ການນຳໃຊ້ ວິທີສອນແບບເປີດ ອ. ວິໄລວັນ ທອງຄຳ

i ການນໍາໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ (Open Approach) ເຂ ົ້າໃນການຮຽນ - ການສອນ ວິຊາຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບການຄິດ ຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມ ປີທີ 5 ໂຮງຮຽນປະຖ ມສ ມບູນສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ ສ ກຮຽນ 2020 - 2021 ປທ ນາງ ວັນວິໄລ ທອງຄໍາ ການວິໄຈການຮຽນ-ການສອນສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ 2020 – 2021

ii ການນໍາໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ (Open Approach) ເຂ ົ້າໃນການຮຽນ - ການສອນ ວິຊາຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບການຄິດຢ່າງມີ ເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມ ປີທີ 5 ໂຮງຮຽນ ປະຖ ມສ ມບູນສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ ສ ກຮຽນ 2020 - 2021 ປທ ນາງ ວັນວິໄລ ທອງຄໍາ ການວິໄຈການຮຽນ-ການສອນສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ 2020 - 2021

ບ ດຄັດຫຍໍົ້ ການນໍາໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ (Open Approach) ການນໍາໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ (Open Approach) ເຂ ົ້າໃນ ການຮຽນ - ການສອນ ວິຊາຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນ ປະຖ ມ ປີທີ 5 ໂຮງຮຽນປະຖ ມສ ມບູນສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ, ການສຶກສາວິໄຈຄັົ້ງນີົ້ມີຈຸດປະສ ງ: 1) ເພ ື່ອ ສຶກສາປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນວິຊາຄະນິດສາດກ່ຽວກັບການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ ໃນ ຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5 ຕາມເກນ 70/70 , 2) ສຶກສາຜ ນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມ ປີທີ 5 ໂດຍວິທີສອນແບບເປີດ ແລະ 3) ສຶກສາຄວາມເພີື່ງພໍໃຈຂອງນັກຮຽນທີື່ມີຕໍື່ການນໍາໃຊ້ການສອນແບບເປີດ ເຂ ົ້າໃນການສອນຄະນິດສາດ. ກຸ່ມເປ ົ້າໝາຍຄ ນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5 ໂຮງຮຽນ ປະຖ ມສ ມບູນສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ ສ ກຮຽນ 2020 - 2021 ຈໍານວນ 30 ຄ ນ ເຊິື່ງໄດ້ມາໂດຍການເລ ອກແບບເຈາະຈ ງ ( Purposive Sampling ) ເຄ ື່ອງມ ທີື່ໃຊ້ໃນການຄ ົ້ນຄວ້າປະກອບມີ ບ ດສອນວິຊາຄະນິດສາດ ຈໍານວນ 6 ບ ດ, ແບບທ ດສອບວັດຜ ນການຮຽນກ່ອນ ແລະ ຫ ັງການຮຽນ ແບບປາລະໄນ 4 ຕ ວເລ ອກ, ແບບທ ດສອບຍ່ອຍແບບ ປາລະໄນ 4 ຕ ວເລ ອກ, ແບບສອບຖາມຄວາມເພິື່ງພໍໃຈຂອງນັກຮຽນທີື່ມີຕໍື່ການຮຽນ - ການສອນ ວິຊາ ຄະນິດສາດ ແບບ 2 ຕ ວເລ ອກ ຈໍານວນ 24 ຂໍົ້. ຜ ນການສຶກສາຄ ົ້ນຄວ້າພ ບວ່າ: 1) ປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນ ຂອງການນໍາໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ ( Open Approach ) ເຂ ົ້າໃນການ ຈັດການຮຽນ - ການສອນວິຊາຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5 ພ ບ ວ່າ ປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນ ( E1 / E2 ) ເທ ື່າກັບ 82.24 / 82.17 ສູງກ່ວາເກນທີື່ຕັົ້ງໄວ້ 70/70. 2) ການຈັດການຮຽນຮູ້ໂດຍວິທີສອນແບບເປີດເຮັດໃຫ້ນັກຮຽນມີຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ໄດ້ຕາມຂັົ້ນຕອນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນຄ ການລວບລວມຂໍົ້ມູນ, ການຈໍາແນກຂໍົ້ມູນ, ການພິຈາລະນາຄວາມໜ້າ ເຊ ື່ອຖ , ການໃຊ້ເຫດຜ ນ ແລະ ການອະທິບາຍຢ່າງມີເຫດຜ ນ ໂດຍນັກຮຽນສາມາດລວບລວມຂໍົ້ມູນທີື່ຕ້ອງ ອະທິບາຍເຫດຜ ນ, ຈໍາແນກຂໍົ້ມູນທີື່ເປັນຂໍົ້ແທ້ຈິງຂໍົ້ຄິດເຫັນ ແລະ ນໍາມາພິຈາລະນາຄວາມໜ້າເຊ ື່ອຖ ຈ ນເກີດການ ໃຊ້ເຫດຜ ນ ແລ້ວສາມາດອະທິບາຍ ຫ ບອກຄວາມກ່ຽວຂ້ອງລະຫວ່າງເລ ື່ອງທີື່ອ້າງກັບຂໍົ້ສະຫຼຸບ ຊຶື່ງສ ື່ງຜ ນໃຫ້ ນັກຮຽນມີຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ, ສາມາດອະທິບາຍໃຫ້ຜູ້ອ ື່ນຍອມຮັບ ຫ ເຊ ື່ອຖ ໄດ້ ແລະ ຍັງ ສ ື່ງຜ ນໃຫ້ນັກຮຽນມີການພິຈາລະນາຮອບຄອບຫ າຍຂຶົ້ນ ກ່ອນການຕັດສິນໃຈໃນເລ ື່ອງຕ່າງໆໄດ້ຢ່າງຖ ກຕ້ອງ, ເກີດ ການແລກປ່ຽນຄວາມຄິດເຫັນ ແລະ ຍອມຮັບຟັງຄວາມຄິດເຫັນຂອງຄ ນອ ື່ນ, ມີການແລກປ່ຽນຄວາມຮູ້ເຊິື່ງກັນ ແລະ ກັນ, ກ້າຄິດກ້າສະແດງອອກຫ າຍຂຶົ້ນ, ມີຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນໄປໃນທາງທີື່ດີຂຶົ້ນ. 3) ນັກຮຽນມີຄວາມເພີື່ງພໍໃຈຕໍື່ກັບການຈັດການຮຽນ - ການສອນວິຊາຄະນິດສາດກ່ຽວກັບການຄິດຢ່າງມີ ເຫດຜ ນໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5 ໂຮງຮຽນປະຖ ມສ ມບູນສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ ໂດຍລວມມີຄວາມພໍໃຈເຊິື່ງກວມເຖິງ 93.75% .

ສາລະບານ ໜ້າ ບ ດຄັດຫຍໍົ້................................................................................................................ i ສາລະບານ............................................................................................................... ii ສາລະບານຕາຕະລາງ....................................................................................................iv ສາລະບານຮູບພາບ......................................................................................................vi ພາກທີ1 ບ ດນໍາ......................................................................................................... 1 1. ຄວາມເປັນມາ ແລະ ຄວາມສໍາຄັນຂອງບັນຫາ................................................................................ 1 2. ຄໍາຖາມຂອງການວິໄຈ.............................................................................................................. 3 3. ຈຸດປະສ ງຂອງກສນວິໄຈ........................................................................................................... 3 4. ສ ມມຸດຖານຂອງການວິໄຈ........................................................................................................ 3 5. ຂອບເຂດຂອງການວິໄຈ ........................................................................................................... 3 1. ປະຊາກອນ ແລະ ກຸ່ມຕ ວຢ່າງ.............................................................................................. 3 2. ຂອບເຂດດ້ານເນ ົ້ອໃນ ........................................................................................................ 4 3. ຂອບເຂດດ້ານຕ ວປ່ຽນ ....................................................................................................... 4 4. ຂອບເຂດດ້ານເວລາ ........................................................................................................... 4 6. ຜ ນປະໂຫຍດທີື່ຄາດວ່າຈະໄດ້ຮັບຈາກການວິໄຈ............................................................................ 4 7. ນິຍາມຄໍາສັບສະເພາະ............................................................................................................... 5 ພາກທີ2 ແນວຄິດທິດສະດີ ແລະ ບ ດວິໄຈທີື່ກ່ຽວຂ້ອງ .............................................................. 6 1. ຫ ັກສູດສຶກສາຊັົ້ນປະຖ ມ ປີທີ 5 ວິຊາຄະນິດສາດ.......................................................................... 6 2. ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ............................................................................................................ 10 1. ຄວາມໝາຍຂອງການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ............................................................................... 10 2. ຄວາມສໍາຄັນຂອງການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ .............................................................................. 12 3. ລັກສະນະການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ........................................................................................ 13 4. ຂະບວນການ ແລະ ຂັົ້ນຕອນໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ........................................................... 14 5. ແນວທາງການສ ື່ງເສີມການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ......................................................................... 15 6. ການປະເມີນຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ............................................................. 15 3. ວິທີການສອນແບບເປີດ (Open Approach)............................................................................. 18 1. ຄວາມໝາຍຂອງວິທີການສອນແບບເປີດ (Open Approach)................................................ 18 2. ການຈັດການຮຽນຮູ້ໂດຍວິທີການແບບເປີດ (Open Approach ) ........................................... 19 4. ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສໍາຄັນຂອງບ ດສອນ ............................................................................. 22 5. ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈໃນການຮຽນ.................................................................................................... 24

iii 1. ຄວາມໝາຍຂອງຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ......................................................................................... 24 2. ປັດໃຈທີື່ເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ................................................................................... 25 3. ແນວຄິດທິດສະດີທີື່ກ່ຽວກັບຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ ......................................................................... 25 4. ການວັດຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ.................................................................................................... 26 6. ງານວິໄຈທີື່ກ່ຽວຂ້ອງ.............................................................................................................. 28 7. ຂອບເຂດແນວຄິດການວິໄຈ .................................................................................................... 31 ບ ດທີ3 ວິທີການດໍາເນີນການວິໄຈ ....................................................................................32 1. ປະຊາກອນ ແລະ ກຸ່ມຕ ວຢ່າງ.................................................................................................. 32 2. ເຄ ື່ອງມ ທີື່ໃຊ້ໃນການເກັບກໍາຂໍົ້ມູນ............................................................................................. 32 1. ເຄ ື່ອງມ ທີື່ໃຊ້ໃນການວິໄຈ ................................................................................................. 32 2. ການສ້າງເຄ ື່ອງມ ການວິໄຈ ................................................................................................. 33 3. ວິທີການລວບລວມຂໍົ້ມູນ ........................................................................................................ 35 4. ວິທີວິເຄາະຂໍົ້ມູນ ................................................................................................................... 36 5. ສະຖິຕິທິື່ໃຊ້ໃນການວິເຄາະຂໍົ້ມູນ.............................................................................................. 37 ບ ດທີ4 ການວິເຄາະຂໍົ້ມູນ .............................................................................................39 1.ສັນຍາລັກທີື່ໃຊ້ໃນການນໍາສະເໜີຂໍົ້ມູນ ....................................................................................... 39 2. ດໍາລັບຂັົ້ນຕອນໃນການນໍາສະເໜີຜ ນການວິເຄາະຂໍົ້ມູນ.................................................................. 39 3. ຜ ນການວິເຄາະຂໍົ້ມູນ.............................................................................................................. 40 1. ຜ ນການວິເຄາະປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນ .......................................................................... 40 2. ຜ ນການວິເຄາະຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ.......................................................... 43 3. ຜ ນການວິເຄາະຄວາມເພິີື່ງພໍໃຈຂອງນັກຮຽນ......................................................................... 71 ບ ດທີ5 ສະຫຼຸບ, ອະພິປາຍຜ ນ ແລະ ຂໍົ້ສະເໜີແນະ .................................................................74 1. ສະຫຼຸບຜ ນການຄ ົ້ນຄວ້າ.......................................................................................................... 74 2. ອະພິປາຍຜ ນການຄ ົ້ນຄວ້າ....................................................................................................... 75 3. ຂໍົ້ສະເໜີແນະ ....................................................................................................................... 76 1. ຂໍົ້ສະເໜີແນະໃນການນໍາຜ ນການຄ ົ້ນຄວ້າໄປໃຊ້..................................................................... 76 2. ຂໍົ້ສະເໜີແນະໃນການສຶກສາຄ ົ້ນຄວ້າຄັົ້ງຕໍື່ໄປ ......................................................................... 76 ເອກະສານອ້າງອີງ ......................................................................................................77 ເອກະສານຊ້ອນທ້າຍ...................................................................................................82 ປະຫວັດຫຍໍົ້ຂອງຜູ້ວິໄຈ ............................................................................................. 139

iv ສາລະບານຕາຕະລາງ ໜ້າ ຕາຕະລາງ 1: ໂຄງສ້າງຫ ັກສູດ.......................................................................................... 7 ຕາຕະລາງ 2: ລາຍລະອຽດແຜນການຈັດການຮຽນຮູ້ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ ( Open Approach )........32 ຕາຕະລາງ 3: ການເກັບຂໍົ້ມູນ..........................................................................................35 ຕາຕະລາງ 4: ສະຫຼຸບເຄ ື່ອງມ ທີື່ໃຊ້ໃນການຄ ົ້ນຄວ້າ ແລະ ວິທີວິເຄາະຂໍົ້ມູນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ...............36 ຕາຕະລາງ 5: ຂອບວິເຄາະຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນຕາມຂອບແນວຄິດ ...........................37 ຕາຕະລາງ 6: ສະແດງປະສິດທິພາບຂະບວນການຈັດການຮຽນ - ການສອນແຕ່ລະບ ດ ( E1 ) ...................40 ຕາຕະລາງ 7: ສະແດງປະສິດທິຜ ນການຮຽນຮູ້ ( E2 ) ...............................................................41 ຕາຕະລາງ 8: ສະແດງປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນ ( ) 1 2 E / E ......................................................42 ຕາຕະລາງ 9: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລການລວບລວມຂໍົ້ມູນຂອງການຈັດການຮຽນຮູ້ເລ ື່ອງ ເລກສ່ວນ ແລະ ການແບ່ງ ສ່ວນ....................................................................................................................44 ຕາຕະລາງ 10: ວິເຄາໂພຣໂທຄອລ ການຈໍາແນກຂໍົ້ມູນ ເລ ື່ອງ ເລກສ່ວນ - ການແບ່ງສ່ວນ .......................45 ຕາຕະລາງ 11: ການວິເຄາະໂພຣໂທຄອລ ການພິຈາລະນາຄວາມໜ້າເຊ ື່ອຖ ເລ ື່ອງ ເລກສ່ວນ - ການແບ່ງສ່ວນ.45 ຕາຕະລາງ 12: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລ ການໃຊ້ເຫດຜ ນ ເລ ື່ອງ ເລກສ່ວນ - ການແບ່ງສ່ວນ........................46 ຕາຕະລາງ 13: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອບການອະທິບາຍຢ່າງມີເຫດຜ ນ ເລ ື່ອງ ເລກສ່ວນ - ການແບ່ງສ່ວນ...........47 ຕາຕະລາງ 14: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 1 ເລ ື່ອງ ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນທີື່ມີພູດຄ ກັນ .......49 ຕາຕະລາງ 15: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 2 ເລ ື່ອງ ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນທີື່ມີພູດຄ ກັນ .......49 ຕາຕະລາງ 16: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 3 ເລ ື່ອງ ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນທີື່ມີພູດຄ ກັນ .......50 ຕາຕະລາງ 17: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 4 ເລ ື່ອງ ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນທີື່ມີພູດຄ ກັນ .......50 ຕາຕະລາງ 18: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 5 ເລ ື່ອງ ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນທີື່ມີພູດຄ ກັນ .......51 ຕາຕະລາງ 19: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 1 ເລ ື່ອງ ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນທີື່ພູດບໍື່ຄ ກັນ........53 ຕາຕະລາງ 20: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 2 ເລ ື່ອງ ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນທີື່ພູດບໍື່ຄ ກັນ........54 ຕາຕະລາງ 21: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 3 ເລ ື່ອງ ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນທີື່ພູດບໍື່ຄ ກັນ .......55 ຕາຕະລາງ 22: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ທີ 4 ເລ ື່ອງ ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນທີື່ມີພູດບໍື່ຄ ກັນ .......56 ຕາຕະລາງ 23: ວິເຄາະໂພຣຄອລໃນຂັົ້ນທີ 5 ເລ ື່ອງ ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນທີື່ມີພູດບໍື່ຄ ກັນ .........56 ຕາຕະລາງ 24: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 1 ເລ ື່ອງ ຮູບແບບການຂຽນເລກສ່ວນ ແລະ ທ ດສະນິຍ ມ....... 58 ຕາຕະລາງ 25: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 2 ເລ ື່ອງ ຮູບແບບການຂຽນເລກສ່ວນ ແລະ ທ ດສະນິຍ ມ........59 ຕາຕະລາງ 26: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 3 ເລ ື່ອງ ຮູບແບບການຂຽນເລກສ່ວນ ແລະ ທ ດສະນິຍ ມ........59 ຕາຕະລາງ 27: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 4 ເລ ື່ອງ ຮູບແບບການຂຽນເລກສ່ວນ ແລະ ທ ດສະນິຍ ມ........60

v ຕາຕະລາງ 28: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 5 ເລ ື່ອງ ຮູບແບບການຂຽນເລກສ່ວນ ແລະ ທ ດສະນິຍ ມ........60 ຕາຕະລາງ 29: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 1 ເລ ື່ອງ ລໍາດັບຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນ............62 ຕາຕະລາງ 30: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 2 ເລ ື່ອງ ລໍາດັບຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນ ............63 ຕາຕະລາງ 31: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 3 ເລ ື່ອງ ລໍາດັບຈໍານວນທັດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນ ............64 ຕາຕະລາງ 32: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 4 ເລ ື່ອງ ລໍາດັບຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນ ............65 ຕາຕະລາງ 33: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 5 ເລ ື່ອງ ລໍາດັບຈ ານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນ..........65 ຕາຕະລາງ 34: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 1 ເລ ື່ອງ ລໍາດັບຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ...............................67 ຕາຕະລາງ 35: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 2 ເລ ື່ອງ ລໍາດັບຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ...............................68 ຕາຕະລາງ 36: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 3 ເລ ື່ອງ ລໍາດັບຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນ ............68 ຕາຕະລາງ 37: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 4 ເລ ື່ອງລໍາດັບຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ................................69 ຕາຕະລາງ 38: ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລໃນຂັົ້ນທີ 5 ເລ ື່ອງ ລໍາດັບຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນ ............70 ຕາຕະລາງ 39: ຜ ນການວິເຄາະຫາເປີເຊັນຄວາມເພິື່ງພໍໃຈຂອງນັກຮຽນໃນແຕ່ລະດ້ານ............................71

vi ສາລະບານຮູບພາບ ໜ້າ ຮູບພາບ 1: ຂອບເຂດແນວຄິດໃນການວິໄຈ .........................................................................31 ຮູບພາບ 2: ຜ ນງານຂອງນັກຮຽນເລ ື່ອງ ເລກສ່ວນ - ການແບ່ງສ່ວນ ...............................................48 ຮູບພາບ 3: ຜ ນງານຂອງນັກຮຽນເລ ື່ອງ ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນທີື່ມີພູດຄ ກັນ ........................52 ຮູບພາບ 4: ຜ ນງານຂອງນັກຮຽນເລ ື່ອງ ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນທີື່ມີພູດບໍື່ຄ ກັນ.......................57 ຮູບພາບ 5: ຜ ນງານຂອງນັກຮຽນ ເລ ື່ອງ ຮູບແບບການຂຽນເລກສ່ວນ ແລະ ທ ດສະນິຍ ມ........................61 ຮູບພາບ 6: ຜ ນງານນັກຮຽນ ເລ ື່ອງ ລໍາດັບຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນ .................................66 ຮູບພາບ 7: ຜ ນງານນັກຮຽນ ເລ ື່ອງ ລໍາດັບຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນ .................................70

1 ພາກທີ 1 ບ ດນໍາ 1. ຄວາມເປັນມາ ແລະ ຄວາມສໍາຄັນຂອງບັນຫາ ທິດທາງລວມໃນ 5 ປີຂ້າງໜ້າ ( 2016 – 2020 ) ພັກເຮ າໄດ້ກໍານ ດທິດທາງໜ້າທີື່ລວມ ແລະ ຄາດຫມາຍ ໃຫຍ່ກ່ຽວກັບການຖ ເອ າວຽກງານການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດເປັນປັດໄຈຕັດສິນການພັດທະນາປະເທດ ຊາດໃນໄລຍະໃໝ່, ຄຸ້ມຄອງ ແລະ ພັດທະນາສັງຄ ມຢ່າງປະດິດສ້າງ ເພ ື່ອສ້າງສັງຄ ມໃຫ້ມີຄວາມຍຸດຕິທໍາ ແລະ ສີວິໄລໃຫ້ໄປຕາມທິດທາງການພັດທະນາແບບຍ ນຍ ງ. ໃນຊຸມປີຕໍື່ໜ້ານີົ້ ພວກເຮ າຖ ເອ າການພັດທະນາ ຊັບພະຍາກອນມະນຸດເປັນປັດໃຈຕ ົ້ນຕໍ ເພ ື່ອຍ ກລະດັບກໍາລັງການຜະລິດ ແລະ ການສ້າງເສດຖະກິດພູມປັນຍາ, ໃນນັົ້ນ ຖ ຄ ນເປັນເປ ົ້າໝາຍ ແລະ ຈຸດສຸມຂອງການພັດທະນາ ສຶບຕໍື່ສຸມໃສ່ເສີມຂະຫຍາຍຜ ນສໍາເລັດຂອງການປະຕິ ຮູບການສຶກສາ ກໍຄ ການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດຕາມ 3 ລັກສະນະ 5 ຫ ັກມູນຂອງການສຶກສາແຫ່ງຊາດ ໃຫ້ມີຄຸນນະພາບຕາມມາດຕະຖານຂອງພາກພ ົ້ນ, ສາກ ນ ແລະ ທັນສະໄໝ ສຶບຕໍື່ສ້າງຄ ນລາວໃຫ້ເປັນພ ນລະເມ ອງ ດີ, ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍື່ສັງຄ ມ, ຕໍື່ພັນທະພ ນລະເມ ອງ, ມີສະຕິເຄ າລ ບກ ດໝາຍ, ຮັກອັນດີອັນຖ ກຕ້ອງ, ມີ ລະດັບການສຶກສາ, ມີຄວາມຮູ້ດ້ານອາຊີບ, ມີຄວາມສາມາດປະດິດສ້າງ ແລະ ນໍາໃຊ້ວິທະຍາສາດ - ເທັກໂນໂລຊີທີື່ ທັນສະໄໝໂດຍສະເພາະແມ່ນການພັດທະນາລະບ ບຂ່າວສານ ແລະ ການສ ື່ສານ (ICT ), ມີພະລານາໄມສ ມບູນ ແລະ ມີຄວາມສີວິໄລທາງຈິດໃຈ ເພ ື່ອພັດທະນາປະເທດຊາດໃຫ້ສາມາດເຊ ື່ອມໂຍງເຂ ົ້າກັບພາກພ ົ້ນ ແລະ ສາກ ນ. (ກ ມການເມ ອງສູນກາງພັກ, 2016) ວິໄສທັດຮອດປີ2030 ແລະ ຍຸດທະສາດການພັດທະນາການສຶກສາ ແລະ ກີລາ ໄລຍະ 10 ປີ(2016 – 2025) ແມ່ນແຜນຍຸດທະສາດການພັດທະນາການສຶກສາທີື່ສ ບຕໍື່ຈາກຍຸດທະສາດຮອດປີ 2020 ທີື່ຮັບຮອງໃນປີ 2001, ຊຶື່ງມີຈຸດປະສ ງເພ ື່ອສຶບຕໍື່ຜັນຂະຫຍາຍມະຕິກອງປະຊຸມໃຫຍ່ ຄັົ້ງທີ IX ແລະ X ຂອງພັກ, ເປັນແຜນຍຸດ ທະສາດບຸກທະລຸຮັບປະກັນການພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດໃຫ້ມີຄຸນນະພາບ ແລະ ຕອບສະໜອງໄດ້ຕາມ ຄວາມຕ້ອງການຂອງຕະຫ າດແຮງງານ, ແນໃສ່ນໍາພາປະເທດຊາດຫຼຸດພ ົ້ນອອກສະຖານະພາບປະເທດດ້ອຍ ພັດທະນາ ໃນປີ2020. ຄຽງຄູ່ກັບການກໍານ ດວິໄສທັດ ແລະ ຍຸດທະສາດແລ້ວ ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກີລາ ຍັງໄດ້ສ້າງແຜນພັດທະນາຂະແໜງການສຶກສາ ແລະ ກີລາ 5 ປີ ( 2016 – 2020 ). (ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກີລາ, 2015) ເພ ື່ອບັນລຸຄາດໝາຍຂ້າງເທິງນັົ້ນ, ໃນໄລຍະ 15 ປີຜ່ານມາ ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກີລາໄດ້ເອ າໃຈໃສ່ຈັດ ຕັົ້ງປະຕິບັດມະຕິກອງປະຊຸມໃຫຍ່ຂອງພັກ, ແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ - ສັງຄ ມໃນແຕ່ລະໄລຍະຂອງລັດຖະບານ ແລະ ແຜນພັດທະນາການສຶກສາ ແລະ ກີລາ ເຊິື່ງລວມທັງແຜນຍຸດທະສາດການປະຕິຮູບລະບ ບການສຶກສາແຫ່ງ ຊາດ, ຂອບພັດທະນາຂະແໜງການສຶກສາ, ແຜນປະຕິບັດງານການສຶກສາເພ ື່ອທຸກຄ ນ ແລະ ແຜນຍຸດທະສາດການ ພັດທະນາກີລາ - ກາຍະກໍາ ພາຍໃຕ້ການນໍາພາຂອງຄະນະນໍາກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກີລາ, ຜູ້ບໍລິຫານການສຶກ ສາ ແລະ ກີລາ ແຕ່ສູນກາງຮອດທ້ອງຖິື່ນໄດ້ເອ າໃຈໃສ່ປະຕິບັດຕາມພາລະບ ດບາດ ແລະ ໜ້າທີື່ທີື່ພັກ ແລະ ລັດຖະບານມອບໝາຍໃຫ້ເປັນຢ່າງດີ. (ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກີລາ , 2015: 2) ວິຊາຄະນິດສາດ ເປັນວິຊາທີື່ສໍາຄັນທີື່ມະນຸດໄດ້ຄິດຄ ົ້ນຂຶົ້ນມາ, ຄະນິດສາດໄດ້ກາຍ ເປັນເຄ ື່ອງມ ອັນສໍາຄັນ ແລະ ມີຄວາມສໍາພັນຕໍື່ການປະກອບກິດຈະກໍາໃນຊີວິດປະຈໍາວັນຂອງ ຄ ນເຮ າຢ່າງຫ ວງຫ າຍ ຄະນິດສາດຍັງເປັນ

2 ພ ົ້ນຖານໃນການຄໍານວນ ແລະ ນໍາໃຊ້ໃຫ້ແກ່ວິຊາ ອ ື່ນໆ ນອກຈາກນີົ້ຄະນິດສາດຍັງເປັນເຄ ື່ອງມ ໃນການຄິດຄໍາ ນວນໄປສູ່ຄວາມຈະເລີນກ້າວໜ້າທາງວິທະຍາສາດ ເທັກໂນໂລຍີ ເສດຖະກິດ ແລະ ສັງຄ ມຕະຫ ອດເປັນພ ົ້ນຖານ ສໍາລັບ ການຄ ົ້ນຄວ້າວິໄຈທຸກປະເພດເຊັື່ນ ເປັນເຄ ື່ອງມ ໃນການເກັບຮັກສາຂໍົ້ມູນ, ເກັບກໍາຂໍົ້ມູນ ແລະ ບໍລິຫານຂໍົ້ ມູນ ພ້ອມກັນນີົ້ຄະນິດສາດເປັນວິຊາທີື່ມີລັກສະນະສະຫ ັບສັບຊ້ອນນາມມະທໍາ ທີື່ກ່ຽວຂ້ອງກັບ ຂະບວນການ ເຫດຜ ນ ມີການພ ວພັນກັບການດໍາລ ງຊີວິດປະຈໍາວັນຂອງມະນຸດ ໂດຍສ ື່ງເສີມໃຫ້ມະນຸດມີຄວາມຄິດມີເຫດຜ ນ, ຮອບຄອບ, ຄວາມປະພ ດ, ຄວາມລະອຽດຖີື່ຖ້ວນ, ມີຄວາມຄິດລິເລີື່ມ ແລະ ສ້າງສັນ (ກະຊວງສຶກສາທີການ ແລະ ກີລາ ກ ມສ້າງຄູ ສູນພັດທະນາຄູ, 2008) ການທີື່ຈະພັດທະນາຄ ນໃນປະເທດໃຫ້ເກັື່ງຄະນິດສາດຈໍາເປັນຕ້ອງເລີື່ມຈາກການພັດທະນາຄວາມສາມາດໃນ ການແກ້ບັນຫາ ແລະ ຄວາມສາມາດໃນການຄິດໃຫ້ເຫດຜ ນ ເພາະເປັນເປ ົ້າໝາຍຫ ັກໃນການຮຽນຄະນິດສາດ (ລຸຈິລັດ ພອນຫ ມລັກ, 2553) ຈາກການລ ງຕິດຕາມສະພາບການການຮຽນ - ການສອນ ແລະ ການລ ງໄປສອນຕ ວຈິງຂອງຜູ້ຄ ົ້ນຄວ້າໃນ ໂຮງຮຽນປະຖ ມສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ ໃນໄລຍະຜ່ານມານັກຮຽນມີຄວາມສ ນໃຈໜ້ອຍຕໍື່ການຮຽນວິຊາ ຄະນິດສາດ ເວລາຮຽນນັກຮຽນບໍື່ມີຄວາມສາມາດໃນການແກ້ບັນຫາ ແລະ ບໍື່ກ້າສະແດງຄວາມຄິດເຫັນ ແລະ ຄູກໍື່ ຍັງມີການກະຕຸ້ນທີື່ໃຫ້ນັກຮຽນໄດ້ສະແດງຄວາມສາມາດໃນອອກຄວາມຄິດເຫັນທາງຄະນິດສາດໄດ້ຢ່າງທ ື່ວເຖິງ, ນັກຮຽນຈະຮຽນແບບທ່ອງຈໍາ, ຈ ື່ໄດ້ແຕ່ພຽງຄໍາຕອບທີື່ຄູບອກພຽງຄໍາຕອບດຽວ ແລະ ເຮັດໃຫ້ນັກຮຽນບໍື່ສາມາດ ແກ້ບັນຫາທີື່ມີລັກສະນະຄ້າຍຄ ກັນໄດ້ເຊິື່ງມັນສະແດງອອກໃນການປະເມີນຜ ນການຮຽນໝ ດປີມີຄະແນນສະເລ່ຍ ໂດຍລວມແມ່ນຕໍື່າຖ້າທຽບໃສ່ເກນທີື່ຕັົ້ງໄວ້ຊຶື່ງສະແດງໃຫ້ເຫັນຄ ຜ ນການສອບເສັງຈ ບຊັົ້ນປະຖ ມຂັົ້ນ ປ 5 ວິຊາ ຄະນິດສາດແມ່ນມີຄະແນນຫຼຸດຄາດໝາຍ ( ຄະແນນ 5 ) 41 % ຂອງນັກຮຽນຫ້ອງ ປ 5 ທັງໝ ດ ຈໍານວນ 30 ຄ ນ (ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ ໂຮງຮຽນປະຖ ມສາທິດ, 2019) ຈາກການອ່ານບ ດຄ ົ້ນຄວ້າທີື່ກ່ຽວຂ້ອງຈະເຫັນໄດ້ວ່າວິທີສອນແບບເປີດ (Open Approach) ເປັນວິທີສອນ ທີື່ເຮັດໃຫ້ຜູ້ຮຽນເກີດຂະບວນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທີື່ຜູ້ຮຽນສາມາດນໍາມາໃຊ້ໃນການແກ້ບັນຫາໄດ້ ເພາະວ່າຄໍາ ຕອບທີື່ຖ ກຕ້ອງມີຫ າຍຄໍາຕອບ ນັກຮຽນແຕ່ລະຄ ນຈິື່ງມີໂອກາດທີື່ຈະໄດ້ຄໍາຕອບທີື່ຫ າກຫ າຍ ສະຖານະການ ລັກສະນະນີົ້ຈະສ້າງແຮງຈູງໃຈໃຫ້ນັກຮຽນຢາກແລກປ່ຽນ ແລະ ປຽບທຽບຄໍາຕອບຂອງຕ ນກັບເພ ື່ອນ ການຍ ກ ເຫດຜ ນເພ ື່ອຢັົ້ງຢ ນ ແລະ ສະໜັບສະໜູນຄໍາຕອບໂດຍການອະພິປາຍໃນຫ້ອງຮຽນ ແລະ ນໍາໄປສູ່ການຕັດສິນໃຈ ເລ ອກວິທີການແກ້ບັນຫາທີື່ເໝາະສ ມກັບສະຖານະການ. ຈາກຄວາມສໍາຄັນ ແລະ ບັນຫາທີື່ກ່າວມາຂ້າງເທິງນັົ້ນຜູ້ສຶກສາຄ ົ້ນຄວ້າໃນນາມທີື່ເປັນຄູສອນວິຊາຄະນິດສາດ ຜູ້ໜຶື່ງຈິື່ງມີຄວາມສ ນໃຈທີື່ຈະນໍາການຮຽນຮູ້ດ້ວຍວິທີສອນແບບເປີດ (Open Approach) ມາໃຊ້ ເພາະວ່າວິທີ ສອນແບບເປີດ ເປັນນະວັດຕະກໍາຂອງການຮຽນ - ການສອນທີື່ເນັົ້ນໃຫ້ນັກຮຽນໃນມີທັກສະໃນການຄິດ, ມີທັກ ສະໃນການຄ ົ້ນຫາຄວາມຮູ້ ແລະ ຄວາມສາມາດໃນການແກ້ບັນຫາ ຈຶື່ງມີຄວາມເໝາະສ ມທີື່ຈະນໍາມາໃຊ້ໃນການ ພັດທະນາການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນຂອງນັກຮຽນເພາະເປັນການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການສອນທີື່ເນັົ້ນໃຫ້ຜູ້ຮຽນ ໄດ້ຄິດ ແລະ ແກ້ບັນຫາດ້ວຍວີທີທີື່ຫ າກຫ າຍ ແລະ ເປັນວີທີການໃໝ່ ມີການກະຕຸ້ນໃຫ້ຜູ້ຮຽນໄດ້ເຝິກທັກສະການ ຄິດມີເຫດຜ ນ, ຄິດວິເຄາະ, ສັງເຄາະ, ຄິດສ້າງສັນ, ໂດຍການຫາຄໍາຕອບຈາກສະຖານະການບັນຫາທີື່ກໍານ ດຂຶົ້ນ ມີ ທັກສະການຄ ົ້ນຫາຄວາມຮູ້ເພ ື່ອໄປສູ່ແນວທາງການແກ້ບັນຫາ ສາມາດແກ້ບັນຫາໄດ້ຢ່າງເປັນລະບ ບ ຊຶື່ງສ ື່ງຜ ນໃຫ້ ນັກຮຽນມີຄວາມຄິດຮອບຄອບສາມາດແກ້ບັນຫາໄດ້ຢ່າງມີເຫດຜ ນ ສາມາດປັບຕ ວ ແລະ ພ້ອມທີື່ຈະກ້າວໄປສູ່ ສັງຄ ມໃນຍຸກສະຕະວັດທີ 21 ພ້ອມທີື່ຈະຮຽນຮູ້ໃນການປະເຊີນກັບບັນຫາຕ່າງໆດ້ວຍຕ ນເອງຢ່າງມີເຫດຜ ນ.

3 ດັື່ງນັົ້ນ, ຜູ້ຄ ົ້ນຄວ້າຈິື່ງນໍາເອ າມາທ ດລອງສອນເພ ື່ອເປັນການປັບປຸງທັກສະໃນການຮຽນ - ການສອນ ຕະຫ ອດເຖິງ ການສ້າງແຜນການສອນຕາມວິທີສອນດັື່ງກ່າວ, ເພ ື່ອສ ື່ງເສີມໃຫ້ນັກຮຽນເກີດການຮຽນຮູ້ ແລະ ກ້າສະແດງຄວາມ ຄິດເຫັນໃນເວລາຮຽນຢ່າງມີເຫດຜ ນໃຫ້ນັບມ ົ້ນັບດີຂຶົ້ນ. 2. ຄໍາຖາມຂອງການວິໄຈ 1) ປະສິດທິພາບບ ດສອນວິຊາຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນ ແບບເປີດສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5 ມີປະສິດທິພາບຕາມເກນ 70/70 ຫ ບໍ ? 2) ຜ ນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5 ກ່ຽວກັບການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງ ຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ ສູງຂຶົ້ນ ຫ ບໍື່ ? 3) ນັກຮຽນມີຄວາມເພີື່ງພໍໃຈຕໍື່ການຈັດການຮຽນ - ການສອນຄະນິດສາດກ່ຽວກັບການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງ ຄະນິດສາດໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5 ມີຄວາມພໍໃຈໃນລະດັບໃດ ? 3. ຈຸດປະສ ງຂອງກສນວິໄຈ 1) ເພ ື່ອສ ກສາປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນວິຊາຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5 ຕາມເກນ 70/70 2) ເພ ື່ອສຶກສາຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນວິຊາຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບ ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງ ຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5 3) ເພ ື່ອສຶກສາຄວາມເພີື່ງພໍໃຈຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5 ຕໍື່ກັບການຈັດການຮຽນ - ການສອນ ວິຊາ ຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບ ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ. 4. ສ ມມຸດຖານຂອງການວິໄຈ 1) ປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນ ວິຊາຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີ ສອນແບບເປີດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5 ສູງກ່ວາເກນທີື່ກໍານ ດໄວ້ 70/70. 2) ນັກຮຽນມີການສະແດງການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນວິຊາຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງ ຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5 ໄດ້ຕາມເກນ 3) ນັກຮຽນມີຄວາມເພີື່ງພໍໃຈຕໍື່ການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການສອນ ວິຊາຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບ ການຄິດ ຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5 ໂດຍລວມຢູ່ໃນ ລະດັບດີ. 5. ຂອບເຂດຂອງການວິໄຈ 1. ປະຊາກອນ ແລະ ກຸ່ມຕ ວຢ່າງ 1) ປະຊາກອນ ກຸ່ມປະຊາກອນໃນການວິໄຈຄັົ້ງນີົ້ແມ່ນນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມ ປີທີ 5 ໂຮງຮຽນປະຖ ມສ ມບູນສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ ໃນສ ກຮຽນ 2020 - 2021 ຈໍານວນ 30 ຄ ນ. 2) ກຸ່ມຕ ວຢ່າງ

4 ກຸ່ມຕ ວຢ່າງໃນການວິໄຈຄັົ້ງນີົ້ແມ່ນນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມ ປີທີ 5 ໂຮງຮຽນປະຖ ມສ ມບູນສາທິດ ວິທະຍາໄລ ຄູປາກເຊ ໃນສ ກຮຽນ 2020 - 2021 ຈໍານວນ 30 ຄ ນ. 2. ຂອບເຂດດ້ານເນ ົ້ອໃນ ວິຊາຄະນິດສາດຊັົ້ນ ປ 5 ພາກທີ 6 ຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນ ບ ດທີ 23 ເລກສ່ວນ ແລະ ການແບ່ງສ່ວນ 2 ຊ ື່ວໂມງ ບ ດທີ 24 ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນ 2 ຊ ື່ວໂມງ ບ ດທີ 25 ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນ 2 ຊ ື່ວໂມງ ບ ດທີ 26 ຮູບແບບການຂຽນເລກສ່ວນ ແລະ ທ ດສະນິຍ ມ 2 ຊ ື່ວໂມງ ບ ດທີ 27 ລໍາດັບຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນ 2 ຊ ື່ວໂມງ ບ ດທີ 28 ລໍາດັບຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນ ( ຕໍື່ ) 2 ຊ ື່ວໂມງ 3. ຂອບເຂດດ້ານຕ ວປ່ຽນ ຕ ວປ່ຽນຕ ົ້ນ: ການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນຮູ້ໂດຍວິທີການແບບເປີດ ( Open Approach ) ຕ ວປ່ຽນຕາມ 1) ປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນ ວິຊາຄະນິດສາດ ເລ ື່ອງ ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ ວິທີສອນແບບເປີດ 2) ຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ 3) ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈຕໍື່ການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການສອນ ວິຊາຄະນິດສາດ ເລ ື່ອງ ການຄິດຢ່າງມີ ເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ 4. ຂອບເຂດດ້ານເວລາ ໄລຍະເວລາໃນການຄ ົ້ນຄວ້າແມ່ນພາກຮຽນທີ 1 ສ ກຮຽນ 2020 - 2021 ທີື່ໂຮງຮຽນປະຖ ມສ ມບູນສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ ໂດຍມີແຜນການສອນ 6 ບ ດ ລວມ 12 ຊ ື່ວໂມງ. 6. ຜ ນປະໂຫຍດທີື່ຄາດວ່າຈະໄດ້ຮັບຈາກການວິໄຈ 1) ຮູ້ເຖິງປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນວິຊາຄະນິດສາດ ເລ ື່ອງ ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ ວີທີສອນແບບເປີດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາ ປີທີ5. 2) ຮູ້ເຖິງປະສິດທິຜ ນຄວາມກ້າວໜ້າການຮຽນຂອງນັກຮຽນວິຊາຄະຄະນິດສາດ ເລ ື່ອງ ການຄິດຢ່າງມີ ເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດໂດຍໃຊ້ວີທີສອນແບບເປີດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາ ປີທີ5. 3) ຮູ້ເຖິງຄວາມເພີື່ງພໍໃຈຂອງນັກຮຽນຕໍື່ກັບການຈັດການຮຽນ - ການສອນວິຊາຄະນິດສາດກ່ຽວກັບການຄິດ ຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດໂດຍໃຊ້ວີທີສອນແບບເປີດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາ ປີທີ 5. 4) ເປັນແນວທາງໃຫ້ແກ່ຄູ ແລະ ຜູ້ບໍລິຫານໃນການປັບປຸງວິທີການສອນໂດຍເນັົ້ນໃຫ້ຜູ້ຮຽນເກີດການຮຽນຮູ້ ວິທີແກ້ບັນຫາຢ່າງມີເຫດຜ ນ.

5 7. ນິຍາມຄໍາສັບສະເພາະ ການຮຽນ - ການສອນຄະນິດສາດ ໝາຍເຖິງ ການຖ່າຍທອດຄວາມຮູ້ບ ດຮຽນຕ່າງໆໃນວິຊາຄະນິດສາດເພ ື່ອ ໃຫ້ນັກຮຽນເກີດການຮຽນຮູ້, ເປັນວິຊາໜຶື່ງທີື່ສຶກສາກ່ຽວກັບຈໍານວນ ແລະ ການຄໍານວນ ພ້ອມທັງການນໍາໄປໃຊ້, ຮູບຊ ງ ແລະ ຕໍາແໜ່ງທີື່ຕັົ້ງ, ການວັດແທກ, ພາສາທາງຄະນິດສາດ ແລະ ສັນຍາລັກທາງຄະນິດສາດ. ວິທີສອນແບບເປີດ ( Open Approach ) ໝາຍເຖິງ ວິທີການຈັດການຮຽນ-ການສອນທີື່ເນັົ້ນການແກ້ບັນຫາ ແບບເປີດກະຕຸ້ນໃຫ້ນັກຮຽນຄິດຢ່າງຫ າກຫ າຍ. ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ໝາຍເຖິງ ຄວາມສາມາດຂອງການຄິດໃນການລວບລວມຫາຄໍາຕອບ ຂໍົ້ຄວາມ, ແນວຄິດ, ບັນຫາທາງຄະນິດສາດຕ່າງໆ ຫ ເປັນການອະທິບາຍ, ການສ້າງຫ ັກການຫາຂໍົ້ສະຫຼຸບທີື່ສ ມເຫດ ສ ມຜ ນມາຢັົ້ງຢ ນ. ໂຮງຮຽນປະຖ ມສາທິດ ໝາຍເຖິງ ໂຮງຮຽນປະຖ ມທີື່ຂຶົ້ນກັບວິທະຍາໄລຄູປາກເຊເຊິື່ງເປັນໂຮງຮຽນທີື່ເອ ົ້ອ ອໍານວຍໃຫ້ແກ່ນັກສຶກສາຄູໄດ້ໄປຝຶກປະສ ບ. ນັກຮຽນປະຖ ມປີທີ 5 ໝາຍເຖິງ ນັກຮຽນທີື່ຮຽນໃນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5 ຂອງໂຮງຮຽນສ ມບູນສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ. ປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນ ( Efficiency ) ໝາຍເຖິງ ຄວາມສາມາດໃນການພັດທະນາທັກສະການຮຽນຮູ້ ວິຊາຄະນິດສາດ, ຄຸນນະພາບດ້ານຂະບວນການ ແລະ ຜ ນຮັບຂອງການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນຮູ້,ຄວາມໜ້າເຊ ື່ອຖ ຂອງບ ດສອນໂດຍນໍາໃຊ້ການສອນແບບເປີດ. ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ ໝາຍເຖິງ ຄວາມຮູ້ສຶກຄວາມຄິດເຫັນຂອງນັກຮຽນປະຖ ມປີທີ 5 ທີື່ມີຕໍື່ການເຮັດກິດຈະກໍາ ການຮຽນ - ການສອນວິຊາຄະນິດສາດໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ.

6 ພາກທີ 2 ແນວຄິດທິດສະດີ ແລະ ບ ດວິໄຈທີື່ກ່ຽວຂ້ອງ ການນໍາໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ (Open Approach) ເຂ ົ້າໃນການຮຽນ - ການສອນ ວິຊາຄະນິດສາດ ກ່ຽວ ກັບການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມ ປີທີ 5 ໂຮງຮຽນປະຖ ມສ ມບູນສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ ຜູ້ວິໄຈໄດ້ສຶກສາທິດສະດີ, ເອກະສານ ແລະ ບ ດວິໄຈທີື່ກ່ຽວກັບຈຸດປະສ ງການວິໄຈໂດຍມີ ລາຍລະອຽດດັື່ງລຸ່ມນີົ້ : 1. ຫ ັກສູດສຶກສາຊັົ້ນປະຖ ມ ປີທີ 5 ວິຊາຄະນິດສາດ 2. ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ 1) ຄວາມໝາຍຂອງການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ 2) ຄວາມສໍາຄັນຂອງການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ 3) ລັກສະນະການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ 4) ຂະບວນການ ແລະ ຂັົ້ນຕອນໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ 5) ແນວທາງການສ ື່ງເສີມການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ 6) ການປະເມີນຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ 3. ວິທີການສອນແບບເປີດ (Open Approach) 1) ຄວາມໝາຍຂອງວິທີການສອນແບບເປີດ (Open Approach) 2) ການຈັດການຮຽນຮູ້ໂດຍວິທີການແບບເປີດ (Open Approach ) 4. ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສໍາຄັນຂອງບ ດສອນ 1) ລັກສະນະທີື່ດີຂອງບ ດສອນ 2) ການຫາປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນ 5. ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈໃນການຮຽນ 1) ຄວາມໝາຍຂອງຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ 2) ປັດໃຈທີື່ເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ 3) ແນວຄິດທິດສະດີທີື່ກ່ຽວກັບຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ 4) ການວັດຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ 1. ຫ ັກສູດສຶກສາຊັົ້ນປະຖ ມ ປີທີ 5 ວິຊາຄະນິດສາດ ການຮຽນຄະນິດສາດໃນລະດັບຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາ, ນັກຮຽນສາມາດພັດທະນາທັກສະພ ົ້ນຖານເພ ື່ອແກ້ ບັນຫາທາງຄະນິດດສາດທີື່ພວກເຂ າພ ບພໍົ້ໃນແຕ່ລະວັນ, ນໍາໃຊ້ຂວນການທາງຄະນິດສາດເພ ື່ອແກ້ໂຈດບັນຫາ, ບັນທຶກຄໍາຕອບຂອງຕ ນເອງ ແລະ ສ ື່ສານຄໍາຕອບເປັນສໍານວນຄະນິດສາດຢ່າງຊັດເຈນໃຫ້ບຸກຄ ນອ ື່ນ. ນັກຮຽນຍັງ

7 ຈະໄດ້ພັດທະນາຄວາມຮູ້ ແລະ ທັກສະທາງຄະນິດສາດເຂ ົ້າໃນການຮຽນວິຊາອ ື່ນໆ ແລະ ນໍາໃຊ້ເຂ ົ້າຮຽນຕໍື່ລະດັບ ສູງ. ອາທິດໜຶື່ງມີ 6 ຊ ື່ວໂມງ ລວມທັງໝ ດ 198 ຊ ື່ວໂມງ ແລະ ມີຈຸດປະສ ງແມ່ນແນໃສ່ເພ ື່ອໃຫ້ນັກຮຽນ ພັດທະນາ: ດ້ານຄວາມຮູ້ ຄວາມເຂ ົ້າໃຈກ່ຽວກັບແນວຄິດພ ົ້ນຖານທາງຄະນິດສາດ ເຊັື່ນ : ຈໍານວນ, ເລຂາຄະນິດ ແລະ ການ ວັດແທກ ພ້ອມທັງການນໍາໃຊ້ແນວຄວາມຄິດດັື່ງກ່າວເຂ ົ້າໃນການແກ້ບັນຫາໃນຊີວິດປະຈໍາວັນ. - ຄວາມເຂ ົ້າໃຈພາສາຄະນິດສາດພ ົ້ນຖານ ລວມທັງການອ່ານ ແລະ ການຂຽນ - ຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບເຄ ື່ອງມີ ຄະນິກສາດ, ຈະນໍາໃຊ້ເຄ ື່ອງມ ເຫ ື່ານັົ້ນແນວໃດ ແລະ ເພ ື່ອຈຸດປະສ ງຫຍັງ. ດ້ານທັກສະ - ຄວາມສາມາດນໍາໃຊ້ຄວາມຮູ້ພ ົ້ນຖານທາງຄະນິດສາດ ເພ ື່ອເຂ ົ້າໃຈສະຖານະການບັນຫາທາງ ຄະນິດສາດ - ຄວາມສາມາດຕີຄວາມໝາຍຂໍົ້ມູນຈໍາເປັນ ເພ ື່ອນໍາໃຊ້ເຂ ົ້າໃນການແກ້ໂຈດບັນຫາ, ນັບທັງການຕີ ຄວາມໝາຍການສະແດງທາງຄະນິດສາດ ແລະ ການຈໍາແນກຂໍົ້ມູນທີື່ເປັນປະໂຫຍດ ແລະ ບໍື່ເປັນປະໂຫຍດ. - ຄວາມສາມາດນໍາໃຊ້ຂະບວນການພ ົ້ນຖານທາງຄະນິດສາດທີື່ເໝາະສ ມເຂ ົ້າໃນການແກ້ໄຂບັນຫາໃນ ຊີວິດປະຈໍາວັນ - ຄວາມສາມາດສ ື່ສານໂດຍນໍາໃຊ້ສັນຍາລັກທາງຄະນິດສາດຢ່າງຈະແຈ້ງ ແລະ ຊັດເຈນ. - ສາມາດໃຫ້ເຫດຜ ນຕໍື່ວິທີການແກ້ໂຈດບັນຫາ ແລະ ຕໍື່ຄໍາຕອບ. - ດ້ານທັດສະນະຄະຕິ ແລະ ຄ່ານິຍ ມ - ຄວາມສ ນໃຈ ແລະ ມັກຕໍື່ການທ້າທາຍດ້ານສະຕິປັນຍາຂອງຄະນິດສາດ ແລະ ຮູ້ຄຸນຄ່າຂອງ ຄະນິດສາດ. - ຄວາມເຊ ື່ອໝັົ້ນຕໍື່ຕ ນເອງໃນການນໍາໃຊ້ຄະນິດສາດວິທີແກ້ບັນຫາຢ່າງເປັນລະບ ບ, ຄວາມອ ດທ ນ ຕະຫ ອດເຖິງເຫດຜ ນ ແລະ ແນວຄິດສ້າງສັນ. ຕາຕະລາງ 1: ໂຄງສ້າງຫ ັກສູດ ພາກຮຽນ ເດ ອນ ອາທິດ ບ ດທີ ຫ ວບ ດ ຈໍານວນຊ ື່ວໂມງ 1 9 1 1 2 ການອ່ານ ແລະ ຂຽນຈໍານວນໃນພ ົ້ນຖານ ສິບ ການຈັດລຽງຈໍານວນ 3 3 2 3 4 ຮູບແບບການຂຽນຈໍານວນ ຈໍານວນຫ າຍກວ່າ 1 000 000 3 3 3 5 6 ການບວກ ແລະ ການລ ບຈໍານວນຖ້ວນ ແລະ ຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ການຄູນຈໍານວນຖ້ວນ ແລະ ຈໍານວນທ ດ ສະນິຍ ມ 3 3 4 7 ການຫານຈໍານວນຖ້ວນ 3

8 8 ການຄໍານວນເລກທີື່ມີວ ງເລັບ 3 10 1 9 10 ການເລ ອກອຸປະກອນ ການແຕ້ມຮູບຄ ນ 24 2 11 12 ຮູບຫ າຍແຈ ຮູບສີື່ແຈ 33 3 13 14 ຮູບສີື່ແຈສາກ ແລະ ຮູບຈະຕຸລັດ ຮູບສາມແຈ 33 4 15 ການສ້າງຮູບ 6 11 1 16 17 ຄຸນລັກສະນະການຫານຂາດ ທະວີຄູນ ແລະ ອຸປະຄູນຂອງຈໍານວນໜຶື່ງ 33 2 18 19 ທວນຄ ນເຕັກນິກການຫານຈໍານວນຖ້ວນ ວິທີແກ້ໂຈດບັນຫາ 33 3 20 21 ວິທີແກ້ໂຈດບັນຫາ ( ຕໍື່ ) ຜ ນຫານເປັນຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ 33 11 4 22 ຜ ນຫານເປັນຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ( ຕໍື່ ) 3 11 4 23 ເລກສ່ວນ- ການແບ່ງສ່ວນ 3 12 1 24 25 ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນ ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນ ( ຕໍື່ ) 33 2 26 27 ຮູບແບບການຂຽນເລກສ່ວນ ແລະ ທ ດ ສະນິຍ ມ ລໍາດັບຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກ ສ່ວນ 33 3 28 29 ລໍາດັບຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກ ສ່ວນ ( ຕໍື່ ) ການວັດແທກລວງຍາວ 33 4 30 31 ການນໍາໃຊ້ຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນເຂ ົ້າໃນການວັດແທກລວງຍາວ ການຊັື່ງມວນສານ 33 1 1 32 33 ການນໍາໃຊ້ຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນເຂ ົ້າໃນການຊັື່ງມວນສານ ການວັດແແທກບໍລິມາດບັນຈຸ 33 2 34 35 ຫ ວໜ່ວຍວັດແທກບໍລິມາດບັນຈຸ 24

9 ການນໍາໃຊ້ຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນເຂ ົ້າໃນການວັດແທກບໍລິມາດ ບັນຈຸ 3 ທວນຄ ົ້ນ ແລະ ສອບເສງພາກຮຽນ 4 ພັກພາກຮຽນ1 2 2 1 36 37 ຫ ວໜ່ວຍວັດແທກເນ ົ້ອທີື່ ລວງຮອບ ແລະ ເນ ົ້ອທີື່ຂອງຮູບສີື່ແຈສາກ 33 2 38 39 ລວງຮອບ ແລະ ເນ ົ້ອທີື່ຂອງຮູບຈະຕຸລັດ ລວງຮອບ ແລະ ເນ ົ້ອທີຂອງຮູບສາມແຈ 33 3 40 ລວງຮອບ ແລະ ເນ ົ້ອທີຂອງຮູບສີື່ແຈຂ້າງ ຂະໜານ 2 3 41 ສະຖານະການເພ ື່ອຄິດ 2 2 3 42 ສະຖານະການເພ ື່ອຄ ົ້ນຄິດ ( ຕໍື່ ) 2 4 4344 45 ການເປັນອັດຕາສ່ວນພ ວພັນ ການເປັນອັດຕາສ່ວນພ ວພັນກ ງ ການເປັນອັດຕາສ່ວນພ ວພັນປີົ້ນ 33 3 1 4 6 4 7 48 ການຍ້າຍຂະໜານ ການເຄິື່ງຄ ທຽບໃສ່ແກ່ນ ແກນເຄິື່ງຄ 33 2 4 9 50 ການຍ້າຍຂະໜານ ແລະ ການເຄິື່ງຄ ການເຄ ື່ອນຍ້າຍ ແລະ ການໝູນຮອບ 33 3 51 52 ການຄິດໄລ່ສ່ວນຮ້ອຍ ມາດຕາສ່ວນ 33 4 53 54 55 ການຫຍໍົ້ ແລະ ການຂະຫຍາຍຮູບ ການຜັນປ່ຽນຮູບ ການຫານຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ 33 4 1 56 57 ການຫານຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ( ຕໍື່ ) ລວງຮອບ ແລະ ເນ ົ້ອທີື່ຂອງຮູບຄາງໝູ 33 2 58 59 60 ລວງຮອບ ແລະ ເນ ົ້ອທີື່ຂອງຮູບວ ງມ ນ ຮູບກ້ອນ ຮູບກັບ 222 3 61 62 ຮູບທາດລ່ຽມ 33

10 ຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບບໍລິມາດ ແລະ ຫ ວໜ່ ວຍວັດແທກບໍລິມາດ 4 63 64 ການຄິດໄລ່ບໍລິມາດ ການຄິດໄລ່ບໍລິມາດ ( ຕໍື່ ) 3 3 5 1 65 66 ຫ ວໜ່ວຍວັດແທກເວລາ ໄລຍະທາງ, ຄວາມໄວ, ໄລຍະເວລາ 3 3 2 ທວນຄ ນ 6 3 ທວນຄ ນ 6 5 4 ສອບເສງພາກຮຽນ 2 2. ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ 1. ຄວາມໝາຍຂອງການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ໄດ້ມີນັກຈິດຕະວິທະຍາ ແລະ ນັກການສຶກສາໄດ້ໃຫ້ຄວາມສ ນໃຈ ແລະ ອະທິບາຍລັກສະນະຂອງການຄິດທີື່ຈະຕ້ອງໃຊ້ເຫດຜ ນເຂ ົ້າມາປະກອບ ສະໜັບສະໜູນ ຕັດສິນໃຈໄວ້ໃນ ລັກສະນະຕ່າງໆ ໂດຍໃຫ້ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄໍາອະທິບາຍດັື່ງຕໍື່ໄປນີົ້: Lin (1997 ອ້າງໃນ ຈັນທະລາ ສຣີສຸກ, 2530) ໄດ້ອະທິບາຍ ເດັກທີື່ມີພັດທະນາການທາງການຄິດດ້ານ ເຫດຜ ນເປັນລໍາດັບຂັົ້ນທີື່ຕໍື່ເນ ື່ອງກັນ ແລະ ຈະປາກ ດເດັື່ນເມ ື່ອເດັກຢູ່ໃນຂັົ້ນປະຕິບັດຮູບປະທໍາ ຄ ຊ້ວງຊ້ວງອາຍຸ ປະມານ 7 – 11 ປີ ໂດຍເດັກສາມາດຈັດແບ່ງກຸ່ມ (Classification) ສະຫຼຸບຄວາມ (Generalization) ເຂ ົ້າໃຈ ເລ ື່ອງການອະນຸລັກ (Conservation) ແລະຈັດລໍາດັບ (Sereation ) ແລະສະແດງຄວາມສໍາພັນຂອງສິື່ງຕ່າງໆ ໄດ້ ການພັດທະນາການຂອງເດັກຈາກຂັົ້ນປະຕິບັດດ້ວຍຮູບປະທໍາ ໄປສູ່ຂັົ້ນປະຕິບັດດ້ວຍນາມມະທໍາ ຄ ຊ້ວງອາຍຸ ປະມານ 11 – 15 ປີ ຈະເຮັດໃຫ້ການຄິດດ້ານເຫດຜ ນຂອງເດັກປ່ຽນແປງໄປນໍາຄ ປ່ຽນຈາກການໃຫ້ເຫດຜ ນໃນ ສິື່ງທີື່ສັງເກດໄດ້ຫ ເຫັນວັດຖຸຈິງ ເປັນການໃຫ້ເຫດຜ ນກ່ຽວກັບເຫດການທີື່ເກີດຂຶົ້ນໄດ້ໃນສະຖານະການທີື່ຈັດຂຶົ້ນ. Freeman JB ( 1988) ໄດ້ເວ ົ້າເຖິງການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນວ່າ ມີຄວາມສໍາພັນກັບການແກ້ບັນຫາການ ຫາທາງອອກຂອງບັນຫາ ປະເມີນວ່າວິທີໃດດີທີື່ສຸດ ແລະ ປະຕິບັດຕາມທາງເລ ອກນັົ້ນ ເພ ື່ອນໍາໄປສູ່ການແກ້ບັນຫາ ດ້ວຍຄວາມພໍໃຈ ແລະ ຍອມຮັບໃນວິທີແກ້ບັນຫາເມ ື່ອໄດ້ຮັບເຫດຜ ນທີື່ຖ ກຕ້ອງພຽງພໍແລະສາມາດເຂ ົ້າໃຈໃນ ເຫດຜ ນນັົ້ນ. Good (1973 ອ້າງໃນ ສອນໄຊ ເລີດໄຕຣພ ບ, 2535) ໃຫ້ຄວາມໝາຍຂອງການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນວ່າ ໝາຍເຖິງການກະທໍາ ຫ ຂະບວນການທາງສະໝອງໃນການທີື່ຈະລ ງຄວາມເຫັນກ່ຽວກັບຄວາມສໍາພັນລະຫວ່າງ ຄວາມຖ ກຕ້ອງແລະປາກ ດການ ສາມາດສະຫຼຸບຜ ນ ຫ ຂໍົ້ສ ມມຸດຖານໄດ້. ຈໍານ ງ ວິບູນສີ(2525) ໄດ້ໃຫ້ຄວາມໝາຍຂອງການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນວ່າ ເປັນການຄິດທີື່ຕ້ອງອາໃສ ຫ ັກການທີື່ຖ ກຕ້ອງມາສະໜັບສະໜູນຢ່າງພຽງພໍ ເປັນການຄິດທີື່ມີໂອກາດຜິດພາດນ້ອຍ ແລະ ຖ ວ່າເປັນທັກສະ ຢ່າງໜຶື່ງທີື່ພັດທະນາໃຫ້ມີຄຸນນະພາບສູງຂຶົ້ນໄດ້ ຜູ້ທີື່ມີທັກສະໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນສູງຍ່ອມມີຄວາມຄິດທີື່ມີ ຄຸນນະພາບສູງ ເຊິື່ງຄວາມຄິດທີື່ມີຄຸນະພາບສູງນັົ້ນຈະຊ່ວຍແກ້ບັນຫາ ແລະ ສ້າງສັນສິື່ງທີື່ອັນເປັນປະໂຫຍດໃຫ້ແກ່ ມະນຸດໄດ້ຢ່າງຫ ວງຫ າຍ.

11 ສ ມສັກ ສິນທຸລະເວດ ( 2542) ການຄິດເປັນເຄ ື່ອງມ ທີື່ສໍາຄັນທີື່ສຸດທີື່ເຮ າຕ້ອງໃຊ້ຕະຫ ອດຊີວິດ ເປັນ ຫ ວໃຈສໍາຄັນຂອງການຮຽນຮູ້ທີື່ຊ່ວຍໃຫ້ຜູ້ຮຽນມີຄວາມຮູ້ຄວາມສາມາດທີື່ຈະນໍາຄວາມຮູ້ໄປບູລະນາການໃຊ້ໃນ ການດໍາລ ງຊີວິດ. ທິດສະນາ ແຂມມະນີ ແລະ ຄະນະ ( 2543 )ການຄິດເປັນສິື່ງທີື່ສໍາຄັນທີື່ຄວນສ ື່ງເສີມໃຫ້ເກີດຂຶົ້ນໃນ ເດັກປະຖ ມ ແລະ ລັກສະນະການຄິດທີື່ມີຄວາມສໍາຄັນສ ມຄວນທີື່ຈະນໍາໄປໃຊ້ໃນການພັດທະນາເດັກແລະ ເຍ າວະ ຊ ນຂອງຊາດ ອີກປະການໜຶື່ງຄ ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນເຊິື່ງເປັນລັກສະນະພິເສດຢ່າງໜຶື່ງຂອງການຄິດທີື່ຈໍາເປັນຕໍື່ ການຮຽນຮູ້ທຸກຂະແໜງ ຕາມກອບການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນຂອງ (ທິດສະນາ ແຂມມະນີ, 2549) ຄວາມສາມາດໃນ ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ 5 ຂັົ້ນຕອນ ໄດ້ແກ່: (1) ການລວບລວມຂໍົ້ມູນ ໝາຍເຖິງການຮັບຮູ້ແລະ ລວບລວມຂໍົ້ມູນກ່ຽວກັບເຫດການ ຫ ການ ກະທໍາຕ່າງໆ ທີື່ຕ້ອງການອະທິບາຍ ໃຫ້ເຫດຜ ນ. (2) ການຈໍາແນກຂໍົ້ມູນ ໝາຍເຖິງການພິຈາລະນາກວດສອບສິື່ງທີື່ສັງເກດຢ່າງມີຈຸດມຸ້ງໝາຍເພ ື່ອໃຫ້ ໄດ້ຂໍົ້ຖ ກ-ຜິດ ແລະຄວາມຄິດເຫັນກ່ຽວກັບສິື່ງນັົ້ນ ແລ້ວຈໍາແນກຂໍົ້ຖ ກ-ຜິດ ແລະຄວາມຄິດເຫັດອອກຈາກກັນ. (3) ກາພິຈາລະນາຄວາມໜ້າເຊ ື່ອຖ ໝາຍເຖິງການຄ ົ້ນຫາສາເຫດຂອງເຫດການ ຫ ການກະທໍາທີື່ ເກີດຂ ົ້ນໂດຍອາໃສຫ ັກການ, ຂໍົ້ມູນຫ ັກຖານ, ເຫດຜ ນ ເພ ື່ອພິຈາລະນາຄວາມໜ້າເຊ ື່ອຖ ຂອງຂໍົ້ຖ ກ - ຜິດແລະ ຄວາມຄິດເຫັນ. (4) ການໃຫ້ເຫດຜ ນ ໝາຍເຖິງພິຈາລະນາເລ ື່ອງທີື່ຄິດເທິງພ ົ້ນຖານຂອງຂໍົ້ຖ ກ - ຜິດໂດຍໃຊ້ຫ ັກ ເຫດຜ ນແບບນິລະໄນຄ ຄິດຈາກຫ ັກທ ື່ວໄປໄປສູ່ຂໍົ້ຖ ກຜິດ ແລະ ພິຈາລະນາເລ ື່ອງທີື່ຄິດເທິງພໆນຖານຂອງຂໍົ້ຖ ກຜິດໂດຍໃຊ້ຫ ັກເຫດຜ ນແບບອຸປະໄນຄ ຄິດຈາກຂໍົ້ຖ ກ-ຜິດຍ່ອຍໆໄປສູ່ຫ ັກການທ ື່ວໄປ. (5) ການອະທິບາຍຢ່າງມີເຫດຜ ນ ໝາຍເຖິງການອະທິບາຍໃຫ້ເຫັນຄວາມສອດຄ່ອງຂອງເຫດແລະ ຜ ນໃນເຫດການ ຫ ການກະທໍານັົ້ນໆ. Good and Brophy (1973 ອ້າງໃນ ນິດຕະຍາ ວັນໄຊ, 2550) ໄດ້ອະທິບາຍການຄິດດ້ານເຫດ ຜ ນ ສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ ການຄິດດ້ານເຫດຜ ນເປັນການຄິດ ຫ ຂະບວນການທາງສະໝອງອັນທີື່ຈະລ ງຄວາມຄິດເຫັນກ່ຽວກັບ ຄວາມສໍາພັນລະຫວ່າງຂໍົ້ຖ ກ - ຜິດ ແລະ ປະສ ບການ ສາມາດສະຫຼຸບເຫດຜ ນຈາກຂໍົ້ສ ມມຸດຖານໄດ້ ເປັນການຄິດ ທີື່ເປັນຜ ນມາຈາກການທ ດລອ ງຫ ການຕັດສິນໃຈ ຫ ການວິເຄາະເລ ື່ອງທີື່ເກີດຂຶົ້ນ. ປາລິສາ ບຸນມາດ (2551) ຄວາມໝາຍຂອງການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນຄ ການຄິດທີື່ໃຊ້ຫ ັກການ ຫ ຂໍົ້ຖ ກຜິດທີື່ຖ ກຕ້ອງມາສະໜັບສະໜູນ ເພ ື່ອນໍາໄປສູ່ການແກ້ບັນຫາ ແລະ ຍອມຮັບໃນວິທີການແກ້ບັນຫາ. ພັດຊະລີ ກັນລະຍາ (2551) ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ໝາຍເຖິງຄວາມສາມາດໃນການອາໃສຂໍົ້ມູນທີື່ເປັນ ຫ ັກການ ແລະ ຂໍົ້ຖ ກ-ຜິດເພ ື່ອທີື່ຈະສະຫຼຸບເປັນຫ ັກການເພ ື່ອການຕັດສິນໃຈ ແລະ ວິເຄາະໃນເລ ື່ອງຕ່າງໆເຊິື່ງຈະ ຊ່ວຍໃນການແກ້ບັນຫາແລະສ້າງສັນສິື່ງຕ່າງໆໄດ້ດີ ແລະ ຈໍາເປັນຕໍື່ການດໍາລ ງຊີວິດ ດັື່ງນັົ້ນຈິື່ງຄວນພັດທະນາຜູ້ຮຽນ ໃຫ້ມີທັກສະໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນເພ ື່ອໃຫ້ຜູ້ຮຽນມີພ ົ້ນຖານການຄິດທີື່ດີ. Krulik and Rudnick (1995 ອ້າງໃນ ນ ບເລສວນ ທໍາສັດຍາກຸນ, 2555) ໄດ້ອະທິບາຍກ່ຽວກັບການ ຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ ການຄິດດ້ານເຫດຜ ນເປັນການລວມຂອງການຄິດຂັົ້ນພ ົ້ນຖານ ການຄິດຢ່າງມີ ວິຈາລະນະຍານ ແລະການຄິດຢ່າງສ້າງສັນ ໂດຍການຄິດທຸກຢ່າງຈະມີການໃຊ້ເຫດຜ ນປະກອບນໍາ. ຈາກແນວຄິດຂ້າງເທິງ ສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນເປັນລັກສະນະການຄິດທີື່ຢູ່ໃນລັກສະນະ ການຄິດແບບຕ່າງໆ ຊ່ວຍໃຫ້ເກີດຂໍົ້ສະຫຼຸບທີື່ຖ ກຕ້ອງ ເຊິື່ງເປັນເຫດເປັນຜ ນທີື່ສອດຄ່ອງກັນ ເຮັດໃຫ້ເກີດຂໍົ້ສະຫຼຸບ

12 ທີື່ໜ້າເຊ ື່ອຖ ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນຍັງຄວບຄຸມເຖິງການວິເຄາະຂໍົ້ມູນ ການໃຫ້ເຫດຜ ນ ການຕັົ້ງຄໍາຖາມ ແລະການ ຫາຄໍາຕອບ ແລະ ປະເມີນຜ ນ. 2. ຄວາມສໍາຄັນຂອງການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ Krulik and Rudnick (1995 ອ້າງໃນ ນ ບເລສວນ ທໍາສັດຍາກຸນ, 2555) ໄດ້ອະທິບາຍການຄິດ ຢ່າງມີເຫດຜ ນວ່າ ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນເປັນການລວມການຄິດຂັົ້ນພ ົ້ນຖານ ໂດຍການຄິດທຸກຢ່າງຈະມີການໃຊ້ ເຫດຜ ນເຂ ົ້າໄປຢູ່ນໍາ. ສ ມຈິດ ສະວະທ ນໄພບູນ (2527) ຄູຄວນໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນກັບຄວາມຮູ້ຄວາມເຂ ົ້າໃຈໃນຂະບວນການ ສອນ ແລະ ຄວາມຮູ້ຄວາມເຂ ົ້າໃຈກ່ຽວກັບເດັກ ເພ ື່ອຊ່ວຍໃຫ້ປະສ ບການຄວາມສໍາເລັດໃນການສ ື່ງເສີມເດັກໃຫ້ ຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ຖ້າຂາດດ້ານໃດດ້ານໜຶື່ງໄປກໍຍາກທີື່ຈະສ ື່ງເສີມຄວາມສາມາດໃນການຄິດຂອງເດັກໄດ້. ເຍ າວະພາ ເດຊາຄຸປ ( 2528) ທັກສະການຄິດເປັນສິື່ງທີື່ສໍາຄັນເນ ື່ອງຈາກຄວາມຄິດເປັນທັກສະທີື່ ຈະຊ່ວຍເຝີກຝ ນໃຫ້ເດັກມີຄວາມສາມາດໃນການສັງເກດ ການຈໍາແນກ ການຄໍານວນ ແລະ ສ ື່ຄວາມໝາຍ. ສັນທະນາ ພາດບ ງກ ດ ( 2537) ການຄິດຊ່ວຍໃຫ້ຄ ນມີປະສິດທິພາບ ເປັນຈຸດເລີື່ມຕ ົ້ນໃຫ້ຄ ນເຮ າ ສະແດງອອກໃນສິື່ງທີື່ດີງາມເປັນປະໂຫຍດ ແລະ ສ້າງສັນ ສາມາດຜ່ານຜ່າອຸປະສັກ ແລະ ບັນຫາຕ່າງໆຂອງຕ ນເອງ ແລະ ສັງຄ ມໄດ້ຢ່າງເໝາະສ ມ, ການຄິດເປັນສິື່ງສໍາຄັນຕໍື່ການດໍາລ ງຊີວິດ ເນ ື່ອງຈາກການຄິດເປັນທັກສະທີື່ຈະ ຊ່ວຍຝ ກຝ ນໃຫ້ເດັກມີຄວາມສາມາດໃນການສັງເກດ ການຈໍາແນກ ການຄໍານວນ ການຈັດສັນຂໍົ້ມູນ. ກັນຍາ ສຸວັນແສງ (2532) ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນເປັນການຄິດໂດຍອາໃສຂໍົ້ມູນຕ່າງໆພິຈາລະນາ ຄວາມສໍາຄັນຂອງຂໍົ້ມູນ ເປັນຄວາມສາມາດໃນການຄິດຫາເຫດຜ ນທີື່ເປັນອຸປະມານ ແລະ ອະນຸມານ ( Inductive and Deductive Thinking ) ການຄິດຫາເຫດຜ ນແບບອຸປະມານ ເປັນການຄິດໂດຍອາໃສການກະຕຸ້ນຫ າຍໆຢ່າງ ເປັນຂໍົ້ມູນທີື່ສະຫຼຸບເປັນຫ ັກການ ສ່ວນການຄິດຫາເຫດຜ ນແບບອະນຸມານ ເປັນການຄິດໂດຍມີຫ ັກເກນຫ ສິື່ງທີື່ ກໍານ ດໄວ້ແລ້ວມາເປັນຂໍົ້ສະຫຼຸບ. ໂຊຕິ ເພັດຊ ື່ນ (2527) ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນເປັນຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມິວິຈາລະນະຍານ (Critical Thinking) ດ້ວຍການຄິດໃນດ້ານການວິເຄາະຄ ົ້ນຫາເກນມາສ້າງຄວາມສໍາພັນ ໃນຮູບແບບຕ່າງໆແລ້ວ ນໍາມາສະຫຼຸບໄດ້ຢ່າງຖ ກຕ້ອງ. ປະພັນສິລິ ສຸເສ າລັດ ( 2541) ການຄິດມີຄວາມຈໍາເປັນຕໍື່ການດ າລ ງຊີວິດຂອງມະນຸດຫ າຍ ການດໍາລ ງຊີວິດຈະປະສ ບຜ ນສໍາເລັດເປັນຜ ນມາຈາກປະສິດທິພາບຂອງຄວາມຄິດ. ກຽງສັກ ຈະເລີນວ ງສັກ ( 2546) ການທີື່ເດັກໄດ້ຮັບການພັດທະນາຄວາມຄິດໃຫ້ເປັນຄ ນ “ຄິດ ເປັນ”ເດັກຈະສາມາດໃຫ້ເຫດຜ ນແກ້ບັນຫາ ແລະ ຕັດສິນໃຈເລ ອກສິື່ງທີື່ດີທີື່ສຸດໃນອານາຄ ດໄດ້ . ປາລິສາ ບຸນມາດ ( 2551) ການຄິດເປັນສິື່ງສໍາຄັນຕໍການດໍາລ ງຊີວິດ ເພາະການຄິດຊ່ວຍໃຫ້ເຮ າ ສະແດງອອກໃນສິື່ງທີື່ດິງາມ ແລະ ສາມາດດໍາລ ງຊີວິດໃຫ້ປະສ ບຜ ນສໍາເລັດ ດັື່ງນັົ້ນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນເປັນ ພ ົ້ນຖານຂອງການຮຽນຮູ້ປະສ ບການດ້ານອ ື່ນໆ ຈ ື່ງຄວນປູກຝັງໃຫ້ເດັກເປັນຄ ນຊ່າງສັງເກດ ຄ ົ້ນຄວ້າຫາຄວາມາຮູ້ ດ້ວຍຕ ນເອງ ຮູ້ຈັກຄິດແກ້ບັນຫາຢ່າງເປັນລະບ ບ ແລະສາມາດນໍາຄວາມຮູ້ຄວາມເຂ ົ້າໃຈໄປຜ່ານຜ່ານອຸປະສັກ ແລະ ບັນຫາຕ່າງທຂອງຕ ນເອງໄດ້ຢ່າງເໝາະສ ມໃນການດໍາລ ງຊີວິດ.

13 ຈາກແນວຄິດຂ້າງເທິງສາມາດສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນເປັນສິື່ງສໍາຄັນໃນການດໍາລ ງຊີວິດ ຖ ໄດ້ວ່າເປັນການຄິດຂັົ້ນພ ົ້ນຖານໃນການຄິດທຸກຢ່າງ ຖ້າເດັກຄິດເປັນກໍສາມາດສະແດງອອກໃນສິື່ງທີື່ດີງາມເປັນ ປະໂຫຍດ ແລະ ສ້າງສັນ ສາມາດຜ່ານຜ່າອຸປະສັກ ແລະ ບັນຫາຕ່າງໆຂອງຕ ນເອງ ແລະ ສັງຄ ມໄດ້ຢ່າງເໝາະສ ມ. 3. ລັກສະນະການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນມີ 2 ແບບ ຄ : ການຄິດຫາເຫດຜ ນແບບນິລະໄນ ແລະ ການຄິດຫາເຫດຜ ນແບບ ອຸປະໄນ (ຈິດຕະລາ ທັບແສງ, 2529) (1) ການຄິດຫາເຫດຜ ນແບບນິລະໄນ ( Deduction ) ເປັນການນໍາຄວາມຮູ້ເດີມທີື່ເປັນສ່ວນໃຫຍ່ ມາເປັນຂໍົ້ອ້າງແລ້ວເບິື່ງຄວາມສໍາພັນກ່ຽວຂ້ອງກັນອີກຂໍົ້ອ້າງໜຶື່ງ ເພ ື່ອສະຫຼຸບເປັນຄວາມຮູ້ໃໝ່ທີື່ເປັນສ່ວນຍ່ອຍ ການສະຫຼຸບແບບນີົ້ບໍື່ອາໃສປະສ ບການ ໃຊ້ຄວາມຄິດເບິື່ງຄວາມສ ມເຫດສ ມຜ ນຂອງການອ້າງ ແລະ ການສະຫຼຸບ ໂດຍບໍື່ພິຈາລະນາຄວາມຖ ກ ຫ ຜິດຂອງຂໍົ້ສະຫຼຸບ ຖ ວ່າ ຖ້າຂໍົ້ອ້າງທັງໝ ດຖ ກຂໍົ້ສະຫຼຸບກໍຖ ກນໍາ ຖ້າເປັນຜິດກໍຜິດ ນໍາ ຫ ການຄິດຫາເຫດຜ ນແບບນິລະໄນເປັນການສະຫຼຸບຄວາມໃໝ່ຈາກຄວາມເກ ື່າທີື່ມີຢູ່ແລ້ວ ໂດຍໃຊ້ຄວາມຄິດ ຕາມຫ ັກເຫດຜ ນ ເພ ື່ອໃຫ້ໄດ້ຄວາມຮູ້ໃໝ່ອອກມາຈາກຄວາມຮູ້ເກ ື່າ. (2) ການຄິດຫາເຫດຜ ນແບບອຸປະໄນ ( Induction ) ເປັນການນໍາຄວາມຮູ້ຈາກການຕັດສິນໃຈຈາກ ປະສ ບການຫ າຍໆເທ ື່ອມາເປັນຂໍົ້ອ້າງສະໜັບສະໜູນ ຫ ພິສູດຂໍົ້ສະຫຼຸບ ເຊິື່ງຂໍົ້ສະຫຼຸບນີົ້ໄດ້ຈາກການສະຫຼຸບຄວາມຄ ແລະ ຄວາມສໍາພັນຂອງຂໍົ້ອ້າງ ເຊິື່ງໄດ້ຈາກປະສ ບການສ່ວນຍ່ອຍບາງສ່ວນ ຫ ຄວາມຖ ກສະເພາະໜ່ວຍ ແລ້ວນໍາ ມາສະຫຼຸບເປັນຄຸນສ ມບັດຄວາມສໍາພັນຂອງສ່ວນລວມທັງໝ ດ ເຊິື່ງລວມທັງສິື່ງທີື່ບໍມີປະສ ບການນໍາເປັນຄວາມຈິງ ທ ື່ວໄປ. ສຸເມດ ເມທາວິທະຍາກຸນ (2540) ການຄິດຫາເຫດຜ ນ ຄ ການຄິດທີື່ສຶບເສາະຈາກສິື່ງທີື່ເປັນເຫດ ໃຫ້ເກີດຜ ນຂອງມັນ ຄວາມປ່ຽນແປງເປັນສິື່ງໃໝ່ ຫ ການຄິດຢ້ອນຫ ັງກັບໄປໃນທາງກ ງກັນຂ້າມ. ບຸນມີ ແທ່ນແກ້ວ ( 2536 ) ເປັນການສະຫຼຸບຄວາມຈິງຂອງສິື່ງທີື່ມີຢູ່ໃນປະເພດດຽວກັນທັງໝ ດທັົ້ງ ທີື່ມີປະສ ບການພຽງບາງສ່ວນ ຫ ບາງຄັົ້ງເທ ື່ານັົ້ນ ບ ດສະຫຼຸບຂອງວິທີອຸປະໄນມີຂອບເຂດກ້ວາງ ແລະ ກໍື່ໃຫ້ເກີດ ຄວາມຄິດລີື່ເລີື່ມທີື່ແປກໃໝ່ໆ. ສະຖິດ ວ ງສະຫວັນ ( 2540 ) ການຄິດຫາເຫດຜ ນເປັນການຄິດຈາກເຫດໄປຫາຜ ນ ຫ ການຄິດ ຈາກສິື່ງທີື່ຮູ້ແລ້ວໄປຫາສິື່ງທີື່ຍັງບໍື່ຮູ້ ປະກອບດ້ວຍການຄິດເປັນຂັົ້ນໆ ຄ ການພິຈາລະນາຈາກຂໍົ້ຖ ກ - ຜິດ ໜຶື່ງໄປ ຫາອີກຂໍົ້ຖ ກ - ຜິດໜຶື່ງ ໂດຍຈັດຂໍົ້ຖ ກ - ຜິດໃຫ້ກ່ຽວຂ້ອງກັນ ຫາເຫດຜ ນຈາກຂໍົ້ມູນທີື່ໄດ້ ແລະ ບັນລຸເຖິງຂໍົ້ ສະຫຼຸບໃໝ່ ເປັນການໄຈ້ແຍກສ່ວນຕ່າງໆອອກແລ້ວນໍາກັບເຂ ົ້າສໍາພັນກັນອີກເພ ື່ອຫາສໍາພັນທະພາບໃໝ່ລະຫວ່າງ ສ່ວນຕ່າງໆເຫ ື່ານັົ້ນ ການຄິດຫາເຫດຜ ນອາດຖ ກຕ້ອງ ຫ ຜິດພາດກໍໄດ້ເພາະສິື່ງທີື່ຍັງບໍື່ຮູ້ອາດຈະບໍື່ເປັນຈິງສະເໝີ. ສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ ລັກສະນະການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນເປັນການໃຊ້ຄວາມຮູ້ທີື່ມີຢູ່ມາສະຫຼຸບເປັນຄວາມຮູ້ໃ ໝ່ໂດຍໃຊ້ຄວາມຄິດຕາມຫ ັກການ ແລະ ເຫດຜ ນ ເຊິື່ງໄດ້ຈາກປະສ ບການໂດຍຫາເຫດຜ ນຈາກຂໍົ້ມູນທີື່ໄດ້ຮັບ ສາມາດຕັດສິນ ແລະ ແກ້ບັນຫາໄດ້. ທິດສະນາ ແຂມມະນີ(2549) ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນເປັນການຄິດເພ ື່ອໃຫ້ໄດ້ຄວາມຄິດທີື່ສາມາດ ອະທິບາຍໄດ້ດ້ວຍຫ ັກຂອງເຫດຜ ນ 2 ຂັົ້ນຕອນສ າຄັນຄ : ຂັົ້ນທີ 1 ຈໍາແນກຂໍົ້ມູນທີື່ເປັນຂໍົ້ຖ ກຜິດ ແລະ ຄວາມຄິດເຫັນອອກຈາກກັນ ຂັົ້ນທີ 2 ພິຈາລະນາເລ ື່ອງທີື່ຄິດເທິງພ ົ້ນຖານຂອງຂໍົ້ຖ ກຜິດໂດຍໃຊ້ຫ ັກເຫດຜ ນ

14 4. ຂະບວນການ ແລະ ຂັົ້ນຕອນໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ Rennerand and Stafford (1979 ອ້າງໃນ ກາມ ນທິບ ຕໍື່ຕິດ, 2544) ໄດ້ອະທິບາຍການຄິດລັກສະນະ ຕ່າງໆ 10 ປະການ ໂດຍສະຫຼຸບສໍາຄັນໄດ້ດັື່ງນີົ້ : (1) ການລະນຶກໄດ້ ( Recalling ) ເປັນການໃຊ້ຄວາມຄິດເຊິື່ງເກີດຈາກການສະສ ມຄວາມຮູ້ເຊິື່ງຖ ວ່າເປັນການຄິດຂັົ້ນພ ົ້ນຖານຂອງການຄິດ. (2) ການປຽບທຽບ ( Comparing ) ໃນການທີື່ຈະສອນ ຫ ສ້າງບ ດຮຽນ ເພ ື່ອສ ື່ງເສີມຄວາມສາມາດ ໃນການຄິດ ຈໍາເປັນຕ້ອງມີການເຝິກຝ ນໃນເລ ື່ອງຂອງການປຽບທຽບຢູ່ສະເໝີ ເຊິື່ງເປັນການປຽບທຽບລະຫວ່າງ ຂອງສອງສິື່ງ ຫ ຂອງຫ າຍສິື່ງ. (3) ການລ ງຄວາມເຫັນ ( Inferring ) ເປັນຂັົ້ນຕອນທີື່ເກີດຂຶົ້ນຫ ັງຈາກການລວບລວມຂໍົ້ມູນໄດ້ເປັນ ການອະທິບາຍເຫດການຢ່າງໜຶື່ງຫ າຍໆຢ່າງ. (4) ການສະຫຼຸບ ( Generalizing ) ເປັນການສະຫຼຸບຈາກການລ ງຄວາມເຫັນ. (5)ການຄິດໃນທິດທາງກ ງກັນຂ້າມ ( Deducing ) ເປັນການຄິດຢ້ອນກັບຂອງການຄິດ ເຊັື່ນ ເມ ື່ອ ຄິດຈາກເຫດມາສູ່ຜ ນໄດ້ກໍຈະຕ້ອງສາມາດຄິດໄດ້ວ່າ ເມ ື່ອເກີດຜ ນແບບນີົ້ຈະມີສາເຫດມາຈາກອັນໃດ. (6) ການຈໍາແນກໝວດໝູ່ ( Classifing ) ການສະຫຼຸບ ຫ ລ ງຄວາມສາມາດຈາກຂໍົ້ມູນຈະງ່າຍຂຶົ້ນ ມາຖ້າມີການຈ ດແບ່ງຂໍົ້ມູນເຫ ື່ານີົ້ໃຫ້ເປັນໝູ່ພວກ. (7) ການວິເຄາະ ( Analyzing ) ເປັນການແບ່ງແຍກ ແລະ ກວດສອບຂໍົ້ມູນຕ່າງໆ. (8) ການຈິນຕະນາການ ( Imagining ) ເປັນການເບິື່ງເຫັນພາບຂອງສິື່ງທີື່ໄດ້ຮັບຈາກການຟັງເທ ື່ານັົ້ນ ກ່ຽວຂ້ອງກັບການວິເຄາະແລະສ້າງສັນ. (9) ການສັງເຄາະ ( Synthsizing ) ເປັນການນໍາຄວາມຮູ້ຕ່າງໆທີື່ໄດ້ມາໄປປະດິດຕໍື່ໃຫ້ເກີດຄວາມຮູ້ ໃໝ່ (10) ການປະເມີນ ( Evaluating ) ເປັນການປະເມີນຄວາມຮູ້ຕ່າງໆ ທີື່ໄດ້ຮັບມາທັງໝ ດ ແລະ ຕັົ້ງ ເປັນກ ດເກນຂຶົ້ນ. ນອກຈາກນີົ້ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ຕ້ອງອາໃສຂະບວນການດັື່ງຕໍື່ໄປນີົ້ຄ : (1) ການພິຈາລະນາ ແລະ ບ ື່ງບອກໃຫ້ຊັດເຈນວ່າຜ ນທີື່ເກີດຂ ົ້ນຄ ແນວໃດ. (2) ການພິຈາລະນາ ຫ ສິື່ງທີື່ເກີດຂຶົ້ນກ່ອນຜ ນນັົ້ນ ແລະ ບ ື່ງບອກວ່າມີເຫດການ ຫ ສິື່ງໃດທີື່ມີຄວາມ ສໍາພັນກັບຜ ນໂດຍເກີດກ່ອນຢ່າງສະໝໍື່າສະເໝີ. (3) ການພິຈາລະນາແຕ່ລະເຫດການ ຫ ສິື່ງທີື່ເກີດຂຶົ້ນກ່ອນ ແລະ ມີຄວາມສໍາພັນຢ່າງສະໝໍື່າສະເໝີ ແລະ ຕັດສິນວ່າເປັນຜ ນມາຈາກສິື່ງໃດໜຶື່ງຮ່ວມກັນ ຫ ເປັນສິື່ງທີື່ເຮັດໃຫ້ເກີດຜ ນ ໂດຍການສະຫຼຸບອ້າງອີງຈາກ ຄວາມຮູ້ຫ ປະສ ບການເກ ື່າທີື່ມີມາປະກອບ. (4) ການເລ ອກເຫດການ ຫ ສິື່ງທີື່ພິຈາລະນາຕັດສິນວ່າເປັນສິື່ງທີື່ເຮັດໃຫ້ເກີດຜ ນທີື່ກໍານ ດໄວ້. ທິດສະນາ ແຂມມະນີ(2549) ການຮຽນຮູ້ເພ ື່ອພັດທະນາທັກສະການຄິດຕາມຫ ັກສູດແກນກາງການ ສຶກສາຂັົ້ນພ ົ້ນຖານ 2551 ໄວ້ວ່າ: ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ໝາຍເຖິງການໃຊ້ຫ ັກເຫດຜ ນໃນການຄິດພິຈາລະນາ ເລ ື່ອງໃດເລ ື່ອງໜຶື່ງ ມີຂະບວນການນໍາໄປສູ່ການພັດທະນາຜູ້ຮຽນ 5 ຄ : ຂັົ້ນທີ 1 ການລວບລວມຂໍົ້ມູນໃນເລ ື່ອງທີື່ຄິດ. ຂັົ້ນທີ 2 ການຈໍາແນກຂໍົ້ມູນໃນເລ ື່ອງທີື່ຄິດທີື່ເປັນຂໍົ້ແທ້ຈິງ ແລະ ຄວາມຄິດອອກຈາກກັນ.

15 ຂັົ້ນທີ 3 ພິຈາລະນາຄວາມໜ້າເຊ ື່ອຖ ຂອງຂໍົ້ແທ້ຈິງ ແລະ ຄວາມຄິດເຫັນ. ຂັົ້ນທີ4 ພິຈາລະນາເລ ື່ອງທີື່ຄິດໂດຍໃຊ້ເຫດຜ ນແບບນິລະໄນ ແລະ / ຫ ອຸປະໄນບ ນຖານຂອງຂໍົ້ ມູນທີື່ເຊ ື່ອຖ ໄດ້. ຂັົ້ນທີ 5 ອະທີບາຍເລ ື່ອງທີື່ຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ. 5. ແນວທາງການສ ື່ງເສີມການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ Guilford and Hoepfner (1971 ອ້າງໃນ ພັດຊະລິນ ເປຣມປະເສີດ, 2542) ໃຫ້ຄວາມເຫັນວ່າການ ພັດທະນາບຸກຄ ນໃຫ້ມີຄວາມສາມາດໃນການໃຫ້ເຫດຜ ນຕ້ອງອ້າງອີງຈາກການສ ື່ງເສີມໃຫ້ບຸກຄ ນຄິດຢ່າງມີ ເຫດຜ ນ ເຊິື່ງເປັນສິື່ງຈໍາເປັນທີື່ໂຮງຮຽນຄວນເຮັດ ແລະ ເປັນສິື່ງທີື່ສາມາດເຝິກໄດ້ ໂດຍການສອນຄວບຄູ່ກັບເນ ົ້ອ ໃນວິຊາປ ກກະຕິ ຫ ສະຖານະການຕ່າງໆທີື່ເໝາະສ ມ ເນ ື່ອງຈາກຄວາມສາມາດໃນການຄິດ ແລະ ການໃຫ້ເຫດຜ ນ ເປັນທັກສະທີື່ຕ້ອງໄດ້ມີການເຝິກ ແລະ ເຝິກຈາກປະສ ບການທີື່ຫ າກຫ າຍ ແລະ ຄວນໄດ້ຮັບການເຝິກຢ່າງຕໍື່ເນ ື່ອງ ໃນການພັດທະນາຄວາມສາມາດໃນການຄິດ ແລະ ການໃຫ້ເຫດຜ ນຄວນຈັດກິດຈະກໍາໃຫ້ເດັກໄດ້ມີສ່ວນຮ່ວມ ແລະ ສະແດງພຶດຕິກໍາໃນການສຶບຄ ົ້ນຄາດການ ຄ ົ້ນຫາວິທີການພິສູດ ສັງເກດຮູບແບບ ຊີົ້ແຈງເຫດຜ ນຂອງແນວ ຄິດໂດຍການອະທິບາຍຮູບແບບສະແດງດ້ວຍພາບ ຫ ຈໍາລອງແບບແລະຕອບຄໍາຖາມຕ່າງໆ ທີື່ກໍື່ໃຫ້ເກີດການຄິດ ການສ້າງຂໍົ້ຄາດເດ າການກໍານ ດຮູບແບບ ແລະ ການອະທິບາຍ ເຊິື່ງເປັນການໃຫ້ເຫດຜ ນກ່ຽວກັບສະຖານະການ. ປາລິສາ ບຸນມາດ (2551) ແນວທາງການສ ື່ງເສີມການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນເປັນການຈັດປະສ ບການທີື່ ຜູ້ຮຽນໄດ້ມີໂອກາດເຝິກຝ ນທັກສະການສັງເກດ ການສະແຫວງຫາຄວາມຮູ້ ການທ ດລອງດ້ວຍຕ ນເອງ ໂດຍຜ່ານ ທັກສະຂະບວນການທາງວິທະຍາສາດ ເພ ື່ອພັດທະນາຄວາມສາມາດໃນການຄິດ ແລະ ການໃຊ້ເຫດຜ ນເຊິື່ງຈະເປັນ ພ ົ້ນຖານຄວາມເຂ ົ້າໃຈທາງວິທະຍາສາດໃນການຮຽນຮູ້ລໍາດັບຕໍື່ໄປ. ຈາກແນວຄິດຂ້າງເທິງທີື່ໄດ້ເວ ົ້າເຖິງແນວຄິດການສ ື່ງເສີມການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ສາມາດສະຫຼຸບໄດ້ ວ່າ ແນວທາງການສ ື່ງເສີມການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນເປັນສິື່ງຈໍາເປັນຕ້ອງໄດ້ຮັບການເຝິກການຮັບຮູ້ທາງປະສາດສໍາຜັດ ເຊັື່ນ: ການໃຊ້ຄໍາຖາມກະຕຸ້ນໃຫ້ເກີດການຄິດ ຈັດສ ື່ສະພາບແວດລ້ອມ ແລະ ກິດຈະກໍາເພ ື່ອກະຕຸ້ນໃຫ້ເດັກໄດ້ຄິດ ແລະ ຄວນຄໍານຶງເຖິງພັດທະນາການ ແລະ ຄວາມສ ນໃຈຂອງເດັກ. 6. ການປະເມີນຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ບຸນຊູ ສະນັື່ນສຽງ (2549) ຄວາມສາມາດດ້ານການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນເປັນຄວາມສາມາດທີື່ສ າຄັນທີື່ ສຸດໃນການຮຽນທຸກຊະນິດ ແລະ ທຸກລະດັບຊັົ້ນຮຽນ ເປັນການສະແດງອອກໂດຍຫາຄໍາຕອບທີື່ເໝາະສ ມທີື່ສຸດໃນ ການປຽບທຽບຫ າຍໆສິື່ງພ້ອມກັນ ເຊັື່ນ: ຄວາມສາມາດໃນການຈັດປະເພດການອຸປະມາອຸປະໄມ ແລະ ການ ສະຫຼຸບຄວາມ ເຊິື່ງແບບທ ດສອບສາມາດໃຊ້ເຫດຜ ນມີ 5 ແບບ ຄ : (1) ແບບຈໍາແນກປະເພດ ( Classification ) ເປັນການວັດຄວາມສາມາດໃນການຈໍາແນກແຍກສິື່ງ ຂອງອອເປັນປະເພດຕ່າງໆໄດ້ຢ່າງເໝາະສ ມຖ ກຕ້ອງໂດຍຍຶດໂຄງສ້າງ ໜ້າທີື່ ຮູບຮ່າງລັກສະນະ ຄຸນສ ມບັດ ສະເພາະເປັນຫ ັກໃນການປຽບທຽບກຸ່ມນັົ້ນ ເຊິື່ງມີທັງຈໍາແນກປະເພດເປັນພາສາ ແລະ ຈໍາແນກປະເພດເປັນຕ ວ ເລກ. - ການຈໍາແນກປະເພດແບບພາສາ ເປັນການວັດຄວາມສາມາດດ້ານເຫດຜ ນໂດຍທີື່ຄໍາສັື່ງຕ່າງໆ ທີື່ກໍານ ດໃຫ້ມານັົ້ນຈະມີຄຸນສ ມບັດໂຄງສ້າງ ຫ ຄວາມໝາຍເປັນທໍານອງດຽວກັນເຊັື່ນ: ໂຈດກໍານ ດຂໍົ້ໃດບໍື່ໄດ້ເຂ ົ້າ ພວກແລ້ວເລ ອກ.

16 - ການຈໍາແນກບໍື່ເຂ ົ້າພວກຊະນິດພາບ ເປັນການຈັດຄວາມສາມາດດ້ານເຫດຜ ນແບບດຽວກັບ ການຈໍາແນກແບບພາສາທີື່ໃຊ້ຮູບພາບແທນພາສາ ໃນລັກສະນະພາບທີື່ໃຊ້ເປັນໄດ້ທັົ້ງພາບເໝ ອນ ແລະ ພາບ ເລຂາຄະນິດ. (2) ແບບຈັດປະເພດ ເປັນການທ ດສອບທີື່ໃຫ້ຫາສິື່ງທີື່ເປັນກຸ່ມດຽວກັນກັບສິື່ງທີື່ກໍານ ດໃຫ້ທີື່ນິຍ ມ ໃຊ້ກັນຄ ໂຈດຈະກໍານ ດສິື່ງທີື່ເປັນປະເພດດຽວກັນນັົ້ນມີທັງແບບທີື່ເປັນພາສາ ແລະ ເປັນພາບ. - ແບບທີື່ເປັນພວກດຽວກັນກັບສິື່ງທີື່ກໍານ ດໃຫ້ຊະນິດພາສາ ເຊັື່ນ: ໂຈດກໍານ ດ ຄວາຍຊ້າງ ແລ້ວເລ ອກ ກ. ໄກ່ ຂ. ນ ກ ຄ. ໝູ - ແບບທີື່ເປັນພວກດຽວກັນກັບສິື່ງທີື່ກໍານ ດໃຫ້ເປັນພາບ. (3) ແບບອຸປະມາອຸປະໄມ ເປັນແບບທ ດສອບວັດຄວາມສາມາດດ້ານການວິເຄາະຄວາມສໍາພັນໂດຍ ທີື່ຜູ້ສອບຕ້ອງວິເຄາະຂໍົ້ຄໍາຖາມ ແລະ ຫາຄວາມສໍາພັນລະຫວ່າງສິື່ງຂອງ ແລະ ເລ ື່ອງຕ່າງໆ ແລ້ວຂະຫຍາຍຫ ັກການ ນັົ້ນອອກໄປສູ່ສິື່ງອ ື່ນໆ ຫ ສະຖານະການອ ື່ນທີື່ມີຄວາມສໍາຄັນເປັນທໍານອງດຽວກັນ ຫ ລັກສະນະດຽວກັນ ຫ ລັກສະນະດຽວຂອງສິື່ງເກ ື່າເຊິື່ງເປັນທາງດ້ານໂຄງສ້າງໜ້າທີື່ ຫ ຄຸນລັກສະນະຕ່າງໆທີື່ມີຄວາມສໍາພັນເໝາະສ ມຫ າຍ ທີື່ສຸດ ຮູບແບບຂອງອຸປະມາອຸປະໄມຄ ການປຽບທຽບໂດຍການຫາສິື່ງທີື່ຄູ່ກັນມາຄູ່ໜຶື່ງແລ້ວນໍາໄປປຽບທຽບຄູ່ອ ື່ນໆ ທີື່ມີລັກສະນະສໍາພັນເປັນກຸ່ມດຽວກັນເຊິື່ງມີຢູ່ຫ າຍຮູບແບບເຊັື່ນ: - ອຸປະມາອຸປະໄມດ້ານພາສາເຊິື່ງມີຮູບແບບກໍານ ດໃຫ້ຄູ່ໜຶື່ງແລ້ວໃຫ້ຜູ້ສອບຫາອີກຄູ່ໜຶື່ງ ໂຈດກໍານ ດນັກຮຽນ: ຮຽນ, ເຊັື່ນ : ກ. ໝໍ:ຮັກສາ ຂ. ຕໍາຫ ວດ:ຜູ້ຮ້າຍ ຄ. ຊາວນາ:ຄັນໄຖ ຄໍາຕອບທີື່ຖ ກຄ ຂໍົ້ ກ. ເພາະວ່າໝໍເຮັດໜ້າທີື່ຮັກສາຄ ນໄຂ້ຄ ກັນກັບນັກຮຽນທີື່ເຮັດໜ້າທີື່ຮຽນ. - ອຸປະມາອຸປະໄມແບບພາບ ການຂຽນຢຶດຫ ັກຄວາມສໍາພັນຂອງໂຄງການຄ ກັນກັບອຸປະມາ ອຸປະໄມດ້ານພາສາແຕ່ຫ ັກຄວາມສໍາຄັນຄ : ໃນຄູ່ທໍາອິດທີື່ກໍານ ດໃຫ້ຕ້ອງມີຕ ວລວມບາງຢຢ່າງທີື່ກ່ຽວພັນກັນເພ ື່ອ ເປັນແນວຄິດໃນການຫາພາບອີກຄູ່ໜຶື່ງມີຄວາມສໍາພັນເປັນທໍານອງດຽວກັນກັບພາບ 2 ພາບທໍາອິດ ການຂຍນແບບ ນີົ້ອາດເຮັດໃນລັກສະນະພາບເໝ ອນ ແລະ ພາບເລຂາຄະນິດ ເຊັື່ນ: ໂຈດກໍານ ດໃຫ້ 2 ພາບ ພາບທັງສອງມີບາງ ສ່ວນທີກ່ຽວຂ້ອງສໍາພັນກັນເປັນຄູ່ກັນໃນທາງໃດທາງໜຶື່ງ ໃຫ້ພິຈາລະນາພາບທີ 3 ເພ ື່ອຫາພາບທີ 4 ໃຫ້ມີຄວາມ ສໍາພັນ ຫ ກ່ຽວຂ້ອງເປັນທໍານອງດຽວກັນກັບ 2 ພາບທໍາອິດ (4) ແບບອະນຸກ ມມິຕິພາບ ເປັນແບບທ ດສອບທີື່ມີລັກສະນະຄ້າຍຄ ອະນຸກ ມເລຂາຄະນິດຄ ຕ້ອງຫາ ລໍາດັບຄວາມປ່ຽນແປງຢ່າງມີລະບ ບຂອງພາບທີື່ກໍານ ດໄຫ້ແລະ ເບິື່ງວ່າມີຄວາມສໍາພັນກັນແນວໃດໃນລະບ ບຂອງ ພາບນັົ້ນ ເຊັື່ນ: ໂຈດກໍານ ດໃຫ້ພິຈາລະນາພາບທີື່ກໍານ ດມາໃຫ້ແລ້ວພິຈາລະນາພາບວ່າພາບຕໍື່ໄປນີົ້ເປັນພາບໃດ. (5) ແບບສະຫຼຸບຄວາມ ເປັນການວັດຄວາມສາມາດໃນການໃຊ້ເຫດການມາໃຫ້ເປັນຄວາມເປັນ ແບບທ ດສອບທີື່ປະກອບໄປດ້ວຍເຫດໃຫຍ່ ແລະ ເຫດຍ່ອຍ ແລະ ສະຫຼຸບຄວາມຕາມຂໍົ້ຄວາມນັົ້ນການສະຫຼຸບໃຊ້ ຫ ັກວິທະຍາມີຫ ັກຫ ກ ດໃນການຄິດຫ າຍແບບດ້ວຍກັນເພ ື່ອໃຫ້ຄວາມຄິດໄດ້ໄວ ແລະ ຖ ກຕ້ອງເຊິື່ງໄດ້ລວບລວມ ຫ ັກໃນການສະຫຼຸບແບບຢ່າງໄດ້ຫ າຍແບບດັື່ງນີົ້: - ແບບປຽບທຽບ ແບບນີົ້ໂຈດສ ມມຸດຖານມາໃຫ້ຢ່າງໜ້ອຍ 2 ສ ມມຸດຖານ ແລ້ວໃຫ້ຫາຂໍົ້ ສະຫຼຸບໃນ 2 ສ ມມຸດຖານນີົ້ຈະມີຄຸນສ ມບັດປຽບທຽບລະຫວ່າງ 2 ສ ມມຸດຖານນັົ້ນ ຄ າສັບເຫ ື່ານັົ້ນໄດ້ແກ່ຄ າ ວ່າ : ງາມກວ່າ, ໃຫຍ່ກ່ວາ, ແຂງແຮງກ່ວາ ແລະ ອ ື່ນໆ ການສະຫຼຸບຂອງຂໍົ້ໜຶື່ງໆຈະມີຄຸນສ ມບັດຫ າຍ ກ່ວາໜຶື່ງ ຕ ວບໍື່ໄດ້ເຊັື່ນ: ຂ້ອຍດີກ່ວາແດງ, ແດງງາມກ່ວາດໍາ, ຂໍົ້ນີົ້ສະຫຼຸບໄດ້ວ່າຫ ັກໃນການສະຫຼຸບ ເຊັື່ນ: A ໃຫຍ່ກ່ວາ B, B ໃຫຍ່ກ່ວາ C, ສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ A ໃຫຍ່ກ່ວາ C.

17 - ແບບຈໍາແນກພວກເປັນແບບທີື່ອາໃສຂອບຂອງການກໍານ ດປະເພດ ຄ ນ, ສັດ ແລະ ສິື່ງຂອງ ເປັນຫ ັກໃນການສະຫຼຸບແບບນີົ້ການແຕ້ມຮູບປະກອບຈະຊ່ວຍສະຫຼຸບໄດ້ງ່າຍຂຶົ້ນມີຫ ັກການສະຫຼຸບດັື່ງນີົ້ເຊັື່ນ: ນ ກ ( ທຸກຕ ວ ) ເປັນສັດບ ກ ສັດບ ກ ( ທຸກຕ ວ ) ບິນໄດ້ດັື່ງນັົ້ນສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ ນ ກບິນໄດ້. - ແບບເງ ື່ອນໄຂ ແບບນີົ້ໂຈດກໍານ ດສ ມມຸດຖານມາໃຫ້ 2 ສ ມມຸດຖານ ໃຫ້ຫາຂໍົ້ສະຫຼຸບສ ມມຸດ ຖານທັງ 2 ນີົ້ຈະມີຄວາມກ່ຽວເນ ື່ອງກັນ ແລະ ເຮັດໃຫ້ເກີດຂໍົ້ສະຫຼຸບຂຶົ້ນແຕ່ເງ ື່ອນໄຂຂອງສ ມມຸດຖານທັງສອງບໍື່ ສໍາພັນກັນກໍສະຫຼຸບບໍື່ໄດ້ ເຊັື່ນ: ຖ້າຝ ນບໍື່ຕ ກແດງຈະໄປຕະຫ າດ ຝ ນບໍື່ຕ ກ ສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ ແດງໄປຕະຫ າດ. - ແບບສະຫຼຸບກ່ຽວກັບຄະນິດສາດ ໂດຍປ ກກະຕິໂຈດກ່ຽວກັບຄະນິດສາດກໍມັກຈະໃຊ້ວິທາງ ຄະນິດສາດ ຄໍານວນຫາຄໍາຕອບແຕ່ມີຂໍົ້ຄວາມທາງຄະນິດສາດນັົ້ນຍອມຮັບນິຍາມຕ່າງໆ ໃນວິຊາຄະນິດສາດໄປໃຊ້ ໃນການສະຫຼຸບໄດ້ໂດຍນິຍາມນັົ້ນໆ ອາດບໍື່ມີສ ມມຸດຖານມີໃນບ ດສະຫຼຸບນິຍາມດັື່ງກ່າວໄໄດ້ແກ່: ຕັົ້ງສາກ, ຂະໜ ານດ ບວກ, ລ ບ, ຫ ວແຖວ, ທ້າຍແຖວ, ກາງ ແລະ ອ ື່ນໆ ແຕ່ໃນເລ ື່ອງຄວາມຖ ກແລະຄວາມຜິດຄ ກັນກັບຊຸດ ສະຫຼຸບຄວາມອ ື່ນໆ ຄ ສ ມມຸດຖານ ຫ ບ ດສະຫຼຸບອາດເປັນຜິດໄດ້ ເຊັື່ນ: 1 ຫ າຍກ່ວາ 2, 2 ຫ າຍກ່ວາ 4 ສະຫຼຸບ ໄດ້ວ່າ 1 ຫ າຍກ່ວາ 4. - ແບບເລ ອກໄດ້ຢ່າງໃດຢ່າງໜຶື່ງ ແບບສະຫຼຸບຄວາມແບບນີົ້ສ່ວນຫ າຍມີ2 ສ ມມຸດຖານສ ມມຸດ ຖານທໍາອິດມັກເປັນຂໍົ້ຄວາມເຊິື່ງຕ້ອງມີການໃຫ້ເລ ອກຢ່າງໃດຢ່າງໜຶື່ງໂດຍໃຊ້ຄໍາວ່າ “ ຫ “ ຫ ໃຊ້ “ ຖ້າ....ຕ້ອງ “ ໄວ້ເປັນທີື່ເຂ ົ້າໃຈກັນກໍໄດ້ເຊັື່ນ: ແດງ ຫ ດໍາຄ ນໃດຄ ນໜຶື່ງຕ້ອງເຝ ົ້າເຮ ອນ ແດງໄປໂຮງຮຽນສະຫຼຸບໄດ້ວ່າດ າເຝ ົ້າ ເຮ ອນ. - ແບບສ ມມຸດຖານທີື່ສະຫຼຸບບໍື່ໄດ້ເປັນແບບທ ດສອບທີື່ສ ມມຸດຖານແຕ່ລະສ ມມຸດຖານຈະບໍື່ມີ ຄວາມສໍາພັນກັນເຊັື່ນ: ພໍື່ເປັນຄ ນດຸໝັື່ນ ແມ່ເປັນຄ ນປະຢັດ ລູກຈະເປັນແນວໃດ ສະຫຼຸບບໍື່ໄດ້. ທິດສະນາ ແຂມມະນີ(2549) ເກນຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ມີ3 ລະດັບ ດັື່ງນີົ້ : ລະດັບທີ 1 ສາມາດແຍກຂໍົ້ຖ ກຜິດ ແລະ ຄວາມຄິດເຫັນອອກຈາກກັນໄດ້ ລະດັບທີ 2 ສາມາດໃຊ້ເຫດຜ ນແບບນິລະໄນ ຫ ອຸປະໄນໃນການພິຈາລະນາຫາຂໍົ້ຖ ກຜິດ ລະດັບທີ 3 ສາມາດໃຊ້ເຫດຜ ນທັງແບບນິລະໄນ ແລະ ອຸປະໄນໃນການພິຈາລະນາຫາ ຂໍົ້ຖ ກຜິດ ສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ ຄວາມສາມາດດ້ານການຄິດຢ່າງມິເຫດຜ ນເປັນຄວາມສາມາດທີື່ສໍາຄັນແລະສະແດງ ອອກໂດຍຫາຄໍາຕອບທີື່ເໝາະສ ມທີື່ສຸດໃນການປຽບທຽບຫ າຍໆສິື່ງພ້ອມກັນ ການປະເມີນຄວາມສາມາດໃນການ ຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນນັົ້ນ ວັດຕາມເກນຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນໄດ້ 3 ລະດັບຄ : 1) ສາມາດແຍກຂໍົ້ ຖ ກຜິດແລະຄວາມຄິດເຫັນອອກຈາກກັນໄດ້, 2) ສາມາດໃຊ້ເຫດຜ ນແບບນິລະໄນ ຫ ອຸປະໄນໃນການພິຈາລະນາ ຫາຂໍົ້ຖ ກຜິດ, 3) ສາມາດໃຊ້ເຫດຜ ນທັງແບບນິລະໄນ ແລະ ອຸປະໄນໃນການພິຈາລະນາຫາຂໍົ້ຖ ກຜິດ. ຈາກຄວາມໝາຍຂອງການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນຂ້າງເທິງ ຜູ້ຄ ົ້ນຄວ້າຈິື່ງໄດ້ນໍາກອບວິເຄາະຄວາມສາມາດ ໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນຕາມແນວຄິດຂອງ ທິດສະນາ ແຂມມະນີ (2549) ເພ ື່ອມາວິເຄາະຄວາມສາມາດໃນການ ຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ5 ໂຮງຮຽນປະຖ ມສ ມບູນສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ ໄດ້ແກ່: ຂັົ້ນທີ 1 ລວບລວມຂໍົ້ມູນໃນເລ ື່ອງທີື່ຄິດ ຂັົ້ນທີ 2 ຈໍາແນກຂໍົ້ມູນໃນເລ ື່ອງທີື່ຄິດທີື່ເປັນຂໍົ້ຖ ກຜິດ ແລະ ຄວາມຄິດເຫັນອອກຈາກກັນ ຂັົ້ນທີ3 ພິຈາລະນາຄວາມໜ້າເຊ ື່ອຖ ຂອງຂໍົ້ຖ ກຜິດ ແລະ ຄວາມຄິດເຫັນ

18 ຂັົ້ນທີ 4 ພິຈາລະນາເລ ື່ອງທີື່ຄິດໂດຍໃຊ້ເຫດຜ ນແບບນິລະໄນ ແລະ ອຸປະໄນ ຫ ອຸປະໄນຂອງ ຂໍົ້ມູນທີື່ເຊ ື່ອຖ ໄດ້ ຂັົ້ນທີ 5 ອະທິບາຍເລ ື່ອງທີື່ຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ 3. ວິທີການສອນແບບເປີດ (Open Approach) 1. ຄວາມໝາຍຂອງວິທີການສອນແບບເປີດ (Open Approach) Nohda (2000 ອ້າງໃນ ໄມຕີຣ ອິນປະສິດ, 2546) ວິທີການແບບເປີດ ຄ ສະຖານະການບັນຫາທີື່ມີຄ າ ຕອບຖ ກຕ້ອງຫ າຍຄໍາຕອບ ມີຂະບວນການແກ້ບັນຫາທີື່ຫ າກຫ າຍ ຫ ເປັນສະຖານະການບັນຫາທີື່ພັດທະນາເປັນ ບັນຫາອ ື່ນໄດ້ໂດຍວິທີການແບບເປີດ ມີແນວຄິດສໍາຄັນໃນການສອນ 3 ປະການ ຄ : ການເປີດໃຈຂອງນັກຮຽນ, ການເປີດບັນຫາປາຍເປີດ ແລະ ແນວທາງໃນການພັດທະນາບັນຫາແບບເປີດ. ໄມຕີຣ ອິນປະສິດ (2546) ວິທີການແບບເປີດເປັນວິທີການສອນທີື່ເນັົ້ນການແກ້ບັນຫາ ໂດຍການໃຊ້ ກິດຈະກໍາການແກ້ບັນຫາປາຍເປີດ. ລັດດາ ສີລານ້ອຍ (2549) ໄດ້ໃຫ້ຄວາມໝາຍໄວ້ວ່າ ຂະບວນການຈັດກິດຈະກໍາ ຫ ສະຖາການຕ່າງໆ ໃຫ້ມີລັກສະນະທີື່ເປັນບັນຫາແບບເປີດກະຕຸ້ນໃຫ້ນັກຮຽນໄດ້ຄິດໂດຍກໍານ ດສະຖານະການໃຫ້ແກ້ບັນຫາ ວິທີການ ແບບເປີດເປັນການສອນແນວໃໝ່ທີື່ມີລັກສະນະຄ້າຍຄ ການສອນແບບແກ້ບັນຫາ ແລະ ການສອນແບບສຶບສວນ ສອບສວນ ແຕ່ກິດຈະກໍາການຮຽນການສອນທີື່ນໍາມາໃຊ້ໃນການຂຽນແຜນການຈັດການຮຽນຮູ້ນັົ້ນຕ້ອງອາໃສ ຂະບວນການຄິດຫ າຍທັງຄູຜູ້ສອນ ແລະ ຂອງນັກຮຽນ. ນະຖາມ ນ ອິນປະສິດ (2552) ວິທີການແບບເປີດເປັນແນວທາງໃນການຈັດການຮຽນ-ການສອນເພ ື່ອ ສ ື່ງເສີມຄວາມສາມາດໃນການຄິດໂດຍໃຊ້ສະຖານະການບັນຫາແບບປາຍເປີດທີື່ນັກຮຽນສາມາດຫາວິທີການໃນ ການແກ້ບັນຫາໄດ້ຢ່າງຫ າກຫ າຍ ແລະ ຄໍາຕອບທີື່ໄດ້ກໍຈະເປັນຄໍາຕອບທີື່ຫ າກຫ າຍ. ໄພຈິດ ສະດວກການ ( 2544) ວິທີການແບບເປີດໝາຍເຖິງກິດຈະກໍາການຮຽນ-ການສອນທີື່ຄູຕ້ອງ ພະຍາຍາມທໍາຄວາມເຂ ົ້າໃຈຄວາມຄິດທີື່ຫ າກຫ າຍຂອງນັກຮຽນໃຫ້ຫ າຍເທ ື່າທີື່ຈະເຮັດໄດ້ໂດຍການໃຫ້ນັກຮຽນ ເວ ົ້າອະທິບາຍຄວາມຄິດຂອງຕ ນກັບເພ ື່ອນ ຫ ກັບຄູ ແລະ ກະຕຸ້ນໃຫ້ນັກຮຽນອະທິບາຍວິທີການແກ້ບັນຫາດ້ວຍ ການໃຊ້ວິທີການແບບເປີດມີສ ມມຸດຕິຖານຕາມຫ ັກການ 3 ຂໍົ້ ຄ : (1) ຄວາມເປັນອິດສະລະໃນການເຮັດກິດຈະກໍາດ້ວຍຕ ນເອງ. (2) ວິວັດທະນາການ ແລະ ທໍາມະຊາດຂອງການບູລະນາການຄວາມຮູ້. (3) ຄວາມສາມາດໃນການຕັດສິນໃຈຂອງຄູທີື່ມັກປະເຊີນກັບຄວາມຄິດຂອງນັກຮຽນທີື່ຄູຄິດບໍເຖິງ ມາກ່ອນ ບ ດບາດສໍາຄັນຂອງຄູຄ ຕ້ອງໃຫ້ນັກຮຽນໄດ້ສະແດງຄວາມຄິດອອກມາຢ່າງສ ມບູນ ແລະ ຕ້ອງຊ່ວຍໃຫ້ ນັກຮຽນຄ ນອ ື່ນໆເຂ ົ້າໃຈຄວາມຄິດ. ຈາກທີື່ກ່າວມາຂ້າງເທິງ ສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ ວິທີການແບບເປິີດ ໝາຍເຖິງ ວິທີການໃນການຫາຄໍາຕອບທີື່ຫ າກ ຫ າຍ, ເປີດກ້ວາງໃນການຫາຄໍາຕອບ ແລະ ມີຄໍາຕອບທີື່ຖ ກຕ້ອງໄດ້ຫ າຍຄໍາຕອບ ໂດຍເກີດຈາກຂະບວນການແກ້ ບັນຫາຂອງນັກຮຽນເຊິື່ງມີຢູ່ 3 ປະການ ຄ : ການເປີດໃຈຂອງນັກຮຽນ, ການເປີດບັນຫາປາຍເປີດ ແລະ ແນວທາງ ໃນການພັດທະນາບັນຫາແບບເປີດ.

19 2. ການຈັດການຮຽນຮູ້ໂດຍວິທີການແບບເປີດ (Open Approach ) ຂະບວນການຈັດກິດຈະກໍາ ຫ ສະຖານະການຕ່າງໆໃຫ້ມີລັກສະນະທີື່ເປັນບັນຫາແບບເປີດກະຕຸ້ນໃຫ້ ນັກຮຽນໄດ້ຄິດໂດຍກໍານ ດສະຖານະການໄວ້ 3 ແນວທາງຄ : (1) ສະຖານະການ A ເປັນເລ ື່ອງຂອງການກໍານ ດສະຖານະການທີື່ເປັນບັນຫາ ບ ດບາດ ຂອງຄູຄ : ການນໍາສະຖານະການບັນຫາ ຫ ບັນຫາຕ ົ້ນກໍາເນີດ ນໍາມາສະເໜີໃນຫ້ອງຮຽນເພ ື່ອກະຕຸ້ນໃຫ້ໄດ້ ແນວທາງ ຫ ຄໍາຕອບທີື່ຫ າກຫ າຍ ບ ດບາດຂອງຜູ້ຮຽນຄ ພະຍາຍາມຄິດຫາຄໍາຕອບ ຫ ແນວທາງ ຫ ສ້າງບັນຫາ ສະຖານະການຂຶົ້ນໃໝ່ເພ ື່ອຕອບສະໜອງໃນບັນຫາຕ ົ້ນກໍາເນີດທີື່ໄດ້ຮັບການກະຕຸ້ນເຮັດໃຫ້ເກີດປະສ ບການການ ຮຽນຮູ້ທີື່ກ້ວາງຂວາງ. (2) ສະຖານະການ B ເປັນໄລຍະຂອງການສຶບເສາະຫາຂໍົ້ມູນເພ ື່ອຫາແນວທາງໃນການແກ້ບັນຫາ ຂອງຕ ນໂດຍອາໃສປະສ ບການທີື່ມີຢູ່ ສ່ວນບ ດບາດຂອງຄູຄ ການຊີົ້ແນະໃຫ້ເກີດການອະພິປາຍຢ່າງກ້ວາງຂວາງກ່ຽວ ກັບຄວາມສໍາພັນກັບແນວຄິດອ ື່ນໆທີື່ຫ າກຫ າຍທີື່ຈະໄດ້ມາເພ ື່ອສາມາດບູລະນາການຄໍາຕອບທີື່ອາດຈະເຫັນວ່າບໍື່ ກ່ຽວຂ້ອງກັນໃຫ້ເຊ ື່ອມໂຍງສໍາພັນກັນ ເປັນຄວາມຮູ້ໃໝ່ທີື່ສູງກ່ວາຄວາມຮູ້ທີື່ມີຢູ່ແລ້ວ. (3) ສະຖານະການ C ເປັນການເນັົ້ນສະຖານະການໃໝ່ທີື່ພັດທະນາຂຶົ້ນຫ າຍກ່ວາທີື່ມີຢູ່ແລ້ວ ນັກຮຽນພະຍາຍາມທີື່ຈະສ້າງບັນຫາຕໍື່ໄປທີື່ເປັນກໍລະນີທ ື່ວໄປເພີື່ມຂຶົ້ນໂດຍອາໃສພ ົ້ນຖານຈາກກິດຈະກໍາຕ່າງໆທີື່ ກ່ຽວຂ້ອງຈາກສະຖານະການ B ແລະ ຈາກການທີື່ໄດ້ແກ້ບັນຫາດັື່ງກ່າວ ນັກຮຽນຈະສາມາດຫາຄໍາຕອບທີື່ມີ ລັກສະນະໂດຍທ ື່ວໆໄປຫ າຍຂຶົ້ນ. (ໄມຕີຣ ອິນປະສິດ, 2546) 1) ການໃຊ້ບັນຫາປາຍເປີດ ( Open-ended problem ) ໃນ 3 ສະຖານະການຄ : (1) ສະຖານະການ A ຄ ສະຖານະການບັນຫາທີື່ຄູກໍານ ດໃຫ້ນັກຮຽນ ບັນຫາທີື່ຄູກໍານ ດໃຫ້ເປັນ ບັນຫາທີື່ເອີົ້ນວ່າ: ເປັນບັນຫາແບບປາຍເປີດ ທີື່ນັກຮຽນສາມາດຫາວິທີການໃນການແກ້ບັນຫາໄດ້ຢ່າງຫ າກຫ າຍ ແລະ ຄໍາຕອບທີື່ໄດ້ກໍຈະເປັນຄໍາຕອບທີື່ຫ າກຫ າຍຄ ກັນ ໂດຍຈາກສ ື່ ຫ ຄໍາທີື່ກໍານ ດໃຫ້ນີົ້ ນັກຮຽນສາມາດຈັດແບ່ງ ຄໍາອອກເປັນກຸ່ມໆໄດ້ ໂດຍໃຊ້ເກນໃນການແບ່ງແນວໃດກໍໄດ້ແລ້ວແຕ່ຄວາມສາມາດ ຄວາມຖະນັດ ຄວາມສ ນໃຈ ຂອງນັກຮຽນ. (2) ສະຖານະການ B ຄ : ເມ ື່ອນັກຮຽນພ ບບັນຫານັກຮຽນຕ້ອງສຶບເສາະພະຍາຍາມຫາແນວທາງ ແກ້ບັນຫາທີື່ຄູກໍານ ດໃຫ້ ຄ ສະຖານະການທີື່ຫ ັງຈາກນັກຮຽນໄດ້ບັນຫາທີື່ຄູໃຫ້ ນັກຮຽນຕ້ອງພະຍາຍາມຫາ ແນວທາງແກ້ບັນຫາທີື່ຄູກໍານ ດໃຫ້ໃຫ້ໄດ້ຫ າຍວິທີການ ແລະ ໃຫ້ໄດ້ຄໍາຕອບທີື່ຫ າກຫ າຍຕາມທີື່ຄູມອບໝາຍ ຫ ັງ ຈາກສະຖານະການນີົ້ແລ້ວ ນັກຮຽນຈະໄດ້ຄໍາຕອບຕາມທີື່ໃບກິດຈະກໍາທີື່ໄດ້ປະຕິບັດທ້າຍກິດຈະກໍາ. (3)ສະຖານະການ C ຄ : ສະຖານະການທີື່ຄູໃຫ້ນັກຮຽນພະຍາຍາມແກ້ບັນຫາໃໝ່ທີື່ກ້າວໜ້າກວ່າ ເກ ື່າ\ສະຖານະການ C ນີົ້ ເປັນສະຖານະການທີື່ນັກຮຽນຈະໄດ້ແກ້ບັນຫາທີື່ມີຄວາມກ້າວໜ້າຫ າຍກ່ວາເກ ື່າຄ ນັກ ຮຽນຕ້ອງນໍາຄວາມຮູ້ທີື່ໄດ້ຈາກການແກ້ບັນຫາໃນສະຖານະການ A ມາແກ້ບັນຫາຕໍື່. 2) ລັກສະນະຂອງບັນຫາທີື່ສະເໜີໃນວິທີການແບບເປີດມີລັກສະນະດັື່ງນີົ້: ຂະບວນການເປີດ (Process is open) ໝາຍເຖິງຂະບວນການທີື່ນັກຮຽນຈະໃຊ້ໃນການແກ້ ບັນຫາມີຫ າຍແນວທາງ ນັກຮຽນມີອິດສະລະທີື່ໃຊ້ແນວທາງແນວໃດກໍໄດ້ຕາມຄວາມສາມາດ ຫ ຄວາມຮູ້ດັົ້ງເດີມ ຂອງຕ ນເອງ ເມ ື່ອນັກຮຽນເຂ ົ້າສູ່ສະຖານະການບັນຫາທີື່ຄູກໍານ ດໃຫ້ ນັກຮຽນຈະສາມາດແກ້ບັນຫາດ້ວຍຂະບວນ ການໃນການແກ້ບັນຫາທີື່ແຕກຕ່າງຫ າກຫ າຍຕາມຄວາມສາມາດຂອງນັກຮຽນ ເຊິື່ງສະຖານະການເປັນສະຖານະ ການເປີດ, ຜ ນຮັບເປີດ ( End Products are Open ) ໃນວິທີການເປີດ ເມ ື່ອກໍານ ດບັນຫາໃຫ້ນັກຮຽນບັນຫານັົ້ນ

20 ຕ້ອງເປັນບັນຫາທີມີຄໍາຕອບທີື່ຖ ກຕ້ອງຫ າຍຄໍາຕອບ ແລະ ແນວທາງການພັດທະນາຂອງບັນຫາເປີດ (Ways to Development aare open ) ລັກສະນະສໍາຄັນປະການໜຶື່ງຂອງສະຖານະການບັນຫາແບບເປີດໃນວິທີການເປີດຄ ແນວທາງການພັດທະນາຂອງບັນຫາເປີດ ກໍຄ ຫ ັງຈາກທີື່ນັກຮຽນໄດ້ແກ້ບັນຫາໄປແລ້ວ ນັກຮຽນສາມາດພັດທະນາ ຂະບວນການແກ້ບັນຫາຂອງຕ ນເອງໄປເປັນບັນຫາໃໝ່ ຫ ເຂ ົ້າສູ່ການແກ້ບັນຫາໃໝ່ດ້ວຍການປ່ຽນແປງ ແກ້ໄຂ ເງ ື່ອນໄຂ ຫ ອ ງປະກອບຂອງບັນຫາເກ ື່າ (ນະຖະມ ນ ອິນປະສິດ, 2552) Honda (2000 ອ້າງໃນ ໄມຕີຣ ອິນປະສິດ, 2546) ພີຈາລະນາວ່າໃນວິທີການແບບປາຍເປີດທີື່ສະເໜີ ໂດຍຊິມາດະ ມຸ້ງເນັົ້ນການຈັດຫ້ອງຮຽນທີື່ອາໃສປະໂຫຍດຈາກການທີື່ມີຄໍາຕອບທີື່ຖ ກຕ້ອງຫ າຍຄໍາຕອບ ແຕ່ໃນ ວິທີການແບບເປີດ ( Open Approach Method ) ຄວາມໝາຍຂອງການເປີດໄດ້ຮັບການພິຈາລະນາໃນມຸມມອງ ທີື່ກ້ວາງກ່ວາວິທີການແບບປາຍເປີດ ກໍຄ ວິທີການແບບເປີດຍອມຮັບທັງກໍລະນີທີື່ບັນຫາເປັນແບບປາຍເປີດຄ ມີຄໍາ ຕອບໄດ້ຫ າກຫ າຍແລ້ວຍັງຍອມຮັບເລ ື່ອງການທີື່ບັນຫາໜຶື່ງມີບັນຫາອີກຫ າຍບັນຫາລວມຢູ່ໃນບັນຫານັົ້ນນໍາ. ໄມຕີຣ ອິນປະສິດ ແລະ ສຸລັດດາ ລອຍຟ້າ ( 2547) ໄດ້ພັດທະນາຮູບແບບການສອນຄະນິດສາດຂອງ ຍີື່ປຸ່ນທີື່ເອີນວ່າວິທີການແບບເປີດ ( Open Approach ) ເຊິື່ງມີຜ ນຕໍື່ການພັດທະນາການສອນຄະນິດສາດຂອງຄູ ຍີື່ປຸ່ນ ແລະ ພັດທະນາຜ ນການຮຽນຄະນິດສາດຂອງຜູ້ຮຽນໂດຍເນັົ້ນຂະບວນການແກ້ບັນຫາເປັນສ ື່ເປ ົ້າໝາຍຂອງ ການສອນແບບວິທີການເປີດຄ ເນັົ້ນໃຫ້ຜູ້ຮຽນທຸກຄ ນຮຽນຄະນິດສາດດ້ວຍພະລັງ ແລະ ຄວາມສາມາດຂອງແຕ່ລະ ບຸກຄ ນໂດຍມຸ້ງໃຫ້ຜູ້ຮຽນສາມາດສ້າງ ແລະ ພັດທະນາຜ ນງານທາງຄະນິດສາດ ແລະ ຂະບວນການຮຽນຂອງຕ ນ ເອງຢ່າງມີຄຸນນະພາບ ຄູຜູ້ສອນທີື່ໃຊ້ຮູບແບບການສອນດັື່ງກ່າວນີົ້ຈໍາເປັນຕ້ອງພະຍາຍາມເຂ ົ້າໃຈແນວຄິດຂອງ ນັກຮຽນໃຫ້ຫ າຍທີື່ສຸດເທ ື່າທີື່ຈະເປັນໄປໄດ້ເພ ື່ອເປັນແນວທາງໃຫ້ຄູໄດ້ກະຕຸ້ນ ສະໜັບສະໜູນ ແລະ ຈັດປະສ ບ ການການຮຽນຮູ້ໃຫ້ຜູ້ຮຽນພັດທະນາການຮຽນຮູ້ຂອງຕ ນເອງໃຫ້ເຕັມຕາມສັກກະຍະພາບ. Inprasitha (2010 ອ້າງໃນ ກະເສມ ເປຣມປຣະຍຸດ, 2554) ໄດ້ນໍາວິທີການແບບເປີດເຂ ົ້າມາເພາະເປັນ ວິທີສອນທີື່ເນັົ້ນຂະບວນການແກ້ບັນຫາ ໂດຍມີລໍາດັບການສອນດັື່ງຕໍື່ໄປນີົ້: (1) ການນໍາສະເໜີບັນຫາປາຍເປີດ ( Posing open-ended problem ) ເປັນການນໍາສະໜີບັນຫາ ປາຍເປີດໃຫ້ກັບນັກຮຽນ ໂດຍຈຸດເນັົ້ນຂອງການນໍາສະໜີບັນຫາປາຍເປີດຄ ການເຮັດໃຫ້ບັນຫານັົ້ນເປັນບັນຫາຂອງ ນັກຮຽນໃຫ້ໄດ້. (2) ການຮຽນຮູ້ດ້ວຍຕ ນເອງຂອງນັກຮຽນຜ່ານການແກ້ບັນຫາ ( Students’ self-learning ) ເປັນ ການໃຫ້ນັກຮຽນຮຽນຮູ້ດ້ວຍຕ ນເອງໃນຂະນະທີື່ນັກຮຽນກໍາລັງແກ້ບັນຫາໂດຍມີຈຸດໝາຍເພ ື່ອໃຫ້ນັກຮຽນເກີດ ການຮຽນຮູ້ຈາກການຮຽນຮູ້ດ້ວຍຕ ນເອງພຽງຄ ນດຽວເປັນການຮຽນຮູ້ຮ່ວມກັບຜູ້ອ ື່ນ. (3) ການອະພິປາຍ ແລະ ປຽບທຽບແນວຄິດຮ່ວມກັນໝ ດຫ້ອງຮຽນ ( Whole class discussion and comparison ) ເປັນການນໍາຄວາມຄິດທີື່ຫ າຫຫ າຍຂອງນັກຮຽນມາອະພິປາຍໜ້າຫ້ອງຮຽນເພ ື່ອໃຫ້ນັກຮຽນ ຄ ນອ ື່ນໆໃນຫ້ອງຮຽນມີໂອກາດຮຽນຮູ້ຈາກແນວຄິດຂອງເພ ື່ອນ. (4) ການສະຫຼຸບແນວຄິດທາງຄະນິດສາດທີື່ເກີດຂຶົ້ນທັງໝ ດຂອງນັກຮຽນໃນຫ້ອງຮຽນ ( Summa - rization through connecting students’ mathematical ideas emerged in the classroom) ເປັນການ ຂະຫຍາຍຄວາມຄິດໂດຍການເຊ ື່ອມໂຍງຈາກແນວຄິດຕ່າງໆຂອງນັກຮຽນທີື່ເກີດຂ ົ້ນໃນຫ້ອງຮຽນ ໃນຂັົ້ນການຮຽນ ຮູ້ດ້ວຍຕ ນເອງຂອງນັກຮຽນ ແລະ ຂັົ້ນການອະພິປາຍທັງໝ ດຫ້ອງຮຽນສາມາດຍ້ອນກັບໄປມາໄດ້ເຊັື່ນ: ໃນກໍລະນີ ທີື່ມີແນວຄິດຂອງນັກຮຽນເກີດຂຶົ້ນບາງຄັົ້ງອາດບໍື່ຕ້ອງຖ້າໃຫ້ແນວຄິດເກີດຂຶົ້ນທັງໝ ດຫ້ອງຮຽນ ຄູສາມາດນໍາແນວ

21 ຄິດມາອະພິປາຍໃນຂະນະນັົ້ນ ດັື່ງນັົ້ນໃນສອງຂັນຕອນນີົ້ຈຶື່ງມີສ່ວນທີື່ສັບຊ້ອນກັນ ແລະ ສາມາດຍ້ອນກັບໄປມາໄດ້ (Inprasitha 2010 ອ້າງໃນ ກະເສມ ເປຣມປຣະຍຸດ, 2554) ຈາກການສຶກສາບ ດວິໄຈທີື່ກ່ຽວຂ້ອງກັບຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ເຫັນວ່າວິທີການແບບ ເປີດ ( Open Approach ) ເປັນວິທີສອນທີື່ເນັົ້ນການແກ້ບັນຫາພິຈາລະນາຄໍາຕອບຂອງບັນຫາປາຍເປີດ ບໍື່ແມ່ນ ຕັດສິນສະເພາະຄວາມຖ ກຜິດຂອງຄໍາຕອບ ຫ ຕັດສິນໂດຍຄ ນສ່ວນຫ າຍກ່ວາຖ ກ ຫ ຜິດ ແຕ່ຈະມີການພິຈາລະນາ ເຖິງເຫດຜ ນວ່າມີຄວາມສ ມເຫດສ ມຜ ນຫ າຍນ້ອຍສໍື່າໃດທີື່ໄດ້ຄໍາຕອບມາ ການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນ-ການສອນ ທີື່ເນັົ້ນການໃຊ້ບັນຫາປາຍເປີດຈຶື່ງເປັນກິດຈະກໍາໜຶື່ງທີື່ສາມາດຕອບສະໜອງຕໍື່ຄວາມຄິດທີື່ຫ າກຫ າຍຂອງນັກຮຽນ ໄດ້ ເນ ື່ອງຈາກກິດຈະກໍາການຮຽນ-ການສອນທີື່ເນັົ້ນການໃຊ້ບັນຫາປາຍເປີດ ສາມາດຈັດກິດຈະກໍາທີື່ເປັນການບູລະ ນາການເນ ົ້ອໃນຫ າຍໆເລ ື່ອງເຂ ົ້າໄວ້ໃນກິດຈະກໍາດຽວກັນໄດ້ ເຊິື່ງເປັນການຈັດລຽງເນ ົ້ອໃນໂດຍການເນັົ້ນກິດຈະກໍາ ໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບເວລາທີື່ມີຢູ່ ນອກຈາກນີົ້ ສ ື່ການສອນທີື່ໃຊ້ຈະເປັນລັກສະນະຂອງການດຶງເອ າຂະບວນການຄິດ ຂອງນັກຮຽນອອກມາເຮັດໃຫ້ສາມາດສຶກສາຂະບວນການຄິດຂອງນັກຮຽນແຕ່ລະຄ ນ ແລະ ສ ື່ງເສີມໃຫ້ມີການ ພັດທະນາດ້ານການໃຫ້ເຫດຜ ນຂອງນັກຮຽນໄດ້ເປັນຢ່າງດີ ວິທີການສອນທີື່ສາມາດສ ື່ງເສີມ ແລະ ພັດທະນາຄວາມ ສາມດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນວິທີການແບບເປີດ (Open Approach) ເປັນການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການ ສອນທີື່ໃຊ້ບັນຫາປາຍເປີດ (Open-ended problems) ຊຶື່ງເປັນບັນຫາຊະນິດທີື່ມີຄ າຕອບຫ ມີແນວທາງໃນການ ແກ້ບັນຫາໄດ້ຢ່າງຫ ວງຫ າຍວິທີທີື່ນັກຮຽນສາມາດຫາເຫດຜ ນມາປະກອບ ຫ ອ້າງ ເພ ື່ອໃຫ້ເກີດຄວາມເຊ ື່ອໝັົ້ນໃນ ຄໍາຕອບ ແລະ ໄດ້ຄໍາຕອບທທີື່ໜ້າເຊ ື່ອຖ . ຈາກນັົ້ນຜູ້ສຶກສາມາດສະຫຼຸບແນວຄິດຕ່າງໆກ່ຽວກັບການຈັດການຮຽນ - ການສອນໂດຍວິທີການສອນ ແບບເປີດ ( Open Approach )ໄດ້ວ່າ ການຈັດການຮຽນຮູ້ດ້ວຍວິທີການແບບເປີດແມ່ນໃຊ້ບັນຫາແບບເປີດກະ ຕຸ້ນໃຫ້ນັກຮຽນໄດ້ຄິດຢ່າງຫ າກຫ າຍ ໂດຍກໍານ ດສະຖານະການໃຫ້ເກີດຂະບວນການຄ ົ້ນຄິດແກ້ບັນຫາຂອງ ນັກຮຽນ 4 ຂັົ້ນຕອນ. (1) ການນໍາສະເໜີບັນຫາປາຍເປີດ: ເປັນການນໍາສະເໜີສະຖານະການບັນຫາທີື່ຄູກຽມໄວ້ໃສ່ ກະດານເພ ື່ອສ້າງຄວາມສັບສ ນ ແລະ ເປັນບັນຫາຂອງນັກຮຽນທີື່ຈະນໍາໄປສູ່ແນວຄິດທີື່ຫາກຫ າຍຈາກການແກ້ ບັນຫາຂອງນັກຮຽນ. (2) ການຮຽນຮູ້ດ້ວຍຕ ນເອງຂອງນັກຮຽນ: ນັກຮຽນແກ້ບັນຫາດ້ວຍຕ ນເອງເຊິື່ງອາດຈະເປັນລາຍ ບຸກຄ ນ, ຄູ່ ຫ ກຸ່ມ ແລ້ວແຕ່ຄວາມເໝາະສ ມທີື່ໄດ້ອອກແບບມາຈາກການວາງແຜນໂດຍມີຄູເປັນຜູ້ສັງເກດ ແລະ ບັນທຶກແນວຄິດຂອງນັກຮຽນຈາກການແກ້ບັນຫາ. (3) ການອະພິປາຍໃນຫ້ອງຮຽນ ແລະ ການປຽບທຽບແນວຄິດຮ່ວມກັນໝ ດຫ້ອງຮຽນ: ເປັນ ການນໍາສະເໜີແນວຄິດຈາກຜ ນງານຂອງນັກຮຽນໂດຍຄູເຮັດໜ້າທີື່ອໍານວນຄວາມສະດວກ ແລະ ມີການຈັດລໍາດັບ ແນວຄິດຈາກແນວຄິດທີື່ມີຄວາມຖ ກຕ້ອງໜ້ອຍໄປຫາແນວຄິດທີື່ມີຄວາມຖ ກຕ້ອງຫ າຍທີື່ສຸດ ເພ ື່ອໃຫ້ເກີດການ ອະພິປາຍ, ປຽບທຽບ ແລະ ຮຽນຮູ້ດ້ວຍກັນຂອງນັກຮຽນ. (4) ການສະຫຼຸບແນວຄິດທາງຄະນິດສາດໂດຍເຊ ື່ອມໂຍງແນວຄິດຂອງນັກຮຽນທີື່ເກີດຂ ົ້ນທັງໝ ດ ຂອງນັກຮຽນ: ເປັນການສະຫຼຸບສິື່ງທີື່ໄດ້ຮຽນຮູ້ຈາກແນວຄິດທີື່ເກີດຂຶົ້ນຂອງນັກຮຽນທັງໝ ດ ແລະ ຈາກການຮ່ວມ ກັນອະພິປາຍຮ່ວມກັນທັງໝ ດໃນຫ້ອງຮຽນແລ້ວຂະຫຍາຍຄວາມ ຫ ເຊ ື່ອມໂຍງແນວຄິດທີື່ຫ າກຫ າຍຂອງນັກຮຽນ ເປັນຄວາມຄິດລວມຍອດຂອງບ ດຮຽນນີົ້ເພ ື່ອເປັນບ ດຮຽນ.

22 4. ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສໍາຄັນຂອງບ ດສອນ ຄະນະສຶກສາສາດ (2005:75) ໄດ້ໃຫ້ຄວາມໝາຍວ່າ: ບ ດສອນແມ່ນກິດຈະກ າໃນການຄິດ ແລະ ປະຕິບັດຂອງຄູກ່ອນຈະດໍາເນີນການສອນວິຊາໃດໜຶື່ງຄູຕ້ອງໄດ້ກໍານ ດຈຸດປະສ ງ, ຄັດເລ ອກເນ ົ້ອໃນ, ກໍານ ດ ກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການສອນ, ສ ື່ການສອນ ແລະ ການປະເມີນຜ ນ, ການກຽມແຜນການສອນຄູຕ້ອງກໍານັດໄວ້ ລ່ວງໜ້າວ່າຈະສອນໃຜ?, ເນ ົ້ອໃນແນວໃດ?, ສອນເວລາໃດ?, ສອນໃຫ້ເກີດຫຍັງ? ຄູຕ້ອງໄດ້ກະກຽມໄວ້ຢ່າງ ລະອຽດກ່ອນການສອນເພ ື່ອດໍາເນີນການສອນຕາມຈຸດປະສ ງທີື່ວາງໄວ້. ນິຄ ມ ຊ ມພູຫ ງ (2547:180) ໄດ້ໃຫ້ຄວາມໝາຍຂອງແຜນການສອນວ່າ: ແມ່ນແຜນການ ຫ ໂຄງການທີື່ ເປັນລາຍລັກອັກສອນເພ ື່ອໃຊ້ໃນການປະຕິບັດການສອນໃນວິຊາໃດໜຶື່ງ ເປັນການກະກຽມການສອນຢ່າງເປັນ ລະບ ບ ແລະ ເປັນເຄ ື່ອງມ ຊ່ວຍໃຫ້ຄູພັດທະນາການຈັດການຮຽນ - ການສອນໄປສູ່ຈຸດປະສ ງເປ ົ້າໝາຍຂອງຫ ັກສູດ ຢ່າງມີປະສິດທິພາບ. ສໍານັກງານຄະນະກໍາມະການປະຖ ມສຶກສາແຫ່ງຊາດ (2546:133) ໄດ້ໃຫ້ຄວາມໝາຍຂອງແຜນການສອນ ວ່າ: ໝາຍເຖິງການວາງແຜນການຈັດການຮຽນ - ການສອນເພ ື່ອເປັນແນວທາງດໍາເນີນການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການສອນແຕ່ລະຄັົ້ງໂດຍກໍານ ດຂໍົ້ມູນທີື່ສໍາຄັນເຊັື່ນ: ຈຸດປະສ ງ, ເນ ົ້ອໃນ, ກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການສອນ, ສ ື່ ການສອນ ຕະຫ ອດຮອດການວັດຜ ນ ແລະ ປະເມີນຜ ນ. ສາມາດສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ: ບ ດສອນໝາຍເຖິງແຜນການ ຫ ແຜນວຽກກ່ຽວກັບບ ດສອນທີື່ເປັນລາຍລັກອັກສອນ ທີື່ຄູຕ້ອງໄດ້ກຽມລາຍລະອຽດກ່ອນການສອນທຸກຄັົ້ງເຊິື່ງປະກອບມີ ຈຸດປະສ ງ, ເນ ົ້ອໃນ, ສ ື່ການສອນ, ກໍານ ດ ເວລາ, ການວັດ ແລະ ປະເມີນຜ ນ ເພ ື່ອໃຫ້ຄູຜູ້ສອນດໍາເນີນການຈັດການຮຽນ - ການສອນຕາມແຜນການສອນທີື່ ກໍານ ດໄວ້. ສຸພ ງ ວັງສິນ (2538:3-9) ແຜນການສອນເປັນກະແຈສໍາຄັນທີື່ເຮັດໃຫ້ການຮຽນ - ການສອນມີ ປະສິດທິພາບຫ າຍຂ ົ້ນດັື່ງນີົ້: - ເຮັດໃຫ້ເກີດການວາງແຜນວິທີຮຽນທີື່ດີປະສ ມປະສານຄວາມຮູ້ ແລະ ຈິດຕະວິທະຍາການສຶກສາ. - ຊ່ວຍໃຫ້ຄູມີຄູ່ມ ການສອນທີື່ເຮັດດ້ວຍຕ ນເອງລ່ວງໜ້າມີຄວາມໝັົ້ນໃຈໃນການສອນ. - ຊ່ວຍໃຫ້ຄູມີຄວາມຮູ້ຄວາມເຂ ົ້າໃຈດ້ານຫ ັກສູດ, ວິທີສອນ, ການວັດຜ ນ ແລະ ປະເມີນຜ ນ. - ເປັນຄູ່ມ ສໍາລັບຄູຜູ້ມາສອນແທນ. - ເປັນຜ ນງານທາງວິຊາການສະແດງຄວາມຊໍານິຊໍານານຊ່ຽວຊານຂອງຜູ້ສ້າງແຜນການສອນ. ທອງເຄນ ຄໍາສຸກຖາວ ງ (2008:125) ບ ດສອນເປັນເຄ ື່ອງມ ສ າຄັນທີື່ຈະເຮັດໃຫ້ຜູ້ສອນສາມາດດ າເນີນ ການສອນຂອງຕ ນເອງໃຫ້ບັນລຸຈຸດໝາຍປາຍທາງໄດ້ຄ : ມີການສ ື່ງເສີມໃຫ້ຜູ້ຮຽນໄດ້ຮັບຄວາມຮູ້, ການເຝິກ ປະຕິບັດ ແລະ ພັດທະນາໄປໃນທາງທີື່ຖ ກຕ້ອງເພ ື່ອປະສິດທິພາບຂອງການສຶກສາ. ສາມາດສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ: ບ ດສອນເປັນເຄ ື່ອງມ ຊ່ວຍໃຫ້ຄູຈັດກິດຈະກໍາການສອນໄດ້ຕາມຈຸດປະສ ງ, ສ ື່ງເສີມ ໃຫ້ຜູ້ຮຽນເກີດການຮຽນຮູ້, ເຮັດໃຫ້ຄູເກີດຄວາມຊໍານານໃນການສ້າງແຜນການສອນ ແລະ ການສອນ. 1) ລັກສະນະທີື່ດີຂອງບ ດສອນ ສ ມນຶກ ພັດທິຍາທານີ(2548) ໄດ້ກ່າວ່າ: ລັກສະນະທີື່ດີຂອງບ ດສອນຕ້ອງມີຂັົ້ນຕອນດັື່ງນີົ້: (1) ເນ ົ້ອໃນຕ້ອງຂຽນແບບຕາຕະລາງຊ ື່ວໂມງສອນ ໂດຍຂຽນໃຫ້ສ່ອດຄ່ອງກັບຊ ື່ເລ ື່ອງທີື່ຈະ ສອນ ແລະ ຂຽນເນ ົ້ອໃນສໍາຄັນໂດຍສັງເຂບ.

23 (2) ຄວາມຄິດລວມຍອດ ຫ ຫ ັກການສໍາຄັນຕ້ອງຂຽນໃຫ້ກ ງກັບເນ ົ້ອໃນທີື່ຈະສອນສ່ວນນີົ້ຖ ວ່າ ເປັນຫ ວໃຈສໍາຄັນຂອງເລ ື່ອງ ຄູຕ້ອງສ້າງຄວາມເຂ ົ້າໃຈໃນເນ ົ້ອໃນທີື່ຈະສອນຈ ນສາມາດຂຽນຄວາມຄິດລວມຍອດ ໄດ້ຢ່າງມີຄຸນນະພາບ. (3) ຈຸດປະສ ງໃນຮູບແບບພຶດຕິກໍາຕ້ອງຂຽນໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບຄວາມຄິດລວມຍອດ ບໍື່ແມ່ນ ຂຽນຕາມໃຈ, ບໍື່ແມ່ນຂຽນໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບເນ ົ້ອໃນທີື່ຈະສອນເທ ົ້ານັົ້ນເພາະຈະໄດ້ແຕ່ດ້ານສະເພາະຄວາມຮູ້ຄວາມ ຈໍາເທ ົ້ານັົ້ນ ສະໝອງ ຫ ການພັດທະນາດ້ານອ ື່ນຂອງນັກຮຽນບໍື່ໄດ້ຮັບການພັດທະນາເທ ື່າທີື່ຄວນ. (4) ກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການສອນໂດຍຢຶດເທັກນິກການສອນຕ່າງໆທີື່ຊ່ວຍໃຫ້ນັກຮຽນເກີດ ການຮຽນຮູ້. (5) ສ ື່ທີື່ໃຊ້ຄວນເລ ອກໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບເນ ົ້ອໃນ ສ ື່ດັື່ງກ່າວຕ້ອງຊ່ວຍໃຫ້ນັກຮຽນເກີດຄວາມ ເຂ ົ້າໃຈ. (6) ວັດຜ ນຕ້ອງຄໍານຶງເຖິງເນ ົ້ອໃນ, ຄວາມຄິດລວມຍອດ, ຈຸດປະສ ງໃນຮູບແບບພຶດຕິກໍາ ແລະ ຊ່ວງທີື່ຈະເຮັດການວັດ (ກ່ອນຮຽນ, ໄລຍະຮຽນ, ຫ ັງຮຽນ) ເພ ື່ອກວດສອບວ່າການສອນຂອງຄູບັນລຸຈຸດມຸ້ງ ໝ າຍທີື່ຕັົ້ງໄວ້ ຫ ບໍື່. 2) ການຫາປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນ ຄວາມໝາຍຂອງການທ ດສອບປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນ E1 ໝາຍເຖິງ ເປີເຊັນຂອງຄະແນນສະເລ່ຍທີື່ເກີດຈາກການເຮັດກິດຈະກໍາລະຫວ່າງການຮຽນທີື່ໄດ້ຈາກ ຊຸດການສອນຂອງຜູ້ຮຽນ ( ປະສິດທິພາບຂອງຂະບວນການຮຽນຮູ້ ) ຫ ໝາຍເຖິງ ການປະເມີນພຶດຕິກໍາຍ່ອຍໆ ຈາກການເຮັດກິດຈະກໍາຂອງຜູ້ຮຽນໃນບ ດຮຽນທຸກກິດຈະກໍາ ແລະ ຄະແນນທ ດສອບຍ່ອຍ. E2 ໝາຍເຖິງເປີເຊັນຂອງຄະແນນສະເລ່ຍທີື່ເກີດຈາກການເຮັດແບບທ ດສອບຫ ັງການຮຽນຂອງຜູ້ຮຽນ (ປະສິດທິພາບຂອງຜ ນລັບການຮຽນ) ຫ ໝາຍເຖິງ ການປະເມີນຜ ນລັບ (Product) ຂອງນັກຮຽນໂດຍພິຈາລະນາ ຈາກຜ ນການທ ດສອບຫ ັງຮຽນ (Post-test) ໃນການຂຽນປະສິດທິພາບຂອງນະວັດຕະກໍານັົ້ນມັກຂຽນໃນ ລັກສະນະຂອງ 1 2 E / E ເຊັື່ນ: 70/70,80/80,90/90 ເປັນຕ ົ້ນ. ການກໍານ ດເກນປະສິດທິພາບຂອງຊຸດການສອນ ການກໍານ ດເກນ 1 2 E / E ໃຫ້ມີຄ່າເທ ື່າໃດນັົ້ນຄວນກໍານ ດໄວ້ກ່ອນວ່າໃນຄັົ້ງນີົ້ຈະໃຫ້ແກ່ ມາດຕະຖານເທ ື່າໃດໂດຍທ ື່ວໄປການກໍານ ດເກນຄວນພິຈາລະນາດັື່ງນີົ້: - ຖ້າເນ ົ້ອໃນວິຊາທີື່ເປັນຄວາມຮູ້, ຄວາມຈໍາຄວນຕັົ້ງເກນໃຫ້ສູງໄວ້ຄ : 70/70,80/80,90/90 - ຖ້າເນ ົ້ອໃນວິຊາທີື່ເປັນທັກສະດ້ານການປະຕິບັດຄວນຕັົ້ງເກນໃຫ້ຕໍື່າລ ງມາໜ້ອຍໜຶື່ງຄ : (70/70,75/75) ແຕ່ອາດຈະຕັົ້ງເກນສູງກ່ວານີົ້ກໍື່ໄດ້. ວິທີຊອກຫາປະສິດທິພາບການຮຽນ ການຊອກຫາປະສິດທິພາບ ໂດຍໃຊ້ສູດ 1 2 E / E (ຜະເຊີນ ກິດຣະການ, 2544) 100 1 = A n x E E1 ແມ່ນ ປະສິດທິພາບຜ ນການຮຽນ ( ປະສິດທິພາບຂອງຂະບວນການ ) x ແມ່ນ ຜ ນລວມຂອງຄະແນນກິດຈະກໍາລະຫວ່າງຮຽນຂອງຜູ້ຮຽນທຸກຄ ນ

24 n ແມ່ນ ຈໍານວນນັກຮຽນທັງໝ ດ A ແມ່ນ ຄະແນນເຕັມຂອງກິດຈະກໍາລະຫວ່າງຮຽນ 100 2 = B n y E E2 ແມ່ນ ປະສິດທິພາບຜ ນສໍາເລັດຫ ັງການຮຽນ y ແມ່ນ ແມ່ນຜ ນລວມຄະແນນທີື່ໄດ້ຈາກແບບທ ດສອບຫ ັງຮຽນຈາກຊຸດການສອນຂອງຜູ້ຮຽນ ທຸກຄ ນ n ແມ່ນ ຈໍານວນນັກຮຽນທັງໝ ດ B ແມ່ນ ຄະແນນເຕັມທັງໝ ດຂອງແບບທ ດສອບ (ຜະເຊີນ ກິດຣະການ, 2544 : 44-51) 5. ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈໃນການຮຽນ 1. ຄວາມໝາຍຂອງຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ Good (1973:161) ໄດ້ໃຫ້ຄວາມໝາຍວ່າ: ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈໝາຍເຖິງ ສະພາບ ຫ ລະດັບຄວາມເພີື່ງ ພໍໃຈທີື່ເປັນຜ ນມາຈາກຄວາມສ ນໃຈ ແລະ ເຈຕະຄະຕິຂອງບຸກຄ ນທີື່ມີຕໍື່ວຽກງານ. ພິນ ຄ ງພູນ (2529:389) ໄດ້ໃຫ້ຄວາມໝາຍວ່າ: ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈໝາຍເຖິງ ຄວາມຮູ້ສຶກມັກ, ຍິນດີ, ເຕັມໃຈ ຫ ເຈຕະຄະຕິທີື່ດີຂອງບຸກຄ ນທີື່ມີຕໍື່ວຽກທີື່ເຂ າປະຕິບັດ. ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈເກີດຈາກການໄດ້ຮັບການຕອບ ສະໜອງຄວາມຕ້ອງການທາງວັດຖຸ ແລະ ຈິດໃຈ. ປີຍາພອນ ວ ງອະນຸດຕຣະໂລດ (2539:130) ໄດ້ໃຫ້ຄວາມໝາຍວ່າ: ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈໝາຍເຖິງ ຄວາມ ຮູ້ສຶກທັງໝ ດຂອງບຸກຄ ນທີື່ມີຕໍື່ການເຮັດວຽກງານໃນທາງບວກ ທີື່ເປັນຄວາມສຸກຂອງບຸກຄ ນທີື່ເກີດຈາກການ ປະຕິບັດງານທີື່ໄດ້ຮັບຜ ນຕອບແທນຄ ຜ ນທີື່ເປັນຄວາມເພິື່ງພໍໃຈທີື່ເຮັດໃຫ້ບຸກຄ ນເກີດຄວາມຮູ້ສຶກກະຕ ລ ລ ົ້ນມີ ຄວາມມຸ້ງໝັົ້ນທີື່ຈະເຮັດ. ລັກຂະນາ ສະລິວັດ ( 2539:132) ໄດ້ໃຫ້ຄວາມໝາຍວ່າ: ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈໝາຍເຖິງ ພຶດຕິກ າທີື່ຕອບ ສະໜອງຄວາມຕ້ອງການຂອງມະນຸດ ແລະ ເປັນພຶດຕິກໍາທີື່ນໍາໄປສູ່ຈຸດມຸ້ງໝາຍທີື່ຕັົ້ງໄວ້. ລັດຊະວະລີ ວໍລະບຸດ (2548:16) ໄດ້ໃຫ້ຄວາມໝາຍວ່າ: ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈໝາຍເຖິງ ຄວາມຮູ້ສຶກ ຫ ທັດສະນະຄະຕິຂອງບຸກຄ ນທີື່ມີຕໍື່ສິື່ງໃດສິື່ງໜຶື່ງອັນເກີດຈາກພ ົ້ນຖານຂອງການຮັບຮູ້, ຄ່ານິຍ ມ ແລະ ປະສ ບການທີື່ ແຕ່ລະບຸກຄ ນໄດ້ຮັບ ແລະ ຈະເກີດຂຶົ້ນກໍື່ຕໍື່ເມ ື່ອສິື່ງນັົ້ນສາມາດຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການໃຫ້ແກ່ບຸກຄ ນນັົ້ນໄດ້ ເຊິື່ງລະດັບຄວາມພໍໃຈແຕ່ລະບຸກຄ ນຍ່ອມແຕກຕ່າງກັນໄປ. ນັດທິຍາ ແດງປະເສີດ (2553:21) ໄດ້ໃຫ້ຄວາມໝາຍວ່າ: ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈໝາຍເຖິງ ຄວາມຮູ້ສຶກ ຫ ທັດສະນະຄະຕິຂອງບຸກຄ ນທີື່ມີຕໍື່ສິື່ງໃດສິື່ງໜຶື່ງທີື່ເປັນໄປໃນທາງທີື່ດີ ແລະ ບໍື່ດີ ຫ ໃນດ້ານບວກ ແລະ ດ້ານລ ບ ຫ ບໍື່ມີປະຕິກິລິຍາ ເຊິື່ງຈະເກີດຂຶົ້ນກໍື່ຕໍື່ເມ ື່ອສິື່ງນັົ້ນສາມາດຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການແກ່ບຸກຄ ນນັົ້ນ ໂດຍອາດແບ່ງ ຕາມປັດໃຈທີື່ເກີດຄວາມເພິື່ງພໍໃຈໄດ້ 2 ແບບຄ : ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈທີື່ເກີດຈາກປັດໃຈເບ ົ້ອງຕ ົ້ນໄດ້ແກ່: ຄວາມເພີື່ງ ພໍໃຈທີື່ໄດ້ຮັບຈາກການຕອບສະໜອງຂັົ້ນພ ົ້ນຖານເຊັື່ນ: ອາຫານ, ທີື່ຢູ່ອາໃສ, ເຄ ື່ອງນຸ່ງຮ ື່ມ, ຢາປ ວພະຍາດ ແລະ ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈທີື່ເກີດຈາກລະດັບສູງໄດ້ແກ່: ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈທີື່ໄດ້ຮັບການຕອບສະໜອງຄວາມຮູ້ສຶກພາຍໃນເຊັື່ນ: ຄວາມຮູ້ສຶກມັກ, ຮັກ, ຊັງ ເປັນຕ ົ້ນ.

25 ສາມາດສະຫຼຸບໄດ້ວ່າ: ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ ໝາຍເຖິງ ຄວາມຮູ້ສຶກ ຫ ເຈຕະຄະຕິຂອງບຸກຄ ນທີື່ມີຕໍື່ການ ເຮັດວຽກງານໃນດ້ານບວກທີື່ມີຕໍື່ສິື່ງໃດສິື່ງໜຶື່ງ, ມີຄວາມຮູ້ສຶກຍິນດີ, ມີຄວາມຮູ້ສຶກພໍໃຈໃນການຮຽນຮູ້ ຫ ກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການສອນຈ ນບັນລຸຜ ນສໍາເລັດ. 2. ປັດໃຈທີື່ເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ Scott (1970:124) ໄດ້ສະເໜີແນວຄິດໃນເລ ື່ອງການຈູງໃຈໃຫ້ເກີດຄວາມເພີື່ງພໍໃຈຕໍື່ການເຮັດວຽກ ງານທີື່ຈະໃຫ້ເກີດຜ ນ ເຊິື່ງຄວນປະຕິບັດດັື່ງນີົ້: (1)ວຽກງານຄວນມີສ່ວນສໍາພັນກັບຄວາມປາດຖະໜາສ່ວນຕ ວ ວຽກງານນັົ້ນຈະມີຄວາມໝາຍ ສໍາລັບຜູ້ເຮັດວຽກ. (2)ວຽກງານນັົ້ນຕ້ອງມີການວາງແຜນ ແລະ ວັດຄວາມສໍາເລັດໄດ້ໂດຍໃຊ້ລະບ ບການເຮັດວຽກ ແລະ ຄວບຄຸ້ມທີື່ມີປະສິດທິພາບ. (3)ເພ ື່ອໃຫ້ໄດ້ຜ ນໃນການສ້າງສິື່ງຈູງໃຈພາຍໃນເປ ົ້າໝາຍຂອງວຽກງານຈະຕ້ອງມີລັກສະນະດັື່ງນີົ້: - ຄ ນເຮັດວຽກງານມີສ່ວນຮ່ວມໃນການຕັົ້ງເປ ົ້າໝາຍ - ຜູ້ປະຕິບັດໄດ້ຮັບຜ ນສໍາເລັດໃນການເຮັດວຽກງານໂດຍກ ງ - ວຽກງານນັົ້ນສາມາດເຮັດໃຫ້ສໍາເລັດໄດ້ ສຸພິນຍາ ຄໍາຂະຈອນ (2550:50) ໄດ້ສະເໜີວ່າບຸກຄ ນທີື່ມີຄວາມເພີື່ງພໍໃຈຕໍື່ການເຮັດວຽກງານ ຫ ກິດຈະກໍານັົ້ນຂຶົ້ນຢູ່ກັບການກະຕຸ້ນຂອງສິື່ງຈູງໃຈ 8 ປະການຄ : (1) ສິື່ງຈູງໃຈທີື່ເປັນວັດຖຸໄດ້ແກ່ : ເງິນ, ທອງ, ສິື່ງຂອງ, ເຄ ື່ອງໃຊ້ ແລະ ເຄ ື່ອງມ . (2) ສິື່ງຈູງໃຈທີື່ເປັນໂອກາດຂອງບຸກຄ ນໄດ້ແກ່: ຊ ື່ສຽງ, ກຽດຕິຍ ດ, ອໍານາດພິເສດ ແລະຕໍາແໜ່ງ. (3) ສິື່ງທີື່ຈູງໃຈເປັນສະພາບໄດ້ແກ່: ວັດຖຸອຸປະກອນ, ເຄ ື່ອງມ ເຄ ື່ອງໃຊ້, ສະພາບແວດລ້ອມທີື່ກ່ຽວ ກັບການເຮັດວຽກງານ. (4) ສິື່ງຈູງໃຈທີື່ເປັນອຸດ ມຄະຕິໄດ້ແກ່: ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈຂອງບຸກຄ ນທີື່ໄດ້ສະແດງສີມ ຄວາມຮູ້ສຶກທີື່ ໄດ້ເຮັດວຽກຢ່າງເຕັມທີື່. (5) ສິື່ງຈູງໃຈທີື່ເປັນຄວາມດຶງດູດໃຈທາງສັງຄ ມໄດ້ແກ່: ຄວາມສໍາພັນກັບເພ ື່ອນຮ່ວມງານ, ການ ຍ ກຍ້ອງນັບຖ ເຊິື່ງກັນ ແລະ ກັນ. (6) ສິື່ງຈູງໃຈທີື່ເປັນສະພາບການເຮັດວຽກງານໄດ້ແກ່: ການປັບປຸງວິທີການເຮັດວຽກໃຫ້ສອດຄ່ອງ ກັບຄວາມສາມາດ ແລະ ໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບທັດສະນະຄະຕິຂອງບຸກຄ ນ. (7) ສິື່ງຈູງໃຈທີື່ເອ ົ້ອອໍານວຍໂອກາດໃຫ້ມີສ່ວນຮ່ວມໃນການເຮັດວຽກງານໄດ້ແກ່: ການມີໂອກາດ ສະແດງຄວາມຄິດເຫັນ ແລະ ມີສ່ວນຮ່ວມວຽກງານທຸກຊະນິດທີື່ໜ່ວຍງານຈັດຂຶົ້ນ. (8) ສິື່ງຈູງໃຈເປັນສະພາບການຢູ່ຮ່ວມກັນໄດ້ແກ່: ຄວາມພໍໃຈຂອງບຸກຄ ນທີື່ໄດ້ຢູ່ຮ່ວມກັນ, ການ ຮູ້ຈັກກັນຢ່າງກ້ວາງຂວາງ, ຄວາມສະໜິດສະໜ ມ, ຄວາມຮ່ວມມ ໃນການເຮັດວຽກ. 3. ແນວຄິດທິດສະດີທີື່ກ່ຽວກັບຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ ທິດສະນາ ແຂມມະນີ(2550:69) ເປັນທິດສະດີກ່ຽວກັບຄວາມຕ້ອງການພ ົ້ນຖານຕາມທ າມະຊາດ ເປັນລໍາດັບຂັົ້ນຕອນຄ : ຂັົ້ນຄວາມຕ້ອງການທາງຮ່າງກາຍ (Physical Need), ຂັົ້ນຄວາມຕ້ອງການຄວາມໝັົ້ນຄ ງ ປອດໄພ (Safety Need), ຂັົ້ນຄວາມຕ້ອງການຄວາມຮັກ (Love Need), ຂັົ້ນຄວາມຕ້ອງການຍອມຮັບ ແລະ

26 ການຍ ກຍ້ອງຈາກສັງຄ ມ (Esteem Need ), ແລະ ຂັົ້ນຄວາມຕ້ອງການທີື່ຈະພັດທະນາສັກກະຍະພາບຂອງຕ ນຢ່າງ ເຕັມທີື່ (Self-actualization ) ຫາກຄວາມຕ້ອງການຂັົ້ນພ ົ້ນຖານໄດ້ຮັບການຕອບສະໜອງຢ່າງພໍພຽງສໍາລັບຕ ນ ໃນແຕ່ລະຂັົ້ນ ມະນຸດຈະສາມາດພັດທະນາຕ ນໄປສູ່ຂັົ້ນທີື່ສູງຂຶົ້ນໄດ້ນໍາທິດສະດີການຮຽນຮູ້ນີົ້ມາຈັດການຮຽນ - ການສອນດັື່ງນີົ້: (1) ການເຂ ົ້າໃຈເຖິງຄວາມຕ້ອງການຂັົ້ນພ ົ້ນຖານຂອງມະນຸດສາມາດຊ່ວຍໃຫ້ເຂ ົ້າໃຈພຶດຕິກໍາຂອງ ບຸກຄ ນໄດ້ເນ ື່ອງຈາກພຶດຕິກໍາເປັນການສະແດງອອກຂອງຄວາມຕ້ອງການຂອງບຸກຄ ນ. (2) ການທີື່ຈະຊ່ວຍໃກ້ຜູ້ຮຽນເກີດການຮຽນຮູ້ໄດ້ດີຈໍາເປັນຕ້ອງຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການ ພ ົ້ນຖານທີື່ເຂ າເຈ ົ້າຕ້ອງການເສຍກ່ອນ. (3) ຖ້າຄູສາມາດຮູ້ໄດ້ວ່າຜູ້ຮຽນແຕ່ລະຄ ນມີຄວາມຕ້ອງການຢູ່ໃນລະດັບຂັົ້ນໃດຄູສາມາດໃຊ້ຄວາມ ຕ້ອງການພ ົ້ນຖານຂອງຜູ້ຮຽນນັົ້ນເປັນແຮງຈູງໃຈຊ່ວຍໃຫ້ຜູ້ຮຽນເກີດການຮຽນຮູ້ໄດ້. (4) ການຊ່ວຍໃຫ້ຜູ້ຮຽນໄດ້ຮັບການຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການພ ົ້ນຖານຂອງຕ ນຢ່າງພໍພຽງການ ໃຫ້ອິດສະຫ ະພາບ ແລະ ເສລີພາບແກ່ຜູ້ຮຽນໃນການຮຽນຮູ້ ການຈັດບັນຍາກາດທີື່ເອ ົ້ອອໍານວຍຕໍື່ການຮຽນຮູ້ຈະ ຊ່ວຍສ ື່ງເສີມໃຫ້ຜູ້ຮຽນເກີດປະສ ບການໃນການຮູ້ຈັກຕ ນເອງກ ງກັບສະພາບຄວາມເປັນຈິງ. 4. ການວັດຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ ບຸນຊ ມ ສີສະອາດ (2545:63-71) ໄດ້ສະເໜີເຄ ື່ອງມ ທີື່ໃຊ້ວັດຄວາມເພີື່ງພໍໃຈເຊັື່ນ: ແບບສອບຖາມ ( Questionnaire ), ເປັນເຄ ື່ອງມ ທີື່ໃຊ້ລວບລວມຂໍົ້ມູນປະກອບດ້ວຍຊຸດຄໍາຖາມທີື່ຕ້ອງການໃຫ້ກຸ່ມຕ ວຢ່າງຕອບ ໂດຍໃຊ້ເຄ ື່ອງມ ໝາຍ ຫ ຂຽນຄໍາຕອບ ຫ ກໍລະນີກຸ່ມຕ ວຢ່າງອ່ານໜັງສ ບໍື່ໄດ້ ຫ ອ່ານຍາກອາດໃຊ້ວິທີການສໍາພາດ ຕາມແບບສອບຖາມນິຍາມກ່ຽວກັບຂໍົ້ແທ້ຈິງຄວາມຄິດເຫັນຂອງບຸກຄ ນມີລາຍລະອຽດດັື່ງນີ: (1) ໂຄງສ້າງແບບສອບຖາມ ມີສ່ວນປະກອບໂຄງສ້າງຂອງແບບສອບຖາມ 3 ສ່ວນຄ : - ຄໍາຊີົ້ແຈງໃນການຕອບແບບສອບຖາມ ເປັນສ່ວນທໍາອິດຂອງແບບສອບຖາມໂດຍລະບຸຈຸດ ມຸ້ງມາຍ ແລະ ຄວາມສໍາຄັນທີື່ໃຫ້ຕອບແບບສອບຖາມ ຄໍາອະທິບາຍລັກສະນະຂອງແບບສອບຖາມ ແລະ ວິທີ ຕອບພ້ອມທັງຍ ກຕ ວຢ່າງປະກອບ ແລະ ຕອນສຸດທ້າຍຈະກ່າວຂອບໃຈລ່ວງໜ້າ ແລ້ວລະບຸຊ ື່ເຈ ົ້າຂອງແບບສອບ ຖາມ. - ສະຖານະພາບທ ື່ວໄປ ເປັນລາຍລະອຽດສ່ວນຕ ວຂອງຜູ້ຕອບແບບສອບຖາມເຊັື່ນ: ອາຍຸ, ເພດ, ການສຶກສາ. - ຂໍົ້ຄໍາຖາມກ່ຽວກັບພຶດຕິກໍາທີື່ຈະວັດ ເຊິື່ງອາດແຍກເປັນພຶດຕິກໍາຍ່ອຍໆ ແລ້ວສ້າງຂໍົ້ຄໍາຖາມ ວັດພຶດຕິກໍາຍ່ອຍທນັົ້ນ. (2) ຮູບແບບຂອງແບບສອບຖາມ ຂໍົ້ຄໍາຖາມໃນແບບສອບຖາມອາດມີລັກສະນະເປັນປາຍເປີດ ຫ ປາຍປິດ, ແບບສອບຖາມສະບັບໜຶື່ງອາດເປັນແບບປາຍເປີດທັງມ ດ ຫ ແບບປະສ ມກໍໄດ້ດັື່ງນີົ້: - ຂໍົ້ຄໍາຖາມແບບປາຍເປີດ ( Open-ended Form or Unstructurred Questionnaire) ເປັນຄໍາຖາມທີື່ບໍື່ໄດ້ກໍານ ດຄໍາຕອບໄວ້ເລ ອກຕອບ ແຕ່ເປີດໂອກາດໃຫ້ຜູ້ຕອບແບບສອບຖາມຕອບໂດຍໃຊ້ຄໍາເວ ົ້າ ຂອງຕ ນເອງ.

27 - ຂໍົ້ຄໍາຖາມປາຍປິດ ( Closed Form or Unstructurred Questionnaire ) ເປັນຄໍາຖາມ ທີື່ມີຄໍາຕອບໃຫ້ຜູ້ຕອບຂຽນເຄ ື່ອງໝາຍລ ງໜ້າຄໍາຖາມ ຫ ກ ງກັບຊ່ອງຫວ່າງທີື່ເປັນຄວາມຈິງ ຫ ຄວາມເຫັນຂອງ ຕ ນມີຫ າຍແບບໄດ້ແກ່: - ແບບໃຫ້ເລ ອກຕອບຄໍາຕອບທີື່ກ ງກັບຄວາມເປັນຈິງ ຫ ຄວາມຄິດເຫັນຂອງຕ ນພຽງຄໍາຕອບ ດຽວຈາກສອງຄໍາຕອບ. - ແບບໃຫ້ເລ ອກຕອບຄໍາຕອບທີື່ກ ງກັບຄວາມເປັນຈິງ ຫ ຄວາມຄິດເຫັນຂອງຕ ນພຽງຄໍາຕອບ ດຽວຈາກຫ າຍຄໍາຕອບ. - ແບບໃຫ້ເລ ອກຕອບຄໍາຕອບທີື່ກ ງກັບຄວາມເປັນຈິງ ຫ ຄວາມຄິດເຫັນຂອງຕ ນໄດ້ຫ າຍຄໍາ ຕອບ. - ແບບມາດຕາສ່ວນປະມານຄ່າ ( Rating Scale ) ໂດຍໃຫ້ຜູ້ຕອບຕາມລໍາດັບຄວາມຄິດເຫັນ ຂອງຕ ນ ຫ ອາດຈັດໃນຮູບແບບຂອງຕາຕະລາງ. - ແບບປະສ ມ ໝາຍເຖິງ ມີຫ າຍແບບຢູ່ນໍາກັນ. - ແບບໃຫ້ລຽງລໍາດັບຄວາມສໍາຄັນໂດຍຂຽນລຽງລໍາດັບຄວາມມັກຕໍື່ສິື່ງນັົ້ນ. - ແບບເຕີື່ມຄໍາສັົ້ນໆລ ງໃນຊ່ອງວ່າງສິື່ງທີື່ເຕີື່ມມີຄວາມສະເພາະເຈາະຈ ງ. (3) ຫ ັກເກນການສ້າງແບບສອບຖາມ - ກໍານ ດຈຸດມຸ້ງໝາຍໃຫ້ແນ່ນອນວ່າຕ້ອງການຖາມຫຍັງ. - ສ້າງຄໍາຖາມໃຫ້ກ ງກັບຈຸດມຸ້ງໝາຍທີື່ຕັົ້ງໄວ້. - ລຽງຂໍົ້ຄໍາຖາມຕາມລໍາດັບໃຫ້ຕໍື່ເນ ື່ອງສໍາພັນກັບຫ ວຂໍົ້ທີື່ໄດ້ວາງໂຄງສ້າງໄວ້. - ບໍື່ຄວນໃຫ້ຜູ້ຕອບຕອບຫ າຍເກີນໄປເພາະຈະເຮັດໃຫ້ເບ ື່ອໜ່າຍບໍື່ໃຫ້ຄວາມຮ່ວມມ ຫ ຕອບ ໂດຍບໍື່ຕັົ້ງໃຈ. - ໃຫ້ຜູ້ຕອບແບບສອບຖາມມີຄວາມລໍາບາກໜ້ອຍທີື່ສຸດໃນການຕອບ ດັື່ງນັົ້ນຄວນໃຊ້ຄໍາຖາມ ແບບປາຍປິດຜູ້ຕອບແບບສອບຖາມພຽງແຕ່ໃຊ້ເຄ ື່ອງມາຍລ ງໃນແບບສອບຖາມ. - ສ້າງຂໍົ້ຄໍາຖາມໃຫ້ມີລັກສະນະທີື່ດີຄ ລັກສະນະດັື່ງນີົ້: • ໃຊ້ພາສາທີື່ຊັດເຈນ, ເຂ ົ້າໃຈງ່າຍ, ບໍື່ມີຄວາມຊັບຊ້ອນ. • ໃຊ້ຂໍົ້ຄວາມທີື່ສັົ້ນກະທັດຮັດບໍມີສ່ວນຟຸມເຟ ອຍ. • ເປັນຂໍົ້ຄໍາຖາມທີື່ເໝາະສ ມກັບຜູ້ຕອບໂດຍຄໍານຶງເຖິງສະຕິປັນຍາລະດັບການສຶກສາຄວາມ ສ ນໃຈຂອງຜູ້ຕອບ. • ແຕ່ລະຂໍົ້ຄວນຖາມພຽງບັນຫາດຽວ. • ຫ ີກລ້ຽງຄໍາຖາມທີື່ຈະຕອບໄດ້ຫ າຍທາງ. • ຫ ີກລ້ຽງຄໍາຖາມທີື່ຈະເຮັດໃຫ້ຜູ້ຕອບເບ ື່ອໜ່າຍ ບໍື່ຮູ້ເລ ື່ອງ ຫ ບໍື່ສາມາດຕອບໄດ້. • ຫ ີກລ້ຽງຄໍາທີື່ຜູ້ຕອບຕີຄວາມໝາຍແຕກຕ່າງກັນເຊັື່ນ: ເລ ົ້ອຍໆ, ສະເໝີໄປ, ໂງ່, ສະຫ າດ. • ບໍື່ໃຊ້ຄໍາຖາມທີື່ເປັນຄໍາຖາມນໍາຜູ້ຕອບໃຫ້ຜູ້ຕອບຕາມແນວໜຶື່ງແນວໃດ. • ບໍື່ໃຊ້ຄໍາຖາມທີື່ຈະເຮັດໃຫ້ຜູ້ຕອບເກີດຄວາມລໍາບາກໃຈ ຫ ອຶດອັດໃນການຕອບ. • ບໍື່ຖາມໃນສິື່ງທີື່ຮູ້ແລ້ວ ຫ ວັດດ້ວຍວິທີອ ື່ນໄດ້ດີກ່ວາ. • ຄໍາຕອບທີື່ໃຫ້ເລ ອກໃນຂໍົ້ຄໍາຖາມຄວນໃຫ້ຄວບຄຸມກຸ່ມຕ ວຢ່າງທຸກຄ ນສາມາດເລ ອກ

28 ຕອບໄດ້ກ ງກັບຄວາມຈິງຕາມຄວາມເຫັນຂອງທ່ານ. (4)ມາດຕາສ່ວນປະເມີນຄ່າ ( Rating Scale ) ເປັນມາດຕາວັດຊະນິດໜຶື່ງທີື່ໃຊ້ເປັນເຄ ື່ອງມ . ປະເພດແບບສອບຖາມ, ແບບວັດດ້ານຈິດພິໄສເຊັື່ນ: ເຈດຕະຄະຕິ, ແຮງຈູງໃຈສູ່ຄວາມສໍາເລັດ ມີລັກສະນະ 4 ປະການດັື່ງນີົ້: - ມີລະດັບຄວາມເຂັົ້ມ ໃຫ້ຜູ້ຕອບເລ ອກຕອບຕາມຄວາມຄິດເຫັນ, ເຫດຜ ນ, ສະພາບຄວາ ເປັນຈິງ ຕັົ້ງແຕ່ 3 ລະດັບຂຶົ້ນໄປ. - ລະດັບທີື່ເລ ອກອາດເປັນຊະນິດທີື່ມີດ້ານບວກ ແລະ ດ້ານລ ບໃນຂໍົ້ດຽວກັນ ຫ ມີສະເພາະ ດ້ານໃດດ້ານໜຶື່ງ ໂດຍທີື່ອີກດ້ານໜຶື່ງຈະເປັນສູນ ຫ ລະດັບໜ້ອຍຫ າຍ. - ບາງຂໍົ້ມີລັກສະນະບອກເລ ື່າ ( Positive Scale ) ບາງຂໍົ້ມີລັກສະນະປະຕິເສດ ( Negative Scale ). - ສາມາດແປຜ ນເປັນຄະແນນໄດ້ ເຊິື່ງສາມາດວັດຄວາມຄິດເຫັນຄຸນລັກສະນະດ້ານຈິດພິໄສ ອອກມາໃນດ້ານປະລິມານໄດ້. ພອນນີ ລີກິດວັນນະ (2558) ກາານເກັບຂໍົ້ມູນຕ້ອງມີເຄ ື່ອງມ ທີື່ເໝາະສ ມ ແລະ ມີຄຸນນະພາບ ເຄ ື່ອງມ ໃນການວິໄຈກໍມີຫ າກຫ າຍຊະນິດ ເຊັື່ນ: (1) ແບບສອບຖາມ: ໝາຍເຖິງຊຸດຂອງຄໍາຖາມທີື່ເປັນຂໍົ້ຄວາມ ຫ ບາງຄັົ້ງໃຊ້ພາບເປັນຂໍົ້ຄໍາຖາມ ສໍາ ລັບໃຫ້ຜູ້ຕອບຕອບໂດຍການຂຽນ ເຊິື່ງອາດຂຽນຄໍາຕອບເປັນຂໍົ້ຄວາມ ຫ ເຄ ື່ອງໝາຍຕາມເງ ື່ອນໄຂທີື່ກໍານ ດໄວ້ ອາດຈະວັດດ້ານຄວາມຮູ້, ຄວາມຄິດເຫັນ ແລະ ການປະຕິບັດ (2) ການສໍາພາດ: ໝາຍເຖິງວິທີການສ ນທະນາທີື່ເປັນເຄ ື່ອງມ ເກັບລວບລວມຂໍົ້ມູນການວິໄຈ ການ ສໍາພາດມີຈຸດມຸ່ງໝາຍທໍານອງດຽວກັບການໃຊ້ແບບສອບຖາມ ການສໍາພາດຜູ້ສໍາພາດເປັນຝ່າຍຊັກຖາມໂດຍການ ເວ ົ້າ ຜູ້ໃຫ້ສໍາພາດກໍຕອບໂດຍການເວ ົ້າ ແລ້ວຜູ້ສໍາພາດເປັນຝ່າຍບັນທຶກ. (3) ການສັງເກດ: ໝາຍເຖິງວິທີການຢ່າງໜຶື່ງໂດຍໃຊ້ປະສາດສໍາພັດຂອງຜູ້ສັງເກດ ແລ້ວຜູ້ສັງເກດ ເປັນຝ່າຍບັນທຶກສິື່ງທີື່ສັງເກດໄດ້ ອາດບັນທຶກດ້ວຍຫ າຍວິທີ ເຊັື່ນ: ການຂຽນ, ການບັນທຶກສຽງດ້ວຍເຄ ື່ອງບັນທຶກ ສຽງ, ການບັນທຶກເຫດການໄວ້ດ້ວຍກ້ອງຖ່າຍພາບ ຫ ກ້ອງວິດີໂອ. ວິທີການສັງເກດເໝາະກັບການສຶກສາດ້ານ ພຶດຕິກໍາຕ່າງໆ ເຊັື່ນ: ພຶດຕິກໍາການຮຽນ - ການສອນ. 6. ງານວິໄຈທີື່ກ່ຽວຂ້ອງ ສຸພັດຕາ ສິງສະຖິດ (2557) ໄດ້ສຶກສາເລ ື່ອງ ກິດຈະກໍາດ້ານສັນຍາລັກຂອງກຸ່ມຍ່ອຍໃນຊັົ້ນຮຽນຄະນິດສາດທີື່ ໃຊ້ການສຶກສາຊັົ້ນຮຽນ ແລະ ວີທີສອນແບບເປີດ ມີຈຸດປະສ ງເພ ື່ອສໍາຫ ວດກິດຈະກໍາດ້ານສັນຍາລັກຂອງກຸ່ມຍ່ອຍ ຜ່ານການສ ື່ສານທາງຄະນິດສາດ ຜ ນການຄ ົ້ນຄວ້າພ ບວ່າ: ໃນການສ ື່ສານມາງຄະນິດກຸ່ມຍ່ອຍແຕ່ລະຄັົ້ງເກີດ ກິດຈະກໍາເຊິງສັນຍາລັກໃນກິດຈະກໍາຮຽຮູ້ 4 ກິດຈະກໍາເຊັື່ນ ນັກຮຽນໃຊ້ການຂຽນແລະອະທິບາຍດ້ວຍຄ າເວ ົ້າເພ ື່ອ ສ້າງຄວາມໝາຍກ່ຽວກັບອັດຕາສ່ວນ ເປັນຕ ົ້ນ ຈາກຜ ນການວິໄຈນໍາໄປສູ່ແນວທາງໃນການຈັດການຮຽນຮູ້ໂດຍ ການສຶກສາຊັົ້ນຮຽນ ແລະ ວິທີການແບບເປີດ ເຊິື່ງເນັົ້ນການແກ້ບັນຫາຮ່ວມກັນໃນກຸ່ມຍ່ອຍ ເພ ື່ອໃຫ້ນັກຮຽນມີ ໂອກາດສ ື່ສານ ໂດຍຄູສາມາດເບິື່ງແນວຄິດຂອງນັກຮຽນໄດ້ຈາກກິດຈະກໍາແບບກຸ່ມຍ່ອຍ. ປະນັດດາ ນາມວິຈິດ (2557) ໄດ້ສຶກສາເລ ື່ອງ ການພັດທະນາຄວາມສາມາດດ້ານການຄິດວິເຄາະຂອງນັກຮຽນ ຊັົ້ນມັດທະຍ ມສຶກສາປີທີ 3 ທີື່ຮຽນຮູ້ດ້ວຍວິທີສອນແບບເປີດ ( Open Approach ) ມີຈຸດປະສ ງເພ ື່ອພັດທະນາ

29 ຄວາມສາມາດດ້ານການຄິດວິເຄາະຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນມັດທະຍ ມປີທີ 3 ທີື່ຮຽນຮູ້ດ້ວຍວິທີສອນແບບເປີດ ( Open Approach ) ຜ ນການວິໄຈພ ບວ່າ ສາມາດພັດທະນາຄວາມສາມາດດ້ານການຄິດວິເຄາະຢູ່ໃນລະດັບດີ ນັກຮຽນ ເກີດການພັດທະນາການຄິດວິເຄາະໃນຂັົ້ນຕອນສາມຂັົ້ນຕອນຂອງວີທີການແບບເປີດ ໂດຍຂັົ້ນຕອນຂອງວິທີການ ແບບເປີດທີື່ນັກຮຽນເກີດການຄິດວິເຄາະຫ າຍທີື່ສຸດຄ ຂັົ້ນຕອນຮຽນຮູ້ດ້ວຍຕ ນເອງຂອງນັກຮຽນ. ຈະຕຸພອນ ນາສິນສ້ອຍ (2557) ໄດ້ສຶກສາເລ ື່ອງ ການຄິດທາງຄະນິດສາດ ເລ ື່ອງການ ການຄູນ ໃນຊັົ້ນຮຽນທີື່ ໃຊ້ການສຶກສາຊັົ້ນຮຽນ ແລະ ວິທີການແບບເປີດ ມີຈຸດປະສ ງເພ ື່ອສໍາຫ ວດການຄິດທາງຄະນິດສາດຂອງນັກຮຽນ ຜ ນການວິໄຈພ ບວ່າ ເຮັດໃຫ້ຮຽນສະແດງຄວາມຄິດເຫັນທີື່ຫ າກຫ າຍ ໂດຍພ ບແນວຄິດຄະນິດສາເລ ື່ອງການຄູນ 7 ປະເພດ ຄ 1) ແນວຄິດກ່ຽວກັບເຂດ ນັກຮຽນສະແດງເຂດທີື່ມີເງ ື່ອນໄຂການຈັດສິື່ງຂອງຊະນິດດຽວກັນໃຫ້ຮ່ວມ ກັນເປັນກຸ່ມ 2) ແນວຄິດກ່ຽວກັບໜ່ວຍ ນັກຮຽນໃຊ້ໜ່ວຍການນັບ ໄດ້ແກ່ນັບເທ ື່ອລະໜຶື່ງ ນັບເທ ື່ອລະສອງ ແລະ ຕໍື່ໆໄປ 3) ແນວຄິດກ່ຽວກັບສະແດງແທນ ນັກຮຽນໃຊ້ເຄ ື່ອງໝາຍກາກະບາດເພ ື່ອສະແດງເຖິງການຄູນ 4) ແນວ ຄິດກ່ຽວກັບການດໍາເນີດການຄູນ ນັກຮຽນບູລະນາການໃນການຄໍານວນຂອງຈໍານວນສິື່ງຂອງ 5) ແນວຄິດກ່ຽວກັບ ຂັົ້ນຕອນວິທີ ນັກຮຽນຂຽນຕາຕາລາງການຄູນຂອງ 2 , 3 , 4 6) ແນວຄິດປະຕິບັດຂັົ້ນພ ນຖານ ນັກຮຽນສະແດງ ການຄູນແລະເອກະລັກການຄູນ 7) ແນວຄິດການກະທໍານັກຮຽນໃຊ້ແນວຄິດກ່ຽວກັບໜ່ວຍກວດສອບຈ ານວນ ໃນແຕ່ລະກຸ່ມ. ສຸພາພອນ ແສງລັບ (2557) ໄດ້ສຶກສາເລ ື່ອງ ການພັດທະນາຄວາມສາມາດໃນການຄິດວິເຄາະຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນ ມັດທະຍ ມສຶກສາປີທີ 2 ໂດຍໃຊ້ວິທີການແບບເປີດ ການວິໄຈຄັົ້ງນີົ້ມີຈຸປະສ ງເພ ື່ອພັດທະນາຄວາມສາມາດໃນກາ ວິເຄາະຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນມັດທະຍ ມສຶກສາປີທີ2 ໂດຍໃຊ້ວິທີການແບບເປີດ ພ ບວ່ານັກຮຽນກຸ່ມເປ ົ້າໝາຍມີການ ຄິດວິເຄາະທີື່ປະກ ດໃນໜ່ວຍການຮຽນຮູ້ທີ 2 ເພີື່ມຂຶົ້ນຈາກໜ່ວຍການຮຽນຮູ້ທີ 1 ຈໍານວນ 5 ລັກສະນະໂດຍ ລັກສະນະທີື່ເພີື່ມຂຶົ້ນຫ າຍທີື່ສຸດຄ ການວິເຄາະຊະນິດ ເຊິື່ງເພີື່ມຂຶົ້ນຈໍານວນ 165 ຄັົ້ງ ຮອງລ ງມາຄ ການວິເຄາະໂຄງ ສ້າງເຊິື່ງເພີື່ມຂຶົ້ນຈໍານວນ 26 ຄັົ້ງ ຮອງລ ງມາຄ ການວິເຄາະຂັົ້ນຕອນຄວາມສໍາພັນເຊິື່ງເພີື່ມຂຶົ້ນຈໍານວນ 6 ຄັົ້ງ ຮອງລ ງ ມາຄ ການວິເຄາະສິື່ງສໍາຄັນ ແລະ ສຸດທ້າຍຄ ການວິເຄາະຊະນິດຄວາມສໍາພັນເຊິື່ງເພີື່ມຂ ົ້ນຈໍານວນ 1 ຄັົ້ງ ຕາມລໍາດັບ ແລະ ພ ບວ່າຈໍານວນລັກສະນະການຄິດວິເຄາະໃນບາງລັກສະນະລ ດລ ງໄດ້ແກ່ການວິເຄາະເຫດ ແລະ ຜ ນ ເຊິື່ງລ ດ ລ ງຈໍານວນ 4 ຄັົ້ງ ການວິເຄາະເລສະໄນລ ດລ ງຈໍານວນ 3 ຄັົ້ງ ການວິເຄາະຂະໜາດຂອງຄວາມສໍາພັນລ ດລ ງ 1 ຄັົ້ງ . ຜ ນການວິເຄາະຂໍົ້ມູນຜ ນງານການວິເຄາະຂອງນັກຮຽນ ພ ບວ່າໃນໜ່ວຍການຮຽນຮູ້ທີ 1 ນັກຮຽນປະກ ດລັກສະນະ ການຄິດວິເຄາະທັງໝ ດ 11 ລັກສະນະ ແລະ ມີຄະແນນຈາກຜ ນງານຄິດວິເຄາະເປັນຮ້ອຍລະ 73.35 ໃນໜ່ວຍ ການຮຽນຮູ້ທີ 2 ພ ບວ່າ ນັກຮຽນປະກ ດສັນຍາລັກການຄິດວິເຄາະເພີື່ມຂຶົ້ນເປັນ 14 ລັກສະນະ ແລະ ມີຄະແນນ ຈາກຜ ນການຄິດວິເຄາະເປັນຮ້ອຍລະ 81.65 ເຊິື່ງເພີື່ມຂຶົ້ນທັງລັກສະນະການຄິດວິເຄາະ ແລະ ຜ ນຄະແນນ. ສີພັກສອນ ສອນເສນາ (2557) ໄດ້ສຶກສາເລ ື່ອງ ຄວາມສາມາດໃນການແກ້ບັນຫາຢ່າງສ້າງສັນຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນ ປະຖ ມສຶກສາປີທີ 3 ທີື່ຮຽນດ້ວຍວິທີການແບບເປີດ ການວິໄຈຄັົ້ງນີົ້ມີຈຸດປະສ ງເພ ື່ອສຶກສາຄວາມສາມາດໃນການ ແກ້ບັນຫາຢ່າງສ້າງສັນຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 3 ຜ ນການວິໄຈພ ບວ່ານັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 3 ທີື່ຮຽນດ້ວຍວິທີການແບບເປີດມີຄວາມສາມາດແກ້ບັນຫາຢ່າງສ້າງສັນດີຂ ົ້ນກ່ວາກ່ອນໄດ້ຮັບການຈັດປະສ ບການ ຮຽນຮູ້ດ້ວຍວິທີການແບບເປີດ ນັກຮຽນສາມາດວິເຄາະບັນຫາ ແລະ ສະແຫວງຫາແນວທາງໃນການແກ້ບັນຫາທີື່ ຫ າກຫ າຍແລ້ວນໍາມາໃຊ້ໃນການແກ້ບັນຫາໄດ້ຢ່າງມີປະສິດທິພາບ, ມີຄວາມກະຕ ລ ລ ົ້ນ ແລະ ສ ນໃຈໃນການຮຽນ, ກ້າຄິດກ້າສະແດງອອກຫ າຍຂ ົ້ນ, ມີການແລກປ່ຽນການຮຽນຮູ້ເຊິື່ງກັນ ແລະ ກັນ ແລະ ຍອມຮັບຟັງຄວາມຄິດເຫັນ ຂອງຜູ້ອ ື່ນ.

30 ປີຍະນຸດ ພາຍຸບຸດ (2557) ໄດ້ສຶກສາເລ ື່ອງ ເພ ື່ອພັດທະນາຄວາມຄິດສ້າງສັນຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 6 ທີື່ຮຽນດ້ວຍວິທີການແບບເປີດ ມີຈຸດປະສ ງເພ ື່ອພັດທະນາຄວາມຄິດສ້າງສັນຂອງນັກຮຽນ ກຸ່ມເປ ົ້າໝາຍເປັນ ນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 6 ຜ ນການວິໄຈພ ບວ່າ: ເມ ື່ອນັກຮຽນໄດ້ຮັບການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນຮູ້ດ້ວຍ ວິທີການແບບເປີດແລ້ວເຮັດໃຫ້ນັກຮຽນມີການພັດທະນາຄວາມຄິດສ້າງສັນຕາມເກນ, ຕາມຂອບແນວຄິດສ້າງສັນ ຂອງກິລຟອຣ໌ດ 4 ດ້ານ ຄ : 1) ຄວາມຄິດລີື່ເລີື່ມ 2) ຄວາມຄິດຄ່ອງແຄ້ວ 3) ຄວາມຄິດຢ ດຢຸ່ນຢູ່ໃນລະດັບດີ ສ່ວນ ດ້ານທີ 4) ຄວາມຄິດລະອຽດລະອໍບໍື່ເກີດຂ ົ້ນເນ ື່ອງຈາກໃນດ້ານນີົ້ນັກຮຽນບໍື່ໄດ້ສ້າງ ຫ ຜະລິດຜ ນງານຂຶົ້ນມາໃໝ່. ມະລີວັນ ທ ບບຸນ (2557) ໄດ້ສຶກສາເລ ື່ອງ ຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີວິຈາລະນະຍານຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນ ປະຖ ມສຶກສາປີທີ 6 ທີື່ຮຽນດ້ວຍວິທີການແບບເປີດ ມີຈຸດປະສ ງເພ ື່ອສຶກສາຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີ ວິຈາລະນະຍານຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 6 ຜ ນການວິໄຈພ ບວ່າ: ຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີ ວິຈາລະນະຍານທີື່ໄດ້ຮັບການສອນດ້ວຍວິທີການສອນແບບເປີດ ນັກຮຽນມີຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີ ວິຈາລະນະຍານ ຄໍາຖາມປາຍເປີດເຮັດໃຫ້ນັກຮຽນມີເຫດຜ ນປະກອບການສະເໜີຄວາມຄິດເຫັນເຫັນໄດ້ດ້ານ ການນິຍາມບັນຫາຫ າຍທີື່ສຸດ ຮອງລ ງມາແມ່ນການໃຫ້ເຫດຜ ນແບບນິລະໄນ ແລະ ປະເມີນຜ ນຕາມລໍາດັບ, ຄວາມ ສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີວິຈາລະນະຍານຂອງນັກຮຽນທີື່ຮຽນດ້ວຍວິທີການແບບເປີດນັກຮຽນໄດ້ຄະແນນສະເລ່ຍ 3.46 ຢູ່ໃນລະດັບດີ ຄິດເປັນສ່ວນຮ້ອຍແມ່ນ 86.50 %. ຊະນິນທອນ ບຸນເຕັມ (2557) ໄດ້ສຶກສາເລ ື່ອງ ຄວາມຮູ້ດ້ານເນ ົ້ອໃນສໍາລັບການສອນຄະນິດສາດຂອງຄູທີື່ໃຊ້ ການສຶກສາຊັົ້ນຮຽນບູລະນາການກັບວິທີການແບບເປີດ ມີຈຸດປະສ ງເພ ື່ອສໍາຫ ວດຄວາມຮູ້ດ້ານເນ ົ້ຶອໃນຄະນິດສາດ ຂອງຄູທີື່ໃຊ້ການສຶກສາຊັົ້ນຮຽນແບບບູລະນາການກັບວິທີສອນແບບເປີດໂດຍໃຊ້ລະບຽບວິໄຈດ້ານຄຸນນະພາບ ຜ ນການວິໄຈພ ບວ່າ: ຄູສາມາດຂຽນຈຸດປະສ ງການຮຽນຮູ້ໄດ້ຢ່າງຖ ກຕ້ອງ, ຄາດການແນວຄິດຂອງນັກຮຽນໄດ້, ຈ ດຈໍາເນ ົ້ອໃນສໍາລັບການສອນໄດ້ ແລະ ສາມາດແກ້ໄຂຄວາມເຂ ົ້າໃຈຜິດຂອງນັກຮຽນໄດ້ໃນເລ ື່ອງການບວກ ແລະ ການລ ບຈໍານວນ ຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 1 ເຊິື່ງສະແດງອອກໃຫ້ເຫັນວ່າຄູມີຄວາມຮູດ້ານເນ ົ້ອໃນສໍາລັບການສອນ ຄະນິດສາດດັື່ງນີົ້: (1) ຄູຮູ້ວ່າຈະຕ້ອງສອນເລ ື່ອງການຈັບຄູ່ ການແຍກຈໍານວນ ແລະ ການສ້າງຈໍານວນກ່ອນທີື່ຈະໄປຮຽນ ເລ ື່ອງການບວກ ແລະ ການລ ບ. (2) ຄູຮູ້ວ່າການບວກຈະຕ້ອງສອນໃຫ້ນັກຮຽນເຂ ົ້າໃຈຄວາມໝາຍຂອງການບວກໃນ 2 ຄວາມໝາຍຄ : ການໂຮມກັນ ແລະ ການເພີື່ມຂ ົ້ນ. (3) ຄູຮູ້ວ່າຕ້ອງສອນໃຫ້ນັກຮຽນເຂ ົ້າໃຈຄວາມໝາຍຂອງການລ ບໃນ 2 ຄວາມໝາຍຄ : ການເອ າອອກ ໄປ ແລະ ຄວາມແຕກຕ່າງ. (4) ຄູຮູ້ວ່າການເຮັດໃຫ້ເປັນສິບ ແລະ ການແຍກຈໍານວນເປັນເຄ ື່ອງມ ຊ່ວຍໃນການຮຽນ - ການສອນ ເລ ື່ອງການບວກ ແລະ ການລ ບ. (5) ຄູຮູ້ວ່າຈະຕ້ອງສອນໃຫ້ນັກຮຽນແຍກຕ ວຕັົ້ງບວກ ແລະ ແຍກຕ ວບວກໄດ້ ແລະ ນັກຮຽນສາມາດ ແຍກທັງຕ ວຕັົ້ງບວກ ແລະ ຕ ວບວກໄດ້. (6) ຄູຮູ້ວ່າຈະຕ້ອງສອນວິທີລ ບແບບບວກ (ແຍກຕ ວຕັົ້ງລ ບ) ແລະ ວິທີການລ ບແບບລ ບ (ແຍກຕ ວ ລ ບ). ຕາຕິມາ ທິບຈິນດາໄຊກຸນ (2557) ໄດ້ສຶກສາເລ ື່ອງ ຜ ນການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນຮູ້ໂດຍໃຊ້ວິທີການແບບ ເປີດທີື່ມີຕໍື່ຄວາມສາມາດໃນການແກ້ບັນຫາ ແລະ ຄວາມສາມາດໃນການໃຫ້ເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ເລ ື່ອງທັກສະ

31 ຂະບວນການທາງຄະນິດສາດ ຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນມັດທະຍ ມສຶກສາປີທີ 3 ,ມີຈຸດປະສ ງເພ ື່ອປຽບທຽບຄສາມາດເພ ື່ອ ແກ້ບັນຫາທາງຄະນິດສາດ ແລະການໃຫ້ເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດເລ ື່ອງທັກສະຂະບວນການທາງຄະນິດສາດກ່ອນ ແລະ ຫ ັງໄດ້ຮັບການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນຮູ້ແບບເປີດ, ຜ ນການວິໄຈພ ບວ່າ: ຄວາມສາມາດໃນການແກ້ບັນຫາ ທາງຄະນິດສາດຂອງນັກຮຽນສູງກ່ວາກ່ອນໄດ້ຮັບການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນຮູ້ແບບເປີດ, ຄວາມສາມາດໃນການ ແກ້ບັນຫາທາງຄະນິດສາດຂອງນັກຮຽນສູງກ່ວາເກນ 70 % ຢ່າງມີໄນສໍາຄັນທາງສະຖິຕິ.01 ໂດຍມີຄະແນນ ສະເລ່ຍ 75.37, ຄວາມສາມາດໃນການແກ້ບັນຫາທາງຄະນິດສາດຂອງນັກຮຽນສູງກ່ວາກ່ອນໄດ້ຮັບການຈັດ ກິດຈະກໍາການຮຽນຮູ້ແບບເປີດຢ່າງມີໄນສໍາຄັນທາງສະຖິຕິ .01 7. ຂອບເຂດແນວຄິດການວິໄຈ ຮູບພາບ 1: ຂອບເຂດແນວຄິດໃນການວິໄຈ ຕ ວປ່ຽນຕ ົ້ນ ຕ ວປ່ຽນຕາມ ການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນຮູ້ ໂດຍວິທີການແບບເປີດ ( Open Approach ) 1. ປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນ ວິຊາຄະນິດສາດ ເລ ື່ອງ ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ 2. ຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງ ຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ 3. ຄວາມເພິື່ງພໍໃຈຕໍື່ການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການສອນ ວິຊາຄະນິດສາດ ເລ ື່ອງ ການຄິດຢ່າງ ມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບ ເປີດ ແ

32 ບ ດທີ 3 ວິທີການດໍາເນີນການວິໄຈ ໃນການວິໄຈເລ ື່ອງ ການນໍາໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ (Open Approach) ເຂ ົ້າໃນການຮຽນ - ການສອນ ວິຊາ ຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມ ປີທີ 5 ໂຮງຮຽນປະຖ ມ ສ ມບູນສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ ຜູ້ວິໄຈໄດ້ດໍາເນີນຕາມຂັົ້ນຕອນດັື່ງນີົ້: 1. ປະຊາກອນ ແລະ ກຸ່ມຕ ວຢ່າງ 1) ປະຊາກອນ ປະຊາກອນທີື່ໃຊ້ໃນການວິໄຈຄັົ້ງນີົ້ແມ່ນ ນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5 ໂຮງຮຽນປະຖ ມສ ມບູນ ສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ ສ ກຮຽນ 2020 - 2021 ຈໍານວນ 30 ຄ ນ 2) ກຸ່ມຕ ວຢ່າງ ກຸ່ມຕ ວຢ່າງທີື່ໃຊ້ໃນການວິໄຈຄັົ້ງນີົ້ແມ່ນ ນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5 ໂຮງຮຽນປະຖ ມສ ມບູນ ສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ ສ ກຮຽນ 2020 - 2021 ຈໍານວນ 30 ຄ ນ ເຊິື່ງໄດ້ມາຈາກການສຸ່ມແບບເຈາະຈ ງ (Purposive Simpling ) (ບຸນຊ ມ ສີສະອາດ, 2554:45) 2. ເຄ ື່ອງມ ທີື່ໃຊ້ໃນການເກັບກໍາຂໍົ້ມູນ 1. ເຄ ື່ອງມ ທີື່ໃຊ້ໃນການວິໄຈ ເຄ ື່ອງມ ທີື່ໃຊ້ໃນການເກັບກໍາຂໍົ້ມູນຄັົ້ງນີົ້ປະກອບມີດັື່ງຕໍື່ໄປນີົ້: 1) ບ ດສອນການຈັດການຮຽນຮູ້ວິຊາຄະນິດສາດ ຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5 ໂດຍໃຊ້ວິທີການສອນແບບ ເປີດ (Open Approach) ມີຈໍານວນ 6 ບ ດ ດັື່ງຕາຕະລາງ 2. ຕາຕະລາງ 2: ລາຍລະອຽດແຜນການຈັດການຮຽນຮູ້ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ ( Open Approach ) ແຜນການ ຈັດການຮຽນຮູ້ ເນ ົ້ອໃນການຮຽນຮູ້ ເວລາ (ຊ ື່ວໂມງ) ບ ດສອນທີ 1 ບ ດທີ23 ເລກສ່ວນ ແລະ ການແບ່ງສ່ວນ 2 ບ ດສອນທີ 2 ບ ດທີ24 ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນ 2 ບ ດສອນທີ 3 ບ ດທີ25 ການບວກ ແລະ ການລ ບເລກສ່ວນ ( ຕໍື່ ) 2 ບ ດສອນທີ 4 ບ ດທີ26 ຮູບແບບການຂຽນເລກສ່ວນ ແລະ ທ ດສະນິຍ ມ 2 ບ ດສອນທີ 5 ບ ດທີ27 ດໍາລັບຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນ 2 ບ ດສອນທີ 6 ບ ດທີ28 ດໍາລັບຈໍານວນທ ດສະນິຍ ມ ແລະ ເລກສ່ວນ ( ຕໍື່ ) 2 ລວມ 12

33 2) ແບບສອບຖາມຄວາມເພີື່ງພໍໃຈຂອງນັກຮຽນຕໍື່ກັບການຮຽນ - ການສອນວິຊາຄະນິດສາດກ່ຽວກັບການ ຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດເປັນແບບມາດຕາສ່ວນປະເມີນຄ່າ 2 ລະດັບ ຈໍານວນ 24 ຂໍົ້. 3) ແບບທ ດສອບວັດຜ ນການຮຽນ ກ່ອນຮຽນ ແລະ ຫ ັງຮຽນ ວິຊາຄະນິດສາດໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ, ແບບທ ດສອບໃນແຕ່ລະບ ດລວມມີ 20 ຂໍົ້ ເຊິື່ງເປັນແບບທ ດສອບທີື່ຜູ້ຄ ົ້ນຄວ້າສ້າງຂຶົ້ນເພ ື່ອວັດຜ ນການຮຽນທາງ ຄະນິດສາດ ເຊິື່ງເປັນການທ ດສອບແບບປາລະໄນ. 4) ຄໍາຕອບແບບທ ດສອບກ່ອນການຮຽນ ແລະ ຫ ັງການຮຽນ ( E1 ແລະ E2 ). 5) ກ້ອງບັນທຶກວິດີໂອ ໃຊ້ບັນທຶກການເຄ ື່ອນໄຫວ ແລະ ສຽງສ ນທະນາຂອງກຸ່ມເປ ົ້າໝາຍໃນລະ ຫ່ວາງການແກ້ໄຂບັນຫາປາຍເປີດໃນໄລຍະໃກ້ເພ ື່ອໃຫ້ເຫັນລາຍລະອຽດຂອງການເຮັດກິດຈະກໍາແລະສຽງເວ ົ້າຂອງ ນັກຮຽນ ການເຄ ື່ອນໄຫວ ເຊັື່ນ: ການຂຽນ, ການຈັບ, ແລະ ອ ື່ນໆ ເພ ື່ອໃຫ້ເຫັນການສະແດງອອກທາງສີໜ້າ, ທ່າ ທາງ ແລະ ພຶດຕິກໍາຂອງນັກຮຽນໃນກຸ່ມລະຫ່ວາງທີື່ເຮັດການແກ້ບັນຫາທີື່ຊັດເຈນທີື່ສຸດ ແລະ ໃຊ້ບັນທຶກພາບໃນ ຫ້ອງຮຽນລະຫວ່າງເຮັດກິດຈະກໍາການຮຽນຮູ້ດ້ວຍວິທີການແບບເປີດ. 6) ຜ ນງານນັກຮຽນ ຄ : ໃບກິດຈະກໍາຈາກການເຮັດກິດຈະກໍາ ແລະ ການຮຽນຂອງນັກຮຽນແຕ່ ລະກຸ່ມເຊີື່ງສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນພາບລວມຂອງການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນຂອງນັກຮຽນ. 7) ແບບທ ດສອບຍ່ອຍ ການຈັດການຮຽນ - ການສອນວິຊາຄະນິດສາດ ເປັນຂໍົ້ສອບແບບປາລະໄນ ແບບ 4 ຕ ວເລ ອກຈໍານວນ 30 ຂໍົ້ ບ ດລະ 5 ຂໍົ້ ( ໃຊ້ວັດຜ ນການຮຽນໃນຕອນທ້າຍຂອງແຕ່ລະບ ດສອນ ທີື່ດໍາເນີນການ ສອນສໍາເລັດແລ້ວ. 2. ການສ້າງເຄ ື່ອງມ ການວິໄຈ 1) ການສ້າງບ ດສອນ ການສ້າງເຄ ື່ອງມ ໃນການສຶກສາວິໄຈ ຜູ້ວິໄຈຈະດໍາເນີນການສ້າງບ ດສອນ, ກິດຈະກໍາການຮຽນຮູ້ຂອງບ ດ ສອນ ຈໍານວນ 6 ບ ດດັື່ງນີົ້: (1) ສຶກສາໂຄງສ້າງຫ ັກສູດວິຊາຄະນິດສາດຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5 ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກີລາ ປີ 2016 ເພ ື່ອສ້າງກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການສອນ. (2) ວິເຄາະ, ເລ ອກ ແລະ ກໍານ ດເນ ົ້ອໃນໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບລະດັບຜູ້ຮຽນ. (3) ສຶກສາທິດສະດີການຈັດການຮຽນຮູ້ດ້ວຍວິທີການແບບເປີດມາເປັນແນວທາງໃນການສ້າງການ ບ ດສອນ ໂດຍໃຊ້ຂັົ້ນຕອນ 4 ຂັົ້ນຕອນດັື່ງນີົ້: ຂັົ້ນທີ 1 ການນໍາສະໜີບັນຫາປາຍເປີດ ຂັົ້ນທີ 2 ການຮຽນຮູ້ດ້ວຍຕ ນເອງຂອງນັກຮຽນຜ່ານການແກ້ບັນຫາ ຂັົ້ນທີ 3 ການອະພິປາຍ ແລະ ປຽບທຽບແນວຄິດຮ່ວມກັນໝ ດຫ້ອງ ຂັົ້ນທີ 4 ການສະຫຼຸບແນວຄິດທາງຄະນິດສາດທີື່ເກີດຂ ົ້ນທັງໝ ດຂອງນັກຮຽນ (4) ນໍາເອ າບ ດສອນທີື່ສ້າງຂ ົ້ນສໍາເລັດແລ້ວໄປນໍາສະເໜີຕໍື່ອາຈານທີື່ປຶກສາ ເພ ື່ອພິຈາລະນາກວດສອບ ຄວາມຖ ກຕ້ອງຕາມຮູບແບບການແຕ່ງບ ດສອນ ວ່າມີຄວາມເໝາະສ ມທາງດ້ານຈຸດປະສ ງການຮຽນຮູ້, ດ້ານເນ ົ້ອໃນ

34 ບ ດຮຽນທີື່ຈະສອນ, ກິດຈະກໍາການຮຽນຮູ້, ການວັດປະເມີນຜ ນ, ໄລຍະເວລາ, ຕະຫ ອດເຖິງຂໍົ້ບ ກຜ່ອງອ ື່ນໆ ເພ ື່ອນໍາມາປັບປຸງແກ້ໄຂ. (5) ນໍາບ ດສອນມາປັບປຸງແກ້ໄຂຕາມຄໍາແນະນໍາຂອງອາຈານທີື່ປຶກສາ. (7) ນໍາເອ າບ ດສອນໄປສອນຕ ວຈິງກັບກຸ່ມຕ ວຢ່າງເພ ື່ອດໍາເນີນການວິໄຈ 2) ການສ້າງແບບທ ດສອບຍ່ອຍໃນແຕ່ລະຊຸດບ ດສອນ. ການສ້າງແບບທ ດສອບຍ່ອຍ ການຈັດການຮຽນ - ການສອນວິຊາຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບ ເປີດ ຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5 ເປັນຂໍົ້ສອບແບບປາລະໄນ ແບບ 4 ຕ ວເລ ອກຈໍານວນ 30 ຂໍົ້ ເຊິື່ງຜູ້ວິໄຈ ໄດ້ດໍາເນີນການສ້າງດັື່ງນີົ້: (1) ດໍາເນີນການສ້າງແບບທ ດສອບຍ່ອຍໂດຍອີງໃສ່ຈຸດປະສ ງ ແລະ ເນ ົ້ອໃນທີື່ຕ້ອງການວັດ ເຊິື່ງ ມີ 6 ຊຸດບ ດສອນ ແລະ ສ້າງແບບທ ດສອບຍ່ອຍຊຸດລະ 5 ຂໍົ້ ລວມທັງໝ ດ 30 ຂໍົ້. (2) ເອ າແບບທ ດສອບຍ່ອຍທີື່ສ້າງຂຶົ້ນສະເໜີຕໍື່ອາຈານທີື່ປຶກສາ ເພ ື່ອກວດສອບຄວາມຖ ກຕ້ອງ ເໝາະສ ມ, ຄວາມຊັດເຈນ ແລະ ຄວາມສ່ອດຄ່ອງກັບເນ ົ້ອໃນ ແລະ ຈຸດປະສ ງຂອງການຮຽນຮູ້ ແລ້ວເອ າມາປັບປຸງ ແກ້ໄຂ. (3) ເອ າແບບທ ດສອບຍ່ອຍຂອງແຕ່ລະບ ດສອນໄປໃຊ້ເກັບຂໍົ້ມູນໃນຕອນສອນສໍາເລັດຂອງແຕ່ລະ ບ ດ( ທ້າຍຊ ື່ວໂມງສອນ)ກັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5ໂຮງຮຽນປະຖ ມສ ມບູນສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ. 3) ການສ້າງແບບທ ດສອບກ່ອນຮຽນ ແລະ ຫ ັງຮຽນ ການສ້າງແບບທ ດສອບກ່ອນຮຽນ ແລະ ຫ ັງຮຽນ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5 ເປັນຂໍົ້ສອບ ແບບປາລະໄນ ແບບ 4 ຕ ວເລ ອກຈໍານວນ 20 ຂໍົ້ ເຊິື່ງຜູ້ວິໄຈໄດ້ດໍາເນີນການສ້າງດັື່ງນີົ້: (1) ດໍາເນີນການສ້າງແບບທ ດກ່ອນຮຽນ ແລະ ຫ ັງຮຽນ ໂດຍອີງໃສ່ຈຸດປະສ ງ ແລະ ເນ ົ້ອໃນທີື່ຕ້ອງການ ວັດ. (2) ເອ າແບບທ ດກ່ອນຮຽນ ແລະ ຫ ັງຮຽນ ທີື່ສ້າງຂຶົ້ນສະເໜີຕໍື່ອາຈານທີື່ປຶກສາ ເພ ື່ອກວດສອບຄວາມ ຖ ກຕ້ອງເໝາະສ ມ, ຄວາມຊັດເຈນ ແລະ ຄວາມສ່ອດຄ່ອງກັບເນ ົ້ອໃນ ແລະ ຈຸດປະສ ງຂອງການຮຽນຮູ້ ແລ້ວເອ າ ມາປັບປຸງແກ້ໄຂ. (3) ເອ າແບບທ ດສອບກ່ອນຮຽນ ແລະ ຫ ັງຮຽນ ໄປໃຊ້ເກັບຂໍົ້ມູນ ກັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5 ໂຮງຮຽນປະຖ ມສ ມບູນສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ. 4) ການສ້າງແບບສອບຖາມຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ ຜູ້ວິໄຈໄດ້ສຶກສາທິດສະດີຂອງ ສ ມສັກ ພູ່ວິພາດາວັນ ມາເປັນແນວທາງໃນການສ້າງແບບສອບຖາມ(ເປັນ ແບບສອບຖາມທີື່ຈະໃຊ້ໃນລັກສະນະສໍາພາດນັກຮຽນ) ຄວາມເພີື່ງພໍໃຈຂອງນັກຮຽນທີື່ມີຕໍື່ການຈັດການຮຽນ - ການສອນວິຊາຄະນິດສາດໂດຍວິທີສອນແບບເປີດ, ເຊິື່ງເປັນຄວາມເພີື່ງພໍໃຈຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5 ໂຮງຮຽນປະຖ ມສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ ທີື່ມີຕໍື່ການຮຽນຮູ້ໂດຍວິທີການສອນແບບເປີດ ເປັນແບບສອບຖາມ

35 ມີທີື່ປັບເປັນ 2 ລະດັບຄ : ພໍໃຈ ແລະ ບໍື່ພໍໃຈ,ເຊິື່ງລາຍລະອຽດການສ້າງແບບສອບຖາມຄວາມເພີື່ງພໍໃຈມີຂັົ້ນຕອນ ດັື່ງນີົ້: (1) ສຶກສາທິດສະດີກ່ຽວຂ້ອງກັບຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ, ວິທີການໃນການສ້າງແບບສອບຖາມຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ. (2) ສ້າງແບບສອບຖາມຄວາມເພີື່ງພໍໃຈຈໍານວນ 20 ຂໍົ້ ທີື່ມີເນ ົ້ອໃນສອດຄ່ອງກັບກິດຈະກໍາ ການຮຽນຮູ້ໂດຍນໍາໃຊ້ການສອນແບບວິທີສອນແບບເປີດ, ແບບໃຫ້ເລ ອກຄໍາຕອບດຽວຈາກສອງຄໍາຕອບ. (3) ນໍາແບບສອບຖາມຄວາມເພີື່ງພໍໃຈທີື່ສ້າງຂ ົ້ນສະເໜີຕໍື່ອາຈານທີື່ປຶກສາເພ ື່ອກວດສອບຄວາມເໝາະ ສ ມໃນການໃຊ້ຄໍາເວ ົ້າ ແລະ ເນ ົ້ອໃນ. (4) ນໍາແບບສອບຖາມຄວາມເພີື່ງພໍໃຈມາປັບປຸງແກ້ໄຂຕາມຂໍົ້ສະເໜີແນະຂອງອາຈານທີື່ປຶກສາ (5) ຈັດພິມແບບສອບຖາມຄວາມເພີື່ງພໍໃຈເປັນສະບັບຈິງເພ ື່ອນໍາໄປໃຊ້ກັບກຸ່ມຕ ວຢ່າງ 3. ວິທີການລວບລວມຂໍົ້ມູນ ໃນການວິໄຈຄັົ້ງນີົ້ຜູ້ຄ ົ້ນຄວ້າໄດ້ດໍາເນີນການທ ດລອງ ແລະ ການເກັບກໍາລວບລວມຂໍົ້ມູນຕາມຂັົ້ນຕອນດັື່ງ ລຸ່ມນີົ້: (1) ຕິດຕໍື່ປະສານງານກັບຜູ້ອໍານວຍການໂຮງຮຽນປະຖ ມສ ມບູນສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ ເພ ື່ອ ຂໍອະນຸຍາດທ ດສອບເຄ ື່ອງມ ແລະ ເກັບກໍາຂໍົ້ມູນໃນການເຮັດວິໄຈຄັົ້ງນີົ້. (2) ສຸ່ມໃສ່ນັກຮຽນຫ້ອງກຸ່ມຕ ວຢ່າງ ແລ້ວແຈ້ງໃຫ້ນັກຮຽນຮູ້. (3) ດໍາເນີນການທ ດສອບກ່ອນຮຽນດ້ວຍແບບທ ດສອບທີື່ວິໄຈສ້າງຂຶົ້ນກັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5 ທີື່ ໂຮງຮຽນປະຖ ມສາທິດ ວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ. (4) ດໍາເນີນການສອນກຸ່ມຕ ວຢ່າງໂດຍໃຊ້ການສອນແບບເປີດຕາມບ ດສອນທີື່ສ້າງຂຶົ້ນຈໍານວນ 6 ບ ດ ໃຊ້ ເວລາ 12 ຊ ື່ວໂມງ. (5) ດໍາເນີນການທ ດສອບນັກຮຽນຫ ັງສອນຂອງແຕ່ລະບ ດສອນ. (6) ດໍາເນີນການທ ດສອບຫ ັງຮຽນດ້ວຍແບບທ ດສອບທີື່ວິໄຈສ້າງຂຶົ້ນ (7) ເກັບລວບລວມຜ ນງານຂອງນັກຮຽນທີື່ໄດ້ຈາກການເຮັດກິດຈະກໍາການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ. (8) ນໍາຂໍົ້ມູນທີື່ໄດ້ຈາກການບັນທຶກພາບ ແລະ ສຽງມາຂຽນບັນຍາຍຄໍາເວ ົ້າແລະພຶດຕິກໍາການຄິດ ການ ຕັດສິນໃຈ ໃນການແກ້ບັນຫາຂອງນັກຮຽນເພ ື່ອເຮັດໃຫ້ຮູ້ເຖິງການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນຂອງນັກຮຽນ. (9) ຫ ັງຈາກສອນສໍາເລັດແລ້ວ ຜູ້ສອນກໍື່ໄດ້ຢາຍແບບສອບຖາມຄວາມເພີື່ງພໍໃຈໃຫ້ນັກຮຽນເພ ື່ອໄດ້ ສະແດງຄວາມຄິດເຫັນຕໍື່ການຮຽນ - ການສອນແບບນີົ້. (10) ນໍາແບບສອບຖາມ, ໃບຜ ນງານຂອງນັກຮຽນ, ພາບທີື່ບັນທຶກ ແລະ ສຽງທີື່ໄດ້ບັນທຶກມາວິເຄາະ. ຕາຕະລາງ 3: ການເກັບຂໍົ້ມູນ ເນ ົ້ອໃນ ກ່ອນສອນ ລະຫວ່າງສອນ ຫ ັງສອນ ແບບທ ດສອບຜ ນສໍາເລັດ ✓ ✓ ✓ ແບບປະເມີນພຶດຕິກໍາ ✓ ແບບສອບຖາມຄວາມເພີື່ງພໍໃຈ ✓

36 4. ວິທີວິເຄາະຂໍົ້ມູນ ຫ ັງຈາກສໍາເລັດການເກັບລວບລວມຂໍົ້ມູນທີື່ໄດ້ຈາກການທ ດລອງການຈັດການຮຽນ - ການສອນໂດຍວິທີສອນ ແບບເປີດ ແລ້ວຜູ້ວິໄຈວິເຄາະຂໍົ້ມູນດັື່ງລາຍລະອຽດລຸ່ມນີົ້: (1) ຊອກຫາປະສິດທິພາບ ( ) 1 2 E / E ຂອງບ ດສອນໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ. (2) ວິເຄາະໂພຣໂທຄອລຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນ ປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5. (3) ຊອກຫາເປີເຊັນ ຂອງລະດັບຄວາມເພີື່ງພໍໃຈໃນການຕອບແບບສອບຖາມຄວາມເພີື່ງພໍໃຈຂອງ ນັກຮຽນທີື່ມີຕໍື່ການຈັດການຮຽນ - ການສອນວິຊາຄະນິດສາດໂດຍນໍາໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ. 1. ຂໍົ້ມູນໃນຮູບພາບ ແລະ ວິເຄາະການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ຂໍົ້ມູນໃນຮູບພາບເປັນຂໍົ້ມູນທີື່ໄດ້ຈາກການບັນທ ກພາບການເຄ ື່ອນໄຫວ ແລະ ສຽງການສ ນທະນາຂອງກຸ່ມ ປະຊາກອນໃນໄລຍະທີື່ເຮັດກິດຈະກໍາການແກ້ບັນຫາ ໂດຍນໍາຂໍົ້ມູນພາບເຄ ື່ອນໄຫວ ແລະ ສຽງທີື່ບັນທຶກໄວ້ມາ ຂຽນເປັນພາສາຂຽນທຸກຄໍາເວ ົ້າ ແລະ ພຶດຕິກໍາຕ່າງໆທີື່ນັກຮຽນສະແດງອອກໃນລະຫ່ວາງການເຮັດກິດຈະກໍາການ ແກ້ໄຂບັນຫາເພ ື່ອໃຫ້ເກີດຄວາມຊັດເຈນ ແລະ ຄ ບຖ້ວນຂອງຂໍົ້ມູນທີື່ຈະນໍາໄປໃຊ້ໃນການວິເຄາະການຄິດຢ່າງມີ ເຫດຜ ນ ເຊິື່ງຂໍົ້ມູນທີື່ໄດ້ເອີົ້ນວ່າ: ໂພໂທຄອລ ( Protocol ) ໂດຍຖ ວ່າສິື່ງທີື່ມະນຸດໄດ້ເວ ົ້າໃນລະຫວ່າງການແກ້ ບັນຫາມີຄວາມໃກ້ຄຽງກັບເຫດຜ ນຂອງຄ ນອ ື່ນໃນຂະນະນັົ້ນຫ າຍທີື່ສຸດ. ດັື່ງນັົ້ນການສຶກສາການຄິດຂອງຄ ນຈິື່ງ ເຮັດໄດ້ໂດຍໃຊ້ວິທີຄິດແບບອອກສຽງດັງ ( Think aloud ) ເຊິື່ງຂໍົ້ມູນທີື່ໄດ້ຈາກການເວ ົ້ານັົ້ນກໍຄ ຂໍົ້ມູນທີື່ສະແດງ ອອກເຖິງການຄິດຂອງຄ ນນັົ້ນ (ໄມຕີຣ ອິນປະສິດ, 2546) 2. ຜ ນງານຂອງນັກຮຽນ ເປັນຜ ນງານຂອງນັກຮຽນກຸ່ມຕ ວຢ່າງທີື່ເກີດຈາກການເຮັດກິດຈະກໍາການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນເຊິື່ງອາດຈະຢູ່ ໃນຮູບແບບຂອງຮູບແຕ້ມ, ແຜນຜັງການຄິດ, ການຂຽນຄໍາຕອບລ ງໃນເຈ້ຍເພ ື່ອບັນທຶກຂໍົ້ມູນ ແລະ ຂໍົ້ສະຫຼຸບທີື່ໄດ້ ຈາກການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ. ຕາຕະລາງ 4: ສະຫຼຸບເຄ ື່ອງມ ທີື່ໃຊ້ໃນການຄ ົ້ນຄວ້າ ແລະ ວິທີວິເຄາະຂໍົ້ມູນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ເຄ ື່ອງມ ທີື່ໃຊ້ໃນການເກັບຂໍົ້ມູນ ຂໍົ້ມູນທີື່ໄດ້ ເຄ ື່ອງມ ທີື່ໃຊ້ໃນການວິເຄາະຂໍົ້ມູນ ແຜນການຈັດການຮຽນຮູ້ແບບ ເປີດ ການບັນຍາຍແບບການວິເຄາະ ( Analytic Description ) ຂອບວິເຄາະການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ພາບທີື່ບັນທຶກການເຮັດ ກິດຈະກໍາ ຂໍົ້ມູນຈາກພາບທີື່ຈະມາວິເຄາະ ຂອບວິເຄາະການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ຜ ນງານຂອງນັກຮຽນ ໃບຜ ນງານນັກຮຽນ ຂອບວິເຄາະການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ຂອບແນວຄິດທິດສະດີສໍາລັບການວິເຄາະຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ແມ່ນໃຊ້ຂອບການຄິດ ຢ່າງມີເຫດຜ ນຂອງ ທິດສະນາ ແຂມມະນີ (2549) ມີລໍາດັບວິທີຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ 5 ຂັົ້ນຕອນ ດັື່ງນີົ້:

37 ຕາຕະລາງ 5: ຂອບວິເຄາະຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນຕາມຂອບແນວຄິດ ວິທີການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ພຶດຕິກໍານັກຮຽນ ຂັົ້ນທີ 1 ການລວບລວມຂໍົ້ມູນໃນເລ ື່ອງ ທີື່ຄິດ ຮັບຮູ້ ແລະ ລວບລວມຂໍົ້ມູນກ່ຽວກັບເຫດການ ຫ ການປະຕິບັດ ກິດຈະກໍາຕ່າງໆທີື່ຕ້ອງການອະທິບາຍ ໃຫ້ເຫດຜ ນ ຂັົ້ນທີ2 ການຈໍາແນກຂໍົ້ມູນໃນເລ ື່ອງທີື່ ຄິດທີື່ເປັນຂໍົ້ຖ ກ-ຜິດ ແລະ ຄວາມຄິດ ເຫັນອອກຈາກກັນ ພິຈາລະນາກວດສອບສິື່ງທີື່ສັງເກດຢ່າງມີຈຸດໝາຍເພ ື່ອໃຫ້ໄດ້ຂໍົ້ຖ ກຜິດ ແລະ ຄວາມຄິດເຫັນທີື່ກ່ຽວກັບສິື່ງນັົ້ນ ແລ້ວຈໍາແນກຂໍົ້ຖ ກ-ຜິດ ແລະ ຄວາມຄິດເຫັນອອກຈາກກັນ ຂັົ້ນທີ 3 ການພິຈາລະນາຄວາມໜ້າເຊ ື່ອ ຖ ວິທີການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ (ພິຈາລະນາຂໍົ້ຖ ກ-ຜິດແລະຄວາມຄິດ ເຫັນ) ຄ ົ້ນຫາສາເຫດຂອງເຫດການທີື່ເກີດຂຶົ້ນໂດຍອາໃສຫ ັກເກນ,ການ ຍອມຮັບທາງສັງຄ ມ, ຂໍົ້ມູນຫ ັກຖານ ແລະ ການທ ດສອບພຶດຕິກໍາ ຂອງນັກຮຽນ ຂັົ້ນທີ4 ການໃຊ້ເຫດຜ ນພິຈາລະນາ ເລ ື່ອງທີື່ຄິດໂດຍໃຊ້ເຫດຜ ນແບບນິລະ ໄນ ແລະ ຫ ແບບອຸປະໄນຂອງຂໍົ້ມູນທີື່ ເຊ ື່ອຖ ໄດ້ • ພິຈາລະນາເລ ື່ອງທີື່ຄິດຕາມຂໍົ້ມູນຂອງຂໍົ້ຖ ກ-ຜິດໂດຍໃຊ້ ຫ ັກເຫດຜ ນແບບນິລະໄນຄ : ຄິດຈາກຫ ັກທ ື່ວໄປສູ່ຂໍົ້ຖ ກ-ຜິດຍ່ອຍ • ພິຈາລະນາເລ ື່ອງທີື່ຄິດຕາມຂໍົ້ມູນຂອງຂໍົ້ມູນຖ ກ-ຜິດໂດຍໃຊ້ ຫ ັກເຫດຜ ນແບບອຸປະໄນຄ : ຄິດຈາກຂໍົ້ຖ ກ - ຜິດຍ່ອຍສູ່ຫ ັກການ ທ ື່ວໄປ ຂັົ້ນທີ 5 ການອະທິບາຍຢ່າງມີເຫດຜ ນ ເລ ື່ອງການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ອະທິບາຍໃຫ້ເຫັນຄວາມສອດຄ່ອງຂອງເຫດ ແລະ ຜ ນໃນເຫດການ ຫ ການແກ້ບັນຫານັົ້ນ ທີື່ມາ: ທິດສະນາ ແຂມມະນີ(2549) ການວິເຄາະຂໍົ້ມູນໃນຈຸດປະສ ງເພ ື່ອສຶກສາຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນເລ ື່ອງ ການຄິດຢ່າງມີ ເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ (Open Approach ) ຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5 ຜູ້ສຶກ ສາຈະເຮັດການວິເຄາະຂໍົ້ມູນໂດຍໃຊ້ລະບຽບການວິໄຈດ້ານຄຸນນະພາບ ທີື່ເນັົ້ນການວິເຄາະໂພໂທຄອລ (Protocol Analysis ) ແລະ ການບັນຍາຍດ້ານວິເຄາະ ( Analytic Description ) ການເຮັດກິດຈະກໍາການແກ້ບັນຫາຂອງ ນັກຮຽນເພ ື່ອວິເຄາະການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນຂອງນັກຮຽນຕາມຂອບວິເຄາະພຶດຕິກໍາຂອງການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ 5 ຂັົ້ນຂອງທິດສະນາ ແຂມມະນີ( 2549 ) ໂດຍພິຈາລະນາປຽບທຽບຄຸນນະພາບຂອງພຶດຕິກໍາການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ຂອງນັກຮຽນໃນແຕ່ລະແຜນການຈັດການຮຽນຮູ້. 5. ສະຖິຕິທິື່ໃຊ້ໃນການວິເຄາະຂໍົ້ມູນ 1) ຄ່າສະເລ່ຍ ໃຊ້ສູດ ດັື່ງນີົ້: N X X = ເມ ື່ອ : X ແທນ ຄ່າສະເລ່ຍ

38 X ແທນ ຜ ນບວກຂອງຄະແນນທັງໝ ດ N ແທນ ຈໍານວນຄະແນນເຕັມ (ທານິນ ສີລະປະຈາລຸ, 2555:341) 2) ຄ່າຜັນປ່ຽນມາດຕາຖານ ໃຊ້ສູດ ດັື່ງນີົ້: (ປຣະສາດ ເນ ື່ອງສະເຫ ີມ, 2556:228) ( ) ( 1) . 2 2 − − = N N N X X S D ເມ ື່ອ: S.D ແທນ ຄ່າຜັນປ່ຽນມາດຕະຖານ 2 X ແທນ ຜ ນບວກຂອງຄະແນນແຕ່ລະຂໍົ້ຂຶົ້ນກໍາລັງສອງ X ແທນ ຜ ນບວກຂອງຄະແນນແຕ່ລະຂໍົ້ N ແທນ ຈໍານວນນັກຮຽນທັງໝ ດ 3) ຫາປະສິດທິພາບ 100 1 = A n x E E1 ແມ່ນ ປະສິດທິພາບຜ ນການຮຽນ ( ປະສິດທິພາບຂອງຂະບວນການ ) x ແມ່ນ ຜ ນລວມຂອງຄະແນນກິດຈະກໍາລະຫວ່າງຮຽນຂອງຜູ້ຮຽນທຸກຄ ນ n ແມ່ນ ຈໍານວນນັກຮຽນທັງໝ ດ A ແມ່ນ ຄະແນນເຕັມຂອງກິດຈະກໍາລະຫວ່າງຮຽນ 100 2 = B n y E E2 ແມ່ນ ປະສິດທິພາບຜ ນສໍາເລັດຫ ັງການຮຽນ y ແມ່ນ ແມ່ນຜ ນລວມຄະແນນທີື່ໄດ້ຈາກແບບທ ດສອບຫ ັງຮຽນຈາກຊຸດການສອນຂອງຜູ້ຮຽນທຸກຄ ນ n ແມ່ນ ຈໍານວນນັກຮຽນທັງໝ ດ B ແມ່ນ ຄະແນນເຕັມທັງໝ ດຂອງແບບທ ດສອບ (ມ ນຕີ ແຍ້ມກະສິກອນ, 2552-2553:12) 4) ສູດຊອກຫາເປີເຊັນ (ສ ມບັດ ທ້າຍເຮ ອຄໍາ, 2553) = × 100 ແທນເປີເຊັນ ແທນຄວາມຖີື່ທີື່ຕ້ອງການ ແທນຈໍານວນຄວາມຖີື່ທັງໝ

39 ບ ດທີ 4 ການວິເຄາະຂໍົ້ມູນ ການວິໄຈຄັົ້ງນີົ້ມີຈຸດປະສ ງ ເພ ື່ອ 1) ເພ ື່ອສ ກສາປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນວິຊາຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບການ ຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5 ຕາມເກນ 70/70, 2) ເພ ື່ອສຶກສາຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນວິຊາຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບ ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ທາງຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5, 3) ເພ ື່ອສຶກສາຄວາມເພີື່ງ ພໍໃຈຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5 ຕໍື່ກັບການຈັດການຮຽນ - ການສອນ ວິຊາຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບ ການຄິດຢ່າງ ມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ. ຜູ້ວິໄຈຈິື່ງໄດ້ນໍາສະເໜີຜ ນການວິເຄາະຂໍົ້ມູນຕາມຂັົ້ນຕອນ ດັື່ງນີົ້: 1. ສັນຍາລັກທິື່ໃຊ້ໃນການນໍາສະເໜີ ແລະ ການວິເຄາະຂໍົ້ມູນ 2. ດໍາລັບຂັົ້ນຕອນໃນການນໍາສະເໜີຜ ນການວິເຄາະຂໍົ້ມູນ 3. ຜ ນການວິເຄາະຂໍົ້ມູນ 1.ສັນຍາລັກທີື່ໃຊ້ໃນການນໍາສະເໜີຂໍົ້ມູນ ເພ ື່ອໃຫ້ເກີດຄວາມເຂ ົ້າໃຈໃນການແປຄວາມໝາຍ ແລະ ສະເໜຜ ນການວິເຄາະຂໍົ້ມູນໄດ້ຖ ກຕ້ອງ ແລະ ເພ ື່ອຄສາມສະດວກໃນການສະເໜຂໍົ້ມູນ ຜູ້ວິໄຈຈິື່ງໄດ້ກໍານ ດຄວາມໝາຍຂອງສັນຍາລັກທີື່ໃຊ້ໃນການວິເຄາະຂໍົ້ມູນ ດັື່ງລຸ່ມນີ ̅ ແທນຄ່າສະເລ່ຍ . ແທນຄ່າຜັນປ່ຽນມາດຕະຖານ ແທນຄ່າເປີເຊັນ 2. ດໍາລັບຂັົ້ນຕອນໃນການນໍາສະເໜີຜ ນການວິເຄາະຂໍົ້ມູນ ຜູ້ວິໄຈໄດ້ດໍາເນີນການວິເຄາະຂໍົ້ມູນຕາມລໍາດັບຂັົ້ນຕອນດັື່ງນີົ້: 1) ວິເຄາະຫາປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນວິຊາຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງ ຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5 ຕາມເກນ 70/70 2) ວິເຄາະຫາຄວາມສາມາດໃນການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນວິຊາຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບ ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນ ທາງຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ ສໍາລັບນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມສຶກສາປີທີ 5 3) ວິເຄາະຫາຄວາມເພີື່ງພໍໃຈຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5 ຕໍື່ກັບການຈັດການຮຽນ - ການສອນ ວິຊາ ຄະນິດສາດ ກ່ຽວກັບ ການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ໂດຍໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດ.

40 3. ຜ ນການວິເຄາະຂໍົ້ມູນ 1. ຜ ນການວິເຄາະປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນ 1) ຜ ນການວິເຄາະປະສິດທິພາບຂອງຂະບວນການຈັດການຮຽນ - ການສອນ ( ) E1 ຕາຕະລາງ 6: ສະແດງປະສິດທິພາບຂະບວນການຈັດການຮຽນ - ການສອນແຕ່ລະບ ດ ( E1 ) ລໍາດັບ ນັກ ຮຽນ ຄະແນນ ລວມບ ດ ທີ 1 ຄະແນນ ລວມບ ດ ທີ 2 ຄະແນນ ລວມບ ດ ທີ 3 ຄະແນນ ລວມບ ດ ທີ 4 ຄະແນນ ລວມບ ດ ທີ 5 ຄະແນນ ລວມບ ດ ທີ 6 ລວມຄະ ແນນ 6 ບ ດ ສອນ 1 38 37 35 38 40 35 223 2 32 35 35 33 36 35 206 3 38 39 35 38 40 35 225 4 35 38 34 35 37 34 213 5 34 38 36 35 37 36 216 6 29 34 30 31 31 30 185 7 31 37 33 33 36 33 203 8 31 35 35 33 36 35 205 9 30 32 27 30 31 27 177 10 30 34 30 29 31 30 184 11 30 32 27 26 29 27 171 12 33 34 34 33 37 34 205 13 36 37 35 34 38 35 215 14 31 34 27 30 29 27 178 15 30 34 29 30 31 29 183 16 30 35 33 31 34 33 196 17 38 37 35 36 38 35 219 18 31 32 30 31 31 30 185 19 31 35 33 33 34 33 199 20 29 35 33 31 34 33 195 21 30 32 28 27 29 28 174 22 34 36 32 35 39 32 208 23 35 34 34 35 37 34 209 24 30 32 29 28 29 29 177 25 36 37 35 34 40 35 217 26 37 39 35 34 40 35 220 27 30 32 30 27 29 30 178 28 32 31 32 29 30 32 186 29 30 28 32 30 31 32 183 30 32 31 31 32 29 31 186

41 X 973 1036 964 961 1023 964 5921 X 32.43 34.53 32.13 32.03 34.10 32.13 197.37 S.D 2.91 2.66 2.81 3.11 4.02 2.81 16.76 ເປີເຊັນ 81.08 86.33 80.33 80.08 85.25 80.33 82.24 ຈາກຕາຕະລາງ 6 ພ ບວ່າ: ການນໍາໃຊ້ວິທີສອນແບບເປີດເຂ ົ້າໃນການຈັດການຮຽນ - ການສອນວິຊາ ຄະນິດສາດກ່ຽວກັບການຄິດຢ່າງມີເຫດຜ ນທາງຄະນິດສາດ ຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5 ໂຮງຮຽນປະຖ ມສາທິດ ວິທະຍາໄລ ຄູປາກເຊ ໂດຍພາບລວມຂອງຂະບວນການຮຽນທັງ 6 ບ ດສອນມີຄະແນນລວມລະຫວ່າງການຮຽນ X = 5921, ຄ່າສະເລ່ຍ ̅ = 197.37, S.D =16.76 ແລະ 1 = 82.24 ແຕ່ເມ ື່ອຈໍາແນກແຕ່ລະບ ດສອນ ແລ້ວພ ບວ່າ: ບ ດສອນທີ 1 ເຊິື່ງມີ ̅ =32.43, . = 2.91 ແລະ ຄິດເປັນເປີເຊັນເທ ື່າກັບ 81.08% ສະແດງວ່າ ປະສິດທິພາບຂອງຂະບວນການໃນການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການສອນ ເທ ື່າກັບ 1 =81.08. ບ ດສອນທີ 2 ເຊິື່ງມີ ̅ =34.53, . =2.66 ແລະ ຄິດເປັນເປີເຊັນເທ ື່າກັບ 86.33% ສະແດງວ່າ ປະສິດທິພາບຂອງຂະບວນການໃນການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການສອນ ເທ ື່າກັບ 1 = 86.33. ບ ດສອນທີ 3 ເຊິື່ງມີ ̅ =32.13, . =2.81 ແລະ ຄິດເປັນເປີເຊັນເທ ື່າກັບ 80.33% ສະແດງວ່າ ປະສິດທິພາບຂອງຂະບວນການໃນການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການສອນ ເທ ື່າກັບ 1 =80.33. ບ ດສອນທີ 4 ເຊິື່ງມີ ̅ =32.03, . =3.11 ແລະ ຄິດເປັນເປີເຊັນເທ ື່າກັບ 80.08% ສະແດງວ່າ ປະສິດທິພາບຂອງຂະບວນການໃນການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການສອນ ເທ ື່າກັບ 1 =80.08. ບ ດສອນທີ 5 ເຊິື່ງມີ ̅ =43.10, . =4.02 ແລະ ຄິດເປັນເປີເຊັນເທ ື່າກັບ 85.25% ສະແດງວ່າ ປະສິດທິພາບຂອງຂະບວນການໃນການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການສອນ ເທ ື່າກັບ 1 =85.25. ບ ດສອນທີ 6 ເຊິື່ງມີ ̅ =32.13, . =2.81 ແລະ ຄິດເປັນເປີເຊັນເທ ື່າກັບ 80.33% ສະແດງວ່າ ປະສິດທິພາບຂອງຂະບວນການໃນການຈັດກິດຈະກໍາການຮຽນ - ການສອນ ເທ ື່າກັບ 1 =80.33. 2) ຜ ນການວິເຄາະປະສິດທິຜ ນຂອງການຮຽນຮູ້ ( E2 ) ຕາຕະລາງ 7: ສະແດງປະສິດທິຜ ນການຮຽນຮູ້( E2 ) ຄ ນທີ ສອບກ່ອນຮຽນ ( ຄະແນນເຕັມ 20 ) ສອບຫ ັງຮຽນ ( ຄະແນນເຕັມ 20 ) 1 13 20 2 12 19 3 10 16 4 10 17 5 10 17 6 12 19 7 10 17 8 8 16 9 9 16

42 10 11 17 11 11 16 12 11 17 13 11 15 14 10 17 15 10 17 16 9 19 17 9 17 18 9 15 19 11 17 20 8 18 21 8 14 22 7 15 23 5 13 24 5 12 25 10 18 26 11 18 27 11 16 28 9 15 29 5 13 30 7 17 X 282 493 X 9.40 16.43 S.D 2.06 1.87 ເປີເຊັນ 47 82.17 ຈາກຕາຕະລາງ 7 ພ ບວ່າ: ປະສິດທິຜ ນຂອງການຮຽນຮູ້ຂອງນັກຮຽນຊັົ້ນປະຖ ມປີທີ 5 ຫ ັງການຮຽນໂດຍ ນໍາໃຊ້ວິມີສອນແບບເປີດ ເມ ື່ອສອນຈ ບ 6 ບ ດແລ້ວ ໄດ້ມີການສອບເສັງອີກຄັົ້ງ ເຊິື່ງໄດ້ນໍາເອ າບ ດສອບເສັງເກ ື່າທີື່ ສອບເສັງກ່ອນການຮຽນມາສອບເສັງຄ ນໃໝ່ ຜ ນປາກ ດວ່າ ຈາກຂໍົ້ສອບຈໍານວນ 20 ຂໍົ້ ມີຄະແນນເຕັມ 20 ຄະແນນ, ຜ ນການວິເຄາະຄະແນນລວມເທ ື່າກັບ 493 ຄະແນນ, X = 16.43 , S.D =1.87 ແລະ ຄິດເປັນ ເປີເຊັນເທ ື່າ 82.17% ສະແດງວ່າ ປະສິດທິຜ ນຂອງການຮຽນຮູ້ E2 = 82.17 . 3) ຜ ນການວິເຄາະຂໍົ້ມູນຫາປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນ ( ) 1 2 E / E ຕາຕະລາງ 8: ສະແດງປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນ ( ) 1 2 E / E ປະສິດທິພາບ ຈໍານວນ ນັກຮຽນ ຄະແນນ ເຕັມ ̅. ເປີເຊັນ ປະສິດທິພາບດ້ານຂະບວນການ 1 30 240 197.37 16.76 82.24 ປະສິທິດພາບດ້ານຜ ນສໍາເລັດ 2 30 20 16.43 1.87 82.17 ປະສິດທິພາບຂອງບ ດສອນ ( 1/2 ) = 82.24 / 82.17