พระอภัยมณี ตอนพระอภัยมณีหนีนางผีเสื้อสมุทร

พระอภยั มณี

ตอน พระอภัยมณีหนีนางผีเสื้อ

ผสู้ อน
ครวู วิ ฒั น์ ทศั วา

พระอภยั มเนอ้ื ณเรอื่ งี

พระอภัยมณี
หนนี างผีเสือ้

ลักษณะนสิ ัยตวั ละคร พระอภยั มณี

❖ เปน็ โอรสกษตั ริย์ ถูกพระราชบดิ ากริว้ และ
ขับออกจากวังเพราะไปเรียนวิชาเปา่ ปี่

❖ เป็นคนรปู งามและมีเสนห่ ์
❖ เจ้าชู้จงึ ทาให้มภี รรยาหลายคน
❖ มีจิตใจออ่ นโยนแต่ขาดความเด็ดขาด
❖ วิชาความรทู้ ่ีโดดเดน่ คอื การเป่าป่ี

ลกั ษณะนิสยั ตวั ละคร นางผีเสอ้ื สมทุ ร

❖ เป็นยกั ษ์อาศยั อย่ใู นถ้ากลางทะเล

สามารถแปลงกายเป็นสาวสวยได้
❖ มคี วามหลงใหลในเสียงปแี่ ละรปู โฉมของ

พระอภัยมณี เกดิ ความหลงรักจึงลกั พาตวั

พระอภยั มณีไปอยู่ด้วยกนั ในถา้
❖ มลี ูกกบั พระอภัยมณีชอ่ื ........

"อียกั ษา ตาโตโมโหมาก รูปก็กากปากกเ็ ปราะไม่เหมาะเหมง

นมสองข้างอยา่ งกระโปงดูโตงเตง ผัวของเองเขาระอาไม่นา่ ชม"

สินสมทุ ร ลักษณะนิสยั ตัวละคร

❖ เป็นบตุ รของพระอภยั มณีกับนางผีเสอ้ื สมุทร
❖ มอี ายปุ ระมาณ 8 ขวบ
❖ มีหนา้ ตาคลา้ ยพ่อคือพระอภัยมณี
❖ มีดวงตาสีแดงดั่งแสงอาทติ ย์
❖ มเี ข้ยี วคลา้ ยแม่ทเี่ ปน็ ยกั ษ์
❖ มีกาดงั มากดังชา้ งสาร

“ไม่คลาดเคล่ือนเหมือนองค์พระทรงเดช แตด่ วงเนตรแดงดังสุรยิ ์ฉาย

ทรงกาลังดังพระยาคชาพลาย มเี ขี้ยวคลา้ ยชนนมี ีศกั ดา”

นางเงือก ลกั ษณะนิสัยตัวละคร

❖ มรี ่างครง่ึ คนครึง่ ปลา ท่อนบนเปน็ คน ท่อนล่าง
เป็นปลา

❖ ชว่ ยเหลอื พระอภัยมณีให้หนีรอกจากนางผเี สอ้ื
สมุทร

❖ ตกเป็นเมียของพระอภัยมณจี นตัง้ ทอ้ ง
❖ ก่อนพระอภยั มณจี ะกลับไปเมอื งได้มอบแหวนและ

ป่ินไว้ใหล้ ูกในทอ้ ง

พระอภยั มณีเปา่ ปี่ จนพราหมณ์ 3 คน
และศรีสวุ รรณหลับ

พระอภยั มณแี ละศรีสุวรรณบอกทา้ ว
สทุ ศั นว์ ่าไปเรียนเป่าป่ีและกระบี่กระบอง
จนโดนไลอ่ อกจากวัง

นางผเี สื้อสมดุ ไดย้ นิ เสียงปีจงึ เดินตามมา
พบและหลงรักพระอภยั มณีจึงลกั พาตวั
พระอภยั มณีกลบั ไปยงั ถา้

ฮ้ือหือ! หลอ่ จัง
อา้ ฮ๊า! หลอ่ จรงิ

พระอภัยมณอี ยกู่ นิ กบั นางผเี สอื้ ด้วย
ความจาเปน็ และมลี กู ด้วยกนั 1 ตน
ซุกซนมากแอบออกนอกถา้ จบั เงือกเฒ่า
มาใหพ้ ่อ

นางผเี ส้ือฝันรา้ ยว่าเทวดามาควกั พระอภัยตอ้ งการหนีนางผีเส้ือสินสมทุ ร
ลูกตาตนไปพระอภัยมณจี ึงหลอกให้ จึงอาสาพาพอ่ หนี นางยักษ์กลบั มาไม่พบ
ไปถือศีลบนเขา จงึ ออกตดิ ตาม

สนิ สมุทรจับนางเงอื กมา ครอบครัว
นางเงือกจึงอาสาพาพระอภัยหนีนาง
ผีเส้ือ

พระอภัยมณีหนมี าถงึ เกาะแก้ว
พิสดาร พระฤาษลี ว่ งรู้วา่ มีคนหนี
นางยักษ์มาจงึ ช่วยไว้

พระอภัยมณี

ตอน พระอภัยมณีหนีนางผีเส้ือ

สรปุ ช่วงที่ 1
พระอภัยมณอี ยู่กินกับนางผเี ส้อื สมทุ ร จนมลี ูก 1ตนช่ือ

สินสมุทร วนั หนง่ึ แอบออกนอกถ้า
และจับเงือกน้ามาให้พระอภยั มณี















ด้วยหน่อนาถชาตเิ ชื้อผเี สื้อสมุทร
ดาไม่ผุดเลยท้งั วนั กก็ ล้นั ได้
ยง่ิ ถูกนา้ กาลงั ยง่ิ เกรียงไกร
เทยี่ วเลยี้ วไล่ข่ีปลาในสาชล

ระลอกซัดพลดั เข้าในปากฉลาม ลอดออกตามซีกเหงือกเสลอื กสลน
เห็นฝูงเงอื กเกลอื กกลงิ้ มากลางชล คดิ ว่าคนมหี างเหมอื นอย่างปลา
คร้ันถามไต่ไม่พดู กโ็ ผนจับ ดูกลอกกลบั กลางน้าปลา้ มจั ฉา
คร้ันจับได้ให้ระแวงแคลงวญิ ญาณ์ เช่นนีป้ ลาหรือกระไรจะใคร่รู้

ฉุดกระชากกลากหางขนึ้ กลางหาด
แลประหลาดลกั ษณามตี าหู
จะเอาไปให้พระบดิ าดู
แล้วลากล่เู ข้าในถา้ ด้วยกาลงั

ถึงหุบห้องร้องบอกบิตุเรศ
พระลมื เนตรเหลยี วหาท้ังหน้าหลงั
เห็นลกู ลากเงือกนา้ แต่ลาพงั
จากบัลลงั ก์มาห้ามแล้วถามไป

เม่อื กเี้ ห็นเล่นอย่ใู นคูหา เงือกนีเ้ จ้าเอามาแต่ข้างไหน
พระลูกเล่าตามจริงทุกส่ิงไป พระตกใจจงึ ว่าด้วยปราณี
แม้นแม่เจ้าเขารู้ว่าแรงนัก กลวั จะลกั ลอบพาบิดาหนี
จะโกรธเกรี้ยวเคยี้ วเล่นเป็ นธุลี ไม่พอท่ีชีวันจะบรรลยั

สินสมุทรกมุ ารชาญฉลาด
ฟังพระบาทบิตุรงค์ให้สงสัย
จงึ ทูลถามความจริงด้วยกร่ิงใจ
เหตุไฉนจงึ จะเป็ นเช่นน้นั ฯ

พระฟังคานา้ เนตรลงพรากพราก คิดถึงยากยามวโิ ยคยิง่ โศกศัลย์

แถลงเล่าลูกยาสารพนั จนพากันมาบรรทมที่ร่มไทร

แม่ของเจ้าเขาเป็ นเชื้อผเี สื้อสมุทร ขนึ้ ไปฉุดฉวยบิดาลงมาได้

จงึ กาเนิดเกดิ กายสายสุดใจ จนเจ้าได้แปดปี เข้านี่แล้ว

ไปเปิ ดประตูคูหาถ้าเขาเห็น ตายหรือเป็ นว่าไม่ถูกเลยลูกแก้ว

แม้นสินสมุทรสุดสวาทพ่อคลาดแคล้ว ไม่รอดแล้วบิตุรงค์ก็คงตาย ฯ

บทแสดงอารมณ์ สัลลาปังคพสิ ัย
โศกเศร้า อาลยั เสียใจ คร่าครวญ

สัลลาปังคพสิ ัย

พระโอรสรู้แจ้งไม่แคลงจติ
ราคาญคิดเสียใจมใิ คร่หาย
ด้วยแม่กลบั อปั ลกั ษณ์เป็ นยกั ษ์ร้าย
กฟ็ ูมฟายชลนาโศกาลยั ฯ

123456

พระอภัยมณอี ยูก่ นิ พระอภัยมณกี ลัวว่า สนิ สมทุ รรู้ความจรงิ วา่

และมีลูกกับนางผีเส้ือ นางผเี สอื้ จะจบั กินหาก แม่เปน็ ยักษก์ ็รอ้ งไห้

นามว่า “สนิ สมุทร” รวู้ ่าลกู แอบออกไปเล่น เสยี ใจมาก

พระอภยั มณบี อกว่า เงอื กน้าฟังภาษาคนได้ สนิ สมทุ รซกุ ซนแอบ
แมข่ องสนิ สมุทรเป็น จงึ อาสาพาพระอภยั ออกนอกถา้ และจับ
ยกั ษแ์ ละจับตัวพ่อมา หนีแลกกับการไวช้ ีวติ
เงือกมาให้พ่อ

สรปุ ช่วงที่ 1
พระอภัยมณอี ยู่กินกับนางผเี ส้อื สมทุ ร จนมลี ูก 1ตนช่ือ

สินสมุทร วนั หนง่ึ แอบออกนอกถ้า
และจับเงือกน้ามาให้พระอภยั มณี

ชว่ งท่ี 2
เงือกนา้ อาสาพาพระอภยั มณหี นี
นางผีเสอ้ื ฝนั รา้ ยและถกู หลอก
ใหไ้ ปถือศีลทต่ี นี เขาเพื่อสะเดาะเคราะห์

ฝ่ ายเงือกนา้ นอนกลงิ้ นิ่งสดบั กติ ตศิ ัพท์สองแจ้งแถลงไข
รู้ภาษามนุษย์แน่ในใจ จะกราบไหว้วอนว่าให้ปราณี
ค่อยเขยอื้ นเลอื่ นลกุ ขนึ้ ท้ังเจบ็ ยงั มึนเหน็บน้อมประณตบทศรี
พระผ่านเกล้าเจ้าฟ้ าในธาตรี ข้าขอชีวีไว้อย่าให้ตาย
พระราชบุตรฉุดลากลาบากเหลอื ดังหนังเนือ้ นีจ้ ะแยกแตกสลาย
ท้งั ลกู เต้าเผ่าพงศ์กพ็ ลดั พราย ยงั แต่กายเกอื บจะดิน้ สิ้นชีวัน

พระองค์เล่าเขาก็พาเอามาไว้ เศร้าพระทัยทุกข์ตรอมเหมอื นหม่อมฉัน
ขอพระองค์จงโปรดแก้โทษทัณฑ์ ช่วยผ่อนผนั ให้ตลอดรอดชีวา
ซึ่งปากถา้ ทาลายลงเสียหมด ให้โอรสยกต้ังบังคูหา
ข้าเห็นอย่างนางมารจะนานมา จะอาสาเกล่ยี ทรายเสียให้ดี
หน่ึงพวกพ้องของข้าคณาญาติ ขอรองบาทบงกชบทศรี
แม้นประสงค์ส่ิงไรในนที ท่ีสิ่งมีจะเอามาสารพนั ฯ

พระฟังเงือกพูดได้ให้สงสาร จงึ ว่าท่านคดิ นีด้ ขี ยนั
รู้เจรจาสารพดั น่าอศั จรรย์ อย่พู ดู กนั อกี สักหน่อยจึงค่อยไป
เราตรองตรึกนึกจะหนีนางผเี สื้อ แต่ใต้เหนือไม่รู้แห่งตาแหน่งไหน
ท่านเจนทางกลางทะเลคะเนใจ ทากระไรจงึ จะพ้นทรมาน ฯ

ฝ่ ายเงือกน้าคานับอภวิ าท ข้าพระบาททราบสิ้นทุกถิน่ ฐาน
อนั น้านีม้ นี ามตามบุราณ อโนมานเคียงกนั สีทันดร
เป็ นเขตแคว้นแดนทน่ี างผเี สื้อ ข้างฝ่ ายเหนือถงึ มหิงษะสิงขร
ข้างทิศใต้ไปจนเกาะแก้วมังกร หนทางจรเจ็ดเดอื นไม่เคลอื่ นคลา

นที
สีทันดร

ไปกลางย่านบ้านเรือนหามไี ม่
สมุทรไทซึ้งซึกลกึ หนักหนา
แต่สาเภาชาวเกาะเมืองลงั กา
เขาแล่นมามบี ้างอยู่ลางปี
ถ้าเสียเรือเหลือคนแล้วนางเงือก
ขนึ้ มาเลือกเอาไปชมประสมศรี
เหมอื นพวกพ้องของข้ารู้พาที
ด้วยเดมิ ทีป่ ูย่าเป็ นมนุษย์
อายุข้าห้าร้อยแปดสิบเศษ
จึงแจ้งเหตุแถวทางกลางสมุทร
แม้นจะหนีผเี สื้อด้วยแรงรุทร
เห็นไม่สุดสิ้นแดนด้วยแสนไกล

แต่โยคมี มี นต์อยู่ตนหน่ึง
อายถุ งึ พนั เศษถอื เพทไสย
อยู่เกาะแก้วพสิ ดารสาราญใจ
กนิ ลูกไม้เผอื กมนั พรรณผลา
พวกเรือแตกแขกฝร่ังแลอังกฤษ
ขึน้ เป็ นศิษย์อยู่สานักน้ันหนักหนาด้วย
โยคมี มี นต์ดลวชิ า
ปราบบรรดาภูตพรายไม่กรายไป



ถ้าแก้ไขให้นางไปค้างป่ า ได้ล่วงหน้าไปเสียบ้างจะยงั ชั่ว
จะอาสาพาไปมิได้กลวั ชีวติ ตวั บรรลยั ไม่เสียดาย
แต่พระองค์ทรงคดิ ให้รอบคอบ ถ้าเห็นชอบท่วงทจี ะหนีหาย
จงึ โปรดใช้ให้องค์พระลูกชาย ไปหาดทรายหาข้าจะมาฟัง ฯ

พระแจ้งความตามคาเงือกนา้ เล่า ค่อยบรรเทาทุกข์สมอารมณ์หวงั
จงึ ว่าพม่ี ีคุณน้องสักคร้ัง ให้ได้ดังถ้อยคาทร่ี าพนั
ซ่ึงลกู รักหักหาญให้ท่านโกรธ จงงดโทษทาคุณอย่าหุนหัน
ช่วยไปปิ ดปากถา้ ท่ีสาคัญ จวนสายณั ห์ยกั ษ์มาจะว่าเรา



แล้วให้ลูกเลกิ ศิลาเข้ามาปิ ด
เห็นมดิ ชิดมนั่ คงไม่สงสัย
พระกลบั มาตาเงอื กเสือกลงไป
ลงทใ่ี นวงั วนชลธาร ฯ

ฝ่ ายผเี สื้อเมื่อขนึ้ มาจากฝั่งนา้
จะมาถา้ เที่ยวหาพฤกษาหาร
เกบ็ ลกู ไม้ใส่ห่อเห็นพอการ
ท้งั เปรี้ยวหวานสารพดั แล้วลดั มา
เห็นหินปิ ดเปิ ดประตูคูหากว้าง
นิมิตอย่างนางมนุษย์เสน่หา
วรพกั ตรนารีศรีโสภา
ลลี ามาเข้าในห้องเห็นสององค์

วางลูกไม้ในห่อให้ลูกผวั มะซาง
ท้องของตวั เต็มท้องไม่ต้องประสงค์ มะปราง
พระทรงเลอื กลูกมะซางปรางมะยง มะยง
ประทานองค์โอรสสู้อดออม

คร้ันพลบค่าทารักนางยกั ษ์ร้าย บทเกยี้ วโลม นารีปราโมทย์
ประคองกายกอดแอบแนบถนอม
ชื่นแต่หน้าอารมณ์น้ันกรมกรอม แสดงความรักระหว่างตัวละคร
แต่คดิ อ่านหว่านล้อมจะล่อลวง
ไม่เห็นช่องตรองตรึกนึกวิตก
ทุกข์ในอกน้ันสักเท่าภูเขาหลวง
พระกอดลูกน้อยประทบั ไว้กบั ทรวง
ให้เหงาง่วงงีบหลบั ระงบั ไป ฯ

ฝ่ ายผเี สื้อเมื่อจะจากพรากลูกผวั แต่พลิกตัวกลิง้ กลับไม่หลับใหล
ให้หมกมุ่นขุ่นคลา้ ในน้าใจ จนเสียงไก่แก้วขนั สน่ันเนิน
พอม่อยหลบั กลบั จติ นิมิตฝัน ว่าเทวญั อยู่ท่ีเกาะน้ันเหาะเหิน
มาสังหารผลาญถา้ ระยาเยิน แกว่งพะเนินทุบนางแทบวางวาย

แล้วอารักษ์ควกั ล้วงเอาดวงเนตร สาแดงเดชเหาะกลับไปลับหาย
ท้ังกายส่ันพร่ันตัวด้วยกลวั ตาย พอฟื้ นกายกพ็ อแจ้งแสงตะวนั
จงึ ก้มกราบบาทบงส์ุพระทรงศักด์ิ แล้วนางยักษ์เล่าตามเนือ้ ความฝัน
ไม่เคยเห็นเป็ นวบิ ัติอศั จรรย์ เชิญทรงธรรม์ช่วยทานายร้ายหรือดี

พระฟังนางพลางนึกคะนึงหมาย
ซ่ึงฝันร้ายกเ็ พราะจิตเราคิดหนี
เห็นจะไปได้ตลอดรอดชีวี
แต่นางผเี สื้อน้ันจะอนั ตราย
พอได้ช่องลองลวงดูตามเล่ห์
สมคะเนจะได้ไปดังใจหมาย
จึงกล่าวแกล้งแสร้งเสเพทุบาย
เจ้าฝันร้ายนักน้องต้องตารา

อนั เทวญั น้ันคือมัจจุราช จะหมายมาดเอาชีวติ ริษยา
แล้วเสแสร้งแกล้งทาบีบนา้ ตา อนิจจาใจหายเจยี วสายใจ
แม้สิ้นสูญบุญนางในปางนี้ ไม่มที ่ีพงึ่ พาจะอาศัย
จะกอดศพซบหน้าโศกาลัย ระกาใจกว่าจะม้วยไปด้วยกัน
นึกจะใคร่สะเดาะพระเคราะห์เจ้า พอบรรเทาโทษาที่อาสัญ
เหมอื นงอนง้อขอชีวติ แก่เทวญั กลวั แต่ขวญั เนตรพจี่ ะมทิ า ฯ

นางผีเสื้อเช่ือถือรื้อประณต พระทรงยศจงช่วยชุบอุปถัมภ์
ตามตาราสารพดั ไม่ขดั คา ช่วยแนะนาอนุกลู อย่าสูญใจ ฯ
จงึ ว่าผิดสายสมรหาสอนไม่
พระฟังคาสาราญสาเร็จคดิ ว่าถ้าใครฝันร้ายจะวายปราณ
ตาราน้ันแต่คร้ังต้ังเมรุไกร แล้วอดข้าวอดปลากระยาหาร
ให้ไปอยู่ผู้เดยี วท่ีตีนเขา ให้สาราญรอดตายสบายใจ ฯ
ถ้วนสามคนื สามวนั จะบันดาล

ฝ่ ายว่านางผเี สื้อกเ็ ชื่อถือ คิดว่าช่ือสุจริตพสิ มยั
จึงตอบว่าถ้ากระน้ันฉันจะไป อยู่เขาใหญ่ในป่ าพนาวัน
พระโฉมยงจงอย่ใู นคูหา เลยี้ งรักษาลกู น้อยคอยหม่อมฉัน
จะอดใจให้เหมือนคาที่ราพนั ถ้วนสามวันกจ็ ะมาอย่าอาวรณ์
แล้ววันทาลาองค์พระทรงโฉม ปลอบประโลมลูกแก้วแล้วสั่งสอน
อย่าแขง็ นักรักตวั กลวั บิดร แม้นไม่นอนมารดาจะมาตี ฯ