Nazywam się Katarzyna Raczykowska i pomagam
seniorom przyjemnie żyć
Kilka słów o mnie:
Kobieta po pięćdziesiątce, w dodatku chora i zabiera się za działalność
społeczną dla seniorów! Zaczyna w roku 2017, za poradą bratanicy,
prowadzić bloga. Żeby mieć swoje zajęcie pomiędzy dbaniem o ojca a
obowiązkami w swoim domu. Bo ma doświadczenie z pracy z osobami
starszymi, jako opiekunka i doświadczenie z dbania o swoich rodziców,
a po śmierci mamy, opiekowała się prawie przez 7 lat chorym ojcem.
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
1
Ale po co? A to nie lepiej siedzieć spokojnie w domu i stękaći
narzekać,po cichu sobie żyć? Z mężem, na luzie? Po co robić coś
jeszcze dla innych, kiedy samemu potrzebuje się pomocy? To chyba
nie jest mądre? Minęły trzy lata...
Teraz Katarzyna Raczykowska (55 lat) z powodzeniem prowadzi blog -
Poradnik dla opiekunów i seniorów
(https://poradnikdlaopiekunaiseniora.blogspot.com). Zorganizowała
ponad 150 spotkań i imprez dla seniorów, np. wystawy rękodzieła, duże
imprezy okolicznościowe, pokaz mody seniorek, szkolenia z obsługi
Facebooka. Od 2018 r. jest prezesem stowarzyszenia "Seniorzy i
Przyjaciele", otworzyła też klub seniora, prowadzi na Facebooku grupę
pod nazwą “Śląscy Seniorzy”
(www.facebook.com/groups/SlascySeniorzy) oraz dwa fanpage dla
seniorów (“Poradnik dla seniorów i ich bliskich”
www.facebook.com/Poradnikdlseniorowi strona Stowarzyszenia
“Seniorzy i Przyjaciele” www.facebook.com/SeniorzyiPrzyjaciele).
Za swoją działalność społeczną została w 2019 roku, uhonorowana
wyróżnieniem Prezydenta Miasta Katowice. Planuje otwarcie
klubokawiarni, a właściwie mini domu kultury dla dorosłych i seniorów w
Katowicach. Ponadto jest wielką entuzjastką social mediów, pilnym i
chętnym samoukiem. Jaki jest sens tak intensywnego działania?
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
2
Dlaczego Katarzyna Raczykowska to wszystko robi? B o jej się chce!
Bo lubi i ma z tego radość!
Kiedyś pani Katarzynie bardzo brakowało kontaktów z innymi ludźmi.
Odczuwała potrzebę rozmów, wymiany poglądów, bycia potrzebną nie
tylko rodzinie. Z racji swojej niepełnosprawności nie mogła i nadal nie
może chodzić na koncerty, do kina czy do teatru. Dłuższy bezruch
powoduje bowiem sztywnienie całego ciała i nieznośny ból. Bywają dni,
kiedy pani Kasia nie może prawie nic robić, ale właśnie wtedy chce robić
jeszcze więcej! Nie poddaje się chorobie! Zaczyna myśleć, jak tu
"obejść" ból, zmęczenie, stres.
Jej mottem jest zdanie - "Nie chowaj swego światła pod korcem".
Uważa, że każdy ma w sobie coś, czym może podzielić się z innymi.
Każdy może żyć pełnią życia, nawet jeśli zdrowie nie jest najlepsze.
Każdy ma w sobie możliwość, by być szczęśliwym, trzeba się tylko
odważyć!
Katarzyna Raczykowska uprawiała kiedyś aktywnie sport. Teraz
namiętnie ogląda go w telewizji. Zaakceptowała swoją
niepełnosprawność. Może nigdy nie pójdzie już w swoje ukochane góry.
Może nigdy nie pojedzie na rowerze. Nie pójdzie do opery. Nie
rozpamiętuje jednak przeszłości. Niczego nie żałuje. Porażki, które
napotyka na swojej drodze traktuje jak cenne doświadczenia.
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
3
I wciąż uczy się nowych rzeczy. Realizuje i wymyśla kolejne projekty,
takie jak: e-booki “Obsługa Facebooka dla seniorów” i “Czy życie osoby
niepełnosprawnej może być szczęśliwe?”
Sama decyduje jaka chce być i co robić. Nie walczy z
niepełnosprawnością, tylko po prostu działa. Nie mówi do siebie: "Dasz
radę Kasiu", po prostu jest i działa. Jak każdemu zdarzają jej się gorsze
dni. Cóż, trzeba je przeczekać, myśli sobie: “To tylko jest gorszy dzień,
minie”. W dobre dni, gdy ciało na to pozwala, robi trochę więcej, ale nie
przesadnie. Nauczyła się planować. Dzieli obowiązki na części. Dzień
pani Katarzyny wygląda inaczej niż u ludzi zdrowych, ale jest to dzień
przeżyty w pełni. Pani Kasia uważa, że każdy ma swoją misję.
Tą misją jest przyjemne życie i tylko od nas zależy,
jak będziemy żyć.
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
4
Podziękowania: D ziękuję mojemu mężowiRyszardowi
Raczykowskiemu i T acieCzesławowi Ściubidło za miłość i wsparcie.
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
5
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
6
Spis treści
Rozdział IPoczątek
1. Kilka zdań dla wyjaśnienia
2. Jakiego życia byś chciał, seniorze?
3. Opowieść o kobiecie i mężczyźnie
Rozdział II O ptymizm
1. Akceptuj i żyj
2. Akceptuj swoje ograniczenia
3. To co masz w sobie najważniejszego
4. Bądź “do ludzi”
Rozdział III Z drowie
1. Od kogo zależy, głównie, Twoje zdrowie?
2. Jak przygotować się do wizyty lekarskiej?
4. Jak przygotować się do pobytu w szpitalu?
5. Co radzą seniorom lekarze, jak seniorzy powinni dbać o siebie
6. Jak wybrać sprzęt rehabilitacyjny (balkonik) dla seniora?
7. Jak zorganizować opiekę dla seniorów?
8. Jak wybrać dom seniora?
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
7
Rozdział IV Aktywizacja
1. Aktywność fizyczna
2. Aktywność w środowisku lokalnym
3. Aktywizacja poprzez internet
4. Instytucje publiczne działające na rzecz seniorów
5. Pasje dla seniorów
6. Jak uzyskać karty seniora
7. Wypowiedzi seniorów
8. Zakończenie
9. Moja oferta
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
8
Rozdział pierwszy - Początek
1. Kilka zdań dla wyjaśnienia
Spotkałam w mojej działalności społecznej, opiece nad rodzicami, w
pracy jako opiekunka osób starszych i innych pracach zawodowych,
wiele osób starszych smutnych, zgorzkniałych i narzekających. Często
przewija się w ich wypowiedziach zdanie: “Starość się Panu Bogu nie
udała”.
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
9
Ale poznałam też seniorów radosnych, optymistycznych, kolorowo
ubranych, którzy mówili, że na emeryturze dopiero odżyli. Dopiero teraz
czują się swobodnie i wolni i zadowoleni z życia.
Najbardziej kolorowi (kolorowo ubrani) przyjeżdżają chyba na doroczną
“Paradę Seniorów” do Warszawy, organizowaną przez Fundację
Zaczyn. W tym roku, w sierpniu, odbyła się już VI Parada, to wspaniałe
święto dla seniorów!
W działalności społecznej, w moim stowarzyszeniu “Seniorzy i
Przyjaciele”, podczas wielu różnych spotkań (ponad 150 w ciągu 2 lat!),
przekonałam się, że osoby starsze to wspaniałe osoby, z humorem,
wigorem, którzy mówią, że im nie starcza czasu, w ciągu dnia, na
wszystkie zajęcia. Którzy korzystają ze wszystkich możliwych zajęć,
wydarzeń, koncertów i spotkań (zwłaszcza bezpłatnych), na tyle ile się
da!
Mówią wręcz, po co siedzieć w domu, kiedy tyle się dzieje.
Akurat w moim mieście, w Katowicach, dla seniorów jest organizowane
całe mnóstwo wydarzeń.
W trakcie pisania tej książki zadałam pytanie, w mojej grupie na
Facebooku “Śląscy Seniorzy”, takie jak tytuł książki. Czy życie seniora
może być przyjemne? I padła zdecydowana odpowiedź: “Tak życie
seniorów jest i może być piękne”
Tak odpowiedział senior, a nie wrażliwa, jakby z zasady seniorka!
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
10
2. Czy życie jest łatwe?
Seniorze i rodzino seniora, pozwól, że będę pisać do Ciebie, czytelniku
po imieniu. Tak cały czas piszę na blogu, w grupie na Facebooku, czy
na moim fanpagu. Tak po prostu jest mi łatwiej.
Książką, którą czytasz, chcę pokazać, że życie seniora może być
przyjemne i miłe.
Pomimo tego, że czasem jest źle, gdy coś boli, że otrzymujesz może,
seniorze, niską emeryturę, gdy masz jakieś rodzinne czy inne kłopoty.
Ale tak to już jest. Życie takie jest.
Nie jest też tak, że zawsze jest spokojnie, że zawsze jest łatwo.
Bo przecież nie żyjemy pod parasolem spokoju. I nie jest tak, że nigdy
nie dochodzą do nas, smutne czy tragiczne wiadomości, że nikt nie
mówi nam przykrych słów, że wiemy zawsze, jak rozmawiać w rodzinie.
Pomimo doświadczenia zawodowego, zabierając się za działalność
społeczną, będąc w relacjach z ludźmi, także nie wiedziałam, że może
spotkać mnie coś przykrego. A spotkało. I co? Było mi smutno i byłam
rozczarowana. Ale dałam radę. Jednak zawsze będę uważać, że dobrze
być otwartym, miłym, radosnym!Być po prostu sobą. Tak mi gra w
duszy.
Czy Ty też tak czasem masz? Kiedy ktoś Ci powie coś przykrego, to się
odsuwasz, albo wręcz inaczej, atakujesz?
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
11
Mogłam sobie pomyśleć, że to co mnie spotkało, to była porażka, że coś
nie zagrało. Na szczęście, mam wspaniałą koleżankę, która powiedziała
mi: “Słuchaj, to nie porażka, tylko doświadczenie.To zdarzenie wiele
cię nauczy”. To była cenna porada. Wyciągnęłam wnioski i żyję dalej. I
dalej się uśmiecham i jestem szczęśliwa. Doświadczenia zawsze dużo
uczą.
Od 4 lat prowadzę bloga, od 3 lat grupę na Facebooku, 2 fanpage, dla
seniorów. Poznaję wiele nowych rzeczy, uczę się dużo, poznaję nowych
ludzi, na organizowanych przeze mnie spotkaniach dla seniorów
przemawiałam po raz pierwszy publicznie, prowadziłam 2,3 godzinne
spotkania. Coś dla mnie zupełnie nowego!
Program “Dojrzalsi” w TVP 3 nagrał ze mną jeden z odcinków.
A jestem nieśmiała!Tak! Trzy lata temu na Kongresie Seniorów w
Parku Śląskim, nie potrafiłam podejść do kogoś i porozmawiać! Ze
stresu, że mam rozmawiać z kimś obcym.
A teraz napisałam książkę, też coś nowego dla mnie! I cieszę się z tego
niesamowicie!
A Ty drogi seniorze, jak byś chciał, by wyglądało Twoje życie? Czy
chcesz by Twoje życie było ekscytujące, ciekawe i przyjemne? Mając
przed sobą wiele lat?
Bo statystyki prognostyczne mówią, iż seniorzy w najbliższych latach
będą żyli do o siemdziesiątki, a może i więcej.
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
12
“Prognozy Eurostatu, na podstawie piramid wiekowych na lata 2015 i
2080 pokazują, że następować będzie dalsze starzenie się ludności.
Innym aspektem starzenia się społeczeństwa jest postępujące starzenie
się starszej grupy ludności, ponieważ relatywna liczebność osób bardzo
starych rośnie w szybszym tempie niż jakakolwiek grupa wiekowa
ludności.
Przewiduje się, że w latach 2016-2080 odsetek osób w wieku 80 lat lub
starszych w liczbie ludności UE wzrośnie ponad dwukrotnie z 5,4% do
12,7%.”
Kancelaria Senatu, Biuro Analiz, Dokumentacji i Korespondencji
“Starzenie się ludności w Unii Europejskiej - stan obecny i prognoza.
Warszawa 2018 r. “
“W ciągu najbliższego dziesięciolecia będzie wzrastała liczba i udział w
ogóle ludności osób w wieku 60-79 lat. W wiek ten będą bowiem
wchodziły liczne grupy osób urodzonych w latach boomu urodzeń z
przełomu lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych.
Z kolei w wiek późnej starości będą wchodziły stosunkowo mało liczne
grupy osób urodzonych w czasie drugiej wojny światowej.
Począwszy od 2026 r. rozpocznie się z kolei dynamiczny wzrost liczby
osób w wieku 80 lat i więcej. Będzie to związane z wchodzeniem w wiek
późnej starości bardzo licznej grupy osób urodzonych pomiędzy końcem
drugiej wojny światowej, a początkiem lat sześćdziesiątych.
Między 2025 a 2040 r. liczebność osób w wieku 80 lat i więcej zwiększy
się z 1,7 miliona do 3,4 miliona, czyli dwukrotnie. “
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
13
“Informacja o sytuacji osób starszych na podstawie badań Głównego
Urzędu Statystycznego” Warszawa 2018 r.
Czyli jeśli, statystycznie, masz przed sobą wiele lat, jak chcesz się czuć i
jakie ma być Twoje życie?
Według mnie, aby żyć przyjemnie potrzebne jest:
1. Optymizm (czyli akceptacja problemów, otwieranie się na
drugiego człowieka, zaakceptowanie ograniczeń, robienia czegoś
dla siebie i posiadania czegoś, dobre relacje ze znajomymi),
2. Dbanie o swoje zdrowie
3. Aktywność fizyczna, aktywność w środowisku lokalnym,
posiadanie pasji, dobre relacje z bliskimi.
Albo w skrócie,
Jeśli możesz działać, to działaj, jeśli nie możesz, to akceptuj
trudność, bądź dla siebie i innych, dbaj o siebie i bliskich, miej coś
dla siebie, ćwicz lub uprawiaj jakiś sport i chciej, a nie siedź w
domu. I bądź “do ludzi”.
To wszystko znajdziesz na kartach tej książki.
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
14
3. Może chcesz żyć tak, jak w poniższej opowieści o kobiecie i
mężczyźnie?
Kobieta, powiedzmy lat 67
" Po śniadaniu i kawie wyjdę na zakupy, potem ugotuję obiad i
pomyślę nad przygotowaniami do najbliższych świąt. Tyle jeszcze trzeba
zrobić, sprzątanie, bigos, 2 ciasta, gołąbki. A jakie sałatki i jakie mięso?
Kiedy kupić potrzebne produkty?
Kiedy ja to wszystko zrobię?
M am tyle do sprzątania, córka mówiła, że wnuki przyjdą umyć okna i
szafy. Ale oni się nie znają, nie umieją, zrobią pobieżnie, byle jak, wolę
sama umyć. I co z tego, że były myte 3 tygodnie temu, na święta muszą
być czyste. Jeszcze dywany wytrzepać, podłogi umyć. Zięć mówił, że
nikt już nie ma w domu dywanów, że to tylko zbieranina kurzu, co on tam
się zna.
Nie umiem rozmawiać z tymi młodymi, mamy takie trudne relacje, często
mam wrażenie, że się nie rozumiemy.
Muszę wszystko sama zrobić, a tak mnie łupie w krzyżu. Ale dziś
brzydka pogoda, wieje i pada, takie mam niskie ciśnienie, nie lubię takiej
pogody. Nic się wtedy nie chce. To zrobię sobie jeszcze kawę i zjem
ciasteczka. Jak ja lubię słodycze i lubię, gdy zawsze są w domu.
Po obiedzie trochę się zdrzemnę i potem pooglądam moje seriale w
telewizji. Seriale to moje życie, zawsze pamiętam, o której godzinie są w
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
15
telewizji, potem rozwiążę krzyżówki, to podobno dobre na mózg i
poczytam kolorowe czasopisma.
Ile tam ciekawych artykułów, życiowych historii, to takie fajne czytać o
życiu innych.
Moje życie jest takie szare, ciągle to samo. Tylko święta i
urodziny wprowadzają trochę odmiany.
Och to życie, kiedyś to miało się czas na wszystko, chodziliśmy z
mężem na tańce, do teatru, a teraz? Siedzimy ciągle w domu, nigdzie
nie wychodzimy, bo i za co? Mamy takie niskie emerytury (och
przypomniałam sobie, by kupić drogie prezenty wnukom, oni tak lubią
drogie zabawki!).
Życie seniora jest takie nudne, dla seniorów nic nie robią, nie ma
żadnych bezpłatnych zajęć, ten nasz prezydent miasta to nic nie
robi dla starszych osób, w ogóle o nas nie dbają.
A może popatrzę trochę na ten Facebook, co mi wnuk pokazał. O
jakie ładne życzenia ktoś posyła, całe w kwiatach i serduszkach. Ale
ładne. Niedawno sąsiadka mówiła mi, że na tym Facebooku to można
znaleźć ciekawe informacje dla seniorów, a tam, kto by tam wiedział,
jak to szukać.
A sąsiadka, z mężem, ostatnio często wracają wieczorem, tacy
zadowoleni i uśmiechnięci. Podobno chodzą na jakieś wykłady w
Uniwersytecie Trzeciego Wieku.To pewnie drogie. Tam są wykłady o
sztuce, o historii i psychologii. I często są wspólne wycieczki, kto by tam
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
16
miał czas na to? I nie mam się w co ubrać! Nie umiem dobrać kolorów i
ubrań do mojego rozmiaru.
A ta sąsiadka spod 6, chodzi ostatnio tak wspaniale ubrana! Jak ona to
robi? “Wyfiokowana” taka…
Ach tak, mówiła, że była na jakiś warsztatach dla seniorów ze stylizacji
mody.
A znajoma z innej klatkichodzi do klubu seniora, ten klub jest
blisko, w domu kultury.
Znajoma była na w arsztatach z rękodziełai robili ozdoby i kartki z
życzeniami, które ona wysyła potem do rodziny. Może to i fajny pomysł. I
mówiła mi, że te warsztaty są bezpłatne. Mówiła mi, że są takie
stowarzyszenia, które otrzymały jakieś dotacje i dlatego te zajęcia są
darmowe, to chyba niemożliwe? I że nawet są tam kursy komputerowe
dla seniorów.
I ona wybiera się na spotkanie świąteczne. To pewnie jakieś oszustwo.
Teraz nikt nic za darmo nie daje.
P amiętam, też że jeden znajomy opowiadał, jak to fajnie spędza czas,
działa społecznie,tzn. działa w jakiejś radzie osiedlowej, czy
dzielnicowej, jakaś rada jednostki, nie pamiętam nazwy. Że starają się
zmienić coś dla naszej dzielnicy. Chyba głupoty opowiada, u nas nikt nic
nie robi, a ten znajomy to pewnie dla pieniędzy tam poszedł. Mówił, że
społecznie, a kto by teraz coś robił społecznie?
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
17
A podobno są jakieś K arty Seniora,że na te karty można coś dostać
w mniejszej kwocie, jakieś rabaty np. u fryzjera, czy sklepie lub bilety na
koncerty.
Poczytam sobie jeszcze gazetki, zjem ciasteczka, tak dobrze jest w
domu, ciepło, nie trzeba wychodzić nigdzie. Jesień i zima to takie
okropne miesiące. Tak mnie łupie w krzyżu, ten fotel jest taki
niewygodny.
O, a tu artykuł o zdrowiu, ostatnio mój lekarz przestrzegał, że trzeba się
gimnastykować, chodzić na spacery,ciekawe to samo piszą w tym
artykule. Kto by tam miał czas na gimnastykę, to nie dla mnie, natrę się
maścią, to przejedzie.
O statnio dużo zapominam, nie wiem co się dzieje ze mną. Zapisuję
na kartkach, ale i tak zapominam, bardzo mnie to denerwuje.
Nie wiem jak sobie z tym radzić!
Z jem sobie jeszcze czekoladki, już tak późno? Już 23.00? Jak ten
dzień zleciał, jestem taka zmęczona, biodra mnie bolą, no jutro to muszę
już coś ugotować na święta, tyle mam roboty, pewnie znowu nic nie
zjedzą i dużo się wyrzuci. Ci młodzi, są inni, niż my w ich wieku.
Mężczyzna, powiedzmylat 69
"Och te poranki są takie ciężkie, no jakoś trzeba wstać, zjeść
śniadanie i pomyśleć co tu robić w ciągu dnia. Od kiedy jestem na
emeryturze dni ciągną się jeden za drugim strasznie.
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
18
Nie wiadomo co tu robić! Dni są takie szare i nudne.Doprawdy nie
ma co robić na emeryturze!
D obrze, że niedługo zaczyna się sezon zimowy się w sporcie, to
będzie wreszcie co oglądać w telewizji. W telewizji ciągle tylko polityka,
oni wszyscy nic nie robią dla ludzi, tylko chcą wykorzystać swoje
stanowiska.
Pomogę dziś żonie w zakupach przedświątecznych, może pójdę do
samochodu i wymienię tą uszczelkę, co już od lata domaga się wymiany.
M oże spotkam sąsiada z parteru, ostatnio opowiadał, że był na
rozgrywkach szachów w domu kulturyiże chodzi też na brydża.
Skąd on to wiedział? Spotkaliśmy się kiedyś w drzwiach do budynku i
wskazał mi tablicę ogłoszeń. Tam są wywieszane zapowiedzi różnych
zajęć. Kto by tam patrzył na tablicę ogłoszeń, w ogóle o tym nie
pomyślałem.
Że teraz dużo różnych zajęć robią w domu kultury i innych ośrodkach. I
że teraz dbają o seniorów.
O seniorów nikt nie dba! Odstawili nas na boczny tor! Nikomu nie
jesteśmy potrzebni.
Syn mówi mi ciągle: “Tato wychodźcie do ludzi, może na tańce,
opowiadałeś mi, że w młodości dużo tańczyliście. Tak nie można, z
siedzenia w domu można tylko wpaść w depresję!”
Podobno w naszym mieście jest jakaś rada seniorów,która działa na
rzecz seniorów, ale ja nie wiem co to jest ta rada. Ech pewnie członkom
tej rady zależy tylko na "stołkach", tak jak ci w radzie miejskiej!
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
19
Po obiedzie napiję się koniaczku i może trochę się zdrzemnę, akurat do
skoków narciarskich, no to dopiero jest sport, ale jak "nasi" nie
wygrywają to nie ma co oglądać.
Ciekawe gdzie ci sąsiedzi z 5 piętra chodzą tak często
popołudniami z kijkamii wracają tacy ucieszeni. Co to za nowa moda
te kijki? Syn mi kiedyś opowiadał, że nazywa się to nordic walkingi to
bardzo dobrze wpływa na stawy i na serce.Ale sąsiedzi to nawet w
zimę chodzą, że im się tak chce! Lepiej posiedzieć w domu, w cieple, na
moim ukochanym fotelu!
Wypiję sobie jeszcze jeden koniaczek. Pooglądam jeszcze siatkówkę i
obejrzę wiadomości, ale mnie bolą kolana, może te kijki były by dobre?
A to spróbuję może na wiosnę, pewnie dużo kosztują.
Znajomy z innej klatki opowiadał mi kiedyś, że w klubie seniora, to
przecież blisko, ot na drugiej ulicy, jest g imnastyka dla seniorów i to
podobno za darmo? Nie może być, kto by to robił coś za darmo!
Ponoć często też tam robią biesiady dla seniorów. Ciekawe, w co
ubierają się mężczyźni na takie biesiady. Żona często mi marudzi, że się
źle ubieram, co tak ona wie.
O j jak mnie bolą te kolana, no to jeszcze jeden koniaczek. Już tak
późno? Jak ten dzień zleciał, a może od tego koniaczku tak nie mogę
zasnąć. Lekarz ostatnio przestrzegał, żeby uważać na serce i na
ciśnienie, zalecał więcej ruchu.
Jutro już muszę iść do piwnicy po zimowe opony, ale z tym chodzeniem
po schodach tak mi ciężko. Dobry ten koniaczek."
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
20
Rozdział II Co można zrobić, by w życiu było przyjemnie?
1. Akceptuj i żyj!
Dla czekających, wstrzymujących się, podłamanych i narzekających.
Dziś rozmawiałam, po raz któryś z bliską osobą i próbowałam, na swój
sposób coś wytłumaczyć i podnieść ją na duchu. Nie wiem, czy mi się
udało.
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
21
Napiszę to tak. Jeśli masz problem, to go rozwiąż, jeśli nie umiesz
go rozwiązać, to go zaakceptuj!I żyj! Nie ma innego sposobu!
Jeśli potrafisz rozwiązać swój problem, np. kłopoty ze zdrowiem, kłopoty
rodzinne, finansowe, to rozwiąż go! A jeśli nie wiesz jak rozwiązać, to
przyjmij, że tak jest i przestań narzekać i marudzić. I to zaakceptuj!
Życie jest za piękne, by ciągle czekać na to, aż spadnie manna z nieba,
aż ktoś za Ciebie rozwiąże problemy, aż dostaniesz większą emeryturę,
aż poprawi Ci się zdrowie, aż pojawi się ktoś w Twoim życiu i padnie Ci
do stóp! Tak nie jest!
Daj sobie radę, a jeśli nie dasz rady, to zaakceptuj to i już. Nie każdy
daje sobie radę ze wszystkim. Po prostu trzeba odpuścić. I nie tracić
czasu na czekanie, aż kiedyś się rozwiąże. To taki jakby bezruch, taki
stan w półżycia! Czy prawie, nie życia!
Jesteś piękny, wyjątkowy i jedyny taki na świecie,to czemu czekasz,
aż samo się coś rozwiąże? Dlaczego się gdzieś chowasz, zamykasz
przed czymś? Jeśli nie umiesz chodzić, to znajdź dla siebie zajęcie,
które Cię wciągnie, nacieszy, da radość! Jeśli nie umiesz, ruszać jedną
ręką, to ruszaj drugą. Gdy boli Cię w jakimś miejscu, to zadziałaj, zacznij
się gimnastykować i nie czekaj, aż samo przejdzie, tylko ciesz się
życiem! Gdy masz naprawić samochód, to napraw go i nie czekaj, aż
sam się naprawi! Gdy coś się psuje, napraw to! Iciesz się życiem!
Nie trać czasu na zamartwianie, na narzekanie, na życie życiem innych,
na krytykowanie - tylko żyj! Nie zamykaj się w swoim problemie, w
swoim domu!
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
22
Jeśli masz problem, to pytaj, znajomych, w rodzinie, czy na Facebooku
(na Facebooku są świetne grupy, które udzielają pomocy), czy innym
miejscu w internecie, rozwiąż to.
Jest tyle wspaniałych rzeczy do robienia, nicnierobienia,
zachwycania się, patrzenia, słuchania, czytania, rozmawiania, a ty
czekasz na mannę z nieba! C iesz się pysznymi owocami, rosołem,
specjalnym sosem do kurczaka, kwiatami, słońcem i czym tylko chcesz,
ale nie czekaj! Jak masz jakieś marzenie, zrealizuj je teraz! Bo kiedy?
Teraz działaj, teraz bądź, teraz jest życie!
2. Akceptuj swoje ograniczenia
Czy nie jest czasem tak, że pozwalamy aby ktoś, albo coś, z zewnątrz, a
może i nasze nawyki, myślenie nas ograniczały? Pomyśl czytelniku, czy
czasem tak jest? P ozwalamy aby strach, jakikolwiek, był ważniejszy od
nas. Myślimy negatywnie o czymś, co nas ogranicza i pozwalamy aby
nas to przerosło. Jakaś myśl, utrzepiamy się jej i już koniec!
Myśl negatywna wpływa na nas i trzymamy się jej. C ierpimy
nadmiernie, męczymy się i czasem nie zdajemy sobie z tego
sprawy. D opiero w momencie kryzysu, zastanawiamy się. Co mnietak
męczy? Czemu ja tak p rzeżywam?
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
23
Czasem myślimy: "Bo ja jestem starszym człowiekiem i już nic dobrego
mnie nie spotka". "Jestem dojrzała, mam 60+ i już nic innego nowego
nie będę robić". "Jestem chory/chora i nie pójdę do lekarza i poddam się
chorobie". "Bolą mnie palce i już nie będę pisać".
"Boli mnie krzyż, a to poczekam, aż mi przejdzie". "Boję się, że będę
jeździć na wózku i już nic mi w życiu nie wyjdzie". "Boję się, że odejdzie
ukochana osoba bliska i co to będzie". Takie przekonania, myśli, nawyki
i strachy potrafią nieźle namieszać w głowie.
Ja sama nie byłam wolna od takich podobnych myśli. Pozwalałam, aby
strach przed chorobamii również o m ojego Tatę,był większy ode
mnie. Poddawałam się negatywnym myślom: “bo przecież muszę,
powinnam, trzeba to i to!”
Czekałam na to by bóle, słabość przeszły same. Czekałam i tylko
myślałam o bólu. Dopiero lekarz specjalista powiedział mi kiedyś, że:
"przecież robi paniwszystkodla swojego kręgosłupa i stawów. Więc
proszę tak się nie zadręczać tym, wyolbrzymiać i nadmiernie myśleć o
chorobach, dać sobie luz!”
Czyli, jeśli robię wszystko (wg mojego lekarza) dla swojego zdrowia,to
jedyne co mi pozostaje, to dać sobie spokój, odpuścić i robić swoje. Jeśli
mam jakieś ograniczenia, to trudno. W jakiś sposób, trzeba je
zaakceptować i żyć normalnie dalej. Nawet jeśli, w co bardzo wątpię,
będę jeździć na wózku, no to co? To np. będę mogła grać rugby na
wózku, albo będę mogła wystąpić w konkursie na miss na wózkach!
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
24
Mecze rugby na wózkach są bardzo popularne, a konkursy dla miss, to
bardzo piękne konkursy.
I jeśli robię też wszystko co możliwe, w dbaniu o Tatęi nastąpi
nieuchronne, to tak będzie! Nie mam takiej możliwości, aby
przeciwdziałać temu. Nie mam takiej mocy. Jeśli opiekujemy się
starszymi rodzicami lub starszą osobą (jako opiekun zawodowy) i
nastąpi koniec? Trzeba będzie się i z tym pogodzić.Każdy umiera.
Choć trudno mi tu w książce, o tym pisać.
Ale są to ważne tematy, życiowe. Jeśli opiekujesz się rodzicem, dajesz
mu miłość, swój czas, pomagasz mu, słuchasz go, starasz się zrozumieć
i on umrze? Nie pozwolisz by ogarnął Cię strach, zwątpienie, depresja,
stres. Opieka nad rodzicem nie jest łatwa. U nas w Polsce to tradycja i
zwyczaj, aby dzieci opiekowały się starszymi rodzicami. I jestem bardzo
za tym. Ale też trzeba pamiętać o sobie, miećwłasne życie, pasje.
Trzeba może czasem "zobojętnieć" niejako, na swoje obowiązki.
W niesprawności czychorobiejest to samo. Nikt z zewnątrz, żaden
pogląd innych, nie może wpływać na nas i nie może kazać nam robić,
mówić, myśleć wg niego.
Trzeba żyć własnym życiem, wg siebie, wg swoich doświadczeń. A jeśli
nie można czegoś zmienić, jeśli coś nas denerwuje, męczy, to trzeba to
zaakceptować. Nie walczyć, tylko żyć. Nie poddawać się strachowi.
Zaakceptować własne ograniczenia.
Zawsze można coś zrobić! Na przykład przekuć swojeograniczenia na
dobro.
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
25
Widziałam niedawno zdjęcie Nicka Vujcica, (australijski mówca
motywacyjny), który od urodzenia nie ma rąk i nóg, z leżącym na jego
piersiach, jegodzieckiem!
Może nie ma w takim razie ograniczeń. Trzeba niesprawność, czy
choroby tylko zaakceptować. Są to tylko nasze myśli i nawyki.
Jak takie strachy odbijają się na naszym życiu, naszym zdrowiu?
Louise L. Hay pisze w swojej książce:
"Uraza, krytycyzm, poczucie winy i strach są źródłem większości
naszych problemów wewnętrznych i życiowych kłopotów".
I jeszcze:
"Ciało za pośrednictwem choroby daje nam znać, że w naszej
świadomości tkwi fałszywe przekonanie, coś w co wierzymy, co
mówimy, robimy lub myślimy, nie służy naszemu dobru".
Przecież nie wyjdziesz na ulicę i nie będziesz krzyczeć: "jak mi źle!", "jak
mi w życiu niedobrze!", "jak mnie męczą moje choroby!". Gdy skupiamy
się na takich myślach, uczuciach, to jewzmacniamy!Wysuwamy na
pierwszy plan.
I wtedy narzekamy, "bo ja już nie mogę!". Spróbujmy przyjąć ze
spokojem, to co życie przynosi, wyluzować, pozwolić życiu płynąć. Jeśli
skupiamy uwagę na n egatywnych myślach, na tym co nas boli
(fizycznie i w przenośni), na braku czegoś, to to właśnie wzmacniamy.
Lepiej skupić się na dobru.
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
26
Na naszych dobrych cechach, na małych nawet sukcesach, na tym co
dobrze nam wychodzi, z czym dajemy sobie radę. I zawsze się chwalić
za to, że coś się zrobiło, że się udało. Doceniajmy siebie, wzmacniajmy
sukcesy.
Popatrz jak pięknie na świecie!
Chcę Cię też namówić do tego, byś o drzuciłograniczenia. Porzucenia
negatywnych myśli i przekonań. Ale nie chodzi mi tutaj o znaczące
zmienianie siebie. Tylko o próbowanie nowych rzeczy i przeżywanie
nowych doświadczeń. Nie muszą być to rzeczy, doświadczenia
ekstremalne, dziwne (jak np. skok na bungee, lub takie tam....a może? ).
Niech to nowe, które spróbujesz, będzie czymś nowym i nie nowym!
Czyli wypróbuj coś co jest podobne do Twoich obecnych zainteresowań.
Może zacznij od tego. Mniej więcej, jak ja to zrobiłam.
Mówiłam otwarcie przed kamerami, w nagraniu do Programu TVP 3
“Dojrzalsi” w 2017 r. , o tym co robię, czym się zajmuję, czyli o
działaniach dla seniorów i dbania o mojego Tatę. Jakby inny sposób
przekazywania tego, co robię zazwyczaj, czyli pisząc. Jakby inne
opakowanie tego co robię. Spróbuj właśnie tak. Wejdź w coś takiego!
Czegoś co daje radość i zadowolenie.
Po nagraniu byłam zmęczona (trwało 8 godzin), ale byłam uśmiechnięta,
szczęśliwa! Że dałam radę, że poszło to spokojnie, bez większych
nerwów. Było naturalnie i swobodnie!
I dało mi to większą pewność siebie, dla mnie, osoby nieśmiałej.
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
27
Nie podejmuj się jednak, rzeczy, które miałbyś robić na siłę.
Jeśli podejmując się nowego doświadczenia, czujesz, że nie daje Ci to
przyjemności, odpuść to!. Nie zajmuj się tym po prostu. Będziesz
wiedział, że ten dany pomysł, nie jest dla Ciebie. Ipróbuj, szukaj,
zmierzaj do czegoś, badaj, eksperymentuj. Masz dużo czasu! I
podchodź do tego szukania czegoś nowego, czegoś dla siebie, na luzie!
Bo warto próbować, doświadczać i czuć się szczęśliwym, że robisz coś
wspaniałego! Ibądź zawsze sobą i nie udawaj kogoś innego.
3 . Otwarcie się na drugiego człowieka
Czasami tak jest, że spotyka się kogoś i od razu się czuje, od razu się
wie, że odbiera się na tych samych falach! Że nie jest ważna różnica
wieku, nieważne wiedza, tylko po prostu od razu się wie, że daną osobę
będzie darzyć się sympatią. Mojej wiary w drugiego człowieka, w to, że
każdy madobro w sobie,że każdy jest w jakiś sposób wspaniały, nie
nauczyłabym się nigdzie. Również myślę, że pozytywnego podejścia do
życia, też nigdzie bym się nauczyła. To mam już w środku. Zobacz i Ty,
w sobie dobro, spokój, równowagę, poszukaj w sobie co masz
wspaniałego. I daj to innym.
Pozwól sobie na luz, odpuszczenie. Bo nie można ciągle żyć w
cierpieniu, smutku, bólu. I obojętne co nazwiesz u siebie smutkiem czy
bólem. Nie da się tak żyć, bo stres przewlekły może odbić się na naszym
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
28
zdrowiu. A co można robić, by stres zmniejszyć? Oczywiście, dobre
odżywianie, zażywanie leków, pasje,aktywność fizyczna itd.
Uważam, że właśnieotwarcie się na drugiego człowiekajest
najlepszym lekarstwem. I działanie, działanie dla kogoś, dawanie
siebie,dawanie tego co masz w sobie. I tego nie da się nauczyć na
szkoleniach, na kursach. To każdy ma się w sobie.
Mnie się wydawało, przez kilka lat, że mam w sobie tylko ból. Tylko
cierpienie. Wcale nie. Mam w sobie spokój, bezpieczeństwo,
równowagę, radość z życia i właśnie wiarę w drugiego człowieka.
Ty też tak masz. Zobacz co się stanie, gdy uśmiechniesz się do kogoś,
powiesz, cześć, dzień dobry przy przywitaniu, jestem Kasia (Anna,
Danusia, Piotr...) i puścisz mięśnie i puścisz swoje oczekiwanie na coś.
Na akceptację z drugiej strony, na "lubię cię", na cokolwiek. Po prostu
puść to,nie oczekuj,tylko puść, niech sobie płynie, niech się dzieje
samo! Mogłabym napisać tu jeszcze: "otwórz się" i "wyjdź poza swoją
strefę komfortu".
Akurat dla mnie słowa "otwórz się" są trochę nakazem, trochę mają
negatywne znaczenie, tak jakby trzeba by zrobić coś na siłę. Może lepiej
odpuścić w sobie napięcie,uśmiechnąć się i już. Tak jak wczoraj
uśmiechnęłam się do młodego człowieka pod sklepem, który pokazywał
mi jak jeździ na deskorolce. Po prostu tak, spokojnie i na luzie.
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
29
Kontakt z ludźmi jest najważniejszy, gdy zamykasz się przed tym, jesteś
tylko dla siebie. Ale popatrz, ile daje bycie z ludźmi, rozmowy, uśmiechy!
Jeśli znajdziesz tą dobroć, naturalność w sobiei pokażesz to innym,
będzie świetnie. Ibędzie się działo samo.
4. To co masz w sobie najważniejszego
Nie wiem jak masz na imię, nie wiem skąd pochodzisz, gdzie
pracowałeś, tworzyłeś. Nie wiem jakie miałeś problemy w życiu,
doświadczenia, smutne czy wesołe. Masz swoje lata, wiadomo, że
musiałeś coś przeżyć, takie jest życie. Masz przecieżmiłość w sercu.
To wystarczy.
Po prostu b ądź.Bądź w ogóle dla siebie. Wnuki i rodzina to
najważniejsze, ale daj sobie samemu coś. Nie musisz się strasznie
zmieniać, robić coś przeciwko sobie, tak jak pisałam powyżej. Po prostu
bądź chętny do życia. Bądź dla siebie, zrób coś dla siebie. Może z
czasem zrobisz coś dla innych. Bo Ty jesteś ważny i wspaniały. Nie bój
się, nikt Cię nie będzie oceniał, krytykował. Bądź razem z innymi, takimi
jak Ty! Wśród osób, w Twoim wieku, lub trochę starszym. Czy to nie jest
fajne być dla siebie? Robić coś dla siebie?
Może pójdziesz na spotkanie do klubu seniora, czy na wykłady do
Uniwersytetu Trzeciego Wieku, czy na koncert, na godzinę lub dwie.
Jeśli nawet się krępujesz, czujesz się niepewnie i nie wiesz co masz
powiedzieć, gdy będziesz na miejscu.
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
30
To co z tego? Po kilku minutach nie będziesz już się czuł niepewnie. A
na pewno na drugi raz, już nie będziesz się czuł skrępowany.
Że masz nie takie ubranie? Że coś Cię boli? Że czujesz się chory? Że
coś? No i co z tego?
Bądź dla siebie, nie chowaj swego światła pod korcem! Bo masz
światło i miłość w sobie,masz siłę, radość, odwagę. Masz to w sobie.
Więc czego się obawiasz? I chciej! Jest tak wiele miejsc bezpłatnych,
gdzie możesz spędzić miło czas lub wykorzystać swoje zainteresowania
do zrobienia czegoś nowego. O tym napiszę, jeszcze dokładnie na
następnych stronach.
Mnie też było trudno, pisałam już o tym wyżej.
Długi czas (mniej więcej 5 lat) żyłam tylko między domem Taty a naszym
(z mężem), dbając o Tatę i o nasz dom. Niestety pogorszyło mi się też
zdrowie i nie raz, z bólu, zniechęcenia, niemocy leżałam na tapczanie
patrząc w sufit. To było prawie jak depresja! I zaczęłam prowadzić blog,
co to były za nerwy, głównie z niewiedzy technicznej, potem założyłam
grupę na Facebooku “Śląscy Seniorzy” icieszę się bardzo, że
poznałam wiele osób, nie zniechęcałam się trudnościami czy innymi
"dziwnymi" sytuacjami, dalej robię to co lubię! Choć teraz z powodu
pogorszenia się jeszcze bardziej zdrowia, działam tylko w formie
internetowej.
Dlaczego?
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
31
Bo wiedziałam, że jest taka potrzeba, pomagać i robić coś dla seniorów,
by zachęcać do wychodzenia z domu, by przekazywać ważne
informacje, może też uczyć? I robiłam to z pasją, tak jak teraz z pasją i
radością uczę się różnych rzeczy. Bo w duszy, w środku wiedziałam, że
gdy nie będę m ieć czegoś dla siebie, to popadnę faktycznie w
depresję!
Czy Ty masz taką pasję? Czy masz radość cieszenia się życiem? Może
powiesz, nie obchodzą Cię spotkania, nowi ludzie, ok wierzę, jednak, że
zmienisz zdanie. Może powiesz, że w Twoim wieku, nie wypada robić
jakichś rzeczy. Że nie wypada iść na tańce, na zabawę z planszówkami,
czy wyjść z domu na kijki? Bo może myślisz, że to już nie jest ten czas?
Bo może jednak obawiasz się oceny przez znajomych. Znajomi raczej
będą Cię podziwiać i myśleć, że chcesz dbać o siebie, o swoje zdrowie,
samopoczucie i zadowolenie.
5. Bądź “do ludzi”
Często rozmawialiśmy z Tatą o członkach rodziny czy o jego znajomych.
W ogóle rozmawiamy dużo przez telefon lub Messengera i teraz też, gdy
Tato przebywa w domu seniora w górach. Rozmawiamy o innych przy
okazji trudności,jakie mają, które ich spotykają.
Gdy już trochę poszukałeś w sobie d obra i miłości,gdy już może trochę
łatwiej będzie Ci akceptowaćtrudności i swoje ograniczenia, gdy już się
uśmiechniesz do siebie i do nowychludzi, przypomnij sobie o swoich
znajomych i sąsiadach. Jaki jesteś do nich? Jak się do nich odnosisz?
Jak z nimi rozmawiasz? Czy masz wielu starych znajomych? Czy
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
32
spotykasz się z nimi na kawie, zapraszasz do domu, chodzisz z nimi do
kina czy na koncerty?
Kiedyś starsza koleżanka wdowa opowiadała mi, że w czasie jej
dwumiesięcznej choroby, rzadko wychodziła z domu. Jakoś dawała
sobie radę kupować jedzenie i potrzebne rzeczy. I dopiero wtedy
pomyślała, co będzie na starość.
“Przecież mój syn mieszka poza krajem, to jest za daleko, ja się do
niego nie przeprowadzę, ani on, co to będzie?” Koleżanka jeszcze
pracuje na pół etatu na emeryturze, ma kolegów i koleżanki z pracy, ale
nigdy jakoś nie dbała o znajomości, o to, by ktoś przychodził do niej do
domu. To miła osoba, dbająca o siebie, wydawałoby się że jest wszystko
ok. A jednak nie jest.
Wracam do naszych rozmów z Tatą.
Obydwoje jesteśmy zdania, że warto dbać o swoich znajomych.Warto
“być do ludzi”. Takim ciepłym, dobrym, szczerym. Jeśli Twój sąsiad,
znajomy jest chory, możesz zaproponować mu pomoc w kupnie
jedzenia, czy lekarstw. Może iść do niego i pogadać, poplotkować,
pogawędzić. Gdy spotkasz sąsiada na klatce, koło domu, czy w
osiedlowym (lokalnym) sklepie, porozmawiaj, zapytaj o jego zdrowie,
zapytaj jak mu się żyje.
Jest takie powiedzenie (a może to raczej dotyczy klimatu starego
górniczego osiedla?), że trzeba liczyć na sąsiada. Mieszkamy na końcu
osiedla, za nami jest tylko las.
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
33
Śmiejemy się zresztą, że mieszkamy na wsi. I czasem trudno komuś
dojechać z miasta, z centrum. Bo korki, bo autobusy jeżdżą rzadko.
Nie raz w zimie, mąż prosił na szybko gdy jechaliśmy do Taty, o
ładowanie akumulatora z auta sąsiada. Nikt nigdy nie odmówił, nikt
nawet nie marudził! Podjeżdżał autem do naszego, podpinali kable i
ładowali. W naszym sklepie osiedlowym, gdy jest taka potrzeba, to
można kupić “na zeszyt”. To znaczy wziąć potrzebne rzeczy i zapłacić
po czasie. Właścicielka sklepu mieszka na naszym osiedlu.
Sąsiadka gdy byliśmy chorzy obydwoje, dała nam resztę maści do
posmarowania na rozgrzanie, inny sąsiad pomagał w czym innym. Tak
tu mieszkamy ze sobą i każdy sobie pomaga. To jest bardzo miłe,to jest
pozytywne.
Tato robił tak samo, zawsze miło do sąsiadów, zawsze otwarty i
pomocny. Wręcz jest zdania, że jeśli ktoś potrzebuje pomocy, to nie ma
się co zastanawiać, tylko pomagać. Taki on jest i taka jestem ja i mąż.
Teraz gdy mieszka w domu seniora, jeszcze bardziej jest pomocny.
Pomaga paniom jeżdżącym gorzej niż on na wózkach, pomaga przy
posiłku przy stole lub na gimnastyce. W domu seniora jest wiele osób
bardzo mocno chorych.
Dobrze jest być takim, życzliwym, użytecznym i serdecznym. I nie
zważać na to, że ktoś jest nie taki, inny, zielony czy różowy. Każdy jest
taki sam, ma dwoje rąk i dwoje nóg. Każdy choruje czy ma jakieś
kłopoty. Prosto się można o tym przekonać, gdy pójdziesz do przychodni
na zabiegi czy rehabilitację. Każdy tam jest taki sam.
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
34
Warto być wcześnie pomocnym i “do ludzi”, nie dopiero wtedy, gdy
potrzebujesz pomocy, lub gdy się starzejesz. Bądź więc nie tylko dla
siebie, ale i dla innych.
A więc? Do dzieła!
Rozdział III Zdrowie
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
35
UWAGA - informacje i porady, które podaję w tym rozdziale, nie
mogą być zastąpić rozmowy z lekarzem i jego diagnozy. Wynikają
one z mojego doświadczenia, moich chorób i chorób rodziców,
chodzenia razem na wizyty lekarskie, pytań i konsultacji. Nawet
miesięczny kurs dla opiekunów osób starszych oraz specjalny kurs
o odżywianiu dla chorujących na cukrzycę (Tata) nie może
upoważniać mnie do wydawania diagnoz.
Poza informacjami podawanymi w książce w nawiasach i podanymi
źródłami.
1. Od kogo zależy Twoje zdrowie?
Prawie każdy senior, na zadane pytanie, co jest najważniejsze w życiu,
odpowiada, że zdrowie jest najważniejsze. Bo jeśli nie ma się zdrowia,
to życie jest ciężkie.
We wszystkich rozmowach przewija się to zdanie.
Ale drogi seniorze pomyśl, czy jest to możliwe, by w starszym wieku nie
chorować na żadne choroby?
Dobrze wiesz, że człowiek się starzeje i tylko nieliczni ludzie
mieszkający w Azji chorują mniej niż Europejczycy. Zgodzisz się ze
mną, że to, w jakim jesteś stanie zależy głównie od Ciebie! Tak od
Ciebie!
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
36
To od Ciebie, głównie zależy jakie będzie Twoje zdrowie i
samopoczucie. Nie mówię, tu o bardzo poważnych chorobach, na które
nie ma się wpływu, czy urazach, złamaniach itd.
Myślę, że to jak kiedyś podchodziłeś i jak podchodzisz do siebie teraz,
jest bardzo istotne.
Mówię tu o profilaktyce, odpowiednim odżywianiu,aktywności
fizycznej, regularnym braniu przepisanych tabletek,u ważnym
słuchaniu lekarza i stosowanie się do jego zaleceń i poddawaniu
się regularnym badaniom(bez oporu, zwłaszcza panowie),
W młodszym wieku senioralnym wydaje się ważne, abyś przypomniał
sobie o chorobach Twoich rodziców,bo jak wiadomo, wiele
otrzymujemy w genach.
Jeśli to wiesz, to już możesz dbać o siebie pod kątem tych chorób. Jeśli
cokolwiek się dzieje nowego w Twoim ciele, masz jakieś inne objawy,
powiedz to swojemu lekarzowi rodzinnemu o obciążeniach rodzinnych. I
nie obawiaj się mówić o tym! Lekarz zastosuje odpowiednie leki
profilaktyczne, jakby dla sprawdzenia.
Nie jestem zdania, by brać na własną rękę jakiekolwiek leki, a zwłaszcza
leki przeciwbólowe. Trzeba pamiętać, że leki, które kupuje się bez
recepty, mogą źle wpływać na organizm i mieć uboczne skutki.
Profilaktycznie, bez konsultacji z lekarzem, to można tylko chyba brać
witaminę C, bo jej się, chyba, nie da przedawkować. Jeszcze raz
napiszę, w wieku senioralnym, każdy lek powinien być skonsultowany z
lekarzem.
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
37
Na tematodżywianiaw wieku starszym można obecnie znaleźć wiele
poradników, artykułów w gazetach oraz wiadomości w internecie. Ważna
wydaje się jednak, rozmowa z lekarzem rodzinnym lub dietetykiem.
Wiele miejsc dla seniora, np. kluby seniora, uniwersytety trzeciego
wieku, czy organizacje społeczne prowadzą darmowe warsztatyz
odżywiania oraz konsultacje indywidualne.Warto z nich korzystać.
Twierdzę też, iż przy chorobach już zdiagnozowanych, dobrze jest
skorzystać z wizyty prywatnej u dietetyczki. To, wg mnie, jest bardzo
istotne, tak jak namawiam, do wizyty prywatnej u fizykoterapeuty, by
ustalić odpowiednie ćwiczenia gimnastyczne po ustalonej diagnozie
chorób kręgosłupa.
Nie napiszę tu czy lepiej jeść szpinak, margarynę, czy masło (znane
fakty), ponieważ badania nad wpływem danego żywienia się zmieniają.
Nawet piramida żywieniowa się często zmienia.
“Co to jest Piramida Żywienia?
Piramida Żywienia jest ilustracją przedstawiającą zalecany przez
specjalistów sposób odżywiania. Na jednym obrazku streszcza
najważniejsze zasady komponowania codziennego jadłospisu.
Kto jest twórcą Piramidy Żywienia?
W Polsce Piramida Żywienia jest publikowana przez Instytut Żywności i
Żywienia w Warszawie. W innych krajach można spotkać inne ilustracje –
przykładem może być piramida harwardzka. Na czym polega Piramida
Żywienia? Piramida w swojej podstawie zawiera aktywności oraz
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
38
żywność, która jest podstawą zdrowego stylu życia i warto zwiększać ich
udział na swoim talerzu. Czym wyższy szczebel piramidy – tym zalecana
ilość żywności jest mniejsza.” Żródło : www.dietetycy.org
Więcej o piramidzie żywieniowej dla osób starszych - k liknij w link:
Piramida żywieniowa
Co wydaje się najważniejsze w odżywianiu seniorów?
Spożywać posiłki regularnie (5–6 co 2–3 godziny), pić płyny, co najmniej
2 l dziennie. Warzywa i owoce spożywać jak najczęściej, częściowo – 1 -
2 porcje można zastąpić sokami, produkty zbożowe, zwłaszcza
pełnoziarniste, ryby, jaja, chude mięso i nasiona roślin strączkowych.
Należy ograniczać spożywanie mięsa czerwonego, przetworzonych
produktów mięsnych i tłuszczów zwierzęcych. Unikać spożywania cukru
i słodyczy (zastępuj je owocami i orzechami) oraz picia napojów
słodzonych. Stosować mało soli. A lepiej używać zioła – mają cenne
składniki i poprawiają smak.
Mój Tato, choruje na cukrzycę oraz inne choroby. Ile razy musiałam
tłumaczyć: “Tato tego nie można, a trzeba to, to jest zakazane, a tego
musisz jeść więcej”. Na szkoleniu o odżywianiu dla osób chorujących na
cukrzycę (w przychodni Taty) na koniec pani prowadząca powiedziała
“wszystko można jeść, ale z odpowiednim umiarem”! I w końcu tego się
trzymałam gotując Tacie posiłki.
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
39
Nawet, lekarz kardiolog, pozwolił Tacie wypić od czasu do czasu mały
koniaczek. Bardzo byłam przeciwna alkoholowi (ze względu na chore
serce), ale po usłyszeniu o tym z ust pani kardiolog, odpuściłam.
Jeżeli mały koniaczek Tacie nie zaszkodzi, a sprawi że Tato się poczuje
miło, proszę bardzo.
O aktywności fizycznejprzeczytasz dokładnie na następnych stronach
książki. Ale jak zapewne wiesz, ta aktywność, czyli umiarkowane
ćwiczenia gimnastyczne, jazda na rowerze, pływanie czy nordic walking
może nawet zastąpić zażywanie tabletek. Jeśli nie uprawiasz jeszcze
sportu gorąco do tego zachęcam.
Regularne branie tabletek- tabletki powinno się tylko brać wg zaleceń
lekarza i w odpowiednich porach. Mój mąż, gdy lekarz zdiagnozował
podwyższony cholesterol i wysokie ciśnienie, przepisał odpowiednie
tabletki. Mąż dopiero po 2 tygodniach się do nich przekonał. Dlaczego?
Nie chciał ich brać, nie był przekonany. Dopiero przypomnienie jego
“obciążeń” rodzinnych (wszyscy w rodzinie chorują na serce),
przekonało go do systematycznego zażywania. Tacie zdarzało się
branie niesystematyczne, lub zapominanie. W końcu spisałam leki na
kartce w podziale na pory dnia i nie było problemu.
Na końcu książki znajdziesz, do pobrania sporządzoną przeze mnie listę
leków, do wydrukowania.
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
40
Najlepiej zawsze trzymać listę w dobrze widocznym miejscu, albo
przykleić na szafce w pokoju.
Regularne badania- jakie badania powinno się stosować
“Najbardziej podstawowe badanie krwi, czyli morfologiapozwala
wykryć choroby układu krwiotwórczego np. białaczki czy niedokrwistość
(anemia), która pojawia się u co piątego pacjenta po 85 r.ż.
Anemia może być również wtórna w przebiegu chorób
ogólnoustrojowych (nowotwory).
1. Ocena stężenia glukozypozwala wykryć cukrzycę, która
związana jest z zanikiem wysp trzustkowych produkujących
insulinę.
2. Kontrola cholesterolupozwala ustrzec się przed rozwojem
miażdżycy, która z kolei wiąże się z ryzykiem zawału serca oraz
udarem mózgu.
3. Blisko 70% osób po 70 r.ż. choruje na nadciśnienie tętnicze.
Należy zatem regularnie je mierzyć, przynajmniej podczas
wizyty u lekarza rodzinnego.
4. U osób z podwyższonym ciśnieniem powinno się oznaczyć
hormony tarczycy (T SH, fT4), których wahania w nadczynności
gruczołu tarczowego mogą wpływać na ciśnienie krwi. Warto
również wykonać USG nerek których choroby też powodują
wzrost ciśnienia.
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
41
5. Funkcję nerek pozwala ocenić oznaczenie kreatyniny i
mocznika w surowicy krwi. Dokładniejsza ocena ew.
niewydolności nerek możliwa jest dzięki obliczeniu klirensu
kreatyniny(eGFR).
6. Densytometriato badanie pozwalające ocenić gęstość
mineralną kości a tym samym wykryć w porę osteoporozę i
ocenić ryzyko tak zwanego złamania patologicznego (złamania
przy niewielkim urazie). Ryzyko rozwoju osteoporozy rośnie
wraz z wiekiem >65 lat u kobiet, >70 u mężczyzn.
7. Warto również pamiętać o kontroli okulistycznej w celu oceny
soczewki (zaćma starcza). Lekarz wykona b adanie dna oka,
którego obraz zmienia się wraz z wiekiem. Oprócz typowych
zmian degeneracyjnych mogą pojawić się zmiany w siatkówce
typowe dla tzw. zwyrodnienia plamki zwanej z wiekiem (AMD),
które nieleczone może doprowadzić do ślepoty.
8. Wraz z wiekiem zwiększa się też prawdopodobieństwo
zachorowania na chorobę nowotworową. Z tego powodu
powstają liczne programy badań przesiewowych adresowane do
określonych osób w danej grupie wiekowej. W celu wczesnego
wykrycia raka piersi zaleca się wykonywaniemammografiiu
kobiet między 45. a 50. r. ż. co 2 lata; po 50 r. ż. co rok
9. Profilaktyka raka prostaty polega na oznaczeniu PSA (swoisty
antygen sterczowy) po 50 roku życia co rok (u mężczyzn z grup
bardzo wysokiego ryzyka pierwsze badania już w wieku 40 lat).
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
42
10. Wykonywanie kolonoskopii co 10 lat u pacjentów między 50
a 65 rokiem życia zwiększa szanse na wykrycie w zarodku raka
jelita grubego.
11. Ważnym a często pomijanym aspektem starzenia się są
schorzenia psychiatryczno-neurologiczne. Częstymi problemami
osób w podeszłym wieku są otępienie, zaburzenia depresyjne
itp., dlatego lekarz powinien okresowo dokonać u każdego
seniora oceny stanu umysłowego, gdzie oprócz standardowego
wywiadu lekarskiego pomocne są specjalne skale i testy
psychologiczne.
12. Stosowanie się do powyższych wskazówek wraz z dbaniem o
sprawność fizyczną i właściwą dietę pozwoli zwiększyć szanse
na zdrowe, długie życie. “ A utor: Paweł Dobrakowski, lekarz,
Klinika Neurologii ŚUM w Zabrzu. Źródło - “Opieka nad
chorym.pl”
Na koniec jeszcze raz przypomnę, zawsze konsultuj z lekarzem leki
kupowane bez recepty. Stosuj przepisane leki przez lekarza wg
podanych zaleceń. Słuchaj uważnie lekarza w czasie wizyty
lekarskiej, pytaj, mów o drobnych sprawach, niedomaganiach,
każdy objaw może być ważny. Nie krępuj, nie bój się lekarza. To
lekarz ma być dla Ciebie. Dobrze się odżywiaj, uprawiaj
umiarkowany sport, regularnie poddawaj się badaniom i ciesz się
życiem :)
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
43
2. Jak przygotować się do wizyty lekarskiej, jak rozmawiać z
lekarzem i o czym pamiętać itd.
Nie raz czekając w kolejce do lekarza, słyszę komentarze wychodzących
od lekarza pacjentów, nie tylko seniorów: "Co ten lekarz mi powiedział?",
"Jakie skierowania i recepty wydał mi lekarz?", "Kiedy mam się zgłosić
na następną wizytę?"
Często pacjent po wyjściu od lekarza nie do końca pamięta co dostał, co
lekarz przepisał. Ja też czasem nie pamiętam!
Oto w takim razie mały poradnik:Jak przygotować się do wizyty
lekarskiej i gdzie i jak szukać lekarzy specjalistów.
● Notujterminy wizyt lekarskich w kalendarzu. Dobrym sposobem
jest przyklejenie taśmy klejącej z możliwością pisania na niej, ja
przyklejam i piszę datę wizyty i nazwisko lekarza na
skierowaniach Taty.
● Ważne to jest, jeśli seniorze chorujesz na kilka chorób i gdy będzie
to wizyta po raz pierwszy - bo skierowań, recept może być dużo.
● Sprawdzaj kalendarz z terminami wizyt do lekarzaco kilka dni
lub raz na tydzień. Pomimo, iż Tato pisze w swoim kalendarzu, ja
zapisuję jeszcze do swojego kalendarza i przypominam, kilka dni
wcześniej o danej wizycie.
● Recepty do wykupienia, skierowania do lekarzy specjalistów, na
badania, zabiegi czy do szpitala przechowuj w jednym miejscu na
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
44
półce, czy stoliku. Włóż sobie je do koperty dużej, lub
przezroczystej "koszulki" itp.
● Przed wyjściem nawizytę lekarską,spisz potrzebne brakujące
leki na kartce (oczywiście, te które bierzesz stale). Mój lekarz
rodzinny, zawsze proponuje, by przyjść po nową receptę, gdy
zostaje 4-5 tabletek do końca opakowania.
● Można spisać też na kartcenowe dolegliwości, bóle i
ewentualnie czytać z kartki w trakcie wizyty.
● Lepiej, aby na wyznaczoną wizytę (na daną godzinę) przyjść10-15
minut wcześniej by zdążyć się zarejestrować. Czasem się
zdarza, iż panie rejestratorki są poirytowane, w trakcie rejestracji,
staraj się mówić spokojnie i pewnym głosem.
● W trakcie wizyty lekarskiej dobrze jest powiedzieć lekarzowi
wszystkienowe dolegliwości,(które to, masz spisane na kartce).
Jestem zdania, że lepiej powiedzieć nawet coś co wydaje się
głupotą, niż przemilczeć.
● Jeżeli lekarz przepisuje skierowanie na zabiegi, badania -
koniecznie zapytaj, gdzie takie badania możesz zrobić, ponieważ
wiele przychodni ma podpisane kontrakty, umowy z danymi
laboratoriami, czy poradniami z badaniami specjalistycznymi.
● Podczas wypisywania recept na nowe leki,przypominaj lekarzowi
jakie leki bierzesz stale i na co chorujesz (nie raz lekarz nie
sprawdzi tego w karcie pacjenta czy komputerze). Chodząc z Tatą
do lekarzy pamiętam jakie Tato ma choroby i w trakcie
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
45
podpowiadam lekarzowi, czy Tacie - czy nowy lek nie będzie miał
interakcji z lekiem już branym. Na końcu wizyty zapytaj lekarza lub
poproś, aby zapisał Ci na kartce termin następnej wizyty.
● Gdzie realizować recepty - ostatnio w naszej dzielnicy zostały
otwarte apteki "Sieciowe", w których są promocje na leki. Swoje
leki wykupuję taniej o 5 - 10 zł. Kupiłam nawet jeden lek za 3 złote.
Warto poszukać aptek, gdzie są tanie leki, a przy lekach jednak
drogich pytać o tańsze odpowiedniki. W aptece dziś widziałam
reklamę strony internetowej www.odpowiedniki-leków.pl.
● Gdy lekarz przepisuje mnie lub Tacie receptę z nowym lekiem
zawsze najpierw sprawdzamskładi cenę w internecie.
● Można jeszcze zamówić leki w aptekach internetowych np.
Cefarm24.pl, aptekagemini.pl, tanie-leczenie.pl, doz.pl. Można
zażyczyć sobie odbiór zamówionego leku w aptece w pobliżu.
● Wyszukując lekarza specjalistę czy dla Taty czy dla siebie
korzystam ze stronyNFZ - w zakładce"Gdzie się leczyć"
wyszukuję lekarza lub badania w danym mieście (w Katowicach).
● Czasem korzystamy z lekarzy "prywatnych" - poszukując lekarzy
kieruję się opisem lekarza czy pracuje w szpitalu, czytamopinieo
danym lekarzu i oczywiście ceną wizyty i terminem. Korzystam z
portali: znanylekarz.pl, abczdrowie.pl, dobrylekarz.info.pl
Opiekunie seniora (członku rodziny)-jeśli masz taką możliwość,
chodź ze swoim rodzicem, czy starszym członkiem rodziny, razem
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
46
na wizyty. Nie mogą Ci zabronić wejść do gabinetu! Ja przy każdej
wizycie, pytałam lekarza, czy mogę wejść z Tatą i nie czekając na
odpowiedź wchodziłam do pomieszczenia. Twój rodzic będzie czuł się
pewniej, a Ty zapamiętasz więcej z porad lekarza niż senior. Wielu
lekarzy przyjmuje w godzinach popołudniowych, jeśli pracujesz,
można wizyty ustalić w takich godzinach.
Wydaje mi się również, iż w starszym wieku seniora, przy kilku
chorobach, warto chodzić dogeriatry, po to, aby nie trzeba było chodzić
do kilku specjalistów.
3. Po różnych "przejściach" z pobytami Taty w szpitalach i naszym
(rodziny) niedopatrzeniach w stosunku do lekarzy w szpitalu,
opracowałamspis jak przygotować się do szpitala i jakie potrzebne
rzeczy należy wziąć ze sobą.
Czasem tak bywa, że musimy wybrać się do szpitala na podratowanie
zdrowia, na rehabilitację lub zabieg (operację).
Jak przygotować się pobytu w szpitalu?
Po pierwsze, gdy otrzymamy skierowanie do szpitala, należy je
zarejestrować i wyznaczyć termin pobytu. Co powinno zawierać
skierowanie?
Wg "Poradnika zdrowia.pl" skierowanie powinno zawierać:
"Skierowanie do szpitala może wystawić zarówno lekarz mający
podpisany kontrakt z NFZ jak i lekarz przyjmujący prywatnie, jeżeli
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
47
dalsze leczenie ambulatoryjne nie przyniesie efektów. Skierowanie na
leczenie szpitalne zachowuje swoją ważność do chwili realizacji.
Skierowanie do szpitala umożliwia pacjentowi zgłoszenie się do
dowolnego, wybranego przez niego, szpitala. Szpital natomiast nie może
odmówić (bez podania uzasadnionej przyczyny) przyjęcia pacjenta, który
ma prawidłowo wystawione skierowanie.”
Co powinno zawierać skierowanie do szpitala?
● pieczątkę lub nadruk z nazwą, adresem, telefonem
świadczeniodawcy oraz numerem umowy zawartej z funduszem
● datę wystawienia
● PESEL oraz imię i nazwisko świadczeniobiorcy
● rozpoznanie będące podstawą skierowania i kod jednostki
chorobowej
● cel skierowania (rodzaj porady lub przekazanie do leczenia albo
rodzaj procedury
● podpis i pieczątkę lekarza z czytelnym numerem prawa
wykonywania zawodu
● załączone lub opisane wykonane dotychczas badania lub
dotychczasowe postępowanie
Skierowaniem nie może karta informacyjna z leczenia szpitalnego lub
karta informacyjna z izby przyjęć, szpitalnego oddziału ratunkowego lub
innej jednostki pomocy doraźnej.Jeżeli w karcie informacyjnej wskazana
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
48
jest kontynuacja leczenia, skierowanie powinien wystawić lekarz
prowadzący leczenie pacjenta w szpitalu.
Skierowanie na badania diagnostyczne do szpitala
Skierowanie na badania diagnostyczne do szpitala nie musi zawierać
wszystkich elementów, które zawiera skierowanie do szpitala. Lekarz nie
musi w nim umieszczać rozpoznania (pkt 4) ani celu skierowania (pkt 5),
ani załączonych badań (pkt 7), natomiast to skierowanie powinno tylko
wskazywać zlecone badania.”
Autorka tekstu: Agnieszka Paculanka
Skierowanie można zarejestrować ( czyli zapisać się na pobyt w
szpitalu) i ustalić termin pobytu telefonicznie. W ażne! Pacjent, który
rejestruje się do poradni specjalistycznej, ma obowiązek dostarczyć
oryginał skierowania (o ile jest ono wymagane), nie później niż w
terminie 14 dni roboczych,od dnia dokonania wpisu na listę
oczekujących, pod rygorem skreślenia z listy oczekujących. Skierowanie
można zarejestrować tylko w jednym szpitalu!
(Informacja ze strony Narodowy Fundusz Zdrowia)
Przy rejestracji skierowania należy się dopytać, o której godzinie zgłosić
się do izby przyjęć i czy należy być na czczo. Ważne też, aby zapytać,
czy należy "odstawić" jakieś leki, przed pobytem w szpitalu. Jest to
ważne, jeśli będzie wykonywany zabieg (operacja).
Katarzyna Raczykowska www - S trona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
49
Co należy zabrać do szpitala?
Piżama (2 razy), szlafrok, kapcie, klapki pod prysznic do kąpieli,
bielizna osobista, ręczniki (2 razy), talerz, kubek, sztućce, ręcznik
kuchenny, herbata, kawa, cukier, przybory toaletowe (w sklepach
drogeryjnych są do kupienia kosmetyki w mniejszych
opakowaniach, tzw. turystyczne), chusteczki higieniczne, ręcznik
papierowy, papier toaletowy, termometr, książki do czytania,
czasopisma, radio małe ze słuchawkami (zapasowe baterie), telefon
komórkowy z ładowarką, poduszka lecznicza (jeśli z takiej
korzystasz w domu), drobne pieniądze na ew. opłatę za korzystanie
z telewizora, lub drobne zakupy w kiosku (kawiarence), notes i
długopis, krzyżówki, woreczki na brudną bieliznę czy jakieś
odpadki, pojemnik na żywność, który można zostawić w szpitalnej
lodówce.
Zażywane leki w oryginalnych opakowaniach (w ilości na cały czas
pobytu), wyniki z badań laboratoryjnych, informacje o przebytych
chorobach, dowód osobisty, książeczkę zdrowia, kartę chipową,
druk RUMA (z zakładu pracy, jeżeli jeszcze pracujesz)
Osobnym jest -DOBRE NASTAWIENIE!
Na końcu książki jest do pobrania w formie elektronicznej specjalnie
sporządzony spis potrzebnych rzeczy do szpitala.
Katarzyna Raczykowska www - Strona na Facebooku - "Poradnik dla seniorów i ich bliskich" mail :
[email protected]
50
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
_Czy życie seniora może być przyjemne__ (2)
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search