Liczba mnoga rzeczownika w formie nieokre6lonej
i okre6lonej. Deklinacja 5
Pluralis i obestemd och bestlimd form. 5:e deklinationen
Forma liczby mnogiej nieokre6lonei rzeczownik6t'\' naleiqcych do deklinacji 5 jest identyczna z formq nie-
okresloDa liczby pojedynczej
Prryklad ett hus (dom) 2 hus
en bagare (piekarz) 2 bagare
B Do tej deklnracji nalci4 rzeczo$miki:
1. rodzajuj e,, zakonczone na sp6lgloske.
Pnyktad ett problem (Problem) 2 problem
ett papper (kall'alek papieru) 2 pappel
2. a rakie rzeczo\rniki rodzaju cn zakoilczone na',{RE
Przykiad en lerare (l1arczlciel) 2larare
roln,,,,1" 1',bar 2 [-,ntn"'.
".,
3. oraz rzeczowniki rodzaiu en zakoiczode na _ER. oznaczaj4ce nazty zatrod6w lub narodowosci'
PEyklad en tekniker (technik) 2 .ekniker
el betgier iBelg) 2 belgier
c w6r6drzeczownik6wrodzajuennaleiqcychdodek]inacji5osobn4grupestano\,\.i4rze.zownikiodiDieslo
wowe zakofczone na -NDE lub -ENDD okreslaiEce osoby'
Przyktad en studerande (studenr) 2 studerande
en geende (przechodzien) 2 gden'le
FormE okre6lona w liczbie mnogiejotzymujemy po dodaniLl koic6wki -EN do Eeczownik6w rodzaju erlub
l<oic6wk-NA do zeczownik6w rodzaiLl rn
PEyklad studerande studemndena
prcblem
liirarc Problemen
larama
tekniker teknikerna
uwaga! Koicowc E wypada !'!' rzeczowDikach zakoilczoll,vch na -'qREl
E Dodeklinacii5nale2ytakZegruparzeczownik6wjedrrosylabollchr.odzajUen.\fktijllch1'liczbiemnogiej
zmienia siq samogloska.
Przyklad en mar (mli(/ m;n m;nnerr
gasen gass gassen
en ges (g€s) nusen mdss mossen
en mus (mysz)
en lus (wesz) lusen liiss ldssen
F Do tcj deklinacii zaliczamy rakic rzeczowniki okrc6lai4ce ndarv i \ragi
Przyklad en liter (litr) 2 liter
en meter (metr) 2 metcr
,6
iwiczenia I
20
12 0. y,'J-ffi 'f"'l;Ji::?"*H,.:} n"ff :asach'Izeczownik6w
r Tve (man) sitter och praiar.
, Det finns we (hotell) i staden.
3 Jag kommer iheg alla (telefonnummer)
(liter)Kan du kijpa tvA
4 mjblk?
(svetsare)Alla har ftir hdga lijner.
5 Hur mtnga (sprAk)
talar du?
5
7 Det ar tre (mil)
till staden.
I Pa rcstaurangen finns det bara tre lediga (bord)
4tnr," ', Lzupelnrj luki brakuja().rni tormami zeczownika w nastepujacej kolejnosci: liczba pojed)arcza nie-
' olre(lona, li(zba pojed),ncza olreslona, liczba mnoga nieokreslona, liczba mnoga okreslona.
Przyklad en larare - Hraren - lairare - lararna
1 ett djur teget krllarna
studeranden
l gassen
5 en belgier
6
1
I
9 ett ljus
Iekare
'l
.3 :.:::acz ir rekscie te rzeczownili, kt6re wystqpujE w liczbie mnogiei okre6lonej.
i:,<rad \{ia och Peter vandrar i fjallen.
Perer skriver det femte brevet. De f?irdiga breven ligger pe sk vbo{det. Paketen tigger ocksa
dar. Han ska posta dem idag mer han har ont i benen och kan inte gA. Lakarna sager att det
inre ar alivarligt. Men problemen blir stijrre med aren. Peter fer hialp av studenter fran uni-
lersireten i staden. Studerandena kommer och stadar rummen och tratar fdnstr€n.
' :::einij opowiadanie brakuj4c),ni rzeczownikami w liczbie mnogiej nieokreslonei.
Iiadn gijr en ftuktsallad. Hon tar tio /1/ (plommon) , ue /2/ (peron)
, negm /3/ (smultron)
och /4/ (hal]on) . /5/ (lineon)
vill hon inte ta, fijr da blir salladen sur. Hon la*qer salladen i fyra hdga /6/ (glas)
. Sedan ijppnar hon $e /7/ (paket) glass och legger den till fruk'
pa det.
Rzeczowniki policzalne i niepoliczalne
Riiknebara och oriknebara substantiv
A Rzeczor'!'niki policzalne io takie, kt(lrc maja zar6wno liczbe poied]'ncza' jak j nnoga'
Przyktad en katt (kot) 2 karrer (2 koty)
ett hus (dom) 2 hus (2 domy)
ett iipplc (jablko) 2 applen (2 jablka)
2 bilar (2 samochody)
en bi1 Gamoch6d)
tEt ' R/e,/o$ril i,1cpol'./dlncokrF.ldia'/F./)lubf,oiq'i".kor!'hnrcmo,'ndpuliL/v':
'1. Subsrancjc i materiaty: r,'arten (woda) (meka)
(deszcz)
Przyklad kaffe (kal\?) ris (ryi) (zelazo)
salt G6l)
ul1 (welna) tre (drew-no)
lag ddcker aldrig kaffe. (Nigdy nie pljQ ka$'y.)
Min trdja ar siord av ull. (M6i slvcter jest zrobiony z welny )
Du anvander frir nycket salt. (Lirvasz za duio soli.)
2. Poiecia abstrakcvine: fattigdori (bieda) varme (cieplo)
Pzykrad kerlek (milo66) tuihet (wolnoat)
Sodhet (dobro) kijld (zimno)
ondska (z1o) fred (pok6j)
hat (nienawisa)
Gammal kairlek rosrar aldrig (Stara ilosa nie rdzewicic.)
Har du en jacka? lag darrar av kiild. (Masz kurtke? Trzese sia z zimna.)
Nlenga menniskor meste kenpa fdr fred. (Wielu ludzi mt1si !va1czy6 o pok6i.)
a Rzeczusniki niepoliczaln. mrjq:
1. albo tylko licz-bq pojedyncz4,
Przyklad kaffe (kawa), te (herbata), vanen 6voda)
2. albo tylko liczbg mnog4.
PEyklad pengar (pieni4dze)
Uh Przcd rzeczownikami poli.zalnynli w liczbie poiedynczej stawiamy rodzajnil E\ lLlb Erl', z kolei przed rze
czounilami niep,lic,.rlnvmi ioinek nieokreslony N-,\cor, rAcor,licn-r. lub stosu;emy fornqbezro
dzajnikowa.
Przyklad Det ligger en bok pe boder. (Na stole lety ksiazka.)
Der ster en flicka fran min klass dar. (Tam s.oi dzicwczvna z nojej klasl.)
Har du negra varma klader? (Czv masz jakie6 cieple ubranie?)
Iag eter intc kijtt. (Nie je1n miqsa.)
58
Cwiczenia 21
4t.1l . 'lI Podziel rzeczowniki na policzalne i niepoliczalne, za.czyraj4c zdanie od ,,Det ai': PEPPAR, HUS,
fi.ptNNA. vqrr rr. svdn. BoRD. vlol. xoLD. r yKFL. iAtr. 5o.xr R. R15. polxF. D6RR. Lr
BLI \, I q I I L, I l\1, LR, lA \ DBOR5I L, 6G A.
PPyklad Der;r salr. Der;r en \rol.
Niepoliczalne Policzalne
1 Det ar r Det ar
3
44
5
66
17
88
99
4 1.4ai t \\'sraw rodzaidk EN lub ETT Drzed rzeczownikami policzaln],mi. Rzeczownild riepoliczalne pozo-
.,u* u., ,oa,,i,;r.,.
Prlyklad Vill du ha en flaska iil?
1 vegetarianer ater inte kiitt. De ater grdnsaker och fisk.
I avz Tienal Jag vill ha kopp kaffe och bit kaka.
Hennes halsband er giort guld.
far altid
a Jag meste kdpa sand i skorna, nar jag promenerar pi stranden.
5 vatten, sm6r och
Du mjiilk.
6 vifl du ha kaffe eller
te?
7 Jesper kiiper alltid ros, nar han gfu ut med Monika.
8 Fmnsman ater
ost och ddcker rdtt vin.
9 Min mor sager, att det ar ohalsosamt att dricka juice.
Mina ftiraldrar har sommarsruga. dar vi har semester varle 6r.
n.3 Lzupelnij zdania rzeczoiamiKami: KAFFE, KUSIN, \TT.KORT, FRAGA, KILLE, MJ6L, SMORGAS, VATTEN.
Pamiataj o rodzajniku przed rzeczownikami policzalnymi.
Prlyklad Har du miijlk i kaffet?
r rvDegen ,r giord o(h
, Vill du skicka
I ]ag kenner til mig?
fren USA- Hans mor Ar fran Sverige och han talar perfekt svenska.
4 HMaarriadukitiipdenrua? lJltaidgharbara nar hon tilldig.
5 kijr till arbetet.
6 Jag har
som bor i Sydaftika. Jag vill garna besdka honom en dag.
7 Min syster ddcker alltid till frukost.
59
Dopelniacz
w iszyku szvredzkim wyst9pujE iedynie dwa przypadki: mianownik (No,ninahi,) i dopelniacz (Geritu). Do"
pelniacz informuje nas, ie kto6 lub co6 jest w czyim6 posiadaniu. Formq lego przypadka tworzymy prez
dodanie do rzeczownika litery S.
Uwa8.l Rzeczo$rik po s-dopelniaczu ma formq nieokre6lon4.
Pnyklad Det ar en poike. (To jest chlopiec.)
Det ar en poikes hund. (To jest pies chlopca.)
B Dopelniacz mozemy tworzy6 dla wszystkich form rzeczownika, niezaleinie od okrcslonoSci i liczby.
Przyktad pojkes - pojkens pojkars - pojkarnas (chlopca, chlopc6w)
flickas - flickans flickors - flickornas (dziewczynki, dziewczynek)
l!. Gd) rze(rosniki kon,za.ie na.. \ lub l. rwor/E, dop.lni.rz. nie d"daiemt S. Forma dopelniacza
pokryua -ie wowLza- z mianowniliem.
Przyktad Det ar Lars. (To jest Lars.)
Det ar Lars fru. (To iest iona Larsa.)
Det ar Max (To iest Maks.)
Det er Ma-x boll. (To jest pilka Maksa )
Zamiast formy s-dopelniacza moina w jazyku sz('edzkim zastosoiraa z$ToI przvimko$,'v. Nie istnie,a iedno'
znaczne reguly okreslaiace, jaki pzyimek naleiv uiv6 wkoDhetnm rspadku.
uwagat Nie naleiy naduz) ra6 pzyilnl€ Av- W tur*cji dopelrliacza $aalqpujq r6:ne inne przyimki, np. PA, TILL,
MED, FOR.
Przyklad husets ddrr - dilrren till huset (drzwi domu)
Charlottes slakting - slaktingeD till Charlotte (krertn\-Char1ofte)
Sveriges kung - kurgen i Slerige (k61 Szrrecji)
Stockholms invanare in\Anarna i Srocklolm (mieszkaici Sztokholnu)
bolagets chef - chefen fiir bolaget (szef sp6lki)
matchens datum - datumet fiir matchen (data meczu)
problemets lijsning - ltjsningen pe problemet (rozwi4zanie problemu)
resans bi;rjan - bc;rjan pe resan (poczatek podr6iy)
Peters fel - felet med Peter (wada Petera)
metodens fijrdel - fddelen med metoden (zaleta metody)
bokens del - delen av boken (cze6a ksiarki)
mdtets resultat - resultatet av mdtet (efekt spotkania)
6o
iwiczenia 22
.l / .r,i. ,d"ria z u2y( iem torm) sdopelnidcza oraz nieoLreilonego rreczot!4ril..r.
.I
)':yktad Bnken rillhrir E\d. Der ar Evas bok.
r Hundarna tillLiir Birgitta. Det ar
, Husen tillhdr Mattias. Det ar
I Barnen tillhtjr Ingrid. Det ar
a Datorn tillhdr A1ex. Det er
s Cykeln rillhitr U[a.
Det ar
6 Fiinstret tillhiir Gomez. Det ar
7 Applena tillhttr Gunnar Det air
8 Paraplyet tillhdr Adam. Det air
Lamporna tilhijr Ionas.
,9c Det ar
B6ckerna tillhiir Elin. Det ar
2 -- ::,relnij zdania formami s-dopelniacza.
;.:yklad Huset har ett hog! pris. Husets pds rr fijr hijgt fijr oss.
r Pojkarna spelar boll. Det ar boll.
2 Klinnan har fie flickor flickor ar sA si;tal
har fyraben.
3 Bordet ben ar trasiga.
Chefen har tre sekrcterare.
.1 Alla gillar sekreterare.
5 Slensson har ett stort och fint hus. Jag skulle gerna kitpa
6 Flickorna har fem dockor.
dockor iir gamla.
om7 Barnen har en snall frbken. Fijraldmrna tycker
frdken.
I Hundarna bor i €n kartong. kartong iir stor och bekv?im.
9 Huset har fina f5nster fiin$er ar ocksa brcda.
10 Bilen har en ny ratt. ralt ar riid!
3 Zaliqp zwroty pzyimkowe form4 s-dopelniacza.
,.!yklad Agaren titl huset:ir gener6s. Husets agare ar min ven.
1 Det finns menga blommor i tradgerden.
? Det bor fem hyresgasler i huset.
ar stijkiga.
I Jan ar ledare fdr partiet. er duktig.
4 Det finns ry,ra ben pe stolen. ?ir raka.
5 Slutet pa boken ar dst. ar inte lyckligt.
6 Invenarna i Gdafsk ar glada.
er ofta glada.
7 Taket pa huset ar gammalt. ar inte n)'tt.
8 Diirren till toaletten er trasig. ar ocksA smutsig.
e Problemen i ftjretaget ar stora. Jag ar intresserad av er inte polack.
ro Fiirfattaren till boken ar fran Finland.
6l
t2ycie rodzajn ika
AnvSndning av artikel
Rzeczornika z rodzainikiem nieokreslonym uiy"amy, gdy:
1. m6r'imy po raz pierwszy o osobach iub rzeczach'
Przyklad Petra ser en blomma. (Petra widzi iakis kwiat )
Kalle har en katt. (Kalle ma kota )
2. rzeczolvnikowi towarzyszy okre6lenie, najczesciej przymiotDik albo nawet cale zdanie'
Przyklad Han har en intressant bok. (On ma ciekawa ksia,ke )
Han har en bok med vackra bilder. (On ma ksiqike z pieknymi obrazkami )
Han har en bok som ar intressart (On ma ksiqikq, kt6ra iesi ciekawa )
B R/1/u\vnik1 r IooT"jnrtiem okre.lon('rn u/\1v"mv qdv:
1. m6wimy o osobach lub rzeczach, o kt6rych mowabyla juz wczesniej'
Przyklad Petra ser en blomma. (Petra widzi jaki6 kwiat )
Blomman ar fit. (Ten kwiat jest bialy.)
Kalle har en katt. (Ka1le ma kota.)
Katten heter Dolly. (TeD kot ma na imiq Dolly )
2. mo\aimy o czyms jedynpn w swoim rodzaju lub rczpoznawalnym przez iakas grupg'
Przyklad Solen skiner' (Swieci slonte )
Iorden dr rund. tZiemia ie'r olrqgla.)
Han jobbar i skolan. (On pracuje w szkole )
c Rzeczownika bez rodzajnika uZ,'wamy, gdy:
1. oznacza on nazwy wlasne, nazwy narodowosci, zawod6w, przekonania religijne i polityczne'
Pzyklad Hon heter CreLa. lOnr ma na imis Creta i
Han ar polack. (On iest Polal.iem )
Berit ar tolk. (Berir iest tlumaczem.)
Maria ar Protestant. (Mada jest protestantk4')
KaIe er kommunist. (Kaile iest komunista)
2. m6wimy o Srcdkach transPortu
Przyklad Iag rar buss. (Pojadq aulobusem.)
tsri,r kaj, bit. (Bri,r ierdTisamochodem.r
3. wyst€puje on w pewnych stalych polEczeniach z inn)'ni \trrazami'
Przvklad Hon Ialar.anning. lOna mom prawdq )
Pelle\pelarpiano lPelle gra na pirninie')
Vi gijr det pe skemt (Robimy to dla zartu ) a.)
kDe gar pAbio varje vecka (Oni chodz4 co tvdziei do
4. rzeczownik abstrakcyjny wystgpuje w pol4czeniu z bezokoliczDikiem'
Przyklad Han har tid atl sjunga. (On ma czas na Spiewanie )
Hon har lust att resa ti]] Paris. (Ona ma ochote pojecha' do ParIia )
Carl har mod att tala sanning. (Carl ma odwagg, iebv powiedzie6 prawde )
iwiczenia
. II .oelnii /ddnia ve, zok.rlikami w lormie nieol,Fi onej ioLre:lorel.
o,zyklad lae ser ert hus. Huset ;r srorr.
r (bild) Bo ktjper ar vacker
, (veninna) Barbrc har heter Johanna.
ar &e veckor gammal.
3 Gart) Marcus vill selja ? ringer ofta.
a 0;, karuo, ka) Pe bordF, .ri, ar av guld.
5 (ring) Villdu Ie ar vit.
6 (ugn) I mirt hus finns der ar fransk.
0a01 er inte min.
finnsI (kassett) Det kommer in i hamnen. er riid.
i bandspelaren. er spannande.
.eo rbil) tu, kard kciper
rrilm) | rbdn drrar p;
., ,:'\z.yk"lsad"oAdnznaainiekr nieokrejlonv. rarr gdzic jc.r ro lonie,'zne.
.r4 enbesevad mllare.
1 Per er socialist,
z Han ar
I Han kommer fran valdigt bra arbetare.
Per tu Sverige.
Han tar
4 svensk.
r
buss till jobbet.
5 Pe fritiden tycker han om att ge pA
7 Han har inte tid att lesa nycket.
8 Ven han leser tidnirg som heter "Metallarbetaren".
lagenher med en vacker utsikt.
9 Han har
gammal motorcykel.
10 Han har ockse
.,2 :\. , ,7e(/o$rik$ odpou ietJ niej tormre.
:.:y!iad r.olt Solen .l,iner illag {guld) Ar den a\ guldl (notn) Jag.er etr moln.
'tr /1/ (iord) verkligen rund?" fregar /2/ (barn) i /3/ (skola)
. "Ja", svarar /a/ Gsjarlva/r6e/ )(dotter) som heter K]lut. Han talar alltid /5/ (san-
. Han har och vet att det ;ir viktigt. Men
ning)
iblaid meste manha/7/ (mod)
. Hans dotter heter Lina och tycker om /8/ (djur)
. Hon hade /9/ (kau) som dog i /10/ (bilolycka)
Hennes pappa hade /11/ (lust)
arr ljuga oth inrF be,;rd om l2 rbilolvLlai
.r.l/,1 - zupelnij zLlania nazwami zawod6w z rodzainikiem nieokreslonym lub bez rodzainika.
liirtatrare.
:.,.klao Hdn Jkrner bdcker. Han;r
: Hon jobbar pd en restaurang. Hon er som jobbar fort. a lakare
b mAlare
som arbetar pe en stor fabrik.
d
; Hon ger sprutor.llon ar kock
.r Han tycker om bilar. I{an iir
-i IIan eI t servitris
som lagar god mat.
t pilot
6 llon jobbdr i .koldn. Hon er
h hmre
7 Hdn ry, ker om rra. Han ar i lastbilchauffdr
I Han har en ur{ellning. Hdn:
, llon Jr sjukskdterska
.om har m;nga pdrienrer
c H,n II) tscr tir nd. Hdn ;r
6)
Rzeczownik
Maten ligger i det dar
a kyhkapet b kylskep ( kylskepen d ftysen
Det star fem pa bordet.
a flaskan b flaskorna c glasen d flaskor
Det finns fem i varje grupp.
a qruderanden b studentema ( studerande d studerandena
De dar ar jettefinal
aljus b ljuset cljusen d lampor
Har nr r kallaren.
a mus b musen ( mdss d retta
fanne har tre
a syster b system . systrarna d systmr
chef ar svensk.
a Fdretagets b Frirctaget c F6retags d Fijretagen
Huset tillhiir Erik, det er
a honom b hennes c Eriks d Erik
Vi maste kbpa
a ett miijl b mjijl . de mj61 d det miijl
De der var inte fran Polen.
( mannen d mannen
De har inga
a plommon b applena . plommonen d applet
i2 Hul manga finns i London?
abror b bro cbroar dbroarna
13 Hur mycket kostar de der ?
a villor b husen c hus d villan
14 Hon har kunning och fbruade pa sig.
a en, en b ett, ett ( en, ett d ett, en
r5 skiner och der ar mycket varmt.
a Manen b MAne c Solen dEnsol
16 Vara er rrasiga.
a kaffebryggaren b kaffebryggama c kaffebryggare d kannorna
17 Kan du lana mig negra
abok b boken c bdcker d biickerna
r8 Berit ar
a iivercattare b en iiversettale < 6versattaren d dversattarna
64
Rzeczownik
agare vill inte prata med oss.
i Hundens b Hunden c Hrndar d Hundarna
i hLtser?
: pianot b pianon c piano d ctt piano
: De dar var jatteEnga-
: neddelande b meddelandct c meddelanden d meddelandena
Feler med resan ar att den ar dyr, pris iir alltsa feler.
: resan b resornas c resans d resa
avRnlgen ar gjord g!ld.
ren b- .nagon dett
De ha1 tre cigaretter.
3 askarna b paket c paketen d ask
\rn, ta pa dig I
: niissan b mtissor .miissorna d miissa
..Ni z?-z4; -----'
65
24-33
Przymiotnik
Adjektiv
Przymiotnik w formie nieokre6lonej t
Adjektiv i obestimd form t
W jczyku szwcdzkim przymiotnik przyimuie dwie formv: nieokeslora lub okre61oD4, r' zaleinosci od zwiqz
ku l4czacego go z rzeczo$nikiem.
B PlzymiotniknieokleslonywzwiEzkuzfzeczownikiemnieokre6lonyrnposiadatrzyformy:dlarodzaju€n,
rodzaju en oraz liczby mnogiej, niezaleinie od rodzaju. W liczbie pojedvnczej pEvmiotniki opisLrjqcc rze'
czowniki rodzaju enl,\,ysrEpuia w formie bazo'r'ej, kt6ra odnajdujemvw slownikach jako piem'sz4 Dlarodza-
ju er, dodajemy do fbimy bazowcj konc6wke T, z kolei bv uzvska6 przlnniotnik liczbv mnogicj, do formv
bazowei nalezy doda6 koilc6wke -4.
PEyklad en stor flicka (dnty dom) stora applen
(dura dzieuczynka) ett lengt brev (dure jablka)
en leng vag (dlllgi list) langa kvinnor
(dluga droga) (wysokie kobiety)
en idiotisk bok ctt idiotiskt skamt idiotiska historicr
(idioryczna ksiqika) (idioryczny tart) (idjotyczne historie)
/L. Plzvmiotnik nlcokeslony u;}^!any przydawkowo (!./ pozycjj plzed rzeczownikiem) zachowuje tak4 samq
t,r-q * pory, j, ".... rn iLo".i r,u ,r..rorenikiem, zwvkle po czaso$'nikach 'ala '6v6/ lub bli /stawa6 sie4'
PEyklad Det er en Hng inan. (To jest wysoki maiczyzna.)
Den har mannen :ir lang. ( ltn meiczvzna jest wvsoki )
Det ar ett d)'rt piano. (To jest drogie pianino.)
Det har pianot er dyrt. (To pianino jest drogie.)
Der ar nya fdnster. (To s4 nowe okna.)
De fdnstren ar nya. (Te okua sa nolve.)
Nie wszysrkie szwedzkic przymiotniki oclmieniaj4 sie wcdltg tcj prostej zasad,L Wiele z ni'h odchodzi od
niej czEjciowo lub z pelnie. Wiekszo66 spclnia jednak pclrn, e krvteria, kr6re pozsalaiq zaklasvfikowa6 je do
jeclncj z obocznych grup, kt6re om6wioDe s4 \'!'nastqPnym rozdziale'
68
iwiczenia 24
' 1I I rLpelnii luki odpowiednim: lormJmi pr,,vmiornila.
o zyklad grdn: en griin {ol, Fr griinr bo.d, eritna .kor
I viktig: kaffe, cn dng, kledel
4 snall: ett klass, ett dgon
ftagor, ett bord,
6 dyr: en barn, problem, en lektion
sang, ett kvinnor, en pojke
7 billig: kianning, eft sund, tiejer
8 fattig: en ettgrdnsaker, bdcker
gubbe, hus,
9 ung: ett djur, br6d, en glass
morgoni ett manniskor, ett
bjdrnar, ett land
te, par
) - zupelnij zdania odpowiedniq formq podanego przymiotnika, dobran4 do rodzaiu i liczby.
'L ),zyklad qod: En ost kan vdra god.
1 blommig: Mina kjolar ar inte
, smutsig: Ar poiken ofta
3 h6g:Va dr:ir vaggama se p6 kviillen?
a ren: Ilaerr ir den har duken inre her?
5 rolig: Kan du nigra historier?
6 friskl Varfiir ?ir barner inie
7 modern: Det her huset ar mycket
B srark Kenner du negra
ki11ar?
9 largr Det har brevet er se , maste jag lasa det?
,o grdn: Traden er inte an.
2 :LLpehrij zdania odpowiedniE for m4 przymiotnika, *ymiaiacego przeciwr, e znaczenie nii zawarte
:.:yklad Ar lagenheten stor? Nei, den ar [ten.
, ir soppan kall? N"i,
z Ar Britta smal? N"i,
r Ar datorn ny? N.i,
: irfanneEngsam? Nei,
5 Ar stolen hard? N"i,
6 Ar UIa dum? Nej,
r Arbarnen siuka? Nej,
3 ir vaggarna hiiga? Nei,
-.. -\r viigarna kurviga? Nei,
,ir Nej,
djuret matt?
69
Przymiotnik w formie nieokre6lonej z
Adjektiv i obestiimd form z
A Nieregularno6ci w odmianie nieokreslonego puymiotnika moina podzielia na 3 grupy:
2. w liczbie mnogiej,
3. zar6wno w rodzajrl ?ti, jak i w liczble mnogiej.
Grupa Speryfika nieregularno6ci Cechy plzl1niotnik6w Przyklady
w formie €t't pojawia sie
z zakoilczone na dluga nhby1l:a- nhblltaet t-tnbbyallaiaa(nr(onwieyhb)ieski)
podw6jne ti samogloske
Ei
w formie er litera r zastQpuje iednosylabowce z dluga g,dod d-,"gdot,t ,- rdd" (.r".*r1,
:3d samogiosk4, zakonczone na d
goda (dobry)
-2.;';
iednosylabowce z dluga na, vit - vitt -vvitAataO(ina1lyo)krry)
4;i samoqsloska., zakon.,zonc
vet vatt
;i
z.paloonlg.zloon.learradpopr,.dtune . rilJ - .ilt-rildldra (dzrli)
hl.d - hlfl - her,da (,ward))
forma rl, pol(r]'rra siQ z forma zakoiczone na t poprzedzone svdrt - !vdrt - 5\arta (czarny)
rrott - rrbn - rr.ina (zmtczony)
sp6lgloskq
w liczbie mnoeiej znika zakoilczone na nieakcentowanc vackcr - vacket - vackra (piqkn-v)
zakoiiczone na dlugie m lub n
podwaianie ostatnie j sp6lgloski zakoilczone na nieakcentowane enkel - enkelt enkla (tanrry)
ln, n) dum - dumt dummma (eglupl)
allman allment - almanna
1. w formie s,rliterE ?1
zast9puje litera t (powszechny )
2. wliczbie mnosiej z konc6wki
znika € nogen moget - mogna
(dojrzaly)
vaken-vaket-vakna
(przebudzony)
imieslowy czf.nne zakoiiczone spannande - spennande
brak lub obce pochodzenie
spannande (fascynuiacy)
trzy jednakowe lbrmy ..* -b-r"a" -,"* (t.66i2. ",y)
bra
bra (dorbry)
graxs gratrs - gmt$
l(ada"rmowa)
Pv WyjErek sranowia te; dwa inne, barJzo popularre przlmiotniki, kt6rych nie moiDa zaklasyfikowai do iad-
n"j / nm"r^i"n), h w1;ej grrrp. choL i,h odn"idnu uLlbir ga ud rceulirDel. 5a,,
gammal - gammalt gamla (stary)
liten - litet - sma (maly)
uwaga! hz],miotnik liten ma nieregularn4 odmiare takie w formic okreslonej i po6wiecony iest mu odr9bny
rozdzial (33).
Cwiczenia 25
.1 Lt6i zdania z podanymi przrmiotnikami i zeczownikami, prawidlowo odmieniai4c ie wliczbie poje,
drncze;.
o zyklad fin laCenher: Del iiren lin lagenher.
, hArd/liv
, triif/arheiare
3 vild/djur
a vaken/hund
5 dum/program
6 gammal/hus
7 svart/kostym
8 intressani/svar
e mogen,6arn
ro gratis/present
.2 '- ]a,i zdada z podanymi prz].miotnikami i rzeczownikami, prawidlowo odmicniaj4c je wliczbie mno-
:1ei. Liczebniki zapisz stownie.
, :yklad 2,6run/soffa: Vi har tva bruna soffor.
i 2/bra/lttsning
z 5/dum/fraea
I 3/enkel/uppgift
4 10/vaken,6arn
5 zolgammal/socka
7 l2lvacker/bild
8 9/liten/somma$tuga
9 7/spannande/film
,o loo/tom/flaska
3 -- ilpelnij tekst odpowiednimi formami przlniotnik6w podanych w nawiasach.
Lisa har igen en /1/ (ny) , /2/ (underbar) lasenhetl Jag trcr att
alia miible{ meste vara mycket /3/ (dyr) . Hon har till exempel en /4/ (bekvam)
, /5/ (svart) skinnsoffa som st6r mitt emot ett /6/ (liten)
, /7/ (it) bord. Sjelva bordet kostar tiugo cusenll Och kan ri
lanka er att vaggarna i vardagsrummet ar /8/ (randig) t?
Hennes lagenher har ockse en /9/ (scor) terrass och wi /10/ (fantastisk)
balkonger. Dnr odlar hon olika blommor /11l (rdd) tosor, /72/
(.it) liljor och /13/ (rosa) nejlikor. Termssen har ett /14l (ritd)
tak som skvddar not solen.
71
Zgodnoii przym iotn i ka z rzeczown i kie m r
Kongruens av adjektiv och substantiv r
Pz,.miotnik z koic6wkq -A nie jest wylqcznie formE liczby mnogiej, lecz zarazem forma okre6lonA przr',
miotnika w liczbie poiedynczej, tak4 sama dla obu rodzaj6w gramatycznych. Forma przlaniornikoira
lz -A poptzedza rzeczowniki okreslone, co nie oznacza jednak, Ze wystepuj4cy po pz),miotniku Izeczolr
musi zawsze posiadai sufigowany (dopisany lqcznie do slowa) rodzajnik okreslony.
Przyktad den vackra bilden (ten piekny obraz)
samma vackra bild (ten sam piekny obraz)
vEl Nailatwiei zrozumiemy zwj4zki zgody pomiqdzy szwedzkimi przymiotnikami i rzeczownikami, gdy upo,
nadkujemy je w uzech grupach, wedlug s16w poprzedzaj4cych przymiotnik. S4 one zaznaczone w tabeli
qtluszczonl.m drukiem.
1. Slowa z pierwszej grupy spmwiaiE, ie nast9pujacy po nich pzl.miomik i rzeczownik maj4 fonng nieokreSlonq-
2. W drugiei grupie pzlaniotnik jest okre6lony, a rzeczownik nieokre6lony.
3. W trzeciej grupie zar6wno prz,,miotnik, iak i rzeczo\dnik maj4 formy okre6lone.
1. grupa Rodzaj en Rodz i ett Liczba mnoga
en leng vag ett Ungt brev wa Unga vagar,/brev
(dluga droga) (dlugi liso (dwie/dwa dlugie drogi/listy)
negon leng veg nagot langt brev nagra lenga vegar/brev
ingen leng vag inget Ungr brev inga Ienga vegar/brev
en annan Hng vag ett annat nngt brev andra lAnga vagar/brev
en sedan Dng vag ett sedant Ungt brev sadana Unga vagar/brev
vilken leng vag vilket Ungt brev vilka Unga vagar,&rev
falfl era lenga vagar/brev
2. gtiupa min Hnga vag mitt Unga brev alh Unga vagar,trev
3. grupa sin Hnea vag sitt lSnga brev
Annas lenga vag Annas Hnga brev mina langa vagar,$rev
vars Hnga vag vars 15nga brev sina Unga vagar,trev
samma Enga vag samfta Enga brev Anms Hnga vagar/brev
denna Unga veg detta langa brev vars langa vegar,/brev
nasta Enga vag nasta ienga brev samma Hnga vagar/brev
fitliande Unga vag fi;ljande l8nga brev dessa hnga vagar/brcv
fitregeende lenga veg fiiregSende Hnga brev nesta Bnga vagar/brev
fiiliande Enga vagar,trev
den linga viigen det Enga brevet fdregaende Unga vagar/brev
den har Hrya vegen det hZir lenga brevet
den dar vagen der dar lenga brevet de ldnga vegarna,6reven
de h?ir 15nga vagarna/breven
de der Unga vagama,6rcven
1! | Slowa wlrnagaiqce u:yria pierwrzego zwiAzku zgody to: rcdzatniki sygnalizuj4ce uZycie formy nieokre6lonei
(EN, ETT lub bral w wlpadlu liczby mnogiej), a takie zaimki: NAGON, NAcoT, NAGRA (jakis, jaka6, jakie6),
INGEN, INGET, INGA (iaden, iadna, iadne), VIL(EN, VIL(ET, YILKA (jaki, taka, jakie), EN ANNAN, ETT
ANNAT, ANDRA (inny, inna, inne) o{az EN SADAN, DTT SADANT, SADANA (taki, taka, tate, tacy).
ewiczena w t]r.n rozdziale dotycza pierwszei z zaprezentowanvch grup. Kolejne alwie zostaly om6wione
i prze6wiczone w nastepnych rozdzialach.
72
Cwiczenia 26
.j.rieri przymiotnik i rzeczownik, dobierajqc formy do pierwszego $Trazu.
:':r krad r.ilka/fin/bil vilka fina bilar
, en sadan/dum/tjej:
: elannan/trevlig/expedit:
I fargammal/affiir:
: andra/fin/soffa:
r inget/fin/peron:
a alla/svart/sto1:
r \ilken/trakig/fi1m:
3 err,/rry/hus:
9 nagon/grtjn/matta:
'. flera/dum/kar1:
:r.ien przymiotnik i zeczownik, dobieraj4c formy do pierwszego nyrazu.
:':r(lad mcker/dag: Vilka vackra dagar vi har i sommarl
' -eammal/bok I
Jag vill inte behalh sedana , det ar en ny bastseljare!
Der er ingen idag.
som ger i svensk tv.
: ue\4ig/prosmm
, de 2ir billigal
lag vill se nagot
lakob gillar alla som du har
I d\'r/skida i Stockholm.
Det er inga
r Iag vi1l inte ha nagra
r6d/klanning
Britta gillar inte sadana
T]-!'arr har vi inga
r nv/hus
Familjen lansson har etr
Det finns allt flera
' :rrelnij dialog.
Uila, vill du ha en /1/ (ny, kappa) ? i Ar Jag vill ha sAdana
\ei, jag behtjver ingen /2/ (n,, kappa) som jag utan fina
som Erika har
3, Gdd, handske)
har Erika?
Iilka /1/ (rrld, handske)
Hon har inte nigra /5/ (tjock, vante)
handslar frAn en hutil<l
13
Zgodnoii przymiotnika z rzeczownikiem z
Kongruens av adjektiv och substantiv 2
W drugim zwiqzku zgody pzymiotnik posiada formq okre6lon4 z koic6w-k4-A, rzeczownik za6, chociaz ma
charakter okre6lony) to nie ma rodzainika sufigowanego (na koicn slowa). Przymiornik okrestony budowany
jest zgodnie z wczesDiej zaprezentowanl.mi zasadami tworzenia przymiotnika w liczbie mnogiej (patlz roz-
dzialy 24 i 25).
B Wprowadzaiqce slowa, kt6re wynagaj.] uiycia tego zwi4zku prz)miornika z rzeczo nikiem, to:
1. zaimki dzieiawcze.
Przyklad Pcter ar min gamla van. (Piotr jesr moim starym przyjacielem.)
2. zairtr-\ki zwrold].e dzetZaw.ze.
Przyklad Han berattar ofta om sin Hnga vag ii]] arbeiet. (CzQsto opowiada o swej dlugiej drodze do pracy.)
3. s-dopelniacz.
tuzyklad Annas Unga har iir sa vackert! (Dlugie wtosy Anny s4 takie pigkne!)
4. zaimek wzgledny rars (kr6rej, kt6rego, kt6rych).
Przyklad Det ar den flicka vars vackra sAngrdst:ir kend i hela stan. (To jest ra dziewczyna, kt6rej pickny glos
jest znany w calym mie3cie.)
5. zaimek wskazujEcy samma (taki/taka/rakie same).
Przyktad Jag ar ftdtr pe att lesa samma ffAkiga bok. (]estem zmqczona czytaniem tej samej nudnei ksi4iki.)
6. zaimki wskazuj4ce dmn a/detta/dessa (ten, ta, to, te).
Przyklad Denna nya granne konmer fren Sverige. (Ten nowry sqsiad pochodzi ze Szwecii.)
Detta fina exempel biir alla fi:lja! (Wszyscy powinni nasladowaa ten dobry przyktadt)
7 przymiotniki r.isra,liLjande (tastepry) i f)regdende (poprzednl).
Przyklad ]otlas liknar ftregecnde dumma ftirare. (]onas jest podobny do poprzedniego gtupicgo nauczyciela.)
c Przymiotnik okre6lony wystqpuie jed,, e w pozycji przydawkowej (przed okre6tanym rzeczownikiem).
W pozycji orzecznikowej (/.az'r\czaj za czasownikami lli, rara) lla postaa nieokrestona, nawer gdy opisuje
rzcczowniki ol<re(lone
Przyklad Jag gillar din riida blus. (Podoba mi sia twoja czerwona bluzka.)
Din blus ar riid. (Twoia bluzka jest czerwona.)
Iagliiser denna nya artikel. (Czytam ten nory artykul.)
Denna artikel ar ny. (Ten artykul jesr nou,y.)
Jag kriper Ingrids gamla bil. (Kupujg stary samoch6d Ingrid.)
Ingrids bil ar gammal. (Samoch6d Ingrid jcst srary.)
lVviatek stanowi przymiotnik €gen (wlasny), kt6ry po zaimkach dzieria$.czych oraz z$,rornych dzieriaw-
czvch zachowrje formq nieokre6lon4.
Przyklad Jag vill ha mitt eget hus. (Chca mie6 m6j wlasny dom.)
FAr han inte kaira sin egen bil? (Cz,\r on nie moie ieidzi6 r.lasnym autem?)
Jag vill betala mcd mina egna pengar. (Chce zaplaci6 wlasnymi pieniedzmi.)
(wiczenia 27
. tt Odmieft wedlug uzoru.
Przyllad jJg fin l:reenher: min lina lagenler
r vi/ny/sruga:
, de/vacker/tavla:
3 ni/svart/paraplyl
4 han/gammal/hatt:
i jag/rijd/penna:
6 du/modern/lampa:
? hon/dum/man:
8 ni/bekram/fatijlj:
9 den/leng/svans:
10 nilegen/hus:
.Z1 Odl.ien Drzwniornik i rzeczownik nedlug wzoru.
p,,yklad lvarr harr. Hcrr Irikson ber,amma s\arra hari \arje dag.
diid/apple. Vill du ha nesta
polsk/flagga. Vi er stoita dver ver
l nylhus. Jag tycker inte om Peters
4 lang/rcsa. Eva och Tomas vill inte beretta om sina
5 skrynklig/skiorta. Hans er ofta smutsiga.
ar mycket d,.ra.
6 rclig/datorspel. Min lille sot1s
7 randig Ilu.. Brilra borde r\erra .in
er verd en massa pengat.
8 gul,/bil. Er
9 dum/film. Barnen tittar pe samma
ro amerikansk/president. Vem blir nesta flera genger.
?
2 I rupelnii luU odpowiednimi tormami prrlmiornikd i rTerzownikd.
Jag vill beratta fdr er om min /1/ (ny, hund) , vars /2/ (fin, namn)
ar Sepp. Hans /3/ (svaf! pels) impo
nerar pa ala. Sepp ar bade duktig och snygg. De /4/ (svart, hund)
som vi hade haft fdrr, var inte lika stiliga, det hiller alla med om. Niir Sepp skeller med sin
/5/ (lag, rijst)
m4 , h6r man honom dverallt. Hans /6/ (stark, stiim
ar redan kend. Granners /7/ (ung, hund)
skaller inte sa h6gt, men den har samma /8/ (15g, rtjst)
som Sepp.
7t
Zgodnoie przymiotnika z rzeczownikiem 3
Kongruens av adjektiv och substantiv 3
W trzecim zwi4zku zgody zar6wno przymiotnik (w formie okre6lonej z koilc6rrl4 A), iak i ueczownik (z ro
dzajnikiem sufigowanlrn) sa okrcsione. Przymiotnik okre6lony otrz_\nnnjem\- zgodlie z wlzeiniej zaprezen
towanymi zasadami tuorzenia przl.rniotnika w liczbie mnogiei (patr ro zdzial .\' 21 i 25) .
B Wprowadza,ace slowa, kt6rc wlmagajE uzycia tego zwi4zku przymiotnika z rzeczownikiem, to zaimki wska'
znj4ce den (te[, ra)/det \ren,to)/de (a, te), denhiir (ten, ta)/d"t hdl (ten, to)1de h.i/ (ci, te) lub der &ir (tamten,
tamta)/der dal (tamten, tanto)/de dtir lta[tci, ramle), dobrane zgodnie z rodzajem i iiczba rzeczownika.
Payklad Vibor i e$ av de der moderna husen. (Mieszkamy w iednyn z tamtych nowoczesnych dom6w.)
Ingen vi11 sina pe den har harda stolen. (Nikt nie chce siedziea na tym tward].m krze6le.)
Den der unga kvinann er Olles fru. (Tamta mloda kobieta iest ion4 Ollego.)
Vi vill inte s€ det dar dumma programmet. (Nie chcemy ogl4dad tego glupiego programu.)
]anne ger i samma Uass som de dar snalla flickorna. (lanne chodzi do tej samei klasy, co tamte mile
dziewczynki.)
c ]e6li po okreslonym rzeczomiku nastgpuje zdanie podrzqdne (najczesciei wprowadzane przez zaimek
wzgl€dny som), to w pismie zeczo\dnik cz9sto gubi sufigowany rodzajnik okreslony.
Przyklad Det er det nya hus som Bi€itta ofta berettar om. (To jest ten nowy dom, o kt6r,,n Birgitta czesto
opowiada.)
Vi gillar de trevliga menniskor som bor dar uppe. (Lubimy tych milych ludzi, kt6rzy mieszkaia na
96rze.)
Forma okreslona przymiotnika powstaje czasem pzez dodanie koiic6wki E w zwi4zku zgody z rzeczowni
kiem mgskoosobowym. Znaiduj€ ona zastosowanie w zrvrotach do adresata (np. w listach, przem6wieniach),
w imionach 1ub w przyniotnikach uilnvanych w funkcji rzeczownik6w.
Przyklad Kere ]ohan! (Drogi lohanie!)
Vad vill den lille pojken? (Czego chce ten maly chlopiec?)
Min lille son vil1e inte ata. (M6j synek nie chce ie66.)
Karl den store er ett namn pa en fransk kung. (Karcl Wielki to imig francuskiego kr6la.)
Den gamle ar huwdpersonen i filmen. (Starzec jest gl6wnym bohaterem filmu.)
76
iwiczenia 28
. 1I L zupelnij wedlug wzoru.
, zy"lao den (Lnderbdr. villar: den underbara villan
r de (ny, hus):
, de (gammal, skida):
3 det (tr6kig, program):
4 den (intrcssant, bok):
5 den (vackcr, utsikr):
6 de (snygg, man):
7 det (rijd, fiirHade):
8 det (mogen, apple):
9 de (enkel, problem):
ro den (polsk, produkt):
.L1 :.,nrz zdania wedhLg wzoru.
, ...tao rdd rdgg: \cr du den riida \:iggen.'
r allmiin/problem:
, n-v/piano:
3 r'it/lakan:
a svullen/knii:
5 gammal/byrA:
6 rdd/stuga:
7 mogen/applel
8 rosa/kjoll
'c9 modern/fbnster:
lacker/film:
.J2 -,n en prr)rniurnilirrec/owni[ he.llue wnrnwdd/aid(vr h okrpilen.
. :. r,ao ror hur: rmma .tora hu\. JeL." srora hus. de <lora hucen
r farlig bil: de , hans
I""*
: pigg barr: det
I trdrr mamma:mAnga , den diir
,de
hga
r kall dag: trAsta
de har
t hungrig va{g: samma
en sadar
a rikrig frAga: andra
- lArg film: dcnna
! god bulle: mammas , det
!ilken
e rtark kaffe: vilket
: lort brev: de dAr
T7
Stopniowanie.przymiotnika grupa 1
-Adjektivets komparati6n - frupp r
LbiacTzonsaegi r{u,p/\atiszpwr,e,\drnzkioicrhn,kpdrzwymroiootunriku6wmril'lto,nrzty,rsktoi-pqie*n, w. T.,;"spzyi.,(itonmrpi*oraj,,rir,) pI,oJpr;z;e1z ;d;o;d;:a,n"ie;;d;o;)f:o,rm\
doddnie do p.zy.lniornika ba,,oheeo toi, o\ Lr q.l
Stopief 16wny Stopieir wy2szy Stopien najwy iszy
skiin (pi9kny) skiinare (pigknie jszy)
bred (szeroki) skiinast (najpiekniejszy)
snlalare (vqiszy) brcdast tnajszerrzy)
smal (wqski) oSligare (nudniejszy) smalast (najwaiszy)
tr:kiq (nudnl) tekgast (najrudnie jszy)
B !a;1.,*i"-lt koiczy sie na EL, -EN, -ER, w ryzszym i naiu.yiszym stopniu po dodaniu koiic6wki odpa-
Stopieri r6wny enklare (tarwieiszy) Stopien najwyiszy
enkel (larry) mognare (dojrzalszy) enklasr (najlatwiejszy)
mogen (dojrzaly) vackrare (pieknie jszy) mo$ast (najdojzatszy)
\'?cker (piekny) vackrast (najpiqknie jszy)
C fjl,5::l-,","t* z te, grupy koiiczy sie na dlugie M lub N, w stopniu wyiszym sp6tgloska ta zosraje po-
Stopiei r6wny Stopiei ryyiszy Stopieil naiwyzszy
dummast (najglupszy)
dum (slupi) dummare (glupszy) Ung5amma!r (najwotDiejszy)
lSngsam (wolny) Ungsammare (wolniejszy)
Inailqrvl1"izq.zr1m.rozpnpirazvqim,.zlaeAgo\ .r.zpdo,,w:rvordTa.,i,,t.oKro,,n).irraumk,yiea(OpRor{o7wrwnaonri/avr.nieznapdrzrvnima.kpaor,oi\b,(,n,riit.rpoodp).razewz.proop"nrriu
n ienie rlowa {l I r przed drl,ajm.ropniem. (2) pop,,,e,,pow1orr.ri"pi.":'l";",riio".drugim.ropniupo
lEczony( h spoinikiem OCH.
D 4lrar Johannd -r dukrigare en acnrnikrrde.iF(rJui hkdtndn_acnie. .Ir ,,.iotniei.rd od Aniti.r
iohdnnar;r LIul(iga.r lohannd ie.r ndizdolniei,/J
J! zp w.z,.rt.(h d7iewr,,\
n
VAra proflem ar stdre och stdrre/allt stdrre varie er. (Nasze problemy sE kazdego roku colaz
E Por6wnujEc dwa elementy w jqzyku szwedzkim, korzystamy ze stopnia najwyiszego.
Przyrri:d Vcm ar dl*tigast? Eva eller Annika? (Kto jest zdolniejszy? Ewa czyAnika?)
F Informacje z prmki6w D i E dotycz4 sropniowania we wszysrkich $lpach (patrz tozdziaty 29_32).
ja
I
Cwiczenia 29
I Uzupelnii brakujqce *ropnie prz), iornila. Formy ustawione sa w porzadku: stopiei r6$,ny, wyzszy
I. i najory:iszy.
fin - intressantare -
3 trivsammast
4 lydig - starkare gladast
fiirsiktigast
5 I o"u,n*-.
5 - magrare
1
8
9
't i ldz /ddnia zeodnie z podanpr przyldadem.
.L ptzyktad film rolig - br-rk trS}ig: Filmen ar roligare an boken.
1 Ulia/kot - Biitta,4eng:
, U[as sanysmal - Brittas sang,6red:
3 brrid/l0 kr - korv/3O kr:
4 Gunnar/tjock - Erik/smal:
5 l,arsson/rik - Andersson/fattig:
5 paraply/vat - jacka/torr:
7 skyrning/m6rk - dag,4jus:
8 larare/lugn - elev/nert s:
e hund/trogen katt/otrogen:
:o kudde/mjuk soffa/hird:
.)2 I rupelnijdialogi odmienionymi tormami podanych przyrniotnikou.
1 rclig
- Bosse ar an Nisse.
- Miiiligen. Men han ar inte i klassen.
, pigg
- Var katt, Remus, ar av alla katter iag kanner till.
- Men du kiinner inte var Emma. Hon ar tusen glnger
I lAngsam
- Paddor ar mycket
an r;dlor.
- Ja, det s*imm€r Men d€t ar iu snigeln som ar
4 ledsen iir
- Vem ? Ulrika eller Katarina?
ar- Iag tror att Uldka tien Katarina, hon maste ge tandlakaren.
t fartig
- Mina hsiner ar mvcket en iag och min bror, de har bara ett tusen pe banken.
-Dear i hela slekten.
19
Stopniowanie przymiotnika - gru?a 2
Adjekiivets komparati6n - {rupp z
Czaa6 przymiotnik6w twotzy stopiei wyiszy (honparatit) przez dodanie do formy bazowej (przymiotnik6w
rodzaju efl) konc6wki ,RE. Sropien najwyzszy (sl,p ertatht) piwstaje przez dodanie do przymiotnika bazowego
Stopieil r6wny Stopiefi wy2szy Stopiei naiwy2szy
stor (maly) stijrre (wiqkszy)
grijvre Oardziej ordynamy, stirrst (najwiqkszy)
grov (ordynarny, powainy) griivst (najbardziej ordynarny,
powazmerszy) nqpowaznrc)szy )
tllne (ria\ny) ffengre (cia6niejszy) trangst (najciasnieiszy)
Iengre (dturszy)
Ung (dlugi) lagre (nirszy) langst (naidluzszy)
l5g (niski) yngre (mlodszy)
ung (mlody) tyngre (ciqiszy) legst (najnizszy)
rune (ciqrki)
).ngst (najmlodszy)
tyngst (naicieiszy)
B W grupie rej wystepuja trzy rodzaje przeglosu, czyli wfmiany samoglosek w rdzeniu:
u-+y,a-,a,o-)aj:
stor-stiirre-sdirst
Ung - lengre langsr
tung _ tyngre t],ngst
c W grupie 2 znajduje siE tei przlmiornik h.ig ($,ysoki), cho6 nie dochodzi w nim do pzegrosu:
hij{ hitgre hdgst.
Przyklad Svenssons hus ar hdgre an vlrt. (Dom Svensson6w iest wyiszy od naszego.)
D^o grupy tej nateZy rakie przi.miotnikfi (niewielu, nieticzni), kt6ry posiada $].iqcznie sropien drusi:
16 - Jtinc.
Przyklad Farre och fane man fdntar kvinnor idag. (Coraz mniej mEiczyzn rozumie dzi6 kobietp)
8o
I
iwiczenia 30
1 Lzupelnii brakujace stopnie przymiotnil<a.
.
, hijg
l ffangre langst
yngst
a 1Ag
5
6
7 grov
8
.L'l . ,o,,danir zqodnie z poddnlm pr/)klad.n.
) Lyrtad hil rung .)kel l;irr: Bilenerr,.ngre,inc)keln.
1 ]annes brctt/grov Emmas brotr/litet:
, bokhylla/hdg b,vre/leg:
i vng/lang stig/korr:
a hav/stor insid/liten:
5 Ingdd/3 ar Anna/9 er:
6 mskap,/2 bokhylla/l.s m:
7 Gunillas kjol/tring mammas kjol/stor:
8 ]an/1.80 cm Bo/1.70 crlr,l
.)2 r pFln ij oialoqi odmien iun, mi lurmam, podd nvch p, r) m io,nikds
, nng
- \rem ar
er- Jag tror att ]onas i gruppen? Ar det Uno?
An Uno.
- Ar Gdansk av a]la stader i Polen.
Nej, warszawa er
I lang an jag.
Min storebror ar i hela famiiien?
Ar han
Ja, det tror iag.
rung an din?
av allal Hon har tio bdcker i denl
lhfijr iir min ryggsack
i hela afQiren niir iag ki,pte den.
Iag vet inte. Men Lisas vaska ar
; hlg
en min?
- Jag tror att det ar den. Den var
8r
Stopniowanie przymiotnika - gru?a 3
Adjektivets komparation - grupp 3
Do grupy trzeciej, okreslaneijako nieregularna, nalei4 przymiotniki, kt6re rv stopniu r'ryiszym i najwyi-
sz],m przyjmujq formq zupelnie innq niz wstopniu r6wnym.
Stopien r6wny Stopieii wyiszy Stopiefi naiwyiszy
dalig (zln marny)
dtlig/ond (zty) samre (gorszy) samst (naigorszy)
gammal (stary) varre (gofszy) varst (najgorszy)
liten (maly) aldrc (starszy) eldst (najstarszy)
god/bra (dobry) mindre (mniejszy) minst (naimnicszy)
battre (lepszy) bast (najlepszy)
B kzianiotnik DALIG stopniujemy na ffzy r6ine sposoby, w zalcznosci od znaczenia.
1. DALrc - siMRx - SAMST
2. DALrG - VARRE - VARST
3. DALIG - DALIGARE DALIGAST
1. Gdy chcemy powiedziet, ie co6 jest gorsze od czego6 pozyt],wnego lub neutralnego, ui]'wamy form
SAMRE i SAMST.
Przyklad Anna talar samre svenska an Katadna. (Anna m6wi gorzei po szwedzku od Katariny.)
Peter skriver samst i hela klassen. (Peter pisze najgorzei w calei klasie.)
2. Gdy chcemy powiedzie6, ie co6 jest gorsze od czegos negat!'wnego, uL,'lvamy form VARRE i vARsT.
Przyklad Vedret ar deligt, men det btr annu varre. (Pogoda iest zla, a bedzie jeszcze goEza.)
Deharhundarna ar mycket aggressiva. D€nstora svarta hundcn ar varst. (Te psysqbardzo agres]'$'ne.
Najgorszyjest ten duzy czarny pies.)
3. Form DALIGARE, DALIGAST uiywamy zwykle przy okreilaniu stant zdrowia lub kwestii moralnych
w jgzyku m6wionl.m. Znajd jq one jednak corazbardziej r6Lrcrodte zastosowanie.
Przyklad lagkenner mig annu daligare idag en igar. @zis czuj€ sie jeszcze gorzejni, wczorai)
82
iwiczenia 31
31.1 y#ff'Jlii',Il,'61ffi::l-ltriJ.:""\^'iednim s'iopniu'
, Polcn ar (liten) en Kina.
2 Tovc:[ (gammal)
I Petcr :iI tva Ar (gammal) i hela gluppen.
al1 Petra.
a Den har boken er Ora) ihelav:irldeD.
5 Hon mir (da1ig)
idag en iger.
6 Vilkcn stad ar 0iten) i Sverige?
I1.11 \^tlds p'l)min,rik t\ .ropniu n1jwy,,.,,)m iodp"ui..lz rra p..,n'e.
ptzyt*tad B.r.iliFn. Polpn. \\eriqe br-. \ ilker laId -pclar ba\l ,nrboll.
Brasilien spelar best fotboll.
, (rak6w, Warszawa, cdansk/gammal: Vilket universitct er
, Fiat, !'ord, Volvo/bra: Vilket bilmerke ar ?
3 Svedge, Polen, Tjeckien/liten: Vilket land iir ?
?
a 2,5, 3/datg: Vilker betyg eI ?
s trafik, Gs, hammare/dets: Vilket buller:[
. 2) . ,,Jfelnii hrki odp"\^ipLlnia lornr.r prl!mioLrr\d podrneqo w 1awid.i.
o zv*,ad PFrFr ir (bral bbrtre;n lan i {en-lJ.
A[na och Peter har tre barn. Ulla at 2 ergamma], Karin 3 och Kaisa 6. Kaisa ar alltsa /1/ (gam
. Ulla er yngsr men inte /2/ (liten)
mal) iin Ulla, meD ar lika stor. Xarin ar /4/ (bra) . Karin ar /3/ (gammal)
pA att beratta historier. Vad ar Lt1la /6/ (bra) pe att rita och Kaisa er
/5/ (bra) p5? fo, horr
/7/ (&a) pe aft grlta.
^r
.r,,Ey.kiJlafFdlnijel,drmkimoadlp: "5w,rnieu.ldnria5loI ;rrr'rgaapmrzmlmalio^,tnhilj"J.nre il. Hin arSldre d hor.
r bra/dalig:MAr han nu? Nejt)'verr, han mer
I lir"n: 4r P.tcr ,rur re dll Hrr..' Ncl, hdn ;r
3 gammal:Ar Sopot
4 bra: Ar filmen an Gdynia? Ia, men Gdansk ar
5 lirer: Vem Ar An boken?
i derl hir gruppen?
6 delig: Valdct blir allt
7 delig: Hon ar bra i matte, mcn
i lianska.
8 bm: Den har matcn smakar endenserut.
9 gammal: Univcrsitctet i Krak6w ar
10 liren: De saljcr sin stora volvo och k6per en i Po1en.
bil.
83
;,i3-Blf#f,:,1:,r,'_,y;;,;, -n i k a sr u P a 4
;1TffiTi:i:i",,:,ffi*.tl;::i#.:".,_:?;x:#ljff;i:il;enjep'edrnrm4baz.w4wyrazu
B Do grupy stopniowanej opisovr'o nalei4 przymiorniki zakoiiczone na JSk, AD, ELi.
Stopiei 16w1ly Sropi€ri wyi\zy Stopi€n najwyiszy
praktisk (praktyczny) mer praltisk @ardziE prakryczny) mest nraktGk (najbardziej praktyczny)
beglvad (uzdotniony) mer begavad (bardziej uzdotnjony) mest beS6ud (naibardziej nzaohiony)
ofticieil (oficjalny) mer ofticielt (bardziej oficjainy) mest officielt (najbardziej oficjalny)
Przyklad Du mAste agromrJedrepr.pari.rei.rrtrm; e;;r io;f:flic:,JJi]1":Yl;,#:;:;il;ili:j*
v nr *a ;l;
Uwagat Prrymiurni(i I rei igr"u"p9) .o]d-mi'e'n"i'ail.'''pn'ropniuwvivlm
,..1,,i, "n i ri,,u'
r/n maiql
PEyklad bDena,romaT,erierrippnra'r.,ldtkikb,rk*,,z,unnp,ipi^gvj.t,t"^r-,e-,r,"r^im.:enr,,ln'r.i[)liijlilto'r,bilel,lrlF;"1m:( jrXpr"d,k:-,.;l'Xa Iro.,Le,m,1lt ,,,,",.,"r,,,",,
en mer o[fi.ie]t ron - -err;#me,r;:olft;ic:iie:lt;r;9:Th,;i:,illr;,;;;;i;;,1;;r,rr*r,
ba,dziF, o,iciarn) ;""
c oDi.owu .rnpn ir, iFm! rei im ie.towl . hien r\ i t /rnn! tfctnkt palti.ip.prpe \pa,tii,)
Sropiei rdwny Stopieii wyZszy Sropjen naiwyiszy
mer inrl esserad (bardzici mesr lnrresseraLl (naibdrdzi.i
(zainteresowany) zarnteresowany)
f6rtiusande mer fbrtiusand€ (bdrdziei zarnrer esuwany)
(czirujqcy) czarul4cy) crnzeasrrl!afd(ftvi)usande (naibardTiei
Jw.ga! \ropniF w\i.,,v j ndiwll./\ w imie.tnrir nj-.-..* pru\bierdiJ
,oozau n. rodzdit"?*n"i"t", t,'0,',,,"^J,''l1i1l")'l,'h,ie*'.n,v' m- ri" ",,", ,[,"'|loil'm"'.v,^'7te"u,d1nei,:;,'f;lj.T:.1'#",]l:
I\\rfrn\Diekiec,ruczbmvorriI\a\o,ia.s;t,o,p,n1iow;;aln#a izl:z"a,.ir.1l ;l;il;:1";i;:if,:i;:l;l,J;1 0"0.,," o" prTvmio,nikil
Stopieii r6wny Sropien wyiszy Stopieii naiwyiszy
mindre inrreslerad (mniei mrnsr intresserad (niimniei
fdrtjusande 2arntererorvany)
(czarui4cy) mjndre idrtjusan{]e (mniei zarnreresowany)
czarut4cy)
minst torqusande tnaimnipi
(zar ulq(y)
E Niekt6re przymiotDiki odmieniajrl sig na dwaa sspnoososboyh: vre..$.-d-ar-rn--i:e-,i opisowo, np. i?Lressanr (inreresui4cy)
84
I
iwiczenia 32
5t.!2. .l Zu.Losui r.,r /.zv lub naiwr,;wv sop cn pr,,) mio,nikd z g, dp\ 4.
I
p,ryktud' rot xn{t t qrlu,vitl.n t:l- ;rme.runderhellande
F6RSTAENDI] an mm pappa.
kvinna som jag kanner.
1 Min mamma er mycket
, Min mamma er den
F()RviNAD
3 Eriks mormor ar ijver poikens betyg en hans tijraldrar.
4 Vemaverar
?
PROBLEMA'I'ISK
5 Droger ar iin cigarctter.
fiir in\-andrare an fdr svenskar.
6 Det er
LYSANDE
7 Han vill anstalla en skedespelare an fdrra gengen.
8 Vem er Sveriges musiker idag?
EMOTIONI]I-L :in den gamla.
e Den har reklamen bdr vara
10 Berits brc\.ar
LO(;ISK
n Du meste ftirsiika att skriva en
tcxt an f6rra veckan.
rz Emma iir i hcla klassen.
KAND
13 Det hiir bamet er fdr sitt daliga beteende an nagon annan p5 dagiset.
ra Ar lulia Roberts an Angelina Jolie?
av alia!
15 Angelina erbast! Hon ar
., Przypor/adfuj przymiorniki do odpowiednicj grupy stopniowania, wedlug podzialu zaprezentowa-
nego u poprzednich rozdzialath, oraz utw6rz ich wyisze i najuryisze stopnie: DUKTIG, RASANDE,
LITEN, TUN\J MOBBAD' INTERNATIONEI-1, BEI.AST' B!XV'iM' ROL]C, BRA' LLCN' LAG' DALIG'
GRO\T, STOR, ROMANTISX, H6G, L,iJ\-G, GAMMAL,
85
Odmiana przymiotnika LITEN
Adjektivet LITEN
Przyrlliotnik l-IrEN 0naly) ma specyticznq odmianq: w formie okresloncj liczb,v pojedynczcj przybicra po-
sta6 LILLA, a w liczbie nogiej SMA zar6wno dla rzeczownik6w nieokrcsloD,vch, jak i okl eStonych.
Liczba pojedyncza den li1la poikcn (en maly chlopiec)
det lilla barnet (o male dziecko)
Forma nieokre(lona
de wa sme pojkarna (ci drvaj mali chlopcy)
en liten pojkc (maly chlopiec) de tve sme barren (tych dr.oje malych dzieci)
en litet barn (male dziecko)
Liczna mloga
Forma nieokreilonr
t\A sme pojkar (d$'6ch mal),ch chlopc6w)
tvl sme barn (dwoje malych dzieci)
Pr:ykra.i Varfijr gillar Emil inte sma barn? (Dlaczego Dmil nie lubi malych dzieci?)
Britta vill ha bara eu litet h s. (Britta chce rylko malv domek.)
Dcn dar lilla flickan grnter hela tiden! (Ta mala dziewczynka calv czas placzel)
Kan du se de dar smi batarna? (Widzisz ramre male l6dki?)
Ska du ata en liten bul1e tlll? (Ziesz jeszcte iedna mala buleczkc?)
r,n\\'[\r+"
Fi.\,;
,i[\iw
iwiczenia 33
J2 2J. 1I Odmiei rzeczownitri w lola(zeni z przymiotnikiem LI l'E\ $.edhLg zal4czonego wzoru. W niekt6,
r)ch m padkd, h popr"$ nc v Llwie odpot{iFd,,i - u tat.rrro, i od,. zbr.
Przykiad liten/ba. en litcn bet, Annas lilh bat/sma batar, rre sma batar
t liten/museum: tre , sin
, de der
de
, vilka
u liten/dator: vira , Eriks
nesta , sidana
; liten/stad: den
fv*
4 liten/problem: ett
familjens
s liten/son: min
sin
6 liten/rum: vilket
niista
r liten,6arn: det
vert
8 liten/for deras
de
e liten/eppla det har
10 liten/spik, den , ingen
inga
2) , L, \\,rb$ odpou iedniq tnrmL p,r)mio,nila L L\
prrtl1^o llan ldper etr lirer hu!
, Den har kiolen ar fdr . lag meste kripa en srijrre.
: l\4in dn.re, ir .jul.
j Var ar den
4 Tre raida boken?
pojkar spelar fotboll.
5 Hal1 har ltm srora akvarier i sin
6 Det har huset ar legenhet.
7 Hans syster har wa kaner.
8 en
9 JIa)gebehdver paus.
bamen meste sranna hemma.
ro I)r r flr*-cl;r my\igr.
. J2 \\ { r$ odpu$ iedui.r torme prl} nriornikd I I'l r\.
hzyklad Stetdns sme barn ir he\ lisa
Stefan har en (1) kait. tlans (2) katt tycker om att sova. Andra
(3) katterlekcr rnvcket, men Srefans (4) katt bara sover Stefan har
ocks6 ue (5) dajttrar. De tycker ocksA om att sova. Men bara pA molgnarna. Sre-
fan lan inte sova pa morgnarna, darfdr att hans (6) katt vacker honom- "]ag vill
aldrig ha (7) katterl" klagar Stcfan. "Pappa! Vi vi11 ha en (8)
katt iilll" ber tlickoma. "lnga (9) katter merl" skriker Stefan. "Det racker lned
dcn (10)
87
Przymiotnik
Den her stolen ar
a herda bhard.hart d hardaste
Jag orkar inte lesa dina
a kort b hng clengt d Hnga
Ar epplena ?
a mogen b god ( mogna d moget
Vem ar , jag eler min syster?
a dukrig b duktiga c dukLiqar d dukriga.te
j Det ar att tala sanning.
a enklare b svera c enkel d svit
Mitt paraply er se !
a vet b vett c torl d torra
Ver liigenhet iir mycket an er.
a stor b stiirre . stiirst d sriirsta
8 Det bamet greter pa natterna.
a litet b Iiten c sm, d lilla
9 Denna it\.ning tycker jag om.
a intressant bintressanta c sv5rt d svar
10 Se{ dr de dar ffiiden?
a litet b sme c lilla d liten
11 Det Ar en fdrfattare vars
a nya b ny . nytt d nyare
12 Min pappa ar an jag.
a lagre b langre ( hdgre d lang
1t Vi bor i nasta hus.
a grijn b gra c gratt d gYdna
14 Vi tycker inte om sadana
a riida kjolarna b rdd kjol crijdakiolen d rddakiolar
15 De der lararna rr
a trevlig b trevligaste c ffevliga d trevligt
16 Kan du nagra ord?
a svenska b svensk
Vill du ha samma glass?
a god b gott c godare d goda
18 Vemar i famitien?
a ),ngrc b unga c ungt d ),ngst
88
Przymiotnik
19 Varfdr ar din uppsats an min?
a bra b hatrre c hast d srm.r
a sma b minsr c liier d liiei
,1 De klederna er , tyckcr jag.
a mer praktisk b praktiskare c mer prakriskt d mer prakriska
z, Annas lagenhet ar si mysig.
a fin b finare c fint d lill.
:l De tve pojkama vinner varje er!
a duktig b duktigasr r duktigt d snabba
:: Ingen vill diskutera thmiljens
a sm6 problem b litet problem < sma problemen d lilia problemet
:; Lisa brukar vara en Iohanna.
a mest filrtjusande b mest rasande c mer fdrtjusande d mesr irrirerandc
:-\
/
89
34-47
Czasownik i czasy gramatyczne
Verb och tempus
Cza.sownik w czasie tera2niejszym oraztrybie
rozkazujEcym. Koniugacja r iz
Verb ipresens och imperativ. Konjugation r och
hSnaz.rl/'eoeidntzooksti.ic,/dcroziakjsunoLswlnqneiiktnir pmeorddupwrrzuoqhl,eaadru,eznmkquoi,,dir.amnniraa,nzFyusc.tldzricoolzikns,iic.c;aizmjr"li",k.pile.c;,rmnia'r"q,4arz0git"u;;p.,;y.:;,;;n;;,a;,z;;r.:.-tiw,k"ab"nerako,nr,iu,g"adac'jj.ae"mg.oki_,roprrmzya-
B ill,::;\*:r;,-i",li#:,1."H#:,j::;:,X?::::l:iy,H,ti:, z kolei,orms czasu,eraznicjszeso
Uwaga! Forma czasu terazniejszego iest jednakorva dla wszystkich os6b w obu liczbach.
Cechy czasownika/przyklady Czas ter ai)riejszy / przykJ^dy Trlh rozkazuiE(y/przyUady
tcnlat = bczokoli.hilr do t()nam dociajcD\. koncan kE R trl'b ri)zka^rjqc\, = t.mat
talar (m6wiq, m6wisz...)
tala/tala (ma,wi6) stadar (sprz4ram, sprz4tasz...) Talal (M6!'.!)
stada/sttida (sprzara6) lagar (przysoto'l,ujq...) Stadal (Sprzarajl)
laga/laga (przygorowywa6) Ingal (Przygorujt)
tctrat = bczokoticznili -.,\ do icDra{u dodaienr,v ko,ic6r{kq -rjR trlb roTk:rzni4cr = ienrnt
sHng/stlinga (sprzara6) stanger (zamykam...) Stengl (Zamknijt)
kciper (kupujq...) I K.ipt (I(upr)
c. kbp/kiipa (kupowaa)
6nker (mysie...) Tenk! (Myslt)
tank/dnka (mystea)
Uwagat (oniugacja 2 dzieli spiaondazicazlgtSccni aiej db,nzaatlcpionricrreobdnte)"gjeo,blrzy remar lopn,l,zi-yi*siiq_n*arusp6tfgotorsmkqcczlaiwsoiewcnzikna4
czy bezdi\tiec,"q.
"pi.,"
w czasach przcszlych.
hzyklad C!rnar.'c\er rill AJr\K",dricdr.rt,unn,r,orotrUpodr6iuiedoA,r\ki.r
Li- ren[€r hcld ddparni. r t :..] mysti cat\ mi LIni.,mi.)
Vdr idr a, berar .nkoi tiannL"kit.p.uliedn".e, .I
Barnr n slurar Dt"(rceo nie pracuiecie \\ pot... ,r
(D/i., ikonl:za d.i, ,rlof. jrrei.;.f
"
rs leili rcmar kon.,v s'jc na t'] re'e R. nic dodaiemv cto niego zadrej koric6\,\-ki czasr relainiejs zego. czas te*i.
rrejszy pokrrria sie \ ted\ z ternaien)
Przyki,d Brzotolicrnik: krim (kierowa6 auterr)
Tcma kiir
(lzas lcralnicisT],: ktjr
1) yb rozliazuj:1cv: kitrt
92
iwiczenia 34
l Lzupelnil br akuj4ce formy czasosnila, kieruj4c sig zaznaczon4 przy bezokoiiczniku koniugacj4.
' I (l)P,zyklad arbeta Arbeta! arbetar
Tryb rozkazuj4cy Czas terainieiszy
, borja (I)
, hdra (II)
I vecka (II)
4 prata (I)
sulla OD
6 sluta (I)
7 bysga (lI)
8 ry(Ia (U)
e stiira (II)
betyda (tD
n jobba (I)
1, rrudera (I)
r3 fiilja (lI)
14 lryra (ID
15 slecka (ID
2 Uzupelnij zdania czasownikami w czasie terainieiszym. Sprai{dz koniugacje w slowniku.
.
r lyssna: Uno bara pa svensk musik.
bAdda: Varfi,r o1le inre sin sang pa morgonen?
3 vara cyklar varje dag.
inte bi1 nar det sndar.
4 kdm: Iag
5 bada: Du tiir liinge, andra vill ocksa ge till badrummet.
6 dansa: Ulla
bara med sin man.
7 betala: De f6r maten bara nAr de har pengar.
8 mAla: cunnar kan inte ge p5 bio nu, han
e hsa: Ann-Chrisrin en tidning nu.
,o bd4a,Ner
3 L-zupelnii tekst odmienionymi formami czasownika w czasie t€rainieiszym.
.
Anders /1/ (sluta) arbetct klockaD 16 och /2/ (Aka) tiii kijpcen-
tret. Han /3/ (kijra) sin nya bil. Sedan /4/ (handla) han mat en
hdlv rimme. Klorkan 17 er h"n hcmma och i Gridd)
Ugenheten. Sedan
/6/ Over1J) han hela familjens kladcr. Klockan 78 /7/ \laga)
Anders
han mat. Idag /8/ (steka) kiittbullar och /9/ (koka) pota-
tis. Det /10/ (ringa)
pe telefonen men han /11/ (svara) inte. Han
harbdttom. Klockan i9 ar allt klart. Anders /12l (vanta) pa frun och barnen.
9l
Czasownik w czasie terainiejszym oraz trybie
rozkazujqcym. Koniugacja 3 I 4'
Verb i presens och imperativ. Konjugation 3 och 4
W koniugaciach 3 i 4 1{-czasie rcrarniejszym dodajemy koiic6wki -R lub ER, podobnic jak w poprzednich
koniugacjach.
r..rr, - }, 7,,|i,)ii.7,rili ih trultu tlorlajrrr:1 In,ic.!\,lir li Tryb rozkazuj4cy/przyklad,v
,3 sy/sy (szy6) syr Gzyjq, szyjesz...) , r:1, r,,zliazuj:r, i = Lr.,r;,r
bor (mieszkam, mieszkasz...)
!. bo/bo (mieszka6) ror (wiosluje...) syl (szyj!)
rolro (wioslowa6)
Bo! (Mieszkaj!)
Rol (Wioslujl)
g.l\ ,:7,rso1i,iili lir'li./. !j(!. i. rlo '.cnr:ii] :iochjcr rt lioiic, \! i q Iit rrl tr fyli:::. jat\ = r.Irl
relr:t = h.7droli.7,r;1,r \
skdver (pisze...) Skrivl (Piszl)
skiv/skriva (pisa6) sjunger (Spiewam...) Sj0ngl (Spicwail)
sjung/sjunga (spiewa6) springer (biegl1e...) Spdng! (Bicgnij!)
spring/springa (biega6)
(lo rInrrrr !lo(iai,rrir, in)r-r,r\1li,r ii r-,i. r,i7lr:r/ria,, = i,r;.,1
€. rLl\' (rir.",!rlli lilncur. r;t,r;r irr::,
gar (idE...) Gar (rdzr)
5ti roglosk,,' L(D!i = r:).r,,lioli'!rilr ser (widzE...) Sel (Patrzl)
ge/ge (isd)
se/se (widzie6)
P,zykh: Vaft gar ni? (Dok4d idziecie?)
Vad ser du pe bilden? (Co widzisz na obrazku?)
Spring till affarcn och kijp en liter ]njiilkl (Bie$rij do sklepu i kup liu mlekal)
lanne skriver ett brevtill sin kusin. (Janne pisze lisr do kuzlrla.)
Fl w iEzyLu szwedzkim istnieje grupa (zasownik6w nieregularnych, czasem okrc6lana jako koniugacja 5. Od-
s -m ia na czasownila czasa ch przes zlych w koniugacji 4 ina tyle warianr6w, ie wymaga nauczenia siq ich na
pamia6, podobnie jak odmiany czasownik6w nieregrtarnych. St4d coraz czesciei pomiia siQ eydzielanie
koniugacji 5. Najpopulainieiszym czasownikiem nieregularnym jesr gDra (robia).
Tl,r/,rlr.ll,_/|ili: giira
Ir rit,r giir
(.zl lLrrllri(;ir\': gdr
L r .r,:lt r!i:r, : ciirl
c Popularny czasownik rara (by6) z koniugacji 4 ma nieregularn4 formg czasti teminiejszego:
llr 1ri.0 iL,rrriL:vara
(./rr r.,t ,,i.i..r\ : iir
l'r i lr n)zl.llTLrlrr( \:Var!
iwiczenia 35
ich J( , 1I Uzupetnii bral,ui4re forny rzalnwnika, kieruj4c sie zaznaczona przy bezokoliczniku koniugacjq.
Ptzyktad ro (III) Rol ror
v Bezokolicznik Tryb rozkazuj4cy Czai te, ainiejszy
, spa GII)
, stiga (lV)
3 bo (III)
a tro (lll)
5 komma (lv)
5 aca (lV)
7 ske (III)
8 'tri!.r (Iv)
q bjuda (ID
,o bry (lI!
n fly (III)
1, springa (lV)
13 flyga (lv)
d- ,a sy (III)
15 sa (III)
ie
') Uzupelnlj zdania .zasownikami w czasie terazniejszym. Sprawdi koniugacje \,'. slowniku.
, m5: Hur ni idag?
, ata: Vad
3 frysa:Lena du till middag?
4 g5: Vart altid pe morgnama.
pojkarna?
5 stiga: Imorgon bitti viuppkl.5.
6 spa:Jag vill inte arrhon
7 sjunga: Mamma mig i handen.
8 fijr sitt lilja barn vate kvall.
9
Sleta: Johanna han ailtid nar hon tittar pe sorgliga filmer.
10 int€ hy]]an.
ner laVnanediiirtrftjr kort, du
kla: inre pa dig? Det er si ka]]r.
, I /upelnij rek.r odmienion) mi rormdmi , /d.obnikd s ( /rrie ,e, r,,n iej.,,) m.
Li11a Lina /1/ (ligga) i sengen och /2/ (frysa) om fdtterna. Hon
/3/ (me)
irte bra. Hon /,1/ Gro) att hon snart ska dii. Hon
/5/ (gleta) lite. Dekommermammain i rummei. "/6/ (greta)
inre
min lilla flickal Du armbaamrmaal.it€Hofndrk/9,v/ld(.s/j7u/nGgaa)) en aspirin tilll"
/8/ (saga) Linas favoriti.aggviba
och allt /10/ (vara) bra igen.
95
Czasowniki modalne w czasie terainiejszym
Modala hjlilpverb i presens
Czasowniki modalne uiy'wane s4 razem z bezokolicznikami bez wyznacznika an i modr{ikujE ich znaczetlc-
wyraiajac staflowisko podmiotu wobec tre6ci zdania.
B Czasowniki modalne maj4 czAsto kilka znacze6. Ich forma jest iednakowa dla wszystkich os6b gramat_r'o-
nych. Zdania p)'tajEce tworz,.my poprzez inwersje - prestawienie czasownika przed podmiot; zdania przc-
czqce - poptzez tL'ycie INTE (nie) bezposrednio po czasowniku modalnlrn.
Bezokolicznik Czas te$ifieiszy
bitra
biir powinno6ahada
skola
vilja umie jatno6i/moiliwo66/pozwolenie
ft konieczno66/obowiEzek/przymus
ska(x) czas przyszly /zamiar / obovi4zek
wola podmiotu
vill
fer pozwolenie/przl.rnus
Przyktad Du biil hialpa dina fiiraldrar. (Powinna6 pom6c rodzicom.)
Barnen btir inte ata glass idagl (Dzieci nie powinny je6a dzi61od6w.)
Ian kan prata tyska fl)tande. (Jan umie m6wi6 plynnie po niemiecku.)
Vi kan inte komma till er imorgon. (Nie moZemy przyi6d do was jurro.)
Kan jag lina din bil? (Czy moge poiyczy6 tw6j samoch6d?)
Maste ni ge nu? (Czy musicie i66 teraz?)
Vi ska aka dll Paris. (Pojedziemy do Paryia.)
Du ska vara hemma fiire klockan 9! (Masz bya w domu plzed dziewi4ta!)
Vill du fi,lja med oss? (Chcesz i56 z nami?)
Ianne vill inte bli lakare. (Janne nie chce by6 lekarzem.)
Du far inte rdka har. (Nie moiesz ru pa1i6.)
Uwagal W zdaniach przecz4cych zamiast MASTE uz),wamy czaso$,nika BEHOVA (por{zebowa6).
Przyklad Ni behi;ver inte jobba idag. (Nie musicie dzi6 pracowa6.)
Eunkcie rzasownilow modalnv(h przeimuiq tei inne czasowniki, np. BEHoVA, BRUKA, LATA, TANK1.
C- ORKA, SLIPPA. VACA, SLUTA, BOR]A,
Prryklad Du behiiver lana lte pengar. (Musisz poiyczya trochA pieniedzy.)
lag brukar stiga upp k1. 5. (Z*'),kle wstajg o piqtej.)
Mamma Uter mig inte ga pA bio pA kvallen. (Mama ni€ pozwala mi chodzi6 irieczorem do kina.)
lag orkar inte lasa den trakiga boken. (Nie dam rady przeczlra6 tej nudnej ksiaiki.)
Du slipper gtjra det om du gar nu. (Unikniesz robienia rego, ie51i wyidziesz teraz.)
]ag vagar inre saga emot honom. (Nie odwaZ€ siA mu sprzeciwi6.)
Nar dutar du jobba pe fabdken? (Kiedy przestaniesz pracowa6 w fabryce?)
Nar biiriar man ljuga fiir sina fijraldrar? (Ki€dy zaczrra sie oklam)'waa rodzic6w?)
96
iwiczenia 36
' 'lI ll<l),,ularriazpodrn\,helemp db.rolpo,rvndiq, iend 7dlnd.,oneqo.lo\^a
Przyklad prara !ven>ka/.'/kanrdu
Kan du prata svenska?
r kan/Elisabeth/pe/festen/imorgon/komma
: inte/vi11/fakob/skolan/ti11/ge
3 ?/si:ndag/du/vill/bio/pa/ga/pA
+ ritka/vi/?/firlktiket/i
dig/varfiir/r,i11/du/inte/?/gifta/Inga/med
bo/?/miste/vi/warszawa/i
kan/han/t)'verr/beslut/fatta/inte
som mijjligt/lan/harifran/se snabbt/vi]]/f lytta
jag/f6r/1nna/aldrig/bil/deras
m6ste/du/hem/ga/plugga/och,ft ilrja
7 Uzupelnii zdania Lzasosnik:mi modalnymi VILL, MASTE 1ub KAN oraz pol4cz zdania z koltlmny le
IUS inte hjelpa dig nu. a Ja, jagbehover en massa pengar.
Ingdd ha 5 barn. b Han ska hielpa sin fiu bcmma.
Bo dka hem nu.
3 du spela tennis? c Hon:ilskar barn.
Sara bli lekare. d Det ar sa kvavt har innc.
4
e Du mast prata med mig nu.
Iag inte ringa senare. f Hon gillar att ta hand om manniskor.
7 Ulla inte sjunga. g Annars orkar du inte stiga upp imorgon bitti.
s Nu du sova.
du arbeta iivetid? h Hon har ingcn sangrdst.
du ajppna lbnstret? i ]ag har bretiom.
j Vi behdvcr en spelare.
.3 Uzupetnii tekst czasownikami modalnymi VILL, XAN', \{ASTE. SXA, BRLXAR.
Jag meste be dig om red. lohan (1) snarka pA natten. Jag (2)
honom i samma sang eftersom det ar sa trangr hemma hos oss. Men varie natt (3)
iag inte somna pa flera timmar och sedan er jag trtjti nasta morgon. (4)
iag prata
inte sara honom mcn i andra sidan orkar jag inte langre.
med honom? Iae (5)
97
Koniugacja r
Konjugation r
Czasowniki szwedzkie naleZacc do koniugacji 1-3 okresla sie iako slabe (flaga), co oznacza,2e tworzqlormr
przeszle wspos6b regularny, tj. poprzez dodanie koiic6wek. Czaso$,riki mocne (stirrft") z koniugacji 4 fornq
przcszl4 buduj4 bez ko6c6wek, ale za pomoc4 przeglosu w samogloskach tematu.
B Do koniugacii 1 naleiy ponad polowa szwedzkich czasownik6w. Ich temat pokrywa sig z bezokolicznikien.
podobnie jak tryb rozkazuj4cy, a forma czasu terainiejszego powstaje przez dodanie konc5wki -R (pai,
rozdzial34).
c Czaso$rik szwedzki posiada ponadto formE czasn pneszlego (preterifitn) oruz aw. supinum, potrzebne do
budowania orzeczenia w czasach dokonanych (perf€ht, plustuanperfeht\ . Fotm€ czasu prct€lialm w koniuga-
cji 1 tworzy sie przez dodanie koric6wki -DE, $rpiflrm - koic6\rLi T.
Bezokolicznik Tryb rozkazui4cy Czas terainiejszy Czas przeszly Supinan
steda (sprzqtac) Stadal stedar stadade stadat
bdtia (zaczwa6) Btjrial bitriar bdrjade borjat
iobba (pmcowa6) Iobbal jobbat
leta (szuka6) Leta! iobbar iobbade
baka (piec) Baka! letar letade
PEyklad Har du stedat ditt rum? (WyspzAtale6 pok6j?)
Vi arbetade inte i sdndags. (Nie pracowalismy w zeszl4 niedziele.)
Nar bitrjade ni? (Kiedy zaczqliscie?)
De iippnad€ klockan sex. (Otworzyli o godzinie sz6stej.)
Mamma harbakat en sockerkaka. (Mama upiekla babk€.)
Uwagal Uzycie czas6w yercntumi.perfeht opisane jest w kolejnych rozdzialach.
98
Cwiczenia _l
37
zE form! .'l Uzupelnii brakujace formy czasownik6w z koniugacii 1.
4 formE
(oniuga.
t'? Odmien podane czasownili z lonil,gacji 1, dobierajqc odpowiednio fotmg pretetiaoni:$ supinum.
o.?yitaa,Fckna: Lilla Linnea rerknadeFn lin blomma ig;r.
koka: Mamma ertsoppa i liedags.
fika: Flickorna en halrtimme elter skolan.
3 kama:Poiken fdraldrarna och gick ut.
brevet.
skicka: Nisse har inte
btjria: Vi
5 pmta:Varfijr skolan kl. 8.00 i fajrrger.
du inte med din kille p5 festen?
6
7 faftjr: Vi har inte
ver son pe 20 er.
8 parkera: ]ag minns inte var jag bilen fast det bara var fiir en timme sedan.
,3 Uzupelniitekst formami przcszlymi czasownika koniugacji l w czasie yeterinL,tl.
Barbro /1/ (lova) sin mamma att hjalpa till hemma. Men hon /2/ (stada)
intc i vardagsrulr1mcq /3/ (diska)
intc hcllcr i tviiftstugan. Hon /5/ (titta) int€ i kiiket och /4/ (tvafta)
kom pa att hjalpa mamman i radgarden. Hon /6/ (gilla) ut genom ftjnstret och
/7/ (bdtj^) med dctsamma. Fijrst /8/ (vattna) tddgardsarbetet! Hon
hon blommorna,
scdan /9/ (rensa) hon rabaiterna. NAr flickan /10/ (sluta)
hon triitt och stolt-
99
Koniugacja z
Konjugation z
Do koniugacii 2 naleZa czasowniki, kt6rych tematem iest bezokolicznik bez koncowej samogloski A. Tr{b
rozkazui4cy pokrl'wa siQ z tematem, a czas terainielszy twozy dodana do tematu koic6wka -ER (parz
rozdz;,al 34),.
B Koniugacja 2 dzieli sia na dwie $upy w zaleino6ci od sp6lgloski ko6cz4cel temat. Po sp6lgloskach diwiqcr-
nych lorma czastr preteritum powstaie przez dodanie do tematu kofc6wki -DE, z kolei po sp6lgloskach
bezdZwiqcznych (p, t, k, s) konc6wki -TE. S4r4r,z w obu grupach tworzy siq prz€z dodanie do tematu koii-
Bezokolicznik Tryb Czas terainiEszy Czas przeszly Supinunl
roikazuiacy
stangt
$anga (zamyka6) Stangl stanger stengde
kdr kiirde kiir
a kijra (kierowa6) Krtrl ringer ringde
riikte ringt
ringa (dzwoni6) Ringl riiler kitpte rdkt
laste ki,pt
rdka (pa1i6) R6kl kdper lest
laser
b kdpa (kupowad) Kiip!
lasa (czlra6) Lesl
Przyklad Hur manga cigaretter har du riikt idag? (Ile wypa1ile6 dzi6 papieros6w?)
Emma har inte t ist den dar boken. (Emma nie przeczltala tamtej ksiaiki.)
De sringde afeiren klockan fem igar (Wczoraj zamkn€li sklep o piqtej.)
( Ie6li temat konczV sic na sp6lgloske D lub T po innej sp6lg1osce, to D tub T zlewa sie ze sp6lglosk4 konc6wki.
Pzyklad anvanda - anvinder - anvande - anvant (ui,.wa6)
p Gdl temat czasomika koilczy siq na lirerQ D po dtugiej samogtosce, to D w fo::rrie strpbwm przechodzi w T.
PEyklad fiida - fijder - fijdde - fijrt (rodzia)
E Niekt6re czasowniki z koniugacji 2 zmieniai4 samogloskg tematycznq w for}r:,act. preteritum i sltpirll-Ln, co
upodabnia ie do niercgularnej koniugacii 4.
Pnykiad valia - valjer - valde - valt (wybierad)
salja - saljer - saide - selt (sprzedawat)
smdrja - smir4er - smorde - smort (smarowa6)
F Czasowriki, kt6rych temat zakoiczony jest na podw6jne M 1ub N, trac4 jedn4 z tych liter w formach prze-
szlych.
Pnyklad kanna - kanner - kande - kant (znaa, czu6)
iwiczenia 38
.1 uzupelnij brakujace rbrmy czasownika.
tecz-
kach
koir-
.2 Lzupelnii dialogi w czasie preteituln, korzystaiqc z podanych czasownik6w.
GIFTA SIG/II6RA
- (1)
du nyheten?
- Nei, vada?
- Uma och Kjell (2) iger
- Nei, minsann!
SAGA/LASA/GLoMMA
- vad (3) farfar?
- Han (a) en viktig sak.
- Vada?
Han minns inte om han (5) dbrrcn.
LY]]A/M6TA/TYCKA
Nar (6) du Ullas barn sista gangcn?
I fjol.
- och vad (7)
- De var sr,ta men (8) inte sin mamma.
(e) nibil nar ni var i England?
Ia, det gjorde vi. der?
och vem (10)
Det var Mikael, han ar van vid l.enstertrafik.
Koniugacja 3
Konjugation 3
Do koriugacii 3 naleZq nieliczne czasowniki, kt6rych temat pokr,r,a si9 z bezokolicznikiem. Formq
terainicjszego t$-orzy koiic6$'ka'R dodana do tematu (patrz rozdzial35).
B W czasic przeszlym preter.it'um do tematu w koniugacji 3 dodaje si9 koilc6wkQ DDE, w rupraum
c6r.!'kq TT.
B€zokolicznik Tryb rozkazuiacy Czas terazniejszy Czas przeszly Su?inum
bo (mieszka6) Bol bodde bott
sy (szya) Sv! svr sydde s!'tt
se (sia6) sedde sett
ro (wiosior.a6) se! slr rodde
bredde
Rol
tsrcl
Pqyklal Hur manga mackor har ni brett? (I1e kanapck posmarowali6cie?)
Familjen Anderssonbodde har fiir lenge sedan. (Rodzina Andersson6w micszkala tu dawno temu.)
Har mormor sltt dig en ny klanning? (Czy babcia uszyla ci now4 sukienkq?)
Vi sAdde en massa blommor i tredgerden. (Zasialismy w ogrodzie mn6stwo kwiar6w.)
]ag har aldigrott i mitt liv! (Nigdy w tycnl nie wioslowalaml)
bor
bodde
bol l-
I
iwiczenia 39
.'l Uzupelnij brakujace formy czasownik6w z koniugacji 3.
r.)
, rlzu peln ij zdani a odpowied n i4 lorm a czasown\ka (presns, {eteitum. perfekt) z ko[iugaq;.3.
'' otzyktad ma: Han medde m)( ke, b;rrre iger.
se vete har nagon geng?
Karin vackra blommor i trndgtuden.
i Har ni rag varie ar.
, Harcmdagen
3 Vara grannar
Nils i Polen fdr tio er sedan?
Hur lenge har du
5 Vi i Gda6sk?
vid Storagatan.
spv dina barn niir du ktir fiir snabbt?
kraftigt nar han var sjuk.
! Rickard
r Har hon igen idag?
k1a
rt- Anna ar i sitt rum och pe sig.
, Mamma
'' Har du inie sin lilla flicka och gick pe en promenad.
dig en? Klockan ar mycketl
md ni?
illa och stannad€ hemma.
, IIur lika bra nAgon gang?
Morfar
. Har du
rol
Koniugacja 4
Konjugation 4
Do koniugacji 4 na1ei4 czasowniki zakoiiczone na samogloskg A lub inn4. W pieMszym przypadku (a) re-
mat to bezokolicznik bez koicowego A - tu czas terainiejszy tworzy koiic6wka ER; w drugim (b) - tema:
pokrl'wa si9 z bezokolicznikiem, a forme czasu teratniejszego tworzy samo ,R dodane do tematu (parr:
to?.dzial35).
B Czasonnik mocne z koniugacji 4 nie mala ko6c6wekw czasle preteirum. Formy przeszte tworzy sie za pG
moca przeglosu (zamiany) samoglosek w temacie, a s&pin.rm ma naiczesciej kofic6wk9 rT lub ,TT.
Bezokolicznik Trvb Czas teraznieiszy Czas przeszly Wturum
roikanjacy brustit
sprungit
brista (peka6) Bristl b ster sk vit
springa (biec) Spring! spnnger sprang gatr
skriva (pisa6) Slrivl! lett
se (widzier) Se! seg
ger gick
b ea (i56) Gal
1er log
Ie (u6miecha6 si€) Lcl
Przyklad Ingdds hjarta har brustitl (PQtrJo serce Ingridl)
Iag skrev inget brev. (Nie napisalam Zadnego liscu.)
Bamen gick pa bio i sitndags. (W zeszla sobotq dzieci poszly do kina.)
Jaghar aldig sett deras far. (Nigdy nie widzialam ich ojca.)
,- Oro nai, /ei iFi wvsrcpui4cc rod/die prlFglo.u w l.oniusa, ji 4:
f. i-e-i skriva - skrev - skrivit (pisa6)
2. n/y-n-n
3. i-a-u biuda -bjdd-bjudit (zaprasza6);lrysa friis frusir (marzna6)
4. a-o-a
5. ?i-a-u dricka- drack - druckit (pi6)
6. o-o-o ta- tog- tagir (bm6)
7. a-i-e stjah - stal - srulir (ka66)
8. A-a-a
sova - sov - sovit (spa6)
ge - gick -geft (is6)
Uta -ht-letit (pozwa1a6)
iwiczenia 40
.1 Uzupetnij tabelc czasownikami z koniugacii 4.
Uzupelnij dialog fu rm4 preteitum hb supillum podanych czasownik6q uwzgledniajqc ich koniugacig
.4', oznaczonq rzymsla ctf, q.
-Hur lange har du /1/ (viinta I) ?
-lag har /2/ (sitta Iv) her i er kvart.
- /3/ (komma Iq du fdr tidigt?
-la, det /4/ (gtjra II) jue
- Har du rcdan /5/ (bestalla II) ?
- Bara kaffe.
Har du /6/ (eta IV) har fdrr?
la, har /7/ (ha II)
Vad /8/ (ata IV) jag en triiff med gamla klasskamrater ftira ereL
du d6?
Biffmed champiD,oner
och vad /9/ (dicka Iv) du?
Rijtt vin, sjalvklarrl
- /10/ (niuta IV)
- la, iag angtade inte att vi hade valt den har restaurangen.
105
Syste m czas6w ter a2niejszych
i czas terainiejszy
Presenssystemet och presens
Czas terainicjszy (pres€ns) znajduje siq w relacji remporalnej z czasanj: przeszlo-rera,Licszyl\1 (petaht)
orcz przysztyn\ (futlrun) .
-tercLniejszy TERAZ czas przyszly
(perfeht)
czas terainieiszy (fntwun)
(p/esens)
B Budowa orzeczenia w czasie rerainiejszym polega na dodaniu do tematu czasownika ko6c6wki -R lub -ER
rv zale2no6ci od konluga cii (paiz nzdzi,aly 34 i 35). Pyrania tworzy si9 poprzez inwersjq, a zdania przecz4ce
przez uiycie INTEbezposreddo po orzeczeniu. Orzeczenie ma jcdn4 posraa dla wszystkich os6b gramatycz,
nych.
Pnyklad Johanna leser engelska pa uni\€rsitetet. (]ohanna studiuje ansielski na uniwersyrecie.)
L?iser Johanna engelska pa universirerct? (Czylohanna studiuje angielski na uniwersytecic?)
]ohanna laser inte engelska pa universiteter. 0ohanna nie studiuie angielskiego na uniwfisytecie.)
c Czasu presens u2ywamv:
1. gdy m6wimy o tym, co sig dzieje teraz.
Pnyklad l'appa diskar i kdker och mamma laser tldningen i vadagsrummet. (Tara zm).r',,a w kuchni, a mama
czyta gazete w salonie.)
Vad giir du nu? (Co reraz robisz?)
Uwasa! Aby podkre6li6, Ze czFno56 dzieje sie w chwili, gdy o niei mowa, moina niyi zwrot! hdllet pd. att...
0est w trakcie...) lub siifer/ligger/st,ir och... (siedzi/le'y/ stoi i...)
PEyklad lanne heler pa aft g6ra lalan. (lanne robl teraz lekcje.)
Vi siiter och laser svenska rill prover. (Teraz uczymy si9 szr,\,edzkieeo do eezaminu.)
2. przy stwierdzeniach og6lnych.
Przyklad Polcn ligger stjder om Sverige. (Polska 1e2,v na poludnie od Szwecii.)
Talar du tyska? (M6wisz po niemiecku?)
3. gdy czynno66 po tarzana icst regularnie.
Przyklad Pe tisdagarna spelar vi rennis. (We.wtorki gramy w renisa.)
Grnhr ni varie dag? (Ki6cicie siq codziennic?)
4. gdymowa o czyms, co ma si€ $,ydarzy6 w przyszloSci, i wl,nika to z konrekstu $,ypowiedzi.
Przyklad Reser Kerstin till Warszawa imorgon? (Czy Kersrin jedzie jutro do Warszawy?)
HtlI dags sriger du upp imorgon? (O kt6rej wstajesz jutro rano?)
iwiczenia 41
1I 1' I ljobier/iudn)i,n\,,,d-ierF"",,n:ei'r\m.BUH\lq.Hl\{. l\.\ l\.'PRl\L{. l4'{.'rRl\\. bo.
At?BITA, S]U\CA! IALA,
2 Irar inte s5 snabbt som Emma.
inte pa veckoslutet-
I Dcras barnbarn tre biicker i veckan.
du inte brev till mig?
5 I'c1' inre i T.un.l utan i Malmri.
6 Iohanna
til1 Krera i sommar.
7 ni juisinger pn julafton?
8 Mark aldrig sina smutsiga strumpor
I ni arabiska hemma?
ni inte tiinderna \.arie dag?
1L, L I lu/Tdanidpr/e,zq,eip1r rrriaLlopuda'y.hzdanruierdza.lth.
p',t1n|o1 I enndr ' drrar pa .ina trar r'.
NEGATION: Lennart vantar inte
pa sina barn.
FRAGA: Viintar Lennart p5 sina barn?
, Vnrmor l,lgar goJa ki,,,bu la,.
N:
F:
: Uno torkar kliiderna prl vinder.
N:
F:
I Jonas berattar roliSa histoier.
N:
F:
+ larfar dricker alltid vin till naten.
N:
F:
: Kocken steker 1ax i kijlct-
N:
F:
1l.2) LIoz zdania z poct,n1.h clemcntor, rozpoczynajqr zdanie od zaznaczoDeuo slowa.
ttzyttAd melar \4,i Brirr rr;, d.'g. rag,r'na
Malar Mai'Britt naglarna varie dag?
en gang i veckal?/U11a/ger/till biblioteket
inte/anvander/varfiir/du,/torktumlaren?
i Polen/ofta/regnar/det/pa sommaren?
aftiren,/iippnar/nar/pa ldrdag?
kassar,'t 1ga/allrid/pappa/st:i11er/i korridorcn.
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Troll 1 - Język szwedzki: teoria i praktyka (poziom podstawowy)
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search