Troll 1 - Język szwedzki: teoria i praktyka (poziom podstawowy)

iwiczenia 62

e) . tr Odpouiedz na pr"nia.lo, \. "jE! z pooanl, h Jou.

N;r,ka han vila. Nar \il.de h"n.'Nar brukar ran vila.'

Ptzyklad Pa sdndag. I sitndags. Pa sdndagama.

1 ltjrdagl

z fredag:

3 iul:

a juni:

5 hijst:

6 efrermiddag:

7 var:
8 midsommar:
9 natt:
ro kvall:

,, Odpowiedz na pltarie, dobieraj4r formq przyimka czasu w pol4czeniu z podanrm

4'toJI ,1 iuni: Nar ska de helsa pa oss?

natt: Nar brukar barner grata?

3 hijst Nar dog han?
a ianuari: Nar er du fddd?
5 vinter Nar brukar hon hosta?
6 eftermiddag: Nar slutar ni?
7 jul: Nar kommer tomten?
8 jul: Narbrukar tomter komma?
g sommar: Niir var du i Grekland?
ro vtr: Niir flntade ni?
fl tuedag: Nar kommer pappa rillbaka?
1, kvall (torsdag): Ner blev du filrkyld?
1t morgon (i morgoD): Narbijrjar ni?
i4 lijrda$ Nar blir du ledig?

15 lijrda$ Nar brukar du fe ledigt?

tzupclnrj dialog /wrordn",: r' AR Kv^tL. pq o\i:R LT] AR. p4 Hilifr \. roq

51nq6 l fN vFaKA

(1)- Hcj Rosa! Vad kul! Vi har inte setts | Hur ar det?
(2)-Se dar. Jag mar hcn1skt.
fick jag snuva och feber.

- Varfijr ligger du inte i saingen?

- Jag var hos lakaren (3) och nu er jag pe vaghem.

- Vad sa lakaren? och att det inte ar konstigt aft ir:l

- Att iag ska stanna hemma (,t)

(5)

r61

Przyim ki okre6lajqce polo2en ie

Rumsprepositioner

Przyimki tego rodzaju reglluj4 relacie w potoieniu r6Znych element6w. Niekt6re z nich wl.raiaia kierunei
ruchu, niekt6re stala lokalizacje, inne _ oba te aspekty.

B Podstawowe prz},lmkj okre6lajace poloienie tor

FRAN (z)' vi kommer frln Polen. (Pochodzimy z Polski.)

MoT (w kierunku): Vi Akt€ mot centrum. (Pojechali6my w strone centrum.)

TILL (do): Vi vill inte resa till Frankrikel (Nie chc€my jecha6 do Francii!)

BAKOM (za): Tradgarden finns bakom huset. (Ogr6d znaiduje sie za domem.)
FRAMFoR (przed): Bilen star framftir huset. (Samoch6d stoi przed domem.)
Hos (u): Vi var hos doklorn igar. (Wczorajbyli6my u lekarza.)

LiNcS (v/zdlui): vi promenerade liings floden. (Spacerowali6my wzdluz rzeki.)
MELLAN (miedzy): Peter ville inte sitta mellan firraldmma. (Peter nie chcial siedzie6 mi9d4'

rcdzicami.)

vID (przr: Vi parkerade vid banken. (Zaparkowalismy przy banku.)

BREDVID (przy, obok): Satt dig bredvid mig. (Usi4di obok mnie.)
RUNT (dookola): Det vaxte fina rosor runt huset. (li{ok6l domu rosly piEkne r62e.)

EFTER (za): Jag fick stanna efter Emmas bil. (Musialam siQ zatrzymaa za samochodem Emmy.)
var nauczycielen
FoRE (przed): ]ag stod i kdn strax fiire matteliLare. (Stalam lt'koleice tui przed

matematyki.)

I (w), Bor lli i den dar vacka villan? (Mieszkacie w tamtej pieknej wi11i?)

PA (na): Lagg inte skorna pe bordetl (Nie ldadi but6w na stole!)
UNDER (pod): Katten Ug under stolen och iamade. ((ot leZal pod krzeslem i miauczal.)

ovER (nad, przez): Det hangde en ny lampa itver bordet. (Nad stolem wisiala nowa Iampa )

MITT EMoT (napneciwko): ]arne satt mitt emot mig och log. 0anne siedzial naptzeciw mnie i si€

u6miechnEl.)
I MITTEN Av (posrodku): Adam stod i mitten av salen och skrattade. (Adam stal po6rodku sali i si€

Smial.)

uwaga! Przyimli GENOM oraz ovER mog4 znaczyt PRzEz; GENOM odnosi siQ do przekraczania przestrzeni-
dvER - powierzchni.

Przyklad Vi gick genom parken. (Plzeszli6my przez park.)
Han gick itver gatan. (Ptzeszedl przez .ulica.)

ll. Najpopularniej'ze przyimki mieista ro PA oraz L Przyimek PA:
\' L w,,raia polo2enie rzego( na powierTrhni.

2. Ui),wany iest w pol4czeniu z mieiscami akt,'&1o6ci t,?u praca, miejsca publiczne, rozr)'wka, nauka.
Z kolei przyimek I sugeruje, ie co6 znaiduje sie we n4trz pewnej przestrzeni.

Pizyklad Gick ni inte pe bio? (Nie poszli6cie do kina?)
Det var sa trakigt pa jobbetl (w prary bylo tak nudno!)

Djuren madde inte b{a pa cirkus. (Zwierzeta nie czuly siq dobrze w cytku.)

AIIa filredrag pi kursen var bra. (Wszystkie wyklady na kursie byly dobre.)

Fageh satt ibuten. (Ptak siedzial w klatce.)
Har ni mycket pengar pA banken? (Czy macie w banku duro pienigdzy?)

uwaga! Istniej4 pewne wyl4tki w uZyciu przyimka I, np.1:rak€r (na suficie), i!tulden (naSwiecie) czy i 6knen
(na pustyni).

Przyimki okreilajqce polo2enie

Rumsprepositioner

Przlmki tego rodzaju regulujq relacie w poloieniu r6inych element6w. Niekt6re z nich w)'raiaia kierunel
ruchu, niekt6ie stal4 lokalizacjc, inne - oba te aspekty.

B Podsrawoue przyimli okreSlai4( e polorenie ro:

FRAN (z): Vi kommff fran Polen. (Pochodzimy z Polski.)
MoT (w kierunku): Vi Akte mot centrum. (Pojechali6my w strone cenffum.)
TILL (do): Vi vill inte resa titl Frankrike! (Nie chcemy iechaa do Franciil)
BAKoM (za): Tradgarden finns bakom huset. (Ogr6d znajdule siQ za domem.)
FRAMFoR (plzed)r Bilen star faamfih huset. (Samoch6d stoi przed domem.)
HoS (u): Vi var hos doktom iger. (Wczoraj byli6my u lekarza.)
LANGS (wzdluz): Vi promenerade hngs floden. (Spacerowali6my wzdlu, rzeki.)
MELLAN (mi9dzy): Peter ville inte sitta mellan ft leldralna. (Peter nie chcial siedziea miedzl
rodzicami.)
vID (przy): Vi parkerade vid banken. (Zaparkowali6my przy banku.)
BREDVID (przy, obok): Sett dig bredvid mig. (Usiqdz obok mnie.)
RUNT (dookola): Det vaxte fina rosor runt huset. (Wok6l domu rosly pigkre r6ie.)
EFTER (za): Iag fick stanna efter Emmas bil. (Musialam si9 zatzFnat za samochodem Emmy.)

PoRE (przed): lag stod i k6n stra-x fdre var mattelarare. (Stalam w kolejce tui przed nauczycieler.

matematykj.)
I (w): Bor ni i den dar vackra villan? (Mieszkacie w tamtei piqknej wifli?)
PA (na): Liieg inte skoma pa bordet! (Nie kladi but6w na stole!)
UNDER (pod): Katten Ug under stolen och jamade. (Kot le2al pod krzeslem i miauczal.)
0VER (nad, przez): Det hangde en ny lampa iiver bordet. (Nad stolem wisiala nowa lampa.)
MITT EMoT (naprzeciwko): lanne satt mitt emot mig och 1og. (fanne siedzial naprzeciw mnie i si<
u6miechn4l.)

I MITTEN Av (posrcdku): Adam stod i mitten av salen och skrattade. (Adam stal postodku sali i si<

smial.)

uwaga! Przyimki GENoM oraz oVER mog4 znaczyt PRZEZi GENOM odnosi sig do przekraczania przestrzexLi.
ovER - powierzchni.

Przyklad Vi gick gerom parken. (Preszlismy przez park.)
Han gick ijver gatan. (Przeszedl pzez ulice.)

c Najpopularniejsze przyimki mieisca to PA oraz I. Przlmek eA,
L Wlraia poloienie cTegoi na powierrchni.
2. Ur),.wany jest w pol4czeniu z miejscami akt,.v,.no5ci typu praca, mieisca publiczne, rozrywka, nauka
Z kolei przyimek I sLrgeruie. ie col znaiduie <ie wewna(rz pe$"nei przesnzeni.

Przyklad Gick ni inte pe bio? (Nie poszliscie do kina?)
Det var sa trakigt pa jobbet! (W pracy bylo tak nudnol)
Djuren medde inte bra pA cirkus. (Zwierzgta nie czuly sie dobrze w c,.rku.)

Alla fiiredrag pi kursen var bra. (Wszystkie rryklady na kursie byly dobre-)
Fegeh satt iburen. (Ptak siedzial w klatce.)
Har ni mycket pengar pi banken? (Czy macie w banku duzo pieniQdzy?)

uwaga! Istniej4 pewne wy,atki w uzyciu przyimka I, np. i ta&er (na suficie), i /d/lder (na Swiecie) czy i dhn-.
(na pustyni).

iwiczenia 63

63.1 Uzut elnijluki odpowiednimi przvinkami lnieisca, zeodnymi z ilustracja.

U

1 Ett stoft bord ster tredet.
: bordet finns rve hnrikar.

: avbordet st6r en stor fin r.as.
4 tallrikarna finns nyponsoppa.
5 Det ster tva stolar
bordet.
6 en av den sirter en trollflicka-
z Stolen
henne ar tom.
8 tradet vdxer snulironbuskar.

9 Trollmamman 96r huscr, hon har br6riom.
ro Det star en barnvagn huset.
rr Dei sitter cn litcn rrollbiibis
r> hu.cr .!.r L- ,1tr, I den och storgrAter.

13 bordei sitter en sajt mLls och iter sin nyponsoppa.
14 Det h:ingcr ett stort:ipple
troliflickan.
lnoln15 Dagen ar vackcr, solcn skiner och det finns inga
himmelen.

3.2 Uzupehij luki przyimkami miejsca Pi hh I.

1 Annas portratt h:ingde veggen vardagsrummet.
, \ i3r
en "e.rau,"ng BLdape.r.
3 Man kdper medicin
apoteket.
4 Mamma arbetade som expedit
ett varuhrs.
5 l'inns dei lyckliga m:inniskor Polen?
5 \llin lilla syster er
crt daghem ml.
7 (an man inte lasa i lugn och ro
8 Bor det mycket folk biblioteket?l

9 Det satt en stor spindel lande,

,o l'arfar bor taket.

en liten b], i Vedelpad.

161

Inne przyimkit

Andra prepositioner r

System przyimk6w w jqzyku szwedzkim, w kt6rym zanikla odmiana przez przypadki, lest bardzo rozbudo-
wany. w rozdziale tym przedstawione sE podstawowe przflmki, kt6re w pol4czeniu z prz).rniotnikami wl'ra_

iajq przede wsz)stkim uczucla.

Uwaga! pClzzeesjmtounj4iepmrzor?2andakpi.rzSett4ludmicahcpzryzeek^laadczneafjigazytykcpholpskrizlpmodl6awwa,ngydjeys..t w jgzyk:u polskim ich funkcje

poniiei ied)mie w zdaniach.

B w wi€kszosci przymiotnik6w uczuciom pozlt),wnlm towarzyszy przyimek I: F6RTJUST I (zachwycon]r.
FoRALSKAD I (zalochany), KAR I (zakochany), ToKIG I (szalony).

Przyklad Hon har aldrig varit fi;tiust i Baibie. (Nigdy nie byla zachwycona Barbie).
Fattar du inte det att iag alltid har vadt kar i dig? (Nie pojmujesz tego, ie zawsze bylem w tobie

zakochany?)

Ver du inte att Matilda er tokig i h?istar? (Nie wiesz, ie Matylda szaleje na punkcie koni?)

c Uczucia negat,&'ne czcsto 14c24 sig z przyimkiem PA: ARG PA (zly), SVARTSIUK PA (zazdrosny), IRRITERAD
PA (poir,'towany), BEsvtroN rA (rozczarowany), TRoTT PA (zmeczony).

Przyklad Vadiir er du svartsjuk pd henne ? (Dlaczego Jestes o nia zazdrosna?)
Om du inte slutar skrile, blir jag riktigt arg pe dig! 0eSli nie przestaniesz krzycze6, naprawdg sie na
aebie zezloszczgl)
Ungdomar kanner sig besvi}na pa lerarnas passivitet. (Mlodziei czuje sie rozczarowana pasy $.no5o4

nauczycieli.)

Smutek i niepok6j najczgsciej wyraia pulmek FoR: RADD PoR (przesffaszony), oRoLIG FoR (niespokoi'

ny), NERVOS FoR (zdeneMowany).

Przyklad Barn brular vara redda ft;r ormar (Dzieci zwykle boia sie weiy.)
Ar du orolig fiir provet? (Niepokoisz sig z powodu egzaminu?)
Jag var valdigt nervds fitr att ga upp pe scen. (Bylam bardzo zdenerwowana wej6ciem na scenQ.)

E FoR i oVER to przyimki naiczQ6ciej stosowane w polqczeniu ze stanem ducha. Bmkuje jednoznacznych re'
gul okreslaiacych ich zastosowanie, moga da6 w]'raz zar6wno smutkowi, jak i mdosci: LEDSEN F0R/6VER

(smumy), GLAD F0R/6VER (zadowolony), BEKYMRAD FOR/oVER (zmartwiony). Z kolei zdziwienie zwykle

.,l|,raaanejest przez pruyimek ovER: FoRVANAD/oVERRASKAD ovER (zdziwiony).

Pnyklad Vad ar du ledsen fiir? (Z jakiego powodu jeste6 smutna?)

Mamma var glad dver mina betyg. (Mama byla zadowolona z moich stopai.)

Jag ar bekyrnrad fih hur situationen kommer att utvecklas. (Niepokoig sig tyrn, jak rozwinie siq

sltuacia.)

Alla var itveraskade itver hans konstiga reaktion. (Wszyscy byli zdziwieni jego dziwn4 reakcja.)

r64

iwiczenia 64

4.1 w{ aw w h'ri odpowi.dni" przl imk .

.'? r Har han alltid varit si bekymrad
, Uila var radd
hunden.

3 Han blcv glad

Alla var fdr\.Anade

5 Ar han arg alla?
6 Emil ar hcmskt svarrsjuk
1 Henncs man :ir tokig sin nya tjejs vanner

8 Pappa blcv ilsken bilar, han tiinker pi inget annat.

9 Tslrhl.\ \iuL;ud barnet nar det brijt av hans favoritpcnna.

Katarina ar ofta ir terad FJn. pJhiudLIe hi{nriF,

sin ].ngre bror

-r.:Z podanvch clcncr)r6$ zbuduj poprawnc zd,aniaw czasle preterimm, dodai4c odpowiednic:::

Ptzyklad vJrd du ilrtcn: Vad er du il\Len p6l

r han/galen/den der kvinnan:
, vad/du/orolig:

3 jag/rror/de/triirta/mig:
4 Liraren/fiirvanad/pojkens old:
5 mamma/kAr/minmartelarare:
6 ni/sura/oss:
7 de/besvikna/sit livl
8 flickorna/bekymrade/Lixao:
e Eva/f6rtjust/sin nya bil:
ro polisen/i terad/barnen:

f Uzupelnijdialou przyJmlrmi.

- Men mamma, jag ar j.ittearg (1) Alnel Jag iir verkligen f6rb.I::r:.: -

honom!
-B tta, slutalJag ar ocksa ftiitt (3)
ditt dalga humijr.
deml Ser du inre i.:
-Han retar mina vanner och ar svartsiuk (4)

- Men du ar ju eldre. Jag ar verkligen besviken (5) ditt upptrada:;: :
- Mammal Kan du inte fijrsta aft jag ar nends (6)
prcvet lmor::: ,'

p6 nerverna?

- Men iag trodde att du var lijrelskad (7) nigon kille. '.. .
- Vadl Fijralskad? Aldrigl Iag ar inte fdrrjust (8)
nagon. For:.:::
li\€i och det ar iag sekert inte! Iae ar rra: :
kar ar man elad (9)

165

!nne przyimkiz

Andra prepositioner 2

Nasz stosunek wobec r6inych ziawisk wymzamy gl6wnie za pomocq przyirnkaMo'r, lnp. finbg fiot (nqze)'
my), r.ittl,is nor (spmwiedliwy), sfldl, mot (mily), iitlig mot (szczety).

Przyklad Var snalt mot lara{na! (B4dz mily dla nauczycieli!)
Ni bdr vara dttvisa mot er sj?ilva! (Powinniscie byd sptawiedliwi wobec samych siebie!)
Var adig mot dina koll€gor! (B4d, szczery wobec koleg6w!)

uwaga! W tei grupie wyjqtek staI'owi4 nijjd med (zadowolony), missnord med (niezadowolony) oruL Jbfikrig

me.d (osnozny).

B Stan ducha czy uczucie rl'raiamy czesto przez pol4czenie rzeczownika z przlmkiem OYDR. ilsha iil'et
(zloat), gvtutje dvet (radosa), sorg drn (smuteD.

?rzyktad Ingtid kande bade ilska och gHdie iiver hans aterkomst. (Ingrid czula zar6wno zlo6d, ialr i rado56

z iego powrotu.)
Kainner du sorg 6ver de ord som sagts? (Czuiesz smutek z powodu sl6q kt6re zostaly powiedziane?)

c Czesto uz),wan,'m przyimkiem w igzyku szwedzkim jest AV. Nie llaleiy jednak go nadui)'wa6' np. w]'raiajac
dopelnidcT. qv srosuiemv prTede wszystkim:

1. m6$,iac o materiale, z kt6rego co6 lest sporzadzone.
Prryklad Huset byggdes av tre. (Dom zbudowano z drewna.)

T,'va hai jag inga blusar av bomull. (Niestety nie mam iadnych bluzek z bawelny.)

2. m6lviac o wykonawcy czlamo6ci.
plzyktad Den der tavlan var melad av Picasso. (Tamxen obraz jest namalowany przez Picassa.)

O$kalan r bakad av farmor. (Sernik zostal upieczony przez babciQ.)

3. podajqc pow6d/przyczyla czego6.
Przyklad Erik blev riid av ilska. (Eryk zrobil si9 czeMony ze zlosci.)

Fast hon skakade av kdld, ville hon inte ta pe sig min iacka. (Choe ffzasla sie z zimna' to nie chclala

naloiy6 mojejkur*i.)

4. w utartych zwrotach.
erzyklad Min lillebror iir bara intresserad av lego (M6j mlodszy brat interesuie sig tylko lego.)

Det var sn?illt/taskigt av dig att gijm detl (To bylo mile/zlosliwe z twoiei suory, ie to zrobi1a6.)

uwasa! ewiczenia w t]'m rozdziale dotycz4wszys*ich przyimk6w z rozdzial6w 61-65.

iwiczenia 65

61 5.I wvbicrz poprawD4 odporviedz'

r lldaligcskehodararllnairtbeertbdmcr]s,dc.kkePt tAhienntrneesseradeer er. sport
2
ai bav .ir

3 Vi komrner tillbaka hem
ai bom ( fiir
4 Var fijrsiktig
kopparnal

a fiir b dver . mcd
5 Sisr var vi henma
piskas.

ai bpA c dver
6 Varfdr var du intc n:inarande
mdtet igir?

ai bpa .undcr
? Vi blev trbtta
ape bi < ed att surdera svenska.

8 Ile gick in i salei en sror dijrr.

a mcd b ijver . gcnom disko

9 Flmma och Peter gick ofta tillsammans
apa bi c ijver

10 "Pippi Lengstrump" var skriven Astrid Lindgren.

amed i,om rav
ir Vi ger i skolan lem dagar
ai bom .per
Q Vart ska ni aka
julcn.

e till i)i .om

r3 Mina barnbarn ar ldrtjusta

amed Dpe .i

14 Vi har klni herr Nilsson mdnga itl nu.

ape bi .om
r5 Solen skiner
ai bpe c river hjnmclen och dagen ar se skdnl

16 FinDs dct negra vaxter ijknen?

ape bi . ijver
r; Ska ni ika ut
landct med oss?

ai bpa c genom
,8 Kan du iro att Adam inte rdkt
ett erl

ai Dpe tsedan

19 Ar det moiligt atr vi inte treffats 1978?

ai bscdan cpa
Vi bor i en liten wea
api ,i . iiver tredje r.eningcn-

Vafiir iir du radd spindlar?

a tdr bom .pa
Ilar du bott
ett lyxhotell negon gang?

Pojken lniste sitta pappan och Dramman och var mycket ledsen.

a rrnder bmellan t ruut torsdagarna.

:4 Vi brukar spela ternis
.i hp.l . nder
:r lag har inte sett mina klasskanrater vi slutade skolan-
: pe ! fran : sedan

167

Przyimek

De har fem lediga dagar manaden.
aom bi ( Iitr dpe

Vi har inte setts ett er.
aom bpa .i d fdr

arGifte ni er fdr 2 ?
a till b irver c sedan d fiire

sdndagarna spelar vi tennis.

:Pe bI .Under d Fi,r

cItorsdags blev iag alvarligt siuk.

a Under bTill d Pe

5 Ater ni ofta (in restauranger?

ai b inne dpa

Nar ska ni 6ka sommar?
apa bi (under d fttr

Sag, vem ar du fitr?ilskad ?
ai bfdr cin dpe

Ar ni oroliga examen?
atil bi (fdr dmed

Var inte elak fiiriildrarna!
af& btill (mot dpe

Kiinner ni sorg hennes bongang?

afdr b6ver cpe di

1, Ni maste \'.ara fiirsilciga de d:ir koppama!

a fitr bmed c dver dpe

r3 Tifta ut ftinstret, det ar v?irt att se!
ain bpe ci d genom

14 )ack satt mamma och pappa och sag lealsen ut.

abland b mellan cin d under

15 De bor i en vaning oss och lJagar att vera steg st& dem.

a dver b under . fiire d efter

15 Jag minns ghdjen skolerets avslutning.

ai b 6ver c ftamfiir d inom

17 Grat inte, de kommer tillbaka

aom bi (fttr din

ra Ar du radd spindlar?
aom bpa . ftir d i

r68

De har bott i Frankrike ett ar nu.

apa bi c fi;r d sedan

Anita nar vi hijrde nyheten pA radio.

apa bhos ( inne din

Barnet iiter S Serger dygnet.
ape b under ci don1

Pappa var fdrenad sonens ord.
a iiver b fiir ( fiire d pe

Erik ar missndid sitt iiktenskap.
ape bn1ed c fijr din

Vi har l:ist svenska 2001.
a fiir b inom c sedan d i

morgon bitti aker de antlgen hem.

aPe bI cUnder d Till

66-,67

Przysl6wek
Adverb

Przysl6wek

Adverb

Przysl6$'ek to w i9zyku szwedzttm badzo zr6inico\,.ana c2966 mowy, zar6wno pod wzgladem formy, ial
i funkcji. Odpowiada na liczne prtania (iak? gdzie? kiedy? dlaczego? skqd?) i przybiera znacznie r6ini4ce si<

od siebie postacie.

B Rozalzial ten dotyczy przysl6wka odprzymiotnikowego, kt6ry odpowiada na p)'tanie JAK? i budowany iest n;
bazie przymiotnika, przez dodanie do formy podstawowej kodc6wki -T

c w ten spos6b przysl6wek odprz].miotnikowy pokrywa sig z formE przymiotnika dla rcdzaju eti. O t)'m'
z jaka czqscia mowy mamy do czynienia, decyduje kontekst wFovriedzi.

Przymiotnik Det var ett tydligt pasteende (To bylo *yrain€ stwierdzenie.)
Przysl6wek Han ftjrklarade alt mycket tydligt. (Wyjasnil wszystko bardzo vrt'raLnle\

Przyklad De pratade svenska mycket snabbt. (M6wili po szwedzku bardzo szybko.)
Det var verkligen ett snabbt flygplan. (To byl rzecz,'wi6cie szybki samolot.)
Har du sen ett sAdant hdgt hus? (widziales taki wysoki dom?)
Iae flijg se hitgt att jag blev my&et skraj. (Lecialam tak r'lTsoko, ie bardzo si9 przestraszylam.)

Uwaga! Jesli pzrrriotnik naleiy do g{upy, w kt6rej wszystkie liczby i rodzaie maja iednakow4 formE (np }rc'
gtans, extra, silla), wbwczas przysl6wek przybiera tak4 samE posta6

Przyklad Vi tycker om stilla natrcr. (Lubimy spokojne noce.)
StA stila h;nl (St6itu spokojnie!)

D Przysl6wki stopduie sig tak samo jak przymiotniki:

sent - senare - senast (p6i.no - p62iej - mjp62niei)
bra - batue - biist (dobrze - lepiei - najlepiei)
ofta - ofiare - oftast (czesto - cz9sciei - najczesciej)

Przyklad Janne var en mycket bettre manniska an hans syskon. ( lanne byl duio lepsz]'rn czlowiekiem nii jego

rodzellstwo.)

Han sittng mycket battre iin dem. (Spiewal duzo lepiej nii oni.)

uwaga! PopularnFn przysl6wkiem, kt6ry stopniuie siq nieregularnie, jest GARNA (chetnie):

gdna - hellre - hebt (ch9tnie - chatniej - najchetniei)

iwiczenia 66

5 5.1 i;li;11;1r[ii:ff:i:Ti#:[1iJ,':",

t hcmsk: Det var en gammal hrnd.
2 fanrastisk: Vi hade en
bekvam vening.
3 ovanlig: Hon var en sn;ill Lirare.
4 otrolig: Ann t:inker ldngsami-
s faktisk: Iag rdker sellan.
6 vaclcr: De dansade
7 snabb: Pojken sprang hem.
8 forf:irlig: De brllarna var goda.
9 hemsk: Barnen betedde sig igar.
io v:ildig: Alla blev
radd3.

5.2 fl,";;9.r*"'**,'" p,/\miornik powini( 1 b), odmi.rrionr ,z' r(/ p,Tcrohinn' n"

Przyklad Hcnncs man snarkar sa (hijg) hdgt.

I Hur (iidie) stigcr du upp?
, Himlcn Yar (svae) hl5

3 Dr behiiver inte skratta sa (ironisk)

4 Dr har velkligen handlat (egoistisk)

5 ni (ensam) h:ir?

6 ^Dret var (vacker)

7 Hon sover sa (herd)

8 De flickoma ar sa (vacker)

9 Du har sagt det m]-cket (dum)
Iag fattar inte var frir de pratar sa (hiig)

3 i:iH:5.
j .."i:'"'j":J.::"-" ,^.nna prarar annu battre meD Jasia pmtar bast.

:::x-H

i gerna,Adam vill (1) g5 pi bio med oss, men mamma vill (2) ga

, pa teater. Iag skulle (3) stanna hemma och titta pa vidco.

tydligl Var nva larare pratar engelska mycket (1) . Ver fijrra l:irare prarade

a'mu (2) men Peter pratar (3)

3 ofta: Jag akre (1) till Grekland. Min man Skte dit (2) :in jag men

vara grannar 6kte till crekland (3) av a1la jag vetl

a hiigl Ni borde ropa (1) I om ni ropar (2) , kan mamma hijra er.

Vem av er kan ropa (3) ikvell. Mcn intc (2) an

s sent,Ni fhr komma tillbaka hem (1)

klockau elval OK, ni fdr komma (3)

Przysl6wki miejsca

Rumsadverb

Przysl6wki miejsca odpowiadaj4 na p,'tania: vAR? (gdzie?), VART? (dok4d?), VARIFRAN? (skad?) i przybie'

raj4 tzy r62re formy.

B Oro rrzy pod\raso\^e Iormy przl.lornk6w mieisca:
1. odpowiada na pltanie gdzie? i l4czy sie z czaso nikami statycznymi, wlraiai4cFri stan spocz)'nku.
2. odpowiada na p,'tanie dok4d?
3. odpowiada na p]'tanie skqd?

7, Vat? 2. Yrrt2 3. Varifr8n?

HAR HIT HARFRAN
(tu/tutaj) Gtad)
(tutaj)
DIT DARIFRAN
DAR (tam) (stamt4d)
Gam)
HEM HEMIFRAN
HEMMA (do domu) (z domu)
(w domu)
IN INIFRAN
INNE (do srodka) (ze Srodka)
(w Srodku)
UT UTIFRAN
UTE (na zewnatrz)
(na zewnqtrz) (z ze'natrz)
UPP
UPPE UPPIFRAN
(do g6ry)
(u g6ry) Qs6,v\
NER
NERE (na d6l) NERFRAN
(na dole) (z dolu)

Przyklad Vi ska vanta her. (Poczekamy tu.)
Barnen vi11 inte komma hit. (Dzieci nie chc4 tu przychodzi6.)
Vi kommer inte hihifren. (Nie pochodzE st4d.)

Grannarna, som boi dar nere, kommer frin Portugal. (S4siedzi, kt6{y mieszkaj4 na dole, pochoda

z Portugalii.)
Min man ska komma ner om en stuDd. (M6j m4z za chwilp zeidzie na d6l.)
Det hbrs konstiga ljud neriftAn. (Z dolu slycha6 dziwne dzwiaki.)

Hans fru iobbar hemma. 0ego zona pmcuie w domu.)
Pappa kommer tillbaka hem om en timme. (Tato wr6ci do domu za godzing.)
Vi gick h€mifran klockan sju. (Wyszli6my z domu o si6dmej.)

Uwagat W j9zyku polskim nie zawsze rozr62niamy przysl6wki okreslajace stan spoczynku i ruch.

Przyklad Vi bor dar. (Mieszkamy tam.)
Vi gar dit. (Idziemy tam.)

Cwiczenia 67

67.1 Wybierz jeden z podanych przysl6wk6w i l'\I."elnij luki w zdaniach.
Przyklad her/hit.Iag arherl Ska du komma hit?

1 uppe/upp b Det finns en antenn pa taket.

a Hissen ger . d Loft€r ligger

< Ianne sprang

a Ann'Marie gick . b Pdserna gar
c Ingrid bor d Flaskorna star

3 hernma/hem . b Du biir stanna
? d Ringer ni
a lag lemnade nycklarna ?

r Nar kommer dr

a derldit b Vi11 hon stanna

: Reser du

c Boken 15g

5 inne/in ? b Alla kom i kiiket.

a Ar katten i hubet. d Alla ventar pe dig

< Adam sprang

67 .2 Uznpe)d) zdania jednpn z przysl6wk6w: NER, IN (,2), NERE, UPB Hlr, DAR, Hf,M, HI'MMA, DIr.

r Hissen gick till tiugonde veningen.
, Vi tanker eka dll Sverige och sranna
ett er.

I Du masrc sdga klockan sex imorgon bitti!

4 De trivdes inte i Spanien och dArfdr vill de inte eka i tr.

5 Du ar sjuk, se du bijr stanna
5 Det er skrint att komma tillbaka
7 Pojken var redd att ga efter en lang resa.

till den mtjrka kalaren.
8 Hdn ,rodde pe atr .rord r;rro, bodde dar

9 Kom I Vi ska leka tillsammans.
ro Var':igod o. h 'rig

57.3y,l'-TJI'JX,l'.T'fl :*"J#i::;;,:luk€wzdaniu

har/hit/herifran: Iag vill inte stanna i skolan.lag vill gt sjette veningen?
der/dit/daifran: Det ar en fin affzir, du maste ga

) upp/uppe/uppifrdn: Hbr ni gral€t som kommer

hemma/hem/hemifr8n: Ar ni pa s6ndag?

t ute/ut/utifrAn: Stang f6nstrctl Snirn faller in
6 in/inne/inifr6n: Det regnarl Kom
I

1 rere/ner/neriften: Han stod pn trappan och vi11e inre komma eftersom han var yr

Przys16wek

r Kan du springa 1il(a som jag?

a snabbare b snabb c snabba d snabbt

gtu2 Klockan er kvart i etta, om du nu, hinner du till skolan.

e heYn b hemma (ftam d hemilren

3 Vi kan prata , nu har jag inte tid.

a snabbt b senare . sent d senast

Kom lbad kompisen.

a her b hir ( dar d framme

erAnita viII veta n?il vi i Gdteborg.
a in b ftam ( ftamme d dit

om du inte pratar , kommer eleverna inte att fdrste dig.

a tydliga b rydlig c snabbt d tydligt

Ni kan vanta . Vi kommer om rlegra minuter.

a ner b fram ( ute d ut

Fiirsvinn , nu er det riktigt farligt.

a harifran b har c ute d dit

Ann ville inte klattra pe grund av sin hiiidskreck.

ain bupp.uppe d inne

ro Varsaqod, kom ! sa vard€n artigt.
ain b inne (ute d framme

Har det hart negot i kiillaren? Det htirs nagot buller

a uppe b upp < nerifran d ner

Prata I Jag h6r ingenting.

a hijg bleg clegt d hi,gt

13 Kristina var snal igAr.

a ovanlig b ovanligt ( vanlig d vanligt

14 Hunden var Iilsnr;dig och vilJe gi

aut b ute cfram d nere

rs Denna artikel kridserades mycket

a herd bmjukt chArt d mjuk

176

lsailnls

{rvto>;lgyvrod 1sa1

Powt6rka

Pa bordet stod tre tomma
a flaska b flaskoma c flaskan d flaskor

buss ger till centrum?
, Vilka bvad . Vilken d Vilket

Kan ni inte koncenffera pe LL\an?

:er bde (sig dhonom

Anna har ingen hund, den dar hunden ar inte
a hans b henne r hennes d dess

K6p tre paket !

a ntitter bniit c ndten d ndtterna

ki11arna, som star bakom huset, ger i nionde klass.

a Den har bDender.Dem dDedar

Filmen bij4ar 215.
a kvart 6ver siu b fem minuter dver sju chalvsju dkvartisju

8 Snigeln ar mycket

a snabbare b Bngsammare c snabbast d Bngsammast

Du inte laga kijttbullar, de smakar acldigt!

a kan b maste c vill d biukar

blror et det? De ar mina.
a Vem b Vilka (Vai dvems

jag inte f6rstar svenska, maste jag plugga hart.

a Darfttr att b Fttr c Eftersom d Fast

peHerr Ericsson t?hker son.

a sih bhans.sina d sitt

13 Har du problem?

a ingen b negot ( negon d sitt

Det kommer att bli bra, familj ska hjelpa dig.

a ditt b dina . din d dig

15 Mormor besdker oss trcdje er.

a varje bvar cvart d \.arannat

r5 Jag tar bara macka, tack.

aen bett < nagra d flera

17 lag meste saga att det inte var nigot paron.

a fin bfina c fint d finast

Paris;r n:isra srad pe \er resa.
a vacker b ckert . vackra d den vackra

r78

Powt6rka

19 ljuset, ar du snall: Der iir dag: arr so\'a

a Tanda bTand c Slecka d Slack

20 llu behiiver inte . olr drL inre \'ill.

a svara b svarar c svarade d s\ arar

r Nar jag slure\anren. ilck iag eft bra jobb.

a hade tagit b har tagit c rar d skulle ra

2, Mih sforasvster er an Iag

a hbgrc bl:igrc .langre d vngre

z3 Vi brukar cykla

ai b itver (efter dpa

,4 Vi ska giira en sndgubbe om det imorgon.

ableser b inte bBser . bleser inte d regnar

:g Min mamma lovade att bon mig i er.

, sl<a hesdka bharhesiikr ( skulle hesiika d besiiker

26 Vadiir du inte se den her filmen?

a masE bvill (b{ukar dhar

zz "Akta !" skrek mamma till mig och min bror.

aer bdig csig doss

Tvatten maste
a skdljas b skiiljs c skijljdes d skitlja

29

a viktig frega b viktiga ftAga c viktiga lrAgor d viktiga laAgorna

3o Boken ldg pe hy]]an.

a uppe bupp . uppituan dut

l1 De pmtade svenska sa tvl timmarl

a vackra b vackert cfin

)2 Vi kommer tillbaka

aom b efter ci dpa

3l Mina Ueder ar redan
a packade b packat cpackad d packa

34 Jaagi har inte sett mina barn mAnga 6r.
bsedan cpe d efter

35 Marta vill ha ett barn ti11 hon vill inte ge dlbaka till arbetet

a eftcrsom bdarfdratt.fiir d men

36 Mattias har fett en massa prcsenter och nu lekerhan hela dagama.

a pa julen bpajuhrna.ijul dijulas

Powt6rka

Det Eter som

a en serad tjur bensarattjur rdensaradeijtll d sarade tjur

38 Hon har
a packad b pacl".ade ( packa d packat

39 Svaret menga ganger.

aupprepade b upprepades t upprepar d har upprepat

Hennes far rdker 30 cigaretter dagen.

ai bpa .om d langs

41 lanne i Polen ftir tio 5t sedan?

a Bodde bHar bott ( Hade bott dBor

42 Ta pa dig I

a m6ssa b mdssor . mdssan d m6ssorna

43 Vill ni bo i detta chef iir oarlig?
ahuset bhusen.stuga d hus

nar44 Vad ska man gttra

aen bens.sin d hans

45 sprak talar ni?

a Vilket bvilkeh .Vem dvad

46 Vi siunger fiir vaft barn varie kva[

a sma b fiten ( lilla d litet

a7 Innan iag mig, hade iag druckit kaffe.
a har klatt pa buar pe ckhddepe dhadejagklett

48 Min van vill inte prata med
ahans bsina c sitt dsin

aq De dar er farliga.

a omddena b omraden c omradet d omrade

ro B15s ut luft!

a hel ballt c helt dall

5r \ i liingrar efrer rBr mamma.
agott bulle b goda bullar r goda bullarna dgodbulle

5, Vi ska inte faffas ?

ai b dver (pe dsedan

fa5j Den har boken er trakig, kan jag

a andm ben annan c ett annat d vamnnan

sa Iag gldmmer altid paraply.
a min b mitt c sitt d sin

Powt6rka

Js Anna er mycket an Britta.

a mer Iydig b lydigast c lydig d )ydigare

t5 Deras

a gammalt b gammal < gamh daldst

57 Kan du
a laga b att laga ( lagade d lagat

agare ar min far.
a Huset b Husen ( Husets d Hus

vi59 Mamma sa att stada rummer,

a ska b skulle ckan d brukar

cod natt och gott!

a sova bsov.sovit d sove{

5r Min lille son ar mycket an dLt!

a mognare bmest mogen c mognast d mognaste

52 Det kan inte s, enkelt.

a ftirklara b fiirklarade c fdrklarat d fdrklaras

6t Hur lange har du

a vanrad b vantat (vantade d vanta

64 Emma sager att hon [rukost, hon:ir inte hungrig pe morgonen.

a aldrig ater bater aldrig c alltid eter d ater alltid

65 Beratta om din
a planerat b planerade c planera d planerad

66 Tidningar varj€ daghemma hos oss.

a l:ists bleses cliis d laser

67 Na( ar vi i Malmtt? ftagade vi konduktitrcn.

a inne b in c framme d ftam

58 Den summan var inte sa stor,

a vunnit b larnna ( wnnet d vlrnnen

59 Den arronde mars kan lasas som
a ettonde i femte battondeitredje cettondeifierde d attorde i ettonde

70 De harn som sdr det er snella.

a litet bliten (sme dfi[a

?r Katterna tillhdr Jonas, de ar
a hennes bhans cderas dsin

7, ]ag har fatt en bukett

a tusenskdna b tusensk6nor c tusenskirnorna d tus€nsk6nan

Powt6rka

Han alskar Monika sa mycket att han vill ge henne

a allt ball cala d ingenting

Adam sager att han

a har inte hund b har ingen hund . har inget hund d inte har nagon hund

75 fag undrar har kysst mig.

a vem bvad ( vilka d vem som

76 Om iag hade urnrit stora pengar,
a skulle iag kiipa ett hus b ska jag kijpa ett hus c jag skulle ki;pa ett hus d skulle ;ag ha kijpt

ett hus

77 'Bullama ar !" sa pappa.

a graddad b greddade c graddat d giadda

78 Pe sommaren cykJa, eftersom vi gillar att motionera.

a vi brukar bkan vi inte cbrukarvi dvikan

79 Samtalet blev

a brutit b brutet cbruten d bruma

8o De stod hus€t se vi kunde inte se dem.

a framfdr b fdre c utanfiir dbakom

81 'Biij !" bad lakaren patlent€n.

a knana b knan (nagotkna dkna

82 Annas har ar lockigt.

aHng bunea cungt d korl

83 Kan vi fa att ata?

a ingenting b ingen . negonting d nagon

8+ Det var en vacker hund fast svans var ffir kort.

a dessa bhans ( hennes ddess

85 barn er det? fregade presten men ingen ville saga sanningen.

a Vilken b Vems cvem dYad

86 Iger huset.
a sAldes b salde (harselt dsalt

87 De er fdr dr.ra fdr oss.

a bilen bbilar cbilarna dbil

s,,nsSe, vilka fina stjarnor som I

a pe himmel bpahimmelen ci himmel d i himmelen

89 fint vader ni hadel
a Vilka b Vilken cvar d Vilket

Powt6rka

90 Du ska traffa min van heter Eva.

a som b vem c md d vilka

Den d?ir stolen ?ir gjord glas.

,i bav.med dom

Jag kanner inte igen min stad.
a eget b egen . egna d ny

Kiitrhrllarna meste atminstone i 15 minuter.

, steka b ste-ks . stek d ste*as

94 Du bdr tvetta i ansiket, du er smutsig.

a sig b denna ( dig d henne

95 Om duintekom, bli ledsen.

a ska jag b skulle iag r lag ska d jag skulle

kommer du?

a Var b Varifrin (Vad dYem

97 Marta och Mia tycke om tigenheter.

a sin b sitt ( sina d deras

98 Har du redan en glass?

a viilja b valde c \'ald d valt

Jag tror ni b1i olyckliga tillsammans.

a kom b kommer att G biir d tanker

roo De dar liusen ar sa

, fin b finast ( fint d fina

Konsultacja: Ricki Tontensson
Projekt graficzny i t,?ograficzny: lanusz G6rski
Ilustracjq Joanna Kurowska
Redalcja i korekta: Piotr Sitkiewicz
Sklad: Piotr c6rski, Maciej Goldfarth
Druk i oprawa: Petit s.c. Sklad-Druk-Oprawa, 20 120 Lublin, ul. Toka$ka 13

@ by Hanna Dl.rnel-Trzebiatowsl".a, Ewa Mrozek Sadowska

o by wyda nictwo slowo/obraz terl,toria, Gdatisk 2007

wydawaictwo slowo/obraz tery4oria
al. Crunwaldzka 47 1,80-244 Cdan-k
rel. (o58\ 341 4413,345 47 07
fax (058) 520 80 63
e-mail [email protected]
w rr.w.ter].toria.com.pl

rsBN 978-83-7453-767-4

Troll r to pierwszyw Polsce podrecznik do naukijqzyka szwedzkiego lQczery dwie funkcje: teoretyczne

i praktyczn?. KsiEika zawiera szczeg6lowy opis podstawowych zagadnie6 gramatyki szwedzkiej,
wzbogacony przykladami oraz uzupelnlony licznymi awiczeniami. Na koicu kaidego rozdzialu
znajduje siq testy polvt6rkowe, a ksie2ke zamyka obszerny test, obejmujacy treaa calego kurru.
Przejrzysta struktura utatwia korzystanie z podrecznika zar6wno podczas samodzielnej pracy,
jak i na kursach jezykowych, w szkolach i na uczelniach.

ruxxtlil[Uru[il,