-๒๕๑- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สทิ ธิเรียกร้องคำ่ ทดแทน หรอื ค่ำเล้ยี งชีพตำมวรรคสำม มีกำหนดอำยคุ วำมสองปีนับ
สำนกั แงตำน่วคันณทะ่ีมกีครรำมพกิพำรำกกฤษษำฎถีกึงำที่สุด สำหรับสกำรนณกั งีกำนำรคสณมะรกสรรเมปก็นำโรมกฆฤษะฎเพีกรำำะฝ่ำฝืนมำตสรำำนกั ๑งำ๔น๔ค๙ณะมกรำรตมรกำำรกฤษฎีกำ
๑๔๕๐ หรือมำตรำ ๑๔๕๘ หรอื นับแต่วันที่รถู้ ึงเหตุท่ีทำใหก้ ำรสมรสเป็นโมฆะ สำหรบั กรณีกำรสมรส
เป็นโมฆะเพรำะฝส่ำำฝนนื กั มงำำนตครณำ ะ๑ก๔รร๕ม๒กำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๔๙๙/๑๑๓๘สำในนกั กงรำนณคีทณี่กะำกรรสรมมกรสำรเกปฤ็นษโฎมีกฆำะ ข้อตกลงระสหำวน่ำกั งงคำู่สนคมณรสะวก่ำรรฝม่ำกยำรกฤษฎีกำ
บใดุตจระเเปป็น็นจผำ้ใู นชว้อนำนเทสำำ่ำจนใปดกั กงใำคหนรค้ทอณำงเบะปกุต็นรรรหคมนนกังใำสดรกือหฤหรษือำฎกฝีก่ตำำยกใลดงหกรันือไทมง้ั่ไดสสอ้ใหำงน้ฝศกั ำ่ำงยลำจเนปะค็นเณปผะน็ ู้ชกผ้ีขรอู้รำมอดกกใำเนรงกินกฤคำษร่ำฎพอีกุปิจำำกรำณระำเชลี้ข้ียำงดดู
สำนกั ถง้ำำนศคำลณเะหก็นรรวม่ำกมำีเรหกตฤุทษ่ีถฎีกอำนอำนำจปกคสรำอนงกั ขงำอนงคคณู่สะมกรรสรนมั้กนำไรดก้ตฤำษมฎมีกำำตรำ ๑๕๘๒สศำำนลกั จงำะนถคอณนะอกำรนรมำกจำรกฤษฎีกำ
ปกครองของค่สู มรสและสั่งให้บคุ คลภำยนอกเป็นผปู้ กครองก็ได้ ท้ังน้ี ให้ศำลคำนึงถึงควำมผำสกุ และ
ประโยชนข์ องบตุ สรำนนัน้ กั เงปำน็นสคำณคะญักรรแมลกะำใรหกน้ ฤำษคฎวีกำำมในมำตรำ ๑ส๕ำน๒กั๑งำมนำคใณชบ้ะกังรครับมโกดำยรอกฤนษุโลฎมีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๐๐๑๓๙ สกำำนรกั สงำมนรคสณทะ่ีเกปร็นรมโมกำฆระกฤไมษ่กฎรีกำะทบถึงสิทธิขสอำนงบกั งุคำคนลคณภะำกยรนรมอกกำรกฤษฎีกำ
ผู้กระทำกำรโดยสุจริตซ่ึงได้มำก่อนมีกำรบันทึกควำมเป็นโมฆะไว้ในทะเบียนสมรสตำมมำตรำ
๑๔๙๗/๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนหคมณวะดกร๖รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกกำฤรษสฎิ้นีกสำุดแห่งกำรสมสรำสนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๐๑ กำรสมรสย่อมส้ินสุดลงด้วยควำมตำย กำรหย่ำ หรือศำลพิพำกษำ
ใหเ้ พิกถอน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๕๐๒ กำรสสมำนรกัสงทำ่ีเนปคน็ ณโะมกฆรียระมสกิน้ำรสกดุ ฤลษงฎเีกมำ่ือศำลพพิ ำกษสำใำหน้เกั พงำิกนถคอณนะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๕ะ๐ก๓รรมเกหำตรุทกฤี่จษะฎขีกอำให้ศำลพิพำกสษำนำเกั พงิำกนถคอณนะกกำรรรสมมกำรรสกฤเพษฎรำีกะำเหตุว่ำเป็น
โมฆียะ มีเฉพำะในกรณีท่ีคู่สมรสทำกำรฝ่ำฝืนมำตรำ ๑๔๔๘ มำตรำ ๑๕๐๕ มำตรำ ๑๕๐๖ มำตรำ
สำนกั ๑ง๕ำน๐ค๗ณะแกลระรมมำกตำรรกำฤ๑ษ๕ฎีก๐ำ๙ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๐๔ กำรสมรสท่ีเป็นโมฆียะเพรำะฝ่ำฝืนมำตรำ ๑๔๔๘ ผู้มีส่วนได้เสีย
สำนกั ขงอำนใหค้เณพะิกกถรรอมนกกำำรรกสฤมษรฎสีกไำด้ แต่บิดำมำสรำดนำกั หงรำือนคผณู้ปกะกครรรอมงกทำรี่ใหกฤ้คษวฎำมีกำยินยอมแล้วจะสำขนอกั ใงหำ้เนพคิกณถะอกนรรกมำกรำรกฤษฎีกำ
สมรสไมไ่ ด้
สถำ้ำนศกั ำงลำนมคิไดณ้สะก่ังใรหรม้เพกิำกรถกอฤนษกฎำีกรำสมรสจนชำยสหำนญกั ิงงมำนีอคำณยุคะกรรบรตมำกมำรมกำฤตษรฎำีก๑ำ ๔๔๘ หรือ
เมอ่ื หญงิ มคี รรภ์ก่อนอำยคุ รบตำมมำตรำ ๑๔๔๘ ให้ถอื ว่ำกำรสมรสสมบูรณม์ ำตั้งแตเ่ วลำสมรส
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๓๘ มำตรำ ๑๔๙๙/๑ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัตแิ กไ้ ขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
(ฉบับที่ ๑๐) พ.ศ. ๒ส๕ำน๓ก๓ั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๓๙ มำตรำ ๑๕๐๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรบัรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๕๒- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๐๕ กำรสสำนมกัรงสำทน่ีคไดณ้กะรกะรทรมำกไำปรโกดฤยษคฎู่สีกมำ รสฝ่ำยหน่ึงสสำำนคกััญงผำนิดคตณัวะคกู่สรมรมรกสำรกฤษฎีกำ
กำรสมรสนน้ั เป็นโมฆียะ
สสำทินธกั ิขงำอนเพคณิกถะกอรนรกมำกรำสรกมฤรษสฎเพีกรำำะสำคญั ผิดตสวัำนคกัู่สงมำรนสคเณปะ็นกอรันรมระกงำรับกเฤมษ่ือฎเวีกลำำได้ผำ่ นพ้น
ไปแล้วเกำ้ สิบวนั นับแต่วันสมรส
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ฉ้อฉลนนั้ จะไมท่ ำสกมำำำนรตกั สรงมำำนร๑สค๕ณก๐ะำก๖รรสรมมถรก้ำสำครนู่สกั้นมฤเรษปสฎน็ ไีกดโมำ้ทฆำยีกะำรสมรสโสดำนยถกั งกู ำกนลคฉณ้อะฉกลรอรมันกถำงึรขกนฤษำดฎซีก่ึงำถ้ำมิไดม้ ีกล
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกคฤวษำฎมีกในำ วรรคหน่ึง ไสมำ่ในชกั้บงังำคนับคณในะกกรรรณมีทกำ่ีกรลกฉฤ้อษฉฎลีกนำ ้ันเกิดขึ้นโดยสบำนุคกัคงลำทนค่ีสณำมะกโรดรยมคกำู่ รกฤษฎีกำ
สมรสอกี ฝำ่ ยหนึ่งมไิ ดร้ เู้ ห็นด้วย
สสำิทนธกั ิขงำอนเคพณิกะถกอรนรกมำกรำสรกมฤรษสฎเพีกำรำะถูกกลฉ้อฉสลำนเปกั ็นงำอนันครณะะงกบั รเรมม่ือกเำวรลกำฤไษดฎ้ผีก่ำำนพ้นไปแล้ว
เกำ้ สบิ วันนับแต่วนั ท่ีรู้หรือควรไดร้ ูถ้ ึงกลฉอ้ ฉล หรอื เมื่อเวลำไดผ้ ่ำนพ้นไปแลว้ หนึ่งปี นับแต่วนั สมรส
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๐๗ ถ้ำคู่สมรสได้ทำกำรสมรสโดยถูกข่มขู่อันถึงขนำดซึ่งถ้ำมิได้มีกำร
ข่มข่นู ้ันจะไมท่ ำกสำำรนสกั มงรำสนคกณำะรกสรมรรมสกนำรนั้ กเฤปษน็ ฎโมีกำฆยี ะ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สิทธิขอเพกิ ถอนกำรสมรสเพรำะถูกข่มขู่เป็นอนั ระงับ เมอ่ื เวลำได้ผ่ำนพน้ ไปแล้วหน่ึง
สำนกั ปงนีำนบั คแณตะว่ กนั รทรมี่พกน้ ำจรำกกฤกษำฎรีกขำ่มขู่ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๐๘๑๔๐ กำรสมรสท่ีเป็นโมฆียะเพรำะคู่สมรสสำคัญผิดตัวหรือถูกกลฉ้อฉล
สำนกั หงรำนอื คถณูกขะ่มกรขรู่ มเฉกพำรำกะฤแษตฎค่ ีกูส่ ำมรสทีส่ ำคญั ผสดิ ำตนัวกั หงรำือนถคูกณกะลกฉรร้อมฉกลำหรรกือฤถษูกฎขีก่มำขู่เท่ำนัน้ ขอเพสกิำนถกัองนำกนำครณสะมกรรสรไมดก้ ำรกฤษฎีกำ
ใน ก ร ณี ท่ี ผู้ มี สิ ท ธิ ข อ เพิ ก ถ อ น ก ำ ร ส ม ร ส เป็ น บุ ค ค ล ที่ ถู ก ศ ำ ล ส่ั งให้ เป็ น ค น ไร้
ควำมสำมำรถ ใหส้ำบนุคกั คงำลนซคึ่งณอะำกจรรร้อมงกขำอรกตฤ่อษศฎำีกลำให้ส่ังให้บุคคสลำวนิกกั งลำจนรคิตณเะปก็นรครมนกไำรร้คกวฤำษมฎสีกำำมำรถ ตำม
มำตรำ ๒๙ ขอเพิกถอนกำรสมรสไดด้ ้วย แต่ถำ้ ผู้มีสิทธิขอเพิกถอนกำรสมรสเป็นคนวิกลจริตที่ศำลยัง
สำนกั ไงมำ่ไนดค้สณ่ังะใหกร้เปรม็นกคำนรกไฤร้คษวฎำีกมำสำมำรถ บุคสคำลนดกั ังงำกนลค่ำณวจะกะรรร้อมงกขำอรเกพฤิกษถฎอีกนำ กำรสมรสก็ไสดำ้ นแกัตง่ตำ้อนคงขณอะใกหร้ศรมำกลำรกฤษฎีกำ
สง่ั ใหค้ นวิกลจรติ เป็นคนไร้ควำมสำมำรถพร้อมกันด้วย ในกรณีที่ศำลมีคำส่ังให้ยกคำขอให้ศำลส่งั เป็น
คนไรค้ วำมสำมำรสถำนกกั ็ใงหำ้ศนำคลณมะคีกำรสรม่ังยกำกรคกำฤขษอฎเีกพำกิ ถอนกำรสมสรำสนขกัองงำบนุคคคณละดกรงั รกมลกำ่ ำวรนก้ันฤเษสฎียีกดำว้ ย
คำส่ังศำลให้ยกคำขอเพกิ ถอนกำรสมรสของบุคคลตำมวรรคสองไม่กระทบกระเทอื น
สำนกั สงิทำนธคิกณำระกขรอรเมพกิกำถรกอฤนษกฎำีกรำสมรสของคู่สสมำรนสกั งแำตน่คคู่สณมะกรสรรจมะกตำ้อรกงฤใชษ้สฎิทีกธำินั้นภำยในกำสหำนนกั ดงรำะนยคะณเะวกลรำรทม่ีคกำู่ รกฤษฎีกำ
สมรสมีอยู่ ถ้ำระยสะำนเวกั ลงำำนดคังกณละ่ำกวรเรหมลกือำรอกยฤไู่ ษมฎถ่ ีกึงหำ กเดือนนบั แตสำว่ นันกั ทง่ีศำนำคลณมีคะกำรสรงั่ มใหกำ้ยรกกคฤำษขฎอีกเำพิกถอนกำร
สมรสของบุคคลดังกล่ำวหรือไม่มีเหลืออยู่เลย ก็ให้ขยำยระยะเวลำนั้นออกไปได้ให้ครบหกเดือนหรือ
สำนกั องีกำนหคกณเดะอืกนรรนมบั กแำรตก่วฤนั ษทฎ่ีศีกำำลมคี ำส่ังใหย้ กสคำนำกขั งอำเนพคิกณถะอกนรกรมำรกสำรมกรฤสษขฎอีกงำบคุ คลดังกล่ำวสำแนลกั ้วงแำนตค่กณรณะกี รรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๔๐ เดิมกำรร้องขอต่อศำลให้สั่งให้บุคคลวิกลจริตเป็นคนไร้ควำมสำมำรถอยู่ในมำตรำ ๒๙ แต่
สำนกั โงดำยนผคลณขอะงกพรรระมรกำำชรบกญัฤษญฎตั ีกใิ หำ้ใช้บทบัญญตั บิ สรำรนพกั ๑งำนแหค่งณปะรกะรมรวมลกกำฎรหกมฤำษยฎแีกพำ่งและพำณิชย์ท่ีไสดำต้นรกั วงจำชนำครณะใะหกมร่ รพม.ศก.ำรกฤษฎีกำ
๒๕๓๕ น้ัน กำรร้องขอต่อศำลให้ส่งั ให้บุคคลวิกลจริตเป็นคนไรค้ วำมสำมำรถอยู่ในมำตรำ ๒๘ แต่โดยที่มำตรำ ๑๕
แห่งพระรำชบัญญสัตำิในหก้ัใชง้บำนทคบณัญะญกัรตริบมรกรำพรก๑ฤษแฎหีก่งปำระมวลกฎหมสำำยนแกั พง่งำแนลคะณพะำกณริรชมยก์ทำี่ไรดก้ตฤรษวฎจชีกำำระใหม่ พ.ศ.
๒๕๓๕ ให้แก้เลขมำตรำ ๒๙ เป็นมำตรำ ๒๘ เฉพำะแต่ในมำตรำ ๑๔๖๔ และมำตรำ ๑๕๑๙ เท่ำนั้น จึงมิได้แก้ไข
สำนกั เลงำขนมคำณตระำกทรีป่ รรมำกกำฏรใกนฤมษำฎตีกรำำ ๑๕๐๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๕๓- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๐๙ กำรสมรสท่ีมิได้รับควำมยินยอมของบุคคลดังกล่ำวในมำตรำ
สำนกั ๑ง๔ำน๕ค๔ณะกกำรรรสมมกรำสรกนฤัน้ ษเปฎีกน็ ำโมฆยี ะ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั งรำำนค๑ณ๕ะ๑กร๐รมกกำำรรกสฤษมฎรีกสำท่ีเป็นโมฆียะสเำพนรกั ำงำะนมคิไณดะ้รกับรครมวกำำมรยกิฤนษยฎอีกมำของบุคคล
ดังกล่ำวในมำตรำ ๑๔๕๔ เฉพำะบุคคลที่อำจให้ควำมยินยอมตำมมำตรำ ๑๔๕๔ เท่ำน้ัน ขอให้เพิก
สำนกั ถงอำนนคกณำระสกมรรรมสกไำดร้ กฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บรบิ ูรณ์หรือเม่ือหสสญำิทนิงธกัมิขงีคำอรนเรคพภณิก์ ะถกอรนรกมำกรำรสกมฤรษสฎตีกำำมมำตรำน้ีเป็นสอำนันกั รงะำงนับคเณมะื่อกครู่สรมมกรำสรนก้ันฤมษีอฎีำกยำุครบย่ีสิบปี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกกฤำษรฟฎีก้อำงขอเพิกถอนกสำำนรกัสงมำรนสคตณำะมกมรรำมตกรำำรนกี้ใฤหษ้มฎีอีกำำยุควำมหนึ่งปสีนำับนกแั งตำ่วนันคทณระำกบรรกมำกรำรกฤษฎีกำ
สมรส
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๑๑ กำรสมรสท่ไี ด้มคี ำพพิ ำกษำใหเ้ พิกถอนนั้น ให้ถือวำ่ สน้ิ สุดลงในวันที่
สำนกั คงำำนพคพิ ณำกะกษรำรถมึงกทำ่ีสรกดุ ฤแษตฎ่ีจกะำอำ้ งเปน็ เหตุเสสำ่อืนมกั งสำิทนธคขิ ณอะงกบรุครมคกลำภรำกยฤนษฎอีกกำผทู้ ำกำรโดยสสจุ ำรนิตกั ไงมำ่ไนดค้ ณเวะ้นกแรตรม่จกะำรกฤษฎีกำ
ได้จดทะเบียนกำรเพกิ ถอนกำรสมรสน้ันแล้ว สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๑๒ ให้นำบทบัญญัติว่ำด้วยผลของกำรหย่ำโดยคำพิพำกษำมำใช้บังคับ
สำนกั แงกำน่ผคลณขอะกงกรรำมรกเพำรกิ กถฤอษนฎกีกำำรสมรสโดยอนสำโุ ลนมกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๑๓ ถ้ำปรำกฏว่ำคู่สมรสที่ถูกฟ้องเพิกถอนกำรสมรสได้รู้เห็นเป็นใจใน
สำนกั เงหำตนุแคหณ่งะโกมรฆรมียกะำกรรกรฤมษฎคีกู่สำมรสนั้นจะต้อสงำรนับกั ผงำิดนใคชณ้ค่ำะทกรดรแมทกนำรคกวฤำษมฎเีกสำียหำยซึ่งคู่สมรสสำนอกัีกงฝำ่นำยคหณนะกึ่งไรดรม้รับกำรกฤษฎีกำ
ต่อกำย ชื่อเสียงหรือทรัพย์สิน เนื่องจำกกำรสมรสน้ัน และให้นำมำตรำ ๑๕๒๕ มำใช้บังคับโดย
อนุโลม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำหำกกำรเพิกถอนกำรสมรสตำมวรรคหนึ่งทำให้อีกฝ่ำยหน่ึงยำกจนลง และไม่มี
สำนกั รงำำยนไคดณ้พะอกจรำรมกกทำรรัพกยฤษ์สิฎนีกหำรือจำกกำรงำสนำตนำกั มงำทน่ีเคคณยทะกำรอรยมู่รกะำหรกวฤ่ำษงสฎมีกำรส คู่สมรสท่ีถสูกำฟนกั้องงำนนั้นคจณะะตก้อรรงมรกับำรกฤษฎีกำ
ผิดในคำ่ เลย้ี งชีพดงั ที่บัญญัตไิ วใ้ นมำตรำ ๑๕๒๖ ด้วย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๑๔ กำรหย่ำนั้นจะทำได้แตโ่ ดยควำมยินยอมของท้ังสองฝำ่ ยหรอื โดยคำ
สำนกั พงิพำนำคกณษะำกขรอรงมศกำำลรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สกำำนรกัหงยำน่ำโคดณยคะกวรำรมมยกนิ ำยรอกมฤษตฎ้อีงกทำำเป็นหนังสือสแำลนะกั มงีพำนยคำนณละงกลรำรยมมกือำรชก่ือฤอษยฎำ่ ีกงนำ ้อยสองคน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๕๑๕ เมื่อไสดำน้จกดั งทำะนเคบณียะนกสรมรมรกสำตรำกมฤปษรฎะีกมำวลกฎหมำยนสี้ำกนำกั รงหำนยค่ำณโดะยกครรวมำกมำรกฤษฎีกำ
ยินยอมจะสมบูรณ์ต่อเมื่อสำมแี ละภริยำได้จดทะเบยี นกำรหย่ำนัน้ แลว้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๑๖ เหตุฟอ้ งหยำ่ มีดังต่อไปน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษ๑ฎ๔๑ีกสำ ำมีหรือภริยำสอำนุปกั กงำำรนะคเณลี้ยะกงรดรูหมรกือำยรกกฤยษ่อฎงีกผำู้อื่นฉันภริยำหสรำือนสกั ำงมำนี เคปณ็นะชกู้หรรรอืมกมำี รกฤษฎีกำ
ชู้ หรือรว่ มประเวณกี บั ผ้อู ื่นเปน็ อำจิณ อกี ฝำ่ ยหนึง่ ฟอ้ งหยำ่ ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๔๑ มำตรำ ๑๕๑๖ (๑) แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่ง
สำนกั แงลำะนพคำณณะิชกยร์ ร(ฉมบกับำรทก่ี ๑ฤษ๖ฎ) พีกำ.ศ. ๒๕๕๐ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๕๔- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
(๒) สำมีหรือภริยำประพฤติชั่ว ไม่ว่ำควำมประพฤติชั่วน้ันจะเป็นควำมผิดอำญำ
สำนกั หงรำนอื คไมณ่ ะถก้ำรเรปมน็ กเำหรตกุใฤหษ้อฎีกีกฝำ่ำยหน่ึง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ก) ไดร้ บั ควำมอับอำยขำยหนำ้ อยำ่ งร้ำยแรง
สำนกั (งขำ)นไคดณ้ระับกรครวมำกมำรดกูถฤูกษเฎกีกลำียดชังเพรำะสเำหนตกั ุงทำี่คนงคเณปะ็นกรสรำมมกีหำรรกือฤภษรฎิยีกำำของฝ่ำยที่
ประพฤตชิ ั่วอยู่ตอ่ ไป หรอื
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษ(ฎคีก)ำได้รับควำมเสสียำนหกัำงยำหนรคือณเดะกอื รดรรม้อกนำรเกกฤินษคฎวีกรำในเมื่อเอำสภสำำพนกัฐงำำนนะคแณละะกครรวมำกมำรกฤษฎีกำ
เป็นอยรู่ ่วมกนั ฉันสสำำนมกั อภี งกีำรนยิฝคำำ่ มณยหำะคกนำรึ่งรนนมงึ ัน้ กปฟำรรอ้ะกงกฤหอษยบฎำ่ ีกไดำ ้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤษ) ฎสีกำำมีหรือภริยำทสำำรน้ำกั ยงำหนครือณทะกรรมรำมนกรำร่ำกงฤกษำฎยีกหำรือจิตใจ หรือสหำนมกัิ่นงปำนรคะณมะำกทรหรมรืกอำรกฤษฎีกำ
เหยียดหยำมอีกฝ่ำยหน่ึงหรือบุพกำรีของอีกฝ่ำยหนึ่ง ทั้งนี้ ถ้ำเป็นกำรร้ำยแรง อีกฝ่ำยหน่ึงน้ันฟ้อง
หยำ่ ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) สำมีหรือภริยำจงใจละทิง้ รำ้ งอีกฝ่ำยหน่ึงไปเกินหนง่ึ ปี อีกฝำ่ ยหน่ึงนน้ั ฟอ้ งหยำ่ ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๔ฤ/ษ๑ฎ)ีก๑ำ๔๒ สำมีหรือภรสิยำนำกัตง้อำงนคคำณพะิพกำรรกมษกำำถรึงกทฤี่สษุดฎีใกหำ้จำคุก และไดส้ถำนูกกัจงำำคนุกคเณกินะกหรนรม่ึงปกำี รกฤษฎีกำ
ในควำมผิดท่ีอีกฝ่ำยหนึ่งมิได้มีส่วนก่อให้เกิดกำรกระทำควำมผิดหรือยินยอมหรือรู้เห็นเป็นใจในกำร
กระทำควำมผิดนสั้นำดน้วกั ยงำนแคลณะกะกำรรรเปม็กนำสรำกมฤีภษรฎิยีกำำกันต่อไปจะเสปำ็นนเกัหงตำนุใหค้อณีกะฝกร่ำรยมหกนำ่ึงรไกดฤ้รษับฎคีกวำำมเสียหำย
หรอื เดอื นร้อนเกินควร อกี ฝำ่ ยหน่ึงนัน้ ฟ้องหย่ำได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๔ฤษ/๒ฎ)ีก๑ำ๔๓ สำมีและภสรำิยนำกั สงำมนัคครณใจะกแรยรกมกกันำรอกยฤู่เษพฎรีกำำะเหตุที่ไม่อำสจำอนยกั ู่รง่วำนมคกณันะฉกันรสรมำกมำี รกฤษฎีกำ
ภริยำได้โดยปกตสิสำุขนตกั ลงอำนดคมณำะเกกินรรสมำกมำปรกี หฤษรือฎีแกำยกกันอยู่ตำมสคำำนสกั ่ังงขำนอคงศณำะลกเรปร็นมกเวำลรกำฤเกษินฎสีกำำมปี ฝ่ำยใด
ฝ่ำยหน่ึงฟ้องหย่ำได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๕ฤ)ษ๑ฎ๔๔ีกสำ ำมีหรือภริยำสถำนกู กัศงำำลนสค่ังณใหะก้เปรรน็ มคกนำรสกำฤบษสฎูญีกำหรือไปจำกภูมสิลำนำกัเนงำำนหครณือะถกนิ่ รทรม่ีอกยำู่ รกฤษฎีกำ
เปน็ เวลำเกินสำมปโี ดยไมม่ ใี ครทรำบแนว่ ำ่ เป็นตำยรำ้ ยดอี ยำ่ งไร อกี ฝ่ำยหนง่ึ ฟ้องหย่ำได้
ส(๖ำน)กั สงำำนมคีหณรืะอกภรรริยมำกไำมรก่ใหฤ้คษวฎำีกมำช่วยเหลืออุปสกำนำกรั ะงำเนลค้ียณงดะูอกรีกรฝม่ำกยำหรกนฤึ่งษตฎำีกมำสมควรหรือ
ทำกำรเป็นปฏิปักษ์ต่อกำรที่เป็นสำมีหรือภริยำกันอยำ่ งร้ำยแรง ทั้งนี้ ถ้ำกำรกระทำน้ันถงึ ขนำดที่อีก
สำนกั ฝง่ำำนยคหณนะึ่งกเดรรือมดกรำ้รอกนฤเษกฎินีกคำวรในเมื่อเอำสสำนภกัำงพำนฐคำณนะะกแรลรมะกคำวรำกมฤษเปฎ็นีกำอยู่ร่วมกันฉันสสำำนมกั ีงภำรนิยคำณมะำกครรำมนกึงำรกฤษฎีกำ
ประกอบ อกี ฝ่ำยหน่งึ นั้นฟอ้ งหย่ำได้
ส(๗ำน)กั สงำำนมคีหณรือะกภรรริยมำกวำิกรกลฤจษรฎิตีกตำลอดมำเกินสำสมำนปกัี แงำลนะคคณวะำกมรวริกมลกจำรรกิตฤนษ้ันฎมีกีลำักษณะยำก
จะหำยได้ กับท้ังควำมวิกลจริตถึงขนำดท่ีจะทนอยู่ร่วมกันฉันสำมีภริยำต่อไปไม่ได้ อีกฝ่ำยหนึ่งฟ้อง
สำนกั หงยำนำ่ คไดณ้ ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(๘ำน)กั สงำำนมคีหณรืะอกภรรริยมำกผำริดกทฤัณษฎฑีก์บำนท่ีทำให้ไว้เปส็ำนนหกั นงำังนสคือณในะกเรรื่อรมงคกวำรำกมฤปษรฎะีกพำฤติ อีกฝ่ำย
หนง่ึ ฟ้องหย่ำได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๙ฤ)ษสฎำีกมำีหรอื ภริยำเปส็นำโนรกั คงตำนิดคตณ่ออะกยร่ำรงมรกำ้ ำยรแกรฤงษอฎันีกอำำจเปน็ ภัยแกสอ่ ำีกนฝกั ่ำงยำนหคนณึ่งแะกลระรโมรกคำรกฤษฎีกำ
มลี กั ษณะเรอ้ื รังไมม่ ีทำงที่จะหำยได้ อีกฝำ่ ยหนง่ึ นน้ั ฟ้องหย่ำได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๔๒ มำตรำ ๑๕๑๖ (๔/๑) เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรับรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๔๓ มำตรำ ๑๕๑๖ (๔/๒) เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
พำณิชย์ (ฉบับที่ ๑๐ส)ำพน.กั ศง.ำ๒น๕ค๓ณ๓ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๔๔ มำตรำ ๑๕๑๖ (๕) แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่ง
สำนกั แงลำะนพคำณณะชิ กยร์ ร(ฉมบกบัำรทกี่ ๑ฤษ๐ฎ) พีกำ.ศ. ๒๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๕๕- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
(๑๐) สำมีหรือภริยำมีสภำพแห่งกำยทำให้สำมีหรือภริยำน้ันไม่อำจร่วมประเวณีได้
สำนกั ตงลำนอคดณกำะกลรอรมีกกฝำ่ำรยกหฤนษ่งึฎฟีกอ้ำงหยำ่ ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๕ะ๑ก๗รรมเกหำตรกุฟฤ้อษงฎหีกยำ่ำตำมมำตรำส๑ำน๕กั ๑งำ๖นค(ณ๑ะ)กแรลรมะก(ำ๒รก) ฤถษ้ำฎสีกำำมีหรือภริยำ
แลว้ แต่กรณี ได้ยินยอมหรือรเู้ ห็นเป็นใจในกำรกระทำทเี่ ปน็ เหตหุ ย่ำนน้ั ฝ่ำยที่ยินยอมหรือร้เู หน็ เป็นใจ
สำนกั นงนั้ำนจคะณยกะกเปรร็นมเกหำตรฟุกฤอ้ ษงหฎยีก่ำำไม่ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ฝำ่ ยหน่งึ นน้ั จะยกสเเำหปนต็นกั ุฟเงหำ้อตนงุฟคหณอ้ยงะ่ำหกตรยำรำ่มมไมมกำำ่ไตรดกร้ ฤำษ๑ฎ๕ีกำ๑๖ (๑๐) ถ้ำเสกำิดนเกั พงำรนำคะณกำะรกกรรรมะกทำำรขกอฤงษอฎีกีกฝำ่ำยหน่ึง อีก
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤษกฎรณีกำีฟ้องหย่ำโดยสอำำนศกั ัยงเำหนตคุแณหะก่งรกรำมรกผำิดรทกฤัณษฑฎ์บีกำนตำมมำตรำ ส๑ำน๕กั ๑ง๖ำนค(๘ณ)ะนกรั้นรมถก้ำำรกฤษฎีกำ
ศำลเห็นว่ำควำมประพฤติของสำมีหรือภริยำอันเป็นเหตุให้ทำทัณฑ์บนเป็นเหตุเล็กน้อยหรือไม่สำคัญ
เกยี่ วแก่กำรอยู่ร่วสมำกนนักั ฉงำนั นสคำณมะีภกรริยรมำโกดำยรกปฤกษตฎสิ ีกุขำ ศำลจะไม่พพิ สำำกนษกั งำำในหคห้ ณยะ่ำกกร็ไรดม้ กำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๕๑๘ สิทธสิฟำน้อกังหงำยน่ำคยณ่อะมกหรรมมดกไำปรใกนฤเษมฎื่อีกฝำ่ำยท่ีมีสิทธิฟ้อสงำหนยกั ่ำงำไดน้คกณระะทกรำรกมำกรำรกฤษฎีกำ
อันแสดงใหเ้ หน็ วำ่ ไดใ้ ห้อภยั ในกำรกระทำของอีกฝ่ำยหน่งึ ซงึ่ เป็นเหตุใหเ้ กดิ สิทธิฟอ้ งหยำ่ น้ันแล้ว
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๑๙ ในกรณีท่ีคู่สมรสฝ่ำยใดฝ่ำยหนึ่งเป็นคนวิกลจริตและมีเหตุหย่ำ
สำนกั เงกำิดนขค้ึนณไะมก่วร่ำรเมหกตำุนรกั้นฤจษะฎไีกดำ้เกิดข้ึนก่อนหสรำอื นภกั ำงยำนหคลณังกะกำรรรเปม็นกำครนกวฤกิษลฎจีกรำิต ให้บุคคลซสึ่งำอนำกัจงรำ้อนงคขณอะตก่อรศรมำกลำรกฤษฎีกำ
ให้ส่ังให้บุคคลวิกสลำจนรกั ิตงเำปน็นคคณนะไกรรค้รมวำกมำรสกำฤมษำฎรีกถำตำมมำตรำ ๒ส๘ำนมกั ีองำำนนคำณจะฟก้อรงรคมู่สกมำรรกสฤอษีกฎฝีก่ำำยหนึ่งขอให้
ศำลพิพำกษำให้หย่ำขำดจำกกันและแบ่งทรพั ยส์ ินได้ ในกรณีเช่นว่ำน้ี ถ้ำยังมิได้มีคำส่ังของศำลแสดง
สำนกั วงำ่ ำคนู่สคมณระสกซรร่ึงมวกิกำลรจกรฤิตษเฎปีก็นำคนไร้ควำมสสำมำนำกัรงถำกน็ใคหณ้บะุคกครลรมดกังำกรลก่ำฤวษขฎอีกรำ้องขอตอ่ ศำลใสนำนคกัดงีเำดนียควณกะันกนรั้นรมใหกำ้ รกฤษฎีกำ
ศำลมีคำส่ังวำ่ ค่สู มรสซ่งึ วกิ ลจรติ นัน้ เปน็ คนไรค้ วำมสำมำรถ
สเำมน่ือกั บงุคำนคคลณดะังกกรลร่ำมวกเำหร็นกฤสษมฎคีกวำร จะร้องขอตส่อำศนำกั ลงำในหค้มณีคะำกสร่ังรตมำกมำรมกำฤตษรฎำีก๑ำ ๕๒๖ หรือ
มำตรำ ๑๕๓๐ ด้วยก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤกษรฎณีกำที ่ีคู่สมรสซ่งึ ถสูกำอน้ำกั งงวำ่ำนเปคณน็ คะกนรวรกิมลกจำรรกิตฤยษงั ฎไมีก่ไำดถ้ ูกสงั่ ใหเ้ ปน็ สคำนนกัไรง้คำนวคำณมสะกำมรรำมรกถำรกฤษฎีกำ
หำกศำลเห็นว่ำคู่สมรสน้ันยังไม่เป็นคนท่ีควรสั่งให้เป็นคนไร้ควำมสำมำรถก็ให้ยกฟ้องคดีน้ันเสีย ถ้ำ
เห็นว่ำเป็นบุคคลสทำ่ีคนวกั รงสำนั่งคใหณ้เะปก็นรรคมนกไำรร้คกวฤำษมฎสีกำำมำรถ แต่ยังไสมำ่สนมกั คงำวนรคจณะะใหกร้มรีกมำกรำหรกยฤ่ำษกฎ็ใีกหำ้ศำลส่ังให้คู่
สมรสน้ันเป็นคนไร้ควำมสำมำรถโดยไม่จะส่ังเรื่องผู้อนุบำลหรือจะต้ังผู้อื่นเป็นผู้อนุบำลตำมมำตรำ
สำนกั ๑งำ๔น๖ค๓ณะกก็ไรดร้มคกงำพรกิพฤำษกฎษีกำำยกแต่เฉพำะสขำ้อนหกั ยงำ่ำนใคนณกะรกณรรีเมชก่นำนรี้ศกฤำษลฎจีะกำสั่งกำหนดค่ำเสลำ้ียนงกั ชงำีพนดค้วณยะกก็ไรดร้มใกนำรกฤษฎีกำ
กรณีที่ศำลเห็นว่ำสคำู่สนมกั รงำสนนคนั้ ณวะิกกลรจรมริตกำอรนั กคฤวษรฎสีก่ังำให้เป็นคนไรค้ สวำำนมกั สงำำนมคำณรถะแกรลระมทก้ังำมรกีเหฤตษุคฎวีกรำใหห้ ย่ำดว้ ย
กใ็ หศ้ ำลส่ังในคำพพิ ำกษำให้คสู่ มรสน้ันเปน็ คนไร้ควำมสำมำรถ ต้งั ผู้อนุบำลและให้หย่ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤกษรฎณีกำีน้ี ถำ้ ศำลเห็นสวำ่ำนเกัหงตำุหนคยณ่ำทะก่ียรกรขม้นึ กอำร้ำกงใฤนษกฎำีกรำฟ้องร้องนั้นไมส่เำหนมกั งำำะนสคมณแะกก่สรภรมำพกำรกฤษฎีกำ
ของคู่สมรสซึ่งเป็นคนไร้ควำมสำมำรถท่ีจะหย่ำจำกคู่สมรสอีกฝ่ำยหนึ่งก็ดี ตำมพฤติกำรณ์ไม่สมควรท่ี
จะให้มีกำรหยำ่ ขำสดำนจกัำกงำกนนั คกณ็ดะี กศรำรลมจกะำรพกพิ ฤำษกฎษีกำำไม่ใหห้ ยำ่ ก็ไดส้ ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
[เลขมำตรำ ๒๘ แก้ไขเพิ่มเติมโดยมำตรำ ๑๕ แห่งพระรำชบัญญัติให้ใช้บทบัญญัติ
สำนกั บงรำนรพคณ๑ะกแรหรมง่ ปกำรระกมฤวษลฎกีกฎำหมำยแพง่ แลสะำพนำกั ณงำชินยค์ทณไี่ ะดกต้ รรรวมจกชำรำกรฤะษใหฎมีก่ำพ.ศ. ๒๕๓๕]สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๕๖- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๕๒๐๑๔๕ ในกรณีหย่ำโดยควำมยินยอม ให้สำมีภริยำทำควำมตกลงเป็น
สำนกั หงนำนงั คสณือวะก่ำฝรร่ำมยกใดำรจกะฤเษปฎ็นีกผำู้ใชอ้ ำนำจปกคสรำนอกังบงำตุ นรคคณนะใกดรรถม้ำกมำิไรดก้ตฤกษลฎงีกกำันหรอื ตกลงกสันำไนมกั ไ่ งดำ้ นใหคศ้ณำะลกเรปรม็นกผำู้ รกฤษฎีกำ
ช้ีขำด
สใำนนกกั รงณำนีหคยณ่ำะโกดรยรคมำกพำริพกำฤกษษฎำีกขำองศำล ให้ศำสลำซน่ึงกั พงำิจนำครณณะำกครดรีฟมกอ้ ำงรหกยฤำ่ ษนฎ้ันีกชำี้ขำดด้วยว่ำ
ฝ่ำยใดจะเปน็ ผู้ใช้อำนำจปกครองบุตรคนใด ในกำรพิจำรณำช้ขี ำดถำ้ ศำลเหน็ ว่ำมีเหตทุ ่ีจะถอนอำนำจ
สำนกั ปงำกนคครณอะงกขรอรมงคกู่ำสรมกรฤสษนฎี้ักนำได้ตำมมำตรสำำน๑กั ๕งำ๘น๒คณศะำกลรจรมะกถำอรนกฤอษำฎนีกำำจปกครองขอสงำคนู่สกั มงำรนสคแณละะกสรรั่งมใหกำ้ รกฤษฎีกำ
สบำุคคคญั ลภำยนอกเปสำ็นนผกั ู้ปงำกนคครณอะงกกร็ไรดม้ กทำร้ังกนฤี้ ษใหฎี้กศำำลคำนึงถึงควสำำนมกัผงำำสนุกคแณละะกรปรรมะกโำยรชกนฤษ์ขฎอีกงำบุตรนั้นเป็น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๒๑๑๔๖ ถ้ำปรำกฏว่ำผู้ใช้อำนำจปกครองหรือผู้ปกครองตำมมำตรำ
๑๕๒๐ ประพฤตสิตำนนไกั มง่สำนมคคณวะรกหรรรมือกภำำรยกหฤษลฎังีพกำฤติกำรณ์ได้เปสลำนี่ยกันงแำนปคลณงไะปกรศรมำลกมำรีอกำฤนษำฎจีกสำั่งเปลี่ยนตัว
ผ้ใู ชอ้ ำนำจปกครองหรอื ผ้ปู กครองโดยคำนงึ ถงึ ควำมผำสุกและประโยชนข์ องบุตรเปน็ สำคัญ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๒๒ ถ้ำสำมีภริยำหย่ำโดยควำมยินยอม ให้ทำควำมตกลงกันไวใ้ นสัญญำ
หย่ำว่ำสำมีภริยำสทำ้ังนสกั องงำฝน่ำคยณหะกรรือรสมำกมำรีหกรฤือษภฎรีกิยำำฝ่ำยใดฝำ่ ยหสนำน่ึงกจั งะำอนอคกณเงะินกรคร่ำมอกปุ ำรกกำฤรษะฎเลีกี้ยำงดูบุตรเป็น
จำนวนเงนิ เท่ำใด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษหฎยีก่ำโำดยคำพิพำกษสำำนขอกั งงำศนำคลณหะรกือรใรนมกกรำณรกีทฤส่ี ษัญฎีกญำำหย่ำมิได้กำหสนำนดกัเรงื่อำนงคคณำ่ อะุปกรกรำมรกะำรกฤษฎีกำ
เลี้ยงดบู ตุ รไว้ ใหศ้ สำำลนเกั ปง็นำนผค้กู ณำหะกนรดรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๒๓๑๔๗ เสมำ่ือนศกั ำงำลนพคิพณำะกกษรรำมใกหำ้หรกยฤ่ำษกฎันีกเพำ รำะเหตุตำมสมำำนตกั รงำำน๑คณ๕ะ๑ก๖รร(ม๑ก)ำรกฤษฎีกำ
ภริยำหรือสำมีมีสิทธไิ ด้รับค่ำทดแทนจำกสำมีหรือภริยำและจำกผู้ซ่ึงได้รับกำรอุปกำระเล้ียงดูหรือยก
ยอ่ ง หรือผู้ซ่งึ เปน็ สเำหนตกั แุ งหำนง่ คกณำระหกยรร่ำมนกัน้ ำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำมีจะเรียกค่ำทดแทนจำกผู้ซึ่งล่วงเกินภริยำไปในทำนองชู้สำวก็ได้ และภริยำจะ
สำนกั เงรำียนกคคณ่ำะทกดรแรมทกนำจรกำกฤษหฎญีกิงำอ่ืนท่ีแสดงตนสโำดนยกั เงปำนิดคเผณยะเกพร่ือรมแกสำดรงกวฤ่ำษตฎนีกมำีควำมสัมพันธส์กำนับกัสงำำมนีใคนณทะำกนรอรมงชกำู้ รกฤษฎีกำ
สำวก็ได้ สถำ้ำนสกั ำงำมนีหครณือะภกรรริยมำกยำินรกยฤอษมฎหีกรำือรู้เห็นเป็นใสจำในหกั ้องำีกนฝค่ำณยะหกนรร่ึงมกกรำะรกทฤำษกฎำีกรำตำมมำตรำ
๑๕๑๖ (๑) หรอื ให้ผู้อื่นกระทำกำรตำมวรรคสอง สำมหี รอื ภริยำน้ันจะเรียกคำ่ ทดแทนไม่ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๕ะ๒ก๔รรมถก้ำำเรหกตฤุษแหฎีก่งกำ ำรหย่ำตำมมสำำนตกัรงำำน๑ค๕ณ๑ะก๖รร(๓มก)ำ(ร๔ก)ฤหษฎรืีอกำ(๖) เกิดข้ึน
เพรำะฝ่ำยผู้ต้องรับผิดชอบก่อให้เกิดขึ้นโดยมุ่งประสงค์ให้อีกฝ่ำยหน่ึงไม่อำจทนได้ จึงต้องฟ้องหย่ำ
สำนกั องีกำนฝคำ่ ยณหะกนรง่ึ รมมีสกทิ ำรธกิไดฤ้รษับฎคีก่ำำทดแทนจำกฝส่ำำนยกัทง่ตี ำ้อนงครณบั ะผกิดรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๔๕ มำตรำ ๑๕๒๐ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรับรมทกี่ ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๔๖ มำตรำ ๑๕๒๑ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
พำณชิ ย์ (ฉบบั ที่ ๑๐ส)ำพน.กั ศง.ำ๒น๕ค๓ณ๓ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๔๗ มำตรำ ๑๕๒๓ วรรคหนง่ึ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบญั ญัติแกไ้ ขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำย
สำนกั แงพำนง่ แคลณะะพกำรณรชิมยก์ ำ(ฉรบกฤับษทฎี่ ๑ีก๖ำ) พ.ศ. ๒๕๕๐สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๕๗- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๕๒๕ ค่ำทดแทนตำมมำตรำ ๑๕๒๓ และมำตรำ ๑๕๒๔ นั้น ให้ศำล
สำนกั วงนิ ำนิจคฉณัยตะกำรมรคมวกรำแรกกฤ่พษฤฎตีกิกำำรณ์ โดยศำลสจำะนสกั งั่งใำหน้คชณำระะกครรรม้ังเกดำยีรกวหฤษรฎือีกแำบ่งชำระเปน็ งวสดำนๆกั งมำนีกคำหณนะกดรเรวมลกำำรกฤษฎีกำ
ตำมที่ศำลจะเหน็ สมควรกไ็ ด้
สใำนนกกั รงำณนีทคณี่ผู้จะกะรตร้อมกงชำรำกรฤะษคฎ่ำีกทำดแทนเป็นคสู่สำนมกัรงสำขนอคณงอะีกกรฝร่ำมยกหำรนกึ่งฤษใหฎีก้ศำำลคำนึงถึง
จำนวนทรพั ยส์ ินที่คูส่ มรสน้นั ได้รบั ไปจำกกำรแบ่งสนิ สมรสเพรำะกำรหยำ่ น้ันดว้ ย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หนึ่งแต่ฝ่ำยเดียวสมแำำนลตกัะรงกำำำน๑รคห๕ณย๒ะ่ำก๖นรรั้นมใจนกะำคทรดกำีหฤใหษย้ฎอ่ำีีกกถำฝ้ำ่ำเหยหตุแนหึ่งย่งกำกำรสจหำนนยลกั ่ำงงเำปเนพ็นครคณำวะะำกไมมรผร่มมิดีรกขำำยอรไงกดคฤ้พู่สษมอฎจรีกสำำกฝ่ทำยรใัพดยฝ์ส่ำินย
สำนกั หงรำนอื คจณำกะกกำรรรมงำกนำรตกำฤมษทฎีเ่ ีกคำยทำอยรู่ ะหว่ำสงำสนมกั รงำสนอคกีณฝะกำ่ ยรรหมนก่ึงำนรกั้นฤจษะฎขีกอำให้ฝำ่ ยท่ตี ้องรสับำผนดิกั จงำำ่ นยคคณำ่ เะลก้ียรงรชมีพกำรกฤษฎีกำ
ให้ได้ ค่ำเล้ียงชีพนี้ศำลอำจให้เพียงใดหรอื ไม่ให้ก็ได้ โดยคำนึงถึงควำมสำมำรถของผู้ให้และฐำนะของ
ผูร้ บั และใหน้ ำบทสบำัญนกั ญงำัตนิมคำณตะรกำร๑รม๕ก๙ำร๘ก/ฤ๓ษ๙ฎีกมำำตรำ ๑๕๙๘ส/ำ๔น๐กั งแำลนะคมณำะตกรรำรม๑ก๕ำร๙ก๘ฤษ/๔ฎ๑ีกำมำใช้บังคับ
โดยอนุโลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกสฤทิ ษธฎเิ รีกยี ำกร้องค่ำเลยี้ งสชำีพนเกั ปงน็ำนอคนั ณสะนิ้ กสรดุรมถก้ำำมรกไิ ดฤฟ้ษฎอ้ ีกงหำ รอื ฟ้องแยง้ ในสำคนดกั หี งยำน่ำคนณ้นั ะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๒ะก๗รรมถก้ำำหรยก่ำฤขษำฎดีกจำำกกันเพรำะเสหำนตกัุวงิกำลนจครณิตะตกำรมรมมกำำตรรกำฤษ๑ฎ๕ีก๑ำ๖ (๗) หรือ
เพรำะเหตุเป็นโรคติดต่ออย่ำงร้ำยแรงตำมมำตรำ ๑๕๑๖ (๙) คู่สมรสอีกฝ่ำยหน่ึงต้องออกค่ำเล้ียงชีพ
สำนกั ใงหำแ้นกค่ฝณ่ำะยกทรรว่ี มิกกลำจรรกติ ฤหษรฎือีกฝำ่ำยท่ีเปน็ โรคตสำิดนตกั ่องนำนั้นคโดณยะคกรำรนมวกณำรคกำ่ ฤเลษ้ียฎงีกชำพี อนุโลมตำมสมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๒ะก๖รรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๒๘ ถำ้ ฝ่ำยท่ีรบั คำ่ เลย้ี งชีพสมรสใหม่ สิทธิรบั คำ่ เลย้ี งชพี ย่อมหมดไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๒๙ สิทธิฟ้องร้องโดยอำศัยเหตุในมำตรำ ๑๕๑๖ (๑) (๒) (๓) หรือ (๖)
หรือมำตรำ ๑๕๒ส๓ำนยกั ่องมำนรคะณงับะกไปรรเมมื่อกำพร้นกกฤษำหฎีนกำดหน่ึงปีนับแตส่วำันนกผั ง้กู ำลน่ำควณอะ้ำกงรรรู้หมรกือำครกวฤรษรูค้ฎวีกำำมจริงซึ่งตน
อำจยกขน้ึ กล่ำวอำ้ ง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกเหฤตษุอฎันีกำจะยกข้ึนฟ้องสหำยน่ำกั ไงมำ่ไนดค้แณละ้วกนรั้นรมอกำำรจกนฤำษสฎืบีกสำนับสนุนคดีฟส้อำงนหกั ยง่ำำนซค่ึงอณำะศกัยรรเหมกตำุ รกฤษฎีกำ
อยำ่ งอน่ื สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๓๐ ขณะคดีฟ้องหย่ำอยู่ในระหว่ำงพิจำรณำ ถ้ำฝ่ำยใดร้องขอ ศำลอำจ
สำนกั สงง่ัำชน่ัวคคณระำกวรใรหม้จกัดำรกกำฤรษตฎำีมกำทเ่ี หน็ สมควรสเำชน่นกั งใำนนเรค่ือณงะสกินรรสมมกรำสรกทฤี่พษักฎอีกำำศยั กำรอุปกำสรำะนเกั ลง้ียำนงดคูสณำะมกีภรรรมิยกำำรกฤษฎีกำ
และกำรพทิ กั ษอ์ ปุ สกำนำรกั ะงำเลนย้ีคงณดะบู กตุรรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๕๓๑ กำรสสำมนรกั สงทำน่ีจคดณทะะกเบรรียมนกตำรำกมฤกษฎฎหีกมำำยน้ัน กำรหยสำ่ำนโดกั ยงำคนวคำณมะยกินรยรอมกมำรกฤษฎีกำ
ของคสู่ มรสทั้งสองฝำ่ ยมผี ลนับแต่เวลำจดทะเบยี นกำรหยำ่ เปน็ ตน้ ไป
สกำำนรกั หงำยน่ำคโดณยะคกรำรพมิพกำำรกกษฤำษมฎีผีกลำแต่เวลำท่ีคำสพำิพนำกั กงำษนำคถณึงทะกี่สรุดรมแกตำ่จรกะฤอษ้ำฎงเีกปำ็นเหตุเสื่อม
สิทธิของบคุ คลภำยนอกผูท้ ำกำรโดยสุจรติ ไม่ได้ เวน้ แต่จะไดจ้ ดทะเบียนกำรหย่ำน้ันแลว้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๓๒ เมือ่ หย่ำกนั แล้วให้จดั กำรแบง่ ทรัพยส์ นิ ของสำมภี รยิ ำ
สแำตนใ่กั นงรำนะหคณว่ำะงกสรำรมมภีกำรริยกำฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๕๘- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ก) ถ้ำเป็นกำรหย่ำโดยควำมยินยอมของท้ังสองฝ่ำย ให้จัดกำรแบ่งทรัพย์สินของ
สำนกั สงำำมนภีคณริยะำกตรรำมมกทำมี่ รีอกฤยษู่ในฎเีกวำลำจดทะเบียนสกำนำกัรหงำยนำ่ คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ข) ถ้ำเป็นกำรหย่ำโดยคำพิพำกษำของศำล คำพิพำกษำส่วนที่บังคับทรัพย์สิน
ระหว่ำงสำมีภรยิ ำสนำนั้นกั มงำผี นลคยณ้อะนกหรลรมงั ไกปำรถกงึ ฤวษนั ฎฟีก้อำงหย่ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๕๓๓ เมอื่ หสยำนำ่ กักงนั ำในหค้แณบะง่ กสรินรมสกมำรรสกใฤหษ้ชฎำีกยำและหญิงได้ส่วสนำนเทกั ง่ำำกนนั คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๓ะก๔รรมสกินำสรกมฤรษสฎทีกี่คำู่สมรสฝ่ำยใดฝส่ำำนยกหั งนำ่ึงนจคำณหะนก่ำรยรมไปกำเพรก่ือฤปษรฎะีกโำยชน์ตนฝ่ำย
สำนกั เงดำียนวคกณ็ดะีกจรำรหมกนำ่ำรยกไฤปษโฎดีกยำเจตนำทำใหส้คำู่สนมกั งรำสนอคีกณฝะ่ำกยรรหมนกึ่งำเรสกียฤหษฎำียกำก็ดี จำหน่ำยไสปำนโดกั ยงำมนิไคดณ้รัะบกครวรมำมกำรกฤษฎีกำ
ยินยอมของคู่สมรสอีกฝ่ำยหนึ่งในกรณีที่กฎหมำยบังคับว่ำกำรจำหน่ำยน้ันจะต้องได้รับค วำมยินยอม
ของอีกฝ่ำยหนึ่งดสำ้วนยกั กง็ดำนี จคงณใะจกทรำรมลกำำยรใกหฤ้สษูญฎีกหำำยไปก็ดี ให้ถสำือนเกสั งมำือนนคณว่ำะทกรรรัพมยก์สำรินกนฤษั้นฎยีกังำคงมีอยู่เพ่ือ
จัดแบ่งสินสมรสตำมมำตรำ ๑๕๓๓ และถ้ำคู่สมรสอีกฝ่ำยหนึ่งได้รับส่วนแบ่งสินสมรสไม่ครบตำม
สำนกั จงำำนนควณนทะกี่ครวรรมจกะำรไดกฤ้ ใษหฎ้คีกู่สำมรสฝ่ำยที่ไดส้จำำนหกั นงำ่ำนยคหณระือกจรงรใมจกทำรำกลฤำษยฎสีกินำสมรสนั้นชดใสชำ้จนำกั กงำสนินคสณมะรกสรสรม่วกนำรกฤษฎีกำ
ของตนหรือสินสว่ นตวั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๓๕ เม่ือกำรสมรสส้ินสุดลง ให้แบ่งควำมรับผิดในหนี้ท่ีจะต้องรับผิด
สำนกั ดง้วำนยคกณนั ตะกำรมรสม่วกนำเรทก่ำฤกษันฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ลักษณะ ๒
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนบกั ดิ งำำนมคำณรดะำกกรรับมบกุตำรรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๑
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำบนิดคำณมะำกรรดรำมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๓๖ เด็กเกิดแต่หญิงขณะเป็นภริยำชำยหรือภำยในสำมร้อยสบิ วนั นบั แต่
สำนกั วงันำนทค่ีกณำระสกรมรรมสกสำ้ินรกสฤุดษลฎงีกใำห้สนั นษิ ฐำนไสวำ้กน่อกั นงำวนำ่ คเปณ็นะบกรุตรรมชกอำบรกดฤ้วษยฎกีกฎำหมำยของชำยสผำนูเ้ ปกั ็นงำสนำคมณี หะกรรือรเมคกยำรกฤษฎีกำ
เปน็ สำมี แลว้ แต่กสรำณนกั ี งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้นำควำมในวรรคหนึ่งมำใช้บังคับแก่บุตรที่เกิดจำกหญิงก่อนที่ได้มีคำพิพำกษำถึง
สำนกั ทงี่สำนุดคขณอะงกศรำรลมแกสำดรกงวฤ่ำษกฎำีกรำสมรสเป็นโมฆสะำนหกั รงอืำนภคำณยใะนกรรระมยกะำเรวกลฤำษสฎำมีกำรอ้ ยสบิ วนั นับแสตำน่วกันั งนำนัน้ คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๕ะ๓ก๗รรมใกนำกรกรฤณษีทฎ่ีหีกำญิงทำกำรสมสรำสนใกั หงมำน่นคั้นณเปะก็นรกรมำกรำฝร่ำกฝฤืนษมฎำีกตำ รำ ๑๔๕๓
และคลอดบุตรภำยในสำมร้อยสิบวันนับแต่วันที่กำรสมรสสิ้นสุดลง ให้สันนิษฐำนไว้ก่อนว่ำเด็กที่เกิด
สำนกั แงตำน่หคญณิงะนกั้นรรเมปก็นำบรกุตฤรษชฎอีกบำด้วยกฎหมำสยำขนอกั งงชำนำยคผณู้เะปก็นรรสมำกมำีครกนฤใษหฎมีก่ ำและห้ำมมิให้นสำำนขกั ้องสำนันคนณิษะฐกำรนรมในกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๓๖ ท่ีว่ำเด็กเป็นบตุ รชอบด้วยกฎหมำยของสำมีเดมิ มำใช้บังคับ ท้ังนี้ เว้นแตม่ ีคำพพิ ำกษำ
ของศำลแสดงวำ่ เสดำก็ นมกั ิใงชำ่บนคุตณรชะอกรบรดม้วกยำกรกฎฤหษมฎำีกยำของชำยผูเ้ ปน็ สสำนำมกั ีคงำนนใคหณมะ่นก้ันรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๕๙- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๕๓๘๑๔๘ ในกรณีที่ชำยหรือหญิงสมรสฝ่ำฝืนมำตรำ ๑๔๕๒ เด็กที่เกิดใน
สำนกั รงะำหนคว่ำณงะกกำรรรสมมกรำรสกทฤี่ฝษ่ำฎฝีกืนำน้ัน ให้สันนิษสฐำนำนกั งไำวน้กค่อณนะวก่ำรเปรม็นกบำุตรกรฤชษอฎบีกดำ้วยกฎหมำยขสอำงนชกั ำงยำนผคู้เปณ็นะสกำรมรมีซกึ่งำรกฤษฎีกำ
ไดจ้ ดทะเบียนสมรสคร้งั หลงั
สใำนนกกั รงณำนีทค่ีหณญะกิงรสรมมรกสำรฝก่ำฤฝษืนฎมีกำำตรำ ๑๔๕๒สถำ้ำนมกั ีคงำำนพคิพณำะกกษรรำมถกึงำทร่ีสกฤุดษแฎสีกดำงว่ำเด็กมิใช่
บตุ รชอบด้วยกฎหมำยของชำยผเู้ ป็นสำมซี ึง่ ได้จดทะเบยี นสมรสครั้งหลัง ให้นำข้อสันนิษฐำนในมำตรำ
สำนกั ๑ง๕ำน๓ค๖ณะมกำรใรชมบ้ กังำครับกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ศำลมีคำพิพำกษำสใถำหงึน้ทนกั ่ีสำงคำดุ นวใคหำณก้มำะในรกสรวรมรมรรกสคำเหรปกน็นฤ่ึงโษมมฎำฆีกใะำชเ้พบัรงำคะับฝแำ่ กฝ่เนื ดม็กสำำทตนี่เรกักำงิดำภน๑ค๔ำณย๕ใะ๒นกสรดรำว้มมยกรำ้อรกยฤสษิบฎวีกันำนับแต่วันที่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๓๙ ในกรณีท่ีสนั นิษฐำนว่ำเดก็ เปน็ บุตรชอบด้วยกฎหมำยของชำยผู้เป็น
หรือเคยเป็นสำมตี สำำนมกัมงำำตนรคำณ๑ะก๕ร๓ร๖มกมำรำกตฤรษำฎ๑ีก๕ำ ๓๗ หรือมำตสรำนำกั ๑ง๕ำน๓ค๘ณะชกำรยรผมู้เกปำน็รกหฤรษือฎเคีกยำเปน็ สำมีจะ
ไม่รับเด็กเป็นบุตรของตนกไ็ ด้ โดยฟ้องเด็กกับมำรดำเด็กร่วมกันเป็นจำเลยและพิสจู น์ได้วำ่ ตนไม่ได้อยู่
สำนกั รง่วำมนกคับณมะกำรรรดมำกเดำร็กกใฤนษรฎะีกยำะเวลำต้ังครรสภำ์คนือกั รงะำนหควณ่ำงะหกรนรึ่งมรก้อำยรแกฤปษดฎสีกิบำวันถึงสำมร้อยสสำนิบกั วงันำนกค่อณนะเดก็กรรเกมิดกำรกฤษฎีกำ
หรอื ตนไมส่ ำมำรถเป็นบิดำของเดก็ ไดเ้ พรำะเหตอุ ยำ่ งอื่น๑๔๙
สแำตน่ถกั ้ำงำในนคขณณะะกยรื่นรมฟก้อำงรมกำฤรษดฎำีกเำด็กไม่มีชีวิตอยสู่ำจนะกั ฟงำ้อนงคเดณ็กะกแรตร่ผมู้เกดำียรวกเฤปษ็นฎจีกำำเลยก็ได้ ถ้ำ
เด็กไม่มีชีวิตอยู่ไม่ว่ำมำรดำของเด็กจะมีชีวิตอยู่หรือไม่ จะยื่นคำร้องขอให้ศำลแสดงว่ำเด็กน้ันไม่เป็น
สำนกั บงุตำนรคกณ็ไดะ้กใรนรกมรกณำรีทก่ีมฤษำรฎดีกำำของเด็กหรือสทำำนยกั ำงทำนขคอณงเะดก็กรรยมังกมำีชรีวกิตฤอษยฎู่ีกใำห้ศำลส่งสำเนสำำคนำกั รง้อำนงนค้ีณไปะใกหร้ดรม้วกยำรกฤษฎีกำ
และถำ้ ศำลเหน็ สมสำคนวกัรงำจนะคสณ่งสะกำเรนรมำคกำำรรกอ้ ฤงษไปฎใีกหำอ้ ัยกำรพิจำรสณำำนเกัพง่ือำนดคำเณนะินกครดรมแี กทำนรกเดฤ็กษดฎว้ีกยำก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๕๔๐๑๕๐ (ยสกำนเลกั ิกง)ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๔ะก๑รรมชกำำยรผกู้เฤปษ็นฎหีกรำือเคยเป็นสำมสำีจนะกั ฟง้อำนงคคณดีไะมก่รรรับมเดกำ็กรเกปฤ็นษบฎุตีกรำตำมมำตรำ
๑๕๓๙ ไม่ได้ ถ้ำปรำกฏว่ำตนเป็นผู้แจ้งกำรเกิดของเดก็ ในทะเบียนคนเกิดเองวำ่ เป็นบุตรของตน หรือ
สำนกั จงัดำนหครณอื ยะกอรมรใมหก้มำกีรกำรฤแษจฎง้ีกดำังกลำ่ ว สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๕ะ๔ก๒รร๑ม๕๑กำกรกำฤรษฟฎ้อีกงำคดีไม่รับเด็กเสปำ็นนกับงุตำนรคชณำะยกผรู้เรปม็นกหำรรกือฤเษคฎยีกเำป็นสำมีต้อง
ฟ้องภำยในหน่ึงปีนบั แต่วันรู้ถงึ กำรเกดิ ของเด็ก แตห่ ำ้ มมใิ หฟ้ อ้ งเม่อื พ้นสบิ ปีนบั แตว่ นั เกดิ ของเดก็
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤกษรฎณีกำีท่ีมคี ำพิพำกษสำำขนอกั งงศำนำคลณแสะกดรงรวม่ำกเดำร็กกมฤใิ ษชฎบ่ ีกตุ ำรชอบด้วยกฎสหำมนำกั ยงขำนอคงณชำะยกผรรู้เปม็กนำรกฤษฎีกำ
สำมีคนใหม่ตำมมสำำตนรกั ำงำ๑นค๕ณ๓ะ๗กรหรมรือกชำรำกยฤผษู้เฎปีก็นำสำมีในกำรสมสำรนสกัคงรำั้งนหคลณังะตกำรมรมมกำำตรรกำฤษ๑ฎ๕ีก๓ำ๘ ถ้ำชำยผู้
เป็นหรือเคยเป็นสำมีซ่ึงต้องด้วยบทสันนิษฐำนว่ำเด็กเป็นบุตรชอบด้วยกฎหมำยของตนตำมมำตรำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พำณชิ ย์ (ฉบับท่ี ๑๐ส๑)ำ๔พน๘.กัมศงำ.ำต๒นร๕คำ๓ณ๑๓ะ๕ก๓รร๘มแกกำร้ไขกเฤพษิ่มฎเตีกิมำโดยพระรำชบสัญำญนกััตงิแำกน้ไคขณเพะิ่มกเรตริมมปกรำะรมกวฤลษกฎฎีกหำมำยแพ่งและ
๑๔๙ มำตรำ ๑๕๓๙ วรรคหนง่ึ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำย
สำนกั แงพำนง่ แคลณะะพกำรณริชมยก์ ำ(ฉรบกฤบั ษทฎี่ ๑ีก๐ำ) พ.ศ. ๒๕๓๓สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕๐ มำตรำ ๑๕๔๐ ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
(ฉบับท่ี ๑๐) พ.ศ. ๒ส๕ำน๓ก๓ั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕๑ มำตรำ ๑๕๔๒ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรับรมทกี่ ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๖๐- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
๑๕๓๖ ประสงค์จะฟ้องคดีไม่รับเด็กเป็นบุตร ให้ฟ้องคดีภำยในหน่ึงปีนับแต่วันท่ีรู้ว่ำมีคำพิพำกษำถึง
สำนกั ทงีส่ำนุดคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๔ะก๓ร๑ร๕ม๒กำใรนกกฤรษณฎีทีกำ่ชี ำยผู้เป็นหรือสเำคนยกั เงปำน็นคสณำมะกีไดรร้ฟม้อกงำครดกฤีไมษ่รฎับีกเำด็กเป็นบุตร
แล้ว และตำยก่อนคดีน้ันถึงที่สุด ผู้มีสิทธิได้รับมรดกร่วมกับเด็กหรือผู้จะเสียสิทธิรับมรดกเพรำะกำร
สำนกั เงกำิดนขคอณงะเกดร็กรนมั้นกำจระกขฤอษเฎขีก้ำำเป็นคู่ควำมแทสนำนทกั ่ีหงำรนือคอณำจะกถรูกรเมรียกำกรใกหฤ้เษขฎ้ำมีกำำเป็นคู่ควำมแสทำนนทกั งี่ชำำนยคผณู้เปะก็นรหรมรืกอำรกฤษฎีกำ
เคยเปน็ สำมกี ็ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๔๔๑๕๓ กสำำนรกัฟง้อำนงคคดณีไะมก่รรับรมเดกำ็กรเกปฤ็นษบฎุตีกำร ผู้มีสิทธิได้รสับำมนรกั ดงำกนรค่วณมะกกับรรเดม็กกำรกฤษฎีกำ
หรือผจู้ ะเสยี สทิ ธิรบั มรดกเพรำะกำรเกิดของเด็กอำจฟ้องได้ในกรณีดังต่อไปน้ี
ส(๑ำน)กั ชงำำนยคผณู้เปะ็นกรหรรมือกเำครยกเฤปษ็นฎสีกำำมีตำยก่อนพส้นำรนะกั ยงะำนเวคลณำะทก่ีชรำรมยกผำู้เรปก็นฤหษรฎือีกเำคยเป็นสำมี
จะพึงฟ้องได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษเฎดีกก็ ำเกดิ ภำยหลังกสำำนรตกั งำำยนขคอณงชะกำรยรผมู้เกปำ็นรหกฤรษอื เฎคีกยำเปน็ สำมี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรฟ้องคดีไม่รับเด็กเป็นบุตรในกรณี (๑) ต้องฟ้องภำยในหกเดือนนับแต่วันที่รู้ถึง
กำรตำยของชำยผสู้เำปน็นกั งหำรนือคเณคะยกเปรร็นมสกำำมรกี กฤำษรฎฟีก้อำงคดีไม่รับเด็กสำเปนก็นั งบำุตนรคใณนะกกรรณรมี ก(๒ำร)กตฤ้อษงฎฟีก้อำงภำยในหก
เดือนนับแตว่ ันทีร่ ูถ้ งึ กำรเกดิ ของเด็ก แต่ไมว่ ่ำเป็นกรณีใด หำ้ มมใิ ห้ฟอ้ งเม่ือพ้นสิบปีนับแตว่ ันเกดิ ของเด็ก
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกใหฤ้ษนฎำมีกำำตรำ ๑๕๓๙สมำนำใกั ชง้บำนังคคณับะแกกร่กรำมรกฟำร้อกงฤคษดฎีไมีกำ่รับเด็กเป็นบุตสรำตนำกั มงวำนรรคคณหะนกร่ึงรโมดกยำรกฤษฎีกำ
อนโุ ลม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๕๔๕๑๕๔ เมสือ่ำนปกั รงำำกนฏคขณ้อะเกทร็จรจมรกิงำตรก่อฤเดษ็กฎวีก่ำำตนมิไดเ้ ป็นบสตุ ำรนสกั ืบงสำนำคยณโละหกิตรรขมอกงำรกฤษฎีกำ
ชำยผู้เป็นสำมีของมำรดำตน เด็กจะร้องขอต่ออัยกำรให้ฟ้องคดีปฏิเสธควำมเป็นบุตรชอบด้วย
กฎหมำยของชำยสนำนั้นกกั ไ็งดำน้ คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรฟ้องคดีตำมวรรคหน่ึง ถ้ำเด็กได้รู้ข้อเท็จจริงก่อนบรรลุนิติภำวะว่ำตนมิได้เป็น
สำนกั บงุตำนรคขณองะชกรำรยมผกู้เำปร็นกสฤำษมฎีขีกอำงมำรดำ ห้ำมสำอนัยกั กงำำรนฟค้อณงะคกดรรีเมม่ือกพำร้นกหฤษนฎ่ึงีปกำีนับแต่วันที่เด็กสำบนรกั รงลำุนนคิตณิภำะกวระรมแกตำ่ รกฤษฎีกำ
ถ้ำเด็กรู้ข้อเท็จจริงดังกล่ำวหลังจำกบรรลุนิติภำวะแล้ว ห้ำมอัยกำรฟ้องคดีเมื่อพ้นหน่ึงปีนับแต่วันท่ี
เดก็ รู้เหตนุ น้ั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ไม่ว่ำกรณีใด ๆ ห้ำมมิให้ฟ้องคดีปฏิเสธควำมเป็นบุตรเมื่อพ้นสิบปีนับแต่วันท่ีเด็ก
สำนกั บงรำนรลคนุณติะกิภรำรวมะกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๔๖๑๕๕ เด็กเกดิ จำกหญิงท่ีมไิ ด้มีกำรสมรสกับชำย ให้ถอื ว่ำเป็นบุตรชอบ
สำนกั ดง้วำนยคกณฎหะกมรำรยมขกอำรงกหฤญษิงฎนีกน้ั ำ เว้นแต่จะมกี สฎำนหกัมงำำยนบคญัณะญกัตรไิรวมเ้ กปำ็นรกอฤยษ่ำฎงอีก่ืนำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕๒ มำตรำ ๑๕๔๓ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรับรมทกี่ ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕๓ มำตรำ ๑๕๔๔ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
พำณชิ ย์ (ฉบับท่ี ๑๐ส)ำพน.กั ศง.ำ๒น๕ค๓ณ๓ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕๔ มำตรำ ๑๕๔๕ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรับรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๖๑- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๑๕๔๗ เดส็กำเนกกั ิดงจำนำคกณบะิดกำรมรมำกรำดรำกทฤษ่ีมฎิไีกดำ้สมรสกัน จะสเำปน็นกั งบำุตนครชณอะกบรดร้มวกยำรกฤษฎีกำ
กฎหมำยต่อเม่ือบิดำมำรดำได้สมรสกันในภำยหลังหรือบิดำได้จดทะเบียนว่ำเป็นบุตรหรือศำล
พิพำกษำว่ำเป็นบสุตำรนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๕๔๘๑๕๖ บสิดำำนจกั ะงจำนดคทณะะเบกยีรรนมเกดำ็กรเกปฤ็นษบฎุตีกรำชอบด้วยกฎหสมำนำกยั งไำดนต้ คอ่ ณเมะ่อืกรไดรมร้ กับำรกฤษฎีกำ
ควำมยนิ ยอมของสเใดำนน็กกกัแรงลณำะนีทมคำ่ีเณดระด็กกำแรเรลดมะก็ กมำำรรกดฤษำเฎดีก็กำไม่ได้มำให้ควสำำนมกั ยงินำนยคอณมะตก่อรหรมนก้ำำนรกำฤยษทฎะีกเบำ ียนให้นำย
สำนกั ทงะำนเบคียณนะแกรจร้งมกกำำรรขกอฤจษดฎทีกะำเบยี นของบดิ สำำไนปกั ยงังำเนดค็กณแะลกะรมรำมรกดำรำกเดฤ็กษฎถีก้ำำเด็กหรือมำรดสำำเนดกั็กงไำมน่คคัดณคะ้ำกนรหรมรกือำรกฤษฎีกำ
ไม่ให้ควำมยินยอมภำยในหกสิบวันนับแต่กำรแจ้งน้ันถึงเด็กหรือมำรดำเด็ก ให้สันนิษฐำนว่ำเด็กหรือ
มำรดำเด็กไม่ให้คสวำำนมกั ยงินำนยคอณมะถกำ้รเรดม็กกหำรรกือฤมษำฎรีกดำำเด็กอยูน่ อกปสำรนะกัเทงำศนไคทณยะใหกร้ขรยมำกยำเรวกลฤำษนฎ้ันีกเำป็นหนึ่งร้อย
แปดสบิ วนั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤษกฎรณีกำีที่เด็กหรือมำสรำดนำกั เงดำ็นกคคณัดคะก้ำรนรวม่ำกผำรู้ขกอฤจษดฎทีกะำเบียนไม่ใช่บสิดำำนกัหงรำือนไคมณ่ใะหก้ครวรมำมกำรกฤษฎีกำ
ยินยอม หรอื ไมอ่ ำจใหค้ วำมยินยอมได้ กำรจดทะเบียนเด็กเปน็ บตุ รต้องมีคำพิพำกษำของศำล
สเำมน่ือกั ศงำำลนไคดณพ้ ะิพกรำรกมษกำำใรหก้บฤษิดฎำจีกดำทะเบียนเด็กสเปำน็นกั บงำุตนรคไดณ้ ะแกลระรบมกิดำำรไกดฤ้นษำฎคีกำำพิพำกษำไป
ขอจดทะเบยี นต่อนำยทะเบยี น ให้นำยทะเบยี นดำเนินกำรจดทะเบียนให้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๔ะก๙รรมเมกำื่อรนกำฤยษทฎะีกเำบียนได้แจ้งกสำำรนขกั องจำนดคทณะะเบกีรยรนมขกอำรรกับฤเษดฎ็กีกเปำ็นบุตรชอบ
ดว้ ยกฎหมำยไปยงั เด็กและมำรดำเด็กตำมมำตรำ ๑๕๔๘ แล้ว ไม่ว่ำเด็กหรือมำรดำเด็กจะคัดค้ำนกำร
สำนกั จงดำนทคะณเบะียกนรรรมับกเำดร็กกเฤปษ็นฎบีกุตำ รตำมมำตรำสำ๑น๕กั ๔งำ๘นคหณระือกไรมร่มภกำำยรกในฤกษำฎหีกนำ ดเวลำไม่เกินสเำกน้ำกั สงิบำนวคันณนะับกแรตรม่วักนำรกฤษฎีกำ
แจ้งกำรขอจดทะเบียนถึงเด็กหรือมำรดำเด็ก เด็กหรือมำรดำเด็กอำจแจ้งให้นำยทะเบียนจดบันทึกไว้
ได้ว่ำผู้ขอจดทะเบสียำนนกัไมงำ่สนมคคณวะรกเปรรน็ มผกู้ใำชรอ้กำฤนษำฎจีกปำกครองบำงสสว่ ำนนหกั รงอืำนทค้ังณหมะกดรรมกำรกฤษฎีกำ
เมื่อได้มีคำแจ้งของเด็กหรือมำรดำเด็กดังกล่ำวในวรรคหน่ึงแล้ว แม้จะได้มีกำรจด
สำนกั ทงะำนเบคียณนะกรับรรเมดก็กำเรปก็นฤบษุตฎรีกตำ ำมมำตรำ ๑ส๕ำ๔นกั๘งำบนิดคำณขะอกงรเรดม็กกกำร็ยกังฤใชษ้อฎำีกนำ ำจปกครองบสำำงนสกั ่วงนำนหครณือะทกั้งรหรมมกดำรกฤษฎีกำ
ตำมที่เด็กหรือมำรดำเด็กแจ้งว่ำบิดำไม่สมควรเป็นผู้ใช้อำนำจปกครองน้ันไม่ได้ จนกว่ำศำลจะ
พพิ ำกษำใหบ้ ิดำขสอำงนเกัดง็กำในชค้อณำะนกำรจรปมกกำครรกอฤงษบฎำีกงำสว่ นหรือทง้ั หสมำดนกัหงรำอืนกคำณหะนกดรรเวมลกำำรเกกำ้ฤสษิบฎวีกนัำ นบั แต่วันท่ี
เดก็ หรือมำรดำเดก็ แจ้งต่อนำยทะเบียนว่ำผู้ขอจดทะเบยี นรับเด็กเป็นบุตรไม่สมควรใช้อำนำจปกครอง
สำนกั บงำำนงสค่วณนะหกรรรือมทก้ังำหรกมฤดษนฎั้นีกไำด้ล่วงพ้นไปโดสำยนเดกั ง็กำหนรคือณมะำกรรดรมำเกดำ็กรกมฤิไดษ้รฎ้อีกงำขอต่อศำลใหส้พำิพนกัำกงำษนำควณ่ำะผกู้ขรอรจมดกำรกฤษฎีกำ
ทะเบยี นรบั เด็กเปสน็ ำนบกัุตงรำไนมค่เปณน็ะกผรู้สรมมคกวำรรกใชฤอ้ษำฎนีกำำจปกครองบำสงำสนว่ กั นงหำนรคอื ณทง้ัะหกรมรดมกำรกฤษฎีกำ
ในคดีที่ศำลพิพำกษำว่ำผู้ขอจดทะเบียนรับเด็กเป็นบุตรเป็นผู้ไม่สมควรใช้อำนำจ
สำนกั ปงกำนคครณอะงกบรำรงมสก่วำนรกหฤรษือฎทีก้ังำหมด ศำลจะสพำิพนำกั กงำษนำคใณนะคกดรีเรดมียกวำกรกันฤนษั้นฎใีกหำ้ผู้ใดเป็นผู้ใช้อสำำนนำกั จงำปนกคคณระอกงรหรมรือกำรกฤษฎีกำ
เปน็ ผู้ปกครองเพอ่ื กำรปกครองบำงสว่ นหรอื ทั้งหมดกไ็ ด้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๕๐๑๕๗ (ยกเลิก)
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕๕ มำตรำ ๑๕๔๖ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
พำณชิ ย์ (ฉบบั ที่ ๑๙ส)ำพน.กั ศง.ำ๒น๕ค๕ณ๑ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕๖ มำตรำ ๑๕๔๘ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรับรมทกี่ ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๖๒- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๕๕๑ ในกรสณำนีทกั ่ีมงำกี นำครณคัดะกคร้ำรนมวก่ำำผรกู้ซฤ่ึงษขอฎจีกำดทะเบยี นรับเสดำก็ นเกัปงน็ ำบนคุตณรมะใิกชรบ่รมิดกำำรกฤษฎีกำ
ของเด็ก เม่ือผู้ซ่ึงขอจดทะเบียนรับเด็กเป็นบุตรนำคดีไปสู่ศำลขอให้ศำลพิพำกษำว่ำผู้ขอจดทะเบียน
รับเด็กเป็นบุตรเปส็นำนบกั ิดงำำนขคอณงเะดก็กรรเมดก็กำหรกรฤือษมฎำีกรดำ ำเด็กจะขอใสหำ้ศนำกั ลงพำนิพคำณกะษกำรใรนมคกดำรีเกดฤียษวฎกีกันำนั้นก็ได้ว่ำผู้
ขอจดทะเบยี นรับเด็กเป็นบุตรแม้จะเปน็ บิดำของเด็ก ก็เป็นผ้ไู ม่สมควรใช้อำนำจปกครองบำงสว่ นหรือ
สำนกั ทง้งัำนหคมณดะใกนรกรมรณกำเี รชกน่ ฤวษำ่ ฎนีก้ีใำหน้ ำควำมในวสรำรนคกั สงำำนมคขณองะมกรำรตมรกำำร๑ก๕ฤ๔ษ๙ฎีกมำำใชบ้ ังคับโดยสอำนนกัโุ ลงำมนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๕ะ๕ก๒รร๑๕ม๘กำใรนกกฤษรณฎีกีทำี่เด็กไม่มีมำรดสำำนหกั รงือำนมคีมณำระดกรำรแมตก่มำรำกรฤดษำฎถีูกกำถอนอำนำจ
สำนกั ปงกำนคครณอะงกบรำรงมสก่วำนรกหฤรษือฎทีก้ังำหมดและศำลสไำดน้ตกั ั้งงำผนู้อคื่นณเปะก็นรผรู้มปกกำครรกอฤงษบฎำีกงำส่วนหรือทั้งหสมำนดกัไวงำ้กน่อคนณมะีกกำรรรมจกดำรกฤษฎีกำ
ทะเบยี นรบั เด็กเป็นบุตร บดิ ำซึง่ จดทะเบยี นรับเด็กเป็นบุตรชอบด้วยกฎหมำยแล้วจะรอ้ งขอต่อศำลให้
มคี ำสั่งถอนควำมสเปำนน็ กั ผง้ปู ำนกคคณรอะงกบรรำมงกสำว่ รนกหฤรษือฎทีกงั้ำหมดของผ้ปู กสคำนรอกั งงำแนลคะณใหะก้บรดิ รำมเกปำ็นรกผฤู้ใชษ้อฎำีกนำำจปกครอง
ก็ได้ ถ้ำศำลเห็นว่ำบิดำอำจใช้อำนำจปกครองเพ่ือควำมผำสุกและประโยชน์ของเด็กได้ดีย่ิงกว่ำ
สำนกั ผงู้ปำนกคคณรอะกงรศรมำกลำจระกมฤีคษำฎสีก่ังำถอนควำมเปส็นำผนู้ปกั กงำคนรคอณงบะกำรงรสม่วกนำหรกรฤอื ษทฎั้งีกหำมดของผู้ปกคสรำอนงกัแงลำะนใคหณ้บะิดกำรเรปม็นกำรกฤษฎีกำ
ผ้ใู ช้อำนำจปกครองกไ็ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๕๓๑๕๙ (ยกเลกิ )
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๕ะ๕ก๔รรมผกู้มำรีสก่วฤนษไฎดีก้เำสียจะขอให้ศสำำลนถกั องำนนกคำณระจกดรรทมะกเำบรียกฤนษเดฎ็กีกำรับเป็นบุตร
เพรำะเหตุว่ำผู้ขอให้จดทะเบียนนั้นมิใช่บิดำก็ได้ แต่ต้องฟ้องภำยในสำมเดือนนับแต่วันท่ีรู้กำรจด
สำนกั ทงะำนเบคยีณนะนกรน้ั รมอกนำ่ึงรกหฤ้ำษมฎมีกิใำห้ฟอ้ งเมื่อพ้นสสำิบนปกั ีนงำบั นแคตณ่วะันกจรดรมทกะำเรบกียฤนษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๕ะก๕รรมในกำครดกีฟฤษ้อฎงขีกอำ ให้รับเด็กเป็สนำบนุตกั รงชำนอคบณดะ้วกยรกรมฎกหำมรำกยฤษใฎหีก้สำันนิษฐำนไว้
ก่อนวำ่ เด็กเปน็ บตุ รชอบด้วยกฎหมำยของชำยเม่ือปรำกฏข้อเทจ็ จรงิ อย่ำงหนึง่ อย่ำงใด ดังตอ่ ไปน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษเฎมีก่ือำมีกำรข่มขืนกสรำนะกทั งำำชนำคเณรำะกฉรุดรมคกร่ำำรหกฤรษือฎหีกนำ่วงเหน่ียวกักขสังำนหกัญงิงำนมคำรณดะำกโรดรยมมกำิ รกฤษฎีกำ
ชอบดว้ ยกฎหมำยในระยะเวลำซึ่งหญิงน้ันอำจตงั้ ครรภ์ได้
ส(๒ำน)กั เงมำื่อนมคกีณำะรกลรักรมพกำำหรญกฤิงษมฎำรีกดำำไปในทำงชู้สสำำนวหกั งรำือนมคีกณำะรกลร่อรลมวกงำรรกว่ ฤมษปฎรีกะำเวณีกับหญิง
มำรดำในระยะเวลำซึง่ หญงิ นัน้ อำจต้งั ครรภ์ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤ)ษเฎมีกอ่ื ำมเี อกสำรของสบำนดิ กัำแงำสนดคงณวำ่ะกเดรก็รมนกน้ั ำเรปกน็ ฤบษตุฎรีกขำองตน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(๔ำน)กั เงมำ่ือนปครณำะกกฏรรในมทกำะรเกบฤียษนฎคีกนำเกิดวำ่ เดก็ เปสน็ ำบนตุกั รงำโนดคยณมีหะกลรักรฐมำกนำรวกำ่ ฤบษดิ ฎำีกเปำน็ ผู้แจ้งกำร
เกิดหรือรเู้ ห็นยินยอมในกำรแจ้งน้ัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๕ฤ)ษฎเมีกื่อำบิดำมำรดำไสดำ้อนยกั ู่งกำินนดค้วณยะกกันรรอมยก่ำำรงกเปฤิดษฎเผีกยำในระยะเวลำสซำึ่งนหกั งญำินงมคำณระดกำรอรมำกจำรกฤษฎีกำ
ตง้ั ครรภไ์ ด้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕๗ มำตรำ ๑๕๕๐ ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนบั คทณ่ี ๑ะ๐กร) รพม.ศก.ำ๒รก๕ฤ๓ษ๓ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕๘ มำตรำ ๑๕๕๒ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
พำณชิ ย์ (ฉบบั ที่ ๑๐ส)ำพน.กั ศง.ำ๒น๕ค๓ณ๓ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๕๙ มำตรำ ๑๕๕๓ ยกเลกิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนบั คทณ่ี ๑ะ๐กร) รพม.ศก.ำ๒รก๕ฤ๓ษ๓ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๖๓- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
(๖) เม่ือได้มีกำรร่วมประเวณีกับหญิงมำรดำในระยะเวลำซึ่งหญิงน้ันอำจตั้งครรภ์ได้
สำนกั แงลำนะคมณีเหะตกอุรรันมคกวำรรเกชฤอ่ื ษไฎดีกว้ ำ่ำเดก็ นน้ั มิได้เปส็นำนบกั ตุ งรำนขคอณงชะำกยรอรมื่นกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๗) เมอ่ื มีพฤตกิ ำรณ์ท่รี กู้ นั ท่ัวไปตลอดมำว่ำเป็นบุตร๑๖๐
สพำฤนตกั งิกำำนรคณณ์ทะี่กรู้กรรันมทกั่วำรไปกฤตษลฎอีกดำมำว่ำเป็นบุตรสนำนั้นกั งใำหน้พคิจณำะรกณรรำมขก้อำเรทก็จฤจษรฎิงีกทำ่ีแสดงควำม
เกย่ี วขอ้ งฉนั บิดำกับบตุ รซึ่งปรำกฏในระหว่ำงตวั เด็กกบั ครอบครวั ที่เดก็ อำ้ งว่ำตนสังกัดอยู่ เช่น บิดำให้
สำนกั กงำำรนศคกึณษะำกรใรหม้คกวำำรกมฤอษุปฎกีกำำระเลยี้ งดูหรือสยำอนมกั ใงหำนเ้ ดค็กณนะ้ันกใรชร้ชมอ่ืกำสรกกลุ ฤขษอฎงีกตำนหรือโดยเหตสปุำนรกะั งกำำนรคอณนื่ ะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้ยกฟ้องเสยี สใำนนกกั รงณำนีใคดณกะรกณรีรหมนก่ึงำดรกังกฤษล่ฎำวีกขำ้ำงต้น ถ้ำปรสำำกนฏกั วง่ำำนชคำยณไะมก่อรรำมจกเปำร็นกบฤิดษำฎขีกอำงเด็กน้ันได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๕๖ กำรฟ้องคดีขอให้รับเด็กเป็นบุตรในระหว่ำงที่เด็กเป็นผู้เยำว์ ถำ้ เด็ก
มีอำยุยังไม่ครบสสิบำหน้ำกั ปงำีบนรคิบณูระณกร์ ผรมู้แกทำนรกโดฤยษชฎอีกบำ ธรรมของเดส็กำเนปกั็นงผำนู้ฟค้อณงแะกทรนรมใกนำกรรกณฤษีทฎี่เีดกำ็กไม่มีผู้แทน
โดยชอบธรรม หรือมีแต่ผู้แทนโดยชอบธรรมไม่สำมำรถทำหน้ำท่ีได้ ญำติสนิทของเด็กหรืออัยกำรอำจ
สำนกั รงอ้ ำงนขคอณตะ่อกศรรำมลกใหำร้ตกงั้ ฤผษู้แฎทีกนำเฉพำะคดีเพื่อสทำนำกัหงนำน้ำทคณี่ฟ้อะกงรครดมแี กทำรนกเฤดษ็กฎกีกไ็ ดำ้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เมื่อเด็กมีอำยุสิบห้ำปีบริบูรณ์ เด็กต้องฟ้องเอง ทั้งน้ี โดยไม่จำต้องได้รับควำม
ยินยอมของผู้แทนสโำดนยกั ชงำอนบคธณรระกมรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณที ีเ่ ดก็ บรรลุนิติภำวะแล้ว จะตอ้ งฟ้องคดภี ำยในหนึ่งปนี ับแต่วนั บรรลนุ ิตภิ ำวะ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤษกฎรีกณำีที่เด็กตำยในสรำนะกัหงวำ่ำนงคทณี่เะดก็กรรนมั้นกยำรังกมฤีสษิทฎธีกิฟำ ้องคดีขอให้สรำับนเกัดง็กำนเปค็นณบะกุตรรรอมกยำู่ รกฤษฎีกำ
ผ้สู บื สันดำนของเสดำ็กนจกั ะงฟำน้อคงณคดะกีขรอรใมหก้รำับรเกดฤ็กษเฎปีก็นำบุตรก็ได้ ถ้ำผสู้สำบืนกสั งันำดนำคนณขะอกงรเรดมก็ กไำดรร้กู้เฤหษตฎทุ ีก่ีอำำจขอใหร้ ับ
เดก็ เป็นบุตรมำกอ่ นวันที่เด็กน้ันตำย ผู้สบื สันดำนของเดก็ จะต้องฟ้องภำยในหนึ่งปีนับแต่วนั ท่เี ด็กน้ันตำย
สำนกั ถงำ้ำผนู้สคืบณสะกนั รดรำมนกขำรอกงฤเดษ็กฎไีกดำ้รเู้ หตุที่อำจขสอำในหกั้รงับำเนดค็กณเปะก็นรบรมุตกรำภรำกยฤหษลฎังีกทำ่ีเด็กนั้นตำย ผสู้สำนืบกั สงันำนดคำนณขะกอรงรเดม็กกำรกฤษฎีกำ
จะตอ้ งฟ้องภำยในหนึง่ ปีนบั แต่วนั ทรี่ ูเ้ หตุดงั กล่ำว แตท่ ั้งนี้ ตอ้ งไม่พ้นสิบปนี ับแตว่ นั ทเ่ี ดก็ นน้ั ตำย
สกำำนรกั ฟงำ้อนงคคณดะีขกอรใรหม้รกับำรเดก็ฤกษเปฎ็นีกบำ ุตรในระหว่ำสงำทน่ีผกั ู้สงำืบนสคันณดะำกนรรขมอกงำเรดก็กฤเษปฎ็นีกผำู้เยำว์ ให้นำ
ควำมในวรรคหน่งึ และวรรคสองมำใชบ้ งั คับโดยอนโุ ลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๕๗๑๖๑ กำรเป็นบตุ รชอบด้วยกฎหมำยตำมมำตรำ ๑๕๔๗ ใหม้ ีผลนับแต่
วันท่ีเด็กเกิด แต่ทสั้ำงนนกัี้จงะำอน้ำคงณเปะก็นรเรหมตกุเำสร่ือกฤมษสฎิทีกธำิของบุคคลภำสยำนนอกั งกำผนู้ทคำณกะำกรรโรดมยกสำรุจกรฤิตษใฎนีกรำะหว่ำงเวลำ
ตั้งแต่เด็กเกิดจนถึงเวลำท่ีบิดำมำรดำได้สมรสกนั หรือบิดำไดจ้ ดทะเบียนวำ่ เป็นบุตรหรอื ศำลพิพำกษำ
สำนกั ถงึงำทนี่สคดุณวะ่ำกเรปร็นมกบำุตรรกไฤมษไ่ ฎดีก้ ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๕๘ กำรฟ้องคดีขอให้รับเด็กเป็นบุตรของผู้ตำยที่ได้ฟ้องภำยในกำหนด
สำนกั องำำยนุคควณำะมกมรรรมดกกำรถก้ำฤศษำฎลีกไดำ พ้ ิพำกษำว่ำเสดำ็กนเกั ปง็นำนบคุตณระชกอรบรดมว้กยำรกกฎฤหษมฎำีกยำของผู้ตำย เดส็กำนนั้นกั มงำีสนทิ คธณริ ะับกมรรรมดกกำรกฤษฎีกำ
ในฐำนะทำยำทโดยธรรม
สใำนนกกั รงณำนีทคี่ไณดะ้มกีกรำรรมแกบำร่งกมฤรษดฎกีกไำปแล้ว ให้นำบสทำนบกั ัญงำญนัตคิแณหะก่งปรรรมะกมำวรลกฤกษฎฎหีกมำำยน้ีว่ำด้วย
เรื่องลำภมคิ วรไดม้ ำใช้บังคับโดยอนุโลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๖๐ มำตรำ ๑๕๕๕ วรรคหน่ึง แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญตั ิแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำย
แพ่งและพำณชิ ย์ (ฉสบำับนทกั ่ี ง๑ำ๙น)คพณ.ศะก. ร๒ร๕ม๕ก๑ำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๖๑ มำตรำ ๑๕๕๗ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรบัรมทกี่ ๑ำร๙ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๕๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๖๔- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๕๕๙ เมอ่ื ไสดำ้จนดกั ทงำะนเคบณียนะกเดรร็กมเปกำ็นรบกุตฤษรแฎลีกว้ำจะถอนมไิ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๖ะก๐รรมบกตุ ำรรเกกฤิดษรฎะีกหำว่ำงสมรสซงึ่ ศสำำลนพกั ิพงำำนกคษณำะใกหร้เรพมิกกถำอรกนฤภษำฎยีกหำลังนั้นใหถ้ ือ
ว่ำเป็นบตุ รชอบดว้ ยกฎหมำย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกสริทรมธกิแำลระกหฤนษ้ำฎทีก่ีขำหอมงวบดิด๒ำมำรดสำำแนลกั ะงบำนตุ ครณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๖ะก๑รรบมกุตำรรมกีสฤทิษธฎใิีกชำช้ ่อื สกลุ ของบสดิ ำำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีท่บี ดิ ำไมป่ รำกฏ บตุ รมสี ิทธิใชช้ อ่ื สกลุ ของมำรดำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๖๒ ผู้ใดจะฟ้องบุพกำรีของตนเป็นคดีแพ่งหรือคดีอำญำมิได้ แต่เมื่อผู้
นน้ั หรือญำติสนทิ สขำอนงกั ผงนู้ ำนั้นครณ้องะขกอรรอมยักำกรำกรฤจษะฎยีกกำคดขี นึ้ วำ่ กล่ำวสกำน็ไดกั ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๕๖๓ บุตรสจำำนตกั อ้ งงำอนปุคกณำะรกะรเรลมี้ยกงำดรกบู ฤดิ ษำฎมีกำำรดำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๖๔ บิดำมำรดำจำต้องอุปกำระเล้ียงดูและให้กำรศึกษำตำมสมควรแก่
สำนกั บงุตำนรคในณระะกหรรวม่ำงกทำร่เี กปฤน็ ษผฎเู้ ยีกำำว์ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บิดำมำรดำจำต้องอุปกำระเล้ียงดูบุตรซ่ึงบรรลุนิติภำวะแล้วแต่เฉพำะผู้ทุพพลภำพ
และหำเลี้ยงตนเอสงำมนิไกัดง้ ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๕๖๕ กำรสรำ้อนงกัขงอำนคค่ำอณุปะกกรำรรมะกเลำรี้ยกงฤดษูบฎุตีกรำหรือขอให้บุตสรำไนดกั้รงับำกนำครณอะุปกกรรำมรกะำรกฤษฎีกำ
เลี้ยงดูโดยประกำรอื่น นอกจำกอัยกำรจะยกคดีขึ้นว่ำกล่ำวตำมมำตรำ ๑๕๖๒ แล้ว บิดำหรือมำรดำ
จะนำคดขี ้นึ วำ่ กลส่ำำวนกกั ไ็ งดำ้ นคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๖๖๑๖๒ บสำุตนรกั ซง่ึงำยนังคไณมะ่บกรรรรลมุนกำิตริภกฤำษวะฎตีก้ำองอยู่ใต้อำนำสจำปนกกั งคำรนอคงณขะอกงรบรมิดกำำรกฤษฎีกำ
มำรดำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อำนำจปกครองอยกู่ บั บิดำหรือมำรดำในกรณดี งั ต่อไปน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษมฎำีกรำดำหรอื บดิ ำตสำำยนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ไม่แนน่ อนว่ำมำรดำหรอื บิดำมชี วี ติ อยหู่ รอื ตำย
ส(๓ำน)กั มงำำนรดคำณหะรกือรรบมิดกำำถรกูกศฤษำลฎสีกั่งำให้เปน็ คนไร้คสวำำนมกั สงำำนมคำณรถะกหรรรือมเกสำมรือกนฤษไรฎ้คีกวำำมสำมำรถ
(๔) มำรดำหรอื บิดำตอ้ งเข้ำรักษำตวั ในโรงพยำบำลเพรำะจติ ฟ่นั เฟือน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๕ฤ)ษศฎำีกลำสง่ั ให้อำนำจสปำกนคกั รงอำนงอคยณ่กู ะบักรบรดิ มำกหำรรกือฤมษำฎรดีกำำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๖) บิดำและมำรดำตกลงกนั ตำมที่มีกฎหมำยบญั ญตั ิไว้ให้ตกลงกันได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๖๒ มำตรำ ๑๕๖๖ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรับรมทกี่ ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๖๕- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๕๖๗ ผู้ใช้อสำำนนกัำงจำปนกคคณระอกงรมรีสมทิกำธริ กฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) กำหนดทอี่ ยูข่ องบุตร
ส(๒ำน)กั ทงำำนโทคษณบะกุตรรรตมำกมำสรกมฤคษวฎรเีกพำื่อว่ำกลำ่ วส่ังสสอำนนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ให้บตุ รทำกำรงำนตำมสมควรแกค่ วำมสำมำรถและฐำนำนุรูป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๔ฤ)ษเฎรีกยี ำกบุตรคนื จำกสบำคุ นคกั ลงำอนน่ื คซณง่ึ ะกกักรบรุตมกรไำวร้โกดฤยษมฎิชีกอำบดว้ ยกฎหมำสยำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๖ะก๘รรมเมกำ่ือรบกุคฤคษฎลีกใดำมีบุตรติดมำไสดำน้สกัมงรำสนกคับณบะุกครครลมอก่ืนำรกอฤำษนฎำีกจำปกครองท่ีมี
สำนกั ตงอ่ำนบคตุ ณรอะกยรู่กรบั มผกูท้ำรี่บกตุ ฤรษนฎ้ันีกตำดิ มำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๖ะก๙รรมผกู้ใชำรอ้ กำฤนษำฎจีกปำกครองเป็นผู้แสทำนนกั โงดำยนชคอณบะธกรรรรมมกขำอรงกบฤุตษรฎีกในำกรณีที่บุตร
ถูกศำลส่ังให้เป็นคนไร้ควำมสำมำรถหรือเสมือนไร้ควำมสำมำรถ ผู้ใช้อำนำจปกครองย่อมเป็นผู้
สำนกั องนำนบุ คำณลหะกรรือรผมพู้ กิทำรกั กษฤ์ษแฎลีกว้ ำแตก่ รณี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๖ะก๙ร/ร๑ม๑ก๖ำ๓รกใฤนษกฎรีกณำีที่ผ้เู ยำว์ถกู ศสำลำนสกัั่งงใำหน้เคปณ็นคะกนรไรรมค้ กวำำรมกสฤำษมฎำีกรำถและศำลมี
คำส่ังต้ังบุคคลอ่ืนซ่ึงมิใช่ผู้ใช้อำนำจปกครองหรือผู้ปกครองเป็นผู้อนุบำลให้คำสั่งนั้นมีผลเป็นกำรถอน
สำนกั ผงใู้ำชนอ้ คำณนะำกจรปรมกกคำรรอกงฤษหฎรีกอื ำผ้ปู กครองท่ีเปส็นำนอกัยงใู่ ำนนขคณณะะนกร้ันรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สใำนนกกั งรำณนคี ทณี่บะุกครครมลกซำึ่งรกบฤรษรฎลีกุนำิติภำวะแลสะำไนมกั ่มงำีคนู่สคณมะรกสรถรูมกกศำรำกลฤสษ่ังฎใีกหำ้เป็นคนไร้
ควำมสำมำรถหรือเสมือนไร้ควำมสำมำรถ ให้บิดำมำรดำ หรือบิดำหรือมำรดำเป็นผู้อนุบำลหรือผู้
สำนกั พงทิำนักคษณ์ แะกลร้วรแมตกก่ ำรรกณฤี ษเวฎน้ ีกแำต่ศำลจะส่งั เปสน็ำนอกั ยง่ำำงนอค่นื ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๗ะก๐รรมคกำำบรอกฤกษกฎลีก่ำำวท่ีผู้ใช้อำนำจสปำนกกัคงรำอนงคตณำะมกมรำรตมกรำำรก๑ฤ๕ษ๖ฎ๖ีกำหรือมำตรำ
๑๕๖๘ แจง้ ไปหรือรบั แจง้ มำ ใหถ้ ือว่ำเป็นคำบอกกลำ่ วท่บี ตุ รไดแ้ จ้งไปหรือรับแจง้ มำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๗๑ อำนำจปกครองน้ัน รวมทั้งกำรจัดกำรทรัพย์สินของบุตรด้วย และ
ใหจ้ ัดกำรทรพั ย์สสนิ ำนนั้นกั ดงำว้ นยคคณวะำกมรรระมมกัดำรระกวฤังษเฎชีกน่ ำวิญญชู นจะพสึงกำนรกะั งทำำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๗๒ ผู้ใชส้อำำนนกั ำงจำนปคกณคะรกอรงรจมะกทำรำกหฤนษ้ีทฎี่บีกำุตรจะต้องทำเสอำงนโกัดงยำมนิไคดณ้ระับกครรวมำกมำรกฤษฎีกำ
ยนิ ยอมของบุตรไสมำไ่ นดกั้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๗๓ ถ้ำบสุตำนรกัมงีเำงนินคไณด้ะใกหร้ใรชม้เกงำินรนกฤ้ันษเปฎีก็นำค่ำอุปกำระเลสี้ยำงนดกั ูแงำลนะคกณำะรกศรึกรมษกำำรกฤษฎีกำ
กอ่ น ส่วนท่ีเหลือผู้ใช้อำนำจปกครองต้องเกบ็ รักษำไว้เพื่อส่งมอบแก่บุตร แต่ถ้ำผูใ้ ช้อำนำจปกครองไม่
มีเงินได้เพียงพอแสกำ่กนำกั รงคำนรคอณงชะีพกรตรำมมกสำรมกคฤวษรฎแีกกำ่ฐำนะ ผู้ใช้อำสนำำนจกั ปงำกนคครณอะงกจระรใมชก้เงำินรกนฤั้นษตฎำีกมำสมควรก็ได้
เว้นแต่จะเป็นเงินได้ที่เกิดจำกทรัพย์สินโดยกำรให้โดยเสน่หำหรือพินัยกรรมซึ่งมีเง่ือนไขว่ำมิให้ผู้ใช้
สำนกั องำำนนคำจณปะกกรครรมอกงำไรดกป้ ฤรษะฎโีกยำชนจ์ ำกทรพั ยสส์ ำนิ นนกั ั้นงำนๆคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๖๓ มำตรำ ๑๕๖๙/๑ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนบั คทณ่ี ๑ะ๐กร) รพม.ศก.ำ๒รก๕ฤ๓ษ๓ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๖๖- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๗๔๑๖๔ นิตกิ รรมใดอนั เก่ียวกับทรพั ย์สนิ ของผู้เยำวด์ งั ต่อไปนี้ ผู้ใชอ้ ำนำจ
สำนกั ปงกำนคครณองะจกะรรกมรกะำทรำกมฤไิษดฎ้ ีกเวำ้นแต่ศำลจะอสนำุญนกัำงตำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ขำย แลกเปลี่ยน ขำยฝำก ให้เช่ำซื้อ จำนอง ปลดจำนอง หรือโอนสิทธิจำนอง
ซงึ่ อสังหำรมิ ทรัพสยำห์ นรกั อื งสำนงั หคำณระมิ กทรรรมพั กยำ์ทรกีอ่ ฤำษจจฎำีกนำองได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) กระทำให้สุดสิ้นลงทั้งหมดหรือบำงส่วน ซึ่งทรัพยสิทธิของผู้เยำว์อันเกี่ยวกับ
สำนกั องสำนังหคณำระมิ กทรรรมัพกยำ์รกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อสงั หำรมิ ทรพั ย์ หส(๓ำรนอื )กัทกงรำ่อัพนตคยั้งณสภิทะำกธรรอิ ะรื่นจมใำกดยำใรอนกมอฤสษสงัฎิทหีกธำำิรอิมำทศรัยพั สยิท์ ธิเสหำนนือกั พงำ้ืนนดคิณนะสกิทรรธมิเกกำ็บรกกฤินษภฎีกำำระติดพันใน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๔ฤ)ษฎจีกำหำ น่ำยไปท้ังหสมำดนหกั รงำือนบคำณงะสก่วรนรซม่ึงกสำริทกธฤิเษรฎียีกกำร้องท่ีจะให้ไดส้มำำนซกั ึ่งงทำนรคัพณยะสกิทรรธมิในกำรกฤษฎีกำ
อสังหำริมทรพั ย์ หรือสังหำริมทรพั ย์ท่ีอำจจำนองได้ หรอื สิทธิเรียกร้องท่ีจะให้ทรัพย์สินเช่นวำ่ น้ันของ
ผเู้ ยำวป์ ลอดจำกทสรำนัพกัยงสำิทนคธิทณี่มะกีอรยรู่เมหกนำอืรทกฤรษัพฎยีกส์ ำินนัน้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕) ให้เชำ่ อสงั หำริมทรพั ยเ์ กินสำมปี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๖ฤ)ษกฎ่อีกขำ ้อผกู พนั ใด ๆสำทน่ีมกั ุง่ งใำหนเ้คกณิดะผกลรตรำมมกำ(ร๑ก)ฤ(ษ๒ฎ)ีกหำรอื (๓) สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๗) ให้กยู้ มื เงนิ
ส(ำ๘น)กั ใงหำน้โคดณยะเกสรนร่มหกำำรเกวฤ้นษแฎตีก่จำะเอำเงินไดส้ขำอนงกั ผงำู้เนยคำณว์ใะหกร้แรทมกนำผรู้กเยฤำษวฎ์เีกพำ่ือกำร กุศล
สำธำรณะ เพ่ือกำรสังคม หรือตำมหน้ำท่ธี รรมจรรยำ ทง้ั น้ี พอสมควรแกฐ่ ำนำนุรูปของผู้เยำว์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๙ฤ)ษรฎบัีกกำ ำรใหโ้ ดยเสนสห่ ำนำทกั ง่ีมำีเนงคอ่ื ณนไะขกหรรรมอื กคำ่ำรภกำฤรษะฎตีกดิ ำพัน หรอื ไมร่ บัสำกนำกัรงใำหน้โคดณยเะสกนรรห่ มำกำรกฤษฎีกำ
ส(๑ำน๐กั )งำปนรคะณกะันกโรดรยมปกำรระกกฤำษรฎใีกดำๆ อันอำจมีผสลำในหกั ้ผงำู้เยนำควณ์ตะ้อกงรถรมูกกบำังรคกับฤษชฎำีรกะำหน้ีหรือทำ
นติ กิ รรมอน่ื ทมี่ ผี ลให้ผูเ้ ยำวต์ ้องรบั เป็นผรู้ บั ชำระหน้ีของบุคคลอื่นหรือแทนบุคคลอ่นื
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤษ๑ฎ) ีกนำำทรัพย์สินไปสำแนสกั วงงำหนคำผณละกปรรระมโกยำชรกนฤ์นษอฎกีกจำำกในกรณีที่บสำัญนกญั งัตำนิไวค้ใณนะมกำรตรมรกำำรกฤษฎีกำ
๑๕๙๘/๔ (๑) (๒) หรอื (๓)
ส(๑ำน๒กั )งำปนรคะณนะปี กรระรนมอกมำรยกอฤมษคฎวีกำำม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑๓) มอบข้อพพิ ำทใหอ้ นญุ ำโตตุลำกำรวินิจฉัย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๗๕ ถ้ำในกิจกำรใด ประโยชน์ของผู้ใช้อำนำจปกครอง หรือประโยชน์
ของคู่สมรสหรือบสตุ ำรนขกั องำงนผค้ใู ชณอ้ ะำกนรรำมจกปำกรคกฤรอษงฎขีกัดำกับประโยชนส์ขำอนงกั ผงำู้เยนำควณ์ ผะกู้ใชรร้อมำกนำำรจกปฤษกฎคีกรำองต้องได้รับ
อนญุ ำตจำกศำลกอ่ นจงึ ทำกจิ กำรน้นั ได้ มิฉะนนั้ เปน็ โมฆะ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๗ะก๖รรมปกรำะรโกยฤชษนฎ์ขีกอำงผใู้ ช้อำนำจปสกำนคกัรงอำงนหคณรือะขกรอรงมคกูส่ ำมรรกสฤหษฎรือีกบำ ุตรของผูใ้ ช้
อำนำจปกครองตำมมำตรำ ๑๕๗๕ ให้หมำยควำมรวมถงึ ประโยชน์ในกจิ กำรดังต่อไปนีด้ ้วย คอื
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤษ) ฎปีกรำะโยชน์ในกิจสกำำนรกั ทงำี่กนรคะณทะำกกรรับมหก้ำำรงกหฤุ้นษสฎ่วีกนำ สำมัญที่บุคคสำลนดกั ังงกำนลค่ำณวนะกั้นรเรปม็นกำรกฤษฎีกำ
หนุ้ ส่วน
ส(ำ๒น)กั ปงำรนะคโณยะชกนร์รในมกกำิจรกกฤำษรทฎีก่ีกำระทำกับห้ำงสหำนุ้นกั สง่ำวนนคจณำะกกัดรรทม่ีบกุคำรคกลฤดษังฎกีกลำ่ำวน้ันเป็น
หุ้นสว่ นจำพวกไมจ่ ำกัดควำมรับผดิ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๖๔ มำตรำ ๑๕๗๔ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรบัรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๖๗- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๕๗๗ บุคคลใดจะโอนทรัพยส์ นิ ใหผ้ เู้ ยำว์โดยพินยั กรรมหรอื โดยกำรให้โดย
สำนกั เงสำนน่หคณำซะึ่งกมรรีเงม่ือกนำรไกขฤใษหฎ้บีกุคำคลอ่ืนนอกจสำำกนผกั ู้ใงชำ้อนำคนณำะจกปรรกมคกรำอรกงฤเปษ็นฎีกผำู้จัดกำรจนกว่ำสผำนู้เยกั ำงำวน์จคะณบะรกรรลรุนมิตกำิ รกฤษฎีกำ
ภำวะก็ได้ ผู้จัดกำรนั้นต้องเป็นผู้ซ่ึงผู้โอนระบุชื่อไว้ หรือถ้ำมิได้ระบุไว้ก็ให้ศำลสั่ง แต่กำรจัดกำร
ทรัพย์สินนน้ั ต้องอสยำนภู่ กั ำงยำในตคบ้ ณงั ะคกบั รมรมำตกรำรำก๕ฤษ๖ฎมีกำำตรำ ๕๗ มำตสรำนำกั ๖งำ๐นคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
[เลขมำตรำ ๕๖ มำตรำ ๕๗ มำตรำ ๖๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยมำตรำ ๑๕ แห่ง
สำนกั พงรำนะครำณชะบกรัญรญมกัตำิใรหก้ใฤชษ้บฎทีกบำ ัญญัติบรรพส๑ำนแกั หงำ่งนปครณะะมกวรลรกมกฎำหรมกฤำษยแฎีพกำ่งและพำณิชยส์ทำ่ีไนดกั ้ตงรำนวคจณชำะรกะรใรหมกมำ่ รกฤษฎีกำ
พ.ศ. ๒๕๓๕] สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๗๘ ในกสรำนณกั ีทงำี่อนำคนณำะจกปรรกมคกรำอรงกสฤิ้ษนฎไปีกำเพรำะผู้เยำว์บสำรนรกัลงุนำนิตคิภณำะวกะรรผมู้ใกชำ้ รกฤษฎีกำ
อำนำจปกครองต้องรีบสง่ มอบทรัพยส์ ินที่จัดกำรและบญั ชีในกำรนั้นให้ผบู้ รรลุนติ ิภำวะเพือ่ รบั รอง ถ้ำ
มเี อกสำรเกยี่ วกบั สเำรนื่อกังจงำัดนกคำณระทกรรัพรยม์สกินำรนก้นัฤษกฎ็ใีกหำ้ส่งมอบพร้อมสกำบั นบกั งญั ำชนีคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีท่ีอำนำจปกครองสิ้นไปเพรำะเหตุอื่นนอกจำกที่กล่ำวในวรรคหนึ่ง ให้มอบ
สำนกั ทงำรนัพคยณ์สะินกรบรมัญกชำีรแกฤลษะฎเอีกกำสำรท่ีเก่ียวกสับำนเรกั ่ืองำงนจคัดณกะำกรรทรรมัพกำยร์สกินฤษใหฎ้ีกแำก่ผู้ใช้อำนำจปสำกนคกั รงอำนงคถณ้ำะมกี รหรมรืกอำรกฤษฎีกำ
ผ้ปู กครอง แล้วแต่กรณี เพ่ือรบั รอง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๗๙ ในกรณีท่ีคู่สมรสฝ่ำยหน่ึงถึงแก่ควำมตำยและมีบุตรท่ีเกิดด้วยกัน
สำนกั แงลำนะคคณู่สมะกรรสรอมีกกฝำร่ำกยฤหษนฎึ่งีกจำะสมรสใหม่ ถส้ำำนคกัู่สงมำรนสคนณ้ันะกไดรร้คมรกอำบรคกฤรษอฎงทีกำรัพย์สินอันเป็นสำสนัดกั สง่วำนนคขณองะบกรุตรรมไกวำ้ รกฤษฎีกำ
อย่ำงถกู ตอ้ งแล้วสจำะนสกั ง่งมำนอคบณทะรกัพรยรมส์ กินำใรหก้แฤกษ่บฎตุีกรำในเม่ือสำมำรสถำนจกััดงกำำนรคกณ็ไดะก้ หรรรมอื กมำิฉระกนฤษนั้ ฎจีกะำเก็บรกั ษำไว้
เพ่ือมอบให้บุตรเมื่อถึงเวลำอันสมควรก็ได้ แต่ถ้ำทรพั ย์สินใดเป็นจำพวกท่ีระบุไว้ในมำตรำ ๔๕๖ หรือ
สำนกั ทงม่ีำนีเอคกณสะำกรรเรปม็นกำสรำกคฤัญษฎใีกหำล้ งชือ่ บุตรเปน็สเำจน้ำกั ขงำอนงครวณมะใกนรเรอมกกสำรำกรฤนษัน้ ฎีกกำอ่ นที่จะจัดกำรสดำนังกกั ลงำ่ำนวคคณู่สะมกรรสรนม้ันกำรกฤษฎีกำ
จะทำกำรสมรสมไิ ด้
สใำนนกกั รงณำนีทคี่มณีเะหกตรุอรมันกสำมรคกฤวษรฎศีกำำลจะมีคำสั่งใหส้คำนู่สกัมงรำสนดคังณกะลก่ำรวรมทกำำกรำกรฤสษมฎรีกสำไปก่อนก็ได้
คำส่ังศำลเช่นว่ำน้ี ให้ระบุไว้ด้วยว่ำให้คู่สมรสปฏิบัติกำรแบ่งแยกทรัพยส์ ินและทำบัญชีทรพั ย์สิน ตำม
สำนกั คงวำนำมคใณนะวกรรรรคมหกนำร่ึงกภฤำษยฎใีกนำกำหนดเวลำเทสำ่ำนใดกั งภำำนยคหณละังกกรำรรมสกมำรรกสฤนษนั้ ฎดีก้วำย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีท่ีกำรสมรสได้กระทำไปโดยมิได้ปฏิบัติตำมวรรคหนึ่ง หรือในกรณีท่ีคู่สมรส
ไม่ปฏิบตั ิตำมคำสส่ังำขนอกั งงศำนำคลณดังะกกลรร่ำมวกในำรวกรฤรษคฎสีกอำง เมื่อควำมปสรำำนกกั ฏงแำนกค่ศณำละกเอรงรมหกรำือรกเมฤื่อษญฎีกำำติของผู้เยำว์
หรืออัยกำรร้องขอ ศำลมีอำนำจส่ังให้ถอนอำนำจปกครองจำกคู่สมรสน้ัน หรือจะมอบให้บุคคลหนึ่ง
สำนกั บงคุำนคคลณใดะทกำรบรมญั กชำรแี กลฤะษลฎงชีก่ือำบตุ รเปน็ เจ้ำขสอำนงรกั วงมำนในคเณอะกกสรำรรมดกังำกรลกำ่ฤวษแฎทีกนำโดยใหค้ ูส่ มรสสเำสนยี กัคง่ำำในชค้จณ่ำยะกกร็ไดรม้ กำรกฤษฎีกำ
สเำพน่ือกั ปงำรนะคโยณชะนกร์แรหม่งกมำรำกตฤรษำฎนีกี้ ใำห้ถือว่ำบุตรบสุญำนธกั รงรำมนขคอณงะคกู่สรรมมรกสำทรกี่ตฤำษยฎไปีกแำ ละท่ีมีชีวิต
อยู่ท้งั สองฝ่ำยเปน็ บุตรท่ีเกดิ จำกคสู่ มรส
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๘๐๑๖๕ ผู้เยำว์ซ่ึงบรรลุนิติภำวะแล้ว ผู้ใช้อำนำจปกครองหรือผู้ปกครอง
จะให้กำรรับรองกสำำนรกัจงัดำกนำครณทะรกัพรรยม์สกินำรขกอฤงษผฎู้เยีกำำว์ได้ต่อเม่ือไดส้ำรนับกั มงอำนบคทณระัพกยร์สรมินกบำัญรกชฤีแษลฎะีกเำอกสำรตำม
มำตรำ ๑๕๗๘ แล้ว
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๖๕ มำตรำ ๑๕๘๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรับรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๖๘- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๕๘๑ คดีเก่ียวกับกำรจัดกำรทรัพย์สินในระหว่ำงผู้เยำว์กับผู้ใช้อำนำจ
สำนกั ปงกำนคครณองะนกรั้นรมหกำ้ ำมรมกใิฤหษ้ฟฎ้อีกงำเม่อื พ้นหนงึ่ ปสนี ำนบั กัแงตำเ่นวคลณำทะกี่อรำรนมำกจำปรกกฤคษรฎอีกงำสน้ิ ไป สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำอำนำจปกครองส้ินไปขณะบุตรยังเป็นผู้เยำว์อยู่ ให้เริ่มนับอำยุควำมในวรรคหน่ึง
ต้งั แตเ่ วลำทีผ่ ้เู ยำสวำ์บนรกั รงลำนุนติคิภณำะวกะรรหมรกือำรเมกฤื่อษมฎีผีกแู้ ำทนโดยชอบธรสรำนมกัขง้นึ ำในหคมณ่ ะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๑๕๘๒ ถ้ำสผำู้ในชกั ้องำำนนคำณจะปกกรรคมรกอำรงกเปฤษ็นฎคีกนำไร้ควำมสำมสำำรนถกั หงำรนือคเณสะมกือรรนมไกรำ้ รกฤษฎีกำ
กค็วดำี มในสกำมรณำรีเถหโลด่ยำสนคำนำ้ีศสกัำ่ังงลำขจนอะคงสณศั่งำะเลกอรกงร็ดมหี กใรชำืรออ้ กจำฤนะษำสฎจั่งีกปเำมกื่อคญรอำงตเิกข่ียอวงแผสกู้เำย่ตนำัวกั วผง์ำหเู้ นยรคำือวณอ์โะดัยกยกรมรำมิชรกอรำ้อบรงกกข็ดฤอีษปใฎหรีกะ้ถำพอฤนตอิชำัว่ นรำ้ำจย
สำนกั ปงกำนคครณองะเกสรียรบมกำงำรสกว่ ฤนษหฎรีกอื ำทั้งหมดก็ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำผู้ใช้อำนำจปกครองล้มละลำยก็ดี หรือจัดกำรทรัพย์สินของผู้เยำว์ในทำงที่ผิดจน
อำจเปน็ ภยั กด็ ี ศำสลำนจกัะงสำงั่ นตคำณมะวกิธรใี รนมวกรำรรคกหฤนษึง่ฎใีกหำถ้ อนอำนำจจสัดำกนำกั รงทำนรัพคณยส์ะกินรเสรมียกกำ็ไรดก้ ฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๕๘๓ ผู้ถูกสถำอนนกั องำำนนคำณจะปกกรครมรอกงำรบกำฤงษสฎ่วีกนำหรือทงั้ หมดนส้ันำนถกั้ำงเำหนตคุดณงั ะกกลร่ำรวมไกวำ้ รกฤษฎีกำ
ในมำตรำก่อนสิ้นไปแล้ว และเม่ือตนเองหรือญำติของผู้เยำว์ร้องขอ ศำลจะสั่งให้มีอำนำจปกครอง
ดงั เดิมกไ็ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๘๔ กำสรำทนี่ผกั ู้ใงชำน้อคำณนำะกจรปรกมคกำรรอกงฤถษูกฎถีกอำ นอำนำจปกสคำรนอกั งงบำนำคงณส่ะวกนรหรมรืกอำรกฤษฎีกำ
ทงั้ หมด ไม่เป็นเหสตำใุนหกั ้ผงู้นำน้นั คพณน้ ะจกำรกรหมกนำ้ำรทกอ่ีฤุปษกฎีำกรำะเลยี้ งดผู เู้ ยำสวำต์ นำกั มงกำนฎคหณมะำกยรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๘๔/๑๑๖๖สำนบกัิดงำำหนรคือณมะำกรรดรมำกยำ่อรมกมฤษีสฎิทีกธำิที่จะติดต่อกับสบำนุตกัรงขำอนงคตณนะไกดร้ตรมำกมำรกฤษฎีกำ
ควรแกพ่ ฤตกิ ำรณ์ ไมว่ ่ำบคุ คลใดจะเปน็ ผใู้ ชอ้ ำนำจปกครองหรือผปู้ กครองก็ตำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๓
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งคำวนำคมณปะกกครรรมอกงำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๘๕ บุคคลที่ยังไม่บรรลุนิติภำวะและไม่มีบิดำมำรดำหรือบิดำมำรดำถูก
สำนกั ถงอำนนคอณำนะกำรจรปมกกคำรรกอฤงษเสฎียีกแำลว้ นัน้ จะจดั สใหำนม้ กัผี งปู้ ำนกคคณรอะงกขรึ้นรมในกำรระกหฤวษ่ำฎงีกทำเ่ี ป็นผูเ้ ยำว์กไ็ ดส้ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สใำนนกกั รงณำนีทค่ีผณู้ใะชก้อรรำมนกำำจรปกฤกษคฎรีกอำงถูกถอนอำนสำำจนปกั งกำคนรคอณงะบกำรงรสม่วกนำรตกำฤมษมฎำีกตำรำ ๑๕๘๒
วรรคหนึ่ง ศำลจะต้ังผู้ปกครองในส่วนท่ีผู้ใช้อำนำจปกครองถูกถอนอำนำจปกครองนั้นก็ได้ หรือใน
สำนกั กงรำนณคีทณ่ีผะู้ใกชร้อรมำนกำำรจกปฤกษคฎรีกอำงถูกถอนอำนสำำนจกั จงัดำนกคำรณทะกรัพรรยม์สกินำรตกำฤมษมฎำีกตำรำ ๑๕๘๒ วสรำรนคกั สงำอนงคศณำะลกจรระมตกั้งำรกฤษฎีกำ
ผู้ปกครองเพอื่ จัดกำรทรัพย์สนิ ก็ได้๑๖๗
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๖๖ มำตรำ ๑๕๘๔/๑ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแกไ้ ขเพิม่ เติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
(ฉบบั ท่ี ๑๐) พ.ศ. ๒ส๕ำน๓ก๓ั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๖๗ มำตรำ ๑๕๘๕ วรรคสอง แกไ้ ขเพม่ิ เติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพม่ิ เติมประมวลกฎหมำย
สำนกั แงพำนง่ แคลณะะพกำรณรชิมยก์ ำ(ฉรบกฤบั ษทฎ่ี ๑ีก๐ำ) พ.ศ. ๒๕๓๓สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๖๙- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๘๖๑๖๘ ผู้ปกครองตำมมำตรำ ๑๕๘๕ น้ัน ให้ตั้งโดยคำส่ังศำลเม่ือมีกำร
สำนกั รง้อำนงขคอณขะอกงรญรมำกตำิขรกอฤงษผฎู้เยีกำำว์ อัยกำร หรสือำผนู้ซกั ่ึงงำบนิดคำณหะรกือรมรมำรกดำรำกทฤ่ีตษำฎยีกทำีหลังได้ระบุชส่ือำไนวก้ัในงำพนินคัยณกะรกรรมรมใหกำ้ รกฤษฎีกำ
เปน็ ผู้ปกครอง
สภำำนยกั ใงตำน้บคังณคับะกมรำรตมรกำำร๑ก๕ฤษ๙ฎ๐ีกำกำรตั้งผู้ปกครสอำนงกันง้ันำนถค้ำมณีขะ้อกรกรำมหกนำรดกพฤินษัยฎกีกรำรมก็ให้ศำล
ตัง้ ตำมข้อกำหนดพินัยกรรม เว้นแต่พินัยกรรมนัน้ ไม่มผี ลบงั คบั หรือบุคคลท่ีระบุชื่อไวใ้ นพินยั กรรมนั้น
สำนกั เงปำน็นบคุคณคะกลรทรตี่ มอ้ กงำหรกำ้ ฤมษมฎใิ หีกำ้เปน็ ผูป้ กครองสตำำนมกั มงำำนตครณำะ๑กร๕ร๘ม๗กำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๘ะก๗รรบมกคุ ำครลกทฤษ่บี ฎรรีกลำุนติ ิภำวะแลว้ สอำำนจกั ถงำกู นตค้งั ณเปะ็นกรผรปู้ มกกคำรรกอฤงษไดฎ้ ีกเวำน้ แต่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษผฎซู้ีกึง่ำศำลส่งั ว่ำเป็นสคำนนกั ไงรำ้คนวคำณมสะกำรมรำมรกถำรหกรฤอื ษเฎสีกมำอื นไร้ควำมสำสมำำนรกัถงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ผซู้ ่งึ เปน็ บุคคลลม้ ละลำย
ส(๓ำน)กั ผง้ซูำนงึ่ ไคมณเ่ หะกมรำระมสกมำรทกี่จฤะษปฎกีกคำรองผู้เยำวห์ รสือำทนรกั พังำยนส์ คินณขะอกงรผรูเ้มยกำำวร์กฤษฎีกำ
(๔) ผู้ซึง่ มีหรือเคยมีคดใี นศำลกบั ผูเ้ ยำว์ ผบู้ ุพกำรีหรือพนี่ ้องร่วมบดิ ำมำรดำหรือรว่ ม
สำนกั แงตำน่บคิดณำหะกรรือรมมำกรำดรำกกฤบัษฎผีกู้เยำำว์ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕)๑๖๙ ผูซ้ ง่ึ บดิ ำหรือมำรดำท่ีตำยไดท้ ำหนงั สือระบชุ ่อื ห้ำมไว้มใิ หเ้ ป็นผปู้ กครอง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๘๘๑๗๐ หำกปรำกฏวำ่ บุคคลทศี่ ำลต้ังให้เป็นผู้ปกครองเป็นผตู้ ้องห้ำมมิให้
สำนกั เงปำ็นนผคู้ปณกะกครรรอมงกตำำรมกฤมษำตฎีรกำำ ๑๕๘๗ อยู่ใสนำขนณกั งะำทนคี่ศณำละกตร้ังรใมหก้เปำร็นกผฤู้ปษกฎคีกรำองโดยปรำกฏสำแนกกั ่ศงำำนลคเอณงะหกรรือรผมู้กมำี รกฤษฎีกำ
ส่วนได้เสียหรืออสัยำนกกั ำงรำรน้อคงณขะอกรใรหม้ศกำำรลกสฤ่ังษเฎพีกิกำถอนคำสั่งตสั้งำผนู้ปกั กงำคนรคอณงะนก้ันรรเมสกียำแรลกฤะษมฎีคีกำำส่ังเกี่ยวกับ
ผปู้ กครองต่อไปตำมท่เี ห็นสมควร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกกฤำษรฎเพีกำิกถอนคำส่ังตส้ัำงนผกั ู้ปงำกนคครณอะงกตรรำมมกวำรรกรฤคษหฎนีก่ึงำ ไม่กระทบกสรำนะกัเทงำือนนคณสิทะกธริขรมอกงำรกฤษฎีกำ
บุคคลภำยนอกผู้กระทำกำรโดยสุจริต เว้นแต่ในกรณีกำรเพิกถอนคำส่ังต้ังผู้ปกครองท่ีต้องห้ำมตำม
มำตรำ ๑๕๘๗ (ส๑ำ)นกัหงรำือนค(ณ๒ะ)กกรำรรมกกำรระกทฤำษขฎอีกงำผู้ปกครองไมส่ผำูนกกัพงันำนผคู้เยณำะวก์ไรมร่มว่ำกบำรุคกคฤษลฎภีกำำยนอกจะได้
กระทำกำรโดยสจุ ริตหรอื ไม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๘๙๑๗๑ (ยกเลกิ ) สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๐๑๗๒ ผู้ปกครองมีได้ครำวหนึ่งเพียงคนเดียว แต่ในกรณีมีข้อกำหนด
สำนกั พงิำนนัยคกณระรกมรใรหม้กตำ้ังรผกู้ปฤกษฎคีกรำองหลำยคนหสรำือนเกั มง่ืำอนมคีผณู้ระ้อกงรขรมอกโดำรยกมฤีเษหฎตีกุผำลอันสมควรสใำหน้ศกั ำงำลนมคีอณำะนกำรจรมตกั้งำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรับรมทกี่ ๑ำร๐ก๑)๖ฤพ๘ษ.มศฎำ.ีกต๒ำร๕ำ๓๑๓๕๘๖ แก้ไสขำเนพกั ่ิมงเำตนิมคโดณยะพกรระรรมำกชำบรักญฤญษัตฎิแีกกำ้ไขเพิ่มเติมประสมำวนลกักงฎำหนมคำณยะแกพร่งรแมลกะำรกฤษฎีกำ
และพำณิชย์ (ฉบบั ทส๑ี่ ำ๖๑น๙๐กัม)งำพำตน.รศคำ.ณ๒๑ะ๕๕ก๓๘ร๓ร๗ม(ก๕ำ)รกแฤกษ้ไขฎเพีกำ่ิมเติมโดยพระรสำำชนบกััญงญำนัตคิแณก้ไะขกเรพริ่มมเกตำิมรปกรฤะษมฎวีกลำกฎหมำยแพ่ง
๑๗๐ มำตรำ ๑๕๘๘ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรับรมทกี่ ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๑ มำตรำ ๑๕๘๙ ยกเลกิ โดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
(ฉบบั ท่ี ๑๐) พ.ศ. ๒ส๕ำน๓ก๓ั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๒ มำตรำ ๑๕๙๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรบัรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๗๐- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
ผู้ปกครองได้ตำมจำนวนที่ศำลเห็นว่ำจำเป็น ในกรณีที่ตั้งผู้ปกครองหลำยคนศำลจะกำหนดให้
สำนกั ผงปู้ำนกคคณรอะกงเรหรมลก่ำนำรั้นกกฤรษะฎทีกำำกำรรว่ มกนั หสรำอื นกกั ำงหำนนคดณอะำกนรำรจมเกฉำพรำกะฤสษำฎหีกรำับคนหนึง่ ๆ กสไ็ำดน้กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๙ะก๑ร๑ร๗ม๓กำครวกำฤมษเฎปีกน็ ำผูป้ กครองนนั้ สเรำิ่มนกแั งตำ่วนนั คทณระำกบรครมำสกำ่ังรตกง้ั ฤขษอฎงีกศำำล
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๙๒๑๗๔ ใสหำน้ผกู้ัปงกำนคครอณงะรกีบรรทมำกบำัรญกชฤีทษฎรัพีกำย์สินของผู้อยสู่ใำนนปกั กงำคนรคอณงใะหกร้เสรมรก็จำรกฤษฎีกำ
ภยืดำยเวใลนำสกำ็ไมดเ้ ดือนสนำับนแกั ตงำ่วนันคทณ่ีทะรกำรบรมคกำำสร่ังกตฤ้ังษขฎอีกงำศำล แต่ผู้ปกสคำรนอกั งงจำะนรค้อณงะตก่อรศรมำกลำกร่อกนฤสษ้ินฎีกกำำหนดขอให้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกบฤญั ษชฎีนีกั้นำ ต้องมีพยำนรสับำนรกัองงำคนวคำณมะถกกู รตรม้อกงอำรยก่ำฤงษนฎ้อีกยำสองคน พยำนสสำนอกังคงำนนนคั้นณตะ้อกรงรเปมก็นำรกฤษฎีกำ
ผบู้ รรลุนิตภิ ำวะและเปน็ ญำติของผูอ้ ยใู่ นปกครอง แตถ่ ำ้ หำญำติไม่ไดจ้ ะใหผ้ ้อู ่นื เปน็ พยำนกไ็ ด้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๓ ให้ผู้ปกครองย่ืนสำเนำบัญชีทรัพย์สินท่ีตนรับรองว่ำถูกต้องต่อศำล
สำนกั ฉงบำนับคหณนะ่ึงกภรำรมยกในำรสกิบฤวษันฎนีกับำ แต่วันที่ได้ทสำำบนัญกั งชำีทนรคัพณยะ์สกรินรแมลก้วำรแกลฤะษศฎำีกลำจะสั่งให้ผู้ปกสคำรนอกั งงชำน้ีแคจณงเะพก่ิมรรเมตกิมำรกฤษฎีกำ
หรอื ใหน้ ำเอกสำรมำประกอบเพ่อื แสดงใหเ้ หน็ ว่ำบญั ชีน้นั ถกู ตอ้ งแล้วก็ได้
สถำ้ำนศกั ำงำลนมคิไณดะ้มกีครำรมสกั่งเำปรก็นฤอษยฎ่ำีกงำอ่ืนภำยในสิบสำหน้ำกั วงันำนนคับณแะตก่วรรันมยกื่นำรบกัญฤษชฎี หีกำรือวันช้ีแจง
เพิ่มเตมิ หรือวันนำเอกสำรยน่ื ประกอบ แล้วแตก่ รณี ใหถ้ อื วำ่ ศำลยอมรบั บัญชีนนั้ แลว้ ๑๗๕
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๕ะ๙ก๔รรมถก้ำำผรกู้ปฤกษคฎรีกอำงไม่ปฏิบัติเกส่ียำวนแกั งกำ่กนำครณทะำกบรัรญมชกีทำรรกัพฤยษ์สฎินีกำหรือกำรย่ืน
บญั ชีทรัพย์สินให้ถูกต้องครบถ้วนตำมที่บัญญัติไว้ในมำตรำ ๑๕๙๒ หรือมำตรำ ๑๕๙๓ หรือไม่ปฏิบัติ
สำนกั ตงำำนมคคณำสะกั่งรศรำมลกซำร่ึงกสฤ่ังษตฎำีกมำมำตรำ ๑๕๙ส๓ำนหกั งรำือนศคำณละไกมร่พรมอกใจำรใกนฤบษัญฎีกชำีทรัพย์สินเพรสำำะนทกั ำงขำน้ึนคดณ้วะยกครวรมำกมำรกฤษฎีกำ
เลินเล่ออย่ำงร้ำยแรงหรือไม่สุจริต หรือเห็นได้ชัดว่ำผู้ปกครองหย่อนควำมสำมำรถ ศำลจะส่ังถอน
ผู้ปกครองนั้นเสียสกำ็ไนดกั้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๕๙๕ ก่อนสทำน่ีศกัำงลำยนอคมณระบั กบรรัญมชกีนำรั้นกฤหษ้ำฎมีกมำิให้ผู้ปกครองทสำำนกกั ิจงกำนำรคใณดะเกวร้นรมแกตำ่ รกฤษฎีกำ
เป็นกำรเร่งร้อนและจำเป็น แต่จะยกข้อห้ำมดังกล่ำวข้ึนเป็นข้อต่อสู้บุคคลภำยนอกผู้กระทำกำรโดย
สจุ รติ และเสียค่ำตสอำนบกัแงทำนนคไมณไ่ ะดก้ รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๕๙๖ ถ้ำมสีหำนนี้เกั ปง็นำนคคณุ ณแะกก่ผรู้ปรมกกคำรรอกงฤแษตฎ่เีกปำ็นโทษตอ่ ผู้อยสู่ในำนปกั กงคำนรคอณงหะรกือรรเปมก็นำรกฤษฎีกำ
คุณแก่ผู้อยู่ในปกสคำรนอกั งงแำตน่เคปณ็นะโกทรษรมตก่อำผรู้ปกฤกษคฎรีกอำง ให้ผู้ปกครอสงำแนจกั ้งงขำน้อคคณวำะมกรเหรมลก่ำำนรั้นกฤตษ่อฎศีกำำลก่อนลงมือ
ทำบัญชที รพั ย์สิน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษผฎู้ปีกกำครองรู้ว่ำมีหสนำ้ีเนปกั ็นงำคนุณคณแกะก่ตรนรมแกตำ่เรปก็นฤโษทฎษีกตำ ่อผู้อยู่ในปกสคำรนอกั งงำแนลคะณมะิไกดร้รแมจก้งำรกฤษฎีกำ
ขอ้ ควำมน้นั ต่อศำล หนี้ของผู้ปกครองน้ันยอ่ มสูญไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๓ มำตรำ ๑๕๙๑ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรบัรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๔ มำตรำ ๑๕๙๒ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
พำณิชย์ (ฉบบั ที่ ๑๐ส)ำพน.กั ศง.ำ๒น๕ค๓ณ๓ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๕ มำตรำ ๑๕๙๓ วรรคสอง แก้ไขเพ่มิ เติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่มิ เติมประมวลกฎหมำย
สำนกั แงพำน่งแคลณะะพกำรณรชิมยก์ ำ(ฉรบกฤับษทฎ่ี ๑ีก๐ำ) พ.ศ. ๒๕๓๓สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๗๑- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำผู้ปกครองรู้ว่ำมีหน้ีเป็นโทษต่อตนแต่เป็นคุณแก่ผู้อยู่ในปกครอง และมิได้แจ้ง
สำนกั ขงอ้ำนคควณำมะนกร้ันรตม่อกศำรำกลฤศษำฎลีกจำะสั่งถอนผปู้ กสคำนรอกั งงกำนไ็ ดค้ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๙ะก๗รรมเมกอ่ื ำรศกำฤลษเหฎน็ีกำสมควรโดยลำสพำังนกัหงรำือนเคมณื่อะผกู้มรีสรม่วนกำไรดก้เสฤษียฎหีกรำอื อัยกำรรอ้ ง
ขอ ศำลอำจสั่งให้ผู้ปกครอง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษฎหีกำำประกันอันสมสคำวนรกั ใงนำนกคำณรจะัดกรกรำมรกทำรรัพกฤยษ์สฎินีกขำองผู้อยู่ในปกสคำรนอกั งงำตนลคอณดะจกนรรกมำกรำรกฤษฎีกำ
มอบคนื ทรัพย์สินสน(๒ำน้ั น)กั แงถำนลคงถณึงะคกวรำรมมเกปำรน็ กอฤยษ่แู ฎหีกง่ ำทรพั ยส์ ินของสผำู้อนยกั ใู่งนำนปคกณคะรกอรงรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘ ในระหว่ำงปกครอง ถ้ำผู้อยู่ในปกครองได้ทรัพย์สินอันมีค่ำมำโดย
ทำงมรดกหรือกำสรใำหนกโ้ั ดงำยนเสคนณห่ ะกำรใรหมน้กำำรมกำฤตษรฎำีก๑ำ๕๙๒ ถึงมำตสรำำนกั๑ง๕ำน๙ค๗ณมะกำรใชรม้บกงั ำครบั กโฤดษยฎอีกนำโุ ลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๙๘/๑ ใสหำ้ผนู้ปกั งกำคนรคอณงะทกำรบรมัญกชำีทรกรฤัพษยฎ์สีกินำส่งต่อศำลปีลสะำคนรกั ้ังงนำนับคแณตะ่วกันรรเปม็นกำรกฤษฎีกำ
ผปู้ กครอง แตเ่ มอ่ื ศำลไดร้ บั บัญชปี ีแรกแลว้ จะสงั่ ให้ส่งบัญชีเชน่ วำ่ นน้ั ในระยะเวลำเกินหนง่ึ ปกี ็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๒ ผู้ปกครองมีสิทธิและหน้ำที่เช่นเดียวกับผู้ใช้อำนำจปกครองตำม
สำนกั มงำำนตครำณะ๑ก๕ร๖รม๔กำวรรกรฤคษหฎนีกึ่งำ และมำตรำ ส๑ำ๕น๖กั ง๗ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๓ ผปู้ กครองเป็นผแู้ ทนโดยชอบธรรมของผู้อยู่ในปกครอง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกใหฤ้ษนฎำมีกำำตรำ ๑๕๗๐สมำนำตกั รงำำน๑คณ๕ะ๗ก๑รรมมำกตำรรกำฤ๑ษ๕ฎีก๗ำ๒ มำตรำ ๑๕ส๗ำน๔กั งมำำนตครณำะ๑กร๕ร๗ม๕กำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๗๖ และมำตรำ ๑๕๗๗ มำใช้บังคบั แกผ่ ปู้ กครองและผ้อู ย่ใู นปกครองโดยอนุโลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๔ เงินได้ของผู้อยู่ในปกครองน้ัน ผู้ปกครองย่อมใช้ได้ตำมสมควร
สำนกั เงพำ่ือนกคำณระอกุปรรกมำกรำะรเกลฤ้ียษงฎดีกูแำละกำรศึกษำสขำอนงกั ผงู้อำนยคู่ในณปะกกรครรมอกงำรถก้ำฤมษีเฎหีกลำือให้ใช้เพื่อแสสวำนงหกั งำำผนลคปณระะกโรยรชมนกำ์ รกฤษฎีกำ
เฉพำะในเรื่องต่อไปน้ี
ส(๑ำน)กั ซงอ้ืำนพคันณธะบกตั รรรรมัฐกบำรำกลฤไทษฎยีหกำรือพันธบตั รทสร่ี ำัฐนบกั ำงลำนไทคยณคะ้ำกปรรรมะกกำันรกฤษฎีกำ
(๒) รับขำยฝำกหรือรับจำนองอสังหำริมทรัพย์ในลำดับแรก แต่จำนวนเงินท่ีรับขำย
สำนกั ฝงำำกนหคณรอื ะรกับรรจมำกนำอรงกตฤอ้ษงฎไีกมำ่เกินกึง่ รำคำตสลำำนดกั ขงอำนงอคสณังะหกำรรรมิมกทำรรพั กยฤ์นษฎ้ันีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(๓ำน)กั ฝงำำนกคปณระะกจรำรใมนกธำนรกำฤคษำฎรีกทำ่ีได้ต้ังขึ้นโดยกสฎำนหกั มงำำนยคหณรืะอกทรี่ไรดม้รกับำรอกนฤุญษฎำีกตำให้ประกอบ
กิจกำรในรำชอำณำจกั ร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๔ฤ)ษลฎงีกทำุนอย่ำงอ่นื ซง่ึ สศำำนลกั องนำนญุ คำณตะเกปรน็ รพมกิเศำรษกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั งรำำนค๑ณ๕ะ๙กร๘ร/ม๕กำรถก้ำฤผษู้อฎีกยำู่ในปกครองรสู้จำักนผกั ิดงำชนอคบณแะกลระรมมีอกำำรยกุไฤมษ่ตฎ่ำีกกำว่ำสิบห้ำปี
บริบรู ณ์เมื่อผูป้ กครองจะทำกจิ กำรใดท่สี ำคัญ ใหป้ รกึ ษำหำรอื ผ้อู ยใู่ นปกครองกอ่ นเท่ำท่จี ะทำได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกกฤำษรทฎีผี่กำูอ้ ยู่ในปกครองสไำดนย้ กั ินงยำนอคมณดะว้ กยรนร้นัมหกำำรคกุ้มฤผษูป้ ฎกีกคำรองให้พ้นจำสกำคนวกั ำงมำรนบัคผณิดะไกมร่รมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๗๒- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๖๑๗๖ ควำมปกครองสิ้นสุดลงเม่ือผู้อยู่ในปกครองตำยหรือบรรลุนิติ
สำนกั ภงำำนวะคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๙ะก๘ร/ร๗ม๑ก๗ำ๗รกคฤวษำฎมีกเปำ น็ ผปู้ กครองสสนิ้ำนสกั ดุ งลำนงเคมณือ่ ะผกู้ปรกรมคกรำอรงกฤษฎีกำ
(๑) ตำย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษลฎำีกอำอกโดยได้รบั สอำนนุญกั ำงำตนจคำณกศะกำรลรมกำรกฤษฎีกำ
ส((๔๓ำน))กั เเงปปำน็น็นบคคนณคุ ไคะรกล้ครลวร้มำมลมกะสำรลำกำมฤยำษรฎถีกหำรือเสมือนไร้คสวำำนมกั สงำำมนำครณถะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๕ฤ)ษถฎกูีกถำ อนโดยคำสัง่ สศำำนลกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๙ะก๘ร/ร๘ม๑ก๗ำ๘รกใฤหษศ้ ฎำีกลำสัง่ ถอนผปู้ กคสรำอนงกัในงำกนรคณณีดะังกตร่อรมไปกำนร้ี กฤษฎีกำ
(๑) ผู้ปกครองละเลยไม่กระทำกำรตำมหนำ้ ที่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษผฎู้ปีกำกครองประมำสทำนเลกั นิ งเำลน่อคอณยะำ่กงรรร้ำมยกแำรรกงใฤนษหฎนีกำ้ำท่ี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ผ้ปู กครองใชอ้ ำนำจหนำ้ ทโี่ ดยมชิ อบ
ส(๔ำน)กั ผงูป้ำนกคคณรอะกงรปรรมะกพำฤรกตฤมิ ษชิ ฎอีกบำซงึ่ ไม่สมควรแสกำน่หกันง้ำำทนี่คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕) ผู้ปกครองหย่อนควำมสำมำรถในหน้ำทจี่ นน่ำจะเป็นอันตรำยแก่ประโยชน์ของผู้
สำนกั องยำนู่ในคปณกะคกรรรอมงกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(๖ำน)กั มงีกำนรคณณดี ะังกบรญั รมญกตั ำริไวก้ใฤนษมฎำีกตำรำ ๑๕๘๗ (๓ส)ำน(๔กั ง)ำหนรคอื ณ(ะ๕ก)รรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๙๘/๙ กสำำรนรกั ้องงำนขคอณใหะ้ถกอรรนมผกู้ปำรกกคฤรษอฎงีกตำำมมำตรำ ๑๕ส๙ำน๘กั /ง๘ำนนคณั้นะผกู้อรรยมู่ใกนำรกฤษฎีกำ
ปกครองซ่งึ มีอำยุไม่ตำ่ กว่ำสบิ หำ้ ปบี ริบูรณ์ หรอื ญำตขิ องผ้อู ยู่ในปกครองหรืออัยกำรจะเปน็ ผรู้ ้องขอก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๑๐ ในระหว่ำงพิจำรณำคำร้องขอให้ถอนผู้ปกครอง ศำลจะตั้ง
สำนกั ผงจู้ำนดั คกณำระชกว่ัรครมรกำวำรใกหฤจ้ ษัดฎกีกำำรทรพั ย์สินขอสงำผนู้อกั ยงใู่ ำนนปคกณคะรกอรงรแมทกำนรผกู้ปฤษกฎคีกรำองก็ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั งรำำนค๑ณ๕ะ๙กร๘รม/๑กำ๑รกฤถษ้ำฎคีกวำำมปกครองสหำนรือกั งคำวนำคมณเะปก็นรรผมู้ปกำกรคกฤรษอฎงีกสำิ้นสุดลง ให้
ผู้ปกครองหรือทำยำทรีบส่งมอบทรัพย์สินที่จัดกำรแก่ผู้อยู่ในปกครอง หรือทำยำทหรือผู้ปกครองคนใหม่
สำนกั แงลำนะคใหณ้ทะกำรบรัญมกชำีใรนกกฤำษรฎจีกัดำกำรทรัพย์สิสนำสน่งกั มงอำนบคภณำะยกใรนรมเวกลำำรกหฤกษเดฎีืกอำน และถ้ำมีเอสกำสนำกั รงำเกนี่ยคณวกะับกรเรรมื่อกงำรกฤษฎีกำ
จัดกำรทรัพย์สินสนำ้ันนกักง็ใำหน้สค่งณมะอกบรรพมรก้อำรมกกฤับษบฎีกัญำชี แต่เม่ือผู้ปสกำนคกัรงอำงนหครณือะทกรำรยมำกทำรรก้อฤงษขฎอีกศำำลจะสั่งให้
ยืดเวลำกไ็ ด้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกใหฤน้ษฎำมีกำำตรำ ๑๕๘๐ สแำลนะกั มงำำนตครณำ ะ๑ก๕รร๘ม๑กำมรำกใฤชษ้บฎงั ีกคำบั โดยอนุโลม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๖ มำตรำ ๑๕๙๘/๖ แก้ไขเพมิ่ เติมโดยพระรำชบัญญตั แิ ก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพง่ และ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรบัรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๗ มำตรำ ๑๕๙๘/๗ แก้ไขเพม่ิ เติมโดยพระรำชบัญญตั แิ กไ้ ขเพมิ่ เตมิ ประมวลกฎหมำยแพง่ และ
พำณิชย์ (ฉบับท่ี ๑๐ส)ำพน.กั ศง.ำ๒น๕ค๓ณ๓ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๘ มำตรำ ๑๕๙๘/๘ แก้ไขเพม่ิ เติมโดยพระรำชบญั ญัตแิ กไ้ ขเพิม่ เติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรบัรมทกี่ ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๗๓- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๑๒ นับแต่วันส่งมอบบัญชี ให้เร่ิมคิดดอกเบี้ยในจำนวนเงินซึ่ง
สำนกั ผงู้ปำนกคคณรอะกงหรรรมือกผำู้อรกยฤู่ในษปฎกีกำครองจะต้องคสนื ำในหกั ้แงกำน่กคันณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำผู้ปกครองใช้เงินของผู้อยู่ในปกครองนอกจำกเพ่ือประโยชน์ของผู้อยู่ ในปกครอง
แลว้ ใหเ้ สยี ดอกเบสำี้ยนรกั้องยำลนะคสณบิ ะหกร้ำรตมอ่ กปำใีรนกจฤำษนฎวีกนำเงินน้นั ต้ังแตส่วำันนใกัชง้เำปน็นคตณ้นะไกปรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๑๕๙๘/๑๓สำนผกั ู้องำยนู่ใคนณปะกกรครรมอกงำรมกีบฤุษริมฎีกสำิทธิเหนือทรัพสำยน์สกั ินงำทนั้คงหณมะกดรขรมอกงำรกฤษฎีกำ
ผู้ปกครองเพอื่ ชำรสบะำรุนหิมกันสง้ซี ำิทึ่งนธคคิน้ำณงใี้ ะหอกยอ้ รแู่ยรกู่ใมน่ตกลนำรำกดฤับษทฎ่หี ีกกำถัดจำกบุรมิ สสิทำนธกัิสงำำมนัญคณอยะกำ่ งรอรม่ืนกตำำรมกฤมษำตฎรีกำำ ๒๕๓ แห่ง
สำนกั ปงรำนะคมณวละกกรฎรหมมกำำยรกนฤี้ ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๙ะก๘ร/ร๑ม๔กำรผกู้ปฤกษคฎรีกอำงไม่มสี ทิ ธไิ ด้รสบัำนบกั ำงเำหนนคจ็ ณเะวกน้ รรแมตกใ่ นำรกกรฤณษฎตี ีก่อำไปน้ี
(๑) มีข้อกำหนดไว้ในพินัยกรรมให้ผู้ปกครองได้รับบำเหน็จ ในกรณีเช่นว่ำนี้ ให้
สำนกั ผงปู้ำนกคคณรอะกงไรดรม้รบักำบรำกเฤหษนฎจ็ ีกเำทำ่ ที่กำหนดในสพำนินกั ยั งกำนรรคมณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ในกรณีท่ีพินัยกรรมไม่ได้กำหนดบำเหน็จไว้ แต่ไม่มีขอ้ กำหนดห้ำมผู้ปกครองรับ
บำเหน็จ ผู้ปกครสอำนงจกั ะงำรน้อคงณขะอกตร่อรมศกำำลรใกหฤ้กษำฎหีกนำ ดบำเหน็จในสำภนำกั ยงหำนลคังณกะ็ไกดร้ รศมำกลำจระกกฤษำหฎีกนำดให้หรือไม่
เพียงใดก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤษ) ฎในีกำกรณีที่ไม่มีคสำำสนั่งกั ตงำั้งนผคู้ปณกะคกรรรอมงกไำวร้ใกนฤพษิฎนีกัยำกรรม และไมสำ่มนีขกั ้องำกนำคหณนะกดรหร้มำกมำรกฤษฎีกำ
ผู้ปกครองรับบำเสหำนน็จกั งศำนำคลณจะะกกรำรหมนกดำรบกำฤเษหฎนีก็จำให้แก่ผู้ปกครสอำงนใกั นงคำนำคสณ่ังตะั้กงผรรู้ปมกกคำรรกอฤงษกฎ็ไดีก้ำหรือถ้ำศำล
มิได้กำหนด ผู้ปกครองจะร้องขอต่อศำลให้กำหนดบำเหน็จในภำยหลังก็ได้ ศำลจะกำหนดให้หรือไม่
สำนกั เงพำียนงคใณดกะก็ไดรร้ มกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกำรพิจำรณำกำหนดบำเหน็จ ให้ศำลพิเครำะห์ถึงพฤติกำรณ์ รำยได้และฐำนะ
ควำมเป็นอยู่ของผสู้ปำนกกั คงรำอนงคแณละะกผร้อูรมยกู่ในำรปกกฤคษรฎอีกงำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำผู้ปกครองหรือผู้อยู่ในปกครองแสดงได้ว่ำ พฤติกำรณ์ รำยได้หรือฐำนะควำม
สำนกั เงปำ็นนอคยณู่ขะอกรงรผมู้ปกกำครกรฤอษงหฎีรกือำผู้อยู่ในปกครสอำนงไกั ดง้เำปนลค่ียณนะกแรปรลมงกไำปรภกฤำษยหฎีกลำังที่ได้เข้ำรับหสนำ้ำนทกั ่ีผงู้ปำนกคคณระอกงรศรมำกลำรกฤษฎีกำ
จะสง่ั ให้บำเหน็จ งด ลด เพิม่ หรือกลบั ให้บำเหน็จแก่ผูป้ กครองอีกก็ได้ แล้วแต่กรณี ทั้งน้ี ใหใ้ ช้บงั คับ
แก่กรณที ่ีมขี อ้ กำหสำนนดกั หง้ำำนมคไวณ้ใะนกพรินรมัยกกำรรรกมฤมษิใฎหีก้ผำู้ปกครองไดร้ บั สบำนำกัเหงำนนจ็ คดณว้ ะยกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๙๘/๑๕๑ส๗ำ๙นกั ใงนำกนรคณณีทะกี่ศรำรลมสกั่ำงรใกหฤ้สษำฎมีกีหำรือภริยำเป็นสคำนนไกั รง้คำวนำคมณสะำกมรรำมรกถำรกฤษฎีกำ
และภรยิ ำหรือสำสมำีเนปกั ็นงผำนู้อคนณุบะำกลรรใมหก้นำำรบกฤทษบฎัญีกญำ ัติว่ำด้วยสิทสธำิแนลกั ะงหำนนค้ำณท่ีขะกอรงรผมู้ใกชำ้อรำกนฤำษจฎปีกกำ ครองมำใช้
บงั คบั โดยอนุโลม เว้นแต่สิทธิตำมมำตรำ ๑๕๖๗ (๒) และ (๓)
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๑๖๑๘๐ คู่สมรสซึ่งเป็นผู้อนุบำลของคู่สมรสท่ีถูกศำลส่ังให้เป็นคนไร้
ควำมสำมำรถมีอำสนำนำจกั งจำัดนกคำณระสกินรสร่วมนกำตรัวกขฤอษงฎคีกู่สำมรสอีกฝ่ำยหสนำ่ึงนแกั ลงะำนมคีอณำนะกำจรรจมัดกกำำรรกสฤินษสฎมีกรำสแต่ผู้เดียว
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๗๙ มำตรำ ๑๕๙๘/๑๕ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่ง
และพำณิชย์ (ฉบบั ทส่ี ำ๑น๐กั )งพำน.ศค.ณ๒ะ๕ก๓ร๓รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๐ มำตรำ ๑๕๙๘/๑๖ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่ง
สำนกั แงลำะนพคำณณะชิ กยร์ ร(ฉมบกบัำรทกี่ ๑ฤษ๐ฎ) พีกำ.ศ. ๒๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๗๔- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แต่กำรจัดกำรสินส่วนตัวและสินสมรสตำมกรณีท่ีระบุไว้ในมำตรำ ๑๔๗๖ วรรคหนึ่ง คู่สมรสน้ันจะ
สำนกั จงดัำนกคำรณไะมก่ไรดร้ มเวกน้ ำรแกตฤ่จษะฎไีกดำ้รบั อนญุ ำตจำสกำศนำกั ลงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๙ะก๘ร/ร๑มก๗ำรกในฤกษรฎณีกำีท่ีศำลสั่งให้สำสมำนีหกั รงือำนภครณิยำะเกปร็นรมคกนำไรรก้คฤวษำฎมีกสำำมำรถและ
ศำลเหน็ ไม่สมควรให้คู่สมรสเป็นผอู้ นุบำล และต้ังบดิ ำหรือมำรดำหรือบุคคลภำยนอกเป็นผู้อนุบำล ใน
สำนกั กงรำนณคีเณช่นะกวร่ำรนมี้ กใหำร้ผกู้อฤนษุบฎีกำลำ เป็นผู้จัดกำรสสำนินกัสงมำนรสครณ่วะมกกรรันมกกับำรคกู่สฤมษรฎสีกอำีกฝ่ำยหน่ึง เวส้นำแนตกั ่ถงำ้ำนมคีเณหตะกุสรำรคมัญกำรกฤษฎีกำ
อันจะเกิดควำมเสสอียำยหน่ำำกั งยงไำแรนกกคค่็ตณนำะมไกรรค้เมรวมื่อำกมมำีกสรำรกมณฤำษีดรฎังถีกกำลศ่ำำวลตจำะมสวั่งเรปรน็คสอหำยนน่ำกั่ึงงงอคำน่นืสู่ คมกณ็ไรดสะ้กอรีกรฝม่ำกยำรหกนฤ่ึงษมฎีสีกิทำธิร้องขอต่อ
สำนกั ศงำำลนใคหณส้ ะ่ังกแรยรมกกสำินรสกมฤรษสฎไีกดำ้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๕ะ๙ก๘รร/ม๑ก๘ำร๑ก๘๑ฤษใฎนีกกำรณีท่ีบิดำมำสรำดนกำั เงปำน็นคผณู้อะนกุบรรำมลกบำรุตกรฤษถฎ้ำีกบำุตรนั้นยังไม่
บรรลุนิติภำวะ ให้นำบทบัญญัติว่ำด้วยสิทธิและหน้ำที่ของผู้ใช้อำนำจปกครองมำใช้บังคับโดยอนุโลม
สำนกั แงตำน่ถคำ้ บณตุะกรรนร้นั มบกรำรรกลฤุนษิตฎิภีกำำวะแล้ว ให้นำสบำนทกับงัญำนญคัตณิวะ่ำกดรว้รยมสกิทำรธกิแฤลษะฎหีกนำ้ำท่ีของผู้ปกคสรำอนงกั มงำำนใชค้บณังะคกับรรโมดกยำรกฤษฎีกำ
อนโุ ลม เว้นแตส่ ทิ ธติ ำมมำตรำ ๑๕๖๗ (๒) และ (๓)
สใำนนกกั รงณำนีทค่ีบณุคะคกลรรอม่ืนกซำึ่รงกมฤิใชษ่บฎิีดกำำมำรดำหรือมสิใำชน่คกั ู่สงำมนรคสณเปะก็นรผรู้อมนกุบำรำกลฤษใหฎ้ีนกำำบทบัญญัติ
ว่ำด้วยสิทธิและหน้ำท่ีของผู้ปกครองมำใช้บังคับโดยอนุโลม แต่ถ้ำผู้อยู่ในควำมอนุบำลบรรลุนิติภำวะ
สำนกั แงลำนว้ จคะณใะชกส้ ริทรมธกติ ำำรมกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๖๗ (๒) แสลำนะกั (ง๓ำน) คไมณไ่ ะดก้ รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๔
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งบำนุตครบณญุะกธรรรรมมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๑๙๑๘๒ บคุ คลทม่ี ีอำยุไมต่ ่ำกวำ่ ย่ีสิบห้ำปจี ะรับบคุ คลอืน่ เป็นบุตรบุญ
สำนกั ธงรำรนมคกณ็ไะดก้ รแรตม่ผกูน้ ำรั้นกตฤ้อษงฎมีกีอำำยุแกก่ วำ่ ผู้ท่ีจสะำนเปกั น็งำบนุตครณบะญุ กรธรรมรกมำอรยก่ำฤงษนฎ้อีกยำสบิ ห้ำปี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๙ะก๘ร/ร๒ม๐กำรกกำฤรษรฎับีกบำุตรบุญธรรม สถำ้ำนผกั ทู้ งีจ่ำนะคเปณ็นะบกรุตรรมบกญุ ำรธกรฤรษมฎมีกอี ำำยุไม่ตำ่ กว่ำ
สบิ ห้ำปี ผนู้ ้ันต้องใหค้ วำมยินยอมดว้ ย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๕ะ๙ก๘รร/ม๒ก๑ำร๑๘ก๓ฤษกฎำีกรำรับผู้เยำว์เป็นสำบนุตกั รงบำนุญคธณระรกมรจรมะกกำรระกทฤษำไฎดีก้ตำ่อเมื่อได้รับ
ควำมยินยอมของบิดำและมำรดำของผู้จะเป็นบุตรบุญธรรม ในกรณีที่บิดำหรือมำรดำคนใดคนหนึ่ง
สำนกั ตงำำยนหคณรือะถกูกรรถมอกนำอรกำฤนษำฎจีปกำกครองต้องไดสร้ ำบั นคกั วงำำนมคยณนิ ยะกอรมรขมอกงำมรกำฤรดษำฎหีกรำอื บิดำซึ่งยงั มสีอำำนนกั ำงจำปนคกณคระอกงรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๑ มำตรำ ๑๕๙๘/๑๘ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่ง
สำนกั แงลำะนพคำณณะิชกยร์ ร(ฉมบกบัำรทก่ี ๑ฤษ๐ฎ) พีกำ.ศ. ๒๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๒ มำตรำ ๑๕๙๘/๑๙ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่ง
และพำณิชย์ (ฉบับทส่ี ำ๑น๐กั )งพำน.ศค.ณ๒ะ๕ก๓ร๓รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๓ มำตรำ ๑๕๙๘/๒๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่ง
สำนกั แงลำะนพคำณณะิชกยร์ ร(ฉมบกบัำรทก่ี ๑ฤษ๐ฎ) พีกำ.ศ. ๒๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๗๕- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำไม่มีผู้มีอำนำจให้ควำมยินยอมดังกล่ำวในวรรคหน่ึง หรือมีแต่บิดำหรือมำรดำคน
สำนกั ใงดำคนนคณหนะก่ึงรหรรมือกทำร้ังกสฤอษงฎคีกนำไม่สำมำรถแสสำดนงกัเจงำตนนคำณใหะก้ครวรำมมกยำรินกยฤอษมฎไีกดำ้ หรือไม่ให้ควสำำมนยกั ินงำยนอคมณแะลกะรรกมำกรำรกฤษฎีกำ
ไม่ให้ควำมยินยอมนั้นปรำศจำกเหตุผลอันสมควรและเป็นปฏิปักษ์ต่อสุขภำพ ควำมเจริญหรือสวัสดิภำพ
ของผู้เยำว์ มำรดสำำหนรกั ืองำบนิดคำณหะรกือรรผมู้ปกรำะรกสฤงษคฎ์จีกะำขอรับบุตรบุญสำธนรกั รงมำหนครืณออะกัยรกรำมรกจำะรกรฤ้อษงฎขีกอำต่อศำลให้มี
คำสง่ั อนุญำตแทนกำรให้ควำมยินยอมตำมวรรคหนึง่ ก็ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๒๒๑๘๔ ในกำรรับผู้เยำว์เป็นบุตรบุญธรรม ถ้ำผู้เยำว์เปน็ ผถู้ ูกทอดท้ิง
และอยู่ในควำมดสูแำลนขกั องำงนสคถณำนะกสรงรเมคกรำำระกหฤ์เษดฎ็กีกตำำมกฎหมำยวส่ำำดน้วกั ยงำกนำครณสงะเกครรรำมะกหำร์แกลฤะษคฎุ้มีกคำรองเด็ก ให้
สำนกั สงถำนำคนณสะงกเครรรมำกะำหร์เกดฤ็กษเฎปีก็นำผู้ให้ควำมยินสยำอนกมั งแำทนนคณบะิดกำรแรลมะกมำรำกรฤดษำฎีถกำ้ำสถำนสงเครสำำะนหกั ์เงดำ็กนไคมณ่ใะหก้ครวรมำมกำรกฤษฎีกำ
ยนิ ยอม ใหน้ ำควำมในมำตรำ ๑๕๙๘/๒๑ วรรคสอง มำใช้บังคบั โดยอนโุ ลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๒๓๑๘๕ ในกรณีที่ผู้เยำว์มิได้ถูกทอดทิ้ง แต่อยู่ในควำมอุปกำระเล้ียง
สำนกั ดงูขำนอคงณสถะกำนรรสมงกเคำรรกำฤะษหฎ์เีกดำ็กตำมกฎหมำสยำวน่ำกั ดง้วำนยคกณำระสกงรเรคมรกำำะรกหฤ์แษลฎะีกคำุ้มครองเด็ก บสิดำำนแกั ลงะำนมคำณรดะกำรหรมรือกำรกฤษฎีกำ
บิดำหรือมำรดำในกรณีท่ีมำรดำหรือบิดำคนใดคนหน่ึงตำยหรือถูกถอนอำนำจปกครอง จะทำหนังสือ
มอบอำนำจให้สถสำำนนสกั งงเำคนรคำณะหะก์เดรรก็ มดกังำกรลก่ำฤวษเฎปีก็นำผู้มีอำนำจใหส้คำวนำกัมงยำนินคยณอมะกในรรกมำกรำรรบั กผฤู้เษยฎำีกวำ์เป็นบุตรบุญ
ธรรมแทนตนกไ็ ด้ ในกรณเี ชน่ นั้นใหน้ ำควำมในมำตรำ ๑๕๙๘/๒๒ มำใชบ้ งั คับโดยอนุโลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกหฤนษังฎสีกือำมอบอำนำจตสำำนมกัวงรำรนคคหณนะ่ึงกจรระมถกอำนรกเสฤียษมฎิีไกดำ้ตรำบเท่ำท่ีผสู้เำยนำกัวง์ยำังนอคยณู่ใะนกครวรมำมกำรกฤษฎีกำ
อปุ กำระเลยี้ งดขู อสงำสนถกั ำงนำนสคงณเคะรกำระรหม์เกดำ็กรกนฤั้นษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๙๘/๒๔๑ส๘๖ำนกัผงู้มำีอนำคนณำะจกใรหรม้คกวำำรมกยฤินษยฎอีกมำ แทนสถำนสสงเำคนรกั ำงะำนหค์เดณ็กะกในรรกมำกรำรกฤษฎีกำ
รบั บุตรบุญธรรมตำมมำตรำ ๑๕๙๘/๒๒ หรือมำตรำ ๑๕๙๘/๒๓ จะรับผเู้ ยำวซ์ ่ึงอยู่ในควำมดูแลหรือ
อยู่ในควำมอุปกำสรำะนเลกั ง้ียำงนดคูขณอะงกสรถรำมนกสำรงกเคฤรษำฎะีกหำ์เด็กนั้นเป็นบสุตำรนบกั ุญงำธนรครณมะขกอรงรตมนกำเรอกงฤไดษ้ตฎ่อีกเำม่ือศำลได้มี
คำสง่ั อนญุ ำตตำมคำขอของผนู้ ้ันแทนกำรใหค้ วำมยินยอมของสถำนสงเครำะห์เด็ก
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๒๕๑๘๗ ผู้จะรับบตุ รบุญธรรมหรือผจู้ ะเป็นบุตรบุญธรรม ถำ้ มีคู่สมรส
อยู่ต้องได้รับควำมสำยนินกั ยงอำนมคจณำกะกครู่สรมมรกสำรกก่อฤนษฎในีกกำ รณีท่ีคู่สมรสสไำมน่อกั ำงจำนใหค้คณวะำกมรรยมินกยำอรกมฤไดษ้หฎีกรือำ ไปเสียจำก
ภูมิลำเนำหรือถิ่นทอ่ี ยแู่ ละหำตัวไม่พบเป็นเวลำไม่น้อยกว่ำหนึ่งปี ต้องร้องขอต่อศำลให้มีคำสัง่ อนุญำต
สำนกั แงทำนนคกณำระกใหรร้คมวกำำมรยกินฤยษอฎมีกขำ องคสู่ มรสน้ันสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
และพำณิชย์ (ฉบบั ทส๑ี่ ำ๘๑น๔๐กัม)งำพำตน.รศคำ.ณ๒๑ะ๕๕ก๓๙ร๓ร๘ม/ก๒ำ๒รกแฤกษ้ไขฎเีกพำิ่มเติมโดยพระรสำำชนบกั ัญงญำนัตคิแณกะ้ไขกเรพริ่มมเกตำิมรปกรฤะษมฎวีกลำกฎหมำยแพ่ง
๑๘๕ มำตรำ ๑๕๙๘/๒๓ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่ง
สำนกั แงลำะนพคำณณะชิ กยร์ ร(ฉมบกับำรทกี่ ๑ฤษ๐ฎ) พีกำ.ศ. ๒๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๖ มำตรำ ๑๕๙๘/๒๔ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่ง
และพำณชิ ย์ (ฉบบั ทสี่ ำ๑น๐กั )งพำน.ศค.ณ๒ะ๕ก๓ร๓รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๗ มำตรำ ๑๕๙๘/๒๕ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่ง
สำนกั แงลำะนพคำณณะิชกยร์ ร(ฉมบกับำรทกี่ ๑ฤษ๐ฎ) พีกำ.ศ. ๒๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๗๖- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๒๖ ผู้เยำว์ที่เป็นบุตรบญุ ธรรมของบคุ คลใดอยู่จะเปน็ บุตรบุญธรรม
สำนกั ขงอำนงบคณุคคะกลรอรน่ื มอกกีำรในกฤขษณฎะีกเำดยี วกันไม่ได้ สเวำน้นแกั งตำเ่ นปคน็ ณบะุตกรรบรมญุ กธำรรรกมฤขษอฎงีกคำสู่ มรสของผรู้ ับสำบนตุ กั รงบำนญุ คธณรระมกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำคู่สมรสฝ่ำยหน่ึงจะจดทะเบียนรับผู้เยำว์ซึ่งเป็นบุตรบุญธรรมของคู่สมรสอีกฝ่ำย
หน่ึงเป็นบุตรบุญสธำรนรกัมงขำอนงคตณนะดกร้วรยมจกะำตรก้อฤงษไดฎ้รีกับำควำมยินยอมสขำนอกังงคำู่สนมครณสะซกึ่งรเรปม็นกำผรู้รกับฤบษุตฎรีกบำ ุญธรรมอยู่
แล้วและมใิ หน้ ำมำตรำ ๑๕๙๘/๒๑ มำใชบ้ ังคบั ๑๘๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๒๗๑๘๙ กำรรับบุตรบุญธรรมจะสมบูรณ์ต่อเม่ือได้จดทะเบียนตำม
กฎหมำย แต่ถ้ำผสู้จำะนเกั ปง็ำนนบคุตณระบกุญรรธมรกรำมรกนฤั้นษเฎปีก็นำผู้เยำว์ต้องปฏสำิบนัตกั ิตงำำนมคกณฎะหกมรรำมยกวำ่ำรดก้วฤยษกฎำีกรำรับเด็กเป็น
สำนกั บงุตำนรคบณุญะธกรรรรมมกก่อำรนกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๙ะก๘ร/ร๒ม๘กำรบกฤุตษรฎบีกุญำธรรมย่อมมีฐสำำนนะกั องำยน่ำคงเณดะียกวรกรับมกบำุตรรกชฤอษบฎีกดำ้วยกฎหมำย
ของผู้รับบุตรบุญธรรมนั้น แต่ไม่สูญสิทธิและหน้ำที่ในครอบครัวท่ีได้กำเนิดมำ ในกรณีเช่นนี้ ให้บิดำ
สำนกั มงำำนรดคำณโะดกยรกรำมเกนำิดรหกฤมษดฎอีกำำนำจปกครองนสบัำนแกั ตงว่ ำนันคเวณละำกทรี่เรดม็กกเำปร็นกบฤษุตฎรบีกำญุ ธรรมแลว้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้นำบทบญั ญัติในลกั ษณะ ๒ หมวด ๒ แห่งบรรพนี้มำใช้บงั คับโดยอนโุ ลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๒๙ กำรรับบุตรบุญธรรมไม่ก่อให้เกิดสิทธิรับมรดกของบุตรบุญ
สำนกั ธงรำรนมคใณนะฐกำรนระมทกำำรยกำฤทษโดฎีกยำธรรมเพรำะเหสตำนุกำกั รงำณน์รคบั ณบะตุกรรรบมญุ กธำรรกรมฤษนฎน้ั ีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๓๐ ถ้ำบุตรบุญธรรมซึ่งไม่มีคู่สมรสหรือผู้สืบสันดำนตำยก่อนผู้รับ
สำนกั บงุตำนรคบณุญะธกรรรรมมกผำรู้รกับฤบษุตฎรีกบำุญธรรมมีสิทสธำิเรนียกั กงำรน้อคงณเอะำกทรรรมัพกยำ์สรกินฤทษี่ตฎนีกไำด้ให้แก่บุตรบสุญำนธกรั รงำมนคคืนณจะำกกรกรมอกงำรกฤษฎีกำ
มรดกของบุตรบุญธรรมเพียงเท่ำท่ีทรัพย์สินน้ันยังคงเหลืออยู่ภำยหลังท่ีชำระหน้ีของกองมรดกเสร็จ
ส้ินแล้ว สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หำ้ มมิให้ฟ้องคดีเรียกร้องสิทธิตำมวรรคหนึ่ง เมื่อพ้นกำหนดหน่ึงปีนับแต่เวลำท่ีผู้รับ
สำนกั บงุตำนรคบณุญะธกรรรรมมไกดำร้รกู้หฤรษือฎคีกวำรได้รู้ถึงควำมสตำำนยกั ขงอำนงคบณุตระกบรุญรมธกรำรรมกหฤรษือฎเีกมำ่ือพ้นกำหนดสสิบำนปกัีนงับำนแคตณ่วันะกทรี่บรมุตกรำรกฤษฎีกำ
บญุ ธรรมตำย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๓๑ กำรเลิกรับบุตรบุญธรรม ถ้ำบุตรบุญธรรมบรรลุนิติภำวะแล้ว
สำนกั จงะำนเลคิกณโดะกยรครวมำกมำตรกกฤลษงฎกีกนั ำในระหว่ำงผ้รู สบั ำบนตุ กั รงบำนญุ คธณระรกมรกรบัมกบำตุ รรกบฤุญษฎธีกรรำมเม่อื ใดกไ็ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สถำ้ำนบกั ุตงำรนบคุญณธะรกรรมรมยกังำไรมก่บฤรษรฎลีกุนำิติภำวะ กำรเสลำิกนรกั ับงำบนุตครณบะุญกรธรรมรกมำจระกฤทษำฎไดีก้ตำ่อเม่ือได้รับ
ควำมยินยอมของบิดำและมำรดำ และให้นำมำตรำ ๑๕๙๘/๒๐ และมำตรำ ๑๕๙๘/๒๑ มำใช้บังคับ
สำนกั โงดำยนอคนณุโะลกมรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีท่ีได้รับผู้เยำว์เป็นบุตรบุญธรรมตำมมำตรำ ๑๕๙๘/๒๑ วรรคสอง มำตรำ
๑๕๙๘/๒๒ มำตสรำำน๑กั ง๕ำ๙นค๘ณ/๒ะก๓รรมมำกตำรรกำฤ๑ษ๕ฎีก๙ำ๘/๒๔ หรือมสำำตนรกั ำงำ๑นค๕ณ๙ะ๘ก/ร๒รม๖กำวรรกรฤคษสฎอีกงำถ้ำบุตรบุญ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๘ มำตรำ ๑๕๙๘/๒๖ วรรคสอง เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิม่ เติมประมวลกฎหมำยแพ่ง
และพำณิชย์ (ฉบบั ทส่ี ำ๑น๐กั )งพำน.ศค.ณ๒ะ๕ก๓ร๓รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๘๙ มำตรำ ๑๕๙๘/๒๗ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่ง
สำนกั แงลำะนพคำณณะชิ กยร์ ร(ฉมบกบัำรทกี่ ๑ฤษ๐ฎ) พีกำ.ศ. ๒๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๗๗- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ธรรมยงั ไม่บรรลุนติ ิภำวะ กำรเลิกรบั บุตรบุญธรรมให้กระทำไดต้ ่อเมือ่ มคี ำสง่ั ศำลโดยคำรอ้ งขอของผู้มี
สำนกั สงว่ำนนคไดณ้เะสกยี รหรรมอืกอำรยั กกฤำษรฎ๑๙ีก๐ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรเลกิ รบั บุตรบุญธรรมจะสมบูรณ์ตอ่ เมอ่ื ได้จดทะเบียนตำมกฎหมำย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๓๒ กำรรับบุตรบุญธรรมย่อมเป็นอันยกเลิกเม่ือมีกำรสมรสฝ่ำฝืน
สำนกั มงำำนตครำณะ๑ก๔ร๕รม๑กำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๙ะก๘ร/ร๓ม๓กำรคกดฤฟีษอ้ฎีงกเำลกิ กำรรบั บตุ สรำบนุญกั ธงำรนรคมณนนั้ะกเรมรมอ่ื กำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษ๑ฎ๙๑ีกำฝ่ำยหน่ึงทำกำสรำนชกั่ัวงรำ้ำนยคไณม่วะก่ำจรระมเปกำ็นรคกวฤำษมฎผีกิดำ อำญำหรือไมส่ ำเนปกั็นงเำหนตคุใณหะ้อกีกรฝรม่ำกยำรกฤษฎีกำ
หน่ึงอับอำยขำยหน้ำอย่ำงร้ำยแรง หรือถูกเกลียดชัง หรือได้รับควำมเสียหำยหรือเดือดร้อนเกินควร
อีกฝ่ำยหนึ่งฟ้องเลสิกำนไดกั ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒)๑๙๒ ฝ่ำยหนึ่งหมิ่นประมำทหรือเหยียดหยำมอีกฝ่ำยหนึ่งหรือบุพกำรีของอีกฝ่ำย
สำนกั หงนำน่ึงคอณันะเปกร็นรกมำกรำรรก้ำฤยษแฎรีงกำอีกฝ่ำยหนึ่งฟส้อำนงเกั ลงิกำนไดค้ณถะ้ำกบรุตรมรกบำุญรกธฤรษรฎมีกกำระทำกำรดังกสลำ่ำนวกั ตงำ่อนคคู่สณมะรกสรขรมอกงำรกฤษฎีกำ
ผูร้ บั บุตรบญุ ธรรม ใหผ้ รู้ ับบุตรบญุ ธรรมฟ้องเลกิ ได้
ส(๓ำน)ก๑ั ๙ง๓ำนฝค่ำณยหะกนร่ึงรกมรกะำรทกำฤกษำฎรีกปำระทุษร้ำยอีกสฝำ่ำนยกั หงำนน่ึงคหณระือกบรรุพมกกำำรรีหกฤรษือฎคีกู่สำมรสของอีก
ฝำ่ ยหน่งึ เป็นเหตใุ ห้เกิดอนั ตรำยแก่กำยหรือจติ ใจอย่ำงร้ำยแรงและกำรกระทำนั้นเป็นควำมผิดที่มโี ทษ
สำนกั องำำญนคำณอะกี กฝรรำ่ มยกหำนรงึ่กฟฤษ้องฎเีกลำิกได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(๔ำน)กั ฝงำ่ำนยหคณนึ่งะไกมร่อรมุปกกำำรรกะฤเษลฎ้ียีกงดำ อู ีกฝ่ำยหน่งึ สอำีกนฝกั ่ำงำยนหคนณ่ึงะนกัน้ รฟรม้อกงำเลรกกิ ฤไดษ้ฎีกำ
(๕) ฝ่ำยหนึ่งจงใจละทิง้ อกี ฝำ่ ยหนึ่งไปเกินหนึง่ ปี อีกฝำ่ ยหนึง่ นั้นฟ้องเลิกได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๖ฤ)ษฝฎ่ำีกยำหน่งึ ตอ้ งคำพสพิ ำนำกักงษำำนถคงึ ณทะี่สกดุ รใรหม้จกำำรคกกุ ฤเษกฎนิ ีกสำำมปี เว้นแต่คสวำำนมกั ผงิดำนทคีก่ ณระะทกรำรโมดกยำรกฤษฎีกำ
ประมำท อีกฝ่ำยหน่ึงฟ้องเลิกได้
ส(๗ำน)กั ผงู้ำรนับคบณุตะรกบรรุญมธกรำรรกมฤทษำฎผีกิดำหน้ำที่บิดำมสำำรนดกั ำงำแนลคะณกะำกรรกรรมะกทำรำกนฤ้ันษเฎปีก็นำกำรละเมิด
หรือไม่ปฏิบัติตำมมำตรำ ๑๕๖๔ มำตรำ ๑๕๗๑ มำตรำ ๑๕๗๓ มำตรำ ๑๕๗๔ หรือมำตรำ ๑๕๗๕
สำนกั เงปำ็นนเคหณตะุใกหร้เรกมดิ กหำรรอืกฤอษำจฎเีกกำิดควำมเสยี หำสยำนอกัยง่ำำงนรคำ้ ยณแะรกงรตรมอ่ กบำุตรรกบฤษญุ ฎธีกรำรม บตุ รบุญธรสรำมนฟกั ง้อำงนเคลณิกไะดก้ รรมกำรกฤษฎีกำ
(๘)๑๙๔ ผู้รับบุตรบญุ ธรรมผใู้ ดถกู ถอนอำนำจปกครองบำงส่วนหรอื ทั้งหมด และเหตุท่ี
ถูกถอนอำนำจปสกำคนรกั องงำนนค้ันณมะีพกฤรตรมิกกำำรรณกฤ์แษสฎดีกงำให้เห็นว่ำ ผู้นสั้นำนไมกั ่สงำมนคควณระเกปร็นรผมู้รกับำรบกุตฤรษบฎุีญกำธรรมต่อไป
บตุ รบญุ ธรรมฟ้องเลกิ ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๙ฤ)ษ๑ฎ๙๕ีก(ำยกเลกิ ) สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั กงฎำนหมคำณยะแกพรง่ รแมลกะำพรำก๑ณ๙ฤ๐ิชษมยฎ์ำีก(ตฉำรบำบั ท๑ี่ ๕๑๙๐๘) พ/๓.ศ๑ส. ำ๒วน๕รกั ร๓งค๓ำสนำคมณแะกก้ไรขรเมพก่ิมำเรตกิมฤโษดฎยีกพำระรำชบัญญัติแสกำ้ไนขกั เงพำ่ิมนเคตณิมปะกรระรมมวกลำรกฤษฎีกำ
แพง่ และพำณชิ ย์ (ฉสบ๑ำ๙บั น๑ทกัม่ี ง๑ำำต๐นร)คำพณ๑.ศะ๕ก. ๙ร๒ร๘๕ม/๓ก๓๓ำ๓รก(๑ฤษ) แฎกีก้ไำขเพ่ิมเติมโดยพสรำะนรกั ำงชำบนัญคญณัตะกิแรกร้ไขมเกพำิ่มรเกตฤิมษปฎรีกะำมวลกฎหมำย
๑๙๒ มำตรำ ๑๕๙๘/๓๓ (๒) แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำย
สำนกั แงพำน่งแคลณะะพกำรณรชิมยก์ ำ(ฉรบกฤบั ษทฎ่ี ๑ีก๐ำ) พ.ศ. ๒๕๓๓สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๓ มำตรำ ๑๕๙๘/๓๓ (๓) แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำย
แพง่ และพำณชิ ย์ (ฉสบำบั นทกั ่ี ง๑ำ๐น)คพณ.ศะก. ร๒ร๕ม๓ก๓ำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๔ มำตรำ ๑๕๙๘/๓๓ (๘) แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำย
สำนกั แงพำนง่ แคลณะะพกำรณรชิมยก์ ำ(ฉรบกฤับษทฎ่ี ๑ีก๐ำ) พ.ศ. ๒๕๓๓สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๗๘- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๕๙๘/๓๔ สหำน้ำมกั งมำิในหค้ฟณ้อะงกขรอรมเลกิกำรกกำฤรษรับฎีกบำุตรบุญธรรมเมสื่อำนพกั ้นงกำนำคหณนะดกหรนรมึ่งปกำี รกฤษฎีกำ
นับแต่วันที่ผู้ขอเลิกกำรรับบุตรบุญธรรมรู้หรือควรได้รู้ข้อเท็จจริงอันเป็นเหตุให้เลิกกำรนั้น หรือเมื่อ
พ้นกำหนดสบิ ปนี สับำแนตกั เ่งหำนตคนุ ณ้นั ะเกกดิรรขมน้ึ กำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๕๙๘/๓๕๑ส๙๖ำนกกั งำำรนฟค้อณงะเลกริกรกมำกรำรรับกบฤษุตฎรีกบำุญธรรม ถ้ำบุตสรำนบกัุญงธำนรรคมณมะีอกรำรยมุไกมำ่ รกฤษฎีกำ
คปรบี บรสบิ ิบรู ณห้ำแ์ ปลีบ้วบริบุตูสรรณำบนุญ์ใกั หธง้บำรนริดคมำณฟมำะ้อกรงดรไดรำม้โโดดกยำยรไกกมำฤ่ตเษนอ้ ฎิดงีกไเดปำร้ ็นับผคู้มวอี ำำมนยำนิ จยฟสอำ้อมนงจกั แำงทำกนนผคใู้ แณดตะ่ถกำ้รบรมุตกรำบรญุกฤธษรฎรีกมำมีอำยุสิบห้ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤกษรฎณีกำีตำมวรรคหนึง่สำอนัยกั กงำำนรจคะณฟะก้อรงรคมดกีแำทรกนฤบษตุ ฎรีกบำญุ ธรรมกไ็ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๙ะก๘ร/ร๓ม๖กำรกกฤำรษเฎลีกิกำรับบุตรบุญธรสรำมนกโั ดงำยนคคำณพะิพกำรกรษมกำำขรอกงฤศษำฎลีกำย่อมมีผลแต่
เวลำทคี่ ำพิพำกษำถงึ ทสี่ ดุ แต่จะอ้ำงเป็นเหตเุ สื่อมสิทธิของบุคคลภำยนอกผู้ทำกำรโดยสุจริตไม่ได้ เว้น
สำนกั แงตำน่ไดค้จณดะทกะรรเบมกียำนรแกลฤ้วษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๕ณ๙ะก๘ร/ร๓ม๗กำ๑๙ร๗กฤเษมฎือ่ ีกผำู้รับบตุ รบุญธรสรำมนตกั ำงำยนหครณือะมกกี รำรรมเกลำิกรรกบั ฤบษุตฎรีกบำ ญุ ธรรม ถ้ำ
บุตรบุญธรรมยังไม่บรรลุนิติภำวะ ให้บิดำมำรดำโดยกำเนิดกลับมีอำนำจปกครองนับแต่เวลำท่ีผู้รับ
สำนกั บงุตำนรคบณญุ ะธกรรรรมมตกำำรยกหฤษรอืฎนีกำบั แต่เวลำทีจ่ ดสทำนะกัเบงำียนนคเณลิกะกกรำรรมรกับำบรกุตฤรษบฎญุ ีกธำรรมตำมมำตรสำำน๑กั ๕งำ๙น๘คณ/๓ะ๑กรหรมรกือำรกฤษฎีกำ
นับแต่เวลำท่ีศำลสมำนีคกั ำงพำนิพคำณกะษกำรถรมึงทกำี่สรุดกฤใหษ้เฎลีกิกำกำรรับบุตรบสำุญนธกั รงำรนมคณเวะ้นกแรรตม่ศกำำลรกเหฤษ็นฎสีกมำควรส่ังเป็น
ประกำรอ่นื
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤษกฎรณีกำีที่มีกำรตั้งผู้ปสกำนคกัรงอำงนขคอณงะผกู้เรปร็นมบกำุตรรกบฤุษญฎธีกรำรมไว้ก่อนผู้รับสำบนุตกั รงบำนุญคธณระรกมรตรมำกยำรกฤษฎีกำ
หรือก่อนกำรเลิกรับบุตรบุญธรรม ให้ผู้ปกครองยังคงมีอำนำจหน้ำท่ีเช่นเดิมต่อไป เว้นแต่บิดำมำรดำ
โดยกำเนดิ จะรอ้ งสขำอนกัแงลำะนศคำณละมกีครรำมสก่งั ใำหรก้ผฤู้รษอ้ ฎงขีกอำ เป็นผู้มีอำนำสจำปนกกั งคำรนอคงณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรเปลย่ี นผู้ใช้อำนำจปกครองตำมวรรคหน่งึ หรือผปู้ กครองตำมวรรคสองไมเ่ ป็นเหตุ
สำนกั เงสำ่ือนมคสณิทะธกทิรร่ีบมุคกคำรลกภฤำษยฎนีกอำกได้มำโดยสุจสรำนิตกักง่อำนนผคู้รณบั ะบกรุตรรมบกุญำรธกรฤรษมฎตีกำำยหรือกอ่ นจดสทำะนเกั บงียำนนคเลณิกะกกรำรรมรกับำรกฤษฎีกำ
บุตรบญุ ธรรม สใำหน้พกั งนำักนงคำณนะอกัยรรกมำกรำเรปก็นฤษผฎู้มีกีอำำนำจร้องขอสเำพนื่อกั ใงหำน้ศคำณละมกีครำรมสกั่งำเปรก็นฤปษรฎะีกกำ ำรอื่นตำม
วรรคหน่ึง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกลำักษณะ ๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คำ่ อปุ กำระเลีย้ งดู
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๕ มำตรำ ๑๕๙๘/๓๓ (๙) ยกเลิกโดยพระรำชบญั ญัติแก้ไขเพิม่ เตมิ ประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรับรมทกี่ ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๖ มำตรำ ๑๕๙๘/๓๕ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่ง
และพำณิชย์ (ฉบบั ทสี่ ำ๑น๐กั )งพำน.ศค.ณ๒ะ๕ก๓ร๓รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๗ มำตรำ ๑๕๙๘/๓๗ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่ง
สำนกั แงลำะนพคำณณะิชกยร์ ร(ฉมบกบัำรทกี่ ๑ฤษ๙ฎ) พีกำ.ศ. ๒๕๕๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๗๙- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๓๘ ค่ำอุปกำระเลี้ยงดูระหว่ำงสำมีภริยำ หรือระหว่ำงบิดำมำรดำ
สำนกั กงับำนบคุตณระนก้ันรยรม่อกมำเรรกียฤกษจฎำีกกำกันได้ในเมื่อฝส่ำำนยกทั ง่ีคำวนรคไณดะ้รกับรอรมุปกกำำรรกะฤเษลฎี้ยีกงำดูไม่ได้รับกำรสอำุปนกกั ำงรำนะคเลณ้ียะงกดรูหรมรกือำรกฤษฎีกำ
ได้รับกำรอุปกำระเล้ียงดูไม่เพียงพอแก่อัตภำพ ค่ำอุปกำระเลี้ยงดูน้ีศำลอำจให้เพียงใดหรือไม่ให้ก็ได้
โดยคำนงึ ถงึ ควำมสสำำนมกั ำงรำนถคขณองะผกู้มรรีหมนก้ำำทรกต่ี ฤ้อษงฎใหีก้ำฐำนะของผู้รบัสำแนลกั ะงพำนฤคตณกิ ำะรกณรรแ์มหก่งำรกกรฤณษี ฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๕๙๘/๓๙ สำเมน่ืกัองผำู้มนีสค่วณนะกไดรร้เสมียกำแรสกดฤงษวฎ่ำีกพำฤติกำรณ์ รำสยำไนดกั ้ งหำรนือคฐณำะนกะรขรมอกงำรกฤษฎีกำ
คใหู่กค้ รำ่ณอีไุปดก้เปำรละี่ยเนล้ียแสงปำดนลอู กังกีไงปกำน็ไศดคำ้ณละจกะรรสม่ังกแำกร้ไกขฤใษนฎเรีก่ือำงค่ำอุปกำระสเลำนี้ยกังงดำูโนดคยณใหะก้เพรริกมถกอำนรกลฤดษฎเีกพำ่ิม หรือกลับ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤษกรฎณีกำีที่ศำลไม่พิพำสกำษนำกั ใงหำน้คค่ำณอุปะกกรำรรมะกเำลร้ียกงฤดษู ฎเพีกำรำะเหตุแต่เพียสำงนอกัีกงฝำ่ำนยคหณนะ่ึงกไรมร่อมกยำู่ รกฤษฎีกำ
ในฐำนะที่จะให้ค่ำอุปกำระเล้ียงดูได้ในขณะนั้น หำกพฤติกำรณ์ รำยได้ หรือฐำนะของอีกฝ่ำยหนึ่งนั้น
ได้เปล่ียนแปลงไปสำแนลกั ะงำพนฤคตณิกะำกรรณรม์รกำำยรไกดฤ้หษรฎือีกฐำำนะของผู้เรียสกำนร้กอั งงำอนยคู่ใณนะสกภรำรพมกทำี่ครวกรฤไษดฎ้รีกับำค่ำอุปกำระ
เล้ียงดู ผู้เรียกร้องอำจรอ้ งขอให้ศำลเปลยี่ นแปลงคำสง่ั ในคดีนนั้ ใหม่ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๔๐ ค่ำอุปกำระเลีย้ งดูนั้นให้ชำระเป็นเงนิ โดยวิธชี ำระเป็นคร้งั ครำว
ตำมกำหนด เว้นแสำตน่คกั ู่กงรำนณคีจณะะตกกรลรมงกกันำรใกหฤ้ชษำฎรีกะำเป็นอย่ำงอ่ืนหสำรนือกั โงดำยนวคิธณีอะ่ืนกรถร้ำมไกมำ่มรกีกฤำษรตฎีกกำลงกันและมี
เหตุพิเศษ เมื่อฝำ่ ยใดฝ่ำยหนงึ่ รอ้ งขอและศำลเห็นสมควร จะกำหนดให้คำ่ อุปกำระเล้ียงดเู ป็นอย่ำงอื่น
สำนกั หงรำนอื คโดณยะวกิธรีอรม่ืนกโำดรยกฤจษะใฎหีก้ชำำระเปน็ เงนิ ดสว้ ำยนหกั รงำอื นไมคณก่ ็ไะดก้รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สใำนนกกั รงณำนีขคอณคะ่ำกอรุปรมกกำำรระกเฤลษ้ียฎงีกดำูบุตร เม่ือมีเหสตำุพนกัิเศงำษนแคลณะะศกำรลรมเหก็นำรเกปฤ็นษกฎำีกรำสมควรเพื่อ
ประโยชน์แกบ่ ุตร จะกำหนดใหบ้ ุตรได้รับกำรอุปกำระเล้ียงดูโดยประกำรใด ๆ นอกจำกทค่ี ู่กรณีตกลง
สำนกั กงันำนหครณือะนกรอรกมจกำำกรทกฤี่ฝษ่ำฎยีกใดำฝ่ำยหน่ึงร้องสขำอนกกั ็ไงดำน้ เคชณ่นะใหกร้ไรปมอกยำู่ใรนกสฤถษำฎนีกกำำรศึกษำหรอื สวำิชนำกั ชงีพำนโคดณยะใกหร้ผรู้ทมกี่มำี รกฤษฎีกำ
หนำ้ ท่ตี ้องชำระคำ่ อุปกำระเล้ยี งดอู อกคำ่ ใช้จำ่ ยในกำรนี้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๙๘/๔๑ สิทธิท่ีจะได้ค่ำอุปกำระเลี้ยงดูนั้น จะสละหรือโอนมิได้และไม่
สำนกั องยำนู่ในคขณ่ำะยกแรหรม่งกกำำรรกบฤังษคฎบั ีกคำดี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๘๐- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
พระรำชบัญญัติ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ให้ใช้บทบญั สญำนตั กั ิบงรำนรพคณ๖ะกแรหรมง่ ปกำรระกมฤวษลฎกีกฎำหมำย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แพ่งและพำณิชย์ พุทธศักรำช ๒๔๗๗
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกใำนพระปรมำภสิไำธนยกัสงมำนเดค็จณพะรกะรเรจมำ้ กอำยร่หูกฤัวษอฎำนีกำันทมหิดล สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะก(ตรรำคมมณกปำะรรผะกกู้สฤำำษศเฎรปีกจ็ รำระำธชำกนำสรภแทำผนู้แพสทรำนนะอรกั ำงงำษคน์ฎครณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ลงวนั ทส่ี ๗ำนมกั นีงำำนคคมณพะกุทรธรศมักกรำรำกชฤ๒ษ๔ฎีก๗ำ๗) สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อนวุ ตั นจ์ ำตุรนต์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษอฎำีกทำิตย์ทพิ อำภำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เจำ้ พระยำยมรำช
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ตรำไว้ ณ วสันำทน่ี กั ๕งำมนิถคุนณำะยกนรรพมกุทำธรศกักฤรษำฎชีกำ๒๔๗๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เปน็ ปีท่ี ๒ ในรัชชกำลปจั จบุ นั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
โดยท่ีสภำผู้แทนรำษฎรลงมติว่ำ กำรประมวลกฎหมำยแห่งบ้ำนเมืองไดด้ ำเนินมำถึง
สำนกั คงรำนำวคทณ่คี ะวกรรใรชม้บกรำรรกพฤษ๖ฎแีกหำ ง่ ประมวลกฎสหำนมกัำงยำแนพคง่ณแะลกะรพรมำณกำิชรกยฤ์ ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
จง่ึ มีพระบรมรำชโองกำรให้ตรำพระรำชบัญญัติข้ึนไว้โดยคำแนะนำและยินยอมของ
สำนกั สงภำนำคผณู้แทะกนรรรำมษกฎำรรกดฤ่ังษตฎอ่ ีกไำปน้ี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณพะกรระรรมำกชำบรกัญฤญษฎัตีกินำ้ีให้เรียกว่ำ “สพำรนะกั รงำำนชคบณัญะญกรัตริใมหก้ใำชร้บกฤทษบฎัญีกญำ ัติบรรพ ๖
แหง่ ประมวลกฎหมำยแพง่ และพำณชิ ย์ พุทธศักรำช ๒๔๗๗”
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๑๙๘ ใหใ้ ชพ้ ระรำชบญั ญัตนิ ี้ ต้งั แตว่ นั ประกำศในรำชกิจจำนเุ บกษำเป็นต้นไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓ ให้เพ่ิมบทบัญญัติ บรรพ ๖ ต้ังแต่มำตรำ ๑๕๙๙ ถึงมำตรำ ๑๗๕๕
สำนกั ตงำำนมคทณี่ไดะต้กรรรำมไวก้ตำร่อกทฤ้ำษยฎพีกรำะรำชบัญญัตสินำี้เนขกั้ำงเปำน็นคสณ่วะนกหรนรม่ึงกแำหร่งกปฤรษะฎมีกวำลกฎหมำยแพส่งำแนลกั ะงำพนำคณณิชะยกร์ แรมลกะำรกฤษฎีกำ
ใหใ้ ช้บทบัญญตั แิ สหำง่ นบกั รงรำพนนคณ้ตี ้งัะแกตรรว่ มนั กทำี่ร๑กฤตษุลฎำีกคำม พุทธศักรำชสำน๒กั๔ง๗ำน๘คเณปะน็ กตรร้นมไปกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๔๑๙๙ (ยกเลิกส)ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ผรู้ ับสนองพระบรมรำชโองกำร
สำนกั งำนคณนะกำรยรพมนักเำอรกกฤพษรฎะีกยำำพหลพลพยสหุ ำเนสกันงำำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส๑ำ๙น๘กัรงำำชนกคิจณจำะนกเุ รบรกมษกำำรเลก่มฤษ๕ฎ๒ีก/-ำ/หน้ำ ๕๒๙/๗สมำถินนุ กั ำงยำนนค๒ณ๔ะ๗ก๘รรมกำรกฤษฎีกำ
๑๙๙ มำตรำ ๔ ยกเลิกโดยพระรำชกำหนดแก้ไขเพ่ิมเติมพระรำชบัญญัติไห้ไช้บทบัญญัติบัพ ๖
สำนกั แงหำ่งนปครณะมะกวนรรกมดกหำมรำกยฤแษพฎง่ แีกลำะพำนชิ พุทธสสักำรนำกชั ง๒ำน๔ค๗ณ๗ะพกุทรรธมสักกรำำรชกฤ๒ษ๔ฎ๘ีก๖ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๘๑- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
นำยกรฐั มนตรี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๘๒- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
พระรำชกำหนด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำแก้ไขเพ่ิมเตมิ สพำรนะกั รงำำนชคบณัญะญกตัรรไิ มหก้ไชำร้บกทฤบษัญฎีกญำตั ิบัพ ๖ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แหง่ ประมวนกดหมำยแพ่งและพำนชิ พุทธสกั รำช ๒๔๗๗
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤพษุทฎธีกสำกั รำช ๒๔๘๖สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนในคพณระะกปรรรคมมณกำำภะรผไิกธสู้ฤยำษสเฎรมีก็จเำดรำจ็ ชพกรำะรเแจทำ้ อนยพสหู่ รำวันะออกั ำงงนำคนัน์ คทณมะหกิดรลรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ (ตำมปรสะำกนำกั ศงปำนรคะณธำะนกรสรภมำกผำู้แรกทฤนษรฎำีกษำฎร สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ลงวันที่ ๔ สิงหำคม พุทธศักรำช ๒๔๘๐
สำนกั งำนคณแะลกะรรวมันกทำี่ร๑ก๖ฤษธฎนั ีกวำำคม พุทธศักสรำำนชกั ๒งำ๔น๘คณ๔ะ)กรรมกำรกฤษฎีกำ
อำทติ ย์ทิพอำภำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั ปงำรนดี คี ณพะนกมรรยมงกคำ์ รกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ตรำไว้ ณ วันที่ ๑๙ มถิ ุนำยน พุทธศกั รำช ๒๔๘๖
สำนกั งำนคณะกรรมกเปำร็นกปฤีทษ่ีฎ๑ีก๐ำ ในรชั กำลปัจสจำนบุ กั ันงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกโดฤยษทฎีกี่เหำ็นสมควรขยสำำยนกกั ำงรำในชค้บณทะกบรัญรมญกัตำิรบกรฤรษพฎีก๖ำ แห่งประมวลสำกนฎกั หงำมนำคยณแะพก่งรแรมลกะำรกฤษฎีกำ
พำณิชย์ใหท้ วั่ ถงึ สเพำนอ่ื กัคงวำำนมคมณ่นั ะคกงรแรมลกะำวรฒั กนฤษธรฎรีกมำแห่งชำติ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกแฤลษะฎโดีกยำทม่ี เี หตฉุ ุกเฉสินำซนึง่ กั จงะำเนรคียณกะปกรระรชมมุ กสำรภกำฤผษู้แฎทีกนำรำษฎรให้ทันสทำว่ นงกั ทงีมำนิไดค้ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สจำงึนมกั ีพงำรนะคบณรมะกรรำรชมโกอำงรกกำฤรษใฎหีก้ตำรำพระรำชกำสหำนนกัดงขำ้ึนนไควณ้ โะดกยรรอมำกศำัยรอกำฤนษำฎจีกตำำมควำมใน
มำตรำ ๕๒ ของรฐั ธรรมนูญแห่งรำชอำณำจักรไทย ดังตอ่ ไปน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑ พระรำชกำหนดนี้ให้ เรียกว่ำ “พระรำชกำหนดแก้ไขเพิ่มเติม
พระรำชบัญญตั ไิ หส้ไำชน้บกั งทำบนัญคณญะัตกบิ รรัพมก๖ำรแกหฤง่ ษปฎรีกะำมวนกดหมำยสแำพนก่งั แงำลนะคพณำะนกิชรรพมทุกธำรสกักฤรษำฎชีก๒ำ ๔๗๗ พทุ ธ
สกั รำช ๒๔๘๖” สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒ค๒ณ๐๐ะกใรหร้ใมชก้พำรระกรฤำษชฎกีกำำหนดนี้ต้ังแต่วสนั ำปนรกั ะงกำนำศคใณนะรกำรชรกมจิ กจำำรนกฤเุ บษกฎษีกำำเปน็ ต้นไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๓ ให้ยกเลิกสมำนำตกั งรำำนค๔ณแะหกร่งรพมรกะำรรกำชฤษบฎัญีกญำ ัติให้ใช้บทบัสญำญนกััตงิบำนรครพณะ๖กรแรมหก่งำรกฤษฎีกำ
ประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณชิ ย์ พทุ ธศักรำช ๒๔๗๗
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำผนู้รคับณสะนกอรรงมพกรำะรบกรฤมษรฎำีกชำโองกำร สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
จอมพล ป. พบิ ูลสงครำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก๒๐ฤ๐ษรฎำีกชำกจิ จำนเุ บกษำ เสลำ่มนก๖ั ง๐ำ/นตคอณนทะกี่ ๓ร๒รม/หกนำรำ้ ก๑ฤ๐ษ๙ฎ๒ีกำ/๑๙ มถิ นุ ำยน ๒ส๔ำน๘กั ๖งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๘๓- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
นำยกรฐั มนตรี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระรำชบัญญัติอนุมัติพระรำชกำหนดแก้ไขเพิ่มเติมพระรำชบัญญัติไห้ไช้บทบัญญัติบัพ ๖ แห่งประมวน
กดหมำยแพ่งและสพำำนนกั ชิงำนพคทุ ณธะสกักรรรำมชกำ๒ร๔กฤ๗ษ๗ฎีกพำุทธสักรำช ๒๔สำ๘น๖กั งพำนทุ คธณสักะกรรำรชม๒กำ๔ร๘กฤ๖ษ๒ฎ๐๑ีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก๒๐ฤ๑ษรฎำีกชำกจิ จำนุเบกษำ เสลำม่ นก๖ั ง๐ำ/นตคอณนทะกี่ ๔ร๗รม/หกนำร้ำก๑ฤ๓ษ๔ฎ๕ีกำ/๑๔ กันยำยน ๒ส๔ำน๘กั๖งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๘๔- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ บรรพ ๖ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคมณระดกกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ลกั ษณะ ๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนบกั งทำเนบคด็ ณเสะรกจ็รรทมั่วกไปำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนหคมณวะดกร๑รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรตกทอดแห่งทรัพย์มรดก
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๕๙๙ เม่ือบสำุคนคกั ลงใำดนตคำณยะกมรรรดมกกขำอรกงฤบษคุ ฎคีกลำนนั้ ตกทอดแกสท่ ำำนยกั ำงทำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ทำยำทอำจเสียไปซึ่งสิทธิในมรดกได้แต่โดยบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมำยนี้หรือ
กฎหมำยอื่น สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๖๐๐ ภำยสใำตน้บกั ังงคำนับคขณองะบกรทรบมัญกำญรกัตฤิแษหฎ่งีกปำระมวลกฎหมสำำยนนกั ี้งกำนอคงมณระดกกรรขมอกงำรกฤษฎีกำ
ผู้ตำยได้แก่ทรัพสยำ์สนินกั งทำุกนชคณนิะดกขรอรมงผกำู้ตรำกยฤษตฎลีกอำดท้ังสิทธิหนส้ำำนทกั่ีแงลำนะคคณวำะกมรรรับมผกำิดรตก่ำฤงษฎๆีกำเว้นแต่ตำม
กฎหมำยหรอื ว่ำโดยสภำพแล้ว เปน็ กำรเฉพำะตวั ของผตู้ ำยโดยแท้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๐๑ ทำยำทไมจ่ ำตอ้ งรับผดิ เกินกวำ่ ทรัพย์มรดกท่ีตกทอดได้แกต่ น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๐๒ เมื่อบุคคลใดต้องถือว่ำถึงแก่ควำมตำยตำมควำมในมำตรำ ๖๒ แห่ง
สำนกั ปงรำนะคมณวละกกรฎรหมมกำำยรกนฤี้ ษมฎรดีกกำ ของบุคคลนนั้สำตนกกั ทงอำนดคแณกะท่ กำรยรำมทกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำพิสูจน์ได้ว่ำบุคคลน้ันยังคงมีชีวิตอยู่ หรือตำยในเวลำอื่นผิดไปจำกเวลำดังระบุไว้
ในคำสั่งท่ีสั่งให้เปส็นำนคกันงสำำนบคสณูญะกรใหรม้ใชกำ้บรทกบฤษัญฎญีกัำติมำตรำ ๖๓สแำหน่งกั ปงำรนะคมณวะลกกรฎรมหกมำำรยกนฤษ้ีบฎังีคกำับแก่ทำยำท
ของบคุ คลนน้ั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก[เฤลษขฎมีกำำตรำ ๖๒ มำตสรำำนกั๖ง๓ำนแคกณไ้ ะขกเพรริ่มมเกตำิมรโกดฤยษมฎำีกตำรำ ๑๕ แห่งพสรำนะรกั ำงชำนบคัญณญะกัตริใรหม้ใกชำ้ รกฤษฎีกำ
บทบัญญตั บิ รรพ ส๑ำนแกั หงง่ำปนคระณมะวกลรรกมฎกหำมรกำฤยษแฎพีกง่ ำและพำณชิ ยท์ สไ่ี ำดน้ตกั รงวำจนชคำณระะกใรหรมม่กพำร.ศก.ฤ๒ษฎ๕ีก๓ำ๕]
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๖๐๓ กองสมำนรกัดงกำนยค่อณมะตกกรทรมอกดำแรกกฤ่ทษำฎยีกำำทโดยสิทธิตำมสำกนฎกั หงำมนำคยณหะรกือรรโมดกยำรกฤษฎีกำ
พนิ ยั กรรม
สทำำนยกั ำงทำนทค่ีมณสี ะทิ กธรติรมำมกำกรฎกหฤมษำฎยีกำเรยี กว่ำ “ทำยสำำนทกัโดงำยนธครณรมะก”รรมกำรกฤษฎีกำ
ทำยำททม่ี ีสิทธติ ำมพนิ ยั กรรม เรยี กว่ำ “ผรู้ บั พนิ ยั กรรม”
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๒
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษกฎำีกรำเปน็ ทำยำท สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๘๕- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๖๐๔ บุคคสลำนธรกั รงำมนดคำณจะะกเปรร็นมทกำำยรกำฤทษไดฎ้กีก็ตำ ่อเมื่อมีสภำพสบำนุคกัคงลำหนครือณสะำกมรรำมรกถำรกฤษฎีกำ
มีสิทธไิ ด้ตำมมำตรำ ๑๕ แหง่ ประมวลกฎหมำยน้ี ในเวลำทีเ่ จ้ำมรดกถงึ แกค่ วำมตำย
สเำพน่ือกั ปงรำนะคโยณชะนก์แรรหม่งกมำำรตกรฤำษนฎี้ีกใำห้ถือว่ำเดก็ ที่เสกำิดนมกั ำงรำอนดคณอยะกู่ภรำรยมใกนำสรำกมฤรษ้อฎยีกสำิบวนั นับแต่
เวลำทีเ่ จำ้ มรดกถงึ แก่ควำมตำยน้ัน เป็นทำรกในครรภ์มำรดำอยู่ในเวลำทีเ่ จ้ำมรดกถงึ แกค่ วำมตำย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำกกว่ำนั้นโดยฉสม้อำำฉนตลกั รงหำำรน๑ือคร๖ณู้อ๐ะยก๕ู่วร่รำมทตกำนำยรทำกทำฤใคษหนฎ้เีกใสดำื่อยมักปยร้ำะยโยหชรนอื ส์ปขำอิดนงบกั ทังงำำทนยรคำัพณทยะค์มกนรรดอรมก่ืนกเททำร่ำำกสยฤ่วำษนทฎทคีก่ีตนำนนจั้นะตไ้อด้งหถรูกือ
สำนกั กงำำนจัดคณมิใะหก้รไดรม้มกรำดรกกเฤลษยฎีกแำต่ถ้ำได้ยักย้ำยสหำนรกัืองปำิดนคบณังทะกรรัพรยม์มกรำรดกกฤนษ้อฎยีกกำว่ำส่วนท่ีตนจสะำนไดกั ้งทำนำยคณำทะกครนรนมั้นกำรกฤษฎีกำ
ต้องถกู กำจดั มิให้ได้มรดกเฉพำะส่วนที่ได้ยักยำ้ ยหรือปิดบังไวน้ ั้น
สมำำนตกั รงำำนนค้ีมณิใะหก้ใรชร้บมังกคำรับกแฤกษ่ผฎู้รีกับำ พินัยกรรม สซำ่ึงนผกั ู้ตงำำนยคไดณ้ทะกำรพรินมัยกำกรรกรฤมษยฎกีกทำ รัพย์สินให้
เฉพำะสิง่ เฉพำะอย่ำง ในอนั ทจ่ี ะไดร้ บั ทรพั ยส์ นิ นนั้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๐๖ บคุ คลดังตอ่ ไปนีต้ อ้ งถกู กำจัดมใิ หร้ ับมรดกฐำนเป็นผไู้ ม่สมควร คือ
ส(๑ำน)กั ผงู้ทำน่ีตค้อณงะคกำรพริพมกำกำรษกำฤถษึงฎทีกี่สำุดว่ำได้เจตนำสกำนระกั ทงำำนคหณรือะกพรยรำมยกำำมรกกฤรษะฎทีกำำให้เจ้ำมรดก
หรือผมู้ ีสทิ ธไิ ดร้ ับมรดกกอ่ นตนถงึ แก่ควำมตำยโดยมชิ อบดว้ ยกฎหมำย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษฎผีกู้ทำ่ีได้ฟ้องเจ้ำมรสดำกนกหั งำำวน่ำคทณำะคกวรำรมมกผำิดรโกทฤษษปฎีกระำ หำรชีวิตและสตำนนกั เองำงนกคลณับะตก้อรรงมคกำำรกฤษฎีกำ
พพิ ำกษำถงึ ที่สดุ วสำ่ ำนมกั คี งวำำนมคผณิดะฐกำรนรมฟก้อำงรเกทฤจ็ ษหฎรีกือำทำพยำนเท็จสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ผู้ท่ีรู้แล้วว่ำ เจ้ำมรดกถูกฆ่ำโดยเจตนำ แต่มิได้นำข้อควำมน้ันข้ึนร้องเรียนเพ่ือ
สำนกั เงปำ็นนทคณำงะทกร่ีจระมเกอำำรตกัวฤผษู้กฎรีกะำทำผิดมำลงโสทำษนกั แงำตน่ขค้อณนะ้ีมกิใรหรม้ใชก้บำรังกคฤับษถฎ้ำีกบำุคคลนั้นมีอำสยำุยนังกั ไงมำ่คนรคบณสะิบกรหรกมปกำี รกฤษฎีกำ
บริบูรณ์ หรือเป็นคนวิกลจริตไม่สำมำรถรู้ผิดชอบ หรือถ้ำผู้ท่ีฆ่ำนั้นเป็นสำมีภริยำหรือผู้บุพกำรีหรือ
ผู้สืบสนั ดำนของตสนำนโดกั ยงำตนรคงณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) ผู้ท่ีฉ้อฉลหรือข่มขู่ให้เจำ้ มรดกทำ หรือเพิกถอน หรือเปลี่ยนแปลงพินัยกรรมแต่
สำนกั บงำำนงสค่วณนะหกรรรือมทก้ังำหรมกฤดษซฎึ่งเีกกำยี่ วกบั ทรพั ย์มสรำดนกกั งหำนรคือณไมะ่ใกหร้กรมระกทำรำกกฤำษรฎดีกงั ำกลำ่ วนัน้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕) ผูท้ ่ีปลอม ทำลำย หรือปิดบงั พินัยกรรมแตบ่ ำงสว่ นหรือท้ังหมด
สเำจน้ำกัมงรำดนกคอณำะจกถรอรมนกขำ้อรกกฤำจษัดฎฐีกำำนเป็นผู้ไม่สมสคำวนรกั เงสำียนกค็ไณดะ้โกดรยรใมหก้อำภรกัยฤไษว้เฎปีก็นำลำยลักษณ์
อักษร สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๖ะ๐ก๗รรมกกำำรรถกฤูกษกฎำีกจำัดมิให้รับมรดสกำนน้ันกั งเปำน็นคกณำะรกเฉรรพมำกะำตรกัวฤผษู้สฎืบีกำสันดำนของ
ทำยำทท่ีถกู กำจดั สืบมรดกต่อไปเหมือนหน่ึงว่ำทำยำทน้ันตำยแล้ว แต่ในส่วนทรัพย์สนิ ซ่งึ ผู้สืบสันดำน
สำนกั ไงดำ้รนับคมณระดกรกรมมำกเำชร่นกฤนษ้ี ทฎีกำำยำทท่ีว่ำนั้นไสมำ่มนีสกั ิทงำธนิทคี่จณะะจกัดรรกมำกรำแรลกฤะษใชฎ้ดีกังำที่ระบุไว้ในบสรำรนพกั ง๕ำนคลณักษะกณรระม๒กำรกฤษฎีกำ
หมวด ๓ แหง่ ประมวลกฎหมำยนี้ ในกรณีเช่นนน้ั ใหใ้ ช้มำตรำ ๑๕๔๘ บังคับโดยอนุโลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๓
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกกัำงรำตนดั คมณิใหะกร้ รบั รมมรกดำรกกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๖๐๘ เจ้ำมสำรนดกั กงจำนะคตณัดทะกำรยรำมทกโำดรกยฤธษรฎรมีกำของตนคนใดมสิใำหน้รกั ับงำมนรคดณกะกก็ไรดร้มแกตำ่ รกฤษฎีกำ
-๒๘๖- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ด้วยแสดงเจตนำชดั แจ้ง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษโฎดีกยำพินยั กรรม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) โดยทำเป็นหนังสอื มอบไว้แก่พนักงำนเจ้ำหน้ำที่
สตำวันทกั ำงยำนำคทณผะถู้ กูกรตรัดมมกิใำหรก้รฤับษมฎรีกดำกน้นั ตอ้ งระบสุไวำน้ใหกั ช้งำัดนเจคนณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แตเ่ ม่ือบุคคลใดได้ทำพินัยกรรมจำหน่ำยทรพั ย์มรดกเสยี ทง้ั หมดแล้ว ใหถ้ ือวำ่ บรรดำ
สำนกั ทงำำนยคำทณโะดกยรธรมรรกมำรผกทู้ ฤ่มี ษไิ ฎดีก้รำบั ประโยชน์จำสกำนพกันิ งัยำนกครรณมะกเปรร็นมผกถู้ ำรูกกตฤดั ษมฎใิ ีกหำ้รบั มรดก สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๐ะก๙รรกมกำรำรแกสฤดษงฎเจีกตำนำตดั มใิ หร้ ับสมำรนดกั กงำนนนั้ คจณะะถกอรนรมเสกยี ำรกก็ไดฤษ้ ฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษกฎำีกรตำ ัดมิให้รับมรสดำกนนกั ั้นงำไนดค้ทณำะโกดรยรพมกินำัยรกกฤรษรมฎีกจำะถอนเสียไดส้กำ็แนตกั ่โงดำนยคพณินะัยกกรรรมรมกำรกฤษฎีกำ
เท่ำนั้น แต่ถ้ำกำรตัดมิให้รับมรดกได้ทำเป็นหนังสือมอบไว้แก่พนักงำนเจ้ำหน้ำที่ กำรถอนจะทำตำม
แบบใดแบบหนึง่ ดสงัำบนญักั งญำนตั คไิ ณวใ้ ะนกมรำรมตกรำำร๑กฤ๖ษ๐ฎ๘ีกำ(๑) หรือ (๒)สกำไ็นดกั ้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนหคมณวะดกร๔รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรสละมรดกและอ่นื ๆ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๖๑๐ ถ้ำสมำรนดกั กงำตนกคทณอะดกรแรกม่ผกู้เำยรกำฤว์ษหฎรีกือำบุคคลวิกลจสรำิตนกั หงรำนือคบณุคะคกลรรผมู้ไกมำ่ รกฤษฎีกำ
สำมำรถจะจัดทำสกำำนรกั งงำำนนขคอณงะตกนรรเอมงกไำดร้ตกฤำมษคฎีวกำำมหมำยแห่งมสำำนตกัรงำำน๓ค๒ณะแกหร่งรปมรกะำรมกวฤลษกฎฎีกหำมำยนี้ และ
บุคคลน้ันยังไม่มีผู้แทนโดยชอบธรรม หรือผู้อนุบำล หรือผู้พิทักษ์ เม่ือผู้มีส่วนได้เสีย หรือพนักงำน
สำนกั องัยำนกคำรณระ้อกงรขรอมกกำใ็รหกศ้ฤษำลฎตีกงั้ำผูป้ กครอง ผส้อู ำนนบุ กั ำงลำนหครณอื ะผกู้พรริทมกั กษำร์ แกลฤษว้ แฎตีก่กำ รณี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
[เลขมำตรำ ๓๒ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยมำตรำ ๑๕ แห่งพระรำชบัญญัติให้ใช้บทบัญญัติ
บรรพ ๑ แห่งประสมำนวลกั งกำฎนหคมณำะยกแรรพมง่ กแำลระกพฤษำณฎีกชิ ำยท์ ี่ไดต้ รวจชำสรำะนใกั หงมำน่ พค.ณศะ.ก๒ร๕รม๓ก๕ำร]กฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๖๑๑ ทำยสำำนทกั ซง่ึงำนเปค็นณผะู้กเยรำรมว์กบำรุคกคฤลษวฎิกีกลำจริต หรือบุคสคำนลกัผงู้ไำมน่สคำณมะำกรรถรมจกะำรกฤษฎีกำ
จัดทำกำรงำนของตนเองได้ตำมควำมหมำยแห่งมำตรำ ๓๒ แห่งประมวลกฎหมำยนี้ จะทำกำร
ดังต่อไปนี้ไม่ได้ สเวำ้นนกัแงตำ่นจคะณไดะ้รกับรรคมวกำำมรกยฤินษยฎอีกมำของบิดำมำสรำดนำกั งผำู้ปนคกณคระกอรงรมผกู้อำนรกุบฤำษลฎีกหำรือผู้พิทักษ์
แลว้ แตก่ รณี และได้รบั อนมุ ัติจำกศำลแล้วคอื สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษสฎลีกะำมรดก สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(๒ำน)กั รงบั ำนมครณดกะกอรนั รมมีคกำ่ำภรกำฤรษะฎตีกิดำพนั หรอื เงื่อนไสขำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
[เลขมำตรำ ๓๒ แก้ไขเพิ่มเติมโดยมำตรำ ๑๕ แห่งพระรำชบัญญัติให้ใช้บทบัญญัติ
สำนกั บงรำนรพคณ๑ะกแรหรม่งปกำรระกมฤวษลฎกีกฎำหมำยแพง่ แลสะำพนำกั ณงำชินยค์ทณไี่ ะดกต้ รรรวมจกชำรำกรฤะษใหฎมีก่ำพ.ศ. ๒๕๓๕]สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๖ะ๑ก๒รรมกกำำรรกสฤลษะฎมีกรำดกน้ัน ต้องแสสำดนงกั เงจำตนนคำณชะัดกรแรจม้งกเำปร็นกหฤษนฎังีกสำือมอบไว้แก่
พนักงำนเจ้ำหน้ำที่ หรอื ทำเป็นสญั ญำประนปี ระนอมยอมควำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๑๓ กำรสละมรดกนนั้ จะทำแต่เพียงบำงส่วน หรอื ทำโดยมีเงือ่ นไข หรือ
เงอ่ื นเวลำไม่ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกกฤำษรสฎลีกะำมรดกนนั้ จะสถำอนนกั เงสำนยี คมณิไดะ้ กรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๘๗- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๖๑๔ ถ้ำทสำำยนำกั ทงสำนลคะณมะรกดรกรดม้วกยำรวกิธฤีใดษโฎดีกยำท่ีรู้อยู่ว่ำกำรทส่ีำทนำกัเชงำ่นนนค้ันณจะะกทรรำมใกหำ้ รกฤษฎีกำ
เจำ้ หน้ขี องตนเสียเปรียบ เจ้ำหน้ีมสี ิทธทิ ่ีจะร้องขอใหเ้ พกิ ถอนกำรสละมรดกนั้นเสียได้ แต่ควำมข้อนี้มิ
ให้ใช้บังคับ ถ้ำปสรำำนกกั ฏงวำน่ำคในณขะณกระรมทก่ีสำลระกมฤษรฎดีกกำนั้น บุคคลซ่ึงสเำปน็นกั ผงำู้ไนดค้ลณำภะกงรอรกมแกำตร่กกำฤรษนฎ้ันีกมำ ิได้รู้เท่ำถึง
ข้อควำมจริงอันเป็นทำงให้เจ้ำหน้ีต้องเสียเปรียบน้ันด้วย แต่หำกกรณีเป็นกำรสละมรดกโดยเสน่หำ
สำนกั เงพำียนงคแณตะท่ กำรยรมำทกำผรู้สกลฤะษมฎรีกดำกเป็นผ้รู ้ฝู ่ำยเสดำยีนวกั เงทำนำ่ นคณน้ั กะก็พรอรแมลกว้ำรทกฤ่ีจษะฎขีกอำเพกิ ถอนได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แทนท่ีทำยำทและสเใำมนน่ือสกั ไทิงดำธ้เนพขิ คอิกณงถะทอกำนรยรกำมทำกรนำสร้นั กลกฤะ็ไษมดฎร้ ีกดำกแล้ว เจ้ำหนสี้จำนะกรั ้งอำงนขคอณใหะก้ศรำรลมสกำ่ังรกเพฤ่ือษใฎหีก้ตำนรับมรดก
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤกษรฎณีกำีเช่นน้ี เม่ือได้ชสำำนระกั หงำนน้ีขคอณงะทกำรยรมำทกำนร้ันกฤใหษ้แฎกีก่เำจ้ำหน้ีแลว้ ถ้ำสสำว่นนกั งขำอนงคทณำะยกำรทรนมั้กนำรกฤษฎีกำ
ยังมีเหลอื อยูอ่ กี กใ็ ห้ไดแ้ ก่ผู้สืบสนั ดำนของทำยำทน้นั หรือทำยำทอืน่ ของเจำ้ มรดก แลว้ แตก่ รณี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๑๕ กำรที่ทำยำทสละมรดกนนั้ มีผลยอ้ นหลังไปถงึ เวลำทเี่ จำ้ มรดกตำย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกเมฤื่อษทฎำีกยำำทโดยธรรมสคำนนใกัดงสำลนะคมณระดกกรรผมู้สกำืบรสกันฤษดำฎนีกำของทำยำทคนสนำนั้นกั สงืบำนมครณดกะกไดรรต้ มำกมำรกฤษฎีกำ
สทิ ธิของตน และชอบที่จะได้รับสว่ นแบง่ เท่ำกับส่วนแบ่งท่ีผสู้ ละมรดกนั้นจะได้รับ แตผ่ ู้สืบสันดำนนั้น
ต้องไม่ใช่ผู้ที่บิดำสมำำนรกัดงำำนผคู้ปณกะคกรรอรมงกหำรรกือฤผษู้อฎนีกุบำำล แล้วแต่กรสณำนี กัไดงำ้บนอคกณสะลกะรรมมรกดำกรโกดฤยษสฎมีกบำ ูรณ์ในนำม
ของผูส้ ืบสันดำนน้ัน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๖ะ๑ก๖รรมถก้ำำรผกู้สฤืบษสฎันีกำดำนของผู้สลสะำมนกรั ดงำกนไคดณ้มะรกดรกรมมกำำดรักงกฤษลฎ่ำวีกไำว้ในมำตรำ
๑๖๑๕ แล้ว ผู้ที่ได้สละมรดกน้ันไม่มีสิทธิในส่วนทรัพย์สินอันผู้สืบสันดำนของตนได้รับมรดกมำ ในอัน
สำนกั ทง่ีจำนะคจณัดะกกำรรรแมลกะำรใกชฤ้ดษังฎทีกี่รำะบุไว้ในบรรพสำน๕กั ลงำักนษคณณะะกร๒รมหกมำรวกดฤษ๓ฎแีกหำ ่งประมวลกฎสำหนมกั ำงยำนนค้ี แณละกะรใรหม้ใกชำ้ รกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๔๘ บงั คับโดยอนุโลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๑๗ ผู้รับพินัยกรรมคนใดสละมรดก ผู้นั้นรวมตลอดท้ังผู้สืบสันดำนไม่มี
สำนกั สงทิำนธคิจณะระับกรมรรมดกกำทรกีไ่ ดฤส้ษลฎะีกแำลว้ น้นั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๑ะก๘รรมถก้ำทำรำกยฤำษทฎโีกดำยธรรมผูท้ ไ่ี ด้สสลำะนมกั งรำดนกคไณม่มะกีผรูส้ รืบมสกันำรดกำฤนษทฎี่จีกะำรับมรดกได้
หรือผู้รับพนิ ัยกรรมได้สละมรดก ใหป้ ันสว่ นแบ่งของผ้ทู ไ่ี ดส้ ละมรดกนัน้ ๆ แกท่ ำยำทอื่นของเจ้ำมรดก
สำนกั ตงอ่ำนไปคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๑๙ ผใู้ ดจะสละหรอื จำหนำ่ ยจ่ำยโอนโดยประกำรใด ซ่งึ สิทธอิ ันหำกจะมี
สำนกั ใงนำภนำคยณหะนกร้ำรใมนกกำำรรกสฤบื ษมฎรีกดำกผู้ทีย่ ังมีชวี ติ สอำยนนู่ กั ้นังำไนมคไ่ ดณ้ ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกลำักษณะ ๒ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สทิ ธิโดยธรรมในกำรรบั มรดก
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำหมวด ๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนบกั งทำเนบคด็ ณเสะรกจ็รรทมวั่ กไปำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๘๘- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๒๐ ถ้ำผู้ใดตำยโดยไม่ได้ทำพินัยกรรมไว้หรือทำพินัยกรรมไว้แต่ไม่มีผล
บงั คับได้ ให้ปนั ทรสัพำนยกั ์มงรำดนกคทณั้งะหกรมรดมแกกำ่ทรกำฤยษำฎทีกโดำยธรรมของผสู้ตำำนยกั นงนั้ำนตคำณมกะกฎรหรมมำกยำรกฤษฎีกำ
ถำ้ ผู้ใดตำยโดยได้ทำพินัยกรรมไว้ แต่พินัยกรรมน้ันจำหน่ำยทรัพย์หรือมีผลบังคับได้
สำนกั แงตำน่เพคียณงะบกำรรงมสก่วำนรแกหฤ่ษงทฎรีกัพำ ย์มรดก ให้ปสันำนสกั่วงนำทน่ีมคณิไดะ้จกำรหรมนก่ำำยรโกดฤยษพฎินีกำัยกรรม หรือสส่วำนนทกั ่ีพงำินนัยคกณระรกมรรไมมก่มำี รกฤษฎีกำ
ผลบังคบั ให้แกท่ ำสยำำนทกั โงดำยนธครณระมกตรำรมมกกำฎรหกมฤษำยฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๖๒๑ เว้นแสำตน่ผกั ู้ทงำำนพคินณัยะกกรรรรมมจกะำไรดก้แฤษสฎดีกงเำจตนำกำหนดสไำวน้ในกั งพำินนัยคกณระรกมรรเปม็นกำรกฤษฎีกำ
อย่ำงอ่ืน แม้ทำยำทโดยธรรมคนใดจะได้รบั ทรัพย์สินอย่ำงหน่ึงอยำ่ งใดตำมพินัยกรรม ทำยำทคนน้ันก็
ยังมีสิทธิท่ีจะเรียสกำเนอกัำสงำ่วนนคโณดะยกธรรรรมมกขำอรกงฤตษนฎจีกำำกทรัพย์มรดกสสำ่นวนกั งทำี่ยนังคไณมะ่ไกดร้จรำมหกนำร่ำกยฤโดษยฎีพกำินัยกรรมจน
เต็มอีกก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๒๒ พระภิกษุน้ัน จะเรียกร้องเอำทรัพย์มรดกในฐำนะท่ีเป็นทำยำทโดย
ธรรมไม่ได้ เวน้ แตส่จำนะไกั ดงส้ำนกึ คจณำกะกสรมรณมกเพำรศกมฤำษเรฎียีกกำรอ้ งภำยในกสำหำนนกั ดงอำนำยคคุณวะำกมรรตมำกมำมรำกตฤรษำฎีก๑ำ๗๕๔
แต่พระภิกษุนั้น อำจเปน็ ผรู้ ับพนิ ัยกรรมได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๒ะก๓รรมทกรำัพรกยฤ์สษินฎขีกอำงพระภิกษุที่ไสดำน้มกัำงในำนรคะณหะวก่ำรงรเมวลกำำรทกี่อฤยษู่ใฎนีกสำมณเพศน้ัน
เม่ือพระภิกษุนั้นถึงแก่มรณภำพให้ตกเป็นสมบัติของวัดที่เป็นภูมิลำเนำของพระภิกษุน้ัน เว้นไว้แต่
สำนกั พงรำนะคภณกิ ษะกุนร้ันรมจกะำไดรก้จฤำษหฎนีก่ำำยไปในระหว่ำสงำชนีวกั ติ งหำนรือคโณดะยกพรรินมยั กกำรรรกมฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๒ะก๔รรมทกรำพั รยกส์ฤินษฎใดีกเำป็นของบคุ คลสกำ่อนนกั องำุปนสคมณบะทกรเปรม็นกพำรระกภฤษิกฎษีกุ ทำ รพั ย์สินนั้น
หำตกเป็นสมบัติของวัดไม่ และให้เป็นมรดกตกทอดแก่ทำยำทโดยธรรมของบุคคลนั้น หรือบุคคลนั้น
สำนกั จงะำนจำคหณนะกำ่ ยรรโมดกยำปรรกะฤกษำฎรีกใดำ ตำมกฎหมำยสำกน็ไดกั ง้ ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๖ะ๒ก๕รรมถก้ำำรผกู้ตฤำษยฎเีกปำ็นผู้สมรสแล้วสำกนกำั รงำคนิดคสณ่วะนกแรรบม่งกแำลรกะฤกษำฎรีกปำันทรัพย์สิน
ระหวำ่ งผตู้ ำยกับค่สู มรสทีย่ งั มีชีวิตอย่นู ้ันใหเ้ ป็นไปดงั น้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษใฎนีกเำร่ืองส่วนแบ่งใสนำทนกัรพังำยน์สคินณระะกหรรวม่ำกงสำรำกมฤภี ษรฎิยีกำำใหอ้ ยใู่ นบังคับสขำนอกังบงำทนบคญัณะญกัตริแรมหก่งำรกฤษฎีกำ
ประมวลกฎหมำสยำนนี้วกั ่ำงำดน้วคยณกะำกรรหรมยก่ำำโรดกยฤยษินฎยีกอำ มท้ังสองฝ่ำสยำนอกัันงมำนีบคทณบะัญกรญรมัตกิเพำร่ิมกเฤตษิมฎใีกหำ้บริบูรณ์ใน
มำตรำ ๑๖๓๗ และ ๑๖๓๘ และโดยเฉพำะต้องอยู่ในบังคับแห่งมำตรำ ๑๕๑๓ ถึง ๑๕๑๗ แห่ง
สำนกั ปงรำนะคมณวละกกรฎรหมมกำำยรกนฤี้ ษแตฎี่กกำำรคิดส่วนแบ่งสนำนนั้ กัมงผี ำลนตค้งัณแะตกว่รันรมทกี่กำำรรกสฤมษรฎสีกไำดส้ ้ินไปด้วยเหสตำคุนวกั ำงมำนตคำณยนะก้นั รรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ในเร่ืองส่วนแบ่งในทรัพย์มรดกของผู้ตำย ให้อยู่ในบังคับของบทบัญญัติแห่ง
บรรพน้ี นอกจำกสมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๓ะ๗กรแรมลกะำร๑ก๖ฤ๓ษ๘ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๖๒๖ เมื่อสไำดน้ปกั งฏำิบนัคตณิตำะกมรมรำมตกรำรำก๑ฤษ๖ฎ๒ีก๕ำ (๑) แล้ว ใหส้คำนิดกั สง่วำนนคแณบะ่งกทรรรัพมกยำ์ รกฤษฎีกำ
มรดกระหว่ำงทำยำทโดยธรรม ดงั ตอ่ ไปน้ี
ส(ำ๑น)กั ทงำรนัพคยณ์มะรกดรรกมนกั้นำรใกหฤ้แษบฎ่งีกแำก่ทำยำทตำสมำลนำกั ดงัำบนแคลณะะชก้ันรรตม่ำกงำรๆกฤดษังฎทีก่ีบำัญญัติไว้ใน
สำนกั หงมำนวคดณ๒ะกแรหรมง่ ลกำักรษกณฤษะฎนีกี้ ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๘๙- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
(๒) ส่วนแบ่งอันจะไดแ้ ก่ทำยำทในลำดับและชัน้ ต่ำง ๆ น้ัน ให้แบง่ ในระหวำ่ งบรรดำ
สำนกั ทงำำนยคำทณใะนกลรรำมดกบั ำแรลกะฤชษั้นฎีนกำน้ั ๆ ดงั ท่ีบญั ญสำัตนิไกัวง้ใำนนหคมณวะดกร๓รมแกหำง่รลกฤักษษฎณีกะำน้ี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๒ะก๗รรมบกุตำรรนกฤอษกฎกีกฎำหมำยที่บิดำไสดำ้รนับกั รงอำนงคแณล้วะกแรลระมบกุตำรรกบฤุญษธฎรีกรำมน้ัน ให้ถือ
ว่ำเปน็ ผสู้ ืบสนั ดำน เหมอื นกับบุตรทชี่ อบด้วยกฎหมำย ตำมควำมหมำยแห่งประมวลกฎหมำยน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กฎหมำย มิได้ส้นิ สไมปำำนซตกั่งึ รงสำำทิ น๑ธคโิ ๖ณด๒ะยกธ๘รรรรมสมกำใำนมรกีภกำฤรรษิยสฎำืบทีกมำ่ีรร้ำดงกกันซง่ึ หกันรือแแลสยะำกกนนักกั ันงำอนยคู่โณดะยกยรังรมมิไกดำ้หรกยฤ่ำษขฎำีกดำจำกกันตำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๒
สำนกั งำนคณะกรรกมำกรำแรบกง่ฤทษรฎัพีกยำม์ รดกระหว่ำสงำทนำกั ยงำำทนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
โดยธรรมในลำดบั และชั้นตำ่ ง ๆ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๖ะ๒ก๙รรมทกำำยรกำฤทษโฎดีกยำธรรมมีหกลำสดำับนเกั ทง่ำำนนคั้นณแะกลระรภมำกยำรใกตฤ้บษังฎคีกับำแห่งมำตรำ
๑๖๓๐ วรรค ๒ แต่ละลำดับมสี ิทธิไดร้ ับมรดกก่อนหลังดังต่อไปนี้ คอื สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษผฎสู้ีกบืำ สันดำน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(๒ำน)กั บงิดำนำคมณำระดกำรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) พน่ี อ้ งร่วมบิดำมำรดำเดยี วกนั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๔ฤ)ษพฎีกน่ี ำ้องรว่ มบดิ ำหรสือำนรว่กั มงำมนำครณดะำกเดรยีรมวกกำนั รกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕) ปู่ ย่ำ ตำ ยำย
ส(๖ำน)กั ลงุงำนปค้ำณนะกำ้ รอรมำกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
คู่สมรสท่ียังมีชีวิตอยู่น้ันก็เป็นทำยำทโดยธรรม ภำยใต้บังคับของบทบัญญัติพิเศษ
สำนกั แงหำน่งมคณำตะรกำรร๑ม๖กำ๓ร๕กฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๓ะก๐รรมตกรำำรบกใฤดษทฎ่ีมีกีทำ ำยำทซ่ึงยังมสีชำีวนิตกั องำยนู่ คหณรือะกมรีผรู้รมับกมำรรกดฤกษแฎทีกนำท่ียังไม่ขำด
สำย แล้วแต่กรณี ในลำดับหน่ึง ๆ ที่ระบุไว้ในมำตรำ ๑๖๒๙ ทำยำทผู้ท่ีอยู่ในลำดับถัดลงไปไม่มีสิทธิ
สำนกั ใงนำทนรคพัณยะม์กรรรดมกกขำอรกงผฤตู้ษำฎยีกเำลย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สแำตน่คกั วงำำนมคในณวะกรรรรคมกก่อำนรกนฤ้ีมษิใฎหีก้ใชำ้บังคับในกรณสำีเนฉกพั งำำะนทคี่มณีผะู้สกืบรรสมันกดำรำกนฤคษนฎใีกดำยังมีชีวิตอยู่
หรือมีผู้รับมรดกแทนที่กนั แล้วแต่กรณี และมีบิดำมำรดำยังมีชีวิตอยู่ ในกรณีเช่นนั้นให้บิดำมำรดำได้
สำนกั สงว่ำนนคแณบ่งะเกสรมรมอื กนำหรนกฤึง่ วษ่ำฎเีกปำ็นทำยำทชนั้ บสุตำรนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๓ะก๑รรมในกรำระกหฤวษ่ำฎงผีกำ้สู ืบสันดำนตำ่ สงชำนั้นกั กงนั ำนนคั้นณบะกตุ รรรขมอกงำเรจก้ำฤมษรฎดีกกำอันอยูใ่ นชั้น
สนิทท่ีสุดเท่ำนั้นมีสิทธิรับมรดก ผู้สืบสันดำนท่ีอยู่ในช้ันถัดลงไปจะรับมรดกได้ก็แต่โดยอำศัยสิทธิใน
สำนกั กงำำรนรคับณมะรกดรกรมแกทำนรกทฤ่ี ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำหมวด ๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ กำรแบส่งสำนว่ กันงมำรนดคกณขะอกงรทรมำกยำำรทกโฤดษยฎธีกรำรม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๙๐- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ในลำดับและช้นั ต่ำง ๆ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำส่วนท่ี ๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ญำติ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๓ะก๒รรมภกำำยรใกตฤ้บษังฎคีกับำ แห่งมำตรำ ส๑ำ๖นกั๒ง๙ำนวครณระคกสรุดรมทก้ำำยรกกฤำษรฎแีกบำ่งส่วนมรดก
สำนกั ขงอำนงทคณำยะำกทรรโดมยกำธรรกรฤมษในฎีลกำำดบั ญำตใิ ห้เปสน็ ำนไปกั ตงำำนมคบณทะบกญัรรญมกตั ำใิ รนกสฤว่ ษนฎทีก่ี ำ๑ แห่งหมวดนสี้ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๖ะ๓ก๓รรมทกำำรยกำฤทษโฎดีกยำธรรมในลำดสับำนเดกั ียงำวนกคันณะใกนรลรำมดกัำบรหกฤนษึ่งฎๆีกำที่ระบุไว้ใน
มำตรำ ๑๖๒๙ นน้ั ชอบทจี่ ะได้รับส่วนแบ่งเท่ำกัน ถำ้ ในลำดับหนงึ่ มีทำยำทโดยธรรมคนเดียว ทำยำท
สำนกั โงดำยนธครณระมกครนรมนกนั้ ำมรสีกิทฤษธฎไิ ดีก้รำับสว่ นแบ่งท้งั สหำมนดกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๓ะก๔รรมระกหำรวก่ำฤงษผฎู้สีกืบำสันดำนที่รับมสรำดนกกั งแำทนนคทณี่กะันกรใรนมสก่วำนรกแฤบษ่งฎขีอกำงสำยหนึ่ง ๆ
ตำมบทบญั ญัติในลกั ษณะ ๒ หมวด ๔ น้นั ใหไ้ ด้รับสว่ นแบ่งมรดกดังนี้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษถฎ้ำีกมำีผู้สืบสนั ดำนสตำ่ำนงกัชง้ันำนกัคนณบะุตกรรรขมอกงำผรู้ตกำฤยษซฎึ่งีกอำยู่ในชั้นสนิททส่ีสำุนดกเั ทงำ่ำนนคั้นณมะีสกิทรธรมิรับกำรกฤษฎีกำ
มรดก ผูส้ ืบสนั ดำสนำในนกั ชงัน้ ำนถคัดณลงะไกปรรจมะกรำับรมกรฤดษกฎไีกดำ้ก็แต่โดยอำศัยสสำนิทกั ธงใิ ำนนกคำณระรกับรมรรมดกกำรแกทฤนษทฎ่ีีกำ
(๒) ผ้สู บื สันดำนในชั้นเดยี วกนั ได้รับส่วนแบ่งเทำ่ กนั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤษ) ฎถีก้ำำในชั้นหนึ่งมีผสู้สำืบนกัสงันำนดคำณนคะกนรเรดมียกวำรผกู้ฤสษืบฎสีกันำดำนคนน้ันมสีสำิทนธกั ิไงดำน้รคับณสะ่วกนรแรมบก่งำรกฤษฎีกำ
ทง้ั หมด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส่วนท่ี ๒
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคคณู่สมะกรรสรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๓๕ ลำดับและส่วนแบ่งของคู่สมรสที่ยังมีชีวิตอยู่ในกำรรับมรดกของ
สำนกั ผงตู้ำนำยคนณน้ัะกใรหรมเ้ ปกน็ ำรไกปฤดษงั ฎตีกอ่ ำไปน้ี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(ำ๑น)กั ถงำ้ำนมคีทณำะยกำรรทมตกำำมรกมฤำษตฎรีกำำ ๑๖๒๙ (๑)สำซน่ึงกัยงังำมนีชคณีวิตะกอรยรู่หมกรำือรมกีฤผษู้รัฎบีกมำรดกแทนท่ี
แลว้ แต่กรณี คสู่ มรสท่ยี ังมชี วี ิตอยู่นั้น มสี ิทธิไดส้ ว่ นแบ่งเสมือนหน่ึงว่ำตนเป็นทำยำทชั้นบตุ ร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษถฎ้ีำกมำีทำยำทตำมมสำำนตกัรงำำน๑ค๖ณ๒ะ๙กร(ร๓ม)กแำรลกะฤทษำฎยีกำำทน้ันยังมีชีวิตสอำยนู่หกั งรำือนมคีผณู้ระับกมรรรมดกกำรกฤษฎีกำ
แทนท่ี หรือถ้ำไม่มีทำยำทตำมมำตรำ ๑๖๒๙ (๑) แต่มีทำยำทตำมมำตรำ ๑๖๒๙ (๒) แล้วแต่กรณี คู่
สมรสทย่ี งั มีชีวิตอสยำู่นนนั้กั มงำีสนิทคธณไิ ะดกร้ รบั รมมรกดำรกกกฤึ่งษหฎนีก่งึ ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ถ้ำมีทำยำทตำมมำตรำ ๑๖๒๙ (๔) หรือ (๖) และทำยำทนั้นยังมีชีวิตอยู่ หรือมี
สำนกั ผงู้รำนับคมณรดะกกรแรทมนกำทรี่กหฤรษือฎมีกีทำ ำยำทตำมมำสตำนรกัำงำ๑น๖ค๒ณ๙ะก(ร๕รม) กแำลร้วกแฤตษ่ฎกีกรณำ ี คู่สมรสท่ียสังมำนีชกั ีวงิตำนอคยณู่ มะีสกิทรรธมิไกดำ้ รกฤษฎีกำ
มรดกสองสว่ นในสำม
ส(๔ำน)กั ถง้ำำนไมค่มณีทะำกยรรำมทกดำังรทกี่รฤะษบฎุไีกวำ้ในมำตรำ ๑๖สำ๒น๙กั งคำนู่สคมณรสะกทรี่ยรังมมกีชำีวรกิตฤอษยฎู่นีกั้นำมีสิทธิได้รับ
สำนกั มงรำนดคกณทัง้ะหกรมรดมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๙๑- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๖๓๖ ถ้ำเสจำ้ำนมกั รงดำนกคมณีภะรกิยรำรทมี่ชกำอรบกดฤ้ษวยฎกีกำฎหมำยก่อนใสชำ้ปนรกั ะงมำนวคลณกะฎกหรมรมำกยำรกฤษฎีกำ
แพ่งและพำณิชย์บรรพ ๕ หลำยคนยังมีชีวิตอยู่ ภริยำเหล่ำน้ันท้ังหมดรวมกันมีสิทธิได้รับมรดก
ตำมลำดับชั้นและสำสน่วกันงแำนบค่งณดังะรกะรรบมุไกวำ้ใรนกมฤำษตฎรีกำำ ๑๖๓๕ แต่ใสนำรนะกั หงำวน่ำคงณกันะกเอรรงมใหกำ้ภรรกิยฤำษนฎ้อีกยำแต่ละคนมี
สทิ ธไิ ด้รบั มรดกกงึ่ ส่วนทีภ่ ริยำหลวงจะพึงไดร้ ับ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ชีวิต คู่สมรสฝ่ำยสนมำ้ันำนตมกั รีสงำำิทนธ๑คิร๖ณับ๓ะจก๗ำรนรมวถนก้ำคำเงรูส่ ินกมฤทรษั้งสฎหฝีกม่ำำดยทใดี่ไทด้ี่ตยงักมลีชงีวไวิตส้กำอนับยกัผู่เปงู้รำ็นับนผปค้รูณรบัะะปกกันรรระภมโัยยกชำแรนตกต์ ฤ่จำษำมตฎส้อีกัญำงเญอำำจปำรนะวกนัน
สำนกั เงบำี้ยนปครณะะกกันรรภมัยกำเรพกียฤงษเทฎีก่ำำที่พิสูจน์ได้ว่ำสสูำงนกกัวง่ำำจนำคนณวะนกเรงรินมทกี่ผำรู้ตกำฤยษจฎะีกพำึงส่งใช้เป็นเบ้ียสำปนรกั ะงกำันนคภณัยไะดก้รตรมำมกำรกฤษฎีกำ
รำยไดห้ รือฐำนะของตนโดยปกติไปชดใช้สนิ เดมิ ของคสู่ มรสอีกฝำ่ ยหนึ่ง หรือสินสมรส แลว้ แต่กรณี
สถำึงนอกั ยงำ่ำนงคไรณกะ็ดกีรจรมำนกำวรนกเฤงษินฎเีบกำี้ยประกันภัยซส่ึงำนจกัะงพำึนงสค่งณคะืนกรตรำมมกบำรทกบฤัญษฎญีกัตำิข้ำงต้นน้ัน
รวมทั้งสิน้ ตอ้ งไม่เกินจำนวนเงินทผี่ รู้ ับประกนั ภยั ได้ชำระให้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๓๘ เม่ือคู่สมรสท้ังสองฝ่ำยได้ลงทุนออกเงินในกำรทำสัญญำ และตำม
สัญญำนั้นท้ังสองสฝำ่ำนยกั จงะำตน้อคงณไะดกร้ รับรเมงกินำปรกใี นฤขษณฎีกะำท่ียังมีชีวิตอยสู่รำ่วนมกั กงันำนแคลณะะเกมรื่อรฝมำ่กยำรหกนฤึ่งษฝฎ่ำีกยำใดตำย ฝ่ำย
ที่ยังมีชีวิตอยู่ยังจะต้องได้รับเงินปีต่อไปตลอดอำยุ ฝ่ำยท่ียังมีชีวิตอยู่ จำต้องชดใช้สินเดิมของอีกฝ่ำย
สำนกั หงนำนึ่งคหณระือกสรรินมสกมำรรกสฤแษลฎ้วีกแำต่กรณี สุดแตส่วำ่ำนไกั ดง้เำอนำคเณงินะกสรินรเมดกิมำรหกรฤือษสฎินีกำสมรสไปใช้ในสกำำนรกัลงงำทนุนคณน้ันะกรเงรินมทกำ่ี รกฤษฎีกำ
จะต้องชดใชส้ ินเดสิมำนหกัรงือำสนินคสณมะรกสรรดมังกวำ่ำรนกี้ ฤใหษฎ้ชีกดำใชเ้ ท่ำจำนวนสเงำินนซกั งึ่งำผนู้จคำ่ ณยเะงกินรรรมำยกปำรีจกะฤเษรียฎกีกำให้ใช้เพิ่มข้ึน
เปน็ พิเศษ เพ่ือผู้จำ่ ยจะได้จ่ำยเงนิ รำยปีใหแ้ ก่คู่สมรสฝำ่ ยท่ยี งั มชี วี ติ อยูน่ ้ันต่อไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๔
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกกฤำษรฎรับีกำมรดกแทนที่กสนั ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๓๙ ถ้ำบุคคลใดซ่ึงจะเป็นทำยำทตำมมำตรำ ๑๖๒๙ (๑) (๓) (๔) หรือ
(๖) ถึงแก่ควำมตสำำยนกั หงำรนือคถณูกะกกำรจรัดมมกำิใรหก้รฤับษมฎรีกดำกก่อนเจ้ำมรสดำนกกัตงำำยนคถณ้ำะบกุครรคมลกนำ้ันรกมฤีผษู้สฎืบีกสำ ันดำนก็ให้
ผู้สืบสันดำนรับมรดกแทนท่ี ถ้ำผู้สืบสันดำนคนใดของบุคคลนั้นถึงแก่ควำมตำยหรือถูกกำจัดมิให้รับ
สำนกั มงรำนดคกณเชะ่นกเรดรียมกวกำรันกฤกษ็ใฎหีก้ผำู้สืบสันดำนขอสงำผนู้สกั ืบงำสนันคดณำะนกนรร้ันมรกับำรมกรฤดษกฎแีกทำนท่ี และให้มสีกำำนรกั รงับำนมครดณกะกแรทรนมทกำี่ รกฤษฎีกำ
กนั เฉพำะส่วนแบส่งำขนอกั งงบำคุนคคลณเะปก็นรรรมำยกำๆรกสฤืบษฎตีก่อำกันเช่นนีไ้ ปจนสหำนมกัดงสำำนยคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๖๔๐๒๐๒ เสมำื่อนบกั ุคงำคนลคใณดะตก้อรงรถมือกำวร่ำกถฤึงษแฎกีก่คำวำมตำยตำมคสำวนำกัมงใำนนมคำณตะรกำรร๖ม๕กำรกฤษฎีกำ
แหง่ ประมวลกฎหมำยนี้ ให้มีกำรรบั มรดกแทนทกี่ ันได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก๒๐ฤ๒ษเฎดีกิมำกำรถึงแก่ควำมสตำำนยกัดง้วำยนเหคตณุสะำกบรสรูญมกอำยรู่ใกนฤมษำตฎรีกำำ๖๕ แต่โดยผลสขำอนงกพั งรำะนรคำชณบะัญกญรรัตมิใกหำ้ รกฤษฎีกำ
ใช้บทบัญญัติบรรพ ๑ แห่งประมวลกฎหมำยแพง่ และพำณิชยท์ ี่ได้ตรวจชำระใหม่ พ.ศ. ๒๕๓๕ นั้น กำรถึงแก่ควำม
ตำยด้วยเหตุสำบสสูญำอนยกั ู่ใงนำนมคำตณระำก๖รร๒มกแำตร่โกดฤยษทฎี่มีกำำตรำ ๑๕ แห่งพสรำะนรกั ำงชำนบัคญณญะัตกิใรหร้ใมชก้บำทรกบฤัญษญฎัตีกิบำรรพ ๑ แห่ง
ประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์ท่ไี ดต้ รวจชำระใหม่ พ.ศ. ๒๕๓๕ ใหแ้ ก้เลขมำตรำ ๖๕ เป็นมำตรำ ๖๒ เฉพำะแต่
สำนกั ใงนำมนำคตณรำะก๑ร๖ร๐ม๒กำเรทกำ่ ฤนษัน้ ฎจีกึงำมิได้แก้ไขเลขมำสตำรนำกั ทงป่ีำนรำคกณฏะในกรมรำมตกรำำร๑ก๖ฤ๔ษ๐ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๙๒- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๔๑ ถำ้ บคุ คลใดซง่ึ จะเป็นทำยำทตำมมำตรำ ๑๖๒๙ (๒) หรือ (๕) ถงึ แก่
สำนกั คงวำนำมคตณำะยกรหรมรือกถำรูกกกฤำษจฎัดีกมำิให้รับมรดกกส่อำนนเกั จง้ำำมนรคดณกะตกำรยรมถก้ำำมรกีทฤำษยฎำีกทำในลำดับเดียวสกำนั นยกั ังงมำนีชควี ณิตอะกยรู่ รกม็ใหกำ้ รกฤษฎีกำ
ส่วนแบง่ ท้งั หมดตกได้แกท่ ำยำทนน้ั เท่ำนั้น หำ้ มมใิ ห้มีกำรรับมรดกแทนท่ีกันตอ่ ไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๔๒ กำรรับมรดกแทนทีก่ ันน้ัน ใหใ้ ชบ้ งั คับแตใ่ นระหวำ่ งทำยำทโดยธรรม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ผู้บุพกำรีหำมสี ทิ ธสมิดำำนังตนกั รง้นั ำำไนม๑ค่ ณ๖ะ๔ก๓รรมสกิทำรธกิทฤี่จษะฎรีกับำมรดกแทนทสี่กำันนกันงั้นำนไดค้เณฉะพกำระรมแกกำ่ผรู้สกืฤบษสฎันีกดำำนโดยตรง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๔๔ ผู้สืบสันดำนจะรับมรดกแทนท่ีได้ต่อเม่ือมีสิทธิบริบูรณ์ในกำรรับ
มรดก สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๖๔๕ กำรสทำ่ีบนุคกั งคำลนใคดณสะลกะรมรมรดกำกรขกอฤงษบฎุคีกคำลอีกคนหน่ึงนสำ้ันนกัไมงำ่ตนัดคสณิทะธกิขรอรมงกผำู้ รกฤษฎีกำ
สละทจ่ี ะรับมรดกแทนทีบ่ ุคคลอีกคนหน่งึ นน้ั ในกำรสบื มรดกบุคคลอ่ืน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ลักษณะ ๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนพคนิ ณัยะกกรรรรมมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนหคมณวะดกร๑รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บทเบ็ดเสร็จทวั่ ไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๖๔๖ บุคคสลำนใดกั งจำะนแคสณดะงกเรจรตมนกำำโรดกยฤษพฎินีกัยำกรรมกำหนดสกำำนรกั เผงำ่ือนตคำณยะใกนรเรรม่ือกงำรกฤษฎีกำ
ทรัพย์สนิ ของตนเอง หรือในกำรตำ่ ง ๆ อนั จะให้เกิดเปน็ ผลบงั คับไดต้ ำมกฎหมำยเมอื่ ตนตำยก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๔๗ กำรแสดงเจตนำกำหนดกำรเผื่อตำยนั้นย่อมทำได้ด้วยคำสั่งครั้ง
สำนกั สงุดำนทค้ำณยกะกำหรรนมดกไำวร้ใกนฤพษนิฎัยีกกำ รรม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๔๘ พนิ ยั กรรมนนั้ ตอ้ งทำตำมแบบซึ่งระบุไว้ในหมวด ๒ แห่งลกั ษณะน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๔๙ ผู้จัดกำรมรดกซึ่งผู้ตำยต้ังไว้ย่อมมีอำนำจและหน้ำที่ในอันท่ีจะ
จดั กำรทำศพของสผำู้ตนำกั ยงำเนวคน้ ณแตะกผ่ รูต้ รำมยกจำะรกไดฤต้ษัง้ฎบีกคุำคลอน่ื ไว้โดยสเฉำพนกัำงะำในหคจ้ ณดั ะกกำรรรดมงั กวำำ่ รนกน้ัฤษฎีกำ
ถ้ำผู้ตำยมิได้ตั้งผจู้ ัดกำรมรดกหรือบุคคลใดไว้ให้เป็นผู้จัดกำรทำศพ หรือทำยำทมิได้
สำนกั มงอำนบคหณมะำกยรตรัง้มใกหำ้บรกุคฤคษลฎใีกดำเป็นผู้จัดกำรทสำำศนพกั งำบนุคคคณละผกู้ไรดร้รมับกทำรรกพั ฤยษ์มฎรีกดำกโดยพินัยกรสรำมนหกั รงือำนโดคยณสะิทกรธริโมดกยำรกฤษฎีกำ
ธรรมเปน็ จำนวนมำกที่สุด เป็นผู้มอี ำนำจและตกอยู่ในหน้ำท่ีต้องจัดกำรทำศพ เว้นแต่ศำลจะเห็นเป็น
กำรสมควรต้ังบุคสคำลนอกั นื่ งใำหน้จคัดณกะำกรรเรชมน่ กนำร้นั กฤในษฎเมีกือ่ ำบคุ คลผูม้ สี ว่ นสไำดนเ้กั สงียำนคคนณใดะคกนรรหมนกึง่ำรรอ้กฤงขษอฎขีก้ึนำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๙๓- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๖๕๐ ค่ำใช้จ่ำยเกิดมีหนี้เป็นคุณแก่บุคคลใดในกำรจัดกำรทำศพนั้น
สำนกั ใงหำ้เนรคียณกะเกอรำรไมดกต้ ำำรมกบฤุรษมิ ฎสีกทิำธิท่รี ะบุไวใ้ นมสำำนตกัรงำำน๒ค๕ณ๓ะก(๒รร)มแกหำร่งกปฤรษะฎมีกวำลกฎหมำยนี้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำกำรจัดกำรทำศพ ต้องชักช้ำไปด้วยประกำรใด ๆ ให้บุคคลผู้มีอำนำจตำมควำมใน
มำตรำก่อนกันเงินสำเนปกั็นงจำำนนควณนะอกรันรสมมกคำรวกรฤจษำฎกีกสำินทรัพย์แห่งกสอำงนมกั รงดำนกคเณพ่ืะอกใชรร้ใมนกกำำรรกนฤ้ีษโฎดีกยำให้บุคคลผู้มี
สว่ นได้เสยี คนใดคนหนึ่งร้องต่อศำลไดใ้ นกรณที ่ีไม่ตกลงหรอื คัดคำ้ นกำรกันเงินจำนวนนน้ั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกกฤรษณฎีจีกะำเป็นอยำ่ งไรกส็ตำำนมกั งเำงนินคคณ่ำใะชก้จร่ำรมยกหำรรกอื ฤเงษินฎทีกีก่ำันไว้อันเกีย่ วกสบัำนกกั ำงรำจนัดคกณำะรกทรำรศมพกำรกฤษฎีกำ
นตอ่ั้นสใทิ หธก้ ขิ ันอไงวเ้ไจด้ำ้แหตนส่เำข้ีพนอียกังงงผจำตู้ นำำนคยวณนะตกรำรมมสกมำครกวฤรษแฎกี่ฐกำำนะในสมำคมสขำอนงกั ผงำู้ตนำคยณแะตกร่จระมตก้อำงรไกมฤ่เษปฎ็นีกกำำรเสื่อมเสีย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๕๑ ภำยใต้บังคับบทบญั ญตั ิลักษณะ ๔
ส(๑ำน)กั เงมำ่ือนตคำณมะขก้อรรกมำกหำนรกดฤพษินฎัยีกกำรรม บุคคลใดสมำนีสกั ิทงธำนิทค่ีจณะไะดก้รรับรมทกรำัพรกยฤ์มษรฎดีกกำทั้งหมดของ
เจ้ำมรดก หรือตำมเศษส่วน หรือตำมส่วนที่เหลือแห่งทรัพย์มรดก ซึ่งมิได้แยกไว้ต่ำงหำกเป็นพิเศษ
สำนกั จงำำกนกคอณงะมกรรดรมกกบำรุคกคฤลษนฎ้ันีกำเรียกว่ำผู้รบั พสินำัยนกกั รงำรนมคลณักะษกณรระมทก่ัวำไรปกฤแษลฎะีกมำีสิทธิและควำสมำรนับกั ผงิดำนเชคน่ณเะดกียรวรกมับกำรกฤษฎีกำ
ทำยำทโดยธรรม ส(ำ๒น)กั เงมำน่ือคตณำมะกขร้อรมกกำำหรนกฤดษพฎินีกัยำกรรม บุคคลสำในดกัมงีสำนิทคธณิทะี่จกะรไรดม้รกับำรทกรฤัพษฎยีก์สำินเฉพำะส่ิง
เฉพำะอย่ำง ซึ่งเจำะจงไว้โดยเฉพำะ หรือแยกไว้ต่ำงหำกเป็นพิเศษจำกกองมรดก บุคคลน้ันเรียกว่ำ
สำนกั ผงูร้ำบันคพณินะัยกกรรรรมมกลำรักกษฤณษะฎเีกฉำพำะ และมสี ิทสำธนิแกัลงะำคนวคำณมะรกบั รผรมิดกทำี่เรกกีย่ ฤวษกฎบั ีกทำรัพย์สนิ เทำ่ นสัน้ ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สใำนนกกั รงณำนีทค่ีณมีขะก้อรสรงมสกัยำรกใหฤษ้สฎันีกนำิษฐำนไว้ก่อนสำวน่ำกั ผงำู้รนับคพณินะกัยรกรรมรกมำรเปกฤ็นษผฎู้รีกับำพินัยกรรม
ลักษณะเฉพำะ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๕๒ บุคคลผู้อยู่ในควำมปกครองน้นั จะทำพินัยกรรมยกทรัพย์มรดกของ
ตนให้แก่ผู้ปกครสอำงนหกั รงำือนคคู่สณมะรกสรรบมกุพำกรกำฤรษี หฎรีกือำผู้สืบสันดำนสำหนรกั ืองำพน่ีนค้ณองะขกรอรงมผกู้ปำรกกคฤรษอฎงีกไำม่ได้จนกว่ำ
ผู้ปกครองจะได้ทำคำแถลงกำรณ์ปกครองตำมที่บัญญัติไว้ในมำตรำ ๑๕๗๗ และมำตรำต่อ ๆ ไป แห่ง
สำนกั ปงรำนะคมณวละกกรฎรหมมกำำยรกนฤีเ้ สษรฎจ็ีกสำ้นิ แล้ว สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๕ะก๓รรมผกู้เขำรียกนฤษหฎรีือกำพยำนในพินัยสกำรนรกัมงจำะนเคปณ็นะผกู้รรับรมทกรำัพรกยฤ์ตษำมฎีกพำินัยกรรมน้ัน
ไมไ่ ด้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกใหฤใ้ษชฎ้บีกทำบญั ญตั ิในวรสรำคนกกั อ่ งนำนบคังณคับะกแรกร่คมสู่กมำรรกสฤขษอฎงีกผำ้เู ขียนหรือพยำสนำนในกั พงำินนยั คกณระรกมรดรว้มยกำรกฤษฎีกำ
สพำนนกัักงงำำนนคเณจะ้ำกหรนรม้ำกทำี่ซรึ่งกไฤดษ้จฎดีกขำ้อควำมแห่งพสำินนัยกั กงำรนรคมณทะ่ีพกรยรำมนกนำรำกมฤำษแฎจีก้งำตำมมำตรำ
๑๖๖๓ ให้ถอื ว่ำเป็นผู้เขยี นพนิ ยั กรรมตำมควำมหมำยแห่งมำตรำนี้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๕๔ ควำมสำมำรถของผู้ทำพินัยกรรมนั้นให้พิจำรณำแต่ในเวลำท่ีทำ
พินัยกรรมเทำ่ น้นั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ควำมสำมำรถของผู้รับพินัยกรรมนั้น ให้พิจำรณำแต่ในเวลำท่ีผู้ทำพินัยกรรมตำย
สำนกั เงทำำ่นนคั้นณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำหมวด ๒ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั แงำบนบคพณินะัยกกรรรมรกมำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๙๔- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๕๕ พินัยกรรมน้ัน จะทำได้ก็แต่ตำมแบบใดแบบหน่ึงดังที่บัญญัติไว้ใน
หมวดนี้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๖๕๖ พินัยสกำนรกรั มงำนน้ันคณจะะกทรำรตมำกมำรแกบฤบษดฎังีกนำี้ก็ได้ กล่ำวคือสตำน้อกังงทำำนเคปณ็นะหกนรัรงมสกือำรกฤษฎีกำ
พลงรว้อันมกเดันือซน่ึงพปยี ใำนสนขำสนณอกั ะงงคทำนนท่ี คนำณขั้นึ้นะตกอ้ แรงรลลมะงกผลำู้ทำรยกำพมฤษือนิ ฎชัยีกือ่กำรรับรมรอตง้อลงำลยงมลือำสยชำม่ือนอืขกั อชงำง่ือนผไควู้ทณ้ตำ่อะพกหนิ รนยัรำ้มกพกรำรยรมำกนไฤวอษ้ใยนฎ่ำขีกงณำนะอ้ นยน้ัสองคน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกกฤำษรฎขีกูดำลบ ตก เติม สหำรนือกั กงำำนรคแณกะ้ไกขรเรปมลกี่ยำรนกแฤปษลฎีงกอำ ย่ำงอ่ืนซึ่งพินสำัยนกกั รงรำนมคนณ้ันะยก่อรมรมไกมำ่ รกฤษฎีกำ
สมบรู ณ์ เวน้ แต่จะได้ปฏบิ ตั ติ ำมแบบอย่ำงเดยี วกับกำรทำพนิ ยั กรรมตำมมำตรำน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๕๗ พนิ ัยกรรมน้นั จะทำเป็นเอกสำรเขียนเองทัง้ ฉบับก็ได้ กล่ำวคือผู้ทำ
สำนกั พงินำนยั คกณรระกมรตรอ้ มงกเำขรียกนฤดษว้ฎยีกมำือตนเองซ่ึงข้อสำคนวกัำงมำทน้ังคหณมะดกรวรันมกเำดรือกนฤษปฎี ีกแำละลำยมอื ชอ่ื ขสอำนงตกั งนำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรขูดลบ ตก เติม หรือกำรแก้ไขเปล่ียนแปลงอย่ำงอื่นซึ่งพินัยกรรมนั้นย่อมไม่
สมบรู ณ์ เว้นแต่ผส้ทู ำำนพกั ินงำัยนกครณรมะกจระรไมดก้ทำำรดก้วฤยษมฎอืีกตำนเอง และลงสลำำนยกั มงำอื นชคื่อณกะำกกรบั รไมวก้ ำรกฤษฎีกำ
บทบัญญัติมำตรำ ๙ แห่งประมวลกฎหมำยนี้ มิให้ใช้บังคบั แกพ่ นิ ัยกรรมที่ทำข้ึนตำม
สำนกั มงำำนตครำณนะี้กรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๕๘ พินยั กรรมน้นั จะทำเปน็ เอกสำรฝ่ำยเมืองกไ็ ด้ กล่ำวคอื
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษผฎีู้ทกำำพินัยกรรมตส้อำงนไกปั งแำจน้งคขณ้อะคกวรำรมมกทำ่ีตรนกฤปษรฎะีสกำงค์จะให้ใส่ไว้ใสนำพนินกั งัยำกนรครณมะขกอรงรตมนกำรกฤษฎีกำ
แก่กรมกำรอำเภอต่อหนำ้ พยำนอีกอยำ่ งนอ้ ยสองคนพร้อมกนั
ส(๒ำน)กั กงรำนมคกณำระอกรำรเภมกอำตร้อกงฤจษดฎขีก้อำควำมท่ีผู้ทำพสำินนัยกั กงรำนรคมณแจะก้งใรหรม้ทกรำำรบกฤนษ้ันฎลีกงำไว้ และอ่ำน
ขอ้ ควำมนนั้ ใหผ้ ู้ทำพนิ ัยกรรมและพยำนฟัง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤ)ษเฎมีก่ือำผู้ทำพินัยกรรสมำแนลกั งะำพนยคำณนะทกรรำรมบกแำนร่ชกัดฤษวำ่ฎขีก้อำควำมทีก่ รมกสำำรนอกั ำงเำภนอคจณดะนกน้ัรรเปมก็นำรกฤษฎีกำ
กำรถูกต้องตรงกันกับที่ผู้ทำพินัยกรรมแจ้งไว้แล้ว ให้ผู้ทำพินัยกรรมและพยำนลงลำยมือชื่อไว้เป็น
สำคญั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) ข้อควำมท่ีกรมกำรอำเภอจดไว้น้ัน ให้กรมกำรอำเภอลงลำยมือช่ือและลงวัน
สำนกั เงดำอื นนคณปะี กทรั้งรจมดกลำงรไกวฤ้ดษ้วฎยีกตำนเองเป็นสำคสญั ำนวกั่ำงพำนนิ คัยณกะรกรรมรนมน้ักำไรดกท้ ฤำษขฎึ้นีกถำูกต้องตำมบทสบำญั นกัญงัตำนอิ คนณมุ ะำกตรรรำมก๑ำรกฤษฎีกำ
ถึง ๓ ขำ้ งตน้ แล้วสปำนรกัะงทำับนคตณรำะตกำรแรมหกนำ่งรไกวฤเ้ ปษน็ฎีกสำำคญั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรขูดลบ ตก เติม หรือกำรแก้ไขเปลี่ยนแปลงอย่ำงอื่นซึ่งพินัยกรรมน้ันย่อมไม่
สำนกั สงมำนบคูรณณะ์ กเวร้นรมแกตำผ่ รู้ทกำฤพษฎินีกยั ำกรรม พยำน สแำลนะกั กงรำมนกคำณระอกำรเรภมอกจำระกไดฤ้ลษงฎลีกำำยมือชื่อกำกับสไำวน้ กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๖ะ๕ก๙รรมกกำำรรกทฤำษพฎินีกัยำ กรรมแบบเอสำกนสกั ำงรำนฝค่ำณยเะมกือรรงมนกั้นำรจกะฤทษฎำีกนำอกที่ว่ำกำร
อำเภอกไ็ ด้ เมื่อมกี ำรร้องขอเชน่ นน้ั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๖๐ พนิ ยั กรรมน้นั จะทำเป็นเอกสำรลบั ก็ได้ กลำ่ วคอื
ส(๑ำน)กั ผงทู้ำนำคพณินะยั กกรรรรมมกตำร้อกงฤลษงลฎำีกยำมือชอ่ื ในพินยัสกำนรกรั มงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษผฎูท้ีกำำพนิ ยั กรรมตอ้สำงนผกันงึกำพนินคณัยกะกรรรรมมนก้ันำรแกลฤ้วษลฎงีกลำำยมอื ชอื่ คำบสรำอนยกั ผงนำนึกคนณ้ันะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๙๕- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
(๓) ผู้ทำพินัยกรรมต้องนำพินัยกรรมที่ผนึกนน้ั ไปแสดงตอ่ กรมกำรอำเภอ และพยำน
สำนกั องีกำนอคยณ่ำงะนกร้อรยมสกอำงรกคฤนษแฎลีกะำให้ถ้อยคำต่อสบำนุคกัคงลำนทคั้งหณมะกดรเรหมลก่ำำนรก้ันฤวษ่ำฎเปีก็นำ พินัยกรรมขอสงำนตกันงำถน้ำคพณินะัยกกรรรมรกมำรกฤษฎีกำ
น้ันผู้ทำพินัยกรรมมิได้เป็นผู้เขียนเองโดยตลอด ผู้ทำพินัยกรรมจะต้องแจ้งนำมและภูมิลำเนำของ
ผเู้ ขียนใหท้ รำบด้วสยำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) เมื่อกรมกำรอำเภอจดถ้อยคำของผู้ทำพินัยกรรมและวัน เดือน ปี ที่ทำ
สำนกั พงินำนัยคกณระรกมรมรำมแกสำรดกงฤไษว้บฎีกนำซองนั้นและปสรำะนทกั ับงำตนรคำณตะำกแรหรมนก่งำแรลก้วฤษใหฎีก้กำรมกำรอำเภอสผำู้ทนำกั พงำินนัยคกณระรกมรแรมลกะำรกฤษฎีกำ
พยำนลงลำยมือชสอื่กำบำนรนกั ขซงูำดอนลงคนบณั้นะตกกรรเมตกิมำรหกรฤือษฎกีกำำรแก้ไขเปล่ียนสแำนปกั ลงงำนอคยณ่ำงะอกื่รนรซมึ่งกพำรินกัยฤกษรฎรีกมำน้ันย่อมไม่
สำนกั สงมำนบคูรณณะ์ กเวร้นรมแกตำผ่ รูท้กำฤพษฎนิ ีกัยำกรรมจะไดล้ งสลำำนยกั มงือำนชคอ่ื ณกำะกกับรรไมวก้ ำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๖ะก๑รรมถก้ำบำรคุ กคฤลษผฎู้เีกปำ็นท้งั ใบแ้ ละหสูหำนนวกั กงำหนรคอื ณผะูท้ กพ่ี รูดรมไมกไ่ำดรก้ มฤีคษวฎำีกมำประสงค์จะ
ทำพินัยกรรมเป็นแบบเอกสำรลับ ให้ผู้นั้นเขียนด้วยตนเองบนซองพินัยกรรมต่อหน้ำกรมกำรอำเภอ
สำนกั แงลำนะคพณยะำกนรซรึ่งมขก้อำรคกวฤำษมฎวีก่ำำพินัยกรรมที่ผสนำนึกกันงั้นำนเปค็นณขะกอรงรตมนกแำรทกนฤกษำฎรีกใำห้ถ้อยคำดังทส่ีกำำนหกั นงำดนไคว้ใณนะมกำรรตมรกำำรกฤษฎีกำ
๑๖๖๐ (๓) และถำ้ หำกมีผู้เขยี นกใ็ หเ้ ขียนชอื่ กบั ภมู ลิ ำเนำของผ้เู ขยี นพินัยกรรมนัน้ ไว้ด้วย
สใำหน้กกั รงมำนกคำรณอะำกเรภรอมจกดำรลกงฤไษว้บฎีนกำซองเป็นสำคญั สำวน่ำกั ผงู้ทำนำคพณินะัยกกรรรรมมกไำดรก้ปฤฏษบิ ฎัตีกติ ำำมขอ้ ควำม
ในวรรคก่อนแล้ว แทนกำรจดถอ้ ยคำของผู้ทำพินยั กรรม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๖ะ๖ก๒รรมพกินำรัยกกฤรษรฎมีกซำ่ึงได้ทำเป็นแสบำบนกัเองำกนสคำณระฝก่ำรยรเมมกือำงรหกฤรษือฎเอีกกำสำรลับนั้น
กรมกำรอำเภอจะเปิดเผยแก่บุคคลอ่ืนใดไม่ได้ในระหว่ำงท่ีผู้ทำพินัยกรรมยังมีชีวิตอยู่ และผู้ ทำ
สำนกั พงินำนัยคกณระรกมรจระมเกรำียรกกใฤหษ้กฎรีกมำกำรอำเภอส่งสมำอนบกั งพำนินัยคกณระรกมรนรมนั้ กแำกรก่ตฤนษในฎีกเวำลำใด ๆ กรมกสำำนรอกั งำำเนภคอณจำะตกร้อรงมสก่งำรกฤษฎีกำ
มอบให้
สถำ้ำนพกั ินงำัยนกครณระมกนรรั้นมทกำำเรปก็นฤษแฎบีกบำเอกสำรฝ่ำยเสมำือนงกั งกำน่อคนณสะ่งกมรอรบมพกำินรัยกฤกษรรฎมีกำให้กรมกำร
อำเภอคดั สำเนำพินัยกรรมไว้แล้วลงลำยมือชื่อประทบั ตรำตำแหน่งเปน็ สำคัญ สำเนำพินัยกรรมนั้นจะ
สำนกั เงปำิดนเคผณยะแกกร่บรคุมคกำลรอกนื่ ฤใษดฎไีกมำไ่ ดใ้ นระหว่ำงทสำี่ผนู้ทกั ำงพำนนิ คยั ณกะรกรรมรยมังกมำีชรกวี ิตฤษอฎยีกู่ ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๖ะก๓รรมเมกำื่อรมกีพฤษฤฎตีกิกำำรณ์พิเศษซึ่งสบำุคนคกั ลงำในดคไมณ่สะกำรมรำมรกถำจระกทฤษำฎพีกินำัยกรรมตำม
แบบอื่นท่ีกำหนดไว้ได้ เช่น ตกอยู่ในอันตรำยใกล้ควำมตำย หรือเวลำมีโรคระบำด หรือสงครำม
สำนกั บงุคำนคคลณนะน้ั กจระรทมกำพำรินกัยฤกษรฎรีกมำดว้ ยวำจำกไ็ ดส้ ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สเำพนื่อกั กงำำนรนคณี้ ผะู้ทกำรรพมินกัยำกรกรฤรษมฎตีก้อำงแสดงเจตนำสกำำนหกั นงำดนขค้อณพะินกรัยรกมรกรำมรกตฤ่อษหฎนีก้ำำพยำนอย่ำง
นอ้ ยสองคนซ่งึ อยูพ่ ร้อมกนั ณ ทีน่ นั้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกพฤยษำฎนีกสำองคนน้ันต้องสไำปนกแั งสำดนงคตณนะตก่รอรกมรกมำกรกำฤรษอฎำเีกภำอโดยมิชักช้ำสแำลนะกั แงำจน้งคขณ้อะคกวรำรมมทกำี่ รกฤษฎีกำ
ผู้ทำพินัยกรรมได้ส่ังไว้ด้วยวำจำนั้น ทั้งต้องแจ้งวัน เดือน ปี สถำนที่ท่ีทำพินัยกรรมและพฤติกำรณ์
พเิ ศษน้ันไวด้ ้วย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้กรมกำรอำเภอจดข้อควำมท่ีพยำนแจ้งนั้นไว้ และพยำนสองคนน้ันต้องลงลำยมือ
สำนกั ชงอ่ืำนไวค้ ณหะรกือรมริฉมะกนำรั้นกฤจษะฎใหีก้ำเสมอกบั กำรลสงำลนำกั ยงมำนือคชณื่อไะดก้กรร็แมตก่ดำว้รยกฤลษงลฎำีกยำพิมพ์น้ิวมอื โดสยำนมกัพี งยำำนนคลณงะลกำรยรมมกือำรกฤษฎีกำ
ชื่อรับรองสองคน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๖๖๔ ควำสมำสนมกั บงำรู นณค์แณหะ่งกพรรินมัยกกำรรรกมฤษซ่ึงฎทีกำำขนึ้ ตำมมำตรสำำกน่อกั นงำนน้ันคยณ่อะมกสรร้ินมไกปำรกฤษฎีกำ
-๒๙๖- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เมื่อพ้นกำหนดหน่ึงเดือนนับแต่เวลำผู้ทำพินัยกรรมกลับมำสู่ฐำนะท่ีจะทำพินัยกรรมตำมแบบอื่นท่ี
สำนกั กงำำหนคนณดไะวกไ้รดร้มกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๖ะก๕รรมเมกื่อำรผกู้ทฤำษพฎินีกัยำกรรมจะต้องสลำงนลกั ำงยำมนือคชณื่อะตกรำรมมมกำำตรรกำฤษ๑ฎ๖ีก๕ำ ๖, ๑๖๕๘,
๑๖๖๐ จะให้เสมอกับลงลำยมือช่ือได้ ก็แต่ด้วยลงลำยพิมพ์นิ้วมือโดยมีพยำนลงลำยมือช่ือรับรองไว้
สำนกั ดงว้ำนยคสณองะคกนรรใมนกขำณรกะฤนษัน้ ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๖ะ๖ก๖รรมบกทำรบกัญฤษญฎัตีกิำมำตรำ ๙ วรสรำคนสกั องำงนแคหณ่งะปกรรระมมกวำลรกกฤฎษหฎมีกำำยน้ี มิให้ใช้
สำนกั บงังำนคคบั ณแกะกพ่ รยรำมนกผำรู้ทกจ่ี ฤะษตฎอ้ ีกงำลงลำยมือชอ่ื ตสำำนมกัมงำำตนรคำณ๑ะก๖ร๕รม๖ก,ำ๑รก๖ฤ๕ษ๘ฎ,ีก๑ำ ๖๖๐ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
[เลขมำตรำ ๙ วรรคสอง แก้ไขเพ่ิมเติมโดยมำตรำ ๑๕ แห่งพระรำชบัญญัติให้ใช้
บทบัญญัตบิ รรพ ส๑ำนแกั หงง่ำปนคระณมะวกลรรกมฎกหำมรกำฤยษแฎพีก่งำและพำณชิ ยท์ สไ่ี ำดน้ตกั รงวำจนชคำณระะกใรหรมม่กพำร.ศก.ฤ๒ษฎ๕ีก๓ำ๕]
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๖๖๗ เม่ือสคำนนใกั นงบำนังคคณับะไทกรยรจมะกทำรำกพฤินษัยฎกีกรำรมในต่ำงประสเำทนศกั งพำนินคัยณกะรกรรมรนม้ันกำรกฤษฎีกำ
อำจทำตำมแบบซ่ึงกฎหมำยของประเทศที่ทำพินัยกรรมบัญญัติไว้ หรือตำมแบบที่กฎหมำยไทย
บญั ญัติไว้กไ็ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เม่ือทำพินัยกรรมตำมแบบท่ีกฎหมำยไทยบัญญัติไว้ อำนำจและหน้ำท่ีของกรมกำร
สำนกั องำำเนภคอณตะำกมรมรมำตกำรรำก๑ฤษ๖ฎ๕ีก๘ำ, ๑๖๖๐, ๑๖ส๖ำน๑กั ,ง๑ำน๖ค๖ณ๒ะ,ก๑รร๖ม๖กำ๓รกใฤหษ้ตฎกีกแำกบ่ ุคคลดงั ต่อไสปำนนกั้ี คงำือนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(๑ำน)กั พงำนนกั คงณำนะกทรูตรมหกรำือรกกฤงสษลุฎฝีก่ำำยไทย กระทำสกำนำรกั ตงำำนมคขณอะบกอรำรนมำกจำรขกอฤงษตฎนีกำหรือ
(๒) พนกั งำนใด ๆ ซ่ึงมีอำนำจตำมกฎหมำยของต่ำงประเทศนั้น ๆ ทีจ่ ะรับบนั ทกึ ข้อ
สำนกั แงจำนง้ คควณำะมกไรวรเ้ มปก็นำหรกลฤักษฐฎำีนกำได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๖ะ๖ก๘รรมผกู้ทำรำกพฤินษัยฎกีกรำรมไม่จำเป็นสตำ้อนงกั เงปำิดนคเผณยะขก้อรรคมวกำำมรใกนฤพษิฎนีกัยำกรรมน้ันให้
พยำนทรำบ เวน้ แตก่ ฎหมำยจะได้ระบุไวเ้ ป็นอยำ่ งอืน่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๖๙๒๐๓ ในระหว่ำงเวลำท่ีประเทศตกอยู่ในภำวะกำรรบหรือกำรสงครำม
บคุ คลทร่ี ับรำชกำสรำทนหกั งำำรนหครณือะทกำรกรำมรกเำกร่ียกวฤขษ้อฎงีกอำยู่กับรำชกำรสทำหนำกั รงำจนะคทณำะพกินรรัยมกกรำรรมกตฤษำมฎแีกบำ บที่บัญญัติ
ไว้ในมำตรำ ๑๖๕๘ มำตรำ ๑๖๖๐ หรือมำตรำ ๑๖๖๓ ก็ได้ ในกรณีเช่นว่ำนั้น ให้นำยทหำรหรือ
สำนกั ขง้ำำรนำคชณกะำกรรฝรำ่มยกทำรหกำฤรษชฎนั้ ีกสำัญญำบตั รมีอำสนำนำกัจงแำลนะคหณนะำ้กทรรีเ่ ชมน่กำเดรกยี ฤวษกฎับีกกำรมกำรอำเภอสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สบำทนกับงัญำนญคัตณิวะรกรรครกม่อกนำรใกหฤ้นษำฎมีกำำใชบ้ ังคับแก่กสรำณนีทกั ี่บงำุคนคคลณทะี่รกบัรรรมำกชำกรำกรฤทษหฎำีกรำหรือทำกำร
เกี่ยวข้องอยู่กับรำชกำรทหำรทำพินัยกรรมในต่ำงประเทศในระหว่ำงท่ีปฏิบัติกำรเพื่อประเทศใน
สำนกั ภงำำนวคะณกะำกรรรรบมหกำรรือกกฤำษรฎสีกงำครำมในต่ำงสปำรนะกั เงทำนศคโดณยะกอรนรุโมลกมำรกแฤลษะฎใีนกำกรณีเช่นว่ำนสี้ ำในหกั้นงำำนยคทณหะำกรรหรมรือกำรกฤษฎีกำ
ขำ้ รำชกำรฝำ่ ยทหำรชั้นสัญญำบตั รมอี ำนำจและหน้ำท่ีเชน่ เดียวกบั พนักงำนทตู หรือกงสลุ ฝำ่ ยไทย
สถำ้ำนผกั ทู้ งำำนพคนิ ณัยะกกรรรรมมตกำำรมกคฤวษำฎมีกในำ สองวรรคก่อสนำนนั้นกั งปำ่วนยคเณจะบ็ กหรรรอืมตกำอ้ รงกบฤำษดฎเจีก็บำ และอยูใ่ น
โรงพยำบำล ให้แพทย์แห่งโรงพยำบำลนั้นมีอำนำจและหน้ำที่เช่นเดียวกับกรมกำรอำเภอหรือ
สำนกั พงนำนกั คงณำนะกทรูตรมหกรำอื รกกฤงสษลุฎฝีก่ำำยไทย แลว้ แตส่กำนรกัณงีดำน้วคยณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๐๓ มำตรำ ๑๖๖๙ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรบัรมทก่ี ๖ำร) กพฤ.ศษ.ฎ๒ีก๔ำ๙๕ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๙๗- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๖๗๐ บุคคลตอ่ ไปนจี้ ะเปน็ พยำนในกำรทำพนิ ัยกรรมไม่ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษผฎู้ซีกึ่งำยงั ไมบ่ รรลุนสติ ำภิ นำกั วงะำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) บคุ คลวิกลจริตหรอื บคุ คลซงึ่ ศำลส่ังให้เป็นผเู้ สมือนไร้ควำมสำมำรถ
ส(๓ำน)กั บงุคำนคคลณทะ่หี กูหรรนมวกกำรเปกฤน็ ษใบฎีก้ หำรือจักษุบอดทสำ้งั นสกัองงำขน้ำคงณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๖๗๑ เมื่สอำบนุคกั คงำลนใคดณนะอกกรรจมำกกำผรกู้ทฤำษพฎินีกัำยกรรมเป็นผสู้เขำนียกันงขำน้อคคณวะำกมรแรมหก่งำรกฤษฎีกำ
พินยั กรรม บุคคลสนถำ้ำ้นันบตกั ุคงอ้ ำคงนลลคงนณลั้นำะเยกปรม็นรือมพชกยื่อำำขรนกอฤดงษต้วฎนยีกทใำงั้หร้เะขบียุวน่ำขเป้อน็ควผสำู้เำขมนียรกั นะงบำนุวค่ำณตนะกเปรร็นมพกยำรำกนฤไษวฎ้ตีก่อำท้ำยลำยมือ
สำนกั ชง่อืำนขคอณงตะนกรเชรมน่ กเดำรียกวฤกษับฎพีกยำำนอ่นื ๆ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๗ะก๒ร๒ร๐ม๔กำใรหก้รฤัฐษมฎนีกตำรีวำ่ กำรกระทสรำวนงกั มงำหนำคดณไทะกยรกรมลกำำโรหกมฤษแฎลีกะำต่ำงประเทศ
มีอำนำจและหน้ำท่ีเท่ำท่ีเก่ียวกับกระทรวงน้ัน ๆ ที่จะออกกฎกระทรวง เพ่ือให้กำรเป็นไปตำม
สำนกั ปงรำนะคมณวละกกรฎรหมมกำำยรกบฤรษรฎพีกนำี้ รวมทั้งกำหนสดำนอกััตงรำำนคคำ่ ณฤะชกำรธรรมรกมำเรนกียฤมษอฎนั ีกเำก่ยี วกบั กำรนนั้สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำหมวด ๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ผลและกำรตีควำมแหง่ พนิ ยั กรรม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๗๓ สิทธิและหน้ำท่ีใด ๆ อันเกิดขึ้นตำมพินัยกรรม ให้มีผลบังคับ
สำนกั เงรำียนกครณ้อะงกกรันรมไดก้ตำรั้งกแฤตษ่ผฎู้ทีกำำพินัยกรรมตสำำยนเกปั ง็นำนตค้นณไปะกเรวร้นมแกำตร่ผกู้ทฤษำพฎีกินำัยกรรมจะได้กสำำนหกันงดำนเงค่ือณนะไกขรหรมรกือำรกฤษฎีกำ
เง่อื นเวลำให้มีผลบังคับเรยี กร้องกันได้ภำยหลัง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๗๔ ถ้ำข้อกำหนดพินัยกรรมมีเงื่อนไข และเง่ือนไขน้ันสำเร็จเสียก่อน
สำนกั เงวำลนำคทณี่ผะู้ทกรำรพมินกำัยรกกรฤรษมฎตีกำำย หำกว่ำเปส็นำนเงกั ื่องนำนไคขณบะังกครับรมกก่อำนรกขฤ้อษกฎีำกหำ นดพินัยกรรสมำนนกั ้ันงมำนีผคลณเมะกื่อรผรู้ทมกำำรกฤษฎีกำ
พนิ ัยกรรมตำย หำกว่ำเป็นเง่ือนไขบังคบั หลงั ข้อกำหนดพินยั กรรมน้ันเปน็ อันไร้ผล
สถำ้ำนเกัง่ืองำนนไคขณบะังกครับรกม่อกำนรสกำฤเษรฎ็จีกภำำยหลังทผี่ ู้ทำสพำนิ นัยกั กงำรนรคมณตะำกยรขรม้อกกำำรหกนฤษดฎพีกินำัยกรรมมีผล
ตัง้ แตเ่ วลำเงอ่ื นไขสำเรจ็
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤำ้ ษเงฎอ่ื ีกนำไขบังคบั หลังสสำำนเรกั ็จงำภนำคยณหะลกังรทรม่ีผกู้ทำำรพกินฤษัยฎกีกรำรมตำย ข้อกำหสำนนดกั พงำินนัยคกณระรกมรมรมีผกลำรกฤษฎีกำ
ตงั้ แตเ่ วลำที่ผทู้ ำพสนิำนัยกั กงรำรนมคตณำะยกรแรตมต่ กกำรเปกฤ็นษอฎนั ีกไำร้ผลในเมือ่ เงอื่ สนำไนขกั นงน้ัำนสคำณเระ็จกรรมกำรกฤษฎีกำ
แต่ถ้ำผู้ทำพินัยกรรมได้กำหนดไว้ในพนิ ัยกรรมว่ำ ในกรณีทกี่ ล่ำวมำในสองวรรคก่อน
สำนกั นง้ันำนคใหณ้คะวกำรมรมสกำำเรรก็จฤแษหฎ่งีกเงำื่อนไขมีผลย้อสนำนหกั ลงังำนไปคถณึงะเกวรลรำมทก่ีผำรู้ทกำฤพษินฎัยีกำกรรมตำย ก็ใหสำ้เนปกั็นงไำปนตคำณมะเกจรตรนมกำำรกฤษฎีกำ
ของผ้ทู ำพินัยกรรมนั้น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๗๕ เม่อื พินัยกรรมมีเงื่อนไขบังคับกอ่ น ผู้รับประโยชน์ตำมข้อควำมแห่ง
สำนกั พงิำนนัยคกณระรกมรนรม้ันกจำะรรก้อฤงษตฎ่อีกศำำลขอให้ต้ังผสู้จำัดนกกั งำำรนทครณัพะยก์สรินรมทก่ียำกรกใหฤษ้โดฎยีกพำ ินัยกรรมน้ันสจำนนกกั วง่ำำนจคะณถึงะเกวรลรมำทกำี่ รกฤษฎีกำ
เงอ่ื นไขสำเร็จ หรือจนกว่ำควำมสำเรจ็ แหง่ เง่ือนไขตกเปน็ อันพน้ วสิ ยั ก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๐๔ มำตรำ ๑๖๗๒ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะพกุทรธรศมักกรำำรชก๒ฤษ๔ฎ๗ีก๙ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๙๘- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
ถำ้ ศำลเห็นเป็นกำรสมควร จะต้ังผูร้ ้องนน้ั เป็นผูจ้ ัดกำรทรัพย์สนิ เสยี เอง และเรียกให้
สำนกั ผง้รูำอ้นงคนณน้ั ะวกำรงรปมกรำะรกกนั ฤตษำฎมีกทำ่สี มควรก็ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๖ะ๗ก๖รรมพกินำรัยกกฤรษรฎมีกจำะทำข้ึนโดยใสหำ้บนุคกั งคำลนใคดณตะกกอรยรมู่ในกำภรำกรฤะษตฎิดีกพำ ันที่จะต้อง
ก่อตั้งมูลนิธิ หรือจะส่ังจัดสรรทรัพย์สินไว้โดยตรง เพื่อประโยชน์อย่ำงใดอย่ำงหนึ่งตำมบทบัญญัติ
สำนกั มงำำนตครำณะ๑ก๑ร๐รมแกหำรง่ กปฤรษะฎมีกวำลกฎหมำยน้ีกส็ไำดน้ กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
บรรพ ๑ แหง่ ประส[มำเลนวขลกั มงกำำฎนตหครมณำำะ๑ยกแ๑รรพ๐มง่ กแแำลกระ้กไขพฤเษำพณฎมิ่ ีกชิ เำตยิม์ทโ่ีไดดย้ตมรำวตจรชำำสรำ๑ะน๕ใกั หงแมำนห่ พค่งพ.ณศระ.ะก๒รร๕รำมช๓กบ๕ำัญร]กญฤัตษิใฎหีก้ใำชบ้ ทบญั ญัติ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๗๗ เมื่อมีพินัยกรรมก่อตั้งมูลนิธิขึ้นตำมมำตรำก่อน ให้เป็นหน้ำท่ีของ
ทำยำทหรอื ผจู้ ัดกสำำรนมกั รงดำนกคแณละว้ กแรตรม่กกรำณรกี ทฤี่จษะฎตีก้อำงรอ้ งขอให้รัฐสบำนำลกั งใหำน้อคำณนะำกจรจรัดมตก้งัำขรก้ึนฤเปษน็ฎีกนำิตบิ ุคคลตำม
มำตรำ ๑๑๔ แห่งประมวลกฎหมำยน้ี เวน้ แตจ่ ะได้มขี ้อกำหนดไว้ในพนิ ัยกรรมเป็นอยำ่ งอืน่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤำ้ ษบฎุคีกคำลดังกล่ำวแล้วสมำนิไดกั ้รงอ้ำนงคขณอใะหก้รรรฐั มบกำำลรใกหฤ้อษำฎนีกำำจ บุคคลผู้มสี ่สวนำนไกดั งเ้ สำนียคคณนะหกนร่ึงรคมกนำรกฤษฎีกำ
ใดหรือพนกั งำนอัยกำรจะเปน็ ผรู้ ้องขอก็ได้
ส[ำเลนขกั มงำำนตครณำะ๑ก๑รร๔มกแำกร้กไขฤเษพฎม่ิ ีกเำติมโดยมำตรำสำ๑น๕กั งแำนหค่งพณระะกรรรำมชกบำัญรกญฤัตษิใฎหีก้ใำชบ้ ทบัญญัติ
บรรพ ๑ แหง่ ประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณชิ ย์ทไ่ี ด้ตรวจชำระใหม่ พ.ศ. ๒๕๓๕] สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๖ะ๗ก๘รรมเกมำ่ือรมกูลฤษนฎิธีิกใดำซึ่งก่อตั้งข้ึนโสดำยนพกั งินำัยนกครณระมกไรดรม้ตก้ังำขร้ึนกเฤปษ็นฎนีกิตำิบุคคลแล้ว
ให้ถือว่ำทรัพย์สินซึ่งผู้ทำพินัยกรรมจัดสรรไว้เพื่อกำรน้ัน ตกเป็นของนิติบุคคลน้ันตั้งแต่เวลำซ่ึง
สำนกั พงินำนยั คกณรระกมรมรผี มลกำเรวก้นฤแษตฎ่จีกะำมขี อ้ กำหนดไสวำใ้ นนกัพงินำนัยคกณรระมกเรปรมน็ กอำยร่ำกงฤอษ่ืนฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๖ะ๗ก๙รรมถก้ำำจรัดกฤตษ้ังมฎีกูลำนิธิข้ึนไม่ได้ตำสมำนวกััตงถำุทน่ีปคณระะกสรงรคม์ กใหำร้ทกรฤัพษยฎ์สีกินำ ตกทอดไป
ตำมทรี่ ะบุไวใ้ นพินัยกรรม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษพฎินีกัยำกรรมไม่ได้ระสบำุไนวกั ้ งเำมนื่อคทณำะยกำรทรหมกรำือรผกู้จฤัดษกฎำีกรำมรดก หรือพสนำักนงกั ำงนำนอคัยณกำะกรรหรมรืกอำรกฤษฎีกำ
บุคคลผู้มีส่วนได้เสียคนใดคนหน่ึงร้องขอ ให้ศำลจัดสรรทรัพย์สินนั้นให้แก่นิติบุคคลอ่ืนซ่ึงปรำกฏว่ำมี
วตั ถทุ ่ปี ระสงค์ใกลสำช้ นดิ กั ทง่สีำนดุ คกณับะคกวรำรมมปกรำะรกสฤงษค์ขฎอีกำงผู้ทำพินัยกรรสมำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำหำกว่ำจัดสรรทรัพย์สินอย่ำงนี้ไม่ได้ก็ดี หรือว่ำมูลนิธินั้นตั้งขึ้นไม่ได้ เพรำะเป็น
สำนกั กงำำนรขคัดณตะก่อรกรฎมหกำมรำกยฤษหฎรีกือำขัดต่อควำมสสำงนบกั เรงำียนบครณ้อะยกหรรรมือกศำีลรกธฤรษรมฎีกอำันดีของประชสำำชนนกั กงำ็ดนี คขณ้อกะกำรหรนมดกำรกฤษฎีกำ
พนิ ยั กรรมในกำรจสำดั นตกั ัง้ งมำูลนนคิธณินะนั้กรเปรมน็ กอำนั รกไรฤผ้ ษลฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๖๘๐ เจ้ำหสำนน้ีขกั องำงนผคู้ทณำพะกินรัยรมกกรำรรมกมฤีสษิทฎธีกิทำ ่ีจะร้องขอใหส้เพำนิกกั ถงอำนนคขณ้อะกกำรหรนมกดำรกฤษฎีกำ
พนิ ยั กรรมซง่ึ กอ่ ต้งั มลู นิธิน้ันไดเ้ พียงเท่ำท่ีตนต้องเสียประโยชน์เน่ืองแต่กำรนน้ั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๘๑ ถ้ำทรัพย์สินซ่ึงเป็นวัตถุแห่งพินัยกรรมน้ันได้สูญหำย ทำลำย หรือ
สำนกั บงุบำนสคลณำะยกไรปรมแกลำะรพกฤฤษตฎิกีกำำรณ์ทั้งนี้เป็นผสลำในหกั ้ไงดำ้ทนรคัพณยะก์สรินรอม่ืนกมำรำกแฤทษนฎีกหำรือได้สิทธิเรียสกำรน้อกั งงเำอนำคคณ่ำะสกินรรไหมกมำรกฤษฎีกำ
ทดแทนทรัพย์สินนั้น ผู้รบั พินัยกรรมจะเรียกให้ส่งมอบของแทนซ่งึ ได้รบั มำน้ัน หรือจะเรียกรอ้ งเอำค่ำ
สนิ ไหมทดแทนเสสียำเนอกังงกำไ็ นดค้แณละว้ กแรตร่กมรกณำรี กฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๙๙- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๘๒ เม่ือพินัยกรรมทำขึ้นเป็นกำรปลดหน้ีหรือโอนสิทธิเรียกร้อง
สำนกั พงินำนัยคกณระรกมรนรั้นมกมำีผรลกเฤพษียฎงีกจำำนวนซึ่งคงคส้ำำงนชกัำงรำะนอคยณู่ใะนกเรวรลมำกทำ่ีผรกู้ทฤำษพฎินีกัยำกรรมตำย เวส้นำแนตกั ่ผงำู้ทนำคพณินะัยกกรรรมรกมำรกฤษฎีกำ
จะได้กำหนดไว้เป็นอย่ำงอ่นื
สถำ้ำนมกั ีเงอำกนสคำณระอกันรรเปมก็นำหรลกฤักษฐฎำนีกำแห่งหน้ีที่ปลดสใำหน้หกั งรำือนสคิทณธะิเกรรียรกมรก้อำงรทกฤี่โอษนฎไีกปำนั้น ก็ให้ส่ง
มอบแก่ผู้รับพินัยกรรมและให้ใช้มำตรำ ๓๐๓ ถึง ๓๑๓, ๓๔๐ แห่งประมวลกฎหมำยนี้บังคับโดย
สำนกั องนำนุโลคมณะแกตร่ถรม้ำผกู้ทำรำกพฤินษัยฎกีกรำรมจะต้องกรสะำทนำกั กงำำรนหครณือะดกำรเรนมินกำกรำกรฤอษยฎ่ำีกงใำดอย่ำงหน่ึงตำสมำนมกัำงตำรนำคนณ้ันะกๆรรแมลก้วำรกฤษฎีกำ
พบุคินคยั กลรผรู้ตม้อกง็ไจดัด้ กำสรำนตกัำงมำพนินคณัยกะกรรรรมมหกรำือรกผฤู้รษับฎพีกินำัยกรรมจะกรสะำทนกัำกงำำนรคหณระือกดรำรเมนกินำรกกำฤรษนฎ้ันีกำๆ แทนผู้ทำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๘๓ พินัยกรรมท่ีบุคคลทำให้แก่เจ้ำหนี้คนใดของตนนั้น ให้สันนิษฐำนไว้
กอ่ นวำ่ มิได้ทำขน้ึ สเำพนอ่ืกั ชงำำนรคะณหนะก้ีอรนั รคม้ำกงำชรกำฤระษแฎกีกเ่ำจ้ำหน้คี นนัน้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๖๘๔ เมื่อสคำนวกัำงมำขน้อคใณดะขก้อรรหมนกึ่งำใรนกฤพษินฎัยีกกำรรมอำจตีควสำำมนไกั ดง้เำปน็นคณหะลกำรยรนมักยำรกฤษฎีกำ
ให้ถือเอำตำมนยั ทีจ่ ะสำเรจ็ ผลตำมควำมประสงค์ของผ้ทู ำพนิ ัยกรรมนัน้ ได้ดที สี่ ุด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๘๕ ในกรณีที่ผทู้ ำพนิ ัยกรรมได้กำหนดผู้รับพินัยกรรมไว้โดยคุณสมบัติท่ี
สำนกั ทงำรนำคบณตะัวกแรนรม่นกอำรนกไฤดษ้ ฎถีก้ำำมีบุคคลหลำสยำคนนกั ทงำรนงคไณว้ซะกึ่งรครุณมกสำมรกบฤัตษิทฎ่ีีจกำะเป็นผู้รับพินสัยำนกกัรงรำมนตคณำมะกทรี่ผรู้ทมกำำรกฤษฎีกำ
พนิ ัยกรรมกำหนดสไำวนด้ กั ังงนำนัน้ คไดณ้ ะใกนรกรรมณกำีทรมี่กีขฤ้อษสฎงีกสำยั ให้ถอื วำ่ ทกุสคำนนกั มงสีำนิทคธณทิ ่ีจะกะรไรดม้รกบั ำสรว่กนฤปษฎันีกเทำ่ำ ๆ กัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนหคมณวะดกร๔รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พนิ ัยกรรมท่ีตง้ั ผปู้ กครองทรพั ย์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๑๖๘๖๒๐๕ สอำันนกัวง่ำำทนรคัสณตะก์นร้ันรมจกะำรกก่อฤตษ้ังฎขีก้ึนำ โดยตรงหรือสำโนดกั ยงทำนำคงณอ้อะกมรดรม้วกยำรกฤษฎีกำ
พินัยกรรมหรือด้วยนิติกรรมใด ๆ ท่ีมีผลในระหว่ำงชีวิตก็ดีหรือเมื่อตำยแล้วก็ดี หำมีผลไม่ เว้นแต่โดย
อำศัยอำนำจตำมสบำทนบกั ัญงำญนคตั ณิแหะกง่ รกรฎมหกมำรำกยฤเพษฎ่ือีกกำำรก่อตั้งทรสั ตส์เำทน่ำกั นงั้นำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๖๘๗ ถ้ำผสู้ทำำนพกั นิงำัยนกครณรมะกปรรระมสกงำครก์จฤะษยฎกีกทำรัพย์สนิ ให้แกส่ผำู้เนยำกั วงำ์ หนครอืณผะู้ซกรึ่งรศมำกลำรกฤษฎีกำ
ได้สั่งให้เป็นคนไสรำ้คนกัวงำำมนสคณำมะกำรรรถมกหำรรกือฤเษสฎมีกือำนไร้ควำมสำสมำนำกัรงถำนหครณือะแกรกร่ผมู้ซก่ึงำรตก้อฤงษรฎักีกษำ ำตัวอยู่ใน
โรงพยำบำลเพรำะเหตุวิกลจริต แต่ต้องกำรมอบกำรเก็บรักษำและจัดกำรทรัพย์สินน้ันแก่บุคคลอื่น
สำนกั นงอำนกคจณำะกกบริดรมำกมำำรรกดฤำษฎผีกู้ปำกครอง ผู้อนสุบำนำกัลงำหนรคือณผะู้พกริทรักมษกำ์ขรอกฤงบษฎุคีกคำลเช่นนั้น ผู้ทสำำพนินกั ังยำกนรครณมะตก้อรรงมตก้ังำรกฤษฎีกำ
ผู้ปกครองทรพั ย์ข้นึ
สกำำนรกั ตง้ังำผนู้ปคณกคะกรรอรงมทกรำัพรกยฤ์นษ้ี หฎี้ำกมำ มิให้ตั้งขึ้นเปส็นำเนวกัลงำำเนกคินณกะวก่ำรกรำมหกนำรดกแฤหษ่งฎกีกำำรเป็นผู้เยำว์
หรือกำหนดท่ีศำลได้ส่ังให้เป็นคนไร้ควำมสำมำรถ หรือเสมือนไร้ควำมสำมำรถ หรือกำหนดที่ต้อง
สำนกั รงักำษนคำตณวั ะอกยรรู่ใมนกโรำงรพกฤยษำฎบีกำำล แล้วแต่กรณสีำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๐๕ มำตรำ ๑๖๘๖ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรบัรมทกี่ ๑ำร๗ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๕๐ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๓๐๐- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๘๘ กำรตั้งผู้ปกครองทรัพย์นั้น ในส่วนที่เก่ียวด้วยอสังหำริมทรัพย์หรือ
สำนกั ทงรำนัพคยณสะิทกธริใรดมกๆำรอกันฤษเกฎี่ยีกวำกับอสังหำริมสำทนรกั ัพงำยน์ คย่ณอมะกไมรร่บมรกิบำรูรกณฤ์ษเฎว้ีนกำแต่จะได้จดทสะำเนบกัียงนำนตค่อณพะนกักรงรมำนกำรกฤษฎีกำ
เจำ้ หนำ้ ที่
สบำทนกับงัญำนญคัตณิทะกี่กรลร่ำมวกมำรำกใฤนษวฎรีกรำคก่อนนี้ ให้ใชส้บำนังกัคงับำนแคกณ่เระือกมรรีรมะกวำำรงกตฤั้งษแฎตีก่หำ ้ำตันขึ้นไป
ทั้งแพและสตั วพ์ ำหนะดว้ ย๒๐๖ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
นิติบคุ คล หรอื บคุ สมคำำนลตธกั รรงำำรนม๑คด๖ณำท๘ะกมี่๙รคี รวมนำกอมำกรสกจำฤมำษกำฎรบถีกุคบำครลิบทูร่ีรณะ์บจุไะวร้ใับนสตมำนัง้ำเกัตปงรน็ำำนผค๑้ปู ณก๕ะค๕กร๗รอรงมแทกหรำ่งัพรปกยฤรก์ ะษ็ไมฎดวีก้ ลำ กฎหมำยนี้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๙๐ ผปู้ กครองทรพั ย์นน้ั ยอ่ มตัง้ ข้นึ ได้โดย
ส(๑ำน)กั ผงู้ทำนำคพณินะยั กกรรรรมมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) บคุ คลซ่งึ ระบุไวใ้ นพนิ ัยกรรมใหเ้ ป็นผูต้ ัง้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๖๙๑ เว้นแต่ผู้ทำพินัยกรรมจะได้กำหนดไว้เป็นอย่ำงอื่นในพินัยกรรม
ผปู้ กครองทรพั ยจ์ สะำทนำกั พงำนิ นยั คกณระรกมรตรัง้มบกคุำรคกลฤอษืน่ ฎใีกหำ้ทำกำรสืบแทสนำตนนกั งกำ็ไนดค้ ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๖๙๒ เว้นสแำนตกั่ผงู้ทำนำพคณินะัยกกรรรรมมกจำระกไฤดษ้กฎำีกหำนดไว้ในพินัยสกำรนรกั มงำเนปค็นณอะยก่ำรงรอมื่นกำรกฤษฎีกำ
ในส่วนที่เก่ียวด้วสยำทนกรั ัพงำยน์สคินณทะกี่ไดรร้รมับกมำอรกบฤไษว้ฎผีกู้ปำกครองทรัพยส์มำนีสกั ิทงธำนิแคลณะหะกนร้ำรทมี่เกชำ่นรกเดฤษียฎวกีกำับผู้ปกครอง
ตำมควำมหมำยในบรรพ ๕ แหง่ ประมวลกฎหมำยน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๕
สำนกั งำนคณะกกำรรรมเพกิกำรถกอฤนษแฎลีกะำกำรตกไปแหส่งพำนินกั ยั งกำนรรคมณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หรอื ข้อกำหนดพินัยกรรม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๖ะ๙ก๓รรมผกู้ทำรำกพฤินษัยฎกีกรำรมจะเพิกถอสนำนพกัินงัยำนกครณรมะกขรอรงมตกนำรเสกฤียษทฎั้งีกหำมด หรือแต่
บำงส่วนในเวลำใดก็ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๖ณ๙ะก๔รรมถก้ำำจระกเฤพษิกฎถีกอำนพินยั กรรมฉสบำนับกักง่อำนนเคสณียะทกั้งรหรมมกดำรหกรฤอื ษแฎตีก่บำำงส่วนด้วย
พินยั กรรมฉบับหลัง กำรเพิกถอนจะสมบูรณ์ต่อเม่ือพินัยกรรมฉบับหลังนั้นได้ทำตำมแบบใดแบบหนึ่ง
สำนกั ทง่ีกำนฎคหณมะำกยรบรมญั กญำรัตกไิ ฤวษ้ ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๖ะ๙ก๕รรมถก้ำำพรกินฤัยษกฎรีกรำมได้ทำเป็นตส้นำฉนบกั งับำแนตคณ่ฉบะกับรเรดมียกวำรผกู้ทฤษำฎพีกินำัยกรรมอำจ
เพิกถอนพินัยกรรมนน้ั ทั้งหมดหรือบำงส่วนได้ โดยทำลำยหรอื ขดี ฆำ่ เสยี ด้วยควำมตัง้ ใจ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษพฎินีกัยำกรรมได้ทำเปส็นำนตกั้นงฉำนบคับณหะลกำรยรฉมบกำับรกกฤำษรฎเพีกำิกถอนนั้นไม่บสรำิบนูรกั ณงำ์ นเวค้นณแะตก่จรระมไกดำ้ รกฤษฎีกำ
กระทำแกต่ ้นฉบบั เหล่ำนั้นทุกฉบบั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๐๖ มำตรำ ๑๖๘๘ วรรคสอง แกไ้ ขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบญั ญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำย
สำนกั แงพำนง่ แคลณะะพกำรณรชิมยก์ ำ(ฉรบกฤับษทฎี่ ๑ีก๔ำ) พ.ศ. ๒๕๔๘สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search