ปัญญาปทีปธรรม เล่ม 1 หลวงปู่เปลี่ยน ปัญญาปทีโป

ป ร ะ วั ติ ย่ อ
หลวงป่เู ปล่ียน ปัญญาปทโี ป

หลวงปู่เปลี่ยน ปัญญาปทีโป นามสกุลเดิม วงษาจันทร์ เกิดเมื่อวันที่ ๑๖
พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๖ ตรงกับวันพฤหัสบดี ปีระกา ณ บ้านโคกคอน ตำ�บลโคกสี
อ�ำ เภอสว่างแดนดิน จังหวัดสกลนคร บดิ าชอื่ กง่ิ มารดาชอ่ื อรดี สกุลเดิม จนุ ราชภกั ดี
ท่านเป็นบุตรคนที่ ๓ ในพ่ีน้องท้ังหมด ๖ คน บิดามารดาทำ�การค้าขาย มีฐานะดี
คุณตาเป็นกำ�นันอยู่ที่ตำ�บลโคกสี ชื่อ ขุนจุนราชภักดี และคุณยายรักหลานคนนี้มาก
จงึ รับมาเลย้ี งดตู ัง้ แต่ยังเล็กๆ

สมัยเด็กเรียนจบช้ันประถมศึกษาปีท่ี ๔ ท่ีโรงเรียนบ้านโคกคอน ท่านเรียนเก่ง
มากและมีอุปนิสัยเป็นผู้ใฝ่เรียน จึงมีความประสงค์จะเรียนต่อ แต่มารดาต้องการให้
ท่านมาช่วยงานค้าขายของบิดา และเน่ืองจากท่านเป็นผู้ที่มีความรับผิดชอบในการงาน
สูง ญาติพี่น้องและผู้ใกล้ชิดไว้ใจ จึงได้พากันนำ�เงินมาฝากท่านเหมือนหนึ่งเป็นธนาคาร
ทา่ นก็เกบ็ รกั ษาใหเ้ ขาโดยไมไ่ ด้อะไรตอบแทน

ท่านมีความสนใจในการรักษาคนเจ็บป่วย โดยท่านได้รับถ่ายทอดวิชาความรู้
เรื่องยา การรักษาคนไข้จากหมอประจ�ำ อำ�เภอซง่ึ เป็นญาติกัน หลังจากผา่ นการคดั เลอื ก
ทหารแล้ว คุณหมอจึงคิดจะส่งท่านไปเรียนต่อท่ีโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ซ่ึงคุณตา
กส็ นับสนนุ แตม่ ารดาไม่อนญุ าต ต้องการใหท้ า่ นดแู ลการค้าต่อไป

ท่านได้มีโอกาสคุ้นเคยกับพระสงฆ์มาตั้งแต่อายุ ๑๑ - ๑๒ ปี หลวงปู่พรหม
จิรปุญโญ ได้สอนให้ท่านเดินจงกรม จึงถือได้ว่าหลวงปู่พรหมเป็นพระอาจารย์องค์แรก
ของทา่ น

ต้ังแต่นั้นมา ท่านก็คิดบวชอยู่ตลอดเวลา แต่มารดาก็ไม่อนุญาตทั้งๆ ท่ีโยม
มารดาเองก็ไปวัดถือศีลทุกวันพระ และบางคร้ังเดินทางไปกราบนมัสการหลวงปู่ม่ัน
ภรู ิทตั โต จนกระทงั่ บิดาของทา่ นถึงแกก่ รรมใน พ.ศ. ๒๔๙๗ และอีก ๕ ปีต่อมา คณุ ลุง
ก็ถึงแก่กรรมอีก ท่านจึงใช้ความพยายามขอบวชอีกคร้ังหน่ึงเพื่อทดแทนพระคุณพ่อแม่
มารดาและคุณตาทนการรบเร้าของท่านไม่ไหว จึงอนุญาตให้บวชแค่เพียง ๗ วัน ซ่ึง
ขณะน้ันทา่ นมีอายุ ๒๕ ปี

ท่านเข้าพิธีอปุ สมบทที่วดั ธาตุมีชัย บา้ นโคกคอน ต�ำ บลโคกสี อำ�เภอสวา่ งแดนดิน
จังหวัดสกลนคร เม่ือวันท่ี ๓๑ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๐๒ พระอุปัชฌาย์ช่ือ พระครู
อดลุ ย์สังฆกิจ พระกรรมวาจาจารยช์ อื่ พระครูพพิ ธิ ธรรมสุนทร ไดฉ้ ายาว่า ปญั ญาปทีโป
ต่อมาท่านได้ย้ายไปอยู่วัดทุ่งสว่าง บ้านโคกคอน ตำ�บลโคกสี อำ�เภอสว่างแดนดิน
จังหวัดสกลนคร ท่านมีความสบายกายสบายใจมากเพราะได้ปล่อยวางภาระต่างๆ
ต้ังแต่การรับผิดชอบเงินทองจำ�นวนมาก การดูแลการค้าขายให้กับครอบครัวและญาติ
พี่น้อง รวมท้ังการดูแลรักษาไร่นา วัวควาย และทรัพย์สมบัติท่ีท่านแบกอยู่ผู้เดียวมา
ต้ังแต่อายุ ๑๒ ปี คร้ันบวชได้ ๑๘ วัน โยมมารดาก็ขอให้ท่านสึก เพราะเลยกำ�หนด
เวลาที่อนุญาตแล้ว แต่ด้วยความฝักใฝ่ในการศึกษาธรรมะของท่าน จึงได้ขอโยมมารดา
บวชต่อใหค้ รบ ๑ พรรษา

ด้วยความมุ่งมั่นของหลวงปู่เปลี่ยนท่ีจะศึกษาธรรมให้ถึงที่สุดของพระศาสนา
ท่านจึงพยายามบ่ายเบ่ียงโยมมารดาในการสึกและออกธุดงค์ไปตามจังหวัดต่างๆ เพ่ือ
แสวงหาโมกขธรรม และได้ศึกษาธรรมกับครูบาอาจารย์ที่ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบทั้งใน
ภาคอีสาน ภาคใต้ และภาคเหนือ ครูบาอาจารย์ที่ท่านได้พบนั้นต่างมีเมตตาเทศน์

อบรม ทำ�ใหท้ ่านมคี วามก้าวหนา้ ในการปฏบิ ัตธิ รรมย่งิ ขนึ้ ไปเปน็ ล�ำ ดบั ครบู าอาจารยท์ ี่
ท่านอยู่ฝึกปฏิบัติธรรมด้วยนาน ๆ และอุปัฏฐากใกล้ชิดคือ หลวงปู่พรหม จิรปุญโญ
หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี หลวงปู่ตื้อ อจลธัมโม หลวงปู่แหวน สุจิณโณ และยังมีครูบา
อาจารยอ์ งคอ์ ืน่ ๆ ท่ที า่ นได้พบ เชน่ หลวงปู่สมิ พุทธาจาโร พระอาจารยจ์ วน กลุ เชฏโฐ
หลวงปู่ขาว อนาลโย หลวงปู่คำ�ดี ปภาโส หลวงปู่ชอบ ฐานสโม พระสุธรรมยานเถร
(อินถา อินทจักโก) หลวงปู่สาม อกิญจโน พระอุดมสังวรวิสุทธิเถร (วัน อุตตโม)
หลวงปแู่ วน่ ธนปาโล หลวงพอ่ ผาง จติ ตคุตโต

ทา่ นเป็นพระป่ากรรมฐานผูเ้ ครง่ ครดั ในพระธรรมวนิ ัย มคี วามเพยี รอันยิ่งในการ
ปฏิบัติ เป็นพระสุปฏิปันโนและเป็นพระแท้ท่ีเป่ียมด้วยปัญญาอันลึกซึ้งและเมตตาอัน
ไร้ประมาณ ท่านมีปณิธานแน่วแน่ที่จะสอนธรรมให้แก่พุทธศาสนิกชนท้ังใกล้และไกล
อย่างไม่กลัวความเหน็ดเหนื่อยแม้ในยามท่ีท่านมีอายุมากแล้ว ธรรมบรรยายของท่าน
นั้นล้วนเป็นส่ิงที่ถูกต้องตรงจริตของผู้ฟัง ด้วยภาษาที่ประณีต ไพเราะ และเข้าใจง่าย
สามารถนำ�ไปใช้ในการพัฒนาการปฏิบัติของตนเองได้เป็นอย่างดี คำ�สอนของหลวงปู่
เปลย่ี นมงุ่ เนน้ การปฏบิ ตั ทิ เ่ี ปน็ ล�ำ ดบั ขน้ั ตอนน�ำ ไปสพู่ ระนพิ พานอนั เปน็ จดุ มงุ่ หมายสงู สดุ
ของพระพุทธศาสนา เพื่อประโยชน์สุขของสรรพจิตท้ังหลาย ตามพระพุทธบัญชาท่ีว่า

“ดูกรภิกษุทง้ั หลาย พวกเธอจงเทยี่ วจาริก เพื่อประโยชนแ์ ละความสุขแก่ชนหมู่
มาก เพ่ืออนุเคราะห์โลก เพ่ือประโยชน์เกื้อกูลและความสุขแก่ทวยเทพและมนุษย์
จงแสดงธรรมงามในเบ้ืองต้น งามในท่ามกลาง งามในท่ีสุด จงประกาศพรหมจรรย์
พร้อมทั้งอรรถทั้งพยัญชนะครบบริบูรณ์ บริสุทธ์ิ สัตว์ท้ังหลายจำ�พวกท่ีมีธุลีคือกิเลส
น้อย มีอยู่ เพราะไม่ไดฟ้ งั ธรรมย่อมเสื่อม ผ้รู ู้ทว่ั ถงึ ธรรม จักม”ี

หลวงปู่เปล่ียนเป็นเจ้าอาวาสวัดอรัญญวิเวก อำ�เภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่
ต้งั แต่ปี พ.ศ. ๒๕๐๙ จนกระท่งั ปัจจบุ ัน



304 ปั ญ ญ า ป ที ป ธ ร ร ม เ ล่ ม ๑

ห นั ง สื อ ชุ ด

ปั ญ ญ า ป ที ป ธ ร ร ม

หลวงปู่เปลี่ยน ปัญญาปทีโป
จัดทำ�ขึ้นเพื่อเผยแผ่เป็นธรรมทาน ห้ามจำ�หน่ายหรือทำ�เพื่อการค้า
สงวนลิขสิทธิ์ : หากประสงค์จะพิมพ์เป็นธรรมทาน กรุณาติดต่อ

วัดอรัญญวิเวก อำ�เภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่
พมิ พ์ครัง้ แรก พฤศจิกายน ๒๕๖๐ จ�ำ นวน ๒,๐๐๐ ชุด

ท่ี ป รึ ก ษ า
ไชย ณ พล อัครศุภเศรษฐ์

ศริ พิ รรณ สุทธาโรจน์ ค ณ ะ ท �ำ ง า น ศรีสนั ต์ ตะล่อมสิน
ชนาพร สุทธาโรจน์ มู ล นิ ธิ อุ ท ย า น ธ ร ร ม พนิ กี าญจน์ ลาภานันท์
ศิรเิ พญ็ สุทธาโรจน์ สุดาทิพย์ เจียรวงศ์ ศภุ างค์พรรณ พิสิษฐเกษม
อนนั ต์ เจียรวงศ์
ธญั ญน์ รี ศรบี ณุ ยาฐติ ิกุล

จั ด พิ ม พ์ โ ด ย

บริษัท จังหย่งเฮงเส็ง จำ�กดั ธนิด โรจนชนานันท์ ครอบครวั เจยี รวงศ์
บรษิ ทั เจ วาย เอช เทรดดง้ิ จำ�กดั ช�ำ นาญ - ศรีสนั ต์ วิทรู ปกรณ์ สุคนธ์ สรุ ฤทธย์ิ างกรู
ส่วนห่อง สมาจรรย์ ววิ ฒั น์ - สุดารัตน์ ตะล่อมสนิ ครอบครวั สทุ ธาโรจน์
สมุ าลี จนั ทรโ์ รจนพนั ธ์ ครอบครวั วทิ รู ปกรณ์ ครอบครวั พสิ ษิ ฐเกษม
วราลี จนั ทร์โรจนพันธ์ ครอบครัวตะลอ่ มสิน ครอบครวั เจมส์ พาวลิ เลย่ี น
พชั รี จนั ทรโ์ รจนพนั ธ์ ครอบครัวจงั หย่งเฮง นิติพนั ธ์ุ - ปราณิศา ดารกานนท์
คณะศรัทธาและศิษยานุศิษย์

ข อ บ พ ร ะ คุ ณ

คณะศิษยานุศษิ ย์วดั อรัญญวิเวกทุกท่าน
ผรู้ วบรวมและจดั ทำ�เนื้อหาธรรมะ
ผู้เอ้ือเฟื้อภาพถา่ ย ผ้ปู ระสานงาน

ออกแบบและเออ้ื เฟ้ือการเผยแผ่ธรรมโดย
ส�ำ นกั พมิ พ์ธรรมดา โทร: ๐๘๐ ๕๗๘ ๓๑๖๓, ๐๘๙ ๒๐๒ ๗๔๘๓

พมิ พท์ ่:ี โรงพมิ พ์เมด็ ทราย ๙๘/๙-๑๐ ถนนจรัญสนทิ วงศ์
แขวงอรุณอมรนิ ทร์ บางกอกนอ้ ย กรุงเทพฯ ๑๐๑๗๐