัญีกำญำระหว่ำง
เจ้ำหน้กี ับลูกหนค้ี นใหมก่ ็ได้ แตจ่ ะทำโดยขืนใจลกู หนเี้ ดิมหำได้ไม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เสียเพรำะมลู แห่งสมหำำนนตกไ้ีั รมงำำช่ นอ๓คบ๕ณด๑ะว้ กยรถกร้ำมฎหกหนำม้ีอรำกันยฤจษะหฎพรีกึืองำเเกพิดรขำ้ึนะเเพหรตำุอะยแส่ำำปงนลใกัดงงหอำยนนำ่้ีคใหงณหมะน่นกึ่ง้ันรอรมันมิไกมดำิร้เรกูถ้ กิดึงฤมคษีู่ขกฎ้ึนรีกณกำ็ดกี ี็ดไดี ท้ย่ำกนเลวิก่ำ
สำนกั หงนำนี้เดคิมณนะกั้นรกร็ยมงั กหำำรกระฤงษบั ฎสีกนิ้ำไปไม่ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓ค๕ณ๒ะกรครกู่มรกณำรีใกนฤกษำฎรีกแำปลงหนใ้ี หม่อสำำจนโกอั งนำสนิทคธณิจะำกนรรำมหกรำอื รจกำฤนษอฎงีกทำไ่ี ด้ใหไ้ ว้เป็น
ประกันหน้ีเดมิ นั้นไปเปน็ ประกันหนี้รำยใหม่ได้ เพียงเท่ำท่ีเป็นประกันวัตถุแห่งหน้ีเดิม แตห่ ลกั ประกัน
สำนกั เงชำ่นนวค่ำณนะี้กถร้ำรบมุคกำครลกภฤษำยฎนีกำอกเป็นผู้ให้ไวส้ไำซนรกั ้ งทำ่ำนนควณ่ำะจกำรตรม้อกงำไรดก้รฤับษคฎวีกำำมยินยอมของสบำนุคกัคงลำนภคำณยนะกอรกรนมั้กนำรกฤษฎีกำ
ด้วยจึงโอนได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สว่ นที่ ๕ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนหกั นงำเ้ี นกคลณอื่ นะกกรลรืนมกกำนั รกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำมรกำฤตษรฎำีก๓ำ๕๓ ถ้ำสทิ ธแิสำลนะกั คงวำำนมครณับะผกดิรรใมนกหำนร้ีรกำฤยษใฎดีกตำกอยแู่ กบ่ ุคคลสคำนนเกั ดงียำนวคกณนั ะทกำ่รรนมวก่ำำรกฤษฎีกำ
หน้ีรำยนั้นเป็นอันระงับส้ินไป เว้นแต่เมื่อหน้ีนั้นตกไปอยู่ในบังคับแห่งสิทธิของบุคคลภำยนอก หรือ
เมอื่ สลักหลงั ต๋ัวเงสินำกนลกั บังำคนืนคตณำะมกครวรมำมกใำนรกมฤำษตฎรีกำำ๙๑๗ วรรค ๓สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำลนกัคษณณะกะรร๒มกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สัญญำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนหคมณวะดกร๑รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษกฎอ่ ีกใำห้เกดิ สญั ญำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๕๔ คำเสนอจะทำสัญญำอันบ่งระยะเวลำให้ทำคำสนองนั้น ท่ำนว่ำไม่
อำจจะถอนได้ภำยสำในนกัระงำยนะคเวณละำกทรรี่บม่งกไวำร้ กฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๓๕๕ บุคคลสทำนำกัคงำำเนสคนณอะไกปรยรมังผกู้ำอร่ืนกซฤ่ึงษอฎยีกู่หำ ่ำงกันโดยระสยำะนทกั ำงำงนแคลณะะมกิไรดรม้บก่งำรกฤษฎีกำ
ระยะเวลำให้ทำคำสนอง จะถอนคำเสนอของตนเสียภำยในเวลำอันควรคำดหมำยว่ำจะได้รับคำบอก
กล่ำวสนองน้ัน ทส่ำนำนวกัำ่ งหำำนอคำณจะจกะรถรอมนกำไรดก้ไมฤษ่ ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๕๖ คำเสนอทำแก่บุคคลผู้อยู่เฉพำะหน้ำ โดยมิได้บ่งระยะเวลำให้ทำคำ
สำนกั สงนำนอคงณนั้นะกเรสรนมกอำรณกฤทษี่ใฎดีกเวำลำใดก็ย่อมจสะำสนนกั องำงนรคับณไดะ้แกตรร่ มณกำทร่ีนกั้ฤนษเวฎลีกำำน้ัน ควำมข้อสนำี้ทน่ำกั นงใำหนค้ใชณ้ตะลกอรรดมถกึงำรกฤษฎีกำ
กำรทบี่ ุคคลคนหน่ึงทำคำเสนอไปยงั บุคคลอกี คนหน่ึงทำงโทรศัพท์ดว้ ย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๕๗ คำเสนอใดเขำบอกปัดไปยังผู้เสนอแล้วก็ดี หรือมิได้สนองรับภำยใน
สำนกั เงวำลนำคกณำหะกนรดรดมกงั กำรลกำ่ ฤวษมฎำีกในำมำตรำทัง้ สำสมำกน่อกั นงำนนีก้ คด็ ณี คะกำรเสรมนกอำนรัน้กฤทษ่ำนฎีกวำ่ำเปน็ อันส้ินควสำำมนผกั กูงำพนันคแณตะ่นกนั้รรไมปกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓ค๕ณ๘ะกรถรำ้มคกำำรบกอฤกษกฎลีก่ำำวสนองมำถงึ ลส่วำนงเกั วงลำนำคแณตะ่เปกร็นรทมี่เกหำ็นรกปฤรษะฎจีกักำษ์ว่ำคำบอก
สำนกั กงลำน่ำควณน้ัะนกไรดร้สม่งกโำดรยกฤทษำฎงีกกำำร ซ่ึงตำมปรสกำนตกิัคงวำรนจคะณมะำกถรึรงมภกำำยรใกนฤกษำฎหีกนำ ดไซร้ ผู้เสนอสำตน้อกั งงบำนอคกณกะลก่ำรวรแมกกำ่ รกฤษฎีกำ
ค่กู รณอี กี ฝำ่ ยหนึง่ โดยพลนั ว่ำคำสนองนั้นมำถึงเนนิ่ ช้ำ เว้นแต่จะไดบ้ อกกล่ำวเชน่ นัน้ กอ่ นแล้ว
สถำ้ำนผกั ูเ้ งสำนนอคลณะะเกลรยรไมมก่บำรอกกฤกษลฎำ่ ีกวำดังว่ำมำในวรสรำคนตกั ้นงำทน่ำคนณใะหกถ้ รือรมว่ำกคำรำกบฤอษกฎกีกลำ่ำวสนองน้ัน
มไิ ด้ลว่ งเวลำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๕๙ ถ้ำคำสนองมำถงึ ล่วงเวลำ ท่ำนให้ถือวำ่ คำสนองนั้นกลำยเป็นคำเสนอ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ข้ึนใหม่
คำสนองอันมีข้อควำมเพิ่มเติม มีข้อจำกัด หรือมีข้อแก้ไขอย่ำงอื่นประกอบด้วยน้ัน
สำนกั ทงำ่ำนนคใหณถ้ ะอืกวรร่ำมเปก็นำรคกำฤบษอฎกีกปำัดไม่รับ ทัง้ เปสน็ ำนคกัำงเสำนนคอณขะึ้นกใรหรมม่ดกว้ำยรกในฤษตฎวั ีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๖๐ บทบัญญัตแิ ห่งมำตรำ ๑๖๙ วรรคสอง น้นั ท่ำนมิให้ใช้บังคับ ถ้ำหำก
สำนกั วง่ำำขนัดคกณับะกเจรตรมนกำำอรันกฤผษู้เสฎนีกอำได้แสดง หรือสำหนำกั กงวำ่ำนกค่อณนะจกระรสมนกอำรงกรับฤษนฎั้นีกำคู่กรณีอีกฝ่ำยสหำนนึ่งกั ไงดำ้รนู้อคยณู่แะลก้วรวรม่ำผกำู้ รกฤษฎีกำ
เสนอตำยหรอื ตกเป็นผไู้ รค้ วำมสำมำรถ
ส[ำเลนขกั มงำำนตครณำะ๑ก๖รร๙มกวำรรรกคฤสษอฎงีกำแก้ไขเพิ่มเติมสโดำนยกัมงำำตนรคำณ๑ะก๕รรแมหกง่ำพรกรฤะษรฎำชีกำบญั ญัติให้ใช้
บทบญั ญัติบรรพ ๑ แห่งประมวลกฎหมำยแพง่ และพำณิชยท์ ไ่ี ด้ตรวจชำระใหม่ พ.ศ. ๒๕๓๕]
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๖๑ อันสัญญำระหว่ำงบุคคลซ่ึงอยู่ห่ำงกันโดยระยะทำงนั้น ย่อมเกิดเป็น
สัญญำข้ึนแตเ่ วลำสเำมนอ่ื กั คงำำบนคอณกกะกลร่ำรวมสกนำอรกงไฤปษถฎึงีกผำ้เู สนอ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำตำมเจตนำอันผู้เสนอได้แสดง หรือตำมปรกติประเพณีไม่จำเป็นจะต้องมีคำบอก
สำนกั กงลำน่ำควณสนะกอรงรไมซกรำ้รทกฤ่ำษนฎวีก่ำำสัญญำนั้นเกิสดำเนปกั็นงสำนัญคญณำะกขรึ้นรใมนกเำวรลกฤำษเมฎ่ือีกมำีกำรอันใดอันสำหนนกั ึ่งงขำน้ึนคณอันะกจระรพมกึงำรกฤษฎีกำ
สนั นษิ ฐำนได้ว่ำเปส็นำนกกัำงรำแนสคดณงะเจกตรรนมำกสำนรกอฤงษรบัฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๓๖๒ บุคคลสำอนอกั กงโำฆนษคณณะำกใรหร้คมำกมำร่ันกวฤ่ำษจฎะีกใำห้รำงวัลแก่ผู้ซส่ึำงนกกั รงะำทนคำกณำะรกอรัรนมใกดำรกฤษฎีกำ
ทำ่ นว่ำจำต้องให้รำงวัลแก่บุคคลใด ๆ ผู้ได้กระทำกำรอนั น้ัน แม้ถึงมิใช่ว่ำผู้น้ันจะได้กระทำเพรำะเห็น
แกร่ ำงวลั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๓๖๓ ในกรณสำีทน่ีกกั งลำ่ำนวคมณำะใกนรมรำมตกรำำรกกฤ่อษนฎนีก้ี ำเมื่อยังไม่มีใครสทำนำกักงำำรนสคำณเระ็จกดรรังมบก่งำรกฤษฎีกำ
ไว้น้ันอยู่ตรำบใด ผู้ให้คำมั่นจะถอนคำมั่นของตนเสียโดยวิธีเดียวกับที่โฆษณำนั้นก็ได้ เว้นแต่จะได้
แสดงไวใ้ นโฆษณำสนำนน้ั กัวงำ่ ำจนะคไณมถ่ะกอรนรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษคฎำีกมำั่นนั้นไม่อำจจสะำนถกั องนำนโดคณยวะกิธรีดรังมกกลำร่ำกวฤมษำฎกีก่อำน จะถอนโดสยำวนิธกั ีองำ่ืนนกค็ไณดะ้ กแรตรม่ถก้ำำรกฤษฎีกำ
- ๖๗ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
เช่นนนั้ กำรถอนจะเปน็ อันสมบูรณ์ใช้ไดเ้ พยี งเฉพำะต่อบคุ คลที่รู้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษผฎู้ใหีก้คำำม่ันได้กำหนสดำนระกั ยงำะนเควลณำะใกหร้ดรม้วกยำเพรกื่อฤทษำฎกีกำำรอันบ่งนั้นไซรส้ำทน่ำกั นงำในหค้สณันะนกิษรรฐมำกนำรกฤษฎีกำ
ไว้ก่อนว่ำผใู้ หค้ ำมนั่ ไดส้ ละสิทธทิ จี่ ะถอนคำม่นั นัน้ เสียแล้ว
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๖๔ ถ้ำบุคคลหลำยคนกระทำกำรอันบ่งไว้ในโฆษณำ ท่ำนว่ำเฉพำะแต่คน
สำนกั ทง่ีทำนำคไดณ้กะอ่กนรรใมคกรำหรมกดฤเษทฎ่ำีกนำ้นั มีสิทธจิ ะไดสร้ำนับกัรงำำงนวคัลณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
รำงวัลเป็นส่วนแบสถ่ำง้ำนเทบกั ่ำุคงำคๆนลคกหณันละกำแรยตรค่ถมนำ้กรกำำรรงกะวฤทัลษนำฎก้ันีกำมำรีสอภันำนพ้ันแไบด่ง้พไมสร่ไำ้อดนม้กกั ก็ดงำันี นหคทรณือ่ำถะนก้ำวรต่ำรำแมมตกข่ำล้อระกคคฤวนษำมฎมีแกีสำหิท่งธคิจำะมไั่นดน้ร้ันับ
สำนกั บงุคำนคคลณแะตก่ครนรเมดกียำวรกจฤะษพฎึงรีกบัำ รำงวัลก็ดี ทำ่สนำนใหกั งว้ ำนิ นิจคฉณยั ะดก้วรยรมวธิกจีำรับกสฤลษำฎกีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บทบัญญัติดังกล่ำวมำในวรรคทั้งสองข้ำงต้นนั้น ท่ำนมิให้ใช้บังคับถ้ำในโฆษณำน้ัน
แสดงเจตนำไวเ้ ปน็สำอนยกั ่ำงงำอน่นื คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๓๖๕ คำม่ันสจำนะใกั หงำ้รนำคงณวัละอกรันรมมีคกวำรำกมฤปษรฎะีกสำงค์เป็นกำรปรสะำนกกัวงดำชนิงครณำะงกวรัลรนมั้นกำรกฤษฎีกำ
จะสมบรู ณก์ ็ตอ่ เมอื่ ไดก้ ำหนดระยะเวลำไวใ้ นคำโฆษณำดว้ ย
สกำำนรกั ทง่ีจำนะคตณัดะสกินรวร่ำมผกู้ปำรรกะฤกษวฎดีกคำนไหนได้กระทสำำนสกัำงเรำน็จคตณำมะกเงร่ือรนมกไขำรในกฤคษำฎมีกั่นำภำยในเวลำ
กำหนดหรือไม่ก็ดี หรือตัดสินในระหว่ำงผู้ประกวดหลำยคนน้ันว่ำคนไหนดีกว่ำกันอย่ำงไรก็ดี ให้ผู้ช้ีขำด
สำนกั ซง่ึงำไนดค้รณะะบกุชรรื่อมไกวำ้ใรนกโฤฆษษฎณีกำำนั้นเป็นผู้ตัดสสำินนกั หงำรนือคถณ้ำะมกิไรดร้รมะกบำรุชกื่อฤผษู้ชฎี้ขีกำำดไว้ ก็ให้ผู้ใหส้คำนำกัมงั่นำนเปค็นณผะู้กตรัดรสมินกำรกฤษฎีกำ
คำตัดสินอันน้ยี ่อมสำผนกู กั พงันำนผคู้ทณี่เกะกยี่ รวรขม้อกงำดรว้กยฤทษุกฎฝีกำ่ำย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำได้คะแนนทำดีเสมอกัน ท่ำนให้นำบทบัญญัติแห่งมำตรำ ๓๖๔ วรรค ๒ มำใช้
สำนกั บงังำนคคับณแะลก้วรแรมตกก่ ำรรณกฤี ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรโอนกรรมสิทธิ์ในทรัพย์ที่ทำขึ้นประกวดนั้น ผู้ให้คำมั่นจะเรียกให้โอนแก่ตนได้
ตอ่ เมอ่ื ไดร้ ะบุไวใ้ นสำโนฆกัษงณำนำควำ่ณจะะกพรรึงมโอกนำรเกชฤ่นษนฎนั้ ีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๓๖๖ ข้อควสำำมนใกัดงำๆนคแณหะ่งกสรัญรมญกำำอรันกฤคษู่สฎัญีกญำ ำแม้เพียงฝ่ำสยำเนดกัียงวำไนดค้แณสะดกงรไรวม้วก่ำำรกฤษฎีกำ
เปน็ สำระสำคัญอันจะต้องตกลงกันหมดทกุ ขอ้ น้ัน หำกค่สู ัญญำยังไม่ตกลงกันได้หมดทุกข้ออยู่ตรำบใด
เมื่อกรณีเป็นท่ีสสงสำนัยกั งทำ่ำนนคนณับะกวร่ำรยมังกมำริไดกฤ้มษีสฎัญีกญำ ำต่อกัน กำสรำทน่ีไกั ดง้ทำนำคคณวะำกมรเรขม้ำกใำจรกกันฤษไวฎ้เีกฉำพำะบำงส่ิง
บำงอย่ำง ถงึ แมว้ ่ำจะไดจ้ ดลงไวก้ ห็ ำเป็นกำรผกู พันไม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษไดฎ้ตีกำกลงกันว่ำสัญสญำนำกัองันำนมคุ่งณจะะกทรำรนมั้นกำจระกตฤ้อษฎงทีกำำเป็นหนังสือไสซำนร้กั เงมำื่อนคกณรณะกีเรปร็นมทกำ่ี รกฤษฎีกำ
สงสัย ท่ำนนบั วำ่ ยสังำนมกัิไดงำ้มนีสคัญณญะกำรตร่อมกกันำรจกนฤกษวฎำ่ ีกจำะได้ทำขึ้นเปน็ สหำนนกังั สงำือนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๓๖๗ สัญญสำำในดกัคงู่สำันญคญณำะไกดร้ถรือมวก่ำำรเปกฤ็นษอฎันีกไำด้ทำกันขึ้นแลส้วำนแกั ตง่แำนทค้จณริงะยกัรงรมมิไกดำ้ รกฤษฎีกำ
ตกลงกันในขอ้ หนึ่งข้อใดอนั จะตอ้ งทำควำมตกลงใหส้ ำเร็จ ถ้ำจะพึงอนุมำนได้วำ่ ถึงหำกจะไมท่ ำควำม
ตกลงกันในข้อนี้ไสดำ้นสกั ัญงำญนำคนณ้ันะกกร็จระมไกดำ้ทรกำฤขษึ้นฎไีซกำร้ ท่ำนว่ำข้อคสวำำนมกั สงำ่วนนคทณ่ีไะดก้ตรกรมลกงำกรันกแฤลษ้วฎกีก็ำย่อมเป็นอัน
สมบรู ณ์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๖๘ สัญญำน้ันท่ำนให้ตีควำมไปตำมควำมประสงค์ในทำงสุจริต โดย
พเิ ครำะหถ์ ึงปรกตสปิ ำนระกั เงพำนณคดี ณ้วะยกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๖๘ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ หมวด ๒ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งผำลนแคหณง่ ะสกญั รรญมำกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๖๙ ในสัญญำต่ำงตอบแทนนั้น คู่สัญญำฝ่ำยหน่ึงจะไม่ยอมชำระหน้ี
สำนกั จงนำนกควณ่ำอะีกกรฝรำ่ มยกหำนรก่ึงฤจษะฎชีกำรำะหน้ี หรือขอสปำนฏกัิบงัตำนิกคำรณชะำกรระรมหกนำ้ีกร็ไกดฤ้ ษแฎตีก่คำวำมข้อนี้ท่ำนสมำิในหกั ้ใงชำ้บนังคคณับะกถร้ำรหมนกำ้ี รกฤษฎีกำ
ของคสู่ ัญญำอีกฝำ่สยำนหกันงงึ่ ำยนังคไณม่ถะกึงรกรำมหกนำดรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๓๗๐ ถ้ำสัญสำญนำกั ตงำ่ำนงคตณอบะกแรทรมนกมำีวรัตกฤถษุทฎี่ปีกรำะสงค์เป็นกำรสกำน่อกั ใงหำ้เนกคิดณหะรกือรรโมอกนำรกฤษฎีกำ
ทรัพยสิทธิในทรัพย์เฉพำะสิ่ง และทรัพย์นั้นสูญหรือเสียหำยไปด้วยเหตุอย่ำงใดอย่ำงหน่ึงอันจะโทษ
ลูกหนม้ี ไิ ด้ไซร้ ท่ำสนำนวำ่กั กงำำนรคสณญู ะหกรรือรเมสกยี ำหรกำฤยษนฎั้นีกตำกเป็นพบั แก่เจสำ้ำนหกันงี้ ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำไม่ใช่ทรัพย์เฉพำะส่ิง ท่ำนให้ใช้บทบัญญัติที่กล่ำวมำในวรรคก่อนน้ีบังคับแต่เวลำ
สำนกั ทงท่ีำนรคพั ณยะน์ ก้ันรกรมลกำำยรเกปฤน็ ษทฎรีกัพำยเ์ ฉพำะสิ่งตำสมำนบกัทงบำนัญคญณัตะแิกหรรง่ มมกำำตรรกำฤษ๑ฎ๙ีก๕ำ วรรค ๒ น้ันสไปำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓ค๗ณ๑ะกรบรทมกบำัญรกญฤัตษิทฎีก่ีกลำ่ำวมำในมำตสรำำนกกั่องนำนนค้ี ทณ่ำะนกมรริใหมก้ใชำร้บกงั ฤคษบั ฎีกถำ้ำเป็นสัญญำ
ต่ำงตอบแทนมีเงอ่ื นไขบังคบั ก่อน และทรัพยอ์ ันเป็นวัตถุแห่งสัญญำนั้นสูญหรือทำลำยลงในระหว่ำงที่
สำนกั เงงำอ่ื นนคไณขยะกงั ไรมรม่สกำำเรรจ็กฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สถำ้ำนทกั รงำัพนยค์นณ้ันะกเสรรียมหกำำยรกเพฤษรำฎะีกเำหตุอย่ำงใดอสยำ่ำนงกั หงำนน่ึงคอณันะจกะรโรทมกษำเรจก้ำฤหษนฎ้ีมีกิำได้ และเม่ือ
เงื่อนไขนั้นสำเร็จแล้ว เจ้ำหนี้จะเรียกให้ชำระหนี้โดยลดส่วนอันตนจะต้องชำระหน้ีตอบแทนน้ันลง
สำนกั หงรำนือคเลณกิ ะสกัญรรญมกำนำรั้นกเฤสษยี ฎกีก็ไำด้ แล้วแต่จะเสลำือนกกั งแำตน่ใคนณกะรกณรรีทมี่ตกน้ ำรเหกฤตษุเสฎียีกหำำยเกิดเพรำะสฝำ่ำนยกั ลงูกำนหคนณ้ีนะ้ันกรทรม่ำกนำรกฤษฎีกำ
ว่ำหำกระทบกระท่งั ถึงสิทธิของเจ้ำหนี้ที่จะเรยี กค่ำสินไหมทดแทนไม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๗๒ นอกจำกกรณีทก่ี ล่ำวไว้ในสองมำตรำก่อน ถ้ำกำรชำระหนี้ตกเป็นพ้น
สำนกั วงิสำนัยคเณพะรกำระรเมหกตำุอรกยฤ่ำษงใฎดีกอำย่ำงหน่ึงอันจสะำโนทกั ษงำฝน่ำคยณหะนกึ่งรฝรม่ำกยำใรดกกฤ็ไษมฎ่ไดีก้ำไซร้ ท่ำนว่ำลูกสำหนนกั ี้หงำำนมคีสณิทะธกิจระรรมับกำรกฤษฎีกำ
ชำระหนีต้ อบแทนไม่
สถำ้ำนกกั ำงำรนชคำณระะกหรนร้ีตมกกำเรปก็นฤพษ้ฎนีกวำิสัย เพรำะเหสตำุอนยกั ่ำงำงนใดคณอยะก่ำรงรหมนกึ่งำอรกันฤจษะฎโีกทำษเจ้ำหนี้ได้
ลูกหนี้ก็หำเสียสิทธิที่จะรับชำระหนี้ตอบแทนไม่ แต่ว่ำลูกหนี้ได้อะไรไว้เพรำะกำรปลดหนี้ก็ดี หรือใช้
สำนกั คงุณำนวคุฒณิคะกวรำรมมสกำำมรำกรฤถษขฎอีกงำตนเป็นประกสำำรนอกั ื่นงำเนปค็นณเหะกตรุใรหม้ไกดำ้อระกไฤรษมฎำีกำหรือแกล้งละเสลำยนเกัสงียำไนมค่ขณวะนกขรรวมำกยำรกฤษฎีกำ
เอำอะไรท่ีสำมำรสถำจนะกั ทงำำไนดคก้ ณ็ดะี กมรำรกมนกอ้ำรยกเทฤษำ่ ไฎรีกำจะต้องเอำมำหสำักนกกั ับงจำนำคนณวนะกอรันรตมนกำจระกไฤดษ้รฎับีกชำำระหนีต้ อบ
แทน วธิ ีเดียวกันน้ีท่ำนให้ใช้ตลอดถงึ กรณีท่กี ำรชำระหน้ีอันฝำ่ ยหนึ่งยังค้ำงชำระอยู่นัน้ ตกเป็นพ้นวิสัย
สำนกั เงพำรนำคะณพะฤกตริกรมำรกณำร์อกันฤษใดฎอีกันำหน่งึ ซึ่งฝ่ำยนส้นั ำนมกิตั ง้อำงนรคับณผะดิ กชรอรมบกใำนรกเวฤลษำฎเีกมำื่ออีกฝ่ำยหน่ึงผสดิำนนกัดั งไำมนร่ คับณชะำกรระรหมนก้ีำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓ค๗ณ๓ะกรครวมำกมำรตกกฤลษงฎทีกำำไวล้ ว่ งหน้ำเป็สนำขน้อกั คงวำนำมคยณกะเกวรน้ รมมกิใหำรล้ กกู ฤหษนฎ้ตีีกอ้ำงรับผดิ เพ่ือ
กลฉ้อฉล หรอื ควำมประมำทเลนิ เล่ออย่ำงรำ้ ยแรงของตนนน้ั ทำ่ นวำ่ เปน็ โมฆะ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๗๔ ถ้ำคู่สัญญำฝ่ำยหน่ึงทำสัญญำตกลงว่ำจะชำระหนี้แก่บุคคลภำยนอก
ไซร้ ท่ำนวำ่ บคุ คลสภำนำยกั นงำอนกคมณสี ะทิ กธรริจมะกเรำยีรกกฤชษำฎระีกหำ นจ้ี ำกลกู หนสโี้ ดำนยกัตงรำงนไคดณ้ ะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤกษรฎณีกำีดังกล่ำวมำในสวำรนรกั คงตำน้นคนณั้นะกสริทรธมขิ กอำรงกบฤุคษคฎลีกภำำยนอกย่อมเกสำิดนมกั ขี งึ้นำนตคั้งณแตะก่เวรลรมำทกำี่ รกฤษฎีกำ
- ๖๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
แสดงเจตนำแกล่ ูกหนีว้ ำ่ จะถอื เอำประโยชน์จำกสัญญำนั้น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๗๕ เมื่อสิทธิของบุคคลภำยนอกได้เกิดมีขึ้นตำมบทบัญญัติแห่งมำตรำ
กอ่ นแลว้ คสู่ ญั ญำสหำนำกัองำำจนจคะณเปะกลร่ียรนมแกปำรลกงฤหษรฎือีกรำะงบั สทิ ธินน้ั ในสภำนำกัยงหำลนงัคไณดะไ้ กมร่ รมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๓๗๖ ข้อต่อสสำนู้อกัันงเำกนิดคแณตะ่มกรูลรสมัญกำญรกำฤดษังกฎีลกำ่ำวมำในมำตรสำำน๓กั ๗งำ๔นคนณั้นะกลรูกรหมกนำี้ รกฤษฎีกำ
อำจจะยกขนึ้ ตอ่ สสบู้ ำุคนคกั งลำภนำคยณนะอกกรผรมู้จกะำไรดกร้ ฤบั ษปฎรีกะำโยชน์จำกสญั สญำำนนกั นั้งำไนดค้ ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนหคมณวะดกร๓รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มัดจำและกำหนดเบ้ียปรับ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๓๗๗ เมื่อเขส้ำำทนำกั สงัญำนญคณำ ะถก้ำรไรดม้ใกหำ้สริ่งกใฤดษไฎวีก้เปำ็นมัดจำ ท่ำนสใหำน้ถกั ืองวำ่ำนกคำณระทก่ีใรหร้มมกัดำรกฤษฎีกำ
จำนั้นย่อมเป็นพยำนหลักฐำนว่ำสัญญำน้ันได้ทำกันขึ้นแล้ว อน่ึง มัดจำนี้ย่อมเป็นประกันกำรท่ีจะ
ปฏิบตั ติ ำมสญั ญำสนำนั้นดกั ง้วำยนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๓๗๘ มัดจำสนำ้ันนกั ถงำ้ำนมคิไดณ้ตะกกรลรงมกกันำรไวก้เฤปษ็นฎอีกยำ ่ำงอื่น ท่ำนใหสำ้เนปกั็นงไำปนดคังณจะะกกรรลม่ำกวำรกฤษฎีกำ
ต่อไปนี้ คอื สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ให้สง่ คนื หรือจัดเอำเปน็ กำรใชเ้ งนิ บำงส่วนในเมื่อชำระหน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤษ) ฎใหีก้รำิบ ถ้ำฝ่ำยท่ีวสำำงนมกั ัดงำจนำคลณะะเกลรยรไมมก่ชำำรกรฤะษหฎนีกี้ ำหรือกำรชำระสหำนนกั้ีตงกำนเปค็นณพะก้นรวริสมักยำรกฤษฎีกำ
เพรำะพฤติกำรณ์อันใดอันหน่ึงซ่ึงฝ่ำยน้ันต้องรับผิดชอบ หรือถ้ำมีกำรเลิกสัญญำเพรำะควำมผิดของ
ฝ่ำยน้ัน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ให้ส่งคืน ถ้ำฝ่ำยท่ีรับมัดจำละเลยไม่ชำระหน้ี หรือกำรชำระหน้ีตกเป็นพ้นวิสัย
สำนกั เงพำรนำคะณพะฤกตริกรมำรกณำรอ์กันฤษใดฎอีกันำหนง่ึ ซึ่งฝำ่ ยนสี้ตำอ้นงกั รงบัำนผคดิ ณชะอกบรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓ค๗ณ๙ะกรถรำ้มลกูกำรหกนฤส้ีษัญฎีกญำำแก่เจำ้ หน้ีว่ำสจำนะใกั ชง้เำงนินคจณำะนกวรนรมหกนำึง่รเกปฤ็นษเฎบีก้ียำปรับเมอื่ ตน
ไม่ชำระหนี้ก็ดี หรือไม่ชำระหน้ีให้ถูกต้องสมควรก็ดี เม่ือลูกหนี้ผิดนัดก็ให้ริบเบี้ยปรบั ถ้ำกำรชำระหน้ี
สำนกั องันำนจคะณพะึงกทรำรนมั้นกำไรดก้แฤกษ่งฎดีกเำว้นกำรอันใดอสันำนหกั นง่ึำงนหคำณกะทกรำรกมำกรำอรันกนฤษั้นฎฝีก่ำำฝืนมูลหนี้เมื่อสใำดนกกั ง็ใำหน้รคิบณเบะก้ียรปรรมับกำรกฤษฎีกำ
เมอื่ นนั้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๓๘๐ ถ้ำลูกสหำนนกัี้ไดงำ้สนัญคณญะำกไรวร้วม่ำกจำะรใกหฤ้เษบฎี้ยีกปำรับเมื่อตนไมส่ชำำนรกัะงหำนนค้ี เณจะ้ำกหรนรมี้จกะำรกฤษฎีกำ
เรียกเอำเบี้ยปรับอันจะพึงริบนั้นแทนกำรชำระหน้ีก็ได้ แต่ถ้ำเจ้ำหน้ีแสดงต่อลูกหน้ีว่ำจะเรียกเอำเบี้ย
ปรบั ฉะนั้นแลว้ กสเ็ ปำน็นกั องันำนขคำดณสะกทิ รธริเมรียกกำรรก้อฤงษชฎำีกระำหนอ้ี กี ต่อไปสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถำ้ เจ้ำหน้ีมีสิทธิเรียกร้องค่ำสินไหมทดแทนเพื่อกำรไม่ชำระหน้ี จะเรียกเอำเบ้ียปรับ
สำนกั องนัำนจคะณพะงึ กรรบิ รนมนั้ กใำนรกฐฤำษนฎเปีก็นำ จำนวนนอ้ ยทสำี่สนุดกั แงหำน่งคคณ่ำเะสกียรหรมำกยำกร็ไกดฤ้ ษกฎำรีกพำ ิสูจนค์ ่ำเสยี หสำำยนยกั ่ิงงกำนว่ำคนณน้ั ะกทร่ำรมนกกำ็ รกฤษฎีกำ
อนุญำตให้พสิ ูจนไ์ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๓๘๑ ถ้ำลูกสหำนนกั้ีไงดำ้สนัญคณญะำกไรวร้วม่ำกจำะรกใหฤ้ษเบฎี้ยีกปำ รับเม่ือตนไมส่ชำำนรกั ะงำหนนค้ีใณหะ้ถกูกรตรม้อกงำรกฤษฎีกำ
- ๗๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมควร เช่นว่ำไม่ชำระหนี้ตรงตำมเวลำที่กำหนดไว้เป็นต้น นอกจำกเรียกให้ชำระหนี้ เจ้ำหนี้จะเรียก
สำนกั เงอำำนเคบณี้ยปะกรรับรอมันกจำระกพฤึงษรฎิบีกนำ้ันอีกด้วยก็ไดส้ ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำเจ้ำหนี้มีสิทธิเรียกร้องค่ำสินไหมทดแทนในมูลชำระหน้ีไม่ถูกต้องสมควร ท่ำนให้
บงั คบั ตำมบทบญั สญำนตั กิแั งหำง่นมคำณตะรกำรร๓ม๘ก๐ำรกวรฤรษคฎีก๒ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำเจ้ำหนี้ยอมรับชำระหนี้แล้ว จะเรียกเอำเบ้ียปรับได้ต่อเมื่อได้บอกสงวนสิทธิไว้
สำนกั เงชำน่ นนคนั้ณใะนกเรวรลมำกรำับรกชฤำษระฎหีกนำ ้ี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓ค๘ณ๒ะกรถรม้ำกสำัญรกญฤำษวฎ่ำีกจำะทำกำรชำระสหำนนกั ี้องยำน่ำงคอณ่ืนะใกหร้เรปม็นกำเรบกี้ยฤปษรฎับีกำไม่ใช่ใช้เป็น
สำนกั จงำำนนควนณเะงกินรไรซมรก้ ำทรำ่กนฤใษหฎ้นีกำำบทบัญญัติแหส่งำนมกัำตงำรนำค๓ณ๗ะก๙รรถมงึ ก๓ำร๘ก๑ฤษมฎำีกใำช้บังคับ แต่ถ้ำสเำจนำ้ กัหงนำนเ้ี รคยี ณกะเกอรำรเมบกี้ยำรกฤษฎีกำ
ปรับแลว้ สทิ ธเิ รียกรอ้ งคำ่ สินไหมทดแทนก็เปน็ อันขำดไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๘๓ ถ้ำเบ้ียปรับที่ริบน้ันสูงเกินส่วน ศำลจะลดลงเป็นจำนวนพอสมควรก็ได้
สำนกั ใงนำกนำครณทะ่ีจกะรวรนิมกิจำฉรัยกวฤ่ำษสฎมีกคำวรเพียงใดนั้นสำทน่ำกั นงำใหนค้พณิเคะรกำระรหมก์ถำึงรทกำฤงษไดฎเ้ีกสำยี ของเจ้ำหน้ที สุกำนอกัยงำ่ ำงนอคันณชะอกบรดรม้วกยำรกฤษฎีกำ
กฎหมำย ไม่ใช่แต่เพียงทำงได้เสียในเชิงทรัพย์สิน เม่ือได้ใช้เงินตำมเบี้ยปรับแล้ว สิทธิเรียกร้องขอ
ลดก็เป็นอันขำดไสปำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
นอกจำกกรณีที่กล่ำวไว้ในมำตรำ ๓๗๙ และ ๓๘๒ ท่ำนให้ใช้วิธีเดียวกันนี้บังคับ
สำนกั ใงนำเนมค่ือณบะคุกครรลมสกญั ำรญกำฤวษ่ำฎจีกะำให้เบยี้ ปรับเมสอ่ื ำตนนกั กงำรนะคทณำหะกรรือรงมดกเำวร้นกกฤรษะฎทีกำำกำรอนั หนึ่งอสนั ำในดกันงัน้ ำนดค้วยณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๘๔ ถ้ำกำรชำระหน้ีตำมท่ีสัญญำไว้น้ันไม่สมบูรณ์ กำรที่ตกลงกันด้วยข้อ
สำนกั เงบำี้ยนปคณรับะกในรรกมำกรำไรมก่ปฤษฏฎิบีกัตำิตำมสัญญำนส้ันำกน็กยั ง่อำมนไคมณ่สะมกบรรูรมณกำ์ดรุจกกฤันษฎแีกมำ้ถึงคู่กรณีจะไสดำ้นรู้วกั ่ำงำขน้อคสณัญะญกรำรนมั้นกำรกฤษฎีกำ
ไม่สมบูรณ์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๘๕ ถ้ำลูกหน้ีโต้แย้งกำรริบเบ้ียปรับโดยอ้ำงเหตุว่ำตนได้ชำระหนี้แล้วไซร้
สำนกั ทง่ำำนนควณ่ำละูกกรหรนม้ีจกะำรตกอ้ ฤงษพฎสิ ีกูจำนก์ ำรชำระหนสำ้ี นเวกั ้นงแำนตคก่ ณำระชกรำรรมะกหำนรกี้อฤันษตฎนีกจำะต้องทำนั้นเปส็นำนกกั ำงรำในหคง้ ณดะเวก้นรรกมำกรำรกฤษฎีกำ
อนั ใดอนั หน่ึง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ หมวด ๔ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำเนลคิกณสะัญกญรรำมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๓๘๖ ถำ้ คสู่ ัญสำญนำกั ฝงำำ่ นยคหณนะึ่งกมรสี ริทมธกเิำลรกิกฤสษญั ฎญีกำำโดยข้อสัญญำสหำนรอืกั งโดำนยคบณทะบกัญรรญมตักำิ รกฤษฎีกำ
แหง่ กฎหมำย กำรเลิกสัญญำเชน่ นั้นย่อมทำด้วยแสดงเจตนำแกอ่ ีกฝำ่ ยหนึ่ง
สแำสนดกั งงเำจนตคนณำะดกงัรกรมล่ำกวำรมกำฤใษนฎวรีกรำคก่อนนั้น ทำ่ สนำนวำ่กั หงำำนอคำณจจะกะรถรอมนกไำดร้ไกมฤ่ษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๓๘๗ ถ้ำคู่สสัญำนญกั งำำฝน่ำคยณหะนกึ่รงรไมมก่ชำำรรกะฤหษนฎ้ีีกอำีกฝ่ำยหน่ึงจะสกำนำกัหงนำนดครณะยะกะรเรวมลกำำรกฤษฎีกำ
พอสมควร แล้วบอกกล่ำวให้ฝ่ำยน้ันชำระหนี้ภำยในระยะเวลำนั้นก็ได้ ถ้ำและฝ่ำยน้ันไม่ชำระหน้ี
ภำยในระยะเวลำสทำ่ีกนำกั หงนำนดคใณห้ไะซกรร้รอมกีกฝำร่ำกยฤหษนฎ่ึงีกจำะเลิกสญั ญำเสสียำนกกัไ็ ดงำ้ นคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๘๘ ถ้ำวัตถุที่ประสงค์แห่งสัญญำน้ัน ว่ำโดยสภำพหรือโดยเจตนำท่ี
สำนกั คงู่สำนัญคญณะำกไดรร้แมสกดำรงกไฤวษ้ จฎะีกเำป็นผลสำเร็จสไำดน้กกั ็แงำตน่ดค้วณยะกกรำรรมชกำำรระกฤหษนฎ้ี ีกณำ เวลำมีกำหนสำดนกกั ็ดงำี นหครณือะภกำรยรมในกำรกฤษฎีกำ
ระยะเวลำอันใดอันหน่ึงซึ่งกำหนดไว้ก็ดี และกำหนดเวลำหรือระยะเวลำน้ันได้ล่วงพ้นไปโดยฝ่ำยใด
ฝ่ำยหนึ่งมิได้ชำรสะำหนนกั ี้ไงซำรน้คทณ่ำะนกวร่ำรอมีกกฝำร่ำกยฤหษนฎ่ึงีกจำะเลิกสัญญำนสั้นำนเสกั ียงำกน็ไคดณ้ มะิพกรักรตม้อกงำบรกอฤกษกฎลีก่ำำวดังว่ำไว้ใน
มำตรำกอ่ นน้ันเลย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อยำ่ งใดอย่ำงหน่ึงสอมำนัำนตจกั ระงำำโนท๓คษ๘ณล๙ะกู กหรนถรมไ้ี้ำดกกไ้ำำซรรกรช้ฤำเษจรฎ้ำะหีกหำนน้จีี้ทะั้งเหลมิกสดัญหรญือสำแำนนตั้นกั่บเงสำำงียนสกค่ว็ไณดนะ้กกลรรำมยกเปำร็นกพฤ้ษนฎวิีสกำัยเพรำะเหตุ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๙๐ ถ้ำในสัญญำใดคู่สัญญำเป็นบุคคลหลำยคนด้วยกันอยู่ข้ำงหน่ึงหรอื อีก
ข้ำงหนึ่ง ท่ำนว่ำสจำะนใกั ชง้สำนิทคธณิเละิกกรสรัญมกญำำรกไดฤ้กษ็ฎแีกตำ่เม่ือบุคคลเหสลำ่ำนนกั ้ันงำทนั้งคหณมะดกรรรวมมกกำันรกใฤชษ้ ทฎั้ีกงใำช้ต่อบุคคล
เหล่ำน้ันรวมหมดทุกคนด้วย ถ้ำสิทธิเลิกสัญญำอันมีแก่บุคคลคนหน่ึงในจำพวกท่ีมีสิทธิน้ันเป็นอัน
สำนกั รงะำงนับคสณน้ิ ะไกปรแรมลก้วำรสกทิ ฤธษิเลฎิกีกสำ ญั ญำอนั มีแกสค่ ำนนกัองื่นำนๆคณก็ยะก่อรมรรมะกงำับรสกฤ้นิ ษไปฎดีกำว้ ย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓คณ๙ะ๑กรรเมมกื่อำครู่สกัฤญษญฎำีกฝำ่ำยหน่ึงได้ใชส้สำิทนกัธงิเำลนิกคสณัญะญกรำรแมลก้วำรกคฤู่สษัญฎญีกำำแต่ละฝ่ำย
จำต้องให้อีกฝ่ำยหน่ึงได้กลับคืนสู่ฐำนะดังท่ีเป็นอยู่เดิม แต่ทั้งนี้จะให้เป็นที่เสื่อมเสียแก่สิทธิของ
สำนกั บงุคำนคคลณภะำกยรนรอมกกหำรำกไฤดษไ้ มฎ่ีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สสำว่นนกั เงงำินนอคันณจะะกตรร้อมงใกชำ้ครกนื ฤใษนฎกีกรณำ ีดังกล่ำวมำใสนำวนรกั รงคำตน้นคนณนั้ะกทรร่ำมนกใหำร้บกวฤกษดฎอีกกำเบ้ียเข้ำด้วย
คิดต้ังแต่เวลำทไ่ี ด้รบั ไว้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกสฤว่ ษนฎทีกี่เปำ น็ กำรงำนอันสไำดน้กกั รงะำนทคำณใหะ้แกรลระมเปกำน็ รกกำฤรษยฎอีกมำให้ใช้ทรพั ย์นสั้นำนกกัำงรำทน่ีจคะณชะดกใรชร้คมืนกำรกฤษฎีกำ
ท่ำนให้ทำได้ด้วยใช้เงนิ ตำมควรค่ำแหง่ กำรน้ัน ๆ หรือถำ้ ในสัญญำมีกำหนดว่ำให้ใช้เงนิ ตอบแทน ก็ให้
ใช้ตำมน้ัน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรใช้สทิ ธิเลิกสัญญำน้ันหำกระทบกระทง่ั ถึงสทิ ธิเรียกร้องค่ำเสียหำยไม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๙๒ กำรชำระหน้ีของคู่สัญญำอันเกิดแต่กำรเลิกสัญญำน้ัน ให้เป็นไปตำม
บทบญั ญัตแิ หง่ มำสตำรนำกั ง๓ำ๖นค๙ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๓๙๓ ถ้ำมิไดส้กำนำกหั งนำดนรคะณยะะกเรวรลมำกไำวร้ใกหฤ้ใษชฎ้สีกิทำธิเลิกสัญญำ คสำู่สนัญกั ญงำำนอคีกณฝะ่ำกยรหรมนกึ่งำรกฤษฎีกำ
จะกำหนดระยะเสวำลนำกั พงำอนสคมณคะวกรรรแมลก้ำวรบกอฤกษกฎีลกำ่ำวให้ฝ่ำยท่ีมีสสำิทนธกั ิเงลำิกนสคัญณะญกำรรนม้ันกแำรถกลฤงษใฎหีก้ทำรำบภำยใน
ระยะเวลำน้ันก็ได้ ว่ำจะเลิกสัญญำหรือหำไม่ ถ้ำมิได้รับคำบอกกล่ำวเลิกสัญญำภำยในระยะเวลำนั้น
สำนกั สงทิำนธคเิ ลณกิ ะสกญั รรญมำกกำร็เปกฤ็นษอฎันีกรำะงบั สนิ้ ไป สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓คณ๙ะ๔กรถรม้ำกทำรรัพกฤยษ์อฎันีกเปำ ็นวัตถุแห่งสสัญำญนกั ำงนำั้นนคบณุบะสกลรำรยมไกปำรใกนฤสษ่วฎนีกสำำคัญเพรำะ
กำรกระทำหรือเพรำะควำมผิดของบุคคลผู้มีสิทธิเลิกสัญญำก็ดี หรือบุคคลนั้นได้ทำให้กำรคืนทรัพย์
สำนกั กงลำนำยคเณปะ็นกพรร้นมวกิสำัยรกกฤ็ดษี เฎปีกลำ่ียนแปลงทรัพสยำ์นน้ันกั งใำหน้ผคิดณแะผกกรไรปมเกปำ็นรกอฤยษ่ำงฎอีก่ืนำด้วยประกอบสขำึ้นนหกั งรำือนดคัดณแะปกลรรงมกก็ดำี รกฤษฎีกำ
ท่ำนว่ำสทิ ธิเลิกสัญญำนน้ั ก็เปน็ อันระงับสิ้นไป
สแำตน่ถกั ้งำำทนรคัพณยะ์อกัรนรเมปก็นำวรกัตฤถษุแฎหีก่งำสัญญำได้สูญสหำนำกัยงหำรนือคบณุบะกสรลรมำยกำไปรกโฤดษยฎปีกรำำศจำกกำร
สำนกั กงรำะนทคณำหะรกือรรคมวกำำมรผกดิฤขษอฎงีกบำุคคลผูม้ สี ทิ ธเิสลำกินสกั ญังำญนคำณไซะรก้ รสรทิ มธกิเำลริกกสฤญัษฎญีกำำน้นั กห็ ำระงบั สสำิ้นนไกัปงไำมน่ คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๒ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำลนกัคษณณะกะรร๓มกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
จดั กำรงำนนอกสัง่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๓๙๕ บุคคลสำในดกัเขงำ้ำนทคำณกะิจกกรำรรมแกทำรนกผฤู้อษื่นฎีกโดำยเขำมิได้ว่ำขสำำนนกัวงำำนนใคชณ้ใหะก้ทรำรกม็กดำี รกฤษฎีกำ
หไปรใือนโทดยำงมทิได่ีจ้มะีสใหทิ ้สสธำมิทนปี่จกั ะรงะทำนโำยคกชณำนระง์กขำรอนรงมนตกั้นัวำแกรทกำรฤนษผตฎู้อำีกื่นมำคดว้วยำมปประรกะำสรงสใคดำ์อนกันกั็ดแงี ำททน่ำ้จคนรณิวงะข่ำกบอรุคงรตมคัวกลกำนรำ้ันกรฤจหษะฎตรือีก้อำตงจำัดมกทำี่จระงพำนึง
สำนกั สงนัำนนคษิ ณฐะำกนรไรดมว้ กำ่ ำเรปก็นฤคษวฎำีกมำประสงคข์ องตสำวั นกกัำงรำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓ค๙ณ๖ะกรถร้ำมกกำำรรกทฤี่เขษ้ำฎจีกัดำกำรงำนนั้นเปส็นำนกกั ำงรำขนัดคกณบั ะคกรวรำมมกปำรระกสฤงษคฎ์อีกันำแท้จริงของ
ตัวกำรก็ดี หรือขัดกับควำมประสงค์ตำมท่ีจะพึงสันนิษฐำนได้ก็ดี และผู้จัดกำรก็ควรจะได้รู้สึกเช่นน้ัน
สำนกั แงลำน้วคดณ้วยะไกซรรร้มทกำ่ำนรกวฤ่ำษผฎู้จีกัดำกำรจำตอ้ งใชส้คำ่ำนสกั นิ งไำหนมคทณดะกแรทรนมใกหำร้แกกฤ่ตษวั ฎกีกำำรเพ่ือควำมเสยีสำหนำกัยงอำยน่ำคงณใดะกๆรรอมันกำรกฤษฎีกำ
เกิดแตท่ ไี่ ด้เขำ้ จัดกำรนน้ั แม้ทง้ั ผ้จู ดั กำรจะมไิ ดม้ คี วำมผิดประกำรอ่ืน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๙๗ ถ้ำผู้จัดกำรทำกิจอันใดซึ่งเป็นหน้ำที่บังคับให้ตัวกำรทำเพื่อ
สำนกั สงำำธนำครณณะกปรรระมโกยำชรนก์ฤกษ็ดฎี หีกรำือเป็นหน้ำท่ีตสำำนมกักงฎำนหคมณำยะกทรี่จระมบกำำรรกุงรฤักษษฎีกำผำ ู้อื่นก็ดี และหสำำกนผกั ู้จงำัดนกคำณระมกิไรดร้เมขก้ำำรกฤษฎีกำ
ทำแล้วกจิ อันนั้นจสะำนไมกั ่สงำำนเรค็จณภะำกยรใรนมเกวำลรำกอฤันษคฎวีกรำไซร้ กำรที่ไดสท้ ำำนขกั ัดงกำนบั คคณวำะกมรปรรมะกสำงรคกฤ์ขษอฎงตีกวัำกำรเชน่ นั้น
ทำ่ นมิใหย้ กขึ้นเป็นขอ้ วินิจฉัย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๙๘ ถ้ำผู้จัดกำรทำกิจอันใดเพ่ือประสงค์จะปัดป้องอันตรำยอันมีมำใกล้
ตวั กำร จะเป็นภัยสแำกนต่กั งวั ำกน็ดคี ณแกะก่ชร่ือรเมสกียำงรกก็ดฤี ษหฎรีกือำแก่ทรพั ย์สินกส็ดำีนทกั ำ่ งนำนวค่ำผณจู้ ะดักกรรำมรกตำ้อรงกรฤบั ษผฎดิ ีกชำอบแตเ่ พยี ง
ที่จงใจทำผดิ หรือทเ่ี ปน็ ควำมประมำทเลนิ เลอ่ อยำ่ งรำ้ ยแรงเทำ่ น้ัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓๙๙ ผู้จัดกำรต้องบอกกล่ำวแก่ตัวกำรโดยเร็วท่ีสุดที่จะทำได้ว่ำตนได้เข้ำ
จัดกำรงำนแทนสแำนลกัะงตำ้อนงครณอะฟกัรงรคมำกวำินรกิจฤฉษัยฎขีกอำงตัวกำร เว้นสแำนตกั่ภงัยำนจคะณมีะขก้ึนรเรพมรกำำระกกฤำษรฎทีกี่หำน่วงเน่ินไว้
นอกจำกน้ีท่ำนให้นำบทบัญญัติแห่งมำตรำ ๘๐๙ ถึง ๘๑๑ อันบังคับแก่ตัวแทนนั้นมำใช้บังคับแก่
สำนกั หงนำนำ้ คทณ่ขี ะอกงรผรจู้ มัดกกำำรกรดฤษว้ ยฎโีกดำยอนโุ ลม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๐๐ ถ้ำผู้จัดกำรเป็นผู้ไร้ควำมสำมำรถ ท่ำนว่ำจะต้องรับผิดชอบแต่เพียง
สำนกั ตงำำมนคบณทะบกัญรรญมัตกิวำำ่รดกฤว้ ษยคฎี่ำกสำินไหมทดแทนสำเนพกั่อื งลำะนเคมณิดะกแรลระมวกำ่ ำดร้วกยฤกษำฎรีกคำืนลำภมิควรไดส้เำทน่ำกั นงำ้ันนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔ค๐ณ๑ะกรถรม้ำกกำำรรกทฤี่เษขฎ้ำจีกัดำกำรงำนนั้นเสปำ็นนกกั ำงำรนสคมณปะรกะรโรยมชกนำ์ขรกอฤงษตฎัวีกกำำร และต้อง
ตำมควำมประสงค์อันแท้จริงของตัวกำร หรือควำมประสงค์ตำมที่จะพึงสันนิษฐำนได้นั้นไซร้ ท่ำนว่ำ
สำนกั ผงู้จำนัดคกณำระกจระรเมรีกยำกรใกหฤ้ชษดฎใีกชำ้เงินอันตนไดส้อำอนกกั ไงปำนคคืนณแะกก่ตรนรมเชก่ำนรอกยฤ่ำษงฎตีกัวำแทนก็ได้ แลสะำบนทกั งบำัญนคญณัตะิมกำรตรมรกำำรกฤษฎีกำ
๘๑๖ วรรค ๒ นน้ั ทำ่ นกใ็ หน้ ำมำใชบ้ งั คับดว้ ยโดยอนโุ ลม
สอำนน่ึงกั งใำนนกครณณะกีทรี่กรลม่ำกวำมรกำฤในษฎมีกำตำ รำ ๓๙๗ น้ันสำแนมกั ้งถำึงนวค่ำณทะี่เขก้ำรจรมัดกกำำรรกงฤำษนฎนีกั้นำจะเป็นกำร
สำนกั ขงดัำนกคับณคะวกำรมรปมรกะำสรกงคฤษ์ขอฎงีกตำัวกำรกด็ ี ผู้จัดสำกนำกัรงกำย็นังคคณงะมกีสริทรธมเิกรำยี รกกรฤ้อษงฎเีกชำ่นน้นั อยู่ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๔๐๒ ถ้ำเงื่อสนำไนขกั ดงงัำวนำ่ คมณำะใกนรมรำมตกรำำรกกฤ่อษนฎนีกนั้ ำมิได้มี ท่ำนวำ่ สตำัวนกกั ำงรำนจคำตณ้อะงกครืนรมสก่ิงำรกฤษฎีกำ
ทั้งหลำยบรรดำที่ได้มำเพรำะเขำเข้ำจัดกำรงำนนั้นให้แก่ผู้จัดกำร ตำมบทบัญญัตวิ ่ำด้วยกำรคืนลำภมิ
ควรได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำตัวกำรให้สัตยำบันแก่กำรท่ีจัดทำนั้น ท่ำนให้นำบทบัญญัติทั้งหลำยแห่งประมวล
สำนกั กงฎำนหคมณำะยกนรว้ี รำ่ มดก้วำยรกตฤัวษแฎทีกนำมำใชบ้ ังคบั แสลำ้วนแกั ตงำก่ นรคณณี ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔คณ๐ะ๓กรรถม้ำกผำู้จรัดกฤกษำฎรีมกำิได้มีบุรพเจตนสำำนจกั ะงเำรนียคกณใหะก้ตรัวรกมกำรำรชกดฤใษชฎ้คีกืนำ ผู้จัดกำรก็
สำนกั ยงอ่ำนมคไมณ่มะีสกิทรรธมิเรกียำรกกรฤอ้ ษงฎเชีก่นำน้นั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรท่ีบิดำมำรดำ ปู่ย่ำ ตำยำย บำรุงรักษำผู้สืบสันดำนเป็นทำงอุปกำระก็ดี หรือ
กลับกันเป็นทำงปสฏำนิกกั ำงรำะนกค็ดณี ะเมกรื่อรกมรกณำรีเกปฤ็นษทฎี่สีกงำสัย ท่ำนให้สสันำนนิษกั งฐำำนนคไณวะ้กก่อรนรมว่ำกไำมรก่มฤีเจษตฎนีกำำจะเรียกให้
ผรู้ บั ประโยชนช์ ดใชค้ ืน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๐๔ ถ้ำผู้จัดกำรทำแทนผู้หน่ึงโดยสำคัญว่ำทำแทนผู้อื่นอีกคนหนึ่งไซร้
ท่ำนว่ำผูเ้ ป็นตวั กสำรำนคกันงกำ่อนนคผณ้เู ะดกียรวรมมีสกำิทรธกแิ ฤลษะฎหีกนำ้ำท่ีอนั เกิดแตสก่ ำำนรกั ทงำ่ีไดน้จคดัณทะกำรไปรมนกน้ั ำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๔๐๕ บทบัญสำญนัตกั ิทงำ้ังนหคลณำะยกทร่ีกรมลก่ำำวรมกำฤใษนฎสีกิบำมำตรำก่อนนสั้นำนทกั ่ำงนำมนิคใหณ้ใะชก้บรังรคมับกำรกฤษฎีกำ
แกก่ รณีทบี่ ุคคลหสนำ่ึงนเกัขง้ำำทนำคกณำะรกงำรรนมขกอำงรผกู้อฤน่ืษโฎดีกยำสำคัญวำ่ เป็นสกำำนรกั งงำำนนขคอณงะตกนรเรอมงกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำบุคคลใดถือเอำกิจกำรของผู้อ่ืนว่ำเป็นของตนเอง ท้ังที่รู้แล้วว่ำตนไม่มีสิทธิจะทำ
สำนกั เงชำ่นนนคั้นณไะซกรร้รทม่ำกนำรวก่ำฤตษัวฎกีกำำรจะใช้สิทธิเรสียำกนรกั ้องงำนบคังคณับะกโดรรยมมกูลำดรกังฤบษัญฎญีกำัติไว้ในมำตรำส๓ำน๙กั ๕ง,ำน๓ค๙ณ๖ะ,กร๓ร๙ม๙กำรกฤษฎีกำ
และ ๔๐๐ น้ันก็ได้ แต่เมื่อได้ใช้สิทธิดังว่ำมำนี้แล้ว ตัวกำรจะต้องรับผิดต่อผู้จัดกำรดังบัญญัติไว้ใน
มำตรำ ๔๐๒ วรรสคำน๑กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำลนกัคษณณะกะรร๔มกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ลำภมิควรได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๔๐๖ บุคคลสใำดนไกัดง้มำำนซค่ึงณทะรกัพรรยม์สกิ่งำใรดกเพฤษรฎำะีกกำำรท่ีบุคคลอีกสคำนนกั หงนำน่ึงคกณระะทกรำรเพมกื่อำรกฤษฎีกำ
ชำระหน้ีก็ดี หรือสไำดน้มกั ำงำดน้วคยณปะรกะรกรมำรกอำร่ืนกกฤ็ดษีฎโีกดำยปรำศจำกมสูลำอนันกั งจำะนอค้ำณงะกกฎรรหมมกำำยรกไดฤ้ษแฎลีกะำเป็นทำงให้
บุคคลอีกคนหน่ึงน้ันเสียเปรียบไซร้ ท่ำนว่ำบุคคลน้ันจำต้องคืนทรัพย์ให้แก่เขำ อนึ่ง กำรรับสภำพ
สำนกั หงนำน้ีสคนิ ณวะำ่ กมรีอรยมู่หกรำรอื กหฤำษไฎมีก่นำน้ั ทำ่ นก็ใหถ้ อื สวำำ่นเกัปงน็ำนกคำณรกะรกะรทรมำกเพำรื่อกชฤำษรฎะีกหำนดี้ ้วย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บทบัญญัติอันน้ีท่ำนให้ใช้บังคับตลอดถึงกรณีท่ีได้ทรัพย์มำ เพรำะเหตุอย่ำงใดอย่ำง
หนงึ่ ซง่ึ มิไดม้ ไี ด้เปส็นำขนึ้นกั งหำนรคอื ณเปะน็กรเหรมตกุทำี่ไรดกส้ ฤน้ิ ษสฎุดีกไำปเสียก่อนแลสว้ ำนนนั้ กั ดงำว้ นยคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๔๐๗ บุคคลสใำดนไกัดง้กำรนะคทณำะกกำรรรอมันกำใดรกตฤำษมฎอีกำำเภอใจเหมือนสหำนน่ึงกั วง่ำำเนพค่ือณชะำกรระรหมนกำ้ี รกฤษฎีกำ
โดยรู้อย่วู ่ำตนไมม่ ีควำมผูกพนั ท่ีจะตอ้ งชำระ ทำ่ นว่ำบุคคลผู้นนั้ หำมสี ิทธจิ ะไดร้ ับคนื ทรพั ยไ์ ม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๔๐๘ บคุ คลสดำงั นจกั ะงกำลนำ่ควณตะอ่ กไรปรนมก้ไี มำร่มกสี ฤทิ ษธฎิจีกะำได้รับคนื ทรัพสยำ์ นคกัืองำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
(๑) บคุ คลผู้ชำระหนอี้ นั มเี ง่ือนเวลำบังคับเมือ่ ก่อนถึงกำหนดเวลำนนั้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษบฎีกุคำคลผชู้ ำระหนซ้ีสำงึ่ นขกัำดงำอนำคยณุคะวกำรมรแมลกว้ำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) บคุ คลผชู้ ำระหน้ตี ำมหน้ำทีศ่ ีลธรรม หรอื ตำมควรแกอ่ ธั ยำศยั ในสมำคม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๐๙ เม่ือบุคคลผู้หนง่ึ ผูใ้ ดซงึ่ มไิ ด้เป็นลกู หนไ้ี ด้ชำระหนไี้ ปโดยสำคญั ผดิ เป็น
สำนกั เงหำตนุใคหณเ้ จะกำ้ รหรนมี้ผกู้ทำรำกกฤำษรฎโดีกยำสุจริตได้ทำลสำำยนกัหงรำือนลคบณละ้ำกงรเรสมียกซำร่ึงกเอฤกษสฎำีกรำอันเป็นพยำนสหำลนกักั ฐงำำนนคแณหะ่งกหรนรม้ีกก็ดำี รกฤษฎีกำ
ยกเลกิ หลักประกสันบำเทนสกับียงกัญำ็ดนญีคสัตณ้นิ ิทะสี่กกทิ ลรธร่ำมไิวปกมเำำพรใกรนฤำวะษรขฎรำีกคดำกอ่อำนยุคนว้ีไมำม่ขกัด็ดขสีวำทำนำ่งกั นตงว่อำำ่นกเคำจณรำ้ ทหะกี่บนรุคีไ้ รมคม่จลกำผำตรู้ไ้อกดฤง้ชคษำืนฎรทีกะำหรัพนยี้น์ ั้นจะใช้
สำนกั สงิทำนธคิไลณเ่ ะบก้ียรเรอมำกแำกร่ลกกูฤษหฎนีก้ีแำละผู้คำ้ ประกันสำนถกำ้ั จงำะนพคึงณมะี กรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔ค๑ณ๐ะกรบรมุคกคำลรผก้ใูฤดษไฎดีกท้ ำำกำรชำระหนสี้โำดนยกั มงำุ่งนตค่อณผะลกอรยรำ่มงกหำรนก่ึงฤแษตฎ่มีกิไำด้เกิดผลข้ึน
เช่นน้ัน ถำ้ และบุคคลนน้ั ได้รูม้ ำแต่แรกว่ำกำรที่จะเกิดผลนน้ั เป็นพน้ วสิ ัยก็ดี หรือได้เขำ้ ปอ้ งปดั ขัดขวำง
สำนกั เงสำียนมคใิ ณหะ้เกกรดิ รผมลกเำชร่นกนฤษ้ันฎโดีกยำอำกำรอันฝำ่ สฝำนื นคกั วงำำนมคสณจุ ระติกรกร็ดมี กทำำ่ รนกวฤำ่ษบฎุคีกคำลผนู้ ั้นไม่มสี ิทสธำจินะกั ไงดำน้รับคณคนืะกทรรรพั มยก์ำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔คณ๑ะ๑กรรบมุคกคำรลกใฤดษไฎดีก้กำระทำกำรเพื่อสำชนำกั รงะำหนคนณ้ีเปะก็นรกรำมรกอำรันกฝฤ่ำษฝฎืนีกขำ้อห้ำมตำม
กฎหมำยหรือศีลธรรมอันดี ทำ่ นวำ่ บคุ คลน้นั หำอำจจะเรียกร้องคนื ทรพั ยไ์ ด้ไม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔ค๑ณ๒ะกรถรม้ำทกำรรัพกยฤ์สษินฎีกซำึ่งได้รับไว้เป็นลสำำนภกั มงิคำนวครไณดะ้นกั้นรรเมปก็นำเรงกินฤจษำฎนีกวำนหน่ึง ท่ำน
วำ่ ตอ้ งคืนเต็มจำนวนนัน้ เว้นแต่เมอื่ บุคคลได้รับไว้โดยสุจริต จึงต้องคืนลำภมคิ วรได้เพียงส่วนทีย่ ังมีอยู่
สำนกั ใงนำขนณคณะเะมกื่อรรเรมียกกำรคกนื ฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔ค๑ณ๓ะกรเรมมื่อกทำรรกัพฤยษ์สฎินีกอำันจะต้องคืนนสำั้นนเกัปง็นำนอคยณ่ำงะอก่ืนรรนมอกกำรจกำฤกษจฎำีกนำวนเงิน และ
บุคคลได้รับไว้โดยสุจริต ท่ำนว่ำบุคคลเช่นน้ันจำต้องคืนทรัพย์สินเพียงตำมสภำพท่ีเป็นอยู่ และมิต้อง
สำนกั รงับำนผคิดณชอะกบรใรนมกกำำรรทกฤที่ ษรฎัพีกยำน์ ้ันสูญหำยหสรำือนบกั ุบงสำนลคำณยะแกตรร่ถมำ้ กไดำร้อกะฤไษรมฎีำกเำป็นคำ่ สินไหมสทำดนแกั ทงำนนเคพณ่ือะกกำรรรสมูญกำรกฤษฎีกำ
หำยหรอื บบุ สลำยเช่นน้นั กต็ ้องใหไ้ ปดว้ ย
สถำ้ำนบกั คุงำคนลคไณด้ระับกรทรรมพั กยำร์สกนิ ฤไษวฎ้โดีกยำทุจรติ ท่ำนวสำ่ ำจนะกั ตง้อำนงรคับณผะิดกชรรอมบกใำนรกกฤำรษสฎูญีกำหำยหรือบุบ
สลำยนัน้ เต็มภูมิ แม้กระทั่งกำรสญู หำยหรอื บบุ สลำยจะเกิดเพรำะเหตสุ ดุ วสิ ยั เวน้ แตจ่ ะพิสจู น์ได้วำ่ ถึง
สำนกั องยำนำ่ งคไณรทะกรรัพรยม์สกินำรนกั้นฤกษค็ฎงีกตำอ้ งสญู หำยหรสือำนบกับุ งสำนลคำยณอะยก่นูรรนั่ มเกอำงรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๑๔ ถ้ำกำรคืนทรัพย์ตกเป็นพ้นวิสัยเพรำะสภำพแห่งทรัพย์สินที่ได้รับไว้
สำนกั นงั้นำนเอคณงกะ็ดกรี หรมรกือำเรพกรฤำษะฎเีกหำตุอย่ำงอื่นก็ดสี ำแนลกั ะงบำนุคคคณละไกดร้รรับมทกำรรัพกยฤ์ษสิฎนีกไวำ้โดยสุจริต ทส่ำำนนวกั ่ำงบำนุคคคณละเชกร่นรนม้ันกำรกฤษฎีกำ
จำต้องคนื ลำภมคิ วรไดเ้ พยี งส่วนท่ียังมอี ยใู่ นขณะเมอื่ เรยี กคืน
สถำ้ำนบกั ุคงำคนลคไณด้ระบักรทรรมพั กยำร์สกนิ ฤนษน้ั ฎไีกวำโ้ ดยทจุ ริต ท่ำสนำวนำ่กั ตงอ้ำนงคใชณร้ ะำกครำรทมรกพัำรยกส์ ฤนิ ษนฎน้ัีกเำตม็ จำนวน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๔๑๕ บุคคสลำนผกู้ัไดงำ้รนับคทณระัพกรยร์สมินกำไรวก้โฤดษยฎสีกุจำริตย่อมจะไดส้ดำนอกั กงผำนลคอณันะเกกริดรแมกตำ่ รกฤษฎีกำ
ทรพั ย์สินนัน้ ตลอดเวลำทีย่ ังคงสุจรติ อยู่
สถำำ้นผกั ทู้ งำี่ไนดค้รับณไะวกจ้ ระรมตก้อำงรคกืนฤทษรฎัพีกยำ์สินนนั้ เมื่อใดสำในหกัถ้ งือำวนำ่คผณนู้ ะ้ันกรตรกมอกยำู่ใรนกฐฤำษนฎะีกทำ ุจริตจำเดิม
สำนกั แงตำนเ่ วคลณำะทกเี่ รรรียมกกคำนืรกนฤน้ั ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๔๑๖ ค่ำใชสำ้จน่ำกั ยงทำน้ังคหณละำกยรอรมันกคำรวกรฤแษกฎ่กีกำำรเพื่อรักษำบสำำนรกัุงงหำรนือคซณ่อะกมรแรซมกมำรกฤษฎีกำ
ทรพั ย์สนิ นั้น ทำ่ นวำ่ ต้องชดใช้แกบ่ ุคคลผู้คนื ทรพั ย์สินนัน้ เต็มจำนวน
สแำตน่บกั งุคำคนลคณเชะ่นกวรร่ำมนก้ีจำะรกเรฤียษกฎรีก้อำงให้ชดใช้ค่ำสใำชน้จกั ่ำงยำนตคำณมะธกรรรรมมดกำำรเพกฤ่ือษบฎำีกรำุง ซ่อมแซม
ทรัพยส์ ินนน้ั หรอื คำ่ ภำระติดพนั ที่ตอ้ งเสียไปในระหว่ำงท่ีตนคงเกบ็ ดอกผลอยูน่ ้ันหำไดไ้ ม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ก่อนน้ัน บุคคลผสู้คมำืนำนตทกั รงรำำัพนย๔ค์สณ๑ินะ๗จกระใรเนรมียกสกำ่วรในกหคฤ้ช่ำษดใฎชใีกช้จำ้ไ่ำดย้แอตย่เ่ำฉงพอำ่ืนะนทสอำ่ีเกสนจียกั ำงไำปกนทใคนี่กณรละะ่ำกหวรวมร่ำมำงกใทนำี่รตวกนรฤรทษคำฎตกีก้นำำแรโหด่งยมสำุจตรริตำ
สำนกั แงลำนะคเมณ่ือะทกรรัพรมยก์สำินรกนฤ้ันษไฎดีกม้ ำีรำคำเพิ่มสูงขส้ึนำเนพกั รงำำะนคค่ำณใะชก้จร่ำรยมนก้ันำรใกนฤเษวลฎำีกทำ ี่คืน และจะเรสียำนกกัไดงำ้กน็แคตณ่เพะกียรงรเมทก่ำำรกฤษฎีกำ
รำคำที่เพ่ิมขึ้นเทำ่ นั้น
สอำนน่ึงกั งบำนทคบณัญะญกรัตริแมหกำ่งรมกำฤตษรฎำีกำ๔๑๕ วรรค ๒สำนนกั้ันงำทน่ำคนณใะหก้นรำรมมกำำใรชก้บฤังษคฎับีกดำ้วย แล้วแต่
กรณี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๑๘ ถ้ำบุคคลรบั ทรัพย์สินอันมิควรได้ไว้โดยทุจริต และได้ทำกำรดัดแปลง
หรือต่อเติมขึ้นในสทำนรกััพงยำ์สนิคนณนะ้ันกรทร่ำมนกวำร่ำกบฤุคษคฎลีกเำช่นนั้นต้องจัดสำทนำกั ทงรำนัพคยณ์สะินกนร้ัรนมใกหำ้ครืนกฤคษงฎสีกภำำพเดิมด้วย
ค่ำใชจ้ ำ่ ยของตนเองแล้วจงึ ส่งคืน เว้นแต่เจ้ำของทรัพย์สินจะเลือกให้ส่งคืนตำมสภำพท่เี ป็นอยู่ ในกรณี
สำนกั เงชำ่นนนค้ีณเจะ้ำกขรอรมงจกะำรใกชฤ้รษำฎคีกำำค่ำทำดัดแปลสงำหนรกั ืองำตน่อคเณติมะกหรรรมือกใำชร้เกงฤินษจฎำีกนำวนหนึ่งเป็นรสำำคนำกั ทงำรนัพคยณ์สะินกเรทร่ำมทกำ่ี รกฤษฎีกำ
เพิม่ ขน้ึ น้ันกไ็ ด้ แลส้วำนแกัตง่จำะนเคลณือะกกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำในเวลำท่ีจะต้องคืนทรัพย์น้ันเป็นพ้นวิสัยจะทำให้ทรัพย์สินคืนคงสภำพเดิมได้
สำนกั หงรำนือคถณ้ำทะกำรไรปมทกรำัพรกยฤ์สษินฎนีก้ันำจะบุบสลำยไสซำนร้กั ทงำ่ำนนควณ่ำบะกุครครลมผกำู้ไรดก้รฤับษไฎว้ีจกำะต้องส่งคืนทรสัพำนยกั์สงินำนตคำณมสะกภรำรพมทกำ่ี รกฤษฎีกำ
เป็นอยู่ และไม่มีสิทธิเรียกค่ำสินไหมทดแทนเพื่อรำคำทรัพย์สินที่เพิ่มข้ึนเพรำะกำรดัดแปลงหรือต่อ
เติมนนั้ ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๔๑๙ ในเร่ือสงำลนำกัภงมำนิคควรณไะดก้นรน้ัรมทกำำ่ รนกหฤำ้ษมฎมีกใิ ำห้ฟ้องคดีเมื่อพสำ้นนกกั ำงหำนนคดณปะีหกนรึ่งรนมกับำรกฤษฎีกำ
แต่เวลำที่ฝ่ำยผู้เสียหำยรู้ว่ำตนมีสิทธเิ รียกคืน หรือเม่ือพน้ สบิ ปีนบั แตเ่ วลำท่สี ิทธิน้ันได้มีขน้ึ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ลกั ษณะ ๕ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคลณะเะมกิดรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนหคมณวะดกร๑รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ควำมรบั ผดิ เพ่ือละเมดิ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๔๒๐ ผใู้ ดจงสใำจนหกั รงือำนปครณะมะกำรทรเมลกินำเรลก่อฤษทฎำีกตำ่อบุคคลอื่นโดสยำผนิดกั กงฎำนหคมณำะยกใรหรเ้ มขกำำรกฤษฎีกำ
เสียหำยถึงแก่ชีวิตก็ดี แก่ร่ำงกำยก็ดี อนำมัยก็ดี เสรีภำพก็ดี ทรัพย์สินหรือสิทธิอย่ำงหน่ึงอย่ำงใดก็ดี
ท่ำนว่ำผนู้ ้นั ทำละสเำมนิดกั จงำำตนอ้คงณใะชก้คร่ำรสมินกไำหรกมฤทษดฎแีกทำนเพ่ือกำรนนั้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๖ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๔๒๑ กำรใช้สิทธิซ่ึงมีแต่จะให้เกิดเสียหำยแก่บุคคลอ่ืนนั้น ท่ำนว่ำเป็นกำร
สำนกั องันำนมคชิ ณอะบกดร้วรยมกกฎำรหกมฤำษยฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔คณ๒ะ๒กรรถม้ำกคำวรำกมฤษเสฎียีกหำำยเกิดแต่กำสรำฝน่ำกั ฝงำืนนบคทณบะกังรครับมแกหำร่งกกฤฎษหฎมีกำำยใดอันมีท่ี
ประสงคเ์ พอื่ จะปกปอ้ งบคุ คลอ่นื ๆ ผูใ้ ดทำกำรฝ่ำฝืนเช่นน้ัน ทำ่ นให้สันนษิ ฐำนไว้ก่อนวำ่ ผ้นู ้ันเปน็ ผผู้ ิด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เป็นที่เสียหำยแกสม่ชำำื่อนตเกั สรงียำำนง๔คหณร๒ือะ๓กเกรีรยผมรู้ใกตดำิคกรุณกลฤ่ำขษวอฎหงีกบรำือุคไคขลขอ่ำ่ืนวกแ็ดพี รหส่หรำลือนำเกั ปยง็ำนซนึ่ทงคข่ีเณส้อียะคกหวรำำรยมมแกอกำันร่ทฝกำฤ่ำงษฝทฎืนำีกตมำ่อำหคำวไำดม้หจรรือิง
สำนกั ทงำำนงคเจณระิญกรขรอมงกเำขรำกโฤดษยฎปีกรำะกำรอื่นก็ดีสทำน่ำกันงวำ่ำนผคู้นณ้ันะกจระรตม้อกำงรใกชฤ้คษ่ำฎสีกินำไหมทดแทนใสหำน้แกั กง่เำขนำคเณพะื่อกครวรมำมกำรกฤษฎีกำ
เสยี หำยอย่ำงใด ๆ อนั เกดิ แตก่ ำรน้นั แม้ท้งั เมอ่ื ตนมิได้รวู้ ำ่ ข้อควำมน้ันไมจ่ รงิ แต่หำกควรจะรไู้ ด้
สผำู้ในดกั สง่งำนขค่ำวณสะำกรรอรมันกตำนรกมฤิไษด้ฎรู้วีก่ำำเป็นควำมไมส่จำรนิงกั หงำำนกควณ่ำะตกนรเรอมงกหำรรกือฤผษู้รฎับีกขำ่ำวสำรนั้นมี
ทำงได้เสียโดยชอบในกำรนั้นด้วยแล้ว ท่ำนว่ำเพียงท่ีส่งข่ำวสำรเช่นนั้นหำทำให้ผู้น้ันต้องรับผิดใช้ค่ำ
สำนกั สงนิำนไหคมณทะกดรแรทมนกไำมรก่ ฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔คณ๒ะ๔กรใรนมกกำำรรกพฤิพษำฎกีกษำ ำคดีข้อควำมสำรนับกั ผงิดำนเพคื่อณละกะรเมรมิดกแำลระกกฤษำหฎีกนำดค่ำสินไหม
ทดแทนน้ัน ท่ำนว่ำศำลไม่จำต้องดำเนินตำมบทบัญญัติแห่งกฎหมำยลักษณะอำญำอันว่ำด้วยกำรที่
สำนกั จงะำนตค้อณงระบั กโรทรมษกแำรลกะฤไษมฎจ่ ีกำตำ ้องพิเครำะหสถ์ ำงึ นกกั ำงรำทนีผ่ คกู้ ณระะกทรำรมผกดิ ำตรอ้ กงฤคษำฎพีกิพำำกษำลงโทษสทำำนงกัองำำญนคำหณระือกไรมรม่ กำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๒๕ นำยจ้ำงต้องร่วมกันรับผิดกับลูกจ้ำงในผลแห่งละเมิด ซ่ึงลูกจ้ำงได้
สำนกั กงรำะนทคณำไะปกใรนรทมำกงำกรกำฤรษทฎจี่ ีกำ้ งำนนั้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔ค๒ณ๖ะกรนรมำยกจำร้ำกงฤซษงึ่ ไฎดีกใ้ ำชค้ ่ำสินไหมทสดำแนทกั นงำในหค้แณกะ่บกุครครมลกภำำรยกนฤอษกฎเีกพำ่ือละเมดิ อัน
ลกู จ้ำงไดท้ ำน้ัน ชอบทจี่ ะได้ชดใช้จำกลูกจำ้ งน้นั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๒๗ บทบัญญัติในมำตรำทั้งสองก่อนนั้น ท่ำนให้ใช้บังคับแก่ตัวกำรและ
ตวั แทนด้วยโดยอสนำุโนลกั มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๔๒๘ ผู้วำ่ จ้ำสงำทนำกั ขงำอนงคไมณ่ตะอ้กรงรรมับกผำดิ รเกพฤื่อษคฎวีกำำมเสียหำยอันผสำรู้ นบั กั จง้ำำงนไคดณก้ อ่ะกใหรร้เมกกิดำรกฤษฎีกำ
ข้ึนแก่บุคคลภำยนสอำนกกัในงำรนะคหณว่ำะงกทรรำมกกำำรรงกำฤนษทฎ่ีวีก่ำำจ้ำง เว้นแต่ผู้วส่ำำจน้ำกั งงจำะนเคปณ็นะผกู้ผริดรมในกสำร่วกนฤกษำฎรีกงำำนท่ีสั่งให้ทำ
หรือในคำส่งั ทตี่ นใหไ้ ว้ หรอื ในกำรเลอื กหำผู้รับจ้ำง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๒๙ บุคคลใดแม้ไร้ควำมสำมำรถเพรำะเหตุเป็นผู้เยำว์หรือวิกลจริตก็ยัง
ต้องรับผิดในผลทส่ีตำนนทกั งำำลนะคเณมิดะกบรริดมำกมำำรรกดฤำษหฎรีกอืำผู้อนุบำลของสบำนุคกัคงลำนเชค่นณวะ่ำกนร้ียรม่อกมำตร้อกงฤรษับฎผีกิดำร่วมกับเขำ
ดว้ ย เว้นแตจ่ ะพสิ ูจน์ได้ว่ำตนได้ใชค้ วำมระมดั ระวังตำมสมควรแกห่ นำ้ ท่ีดูแลซ่งึ ทำอยนู่ ้นั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๓๐ ครูบำอำจำรย์ นำยจ้ำง หรือบุคคลอ่นื ซ่งึ รบั ดูแลบคุ คลผไู้ ร้ควำมสำมำรถ
อยู่เป็นนิตย์ก็ดี ชสั่วำคนรกั ้ังงคำรนำควณกะ็ดกี รจรำมตก้อำรงกรฤับษผฎิดีกรำ่วมกับผู้ไร้ควำสมำนสกัำงมำำนรคถณในะกกรำรรมลกะำเรมกิดฤษซฎ่ึงีกเขำำได้กระทำ
สำนกั ลงงำในนครณะะหกวร่รำมงทกำ่ีอรยกู่ใฤนษคฎวีกำำมดูแลของตนสำถน้ำกั หงำำนกคพณิสะูจกนรร์ไมดก้วำ่ำรบกุคฤคษลฎีกนำ้ัน ๆ มิได้ใช้ควสำำนมกัรงะำมนัคดณระะวกังรตรมำกมำรกฤษฎีกำ
- ๗๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมควร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๓๑ ในกรณีท่ีกล่ำวมำในสองมำตรำก่อนน้ัน ท่ำนให้นำบทบัญญัติแห่ง
มำตรำ ๔๒๖ มำใสชำ้บนังกั คงบัำนดค้วณยะโดกรยรอมนกโุ ำลรมกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๔๓๒ ถ้ำบคุ สคำลนหกั ลงำำนยคคณนะกกอ่ รใรหม้เกกำิดรเกสฤียษหฎำีกยำแกบ่ ุคคลอืน่ โสดำยนรกั ว่ งมำกนันคณทำะกลระรเมมกิดำรกฤษฎีกำ
ใทห่ำ้ในชว้ต่ำลบอุคคดลถเึงหกลรส่ำณำนนีท้ันกั ่ีจงไมำะน่สตค้อำณมงะรำก่วรรมถรกมสันกืบรำรรับู้กตผฤัวิดษไใดฎช้ีกแ้คำน่ำ่สวิ่นำใไนหจมำทพดวแสกทำทนนี่กัเทพงำำ่ือลนคคะวณเำมะมิดกเรรสร่วียมมหกกำำัยรนกนนฤ้ันั้นษฎคคีกวนำำมไหขน้อนเป้ีท็น่ำผนู้
สำนกั กงอ่ำนใหค้เณกะิดกเรสรียมหกำำยรกนฤน้ั ษดฎว้ ีกยำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อนึ่ง บุคคลผู้ยุยงส่งเสริมหรือช่วยเหลือในกำรทำละเมดิ ทำ่ นก็ให้ถือว่ำเป็นผู้กระทำ
ละเมดิ ร่วมกนั ดว้ ยสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในระหว่ำงบุคคลท้ังหลำยซึ่งต้องรับผิดร่วมกันใช้ค่ำสินไหมทดแทนน้ัน ท่ำนว่ำต่ำง
สำนกั ตงอ้ำนงรคบัณผะดิกเรปรมน็ กสำ่วรนกเฤทษำ่ ฎๆีกำกนั เว้นแต่โดสยำพนฤกั งตำิกนำครณณะ์ กศรำรลมจกะำรวกนิ ฤจิ ษฉฎยั ีกเปำ น็ ประกำรอ่นื สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔ค๓ณ๓ะกรถร้ำมคกวำำรกมฤเสษยี ฎหีกำำยเกิดขึ้นเพรำสะำสนัตกั งวำ์ นทค่ำณนวะกำ่ เรจร้ำมขกอำรงกสฤัตษวฎ์หีกรำือบคุ คลผรู้ ับ
เลี้ยงรับรักษำไว้แทนเจ้ำของจำต้องใช้ค่ำสินไหมทดแทนให้แก่ฝ่ำยที่ต้องเสียหำยเพื่อควำมเสียหำย
สำนกั องยำน่ำงคใณดะๆกรอรมันกเกำริดกแฤตษส่ ฎัตีกวำ์นั้น เว้นแต่จะสพำนสิ กัูจงนำ์ไนดค้วณ่ำะตกนรไรดมใ้ กชำ้ครวกำฤมษรฎะีกมำดั ระวังอันสมสคำวนรกัแงกำ่กนำครณเละก้ียรงรกมำกรำรกฤษฎีกำ
รักษำตำมชนิดแลสะำนวิสกั งัยำขนอคงณสะัตกวร์ รหมรกือำรตกำฤมษพฎฤีกตำิกำรณ์อย่ำงอส่ืนำนหกั รงือำนพคิสณูจะนก์ไรดร้วม่ำกคำรวกำฤมษเสฎียีกหำ ำยน้ันย่อม
จะต้องเกดิ มีข้ึนท้ังทีไ่ ด้ใชค้ วำมระมัดระวงั ถึงเพยี งนัน้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกอฤนษ่ึงฎบีกุคำคลผู้ต้องรับผสิดำนชกัองบำนดคังกณละ่ำกวรมรมำกในำรวกรฤรษคฎตีกน้ ำนั้น จะใช้สิทธสิไำลน่เกับง้ียำเนอคำณแะกก่บรุครคมกลำรกฤษฎีกำ
ผ้ทู ่ีเร้ำหรือย่ัวสตั วน์ ัน้ โดยละเมดิ หรอื เอำแกเ่ จ้ำของสัตวอ์ น่ื อันมำเรำ้ หรือยัว่ สตั วน์ นั้ ๆ กไ็ ด้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๓๔ ถ้ำควำมเสียหำยเกิดข้ึนเพรำะเหตุท่ีโรงเรือนหรือสิ่งปลูกสร้ำงอย่ำง
สำนกั อง่ืนำนกค่อณสะรก้ำรงรไมวก้ชำำรรกุดฤบษฎกีกพำร่องก็ดี หรือบสำำนรกัุงงรำักนษคำณไะมก่เรพรียมงกพำรอกกฤ็ดษีฎทีก่ำำนว่ำผู้ครองโรสงำเนรกัืองนำนหครณือะสกิ่งรปรลมูกกำรกฤษฎีกำ
สรำ้ งนั้น ๆ จำต้องใช้คำ่ สนิ ไหมทดแทน แต่ถำ้ ผูค้ รองไดใ้ ช้ควำมระมดั ระวังตำมสมควรเพือ่ ปดั ป้องมใิ ห้
เกดิ เสยี หำยฉะนั้นสแำนลกัว้ งทำน่ำคนณว่ำะผกรเู้ ปรมน็ กเจำรำ้ กขฤอษงฎจีกำตำ้องใชค้ ำ่ สนิ ไหสำมนทกั ดงแำนทคนณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บทบัญญัติท่ีกล่ำวมำในวรรคก่อนน้ัน ให้ใช้บังคับได้ตลอดถึงควำมบกพร่องในกำร
สำนกั ปงลำนูกคหณรอืะกคร้ำรจมนุ กตำรน้ กไฤมษห้ ฎรีกือำกอไผด่ ้วย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สใำนนกกั รงณำนีทค่ีณกละก่ำรวรมมำกใำนรสกฤอษงฎวีกรรำคข้ำงต้นน้ันสำถน้ำกัยงังำมนีผคู้ณอื่นะกอรีกรทมกี่ตำ้อรงกรฤับษฎผีิกดำชอบในกำร
ก่อใหเ้ กดิ เสยี หำยน้นั ด้วยไซร้ ท่ำนวำ่ ผู้ครองหรือเจำ้ ของจะใช้สิทธิไล่เบยี้ เอำแก่ผ้นู น้ั กไ็ ด้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๓๕ บุคคลใดจะประสบควำมเสียหำยอันพึงเกิดจำกโรงเรือนหรือสิ่งปลูก
สร้ำงอย่ำงอื่นขอสงผำนู้อกั่ืนงำบนุคคคณละผกู้รนร้ันมชกอำรบกทฤ่ีจษะฎเีกรำียกให้จัดกำรตสำำนมกัทง่ีจำนำเคปณ็นะเกพรื่อรบมกำำบรัดกปฤษัดฎปีก้อำงภยันตรำย
นน้ั เสยี ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๓๖ บุคคลผู้อยู่ในโรงเรือนต้องรับผิดชอบในควำมเสียหำยอันเกิดเพรำะ
ของตกหล่นจำกโสรงำนเรกั ืองนำนนคั้นณหะกรรอื รเมพกรำำระกทฤ้ิงษขฎวีก้ำำงของไปตกในสทำอ่ี นันกั มงำคิ นวครณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๘ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๔๓๗ บุคคลใดครอบครองหรือควบคุมดูแลยำนพำหนะอย่ำงใด ๆ อันเดิน
สำนกั ดงว้ำนยคกณำละังกเรครรมื่อกงำจรกักฤรษกฎลีกบำุคคลน้ันจะตสอ้ ำงนรกัับงผำิดนชคอณบะกเพรร่ือมกกำำรรเกสฤียษหฎำีกยำอันเกิดแต่ยำนสำพนำกั หงนำนะคนณนั้ ะกเวร้นรมแกตำ่ รกฤษฎีกำ
จะพิสูจนไ์ ด้ว่ำกำรเสียหำยนน้ั เกิดแต่เหตสุ ุดวิสยั หรือเกดิ เพรำะควำมผิดของผตู้ ้องเสียหำยนนั้ เอง
สคำวนำกั มงขำน้อคนณ้ีใหะก้ใชรร้บมังกคำับรกไดฤ้ตษฎลีกอำดถึงบุคคลผู้มสีไวำน้ในกั งคำรนอคบณคะรกอรงรขมอกำงรตกนฤษซฎึ่งีทกำรัพย์อันเป็น
ของเกดิ อันตรำยไดโ้ ดยสภำพ หรือโดยควำมมงุ่ หมำยทจ่ี ะใช้ หรอื โดยอำกำรกลไกของทรพั ย์น้นั ด้วย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกคำำ่รสกฤนิ ษไหฎมีกำทหดมแวดทน๒เพ่ือลสะำเมนกิดั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔ค๓ณ๘ะกรคร่ำมสกินำรไกหฤมษทฎดีกแำทนจะพึงใช้โดสำยนสกั ถงำำนนใคดณเพะกยี รงรใมดกนำัน้ รกใฤหษ้ศฎำีกลำวนิ ิจฉยั ตำม
ควรแก่พฤติกำรณ์และควำมร้ำยแรงแหง่ ละเมิด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกอฤนษึ่งฎคีก่ำำสินไหมทดแสทำนนกันง้ันำนไคดณ้แะกก่กรำรมรคกำืนรทกฤรษัพฎยีก์สำินอันผู้เสียหำสยำตน้อกั งงำเนสคียณไปะเกพรรรมำกะำรกฤษฎีกำ
ละเมิด หรือใช้รำคำทรัพย์สินนั้น รวมทั้งค่ำเสียหำยอันจะพึงบังคับให้ใช้เพื่อควำมเสียหำยอย่ำงใด ๆ
อนั ได้กอ่ ข้นึ นน้ั ด้วสยำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๔๓๙ บุคคลสผำนู้จกัำงตำ้อนงคคณืนะทกรรรัพมยก์อำรันกผฤู้อษ่ืนฎตีก้อำงเสียไปเพรำสะำลนะกั เงมำินดคแณห่ะงกตรนรนมั้นกำรกฤษฎีกำ
ยังต้องรับผิดชอบสตำนลกั องดำนถคึงกณำะรกทรรี่ทมรกัพำรยก์นฤ้ันษทฎำีกลำำยลงโดยอุบสัตำนิเหกั ตงำุ นหครณือกะกำรรรคมืนกทำรรกัพฤยษ์ตฎีกกำเป็นพ้นวิสัย
เพรำะเหตุอย่ำงอ่ืนโดยอุบัติเหตุ หรือทรัพย์นั้นเส่ือมเสียลงโดยอุบัติเหตุน้ันด้วย เว้นแต่เม่ือกำรที่
สำนกั ทงรำนัพคยณ์สะินกทรรำมลกำำยรกหฤรษือฎตีกกำเป็นพ้นวิสัยสจำะนคกั ืนงำนหครณือเะสกื่อรรมมเกสำียรนกั้นฤษถฎึงีกแำม้ว่ำจะมิได้มสีกำำนรกั ทงำำนลคะณเมะิดกรกรม็คกงำรกฤษฎีกำ
จะต้องตกไปเป็นอย่ำงนั้นอยเู่ อง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๔๐ ในกรณีที่ต้องใช้รำคำทรัพย์อันได้เอำของเขำไปก็ดี ในกรณีที่ต้องใช้
สำนกั รงำำคนำคทณระัพกยรร์อมันกลำดรกนฤ้อษยฎลีกงำเพรำะบุบสลำสยำนกก็ดั งี ฝำน่ำคยณผู้ตะก้อรงรเมสกียำหรำกยฤจษะฎเีกรำียกดอกเบยี้ ในสจำำนนกั วงนำนเงคนิ ณทะีจ่กะรรตม้อกงำรกฤษฎีกำ
ใช้ คดิ ต้งั แต่เวลำอันเปน็ ฐำนท่ตี งั้ แห่งกำรประมำณรำคำนัน้ ก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๔๑ ถ้ำบุคคลจำต้องใช้ค่ำสินไหมทดแทนเพื่อควำมเสียหำยอย่ำงใด ๆ
สำนกั เงพำรนำคะณเอะกำสรรังมหกำำรรมิ กทฤษรัพฎียกำ์ของเขำไปก็ดสี หำนรกือั งเพำนรคำณะทะกำรขรอมงกเขำรำกใฤหษ้บฎุบีกสำลำยก็ดี เม่ือใสชำ้คน่ำกั สงินำนไหคมณทะกดรแรทมนกำรกฤษฎีกำ
ให้แก่บุคคลซึ่งเปส็นำผนู้คกั รงอำนงคทณรัพะกยร์นรั้นมกอำยรู่ใกนฤขษณฎีะกทำ ี่เอำไป หรือขสำณนะกั ทงำี่ทนำคใณหะ้บกุบรสรมลกำำยรนกั้นฤษแลฎ้ีวกำท่ำนว่ำเป็น
อันหลุดพ้นไปเพรำะกำรที่ได้ใช้ให้เช่นน้ัน แม้กระท่ังบุคคลภำยนอกจะเป็นเจ้ำของทรัพย์หรือมีสิทธิ
สำนกั องยำน่ำคงอณ่ืนะกเหรรนมือกทำรรกัพฤยษ์นฎ้ันีกำเว้นแต่สิทธิขสอำงนบกั ุคงำคนลคภณำะยกนรรอมกกเำชร่นกนฤั้ษนฎจีกะำเป็นท่ีรู้อยู่แก่ตสำนนหกั รงือำนมคิไณด้ระู้เกพรรรมำกะำรกฤษฎีกำ
ควำมประมำทเลนิ เลอ่ อย่ำงรำ้ ยแรงของตน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๔๒ ถ้ำควำมเสยี หำยได้เกิดขึ้นเพรำะควำมผิดอย่ำงหน่ึงอย่ำงใดของผตู้ ้อง
สำนกั เงสำียนหคำณยะปกรระรมกกอำบรดกว้ฤยษไฎซีกรำ้ ทำ่ นให้นำบทสบำนัญกั ญงำตั นิแคหณ่งะมกำรตรมรำกำ๒รก๒ฤ๓ษฎมีกำำใชบ้ งั คบั โดยอสนำนโุ ลกั มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔ค๔ณ๓ะกรใรนมกกรำณรกีทฤำษใฎหีกเ้ ำขำถึงตำยนั้น สคำ่ำนสกั ินงำไหนคมณทะดกแรทรมนกไดำร้แกกฤ่คษ่ำฎปีกลำงศพรวมทั้ง
สำนกั คงำ่ำในชค้จณ่ำะยกอรันรมจำกเำปรก็นฤอษยฎ่ำีกงอำ่นื ๆ อกี ดว้ ยสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๗๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
ถ้ำมิได้ตำยในทันที ค่ำสินไหมทดแทนได้แก่ค่ำรักษำพยำบำลรวมทั้งค่ำเสียหำยที่
สำนกั ตงอ้ำนงขคำณดะปกรรระมโยกชำรนกท์ ฤำษมฎำีกหำำไดเ้ พรำะไมส่สำำนมกั ำงรำถนปครณะะกกอรบรมกกำำรรงกำฤนษนฎ้นั ีกดำ้วย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำว่ำเหตุท่ีตำยลงนั้นทำให้บุคคลหนึ่งคนใดต้องขำดไร้อุปกำระตำมกฎหมำยไปด้วย
ไซร้ ทำ่ นวำ่ บุคคลสคำนนกันงนั้ ำชนอคบณทะกีจ่ ระรไมดกร้ ำบั รคก่ำฤสษินฎไีกหำมทดแทนเพื่อสกำนำกัรนงำั้นนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๔๔๔ ในกรณสำีทนำกั ใงหำน้เสคียณหะำกยรแรมกก่รำ่ำรงกกฤำษยฎหีกรำืออนำมัยน้ัน ผสู้ตำน้อกั งงเำสนียคหณำะยกชรอรบมกทำ่ี รกฤษฎีกำ
จส้ินะไเดช้งิชหดรใือชแ้คต่ำบ่ใชำ้จงส่สำำยนว่ นอกั งันทำตน้ังนคในณตเ้อะวกงลรเำสรปมียัจกไปจำรุบกแนั ฤลนษะ้นัฎคแีก่ำลำเสะีใยนหเำวยลเำพอื่อนกำสคำำนรตทกัดงี่เ้วสำยนียคคณวะำกมรสรำมมกำำรรกถฤปษรฎะีกกำอบกำรงำน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษในฎเีกวำลำท่ีพิพำกษำสคำนดกัี เงปำน็นคพณ้นะวกิสรัยรมจกะำหรยก่ังฤรษู้ไฎดีก้แำน่ว่ำควำมเสียสหำนำยกั นงำั้นนไคดณ้มะีแกทรร้จมรกิงำรกฤษฎีกำ
เพียงใด ศำลจะกลำ่ วในคำพพิ ำกษำว่ำยงั สงวนไว้ซ่งึ สิทธิที่จะแก้ไขคำพพิ ำกษำน้ันอกี ภำยในระยะเวลำ
ไมเ่ กินสองปีกไ็ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๔๔๕ ในกรณสำีทนำกั ใงหำ้เนขคำณถะึงกตรำรยมกหำรรอื กใฤหษ้เฎสีกียำหำยแกร่ ่ำงกำสยำหนรกั ืองอำนนคำณมยัะกกร็ดรีมใกนำรกฤษฎีกำ
กรณีทำให้เขำเสียเสรีภำพก็ดี ถ้ำผู้ต้องเสียหำยมีควำมผูกพันตำมกฎหมำยจะต้องทำกำรงำนให้เป็น
คณุ แก่บุคคลภำยสนำอนกกั ใงนำนคครัวณเะรกือรนรมหกรำอืรกอฤุตษสฎำีกหำกรรมของบุคคสำลนภกั ำงยำนนคอณกนะก้ันรไรซมรก้ ทำร่ำกนฤวษ่ำฎบีกุคำคลผู้จำต้อง
ใช้ค่ำสินไหมทดแทนน้นั จะตอ้ งใช้ค่ำสินไหมทดแทนให้แก่บุคคลภำยนอกเพ่ือที่เขำต้องขำดแรงงำนอัน
สำนกั นง้นัำนไปคณดว้ะยกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๔๖ ในกรณีทำให้เขำเสียหำยแก่ร่ำงกำยหรืออนำมัยก็ดี ในกรณีทำให้เขำ
สำนกั เงสำยี นเคสณรภีะกำรพรกม็ดกีำผรู้ตกฤอ้ ษงเฎสีกียำหำยจะเรยี กรส้อำงนเกัองำำคนำ่ คสณินะไกหรมรมทกดำแรทกฤนษเพฎ่ือีกคำ วำมท่เี สียหำสยำอนยกั ่ำงงำอนนื่ คอณันะมกริใชรม่ตกัวำรกฤษฎีกำ
เงินด้วยอีกก็ได้ สิทธิเรียกร้องอันน้ีไม่โอนกันได้ และไม่ตกสืบไปถึงทำยำท เว้นแต่สิทธิน้ันจะได้รับ
สภำพกนั ไว้โดยสัญสำญนกัำหงำรนือคไณดเ้ะรกิม่ รฟรม้อกงำครดกตีฤำษมฎสีกิทำธิน้นั แล้ว สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อนึ่ง หญิงที่ต้องเสียหำยเพรำะผู้ใดทำผิดอำญำเป็นทุรศีลธรรมแก่ตนก็ย่อมมีสิทธิ
สำนกั เงรำียนกครณอ้ ะงกทรำรนมอกงำเรดกียฤวษกฎันีกนำี้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔ค๔ณ๗ะกรบรมุคกคำลรกใดฤทษฎำใีกหำ้เขำต้องเสียหสำำนยกัแงกำ่ชนื่อคเณสะียกงรรเมมก่ือำผรู้ตก้อฤษงเฎสีกียำหำยร้องขอ
ศำลจะส่ังให้บุคคลนั้นจัดกำรตำมควรเพื่อทำให้ชื่อเสียงของผู้นั้นกลับคืนดีแทนให้ใช้ค่ำเสียหำย หรือ
สำนกั ทงงั้ำนใหคใ้ณชะ้คก่ำรเรสมยี กหำำรยกดฤษว้ ยฎกีกไ็ำด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๔๘ สิทธิเรียกร้องค่ำเสียหำยอันเกิดแต่มูลละเมิดน้ัน ท่ำนว่ำขำดอำยุ
สำนกั คงวำนำมคเณมะ่ือกพรร้นมปกีหำรนกึ่งฤนษับฎแีกตำ่วันท่ีผู้ต้องเสสียำหนกัำยงำรนู้ถคึงณกะำกรรลระมเกมำิดรแกลฤะษรฎู้ตีกัวำผู้จะพึงต้องใชสำ้คน่ำกัสงินำนไหคมณทะกดรแรทมนกำรกฤษฎีกำ
หรอื เมื่อพน้ สิบปีนบั แตว่ ันทำละเมดิ
สแำตน่ถกั ้ำงำเรนียคกณระ้อกงรครม่ำกเสำรียกหฤำษยฎใีกนำมูลอันเป็นควสำำมนผกั ิดงำมนีโคทณษะตกำรมรมกกฎำหรกมฤำษยฎลีกักำษณะอำญำ
และมีกำหนดอำยุควำมทำงอำญำยำวกว่ำท่ีกล่ำวมำนั้นไซร้ ท่ำนให้เอำอำยุควำมท่ียำวกว่ำน้ันมำ
สำนกั บงงัำนคคบั ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำหมวด ๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งนำนริ คโทณษะกกรรรรมมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๔๙ บุคคลใดเม่ือกระทำกำรป้องกันโดยชอบดว้ ยกฎหมำยก็ดี กระทำตำม
คำสั่งอันชอบด้วยสกำนฎกัหงมำำนยคกณ็ดะีกหรำรกมกกำ่อรใกหฤ้เษกฎิดีกเสำียหำยแก่ผู้อ่ืนสำไซนรกั ้งทำน่ำคนณว่ำะบกรุครคมลกนำรั้นกหฤำษตฎ้อีกงำรับผิดใช้ค่ำ
สนิ ไหมทดแทนไม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกผฤู้ตษ้อฎงีกเสำียหำยอำจเรสียำกนคกั ่ำงสำนินคไหณมะกทรดรแมกทำนรจกำฤกษผฎู้เีกปำ็นต้นเหตุให้ตส้อำงนปกั ้องำงนกคันณโดะกยรชรอมบกำรกฤษฎีกำ
ดว้ ยกฎหมำย หรสือำจนำกั กงบำนุคคคณลผะกู้ใหรร้คมำกสำ่ังรโกดฤยษลฎะีกเมำ ิดน้ันกไ็ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๔๕๐ ถำ้ บุคสคำลนทกั ำงบำนุบคสณละำกยรรหมรกือำทรกำฤลษำยฎทีกำรัพยส์ ่ิงหนึ่งสิ่งสใำดนกเั พงำ่ือนจคะณบะำกบรัดรปมกัดำรกฤษฎีกำ
ป้องภยันตรำยซึ่งมีมำเป็นสำธำรณะโดยฉุกเฉิน ท่ำนว่ำไม่จำต้องใช้ค่ำสินไหมทดแทน หำกควำม
เสยี หำยน้นั ไมเ่ กินสสำมนคกั งวำรนแคกณเ่ หะกตรุภรยมันกตำรรกำฤยษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำบุคคลทำบุบสลำย หรือทำลำยทรพั ย์สิ่งหนึ่งสง่ิ ใด เพื่อจะบำบัดปัดป้องภยันตรำย
สำนกั องันำนมคแี ณกะเ่ อกกรรชมนกโำดรยกฉฤกุษเฎฉีกนิ ำ ผนู้ ้นั จะตอ้ งใสชำ้คนืนกั งทำรนพั คยณ์นะ้ันกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำบุคคลทำบุบสลำย หรือทำลำยทรัพย์ส่ิงหนึ่งส่ิงใด เพ่ือจะป้องกนั สิทธิของตนหรือ
ของบคุ คลภำยนอสกำนจำกั กงำภนยคันณตะรกำรยรอมนักำมรมี กำฤโษดฎยีกฉำกุ เฉิน เพรำะตสวัำนทกัรงัพำยนน์คั้นณเะอกงรเรปมน็ กเำหรตกฤุ บษุคฎคีกลำเช่นวำ่ นหี้ ำ
ต้องรับผิดใช้ค่ำสินไหมทดแทนไม่ หำกว่ำควำมเสียหำยน้ันไม่เกินสมควรแก่เหตุ แต่ถ้ำภยันตรำยนั้น
สำนกั เงกำิดนขคึ้นณเะพกรรำระมคกวำำรมกฤผษดิ ฎขีกอำงบุคคลนนั้ เองสแำลน้วกั งทำน่ำคนณวำ่ะจกำรรตม้อกงำรรับกผฤดิษใฎชีกค้ ำ่ำสินไหมทดแสทำนนใกัหง้ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๕๑ บคุ คลใช้กำลังเพื่อป้องกันสิทธิของตน ถ้ำตำมพฤตกิ ำรณจ์ ะขอให้ศำล
สำนกั หงรำนอื คเจณำ้ ะหกนร้ำรมทกี่ชำ่วรยกเฤหษลฎือีกใำห้ทันท่วงทีไมสไ่ ดำน้ แกั ลงำะนถค้ำณมไิะดก้ทรรำมใกนำทรันกฤใดษฎภีกัยำมีอยดู่ ้วยกำรทสำี่ตนนกั จงะำนไดค้สณมะดกังรสรมิทกธำิ รกฤษฎีกำ
นนั้ จะตอ้ งประวิงไปมำกหรือถงึ แกส่ ำบสูญได้ไซร้ ทำ่ นวำ่ บุคคลนัน้ หำต้องรบั ผิดใช้คำ่ สินไหมทดแทนไม่
สกำำนรกั ใงชำ้กนำคลณงั ะดกังรกรลม่ำกวำมรกำฤในษวฎรีกรำคก่อนนน้ั ท่ำสนำวน่ำกั ตง้อำนงจคำณกะัดกครรรมัดกเคำรรกง่ ฤแษตฎ่เฉีกพำำะท่ีจำเป็น
เพื่อจะบำบัดปัดป้องภยันตรำยเทำ่ นนั้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษบฎุคีกคำลผู้ใดกระทำสกำำนรกัดงังำกนลค่ำณวะมกำรใรนมวกรำรรกคฤตษ้นฎีกเพำรำะหลงสันนสิษำนฐกัำนงำพนลคำณดะไกปรวรม่ำมกำี รกฤษฎีกำ
เหตุอันจำเป็นที่จะทำได้โดยชอบด้วยกฎหมำยไซร้ ทำ่ นว่ำผู้น้นั จะต้องรบั ผดิ ใชค้ ำ่ สนิ ไหมทดแทนให้แก่
บคุ คลอื่น แม้ท้งั กสำำรนทกั ีห่ งำลนงคพณละำกดรไรปมนกั้นำจรกะฤมษใิ ชฎเ่ีกปำ็นเพรำะควำมสปำนรกัะงมำำนทคเณลินะกเลรร่อมขกอำงรตกนฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๔๕๒ ผู้ครอสงำอนสกั ังงหำนำครณิมทะกรรัพรยม์ชกำอรบกทฤษ่ีจฎะีจกำับสัตว์ของผู้อ่ืนสำอนันกั เงขำ้ำนมคำณทะำกครรวมำกมำรกฤษฎีกำ
เสียหำยในอสังหำสรำินมกัทงรำัพนยค์นณ้ันะกแรรลมะกยำึดรไกวฤ้เษปฎ็นีกปำระกันค่ำสินไสหำมนทกั ดงำแนทคนณอะันกรจระมพกึงำตรก้อฤงษใชฎ้แีกกำ่ตนได้ และ
ถำ้ เปน็ กำรจำเป็นโดยพฤติกำรณ์แมจ้ ะฆำ่ สตั ว์นั้นเสียก็ชอบที่จะทำได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกแฤตษว่ ฎ่ำผีกู้นำ ัน้ ตอ้ งบอกกสลำ่ำนวกัแงกำ่เนจคำ้ ณขะอกงรสรตั มวกโ์ ำดรยกไฤมษ่ชฎักีกชำ้ำ ถ้ำและหำตสัวำเนจกั ำ้ งขำอนงคสณัตะวกไ์ รมร่พมกบำรกฤษฎีกำ
ผูท้ จ่ี บั สตั ว์ไวต้ ้องจัดกำรตำมสมควรเพอื่ สบื หำตัวเจ้ำของ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๑ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระรำชกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกใหำ้ใชบ้ ทบัญญตั สแิ ำนหกั่งปงำรนะคมณวะลกกรฎรมหกมำำรยกแฤพษ่งฎแีกลำะพำณชิ ย์ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บรรพ ๓
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤทษีไ่ ดฎ้ตีกรำวจชำระใหมส่๗ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระปกเกลำ้ เจำ้ อสยมำหู่ีนพวักั รงดะำนำบรครสั ณมเหะรกนำรือรชเมโกกอลำงำ้รกฯกฤำใษรหฎ้ปใีกรนำะพกำรศะจบงำททรำสบสมทำเนว่ัดกัก็จงนั ำพนวำ่รคะณปะกรรมรมินกทำรรกมฤหษฎำีกปำระชำธิปก
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
จำเดิมแต่ได้ออกประกำศประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์บรรพ ๓ แต่วันที่ ๑
มกรำคม พุทธศักสรำำนชกั ๒งำ๔น๖คณ๗ะเกปร็นรมตกน้ ำมรำกฤไษดฎ้มีกีคำวำมเห็นแนะนสำำนมกัำงกำหนลคำณยะเกพร่อื รยมงักปำรรกะฤมษวฎลีกกำฎหมำยนี้ให้
สมบูรณย์ ิ่งข้นึ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
และเมื่อได้ตรวจพิจำรณำโดยถ่องแท้แล้ว เห็นเป็นกำรสมควรให้ตรวจชำระ
บทบัญญตั ใิ นบรรสพำน๓กั งแำหนง่คปณระะกมรวรมลกกำฎรหกมฤษำยฎแีกพำ ่งและพำณิชสยำท์ น่กี กั ลง่ำำนวมคณำขะำ้กงรตร้นมกนำน้ั รใกหฤมษ่ฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกจฤึ่งษทฎรีกงำพระกรุณำโปสำรนดกั เงกำลน้ำคฯณะสกั่งรวร่มำกบำรทกบฤษัญฎญีกำัติเดิมในบรรสพำน๓กั งแำนหค่งณปะรกะรมรมวกลำรกฤษฎีกำ
กฎหมำยแพ่งและสพำนำกัณงิชำนยค์ ทณ่ีไะดก้ปรรรมะกกำำรศกไฤวษ้แฎตีก่ ำณ วันท่ี ๑ มกสรำนำคกั งมำนพคุทณธะศกักรรรมำชกำ๒รก๔ฤ๖ษ๗ฎีกนำั้นให้ยกเลิก
เสียส้ิน และใชบ้ ทบญั ญัตทิ ่ตี รวจชำระใหมต่ อ่ ท้ำยพระรำชกฤษฎีกำน้ีแทน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้ใชพ้ ระรำชกฤษฎีกำนตี้ ง้ั แตว่ นั ท่ี ๑ เมษำยน พุทธศกั รำช ๒๔๗๒ เป็นต้นไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ประกำศมำ ณ วนั ที่ ๑ มกรำคม พุทธศักรำช ๒๔๗๑ เปน็ ปีท่ี ๔ ในรัชชกำลปจั จุบนั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก๗ฤรษำชฎกีกจิ ำจำนเุ บกษำ เล่มสำ๔น๕กั /ง-ำ/นหคนณ้ำ ะ๑ก/ร๑รมมกกำรรำกคฤมษ๒ฎ๔ีก๗ำ๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๒ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ บรรพ ๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งเอำนกคเทณศะสกญัรรญมกำำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ลกั ษณะ ๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคซณอ้ื ขะกำยรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนหคมณวะดกร๑รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สภำพและหลกั สำคัญของสญั ญำซ้อื ขำย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนสคว่ ณนะทก่ีร๑รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บทเบด็ เสรจ็ ทวั่ ไป สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๔๕๓ อันว่ำสซำนื้อกั ขงำำนยคนณั้นะกครือรสมัญกำญรกำฤซษ่ึงฎบีกุคำคลฝ่ำยหน่ึงสเำรนียกั กงวำน่ำผคู้ณขำะกยรโรอมนกำรกฤษฎีกำ
กรรมสทิ ธิ์แหง่ ทรสัพำยน์สกั ินงำในหค้แณกะ่บกคุ รครมลกอำกี รฝก่ำฤยษหฎนีกงึ่ำ เรียกว่ำผู้ซื้อสแำนลกัะงผำู้ซนือ้คตณกะลกรงรวม่ำจกำะรใกชฤ้รษำคฎำีกทำ รพั ยส์ ินนั้น
ให้แกผ่ ขู้ ำย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๕๔ กำรทีค่ ู่กรณีฝ่ำยหนง่ึ ให้คำมัน่ ไวก้ ่อนว่ำจะซื้อหรือขำยน้ัน จะมผี ลเป็น
กำรซ้ือขำยต่อเมื่อสำอนีกกั ฝง่ำำยนหคณน่ึะงกไดรร้บมอกกำกรกลฤ่ำษวฎคีกวำำมจำนงว่ำจะสทำำนกกั ำงรำนซคื้อณขำะกยรนร้ันมใกหำ้รสกำฤเรษ็จฎตีกลำอดไป และ
คำบอกกล่ำวเชน่ นน้ั ไดไ้ ปถึงบคุ คลผใู้ ห้คำมนั่ แล้ว
สำนกั งำนคณะกรรมกำถรก้ำฤในษคฎำีกมำั่นมิได้กำหนดสเำวนลกั ำงไำวน้เคพณ่ือะกกำรรรบมกอำกรกกลฤ่ำษวฎเีกชำ่นน้ันไซร้ ท่ำนสวำ่ำนบกั ุคงำคนลคผณู้ใะหก้ครำรมม่ักนำรกฤษฎีกำ
จะกำหนดเวลำพอสมควร และบอกกล่ำวไปยังคู่กรณีอีกฝ่ำยหน่ึงให้ตอบมำเป็นแน่นอนภำยในเวลำ
กำหนดนั้นก็ได้ วส่ำำนจกัะงทำนำคกณำระซกรื้อรขมำกยำรใหกฤ้สษำฎเรีก็จำตลอดไปหรสือำไนมกั ่ งถำ้ำนแคลณะะไกมรร่ตมอกบำรเปกฤ็นษแฎนีก่นำ อนภำยใน
กำหนดเวลำนั้นไซร้ คำม่ันซ่งึ ได้ใหไ้ วก้ อ่ นนน้ั ก็เป็นอนั ไร้ผล สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔คณ๕๕ะกรเรมม่ือกกำรลก่ำฤวษตฎ่อีกไำปเบื้องหน้ำถึสงเำวนลกั ำงซำน้ือคขณำยะกทรร่ำมนกหำรมกำฤยษคฎวีกำำมว่ำเวลำซึ่ง
ทำสญั ญำซ้อื ขำยสำเร็จบรบิ ูรณ์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๕๖๘ กำรซ้ือขำยอสังหำริมทรัพย์ ถ้ำมิได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียน
ต่อพนักงำนเจ้ำหสนำ้ำนทกั ี่เงปำน็นคโณมฆะกะรรวมิธกีนำ้ีใรหก้ใฤชษ้ถฎึงีกซำื้อขำยเรือมีระสวำำนงกั ตงั้งำนแคตณ่หะ้ำกตรันรขม้ึนกำไรปกฤทษั้งฎซีก้ือำขำยแพและ
สัตว์พำหนะดว้ ย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘ มำตรำ ๔๕๖ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรับรมทกี่ ๑ำร๔ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๔๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๓ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สญั ญำจะขำยหรือจะซื้อ หรอื คำม่ันในกำรซื้อขำยทรพั ย์สินตำมท่ีระบุไว้ในวรรคหน่ึง
สำนกั ถง้ำำนมคิไดณ้มะีหกรลรักมฐกำำนรกเปฤษ็นฎหีกนำังสืออย่ำงหนส่ึงำอนยกั ่ำงำงนใดคลณงะลกำรรยมมกือำชรก่ือฤฝษ่ำฎยีกผำู้ต้องรับผิดเป็นสำสนำกั คงัญำนคหณรือะกไดรร้วมำกงำรกฤษฎีกำ
ประจำไว้ หรือไดช้ ำระหนบ้ี ำงส่วนแลว้ จะฟ้องร้องให้บงั คบั คดีหำได้ไม่
สบำทนกบั งัญำนญคัตณิทะก่ี กลรร่ำมวมกำำรใกนฤวษรฎรคีกกำ ่อนน้ี ให้ใช้บสังำคนบั กั ถงึงำนสคัญณญะำกซรื้อรมขกำำยรสกังฤหษำฎรีกมิ ำทรพั ย์ซึง่ ตก
ลงกันเป็นรำคำสองหม่ืนบำท หรือกวำ่ นั้นขน้ึ ไปด้วย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สองฝำ่ ย สมำำนตกั รงำำน๔ค๕ณ๗ะกรคร่ำมฤกชำรำกธฤรษรมฎีเกนำียมทำสัญญำสซำ้ือนขกั ำงยำนนค้ันณผะู้ซกร้ือรผมู้ขกำำยรพกฤึงษอฎอีกกำใชเ้ ท่ำกนั ทั้ง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สว่ นท่ี ๒
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤกษำฎรีกโำอนกรรมสิทธส์ิ ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๕๘ กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินที่ขำยนั้น ย่อมโอนไปยังผู้ซื้อต้ังแต่ขณะเมื่อได้
ทำสัญญำซอื้ ขำยกสนัำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๔๕๙ ถ้ำสัญสญำนำกัซง้ือำขนำคยณมะีเกงรื่อรนมไกขำรหกรฤือษเฎงีก่ือำนเวลำบังคับไสวำ้ นทกั่ำงนำวน่ำคกณระรกมรสริมทกธำิ์ รกฤษฎีกำ
ในทรัพย์สินยงั ไมโ่สอำนนกัไปงำจนนคกณวะ่ำกกรำรรมจกะำไรดกเ้ ฤปษน็ ฎไีกปำตำมเงื่อนไขหสรำือนถกั ึงงกำนำหคณนดะกเงร่อื รนมกเวำลรกำฤนษ้นั ฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๔๖๐ ในกสำำรนซกั ้ืองขำนำคยณทะรกัพรรยม์สกินำรซกึ่งฤมษิไฎดีก้กำำหนดลงไว้แสนำ่นนกัองนำนนคั้นณะทก่ำรนรมวก่ำำรกฤษฎีกำ
กรรมสิทธ์ิยังไม่โอนไปจนกว่ำจะได้หมำย หรือนับ ชั่ง ตวง วัด หรือคัดเลือก หรือทำโดยวิธีอื่นเพ่ือให้
บง่ ตวั ทรัพยส์ นิ น้นั สอำนอกักงเำปนน็ คแณนะ่นกอรรนมแกลำว้รกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกำรซื้อขำยทรัพย์สินเฉพำะส่ิง ถ้ำผู้ขำยยังจะต้องนับ ช่ัง ตวง วัด หรือทำกำร
สำนกั องยำน่ำคงอณื่นะกหรรรมือกทำำรสกิ่งฤหษนฎึ่ีงกสำิ่งใดอันเกี่ยวแสำกน่ทกั รงัพำนยค์สณินะเกพรื่อรใมหก้รำู้กรกำฤหษนฎดีกรำำคำทรัพย์สินสนำั้นนแกั นงำ่นนอคนณะทก่ำรนรมวก่ำำรกฤษฎีกำ
กรรมสทิ ธ์ยิ งั ไมโ่ อนไปยงั ผซู้ ้อื จนกวำ่ กำรหรือส่ิงน้นั ไดท้ ำแล้วสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ หมวด ๒ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หนำ้สทำนีแ่ กัลงะำคนวคำณมะรกบั รผรมดิ กขำอรงกผฤู้ขษำฎยีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนสค่วณนะทก่ีร๑รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรส่งมอบ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๔๖๑ ผ้ขู ำยจสำำนตก้อั งงำสน่งคมณอะบกทรรรัพมกยำ์สรนิ กซฤึง่ษขฎำีกยำนน้ั ใหแ้ กผ่ ซู้ อื้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั งรำำนค๔ณ๖ะ๒กรรมกกำำรรสก่งฤมษอฎีกบำน้ันจะทำอยส่ำำงนหกั นงำึ่งนอคยณ่ำะงกใรดรกม็กไดำร้สกุดฤแษตฎี่กวำ่ำเป็นผลให้
สำนกั ทงรำนพั คยณ์สะนิ กนร้ันรมไปกอำรยกู่ใฤนษเงฎอ้ื ีกมำมือของผ้ซู ้ือ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๔๖๓ ถ้ำในสสำัญนญกั งำำกนำคหณนะดกรวร่ำมใหกำ้สร่งกทฤรษัพฎยีก์สำินซ่ึงขำยนั้นจสำำนกกัทง่ีแำหนค่งหณนะก่ึงรไรปมถกึงำรกฤษฎีกำ
อกี แหง่ หน่งึ ไซร้ ท่ำนว่ำกำรสง่ มอบย่อมสำเรจ็ เมื่อได้สง่ มอบทรพั ย์สนิ นัน้ ให้แก่ผู้ขนสง่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๖๔ ค่ำขนส่งทรัพย์สินซึ่งได้ซื้อขำยกันไปยังที่แห่งอื่นนอกจำกสถำนท่ีอัน
สำนกั พงงึำนชคำรณะะหกนรร้ีนมัน้ กำผร้ซูก้ือฤพษฎึงอีกอำกใช้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔ค๖ณ๕ะกรใรนมกกำำรรซกือ้ฤษขำฎยีกสำงั หำรมิ ทรพั ยส์นำ้นันกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษหฎีกำกำ ว่ำผู้ขำยส่งมสอำบนทกั งรำัพนยค์สณินะนกรอ้ รยมกกวำ่ำรทกฤไี่ ดษ้สฎัญีกำญำไว้ ท่ำนวำ่ สผำู้ซนอ้ื กั จงะำนปคัดณเสะียกไรมรม่รับกำรกฤษฎีกำ
เอำเลยก็ได้ แตถ่ ้ำผ้ซู ้อื รับเอำทรพั ย์สนิ นัน้ ไว้ ผ้ซู ือ้ ก็ต้องใช้รำคำตำมส่วน
ส(ำ๒น)กั หงำำนกควณ่ำะผกู้ขรรำมยกสำ่งรมกฤอษบฎทีกรำัพย์สินมำกกสวำ่ำนทกั ี่งไำดน้สคัญณญะกำรไรวม้ กทำ่ำรนกฤวษ่ำฎผีกู้ซำ้ือจะรับเอำ
ทรัพย์สินนั้นไว้แต่เพียงตำมสัญญำและนอกกว่ำนั้นปัดเสียก็ได้ หรือจะปัดเสียท้ังหมดไม่รับเอำไว้เลยก็
สำนกั ไงดำ้นถค้ำณผซู้ะกื้อรรรบั มเกอำำรทกรฤพัษยฎ์สีกินำ อันเขำสง่ มอสบำเนชกั น่ งนำนนั้ คไวณ้ทะ้งักหรรมมดกำผร้ซู ก้ือฤกษต็ฎ้อีกงำใช้รำคำตำมสสว่ ำนนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) หำกว่ำผู้ขำยส่งมอบทรัพย์สินตำมท่ีได้สัญญำไว้ระคนกับทรัพย์สินอย่ำงอ่ืนอัน
มิได้รวมอยู่ในข้อสสัญำนญกั ำงไำซนรค้ ณทะ่ำกนรวร่ำมผกู้ซำื้อรกจฤะษรับฎีเกอำำทรัพย์สินไว้สแำตน่ตกั ำงมำสนัญคณญะำกรแรลมะกนำอรกกฤกษว่ำฎนีก้ันำ ปัดเสียก็ได้
หรอื จะปดั เสยี ทัง้ หมดกไ็ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มสำำตนรกั ำงำ๔น๖คณ๖ะกใรนรกมำกรำซรื้อกฤขษำยฎอีกสำังหำริมทรัพยส์นำน้นั กั หงำำนกควณ่ำไะดก้รระรมบกุจำำรนกวฤนษเฎนีกื้อำทที่ ั้งหมดไว้
และผู้ขำยส่งมอบทรัพย์สินน้อยหรือมำกไปกว่ำที่ได้สัญญำไซร้ ท่ำนว่ำผู้ซื้อจะปดั เสีย หรือจะรับเอำไว้
สำนกั แงลำนะคใชณ้ระำกครำรตมำกมำรสก่วฤนษกฎ็ไดีกำ้ ตำมแตจ่ ะเลอืสำกนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อนึ่ง ถ้ำขำดตกบกพร่องหรือล้ำจำนวนไม่เกินกว่ำร้อยละห้ำแห่งเน้ือท่ีท้ังหมดอันได้
ระบุไวน้ ั้นไซร้ ท่ำสนำวนำ่ กั ผงู้ซำนื้อคจณำตะ้อกรงรรมบั กเอำรำกแฤลษะฎใชีก้รำำคำตำมสว่ นสแำนตกั ่วง่ำำผน้ซู คื้อณอะำกจรจระมเกลำกิรกสฤญั ษญฎำีกเำสยี ไดใ้ นเม่ือ
ขำดตกบกพรอ่ งหรือลำ้ จำนวนถึงขนำดซึง่ หำกผซู้ ้ือได้ทรำบก่อนแล้วคงจะมิไดเ้ ข้ำทำสญั ญำนั้น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๖๗ ในข้อรับผิดเพ่ือกำรท่ีทรัพย์ขำดตกบกพร่องหรือล้ำจำนวนน้ัน ท่ำน
หำ้ มมใิ หฟ้ ้องคดเี มสำ่ือนพกั ้นงกำนำคหณนะดกปรีหรมนก่ึงำนรบั กแฤตษเ่ฎวีกลำำสง่ มอบ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๔๖๘ ถ้ำในสสำัญนญกั งำำไนมค่มณีกะำกหรรนมดกเำงร่ือกนฤเษวฎลีกำำให้ใช้รำคำไซรส้ ำผนู้ขกั ำงยำนชคอณบะทก่ีจระรมยกึดำรกฤษฎีกำ
หนว่ งทรัพยส์ ินที่ขสำำนยไกั วงไ้ำดน้จคนณกะวก่ำรจรมะกใชำรร้ กำฤคษำฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๔๖๙ ถ้ำผู้ซ้อืสำลน้มกั ลงะำลนำคยณกะ่อกนรรสม่งกมำอรบกฤทษรฎัพีกยำ์สินก็ดี หรือผซู้ ส้ือำนเปกั ็นงำคนนคลณ้มะลกะรรลมำกยำรกฤษฎีกำ
แล้วในเวลำซ้ือขำยโดยผู้ขำยไม่รู้ก็ดี หรือผู้ซื้อกระทำให้หลักทรัพย์ท่ีให้ไว้เพื่อประกันกำรใช้เงินน้ัน
เสือ่ มเสียหรือลดนส้อำนยกัลงงำกนด็ คี ณถะึงกแรมร้ใมนกสำัญรกญฤำษจฎะีกมำกี ำหนดเงอ่ื นสเวำนลกัำใงหำน้ใชคร้ณำะคกำรรผมูข้ กำำยรกกฤ็ชษอฎบีกทำ่ีจะยึดหนว่ ง
ทรัพย์สนิ ซ่ึงขำยไวไ้ ด้ เว้นแต่ผู้ซอื้ จะหำประกนั ทส่ี มควรให้ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๗๐ ถ้ำผู้ซ้ือผิดนัด ผู้ขำยซึ่งได้ยึดหน่วงทรัพย์สินไว้ตำมมำตรำท้ังหลำยที่
กลำ่ วมำ อำจจะใสชำ้ทนำกั งงแำกน้ตคอ่ณไะปกนรรแี้ มทกนำทรกำฤงษแฎกี้สกำำมญั ในกำรไมส่ชำำนรกั ะงหำนนค้ไี ดณ้ ะคกอื รมรมีจกดำหรมกฤำยษบฎีอกำกกล่ำวไปยัง
สำนกั ผงซู้ำน้ือคใหณ้ใะชก้รรำรคมำกกำับรทกฤ้ังคษ่ำฎจีกับำจ่ำยเก่ียวกบั กสำำรนภกั ำงยำนในคเณวละำกอรรันมคกวำรรซก่ึงฤตษ้อฎงีกกำำหนดลงไว้ในคสำำบนอกั กงำกนลค่ำณวนะก้นั รดร้วมยกำรกฤษฎีกำ
- ๘๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำผู้ซ้ือละเลยเสียไม่ทำตำมคำบอกกล่ำว ผู้ขำยอำจนำทรัพย์สินนั้นออกขำย
สำนกั ทงอำนดคตณละำกดรไรดม้ กำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำนค๔ณ๗ะ๑กรรเมมก่ือำขรกำฤยษทฎอีกดำตลำดได้เงินสเำปน็นกั จงำำนนควณนะสกุทรรธมิเกทำ่ำรใกดฤษใฎหีก้ผำู้ขำยหักเอำ
จำนวนที่ค้ำงชำระแก่ตนเพ่ือรำคำและค่ำจับจ่ำยเก่ียวกำรน้ันไว้ ถำ้ และยังมีเงินเหลือ กใ็ หส้ ่งมอบแกผ่ ู้ซ้ือ
สำนกั โงดำยนพคลณนั ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำสว่ นท่ี ๒ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ควสำำมนรกั บั งผำนดิ คเพณ่ือะชกำรรรมุดกบำกรพกฤรษอ่ ฎงีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๗๒ ในกรณีที่ทรัพย์สินซึ่งขำยน้ันชำรุดบกพร่องอย่ำงหนึ่งอย่ำงใดอันเป็น
สำนกั เงหำตนุใคหณ้เสะก่ือรมรรมำกคำรำกหฤรษือฎเสีก่ือำมควำมเหมำสะำสนมกั แงำกน่ปครณะะโกยรชรนม์อกันำรมกุ่งฤจษะฎใีกชำ้เป็นปกติก็ดี ปสรำนะโกั ยงชำนนค์ทณ่ีมะุ่งกหรมรมำกยำรกฤษฎีกำ
โดยสัญญำก็ดี ท่ำนว่ำผูข้ ำยตอ้ งรบั ผดิ
สคำวนำกั มงำทนี่กคลณ่ำะวกมรรำมใกนำมรำกตฤษรำฎนีกี้ำย่อมใช้ได้ ท้ังสทำน่ีผกัู้ขงำำยนรคู้อณยะู่แกรลร้วมหกรำรือกไฤมษ่รฎู้วีก่ำำควำมชำรุด
บกพร่องมอี ยู่ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔ค๗ณ๓ะกรผรขู้มำกยำยรก่อฤมษไมฎีกต่ ำ้องรบั ผดิ ในกรสณำนดี กังั งจำะนกคลณำ่ ะวกตร่อรไมปกนำร้ี คกฤือษฎีกำ
(๑) ถ้ำผู้ซื้อได้รู้อยู่แล้วแต่ในเวลำซื้อขำยว่ำมีควำมชำรุดบกพร่องหรือควรจะได้รู้
สำนกั เงชำน่ นนค้ันณหะกำกรรไมดกใ้ ชำร้คกวฤำษมฎรีกะำมัดระวังอนั จะสพำนงึ คกั ำงำดนหคมณำะยกไรดร้แมตก่วำญิรกญฤชูษนฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ถ้ำควำมชำรุดบกพร่องนั้นเป็นอันเห็นประจักษ์แล้วในเวลำส่งมอบ และผู้ซ้ือรับ
เอำทรัพยส์ ินนั้นไวสโ้ำดนยกั มงำิไนดคอ้ ณิดะเอกื้อรรนมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ถ้ำทรัพย์สินน้นั ไดข้ ำยทอดตลำด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๗๔ ในข้อรับผิดเพ่ือชำรุดบกพร่องน้ัน ท่ำนหำ้ มมิใหฟ้ ้องคดเี มอ่ื พ้นเวลำปี
หนึ่งนบั แตเ่ วลำทส่ไี ดำนพ้ กั บงเำหนน็คคณวะำกมรชรมำกรุดำรบกกฤพษรฎ่อีกงำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนสคว่ ณนะทก่ีร๓รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำครวกำฤมษรฎบั ีกผำิดในกำรรอนสสำิทนธกั ิ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๗๕ หำกว่ำมีบุคคลผู้ใดมำก่อกำรรบกวนขัดสิทธิของผู้ซ้ือในอันจะครอง
ทรัพย์สินโดยปกตสำิสนุขกั งเพำนรคำณะบะกุครครลมผกู้ำนร้ันกมฤษีสฎิทีกธำิเหนือทรัพย์สสินำทน่ีไกั ดง้ซำน้ือคขณำะยกกรันรนมก้ันำอรยกู่ใฤนษเฎวีกลำำซ้ือขำยก็ดี
เพรำะควำมผดิ ของผ้ขู ำยก็ดี ทำ่ นว่ำผู้ขำยจะตอ้ งรับผดิ ในผลอันนั้น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๗๖ ถ้ำสิทธิของผู้ก่อกำรรบกวนน้ันผู้ซื้อรู้อยู่แล้วในเวลำซ้ือขำย ท่ำนว่ำ
ผขู้ ำยไมต่ อ้ งรับผิดสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๖ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๗๗ เมื่อใดกำรรบกวนขัดสิทธินั้นเกิดเป็นคดีข้ึนระหว่ำงผู้ซื้อกับ
สำนกั บงุคำนคคลณภะำกยรนรอมกกำผรกู้ซฤอ้ื ษชฎอีกบำท่ีจะขอให้ศำสลำเนรกัียงกำผนู้ขคำณยะเกขร้ำรเมปก็นำจรำกเฤลษยฎรีก่วำมหรือเป็นโจทสกำน์ร่วกั มงำกนับคผณู้ซะ้ือกใรนรคมกดำี รกฤษฎีกำ
นั้นได้ เพอ่ื ศำลจะได้วินจิ ฉยั ช้ีขำดข้อพิพำทระหวำ่ งผเู้ ปน็ คกู่ รณที ้ังหลำยรวมไปเป็นคดีเดยี วกนั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๗๘ ถ้ำผู้ขำยเห็นเป็นกำรสมควร จะสอดเข้ำไปในคดีเพ่ือปฏิเสธกำร
สำนกั เงรำยี นกครณอ้ ะงกขรอรงมบกคุ ำครกลฤภษำฎยีกนำอก ก็ชอบที่จสะำทนำกั ไงดำ้ดนว้คยณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔คณ๗ะ๙กรรถม้ำกทำรรกัพฤยษ์สฎินีกซำึ่งซื้อขำยกันหสำลนุดกั ไงปำนจคำณกผะกู้ซรื้อรทม้ักงหำรมกดฤหษฎรืีกอำแต่บำงส่วน
สำนกั เงพำรนำคะณเหะกตรุกรำมรกรำอรนกฤสษิทฎธีกกิ ำ็ดี หรือว่ำทรัพสยำ์สนนิกั งนำน้ันตคกณอะยกู่รในรมบกงั ำครบักแฤษหฎง่ สีกทิำ ธิอย่ำงหน่ึงอสยำ่ำนงกัใดงำซนึ่งคเปณ็นะกเหรรตมุใหกำ้ รกฤษฎีกำ
เส่ือมรำคำ หรือเสื่อมควำมเหมำะสมแก่กำรที่จะใช้ หรือเสื่อมควำมสะดวกในกำรใช้สอย หรือเสื่อม
ประโยชน์อนั จะพสึงำไนดกัแ้ งตำท่นรคพัณยะส์กรนิ รนมนั้ กำแรกลฤะษซฎ่งึ ผีกซู้ำ้ือหำได้รู้ในเวสลำำนซกั ้ืองำขนำคยณไมะก่ก็ดรรี มทก่ำำนรวก่ำฤผษูข้ ฎำีกยำตอ้ งรบั ผดิ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๔๘๐ ถ้ำอสสังำหนำกั รงิมำนทครณัพยะก์ตร้อรงมศกำำลรกแฤสษดฎงีกวำ่ำตกอยู่ในบังคสับำนแกัหง่งำภนำครณะะจกำรยรอมกมำรกฤษฎีกำ
โดยกฎหมำยไซร้ ท่ำนว่ำผู้ขำยไม่ต้องรับผิด เว้นไว้แต่ผู้ขำยจะได้รับรองไว้ในสัญญำว่ำทรัพย์สินนั้น
ปลอดจำกภำระจสำำยนอกั มงอำนยค่ำงณใะดกรๆรมทกงั้ ำสริน้ กฤหษรฎือีกปำลอดจำกภำรสะำจนำกัยงอำมนอคนัณนะกนั้ รรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๔๘๑ ถ้ำผู้ขำสยำนไมกั ่ไงดำน้เปค็นณคะู่คกรวรำมมกใำนรคกดฤีเษดฎมิ ีกำหรือถ้ำผู้ซอ้ื ไดส้ปำรนะกั นงำีปนรคะณนะอกมรยรมอกมำรกฤษฎีกำ
ควำมกับบุคคลภำสยำนนกัองกำนหครณือะยกอรมรมตกำมำรทกี่บฤุคษคฎีลกำภำยนอกเรียกสรำอ้นงกั ไงซำรน้ คทณำ่ ะนกหร้ำรมมมกำใิ หรก้ฟฤ้อษงฎคีกดำีในข้อรบั ผิด
เพื่อกำรรอนสิทธิเมื่อพ้นกำหนดสำมเดือนนับแต่วันคำพิพำกษำในคดีเดิมถึงที่สุด หรือนับแต่วัน
สำนกั ปงรำนะคนณปี ะรกะรนรอมมกยำรอกมฤคษวฎำีกมำหรือวนั ที่ยอมสำตนำกัมงบำนคุ คคณลภะกำรยรนมอกกำรเรกยี ฤกษรฎ้อีกงำนัน้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔ค๘ณ๒ะกรผรู้ขมำกยำไรมก่ตฤษอ้ ฎงรีกับำผดิ ในกำรรอสนำสนทิ กั ธงิเำมนือ่คกณระณกรีเปรม็นกดำังรกกลฤ่ำษวฎตีกอ่ ำไปน้ี คือ
(๑) ถ้ำไม่มีกำรฟ้องคดี และผู้ขำยพิสูจนไ์ ดว้ ่ำสทิ ธิของผู้ซือ้ ได้สูญไปโดยควำมผิดของ
สำนกั ผงซู้ำนื้อคเอณงะกหรรรือมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ถ้ำผู้ซ้ือไม่ได้เรียกผู้ขำยเข้ำมำในคดี และผู้ขำยพิสูจน์ได้ว่ำ ถ้ำได้เรียกเข้ำมำคดี
ฝำ่ ยผูซ้ ้อื จะชนะ หสำรนอื กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ถำ้ ผขู้ ำยไดเ้ ขำ้ มำในคดี แต่ศำลได้ยกคำเรยี กร้องของผ้ซู ้ือเสยี เพรำะควำมผิดของ
สำนกั ผงซู้ำน้อื คเอณงะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สแำตน่ถกั ึงงกำนรคณณีจะะกเรปร็นมกอำยร่ำกงฤไษรกฎ็ดีกำี ถ้ำผู้ขำยถูกศสำำลนหกั งมำำนยคเณรียะกกรใหรม้เขก้ำำรมกำฤใษนฎคีกดำีและไม่ยอม
เขำ้ ว่ำคดรี ่วมเปน็ จำเลยหรือรว่ มเป็นโจทก์กับผ้ซู ้ือไซร้ ทำ่ นว่ำผขู้ ำยคงตอ้ งรับผิด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส่วนท่ี ๔
สำนกั งำนคณะกรรมกขำร้อกสฤัญษญฎีกำำว่ำจะไม่ตอ้ งรสบั ำผนิดกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๘๓ คู่สัญญำซ้ือขำยจะตกลงกันว่ำผู้ขำยจะไม่ต้องรับผิดเพื่อควำมชำรุด
บกพร่องหรอื เพือ่ สกำำนรกัรงอำนนสคิทณธะกิก็ไรดรม้ กำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๗ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๔๘๔ ข้อสัญญำวำ่ จะไม่ต้องรับผิดน้ัน ยอ่ มไม่ค้มุ ผ้ขู ำยใหพ้ ้นจำกกำรตอ้ งส่ง
สำนกั เงงำนิ นคคืนณตะำกมรรรำมคกำำรเกวฤ้นษแฎตีก่จำะได้ระบไุ วเ้ ปส็นำอนยกั ่ำงงำอน่นืคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔ค๘ณ๕ะกรขร้อมสกัญำรญกฤำษวฎ่ำจีกะำไม่ต้องรับผิดสนำ้ันนกั ไงมำอ่นำคจณคะุ้มกครรวมำกมำรรับกผฤิดษขฎอีกงำผู้ขำยในผล
ของกำรอนั ผู้ขำยได้กระทำไปเอง หรอื ผลแห่งขอ้ ควำมจรงิ อันผ้ขู ำยไดร้ ูอ้ ยแู่ ล้วและปกปิดเสีย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษหฎีกนำห้ำทมขี่วดอง๓ผ้ซู ้อื สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔ค๘ณ๖ะกรผรมู้ซก้ือำจรำกตฤ้อษงฎรีกับำมอบทรัพย์สินสำทน่ีตกั นงำไนดค้รับณซะกื้อรแรลมะกใำชร้รกำฤคษำฎตีกำำมข้อสัญญำ
ซ้อื ขำย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๘๗ อันรำคำทรัพย์สินท่ีขำยนั้นจะกำหนดลงไว้ในสัญญำก็ได้ หรือจะ
ปล่อยไปให้กำหนสดำนกกัันงดำ้วนยควณิธะีอกยร่รำมงใกดำอรกยฤ่ำษงฎหีกนำ่ึงดังได้ตกลงกสันำนไวกั ้ใงนำนสคัญณญะำกนรร้ันมกก็ไำดร้กหฤรษือฎจีกะำถือเอำตำม
ทำงกำรที่คู่สัญญำประพฤตติ ่อกนั อยูน่ น้ั ก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤำ้ ษรำฎคีกำำมิได้มีกำหนดสเำดน็ดกั ขงำำดนอคยณ่ำะงกใรดรดมังกวำ่ำรมกำฤนษั้นฎีกไซำร้ ท่ำนว่ำผู้ซื้อสจำนะกตั ง้อำงนใคชณ้รำะคกำรตรมำกมำรกฤษฎีกำ
สมควร สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำมรกำฤตษรฎำีก๔ำ ๘๘ ถ้ำผู้ซ้ือสพำนบกั เงหำ็นนคคณวำะมกรชรำมรกุดำบรกกฤพษรฎ่อีกงำในทรัพย์สินซส่ึงำตนนกั งไำดน้รคับณซะื้อกรผรู้ซม้ืกอำรกฤษฎีกำ
ชอบที่จะยึดหน่วงรำคำที่ยังไม่ได้ชำระไว้ได้ทั้งหมดหรือแต่บำงส่วน เว้นแต่ผู้ขำยจะหำประกันที่
สมควรให้ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๔๘๙ ถ้ำผู้ซ้ือสำถนูกกั ผงู้รำบันคจำณนะอกรงรหมรกอื ำบรุคกฤคษลฎผีกู้เรำยี กร้องเอำทรสัพำยน์สกั นิงำทนีข่คำณยะนกนั้รรขม่วู ก่ำำรกฤษฎีกำ
จะฟ้องเป็นคดีขึ้นก็ดี หรือมีเหตุอันควรเชื่อว่ำจะถูกขู่เช่นนั้นก็ดี ผู้ซ้ือก็ชอบท่ีจะยึดหน่วงรำคำไว้
ท้ังหมดหรือบำงสสำ่วนนกั ไงดำ้ดนุคจณกันะกจรรนมกกวำ่ำรกผฤู้ขษำฎยีกจำะได้บำบัดภัยสอำันนกันงั้นำนใหค้สณ้ินะกไปรรมหกรำือรจกฤนษกฎวีก่ำำผู้ขำยจะหำ
ประกันท่สี มควรให้ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔คณ๙ะ๐กรรถม้ำกไดำร้กกำฤหษนฎดีกำกันไว้ว่ำให้ส่งสมำอนบกั งทำรนัพคยณ์สะินกรซรึ่งมขกำำยรกนฤั้นษเฎวีลกำำใด ท่ำนให้
สันนิษฐำนไวก้ อ่ นวำ่ เวลำอนั เดียวกันนัน้ เองเปน็ เวลำกำหนดใช้รำคำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๔
สำนกั งำนคณะกรรมกำกรำกรฤซษอ้ื ฎขีกำำยเฉพำะบำงอสยำ่ำนงกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส่วนที่ ๑
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำขำยฝำก สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๘ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๔๙๑ อนั ว่ำสขำำนยกัฝงำำกนนคั้นณะคกือรสรมัญกญำรำกซฤื้อษขฎำีกยำซึ่งกรรมสทิ ธ์ิใสนำทนกัรงัพำยน์สคินณตะกกรไปรมยกังำรกฤษฎีกำ
ผูซ้ ื้อ โดยมขี ้อตกลงกนั วำ่ ผขู้ ำยอำจไถ่ทรัพย์น้นั คืนได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๙๒๙ ในกรณีท่ีมีกำรไถ่ทรัพย์สินซ่ึงขำยฝำกภำยในเวลำท่ีกำหนดไว้ใน
สำนกั สงัญำนญคำณหะรกือรรภมำกยำใรนกเฤวษลฎำีกทำ่ีกฎหมำยกำหสนำนดกั งหำรนือคผณู้ไะถก่ไรดร้วมำกงำทรรกัพฤษยฎ์อีกันำเป็นสินไถ่ต่อสสำำนนกัักงงำำนนควณำะงกทรรรัพมกยำ์ รกฤษฎีกำ
ภผไู้ำถยต่ ในง้ั แกตำเ่หวนลดำทเว่ีผลส้ไู ำำถนไไ่ ถกดั ่โง้ชดำำนยรคสะณลสะะนิ สกไรทิถรห่ธมถิรกอือำวนรกำทงฤรทษพั รฎยัพีกท์ ยำ่ีไ์อดนั ้วเำปง็นไวส้ นิใหไถท้ ส่ รำแนัพลกัย้วง์สแำนินตค่กซณรงึ่ ขณะำกี ยรฝรมำกกำตรกกเฤปษ็นฎกีกรำรมสทิ ธิ์ของ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤษกรฎณีกำีท่ีได้วำงทรัพยส์ำตนำกัมงวำรนรคคณหะนก่ึงรรใมหก้เำจร้ำกพฤนษัฎกีกงำำนของสำนักงสำำนนวกั ำงงำทนรคัพณยะ์แกรจร้งมใหกำ้ รกฤษฎีกำ
ผู้รับไถ่ทรำบถงึ กำรวำงทรัพยโ์ ดยพลนั โดยผู้ไถไ่ มต่ ้องปฏิบตั ติ ำมมำตรำ ๓๓๓ วรรคสำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๙๓ ในกำรขำยฝำก คสู่ ัญญำจะตกลงกนั ไมใ่ ห้ผู้ซื้อจำหน่ำยทรพั ยส์ ินซึง่ ขำย
สำนกั ฝงำำกนกค็ไณดะ้ กถรำ้ รแมลกะำผรกู้ซฤอ้ื ษจฎำีกหำน่ำยทรัพย์สินสนำ้ันนกัฝง่ำำฝนืนคสณัญะกญรำรไมซกรำ้ รกก็ตฤอ้ ษงฎรีกับำผิดต่อผ้ขู ำยในสำคนวกัำงมำเนสคยี ณหะำกยรใรดมกๆำรกฤษฎีกำ
อนั เกดิ แตก่ ำรนั้น สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๙๔ ท่ำนห้ำมมิให้ใช้สิทธิไถ่ทรัพย์สินซึ่งขำยฝำกเมื่อพ้นเวลำดังจะกล่ำว
สำนกั ตง่อำนไปคนณี้ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(๑ำน)กั ถงำ้ำนเปคน็ ณอะสกงัรหรมำกรมิำรทกรฤัพษยฎ์ ีกกำำหนดสบิ ปนี บัสำแนตกั เ่ วงำลนำคซณ้ือขะกำรยรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ถ้ำเป็นสังหำรมิ ทรพั ย์ กำหนดสำมปนี ับแต่เวลำซื้อขำย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔๙๕ ถ้ำในสัญญำมีกำหนดเวลำไถ่เกินไปกว่ำน้ัน ท่ำนให้ลดลงมำเป็นสิบปี
และสำมปีตำมปรสะำเนภกั ทงทำนรคัพณย์ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๔๙๖๑๐ กำสหำนนกัดงเำวนลคำณไะถก่นรั้นรมกอำำรจกทฤษำสฎัีกญำญำขยำยกำหสำนนดกั เงวำนลคำณไถะ่ไกดร้รแมตกำ่ รกฤษฎีกำ
กำหนดเวลำไถ่รวมกันท้ังหมด ถ้ำเกินกำหนดเวลำตำมมำตรำ ๔๙๔ ให้ลดลงมำเป็นกำหนดเวลำตำม
มำตรำ ๔๙๔ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรขยำยกำหนดเวลำไถ่ตำมวรรคหนึ่งอย่ำงน้อยต้องมีหลักฐำนเป็นหนังสือลง
สำนกั ลงำำยนมคณือชะก่ือรผรู้รมับกไำถร่กถฤำ้ ษเปฎีก็นำทรัพย์สินซึ่งกสำำรนซกั ้ืองขำนำยคกณันะจกระรตม้อกงำทรกำเฤปษน็ ฎหีกนำ ังสือและจดทสะำนเบกั ียงำนนตค่อณพะนกักรรงมำนกำรกฤษฎีกำ
เจ้ำหน้ำท่ี ห้ำมมสิใหำน้ยกั กงกำนำรคขณยะำกยรรเวมลกำำรขกึ้นฤเษปฎ็นีกขำ้อต่อสู้บุคคลภสำำนยกั นงอำนกคผณู้ไดะ้สกริทรธมิมกำำโรดกฤยษเสฎียีกคำ่ำตอบแทน
และโดยสุจริต และได้จดทะเบียนสิทธิโดยสุจริตแล้ว เวน้ แต่จะได้นำหนังสือหรือหลักฐำนเป็นหนังสือ
สำนกั ดงงัำกนลคำ่ณวะไกปรจรดมทกำะรเกบฤยี ษนฎหีกรำือจดแจ้งต่อพสนำักนงกั ำงนำนเจค้ำณหะนกำ้รทรม่ี กำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๔ค๙ณ๗ะกรสริทมธกใิำนรกกฤำษรไฎถีกท่ ำรพั ยส์ นิ นน้ั จสะำพนกงึั ใงชำนไ้ ดค้แณตะ่บกคุรรคมลกเำหรลก่ำฤนษ้ีฎคีกอื ำ
(๑) ผู้ขำยเดมิ หรอื ทำยำทของผขู้ ำยเดมิ หรือ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙ มำตรำ ๔๙๒ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
พำณชิ ย์ (ฉบับที่ ๑๒ส)ำพน.กั ศง.ำ๒น๕ค๔ณ๑ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๐ มำตรำ ๔๙๖ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรบัรมทกี่ ๑ำร๒ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๔๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๘๙ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ผรู้ ับโอนสทิ ธนิ ้นั หรือ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤ)ษบฎีกุคำคลซงึ่ ในสญั ญสำำยนอกั มงไำวน้โคดณยะเฉกพรรำมะกวำ่ำรใกหฤ้เษปฎน็ ีกผำไู้ ถ่ได้
สมำำนตกั รงำำน๔ค๙ณ๘ะกรสรทิมธกใิำนรกกฤำษรไฎถีกท่ ำรพั ย์สนิ นน้ั จสะำพนกึงั ใงชำนไ้ ดคเ้ ณฉะพกำระรตมอ่ กบำรุคกคฤลษเฎหีกลำำ่ น้ี คือ
(๑) ผซู้ อ้ื เดิม หรือทำยำทของผู้ซื้อเดิม หรือ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤษ) ฎผีกู้รำับโอนทรัพยส์สำินนกั หงำรนือครณับะโกอรรนมสกิทำรธกิเฤหษนฎือีกทำ รัพย์สินนั้นสแำนตกั ่ใงนำนขค้อณนะ้ีถก้ำรเรปม็กนำรกฤษฎีกำ
สังหำรมิ ทรพั ยจ์ ะสใชำนส้ กัทิ งธำไินดคต้ ณอ่ ะเกมรื่อรผม้รู กบั ำรโอกนฤษไดฎร้ีกใู้ ำนเวลำโอน ว่ำสทำนรกัพั งยำ์สนินคตณกะอกรยรใู่ มนกบำังรคกับฤษแหฎีก่งสำทิ ธิไถ่คืน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำตษรฎำีกำ๔๙๙ สนิ ไถ่นสนั้ ำนถก้ำั ไงมำนไ่ ดคก้ ณำะหกนรดรมกกันำไรวก้วฤ่ำเษทฎำ่ ีกใดำไซร้ ทำ่ นใหไ้ ถส่ตำำนมกั รงำำคนำคทณข่ี ะำกยรฝรำมกกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำปรำกฏในเวลำไถ่ว่ำสินไถ่หรือรำคำขำยฝำกท่ีกำหนดไว้สูงกว่ำรำคำขำยฝำกที่
แท้จริงเกินอัตรำรส้อำนยกลั งะำสนิบคหณ้ำะตก่อรรปมี กใหำร้ไกถฤ่ไดษ้ตฎำีกมำรำคำขำยฝำสกำทน่ีแกั ทงำ้จนรคิงณรวะมกปรรรมะกโำยรชกนฤ์ตษอฎบีกำแทนร้อยละ
สิบหำ้ ตอ่ ป๑ี ๑
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๐๐ คำ่ ฤชำธรรมเนยี มกำรขำยฝำกซ่ึงผู้ซ้ือได้ออกไปนน้ั ผู้ไถ่ต้องใช้ให้แก่ผู้
ซ้ือพรอ้ มกบั สินไถส่ ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส่วนคำ่ ฤชำธรรมเนียมกำรไถท่ รัพยน์ ัน้ ผไู้ ถพ่ งึ ออกใช้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕คณ๐ะ๑กรรทมรกัพำรยก์สฤินษซฎึ่งีกไำถ่นั้น ท่ำนว่ำสตำ้อนงกั สง่ำงนคคืนณตะำกมรสรมภกำำพรทกฤี่เปษ็นฎีกอำยู่ในเวลำไถ่
แต่ถ้ำหำกว่ำทรัพย์สินนั้นถูกทำลำยหรือทำให้เส่ือมเสียไปเพรำะควำมผิดของผู้ซื้อไซร้ ท่ำนว่ำผู้ซ้ือ
สำนกั จงะำนตคอ้ ณงใะชกค้ รำ่รสมินกำไหรกมฤทษดฎแีกทำน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕คณ๐ะ๒กรรทมรกัพำยรก์สฤินษซฎ่ึงีกไำถ่นั้น ท่ำนว่ำบสำุคนคกั ลงำผนู้ไถค่ณย่อะกมรไรดม้รกับำครกืนฤไษปฎโดีกำยปลอดจำก
สทิ ธใิ ด ๆ ซงึ่ ผซู้ อ้ื เดมิ หรอื ทำยำท หรอื ผ้รู ับโอนจำกผซู้ ือ้ เดมิ ก่อให้เกิดขนึ้ กอ่ นเวลำไถ่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษวฎ่ำีกเชำ่ำทรัพย์สินทสำ่ีอนยกั ู่ใงนำนรคะณหะวก่ำรงรขมกำำยรฝกำฤกษฎอีกันำได้จดทะเบียสนำนเชกั ่งำำตน่อคพณนะกักรงรำมนกำรกฤษฎีกำ
เจำ้ หน้ำทีแ่ ลว้ ไซร้ ท่ำนว่ำกำรเชำ่ นนั้ หำกมิได้ทำข้ึนเพื่อจะให้เสยี หำยแกผ่ ู้ขำย กำหนดเวลำเช่ำยงั คงมี
เหลอื อยอู่ ีกเพียงใสดำนกกั ใ็ งหำค้นงคเณป็นะกอรันรสมมกำบรูรกณฤษอ์ ฎยีกูเ่ พำียงนั้น แตม่ ิใสหำเ้ นกกันิ งกำวน่ำคปณหี ะนกร่ึงรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนสค่วณนะทก่ีร๒รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนขคำณยตะกำรมรตมวั กอำยรก่ำฤงษขฎำีกยำตำมคำพรรณสนำำนกัขงำำยนเคผณ่ือชะกอรบรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๐๓ ในกำรขำยตำมตวั อยำ่ งน้ัน ผู้ขำยจำต้องส่งมอบทรัพยส์ ินใหต้ รงตำม
ตวั อย่ำง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกำรขำยตำมคำพรรณนำ ผู้ขำยจำตอ้ งสง่ มอบทรัพย์สินให้ตรงตำมคำพรรณนำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๐๔ ในข้อรับผิดเพื่อกำรส่งของไม่ตรงตำมตัวอย่ำง หรือไม่ตรงตำมคำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๑ มำตรำ ๔๙๙ วรรคสอง เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรบัรมทก่ี ๑ำร๒ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๔๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
พรรณนำนนั้ ทำ่ นหำ้ มมใิ หฟ้ ้องคดีเมอื่ พ้นกำหนดปหี นึ่งนบั แตเ่ วลำส่งมอบ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๐๕ อันว่ำขำยเผ่ือชอบนั้น คือกำรซื้อขำยกันโดยมีเงื่อนไขว่ำให้ผู้ซื้อได้มี
โอกำสตรวจดูทรพัสำยนส์ กั ินงกำนอ่ คนณรบัะกซร้อื รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๕๐๖ กำรสตำรนวกั จงำดนูทครณัพะยกร์สรินมนกำ้ันรกถฤ้ำษไฎมีก่ไำด้กำหนดเวลสำำกนักันงไำวน้ คผณู้ขะำกยรอรมำกจำรกฤษฎีกำ
กำหนดเวลำอันสสมำคนวกั รงำแนลคะณบะอกกรกรมลก่ำวำรแกกฤผ่ ษู้ซฎอ้ื ีกใำหต้ อบภำยในสกำำนหกั นงดำนนคั้นณไดะก้ว่ำรรจมะกรำับรซกื้อฤหษฎรอืีกไำม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำมรกำฤตษรฎำีก๕ำ ๐๗ ทรัพย์สสำินนอกั ันงำผนู้ซค้ือณจะะกพรรึงมตกรำวรจกดฤูษกฎ่อีกนำท่ีจะส่งมอบแสกำ่กนันกั งนำั้นนคถณ้ำะผกู้ซรรื้อมไกมำ่ รกฤษฎีกำ
ตรวจรับภำยในเวลำที่กำหนดไว้โดยสัญญำ หรือโดยประเพณี หรือโดยคำบอกกล่ำวของผู้ขำยท่ำนว่ำ
ผขู้ ำยย่อมไมม่ คี วสำมำนผกั ูกงพำนนั คตณอ่ ะไปกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๕๐๘ เม่อื ทรสัพำนยกั ์สงินำนนค้ันณไดะ้กสร่งรมมอกบำแรกกฤ่ผษู้ซฎอื้ ีกเพำ ื่อให้ตรวจดูแสลำ้วนกักงำำรนซค้ือณขะำกยรยรม่อกมำรกฤษฎีกำ
เปน็ อนั บรบิ รู ณใ์ นกรณตี ่อไปนี้ คอื
ส(๑ำน)กั ถง้ำำนผคู้ซณ้ือะมกิไรดร้บมอกกำรกกลฤ่ำษวฎวีก่ำำไม่ยอมรับซ้ือสภำำนยกั ใงนำนเวคลณำะทกี่กรรำมหกนำรดกไฤวษ้โดฎยีกสำัญญำ หรือ
โดยประเพณี หรอื โดยคำบอกกล่ำว หรือ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษถฎ้ำีกผำู้ซอ้ื ไมส่ ่งทรัพสยำ์สนินกั คงำนื นภคำณยะใกนรกรำมหกนำรดกเฤวษลฎำดีกังำกลำ่ วมำนน้ั หสำรนอื กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(๓ำน)กั ถง้ำำนผซู้คณอื้ ใะชกร้ รำรคมำกทำรรกัพฤยษ์สฎนิ ีกนำัน้ สนิ้ เชิง หรือสแำนตกับ่ งำำงนสค่วณนะกหรรรอื มกำรกฤษฎีกำ
(๔) ถ้ำผู้ซือ้ จำหน่ำยทรัพย์สินน้ัน หรือทำประกำรอน่ื อย่ำงใดอันเป็นปริยำยว่ำรับซื้อ
สำนกั ขงอำนงนคั้นณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำสว่ นที่ ๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ขำยทอดตลำด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มสำำตนรกั ำงำ๕น๐คณ๙ะกกรำรรมขกำำยรกทฤอษดฎตีกลำำดย่อมบริบูรสณำน์ เกั มง่ือำนผคู้ทณอะดกตรลรมำดกำแรสกดฤงษคฎวีกำำมตกลงด้วย
เคำะไม้ หรือด้วยกิริยำอ่ืนอย่ำงใดอย่ำงหน่ึงตำมจำรีตประเพณีในกำรขำยทอดตลำด ถ้ำยังมิได้แสดง
สำนกั เงชำน่ นนค้นัณอะยกรูต่ รรมำกบำใรดกฤทษำ่ ฎนีกวำ่ำผู้สรู้ ำคำจะถสอำนนคกั งำำสนู้รคำณคำะขกรอรงมตกนำเรสกยี ฤกษ็ยฎงั ีกถำอนได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๑๐ ผู้ซ้ือในกำรขำยทอดตลำดจะต้องทำตำมคำโฆษณำบอกขำย และตำม
สำนกั คงวำนำมคขณอ้ ะอกืน่รรมๆกซำร่ึงกผฤู้ทษอฎดีกตำลำดไดแ้ ถลงกสอ่ำนนกัปงรำะนเคดณมิ ะกกำรรรสม้รู กำำครำกทฤรษัพฎยีกส์ำ นิ เฉพำะรำยไสปำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มสำำตนรกั ำงำ๕น๑คณ๑ะกทรร่ำมนกหำ้ำรมกฤมษิใหฎ้ผีกู้ทำ อดตลำดเข้ำสสำู้นรำกั คงำำนหครณือะใกชร้ใรหม้ผกู้หำรนก่ึงฤผษู้ใฎดีกเำข้ำสู้รำคำใน
กำรทอดตลำดซง่ึ ตนเป็นผู้อำนวยกำรเอง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๑๒ ท่ำนห้ำมมิให้ผู้ขำยเข้ำสู้รำคำเอง หรือใช้ให้ผู้หนึ่งผู้ใดเข้ำสู้รำคำ เว้น
แตจ่ ะได้แถลงไว้โสดำยนเฉกั งพำำนะคใณนคะกำรโรฆมษกณำรำกบฤอษกฎกีกำำรทอดตลำดนสนั้ ำนวกั ำ่ งผำขู้นำคยณถะือกสรริทมธกิทำจ่ีระกเฤขษำ้ ฎสีกู้รำำคำด้วย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๑๓ เมื่อใดผู้ทอดตลำดเห็นว่ำรำคำซ่ึงมีผู้สู้สูงสุดน้ันยังไม่เพียงพอ ผู้
สำนกั ทงอำนดคตณละำกดรอรำมจกถำอรกนฤทษรฎัพีกยำส์ ินจำกกำรทสอำดนตกั ลงำำนดคไดณ้ ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕ค๑ณ๔ะกรผรู้สมู้รกำำรคกำฤยษ่อฎมีกพำ้นควำมผูกพันสใำนนรกั ำงำคนำคซณ่ึงตะกนรสรู้แมตกข่ำรณกะฤเษมฎ่อื ีกมำีผู้อ่ืนสูร้ ำคำ
สูงขึ้นไป ไม่ว่ำกำรท่ีผู้อื่นสู้นั้นจะสมบูรณ์หรือมิสมบูรณ์ประกำรใด อีกประกำรหนึ่งเม่ือใดถอน
สำนกั ทงรำนัพคยณส์ ะินกรรำรยมนก้นั ำรจกำฤกษกฎำีกรทำ อดตลำด ผูส้ ส้รู ำำนคกั ำงกำน็พคน้ ณคะวกำรมรผมกู กพำรันกแฤตษ่ขฎณีกำะทีถ่ อนน้นั ดจุ สกำนั นกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕คณ๑ะ๕กรรผมู้สกู้รำำรคกำฤสษูงฎสีกุดำต้องใช้รำคำสเปำน็นกั เงงิำนนสคดณเะมก่ือรรกมำกรำซร้ือกฤขษำยฎบีกำริบูรณ์ หรือ
สำนกั ตงำำมนคเวณละำกทรก่ี รำมหกนำรดกไฤวษ้ในฎคีกำำโฆษณำบอกสขำำนยกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕คณ๑ะ๖กรรถม้ำกผำู้สรกู้รฤำษคฎำสีกูำงสุดละเลยเสสียำไนมกั ่ใงชำ้รนำคคณำะไกซรรร้มทก่ำำนรกใฤหษ้ผฎู้ทีกอำดตลำดเอำ
ทรพั ย์สินนั้นออกขำยอีกซ้ำหนึง่ ถำ้ และไดเ้ งินเปน็ จำนวนสุทธิไม่คุ้มรำคำและค่ำขำยทอดตลำดชัน้ เดิม
สำนกั ผงู้สำนรู้ ำคคณำะเกดรมิ รคมนกนำร้ันกตฤ้อษงฎรีกับำผิดในสว่ นท่ีขสำำดนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕ค๑ณ๗ะกรถร้ำมเกงำินรรกำฤยษไฎดีกใ้ นำกำรทอดตลำสดำสน่วกั นงำหนนคึ่งณสะ่วกนรใรดมคก้ำำรงกชฤำษระฎอีกยำู่ เพรำะเหตุ
ผ้ทู อดตลำดละเลยไม่บังคบั ตำมบทในมำตรำ ๕๑๕ หรือมำตรำ ๕๑๖ ไซร้ ท่ำนว่ำผู้ทอดตลำดจะต้อง
สำนกั รงับำนผคดิ ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ลักษณะ ๒
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำแนลคกณเปะกลรี่ยรนมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๑๘ อันว่ำแลกเปล่ียนนั้น คือสัญญำซึ่งคู่กรณีต่ำงโอนกรรมสิทธ์ิแห่ง
สำนกั ทงรำนพั คยณส์ ะนิ กใรหรก้ มันกแำรลกะฤกษนั ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕ค๑ณ๙ะกบรทรมบกญั ำรญกตัฤทิษั้งฎหีกลำำยในลักษณะสซำื้อนขกั ำงยำนนั้นคณทะ่ำกนรใรหม้ใกชำ้ถรึงกกฤำษรฎแีกลำกเปลี่ยนดว้ ย
โดยให้ถือว่ำผู้เป็นค่สู ัญญำแลกเปล่ยี นเป็นผู้ขำยในส่วนทรัพย์สินซ่ึงตนได้ส่งมอบ และเป็นผู้ซ้ือในส่วน
สำนกั ทงรำนพั คยณส์ ะินกซรึ่งรตมนกไำดรก้รับฤษในฎกีกำำรแลกเปล่ยี นสนำนั้นกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๒๐ ถ้ำคู่สัญญำฝ่ำยหนึ่งในสัญญำแลกเปล่ียนตกลงจะโอนเงินเพ่ิมเข้ำกับ
สำนกั ทงรำนัพคยณ์สะินกสริ่งรอม่ืกนำใรหก้แฤกษ่อฎีกีกฝำ่ำยหน่ึงไซร้ สบำทนทกั ง้ังำหนลคำณยะอกันรรวม่ำกดำ้วรยกรฤำษคฎำีกใำนลักษณะซ้ือขสำำนยกันง้ันำนใคหณ้ใชะก้ถรึงรเมงินกำรกฤษฎีกำ
เชน่ วำ่ นัน้ ดว้ ย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ลกั ษณะ ๓
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณใะหก้ รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๕๒๑ อันว่ำสใำหน้นกั ้ันงำนคคือณสะัญกญรรำมซกึ่งำบรกุคฤคษลฎคีกนำหน่ึงเรียกว่ำสผำนู้ใหกั ้งโำอนนคณทะรกัพรยร์สมินกำรกฤษฎีกำ
- ๙๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
ของตนใหโ้ ดยเสน่หำแกบ่ ุคคลอกี คนหนึ่งเรียกวำ่ ผู้รับ และผู้รบั ยอมรบั เอำทรัพย์สนิ นั้น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๒๒ กำรให้น้ันจะทำด้วยปลดหนี้ให้แก่ผู้รับ หรือด้วยชำระหน้ีซึ่งผู้รับค้ำง
ชำระอย่กู ไ็ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๕๒๓ กำรใหสน้ ำน้ันกั ทงำ่ำนนควณำ่ ยะก่อรมรสมมกบำรูรกณฤต์ษอ่ฎเีกมำ่ือส่งมอบทรพั สยำส์ นนิ กั ทงำ่ีในหค้ ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕ค๒ณ๔ะกรกรำมรกใำหรก้สฤิทษธฎิอีกันำมีหนังสอื ตรำสสำำนรกั เปงำ็นนสคำณคะัญกรนร้ันมกถำ้ำรกมฤิไดษ้สฎ่งีกมำอบตรำสำร
สำนกั ใงหำ้แนกคผ่ณูร้ ะับกรแรลมะกมำรไิ กดฤ้มษีหฎนีกังำสือบอกกลำ่ วสแำกน่ลกั ูกงหำนนคีแ้ ณหะง่ กสรทิ รธมนิกำน้ั รกทฤ่ำษนฎวีกำ่ ำกำรใหย้ อ่ มไมสส่ ำมนบกั ูรงณำน์ คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕คณ๒ะ๕กรรกมำกรำใรหก้ฤทษรฎัพีกยำ์สินซ่ึงถ้ำจะซส้ือำนขกั ำงยำกนัคนณจะะกตร้อรงมทกำำรเกปฤ็นษหฎนีกัำงสือและจด
ทะเบียนต่อพนักงำนเจ้ำหน้ำที่น้ัน ท่ำนว่ำย่อมสมบูรณ์ต่อเมื่อได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อ
สำนกั พงนำนักคงณำนะกเจร้ำรหมกนำำ้ รทกี่ฤใษนฎกีกรำณเี ช่นน้ี กำรใสหำ้ยน่อกั มงเำปนน็คณอนัะกสรมรบมูรกณำร์โกดฤยษมฎพิ ีกกั ำต้องส่งมอบ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕ค๒ณ๖ะกรถร้ำมกกำำรรใกหฤ้ทษรฎพัีกยำ ์สินหรอื ใหค้ ำสมำนัน่ กัวงำ่ ำจนะคใณหท้ะกรรพั รยม์สกินำรนกั้นฤไษดฎท้ ีกำำเป็นหนงั สือ
และจดทะเบียนต่อพนักงำนเจ้ำหน้ำท่ีแล้ว และผู้ให้ไม่ส่งมอบทรัพย์สินน้ันแก่ผู้รับไซร้ ท่ำนว่ำผู้รับ
สำนกั ชงอำนบคทณี่จะะกเรรรียมกกใำหรก้สฤ่งษมฎอีกบำตัวทรัพย์สินหสำรนือกั รงำำคนำคแณทะกนรทรรมัพกำยร์สกินฤษนฎั้นีกไำด้ แต่ไม่ชอบทสี่จำนะกัเรงีำยนกคคณ่ำะสกินรไรหมมกำรกฤษฎีกำ
ทดแทนอย่ำงหนงึ่ สอำยน่ำกั งงใำดนดคว้ณยะอกีกรรไดม้กำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๕๒๗ ถ้ำผู้ใหส้ผำนูกกัตงนำไนวค้วณำ่ จะกะรชรำมรกะำหรกนฤ้เี ปษ็นฎีกคำรำว ๆ ท่ำนวำ่ สหำนนกี้ันงั้นำเนปคน็ ณอะันกรรระมงับกำรกฤษฎีกำ
สน้ิ ไปเมอื่ ผ้ใู หห้ รอื ผ้รู บั ตำย เวน้ แตจ่ ะขัดกับเจตนำอนั ปรำกฏแตม่ ูลหนี้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๒๘ ถ้ำทรัพย์สินซึ่งให้นั้นมีค่ำภำระติดพัน และผู้รับละเลยเสียไม่ชำระค่ำ
สำนกั ภงำำนรคะตณิดะกพรันรนมก้ันำไรซกรฤ้ ษทฎ่ำีกนำว่ำโดยเง่ือนไขสำอนันกั รงะำบนคุไวณ้ใะนกกรรรณมกีสำิทรกธฤิเลษิกฎสีกัญำ ญำต่ำงตอบสแำทนนกั งกำันนนคั้นณะผกู้ใรหรม้จกะำรกฤษฎีกำ
เรียกให้ส่งทรัพย์สินท่ีให้นั้นคืนตำมบทบัญญัติว่ำด้วยคืนลำภมิควรได้นั้นก็ได้ เพียงเท่ำท่ีควรจะเอำ
ทรัพย์น้นั ไปใช้ชำสรำะนคกั ำ่ งภำำนรคะณตะิดกพรรันมนกัน้ ำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แต่สิทธิเรียกคืนอันนี้ย่อมเป็นอันขำดไป ถ้ำบุคคลภำยนอกเป็นผู้มีสิทธิจะเรียกให้
สำนกั ชงำำรนะคคณ่ำะภกำรรระมตกดิำรพกนั ฤนษน้ัฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๒๙ ถ้ำทรัพย์สินที่ให้มีรำคำไม่พอกับกำรที่จะชำระค่ำภำระติดพันไซร้
สำนกั ทง่ำำนนควณ่ำผะู้รกับรรจมะกตำ้อรงกชฤำษรฎะีกแำตเ่ พยี งเท่ำรำคสำำนทกั รงัพำนยค์สณนิ เะทกำ่รนรมั้นกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕ค๓ณ๐ะกรถร้ำมกกำำรรใกหฤน้ษ้นัฎีมกำีคำ่ ภำระติดพันสำทนกั่ำนงำวนำ่ คผณูใ้ หะก้จระรตมอ้ กงำรรับกฤผษิดฎเพีกอ่ืำควำมชำรุด
บกพร่องหรอื เพื่อกำรรอนสทิ ธิเชน่ เดยี วกันกับผูข้ ำย แตท่ ่ำนจำกดั ไวว้ ่ำไม่เกนิ จำนวนคำ่ ภำระตดิ พนั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๓๑ อันผู้ให้จะเรียกถอนคืนกำรให้เพรำะเหตุผู้รับประพฤติเนรคุณนั้น
ท่ำนวำ่ อำจจะเรียสกำไนดกั ้แงตำน่เพคยีณงะใกนรกรรมณกำดี รงั กจฤะษกฎลีกำ่ ำวต่อไปนี้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษถฎำ้ีกผำ้รู ับได้ประทุษสรำ้ำนยกั ตงำ่อนผคูใ้ ณห้เะปก็นรรคมวกำำมรผกฤิดษฐฎำนีกำอำชญำอย่ำงรส้ำำยนแกั รงงำตนำคมณปะรกะรมรมวกลำรกฤษฎีกำ
- ๙๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
กฎหมำยลกั ษณะอำชญำ หรอื
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษถฎ้ำีกผำรู้ บั ไดท้ ำใหผ้ สใู้ หำน้เสกั ยีงำชนอื่ คเสณียะงกรหรรมือกหำรมก่ินฤปษรฎะีกมำำทผู้ให้อย่ำงรสำ้ ำยนแกั รงำงนหครณือะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ถ้ำผู้รับได้บอกปัดไม่ยอมให้สิ่งของจำเป็นเล้ียงชีวิตแก่ผู้ให้ ในเวลำท่ีผู้ให้ยำกไร้
และผรู้ บั ยังสำมำรสถำนจกัะงใำหน้ไคดณ้ ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๕๓๒ ทำยำทสำขนอกั งงผำู้ในหคอ้ ณำะจกเรรรยี มกกใหำรถ้ กอฤนษคฎืนีกำกำรให้ไดแ้ ต่เฉสพำนำะกั ใงนำนเหคตณุทะี่ผกรรู้ รับมไกดำ้ รกฤษฎีกำ
ฆำ่ ผ้ใู หต้ ำยโดยเจสตแำนตนำ่วกั แำ่ งผลำนใู้ะหคไม้ไณดช่ ะฟ้อกอ้บรรงดมคว้ กดยำไีกรวฎก้แฤหลษมว้ ฎอำีกยยำ่ำหงใรดือโไดดยก้ ชดี อกบันสผทำ้ใูนำหกัยไ้งำวำท้มนขใิคหอณถ้งะผอกใู้นรหรคจ้มนื ะกกวำำ่ำรรกคใฤดหษีอ้ ฎนั ีกนำั้นตอ่ ไปก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๓๓ เมื่อผู้ให้ได้ให้อภัยแก่ผู้รับในเหตุประพฤติเนรคุณน้ันแล้วก็ดี หรือเมื่อ
เวลำได้ล่วงไปแล้วสหำนกกั เงดำือนนคนณับะกแรตร่เมหกตำุเรชก่นฤนษั้นฎไีกดำ้ทรำบถึงบุคคสลำผนู้ชกั งอำบนทคณจี่ ะะเกรรียรกมถกอำรนกคฤืนษกฎำีกรำให้ไดน้ ้ันก็ดี
ท่ำนวำ่ หำอำจจะถอนคืนกำรใหไ้ ดไ้ ม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกอฤนษ่งึ ฎทีกำ่ำนห้ำมมิให้ฟอ้ สงำคนดกั เีงมำน่อื คพณน้ ะเวกลรรำมสกบิ ำปรกภี ฤำษยฎหีกลำงั เหตกุ ำรณ์เชสน่ ำวนำ่ กันง้นั ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั งรำำนค๕ณ๓ะ๔กรรเมมกื่อำรถกอฤนษฎคีกืนำกำรให้ ท่ำนสใำหน้สกั ่งงำคนืนคทณระัพกรยร์สมินกำตรำกมฤษบฎทีกบำัญญัติแห่ง
ประมวลกฎหมำยน้ี วำ่ ด้วยลำภมคิ วรได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕ค๓ณ๕ะกรกรมำกรใำหรก้อฤันษจฎะีกกำล่ำวต่อไปน้ี ทสำ่ำนนกั วง่ำำจนะคถณอะนกรครืนมเกพำรรกำะฤษเหฎตีกุเำนรคุณไม่ได้
คือ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษใฎหีก้เำป็นบำเหน็จสสนิ ำจน้ำกั งงโำดนยคแณทะ้ กรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ให้ส่งิ ทีม่ ีคำ่ ภำระตดิ พัน
ส(๓ำน)กั ใงหำ้โนดคยณหะนก้ำรทรมธ่ี กรำรรมกจฤรษรฎยีกำำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) ใหใ้ นกำรสมรส
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๓๖ กำรให้อันจะให้เป็นผลต่อเม่ือผู้ให้ตำยนั้น ท่ำนให้บังคับด้วยบท
กฎหมำยวำ่ ด้วยมสรำดนกกั แงลำนะคพณินะัยกกรรรรมมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำลนกัคษณณะกะรร๔มกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกเำชำ่ ทรัพย์ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๑
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤบษฎทีกเบำด็ เสร็จทั่วไปสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๓๗ อันว่ำเช่ำทรัพย์สินนั้น คือสัญญำซึ่งบุคคลคนหนึ่งเรียกว่ำ ผู้ให้เช่ำ
ตกลงให้บุคคลอสีกำคนนกั หงำนนึ่งคเณรียะกกรวร่ำมกผำู้เรชก่ำฤไษดฎ้ใีกชำ้หรือได้รับปรสะำโนยกั ชงนำน์ในคณทระกัพรยร์สมินกำอรยก่ำฤงษใฎดีกอำย่ำงหนึ่งชั่ว
สำนกั รงะำยนะคเณวละกำรอรันมมกีจำรำกกฤดั ษแฎลีกะำผเู้ ช่ำตกลงจะสใำหน้คกั งำ่ ำเนชคำ่ เณพะ่อื กกรำรรมนก้ันำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๔ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๕๓๘ เช่ำอสสังำหนกำั รงำิมนทครณัพะยก์นรรั้นมถกำ้ำรมกิไฤดษ้มฎีหีกลำักฐำนเป็นหนสังำสนือกั องยำน่ำคงหณนะก่ึงอรรยม่ำกงำรกฤษฎีกำ
ใดลงลำยมือชอ่ื ฝำ่ ยท่ีต้องรับผิดเป็นสำคญั ท่ำนว่ำจะฟ้องรอ้ งให้บังคับคดหี ำไดไ้ ม่ ถ้ำเช่ำมีกำหนดกว่ำ
สำมปีข้ึนไป หรือสกำำนหกั นงำดนตคลณอะดกอรำรยมุขกำอรงกผฤู้เษชฎ่ำีหกำรือผู้ให้เช่ำไซรส้ำหนำกั กงำมนิไคดณ้ทะำกเปรร็นมหกนำรังกสฤือษแฎลีกะำจดทะเบียน
ต่อพนกั งำนเจำ้ หนำ้ ที่ ทำ่ นว่ำกำรเช่ำนั้นจะฟ้องรอ้ งให้บังคับคดีได้แต่เพียงสำมปี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕ค๓ณ๙ะกครำ่รฤมชกำำธรกรรฤมษเฎนีกยี ำมทำสัญญำเช่ำสนำน้ันกั คงำสู่ นัญคญณำะพกรงึ อรมอกกำใชรก้เสฤมษอฎกีกันำทัง้ สองฝำ่ ย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๕๔๐ อันอสสำังนหกั ำงรำิมนทคณรัพะกยร์ รทม่ำกนำรหก้ำฤมษมฎิใีกหำ้เช่ำกันเป็นกสำำหนนกั ดงำเนวลคณำเะกกินรรกมวก่ำำรกฤษฎีกำ
สำมสบิ ปี ถ้ำได้ทำสัญญำกันไวเ้ ป็นกำหนดเวลำนำนกวำ่ นนั้ ท่ำนกใ็ ห้ลดลงมำเปน็ สำมสบิ ปี
สอำนน่ึงกั งกำำนหคนณดะกเวรลรมำเกชำ่ำรดกังฤกษลฎ่ำีกวำมำนี้ เม่อื ส้ินลสำงนแกัลง้วำจนะคตณ่อะสกัญรรญมำกอำรีกกกฤไ็ ษดฎ้ แีกตำต่ ้องอย่ำให้
เกินสำมสบิ ปีนบั แตว่ ันตอ่ สัญญำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๔๑ สัญญำเช่ำน้นั จะทำกันเป็นกำหนดวำ่ ตลอดอำยุของผู้ให้เชำ่ หรอื ของผู้
เชำ่ ก็ใหท้ ำได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๕๔๒ บุคคลสหำลนำกั ยงคำนนคเรณยี ะกกเรอรำมสกังำหรกำฤรษิมฎทีกรำพั ย์อันเดยี วกนั สอำนำศกั งยั ำมนูลคสณัญะกญรำรเมชก่ำำรกฤษฎีกำ
ตำ่ งรำย ท่ำนว่ำทสรำัพนยกั ์ตงำกนไคปณอะยกู่ใรนรคมรกอำรบกคฤรษอฎงีกผำู้เช่ำคนใดก่อนสดำน้วยกั งสำัญนญคณำเะชก่ำรทรมรกัพำยร์นกฤ้ันษคฎนีกำนั้นมีสิทธิยิ่ง
กวำ่ คนอ่นื ๆ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๔๓ บุคคลหลำยคนเรียกร้องเอำอสังหำริมทรัพย์อันเดียวกันอำศัยมูล
สญั ญำเช่ำต่ำงรำยสำทนำ่กั นงำในหค้วณินจิะกฉรยั รดมังกตำ่อรกไปฤนษฎี้ ีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ถ้ำกำรเช่ำนั้นเป็นประเภทซ่ึงมิได้บังคับไว้โดยกฎหมำยว่ำต้องจดทะเบียน ท่ำน
สำนกั ใงหำถ้นือควณ่ำะผกู้เรชรำ่ มซกึง่ ำไรดก้ทฤรษัพฎยีก์สำนิ ไปไว้ในครอสบำนคกัรงอำงนกค่อณนะดก้วรยรมสกญั ำญรกำฤเชษ่ำฎขีกอำงตนนัน้ มสี ทิ ธสยิ ำนิ่งกกั วงำ่ำนคคนณอะื่นกรๆรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ถ้ำกำรเช่ำทุก ๆ รำยเป็นประเภทซ่ึงบังคับไว้โดยกฎหมำยว่ำต้องจดทะเบียน
ทำ่ นให้ถอื วำ่ ผเู้ ชำ่ สซำงึ่นไกัดงจ้ ำดนทคณะเะบกียรนรมกกำำรรเกชฤำ่ ษขอฎงีกตำนก่อนนัน้ มสี สิทำธนิยกั ิ่งงกำนวำ่คคณนะอกรน่ื รมๆกำรกฤษฎีกำ
(๓) ถ้ำกำรเช่ำมีทั้งประเภทซึ่งต้องจดทะเบยี นและประเภทซง่ึ ไม่ต้องจดทะเบยี นตำม
สำนกั กงฎำนหคมณำะยกยรันรกมันกำอรยกู่ไฤซษรฎ้ ทีกำ่ำนว่ำผู้เชำ่ คนสทำ่ีไนดกั ้จงดำนทคะณเบะียกนรรกมำกรำเรชก่ำฤขษอฎงีกตำนนั้นมีสทิ ธิย่ิงสกำวน่ำกั เงวำ้นนแคตณ่ผะกู้เชร่ำรคมนกำรกฤษฎีกำ
อน่ื จะไดท้ รพั ยส์ นิ สนำ้ันนกไั ปงำไนว้ใคนณคะรกอรบรมคกรำอรงกดฤ้วษยฎกีกำำรเชำ่ ของตนเสสำยี นกกั ่องนำนวคนั ณจดะกทระรเมบกียำนรกนฤนั้ ษแฎลีกว้ ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๕๔๔ ทรัพยส์สำนินกั ซงึ่งำนเชค่ำณนะั้นกรผรู้มเชก่ำำจรกะฤใหษ้ฎเชีก่ำำช่วงหรือโอนสสำิทนธกั ิขงำอนงคตณนะอกันรมรมีในกำรกฤษฎีกำ
ทรัพยส์ ินนั้นไม่วำ่ ทัง้ หมดหรือแต่บำงส่วนให้แก่บุคคลภำยนอก ทำ่ นว่ำหำอำจทำได้ไม่ เว้นแต่จะได้ตก
ลงกนั ไว้เปน็ อย่ำงสอำ่นื นใกั นงสำนญั คญณำะเกชร่ำรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำผู้เช่ำประพฤตฝิ ำ่ ฝืนบทบญั ญัตอิ นั น้ี ผ้ใู ห้เชำ่ จะบอกเลิกสญั ญำเสียก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๔๕ ถ้ำผเู้ ช่ำเอำทรพั ย์สินซ่ึงตนเช่ำไปให้ผู้อื่นเช่ำช่วงอีกทอดหนึ่งโดยชอบ
ท่ำนว่ำผู้เช่ำช่วงยส่อำนมกั ตง้อำนงรคับณผะกิดรตร่อมผกู้ใำหรก้เชฤษ่ำเฎดีกิมำโดยตรง ในกสรำณนกัีเชงำ่นนวค่ำณนะ้ีหกำรรกมผกู้เชำร่ำกชฤ่วษงฎจีกะำได้ใช้ค่ำเช่ำ
สำนกั ใงหำ้แนกคผ่ณ้เู ะชกำ่ รไรปมกก่อำนรกทฤษ่ำนฎีวก่ำำผู้เชำ่ ชว่ งหำอสำำจนจกั ะงำยนกคขณ้ึนะเกปร็นรขม้อกตำร่อกสฤู้ผษู้ใฎหีก้เชำ่ำได้ไม่ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อน่งึ บทบัญญตั ิอันนไี้ มห่ ำ้ มกำรทผ่ี ใู้ หเ้ ช่ำจะใช้สทิ ธขิ องตนต่อผู้เช่ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๒
สำนกั งำนคณะกรรหมนกำำ้ รทกแ่ี ฤลษะฎคีกวำำมรบั ผดิ ของสผำู้ในหกั เ้ ชงำ่ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕ค๔ณ๖ะกผรรใู้ หมเ้กชำ่ำรจกำฤตษอ้ ฎงีกสำง่ มอบทรัพย์สสินำซนึ่งกัใหงำเ้ นชค่ำนณ้ันะกในรรสมภกำำพรอกันฤซษ่อฎมีกแำซมดีแลว้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๕๔๗ ผู้เช่ำสตำ้นอกังงเสำนียคคณ่ำะใกชร้จร่ำมยกไำปรกโฤดษยฎคีกวำำมจำเป็นแลสะำสนมกั คงำวนรคเณพ่ืะอกรรักรษมกำำรกฤษฎีกำ
ทรัพย์สินซ่ึงเช่ำนั้นเท่ำใด ผู้ให้เช่ำจำต้องชดใช้ให้แก่ผู้เช่ำ เว้นแต่ค่ำใช้จ่ำยเพื่อบำรุงรักษำตำมปกติ
และเพ่อื ซ่อมแซมสเพำนยี กั งงเลำน็กคนณ้อะยกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๕๔๘ ถ้ำผู้ใหสำ้เชน่ำกั สงำ่งนมคอณบะทกรรัพรมยก์สำินรกซฤ่ึงษเชฎ่ำีกนำ้ันโดยสภำพไมสำ่เนหกัมงำำะนแคกณ่กะำกรรทรมี่จกะำรกฤษฎีกำ
ใชเ้ พือ่ ประโยชน์ท่ีเชำ่ มำ ผเู้ ช่ำจะบอกเลิกสญั ญำเสียก็ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๔๙ กำรส่งมอบทรัพย์สินซ่ึงเช่ำก็ดี ควำมรับผิดของผู้ให้เช่ำในกรณีชำรุด
สำนกั บงกำนพครณ่อะงกแรลระมรกอำนรกสฤิทษธฎกิ ีก็ดำี ผลแห่งข้อสญัสำญนำกั วงำ่ำนจคะณไมะ่ตก้อรรงมรักบำผริดกกฤ็ดษีฎเีกหำล่ำน้ี ท่ำนให้บสงั ำคนบั กั ดงำว้ นยคบณทะบกญัรรญมกัตำิ รกฤษฎีกำ
ท้ังหลำยแห่งประสมำวนลกั กงฎำนหคมณำะยกนรว้ี รำ่มดก้วำยรกกฤำษรซฎ้ือีกขำำยอนุโลมควสำำมนตกั ำงมำนคควณร ะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๕๕๐ ผู้ให้เชสำ่ำนยกั่องมำนตค้อณงระับกรผริดมใกนำครกวฤำษมฎชีกำำรุดบกพร่องอัสนำเนกกัิดงขำึ้นนคในณระะกหรรวม่ำกงำรกฤษฎีกำ
เวลำเช่ำ และผู้ให้เช่ำต้องจัดกำรซ่อมแซมทุกอย่ำงบรรดำซึ่งเป็นกำรจำเป็นขึ้น เว้นแต่กำรซ่อมแซม
ชนิดซ่งึ มกี ฎหมำยสหำนรือกั งจำำนรคตี ณปะรกะรเรพมณกีวำรำ่ กผฤูเ้ ชษ่ำฎจีกะำพึงต้องทำเองสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๕๕๑ ถ้ำควสำำมนชกั ำงรำนุดคบณกะพกรร่อรมงแกหำร่งกทฤรษัพฎยีก์สำินท่ีเช่ำน้ันไมส่เำปน็นกั เงหำนตคุถณึงแะกกร่ผรู้เมชก่ำำรกฤษฎีกำ
จะต้องปรำศจำกกำรใช้และประโยชน์ และผู้ให้เช่ำยังแก้ไขได้ไซร้ ผู้เช่ำต้องบอกกล่ำวแก่ผู้ให้เช่ำให้
จัดกำรแก้ไขควำมสชำนำกัรงุดำบนกคพณระ่อกงรนรมั้นกกำ่อรกนฤถษ้ำฎแีกลำะผู้ให้เช่ำไม่จสัดำนทกัำงใำหน้คคืนณดะีภกำรรยมในกำเวรกลฤำษอฎันีกสำมควร ผู้เช่ำ
จะบอกเลิกสัญญำเสยี กไ็ ด้ หำกวำ่ ควำมชำรุดบกพรอ่ งนน้ั ร้ำยแรงถงึ สมควรจะทำเชน่ นนั้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำหมวด ๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หนำ้ ทแ่ี ละควำมรบั ผิดของผู้เชำ่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕คณ๕ะ๒กรรอมันกผำู้รเชก่ำฤจษะฎใีกชำ้ทรัพย์สินท่ีเชสำ่ำนเพกั ง่ือำกนำครณอะยก่ำรงรอมื่นกำนรอกฤกษจฎำีกกำที่ใช้กันตำม
ประเพณีนิยมปกติ หรอื กำรดงั กำหนดไว้ในสญั ญำนนั้ ท่ำนวำ่ หำอำจจะทำไดไ้ ม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๕๓ ผู้เช่ำจำต้องสงวนทรัพย์สินท่ีเช่ำนั้นเสมอกับที่วิญญูชนจะพึงสงวน
ทรพั ย์สินของตนเสอำงนแกั งลำะนตคอ้ ณงะบกำรรรงุ มรกกั ำษรกำทฤษ้งั ทฎีำกกำำรซอ่ มแซมเสลำ็กนนกั ้องำยนดคว้ ณยะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๕๕๔ ถ้ำผู้เช่ำกระทำกำรฝ่ำฝืนบทบัญญัติในมำตรำ ๕๕๒ มำตรำ ๕๕๓
สำนกั หงรำนือคฝณ่ำฝะืนกรขร้อมสกัญำรญกำฤษผฎู้ใหีกำ้เช่ำจะบอกกลส่ำำวนใกัหง้ผำู้เนชค่ำณปะฏกิบรัตรมิใหกำ้ถรูกกตฤ้อษงฎตีกำำมบทกฎหมำยสหำรนือกั ขง้อำนสคัญณญะำกนรรั้นมกๆำรกฤษฎีกำ
กไ็ ด้ ถำ้ และผู้เชำ่ ละเลยเสียไม่ปฏิบัตติ ำม ท่ำนว่ำผใู้ ห้เช่ำจะบอกเลกิ สัญญำเสียก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๕๕ ผู้เช่ำจำต้องยอมให้ผู้ให้เช่ำหรือตัวแทนของผู้ให้เช่ำเข้ำตรวจดู
สำนกั ทงรำนพั คยณ์สะินกทร่เีรชม่ำกเปำร็นกคฤรษัง้ ฎคีกรำำว ในเวลำแลสะำรนะกั ยงำะนอคนั ณสะมกครวรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕คณ๕ะ๖กรถรม้ำกในำรรกะฤหษวฎ่ำีกงำเวลำเช่ำมีเหตสุจำนะกัตง้อำงนซค่อณมะแกรซรมมทกรำรัพกยฤ์สษินฎซีก่ึงำเช่ำนั้นเป็น
สำนกั กงำำนรเครณ่งระ้อกนรรมแกลำะรผกู้ใฤหษ้เฎชีก่ำำประสงค์จะทำสกำนำกัรองำันนจคำณเปะก็นรเรพมื่อกทำร่ีจกะฤซษ่อฎมีกแำซมเช่นว่ำนั้นสไซำนร้กั ทงำ่ำนนควณ่ำผะกู้เชร่ำรมจกะำรกฤษฎีกำ
ไม่ยอมให้ทำน้ันไม่ได้ แม้ถึงว่ำกำรนั้นจะเป็นควำมไม่สะดวกแก่ตน ถ้ำกำรซ่อมแซมเป็นสภำพซ่ึงต้อง
กินเวลำนำนเกินสสำมนคกั วงำรนจคณนเะปก็รนรเมหกตำุใรหก้ฤทษรฎัพีกยำ์สินนั้นไม่เหมสำำะนแกั กงำ่กนำครณทะี่จกะรใรชม้เกพำืร่อกปฤรษะฎโีกยำชน์ที่เช่ำมำ
ผู้เช่ำจะบอกเลิกสัญญำเสียก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๕๗ ในกรณีอยำ่ งใด ๆ ดงั จะกล่ำวต่อไปน้ี คอื
ส(๑ำน)กั ถง้ำำนทครพัณยะกส์ รนิ รทมเ่ีกชำ่ำรนกฤัน้ ษชฎำรีกดุำควรทผ่ี ูใ้ ห้เชำ่สจำนะกัตงอ้ ำงนซค่อณมะแกซรมรมกก็ดำี รกฤษฎีกำ
(๒) ถำ้ จะตอ้ งจดั กำรอยำ่ งหน่ึงอยำ่ งใดเพ่ือปดั ป้องภยันตรำยแก่ทรัพย์สนิ นนั้ กด็ ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤ)ษถฎ้ีำกบำ ุคคลภำยนอสกำรนุกกั ลง้ำำนเขค้ำณมะำกใรนรทมรกัพำรยก์สฤินษทฎี่ีเกชำ่ำหรือเรียกอ้ำสงำสนิทกั ธงำิอนยค่ำณงใะดกอรรยม่ำกงำรกฤษฎีกำ
หนึ่งเหนือทรัพย์สสนิ ำนนกนั้ั งกำด็นีคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในเหตุดังกล่ำวน้ันให้ผเู้ ชำ่ แจง้ เหตแุ ก่ผใู้ หเ้ ช่ำโดยพลัน เวน้ แตผ่ ู้ใหเ้ ช่ำจะได้ทรำบเหตุ
สำนกั นงัน้ำนอคยณู่กะอ่ กนรแรลม้วกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำผู้เช่ำละเลยเสียไม่ปฏิบัติตำมบทบัญญัติน้ีไซร้ ท่ำนว่ำผู้เช่ำจะต้องรับผิดต่อผู้ให้
เช่ำในเมื่อผใู้ ห้เชำ่ สตำอ้นงกั เงสำียนหคำณยะอกยรำ่รมงใกดำรๆกฤเพษฎรำีกะำควำมละเลยชสำักนชกั ำ้ งขำอนงคผณู้เชะกำ่ รนรั้นมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๕๕๘ อันทรสัพำนย์กสั งินำทน่ีเคชณ่ำะนก้ันรรถม้ำกมำริไดกฤ้รับษฎอีกนำุญำตของผู้ให้เสชำ่ำนกกั ่องำนนคผณู้เชะ่ำกจระรมทกำำรกฤษฎีกำ
กำรดัดแปลงหรือต่อเติมอย่ำงหนึ่งอย่ำงใดหำได้ไม่ ถ้ำและผู้เช่ำทำไปโดยมิได้รับอนุญำตของผู้ให้เช่ำ
เช่นน้ันไซร้ เมื่อผสู้ใหำน้เชกั ่ำงำเรนยีคกณระ้อกงรรผมู้เกชำ่ำรจกะฤตษ้อฎงีกทำำให้ทรพั ย์สินสนำั้นนกักงลำับนคคืนณคะกงสรรภมำกพำเรดกิมฤษทฎั้งีกจำะต้องรับผิด
ต่อผู้ให้เชำ่ ในควำมสูญหำยหรอื บุบสลำยอย่ำงใด ๆ อันเกดิ แต่กำรดดั แปลงต่อเตมิ นนั้ ด้วย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕ค๕ณ๙ะกรถร้ำมไกมำ่มรกีกฤำษหฎนีกดำโดยสัญญำหรสอืำนโดกั ยงำจนำครณีตะปกรระรเมพกณำรีวก่ำฤจษะฎพีกึงำชำระค่ำเช่ำ
ณ เวลำใด ท่ำนให้ชำระเม่ือส้ินระยะเวลำอันได้ตกลงกำหนดกันไว้ทุกครำวไป กล่ำวคือว่ำถ้ำเช่ำกัน
สำนกั เงปำน็นรคำณยะปกีกร็พรมึงกชำำรรกะฤคษ่ำฎเชีก่ำำเมอื่ สนิ้ ปี ถ้ำเสชำำ่นกกั ันงำเปนคน็ ณรำะยกเรดรือมนกำกรพ็ กึงฤชษำฎรีกะำคำ่ เชำ่ เม่ือส้ินเสดำือนนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕ค๖ณ๐ะกรถร้ำมผกเู้ ำชรำ่กไฤมษ่ชฎำีกรำะคำ่ เช่ำ ผใู้ หเ้ สชำ่ำนจกัะงบำอนกคเณละกิ กสรญัรมญกำำเรสกียฤกษไ็ฎดีก้ ำ
แต่ถ้ำคำ่ เช่ำน้ันจะพึงส่งเป็นรำยเดือน หรือส่งเป็นระยะเวลำยำวกว่ำรำยเดือนขึ้นไป
สำนกั ผงู้ใำหน้เคชณำ่ ตะกอ้ รงรบมอกกำกรลกำ่ฤวษแฎกีกผ่ ำเู้ ช่ำก่อนว่ำใหสช้ ำำนรกัะงคำ่ำนเชค่ำณภะำกยรใรนมเกวำลรำกใฤดษซฎงึ่ ีกพำึงกำหนดอย่ำใสหำน้ น้อกั ยงำกนวค่ำสณิบะกหร้ำรวมันกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕ค๖ณ๑ะกรถร้ำมมกิไำดรก้ทฤำษหฎนีกังำสือลงลำยมอื ชสำ่ือนขกั องงำคนู่สคัญณญะกำรแรสมดกำงรไกวฤต้ ษ่อฎกีกันำว่ำทรัพย์สิน
สำนกั ทง่ีใำหนค้เชณ่ำะมกีสรภรมำกพำเรปก็นฤอษยฎู่อีกยำ่ำงไร ท่ำนใหส้สำันนกันงิษำนฐำคนณไะวก้กร่อรมนกวำ่ำรผกู้เฤชษ่ำฎไดีก้รำับทรัพย์สินทส่ีเชำน่ำนกั ง้ันำไนปคโณดะยกสรภรำมพกำรกฤษฎีกำ
- ๙๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
อนั ซ่อมแซมดีแล้ว และเม่ือสัญญำได้เลิกหรือระงับลง ผู้เช่ำก็ต้องส่งคืนทรัพย์สินในสภำพเช่นนั้น เว้นแต่
สำนกั จงะำนพคสิ ณจู นะก์ไดรรว้ ม่ำกทำรรัพกยฤษส์ นิฎีกนำน้ั มไิ ดซ้ ่อมแซสมำไนวด้กั งีใำนนขคณณะะทกีส่รร่งมมกอำบรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕ค๖ณ๒ะกรผรู้เมชกำ่ ำจระกตฤอ้ษงฎรีกับำผิดในควำมสสูญำนหกัำงยำหนรคอื ณบะุบกสรรลมำกยำอรยกำ่ฤงษใฎดีกๆำ อันเกิดขึ้น
แกท่ รพั ยส์ ินท่ีเชำ่ เพรำะควำมผดิ ของผู้เช่ำเอง หรอื ของบคุ คลซง่ึ อยกู่ บั ผเู้ ช่ำ หรือของผู้เช่ำช่วง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกแฤตษ่ผฎเู้ ชีก่ำำไมต่ ้องรบั ผิดสในำนคกั วงำำมนสคูญณหะกำรยรหมรกอื ำรบกบุ ฤสษลฎำีกยำอันเกิดแต่กำรสใำชน้ทกั งรำัพนยคส์ ณินะนกั้นรรโมดกยำรกฤษฎีกำ
ชอบ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๕๖๓ คดีอันสผำนู้ใหกั ง้เชำน่ำคจณะฟะก้อรงรผมู้เกชำ่ำรเกกฤ่ียษวฎแีกกำ่สัญญำเช่ำน้ันสำทน่ำกั นงำหน้ำคมณมะิใกหร้ฟรม้อกงำรกฤษฎีกำ
เม่ือพ้นกำหนดหกเดือนนบั แตว่ นั ส่งคืนทรพั ยส์ ินทีเ่ ชำ่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๔
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ คสวำนำมกั งรำะนงคบั ณแะหกง่ รสรัญมกญำำรเกชฤ่ำษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๖๔ อันสัญญำเช่ำน้ัน ท่ำนว่ำย่อมระงับไปเมื่อส้ินกำหนดเวลำที่ได้ตกลง
สำนกั กงันำนไวค้ ณมะพิ กักรตรม้อกงบำรอกกฤกษลฎำ่ ีกวำกอ่ น สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๖๕ กำรเชำ่ ถือสวนนนั้ ท่ำนใหส้ ันนษิ ฐำนไวก้ อ่ นว่ำเชำ่ กันปีหนงึ่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกกฤำษรเฎชีกำ่ ำนำก็ใหส้ ันนษิ สฐำำนนกั ไงวำ้กนอ่ คนณวะ่ำกเรชร่ำมกกนั ำตรกลฤอษดฎฤีกดำทู ำนำปีหนง่ึ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕ค๖ณ๖ะกรถรม้ำกกำำรหกนฤดษเฎวีกลำำเช่ำไม่ปรำกฏสำในนกั คงวำำนมคทณ่ีตะกกรลรงมกกันำหรกรฤือษไมฎ่พีกำึงสันนิษฐำน
ได้ไซร้ ท่ำนว่ำคู่สัญญำฝ่ำยใดจะบอกเลิกสัญญำเช่ำในขณะเมื่อสุดระยะเวลำอันเป็นกำหนดชำระค่ำ
สำนกั เงชำ่ำนกค็ไณดะ้ทกุกรรระมยกำะรกแฤตษ่ตฎ้อีกงำบอกกล่ำวแกส่อำีกนฝกั ง่ำำยนหคนณ่ึงะใกหร้รรู้ตมัวกกำร่อกนฤชษ่ัวฎกีกำำหนดเวลำชำสรำะนคกั ่ำงเำชน่ำครณะะยกะรหรมนกึ่งำรกฤษฎีกำ
เป็นอยำ่ งนอ้ ยแตไ่ ม่จำตอ้ งบอกกลำ่ วลว่ งหน้ำกวำ่ สองเดอื น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๖๗ ถ้ำทรัพย์สินซ่ึงให้เช่ำสูญหำยไปทั้งหมดไซร้ ท่ำนว่ำสัญญำเช่ำก็ย่อม
สำนกั รงะำงนบั คไณปะดก้วรยรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๖๘ ถ้ำทรัพย์สินซึ่งให้เช่ำสูญหำยไปแต่เพียงบำงส่วนและมิได้เป็นเพรำะ
สำนกั คงวำนำมคผณิดะขกอรรงมผกเู้ ชำร่ำกทฤษ่ำนฎวีกำ่ำผู้เชำ่ จะเรียกสใำหนล้ กั ดงคำนำ่ เคชณำ่ ะลกงรตรำมมกสำว่รกนฤทษ่ีสฎญู ีกหำำยกไ็ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีเช่นนี้ ถ้ำผู้เช่ำไม่สำมำรถใช้สอยทรัพย์สินส่วนที่ยังคงเหลืออยู่น้ันสำเร็จ
ประโยชนไ์ ด้ดังทีไ่สดำม้นุง่กั หงำมนำคยณเขะำ้กทรรำมสกญั ำญรกำฤเชษ่ำฎไีกซำร้ ทำ่ นวำ่ ผเู้ ชส่ำำจนะกับงอำนกคเลณิกะสกัญรรญมำกเำสรียกกฤ็ไษดฎ้ ีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๕๖๙ อันสสัญำนญกั ำงเำชน่ำคอณสะักงหรรำมรกิมำทรกรฤัพษยฎ์นีก้ัำนย่อมไม่ระงับสำไนปกั เงพำรนำคะณเะหกตรุโรอมนกำรกฤษฎีกำ
กรรมสทิ ธิ์ทรัพยส์ นิ ซงึ่ ใหเ้ ชำ่
สผำู้รนบั กั โงอำนนคยณอ่ มะกรรบั รไมปกทำงั้รสกฤิทษธฎแิ ีกลำะหน้ำที่ของผ้โูสอำนนกซั ง่ึงำมนตี ค่อณผะู้เกชรำ่ รนม้ันกดำร้วกยฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๙๘ - สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๗๐ ในเม่ือสิ้นกำหนดเวลำเช่ำซึ่งได้ตกลงกันไว้นั้นถ้ำผู้เช่ำยังคงครอง
สำนกั ทงรำนัพคยณ์สะินกอรยรมู่ แกลำระกผฤู้ใษหฎ้เชีก่ำำรู้ควำมน้ันแลส้วำนไมกั ่ทงำักนทค้วณงะไกซรรร้ มทก่ำำนรใกหฤ้ถษือฎวีก่ำำคู่สัญญำเป็นอสำันนไกัดง้ทำนำสคัญณะญกำรใรหมมกำ่ รกฤษฎีกำ
ตอ่ ไปไม่มกี ำหนดเวลำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๗๑ ถ้ำสัญญำเช่ำท่ีนำได้เลิกหรือระงับลง เมื่อผู้เช่ำได้เพำะปลูกข้ำวลง
สำนกั แงลำน้วไคซณระ้ กทร่ำรนมวก่ำำผรเู้กชฤ่ำษยฎอ่ ีกมำมสี ิทธทิ ่ีจะครสอำงนนกั ำงนำน้นั คตณ่อะไกปรจรนมกกวำรำ่ กจฤะษเสฎรีก็จำกำรเก่ยี วเก็บสแำนตกต่ั งอ้ ำงนเคสณยี คะกำ่ เรชร่ำมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกลำักษณะ ๕ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคเชณำ่ ะซกอ้ื รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๗๒ อันวำ่ เช่ำซ้ือนั้น คือสัญญำซ่ึงเจ้ำของเอำทรัพย์สินออกให้เช่ำ และให้
สำนกั คงำำนมค่ันณวำ่ะจกะรรขมำกยำทรรกัพฤษยฎ์สีกินำนั้นหรือว่ำจะสใหำน้ทกั รงัพำนยค์สณนิ ะนก้ันรตรมกกเปำร็นกสฤทิ ษธฎิแีกกำ่ผู้เช่ำ โดยเง่ือสนำไนขกั ทงำี่ผนู้เชค่ำณไะดก้ใรชร้เมงินกำรกฤษฎีกำ
เป็นจำนวนเทำ่ น้ันเท่ำนี้ครำว
สสำญันกัญงำำเนชคำ่ ณซะอ้ื กนร้ันรมถกำ้ ไำมรกท่ ฤำษเปฎน็ีกำหนงั สือ ทำ่ นวสำ่ ำเนปกั ็นงโำมนฆคะณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๕๗๓ ผู้เช่ำจสะำนบกัองกำเนลคิกณสะัญกรญรำมใกนำเรวกลฤำษใฎดีกเวำลำหนึ่งก็ได้ดส้วำยนสกั ่งงมำนอคบณทะรกัพรยร์สมินกำรกฤษฎีกำ
กลับคนื ใหแ้ ก่เจำ้ ขสอำนงกัโดงำยนเสคยีณคะำ่กใรชรจ้มำ่กยำรขกอฤงษตฎนีกเอำง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๕๗๔ ในกรณสำีผนิดกั นงัำดนไมคณ่ใชะ้เกงรินรสมอกงำครกรำฤวษตฎิดีกำๆ กนั หรือกรสะำทนำกั ผงิดำนสคญั ณญะกำใรนรมขก้อำรกฤษฎีกำ
ท่ีเป็นส่วนสำคัญ เจ้ำของทรัพย์สินจะบอกเลิกสัญญำเสียก็ได้ ถ้ำเช่นน้ันบรรดำเงินที่ได้ใช้มำแล้วแต่
กอ่ น ใหร้ บิ เป็นขอสงำเนจกั ้ำงขำอนงคทณระพั กยรรส์ มินกแำลระกฤเจษ้ำฎขีกอำงทรพั ยส์ ินชอสบำทนก่จีั งะำกนลคับณเะขก้ำรครรมอกงำทรกรัพฤษยฎส์ ีกนิ ำนัน้ ไดด้ ้วย
อน่ึง ในกรณีกระทำผิดสัญญำเพรำะผิดนัดไม่ใช้เงินซ่ึงเป็นครำวท่ีสุดนั้น ท่ำนว่ำ
สำนกั เงจำ้ำนขคอณงะทกรรัพรมยก์สำินรกชฤอษบฎทีกี่จำะริบบรรดำเงสินำนทกั ี่ไงดำ้ในชค้มณำะแกลร้วรมแกตำ่กร่อกนฤษแฎลีกะำกลับเข้ำครองสทำนรัพกั งยำ์สนินคณไดะ้ตก่อรรเมมื่อกำรกฤษฎีกำ
ระยะเวลำใช้เงนิ ได้พ้นกำหนดไปอีกงวดหนึ่ง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ลักษณะ ๖ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำจน้ำคงณแระงกงรำรนมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๕๗๕ อันว่ำสจำ้ำนงกัแงรำงนงคำณนะนก้ันรรคมือกสำรัญกญฤษำฎซีก่ึงำบุคคลคนหน่ึงสำเรนียกั กงำวน่ำคลณูกจะก้ำรงรตมกกำรกฤษฎีกำ
ลงจะทำงำนให้แก่บุคคลอีกคนหนึ่ง เรียกว่ำนำยจ้ำง และนำยจ้ำงตกลงจะให้สินจ้ำงตลอดเวลำที่
ทำงำนให้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๕๗๖ ถ้ำตำสมำพนฤกั ตงำิกนำครณณะ์ไกมร่อรมำกจำจระกคฤำษดฎหีกมำ ำยได้ว่ำงำนนสำ้ันนจกั ะงพำนึงคทณำใะหก้รเปรมลก่ำำรกฤษฎีกำ
ไซร้ ทำ่ นย่อมถอื เอำโดยปรยิ ำยว่ำมคี ำม่นั จะให้สนิ จ้ำง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๕๗๗ นำยสจำ้ำนงกั จงะำนโอคนณสะิกทรธริขมอกำงรตกนฤใษหฎ้แีกกำ่บุคคลภำยนสอำนกกักง็ไำดน้เคมณื่อะลกูกรรจม้ำกงำรกฤษฎีกำ
- ๙๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ยินยอมพรอ้ มใจดว้ ย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกลฤกู ษจฎำ้ ีงกจำะใหบ้ ุคคลภำสยำนนอกั งกำทนำคงณำนะกแรทรนมกตำนรกก็ไฤดษ้เฎมีกอ่ื ำนำยจำ้ งยนิ ยอสมำพนกัรง้อำมนใคจณดะว้ กยรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำคู่สัญญำฝ่ำยใดทำกำรฝ่ำฝืนบทบัญญัติน้ี คู่สัญญำอีกฝ่ำยหน่ึงจะบอกเลิกสัญญำ
เสยี ก็ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๕๗๘ ถ้ำลูกสจำ้ำนงกั รงับำนรอคงณโะดกยรแรมสกดำงรอกอฤกษชฎัดีกหำ รือโดยปริยำสยำวน่ำกั ตงนำนเปคณ็นะผกู้มรีฝรีมมกือำรกฤษฎีกำ
พเิ ศษ หำกมำปรำสกำนฏกัวงำ่ ำไนร้ฝคณีมือะกเชรน่รมนกั้นำไรซกรฤ้ ษทฎำ่ ีกนำวำ่ นำยจำ้ งชอสบำนทกัจี่ งะำบนอคกณเะลกิกรสรัญมกญำำรกเสฤยี ษไฎดีก้ ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๕๗๙ กำรทสี่ลำนูกกั จง้ำำงนขคำณดะงกำรนรมไปกำโรดกยฤเษหฎตีกุอำันสมควรและสชำน่ัวกัรงะำยนะคเณวะลกำรนร้มอกยำรกฤษฎีกำ
พอสมควรนน้ั ทำ่ นว่ำไม่ทำใหน้ ำยจ้ำงมสี ิทธบิ อกเลิกสัญญำได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๘๐ ถ้ำไม่มีกำหนดโดยสัญญำหรือจำรีตประเพณีว่ำจะพึงจ่ำยสินจ้ำง
สำนกั เงมำื่อนไครณทะ่ำกนรรวม่ำกพำึงรจก่ำฤยษเฎมีก่ือำงำนได้ทำแล้วสเำสนรกั ็จงำถน้ำคกณำะรกจร่ำรยมสกินำรจก้ำฤงษนฎั้นีกไำด้กำหนดกันไวส้เำปน็นกั งรำะนยคะณเวะลกำรกรม็ใหกำ้ รกฤษฎีกำ
พงึ จำ่ ยเมือ่ สดุ ระยะเวลำเช่นนนั้ ทุกครำวไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๘๑ ถ้ำระยะเวลำท่ีได้ตกลงวำ่ จ้ำงกันนั้นสุดสิ้นลงแล้วลูกจ้ำงยังคงทำงำน
สำนกั องยำนู่ตค่อณไปะกอรีกรมแกลำะรกนฤำษยฎจีก้ำำงรู้ดังน้ันก็ไม่ทสำักนทกั ้วงำงนไซครณ้ ะทก่ำรนรมใหก้ำสรันกนฤษิษฎฐีกำำนไว้ก่อนว่ำคู่สสัญำนญกั งำำเนปค็นณอะันกไรดร้ทมกำำรกฤษฎีกำ
สญั ญำจ้ำงกันใหมส่โำดนยกั คงำวนำคมณอะยก่ำรงรเมดกียำวรกกันฤกษับฎสีกำัญญำเดิม แต่คสู่สำนัญกั ญงำำนฝค่ำณยะใกดรฝร่ำมยกหำนรก่ึงฤอษำฎจีกจำะเลิกสัญญำ
เสยี ได้ด้วยกำรบอกกล่ำวตำมควำมในมำตรำตอ่ ไปน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๘๒ ถำ้ คู่สญั ญำไม่ได้กำหนดลงไวใ้ นสัญญำว่ำจะจ้ำงกันนำนเท่ำไร ท่ำนว่ำ
ฝ่ำยใดฝ่ำยหนึ่งจสะำเนลกัิกงสำัญนคญณำะดก้วรยรมกกำำรรบกอฤกษกฎลีก่ำำวล่วงหน้ำในสเมำน่ือกั ถงึงำหนครือณกะ่อกรนรจมะกถำรึงกกฤำษหฎนีกดำจ่ำยสินจ้ำง
ครำวใดครำวหนึ่ง เพื่อให้เป็นผลเลิกสัญญำกันเม่ือถึงกำหนดจ่ำยสินจ้ำงครำวถัดไปข้ำงหน้ำก็อำจทำ
สำนกั ไงดำ้นแคตณไ่ มะกจ่ รำรตม้อกงำบรอกกฤษกฎลี่ำกวำลว่ งหนำ้ กวำ่ สสำำนมกั เงดำือนนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อน่ึง ในเม่ือบอกกล่ำวดังว่ำนี้ นำยจ้ำงจะจ่ำยสินจ้ำงแก่ลูกจ้ำงเสียให้ครบจำนวนที่
จะต้องจ่ำยจนถึงสเำวนลกั ำงเำลนิกคสณัญะกญรำรตมกำมำรกกำฤหษนฎีกดำท่ีบอกกล่ำวนส้ันำนทกั ีเงดำียนวคณแะลก้วรปรมลก่อำยรลกูกฤษจ้ฎำงีกจำ ำกงำนเสีย
ในทันทกี ็อำจทำได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕คณ๘ะ๓กรรถม้ำกลำูกรกจฤ้ำษงจฎงีกใำจขัดคำสั่งขอสงำนนำกั ยงำจน้ำคงณอันะกชรอรบมกดำ้วรยกกฤษฎฎหีกมำำยก็ดี หรือ
ละเลยไม่นำพำต่อคำส่ังเช่นว่ำน้ันเป็นอำจิณก็ดี ละทิ้งกำรงำนไปเสยี ก็ดี กระทำควำมผิดอยำ่ งร้ำยแรง
สำนกั กง็ดำนี หครณือะทกำรปรมรกะำกรำกรฤอษ่ืนฎอีกนั ำไม่สมแก่กำรสปำฏนิบกั งตั ำิหนนค้ำณทะี่ขกอรรงมตกนำใรหก้ลฤลุษว่ ฎงีกไำปโดยถูกตอ้ งแสลำะนสกั จุงำรนิตคกณ็ดะี ทกร่ำรนมวก่ำำรกฤษฎีกำ
นำยจ้ำงจะไลอ่ อกโดยมพิ กั ต้องบอกกลำ่ วลว่ งหน้ำหรอื ให้สินไหมทดแทนกไ็ ด้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๘๔ ถ้ำจ้ำงแรงงำนรำยใดมีสำระสำคัญอยู่ท่ีตัวบุคคลผู้เป็นนำยจ้ำง ท่ำนว่ำ
สำนกั สงัญำนญคำณจะ้ำกงรเรชมน่ กนำั้นรกยฤ่อษมฎรีกะำงบั ไปด้วยมรณสำะนแกัหงง่ ำนนำคยณจะำ้ กงรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕คณ๘ะ๕กรรเมมก่ือำกรำกรฤจษ้ำฎงีกแำรงงำนสุดส้ินสลำนงกแั งลำ้วนคลณูกะจก้ำรงรชมอกำบรทก่ีฤจษะฎไดีก้รำับใบสำคัญ
สำนกั แงสำนดคงวณำ่ ะลกูกรจรมำ้ งกนำร้ันกไฤดษ้ทฎำีกงำำนมำนำนเท่ำสไำรน่แกัลงะำงนำคนณทะท่ี กำรนรมั้นกเปำรน็ กงฤำษนฎอีกยำำ่ งไร สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๑๐๐- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๕๘๖ ถ้ำลูกจสำ้ำนงเกั ปง็นำนผคู้ซณง่ึ นะกำรยรจม้ำกงำไรดก้จฤำ้ ษงฎเอีกำำมำแต่ต่ำงถน่ิ โสดำนยนกั งำำยนจค้ำณงอะกอรกรเมงกินำรกฤษฎีกำ
ค่ำเดินทำงให้ไซร้ เม่ือกำรจ้ำงแรงงำนสุดส้ินลง และถ้ำมิได้กำหนดกันไว้เป็นอย่ำงอ่ืนในสัญญำแล้ว
ท่ำนว่ำนำยจ้ำงจำสตำน้อกงั ใงชำน้เงคนิ ณคะำ่ กเดรรินมทกำำงรขกำฤกษลฎับีกใำห้ แตจ่ ะตอ้ งเสปำน็นกัดงงั ำตน่อคไณปะนก้ี รครือมกำรกฤษฎีกำ
(๑) สญั ญำมิได้เลิกหรือระงบั เพรำะกำรกระทำหรอื ควำมผดิ ของลกู จำ้ ง และ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษลฎกูีกจำ ้ำงกลับไปยังสถำ่นิ นทกั ี่ไงดำน้จำ้คงณเอะกำรมรำมภกำำยรใกนฤเษวฎลีกำำอันสมควร สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกลำักษณะ ๗ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำจน้ำคงณทะำกขรอรงมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๘๗ อันว่ำจ้ำงทำของน้ัน คือสัญญำซึ่งบุคคลคนหน่ึง เรียกว่ำผู้รับจ้ำง ตก
สำนกั ลงงำจนะคทณำะกกำรรรงมำกนำรสก่ิงฤใดษสฎ่ิงีกหำนึง่ จนสำเร็จใสหำน้แกักง่บำุคนคคลณอะกกี รครนมหกนำร่งึ กเฤรษียฎกีกวำ่ำผวู้ ่ำจำ้ ง และสผำนู้วำ่กั จงำ้ำนงคตณกละกงจรระมใหกำ้ รกฤษฎีกำ
สินจำ้ งเพือ่ ผลสำเร็จแห่งกำรทที่ ำน้ัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๘๘ เครื่องมือต่ำง ๆ สำหรับใช้ทำกำรงำนให้สำเร็จนั้น ผู้รับจ้ำงเป็นผู้
สำนกั จงดัำนหคำณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๘๙ ถ้ำสัมภำระสำหรับทำกำรงำนที่กล่ำวนั้นผู้รับจ้ำงเป็นผู้จัดหำ ท่ำนว่ำ
สำนกั ตงอ้ำนงจคัดณหะกำชรรนมดิ กทำรีด่ กี ฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕ค๙ณ๐ะกรถรม้ำสกำัมรภกำฤรษะฎนีก้ันำ ผู้ว่ำจ้ำงเป็นสผำู้จนัดกั หงำำนมคำณสะ่งกทรร่ำมนกใำหร้ผกู้รฤับษจฎ้ำีกงำใช้สัมภำระ
ด้วยควำมระมัดระวังและประหยัดอย่ำให้เปลืองเสียเปล่ำ เมื่อทำกำรงำนสำเร็จแล้ว มีสัมภำระ
สำนกั เงหำลนอืคอณยะู่กก็ใรหรมค้ กืนำแรกกผ่ฤวู้ษ่ำฎจีก้ำำง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๕ค๙ณ๑ะกรถรม้ำกคำวรำกมฤชษำฎรีกุดำบกพร่องหรือสคำนวกัำงมำชนักคชณ้ำะใกนรกรมำรกทำร่ีทกำฤนษ้ันฎเีกกำิดขึ้นเพรำะ
สภำพแห่งสัมภำระซึ่งผู้ว่ำจ้ำงส่งให้ก็ดี เพรำะคำสั่งของผู้ว่ำจ้ำงก็ดี ท่ำนว่ำผู้รับจ้ำงไม่ต้องรับผิด เว้น
สำนกั แงตำน่จคะณไดะ้รก้อู รยรมูแ่ กลำว้ รวก่ำฤสษัมฎภีกำำระนั้นไม่เหมำสะำหนรกั อืงำวนำ่ คคณำสะก่งั นรรน้ั มไกมำ่ถรูกกตฤษอ้ งฎแีกลำะมิไดบ้ อกกลส่ำำวนตกั ักงเำตนือคนณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๕๙๒ ผู้รับจ้ำงจำต้องยอมให้ผู้ว่ำจ้ำงหรือตัวแทนของผู้ว่ำจ้ำงตรวจตรำกำร
สำนกั งงำำนนไคดณ้ตะลกอรดรมเวกลำำรทกฤท่ี ษำฎอีกยำนู่ ัน้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำนค๕ณ๙ะ๓กรรถม้ำกผำรู้รกับฤจษ้ำฎงีกไำม่เร่ิมทำกำรใสนำนเวกั ลงำำนอคันณคะวกรรรหมกรืำอรทกำฤกษฎำรีกชำักช้ำฝ่ำฝืน
ข้อกำหนดแห่งสัญญำก็ดี หรือทำกำรชักช้ำโดยปรำศจำกควำมผิดของผู้ว่ำจ้ำง จนอำจคำดหมำย
สำนกั ลง่วำนงหคณน้ำะไกดร้รวม่ำกกำำรรกนฤ้ันษจฎะีกไำม่สำเร็จภำยใสนำกนำกั หงำนนดคเณวะลกำรทร่ีไมดก้ตำกรกลฤงษกฎันีกไำว้ก็ดี ผู้ว่ำจ้ำงชสอำนบกั ทง่ีจำนะคเลณิกะสกัญรรญมกำำรกฤษฎีกำ
เสียได้ มิพักต้องรอคอยให้ถึงเวลำกำหนดส่งมอบของนัน้ เลย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๕๙๔ ถ้ำในสรำะนหกั วง่ำำนงเควณละำกทรี่ทรมำกกำำรรกอฤยษู่นฎ้ันีกำเป็นวิสัยจะคำสดำนหกัมงำำยนลค่วณงะหกนรร้ำมไกดำ้ รกฤษฎีกำ