Revisi Sukses SPM_Perniagaan

PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

ii TINGKATAN 4 Tajuk 1: Tujuan Perniagaan Bab 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan 1 Perniagaan 1.1 Tujuan Perniagaan 3 1.2 Bentuk Pemilikan Perniagaan 4 1.3 Bentuk-bentuk Perniagaan Lain 9 1.4 Klasifikasi Perniagaan 11 1.5 Skala Perniagaan 13 1.6 Perkaitan antara Penawaran Barang dan Perkhidmatan, Bentuk Pemilikan, Klasifikasi dan Skala Perniagaan 14 1.7 Perkembangan Sektor Perniagaa5 di Malaysia 15 Praktis SPM 1 16 Bab 2 Trend Semasa dalam Perniagaan 20 2.1 Peranan Kerajaan dalam Menangani Isu-isu Tempatan, Negara dan Serantau 20 2.2 Trend Persekitaran Perniagaan 28 2.3 Analisis Faktor-faktor yang Membawa Perubahan kepada Persekitaran Perniagaan 31 2.4 Kesan Perubahan Persekitaran Terhadap Organisasi Perniagaan 35 Praktis SPM 2 37 Format Pentaksiran SPM Mata Pelajaran Perniagaan (3766) v Strategi Menjawab Soalan SPM Mata Pelajaran Perniagaan 3766/2 (Kertas 2) vi Nota Gra k N1 – N16 Tajuk 2: Organisasi Perniagaan Bab 3 Penetapan Visi, Misi dan Objektif 41 Perniagaan 3.1 Maksud Visi, Misi dan Objektif Perniagaan 41 3.2 Perbandingan Visi, Misi dan Objektif Beberapa Perniagaan yang Berbeza 42 3.3 Ciri-ciri Objektif Sesebuah Perniagaan 42 3.4 Tujuan Penetapan Visi, Misi dan Objektif Perniagaan sebagai Panduan Perniagaan 43 3.5 Menghasilkan Visi, Misi dan Objektif bagi Perniagaan Tertentu 45 3.6 Kesan kepada Perniagaan akibat Kegagalan Mencapai Matlamat dan Objektif 48 3.7 Faktor yang Mempengaruhi Perubahan Visi, Misi dan Objektif Perniagaan 49 3.8 Pencapaian Visi, Misi dan Objektif Perniagaan yang Dipilih 52 Praktis SPM 3 53 Bab 4 Bahagian-bahagian Fungsian Utama 58 dalam Organisasi Perniagaan 4.1 Bahagian-bahagian Fungsian Utama dalam Organisasi Perniagaan 58 4.2 Tujuan Setiap Bahagian Fungsian 59 4.3 Pembangunan Produk dan Pasaran Baharu 66 KANDUNGAN 00 Revisi sukses Perniagaan content.indd 2 15/03/2023 2:01 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

iii 4.4 Penggunaan Teknologi Maklumat 67 4.5 Hubungan dan Interaksi antara Bahagian Fungsian Lain 68 4.6 Interaksi dan Perkaitan antara Bahagian Fungsian dalam Dua Perniagaan Berlainan 70 Praktis SPM 4 72 TINGKATAN 5 Tajuk 1: Sumber Perniagaan Bab 1 Pengurusan Sumber Manusia 78 1.1 Definisi Pengurusan Sumber Manusia 78 1.2 Peranan Pengurusan Sumber Manusia dalam Sesebuah Perniagaan 79 1.3 Aplikasi Pengurusan Sumber Manusia dalam Pembangunan Perniagaan yang Mampan 80 1.4 Aspek Pengelolaan Sumber Manusia dalam Pembangunan Perniagaan 83 1.5 Hubung Kait antara Kemahiran Kebolehkerjaan Pekerja dengan Kejayaan Sesebuah Perniagaan 86 1.6 Mencipta Satu Struktur Organisasi dalam Sesebuah Perniagaan 88 1.7 Sistem Penggajian bagi Sesebuah Organisasi 90 Praktis SPM 1 92 Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal 97 dan Teknologi 2.1 Tujuan Mengurus Sumber Fizikal yang Diperlukan dalam Operasi Sesebuah Perniagaan 97 2.2 Prosedur Mengurus Sumber Fizikal yang Diperlukan dalam Operasi Sesebuah Perniagaan 99 2.3 Tujuan Mengurus Sumber Teknologi yang Diperlukan dalam Operasi Sesebuah Perniagaan 100 2.4 Prosedur Mengurus Sumber Teknologi yang Diperlukan dalam Operasi Sesebuah Perniagaan 101 2.5 Aplikasi Pengetahuan Pengurusan Sumber Fizikal dan Sumber Teknologi dalam Satu Perniagaan yang Mampan 103 2.6 Membandingkan Kesan Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi dalam Mempertingkatkan Kecekapan Sesebuah Organisasi Perniagaan 105 2.7 Rumusan Perkaitan antara Pengurusan Sumber Fizikal dengan Teknologi 107 Praktis SPM 2 109 Bab 3 Sumber Pembiayaan Perniagaan 113 3.1 Sumber Pembiayaan untuk Sesebuah Perniagaan 113 3.2 Jenis Pembiayaan Dalaman dan Luaran yang Sesuai untuk Sesebuah Perniagaan 114 3.3 Keperluan Pembiayaan bagi Sesebuah Perniagaan 120 3.4 Kekuatan dan Kelemahan Jenis Pembiayaan untuk Sesebuah Perniagaan 122 3.5 Prosedur Mendapatkan Sumber Pembiayaan untuk Sesebuah Perniagaan 123 3.6 Justifikasi Jenis Pembiayaan yang Sesuai Digunakan untuk Memulakan Sesebuah Perniagaan 125 Praktis SPM 3 128 00 Revisi sukses Perniagaan content.indd 3 15/03/2023 2:01 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

iv Bab 4 Penyata Kewangan Perniagaan 132 4.1 Definisi Penyata Kewangan 132 4.2 Butiran dalam Penyata Kewangan 133 4.3 Pihak yang Berkepentingan kepada Penyata Kewangan Sesebuah Perniagaan 140 4.4 Menganalisis Kepentingan Penyata Kewangan terhadap Operasi Kewangan Sesebuah Perniagaan 141 4.5 Mentafsir Penyata Kewangan Menggunakan Nisbah Asas 143 4.6 Justifikasi Kedudukan Kewangan Sesebuah Perniagaan Berdasarkan Penyata Kewangan 147 Praktis SPM 4 149 Tajuk 2: Usaha Niaga Bab 5 Persediaan Menjadi Usahawan 153 5.1 Ciri-ciri Keperibadian, Kekuatan Diri dan Kelebihan Menjadi Usahawan 153 5.2 Faktor-faktor Penyumbang untuk Memulakan Perniagaan 163 5.3 Kelebihan Berniaga Sebagai Satu Peluang Kerjaya 167 Praktis SPM 5 170 Bab 6 Persediaan Memulakan Perniagaan 175 6.1 Akta-akta Penubuhan Sesebuah Entiti Perniagaan 175 6.2 Prosedur Pendaftaran Sesebuah Entiti Perniagaan 177 6.3 Tanggungjawab yang Perlu Dipatuhi oleh Usahawan Setelah Mendaftarkan Perniagaan 179 6.4 Dokumen Perniagaan yang Perlu Disimpan 180 6.5 Simulasi Penyediaan dan Penyimpanan Dokumen Perniagaan yang Dirancang 182 6.6 Penyediaan Penyata Aliran Tunai 184 6.7 Pemasaran dan Jualan 187 6.8 Persediaan untuk Menjalankan Aktiviti Pemasaran dan Jualan bagi Produk dan Perkhidmatan 188 Praktis SPM 6 191 Bab 7 Merancang Pengendalian Perniagaan 196 7.1 Definisi Rancangan Perniagaan 196 7.2 Kepentingan Menyediakan Rancangan Perancangan 197 7.3 Format Rancangan Perniagaan 198 Praktis SPM 7 213 Kertas Model SPM 217 Panduan Tugasan Kerja Projek 229 Contoh Tugasan Kerja Projek 232 Jawapan 253 Imbas Kod QR untuk memuat turun: • Contoh Rancangan Perniagaan 00 Revisi sukses Perniagaan content.indd 4 15/03/2023 2:01 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

v Perkara Kertas 1 (3766/1) Kertas 2 (3766/2) Kertas 3 (3766/3) Jenis Instrumen Ujian bertulis Ujian bertulis Projek Jenis Item Objektif aneka pilihan dan gabungan • Subjektif respon terhad • Subjektif respon terbuka Tugasan perniagaan Bilangan Soalan 40 soalan (Wajib) Bahagian A: 6 soalan pilih 5 Bahagian B: 3 soalan pilih 2 Bahagian C: 1 soalan (wajib) Satu tugasan Jumlah Markah 40 markah Bahagian A = 50 markah Bahagian B = 30 markah Bahagian C = 20 markah Jumlah = 100 markah 80 markah Wajaran 20% 60% 20% Tempoh Ujian 1 jam 15 minit 2 jam 15 minit 10 minggu (April – Jun) Format Pentaksiran SPM Mata Pelajaran Perniagaan (3766) 00 Revisi sukses Perniagaan content.indd 5 15/03/2023 2:01 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

vi Kelemahan yang Biasa Dilakukan Calon 1 Tidak menguasai kata tugas dalam soalan. 2 Tidak melihat peruntukan markah apabila menjawab. 3 Penggunaan bahasa dan istilah kurang tepat. 4 Terlalu banyak fakta dalam satu ayat. 5 Pengetahuan dan pemahaman konsep yang lemah. 6 Ada isi tetapi tiada huraian. 7 Isi berulangan atau bertaburan. 8 Tidak mengikut kehendak soalan. 9 Teknik penyampaian yang tidak teratur. 10 Murid memberikan jawapan dalam bentuk poin (point form) tetapi tidak lengkap. 11 Murid tidak memberikan pembuka jawapan sebagai tanda calon mengaitkan jawapan dengan situasi atau isu. 12 Bagi soalan proses atau langkah-langkah, calon tidak menulis mengikut urutan betul. 13 Lemah dalam pengurusan masa. Peruntukan Masa Menjawab Soalan Bahagian Peruntukan Masa dan Markah Tips Menjawab A Jumlah soalan : 6 soalan • Baca semua soalan dan pilih lima soalan terbaik • Dicadangkan satu soalan dijawab selama 13 minit • Pilih soalan yang mudah dan dapat membantu memperoleh markah yang banyak • Jawapan daripada buku teks Jenis soalan : Pilihan (Perlu jawab 5 soalan daripada 6 soalan) Markah : 1 soalan (10 markah) Cadangan peruntukan : 13 minit masa menjawab (1 soalan) Jumlah masa : 65 minit Strategi Menjawab Soalan SPM Mata Pelajaran Perniagaan 3766/2 (Kertas 2) 01 Revisi sukses Strategi Menjawab Soalan SPM.indd 6 15/03/2023 2:38 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

vii Bahagian Peruntukan Masa dan Markah Tips Menjawab B Jumlah soalan : 3 soalan • Baca semua soalan dan pilih 2 soalan terbaik bagi Bahagian B manakala Bahagian C pula soalan wajib jawab. • Pastikan jawapan anda merangkumi 1 Fakta (1 markah), 1 Huraian (1 markah) 1 Contoh (1 markah). • Huraian setiap fakta mestilah baik, jelas dan tepat. • Satu perenggan mestilah mengandungi fakta, huraian dan contoh (Rujuk kesesuaian kata tugas dalam soalan). Jenis soalan : Pilihan (Perlu jawab 2 soalan daripada 3 soalan) Markah : 1 soalan (15 markah) Cadangan peruntukan : 20 minit masa menjawab (1 soalan) Jumlah masa : 40 minit C Jumlah soalan : 1 soalan Jenis soalan : Wajib Cadangan peruntukan : 30 minit masa menjawab Jumlah masa : 30 minit Contoh Pengiraan Markah Kertas Markah Wajaran Format Pengiraan Jumlah Markah 3766/1 20 Bilangan betul Bilangan soalan × 20 Contoh: 30 40 × 20 15 3766/2 60 Jumlah markah diperoleh Jumlah keseluruhan markah × 60 Contoh: 80 100 × 60 48 3766/3 20 – 18 Markah Keseluruhan 81/100 01 Revisi sukses Strategi Menjawab Soalan SPM.indd 7 15/03/2023 2:38 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

viii Tip Menjawab Berdasarkan Kata Tugas dalam Soalan Kata Tugas dalam Soalan Cara Menjawab Nyatakan Kemukakan fakta sahaja. Terangkan Kemukakan fakta dan huraian atau fakta dan contoh. Huraikan Kemukakan fakta, huraian dan contoh. Kirakan Tidak perlu tunjukkan langkah pengiraan dan hanya perlu tuliskan jawapan. Hitungkan Perlu tunjukkan langkah pengiraan. Jelaskan Kemukakan huraian atau penerangan sahaja tanpa fakta. Bagaimanakah Jawapan menerangkan cara/situasi/perkara. Bezakan • Fakta yang dikemukakan mestilah selari. • Jawapan sebaik-baiknya dipersembahkan dalam bentuk jadual. • Calon perlu menyatakan dimensi/aspek yang hendak dibezakan. Bandingkan • Perlu berikan persamaan. • Kelebihan mengenai dua perkara yang dinyatakan. Contoh Soalan Berserta Jawapan Lengkap Soalan 1 (a) Mengapakah sesebuah perniagaan ingin meluaskan syer pasaran mereka? [3 markah] Sesebuah perniagaan ingin meluaskan syer mereka kerana: • Memperoleh hasil yang tinggi daripada jualan. • Menjadi pemimpin dalam pasaran. • Boleh mempengaruhi tindakan pesaing lain. • Membolehkan perniagaan terus kekal dalam industri. • Meraih keuntungan yang besar. (b) Rajah berikut berkaitan dengan trend persekitaran perniagaan. Trend meningkat Trend mendatar X Trend Persekitaran Perniagaan (i) Apakah X? [1 markah] X merupakan trend menurun. Pembuka jawapan wajib ditulis. Huraian mestilah dalam ayat yang lengkap walaupun bentuk penulisan dalam bentuk poin. Trend menurun adalah fakta. Tidak perlu bagi huraian. 01 Revisi sukses Strategi Menjawab Soalan SPM.indd 8 15/03/2023 2:38 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

ix (ii) Jelaskan faktor dalaman dan faktor luaran yang menyebabkan berlakunya situasi X. [6 markah] Faktor dalaman dan faktor luaran yang menyebabkan trend menurun adalah: Faktor Dalaman • Gaya pengurusan yang tidak bersesuaian dengan keadaan pekerja. • Sumber manusia yang kurang produktif. • Aktiviti pemasaran kurang berkesan. • Pengeluaran tidak cukup untuk memenuhi permintaan di pasaran. • Tiada penggunaan teknologi maklumat. • Tiada penyelidikan dan pembangunan. Faktor Luaran • Politik negara tidak aman. • Perundangan tidak stabil. • Berlaku bencana alam/penyakit berjangkit/merebak. Soalan 2 (a) Jelaskan perbezaan kos tetap dan kos berubah. [4 markah] Perbezaannya adalah seperti berikut: Kos Tetap Kos Berubah Tidak berubah mengikut perubahan tingkat pengeluaran. Berubah mengikut tingkat pengeluaran. Kos ditanggung sentiasa sama/tetap. Kos ditanggung bergantung pada kuantiti produk yang dikeluarkan. Contoh: sewa/insurans/ bayaran balik pinjaman. Contoh: kos bahan mentah/ upah/gaji/kos air/kos elektrik/ kos telefon. Jawapan perlu selari. Jawapan perlu ditulis dalam bentuk ayat yang lengkap seperti contoh jawapan ini. Kesalahan terbesar apabila murid hanya memberikan jawapan fakta seperti “Gaya Pengurusan”, “Sumber Manusia”, “Politik”, “Perundangan” dan sebagainya. 01 Revisi sukses Strategi Menjawab Soalan SPM.indd 9 15/03/2023 2:38 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

x (b) Gambar berikut menunjukkan dua jenis pemilikan perniagaan. Gambar 1 Gambar 2 Bandingkan prosedur penubuhan bagi perniagaan dalam Gambar 1 dan Gambar 2 di atas. [6 markah] Prosedur penubuhan bagi Gambar 1 (Milikan Tunggal) • Mendapat kelulusan nama perniagaan yang akan digunakan. • Lengkapkan borang kelulusan nama perniagaan atau jika menggunakan nama seperti dalam kad pengenalan tidak perlu kelulusan nama dari Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM). • Mengisi Borang Pendaftaran Perniagaan/Borang A. • Menghantar borang ke Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM) bersama fi pendaftaran dan dokumen sokongan. Prosedur penubuhan bagi Gambar 2 (Syarikat Sdn. Bhd.) • Permohonan carian nama syarikat. • Kemukakan cadangan nama/dapatkan kelulusan/mengelakkan penggunaan nama yang sama. • Permohonan Pemerbadanan Syarikat menggunakan Borang Permohonan Pendaftaran Sesebuah Syarikat (Seksyen 14 di bawah Akta Syarikat 2016). • Notis Pemerbadanan Syarikat dikeluarkan oleh Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM). • Pelantikan setiausaha syarikat dalam tempoh 30 hari selepas pemerbadanan. Jawapan perlu ikut urutan. 01 Revisi sukses Strategi Menjawab Soalan SPM.indd 10 15/03/2023 2:38 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

N1 Jenis Perniagaan Milikan Perniagaan Penjanaan Modal Perniagaan Penubuhan Perniagaan Pengurusan Perniagaan Liabiliti Perniagaan Pembayaran Cukai kepada Kerajaan Milikan Tunggal Contoh: kedai dobi, runcit, gerai Perseorangan/ Individu Pinjaman keluarga/ Simpanan peribadi/ Agensi kerajaan/ Institusi kewangan Akta Pendaftaran Perniagaan 1956, SSM Pemilik tunggal Tidak terhad/ Ditanggung sepenuhnya oleh pemilik Cukai individu Perkongsian Contoh: klinik, guaman, insurans 2 – 20 orang Sumbangan rakan kongsi/ Pinjaman perniagaan Akta Perkongsian Liabiliti Terhad 1961 (pindaan 2012), SSM Rakan kongsi perniagaan/ Milik bersama Tidak terhad bagi perkongsian biasa/ modal yang disumbangkan Cukai individu Syarikat Sendirian Berhad Contoh: Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd. 1 – 50 orang Sumbangan rakan kongsi/ Pinjaman/ Milik saham keluarga Akta Syarikat 1965 (pindaan 2016), SSM Lembaga Pengarah/ Pemegang saham Terhad kepada nilai pemilikan pelaburan saham/syer Cukai syarikat Syarikat Awam Berhad Contoh: Proton Berhad, Maybank Berhad Tiada had/ Pemegang saham/ Syer orang awam Jualan saham/ syer kepada orang awam/ Pinjaman sindiket Akta Syarikat 1965 (pindaan 2016), SSM Lembaga Pengarah/ Pemegang saham Terhad kepada nilai pelaburan saham/syer Cukai syarikat Koperasi Contoh: koperasi sekolah Tiada had/ Dimiliki oleh ahli-ahli berdaftar Pemilikan saham/ Caruman yuran tahunan ahli Akta Koperasi 1993 (Pindaan 2007) Ahli Lembaga Pengarah Koperasi Terhad kepada caruman ahli Dikecualikan daripada cukai Perbadanan awam Contoh: MARA, TEKUN Milikan kerajaan sepenuhnya Sumbangan bajet kerajaan Akta Parlimen/ Kerajaan pusat/ Negeri Kakitangan kerajaan/ Menteri Tidak terhad Dikecualikan daripada cukai NOTA GRAFIK Bentuk Pemilikan Perniagaan Bab 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan Tingkatan 4 02 Revisi sukses Perniagaan Nota.indd 1 15/03/2023 2:19 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

N2 Tingkatan 4 Pertumbuhan Ekonomi Guna Tenaga Pendapatan isi rumah Pengangguran bermusim Kuasa beli pengguna Pengangguran kitaran Keuntungan negara meningkat Pengangguran teknologi Pengangguran struktur Ekonomi Inflasi Cara mengatasi inflasi Deflasi Kesan deflasi Membantutkan aktiviti perniagaan Meningkatkan kadar faedah Melaksanakan dasar kerajaan Melaksanakan dasar galakan pelaburan Memberi subsidi Penduduk kehilangan pekerjaan Kuasa beli penduduk menurun Peranan Kerajaan dalam Menangani Isu-isu Tempatan, Negara dan Serantau Peranan Kerajaan dalam Menangani Isu-isu Tempatan, Negara dan Serantau Bab 2 Trend Semasa dalam Perniagaan 02 Revisi sukses Perniagaan Nota.indd 2 15/03/2023 2:19 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

N3 4 Tingkatan Peranan Kerajaan dari Aspek Guna Tenaga Jenis Pengangguran • Berlaku apabila seseorang pekerja bekerja dalam jangka masa pendek pada setiap tahun. • Apabila pekerjaan telah tamat, pekerja terpaksa mencari pekerjaan lain. Pengangguran Bermusim • Berlaku disebabkan oleh sektor perniagaan mengutamakan penggunaan teknologi menggantikan pekerja. • Pekerja sedia ada kehilangan pekerjaan sementara pekerja baharu tidak memperoleh pekerjaan. Pengangguran Teknologi • Keadaan ekonomi yang meleset menyebabkan perniagaan kehilangan sebahagian pendapatan dan tidak mampu membayar gaji pekerja. • Majikan terpaksa mengurangkan bilangan pekerja. • Kerajaan tidak mampu membayar gaji pekerja. Pengangguran Kitaran Berlaku ekoran perubahan dalam industri secara keseluruhan yang tidak memerlukan kemahiran pekerja. Pengangguran Struktur 02 Revisi sukses Perniagaan Nota.indd 3 15/03/2023 2:19 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

N4 Tingkatan 4 • Penetapan perancangan melibatkan fokus dan perancangan jangka masa panjang. • Menjadi panduan bagi memastikan hala tuju perniagaan berada pada landasan yang betul. Visi • Satu pernyataan ringkas yang menjelaskan tujuan atau matlamat utama sesebuah perniagaan. • Dibentuk menjadi satu ketetapan dalam melakukan aktiviti perniagaan untuk mencapai matlamat. Misi • Pembentukan maklumat yang lebih khusus. • Sasaran boleh diukur bagi membantu pencapaian tujuan organisasi. Objektif Maksud Visi, Misi dan Objektif Perniagaan Bab 3 Penetapan Visi, Misi dan Objektif Perniagaan 02 Revisi sukses Perniagaan Nota.indd 4 15/03/2023 2:19 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

N5 4 Tingkatan Perbandingan Visi, Misi dan Objektif Beberapa Perniagaan yang Berbeza Tertumpu pada aktiviti memberi perkhidmatan kepada masyarakat Memaksimumkan keuntungan Menjaga dan mengutamakan kepentingan umum Sumber modal daripada pemilik, pinjaman dan keuntungan Pembiayaan daripada kerajaan, sumbangan dan yuran keahlian Mengeluarkan barang dan perkhidmatan Organisasi Bermotifkan Untung Organisasi Bermotifkan Bukan Untung Aktiviti Tujuan Sumber Kewangan 02 Revisi sukses Perniagaan Nota.indd 5 15/03/2023 2:19 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

N6 Tingkatan 4 Bahagian Fungsian Jualan • Menjawab pertanyaan pelanggan. • Membuat jualan bersemuka atau secara talian. • Menyediakan sebut harga. • Melakukan rundingan dengan pengguna. • Memberi khidmat nasihat teknikal. • Merancang dan mengurus masa untuk membuat promosi. • Menyemak dan mengemas kini rekod pengguna. Bahagian Fungsian Khidmat Pelanggan • Memberikan perkhidmatan yang mesra, cekap dan berintegriti. • Pembentukan budaya berorientasikan pelanggan diterapkan melalui penyataan nilai pelanggan dan dipromosi melalui kaedah bersesuaian. Bahagian Fungsian Pemasaran • Melakukan aktiviti campuran pemasaran, iaitu • Produk. • Harga. • Pengedaran atau pengagihan. • Promosi. Bahagian Fungsian Penyelidikan dan Pembangunan (R&D) • Memastikan pemasaran produk yang luas. • Mempercepat proses pengeluaran produk. • Membangun produk baharu dan berkualiti tinggi. • Memastikan pengeluaran barang yang maksimum. Bahagian Fungsian Teknologi Maklumat dan Komunikasi (ICT) • Memastikan operasi perniagaan berjalan dengan efisyen dan berkesan. • Memudahkan komunikasi dalaman. • Menyimpan maklumat dan data perniagaan. • Mempercepat urus niaga perniagaan. Bahagian Fungsian Pengeluaran • Memastikan kualiti pengeluaran terjamin. • Mengurus tugas operasi dengan baik. • Merancang aktiviti pengeluaran mengikut jadual. • Memastikan bahan pengeluaran mencukupi. Bahagian Fungsian Pentadbiran • Menjalankan aktiviti proses sokongan seperti mengurus rekod. • Menyimpan rekod. • Menerima rekod. • Menyediakan dokumen. • Mengurus program supaya berjalan lancar. Bahagian Fungsian Pengurusan Sumber Manusia • Menjalankan proses pembangunan sumber manusia. • Perhubungan industri. • Keselamatan dan kesihatan. • Latihan dan pembangunan Bahagian Fungsian Kewangan • Membantu penyediaan penyata kewangan. • Merekodkan semua transaksi perniagaan. • Menyediakan laporan analisis prestasi kewangan. • Penyediaan bajet jabatan. Bahagian Fungsian Pengagihan • Memastikan barang disimpan dengan baik serta dilabel. • Memeriksa barangan yang ditempah. • Mengambil tindakan jika berlaku kesilapan pada barangan. • Melengkapkan dokumen penghantaran. • Menyediakan jadual pergerakan kenderaan. • Menyelesaikan masalah proses pengagihan. Bahagian-bahagian Fungsian Utama dalam Organisasi Bab 4 Bahagian-bahagian Fungsian Utama dalam Organisasi Perniagaan 02 Revisi sukses Perniagaan Nota.indd 6 15/03/2023 2:19 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

N7 Tingkatan 5 Hubung Kait antara Kemahiran Kebolehkerjaan Pekerja dengan Kerjaya Sesebuah Perniagaan Kemahiran Kebolehkerjaan Jenis kemahiran kebolehkerjaan: • Kemahiran berkomunikasi • Kerja berpasukan • Penyelesaian masalah • Inisiatif dan keusahawanan • Perancangan dan pengurusan diri • Penggunaan teknologi terkini • Keupayaan pembelajaran Keperluan kemahiran kebolehkerjaan: • Kelayakan yang sesuai • Berpengalaman • Berpengetahuan tentang produk dan perkhidmatan • Pengalaman dalam industri tertentu • Keberkesanan mencapai sasaran individu dan pasukan/jabatan Hubungan dan Interaksi antara Bahagian Fungsian Lain • Gaji yang diterima tanpa melibatkan sebarang pembayaran tambahan. • Dibayar mengikut perjanjian pekerjaan yang telah dibuat antara pihak majikan dan pekerja. Gaji Asas • Bayaran tambahan yang dibayar kepada pekerja • Bergantung pada jenis jawatan yang disandang. • Contoh: Elaun, bonus dan komisen Elaun • Bayaran yang dibayar kepada pekerja oleh majikan mengikut tempoh jam bekerja atau mengikut hari bekerja. Upah Bab 1 Pengurusan Sumber Perniagaan Tingkatan 5 02 Revisi sukses Perniagaan Nota.indd 7 15/03/2023 2:20 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

N8 5 Tingkatan Tujuan Mengurus Sumber Fizikal yang Diperlukan dalam Operasi Sesebuah Perniagaan Peralatan Teknologi Maklumat dan Telekomunikasi Bahan Mentah Kilang dan Mesin Stok Produk Siap Bangunan dan Kemudahan Komputer riba, komputer, mesin cetak dan telefon pintar. Untuk menghasilkan barang siap. Tempat memproses bahan mentah kepada produk siap. Barang siap yang sedia ada untuk dijual. Barang akhir yang siap diproses dan sedia untuk dijual. Tempat untuk menjalankan operasi perniagaan. Memastikan sumber fizikal berada dalam keadaan baik Berfungsi dan boleh digunakan Memudahkan urusan penghasilan produk dan perkhidmatan Tujuan Mengurus Sumber Fizikal Jenis Sumber Fizikal Jenis Sumber Fizikal 02 Revisi sukses Perniagaan Nota.indd 8 15/03/2023 2:20 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

N9 Tingkatan 5 • Hasil kreativiti atau ciptaan daya intelektual seseorang. • Tujuan mengurus harta intelek adalah untuk menjaga perniagaan daripada ancaman cetak rompak, barangan tiruan, penyalahgunaan, penggunaan tanpa kebenaran. • Contoh harta intelek ialah reka bentuk, lukisan, muzik dan video. Harta Intelek • Kualiti dan prestasi perniagaan terjamin dan mengelakkan pembaziran tenaga kerja. • Pekerja yang memiliki kemahiran dan pengalaman dapat mengelak berlaku sebarang kesilapan semasa menjalankan tugas. • Pekerja yang mahir, cekap dan berpengalaman boleh meningkatkan produktiviti perniagaan dan dibayar gaji yang tinggi. Kemahiran dan Pengalaman • Perjanjian bertulis antara pemilik dengan pengguna perisian. • Penggunaan tanpa lesen merupakan satu jenayah perdagangan. • Usahawan boleh mendapatkan perisian tulen dan mengelakkan diri daripada dikenakan tindakan undang-undang. Lesen Perisian Tujuan Mengurus Sumber Teknologi yang Diperlukan dalam Operasi Sesebuah Perniagaan Bab 2 Pengurusan Sumber Fizikal dan Teknologi Jenis Sumber Teknologi 02 Revisi sukses Perniagaan Nota.indd 9 15/03/2023 2:20 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

N10 5 Tingkatan Sumber Pembiayaan Dalaman Sumber Pembiayaan Luaran (Bank dan Institusi Kewangan) Sumber Pembiayaan Luaran (Agensi Kerajaan) Kekuatan: • Cepat dan ringkas untuk diuruskan. • Tidak melibatkan kos seperti faedah atas pinjaman. Kekuatan: • Tempoh bayaran balik pinjaman dan ansuran boleh mengikut kemampuan peminjam. • Jumlah pinjaman boleh disesuaikan dengan keperluan semasa. Kekuatan: • Memberi pinjaman kepada peniaga yang tidak mempunyai cagaran. • Jumlah pinjaman boleh disesuaikan dengan keperluan semasa. • Tiada nilai faedah yang tinggi. Kelemahan: • Modal terhad. • Sukar untuk menambah modal dalam jangka masa yang singkat. Kelemahan: • Memerlukan penjamin. • Memerlukan cagaran dalam bentuk harta atau aset tetap. • Tertakluk kepada syarat pinjaman. • Dikenakan faedah yang tinggi. Kelemahan: • Persaingan yang sengit. • Jumlah pinjaman yang terhad menyebabkan pinjaman terpaksa dibuat berulang kali. • Tertakluk kepada terma dan syarat. Menggunakan wang simpanan sendiri. Simpanan Peribadi • Modal Permulaan • Sewa Beli • Pajakan • Pemfaktoran • Syer • Overdraf • Pinjaman Perniagaan Gadaian/Ar-Rahnu Bank dan Institusi Kewangan • Bantuan Modal • Jaminan Kredit • Geran Penyelidikan dan Pembangunan Agensi Kerajaan Rizab ialah keuntungan yang diperoleh daripada hasil pelaburan dan boleh dijadikan sebagai modal pusingan. Modal daripada Keuntungan (Rizab) Sumber Dalaman Sumber Luaran Jenis Sumber Pembiayaan Jenis Pembiayaan Dalaman dan Luaran yang Sesuai untuk Sesebuah Perniagaan Bab 3 Sumber Pembiayaan Perniagaan 02 Revisi sukses Perniagaan Nota.indd 10 15/03/2023 2:20 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

N11 Tingkatan 5 • Jualan bersih • Kos jualan • Belian bersih • Kos belian • Belanja • Untung kasar • Untung bersih • Baki b/b • Penerimaan • Pembayaran • Lebihan/(kurangan) • Baki h/b • Aset bukan semasa • Aset semasa • Ekuiti pemilik • Liabiliti semasa • Liabiliti bukan semasa • Ambilan • Jumlah hasil • Jumlah kos • Untung/Rugi • Kos tetap Titik Pulang Modal (TPM) Penyata Aliran Tunai Penyata Kunci KiraKira Penyata Pendapatan Penyata kewangan • Satu bentuk rekod laporan kewangan bagi sesuatu tempoh dalam sesebuah perniagaan. • Ia mengandungi maklumat seperti keuntungan atau kerugian bagi sesebuah perniagaan tersebut. • Ia juga menunjukkan kedudukan nilai aset, liabiliti dan ekuiti sesebuah perniagaan. • Penyata kewangan melibatkan: Penyata Pendapatan • Akaun perdagangan – Jualan bersih dan kos jualan • Akaun untung rugi – hasil dan belanja perniagaan Kunci Kira-kira • Butiran tentang aset • Liabiliti • Ekuiti pemilik perniagaan Penyata Aliran Tunai • Kegiatan aliran tunai perniagaan • Keupayaan perniagaan untuk menjelaskan liabiliti semasa (bayaran kepada pembekal dan gaji pekerja) Butiran dalam Penyata Kewangan Definisi Penyata Kewangan Bab 4 Penyata Kewangan Perniagaan 02 Revisi sukses Perniagaan Nota.indd 11 15/03/2023 2:20 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

N12 5 Tingkatan Pihak yang Berkepentingan kepada Penyata kewangan Sesebuah Perniagaan Mentafsir Penyata Kewangan Menggunakan Nisbah Asas Formula Peratusan margin untung kasar = Untung Kasar Jualan Bersih 1 × 100% Peratusan untung tokokan = Untung Kasar Kos Jualan 3 × 100% Nisbah semasa = Aset Semasa Liabiliti Semasa 5 × 100% Pusing ganti aset = Jualan Bersih Jualan Aset 7 × 100% Peratusan margin untung bersih = Untung Bersih Jualan Bersih 2 × 100% Peratusan pulangan atas modal = Untung Bersih Modal Awal 4 × 100% Pusing ganti stok = Kos Jualan Barangan Stok Purata 6 × 100% Pihak Berkepentingan Pelabur Pembekal/ vendor Pemegang saham/pemilik Pihak pengurusan Berkepentingan Pembiayai/institusi kewangan 02 Revisi sukses Perniagaan Nota.indd 12 15/03/2023 2:20 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

N13 Tingkatan 5 Berani mengambil risiko 1 Kreatif dan inovatif 2 Berinisiatif dan bertanggungjawab 5 Komitmen yang tinggi 6 Kebolehan menentukan visi dan misi 9 Berani untuk gagal 10 Fleksibel 13 Tabah 3 Yakin dan optimistik 4 Pandai mengambil peluang 7 Berfikiran positif untuk berjaya 8 Semangat sepasukan 11 Berdikari 12 Ciri-ciri Keperibadian Seorang Usahawan Ciri-ciri Keperibadian, Kekuatan Diri dan Kelebihan Menjadi Usahawan Bab 5 Persediaan Menjadi Usahawan 02 Revisi sukses Perniagaan Nota.indd 13 15/03/2023 2:20 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

N14 5 Tingkatan Faktor-faktor Penyumbang untuk Memulakan Perniagaan Modal perniagaan: • Wang tunai • Alatan • Stok 1 Modal Kemahiran yang perlu dipelajari: • Pengurusan kewangan • Pemasaran produk • Penggunaan media sosial yang berkesan 2 Kemahiran Dua jenis stok: • Stok bergerak pantas • Stok bergerak perlahan 4 Stok Pihak yang memberi bantuan kewangan: • Agensi kerajaan • Badan berkanun 7 Bantuan Profesional 3 Lokasi yang Sesuai Ciri-ciri lokasi yang sesuai: • Tempat yang mempunyai tumpuan ramai • Berhampiran dengan pelanggan dan pembekal • Terdapat kemudahan infrastruktur • Mudah dikunjungi Jenis-jenis latihan yang diperlukan: • Pengurusan aliran tunai • Perakaunan dan pengurusan kewangan • Pengurusan stok dan inventori • Pengurusan sumber manusia • Penjenamaan • Pemasaran berkesan 5 Latihan Turut melibatkan urusan sebelum jualan: • Kajian • Penetapan harga • Pembangunan produk • Pengagihan produk • Kualiti • Pembungkusan • Produk • Urusan selepas jualan 6 Pemasaran 02 Revisi sukses Perniagaan Nota.indd 14 15/03/2023 2:20 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

N15 Tingkatan 5 Penyediaan Penyata Aliran Tunai Menjangkakan aliran tunai perniagaan di masa depan Menilai kecekapan dan keberkesanan keputusan Menunjukkan hubungan antara untung bersih dengan perubahan tunai Menentukan kemampuan perniagaan untuk membayar dividen (pemegang saham) dan faedah (pembiaya) Kepentingan Penyediaan Aliran Tunai Perniagaan Mempamerkan sijil perakuan pendaftaran perniagaan dan lesen yang sah. Mempamerkan papan tanda perniagaan mengikuti spesifikasi Pihak Berkuasa Tempatan (PBT). Mendaftarkan perubahan maklumat perniagaan dalam masa 30 hari dari tarikh perubahan. Menamatkan pendaftaran perniagaan dalam tempoh 30 hari dari tarikh penamatan perniagaan. Nama dan nombor pendaftaran perniagaan tertera pada dokumen rasmi perniagaan seperti resit, invois dan nota serahan. Memperbaharui sijil perakauan pendaftaran perniagaan sebelum tempoh 30 hari selepas pemerbadanan sesebuah syarikat dengan SSM. Tanggungjawab yang Perlu Dipatuhi oleh Usahawan Setelah Mendaftarkan Perniagaan Bab 6 Persediaan Memulakan Perniagaan 02 Revisi sukses Perniagaan Nota.indd 15 15/03/2023 2:21 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

N16 5 Tingkatan Format Penyata Aliran Tunai 5 Merekodkan baki tunai pada akhir setiap bulan. Baki ini akan menjadi b/b pada awal bulan berikutnya. 3 Merekodkan perbelanjaan daripada urus niaga perniagaan. 4 • Lebihan berlaku apabila jumlah penerimaan melebihi jumlah pembayaran. • Kurangan berlaku apabila jumlah penerimaaan kurang daripada jumlah pembayaran. 1 Merekodkan baki wang daripada urus niaga perniagaan. 2 Merekodkan pendapatan dan sumber wang daripada urus niaga perniagaan. Cheza Kyra Cookies Enterprise Penyata Aliran Tunai bagi tiga bulan berakhir 31 Disember 2021 Butiran Oktober (RM) November (RM) Disember (RM) Baki b/b PENERIMAAN Modal Jualan Tunai Pinjaman Komisen diterima Penerimaan daripada penghutang Jumlah Penerimaan PEMBAYARAN Gaji Sewa Iklan Faedah Belian tunai Belanja Utiliti Jumlah pembayaran Lebihan/(kurangan) Baki h/b 1 2 3 4 5 02 Revisi sukses Perniagaan Nota.indd 16 15/03/2023 2:21 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

1 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan bab 1 Tajuk 1 : Tujuan Perniagaan • Nilai – taksiran harga 1.0 Pengenalan 1 Perniagaan ialah aktiviti yang melibatkan urus niaga jual beli barang atau perkhidmatan antara penjual dengan pembeli bagi memenuhi keperluan dan kehendak pengguna. 2 Aktiviti ini melibatkan pertukaran nilai antara penjual dengan pembeli dalam memperoleh keuntungan. 3 Setiap perniagaan bertanggungjawab untuk: (a) Menghasilkan barang atau perkhidmatan bagi memenuhi keperluan dan kehendak masyarakat. (b) Membantu meningkatkan taraf hidup masyarakat dengan menyediakan peluang pekerjaan. (c) Menjalankan tanggungjawab sosial korporat (CSR) seperti: (i) Melindungi alam sekitar. (ii) Meningkatkan infrastruktur setempat. 1.0.1 Konsep Asas Perniagaan 1 Konsep asas ini merupakan perkara utama dan asas yang membolehkan wujudnya proses urus niaga antara penjual dan pembeli. 2 Konsep asas perniagaan merangkumi enam komponen utama, iaitu: i THINK Peta Buih Konsep Asas Perniagaan Penjual dan pembeli Kontrak perniagaan Memuaskan kehendak dan keperluan pengguna Keuntungan perniagaan Barang dan perkhidmatan Pertukaran nilai Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 1 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

2 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan Jadual 1.1 Konsep asas perniagaan Konsep Asas Perniagaan Definisi Barang dan perkhidmatan Barang – sesuatu yang mempunyai bentuk fizikal yang dapat dilihat dan disentuh. Perkhidmatan – aktiviti yang memberikan faedah kepada pengguna dan peniaga. Memuaskan kehendak dan keperluan pengguna Keperluan – sesuatu yang diperlukan oleh manusia untuk meneruskan hidup, terhad, mudah dipuaskan serta sama bagi setiap individu. Kehendak – keinginan manusia untuk hidup dengan lebih selesa, sukar dipuaskan dan berbeza antara individu. Pertukaran nilai Aktiviti urus niaga yang melibatkan tindakan pembeli memberikan sesuatu yang bernilai (wang) kepada penjual sebagai balasan kepada produk yang diperoleh. Keuntungan perniagaan Lebihan hasil jualan setelah ditolak semua kos yang terlibat. Penjual dan pembeli Penjual – individu yang menawarkan barang atau perkhidmatan. Pembeli – pihak yang memerlukan atau menghendaki barang atau perkhidmatan tersebut. Kontrak perniagaan Perjanjian yang dimeterai oleh dua atau lebih individu. Gambar 1.1 Keperluan Gambar 1.2 Kehendak 1.0.2 Aktiviti Perniagaan Aktiviti perniagaan terbahagi kepada dua, iaitu: Aktiviti Berasaskan Barang Aktiviti Berasaskan Perkhidmatan Melibatkan penggunaan faktor-faktor pengeluaran untuk menghasilkan barang fizikal. Melibatkan penawaran barang tidak nyata yang dapat memberikan keselesaan, kepuasan dan kecekapan kepada pengguna. Contoh: Kilang perabot menghasilkan perabot. Contoh: Pendidikan menawarkan pembangunan modal insan dari aspek mental dan fizikal. Gambar 1.3 Aktiviti berasaskan barang Gambar 1.4 Aktiviti berasaskan perkhidmatan 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 2 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

3 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan 1.1 Tujuan Perniagaan SP 1.1.1 Menerangkan tujuan perniagaan. 1 Tujuan perniagaan adalah untuk menawarkan barang atau perkhidmatan oleh seseorang peniaga atau organisasi kepada pembeli. 2 Aktiviti ini melibatkan pembayaran atau pertukaran wang untuk mendapatkan barang atau perkhidmatan yang dikehendaki oleh pembeli. Jadual 1.2 Tujuan perniagaan Menawarkan Barang atau Perkhidmatan Bermotifkan Untung (OBU) Bukan Bermotifkan Untung (OBBU) Terlibat secara langsung dalam aktiviti pengeluaran dan penjualan barang serta perkhidmatan untuk mendapatkan keuntungan. Organisasi yang memenuhi keperluan awam dalam pelbagai bidang termasuk bidang pendidikan, keagamaan, sosial dan budaya. Keuntungan digunakan untuk mengukur tahap prestasi dan menentukan hala tuju sesebuah perniagaan. Bermatlamat untuk meningkatkan penglibatan sektor awam dalam kegiatan kemasyarakatan. Keuntungan juga membolehkan organisasi perniagaan menjalankan tanggungjawab sosial dengan menyumbang keuntungan semula kepada masyarakat seperti membina tempat rekreasi. Kaedah perniagaan: • Secara percuma – Barang dan perkhidmatan selalunya disediakan oleh kerajaan atau pertubuhan bukan kerajaan (NGO). • Jualan pada harga kos – Tiada sebarang keuntungan yang diperoleh penjual. • Jualan pada harga di bawah kos – Harga yang dikenakan adalah lebih rendah berbanding dengan kos sebenar dan kebiasaannya mendapat subsidi daripada pihak kerajaan. – Contoh: Program Penstabilan Harga minyak masak (COSS) dan Program Subsidi Tepung Gam dan Kegunaan Am. (sumber: KPDNHEP.gov.my.) semak cepat 1.1 1 Senaraikan enam konsep asas perniagaan. 2 Apakah fungsi Akta Kawalan Harga dan Anti Pencatutan 2011? KBAT Mengaplikasi 3 Nyatakan tiga jenis perniagaan yang boleh dimulakan dengan menggunakan modal yang kecil. Gambar 1.5 Aktiviti sukarelawan juga merupakan salah satu perkhidmatan yang biasanya disediakan oleh pertubuhan bukan kerajaan Berdasarkan pengetahuan anda, bincangkan kepentingan keuntungan kepada sesebuah perniagaan. Imbas kod QR atau layari Untuk tujuan pembelajaran http://www.mnawf.org.my tentang organisasi bukan bermotifkan untung (Yayasan Kebajikan Haiwan Kebangsaan Malaysia). 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 3 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

4 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan Bentuk Pemilikan Perniagaan 1.2 SP 1.1.2 Menjelaskan pelbagai bentuk pemilikan perniagaan. Milikan Tunggal 1 Sejenis aktiviti perniagaan yang dimiliki dan dikawal sepenuhnya oleh seorang individu sahaja. 2 Sumber pembiayaan bagi bentuk pemilikan perniagaan ini diperoleh daripada wang simpanan pemilik, pinjaman daripada saudara-mara, agensi kerajaan dan institusi kewangan. 3 Proses pendaftaran perniagaan milikan tunggal yang menjalankan perniagaan di premis tetap perlu melalui proses seperti berikut: (a) Mendaftar dengan Pendaftar Perniagaan i THINK Peta Buih Mengisi Borang carian nama (PNA 42) Mengisi Borang A Hantar borang kepada Pendaftar Perniagaan, Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM) Membuat pembayaran RM30.00 jika nama sendiri, RM60.00 jika nama tred Mendapatkan Borang D, iaitu Sijil Perakuan Pendaftaran Perniagaan Rajah 1.1 Proses pendaftaran penubuhan perniagaan (b) Mendapatkan lesen perniagaan daripada Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) 4 Kelebihan dan kekurangan milikan tunggal: Kelebihan Kekurangan Mudah ditubuhkan Diuruskan secara berseorangan Beban cukai rendah Sukar berkongsi kepakaran Bebas menguruskan perniagaan Perniagaan tidak berterusan Mudah diuruskan kerana saiznya yang kecil Semua beban kerja ditanggung oleh pemilik Kelebihan Kekurangan Keputusan dibuat oleh pemilik Risiko perniagaan ditutup jika pemilik meninggal dunia Tidak banyak syarat dan hanya memerlukan modal kecil Sukar untuk berkembang kerana modal kecil Pemilik hanya perlu membayar cukai individu Pemilik menanggung liabiliti tidak terhad (melibatkan harta peribadi) INFO dinamik Bentuk Perniagaan Milikan Tunggal 1 Setiap keuntungan yang diperoleh pemilik akan dikenakan cukai pendapatan perseorangan. 2 Bentuk perniagaan milikan tunggal merupakan jenis pemilikan perniagaan yang popular di Malaysia. Perkongsian 1 Perkongsian ditakrifkan sebagai kerjasama antara dua atau lebih individu bagi menjalankan perniagaan. 2 Perniagaan perkongsian ditubuhkan secara lisan atau bertulis. 3 Perkongsian yang ditubuhkan tanpa perjanjian bertulis adalah tertakluk kepada peruntukan Akta Perkongsian 1961. 4 Pihak-pihak yang terlibat akan membentuk satu persetujuan bersama dalam surat ikatan perkongsian yang merupakan perjanjian perkongsian. Kandungan Perjanjian Perkongsian Kandungan perjanjian ini termasuklah: 1 Nama firma 2 Nama semua rakan kongsi 3 Peruntukan berkaitan dengan hak dan tanggungjawab rakan kongsi 4 Jenis dan tempat perniagaan 5 Nisbah pembahagian keuntungan atau kerugian 6 Cara menjalankan perniagaan 7 Menamatkan perkongsian Ciri-ciri Perkongsian Antara ciri-ciri perkongsian: 1 Bilangan rakan kongsi yang terlibat seramai dua hingga 20 orang. 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 4 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

5 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan 2 Dalam bidang profesion seperti peguam dan akauntan tidak melebihi 50 orang rakan kongsi. 3 Perniagaan secara perkongsian tertakluk di bawah Akta Pendaftaran Perniagaan 1956 (Pindaan 1978). Jenis-jenis dan Liabiliti Rakan Kongsi Jadual 1.3 Perbezaan rakan kongsi dalam perniagaan perkongsian Jenis Rakan Kongsi Penerangan Rakan kongsi berhad Liabiliti rakan kongsi ini terhad kepada jumlah modal yang dilaburkan sahaja dan tiada kuasa pengurusan serta dibenarkan untuk memeriksa rekod dan akaun perniagaan. Rakan kongsi lelap Menanggung liabiliti tidak terhad dan tidak aktif dalam pengurusan serta menyumbangkan modal sahaja. Rakan kongsi biasa Menanggung liabiliti tidak terhad dan berhak menguruskan perniagaan. Rakan kongsi aktif Menanggung liabiliti tidak terhad dan aktif dalam pengurusan serta dibayar gaji secara bulanan. Rakan kongsi nominal (namaan) Nama digunakan sebagai rakan kongsi tanpa mengeluarkan modal dan perlu menanggung liabiliti yang tidak terhad. Bilangan Rakan Kongsi 1 Perkongsian biasa – antara dua hingga 20 orang. 2 Perkongsian berhad – antara dua hingga 50 orang. 3 Perkongsian liabiliti terhad – minimum dua orang dan tiada had bilangan maksimum. i THINK Peta Pokok • Modal lebih besar – Banyak modal dapat dikumpulkan oleh rakan kongsi. • Mudah ditubuhkan – Tidak banyak peraturan perlu dipatuhi. • Berkongsi kepakaran – Gabungan tenaga rakan kongsi menambahkan pengetahuan, kepakaran dan pengalaman. Kelebihan • Modal terhad – Sukar untuk berkembang kerana modal masih terhad. • Perniagaan tidak berterusan – Perniagaan terbubar jika rakan kongsi meninggal dunia, muflis atau wujud perselisihan faham. • Liabiliti tidak terhad – Aset peribadi rakan kongsi boleh digunakan untuk menjelaskan hutang perniagaan. Kekurangan Perkongsian Rajah 1.2 Kelebihan dan kekurangan perkongsian Gambar 1.6 Setiap perkongsian dalam perniagaan perlulah mempunyai kata sepakat daripada semua pihak dalam setiap perkara 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 5 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

6 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan INFO dinamik Tuan Mydin Mohamed bin Ghulam Hussein Pengasas syarikat Mydin Mohamed Holdings Berhad ialah Tuan Mydin Mohamed bin Ghulam Hussein. Permulaannya pada tahun 1957, beliau membuka kedai kecil di Kota Bharu, Kelantan. Bermula dengan simpanan sendiri dan kemudiannya mendapat pinjaman daripada institusi kewangan, beliau kini berjaya memiliki lebih daripada 200 buah kedai termasuklah 12 buah pasar raya besar, 18 buah emporium borong, tiga buah bazar, 53 buah pasar raya mini, 10 buah kedai serbaneka dan lima buah francais di beberapa negeri di Semenanjung Malaysia. Jenis-jenis perkongsian Perkongsian Biasa Perkongsian Berhad Perkongsian Liabiliti Terhad (PLT) • Menanggung liabiliti tidak terhad. • M e m p u n y a i k u a s a , tanggungjawab serta hak yang sama menguruskan perniagaan. • Menanggung liabiliti yang terhad. • T i d a k m e m p u ny a i kuasa dalam pengurusan perniagaan. • Satu bentuk perniagaan alternatif yang menggabungkan ciri-ciri perkongsian dengan syarikat sendirian berhad. • Ciri-ciri PLT: – Entiti berasingan – Liabiliti terhad – Hayat berterusan i THINK Peta Pokok • Pemilik dan perniagaan dalam PLT merupakan dua pihak yang berbeza. • Perniagaan dalam PLT mempunyai hak menyaman, didakwa, memperoleh dan melupuskan harta. Entiti Berasingan • Rakan kongsi mempunyai tanggungan terhad setakat modal yang dilaburkan sahaja. • Tidak melibatkan harta peribadi pemilik. Liabiliti Terhad • Setiap perubahan yang berlaku dalam pekongsi PLT tidak akan menjejaskan kewujudan, hak atau liabiliti PLT. • Contohnya, jika salah seorang rakan kongsi meninggal dunia, kurang siuman atau muflis, perniagaan masih boleh diteruskan seperti biasa. Hayat Berterusan Ciri-ciri PLT Jadual 1.4 Kelebihan perkongsian liabiliti terhad Kelebihan Perkongsian Liabiliti Terhad Entiti berasingan Rakan kongsi bebas daripada tindakan undangundang yang dikenakan terhadap syarikat. Liabiliti terhad Aset peribadi semua rakan kongsi dalam PLT dilindungi sekiranya perniagaan muflis. Fleksibiliti perniagaan Rakan kongsi boleh meletakkan syarat-syarat tambahan menurut perjanjian perkongsian. Penjimatan kos PLT tidak tertakluk kepada sistem audit dan pematuhan pada undang-undang berkanun. Selain itu, tiada had bilangan maksimum rakan kongsi atau keperluan modal minimum. • Liabiliti – nilai tanggungan atau hutang sesebuah syarikat kepada orang lain • Fleksibiliti – keadaan atau sifat 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 6 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

7 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan INFO dinamik Perkongsian Berhad 1 Seorang rakan kongsi biasa akan menanggung semua liabiliti perniagaan dan bertanggungjawab terhadap pengurusan perniagaan. 2 Pekongsi juga dibenarkan untuk memeriksa rekod dan akaun perniagaan. Tanggungjawab Rakan Kongsi 1 Menjaga kepentingan rakan kongsi lain. 2 Melindungi rahsia perniagaan termasuk rahsia kewangan, maklumat perniagaan dan akaun perniagaan. 3 Mencari peluang dan sumber tambahan bagi memajukan perniagaan yang dijalankan. 4 Memberikan idea dan pendapat bagi menyelesaikan setiap masalah yang timbul. Syarikat Berhad 1 Syarikat Berhad merupakan entiti yang didaftarkan secara sah dengan SSM dan tertakluk di bawah Akta Syarikat 1965 (digantikan dengan Akta Syarikat 2016). 2 Syarikat Berhad ditubuhkan oleh sekumpulan individu bagi tujuan menjalankan aktiviti perniagaan. 3 Keanggotaan Syarikat Berhad terdiri daripada: (a) Ahli lembaga pengarah (i) Ahli lembaga pengarah yang paling kanan akan dilantik sebagai pengarah urusan syarikat. (ii) Ahli lembaga yang lain pula terdiri daripada pengarah eksekutif yang menetapkan pelbagai polisi dan membuat keputusan berkaitan dengan perniagaan. (b) Pemegang saham (i) Pemegang saham merupakan pihak yang memegang kepentingan dalam bentuk milikan saham. 4 Hak pemegang saham sesebuah syarikat adalah seperti berikut: (a) Mengundi dalam mesyuarat agung tahunan. (b) Mendengar dan memberikan pendapat tentang laporan tahunan aktiviti dan laporan kewangan syarikat. (c) Mempersoalkan polisi syarikat jika difikirkan perlu. (d) Mengundi untuk meluluskan atau menolak setiap cadangan yang dibawa oleh ahli lembaga pengarah. (e) Mengundi untuk melantik ahli lembaga pengarah. INFO dinamik Akta Syarikat 1965 telah digantikan dengan Akta Syarikat 2016 berkuat kuasa pada 31 Januari 2017. 5 Jenis-jenis Syarikat Berhad: Syarikat Sendirian Berhad (Sdn. Bhd.) Syarikat Awam Berhad 1 Pemegang saham merupakan pemilik saham dan perkataan “sendirian” bermaksud pemilik saham terdiri daripada saudara-mara dan kenalan sahaja. 2 Ciri-ciri: (a) Tertakluk kepada Akta Syarikat 2016 – berkuat kuasa pada 31 Januari 2017. (b) Bilangan ahli antara sekurang-kurangnya seorang hingga 50 orang (Akta Syarikat 2016). (c) Saham syarikat tidak boleh diurusniagakan di Bursa Malaysia. (d) Pindah milik saham hanya boleh dilakukan dengan kebenaran ahli lembaga pengarah. (e) Lebih mudah mendapatkan modal yang besar untuk membiayai operasi syarikat. (f ) Modal tambahan dapat diperoleh dengan menerbitkan syer. (g) Pemegang saham menanggung liabiliti terhad. 1 Pemegang saham merupakan pemilik syarikat dan perkataan “awam” bermaksud saham boleh dijual kepada orang awam melalui penerbitan prospektus. 2 Ciri-ciri: (a) Bilangan ahli antara satu hingga tiada had maksimum (Akta Syarikat 2016). (b) Sahamnya boleh diurusniagakan di Bursa Malaysia. (c) Pemegang saham asal berisiko kehilangan kawalan atas syarikatnya sekiranya terdapat pembelian saham dalam kuantiti yang besar (saham majoriti) oleh pihak tertentu dalam usaha untuk mengambil alih pengurusan syarikat daripada pemegang saham asal. 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 7 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

8 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan INFO dinamik Haji Ismail Group (HIG Langkawi Holdings Sdn. Bhd.) HIG Langkawi Holdings Sdn. Bhd. ialah syarikat Bumiputera sepenuhnya yang telah diperbadankan secara rasmi pada 16 November 2009 di bawah Akta Syarikat 1965. Gambar 1.7 FELCRA Berhad semak cepat 1.2 1 Mengapakah setiap perniagaan perlu didaftarkan mengikut prosedur yang telah ditetapkan? KBAT Menganalisis 2 Senaraikan empat organisasi bukan bermotifkan untung (OBBU) yang anda tahu. 3 Nyatakan dua ciri Syarikat Sendirian Berhad. Koperasi 1 Koperasi ialah sebuah organisasi perniagaan yang ditubuhkan oleh sekumpulan individu secara sukarela. 2 Koperasi juga ditubuhkan dengan konsep “milik bersama” oleh semua anggota. 3 Ciri-ciri koperasi: (a) Melaksanakan kegiatan berkaitan dengan ekonomi untuk memenuhi keperluan anggota-anggotanya. (b) Aktiviti tidak berunsurkan politik. (c) Aktiviti koperasi diuruskan berdasarkan akta, peraturan dan undang-undang kecil koperasi. (d) Modal perniagaan disumbangkan oleh anggota. (e) Setiap anggota mempunyai hak dalam membuat keputusan. (f ) Liabiliti anggota adalah terhad kepada sumbangan modal atau yuran sahaja. 4 Prinsip-prinsip koperasi: (a) Keanggotaan sukarela dan terbuka. (b) Kawalan secara demokratik oleh anggota. (c) Penglibatan anggota dalam kegiatan ekonomi. (d) Kebebasan autonomi. (e) Pendidikan, latihan dan maklumat. (f ) Bekerjasama antara koperasi. (g) Prihatin terhadap komuniti. Syarikat Sendirian Berhad (Sdn. Bhd.) Syarikat Awam Berhad (h) Sekiranya muflis, pemegang syer hanya kehilangan modal syer yang dilaburkan. (i) Semua harta peribadi mereka tidak akan digunakan untuk menyelesaikan hutang piutang syarikat. (j) Pemegang saham terbesar syarikat berhak mengawal setiap operasi syarikat. Kelebihan Kekurangan Kelebihan Kekurangan Modal lebih besar Penawaran syer terhad Modal lebih besar Proses penubuhan rumit Liabiliti terhad Beban cukai yang tinggi Liabiliti terhad Pemilik dan pengurusan yang terpisah Hal ehwal syarikat dirahsiakan Syer tidak boleh dipindah milik secara bebas Kewujudan kekal Tiada kerahsiaan Menikmati ekonomi bidangan Beban cukai yang tinggi 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 8 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

9 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan 5 Hak keanggotaan dalam koperasi: (a) Mempunyai hak untuk mengundi (satu undi) dalam mesyuarat agung tahunan koperasi tanpa mengira jumlah syer yang dimiliki dalam koperasi yang dianggotainya. (b) Terlibat secara langsung dalam proses pembuatan keputusan. (c) Mengambil semula modal syer apabila keluar dari koperasi. (d) Menerima pulangan dalam bentuk dividen. 6 Kelebihan dan kekurangan koperasi: Kelebihan Kekurangan Liabiliti terhad Anggota hanya rugi setakat modal dilaburkan. Kadar pulangan Dividen rendah berbanding dengan pelaburan dalam syarikat. Pentadbiran secara demokrasi Setiap anggota diberi hak mengundi ALK. Pengurusan dan pemilik terpisah Pekerja mungkin tidak terdorong untuk memajukan perniagaan. Tiada beban cukai Dikecualikan daripada cukai. Pemilikan syer terhad Setiap individu tidak boleh memiliki syer melebihi 20 peratus. Rebat Insentif yang diberikan kepada pelanggan koperasi. Pindah milik syer Syer tidak boleh dipindah milik kepada orang lain. Bentuk-bentuk Perniagaan Lain 1.3 1.3.1 Francais Francais merujuk hubungan antara dua pihak dari segi perjanjian urus niaga antara francaisor dengan francaisi. Ciri Umum Francais Mengikut Akta Francais 1998 1 Perniagaan mesti dikendalikan mengikut sistem yang telah ditetapkan oleh francaisor. 2 Perniagaan dijalankan mengikut tempoh yang ditetapkan dalam perjanjian. 3 Francaisi berhak untuk menggunakan cap atau rahsia dagangan milik francaisor. 4 Francaisi akan membuat sesuatu bayaran dalam bentuk fi atau bentuk balasan lain yang disetujui kepada francaisor. 5 Francaisor mengenakan kawalan berterusan kepada francaisi. 6 Francaisor bertanggungjawab untuk memberikan bantuan kepada francaisi. 7 Francaisor dan francaisi boleh menjalankan aktiviti perniagaan secara berasingan. Francaisor 1 Francaisor merupakan syarikat induk yang memiliki hak asal atas jenama produk. 2 Peranan francaisor ialah: (a) Memberikan hak untuk menggunakan imej, jenama, sistem operasi dan format perniagaannya kepada francaisi. (b) Menyediakan khidmat latihan kepada francaisi. (c) Membiayai kos pengiklanan francaisi dengan menjalankan aktiviti promosi bersepadu. 3 Kelebihan dan kekurangan perniagaan francais kepada francaisor: Kelebihan Kekurangan Dapat mengembangkan perniagaan secara global. Boleh menjejaskan reputasi francaisor sekiranya francaisi tidak mematuhi kualiti produk yang ditetapkan. Berkongsi risiko dan tanggungjawab dengan francaisi. Kesukaran memilih francaisi yang baik dan berdaya saing. Menikmati ekonomi bidangan dalam bentuk peningkatan dalam jumlah sesuatu pengeluaran. Peningkatan dalam kos sokongan operasi untuk francaisi. Mekanisme yang berkesan bagi menembusi pasaran baharu. Struktur pengurusan tidak begitu besar – pengurusan outlet francaisi dilakukan oleh francaisi sendiri. • Rebat – potongan daripada sejumlah bayaran yang kena dibayar atau pemulangan sebahagian daripada amaun yang telah dibuat sebagai bayaran 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 9 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

10 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan Francaisi 1 Francaisi merupakan syarikat yang membeli hak kebenaran untuk menggunakan jenama daripada francaisor. 2 Peranan francaisi adalah untuk menjalankan aktiviti perniagaan mengikut peraturan dan sistem piawaian yang ditetapkan oleh francaisor. 3 Kelebihan dan kekurangan perniagaan francais kepada francaisi: Kelebihan Kekurangan Memiliki dan menjalankan satu perniagaan yang sistematik. Perlu mengawal kualiti barang kerana boleh menjejaskan nama baik francaisor. Reka bentuk yang seragam. Terikat dengan perjanjian francais dan bergantung pada francaisor. Risiko kegagalan perniagaan rendah. Tiada inovasi dan inisiatif sendiri untuk memajukan perniagaan. Mendapat sokongan pengurusan daripada francaisor. Jenama terkenal dan jaringan perniagaan yang lebih luas. Tidak perlu banyak pengalaman dalam perniagaan. 1.3.2 Usaha Sama Usaha sama ialah suatu perkongsian strategik antara dua atau lebih individu atau syarikat dan mereka bersetuju untuk bekerjasama mengeluarkan barang atau perkhidmatan dalam jangka masa yang tertentu. Tujuan Usaha Sama Tujuan usaha sama dilaksanakan adalah untuk meningkatkan kedudukan syarikat, perkongsian kepakaran dan menambahkan keuntungan perniagaan pemilik. Kelebihan dan Kekurangan Usaha Sama Jadual 1.5 Kelebihan dan kekurangan usaha sama Kelebihan Kekurangan Meningkatkan pengeluaran kerana pasaran adalah lebih besar. Visi dan misi yang berbeza antara pihak yang bergabung menyebabkan berlakunya konflik. Membantu perniagaan untuk memperluas asas perniagaan. Perbezaan budaya dan cara pengurusan yang berbeza dalam menjalankan sesebuah perniagaan boleh membawa masalah kepada pengurusan pada masa hadapan. Dapat meningkatkan dana kewangan dan tenaga kerja untuk menjalankan sesuatu projek. Mendapat teknologi baharu dan terkini dengan bekerjasama dalam pengeluaran. Mudah untuk mendapatkan bahan mentah dan sumbersumber lain daripada syarikat usaha sama. Risiko dalam perniagaan dapat dikongsi kerana risiko ditanggung oleh kedua-dua buah syarikat. Harta individu, aset serta pegangan dalam syarikat asal dikekalkan. semak cepat 1.3 1 Senaraikan empat inisiatif yang dilaksanakan oleh Kementerian Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi dan Kepenggunaan dalam membantu pembangunan francais. 2 Apakah peranan francais? 3 Berikan tiga kelebihan perniagaan francais kepada francaisi. KBAT Mengaplikasi 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 10 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

11 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan 1.4 Klasifikasi Perniagaan SP 1.1.3 Mengklasifikasikan perniagaan mengikut saiz kecil, sederhana dan besar. Klasifikasi perniagaan merupakan penyusunan perniagaan dalam sesuatu kelompok tertentu mengikut kriteria yang telah ditetapkan. i THINK Peta Pokok Klasifikasi Perniagaan Kecil Utama (Primer) Sederhana Kedua (Sekunder) Besar Ketiga (Tertier) Saiz Sektor Rajah 1.3 Klasifikasi perniagaan Perniagaan Bersaiz Kecil 1 Kelebihan dan kekurangan perniagaan bersaiz kecil: Kelebihan Kekurangan Kos overhed yang lebih rendah. Kos pengeluaran tinggi. Cepat menyelesaikan masalah dan rungutan pelanggan. Kurang berdaya saing. Kelebihan Kekurangan Fleksibel. Sukar mendapat pekerja mahir dan berpengalaman. Kos upah yang lebih rendah. Kekurangan sumber kewangan. 2 Cabaran perniagaan bersaiz kecil: (a) Masalah aliran tunai timbul berikutan daripada pelanggan yang lambat menjelaskan hutang. 1.4.1 Saiz Faktor penentuan saiz perniagaan ialah: • Jumlah jualan tahunan • Bilangan pekerja tetap Jadual 1.6 Klasifikasi saiz perniagaan Klasifikasi Saiz Pengilangan Perkhidmatan Jumlah Jualan Tahunan Bilangan Pekerja Tetap (Orang) Jumlah Jualan Tahunan Bilangan Pekerja Tetap (Orang) Kecil RM300 000 hingga kurang daripada RM15 juta 5 hingga kurang daripada 75 RM300 000 hingga kurang daripada RM3 juta 5 hingga kurang daripada 30 Sederhana RM15 juta hingga kurang daripada RM50 juta 75 hingga kurang daripada 200 RM3 juta hingga kurang daripada RM20 juta 30 hingga kurang daripada 75 Besar RM50 juta dan ke atas 200 dan ke atas RM20 juta dan ke atas 75 dan ke atas Bersama-sama rakan anda, bincangkan bagaimana sesebuah perniagaan itu diklasifikasikan. 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 11 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

12 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan (b) Bebanan kerja ditanggung oleh pemilik akibat tiada pengkhususan kerja. (c) Memotivasikan pekerja supaya pekerja gembira dengan persekitaran kerja dan lebih produktif. (d) Peniaga perlu membuat kajian dan membentuk strategik yang terbaik bagi mengekalkan pelanggan lama dan mendapatkan pelanggan baharu. (e) Kos overhed yang tinggi akan mengakibatkan perniagaan terpaksa ditutup. Gambar 1.8 Perniagaan bersaiz kecil Perniagaan Bersaiz Sederhana 1 Kelebihan dan kekurangan perniagaan bersaiz sederhana: Kelebihan Kekurangan Mudah ditubuhkan. Sukar menyediakan latihan. Fleksibel. Sukar untuk memajukan kerjaya. Semangat berpasukan yang tinggi. Wujud jurang hubungan. Pelaporan kewangan syarikat dirahsiakan. 2 Cabaran perniagaan bersaiz sederhana: (a) Sukar meningkatkan hasil kerana perbelanjaan perniagaan cenderung untuk naik secara mendadak. (b) Terdapat persaingan dengan perniagaan besar dalam pengambilan pekerja yang pakar dan berpengalaman. (c) Semakin besar sesebuah perniagaan, semakin banyak undang-undang dan peraturan kerajaan yang perlu dipatuhi. Gambar 1.9 Perniagaan bersaiz sederhana Perniagaan Bersaiz Besar 1 Kelebihan dan kekurangan perniagaan bersaiz besar: Kelebihan Kekurangan Menikmati ekonomi bidangan. Komunikasi kurang berkesan. Dapat menguasai pasaran. Birokrasi. Wujud pengkhususan. Risiko kerugian lebih besar. 2 Cabaran perniagaan bersaiz besar: (a) Ketidakpastian pasaran akibat daripada keadaan ekonomi dan politik global yang tidak menentu, pesaing, perubahan teknologi dan peraturan yang sentiasa berubah. (b) Persaingan dengan perniagaan lain dalam pengambilan pekerja yang pakar dan berpengalaman. (c) Sukar meningkatkan keuntungan tahunan kerana proses perubahan sukar dilaksanakan dalam tempoh masa singkat. (d) Perniagaan harus peka terhadap perundangan peraturan kerajaan supaya mengetahui setiap perubahan yang berlaku dalam undang-undang seperti perlindungan pengguna. Berdasarkan sumber rujukan yang ada, senaraikan inisiatif yang dilaksanakan oleh KPDNHEP. 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 12 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

13 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan 1.4.2 Sektor Perniagaan Terbahagi kepada tiga, iaitu: Sektor Utama (Primer) Sektor Kedua (Sekunder) Sektor Ketiga (Tertier) Aktiviti pengekstrakan sumber semula jadi dengan mengeluarkan bahan mentah atau hasil alam semula jadi dari bumi atau laut. Pemprosesan bahan mentah untuk menghasilkan barang siap atau barang separuh siap. Aktiviti membekalkan perkhidmatan tertentu daripada pengeluar terus kepada pengguna. Contoh: perlombongan, pertanian, pembalakan dan perikanan. Contoh: pembuatan dan pengilangan, kejuruteraan, pembekalan tenaga dan pembinaan. Contoh: perkhidmatan awam, perkhidmatan swasta dan perkhidmatan sukarela/kebajikan. 1.5 Skala Perniagaan SP 1.1.4 Menerang dan menganalisis saiz dan skala perniagaan berdasarkan kriteria tempatan, zon dan kebangsaan. i THINK Peta Pokok Skala Perniagaan Tempatan Negeri Kebangsaan Zon Global Domestik Antarabangsa Rajah 1.4 Skala perniagaan 1.5.1 Pasaran Domestik 1 Pasaran domestik melibatkan penjualan produk pada peringkat pasaran dalam negara. 2 Terbahagi kepada tiga tahap, iaitu: Skala Tempatan Skala Negeri Skala Kebangsaan Membekalkan barang dan perkhidmatan mereka di kawasan tertentu sahaja. Menembusi pasaran yang lebih besar pada peringkat daerah di sesebuah negeri. Saiz pasaran yang lebih besar meliputi pasaran di seluruh negara. 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 13 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

14 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan 1.5.2 Pasaran Antarabangsa 1 Melibatkan beberapa aktiviti perniagaan yang dijalankan antara sebuah negara dengan negara lain. 2 Pasaran antarabangsa dibahagikan kepada dua, iaitu: Skala Zon Skala Global Peniaga memberi fokus kepada pasaran di kawasan-kawasan tertentu yang telah dikenal pasti bersesuaian dengan barang dan perkhidmatan. Contoh: Telekung Siti Khadijah dipasarkan di Indonesia dan United Kingdom. Pasaran adalah luas merentasi sempadan negara dan untuk semua penduduk di dunia. Contoh: Perkaitan antara Penawaran Barang dan Perkhidmatan, Bentuk Pemilikan, Klasifikasi dan Skala Perniagaan 1.6 SP 1.1.5 Menjelas dan menghubungkaitkan sesuatu perniagaan berdasarkan penawaran barang dan perkhidmatan, pemilikan, saiz dan skala serta klasifikasi perniagaan. 1 Sesebuah perniagaan boleh menawarkan barang, perkhidmatan atau kedua-duanya untuk memenuhi keperluan dan kehendak pengguna. 2 Pemilik sesebuah perniagaan boleh memilih untuk menubuhkan perniagaan milikan tunggal, perkongsian, syarikat berhad atau koperasi. 3 Perniagaan boleh dikategorikan mengikut skala, iaitu domestik dan antarabangsa. Saiz perniagaan tidak mempengaruhi skalanya. 4 Sesebuah perniagaan tidak perlu bersaiz besar untuk menawarkan barang dan perkhidmatan ke pasaran global. 5 Teknologi moden seperti Internet membolehkan perniagaan yang bersaiz kecil menembusi pasaran pada peringkat antarabangsa dan seterusnya meningkatkan jualan serta keuntungan perniagaan. 6 Terdapat tiga sektor dalam perniagaan, iaitu sektor utama, sektor kedua dan sektor ketiga. 7 Di Malaysia, lazimnya sektor utama seperti pertanian adalah untuk memenuhi pasaran atau skala domestik. 8 Sektor kedua dan ketiga, iaitu sektor pengilangan dan perkhidmatan adalah untuk pasaran domestik dan juga antarabangsa. 9 Semua sektor yang terlibat memerlukan aktiviti perniagaan untuk mengagihkan barang dan perkhidmatan yang ditawarkan. Berdasarkan pengetahuan anda, huraikan empat kategori yang ada dalam sektor kedua serta kepentingannya kepada negara. 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 14 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

15 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan 1.7 Perkembangan Sektor Perniagaan di Malaysia SP 1.1.6 Menjelaskan perkembangan perniagaan pada sektor utama, kedua dan ketiga. i THINK Peta Alir Selepas Merdeka Era 1990-an Menjelang Abad ke-21 Kebanyakan penduduk terlibat dalam aktiviti pertanian dan perlombongan yang menyebabkan negara sukar untuk maju. Sumbangan sektor ketiga, iaitu sektor perkhidmatan semakin meningkat selaras dengan perkembangan ekonomi negara bagi mencapai matlamat Malaysia untuk menjadi negara maju. Pelbagai galakan telah diberikan oleh kerajaan kepada pengusaha untuk menceburi sektor kedua bagi mengurangkan kebergantungan kepada barang import dan melebihkan eksport. semak cepat 1.4 1 Nyatakan perbezaan antara perniagaan bersaiz sederhana dengan perniagaan bersaiz besar. 2 Terangkan kepentingan sektor utama, kedua dan ketiga dalam membantu penjanaan ekonomi negara. 3 Mengapakah kerajaan menggalakkan rakyat menceburi sektor kedua pada era 1990-an? Imbas kod QR atau layari Untuk tujuan pembelajaran https://www.felda.gov.my/umum/korporat untuk melihat perkembangan FELDA dalam merentasi skala global perniagaan. Dalam kumpulan anda, bincangkan perkembangan sektor perniagaan dari sebelum mencapai kemerdekaan sehingga tahun 2020 di Malaysia. SPM Untuk menjawab soalan objektif, gariskan kehendak soalan dan kata kunci dalam jawapan. Jika sukar untuk mencari jawapan tepat, maka tolak dahulu jawapan yang paling tidak tepat. Akhir sekali, jika terdapat dua jawapan yang sukar dibezakan, pilihlah jawapan yang anda rasa paling tepat dan kebarangkalian jawapan anda betul adalah lebih tinggi. 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 15 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

16 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan Praktis SPM 1 Kertas 1 Tiap-tiap soalan diikuti oleh empat pilihan jawapan, iaitu A, B, C dan D. Bagi setiap soalan, pilih satu jawapan sahaja. 1 Apakah tujuan penubuhan organisasi bukan bermotif untung seperti Yayasan Kebajikan Haiwan Kebangsaan Malaysia? A Menawarkan produk tinggi B Menyediakan premis perniagaan kepada usahawan C Meningkatkan penglibatan semua pihak dalam aktiviti kemasyarakatan D Membantu golongan kurang berkemampuan mendapatkan perkhidmatan percuma 2 Rajah 2 berkaitan dengan sektor perniagaan. Sektor X Sektor Sekunder Sektor Tertier Sektor Perniagaan Rajah 2 Apakah bidang pekerjaan yang boleh dikategorikan dalam Sektor X? A Pengangkutan awam B Perlombongan emas C Pemasangan kereta D Pelancongan 3 Mengapakah Organisasi Bukan Bermotif Untung (OBBU) menjual barang pada harga bawah kos? A Untuk mempromosi barang B Menghalang pesaing pasaran C Meningkatkan untung jangka masa panjang D Membantu masyarakat yang kurang mampu 4 Maklumat di bawah menunjukkan dua jenis perniagaan. KBAT Mengaplikasi MFC Malaysia Berhad Harrybrown Sdn. Bhd. Jenis Perniagaan Apakah kelebihan syarikat MFC Malaysia Berhad? A Beban cukai rendah B Syer boleh dipindah milik secara bebas C Laporan kewangan tidak perlu diumum kepada orang ramai D Liabiliti pemegang saham terhad kepada modal dilabur sahaja 5 Maklumat berikut berkaitan dengan Kedai Roti Deena. KBAT Menganalisis Kedai Roti Deena membekalkan roti kepada restoran dan kedai makan di sekitarnya. Kedai ini mempunyai pekerja seramai 15 orang dan jualan tahunan ialah RM750 000. Apakah saiz dan sektor Kedai Roti Deena? Saiz Sektor A Kecil Utama B Sederhana Kedua dan ketiga C Kecil Kedua dan ketiga D Sederhana Utama 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 16 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

17 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan 6 Apakah kelebihan perkongsian liabiliti terhad (PLT) berbanding dengan perkongsian berhad? KBAT Menganalisis I Mudah diuruskan II Mudah ditubuhkan III Hayat perkongsian berterusan IV Semua pekongsi mempunyai tanggungan terhad A I dan II C II dan III B I dan IV D III dan IV 7 Antara berikut, yang manakah skala perniagaan antarabangsa? I Diana Enterprise II Maybank Berhad III Malaysia Airlines Berhad IV Syarikat Megah Sdn. Bhd. A I dan II C II dan III B I dan IV D III dan IV 8 Antara berikut, pernyataan yang manakah benar tentang rakan kongsi lelap? A Menyumbangkan modal tetapi tidak aktif dalam pengurusan B Membenarkan namanya digunakan dalam perniagaan C Menguruskan perniagaan D Dibayar gaji bulanan 9 Maklumat berikut berkaitan dengan satu bentuk perniagaan. • Menggunakan jenama yang sama. • Reka bentuk yang seragam. • Membayar fi yang disetujui untuk mendapatkan kebenaran berniaga. Apakah bentuk perniagaan tersebut? KBAT Mengaplikasi A Milikan tunggal B Perkongsian C Usaha sama D Francais 10 Maklumat berikut berkaitan dengan Kedai Runcit Aiman. Kedai Runcit Aiman menjual barang keperluan asas seperti minyak masak dan gula pada harga subsidi. Antara berikut, yang manakah benar tentang harga barangan tersebut? A Dijual pada harga kos B Dijual di atas harga kos C Diberikan secara percuma D Dijual di bawah harga kos Bahagian A Kertas 2 Jawab semua soalan. 1 (a) Terangkan tujuan sesebuah perniagaan ditubuhkan. [3 markah] (b) Jelaskan sebab organisasi berasaskan keuntungan mementingkan keuntungan dalam perniagaan. [5 markah] (c) Jelaskan kelebihan perniagaan syarikat sendirian berhad. [2 markah] 2 (a) Maklumat berikut berkaitan dengan bentuk pemilikan perniagaan. Mak Leha ialah pengasas “Restoran Selera Pantai Timur” telah mengusahakan perniagaannya selama 20 tahun di Bangi. Perniagaannya diusahakan bersama suami dan anak-anaknya. Beliau merancang untuk menambahkan cawangan restorannya di Kajang. Sasaran pasaran perniagaan Mak Leha adalah tertumpu kepada penuntut universiti dan kolej yang berdekatan, maka beliau mengenakan harga makanan yang sangat berpatutan. (i) Nyatakan bentuk pemilikan perniagaan Mak Leha. [1 markah] (ii) Apakah kelebihan bentuk pemilikan perniagaan Mak Leha? [4 markah] (b) Nyatakan lima prinsip asas koperasi. [5 markah] 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 17 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

18 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan Bahagian B Jawab semua soalan. 3 Maklumat berikut berkaitan dengan Kilang Komputer Asis Sdn. Bhd. Kilang Komputer Asis Sdn. Bhd. ditubuhkan pada 20 September 2009. Kilang ini menghasilkan komputer serta barangan komputer yang telah didaftarkan di bawah Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM). Kilang Komputer Asis Sdn. Bhd. mempunyai seramai 200 orang pekerja tetap dan 120 orang pekerja sambilan menjelang tahun 2018. Kilang ini telah mendapat keuntungan melebihi RM50 juta hasil jumlah jualan tahunannya. Hasil pengeluaran komputer dan barangan komputer dari kilang ini, mereka telah menguasai pasaran Semenanjung Malaysia. Kini, mereka bercadang memasuki pasaran di Sabah dan Sarawak. Baru-baru ini, Kilang Komputer Asis Sdn. Bhd. bersama dengan Acel Sdn. Bhd. telah bersetuju untuk memperbadankan satu syarikat baharu yang dikenali sebagai AA Sdn. Bhd. dengan pejabat dan kilang di Butterworth, Pulau Pinang. Acel Sdn. Bhd. akan mengeluarkan modal untuk membina kilang, menyediakan tenaga kerja dan mendapatkan bahan mentah. Manakala Kilang Komputer Asis Sdn. Bhd. akan menyumbangkan teknologi dan tenaga pakar dalam penyelidikan dan pembangunan. (a) Apakah skala perniagaan Kilang Komputer Asis Sdn. Bhd.? Kemukakan alasan anda. [3 markah] (b) Terangkan bentuk pemilikan perniagaan bagi Kilang Komputer Asis Sdn. Bhd. [6 markah] (c) Pada pendapat anda, apakah kelebihan usaha sama antara Kilang Komputer Asis Sdn. Bhd. dengan Acel Sdn. Bhd.? [6 markah] 4 Maklumat berikut berkaitan dengan perniagaan Encik Zul. Idea Kitchen Enterprise Isteri Encik Zul mencadangkan supaya Encik Zul mengubah pemilikan perniagaannya kepada perkongsian bagi menambahkan sumber modal dan memantapkan lagi kemahiran serta kepakaran sedia ada. Namun, cadangan ini tidak disetujui oleh Encik Zul. • Menawarkan perkhidmatan membina set kabinet dapur untuk kediaman anda. • Menjadikan ruang dapur rumahnya sebagai dapur contoh. • Tempahan boleh dilakukan secara atas talian. • Dibantu oleh enam orang pekerja tetap. (a) Nyatakan kekurangan pemilikan perniagaan Idea Kitchen Enterprise. [3 markah] (b) Encik Zul tidak bersetuju dengan cadangan isterinya untuk mengubah pemilikan perniagaan. Kemukakan alasan anda. [7 markah] (c) Terangkan proses pendaftaran pemilikan perniagaan Encik Zul. [5 markah] 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 18 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

19 TINGKATAN 4 1 Tujuan Perniagaan dan Pemilikan Perniagaan Bahagian C Jawab semua soalan. 5 Frozen Food Mira dan Emir telah ditubuhkan sejak 10 tahun yang lalu memfokuskan kepada makanan sejuk beku. Produk yang dikeluarkan ialah Daging Perap BBQ , Kambing Perap BBQ , Ayam Perap BBQ dan Kepak Perap Madu. Pada tahun pertama pembukaan Frozen Food Mira dan Emir telah mencatat jualan sebanyak RM500 000 setahun dengan 35 orang pekerja tetap. Mereka berdua telah memulakan perniagaan dengan menggunakan wang simpanan sendiri. Puan Mira merupakan seorang yang berpengalaman dalam masakan. Beliau telah mencipta rempah perapan yang enak melalui produk yang dikeluarkan. Beliau pernah bekerja sebagai ketua tukang masak di Hotel Seri Malaysia, Johor Bahru. Manakala, adiknya, Encik Emir pula pernah menjawat jawatan sebagai pengurus syarikat pembekal makanan sejuk beku. Mereka bercita-cita membuka perniagaan sendiri. Oleh itu, Puan Mira dan Encik Emir telah mencipta resepi sendiri sebagai produk jualan mereka. Keputusan yang dibuat adalah tepat apabila produk keluaran Frozen Food Mira dan Emir mendapat sambutan yang menggalakkan. Produk mereka telah dipasarkan di seluruh daerah Kluang, Kulai dan Kota Tinggi. Baru-baru ini, produknya menerima sambutan menggalakkan daripada orang ramai di karnival, pameran dan jualan di peringkat negeri yang diadakan di Ayer Hitam, Johor. Beliau bercadang memasarkan produk makanan sejuk bekunya pada peringkat pasaran kebangsaan. Ketika sesi temu ramah dengan wartawan, mereka bersedia untuk mempertimbangkan cadangan memfrancaiskan perniagaan makanan sejuk beku tetapi tidak berhasrat untuk melakukan dalam masa terdekat. Perancangan masa hadapan Frozen Food Mira dan Emir adalah untuk mempelbagaikan produk makanan sejuk bekunya. Pihak syarikat telah berkolaborasi dengan FAMA bagi membuat penyelidikan dan pembangunan untuk mempelbagaikan produk serta meningkatkan kualiti produk keluaran Frozen Food Mira dan Emir. Selain itu, Perbadanan Pembangunan Perdagangan Luar Malaysia (MATRADE) juga telah memberikan khidmat nasihat, latihan dan bantuan promosi kepada Frozen Food Mira dan Emir sehingga produk makanan sejuk beku perniagaannya mula menembusi pasaran Singapura dan Brunei. Berdasarkan kajian kes di atas, jawab soalan-soalan berikut: (a) Nyatakan bentuk dan jelaskan kelebihan pemilikan Frozen Food Mira dan Emir. [4 markah] (b) Terangkan kekurangan bentuk pemilikan Frozen Food Mira dan Emir. [5 markah] (c) Jelaskan skala dan klasifikasi Frozen Food Mira dan Emir. [7 markah] (d) Wajarkah Frozen Food Mira dan Emir memfrancaiskan perniagaannya? Berikan alasan anda. [4 markah] 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 19 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

20 TINGKATAN 4 2 Trend Semasa dalam Perniagaan bab 2 Peranan Kerajaan dalam Menangani Isu-isu Tempatan, Negara dan Serantau 2.1 S.P. 1.2.1 Mengenal pasti peranan kerajaan dalam menangani isu-isu tempatan, negara dan serantau mengenai pertumbuhan, guna tenaga penuh, inflasi dan deflasi. 1 Peranan kerajaan amat penting dalam menangani isu-isu berkaitan pertumbuhan, guna tenaga penuh, inflasi dan deflasi yang berlaku pada peringkat tempatan, negara dan serantau. 2 Antara kementerian yang sedia membantu perniagaan bersaing pada peringkat domestik dan antarabangsa ialah: (a) Kementerian Perdagangan Antarabangsa dan Industri (MITI) (b) Kementerian Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna (KPDNHEP) (Dahulu dikenali sebagai Kementerian Perdagangan dalam Negeri, Koperasi dan Kepenggunaan (KPDNKK)) (c) Perbadanan Pembangunan Perdagangan Luar Malaysia (MATRADE) (d) Bank Negara Malaysia (BNM) 3 Antara fungsi Bank Negara Malaysia ialah: (a) Memantau dan mengawal keadaan ekonomi negara termasuklah dalam bidang perniagaan. (b) Mengawal selia infrastruktur sistem pembayaran negara yang menekankan aspek kecekapan dan keselamatan sistem kewangan negara. MATRADE BNM MITI KPDNHEP Gambar 2.1 Logo kementerian Imbas kod QR atau layari Untuk tujuan pembelajaran https://www.kpdnhep.gov.my/ mengenai-kpdnhep/ untuk mengetahui fungsi KPDNHEP. Trend Semasa dalam Perniagaan Tajuk 1 : Tujuan Perniagaan • Inflasi – kemerosotan nilai wang dan kenaikan harga umum secara berterusan • Deflasi – kejatuhan harga umum atau berlaku kemelesetan ekonomi bab 2 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 20 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

21 TINGKATAN 4 2 Trend Semasa dalam Perniagaan 2.1.1 Peranan Kerajaan Pusat, Negeri dan Tempatan 1 Kerajaan memainkan peranan yang penting dalam menangani isu-isu yang berlaku pada peringkat tempatan, negara dan serantau. 2 Setiap permasalahan akan diselesaikan mengikut peringkat paling bawah dahulu. Jadual 2.1 Isu tempatan, negara dan serantau Isu Tempatan Isu Negara Isu Serantau Ia melibatkan perniagaan di kawasan setempat seperti hubungan perniagaan dengan komuniti, pengguna tempatan, tanggungjawab sosial dengan masyarakat sekeliling dan faktor sosiobudaya masyarakat setempat. Isu permasalahan yang dihadapi oleh sesebuah negara seperti inflasi, deflasi, kadar pertumbuhan ekonomi dan jumlah pendapatan negara. Ia melibatkan hubungan antara Malaysia dengan negara jiran seperti negara Singapura, Indonesia, Thailand dan Brunei. INFO dinamik Tan Sri Mokhtar Al Bukhari (Tycoon Usahawan Bumiputera) Beliau merupakan usahawan Bumiputera terkaya di Malaysia dengan aset sebanyak RM167 bilion. Namanya sangat dikenali sama ada di dalam mahupun di luar negara. Beliau mempunyai daya pemikiran yang kritis dan tidak mudah putus asa. Beliau sangat berhatihati dalam membuat keputusan yang melibatkan perniagaan, terutamanya soal pembelian dan pengambilalihan kepentingan sesebuah syarikat atau projek. Beliau akan memikirkan kepentingan orang ramai, terutamanya Bumiputera sebelum membuat sebarang keputusan penting dalam perniagaan. (ii) Pihak kerajaan juga berperanan untuk memastikan setiap perniagaan yang dijalankan mesti didaftarkan dan dibuat berdasarkan entiti perniagaan yang ditubuhkan serta tertakluk kepada akta yang berkaitan. (iii) Contohnya, semua syarikat perlu didaftarkan dengan Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM). i THINK Peta Buih Akta Perhubungan Industri 1967 (Pindaan 1980) Akta Perkongsian 1961 (Pindaan 2012) Akta Kontrak 1950 Akta Sewa Beli 1967 Akta Syarikat 1965 (Pindaan 2016) Akta Jualan Barangan 1957 Akta dalam Perniagaan Rajah 2.1 Contoh akta dalam perniagaan Peranan Kerajaan Pusat 1 Kerajaan Pusat mempunyai fungsi dan bidang kuasa tersendiri dalam menangani isu ekonomi dan perniagaan dari: (a) Aspek perundangan. (b) Aspek kewangan. (c) Aspek perkembangan aktiviti perniagaan. 2 Pusat pentadbiran Malaysia terletak di Putrajaya. Aspek Perundangan 1 Kerajaan Malaysia mempunyai kuasa untuk menggubal sesuatu undang-undang yang berkaitan dengan perniagaan melalui Parlimen Malaysia. 2 Hal ini dapat membantu aktiviti perniagaan berjalan lancar. 3 Setiap isu tempatan, negara dan serantau juga dapat diatasi dengan baik. 4 Kuasa undang-undang seperti berikut: (a) Penggubalan undang-undang (i) Akta-akta yang digubal bertujuan untuk mengawal perjalanan aktiviti perniagaan bagi menangani isu tempatan, negara dan serantau dalam aspek perundangan. 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 21 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

22 TINGKATAN 4 2 Trend Semasa dalam Perniagaan Gambar 2.2 Perdana Putra yang terletak di Putrajaya (b) Perlindungan Pengguna (i) Melindungi pengguna daripada ditindas peniaga yang menjalankan amalan perniagaan yang tidak sihat. (ii) Contohnya, mengelirukan pengguna berkaitan dengan harga dan kualiti barang. (iii) Setiap isu atau kes yang timbul akan dirujuk atau dikemukakan kepada pihak atau agensi kerajaan yang bertanggungjawab seperti Tribunal Tuntutan Pengguna dan mahkamah. (iv) Berikut ialah matlamat undangundang perlindungan pengguna: Matlamat Undang-undang Perlindungan Pengguna Kesihatan pengguna bertujuan untuk melindungi pengguna daripada tindakan perniagaan yang boleh mengancam kesihatan pengguna. Keselamatan pengguna dalam aspek makanan, ubat-ubatan serta sebarang amalan dan perkhidmatan yang tidak selamat. Melindungi hak pengguna mendapat alam sekitar yang bersih ekoran aktiviti perniagaan mencemarkan alam sekitar, iaitu pencemaran udara, air, bunyi dan tanah. Hak pengguna mendapat ganti rugi jika pengguna tidak menerima barangan dan perkhidmatan sebagaimana yang dijanjikan oleh peniaga. Rajah 2.2 Matlamat undang-undang perlindungan pengguna (c) Pelepasan Cukai (i) Pelepasan cukai bertujuan untuk menggalakkan rakyat menceburi sesuatu perniagaan. (ii) Jenis-jenis pelepasan cukai: • Taraf perintis • Elaun cukai pelaburan • Potongan cukai • Pengecualian cukai • Elaun pelaburan semula i THINK Peta Dakap Jenis-jenis Pelepasan Cukai Diberikan kepada syarikat yang menyertai promosi oleh kerajaan. Syarikat dikecualikan pembayaran cukai selama lima tahun. Ia dapat menarik pelaburan dalam industri berteknologi tinggi. Taraf perintis Pelepasan cukai ekoran daripada pelaburan modal yang diberikan kepada perniagaan berstatus Koridor Raya Multimedia (MSC) dan berasaskan bahan mentah tempatan. Elaun cukai pelaburan Potongan cukai diberikan kepada pengeksport yang menjual barangan tempatan dengan kadar potongan bergantung pada jenis perbelanjaan yang terlibat. Potongan cukai Diberikan kepada syarikat berstatus MSC dan terlibat dalam industri teknologi tinggi. Perbelanjaan yang mendapat pengecualian cukai ialah penyelidikan pasaran eksport, pameran dan pengiklanan di luar negara. Diberikan kepada syarikat yang terlibat dalam perniagaan pengeluaran makanan, pembinaan jalan dan pembukaan tanah untuk pembelian aset modal. Pendapatan syarikat dilabur semula untuk pembelian aset. Pengecualian cukai Elaun pelaburan semula Rajah 2.3 Huraian jenis-jenis pelepasan cukai i THINK Peta Pokok 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 22 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

23 TINGKATAN 4 2 Trend Semasa dalam Perniagaan Aspek Kewangan 1 Ia merujuk sumber pembiayaan yang diperlukan untuk menjalankan aktivitiaktiviti ekonomi. 2 Aspek kewangan perlu ditangani dengan baik oleh pihak kerajaan bagi memastikan ekonomi dapat terus berkembang. 3 Bank Negara Malaysia (BNM) turut berperanan dalam memastikan semua aktiviti perniagaan hendaklah selaras dengan dasar kewangan yang ditentukan dari semasa ke semasa. 4 Contoh agensi yang membantu usahawan dari aspek kewangan ialah: (a) Majlis Amanah Rakyat (MARA) (b) Perbadanan Usahawan Nasional Berhad (PUNB) (c) Tekun Nasional Jadual 2.2 Pembiayaan perniagaan Agensi Pembiayaan Perniagaan Majlis Amanah Rakyat Bank Pembangunan dan Infrastruktur Malaysia Berhad Amanah Ikhtiar Malaysia Credit Guarantee Corporation Malaysia Berhad Skim Pembiayaan Am Perkhidmatan menyewa jentera Skim Pembiayaan Ikhtiar Skim Jaminan Laluan Terus Skim Pembiayaan Pengangkutan Projek pembangunan Skim Pembiayaan Ikhtiar Ibu Tunggal Skim Pembiayaan Francais Skim Pembiayaan Profesional Pinjaman beli aset Skim Jaminan Utama Baharu Skim Pembiayaan Kecil Bimbingan pengurusan dan keusahawanan Skim Jaminan Anjal I-Guarantee Majlis Amanah Rakyat (MARA) Amanah Ikhtiar Malaysia Credit Guarantee Corporation Malaysia Berhad Gambar 2.3 Logo bagi agensi pembiayaan perniagaan Imbas kod QR atau layari Untuk tujuan pembelajaran https://www.punb.com.my/ms/?option=com_ content&view=article&id=5 untuk mengetahui soalan lazim berkaitan dengan PUNB. Dalam kumpulan anda, bincangkan peranan MATRADE dalam mempromosikan aktiviti berkaitan dengan perdagangan di luar negara. Aspek Perkembangan Aktiviti Perniagaan 1 Dengan perkembangan perniagaan yang pesat, ia dapat membuka peluang pekerjaan yang tinggi untuk setiap syarikat yang memerlukannya. 2 Namun, dengan kemelesatan ekonomi dunia, ia menjadi penghalang kepada perkembangan sesebuah syarikat. 3 Pihak kerajaan perlu memberi perhatian dan turut berperanan melaksanakan dasar fiskal dan dasar kewangan untuk membantu memulihkan keadaan ekonomi. 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 23 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.

24 TINGKATAN 4 2 Trend Semasa dalam Perniagaan 4 Jadi, pihak kerajaan memberi tumpuan kepada beberapa aktiviti, iaitu: Aktiviti Promosi Aktiviti Latihan dan Pembangunan Aktiviti Penyelidikan dan Pembangunan • Bertujuan untuk memacu pertumbuhan ekonomi ke arah lebih stabil dan kukuh. • Ia termasuk dengan meningkatkan aktiviti promosi. • Contohnya, Perbadanan Pembangunan Perdagangan Luar Malaysia (MATRADE) ditubuhkan pada tahun 1993 berperanan sebagai agensi kerajaan dengan mempromosikan aktiviti yang berkaitan dengan perdagangan di luar Malaysia bagi pihak Kementerian Perdagangan Antarabangsa dan Industri (MITI). • Kerajaan melalui pelbagai agensi di bawahnya menganjurkan pelbagai jenis latihan dan kursus. • Ia bertujuan meningkatkan pengetahuan dan kemahiran peniaga terutama dalam kalangan Bumiputera supaya dapat terus berdaya saing dalam pasaran. • Latihan ialah inisiatif yang dijalankan oleh sesebuah organisasi untuk menggalakkan peningkatan produktiviti dalam kalangan pekerja. • Pembangunan pula bermaksud inisiatif yang diambil oleh organisasi dalam jangka masa yang panjang untuk meningkatkan pengetahuan, kemahiran dan kebolehan pekerja dari semasa ke semasa. • Ia dapat menjana kreativiti dan inovasi untuk memangkin kejayaan dalam dunia perniagaan. • Kemajuan ekonomi dalam sesebuah industri dapat berkembang pesat dengan bantuan serta kemajuan dalam aktiviti penyelidikan dan pembangunan (R&D). • Kajian secara sistematik dan intensif bagi membaiki tahap pertumbuhan dan pembangunan sesebuah industri selaras dengan wawasan Malaysia menjadi sebuah negara maju menjelang tahun 2020. Contoh Agensi: MATRADE, MITI Contoh Agensi: MPC, MEDEC Contoh Agensi: MARDI, SIRIM, MPOB Peranan Kerajaan Negeri 1 Kawasan industri diwujudkan bagi meningkatkan hasil pendapatan kerajaan melalui bayaran lesen yang dikenakan. 2 Kerjasama dengan sektor swasta menggalakkan aktiviti perniagaan. 3 Dapat menarik kemasukan pelabur tempatan untuk melabur modal dalam pelbagai bidang seperti bidang teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) dan infrastruktur. 4 Dapat membantu kerajaan sesebuah negeri untuk memacu kerancakan aktiviti perniagaan. 5 Syarikat berkepentingan kerajaan negeri seperti Perbadanan Kemajuan Ekonomi Negeri (PKEN) dibentuk agar dapat merancakkan aktiviti perniagaan. 6 Pengurusan tanah merupakan penguasaan kerajaan negeri. Sebagai contoh, skim galakan yang sesuai dan kompetitif diberi kepada sektor swasta untuk mengusahakan sesuatu projek pertanian. Peranan Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) 1 PBT ditubuhkan di bawah Akta Kerajaan Tempatan 1976 (Akta 171). 2 PBT melaksanakan dasar pada peringkat akar umbi dalam menyampaikan perkhidmatan kepada warga penduduk tempatan. 3 Badan ini bertanggungjawab untuk mengurus dan mentadbir sesebuah kawasan yang terlibat berasaskan kepentingan tempatan seperti Majlis Bandaraya, Majlis Perbandaran dan Majlis Daerah. i THINK Peta Buih Pelaksanaan tanggungjawab sosial meliputi pembangunan kemudahan awam Penyediaan kemudahan infrastruktur Memastikan kawasan pentadbirannya berada dalam keadaan selamat Kawalan terhadap kesihatan awam dan keselamatan Merancang sesuatu pembangunan dalam keadaan sempurna Pewujudan pusat perniagaan atau perdagangan Peranan PBT Rajah 2.4 Peranan PBT 03 Revisi sukses Perniagaan Form 4.indd 24 15/03/2023 2:33 PM PENERBIT ILMU BAKTI SDN. BHD.