หลักภาษา3 ใบความรู้ ใบงาน ข้อสอบพร้อมเฉลย

ใบความรู้

เรอื่ ง ชนิดของคา

คานาม
คอื ค่าทใี ช้เรียก คน สัตว์ สิงของ พชื สถานทีต่างๆ ท่าหน้าทีเป็นประธานหรอื กรรมใน
ประโยค มีท้ังค่านามชเี้ ฉพาะ และค่านามไมช่ เี้ ฉพาะ
- คานามชเ้ี ฉพาะ เป็นคา่ นามทใี ชเ้ รยี กชือเฉพาะของคน สตั ว์ สงิ ของ และสถานที ที
เพียงหนึงเดียว เชน่ โลก ดวงจันทร์ พระอาทติ ย์ ธงไตรรงค์
- คานามไม่ช้ีเฉพาะ เป็นคา่ นามทีใชเ้ รยี กชือทไี มไ่ ดช้ ีเ้ ฉพาะเจาะจง เช่น โรงเรยี น รถยนต์
คาสรรพนาม
คือ คา่ ทีใช้แทนคา่ นาม ผพู้ ดู ผ้ฟู งั และผู้ถกู กล่าวถึง เพอื ไมต่ ้องใชค้ ่านามนัน้ ซา่้ อกี ทา่
หนา้ ทีเปน็ ประธานหรือกรรมในประโยค แบง่ ออกเป็น 3 ชนดิ ดงั น้ี
1. ค่าสรรพนามบรุ ษุ ที 1 ใชแ้ ทนผู้พูด เช่น ฉนั ผม เรา ขา้ พเจ้า หนู อาตมา
2. คา่ สรรพนามบรุ ุษที 2 ใชแ้ ทนผู้ฟัง เชน่ เธอ คณุ โยม เอง็
3. คา่ สรรพนามบุรุษที 3 ใช้แทนผถู้ ูกกล่าวหา เชน่ เขา มนั ทา่ น พระองค์
ตัวอย่าง เขาปว่ ยเป็นอกุ อีใส หรอื พระสงฆ์รูปน้ันนา่ เลือมใส เปน็ ตน้

คากรยิ า
คือ คา่ ทบี อกอาการ การกระท่าตา่ งๆ ของคน สัตว์ และปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ
แบ่งเป็น 2 ชนิด ดงั นี้
1. คากริยาทไ่ี ม่ตอ้ งการกรรม คอื ค่ากริ ิยาทมี คี วามหมายสมบรู ณใ์ นตวั เอง เชน่ วิง
วา่ ยน้่า รอ้ งไห้ หัวเราะ
2. คากริยาท่ีตอ้ งการกรรม คอื คา่ กริยาทีมีความหมายไม่สมบรู ณใ์ นตัวเอง ตอ้ งมีกรรม
มารบั การกระท่านนั้ จึงจะสมบรู ณ์ เช่น กนิ มอง ดู
ตวั อย่าง เธอรอ้ งเพลงได้ไพเราะ คนร้ายวงิ หนีตา่ รวจ
คาวิเศษณ์
คือ ค่าทีใช้ขยายลกั ษณะตา่ งๆ ของค่านาม ค่าสรรพนาม และคา่ กิริยาใหช้ ดั เจนข้ึน
เช่น ใหม่ สวย เยน็ รอ้ น เรว็
ตวั อย่าง ดาราคนนีแ้ สดงละครได้เก่งมาก

ชอ่ื ...................................นามสกุล............................
ชัน้ ................เลขที่...........ครผู ู้สอน...................................

ใบกิจกรรม เรื่อง ชนดิ ของคา

คาชแ้ี จง จงขีดเสน้ ใต้คานามจากประโยคต่อไปนี้
1. นักกฬี ากา่ ลงั เตะฟุตบอล
2. คุณยายกา่ ลังฟังวิทยุ
3. วนั ดีมาหาเพอื น
4. ฉนั มแี มว 5 ตวั
5. เสือ ชา้ ง กวาง และสิงโตอาศัยอยู่ในป่า

คาชี้แจง จงตอบคาถามตอ่ ไปน้ี

1. คา่ วา่ ฝงู นก จัดเปน็ ค่านามประเภทใด
ตอบ สมุหนาม
2. จังหวัดจันทบรุ ี จดั เป็นค่านามประเภทใด
ตอบ วิสามยนามหรือ คา่ นามเฉพาะเจาะจง
3. สมดุ 1 เลม่ ค่าวา่ เล่ม จัดเปน็ คา่ นามประเภทใด
ตอบ ลักษณะนาม

4. “ ฉนั ชอบไปโรงเรียนและจงู สนุ ัขไปดว้ ย 1 ตัว ” ประโยค

ข้างตน้ มีค่านามทัง้ หมดกคี ่า อะไรบา้ ง

ตอบ 3 ค่า ไดแ้ ก่ โรงเรียน สนุ ัข และ ตวั
5. จงยกตัวอยา่ งค่านามทเี ป็นสงิ ของมา 5 คา่
ตอบ ไมก้ วาด, กระดาษ, ปากกา, ส่าล,ี กระป๋อง

ช่อื ...................................นามสกลุ ............................

เฉลยช้นั ................เลขที่...........ครูผสู้ อน...................................

ใบกจิ กรรม เรอื่ ง ชนิดของคา

คาช้แี จง จงขดี เส้นใต้คานามจากประโยคต่อไปนี้
1. นกั กีฬาก่าลงั เตะฟตุ บอล
2. คุณยายก่าลังฟงั วิทยุ
3. วนั ดมี าหาเพอื น
4. ฉันมสี ุนัข 5 ตัว
5. เสือ ชา้ ง กวาง และสงิ โตอาศัยอยูใ่ นป่า

คาชแ้ี จง จงตอบคาถามตอ่ ไปน้ี

1. ค่าวา่ ฝงู นก จดั เป็นคา่ นามประเภทใด
ตอบ สมุหนาม
2. จงั หวัด จนั ทบุรี จดั เป็นคา่ นามประเภทใด
ตอบ วสิ ามยนามหรือ ค่านามเฉพาะเจาะจง
3. สมุด 1 เล่ม ค่าว่า เล่ม จัดเปน็ ค่านามประเภทใด
ตอบ ลักษณะนาม

4. “ ฉนั ชอบไปโรงเรียนและจูงสนุ ัขไปดว้ ย 1 ตัว ” ประโยค

ขา้ งตน้ มคี ่านามทั้งหมดกคี ่า อะไรบ้าง

ตอบ 3 ค่า ไดแ้ ก่ โรงเรยี น สนุ ัข และ ตัว
5. จงยกตวั อย่างค่านามทีเปน็ สงิ ของมา 5 คา่
ตอบ ไม้กวาด, กระดาษ, ปากกา, ส่าล,ี กระป๋อง

ชื่อ...................................นามสกุล............................
ชั้น................เลขท่ี...........ครูผสู้ อน...................................

ใบกิจกรรม เร่อื ง ชนิดของคา

บนิ วิง เคี้ยว ลกู
เขีย เรอื ยก เขา
พ่น มอง ไล่ แสง
หยบิ พลู เหว ปลวิ
ใคร ดีด ปนิ่ กล่าว

เขยี นคากรยิ า

ชอ่ื ...................................นามสกุล............................

เฉลยชัน้ ................เลขที่...........ครูผ้สู อน...................................

ใบกจิ กรรม เร่ือง ชนดิ ของคา

บนิ วง่ิ เคีย้ ว ลูก

เขี่ย เรือ ยก เขา

พ่น มอง ไล่ แสง

หยบิ พลู เหว ปลิว

ใคร ดีด ปน่ิ กล่าว

บิน วิ่ง เคย้ี ว เขีย่ พน่ ยก มอง ไล่ หยิบ ปลวิ ดดี กล่าว

ช่อื ...................................นามสกลุ ............................
ชน้ั ................เลขที่...........ครูผูส้ อน...................................

ใบกิจกรรม เร่ือง ชนดิ ของคา

คาชแ้ี จง เขยี นคาสรรพนามลงในชอ่ งวา่ งเพ่อื ใหไ้ ด้ใจความสมบรู ณ์
1. แมค่ รับ วนั นี้ ผม ขอไปเทียวกับเพือนนะครบั
2. เจ้าเหมยี วกา่ ลงั เดนิ มา มัน คาบปลาตวั โตมาด้วย
3. เมยพ์ รุ่งนี้ เรา ไปเทียวทะเลกนั ไหม
4. โบว์เมอื วาน เธอ เตน้ รา่ ได้สวยมาก
5. วนั เสารฉ์ นั จะไปหาคณุ ปู่ เพราะ ทา่ น อยากเจอฉัน

อาตมา กิน ข้าพเจา้
เล่า
สวยงาม เธอ
โยม มดแดง

กระผม ทา่ น รา้ นค้า

ชือ่ ...................................นามสกุล............................

เฉลยชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................

ใบกจิ กรรม เรอ่ื ง ชนิดของคา

คาชแี้ จง เขียนคาสรรพนามลงในช่องว่างเพ่อื ให้ไดใ้ จความสมบรู ณ์
1. แม่ครับ วนั น้ี ผม ขอไปเทยี วกับเพอื นนะครับ
2. เจา้ เหมยี วก่าลังเดนิ มา มัน คาบปลาตัวโตมาดว้ ย
3. เมยพ์ รุ่งน้ี เรา ไปเทียวทะเลกนั ไหม
4. โบว์เมือวาน เธอ เต้นรา่ ได้สวยมาก
5. วันเสาร์ ฉันจะไปหาคุณปู่ เพราะ ท่าน อยากเจอฉนั

คาช้แี จง ระบายสีเหลืองปลาเป็นคาสรรพนาม และสเี ขยี วตวั ทไ่ี ม่ใช่

อาตมา กนิ ขา้ พเจ้
า

สวยงาม เลา่

โยม เธอ มดแดง

กระผม ท่าน รา้ นคา้

ช่อื ...................................นามสกุล............................
ชนั้ ................เลขที่...........ครผู ู้สอน...................................

ใบกิจกรรม เรือ่ ง ชนดิ ของคา

คาชีแ้ จง จงบอกชนิดและหน้าท่ีของคาท่ีขดี เส้นใต้ในประโยค

ชนดิ ของคา

1. สนุ ัขตัวน้นั เห่าเสียงดัง
2. น้ารอ้ นอยู่ในกระตกิ สีขาว
3. ฉนั มีปากกา 1 แทง่
4. ภเู ขาลกู น้ีสงู มาก
5. เขามาโรงเรยี นสาย
6. ผมตัดสินใจไมเ่ รยี นต่อ

คาช้ีแจง จงทาตามคาสั่งตอ่ ไปน้ี
1. ขดี เส้นใตค้ าทีเ่ ปน็ คานาม

วนั น้คี ุณครูพาเด็กนกั เรยี นไปทัศนศกึ ษา

2. ขีดเสน้ ใตค้ าท่ีเปน็ คากริ ิยา

ฉันดืม่ น้าตอนต่นื นอนทุกเชา้

3. ขีดเสน้ ใตค้ าที่เป็นคาสรรพนาม

ผมคิดถึงเธอมาก

4. ขดี เสน้ ใต้คาทเ่ี ปน็ คาวิเศษณ์

ของน้ไี ม่ใช่ของฉัน ฉนั จงึ รับไว้ไมไ่ ด้

ชื่อ...................................นามสกุล............................

เฉลยชัน้ ................เลขท่ี...........ครผู สู้ อน...................................

ใบกจิ กรรม เรือ่ ง ชนดิ ของคา

คาชแ้ี จง จงบอกชนิดและหนา้ ท่ีของคาทข่ี ีดเส้นใต้ในประโยค

1.สนุ ขั ตวั น้นั เหา่ เสียงดงั ชนดิ ของคา
2.น้าร้อนอย่ใู นกระตกิ สขี าว
3.ฉนั มปี ากกา 1 แท่ง คากริยา
4.ภูเขาลูกน้ีสงู มาก คาวิเศษณ์
5.เขามาโรงเรียนสาย คานาม
6.ผมตัดสนิ ใจไมเ่ รียนตอ่ คานาม
คาวเิ ศษณ์
คาสรรพนาม

คาชี้แจง จงทาตามคาส่งั ตอ่ ไปนี้
1. ขดี เสน้ ใตค้ าที่เปน็ คานาม

วนั น้ีคณุ ครูพาเด็กนักเรียนไปทศั นศกึ ษา

2. ขดี เสน้ ใต้คาทเี่ ปน็ คากิริยา

ฉนั ด่ืมนา้ ตอนต่ืนนอนทุกเชา้

3. ขดี เส้นใต้คาทเ่ี ป็นคาสรรพนาม

ผมคดิ ถงึ เธอมาก

4. ขดี เสน้ ใตค้ าท่ีเป็นคาวเิ ศษณ์

ของนี้ไมใ่ ช่ของฉนั ฉันจงึ รับไว้ไม่ได้

ชอื่ ...........................................นามสกลุ ...............................

ชัน้ ................เลขที่................ครผู ู้สอน...................................

แบบฝกึ หัดทา้ ยบท

คาชแ้ี จง จงเลือกคาตอบทีถ่ ูกที่สดุ ข. คาทแ่ี สดงอาการของ คน สัตวแ์ ละส่งิ ของ
1. คานามหมายถงึ ง. ถกู ทั้ง ก และ ข.

ก. คาทีใ่ ชเ้ รยี กช่ือ คน สตั ว์ สิ่งของ
ค. คาท่ีใช้แทนผฟู้ ัง

2. ขอ้ ใดไมใ่ ชค่ านาม ค. เสอื ดาว ง. ซาลาเปา
ก. อย่างไรก็ดี ข. ดอยตุง

3. ขอ้ ใดเป็นคาสรรพนาม

ก. เขากวาง ข. ดฉิ นั ค. ตายาย ง. ถว้ ยชาม

4. ขอ้ ใดมีคาสรรพนามทีท่ าหนา้ ท่ีประธานและกรรมของประโยค

ก. ทา่ นเปิดประตูเขา้ มา ข. ฉนั ไมช่ อบเธอนะ

ค. คณุ เต้นเก่งมากค่ะ ง. เขาไปกนิ ขา้ วกบั แก้วตา

5. ข้อใดเปน็ คากริยาท่ีตอ้ งมีกรรมมารบั ง. จาม
ก. น่งั ข. หลับ ค. ขาย

6. คาในข้อใดเป็นคากรยิ า “นกเกำะกง่ิ ไม้”
ก. นก ข. เกาะ ค. ก่งิ ไม้ ง. เป็นท้ัง ก. และ ค.

7. คาในข้อใดเปน็ คานาม ค. กวาด ง. หกลม้
ก. สวนสาธารณะ ข. ตะโกน

8. คาสรรพนามมกี ่ชี นดิ ค. 3 ชนดิ ง. 4 ชนิด
ก. 1 ชนดิ ข. 2 ชนิด

9. คาในข้อใดเป็นคาสรรพนาม “เขำมอบดอกไม้ใหค้ ุณ”

ก. ดอกไม้ ข. มอบ ค. ให้ ง. เขา , คณุ

10. คาว่า “หนู ข้าพเจา้ ” เป็นคาสรรพนามชนิดใด

ก. คาสรรพนามแทนผู้ฟัง ข. คาสรรพนามแทนผ้พู ดู

ค. คาสรรพนามแทนคน สัตวแ์ ละสง่ิ ของท่ีกล่าวถงึ ง. ถูกท้ัง ก. และ ค.

ชื่อ...........................................นามสกลุ ...............................

เฉลยชั้น................เลขท่ี................ครูผู้สอน...................................

แบบฝึกหดั ทา้ ยบท

คาช้แี จง จงเลอื กคาตอบท่ถี กู ทีส่ ุด

1. คานามหมายถงึ

ก. คาท่ใี ชเ้ รยี กชอ่ื คน สัตว์ สิ่งของ ข. คาทแี่ สดงอาการของ คน สัตวแ์ ละสง่ิ ของ

ค. คาที่ใช้แทนผฟู้ ัง ง. ถกู ท้ัง ก และ ข.

2. ขอ้ ใดไมใ่ ช่คานาม ค. เสอื ดาว ง. ซาลาเปา
ก. อยา่ งไรก็ดี ข. ดอยตุง

3. ขอ้ ใดเป็นคาสรรพนาม

ก. เขากวาง ข. ดิฉนั ค. ตายาย ง. ถ้วยชาม

4. ข้อใดมคี าสรรพนามทีท่ าหน้าที่ประธานและกรรมของประโยค

ก. ท่านเปิดประตเู ขา้ มา ข. ฉนั ไม่ชอบเธอนะ

ค. คุณเตน้ เก่งมากค่ะ ง. เขาไปกนิ ข้าวกับแกว้ ตา

5. ขอ้ ใดเป็นคากรยิ าท่ีต้องมีกรรมมารับ ง. จาม
ก. นงั่ ข. หลับ ค. ขาย

6. คาในขอ้ ใดเปน็ คากรยิ า “นกเกำะกิ่งไม้”
ก. นก ข. เกาะ ค. กิ่งไม้ ง. เปน็ ทง้ั ก. และ ค.

7. คาในขอ้ ใดเปน็ คานาม

ก. สวนสาธารณะ ข. ตะโกน ค. กวาด ง. หกล้ม
ง. 4 ชนดิ
8. คาสรรพนามมกี ่ีชนดิ

ก. 1 ชนิด ข. 2 ชนิด ค. 3 ชนิด

9. คาในข้อใดเป็นคาสรรพนาม “เขำมอบดอกไม้ใหค้ ุณ”

ก. ดอกไม้ ข. มอบ ค. ให้ ง. เขา , คณุ

10. คาว่า “หนู ขา้ พเจา้ ” เปน็ คาสรรพนามชนิดใด

ก. คาสรรพนามแทนผู้ฟัง ข. คาสรรพนามแทนผพู้ ูด

ค. คาสรรพนามแทนคน สตั ว์และสิง่ ของทกี่ ล่าวถึง ง. ถูกทงั้ ก. และ ค.

บทท่ี 15

คาที่ใช้ -ำ และ มั

ใบความรู้

เรือ่ ง คาท่ีใช้ -ำ และ - ัม

การเขยี น -ำ
- - ำ คือ สระอา่ อ่านวา่ อา่
- มักใช้เขยี นคา่ ไทยแท้ทัวไป เช่น จา่ นา่ พมึ พา่
- มักใชเ้ ขียนค่าภาษาตา่ งประเทศ เชน่ ตา่ รวจ ส่าหรับ คา่ นวณ สา่ เนยี ง
ช่ารุด กา่ แพง สา่ เภา อา่ เภอ กา่ ปัน้

ตวั อยา่ ง
- ฉนั จดบนั ทกึ ใจความสาคัญจากวิทยากรทีให้ความรู้
- ตารวจ มีหน้าทชี ่วยเหลอื ประชาชน
- ปาย เปน็ อาเภอหนึงในจังหวดั แมฮ่ อ่ งสอน

การเขยี น – มั
มักใช้เขียนคู่กับพยัญชนะในคา่ ภาษาตา่ งประเทศ เช่น สัมพนั ธ์ คมั ภีร์
กรัม สัมผสั สัมภาษณ์ ซัมเมอร์ ดรมั เมเยอร์ อปุ ถัมภ์

ตวั อยา่ ง
- ซมั เมอร์นีเ้ ขาอยากเรียนพิเศษ
- เขาได้รบั การคดั เลือกใหเ้ ปน็ ดรมั เมเยอร์
- โรงเรยี นจดั งาน สายสัมพนั ธ์ สนุกมาก

ช่อื ...................................นามสกุล............................
ชนั้ ................เลขท่ี...........ครูผสู้ อน...................................

ใบกจิ กรรม เรือ่ ง คาที่ใช้ -ำ และ มั

คาชี้แจง จงเตมิ –ำ และ – มั ลงในช่องว่างทกี่ าหนดใหถ้ กู ต้อง
1. ....................พันธ์ (สา , สัม)
2. ....................แพง (กา , กัม)
3. ....................นวย (อา , อัม)
4. ....................รดุ (ชา , ชัม)
5. ....................พชู า (กา , กัม)
6. .....................เภา (สา , สมั )

อานวย สมั ปชญั ญะ อาเภอ กาไร สาเร็จ สารวจ

คาชี้แจง จงเตมิ –ำ และ – ัม ลงในช่องวา่ งให้ตรงกบั ความหมาย
1. .............................................. = สถานทร่ี าชการ
2. .............................................. = ตรวจสอบ
3. .............................................. = มีสติ รตู้ ัวอยู่เสมอ
4. .............................................. = การบรรลุผลตามเปา้ หมาย
5. .............................................. = ผลทีไ่ ดม้ ากกวา่ ต้นทนุ
6. .............................................. = ให้

ชอ่ื ...................................นามสกลุ ............................

เฉลยชั้น................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................

ใบกิจกรรม เรื่อง คาท่ใี ช้ -ำ และ มั

คาช้แี จง จงเตมิ –ำ และ – ัม ลงในชอ่ งวา่ งทีก่ าหนดใหถ้ กู ต้อง

1. ........ส...ัม.........พนั ธ์ (สา , สมั )
2. ........ก...า.........แพง (กา , กมั )
3. ........อ...า.........นวย (อา , อมั )
4. ........ช..า..........รุด (ชา , ชมั )
5. .......ก...มั ..........พชู า (กา , กมั )
6. .......ส...า...........เภา (สา , สมั )

คาชแี้ จง จงเตมิ –ำ และ – ัม ลงในช่องวา่ งใหต้ รงกับความหมาย

อานวย สมั ปชญั ญะ อาเภอ กาไร สาเรจ็ สารวจ

1. ......อ..า...เ.ภ...อ...............................= สถานท่ีราชการ
2. .......ส..า...ร..ว..จ.............................. = ตรวจสอบ
3. ........ส..มั...ป...ช..ัญ....ญ...ะ..................... = มสี ตริ ตู้ ัวอยู่เสมอ
4. ........ส...า..เ.ร...็จ............................. = การบรรลุผลตามเป้าหมาย
5. .........ก..า...ไ.ร............................... = ผลที่ได้มากกาวา่ ตน้ ทุน
6. ........อ...า..น...า..จ............................ = ให้

ช่อื ...........................................นามสกุล...............................

ชนั้ ................เลขที่................ครผู ้สู อน...................................

คาชี้แจง จงเลอื กคาตอบท่ถี ูกท่ีสุด แบบฝกึ หดั ท้ายบท
1. คาในขอ้ ใดเขียนผิด
ง. สมั พเวสี
ก. สมั คญั ข. ดาเนนิ ค.สลัม

2. คาในขอ้ ใดเขยี น –ำ หรอื – ัม ตา่ งจากขอ้ อืน่
ก. ........ไร ข. .......นาน ค. ........ปะหลงั ง. .........ไย

3.คาในขอ้ ใดเขยี นคาอา่ นไดถ้ กู ต้อง ข. ชานาญ อา่ นว่า ชมั -นาน
ก. ตารวจ อา่ นวา่ ตา-มะ-หรวด ง. สาโรง อ่านวา่ สา-โรง
ค. สารวจ อ่านวา่ สมั -รวด

4. คาในข้อใดเขียนถูกทง้ั หมด ข. อานวย อัมนาจ
ก. กมั ลัง สารวม ง. สาปะหลงั สาภาระ
ค. สัมฤทธิ์ สาเร็จ

5. คาในข้อใดไมใ่ ช่คาท่ีมาจากภาษาอังกฤษ

ก. คอลัมน์ ข . นัมเบอร์ ค. ซมั เมอร์ ง. สมั ผัส

6. คาในขอ้ ใดหมายถึง “ตาราท่สี าคญั ทางศาสนา”

ก. คัมภีร์ ข. สัมภาษณ์ ค. ตานาน ง. สัมฤทธ์ิ

7. คาในข้อใดเขียนคาอา่ นถกู ต้อง ข. กัมมะหย่ี อา่ นวา่ กา-หยี่
ก. ธามรงค์ อ่านวา่ ทา-มะ-รง ง. คอลัมน์ อ่านว่า คอ-ลา
ค. สาหรับ อ่านว่า สมั -มะ-รบั

8. คาในข้อใดหมายถงึ “แรธ่ าตุ”

ก. กามะหย่ี ข. กัมพชู า ค. กมั มะถัน ง. กากวม

9. . คาที่มาจากภาษาอังกฤษ อา่ นออกเสียงเปน็ คาใด

ก. อา ข. อมั ค. ไอ ง. ทง้ั ก. และ ข.

10. คาในข้อใดเขยี นผดิ ท้งั หมด ข. สาเนา ปั้ม
ก. สัมรวม สาเรจ็ ง. กามะการ บัมบัด
ค. ชานาญ สมั ฤทธิ์

ชอื่ ...........................................นามสกลุ ...............................

เฉลยชั้น................เลขท่ี................ครผู ้สู อน...................................

คาชี้แจง จงเลอื กคาตอบท่ถี กู ทสี่ ดุ แบบฝึกหดั ท้ายบท

1. คาในข้อใดเขียนผดิ

ก. สัมคัญ ข. ดาเนิน ค.สลัม ง. สัมพเวสี

2. คาในข้อใดเขยี น –ำ หรือ – ัม ตา่ งจากขอ้ อ่ืน
ก. ........ไร ข. .......นาน ค. ........ปะหลัง ง. .........ไย

3.คาในข้อใดเขียนคาอ่านได้ถกู ตอ้ ง ข. ชานาญ อ่านว่า ชัม-นาน
ก. ตารวจ อ่านวา่ ตา-มะ-หรวด ง. สาโรง อ่านว่า สา-โรง
ค. สารวจ อ่านวา่ สัม-รวด

4. คาในข้อใดเขียนถกู ทัง้ หมด ข. อานวย อัมนาจ
ก. กัมลงั สารวม ง. สาปะหลัง สาภาระ
ค. สมั ฤทธิ์ สาเร็จ

5. คาในขอ้ ใดไม่ใชค่ าทม่ี าจากภาษาอังกฤษ

ก.คอลัมน์ ข.นมั เบอร์ ค.ซมั เมอร์ ง. สมั ผสั

6. คาในขอ้ ใดหมายถึง “ตาราที่สาคัญทางศาสนา”

ก. คมั ภรี ์ ข. สัมภาษณ์ ค. ตานาน ง.สัมฤทธิ์

7. คาในข้อใดเขียนคาอ่านถกู ตอ้ ง ข. กมั มะหยี่ อา่ นวา่ กา-หยี่
ก. ธามรงค์ อ่านวา่ ทา-มะ-รง ง. คอลมั น์ อ่านวา่ คอ-ลา
ค. สาหรับ อา่ นว่า สมั -มะ-รับ

8. คาในข้อใดหมายถงึ “แรธ่ าตุ”

ก. กามะหย่ี ข. กัมพูชา ค. กัมมะถัน ง. กากวม

9. คาในข้อใดไม่ใชค่ าท่มี าจากภาษาองั กฤษ

ก.คอลมั น์ ข.นมั เบอร์ ค.ซมั เมอร์ ง. สัมผัส

10. คาในขอ้ ใดเขยี นผิดทั้งหมด ข. สาเนา ปมั้
ก. สัมรวม สาเร็จ ง. กามะการ บัมบดั
ค. ชานาญ สัมฤทธ์ิ

บทท่ี 16

คาทใ่ี ช้ ใ – ,ไ- ,ไ-ย , -ั ย

ใบความรู้

เรื่อง คาที่ใช้ ใ– ,ไ- ,ไ-ย , -ั ย

การใช้ ใ–
ค่าไทยทใี ช้ ใ– (ไมม้ ้วน) อ่านออกเสียงไอ มี 20 ค่า คือ ใหญ่ ใหม่ ให้
สะใภ้ ใช้ ใฝ่ ใจ ใส่ หลงใหล ใคร ใคร่ ใบ ใส ใน ใด ใช่ ใต้ ใบ้ ใย ใกล้
การใช้ ไ–
ค่าทใี ช้ ไ- (ไมม้ ลาย) อา่ นออกเสยี งไอ โดยใช้กบั ค่าไทยแท้ และค่าทยี มื
มาจากคา่ ตา่ งประเทศ เช่น ไจ ไว ไป ไส ไกล ไข รอ้ งไห้ บนั ได เหลวไหล
ล่าไย ไตฝ้ ุ่น ไมล์ เจียระไน สไบ ไอศกรมี ไวโอลิน
การใช้ ไ–ย
ค่าทใี ช้ ไ-ย อา่ นออกเสียงไอ มักเปน็ คา่ ทีมาจากภาษาอนื เช่น
ไวยากรณ์ อธิปไตย ไสย ไมยราบ ประเทศไทย ประชาธิปไตย
การใช้ -ั ย
ค่าทใี ช้ -ั ย อา่ นออกเสียงไอ มกั เป็นคา่ จากภาษาอนื เช่น ชยั วินัย
อนามัย โรคภัย มาลยั นสิ ยั อาศัย วัยเดก็

ตวั อยา่ ง
- มกุ ดาดับไฟทีไหม้กองขยะ
- ธดิ ากระโดดได้ไกลกวา่ แกว้ ตา
- แมใ่ ห้ฉนั ไปซือ้ ตะไคร้และลาไยทีตลาด
- ในวยั เดก็ เธออาศัยอยใู่ กล้ๆอนุสาวรยี ์ประชาธิปไตย

ช่ือ...................................นามสกุล............................
ชน้ั ................เลขท่ี...........ครผู ้สู อน...................................

ใบกิจกรรม เรื่อง คาทีใ่ ช้ ใ – ,ไ- ,ไ-ย , -ั ย

คาชีแ้ จง จงเตมิ ใ- ไ- ลงในช่องว่างทก่ี าหนดใหถ้ ูกตอ้ ง
1. สะ......ภ้
2. น้าแขง็ ........
3. .........ชโย
4. .....ยบัว
5. ...........ขมัน
6. .......ฟ.......หม้
7. ...........พศาล
8. ป.ี ........หม่
9. .........ตฝ้ ุ่น

คาชแ้ี จง จงขีดเสน้ ใต้คาทเ่ี ขยี นผิด

1. ประเทศไทย ประเทศทยั

2. วไิ นย วินัย

3. มาลยั มาไลย

4. ปาไศย ปราศยั

5. ภยั แลง้ ไภยแลง้

6. มยั ราบ ไมยราบ

ช่ือ...................................นามสกุล............................

เฉลยชั้น................เลขท่ี...........ครูผู้สอน...................................

ใบกจิ กรรม เร่อื ง คาทีใ่ ช้ ใ – ,ไ- ,ไ-ย , -ั ย

คาช้ีแจง จงเตมิ ใ- ไ- ลงในชอ่ งว่างทีก่ าหนดใหถ้ ูกต้อง
1. สะ...ใ...ภ้
2. น้าแข็ง..ไ...ส
3. .....ไ....ชโย
4. ...ใ...ยบวั
5. ......ไ.....ขมัน
6. .......ไ...ฟ....ไ....หม้
7. ........ไ...พศาล
8. ป.ี ...ใ..หม่
9. .....ไ....ตฝ้ ุ่น

คาช้แี จง จงขดี เสน้ ใตค้ าทเี่ ขยี นผดิ

1. ประเทศไทย ประเทศทัย

2. วไิ นย วนิ ยั

3. มาลัย มาไลย

4. อาไศย อาศัย

5. ภัยแลง้ ไภยแล้ง

6. มยั ราบ ไมยราบ

ช่ือ...........................................นามสกุล...............................
ชั้น................เลขท่ี................ครผู สู้ อน...................................

แบบฝกึ หดั ทา้ ยบท

คาชแี้ จง จงเลือกคาตอบทถ่ี กู ท่สี ุด

1. คาที่ใส่ ไ- มอี ยู่ด้วยกนั ก่ีคา

ก. 10 คา ข. 15 คา ค. 20 คา ง. 25 คา

2. คาในข้อใดเขียนผิด

ก. จิตไจ ข. ไดนาโม ค. อภยั ง. ไต้ฝนุ่

3. คาในขอ้ ใดเขยี นถกู ต้องทัง้ หมด
ก. เย่อื ใย ลาใส้ ข. ปจั จัย อะไหล่ ค. หวั ใจ น้าไส ง. สงไส นา้ ใจ

4. ชอื่ หวัดในข้อใดเขียนถกู ค. ไชยภูมิ ง. อุทยั ธานี
ก. ไชยนาท ข. สุโขไทย

5. “ปา้ ซือ้ ผา้ .......ที่จังหวดั .....นาท” ควรเตมิ คาในขอ้ ใดใหส้ มบูรณ์

ก. ไหม ชยั ข. มยั ไชย ค. ไหม ไชย ง. ใหม ชัย

6. “ตะ............นา้ ” จงเตมิ คาในขอ้ ใดใหส้ มบูรณ์

ก. ไคร่ ข. ใคร่ ค. ใค่ ง. ไค่

7. “พระรตั น.............” จงเติมคาในข้อใดให้สมบรู ณ์
ก. ตรัย ข. ไตย ค. ไต ง. ตัย

8. “พต่ี กบนั ..........จงึ ไปหาหมอที่อนา............ ” จงเติมคาในข้อใดใหส้ มบูรณ์

ก. ดยั มัย ข. ใด ไม ค. ได มยั ง. ดัย ไม

9. “พาย.ุ ........ฝุ่น เกดิ ข้ึนท่ีประเทศ.......หวนั ” จงเติมคาในขอ้ ใดให้สมบรู ณ์

ก. ใต้ ตัย ข. ไต้ ไต้ ค. ใต้ ไต้ ง. ตยั ใต้

10. “นอ้ งร้อง...........ท่ไี มไ่ ดก้ นิ ลา............” จงเตมิ คาในขอ้ ใดให้สมบูรณ์

ก. หยั้ ยยั ข. ให้ ใย ค. ไห้ ใย ง. ไห้ ไย

ชื่อ...........................................นามสกุล...............................

เฉลยช้นั ................เลขท่ี................ครูผูส้ อน...................................

แบบฝึกหดั ท้ายบท

คาชแี้ จง จงเลอื กคาตอบทถี่ กู ท่สี ดุ

1. คาทใี่ ส่ ไ- มีอยดู่ ว้ ยกนั กี่คา

ก. 10 คา ข. 15 คา ค. 20 คา ง. 25 คา

2. คาในขอ้ ใดเขียนผดิ

ก. จติ ไจ ข. ไดนาโม ค. อภยั ง. ไตฝ้ ่นุ

3. คาในข้อใดเขยี นถูกต้องท้ังหมด
ก. เย่อื ใย ลาใส้ ข. ปัจจัย อะไหล่ ค. หัวใจ นา้ ไส ง. สงไส นา้ ใจ

4. ช่ือหวัดในข้อใดเขียนถูก ค. ไชยภูมิ ง. อทุ ัยธานี
ก. ไชยนาท ข. สโุ ขไทย

5. “ปา้ ซ้อื ผา้ .......ทจ่ี ังหวัด........นาท” ควรเติมคาในข้อใดให้สมบรู ณ์

ก. ไหม ชัย ข. มัย ไชย ค. ไหม ไชย ง. ใหม ชยั

6. “ตะ.........นา้ ”จงเตมิ คาในข้อใดใหส้ มบูรณ์
ก. ไคร่ ข. ใคร่ ค. ใค่ ง. ไค่

7. “พระรตั น........” จงเติมคาในข้อใดใหส้ มบรู ณ์
ก. ตรยั ข. ไตย ค. ไต ง. ตยั

8. “พ่ตี กบัน.........จึงไปหาหมอที่อนา.......” จงเตมิ คาในข้อใดให้สมบูรณ์

ก. ดยั มัย ข. ใด ไม ค. ได มัย ง. ดัย ไม

9. “พาย.ุ ......ฝุ่น เกิดขนึ้ ท่ีประเทศ.......หวนั ” จงเตมิ คาในขอ้ ใดให้สมบูรณ์

ก.ใต้ ตยั ข. ไต้ ไต้ ค. ใต้ ไต้ ง. ตยั ใต้

10. “นอ้ งรอ้ ง.........ท่ไี ม่ไดก้ นิ ลา........” จงเตมิ คาในขอ้ ใดให้สมบูรณ์

ก. หัย้ ยัย ข. ให้ ใย ค. ไห้ ใย ง. ไห้ ไย

บทท่ี 17

การแตง่ ประโยคเพอ่ื การสื่อสาร

ใบความรู้

เรือ่ ง การแต่งประโยคเพ่ือการสือ่ สาร

ประโยค

คอื การนา่ ค่าทาเรียงตอ่ กนั ให้ได้เนือ้ ความ ทา่ ให้รู้วา่ ใคร ทา่ อะไร ทไี หน อย่างไร
- พ่อก่าลงั ตดั หญ้า
- พีเตะฟุตบอลอย่างสนุกสนาน

สว่ นประกอบของประโยค
โดยในแต่ละประโยคประกอบด้วย 2 สว่ น สว่ นประธาน และส่วนแสดง
1. สว่ นประธาน ปรกอบด้วย ประธาน คือ ผกู้ ระท่าหรือผแู้ สดงอาการ ซงึ เปน็ คา่ นาม
หรือค่าสรรพนาม
2. สว่ นแสดง ประกอบดว้ ย กรยิ าและกรรม กริยาเป็นส่วนทีแสดงอาการหรือการกระท่า
ของ ประธาน ส่วนกรรม คือ ผู้ถูกกระทา่

ประธาน กริยา กรรม

ผู้ท่า แสดง ผ้ถู ูกกระทา่
เช่น
กริยา กรรม
ประธาน

นก กิน ปลา

ประธาน กรยิ า กรรม

ฉนั ไปเท่ียว สวนสตั ว์เชียงใหม่ กบั เพอ่ื นๆ

ใบความรู้ (ตอ่ )

เรือ่ ง การแตง่ ประโยคเพื่อการสอื่ สาร

ประโยคบอกเลา่
เป็นประโยคทมี ีลักษณะเปน็ การบอกเลา่ หรอื ขอ้ ความ บอกให้ทราบวา่ ใครท่าอะไร
เช่น

- ฉนั จะดูแลพอ่ แม่ยามทา่ นชรา
- ครูสมศรสี อนวิชาวทิ ยาศาสตร์
ประโยคปฏเิ สธ
เปน็ ประโยคทมี ีใจความไมย่ อมรับ มกั จะมีคา่ ว่า ไม่ ไม่ได้ มไิ ด้ ในประโยค เชน่
- เขาไมช่ อบทานผกั
- นกั ทอ่ งเทยี วยงั เข้าประเทศจีนไม่ได้
ประโยคคาถาม
เป็นประโยคทีตอ้ งการค่าตอบ มกั จะมคี ่าว่า ใคร อะไร ทีไหน อยา่ งไร เมอื ไร เทา่ ไร
เช่น
- ทาไมเธอจงึ ชอบนอนหลับในเวลาเรียน
- วนั พระตรงกบั วันใดบา้ งในเดือนธันวาคม
ประโยคคาส่ัง
เปน็ ประโยคทมี ใี จความลักษณะบังคบั หรอื สังให้ทา่ หรือห้ามท่าสงิ ใดสิงหนงึ ซงึ จะละ
ประธานของประโยคไว้ แต่จะใชค้ ่ากริยาขน้ึ ต้นประโยค มักจะมคี ่าวา่ อย่า จง หา้ ม เชน่
- อยา่ ใสร่ องเทา้ ขน้ึ บนอาคารเรียน
- เธอตอ้ งสง่ การบา้ นทกุ ครัง้ มฉิ ะนนั้ จะโดนทา่ โทษ
ประโยคขอร้อง
เป็นประโยคทมี ใี จความลักษณะเชิญชวนให้ท่าหรือขอความชว่ ยเหลือ โดยจะละ
ประธานของประโยคไว้ มักจะมคี ่าว่า โปรด กรณุ า ช่วย วาน ขอ อยู่หน้าประโยค และ
มกั จะมคี า่ วา่ ดว้ ย หน่อย นะ อยูท่ ้ายประโยค เช่น
- กรุณาอย่าจอดรถขวางประตู
- ช่วยเปิดเพลงเบาๆหน่อย

ชื่อ...................................นามสกลุ ............................
ช้นั ................เลขที่...........ครูผ้สู อน...................................

ใบกจิ กรรม เรอื่ ง การแตง่ ประโยคเพ่อื การสอ่ื สาร

คาชแ้ี จง จงเขยี นส่วนประกอบของประโยคตอ่ ไปน้ี

ประโยค ประธาน กรยิ า กรรม

1. พวกเรารอ้ งเพลงชาติ

2. แมซ่ ื้อเงาะ
3. นอ้ งชอบกนิ ไอศกรีม
4. ตารวจจบั คนรา้ ย
5. เดก็ ๆ แปรงฟัน

คาช้ีแจง จงนาคาตอ่ ไปน้มี าเรียงให้เปน็ ประโยคท่ถี กู ตอ้ ง
1. รกั ษา คณุ หมอ กาลัง คนไข้
..................................................................................................................
2. ไม่ควร ไป สาย โรงเรยี น เรา
..................................................................................................................
3. โรงเรียน ทกุ วนั เดนิ ฉนั ไป
..................................................................................................................
4. ใคร มี บ้าง ขาดเรียน วนั นี้
..................................................................................................................
5. เปิด ช่วย ประตู หน่อย
..................................................................................................................

ชือ่ ...................................นามสกลุ ............................

เฉลยชัน้ ................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................

ใบกจิ กรรม เรอ่ื ง การแตง่ ประโยคเพอื่ การสื่อสาร

คาชีแ้ จง จงเขียนส่วนประกอบของประโยคตอ่ ไปนี้

ประโยค ประธาน กริยา กรรม
1. พวกเรารอ้ งเพลงชาติ
2. แม่ซอ้ื เงาะ พวกเรา ร้อง เพลงชาติ
3. น้องชอบกินไอศกรีม เงาะ
4. ตารวจจบั คนรา้ ย แม่ ซ้ือ ไอศกรีม
5. เด็กๆแปรงฟัน นอ้ ง ชอบกิน คนรา้ ย
ตารวจ จบั
แปรง ฟัน
เดก็ ๆ

คาช้ีแจง จงนาคาต่อไปนม้ี าเรยี งใหเ้ ปน็ ประโยคทถ่ี กู ตอ้ ง
1. รักษา คณุ หมอ กาลงั คนไข้

........ค...ุณ...ห...ม...อ..ก...า..ล...ัง..ร..กั...ษ...า..ค...น...ไ.ข..้...............................................................

2. ไม่ควร ไป สาย โรงเรยี น เรา

......เ..ร..า..ไ..ม..่ค...ว..ร...ไ.ป...โ.ร...ง..เ.ร...ยี ..น...ส...า..ย..................................................................

3. โรงเรียน ทกุ วนั เดนิ ฉนั ไป

......ฉ...ัน..เ..ด...ิน..ไ..ป..โ..ร..ง..เ..ร..ีย...น...ท...ุก..ว..ัน.....................................................................

4. ใคร มี บา้ ง ขาดเรียน วนั น้ี

......ว..นั ...น..้ีม...ใี ..ค..ร...ข..า..ด...เ..ร..ีย...น..บ...า้ ..ง......................................................................

5. เปิด ช่วย ประตู หน่อย

...........ช...่ว..ย...เ.ป...ดิ ...ป..ร...ะ..ต...หู ...น..อ่...ย......................................................................

ชอ่ื ...........................................นามสกลุ ...............................

ชน้ั ................เลขท่ี................ครูผูส้ อน...................................

คาช้แี จง จงเลือกคาตอบท่ีถกู ทส่ี ดุ แบบฝึกหัดทา้ ยบท
1. ประโยคทใ่ี ช้ในการสื่อสารแบง่ ออกเป็นกีช่ นิด
ง. 6 ชนิด
ก. 3 ชนดิ ข. 4 ชนดิ ค. 5 ชนดิ

2. ประโยคทีส่ มบูรณ์ประกอบด้วยอะไรบ้าง

ก. ประธาน + กรรม ข. กรยิ า + กรรม

ค. ประธาน + กริยา + กรรม ง. ประธาน + กรยิ า

3. ประธานของประโยคทาหน้าท่อี ะไร ข. ผูก้ ระทาหรอื ผทู้ แ่ี สดงอาการ
ก. ผถู้ กู กระทา ง. สงิ่ ทีป่ ระธานแสดงออกมา
ค. สว่ นที่ชว่ ยขยายเน้อื ความให้ชัดเจนยิ่งขึน้

4. ประโยคชนิดใดท่ใี ชเ้ พอ่ื หา้ มไมใ่ หก้ ระทา
ก. ประโยคบอกเล่า ข. ประโยคคาถาม ค. ประโยคปฏิเสธ ง. ประโยคคาสั่ง

5. “ฉนั ปลูกตน้ ไม้ในสวน” คาท่ขี ีดเส้นใตเ้ ปน็ ส่วนใดของประโยค

ก. กรรม ข. ประธาน ค. กริยา ง. ถูกท้งั ข. และ ค.

6. ประโยคปฏิเสธมกั มีคาใดในประโยค ค. ทาไม ง. อย่า
ก. ไม่ ข. ขอร้อง

7. “พ่ซี ื้อผกั มาจากร้านไหน” เป็นประโยคชนิดใด
ก. ประโยคบอกเล่า ข. ประโยคขอรอ้ ง ค. ประโยคคาสง่ั ง. ประโยคคาถาม

8. ประโยคขอร้องในขอ้ ใดใช้ถอ้ ยคาได้เหมาะสม

ก. ชว่ ยเกบ็ ลกู บอลให้ผมหน่อยเถอะ ข. ไดโ้ ปรดชว่ ยเก็บลูกบอลให้ผมหนอ่ ยครบั

ค. เก็บลกู บอลใหผ้ มที ง. ชว่ ยเก็บลูกบอลใหผ้ มหนอ่ ยครบั

9. ขอ้ ใดเป็นประโยค ข. รายการอาหาร
ก. เขาชอบเล่นวา่ ว ง. วิชาภาษาไทย
ค. ท้องฟ้าสีคราม

10. ขอ้ ใดเปน็ ประโยคคาถาม ข. ใครจะไปตลาดกไ็ ด้
ก. เธอจะทาอะไรก็ตามใจเธอ ง. ใครจะไปตลาด
ค. ฉันไมไ่ ปโรงเรียนน.

ช่อื ...........................................นามสกลุ ...............................

เฉลยช้นั ................เลขท่ี................ครผู ู้สอน...................................

คาชี้แจง จงเลอื กคาตอบทถี่ กู ทสี่ ุด แบบฝึกหัดท้ายบท

1. ประโยคท่ีใช้ในการสื่อสารแบ่งออกเปน็ ก่ีชนิด

ก. 3 ชนิด ข. 4 ชนดิ ค. 5 ชนดิ ง. 6 ชนดิ

2. ประโยคทส่ี มบูรณป์ ระกอบดว้ ยอะไรบ้าง

ก. ประธาน + กรรม ข. กรยิ า + กรรม

ค. ประธาน + กริยา + กรรม ง. ประธาน + กรยิ า

3. ประธานของประโยคทาหน้าท่ีอะไร ข. ผกู้ ระทาหรือผทู้ ่ีแสดงอาการ
ก. ผ้ถู กู กระทา ง. สิ่งท่ปี ระธานแสดงออกมา
ค. สว่ นท่ชี ่วยขยายเน้ือความให้ชัดเจนย่ิงข้นึ

4. ประโยคชนิดใดทใี่ ช้เพอื่ ห้ามไม่ให้กระทา
ก. ประโยคบอกเลา่ ข. ประโยคคาถาม ค. ประโยคปฏิเสธ ง. ประโยคคาสง่ั

5. “ฉนั ปลูกตน้ ไม้ในสวน” คาที่ขดี เสน้ ใต้เป็นสว่ นใดของประโยค

ก. กรรม ข. ประธาน ค. กรยิ า ง. ถูกทั้ง ข. และ ค.

6. ประโยคปฏิเสธมกั มีคาใดในประโยค ค. ทาไม ง. อยา่
ก. ไม่ ข. ขอร้อง

7. “พซ่ี อื้ ผกั มาจากรา้ นไหน” เปน็ ประโยคชนิดใด
ก. ประโยคบอกเล่า ข. ประโยคขอรอ้ ง ค. ประโยคคาสง่ั ง. ประโยคคาถาม

8. ประโยคขอร้องในขอ้ ใดใชถ้ ้อยคาได้เหมาะสม

ก. ช่วยเก็บลกู บอลใหผ้ มหน่อยเถอะ ข. ไดโ้ ปรดชว่ ยเกบ็ ลูกบอลให้ผมหนอ่ ยครบั

ค. เกบ็ ลกู บอลใหผ้ มที ง. ชว่ ยเก็บลูกบอลให้ผมหน่อยครับ

9. ขอ้ ใดเป็นประโยค ข. รายการอาหาร
ก. เขาชอบเล่นว่าว ง. วชิ าภาษาไทย
ค. ทอ้ งฟ้าสคี ราม

10. ขอ้ ใดเป็นประโยคคาถาม ข. ใครจะไปตลาดกไ็ ด้
ก. เธอจะทาอะไรก็ตามใจเธอ ง. ใครจะไปตลาด
ค. ฉนั ไม่ไปโรงเรียนน.

บทท่ี 18

การใชพ้ จนานกุ รม

ใบความรู้

เรือ่ ง การใชพ้ จนานุกรม

พจนานกุ รม

เปน็ หนงั สอื ทรี วบรวมค่าในภาษาไทย โดยเรียงลา่ ดับค่าตามตัวอกั ษร

หลกั การใชพ้ จนานุกรม

การเรยี งลาดบั คา

-เรียงค่าตามลา่ ดับพยญั ชนะ ก-ฮ สว่ น ฤ-ฤา จะอยูห่ ลงั ร และ ฦ-ฦา

จะอยหู่ ลัง ล เช่น

ขรุขระ ต้องค้นหาทพี ยญั ชนะหมวด ข

เฉากวย ตอ้ งค้นหาทีพยญั ชนะหมวด ฉ

- เรียงคา่ ตามรูปสระ ดงั นี้ –ะ , -ั , -ะั , -า , -ำ , -ิ , -ี , - ึ , ื- , -ุ

, -ู , เ- , เ-ะ , เ-า , เ-าะ , เ -ิ , เ-ี , เ-ะี , เ , เ-ืะ , แ- , แ-ะ ,โ- , โ-ะ , ใ- , ไ-

เช่น

กะละมัง กาแพง

กงิ้ กอื เกาะ

- คา่ ทีไมม่ ีรูปสระจะมากอ่ นคา่ ทีมรี ูปสระ เชน่

นาฬิกา น้าใจ

นิทรรศการ นี้

- อักษรย่อบอกชนิดของค่า เชน่

น หมายถงึ ค่านาม

ส หมายถึง คา่ สรรพนาม

ก หมายถงึ คา่ กรยิ า

ช่อื .....................................นามสกุล...................................
ช้ัน..................เลขที่.............ครผู ้สู อน...................................

ใบกจิ กรรม เร่อื งการใช้พจนานุกรม

คาชแ้ี จง จงเรียกคาต่อไปนีใ้ หถ้ กู ตอ้ งตามหลกั พจนานุกรม
1. นก ช้าง ทหาร พาน ปลา
................................................................................................................
2. สยาม สนมิ สมอง
................................................................................................................
3. กล้วย กรรไกร กิ่ง กาแพง
................................................................................................................
4. พิราบ พิมเสน พกิ ุล
................................................................................................................

คาชีแ้ จง จงขีดเส้นใต้คาท่เี ขยี นผดิ และแกไ้ ขใหถ้ กู ต้องตามหลกั พจนานกุ รม
1. ทา่ เรือ ทารุน ทางาน ทาลาย
................................................................................................................
2. หม่นั ใส้ หรรษา หลอก หวาน
................................................................................................................
3. ตรอง ตลบ ตะแกรง ตะใคร้
................................................................................................................
4. พนม พนดิ า พยด พยงุ
...........................................................................................................

ช่ือ.....................................นามสกลุ ...................................

เฉลยช้นั ..................เลขที่.............ครผู ู้สอน...................................

ใบกจิ กรรม เรอื่ งการใชพ้ จนานุกรม

คาชี้แจง จงเรียกคาต่อไปนี้ใหถ้ กู ตอ้ งตามหลักพจนานุกรม
1. นก ชา้ ง ทหาร พาน ปลา

.....ช..้า..ง....ท...ห...า..ร.....น..ก.....ป..ล...า....พ...า..น.................................................................

2. สยาม สนมิ่ สมอง

........ส...ม...อ..ง....ส...น..ิม.....ส...ย..า...ม..........................................................................

3. กล้วย กรรไกร ก่งิ กาแพง

......ก...ร..ร...ไ.ก...ร....ก..ล...้ว..ย.....ก..า...แ..พ...ง....ก...่งิ .............................................................

4. พริ าบ พิมเสน พกิ ลุ

.......พ...ิก..ุล.....พ...ิม...เ.ส...น....พ...ิร..า...บ.........................................................................

คาช้ีแจง จงขีดเส้นใต้คาท่เี ขยี นผดิ และแก้ไขใหถ้ กู ต้องตามหลักพจนานกุ รม
1. ท่าเรือ ทารนุ ทางาน ทาลาย

.........ท...า..ร...ุณ...............................................................................................

2. หมัน่ ใส้ หรรษา หลอก หวาน

...........ห...ม..น่ั...ไ.ส...้ .........................................................................................

3. ตรอง ตลบ ตะแกรง ตะใคร้

...........ต...ะ..ไ..ค..ร...้ .........................................................................................
4......พ...น..ม..พ...ย..พ.ศ.น..ิด...า......พ...ย..ด.......พ..ย..งุ.................................................................

ชือ่ ...........................................นามสกุล...............................

ชั้น................เลขที่................ครผู ูส้ อน...................................

คาชแ้ี จง จงเลอื กคาตอบท่ถี ูกท่สี ดุ แบบฝกึ หดั ทา้ ยบท
1. ขอ้ ใดเรยี งลาดับรปู สระตามพจนานุกรมผิด
ค. แ- แ- ะ เ- ง. ผิดทุกข้อ
ก. ะ -ั ั-ะ ข. เ- ะ เ-ำ เ- ำะ

2. ขอ้ ใดกลา่ วไมถ่ ูกตอ้ งเก่ยี วกับพจนานกุ รม

ก. ใช้หาความหมายของคา ข. ใชห้ าคาอ่านของคา

ค. ใชห้ าชนดิ ของคา ง. ใช้หาภาพประกอบของคา

3. ถา้ ต้องการหาคาว่า “ฝาช”ี ตอ้ งคน้ หาจากพยัญชนะหมวดใด

ก. หมวด ช ข. หมวด ผ ค. หมวด ฝ ง. หมวด ญ

4. คาใดทีจ่ ะพบระหว่างคาวา่ ทาเนยี บ กับ ทีเดด็

ก. ท่าทาง ข. ทฐิ ิ ค. ทาครัว ง. ทุกข์

5. ขอ้ ใดเรยี งคาไดถ้ ูกตอ้ งตามหลกั พจนานุกรม
ก. ขอบคณุ ข้อมูล ขับร้อง ขา้ พเจา้
ข. คลัง คลอด ครง่ึ ครู
ค. ถวาย ถอย ถลา ถนอม
ง. มนตรี มณี มณฑล มนษุ ย์

6. พยญั ชนะตัวใดมาเป็นลาดบั 4 เมื่อเรยี งลาดบั ตามพจนานกุ รม

ก. หมวด ฉ ข. หมวด ค ค. หมวด ก. ง. หมวด ข

7. “ขัดแยง้ ข้าง ........... ขุด” ควรเตมิ คาใดใหถ้ กู ต้องตามหลกั พจนานุกรม

ก. เขย่า ข. เขนิ ค. ขนื ใจ ง. ขโมย

8. รปู สระตัวใดเปน็ ลาดับสดุ ท้าย เมอ่ื เรียงตามลาดับพจนานกุ รม

ก. า ข. ะ ค. เ ง. ไ

9. คาในข้อใดเป็นลาดับที่ 2 เม่อื เรียงลาดับตามพจนานุกรม

ก. ไพศาล ข. ปนื พก ค. นาวี ง. เลือด

10. อักษรยอ่ น. บอกชนิดคาในข้อใด ค. ดากริยา ง. คานาม
ก. คาบุพบท ข. คาสรรพนาม

ช่ือ...........................................นามสกุล...............................

เฉลยช้ัน................เลขท่ี................ครูผสู้ อน...................................

คาช้ีแจง จงเลือกคาตอบท่ีถูกที่สุด แบบฝกึ หดั ท้ายบท

1. ข้อใดเรียงลาดับรูปสระตามพจนานกุ รมผดิ ง. ผิดทุกขอ้
ก. ะ ั- -ั ะ ข. เ- ะ เ-ำ เ- ำะ ค. แ- แ- ะ เ-

2. ขอ้ ใดกล่าวไมถ่ กู ต้องเกยี่ วกบั พจนานุกรม

ก. ใชห้ าความหมายของคา ข. ใชห้ าคาอา่ นของคา

ค. ใช้หาชนดิ ของคา ง. ใชห้ าภาพประกอบของคา

3. ถา้ ต้องการหาคาวา่ “ฝาช”ี ต้องค้นหาจากพยญั ชนะหมวดใด

ก. หมวด ช ข. หมวด ผ ค. หมวด ฝ ง. หมวด ญ

4. คาใดท่ีจะพบระหวา่ งคาว่า ทาเนยี บ กบั ทีเดด็

ก. ท่าทาง ข. ทิฐิ ค. ทาครัว ง. ทกุ ข์

5. ข้อใดเรียงคาได้ถูกตอ้ งตามหลกั พจนานกุ รม

ก. ขอบคณุ ข้อมลู ขับร้อง ขา้ พเจา้

ข. คลัง คลอด ครง่ึ ครู

ค. ถวาย ถอย ถลา ถนอม

ง. มนตรี มณี มณฑล มนษุ ย์

6. พยญั ชนะตัวใดมาเป็นลาดับ 4 เม่ือเรยี งลาดับตามพจนานุกรม

ก. หมวด ฉ ข. หมวด ค ค. หมวด ก. ง. หมวด ข

7. “ขัดแย้ง ขา้ ง ........... ขุด” ควรเตมิ คาใดให้ถกู ตอ้ งตามหลักพจนานุกรม

ก. เขยา่ ข. เขนิ ค. ขืนใจ ง. ขโมย

8. รูปสระตวั ใดเป็นลาดบั สุดทา้ ย เมื่อเรียงตามลาดับพจนานุกรม

ก. า ข. ะ ค. เ ง. ไ

9. คาในข้อใดเป็นลาดบั ท่ี 2 เม่อื เรยี งลาดับตามพจนานกุ รม

ก. ไพศาล ข. ปนื พก ค. นาวี ง. เลือด

10. . อักษรย่อ น. บอกชนดิ คาในข้อใด ค. ดากรยิ า ง. คานาม
ก. คาบพุ บท ข. คาสรรพนาม

บทท่ี 19

การใชเ้ คร่อื งหมายตา่ งๆ

ใบความรู้

เร่อื ง การใชเ้ ครอ่ื งหมายตา่ งๆ

ๆ เรียกว่า ไม้ยมก

ใชว้ างหลังค่าหรือขอ้ ความทีตอ้ งการให้อ่าน ซ้่า เช่น

เรว็ ๆ อา่ นวา่ เรว็ – เรว็

คอ่ ย ๆ อ่านวา่ คอ่ ย – ค่อย

วันหนงึ ๆ อา่ นว่า วันหนงึ – วันหนงึ

๚ เรยี กว่า ไปยาลนอ้ ย

ใช้ละคา่ ทเี ปน็ ทที ราบกันโดยทัวไป โดยละสว่ นหลังไว้ เช่น

เสดจ็ ๚ คา่ เต็มคอื เสด็จพระราชดา่ เนนิ

กรงุ ศร๚ี ค่าเต็มคอื กรุงศรีอยธุ ยา

น้อมเกลา้ ๚ ค่าเตม็ คือ นอ้ มเกลา้ นอ้ มกระหม่อม

๚ล๚ เรยี กว่า ไปยาลใหญ่

ใช้ละขอ้ ความขา้ งทา้ ยทอี ยใู่ นประเภทเดียวกันอกี มากมาย เมืออา่ นประโยคจะแทน ๚ล๚

ดว้ ย คา่ วา่ ละ หรอื และอนื ๆ เช่น

ในสวนสัตวม์ สี ัตว์มากมาย เช่น กวาง ม้า กระทงิ หมี ๚ล๚

อ่านวา่ ในสวนสัตว์มสี ตั วม์ ากมาย เช่น กวาง ม้า กระทิง หมี ละ

หรอื ในสวนสตั ว์มีสตั ว์มากมาย เช่น กวาง มา้ กระทงิ หมี และอืนๆ

“ ” เรียกวา่ อญั ประกาศ

ใช้เขียนหนา้ และหลงั ขอ้ ความทเี ปน็ คา่ พูด เชน่

น้องบอก “ แบง่ ขนมใหห้ นกู นิ ดว้ ย ”

ฉนั ก่าลงั คิดวา่ “ฉนั จะไปเวยี นเทยี นทวี ัด”

! เรยี กว่า อัศเจรีย์

เปน็ เครืองหมายแสดงอารมณ์ ความรู้สึกทเี กดิ ขึ้นในขณะนั้น และไมอ่ ่านออกเสียง โดย

เขยี นหลงั ค่าอุทาน เชน่

โอ้โฮ ! สดุ ยอด

เอะ ! อะไรหล่น

ช่วยด้วย ! โจรขโมยกระเป๋า

ใบความรู้ (ต่อ)

เรือ่ ง การใชเ้ ครอื่ งหมายตา่ งๆ

( ) เรยี กวา่ นขลิขิต หรอื เครือ่ งหมายวงเล็บ

ใชข้ ยายข้อความ หรืออธบิ ายความหมาย เชน่

ราชาผลไม้ (ทุเรียน)

ขันติ (อดทน)

- เรียกวา่ ยตั ิภังค์

ใช้แยกพยางคเ์ พอื บอกค่าอ่าน เชน่

อนนั ต์ อ่านว่า อะ – นนั

ใช้ในความหมาย ถึง เชน่

1-100 อา่ นว่า หนึง–ถึง-รอ้ ย

06.00-10.00 อ่านวา่ หก-นาฬิกา-ถึง-สบิ -นาฬิกา

เรยี กว่า สัญประกาศ

ใชข้ ีดเส้นใต้ข้อความส่าคัญทตี อ้ งการเนน้

พวกเราไปเทียวประสาทหินพนมรงุ้ ซงึ เปน็ แหลง่ มรดกทางวัฒนธรรมของโลก

. เรยี กวา่ มหพั ภาค

ใช้กา่ กับอักษรย่อ เช่น

ป. ค่าเตม็ ประถมศึกษา

นสพ. คา่ เต็ม หนงั สือพมิ พ์

พ.ศ. คา่ เตม็ พุทธศักราช

รร. ค่าเตม็ โรงเรียน

พญ. คา่ เตม็ แพทย์หญงิ

/ เรียกว่า อศั เจรีย์

เปน็ เขียนหลังจ่านวนตัวเลข เพอื แบ่งจ่านวนย่อยออกจากจ่านวนใหญ่ เชน่

ป.3/2 อา่ นวา่ ประ-ถม-สึก-สา-ปี-ที-สาม-ทบั -สอง

บา้ นเลขที 29/14 อ่านวา่ บ้าน-เลข-ที-ย-ี สบิ -เก้า-ทบั -สบิ -สี

ชอื่ ...................................นามสกุล...................................
ช้นั ................เลขท่ี...........ครผู สู้ อน...................................

ใบกจิ กรรม เร่อื ง การใชเ้ คร่ืองหมายตา่ งๆ

คาชแี้ จง จงเขียนคาอา่ นตอ่ ไปน้ใี หถ้ กู ต้อง
1. บา้ นเลขท่ี 99/5
...................................................................................................................
2. มีลงิ ประมาณ 25-30 ตวั
...................................................................................................................
3. แต่ละปีๆ
...................................................................................................................
4. นครศรี๚
...................................................................................................................
5. แม่ซ้ือผลไม้หลายชนิด เชน่ ชมพู่ ฝร่ัง เงาะ ๚ล๚
...................................................................................................................

คาชีแ้ จง จงเขยี นคาเตม็ ของคายอ่ ตอ่ ไปนี้
1. เดือน ก.ค.
...................................................................................................................
2. รร. อนบุ าล
...................................................................................................................
3. จ.จันทบุรี
...................................................................................................................
4. พ.ศ. 2563
...................................................................................................................
5. ด.ช. มานพ
...................................................................................................................
6. 09.00 น.
...................................................................................................................

ชือ่ ...................................นามสกุล...................................

เฉลยชนั้ ................เลขที่...........ครผู ู้สอน...................................

ใบกิจกรรม เรื่อง การใชเ้ คร่อื งหมายต่างๆ

คาช้แี จง จงเขียนคาอา่ นต่อไปนีใ้ หถ้ ูกตอ้ ง
1. บา้ นเลขท่ี 99/5

บ...า้...น..เ..ล..ข...ท...่เี .ก...้า..ส...ิบ..เ..ก..า้...ท...ับ..ห...า้.......................................................................

2. มลี ิงประมาณ 25-30 ตวั

.ม..ลี...งิ ..ป...ร..ะ...ม..า...ณ...ย...่ีส...ิบ..ห...้า...ถ..ึง..ส...า..ม...ส...บิ ..ต...วั.........................................................
3.....แ.แ..ตต..่ล.ล่ ..ะะ..ปป..ๆี.ี..แ...ต..่ล...ะ..ป...ี...................................................................................
น.4...ค..น.ร.ค.ศ..ร.ร.ศ.ีธ.ร..รี๚..ร..ม...ร..า...ช.......................................................................................

5. แมซ่ ือ้ ผลไม้หลายชนิด เช่น ชมพู่ ฝร่งั เงาะ ๚ล๚
....แ..ม..่ซ..ื้อ..ผ..ล...ไ.ม..ห้ ..ล...า.ย...ช..น..ิด....เ.ช..น่ ....ช..ม..พ..ู่...ฝ...ร..งั่ ...เ.ง..า..ะ....แ..ล..ะ..อ..ื่น..ๆ....(.ห..ร..ือ..ล..ะ..)....................

คาชีแ้ จง จงเขยี นคาเตม็ ของคายอ่ ต่อไปน้ี
1. เดือน ก.ค.

......เ.ด...อื ...น..ก...ร..ก...ฎ..า...ค..ม.....................................................................................

2. รร. อนบุ าล

.....โ.ร...ง..เ..ร..ยี ...น..อ...น..ุบ...า...ล....................................................................................

3. จ.จนั ทบรุ ี

....จ...งั ..ห...ว..ัด...จ..นั...ท...บ...ุร..ี .....................................................................................
.4....พ.พ..ุท...ศ.ธ....ศ2..กั.5..6ร..3า...ช....ส..อ...ง..พ...นั...ห...้า..ร..้อ...ย...ห...ก..ส...ิบ...ส..า..ม...............................................

5. ด.ช. มานพ

........เ..ด..็ก...ช..า...ย..ม...า..น...พ.....................................................................................

6. 09.00 น.

.....เ..ก..้า..น...า..ฬ...กิ...า.............................................................................................

ชื่อ...........................................นามสกลุ ...............................

ชน้ั ................เลขท่ี................ครผู ูส้ อน...................................

คาชีแ้ จง จงเลอื กคาตอบทถ่ี ูกทส่ี ุด แบบฝกึ หัดทา้ ยบท

1. ข้อใดคอื เครือ่ งหมาย “ไปยาลน้อย ”

ก. / ข. ฯลฯ ค. ( ) ง. ฯ

2. เคร่ืองหมาย ( ) มีชื่อเรยี กวา่ อะไร

ก. วงเล็บปีกกา ข. นขลิขติ ค. ปรัศนี ง. อัศเจรยี ์

3. เครือ่ งหมายไม้ยมกใชท้ าหน้าท่ีอะไร ข. เป็นเครือ่ งหมายละข้อความให้ส้นั ลง
ก. ใช้เขยี นหลังคาเพอ่ื ออกเสียงอา่ นซ้า ง. เปน็ เครือ่ งหมายแยกพยางค์
ค. ใช้ขดี ใต้ข้อความเพอื่ ให้สังเกตได้ชดั เจน

4. “คณะรฐั มนตรี” ขอ้ ใดย่อคาโดยใชเ้ คร่อื งหมายมหพั ภาคได้ถูกต้อง
ก. ครม. ข. ค.รม. ค. ค.ร.ม. ง. .ครม

5. เครอ่ื งหมาย ฯลฯ ทาหนา้ ท่อี ะไร

ก. ใชย้ อ่ คา ข. ใชล้ ะข้อความข้างทา้ ยทอี่ ยู่ในประเภทเดียวกัน

ค. ใชข้ น้ึ ตน้ ขอ้ ความ ง. ใชเ้ พอ่ื ควบกล้าเสียงพยญั ชนะ

6. ข้อใดใชเ้ ครอื่ งหมายถกู ต้อง ข. สวัสดี อ่านวา่ สะ/หวดั /ดี
ก. สวสั ดี อา่ นวา่ สะ-หวดั -ดี ง. สวสั ดี อา่ นว่า สะหวดั ดี!
ค. สวัสดี อ่านวา่ ( สะหวัดดี )

7. ข้อใดอา่ นไปยาลนอ้ ยไมถ่ ูกตอ้ ง ข. กรุงเทพฯ อ่านว่า กรุงเทพมหานคร
ก. ฯพณฯ อา่ นวา่ พะนะท่าน ง. นอ้ มเกล้าฯ อ่านวา่ น้อมเกล้าน้อมกราบ
ค. ข้าฯ อา่ นว่า ขา้ พระพทุ ธเจา้

8. “ว้าย ใครเป็นคนทาจานแตก” ต้องใส่เคร่อื งหมายอัศเจรยี ์ตรงไหนของข้อความ

ก. วา้ ยใครเป็น ! คนทาจานแตก ข. วา้ ย ใคร ! เป็นคนทาจานแตก

ค. ว้าย ใครเปน็ คนทาจาน ! แตก ง. ว้าย ! ใครเป็นคนทาจานแตก

9. เคร่ืองหมาย เรยี กว่าอะไร

ก. มหพั ภาค ข. ยตั ิภงั ค์ ค. สญั ประกาศ ง.อญั ประกาศ

10. ขอ้ ใดใช้เคร่อื งหมายทบั ไมถ่ กู ตอ้ ง

ก. 14/08/2542 ข. 110/8 ซอยรน่ื รมย์

ค. มหาดไทย อ่านวา่ มะ/หาด/ไท ง. ป.5/9

ชอื่ ...........................................นามสกลุ ...............................

เฉลยช้ัน................เลขที่................ครูผสู้ อน...................................

คาชี้แจง จงเลอื กคาตอบท่ถี ูกทสี่ ดุ แบบฝึกหัดท้ายบท

1. ขอ้ ใดคอื เคร่ืองหมาย “ไปยาลน้อย ”

ก. / ข. ฯลฯ ค. ( ) ง. ฯ

2. เครื่องหมาย ( ) มีชอ่ื เรียกว่าอะไร

ก. วงเล็บปีกกา ข. นขลขิ ติ ค. ปรศั นี ง. อศั เจรยี ์

3. เคร่อื งหมายไม้ยมกใช้ทาหน้าท่อี ะไร ข. เป็นเคร่ืองหมายละขอ้ ความให้ส้ันลง
ก. ใชเ้ ขียนหลงั คาเพือ่ ออกเสยี งอา่ นซ้า ง. เปน็ เคร่อื งหมายแยกพยางค์
ค. ใชข้ ีดใต้ข้อความเพอ่ื ให้สังเกตไดช้ ัดเจน

4. “คณะรัฐมนตรี” ข้อใดย่อคาโดยใช้เครอ่ื งหมายมหพั ภาคไดถ้ กู ตอ้ ง

ก. ครม. ข. ค.รม ค. ค.ร.ม. ง. .ครม

5. เครอ่ื งหมาย ฯลฯ ทาหนา้ ทีอ่ ะไร

ก. ใช้ย่อคา ข. ใชล้ ะข้อความขา้ งทา้ ยท่อี ยูใ่ นประเภทเดยี วกัน

ค. ใช้ขน้ึ ต้นข้อความ ง. ใชเ้ พอ่ื ควบกลา้ เสยี งพยัญชนะ

6. ขอ้ ใดใชเ้ ครือ่ งหมายถูกตอ้ ง ข. สวัสดี อา่ นวา่ สะ/หวดั /ดี
ก. สวสั ดี อา่ นวา่ สะ-หวัด-ดี ง. สวัสดี อ่านวา่ สะหวดั ดี!
ค. สวัสดี อ่านว่า ( สะหวดั ดี )

7. ขอ้ ใดอ่านไปยาลน้อยไม่ถูกตอ้ ง ข. กรุงเทพฯ อ่านวา่ กรงุ เทพมหานคร
ก. ฯพณฯ อ่านวา่ พะนะทา่ น ง. นอ้ มเกลา้ ฯ อ่านวา่ น้อมเกลา้ นอ้ มกราบ
ค. ข้าฯ อา่ นวา่ ข้าพระพุทธเจา้

8. “วา้ ย ใครเป็นคนทาจานแตก” ต้องใส่เครอ่ื งหมายอัศเจรียต์ รงไหนของขอ้ ความ

ก. วา้ ยใครเป็น ! คนทาจานแตก ข. วา้ ย ใคร ! เป็นคนทาจานแตก

ค. วา้ ย ใครเปน็ คนทาจาน ! แตก ง. ว้าย ! ใครเป็นคนทาจานแตก

9. เคร่ืองหมาย เรียกวา่ อะไร
ก. มหัพภาค
ข. ยตั ิภังค์ ค. สัญประกาศ ง.อญั ประกาศ

10. ข้อใดใช้เครอ่ื งหมายทบั ไมถ่ ูกตอ้ ง ข. 110/8 ซอยรืน่ รมย์
ก. 14/08/2542 ง. ป.5/9
ค. มหาดไทย อ่านว่า มะ/หาด/ไทย

บทท่ี 20

ภาษาไทยมาตรฐาน
และภาษาถนิ่

ใบความรู้

เรื่อง คาไทยมาตรฐานและภาษาถน่ิ

ภาษาไทยมาตรฐาน
คือ ภาษาไทยทีใชเ้ ปน็ ภาษาทางราชการ เพือให้คนไทยใชภ้ าษาเดียวกนั ในการ
ตดิ ต่อสือสารกนั ทวั ประเทศ

ภาษาถิ่น
คอื ภาษาเฉพาะของแต่ละท้องถนิ ซึงมีลักษณะเฉพาะตัวทง้ั ถอ้ ยคา่ และสา่ เนยี ง โดย
แบ่งตามภมู ิภาคได้ 4 ภาษา คือ ภาษาเหนอื ภาษาอีสาน ภาษากลาง และภาษาใต้
ตัวอย่างภาษาถนิ่

ภาษากลาง ภาษาอสี าน ภาษาเหนอื ภาษาใต้
กลับ เมือ ป๊ิก หลบ
พูด อู้ เว้า แหลง
อรอ่ ย ลา่ แซบ หรอย
มอง ผ่อ เบงิ แล
บะแน
น้อยหนา่ บกั เขยี บ นอ้ ยหน่า

คา่ บางค่าถึงแม้จะเป็นภาษาถนิ เดยี วกนั ในแต่ละจงั หวัดอาจใชเ้ สียงตา่ งกัน เชน่ ค่าวา่
พส่ี าว

เชียงใหม่ เรยี กว่า ป้ี
น่าน เรียกวา่ เอ้ย ปเ้ี อ้ย
แพร่ เรียกวา่ ใญ้ เญย้
คา่ บางค่าถงึ แม้จะเปน็ ค่าเดยี วกัน แต่มีความหมายแตกต่างกนั ตามภาษาถนิ เชน่
ชมพู่ ภาษาใต้ เรยี กวา่ ฝรงั
กลอง ภาษาเหนอื เรยี กวา่ ตรอก ซอย
ขา้ วสาลี ภาษาเหนอื เรยี กว่า ข้าวโพด

ช่อื ...................................นามสกุล....................................
ช้นั ....................เลขที่...........ครผู ูส้ อน...................................

ใบกจิ กรรม เรือ่ ง คาไทยมาตรฐานและภาษาถิ่น

คาช้แี จง จงแยกคาภาษาถน่ิ ทีก่ าหนดใหถ้ กู ตอ้ ง
เว้า โม่ ตยุ บัดสี มง้ โมโห เบิ่ง ตอนเช้า
ขฮ้ี ก ผอม ม่อื เซ้า ง่าว ขเ้ี กีย้ ม อรอ่ ย ลา ฉาน จ่อย
ภาษากลาง ภาษาเหนอื ภาษาอสี าน ภาษาใต้

คาชแี้ จง จงนาคาภาษาถนิ่ ทกี่ าหนดไปเติมลงในช่องว่างให้ตรงกบั
ความหมาย พะ่ นอ่ ย(เหนอื ) ฉาน(ใต้) บักเขยี บ(อสี าน) ชมพู่(ใต้)
เกอื ก(ใต้) เว้า(อีสาน) ลา(เหนอื )
1. …………………………………..= สามเณร
2. …………………………………..= พดู
3. …………………………………..= ฝร่งั
4. …………………………………..= นอ้ ยหน่า
5. …………………………………..= อร่อย
6. …………………………………..= รองเท้า
7. ......................................................= ฉัน

ช่ือ...................................นามสกลุ ....................................

เฉลยช้ัน....................เลขที่...........ครูผู้สอน...................................

ใบกิจกรรม เรื่อง คาไทยมาตรฐานและภาษาถ่ิน

คาชี้แจง จงแยกคาภาษาถ่นิ ทกี่ าหนดให้ถูกตอ้ ง

เว้า โม่ ตยุ บดั สี มง้ โมโห เบงิ่ ตอนเช้า
ขฮี้ ก ผอม ม่ือเซ้า งา่ ว ขเี้ ก้ยี ม อร่อย ลา ฉาน จ่อย

ภาษากลาง ภาษาเหนือ ภาษาอีสาน ภาษาใต้

โมโห ตยุ เว้า โม่
ตอนเชา้ เบิง่ บดั สี
มง้ มื่อเซา้ ขฮ้ี ก
ผอม งา่ ว
ขเี้ ก้ยี ม ฉาน
อรอ่ ย ลา

จ่อย

คาช้ีแจง จงนาคาภาษาถิ่นท่กี าหนดไปเตมิ ลงในช่องวา่ งให้ตรงกบั
ความหมาย พ่ะน่อย(เหนือ) ฉาน(ใต้) บกั เขียบ(อีสาน) ชมพู่(ใต้)
เกือก(ใต้) เวา้ (อสี าน) ลา(เหนอื )

1. ………พ…ะ่ น…่อย……………………..= สามเณร

2. ………เ…วา้ ………………………..= พดู

3. ………ชม…พ…ู่ ……………………..= ฝรง่ั

4. ………บ…กั …เข…ียบ…………………..= นอ้ ยหน่า
5. …………ล…า ……………………..= อร่อย

6. ………เ…กอื …ก……………………..= รองเทา้
7. ..............ฉ...า..น...................................= ฉัน

ชอื่ ...........................................นามสกลุ ...............................

ช้นั ................เลขท่ี................ครูผู้สอน...................................

แบบฝึกหัดทา้ ยบท

คาชี้แจง จงเลือกคาตอบท่ถี ูกที่สุด ข. ทาใหม้ ภี าษาใชห้ ลายภาษา
1. ภาษาถิน่ มคี วามสาคญั อย่างไร ง. เปน็ เอกลักษณข์ องทอ้ งถนิ่

ก. ทาให้คนในท้องถน่ิ พดู ได้หลายภาษา
ค. เป็นเอกลักษณ์ของประเทศ

2. ขอ้ ใดเป็นภาษาถ่ินของภาคเหนือทงั้ หมด

ก. แหลง อู้ ข. ข่อย ขี้ฮก ค. เฮา ลา ง. ข้ีเกย้ี ม รถเครอ่ื ง

3. “อแิ ม่เฮ็ดหยังอยู่ กินข้าวแลงไป่” ประโยคนีเ้ ป็นภาษาถนิ่ ภาคใด

ก. ภาคเหนือ ข. ภาคอสี าน ค. ภาคใต้ ง. ภาคกลาง

4. คนอีสานเรยี ก “มะละกอ” ว่ำอย่ำงไร

ก. บะแก้ว ข. บะก้วยเต็ด ค. ลอกอ ง. บกั ห่งุ

5. ข้อใดมีความหมายว่า “อรอ่ ย” ท้งั หมด

ก. หม่า ฮด จก ข. อ่ิม มว่ น อหิ ลี

ค. แซบ หรอย ลา ง. หวิ ย่าน อ่มิ

6. ข้อใดเปน็ ภาษาถิ่นของภาคใต้ ข. บา้ นฉานของกนิ หรอยจงั ฮู้
ก. บ้านนี้มีแต่ของกนิ ที่อร่อย ง. แนวกนิ บา้ นขอ่ ยแซบหลาย
ค. แกง๋ หนนุ น้ลี าแตๆ้

7. จังหวดั ใดไมพ่ ูดภาษาใต้

ก. สงขลา ข. ยะลา ค. ลาพูน ง. สตลู

8.“ผมรับประทานอาหารไปหลายอย่างอร่อยๆทง้ั นนั้ เลย” คาทีข่ ีดเส้นใต้เป็นภาษาของภาคใด

ก. ภาษาอีสาน ข. ภาษาใต้ ค. ภาษาเหนอื ง. ภาษากลาง

9. ข้อใดไมไ่ ดม้ คี วามหมายวา่ “ฟักทอง” ง. บะนา้ แกว้
ก. น้าเต้า ข. บักม่ี ค. บักอ๊ึ

10. ขอ้ ใดไม่ใชภ่ าษาถ่ินเหนอื ข. เฮาอยเู่ จยี งใหมเ่ จา้
ก. เฮายะการยะงานเจ้า ง. นอ้ งยังละออ่ นอยูเ่ ลย
ค. ฉานไปแลโนราห์น้อยหนา่

ชอื่ ...........................................นามสกลุ ...............................

เฉลยชั้น................เลขที่................ครูผสู้ อน...................................

แบบฝกึ หดั ท้ายบท

คาชีแ้ จง จงเลอื กคาตอบทถี่ ูกที่สดุ

1. ภาษาถิน่ มีความสาคัญอยา่ งไร

ก. ทาใหค้ นในท้องถนิ่ พดู ได้หลายภาษา ข. ทาใหม้ ภี าษาใชห้ ลายภาษา

ค. เป็นเอกลักษณ์ของประเทศ ง. เป็นเอกลักษณ์ของทอ้ งถิน่

2. . ข้อใดเปน็ ภาษาถิ่นของภาคเหนือทั้งหมด
ก. แหลง อู้ ข. ขอ่ ย ข้ีฮก ค. เฮา ลา ง. ข้ีเกี้ยม รถเคร่อื ง

3. “อแิ ม่เฮ็ดหยงั อยู่ กินข้าวแลงไป่” ประโยคนเี้ ปน็ ภาษาถิน่ ภาคใด

ก. ภาคเหนือ ข. ภาคอสี าน ค. ภาคใต้ ง. ภาคกลาง

4. คนอสี านเรียก “มะละกอ” ว่ำอย่ำงไร

ก. บะแก้ว ข. บะกว้ ยเตด็ ค. ลอกอ ง. บักห่งุ

5. ข้อใดมีความหมายวา่ “อร่อย” ทั้งหมด

ก. หม่า ฮด จก ข. อิม่ มว่ น อหิ ลี

ค. แซบ หรอย ลา ง. หิว ยา่ น อิม่

6. ขอ้ ใดเปน็ ภาษาถ่นิ ของภาคใต้ ข. บา้ นฉานของกินหรอยจังฮู้
ก. บา้ นนีม้ แี ต่ของกนิ ท่ีอรอ่ ย ง. แนวกนิ บา้ นข่อยแซบหลาย
ค. แกง๋ หนนุ นล้ี าแต้ๆ

7. จังหวัดใดไมพ่ ูดภาษาใต้

ก. สงขลา ข. ยะลา ค. ลาพูน ง. สตูล

8.“ผมรับประทานอาหารไปหลายอย่างอร่อยๆทั้งนน้ั เลย” คาทีข่ ีดเส้นใตเ้ ปน็ ภาษาของภาคใด

ก. ภาษาอีสาน ข. ภาษาใต้ ค. ภาษาเหนอื ง. ภาษากลาง

9. ข้อใดไม่ได้มคี วามหมายวา่ “ฟกั ทอง” ง. บะน้าแกว้
ก. นา้ เต้า ข. บกั มี่ ค. บักอ๊ึ

10. ข้อใดไมใ่ ช่ภาษาถน่ิ เหนือ ข. เฮาอยเู่ จียงใหมเ่ จา้
ก. เฮายะการยะงานเจา้ ง. น้องยงั ละอ่อนอยู่เลย
ค. ฉานไปแลโนราห์นอ้ ยหนา่

บทท่ี 21

การเขียนจดหมาย