ການພັດທະນາຮູບແບບການຮຽນແບບຮ່ວມມືໂດຍໃຊ້ເຕັກນິກ ( STAD ) ປະກອບເຂົ້າໃນຊຸດການສອນ ວິຊາພູມສາດສຳລັບນັກຮຽນມັດທະຍົມປີທີ 3 ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມສາທິດວິທະຍາໄລຄູປາກເຊ ຊອ. ປທ. ນ ດາລີ້ ທ່ຽງທຳມະວົງ

1 A ການພດັທະນາຮູບແບບການຈດັການຮຽນຮູແູ້ບບຮ່ວມມໂື ດຍໃຊູ້ ເທກັນກ ິ ( STAD ) ປະກອບເຂ ູ້າໃນຊຸດການສອນ ວຊ ິ າພູມສາດ ສາໍ ລບັນກັຮຽນມດັທະຍມ ປີ ທ ີ3 ໂຮງຮຽນມດັທະຍມ ສາທດ ິ ວທ ິ ະຍາໄລຄປູ າກເຊ. ຜູວູ້ ໄິຈ : ຊອ. ປທ ນ. ດາລີ ູ້ທ່ ຽງທໍາມະວງ ວທິ ະຍາໄລຄປູ າກເຊ 2023

2 ການພດັທະນາຮູບແບບການຈດັການຮຽນຮູແູ້ບບຮ່ວມມໂື ດຍໃຊູ້ ເທກັນກ ິ ( STAD ) ປະກອບເຂ ູ້າໃນຊຸດການສອນ ວຊ ິ າພູມສາດ ສາໍ ລບັນກັຮຽນມດັທະຍມ ປີ ທ ີ3 ໂຮງຮຽນມດັທະຍມ ສາທດ ິ ວທ ິ ະຍາໄລຄປູ າກເຊ. ຜູວູ້ ໄິຈ : ຊອ. ປທ ນ. ດາລີ ູ້ທ່ ຽງທໍາມະວງ ພາກວຊິາ ພູມສາດ-ປະຫວດັສາດ 2023

3

i ບດົຄດັຫຍ ໍ້ ຫວົຂ ບໍ້ດົລາຍງານ ການພດັທະນາຮູບແບບການຈດັການຮຽນຮູແໍ້ບບຮ່ວມມໂືດຍໃຊເໍ້ທກັ ນກິ ( STAD ) ປະກອບເຂົ ໍ້າໃນຊຸດການສອນ ວິຊາພູມສາດ ສ າລັບນກັ ຮຽນມດັ ທະຍົມ ປີທີ3 ໂຮງຮຽນມດັທະຍມົ ສາທດິ. ຜູວໍ້ ໄິຈ ຊອ. ປທ. ນາງ ດາລີ ໍ້ ໍ້ ທ່ ຽງທ າມະວງົ ພາກວຊິາ ພູມສາດ-ປະຫວດັສາດ ປະທານກາ ມະການ ທີ ່ປຶກສາ ທ່ານ ຊອ ປອ ລບົພະລກັ ອຸທດິປັນຍາ ມຈີດຸ ປະສງົໃນການວໄິຈ : ເພື ່ອສກຶ ສາປະສດິທພິ າບຂອງຊຸດການສອນແບບຮ່ວມມໂືດຍໃຊໍ້ ເທກັ ນກິ ( STAD ) ຕາມມາດຖານເກນ 80/80. ; ເພື ່ອສມົ ທຽບຄະແນນການສກຶ ສາກ່ອນ ແລະ ຫ ງັການຮຽນ ແລະ ເພື ່ອປະເມນີຄວາມຄດິ ເຫນັຂອງນກັ ຮຽນທີ ່ມຕີ ່ຊຸດການສອນ ປະຊາກອນທີ ່ ໃຊໃໍ້ນການວໄິຈຄັ ໍ້ງນີ ໍ້ແມ່ນ ນກັຮຽນຫອໍ້ງ ມ 3 ໂຮງຮຽນມດັທະຍມົ ສມົ ບູນສາທດິ, ມຈີາ ນວນທງັໝດົ 36 ຄນົ , ຍງິ 21 ຄນົ , ເຄື ່ອງມທື ີ ່ ໃຊໃນໍ້ ການວໄິຈປະກອບມີ ຊຸດການສອນ, ແບບທດົສອບ ແລະ ແບບປະເມນີຄວາມຄດິເຫນັ, ສະຖຕິທິ ີ ່ ໃຊໃໍ້ນການ ວເິຄາະມີຄ່າສະເລ່ຍ, ຄ່າຜນັປ່ ຽນມາດຖານ, ຄ່າປະສດິທພິ າບ ແລະ ຄ່າປະສດິທຜິນົຂອງການຮຽນ. ຜນົການວໄິຈພບົວ່າ 1). ປະສດິ ທິພາບຂອງຊຸດການສອນທີ ່ ຈດັ ການຮຽນຮູແໍ້ ບບຮ່ ວມມໂືດຍໃຊເໍ້ທັກນກິ ( STAD ) ປະກອບເຂົ ໍ້າໃນຊຸດການສອນ ໃນວຊິາ ພູມສາດ ສ າລບັນກັ ຮຽນມດັທະຍມົ ປີທີ3 ໂຮງຮຽນມດັທະຍມົ ສາທດິ ທີ ່ ວທິ ະຍາໄລຄູປາກເຊ. ຜນົ ອອກມາພບົ ວ່າ: ຜນົ ການປະເມນີລະຫວ່າງຮຽນ ( E ) ມຄີ່າເທົ ່າກບັ 61.38 % ຄ່າ ສະເລ່ຍເທົ ່າກບັ ( X̅ = 6.33 ) ແລະ ຜນົການປະເມນີຫ ງັຮຽນ ( E ) ມຄີ່າເທົ ່າກບັ 78.33% ຄ່າສະເລ່ຍເທົ ່າກບັ ( X̅ = 7.83 ) ສະແດງໃຫເໍ້ຫນັ ວ່າການຈດັກດິຈະກ າການຮຽນການສອນ ທີ ່ ນ າໃຊຊໍຸ້ດການສອນແບບຮ່ ວມມື ໂດຍໃຊເໍ້ທັກນກິ ( STAD ) ມປີ ະສິດທິພາບ ( E ) ຕ ່ າກວ່ າເກນ 80/80 ທີ ່ ກ ານດົ ໄວໍ້ແຕ່ ຜົນປະເມີນ ປະສດິທພິ າບຂອງ ( E ) ກຍ ງັຕ ່າກວ່າເກນ 80/80 ທີ ່ກາ ນດົ ໄວ.ໍ້ 2). ຜນົ ການປຽບທຽບຜນົ ການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນກ່ ອນ ແລະ ຫ ງັຮຽນຈາກການນ າໃຊຊໍຸ້ດການສອນ ແບບຮ່ ວມມໂືດຍໃຊເໍ້ທກັ ນກິ ( STAD ) ໃນວຊິ າ ພູມສາດ ສ າລບັ ນກັ ຮຽນຫອໍ້ ງ ມ3, ໂຮງຮຽນມດັທະຍມົ ສມົ ບູນສາທດິ ວທິ ະຍາໄລຄູປາກເຊ. ສະແດງໃຫເໍ້ຫນັ ຜນົ ຄະແນນຂອງການຈດັກດິຈະກ າການຮຽນຮູວໍ້ ຊິ າພູມ ສາດ ຕາມຊຸດການສອນແບບຮ່ ວມມໂືດຍໃຊເໍ້ທກັ ນກິ ( STAD ) ຂອງນກັ ຮຽນຫອໍ້ງ ມ3 ມດັທະຍມົ ສມົ ບູນ ສາທດິ ເຊິ ່ ງມຜີນົຄະແນນສະເລ່ຍທງັໝດົ ເທົ ່າກບັ = 4.77, ຖາໍ້ທຽບໃສ່ເກນທີ ່ຕັ ໍ້ງໄວແໍ້ມ່ນຜນົການຮຽນຢ່ ູໃນ ລະດບັດ ,ີຖາໍ້ເບິ ່ ງເປັນຄັ ໍ້ງທກີ ານສອນຈະເຫນັວ່າ : ຜນົຄະແນນຄ່າສະເລ່ຍສູງກວ່າໝ່ ແູ ມ່ນຜນົການປະເມນີຄັ ໍ້ງທີ 2 ເຊິ ່ ງມຄີະແນນສະເລ່ຍເທົ ່າກບັ = 7.83 , ຖາໍ້ທຽບໃສ່ເກນທີ ່ຕັ ໍ້ງໄວແໍ້ມ່ນຢ່ ູໃນລະດບັດ. ີສ່ວນຜນົຄະແນນທີ ່ ມຄີ່າສະເລ່ ຍໜອໍ້ ຍສຸດແມ່ນຜນົ ການປະເມນີຄັ ໍ້ງທີ1 ເຊິ ່ ງມຄີະແນນສະເລ່ ຍ ເທົ ່າກບັ = 6.33 ຖາໍ້ທຽບໃສ່ ເກນທີ ່ຕັ ໍ້ງໄວແໍ້ມ່ນຜນົຢ່ ູໃນລະດບັປານກາງ 1 2 1 2

ii 3). ຜນົການປະເມນີຄວາມຄດິເຫນັຂອງນກັຮຽນທີ ່ຜ່ານການຈດັກດິຈະກາ ການຮຽນ-ການສອນແບບ ຮ່ວມມໂືດຍໃຊເໍ້ທກັນກິ ( STAD ) ໃນວຊິາ ພູມສາດ ສາ ລບັນກັຮຽນຫອໍ້ງ ມ3, ໂຮງຮຽນມດັທະຍມົ ສມົ ບູນ ສາທດິວທິ ະຍາໄລຄປາກ ູ ເຊ.ໂດຍລວມມຄີ່າສະເລ່ຍເທົ ່າກບັ X̅ = 4.71 ແລະ ຄ່າຜນັປ່ ຽນມາດຕະຖານເທົ ່າກບັ S.D = 0.49 ຢ່ ູໃນລະດບັຄວາມເໝາະ ຫ າຍທີ ່ສຸດ, ຂ ທໍ້ ີ ່ມຄີ່າສະເລ່ຍສູງສຸດແມ່ນຂັນໍ້ສະຫຸ ບ ມຄີ່າສະເລ່ຍເທົ ່າກບັ X̅ = 4.76 ແລະ ຄ່າຜນັປ່ ຽນມາດຖານເທົ ່າກບັ S.D = 0.42 ຢ່ ູໃນລະດບັຄວາມຄດິເຫນັວ່າກດິຈະກາ ມຄີວາມເ ໝາະສມົ ຫ າຍທີ ່ ສຸດ, ຮອງລງົມາແມ່ນຂັນໍ້ນາ ເຂົ ໍ້າສ່ ູບດົຮຽນ ມຄີ່າສະເລ່ຍເທົ ່າກບັ X̅ = 4.72 ແລະ ຄ່າຜນັປ່ ຽນ ມາດຖານເທົ ່າກບັ S.D = 0.53 ຢ່ ູໃນລະດບັຄວາມຄດິເຫນັວ່າກດິຈະກາ ມຄີວາມເໝາະສມົ ຫ າຍທີ ່ ສຸດ ແລະ ຂ ທໍ້ ີ ່ ມຄີ່າຕ ່າສຸດແມ່ນຂັນໍ້ເຝິກປະຕບິດັ ແລະ ນາ ໃຊໍ້ມຄີ່າສະເລ່ຍເທົ ່າກບັ X̅ = 4.20 ແລະ ຄ່າຜນັປ່ ຽນມາດຖານເທົ ່າ ກບັ S.D = 0.40 ຢ່ ູໃນລະດບັຄວາມຄດິເຫນັວ່າກດິຈະກາ ມຄີວາມເໝາະສມົ ຫ າຍ.

iii ໃບກຽດຕຄິຸນ ຂາໍ້ພະເຈົ ໍ້າໃນນາມຜູຂໍ້ ຽນບດົວໄິຈມຄີວາມພາກພູມໃຈເປັນຢ່ າງຍິ ່ ງໄດມໍ້ ໂີອກາດຂຽນບດົວໄິຈ ເຫ ັມໍ້ ນີ ໍ້ ແລະ ໄດມໍ້ ຜີນົ ສ າເລດັ ເປັນຢ່ າງດ. ີຂາໍ້ພະເຈົ ໍ້າຂ ສະແດງຄວາມຮູບໍຸ້ນຄຸນເປັນຢ່ າງສູງຕ ່ ອາຈານທີ ່ ປຶກສາທຸກໆທ່ານ ທີ ່ ໄດໃໍ້ຫຄໍ້ວາມກະລຸນາຊ່ວຍເຫ ອືແນະນາ ແລະ ກວດເນື ໍ້ອໃນຂອງແຕ່ລະບດົຕະຫ ອດມາ. ບດົ ວໄິຈເຫ ັມໍ້ ນີ ໍ້ສ າເລດັ ຢ່ າງສມົ ບູນມາໄດໍ້ຍອໍ້ ນໄດຮໍ້ ບັ ຄວາມເຫນັ ດີເຫນັ ຊອບ, ສະໜບັ ສະໜູນ ຊ່ວຍເຫ ອືຈາກ ທ່ານ ຊອ ປອ ລບົພະລກັ ອຸທດິປັນຍາ ເຊິ ່ ງເປັນປະທານກາ ມະການທີ ່ປຶກສາ ຍາມໃດທ່ານກ ໄດໍ້ ໃຫຄໍ້ າແນະນ າປຶກສາຫາລ ືແລະ ຊ່ ວຍດດັ ແກໃໍ້ນຂ ຂໍ້ າດຕກົ ບກົ ຜ່ ອງເປັນຢ່ າງດທີ າງດາໍ້ນເນື ໍ້ອໃນ ແລະ ການຂດີ ຂຽນຕະຫ ອດມາ. ຂາໍ້ພະເຈົ ໍ້າຮູສໍ້ ກຶ ມຄີວາມຊາບຊຶ ໍ້ ງໃນຄວາມກະລຸນາຂອງທ່ານເປັນຢ່ າງຍິ ່ ງ ພອໍ້ ມນີ ໍ້ , ຈຶ ່ ງຂ ສະແດງຄວາມຂອບໃຈເປັນຢ່ າງສູງ ມານະໂອກາດນີ ໍ້ດວໍ້ຍ. ຂ ສະແດງຄວາມຂອບໃຈຕ ່ ບນັ ດາທ່ານ ຄະນະນ າຫອໍ້ງການ ແລະ ເພື ່ ອນຮ່ ວມງານທີ ່ ຢ່ ູໃນສະຖາບນັ ແຫ່ງດຽວກນັ ຊຶ ່ ງຍາມໃດກ ໄດໃໍ້ຫຄໍ້ າປຶກສາຊ່ ວຍເຫ ອື ເຊິ ່ ງກນັ ແລະ ກນັ ທາງດາໍ້ນຄວາມຮູໍ້, ຄວາມເຂົ ໍ້າໃຈ ປະກອບເຂົ ໍ້າໃນການຂຽນບດົ .

iv ສາລະບານ ໜາໍ້ ບດົຄດັຫຍ ໍ້...................................................................................................................................i ໃບກຽດຕຄິຸນ.............................................................................................................................iii ສາລະບານ.................................................................................................................................iv ບດົທີ1......................................................................................................................................1 ບດົນາ ........................................................................................................................................1 1. ຄວາມເປັນມາ ແລະ ຄວາມສ າຄນັຂອງບນັຫາ.............................................................................1 2. ຈດຸ ປະສງົຂອງການວໄິຈ ........................................................................................................4 3. ປະໂຫຍດທີ ່ຄາດວ່າຈະໄດຮໍ້ບັ .................................................................................................4 4. ສມົ ມຸດຖານຂອງວຽກງານການຄົນໍ້ຄວາໍ້...................................................................................4 5. ຂອບເຂດການຄົນໍ້ຄວາໍ້ວໄິຈ....................................................................................................5 1. ປະຊາກອນ ແລະ ກ່ ຸມຕວົຢ່ າງ..............................................................................................5 2. ຕວົແປທີ ່ ໄດສໍ້ກຶ ສາ............................................................................................................5 6. ນຍິາມສບັສະເພາະ ...............................................................................................................5 ບດົທີ2......................................................................................................................................7 ແນວຄດິທດິສະດ ີແລະ ງານວໄິຈທີ ່ກ່ ຽວຂອໍ້ງ.....................................................................................7 1. ນະໂຍບາຍການສກຶ ສາຂອງກະຊວງສກືສາທກິ ານ ແລະ ກລິາ. .....................................................7 1.1 ທດິທາງລວມ.................................................................................................................7 1.2 ທດິທາງຄາດໝາຍນະໂຍບາຍ............................................................................................8 1.3 ນະໂຍບາຍລວມການສກຶສາລາວ........................................................................................8 1.4 ຫ ກັ ສູດຊັນໍ້ມດັທະຍມົ ສກຶ ສາຕອນຕົນໍ້...............................................................................10 2. ແນວຄດິ ແລະ ທດິສະດທີ ີ ່ສ າຄນັຂອງການພດັທະນາ .................................................................16 2.1 ຄວາມໝາຍຂອງການພດັທະນາ.......................................................................................16 2.2 ຄວາມສ າຄນັຂອງການພດັທະນາ......................................................................................19 2.3 ການພດັທະນາການສກຶ ສາ ..............................................................................................20

v 3. ແນວຄວາມຄດິ ແລະ ທດິສະດໃີນການສາໍ້ງຊຸດການສອນ............................................................21 3.1 ຄວາມຫມາຍຊຸດການສອນ.............................................................................................21 3.2 ແນວຄວາມຄດິ ແລະ ທດິສະດໃີນການສາໍ້ງຊຸດການສອນ......................................................23 4. ທດິສະດກີ ານຫາປະສດິທພິ າບຂອງບດົສອນ............................................................................24 4.1 ຄວາມໝາຍຂອງບດົສອນ..............................................................................................24 4.3 ປະສດິທພິ າບຂອງບດົສອນ.............................................................................................25 4.4 ການຫາປະສດິທພິ າບຂອງບດົສອນ ..................................................................................26 5.ທດິສະດກີ ານຈດັການຮຽນຮູໍ້.................................................................................................28 5.1 ຄວາມໝາຍຂອງການຈດັການຮຽນຮູໍ້................................................................................28 5.2 ຄວາມສ າຄນັຂອງການຈດັການຮຽນຮູໍ້...............................................................................30 5.3 ລກັ ສະນະຂອງການຈດັການຮຽນຮູ................................ ໍ້ ...................................................30 5.4 ອງົປະກອບຂອງການຈດັການຮຽນຮູ................................ ໍ້ .................................................30 5.5 ຫລກັ ການພື ໍ້ນຖານໃນການຈດັການຮຽນຮູໍ້.........................................................................31 6. ແນວຄດິ ແລະ ທດິສະດກີ ານຮຽນຮູດໍ້ວໍ້ຍຕນົ ເອງ......................................................................33 6.1 ຄວາມຫມາຍການຮຽນຮູດໍ້ ວໍ້ຍຕນົ ເອງ...............................................................................33 7. ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສ າຄນັຂອງການຈດັການຮຽນ-ການສອນ................................................36 7.1 ຄວາມໝາຍຂອງການຈດັການຮຽນ-ການສອນ....................................................................36 7.2 ຄວາມສ າຄນັຂອງການຈດັການຮຽນ - ການສອນ.................................................................37 7.3 ຈດຸ ປະສງົຂອງການຈດັຮຽນ-ການສອນ .............................................................................38 7.4 ອງົປະກອບຂອງການຮຽນ - ການສອນ .............................................................................40 7.5 ຮູບແບບການຈດັການຮຽນ - ການສອນ ............................................................................41 8. ການຈດັການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ ເນັນໍ້ຜູຮໍ້ ຽນສ າຄນັ .................................................................................41 8.1ຕວົຊີ ໍ້ວດັການຈດັການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ ເນັນໍ້ຜູຮໍ້ ຽນສ າຄນັ .................................................................42 9. ແນວຄດິ ແລະ ທດິສະດສີ າຄນັຂອງການຮຽນແບບຮ່ວມມ................................ ື ..........................43 9.1 ຄວາມໝາຍຂອງການຮຽນແບບຮ່ວມມ................................ ື .............................................43 9.2 ຄວາມສ າຄນັຂອງການຮຽນແບບຮ່ວມມື...........................................................................45

vi 9.3 ແນວຄດິແລະຫ ກັ ການເບື ໍ້ອງຕົນໍ້ຂອງການຮຽນແບບຮ່ວມມື...................................................46 9.4 ເປົ ໍ້າໝາຍຂອງການຮຽນແບບຮ່ວມມື................................................................................47 9.5 ຮູບແບບການສອນແບບຮ່ວມມກືນັຮຽນຮູ................................ ໍ້ .........................................47 9.6 ອງົປະກອບຂອງການຮຽນຮູແໍ້ບບຮ່ວມື.............................................................................48 9.7 ປະເພດຂອງການຮຽນຮູແໍ້ບບຮ່ວມມື................................................................................50 9.8 ປະໂຫຍດແລະຄຸນຄ່າຂອງການຮຽນຮູແໍ້ບບຮ່ວມມ................................ ື ..............................51 10. ທດິສະດເີທກັ ນກິການສອນແບບ ( STAD ).........................................................................53 10.1 ຄວາມໝາຍຂອງເທກັ ນກິການສອນແບບ ( STAD ).........................................................53 11. ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສ າຄນັວຊິາພູມສາດ .........................................................................57 11.1 ຄວາມໝາຍວຊິາພູມສາດ .............................................................................................57 11.2 ຄວາມສ າຄນັຂອງວຊິາພູມສາດ......................................................................................58 11.3 ຫ ກັ ການສອນ ແລະ ວທິ ສີດິສອນທົ ່ວໄປ .........................................................................61 11.4 ຫ ກັ ການສອນ ແລະ ວທິ ສີດິສອນພູມສາດ ....................................................................63 9.6 ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສ າຄນັວຊິາປັດຕະພວີທິ ະຍາ ..........................................................69 12.ແນວຄດິ ແລະ ທດິສະດຄີວາມເພິ ່ ງພ ໃຈ.................................................................................69 1. ແນວຄດິທດິສະດກີ່ ຽວກບັຄວາມເພິ ່ ງພ ໃຈ...........................................................................69 2. ຄວາມໝາຍຂອງຄວາມເພິ ່ ງພ ໃຈ........................................................................................70 3. ອງົປະກອບທີ ່ ເຮດັ ໃຫເໍ້ກດີຄວາມເພິ ່ ງພ ໃຈ........................................................................71 4. ການວດັຄວາມເພິ ່ ງພ ໃຈ................................................................................................72 5. ວທິ ຂີຽນຄ າຖາມຄວາມເພິ ່ ງພ ໃຈ.....................................................................................73 13.ງານວໄິຈທີ ່ກ່ ຽວຂອໍ້ງ..........................................................................................................73 1. ງານວໄິຈພາຍໃນປະເທດ..................................................................................................73 2. ງານວໄິຈພາຍນອກປະເທດ...............................................................................................75 ບດົທີ3....................................................................................................................................79 ວທິ ກີ ານຂອງການດາ ເນນີການຄົນໍ້ຄວໍ້າ ............................................................................................79 1.ການສກຶ ສາບນັຫາ................................................................................................................79

vii 2.ປະຊາກອນ ແລະ ກ່ ຸມຕວົຢ່ າງ................................................................................................79 3.ເຄື ່ອງມທື ີ ່ ໃຊໃໍ້ນການວໄິຈ .....................................................................................................79 4.ວທິ ກີ ານພດັທະນາສາໍ້ງເຄື ່ອງມໃືນການວໄິຈ ..............................................................................80 5.ວທິ ກີ ານດ າເນນີການເກບັກາ ຂ ມໍ້ ູນ...........................................................................................84 ບດົທີ4....................................................................................................................................85 ຜນົຂອງການວເິຄາະຂ ມໍ້ ນູ ການຄົນໍ້ຄວາໍ້............................................................................................85 1.ຜນົຂອງການສກຶສາ..............................................................................................................85 ບດົທີ5....................................................................................................................................96 ສະຫຸ ບຜນົ , ອະພປິາຍຜນົ ແລະ ຂ ສະໍ້ ເໜແນະ ີ ..................................................................................96 1. ສະຫຸ ບຜນົ ........................................................................................................................96 2. ອະພປິາຍຜນົ .....................................................................................................................97 4. ຂ ສໍ້ ະເໜແີນະ...............................................................................................................103 ບນັນານກູ ມົ ............................................................................................................................104 ພາກຜະໜວກ .........................................................................................................................108 ຜະໜວກ ກ............................................................................................................................109 ຜະໜວກ ຂ............................................................................................................................126 ເຄື ່ອງມໃືນການວໄິຈ .................................................................................................................126 ຜະໜວກ ຄ............................................................................................................................133 ປະຫວດັຜູວໍ້ ໄິຈ........................................................................................................................133

viii ສາລະບານຕາຕະລາງ ໜາໍ້ ຕາຕະລາງທີ4.1 : ສະແດງຄ່າປະສດິທພິ າບຂອງບດົສອນໂດຍລວມ (E1/E2)………………… 77 ຕາຕະລາງທີ4.2 : ສະແດງຄ່າປະສດິທພິ າບຂອງບດົສອນ (E1/E2)………………………… 79 ຕາຕະລາງທີ4.3 ການປຽບທຽບປະສດິທພິ າບຜນົການຮຽນກ່ອນ ( E ) ແລະ ຫ ງັການຮຽນ ( E ) ໃນການໃຊຊໍຸ້ດການສອນໂດຍຮຽນດວໍ້ຍຕວົ ເອງກ່ ຽວກບັການນາ ໃຊໂໍ້ປຣແກມຕດັຕ ່ວດິໂີອ…… 79 ຕາຕະລາງທີ4.4 ຜນົຂອງການປະເມນີຄວາມຄດິເຫນັຂອງນກັ ຮຽນທີ ່ມຕີ ່ການນາ ໃຊຊໍຸ້ດການສອນ ແບບຮ່ວມມໂືດຍໃຊເໍ້ທກັ ນກິ ( STAD )………………………………………………. 81 ຕາຕະລາງທີ4.5 ຜນົ ຂອງການປະເມນີຄວາມຄດິ ເຫນັຂອງນກັ ຮຽນທີ ່ມຕີ ່ການນ າໃຊຊໍຸ້ດການສອນ ແບບຮ່ວມມໂືດຍໃຊເໍ້ທກັ ນກິ ( STAD ). ພຈິາລະນາເປັນລາຍດາໍ້ນ……………………….. 84 ຕາຕະລາງທີ4.6 ຜນົຂອງການປະເມນີຄວາມຄດິເຫນັຂອງນກັ ຮຽນທີ ່ມຕີ ່ການນາ ໃຊຊໍຸ້ດການສອນ ຂັນໍ້ຈດັກດິຈະກາ ການຮຽນ…………………………………………………………… 84 ຕາຕະລາງທີ4.7 ຜນົ ຂອງການປະເມນີຄວາມຄດິ ເຫນັຂອງນກັ ຮຽນທີ ່ມຕີ ່ການນ າໃຊຊໍຸ້ດການສອນ ຂັນໍ້ເຝິກປະຕບິດັ ແລະ ນາ ໃຊ………………………………………………………….. ໍ້ 86 ຕາຕະລາງທີ4.8 ຜນົຂອງການປະເມນີຄວາມຄດິເຫນັຂອງນກັ ຮຽນທີ ່ມຕີ ່ການນາ ໃຊຊໍຸ້ດການສອນ ຂັນໍ້ສະຫຸ ບ………………………………………………………………………….. 87 1 2

1 ບດົທີ1 ບດົນາ 1. ຄວາມເປັນມາ ແລະ ຄວາມສ າຄນັຂອງບນັຫາ ການພດັທະນາຊບັພະຍາກອນມະນຸດ ແມ່ນຂະບວນວວິດັແຫ່ງການສາໍ້ງຄວາມຮູ, ໍ້ ທດັສະນະຄະຕ, ິ ຄວາມຮູຄໍ້ວາມສາມາດ, ຄວາມຊ ານຊິ ານານ ແລະ ທກັ ສະໃນການແກໄໍ້ຂບນັຕ່າງໆ ໃຫປໍ້ ະຊາກອນຮູຈໍ້ກັ ແລະ ສາມາດນາ ໃຊຄໍ້ວາມຮູຄໍ້ວາມສາມາດທີ ່ ໄດຮໍ້ ຽນມາພດັທະນາຕນົ ເອງ ແລະ ສງັຄມົ ກຄ ກື ານພດັທະນາປະເທດ ຊາດ ໃຫມໍ້ ຄີວາມຈະເລນີກາໍ້ວໜາໍ້ ການພດັທະນາຊບັພະຍາກອນມະນຸດ ສາມາດດ າເນນິໄດຫໍ້ າຍວທິ ເີຊິ ່ ງຂື ໍ້ນກບັ ລະດບັ ແລະ ສະພາບຄວາມເປັນຈງິຂອງແຕ່ລະເຂດພື ໍ້ນທີ ່ ໃນແຕ່ລະທອໍ້ງຖີ ່ ນເປັນຕົນໍ້ ແມ່ນການໃຫກໍ້ ານສກຶ ສາ ຢ່ າງເປັນລະບບົ ເຊິ ່ ງເລີ ່ມຈາກອະນຸບານຈນົ ເຖງິມະຫາວທິ ະຍາໄລ, ລວມເຖງິການໃຫກໍ້ ານສກຶ ສາໃນໄລຍະສັນໍ້, ການເຝິກອບົຮມົ ວຊິາຊບີ ແລະ ອື ່ນໆທີ ່ກ່ ຽວຂອໍ້ງກບັການພດັທະນາຊບັພະຍາກອນມະນຸດ. ການສກຶ ສາເປັນວຽກງານໜື ່ ງທີ ່ສ າຄນັ ໃນການພດັທະນາປະເທດຊາດ ເຊິ ່ ງຍາມໃດພກັ - ລດັ ເຮາົກຖ ເືອາົ ວຽກງານການສກຶ ສາໄປກ່ອນວຽກງານອື ່ນໆ ບາດກາໍ້ວໜື ່ ງ ໂດຍສະເພາະແມ່ນເລັ ່ງໃສ່ຕາໜ່າງການພດັທະນາການ ສກຶ ສາເດກັ ກ່ອນໄວຮຽນ ແລະ ການສກຶ ສາໃນລະດບັຕ່າງໆ. ຕ ່ກບັວຽກງານການສກຶສາ ພກັ ແລະ ລດັຖະບານເຮາົ ໄດເໍ້ອາົໃຈໃສ່ຫ າຍຕ ່ກບັຄູໃນຂອບເຂດທົ ່ວປະເທດ ໂດຍສະເພາະໄດເໍ້ອາົໃຈໃສ່ ການສະໜບັສະໜນູ ຊ່ວຍເຫ ອື ແລະ ມນີະໂຍບາຍອນັ ເໝາະສມົ ໃຫແໍ້ກ່ຄູຕະຫ ອດມາ. ເນື ່ອງຈາກວ່າໃນປະຈບຸ ນັ ເປັນໄລຍະເອາົໃຈໃສ່ ໃນການ ກ ່ສາໍ້ງຊບັພະຍາກອນມະນຸດໃຫມໍ້ ຄີຸນນະພາບ, ໄດຖໍ້ ເືອາົການສກຶ ສາເປັນໃຈກາງຄູແມ່ນເປັນ ຂອດສ າຄນັ ໃນການ ຕດັສນິຄຸນະພາບການສກຶ ສາ. ອງີຕາມການໃຫສໍ້ າພາດຂອງ ທ່ານ ຈນັດີພມົ ມະບຸດ ຫວົໜາໍ້ກມົ ສາໍ້ງຄູກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິາໃຫຮໍູ້ວໍ້່າ: ‘’ ຄູ ‘’ ແມ່ນມຄີວາມສ າຄນັຫ າຍໃນການປະກອບສ່ວນສາໍ້ງຊບັພະຍາກອນ ມະນຸດ ໂດຍພກັ ລດັ ໄດໃໍ້ຫຄໍ້ວາມສ າຄນັຕ ່ກບັອາຊບີຄູເນື ່ອງຈາກວ່າໃນປັດຈບຸ ນັ ເປັນໄລຍະຂອງການເອາົໃຈໃສ່ ສາໍ້ງຊບັພະຍາກອນມະນຸດໃຫມໍ້ ຄີຸນນະພາບ ແລະ ໄດຖໍ້ ເືອາົການສກຶ ສາເປັນໃຈກາງ. ດັ ່ງນັນໍ້, ເພື ່ອຈະເຮດັ ໃຫກໍ້ ານສກຶ ສາມຄີຸນນະພາບ ຄູແມ່ນເປັນຂອດສ າຄນັ ໃນການຕດັສນິ ຄູແມ່ນໄດຮໍ້ບັພາລະໜກັ ໜ່ວງໃນການ ສດິສອນ, ການສກຶ ສາອບົຮມົ , ບົ ່ມຊອໍ້ນຄວາມຮູຄໍ້ວາມສາມາດ, ຄຸນສມົ ບດັຕ່າງໆໃຫແໍ້ກ່ນກັ ຮຽນນກັ ສກຶ ສາ ແລະ ເປັນຜູສໍ້ ບືທອດພາລະກດິປະຕວິດັຂອງປະເທດຊາດໃນອານາຄດົທງັນີ ໍ້ ເພື ່ອເຫນັ ໄດເໍ້ຖງິຄວາມສ າຄນັ ດັ ່ງກ່າວ, ພກັ -ລດັ ຈື ່ ງໄດເໍ້ອາົໃຈໃສ່ຢ່ າງຈດົຈ ່ໃຫກໍ້ ານສະໜບສັ ະໜນູ ຊ່ວຍເຫ ອືມນີະໂຍບາຍທີ ່ ເໝາະສມົ ໃຫແໍ້ກ່ ຄູຕະຫ ອດມາ ການຮຽນ-ການສອນ ແມ່ນປັນຫາທີ ່ສ າຄນັທີ ່ພກັ ແລະ ລດັທະບານໄດເໍ້ອາົໃຈໃສ່ ໃນການປັບປຸງ ຂະບວນການຈດັການຮຽນ-ການສອນ ໃຫແໍ້ທດເໜາະກບັສະພາບຄວາມເປັນຈງິໃນສະໄໝໃນປະຈຸບນັ ໃຫຫໍ້ າຍ ທີ ່ສຸດ ແລະ ໃນປັດຈບຸ ນັການສດິສອນແມ່ນມຫ າກ ີ ຫ າຍວທິ ການ ີ ຫ າກຫ າຍຮູບແບບ ເຊິ ່ ງຜູສອນ ໍ້ ຕອໍ້ງໄດກໍ້າ ນດົ ວທິ ການ ີ ສອນທີ ່ ເໝາະສມົ ກບັບດົຮຽນທີ ່ຕນົ ເອງຈະສອນ ຈິ ່ ງຈະເຮດັ ໃຫເໍ້ກດີການຮຽນຮູໍ້ແລະ ໄດປໍ້ ະສດິທພິ າ ບສູງແກ່ການຮຽນຮູຂອງ ໍ້ ນກັ ຮຽນ ຄູທີ ່ດຈະີ ຕອໍ້ງສອນໃຫນໍ້ກັ ຮຽນເຂົ ໍ້າໃຈ ແລະ ສາມາດນາ ໄປປະຕບິດັ ໃນຊວີດິ ໂຕຈງິໄດດໍ້ ັ ່ງນັນໍ້ ຄູຕອໍ້ງໄດຄໍ້ ົນໍ້ຄດິຂະບວນການ ວທິ ການ ີ ຕ່າງໆ ຕະຫ ອດຮອດການນາ ໃຊສໍ້ ື ່ການສອນທີ ່ຈາ ເປັນ ໃນການຮຽນ-ການສອນ ໃນເມື ່ອກ່ອນການຮຽນຮູວໍ້ຊິາພູມສາດຍງັມຂີ ຈໍ້າ ກດັຫ າຍດາໍ້ນ ເພາະສິ ່ ງອ ານວຍຄວາມ ສະດວກຍງັມໜີ ອໍ້ຍເຊັ ່ນ: ຮູບພາບ, ວດີທີ ດັ , ເຄື ່ອງມໃນື ການປະດດິອຸປະກອນຕ່າງໆ... ແຕ່ ໃນປະຈບຸ ນັ ເຄື ່ອງມື

2 ແລະ ສື ່ການສອນເລີ ່ມມບີດົບາດສ າຄນັ ໃນການສດິສອນຫ າຍຂຶ ໍ້ນ ແຕ່ ໃນໂຕຈງິການນາ ໃຊສໍ້ ື ່ ໃນການສດິສອນ ຂອງຄູຍງັຈາ ກດັ ດາໍ້ນຄວາມຮູໍ້ແລະ ວທິ ະຍາການ ດັ ່ງນັນໍ້, ທາງຂອງກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິາ ຈື ່ ງໄດວໍ້າງ ຂ ກໍ້ າ ນດົຫ ໂດຍຄູຈາ ຕອໍ້ງໄດມໍ້ ກີ ານນາ ເອາົເນື ໍ້ອໃນຂອງຫ ກັ ສູດ, ເຕກັ ນກິວທິ ກີ ານສດິສອນແຊກຊອໍ້ນເຂົ ໍ້າໃນການ ຈດັຮຽນ-ການສອນ ໃນນັນໍ້ຄູມຄີວາມຈາ ເປັນຕອໍ້ງໄດນໍ້າ ໃຊນໍ້ ະວດັຕະກາ ໃໝ່ໆ ຫ ືສື ່ທາງອເີລກັ ໂຕນກິ ເຂົ ໍ້າໃນ ການສດິສອນເພື ່ອເປັນການສາໍ້ງແຮງຈງູໃຈໃຫແໍ້ກ່ນກັ ຮຽນ. ການຮຽນ-ການສອນຢ່ ູໃນປັດຈບຸ ນັມກີ ານປັບປຸງດຂີ ຶ ໍ້ນຫ າຍ ຈາກເມື ່ອກ່ອນການຮຽນ-ການສອນມແີຕ່ ຢ່ ູ ໃນຫອໍ້ ງຮຽນເທົ ່ານັນໍ້ . ເປັນວທິ ທີ ີ ່ ເປັນໃຈກາງເພື ່ ອໃຫໍ້ຄ າແນະນ າ, ຈດັ ລະບຽບເນື ໍ້ອໃນເພື ່ ອໃຫກໍ້ ານຮຽນຮູມໍ້ ີ ການພດັທະນາ ນ າໄປສ່ ູການຮຽນຮູໍ້ການປະຕບິດັ ເພື ່ອເພີ ່ມປະສບົການການຮຽນຮູ, ໍ້ ເຊິ ່ ງຈະເປັນການຮຽນ-ການ ສອນ ແລະ ການປະຕບິດັ . ສິ ່ ງເຫ ົ ່ານັນໍ້ເກດີຂຶ ໍ້ນຢ່ ູໃນຫອໍ້ງຮຽນ ຫ ືນອກຫອໍ້ງຮຽນເທົ ່ານັນໍ້ ປະຈບຸ ນັ , ການຮຽນ - ການສອນແມ່ນໄດພໍ້ ດັທະນາໄປໃນທາງທີ ່ທນົທານກວ່າ ແລະ ເປັນປະໂຫຍດໃນການສກຶ ສາ. ນບັມື ໍ້ນບັຫ າຍຂຶ ໍ້ນ ແມ່ນລະບບົການສກຶ ສາທາງໄກ ເຊັ ່ນ: e-learning ຜ່ານອນິເຕເີນດັ , ລະບບົການຮຽນວດິ ໂີອຜ່ານດາວທຽມ, ຊຸດ ການຮຽນການສອນດວໍ້ ຍຕນົ ເອງ, ເຊິ ່ ງອ ານວຍຄວາມສະດວກໃຫແໍ້ກ່ການສກຶ ສາການເດນີທາງ, ສາມາດຮຽນຢ່ ູ ລາໍ້ behind ແລະ ສ າລບັ ຜູທໍ້ ີ ່ ບ ່ ຕອໍ້ ງສອນຫ າຍຮອບ ຖາໍ້ສອນສະຖານທີ ່ ສກຶ ສາ ແລະ ຊຸດການສອນຫ າຍອນັ ສາມາດພດັທະນາໃຫໃໍ້ຊງໍ້່າຍ ແລະ ປະຕບິດັ ໄດງໍ້່າຍ. ສາມາດນາ ໃຊເໍ້ຂົ ໍ້າໃນການຮຽນ-ການສອນໄດຢໍ້່ າງສະດວກ ສະບາຍ ການຈດັການຮຽນຮູປໍ້ ຽບເໝອືນເຄື ່ ອງມືທີ ່ ສງົເສມີ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນຮກັ ການຮຽນ, ຕັ ໍ້ງໃຈຮຽນ ແລະ ເກດີ ການຮຽນຮູຂໍ້ ື ໍ້ນ ການຮຽນຂອງຜູຮໍ້ ຽນຈະໄປສ່ ູຈດຸ ໝາຍປາຍທາງຄືຄວາມສ າເລດັ ໃນຊວີດິ ຫລືບ ່ ພຽງໃດນັນໍ້ ຍ່ ອມຂື ໍ້ນຢ່ ູກບັ ການຈດັ ການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ ດຂີ ອງຜູສໍ້ ອນ ຫາກຜູສໍ້ ອນຮູຈໍ້ ກັ ເລອືກໃຊວໍ້ ທິ ກີ ານຈດັ ການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ ດີ ແລະ ເໝາະສມົ ແລວໍ້ ຍ່ອມຈະມຜີນົດຕີ ່ການຮຽນຂອງຜູຮໍ້ ຽນ ການຈດັການຮຽນ - ການສອນໝາຍເຖງິການດ າ ເນນີງານເພື ່ອໃຫເໍ້ກດີການຮຽນ - ການສອນຕາມຫ ກັ ສູດທີ ່ ໄດກໍ້ າ ນດົ ໄວເໍ້ປັນແບບແຜນການຮຽນໄດແໍ້ກ່ການຈດັ ຕາຕະລາງສອນການຈດັຄູເຂົ ໍ້າສອນການແບ່ງກ່ ຸມນກັ ຮຽນຕະຫ ອດຈນົ ເຖງິສິ ່ ງອ ານວຍຄວາມສະດວກກຽ່ວກບັ ການຮຽນ - ການສອນໂດຍສະເພາະສະຖານທີ ່ ສກຶ ສາອາຊວີ ະສກຶ ສາ. ໂດຍມກີ ານຈດັກຽມວດັ ຖຸອຸປະກອນ, ເຄື ່ ອງມ,ືສື ່ທີ ່ ໃຊກໍ້ ຽ່ວກບັ ການຮຽນ-ການສອນເພື ່ ອເຮດັ ໃຫກໍ້ ານຮຽນການສອນມປີ ະສດິທພິ າບແລະມຄີວາມ ສ າຄນັ ຕ ່ງານວຊິ າການເຊິ ່ ງເປັນການຈດັກດິຈະກ າເສມີ ຫ ກັ ສູດຕະຫ ອດຈນົມກີ ານປະເມນີຜນົ ການຮຽນ-ການ ສອນແລະການນາ ຜນົການປະເມນີມາປັບປຸງໃຊຕໍ້ ່ ໄປ. ການຈດັ ການຮຽນ - ການສອນທີ ່ ເນັນໍ້ ຜູຮໍ້ ຽນຄ: ືການຮຽນ - ການສອນຂະບວນການກ່ ຸມ (Group Process) ເປັນຮູບແບການຮຽນ - ການສອນທເີນັນໍ້ຜູຮໍ້ ຽນເປັນໃຈກາງຂອງການຮຽນ ຜູຮໍ້ ຽນທຸກຄນົມໂີອກາດ ເຂົ ໍ້າຮ່ວມກດິຈະກາ ຫ າຍທີ ່ສຸດ, ໄດຮໍ້ ຽນຮູຈໍ້າກກ່ ຸມຫ າຍທີ ່ສຸດ ກ່ ຸມທີ ່ ເປັນແຫ ງຄວາມຮູສໍ້ າຄນັທີ ່ຈະຝຶກໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນ ເກດີຄວາມຮູຄໍ້ ວາມເຂົ ໍ້າໃຈ ສາມາດປັບຕວົ ແລະ ເຂົ ໍ້າກບັຜູອໍ້ ື ່ນໄດໍ້ເນັນໍ້ການຄົນໍ້ ພບົ ແລະ ການສາໍ້ງສນັຄວາມຮູໍ້ ຂອງຜູຮໍ້ ຽນເອງ ໂດຍຄູເປັນຜູຈໍ້ ດັ ການ ການຮຽນ - ການສອນທີ ່ ສົ ່ ງເສີ ່ ມໃຫຜໍ້ ູຮໍ້ ຽນພະຍາຍາມຊອກຫາ ທວນຄນືຄ າຕອບຂອງຕນົ ເອງ ຫ ກັ ການຮຽນຮູແໍ້ບບຂະບວນການກ່ ຸມທີ ່ສ າຄນັຄືການຮຽນຮູເໍ້ປັນຂະບວນການທີ ່ ເກດີຈາກແຫ່ ງຄວາມຮູທໍ້ ີ ່ຫ າກຫ າຍ ເປີກ ດໂອກາດໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນໄດໃໍ້ຊສໍ້ ກັ ກະຍາພາບຂອງແຕ່ ລະຄນົ ທງັໃນດາໍ້ນ ຄວາມຄດິ , ຫານກະທ າ ແລະ ຄວາມຮູສໍ້ກຶ ມາປ່ ຽນເປັນຄວາມຮູສໍ້ ກຶ ມາແລກປ່ ຽນຄວາມຄດິ ເຫນັ ແລະ ປະສບົ ການເຊີ ່ ງກນັ ແລະ ກນັບນັຍາກາດການເຮດັວຽກກ່ ຸມເຮດັ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນມອີດິສະຫ ະໃນການສະແດງຄວາມຮູສໍ້ກຶ ນກຶ

3 ຄດິມບີດົ ບາດໃນການຮບັ ຜດິ ຊອບຕ ່ ການຮຽນຮູຂໍ້ ອງຕນົ ເອງ ໂດຍມສີ່ ວນຮ່ ວມໃນກດິຈະກ າການຮຽນ ການ ສອນຈະຊ່ ວຍໃຫນໍ້ ກັ ຮຽນຮູຢໍ້່ າງມຊີວີດິຊວີ າ ແລະ ຊ່ ວຍກະຕຸນໍ້ ໃຫນໍ້ ກັ ຮຽນມຄີວາມກະຕລືລື ົນໍ້ ໃນການຮຽນ ຊ່ວຍໃຫນໍ້ ກັ ຮຽນມໂີອກາດຮຽນຮູເໍ້ນື ໍ້ອໃນຂອງວຊິ າຈາການມສີ່ ວນຮ່ ວມໃນກດິຈະກ າເນດັ ໃຫຜໍູ້ຽໍ້ນເກດີຄວາມ ເຂົ ໍ້າໃຈຢ່ າງເລກິ ເຊີ ່ ງ ຈື ່ຈ າໄດດໍ້ ີນ າໄປສ່ ູດັ ສະນະຄະຕິແລະ ພດຶຕກິ າສາມາດນ າໄປສ່ ູການພດັທະນາຄຸນນະພາບ ທຸກດາໍ້ນຂອງຜູຮໍ້ ຽນ ( ກມົ ວຊິ າການ2543:155-156 ( ສາລະນພິນົການພດັທະນາຮູບແບບການຮຽນ - ການ ສອນຂະບວນການກ່ ຸມ ວຊິາ ພາສາໄທເພື ່ອການນາ ສະເໜຂີອງນກັ ສກຶ ສາມະຫາວທິ ະຍາໄລເທກັ ໂນໂລຢີຣາຊະມງົ ຄນົ ພະມະຫານະຄອນ ) ການຈດັການຮຽນການສອນເປັນກ່ ຸມເປັນການຈດັການຮຽນການສອນທີ ່ ເຮດັ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນມໂອກາດ ີ ໄດໍ້ ພດັທະນາສກັ ກະຍະພາບຂອງຕນົ ເພາະຜູຮຽນ ໍ້ ແຕ່ລະຄນົມຄວາມ ີ ຄດິ , ຄວາມສາມາດ, ປະສບົການ ແລະ ຄວາມ ສ ານານຮ່ ວມກນັ . ການທີ ່ ຜູຮໍ້ ຽນມໂອກາດ ີ ສະແດງຄວາມຮູສໍ້ ກຶ , ຄວາມຄດິ ເຫນັ ແລກປ່ ຽນປະສບົການເຊິ ່ ງກນັ ແລະ ກນັ ເປັນສິ ່ ງສ າຄນັຕ ່ ພວກເຂາົຫ າຍ. ຜູຮຽນ ໍ້ ໄດມໍ້ ໂອກາດ ີ ໃຊປໍ້ ະສບົການມາກ່ອນເພາະການຮຽນການສອນ ນີ ໍ້ ເປັນກດິຈະກ າທີ ່ ຈດັ ໃນກດິຈະກ າໃນລກັ ສະນະປາຍເປີດຈະຊ່ ວຍກະຕຸນໍ້ ໃຫຜໍູ້ຮຽນ ໍ້ ເປັນຜູຮໍ້ ບັ ຜດິ ຊອບ. ໃນ ຂະນະທີ ່ ເຮດັກດິຈະກ າຮ່ ວມກນັຜູຮຽນ ໍ້ ແຕ່ ລະຄນົຕອໍ້ງຕັ ໍ້ງໃຈຟັງວ່າແມ່ນສິ ່ ງໃດທີ ່ ຜູຮຽນຈະ ໍ້ ສາມາດຊ່ ວຍສອນ ແລະ ແລກປ່ ຽນຄວາມຮູກໍ້ ນັ ໄດ. ໍ້ການເຮດັວຽກເປັນກ່ ຸມມກັພບົ ເຫນັວ່າສະມາຊກິ ບາງຄນົມຄວາມ ີ ຮບັຜດິຊອບດີ ຫ າຍ ແຕ່ ບາງຄນົ ບ ່ ມຄວາມ ີ ຮບັ ຜດິ ຊອບ, ບ ່ ເຮດັ ຕາມທີ ່ ມອບໝາຍສະມາຊກິ ບາງຄນົ ລະເລຍີ ບ ່ ສນົ ໃຈ ແລະ ຄວາມຮ່ ວມມຕື ່ກ່ ຸມສ່ ວນການປະເມນີນັນໍ້ພບົວ່າສ່ວນຫ າຍຄະແນນກ່ ຸມໄດມໍ້ າຈາກຄະແນນສະມາຊກິທຸກໆຄນົ ໃນກ່ ຸມໄດຄໍ້ ະແນນເທົ ່າກນັ . ການຮຽນດວໍ້ ຍການຈດັກ່ ຸມແມ່ນໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນມກີ ານແລກປ່ ຽນຄວາມຮູ, ໍ້ປະສບົການ ຮ່ວມມເືຊິ ່ ງກນັ ແລະ ກນັ ເຮດັ ໃຫເໍ້ກດີການຮຽນຮູ, ໍ້ພດັທະນາສະຕປິັນຍາ ແລະ ທດັສະນະຄະຕອິາດຈດັ ເປັນກ່ ຸມ ນອໍ້ ຍ ຫ ືກ່ ຸມໃຫຍ່ ຕາມຄວາມເໝາະສົມເນື ໍ້ອໃນບົດສອນ. ການຮຽນເປັນກ່ ຸມມຄີ ວາມສ າຄັນຫ າຍເພາະ ແຕ່ ລະຄນົ ພາຍໃນກ່ ຸມໄດຮໍ້່ ວມມກື ານເຮດັ ວຽກນ າກນັ ຢ່ າງເປັນລະບບົ ແລະ ເຮດັ ໃຫນໍ້ ກັ ຮຽນໄດຮໍ້ ຽນຮູຈໍ້ າກ ການສນົທະນາ, ຮູຄໍ້ ົນໍ້ ຄດິກ່ ຽວກບັສິ ່ ງທີ ່ ຄນົອື ່ ນເວົ ໍ້າທງັເປັນການເຝິກໃຫນໍ້ ກັ ຮຽນອະທບິ າຍຄວາມຄດິ ເຫນັ ຂອງ ຕນົ ໃຫຄໍ້ ນົ ອື ່ ນຟັງ. ນອກນັນໍ້ ຍງັຮູຊໍ້່ ວຍເຫ ອື ເຊິ ່ ງກນັ ແລະ ກນັ , ຊ່ ວຍຄົນໍ້ ຄວາໍ້ຮວບຮວມຂ ມໍ້ ູນຂ່າວສານ, ຮູວໍ້ ິ ເຄາະ ແລະ ແກໄໍ້ຂ ບນັຫາຮ່ ວມກນັ . ສິ ່ ງສ າຄນັຄູຄວນຄວບຄຸມນາ ພາຢ່ າງເປັນລະບບົ , ມກີ ານແນະແນວຕດິຕາມ ຊ່ ວຍແຕ່ ລະກ່ ຸມໃຫທໍ້ ົ ່ ວເຖິງ, ຄູຄວນແບ່ງເວລາໃຫແໍ້ ຕ່ ລະກ່ ຸມຢ່ າງເໝາະສມົ , ເວລາສະຫຸ ບບ ່ ຄວນອອກນອກ ບດົ ຮຽນ ເພາະເປັນການເສຍເວລາ. ການຮຽນ-ການສອນດວໍ້ ຍການຈດັກ່ ຸມເນື ໍ້ອໃນການຮຽນຮູຕໍ້່າງໆຕອໍ້ງເປັນ ຂະບວນການ ແລະ ວທິ ກີ ານທີ ່ຫ າກຫ າຍ, ຜູສໍ້ ອນຕອໍ້ງຄ ານງຶເຖງິການພດັທະນາທາງດາໍ້ນຮ່າງກາຍ ແລະ ສະຕິ ປັນຍາ. ວທິ ກີ ານຮຽນຮູຄໍ້ ວາມສນົ ໃຈ ແລະ ຄວາມສາມາດຂອງຜູຮໍ້ ຽນເປັນໄລຍະຕ ່ ເນື ່ ອງ.ໄຊວດັ ສຸກທຣິ ັດ (2552:213-215) ໂດຍທົ ່ ວໄປຮູບແບບການຮຽນ-ການສອນຄືແບບແຜນການດ າເນນີການສອນທີ ່ ໄດຈໍ້ ດັ ເປັນລະບບົ ຢ່ າງສ າພນັສອດຄ່ ອງກບັຫ ກັ ການວທິ ກີ ານຮຽນຮູຫໍ້ ກື ານສອນທີ ່ ຮູບແບບນັນໍ້ຢຶດຖແືລະໄດຮໍ້ ບັພສິູດທດົສອບວ່າ ມປີະສດິທພິ າບສາມາດເຮດັ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນເກດີກນຮຽນຮູຕໍ້າມຈດຸ ມູງໍ້ໝາຍສະເພາະຂອງຮູບແບບນັນໍ້ ໆແບບແຜນ ການດ າເນນີການສອນດັ ່ງກ່າວມກັ ປະກອບດວໍ້ ຍວທິ ແີລະຫ ກັ ການທີ ່ ຮູບແບບັນໍ້ ຍດຶຖແືລະຂະບວນການຮຽນ ການສອນທີ ່ມກີ ານຈດັອງົປະກອບຫ ກັ ໃນການຮຽນ-ການສອນໃຫມໍ້ ຄີວາມສ າພນັກນັທີ ່ມລີກັ ສະນະສະເພາະທີ ່ ຈະນ າຜູຮໍ້ ຽນໄປສ່ ູຈຸດມຸ່ງໝາຍສະເພາະທີ ່ ຮູບແບບນັນໍ້ ໄດກໍ້ ານດົ ໄວເໍ້ຊິ ່ ງຜູສໍ້ ອນສາມາດນ າໃຊເໍ້ປັນແຜນຫ ື ແບບຢ່ າງໃນການຈດັດ າເນນີການສອນອື ່ນໆທີ ່ມຈີດຸ ມຸ່ງໝາຍແບບດຽວກນັ ໄດ.ໍ້

4 ການຮຽນແບບຮ່ ວມມເືປັນແນວທາງທີ ່ ຜູຮໍ້ ຽນມກີ ານແກໄໍ້ຂບນັ ຫາຮ່ ວມກນັ ໃນກ່ ຸມນອໍ້ ຍໆເຊິ ່ ງ ສະມາຊກິ ທຸກຄນົ ປະສບົ ຄວາມສ າເລດັ ແລະ ບນັ ລຸເປົ ໍ້າໝາຍຮ່ ວມກນັ ສະມາຊກິ ໃນກ່ ຸມທຸກຄນົ ຕອໍ້ງເປັນເຈົ ໍ້າ ການນ າກນັ ເພາະຜນົສ າເລດັຫ ຄືວາມຜດິພາດກ ແມ່ນມາຈາກທງັໝດົທຸກຄນົພາຍໃນກຸ ຸ ່ມ ເພື ່ອໃຫບໍ້ ນັລຸເປົ ໍ້າໝາຍ ຂອງກ່ ຸມສາມາຊກິກ່ມທຸກຄນົຕອໍ້ງໄດອໍ້ ະທບິາຍຊ່ວຍເຫ ອືເຊິ ່ ງກນັ ເພື ່ອໃຫເໍ້ກດີການຮຽນຮູໃໍ້ນການແກໄໍ້ຂບນັຫາ ຄູບ ່ ແມ່ ນແຫ່ ງຄວາມຮູທໍ້ ີ ່ ຄ່ ອຍປໍ້ອນໃຫແໍ້ ກ່ ນັກຮຽນແຕ່ ຈະມີບົດບາດເປັນຜູຄໍ້ ອຍໃຫຄໍ້ ວາມຊ່ ວຍເຫ ືອ (Facilitator) ຈດັ ຫາ ແລະ ຊີ ໍ້ແນະແຫ່ ງຂ ມໍ້ ູນໃນການຮຽນຮູຂໍ້ ອງນກັ ຮຽນ ແລະ ນກັ ຮຽນເອງຈະເປັນແຫ່ ງ ຄວາມຮູເໍ້ຊິ ່ ງກນັແລະກນັໃນຂະບວນການຮຽນຮູໍ້ ການຮຽນຮູແໍ້ບບຮ່ ວມມມື ຄີວາມສ າຫ າຍ, ເພາະຜູຮໍ້ ຽນຈະໄດຮໍ້ ຽນຮູຈໍ້ າກກ່ ຸມຫ າຍທີ ່ ສຸດ, ມຄີວາມ ຮ່ ວມມທື າງດາໍ້ນຄວາມຄດິ , ການເຮດັ ວຽກ ແລະ ຄວາມຮບັ ຜດິ ຊອບຮ່ ວມກນັ ຈນົ ສາມາດບນັ ລຸເປົ ໍ້າໝາຍໄດ, ໍ້ ການທີ ່ຈະຊ່ວຍໃຫກໍ້ ານດ າເນນີງານຂອງກ່ ຸມເປັນໄປໄດຢໍ້່ າງມປີະສດິທພິ າບ ແລະ ບນັລຸເປົ ໍ້າໝາຍນັນໍ້ ກ່ ຸມຈະຕອໍ້ງ ມຫີ ວົໜາໍ້ທີ ່ ດ, ີສະມາຊກິທີ ່ ດີແລະ ຂະບວນການເຮດັວຽກດ, ີນັນໍ້ຄມື ກີ ານເຂົ ໍ້າໃຈເປົ ໍ້າໝາຍຮ່ ວມກນັ . ຜູຮໍ້ ຽນມີ ການເພິ ່ ງພາອາໄສໃນການຮຽນຮູ, ໍ້ມກີ ານປຶກສາຫາລກືນັຢ່ າງໃກຊໍ້ດິ , ມຄີວາມສ າພນັກນັ , ມກີ ານເຮດັວຽກຮ່ວມ ກນັ ເປັນກ່ ຸມ ແລະ ມກີ ານແບ່ງໜ໊າທີ ່ ຮບັ ຜດິ ຊອບຮ່ ວມກນັ . ດັ ່ງນັນໍ້ ຈື ່ ງເຮດັ ໃຫຂໍ້ າໍ້ພະເຈົ ໍ້າສນົ ໃຈໃນ “ ການ ພດັທະນາຮູບແບບການຈດັການຮຽນຮູແໍ້ບບຮ່ວມມໂືດຍໃຊເໍ້ທກັ ນກິ ( STAD ) ປະກອບເຂົ ໍ້າໃນຊຸດການສອນ ວຊິາ ພູມສາດ ສ າລບັນກັ ຮຽນມດັທະຍມົ ປີທີ3 ໂຮງຮຽນມດັທະຍມົ ສາທດິ ສກົ ຮຽນ 2022-2023 “ 2. ຈດຸ ປະສງົຂອງການວໄິຈ 1. ເພື ່ອສກຶ ສາປະສດິທພິ າບຂອງຊຸດການສອນແບບຮ່ ວມມໂືດຍໃຊເໍ້ທກັ ນກິ ( STAD ) ຕາມ ມາດຖານເກນ 80/80. 2. ເພື ່ອສມົ ທຽບຄະແນນການສກຶ ສາກ່ອນ ແລະ ຫ ງັການຮຽນ 3. ເພື ່ອປະເມນີຄວາມຄດິເຫນັຂອງນກັ ຮຽນທີ ່ມຕີ ່ຊຸດການສອນ 3. ປະໂຫຍດທີ ່ຄາດວ່າຈະໄດຮໍ້ບັ 1. ເພື ່ອເປີດໂອກາດໃຫນໍ້ກັ ຮຽນໄດມໍ້ ສີ່ວນຮ່ວມໃນກດິຈະກາ ການຮຽນການສອນຫ າຍຂຶ ໍ້ນ. 2. ເພື ່ອໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນສາມາດຄວບຄຸມບດົຮຽນດວໍ້ຍຕນົ ເອງ. 3. ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນໄດມໍ້ ປີະຕສິ າພນັກບັໝ່ເູພື ່ອນໃນກ່ ຸມ ແລະ ມຄີວາມຮບັຜດິຊອບດວໍ້ຍຕນົ ເອງ 4. ເປັນແນວທາງໃນການອອກແບບ ແລະ ສາໍ້ງຊຸດການສອນ ສ າລບັ ການສອນຂອງຄູທີ ່ ມຄີ ວາມ ສນົ ໃຈ 4. ສມົ ມຸດຖານຂອງວຽກງານການຄົນໍ້ຄວາໍ້ ສມົ ມຸດຕຖິ ານຂອງການວໄິຈ ເລື ່ອງ: ການພດັທະນາຮູບແບບການຈດັການຮຽນຮູແໍ້ບບຮ່ ວມມໂືດຍໃຊໍ້ ເທກັ ນກິ ( STAD ) ປະກອບເຂົ ໍ້າໃນຊຸດການສອນ ສ າລບັ ນກັ ຮຽນມດັທະຍມົ ປີທີ3 ໂຮງຮຽນມດັທະຍມົ ສາທດິ ສກົ ຮຽນ 2022-2023, ມດິ ັ ່ງນີ ໍ້

5 1. ຜນົການປະເມນີປະສດິທພິ າບຂອງຊຸດການສອນແບບຮ່ ວມມໂືດຍໃຊເໍ້ທກັ ນກິ ( STAD ) ເປັນ ໄປຕາມມາດຖານເກນ 80/80. 2. ຜນົ ການຮຽນກ່ ອນ ແລະ ຫ ງັຮຽນຂອງນກັ ຮຽນມດັທະຍມົ ປີທີ3 ທີ ່ ໄດຮໍ້ ຽນແບບການຮ່ ວມມື ໂດຍໃຊເໍ້ທກັ ນກິ ( STAD ) ຢ່ ູໃນລະດບັດ.ີ 5. ຂອບເຂດການຄົນໍ້ ຄວາໍ້ວໄິຈ 1. ປະຊາກອນ ແລະ ກ່ ຸມຕວົຢ່ າງ 1.1 ປະຊາກອນທີ ່ ໃຊໃໍ້ນການວໄິຈຄັ ໍ້ງນີ ໍ້ແມ່ນ: ນກັ ຮຽນມດັທະຍມົ ປີທີ3 ໂຮງຮຽນມດັທະຍມົ ສາທດິ 1.2 ກ່ ຸມຢ່ າງທີ ່ ໃຊໃໍ້ນການວໄິຈຄັ ໍ້ງນີ ໍ້ຄ: ືນກັ ຮຽນມດັທະຍມົ ປີທີ3 ໂຮງຮຽນມດັທະຍມົ ສາທດິ ຈາ ນວນ 36 ຄນົ ໂດຍການເລອືກແບບເຈາະຈງົ ( Purposive Sampling ). 2. ຕວົແປທີ ່ ໄດສໍ້ກຶສາ 6. ນຍິາມສບັສະເພາະ ການພດັທະນາ ໝາຍເຖງິ : ການປ່ ຽນແປງສິ ່ ງໃດສິ ່ ງໜື ່ ງທີ ່ ຢ່ ູໃນສະພາບໃດໜື ່ ງໃຫປໍ້່ ຽນໄປສ່ ູສະພາບໃ ໝ່ທີ ່ດກີວ່າເດມີ ຢ່ າງເປັນລະບບົ ຫ ືການປ່ ຽນແປງໃຫດໍ້ຂີ ື ໍ້ນກວ່າເດມີ ຢ່ າງມລີະບບົຂັນໍ້ຕອນ ການຈດັການຮຽນຮູໍ້ໝາຍເຖງິ : ເຄື ່ ອງມືທີ ່ ສງົເສມີ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນຮກັ ການຮຽນ, ຕັ ໍ້ງໃຈຮຽນ ແລະ ເກດີ ການຮຽນຮູຂໍ້ ື ໍ້ນ ການຮຽນຂອງຜູຮໍ້ ຽນຈະໄປສ່ ູຈດຸ ໝາຍປາຍທາງຄືຄວາມສ າເລດັ ໃນຊວີດິ ຫລືບ ່ ພຽງ ໃດນັນໍ້ ຍ່ ອມຂື ໍ້ນຢ່ ູກບັ ການຈດັ ການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ ດີຂອງຜູສໍ້ ອນ ຫາກຜູສໍ້ ອນຮູຈໍ້ ກັ ເລອື ກໃຊວໍ້ ທິ ີການ ຈດັການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ດີແລະ ເໝາະສມົ ແລວໍ້ ຍ່ອມຈະມຜີນົດຕີ ່ການຮຽນຂອງຜູຮໍ້ ຽນ ການຮຽນແບບຮ່ ວມມືໝາຍເຖງິ : ແນວທາງທີ ່ຜູຮໍ້ ຽນມກີ ານແກໄໍ້ຂບນັຫາຮ່ວມກນັ ໃນກ່ ຸມນອໍ້ຍໆເຊິ ່ ງ ສະມາຊກິ ທຸກຄນົ ປະສບົ ຄວາມສ າເລດັ ແລະ ບນັ ລຸເປົ ໍ້າໝາຍຮ່ ວມກນັ ສະມາຊກິ ໃນກ່ ຸມທຸກຄນົ ຕອໍ້ງ ເປັນເຈົ ໍ້າການນ າກນັ ເພາະຜນົ ສ າເລດັຫ ຄືວາມຜດິພາດກ ແມ່ນມາຈາກທງັໝດົທຸກຄນົພາຍໃນກຸ ຸ ່ມ ເພື ່ ອ ໃຫບໍ້ ນັລຸເປົ ໍ້າໝາຍຂອງກ່ ຸມສາມາຊກິ ກ່ມທຸກຄນົຕອໍ້ງໄດອໍ້ ະທບິ າຍຊ່ ວຍເຫ ອືເຊິ ່ ງກນັ ເພື ່ອໃຫເໍ້ກດີການ ຮຽນຮູໃໍ້ນການແກໄໍ້ຂບນັຫາຄູບ ່ ແມ່ນແຫ່ ງຄວາມຮູທໍ້ ີ ່ ຄ່ ອຍປອໍ້ ນໃຫແໍ້ກ່ນກັ ຮຽນແຕ່ ຈະມບີດົບາດເປັນ ຕວົປ່ ຽນຕົນໍ້ ( IndependentVariable ) ການຈດັການຮຽນຮູແໍ້ບບຮ່ວມມື ໂດຍໃຊເໍ້ທກັ ນກິ ( STAD ) ຕວົປ່ ຽນຕາມ ( Dependent Variables ) ປະສດິທພິ າບຂອງຊຸດການສອນແບບ ຮ່ວມມໂືດຍໃຊເໍ້ທກັ ນກິ ( STAD ) ຜນົການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນກ່ອນ ແລະ ຫ ງັຮຽນ ຜນົປະເມນີຄວາມຄດິເຫນັຂອງ ນກັ ຮຽນ

6 ຜູຄໍ້ ອຍໃຫຄໍ້ວາມຊ່ວຍເຫ ອື ຈດັຫາ ແລະ ຊີ ໍ້ແນະແຫ່ ງຂ ມໍ້ ູນໃນການຮຽນຮູຂໍ້ ອງນກັ ຮຽນ ແລະ ນກັ ຮຽນ ເອງຈະເປັນແຫ່ ງຄວາມຮູເໍ້ຊິ ່ ງກນັແລະກນັໃນຂະບວນການຮຽນຮູໍ້ ເທກັ ນກິ STAD ໝາຍເຖງິ : ການຈດັການຮຽນການສອນແບບຮ່ວມມກືນັຮຽນຮູອໍ້ກີຮູບແບບໜື ່ ງທີ ່ມີ ຊື ່ ເຕມັ ວ່າ: Student Teams Achievement Divisions ເປັນການຈດັ ກດິ ຈະກ າການຮຽນການ ສອນ ຊື ່ ງກ ານດົ ໃຫນໍ້ ກັ ຮຽນທີ ່ມຄີວາມສາມາດແຕກຕ່າງກນັຮຽນຮ່ ວມກນັ ເປັນກ່ ຸມໆລະ 4-5 ຄນົ ຊື ່ ງ ປະກອບດວໍ້ຍນກັ ຮຽນທີ ່ ເກັ ່ງ 1 ຄນົ ນກັ ຮຽນປານກາງ 2-3 ຄນົ ແລະ ນກັ ຮຽນອ່ອນ 1 ຄນົ ຊຸດການສອນ ໝາຍເຖງິ: ເປັນສື ່ປະສມົ ປະສານເພື ່ອໃຊເໍ້ຂົ ໍ້າໃນການຮຽນ-ການສອນ ທີ ່ມຂີະບວນການ ຜະລດິ ເປັນລະບບົ ເຊິ ່ ງສາມາດນາ ໃຊເໍ້ຂົ ໍ້າໃນການຈດັການຮຽນ-ການສອນ ແລະ ການຮຽນຮູ.ໍ້ໂດຍເນັນໍ້ ໃສ່ຜູຮໍ້ ຽນເປັນສ າຄນັ , ຜູຮໍ້ ຽນສາມາດຮຽນຮູດໍ້ ວໍ້ ຍຕນົ ເອງ ແລະ ສາມາດປັບປ່ ຽນພດຶຕກິ າການຮຽນໃຫໍ້ ເປັນໄປໃນທາງທີ ່ດຢີ່ າງທີ ່ມປີະສດິທພິ າບ ແລະ ມກີ ານພດັທະນາຫ າຍຂຶ ໍ້ນ. ປະສດິທພິ າບ ໝາຍເຖງິ : ຂະບວນການ, ວທິ ກີ ານ ແລະ ວທິ ກີ ານຕ່າງໆ ທີ ່ ນາ ໄປສ່ ູຄວາມປະສບົຜນົສ າ ເລດັ

7 ບດົທີ2 ແນວຄດິທດິສະດ ີແລະ ງານວໄິຈທີ ່ກ່ຽວຂອໍ້ງ ໃນການສກຶ ສາວໄິຈຄັ ໍ້ງນີ ໍ້ໄດສໍ້ກຶສາຄົນໍ້ຄວາໍ້ແນວຄດິທດິສະດີແລະ ງານວໄິຈທີ ່ກ່ ຽວຂອໍ້ງກບັ ການ ພດັທະນາຮູບແບບການຈດັການຮຽນຮູແໍ້ບບຮ່ວມມໂືດຍໃຊເໍ້ທກັ ນກິ ( STAD ) ປະກອບເຂົ ໍ້າໃນຊຸດການສອນ ສ າລບັນກັ ຮຽນມດັທະຍມົ ປີທີ3 ໂຮງຮຽນມດັທະຍມົ ສາທດິ ສກົ ຮຽນ 2022-2023 ເຊິ ່ ງຜູວໍ້ ໄິຈໄດສໍ້ ະ ເໜີ ຕາມລ າດບັຫວົຂ ລໍ້່ ຸມນີ ໍ້ : 1. ນະໂຍບາຍການສກຶ ສາຂອງກະຊວງສກືສາທກິ ານ ແລະ ກລິາ 2. ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສ າຄນັຂອງການພດັທະນາ 3. ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສ າຄນັຂອງຊຸດການສອນ 4. ທດິສະດກີ ານຈດັປະສດິທພິ າບການສອນ 5. ທດິສະດກີ ານຈດັການຮຽນຮູໍ້ 6. ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສ າຄນັຂອງການຈດັການຮຽນ-ສອນ 7. ທດິສະດກີ ານຮຽນແບບຮ່ວມມື 8. ທດິສະດກີ ານສອນແບບເທກັ ນກິ STAD 9. ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສ າຄນັຂອງວຊິາພູມສາດ 10. ຫ ກັ ການ ແລະ ວທິ ສີດິສອນທົ ່ວໄປ 11. ແນວຄດິ ແລະ ທດິສະດຄີວາມເພິ ່ ງພ ໃຈ 12. ງານວໄິຈທີ ່ກ່ ຽວຂອໍ້ງ 1. ນະໂຍບາຍການສກຶສາຂອງກະຊວງສກືສາທກິ ານ ແລະ ກລິາ. 1.1 ທດິທາງລວມ ຮບັ ຮູ: ໍ້ ແຜນການພດັ ທະນາສກຶ ສາແຫ່ງຊາດສດັ ຕະວດັທີ21 ເປັນຍຸກແຫ່ງຂ ມໍ້ ູນຂ່າວສານເທກັ ໂນ ໂລຢີກາໍ້ວກະໂດດຂັນໍ້ຂື ໍ້ນ. ເຂົ ໍ້າໃຈ: ທິດທາງລວມແມ່ ນສາໍ້ງຄົນໃຫມໍ້ ຄີ ວາມຮູ,ໍ້ຄວາມສາມາດ, ຄຸນສົມບັດ ສາມາດນ າໃຊໍ້ ວທິ ະຍາສາດ ແລະ ເທກັ ໂນໂລຢີເຂົ ໍ້າໃນການປົກປັກຮກັ ສາ ແລະ ສາໍ້ງສາປະເທດຊາດ. ກ າໄດ: ໍ້ຂະຫຍາຍໂອກາດການສກຶ ສາແບບຕ ່ ເນື ່ ອງມຄີວາມຈ າເປັນເພື ່ ອໃຫນໍ້ ກັ ຮຽນມໂີອກາດຍຸກ ລະດບັ ຄວາມຮູຄໍ້ ວາມສາມາດເທົ ່າທຽບກບັ ສາກນົ . ພດັ ທະນາຊບັ ພະຍາກອນມະນຸດເພື ່ ອໃຫປໍ້ ະເທດຊາດມີ ຄວາມຈະເລນີກາໍ້ວໜາໍ້ນາ ໄປໃຊໃໍ້ນອະນາຄດົຊູກຍູສໍ້ ົ ່ງເສມີ ໃຫມໍ້ ໂີອກາດມສີດິເທົ ່າທຽບກນັຂອງຄນົ ໃນສງັຄມົ .

8 1.2 ທດິທາງຄາດໝາຍນະໂຍບາຍ. ຮບັ ຮູ: ໍ້ ພດັ ທະນາການສກຶ ສາຕອໍ້ ງສອດຄອ່ງ ແລະ ຕດິ ພນັ ກບັ ການພດັ ທະນາເສດຖະກດິ ສງັຄມົ , ຂະຫຍາຍໂຮງຮຽນອະນຸບານໃຫມໍ້ ອີດັຕະສວ່ ນເພີ ່ມຂື ໍ້ນເລື ໍ້ອຍໆ, ປະຕບິດັກການສກຶ ສາຊັນໍ້ ປະຖມົ ແບບບງັຄບັ ເຮດັ ໃຫອໍ້ດັຕາການເຂົ ໍ້າຮຽນເພີ ່ມຂື ໍ້ນ. ເຂົ ໍ້າໃຈ: ພດັທະນາການສກຶ ສາຕອງໍ້ດ າເນນີ ໄປຢ່ າງເປັນລະບບົ ຕ ່ ເນື ່ອງໃນທກູ ຊັນໍ້ທກູ ສາຍນ າທງັພກັ ລດັ ແລະ ເອກະຊນົ . ກາ ໄດ: ໍ້ຂະຫຍາຍໂຮງຮຽນອະນຸບານໃຫສໍ້າມາດຮບັນກັ ຮຽນເພີ ່ມຂື ໍ້ນຕາມລ າດບັ ເຊັ ່ນ: ເພີ ່ມຈາກ 8 % ໃນປີ2000 ມາເປັນ 16 % ໃນປີ2010 ມາເປັນ 22 % ໃນປີ2015 ແລະ 30 % ໃນປີ2020. ລບົ ລາໍ້ງຄວາມບ ່ ໝງັສໃືຫປໍ້ ະຊາຊນົ ໄດດໍ້ ງັລ່ ຸມນີ ໍ້ : ກ່ ຸມເປົ ໍ້າໝາຍອາຍຸ 15 – 40 ປີເພີ ່ ມຂື ໍ້ນຈາກ 83 % ໃນປີ 2000 ມາເປັນ 90 % ໃນປີ2020. 1.3 ນະໂຍບາຍລວມການສກຶສາລາວ. ຮບັ ຮູ: ໍ້ສາໍ້ງໃຫຄໍ້ ນົ ລາວມສີະຕຕີ ່ ລະບຽ-ກດົ ໝາຍຂອງບາໍ້ນເມອືງ, ສາໍ້ງຄວາມເກັ ່ງກາໍ້ທາງດາໍ້ນວຊິ າ ສະເພາະ, ວຊິາການເຮດັ ໃຫກໍ້ ານສກືສາວຊິາທຽບເທົ ່າກບັມາດຖານຂອງສາກນົ ເທື ່ອລະກາໍ້ວ. ເຂົ ໍ້າໃຈ: ພດັທະນາການສກືສາເດກັ ກອ່ນໄວຮຽນ, ພອມໍ້ ທງັປັບປຸງ ແລະ ຂະຫຍາຍໂຮງຮຽນລຽໍ້ງເດກັ ອະນຸບານໃຫໄໍ້ດຫໍ້ າຍ. ຂະຫຍາຍການສກຶ ສາໄປສ່ ູເຂດຫ່າງໄກສອກຫ ກີ ,ສາໍ້ງເງ ື ່ອນໄຂໂອກາດໂດຍສະເພາະແມ່ນ ຜູທໍ້ ີ ່ທຸກຍາກຂາດເຂນີໃຫໄໍ້ດຮໍ້ ບັການສກຶ ສາຮ ່າຮຽນ ແລະ ນ າໄປໃຊໃໍ້ນອານາຄດົ ,ສ າລບັການຈດັການຮຽນການ ສອນແມ່ນໃຫສໍ້ ອດຄ່ ອງກບັນະໂຍບາຍການສກືສາວ່າດວໍ້ ຍການນ າໃຊເໍ້ອກະສານ 3 ລກັ ສະນະ 5 ຫ ກັ ມູນການ ສກຶ ສາ. ຊັນໍ້ມດັທະຍມົ ສກສາຕອນຕົນໍ້ສກຶ ນະໂຍບາຍການສກຶ ສາຂອງ ສ ປ ປ ລາວ ວ່າດວໍ້ຍການນໃຊເໍ້ອກະສານ 3 ລກັ ສະນະ 5 ຫ ກັ ມູນການສກຶ ສາ. 1.ລກັ ສະນະຊາດ. ການສກຶ ສາທີ ່ ມລີກັ ສະນະຊາດໝາຍເຖິງການສກຶ ສາຕອໍ້ ງເເມ່ນຂອງຊາດ ແລະ ຮບັ ໃຊກໍ້ ານສກຶ ສາ ຕອໍ້ງເເມ່ນການສກຶ ສາຂອງຊາດທີ ່ມເີອກະລາດເປັນເຈົ ໍ້າຕນົ ເອງ ແລະ ຕອໍ້ງຮບັ ໃຊທໍ້ ີ ່ ສາໍ້ງສາປະເທດຊາດນ າເອາົ ຄວາມສຸກມາໃຫຄໍ້ ນົ ລາວແລະ ນ າເອາົຄວາມສວີ ໄິລ.ຄວາມຈະເລນີກາໍ້ວໜາໍ້ມາໃຫປໍ້ ະເທດຊາດ ( ທ່ານສອນ ພມົ ວຫິ ານ 1974 ຊາໍ້ບຊມື ເເນວທາງການສກຶ ສາຂອງພກັ ຕັ ໍ້ງໜາໍ້ຂະຫຍາຍພາລະກດິການສກຶ ສາ ໜາໍ້ 39 ) 2.ລກັ ສະນະວທິ ະຍາສາດທີ ່ທນັສະໄໜ. ການສກຶ ສາທີ ່ມລີກັ ສະນະວທິ ະຍາສາດ ແລະ ທນັສະໄໜໝາຍເຖງິການສກຶ ສາທີ ່ອງີໃສ່ຫ ກັ ການ ແລະ ວທິ ກີນທາງວທິ ະຍາສາດເຕກັ ໂນໂລຊເີຂົ ໍ້າໃນການນ າໃຊຄໍ້ວາມກາໍ້ວໜາໍ້ທາງວທິ ະຍາສາດເຂົ ໍ້າໃນການສກຶ ສາ.ຕອໍ້ງ ມລີກັ ສະນະວທິ ະຍາສາດໝາຍຄວາມວ່າເນື ໍ້ອໃນການສອນຕອໍ້ງເອາົສດັຈະທ າເອາົວທິ ະຍາສາດເປັນຫ ກັ ໃນການ

9 ສກຶ ສາທີ ່ ທນັ ສະໄໜພອໍ້ ມເສບີ ບດົ ບາດຂະຫຍາຍບດົ ຮຽນມູນເຊື ໍ້ອອນັ ດງີາມຂອງຊາດ.(ໄກ່ ສອນ ພມົ ວຫິ ານ 1974 ຊາບຊມື ເເນວທາງການສກຶ ສາາຂອງພກັ ຕັ ໍ້ງໜາໍ້ຂະຫຍາຍພາລະກດິການສກຶ ສາໜາໍ້ທີ41 ). 3.ລກັ ສະນະມະຫາຊນົ . ການສກຶ ສາທີ ່ ເປັນລກັ ສະນະມະຫາຊນົໝາຍເຖງີການສກຶ ສາເພື ່ອທຸກຄນົ ໂດຍດ າເນນີໄປບນົ ພື ໍ້ນຖານ ການສກຶ ສາທີ ່ມສີ່ ວນຮ່ ວມສະໜບັສະໜຸນຂອງປະຊາຊນົການສກຶ ສາຕອໍ້ງມລີກັ ສະນະມະຫາຊນົຄວາມໝາຍວ່າ ຕອໍ້ງເອາົມະຫາຊນົກ່ອນອື ່ນເເມ່ນປະຊາຊນົ ຜອໍ້ ອກແຮງງານບນັດາເຜົ ່າເປັນເປົ ໍ້າໝາຍຮບັ ໃຊໍ້ເເລະ ກ ່ຕອໍ້ງອງີໃສ່ ມະຫາຊນົ ເພື ່ອການສກຶ ສາ. ( ໄກສອນ ພມົ ວຫິ ານ 1974 ຊາບຊມື ເເນວທາງການສກຶ ສາຂອງພກັ ຕັ ໍ້ງໜາຂະຫຍາຍ ໍ້ ພາລະກດິການສກຶ ສາ ). 1.ຄຸນສມົ ບດັການສກຶ ສາ. ຄຸນສມົ ບດັໝາຍ:ເຖງີພດຶທກິ າ ທີ ່ສະເເດງອອກຂອງບຸກຄນົ ,ກ່ ຸມຄນົທີ ່ສະແດງອອກ ແລະ ສງັຄມົ ນອກ ນັນໍ້ ໃນຄວາມໝາຍເເຄບຄຸນສມົ ບດັໝາຍເຖງີ:ຄວາມດ,ີການປະພດຶທີ ່ມລີກັ ສະນະປະຈາ ຕວົ ,ຄຸນສມົ ບດັ ສກຶ ສາ ໝາຍເຖງີການສກຶ ສາເພື ່ອໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນເປັນຄນົດມີ ຄີຸນລກັ ສະນະຕາມຄວາມຕອໍ້ງການທາງດາໍ້ນເເນວຄດິທດັສະນະ ຄ່ານຍິມົ ແລະ ພດຶຕກິ າທີ ່ ສະແດງອອກຄຸນສມົ ມບີດົບາດໃນການສາໍ້ງພນົ ລະເມອືງໃຫເໍ້ເກ່ປະເທດຊາດເພື ່ອໃຫໍ້ ສງັຄມົ ມຄີວາມຍຸດຕທິ າສວິ ໄິລມຄີວາມສະຫງບົປາດສະຈາກຄວາມຂດັ ເເຍ່ງ ແລະ ຫຸ ດພົນໍ້ ຈາກປະກດົ ການ ຫຍ ທໍ້ ຕໍ້່າງໆ 2.ປັນຍາສກຶ ສາ. ປັນຍາໝາຍເຖງີ:ຄວາມຮອບຮູໍູ້ຄວາມສະຫ າດທີ ່ ເກດິຈາກການຮຽນ ແລະ ການຄົນໍ້ຄດິ.ປັນຍາສກຶ ສາ ໝາຍເຖີງ: ປັນຍາເພື ່ ອໃຫຜໍູ້ຄໍ້ ດິຮຽນມຄີວາມຮູ, ໍ້ຄວາມສາມາດ, ຄວາມສະຫ າດ ເເລະ ທດັ ສະນະປະຈ າຕວົທີ ່ ຈາ ເປັນໃນການຮຽນຮູກໍ້ ານດ າລງົຊວິດິ ,ການປະກອບອາຊບີ ແລະ ການສກຶ ສາເເບບຕ ່ ເນື ່ອງຕະຫ ອດຊວີດິ ໂດຍ ເນັນໍ້ຜູຮໍ້ ຽນເປັນສ າຄນັ ແລະ ສາມາດຮຽນຮູໍ້ແລະ ພດັທະນາຕນົ ເອງໄດຕໍ້າມຄວາມສາມາດຂອງຕນົ ເອງ. 3.ເເຮງງານສກຶ ສາ. ເເຮງງານໝາຍເຖງີການເຮດັວຽກດວໍ້ ຍກາ ລງັກາຍເເຮງງານໝາຍເຖງີຄວາມສາມາດທາງດາໍ້ນຮ່າງກາຍ ມນັສະໝອງສະຕປິັນຍາຄວາມຊ ານານຂອງຄນົ ເເຮງງານສກຶ ສາຄກື ານສກຶ ສາທີ ່ ເນັນໍ້ ໃຫຜໍ້ ູໍູ້ຮຽນມຄີວາມຮູຄໍ້ ວາມ ສາມາດ ແລະ ທກັ ສະໃນການອອກເເຮງງານເຕກັ ນກິວທິ ະຍາການມກີ ານຈດັຕັ ໍ້ງມສີະມດັຕະພາບສູງສາໍ້ງສມີ ເືເຮງ ງານໂດຍຜ່ານການຝຶກອບົ ຮມົ ວຊິ າຊບີຂັນໍ້ ພື ໍ້ນຖານໃຫເໍ້ເກ່ ຜູອໍ້ ອກເເຮງງານທີ ່ ບ ່ ໄດເໍ້ຝິກມາກ່ອນເພື ່ ອສາໍ້ງຄວາມ ສາມາດໃນການອອກເເຮງງານໂດຍການຍກົ ລະດບັ ວຊິ າຊບີແກ່ ຜູອໍ້ ອກເເຮງງານທີ ່ ມເີເຮງງານກ່ ອນເເລວໍ້ ໃຫມໍ້ ີ ຄວາມສ ານຊິ ານານເພື ່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕອໍ້ງການຂອງຕະຫ າດເເຮງງານໃນເເຕ່ ລະໄລຍະກດົໝາຍວ່າດວໍ້ ຍ ເເຮງງານ 2006 ໜາໍ້1-2. ເເຮງງານສກຶ ສາມບີດົບາດສ າຄນັ ໃນການຊ່ ວຍການພດັທະນາໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນມຄີວາມຮູທໍ້ າງດາໍ້ນວຊິ າສະເພາະ ແລະ ວຊິາຊບີມຄີວາມສາມາດສມົ ທບົການອອກເເຮງງານດວໍ້ຍມນັສະໜອງກບັການອອກເເຮງງານດວໍ້ຍກາ ລງັກາຍ ຫ ື

10 ດວໍ້ ບຕນີມເືຮດັ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນສາມາດຊ່ ວຍຕວົ ເອງໃນການດ າລງົຊວີ ດິ ມກີ ານຜະລດິ ມລີ າຍຮບັ ແລະ ພດັ ທະນາ ສງັຄມົ . 4.ພາລະສກຶ ສາ. ພະລະໝາຍເຖິງ:ກ າລງັເຮື ່ ອເເຮງພະລະສກຶ ສາໝາຍເຖີງການສກຶ ສາໃນທາງອອກກ າລງັກາຍ ແລະ ເພື ່ອໃຫຮໍ້່າງກາຍສຸຂະພາບເເຂງເເຮງພະລະສກຶ ສາເນັນໍ້ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນໃຊກໍ້ ດິຈະກ າການເຄື ່ອນໄຫວການອອກກ າລງັ ກາຍ,ການຫ ີ ໍ້ນເກມ( ເເບບຫ ີ ໍ້ນຕ່າງໆ ) ການຫ ີ ໍ້ນກລິາເປັນເຄື ່ອງມໃືນການພດັທະນາດາໍ້ນຮ່າງກາຍ,ຈດິໃຈ,ອາລມົ ສງັຄມົ ສະຕປິັນຍາໃຫສໍ້ມົ ບູນ. ສຸຂະສກຶ ສາເເມ່ນການເສມີ ສາໍ້ງກ່ ຽວກບັ ສຸຂະພາບອະນາໄມການປໍ້ອງກນັ ບ ່ ໃຫເໍ້ກດິພະຍາດ ແລະ ການຮກັ ສາໃຫມໍ້ ສີຸຂະພາບເເຂງເເຮງຢ່ ູສະເໝສີຸຂະພາບສກຶ ສາເນັນໍ້ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນມຄີວາມຮູຄໍ້່ານຍິມົ ພດຶຕກິ າ ແລະ ການປະຕບິດັກ່ ຽວກບັ ສຸຂະພາບເພື ່ອໃຫຈໍ້ ະເລນີ ເຕບີ ໂຕ ແລະ ພດັທະນາການກບັສມົ ໄວອາຍຸ.ຄນົມສີຸຂະພາບ ກາຍ ແລະ ຈດິໃຈຍ່ອມຈະມຄີວາມສຸກ,ມຄີວາມສາມາດຮຽນ ຫ ືປະຕບິດັໜາໍ້ທີ ່ ໄດຢໍ້່ າງເຕມັ ສ່ວນ. 5.ສລິະປະສກຶ ສາ. ສລິະປະສກຶ ສາມຄີວາມໝາຍຄ:ືໝາຍເຖງີສມີ ສືມີ ທື າງການຊ່າງການປະດບັ ເຮດັ ໃຫຈໍ້ ດິໃຈພສິະດາໍ້ນ ຕ່າງໆຄວາມງດົງາມຄວາມອ່ ອນໂຍນຄວາມພາກພຽນປານດີການສະເເດງອາລມົ ສະເທອືນໃຈໃຫເໍ້ຫນັ ປະຈກັ ຫດັ ຖະກ າ,ວຈິ ດິສນິ ເປັນຕົນໍ້ .ສລິ ະປະສກຶ ສາໝາຍເຖີງການຮຽນສລິ ະປະໂດຍເນັນໍ້ ເຖີງໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນມຄິວາມຮູໍ້ ແລະ ທກັ ສະກ່ ຽວກບັຄວາມຄດິສາໍ້ງສນັ ເຫນັຄຸນຄ່າທາງສລິະປະ ແລະ ນາ ໃຊໃໍ້ນຊວິດິປະຈາ ວນັ . 1.4 ຫ ກັ ສູດຊັນໍ້ມດັທະຍມົ ສກຶສາຕອນຕົນໍ້. ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານສະຖານບນັຄົນໍ້ຄວໍ້າວທິ ະຍາສາດການສກຶ ສາ 2010. ຊັນໍ້ມດັທະຍມົ ສກຶ ສາຕອນຕົນໍ້ ແມ່ນການສກືສາຖດັຈາກຊັນໍ້ປະຖມົ ສກຶ ສາຂື ໍ້ນໄປ ແລະ ເປັນການສກຶ ສາຂັນໍ້ພຶ ໍ້ນຖານ ເຊງິມກີ າ ນດົ ເວລາຮຽນ 4 ປີ. ຫ ກັ ການ. 1. ຫ ກັ ສູດຊັນໍ້ມດັທະຍມົ ສກຶ ສາຕອນຕົນໍ້ເປັນຫ ກັ ສູດທີ ່ນາ ໃຊເໍ້ປັນເອກະພາບກນັໃນທົ ່ວປະເທດ; 2. ເປັນຫ ກັ ສູດທີ ່ ຮບັ ປະກນັ ການສາໍ້ງຄນົ ຮຸ່ນໃໝ່ ໄປຕາມທດິ ທີ ່ ສອດຄ່ ອງກບັ ການພດັ ທະນາ ເສດຖະກດິ - ສງັຄມົ ຂອງປະເທດ,ມລີກັ ສະນະຊາດ,ວທິ ະຍາສາດ ແລະ ທນັ ສະໄໝ,ມລີກັ ສະນະມະຫາຊນົ ແລະ ຫຍບັຫຍ ໍ້ ເຂົ ໍ້າກບັມາດຕາຖານຂອງສາກນົ ເທື ່ອລະກ່ວາ 3. ສົ ່ງເສມິ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນໄດພໍ້ ດັທະນາ ແລະ ຮຽນຮູຢໍ້່ າງຕ ່ ເນື ່ອງ ໂດຍຖຜືູຮໍ້ ຽນມຄີວາມສ ່າຄນັທີ ່ສຸດ ແລະ ຮບັປະກນັ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນໄດເໍ້ສມີ ຂະການຮຽນຂອງຕນົຕາມຄວາມສາມາດ ໃນການສກື ສາຕ ່ ໃນລະດບັສູງຂື ໍ້ນໄປ ຫ ປືປະກອບ ອາຊບີ; 4. ການຮຽນທດິສະດຕີອໍ້ງໄປຄຽງຄ່ ູກບັພາກປະຕບີດັຕວົຈງິ;

11 5. ເນື ໍ້ອຫ ກັ ສູດຕອໍ້ງງກວມເອາົ 5 ຫ ກັ ມູມການສກືສາຄ:ືຄຸນສມົ ບດັສກືສາດ,ປັນຍາສກືສາ,ແຮງງານສກືສາ,ພາລະ ສກື ສາ, ແລະ ສລິ ະປະສກື ສາ,ເນື ໍ້ອໃນການຮຽນຕອໍ້ງມຄີວາມສ າຄນັ ,ມປີະໂຫຍດ ແລະ ສາມາດນ າໃຊເໍ້ຂົ ໍ້າໃນ ການດ າລງົຊວິດິຕວົຈງິໄດ.ໍ້ ຈດຸ ໜາຍຫ ກັ ສູດ ບົນພຶ ໍ້ນຖານຄວາມຮູໍ້ແລະ ປະສົບການທີ ່ ໄດຮໍ້ ຽນຢ່ ູຊັນໍ້ ປະຖົມສືກສາ, ຈຸດໝາຍສ າລັບຊັນໍ້ ມດັທະຍມົ ສກືສາຕອນຕົນໍ້ ແມ່ນ ເນັນໍ້ການສກືສາໃຫນໍ້ກັ ຮຽນມຄີວາມຮູພໍ້ ື ໍ້ນຖານ,ມຄີວາມສາມາດ ແລະ ທດັສະ ທີ ່ ຈ າເປັນສ າລບັ ການຮຽນຕ ່ ແລະ ການດ າລງັຊດິ ວດິ ຫ ປື ະກອບອາຊີບ;ມຄີຸນສມົ ບດັ ສນິ ທ າປະຕວິ ດັ ແລະ ກາຍເປັນພນົລະເມອືງດຂີອງຊາດ ດັ ່ງນີ ໍ້ : 1. ສົ ່ງເສີມໃຫນໍ້ ກັ ຮຽນໄດຮໍ້ ບັ ການພດັ ທະຢ່ າງຮອບດາໍ້ນ ແລະສມົ ສ່ ວນ ທງັທາງດາໍ້ນຮ່ າງກາຍ ແລະ ຈດິໃຈ; ມຸ່ງໃຫນໍ້ກັ ຮຽນເກດິຄວາມຄດິ,ເຂົ ໍ້າໃຈ ແລະ ຮູຈໍ້ກັ ຕນົ ເອງໃນດາໍ້ນຄວາມສາມາດ ແລະ ຄວາມ ຖະໜດັ ເພຶ ່ອກ່ ຽມຕວົ ເຂົ ໍ້າອາຊບີ; 2. ຊ່ອຍໃຫນໍ້ກັ ຮຽນໄດພໍ້ ດັທະນາຄວາມສາມາດພຶ ໍ້ນຖານໃນການແກບໍ້ນັຫາໃນການຮຽນ ແລະ ການດ າລງົ ຊວິດິປະຈາ ວນັ ;ມທີ ກັ ສະໃນການຮຽນ ແລະ ມປີະສບົການໃນການສື ່ສານ,ການສະແດງອອກກ່ ຽວກບັ ຄວາມຮູສໍ້ກື ,ພາສາຕ່າງປະເທດ,ເຕກັ ນກິ ແລະ ວຊິາຊບີ; 3. ມີຄວາມຮູໍ້ແລະ ທັກສະພຶ ໍ້ນຖານທາງດາໍ້ນພາສາລາວ,ຄະນິດສາດ,ວິທະຍາສາດທ າມະຊາດ, ວທິ ະຍາສາດສງັຄມົ ,ລະບຽບກດົໜາຍ,ເຕກັ ໂນໂລຊຂີ ມໍ້ ູມຂ່າວສານ (ICT) ພາລະສກື ສາ,ສລິະປະສກື ສາ,ພາສາຕ່າງປະເທດ,ເຕກັ ນກິ ແລະ ວຊິາຊບີ; 4. ຮູຮໍ້ກັ ສາສຸຂະພາບໃຫແໍ້ຂງແຮງ,ຮກັ ສາຄວາມສະອາດ ແລະ ປົກປັກຮກັ ສາສິ ່ ງແວວລວໍ້ມມຄີວາມສວີໄິລ ທາງດາໍ້ນຈດິໃຈ ແລະ ມສີລິະປະ; 5. ມຄີວາມພູມໃຈ ແລະ ເຫນັ ຄຸນຄ່າຂອງພາສາລາວ ສລິ ະປະ ວດັ ທະນາທ າລາວ ແລະຮບິ ຄອງປະເພດ ນລິາວ;ມຄີວາມຕື ່ມຕມົ ປະພດຶປະຕບີດັຕາມຮບິຄອງປະເພດນີແລະ ວດັທະນາທ າລາວ,ມມີ າລະຍາດທີ ່ ດ,ີມລີະບຽບວໄີນ ແລະ ມຄີຸນສມົ ບດັສນິທ າປະຕວີດັ ; 6. ຮກັ ບາໍ້ນເກດິເມອືງນອນ, ຮກັ ຊາດລາວ ແລະ ຮກັ ລະບອບປະຊາທປິະໄຕປະຊາຊນົ ;ປູກຝັງໃຫນໍ້ກັ ຮຽນ ມຄີ່ານຍີມົ ເປັນເຈົ ໍ້າຕນົ ເອງ ແລະ ສາໍ້ງຄວາມເຂັມໍ້ ແຂງດວໍ້ຍຕນົ ເອງ. ໂຄງສາໍ້ງຫ ກັ ສູດ ໂຄງສາໍ້ງຫ ກັ ສູດຊັນໍ້ ມດັ ທະຍມົ ສກື ຕອນຕົນໍ້ ປະກອບດວໍ້ ຍວຊິ າຮຽນ,ກດິ ຈະກ າຂອງຫອໍ້ ງ ແລະ ໂຮງຮຽນ,ກດິຈະກາ ນອກຫ ກັ ສູດ ແລະ ກດິຈະກາ ແນະນາ ອາຊບີ. ວຊິ າຮຽນ ສ າລບັ ຊັນໍ້ ມດັ ທະຍມົ ສືກສາຕອນຕົນໍ້ ປະກອບດວໍ້ ຍ 9 ກ່ ຸມວິຊາຄື:ພາສສາລາວ ແລະ ວນັ ນະຄະດ,ີຄະນດິ ສາດ,ວທິ ະຍາສາດທ າມະຊາດ,ວທິ ະຍາສາດສງັຄມົ ,ສກື ສາພນົ ລະເມອື ງ,ເຕກັ ໂນໂລຊີ, ສນິລະປະສກື ສາ,ພາລະສກືສາ ແລະ ພາສາຕ່າງປະເທດ. ໃນ 9 ກ່ ຸມວຊິ າດັ ່ງກ່າວຍງັໄດແໍ້ບ່ງອອກເປັນ 14 ວຊິ າ ດັ ່ງນີ ໍ້ .:ພາສາລາວ ແລະ ວນັ ນະຄະດີ,ຄະນດິ ສາດ,ວທິ ະຍາສາດທ າມະຊາດ,ປະຫວດັ ສາດ,ພູມສາດ, ສກື ສາ ພນົລະເມອືງ,ພຶ ໍ້ນຖານວຊິາຊບີ,ເຕກັ ໂນໂລຊຂີ ມໍ້ ູມຂ່າວສານການສື ່ສານ,ສນິລະປະດນົຕ,ີສນິລະປະກາ ,ພາລະສກື

12 ສາ,ພາສາອງັກດິ ແລະ ພາສາຝຣັ ່ງ.ນອກນັນໍ້ ຍງັມວີຊີ າພາສາຕ່າງປະເທດທີ ່ 3 ອື ່ ນໆຕື ່ມອກິ ເຊັ ່ນ: ພາສາຫຽວດ ນາມ,ພາສາຈນິ,ຢີ ່ ປ່ ຸນ,ເປັນຕົນໍ້. ກດິຈະກ າຂອງຫອໍ້ງ ແລະ ໂຮງຮຽນ : ໜາຍເຖງິກດິຈະກ າຕ່າງໆທີ ່ກ່ ຽວກບັການສກືສາອມົ ຮບົແນວຄດິ ຄຸນສມົ ບດັ , ການຈດັຕັ ໍ້ງ ແລະ ລະບຽບວໄິນເຊັ ່ນ: ການສະຫຸ ບປະຈ າອາທດິ ,ປະຈາ ເດອຶນ,ການເຄາົລບົທຸງຊາດ ໃນວນັຈນັ ເປັນຕົນໍ້. ກດິຈະກາ ນອກຫ ກັ ສູດ:ໜາຍເຖງິກດິຈະກາ ຕ່າງໆທີ ່ ເຄື ່ອນໄຫວນອກກເວລາຮຽນເຊັ ່ນ:ການສະຫອ ງວນັ ສ າຄນັຕ່າງໆທາງປະຫວດັສາດ, ການເຄື ່ອນໄຫວຂອງອງົການຈດັຕັ ໍ້ງເຍາົວະຊນົ , ຊາວໜ່ ຸມ, ແມ່ຍງິ,ການເຝິກແອບ ແລະ ແຂ່ງຂນັ ສນິລະປະ, ກລິ າ, ຖາມຕອບວທິ ະຍາສາດ, ການອອກແຮງງານລວມເພື ່ອທ າຄວາມສະອາດຫອໍ້ງ ຮຽນ, ໂຮງຮຽນ ກດິ ຈະກ າປົກປັກຮກັ ສາສິ ່ ງແວດລວໍ້ ມ, ການເຄື ່ ອຶ ນໄຫວເພື ່ ອສະທາລະນະປະໂຫຍດ ແລະ ອື ່ນໆ. ກດິຈະກ າແນະນ າອາຊບີ : ໜາຍເຖິງກດິ ຈະກ າການເຝິກອບົ ຮມົ ເພື ່ ອໃຫນໍ້ ກັ ຮຽນມຄີວາມຮູໍ້ແລະ ປະສບົການໃນການຊອກຮູຂໍ້ ມໍ້ ູມຂ່າວສານກ່ ຽວກບັອາຊບີ , ຮູທໍ້ ດິທາງໃນການຄດັ ເລອືກອາຊບີທີ ່ ເໜາະສມົ ກບັ ຕນົ ເອງໃນອານາຄດົ ແລະ ຮກັ ການອອກແຮງງານ. ເນື ໍ້ອການເຝິກອບົ ຮມົ ແນະນ າອາຊບີລວມມຂີ ມໍ້ ູມກ່ ຽວກບັ ສະພາບການພດັທະນາເສດຖະກດິ-ສງັຄມົ ຂອງປະເທດ-ແລະ ທອໍ້ງຖິ ່ ນໃນປັດຈບຸ ນັກກ ່ຄອືານາຄດົ ,ອາຊບີຕ່າງໆ ,ສະຖານທີ ່ສກຶ ສາວຊີາຊບີ ແລະ ອື ່ນໆພອໍ້ມກນັນັນໍ້ກ ່ໜອງຄວາມຮູຕໍ້່າງໆເພຶ ່ອຊ່ ອຍໃຫນໍ້ ກັ ຮຽນສາມາດປະເມນິ ຕນົ ເອງ, ກະກຽມຄວາມພອໍ້ມໃຫຕໍ້ນົ ເອງເພຶ ່ອເລອືກອາຊບີທີ ່ ເໜາະສມົ ກບັຄວາມຮູ, ໍ້ ຄວາມສາມາດ ແລະ ພອນ ສະຫວນັຂອງຕນົ ເອງ ພອໍ້ມທງັສອດຄ່ອງກບັຄວາມມຸ່ງຫວງັຂອງຕນົ ເອງ ແລະ ຄອບຄວົ . ການຈດັຕັ ໍ້ງການຮຽນ - ການສອນ. ການຈດັ ຕັ ໍ້ງການຮຽນ-ການສອນສ າລັບຊັນໍ້ ມດັ ທະຍົມສືກສາຕອນຕົນໍ້ ໃນສົກຮຽນໜື ່ ງແບ່ ງອອກເປັນ 2 ພາກສ່ ວນ. ພາກຮຽນທີ ່ 1 ເລີ ່ມແຕ່ ເດອຶ ນກນັ ຍາ (9) ເຖງິເດອຶ ນມງັກອນ (1) ;ພາກຮຽນທີ ່ 2 ເລິ ່ມແຕ່ ເດອຶ ນ ກຸມພາ (2) ເຖິງທາໍ້ຍເດຶອນພຶດສະພາ (5) ;ສະເພາະຕົນໍ້ ເດຶອນມຖີ ຸນາ (6) ເປັນໄລຍະທວນຄືນ ແລະ ສອບເສງັ. ສກົ ຮຽນໜື ່ ງໃຫມໍ້ ໄີລຍະເວລາຮຽນຕວົ ຈງິບ ່ຫຸ ດ 33 ອາທດິ ແລະ ອກິ 5 ອາທດິ ແມ່ນແຮໄວສ ່າລບັ ການກະກຽມ, ການທວນຄນື, ກວດກາ, ສອບເສງັ ແລະ ພກັ ໃນວນັບຸນຕ່າງໆ. ການກ ານດົ ເວລາຮຽນສ ່າລບັ ບຊັນໍ້ ມດັ ທະຍມົ ສກື ສາຕອນຕົນໍ້ : ຈ ານວນຊົ ່ ວໂມງຮຽນທງັໜດົ ປະມານ 990- 1.023 ຊົ ່ ວໂມງຕ ່ ສກົ ຮຽນ, ປະມານ 30-31 ຊົ ່ວໂມງ ຕ ່ ໜື ່ ງອາທດິ ແລະ ປະມານ 6-7ຊົ ່ວໂມງຕ ່ ວນັ . ຊົ ່ວໂມງ ຮຽນໜື ່ ງເທົ ່າກບັ 50 ນາທ. ີອາທດິໜື ່ ງຮຽນ 5 ວນັ . ການຈດັ ເວລາຮຽນສ າລບັຊັນໍ້ມດັທະຍມົ ສກືສາຕອນຕົນໍ້ ໃຫໍ້ ຈດັ ເປັນລາຍປີແລະ ລາຍພາກຮຽນ ໂດຍຄດິນ ໍ້າໜກັ ວຊິາຮຽນເປັນຊົ ່ວໂມງຕ ່ອາທດິ -ຕ ່ສກົ ຮຽນ. ການຈດັ ຕັ ໍ້ງການຮຽນ-ການສອນແຕ່ ລະວຊິ າ ໃຫອໍ້ ງີຕາມເວລາທີ ່ ກ ານດົ ໄວໃນຕາຕະລາງຂາໍ້ງເທງີ ແລະ ສາໍ້ງ ຕາຕະລາງລະອຽດຂອງໂຮງຮຽນ ຫ ືທອໍ້ງຖິ ່ ນຕື ່ມອກີ . ແຕ່ບາງວຊິາຈະຂ ອທິ ບິາຍເພິ ່ມຕື ່ມດັ ່ງນີ ໍ້ : - ວຊິ າພາສາລາວ ແລະ ວຊິ າວນັນະຄະດ:ີໃຫຈໍ້ ດັແບ່ງເວລາສ າລບັການຮຽນການສອນ ວຊິ າພາສາລາວ ( ມ.1 ມ. 4) 2 ຊົ ່ວໂມງຕ ່ອາທດິ ແລະ ວຊິາວນັນະຄະດີ( ມ.1 - ມ.4) 2 ຊົ ່ວໂມງຕ ່ອາທດິ . - ວຊິາປະຫວດັສາດ ແລະ ວຊິ າພູມສາດ: ໃຫຈໍ້ ດັແບ່ງເວລາສ າລບັການຮຽນການສອນວຊິ າປະຫວດັສາດ ແລະ ພູມສາດເປັນແຕ່ລະພາກຮຽນເຊັ ່ນ ມ.1 ພາຮຽນ 1 ພູມສາດ 1 ຊົ ່ວໂມງ ຕ ່ອາທດິ; ປະຫວດັສາດ 2 ຊົ ່ວໂມງ

13 ຕ ່ອາທດິ ; ພາກຮຽນທີ ່ 2 ພູມສາດ 2 ຊົ ່ວໂມງຕ ່ອາທດິ; ປະຫວດັສາດ1 ຊົ ່ວໂມງ ຕ ່ອາທດິ . ມ .2 ພາກຮຽນທີ ່ 1 ພູມສາດ 2 ຊົ ່ ວໂມງ ຕ ່ 1 ອາທດິ ;ປະຫວດັ ສາດ 1 ຊົ ່ ວໂມງຕ ່ 1 ອາທດິ ; ພາກຮຽນທີ ່ 2 ພູມສາດ 1 ຊົ ່ ວໂມງຕ ່ ອາທດິ , ປະຫວດັສາດ 2 ຊົ ່ວໂມງຕ ່ອາທດິ ; ສ່ ວນ ມ. 3 ແລະ ມ. 4 ໃຫຈໍ້ດັແບ່ງເວລາສ າລບັການຮຽນການສອນ ທງັສອງວຊິາ 2 ຊົ ່ວໂມງຕ ່ອາທດິເທົ ່າກນັ . - ວຊິາພຶ ໍ້ນຖານວຊິາຊບີ ແລະ ວຊິາເຕກັ ໂນໂລຊຂີ ມໍ້ ູນຂ່າວສານ ແລະ ການສື ່ສານ ( ICT): ສອງວຊິານິ ໍ້ຈະ ມເີວລາຮຽນວຊິ າ 1 ຊົ ່ ວໂມງຕ ່ ອາທດິ . ດັ ່ງນັນໍ້ , ເພື ່ ອໃຫສໍ້ ະດວກໃນການຈດັ ການຮຽນການສອນ, ຄູສາມາດ ການຈດັຕັ ໍ້ງການສອງສອນວຊິ າດັ ່ງກ່າວ ສະລບັກນັ ໄປເປັນແຕ່ລະອາທດິກ ໄດເໍ້ຊັ ່ນ:ອາທດິທີ ່ ໜື ່ ງສອນ ພຶ ໍ້ນນຖານ ວຊິ າຊບີ ( 2 ຊົ ່ ວໂມງຕ ່ ອາທດິ ), ອາທດິທີ ່ ສອງສອນວຊິ າເຕກັ ໂນໂລຊຂີ ມໍ້ ູນຂ່າວສານການສື ່ ສານ (2 ຊົ ່ ວໂມງຕ ່ ອາທດິ),ອາທດິທີ ່ສາມກສ ອນພຶ ໍ້ນຖານວຊິາຊບີ (2ຊົ ່ວໂມງຕ ່ອາທດິ)ສະຫ ບັກກນັ ໄປເລື ໍ້ອຍໆຈນົຈບົຫ ກັ ສູດ. - ວຊິາສລິະປະດນົຕີແລະ ວຊິ າສລິະປະກາ : ສອງວຊີານີກໍ້ ມ ເີວລາຮຽນວຊິ າລະ 1 ຊົ ່ວໂມງຕ ່ອາທດິ . ໃນ ການຈດັຕັ ໍ້ງການສອນຕວົຈງິນັນໍ້ຄູສາມາດດ າເນນິການສອນວຊິາລະ 1 ຊົ ່ວໂມງຕ ່ອາທດິ ຫ ືສອນຊົ ່ວໂມງຕ ່ອາທດິ ສະຫ ບັກນັ ໄປກໄ ດ.ໍ້ - ວຊິ າພາສາລາວຕ່າງປະເທດ: ວຊິ າພາສາຕ່າງປະເທດສ າລບັມດັທະຍມົ ສກື ສາຕອນຕົນໍ້ ປະກອບດວໍ້ ຍ ພາສາຕ່າງປະເທດທີ1 (ບງັຄບັ ) ແລະພາສາຕ່າງປະເທດທີ ່ ສອງ (ເລອືກ)ໂຮງຮຽນທົ ່ ວໄປແມ່ນໃຫພໍ້ າສາອງັກດິ ແມ່ນເປປັນພາສາຕ່າງປະເທດທີ ່ໜື ່ ງ;ສ່ ວນໂຮງຮຽນພເິສດເຊັ ່ນ:ໂຮງຮຽນທີ ່ ໃຊສໍ້ອງພາສາຝຣັ ່ງ-ລາວ,ຫວຽດ-ລາວ ເປັນຕົນໍ້ ໃຫຮໍ້ ຽນພາສສາຝຣັ ່ງ ພາສາຫວຽດນາມ,ພາສາຈນິ ຫ ພືາສາຍີ ່ປ່ ຸນ (ເລອືກ 1ພາສາ) ເປັນພາສາຕ່າງປະເທດ ທີ ່ 2;ສ່ ວນໂຮງຮຽນພເິສດໃຫຫຮໍ້ ຽນພາສາອງັກດິ ເປັນສາຕ່າງປະເທດທີ ່ ສອງ.ແຕ່ ລະອາທດິ ໃຫມໍ້ ເີວລາເຄື ່ ອນ ໄຫວກດິຈະກ າຂອງຫອໍ້ງ ແລະ ໂຮງຮຽນປະມານ 2 ຊົ ່ ວໂມງຕ ່ ອາທດິ ; ນອກນັນໍ້ ແຕ່ ລະຂັນໍ້ ຮຽນຄວນຈດັ ໃຫມໍ້ ີ ການເຄື ່ອນໄຫວກດິຈະກາ ນອກຫ ກັ ສູດນອກເວລາຮຽນຢ່ າງໜວໍ້ ຍເດອຶນລະ 4 ຊົ ່ວໂມງ; ຈດັຕັ ໍ້ງການເຄື ່ອນໄຫວ ກດິຈະກາ ແນະນາ ອາຊບີສ ່າລບັ ມ . 4 ປະມານ 2 ຊົ ່ວໂມງຕ ່ ເດອືນ. ການຮຽນການສອນຕາມຫ ກັ ສູດລາຍວຊິ າຕ່າງໆນັນໍ້ , ນອກຈາກປື ່ ມແບບຮຽນແລວໍ້ ຕອໍ້ງສົ ່ງເສມີ ການນ າໃຊສໍ້ ື ່ການຮຽນການສອນຫ າຍຢ່ າງເຂົ ໍ້າໃນການຮຽນການສອນເຊັ ່ນ:ນ າໃຊສໍ້ ື ່ ສິ ່ ງພມິ , ສື ່ ເອເລກັ ໂຕຣນກິ / ເຕກັ ໂນໂລຊ, ີອຸກປະກອນປະກອບການສອນ,ເຄື ່ອງທດົລອງ. ສົ ່ງເສມີ ການນາ ໃຊວໍ້ທິ ຮີຽນ ແລະ ວທິ ສີອນແບບ ຕັ ໍ້ງໜາໍ້ທີ ່ຫ າກຫ າຍ. ຄູສາມາດອວີໃສ່ປື ່ ມແບບຮຽນ ແລະ ປື ່ ມຄ່ ູມື ໍ້ຄູທີ ່ກະຊວງສກືສາທີ ່ການສະໜອງໃຫເໍ້ປັນພຶ ໍ້ນ ຖານ ແລວໍ້ ນາ ໄປສກືສາ, ແຕ່ງບດົສອນ ແລະ ດ າເນນິການສອນຢ່ າງມຫີ ວົຄດິປະດດິສາໍ້ງເພື ່ອໃຫເໍ້ກດິປະໂຫຍດ ສູງສຸດໃຫແໍ້ກ່ນກັ ຮຽນ ແລະ ບນັລຸຕາມຈປຸ ະສງົຂອງຫ ກັ ສູດລາຍວຊິາຕ່າງໆເປັນຢ່ າງດ.ີ ຫ ກັ ສູດທອໍ້ງຖິ ່ ນ ຫ ັກສູດທອໍ້ ງຖິ ່ ນໜາຍເຖິງຫ ັກສູດລະດັບແຂວງ, ນະຄອນ ແລະ ລະດັບໂຮງຮຽນ. ການ ພດັທະນາຫ ກັ ສູດທອໍ້ງຖິ ່ ນແມ່ນ: ການນ າເອາົຫ ກັ ສູດລະດບັ ຊາດມາປັບປຸງໃຫສໍ້ ອດຄ່ ອງກບັ ສະພາບທອໍ້ງຖິ ່ ນ ແລະ ເພື ່ອໃຫເໍ້ໜາະສມົ ກບັຜູຮໍ້ ຽນ. ຈດຸ ປະສົ ່ງຂອງຫ ກັ ສູດທອໍ້ງຖິ ່ ນແມ່ນເພື ່ອໃຫນໍ້ ກັ ຮຽນໄດຮໍ້ ຽນຮູລໍ້ ກັ ສະນະ ເດັ ່ນ ແລະ ປະສມົ ການທີ ່ ເປັນພູມປັນຍາທອໍ້ງຖິ ່ ນ ກ່ ຽວກບັມູນເຊື ໍ້ອ ຫ ືຄວາມໂດນເດັ ່ນທາງດາໍ້ນວດັທະນາທ າ, ຮບິ ຄອງປະເພດນ, ີປະຫວດັ ສາດ, ພູມສາດ, ສນິ ລະປະ, ວນັ ນະຄະດີ, ກລິ າກາຍະກ າ, ຫດັ ຖະກ າ, ປ່ າໄມ,ໍ້ ການທ່ ອງທ່ ຽວ ແລະ ອື ່ ນໆ. ການສບັ ຊອໍ້ ນເນື ໍ້ອການຮຽນການສອນແມ່ນໃຫອໍ້ງິໃສ່ຫ ກັ ສູດແຫ່ງຊາດ ແລວໍ້ ປັບ ປ່ ຽນບາງເນື ໍ້ອໃນ ຫ ືຫວົ ຂ ໍ້ໂດຍເອາົສິ ່ ງທີ ່ ເປັນພູມປັນຍາຂອງທອໍ້ງຖິ ່ ນມາເພີ ່ມໃສ່ ຫ ືປ່ ຽນແທນໃສ່ .ການກ ານດົ

14 ເວລາຮຽນຕາມຫ ກັ ສູດທອໍ້ງຖິ ່ ນນອໍ້ ຍ ຫ ືຫ າຍແມ່ນອງີຕາມຈດຸ ພເີສດຂອງແຕ່ ລະວຊິ າສູງສຸດບ ໃຫເໍ້ກນີ 20% ຂອງເວລາຮຽນທງັໜດົ ຂອງວຊິ ານັນໍ້ ໆໃນແຕ່ ລະສກົ ຮຽນ. ການຈດັຕັ ໍ້ງປະຕບີ ັສ ່າລບັການປະຕບີດັ ຕວົ ຈງີກ່ ຽວ ກບັຫ ກັ ສູດທອໍ້ງຖິ ່ ນ, ກະຊວງສກືສາທກີ ານຈະຄົນໍ້ຄວໍ້າ ແລະ ອອກຂ ກໍ້ າ ນດົ ເພີ ່ມຕື ່ມອກີຕ່າງຫ່າງ. ການປະເມນີຜນົການຮຽນ ການປະເມນິຜນົ ການຮຽນເປັນຂະບວນການທີ ່ ນ າໃຊໍ້ເພື ່ ອພດັທະນາຄຸນນະພາບຂອງນກັ ຮຽນ . ຈາກຝົນການປະເມນິຈະໄດຂໍ້ ມໍ້ ູນທີ ່ ຈະສະແດງເຖິງພດັ ທະນາການ,ຄວາມກວໍ້ າໜາໍ້ ແລະ ຄວາມສ ່າເລດັ ຂອງ ນກັ ຮຽນ ພອໍ້ມທງັໄດຂໍ້ ມໍ້ ູນກ່ ຽວກບັຈດຸ ທີ ່ຍງັຄງົຂາໍ້ງເຊິ ່ ງຈະເປັນປະໂຫຍດຕ ່ການປັບປຸງ ຫ ືສົ ່ງເສມີ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນໄດໍ້ ຮບັການພດັທະນາ ແລະ ຮຽນຮູຢໍ້່ າງເຕມັ ສ່ ວນ,ດັ ່ງນັນໍ້, ການປະເມນິຜນົການຮຽນຈື ່ ງຄວນມຫີ າຍລະດບັ ເຊັ ່ນ: ລະດບັ ຂັນໍ້ ຮຽນ.ຊັນໍ້ ຮຽນ,ໂຮງຮຽນ,,ແຂວງ ແລະ ລະດບັ ຊາດ;ການປະເມນິຜນົ ນ າໃຊຫໍ້ າຍຮູບແບບເຊັ ່ນ: ການ ປະເມນີຜນົ ແບບຕ ່ ເນື ່ອງ, ການກວດກາ, ການສອບເສງັ ແລະ ອື ່ນໆນ າໃຊຫໍ້ າຍວທິ ີ ່ ເຊັ ່ນ:ວທິ ີ ່ການສງັເກດ,ກວດ ຜນົ ງານ,ທດົ ສອບຫ/ສອບເສງັໃຫຄໍ້ ະແນນນ າໃຊແໍ້ ຟມໍ້ ສະສມົ ງານ, ປື ່ ມບດັທກື ຕດິ ຕາມການຮຽນ ແລະ ການ ປະພດຶ ເປັນຕົນໍ້. ການປະເມນິຝົນການການຮຽນແຕ່ ລະວຊິ າ, ການປະຕບິດັກດິຈະກ ານອກຫ ກັ ສູດ ແລະ ການປະ ເຝິກຝົນຫ ່ຫ ອມຕນົ ເອງຂອງນກັ ຮຽນໃນລະດບັມດັທະຍມົ ສກຶ ສາຕອນຕົນໍ້ ໃຫນໍ້ າໃຊລໍ້ ະບບົຄະແນນ 10 ດັ ່ງທີ ່ ເຄຍີປະຕບີດັການມາ . ກະຊວງສກຶ ສາທກີ ານຈະຄົນໍ້ຄວໍ້າ ແລະ ອອກຂ ກໍ້ າ ນດົລະອຽດກ່ ຽວກບັລະບຽບຫ ກັ ການ ຂອງການປະເມນິຜນົ ໃນໂຮງຮຽນສາມນັສກຶ ສາຕື ່ມອກີຕ່າງຫາກ. ວຊິາ ພູມສາດ 1. ຈດຸ ປະສງົລວມ 1.1 ດາໍ້ນຄວາມຮູ:ໍ້ ເພື ່ອໃຫນໍ້ກັ ຮຽນ: - ມຄີວາມຮູຄໍ້ວາມເຂົ ໍ້າໃຈກດົ ເກນພຶ ໍ້ນຖານກ່ ຽວກບັທ າມະຊາດ, ປະຊາກອນ, ເສດຖະກດິ,ວດັທະນະທະ ສງັຄມົ ຂອງທະວບິຕ່າງໆ,ຂອງບາງປະເທດໃນໂລກ,ຂອງປະເທດລາວ ແລະ ບນັດາປະເທດອາຊຽນ. - ມຄີວາມຮູຄໍ້ວາມເຂົ ໍ້າໃຈຕ ່ສາຍກ່ ຽວພນັ ເຊິ ່ ງກນັ ແລະ ກນັລະຫ່ວາງສງັຄມົ ມະນຸດ ແລະ ສິ ່ ງແວດລວໍ້ມ. 2. ດາໍ້ນທກັ ສະ ເພື ່ອໃຫນໍ້ກັ ຮຽນ: - ຄົນໍ້ຄວໍ້າ, ວໄິຈແບບງ່າຍດາຍ, ແຕມໍ້ ແຜນທີ ່ , ແຜນວາດ, ເສັນໍ້ສະແດງ, ແຜ່ ນປາໍ້ຍຕ່າງໆ ແລະ ນາ ໃຊຢໍ້່ າງ ຖກືຕອໍ້ງ. - ສງັເກດ, ປຽບທຽບ ແລະ ອະທບີາຍປະກດົການຕ່າງໆດາໍ້ນພູມສາດໄດ.ໍ້ - ວ່າງຂ ສໍ້ ມົ ມຸດຖານອນັ ງ່າຍດາຍ, ຈ າແນກຄວາມໝາຍ ແລະ ອະທບິ າຍຢ່ າງເປັນລະບບົ ເພື ່ ອແກໄໍ້ຂ ບນັຫາໃດໜື ່ ງໃນຊວິດິປະຈາ ວນັ ແລະ ປັບຕວົ ເຂົ ໍ້າກບັສະພາບແວດລວໍ້ມອອໍ້ມຂາໍ້ງຂອງຕນົ ເອງໄດ.ໍ້ - ນ າຄວາມຮູໄໍ້ປໃຊໃໍ້ນການຄົນໍ້ ຄດິ , ວເິຄາະ, ວໄິຈ ແລະ ແກໄໍ້ຂບນັຫາທາງດາໍ້ນທ າມະຊາດ ແລະ ດາໍ້ນ ສງັຄມົ ທີ ່ກ່ ຽວຂອໍ້ງກບັຊວີດິປະຈາ ວນັ ໄດ.ໍ້ - ຕດັສນິໃຈເລອືກປະຕບິດັ ແລະ ເຄື ່ອນໄຫວໃຫຖໍ້ ກືຕອໍ້ງ, ສອດຄ່ອງກບັກດົ ເກນແຫ່ງການຂະຫຍາຍຕວົ ຂອງທ າມະຊາດ ແລະ ສງັຄມົ ໄດ.ໍ້

15 3. ດາໍ້ນທດັສະນະຄະຕິແລະ ຄ່ານຍິມົ ເພື ່ອໃຫນໍ້ກັ ຮຽນ: - ປູກຝັງຈດິສ ານກຶ ໃຫມໍ້ ນີ ໍ້າໃຈຮກັ ຊາດ, ຮກັ ທອໍ້ງຖິ ່ ນ, ມຄີວາມສາມກັ ຄກີ ບັບນັ ດາປະຊາຊນົ ບດັດາເຜົ ່າ, ຮູຈໍ້ກັຄຸຍຄ່າຂອງສະພາບແວດລວໍ້ມທາງທ າມະຊາດ ແລະ ສງັຄມົ . - ປະກອບສ່ ວນໃນການອະນຸລກັ , ຄ່ ຸມຄອງ, ປົກປັກຮກັ ສາ ແລະ ເສມີ ສນິລະປະວດັທະນະທ າ ແລະ ສິ ່ ງ ແວດລວໍ້ມໃນຄອບຄວົຊຸມຊນົ ,ສງັຄມົ , ແລະ ປະເທດຊາດຕາມ ໜາໍ້ທີ ່ຂອງໃຜລາວ. - ມສີ່ວນຮ່ວມໃນການພດັທະນາເສດທະກດິ-ສງັຄມົ ຂອງປະເທດຢ່ າງມຫີ ວົຄດິປະດດິສາໍ້ງ. ຊັນໍ້ມດັທະຍມົ ປີທີ3 2 ຊົ ່ວໂມງ / ອາທດິ X 33 ອາທດິ = 66 ຊົ ່ວໂມງ ລ/ດ ຫວົຂ ໍ້ເນື ໍ້ອໃນ ເວລາ ສະມດັຖະພາບ I ພູມສາດທະວິບອາຊີສັງເຂບກ່ ຽວກັບ ເງ ື ່ອນໄຂທ າມະຊາດ ປະຊາກອນ ແລະ ເສດຖະກດິໃນທະວບິອາຊີ 1. ເງ ື ່ອນໄຂທ າມະຊາດ ( ທີ ່ຕັ ໍ້ງ, ພູມສນັຖານ, ຊບັພະຍາກອນທ າມະຊາດ,ພູມ ອາກາດ,ແມ່ນ ໍ້າລ າເຊ /ມະຫາ ສະໝຸດ,ແຜ່ ນດນິໄຫວ ແລະພູ ໄຟ 2. ປະຊາກອນທະວບີອາຊີ 3. ເສດຖະກດິຂອງທະວບິອາຊີ 11 - ອະທບີາຍຫຍ ກໍ້່ ຽວກບັ ເງ ື ່ອນໄຂທ າມະຊາດ, ປະຊາກອນ ແລະ ເສດຖະກດິໃນທະວບີອາຊ.ີ - ສງັເກດ /ອະທບິາຍ,ແຜນທີ ່ ພູມສນັຖານ, ຊບັພະຍາກອນ,ປະຊາກອນ ເສດຖະກດິໃນທະວບີອາຊີ - ໝາຍເຂດພູມອາກາດ, ແມ່ນ ໍ້າລ າເຊ,ຊບັພະຍາກອນ ແລະ ປະຊາກອນໃສ່ຮ່າງ ແຜນທີ ່ກກື II ບາງປະເທດທີ ່ ເດັ ່ນໃນທະວບີອາຊີ - ປະເທດຢີ ່ ປ່ ຸນ - ປະເທດເກາົຫ ໃີຕໍ້ - ປະເທດອນິເດຍ - ປະເທດຈນິ 17 - ອະທບິາຍສະພາບລວມ ທາງດາໍ້ນງໍ້ື ່ອນໄຂທ າມະຊາດ ຂອງປະເທດຢີ ່ ປ່ ຸນ. ຈນິ, ເກາົຫ ໃີຕ ໍ້ແລະ ອນິເດຍ - ປຽບທຽບການ ຂະຫຍາຍຕວົທາງດາໍ້ນ ເສດຖຖະກດິຂອງ ປະເທດຢີ ່ ປ່ ຸນ, ຈນິ,ອນິ ເດຍ ແລະ ເກາົຫ ໃີຕໍ້ - ອະທບີາຍສະພາບຂອງ ປະຊາກອນໃນ

16 ປະເທດຢີ ່ ປ່ ຸນ,ຈນິ,ອນິ ເດຍ ແລະ ເກາົຫ ໃີຕ.ໍ້ - ໝາຍຊື ່ບນັດາປະເທດດັ ່ງກ່ ວາໃສ່ຮ່າງແຜນທີ ່ກກື . III ບນັດາປະເທດອາຊຽນ 1. ສງັເຂບເງ ື ່ອນໄຂທາງທ າມະ ຊາດ,ເສດຖະກດິ, ປະຊາກອນຂອງບນັດາ ປະເທດໃນອາຊຽນ - ປະເທດຫຽວດນາມ - ປະເທດໄທ - ປະເທດມຽນມາ - ປະເທດກາ ປູເຈຍ - ປະເທດອນິໂດເນເຊຍ - ປະເທດມາເລເຊຍ - ປະເທດສງິກະໂປ - ປະເທດບຣູໄນ ດາຣູດສະລາມ - ປະເທດຟິລບິປິນ - ປະເທດຕມິ ຕາເວນັ ອອກ / ຕມິ ເລດສະເຕ(ສງັເກດການ) 37 - ອະທບີາຍຫຍ ໍ້ເງ ື ່ອນໄຂທາງ ທ າມະຊາດ,ເສດຖະກດິ ແລະ ປະຊາກອນຂອງ ບນັດາປະເທດໃນອາຊຽນ. - ສມົ ທຽບສະພາບ ເສດຖະກດິຂອງບນັດາ ປະເທດດັ ່ງກ່ວາ - ປຽບທຽບການ ຂະຫຍາຍຕວົທາງດາໍ້ນ ປະຊາກອນຂອງບນັດາ ປະເທດດັ ່ງກ່ວາ - ໝາຍຊື ່ ,ທີ ່ຕັ ໍ້ງຂອງບນັດາ ປະເທດອາຊຽນລງົໃສ່ຮ່າງ ແຜນທີ ່ກກື . ແຮໄວເພື ່ອທວນຄນື ແລະ ກວດກາ 1 ລວມ 66 2. ແນວຄດິ ແລະ ທດິສະດທີ ີ ່ສາ ຄນັຂອງການພດັທະນາ 2.1 ຄວາມໝາຍຂອງການພດັທະນາ ການພດັທະນາໝາຍເຖງິການປ່ ຽນແປງຈາກຈດຸ ໜຶ ່ ງໄປຫາອກີ ຈດຸ ໜຶ ່ ງທີ ່ ດກີ ວ່າ ແລະ ມຄີວາມກາໍ້ວໜາໍ້ ທນັສະໄໝຂື ໍ້ນກວ່າເກົ ່າ ເຊິ ່ ງມຜີູໃໍ້ຫຄໍ້ວາມໝາຍຂອງການພດັທະນາຫ າຍຢ່ າງດັ ່ງນີ ໍ້ : ຄວາມໝາຍຂອງການພດັທະນາໝາຍເຖງິສະພາວະອນັ ເພິ ່ ງປາຖະໜາຂອງສງັຄມົ ບ ່ ວ່າຈະເປັນທາງດາໍ້ນ ສງັຄົມ, ການເມອື ງ ແລະ ເສດຖະກດິ ການພັດທະນາໄດມໍ້ ຫີ າຍຄົນໃຫຄໍ້ ວາມໝາຍທີ ່ ແຕກຕ່ າງກນັ ດັ ່ງນີ ໍ້ : ( https://taidam-news.blogpot.com 25.5.2561 1. ) 1. ການພດັທະນາຄ: ືສະພາວະທີ ່ ເສດຖະກດິປະເທດໜຶ ່ ງສາມາດເຮດັ ໃຫຜໍ້ ນົ ຜະລດິລວມຂອງປະຊາຊນົ ເພີ ່ມຂື ໍ້ນ ແລະ ສາມາດຮກັ ສາລະດບັນັນໍ້ ໄວເໍ້ປັນສະພາວະທີ ່ປະຊາຊນົມຄີວາມເປັນຢ່ ູທີ ່ດໃີນດາໍ້ນເສດຖະກດິ.

17 2. ການພັດທະນາຄື: ການສາໍ້ງຄວາມຈະເລີນເຕີບໂຕທາງດາໍ້ຍເສດຖະກດິ ໂດຍການເລັ ່ງລດັ ໃຫຜໍ້ ົນ. ຜະລດິລວມຂອງປະຊາຊາດເພີ ່ມຂື ໍ້ນຢ່ າງຕ ່ ເນື ່ອງອນັ ເປັນຂະບວນການທີ ່ ສົ ່ງຜນົ ໃຫລໍ້ ະດບັ ລາຍໄດໂໍ້ດຍເຊື ່ອມຕ ່ ບຸກຄນົຂອງປະເທດເພີ ່ມຂື ໍ້ນ ແລະ ປະຊາຊນົຈະມຄີວາມເປັນຢ່ ູທີ ່ດຂີ ື ໍ້ນໃນທາງດາໍ້ນເສດຖະກດິ. 3. ການພດັທະນາຄ: ືການປ່ ຽນແປງໂຄງໍ້ສາໍ້ງການຜະລດິ ແລະ ການວ່າຈາໍ້ງແຮງງານຕາມທີ ່ ໄດວໍ້າງແຜນໄວໍ້ ແລວໍ້, ເພື ່ອຫຸ ດຜ່ ອນສດັສ່ວນຂອງການກະສກິ າໃນຂະນະທີ ່ ເພີ ່ມສດັສ່ວນຂອງທາງດາໍ້ນອຸດສາຫະກາ ແລະ ການ ບ ລກິ ານ. 4. ການພດັທະນາຄ: ືການສາໍ້ງສະພາວະທີ ່ ເອື ໍ້ອອ ານວຍຕ ່ການພດັທະນາບຸກຄະລກິກະພາບຂອງບຸກຄນົ . 5. ການພດັທະນາຄ: ືຂະບວນການຫ າຍມຕິເິຊິ ່ ງປະກອບດວໍ້ ຍການປຽນແປງດາໍ້ນໂຄງສາໍ້ງທາງສງັຄມົ , ທ່າ ທຂີອງປະຊຊນົ , ສະຖາບນັຕ່າງໆຂອງຊາດ, ການເລັ ່ງລດັຄວາມຈະເລນີເຕບີທາງດາໍ້ນເສດຖະກດິ, ການຫຸ ດຜ່ ອນ ຄວາມບ ່ ເທົ ່າທຽມກນັ ແລະ ຈາ ກດັຄວາມຍາກຈນົນັນໍ້ຄກື ານປ່ ຽນແປງຕ ່ ລະບບົສງັຄມົ ໝດົທງັລະບບົ ແລະ ມຸ່ງຕ ່ ການຕອບສະໜອງຄວາມຕອໍ້ງການຂັນໍ້ພື ໍ້ນຖານຂອງປະຊາຊນົ ແລະ ກ່ ຸມຕ່າງໆຂອງສງັຄມົ ໃນລະບບົນັນໍ້. 6. ການພດັທະນາຄ: ືການສາໍ້ງຄວາມທນັສະໄໝ ແລະ ການພດັທະນາແລວໍ້ຄຄືວາມທນັສະໄໝ. 7. ການພດັທະນາຄ: ືການເພີ ່ມພູນຂດີຄວາມສາມາດຂອງສງັຄມົ ໂດຍບ ່ ຄ ານງືເຖງິເລື ່ອງຂອບເຂດເຊິ ່ ງຖກຶ ກ ານດົ ໂດຍເປົ ໍ້າ ໝາຍ ແລະ ໂຄງສາໍ້ງພື ໍ້ນຖານຂອງສງັຄມົ ໃນຂະນະນັນໍ້ ການພດັ ທະນາເປັນຂະບວນການທີ ່ ກ ່ ໃຫເໍ້ກດີການປ່ ຽນແປງແບບສາໍ້ງສນັ ບ ່ ວ່າຈະມຜີນົ ຕ ່ ເປົ ໍ້າໝາຍທີ ່ມຢີ່ ູຫ ວືທິ ທີ າງທີ ່ ໃຊຢໍ້່ ູໃນການກະທ າສິ ່ ງຕ່າງໆ ເປັນເລື ່ອງທີ ່ມຸ່ງເນັນໍ້ສ່ ູຈດຸ ປະສງົທີ ່ ວາງໄວກໍ້ ານພດັທະນາຕອໍ້ງມກີ ານປ່ ຽນແປງທາງຄຸນນະພາບໃນທຸກເລື ່ອງຂອງ ລະບຽບສງັຄມົ ທີ ່ຖວື່າສ າຄນັ . 8. ການພດັທະນາໃນດາໍ້ນວດັທະນະທ າໝາຍເຖງິການສາໍ້ງຄວາມຮູສໍ້ ກຶ ໃໝ່ ວ່າຕນົ ເປັນຊາດມຄີວາມເຊື ່ ອ ໝັນໍ້ ແລະ ພອໍ້ມທີ ່ຈະເຮດັທຸກຢ່ າງໂດຍເສຍສະຫ ະເພື ່ອປະເທດຊາດຂອງຕນົ . 9. ໃນດາໍ້ນເສດຖະກດິການເມອື ງການພດັ ທະນາຄ: ືການປະຕຮິູບລະບຽບສງັຄມົ ໃຫມໍ້ ຄີວາມຍຸດຕທິ າ ຫ າຍຂື ໍ້ນ ມເີອກະລາດຂອງຊາດ ແລະ ໄດຮໍ້ ບັ ການຄງົຕວົ ເປັນອດິສະຫ ະຈາກການແຊກແຊງການຄອບງາ ຂອງ ລດັຖະບານອື ່ນຫ ກື່ ຸມຜນົປະໂຫຍດອື ່ນ. 10. ການພດັ ທະນາໝາຍເຖງິການປ່ ຽນແປງທາງດາໍ້ນຄຸນນະພາບຂອງລະບບົ ເສດຖະກດິ ໃນພາວະທີ ່ ຄຸນ ນະພາບ ແລະ ພາລະວັດພາຍໃຕຂໍ້ ອບເຂດທີ ່ ບ ່ ມກີ ານກະທົບກະເທືອນກບັ ສິ ່ ງແວດລອໍ້ ມຫ ືລະບບົ ນເິວດ ວທິ ະຍາ. ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິາ (2008:81) ໄດລໍ້ ະບຸໄວວໍ້່າ: ພວກເຮາົເຄຍີສນົທະນາ, ທງັໄດຍໍ້ນິ ແລະ ໄດພໍ້ ບົ ເຫນັ ເຫດການຕ່າງທີ ່ສະແດງເຖງິການພດັທະນາເຊັ ່ນ: ການຂະຫຍາຍເນື ໍ້ອທີ ່ ປູກຝັງ, ການຂະຫຍາຍເຂດສ ລຽໍ້ງສດັ , ການຂະຫຍາຍການສກຶ ສາ, ການກ ່ສາໍ້ງອາຄານ ແລະ ຖະຖນົຫນົທາງ ແລະ ການເພີ ່ມຂື ໍ້ນຈາ ນວນລາຍ ໄດໍ້ແລະ ຍານພາຫະນະ. ເຮາົອາດເອີ ໍ້ນເຫດການຕ່າງໆນັນໍ້ວ່າ ໄດມໍ້ ກີ ານພດັທະນາ. ພອໍ້ມໆກບັການຂະຫຍາຍຕວົ ສິ ່ ງທີ ່ກ່າວມານັນໍ້, ສິ ່ ງແວດລອໍ້ມພດັຖກືທ າລາຍ, ຄວາມບ ເປັນລະບຽບຢ່ ູໃນສງັຄມົ ພດັ ແຜ່ ຫ າຍ ສິ ່ ງເຫ ົ ່ານັນໍ້ເອີ ໍ້ນ ວ່າພດັທະນາໄດບໍ້ ່ ?. ຄວາມຈງິແລວໍ້ການເພີ ່ມຂື ໍ້ນຂອງວດັຖຸ ເພື ່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕອໍ້ງການຂອງຄນົ ເຮາົຫ ືການປະກດົ ມກີ ານລື ່ນເລງິໃນສງັຄມົ ອນັ ເພີ ່ມປະລມິ ານບ າລຸງທາງຈດິໃຈກ ເອີ ໍ້ນວ່າ: ແມ່ນການພດັທະນາ ແຕ່ວ່າການພດທະ ນາທີ ່ ແທຈໍ້ງິນັນໍ້ ແມ່ນການເພີ ່ມຂື ໍ້ນຂອງລາຍໄດໍ້ແລະ ເພີ ່ມຂື ໍ້ນຂອງກ າລງັຈດິໃຈ. ການພດັທະນາໝາຍເຖງິການ ຂະຫຍາບຕວົທາງດາໍ້ນເສດຖະກດິ, ວດັທະນະທ າ - ສງັຄມົ ດຂີ ື ໍ້ນ.

18 ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ (2008:94-95) ໄດລໍ້ ະບຸໄວວໍ້່າ: ການພດັ ທະນາຊດັ ພະຍາກອນ ມະນຸດແມ່ນຂະບວນວວິດັແຫ່ງການສາໍ້ງຄວາມຮູ, ໍ້ທດັສະນະ, ຄວາມສາມາດ, ຄວາມຊ ານຊິ ານານ ໃຫແໍ້ກ່ຊາວຜູໍ້ ອອກແຮງງານ ໃຫຮໍູ້ຈໍ້ ກັ ານແກໄໍ້ຂບນັຫາ ໃຊພໍ້ ະລງັຄວາມສາດທີ ່ມຢີ່ ູເພື ່ອພດັທະນາຕນົ ເອງ ແລະ ສງັຄມົ ໃຫມໍ້ ີ ຄວາມຈະເລນີກາໍ້ວໜາໍ້. ການພດັທະນາຊບັ ະຍາກອນມະນຸດສາມາດດ າເນນີຫ າຍວທິ ີເຊິ ່ ງຂື ໍ້ນກບັລະດບັ ແລະ ສະພາບຕວົຈງິຂອງແຕ່ ລະເຂດ, ແຕ່ ລະທອໍ້ງຖິ ່ ນເປັນຕົນໍ້ ແມ່ນ: ໃຫກໍ້ ານສກຶ ສາເປັນທາງການ ແລະ ເປັນລະບບົ ເຊິ ່ ງຈາກອະນຸບານສກຶ ສາຈນົ ເຖງິມະຫາວທິ ະຍາໄລ, ໃຫກໍ້ ານສກຶ ສາໄລຍະສັນໍ້, ເຝິກອບົຮມົ ວຊິ າຊບີ ແລະ ການ ແລກປ່ ຽນທອດຖອນບດົ ຮຽນເຊິ ່ ງກນັ ແລະ ກນັ ໃນການຜະລດິ ແລະ ການພດັທະນາຊບັ ພະຍາກອນມະນຸດ ແມ່ນການປັບປຸງສຸຂະພາບຂອງຊ່າວຜູອໍ້ ອກແຮງງານກ ເປັນຕົນໍ້ ແມ່ນການຮກັ ສາອະນາໄມສາມສະອາດຄ: ືກນິ ສະອາດ, ຢ່ ູສະອາດ ແລະ ນ່ ຸງຮົ ່ ມສະອາດ ນອກຈາກນັນໍ້ , ການພດັ ທະນາຊບັ ພະຍາກອນມະນຸດແມ່ ນການ ພດັທະນາຕນົ ເອງທາງດາໍ້ນຄາມຮູ, ໍ້ຄວາມສາມາດ ໂດ່ຍຜ່ານການສກຶ ສາຈາກການເຄື ່ອນໄຫວສງັຄມົ . ເວົ ໍ້າລວມແລວໍ້ , ເປົ ໍ້າໝາຍຂອງການພດັທະນາຊບັ ພະຍາກອນມະນຸດ ແມ່ນແນ່ ໃສ່ ສາໍ້ງໃຫມໍ້ ນີ ໍ້າໃຈຮກັ ຊາດ , ຮກັ ລະບອບປະຊາທປິະໄຕປະຊາຊນົ , ມລີະບຽບວໄິນ ແລະ ເຄາົລບົລະບຽບກດົໝາຍ, ຮູປໍ້ ະຕບິດັພນັທະ, ມຄີວາມຮບັ ຜດິຊອບຕ ໜາໍ້ທີ ່ ວຽກງານ, ມຄີວາມຮູໍ້ແລະ ມວີຊິ າຊບີ ,ມຄີວາມດຸໝັນໍ້, ມຫີ ວົ ຄດິປະດດິ ສາໍ້ງ ແລະ ຮູປໍ້ ະຢັດມດັທະຍດັ , ມຄີວາມສວີໄິລທາງດາໍ້ນຈດິໃຈ, ມນີ ໍ້າໃຈມະນຸດສະທ າ, ຍຸດຕທິ າ, ສາມກັ ຄເີອື ໍ້ອ ເຟຶ ໍ້ອເພື ່ ອແຜ່ ແລະ ມຄີວາມສາມກັ ຄ, ີຄວາມນຍິມົ ທີ ່ຖືກຕອໍ້ ງ, ເສມີ ຂະຫຍາຍເປັນເຈົ ໍ້າປະເທດຊາດ, ມສີ ະຕິ ລະວງັຕວົ , ມຄີວາມອດົທນົຜ່ານຜ່າຄວາມຫຍຸງໍ້ຍາກເພື ່ອພດັທະນາປະເທດຊາດ. ປະກອນ ປະຣນິຍາກອນ ( 2538:5) ໄດກໍ້່າວວ່າ: ການພດັທະນາໝາຍເຖງິການປ່ ຽນແປງເທື ່ອລະເລກັ ລະນອໍ້ ຍ ໂດຍຜ່ານດ າລບັຂັນໍ້ ດອນຕ່າງໆ ໄປສ່ ູລະດບັທີ ່ ສາມາດຂະຫຍາຍຕວົຂື ໍ້ນເຕບີ ໂຕຂື ໍ້ນມກີ ານປັບປຸງໃຫດໍ້ ີ ຂື ໍ້ນ ແລະ ເໝາະສມົ ກວ່າເກົ ່າ ຫ ືອາດຈະກາໍ້ວໄປເຖງິຂັນໍ້ອຸດມົ ສມົ ບູນເປັນທີ ່ໜາໍ້ພ ໃຈ. ສມົ ພອນ ຂມິ ມະລີ( ອາໍ້ງໃນພດົຈະນານຸກມົ ໄທສະບດັຣາຊະບນັດດິສະຖານ 2538:238 ) ໄດກໍ້່າວວ່າ: ການພດັທະນາໝາຍເຖງິການສາໍ້ງຄວາມຈະເລນີການປ່ ຽນແປງໃນທາງທີ ່ຈະເລນີຂື ໍ້ນການຜ່ ອນຄາຍໄປໃນທາງທີ ່ ດີ ຖາໍ້ຄ າກ າມະໃຊວໍ້່າ: ພດັທະນາໝາຍຄວາມວ່າເຮດັ ໃຫມໍ້ ກີ ານຈະເລນີຄເືຮດັ ໃຫມໍ້ ກີ ານເຕບີ ໂຕໄດເໍ້ຮດັ ໃຫງໍ້ອກ ງາມຫ າຍຂື ໍ້ນ. ວລິດັ ວດິລດັນພິ າວນັ (2559:8) ໄດກໍ້່າວວ່າ: ການພດັທະນາໝາຍເຖງິການປ່ ຽນແປງທີ ່ມກີ ານກະທ າ ໃຫເໍ້ກດີຂຶ ໍ້ນ ຫ ືມກີ ານວາງແຜນກ ານດົທດິທາງໄວລໍ້່ວງໜາໍ້ ໂດຍການປ່ ຽນແປງນີ ໍ້ຕອໍ້ງເປັນໄປໃນທດິທາງທີ ່ດຂີ ຶ ໍ້ນ ຖາໍ້ປ່ ຽນແປງໄປໃນທາງທີ ່ບ ່ ດີກບ ່ ສາມາດເອີ ໍ້ນວ່າ ການພດັທະນາໄດໍ້ໃນຂະນະດຽວກນັ ການພດັທະນາບ ່ ໄດໝໍ້ າຍເຖິງການເພີ ່ມຂຶ ໍ້ນຂອງປະລມິ ານສນິ ຄາໍ້ຫ ລື າຍໄດຂໍ້ ອງປະຊາຊນົ ເທົ ່ານັນໍ້ ແຕ່ ລວມໄປເຖິງຄວາມເພິ ່ ງພ ໃຈ ແລະ ຄວາມສຸກຂອງປະຊາຊນົອກີດວໍ້ຍ. ສນົທະຍາ ພນົສີ(2556:154) ໄດກໍ້່າວວ່າ: ການພດັທະນາໝາຍເຖງິການປ່ ຽນແປງທີ ່ ເກດີຂຶ ໍ້ນຈາກການ ກະກຽມຂອງມະນຸດໄວລໍ້່ ວງໜາໍ້ໃນລກັ ສະນະຂອງແຜນ ແລະ ໂຄງການ ແລວໍ້ ບ ລຫິ ານຫ ຈືດັການໃຫເໍ້ປັນໄປ ຕາມແຜນຫ ໂືຄງການຈນົປະສບົ ຜນົ ສ າເລດັ ຕາມຈດຸ ປະສງົ ແລະເປົ ໍ້າໝາຍທີ ່ ວາງໄວໍ້ຈະເຫນັ ໄດວໍ້່າຄວາມໝາຍ ຂອງການພດັທະນາ ທາງດາໍ້ນການວາງແຜນ ໄດກໍ້ ານດົ ໃຫກໍ້ ານພດັທະນາເປັນກດິຈະກ າຂອງມະນຸດ ແລະ ເກດີ ຈະການກຽມແຜນໄວລໍ້່ ວງໜາໍ້ເທົ ່ານັນໍ້ ການປ່ ຽນແປງທີ ່ ບ ່ ໄດເໍ້ກດີຈາກການວາງແຜນຂອງມະນຸດ ເພິ ່ ນບ ່ ເອີ ໍ້ນ ວ່າການພດັທະນາ.

19 ໂພທິຍານນົ (2553:1) ໄດກໍ້່າວວ່າ: ການພດັທະນາເປັນໜາໍ້ທີ ່ ຂອງການວາງແຜນ ແລະການຈດັການ ພດັທະນາຈະເກດີຂຶ ໍ້ນໄດດໍ້ ວໍ້ ຍການວາງແຜນທີ ່ ດີມກີ ານບ ລຫິ ານງານ ແລະການຈດັການຢ່ າງເປັນລະບບົ ເຮດັ ໃຫກໍ້ ານດ າເນນີງານເປັນໄປຢ່ າງຕ ່ ເນື ່ອງແລະມປີະສດິທພິ າບ. ນລິນັ ຈງົວຸດທເິວດ (2558:2)ໄດກໍ້່າວວ່າ: ການພດັທະນາໝາຍເຖງິການປ່ ຽນແປງ ຫ ຜືະລດິດວໍ້ ຍເທກັ ໂນໂລຊທີ ີ ່ທນັສະໄໝດວໍ້ ຍນກັ ວທິ ະຍາສາດ ແລະເຮດັ ໃຫສໍ້ງັຄມົ ມກີ ານປ່ ຽນແປງຈາກສງັຄມົ ປະເພນນີຍິມົ ກາຍ ມາເປັນສງັຄມົ ສະໄໝໃໝ່ທີ ່ທນັສະໃໝ ຫ ືການພດັທະນາຄກື ານປ່ ຽນແປງຈາກສະພາບແວດລອໍ້ມຂອງມະນຸດ ດວໍ້ຍເທກັ ໂນໂລຢີນັນໍ້ເອງ. ອ ຄອມມອນ ຟິວເຈີ( 2554 ) ໄດລໍ້ ະບຸໄວວໍ້່າ: ການພດັທະນາໝາຍເຖງິ ຂະບວນການທີ ່ສາມາດສະໜ ອງຄວາມຕອໍ້ງການຂອງຄນົຮຸ່ນໃໝ່ ໃນປັດຈບຸ ນັ ໂດຍບ ່ກະທບົກະເທອືນຕ ່ ສກັ ກະຍະພາບຕ ່ການສະໜອງຄວາມ ຕອໍ້ງການຂອງຄນົ ໃນອະນາຄດົ ເຊິ ່ ງການພດັທະນາໃນແນວທາງນີ ໍ້ແມ່ນການພດັທະນາແບບຍນືຍງົ ເຊັ ່ນ: ການນ າ ໃຊຊໍ້ ບັ ພະຍາກອນຢ່ າງລະມດັ ລະວງັ, ການມສີ່ ວນຮ່ ວມຂອງປະຊາຊນົ ໃນລະດບັ ທອໍ້ ງຖິ ່ ນໃນຂະບວນການ ພດັທະນາ ລວມໄປເຖງິການນາ ໃຊເໍ້ຕກັ ໂນໂລຊທີ ີ ່ ເໝາະສມົ ແລະ ປະຢັດພະລງັງານ. ທິດຍາສຸວັນ ໄດກໍ້່ າວວ່ າ: ການພັດທະນາເປັນເປົ ໍ້າໝາຍ ແລະ ຂະບວນການທີ ່ ຄວບຄຸມເຖິງການ ປ່ ຽນແປງທັດສະນະຄະຕິຂອງຄົນຕ ່ ຊີວິດ ແລະ ການປະຕິບັດງານການປ່ ຽນແປງສິ ່ ງຕ່ າງໆທາງສັງຄົມ ວດັທະນະທ າ ແລະ ການເມອືງອກີດວໍ້ຍ. ສະຫຸ ບລວມແລວໍ້, ການພດັທະນາໝາຍເຖງິການປ່ ຽນແປງຈາກສິ ່ ງໜຶ ່ ງໄປສ່ ູອກີ ສິ ່ ງໜຶ ່ ງ ເຊິ ່ ງເປັນໄປໃນ ທາງທີ ່ ດຂີ ຶ ໍ້ນເຊັ ່ ນ: ການພດັ ທະນາການຮຽນຮູ,ໍ້ພດັ ທະນາການສກຶ ສາ, ພດັ ທະນາຊບັ ພະຍາກອນມະນຸດໃຫມໍ້ ີ ຄວາມຮູຄໍ້ວາມສາມາດ ແລະ ມຄີວາມຈະເລນີງອກງາມທາງສະຕປິັນຍາ. 2.2 ຄວາມສາ ຄນັຂອງການພດັທະນາ ການພດັທະນາມຄີວາມສ າຄນັ ເປັນຢ່ າງຕ ່ ເນື ່ອງດ າລງົຊວີດິຂອງຄນົ ເຮາົຢ່ ູໃນສງັຄມົ ຖາໍ້ບຸກຄນົ ໃດໜຶ ່ ງບ ່ ມກີ ານພດັ ທະນາຕນົ ເອງ ບຸກຄນົ ນັນໍ້ ຈະບ ່ມຄີວາມສຸກ ແລະ ການດ າລງົຊວີດິຈະຍ ່ ດຂີ ື ໍ້ນຄຄືນົ ອື ່ ນ ເຊິ ່ ງມຜີູໃໍ້ຫໍ້ ຄວາມສ າຄນັຂອງການພດັທະນາຫ າຍສມົ ຄວນເຊັ ່ນ: ກະຊວສກຶ ສາທກິ ານ (2008:95) ໄດລໍ້ ະບຸໄວວໍ້່າ: ການພດັທະນາຊບັພະຍາກອນມະນຸດແມ່ນການສາໍ້ງ ໃຫຄໍ້ ນົມລີະດບັຄວາມຮູຄໍ້ ວາມສາມາດຮອບກດາໍ້ນ. ຍອໍ້ນມຊີບັພະຍາກອນມະນຸດທີ ່ດີມຄີຸນນະພາບສູງຈງິເຮດັ ໃຫກໍ້ ານພດັ ທະນາເສດຖະກດິ - ສງັຄມົ ນບັ ມື ໍ້ນບັ ສູງຂື ໍ້ນ. ຖາໍ້ໃນປະເທດບ ່ ສາມາດພດັ ທະນາຊບັ ພະຍາກອນ ມະນຸດກ ບ ່ ສາມາດພດັທະນາດາໍ້ນອື ່ນໄດ. ໍ້ດັ ່ງນັນໍ້ການພດັທະນາຊບັພະຍາກອນມະນຸດຈງິມຄີວາມສ າຄນັ ແລະ ມລີກັ ສະນະຕດັສນິຕ ່ການຄງົຕວົ ແລະ ຂະຫຍາຍຕວົຂອງຊາດ. ລດັທພິນົ ຂນັ ໄຊ ນກັ ເສດຖະສາດໄດກໍ້່າວວ່າ: ການພດັທະນາມຄີວາມສ າຄນັ .ໃນການຈະເລນີ ເຕບີ ໂຕ ທາງດາໍ້ນເສດຖະກດິເຊັ ່ນ: ຜນົຜະລດິເພີ ່ມຂື ໍ້ນລາຍໄດເໍ້ພີ ່ມຂື ໍ້ນຈາກການພດັທະນາທາງດາໍ້ນເສດຖະກດິ. ຈດິຕະວທິ ະຍາການພດັທະນາມະນຸດ ( 2017 :1 ) ໄດກໍ້່າວວ່າ: ການພດັທະນາມຄີວາມສ າຄນັຢ່ າງຍິ ່ ງ ຕ ່ການສກຶ ສາມະນຸດໃນລກັ ສະນະໂດຍລວມ ເນື ່ອງຈາກທດິສະດຈີະຊ່ວຍອະທບິາຍ ແລະ ວເິຄາະການພດັທະນາ ດາໍ້ນຕ່າງໆຂອງມະນຸດ ທງັດາໍ້ນຄວາມຄດິ , ລກັ ສະນະອາລມົ ແລະ ພດຶຕກິ າ ເປັນພື ໍ້ນຖານທີ ່ ບົ ່ງບອກລກັ ສະນະ ປົກກະຕິແລະ ຜດິປົກກະຕໃິນແຕ່ ລະຂັນໍ້, ແຕ່ ລະໄວ ຊ່ ວຍໃຫເໍ້ກດີຄວາມເຂົ ໍ້າໃຈຊດັ ເຈນໃນການສກຶ ສາ, ເກດີ

20 ທດິທາງແກໄໍ້ຂບນັຫາໄດຢໍ້່ າງຖກືຕອໍ້ງກງົປະເດນັ ຕະຫ ອດຊ່ວຍໃນການເສມີ ສາໍ້ງພດັທະນາການ ແລະ ປົກປອໍ້ ງບ ່ ໃຫເໍ້ກດີຄວາມຜດິປົກກະຕຕິ່າງໆ. ສນົທະຍາ ພນົ ສ ີ( 2556:1 ) ໄດກໍ້່າວໄວວໍ້່າ: ການພດັທະນາມຄີວາມສ າຄນັ ເປັນຢ່ າງຍິ ່ ງ ເພາະການ ພດັທະນາເຮດັ ໃຫຄໍ້ນົມຄີວາມສຸກ, ມສີະພາບແວດລອໍ້ມທີ ່ ເໝາະສມົ , ມຄີວາມສ າຄນັ ໃນວທິ ກີ ານດ າເນນີງານໃນ ທາງພຸດທະສາສະໜາແມ່ນຈະເນັນໍ້ໜກັ ຜນົທີ ່ ເກດີຂຶ ໍ້ນ ຄຄືວາມສຸກຂອງມະນຸດເທົ ່ານັນໍ້. ຊຸດຕມິ າ ສຸວນັນະເພີ ່ມ ( 2561:1 ) ໄດຂໍ້ ຽນໄວວໍ້່າ: ການພດັທະນາຕນົ ເອງມຄີວາມສ າຄນັ ຢ່ າງນອໍ້ ຍ ທຸກໆຄນົກ ຕອໍ້ງການຊວີດິທີ ່ມຄີວາມສຸກໃນສງັຄມົ ແລວໍ້ການທີ ່ ເຮາົໄດປໍ້ ະສບົຄວາມສ າເລດັ ກ ຈະກາຍເປັນເປົ ໍ້າ ໝາຍຂອງມະນຸດທີ ່ ສມົ ບູນ ທີ ່ ເຮາົສາມາດເຮດັ ໄດຕໍ້າມຄວາມຕອໍ້ງການຂອງຕນົ ເອງໄດ. ໍ້ມະນຸດທຸກຄນົມສີກັ ກະ ຍະພາບທີ ່ມຄີຸນຄ່າຢ່ ູໃນຕນົ ເອງ ເຮດັ ໃຫສໍ້ າມາດເຝິກຫດັ ແລະ ພດັທະນາຕນົ ເອງໄດໃໍ້ນເກອືບທຸກເລື ່ອງ. ການ ເລີ ່ມຕົນໍ້ ພດັທະນາຕນົ ເອງບ ່ ໄດມໍ້ ດີພີ ຽງເເຕ່ ຕນົ ເອງ ແຕ່ມຄີວາມສ າຄນັ ຕ ່ ກບັ ບຸກຄນົ ອື ່ ນໆອກີ ດວໍ້ ຍ ເນື ່ອງຈາກ ບຸກຄນົ ຍ່ອມຕອໍ້ງກ່ ຽວຂອໍ້ງສ າພນັກນັ ການພດັທະນາບຸກຄນົ ໜຶ ່ ງຍ່ ອມສົ ່ງຜນົ ຕ ່ ບຸກຄນົອື ່ ນດວໍ້ ຍ. ສະນັນໍ້, ການ ປັບປຸງແລະພດັ ທະນາຕນົ ເອງ ຈຶ ່ ງເປັນການກຽມຕວົ ໃຫກໍ້ າຍເປັນສິ ່ ງແວດລອໍ້ ມທີ ່ ດຂີອງຜູອໍ້ ື ່ ນ ທງັບຸກຄນົ ໃນ ຄອບຄວົ ແລະ ເພື ່ອນໃນບ່ອນເຮດັວຽກ ທີ ່ຈະສົ ່ງຜນົ ໃຫຊໍຸ້ມຊນົມຄີວາມເຂັມໍ້ ແຂງ ແລະ ພດັທະນາຢ່ າງຕ ່ ເນື ່ອງ. ພະລາຊະນີສລີກິ ດິ ( 2559:1 ) ໄດກໍ້່າວວ່າ: ການພດັ ທະນາຄນົ ເປັນສິ ່ ງທີ ່ ສ າຄນັ ທຽບເທົ ່າກບັ ການ ພດັທະນາປະເທດຊາດ ຖາໍ້ບ ່ ຢາກພດັທະນາຄນົ ໃຫຢໍ້່ ູໃນສະພາບຢ່ ູດກີ ນິດ,ີມກີ ານສກຶ ສາ ແລະ ມອີາຊບີ ຄນົກ ່ບ ່ ສາມາດພດັທະນາປະເທດຊາດໃຫຈໍ້ ະເລນີໄດໍ້ສະນັນໍ້,ການພດັທະນາຄນົຈຶ ່ ງທຽບເທົ ່າກບັການພດັທະນາປະເທດ ຊາດ. ຍຸວດັ ວຸດທເິມທ ີ( 2557:1 ) ໄດກໍ້່າວໄວວໍ້່າ: ການພດັທະນາມຄີວາມສ າຄນັ ໃນການດ າເນນີກດິຈະກາ ເພື ່ອປັບປຸງຄວາມຮູ,ໍ້ຄວາມສາມາດຂອງຕນົ ເອງ ແລະ ຮ່ ວມກນັປ່ ຽນແປງຄຸນນະພາບຊວີດິຂອງຕນົ ເອງຊຸມຊນົ ແລະສງັຄມົ ໃຫດໍ້ຂີ ຶ ໍ້ນ. ສະຫຸ ບແລວໍ້ , ການພດັທະນາມຄີວາມສ າຄນັຫ າຍເພາະວ່າການພດັທະນາຈະຊ່ ວຍໃຫຄໍ້ ນົ ເຮາົ ມກີ ານ ປ່ ຽນແປງໄປໃນທາງທີ ່ ດຂີ ຶ ໍ້ນ ຖາໍ້ຫາກບຸກຄນົ ໃດມກີ ານພດັທະນາຕນົ ເອງຢ່ ູເລື ໍ້ອຍໆ ບ ່ ວ່າຈະພດັທະນາທາງດາໍ້ນ ໃດກຕ າມ ກຈ ະກາຍເປັນບຸກຄນົທີ ່ມຄີຸນນະພາບຂອງສງັຄມົ ກຄ ຂືອງປະເທດຊາດອກີດວໍ້ຍ. 2.3 ການພດັທະນາການສກຶສາ ການພດັທະນາການສກຶ ສາ ແລະ ກລິາ ຮອດປີ2025 ແມ່ນເນັນໍ້ໜກັ ແລະ ເລັ ່ງໃສ່ 5 ໂຂງເຂດວຽກງານ. ຮອດປີ2030 ພນົລະເມອືງລາວທຸກຄນົ ໄດຮໍ້ ບັການສກຶ ສາທີ ່ມຄີຸນນະພາບຢ່ າງສະເໝພີ າບ ແລະ ເທົ ່າທຽມກນັ ເພື ່ອໃຫເໍ້ຂາົເຈົ ໍ້າໄດພໍ້ ດັທະນາຕນົ ເອງກາຍເປັນພນົລະເມອືງດຂີອງຊາດ, ມຄີຸນສມົ ບດັ , , ມສີຸຂະພາບເຂັມໍ້ ແຂງ, ມີ ຄວາມຮູຄໍ້ ວາມສາມາດສູງ, ມຄີວາມເປັນມອືາຊບີ ເພື ່ ອພດັທະນາປະເທດຊາດໃຫສໍ້ ວີ ໄິລຍນືຍງົ ສາມາດເຊື ່ ອມ ໂຍງ, ແຂ່ງຂນັກບັ ພາກພື ໍ້ນ ແລະ ສາກນົ ໄດ. ໍ້ຍຸດທະສາດການພດັທະນາການສກຶ ສາ ແລະ ກລິ າ ຮອດປີ2025 ແມ່ນເນັນໍ້ໜກັ ແລະ ເລັ ່ງໃສ່ 5 ຂງົເຂດວຽກງານດັ ່ງນີ ໍ້ : ( https://www.facebook.com › Laoedaily › posts ) 1. ປັງປຸງຄຸນນະພາບຂອງສາມນັສກຶ ສາທງັໃນ ແລະ ນອກໂຮງຮຽນ ເພື ່ອໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນທຸກຄນົມີຄຸນສມົ ບດັ , ມຄີວາມຮູໍ້ແລະ ຄວາມສາມາດ ເພື ່ອສບືຕ ່ຮຽນໃນສາຍວຊິາຊບີ ແລະ ສາຍການສກຶ ສາຊັນໍ້ສູງ. 2. ການປັບປຸງຄຸນນະພາບຂອງການກ ່ສາໍ້ງ ແລະ ຍກົ ລະດບັຄູແບບຮອບດາໍ້ນ . 3. ກ ່ສາໍ້ງ ແລະ ພດັທະນາກ າລງັແຮງງານ ໃຫສໍ້ ອດຄ່ ອງກບັຄວາມຕອໍ້ງການຂອງການຂະຫຍາຍຕວົ ຂອງ ເສດຖະກດິ ແລະ ສງັຄມົ .

21 4. ປັບປຸງການບ ລຫິ ານ ແລະ ຄຸມໍ້ ຄອງການສກຶ ສາ ແລະ ກລິ າ ໂດຍພດັ ທະນາຂດີ ຄວາມສາມາດຂອງຜູໍ້ ບ ລຫິ ານການສກຶ ສາ ແລະ ກລິາໃນແຕ່ລະຂັນໍ້ . 5. ປຸງ ແລະ ພດັທະນາກລິາ - ກາຍຍະກ າ ໃຫກໍ້ າໍ້ວໜາໍ້ ແລະ ເຂັມໍ້ ແຂງ ສາມາດຮ່ ວມມເືຊື ່ອໂຍງ, ແຂ່ງຂນັ ກບັ ພາກພື ໍ້ນ ແລະ ສາກນົ . ໃນຂະບວນການສາໍ້ງສາແລະພດັທະນາປະເທດຊາດບາໍ້ນເມອືງນັນໍ້,ວຽກງານການສກຶ ສາກ ່ ເປັນວຽກງານໜຶ ່ ງ ທີ ່ມຄີວາມສ າຄນັ ແລະພາລະບດົບາດອນັ ໃຫຍ່ຫ ວງໃນການພດັທະນາແລະກ ່ສາໍ້ງບຸກຄະລາກອນ,ກ າລງັແຮງງານ ອອກມາຮບັ ໃຊວໍ້ ຽກງານການພດັ ທະນາ. ເຊັ ່ນດຽວກນັ ກບັທຸກວນັ ນີທໍ້ າງພກັ -ລດັຖະບານຂອງພວກເຮາົກ ່ ໄດໍ້ ເຫນັຄວາມສ າຄນັຂອງວຽກງານການສກຶ ສາໂດຍໄດກໍ້ ານດົ ໃຫຖໍ້ ເືອາົວຽກງານການສກຶ ສາເປັນບູລມິ ະສດິອນັດບັ ໜຶ ່ ງແລະໄປກ່ ອນໜາໍ້ວຽກອື ່ ນໆໜຶ ່ ງບາດກາໍ້ວທງັນີກໍ້ ່ຍອໍ້ ນເລັ ່ງເຫນັ ພາລະບດົ ບາດແລະຄວາມສ າຄນັ ຂອງວຽກ ງານດັ ່ງກ່າວໂດຍໄດມໍ້ ກີ ານສຸມທຸກກ າລງັແຮງແລະທນຶ ຮອນເຂົ ໍ້າໃສ່ ການພດັທະນາການສກຶ ສາເພື ່ ອໃຫສໍ້ າມາດ ກາໍ້ວໄປຕາມກປ່ ຽນແປງຂອງຍຸກສະໄໝແລະຮບັ ໃຊກໍ້ ານພດັທະນາເສດຖະກດິສງັຄມົ ຂອງລາວໃນແຕ່ລະໄລຍະ ອນັ ເປັນໜຶ ່ ງໃນປັດຊະຍາການສກຶ ສາຂອງລາວເຮາົໃນປັດຈບຸ ນັ ( https://www.nornlab.bl0gspot.com ( ມະຫາວທິ ະຍາໄລແຫ່ງຊາດ ວຽງຈນັ ປື ໍ້ມແບບຮຽນວຊິ າສກຶ ສາສາດ 2011:31 )ໄດລໍ້ ະບຸໄວວໍ້່າ: ທດິ ທາງລວມຂອງແຜນການພດັທະນາການສກຶ ສາແຫ່ງຊາດລາວມດີ ັ ່ງນີ ໍ້ : 1. ການພດັ ທະນາການສກຶ ສາຕອໍ້ ງໃຫສໍ້ ອດຄ່ ອງ ແລະ ຕດິ ພນັ ກບັ ານພດັ ທະນາເສດຖະກດິ - ສງັຄມົ ທງັໃຫສໍ້ອດຄ່ອງກບັສະພາບຄວາມເປັນຈງິຂອງແຕ່ລະທອໍ້ງຖິ ່ ນ. 2. ການພດັທະນາການສກຶ ສາຕອໍ້ງຮບັ ປະກນັ ໃນການສາໍ້ງຄນົ ໃຫມໍ້ ກີ ານຂະຫຍາຍຕວົ ຮອບດາໍ້ນ ແລະ ມໂີອກາດໄດຮໍ້ ຽນຮູຕໍ້ ະຫ ອດຊວີດິ. 3. ການພດັທະນາການສກຶ ສາຕອໍ້ງໄປຕາມທ່າອ່ ຽງ ແລະ ມາດຕາຖານລວມຂອງສາກນົ ເຮດັ ໃຫໍ້ ລະດບັການສດຶກສາຂອງລາວເຮາົທຽມທນັກບັມາດຕາຖານສາກນົ ເທື ່ອລະກາໍ້ວ. 4. ການພດັທະນາການສກຶ ສາຕອໍ້ງດ າເນນີ ໄປຢ່ າງເປັນລະບບົຕ ່ ເນື ່ອງໃນທຸກຊັນໍ້ ທຸກສາຍນບັທງັ ພາກລດັ ແລະ ພາກເອກະຊນົ ໂດຍສະເພາະແມ່ນສ າເລດັການສກຶ ສາຊັນໍ້ປະຖມົ ແບບບງັຄບັ . 5. ເຮດັ ໃຫດໍ້ ການສກຶ ສາກາຍເປັນວຽກງານໃຈກາງຂອງການພດັ ທະນາຊບັ ພະຍາກອນມະນຸດ ກາຍເປັນພະລະກດິຂອງທົ ່ວປວງຊນົ ແລະ ເຮດັ ໃຫໝໍ້ ດົທຸກຄນົມສີ່ວນຮ່ວມເຂົ ໍ້າໃນການພດັທະນາການສກຶ ສາ. ສາໍ້ງໃຫຄໍ້ ົນລາວເປັນພົນລະເມອື ງດີ, ມນີ ໍ້າໃຈຮັກຊາດ, ມອີຸດົມການທີ ່ ດີ, ມໂີລກະທັດ, ວທິ ະຍາສາດ, ມຄີວາມຮູ, ໍ້ມຄີວາມສາມາດ, ມແີນວຄດິຄຸນສມົ ບດັ , ມສີະຕຕິ ່ ລະບຽບກດົໝາຍ, ມຄີວາມດຸໝັນໍ້ ຂະຫຍນັພຽນ ແລະ ມສີຸຂະພາບແຂງແຮງ. 3. ແນວຄວາມຄດິ ແລະ ທດິສະດໃີນການສາໍ້ງຊຸດການສອນ 3.1 ຄວາມຫມາຍຊຸດການສອນ ນຍິາມຂອງຊຸດການສອນ ຊຸດການສອນ ຫ ືຊຸດການຮຽນ-ການສອນ ແມ່ນໄດຖໍ້ ກື ໃຊໃໍ້ນເບື ໍ້ອງຕົນໍ້ເປັນຊຸດການສອນເພາະວ່າມນັ ໃຊເໍ້ປັນເຄື ່ອງມືຫ ືເອີ ໍ້ນອກີຢ່ າງໜື ່ ງແມ່ນ ສື ່ການສອນອກີຮູບແບບໜື ່ ງທີ ່ຄູຈາ ເປັນຕອໍ້ງໃຊໃໍ້ນເວລາສດິສອນ ແຕ່ ລະຄັ ໍ້ງເພື ່ອໃຫກໍ້ ານສອນດ າເນນີໄປຢ່ າງມປີະສດິທພິ າບສູງສຸດ ເຊັ ່ນ: ຄູໃຊເໍ້ພື ່ອການສດິສອນ, ແຕ່ຕ ່ມາແນວ ຄວາມຄດິຂອງການເອາົເດກັ ນອໍ້ຍມາເປັນສູນການຮຽນຮູໄໍ້ດມໍ້ າມອີດິທພິນົຫ າຍຂຶ ໍ້ນ ສະນັນໍ້, ບາງຄນົມກັ ເອີ ໍ້ນຊຸດ

22 ການສອນວ່າ ຊຸດການຮຽນ-ການສອນ. ແລະ ມນັກມ ໃີນຫ ກັ ສູດການສກຶ ສາແຕ່ຂັນໍ້ພື ໍ້ນຖານ ໃນປີ2544 ໄດໍ້ ໃຊຄໍ້ າວ່າ ການຮຽນຮູເໍ້ປັນຄ າທີ ່ສ າຄນັ ເພື ່ອໃຫສໍ້ອດຄອໍ້ງກບັ ເປົ ໍ້າໝາຍການສກຶ ສາຕາມພຣລາດຊະບນັຍດັ ຫ ືກດົ ໝາຍການສກຶ ສາແຫ່ງຊາດ ພ.ສ 2542 ມາດຕາ 22 ທີ ່ວ່າຜູຮໍ້ ຽນທຸກຄນົສາມາດຮຽນຮູໍ້ແລະ ພດັທະນາ. ຕນົ ເອງ ໄດໍ້ແລະ ຖວື່າຜູຮໍ້ ຽນສ າຄນັທີ ່ສຸດ, ສະນັນໍ້ມນັໃຊຄໍ້ າວ່າ " ຊຸດການການຈດັການຮຽນຮູໍ້" ເພື ່ອໃຫສໍ້ອດຄອໍ້ງກບັ ຫ ກັ ສູດການສກຶ ສາຂັນໍ້ພື ໍ້ນຖານ. ໃນປີພສ 2544 ສ າລບັຊຸດການສອນ ຫ ືຊຸດກດິຈະກາ ເປັນສື ່ປະສມົ ທີ ່ມຄີວາມ ສມົ ບູນຕນົ ເອງຂອງແຕ່ລະຊຸດການສອນທີ ່ຖກືສາໍ້ງຂື ໍ້ນສາມາດປະສດິທພິ າບແລະເຊື ່ອຖໄືດໍ້ຫ ືບ ່ , ມນັ ເປັນສິ ່ ງຈາ ເປັນທີ ່ຈະນາ ໃຊຂໍ້ ັນໍ້ຕອນວທິ ເີປັນລະບບົການກາ ນດົການເຊື ່ອໝັນໍ້ຂອງຊຸດການສດິສອນ. ຫ າຍທ່ານໄດໃໍ້ຫໍ້ ຄວາມຫມາຍ, ວທິ ກີ ານຂອງການດ າເນນີການ, ການສດິສອນຊຸດເຊັ ່ນ: ສຸດາຣດັ ໃຜ່ ວງົສາວງົ Sudarat Phaiwongsawong ( 2543, ໜາໍ້ 52) ຊຸດການສອນ ໝາຍເຖງິ ອຸປະກອນ ຫ ື ສື ່ການສອນທີ ່ ຄູສາໍ້ງຂື ໍ້ນ. ດວໍ້ຍຄວາມຫ າກຫ າຍຂອງວດັສະດຸ ເພື ່ອໃຫນໍ້ກັ ຮຽນສກຶ ສາ ແລະ ປະຕບິດັກດິຈະກາ ດວໍ້ຍຕນົ ເອງ ມກີ ານຮຽນຮູດໍ້ວໍ້ຍຕນົ ເອງ, ໂດຍທີ ່ຄູອາຈານເປັນແນະນາ , ຊ່ວຍເຫ ອື ແລະ ມີ ການນາ ຫ ກັ ການດາໍ້ນຈດິຕະວທິ ະຍາມາໃຊປະກອບ ໍ້ ເພື ່ອສະໜບັສະໜນູ ສົ ່ງເສມີ ນກັ ຮຽນໃຫປໍ້ ະສບົຜນົສ າ ເລດັ . ກຸດສະຍາ ແສງເດດ Kusaya Saengdet ( 2002, ໜາໍ້ 5) ສະຫຸ ບໄດວໍ້່າຊຸດການສອນເປັນສື ່ການສອນ ທີ ່ ເປັນລະບບົ . ໂດຍໃຫສໍ້ອດຄອໍ້ງກບັກ່ ຸມເນື ໍ້ອຫາສາລະການຮຽນຮູໍ້ແລະ ປະສບົການແມ່ນໄດສໍ້ ະໜອງໃຫແໍ້ຕ່ ລະໜ່ວຍງານເພື ່ອຊ່ວຍເພື ່ອສາໍ້ງການປ່ ຽນແປງພດຶຕກິ າ ຂອງການຮຽນຮູ, ໍ້ ເຊິ ່ ງອາດຈະຖກືຈດັ ເປັນກ່ອງ ຫ ືຊອງ ເປັນໝວດໆ ຣະພນີ ໂພສີ ( 2547, ໜາໍ້ 1 ) ສະຫຸ ບໄດວໍ້່າ ຊຸດການສອນຄືລະບບົສື ່ການຮຽນຮູໍ້ທີ ່ສາໍ້ງກາ ນດົ ໄວໍ້ ປະກອບການສດິສອນຂອງຜູສໍ້ ອນ ໂດຍຜູສໍ້ ອນເປັນຝ່ າຍອ ານວຍການ ການນາ ໃຊເໍ້ພື ່ອສະຫນບັສະຫນນູ ການ ສດິສອນຂອງຄູອາຈານໄດໂໍ້ດຍຜູສໍ້ ອນເປັນ Facilitator ແລະ ເພື ່ອເສມີ ຂະຫຍາຍປະສບົການການຮຽນຮູສໍ້ າລບັ ນກັ ສກຶ ສາ, ການຊ່ວຍເຫ ອືຜູຮໍ້ ຽນທີ ່ຈະມຄີວາມຮູໍ້ແລະ ຄວາມສາມາດ ໃຫບໍ້ນັລຸຕາມມາດຕະຖານການຮຽນ ຮູໍ້ທີ ່ກາ ນດົ ໄວ.ໍ້ ຮຸຍຕນັ Hulton ແລະ ຄນົອື ່ນໆ ( ວາສະນາ ຊາວຫາ, 2525, ໜາໍ້. 140; ອາໍ້ງອງີຈາກ Houston and other.1972, p.244 ) ໄດກໍ້່າວເຖງິອງົປະກອບຂອງຊຸດການຮຽນການສດິສອນvຈະຕອໍ້ງປະກອບດວໍ້ຍ 1. ຄ າຊີ ໍ້ແຈງ ( Prospectus ) ໃນສ່ວນນີ ໍ້ຈະອະທບິາຍເຖງິຄວາມສ າຄນັຂອງຈດຸ ປະສງົ. ຂອງຊຸດການ ຮຽນການສອນ ສິ ່ ງທີ ່ນກັ ຮຽນຕອໍ້ງມຄີວາມຮູກໍ້່ອນຮຽນ ຂອບເຂດຂອງຂະບວນການທງັໝດົຢ່ ູໃນຊຸດການຮຽນ ການສອນ. 2. ເປົ ໍ້າໝາຍ ( Objective ) ຄຂື ຄໍ້ ວາມທີ ່ ແຈ່ມແຈງໍ້ຊດັ ເຈນ ທີ ່ກາ ໜດົ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນປະສບົຜນົສ າເລດັຫ ງັ ຈາກຮຽນແລວໍ້. 3. ການປະເມນີຜນົ ເບື ໍ້ອງຕົນໍ້ ( Pre-assessment ) ແມ່ນເພື ່ອໃຫໍ້ແນ່ ໃຈວ່ານກັ ຮຽນຢ່ ູໃນລະດບັການ ຮຽນຮູເໍ້ພື ່ອບນັລຸຈດຸ ປະສງົທີ ່ຕັ ໍ້ງໄວ.ໍ້ 4. ການກາ ນດົກດິຈະກາ ( Engbling activities ) ແມ່ນເພື ່ອກາ ນດົແນວທາງ ແລະ ວທິ ກີ ານ ເພື ່ອໄປ ສ່ ູຈດຸ ປະສງົທີ ່ ໄດກໍ້ າ ນດົ ໄວໂໍ້ດຍຜູຮໍ້ ຽນມສີ່ວນຮ່ວມໃນກດິຈະກາ ນັນໍ້. 5. ການປະເມນີຄັ ໍ້ງສຸດທາໍ້ຍ ( Post-assessment) ແມ່ນການທດົສອບເພື ່ອວດັຜນົຜນົການສກຶ ສາຫ ງັ ການຮຽນ ສ່ວນປະກອບຂອງຊຸດການສອນຕອໍ້ງປະກອບດວໍ້ຍ. - ຫວົຂ ໍ້( Topic )

23 - ຫວົຂ ຍໍ້່ອຍ ( Suptopic ) - ຈດຸ ປະສງົຫ ືເຫດຜນົ ( Rationale ) - ຈດຸ ໝາຍເຊງິພດຶຕກິ າ ( Behavioral objective ). - ແບບທດົສອບກ່ອນຮຽນ ( Pre-test) - ກດິຈະກາ ແລະ ການປະເມນີຕນົ ເອງ ( Activities and self-evaluation ). - ການທດົສອບຍ່ອຍ ( Quiz ຫ ືFormative test). - ການທດົສອບ ຄັ ໍ້ງສຸດທາໍ້ຍ ( Post-test or Summative assessment ) ການສອນເປັນລາຍບຸກຄນົ ເຊິ ່ ງເປັນຊຸດຂອງການສອນທີ ່ຮວບຮວມຢ່ າງເປັນລະບບົ ເພື ່ອໃຫນໍ້ກັ ຮຽນ ສາມາດບນັລຸເປົ ໍ້າໝາຍຂອງເຂາົເຈົ ໍ້າໃນການຮຽນ. 3.2 ແນວຄວາມຄດິ ແລະ ທດິສະດໃີນການສາໍ້ງຊຸດການສອນ ເມື ່ອເວລາຈະລງົມສືາໍ້ງຊຸດການຮຽນ-ການສອນ ຜູສໍ້າໍ້ງຕອໍ້ງຮູຫໍ້ ກັ ການສາໍ້ງຊຸດການຮຽນ-ການສອນ, ວ່າ ຈະມວີທິ ດີ າເນນີການແນວໃດ ເຊິ ່ ງຕອໍ້ງມກີ ານສກຶ ສາ ແລະ ຫ າຍທ່ານໄດສໍ້ ະເໜຫີ ກັ ການ ໃນການສາໍ້ງຊຸດການ ສອນ ແລະ ການຮຽນໄວດໍ້ງັນີ ໍ້ . ສະຣອງໄຊ ສຸກວນັນະບຣູນ ( 1985, ໜາໍ້ 190-200) ໄດສໍ້ ະເໜີຂັນໍ້ຕອນວທິ ກີ ານສາໍ້ງຊຸດການ ສອນ. ຫ ສື ື ່ການສອນທີ ່ປະກອບດວໍ້ຍ 3 ຂັນໍ້ຕອນ ທີ ່ສ າຄນັ 1. ຂັນໍ້ການວາງແຜນການຈດັຕັ ໍ້ງປະຕບິດັ ໂດຍການສກຶ ສາວຊິາ ຕອໍ້ງການຮຽນຮູ, ໍ້ຈະເຮດັຫຍງັ, ການນ່ ຸງ ຖແືບບໃດ, ຄ ານງຶເຖງິຜູຮໍ້ ຽນສ າລບັ ຊຸດການສກຶ ສາ ແນວຄວາມຄດິ, ຈດຸ ປະສງົ, ການຈດັ , ກດິຈະກາ ການຮຽນ, ການກະກຽມສື ່ການສອນ, ການປະເມນີຜນົ ແລະ ການທດົລອງສື ່ການສອນ. 2. ຂັນໍ້ຕອນການຜະລດິ ໂດຍການຜະລດິຕາມຂັນໍ້ຕອນ ທີ1 , ຜູຜໍ້ ະລດິຄວນກວດກາຄວາມສອດຄ່ອງ ຂອງທຸກຂັນໍ້ຕອນ, ຕັ ໍ້ງເປົ ໍ້າໝາຍເພື ່ອແກໄໍ້ຂບນັຫາ, ສາມາດປະຕບິດັ ຫ ືເຫນັການປະຕບິດັ ໄດ.ໍ້ 3. ຂັນໍ້ທດົລອງສອນ ຫ ືການປະເມນີຜນົ ຫ ືພດັທະນາເມື ່ອຜະລດິຊຸດການສອນຂຶ ໍ້ນມາແລວໍ້ ໂດຍ ການນາ ໄປຊອກຫາປະສດິທພິາບ ເພື ່ອມນັ ເປັນການຮບັປະກນັ ວ່າຊຸດການສອນ ມຄີຸນຄ່າທີ ່ຈະນາ ໄປສອນໄດ.ໍ້ ປຣຢີ າ ຕຣສີ າດ Preeya Trisart ( 1987, ໜາໍ້ 44) ກ່າວວ່າຊຸດການສອນແມ່ນສື ່ປະສມົ ທີ ່ມຄວາມ ີ ສມົ ບູນໃນຕວົ , ແຕ່ຊຸດການສອນທີ ່ສາໍ້ງຂຶ ໍ້ນນັນໍ້ຈະມປີະສດິທພິ າບ, ເຊື ່ອຖໄືດ, ໍ້ຫ ືບ ່ ມນັຈາ ເປັນຕອໍ້ງໃຊວໍ້ທິ ກີ ານ ຮຽນແບບເປັນລະບບົ . ການວເິຄາະລະບບົແມ່ນເປັນຂະບວນການຄດິຢ່ າງມເີຫດຜນົທີ ່ ເອີ ໍ້ນວ່າ: Systems approach ມາ ສ່ ູການວເິຄາະໂດຍມຂີ ັນໍ້ຕອນດັ ່ງນີ ໍ້ . 1. ຂັນໍ້ບນັຫາທີ ່ຕອໍ້ງການແກໄໍ້ຂແມ່ນຫຍງັ? 2. ຂັນໍ້ກາ ນດົ ເປົ ໍ້າໝາຍເພື ່ອແກໄໍ້ຂບນັຫາ ໂດຍສາມາດເຫນັການກະທ າ ຫ ືການປະຕບິດັ ໄດໍ້ 3. ຂັນໍ້ການສາໍ້ງເຄື ່ອງມຫື ງັຈາກຕັ ໍ້ງເປົ ໍ້າໝາຍແລວໍ້ 4. ຂັນໍ້ກາ ນດົທາງເລອືກ ຫ ືວທິ ແີກໄໍ້ຂເພື ່ອນາ ໃຊປໍ້ ະຕບິດັ ເພື ່ອບນັລຸເປົ ໍ້າໝາຍ. 5. ຂັນໍ້ທດົລອງເພື ່ອເລອືກວທິ ກີ ານທີ ່ດທີ ີ ່ສຸດເພື ່ອນາ ໃຊເໍ້ປັນແນວທາງພາໄປສ່ ູຈຸດເປົ ໍ້າໝາຍທີ ່ຕັ ໍ້ງໄວ.ໍ້

24 6.ຂັນໍ້ວດັ ແລະ ປະເມນີຜນົ ໂດຍການນາ ໃຊເໍ້ຄື ່ອງມທື ີ ່ສາໍ້ງຂື ໍ້ນມາເພື ່ອປະເມນີວ່າສາມາດປະຕບິດັ ໄດໍ້ ຕາມເປົ ໍ້າໝາຍ ຫ ືບ ່ ເພື ່ອປັບປຸງແກໄໍ້ຂ ລາວນັ ພນົກາໍ້ວ ( 2533, ໜາໍ້ 95), ໄດສໍ້ ະເໜຂີ ັນໍ້ຕອນຂອງການສາໍ້ງຊຸດການສອນໄວດໍ້ ັ ່ງນີ ໍ້ ຂັນໍ້ຕອນທີ1 ວເິຄາະເນື ໍ້ອໃນໄດແໍ້ກ່ການກາ ນດົ ຫວົ ເລື ່ອງ ແລະ ແນວຄວາມຄດິ . ຂັນໍ້ຕອນທີ2 ການວາງແຜນສາໍ້ງແຜນການ. ລາຍລະອຽດໄວລໍ້່ວງໜາໍ້ ຂັນໍ້ຕອນທີ3 ການຜະລດິອຸປະກອນສື ່ການຮຽນ ມນັ ເປັນການຜະລດິສື ່ປະເພດຕ່າງ ຕາມທີ ່ ໄດກໍ້ າ ນດົ ໄວໍ້ ໃນແຜນການ. ຂັນໍ້ຕອນທີ4: ການຊອກຫາປະສດິທພິ າບອນັນີ ໍ້ແມ່ນການປະເມນີຄຸນນະພາບຂອງຊຸດການຮຽນ-ການ ສອນໂດຍການທດົສອບ ແລະ ປັບປຸງຄຸນນະພາບຕາມມາດຖານທີ ່ກາ ນດົ ໄວ.ໍ້ Heather (1977 , p 343-344) ໄດໃໍ້ຫຂໍ້ ັນໍ້ຕອນການສາໍ້ງຊຸດການສອນດວໍ້ຍຕນົ ເອງ: 1. ສກຶ ສາຫ ກັ ສູດ ຕດັສນິໃຈວ່າຈະເອາົຫຍງັມາ ໃຫນໍ້ກັ ຮຽນສກຶ ສາແລວໍ້ຈດັລ າດບັ ເນື ໍ້ອໃນຈາກງ່າຍຫາ ຍາກ. 2. ປະເມນີຄວາມຮູພໍ້ ື ໍ້ນຖານ ປະສບົການຜ່ານມາຂອງນກັ ຮຽນ 3. ເລອືກກດິຈະກາ ການສອນ ແລະ ສື ່ການຮຽນທີ ່ ເໝາະສມົ ກບັຜູຮໍ້ ຽນໂດຍ ຄ ານງຶເຖງິຄວາມພອໍ້ມ ແລະຄວາມຕອໍ້ງການຂອງຜູຮໍ້ ຽນ. 4. ກາ ນດົຮູບແບບການຮຽນຮູໍ້ 5. ການ ກາ ນດົທີ ່ຕັ ໍ້ງຂອງຜູປໍ້ ະສານງານຫ ືອ າ ນວຍຄວາມສະດວກການຮຽນ 6. ສາໍ້ງແບບຟອມການປະເມນີຜນົການຮຽນຂອງນກັ ຮຽນ. ເຈົ ໍ້າບນັລຸເປົ ໍ້າlearningາຍການຮຽນຂອງ ເຈົ ໍ້າແລວໍ້ບ? 4. ທດິສະດກີານຫາປະສດິທພິາບຂອງບດົສອນ 4.1 ຄວາມໝາຍຂອງບດົສອນ ວມິ ນົຣດັ ສູນທອນໂລດ (2549) ໄດໃໍ້ຫຄໍ້ ວາມໝາຍວ່າ: ບດົສອນ ຫ ືແຜນການສອນຄກື ານໃຊສໍ້ ື ່ການ ສອນ, ການວດັ ແລະ ການປະເມນີຜນົ ໃຫສໍ້ ອດຄ່ ອງກບັ ເນື ໍ້ອໃນ, ຈດຸ ປະສງົທີ ່ກ ານດົ ໄວໃໍ້ນຫ ກັ ສູດ ຫ ືກ່າວອກີ ຢ່ າງໜື ່ ງວ່າ: ບດົ ສອນ ແມ່ນ ແຜນການທີ ່ ຄູສອນຈະຂື ໍ້ນຫອໍ້ງສອນໃນທຸກໆຄັ ໍ້ງຈາກກ່ ຸມຄ່ ູມຄືູຫ ືບດົ ສອນຂອງ ກມົ ວຊິ າການເຮດັ ໃຫຜໍູ້ສໍ້ ອນຮບັ ຮູວໍ້່າ: ຈະສອນຫຍງັ, ເພື ່ ອຈດຸ ປະສງົຫຍງັ, ຈະສອນແນວໃດ, ໃຊສໍ້ ື ່ ແນວໃດ ແລະ ຈະມກີ ານວດັປະເມນີຜນົດວໍ້ຍວທິ ໃີດ ຈາກຄວາມໝາຍຂອງບດົ ສອນຂາໍ້ງເທງີຜູຄໍ້ ົນໍ້ ຄວາໍ້ສາມາດສະຫູ ບໄດວໍ້່າ: ບດົສອນໝາຍເຖງີແຜນການ ຫ ື ແຜນວຽກກ່ ຽວກບັການສອນຂອງຄູທີ ່ ຈະຂື ໍ້ນຫອໍ້ງສອນທຸກຄັ ໍ້ງ. ບດົສອນເປັນແບບແຜນໃນການວາງເສັນໍ້ທາງທີ ່ ຈະເຮດັ ວຽກໃນການປະຕບິ ດັ ການສອນໃນວຊິ າໃດໜື ່ ງໃຫເໍ້ປັນລະບບົ ແລະ ເປັນເຄື ່ ອງມໃືນການພດັ ທະນາ ເຕກັ ນກິການຮຽນ - ການສອນໃນການຮຽນຮູໍ້ແລະ ຈດຸ ປະສງົທີ ່ຄູໄດກໍ້ າ ນດົນັນໍ້ຢ່ າງມປີະສດິທພິ າບ 4.2 ຄວາມສາ ຄນັຂອງບດົສອນ

25 ທອງເຄນ ຄ າສຸກຖາວງົ, ພມິ ມະສອນ ວ ລະຍຸດ (2008:125) ໄດກໍ້່າວວ່າ: ບດົສອນເປັນເຄື ່ອງມທື ີ ່ສ າຄນັ ທີ ່ຈະເຮດັ ໃຫຜໍູ້ສໍ້ ອນສາມາດດ າເນນີການສອນຂອງຕນົ ເອງໃຫບໍ້ນັລຸຈດຸ ໝາຍປາຍທາງໄດຄໍ້: ືມກີ ານສົ ່ງເສມີ ໃຫຜໍູ້ໍ້ ຮຽນໄດຮໍ້ບັຄວາມຮູ, ໍ້ການຝຶກປະຕບິດັ ແລະ ພດັທະນາໄປໃນທາງທີ ່ຖກືຕອໍ້ງເພື ່ອປະສດິທພິ າບທາງການສກຶ ສາ ສະຕຟີ ເບວລ (2542) ໄດສໍ້ ະຫູ ບກ່ ຽວກບັບດົສອນຂອງການຮຽນຮູໄໍ້ວດໍ້ ັ ່ງນີ ໍ້ : - ເປັນການຮຽນຮູຢໍ້່ າງມຄີວາມໝາຍ ຜູຮໍ້ ຽນຈື ່ຈ າໄດຖໍ້ າວອນ (Retention) ເຊີ ່ ງການຮຽນແບບນີ ໍ້ຕອໍ້ ງ ເລີ ່ມຕົນໍ້ດວໍ້ຍການທວນຄນືຄວາມຮູເໍ້ດມີ ແລະ ປະສບົການເດມີ ຂອງຜູຮໍ້ ຽນ - ຜູຮໍ້ ຽນໄດມໍ້ ສີວ່ ນຮວ່ມໃນການຮຽນ (Participate) ທງັຮ່າງກາຍ, ຈດິ ໃຈ, ສະຕປິັນຍາ, ສງັຄມົ ເປັນ ການພດັທະນາໃນຕວົ - ຜູຮໍ້ ຽນມສີວ່ນຮວ່ມໃນການເຮດັກດິຈະກາ ຕາມປະສບົການຊວີດິຂອງຕນົ ແລະ ເປັນປະສບົການຕວົຈງິ ໃນຊວີດິຂອງຜູຮໍ້ ຽນ - ຜູຮໍ້ ຽນໄດຝໍ້ ຶກທກັ ສະຕ່າງໆ, ຝຶກແລວໍ້ຝຶກອກີ ໂດຍບ ່ມກີ ານເບື ່ອໜ່າຍ - ຜູຮໍ້ ຽນຈະໄດສໍ້ າໍ້ງຈນິຕະນາການຕາມເລື ່ ອງທີ ່ ກ ານດົ , ເປັນການຮຽນຮູດໍ້ າໍ້ນທ າມະຊາດ, ເສດຖະກດິ ວດັທະນະທ າ, ການເມອືງ ແລະ ວຖິ ຊີວີດິປະສມົ ປະສານກນັ ໄປອນັ ເປັນສະພາບຈງິຂອງຊວີດິ - ຜູຮໍ້ ຽນຈະໄດພໍ້ ດັທະນາຄວາມຄດິລະດບັສູງ, ຄດິຕກຶ ຕອງ, ຄດິຢ່ າງມວີຈິ າລະນາຍານ, ຄດິແກໄໍ້ຂບນັຫາ , ຄດິລເິລີ ່ມ ແລະ ການຄດິຢ່ າງສາໍ້ງສນັ - ຜູຮໍ້ ຽນໄດຝໍ້ ຶກທກັ ສະການເຮດັວຽກເປັນກ່ ຸມຕັ ໍ້ງແຕ່ 2 , 4 , 6 ລວມທງັໝ່ ເູພື ່ອນໝດົຫອໍ້ງຮຽນ. ຂື ໍ້ນຢ່ ູ ກບັລກັ ສະນະຂອງກດິຈະກາ ເປັນການພດັທະນາໃຫເໍ້ປັນຜູມໍ້ ມີ ະນຸດສ າພນັ - ຜູຮໍ້ ຽນໄດຮໍ້ ຽນຮູຈໍ້າກສີ ່ ງໃກຕໍ້ວົ ໄປສ່ ູສິ ່ ງໄກຕວົ ເຊັ ່ນ: ຮຽນກ່ ຽວກບັຕວົຂອງເຮາົເອງ, ບາໍ້ນຂອງເຮາົເອງ, ຄອບຄວົ ຂອງເຮາົເອງ, ທອໍ້ງຖີ ່ ນຂອງເຮາົ, ປະເທດຂອງເຮາົ ແລະ ປະເທດເພື ່ ອນບາໍ້ນ ເຊີ ່ ງເປັນໄປຕາມລະດບັ ສະຕປິັນຍາຂອງຜູຮໍ້ ຽນ - ຜູຮໍ້ ຽນໄດຮໍ້ ຽນຮູຢໍ້່ າງມຄີວາມສຸກ, ມຄີວາມມ່ວນຊື ່ ນ, ຮູຄໍຸ້ນຄ່າຂອງວຽກງານທີ ່ ເຮດັ ແລະ ວຽກງານ ທີ ່ນາ ໄປສະເໜຕີ ່ໝ່ເູພື ່ອນ, ຕ ່ທອໍ້ງຖີ ່ ນ ເຮດັ ໃຫເໍ້ກດີຄວາມຄດິ, ເຫນັຄວາມສ າຄນັຂອງການຮຽນຮູດໍ້ວໍ້ຍຕນົ ເອງ ສະຫູ ບ: ບດົສອນເປັນເຄື ່ອງມທື ີ ່ ຊ່ ວຍໃຫຜໍູ້ເໍ້ປັນຄູໄດມໍ້ ກີ ານຈດັລ າດບັກດິຈະກາ ການສອນໃຫເໍ້ປັນໄປຕາມ ຈດຸ ປະສງົ ແລະ ເປົ ໍ້າໝາຍທີ ່ ວາງໄວ. ໍ້ເປັນເຄື ່ ອງມທື ີ ່ ອ ານວຍຄວາມສະດວກ ແລະ ສົ ່ງເສມີ ການຮຽນຮູໃໍ້ຫມໍ້ ປີະ ສດິທຜິນົ , ເປັນຂ ມໍ້ ູນໜື ່ ງທີ ່ ແນະນ າວທິ ກີ ານສອນໄດຢໍ້່ າງຖກື ຕອໍ້ງຕາມຫ ກັ ການຮຽນ - ການສອນຕາມຫ ກັ ວຊິ າ ການ ແລະ ເພື ່ອພດັທະນາຄວາມຊ ານານໃນການສອນອກີດວໍ້ຍ 4.3 ປະສດິທພິາບຂອງບດົສອນ ມະຫາວທິ ະຍາໄລ ສຸໂຂໄທທ າມກິ ະລາດ (2537: 479-498) ໄດໃໍ້ຫຄໍ້ ວາມໝາຍປະສດິທພິ າບຂອງ ບດົສອນວ່າ: ການນ າເອາົແຜນການຈດັກດິຈະກ າການຮຽນ - ການສອນໄປທດົລອງຫາປະສດິທພິ າບ, ໃຊຕໍ້າມ ຂັນໍ້ຕອນທີ ່ກ ານດົ ໄວໍ້ແລວໍ້ນ າຜນົທີ ່ ໄດມໍ້ າປັບປຸງເພື ່ອນາ ໄປທດົລອງສອນຕວົຈງິໃຫໄໍ້ດປໍ້ ະສດິທພິ າບຕາມເກນທີ ່ ກາ ນດົ ໄວ.ໍ້ ພະເຊນີ ກດິລະການ ແລະ ສມົ ນກຶ ໄພທຖິ ະນີ(2002: 30-36) ໄດໃໍ້ຫຄໍ້ ວາມໝາຍປະສດິທພິ າບຂອງບດົ ສອນວ່າ: ໝາຍເຖີງລະດບັ ປະສດິທພິ າບຂອງບດົ ສອນທີ ່ ຈະຊ່ ວຍໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນເກດີການຮຽນຮູ. ໍ້ເປັນລະດບັທີ ່ ຜູໍ້ ສາໍ້ງແຜນການສອນຈະເພິ ່ ງພ ໃຈວ່າ: ບດົສອນຈະມປີະສດິທພິ າບເຖງີລະດບັ ໃດນັນໍ້ ແລວໍ້ ແຜນສອນນັນໍ້ກ ່ຈະມີ ຄຸນຄ່າທີ ່ ຈະນ າໄປສອນໃຫກໍ້ ບັນກັ ຮຽນ, ເກນການຫາປະສດິທພິ າບ ກ ານດົ ເປັນເກນທີ ່ ຜູສໍ້ ອນຄາດໝາຍວ່າ: ຜູໍ້ ຮຽນຈະປ່ ຽນພດຶ ຕກິ າຂອງຜູຮໍ້ ຽນທງັໝດົ ຕ ່ ເປີເຊນັ ການທດົ ສອບຫ ງັຮຽນຂອງຜູຮໍ້ ຽນທງັໝດົ ຄ: ື E1 / E2 ໝາຍ

26 ເຖງີປະສດິທພິ າບຂອງຂະບວນການ/ປະສດິທພິ າບຂອງຜນົລບັ (ພະເຊນີ ກດິລະການ ແລະ ສມົ ນກຶ ໄພທຖິ ະນ, ີ 2002:30-36) 4.4 ການຫາປະສດິທພິາບຂອງບດົສອນ 1. ຄວາມໝາຍຂອງການທດົສອບປະສດິທພິາບຂອງບດົສອນ E1 / E2 E1 : ໝາຍເຖງິ ເປີເຊນັ ຂອງຄະແນນສະເລ່ ຍທີ ່ ເກດີຈາກການເຮດັກດິຈະກ າລະຫວ່າງການຮຽນທີ ່ ຈາກ ຊຸດການສອນຂອງຜູຮໍ້ ຽນ (ປະສດິທພິ າບຂອງຂະບວນການຮຽນຮູ) ໍ້ຫ ືໝາຍເຖງິ ການປະເມນີພດືຕກິ າຍ່ອຍໆ ຈາກການເຮດັກດິຈະກາ ຂອງຜູຮໍ້ ຽນໃນບດົຮຽນທຸກກດິຈະກາ E2 : ໝາຍເຖິງເປີເຊນັ ຂອງຄະແນນສະເລ່ ຍທີ ່ ເກດີຈາກການເຮດັ ແບບທດົ ສອບຫ ງັການຮຽນຂອງຜູໍ້ ຮຽນ (ປະສດິທພິ າບຂອງຜນົ ລບັການຮຽນ) ຫ ືໝາຍເຖງິ ການປະເມນີຜນົ ລບັ (Product) ຂອງນກັ ຮຽນໂດຍ ຜດິຈາລະນາຈາກຜນົ ການທດົ ສອບຫ ງັຮຽນ (Post-test) ໃນການຂຽນປະສດິທພິ າບຂອງນະວດັຕະກ ານັນໍ້ມກັ ຂຽນໃນລກັ ສະນະຂອງ E1 / E2 ເຊັ ່ນ: 70/70, 80/80, 90/90 ເປັນຕົນໍ້ 2.ການກາ ນດົເກນປະສທິ ພິາບຂອງຊຸດການສອນ ການກາ ນດົ ເກນ E1 / E2 ໃຫມໍ້ ຄີ່າເທົ ່າໃດນັນໍ້ຄວນກາ ນດົ ໄວກໍ້່ອນວ່າໃນຄັ ໍ້ງນີ ໍ້ຈະໃຫເໍ້ກນມາດຕະຖານ ເທົ ່າໃດໂດຍທົ ່ວໄປການກາ ນດົ ເກນຄວນພຈິາລະນາດັ ່ງນີ ໍ້ : - ຖາໍ້ເນື ໍ້ອໃນວຊິາທີ ່ ເປັນຄວາມຮູ, ໍ້ຄວາມຈາ ຄວນຕັ ໍ້ງເກນໃຫສໍູ້ງໄວຄໍ້: ື80/80, 85/85, 90/90 - ຖາໍ້ເນື ໍ້ອໃນວຊິ າທີ ່ ເປັນທກັ ສະດາໍ້ນການປະຕບິດັຄວນຕັ ໍ້ງເກນໃຫຕໍ້ ່າລງົມາໜອໍ້ ຍໜຶ ່ ງຄ: ື(70/70, 75/75 ແຕ່ອາດຈະຕັ ໍ້ງເກນສູງກວ່ານີກໍ້ ່ ໄດໍ້ 3.ຂັນໍ້ຕອນການທບົສອບປະສດິພາບຂອງບດົສອນ ການທບົສອບປະສດິທພິ າບຂອງບດົສອນຈະປະຕບິດັຕາມຂັນໍ້ຕອນດັ ່ງນີ ໍ້ : 1. ດ າເນນີການແຕ່ງບດົສອນ, ແຕ່ງບດົສອນຜ່ານອານຈານທີ ່ ປຶກສາ 2. ນາ ບດົສອນທີ ່ ໄດປໍ້ ັບປຸງຕາມການແນະນາ ຈາກອາຈານທີ ່ປຶກສາແລວໍ້ນາ ສະເໜຜີ່ານຜູຊໍ້່ ຽວຊານຈາ ນວນ 3 ທ່ານ 3. ນ າເອາົບດົ ສອນທີ ່ ໄດຮໍ້ ບັການປັບປຸງສ າເລດັ ຕາມການແນະນ າຂອງຜູຊໍ້່ ຽວຊານໄປສອນທດົ ລອງໃຊກໍ້ ບັ ກ່ ຸມ ທີ ່ບ ່ ແມ່ນກ່ ຸມຕວົຢ່ າງ, ນາ ຜນົທີ ່ ໄດມໍ້ າໄປຄ ານວນຫາປະສດິທພິ າບແລວໍ້ນາ ເອາົໄປປັບປຸງໃຫດໍ້ຂີ ື ໍ້ນ 4. ທດົລອງໃຊກໍ້ ບັກ່ ຸມຕວົ ຢ່ າງ, ນ າຜນົທດົລອງທີ ່ ໄດມໍ້ າຫາຄ່າປະສດິທພິ າບ ແລວໍ້ ນ າໄປປັບປຸງອກີ ຄັ ໍ້ງໜື ່ ງ, ຜນົທີ ່ ໄດຮໍ້ບັຄວນໃຫໃໍ້ກຄໍ້ ຽງກບັ ເກນທີ ່ຕັ ໍ້ງໄວໍ້ 5. ການພຈິາລະນາປະສດິທພິ າບ ສາມາດພຈິາລະນາ 3 ລະດບັຄ: ື - ລະດບັສູງກວ່າເກນ ໝາຍເຖງີປະສດິທພິ າບຂອງເຄື ່ອງມສືູງກວ່າເກນທີ ່ຕັ ໍ້ງໄວໍ້ມເີກນ 2.5% ຂື ໍ້ນໄປ - ລະດບັ ເທົ ່າກບັ ເກນທີ ່ ຕັ ໍ້ງໄວໍ້ໝາຍເຖີງເທົ ່າກບັ 2.5% ແລະ ຕ ່າກວ່ າເກນ ແຕ່ ບ ່ ຕ ່ າກວ່ າ 2.5% ຖືວ່ າ ປະສດິທພິ າບຍອມຮບັ ໄດໍ້ - ລະດບັ ຕ ່າກວ່າເກນ ໝາຍເຖງີ ເມື ່ອປະສດິທພິ າບຕ ່າກວ່າເກນທີ ່ ຕັ ໍ້ງໄວຕໍ້ ່າກວ່າ 2.5% ຖວື່າ: ເຄື ່ອງມບື ່ມີ ປະສດິທພິ າບ (ບຸນຊມົ ສສີະອາດ, 2554:102-136) 4. ວທິ ຊີອກຫາປະສດິທພິາບການຮຽນ ການຊອກຫາປະສດິທພິ າບ ໂດຍໃຊສໍູ້ດ E1 / E2 (ຜະເຊນີ ກດິຈະການ,2554: 44-51)

27 100 1 A n x E E1 ແມ່ນປະສດິທພິ າບຜນົການຮຽນ x ແມ່ນຜນົບວກຂອງຄະແນນລະຫວ່າງການຮຽນ ແລະ ການສອບຍ່ອຍທຸກຊຸດ n ແມ່ນຈາ ນວນນກັ ຮຽນທງັໝດົ A ແມ່ນຄະແນນເຕມັ ທງັໝດົ 100 2 B n x E E2 ແມ່ນປະສດິທພິ າບຜນົສ າເລດັຫ ງັການຮຽນ x ແມ່ນຜນົບວກຂອງຄະແນນສອບຜນົສ າເລດັຫ ງັການຮຽນ n ແມ່ນຈາ ນວນນກັ ຮຽນທງັໝດົ B ແມ່ນຄະແນນເຕມັ ທງັໝດົ (ຜະເຊນີ ກດິຈະການ, 2544:44-51) 5. ການຊອກຫາຄ່າດດັຊະນປີະສດິທຜິນົຂອງການຮຽນຮູໍ້ ພະເຊນີ ກດິລະການ ແລະ ສມົ ນກຶ ໄພທຖິ ະນີ(2002: 31-35) ໄດກໍ້່າວເຖງີ ຄວາມໝາຍ, ລກັ ສະນະ ແລະ ສູດຄດິໄລ່ ໃນການຊອກຫາຄ່າດດັຊະນປີະສດິທຜິນົ ໄວດໍ້ ັ ່ງນີ ໍ້ : 5.1 ຄວາມໝາຍຂອງຄ່າດດັຊະນປີະສດິທຜິນົ ດດັຊະນປີະສດິທຜິນົ (Effectiveness Index) ໝາຍເຖີງຕວົ ເລກ ທີ ່ ສະແດງເຖງີຄວາມກາໍ້ວໜາໍ້ໃນ ການຮຽນຮູໍ້ໂດຍການປຽບທຽບຄະແນນທີ ່ ເພີ ່ມຂື ໍ້ນຈາກຄະແນນທີ ່ທດົ ສອບກ່ອນການຮຽນກບັຄະແນນທີ ່ ໄດໍ້ ຈາກການທດົ ສອບຫ ງັການຮຽນ ແລະ ຄະແນນເຕມັ ຫ ືຄະແນນສູງສຸດ ກບັ ຄະແນນທີ ່ ໄດຈໍ້ າກການທດົ ສອບ ກ່ອນການຮຽນ. 5.2 ລກັສະນະຂອງດດັຊະນປີະສດິທຜິນົ ດດັ ຊະນປີ ະສດິທຜິນົ ເປັນຕວົ ຊີ ໍ້ບອກເຖີງຂອບເຂດ ແລະ ປະສດິທພິ າບສູງສຸດຂອງສື ່ ຫ ືການສອນ. ການປະເມນີສື ່ການຮຽນ - ການສອນມກັ ຈະສກຶ ສາເຖີງປະສດິທຜິ ນົ ທາງດາໍ້ນການສອນ ແລະ ການປະເມນີ ສື ່ນັນໍ້ໆ ເຊີ ່ ງຕາມປົກກະຕແິລວໍ້ ຈະເປັນການປະເມນີຄວາມແຕກຕ່າງຂອງຄ່າຄະແນນໃນ 2 ລກັ ສະນະຄ: ືຄວາມ ແຕກຕ່າງຂອງຄະແນນແບບທດົສອບກ່ອນການຮຽນ ແລະ ຄະແນນການທດົສອບຫ ງັການຮຽນ ຫ ືເປັນການທດົ ສອບຄວາມແຕກຕ່າງກ່ ຽວກບັ ຜນົ ສ າເລດັທາງການຮຽນລະຫວ່າງກ່ ຸມທດົ ລອງ ກບັກ່ ຸມຄວບຄຸມ, ຖາໍ້ຜູສໍ້ ກຶ ສາ ວໄິຈຕອໍ້ ງການພຈິ າລະນາຕ ່ ໄປວ່າ: ແຜນການຈດັການຮຽນ - ການສອນ ຫ ືສີ ່ ງທີ ່ ສາໍ້ງຂື ໍ້ນຍງັມຄີຸນນະພາບໃນ ລກັ ສະນະອື ່ ນອກີ ຫ ືບ ່ , ກ ່ ສາມາດພຈິ າລະນາໄດໂໍ້ດຍສງັເກດການພດັທະນາຂອງນກັ ຮຽນຄ: ືການພຈິ າລະນາ ກ່ອນ ແລະ ຫ ງັການຮຽນເລື ່ອງໃດນກັ ຮຽນໄດມໍ້ ກີ ານພດັທະນາ ຫ ືມຄີວາມຮູ, ໍ້ຄວາມສາມາດເພີ ່ມຂື ໍ້ນຢ່ າງເຊື ່ອຖື ໄດໍ້ຫ ືບ ່ ຫ ືເພີ ່ມຂື ໍ້ນເທົ ່າໃດ ເຊີ ່ ງສາມາດພຈິາລະນາໄດຈໍ້າກການຄດິໄລ່ຫາຄ່າດດັຊະນປີະສດິທຜິນົ ສ າລບັ ເກນທີ ່ ຍອມຮບັ ໄດວໍ້່າສື ່ ຫ ືນະວດັ ຕະກ າມປີະສດິທຜິ ນົ ຊ່ ວຍໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນເກດີປະສບົ ການໃນການ ຮຽນຮູໄໍ້ດຈໍ້າກຕວົຈງິຄ: ືມຄີ່າຕັ ໍ້ງແຕ່ 0.05

28 5.3 ສູດການຫາຄ່າດດັຊະນປີະສດິທຜິນົ ບຸນຊມົ ສສີະອາດ (2546: 157) ກ່າວເຖງີດດັຊະນປີະສດິທຜິນົວ່າ: ເປັນຄ່າທີ ່ສະແດງເຖງີຄວາມກາໍ້ວ ໜາໍ້ຂອງນກັ ຮຽນທີ ່ ຮຽນດວໍ້ ຍແຜນການຈດັ ການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ ສາໍ້ງຂື ໍ້ນຕາມຮູບແບບຂອງຜູວໍ້ ໄີຈໄດພໍ້ ດັ ທະນາຂື ໍ້ນ (ບຸນຊມົ ສສີະອາດ, 2546:157-159) ການສກຶ ສາດດັຊະນປີະສດິທຜິນົຈະສາມາດເຮດັ ໃຫເໍ້ຮາົສາມາດທາບທາມໄດວໍ້່າ: ແຜນການຈດັການຮຽນ ຮູທໍ້ ີ ່ຜູວໍ້ ໄິຈພດັທະນາຂື ໍ້ນມປີະສດິທຜິນົພຽງໃດ, ສາມາດດ າເນນີການໄດໂໍ້ດຍການນາ ເອາົແຜນການຈດັການຮຽນ ຮູທໍ້ ີ ່ ພດັທະນາຂື ໍ້ນໄປທດົລອງໃຊກໍ້ ບັຜູຮໍ້ ຽນທີ ່ ຢ່ ູໃນລະດບັທີ ່ ເໝາະສມົ ກບັທີ ່ ອອກແບບມາ. ແລວໍ້ ນ າຜນົການທດົ ລອງມາວເິຄາະຫາປະສດິທຜິນົ ໝາຍເຖງີ ຄວາມສາມາດໃນການໃຫຜໍ້ ນົຊດັ ເຈນຢ່ າງແນ່ນອນ ການຫາດດັຊະນປີະສດິທຜິນົ , ກລ ະນບີຸກຄນົ ຕາມແນວຄວາມຄດິຂອງ ຮອຟແລນ (Hofland) ຈະໃຫໍ້ ບດົຮຽນທີ ່ຊດັ ເຈນໂດຍໃຊສໍູ້ດດັ ່ງລ່ ຸມນີ ໍ້ : ( ບຸນຊມົ ສສີະອາດ, 2546: 158) ສູດທີ1 ດັດສະນີປະສິດທິຜົນ E.I= ຄະແນນທດົສອບຫ ງັການຮຽນ - ຄະແນນທດົສອບກ່ອນການຮຽນ ຄະແນນເຕມັ - ຄະແນນທດົສອບກ່ອນການຮຽນ ບຸນຊມົ ສສີະອາດ (2546: 159) ກ່າວໄວວໍ້່າ: ໂດຍທົ ່ວໄປການຊອກຫາດດັຊະນປີະສດິທຜິນົມກັ ຄດິ ໄລ່ ໂດຍການໃຊຄໍ້ ະແນນກ່ ຸມ ດັ ່ງສູດລ່ ຸມນີ ໍ້ : ສູດທີ2 ດັດສະນີປະສິດທິຜົນ E.I= ຜົນບວກຄະແນນທົດສອບຫ ັງການຮຽນຂອງທຸກຄນົ - ຜົນບວກ ຄະແນນທດົສອບກ່ອນການຮຽນຂອງທຸກຄນົ (ຈາ ນວນນກັ ຮຽນ X ຄະແນນເຕມັ ຫ ງັການຮຽນ) - ຜນົບວກຄະແນນ ທດົສອບກ່ອນການຮຽນຂອງທຸກຄນົ (ພະເຊນີ ກດິລະການ ແລະ ສມົ ນກຶ ໄພທຖິ ະນ, ີ2002:31-35) ຈາກວທິ ກີ ານຫາດດັສະນປີະສດິທຜິນົທງັໝດົນັນໍ້ ຜູສໍ້ ກຶ ສາຄົນໍ້ຄວາໍ້ເລອືກໃຊສໍູ້ດທີ2 ເພາະເຮດັ ໃຫເໍ້ກດີຄ່າ ຄວາມຄາດເຄື ່ອນໜອໍ້ຍທີ ່ສຸດ 5.ທດິສະດກີານຈດັການຮຽນຮູໍ້ 5.1 ຄວາມໝາຍຂອງການຈດັການຮຽນຮູໍ້ ( ປອ ກງົສີຈນຸ ລະມະນີ: 2017 P:16-17 ຄ່ ູມກື ານຈດັການຮຽນການສອນ) ການຈດັການຮຽນຮູໍ້ບ ່ ແມ່ນເປັນພຽງການຖ່າຍທອດເນື ໍ້ອໃນວຊິາ ໂດຍໃຊວໍ້ທິ ກີ ານບອກໃຫຈໍ້ ື ່ ແລະ ນາ ໄປ ເລົ ່າໃຫຈໍ້ ື ່ຈາ ເພຶ ່ ອການສອບເສງັເທົ ່ານັນໍ້ ແຕ່ ການຈດັການຮຽນຮູເໍ້ປັນວທິ ະຍາສາດຢ່ າງໜື ່ ງເຊິ ່ ງມຄີວາມໝາຍທີ ່ ເລກິ ເຊິ ່ ງກວ່ານັນໍ້ ກ ຄເືປັນວທິ ກີ ານທີ ່ ຜູສໍ້ ອນນ າມາໃຊໍ້ເພື ່ ອໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນເກດີການຮຽນຮູໍ້ກ ເອີ ໍ້ນໄດວໍ້່າເປັນການ ຈດັການຮຽນຮູ.ໍ້ ນກັການສກຶ ສາຫລາຍທ່ານ ໄດໃໍ້ຫຄໍ້ວາມໝາຍຂອງການຈດັກາຮຽນຮູໃໍ້ນທດັສະນະຕ່າງໆດັ ່ງນີ ໍ້ : ສຸມນົ ອະມອນວລິດັ (2533:460) ໄດອໍ້ ະທບິ າຍຄວາມໝາຍການຈດັການຮຽນຮູໍ້ຄືສະຖານະການໜື ່ ງທີ ່ ເຮດັ ໃຫສໍ້ ິ ່ ງຕ່າງໆເກດີຂື ໍ້ນດັ ່ງຕ ່ ໄປນີ ໍ້ :

29 1. ມຄີວາມສ າພນັ ແລະ ຄວາມໃກຊໍ້ດິເກດີຂື ໍ້ນລະຫວ່າງຜູສໍ້ ອນກບັຜູຮໍ້ ຽນ, ຜູຮໍ້ ຽນກບັຜູຮໍ້ ຽນ, ຜູຮໍ້ ຽນກບັ ສິ ່ ງແວດລອໍ້ມ ແລະ ຜູສໍ້ ອນກບັຜູຮໍ້ ຽນກບັສິ ່ ງແວດລອໍ້ມ. 2. ມຄີວາມສ າພນັ ແລະ ຄວາມໃກຊໍ້ດິກນັ ກໃ ຫເໍ້ກດີການຮຽນຮູໍ້ແລະ ປະສບົການໃໝ່ . 3. ຜູຮໍ້ ຽນສາມາດນາ ປະສບົການໃໝ່ນັນໍ້ ໄປໃຊໄໍ້ດ.ໍ້ ວໄິຊ ປຣະສດິທວິຸດເວດຊ (2542:255) ກ່າວວ່າ ການຈດັການຮຽນຮູເໍ້ປັນຂະບວນການທີ ່ມີ ກດົລະບຽບຄວບຄຸມການດ າເນນີງານ ຕັ ໍ້ງແຕ່ການວາງແຜນການຈດັການຮຽນຮູຈໍ້ ົ ່ງເຖງິການປະເມນີຜນົ . ຮູແລະ ດງັແຄນ (Hough & Duncan, 1970:144) ອະທບິ າຍຄວາມໝາຍຂອງການຈດັ ການຮຽນຮູວໍ້່ າ ໝາຍເຖິງ ກດິຈະກ າຂອງບຸກຄນົ ເຊິ ່ ງມຫີ ລກັ ແລະ ເຫດຜນົ , ເປັນກດິຈະກ າຂອງບຸກຄນົ ໄດໃໍ້ຊຄໍ້ ວາມຮູຂໍ້ ອງຕນົ ເອງຢ່ າງ ສາໍ້ງສນັ ເພື ່ອສະໜບັ ສະໜນູ ໃຫຜໍູ້ອໍ້ ື ່ນເກດີການຮຽນຮູໍ້ແລະ ມຄີວາມສຸກ ດັ ່ງນັນໍ້, ການຈດັການຮຽນຮູຈໍ້ ິ ່ ງເປັນ ກດິຈະກາ ໃນແງ່ມູມຕ່າງໆ 4 ດາໍ້ນ: 1. ດາໍ້ນຫລກັ ສູດ (Curriculum) ໝາຍເຖງິການສກຶ ສາຈດຸ ມຸ່ງໝາຍຂອງການສກຶ ສາ, ຄວາມ ເຂົ ໍ້າໃຈໃນຈດຸ ປະສງົຂອງແຕ່ ລະວຊິ າ ແລະ ການຈດັຕັ ໍ້ງຈດຸ ປະສງົຂອງການຈດັການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ຊດັ ເຈນ, ສອດຄ່ ອງ ກບັການເລອືກເນື ໍ້ອໃນໄດຢໍ້່ າງເໝາະສມົ ແລະ ສອດຄ່ອງກບັສະພາບທອໍ້ງຖິ ່ ນ. 2. ດາໍ້ນການຈດັການຮຽນຮູໍ້(Instruction) ໝາຍເຖງິການເລອືກວທິ ສີອນ ແລະ ເຕກັ ນກິ ການຈດັການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ ເໝາະສມົ ເພື ່ອຊ່ວຍໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນບນັລຸຈດຸ ປະສງົການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ວາງໄວ.ໍ້ 3. ດາໍ້ນການວດັຜນົ (Measuring) ໝາຍເຖງິການໃຊວໍ້ທິ ວີດັຜນົການຮຽນ ທີ ່ ເໝາະສມົ ແລະ ສາມາດວດັຜນົ ໄດ.ໍ້ 4. ດາໍ້ນການວດັປະເມນີຜນົການຈດັການຮຽນຮູໍ້(Evaluating) ໝາຍເຖງິຄວາມສາມາດໃນ ການປະເມນີຜນົຂອງການຈດັການຮຽນຮູທໍ້ ງັໝດົ ໄດ.ໍ້ ກດູ (Good, 1975:588) ໄດອໍ້ ະທບິາຍຄວາມໝາຍການຈດັການຮຽນຮູວໍ້່າ ການຈດັການ ຮຽນຮູຄໍ້ກື ານກະທ າ ທີ ່ ເປັນການອບົຮມົ ສັ ່ງສອນຜູຮໍ້ ຽນໃນສະຖາບນັການສກຶ ສາ. ຮວິ (Hill, 1982:266) ໄດໃໍ້ຫຄໍ້ ານຍິາມຂອງການຈດັການຮຽນຮູວໍ້່າ ການຈດັການຮຽນຮູໍ້ ຄຂືະບວນການໃຫກໍ້ ານສກຶ ສາແກ່ຜູຮໍ້ ຽນ ເຊິ ່ ງຕອໍ້ງອາໃສຄວາມສ າພນັລະຫວ່າງຜູສໍ້ ອນກບັຜູຮໍ້ ຽນ. ມ (Moore, 1992:4) ໄດໃໍ້ຫຄໍ້ວາມໝາຍຂອງການຈດັການຮຽນຮູວໍ້່າ ການຈດັການຮຽນ ຮູຄໍ້ ພື ດຶ ຕກິ າຂອງບຸກຄນົ ໜື ່ ງ ທີ ່ ພະຍາຍາມຊ່ ວຍໃຫບໍຸ້ກຄນົ ອື ່ ນ ໄດເໍ້ກດີ ການພດັ ທະນາໃນທຸກດາໍ້ນຢ່ າງເຕມັ ຄວາມສາມາດ. ນອກຈາກນັນໍ້ຍງັມຜີູໃໍ້ຫຄໍ້ ວາມໝາຍຂອງການຈດັການຮຽນຮູຄໍ້ ືການຈດັສະຖານະການ, ສະພາບການ ຫລືກດິຈະກາ ການຮຽນຮູໃໍ້ຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນໄດມໍ້ ປີະສບົການ ເຮດັ ໃຫເໍ້ກດີການຮຽນຮູໄໍ້ດງໍ້່າຍ ເຊິ ່ ງຈະສົ ່ງຜນົ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນ ມຄີວາມຈະເລນີງອກງາມ ແລະ ພດັທະນາການທາງຮ່າງກາຍ, ອາລມົ , ສງັຄມົ ແລະ ສະໝອງ. ການຈດັການຮຽນຮູຄໍ້ກື ານອບົຮມົ ຜູຮໍ້ ຽນໂດຍການກດິຈະກ າ, ອຸປະກອນ ແລະ ການແນະແນວທາງໃຫໍ້ ຜູຮໍ້ ຽນ ການຈດັການຮຽນຮູຄໍ້ປືະສບົການໃຫແໍ້ກ່ຜູຮໍ້ ຽນ. ການຈດັ ການຮຽນຮູຄໍ້ ກື ານຊ່ ວຍເຫລອື ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນເກດີການຮຽນຮູໍ້ແລະ ຄວາມສາມາດໃນການນ າ ຄວາມຮູນໍ້ ັນໍ້ ໄປໃຊໄໍ້ດໃໍ້ນຊວີດິປະຈາ ວນັ . ການຮຽນຮູຄໍ້ກື ານຈດັກດິຈະກາ ຕ່າງໆໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນໄດມໍ້ ສີ່ວນຮ່ວມ. ການຈດັການຮຽນຮູຄໍ້ກື ານແນະແນວທາງໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນຄົນໍ້ພບົຄວາມຮູດໍ້ວໍ້ຍຕນົ ເອງ. ການຈດັການຮຽນຮູຄໍ້ກື ານຈດັປະສບົການທີ ່ ເລອືກແລວໍ້ເປັນຢ່ າງດໃີຫກໍ້ ບັຜູຮໍ້ ຽນ.

30 ຈາກຄວາມໝາຍຂອງການຈດັການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ ກ່າວມານີ ໍ້ຈະເຫນັ ວ່າ ການຈດັກນຮຽນຮູມໍ້ ຄີວາມໝາຍ ຄວບຄຸມທງັດາໍ້ນວທິ ກີ ານ, ຂະບວນການ ແລະ ຕວົ ບຸກຄນົ ດັ ່ງນັນໍ້ , ຈິ ່ ງອາດສະຫລຸບຄວາມໝາຍຂອງການ ຈດັການຮຽນຮູໄໍ້ດວໍ້່າ ການຈດັການຮຽນຮູຄໍ້ ືຂະບວນການທີ ່ມຄີວາມໃກຊໍ້ດິລະຫວ່າງຜູສໍ້ ອນກບັຜູຮໍ້ ຽນ ເພື ່ອຈະ ເຮດັ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນເກດີການຮຽນຮູຕໍ້າມຈດຸ ປະສງົຂອງຜູສໍ້ ອນ. 5.2 ຄວາມສ າຄນັຂອງການຈດັການຮຽນຮູໍ້ ການຈດັການຮຽນຮູປໍ້ ຽບເໝອືນເຄື ່ອງມືທີ ່ສງົເສມີ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນຮກັ ການຮຽນ, ຕັ ໍ້ງໃຈຮຽນ ແລະ ເກດີການຮຽນຮູຂໍ້ ື ໍ້ນ ການຮຽນຂອງຜູຮໍ້ ຽນຈະໄປສ່ ູຈດຸ ໝາຍປາຍທາງຄືຄວາມສ າເລດັ ໃນຊວີດິ ຫລືບ ່ ພຽງໃດ ນັນໍ້ ຍ່ອມຂື ໍ້ນຢ່ ູກບັການຈດັການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ດຂີອງຜູສໍ້ ອນ ຫາກຜູສໍ້ ອນຮູຈໍ້ກັ ເລອືກໃຊວໍ້ທິ ກີ ານຈດັການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ ດີ ແລະ ເໝາະສມົ ແລວໍ້ ຍ່ອມຈະມຜີນົດຕີ ່ການຮຽນຂອງຜູຮໍ້ ຽນ ຄດື ັ ່ງນີ ໍ້ : 4. ມຄີວາມຮູໍ້ແລະ ຄວາມເຂົ ໍ້າໃຈໃນເນື ໍ້ອໃນວຊິາ ຫລືກດິຈະກາ ທີ ່ຮຽນຮູ.ໍ້ 5. ເກດີທກັ ສະ ຫລືຄວາມຊ ານານໃນເນື ໍ້ອໃນວຊິາ ຫລືກດິຈະກາ ທີ ່ຮຽນຮູ.ໍ້ 6. ເກດີທດັສະນະຄະຕທິ ີ ່ດຕີ ່ສິ ່ ງທີ ່ຮຽນ. 7. ສາມາດນາ ຄວາມຮູທໍ້ ີ ່ ໄດໄໍ້ປປະຍຸກໃຊໃໍ້ນຊວີດິປະຈາ ວນັ ໄດ.ໍ້ 8. ສາມາດນາ ຄວາມຮູໄໍ້ປສກຶ ສາຫາຄວາມຮູເໍ້ພິ ່ມເຕມິ ຕ ່ ໄປໄດອໍ້ກີ . ອກີຢ່ າງໜື ່ ງ ການທີ ່ຜູສໍ້ ອນຈະສົ ່ງເສມີ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນມຄີວາມຈະເລກີ ງອກງາມໃນທຸກໆດາໍ້ນ ທງັດາໍ້ນຮ່າງກາຍ, ອາລມົ , ສງັຄມົ ແລະ ສະຕປິັນຍານັນໍ້ ການສົ ່ງເສມີທີ ່ດຄີກື ານໃຫກໍ້ ານສກຶ ສາ ຈາກສິ ່ ງທີ ່ກ່າວມາ ຈະເຫນັ ໄດວໍ້່າ ການຈດັການຮຽນຮູເໍ້ປັນສິ ່ ງສ າຄນັ ໃນການໃຫກໍ້ ານສກຶ ສາແກ່ຜູຮໍ້ ຽນເປັນຢ່ າງຍິ ່ ງ. 5.3 ລກັ ສະນະຂອງການຈດັການຮຽນຮູໍ້ ການຈດັການຮຽນຮູມໍ້ ລີກັ ສະນະທີ ່ ເດັ ່ນປະກອບດວໍ້ຍ 3 ລກັ ສະນະຄ:ື 1. ການຈດັການຮຽນຮູເໍ້ປັນຂະບວນການທີ ່ມຄີວາມໃກຊໍ້ດິລະຫວ່າງຜູສໍ້ ອນກບັຜູຮຽນ ເຊິ ່ ງໝ າຍຄວາມວ່າການຈດັການຮຽນຮູຈໍ້ ະເກດີຂື ໍ້ນໄດນໍ້ ັນໍ້ ທງັຜູສໍ້ ອນ ແລະ ຜູຮໍ້ ຽນຕອໍ້ງມຄີວາມສ າພນັຕ ່ກນັ ແລະ ເປັນ ການໃກຊໍ້ດິທີ ່ ເກດີຂື ໍ້ນຢ່ າງຕ ່ ເນື ່ອງ ເປັນໄປຕາມລ າດບັຂັ ໍ້ງຕອນເພື ່ອເຮດັ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນເກດີການຮຽນຮູ.ໍ້ 2. ການຈດັການຮຽນຮູໍ້ມຈີດຸ ປະສງົໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນເກດີການປ່ ຽນແປງພດຶຕກິ າ ຕາມຈດຸ ປະສງົທີ ່ ກາ ນດົ ໄວໂໍ້ດຍການປ່ ຽນແປງພດຶຕກິ າ ນີ ໍ້ ເປັນພດຶຕກິ າ ທງັ 3 ດາໍ້ນ ເຊັ ່ນ: 2.1 ດາໍ້ນຄວາມຮູໍ້ຄວາມຄດິ ຫລືພຸດທວິໄິສ. 2.2 ດາໍ້ນທກັ ສະຂະບວນການ ຫລືດາໍ້ນທກັ ສະພໄິສ 2.3 ດາໍ້ນເຈດຕະຄະຕິຫລືດາໍ້ນຈດິພໄິສ 3. ການຈດັການຮຽນຮູຈໍ້ ະບນັລຸຈດຸ ປະສງົໄດດໍ້ ີຕອໍ້ງອາໄສທງັສາດ ແລະ ສລິະປະຂອງຜູສໍ້ ອນ ເຊິ ່ ງໝ າຍຄວາມວ່າ ການຈດັການຮຽນຮູຈໍ້ ະບນັລຸຈດຸ ປະສງົໄດໍ້ຫລືບ ນັນໍ້ຕອໍ້ງ ອາໄສຄວາມຮູຄໍ້ ວາມສາມາດຂອງຜູສໍ້ ອນທງັດາໍ້ນວຊິ າການ (ວທິ ະຍາສາດ) ທກັ ສະ ແລະ ເຕກັ ນກິ ການຮຽນຮູໍ້ (ສລິະປະ) ເປັນສ າຄນັ . ຈາກທີ ່ ກ່າວມານີ ໍ້ສະຫລຸບໄດວໍ້່າ ການຈດັ ການຮຽນຮູຈໍ້ ະເກດີ ຂື ໍ້ນໄດໍ້ຈະຕອໍ້ ງມຂີ ະບວນການຢ່ າງ ໃກຊໍ້ ດິ ລະຫວ່າງຜູສໍ້ ອນກບັ ຜູຮໍ້ ຽນ ມຈີດຸ ປະສງົໃນການຈດັການຮຽນຮູໍ້ແລະ ການຈດັການຮຽນຮູຈໍ້ ະປະສບົ ຜນົສ າເລດັ ໄດດໍ້ ີຄູສອນຕອໍ້ງມທີ ງັຄວາມຮູໍ້ແລະ ເຕກັ ນກິການຈດັການຮຽນຮູ.ໍ້ 5.4 ອງົປະກອບຂອງການຈດັການຮຽນຮູໍ້ ຜູສໍ້ ອນຈາ ເປັນຈະຕອໍ້ງສກຶ ສາຂ ມໍ້ ູນຫລາຍປະການ ເພື ່ອນາ ມາຊ່ວຍສົ ່ງເສມີ ການຈດັການຮຽນຮູໍ້

31 ຂອງຕົນ ແລະ ການຮຽນຮູຂໍ້ ອງຜູຮໍ້ ຽນ ການຈດັ ການຮຽນຮູບໍ້ ່ ວ່ າໃນລະດັບກ ຕາມຂື ໍ້ນຢ່ ູກບັ ອງົປະກອບ 3 ປະການ ຄ:ື 1. ຜູຮໍ້ ຽນ 2. ສິ ່ ງທີ ່ ເອື ໍ້ອອ ານວຍຕ ່ຜູຮໍ້ ຽນ 3. ຄວາມສ າພນັລະຫວ່າງຜູຮໍ້ ຽນກບັບນັຍາກາດທາງຈດິຕະວທິ ະຍາໃນຊັນໍ້ຮຽນ ຖາໍ້ອງົປະກອບຂອງການຈດັການຮຽນຮູທໍ້ ງັ 3 ປະການນີ ໍ້ດ າເນນີໄປໄດດໍ້ ີຈະເຮດັ ໃຫຜໍູ້ໍ້ ຮຽນປະສບົຄວາມສ າເລດັ ໃນການຮຽນຮູໄໍ້ດດໍ້ ີອງົປະກອບດັ ່ງກ່າວ ມລີາຍລະອຽດດັ ່ງນີ ໍ້ : 1. ຜູຮໍ້ ຽນ ທ າມະຊາດຂອງຜູຮໍ້ ຽນເປັນສິ ່ ງທີ ່ຜູສໍ້ ອນະຕອໍ້ງຄ ານງຶເຖງິເປັນອນັດບັທ າອດິ ກ່ ຽວກບັຄວາມ ສາມດທາງສະໝອງ, ຄວາມຖະໜດັ , ຄວາມສນົ ໃຈ, ພດັທະນາການທາງຮ່າງກາຍ, ອາລມົ ແລະ ຈດິໃຈ ຄວາມ ຕອໍ້ງການພື ໍ້ນຖານເປັນສິ ່ ງທີ ່ຜູສໍ້ ອນຈະຄອໍ້ງຄ ານງຶເຖງິ ແລະ ຈະຖເືບາົບ ່ ໄດ.ໍ້ 2. ສິ ່ ງທີ ່ ເອື ໍ້ອອ ານວຍຕ ່ຜູຮໍ້ ຽນ ຜູສໍ້ ອນເປັນສ່ວນທີ ່ສ າຄນັ ແລະ ເປັນສ່ວນໜື ່ ງທີ ່ຈະກາ ນດົບນັຍາກາດໃນຫອໍ້ງຮຽນ ໃຫເໍ້ປັນໄປ ໃນຮູບແບບທີ ່ຕອໍ້ງການ ຄວາມເປັນປະຊາທປິະໄຕ, ຄວາມເຄັ ່ງຕງຶ, ຄວາມຊື ່ນບານຂອງຜູຮໍ້ ຽນສິ ່ ງເຫລົ ່ານີ ໍ້ຈະເກດີ ຂື ໍ້ນໄດໂໍ້ດຍຜູສໍ້ ອນເປັນຜູກໍ້ ານດົ ແຕ່ ເຖງິແນວໃດກ ຕາມບນັຍາກາດໃນຫອໍ້ງຮຽນ ນອກຈາກຕວົຜູສໍ້ ອນແລວໍ້ ຍງັ ມອີງົປະກອບອື ່ ນໆອກີ ຄ: ືຜູຮໍ້ ຽນເຂົ ໍ້າຫອໍ້ງຮຽນ ໂດຍບ ່ ໄດກໍ້ ນິອາຫານເຊົ ໍ້າ ຫລືອາຫານທ່ ຽງ ຜູຮໍ້ ຽນເລີ ່ມຮຽນ ຊົ ່ ວໂມງທ າອດິດວໍ້ ຍຄວາມຮູສໍ້ ກຶ ຫວິ ຫລືບາງເທື ່ ອຜູຮໍ້ ຽນໄດຮໍ້ ບັ ສິ ່ ງກະທບົ ກະເທື ່ ອນໃຈ ເນື ່ ອງຈາກຄວາມບ ່ ຖກື ຕອໍ້ງປອງດອງກນັ ໃນຄອບຄວົ ສ່ວນທາງດາໍ້ນຜູສໍ້ ອນນັນໍ້ອາດຈະມຄີວາມຖກື ກດົດນັຈາກຝ່ າຍບ ລຫິ ານ ຫລື ຈາກຄອບຄວົ , ເສດຖະກດິ , ບ ່ ໄດກໍ້ ນິອາຫານເຊົ ໍ້າກ່ອນມາໂຮງຮຽນຂອງຜູສໍ້ ອນ ແລະ ຜູຮໍ້ ຽນຈະມາພບົກນັ ເຊິ ່ ງ ເປັນສິ ່ ງທີ ່ ຈະບົ ່ງບອກໄດວໍ້່າບນັຍາກາດທາງຈດິຕະວທິ ະຍາໃນຫອໍ້ງຮຽນ ທີ ່ ເອື ໍ້ອອ ານວຍຕ ່ການຮຽນຮູຈໍ້ ະປະກດົ ອອກມາໃນຮູບແບບໃດ. 3. ຄວາມສ າພນັລະຫວ່າງຜູຮໍ້ ຽນກບັບນັຍາກາດທາງຈດິຕະວທິ ະຍາໃນຊັນໍ້ຮຽນ ຄວາມສ າພນັລະຫວ່າງຜູສໍ້ ອນ ແລະ ຜູຮໍ້ ຽນຈະເປັນເຄື ່ອງຊີ ໍ້ບົ ່ງບອກເຖງິເງ ື ່ອນໄຂ ຫລື ສະຖານະການວ່າຜູຮໍ້ ຽນຈະປະສບົຄວາມສ າເລດັ ຫລືຄວາມລົມໍ້ ເຫລວຕ ່ການຮຽນຮູໍ້ຜູສໍ້ ອນຄວນຈະຄດິ ເຖງິຜູໍ້ ຮຽນໃນຖານະເປັນບຸກຄນົໜື ່ ງ ຜູຮໍ້ ຽນມສີດິທີ ່ ຈະໄດຮໍ້ ບັຄວາມຕອໍ້ງການພື ໍ້ນຖານ ແລະ ຜູສໍ້ ອນຈະຕອໍ້ງຫາກນົ ວທິ ີທີ ່ຈະຕອບສະໜອງຕ ່ຄວາມຕອໍ້ງການພື ໍ້ນຖານຂອງຜູຮໍ້ ຽນໃຫຫໍ້ ລາຍທີ ່ ສຸດເທົ ່າທີ ່ ຈະຫລາຍໄດໍ້ແລະ ຜູສໍ້ ອນ ຄວນຈະເຝິກໃຫມໍ້ ຄີວມຮູສໍ້ ກຶ ໄວຕ ່ ຄວາມຮູສໍ້ ກຶ ນກຶ ຄດິ ຂອງຜູຮໍ້ ຽນ ເພື ່ ອຄວາມສ າເລດັ ແຫ່ງການຮຽນຮູໍ້ແລະ ການຈະເລນີເຕບີໂຕເປັນບຸກຄນົທີ ່ສມົ ບູນຕ ່ ໄປ. 5.5 ຫລກັ ການພື ໍ້ນຖານໃນການຈດັການຮຽນຮູໍ້ ຫລກັ ການຈດັການຮຽນຮູໍ້ເປັນຄວາມຮູພໍ້ ື ໍ້ນຖານທີ ່ສ າຄນັສ າລບັຜູທໍ້ ີ ່ຈະເປັນຄູສອນເຖງິວ່າຜູໍ້ ສອນແຕ່ລະຄນົຈະມເີຕກັ ນກິການຈດັການຮຽນຮູສໍ້ ະເພາະຂອງຕນົ ແຕ່ກຈ ະຍດຶຫລກັ ການພື ໍ້ນຖານດຽວກນັ ເຊິ ່ ງ ຫລກັ ການພື ໍ້ນຖານນີ ໍ້ມນີກັການສກຶ ສາໄດສໍ້ ະແດງທດັສະນະໄວຫໍ້ ລາຍທ່ານ ເຊັ ່ນ: ນກັ ວຊິ າການສກຶ ສາຫລາຍທ່ ານໄດກໍ້່າວເຖິງຫລກັ ການພື ໍ້ນຖານ ໃນການຈດັ ການຮຽນຮູໄໍ້ວຄໍ້ າໍ້ຍໆ ສະຫລຸບໄດມໍ້ ີ4 ປະການ ຄ:ື 1. ຫລກັ ການກະກຽມຄວາມຮູພໍ້ ື ໍ້ນຖານ ໄດແໍ້ກ່ການກຽມຕວົຜູສໍ້ ອນດາໍ້ນຄວາມຮູ, ໍ້ດາໍ້ນທກັ ສະການ ຈດັການຮຽນຮູໍ້ແລະ ດາໍ້ນການແກບໍ້ນັຫາຈດັການຮຽນຮູ.ໍ້

32 2. ຫລກັ ການວາງແຜນ ແລະ ກຽມການຈດັການຮຽນຮູໍ້ໄດແໍ້ກ່ການກຽມຂຽນແຜນການຈດັການຮຽນ ຮູ, ໍ້ການຜະລດິສື ່ , ກຽມແບບທດົສອບ ແລະ ເຝິກສອນ. 3. ຫລກັ ການໃຊຈໍ້ ດິ ຕະວທິ ະຍາການຮຽນຮູໍ້ເຊັ ່ ນ: ຫລກັ ການຄວາມແຕກຕ່ າງລະຫວ່ າງບຸກຄນົ , ຫລກັ ການກະຕຸນໍ້ຄວາມສນົ ໃຈ ແລະ ຫລກັ ການເສມີ ແຮງ. 4. ຫລກັ ການປະເມນີຜນົ ແລະ ລາຍງານຜນົ ເຊິ ່ ງກ່ ຽວກບັການກ ານດົຈດຸ ປະສງົການຈດັການຮຽນຮູໍ້ ການສາໍ້ງ ແລະ ການໃຊເໍ້ຄື ່ອງມກື ານປະເມນີ ການຕຄີວາມໝາຍ ແລະ ການລາຍງານຜນົ ການປະ ເມນີ. ທອງຄູນ ຫງບົພນັ (2542: 9) ໄດໃໍ້ຫຫໍ້ ລກັ ການຈດັການຮຽນຮູໂໍ້ດຍກ່າວໄວເໍ້ປັນນຕິບິນັ ຢັດ 20 ປະການຂອງການຈດັການຮຽນຮູໍ້ດັ ່ງນີ ໍ້ : 1. ສກຶ ສາຫລກັ ສູດໃຫກໍ້ ະຈ່າງແຈງໍ້ 2. ວາງແຜນການຈດັການຮຽນຮູໄໍ້ວເໍ້ປັນຢ່ າງດີ 3. ມກີດິຈະກາ /ເຮດັອຸປະກອນ 4. ສອນຈາກງ່າຍໄປຫາຍາກ 5. ໃຊວໍ້ທິ ສີອນຫລາຍວທິ ີ 6. ສອນໃຫຄໍ້ດິຫລາຍກວ່າສອນໃຫຈໍ້ ື ່ຈາ 7. ສອນໃຫເໍ້ຮດັຫລາຍກວ່າໃຫເໍ້ລົ ່າ 8. ຄ່ອງແຄວໍ້ເລື ່ອງການສື ່ສານ 9. ຕອໍ້ງຊ ານານການຈງູໃຈ 10. ຢ່ າລມື ໃຊຈໍ້ດິຕະວທິ ະຍາ 11. ຕອໍ້ງພດັທະນາອາລມົ ສູນທະລີ 12. ມຄີວາມຜູກພນັ ແລະ ເປັນຫວ່ງຫາຜູຮໍ້ ຽນ 13. ພາກພຽນຕດິຕາມພດຶຕກິ າ 14. ຢ່ າທ າຕວົ ໃຫເໍ້ປັນຄນົອດືອາດ 15. ສາໍ້ງບນັຍາກາດໃຫເໍ້ປັນການໜາໍ້ຢ່ ູ 16. ຮູປໍ້ ະພດຶຕວົສມົ ກບັບດົບາດ 17. ຢ່ າຕດັຂາດກາ ລງັໃຈ 18. ໃຊເໍ້ຕກັ ນກິການປະເມນີ 19. ຜູຮໍ້ ຽນເບກີບານມ່ວນຊື ່ນມຄີວາມສຸກ 20. ຜູສໍ້ ອນສໜຸກສະໜານກບັຜູຮໍ້ ຽນ ຈາກຫລກັ ການຈດັການຮຽນຮູດໍ້ ັ ່ງກ່າວຂາໍ້ງຕົນໍ້ ຈະເຫນັ ໄດວໍ້່າເປັນແນວທາງໃນການຈດັການ ຮຽນຮູຈໍ້ ະສົ ່ງເສມີ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນ ເກດີຄວາມຈະເລນີງອກງາມໃນທຸກໆດາໍ້ນ ເຊິ ່ ງສາມາດສະຫລຸບເປັນຫລກັ ການ ຈດັການຮຽນຮູພໍ້ ື ໍ້ນຖານເພື ່ອໃຫປໍ້ ະສບົຜນົສ າເລດັຕາມຄວາມມຸ່ງໝາຍທີ ່ວາງໄວໍ້ດັ ່ງນີ ໍ້ : 1. ສອນຈາກສິ ່ ງທີ ່ ຢ່ ູໃກຕໍ້ ວົ ອອກໄປຫາສິ ່ ງທີ ່ ຢ່ ູໄກຕວົ ຕາມປົກກະຕຜິູຮໍ້ ຽນມກັ ຈະສນົ ໃຈ ແລະ ຄຸນໍ້ ເຄຍີກບັສິ ່ ງທີ ່ ຢູໍ້ໃກຕໍ້ ວົ ບດົຮຽນທີ ່ ຜູສໍ້ ອນຈະນ າມາສອນນັນໍ້ ຄວນເລອືກສິ ່ ງທີ ່ ຢ່ ູຮອບຕວົ ຫລືໃກໍ້ ຕວົກ່ອນ ແລວໍ້ຄ່ອຍສອນສິ ່ ງທີ ່ຢ່ ູຫ່າງຈາກຕວົອອກໄປເລື ໍ້ອຍໆ.

33 2. ສອນຈາກສິ ່ ງທີ ່ ງ່າຍໄປຫາຍາກ ການຈດັການຮຽນຮູຖໍ້ າໍ້ຈະໃຫເໍ້ກດີການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ ດຜີູສໍ້ ອນຈະຕອໍ້ງ ພຈິ າລະນາເລອືກຫວົຂ ໍ້ເລື ່ອງງ່າຍໄປຫາຍາກ ເພາະສິ ່ ງງ່າຍໆນັນໍ້ ຜູຮໍ້ ຽນຈະເຂົ ໍ້າໃຈໄດດໍ້ ີແລະ ເປັນ ພື ໍ້ນຖານໃນການຮຽນສິ ່ ງຍາກຕ ່ ໄປ. 3. ສອນຈາກຕວົ ໄປຫາກດົ ເກນ ໃນການຈດັການຮຽນຮູບໍ້ ດົຮຽນໃດໆກ ຕາມ ຜູສໍ້ ອນຄວນໃຫຕໍ້ ວົຢ່ າງ ຫລາຍໆຕວົ ຢ່ າງ ຫລືອາດຈະໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນຊ່ ວຍຫາຕວົ ຢ່ າງໃຫແໍ້ລວໍ້ ຊ່ ວຍກນັ ສະຫລຸບຕັ ໍ້ງກດົ ເກນ ຂື ໍ້ນມາ. 4. ສອນຈາກສິ ່ ງທີ ່ ຮູໄໍ້ປຫາສິ ່ ງທີ ່ ບ ່ທນັ ຮູໍ້ທງັນີ ໍ້ ເປັນເປັນເພາະວ່າປະສບົ ການໃໝ່ ນັນໍ້ ຍ່ ອມຕອໍ້ ງອາໄສ ບດົຮຽນເກົ ່າ ຫລືປະສບົການເດມີ ເປັນພື ໍ້ນຖານ ຈິ ່ ງຈະຮຽນບດົຮຽນໃໝ່ ໄດເໍ້ຂົ ໍ້າໃຈດ.ີ 5. ສອນຈາກຮູບປະທ າໄປຫານາມມະທ າ ໃນການຈດັການຮຽນຮູບໍ້ ດົ ຮຽນໃດໆກ ຕາມຜູສໍ້ ອນຄວນ ພະຍາຍາມໃຊສໍ້ ື ່ການຮຽນປະອບການຈດັການຮຽນຮູຈໍ້ ະຊ່ ວຍໃຫນໍ້ ກັ ຮຽນເຂົ ໍ້າໃຈບດົຮຽນໄດງໍ້່າຍ ຂື ໍ້ນ ເພື ່ອເປັນວທິ ກີ ານເຮດັ ໃຫບໍ້ດົຮຽນເປັນຮູບປະທ າ ເຊິ ່ ງຈະງ່າຍຕ ່ການເຂົ ໍ້າໃຈຂອງຜູຮໍ້ ຽນ. 6. ສອນຈາກການທດົລອງໄປຫາການສະຫລຸບຕັ ໍ້ງກດົ ເກນ ບດົຮຽນໃດທີ ່ ສາມາດໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນທດົລອງ ປະຕບິດັ ຕວົ ຈງິໄດໍ້ຜູສໍ້ ອນກ ຄວນໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນທດົ ລອງປະຕບິດັ ຫລືລງົມເືຮດັ ດວໍ້ ຍຕນົ ເອງ ເມື ່ອ ທດົລອງສ າເລດັແລວໍ້ ຜູສໍ້ ອນຈິ ່ ງຊກັຖາມ ແລະ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນຄດິສະຫລຸບເປັນກດົ ເກນຂື ໍ້ນມາ. 7. ສອນໂດຍຄ ານງຶຄວາມແຕກຕ່າງລະຫວ່າງບຸກຄນົ ທ າມະຊາດຂອງຜູຮໍ້ ຽນໃນໄວຕ່າງໆນັນໍ້ ຈະມີ ຄວາມແຕກຕ່າງກນັທງັໃນດາໍ້ນຄວາມສນົ ໃຈ, ຄວາມຖະໜດັພເິສດ ແລະ ຄວາມສາມາດ ຜູສໍ້ ອນ ຈະຕອໍ້ງເຂົ ໍ້າໃຈໃນຫລກັ ການພດັທະນາການຂອງຜູຮໍ້ ຽນໃນໄວຕ່າງໆອກີດວໍ້ ຍ ເພື ່ອຈະໄດຈໍ້ ດັກຽມ ບດົຮຽນ ແລະ ກດິຈະກ າໄດຫໍ້ ລາຍໆຢ່ າງໆ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນໄດເໍ້ລອືກເຮເັກດິຈະກ າຕາມຄວາມຖະໜດັ ແລະ ຄວາມສນົ ໃຈ ເຊິ ່ ງຈະເກດິຜນົດຕີ ່ການຮຽນຂອງຜູຮໍ້ ຽນອກີດວໍ້ຍ. 8. ສອນໂດຍຄ ານງຶເຖງິຫລກັ ຈດິຕະວທິ ະຍາ ຫລກັ ຈດິຕະວທິ ະຍາທີ ່ ຜູສໍ້ ອນຕອໍ້ ງນ າມາໃຊໃໍ້ນການ ຈດັການຮຽນຮູຫໍ້ ລາຍທີ ່ ສຸດ ຄ: ືຈດິຕະວທິ ະຍາພດັທະນາການ ແລະ ຈດິຕະວທິ ະຍາການສກຶ ສາ ເປັນຕົນໍ້. 9. ສອນໂດຍຍດຶຈດຸ ໝາຍຂອງການຈດັການສກຶ ສາ ຈດຸ ໝາຍຂອງການຈດັການສກຶ ສາຈະເປັນເປົ ໍ້າໝ າຍຫລກັ ຕາມແນວທາງນະໂຍບາຍ ໃນການຈດັດ າເນນີການສກຶ ສາ ຂອງຊາດໃນລະດບັຕ່າງໆ. 10. ສອນໂດຍຍດຶຄວາມມຸ່ງໝາຍຂອງຫລກັ ສູດ ແລະ ບດົຮຽນເປັນຫລກັ ໃນການຈດັການຮຽນຮູນໍ້ ັນໍ້ ຜູສໍ້ ອນຈະຕອໍ້ງຈດັກດິຈະກ າການຮຽນຮູໂໍ້ດຍຍດຶຄວາມມຸ່ງໝາຍ ຫລືຜນົການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ຄາດຫວັ ງ ຂອງຫລກັ ສູດທີ ່ກ ານດົ ໄວເໍ້ປັນຫລກັ ແລະ ອກີທງັຜູສໍ້ ອນຍງັຕອໍ້ງກາ ນດົຜນົການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ຄາດຫວງັ ສະເພາະຂອງແຕ່ລະສ່ວນສ າຄນັ ຫລືໝວດວຊິາການຮຽນຮູຂໍ້ ື ໍ້ນ ແລະ ໃນເວລາກາ ລງັສອນ ຜູສໍ້ ອນ ຕອໍ້ງພະຍາຍາມຈດັສະຖານະການ, ສະພາບການ ແລະ ກດິຈະກ າຕ່າງໆເພື ່ອໃຫກໍ້ ານຈດັການຮຽນ ຮູບໍ້ນັລຸຕາມຄວາມມຸ່ງໝາຍສະເພາະເນື ໍ້ອໃນສ າຄນັ ຫລືໝວດການຮຽນຮູນໍ້ ັນໍ້ ເພື ່ອໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນເກດີ ຄວາມຮູ, ໍ້ຄວາມເຂົ ໍ້າໃຈ ແລະ ມທີ ກັ ສະໃນການຮຽນທີ ່ດ.ີ 6. ແນວຄດິ ແລະ ທດິສະດກີ ານຮຽນຮູດໍ້ວໍ້ຍຕນົ ເອງ 6.1 ຄວາມຫມາຍການຮຽນຮູດໍ້ວໍ້ຍຕນົ ເອງ ນກັ ວຊິາການຫ າຍທ່ານໄດໃໍ້ຫຄໍ້ວາມຫມາຍຂອງການຮຽນຮູດໍ້ວໍ້ຍຕນົ ເອງດັ ່ງນີ ໍ້ :

34 ສມົ ຄດິ ອສິລະວດັ ( 1995:4) ຍງັໄດໃໍ້ຫຄໍ້ ວາມໝາຍຂອງການຮຽນຮູ.ໍ້ຕນົ ເອງເປັນການຮຽນຮູໍ້ທີ ່ ຜູໍ້ ຮຽນມຄີວາມຄດິ ທີ ່ ລເິລີ ່ ມດວໍ້ ຍຕນົ ເອງໂດຍການອາໃສ ການຊ່ ວຍ ຫ ືບ ່ ກ ໄດໍ້ຜູຮໍ້ ຽນສາມາດວເິຄາະຄວາມ ຕອໍ້ງການການຮຽນຮູຂໍ້ ອງເຂາົເຈົ ໍ້າເອງ. ກ ານດົ ເປົ ໍ້າຫມາຍທີ ່ ຈະຮຽນຮູ, ໍ້ຈ າແນກ, ສະເພາະ, ແຫ່ ງຂ ມໍ້ ູນໃນການ ຮຽນຮູເໍ້ລອືກ ວທິ ກີ ານຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ ເຫມາະສມົ ແລະ ຮູປໍ້ ະເມນີຜນົ ໄດຮໍ້ບັການຮຽນຮູນໍ້ ັນໍ້ໆ. ໄຊລດິ ໂພສຸວນັ ( 1998 : 4 ) ໄດກໍ້່າວວ່າ ການຮຽນຮູດໍ້ວໍ້ຍຕນົ ເອງ ແມ່ນຂະບວນການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ຜູຮໍ້ ຽນ ຈະໄດຮໍ້ ບັການສະຫນບັສະຫນນູ ຈາກ ພາຍນອກໂຕຂອງນກັ ຮຽນ ຫ ືບ ່ ກ ຕາມ ເລີ ່ມຕົນໍ້ ການຮຽນຮູ, ໍ້ເລອືກເປົ ໍ້າ ຫມາຍ, ຊອກຫາແຫ່ ງການຮຽນຮູ,ໍ້ເລອືກວທິ ກີ ານຮຽນຮູຈໍ້ ນົ ເຖງິການປະເມນີ. ຄວາມກາໍ້ວໜາໍ້ຂອງການຮຽນຮູໍ້ ດວໍ້ຍຕນົ ເອງ. Knowles ( 1975: 18) ໄດໃໍ້ຫຄໍ້ວາມຫມາຍຂອງການຮຽນຮູ.ໍ້ສາມາດສະຫຸ ບໄດວໍ້່າ ການຮຽນຮູດໍ້ວໍ້ຍ ຕນົ ເອງ ແມ່ນຂະບວນການທີ ່ ຜູຮໍ້ ຽນ ເລີ ່ມຕົນໍ້ການຮຽນຮູດໍ້ ວໍ້ຍຕວົທ່ານເອງ ໂດຍມກີ ານວນິດິໄສຄວາມຕອໍ້ງການ ການຮຽນຮູຂໍ້ ອງຕນົ ຕັ ໍ້ງເປົ ໍ້າຫມາຍ ແລະ ອຸປະກອນສື ່ ການຮຽນຮູ,ໍ້ຕດິ ຕ ່ ພວົ ພນັ ກບັ ຄນົ ອື ່ ນ, ແຫ່ ງຄວາມຮູ,ໍ້ ເລອືກຍຸດທະວທິ ກີ ານຮຽນຮູເໍ້ພື ່ອໃຫສໍ້ມົ ບູນແບບແຜນການຮຽນຮູໍ້ແລະ ການປະເມນີຜນົຮຽນຂອງຕນົ ເອງ. ທີ ່ ອາດຈະໄດຮໍ້ບັ ຫ ືອາດຈະບ ່ ໄດຮໍ້ບັການຊ່ວຍເຫ ອືຈາກຄນົອື ່ນກຕ າມ ສເຄເຈີ( Skager , 1977: 133) ຍງັໃຫຄໍ້ ວາມໝາຍວ່າການຮຽນຮູດໍ້ວໍ້ຍຕວົ ເອງ ເປັນປະສບົການການ ຮຽນຮູສໍ້່ ວນບຸກຄນົ . ຜູຮຽນ ໍ້ ມເີປົ ໍ້າຫມາຍໃນການພດັ ທະນາທກົ ສະ,ສມີ ແືຮງງານ, ຄວາມສາມາດໃນການວາງ ແຜນ ການຄຸມໍ້ ຄອງ ແລະ ການປະເມນີຕນົ ເອງຂອງກດິຈະກ າການຮຽນຮູໍ້ແລະ ເປັນສະມາຊກິ ຂອງກ່ ຸມການ ຮຽນຮູກໍ້ ານຮ່ວມມກືນັ , ເອກະສານ, ຫ ກັ ການ ແລະ ແນວຄວາມຄດິປະກອບສ າລບັການດ າເນນີງານ. ກສນ : ສ າພີກສນ ( Griffin , 1983 : 153) ໄດກໍ້່າວວ່າການຮຽນຮູດໍ້ ວໍ້ ຍຕນົ ເອງ ມນັ ເປັນການຈດັ ປະສບົ ການການຮຽນຮູສໍ້່ ວນບຸກຄນົ ໂດຍມເີປົ ໍ້າຫມາຍພດັ ທະນາການຮຽນຮູໍ້ຄວາມສາມາດ ໃນການວາງ ແຜນການຮຽນຮູໍ້ການຈດັຕັ ໍ້ງປະຕບິດັແຜນການ ແລະ ການປະເມນີຜນົຂອງການຮຽນຮູຂອງ ໍ້ ເຂາົເຈົ ໍ້າເອງ. ບຸກຟິດສ ( Brookfield, 1984: 61) ສະຫຸ ບການຮຽນຮູດໍ້ ວໍ້ຍຕນົ ເອງ ວ່າມນັແມ່ນການສະແຫວງຫາ ຄວາມຮູໂໍ້ດຍຜູຮໍ້ ຽນຕັ ໍ້ງເປົ ໍ້າຫມາຍ ຄວບຄຸມກດິຈະກ າການຮຽນຮູຂໍ້ ອງເຂາົເຈົ ໍ້າຢ່ າງຈະແຈງໍ້ກ່ ຽວກບັ ເນື ໍ້ອໃນ ແລະວທິ ກີ ານຮຽນຮູ.ໍ້ເຂາົເຈົ ໍ້າອາດຈະຂ ຄວາມຊ່ວຍເຫ ອືໃນດາໍ້ນຕ່າງໆເຊັ ່ນ ການກາ ໜດົ ແລະ ການນາ ໃຊໜໍ້ ງັສ.ື ປະກອບບດົຮຽນ ຫ ືບດົຄວາມຕ່າງໆຈາກບຸກຄນົທີ ່ກ່ ຽວຂອໍ້ງອື ່ນໆ, ລວມທງັ ການເລອືກວທິ ກີ ານປະເມນີການ ຮຽນຮູດໍ້ ວໍ້ ຍຕນົ ເອງ. ສະຫຸ ບແລວໍ້ , ການຮຽນຮູດໍ້ ວໍ້ ຍຕນົ ເອງແມ່ນຂະບວນການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ ລເິລີ ່ ມໂດຍຜູຮໍ້ ຽນ. ການສກຶ ສາດວໍ້ຍຕນົ ເອງໂດຍອງີໃສ່ຄວາມສນົ ໃຈ, ຄວາມຕອໍ້ງການ ແລະ ຄວາມເຫມາະສມົ ມເີປົ ໍ້າຫມາຍ, ຮູວໍ້ທິ ີ ການຊອກຫາຊບັ ພະຍາກອນການຮຽນຮູ, ໍ້ເລອືກເອາົວທິ ການ ີ ການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ ຈະປະເມນີຄວາມກາໍ້ວຫນາໍ້ຂອງ ການຮຽນຮູຂໍ້ ອງຕນົ ເອງໂດຍ ການດ າເນນິການດວໍ້ ຍຕວົ ເອງ ຫ ືຮ່ ວມມກືບັຄນົອື ່ນ ຫ ືບ ່ກ ໄດ.ໍ້ມຈີດຸ ປະສງົການ ຮຽນຮູດໍ້ ວໍ້ ຍຕນົ ເອງ ການສກຶ ສາດວໍ້ ຍຕນົ ເອງແມ່ນຄຸນລກັ ສະນະທີ ່ ສ າຄນັຕ ່ການດ າເນນິຊວີດິ , ມປີະສດິທພິ າບ. ເຊິ ່ ງມຄີວາມຈ າເປັນຫ າຍສ າລບັ ການສກຶ ສາໃນປະຈບຸ ນັ ຈະຕອໍ້ງໄດຮໍ້ ບັ ການຊຸກຍູໃໍ້ຫບໍຸ້ກຄນົ ມຄີຸນລກັ ສະນະ ຂອງການນ າພາຕນົ ເອງໃນການຮຽນຮູ.ໍ້ເພື ່ ອໃຫບໍຸ້ກຄນົ ມປີະສບົ ການ ແລະ ມສິກັ ກະຍາພາບ, ມທີ່າແຮງທີ ່ ຈະ ຊອກຫາຄວາມຮູສໍ້ າລບັ ເປັນພື ໍ້ນຖານໃຫແໍ້ກ່ການສກຶ ສາຕ ່ ໄປຕະຫ ອດຊວີດິ

35 ວດັທະນະພອນ ລະງບົທຸກ ( 2545: 50-51) ໄດສໍ້ ະເໜຫີ ກັ ການຈດັການຮຽນຮູເໍ້ພື ່ອສົ ່ງເສມີ ການຮຽນ ຮູດໍ້ ວໍ້ ຍຕນົ ເອງ ດັ ່ງນີ ໍ້ : 1. ສກຶ ສາຜູຮໍ້ ຽນເປັນລາຍບຸກຄນົ . ເນື ່ອງຈາກວ່ານກັ ຮຽນແຕ່ ລະຄນົມຄີວາມແຕກຕ່າງກນັ ໂດຍສະເພາະທາງດາໍ້ນຄວາມສາມາດໃນການຮຽນຮູໍ້ແລະ ວທິ ີການຮຽນຮູໍ້ໂດຍການຈດັ ການຮຽນຮູໍ້ແລະ ສື ່ອື ່ນໆທີ ່ ເອື ໍ້ອອ ານວຍຕ ່ການຮຽນຮູຕໍ້ ່ບຸກຄນົ ລວມທງັການເປີດໂອກາດໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນໄດນໍ້າ ເອາົປະສບົການຂອງຕນົ ມາໃຊໃໍ້ຫເໍ້ກດີການຮຽນຮູໍ້ດັ ່ງນັນໍ້, ການຈດັການການຮຽນຮູຕໍ້ ອໍ້ງຄ ານງຶເຖງິຄວາມແຕກຕ່າງ. ລະຫວ່າງບຸກຄນົ , ໂດຍສະເພາະໃນແງ່ຂອງຄວາມສາມາດໃນການຮຽນຮູແໍ້ລະ ວທິ ການ ີ ຮຽນຮູໍ້ໂດຍການຄຸມໍ້ ຄອງການຮຽນຮູ, ໍ້ເນື ໍ້ອ ໃນ ແລະສື ່ທີ ່ອ ານວຍຄວາມສະດວກໃຫແໍ້ກ່ການຮຽນຮູໍ້ບຸກຄນົ ພອໍ້ມທງັໃຫໂໍ້ອກາດນກັ ຮຽນນາ ເອາົປະສບົການ ຂອງຕົນເອງມານ າໃຊໍ້ໃນການຮຽນຮູໍ້ເຊັ ່ ນ ດຽວກນັ ການຮຽນຮູແໍ້ ມ່ ນເກີດ ດີກວ່ າເມື ່ ອຜູຮໍ້ ຽນມຄີ ວາມ ຮບັຜດິຊອບຕ ່ການຮຽນຮູຂໍ້ ອງຕນົ ເອງ 2. ການຈດັການຮຽນຮູຄວນ ໍ້ ເປີດໂອກາດໃຫນໍ້ ກັ ຮຽນມບີດົ ບາດນບັແຕ່ ການວາງແຜນ. ກາ ນດົ ເປົ ໍ້າຫມາຍການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ສອດຄ່ອງກບັຄວາມຕອໍ້ງການຂອງບຸກຄນົ ຫ ືກ່ ຸມຂອງທ່ານ ການ ກາ ນດົກດິຈະກາ ການຮຽນຮູ, ໍ້ອຸປະກອນການຮຽນຮູ, ໍ້ການຄດັ ເລອືກວທິ ກີ ານຮຽນຮູໍ້ການນາ ໃຊແໍ້ຫ່ ງຂ ມໍ້ ູນ ເຊັ ່ນ ດຽວກນັກບັການປະເມນີການ ຮຽນຮູຂໍ້ ອງຕນົ ເອງ 3. ການພດັທະນາທກັ ສະການຮຽນຮູຂໍ້ ອງຜູຮໍ້ ຽນ ການຈດັ ການຮຽນຮູເໍ້ພື ່ອການຊຸກຍູສໍ້ ົ ່ງເສມີ ໃຫນໍ້ກັ ຮຽນຮຽນຮູດໍ້ ວໍ້ ຍຕນົ ເອງ, ມນັ ເປັນສິ ່ ງຈາ ເປັນທີ ່ຜູຮຽນ ໍ້ ຕອໍ້ງໄດຮໍ້ ບັການ ຝຶກອບົ ຮມົ ໃຫມໍ້ ທີ ກັ ສະ ແລະກນົ ລະຍຸດການຮຽນຮູທໍ້ ີ ່ ຈ າເປັນເພື ່ ອຮຽນຮູໍ້ດວໍ້ ຍຕນົ ເອງ, ເຊັ ່ ນການບນັ ທກຶ ຂ ຄໍ້ ວາມ ການຈດັປະເພດ,ໝວດໝ່ ູການສງັເກດການ ຊອກຫາ ແລະ ນ າໃຊແໍ້ຫ່ ງຄວາມຮູໍ້ເຕກັ ໂນໂລຊີແລະ ສື ່ ມວນຊນົ ທີ ່ ສະຫນບັ ສະຫນນູ ການຮຽນຮູໍ້ພອໍ້ ມທງັໃຫໂອກາດ ໍ້ ນກັ ສກຶ ສາໄດປໍ້ ະສບົ ກບັ ການຕດັ ສນິ ໃຈ ແລະ ການແກໄຂໍ້ ບນັຫາ ກາ ນດົແນວທາງການຮຽນຮູໍ້ແລະ ເລອືກວທິ ກີ ານຮຽນທີ ່ ເໝາະສມົ ກບັຕນົ ເອງ 4. ພດັທະນາ ທກັ ສະການຮຽນຮູກໍ້ ບັຜູອໍ້ ື ່ນ ການຮຽນຮູດໍ້ວໍ້ ຍຕນົ ເອງ ມນັບ ່ ໄດຫໍ້ ມາຍຄວາມວ່ານກັ ຮຽນຕອໍ້ງຮຽນຄນົດຽວໂດຍ ບ ່ມຫີ ອໍ້ງຮຽນ ຫ ືເອກະສານກ່ ຽວກບັ ຫ ກັ ການ ແລະ ແນວຄວາມຄດິປະກອບໃນການດ າເນນິງານ ໂດຍທົ ່ ວໄປ ໃນການຮຽນຮູໍ້ດວໍ້ ຍຕນົ ເອງ, ຜູຮຽນ ໍ້ ຈະສາມາດເຮດັ ວຽກຮ່ ວມກບັຫມ່ ູເພື ່ ອນຂອງເຂາົ ເຈົ ໍ້າ. ກບັຄູອາຈານ ແລະ ຄນົອື ່ນຜູທໍ້ ີ ່ ດັ ່ງນັນໍ້, ຈຶ ່ ງມຄີວາມຈາ ເປັນທີ ່ຈະຕອໍ້ງໄດພໍ້ ດັທະນາທກັ ສະການຮຽນຮູຮໍ້່ວມ ກນັກບັ ຜູຮໍ້ ຽນ. ຮູວໍ້ ທິ ກີ ານເຮດັ ວຽກເປັນທມີ ໂດຍສະເພາະແມ່ນກດິຈະກ າຂອງກ່ ຸມ ຮ່ ວມກບັຫມ່ ູເພື ່ ອນທີ ່ ມີ ຄວາມຮູໍ້ທັກສະທັດສະນະຄະຕິທີ ່ ແຕກຕ່ າງກັນ ດັ ່ງນັນໍ້ ສາມາດແລກປ່ ຽນຄວາມຮູໍ້ແລະ ແບ່ ງຄວາມ ຮບັຜດິຊອບໃນຂະບວນການຮຽນຮູໍ້5. ພດັທະນາທກັ ສະການປະເມນີຕນົ ເອງ ແລະ ການປະເມນີການຮ່ ວມມື ໃນການຮຽນຮູດໍ້ ວໍ້ ຍຕນົ ເອງ ນກັ ຮຽນມບີດົບາດສ າຄນັ ໃນການປະເມນີ ການຮຽນຮູ, ໍ້ດັ ່ງນັນໍ້, ມນັ ເປັນສິ ່ ງຈາ ເປັນ ທີ ່ ຈະພດັທະນາທກັ ສະການປະເມນີສ າລບັຜູຮໍ້ ຽນ ແລະ ສາໍ້ງຄວາມເຂົ ໍ້າໃຈກບັຜູຮໍ້ ຽນນັນໍ້ ການປະເມນີຕນົ ເອງ ເປັນສ່ ວນຫນຶ ່ ງຂອງລະບບົ . ປະເມນີຜນົ ແລະ ຍອມຮບັ ຜນົ ຂອງການປະເມນີຜນົ ຂອງຄນົ ອື ່ນ. ນອກຈາກນັນໍ້, ຕອໍ້ງ ໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນມປີະສບົການການປະເມນີທີ ່ຫ າກຫ າຍ 6. ຈດັປັດໄຈເພື ່ອສະໜບັ ສະໜນູ ການຮຽນຮູດໍ້ ວໍ້ ຍຕນົ ເອງ ສະພາບແວດລອໍ້ ມແມ່ນຫນຶ ່ ງໃນປັດໄຈສ າຄນັ ໃນການຮຽນຮູດໍ້ ວໍ້ ຍຕນົ ເອງ. ພື ໍ້ນທີ ່ ໃນໂຮງຮຽນຕອໍ້ງໄດຮໍ້ ບັ ການຈດັຕັ ໍ້ງເປັນແຫ່ ງຄວາມຮູທໍ້ ີ ່ນກັ ຮຽນຈະຄົນໍ້ຄວໍ້າເຊັ ່ນດຽວກນັ . ຂອງຕນົ ເອງ, ເຊັ ່ນ: ສູນວທິ ະຍາສາດ ບດົຮຽນ ທີ ່ ພອໍ້ ມແລວໍ້ , ຊຸດການສອນ ແລະ ອື ່ ນໆ ລວມໄປເຖິງ ລວມທັງບຸກຄະລາກອນເຊັ ່ ນ: ຄູອາຈານຢ່ ູ ສູນ ຊບັ ພະຍາກອນທາງວຊິ າການ , ການບ ລກິ ານທີ ່ ຊ່ ວຍອ ານວຍຄວາມສະດວກ ແລະ ແນະນ າເມື ່ ອນກັ ຮຽນ ຕອໍ້ງການ. ສະນັນໍ້, ຫ ກັ ການຄຸມໍ້ ຄອງການຮຽນຮູເໍ້ພື ່ອສົ ່ງເສມີ ການຮຽນຮູດໍ້ ວໍ້ ຍຕນົ ເອງ ຜູຈໍ້ ດັ ງານຕອໍ້ງສກຶ ສາຜູໍ້

36 ຮຽນເປັນແຕ່ ລະບຸກຄນົ . ມອບໝາຍໃຫນໍ້ ກັ ຮຽນຮບັ ຜດິ ຊອບ ໃນການຮຽນຮູ, ໍ້ພດັ ທະນາທກັ ສະການຮຽນຮູໍ້ ຂອງຜູຮໍ້ ຽນ. ປັບປຸງທກັ ສະການຮຽນຮູໍ້ຮ່ ວມກບັຄນົ ອື ່ ນ ພດັທະນາທກັ ສະການປະເມນີຕນົ ເອງ ແລະ ການປະ ເມນີການຮ່ວມມືແລະ ສະຫນອງ ປັດໃຈ ສະຫນບັສະຫນນູ ສ າລບັການ ຮຽນຮູໍ້ຕນົ ເອງຂອງ ນກັ ຮຽນ ສະຫຸ ບ ແນວຄວາມຄດິຂອງການສກຶ ສາດວໍ້ ຍຕນົ ເອງມແີນວໂນມໍ້ ທີ ່ ຈະເປັນແນວຄວາມຄດິທີ ່ ສ າຄນັ . ການສກຶ ສາຜູໃໍ້ຫຍ່ ໃນອະນາຄດົ ນອກຈາກນັນໍ້, ຄາດວ່າຈະເປັນແນວຄວາມຄດິ ເຊິ ່ ງໄດຊໍຸ້ກຍູໃໍ້ຫອໍຸ້ດສາຫະກ າ ການສກຶ ສາສ າລບັຜູໃໍ້ຫຍ່ມຄີວາມກາໍ້ວຫນາໍ້ຢ່ າງຫ ວງຫ າຍ, ຢ່ າງໃດກ ຕາມຄວນພຈິ າລະນາການນ າພາຕນົ ເອງໃນ ການຮຽນຮູໍ້ຫ ືການຮຽນຮູດໍ້ວໍ້ຍຕນົ ເອງ ມນັ ເນັນໍ້ຫນກັ ເຖງິຄວາມຮບັຜດິຊອບຂອງບຸກຄນົ ແລະ ເຊື ່ອໃນທ່າແຮງ ອນັ ເປັນນດິຂອງມະນຸດ ( ທ່າແຮງທີ ່ບ ່ມວີນັສິ ໍ້ນສຸດຂອງມະນຸດ) ໃນການຮຽນຮູດໍ້ວໍ້ ຍຕນົ ເອງ ເພື ່ອໃຫປໍ້ ະສບົຜນົ ສ າເລດັ , ຜູອໍ້ ານວຍຄວາມສະດວກຕອໍ້ງມບີດົບາດທີ ່ ປຶກສາຮ່ ວມກນັ . ແລກປ່ ຽນຄວາມຄດິ ເປັນແຫ່ ງຄວາມຮູທໍ້ ີ ່ ນກັ ຮຽນຕອໍ້ງການ ມຄີວາມສ າພນັ ທີ ່ ດສີ າລບັນກັ ສກຶ ສາ ເຂົ ໍ້າຮ່ວມໃນການຍກົ ຍາໍ້ຍພາລະບດົບາດການສດິສອນ ແລະ ຊຸກຍູໃໍ້ຫນໍ້ກັ ຮຽນຄດິຢ່ າງຈະແຈງໍ້( ວພິ າກວຈິ ານ) ຜູຂໍ້ ຽນ: ອາລຸນໄຊສມົ ພອນ, ກ່ ຸມພດັທະນາການສກຶ ສາ ນອກໂຮງຮຽນ 7. ຄວາມໝາຍ ແລະ ຄວາມສາ ຄນັຂອງການຈດັການຮຽນ-ການສອນ 7.1 ຄວາມໝາຍຂອງການຈດັການຮຽນ-ການສອນ ມະຫາວທິ ະຍາໄລແຫ່ງຊາດວຽງຈນັ , ຄະນະສກຶ ສາສາດ (2011:49) ໄດໃໍ້ຫຂໍ້ ມໍ້ ູນກ່ ຽວກບັຄວາມໝາຍ ຂອງການສອນວ່າ: ການສອນ ແມ່ນໄດດໍ້ າເນນີງານໃນລກັ ສະນະທີ ່ ຄວບຄຸມຊວີດິຂອງນກັ ຮຽນທຸກສ່ ວນໂດຍມີ ຄູເປັນຜູກໍ້ າ ນດົການຮຽນ-ການສອນຕາມທີ ່ຄູພ ໃຈທຸກໆດາໍ້ນຂອງຜູຮໍ້ ຽນແນ່ ໃສ່ຈດັຂະບວນການຮຽນ-ການສອນ ເພື ່ອບນັລຸຈດຸ ປະສງົໃດໜຶ ່ ງສະເພາະ, ກດິຈະກາ ການສອນບ ່ຄວບຄຸມກວາໍ້ງຂວາງແຕ່ ແນໃສ່ ໃຫເໍ້ກດີຜນົການຮຽນ ຂອງຜູຮໍ້ ຽນ ເພາະມກີ ານວາງແຜນການດ າເນນີຕາມຂະບວນການ ແລະ ປະເມນີຜນົ ຢ່ າງເປັນລະບບົຄບົວງົຈອນ, ສາມາດກວດສອບປັບປຸງໃຫດໍ້ຂີ ຶ ໍ້ນ ສ່ວນໃຫ່ຍຈະເຂົ ໍ້າໃຈວ່າ ການສອນແມ່ນການຖ່າຍທອດເນື ໍ້ອໃນວຊິ າໂດຍໃຊວໍ້ທິ ກີ ານບອກໃຫຈໍ້ ື ່ , ໃຫຈໍ້ ດົ ແລະ ນາ ໄປທ່ອງຂຶ ໍ້ນໃຈເພື ່ອສອບເສງັຕ ່ ໄປ. - ແຕ່ ການສອນເປັນສລິ ະແລະ (Art) ມຄີວາມໝາຍວ່າການສັ ່ງສອນ, ການບອກ, ການຖ່ າຍທອດ ຂດັ ຈອໍ້ນຄວາມຮູເໍ້ພື ່ອໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນມທີ ກັ ສະນການດ າລງົຊວີດິ . ເປັນເທກັ ນກິສະເພາະຂອງຜູຮໍ້ ສອນ. - ການສອນໝາຍເຖງິວທິ ະຍາສາດໜຶ ່ ງທີ ່ ຄູນ າມາໃຊເໍ້ພື ່ອໃຫຜໍູ້ຮໍ້ ຽນເກດີການຮຽນຮູເໍ້ອີ ໍ້ນວ່າການສອນໄດໍ້ ທນັນັນໍ້. ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ (2008:63) ໄດລໍ້ ະບຸໄວວໍ້່າ: ການຮຽນ-ການສອນຄວນຢຶດເອາົຫ ກັ ການນກັ ຮຽນ ເປັນໃຈກາງເຊິ ່ ງນກັ ຮຽນມສີ່ ວນຮ່ ວມຫ າຍໃນກດິຈະກ າຕ່າງໆໂດຍນກັ ຮຽນເປັນຜູຄໍ້ ົນໍ້ ຄດິຫາຄວາມຮູດໍ້ ວໍ້ ຍຕນົ ເອງ,ເປັນຜູວໍ້າງແຜນ ແລະ ກາ ນດົຈດຸ ປະສງົ, ເປັນຜູວໍ້ ດັຜນົການຮຽນເວົ ໍ້າແນວນີ ໍ້ບ ່ໝາຍວ່ານກັ ຮຽນທງັໝດົ ເປັນຜູໍ້ ດ າເນນີການສອນສ່ວນຄູພຽງແຕ່ເປັນຜູແໍ້ນະນາ ການດ າເນນີກດິຈະກາ ຕ່າງໆໃນການຮຽນ-ການສອນ. ສະຫຸ ບແລວໍ້ :ການຈດັ ການຮຽນ-ການສອນ ໝາຍເຖິງ:ວທກີ ານຕ່າງໆທີ ່ ຄູາໃຊໃໍ້ນເວລາສອນເພື ່ ອໃຫໍ້ ນກັ ຮຽນມປີະສບົການດາໍ້ນການຮຽນຮູໍ້ແລະ ເພອື່ ໃຫນໍ້ ກັ ຮຽນໄດຮໍ້ ຽນຮູຕໍ້ າມຈດຸ ປະສງົທີ ່ ກ ານດົ ໄວໍ້ແລະ ໄປ ຕາມເປົ ໍ້າໝາຍຂອງຫ ກັ ສູດ.

37 ສນິນະວງົ ມວນມະນີພອໍ້ ມຄະນະ ( 2009 ) ໄດລໍ້ ະບຸວ່າ : ການສອນໝາຍເຖງິປະສບົການເຮດັການ ກະທ າຢ່ າງມລີ ະບບົ ທີ ່ ຈດັ ຂຶ ໍ້ນເພື ່ ອສົ ່ງເສມີ ການຮຽນ - ການສອນໃຫໄໍ້ດຮໍ້ ບັ ຜນົ ດີ, ມຄີຸນນະພາບ , ມຄີວາມ ສນົ ໃຈຢາກຮຽນຮູໍ້ແລະ ມຜີ ນົ ປະໂຫຍດຕ ່ ບຸກຄນົ ໃນຂະບວນການຮຽນ- ການສອນ ຈຶ ່ ງມຄີວາມໝາຍເຖິງ ກດິຈະກ າທີ ່ ນກັ ຮຽນເຂົ ໍ້າໄປມສີ່ ວນຮ່ ວມ ແລະ ເຮດັ ໃຫນໍ້ ກັ ຮຽນບນັ ລຸຕາມຈດຸ ໝາຍທີ ່ ຕອໍ້ງການ. ການຮຽນ - ການສອນເປັນການອອກແບບປະສບົການໃຫນໍ້ກັ ຮຽນເຂົ ໍ້າໄປມສີ່ ວນຮ່ວມໃນການຮຽນ ແລະ ມຄີວາມເຂົ ໍ້າໃຈຕ ່ ການຮຽນໃນບນັຫານັນໍ້ໆ . ມນັ ທາຕຸລາດ ໄຕພູວະນາດ ( 2009 :68 ) ໄດໃໍ້ຫທໍ້ ດັ ສະນະວ່ າ : ການຮຽນ - ການສອນ ແມ່ ນ ຂະບວນຮບັ ຮູຈໍ້ າກສະພາບແວດລອໍ້ ມທີ ່ ສົ ່ງຜນົ ໃຫເໍ້ປົ ໍ້າໝາຍ ແລະ ຈດຸ ປະສງົ . ໃນປັດຈບຸ ນັ ໄດໃໍ້ຫນໍ້ ຍິ າມການ ຮຽນວ່າ: ແມ່ນກດິຈະກ າຂອງນກັ ຮຽນທີ ່ ເຮດັຕາມຈດຸ ປະສງົທີ ່ ຄູມອບໝາຍໃຫໍ້. ສ່ ວນການສອນໄດໃໍ້ຫນໍ້ ຍິ າມ ວ່າ : ການສອນແມ່ນການສົ ່ງຄວາມຮູໍ້ຫ ືຖ່າຍທອດຄວາມຮູໂໍ້ດຍຜ່ານປະສບົການລະຫວ່າງຄູກບັນກັ ຮຽນ. ການຈດັການຮຽນ - ການສອນ ໝາຍເຖງິການດ າເນນີ ງານເພື ່ອໃຫເໍ້ກດີການຮຽນ - ການສອນຕາມ ຫ ກັ ສູດທີ ່ຖກື ກາ ນດົ ເປັນແຜນການຮຽນໄດແໍ້ກ່ : ການຈດັຕາຕະລາງສອນ , ການຈດັຄູເຂົ ໍ້າສອນ , ການແບ່ງກ່ ຸມ ນກັ ຮຽນ ຕະຫ ອດຈນົ ເຖງິສິ ່ ງທີ ່ອ ານວຍຄວາມສະດວກແກ່ການຮຽນ - ການສອນ . ຈາກທດິສະດຂີາໍ້ງເທງິນີ ໍ້ສາມາດສະຫຸ ບໄດວໍ້່າ : ການຈດັການຮຽນ - ການສອນໝາຍເຖງິການນາ ເອາົ ປະສບົການ ການກະທ າຢ່ າງໃດຢ່ າງໜຶ ່ ງທີ ່ ເປັນລະບບົ ຈດັຂຶ ໍ້ນເພື ່ອສົ ່ງເສມີ ການຮຽນ - ການສອນໃຫມໍ້ ຜີນົດີຕາມ ຫ ກັ ສູດທີ ່ກາ ນດົ ໄວໍ້. 7.2 ຄວາມສາ ຄນັຂອງການຈດັການຮຽນ - ການສອນ ມນັທາຕຸລາດ ໄຕພູວະນາດ ( 2009 : 68 ) ໄດໃໍ້ຫຄໍ້ ວາມສ າຄນັກ່ ຽວກບັການສກຶ ສາວ່າ : ການຮຽນ - ການສອນທາງດາໍ້ນການສກຶ ສາເຊິ ່ ງມໜີ າໍ້ທີ ່ ປະກອບຄວາມຮູ, ໍ້ຄວາມສາມາດ ທກັ ສະ ແລະ ຄວາມຊ ານຊິ ານານ ອນັ ເປັນເສັນໍ້ທາງຕົນໍ້ ຕ ໃນການດ າເນນີການສກຶ ສາ ສະນັນໍ້ຈຶ ່ ງມຄີວາມສ າຄນັທີ ່ ສຸດໃນການພດັທະນກ າລງັຄນົ ໃຫໍ້ ເປັນກ າລງັທີ ່ມຄີຸນນະພາບດທີ ີ ່ ສຸດ ມຄີວາມຈະເລນີ ງອກງາມທາງດາໍ້ນຮ່າງກາຍ , ຈດິໃຈ , ສະຕປິັນຍາ , ອາລມົ ແລ ຄວາມສາມາດອື ່ນໆ. ທີ ່ສາມາດນາ ໄປໃຊໃໍ້ຫເໍ້ກດີປະໂຫຍດ. ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ( 1998:31-32 ). ໄດເໍ້ວົ ໍ້າວ່າ: ການສກື ສາຮ ່າຮຽນຮູຢໍ້່ ູໃນໂຮງຮຽນ ສາທາລະນະລດັ ປະຊາທປິະໄຕ ປະຊາຊນົລາວ ແມ່ນຮູບແບບການຈດັຕັ ໍ້ງການອບົຮມົ ຄນົ ໃນສງັຄມົ ໃຫມໍ້ ໜີ າໍ້ທີ ່ ສກື ສາອບົ ຮມົ ຜູຮໍ້ ຽນໃຫເໍ້ປັນພນົ ລະເມອືງດີຂອງລະບອບປະຊາທປິປະໄຕ ປະຊາຊນົ ລາວ ໃຫສໍ້ ອດຄ່ ອງກບັ ແນວທາງຂອງພກັ -ລດັ ໄດຈໍ້ດັມລີະບບົການສກືສານບັແຕ່ອະນຸບານຈນົ ເຖງິມະຫາໄລ. ກະຊວງສກຶ ສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ( 2008:6-9 ) ນະໂນບາຍຂອງລດັຖະບານໃຫໄໍ້ດຄໍ້ ວາມສ າຄນັ ແກ່ ການສກຶ ສາຕ ່ ການພດັ ທະນາເສດຖະກກດິ ສງັຄມົ ກ ່ ຄກື ານພດທະນາປະເທດຊາດ ິ ເພື ່ ອກ ານດົ ເອາົການສືກ ສາກ່ອນໄວຮໍ້ ຽນ,ສູຊໍ້ ນົ ເອາົການສກືສາໃຫຈໍ້ ບົຊັນໍ້ ປະຖມົ ແບບບງັຄບັ ,ລງົທນືໃຫແໍ້ກ່ການສກືສາສມົ ທບົກບັການ ລງົທນື ໃຫແໍ້ກ່ ເສດຖະກດິ ແລະ ເປີດກວາໍ້ງໃຫເໍ້ອກະຊນົ ພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດມາລງົທນື ໃນການສກື ສາ ໂດຍພາຍໃຕກໍ້ ານຄຸມຄອງຂອງກະຊວງສກືສາທກິ ານ.