“วนั คร”ู 16 มกราคม พ.ศ. 2567
4 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข
5 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข “...งานของครููเป็็นงานสร้้างสรรค์์ที่่�บริิสุุทธิ์์� เพราะเป็็นการวาง รากฐานความรู้้ ความดี และความสามาีรถทุุก ๆ ด้้านแก่่ศิิษย์์ เพื่่�อช่่วยให้้ สามารถดำรงตนเป็็นคนดีีมีีอาชีีพเป็็นหลัักฐานและเป็็นประโยชน์์แก่สั่ ังคม ท่่านทั้้�งหลาย ผู้้เป็็นครููอาวุุโส แม้้จะพ้้นหน้้าที่่�ตามทางการแล้้วก็็ตาม แต่่ก็็ยัังคงความเป็็นครูู เป็็นผู้้ใหญ่่สมบููรณ์์ทั้้�งกายใจ ข้้าพเจ้้าหวััง ในท่่านทั้้�งหลายเป็็นอย่่างยิ่่�ง ว่่าจะช่่วยกัันเอาความเป็็นครููออกเผื่่�อแผ่่ ให้้เกิิดประโยชน์์ต่่อไปแก่่กิิจการงานทุุกอย่่างและบุุคคลทุุกคน ด้้วยการประพฤติิตนเป็็นตััวอย่่างแก่่คนรุ่่นหลััง จัักได้้บัังเกิิดความดีี ความเจริิญแก่่ส่่วนรวม และบัังเกิิดความมั่่�นคงแก่่สถาบัันอัันทรงเกีียรติิ สถาบัันครููได้้ธำรงความสะอาดบริิสุุทธิ์์�และความศัักดิ์์�สิิทธิ์์�อยู่่คู่่กัับ บ้้านเมืืองของเราตลอดไป...” พระราชดำรััส พระบาทสมเด็็จพระปรเมนทรรามาธิิบดีีศรีีสิินทรมหาวชิิราลงกรณ พระวชิิรเกล้้าเจ้้าอยู่่�หััว เมื่่�อครั้้�งดำรงพระอิิสริิยยศ สมเด็็จพระบรมโอรสาธิิราช ฯ สยามมกุุฎราชกุุมาร ในโอกาสที่่�คณะครููอาวุุโส ประจำปีี 2539 เข้้าเฝ้้า ฯ รัับพระราชทานเครื่่�องหมายเชิิดชููเกีียรติิและเงิินช่่วยเหลืือ ณ ศาลาดุุสิิดาลััย สวนจิิตรลดา พระราชวัังดุุสิิต วัันพฤหััสบดีีที่่� 27 พฤศจิิกายน 2539
2567 คำำ�ขวััญ วัันครูู
(นายเศรษฐา ทวีีสิิน) นายกรััฐมนตรีี คำขวััญ นายเศรษฐา ทวีีสิิน นายกรััฐมนตรีี เนื่่�องในโอกาสวัันครูู ครั้้�งที่่� ๖๘ พ.ศ. ๒๕๖๗
2567 ส า ร ประจำำ�ปีี วัันครูู
บทความพิิเศษ
12 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข สำนัักงานเลขาธิิการคุุรุุสภา เป็็นหน่่วยงานที่่� ทำหน้้าที่่�เป็็นสภาวิิชาชีีพ ตามที่่�พระราชบััญญัติัิสภาครูู และบุุคลากรทางการศึึกษากำหนด พ.ศ. 2546 ในมาตรา 7 ที่่�กล่่าวว่่า ให้้มีีสภาครููและบุุคลากร ทางการศึึกษา เรีียกว่่า คุุรุุสภา มีีวััตถุุประสงค์์เพื่่�อ (1) กำหนดมาตรฐานวิิชาชีีพออกและเพิิกถอน ใบอนุุญาต กำกับดูัูแลการปฏิิบััติิตามมาตรฐานวิิชาชีีพ และจรรยาบรรณของวิิชาชีีพ รวมทั้้�งการพััฒนาวิิชาชีีพ (2) กำหนดนโยบายและแผนพััฒนาวิิชาชีีพ และ (3) ประสาน ส่่งเสริิมการศึึกษาและการวิิจััยเกี่่�ยวกัับ การประกอบวิิชาชีีพ คุรุสภากับการขับเคลื่อนนโยบาย “เรีียนดีี มีีความสุุข” ผศ.ดร.อมลวรรณ วีระธรรมโม เลขาธิการคุรุสภา
13 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข จากบทบาทหน้้าที่่�ตามกฎหมาย สำนัักงานเลขาธิิการคุุรุุสภา ได้้เชื่่�อมโยงกัับ นโยบายรััฐมนตรีีว่่าการกระทรวงศึึกษาธิิการ พลตำรวจเอก เพิ่่�มพููน ชิิดชอบ ที่่�ได้้ ประกาศนโยบาย เรีียนดีีมีีความสุุข ให้้แก่่บุุคลากรในกระทรวงศึึกษาธิิการนำไปสู่่ การปฏิิบััติิ คุุรุุสภาจึึงได้้เชื่่�อมโยงนโยบายของหน่่วยงานกัับนโยบายรััฐมนตรีีว่่าการ กระทรวงศึึกษาธิิการ โดยมีีสาระสำคััญ ดัังนี้้� ประการที่่� 1 นโยบายการสร้้างครููคุุณภาพ ในการสร้้างครูดีีมีีู คุุณภาพนี้้�จะเน้น้ ที่่�กระบวนการผลิิตครููในสถาบัันอุุดมศึึกษา ด้้วยมีีความเชื่่�อพื้้�นฐานว่่า ถ้้าเรามีี กระบวนการสร้้างครููที่่�ดีีให้้แก่่สัังคม ครููที่่�ผ่่านกระบวนการสร้้างที่่�มีีคุุณภาพ จะมีีสมรรถนะ มีีความรู้้ มีีทัักษะ มีีคุุณลัักษณะที่่�ดีีมีีจิิตวิิญญาณ มีีแรงบัันดาลใจ เขาจะสามารถออกไปปฏิิบััติิหน้้าที่่�ในสถานศึึกษาได้้อย่่างมีีคุุณภาพ และจััดการเรีียนรู้้ที่่�ดีี เด็็กนัักเรีียนย่่อมได้้เรีียนรู้้อย่่างมีีความสุุข ดัังนั้้�น กระบวนการสำคััญ คืือ การกำหนด มาตรฐาน การรัับรองปริิญญา การดููแลสถาบัันผลิิตครููให้้มีีคุุณภาพมีีมาตรฐาน ซึ่่�งคุุรุุสภาคาดหวัังว่่า สถาบัันผลิิตครููจะสามารถสร้้างครููที่่�มีีคุุณลัักษณะ ดัังต่่อไปนี้้� (1) ความรู้้ที่่�ทันัสมััย ถููกต้้อง (2) ทัักษะการสอนร่่วมสมััย (3) มีีจิิตวิิญญาณความเป็็นครูู มีีเมตตาต่่อผู้้เรีียน (4) ครููนวััตกร (5) มีีทัักษะชีีวิิต อดทนอดกลั้้�น และ (6) ครููที่่�ศรััทธา ต่่อวิิชาชีีพ เป็็นต้้นแบบให้้แก่่ผู้้เรีียน ประการที 2 การพัฒนา ่ยกย่องครดีมีคุณภาพ ูนโยบายนี้เปนน็ โยบายที่ต้องการ ส่่งเสริิมครููดีี ให้้มีีกำลัังใจ มีีแรงบัันดาลใจ มีีอุุดมการณ์์ มีีพลัังปััญญา พลัังกาย พลัังใจ ทำงานการจััดการเรีียนรู้้เพื่่�อให้ผู้้้เรีียนเรีียนดีีมีีความสุุข เติบิโตเป็็นผู้้ใหญ่่ที่่�เป็็นกำลัังสำคััญ ของครอบครััว ชุุมชน และประเทศชาติิ โดยสำนัักงานเลขาธิิการคุุรุุสภา ได้้มีีกิิจกรรม สำคััญๆ ได้้แก่่ (1) Thailand Teacher Education Academy (องค์์ความรู้้และเวทีี วิิชาการครููสาขาต่่าง ๆ) (2) Educator Award (รางวััลสำหรัับครููที่่�ปฏิิบััติิดีีปฏิิบััติิชอบ เป็็นต้้นแบบแห่่งความดีีงาม) (3) Self Sufficiency /Life skills/Financial Skills (การสร้้างความเข้้มแข็็งในด้้านทัักษะชีีวิิตของครูู การรู้้เท่่าทัันทางการเงิิน การวางแผน การเงิินในชีีวิิตและการนำปรััชญาของเศรษฐกิิจพอเพีียงมาใช้้ในการดำเนิินชีีวิิต) และ (4) Thailand Professional Teacher Development Framework (การกำหนด กรอบการพััฒนาวิิชาชีีพของประเทศ)
14 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข ประการที่ 3 การป้องปรามพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ของผู้ประกอบวิชาชีพ นโยบายข้อนี้จะเป็นการป้องปรามปัญหาการประพฤติผิดจรรยาบรรณของผู้ประกอบ วิิชาชีีพครููและบุุคลากรทางการศึึกษา เพื่่�อให้้ครููและบุุคลากรทางการศึึกษาได้้ใช้้สติิ ในการปฏิิบััติิหน้้าที่่� มีีความอดทนอดกลั้้�นกัับสิ่่�งที่่�ไม่่ชอบ สิ่่�งที่่�ไม่่ใช่่ และไม่่ทำให้้ผู้้เรีียน เกิดความรู้สึกที่ไม่ดต่อต ีนเอง หรอเกิด ืความเจ็บปวดทงร่างกายและจิตใจ เพ ั้อให้ ื่ ครูและ บุุคลากรทางการศึึกษาได้้ปฏิิบััติิหน้้าที่่�อย่่างดีีงาม ถููกต้้อง ทำให้้ผู้้เรีียนอยากเรีียนรู้้ เรีียนรู้้อย่่างมีีความสุุข เกิิดผลลััพธ์์การเรีียนรู้้ที่่�ดีีมีีคุุณภาพ โดยได้้กำหนดแนวทางดัังนี้้� (1) การพิิจารณาเรื่่�องร้้องเรีียน (2) การรับัเรื่่�องร้้องเรีียน (3) การสื่่�อสารให้สั้ังคมรับทัราบ และ (4) การจััดทำหนัังสืือเผยแพร่่กรณีีศึึกษาเกี่่�ยวกัับจรรยาบรรณให้้สัังคมได้้เรีียนรู้้ ทั้้�งนี้้� คุุรุุสภาไม่ป่รารถนาจะให้มีี้การประพฤติผิิดจรรยาบรรณเกิิดขึ้้น�เลยแม้้แต่่กรณีีเดีียว ที่่�กล่่าวมาข้้างต้น้ เป็็นเพีียงบางส่่วนของนโยบายของสำนัักงานเลขาธิิการคุุรุุสภา ที่่�สามารถตอบสนองนโยบายการเรีียนดีีมีีความสุุข และเชื่่�อมั่่�นว่่าถ้้าทุุกภาคส่่วน ที่่�เกี่่�ยวข้้องหากร่่วมมืือ จับมืื ั อไปด้้วยกันั คุุณภาพการศึึกษาเกิิดขึ้้น�แน่น่อน ขอส่่งกำลัังใจ ให้้ครููและบุุคลากรทางการศึึกษาทุุกคน มีีกำลัังกาย กำลัังใจ มีีหััวใจที่่�จะทำงาน การศึึกษาให้้มีีคุุณภาพอย่่างจริิงใจ “จับมือไว้เดินไปด้วยกันอย่างมีคุณภาพ ด้วยหัวใจที่มีแต่ความรักและ ปรารถนาดีต่อผู้เรียนและผู้ที่เกี่ยวข้องทุกฝ่าย เพ ื่อความเจริญของประเทศไทย ต่อไป”
15 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข คณะรััฐมนตรีีได้้มีีมติิเมื่่�อวัันที่่� 21 พฤศจิิกายน 2499 กำหนดให้้วัันที่่� 16 มกราคมของทุุกปีีเป็็น “วัันครูู” และคณะกรรมการจััดงานวัันครูู พ.ศ. 2539 มีีมติิกำหนดให้้ “ดอกกล้้วยไม้้” เป็็นดอกกล้้วยไม้้ประจำวัันครููโดยพิิจารณาเห็็นว่่า ธรรมชาติิของดอกกล้้วยไม้มีีลั้ ักษณะคล้้ายคลึึงกับังานจััดการศึึกษาและสภาพชีีวิิตของครูู การจััดงานวัันครูู พ.ศ. 2567 นัับเป็็น “วัันครูู” ครั้้�งที่่� 68 กำหนดจััดทั้้�ง ส่่วนกลางและส่่วนภูมิูิภาค ในวันั ที่่� 16 มกราคม 2567 ภายใต้้แก่น่สาระว่่า “ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข” เพื่่�อให้้สอดคล้้องกัับนโยบาย “เรีียนดีีมีีความสุุข” ของพลตำรวจเอก เพิ่่�มพููน ชิิดชอบ รััฐมนตรีีว่่าการกระทรวงศึึกษาธิิการ ซึ่่�งมุ่่งเน้้น การลดภาระครููและบุุคลากรทางการศึึกษา โดยมีีเป้้าหมาย “ให้้ผู้้ประกอบวิิชาชีีพครูู และบุุคลากรทางการศึึกษามีีจิิตวิิญญาณความเป็็นครูู มีีความรู้้ความสามารถ ตามมาตรฐานและจรรยาบรรณของวิิชาชีีพ” การจััดงานวัันครูู ครั้้�งที่่� 68 พ.ศ. 2567 เป็็นการจััดงานในรููปแบบผสมผสาน (Blended) ทั้้�งรูปูแบบ Onsite และ รูปูแบบ Online ผ่่าน Platform wankru.ksp.or.th โดยจััดขึ้้�นพร้้อมกัันทั่่�วประเทศและจััดเป็็นสััปดาห์์วัันครูู ระหว่่างวัันที่่� 11 - 17 มกราคม 2567 ซึ่่�งภาพรวมของกิิจกรรมงานวัันครูู แบ่่งออกเป็็น 3 เฟส ดัังนี้้� เฟสที่่� 1 การพััฒนาตนเองทางวิิชาชีีพผ่่านกิิจกรรมทางวิิชาการ ทั้้�งการบรรยาย/ การเสวนา/การอภิิปราย และการจััดนิิทรรศการออนไลน์์ของผู้้ประกอบวิิชาชีีพ ทางการศึึกษา ผ่่าน Platform wankru.ksp.or.th เฟสที่่� 2 “วัันครูู” จััดขึ้้�นวัันที่่� 16 มกราคม 2567 โดยนายอนุุทิิน ชาญวีีรกุุล รองนายกรััฐมนตรีี และรััฐมนตรีี ว่่าการกระทรวงมหาดไทย ได้้เดิินทางมาเป็็นประธานการจััดงานวัันครูู ตามที่่�ได้้รัับ มอบหมายจากนายเศรษฐา ทวีีสิิน นายกรััฐมนตรีี และเฟสที่่� 3 การพััฒนาตนเอง ทางวิิชาชีีพผ่่านหลัักสููตรออนไลน์์ จำนวน 4 หลัักสููตร ระหว่่างวัันที่่� 17 มกราคม – 30 เมษายน 2567 ผ่่าน Platform wankru.ksp.or.th วัันครููไม่่ได้้จััดขึ้้�นเพื่่�อครููหรืือผู้้ประกอบวิิชาชีีพทางการศึึกษาเท่่านั้้�น วัันครูู เป็็นของทุุกคน คงไม่มีี่ ใครปฏิิเสธว่่า “ครูู” เป็็นบุคคุลที่่�สำคััญยิ่่�งของทุุกคน เพราะทุุกคน มีีครูู ดัังนั้้�น วัันครูู วัันที่่� 16 มกราคม ขอเชิิญชวนทุุกท่่านร่่วมรำลึึกถึึงพระคุุณของครูู เชิิดชููเกีียรติิคุุณครููกลัับไปคารวะครูู สำนัักงานเลขาธิิการคุุรุุสภา 16 มกราคม 2567 คำ � ำนำ � ำ
ส า ร บัั ญ วัันครูู พ.ศ. 2567 คำขวััญวัันครูู 2567 7 สารนายกรััฐมนตรีี 9 สารรััฐมนตรีีว่่าการกระทรวงศึึกษาธิิการ 10 บทความพิิเศษ คุุรุุสภากัับการขัับเคลื่่�อนนโยบาย “เรีีียนดีีีมีีีความสุุุข” 12 คำนำ 15 เรื่่�องราววัันครูู คำฉัันท์์ระลึึกถึึงพระคุุณบููรพาจารย์์ 18 โองการอััญเชิิญบููรพาจารย์์ 19 นมััสการอาจริิยคุุณ 20 คำปฏิิญาณตน 21 ประวััติิวัันครูู 22 ดอกไม้้วัันครูู 24 ครููอาวุุโสนอกและในประจำการ 26 บทความ & บทกวีีเกี่่�ยวกัับครูู ● Good Teacher: Teach Well & Good Student: 30 Study Well = Happiness ● สััตถาดีี : สอนดีี & สิิสสะดีี : เรีียนดีี = ความสุุข 39 ● การเรีียนรู้้เชิิงรุุก เรีียนสุุข สนุุกสอน 47 ● NPCS : ฉากทััศน์์เพื่่�อการเรีียนรู้้ตลอดชีีวิิตของ สกร.น่่าน 50 ● “ครุุศาสตร์์ สวนดุุสิิต” สร้้างครููดีีมีียุุทธศาสตร์์ ฉลาดใช้้ภููมิิปััญญา 54 มุ่่งพััฒนาสู่่ความเป็็นสากล ● กระบวนการสร้้างครููดีีเพื่่�อศิิษย์์ดีีแบบสวนดุุสิิต 57 ทำอย่่างไรจึึงครองใจผู้้ใช้้บััณฑิิต ● ครููดีีสอนดีีศิิษย์์ดีีเรีียนดีีมีีความสุุข 61 เพื่่�อคุุณภาพทางการศึึกษากัับการพััฒนาที่่�ยั่่�งยืืน ● ครููดีีสอนดีีศิิษย์์ดีีเรีียนดีีมีีความสุุข 64 ● ครููดีีสอนดีีศิิษย์์ดีีเรีียนดีีมีีความสุุข 68 ● ครููดีีสอนดีีศิิษย์์ดีีเรีียนดีีมีีความสุุข 71
ส า ร บัั ญ ● ครููในชีีวิิต จากหััวใจ สู่่ปลายปากกา 74 ● ความภาคภููมิิใจในตน (Self-Esteem) สร้้างได้้ด้้วยใจครูู 77 ● “แม่่พิิมพ์์” คำง่่ายๆ ที่่�ไม่่ร่่วมยุุคสมััย 80 ● ครููดีีศิิษย์์ได้้ “โนรา” เชื่่�อมภููมิิปััญญาผสานซอฟต์์พาวเวอร์์ทางวััฒนธรรม 84 ● จััดการเรีียนการสอนอย่่างไร ให้้เรีียนรู้้อย่่างมีีความสุุข 88 ● Living Lab อาชีีวศึึกษาสร้้างคุุณค่่าและความสุุข ผ่่านการเรีียนรู้้ 92 ● ครููผู้้สร้้าง ศิิษย์์ดีีมีีคุุณธรรม 96 ● ความสุุขจะ “แอคทีีฟ” จากการเรีียนรู้้แบบมีีส่่วนร่่วม 100 ● กราบคุุณครููทวีี ฟองมููล (วััฒนานิิวััติิ) 104 ● ครููดีีสอนดีีศิิษย์์ดีีเรีียนดีีมีีความสุุข 107 ● ครููไทยกัับการสร้้างความปลอดภััยในสถานศึึกษา 110 ● ความสุุขและความภาคภููมิิใจในตนเอง (Self-Esteem) ของเด็็ก 113 ● การเล่่นในสวนของเด็็กปฐมวััย 117 ● เล่่นเปลี่่�ยนโลก : สอนด้้วยการเล่่น สร้้างความสุุขในการเรีียน 120 ของเด็็กปฐมวััย ● สอนอย่่างไรให้้เด็็กพิิเศษมีีความสุุข 124 ● ออทิิสติิกเทีียมภััยเงีียบที่่�ครููไม่่ควรมองข้้าม 127 ● จากบทกลอนสู่่ความรู้้สึึกครูู 132 ● “กราบครูู” 134 ● ครููในทรงจำ – ครููในความจริิง 135 ● ดััชนีีครููไทย 2566 137 รางวััลเกีียรติิยศงานวัันครูู139 ผู้้มีีคุุณููปการต่่อการศึึกษาของชาติิ ประจำปีี 2567 140 รางวััลของคุุรุุสภา ประจำปีี 2566 147 ● รางวััลคุุรุุสภา ประจำปีี 2566 148 ● รางวััลครููผู้้สอนดีีเด่่น ประจำปีี 2566 157 ● รางวััลครููภาษาไทยดีีเด่่น ประจำปีี 2566 164 ● รางวััลครููภาษาฝรั่่�งเศสดีีเด่่น ประจำปีี 2566 165 ● รางวััลคุุรุุสดุุดีีประจำปีี 2566 166 คณะผู้้�จััดทำ 167
18 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข ปาเจราจริยาโหนฺติ คุณุตฺตรานุสาสกา (วสันตดิลกฉันท์) ข้าขอประนมกรกระพุม อภิวาทนาการ กราบคุณอดุลคุรุประทาน หิตเทิดทวีสรร สิ่งสมอุดมคติประพฤติ นรยึดประคองธรรม์ ครูชี้วิถีทุษอนันต์ อนุสาสน์ประภาษสอน ให้เรืองและเปรื่องปริวิชาน นะตระการสถาพร ท่านแจ้งแสดงนิติบวร ดนุยลยุบลสาร โอบเอื้้อและเจืือคุุณวิิจิิตร ทะนุุศิิษย์์นิิรัันดร์์กาล ไป่เบื่อก็เพื่อดรุณชาญ ลุฉลาดประสาทสรรพ์ บาปบุญก็สุนทรแถลง ธุรแจงประจักษ์ครัน เพื่อศิษย์สฤษฎ์คติจรัล มนเทิดผดุงธรรม ปวงข้าประดานิกรศิษ (ษ) ยะคิดระลึกคำ�ำ ด้วยสัตย์สะพัดกมลนำ�ำ อนุสรณ์เผดียงคุณ โปรดอวยสุพิธพรอเนก อดิเรกเพราะแรงบุญ ส่งเสริมเฉลิมพหุลสุน- ทรศิษย์เสมอเทอญฯ ปญฺญาวุฑฺฒิกเรเตเต ทินฺโนวาเท นมามิหํ (ครูวาวุโสนอกประจำ�ำการ กล่าวนำ�ำพิธีสวดคำ�ำฉันท์ระลึกถึงพระคุณบูรพาจารย์ ทำ�ำนองสรภัญญะ) คำ�ำฉันท์ระลึกถึงพระคุณบูรพาจารย์ (คำ�ำประพันธ์ของ พระวรเวทย์พิสิฐ)
19 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข ๏ โอม บังคมปฐมบูรพาจารย์ ธ คือ ประธานทั้งสามโลก สิทธิโชคประสาธน์ศิลปวิทยา ปวงข้าจัดพิธีบูชาเยี่ยงก่อนกาล สืบเบาราณประเพณี ๏ ขอนบคณบดีคชมุขนาถ ผู้ทรงสรรพศาสตร์ นานาประการ ๏ คุรุเทวะนมัสการ ภูบาลพระพฤหัสบดี มีอรรถพจนาสั่งสอนชน พ้นมืดมนกลับชัชวาลย์ ขอ ธ โปรดประทานสวัสดิมงคล พูนผลไปทั่วอาณาจักร บริรักษ์ประชาราษฎร์นิราศทุกข์ องค์พระประมุขนิรัติศัยยืนยิ่ง เป็็นมิ่่งเป็็นขวััญ ตราบนิิรัันดร์์ โสตถิิ เทอญ โองการอัญเชิญบูรพาจารย์ (วันครู)
20 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข อนึ่งข้าคำ�ำนับน้อม ต่อพระครูผู้การุญ โอบเอื้อและเจือจุน อนุสาสน์ทุกสิ่งสรรพ์ ยัง บ ทราบก็ได้ทราบ ทั้งบุญบาปทุกสิ่งอัน ชี้แจงและแบ่งปัน ขยายอัตถ์ให้ชัดเจน จิตมากด้วยเมตตา และกรุณา บ เอียงเอน เหมือนท่านมาแกล้งเกณฑ์ ให้ฉลาดและแหลมคม ขจัดเขลาบรรเทาโม- หะจิตมืดที่งุนงม กังขา ณ อารมณ์ ก็สว่างกระจ่างใจ คุณส่วนนี้ควรนับ ถือว่าเลิศ ณ แดนไตร ควรนึกและตรึกใน จิตน้อมนิยมชม นมัสการอาจริยคุณ พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร)
21 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข ข้้าพเจ้้า / ............................................................................................................. / ผู้้แทนครูู และผู้้ร่่วมชุุมนุุม / ณ ที่่แห่่งนี้้ /ขอปฏิิญาณตนว่่า ข้้อ 1 / ข้้าพเจ้้า / จัักบำเพ็็ญตน / ตั้้งมั่่นอยู่่ในคุุณธรรมความดีี/ ให้้สมกัับได้้ชื่่อว่่า “ครูู” ข้อ 2 / ข้าพเจ้า / จักอุทิศตน / ตั้งใจสั่งสอน / และอบรมศิษย์ / ให้เป็นพลเมืองดี/ เพื่อเป็นพลังพัฒนาประเทศชาติ ข้้อ 3 / ข้้าพเจ้้า / จัักรัักษาเกีียรติิยศชื่่อเสีียง / ของคณะครูู/ บำเพ็็ญตนเป็็นแบบอย่่างที่่ดีี/ และเป็็นประโยชน์์แก่่สัังคม (ครูอาวุโสในประจำำ�การ กล่าวคำำ� ปฏิญาณตนนำำ� เป็นตอน ๆ ตามที่กำำ�หนด คณะครูและบุคลากรทางการศึกษาที่มาชุมนุม กล่าวตามจนจบ คำ�ำปฏิญาณ) คำ�ำปฏิญาณตน (คุณหญิงกุลทรัพย์ เกษแม่นกิจ ผู้ประพันธ์)
22 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข ประวัติวันครู ข้าพเจ้า /.................................................................................................../ ผู้แทนครูและผู้ร่วม ชุมชน /ณ ที่แห่งนี้ /ขอปฏิญาณตนว่า ข้้อ 1 / ข้้าพระเจ้้า/ จัักบำเพ็็ญตน / ตั้้�งมั่่น�อยู่่ในคุุณธรรมความดีี / ให้้สมกับั ได้้ชื่่�อว่่า “ครูู” ข้อ 2 / ข้าพระเจ้า / จักอุทิศตน / ตั้งใจสั่งสอน / และอบรมศิษย์ / ให้เป็นพลเมืองดี / เพื่ อเป็นพลังพัฒนาประเทศชาติ ข้อ 3 / ข้าพระเจ้า / จักรักษาเกยรติย ีศชอเส ื่ ยง / ของ ีคณะครู / บำำ� เพ็ญตน เป็นแบบอย่างที่ดี / และเป็นประโยชน์แก่สังคม วัันครูู วัันที่่� 16 มกราคมของทุุกปีี ในพิิธีีกล่่าวคำปฏิิญาณตนครููทั่่�วประเทศ จะร่วมกันกล่าวคำำปฏ � ิญาณตนใช้ถ้อยคำำ�ดังกล่าวข้างต้น โดยมีครูอาวุโสในประจำำ�การ จะกล่าวนำ�ำ จากคำ�ำปฏิญาณตนนี้ถือได้ว่า ครูไม่ว่าอยู่ส่วนไหนของประเทศ ต่างก็ตั้งมั่นเป็นผู้มีความสมบูรณ์พร้อมทั้งมีความรอบรู้และมีคุณธรรม อีกทั้งแสดงถึง ความตระหนัก ความเช ื่อมั่นศรัทธาในงานของครู และความเพียรปฏิบัติตลอดระยะ การเป็นครู เพ ื่ อประสิทธ ิ์ประสาทวิชาให้ศิษย์มีความเจริญงอกงามและสมบูรณ์ พร้อมทั้งทางกาย วาจา ใจ ครูจึงเป็นผู้มีบทบาทสำ�ำคัญยิ่งในการนำ�ำพาบ้านเมือง จะก้าวไปในทิศทางที่เหมาะสมที่ถูกที่ควร
23 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข จุดเริ่มต้นของการมีวันครู วันครูมีจุดเริ่มต้นมาจากการเรียกร้องของครูจำ�ำนวนมากปรากฏทั้งใน หนังสือพิมพ์และสื่ อมวลชนแขนงต่างๆ พยายามจะช ี้ให้เห็นความสำ�ำคัญของครูและ อาชีพครูในฐานะที่เป็นผู้เสียสละประกอบคุณงามความดี เพ ื่ อประโยชน์ของชาติ และประชาชนเป็นอันมาก จึงควรที่จะมีวันแห่งการรำ�ำลึกถึงความสำ�ำคัญของครู ให้ครูได้บำ�ำเพ็ญกุศลและทำ�ำกิจกรรมเพื่ อประโยชน์ต่อครูและการศึกษาของชาติ 16 มกราคม เป็็นวัันครูู จากการเรียกร้องของครูดังกล่าว จอมพล ป. พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรี ประธานกรรมการอำำน�วยการคุรุสภากิตติมศักดิ์ ในสมัยนั้น ได้นำำ� ไปเสนอในที่ประชุม ผู้แทนคณะครูทั่วประเทศในคราวประชุมสามัญของคุรุสภาเม ื่ อเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2499 ที่่�ประชุุมสามััญของคุุรุุสภามีีมติิเห็็นชอบและให้้เสนอคณะกรรมการ อำนวยการคุุรุุสภาพิิจารณาเพื่่�อกำหนดให้้มีีวัันครููขึ้้�นโดยกำหนดความมุ่่งหมายไว้้ เพื่่�อประกอบพิธีีิระลึึกถึึงพระคุุณบููรพาจารย์์ และเพื่่�อส่่งเสริิมสามััคคีีธรรมระหว่่างครูู กัับประชาชน ส่่วนกำหนดวัันเห็็นควรกำหนดวัันที่่� 16 มกราคม ซึ่่�งเป็็นวัันประกาศ พระราชบัญญัติครู พุทธศักราช 2488 ในราชกิจจานุเบกษาเป็นวันครู 16 มกราคม 2500 วัันครููจััดเป็็นปีีแรก คณะรััฐมนตรีีได้้มีีมติิเมื่่�อวัันที่่� 21 พฤศจิิกายน พ.ศ. 2499 กำหนดให้้ วัันที่่� 16 มกราคมของทุุกปีีเป็็นวัันครูู และให้้กระทรวงศึึกษาธิิการสั่่�งการให้้เด็็ก และครููหยุุดในวัันดัังกล่่าวได้้ วัันครููจึึงได้้เริ่่�มจััดขึ้้�นในปีีแรกตั้้�งแต่่วัันที่่� 16 มกราคม พ.ศ. 2500 เป็็นต้้นมา การจััดงานวัันครูู ได้้กำหนดเป็็นหลัักการให้้มีีอนุุสรณ์์งานวัันครููไว้้ให้้แก่่ อนุุชนรุ่่นหลัังทุุกปีี อนุุสรณ์์สำคััญที่่�ได้้กระทำมาแต่่ต้้น คืือ หนัังสืือประวััติิครูู หนัังสืือที่่�ระลึึกวัันครูู และสิ่่�งก่่อสร้้างที่่�เป็็นถาวรวััตถุุ
24 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข ดอกไม้วันครู กล้้วยไม้้ เป็็นไม้้ดอกที่่�มีีความทนทาน ดอกมีีรููปทรงและสีีสัันที่่�สวยงาม มีีขนาด รููปร่่าง และลัักษณะหลากหลาย มีีส่่วนต่่างๆ ที่่�สมบููรณ์์ คืือมีี ราก ต้้น ใบ ดอก และผล แต่่ไม่่มีีรากแก้้ว และลำต้้นไม่่มีีแก่่นไม้้ กล้้วยไม้้มีีหลายชนิิด แตกต่่างกัันออกไป มีีทั้้�งที่่�ชอบความชุ่่มชื้้�นและที่่�ทนแล้้ง ให้้ดอกที่่�มีีสีีสัันสวยงาม แปลกตา และยัังเป็็นพืืชที่่�มีีวิิวััฒนาการและการปรัับตััวให้้เหมาะกัับการดำรงชีีวิิต ในสภาพแวดล้้อมและถิ่่�นอาศััยที่่�กล้้วยไม้้นั้้�นขึ้้�นอยู่่ การเลี้้�ยงกล้้วยไม้้ให้้เจริิญเติบิโตนั้้น�นอกจากการให้ปุ๋๋ ้ �ย รดน้้ำ ให้้ยาป้้องกันั รัักษาโรค แล้้วยัังขึ้้�นอยู่่กัับแสงสว่่างจากดวงอาทิิตย์์ ความชุ่่มชื้้�น อุุณหภููมิิหรืือ ความอบอุ่่น อากาศ สภาพ และคุุณสมบััติของเิครื่่�องปลููก รวมถึึงการป้้องกันศััตรูพืืูช กว่่าที่่�กล้้วยไม้้แต่่ละช่่อจะผลิิดอกออกผล ให้้เราได้ชื่้น ่� ชม ต้้องใช้้เวลานาน และต้้องการ ดููแลเอาใจใส่่ไม่่น้้อย จึึงเปรีียบธรรมชาติิของกล้้วยไม้้กัับการเป็็นครูู ว่่าการเป็็นครููนั้้�น มิิใช่่เพีียง เป็็นผู้้ให้วิ้ิชาความรู้้แก่ศิ่ ิษย์์ แต่ยั่ ังต้้องอบรมสั่่�งสอนศิิษย์์ ให้้เป็็นผู้้ที่่�ได้รั้บัการขััดเกลา บ่่มเพาะให้้เป็็นคนดีี เพื่่�อเป็็นอนาคตที่่�มีีคุุณภาพของประเทศชาติิต่่อไป และกว่่าจะ สั่่�งสอนเคี่่�ยวเข็็ญศิิษย์์คนใดคนหนึ่่�งให้้ประสบความสำเร็็จก้้าวหน้้าในชีีวิิตได้้นั้้�น ต้้องใช้้เวลาไม่่ใช่่น้้อยเช่่นกััน นอกจากนี้้� กล้้วยไม้้ยัังเป็็นพืืชที่่�อยู่่ในที่่�สููงทนต่่อสภาพดิินฟ้้าอากาศ มีีดอก ที่่�ไม่ร่่ ่วงโรยง่่าย เปรีียบเสมืือนการเป็็นครููที่่�อยู่่ในทุุกที่่�ของประเทศชาติต้ิ้องอดทนต่่อสู้้ เพื่่�ออุุดมการณ์์และอุุทิิศตนเพื่่�อการศึึกษาของชาติิ
25 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข คณะกรรมการจััดงานวัันครูู พ.ศ. 2539 ได้้มีีมติิกำหนดให้้ ดอกกล้้วยไม้้ เป็็นดอกไม้้ประจำวัันครูู โดยพิิจารณาเห็็นว่่าลัักษณะของดอกกล้้วยไม้้มีีลัักษณะ และความหมายคล้้ายคลึึงกัับการเป็็นครูู และงานจััดการศึึกษา ดัังคำกลอนของ หม่่อมหลวงปิ่่� น มาลากุุล ที่่�ว่่า
26 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข ครููอาวุุโส ประจำำ การ นอก | ใน
27 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข ครููอาวุุโสนอกประจำำ�การ วัันเกิิด 13 กุุมภาพัันธ์์ 2504 ตำแหน่่งสููงสุุดก่่อนเกษีียณราชการ เลขาธิิการสภา การศึึกษา การศึึกษา • ปริิญญาเอก ครุุศาสตรดุุษฎีีบััณฑิิต (ค.ด.) สาขา การบริิหารการศึึกษา มหาวิทิยาลััยราชภัฏัวไลยอลงกรณ์์ • ปริิญญาโท การศึึกษามหาบััณฑิิต (กศ.ม.) สาขา การบริิหารการศึึกษา มหาวิิทยาลััยบููรพา • ปริิญญาตรีีครุุศาสตรบััณฑิิต (ค.บ.) สาขาพลศึึกษา วิิทยาลััยครููเพชรบุุรีีวิิทยาลงกรณ์์ และ ศิิลปศาสตรบััณฑิิต (ศศ.บ.) สาขาการจััดการทั่่�วไป มหาวิิทยาลััยราชภััฏรำไพพรรณีี ประสบการณ์์ด้้านการบริิหารงาน • เลขาธิิการสภาการศึึกษา • เลขาธิิการคณะกรรมการการศึึกษาขั้้�นพื้้�นฐาน • รองปลััดกระทรวงศึึกษาธิิการ • ผู้้ตรวจราชการกระทรวงศึึกษาธิิการ • ผู้้ช่วยเลขาธิิการคณะกรรมการการศึึกษาขั้้นพื้้�น�ฐาน นายอำนาจ วิิชยานุุวััติิ
28 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข ครููอาวุุโสในประจำำ�การ นางกััลยา มาลััย เกิิด 11 กัันยายน 2508 ตำแหน่่ง ผู้้อำนวยการสำนัักงานเขตพื้้�นที่่�การศึึกษา ประถมศึึกษาพระนครศรีีอยุุธยา เขต 1 การศึึกษา ● ปริิญญาเอก ศึึกษาศาสตรดุุษฎีีบััณฑิิต (ศษ.ด.) การบริิหารการศึึกษาและภาวะผู้้นำ การเปลี่่�ยนแปลง มหาวิิทยาลััยอีีสเทิิร์์นเอเชีีย ● ปริิญญาโท การศึึกษามหาบััณฑิิต (กศ.ม.) การประถมศึึกษา มหาวิิทยาลััยบููรพา และ ศึึกษาศาสตรมหาบััณฑิิต (ศษ.ม.) การบริิหารการศึึกษา มหาวิิทยาลััยรามคำแหง ● ปริิญญาตรีีครุุศาสตรบััณฑิิต (ค.บ.) วิิชาเอก นาฏศิิลป์์ วิิชาโทประวััติิศาสตร์์ วิิทยาลััยครูู พระนครศรีีอยุุธยา ประสบการณ์์ด้้านการบริิหารงาน ● รองผู้้อำนวยการสำนัักงานเขตพื้้�นที่่�การศึึกษา ประถมศึึกษาอ่่างทอง ● ผู้้อำนวยการสำนัักงานเขตพื้้�นที่่�การศึึกษา ประถมศึึกษาเชีียงใหม่่ เขต 3 ● ผู้้อำนวยการสำนัักงานเขตพื้้�นที่่�การศึึกษา ประถมศึึกษาสุุโขทััย เขต 1 ● ผู้้อำนวยการสำนัักงานเขตพื้้�นที่่�การศึึกษา ประถมศึึกษาพระนครศรีีอยุุธยา เขต 1
29 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข บทความ & บทกวี ี เกี่ยวกับครู
30 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข This article explains teacher and student of teaching methods that affect student learning, and effective learning methods for students. It makes teachers teach well and students learn well, leading to happiness in teaching and learning. The National Education Act B.E. 2542 - (No. 4) B.E. 2019 stipulates the purpose of educational management as education shall aim at the full development of the Thai people in all aspects: physical and mental health; intellect; knowledge; morality; integrity; and Good Teacher: Teach Well & Good Student: Study Well = Happiness Assoc.Prof.Dr.Sirote Phonpuntin President of Suan Dusit University Assoc.Prof.Dr.Sukum Chaleysub Chairman of the Advisory to President of Suan Dusit University Asst.Prof.Dr.Supaporn Tungdamnernsawad Graduate School of Suan Dusit University
31 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข desirable way of life to be able to live in harmony with other people. Therefore, education is organized to achieve these purpose by adhere the principle that every student has the ability to learn and develop themselves and consider students to be the most important. Teaching and learning must encourage students to develop naturally and to their full potential. Teachers must organize contents and activities in accordance with the interests and aptitudes of the students, consider the individual differences, students practice thinking process skills, learning by doing and understand. Good Teacher: Teach Well Future Learn (Fran, 2021) studied data from a survey on World Teachers Day and found 6 teaching methods that affect student learning, with details as follows: 1. Online Learning: Jensuthiwetkul, P. & Sukwattanasinit, N. (Chaengsuk, P., 2021) discussed the principles of organizing online learning to be enjoying engaging, and gaining knowledge, including promoting social skills and relationships between teachers and students as follows: 1) Different ages, different teaching styles: students of each age group are different. Teachers must consider the content to be taught, time to talk, exchange ideas, and learn without stress. 2) See each other, smile, turn on the camera, create a friendly atmosphere: create connections whether studying onsite or online to be relaxing, casual, storytelling that is consistent with everyday life. When students are familiar with and close to the teacher, finally the teacher will sit in the minds of the students. 3) Flexible and understand the context: the teaching atmosphere of both the teacher and each student is different. It depends on the readiness, environment, and equipment, so teachers must be flexible and focus on talking to understand each other. 4) Have fun and participate with Active Learning: ask students to answer questions, create a resource for
32 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข researching information for students, hands-on learning, and learn by practice 5) Reduce homework, reduce exams, evaluate to the key points: measurement and evaluation can be done in many ways with appropriate measurement tools, such as; making worksheets, and doing activities, measurement and evaluation should be emphasized in order to create learning more than judging academic results, and it emphasizes assessment during class so that students can learn about their strengths or weaknesses in order to reinforce or improve themselves more than assessment at the end of the semester. 6) Teachers must adapt and learn constantly: teachers must adapt quickly and study, always know for the students especially using technological media useful applications. 2. Experiential Learning: Kolb (1984) proposed the theory of Experiential Learning Theory in organizing integrated teaching and learning to promote learning from student discoveries. Learning is a process in which knowledge is created through changing experiences. The experiential learning theory consists of; part 1 the experiential learning cycle, consist of step 1 having experience, step 2 reflecting, step 3 crystallizing knowledge, and step 4 experimenting with application, and part 2 the learning style of students consist of 1) students have the ability to perceive, and create various imaginations by themselves, able to reflect until seeing the big picture, 2) students have the ability to summarize principles well, 3) students have the ability to apply concepts
33 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข in actual practice. Students can conclude the most correct method from various experiments, and 4) students can practice experimenting. Works well in situations that require adaptability and solve problems that arise with the methods that they imagine themselves. 3. Differentiated Instruction: Tomlinson (2020) studied methods of teaching and learning that emphasize differences between individuals, consists of; 1) Content: teachers should consider what are the main objectives of learning. What are the things that students are interested in? Teachers must observe what the students’ preferences, aptitudes, or interests. Teachers analyze data information to make students more motivated to develop clearer skills, 2) Processes: support students to learn in the classroom by taking into account the differences of each student, and 3) Results: measurement and evaluation from evidence of student learning; tangible pieces of work created by students, reflection and expression and summarizing their own learning. 4. Blended Learning: Marsh (2012) said that blended learning management moves towards the use of digital teaching media. Blended learning helps students access learning resources more easily, creates more personalized learning, create cooperation in learning, and promote freedom of learning. Blended learning helps students anywhere, anytime and developing learning skills in the 21st century. For the characteristics and formats of blended learning, including, Type 1 combining teaching and learning technology from learning through Website, Type 2 is a combination of formats or methods that do not use other teaching technologies to help, Type 3 is a combination of teaching technology methods or methods through specific courses and/or training, and Type 4 is a combination of technology. Teaching is integrated into normal work or study (Oliver & Trigwell, 2005). 5. Game-based Learning: stimulating learners’ interest in learning. Participate in learning in a challenging and fun atmosphere. The game is
34 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข relevant and includes content that students want to learn. Games are digital media, such as; Kahoot Quizzes Adobe Flash, and can be easily accessed by students from their computers or mobile phones. Game-based learning also encourages learners to use their potential and integrate relevant knowledge to achieve game goals. Helps students to be motivated to achieve and become engaged in learning. Makes students know how to manage their emotions and respond appropriately to various situations. They practice analytical thinking skills. Integrating and creating strategies for success, communication, and working with others responsibility and respect for the rules or wins and losses with reason. (Thailand Association of Professional Development Network for Teachers and Higher Education Organizations, 2023). 6. Student-centered Learning: considering the benefits of the students as the main purpose. Facilitation by providing learning documents, recording teaching so that students can go back and review it. Teaching emphasizes principles and ways of thinking that will help students understand the principles of the subject. The explanations are clear and easy to understand. Helps students use higher order thinking skills. The teacher acts as a facilitator, and give advice (Naenatheon, J., 2023).
35 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข Good Student: Study Well In 1969 National Training Laboratories, Bethel, Maine, research study of teaching and learning that shows the memory that students retain after completing instructional activities. The results of the research study are called Learning Pyramid. (Al-Badrawy A. Abo Al-Nasr, 2017) Teaching methods of teachers and effective learning methods of students are as follows: 1) Lecture: listening to lectures It is the easiest way to teach, but students will learn and remember only 5%. 2) Reading: helps to know and understand while reading, students will learn 10% more. 3) Audio-Visual: listening to sound, viewing pictures or watching videos, makes the brain aware of seeing and thinking accordingly Learners will learn 20% more. 4) Demonstration: seeing a real example teacher’s demonstration students will learn 30% more. 5) Discussion group: sharing opinions, students will learn 50% more. 6) Practice by doing: real practice, found a real problem, and understand what has been done Learners will learn with 75% efficiency. 7) Teach others/immediate use: its occurs after learning from various methods, making it possible to use the knowledge you have to teach others, students will learn with 90% efficiency. Happiness A good teacher is an important factor in improving the quality of life of students. A good teacher is one who inspires students to develop themselves. A good teacher is one who creates an atmosphere for learners to learn happily. A good student is one who has the heart of a philosopher “Su Ji Pu Li”; Suta is listening, Jinta is thinking, Pucha is asking, and Likhit is writing. A good student is one who is eager to learn and develop himself. Therefore, happiness comes from good teacher and good student affects good physical and mental health, inspired to perform your duties to the best of your ability.
36 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข Being a teacher is important in the “Mind”, the mind that knows how to give. Courage to make decisions firmness of heart, paying attention to your responsibilities and doing your best. For students that every teacher must take care of in order to see their growth and progress in development. Have all teachers reached out to touch students? Are the teachers dedicated to the students? This dedication does not have to be monetary, but if it is a feeling of caring for the learner (Empathy), it increases the chance of the learner participating in social activities, promote lifelong learning, promotes personal growth, and development helping people who are knowledgeable, confident, and have the ability to pursue a career to survive and prosper growth (Phonpuntin, S., 2023). This article summarizes the relationship between Good Teacher: Teach Well & Good Student: Study Well = Happiness, according to diagram 1; Diagram 1 Good Teacher: Teach Well & Good Student: Study Well = Happiness Source: Phonpuntin, S. et al. (2023). Good Teacher: Teach Well & Good Student: Study Well = Happiness. Bangkok: Suan Dusit University.
37 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข Educational management must adhere to the principle that every student has the ability to learn and develop himself and considers the learner to be the most important. Teachers must arrange teaching and learning in accordance with the students. Consider individual differences, students practice thinking process skills and learning by doing to achieve the aims of providing education according to the National Education Act B.E. 2542 - (No. 4) B.E. 2019 to develop Thai people in all aspects: physical and mental health; intellect; knowledge; morality; integrity; and desirable way of life to be able to live in harmony with other people. “No technology can replace teachers. For that reason, a good teacher can change the lives of his/her students by developing them into good and capable citizens, both at the national level and at the level of being a citizen of the world as well.” Royal Speech of Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn Princess Maha Chakri Sirindhorn at the awarding of the 3rd Princess Maha Chakri Award in 2019 (Thai PBS, 2019).
38 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข References Naenatheon, J. (2023). How to Give Lectures so that Children do not Feel Sleepy. Retrieved December 25, 2023, from https://www.educathai.com/knowledge/ articles/657. Thai PBS. (2019). Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn. There was a Royal Speech. “No Technology Can Replace Teachers”. Retrieved 25 December 2023, from https://www.thaipbs.or.th/news/content/285242. Chaengsuk, P. (2021). 7 Ideas for Making Teaching Online Fun Good Tips from Chulalongkorn Demonstration Professors. Retrieved 25 December 2023, from https://www.chula.ac.th/highlight/51722/. Phonpuntin, S. (2023). “The Heart of the Person who is the President”. Lecture documents Chapter Chat #5. 18 October 2023 at the meeting room, 5th floor, university office building. Suan Dusit University. Association of Professional Development Network for Teachers and Higher Education Organizations of Thailand. (2023). Game-based Learning. Retrieved December 25, 2023, from https://active-learning.thailandpod.org/learning-activities/ game-based-learning. Fran. (2021). 6 Effective Teaching Methods and How to Use Them. Retrieved December 25, 2023, from https://www.futurelearn.com/info/blog/effectiveteaching-methods. Kolb, D.A. (1984). Experiential Learning: Experience as the Source of Learning and Development. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall. Marsh, D. (2012). Blended Learning Creating Learning Opportunities for Language Learners. NY: Cambridge University Press. Oliver, M. & Trigwell, K. (2005). Can Blended Learning be redeemed. E-Learning, 2(1), 17-26. Tomlinson, A. C. (2020). What Is Differentiated Instruction? Retrieved December 25, 2023, from https://www.readingrockets.org/article/what-differentiatedinstruction.
39 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข บทความนี้้�อธิิบาย สััตถา (ครูู ภาษาบาลีี) และสิิสสะ (ศิิษย์์/ผู้้เรีียน ภาษาบาลีี) ของวิธีีิการสอน ที่่�มีีผลต่่อการเรีียนรู้้ของผู้้เรีียน และวิิธีีการเรีียนรู้้ ของผู้้เรีียนที่่�มีีประสิิทธิิภาพ ทำให้้ครููสอนดีี ศิิษย์์เรีียนดีีนำไปสู่่ความสุุขในการเรีียนการสอน พระราชบััญญััติิการศึึกษาแห่่งชาติิ พ.ศ. 2542 - (ฉบัับที่่� 4) พ.ศ. 2562 กำหนดความมุ่่งหมายของ การจััดการศึึกษาว่่า ต้้องเป็็นไปเพื่่�อพััฒนาคนไทย ให้้เป็็นมนุุษย์์ที่่�สมบููรณ์์ ทั้้�งร่่างกาย จิิตใจ สติปัิัญญา ความรู้้ คุุณธรรม มีีจริิยธรรม และวััฒนธรรม ในการดำรงชีีวิิต สามารถอยู่่ร่่วมกับผู้้อื่ ัน ่� ได้้อย่่างมีี ความสุุข ดัังนั้้�นการจััดการศึึกษาเพื่่�อให้้บรรลุุ ความมุ่่งหมายดัังกล่่าว ต้้องยึึดหลัักว่่าผู้้เรีียนทุุกคน Good Teacher: Teach Well & Good Student: Study Well = Happiness รศ.ดร.ศิิโรจน์์ ผลพัันธิิน อธิิการบดีีมหาวิิทยาลััยสวนดุุสิิต รศ.ดร.สุุขุุม เฉลยทรััพย์์ ประธานที่่�ปรึึกษาอธิิการบดีี มหาวิิทยาลััยสวนดุุสิิต ผศ.ดร.สุุภาภรณ์์ ตั้้�งดำเนิินสวััสดิ์์� บััณฑิิตวิิทยาลััย มหาวิิทยาลััยสวนดุุสิิต สััตถาดีี : สอนดีี & สิิสสะดีี : เรีียนดีี = ความสุุข
40 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข มีีความสามารถเรีียนรู้้และพััฒนาตนเองได้้และถืือว่่าผู้้เรีียนมีีความสำคััญที่่�สุุด การจััดการเรีียนการสอนต้้องส่่งเสริิมให้้ผู้้เรีียนสามารถพััฒนาตามธรรมชาติิและ เต็็มตามศัักยภาพ ครููผู้้สอนต้้องจััดเนื้้�อหาสาระและกิิจกรรมให้้สอดคล้้องกัับ ความสนใจและความถนััดของผู้้เรีียน คำนึึงถึึงความแตกต่่างระหว่่างบุุคคล ผู้้เรีียน ได้้ฝึึกทัักษะกระบวนการคิิด การปฏิิบััติิลงมืือทำจริิง และเข้้าใจในสิ่่�งที่่�ได้้ทำ สััตถาดีี : สอนดีี (Good Teacher : Teach Well) Future Learn (Fran, 2021) ศึึกษาข้้อมููลจากการสำรวจในวันครูั ูโลก (World Teachers Day) ได้้วิิธีีการสอนที่่�มีีผลต่่อการเรีียนรู้้ของผู้้เรีียน 6 วิิธีีดัังนี้้� 1. การเรีียนการสอนแบบออนไลน์์ (Online Learning) ภัทัรภร เจนสุทุธิิเวชกุุล และนวรััตน์์ สุุขวััฒนาสิินิิทธิ์์ (ปริิณดา แจ้้งสุุข, 2564) กล่่าวถึึงหลัักคิิดของการจััด การเรีียนการสอน Online ให้้สนุุกและมีีชีีวิิตชีีวา ได้้สาระความรู้้ รวมถึึงส่่งเสริิม ทัักษะทางสัังคมและความสััมพันธ์ั ์ระหว่่างผู้้สอนและผู้้เรีียน ดัังนี้้� 1) ต่่างวััย ต่่างสไตล์์ การสอน: ผู้้เรีียนแต่่ละช่่วงวััยมีีความแตกต่่างกันั ผู้้สอนต้้องพิิจารณาเนื้้�อหาที่่�จะเรีียน เวลาสำหรับพูัูดคุุย แลกเปลี่่�ยนความคิิดเห็น็ ผู้้เรีียนเรีียนรู้้แบบไม่่เครีียด 2) เห็น็หน้้ากันั ยิ้้�มแย้้ม เปิิดหน้้ากล้้อง สร้้างบรรยากาศเป็็นกัันเอง: สร้้างการเชื่่�อมต่่อไม่่ว่่าจะเรีียน ออนไซต์์หรืือออนไลน์์ ความผ่่อนคลาย สบาย ๆ การเล่่าเรื่่�องที่่�สอดคล้้องในชีีวิิต ประจำวันั เมื่่�อผู้้เรีียนคุ้้นเคยและสนิทกัิ บผู้้ ัสอน ผู้้สอนจะเข้้าไปนั่่�งอยู่่ในใจของผู้้เรีียน 3) ยืืดหยุ่่น เข้้าใจบริิบท: บรรยากาศการเรีียนการสอนของทั้้�งผู้้สอนและผู้้เรีียน แต่่ละคนไม่่เหมืือนกััน ขึ้้�นอยู่่กัับความพร้้อม สภาพแวดล้้อม และอุุปกรณ์์ ดัังนั้้�น ผู้้สอนต้้องมีีความยืืดหยุ่่นและเน้้นพููดคุุยให้้เข้้าใจกััน 4) สนุุกและมีีส่่วนร่่วมด้้วย Active Learning: ตั้้�งคำถามให้้ผู้้เรีียนตอบ สร้้างแหล่่งค้้นคว้้าข้้อมููลให้้กัับผู้้เรีียน การเรีียนรู้้แบบลงมืือทำ ฝึึกปฏิิบััติิการจริิง 5) ลดการบ้้าน ลดสอบ ประเมิินผล ให้้ตรงจุุด: การวััดประเมิินผลทำได้้หลากหลายวิิธีีด้้วยเครื่่�องมืือวััดผลที่่�เหมาะสม เช่่น การทำใบงาน การทำกิิจกรรม การวััดและประเมิินผลควรเน้้นเพื่่�อให้้เกิิด การเรีียนรู้้ มากกว่่าการตััดสิินผลการเรีียน และเน้้นที่่�การประเมิินระหว่่างเรีียน เพื่่�อให้้ผู้้เรีียนได้้รู้้จุุดแข็็งหรืือจุุดอ่่อนเพื่่�อเสริิมหรืือปรัับปรุุงตนเองได้้มากกว่่า การประเมิินปลายภาคเรีียน และ 6) ผู้้สอนต้้องปรัับตััวและเรีียนรู้้อยู่่เสมอ: ผู้้สอนต้้องปรับตััวให้้เร็็วและเรีียนรู้้เพื่่�อผู้้เรีียนอยู่่เสมอ โดยเฉพาะการใช้สื่้่�อเทคโนโลยีี การแอปพลิิเคชัันที่่�เป็็นประโยชน์์
41 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข 2. การเรีียนรู้้จากประสบการณ์์ (Experiential Learning) Kolb (1984) เสนอทฤษฎีีการเรีียนรู้้จากประสบการณ์์ (Experiential Learning Theory) ในการจััดการเรีียนการสอนแบบบููรณาการ เพื่่�อส่่งเสริิมการเรีียนรู้้จากการค้น้พบของ ผู้้เรีียน โดยการเรีียนรู้้เป็็นกระบวนการที่่�ความรู้้ถููกสร้้างขึ้้�นมาจากการปรัับเปลี่่�ยน ประสบการณ์์ ทฤษฎีีการเรีียนรู้้จากประสบการณ์์ประกอบด้้วย ส่่วนที่่� 1 วงจร การเรีียนรู้้จากประสบการณ์์ ประกอบด้้วย ขั้้น� ที่่� 1 เกิิดประสบการณ์์ ขั้้น� ที่่� 2 ไตร่่ตรอง พิิจารณา ขั้้�นที่่� 3 ตกผลึึกองค์์ความรู้้ และขั้้�นที่่� 4 ทดลองประยุุกต์์ใช้้ และส่่วนที่่� 2 สไตล์์การเรีียนรู้้ของผู้้เรีียน ประกอบด้้วย 1) ผู้้เรีียนมีีความสามารถในการรัับรู้้ และ สร้้างจิินตนาการต่่าง ๆ ขึ้้�นเอง สามารถไตร่่ตรองจนมองเห็็นภาพรวม 2) ผู้้เรีียน มีีความสามารถในการสรุุปหลัักการได้้ดีี 3) ผู้้เรีียนมีีความสามารถในการนำแนวคิิด ไปใช้้ในการปฏิิบััติิจริิง ผู้้เรีียนสามารถสรุปวิุธีีิที่่�ถููกต้้องที่่�สุุดออกมาได้้จากการทดลอง ที่่�หลากหลาย และ 4) ผู้้เรีียนลงมืือปฏิิบััติิทดลอง ทำงานได้้ดีีในสถานการณ์์ที่่�ต้้องใช้้ การปรัับตััว และแก้้ไขปััญหาที่่�เกิิดขึ้้�นด้้วยวิิธีีการที่่�ตนนึึกคิิดขึ้้�นเอง 3.การจััดการเรีียนการสอนที่่�ตอบสนองความแตกต่่างระหว่่างบุุคคล (Differentiated Instruction) Tomlinson (2020) ศึึกษาวิธีีิการจััดการเรีียนการสอน ที่่�เน้้นความแตกต่่างระหว่่างบุุคคล ประกอบด้้วย 1) เนื้้�อหา โดยผู้้สอนควรคำนึึงว่่า อะไรคืือวััตถุุประสงค์์หลัักของการเรีียน สิ่่�งใดคืือสิ่่�งที่่�ผู้้เรีียนสนใจ ผู้้สอนต้้องสัังเกตว่่า ผู้้เรีียนมีีความชอบ ความถนััด หรืือสนใจในเรื่่�องอะไร ผู้้สอนวิิเคราะห์์ข้้อมููลที่่�ได้้ เพื่่�อทำให้้ผู้้เรีียนเกิิดแรงจููงใจพััฒนาทัักษะที่่�ชััดเจนขึ้้�น 2) กระบวนการ วิิธีีการที่่�จะ สนัับสนุุนให้้ผู้้เรีียนเกิิดการเรีียนรู้้ในห้้องเรีียน โดยคำนึึงถึึงความแตกต่่างของผู้้เรีียน แต่่ละคน และ 3) ผลลััพธ์์ การวััดและประเมิินผลจากหลัักฐานการเรีียนรู้้ของผู้้เรีียน ชิ้้�นงานที่่�จัับต้้องได้้ที่่�ผู้้เรีียนเป็็นผู้้ทำขึ้้�นมา การสะท้้อนและแสดงความคิิดเห็็น และ การสรุุปการเรีียนรู้้ของตนเอง 4. การจััดการเรีียนรู้้แบบผสมผสาน (Blended Learning) Marsh (2012) กล่่าวว่่า การจััดการเรีียนรู้้แบบผสมผสานก้้าวไปสู่่การใช้้สื่่�อการเรีียนการสอน แบบดิจิทัิัล ช่่วยให้ผู้้้เรีียนเข้้าถึึงแหล่่งเรีียนรู้้ได้ง่้่ายขึ้้น�ก่่อให้้เกิิดการเรีียนรู้้เฉพาะบุคคุล มากขึ้้น�ช่่วยให้้เกิิดความร่่วมมืือในการเรีียนรู้้ และส่่งเสริิมอิิสรภาพในการเรีียนรู้้ช่่วยเหลืือ ผู้้เรีียนได้้ทุุกที่่�ทุุกเวลาและพััฒนาทัักษะการเรีียนรู้้ในศตวรรษที่่� 21 สำหรัับ ลัักษณะและรููปแบบของการเรีียนรู้้แบบผสมผสาน ได้้แก่่ แบบ 1 การผสมผสาน เทคโนโลยีีการเรีียนการสอนจากการเรีียน ผ่่านเว็บ็ ไซต์์ แบบ 2 การผสมผสานในรูปูแบบ
42 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข หรืือวิิธีีการที่่�ไม่่ใช้้เทคโนโลยีีเพื่่�อการสอนอื่ ่� น ๆ เข้้ามาช่่วย แบบ 3 การผสมผสาน รููปแบบวิิธีีการทางเทคโนโลยีีการสอนผ่่านหลัักสููตรเฉพาะและ/หรืือการฝึึกอบรม และแบบ 4 การผสมผสานเทคโนโลยีีการสอนเข้้ากับังานปกติิหรืือการเรีียนตามปกติิ (Oliver & Trigwell, 2005) 5. การเรีียนรู้้โดยใช้้เกมเป็็นฐาน (Game-Based Learning) การกระตุ้้น ให้ผู้้้เรีียนสนใจการเรีียนรู้้มีีส่่วนร่่วมในการเรีียนรู้้ภายใต้บ้รรยากาศการที่่�ท้้าทายและ สนุุกสนาน โดยเกมมีีความเกี่่�ยวข้้องมีีการสอดแทรกเนื้้�อหาที่่�ต้้องการให้ผู้้้เรีียนได้้เรีียนเกม เป็็นดิิจิิทััลมีีเดีีย เช่่น Kahoot Quizzes Adobe Flash ผู้้เรีียนสามารถเข้้าถึึงได้้ง่่าย จากคอมพิิวเตอร์์หรืือมืือถืือ การเรีียนรู้้โดยใช้้เกมเป็็นฐานยัังกระตุ้้นให้้ผู้้เรีียน ใช้ศั้ักยภาพและบููรณาการความรู้้ที่่�เกี่่�ยวข้้องเพื่่�อให้บ้รรลุุตามเป้้าหมายของเกม ช่่วยให้้ ผู้้เรีียนมีีแรงจููงใจใฝ่สั่ ัมฤทธิ์์และเกิิดความผููกพันัในการเรีียนรู้้ทำให้ผู้้้เรีียนรู้้จัักบริิหาร จััดการอารมณ์์และการตอบสนองต่่อสถานการณ์์ต่่าง ๆ อย่่างเหมาะสม ได้้ฝึึกทัักษะ การคิิดวิิเคราะห์์ การบููรณาการและสร้้างกลยุุทธ์์เพื่่�อความสำเร็็จ การสื่่�อสาร การทำงานร่่วมกับผู้้อื่ ัน ่� ความรับผิั ิดชอบและการเคารพกฎกติิกาหรืือผลแพ้้ชนะอย่่างมีี เหตุุผล (สมาคมเครืือข่่ายการพััฒนาวิิชาชีีพอาจารย์์และองค์์กรระดัับอุุดมศึึกษา แห่่งประเทศไทย, 2566) 6. การเรีียนรู้้โดยผู้้เรีียนเป็็นศูนย์ู ์กลาง (Student-Centered Learning) คำนึึงถึึง ประโยชน์์ของผู้้เรีียนเป็็นหลััก การอำนวยความสะดวกโดยให้้เอกสารประกอบ การเรีียนรู้้ การบัันทึึกการสอนเพื่่�อให้ผู้้้เรีียนสามารถกลับัไปทบทวนย้้อนหลัังได้้ การสอน เน้้นหลัักและวิิธีีคิิดที่่�จะช่่วยให้้ผู้้เรีียนเข้้าใจหลัักการของเรื่่�องนั้้�น ๆ การอธิิบาย ที่่�ชััดเจนและเข้้าใจได้้ง่่าย ช่่วยให้้ผู้้เรีียนได้้ใช้้ทัักษะการคิิดที่่�มีีลำดัับสููงขึ้้�น ผู้้สอน ทำหน้้าที่่�เป็็นผู้้อำนวยความสะดวก และให้้คำแนะนำ (จิิราพร เณรธรณีี, 2566) สิิสสะดีี : เรีียนดีี (Good Student : Study Well) ปีี ค.ศ. 1969 National Training Laboratories, Bethel, Maine ศึึกษา วิิจััยการสอนกัับการเรีียนรู้้ที่่�แสดงถึึงความจำของผู้้เรีียนที่่�ยัังคงมีีอยู่่หลัังเสร็็จสิ้้�น กิิจกรรมการเรีียนการสอน ผลการศึึกษาวิิจััยเรีียกว่่า พีีระมิิดแห่่งการเรีียนรู้้ (Learning Pyramid) (Al-Badrawy A. Abo Al-Nasr, 2017) วิิธีีการสอนของผู้้สอน และวิิธีีการเรีียนรู้้ของผู้้เรีียนที่่�มีีประสิิทธิิภาพมีีดัังนี้้� 1) การเรีียนในห้้องเรีียน (Lecture) การนั่่�งฟัังบรรยาย เป็็นวิิธีีการสอนที่่�ง่่ายที่่�สุุด แต่่ผู้้เรีียนจะเรีียนรู้้และ
43 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข จำได้้เพีียง 5% 2) การอ่่านด้้วยตััวเอง (Reading) ช่่วยให้้รู้้และเข้้าใจในขณะที่่�อ่่าน ผู้้เรีียนจะเรีียนรู้้ได้้เพิ่่�มขึ้้�น 10% 3) การฟัังและได้้เห็็น (Audio-Visual) การฟัังเสีียง การดูรูปูภาพหรืือการดูวิูดีีิโอ ทำให้้สมองได้รั้บรู้้ ั จากการได้้เห็น็และคิิดตาม ผู้้เรีียนจะ เรีียนรู้้ได้้เพิ่่�มขึ้้น� 20% 4) การได้้เห็นตั็ ัวอย่่าง (Demonstration) การเห็นตั็ ัวอย่่างจริิง การสาธิิตให้้ดููของผู้้สอน ผู้้เรีียนจะเรีียนรู้้ได้้เพิ่่�มขึ้้�น 30% 5) การได้้แลกเปลี่่�ยน พููดคุุยกััน (Discussion Group) การแบ่่งปัันความคิิดเห็็น ผู้้เรีียนจะเรีียนรู้้ได้้เพิ่่�มขึ้้�น 50% 6) การได้้ทดลองปฏิิบััติิเอง (Practice by Doing) การปฏิิบััติิลงมืือทำจริิง ได้้พบปััญหาที่่�เกิิดขึ้้น�จริิง และเข้้าใจในสิ่่�งที่่�ได้ท้ำ ผู้้เรีียนจะเรีียนรู้้ได้้อย่่างมีีประสิทิธิิภาพ 75% และ 7) การสอนผู้้อื่่� น (Teach Others/Immediate Use) เกิิดหลัังจากที่่�ได้้มีี การเรีียนจากวิิธีีต่่าง ๆ ทำให้้สามารถใช้้ความรู้้ที่่�มีีไปสอนผู้้อื่่� นได้้ ผู้้เรีียนจะเรีียนรู้้ ได้้อย่่างมีีประสิิทธิิภาพ 90% ความสุุข (Happiness) ครูดีีูคืือ ปััจจััยสำคััญในการยกระดับัคุุณภาพชีีวิิตของผู้้เรีียน ครูดีีูคืือ ผู้้ที่่�สร้้าง แรงบัันดาลใจให้ผู้้้เรีียนพััฒนาตนเองได้้ ครูดีีูคืือ ผู้้สร้้างบรรยากาศให้ผู้้้เรีียนได้้เรีียนรู้้ อย่่างมีีความสุุข ผู้้เรีียนดีีคืือ ผู้้ที่่�มีีหััวใจนัักปราชญ์์ “สุุ จิิ ปุุ ลิิ” ได้้แก่่ สุุตะ คืือ การฟััง จิินตะ คืือ การคิิด ปุุจฉา คืือ การถาม และ ลิิขิิต คืือ การเขีียน ผู้้เรีียนดีีคืือ ผู้้ใฝ่่เรีียนรู้้และพััฒนาตนเอง ดัังนั้้น�ความสุุขจึึงเกิิดขึ้้น�จากครูดีีูและผู้้เรีียนดีีส่่งผลต่่อ สุุขภาพกายและสุุขภาพใจที่่�ดีี เกิิดแรงบัันดาลใจในการปฏิิบััติิหน้้าที่่�ของตนให้ดีี้ ที่่�สุุด
44 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข การเป็็นครููสำคััญอยู่่ที่่� “ใจ (Mind)” ใจที่่�รู้้จัักให้้ความกล้้าในการตััดสิินใจ ความหนัักแน่่นของใจ การเอาใจใส่่ในหน้้าที่่�ที่่�ต้้องรัับผิิดชอบและทำหน้้าที่่�ให้้ดีีที่่�สุุด สำหรับผู้้ ัเรีียนที่่�ครูทุู ุกคนต้้องดููแลเพื่่�อเห็นค็วามเจริิญเติบิโตความก้้าวหน้้าในการพััฒนา ครููทุุกคนได้้เอื้้�อมมืือไปสััมผััสผู้้เรีียนหรืือไม่่ ครููได้้ทุ่่มเทให้้ผู้้เรีียนหรืือไม่่ ความทุ่่มเทนี้้�ไม่่จำเป็็นต้้องเป็็นทรััพย์์สิินเงิินทอง แต่่หากเป็็นความรู้้สึึกที่่�ใส่่ใจต่่อ ผู้้เรีียน (Empathy) เพิ่่�มโอกาสการมีีส่่วนร่่วมในกิิจกรรมเพื่่�อสัังคมของผู้้เรีียน ส่่งเสริิม การเรีียนรู้้ตลอดชีีวิิต ส่่งเสริิมการเติิบโตและพััฒนาการส่่วนบุุคคล ช่่วยให้้ผู้้มีี ความรอบรู้้มั่่�นใจ และมีีความสามารถเพื่่�อประกอบอาชีีพอยู่่รอดเจริิญเติิบโตและ รุ่่งโรจน์์ (ศิิโรจน์์ ผลพัันธิิน, 2566) บทความนี้้�สรุุปความสััมพัันธ์์ของ สััตถาดีี : สอนดีี & สิิสสะดีี : เรีียนดีี = ความสุุข ตามแผนภาพที่่� 1 แผนภาพที่่� 1 สััตถาดีี : สอนดีี & สิิสสะดีี : เรีียนดีี = ความสุุข ที่่�มา: ศิิโรจน์์ ผลพัันธิิน และคณะ. (2566). สััตถาดีี : สอนดีี & สิิสสะดีี : เรีียนดีี = ความสุุข. กรุุงเทพฯ: มหาวิิทยาลััยสวนดุุสิิต.
45 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข การจััดการศึึกษาต้้องยึึดหลัักว่่าผู้้เรีียนทุุกคนมีีความสามารถเรีียนรู้้และพััฒนา ตนเองได้้และถืือว่่าผู้้เรีียนมีีความสำคััญที่่�สุุด ครููผู้้สอนต้้องจััดการเรีียนการสอน ให้้สอดคล้้องกัับผู้้เรีียน คำนึึงถึึงความแตกต่่างระหว่่างบุุคคล ผู้้เรีียนได้้ฝึึกทัักษะ กระบวนการคิิด และการปฏิิบััติิลงมืือทำจริิง เพื่่�อให้้บรรลุุความมุ่่งหมายของ การจััดการศึึกษาตามพระราชบััญญััติิการศึึกษาแห่่งชาติิ พ.ศ. 2542 - (ฉบัับที่่� 4) พ.ศ. 2562 เพื่่�อพััฒนาคนไทยให้้เป็็นมนุุษย์์ที่่�สมบููรณ์์ ทั้้�งร่่างกาย จิิตใจ สติิปััญญา ความรู้้ คุุณธรรม มีีจริิยธรรม และวััฒนธรรมในการดำรงชีีวิิต สามารถอยู่่ร่่วมกัับ ผู้้อื่่� นได้้อย่่างมีีความสุุข “ไม่่มีีเทคโนโลยีีใด ๆ สามารถมาแทนที่่�ครููได้้ ด้้วยเหตุุผลดัังกล่่าว นั่่�นคืือว่่า ทำไมครููที่่�ดีีจึึงสามารถเปลี่่�ยนแปลงชีีวิิตลููกศิิษย์์ได้้ ด้้วยการพััฒนาพวกเขาให้้เป็็น พลเมืืองที่่�ดีีและมีีความสามารถ ทั้้�งในระดับัชาติิและระดับัเป็็นพลเมืืองของโลกด้้วย” พระราชดำรััส สมเด็็จพระกนิิษฐาธิิราชเจ้้า กรมสมเด็็จพระเทพรััตนราชสุุดาฯ สยามบรมราชกุุมารีี ในการพระราชทานรางวััลสมเด็็จเจ้้าฟ้้ามหาจัักรีีครั้้�งที่่� 3 ปีี 2562 (ไทยพีีบีีเอส, 2562)
46 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข รายการอ้้างอิิง จิิราพร เณรธรณีี. (2566). เลกเชอร์์ (lecture) อย่่างไรให้้เด็็กไม่่ง่่วง.สืืบค้น้เมื่่�อ 25 ธันัวาคม 2566, จาก https://www.educathai.com/knowledge/articles/657. ไทยพีีบีีเอส. (2562). กรมสมเด็็จพระเทพฯ มีีพระราชดำรััส “ไม่่มีีเทคโนโลยีีใด ๆ แทนครููได้้”. สืืบค้้นเมื่่�อ 25 ธัันวาคม 2566, จาก https://www.thaipbs.or.th/news/ content/285242. ปริิณดา แจ้้งสุุข. (2564). 7 ข้้อคิิด สอนออนไลน์์ให้้สนุุก เคล็็ดลัับดีีๆ จากอาจารย์์สาธิิต จุุฬาฯ. สืืบค้้นเมื่่�อ 25 ธัันวาคม 2566, จาก https://www.chula.ac.th highlight/51722/. ศิิโรจน์์ ผลพัันธิิน. (2566). “หััวอกคนเป็็นอธิิการบดีี”. เอกสารประกอบการบรรยาย Chapter Chat#5. วัันที่่� 18 ตุุลาคม พ.ศ. 2566 ณ ห้้องประชุุมชั้้�น 5 อาคาร สำนัักงานมหาวิิทยาลััย มหาวิิทยาลััยสวนดุุสิิต. สมาคมเครืือข่่ายการพััฒนาวิิชาชีีพอาจารย์์และองค์์กรระดัับอุุดมศึึกษาแห่่งประเทศไทย. (2566). Game-based Learning การเรีียนรู้้โดยใช้้เกมเป็็นฐาน. สืืบค้้นเมื่่�อ 25 ธัันวาคม 2566, จาก https://active-learning.thailandpod.org/learningactivities/game-based-learning. Fran. (2021). 6 Effective Teaching Methods and How to Use Them. Retrieved December 25, 2023, from https://www.futurelearn.com/info/blog/ effective-teaching-methods. Kolb, D.A. (1984). Experiential Learning: Experience as the Source of Learning and Development. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall. Marsh, D. (2012). Blended Learning Creating Learning Opportunities for Language Learners. NY: Cambridge University Press. Oliver, M. & Trigwell, K. (2005). Can Blended Learning be redeemed. E-Learning, 2(1), 17-26. Tomlinson, A. C. (2020). What Is Differentiated Instruction? Retrieved December 25, 2023, from https://www.readingrockets.org/article/ what-differentiated-instruction.
47 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข การเรีียนรู้้�เชิิงรุุก เรีียนสุุข สนุุกสอน สำนัักงานเลขาธิิการ สภาการศึึกษา การเรีียนรู้้เชิิงรุุก หรืือ Active Learning เป็็น แนวคิิดที่่�มาจากการจััดการเรีียนการสอนที่่�เน้นผู้้ ้เรีียน เป็็นสำคััญหรืือเป็็นศููนย์์กลางการเรีียนรู้้ เช่่น ทฤษฎีี Learning by Doing ที่่�เน้น้การเรีียนรู้้จากการปฏิิบััติิจริิง ทฤษฎีี Constructivism ที่่�เน้้นการเรีียนรู้้ของ บุคคุลผ่่านการสร้้างองค์ค์วามรู้้ด้้วยตนเอง การมีีส่่วนร่่วม ในการเรีียนรู้้ และการมีีปฏิิสััมพัันธ์์ทางสัังคม เป็็นต้้น Cambridge International Education1 (2013) ได้้ให้้ความสำคััญของการเรีียนรู้้เชิิงรุุกว่่า จะช่่วยให้้ผู้้เรีียนเป็็นผู้้เรีียนรู้้ตลอดชีีวิิต ช่่วยกระตุ้้น ให้้ผู้้เรีียนเกิิดความสำเร็็จในการเรีียนรู้้ด้้วยตนเอง กระตุ้้นการมีีส่่วนร่่วมและความกระตืือรืือร้นท้างสติปัิัญญา และการเรีียนรู้้ ทำให้้ทั้้�งครููผู้้สอนและผู้้เรีียน
48 ครููดีีสอนดีี ศิิษย์์ดีีเรีียนดีี มีีความสุุข มีีความสนุุกในการเรีียนรู้้ Glen Westbroek2 (2023) ครููดีีเด่่นวิิชาวิิทยาศาสตร์์ระดัับ มััธยมศึึกษา รััฐยููท่่าห์์ สหรััฐอเมริิกา ได้้สรุุปบทบาทของครููในการจััดการเรีียนรู้้เชิิงรุุก เช่่น ให้้คำแนะนำหรืือชี้้�แนะการคิิดวิิเคราะห์์ (Guide Thinking) โดยการตั้้�งคำถาม ถามผู้้เรีียน คอยตรวจสอบความเข้้าใจของผู้้เรีียนอย่่างสม่่ำเสมอด้้วยคำถามหรืือกิิจกรรม ที่่�สะท้้อนความเข้้าใจ เพื่่�อช่่วยให้ผู้้้เรีียนเกิิดความเข้้าใจทั้้�งในเชิิงลึึกและเชิิงกว้้าง กระตุ้้น ให้้ผู้้เรีียนกล้้าลองถููกลองผิิด โดยให้้ทางเลืือกแก่่ผู้้เรีียนอย่่างหลากหลายในการทดลอง หรืือเรีียนรู้้สิ่่�งต่่างๆ และกระตุ้้นให้ผู้้้เรีียนเกิิดความอยากเรีียนรู้้ต่่อไป เป็็นต้น้ โดยผู้้เรีียน ต้้องลงมืือทำด้้วยตนเอง มีีความกระตืือรืือร้้น มีีส่่วนร่่วมในกิิจกรรมการเรีียนรู้้สัังเกต ทดลองทำ คิิดวิิเคราะห์์ และแสดงความคิิดเห็็น ระบบการศึึกษาของประเทศไทยได้ส่้่งเสริิมการจััดการเรีียนรู้้เชิิงรุุกตั้้�งแต่ปี่ ี 2561 เพื่่�อขับัเคลื่่�อนการจััดการศึึกษาฐานสมรรถนะตามแผนการปฏิิรูปปูระเทศด้้านการศึึกษา ประเด็็น การปฏิิรููปการจััดการเรีียนการสอนเพื่่�อตอบสนองการเปลี่่�ยนแปลง ในศตวรรษที่่� 21 โดยหน่่วยงานที่่�จััดการศึึกษาขั้้นพื้้�น�ฐานทุุกสัังกััดได้้ดำเนินิการขับัเคลื่่�อน สู่่การปฏิิบััติิในสถานศึึกษา สำนัักงานเลขาธิิการสภาการศึึกษา (2566) ได้้ดำเนินิการศึึกษา การจััดกระบวนการเรีียนรู้้เชิิงรุุกฐานสมรรถนะ โดยสอบถามความคิิดเห็็นของครูู จำนวน 3,207 คน ในสถานศึึกษา 6 สัังกััด พบว่่า ครููมีีการเปลี่่�ยนแปลงพฤติิกรรม การเรีียนการสอนในระดัับมาก โดยด้้านที่่�เปลี่่�ยนแปลงมากที่่�สุุด ได้้แก่่ ครููให้้ผู้้เรีียน ได้้ลงมืือทำและลงมืือปฏิิบััติิจริิง และผู้้เรีียนมีีการเปลี่่�ยนแปลงพฤติิกรรมการเรีียนรู้้ ในระดับั มาก โดยด้้านที่่�เปลี่่�ยนแปลงมากที่่�สุุด ได้้แก่่ ความสามารถทำงานร่่วมกับผู้้อื่ ัน ่� ได้้