-๒๐๑- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๒๓๒๗๑ (ยกสำเลนิกกั ง)ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๒ณ๓ะก๓ร๗ร๒มก(ยำรกกเฤลษกิ ฎ) ีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๒๓๔๗๓ (ยกสำเลนิกกั ง)ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๒ณ๓ะก๕ร๗ร๔มก(ยำรกกเฤลษิกฎ) ีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส่วนท่ี ๘
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษเฎลีกกิ ำบรษิ ัทจำกดั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๓๖ อันบรษิ ทั จำกัดย่อมเลิกกนั ดว้ ยเหตดุ งั จะกลำ่ วต่อไปนี้ คอื
ส(๑ำน)กั ถงำ้ำนในคขณอ้ ะบกังรครมบั กขำอรงกบฤรษิษฎัทีกำมีกำหนดกรณสีอำนันใกั ดงเำปน็นคเณหะตกุทรร่จี มะกเลำริกกกฤันษฎเมีกอ่ืำมกี รณีนนั้
(๒) ถำ้ บริษัทไดต้ ั้งข้นึ ไวเ้ ฉพำะกำหนดกำลใด เมือ่ สนิ้ กำหนดกำลน้ัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤ)ษถฎ้ำีกบำ ริษัทได้ตั้งขนึ้ สเำฉนพกั ำงำะนเพค่ือณทะกำรกริจมกกำำรรอกยฤษ่ำงฎหีกนำึ่งอยำ่ งใดแต่อสยำน่ำกงั เงดำนียควณเมะกื่อรเรสมรก็จำรกฤษฎีกำ
กำรนัน้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) เมื่อมมี ติพิเศษให้เลกิ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๕ฤ)ษเฎมีกอื่ ำบรษิ ทั ลม้ ละลสำำยนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๒ณ๓ะก๗รรนมกอำกรจกำฤกษนฎีศ้ ีกำำลอำจส่งั ใหเ้ ลสิกำบนรกั ิษงำทั นจคำณกะดั กดร้วรยมเกหำตรกุตฤ่อษไฎปีกนำ้ี คอื
(๑) ถำ้ ทำผิดในกำรยนื่ รำยงำนประชมุ ต้ังบรษิ ทั หรือทำผิดในกำรประชุมตัง้ บรษิ ัท
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษฎถี้กำบำ ริษัทไม่เร่ิมทสำำกนำกั รงำภนำคยณในะกปรีหรนมก่ึงนำรับกแฤตษ่ฎวัีนกำจดทะเบียน หสรำือนหกั งยำุดนทคณำกะำกรรถรมึงกปำี รกฤษฎีกำ
หน่งึ เตม็ ส(๓ำน)กั ถง้ำำนกคำณรคะ้ำกขรรอมงกบำรริษกฤัทษทฎำีกไำปก็มีแต่ขำดทสุนำนอกยั ง่ำำงนเดคียณวะกแรลรมะกไมำร่มกีทฤำษงฎหีกวำังว่ำจะกลับ
ฟื้นตัวได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๔ฤ)ษ๗ฎ๕ ีกถำ้ำจำนวนผถู้ อื หสำุน้ นลกั ดงนำนอ้ คยณละงกจรนรเมหกลำอื รไกมฤ่ถษงึ ฎสีกำำมคน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั (ฉงำบนับคทณ่ี ๙ะ)กพรร.ศม.ก๒ำ๕รก๗๒๐ฤ๑ษมำฎตีกรำำ ๑๒๓๑ ยกเลสิกำโนดกั ยงพำนระครณำชะกบรัญรญมกัตำิแรกก้ไฤขษเพฎิ่มีกเตำิมประมวลกฎหสมำนำยกั แงพำน่งคแณละะพกำรณรมิชกยำ์ รกฤษฎีกำ
(ฉบบั ท่ี ๙) พ.ศ. ๒๕ส๗๒ำ๑น๑มกั ำงตำรนำค๑ณ๓ะก๓ร๒รมยกกำเลรกิกฤโดษยฎพีกรำะรำชบัญญัติแกส้ไำขนเกัพงิ่มำเนตคิมณประะกมรวรลมกกฎำรหกมฤำษยฎแีพกำ่งและพำณิชย์
๗๒ มำตรำ ๑๒๓๓ ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนบั คทณ่ี ๙ะ)กพรร.ศม.ก๒ำ๕รก๒ฤ๑ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๗๓ มำตรำ ๑๒๓๔ ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
(ฉบบั ที่ ๙) พ.ศ. ๒๕ส๒ำน๑กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๗๔ มำตรำ ๑๒๓๕ ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนบั คทณ่ี ๙ะ)กพรร.ศม.ก๒ำ๕รก๒ฤ๑ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๐๒- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
(๕)๗๖ เม่ือมเี หตอุ ืน่ ใดทำให้บริษทั นั้นเหลือวสิ ัยที่จะดำรงคงอยู่ตอ่ ไปได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกแฤตษ่อฎยีก่ำำงไรก็ดี ในกรสณำีนทกัำงผำิดนใคนณกะำกรรยรมื่นกรำำรยกงฤำษนฎปีกรำะชุมต้ังบริษัทสำหนกัรงือำทนำคผณิดะใกนรรกมำกรำรกฤษฎีกำ
ประชุมต้ังบริษัท ศำลจะส่ังให้ยนื่ รำยงำนประชมุ ตงั้ บริษทั หรอื ให้มกี ำรประชุมตั้งบรษิ ัทแทนส่งั ให้เลิก
บรษิ ัทกไ็ ด้ แลว้ แตสำจ่ นะกัเหงำ็นนคควณระกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนสค่วณนะทก่ีร๙รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำกรำกรฤคษวฎบีกบำริษัทจำกัดเขส้ำำกนนั กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๓๘ อนั บรษิ ทั จำกัดนน้ั จะควบเขำ้ กันมิได้ เวน้ แตจ่ ะเป็นไปโดยมติพิเศษ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๓๙ มติพิเศษซึ่งวินิจฉัยให้ควบบริษัทจำกัดเข้ำกันน้ัน บริษัทต้องนำไป
สำนกั จงดำนทคะณเบะียกนรรภมำกยำใรนกสฤบิษสฎ่ีวีกันำ นับตง้ั แต่วันลสำงนมกัตงิ ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๒ะ๔ก๐รรมบกรำริษกัทฤตษ้อฎงีกโำฆษณำในหนสังำสนือกั พงำิมนพค์แณหะ่กงทรร้อมงกทำ่ีอรกยฤ่ำษงฎนีก้อำยหนึ่งครำว
และส่งคำบอกกล่ำวไปยงั บรรดำผู้ซึ่งบริษัทรู้ว่ำเป็นเจ้ำหนี้ของบรษิ ัท บอกให้ทรำบรำยกำรท่ีประสงค์
สำนกั จงะำนคควณบบะกรริษรัทมกเขำ้ำรกกฤันษแฎลีกะำขอให้เจ้ำหนส้ีผำู้มนีขกั ้องำคนัดคคณ้ำะนกอรรยม่ำกงหำรนก่ึงฤอษยฎ่ำีกงำใดในกำรควบสบำนริษกั งัทำเนขค้ำณกะันกนรั้นรมสก่งำรกฤษฎีกำ
คำคัดค้ำนไปภำยสในำนหกั กงสำนบิ ควณันนะกบั รแรตมว่กนัำรทกี่บฤอษกฎกีกลำำ่ ว๗๗ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำไม่มใี ครคดั คำ้ นภำยในกำหนดเวลำเชน่ ว่ำนั้น กใ็ ห้พึงถอื ว่ำไมม่ คี ัดค้ำน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษหฎำกีกำมเี จ้ำหนีค้ ัดคำ้ สนำนบกั รงิษำนัทคจณะะจกัดรกรำมรกคำรวกบฤเขษำ้ฎกีกันำมิได้ จนกว่ำจสะำไนดกั ้ใงชำห้นคนณีห้ ะรกือรไรดมใ้ หกำ้ รกฤษฎีกำ
ประกันเพื่อหน้ีรำยน้นั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๔๑ บริษัทได้ควบเข้ำกันแล้วเมื่อใด ต่ำงบริษัทต้องนำควำมไปจด
สำนกั ทงะำนเบคียณนะกภรำรยมใกนำสริบกฤสษ่ีวฎันีกนำับแต่วันที่ควบสเำขน้ำกั กงำันนคแณละะกบรรริษมัทกำจรำกกฤัดษอฎันีกไำด้ตั้งข้ึนใหม่ดส้วำยนคกั วงบำนเขค้ำณกะันกนรร้ันมกกำ็ รกฤษฎีกำ
ต้องจดทะเบยี นเป็นบริษัทใหม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๔๒ จำนวนทุนเรือนหุ้นของบริษัทใหม่นั้น ต้องเท่ำกับยอดรวมจำนวน
สำนกั ทงุนำนเรคอื ณนะหกรุ้นรขมอกงำบรกรฤิษษัทฎเดีกมิำ อนั มำควบเขส้ำำกนันกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๔๓ บริษัทใหม่น้ีย่อมได้ไปท้ังสิทธิและควำมรับผิดบรรดำมีอยู่แก่บริษัท
สำนกั เงดำมิ นอคันณไะดก้มรำรคมวกบำรเกขฤ้ำษกันฎีกนำน้ั ทง้ั ส้ิน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๗๕ มำตรำ ๑๒๓๗ (๔) แกไ้ ขเพมิ่ เติมโดยพระรำชบญั ญัตแิ กไ้ ขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรับรมทกี่ ๑ำร๘ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๕๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๗๖ มำตรำ ๑๒๓๗ (๕) เพิ่มโดยคำสั่งหัวหน้ำคณะรักษำควำมสงบแห่งชำติ ท่ี ๒๑/๒๕๖๐ เร่ือง
กำรแก้ไขเพ่มิ เตมิ กฎสหำนมกำั ยงเำพนอื่ คอณำะนกวรยรคมวกำมำรสกะฤดษวกฎใีกนำกำรประกอบธรุ สกำจิ นกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๗๗ มำตรำ ๑๒๔๐ วรรคหนึ่ง แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำย
สำนกั แงพำน่งแคลณะะพกำรณริชมยก์ ำ(ฉรบกฤบั ษทฎี่ ๑ีก๘ำ) พ.ศ. ๒๕๕๑สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๐๓- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ส่วนที่ ๑๐ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนหกั งนำงันสคอื ณบะอกกรรกมลก่ำำวรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๔๔ อันหนังสือบอกกล่ำวซ่ึงบริษัทจะพึงส่งถึงผู้ถือหุ้นนั้น ถ้ำว่ำได้ส่ง
สำนกั มงอำนบคใณห้ะแกลร้วรถมึงกตำรัวกกฤ็ดษี ฎหีกรำือส่งไปโดยทำสงำไนปกั รงษำนณคียณ์สะลกรักรหมลกังำรถกึงฤสษำฎนีกักำอำศัยของผู้ถสือำหนุ้นกั ดงำังนทค่ีปณระำกกรฏรมในกำรกฤษฎีกำ
ทะเบียนของบริษสทั ำแนลกั ว้งกำนด็ คี ทณ่ำะนกรใหรม้ถกอื ำวรำ่กเฤปษน็ ฎอีกนั ำได้ส่งชอบแลสว้ ำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๒๔๕ หนังสสำือนบกั งอำกนกคลณ่ำะวกใรดรมๆกำเรมก่ือฤไษดฎ้สีก่งำโดยทำงไปรษสณำียน์สกั งลำักนหคลณังะถกูกรตรม้อกงำรกฤษฎีกำ
แล้ว ท่ำนให้ถือว่ำเป็นอันได้ส่งถึงมือผู้รับในเวลำท่ีหนังสือเช่นนั้นจะควรไปถึงได้ตำมทำงกำรปกติแห่ง
ไปรษณยี ์ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส่วนท่ี ๑๑
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ กำสรำถนอกั นงำทนะคเณบยีะกนรบรรมษิกทัำรรกำ้ ฤงษ๗๘ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๔๖ (ยกเลกิ ) สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส่วนที่ ๑๒
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษกฎำีกรำแปรสภำพหำ้ สงหำนนุ้ กั สง่วำนนคจณดทะกะรเบรมียกนำแรกลฤะษหฎ้ำีงกหำ ุ้นสว่ นจำกัด สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เปน็ บรษิ ทั จำกัด๗๙
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๒๔๖/๑๘๐ สหำน้ำงกั หงำุ้นนสค่วณนะจกดรทรมะกเบำรียกนฤหษรฎอื ีกหำ้ำงหุน้ สว่ นจำสกำัดนทกั ่ีมงำีผนเู้ คปณ็นะหกุ้นรสรมว่ กนำรกฤษฎีกำ
ตั้งแต่สำมคนขึ้นไปอำจแปรสภำพเป็นบริษัทจำกัดได้ โดยควำมยินยอมของผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนและ
ดำเนินกำร ดังตอ่ สไปำนนกั ้ี งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) แจ้งควำมยินยอมของผู้เป็นหุ้นส่วนท่ีจะให้แปรสภำพห้ำงหุ้นส่วนเป็นบริษัท
สำนกั จงำำกนดัคเณปะน็ กหรรนมังกสำือรตก่อฤษนฎำยีกทำ ะเบยี นภำยใสนำสนบิ กั สงำี่วนนั คนณับะแกตรร่วมันกทำีผ่ร้เูกปฤ็นษหฎี้นุกำส่วนทุกคนให้คสวำนำมกั งยำินนยคอณมะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(๒ำน)กั ปงำรนะคกณำะศกโรฆรษมณกำำรใกนฤหษฎนีกังำสือพิมพ์แห่งทส้อำนงกัทงี่อำนยค่ำงณนะ้อกรยรหมนกึ่ำงรคกรฤำษวฎแีกลำ ะมีหนังสือ
บอกกล่ำวไปยังบรรดำผู้ซึ่งรู้ว่ำเป็นเจ้ำหน้ีของห้ำงหุ้นส่วนบอกให้ทรำบรำยกำรท่ีประสงค์จะแปร
สำนกั สงภำนำคพณหะ้ำกงรหรุ้นมสกำ่วรนกเฤปษ็นฎบีกรำิษัท และขอใสหำ้เนจกั ้ำงหำนนค้ีผณู้มะีขก้อรครัดมกคำ้ำรนกอฤยษ่ำฎงีกหำน่ึงอย่ำงใดในสกำำนรกั แงำปนรคสณภะำกพรเรปม็นกำรกฤษฎีกำ
บริษทั จำกัดนั้น สง่ คำคัดค้ำนไปภำยในสำมสิบวนั นบั แตว่ นั ท่ีบอกกล่ำวนน้ั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๗๘ ส่วนที่ ๑๑ กำรถอนทะเบียนบริษัทร้ำง มำตรำ ๑๒๔๖ ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติแก้ไข
สำนกั เพงำ่ิมนเคติมณปะรกะรมรวมลกกำฎรหกฤมษำยฎแีกพำง่ และพำณชิ ย์ (สฉำบนบั กั ทง่ีำ๑น๘ค)ณพะ.กศร.ร๒ม๕ก๕ำร๑กฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๗๙ ส่วนท่ี ๑๒ กำรแปรสภำพหำ้ งหนุ้ สว่ นจดทะเบียนและหำ้ งหุ้นสว่ นจำกดั เปน็ บริษทั จำกดั เพ่ิม
โดยพระรำชบัญญัตสิแำกนไ้ ขกั เงพำม่ินเคตณิมปะกระรมรมวลกกำรฎกหฤมษำยฎแีกพำง่ และพำณิชย์ ส(ฉำบนับกั ทงำ่ี น๑ค๘ณ) พะก.ศร.ร๒ม๕ก๕ำร๑กฤษฎีกำ
๘๐ มำตรำ ๑๒๔๖/๑ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนบั คทณ่ี ๑ะ๘กร) รพม.ศก.ำ๒รก๕ฤ๕ษ๑ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๐๔- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
ถ้ำมีกำรคัดค้ำน ห้ำงหุ้นส่วนน้ันจะแปรสภำพมิได้จนกว่ำจะได้ชำระหน้ีหรือให้
สำนกั ปงรำนะคกณันเะพกื่อรรหมนก้ีนำรน้ั กแฤลษ้วฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๒ะ๔ก๖รร/ม๒ก๘ำ๑รกใฤนษกฎรีกณำ ีไม่มีกำรคัดสคำ้ำนนกั หงำรนือคมณีกะำกรรครัดมกคำ้ำรนกแฤษตฎ่หีก้ำำงหุ้นส่วนได้
ชำระหน้ีหรือให้ประกันเพ่ือหน้ีนั้นแล้ว ผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนต้องประชุมเพ่ือให้ควำมยินยอมและ
สำนกั ดงำำเนนคนิ ณกะำกรรใรนมเกรำอ่ื รงกฤดษงั ตฎอ่ีกไำปน้ี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส((๒๑ำน))กั กจงัดำำนหทคนำณหดะนจกำงั รนสรือวมนบกทรำริคุนกณเฤรหษอื ์สฎนนีกหำธ้นุ ิแขลอะงขบอ้ รบิษงั ทั คับซสขำึง่ นตอกัอ้งงบงำเรนทิษคำ่ ทัณกบัะ(กถสรำ้่วรมนม)ี ลกงำหรกุ้นฤขษอฎงีกผำู้เปน็ หุ้นสว่ น
สำนกั ทงุกำนคคนณในะกหร้ำรงมหก้นุ ำสรก่วฤนษแฎลีกะำกำหนดจำนวสนำนหกัุ้นงขำนอคงบณระิษกัทรรทมจ่ี กะำตรกกฤไดษแ้ฎกีกำ่หุน้ ส่วนแตล่ ะคสนำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) กำหนดจำนวนเงินทไ่ี ด้ใช้แล้วในแต่ละหุ้น ซึ่งตอ้ งไม่นอ้ ยกว่ำร้อยละยี่สิบห้ำแห่ง
มูลคำ่ ของห้นุ แตล่ สะำหนุ้นกั งทำต่ีนง้ัคไณว้ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) กำหนดจำนวนหุ้นสำมัญหรือหุ้นบุริมสิทธิ รวมท้ังกำหนดสภำพและบุริมสิทธิ
สำนกั ขงอำนงหคนุ้ณซะก่ึงจรระมอกอำกรแกลฤษะจฎัดีกสำ รรหนุ้ ให้แก่ผสู้เำปน็นกั หงำนุ้ นสคว่ ณนะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕) แตง่ ต้ังกรรมกำรและกำหนดอำนำจของกรรมกำร
ส(๖ำน)กั แงตำนง่ ตค้งัณผะูส้ กอรรบมบกัญำรชกี ฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๗) ดำเนินกำรในเรื่องอน่ื ๆ ทจ่ี ำเป็นในกำรแปรสภำพ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤกษำฎรีกดำำเนินกำรตำมสำวนรกัรคงำหนนคงึ่ณใะหกร้นรำมบกทำรบกัญฤษญฎัตีกิเกำ ่ียวกับบริษัทสจำำนกกััดงวำ่ำนดค้วณยะกกำรรรนม้ันกำรกฤษฎีกำ
ๆ มำใช้บงั คับโดยสอำนนุโกั ลงมำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๒๔๖/๓๘๒ สหำุ้นนกัสงว่ ำนนผคู้จณดั ะกกำรรรเมดกมิ ำตรกอ้ ฤงษสฎ่งมีกอำ บกิจกำร ทรพัสำยน์สกั ินงำบนคญั ณชะเี อกกรรสมำกรำรกฤษฎีกำ
และหลักฐำนต่ำง ๆ ของห้ำงหุ้นส่วนให้แก่คณะกรรมกำรบริษัท ภำยในสิบส่ีวันนับแต่วันท่ีผู้เป็น
หุ้นสว่ นไดใ้ หค้ วำมสำยนนิ กั ยงอำนมคแณละะกดรำรเนมกนิ ำกรำกรฤใษนฎเรีกอ่ื ำงตำ่ ง ๆ ตำมสมำำนตกั รงำำน๑ค๒ณ๔ะก๖ร/ร๒มกเสำรรกจ็ ฤสษน้ิ ฎแีกลำว้
ในกรณีท่ีผู้เปน็ หุน้ สว่ นยังไม่ได้ชำระเงินคำ่ หนุ้ หรือชำระเงินคำ่ หุ้นไมค่ รบร้อยละย่ีสิบ
สำนกั หงำ้ำนขคอณงมะูลกครรำ่ มหกุ้นำรหกรฤอืษยฎังีกไำม่ได้โอนกรรมสสำิทนธกั ์ทิงำรนัพคยณส์ ะินกรหรมรอืกทำรำกเฤอษกฎสีกำรำหลกั ฐำนกำรสใำชนส้ กั ิทงธำิตนคำ่ งณๆะกใรหรม้แกกำ่ รกฤษฎีกำ
คณะกรรมกำร ให้คณะกรรมกำรบริษัทมีหนังสือแจ้งให้ผู้เป็นหุ้นส่วนชำระเงินค่ำหุ้น โอนกรรมสิทธิ์
หรือทำเอกสำรหสลำักนฐกั ำงนำนกคำรณใะชก้สริทรมธกิตำ่ำรงกฤๆษแฎลีก้วำแต่กรณี ให้แสกำ่คนณกั งะำนกครณรมะกกรำรรมภกำำยรใกนฤสษำฎมีกสำิบวันนับแต่
วนั ทีไ่ ด้รบั หนังสือแจ้ง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๒ะ๔ก๖รร/ม๔ก๘ำ๓รกคฤณษฎะีกกำรรมกำรบริษสัทำตน้อกั งงำขนอคจณดะทกะรรเบมกียำนรกกฤำษรแฎปีกำรสภำพเป็น
บรษิ ทั จำกัดตอ่ นำยทะเบยี น ภำยในสบิ สว่ี นั นับแตว่ นั ที่ได้ดำเนินกำรตำมมำตรำ ๑๒๔๖/๓ ครบถว้ นแล้ว
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤกษำฎรีกขำอจดทะเบียนสแำปนกัรงสำภนำคพณเะปก็นรบรมรกิษำัทรกจฤำษกฎัดีกคำณะกรรมกำรสตำ้อนงกั ยงำื่นนรคำณยงะำกนรรกมำกรำรกฤษฎีกำ
ประชุมที่ผู้เป็นหุ้นส่วนได้ร่วมกันพิจำรณำให้ควำมยินยอมและดำเนินกำรแปรสภำพห้ำงหุ้นส่วนเป็น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๑ มำตรำ ๑๒๔๖/๒ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนับคทณี่ ๑ะ๘กร) รพม.ศก.ำ๒รก๕ฤ๕ษ๑ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๒ มำตรำ ๑๒๔๖/๓ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
(ฉบับท่ี ๑๘) พ.ศ. ๒ส๕ำน๕ก๑ั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๓ มำตรำ ๑๒๔๖/๔ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนับคทณี่ ๑ะ๘กร) รพม.ศก.ำ๒รก๕ฤ๕ษ๑ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๐๕- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
บริษัทจำกัดตำมมำตรำ ๑๒๔๖/๒ หนังสือบริคณห์สนธิ ข้อบังคับ และบัญชีรำยช่ือผู้ถือหุ้น พร้อมกับ
สำนกั กงำำรนขคอณจะดกทรระมเบกำยี รนกดฤว้ษยฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๒ณ๔ะก๖ร/ร๕มก๘๔ำรกเมฤ่ืษอฎนีกำำยทะเบียนได้รสับำนจกัดงทำะนเคบณียะนกกรรำมรกแำปรรกสฤภษฎำพีกำห้ำงหุ้นส่วน
จดทะเบียนหรือห้ำงหุ้นส่วนจำกัดเป็นบริษัทจำกัดแล้ว ให้ห้ำงหุ้นส่วนจดทะเบียน หรือห้ำงหุ้นส่วน
สำนกั จงำำกนัดคเณดะิมกหรรมมดกสำภรกำฤพษกฎำีกรเำป็นห้ำงหุ้นส่วสนำนจกัดงทำะนเคบณียะนกหรรรมือกหำำ้ รงกหฤุ้นษสฎว่ีกนำ จำกดั ตำมปรสะำมนวกั ลงำกนฎคหณมะำกยรแรมพก่งำรกฤษฎีกำ
และพำณชิ ย์และใสหำ้นนกำั ยงำทนะคเณบียะกนรหรมมกำยำรเหกฤตษไุ วฎใ้ ีกนำทะเบียน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๑๒๔๖/๖๘๕สำนเมกั ื่งอำหน้ำคงณหะุ้กนรสร่วมนกำจรดกทฤษะฎเบีกำียนหรือห้ำงหสุ้นำนสกั ่วงนำนจคำณกะัดกไรดร้จมกดำรกฤษฎีกำ
ทะเบียนแปรสภำพเป็นบริษัทจำกัดแล้ว บริษัทย่อมได้ไปท้ังทรัพย์สิน หน้ี สิทธิ และควำมรับผิดของ
หำ้ งหุ้นสว่ นจดทะสเำบนยี กั นงำหนรคือณหะำ้ กงรหรุ้นมสกว่ำรนกจฤำษกฎัดีกเดำิมทงั้ หมด สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๒๔๖/๗๘๖ สเำมน่ือกั จงำดนทคะณเบะกียรนรมแกปำรรสกภฤษำพฎีเกปำ็นบริษัทจำกัดสแำนลกั้วงำหนำคกณบะรกิษรรัทมไกมำ่ รกฤษฎีกำ
สำมำรถชำระหน้ีทร่ี ับมำจำกห้ำงหุน้ ส่วนที่แปรสภำพได้ ให้เจ้ำหนบี้ งั คบั ชำระหน้ีเอำจำกผู้เปน็ หุ้นส่วน
ในห้ำงห้นุ สว่ นท่แี สปำรนสกั ภงำำนพคไณด้ตะกำรมรทม่ีผกเู้ำปรน็กฤหษนุ้ ฎสีกว่ ำนจะต้องรบั ผสดิ ำในนกัหงนำนีข้ คอณงหะ้ำกงรหรมุ้นกสำ่วรนกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนหคมณวะดกร๕รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรกรำมรกชำำรรกะฤบษัญฎชีกำีหำ้ งหนุ้ ส่วนจดสำทนะกั เบงำยี นนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หำ้ งหนุ้ ส่วนจำกดั และบรษิ ัทจำกดั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำนำกัตงรำำนค๑ณ๒ะก๔ร๗ร๘ม๗กำรกกฤำษรฎชีกำำระบัญชีห้ำงหสนุ้ ำสนว่ กั นงจำนดคทณะะเบกรียรนมกหำรรกอื ฤหษำ้ ฎงีกหำุ้นส่วนจำกดั
หรือบริษทั จำกัดซึ่งลม้ ละลำยน้ัน ให้จัดทำไปตำมบทกฎหมำยลักษณะลม้ ละลำยท่คี งใช้อยตู่ ำมแต่จะ
สำนกั ทงำำนไดค้ ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
รฐั มนตรีเจ้ำหน้ำที่จะออกกฎกระทรวงว่ำด้วยกำรชำระบัญชีห้ำงหุ้นส่วนและบริษัท
และกำหนดอตั รำสคำำ่ นฤกั ชงำำนธรครณมะเกนรยี รมมกก็อำรอกกฤไษดฎ้ ีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๒๔๘ เมื่อสกำลนำ่ กั วงถำนงึ ปครณะะชกมุ รใรหมญกำ่ใรนกหฤมษวฎดีกนำ ี้ ท่ำนหมำยคสวำำนมกั ดงังำนตค่อณไปะนกี้รครมือกำรกฤษฎีกำ
ส(ำ๑นก)ั งถำ้ำนเคกณี่ยะวกกรับรมหก้ำำงรหกฤุ้นษสฎ่วีกนำจดทะเบียนแสำลนะกั หงำ้ำนงคหณุ้นะสก่วรนรมจกำำกรัดกฤกษ็คฎือีกำกำรประชุม
หนุ้ ส่วนท้ังปวงซง่ึ อำศัยคะแนนเสยี งข้ำงมำกเป็นใหญ่ในกำรวนิ ิจฉยั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(ฉบับที่ ๑๘) พ.ศ. ๒ส๘๕ำ๔น๕มก๑ั ำงตำรนำค๑ณ๒ะก๔ร๖ร/ม๕กำเพรกิ่มฤโดษยฎพีกรำะรำชบัญญัติแกส้ไำขนเกัพง่ิมำเนตคิมณประะกมรรวมลกกฎำรหกมฤำษยฎแีกพำ่งและพำณิชย์
๘๕ มำตรำ ๑๒๔๖/๖ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนับคทณี่ ๑ะ๘กร) รพม.ศก.ำ๒รก๕ฤ๕ษ๑ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๖ มำตรำ ๑๒๔๖/๗ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
(ฉบบั ที่ ๑๘) พ.ศ. ๒ส๕ำน๕ก๑ั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๗ มำตรำ ๑๒๔๗ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะพกทุ รธรศมักกรำำรชก๒ฤษ๔ฎ๗ีก๙ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๐๖- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
(๒) ถ้ำเก่ียวกับบริษัทจำกัด ก็คือกำรประชุมใหญ่ตำมที่ได้บัญญัติไว้ในมำตรำ
สำนกั ๑ง๑ำน๗ค๑ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำนำกัตงรำำนค๑ณ๒ะ๔ก๙รรมหกำ้ำรงกหฤุ้นษสฎ่วีกนำก็ดี บริษัทก็ดสีำแนมกั ง้จำะนไคดณ้เละิกกกรรันมแกลำร้วกกฤ็ใษหฎ้พีกึงำถือว่ำยังคง
ต้ังอยู่ตรำบเทำ่ เวลำทจ่ี ำเปน็ เพอ่ื กำรชำระบญั ชี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หรือบรษิ ัทน้นั ใหเ้ สสมำรนำจ็ กัตไงปรำำนกค๑ับณ๒จะัด๕กกร๐ำรรมใกหชำน้หร้กำนฤทเี้ งษี่ขนิ ฎอแีกงลำผะู้ชแำจรกะจบำัญหนชี่ำสคยำือสนชนิกั ำงทำรรนะัพคสยณะ์ขะสอกำงรงหรกม้ำำกงรหำงรุ้นำกสนฤว่ษขนฎอหีกงรหำอื ้ำบงหริษุ้นัทสน่วั้นน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๕๑ ห้ำงหุ้นส่วนก็ดี บริษัทก็ดี ในเมื่อเลิกกันเพรำะเหตุอ่ืนนอกจำก
ล้มละลำย หุ้นส่วสนำผนูจ้ กั ัดงำกนำครณห้ำะกงรหรมรือกำกรรกรฤมษกฎำีกรำของบริษัทย่อสมำเนขกั้ำงเปำน็นคผณู้ชะำกรระรบมัญกำชรีกเวฤ้นษฎไวีก้แำต่ข้อสัญญำ
ของห้ำงหรอื ขอ้ บังคับของบรษิ ัทจะมีกำหนดไว้เป็นสถำนอ่นื
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษไฎมีก่มำีผู้ชำระบัญชีดสังำวน่ำกั มงำำนนคี้ แณละะกเรมรม่ือกพำนรักกฤงำษนฎอีกัำยกำรหรือบุคคสลำนอกัื่นงผำนู้มคีสณ่วนะกไดรร้เสมีกยำรกฤษฎีกำ
ในกำรนี้ร้องขอ ท่ำนให้ศำลต้งั ผชู้ ำระบัญชี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๕๒ หุ้นส่วนผู้จัดกำร หรือกรรมกำรบริษัทมีอำนำจโดยตำแหน่งเดิมฉันใด
สำนกั เงมำ่อื นเคปณ็นะผก้ชู รำรรมะกบำรัญกชฤีกษ็ยฎงัีกคำงมอี ำนำจอยสู่ฉำนั นนกั ัน้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๕๓ ภำยในสิบส่ีวันนับแต่ได้เลิกห้ำงเลิกบริษัท หรือถ้ำศำลได้ต้ังผู้ชำระ
สำนกั บงัญำนชคนี ณับะแกตรรว่ มนั กทำ่ศีรกำฤลษตฎงั้ ีกผำู้ชำระบญั ชีตอ้ สงำกนรกั ะงทำนำคดณังจะะกกรรลมำ่ กวำตรอ่ กไฤปษนฎ้ี ีกคำือ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑)๘๘ บอกกล่ำวแก่ประชำชนโดยประกำศโฆษณำในหนังสือพิมพ์แห่งท้องที่อย่ำง
นอ้ ยหนึ่งครำวว่ำสหำำ้ นงกัหงนุ้ ำนสค่วนณหะกรรือรบมรกษิ ำรัทกนฤน้ั ษไฎดีก้เำลิกกันแล้วและสำในหกัผ้ งู้เำปนน็ คเณจำ้ะหกรนรีท้ ม้ังกหำรลกำฤยษยฎนื่ ีกคำำทวงหนแ้ี ก่
ผู้ชำระบญั ชี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(ฤ๒ษ)ฎสีก่งำคำบอกกล่ำวสอำนยก่ัำงงำเนดคียณวกะกันรเรปม็นกจำรดกหฤมษำฎยีกลำงทะเบียนไปสรำษนณกั งียำน์ไปคยณังะเกจร้ำรหมนกำ้ี รกฤษฎีกำ
ทั้งหลำยทุก ๆ คน บรรดำมีชอื่ ปรำกฏในสมดุ บัญชหี รอื เอกสำรของห้ำงหรือบรษิ ัทน้นั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๕๔ กำรเลิกหุ้นส่วนหรือบริษัทนั้น ผู้ชำระบัญชีต้องนำบอกให้จด
สำนกั ทงำะนเบคณียนะกภรำรมยกในำรสกิบฤษสฎี่วีกันำนับแต่วันท่ีเลสิำกนกกั ันงำนแคลณะใะนกรกรำมรกนำรี้ตก้อฤงษรฎะีกบำุชื่อผู้ชำระบัญสำชนีทกั งุกำนๆคณคะนกใรหร้จมดกำรกฤษฎีกำ
ลงทะเบียนไวด้ ว้ ยสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๑๒๕๕ ผู้ชสำรำนะกับงัญำนชคีตณ้อะงกทรำรงมบกดำรุลกขฤึ้นษโฎดีกยำเร็วที่สุดท่ีเป็นสวำนิสกััยงจำะนทคำณไะดก้ รสร่งมใกหำ้ รกฤษฎีกำ
ผู้สอบบญั ชตี รวจสอบลงสำคญั วำ่ ถูกตอ้ ง แล้วต้องเรียกประชมุ ใหญ่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๕๖ ธรุ กำรอันท่ปี ระชุมใหญ่จะพึงทำนัน้ คือ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(ฤ๑ษ)ฎรีกับำรองให้หุ้นส่วสนำผนู้จกั ังดำกนำครณหะรกือรกรมรกรมำรกกำฤรษบฎรีกิษำัทคงเป็นผู้ชำสรำะนบกั ัญงำชนีตค่อณไะปกรหรมรืกอำรกฤษฎีกำ
เลือกตงั้ ผชู้ ำระบญั ชใี หมข่ ้ึนแทนท่ี และ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๘ มำตรำ ๑๒๕๓ (๑) แกไ้ ขเพมิ่ เตมิ โดยพระรำชบญั ญัตแิ กไ้ ขเพ่ิมเตมิ ประมวลกฎหมำยแพง่ และ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรับรมทกี่ ๑ำร๘ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๕๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๐๗- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) อนมุ ตั ิบญั ชงี บดลุ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกอฤนษง่ึ ฎีกทำ่ีประชุมใหญ่จสะำสนั่งกั ใงหำ้ผนู้ชคำณระะกบรญัรมชกที ำรำกบฤัญษชฎีตีกรี ำำคำทรพั ย์สนิ สหำนรกัอื งใำหน้ทคำณกะำกรรใรดมกๆำรกฤษฎีกำ
ก็ไดส้ ดุ แตท่ ป่ี ระชมุ จะเห็นสมควร เพือ่ ชำระสะสำงกิจกำรของห้ำงห้นุ ส่วนหรอื บริษทั ใหเ้ สร็จไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๕๗ ผชู้ ำระบัญชซี ่ึงมิใช่เปน็ ขึ้นเพรำะศำลตั้งนั้น ท่ำนว่ำจะถอนเสียจำก
สำนกั ตงำำนแคหณนะ่งกแรลระมตก้ังำผรกู้อฤื่นษแฎทีกนำที่ก็ได้ ในเมื่อสผำนู้เปกั ็นงำหนุ้นคสณ่วะนกทรรั้งมหกลำำรกยฤอษอฎกีกเสำียงเป็นน้ำหนสึ่งำในจกั เดงำียนวคกณันะกหรรรือมทกำ่ี รกฤษฎีกำ
ไปดร้ ะไมชุม่เลใือหกญวข่ ่ำอจงะผเสปถู้ ำ็นือนหผกั งชูุ้้นำำไนดรคะ้ลณบงมะัญกตชริดรีซังมึง่ นกศ้ันำำรลกแตฤต้ังษ่ศหฎำรีลกือำยม่อิใมชส่ศงั่ำถลอตนั้งผใู้ชสนำำเนรมกะั ื่องบมำัญนีคคชำรณีจอ้ำะงกกขรตอรำมขแกอหำงนรผก่งู้เฤแปษล็นฎะหตีกุ้นำ้งั สผ่วู้อนืน่ ใแนทหน้ำทงี่
สำนกั คงนำนใดคคณนะกหรนรึ่งมหกรำือรกขฤอษงฎผีกู้ถำอื หนุ้ ในบริษัทสมำหีนุ้นกั งรำวนมคกณันะนกับรรไมดก้ถำงึ รหกนฤึง่ษใฎนีกยำ่ีสิบแห่งทนุ ขอสงำบนรกั ิษงัทำนโคดณยะจกำรนรมวนกำรกฤษฎีกำ
ทส่ี ่งใช้เงนิ เข้ำทุนแล้วน้ัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๕๘ เมื่อมีกำรเปลี่ยนตัวผู้ชำระบัญชีใหม่ครั้งใด ผู้ชำระบัญชีต้องนำ
สำนกั คงวำนำมคจณดะทกระรเมบกียำนรภกฤำยษใฎนีกสำิบสี่วันนบั แตว่สันำนทกั ี่ไงดำเ้นปคลณ่ียะนกตรวัรกมนักำนร้ันกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำนำกัตงรำำนค๑ณ๒ะ๕ก๙รรมผกู้ชำำรรกะฤบษญัฎีกชำีท้งั หลำยยอ่ มสมำีอนำกั นงำำจนดคงัณจะะกกรลรม่ำวกตำรอ่ กไฤปษนฎี้ ีกคำอื
(๑) แก้ต่ำงว่ำต่ำงในนำมของห้ำงหุ้นส่วนหรือบริษัทในอรรถคดีพิพำทอันเป็นแพ่ง
สำนกั หงรำนือคอณำชะญกรำรทม้งักปำรวกงฤแษลฎะีกทำำประนปี ระนสอำมนยกั องำมนคควณำะมกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(ำ๒น)กั งดำำนเคนณินะกกิจรกรมำกรำขรอกงฤหษ้ำฎงีกหำุ้นส่วนหรือบสรำิษนัทกั ตงำำนมคแณตะ่จกำรเรปม็นกำเรพกื่อฤษกฎำรีกชำำระสะสำง
กิจกำรให้เสร็จไปด้วยดี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(ฤ๓ษ)ฎขีกำำยทรัพย์สินขอสงำหนำ้ กั งงหำน้นุ คสณว่ นะกหรรรอื มบกรำษิรกทั ฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) ทำกำรอยำ่ งอน่ื ๆ ตำมแตจ่ ำเปน็ เพือ่ ชำระบญั ชใี หเ้ สร็จไปดว้ ยดี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๖๐ ข้อจำกัดอำนำจของผู้ชำระบัญชีอย่ำงใด ๆ จะอ้ำงเป็นสมบูรณ์ต่อ
สำนกั บงุคำนคคลณภะำกยรนรอมกกหำรำกไฤดษไ้ มฎ่ีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำนำกั ตงรำำนค๑ณ๒ะ๖ก๑รรมถก้ำำรมกีผฤู้ชษำฎรีกะำบัญชีหลำยคสนำนกกั ำงรำในดคๆณะทกี่ผรรู้ชมำกรำะรบกัญฤษชฎีกีกรำะทำย่อมไม่
เป็นอันสมบูรณ์นอกจำกผู้ชำระบัญชีท้ังหลำยจะได้ทำร่วมกัน เว้นแต่ท่ีประชุมใหญ่หรือศำลจะได้
สำนกั กงำำหนคนณดอะกำรนรำมจกไำวร้เกปฤน็ ษอฎยีก่ำำงอ่นื ในเวลำตสั้งำผนู้ชกั ำงรำะนบคัญณชะกี รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๖๒ ถ้ำมีมติของท่ีประชุมใหญ่หรือคำบังคับของศำลให้อำนำจผู้ชำระ
สำนกั บงัญำนชคีใณหะ้ทกำรกรมำรกแำรยกกฤกษันฎไีกดำ้ ท่ำนว่ำต้องนสำำนคกั วงำำมนจคดณทะกะรเบรมียกนำภรกำฤยษในฎสีกิบำ ส่ีวันนับแต่วสันำลนงกั มงตำนิหครณือะอกอรกรมคกำำรกฤษฎีกำ
บังคบั น้นั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๖๓ ค่ำธรรมเนียม ค่ำภำระติดพัน และค่ำใช้จ่ำยซ่ึงต้องเสียโดยควรใน
สำนกั กงำำรนชคำณระะกบรัญรมชกนี ำนั้รกทฤษ่ำนฎีวก่ำำผู้ชำระบัญชีตสอ้ำนงจกั งดั ำกนำครณใชะก้กรอ่ รนมหกนำรเี้ งกินฤรษำฎยีกอำื่น ๆ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำนำกัตงรำำนค๑ณ๒ะ๖กร๔รมถกำ้ำรเกจฤ้ำษหฎนีก้ีคำนใดมิได้มำทสวำงนถกั ำงมำนใหค้ใณชะ้หกนรร้ี มผกู้ชำำรรกะฤบษัญฎีกชำีต้องวำงเงิน
สำนกั เงทำ่ำนจคำณนะวกนรหรมนกน้ี ำนั้ รกตฤำษมฎบีกทำแห่งประมวลสกำฎนกัหงมำำนยคนณี้ ะวก่ำรดรว้ มยกวำำรงกทฤรษัพฎยีกส์ำ นิ แทนชำระหสนำน้ี กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๐๘- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๒๖๕ ผู้ชำสรำะนบกั งัญำนชีคจะณเะรกียรกรใมหก้ผำรู้เปก็ฤนษหฎุ้นีกสำ่วนหรือผู้ถอื หสุ้นำสนง่กั ใงชำ้นเงคินณละงกหรุ้นรอมักนำรกฤษฎีกำ
เป็นส่วนยังค้ำงชำระอยู่น้ันก็ได้ และเงินท่ีค้ำงชำระนี้ ถึงแม้จะได้ตกลงกันไว้ก่อนโดยสัญญำเข้ำ
หุ้นส่วน หรอื โดยสขำ้อนบกั ังงคำับนคขณองะบกรรริษมัทกวำ่ำรจกฤะษไดฎ้เีกรำยี กต่อภำยหลสังำกน็ตกั ำงมำนเมคณื่อเะรกยี รกรเมชกน่ ำนรกี้แฤลษว้ ฎทีกำ่ำนวำ่ ต้องส่ง
ใช้ทนั ที สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เสรจ็ หมดแลว้ สินสทมำนรำกััพตงรยำำ์กน็ยค๑ังณ๒ไะม๖ก่พ๖รอรมกถกับำ้ ำหผรูช้นกฤำี้สรษินะฎไบซีกัญรำ้ ชผีมู้ชำำพระิจบำรัญณชสำีตำเ้อนหงกัน็ รงว้อำำ่นงขคเมอณือ่ตะเก่องรศินรำลมลงกททำนัรุนกทหฤีรษเือพฎเ่ือีกงใินำหคอ้ ่ำอหกุ้นคไำดสใ้ ชั่ง้
สำนกั วง่ำำหนำ้คงณหะุน้ กสรร่วมนกหำรรอืกบฤษริษฎีกทั ำน้นั ลม้ ละลำยสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำนำกัตงรำำนค๑ณ๒ะ๖ก๗รรมผกูช้ ำำรรกะฤบษญัฎีกชำีตอ้ งทำรำยงำสนำยน่ืนกั งไวำน้ ณคณหะอกทรระมเบกำียรนกทฤษกุ ฎระีกยำะสำมเดือน
ครั้งหน่ึงว่ำได้จัดกำรไปอย่ำงใดบ้ำง แสดงให้เห็นควำมเป็นไปของบัญชีท่ีชำระอยู่น้ัน และรำยงำนนี้ให้
สำนกั เงปำดินเคผณยะแกกร่ผร้เูมปกน็ ำหรกุ้นฤสษว่ ฎนีกแำละผถู้ ือหุน้ แสลำะนเกัจง้ำำหนนค้ทีณ้ังะหกลรรำมยกตำรรวกจฤดษไู ฎดีกโ้ ดำ ยไมต่ อ้ งเสยี คส่ำำธนรกั รงมำนเนคยีณมะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำนำกัตงรำำนค๑ณ๒ะ๖กร๘รมถก้ำำรกกำฤรษชฎำีกรำะบัญชีนั้นยังคสงำนทกัำงอำยนู่โคดณยะกกำรลรมกกวำ่ำรปกีหฤนษฎ่ึงขีกึ้นำ ไป ผู้ชำระ
บัญชีต้องเรียกประชุมใหญ่ในเวลำสิ้นปีทุกปีนับแต่เร่ิมทำกำรชำระบัญชี และต้องทำรำยงำนย่ืนท่ี
สำนกั ปงรำนะคชณุมวะำ่กไรดร้จมัดกำกรำกรฤไษปฎอีกยำ่ำงไรบ้ำง ท้งั แสถำลนงกั ใงหำ้ทนครำณบะคกวรรำมมกเปำรน็ กไฤปษแฎหีกง่ ำบัญชโี ดยละเอสียำนดกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๖๙ อันทรัพย์สินของห้ำงหุ้นส่วนหรือของบริษัทนั้น จะแบ่งคืนให้แก่ผู้
สำนกั เงปำ็นนหคณุ้นะสก่วรนรหมกรำือรผกู้ถฤือษหฎีกุ้นำได้แต่เพียงเทส่ำำทนี่ไกั มงำ่ตน้อคงณเอะำกไรวร้ใมชก้ใำนรกกฤำษรชฎำีกรำะหน้ีของห้ำงสหำนุ้นกัสง่วำนนคหณรือะกบรรริษมัทกำรกฤษฎีกำ
เทำ่ น้ัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๗๐ เมื่อกำรชำระบัญชีกิจกำรของห้ำงหุ้นส่วนหรือบริษัทสำเร็จลง
สำนกั ผงู้ชำนำครณะบะกัญรรชมีตก้อำงรทกฤำษรฎำยีกงำำนกำรชำระสบำัญนกั ชงีแำนสคดณงวะ่กำรกรมำรกชำรำกรฤะษบฎัญีกำชีน้ันได้ดำเนินสไำปนอกั งยำ่ำนงคใณดะแกลรระมไดกำ้ รกฤษฎีกำ
จัดกำรทรัพย์สินของห้ำงหุ้นส่วนหรือบริษัทน้ันไปประกำรใด แล้วให้เรียกประชุมใหญ่เพื่อเสนอ
รำยงำนน้ัน และชส้แี ำนจงกั กงำจิ นกคำณรตะก่อรทรป่ี มรกะำชรกุมฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เมื่อที่ประชุมใหญ่ได้ให้อนุมัติรำยงำนนั้นแล้ว ผู้ชำระบัญชีต้องนำข้อควำมท่ีได้
สำนกั ปงรำนะคชณุมกะกันรนรั้มนกไปำรจกดฤทษะฎเีกบำียนภำยในสิบสสำนี่วันกั งนำับนแคณต่วะันกรปรรมะกชำุรมกเฤมษ่ือฎไีกดำ้จดทะเบียนแสลำ้วนดกั ังงนำนี้ใหค้ถณือะกวร่ำรเปมก็นำรกฤษฎีกำ
ที่สุดแหง่ กำรชำระสบำนัญกั ชงำี นคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๒๗๑ เมื่อสเสำนรก็ัจงกำำนรคชณำระกะรบรัญมชกำีแรลกว้ ฤษทฎำ่ ีกนำใหม้ อบบรรดำสสำมนกดุั งแำลนะคบณญั ะกชรี แรมลกะำรกฤษฎีกำ
เอกสำรท้ังหลำยของห้ำงหุ้นส่วนหรือบริษัทซ่ึงได้ชำระบัญชีนั้นไว้แก่นำยทะเบียนภำยในกำหนดสิบส่ี
วนั ดังกล่ำวไว้ในมสำำตนรกั ำงกำน่อคนณแะลกะรรใมหก้นำำรยกทฤษะเฎบีกียำนรักษำสมุดแสลำนะกับงัญำนชคี แณละะกเรอรมกกสำำรรกเหฤษลฎ่ำีนกำ้ันไว้สิบปีนับ
แตว่ นั ถงึ ทสี่ ดุ แหง่ กำรชำระบัญชี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกสฤมษดุ ฎแีกลำะบัญชีและเอสกำนสกัำรงำเหนคลณ่ำนะก้ี ใรหร้เมปกิดำรใหกฤ้แษกฎ่บีกรำรดำบุคคลผมู้ ีสสว่ำนนกัไดงำ้เนสคียณตระกวจรรดมูไกดำ้ รกฤษฎีกำ
โดยไม่เรยี กค่ำธรรมเนียมอย่ำงหน่งึ อย่ำงใด สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๒๗๒ ในคสดำนีฟกั้องงำเนรคียณกหะกนร้ีสรินมกซำ่ึงรหก้ำฤงษหฎุ้นีกสำ่วนหรือบริษัทสำหนรกั ืองำผนู้เคปณ็นะหกุ้นรสรม่วกนำรกฤษฎีกำ
-๒๐๙- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
หรือผู้ถือหุ้น หรือผู้ชำระบัญชีเป็นลูกหนี้อยู่ในฐำนเช่นนั้น ท่ำนห้ำมมิให้ฟ้องเมื่อพ้นกำหนดสองปีนับ
สำนกั แงตำนว่ คนั ณถึงะทกร่ีสรุดมแกหำร่งกกฤำษรชฎำีกรำะบญั ชี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำนำกัตงรำำนค๑ณ๒ะ๗ก๓รรมบกทำรบกัญฤษญฎตั ีกิแำห่งมำตรำ ๑๑ส๗ำน๒กั งถำึงนมคำณตะรกำรร๑ม๑ก๙ำร๓กฤกษับฎมีกำำตรำ ๑๑๙๕
มำตรำ ๑๒๐๗ เหล่ำน้ี ท่ำนให้ใช้บังคับแก่กำรประชุมใหญ่ซึ่งมีขึ้นในระหว่ำงชำระบัญชีด้วยโดย
สำนกั องนำนุโลคมณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกกรำรรมถกอำนรทกฤะษเบฎยีีกนำหหมำ้วงดห๖นุ้ สว่ นจสดำนทกั ะงเำบนียคนณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ห้ำงหนุ้ สส่วำนนกัจงำำกนดั คณแะลกะรบรรมษิ กัทำรจกำฤกษดั ฎรีกำ้ ำง๘๙ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๗๓/๑๙๐ เมื่อใดนำยทะเบียนมีมูลเหตุอันควรเชื่อว่ำห้ำงหุ้นส่วนจด
สำนกั ทงะำนเบคียณนะกหรร้ำมงหกำุ้นรสก่วฤนษฎจีำกกำัด หรือบริษัทสจำนำกักงัดำในดคณมิไะดก้ทรรำมกกำำรรคก้ำฤขษำฎยีกหำรือประกอบกสำำนรงกั ำงนำนแคลณ้วะใกหร้นรมำกยำรกฤษฎีกำ
ทะเบียนมีหนังสือส่งทำงไปรษณีย์ตอบรับไปยังห้ำงหุ้นส่วนหรือบริษัท เพื่อสอบถำมว่ำยังทำกำร
ค้ำขำยหรอื ประกสอำบนกกั ำงำรนงำคนณอะยกรู่หรรมอื กไำมร่กแฤลษะฎแีกจำ้งว่ำหำกมิได้รสับำนคกัำงตำอนบคภณำะยกใรนรมสกำำมรสกิบฤวษันฎนีกำับแต่วันท่ีส่ง
หนังสือจะไดโ้ ฆษณำในหนงั สอื พิมพเ์ พือ่ ขีดชอ่ื หำ้ งหุ้นส่วนหรือบริษทั นน้ั ออกเสยี จำกทะเบียน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษนฎำีกยำทะเบียนได้รสับำคนำกั ตงำอนบคจณำะกกหรร้ำมงกหำุ้นรกสฤ่วษนฎหีกรำือบริษัทน้ันวส่ำำนหกั ้ำงงำหนุ้นคณส่ะวกนรหรมรืกอำรกฤษฎีกำ
บรษิ ัทมิได้ทำกำรสคำ้ำนขกั ำงยำนหครณือปะกรระรกมอกบำรกกำฤรษงฎำนีกำแล้วหรอื มิได้รสับำนคกัำงตำอนบคภณำะยกใรนรมสกำมำรสกิบฤวษันฎนีกำับแต่วันที่ส่ง
หนังสือ ให้นำยทะเบยี นโฆษณำในหนงั สือพิมพ์แหง่ ท้องที่อยำ่ งนอ้ ยหน่ึงครำวและสง่ หนงั สือบอกกลำ่ ว
สำนกั ทงำำนงไคปณระษกณรรียม์ตกอำรบกรฤับษไฎปีกยำังห้ำงหุ้นส่วนสหำรนือกั บงำรนิษคัทณวะ่ำกรเมรม่ือกพำ้นรกเวฤลษำฎเีกกำ้ำสิบวันนับแตส่วำันนทกั ี่สงำ่งนหคนณังสะกือรบรอมกกำรกฤษฎีกำ
กลำ่ วห้ำงหนุ้ ส่วนหรอื บรษิ ัทน้นั จะถกู ขดี ชื่อออกจำกทะเบยี น เว้นแตจ่ ะแสดงเหตใุ หเ้ หน็ เป็นอย่ำงอืน่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๗๓/๒๙๑ ในกรณีทห่ี ้ำงหุ้นส่วนหรือบริษัทเลิกกันแลว้ และอยูร่ ะหวำ่ งกำร
สำนกั ชงำำรนะคบณัญะกชรี รหมำกกำนรกำยฤทษฎะีเกบำียนมมี ลู เหตุอสนั ำนคกัวรงำเชนื่อควณ่ำะไกมรม่ รีตมัวกผำรูช้ กำฤรษะฎบีกญั ำชที ำกำรอยู่ หสรำนอื กักงำำรนงคำณนขะกอรงรหมำ้ กงำรกฤษฎีกำ
ห้นุ ส่วนหรอื บรษิ ัทได้ชำระสะสำงตลอดแล้ว แต่ผชู้ ำระบัญชีมิได้ทำรำยงำนกำรชำระบญั ชี หรอื มไิ ด้ย่ืน
จดทะเบียนเสรจ็ กสำำรนชกั ำงรำนะคบณญั ะชกีตรอ่รมนกำำยรทกะฤเษบฎยี ีกนำ ให้นำยทะเบสียำนนกมั งีหำนนังคสณือะสกง่รทรมำกงไำปรกรฤษษณฎยี ีก์ตำอบรบั ไปยัง
ห้ำงห้นุ ส่วนหรือบริษัท และผู้ชำระบัญชี ณ สถำนทอี่ นั ปรำกฏเปน็ สำนักงำนสุดท้ำย แจ้งใหด้ ำเนินกำร
สำนกั เงพำ่ือนใคหณ้มะีตกัวรรผมู้ชกำำรระกบฤัญษฎชีกี หำ รือย่ืนรำยงำสนำนกกำั รงำชนำครณะบะกัญรชรมี หกำรรือกจฤดษทฎะีกเำบียนเสร็จกำรสชำำนรกั ะงบำนัญคชณี ะแกลร้วรแมตกำ่ รกฤษฎีกำ
กรณี และแจ้งว่ำสหำนำกักงมำิไนดค้ดณำะเกนรินรมกกำำรรดกังฤกษลฎ่ำีกวำภำยในระยะสเำวนลกั ำงหำนนค่ึงณระ้อกยรแรมปกดำสริกบฤวษันฎนีกับำแต่วันที่ส่ง
หนังสือน้ันแล้ว จะได้โฆษณำในหนงั สือพิมพ์เพื่อขดี ชื่อห้ำงหุ้นส่วนหรอื บรษิ ัทนัน้ ออกเสียจำกทะเบียน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษหฎ้ำีกงหำ ุ้นส่วนหรือบสรำิษนัทกั งำหนรคือณผะู้ชกำรรระมบกัญำรชกีมฤษิไดฎ้ดีกำำเนินกำรภำยสในำนกกัำงหำนนคดณเวะลกำรตรมำมกำรกฤษฎีกำ
ส๘ำ๙นหกั มงวำนดค๖ณกะกำรรถรมอนกำทระกเฤบษียนฎีหกำ้ำงหุ้นส่วนจดทสะำเบนียกั นงำหน้ำคงหณุ้นะกส่วรรนมจกำกำรัดกแฤลษะฎบีกรำิษัทจำกัดร้ำง
มำตรำ ๑๒๗๓/๑ ถึงมำตรำ ๑๒๗๓/๔ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนบั คทณ่ี ๑ะ๘กร) รพม.ศก.ำ๒รก๕ฤ๕ษ๑ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๐ มำตรำ ๑๒๗๓/๑ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
(ฉบบั ท่ี ๑๘) พ.ศ. ๒ส๕ำน๕ก๑ั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๑ มำตรำ ๑๒๗๓/๒ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนบั คทณี่ ๑ะ๘กร) รพม.ศก.ำ๒รก๕ฤ๕ษ๑ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๑๐- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
วรรคหน่ึง ให้นำยทะเบียนโฆษณำในหนังสือพิมพ์แห่งท้องท่ีอย่ำงน้อยหน่ึงครำว และส่งหนังสือบอก
สำนกั กงลำน่ำควทณำะงกไรปรรมษกำณรกียฤ์ตษอฎบีกรำับไปยังห้ำงหุ้นสำสน่วกั นงหำนรคือณบะรกิษรัทรแมลกำะรผกู้ชฤำษรฎะีกบำัญชีว่ำเม่ือพ้นสกำำนหกั นงำดนเควณลำะเกกร้ำรสมิบกำรกฤษฎีกำ
วนั นับแต่วันท่ีส่งหนังสือบอกกลำ่ ว หำ้ งหุ้นส่วนหรือบริษัทนนั้ จะถูกขีดชื่อออกจำกทะเบียน เว้นแต่จะ
แสดงเหตุให้เห็นเสปำน็ นอกั ยงำ่ำนงอคื่นณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๒๗๓/๓๙๒ สเำมน่ือกั สงำิ้นนกคำณหะนกดรรเวมลกำำตรกำฤมษทฎ่ีแีกจำ้งในหนังสือบสอำกนกกั ลง่ำำนวตคำณมะมกรำรตมรกำำรกฤษฎีกำ
๑เห๒็น๗เป๓็น/๑อยห่ำรงอือ่ืนมสำนตำนำรยกัำงท๑ำะน๒เคบ๗ณีย๓ะนก/จ๒ระรมขแีกดลำช้วร่ือกแหฤล้ษำะงฎหหีก้ำุ้นำงสห่วุ้นนสห่วรนือหบรรือิษสบำัทนรนิษกั ้ันงัทำอนหอคกรณือเสะผกียู้ชรจำรำมรกะกทบำระัญกเบฤชษีมียฎินไดีกก้แำ็ไสดด้ ใงนเหกตำรุใหน้้ี
สำนกั ใงหำ้หนค้ำงณหะุ้นกรสร่วมนกหำรรกือฤบษรฎิษีกัทำนั้นส้ินสภำพสนำนิตกัิบงุคำนคคลณตั้งะแกรตร่เมมก่ือำนรำกยฤทษฎะีกเบำียนขีดช่ือห้ำงสหำนุ้นกัสง่วำนนคหณรือะกบรรริษมัทกำรกฤษฎีกำ
ออกเสียจำกทะเบียน แตค่ วำมรบั ผิดของหุ้นสว่ นผจู้ ัดกำร ผู้เป็นหุ้นสว่ น กรรมกำร ผู้จัดกำร และผู้ถือ
หุ้นมีอยู่เท่ำไรก็ใหสำ้คนงกั มงีอำนยคู่อณย่ะำกงนรรั้นมแกลำระกพฤึงษเฎรีียกำกบังคับได้เสมสือำนนกั หง้ำำนงหคณุ้นสะก่วรนรหมกรืำอรบกรฤิษษัทฎีกนำ้ันยังมิได้สิ้น
สภำพนิติบุคคล
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๗๓/๔๙๓ ถ้ำห้ำงหุ้นส่วน ผู้เป็นหุ้นส่วน บริษัท ผูถ้ ือหุ้น หรือเจ้ำหนี้ใด ๆ
ของห้ำงหุ้นส่วนหสรำือนบกั งรำิษนัทคนณ้ันะกรู้รสรึกมวก่ำำตร้อกฤงเษสฎียีกหำำยโดยไม่เป็นสธำรนรกั มงเำพนครำณะะกกำรรรทมกี่หำ้ำรงกหฤุ้นษสฎ่วีกนำหรอื บรษิ ัท
ถูกขดี ช่ือออกจำกทะเบียน เม่อื ห้ำงหุ้นส่วน ผู้เป็นหุ้นสว่ น บริษัท ผู้ถอื ห้นุ หรือเจำ้ หน้ียื่นคำร้องต่อศำล
สำนกั แงลำนะคศณำละกพริจรำมรกณำรำกไฤดษ้คฎวีกำำมเป็นที่พอใจวส่ำำนในกั ขงำณนะคทณ่ีขะกีดรชร่ือมหก้ำำรงกหฤุ้นษสฎ่วีกนำหรือบริษัทออสกำนจกัำงกำทนะคเณบะียกนรรหม้ำกงำรกฤษฎีกำ
หุ้นส่วนหรือบริษสัทำยนังกั ทงำำนกคำณรคะ้ำกขรรำมยกหำรรือกยฤัษงปฎรีกะำกอบกำรงำนสอำยนู่กั หงรำนือคเหณ็นะเกปร็นรมกกำำรรยกุตฤิษธรฎรีกมำในกำรที่จะ
ให้ห้ำงหุ้นส่วนหรือบริษัทได้กลับคืนสู่ทะเบียนก็ดี ศำลจะส่ังให้จดช่ือห้ำงหุ้นส่วนหรือบริษัทกลับคืน
สำนกั เงขำ้ำนสคู่ทณะะเบกรียรนมกก็ไำดร้ กแฤลษะฎใหีก้ถำือว่ำห้ำงหุ้นสสว่ ำนนหกั รงือำนบครณิษะัทกนร้ันรมยกงั คำรงกอฤยษตู่ ฎลีกอำดมำเสมอื นมิไดส้มำนีกกัำรงำขนีดคชณื่อะอกอรกรเมลกยำรกฤษฎีกำ
โดยศำลจะส่ังและวำงข้อกำหนดไว้เป็นประกำรใด ๆ ตำมที่เห็นเป็นกำรยุติธรรมด้วยก็ได้เพ่ือให้ห้ำง
หนุ้ ส่วนหรือบริษัทสำแนลกั ะงบำนรครดณำะบกุครรคมลกอำนื่รกๆฤษกฎลีกับำคืนสู่ฐำนะอันสใำกนลกั ้ทงำี่สนุดคกณับะฐกำรนรมะกเดำรมิ กเฤสษมฎอื ีกนำห้ำงหุ้นสว่ น
หรือบรษิ ทั นน้ั มไิ ดถ้ กู ขีดชอ่ื ออกจำกทะเบียนเลย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกกฤำษรฎร้ีอกำงขอให้ห้ำงหุ้สนำสน่วกั นงำหนรคือณบะกริรษรัทมกกำลรับกคฤษืนฎสีกู่ทำะเบียน ห้ำมสมำิในหกั ้รง้อำนงคขณอะเกมร่ือรพม้กนำรกฤษฎีกำ
กำหนดสิบปนี ับแตว่ ันที่นำยทะเบยี นขีดช่ือหำ้ งหุ้นสว่ นหรอื บริษัทออกจำกทะเบียน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ลกั ษณะ ๒๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนสคมณำะคกมร๙ร๔มกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๒๗๔ - ๑๒ส๙ำน๗กั (งยำนกคเลณกิ ะ)กรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๒ มำตรำ ๑๒๗๓/๓ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนับคทณ่ี ๑ะ๘กร) รพม.ศก.ำ๒รก๕ฤ๕ษ๑ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๓ มำตรำ ๑๒๗๓/๔ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
(ฉบบั ท่ี ๑๘) พ.ศ. ๒ส๕ำน๕ก๑ั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๔ ลักษณะ ๒๓ สมำคม มำตรำ ๑๒๗๔ ถึงมำตรำ ๑๒๙๗ ยกเลิกโดยพระรำชบัญญัติให้ใช้
สำนกั บงทำนบคญั ณญะตั กิบรรรรมพก๑ำรกแฤหษ่งปฎรีกะำมวลกฎหมำยแสพำ่งนแกลั ะงำพนำคณณชิ ะยก์ทรไ่ี ดรม้ตกรวำจรกชำฤรษะฎใหีกมำ่ พ.ศ. ๒๕๓๕ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๑๑- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระรำชกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สใหำน้ใชกั ้บงำทนบคัญณญะกตั ริรบมรกรำพรก๔ฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แหง่ ประมวลกฎหมำยแพง่ และพำณิชย์๙๕
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกพฤรษะฎบีกำำทสมเด็จพระปสำรนมกันิ งทำนรมคณหำะปกรรระมชกำำธรปิกกฤษพฎรีกะำปกเกล้ำเจ้ำอสยำู่หนวักั งมำีพนคระณบะกรมรรรมำกชำรกฤษฎีกำ
โองกำรดำรสั เหนสือำเนกกัลงำ้ ำฯนคใหณ้ปะกระรรกมำกศำจรงกทฤรษำฎบีกทำว่ั กันวำ่ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกโดฤยษทฎี่กีกำำรประมวลกฎสหำมนำกั ยงแำนหค่งบณ้ำะนกเรมรอืมงกไำดร้ดกฤำเษนฎิรีกมำำถึงครำวท่คี วรสปำนรกัะงกำำนศคใณช้บะกรรรรพมก๔ำรกฤษฎีกำ
แหง่ ประมวลกฎหมำยแพง่ และพำณิชย์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
จ่ึงทรงพระกรุณำโปรดเกล้ำฯ ส่ังว่ำ ให้เพ่ิมบทบัญญัติบรรพ ๔ ต้ังแต่มำตรำ ๑๒๙๘
สำนกั ถงึงำมนคำตณระำกร๑รม๔ก๓ำ๔รกตฤษำมฎีทกำี่ได้ตรำไว้ต่อทส้ำำยนพกั งรำะนรคำณชกะกฤรษรฎมกีกำำรนก้ีเฤขษ้ำฎเปีกำ็นส่วนหน่ึงแหส่งำปนรกั ะงมำนวคลณกะฎกหรมรมำกยำรกฤษฎีกำ
แพง่ และพำณชิ ย์ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ให้ใช้พระรำชกฤษฎกี ำน้ีตงั้ แตว่ นั ที่ ๑ เมษำยน พทุ ธศักรำช ๒๔๗๕ เปน็ ตน้ ไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สปำรนะกั กงำำนศคมณำะณกรวรมันกทำี่ ร๑ก๖ฤษมฎีนีกำำคม พุทธศกั รสำำชนก๒ั ง๔ำน๗ค๓ณเะปก็นรรปมที กี่ ำ๖รกใฤนษรฎัชีกชำกำลปจั จบุ นั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก๙๕ฤษรำฎชีกกำิจจำนุเบกษำ เลสม่ ำน๔กั ๗ง/ำ-น/หคนณ้ำะก๔ร๔ร๒ม/ก๑ำ๘รกมฤีนษำฎคีกมำ๒๔๗๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๑๒- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ บรรพ ๔ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนทครณพั ะยกส์ รินรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ลักษณะ ๑ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนบกั งทำเนบคด็ ณเสะรก็จรรทมว่ั กไปำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๒๙๘ ทรัพสยำสนทิ กั ธงำิทนัง้ คหณละำกยรนร้ันมกทำร่ำกนฤวษำ่ ฎจีกะำก่อตั้งข้นึ ได้แตสด่ ำ้วนยกั องำำนศคยั ณอำะนกรำรจมใกนำรกฤษฎีกำ
ประมวลกฎหมำยนี้หรอื กฎหมำยอืน่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๒๙๙ ภำยในบงั คับแห่งบทบัญญัติในประมวลกฎหมำยน้ีหรือกฎหมำยอื่น
สำนกั ทง่ำำนนควณ่ำกะกำรรรไมดก้มำำรโกดฤยษนฎิตีกิำกรรมซึ่งอสังหสำำนรกัิมงทำนรัพคณย์ะหกรรือรมทกรำัพรยกฤสษิทฎธีกิอำันเก่ียวกับอสสังำหนำกั รงิมำนทครณัพะยก์นร้ันรมไกมำ่ รกฤษฎีกำ
บริบรู ณ์ เวน้ แต่นิตกิ รรมจะได้ทำเป็นหนงั สือและไดจ้ ดทะเบยี นกำรได้มำกับพนกั งำนเจำ้ หนำ้ ท่ี
สถำำ้นมกั ีผงูไ้ำดน้มคณำซะง่ึกอรสรมังหกำำรรกมิ ฤทษรฎัพีกยำ์หรือทรพั ยสิทสำธนิอกั นั งเำกนี่ยควณกะับกอรสรมงั หกำำรรกมิ ฤทษรฎัพีกยำ์โดยทำงอ่ืน
นอกจำกนิติกรรม สิทธิของผู้ได้มำน้ัน ถ้ำยังมิได้จดทะเบียนไซร้ ท่ำนว่ำจะมีกำรเปลี่ยนแปลงทำง
สำนกั ทงะำนเบคียณนะไกมร่ไรดม้กแำลระกฤสษิทฎธีกิอำันยังมิได้จดทะสเำบนยี กั นงำนนนั้ คณมะิใหกร้ยรกมขกึ้นำรเปกฤ็นษขฎ้อีกตำอ่ สู้บคุ คลภำยสนำอนกกั ผงำู้ไนดค้สณิทธะกิมรำรโมดกยำรกฤษฎีกำ
เสยี คำ่ ตอบแทนแสลำะนโกัดงยำสนจุครณติ ะกแรลระมไกดำจ้รกดฤทษะฎเบีกยีำนสิทธิโดยสจุ สรำิตนแกั ลงำว้ นคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๓๐๐ ถำ้ ไดส้จำนดกัทงะำเนบคียณนะกกำรรรโมอกนำอรกสฤังษหฎำรีกิมำ ทรัพย์หรอื ทรสัพำนยกัสงิทำนธอิคนัณเะกก่ยี รวรมกกับำรกฤษฎีกำ
อสังหำริมทรัพย์เป็นทำงเสียเปรียบแก่บุคคลผู้อยู่ในฐำนะอันจะให้จดทะเบียนสิทธิของตนได้อยู่ก่อน
ไซร้ ท่ำนว่ำบุคคลสนำนั้นกั องำำจนเครณยี ะกกใรหร้เมพกิกำถรกอฤนษกฎำีกรำจดทะเบียนน้ันสำไนดกั้ แงำตน่กคำณรโะอกนรรอมันกมำรีคก่ำฤตษอฎบีกแำทน ซึ่งผู้รับ
โอนกระทำกำรโดยสุจรติ นัน้ ไม่วำ่ กรณีจะเป็นประกำรใด ท่ำนวำ่ จะเรียกใหเ้ พกิ ถอนทะเบียนไม่ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๐๑ บทบัญญัติแห่งสองมำตรำก่อนนี้ ท่ำนให้ใช้บังคับถึงกำร
เปลีย่ นแปลง ระงสับำนแกั ลงะำนกลคับณคะกนื รมรำมแกหำรง่ กทฤรษัพฎยีกสำทิ ธิอนั เกยี่ วกับสำอนสกั งั งหำำนรคมิ ณทะรกัพรรยม์นก้ันำดรกว้ ฤยษโดฎยีกอำนโุ ลม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๓๐๒๙๖ บทสำบนัญกั งญำันตคิแณห่งะสกรำรมมมกำำตรรกำฤกษ่อฎนีกำน้ี ให้ใช้บังคับสถำึงนเรกั ืองำมนีรคะณวำะกงตรรั้งมแกตำ่ รกฤษฎีกำ
ห้ำตันขึน้ ไป ท้ังแพสำแนลกั ะงสำนัตควณ์พำะหกรนระมดก้วำยรกโดฤยษอฎนีกำุโลม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๓๐๓ ถ้ำบสุคำนคกัลงหำนลคำยณคะกนรเรรมียกกำเรอกำฤสษังฎหีกำำริมทรัพย์เดียวสกำนันกั โงดำนยคอณำศะกัยรหรลมักกำรกฤษฎีกำ
กรรมสิทธ์ิตำ่ งกันไซร้ ท่ำนว่ำทรัพย์สินตกอยใู่ นครอบครองของบุคคลใด บคุ คลน้ันมีสิทธิยงิ่ กว่ำบุคคล
อืน่ ๆ แต่ตอ้ งไดท้ สรำัพนยกั ์นงำ้นั นมคำณโดะกยรมรคีมำ่กตำรอกบฤแษทฎนีกแำละได้กำรครอสำบนคกั รงอำงนโคดณยะสกจุ รรรติ มกำรกฤษฎีกำ
ท่ำนมิให้ใช้มำตรำน้ีบังคับถึงสังหำริมทรัพย์ซึ่งระบุไว้ในมำตรำก่อนและในเรื่อง
สำนกั ทงรำนัพคยณ์สะินกหรำรยมกกำับรกทฤรษัพฎยีกส์ ำินท่ีได้มำโดยกสำำรนกกั รงำะนทคำณผดิะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๖ มำตรำ ๑๓๐๒ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรบัรมทกี่ ๑ำร๔ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๔๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๑๓- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๐๔ สำธำรณสมบัติของแผน่ ดนิ นน้ั รวมทรัพย์สินทุกชนิดของแผน่ ดนิ ซ่ึง
สำนกั ใงชำ้เนพคื่อณสะำกธรำรรมณกปำรรกะฤโษยฎชีกนำ์หรอื สงวนไว้เพสำ่ือนปกั รงะำนโยคชณนะ์รก่วรมรมกกนั ำรเชกน่ฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ที่ดินรกร้ำงว่ำงเปล่ำ และที่ดินซ่ึงมีผู้เวนคืนหรือทอดท้ิงหรือกลับมำเป็นของ
แผ่นดินโดยประกสำำรนอกั ่นื งำตนำคมณกะฎกหรรมมำกยำทรก่ีดฤนิ ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ทรัพย์สินสำหรับพลเมืองใช้ร่วมกัน เป็นต้นว่ำ ท่ีชำยตล่ิง ทำงน้ำ ทำงหลวง
สำนกั ทงะำนเลคสณำะบกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักรำชกำรบำ้ นส(๓ำเมน)ือกั ทงงำรเนัพรคือยณร์สบะินกใอรชรำ้เมวพกธุ ื่อำยปรทุ กรธฤะภษโัณยฎชีกฑนำ์ ์ของแผ่นดินสโดำนยกั เฉงำพนำคะณเะปก็นรรตม้นกวำ่ำรกปฤ้อษมฎแีกำละโรงทหำร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๐๕ ทรัพย์สินซึ่งเป็นสำธำรณสมบัติของแผ่นดินน้ันจะโอนแก่กันมิได้
เวน้ แต่อำศัยอำนำสจำนแกหั งง่ ำบนทคกณฎะหกรมรำมยกเำฉรพกำฤะษหฎรีกือำพระรำชกฤษสฎำกีนำกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๑๓๐๖ ท่ำสนำนหกั ้ำงมำนมคิใณหะ้ยกกรอรมำกยำุครกวฤำษมฎขีกึ้นำเป็นข้อต่อสู้กสำับนแกั ผงำ่นนดคิณนใะนกรเรรม่ือกงำรกฤษฎีกำ
ทรพั ยส์ นิ อนั เปน็ สำธำรณสมบัติของแผน่ ดิน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๐๗ ท่ำนห้ำมมิให้ยึดทรัพย์สินของแผ่นดินไม่ว่ำทรัพย์สินนั้นจะเป็น
สำนกั สงำำธนำครณณะสกรมรบมัตกขิ ำรอกงฤแษผฎน่ ีกดำินหรอื ไม่ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ลักษณะ ๒
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนกครรณมะสกิทรรธมิ์ กำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๑
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำกนำกั รงไำดน้มคำณซะึ่งกกรรรรมมกสำิทรกธฤิ์ ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๐๘ ที่ดินแปลงใดเกิดท่ีงอกริมตล่ิง ท่ีงอกย่อมเป็นทรัพย์สินของเจ้ำของ
สำนกั ทงี่ดำนินคแณปะลกงรนรน้ัมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๐๙ เกำะท่ีเกิดในทะเลสำบ หรือในทำงน้ำหรือในเขตน่ำนน้ำของ
สำนกั ปงรำนะคเทณศะกก็ดรรี แมลกะำรทกอ้ ฤงษทฎำีกงำนำ้ ท่เี ขินข้นึ กด็สีำเนปกั น็ งำทนรคัพณยะส์ กินรขรมอกงแำรผกน่ ฤดษนิ ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั งรำำนค๑ณ๓ะ๑กร๐รมกบำุครกคฤลษใฎดีกสำร้ำงโรงเรือนสใำนนทกั ่ีดงำินนขคอณงะผกู้รอร่ืนมโกดำรยกสฤุจษรฎิตีกไำซร้ ท่ำนว่ำ
เจ้ำของที่ดินเป็นเจ้ำของโรงเรือนน้ัน ๆ แต่ต้องใช้ค่ำแห่งที่ดินเพียงที่เพ่ิมข้ึนเพรำะสร้ำงโรงเรือนนั้น
สำนกั ใงหำแ้นกค่ผณูส้ ะรก้ำรงรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แต่ถ้ำเจ้ำของท่ีดินสำมำรถแสดงได้ว่ำ มิได้มีควำมประมำทเลินเล่อ จะบอกปัดไม่
ยอมรับโรงเรอื นนส้ันำนแลกั งะำเนรียคกณใะหก้ผรรู้สมรกำ้ ำงรรกื้อฤถษอฎนีกไำป และทำที่ดนิสำในหกั้เปงำ็นนตคำณมะเกดริมรกม็ไกดำ้ รเกวฤ้นษไวฎ้แีกตำ่ถ้ำกำรนีจ้ ะ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๑๔- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
ทำไม่ได้โดยใช้เงนิ พอสมควรไซร้ ท่ำนวำ่ เจำ้ ของทีด่ ินจะเรียกใหผ้ ู้สร้ำงซ้ือที่ดินทัง้ หมดหรอื แต่บำงส่วน
สำนกั ตงำำมนครำณคะำกตรลรมำดกำกรไ็ กดฤ้ ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณ๑ะก๑รรมบกุคำรคกลฤใษดฎสีกรำ้ำงโรงเรือนในสำทนี่ดกั ินงำขนอคงณผะู้อก่ืนรรโมดกยำไรมก่สฤุจษรฎิตีกไำซร้ ท่ำนว่ำ
บุคคลน้ันต้องทำท่ีดินให้เป็นตำมเดิมแล้วส่งคืนเจ้ำของ เว้นแต่เจ้ำของจะเลือกให้ส่งคืนตำมที่เป็นอยู่
สำนกั ใงนำกนรคณณีะเชก่นรรนมี้เกจำ้ำรขกอฤงษทฎี่ดีกินำต้องใช้รำคำสโรำนงเกั รงือำนนหคณรือะกใชรร้คม่ำกแำหร่งกทฤษ่ีดฎินีกเพำ ียงท่ีเพ่ิมขึ้นเสพำรนำกั ะงสำนร้ำคงณโระกงเรรรือมนกำรกฤษฎีกำ
น้นั แล้วแตจ่ ะเลอื สกำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรมกำฤตษรฎำีกำ๑๓๑๒ บุคคสลำนใดกั งสำรน้ำคงณโระงกเรรรือมนกรำรุกกลฤ้ำษเฎขีก้ำำไปในที่ดินขอสงผำนู้อกัื่นงโำดนยคสณุจะกริรตรไมซกรำ้ รกฤษฎีกำ
ท่ำนว่ำบุคคลนั้นเป็นเจ้ำของโรงเรือนท่ีสร้ำงขึ้น แต่ต้องเสียเงินให้แก่เจ้ำของท่ีดินเป็นค่ำใช้ที่ดินน้ัน
และจดทะเบียนสสิทำนธกั ิเงปำ็นนภคณำระะกจรรำมยกอำมรกตฤ่อษภฎีกำำยหลังถ้ำโรงเรสือำนนกั นง้ันำนสคลณำะยกไรปรทม้ังกหำรมกดฤษเจฎ้ีำกขำ องที่ดินจะ
เรยี กใหเ้ พิกถอนกำรจดทะเบียนเสียก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรถก้ำฤบษุคฎคีกำลผู้สร้ำงโรงเรสือำนนนกั งั้นำกนรคะณทะำกกรรำมรกโดำรยกไฤมษ่สฎุจีกรำิต ท่ำนว่ำเจ้ำขสำอนงกัทงี่ดำนินคจณะเะรกียรกรมใหกำ้ รกฤษฎีกำ
ผู้สร้ำงรื้อถอนไป และทำทด่ี นิ ให้เปน็ ตำมเดมิ โดยผู้สรำ้ งเปน็ ผอู้ อกค่ำใช้จ่ำยก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๑๓ ถ้ำผู้เป็นเจ้ำของที่ดินโดยมีเงื่อนไขสร้ำงโรงเรือนในท่ีดินนั้น และ
สำนกั ภงำำนยคหณละังกทร่ีดรินมกตำกรเกปฤ็นษขฎอีกงำบุคคลอื่นตำสมำเนง่ืกอั งนำไนขคไณซระก้ ทรร่ำมนกใำหร้นกฤำษบฎทีกบำัญญัติแห่งปรสะำมนวกั ลงกำนฎคหณมะำกยรนรมี้วก่ำำรกฤษฎีกำ
ด้วยลำภมิควรได้มสำำนใชกั ้บงำังนคคับณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรมกำฤตษรฎำีกำ๑๓๑๔ ท่ำนสใำหน้ใกั ชงำ้บนทคบณัญะกญรรัตมิมกำำตรกรฤำษ๑ฎ๓ีกำ๑๐, ๑๓๑๑ สแำลนะกั ง๑ำน๓ค๑ณ๓ะกบรังรคมักบำรกฤษฎีกำ
ตลอดถงึ กำรก่อสรำ้ งใด ๆ ซ่ึงติดทดี่ นิ และกำรเพำะปลกู ตน้ ไมห้ รือธญั ชำตดิ ว้ ยโดยอนุโลม
สแำตน่ขกั ้ำงวำหนครือณธะัญกรชรำมตกิอำรยก่ำฤงษอฎ่ืนีกอำันจะเก็บเกี่ยวสรำนวงกั ผงำลนไคดณ้คระกำรวรหมนกึ่งำหรกรฤือษหฎลีกำำยครำวต่อปี
เจ้ำของที่ดินต้องยอมให้บุคคลผู้กระทำกำรโดยสุจริต หรือผู้เป็นเจ้ำของท่ีดินโดยมีเง่ือนไขซึ่งได้
สำนกั เงพำำนะคปณละูกกลรรงมไวก้นำรั้นกฤคษงฎคีกรำองท่ีดินจนกวส่ำำจนะกั เสงำรน็จคกณำะรกเกรร็บมเกกำ่ียรวกโฤดษยฎใชีกำ้เงินคำนวณตำสมำเนกกั ณงำฑน์คค่ำณเะชก่ำรทรี่ดมินกำรกฤษฎีกำ
นัน้ หรือเจำ้ ของที่ดินจะเข้ำครอบครองในทนั ทีโดยใช้ค่ำทดแทนให้แก่อีกฝ่ำยหน่ึงก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๑๕ บุคคลใดสร้ำงโรงเรือน หรือทำกำรกอ่ สร้ำงอย่ำงอ่ืนซ่ึงติดท่ดี ิน หรือ
สำนกั เงพำำนะคปณละกูกรตร้นมกไมำร้หกรฤือษธฎัญีกำชำติในท่ีดินขสำอนงกั ตงนำนดค้วณยะสกัมรภรมำกรำะรขกฤอษงฎผีู้กอำื่น ท่ำนว่ำบุคสคำลนนกั ง้ันำนเปค็นณเะจก้ำรขรมอกงำรกฤษฎีกำ
สัมภำระ แต่ต้องใสชำค้น่ำกั สงัมำนภคำณระะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรมกำฤตษรฎำีกำ๑๓๑๖ ถ้ำเอสำำสนังกั หงำำนรคิมณทะรกัพรยรม์ขกอำงรบกุคฤคษลฎีกหำลำยคนมำรวมสเำขน้ำกั กงำันนจคนณเปะก็นรสร่มวนกำรกฤษฎีกำ
ควบหรือแบ่งแยกไม่ได้ไซร้ ท่ำนว่ำบุคคลเหล่ำนั้นเป็นเจ้ำของรวมแห่งทรัพย์ท่ีรวมเข้ำกัน แต่ละคนมี
ส่วนตำมค่ำแหง่ ทสรำพั นยกั ์ขงำอนงคตณนะในกรเวรลมำกทำร่ีรกวฤมษเขฎำ้ีกกำบั ทรัพย์อ่ืน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำทรัพย์อันหนึ่งอำจถือได้ว่ำเป็นทรัพย์ประธำนไซร้ ท่ำนว่ำเจ้ำของทรัพย์นั้นเป็น
สำนกั เงจำ้ำนขคอณงทะกรรพั รยม์ทกำรี่ รวกมฤเษข้ำฎกีกันำ แต่ผ้เู ดยี ว แตสำ่ตนอ้ กั งงใำชน้คคำ่ ณแะหกง่ รทรรมัพกยำรอ์ ก่ืนฤษๆฎใีกหำ้แก่เจำ้ ของทรสพั ำนยกน์ั ง้นั ำนๆคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๑๕- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๑๗ บคุ คลใดใช้สัมภำระของบุคคลอื่นทำสง่ิ ใดข้ึนใหมไ่ ซร้ ทำ่ นวำ่ เจ้ำของ
สำนกั สงัมำนภคำณระะกเปรร็นมเกจำ้ำรขกฤอษงสฎิ่ีกงนำ ้ันโดยมิต้องสคำำนนกั ึงงำวน่ำคสณัมะภกำรรระมนกำั้นรจกะฤษกฎลีกับำคืนตำมเดิมไดสำ้หนรกั ืองำไมนค่ แณตะ่ตก้รอรงมใกชำ้ รกฤษฎีกำ
ค่ำแรงงำน
สแำตน่ถกั ้ำงคำน่ำแครณงะงกำรนรเมกกินำกรกวฤ่ำคษ่ำฎสีกัมำ ภำระที่ใช้นั้นสมำนำกกั งไำซนรค้ ทณ่ำะนกวรร่ำมผกู้ทำำรเกปฤ็นษเฎจีก้ำำของทรพั ย์ท่ี
ทำขน้ึ แตต่ ้องใชค้ ำ่ สมั ภำระ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เข้ำถือเอำ เว้นแตสมก่ ำำำนตรกั รเงขำำ้ำน๑ถคื๓อณเ๑อะก๘ำรนรัน้ บมตกุค้อำครงลกหอฤ้ำษำมจฎตไีกำดำม้มกำฎซห่ึงกมรำรยมหสสิทรำือธนฝิ์แกั ่ำหงฝำ่งืนนสคสังหณทิ ำธะรกิขิมรอรทงมบรกัพคุ ำครยกล์อฤอันษื่นไฎมทีก่มี่จำีเะจเ้ำขข้ำอถงือโเดอยำ
สำนกั สงังำหนคำรณิมะทกรรรัพมยกน์ ำัน้รกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณะ๑ก๙รรมถก้ำำเรจก้ำฤขษอฎงีกสำังหำริมทรัพสยำ์เนลกั ิกงคำนรคอณบะคกรรอรมงทกำรรัพกฤยษ์ดฎ้วีกยำเจตนำสละ
กรรมสิทธไ์ิ ซร้ ทำ่ นว่ำสงั หำริมทรพั ยน์ นั้ ไมม่ เี จ้ำของ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๒๐ ภำยในบังคับแห่งกฎหมำยเฉพำะและกฎข้อบังคับในเรื่องนั้น ท่ำน
วำ่ สตั ว์ป่ำไม่มีเจำ้ สขำอนงกั ตงรำนำบคเณทะ่ำกทรี่ยรมังอกำยรู่อกิสฤรษะฎีกสำัตว์ปำ่ ในสวนสสัตำนวกั์ แงำลนะคปณละำกในรรบม่อกหำรรกือฤใษนฎทีกีน่ ำ้ำซึ่งเจ้ำของ
ก้นั ไว้นนั้ ทำ่ นวำ่ ไมใ่ ชส่ ัตวไ์ มม่ เี จำ้ ของ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกสฤัตษวฎ์ปีก่ำำที่คนจับได้นั้นสำถน้ำกั มงำันนกคลณับะกครืนรอมิสกรำระกแฤลษะฎเีกจำ้ำของไม่ติดตำสมำโนดกั ยงำพนลคันณหะรกือรรเมลกิกำรกฤษฎีกำ
ติดตำมเสยี แลว้ ฉสะำนนีท้กั ง่ำำนนวคำ่ ณไมะ่มกรเี จรมำ้ ขกอำรงกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สตั วซ์ ่งึ เล้ยี งเชื่องแลว้ ถำ้ มันทง้ิ ทไ่ี ปเลย ทำ่ นว่ำไมม่ ีเจ้ำของ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๒๑ ภำยในบังคับแห่งกฎหมำยเฉพำะและกฎข้อบังคับในเร่ืองน้ัน ผู้ใด
จับสัตว์ป่ำได้ในทส่ีรำกนรกั ้ำงงำวน่ำคงณเปะกลร่ำรหมรกือำรในกฤทษ่ีนฎ้ำีกสำำธำรณะก็ดี หสำรนือกั จงับำนไดค้ใณนะทก่ีดรรินมกหำรรือกฤทษ่ีนฎ้ำีกมำีเจ้ำของโดย
เจำ้ ของมิได้แสดงควำมหวงหำ้ มก็ดี ท่ำนวำ่ ผนู้ น้ั เปน็ เจ้ำของสตั ว์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๒๒ บุคคลใดทำให้สัตว์ป่ำบำดเจ็บแล้วติดตำมไปและบุคคลอ่ืนจับสัตว์
น้นั ไดก้ ็ดี หรอื สัตสวำน์ นั้นกั ตงำำนยคลณงใะนกทรีด่รมนิ กขำอรงกบฤคุษคฎลีกอำ นื่ กด็ ี ทำ่ นวำ่ สบำนคุ กัคงลำแนรคกณเปะกน็ รเรจมำ้ กขำอรงกสฤัตษวฎ์ ีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรมกำฤตษรฎำีกำ๑๓๒๓ บคุ คสลำเกนบ็กั งไำดน้ซคงึ่ ณทะรกพั รยร์สมนิกำหรำกยฤษตฎอ้ ีกงำทำอย่ำงหนงึ่ อสยำำ่ นงกัใดงำดนังคตณอ่ ะไกปรนรี้มกำรกฤษฎีกำ
ส(๑ำน)กั สง่งำนมคอณบะทกรรัรพมยก์สำิรนกนฤ้ันษฎแีกกำ่ผู้ของหำยหรสือำนเจกั ้ำงำขนอคงณหะกรรือรบมกุคำครกลฤอษื่นฎผีกู้มำีสิทธิจะรับ
ทรพั ย์สนิ นนั้ หรือ
สำนกั งำนคณะกรรมกำร(ก๒ฤ)ษแฎจีก้งำแก่ผู้ของหำยสำหนรกั ืองเำจน้ำคขณอะงกรหรรมือกบำรุคกคฤษลฎอีก่ืนำผู้มีสิทธิจะรับสทำนรกััพงยำ์นสคินณนะ้ันกโรดรยมมกำิ รกฤษฎีกำ
ชกั ชำ้ หรือ
ส(๓ำน)๙กั ๗งสำน่งคมณอบะกทรรรัพมกยำ์สรินกนฤษั้นฎแีกกำ่เจ้ำพนักงำนตสำำนรวกั จงำนหครณือพะกนรักรมงำกนำรเกจฤ้ำษหฎนีก้ำำท่ีอ่ืนภำยใน
สำมวันและแจ้งพฤติกำรณ์ตำมท่ีทรำบอันอำจเป็นเคร่ืองช่วยในกำรสืบหำตัวบุคคลผู้มีสิทธิจะรับ
สำนกั ทงรำนัพคยณส์ ะนิ กนรนั้ รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๗ มำตรำ ๑๓๒๓ วรรคหนึ่ง (๓) แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวล
สำนกั กงฎำนหมคำณยะแกพร่งรแมลกะำพรำกณฤิชษยฎ์ ีก(ฉำบบั ที่ ๑๔) พ.ศส. ำ๒น๕กั ๔ง๘ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๑๖- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
แต่ถ้ำไม่ทรำบตัวผู้ของหำย เจ้ำของ หรือบุคคลอื่นผู้มีสิทธิจะรับทรัพย์สินก็ดี หรือ
สำนกั บงุคำนคคลณดะังกรระรบมนุ กั้นำรไมกฤร่ ษบั ฎมีกอำบทรัพยส์ นิ กด็ สี ำทนำ่ กั นงใำหนคด้ ณำเะนกินรกรมำรกตำรำกมฤวษิธฎอี ีกนั ำบัญญัตไิ วใ้ นอสนำมุ นำกั ตงรำนำค(ณ๓ะ)กรรมกำรกฤษฎีกำ
ท้ังนี้ ท่ำนว่ำผู้เก็บได้ซึ่งทรัพย์สินหำยต้องรักษำทรัพย์สินนั้นไว้ด้วยควำมระมัดระวัง
อันสมควรจนกวำ่ สจำะนสกั ง่ งมำนอคบณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรมกำฤตษรฎำีกำ๑๓๒๔ ผู้เก็บสไำดน้ซกั ง่ึงำทนรคัพณยะ์สกินรรหมำกยำรอกำฤจษเฎรียีกกำ ร้องเอำรำงวสัลำจนำกั กงบำนุคคคณละผกู้มรีสรมิทกธำิ รกฤษฎีกำ
จกะวร่ำับนท้ันรขัพึ้นยไ์สปินใหน้คส้ันำิดเนปใกัห็นง้อจำนีำกคนรณ้วอนะยกรลร้อะรยมหลก้ำะำใรสนกิบจฤแำษหนฎ่งวีกคนำ่ำทที่เรพัพ่ิมยข์สึ้นินภแสำตำย่ถนใ้ำนกั ผงรู้ำเำกนค็บคำณไสดะำ้กซมรึ่งหรทมมรก่ืนัพำบรยกำ์สฤทินษแหฎลีกำะำยถได้ำร้สำ่งคมำอสบูง
สำนกั ทงำรนัพคยณ์สะินกแรรกม่เกจำ้ำรพกฤนษักฎงีกำำนตำรวจหรือสพำนนกัักงงำำนนคเณจะ้ำกหรนรม้ำกทำ่ีอรก่ืนฤษใหฎ้ีกเสำียเงินอีกร้อยสลำนะสกั งอำงนคครณึ่งะแกหรร่งมคก่ำำรกฤษฎีกำ
ทรัพย์สินเป็นค่ำธรรมเนียมแก่ทบวงกำรนั้น ๆ เพ่ิมข้ึนเป็นส่วนหน่ึงต่ำงหำกจำกรำงวัลซึ่งให้แก่ผู้เก็บ
ได้ แต่ค่ำธรรมเนยีสมำนนกั ้ใี งหำจ้นำคกณัดะไกวรไ้ รมม่เกกำินรหกนฤษึ่งพฎนัีกำบำท๙๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำผู้เก็บได้ซ่ึงทรัพย์สินหำยมิได้ปฏิบัติตำมบทบัญญัติในมำตรำก่อนไซร้ท่ำนว่ำผู้ น้ัน
สำนกั ไงมำม่นีสคทิณธะิจกะรรรมบั กรำำรงกวฤลั ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกัรงำำ๑นค๓ณ๒ะ๕กรถรม้ำผกู้เำกร็กบฤไดษ้ซฎ่ึงีกทำรัพย์สินหำยไสดำ้ปนฏกั ิบงำัตนิตคำณมะบกทรบรมัญกญำรัตกมิ ฤำษตฎรีกำำ๑๓๒๓ แล้ว
และผู้มสี ทิ ธจิ ะรับทรพั ย์สนิ นั้นมิไดเ้ รียกเอำภำยในหน่ึงปีนบั แตว่ ันท่เี ก็บได้ไซร้ ท่ำนว่ำกรรมสทิ ธิ์ตกแก่
สำนกั ผงู้เำกน็บคไณดะ้ กรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สแำตน่ถกั ้ำงทำนรคัพณย์ะสกินรซร่ึงมไกมำ่มรกีผฤู้เรษียฎกีกเำอำนั้นเป็นโบสรำำนณกั วงัตำนถคุไซณระ้กกรรรรมมกสำริทกธฤ์ิแษหฎ่งีกทำรัพย์สินน้ัน
ตกแกแ่ ผ่นดนิ แต่ผเู้ ก็บได้มีสิทธิจะไดร้ บั รำงวัลรอ้ ยละสบิ แห่งคำ่ ทรพั ย์สินน้ัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๒๖ กำรเกบ็ ได้ซึง่ ทรัพย์สินอนั ตกหรอื ทง้ิ ทะเล หรอื ทำงน้ำ หรือน้ำซัดข้ึน
ฝั่งน้ัน ท่ำนให้บังคสบัำนตกั ำงมำกนฎคณหมะกำรยรแมลกะำกรกฎฤขษอ้ ฎบีกังำคับวำ่ ด้วยกำรสนำน้ันกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรมกำฤตษรฎำีกำ๑๓๒๗ ภำยใสนำนบกัังคงำับนแคหณ่งะกกฎรรหมมกำำยรอกำฤชษญฎีกำำกรรมสิทธ์แิ หส่งำสนงิ่ กัใดงำนๆคซณ่งึ ะไกดร้ใรชมใ้ กนำรกฤษฎีกำ
กำรกระทำผิด หรอื ได้มำโดยกำรกระทำผิด หรือเกี่ยวกบั กำรกระทำผดิ โดยประกำรอื่น และได้ส่งไวใ้ น
ควำมรักษำของกสรำมนใกันงรำัฐนบคำณละนก้ันรรทมก่ำำนรวก่ำฤตษกฎเีกปำ็นของแผ่นดินสำถน้ำกั เจงำ้ำนขคอณงมะกิไดรร้เรมียกกำรเกอฤำษภฎำยีกำในหนึ่งปีนับ
แต่วันสง่ หรอื ถ้ำได้ฟอ้ งคดอี ำชญำต่อศำลแล้วนบั แต่วันทีค่ ำพิพำกษำถงึ ท่ีสดุ แตถ่ ้ำไม่ทรำบตัวเจ้ำของ
สำนกั ทง่ำำนนคใหณผ้ ะ่อกรนรเมวลกำำรอกอฤกษไฎปีกเปำ ็นหำ้ ปี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สถำ้ำนทกั รงัพำนยค์สณินะเกปร็นรขมอกำงรเสกฤียษง่ำฎยีกำหรือถ้ำหน่วงสชำ้ำนไกั วง้จำนะคเปณ็นะกกรำรรมเสกี่ยำรงกคฤวษำฎมีกเสำ ียหำยหรือ
คำ่ ใช้จ่ำยจะเกินส่วนกับค่ำของทรัพย์สินน้ันไซร้ ท่ำนว่ำกรมในรัฐบำลจะจัดให้เอำออกขำยทอดตลำด
สำนกั กง่อำนนคถณึงกะกำรหรนมดกำกร็ไกดฤ้ ษแฎตีก่กำ่อนที่จะขำยใสหำ้จนัดกั กงำำนรคตณำมะกครวรรมเกพำื่อรบกฤันษทฎึกีกรำำยกำรอันเป็นสเำคนรกั ่ืองำงนใหค้ณบุคะกครลรผมู้มกำี รกฤษฎีกำ
สิทธิจะรับทรัพย์สินนั้นอำจทรำบว่ำเป็นทรัพย์สินของตนและพิสูจน์สิทธิได้ เมื่อขำยแล้วได้เงินเป็น
จำนวนสทุ ธิเท่ำใดสใำหนถ้ กั ืองำไนวแ้คทณนะกตรัวรทมรกพั ำรยก์สฤนิ ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๘ มำตรำ ๑๓๒๔ วรรคหน่ึง แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำย
สำนกั แงพำนง่ แคลณะะพกำรณริชมยก์ ำ(ฉรบกฤับษทฎ่ี ๑ีก๔ำ) พ.ศ. ๒๕๔๘สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๑๗- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๒๘๙๙ สังหำริมทรัพย์มีค่ำซ่ึงซ่อนหรือฝังไว้น้ัน ถ้ำมีผู้เก็บได้โดย
สำนกั พงฤำนตคิกณำะรกณร์ซรม่ึงไกมำร่มกีผฤู้ใษดฎสีกำำมำรถอ้ำงว่ำเปสำ็นนเกัจง้ำำขนอคงณไดะก้ ใรหรม้กกรำรรมกสฤิทษธฎ์ิตีกกำเป็นของแผ่นสดำินนกั ผงำู้เกน็บคณไดะ้ตก้อรรงมสก่งำรกฤษฎีกำ
มอบทรัพย์นั้นแก่เจ้ำพนักงำนตำรวจหรือพนักงำนเจ้ำหน้ำท่ีอ่ืน แล้วมีสิทธิจะได้รับรำงวัลหนึ่งในสำม
แห่งค่ำทรพั ยน์ ้นั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรมกำฤตษรฎำีก๑ำ ๓๒๙ สิทธิขสอำนงบกั งุคำคนลคผณู้ไะดก้มรำรซม่ึงกทำรรกัพฤยษ์สฎินีกโำดยมีค่ำตอบแทสำนนแกั ลงะำโนดคยณสะุจกรริตรนมก้ันำรกฤษฎีกำ
นทน้ั่ำนไดว้ถำ่ มูกิเบสอียกไปล้ำถงสึงภแำำนมยกัว้ หง่ำลำผนังูโ้ คอณนทะกรรัพรยม์สกินำรใกหฤจ้ ษะฎไดีก้ทำ รัพย์สินน้ันมสำำโนดกัยงนำิตนิกครณระมกอรันรมเปก็นำรโกมฤฆษียฎะีกแำละนิติกรรม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๓๐ สิทธิของบุคคลผู้ซื้อทรัพย์สินโดยสุจริตในกำรขำยทอดตลำดตำม
คำส่ังศำล หรือคสำำสน่ังกัเจงำ้ำนพคนณักะงกำรนรรมักกษำรำกทฤรษัพฎยีก์ใำนคดีล้มละลสำำยนนกั ั้นงำทน่คำนณวะ่ำกมรริเมสกียำไรปกฤถษึงฎแีกมำ้ภำยหลังจะ
พิสูจนไ์ ดว้ ่ำทรัพย์สนิ นัน้ มิใชข่ องจำเลย หรือลูกหน้โี ดยคำพพิ ำกษำ หรอื ผลู้ ้มละลำย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๓๑ สิทธิของบุคคลผู้ได้เงินตรำมำโดยสุจริตนั้น ท่ำนว่ำมิเสียไป ถึงแม้
ภำยหลังจะพิสจู นสไ์ ำดน้วกั ่ำงเำงนินคนณ้นั ะมกใิ รชรข่มอกงำบรกคุ ฤคษลฎซีก่ึงำไดโ้ อนใหม้ ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรมกำฤตษรฎำีกำ๑๓๓๒ บุคสคำลนผกั ู้ซงำ้ือนทครณัพะกยร์สรินมมกำำรโกดฤยษสฎุจีกรำิตในกำรขำยสทำอนดกั งตำลนำคดณะหกรรือรมในกำรกฤษฎีกำ
ท้องตลำด หรือจสำำกนพกั ง่อำคน้ำคซณึ่งะขกำรยรมขกอำงรชกนฤิษดฎนีกั้นำ ไม่จำต้องคืนสใำหนก้ัแงกำ่เนจค้ำณขะอกงรแรทม้กจำรริงกฤเวษ้นฎแีกตำ่เจ้ำของจะ
ชดใช้รำคำทซี่ ้อื มำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๓๓ ท่ำนว่ำกรรมสิทธิ์น้ัน อำจได้มำโดยอำยุควำมตำมที่บัญญัติไว้ใน
ลักษณะ ๓ แหง่ บสรำรนพกั นงำ้ี นคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรมกำฤตษรฎำีกำ๑๓๓๔ ที่ดินสรำกนรกั ้ำงงำวน่ำคงณเปะลกร่ำรแมลกำะรทกี่ดฤนิษซฎึ่งีกมำีผู้เวนคืนหรือสทำอนดกั ทงำ้ิงนหครณือะกกลรับรมมกำำรกฤษฎีกำ
เป็นของแผ่นดนิ โดยประกำรอ่นื ตำมกฎหมำยทด่ี นิ น้ัน ทำ่ นวำ่ บุคคลอำจไดม้ ำตำมกฎหมำยที่ดนิ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๒ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ แดนแหง่สกำนรกรั มงำสนิทคธณิ์ แะกลระรกมำกรำใรชก้กฤรษรฎมีกสำทิ ธ์ิ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรมกำฤตษรฎำีกำ๑๓๓๕ ภำยสในำนบกั ังงคำับนแคหณ่งะบกรทรบมัญกำญรกัตฤิใษนฎปีกรำะมวลกฎหมำยสำนน้ีหกั รงือำนกคฎณหะมกำรยรอม่ืนกำรกฤษฎีกำ
ทำ่ นวำ่ แดนแหง่ กรรมสทิ ธทิ์ ่ีดนิ นั้นกนิ ท้งั เหนอื พ้ืนดินและใต้พน้ื ดินดว้ ย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๓๖ ภำยในบังคับแห่งกฎหมำย เจ้ำของทรัพย์สินมีสิทธิใช้สอยและ
สำนกั จงำำนหคนณ่ำะยกทรรรมัพกยำ์สรกินฤขษอฎงีกตำนและได้ซึ่งดสอำนกกั ผงลำนแคหณ่งะทกรรัพรมยก์สำินรกนฤ้ันษฎกีกับำท้ังมีสิทธิติดสตำำนมกั แงำลนะคเณอะำกครืนรมซก่ึงำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๙๙ มำตรำ ๑๓๒๘ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรบัรมทก่ี ๑ำร๔ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๔๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๑๘- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
ทรัพย์สินของตนจำกบุคคลผู้ไม่มีสิทธิจะยึดถือไว้ และมีสิทธิขัดขวำงมิให้ผู้อื่นสอดเข้ำเก่ียวข้องกับ
สำนกั ทงรำนัพคยณส์ ะนิ กนร้นั รมโดกยำรมกิชฤอษบฎดีกว้ ำยกฎหมำย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณ๓ะก๗รรมบกุคำรคกลฤใษดฎใีกชำ้สิทธิของตนเสปำ็นนเกั หงำตนุใคหณ้เจะ้ำกขรรอมงกอำสรังกหฤษำฎริมีกำทรัพย์ได้รับ
ควำมเสียหำย หรือเดือดร้อนเกินที่ควรคิดหรือคำดหมำยได้ว่ำจะเป็นไปตำมปกติและเหตุอันควรใน
สำนกั เงมำือ่ นเคอณำสะกภรำรพมแกลำระกตฤำษแฎหีกนำ่งท่อี ยู่แห่งทรสพั ำยน์สกั ินงำนนั้นคมณำะคกำรนรมึงกปำรระกกฤอษบฎไีกซำร้ ท่ำนว่ำเจำ้ ขสอำนงกัองสำงันหคำณระมิ กทรรรัพมกยำ์ รกฤษฎีกำ
คม่ำีสทิทดธแิจทะปนฏิบัติกสำำรนเพกั ื่งอำยนังคคณวะำกมรเรสมียกหำำรยกฤหษรฎือีกเดำือดร้อนน้ันใหส้สำนิ้นกัไปงำนทค้ัณงนะี้กไรมร่ลมบกลำร้ำกงฤสษิทฎธีกิทำ่ีจะเรียกเอำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๓๘ ข้อจำกัดสิทธิแห่งเจ้ำของอสังหำริมทรัพย์ซึ่งกฎหมำยกำหนดไว้นั้น
ท่ำนวำ่ ไมจ่ ำต้องจสดำนทกัะงเบำนยี คนณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ข้อจำกัดเช่นนี้ ท่ำนวำ่ จะถอนหรือแก้ให้หยอ่ นลงโดยนิติกรรมไม่ได้ นอกจำกจะไดท้ ำ
สำนกั นงิตำนิกครณรมะเกปรน็รมหกนำงัรสกอืฤษแลฎีะกจำดทะเบยี นกับสพำนนกั ักงงำำนนคเณจะำ้ กหรนรำ้มทก่ีำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ข้อจำกัดซ่ึงกำหนดไว้เพื่อสำธำรณประโยชน์นั้น ท่ำนว่ำจะถอนหรือแก้ให้หย่อนลง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มิได้เลย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๓๓๙ เจ้ำขสอำนงทกั งี่ดำินนจคำณตะ้อกงรรรบัมกนำ้ำรซก่ึงฤไษหฎลีกตำำมธรรมดำจำสกำทน่ีดกั งินำสนูงคมณำะใกนรทรี่ดมินกำรกฤษฎีกำ
ของตน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
น้ำไหลตำมธรรมดำมำยังท่ีดินต่ำ และจำเป็นแก่ที่ดินนั้นไซร้ ท่ำนวำ่ เจ้ำของที่ดินซ่ึง
สำนกั องยำนสู่ คงู กณวะำ่กจระรมกกนั ำเรอกำฤไวษ้ไฎดีก้เพำ ียงที่จำเป็นแสกำท่นกีด่ั งินำขนอคงณตะนกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณ๔ะก๐รรมเจกำ้ ำขรอกฤงทษี่ฎดีกินำจำต้องรับนำ้ ซสง่ึำไนหกั ลงเำพนรคำณะะรกะรบรมำยกจำรำกกฤทษี่ดฎนิ ีกสำูงมำในทดี่ ิน
ของตน ถ้ำกอ่ นทรี่ ะบำยนน้ั นำ้ ได้ไหลเข้ำมำในทด่ี ินของตนตำมธรรมดำอยู่แลว้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษไดฎ้รีกับำควำมเสียหำสยำเนพกั รงำำะนกคำณระรกะรบรมำกยำนร้ำกฤทษ่ำฎนีกวำ่ำเจ้ำของท่ีดินสตำน่ำอกั งำำจนเครียณกะกร้อรรงมใหกำ้ รกฤษฎีกำ
เจ้ำของท่ีดินสูงทำทำงระบำยน้ำและออกค่ำใช้จ่ำยในกำรนั้น เพ่ือระบำยน้ำไปให้ตลอดที่ดินต่ำจนถึง
ทำงนำ้ หรอื ทอ่ นส้ำสำนำกัธงำำรนณคะณะทกง้ัรนรม้ี ไกมำ่ลรกบฤลษำ้ ฎงีสกำทิ ธิแห่งเจ้ำขอสงำทนด่ี กั ินงตำน่ำคในณอะนักรจระมเรกียำรกกเอฤษำคฎำ่ีกทำดแทน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๓๔๑ ท่ำนสมำนิใหกั ้เงจำ้ำนขคอณงะอกสรังรหมกำำรริมกทฤรษัพฎยีก์ทำ ำหลังคำหรือสกำำนรกั ปงำลนูกคสณระ้ำกงอรรยม่ำกงำรกฤษฎีกำ
อน่ื ซ่ึงทำใหน้ ้ำฝนสตำนกกัลงงำยนงั คทณระพั กยร์สรมินกซำึ่งรอกยฤู่ตษิดฎตีก่อำกนั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๓๔๒ บ่อสสำนระกั งหำนลคุมณระับกนร้ำรมโสกโำครกรฤกษหฎรีกือำหลุมรับปุ๋ย หสำรนือกัขงยำนะมคณูลฝะกอรยรนมั้นกำรกฤษฎีกำ
ท่ำนว่ำจะขดุ ในระยะสองเมตรจำกแนวเขตทีด่ นิ ไม่ได้
สคำูหนรกั ืองำกนำครณขุดะกรร่อรงมเพกำ่ือรวกำฤงษทฎ่อีกนำ้ำใต้ดนิ หรอื สสิ่งำอนนื่ กั ซงึง่ำคนลคำ้ณยะกกันรรนมน้ั กำทร่ำกนฤษว่ำฎจีกะำทำใกล้แนว
เขตท่ีดินกว่ำคร่ึงหนึ่งแห่งส่วนลึกของคูหรือร่องน้ันไม่ได้ แต่ถ้ำทำห่ำงแนวเขตหน่ึงเมตรหรือกว่ำน้ัน
สำนกั ทง่ำำนนควณำ่ ทะกำไรดรม้ กำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำกระทำกำรดังกล่ำวไว้ในสองวรรคก่อนใกล้แนวเขตไซร้ ท่ำนว่ำต้องใช้ควำม
ระมดั ระวังตำมควสรำนเกพั งอื่ ำปนอ้คงณกะนั กมรริใมหกด้ ำนิ รหกฤรษือทฎีกรำำยพงั ลง หรอื สมำใิ นหกั้นง้ำำหนรคอืณสะ่ิงกโรสรโมคกรำกรซกมึฤษเขฎำ้ ีกไำป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๑๙- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๔๓ ห้ำมมิให้ขุดดินหรอื บรรทุกน้ำหนักบนท่ีดินเกินควรจนอำจเป็นเหตุ
สำนกั องนัำนตครณำยะแกกรร่คมวกำำมรอกยฤู่มษ่นัฎีกแำห่งท่ีดนิ ตดิ ต่อสำเวนน้ กั แงำตน่จคะณจะัดกกรำรรมเกพำียรงกพฤอษเฎพีกอ่ื ำปอ้ งกันควำมสเสำนียกัหงำำยนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๓ะ๔ก๔รรมรกั้วำรกกำฤแษพฎงีกำรั้วต้นไม้ คู ซสึ่งหำนมกั ำงยำนเขคตณทะี่ดกิรนรนม้ันกำทรก่ำฤนษใฎหีก้สำันนิษฐำนไว้
ก่อนว่ำเจำ้ ของทด่ี ินท้งั สองข้ำงเป็นเจ้ำของรวมกนั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ทั้งสองข้ำงรวมกสมันำำนทตกั ร่ำงำนำนว๑ค่ำ๓เณจ๔ะ้ำ๕กขรอรเมงมขกื่อ้ำำรรงว้ักใตดฤ้นษขไฎ้ำมงีก้หำหนรึ่งือมคีสซู ิท่ึงมธิไิทดี่จ้ใสชะำต้เนปัดกั ็นรงทำั้วนำตคง้นรณไะะมบก้ ำรหยรรมนือก้ำถำรเมปกคฤ็นูนษข้ันฎอไีกงดเำจ้ถ้ำึงขแอนงวทเ่ีดขินต
สำนกั ทงด่ีำนินคขณอะงกตรนรมแกตำต่รกอ้ ฤงกษอ่ฎกีกำำแพง หรือทำสรำ้วั นตกั ำงมำแนนควณเะขกตรนรม้นั กำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณ๔ะก๖รรมถก้ำำมรีตก้นฤไษมฎ้อีกยำู่บนแนวเขตทสี่ำดนินกั งทำ่ำนนคใณหะ้สกันรรนมิษกฐำรำกนฤไษว้กฎี่กอำนว่ำเจ้ำของ
ที่ดินทั้งสองข้ำงเป็นเจ้ำของต้นไม้รวมกัน ดอกผลเป็นของเจ้ำของท่ีดินคนละส่วนเสมอกัน และถ้ำตัด
สำนกั ตงน้ำนลคงณไซะรก้ รไรมม้นกนั้ ำเรปก็นฤษขอฎงีกเำจำ้ ของที่ดินคสนำลนะกั สง่วำนนคดณจุ กะกนั รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เจ้ำของแต่ละฝ่ำยจะต้องกำรให้ขุดหรือตัดต้นไม้ก็ได้ ค่ำใช้จ่ำยในกำรนั้นต้องเสีย
เท่ำกันทั้งสองฝ่ำสยำนแกัตง่ถำ้ำนเคจณ้ำขะกอรงรอมีกกฝำ่ำรกยฤหษนฎ่ึงีกสำละสิทธิในต้นสไำมน้ไกั ซงรำ้ นฝค่ำณยะทก่ีตร้อรมงกกำำรรกขฤุดษหฎรีกือำตัดต้องเสีย
ค่ำใช้จ่ำยฝ่ำยเดียว ถ้ำต้นไม้นั้นเป็นหลักเขตและจะหำหลักเขตอื่นไม่เหมำะเหมือน ท่ำนว่ำฝ่ำยหนึ่ง
สำนกั ฝงำ่ำยนใคดณจะะกตร้อรมงกกำำรรกใหฤษข้ ดุฎหีกำรอื ตดั ไมไ่ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๔๗ เจ้ำของที่ดินอำจตัดรำกไม้ซึ่งรุกเข้ำมำจำกท่ีดินติดต่อและเอำไวเ้ สีย
สำนกั ถงำ้ำกนิ่งคไณมะ้ยกืน่ รลรม้ำเกขำ้ำรมกฤำษเฎมีกื่อำเจ้ำของที่ดินไสดำ้บนอกั กงำผนู้คครณอะบกครรรอมงกทำรด่ี กินฤตษิดฎตีก่อำ ให้ตดั ภำยในสเวำนลกัำงอำันนสคมณคะวกรรแรมลก้วำรกฤษฎีกำ
แต่ผนู้ น้ั ไม่ตดั ท่ำนวำ่ เจำ้ ของทดี่ นิ ตดั เอำเสยี ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๔๘ ดอกผลแห่งต้นไม้ท่ีหล่นตำมธรรมดำลงในที่ดินติดต่อแปลงใด ท่ำน
สำนกั ใงหำส้นันคนณษิะกฐรำรนมไกวำก้ ร่อกนฤวษำ่ฎเีกปำน็ ดอกผลของสทำ่ดี นินกั แงำปนลคงณนะนั้ กรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั งรำำนค๑ณ๓ะ๔กร๙รมกทำี่ดรกินฤแษปฎีกลำงใดมีท่ีดินแปสำลนงกั อง่ืำนนลค้อณมะอกรยรู่จมนกำไรมก่มฤีทษฎำีกงอำ อกถึงทำง
สำธำรณะไดไ้ ซร้ ทำ่ นว่ำเจ้ำของที่ดนิ แปลงนัน้ จะผำ่ นที่ดนิ ซง่ึ ลอ้ มอยู่ไปสู่ทำงสำธำรณะได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกทฤ่ีดษินฎแีกปำลงใดมีทำงอสอำกนไกั ดง้แำนตค่เมณ่ือะกตร้อรงมขก้ำำมรกสฤรษะฎบีกึงำ หรือทะเล หสรำนือกัมงีทำี่นชคันณอัะนกรระรดมับกำรกฤษฎีกำ
ท่ีดนิ กับทำงสำธำสรำณนะกั สงำงู นกควณ่ำกะันกรมรำมกกไำซรรก้ ฤทษำ่ ฎนีกวำำ่ ให้ใช้ควำมในสำวนรกัรงคำตนน้ คบณงั ะคกบั รรมกำรกฤษฎีกำ
ที่และวิธีทำทำงผ่ำนน้ันต้องเลือกให้พอควรแก่ควำมจำเป็นของผู้มีสิทธิจะผ่ำน กับ
สำนกั ทง้ังำนใหค้คณำะนกึงรถรมึงทกำี่ดรินกทฤษ่ีลฎ้อีกมำอยู่ให้เสียหำยสแำตน่กนั ง้อำยนทคี่สณุดะกทรี่จระมเกปำ็นรกไดฤ้ษถฎ้ำีกจำำเป็นผู้มีสิทธิจสะำนผกั่ำงนำจนะคสณระ้ำกงรถรนมนกำรกฤษฎีกำ
เปน็ ทำงผ่ำนกไ็ ด้
สผำู้มนีสกั ิงทำธนิจคะณผะ่ำกนรรตม้อกงำใรชก้คฤ่ำษทฎดีกแำทนให้แก่เจ้ำสขำอนงกั ทงำ่ีดนินคทณ่ีละก้อรมรอมยกู่เำพรกื่อฤคษวฎำีกมำเสียหำยอัน
เกิดแต่เหตุท่ีมีทำงผ่ำนน้ัน ค่ำทดแทนน้ันนอกจำกค่ำเสียหำยเพรำะสร้ำงถนน ท่ำนว่ำจะกำหนดเป็น
สำนกั เงงำินนรคำณยปะกกี รไ็ รดม้ กำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๒๐- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๕๐ ถ้ำที่ดินแบ่งแยกหรือแบ่งโอนกันเป็นเหตุให้แปลงหน่ึงไม่มีทำงออก
สำนกั ไงปำสนู่คทณำงะสกรำรธมำกรำณรกะฤไซษรฎ้ีกทำ่ำนว่ำเจ้ำขอสงทำน่ีดกั ินงำแนปคลณงะนกั้นรรมมีสกิทำรธกิเรฤียษกฎรีก้อำงเอำทำงเดินสตำนำมกั งมำำนตครณำะกก่อรรนมไกดำ้ รกฤษฎีกำ
เฉพำะบนที่ดนิ แปลงทไ่ี ดแ้ บ่งแยกหรือแบง่ โอนกันและไม่ต้องเสียค่ำทดแทน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๕๑ เจ้ำของท่ีดิน เม่ือบอกล่วงหน้ำตำมสมควรแล้ว อำจใช้ท่ีดินติดต่อ
สำนกั เงพำียนงคทณ่ีจะำกเรปร็นมใกนำรกกำฤรษปฎลีกูกำสร้ำงหรือซอ่ มสแำนซกัมงรำัว้นคกณำแะกพรงรมหกรำือรโกรฤงษเรฎอื ีกนำ ตรงหรอื ใกลส้แำนนวกั เงขำตนคขณองะตกนรรมแกตำ่ รกฤษฎีกำ
จะเข้ำไปในเรือนทสถำอี่ ้ำนยไกัขู่ดงอ้กำงน่อเคพคณ่ือวะนำกมบรเำ้รสมนียกขหำ้ำรงำกเยคฤใษียหงฎ้ไเีกมกำิ่ไดดข้ ้ึนเวไ้นซแรต้ ทไ่ ด่ำร้สนับำนวค่ำกั วเงำพำมน่ือยคนนิ ณบยะอ้ำกมนรรขม้ำกงำเรคกียฤษงจฎะีกเำรียกเอำค่ำ
สำนกั ทงดำนแคทณนะกกไ็ รดร้ มกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณ๕ะก๒รรมทก่ำำนรวก่ำฤถษ้ำฎเีกจำ้ำของท่ีดินได้รสับำนคกั่ำทงำดนแคทณนะกตรำรมมสกมำครกวฤรษแฎลีก้วำต้องยอมให้
ผูอ้ ่ืนวำงท่อน้ำ ท่อระบำยน้ำ สำยไฟฟ้ำ หรือสงิ่ อ่ืนซึ่งคล้ำยกันผ่ำนท่ีดินของตน เพื่อประโยชนแ์ ก่ที่ดิน
สำนกั ตงิดำนตค่อณซะึ่งกถรร้ำมไมกำ่ยรอกมฤใษหฎ้ผีก่ำำนก็ไม่มีทำงจสะำวนำกั งงไำดน้ คหณระือกถร้ำรจมะกวำรำกงฤไดษ้กฎ็เีกปำลืองเงินมำกเสกำินนคกั งวำรนคแณต่เะจก้ำรขรมอกงำรกฤษฎีกำ
ทีด่ ินอำจใหย้ กเอำประโยชน์ของตนขึน้ พจิ ำรณำดว้ ย
สเำมนอื่ กั มงีเำหนตคุผณละพกรเิ ศรมษกถำรำ้ กจฤะษตฎ้อีกงำวำงเหนือพืน้ ดสินำนไซกั รง้ำทน่ำคนณวะำ่กเรจร้ำมขกอำงรทกฤดี่ ษินฎอีกำำจเรียกใหซ้ ื้อ
ท่ีดินของตนบำงส่วนตำมควรที่จะใช้ในกำรน้ัน โดยรำคำคุ้มค่ำที่ดินและค่ำทดแทนควำมเสียหำยซ่ึง
สำนกั องำำจนมคีเณพะรกำระรกมำกรำขรกำยฤษนฎ้ันีกดำ้วย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สถำ้ำนพกั ฤงำตนิกคำณระณก์เรปรลมี่กยำนรไกปฤษเจฎ้ำีกขำองท่ีดินอำจเสรำียนกกั ใงหำน้ย้คำยณถะอกรนรสม่ิงกทำ่ีวรกำฤงนษ้ัฎนีกไปำ ไว้ ณ ส่วน
อน่ื แหง่ ทีด่ นิ ของตนตำมแต่จะเหมำะแกป่ ระโยชนแ์ ห่งเจ้ำของทดี่ ิน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกคฤ่ำษยฎ้ำยีกถำ อนนั้นเจ้ำขอสงำทนกัี่ดงินำตนิดคณต่อะกเปรร็นมผกู้เำสรียกฤแษตฎ่ถีก้ำำมีพฤติกำรณ์พสิเำศนษกั ไงซำนรค้ ทณ่ำะนกวร่รำมจกะำรกฤษฎีกำ
ใหเ้ จำ้ ของทดี่ นิ อีกฝำ่ ยหน่งึ ชว่ ยเสียค่ำยำ้ ยถอนตำมส่วนอนั ควรก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๕๓ บุคคลอำจพำปศุสัตว์ของตนผ่ำนหรือเข้ำไปในท่ีดินของผู้อื่นซึ่งมิได้
สำนกั กงั้นำนเพคื่อณไะปกเรลร้ียมงกำแรลกะฤอษำฎจีกเำขำ้ ไปเอำน้ำในสบำน่อกั หงรำนือคสณระะใกนรทรม่ีเชก่นำรวก่ำฤนษั้นฎมีกำำใช้ได้ เว้นแตท่ สี่ดำนนิ กั เปงำ็นนทค่ีเณพะำกะรปรมลกูกำรกฤษฎีกำ
หรือเตรียมเพื่อเพำะปลกู หว่ำน หรอื มีธญั ชำตขิ น้ึ อยแู่ ล้ว แต่ทำ่ นวำ่ เจำ้ ของทด่ี ินย่อมหำ้ มไดเ้ สมอ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๕๔ ถ้ำมจี ำรีตประเพณีแหง่ ทอ้ งถ่ินใหท้ ำได้และถ้ำเจำ้ ของไม่ห้ำม บุคคล
สำนกั องำำนจคเขณ้ำะไกปรใรนมทก่ีปำร่ำกฤทษ่ีดฎงีกหำรือในที่มีหญส้ำำเนลกัี้ยงงำสนัตควณ์ซะ่ึงกเรปร็นมทกำี่ดรินกขฤษอฎงผีกู้อำื่น เพ่ือเก็บฟสืนำนหกั รงือำนผคลณไมะ้ปกร่ำรผมักกำรกฤษฎีกำ
เห็ด และส่งิ เชน่ กสันำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๓๕๕ เจ้ำสขำอนงกั ทงี่ดำนินครณิมะทกำรงรนม้ำกำหรกรฤือษมฎีทีกำำงน้ำผ่ำน ไม่มสีสำิทนธกั ิจงำะนชคักณเอะกำรนร้ำมไกวำ้ รกฤษฎีกำ
เกนิ กวำ่ ท่จี ำเปน็ แกป่ ระโยชนข์ องตนตำมควร ใหเ้ ป็นเหตเุ สอื่ มเสยี แก่ทีด่ ินแปลงอนื่ ซ่ึงอยตู่ ำมทำงน้ำนน้ั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๓
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งกำรนรคมณสะิทกธร์ริรวมมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๒๑- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๓๕๖ ถ้ำทรัพย์สินเป็นของบุคคลหลำยคนรวมกัน ท่ำนใหใ้ ช้บทบัญญัติใน
สำนกั หงมำนวคดณนะ้ีบกงั รครบั มกเำวร้นกแฤตษจ่ ฎะีกมำีกฎหมำยบัญสญำัตนไิกั วงเ้ำปนน็คอณยะำ่กงรอรมื่นกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณ๕ะก๗รรทมกำ่ ำนรใกหฤ้สษนั ฎนีกิษำฐำนไว้ก่อนวสำ่ ำผน้เู ปกั งน็ ำเนจคำ้ ณขอะกงรรรวมมกกำนั รมกฤีสษ่วนฎีกเทำำ่ กัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๓๕๘ ท่ำสนำในหกั ้สงำันนนคิษณฐะกำนรรไมวก้กำ่อรกนฤวษ่ำฎเจีก้ำำของรวมมีสิทสธำนิจกััดงกำนำครทณระักพรยร์สมินกำรกฤษฎีกำ
รวมกนั สใำนนเกัรงื่อำงนจคัดณกะำกรรตรมำกมำธรรกรฤมษดฎำีกำท่ำนว่ำพึงตกสลำนงโกั ดงยำนคคะณแะนกนรรขม้ำกงำมรำกกฤแษหฎ่ีงกเำจ้ำของรวม
สำนกั แงตำน่เจค้ำณขะอกงรรรวมมกำครนกหฤษนฎึ่งีกๆำ อำจทำสิ่งใดสสำิ่งนหกั นงำึ่งนใคนณทะำกงรจรัดมกกำำรรตกำฤมษธฎรีกรำมดำได้ เว้นแสตำ่ฝน่ำกั ยงขำน้ำงคมณำะกกไรดร้มตกกำรกฤษฎีกำ
ลงไว้เป็นอยำ่ งอ่ืน แตเ่ จ้ำของรวมคนหน่ึง ๆ อำจทำกำรเพื่อรักษำทรัพยส์ นิ ไดเ้ สมอ
สใำนนเกัรงื่อำงนจคัดณกะำกรรอรมันกเำปร็นกฤสษำฎรีกะำสำคัญ ท่ำนวส่ำำตน้อกั งงำตนกคลณงะกกันรโรดมยกำคระกแฤนษฎนีกขำ้ำงมำกแห่ง
เจำ้ ของรวม และคะแนนขำ้ งมำกนัน้ ต้องมสี ่วนไม่ต่ำกว่ำครึ่งหนง่ึ แหง่ ค่ำทรัพย์สนิ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกกฤำษรฎเปีกลำ ี่ยนแปลงวัตสถำนุทกั่ีปงรำนะคสณงคะก์นรั้นรมทกำ่ำรนกวฤ่ำษจฎะีกตำ กลงกันได้ก็แสำตน่เกัมง่ือำนเจค้ำณขะอกงรรรมวกมำรกฤษฎีกำ
เหน็ ชอบทุกคน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๕๙ เจ้ำของรวมคนหนึ่ง ๆ อำจใช้สิทธิอันเกิดแต่กรรมสิทธิ์ครอบไปถึง
สำนกั ทงรำนัพคยณ์สะินกทรร้ังมหกมำดรกเพฤื่ษอฎตีก่อำสู้บุคคลภำยนสอำนกกั แงำตน่ใคนณกะำกรรเรรมียกกำรร้อกงฤเษอฎำีกทำรัพย์สินคืนน้ันสำนทกั่ำงนำวน่ำคตณ้อะงกอรยรมู่ในกำรกฤษฎีกำ
บังคบั แหง่ เงือ่ นไขสทำน่ีระกั บงำุไนวค้ในณมะำกตรรรมำก๓ำร๐ก๒ฤษแฎหีกง่ ำประมวลกฎหสมำำนยกั นงำี้ นคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๓๖๐ เจ้ำขสอำนงรกั วงำมนคคนณหะนก่ึงรรๆมกมำีสรกิทฤธษใิ ชฎ้ทีกำรัพย์สินได้ แตส่กำำนรกั ใงชำ้นนั้นคตณ้อะกงไรมรม่ขกัดำรกฤษฎีกำ
ต่อสิทธิแหง่ เจำ้ ของรวมคนอืน่ ๆ
สทำ่ำนนกั ใงหำนส้ คันณนะษิ กฐรำรนมกไวำก้รกอ่ ฤนษวฎ่ำีกเจำำ้ ของรวมคนสหำนน่ึงกั งๆำนมคีสณทิ ะธกไิ รดร้ดมอกกำรผกลฤตษำฎมีกสำ่วนของตนท่ี
มใี นทรัพย์สินน้นั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๖๑ เจ้ำของรวมคนหนึ่ง ๆ จะจำหน่ำยส่วนของตน หรือจำนอง หรือ
ก่อใหเ้ กดิ ภำระติดสพำนนั กั กงไ็ ำดน้ คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แต่ตัวทรัพย์สินน้ันจะจำหน่ำย จำนำ จำนอง หรือก่อให้เกิดภำระติดพันได้ก็แต่ด้วย
สำนกั คงวำนำมคยณนิ ะยกรอรมมแกหำร่งกเจฤำ้ ษขฎอีกงำรวมทกุ คน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สถำ้ำนเกัจง้ำำขนอคงณระวกมรครนมใกดำจรกำฤหษนฎ่ำีกยำจำนำ จำนอสงำหนรกั ืองำกนอ่ คใณหะเ้ กกิดรรภมำกรำะรตกิดฤษพฎันีกทำรัพย์สินโดย
มไิ ด้รบั ควำมยินยอมแหง่ เจำ้ ของรวมทกุ คน แตภ่ ำยหลงั เจ้ำของรวมคนน้ันไดเ้ ป็นเจำ้ ของทรัพย์สนิ แต่ผู้
สำนกั เงดำียนวคไณซระก้ ทรรำ่ มนกวำำ่ รนกิตฤกิษรฎรีกมำนนั้ เป็นอันสมสบำนรู ณกั ง์ ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๓ะ๖ก๒รรมเกจำ้ำรขกอฤงษรฎวีกมำคนหนึ่ง ๆ จสำำตน้อกั งงชำ่วนยคเณจะ้ำกขรอรงมรกวำมรกคฤนษอฎ่ืนีกำๆ ตำมส่วน
ของตนในกำรออกคำ่ จัดกำร ค่ำภำษีอำกร และค่ำรักษำ กับท้ังคำ่ ใชท้ รพั ยส์ ินรวมกนั ดว้ ย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๖๓ เจ้ำของรวมคนหนึ่ง ๆ มีสิทธิเรียกให้แบ่งทรัพย์สินได้ เว้นแต่จะมี
นิติกรรมขัดอยู่ หสรำือนถกั ้ำงวำนัตคถณุทะี่ปกรระรสมงกคำร์ทกี่เฤปษ็นฎเีกจำ้ำของรวมกันนส้ัำนนมกั ีลงักำนษคณณะะเกปร็นรมกกำำรรถกำฤวษรฎกีก็เำรียกให้แบ่ง
สำนกั ไงมำ่ไนดค้ ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๒๒- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สทิ ธิเรียกใหแ้ บ่งทรพั ยส์ นิ นั้น ทำ่ นว่ำจะตัดโดยนิติกรรมเกินครำวละสบิ ปีไม่ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกทฤ่ำษนฎวีก่ำเำจ้ำของรวมจะสเำรนียกั กงใำหน้แคบณ่งะทกรรรพั มยกส์ ำนิรกในฤเษวฎลีกำำท่ไี ม่เปน็ โอกำสสำอนันกั คงวำนรไคมณ่ไะดก้ รรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณ๖ะก๔รรมกกำรำรแกบฤง่ ษทฎรีกพั ำยส์ ินพึงกระทสำำโนดกัยงแำบนค่งทณระัพกรยร์สมินกนำรน้ั กเอฤษงรฎะีกหำว่ำงเจำ้ ของ
รวม หรือโดยขำยทรัพย์สนิ แล้วเอำเงินทข่ี ำยไดแ้ บ่งกัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤำ้ ษเจฎำ้ ีกขำองรวมไม่ตกลสงำกนันกั งวำ่ำนจคะณแะบก่งรทรรมัพกยำร์สกนิ ฤอษยฎ่ำีกงำไรไซร้ เมอ่ื เจ้ำสขำนอกังรงำวนมคคณนะหกนร่ึรงมคกนำรกฤษฎีกำ
ใเงดินขกอ็ไดศ้ำถล้ำอกำำจรสแั่งบสใำ่งหนเ้เชกัอ่นงำำวทน่ำรคนัพณ้ีไยมะก์ส่อรินำรจนมท้ันกำำอไรอดกก้หฤแษรบือฎ่ีงจกำะถเ้ำสสีย่วหนำทย่ีแมบำก่งสในำหักน้ไกกัมง็ด่เำที นศ่ำคำกณลันจะไกะซรสรรั่ง้มจใกหะำ้ขสรำั่งกยใฤหโษด้ทฎยดีกปแำรทะนมกูลันรเำปค็นำ
สำนกั กงันำนรคะณหวะก่ำงรเรจมำ้ กขำอรกงรฤวษมฎหีกรำือขำยทอดตลสำำดนกกั ็ไงดำน้ คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๓ะ๖ก๕รรมถก้ำำเรจก้ำฤขษอฎงีกรำวมต้องรับผิดสชำอนบกั งรำ่วนมคกณันะตก่รอรบมุคกคำรลกภฤำษยฎนีกอำกในหน้ีอัน
เกี่ยวกับทรัพย์สินรวม หรือในหนี้ซ่ึงได้ก่อขึ้นใหม่เพ่ือชำระหนี้เดิมดังว่ำน้ันก็ดี ในเวลำแบ่ง เจ้ำของ
สำนกั รงวำมนคคนณหะกนรึ่งรมๆกจำระกเรฤียษกฎใีกหำ้เอำทรพั ยส์ นิ สรวำนมกันงนั้ ำนชคำรณะะหกนรรเี้ สมยีกำกรอ่ กนฤษหฎรีกือำใหเ้ อำเปน็ ประสำกนันกั กง็ไำดน้คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำเจ้ำของรวมคนหนึ่งต้องรับผิดต่อเจ้ำของรวมคนอ่ืนในหนี้ซ่ึงเกิดจำกกำรเป็น
เจ้ำของรวม หรือสใำนนหกั นงำี้ซน่ึงคไณด้กะก่อรขรึ้นมกใหำรมก่เฤพษื่อฎชีกำำระหน้ีเดิมดังสวำ่ำนนกั ้ันงกำน็ดคี ณในะเกวรลรำมแกบำร่งกฤเจษ้ำฎขีกอำงรวมผู้เป็น
เจ้ำหน้ีจะเรียกให้เอำส่วนซึ่งจะได้แก่ลูกหนี้ของตนในทรัพย์สินรวมน้ันชำระหนี้เสียก่อน หรือให้เอำ
สำนกั เงปำน็นปครณะะกกันรรกม็ไกดำ้ รกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
รวมน้นั สสำิทนธกั ิทงำี่กนลค่ำณวะมกำรขรม้ำกงตำร้นกนฤ้ีษอฎำจีกใำช้แก่ผู้รับโอนสำหนรกั ืองำผนู้สคืบณกะรกรรมรมสกิทำธริ์ใกนฤสษ่วฎนีกำของเจ้ำของ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษจำฎเีกปำ็นจะต้องขำยสทำรนัพกั ยงส์ำนนิ ครณวมะกไซรรรม้ ทกำ่ำรนกใฤหษน้ ฎำีกบำทบัญญัติมำตรสำำนกก่อั งนำมนำคใณชะ้บกงั รครบั มกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณ๖ะก๖รรมเจก้ำำขรกอฤงษรวฎมีกคำนหนึ่ง ๆ ต้อสงำรนบั กั ผงิดำนตคำมณสะว่กนรรขมอกงำตรนกฤเชษ่นฎเีกดำียวกบั ผขู้ ำย
ในทรัพยส์ ินซึง่ เจ้ำของรวมคนอ่นื ๆ ไดร้ บั ไปในกำรแบง่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ลกั ษณะ ๓
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกคำรอบครอง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณ๖ะก๗รรมบกุคำครกลฤใษดฎยีกึดำถือทรัพย์สินโสดำยนเกั จงตำนนคำณจะะกยรึดรถมือกเำพรกื่อฤตษนฎีทกำ่ำนว่ำบุคคล
นนั้ ได้ซ่งึ สิทธคิ รอบครอง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๖๘ บคุ คลอำจไดม้ ำซึ่งสิทธคิ รอบครองโดยผู้อื่นยดึ ถือไวใ้ ห้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๖๙ บุคคลใดยึดถือทรัพย์สินไว้ ท่ำนให้สันนิษฐำนไว้ก่อนว่ำ บุคคลน้ัน
สำนกั ยงึดำนถคอื ณเพะ่ือกตรรนมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณ๗ะก๐รรมผกู้คำรรอกบฤษคฎรีกอำงนั้น ท่ำนให้สสันำนนกัิษงฐำนำนคณไวะ้กก่อรนรมวก่ำำครรกอฤบษคฎรีกอำงโดยสุจริต
สำนกั โงดำยนคควณำะมกสรงรบมแกำลระกโฤดษยฎเปีกิดำ เผย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๒๓- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๓๗๑ ถ้ำสพำิสนูจกั นงำ์ไนดค้วณ่ำะบกุครครมลกใำดรคกรฤอษบฎีกคำรองทรัพย์สินสเำดนียกั วงำกนันคสณอะงกครรรมำกวำรกฤษฎีกำ
ท่ำนให้สันนิษฐำนไว้ก่อนว่ำบุคคลน้นั ได้ครอบครองติดตอ่ กนั ตลอดเวลำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๗๒ สิทธิซึ่งผู้ครอบครองใช้ในทรัพย์สินที่ครอบครองนั้น ท่ำนให้
สำนกั สงนัำนนคษิ ณฐะำกนรไรวม้กกอ่ ำนรกวฤ่ำเษปฎน็ ีกสำทิ ธซิ งึ่ ผู้ครอบสคำรนอกั งงมำนตี คำณมกะกฎรหรมมำกยำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณ๗ะก๓รรมถก้ำำทรรกัพฤษยฎ์สีกินำเป็นอสังหำริมสทำนรกััพงยำน์ทคี่ไดณ้จะดกไรวร้มในกทำระกเฤบษียฎนีกทำี่ดิน ท่ำนให้
สำนกั สงันำนนคิษณฐะำกนรไรวมก้ กอ่ ำนรกวฤำ่ บษฎุคีกคำลผู้มีชือ่ ในทะเสบำยีนนกั งเปำน็นคผณ้มู ะสี กทิ รธรมิคกรอำรบกคฤรษอฎงีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๓ะ๗ก๔รรมถก้ำำผรกู้คฤรษอฎบีกคำรองถูกรบกวสนำในนกั กงำำนรคคณรอะกบรครมรอกำงรทกรฤัพษยฎ์สีกินำ เพรำะมีผู้
สอดเข้ำเก่ียวข้องโดยมิชอบด้วยกฎหมำยไซร้ ท่ำนว่ำผู้ครอบครองมีสิทธิจะให้ปลดเปล้ืองกำรรบกวน
สำนกั นงัน้ำนไดค้ณถะำ้ กเปรรน็ มทกน่ีำร่ำกวฤิตษกฎวีก่ำำจะยงั มกี ำรรบสกำวนนกั องำีกนคผณคู้ ระอกรบรคมรกอำงรจกะฤขษอฎตีก่อำ ศำลใหส้ ง่ั ห้ำมสำกนไ็ กัดง้ ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรฟ้องคดีเพ่ือปลดเปลื้องกำรรบกวนนั้น ท่ำนว่ำต้องฟ้องภำยในปีหน่ึงนับแต่เวลำ
ถกู รบกวน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๓๗๕ ถ้ำผสู้คำรนอกั บงำคนรคอณงะถกูกรแรยม่งกกำรำกรฤคษรฎอีกบำครองโดยมิชอสบำนดกั้วงยำกนฎคหณมะกำรยรไมซกรำ้ รกฤษฎีกำ
ท่ำนวำ่ ผู้ครอบครสอำงนมกั ีสงิทำนธคิจณะไะดก้ครรนื มซก่ึงำกรำกรฤคษรฎอีกบำครอง เวน้ แตส่อำีกนฝกั ำ่งำยนหคนณ่ึงะมกสี ริทรมธิเกหำรนกือฤทษรฎัพีกยำส์ ินดกี วำ่ ซึ่ง
จะเป็นเหตใุ หเ้ รยี กคืนจำกผูค้ รอบครองได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกกฤำษรฎฟีก้อำงคดีเพ่ือเอำคสืนำนซกั่ึงงกำำนรคคณระอกบรรคมรกอำงรนกฤั้นษทฎี่กำำนว่ำต้องฟ้องภสำำนยกัในงำปนีหคณนึ่ะงกนรับรแมกตำ่ รกฤษฎีกำ
เวลำถูกแยง่ กำรครอบครอง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๗๖ ถ้ำจะต้องส่งทรัพย์สินคืนแก่บุคคลผู้มีสิทธิเอำคืนไซร้ ท่ำนให้นำ
สำนกั บงทำนบคัญณญะกตั รมิ รำมตกรำำรก๔ฤ๑ษฎ๒ีกถำงึ ๔๑๘ แหง่ สปำรนะกั มงวำลนกคฎณหะกมรำรยมนกีว้ำำ่รกดฤว้ ษยฎลีกำภำ มคิ วรไดม้ ำใชส้บำนังคกั งับำโนดคยณอะนกุโรลรมมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณ๗ะก๗รรมถก้ำผำรู้คกรฤอษบฎคีกรำองสละเจตนำสคำนรกัองบำคนรคอณงะกหรรรือมไกมำ่ยรกึดฤถษือฎทีกรำพั ย์สนิ ต่อไป
ไซร้ กำรครอบครองยอ่ มสุดสน้ิ ลง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษเหฎตีกุอำันมีสภำพเป็นสำเหนกตั งุชำ่ัวนคครณำะวกมรีมรำมขกัดำรขกวฤำษงฎมีกิใหำ ้ผู้ครอบครองสยำึดนถกั งือำทนรคัพณยะ์กสรินรไมซกรำ้ รกฤษฎีกำ
ท่ำนวำ่ กำรครอบสคำรนอกังงไำมนส่ คุดณสะ้ินกลรงรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๓๗๘ กำรสโำอนนกั ไงปำนซคึ่งณกำะรกครรรมอกบำครกรฤอษงฎนีก้ันำย่อมทำได้โดยสสำน่งมกั งอำบนทคณรัพะกยร์สรินมทกำ่ี รกฤษฎีกำ
ครอบครอง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๗๙ ถ้ำผู้รับโอนหรือผู้แทนยึดถือทรัพย์สินอยู่แล้ว ท่ำนว่ำกำรโอนไปซึ่ง
สำนกั กงำำรนคครณอะบกครรรมอกงำจระกทฤำษเฎพีกียำงแสดงเจตนำสกำ็ไนดกั้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั งรำำนค๑ณ๓ะ๘กร๐รมกกำำรกรฤโอษนฎีกไปำ ซ่ึงกำรครอสบำนคกัรงอำงนยค่อณมะกเปรร็นมผกำลรกแฤมษ้ผฎู้โีกอำนยังยึดถือ
สำนกั ทงรำนัพคยณส์ ะนิ กอรยรู่มถกำ้ ำผรู้โกอฤนษแฎสีกดำงเจตนำวำ่ ต่อสไำปนจกั ะงำยนึดคถณอื ะทกรรัพรมยก์สำนิ รนกั้นฤษแฎทีกนำผ้รู บั โอน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๒๔- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำทรัพย์สินนั้นผู้แทนของผู้โอนยึดถืออยู่ กำรโอนไปซ่ึงกำรครอบครองจะทำโดยผู้
สำนกั โงอำนนสคัง่ณผะแู้ กทรรนมวก่ำำรตก่อฤไษปฎใหีก้ยำดึ ถือทรัพยส์ สินำไนวก้แั งทำนนผคู้รณบั ะโกอรนรมกกไ็ ดำร้ กฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณ๘ะก๑รรมบกุคำครกลฤใดษยฎึดีกำถือทรัพย์สินอสยำู่ในนกั ฐงำำนนคะณเปะ็นกรผรู้แมทกนำรผกู้คฤรษอฎบีกคำรอง บุคคล
น้ันจะเปลี่ยนลักษณะแห่งกำรยึดถือได้ ก็แต่โดยบอกกล่ำวไปยังผู้ครอบครองว่ำไม่เจตนำจะยึดถือ
สำนกั ทงรำนัพคยณ์สะินกแรทรมนกผำู้ครกรอฤษบฎคีกรำองต่อไป หรือสตำนนกเั องงำนเปค็นณผะู้คกรรรอมบกคำรรกอฤงษโดฎยีกสำุจริต อำศัยอำสนำนำกัจงใำหนมค่อณันะไกดร้จรมำกกำรกฤษฎีกำ
บคุ คลภำยนอก สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๓๘๒ บุคสคำลนใกั ดงคำนรคอณบะคกรรอรงมทกำรรัพกยฤ์สษินฎีกขำองผู้อ่ืนไว้โดยสคำนวำกั มงำสนงคบณแะลกะรรโดมกยำรกฤษฎีกำ
เปิดเผยด้วยเจตนำเป็นเจ้ำของ ถ้ำเป็นอสังหำริมทรัพย์ได้ครอบครองติดต่อกันเป็นเวลำสิบปี ถ้ำเป็น
สังหำรมิ ทรพั ย์ไดค้สำรนอกับงคำนรอคงณตะิดกตรร่อมกกันำเรปกน็ ฤเษวฎลีกำำห้ำปไี ซร้ ทำ่ นสวำ่ำนบกั ุคงคำนลคนณัน้ ะไกดรก้ รรมรกมำสรกทิ ฤธษิ์ ฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๓๘๓ ทรัพสยำ์สนินกั องำันนไคดณ้มะำกโดรรยมกกำำรรกกรฤะษทฎำีกผำิดนัน้ ท่ำนว่ำผสูก้ำนรกัะงทำำนผคดิ ณหะรกือรผรมูร้ กับำรกฤษฎีกำ
โอนไม่สุจริตจะได้กรรมสทิ ธิโ์ ดยอำยุควำมก็แตเ่ มอ่ื พ้นกำหนดอำยุควำมอำชญำ หรือพน้ เวลำท่ีกำหนด
ไวใ้ นมำตรำกอ่ น สถำ้ำนกกั ำงหำนนคดณไหะนกยรรำมวกกำวรำ่ กฤทษ่ำฎนีกใหำ ้ใช้กำหนดนน้ัสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๓๘๔ ถ้ำผสู้คำนรอกั งบำคนรคอณงะขกำรดรมยกึดำถรือกทฤษรัพฎีกยำ์สินโดยไม่สมัคสรำนแกัลงะำไนดค้คณืนะภกรำรยมใกนำรกฤษฎีกำ
เวลำปีหนึ่งนับต้ังสแำนตกั่วงันำนขคำดณยะกึดรถรือมหกำรรือกไฤดษ้คฎืนีกโำดยฟ้องคดีภสำำยนใกันงกำำนหคณนะดกนรั้นรมไซกำรร้ กทฤ่ำษนฎมีกิใำห้ถือว่ำกำร
ครอบครองสะดดุ หยุดลง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๘๕ ถ้ำโอนกำรครอบครองแก่กัน ผู้รับโอนจะนับเวลำซึ่งผู้โอน
ครอบครองอยู่ก่อสนำนนกั ั้นงรำนวคมณเขะ้ำกกรัรบมเวกลำรำกคฤรษอฎบีกคำรองของตนกส็ไำดน้กั ถง้ำำนผู้ครับณโะอกนรรนมับกรำรวกมฤเษชฎ่นีกนำั้น และถ้ำมี
ขอ้ บกพรอ่ งในระหวำ่ งครอบครองของผู้โอนไซร้ ท่ำนวำ่ ข้อบกพร่องนั้นอำจยกข้ึนเป็นข้อต่อสูผ้ ้รู บั โอนได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๘๖ บทบัญญัติว่ำด้วยอำยุควำมในประมวลกฎหมำยนี้ ท่ำนให้ใช้บังคับ
ในเรื่องอำยคุ วำมสไดำนส้ กัิทงธำอินันคกณละ่ำกวรไรวมใ้ กนำลรกักฤษษณฎะีกนำ้โี ดยอนุโลม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำลนกัคษณณะกะรร๔มกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎภีกำำระจำยอม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๘๗ อสังหำริมทรัพยอ์ ำจต้องตกอยู่ในภำระจำยอมอันเปน็ เหตุใหเ้ จ้ำของ
ตอ้ งยอมรับกรรมสบำำนงกั องยำน่ำงคซณึ่งะกกรระรทมกบำถรึงกทฤรษัพฎยีก์สำินของตน หรสือำตน้กอั งงำงนดคเวณน้ ะกกำรรรมใชก้สำริทกธฤิบษำฎงีกอำย่ำงอนั มีอยู่
ในกรรมสทิ ธ์ทิ รพั ย์สินนัน้ เพื่อประโยชนแ์ กอ่ สงั หำรมิ ทรพั ย์อนื่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๘๘ เจ้ำของสำมยทรัพย์ไม่มีสทิ ธิทำกำรเปลย่ี นแปลงในภำรยทรัพยห์ รือ
ในสำมยทรัพยซ์ ง่ึ สทำำนใกหั ง้เำกนิดคภณำะรกะรเพรมมิ่ กขำน้ึ รกแฤกษ่ภฎำีกรยำ ทรัพย์ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๒๕- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๓๘๙ ถ้ำควำมต้องกำรแห่งเจ้ำของสำมยทรัพย์เปลี่ยนแปลงไป ท่ำนว่ำ
สำนกั คงวำนำมคเณปะลกยี่ รนรมแกปำลรงกนฤัน้ษไฎมีก่ใำห้สิทธิแก่เจ้ำขสอำนงสกั ำงำมนยคทณระพั กยรท์รมีจ่ กะำทรำกใฤหษ้เฎกีกิดำภำระเพ่ิมขน้ึ แสกำภ่นำกั รงยำนทครณพั ะยก์ไรดร้ มกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณ๙ะก๐รรมทก่ำำนรกมฤิใหษฎ้เจีก้ำำของภำรยทรสัพำยน์ปกั งรำะนกคอณบะกกรรรรมมกใดำรๆกฤอษันฎจีกะำเป็นเหตุให้
ประโยชน์แห่งภำระจำยอมลดไปหรือเสื่อมควำมสะดวก
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ใช้ภำระจำยอม สแมำตำนต่ตกั ร้งอำำงนเ๑คส๓ณีย๙ะคก่ำ๑รใรชมเ้จจก่ำ้ำำยรขกขอฤองษสงฎตำีกมนำยเอทงรัพในย์มกีสำิรทนธสี้ิทเำจนำ้ำกักขงำำอรนงทคสุกณำอะมยกย่ำรงทรอมรันกัพำจยรำก์จเฤปะษ็นกฎ่อเีกพใำ่ืหอร้เกักิดษคำแวลำมะ
สำนกั เงสำียนหคำณยะแกกร่ภรมำกรยำรทกรฤพั ษยฎ์ไีกดำก้ แ็ ต่นอ้ ยที่สุดสตำนำมกั พงำฤนตคิกณำะรกณรร์ มกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เจ้ำของสำมยทรัพย์ต้องเสียคำ่ ใช้จ่ำยของตนเองรักษำซ่อมแซมกำรท่ีได้ทำไปแล้วให้
เปน็ ไปด้วยดี แต่ถส้ำำเนจกั ้ำงขำอนงคภณำะรกยรทรมรัพกำยร์ไกดฤ้รษับฎปีกรำะโยชนด์ ้วยไซสรำ้นทกั ำ่ งนำนวค่ำณต้อะกงอรรอมกกคำ่ำรใกชฤ้จษำ่ ฎยีกตำำมส่วนแห่ง
ประโยชนท์ ่ีได้รับ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๙๒ ถ้ำภำระจำยอมแตะต้องเพียงส่วนหนึ่งแห่งภำรยทรัพย์ เจ้ำของ
ทรพั ย์นั้นอำจเรียสกำในหกั ้ยง้ำำยนไคปณยะังกสร่วรนมกอำื่นรกก็ไฤดษ้ ฎแีกตำ่ต้องแสดงได้วส่ำำกนำกั รงยำนำ้ ยคนณั้นะกเปรร็นมปกรำะรกโยฤชษนฎี์กแำก่ตนและรับ
เสียคำ่ ใชจ้ ำ่ ย ทง้ั นี้ ตอ้ งไม่ทำให้ควำมสะดวกของเจ้ำของสำมยทรัพย์ลดน้อยลง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๓ณ๙ะก๓รรมถก้ำำมริไกดฤ้กษำฎหีกนำดไว้เป็นอย่ำงสอำนื่นกัในงำนนิตคิกณระรกมรอรมันกกำ่อรกใหฤ้เษกฎิดีกภำำระจำยอม
ไซร้ ทำ่ นวำ่ ภำระจำยอมยอ่ มตดิ ไปกับสำมยทรัพยซ์ ่ึงไดจ้ ำหนำ่ ย หรือตกไปในบังคับแหง่ สิทธอิ น่ื
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกทฤ่ำษนฎวีก่ำำจะจำหน่ำย หสรำนือกัทงำำในหค้ภณำะรกะรจรมำยกำอรมกตฤกษไฎปีกใำนบังคับแห่งสสิทำนธิอกั งื่นำตน่ำคงณหะำกกรจรมำกกำรกฤษฎีกำ
สำมยทรพั ย์ไม่ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๙๔ ถ้ำมีกำรแบ่งแยกภำรยทรัพย์ ท่ำนว่ำภำระจำยอมยังคงมีอยู่ทกุ สว่ น
สำนกั ทงี่แำนยคกณอะอกกรรแมตก่ถำร้ำกใฤนษสฎ่วีกนำใดภำระจำยอสำมนนกั ั้นงำไนมค่ใชณ้แะลกระรใมชก้ไมำร่ไกดฤ้ตษำฎมีกรำูปกำร ท่ำนว่ำสเำจน้ำกั ขงอำนงคสณ่วนะกนร้ันรมจกะำรกฤษฎีกำ
เรียกให้พน้ จำกภำระจำยอมก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๙๕ ถ้ำมีกำรแบ่งแยกสำมยทรัพย์ ท่ำนว่ำภำระจำยอมยังคงมีอยู่เพื่อ
สำนกั ปงรำนะคโยณชะนก์แรรกม่ทกุกำรสก่วฤนษทฎ่ีแีกยำกออกนั้น แตส่ถำน้ำภกั งำำรนะคจณำะยกอรมรนมก้ันำไรมก่ใฤชษ้แฎลีกะำใช้ไม่ได้ตำมรูปสำกนำกั รงเำพนื่อคปณระะกโรยรชมนกำ์ รกฤษฎีกำ
แกส่ ่วนใดไซร้ ท่ำสนำวนำ่ กั เงจำำ้ นขคอณงภะกำรรรยมทกรำัพรกยฤ์จษะฎเรีกยี ำกให้พ้นจำกภสำำรนะกั จงำำยนอคมณอะนักรเกรม่ยี กวำกรับกทฤษรัพฎีกยำ์ส่วนนั้นก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตรฎำีกำ๑๓๙๖ ภำระสจำำนยกั องมำนซค่ึงเณจ้ะำกขรอรงมรวกมำรแกหฤ่งษสฎำีกมำยทรัพย์คนหนส่ึงำไดน้มกั งำำหนครือณใะชก้อรยรู่นมกั้นำรกฤษฎีกำ
ท่ำนให้ถอื ว่ำเจำ้ ของรวมไดม้ ำหรือใชอ้ ยูด่ ว้ ยกันทุกคน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๙๗ ถำ้ ภำรยทรพั ยห์ รือสำมยทรัพย์สลำยไปทัง้ หมด ทำ่ นวำ่ ภำระจำยอม
สำนกั สง้ินำนไปคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๒๖- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๙๘ ถ้ำภำรยทรัพย์และสำมยทรัพย์ตกเป็นของเจ้ำของคนเดยี วกัน ท่ำน
สำนกั วงำ่ ำเนจค้ำณขอะกงรจระมใกหำ้เรพกิกฤถษอฎนีกกำำรจดทะเบียสนำภนกำั รงำะนจคำณยอะกมรกร็ไมดก้ ำแรตก่ถฤ้ำษยฎังีกมำิได้เพิกถอนทสะำเนบกัียงนำไนซครณ้ ภะกำรรระมจกำำรกฤษฎีกำ
ยอมยังคงมีอยู่ในส่วนบคุ คลภำยนอก
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๓๙๙ ภำระจำยอมน้นั ถำ้ มไิ ด้ใช้สบิ ปี ทำ่ นวำ่ ยอ่ มส้ินไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ยอมน้ันส้ินไป แตสม่ถำ้ำำนคตกั วรงำำำนม๑คเป๔ณ็น๐ะไก๐ปรรมมีทถก้ำำำภงรใกำหรฤ้กะษลจฎบัำีกยใำชอ้ภมำหรมะดจปำยรอะมสโยำไนดชกั้ไนซง์แำรกน้ ท่สคำ่ณำนมะยวก่รำทรภรมำัพกรยำะร์ไจกซำฤรยษ้ ทอฎม่ำีกนนำว้ัน่ำกภลำับรมะีขจ้ึนำ
สำนกั องีกำนแคตณต่ อ้ะกงรยรังมไมกพ่ำรน้ กอฤำษยฎุคีกวำำมทีร่ ะบุไวใ้ นสมำนำกตั งรำำนกคอ่ ณนะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำภำระจำยอมยังเป็นประโยชน์แก่สำมยทรัพย์อยู่บ้ำง แต่เม่ือเทียบกับภำระอันตก
อยู่แก่ภำรยทรัพยส์แำนลกั้วงำปนรคะณโยะชกรนร์นม้ันกนำร้อกยฤนษักฎไีกซำร้ ท่ำนว่ำเจ้ำสขำอนงกั ภงำำนรคยณทะรกัพรยร์จมะกขำรอกใฤหษ้พฎ้นีกจำำกภำระจำ
ยอมท้ังหมด หรือแตบ่ ำงสว่ นก็ได้ แต่ตอ้ งใช้ค่ำทดแทน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๐๑ ภำระจำยอมอำจได้มำโดยอำยุควำม ท่ำนให้นำบทบัญญัติว่ำด้วย
อำยคุ วำมได้สิทธิอสันำนกกั ลงำ่ ำวนไควณใ้ นะลกรักรษมณกำะรก๓ฤษแฎหีกง่ ำบรรพนี้มำใชบ้ สังำคนับกั งโดำนยคอณนะโุ กลรมรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำลนกัคษณณะกะรร๕มกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ อำศัย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๐๒ บุคคลใดได้รับสิทธิอำศัยในโรงเรือน บุคคลน้ันย่อมมีสิทธิอยู่ใน
โรงเรอื นนนั้ โดยไมสต่ำนอ้ กังงเสำนียคคณ่ำเะชก่ำรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๔๐๓ สิทธสอิ ำำนศกั ัยงนำนนั้ คทณ่ำะนกรวรำ่ มจกะำกร่อกใฤหษ้เฎกีกดิ ำโดยมกี ำหนดเสวำลนำกั งหำรนอื คตณละอกดรชรมีวกิตำรกฤษฎีกำ
ของผอู้ ำศัยกไ็ ด้
สถำ้ำนไกัมง่มำนีกคำหณนะกดรเวรมลกำำทรก่ำฤนษวฎ่ำีกสำิทธิน้ันจะเลิกเสสำียนใกั นงเำวนลคำณใดะกๆรรกม็ไกดำร้แกตฤ่ตษ้อฎงีกบำอกล่วงหน้ำ
แก่ผอู้ ำศัยตำมสมควร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษใหฎ้สีกิทำ ธิอำศัยโดยมสีกำนำกัหงนำนดคเวณละำกรกรำมหกนำรดกนฤั้ษนฎทีก่ำำนมิให้เกินสำมสสำนิบกั ปงีำถน้ำคกณำะหกนรรดมไกวำ้ รกฤษฎีกำ
นำนกว่ำนั้น ให้ลสดำนลกังมงำำนเคปณ็นะสกำรมรมสกิบำปรกี กฤำษรฎใีกหำ้สิทธิอำศัยจะสตำน่อกั องำำยนุกคณ็ไดะ้กแรตรม่ตก้อำงรกกำฤหษนฎีกดำเวลำไม่เกิน
สำมสบิ ปนี บั แตว่ ันทำตอ่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๐๔ สทิ ธิอำศยั น้ันจะโอนกนั ไมไ่ ด้แม้โดยทำงมรดก
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๐๕ สิทธิอำศัยนั้นถ้ำมิได้จำกัดไว้ชัดแจ้งว่ำให้เพ่ือประโยชน์แก่ผู้อำศัย
สำนกั เงฉำพนำคะณตะัวกไรซรรม้ กบำุครคกลฤษในฎคีกรำอบครวั และในสำคนรกั ัวงเำรนือคนณขะอกงรผรอู้ มำกศำยัรกจฤะษอฎยีกดู่ ำ้วยก็ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๔๐ะก๖รรมถก้ำำผรู้ใกหฤ้อษำฎศีกัยำมิได้ห้ำมไว้ชสัดำแนจกั ้งงำผนู้อคำณศะัยกจรระมเกกำ็บรเกอฤำษดฎอีกกำผลธรรมดำ
สำนกั หงรำนอื คผณลแะกหรง่ รทมดี่ กินำรมกฤำใษชฎเ้ ีกพำียงท่จี ำเปน็ แกสค่ำนวำกั มงำตน้อคงณกะำกรรขรอมงกคำรรวักเฤรษือฎนีกกำ็ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๒๗- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๔๐๗ ผูใ้ ห้อสำำนศกัยั งไำมนจ่ คำณตะ้อกงรบรำมรกงุ ำรรกั กษฤำษทฎรีกพัำ ย์สนิ ใหอ้ ยใู่ นสคำวนำกั มงซำน่อคมณแซะกมรอรนั มดกีำรกฤษฎีกำ
ผอู้ ำศยั จะเรียกใหช้ ดใช้คำ่ ใชจ้ ำ่ ย ซึ่งได้ออกไปในกำรทำใหท้ รัพยส์ ินดขี ้ึนหำไดไ้ ม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๐๘ เมอ่ื สิทธอิ ำศัยสนิ้ ลง ผู้อำศัยต้องส่งทรัพยส์ นิ คืนแกผ่ ใู้ ห้อำศยั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
รับผิดของผู้เช่ำอันสมำกำนลตกั ่ำรงวำำไนว๑ค้ใ๔ณน๐ะมก๙ำรตรรทมำก่ำำน๕รใ๕กหฤ๒น้ ษำฎถบีกึงทำ๕บ๕ัญ๕ญัตมิแำตหรง่ ปำสรำ๕ะน๕มกั ๘วงำล,นก๕คฎ๖ณห๒ะมกำแรยรลนมะกี้วำ๕่ำรด๖กว้ ฤ๓ยษหมฎนีำก้ำใำชท้บแี่ ลังคะับควโดำมย
สำนกั องนำนโุ ลคมณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกลำกั ษณะ ๖ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สทิ ธเิ หนือพื้นดนิ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๔ะ๑ก๐รรมเกจำ้ำรขกอฤงษทฎ่ีดีกำินอำจก่อให้เกสิดำนสกัิทงธำนิเหคนณือะกพรื้นรมดกินำเรปก็นฤคษุฎณีกแำก่บุคคลอ่ืน
โดยใหบ้ คุ คลนน้ั มีสิทธิเปน็ เจ้ำของโรงเรือน สิง่ ปลูกสร้ำง หรือสง่ิ เพำะปลูก บนดนิ หรอื ใตด้ นิ นนั้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๔ะ๑ก๑รรมถก้ำำมรกิไดฤษ้กฎำีหกำนดไว้เป็นอย่สำงำนอกั่ืนงใำนนนคิตณิกะกรรรรมมอกันำรกก่อฤใษหฎ้เีกกำิดสิทธิเหนือ
พน้ื ดินไซร้ ท่ำนว่ำสทิ ธินัน้ อำจโอนได้และรบั มรดกกันได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๑๒ สิทธิเหนือพื้นดินนั้นจะก่อให้เกิดโดยมีกำหนดเวลำ หรือตลอดชีวิต
เจ้ำของท่ดี ิน หรอื สตำลนอกั ดงำชนวี คิตณผะู้ทกรรงรสมิทกธำรเิ หกฤนษือฎพีกืน้ ำดินน้ันกไ็ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำก่อให้เกิดสิทธิพื้นดินโดยมีกำหนดเวลำไซร้ ท่ำนให้นำบทบัญญัติมำตรำ ๑๔๐๓
สำนกั วงรำรนคคณ๓ะกมรำรใมชก้บำงั รคกับฤโษดฎยีกอำนโุ ลม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๑ะก๓รรมถก้ำสำริทกธฤิเษหฎนีกือำพื้นดินนัน้ ไม่มสำีกนำกัหงนำนดคเวณละำกไรซรรม้ ทกำ่ำรนกวฤำ่ ษคฎ่กู ีกรำณีฝ่ำยใดจะ
บอกเลิกเสียในเวลำใดก็ได้ แต่ต้องบอกล่วงหน้ำแก่อีกฝำ่ ยหนึ่งตำมสมควร ถำ้ มีค่ำเช่ำซ่ึงจำต้องให้แก่
สำนกั กงันำนไซครณ้ ะทกำ่ รนรวมำ่กตำรอ้ กงฤบษอฎกีกลำว่ งหนำ้ ปีหนง่ึ สหำนรกือั งใำหนค้ ค่ำณเชะ่ำกปรรีหมนกึง่ ำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๑๔ ถ้ำผู้ทรงสิทธิเหนือพ้ืนดินละเลยไม่ปฏิบัติตำมเงื่อนไขอันเป็น
สำนกั สงำำนระคสณำะคกัญรรซม่ึงกรำะรกบฤุไษว้ฎในีกนำ ิติกรรมก่อตส้ังำสนิทกั ธงินำน้ันคกณ็ดะี กหรรรือมถก้ำำรมกีคฤ่ำษเฎชีก่ำำซึ่งจะต้องให้แสกำ่กนันกั งำแนตค่ผณู้ทะรกงรสริทมกธำิ รกฤษฎีกำ
เหนือพื้นดินละเลยไม่ชำระถึงสองปีติด ๆ กันก็ดี ท่ำนว่ำคู่กรณีอีกฝ่ำยหน่ึงจะบอกเลิกสิทธิเหนือ
พน้ื ดนิ กไ็ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๑๕ สิทธสิเำหนนกั ืองำพนื้นคดณินะกนรั้นรไมมก่สำริ้นกไฤปษโดฎีกยำเหตุที่โรงเรือนสำสนิ่งกั ปงลำนูกคสณร้ะำกงรหรมรกือำรกฤษฎีกำ
ส่ิงเพำะปลกู สลำยไป แมก้ ำรสลำยนั้นจะเป็นเพรำะเหตสุ ดุ วิสยั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๒๘- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๔๑๖ เม่ือสิทธิเหนือพื้นดินสิ้นไป ผู้ทรงสิทธิจะร้ือถอนโรงเรือน ส่ิงปลูก
สำนกั สงรำำ้นงคณส่ิงะเกพรำระมปกำลรกู กขฤอษงฎตีกนำไปก็ได้ แตต่ อ้ สงำทนำกั ใงหำนท้ ค่ีดณนิ ะเกปรน็ รตมำกมำรเดกิมฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แต่ถ้ำเจ้ำของท่ีดินจะไม่ยอมให้ร้ือถอนไป และบอกเจตนำจะซื้อตำมรำคำท้องตลำด
ไซร้ ทำ่ นว่ำผ้ทู รงสสำิทนธกั ิเงหำนนือคพณ้นืะกดรนิ รจมะกไำมรกย่ ฤอษมฎขีกำำยไมไ่ ด้ เวน้ แตส่จำะนมกั ีเงหำนตคอุ ณันะสกมรครวมรกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำลนักคษณณะกะรร๗มกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกสำทิ ธิเกบ็ กิน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๑๗ อสังหำริมทรพั ย์อำจต้องตกอยู่ในบังคับสิทธเิ ก็บกินอันเป็นเหตุให้ผู้
ทรงสทิ ธิน้นั มสี ิทธสคิ ำนรอกั บงำคนรคอณงะใกชร้รแมลกะำถรกือฤเอษำฎซีก่งึ ำประโยชนแ์ หส่งทำนรกัพั งยำน์สคินณนะั้นกรรมกำรกฤษฎีกำ
ผทู้ รงสิทธิเก็บกินมีอำนำจจดั กำรทรพั ยส์ นิ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกผฤู้ทษรฎงีสกำิทธิเก็บกินในปส่ำำนไมกั ้งเำหนมคือณงะแกรร่รหมรกือำรทก่ีขฤุดษหฎินีกำมีสิทธิทำกำรสแำสนวกั งงปำนระคโณยะชกนร์จรมำกกำรกฤษฎีกำ
ป่ำไม้ เหมืองแร่ หรอื ท่ีขดุ หินน้ัน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๑๘ สทิ ธิเกบ็ กนิ น้นั จะกอ่ ให้เกิดโดยมีกำหนดเวลำ หรือตลอดชวี ติ แห่งผู้
สำนกั ทงรำนงสคทิณธะกิกไ็รดรม้ กำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สถำ้ำนไกั มง่มำนีกคำณหะนกดรเรวมลกำำรทก่ฤำนษฎใหีก้สำ ันนิษฐำนไวส้กำ่อนนกั วงำ่ำนสคิทณธะิเกกร็บรกมินกำมรีอกยฤู่ตษลฎีกอำดชีวิตผู้ทรง
สทิ ธิ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษมฎีกีกำำหนดเวลำ ท่สำำนนใกัหง้นำนำคบณทะบกัญรรญมกัตำิมรกำฤตษรฎำีก๑ำ ๔๐๓ วรรคส๓ำนกมั งำำในชค้บณังะคกับรรโมดกยำรกฤษฎีกำ
อนโุ ลม
สถำำ้นผกั ทู้ งำรนงสคทิณธะกเิ กรบ็รมกกินำถรงึกแฤกษค่ฎวีกำำมตำย ทำ่ นว่ำสสำนิทกั ธงินำ้ันนคยณ่อมะกสร้นิ รไมปกเำสรมกอฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๑๙ ถ้ำทสำรนัพกั ยงำ์สนินคสณละำกยรรไมปกโำดรยกไฤมษ่ไฎดีก้คำ่ำทดแทนไซรส้ ำทน่ำกั นงำวน่ำคเจณ้ำะขกรอรงมไกมำ่ รกฤษฎีกำ
จำต้องทำให้คนื ดี แต่ถ้ำเจ้ำของทำใหท้ รัพย์สินคนื ดีขน้ึ เพียงใด ท่ำนว่ำสทิ ธิเกบ็ กินก็กลบั มขี ้นึ เพยี งนัน้
สถำ้ำนไกั ดง้คำน่ำทคณดแะกทรนรมไซกรำร้ ทกฤ่ำษนฎวีก่ำเำจ้ำของหรือผสู้ทำรนงกั สงิำทนธคิเณก็บะกกรินรตม้กอำงรทกำฤใษหฎ้ทีกรำัพย์สินคืนดี
เพียงที่สำมำรถทำได้ตำมจำนวนเงินค่ำทดแทนที่ได้รับ และสิทธิเก็บกินกลับมีขึ้นเพียงท่ีทรัพย์สิน
สำนกั กงลำนับคคณืนะดกี รแรตม่ถก้ำำพรก้นฤวษิสฎัยีกทำี่จะทำใหก้ ลับสคำืนนดกั งีไดำน้ สคิทณธะิเกกร็บรมกกินำกร็เกปฤ็นษอฎันีกำส้ินไป และค่ำสทำดนแกั ทงำนนนค้ันณตะ้อกงรแรมบก่งำรกฤษฎีกำ
กันระหวำ่ งเจ้ำขอสงำทนรกั ัพงำยนส์ คินณแะกลระรผมทู้ กรำงรสกทิฤษธิเฎกีก็บำกินตำมส่วนแสหำน่งคกั วงำำนมคเสณยี ะหกรำรยมขกอำงรตกนฤษฎีกำ
วิธีนี้ให้ใช้บังคับโดยอนุโลมถึงกรณีซึ่งทรัพย์สินถูกบังคับซ้ือ และกรณีซึ่งทรัพย์สิน
สำนกั สงลำนำยคไณปะแกตรร่บมำกงำสรว่ กนฤษหฎรีกือำกำรทำใหค้ ืนดสนีำน้ันกั พง้นำนวคิสณยั ใะนกบรรำมงกสำ่วรนกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๒ะก๐รรเมมกือ่ ำสรกิทฤธษเิ กฎ็บีกำกินส้นิ ลง ผู้ทรสงำสนิทกั ธงำิตนอ้ คงณสง่ะทกรรรพั มยก์สำินรกคฤืนษแฎกีกเ่ ำจำ้ ของ
ถำ้ ทรพั ย์สินสลำยไป หรอื เสอ่ื มรำคำลง ผู้ทรงสิทธิเกบ็ กินต้องรบั ผิด เว้นแต่จะพสิ จู น์
สำนกั ไงดำว้นำ่ คคณวะำกมรเรสมยี กหำำรยกนฤษนั้ ฎมีกไิ ดำเ้ กดิ ข้ึนเพรำะสคำนวกัำงมำผนิดคขณอะงกตรนรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำผู้ทรงสิทธิเกบ็ กนิ ใช้ทรพั ย์สินส้นิ เปลืองไปโดยมชิ อบ ทำ่ นว่ำตอ้ งทำใหม้ มี ำแทน
สถำ้ำนทกั รงัพำนยค์สณินะเกสรื่อรมมรกำำครกำฤเพษรฎำีกะำกำรใช้ตำมควสรำนไซกั รง้ำทนค่ำนณวะ่ำกผรรู้ทมรกงำสริทกธฤิเษกฎ็บีกกำินไม่จำต้อง
สำนกั ใงหำค้นำ่คทณดะแกทรรนมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๒๙- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๒๑ ในกสำำรนใกั ชง้สำนิทคธณิเกะ็บกรกรินมนก้ันำรกผฤู้ทษรฎงีกสำิทธิต้องรักษำทสำรนัพกั ยง์สำนินคเณสมะกอรกรับมทกำี่ รกฤษฎีกำ
วญิ ญูชนพงึ รักษำทรพั ยส์ ินของตนเอง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๒๒ ถ้ำมิได้กำหนดไว้เป็นอย่ำงอื่นในนิติกรรมอันก่อให้เกิดสิทธิเก็บกิน
สำนกั ไงซำรน้ คทณ่ำะนกวร่ำรผมู้กทำรรงกสฤิทษธฎินีกำ้ันจะโอนกำรสใชำน้สกัิทงธำนิขคอณงตะกนรใรหม้บกุคำรคกลฤภษฎำยีกำนอกก็ได้ ในกสรำณนกัีเชงำ่นนนคั้นณเะจก้ำรขรมอกงำรกฤษฎีกำ
ทรพั ย์สนิ อำจฟอ้ งสรำ้อนงกั ผงู้รำนบั คโอณนะโกดรยรมตกรำงรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๒๓ เจ้ำสขำอนงกั ทงำรนัพคยณ์สะินกจรระมคกัดำครก้ำฤนษมฎิใีหกำ้ใช้ทรัพย์สินในสำทนำกั งงอำันนคมณิชะอกบรดรม้วกยำรกฤษฎีกำ
กฎหมำย หรอื มิสมควรก็ได้
สถำ้ำนเกัจง้ำำขนอคงณพะิสกูจรรนม์ไกดำ้วร่ำกสฤิทษธฎิขีกอำ งตนตกอยู่ในสำภนยกั ันงตำนรคำณยะทก่ำรรนมวก่ำำจระกเฤรษียฎกีกใำห้ผู้ทรงสิทธิ
เกบ็ กนิ หำประกนั ให้กไ็ ด้ เวน้ แตใ่ นกรณีซง่ึ ผู้ให้ทรัพยส์ ินสงวนสทิ ธเิ กบ็ กินในทรพั ยส์ นิ นน้ั ไวเ้ พอื่ ตนเอง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษผฎู้ทีกรำงสิทธิเก็บกินสลำะนเลกั งยำไนมค่หณำะปกรระรมกกันำมรำกใฤหษ้ภฎำีกยำในเวลำอันควสรำนซกั่ึงงกำำนหคนณดะใกหร้รเพม่ืกอำรกฤษฎีกำ
กำรนั้น หรือถ้ำผู้ทรงสิทธิเก็บกินมินำพำต่อคำคัดค้ำนแห่งเจ้ำของ ยังคงใช้ทรัพย์สินนั้นในทำงอันมิ
ชอบด้วยกฎหมำสยำนหกั รงือำมนิสคณมคะกวรรรไมซกรำ้ รทก่ำฤนษวฎ่ำีกศำำลจะตั้งผู้รักสษำำนทกั รงำัพนยค์เณพะ่ือกจรัดรมกกำำรรทกรฤัพษยฎ์สีกินำ แทนผู้ทรง
สิทธเิ ก็บกนิ ก็ได้ แต่เมือ่ หำประกนั มำให้แลว้ ศำลจะถอนผูร้ ักษำทรพั ยท์ ี่ตั้งขนึ้ ไวน้ ้นั ก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๒ะก๔รรมผกู้ทำรรงกสฤิทษฎธิเีกกำ็บกินจำต้องสสงำวนนกั ภงำำนวคะณแะหก่งรทรรมัพกำยร์สกินฤมษิใฎหีก้เำปล่ียนไปใน
สำระสำคญั กับตอ้ งบำรงุ รกั ษำปกติและซอ่ มแซมเล็กน้อยด้วย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤำ้ ษจฎำเีกปำน็ ต้องซ่อมแซสมำนใหกั ญงำ่นหครณอื ะมกีกรำรรมสกำำครกัญฤอษันฎตีกอ้ำ งทำเพอื่ รักษสำำทนรกั ัพงยำน์สคินณไซะรก้รทรม่ำนกำรกฤษฎีกำ
ว่ำผู้ทรงสิทธิเก็บกินต้องแจ้งแก่เจ้ำของทรัพย์สินโดยพลัน และต้องยอมให้จัดทำกำรนั้น ๆ ไป
ถ้ำเจ้ำของทรัพยส์สำินนกัลงะำเนลคยณเสะียกรทรม่ำกนำวร่ำกผฤู้ทษรฎงีกสำิทธิเก็บกินจะสจำนัดกัทงำำกนำครณนะ้ันกไรปรมโดกำยรใกหฤ้เษจ้ฎำีกขำองทรัพย์สิน
ออกคำ่ ใช้จำ่ ยกไ็ ด้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๒๕ คำ่ ใชจ้ ่ำยอันเป็นกำรจรนั้น ท่ำนวำ่ เจ้ำของต้องเป็นผู้ออก แตเ่ พื่อจะ
ออกค่ำใช้จ่ำยเช่นสวำ่ำนนกั ้ีงหำนรคือณค่ำะกใชร้รจม่ำกยำตรำกมฤคษวฎำีกมำในมำตรำก่อนสำนเจกั ้ำงขำนอคงจณะะจกำรหรมนก่ำำยรทกฤรษัพฎยีก์สำินบำงส่วนก็
ได้ เวน้ แตผ่ ูท้ รงสทิ ธิเก็บกินจะเตม็ ใจทดรองเงินตำมท่จี ำเป็นโดยไม่คิดดอกเบ้ีย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๒ะก๖รรมในกรำระกหฤวษ่ำฎงีกทำส่ี ิทธิเก็บกินยสังมำนีอกัยงู่ ำผนู้ทครณงะสกิทรธริตม้อกงำรอกอฤกษคฎ่ำีกใำช้จ่ำยในกำร
จัดกำรทรัพย์สินตลอดจนเสยี ภำษีอำกร กบั ทงั้ ต้องใชด้ อกเบย้ี หน้สี นิ ซงึ่ ตดิ พนั ทรพั ยส์ นิ น้ัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๒๗ ถ้ำเจ้ำของทรัพย์สินต้องกำร ผู้ทรงสิทธิเก็บกินจำต้องเอำทรัพย์สิน
ประกันวินำศภัยเสพำื่อนปกั รงำะนโคยณชนะก์แรกร่เมจก้ำำขรอกงฤทษรฎัพีกยำ์สิน และถ้ำทสรำัพนยกั ์สงำินนนค้นั ณไะดก้เรอรำมปกรำะรกกฤันษภฎัยีกไำวแ้ ล้ว ผู้ทรง
สทิ ธิเกบ็ กินต้องต่อสัญญำประกนั นัน้ เม่ือถึงครำวตอ่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกผฤู้ทษรฎงสีกทิำ ธเิ ก็บกินต้องสเำสนียกั เงบำ้ียนปครณะะกกนั รรรมะกหำวร่ำกงฤทษ่สี ฎิทีกธำิของตนยังมอี ยสำู่ นกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๒ะก๘รรมคกดำอี รันกเฤกษยี่ ฎวีกกำับสิทธเิ ก็บกินสใำนนรกั ะงหำนวคำ่ งณเจะก้ำรขรอมงกทำรรพักฤยษ์สฎินีกกำับผู้ทรงสิทธิ
สำนกั เงกำ็บนกคินณะหกรรืรอมผกู้รำับรกโอฤนษนฎีกั้นำท่ำนห้ำมมิใหสำ้ฟน้อกั งงเำมน่ือคเณกะินกปรรีหมนก่ึงำนรกับฤแษตฎ่วีกันำสิทธิเก็บกินสสุดำนสกิ้ันงลำงนคแณตะ่ใกนรครดมีทกำ่ี รกฤษฎีกำ
-๒๓๐- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
เจ้ำของทรัพย์สินเป็นโจทกน์ ้ัน ถ้ำเจำ้ ของไม่อำจรู้ว่ำสิทธเิ ก็บกนิ สุดสิน้ ลงเมอื่ ใด ทำ่ นให้นบั อำยุควำมปี
สำนกั หงนำน่งึ คนณน้ั ะตกงั้ รแรตม่เกวำลรำกทฤเ่ีษจฎ้ำีกขำองทรัพยส์ นิ ไดส้รำู้นหกั รงอืำนคควณรระ้วูก่ำรสรมทิ กธำเิ กรก็บฤกษนิ ฎสีกดุ ำสิน้ ลง สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกลำกั ษณะ ๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ภำระตดิ พันในอสงั หำริมทรัพย์ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๔ะ๒ก๙รรมอกสำรังกหฤำษรฎิมีกทำรัพย์อำจต้องสตำนกกัองยำู่ในนคภณำะรกะรตรมิดกพำันรกอฤันษเฎปีก็นำเหตุให้ผู้รับ
สำนกั ปงรำนะคโยณชะนก์มรรสี มิทกธำไิ รดกร้ ฤบั ษกฎำีกรำชำระหนี้เปน็ คสำรนำกัวงๆำนจคำณกะทกรรพัรมยกส์ ำินรกนฤัน้ ษหฎีกรือำ ได้ใช้และถือเสอำำนซกั ง่ึ งปำนรคะณโยะชกนรรแ์ มหก่งำรกฤษฎีกำ
ทรัพย์สนิ ตำมทรี่ ะบุไว้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๓๐ ภำระติดพันในอสังหำริมทรัพย์นั้น จะก่อให้เกิดโดยมีกำหนดเวลำ
สำนกั หงรำนอื คตณลอะกดรชรวี มติ กแำหรกง่ ฤผษรู้ ฎับีกปำระโยชนก์ ไ็ ด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถำ้ ไม่มีกำหนดเวลำ ท่ำนให้สันนิษฐำนไว้ก่อนว่ำภำระติดพันในอสังหำรมิ ทรพั ย์มีอยู่
ตลอดชีวิตผู้รับปรสะำโนยกั ชงนำน์ คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำมีกำหนดเวลำ ท่ำนให้นำบทบัญญัติมำตรำ ๑๔๐๓ วรรค ๓ มำใช้บังคับโดย
สำนกั องนำนุโลคมณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๓๑ ถ้ำมิได้กำหนดไว้เป็นอย่ำงอ่ืนในนิติกรรมอันก่อให้เกิดภำระติดพัน
สำนกั ไงซำรน้ คทณำ่ นะกวร่ำรภมำกรำะรตกิดฤษพฎนั ีกในำ อสังหำรมิ ทรสพั ำนยกั์นงน้ั ำจนะคโณอะนกกรันรมไมก่ไำดรกแ้ ฤมษ้โดฎยีกำทำงมรดก สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๓ะก๒รรมถก้ำำผรู้รกับฤปษรฎะีกโำยชน์ละเลยไมส่ปำนฏกั ิบงัตำนิตคำณมเะงกื่อรนรมไขกอำรันกเฤปษ็นฎสีกำำระสำคัญซึ่ง
ระบุไว้ในนิติกรรมก่อตั้งภำระติดพันน้ันไซร้ ท่ำนว่ำคู่กรณีอีกฝ่ำยหนึ่งจะบอกเลิกสิทธิของผู้รับ
สำนกั ปงรำนะคโยณชะนก์เรสรียมกก็ไำดรก้ ฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั งรำำนค๑ณ๔ะ๓กร๓รมกถำ้ำรเกจฤ้ำษขฎอีกงำทรัพย์สินมิไดสำ้ชนำกั รงะำนหคนณ้ีตะำกมรภรมำกรำะรตกิฤดษพฎันีกไำซร้ ท่ำนว่ำ
นอกจำกทำงแก้สำหรับกำรไม่ชำระหน้ี ผู้รับประโยชน์อำจขอให้ศำลต้ังผู้รักษำทรัพย์เพื่อจัดกำร
สำนกั ทงรำนัพคยณ์สะินกแรลรมะกชำำรรกะฤหษนฎ้ีแีกทำ นเจ้ำของ หสรำือนสกั ั่งงใำหน้เคอณำะทกรรัพรมยก์สำินรอกฤอษกฎขีกำำยทอดตลำด แสลำนะกัเองำำนเงคินณทะ่ีขกำรรยมไดกำ้ รกฤษฎีกำ
จ่ำยให้ผู้รับประโยสำชนนกั ์ตงำำนมคจณำนะกวรนรทม่ีคกวำรรกไดฤษ้ เฎพีกรำำะเจ้ำของทรสัพำยน์สกั ินงำไนมค่ชณำะรกะรหรนมี้กกำับรกทฤั้งษคฎ่ำีกแำห่งภำระติด
พันด้วย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกถฤ้ำษเจฎ้ำีกขำองทรัพย์สินหสำำนปกั รงะำกนันคมณำะใกหร้รแมลก้วำรศกำฤลษจฎะีกไำม่ออกคำส่ังตั้งสผำนู้รักกั งษำำนทครณัพะยก์รหรมรืกอำรกฤษฎีกำ
คำสั่งขำยทอดตลำด หรอื จะถอนผูร้ กั ษำทรัพยท์ ี่ตงั้ ข้นึ ไว้นน้ั ก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๓๔ ทำ่ นให้นำมำตรำ ๑๓๘๘ ถึง ๑๓๙๕ และมำตรำ ๑๓๙๗ ถึง ๑๔๐๐
สำนกั มงำำนใชคบ้ ณงั ะคกับรถรมึงภกำำรรกะฤตษิดฎพีกันำในอสงั หำรมิ สทำรนพั กั ยงโ์ำดนยคอณนะโุกลรมรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๓๑- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
พระรำชบญั ญตั ิ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ให้ใช้บทบัญสญำนตั กั ิบงรำนรพคณ๕ะกแรหรมง่ ปกำรระกมฤวษลฎกีกฎำหมำย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แพง่ และพำณิชย์ พุทธศักรำช ๒๔๗๗
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกใำนพระปรมำภสไิ ำธนยกัสงมำนเดค็จณพะรกะรเรจม้ำกอำยร่หูกฤัวษอฎำนีกำนั ทมหดิ ล สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะก(ตรรำคมมณกปำะรรผะกก้สูฤำำษศเฎรปีกจ็ รำระำธชำกนำสรภแทำผนู้แพสทรำนนะอรกั ำงงำษคน์ฎครณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ลงวนั ทส่ี ๗ำนมกั ีนงำำนคคมณพะกทุ รธรศมักกรำรำกชฤ๒ษ๔ฎีก๗ำ๗) สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อนวุ ัตน์จำตรุ นต์
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษอฎำีกทำติ ย์ทพิ อำภำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เจ้ำพระยำยมรำช
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำตรำไว้ ณ วนั ทสำี่ น๒กั๗งำพนฤคษณภะกำครรมมกพำุทรธกศฤษักฎรำีกชำ ๒๔๗๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เป็นปที ่ี ๒ ในรชั ชกำลปัจจุบัน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
โดยท่ีสภำผู้แทนรำษฎรลงมติว่ำ กำรประมวลกฎหมำยแห่งบ้ำนเมืองได้ดำเนินมำถึง
สำนกั คงรำนำวคทณ่คี ะวกรรใรชม้บกรำรรกพฤษ๕ฎแีกหำ ง่ ประมวลกฎสหำนมกัำงยำแนพคง่ณแะลกะรพรมำณกำิชรกยฤ์ ษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
จง่ึ มีพระบรมรำชโองกำรให้ตรำพระรำชบัญญัติข้ึนไวโ้ ดยคำแนะนำและยินยอมของ
สำนกั สงภำนำคผณูแ้ ทะกนรรรำมษกฎำรรกดฤั่งษตฎ่อีกไำปน้ี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณพะกรระรรมำกชำบรกัญฤญษฎัตีกินำี้ให้เรียกว่ำ “สพำรนะกั รงำำนชคบณัญะญกรัตริใมหก้ใำชร้บกฤทษบฎัญีกญำ ัติบรรพ ๕
แหง่ ประมวลกฎหมำยแพง่ และพำณิชย์ พทุ ธศกั รำช ๒๔๗๗”
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๑๐๐ ให้ใช้พระรำชบัญญัติน้ีตั้งแต่วันประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำเป็นต้น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๓ ให้เพ่ิมบทสบำนญั กั ญงำัตนิบครณระพกร๕รมตก้ังำแรตก่มฤษำตฎรีกำำ ๑๔๓๕ ถึงมสำำตนรกัำง๑ำน๕ค๙ณ๘ะกตรำรมมกทำี่ รกฤษฎีกำ
ได้ตรำไว้ต่อท้ำยพสรำนะกัรำงำชนบคัญณญะกัตรินรมี้เขก้ำำเรปก็นฤษสฎ่วีนกำหน่ึงแห่งประสมำวนลกั กงฎำนหคมณำะยกแรพรม่งแกำลระกพฤำษณฎีกิชำย์ และให้ใช้
บทบัญญัตแิ ห่งบรรพนีต้ ้ังแตว่ ันท่ี ๑ ตลุ ำคม พทุ ธศักรำช ๒๔๗๘ เปน็ ต้นไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๔ บทบัญญัตแิ หง่ บรรพนี้ไมก่ ระทบกระเทือนถึง
ส(๑ำน)กั กงำำนรคสณมะรกสรรซมึ่งกไำดร้มกฤีอษยฎู่กีก่อำนวันใช้ประมสวำนลกักงฎำนหคมณำะยกบรรรมรพกำนรี้กแฤลษะฎทีก้ัำงสัมพันธ์ใน
ครอบครวั อนั เกดิ แตก่ ำรสมรสนน้ั ๆ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษกฎำีกรำใช้อำนำจปกสคำรนอกั งงำคนวคำณมะปกกรครมรอกำงรกกฤำรษอฎนีกุบำ ำล กำรรบั บสุตำรนบกั ุญงำธนรครณมะซก่ึงรมรมีอกยำู่ รกฤษฎีกำ
ก่อนวันใช้ประมวลกฎหมำยบรรพน้ี หรอื สทิ ธิและหนี้อันเกิดแต่กำรน้ัน ๆ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก๑๐ฤ๐ษรฎำีกชำกิจจำนเุ บกษำ เสลำม่ นก๕ั ง๒ำ/น-/คหณนะำ้ ก๔รร๗ม๔ก/ำ๒ร๙กฤพษฤฎษีกภำำคม ๒๔๗๘ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๓๒- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๕ ฐำนะของสภำรนิยกั ำงกำนอ่ คนณใชะป้กรรระมมกวำลรกกฤฎษหฎมีกำำยบรรพน้ี อำจสพำนิสกัูจงนำไ์นดค้โณดยะกบรันรทมกึกำรกฤษฎีกำ
ในทะเบยี นตำมแบบทีก่ ฎหมำยกำหนดไว้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๖๑๐๑ (ยกเลกิ )
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ผูร้ ับสนสำอนงกัพงรำะนบครณมะรกำรชรมโอกงำกรกำฤรษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณนะกำรยรพมนักเำอรกกฤพษรฎะีกยำำพหลพลพยสุหำเนสกันงำำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
นำยกรัฐมนตรี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๐๑ มำตรำ ๖ ยกเลิกโดยพระรำชกำหนดแก้ไขเพิ่มเติมพระรำชบัญญัติไห้ไช้บทบัญญัติบัพ ๕
สำนกั แงหำง่นปครณะมะกวนรรกมดกหำมรำกยฤแษพฎ่งแีกลำะพำนชิ พุทธสสักำรนำกชั ง๒ำน๔ค๗ณ๗ะพกุทรรธมสกักรำำรชกฤ๒ษ๔ฎ๘ีก๖ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๓๓- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
พระรำชกำหนด
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำแก้ไขเพิ่มเตมิ สพำรนะกั รงำำนชคบณญั ะญกตัรริไมหกไ้ ชำรบ้ กทฤบษญัฎีกญำตั บิ ัพ ๕ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แห่งประมวนกดหมำยแพ่งและพำนชิ พุทธสกั รำช ๒๔๗๗
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤพษุทฎธีกสำกั รำช ๒๔๘๖สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนในคพณระะกปรรรคมมณกำำภะรผิไกธูส้ฤยำษสเฎรมีก็จเำดรำจ็ ชพกรำะรเแจท้ำอนยพส่หู รำวันะออกั ำงงนำคนัน์ คทณมะหกดิ รลรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ (ตำมปรสะำกนำกั ศงปำนรคะณธำะนกรสรภมำกผำู้แรกทฤนษรฎำีกษำฎร สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ลงวนั ท่ี ๔ สงิ หำคม พทุ ธศักรำช ๒๔๘๐
สำนกั งำนคณแะลกะรรวมันกทำ่ีร๑ก๖ฤษธฎนั ีกวำำคม พุทธศักสรำำนชกั ๒งำ๔น๘คณ๔ะ)กรรมกำรกฤษฎีกำ
อำทิตย์ทพิ อำภำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั ปงำรนีดคี ณพะนกมรรยมงกคำ์ รกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ตรำไว้ ณ วันที่ ๑๙ มิถนุ ำยน พุทธศักรำช ๒๔๘๖
สำนกั งำนคณะกรรมกเปำร็นกปฤทีษี่ฎ๑ีก๐ำ ในรัชกำลปัจสจำนบุ กั ันงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกโดฤยษทฎีกี่เหำ็นสมควรขยสำำยนกกั ำงรำในชค้บณทะกบรัญรมญกัตำิรบกรฤรษพฎีก๕ำ แห่งประมวลสำกนฎกั หงำมนำคยณแะพก่งรแรมลกะำรกฤษฎีกำ
พำณชิ ย์ให้ทั่วถงึ สเพำนือ่ กัคงวำำนมคมณ่ันะคกงรแรมลกะำวรฒั กนฤษธรฎรีกมำแหง่ ชำติ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกแฤลษะฎโดีกยำท่ีมเี หตุฉกุ เฉสนิ ำซน่ึงกั จงะำเนรคยี ณกะปกรระรชมมุ กสำรภกำฤผษแู้ ฎทีกนำรำษฎรใหท้ ันสทำ่วนงกั ทงีมำนไิ ดค้ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สจำึงนมกั ีพงำรนะคบณระมกรรำรชมโกอำงรกกำฤรษใฎหีก้ตำรำพระรำชกำสหำนนกั ดงขำน้ึนคไวณ้โะดกยรอรมำศกำัยรอกำฤนษำฎจีกตำำมควำมใน
มำตรำ ๕๒ ของรัฐธรรมนญู แหง่ รำชอำณำจกั รไทย ดงั ตอ่ ไปน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑ พระรำชกำหนดน้ีให้เรียกว่ำ “พระรำชกำหนดแก้ไขเพ่ิมเติม
พระรำชบัญญัตไิ หสไ้ำชน้บกั งทำบนัญคณญะัตกบิ รรัพมก๕ำรแกหฤ่งษปฎรีกะำมวนกดหมำยสแำพนก่ังแงำลนะคพณำะนกิชรรพมุทกธำรสกักฤรษำฎชีก๒ำ ๔๗๗ พทุ ธ
สักรำช ๒๔๘๖” สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๒ค๑ณ๐ะ๒กรใรหม้ใกชำ้พรรกะฤรษำฎชีกกำำหนดน้ีตั้งแตส่วำนันกัปงรำะนกคำณศะใกนรรรำมชกกำริจกจฤำษนฎุเีกบำกษำเป็นต้น
ไป
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓ ให้ยกเลิกมำตรำ ๖ แห่งพระรำชบัญญัติให้ใช้บทบัญญัติบรรพ ๕ แห่ง
ประมวลกฎหมำยสำแนพกั ่งงแำนลคะณพะำกณริชรมยก์ พำรุทกธฤศษักฎรีกำำช ๒๔๗๗ แตสำ่ไมนก่ัใหงำ้กนรคะณทะบกกรรรมะกเทำรือกนฤถษึงฎกีกำำรสมรสของ
บุคคลซ่ึงนับถือศำสนำอิสลำม ซ่ึงได้มีอยู่ก่อนวันใช้พระรำชกำหนดนี้ และทั้งสัมพันธ์ในครอบครัวอัน
สำนกั เงกำดิ นแคตณก่ ะำกรรสรมมรกสำรนกนั้ ฤษๆฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก๑๐ฤ๒ษรฎำีกชำกจิ จำนุเบกษำ เสลำม่ นก๖ั ง๐ำ/นตคอณนทะกี่ ๓ร๒รม/หกนำร้ำก๑ฤ๐ษ๘ฎ๙ีกำ/๑๙ มถิ ุนำยน ๒ส๔ำน๘กั ๖งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๓๔- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำผนรู้ คบั ณสะนกอรรงมพกรำะรบกรฤมษรฎำีกชำโองกำร สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
จอมพล ป. พบิ ูลสงครำม
นำยกรสัฐำมนนกั ตงำรนี คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั พงรำนะรคำณชะบกัญรรญมักตำิอรนกุมฤษัตฎิพีกรำะรำชกำหนดแสกำ้ไนขกั เงพำ่ิมนเคตณิมะพกรระรรมำกชำบรกัญฤญษัฎตีกิไหำ้ไช้บทบัญญัตสิบำนัพกั ๕งำนแคหณ่งปะกระรรมมวกนำรกฤษฎีกำ
กดหมำยแพ่งและพำนิช พุทธสกั รำช ๒๔๗๗ พทุ ธสักรำช ๒๔๘๖ พุทธสกั รำช ๒๔๘๖๑๐๓
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก๑๐ฤ๓ษรฎำีกชำกจิ จำนุเบกษำ เสลำม่ นก๖ั ง๐ำ/นตคอณนทะกี่ ๔ร๗รม/หกนำร้ำก๑ฤ๓ษ๔ฎ๓ีกำ/๑๔ กนั ยำยน ๒ส๔ำน๘กั๖งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๓๕- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระรำชบัญญตั ิ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ใหใ้ ช้บทบญั สญำนัตกั ิบงรำนรพคณ๕ะกแรหรมง่ ปกำรระกมฤวษลฎกีกฎำหมำย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
แพง่ และพำณิชย์ ทไี่ ด้ตรวจชำระใหม่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎพีก.ำศ. ๒๕๑๙ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรใรหมไ้ กวำ้ ณรกภฤวูมษันิพฎทีกลี่ ๕ำอดตุลลุ ยำเคดมช พป..ศรส..ำน๒กั ๕ง๑ำน๙คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ เปน็สำปนีทกั ่ีง๓ำน๑คใณนะรกชั รกรมำลกปำรจั กจฤุบษนั ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สพำรนะกั บงำำนทคสณมะเดกร็จรพมรกะำปรกรมฤษินฎทีกรำมหำภูมิพลอดสุลำยนเกั ดงชำนมคีพณระะกบรรรมมกรำำรชกโฤอษงกฎำีกรำโปรดเกล้ำฯ
ใหป้ ระกำศว่ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
โดยท่ีเป็นกำรสมควรปรับปรุงบทบัญญัติบรรพ ๕ แห่งประมวลกฎหมำยแพ่งและ
พำณิชยเ์ สียใหม่ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกจฤึงทษฎรงีกพำระกรุณำโปรสดำเนกกั ลง้ำำฯนคใณห้ตะกรรำรพมรกะำรรำกชฤบษัญฎีกญำัติข้นึ ไว้โดยคำสแำนนกะั งนำำนแคลณะะยกินรยรมอกมำรกฤษฎีกำ
ของรัฐสภำ ดงั ต่อสไำปนนกั ี้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑ พระรำชบสัญำนญกั ัตงำนิ นี้เรคียณกะวกำ่รร“มพกรำระกรฤำษชฎบีกัญำญัตใิ ห้ใช้บทบสัญำนญกั ัตงำิบนรครณพะ๕กรรแมหก่งำรกฤษฎีกำ
ประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์ ทไี่ ด้ตรวจชำระใหม่ พ.ศ. ๒๕๑๙”
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๒๑๐๔ พระรำชบัญญัติน้ีให้ใช้บังคับต้ังแต่วันถัดจำกวันประกำศในรำชกิจจำ
สำนกั นงุเำบนกคษณำะเกปร็นรมตก้นำไรปกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๓คณใะหก้ยรรกมเลกิกำรบกทฤบษฎัญีกญำัติบรรพ ๕ แสหำ่งนปกั รงะำนมควณลกะกฎรหรมมำกยำรแกพฤ่งษแฎลีกะำพำณิชย์ ซึ่ง
ได้ใช้บังคับโดยพระรำชบัญญัติให้ใช้บทบัญญัติบรรพ ๕ แห่งประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั พงุทำนธคศณักะรกำรชรม๒ก๔ำร๗ก๗ฤษแฎลีกะำให้ใช้บทบัญญสำัตนิบกั รงรำนพค๕ณะแกหรร่งมปกรำะรมกวฤลษกฎฎีกำหมำยแพ่งและสพำนำกัณงำิชนยค์ ทณี่ไะดก้ตรรรมวกจำรกฤษฎีกำ
ชำระใหม่ ทำ้ ยพรสะำรนำกั ชงบำนญั คญณัตะกินร้แี รทมนกำเรวก้นฤแษตฎ่ใีกนำกรณที ี่พระรำสชำบนญักั งญำนัตคินณี้บะัญกรญรตัมเิกปำน็รกอฤยษ่ำฎงอีกำ่ืน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๔ บทบัญญสัตำิบนรกั รงำพนค๕ณแะกหร่งรปมรกะำมรกวฤลษกฎฎีกหำมำยแพ่งและสพำนำณกั งิชำนยค์ ทณี่ไะดก้ตรรรมวกจำรกฤษฎีกำ
ชำระใหม่ ท้ำยพระรำชบัญญัตินี้ ไม่กระทบกระเทือนถึงบทบัญญัติมำตรำ ๔ และมำตรำ ๕ แห่ง
พระรำชบัญญตั ิใหสใ้ำชน้บกั งทำบนญัคณญะตั กิบรรรมรพกำร๕กฤแษหฎง่ ีกปำระมวลกฎหมสำำยนแกั พง่งำแนลคะณพะกำณรรชิมยก์ำพรกทุ ฤธษศฎักีกรำำช ๒๔๗๗
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๕ บทบัญญสัตำิบนรกั รงำพนค๕ณแะกหร่งรปมรกะำมรกวฤลษกฎฎีกหำมำยแพ่งและสพำนำกณั งิชำนยค์ ทณ่ีไะดก้ตรรรมวกจำรกฤษฎีกำ
ชำระใหม่ ท้ำยพระรำชบัญญัตินี้ ไม่กระทบกระเทือนถึงควำมสมบูรณ์ของกำรหมั้น กำรสมรส สัญญำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก๑๐ฤ๔ษรฎำีกชำกิจจำนุเบกษำ เสลำ่มนก๙ั ง๓ำ/นตคอณนทะก่ี ๑ร๒รม๙ก/ำฉรบกับฤพษเิ ศฎษีกำหนำ้ ๔/๑๕ ตลุ สำำคนมกั ๒งำ๕น๑ค๙ณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๓๖- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กอ่ นสมรส กำรเป็นบิดำมำรดำกบั บุตร กำรเป็นผู้ปกครอง กำรเป็นผอู้ นุบำลหรอื ผู้พิทักษ์ และกำรรับ
สำนกั บงุตำนรคบณุญะธกรรรรมมทกำี่ไรดก้มฤีอษยฎู่แีกลำ้วในวันใช้บังคสำับนบกั ทงำบนัญคญณะัตกิบรรรรมพกำร๕กฤแษหฎ่งีกปำระมวลกฎหมสำำยนแกั พงำ่งนแคลณะพะกำรณรมิชกยำ์ รกฤษฎีกำ
ท่ไี ด้ตรวจชำระใหม่ ทำ้ ยพระรำชบัญญตั ินี้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๖ กำรเปลี่ยนแปลงเพกิ ถอนสัญญำก่อนสมรส ซง่ึ สญั ญำก่อนสมรสนั้นได้ทำ
สำนกั ขง้นึำนไวค้กณ่อะนกวรรันมใกชำ้บรังกคฤับษบฎีกทำบญั ญัติบรรพส๕ำนแกั หงำง่ นปครณะะมกวรลรกมฎกำหรมกำฤยษแฎพีกำ่งและพำณิชย์สทำน่ีไดกั ต้งำรนวคจณชำะรกะรรใหมกมำ่ รกฤษฎีกำ
เทป้ำลย่ียพนรแะปรำลชงบเพัญิกสญถำอันตนกิันงไี้ ำปในหยค้กื่นณรตะะ่อกทนรำรำไมยดกท้โำดะรยกเบฤคียษู่สนฎมีกสรำมสนรสำหณนังทส้อืองสทสัญำี่ทนญี่ตกั นำงำกทน่อำคนกณำสะรมกสรรมสรรมพสกรำ้อแรกมลฤดะษใ้วหฎยีก้นขำำ้อยตทกะลเงบกียำนร
สำนกั สงมำนรคสณจดะกกรำรรมเปกำลร่ียกนฤแษปฎีกลำงเพิกถอนสัญสญำำนกกั ่องำนนสคมณระสกไรวร้ใมนกทำะรกเบฤีษยฎนีกสำมรส และแนบสหำนนกัังงสำือนสคัญณญะกำรกร่อมกนำรกฤษฎีกำ
สมรส พรอ้ มด้วยข้อตกลงเปลีย่ นแปลงเพกิ ถอนไว้ท้ำยทะเบยี นสมรสดว้ ย
สกำำนรกั เงปำนล่ีคยณนะแกปรลรมงเกพำริกกถฤอษนฎสีกัญำ ญำก่อนสมรสสำนจกั ะงกำนระคทณำะไกดร้รตม่อกเำมรื่อกไฤดษ้รฎับีกอำนุญำตจำก
ศำลตำมเงื่อนไขและกรณีทีร่ ะบุไวใ้ นมำตรำ ๑๔๖๗ แห่งประมวลกฎหมำยแพง่ และพำณชิ ย์ ท่ีได้ตรวจ
สำนกั ชงำำรนะคใณหะมกท่ ร้ำรมยพกำรระกรฤำษชฎบีกญั ำญัตินี้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๗คณบะกทรบรมัญกญำรัตกิบฤษรรฎพีกำ๕ แห่งประมสวำลนกกั งฎำหนมคณำยะแกรพร่งมแกลำะรกพฤำษณฎิชีกยำ์ ที่ได้ตรวจ
ชำระใหม่ท้ำยพระรำชบัญญัติน้ี ไม่กระทบกระเทือนถึงอำนำจกำรจัดกำรสินบริคณห์ท่ีคู่สมรสฝ่ำยใด
สำนกั ฝง่ำำนยคหณนะึ่งกไดรร้มมีอกยำู่แรกลฤ้วษในฎีกวันำ ใช้บังคับบทสบำัญนกัญงัำตนิบครณระพกร๕รมแกหำร่งกปฤรษะฎมีกวำลกฎหมำยแพส่งำแนลกั ะงำพนำคณณิชะกยร์ รทมี่ไกดำ้ รกฤษฎีกำ
ตรวจชำระใหม่ สทำ้ำนยกั พงำรนะครณำะชกบรัญรมญกำัตรินกี้ฤแษตฎ่ใีกหำ้ถือว่ำสินเดิมสตำนำกัมงบำนทคบณัญะกญรัตรมิบกรำรรพกฤษ๕ฎีแกำห่งประมวล
กฎหมำยแพ่งและพำณิชย์เดิมของฝ่ำยใดเป็นสินส่วนตัวตำมบทบัญญัติบรรพ ๕ แห่งประมวล
สำนกั กงฎำนหคมณำะยกแรพรง่มแกลำระกพฤำษณฎิชีกยำ์ท่ไี ดต้ รวจชำสระำนใหกั งมำ่ นทค้ำณยพะกรระรรมำกชำบรกญั ฤญษัตฎนิีกำขี้ องฝ่ำยนนั้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เพื่อประโยชน์แห่งมำตรำน้ี ถ้ำคู่สมรสฝ่ำยใดเป็นผู้จัดกำรสินบริคณห์แต่ฝ่ำยเดียว
ให้ถือวำ่ คู่สมรสอสีกำฝน่ำกั ยงหำนนคึ่งณไดะ้ยกินรรยมอกมำใรหกฤ้คษู่สฎมีกรำสฝ่ำยน้ันจัดกสำำรนสกั ินงสำนมครณสแะกลระรสมินกสำร่วกนฤตษัวฎตีกำำมวรรคหนึ่ง
ของตนดว้ ย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤษกฎรณีกำีท่ีคู่สมรสฝ่ำยสใำดนปกั รงะำนสคงณค์จะกะรใรชม้อกำำนรำกจฤจษัดฎกีกำำรสินส่วนตัวตสำำมนกัวงรำรนคคหณนะึ่งกทรี่เรปม็นกำรกฤษฎีกำ
ส่วนของตน ถ้ำคู่สมรสน้ันมิได้เป็นผู้จัดกำรสินบริคณห์ให้แจ้งให้คู่สมรสอีกฝ่ำยหน่ึงทรำบ และให้คู่
สมรสทั้งสองฝ่ำยสรำ่วนมกั กงันำนจคัดณกะำกรรแรบม่งกสำิรนกสฤ่วษนฎตีกัวำดังกล่ำวที่อยสู่ใำนนสกั ภงำำนพคทณี่แะบก่งรไรดม้ใกหำ้แรกกฤ่ฝษ่ำฎยีกทำี่ประสงค์จะ
จดั กำร แต่ถ้ำสินส่วนตวั น้นั ไม่อยใู่ นสภำพทีแ่ บง่ ได้ใหท้ ้ังสองฝำ่ ยจัดกำรรว่ มกัน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๘คณะบกทรบรมัญกญำรัตกิฤบษรฎรีกพำ๕ แห่งประมสวำนลกั กงฎำนหคมณำะยกแรพรม่งแกำลระกพฤษำณฎีกิชำย์ที่ได้ตรวจ
ชำระใหม่ ท้ำยพระรำชบัญญัติน้ีไม่กระทบกระเทือนถึงกำรจัดกำรสินเดิมท่ีเปล่ียนเป็นสินส่วนตัวตำม
สำนกั มงำำนตครำณะ๗กรซรึ่งมไดกำ้กรรกะฤทษำฎไีกปำแลว้ กอ่ นวนั ทสพี่ ำรนะกั รงำำชนบคณญั ะญกตัรรินมี้ใกชำ้บรังกคฤับษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๙คณะบกรรรรดมำกอำรำกยฤุคษวฎำีกมำหรือระยะเวลสำำนทกั ่ีบงทำนบคัญณญะกัตริใรนมปกำรระกมฤวษลฎกีกฎำ หมำยแพ่ง
และพำณิชย์ไดก้ ำหนดไวก้ อ่ นวันใชบ้ ังคับบทบัญญัตบิ รรพ ๕ แหง่ ประมวลกฎหมำยแพง่ และพำณชิ ย์ที่
สำนกั ไงดำ้ตนรควณจะชกำรรระมใกหำมรก่ทฤ้ำษยฎพีกรำะรำชบัญญัตินส้ีำถน้ำกั หงำำนกคยณงั ไะมกส่ รุดรมสกิ้นำลรงกใฤนษวฎันีกทำี่ใช้บงั คับบทบสญั ำนญกั ัตงำิบนรครณพะก๕รรแมหก่งำรกฤษฎีกำ
ประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์ท่ีได้ตรวจชำระใหม่ท้ำยพระรำชบัญญัติน้ี และอำยุควำมหรือ
ระยะเวลำท่ีกำหสนำดนขกั ึ้นงำในหคมณ่นะั้นกรแรตมกกำตร่ำกงฤกษับฎอีกำำยุควำมหรือรสะำนยกัะงเวำนลคำณทะ่ีกกำรหรนมกดำไรวก้แฤตษ่เฎดีกิมำก็ให้นำอำยุ
สำนกั คงวำนำมคหณระือกรรระมยกะำเรวกลฤำษทฎยี่ ีกำำวกว่ำมำบงั คับสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๓๗- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๐ คำว่ำ “คสำ่ำนอกัปุ งกำนำรคะณเละก้ยี รงรดมู”กำใรนกบฤรษรฎดีกำำบทกฎหมำยซส่ึงำมนคี กั วงำำนมคหณมำะกยรถรึงมคก่ำำรกฤษฎีกำ
อุปกำระเลี้ยงดูตำมนัยของบทบัญญัติมำตรำ ๑๕๐๖ และมำตรำ ๑๕๐๗ แห่งประมวลกฎหมำยแพ่ง
และพำณชิ ย์เดิมนสน้ั ำนใกั หง้ใำชน้คคำณวะำ่ ก“รรคมำ่ กเลำรย้ี กงฤชษพี ฎ”ีกแำ ทน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๑ บทบัญญสำัตนิแกั หงำ่งนกคฎณหะมกำรรยมใดกำอร้ำกงฤถษึงฎบีกรำรพ ๕ หรือบทสำบนัญกั ญงำัตนิใคนณบะรกรรพรมก๕ำรกฤษฎีกำ
บแหท่งบปัญรญะมัตวใิ นลกบฎรรหสพมำนำ๕กัยงแแำพนห่งค่งแปณลระะะกพมรรำวมณลกกิชำฎรยกห์เดฤมษิมำฎยใีกแหำพ้ถ่งือแวล่ำะบพทำบณัญิชสญยำัตน์ทิแกั่ีไดหงำ้ต่งนกรควฎณจหะชมกำำรรรยะมนใกหั้นำมอร่ก้ำทฤง้ำถษพึงฎบรีกะรำรรำพชบ๕ัญหญรัตือิ
สำนกั นง้ีำในนคบณทะมกำรตรมรกำทำรมี่ กนี ฤัยษเฎชีก่นำเดียวกัน แลว้ สแำตน่กกั รงำณนีคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๒ณะกใหรรน้ มำกยำกรรกฐัฤมษนฎตีกรำีรกั ษำกำรตำสมำพนรกั ะงรำนำชคบณัญะกญรัตรมินกี้ ำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ผูร้ บั สนองพระบรมรำชโองกำร สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมอ่ มรำชวงศส์เสำนนกัยี ง์ ำปนรคำณโะมกชรรมกำรกฤษฎีกำ
นำยกรัฐมนตรี สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๓๘- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำบนรครณพะก๕ร๑ร๐ม๕กำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ครอบครวั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำลนกัคษณณะกะรร๑มกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกกำำรสมรส สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๑
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำกำรหมนั้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๓๕ กำรหมั้นจะทำไดต้ ่อเมอื่ ชำยและหญิงมีอำยุสบิ เจด็ ปบี รบิ ูรณ์แล้ว
สกำำนรกั หงมำนัน้ คทณีฝ่ ะ่ำกฝรืนรบมกทำบรัญกฤญษตัฎวิีกรำรคหนง่ึ เปน็ โมสฆำนะกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ ๑๔๓๖๑๐๖ สผำู้เนยกั ำงวำน์จคะณทะำกกรำรรมหกำมร้ันกฤไษดฎ้ตีก้อำงได้รับควำมสยำินนยกั งอำมนขคณองะกบรุครคมกลำรกฤษฎีกำ
ดงั ตอ่ ไปนี้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) บดิ ำและมำรดำ ในกรณที ่ีมีทัง้ บิดำมำรดำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤษ) ฎบีกิดำำหรือมำรดำสำในนกั กงรำนณคีทณ่ีมะกำรรรดมำกหำรรกือฤบษิดฎำีกตำำยหรือถูกถอสำนนอกั ำงนำนำคจณปะกกครรรมอกงำรกฤษฎีกำ
หรือไม่อยู่ในสภำพหรือฐำนะท่ีอำจให้ควำมยินยอม หรอื โดยพฤติกำรณ์ผู้เยำว์ไม่อำจขอควำมยินยอม
จำกมำรดำหรือบสดิ ำำนไดกั ง้ ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ผ้รู บั บตุ รบุญธรรม ในกรณที ่ผี ู้เยำว์เปน็ บุตรบญุ ธรรม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๔ฤษ) ฎผีกู้ปำกครอง ในกรสณำนีทกั ี่ไงมำน่มคีบณุคะคกลรรซมึ่งกอำำรจกใฤหษ้คฎวีกำำมยินยอมตำมสำน(๑กั ง)ำ(น๒ค)ณแะลกะรร(ม๓ก)ำรกฤษฎีกำ
หรอื มแี ตบ่ ุคคลดงั กลำ่ วถูกถอนอำนำจปกครอง
สกำำนรกั หงมำน้นั คทณ่ีผะ้เู กยรำรวม์ทกำำโรดกยฤปษรฎำีกศำจำกควำมยินสยำอนมกั ดงังำกนลคำ่ณวะเกปรน็ รโมมกฆำรียกะฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๔๓๗๑๐๗ กสำำรนหกั มงำ้ันนจคะณสะมกบรูรรมณก์เำมรื่อกฝฤ่ษำยฎชีกำำยได้ส่งมอบหสรำือนโกัองนำนทครณัพะยก์สรินรอมันกำรกฤษฎีกำ
เป็นของหมน้ั ให้แสกำห่ นญกั งงิ ำเพนคอ่ื ณเปะน็กหรรลมกั กฐำำรนกฤวษ่ำจฎะีกสำมรสกบั หญิงนสำน้ั นกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เม่ือหม้ันแล้วใหข้ องหมนั้ ตกเปน็ สิทธิแกห่ ญงิ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกสฤนิ ษสฎอีกดำ เปน็ ทรพั ย์สินสำซนึ่งกัฝง่ำำยนชคำณยะใกหร้แรกม่บกำิดรำกมฤำษรฎดีกำำผู้รบั บุตรบุญธสรำนรมกั งหำรนือคผณู้ปะกกครรรมอกงำรกฤษฎีกำ
ฝำ่ ยหญิง แล้วแต่กรณี เพื่อตอบแทนกำรท่ีหญงิ ยอมสมรส ถำ้ ไม่มีกำรสมรสโดยมเี หตุสำคัญอันเกดิ แก่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๐๕ บรรพ ๕ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติให้ใช้บรรพ ๕ แห่งประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะทกไ่ี ดรร้ตมรกวจำรชกำรฤะษใฎหีกมำ่ พ.ศ. ๒๕๑๙ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๐๖ มำตรำ ๑๔๓๖ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
พำณิชย์ (ฉบบั ที่ ๑๐ส)ำพน.กั ศง.ำ๒น๕ค๓ณ๓ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๐๗ มำตรำ ๑๔๓๗ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรับรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๓๙- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หญิงหรือโดยมีพฤติกำรณ์ซึ่งฝ่ำยหญิงต้องรับผิดชอบ ทำใหช้ ำยไม่สมควรหรือไมอ่ ำจสมรสกับหญิงน้ัน
สำนกั ฝง่ำำยนชคำณยะเกรรยี รกมสกนิ ำรสกอฤดษคฎืนีกไำด้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถ้ำจะต้องคืนของหม้ันหรือสินสอดตำมหมวดน้ี ให้นำบทบัญญัติมำตรำ ๔๑๒ ถึง
มำตรำ ๔๑๘ แหง่สปำนรกัะงมำวนลคกณฎะหกมรรำมยกนำว้ี ร่ำกดฤว้ษยฎลีกำำภมิควรไดม้ ำใสชำ้บนกัังคงำบั นโคดณยะอกนรโุ รลมมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๓๘ กำรสหำนมกั ้ันงำไนมค่เปณ็นะกเหรรตมุทก่ีจำระกรฤ้อษงฎขีกอำให้ศำลบังคับสใำหน้สกั มงำรนสคไณด้ะถก้ำรรไดม้กมำี รกฤษฎีกำ
ข้อตกลงกนั ไว้วำ่ จสะำนใหกั ้เงบำนี้ยคปณรับะกในรรเมม่ือกำผริดกสฤญัษฎญีกำำหมัน้ ข้อตกลสงำนน้ันกั เงปำน็นโคมณฆะะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๓๙๑๐๘ เสมำื่อนมกั ีกงำำนรคหณมะั้นกแรรลม้วกถำร้ำกฝฤ่ำษยฎใีกดำผิดสัญญำหมั้นสำอนีกกั ฝง่ำำนยคหณนะ่ึงกมรีสริทมกธำิ รกฤษฎีกำ
เรียกใหร้ บั ผดิ ใช้คำ่ ทดแทน ในกรณที ฝ่ี ำ่ ยหญิงเป็นฝำ่ ยผดิ สญั ญำหมัน้ ใหค้ นื ของหมั้นแกฝ่ ำ่ ยชำยดว้ ย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๔๐ คำ่ ทดแทนน้นั อำจเรยี กได้ ดงั ตอ่ ไปนี้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษทฎีกดำแทนควำมเสยี สหำนำยกั ตงำ่อนกคำณยะหกรรือรชมือ่กำเสรกียฤงษแหฎีกง่ ชำ ำยหรอื หญิงนส้ันำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ทดแทนควำมเสยี หำยเน่ืองจำกกำรทค่ี ู่หม้ัน บดิ ำมำรดำ หรอื บุคคลผู้กระทำกำร
ในฐำนะเชน่ บิดำมสำำนรดกั ำงำไนดคใ้ ชณ้จะ่ำกยรหรมรกือำตร้อกงฤตษกฎเีกปำ็นลูกหนี้เนอื่ งสในำนกกัำงรำเนตครีณยมะกกรำรรมสกมำรรสกโฤดษยฎสีกุจำรติ และตำม
สมควร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤ)ษฎทีกดำแทนควำมเสสียำหนำกั ยงเำนน่ือคณงจะำกกรรกมำกรำทรี่คกู่หฤษมฎ้ันีกไำด้จัดกำรทรัพสยำ์สนินกั หงำรนือคกณำะรกอรื่นรอมันกำรกฤษฎีกำ
เก่ยี วแก่อำชีพหรอืสำทนำกังงทำำนมคำณหะำกไรดร้ขมอกงำตรกนฤไปษฎโดีกยำสมควรดว้ ยกสำำรนคกั ำงดำนหคมณำยะวก่ำรจรมะกไดำร้มกีกฤำษรฎสีกมำรส
ในกรณีที่หญิงเป็นผู้มีสิทธิได้ค่ำทดแทน ศำลอำจช้ีขำดว่ำ ของหม้ันท่ีตกเป็นสิทธิแก่
สำนกั หงญำนิงคนณั้นะเกปร็นรมคก่ำำทรดกฤแษทฎนีกทำั้งหมดหรือเปส็นำนสกั่วงนำนหคนณึ่งขะกอรงรคม่ำกทำรดกแฤทษนฎทีกำ่ีหญิงพึงได้รับสหำนรกืัองศำำนลคอณำะจกใรหรม้คก่ำำรกฤษฎีกำ
ทดแทนโดยไม่คำนงึ ถึงของหมน้ั ทีต่ กเป็นสทิ ธิแกห่ ญงิ นน้ั กไ็ ด้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๔๑๑๐๙ ถ้ำคู่หมั้นฝ่ำยหนึ่งตำยก่อนสมรส อีกฝ่ำยหนึ่งจะเรียกร้องค่ำ
สำนกั ทงดำนแคทณนะมกิไรดร้มสก่วำนรกขฤอษงฎหีกมำั้นหรือสินสอดสนำน้ันกั ไงมำ่วน่ำคชณำะยกหรรรือมหกำญรกิงตฤษำยฎีกหำญิงหรือฝ่ำยหสญำนิงกัไมงำ่ตน้อคงณคะืนกใรหร้แมกกำ่ รกฤษฎีกำ
ฝำ่ ยชำย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๔๒ ในกรณีมีเหตุสำคัญอันเกิดแก่หญิงคู่หมั้นทำให้ชำยไม่สมควรสมรส
สำนกั กงับำนหคญณงิ ะนกัน้ รรชมำกยำรมกสี ฤทิ ษธฎบิ ีกอำกเลกิ สญั ญำหสมำน้นั กัไดงำ้แนลคะณใหะกห้ รญรมงิ กคำืนรขกอฤงษหฎมีกัน้ำ แกช่ ำย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๔๓ ในกรณีมีเหตุสำคัญอันเกิดแก่ชำยคู่หม้ันทำให้หญิงไม่สมควรสมรส
สำนกั กงบัำนชคำณยนะก้นั รรหมญกงิำรมกสี ฤิทษธฎบิ ีกอำกเลกิ สัญญำหสมำนั้นกัไดงำโ้ นดคยณมะติ กอ้ รงรคมนื กขำรอกงฤหษมฎั้นีกแำกช่ ำย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๐๘ มำตรำ ๑๔๓๙ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
พำณชิ ย์ (ฉบับที่ ๑๐ส)ำพน.กั ศง.ำ๒น๕ค๓ณ๓ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๐๙ มำตรำ ๑๔๔๑ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรับรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๔๐- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๔๔ ถ้ำเหตุอนั ทำใหค้ ู่หม้ันบอกเลิกสัญญำหมั้นเป็นเพรำะกำรกระทำช่ัว
สำนกั องยำน่ำงครณ้ำะยกแรรรงมขกอำรงกคฤู่หษมฎ้ันีกอำกี ฝ่ำยหนึ่งซึ่งสไดำน้กกัรงะำทนำคภณำะยกหรรลมงั กกำำรรกหฤมษั้นฎีกคำู่หมนั้ ผู้กระทำสชำ่ัวนอกั ยงำ่ำนงครำ้ณยะแกรรงรนมก้ันำรกฤษฎีกำ
ตอ้ งรบั ผดิ ใช้คำ่ ทดแทนแก่คหู่ มัน้ ผู้ใชส้ ทิ ธบิ อกเลิกสญั ญำหมัน้ เสมอื นเป็นผผู้ ิดสัญญำหม้นั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๔๕๑๑๐ ชำยหรือหญิงคู่หม้ันอำจเรียกค่ำทดแทนจำกผู้ซ่ึงได้ร่วมประเวณี
สำนกั กงับำนคคู่หณมะ้ันกขรอรมงตกำนรโกดฤยษรฎู้หีกรำือควรจะรู้ถึงกสำำรนหกั งมำั้นนนค้ันณะเกมรอ่ื รไมดก้บำรอกกฤเษลกิฎีสกำัญญำหมั้นแล้วสตำนำมกั งมำำนตครณำะ๑กร๔ร๔มก๒ำรกฤษฎีกำ
หรือมำตรำ ๑๔๔ส๓ำนแกั ลง้วำแนตคก่ณระณกรี รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๔๔๖๑๑๑ ชสำำยนหกั รงอืำนหคญณิงะคกู่หรมรมั้นกอำำรจกเฤรษียฎกีกคำ่ำทดแทนจำกสผำซู้ นึ่งกั ไงดำข้ น่มคขณืนะกกรระรมทกำำรกฤษฎีกำ
ชำเรำหรือพยำยำมข่มขืนกระทำชำเรำคู่หมั้นของตนโดยรหู้ รือควรจะรู้ถึงกำรหมั้นนนั้ ไดโ้ ดยไม่จำต้อง
บอกเลิกสญั ญำหมสำ้ันนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๔๗๑๑๒ คส่ำำทนกัดงแำทนนคณอันะกจระรพมึงกชำรดกใฤชษ้แฎกีก่กำันตำมหมวดนส้ีใำหน้ศกั งำำลนวคินณิจะฉกัยรตรมำกมำรกฤษฎีกำ
ควรแก่พฤติกำรณ์
สสำิทนธกั ิเงรำยีนกครณ้อะงกครำ่รทมกดำแรทกนฤษตฎำมีกำหมวดนี้ นอกจสำำนกกัคงำ่ ำทนดคแณทะนกรตรำมมกมำำรกตฤรษำฎ๑ีก๔ำ ๔๐ (๒) ไม่
อำจโอนกันได้และไม่ตกทอดไปถึงทำยำท เว้นแต่สิทธินั้นจะได้รับสภำพกันไว้เป็นหนังสือหรือ
สำนกั ผงู้เำสนียคหณำะยกไรดรเ้มรกมิ่ ำฟร้อกฤงคษดฎีตีกำำมสิทธนิ ้นั แลว้สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๔๗/๑๑๑๓ สิทธิเรียกร้องคำ่ ทดแทนตำมมำตรำ ๑๔๓๙ ใหม้ ีอำยุควำมหก
สำนกั เงดำอื นนคนณบั ะกแรตร่วมันกทำรี่ผกดิ ฤสษญั ฎญีกำำหมนั้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สิทธิเรียกร้องค่ำทดแทนตำมมำตรำ ๑๔๔๔ ให้มีอำยุควำมหกเดือนนับแต่วันรู้หรือ
ควรรู้ถึงกำรกระทสำำนชกั่ัวงอำยน่ำคงณระ้ำกยรแรรมงกอำรันกเฤปษ็นฎเหีกำตุให้บอกเลิกสสำัญนญกั งำำหนมคั้นณะแกตรร่ตม้อกงำไรมก่เฤกษินฎหีก้ำำปีนับแต่วัน
กระทำกำรดงั กลำ่ ว
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกสฤิทษธฎิเรีกียำกร้องค่ำทดแสทำนนกั ตงำำมนมคณำตะรกำรร๑มก๔ำ๔รก๕ฤษแฎลีกะำมำตรำ ๑๔๔๖สำนใหกั ้มงำีอนำคยณุคะวกำรมรหมกกำรกฤษฎีกำ
เดือนนับแต่วันที่ชำยหรือหญิงคู่หมั้นรู้หรือควรรู้ถึงกำรกระทำของผู้อื่นอันจะเป็นเหตุให้เรียกค่ำ
ทดแทนและรู้ตัวสผำนู้จกั ะงพำนึงคใชณ้คะก่ำรทรดมแกำทรนกฤนษ้ันฎีกแำต่ต้องไม่เกินสหำ้นำกัปงีนำนับคแณตะ่วกันรรทม่ีผกู้อำรื่นกนฤ้ัษนฎไีดกำ้กระทำกำร
ดังกล่ำว๑๑๔ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรบัรมทกี่ ๑ำร๖ก๑)๑ฤพ๐ษ.มศฎำ.ีกต๒ำร๕ำ๕๑๐๔๔๕ แก้ไสขำเนพกั ิ่มงเำตนิมคโดณยะพกรระรรมำกชำบรัญกฤญษัตฎิแีกกำ้ไขเพ่ิมเติมประมสำวนลกักงฎำหนมคำณยะแกพร่งรแมลกะำรกฤษฎีกำ
พำณชิ ย์ (ฉบบั ท่ี ๑๖ส๑)ำ๑พน๑.กัมศงำ.ำต๒นร๕คำ๕ณ๑๐ะ๔ก๔รร๖มแกกำร้ไขกเฤพษิ่มฎเตีกิมำโดยพระรำชบสัญำญนกััตงิแำกน้ไคขณเพะ่ิมกเรตริมมปกรำะรมกวฤลษกฎฎีกหำมำยแพ่งและ
๑๑๒ มำตรำ ๑๔๔๗ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรบัรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๑๓ มำตรำ ๑๔๔๗/๑ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัตแิ ก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
(ฉบบั ที่ ๑๐) พ.ศ. ๒ส๕ำน๓ก๓ั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๑๔ มำตรำ ๑๔๔๗/๑ วรรคสำม แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวล
สำนกั กงฎำนหมคำณยะแกพร่งรแมลกะำพรำกณฤชิษยฎ์ ีก(ฉำบบั ที่ ๑๖) พ.ศส. ำ๒น๕กั ๕ง๐ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๔๑- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๔๔๗/๒๑๑๕ สิทธิเรียกคืนของหม้ันตำมมำตรำ ๑๔๓๙ ให้มีอำยุควำมหก
สำนกั เงดำอื นนคนณบั ะกแรตรว่ มันกทำรผ่ี กดิ ฤสษัญฎญีกำำหมั้น สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สิทธิเรียกคืนของหมั้นตำมมำตรำ ๑๔๔๒ ให้มีอำยุควำมหกเดือนนับแต่วันที่ได้บอก
เลกิ สัญญำหม้ัน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนหคมณวะดกร๒รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกเฤงษอ่ื นฎีกไขำแห่งกำรสมรสสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๔๘ กำรสมรสจะทำได้ต่อเมื่อชำยและหญิงมีอำยุสิบเจ็ดปีบริบูรณ์แล้ว
แต่ในกรณที ีม่ เี หตสุอำันนสกั งมำคนวครณศะกำลรรอมำกจำอรนกฤุญษำฎตีกใหำ ท้ ำกำรสมรสสกำ่อนนกั งนำั้นนไคดณ้ ะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๔๔๙ กำรสสำมนรกัสงจำะนกครณะะทกำรมรมไิ ดกถ้ำร้ำกชฤำษยฎหีกรำือหญงิ เป็นบุคสคำลนวกั กิ งลำนจคริตณหะกรอืรรเปมก็นำรกฤษฎีกำ
บคุ คลซึง่ ศำลสง่ั ให้เป็นคนไร้ควำมสำมำรถ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๕๐ ชำยหญิงซึ่งเป็นญำตสิ ืบสำยโลหิตโดยตรงข้ึนไปหรือลงมำก็ดี เป็นพ่ี
สำนกั นง้อำนงคร่วณมะบกรดิ รำมมกำำรรดกำฤหษรฎือีกรำ่วมแต่บิดำหรสอื ำมนำกั รงดำนำคกณ็ดีะจกะรทรมำกกำำรรกสฤมษรฎสีกกำันไมไ่ ด้ ควำมสเปำนน็ กัญงำำนตคิดณงั กะลกรำ่ รวมมกำำรกฤษฎีกำ
นใ้ี หถ้ ือตำมสำยโลสหำนติ กั โงดำนยคไมณ่คะำกนรรึงมวำ่กจำระกเปฤษน็ ฎญีกำำตโิ ดยชอบด้วสยำกนฎกั หงำมนำคยณหะรกอื รไรมม่ กำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๔๕๑ ผู้รับสบำุตนรกั บงำุญนธครณระมกแรลระมบกตุำรรกบฤุญษธฎรีกรำมจะสมรสกนั สไมำนไ่ ดกั ง้ ำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๕ะก๒รรชมำกยำรหกรฤือษหฎญีกำิงจะทำกำรสมสรำสนใกันงขำณนคะณทะตี่ กนรมรมีคกสู่ ำมรรกสฤอษยฎูไ่ ีกมำ่ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๕๓ หญิสงทำนี่สกั ำงมำีนตคำยณหะกรืรอรทม่ีกกำำรรกสฤมษรฎสีกสำิ้นสุดลงด้วยปสรำะนกกั ำงรำอนื่นคจณะะทกรำรกมำกรำรกฤษฎีกำ
สมรสใหมไ่ ด้ตอ่ เมอื่ กำรสน้ิ สุดแหง่ กำรสมรสไดผ้ ำ่ นพ้นไปแล้วไม่น้อยกวำ่ สำมร้อยสบิ วัน เวน้ แต่
ส(๑ำน)กั คงลำนอคดณบะตุ กรรแรลมว้ กใำนรรกะฤหษวฎ่ำีกงำนนั้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) สมรสกับค่สู มรสเดิม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤ)ษมฎีีใกบำรับรองแพทยสป์ ำนรกะั งกำำนศคนณียะบกัตรรรมหกรำือรปกรฤิญษฎญีกำำซ่งึ เป็นผู้ประกสอำนบกักงำำรนรคักณษะำกโรรรคมใกนำรกฤษฎีกำ
สำขำเวชกรรมไดสต้ ำำนมกั กงฎำนหคมณำยะกวร่ำรมมไิ ดกำม้ รคี กรฤรษภฎ์ ีกหำรือ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) มีคำสัง่ ของศำลใหส้ มรสได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๕๔ ผู้เยำว์จะทำกำรสมรสให้นำควำมในมำตรำ ๑๔๓๖ มำใช้บังคับโดย
อนุโลม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๔๕๕ กำรใสหำนค้ กัวงำำมนยคนิ ณยะอกมรใรหม้ทกำำรกกำฤรษสฎมีกรำสจะกระทำไดส้แำตน่โกัดงยำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑) ลงลำยมือชอ่ื ในทะเบียนขณะจดทะเบยี นสมรส
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๑๕ มำตรำ ๑๔๔๗/๒ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัติแกไ้ ขเพมิ่ เติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนับคทณ่ี ๑ะ๐กร) รพม.ศก.ำ๒รก๕ฤ๓ษ๓ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๔๒- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
(๒) ทำเป็นหนังสือแสดงควำมยินยอมโดยระบุช่ือผู้จะสมรสทั้งสองฝ่ำยและลง
สำนกั ลงำำยนมคอืณชะื่อกรขรอมงกผำใู้ รหกค้ ฤวษำฎมีกยำินยอม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ถำ้ มเี หตจุ ำเปน็ จะให้ควำมยินยอมด้วยวำจำตอ่ หนำ้ พยำนอย่ำงน้อยสองคนกไ็ ด้
สคำวนำกั มงยำนินคยณอะมกนร้นั รมเกมำ่ือรใกหฤ้แษลฎ้วีกถำอนไม่ได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๕๖ ถ้ำไสมำ่มนีผกั งู้ทำี่มนีอคณำนะกำจรรใมหก้คำวรำกมฤษยิฎนีกยำอมตำมมำตรสำำน๑กั ๔ง๕ำน๔คณหะรกือรมรมีแกตำ่ รกฤษฎีกำ
ไยมิน่ใยหอ้คมวไำดม้ ยผิน้เู ยยำอวมส์อำหำนจรกั รืองอ้ไำมงนข่อคอยณตู่ใะนอ่ กสศรภำรมลำกเพพำทร่ืออี่กอฤำนษจุญใฎหำีก้คตำวใหำม้ทยำินกำยรอสมมสรหำสรนือกั โงดำนยพคณฤตะกิกรำรรมณก์ผำรเู้ กยฤำษว์ไฎมีก่อำำจขอควำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๕๗ กำรสมรสตำมประมวลกฎหมำยนี้จะมีได้เฉพำะเมื่อได้จดทะเบียน
แล้วเทำ่ น้นั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๔๕๘ กำรสสำมนรกัสงจำะนทคำณไะดก้ตร่อรเมมกอื่ ำชรกำฤยษหฎญีกิงำยนิ ยอมเป็นสสำมำนีภกั รงิยำำนกคนัณแะลกะรรตมอ้ กงำรกฤษฎีกำ
แสดงกำรยินยอมน้ันให้ปรำกฏโดยเปิดเผยต่อหน้ำนำยทะเบียนและให้นำยทะเบียนบันทึ กควำม
ยินยอมนน้ั ไวด้ ว้ ยสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๕๙ กำรสสำนมกัรงสำในนคตณ่ำะงกปรรระมเกทำศรกรฤะษหฎวีก่ำำงคนท่ีมีสัญชำสตำนิไทกั งยำดน้วคยณกะันกรหรมรกือำรกฤษฎีกำ
ฝ่ำยใดฝ่ำยหน่ึงมสีสำัญนชกั ำงำตนิไคทณยะจกะรรทมำกตำำรมกแฤบษฎบีกทำ่ีกำหนดไว้ตำมสำกนฎกั หงำมนำคยณไทะกยรหรรมือกกำรฎกหฤมษำฎยีกแำห่งประเทศ
นัน้ ก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤกษรฎณีกำีท่ีคู่สมรสประสสำงนคกั ์จงะำนจคดณทะะกเบรรียมนกตำรำกมฤกษฎฎหีกมำำยไทย ให้พนสักำนงำกั นงำทนูตคหณระือกกรงรมสุกลำรกฤษฎีกำ
ไทยเป็นผู้รับจดทะเบยี น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๖๐ เม่ือมีพฤติกำรณ์พิเศษซึ่งไม่อำจทำกำรจดทะเบียนสมรสต่อนำย
สำนกั ทงะำนเบคยีณนะไกดรเ้รพมรกำำะรกชฤำษยหฎีกรือำ หญงิ ฝ่ำยใดฝสำ่ำยนหกั งนำ่ึงนหครณือะทกัง้รสรมอกงฝำร่ำกยฤตษกฎอีกยำูใ่ นอนั ตรำยใกสลำค้นวกั ำงมำนตคำณยะหกรรอืรมอกยำู่ รกฤษฎีกำ
ในภำวะกำรรบหรือสงครำม ถ้ำชำยและหญิงนั้นได้แสดงเจตนำจะสมรสกันต่อหน้ำบุคคลซึ่งบรรลนุ ิติ
ภำวะทอี่ ยู่ ณ ทน่ี สน้ั ำนแกั ลง้วำในหคบ้ ณุคะคกลรรดมงั กกำลร่ำกวฤจษดฎแีกจำ้งกำรแสดงเจสตำนนำกั ขงำอนทคำณกะำกรรสรมมรกสำขรกอฤงษชฎำยีกแำละหญิงนั้น
ไว้เป็นหลักฐำน และต่อมำชำยหญิงได้จดทะเบียนสมรสกันภำยในเก้ำสิบวันนับแต่วันท่ีอำจทำกำรจด
สำนกั ทงะำนเบคียณนะตกรอ่ รนมำกยำทรกะฤเบษียฎนีกไำด้ โดยแสดงหสลำนักกัฐงำำนนตค่อณนะำกยรทรมะกเบำรยี กนฤแษลฎะีกใำหน้ ำยทะเบียนสจำนดกัแงจำง้นวคันณะเดกือรรนมกปำี รกฤษฎีกำ
สถำนท่ีที่แสดงเจสตำนนำกั ขงำอนทคำณกะำกรรสรมมรกสำรแกลฤษะพฎีกฤำติกำรณ์พิเศษสนำ้ันนไกั วง้ใำนนทคณะเะบกียรรนมสกมำรรสกฤใษหฎ้ถีกือำว่ำวันแสดง
เจตนำขอทำกำรสมรสตอ่ บุคคลดงั กลำ่ วเปน็ วันจดทะเบยี นสมรสตอ่ นำยทะเบยี นแล้ว
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกคฤวษำฎมีกในำ มำตรำน้ีมิใหสำ้ในชกั้บงังำนคคับณถะ้ำกหรำรกมจกำะรมกีกฤำษรฎสีกมำรสในวันแสดสงำนเจกั ตงำนนำคขณอะทกำรกรมำกรำรกฤษฎีกำ
สมรส กำรสมรสนนั้ จะตกเปน็ โมฆะ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ หมวด ๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ควำสมำนสกัมั งพำนันคธ์รณะะหกวรร่ำมงสกำำรมกีภฤรษยิ ฎำีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๔๖๑ สำมสีภำรนิยกั ำงตำอ้นงคอณยะู่กกนิรรดม้วกยำกรนักฤฉษันฎสีกำำมภี ริยำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๔๓- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำมภี รยิ ำต้องช่วยเหลอื อปุ กำระเลีย้ งดูกนั ตำมควำมสำมำรถและฐำนะของตน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๖๒๑๑๖ ในกรณีที่สำมีภริยำไม่สำมำรถท่ีจะอยู่กินด้วยกันฉันสำมีภริยำ
โดยปกติสุขได้ หสรำือนถกั ้ำงกำนำครอณยะู่รก่วรรมมกกันำรจกะฤเปษ็ฎนีกอำันตรำยแก่กำสยำหนรกั ืองำจนิตคใณจหะกรรือรทมำกลำรำกยฤคษวฎำีกมำผำสุกอย่ำง
มำก สำมีหรือภริยำฝ่ำยท่ีไม่สำมำรถที่จะอยู่กินด้วยกันฉันสำมีภริยำโดยปกติสุขได้หรือฝ่ำยที่จะต้อง
สำนกั รงับำนอคันณตะรกำรยรหมกรำือรถกูกฤษทฎำีกลำำยควำมผำสสุกำนอกั ำงจำรน้อคงณตะ่อกศรรำมลกเำพรื่อกฤใหษ้มฎีีกคำำส่ังอนุญำตใสหำ้ตนนกั งอำยนู่ตค่ำณงะหกำรกรมในกำรกฤษฎีกำ
ใรหะ้แหกวอ่่ำงกี ทฝี่เำ่ หยตหุนนั้นึ่งสตๆำำนมยกั คังงวมำรนีอแคยกณู่ก่พ็ไะดฤก้รตใรกินมำกกรรำณรณก์กีเฤช็ไษด่นฎ้ นีก้ีศำำลจะกำหนดสจำำนนกั วงำนนคค่ำณอะุปกกรำรรมะกเำลรี้ยกงฤดษูใฎหีก้ฝำ่ำยหน่ึงจ่ำย
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๖๓ ในกรณีที่ศำลสั่งให้สำมีหรือภริยำเป็นคนไร้ควำมสำมำรถหรือ
เสมอื นไร้ควำมสำสมำำนรกั ถงำภนรคยิ ณำะหกรรอืรมสกำมำรียกอ่ ฤมษเฎปีก็นำผู้อนุบำลหรอื สผำู้พนกิัทงักำษน์คแณตะ่เกมรือ่ รผมู้มกสีำร่วกนฤไษดฎ้เสีกยี ำหรอื อยั กำร
ร้องขอ และถำ้ มเี หตสุ ำคญั ศำลจะต้งั ผู้อ่นื เป็นผอู้ นบุ ำลหรอื ผูพ้ ทิ กั ษ์กไ็ ด้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๖๔๑๑๗ ในกรณีที่คู่สมรสฝ่ำยใดฝ่ำยหนึ่งเป็นคนวิกลจริต ไม่ว่ำศำลจะได้
สง่ั ใหเ้ ป็นคนไร้ควสำำมนสกั ำงมำนำครถณหะกรอืรรไมมก่ ถำร้ำกคฤสู่ ษมฎรีกสำอีกฝำ่ ยหนึง่ ไมสอ่ำนุปกักงำำรนะคเณลี้ยะกงดรรูฝม่ำกยำทรวี่กิกฤษลจฎรีกิตำตำมมำตรำ
๑๔๖๑ วรรคสอง หรือกระทำกำรหรือไม่กระทำกำรอย่ำงใด อันเป็นเหตุให้ฝ่ำยที่วิกลจรติ อยู่ในภำวะ
สำนกั องนัำนนค่ำณจะะกเกรดิรมอกันำตรกรำฤยษแฎกีก่กำำยหรือจิตใจสำหนรกั ืองตำนกคอณยู่ใะนกภรรำมวกะำอรันกนฤษ่ำจฎะีกเำกิดควำมเสียหสำำนยกทั งำำงนทครณัพะยก์สรินรมถกึงำรกฤษฎีกำ
ขนำด บุคคลตำมสทำนี่รกัะงบำุไนวค้ใณนมะกำรตรรมำกำ๒รก๘ฤหษฎรืีอกำผู้อนุบำลอำจสฟำ้อนงกั คงำู่สนมครณสะอกีกรฝรม่ำกยำหรนกฤ่ึงเษรฎียีกกำค่ำอุปกำระ
เล้ียงดใู ห้แก่ฝำ่ ยทีว่ ิกลจรติ หรือขอให้ศำลมีคำสงั่ ใด ๆ เพอื่ คุ้มครองฝ่ำยท่ีวกิ ลจรติ นน้ั ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกในฤษกฎรีกณำีฟ้องเรียกค่ำสอำุปนกกั งำำรนะคเณลี้ยะกงรดรูตมำกมำรวกรฤรษคฎหีกนำ่ึง ถ้ำยังมิได้มสีคำนำกัสงั่งำขนอคงณศะำกลรวรม่ำคกำู่ รกฤษฎีกำ
สมรสซึ่งวิกลจริตเป็นคนไร้ควำมสำมำรถก็ให้ขอต่อศำลใน คดีเดียวกันให้ศำลมีคำส่ังว่ำคู่สมรสซ่ึง
วิกลจริตนั้นเป็นคสนำนไรกั ้คงวำนำมคณสำะมกรำรรมถกโำดรกยฤขษอฎใหีกำ้ตั้งตนเองหรือสผำู้อน่ืนกั ทงำี่ศนำคลณเหะก็นรสรมมกคำวรรกเฤปษ็นฎผีกู้อำนุบำล หรือ
ถ้ำได้มีคำส่ังของศำลแสดงว่ำคู่สมรสซึ่งวิกลจริตเป็นคนไร้ควำมสำมำรถอยู่แล้ว จะขอให้ถอดถอนผู้
สำนกั องนำนุบคำณลคะกนรเรดมมิ กำแรลกะฤแษตฎง่ ีกตำ้ังผอู้ นบุ ำลคนสใำหนมกั ่กง็ไำดน้คณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกำรขอให้ศำลมีคำส่ังใด ๆ เพ่ือคุ้มครองคู่สมรสฝ่ำยที่วิกลจริตโดยมิได้เรียกค่ำ
อุปกำระเลี้ยงดูดส้วำยนนกั ั้นงำนจคะณไมะ่ขกอรรใมหก้ศำำรลกฤมษีคฎำีกสำ่ังให้คู่สมรสฝ่สำยำนทกั ี่วงิกำนลคจณริตะกนรั้นรมเปก็นำรคกนฤไษรฎ้คีกวำำมสำมำรถ
หรือจะไม่ขอเปลี่ยนผู้อนุบำลก็ได้ แต่ถ้ำศำลเห็นว่ำวิธีกำรคุ้มครองท่ีขอน้ันจำต้องมีผู้อนุบำลหรือ
สำนกั เงปำลน่ียคณนะผกู้อรนรมุบกำำลรกใฤหษ้ศฎำีกลำมีคำส่ังให้จัดสกำนำกัรงทำำนนคอณงะเกดรียรมวกกำับรกทฤี่บษัญฎีกญำัติไว้ในวรรคสสำอนงกั แงำลน้วคจณึงะมกีครรำมสก่ังำรกฤษฎีกำ
คมุ้ ครองตำมทีเ่ ห็นสำสนมกั คงวำนรคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
[เลขมำตรำ ๒๘ แก้ไขเพิ่มเติมโดยมำตรำ ๑๕ แห่งพระรำชบัญญัติให้ใช้บทบัญญัติ
สำนกั บงรำนรพคณ๑ะกแรหรม่งปกำรระกมฤวษลฎกีกฎำหมำยแพง่ แลสะำพนำกั ณงำิชนยคท์ ณีไ่ ะดก้ตรรรวมจกชำรำกรฤะษใหฎมีก่ำพ.ศ. ๒๕๓๕]สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๑๖ มำตรำ ๑๔๖๒ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
พำณิชย์ (ฉบบั ท่ี ๑๙ส)ำพน.กั ศง.ำ๒น๕ค๕ณ๑ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๑๗ มำตรำ ๑๔๖๔ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรับรมทกี่ ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๔๔- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๖๔/๑๑๑๘ ในระหว่ำงกำรพจิ ำรณำคดีตำมมำตรำ ๑๔๖๔ ถำ้ มีคำขอศำล
สำนกั องำำจนกคำณหะนกรดรวมิธกีกำำรรกชฤว่ัษคฎรีกำำวเก่ยี วกับกำรสอำปุนกักงำำรนะคเลณี้ยะงกดรูหรมรกอื ำกรำกรฤคษุม้ ฎคีกรำองคู่สมรสฝ่ำยสำทนี่วกั กิ งลำนจรคติณไะดกต้ รำรมมทกำี่ รกฤษฎีกำ
เห็นสมควร และหำกเป็นกรณีฉุกเฉินให้นำบทบัญญัติเร่ืองคำขอในเหตุฉุกเฉินตำมประมวลกฎหมำย
วิธีพิจำรณำควำมสแำพนง่ กั มงำำนใชคบ้ ณงั ะคกบั รรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนหคมณวะดกร๔รมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำทรรกพั ฤยษ์สฎินีกำระหว่ำงสำมภี สรำิยนำกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๖๕ ถ้ำสำมีภริยำมิได้ทำสัญญำกันไว้ในเรื่องทรัพย์สินเป็นพิเศษก่อน
สมรส ควำมสมั พสนั ำธนร์ กัะงหำวน่ำคงณสะำกมรภี รรมิยกำำรในกฤเรษอ่ื ฎงีกทำรพั ยส์ นิ นนั้ ใหสำบ้ นงั กั คงบั ำนตคำมณบะกทรบรญัมกญำรัตกใิ นฤษหฎมีกวำดน้ี
ถ้ำข้อควำมใดในสัญญำก่อนสมรสขัดต่อควำมสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของ
สำนกั ปงรำนะคชณำชะนกรหรมรกือำรระกบฤุใษหฎ้ใีกชำ้กฎหมำยประสเทำนศกัอง่นื ำบนงัคคณบั ะเกรรือ่ รงมทกรำัพรกยฤ์สษนิ ฎนีก้ันำ ข้อควำมนัน้ สๆำนเกัปงน็ำนโมคฆณะะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๔ะ๖ก๖รรมสกัญำรญกฤำกษ่อฎีนกำสมรสเป็นโมฆสำะนถกั ้ำงำมนิไคดณ้จะดกแรจร้งมขก้อำรตกกฤลษงฎกีกันำเป็นสัญญำ
กอ่ นสมรสน้ันไว้ในทะเบียนสมรสพร้อมกับกำรจดทะเบียนสมรส หรือมิได้ทำเป็นหนังสือลงลำยมือชื่อ
สำนกั คงู่สำนมครณสแะกลระรพมยกำำรนกอฤยษ่ำฎงีกนำ้อยสองคนแนสบำนไวกั ้ทงำ้ำนยคทณะะเบกรียรนมสกมำรรกสฤแษลฎะีกไำด้จดไว้ในทะเบสำียนนกั สงมำนรคสณพะรก้อรมรกมับกำรกฤษฎีกำ
กำรจดทะเบยี นสสมำรนสกั วงำ่ ำไนดค้มณสี ะัญกญรรำมนก้นั ำรแกนฤบษไฎวีก้ ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๖๗ เมื่อสสำมนรกั สงำแนลค้วณจะะกเรปรลมี่ยกนำรแกปฤษลฎงเีกพำิกถอนสัญญำสกำ่อนนกั งสำมนรคสณนะั้นกรไรมม่ไกดำ้ รกฤษฎีกำ
นอกจำกจะได้รบั อนญุ ำตจำกศำล
สเำมนื่อกั ไงดำ้มนีคคำณสะ่ังกขรอรมงศกำำรลกถฤึงษทฎี่สีกุดำให้เปลี่ยนแปสลำงนเพกั งิกำถนอคนณสะักญรญรมำกกำ่อรนกฤสษมฎรีสกำแล้ว ให้ศำล
แจง้ ไปยังนำยทะเบยี นสมรสเพื่อจดแจง้ ไวใ้ นทะเบียนสมรส
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๖๘ ข้อควำมในสัญญำก่อนสมรสไม่มีผลกระทบกระเทือนถึงสิทธิของ
บคุ คลภำยนอกผทู้สำำนกกัำงรำโนดคยณสุจะกรติรรไมมกว่ ำ่ำรจกะฤไษดฎเ้ ปีกลำ่ยี นแปลงเพิกสถำอนนกั งโดำนยคคณำสะกั่งขรรอมงกศำำรลกหฤรษือฎไีกมำ่กต็ ำม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๖๙ สัญสญำำนทกั ่ีเงกำน่ียควณกับะกทรรรัพมกยำ์สรินกใฤดษทฎ่ีสีกำำมีภริยำได้ทำสไำวน้ตกั่องกำนันคในณระะกหรรวม่ำกงำรกฤษฎีกำ
เป็นสำมีภริยำกันสนำนั้นกั งฝำ่นำยคใณดะฝก่ำรยรมหกนำึ่รงกจฤะษบฎอีกกำล้ำงเสียในเวสลำำนใกั ดงทำนี่เปคณ็นะสกำรมรีภมกรำิยรำกกฤันษอฎียกำู่หรือภำยใน
กำหนดหนึ่งปีนับแต่วันที่ขำดจำกกำรเป็นสำมีภริยำกันก็ได้ แต่ไม่กระทบกระเทือนถึงสิทธิของ
สำนกั บงุคำนคคลณภะำกยรนรอมกกผำร้ทู กำฤกษำฎรีกโดำยสุจริต สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๗ะก๐รรมทกรำัพรยก์สฤษนิ ฎระีกหำ ว่ำงสำมภี ริยสำำนนกั องกำจนำคกณทะี่ไกดร้แรมยกกำไรวก้เปฤษ็นฎสีกินำส่วนตวั ย่อม
เปน็ สินสมรส
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๗๑ สนิ ส่วนตวั ไดแ้ กท่ รัพย์สิน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๑๘ มำตรำ ๑๔๖๔/๑ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัตแิ ก้ไขเพม่ิ เติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนับคทณี่ ๑ะ๐กร) รพม.ศก.ำ๒รก๕ฤ๓ษ๓ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๔๕- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
(๑) ทฝ่ี ำ่ ยใดฝำ่ ยหนง่ึ มีอย่กู อ่ นสมรส
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๒ฤ)ษฎทีก่ีเปำ ็นเคร่ืองใช้สสอำยนสกั ่วงนำนตคัวณเะคกรร่ือรมงแกำตร่งกกฤำษยฎีกหำรือเครื่องประสดำับนกักงำำยนตคำณมะคกวรรรมแกกำ่ รกฤษฎีกำ
ฐำนะ หรอื เคร่ืองมอื เครอื่ งใชท้ ่ีจำเป็นในกำรประกอบอำชพี หรือวิชำชีพของคสู่ มรสฝำ่ ยใดฝ่ำยหน่ึง
ส(๓ำน)กั ทงี่ฝำน่ำคยณใดะฝก่ำรยรมหกนำง่ึ รไกดฤ้มษำฎรีกะำหว่ำงสมรสโดสยำกนำกั รงรำบันมคณรดะกกหรรรมือกโำดรยกกฤำษรฎใีกหำโ้ ดยเสนห่ ำ
(๔) ท่เี ป็นของหมน้ั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำก็ดี หรอื ขำยไดสม้เำปำน็นตกั เรงงำำนิ น๑มคำ๔ณก๗ะ็ดก๒ี รทรรมสพั กินยำสร์ส่วกนินฤอตษนื่วัฎนหีกน้ัรำอื ถเง้ำนิ ไดท้แ่ไี ดล้มกำเปนสลำ้นั น่ียเปกันงน็เำปสนน็ ินคทสณรว่ ะัพนกยรตรส์วั มนิ กอำื่นรกกฤด็ ษี ซฎ้อืีกำทรพั ย์สนิ อื่น
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกสฤินษสฎ่วีกนำตัวท่ีถูกทำลสำำยนไกั ปงทำนั้งคหณมะดกหรรรมือกแำตรก่บฤำษงฎสีก่วำน แต่ได้ทรัพสยำ์สนินกั องำ่ืนนหครณือะเกงรินรมมกำำรกฤษฎีกำ
ทดแทน ทรพั ย์สินอื่นหรือเงนิ ทไ่ี ด้มำน้ันเป็นสินส่วนตัว
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๗๓ สินส่วนตัวของคูส่ มรสฝ่ำยใดให้ฝำ่ ยนน้ั เปน็ ผู้จัดกำร
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๗๔ สินสมรสได้แกท่ รัพยส์ ิน
ส(๑ำน)กั ทงค่ีำน่สู คมณรสะกไดรร้มมำกรำะรหกวฤ่ำษงฎสีกมำรส สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ท่ีฝ่ำยใดฝ่ำยหนึ่งได้มำระหว่ำงสมรสโดยพินัยกรรมหรือโดยกำรให้เป็นหนังสือ
สำนกั เงมำ่ือนพคินณัยะกกรรรรมมกหำรรอืกหฤษนฎงั สีกือำ ยกให้ระบุว่ำสเปำน็นกั สงินำนสคมณรสะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(๓ำน)กั ทง่ีเำปน็นคณดอะกกรผรลมขกอำรงกสฤนิ ษสฎว่ ีกนำตวั สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ถำ้ กรณีเป็นท่สี งสัยว่ำทรัพย์สินอยำ่ งหน่ึงเป็นสินสมรสหรือมิใช่ ให้สันนิษฐำนไว้ก่อน
สำนกั วงำ่ ำเนปค็นณสะนิ กสรมรมรกสำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๔ะ๗ก๕รรมถก้ำำสรกินฤสษมฎรีกสำใดเป็นจำพวสกำทนี่รกั ะงำบนุไควณ้ในะกมรำรตมรกำำร๔กฤ๕ษ๖ฎีกแำห่งประมวล
กฎหมำยน้ี หรือท่ีมีเอกสำรเป็นสำคัญ สำมีหรือภริยำจะร้องขอให้ลงชื่อตนเป็นเจ้ำของรวมกันใน
สำนกั เงอำกนสคำณระนก้นั รกรม็ไดก้ำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั งรำำนค๑ณ๔ะ๗กร๖ร๑ม๑ก๙ำรสกำฤมษีแฎีกลำะภริยำต้องจสัดำนกกัำงรำสนินคสณมะกรรสรรม่วกมำรกกันฤหษฎรืีกอำได้รับควำม
ยินยอมจำกอกี ฝำ่ ยหน่ึงในกรณีดังตอ่ ไปนี้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษฎขีกำยำ แลกเปล่ียนสำขนำกั ยงฝำนำกคณใหะก้เรชร่ำมซกื้อำรจกำฤนษอฎงีกำปลดจำนอง หสรำนือกัโองำนนสคิทณธะิจกำรนรมอกงำรกฤษฎีกำ
ซงึ่ อสังหำริมทรัพสยำ์หนรกั ืองสำนงั หคำณระมิ กทรรรมพั กยำท์ รกี่อฤำษจจฎำีกนำองได้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ก่อต้ังหรือกระทำให้สุดส้ินลงทั้งหมดหรือบำงส่วนซ่ึงภำระจำยอม สิทธิอำศัย
สำนกั สงทิำนธคิเหณนะอืกพรรื้นมดกนิำรกสฤทิ ษธฎเิ กีก็บำกนิ หรอื ภำรสะำตนดิ กั พงำันนใคนณอะสกังรหรำมรกิมำทรกรฤพั ษยฎ์ ีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓) ใหเ้ ชำ่ อสังหำรมิ ทรพั ยเ์ กินสำมปี
ส(๔ำน)กั ใงหำ้กนูย้คมืณเะงกินรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕) ให้โดยเสน่หำ เว้นแต่กำรให้ที่พอควรแก่ฐำนำนุรูปของครอบครัวเพื่อกำรกุศล
สำนกั เงพำือ่นกคำณระสกงั รครมมกหำรรกอื ฤตษำฎมีกหำน้ำท่ีธรรมจรรสยำำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๖) ประนปี ระนอมยอมควำม สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๑๙ มำตรำ ๑๔๗๖ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรับรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๔๖- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
(๗) มอบข้อพิพำทให้อนญุ ำโตตุลำกำรวนิ จิ ฉยั
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๘ฤ)ษนฎีกำทำ รพั ยส์ นิ ไปเปส็นำปนกัรงะำกนันคหณระอื กหรรลมักกปำรระกกฤันษตฎีก่อำเจ้ำพนักงำนหสรำอื นศกั ำงลำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรจัดกำรสินสมรสนอกจำกกรณีท่ีบัญญัติไว้ในวรรคหนึ่ง สำมีหรือภริยำจัดกำรได้
โดยมิตอ้ งไดร้ ับควสำำมนยกั ินงำยนอคมณจะำกกรอรีกมฝกำำ่ รยกหฤนษ่ึงฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีำกำ๑๔๗๖/๑๑๒๐สำสนำกั มงำีแนลคะณภะรกิยรำรจมะกจำรัดกกฤำษรฎสีกินำสมรสให้แตกสตำ่ำนงกัไปงำจนำคกณทะ่ีบกัญรรญมกัตำิ รกฤษฎีกำ
ไ๑ว๔้ใน๖ม๕ำตแรลำะม๑ำ๔ต๗สร๖ำำน๑ทกั งั้ง๔ำหน๖มค๖ดณหใะนรกือรกรบรมณำกงีดำสรัง่วกกนฤลไษ่ำดฎว้กีกน็ตำ้ี่อกเำมร่ือจไัดดก้ทำำรสสสัญินำญนสกัำมงกรำ่อนสนคใหสณ้เมะปกร็นสรรไไปมว้ตกตำำำรมมกททฤ่ีบษี่รัญะฎบีกญำุไัตว้ใิในนมสำัญตญรำำ
สำนกั กง่อำนนคสณมะรกสรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีท่ีสัญญำก่อนสมรสระบุกำรจัดกำรสินสมรสไว้แต่เพียงบำงส่วนของมำตรำ
๑๔๗๖ กำรจดั กำสรำสนินกั สงำมนรคสณนะอกกรจรำมกกทำรี่รกะฤบษไุ ฎวใ้ีกนำสญั ญำกอ่ นสสมำรนสกั ใงหำน้เปคน็ ณไะปกตรำรมมกมำำรตกรฤำษ๑ฎีก๔ำ๗๖
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๔๗๗๑๒๑ สสำำมนภี กั รงยิำนำฝคำ่ณยะใกดรฝรำ่มยกหำรนก่งึ ฤมษีสฎทิ ีกธำิฟอ้ ง ต่อสู้ หรสอื ำดนำกั เงนำนินคคณดเีะกกี่ยรวรมกกับำรกฤษฎีกำ
กำรสงวนบำรุงรักษำสินสมรส หรือเพื่อประโยชน์แก่สินสมรส หนี้อันเกิดแต่กำรฟ้อง ต่อสู้ หรือ
ดำเนนิ คดีดงั กลำ่ วสำในหกั ถ้ งือำนวำ่คเณปะ็นกหรนรมีท้ กส่ี ำำรมกฤีภษรฎิยีำกเำป็นลูกหนร้ี ่วมสกำนนั กั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๗๘ เมื่อสฝำน่ำยกั งใำดนตค้อณงะใกหร้ครวมำกมำรยกินฤยษอฎมีกหำ รือลงชื่อกับสอำีกนฝกั ่ำงยำนหคนณึ่งะใกนรเรรมื่อกงำรกฤษฎีกำ
จดั กำรทรพั ยส์ ินแสตำ่ไนมกั ่ใงหำน้คควำณมะยกนิรรยมอกมำหรกรฤอื ษไมฎย่ีกอำ มลงช่ือโดยปสรำำนศกั จงำำนกคเหณตะุผกลรรมหกรำือรไกมฤ่อษยฎู่ใีกนำสภำพท่ีอำจ
ใหค้ วำมยินยอมได้ อีกฝำ่ ยหน่ึงอำจรอ้ งขอต่อศำลใหส้ ัง่ อนุญำตแทนได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๗๙ กำรใดที่สำมีหรือภริยำกระทำ ซึ่งต้องรับควำมยินยอมร่วมกัน และ
ถ้ำกำรน้ันมีกฎหมสำำนยกับงัญำนญคัตณิใะหก้ทรำรมเปก็นำรหกนฤังษสฎือีกหำรือให้จดทะเสบำียนนกั ตงำ่อนพคนณักะงกำรนรมเจก้ำำหรกนฤ้ำษทฎ่ี ีกคำวำมยินยอม
นัน้ ตอ้ งทำเปน็ หนงั สอื
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๘๐๑๒๒ กำรจัดกำรสินสมรสซึ่งต้องจัดกำรร่วมกันหรือต้องได้รับควำม
ยินยอมจำกอีกฝส่ำำยนหกั นงำ่ึงนตคำณมะมกำรตรรมำกำ๑รก๔ฤ๗ษ๖ฎีกถำ้ำคู่สมรสฝ่ำยสหำนนกั ่ึงงไำดน้ทคำณนะิตกิกรรรมรกมำไรปกแฤษตฎ่เพีกียำ งฝ่ำยเดียว
หรือโดยปรำศจำกควำมยินยอมของคู่สมรสอีกฝ่ำยหนึ่ง คู่สมรสอีกฝ่ำยหน่ึงอำจฟ้องให้ศำลเพิกถอน
สำนกั นงิตำนิกครณรมะกนรั้นรไมดก้ ำเวรกน้ ฤแษตฎ่คีกสู่ ำมรสอกี ฝ่ำยหสนำงึ่นไกัดง้ใำหน้สคัตณยะำกบรันรมแกกำ่นรกิตฤกิ ษรฎรมีกนำ ั้นแลว้ หรือใสนำขนณกั งะำทนที่ คำณนะิตกิกรรรมรกมำรกฤษฎีกำ
น้ันบคุ คลภำยนอสกำไนดกัก้ งรำะนทคำณโดะกยรสรุจมรกิตำแรกลฤะษเสฎยี ีกคำ่ำตอบแทน สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำรฟ้องให้ศำลเพิกถอนนิติกรรมตำมวรรคหน่ึงห้ำมมิให้ฟ้องเมื่อพ้นหนึ่งปี นับแต่
สำนกั วงันำนทค่ไี ดณ้ระู้เกหรตรุอมนักำเปรกน็ ฤมษูลฎใีกหำ้เพกิ ถอน หรือสเำมน่ือกั พงำน้ นสคบิ ณปะนีกรับรแมตก่วำันรกทฤไี่ ษดฎท้ ีกำำนิตกิ รรมนัน้ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๐ มำตรำ ๑๔๗๖/๑ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพมิ่ เติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนบั คทณ่ี ๑ะ๐กร) รพม.ศก.ำ๒รก๕ฤ๓ษ๓ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๑ มำตรำ ๑๔๗๗ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
พำณชิ ย์ (ฉบบั ที่ ๑๐ส)ำพน.กั ศง.ำ๒น๕ค๓ณ๓ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๒ มำตรำ ๑๔๘๐ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรับรมทกี่ ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๔๗- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๔๘๑ สำมีหรือภริยำไม่มีอำนำจทำพินัยกรรมยกสินสมรสที่เกินกว่ำส่วน
สำนกั ขงอำนงตคนณใะหก้แรรกม่บกุคำครกลฤใดษไฎดีก้ ำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๘ะก๒ร๑ร๒ม๓กำใรนกกฤรษณฎีกีทำ่ีสำมีหรือภริยสำำมนีอกั ำงำนนำคจณจะัดกกรำรรมสกินำรสกมฤรษสฎแีกตำ่ฝ่ำยเดียวคู่
สมรสอีกฝ่ำยหน่ึงก็ยังมีอำนำจจัดกำรบ้ำนเรือนและจัดหำส่ิงจำเป็นสำหรับครอบครัวตำมสมควรแก่
สำนกั องัตำนภคำณพะไดก้รครม่ำใกชำจ้รก่ำฤยษในฎกีกำำรน้ีย่อมผูกพนั สสำนินกั สงมำนรสคแณละะกสรรินมสกว่ ำนรกตฤัวษขฎอีกงทำ งั้ สองฝ่ำย สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เสยี หำยถึงขนำด สอถำกี้ำนฝสกั ำ่ำงยำมนหีหคนรณงึ่ืออะภกำรจรริรยมอ้ำกงจำขัดรอกกใฤหำษร้ศฎบำีก้ลำำสน่ังเหรือำ้ มนหหรรือือจจสำัดำกนหัดกั อำงำสำนน่ิงคำจจณำนเะปเี้กส็นรยี รสไมดำกห้ ำรรกับฤคษรฎอีกบำ ครัวเป็นท่ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๘๓๑๒๔ ในกรณที ี่สำมหี รอื ภริยำมอี ำนำจจัดกำรสนิ สมรสแต่ฝ่ำยเดียว ถ้ำ
สำมหี รือภริยำจะสกำรนะกั ทงำำนหครณอื ะกกำรลรังมกกรำะรกทฤำษกฎำรีกอำย่ำงใดอย่ำงหสนำนงึ่ กใั นงำกนำครณจดัะกกรำรรมสกนิ ำสรกมฤรษสฎอีกันำพงึ เห็นได้ว่ำ
จะเกิดควำมเสียหำยถงึ ขนำด อกี ฝำ่ ยหน่งึ อำจร้องขอให้ศำลสง่ั หำ้ มมิใหก้ ระทำกำรนัน้ ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๘๔๑๒๕ ถ้ำสำมีหรอื ภริยำฝ่ำยซึ่งมีอำนำจจัดกำรสนิ สมรส
ส(๑ำน)กั จงดัำนกคำรณสะินกรสรมมรกสำเรปก็นฤทษี่เฎสีกียำหำยถึงขนำดสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) ไม่อปุ กำระเล้ยี งดอู กี ฝ่ำยหน่งึ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤ)ษมฎหีีกำนสี้ นิ ลน้ พ้นตัวสำหนรกั ืองทำนำคหณนะ้เี กกนิรรกมึ่งกหำนรกง่ึ ขฤษองฎสีกนิำสมรส สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส(๔ำน)กั ขงดัำนขควณำงะกกำรรรจมัดกกำรำกรฤสษนิ ฎสีกมำรสของอกี ฝ่ำยสหำนนกั ึง่ งโำดนยคไณมม่ะกเี หรรตมุผกลำอรกนั ฤสษมฎคีกวำร
(๕) มีพฤติกำรณ์ปรำกฏว่ำจะทำควำมหำยนะให้แก่สนิ สมรส
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกอฤีกษฝฎ่ำีกยำหนึ่งอำจร้องขสอำนใหกั ง้ศำำนลคสณั่งะอกนรุญรมำกตำใรหก้ตฤษนฎเปีก็นำ ผู้จัดกำรสินสสมำนรกัสงแำตน่ผคู้เณดะียกวรหรมรือกำรกฤษฎีกำ
ส่ังให้แยกสินสมรสได้
สใำนนกกั รงณำนีตคำณมะวกรรรรมคกหำนร่ึกงฤถษ้ำฎมีกีคำำขอ ศำลอำสจำกนำกั หงำนนดควณิธะีคกุ้มรครมรกอำงรชก่ัวฤคษรฎำีกวำเพ่ือจัดกำร
สินสมรสได้ตำมท่ีเห็นสมควร และหำกเป็นกรณีฉุกเฉินให้นำบทบัญญัติเร่ืองคำขอในเหตุฉุกเฉินตำม
สำนกั ปงรำนะคมณวละกกรฎรหมมกำำยรกวฤธิ ษพี ฎจิ ีกำำรณำควำมแพส่งมำนำกัใชงำ้บนังคคณบั ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๔ะ๘ก๔รร/ม๑ก๑ำ๒ร๖กฤในษฎกีกรำณีที่ศำลได้มีคสำำสนั่งกั หงำ้ำนมคหณระือกจรำรกมักดำอรำกนฤำษจฎใีกนำกำรจัดกำร
สินสมรสของสำมีหรือภริยำตำมมำตรำ ๑๔๘๒ มำตรำ ๑๔๘๓ หรือมำตรำ ๑๔๘๔ ถ้ำต่อมำเหตุแห่ง
สำนกั กงำำรนนค้ันณหะกรรือรพมฤกตำริกกำฤรษณฎ์ไีกดำ้เปลี่ยนแปลงไสปำนสกั ำงมำนหี ครณอื ะภกรริยรำมอกำำจรกรอ้ฤษงขฎอีกตำ่อศำลให้ยกเลสิกำนหกั รงือำเนปคลณย่ี ะนกแรปรมลกงำรกฤษฎีกำ
คำสง่ั ท่ีห้ำมหรอื จสำำกนัดกั องำำนนคำจณจะดักกรรำมรกสำนิ รสกมฤษรสฎนีก้นัำ ได้ ในกำรนี้ศสำำนลกัจงะำมนีคคำณสะง่ั กใดรรมๆกตำรำกมฤทษี่เหฎีกน็ ำสมควรก็ได้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พำณชิ ย์ (ฉบบั ท่ี ๑๐ส๑)ำ๒พน๓.กัมศงำ.ำต๒นร๕คำ๓ณ๑๓ะ๔ก๘รร๒มแกกำร้ไขกเฤพษิ่มฎเตีกิมำโดยพระรำชบสัญำญนกััตงิแำกน้ไคขณเพะ่ิมกเรตริมมปกรำะรมกวฤลษกฎฎีกหำมำยแพ่งและ
๑๒๔ มำตรำ ๑๔๘๓ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรับรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๕ มำตรำ ๑๔๘๔ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
พำณิชย์ (ฉบบั ที่ ๑๐ส)ำพน.กั ศง.ำ๒น๕ค๓ณ๓ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๖ มำตรำ ๑๔๘๔/๑ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัตแิ ก้ไขเพิม่ เติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนับคทณ่ี ๑ะ๐กร) รพม.ศก.ำ๒รก๕ฤ๓ษ๓ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๔๘- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
มำตรำ ๑๔๘๕ สำมีหรือภริยำอำจร้องขอต่อศำลให้ตนเป็นผู้จัดกำรสินสมรส
สำนกั โงดำยนเคฉพณำะะกอรยรมำ่ กงใำดรอกยฤ่ษำงฎหีกนำึ่งหรือเข้ำร่วมสจำดั นกกั ำงรำในนคกณำระนกรนั้ รไมดก้ ถำร้ำกกฤำษรทฎ่ีจีกะำทำเช่นนั้นจะเสปำน็นปกั งรำะนโยคชณนะย์ก่ิงรกรมวำ่กำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๔ะ๘ก๖รร๑ม๒๗กำเรมก่ือฤษศฎำลีกำได้มีคำพิพำกสษำำนหกั รงืำอนคคำณสะั่งกถรึงรทมี่สกุดำรตกำฤมษคฎวีกำำมในมำตรำ
๑๔๘๒ วรรคสอง มำตรำ ๑๔๘๓ มำตรำ ๑๔๘๔ มำตรำ ๑๔๘๔/๑ หรือมำตรำ ๑๔๘๕ อันเป็นคุณ
สำนกั แงกำน่ผคู้รณ้องะกขรอรมหกรำือรตกฤำษมฎมีกำำตรำ ๑๔๙๑ สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๙ะก๒ร/ร๑มกหำรรกือฤมษำฎตีกรำำ ๑๕๙๘/๑๗สำนหกัรงือำเนมคื่อณสะำกมรีหรมรกือำรกฤษฎีกำ
ภริยำพ้นจำกกำรสเปำน็นกับงคุ ำนคคลณลม้ะกลระรลมำกยำรใกหฤศ้ ษำฎลีกแำจ้งไปยังนำยทสะำเนบกั ยี งนำนเพคณื่อจะดกรแรจมง้ กไวำรใ้ กนฤทษะฎเบีกำยี นสมรส
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๘๗๑๒๘ ใสนำรนะกั หงำวน่ำคงทณี่เะปก็นรรสมำกมำีภรกรฤิยษำกฎีันกำฝ่ำยใดจะยึดสหำรนือกั องำำนยคัดณทะรกัพรยร์สมินกำรกฤษฎีกำ
ของอีกฝ่ำยหนึ่งไม่ได้ เว้นแต่เป็นกำรยึดหรืออำยัดทรัพย์สินในคดีที่ฟ้องร้องเพื่อกำรปฏิบัติหน้ำท่ีหรือ
รักษำสทิ ธิระหว่ำสงำสนำกัมงภี ำนริยคำณตะำกมรทรมีบ่ กัญำรญกัตฤษไิ วฎ้โีกดำยเฉพำะในปรสะำมนวกั ลงำกนฎคหณมะำกยรนรม้ีหกรำือรทกฤี่ปษรฎะีกมำวลกฎหมำย
น้ีบัญญัติไว้โดยเฉพำะให้สำมีภริยำฟ้องร้องกันเองได้ หรือเป็นกำรยึด หรืออำยัดทรัพย์สินสำหรับค่ำ
สำนกั องปุำนกคำณระะเกลร้ยี รงมดกแูำรลกะฤคษ่ำฎฤีกชำำธรรมเนียมทส่ียำงันมกั ไิ งดำช้นำครณะะตกำรมรคมำกพำริพกำฤกษษฎำีกขำองศำล สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๘ะก๘รรมถ้ำกสำรำกมฤีหษรฎือีกภำรยิ ำตอ้ งรบั ผดิสำเปนกั็นงสำว่นนคตณวั ะเกพร่อื รชมำกรำระกหฤนษ้ที ฎีก่ ีกอ่ ำไวก้ อ่ นหรือ
ระหว่ำงสมรส ให้ชำระหน้ีนั้นด้วยสินส่วนตัวของฝ่ำยน้ันก่อน เม่ือไม่พอจึงให้ชำระดว้ ยสินสมรสท่ีเป็น
สำนกั สงว่ำนนคขณองะฝก่ำรยรมนกนั้ ำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๘๙ ถ้ำสำมีภริยำเป็นลูกหนีร้ ่วมกนั ให้ชำระหนี้นั้นจำกสินสมรสและสิน
สำนกั สงว่ำนนคตณัวขะกอรงรทมงั้ กสำอรงกฝฤ่ำษยฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๙ะก๐รรมหกนำรี้ทกี่สฤำษมฎีภีกรำิยำเป็นลูกหนสี้รำ่วนมกั งกำันนนคั้นณใะหก้รรรวมมกถำึงรหกนฤษ้ีทฎ่ีสีกำำมีหรือภริยำ
ก่อให้เกิดขึน้ ในระหว่ำงสมรส ดงั ต่อไปน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๑ฤ)ษ๑ฎ๒๙ีกำหน้ีเกี่ยวแก่กำสรำนจกััดงกำำนรคบณ้ำะนกเรรรือมนกแำรลกะฤจษัดฎหีกำำสิ่งจำเป็นสำหสำรนับกั คงำรนอคบณคะรกัวรรกมำกรำรกฤษฎีกำ
อุปกำระเล้ียงดูตลอดถึงกำรรักษำพยำบำลบุคคลในครอบครัวและกำรศึกษำของบุตรตำมสมควรแก่
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อตั ภำพ
(๒) หนีท้ ่ีเกี่ยวข้องกับสนิ สมรส สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรก(๓ฤ)ษหฎีกนำท้ี ่เี กิดขึน้ เนอื่ งสจำำนกกั กงำำนรงคำณนะซกึง่ รสรำมมกีภำรรกิยฤำษทฎำีกดำว้ ยกนั
สตั ยำบนั ส(ำ๔น)กั หงำนนี้ทคณี่สะำกมรีหรมรกือำภรกรฤิยษำฎกีก่อำข้ึนเพ่ือประโสยำนชกันง์ตำนนคฝณ่ำะยกเรดรียมวกแำรตก่อฤีษกฎฝีก่ำำยหน่ึงได้ให้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๗ มำตรำ ๑๔๘๖ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรับรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๘ มำตรำ ๑๔๘๗ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
พำณิชย์ (ฉบับที่ ๑๐ส)ำพน.กั ศง.ำ๒น๕ค๓ณ๓ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๒๙ มำตรำ ๑๔๙๐ (๑) แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่ง
สำนกั แงลำะนพคำณณะิชกยร์ ร(ฉมบกบัำรทกี่ ๑ฤษ๐ฎ) พีกำ.ศ. ๒๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๔๙- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๙๑ ถ้ำสำมีหรือภริยำต้องคำพิพำกษำให้ล้มละลำย สินสมรสย่อมแยก
สำนกั จงำำกนกคันณโะดกยรอรมำกนำำรจกกฤฎษหฎมีกำำยนบั แตว่ ันทสีศ่ ำำนลกั พงิพำนำคกณษะำกใหรรล้ ม้มกลำะรกลฤำยษนฎีก้ันำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั งรำำนค๑ณ๔ะ๙กร๒ร๑ม๓ก๐ำรเกมฤ่ือษไฎดีก้แำยกสินสมรสสตำนำมกั งมำำนตครณำะก๑รร๔ม๘กำ๔รกวฤรษรฎคีกสำอง มำตรำ
๑๔๙๑ หรือมำตรำ ๑๕๙๘/๑๗ วรรคสอง แล้ว ให้ส่วนที่แยกออกตกเป็นสินส่วนตัวของสำมีหรือ
สำนกั ภงรำนิยคำณแะลกะรบรมรกรำดรำกทฤรษัพฎยีก์สำ ินท่ีฝ่ำยใดไดส้มำนำใกั นงำภนำคยณหะลกังรไรมม่ใกหำ้ถรกือฤเปษ็นฎีกสำินสมรส แต่ใหส้เำปน็นกั สงำินนสค่วณนะตกัวรขรมอกงำรกฤษฎีกำ
ใฝน่ำภยนำยั้นหแลลังะใสหิน้ตสกสมเำปรน็นสกั สทงินำี่คนสู่สคว่มณนระตสกวัไรดขร้มอมำงกสโำดำรยกมพฤีแษิลนฎะัยีกภกำรริยรมำฝห่ำรยือลโะดคยรกส่ึงำำนรใกั หงำ้เปน็นคณหะนกังรสรือมตกำำมรกมฤำษตฎรีกำำ๑๔๗๔ (๒)
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกดฤอษกฎผีกลำของสินสว่ นตสัวำทนี่ไกัดง้มำำนหคลณงั ะจกำรกรทมกไ่ี ดำรแ้ กยฤกษสฎนิ ีกสำมรสแลว้ ใหเ้ ปสน็ ำสนินกั งสำว่ นนคตณัวะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑คณ๔ะ๙ก๒รร/ม๑ก๑ำ๓ร๑กฤใษนฎกีกรำณีที่มีกำรแยกสำสนินกั สงมำนรคสณโดะกยรครำมสก่ังำศรกำฤลษกฎำีกรำยกเลิกกำร
แยกสินสมรสให้กระทำได้เมื่อสำมีหรือภริยำร้องขอต่อศำล และศำลได้มีคำสั่งให้ยกเลิก แต่ถ้ำภริยำ
สำนกั หงรำนือคสณำมะีคกรัดรคม้ำกนำศรกำฤลษจฎะสีกำ่งั ยกเลิกกำรแยสำกนสกั นิ งสำนมครสณไะดก้ตร่อรมเมกื่อำรเหกฤตษแุ ฎหีกง่ ำกำรแยกสินสมสรำสนไกั ดง้สำนน้ิ คสณุดะลกงรแรลมว้ กำรกฤษฎีกำ
เมื่อมีกำรยกเลิกกำรแยกสินสมรสตำมวรรคหน่ึง หรือกำรแยกสินสมรสสิ้นสุดลง
เพรำะสำมีหรือภสรำิยนำกั พง้นำนจคำณกะกกำรรรเมปก็นำบรกุคฤคษลฎลีก้มำละลำย ให้ทสรำัพนยกั ์สงำินนทคี่เณปะ็นกสรินรมสก่วำนรตกฤัวษอฎยีกู่ในำ วันท่ีศำลมี
คำส่ังหรอื ในวนั ท่พี น้ จำกกำรเป็นบุคคลลม้ ละลำย ยงั คงเป็นสนิ ส่วนตวั ต่อไปตำมเดิม
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๙ะก๓รรมในกกำรรกณฤทีษ่ีไฎมีกม่ ำสี ินสมรสแล้วสำสนำกั มงแี ำนละคภณระิยกำรรตมอ้ กงำชร่วกยฤกษันฎอีกอำกค่ำใชส้ อย
สำหรับกำรบ้ำนเรอื นตำมส่วนมำกและนอ้ ยแห่งสนิ สว่ นตวั ของตน
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมวด ๕
สำนกั งำนคณะกรรมกคำวรำกมฤเษปฎ็นีกโำมฆะของกำรสสมำนรกัสงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๙๔ กำรสมรสจะเป็นโมฆะกแ็ ต่เฉพำะทีบ่ ัญญัติไว้ในหมวดน้ี
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๙๕๑๓๒ กำรสมรสที่ฝ่ำฝืนมำตรำ ๑๔๔๙ มำตรำ ๑๔๕๐ มำตรำ ๑๔๕๒
สำนกั แงลำนะคมณำตะรกำรร๑ม๔กำ๕ร๘กฤเษปฎน็ ีกโำมฆะ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๙๖๑๓๓ คำพิพำกษำของศำลเท่ำนั้นท่ีจะแสดงว่ำ กำรสมรสที่ฝ่ำฝืน
สำนกั มงำำนตครำณะ๑ก๔ร๔รม๙กำมรำกตฤรษำฎ๑ีกำ๔๕๐ และมำสตำรนำกั ๑งำ๔น๕ค๘ณะเกปร็นรโมมกฆำระกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๓๐ มำตรำ ๑๔๙๒ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรบัรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๓๑ มำตรำ ๑๔๙๒/๑ เพิ่มโดยพระรำชบัญญัตแิ กไ้ ขเพม่ิ เติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
(ฉบับที่ ๑๐) พ.ศ. ๒ส๕ำน๓ก๓ั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๓๒ มำตรำ ๑๔๙๕ แก้ไขเพ่ิมเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรบัรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๒๕๐- สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎกี ำ
คู่สมรส บิดำมำรดำ หรือผู้สืบสันดำนของคู่สมรสอำจร้องขอให้ศำลพิพำกษำว่ำกำร
สำนกั สงมำนรคสณเปะ็นกโรมรฆมกะำไดรก้ ถฤ้ำษไฎมีกม่ ำบี คุ คลดงั กลำ่ สวำนผกัมู้ งีสำ่วนนคไณดะเ้ กสรียรจมะกรำอ้ รงกขฤอษใฎหีก้อำยั กำรเป็นผู้ร้อสงำขนอกั ตงำ่อนศคำณละกก็ไรดร้ มกำรกฤษฎีกำ
สมำำนตกั รงำำน๑ค๔ณ๙ะก๗ร๑ร๓ม๔กำกรำกรฤสษมฎรีกสำท่เี ป็นโมฆะ เสพำรนำกั ะงฝำน่ำฝคืนณมะกำรตรรมำก๑ำร๔ก๕ฤษ๒ฎีบกำุคคลผู้มีส่วน
ได้เสียคนใดคนหนึ่งจะกล่ำวอำ้ งข้ึน หรือจะร้องขอให้ศำลพพิ ำกษำวำ่ กำรสมรสเปน็ โมฆะกไ็ ด้
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๙๗/๑๑๓๕ ในกรณีที่ศำลมีคำพิพำกษำถึงท่ีสุดว่ำกำรสมรสใดเป็นโมฆะ
ให้ศำลแจง้ ไปยงั นสำำยนทกั ะงำเบนคียณนเะพกื่อรรบมันกทำรกึ กคฤวษำฎมีกเปำ น็ โมฆะไวใ้ นทสำะนเบกั งยี ำนนสคมณระสกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๔๙๘๑๓๖ กำรสมรสที่เป็นโมฆะ ไม่ก่อให้เกิดควำมสัมพันธ์ทำงทรัพย์สิน
ระหว่ำงสำมภี ริยำสำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ในกรณีที่กำรสมรสเป็นโมฆะ ทรัพย์สินที่ฝ่ำยใดมีหรือได้มำไม่ว่ำก่อนหรือหลังกำร
สำนกั สงมำนรคสณรวะมกรทรั้งมดกอำรกกผฤลษคฎงีกเำป็นของฝ่ำยนสั้นำนสกั ่วงนำนบครณรดะกำรทรรมัพกยำร์สกินฤทษี่ฎทีกำำมำหำได้ร่วมกสันำนใหกั ้แงำบน่งคคณนะลกะรรคมรกึ่งำรกฤษฎีกำ
เว้นแต่ศำลจะเห็นสมควรส่ังเป็นประกำรอ่ืน เมื่อได้พิเครำะห์ถึงภำระในครอบครัว ภำระในกำรหำ
เลย้ี งชีพ และฐำนสะำขนอกั งงคำนกู่ ครณณะที กงั้ รสรอมงกฝำำ่รกยฤตษลฎอีกดำจนพฤตกิ ำรณสำ์อนนื่ กั ทงำงั้ นปควณงแะลกรว้ รมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกมฤำษตฎรำีกำ๑๔๙๙๑๓๗ กสำำรนสกัมงรำสนทคี่เณปะ็นกโรมรฆมะกำเรพกรฤำษะฎฝีกำ่ ำฝืนมำตรำ ๑๔ส๔ำน๙กั งมำำนตครณำะ๑กร๔ร๕มก๐ำรกฤษฎีกำ
หรือมำตรำ ๑๔๕ส๘ำนไกัมง่ทำนำใคหณ้ชะำกยรหรมรือกำหรญกฤิงษผฎู้สีกมำรสโดยสุจริตเสสำอื่ นมกั สงทิำนธคิทณ่ีไดะก้มรำรเมพกรำำระกกฤำษรฎสีกมำรสก่อนมีคำ
พิพำกษำถึงทสี่ ดุ ให้เปน็ โมฆะ
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกกฤำษรสฎมีกำรสท่ีเป็นโมฆะสเำพนรกั ำงะำนฝค่ำณฝืนะกมรำรตมรกำำร๑ก๔ฤษ๕ฎ๒ีกำไม่ทำให้ชำยหสรำือนหกั งญำนิงผคู้สณมะรกสรรโมดกยำรกฤษฎีกำ
สจุ ริตเสือ่ มสิทธิท่ีได้มำ เพรำะกำรสมรสก่อนท่ีชำยหรือหญิงนั้นรถู้ ึงเหตุทท่ี ำใหก้ ำรสมรสเป็นโมฆะ แต่
กำรสมรสท่ีเป็นโมสำฆนะกั ดงังำกนลค่ณำวะกไรมร่ทมำกใำหร้กคฤู่สษมฎรีกสำเกิดสิทธิรับมรสดำนกกั ใงนำฐนำคนณะะทกำรยรมำทกำโรดกยฤธษรฎรีกมำของคู่สมรส
อีกฝ่ำยหน่ึง
สำนกั งำนคณะกรรมกำรกกฤำษรสฎมีกรำสทเี่ ปน็ โมฆะสเำพนรกั ำงะำฝน่ำคฝณนื ะมกำรตรมรำกำ๑รก๔ฤ๔ษ๙ฎีกมำำตรำ ๑๔๕๐สหำนรกัืองมำำนตครณำะ๑กร๔ร๕มก๘ำรกฤษฎีกำ
หรือฝำ่ ฝืนมำตรำ ๑๔๕๒ ถ้ำค่สู มรสฝ่ำยใดได้สมรสโดยสจุ ริตฝ่ำยนน้ั มีสิทธิเรยี กคำ่ ทดแทนได้ และถ้ำ
กำรสมรสท่ีเป็นสโมำนฆกั ะงนำนั้นคทณำะใกหร้รฝม่ำกยำทรก่ีไดฤษ้สฎมีกรำสโดยสุจริตตส้อำนงกัยงำำกนจคนณละกงรเพรมรกำำะรไกมฤ่มษีฎรำีกยำ ได้พอจำก
ทรัพย์สิน หรือจำกกำรงำนที่เคยทำอยู่ก่อนมีคำพิพำกษำถึงท่ีสุด หรือก่อนท่ีจะได้รู้ว่ำกำรสมรสของ
สำนกั ตงนำนเปค็นณโะมกฆรระมกแำลร้วกแฤตษ่กฎรีกณำ ี ฝ่ำยน้ันมีสิทสำธนิเรกั ียงำกนคค่ำณเละ้ีกยรงรชมีพกไำดร้ดก้ฤวยษฎสีกิทำธิเรียกค่ำเล้ียสงำชนีพกั ใงนำนกครณณะีนกี้ใรหร้มนกำำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๑๕๒๖ วรสรำคนหกั งนำ่ึงนคแณละะกมรำรตมรกำำร๑ก๕ฤ๒ษฎ๘ีกมำ ำใชบ้ งั คบั โดสยำอนนกั โุ งลำมนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนกั พงำำณนคชิ ณย์ ะ(ฉกบรับรมทก่ี ๑ำร๐ก๑)๓ฤพ๓ษ.มศฎำ.ีกต๒ำร๕ำ๓๑๓๔๙๖ แก้ไสขำเนพกั ่ิมงเำตนิมคโดณยะพกรระรรมำกชำบรัญกฤญษัตฎิแีกกำ้ไขเพิ่มเติมประสมำวนลกักงฎำหนมคำณยะแกพร่งรแมลกะำรกฤษฎีกำ
พำณิชย์ (ฉบบั ที่ ๑๐ส๑)ำ๓พน๔.กัมศงำ.ำต๒นร๕คำ๓ณ๑๓ะ๔ก๙รร๗มแกกำร้ไขกเฤพษ่ิมฎเตีกิมำโดยพระรำชบสัญำญนกััตงิแำกน้ไคขณเพะิ่มกเรตริมมปกรำะรมกวฤลษกฎฎีกหำมำยแพ่งและ
๑๓๕ มำตรำ ๑๔๙๗/๑ เพ่ิมโดยพระรำชบัญญัตแิ ก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์
สำนกั (ฉงำบนับคทณี่ ๑ะ๐กร) รพม.ศก.ำ๒รก๕ฤ๓ษ๓ฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๓๖ มำตรำ ๑๔๙๘ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
พำณชิ ย์ (ฉบับที่ ๑๐ส)ำพน.กั ศง.ำ๒น๕ค๓ณ๓ะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๑๓๗ มำตรำ ๑๔๙๙ แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระรำชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมำยแพ่งและ
สำนกั พงำำณนคิชณย์ ะ(ฉกบรบัรมทก่ี ๑ำร๐ก)ฤพษ.ศฎ.ีก๒ำ๕๓๓ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search